مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ مهر ۱۳۳۴ نشست ۱۵۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۱۵۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۶ مهر ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصوب صورت‌مجلس.
۲- بیانات قبل از دستور آقای دکتر نیرومند.
۳- تنفس به عنوان تشنج جلسه
۴- بیانات مقام ریاست راجع به لزوم رعایت آئین‌نامه و حفظ احترام آقایان نمایندگان.
۵- بیانات آقای میراشرافی دایر به عذرخواهی از آقای امامی نائب رئیس.
۶- بیانات قبل از دستور آقایان رضایی و شوشتری.
۷- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای وزیر راه
۸- طرح فوریت لایحه اعتبار مخارج راهسازی
۹- تعیین موقع و دستور جلسه- ختم جلسه
مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای نورالدین امامی (نائب رئیس تشکیل گردید).
۱- تصوب صورت‌مجلس.
نائب رئیس- صورت غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود (به شرح زیر خوانده شده).
غایبین بااجازه- آقایان: جلیلی- سنندجی- ارباب- خاکباز- امید سالار- دکتر حمزوی- بیات ماکو- دکتر مشیر فاطمی- تجدد- دکتر سعید حکمت- شادلو- غضنفری- اورنگ- اسکندری- فرید اراکی- کی‌نژاد- بزرگ ابراهیمی- رضا افشار- ایلخانی‌زاده- مصطفی ذوالفقاری- مرتضی حکمت- امیرتیمور کلالی- سلطانی- محمودی- احمد فرامرزی- صادق بوشهری- دکتر آهی- کریمی.
غایبین بی‌اجازه آقایان: قوامی- عاملی- هدی- تربتی- حشمتی- سعیدی- یار افشار- سالار بهزادی- شفیعی- معین‌زاده- مهندس اردبیلی- اریه- عبدالرحمن فرامرزی- مهندس ظفر.
دیرآمدگان و زودرفته‌گان بااجازه آقایان: فرود ۳۰ دقیقه- دکتر شاهکار ۴۵ دقیقه- مهندس جفرودی ۴۵ دقیقه- احمد صفایی ۳۵ دقیقه- بزرگ‌نیا ۴۵ دقیقه- پورسرتیپ یک ساعت- مسعودی یک ساعت- اکبر یک ساعت- نقابت یک ساعت و ۱۵ دقیقه- پیراسته دو ساعت و ۱۵ دقیقه دکتر وکیل ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه.
نائب رئیس- نسبت به صورت‌مجلس اعتراضی نیست؟ آقای حائری‌زاده بفرمایید.
حائری‌زاده- بنده را غایب نوشته‌اند در صورتی که من رأی مخالف در این قسمت‌ها داده‌ام خیال نمی‌کنم غایب در رأی بوده باشم یک جمله‌ای هم که می‌خواستم تذکر بدهم راجع به جلسه محرمانه بود که در سه‌شنبه گذشته تقاضا کردیم و جناب رئیس وعده داده بودند که قبل از جلسه رسمی هیئت دولت بیایند و آن جلسه محرمانه برای توضیح بیانات نخست‌وزیر تشکیل بشود مع‌التأسف تا به حال انجام نشده خواست تذکر بدهم که این کار زودتر بشود.
نائب رئیس- بنده که در آن جلسه نبودم به عرض مقام ریاست می‌رسانم اگر قرار شد اقدام می‌کنیم آقای کریمی بفرمایید.
کریمی- بنده خواستم عرض کنم که غایب بااجازه بودم بی‌اجازه نبودم بعد هم این جریانی که آقای حائری‌زاده می‌فرمایند در اذهان تولید سوءتفاهم می‌کنم.
نائب رئیس- هیچ سوءتفاهمی تولید نمی‌شود در صورت‌مجلس اگر نظری دارید بفرمایید.
کریمی- دولت یک بیاناتی کرده قرارداد محرمانه‌ای هم بسته نشده که احتیاجی به جلسه سری باشد این حرف‌ها انعکاس بدی در خارج پیدا می‌کند مردم خیال می‌کنند مملکت در حال عادی نیست.
نائب رئیس- بنده متوجهم وکیل در بیاناتش آزاد است می‌تواند هر صحبتی که می‌خواهد بکند هیچ انعکاس بدی هم در خارج پیدا نخواهد کرد تا نمایندگان ملت ایران با خون ایرانیت در پشت این میز نشسته‌اند هیچکس عملی نخواهد کرد (صحیح است) آقایان دیگر اعتراضی به صورت‌مجلس ندارد؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلسه جلسه قبل تصویب شد.
۲- بیانات قبل از دستور آقای دکتر نیرومند.
نائب رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود. آقای نیرومند بفرمایید.
دکتر نیرومند- بنده می‌خواهم از آقایان نمایندگان محترم هیمن طور از آقایان وزرا استدعا می‌کنم به عرایض بنده توجه بفرمایند چون یک مطالبی است که البته یک قسمتش مربوط به آقای وزرا است. چند روز قبل که بنده در اصفهان بودم شکایات و تلگرافات زایدی از طرف اهالی فردین می‌رسید که امسال غبله ما به کلی خراب شده نان نداریم. بذر هم برای کشت نداریم البته این شکایات به مرکز و به استاندار استان دهم نیز متولیاً می‌شد.
روزی فرماندار فردین به جناب آقای ذوالفقاری استاندار و به بنده تلفن کرد که جمع کثیری در تگلراف‌خانه متحصن شده‌اند بنا شد که به اتفاق آقای استاندار برویم به داران فردین چون آقای استاندار در اصفهان کارهای زیاد برای ترتیب دادن به امر کارخانه‌جات داشتند نتوانستند بیایند و بنده رفتم غریب هزار نفر ا اهالی آن ناحیه از رعایای مسلمان و ارمنی در تلگراف‌خانه بودند بعد از اینکه آنها را مراحم و توجه و عنایت شاهنشاه معظم خوشحال و امیدوار نمودم و و قول دادم که دولت همه نوع مساعدت و همکاری خواهد کرد آنها مطمئن شده و از تحصن تلگراف‌خانه خارج شدند و بنده در حدود ۶۰۰ کیلومتر در اغلب نقاط فردین رفتم و در همه جا هزارها نفر جمع می‌شدند و فریاد از خرابی غله و نداشتن نان می‌کردند در ضمن از هر دهی که عبور می‌کردم خرمن‌ها و محصول غله آنها شخصاً می‌دیدیم همه‌جا گندم‌شان را سرما و زنگ از بین برده بود به غیر از بعضی از قسمت‌های دیم کار آنها که نسیه بود بد نبود نمونه‌ای از گندم‌های آنها موجود است که ملاحظه می‌فرمایید (بسته‌ای را ارائه دادند) و قابل خوردن و قابل هیچ چیز نیست عجالتاً از دولت استدعا می‌کنم در درجه اول به هر طریقی که ممکن باشد بذر برای کشت آنها فراهم نموده و به وسیله مأمورین صالح و مطمئن به اشخاصی که بذر می‌خواهد در محل به آنها داده و قیمت گندم را با کرایه آن دریافت نمایند چون اگر بذر دو سه هفته دیگر نرسد ندارند دیگر موفق به کشت نخواهند شد (سهرابیان- نان هم ندارند) و سال آینده گندمی نخواهند داشت بعضی جاهای دیگر ممکن است که بذر گندم را تا چند ماه دیگر بکارند ولی در فردین ممکن نیست.
و بعداً هم دولت به فکر نان آنها باشد که اهالی بیچاره و متواری نشوند.
این را نیر لازم است عرض کنم که اگر زراعت فردین موتوریزه شود سالی هزارها تن گندم خواهد داشت و گنجایش آن را زمن و آب دارد مطلب دیگر در چندی قبل دولت دستور داد که کمیسیونی با حضور مأمورین وزارتخانه‌های مربوطه و مدیران کارخانه‌جات در وزارات اقتصاد ملی به ریاست آقای نمازی وزیر محترم مشاور تشکیل شود برای رسیدگی به وضع خراب کارخانه‌جات کشور که بنده و نمایندگان دیگر اصفهان و جناب آقای استاندار استان دهم در آن جلسات حضور داشتیم در جلسات متعدد و مکرر و متعددی که شد با اطلاعات عمیقی که آقای نمازی داشتند و هم‌فکری و کمک اعضای کمیسیون گزارش جامعی تهیه گردید که در هیئت دولت مطرح شود بعد از آن بنده دیگر اطلاعی ندارم که روی آن گزارش چه اقدامی شده است.
به نظر بنده هر گاه دولت موافقت کند و دستور صادر شود که مفاد آن گزارش به موقع اجرا گذارده شود تا حدی مشکلات مرتفع و تسهیلاتی برای پیشرفت کارخانه‌جات فراهم خواهد شد این قسمت مربوط به راهی است که فوق‌العاده اهمیت دارد و استدعا می‌کنم دولت توجه بکند که موجبات آسایش مردم فراهم بشود. در زمان اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر راهی از ازنا به اصفهان ساخته شده. سابقاً تمام مواد نفتی از نفت بنزین، گازوئیل که برای جنوب از اهواز از راه قم و دلیجان می‌آید به اصفهان بعد از ساختن این راه از ازنا به اصفهان در حدود ۲۴۰ کیلومتر نزدیکتر شد به این مناسبت تمام ماشین‌هایی که مواد نفتی برای جنوب حمل می‌کردند از این راه رفت‌وآمد می‌کنند.
اتفاقاً شهر نجف‌آباد که در سی کیلومتری اصفهان واقع شده و در حدود ۵۰ هزار نفر جمعیت دارد و گردشگاه اصفهان است در مسیر این راه که از اصفهان تا نجف‌آباد در تمام خطوط راه دهات و خانه‌های مردم واقع شده و در حدود ۸ سال قبل به وزارت راه اعتباری داده شد که این سی کیلومتر راه را آسفالت کند اگر سالی سه کیلومتر هم آسفالت می‌کردند درست شده بود در این ۸ سال تابه حال ۱۲ کیلومتر آن آسفالت شده و باقی راه همچنان خراب است که اغلب گاراژدارها ماشین‌های خود را خوابانده‌اند و کار نمی‌کنند با احصاییه‌ای که گرفته شده هر دقیقه یک ماشین و شبانه‌روزی قریب ۸۰ نفت‌کش عبور می‌کند و اهالی را از گرد و خاک عاجز و بهداشت آنها را مختل کرده است و همچنین خانه‌ها و دکاکین و باغات هم از این امر مستثنی نیستند غیر از اعتبار سابق برای تمام این آسفالت یک میلیون تومان بیشتر خرج ندارد با اینکه به حساب دقیق تفاوت کرایه دولت برای حمل مواد نفتی به جنوب می‌دهد روزانه در حدود ۲۴ هزار تومان است و هرگاه دولت ۴۰ روز تفاوت قیمت کرایه را که کمتر می‌دهد خرج این راه بکند متجاوز از این یک میلیون جمعیت آن حدود را از این عذاب راحت خواهد نمود این راه عبور اراک از ازنا گلپایگان خوانسار فردین قسمتی از چهارمحال بلوک موسی‌آباد. بلوکات کسر و نیم‌بلوکات لنجان و اصفهان و تمام حومه می‌باشد.
البته تمام راه‌های ایران که برای مملکت حال شریان در بدن را دارد لازم است ساخته شود بالاخص این راه امیدوارم با این توضیحاتی که عرض شد بیش از این مسامحه در اتمام این راه نشود که آسایش یک میلیون جمعیت آن حدود فراهم و دعاگوی شاهنشاه و دولت باشند.
بانک کشاورزی یک نمایندگی در نجف‌آباد دارد که متجاوز از ۳۰۰ هزار نفر زارع و غیر باید از آن برای کمک به عمران و آبادی استفاده نمایند با سرمایه خیلی ناچیزی که این نمایندگی داشته باز هم بعد از پرداخت مخارجات اداری و پرسنلی و غیره سود حسابی داشته و در این مدت چند سال که این نمایندگی در آنجا تأسیس شده یک دفعه هم محتاج به صدور طلب بانک نشده و دیناری از بین نرفته است لذا از دولت تقاضا دارم نمایندگی آنجا را تبدیل به شعبه با سرمایه‌ای که بتواند کمک به سیصد هزار نفر جمعیت آن ناحیه بکند بنمایند. سابقاً از طرف بانک کشاورزی مرکز این وعده را داده‌اند (شوشتری- سرمایه بهش بدهند) سرمایه چندان نمی‌خواهد فوقش ۳۰۰ چهارصد هزار تومان می‌خواهد میلیون‌ها نمی‌خواهد (نائب رئیس- آقای دکتر نیرومند فرمایشاتتان را بفرمایید) اداره پست و تلگراف و تلفن اصفهان که حقیقتاً یکی از مراکزی است که اغلب مردم با آن سرو کار دارد از خارجی و داخلی عجالتاً در یک عمارتی خیلی خراب و غیرمناسب می‌باشد تلگرافی هم در این باب شده که به مقام معظم ریاست تقدیم می‌نمایم و استدعا دارم با مقامات مربوط مذاکره و اقدام فرمایند بلکه انشاالله برای آنجا ساختمانی بشود که از این منظره کثیف بیرون آمده و نزد خارجی‌ها که به آنجا مراجعه می‌کنند اسباب نفرت و تمسخر نباشد چون این‌طور جاها بین‌المللی است.
و همچنین عمارت اداره دادگستری استان دهم به مراتب از اداره پست و تلگراف ما بدتر است مراجعین که این عمارت و اساس آن را می‌بینند کوچک‌ترین اهمیتی به این مرکز عدالت نداده و با چشم حقارت به همه چیز آنجا می‌نگردند حتی به قضات محترم بی‌اعتنا می‌شوند تصدیق بفرمایید که تأثیر زیاد دارد.
امیدوارم بذل‌توجهی هم به تکمیل دانشکده پزشکی و تعمیرات ابنیه تاریخی اصفهان شهری که شهرت جهانی دارد و زمانی مرکز علم و دانش بود بشود. همین‌طور ساختمان استانداری این شهر متناسب با امروز نیست و باید دولت در این باب فکری بکند.
چون آقایان نمایندگان محترم از این درد و دل‌ها خسته شده‌اند یک پیش‌آمدی که برای خودم در سال گذشته پیش‌آمد کرده برای آقایان عرض می‌کنم که قدری جنبه تفریحی دارد روزی بنا شد به اتفاق آقای استاندار وقت و آقایان رؤسای اداری جهت بدرقه آقای آیت‌الله شهرستانی که می‌خواستند با طیاره به تهران برگردند برویم به فرودگاه آقای استاندار خواست بنده را با ماشین خودش ببرد رئیس دادگستری اظهار داشت خوب است فلان کس با ماشین من بیاید بنده هم قبول کردم در راه که می‌رفتیم دو دفعه ماشین ایستاد و حرکت نکرد چون تقریباً سیستم ۱۹۳۰ بود و همه ما را پیاده کردند و گفتند ماشین را حل بدهید بنده در آنجا فهمیدم که چرا ریاست محترم دادگستری اصرار داشت که چند نفر در ماشین او سوار شوند برای اینکه ماشین را هل بدهند چون در راه عمل یا کسی دیگر نبود که این کار را بکند.
همچنین دادستان یک استان که اغلب برای کارهای صفایی مجبور است بیرون شهر برود یک جیپ ندارد حقیقتاً اسباب خجلت است با این همه ماشین‌ها که در بعضی از دستگاه‌ها هست رئیس دادگستری و دادستان یک استان ماشین نداشته باشند امیدوارم رئیس محترم دادگستری بذل توجهی بفرمایند.
نائب رئیس- آقای دکتر نیرومند وقتن جنابعالی تمام شد.
دکتر نیرومند- استدعا می‌کنم ۵ شش دقیقه دیگر وقت به بنده مرحمت کنید مختصری باقی مانده است.
نائب رئیس- تأمل بفرمایید تا اکثریت برای رأی کافی بشود. (در این موقع آقای میراشرافی صندلی‌های ردیف جایگاه آقایان وزرا نشته بودند).
نائب رئیس- جناب آقای میراشرافی خواهش می‌کنم تشریف ببرید سر جای خود بنشینید آنجا خلاف آئین‌نامه است.
میراشرافی- صد دفعه جنابعالی خلاف آئین‌نامه رفتار کردید یک دفعه بنده بکنم چطور می‌شود وقتی که یک وکیلی اینجا نشسته است اینجا صحبت می‌کند نباید اعتراض کرد خجالت نمی‌کشد هر وقت می‌آید اینجا می‌نشینید مثل اینکه هر کسی اینجا نشسته است شاگرد مکتبی است صد مرتبه بیرون به تو گفته‌ام که احترام وکیل را داشته باشید.
نائب رئیس- الان به شما عرض می‌کنم بفرمایید بنشینید.
میراشرافی- هر کاری که می‌خواهی بکن هر غلطی می‌خواهی بکن.
نائب رئیس- الان من رأی می‌گیرم تکلیف خودم را با آقای میراشرافی روشن می‌کنم.
میراشرافی- هر کاری که دلت می‌خواهد بکن، تکلیف را روشن کن چیز عجیبی است هر چه به دهنش می‌آید می‌گوید.
نائب رئیس- من یا تعیین تکلیف می‌کنم یا استعفا می‌دهم و از مجلس بیرون می‌روم من نمی‌توانم آئین‌نامه را اجرا نکنم پشت میز ریاست بنشینم.
خلعتبری- استدعا می‌کنم صرف‌نظر بفرمایید.
نائب رئیس- هیچ ممکن نیست من با این وضع نمی‌توانم اینجا بنشینم.
چند نفر از نمایندگان- پس چند دقیقه تنفس بدهید.
۳- تنفس به عنوان تشنج جلسه
نائب رئیس- ۵ دقیقه تنفس می‌دهم برای جلسه خصوصی که آقایان تشریف بیاورند تا بنده تکلیف خودم را با این آقا معلوم کنم.
میراشرافی- مُرده‌شور سرنوشتی ببرد که به دست تو و امثال تو معلوم شود. (یک ساعت و سه ربع پیش از ظهر جلسه به عنوان تنفس تعطیل و مجدداً به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل شد).
۴- بیانات مقام ریاست راجع به لزوم رعایت آئین‌نامه و حفظ احترام آقایان نمایندگان.
رئیس- امروز وقتی که آقای امامی نائب رئیس مجلس را اداره می‌کردند جریانی پیش آمد که به اطلاع بنده رسیده تردید ندارم که موجب تأسف همه آقایان محترم شده است (صحیح است) آقایان نمایندگان گذشته از اینکه وظایف رسمی و نمایندگی بر عهده دارند نسبت به همدیگر هم سوابق دوستی و آشنایی دارند و از این امر مستلزم حفظ احترام همدیگر است (صحیح است) بنده هم از این جریان اظهارتأسف می‌کنم به طوری که تحقیق شده یک سوءتفاهمی هم بوده است آقای میراشرافی هم بی‌اندازه متأسفند و حالا هم بیانی هم در این زمینه می‌نمایند ممکن است یک جریانی برای شخص در روز پیش بیاید که ایجاد عصبانیت نماید باید همیشه دقت کرد طوری نشود که باعث اهانت به نمایندگان و نقض آئین‌نامه گردد آقای میراشرافی بفرمایید.
۵- بیانات آقای میراشرافی دایر به عذرخواهی از آقای امامی نائب رئیس.
میراشرافی- بنده معتقد هستم که بایستی در پارلمان در درجه اول آئین‌نامه رعایت شود (احسنت) و در درجه بعد هم بایستی همیشه در پارلمان یک اصول را مراعت کرد و از آن اصول منحرف نشد امروز که جناب آقای امامی نائب رئیس تشریف داشته‌اند بنده خیلی متأسفم که از اینکه یک قدری بر خلاف آئین‌نامه رفتار مرده‌ام (احسنت) و جناب آقای امامی هم یک قدری عصبانی بودند که در نتیجه چنین پیش‌آمدی فعلاً از ایشان معذرت می‌خواهم (احسنت- احسنت).
۶- بیانات قبل از دستور آقایان رضایی و شوشتری.
رئیس- نوبت نطق آقای رضایی است آقای رضایی بفرمایید.
رضایی- تاریخ آینه تمام‌نمای آینده است و گذشته همچون چراغ راه آینده را روشن می‌کند سال‌هاست که دولت یاران از لحاظ سیاست خارجی بی‌طرف بوده است و متأسفانه تمام دولت‌هایی که بر سر کار آمده‌اند این را در عرصه سیاست بین‌المللی بی‌طرف نگه داشته‌اند با وجود آن‌که خود به خوبی می‌دانستند که با وجود این بی‌طرفی باز هم هنگام ضرورت هیچ دولتی رعایت بی‌طرفی ما نخواهد نمود (صحیح است).
نتیجه اجرای سیاست بی‌طرفی آن شد که در شهریور شوم ۳۲۰ قشون هر دو طرف چه آنهایی که خود را دوست می‌نامیدند و چه آنها که حکومت داخلی ما را موافق آرزوهای خود نمی‌دانستد به خاک ما حمله‌ور شدند و خون گروهی افسر و سرباز ما را به ناحق ریختند (صحیح است) و مردم کثیری را دچار قحط و قلا و گرسنگی نمودند.
اساساً زندگی سیاسی و روابط بین دول مانند زندگی عادی و روابط بین افراد می‌باشد و اهمیت آنان برای اینان بیشتر از لحلاظ نتایج مهمی است که در بر دارد.
همان‌طور که افراد ما مالاندیش و به حقیقت بین اقتضای هر یک از شئون زندگی دوستان و وسایلی برای حفظ و حراست و توفیق خود انتخاب می‌کنند همان‌طور هم زعمای خدمتگزار و دوراندیش اقوام و و ملل بر حسب موارد متحدین و متفقین کبریا ملت خویش تهیه می‌بینند.
سیاست‌داران و کسانی که رهبری یک اجتماع را بر عهده می‌گیرند باید تا سر حد امکان رئالیست و حقیقت بین بوده و ملاحظات سیاسی را تحت و شعاع منافع واقعی مردم قرار دهند که بر آنها حکومت می‌نمایند.
سیاست‌مداران انگلیسی و رهبران این سیاست انگلستان با وجود آن همه مناسبات حسنه‌ای که بین دولتین آمریکا و انگلیس موجود بوده است با تمام شهامت و به بهای رنجش همکاران آمریکایی خود با چین کمونیست از همان آغاز وجود آن رابطه مستقیم برقرار کردند و از این راه تساوی اقتصادی انگلستان را در خاور دور تا حد امکان حفظ نمودند.
هر سیاست‌مداری که جنبه حقیقت‌بین را رها کند سرانجام شکست خواهد خورد متأسفانه زیان‌های ناشی از اشتباهات رجال سیاسی جبران‌ناپذیر است و چه بسیار است فرصت‌های گرانبهایی که از دست می‌رود و جز ندامت و پشیمانی اثری بر جای نمی‌گذارد.
امروز که دولت ایران بر سر یک دوراهی اتخاذ تصمیم واقع شده شایسته نیست که رجال و زعمای قوم آن موضوع را باز دیده حقیقت‌بین ننگرند و دولت را در اتخاذ یک تصمیم صحیح و قاطع کمک و یاری ننمایند.
حفظ بی‌طرفی در دنیای کنونی و در گشایش شرق و غرب برای هیچ دولتی مفید و مخصوصاً در ایران میسر نخواهد بود من معتقدم که در جهان بی‌طرفی عملاً مفهوم و معنایی نداشته است در جنگ گذشته اگر آلمان و ایتالیا متحد نبودند سوئیس اشغال می‌شد و اگر مقتضیات جنگی ایجاب می‌کرد سوئیس مانند نروژ در حیطه قدرت ارتش آلمان در می‌آمد. در جهان امروز بسیاری از کشورهای جهان و قدیمی حتی در زمان جنگ جنبه بی‌طرفی را رها کرده و به جانب‌داری از قدرت‌های اقتصادی سیاسی و نظامی تظاهر می‌کنند.
تا از این راهگذر بر مشکلات اقتصادی خویش فائق آیند.
در دو جنگ گذشته کشور بی‌طرف ما از طرف دوستان و همسایگان به بهانه‌های پوج موهوم مورد حمله قرار گرفت و سرزمین ایران از طرف قشون اجانب اشغال گردید.
هزینه توقیف ارتش بیگانه بر بودجه نحیف ما تحمل شد تورم پول به وجود آمد نظم اقتصادی به هم ریخت و قیمت‌ها به طرز سرسام‌آوری بالا رفت.
عده‌ای کشته شدند و عده دیگری از مردم این مملکت زندانی و تبعید کشتند نغمه شوم جدایی و تجزیه فضای ایران را مسموم کرد و میهن‌پرستان ایرانی را نگران ساخت.
قشون اجنبی در داخل ایران مانع قلع و قمع آشوب‌طلبان و سد راه ایجاد امنیت گردید فساد اخلاق عمومی رواج یافت زورگویی و قلدری به اوج خود رسید ستون پنج به دست معدودی خائن به منظور متزلزل ساختن ارکان استقلال و پایه‌های ملیت و قومیت ما ایجاد شد (صحیح است) روح وطن‌پرستی و ملت‌دوستی و علاقه به آب و خاک و سنن و مقدّسات ملی مورد تخطئه قرار گرفت معدودی خیانت‌پیشه علاقه به شاه و مام‌میهن را از یاد برده و طوق بندگی اجانب را گردن نهادند خلاصه آن‌که ایران بی‌طرف تمام مزار جنگ را تحمل کرد و کوچک‌ترین طرفی در قبال فاتحین نیست.
و بدترین ترتیب ثابت گردید که هرگاه منافع دول بزرگ ایجاب کند بی‌طرفی ملل کوچک نقض گردیده و کشورهای آنها اشغال می‌گردد و مردم کشورهای بی‌طرف همان رفتاری می‌شود که در دو جنگ گذشته با ملت ایران شد.
همان‌طور که وجود ارتش بیگانه در کشورهای مغلوب مانند فرانسه موجب روز اشاعه هزاران مفاسد اجتماعی و اخلاقی گردید باید قبول کرد فسادی را که بیگانگان برخلاف انصاف و مروت به ما نسبت داده و به بزرگ کردن آن پرداخته‌اند نتیجه مستقیم عدم رعایت بی‌طرفی ایران از طرف دولت‌های زورمند در دو جنگ گذشته بوده است.
صحنه‌های تأثرانگیز مصائبی که در دو جنگ گذشته بر ایران گذشته از خاطره هیچ ایرانی محو نخواهد شد. مردم گرسنه برای لقمه نان ساعت‌ها به انتظار ایستاده‌اند و در همان موقع کامیون‌های پر از نان نانی که گندمش به دست زارع ایرانی کاشته و دور گردیده بود از پیش چشمان گرسنه مردم عبور کرد.
وجود ارتش‌های بیگانه مانع از آن بود که محاکم صالح ایران به اعمال خلاف بیگانگان و بیگانه پرستان رسیدگی نمایند و تخلفات آنها در قنسول‌خانه‌های آنها مورد رسیدگی و عفو قرار می‌گرفت راه‌آهن سرتاسری ایران که به همت مردانه اعلیحضرت فقید و با خون‌دل و از راه وصل مالیات قند و شکر و از بیوه‌زنان و مستمندان به وجود آمده بود زیر بار مهمات فرسوده گشت.
و آنچه به نام عمران از راهسازی گرفته تا ساختمان با پول ایران و به دست کارگر ایرانی در آن مدت انجام شد فقط به خاطر تأمین منافع بیگانگان بود جنبه موقت داشت و اکنون که ده سال از آن ایام شوم می‌گذرد اثری از آنها بر جای نمانده است.
از بی‌طرفی ایران در هر دو جنگ گذشته جز نکبت و ادبار اثری برای ما باقی نماند اگر ایران طرفدار یکی از دو صف می‌بود به هر صورت و کیفیت از آن همه مصائب که بر آن وارد آمد «یا در شمار کشورهای غالب تمتعی برمی‌گرفت و یا در میان ممالک مغلوب رستاخیز روحی در آن به وجود می‌آمد» برای روشن شدن این حقیقت کافیست که نظری به وضع آلمان و فنلاند بیفکنیم که در جنگ گذشته گرفتار شدیدترین شکست‌ها شدند تا بهتر به این حقیقت اعتراف کنیم که زیان و نکبتی که ما از بی‌طرفی در جنگ گذشته برده‌ایم آلمان و فنلاند نبرده‌اند به هر حال در هر دو جنگ سرزمین ایران بی‌طرف با وجود اصرار در حفظ بی‌طرفی از طرف ارتش‌های بیگانه اشغال گردید و مطاوعه جنگی بیگانگان و حرص و آز بی‌حد و حصر آنان با در نظر گرفتن موقعیت خاص جغرافیای ایران وجوب آن می‌شود که هر بار جنگی در عالم درگیر است میهن ما برخلاف تمام قوانین بین‌المللی و با وجود اصرار ما در حفظ بی‌طرفی از طرف قوای مصلح بیگانه اشغال گردد و در کشور ما اشک و در مرزهای‌مان خون جاری شود.
در میان کشورهای خاورمیانه ایران دارای وضع خاصی است منابع سرشار نفت تأسیسات مهم آبادان- شاهراه‌های سهل‌العبور و سرحدّات زیاد آن میهن ما را در جنگ‌های بین‌المللی همواره دچار مصائب و مخاطراتی کرده زیان‌های غیر قابل جبران بر آن وارد آورده است از جهات عدیده کمتر مشابهتی بین کشور ما و فی‌المثل کشورهایی مانند ترکیه، عراق، افغانستان و پاکستان وجود دارد میهن عزیز ما ایران مانند کشور بلژیک هیچ‌گاه از مضار و مصائب جنگ‌های خانمانسوز برانداز برکنار نمانده است و بی‌طرفی آن علی‌رغم اصرار ملت ایران کراراً نقض گردیده است.
در جنگ جهان‌گیر اخیر بدون آن‌که کشور ایران خط‌السیر سوق‌الجیشی قرار گیرد از طرف ارتش‌های بیگانه بر خلاف تمام قوانین بین‌المللی با وجود علاقه ما به حفظ بی‌طرفی اشغال گردید و حال آن که
کشورهای همسایه ما از این گزند مصون ماندند.
بنابراین از یک طرف زمامداران ما با توجه به جهات و دلایل گفته شد و تجربیات تلخ گذشته دست از فکر کهنه طرفی بردارند و در آینده روش نوین و صریح‌تری در سیاست خارجی ایران اتخاذ می‌نماید و از طرف دیگر موقعیت ممتاز و خاص جغرافیایی میهن ما را در سایر ممالک خاورمیانه در نظر بگیرند و اگر بخواهند منظور احتراز از مضار بی‌طرفی و حفظ منافع ملی و داخلی در یکی از صفوف مستحکم جهانی قرار گیرند باید مشکلات فراوان و بار بسیار سنگین ما به سران صفوف تفهیم نمایند.
دلایل و شواهد بارز بسیار وجود دارد که ملت ایران‌خواهانه حقیقی یک صلح پایدار و یک زندگانی آرام است تا در میانه آنها بتواند با کار و فعالیت خود خرابی‌های گذشته ارتش‌های بیگانه و مداخله اجانب را ترمیم نماید و ایران را آباد و مجهز به مظاهر تمدن صنعتی سازد.
ولی حال که مطامع دولت قوی و آز پایان‌ناپذیر آنها آرامش ما را بر هم بزنند و بی‌طرفی مورد اصرار ما را به هر صورت و به هر کیفیت و در هر حال نقض می‌کند ما را دچار مصائب و بدبختی می‌سازد و موجب آن می‌شود که ما به ناچار دست از بی‌طرفی بشوییم و برای حفظ خود و تأمین هدف‌های مشکوک ملت ایران در صفی قرار بگیریم باید مشکلات و معضلات ما در نظر گرفته شود و تمام بار سنگین این وضع تنها بر گُرده ملت محروم و زحمت‌کش ایران تحمیل نگردد و به جبران این زیان‌ها از خرابی‌های گذشته و رعایت مفاد مندرجات منشور ملل ما را نسبت به آینده امیدوار سازند و با قبول سهم بسزایی از سنگین وزن جدید حقوق شایسته ملت مملکت ما را رعایت نمایند.
گر چه وظیفه دولت که با توجه به اوضاع حقیقی جهان و در نظر گرفتن مطامع دولت قوی و سوابق تاریخی و تجربیات تلخ گذشته ملت ایران در قرار دهند که مراد نهایی تحکیم مبانی استقلال ملت‌ها صلح جهانی و حفظ حراست آزادی و کشورها در برابر مطامع دولت زورمند باشد. ولی ما به سهم خود وظیفه داریم از اظهارنظر و راهنمایی دولت خوداری کرده و احساسات ملت ایران را صریحاً جبران نماییم به نظر من در این انتخاب طبعه خواستار همکاری با دولتی هستیم که با توانایی‌های خود خرابی‌های گذشته ما را تا حدامکان جبران نموده و بیش از سابق به ما کمک رایگان بنماید و با قبول تعهداتی ملت ایران را با همکاری صمیمانه علاقه‌مند سازند.
عقاید و نظریات مختلفی در این روزها در طرز همکاری ما با ملل دیگر ابراز می‌شود در میان این عقاید و نظریات نظریه‌ای است که با اینکه ظاهراً خیلی زیان‌بخش به نظر نمی‌رسد ولی در حقیقت بسیار مضر و خطرناک می‌باشد و آن نظریه‌ای‌ست که برخی در تشکیل یک قدرت ثالث از ملل بی‌طرفی بی‌وسایل و متعهد ابراز می‌دارد ممالکی را که مدعیان این نظریه به منظور تشکیل یک اتحادیه بی‌طرف نام می‌برند جملگی فاقد وسایل جنگی و دفاعی می‌باشند و در آنها اثری از صنایع سنگین که لازم مجهز کردن قوای دفاعی در جنگ‌های امروز است وجود ندارد. بعضی از آنها به موجب معاهدات جداگانه متعهد بوده و بعضی دیگر برای حراست سرحدات خود از تضمین دولت برزگ بهره‌مند می‌باشند. اغلب این ممالک فاقد سرحدات مشترک بوده و وسایل ضعیف غالب آنها حتی کافی برای حفاظت سرزمین خودشان نخواهد بود.
من نمی‌دانم فایده چنین اتحادیه‌ای برای میهن عزیز ما ایران چیست؟ مگر آن که در پس این نظریه جریانی وجود داشته باشد که متأسفانه در لحظات حساس تاریخ سیاسی و اجتماعی این کشور غالباً به طور مختلف و عجیب بروز کرده و بعدها دلیل آن مکشوف می‌شود. در دنیا امروز و در کشاکش شرق و غرب و در روزهایی که نائره جنگ مشتمل می‌شود تنها دولت‌ها و دسته‌هایی به حساب می‌آیند که دارای نیروی نظامی و صنعتی قوی باشند و یا از طرف چنین نیروهایی پشتیبانی شوند. در جهان امروز دیگر نمی‌توان در سایه برق شمشیر و همت شوالیه‌های قرون وسطا و تأثیر صدای طبل و شیپور وارد میدان دفاع شد امروز با یک بمب کار یک شهر یک سو می‌شود و با قدرت صنعتی، توانایی پایداری و تهوّر ملت جنگجویی مانند ژاپن در هم می‌شکند. در جدال‌های امروز تأثیر نفوذ عدل فقط در مراحل نهایی و بیشتر به منظور اشغال نقاط و تأمین نظم و امنیت مناطق اشغال شده خواهد بود. ما با کشورهایی باید پیوند ببندیم که قدرت عظیم صنعتی و وسایل سترگ جنگی آنها هنگام ضرورت و ایامی که خاک میهن ما مورد حمله و تجاوز قرار می‌گیرد مورد استفاده صحیح و مشروع مردم محروم ایران واقع شود.
ما صمیمانه خواهان آنیم که همکاری نزدیکتر ما با ملل دیگر به حفظ صلح واقعی جهان کمک نمایند و دولت ایران ملت را در صفی قرار دهد که قوی و مستحکم بوده و دولت زورمند با وسایل و صنایع و سرمایه‌های کافی خود ضامن و پشتیبان ما باشند. ما از قبول متعهداتی که ما را از همچون شهریور سوم ۳۲ در برابر متجاوزین تنها گذارد بیزاریم (صحیح است) دولت باید از تردید و دودلی دست بردارد و تحت شرایط معین که در آن منافع حقیقی ملت ایران از جمیع جهات تأمین شده باشد وارد یک دسته قوی و هم‌فکر سیاسی گردد و با کمال شهامت (صحیح است) ملت ایران را پرچم‌دار صلح جهانی قرار دهد و به بیگانگان زوردار و طماع بفهماند که ملت ایران بر اثر تجربیات تلخ گذشته سرنوشت آینده خود را تعیین نموده و برای حفظ و حراست سرحدات میهن خود و تضمین استقلال و رژیم حکومت خود در صف متحدین نیرومندتری آماده دفاع و پیکار است (احسنت احسنت) بقیه وقتم را به آقای شوشتری تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای شوشتری بفرمایید.
شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم، بنده عادت به تزلزل و دودلی نداشته و ندارم با اینکه شاید سنم از خیلی از آقایان بیشتر است و اساساً باید محتاط باشم تجربه سیاسی و زندگی ایجاب می‌کند که یک‌قدری ملایم حرف بزنم و در امور شخصی هم این فلسفه را رعایت می‌کنم اما در امور اجتماعی و مملکت گناه و حرام می‌دانم. در نطقی که جلسه قبل راجع به معادن نیامده‌ام از آقایان که البته حسن‌نیت دارند ولی ساده در سیاست‌اند و از سیاست و عمق سیاست زیاد اطلاع ندارد و عادت به احتیاط و مجامله کرده‌اند به من تذکری داده‌اند که نطق شما راجع به این قسمت که ممکن است در کشور ما در معادن ما در قسمت‌های اورانیوم داشته باشد ممکن است این بهانه به دست فلان دولت بدهد بنده اصلاً نفهمیدم که این حرف یعنی چه برای اینکه مملکتم اگر برلیان داشته باشد طلا داشته باشد نقره داشته باشد سرب و مس داشته باشد چه ربطی به دیگران دارد وکیل مجبور است به دولت تذکر بدهد آقا احتیاط کن، معادن را اگر چیز دیگری تویش هست قاچاق نکنند این که گناهی نیست این خدمت به مملکت هست من الان مستحضر شدم که اگر ایران ۱۵۰ کارخانه سمنت‌سازی درست کند استعداد دارد علاوه از اینکه در مملکت تمام بناهایش از سمنت درست شود شاید باور کردنی نیست متخصصین به من گفتند مملکت ما قادر است حتی سمنت صادر کند حالا اگر یک وکیلی این مطلب را اظهار کرد به تجارت فلان دولت تاجری که تجارت سمنت دارد برمی‌خورد؟ من آن روزی که همه مرا جوجه استوکس می‌نوشتند نترسیدم حالا جوجه فلان چی بنویسد من نمی‌ترسم من وظیفه خودم را دانستم سیاست مملکت را این‌طور تشخیص دادم در تجربه و امتحان و اجتهاد سیاسی که خود متخصص‌ترین سیاست‌مدارانم صاف می‌گویم و از عهده‌اش برمی‌آییم و وظیفه خود می‌دانم برای نوکری به مملکت خدمت به مملکت چه با دولت مخالف باشم و چه موافق باشم منافع مردم را تذکر بدهم الان در بیرون به سرلشکر انصاری عرض کردم پریروز هم به ایشان تلفن کردم راجع به یک قسمت راه که از آنجا صادارت می‌شود ایشان آمدند حساب کردند و از ایشان تشکر می‌کنم یک لایحه می‌دهند که سازمان برنامه ده میلیون تومان بدهد برای راه‌های شوسته (عده‌ای از نمایندگان- کم است) کم است بیشتر بدهند من تقدیس می‌کنم وظیفه وکیل همین است همین حرف‌ها است ما که نیامدیم اینجا مجامله داشته باشیم بنده می‌دانم در پشت امام‌زاده داوود چهار معدن سرب است و زیرش نقره است. اگر این را گفتم به دولت ممکن است اشتباه کرده باشم آقای ذوالفقاری ممکن است اشتباه بکنم ولی این تذکر من گناه نیست من عرض کردم که رفتم خدمت آقای صدرالاشراف که آن مردم محترم وقتی نخست‌وزیر بود به ایشان عرض کردم که شنیده‌ام که در مازندران و بعضی جاهای دیگر قشون بیگانه مقداری از کوه‌ها را محاصره کرده سنگ‌های آنجا را می‌برد و ایرانی‌ها عزیز را به وطن خودشان اجازه نمی‌دهند بروند شما تحقیق کنید ممکن است این سنگ‌ها برای ما قیمت داشته باشد برای چه ببرند؟ خوب این وظیفه من بوده است آن وقت وکیل نبوده‌ام وظیفه ایرانیت اقتضا داشت و آنهایی که خیال می‌کنند که از گفتن این‌جور حرف‌ها یک نماینده‌ای را ملوک می‌کنند یا یک نماینده‌ای را به اجنبی می‌چسبانند اینها باید بدانند اشتباه می‌کنند. این نوع افکار با دنیای امروز سازش ندارد الان نطق آقای رضایی را که شاید که ما در یک صف نیستیم من تصدیق کردم و تصدیق می‌کنم آقایان بدانید و آگاه باشید که مگر متفق باشیم وگرنه وضعیت سوق‌الجیشی ایران و علاقه تمام افراد ایران به میهن‌شان برای هر دولت متجاوز همسایه البته از اطراف ما را نگیرند مثل شهریور شوم به تنهایی برایشان گران تمام می‌شود زیرا محال است ایرانی تا یک نفر زنده باشد و یک قطره خون داشته باشد بگذارد قشون بیگانه به عرض ناموس و مملکت او تجاوز کند (صحیح است) من می‌گویم و پروا ندارم این جناب آقای اورنگ است این آقای عباس مسعودی است این آقای نیک‌پور است وقتی قشون اجنبی حمله کرد در شهریور من رفتم به خانه اورنگ آن وقت شاهنشاه فقید رضوان‌الله‌علیه شاید به من لطفی نداشتند. گریه زیادی کردم گفتم من پیرمردم بلند شوید بروید و بگویید به جدم اول کسی که کفن بپوشد و اسلحه به دست بگیرد برود
در قسمت مقدم من هستم حالا هم می‌روم دم مرگ هم باشد می‌روم پس بدانید که من هر چه گفتم و نمایندگان هر چه فرض می‌کنند به ملت آنچه تشخیص داده‌اند مجبورند آزادانه فکر صاحب خودشان را به ملت و دولتی که از او انتظار مبارزه با فساد و سایر معانی را دارند عرض کنند من برای رفع اشتباه این عرایض را کردم معذرت می‌خواهم.
۷- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای وزیر راه
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای وزیر راه فرمایشی دارید بفرمایید؟
وزیر راه (سرلشکر انصاری)- نمایندگان محترم استحضار دارند که در سال جاری به منظور متعادل ساختن بودجه کشور در حدود سیصد میلیون ریال از اعتبارات وزارت راه کاسته شده (نراقی- با کمال تأسف و قرار شد که از اعتبارات سازمان برنامه استفاده بشود از آنجایی که اصلاح راه‌های کشور مورد علاقه عموم آقایان نمایندگان محترم می‌باشد (صحیح است) و چون سازمان برنامه مجوز قانونی برای واگذاری اعتبارات وزارت راه را نداشت با موافقت سازمان نامبرده طرحی تهیه شده است که معادل یک‌صد میلیون ریال از اعتبارات سازمان برنامه در اختیار وزارت راه گذاشته شود (صحیح است) این طرح با قید دو فوریت تقدیم می‌شود که آقایان تصویب بفرمایند (صحیح است احسنت).
۸- طرح فوریت لایحه اعتبار مخارج راهسازی
رئیس- لایحه قرائت می‌شود دو فوریت آن مطرح می‌شود (به شرح ذیل خوانده شد).
ماده واحده- به منظور تأمین کسر اعتبار مربوط راه‌داری و راهسازی و آسفالت خطوط دست به اقدام و آنچه انجام آن در سال ۳۴ به وسیله وزارت راه ضرورت پیدا کند و برای خرید لوازم فنی و وسایط‌نقلیه و افزار یدکی جهت تعمیر ماشین‌های راهسازی و پرداخت هزینه مضاعف و هزینه‌های دیگر مربوط به راه‌داری و راهسازی سازمان برنامه مکلف است علاوه بر آنچه ضمن برنامه‌های اجرایی به موجب قانون مصوب اسفندماه ۲۷ به تصویب رسیده است تا آخر سال جاری مبلغ یک‌صد میلیون ریال به وزارت راه پرداخت نماید که به مصارف فوق برسد.
رئیس- فوریت مطرح است آقای مسعودی موافقید؟ (محمدعلی مسعودی- بله) آقای دولت‌آبادی موافقید (دولت‌آبادی- بله) آقای صارمی موافقید (صارمی- خیر مخالفم) (صدرزاده- اسم بنده را چرا یادداشت نکرده بنده مقدم بودم) منشی‌ها این‌طور یادداشت کرده بودند آقای صارمی بفرمایید.
صارمی- تعمیر و اصلاح راه‌ها که نهایت ضرورت را دارد درش تردیدی نیست و از این نقطه‌نظر که شخصاً معتقد به اصلاح هستند قائل به مذاکره و بحث نیستیم برای اینکه در موارد لازمه هم حتی در پشت تریبون مجلس این تذکر لازم را دادم (اعظم زنگنه- شما که موافق هستید) توجه بفرمایید این مقدمه است به ذی‌المقدمه می‌رسد نکته‌ای را که می‌خواهم تذکر بدهم این است که در ساختن جاده‌ها عموماً تبعیض می‌شود و رعایت مصالح و احتیاج نقاط مختلفه مملکت نمی‌شود (صحیح است) تعمیرات جاده‌های فرعی در درجه اول ضرورت دارد که بسازند بنابراین با اتکا و شرافت شخص آقای وزیر راه امیدوارم که دیگر تبعیض نشود و راه‌ها به طوری که مورد احتیاج ایالات و ولایات است ساخته بشود و بعد از تذکر این مطلب مخالفتم را مسترد می‌دارم.
۹- تعیین موقع و دستور جلسه- ختم جلسه
رئیس- تصور می‌کنم عده برای رأی کافی نیست ولی اگر اجازه بدهید پیشنهاداتی راجع به منع استعمال تریاک رسیده یکی از این پیشنهاداتی راجع به منع استعمال تریاک رسیده است یکی از این پیشنهادات آن است که کلیه پیشنهادات به کمیسیون برود و این هم محتاج به رأی است همین‌طور عده زیادی از آقایان نمایندگان تقاضای تشکیل جلسه‌ای را برای جلسه روز شنبه نموده‌اند (یکی از نمایندگان- این هم محتاج به رأی است) بله به همین جهت عقیده من این است که جلسه همان روز یکشنبه باشد که اولا به فوریت این لایحه رأی بگیریم وبعد هم قرائت پیشنهادات لایحه منع کشت خشخاش خواهد بود و فعلاً جلسه را ختم می‌کنم (نیم ساعت بعدازظهر ختم شد).
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حمکت
سؤالات نمایندگان
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
بدین وسیله استدعا می‌شود به وزیر فرهنگ اطلاع فرمایند جهت پاسخ به سؤال زیر در مجلس حاضر شوند.
مدت مدیدی است که قانون اعزام دانشجویان اول دانشکده‌ها به خارج از کشور تصویب و تمام مراحل قانون را طی کرده است علت تأخیر در اجرای قانون فوق چیست و تاکنون نسبت به اجرای آن چه اقداماتی به عمل آمده است؟
محمود افشار
ریاست محترم مجلس شورای ملی
مقرر فرمایید وزیر جنگ برای پاسخ به سؤال زیردر مجلس شورای ملی حضور یابند.
۱- جریان پرونده سرهنگ منصور رحمانی که به واسطه همکاری با حزب منفور و منحله توده و سایر مفسدین و اخلال‌گران توقیف شده به کجا منتهی شده است یه قرار اطلاع نسبت به این شخص که بر علیه رژیم این مملکت اقدام نموده ارفاقاتی نشود در هر حال چنانچه در ظرف مدت ده روز پاسخ داده نشود این سؤال به معنای استیضاح از آقای وزیر جنگ است. میراشرافی
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
توقع دارم مقرر شود جناب وزیر جنگ برای توضیح موضوع ذیل در مجلس حاضر شوند.
علت اینکه ژاندارمری یزد یک نفر حامی مقیم پشتکوه یزد را مضروب ساخته و تحریک احساسات اهالی مسلمان محل شده و قضیه منجر به قتل چند نفر گردیده و پس از فرار مباشرین عمل ۶۳ نفر از اهالی بی‌گناه را با شکل عجیبی دستگیر و در زندان شهر یزد تحت فشار قرار داده حتی از رساندن اعانه مردم خیّر به محبوسین استنکاف دارد چیست؟ حائری‌زاده
ریاست مجلس شورای ملی
متمنی است مقرر فرمایند جناب وزیر فرهنگ هر چه زودتر برای پاسخ به سؤال زیر در مجلس حاضر شوند و به مجلس شورای ملی توضیح بدهند.
با وجود تصویب قانون اعزام شاگردان اول به خارجه برای تکمیل تحصیلات و با توجه به اینکه چند هفته به افتتاح دانشکده‌ها نمانده چرا دولت در اجرای قانون تعلل کرده و در اقدام محصلین نام برده اقدام نمی‌نماید.
دکتر شاهکار محمد
مقام محترم ریاست
خواهش می‌کنم به دولت اطلاع دهید که برای پاسخ به سؤال زیر در مجلس حاضر شوند. آقای رفراندم دکتر مصدق را برای بستن مجلس قانون اساسی می‌دانند یا نه اگر نمی‌داند چرا عاملین مؤثر رفراندم را در پست‌های خود نگه داشته و یا مقام بالاتر داده است. عبدالرحمن فرامرزی
مقام محترم ریاست
خواهش می‌کنم به دولت اطلاع دهید که برای پاسخ ذیل در مجلس حاضر شوند.
برای اعاده افسران بازنشسته که در اعاده مشروطیت و تثبیت سلطنت مشروطه سهم بسزائی داشتند به خدمت چه اقدام کردند.
عبدالرحمن فرامرزی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
متمنی است مقرر فرمایید آقای وزیر راه برای پاسخ دادن به سؤالات زیر به مجلس شورای ملی حاضر شوند.
۱- با این که در گذشته سعی به عمل می‌آمده تا در کارهای فنی و صنعتی از وجود مأمورین ایرانی به جای بیگانه استفاده شود و با توجه اینکه در حال حاضر مهندسین و کارشناسان با سابقه و مجرب ایرانی در کلیه شؤن مختلف به تعداد کافی موجود است خواهشمند است توضیح بفرمایید بر خلاف رویه گذشته به چه علت عده مأمورین بیگانه به ریاست ادارات حساس راه‌آهن گمارده‌اند تا مهندسین کارآزموده داخلی هست به هیچ‌وجه استفاده از مأمورین خارجی جایز نیست.
۲- در یکی دو ماه اخیر چند سانحه هولناک و حیرت‌انگیز آن هم به فاصله دو هفته روی داده است و به طور تقریب ۱۸ میلیون تومان خسارت به راه‌آهن رسیده و ۲۰ نفر تلف شده‌اند سانحه عظیم رود شور که تشریح آن موجب تأثیر و نموده از آشفتگی اوضاع راه‌آهن است یکی از بزرگ‌ترین حوادث و سوانح راه‌آهن بوده که در تاریخ این مؤسسه وقوع چنین سانحه عظیمی بی‌نظیر بوده به طوری که اطلاع حاصل شده برخی از رؤسای ادارات فنی راه‌آهن امکان وقوع اینکه سوانح را پیش‌بینی و در موقع خود جریان را به سرپرست راه‌آهن و مدیر فنی آنجا اطلاع داده‌اند معلوم نیست به چه علت به گزارشات آنها توجه نشده و در نتیجه یک چنین خسارت هنگفتی به راه‌آهن وارد شده به علاقه کسانی که باید بر اثر وقع این سوانح در زندان باشند به کارهای حساس دیگری گماشته شده و فقط به گرفتن و تعقیب چند مأمور جز اکتفا گردیده است آقای وزیر راه توضیح دهند که علت وقوع این همه سوانح چه بوده و چه اقدامی نسبت به تعقیب مسئولین حقیقی کرده‌اند. سید جعفر بهبهانی
از ریاست مجلس شورای ملی
توقع دارم مقرر فرمایند جناب آقای نخست‌وزیر برای جواب پرسش ذیل در مجلس حاضر شوند و اگر در مدت یک ماه در دادن جواب تسامح شود این پرسش موضوع استیضاح خواهد بود.
مخارج پذیرایی اعلیحضرت پادشاه سعودی چه مبلغ شده و برای پذیرایی رئیس‌جمهور ترکیه و دیگران چه مبلغی در نظر گرفته شده و منافع سیاسی این پذیرایی‌ها برای ملت ایران چیست؟
طبق اطلاعات غیررسمی مذاکراتی برای ورود ایران در اتحادیه اسلامی با اعلیحضرت پادشاه سعودی شده بنابراین علت استنکاف ایران از دُخول در اتحاد اسلامی چه بود؟ در صورتی که انگلستان با ترک‌ها و عراق اتحاد نموده و مضار این اتحادیه برای ایران روشن است.
حائری‌زاده
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
متمنی است سؤال ذیل را برای جواب به دولت ابلاغ بفرمایید.
۱- آیا تأسیسات شرکت ملی نفت ایران بیمه شده و در صورتی که بیمه نشده چرا نسبت به بیمه شدند آن اقدام نمی‌شود.
۲- نفتی که از بنادر ایران خارج می‌شود به وسیله شرکت‌های بیمه خارجی بیمه می‌شود چرا دولت اقدام نمی‌کند ترتیبی داده شود که شرکت‌های سهامی بیمه ایران در بیمه مزبور دخالت داشته باشد.
۳- آیا حقوق مزد کارمندان و کارگرهای تأسیسات نفتی شرکت ملی نفت ایران زیاد شده یا نه و حقوق و مزد فعلی با توجه به گرانی لوازم زندگی برای تأمین معیشت آنها کافی و متناسب با کار آنها هست یا نه و دولت چه اقدامی در این زمینه نموده و خواهد کرد. ارسلان خلعتبری
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
راجع به خرابی پل فهلسان که وزیر محترم راه در مجلس بیان نموده‌اند که مورد رسیدگی قرار دادیم و پس از رسیدگی کسانی که قصور و یا تقصیر آنها در ساختن پل باعث زیان و خسارت وارده گردیده مورد تعقیب قرار خواهیم داد که متمنی است وزیر محترم را نتیجه رسیدگی و اقداماتی که در تعقیب این قضیه فرموده‌اند رد مجلس شورای ملی اعلام فرمایند.
صدرزاده
مقام مقدس مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمایید جناب آقای وزیر خارجه برای پاسخ سؤال ذیل در مجلس حاضر شوند.
۱- جناب آقای وزیر خارجه توضیح دهند که علت این مسافرت طولانی چه بوده و نتیجه حاصله از این مسافرت برای کشور چه خواهد بود.
۲- تعیین نمایند هزینه مسافرت ایشان چه مبلغ بوده.
میراشرافی
ریاست محترم مجلس شورای ملی خواهشمند است که جناب آقای نخست‌وزیر و وزیر دارایی اطلاع دهید برای پاسخ به سؤال ذیل در اسرع وقت در مجلس حضور به‌هم‌رسانند.
به قرار اطلاع آقای ابوالحسن ابتهاج مدیر عامل سازمان برنامه مبالغی به عنوان هزینه سفر و فوق‌العاده و خرید خاویار سوغاتی از وجوه سازمان برنامه ارزی و ریالی برداشت نموده است با توجه به اینکه دولت موافقت با رفتن ایشان به طور رسمی به مجمع عمومی بانک بین‌المللی که در استانبول تشکیل می‌شده است نموده و ایشان به طور خصوصی مبادرت به این مسافرت کرده‌اند معلوم فرمایند اولاً چه مبلغ به عناوین بالا و نظایر آن از وجوه سازمان برنامه برداشته شده و درثانی مجوز برداشت این برداشت چه بوده است.
مهندس هرمز شاهرخ‌شاهی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است به جناب آقای نخست‌وزیر و وزیر دارایی اطلاع دهید برای پاسخ به سؤال ذیل در اسرع وقت در مجلس حضور به هم رسانند.
با اینکه قرار داد مربوطه به فرودگاه‌ها منعقده با شرکت انگلیسی بریان کوپن و شرکا از لحاظ اینکه فاقد اعتبار و بر خلاف مقررات بوده مردود شناخته شده و موضوع برخلاف اعلام جرم اینجانب در کمیسیون عرایض در دست رسیدگی است و معذلک آقای ابتهاج در روز قبل از عزیمت به استانبول دستور داده است که مبلغ ۵ هزار لیره که در قرار داد پیش‌بینی شده بوده به عنوان پیش‌پرداخت بدون موافقت هیئت نظارت به شرکت مزکور پرداخت نمایند و دستور پرداخت این مبلغ در تاریخ ۳۴/ ۶/ ۱۹ به بانک ملی ایران و اصل و وجه هم حواله شده است مجوز قانونی پرداخت این وجوه چه بوده؟
مهندس هرمز شاهرخ‌شاهی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
متمنی است سؤال ذیل را برای جواب دولت ابلاغ فرمایند از یک سال قبل دولت ساختن راه‌های اساسی ایران را جزو برنامه‌های عمرانی خود قرار داد و از نظر اهمیت موضوع متمنی است پاسخ سؤالات ذیل را در مجلس شورای ملی بیان فرمایند.
۱- آیا اجرای برنامه‌های راهسازی شروع شده و چه اقداماتی شده و در صورتی که شروع نشده علت تأخیر چه بوده و چیست.
۲- آیا مسئولیت ساختن راه‌ها با وزارت راه است یا با سازمان برنامه.
۳- چون کفایات قرار داد منعقد با شرکت جان مور معلوم نیست خواهشمند است توضیحاتی برای روشن شدن موضوع و مفاد قرار داد در مجلس شورای ملی بدهند.
ارسلان خلعتبری