مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ اسفند ۱۳۴۳ نشست ۱۵۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۶ اسفند ۱۳۴۳ نشست ۱۵۵
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۱۵۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری - روستا - دکتر الموتی.
۳- تصویب صورت‌جلسه.
۴- سؤال آقای دکتر مهذب راجع به برنامه‌های عمرانی استان فارس و جواب آقای وزیر آبادانی و مسکن.
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به الحاق دو تبصره به ماده ۸۸ قانون نظام وظیفه و ارسال به مجلس سنا.
۶- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به تقلیل هزینه گمرکی گندم وارده.
۷- شور اول گزارش کمیسیون استخدام راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.
۸- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع به اجازه تحصیل اعتبار برای تأمین قسمتی از برنامه‌های عمرانی کشور و ابلاغ به دولت.
۹- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به معافیت نشان‌ها و مدال‌های کار از حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی و ابلاغ به دولت.
۱۰- اعلام وصول و قرائت دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه.
| مجلس ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه -
- آقایان دکتر الموتی - دکترمعتمد وزیری - موقر - دکتر حکیم شوشتری - مهندس مجتهدی- شکیبا - دکتر سعید - مهندس جلالی نوری - اولیاء - سعید وزیری.
غائبین بی‌اجازه-
- آقایان رامبد - مرتضوی - فیصلی- طهماسبی- مبارکی - نوربخش - دکتر مصباح‌زاده.
غائبین مریض-
- آقایان دکتر رمضانی - دکتر رهنوردی - یعقوب تهرانی - کمالوند - بانو ابتهاج سمیعی - مهرزاد - دکتر جعفری - البرزی - پرویزی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری- روستا - دکتر الموتی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: خواجه نوری- روستا - دکتر الموتی
رئیس - نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای خواجه نوری تشریف بیاورید.
خواجه‌نوری- با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی امروز چند کلمه‌ای راجع به روز پرافتخار و تاریخ سوم اسفند می‌خواهم به عرض حضار محترم برسانم علی‌الاصول در تایخ هر ملتی روزهایی هست که از لحاظ حفظ شعائر و از جهت یادآوری مسائل ملی لازم است که راجع به این روزها در مواقع مناسب و در جاهای مناسب یادآوری بشود و صحبت بشود. یکی از این روزها در تاریخ ما روز سوم اسفند است اگر ما به خاطر بیاوریم که قبل از آن روز مملکت ما دچار چه تشنجاتی بوده است و ضعف حکومت مرکزی و عدم هماهنگی بین دستگاه قانونگذاری و حکومت و عدم هماهنگی بین اقلیت‌های مختلف مذهبی مملکت و خلاصه وجود هرج و مرج کلی در سراسر کشور تمام این نکات را اگر به خاطر بیاوریم که در آن موقع هنوز آثار شوم قرارداد ترکمانچای در مملکت ما حکم‌فرما بود و مملکت ما از لحاظ قضایی و سیاسی و اقتصادی ناچار بود که از سیاست‌های خارجی تبعیت بکند متوجه می‌شویم که سوم اسفند ۱۲۹۹ در تاریخ مملکت ما چه رل مهمی را بازی کرده است و چه تحولی را در تاریخ ایران به وجود آورده است (صحیح است) یعنی در این روز درخشان بود که ایرانی توانست قدم به قدم زنجیرهای جهل، فساد و نفاق را پاره کند. از آن روز اختلافات طبقاتی و اختلافات مذهبی و نژادی از مملکت ما رخت بربست. از آن روز رژیم‌های ملوک‌الطوایفی و خودمختاری در نقاط مختلف ایران یک به یک برچیده شد، قدرت حکومت مرکزی برقرار گردید، ما باید برای روح پر فتوح اعلیحضرت رضا شاه کبیر طلب مغفرت بکنیم که یک چنین بنای مستحکمی را برای کشور ما بنا نهادند و موجبات ترقی و تقالی مملکت را فراهم کردند (صحیح است) ما امروز اگر دانشگاه‌های متعدد داریم و اساتید تحصیل کرده در این دانشگاه‌ها تدریس می‌کنند حاصل زحمات آن فقید است که یک عده‌ای از جوانان ایران را برای کسب علم و دانش به امریکا و اروپا گسیل داشت. اگر ما دارای یک ارتش منظمی هستیم که امنیت را در سراسر کشور ایران برقرار کرده است مدیون آن رادمرد بزرگ هستیم (صحیح است) که یک چنین ارتش ملی و منظمی را به وجود آورده است (صحیح است) ما باید به خاطر داشته باشیم که قبل از آن زمان ما دیویزیون قزاقی داشتیم و ژاندارمری داشتیم که هر کدام تحت فرماندهی افسران خارجی بودند و بنا به احساسات همان فرماندهان و محیط تربیتی که افسران این واحدها می‌دیدند هر آن دچار تحریکات سیاست‌های خارجی می‌شدیم ولیکن امروز ما ارتشی داریم که فرماندهی آن با افسران رشید ایرانی است و افراد آن هم از افراد رشید و وظیفه‌شناس این مملکت از دهات و قصبات و شهرها می‌آیند و با کمال افتخار و شهامت وظیفه سربازی خودشان را انجام می‌دهند (صحیح است) این ارتش ملی قدرت معنویش و قدرت مادیش خیلی با آن واحدهای چریکی فرق دارد. درباره سایر امور اگر ما در این زمان می‌توانیم که صحبت از سپاه دانش بکنیم و صحبت از سپاه بهداشت بکنیم و صحبت از سپاه ترویج بکنیم برای این است که در طول این چند ساله اخیر ما دارای دبیرستان‌ها و دبستان‌ها و دانشگاه‌هایی شدیم که افرادی را تربیت می‌کنیم که آنها می‌توانند این وظایف مقدس را در روستاها انجام بدهند و این انقلاب ششم بهمن میوه رسیده کوشش‌های چند سال اخیر است و اگر کوشش‌های چند سال اخیر نبود ما نمی‌توانستیم یک جهش به این بزرگی را با موفقیت انجام بدهیم. ما می‌بینیم که الان ممالک دیگری هستند که می‌خواهند این‌گونه اقدامات اجتماعی و فرهنگی را با سرعت در کشورشان انجام بدهند ولیکن این ممالک فاقد کادر هستند و فاقد افراد تحصیل‌کرده و مبرز هستند که خوشبختانه ما از این قسمت غنی شده‌ایم و آن هم همین‌طور که عرض کردم نتیجه کوشش‌های گذشته است مجلس شورای ملی واقعاً باید از تمام افرادی که در این تاریخ معاصر و در این قسمت زحمت کشیده‌اند و موجبات پیشرفت کارهای مملکت را فراهم کرده‌اند قدردانی بکند و در ضمن هم به یاد داشته باشیم که اعلیحضرت همایون شاهنشاه در همان راهی که پدر فقیدشان قدم برداشتند مشغول پیشروی هستند و ما هم مانند سربازان فداکاری پیرو اوامر ایشان هستیم (صحیح است) برای این که مملکت را به راه تعالی و ترقی رهبری می‌فرمایند. از حوصله خانم‌ها و آقایان خیلی متشکرم (احسنت).
رئیس - آقای روستا بفرمایید.
روستا - از مقام ریاست و همکاران عزیز اجازه می‌خواهم به عنون یادبود واقعه بزرگ و تحول‌آمیز روز سوم اسفند ۱۲۹۹ چند کلمه‌ای به استحضار برسانم. البته درباره این روز تاریخی آنچه نوشته و گفته شود یک درصد ادای مطلب نشده است و بدیهی است که هر چه سال‌ها در پشت سر ما قرار گیرد آثار اهمیت آن بیشتر ظاهر و آشکار می‌گردد.
درست بیندیشیم و چند لحظه تأمل کنیم و اوضاع و احوال همه جانبه آن موقع کشور را در نظر مجسم سازیم و آنگاه ببینیم چگونه در چنان موقعیتی بحرانی با خزانه خالی و مردمی بی‌سواد و بی‌خبر از همه جا یک مرد خودساخته با دست تهی ولی قلبی مملو از احساسات وطن‌پرستی قد مردانگی علم کند و در نهایت شجاعت و شهامت همچون کشتیبانی بی‌باک کشتی متلاطم مملکت را از گرداب مخوف و هولناک سقوط به ساحل مراد هدایت کند و در مدت زمان کوتاهی وضع مملکت را از نظر سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به جایی برساند که به افسانه بیشتر شبیه باشد.
اعلیحضرت فقید بیست سال در مملکت سلطنت کرد و طی این مدت یک کشوری خراب و یک ملتی عقب‌افتاده تحویل گرفت و یک مملکتی آباد و مردمی پیشرفته تحویل داد. خوشبختانه از آنجایی که همیشه خدای بزرگ یار و مددکار مردم صلح‌دوست و با عاطفه ایران است در موقعی که آتش سوزان جنگ بین‌الملل دوم در دنیا زبانه کشید و کشور ما هم به حکم جبر اجتماعی از خطرات آن مصون نمان و چون کاهی در معرض طوفان حوادث قرار گرفت فرزند برومد آن مرد بزرگ که در مکتب یک چنان نابغه عظیم‌الشأنی پرورش یافته بود در مقابل حوادث سینه سپر کرد و شجاعانه همچون پدر بزرگوارش زمام امور مملکت طوفان‌زده را در دست گرفت. اتفاقاتی که در دوران سلطنت شاهنشاه ما یکی پس از دیگری واقع شده هر یک به تنهایی برای محو و نابودی کشوری کافی بود ولی به حمدالله نتیجه استقامت‌ها و بردباری‌های این رهبر فدارکار و متفکر در ششم بهمن ۴۱ آشکار گردید و برنامه تکمیلی اعلیحضرت فقید به وسیله فرزند والا گهرش به معرض عمل و اجرا گذاشته شد و دگرگونی دنیاپسندی در همه شئون کشور به وجود آمد که امید است ملت ایران هر روز بیشتر از روز گذشته از فواید گرانبهای آن بهره‌مند گردند.
ضمناً ناگزیر از ذکر این مطلب هستم که متأسفانه مسئولین بعضی دستگاه‌ها یا قدرت درکت خواسته‌های شاهنشاه را ندارند و یا از اجراء انجام آن عاجزند همه می‌دانیم امر ورزش مورد توجه خاص شاهنشاه و توسعه و پیشرفت آن از خواسته‌های ویژه ایشان است ولی سبک کار و روش مسئولین فعلی تربیت‌بدنی کشور عقب‌ماندگی محسوسی در این امر به وجود آورده (صحیح است) که کاملاً با برنامه‌های مترقبانه شاهنشاه مغایرت دارد (صحیح است) شکست‌های پی در پی قهرمانان ما در میدان‌های ورزشی جهانی و منطقه‌ای و به خصوص شکست غیرمنتظره مسابقات بین‌الملی توکیو روح پراحساس نابغه ورزشکار و ورزش‌دوست مملکت را آزرده و حس یأس و نومیدی در چهره جوانان ما به خوبی ظاهر و آشکار است. دوستان گرام: بنده که مدت ده سال عهده‌دار مدیریت تربیت‌بدنی خوزستان بوده‌ام و قهرمانان ارزنده‌ای تحویل اجتماع داده‌ام (مرتضوی- صحیح است ما هم شاگردتان بودیم) که نام اغلب آنها در لوحه افتخار قهرمانی کشور ثبت است و خوشبختانه اکنون در مملکت مصدر امور حساس از قبیل استانداری و غیره بوده و حتی با چند نفر از آنان در این مجلس افتخار همکاری دارم. لذا به خود حق می‌دهم که در این مورد اظهارنظر کنم و حقایق را بازگو نمایم. (دکتر رهنوردی- احسنت، لااقل یک نفر پیدا می‌شود حقایق را بگوید) استادان آزموده جهان‌دیده ورزشی که دارای وجهه خوب هستند در این مملکت بسیارند کار بایستی به کاردان سپرده شود (صحیح است) و از وجود آنان در راه بهبود و پیشرفت ورزشی حداکثر استفاده به عمل آید. دستگاهی باید ورزش کشور را اداره کند که خود را از هر جهت آماده اجرای برنامه آن بداند و مجری اوامر شاهنشاه و مشوق جوانان با استعداد ورزش‌دوست کشور باشد. چندی قبل به فرمان ملوکانه که بیش از هر کس به کلیه جوانب کار واقفند دولت شادروان منصور مأمور شد که جهت ادغام کلیه سازمان‌های ورزشی مملکت در یکدیگر و تنظیم برنامه مترقیانه آن با تشکیل کمیسیون خاصی اقدام کند که متأسفانه ترور ناجوانمردانه مرحوم منصور وقفه‌ای در این کار پدید آورد (دکتر رهنوردی - و آن هم فایده‌ای نداشت چون همان افراد را آورده بودند و این فایده ندارد) و این که که دولت جناب آقای هویدا به پیروی از نیات حکیمانه شاهنشاه خود را موظف به اجرای برنامه‌های اصلاحی دولت سلف خود می‌داند. اینجانب بنا به توصیه و تقاضای کلیه ورزشکاران و ورزش‌دوستان کشور از دولت ایشان می‌خواهم که به این موضوع حساس توجه خاص مبذول و تصمیم فوری و قاطعی اتخاذ فرمایند. امیدوارم این تقاضا مورد قبول واقع شده و قبل از آن که شیرازه ورزشی کشور از هم بپاشد و دلسردی و یأس بیشتری به جوانان مملکت دست دهد این امر صورت عمل به خود بگیرد (انشاءالله) متشکرم (احسنت – احسنت).
ریگی - بفرمایید این فوتبالیست‌ها را این‌قدر دلسرد نکنند آقای روستا.
رئیس - آقای دکتر الموتی بفرمایید.
دکتر الموتی - با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران عزیز بنده می‌خواهم امروز مطلبی را درباره مسافرت کوتاهی به کشور عربستان سعودی به عرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم. به طوری که همکاران معظم مستحضر هستند هفته قبل دولت عربستان سعودی دعوتی از یک هیئت نفتی و یک هیئت مطبوعاتی ایران به عمل آورده بودند که این دو هیئت به ریاست جناب آقای دکتر اقبال برای مدت ۷ روز به کشور برادرمان مسافرت کردند (صحیح است) مطلب بسیار مهمی که به نظر من لازم بود در این خانه مقدس بیان شود احساسات پاک و عمیق ملت عربستان سعودی نسبت به برادران ایرانی خودشان بود (صحیح است) و واقعاً برای ملت ایران جای نهایت خوشوقتی است که ما می‌بینیم تمام ملل مسلمان عرب با برادران ایران خود چه رابطه برادرانه و صمیمانه دارند تنها هیئت حاکمه مصر یعنی فقط و فقط عبدالناصر و همکارانش هستند که تحریکاتی می‌کنند تا روابط صمیمانه‌ای که بین مسلمانان ایران و سایر مسلمانان عرب وجود دارد به هم بزنند ولی خوشبختانه ما از نزدیک دیدیم که عبدالناصر این آرزو با به گور خواهد برد و مبارزه رشیدانه ملت ایران موجب شده که امروز مسلمانان عرب یکی بعد از دیگری علیه تحریکات عبدالناصر قیام بکنند و به ریشه این تحریکات پی ببرند (ریگی- عبدالناصر عرب نیست) عرض کردم و از ملل مسلمان عرب صحبت می‌کنم نه در مورد یک زمامدار خاص یا زمامدار تحمیلی جناب آقای ریگی، این هیئت وقتی به کشور عربستان سعودی وارد شد مورد استقبال چند تن از وزراء و مقامات رسمی دولت عربستان سعودی قرار گرفت و نهایت تجلیل به آن اندازه‌ای که شایسته بود نسبت به این هیئت به عمل آمد این هیئت وقتی حضور اعلیحضرت ملک فیصل شرفیاب شد پادشاه عربستان سعودی نهایت تکریم و احترام را نسبت به شاهنشاه بزرگ ایران و ملت مسلمان ایران ابراز داشت و حتی ازحادثه سیل که در شمال ایران در آذربایجان اتفاق افتاده فوق‌العاده اظهار تأسف می‌کردند و ضمن بیاناتشان می‌گفتند که ما ملل مسلمان جهان باید با هم متحد و متفق باشیم و بتوانیم بیش از پیش به ملت‌های خودمان خدمت بکنیم. هیئت ایرانی در هر کجا که رفت با یک احساسات پاکی از طرف مردم عربستان سعودی مواجه می‌شد. مطلب بسیار مهمی که بنده در عربستان شاهد بودم این بود که دیدم مردم مسلمان عربستان نسبت به روش هیئت حاکمه مصر فوق‌العاده ناراحت بودند. آنها می‌گفتند مصری‌ها در حالی که امروز از نظر اقتصادی وضع بسیار بدی را می‌گذرانند و مبالغ هنگفتی از ثروت ملت مصر در خاک یمن خرج می‌شود و شصت هزار سرباز مصری در آنجا هستند که برادران مسلمان یمنی را به آتش مسلسل می‌بندند و می‌کشند و این امر موجب شده که در همه جهان اسلام نسبت به روش عبدالناصر اظهار تأسف و ناراحتی بشود (صحیح است) و یک نهضت مقاومتی در همه ممالک مسلمان علیه این توطئه‌ها و تحریکات به وجود بیاید برای مردم مسلمان جهان این مطلب بسیار تأسف‌آور می‌باشد که چطور ممکن است یک کسی داعیه زمامداری در یک کشور مسلمان داشته باشد و بگوید من مسلمانم ولی در عین حال سرمایه و ثروت همان مردم مسلمان را بگیرد و صرف کشتار مسلمانان دیگر بکند. چه در یمن و چه کمک به ماکاریوس در قبرس که برادران ترک ما را هم در آنجا با کمک ماکاریوس به کشتن بدهد و این برای مردم مسلمان واقعاً قابل تأسف بود که چطور ممکن است کسی باشد که ادعای مسلمانی بکند ولی دستش را به خون مسلمانان جهان آغشته بکند (فولادوند- با قطعه قطعه کردن مسلمان‌ها می‌خواهد تعدادشان را زیاد کند) شاید طبق فرمایش جنابعالی این کارها را می‌کنند اما با کمال تأسف امروز همه مردم مسلمان جهان به این تحریکات پی برده‌اند و به خصوص چون قسمت اعظم تحریکات او در میان مردم مسلمان کشورهای عرب‌نشین بوده آنها خیلی خوب پی برده‌اند که امروز عبدالناصر از این تحریکات دو هدف دارد یکی این که می‌خواهد با ترساندن کشورهای عربی مبالغی کمک یا به عنوان باج بگیرد و این را در چند کشور در گذشته عمل کرده و نتیجه گرفته و از مدت‌ها قبل دنبال این تحریکات بوده ولی از زمانی که مبارزه رشیدانه شاهنشاه ایران، ملت ایران، دولت ایران با عبدالناصر شروع شده در تمام ممالک عربی هم نهضت‌های مقاومتی علیه عبدالناصر به وجود آمده و آنها می‌دانند که هر روز هر قدمی که از عبدالناصر در مملکت آنها باز شود ناچار هستند مبلغی باج به این زمامدار مصری بدهند. بنابراین این مقاومت و مبارزه و رستاخیز ملت ایران موجب شده است که همه ملل مسلمان عرب در مقابل این تحریکات مقاومت و مبارزه بکنند. البته از سال‌ها پیش مصری‌ها خودشان را برای این کارها آماده کرده بودند برای این که نفوذ پیدا بکنند در بعضی از مناطق یکی از راه‌های مختلف که در پیش گرفته‌اند اعزام عده‌ای به نام معلم به کشورهای عربی بود. اینها در حقیقت معلم نبودند بلکه جاسوس‌هایی بودند که به اسم معلم می‌رفته‌اند به کشورهای مختلف و قسمتی از این تحریکاتی که در این ممالک مسلمان علیه ایران و ایرانی‌ها شده به دست این جاسوس‌های مصری بوده نه مردم آن سرزمین، ولی امروز مردم این ممالک دارند دست عوامل عبدالناصر را از کشور خود کوتاه می‌کنند چون پیداست این روش برای‌شان عاقبت خوبی ندارد. هدف دیگر به هم انداختن مسلمانان جهان برای بهره‌برداری شخصی در این مسافرت از مطالبی که برای خود ما خیلی جالب بود موضوع اصلاحات عمیقی بود که اعلیحضرت ملک فیصل در شئون مختلف کشور عربی سعودی به وجود آورده‌اند البته ایشان یک پادشاه اصلاح‌طلبی هستند بعد از تغییرات اخیری که در وضع عربستان سعودی به وجود آمده سعی ایشان این است که سطح زندگی مردم عربستان سعودی را بالا ببرند چون در عربستان سعودی خوشبختانه درآمد نفت زیاد است یعنی در حود ۵۰۰ میلیون دلار در سال است و جمعیت آنجا هم کم است در حدود هفت یا هشت میلیون نفر. بنابراین امکان توسعه اقتصادی با این افزایش درآمد کاملاً وجود دارد و الان از این وضع حداکثر استفاده در راه سعادت مردم می‌شود. در این سفر خوشبختانه موقعیتی حاصل شد که ما بتوانیم به زیارت مکه معظمه و مدینه برویم این توفیق بسیار عظمیم برای هیئت ایرانی بود که توانستیم برویم به خانه خدا و به زیارت مدینه و فوق‌العاده برای همه مسلمان‌ها و برای همه ایران‌های مسلمان و همه اعضای هیئت یک چنین توفیق عظیمی موجب خوشبختی است (روستا- قبول بشود انشاءالله) متشکرم. البته بنده می‌خواستم از جناب آقای دکتر یگانه خواهش بکنم که ما بایستی به این موضوع تبلیغات در کشورهای عربی یک مقدار توجه بیشتری بکنیم (صحیح است) یعنی در مقابل تبلیغاتی که دولت مصر می‌کند و متأسفانه در گذشته تا حدودی توانسته توسعه بدهد ما هم بایستی برنامه‌های تبلیغاتی را در کشورهای عربی توسعه بدهیم مخصوصاً از تیمسار پاکروان بنده بایدخواهش بکنم که به این امر توجهی بکنند که به مسئله تبلیغات در کشورهای عربی بیش از پیش توجه بشود و حقایق اوضع برای مردم ممالک عربی روشن بشود تا برادران مسلمان ما بدانند که ملت ایران چه احساسات پاکی نسبت به آنها دارند و احساسات پاکی که آنها نسبت به مسلمانان ایران دارند متقابلاً منعکس بشود و این از چیزهای ضرور است (صحیح است) اما از نکات بسیار دقیقی که بنده لازم دانستم امروز اینجا عرض بشود برخلاف آنچه که مصری‌ها معتقدند و خودشان می‌خواهند در میان کشورهای عربی رهبری کشورهای عربی را به خودشان منتسب بکنند به هیچ‌وجه این‌طور نیست نه کشورهای عربی آنها را قبول دارند و نه مسلمان‌های دنیا این رهبری را می‌شناسند (صحیح است) (مهندس عطائی- خود مصری‌ها هم قبولش ندارند) البته خود مصری‌ها هم قبول ندارند کاملاً صحیح است و حتی برای مثال بنده مطالعاتی کردم از این نظر که به موازات این که در ایران چند قرارداد با ارزش نفتی منعقد شده این قراردادها آن قدر درخشان بوده که در بین تمام ممالک صاحب نفت با حسن استقبال عمیقی روبرو شده است. وقتی که ما رفتیم در کشور عربستان سعودی وزیر نفت و مقامات نفتی آنها واقعاً به دولت ایران تبریک می‌گفتند که تا این اندازه توانستند در امر انعقاد قراردادهای نفتی موفقیت پیدا بکنند موفقیت‌های چند سال اخیر ما در امر نفت بعد از ملی شدن موجب شده در همه این کشورها یک دنباله‌روی از روش ایران بشود. جناب آقای مهندس جلالی نوری موقع طرح قرارداد نفت یک مقایسه جالبی بین قراردادهای نفتی ایران و قرارداد نفتی کشور مصر فرمودند وقتی مطالعه مقایسه کردیم دیدیم بعد از انعقاد قرارداد ایران با پان‌آمریکن (ایپاک) مصری‌ها عین قرارداد ایران را کپی کردند با کشورهای مختلف و با کمپانی‌های مختلف قرارداد منعقد کردند ولی یک مقدار امتیازاتی را هم از دست دادند یعنی اگر حقاً قراردادهای نفتی را کپی می‌کردند و عین همان قرارداد را منعقد می‌کردند منافع بیشتری عاید مردم مصر می‌شد ولی متأسفانه این کپی کردن آنها به این صورت شد که یک مقدار امتیازات را از دست دادند که بنده اینجا چون این اطلاعات را جمع‌آوری کرده و آورده‌ام عرض می‌کنم، این که عرض می‌کنم چند موردی است که آنها کپی کرده‌اند تمام مواد قراردادی که بین شرکت ملی نفت ایران و پان‌آمریکن منعقد شده عین مواد را در مورد حکمیت در مورد تقلیل ناحیه عملیات، نظارت فنی و تعهد حفاری، استفاده از اراضی و آب، استفاده از مصالح ساختمانی، آزادی صدور نفت خام، مقررات ارزی، مقررات مالی و حسابداری و غیره تمام این مواد عین موادی است که در قرارداد شرکت ملی نفت ایران با پان‌آمریکن وجود دارد و آنها کپی کرده‌اند و حتی یک جمله‌اش پس و پیش نشده است. اینها نشان می‌دهد که آنها تا چه اندازه در عین حال که به ملت ایران و به پیشرفت‌های ملت ایران و رهبری خردمندانه شاهنشاه معظم ایران (صحیح است) حسادت می‌کنند و می‌بینند ملت ایران پیش می‌رود در عین حال سعی دارند از کارهایی که ما می‌کنیم دنباله‌روی بکنند ولی ای کاش که این دنباله‌روی، دنباله‌روی صحیح باشد چون ما خوشوقت می‌شویم که ملت مصر یا هر ملت مسلمانی بتواند از امتیازات بیشتری بهره‌مند بشود ولی متأسفانه هیئت‌حاکمه مصر و شخص عبدالناصر با کپی کردن این قراردادها یک مقدار از امتیازاتی که به نفع ملت ایران ما گرفته‌ایم به نفع کمپانی‌های خارجی او صرف‌نظر کرده یعنی در حقیقت به ملت مصر ضرر خورده مثلاً: نفت خلیج‌فارس را وقتی ما مقایسه می‌کنیم با نفتی که در شمال آفریقا به دست می‌آید قاعدتاً به مناسبت دوری مسافت ایران نفتی که از شمال آفریقا خریداری می‌شود بایست به قیمت گرانتری خریده بشود برای این که کرایه حملش کمتر است کشورهای شمال آفریقا از لحاظ تجارت نفت نسبت به کشورهای خاورمیانه موقعیت بسیار ممتازی دارند بدین معنی که به بازارهای نفتی اروپا نزدیکترند اگر فاصله بندر معشور را از بنادر اروپا با فاصله کانال سوئز و یا بنادر شرقی مدیترانه را با بنادر اروپا مقایسه بکنیم ملاحظه می‌شود که کانال سوئز با بنادر اروپا در حدود سه هزار و دویست و چهل میل دریایی نزدیک‌تر است و این امر در تقلیل میزان هزینه حمل و نقل نفت و در نتیجه جلب توجه شرکت‌های نفتی به کشورهای شمال آفریقا مؤثر بوده است و روی همین اصل ارزش نفت در کشورهای شمال آفریقا و بنادر شمال مدیترانه نسبت به بنادر خلیج‌فارس خیلی بیشتر است. هر بشکه نفت خام در عربستان سعودی و خلیج‌فارس یک دلا رو ۸۰ سنت قیمت دارد در صورتی که هر بشکه از همان نفت خام در بنادر شرق مدیترانه ۲ دلار و ۱۷ سنت ارزش دارد و بنابراین با توجه به این موقعیت جغرافیایی، کشور مصر می‌توانست شرایط بهتری از کشور ایران تحصیل کند یعنی اگر قراردادی کشور مصر منعقد کرده با توجه به نزدیکی فاصله به اروپا بایستی برای هر بشکه نفت خام ۲ دلار و ۱۷ سنت بگیرد یعنی همان نفتی که به مناسبت بعد مسافت ایران تا اروپا ما یک دلا رو ۸۰ سنت می‌گیریم. ولی متأسفانه این کار را نکردند و این امتیازی که می‌توانستند به نفع ملت مصر بگیرند نگرفتند و از دست دادند. مطلب دیگری که باز مهم است در مورد مساحت قراردادهایی است که آنها به کمپانی‌ها واگذار کرده‌اند ما اینجا قراردادهایمان هر کدام بر اساس ۸ هزار کیلومتر مربع بوده در صورتی که در مصر قراردادهایی که منعقد کرده‌اند با شرکت آحیپ ایتالیایی و فیلیپس امریکایی و پان‌آمریکن همان کمپانی‌هایی که با ما قرارداد منعقد کرده‌اند مساحتی که واگذار کرده‌اند یکی ۹۶ هزار کیلومتر و دیگری ۷۳ هزار کیلومتر و یکی دیگر هم ۲۸ هزار کیلومتر است یعنی ۱۹۷ هزار کیلومتر از منطقه نفتی مصر را واگذار کردند. یعنی در حقیقت مناطقی را که ما واگذار کرده‌ایم ۱۳/۱مناطقی است که آنها به کمپانی‌ها داده‌اند در حالی که می‌توانستند به این ۱۹۷ هزار کیلومتر به جای سه قراردادی که منعقد کرده‌اند و آن امتیاز را گرفته‌اند سیزده چهارده قرارداد منعقد کنند و ۱۴ برابر همان مبلغ عایدی نصیبشان بشود ولی این کار را نکردند و از این راه هم به ملت مصر ضرر زدند. یکی از مطالبی که اینجا بیان شد موضوع هزینه لرزه‌نگاری است که همکاران محترم بحث کردند آقای مرتضوی مفصل توضیح دادند. ما وقتی که اینجا خواستیم مناطق نفتی خودمان را واگذار بکنیم و به مزایده بگذاریم سه میلیون و ششصد هزار دلار هزینه لرزه‌نگاری را ده کمپانی حاضر شدند بپردازند و این هزینه را قبول کردند و بعد از این که نفتی کشف شد و از لحاظ تجاری قابل استفاده تشخیص داده شد آمدند در مزایده شرکت کردند یعنی از این راه هم سه میلیون و ششصد هزار دلار به ملت ایران نفع رسید که کمپانی‌ها پرداخت کردند در صورتی که مصر تمام این هزینه‌ها را خود دولت مصر پرداخت کرده و به علاوه در مسئله سرمایه‌گذاری در امر نفت کمپانی‌ها قبول کردند که این سرمایه‌گذاری را بکنند و ما تعجب می‌کنیم و معلوم نیست که چرا هر عملی را که دولت ایران در امر نفت انجام می‌دهد آنها پیروی نموده و ابتکار آن را به خود نسبت می‌دهند. در این صورت چرا در مورد عملیات لرزه‌نگاری نتوانستند از ایران تقلید نمایند در حالی که انجام این نحوه عمل ضمن انتشار یک پیش‌آگهی دو سال قبل یعنی ۱۲ فروردین ماه ۱۳۴۲ (اول آوریل ۱۹۶۳) در کلیه روزنامه‌ها و مجلات نفتی خارجی اعلام گردیده بود و کارشناسان مصری می‌توانستند با مراجعه و توجه به مجلات نفتی از ابتکار ایران اطلاع حاصل نموده و از آن بهره‌مند گردند. ولی معلوم نیست با این که آنها می‌دانند ایران یک چنین روشی را اتخاذ کرده و هزینه این کار را هم کمپانی‌ها داده‌اند و آنها هم می‌توانستند یک چنین امتیازی را بگیرند چرا این خیانت را به ملت مصر کرده‌اند دلیلش خیانت یا عدم لیاقت است که در هر صورت خیانتی است به ملت مصر. در اینجا در مورد پذیره نفت صحبت شد ما دیدیم برای انعقاد این قراردادها در حدود ۲۳۱ میلیون دلار پذیره برای پنج قرارداد گرفته شده در صورتی که مصری‌ها ۱۹۷ هزار کیلومتر از نقاط نفتی مصر را واگذار کردند حتی یک دلار هم پذیره نگرفتند در حالی که باز هم می‌توانستند از این راه هم اقدام بکنند و پذیره بگیرند وقتی با پان امریکن ما قرارداد بستیم در حدود ۲۵ میلیون دلار پذیره گرفتیم اینها با وجود این که قرارداد ما را کپی کردند نتوانستند این پذیره را بگیرند. این نشان می‌دهد که سیاست نفتی ایران که به رهبری شاهنشاه متفکر ما صورت می‌گیرد تا چه اندازه اصیل است و تا چه اندازه کارشناسان نفتی در کارشان متبحر و متخصص هستند (صحیح است) باز هم در این قراردادهای نفتی جناب آقای سعید وزیری این مقایسه را از این نظر می‌کنم که اینها گفته بشود و امیدوارم دستگاه تبلیغاتی مملکت ما اینها را منتشر بکند به‌خصوص در برنامه‌های زبان عربی گفته بشود تا در ممالک عربی بدانند این دولتی که امروز خودش را می‌خواهد به اصطلاح پیشروتر از سایر ملل عرب معرفی بکند بدانند که چطور از نظر فنی و از نظر کارشناس ضعیف و عقب‌افتاده است و یک چنین زمامدارانی نمی‌توانند داعیه رهبری داشته باشند حتی در مملکت خودشان (صحیح است) در مورد هزینه اکتشافی ما در قراردادهایی که اینجا منعقد شده تعهد کافی برای عملیات اکتشافی گرفته‌ایم که اینها بایستی ۱۱۵، ۱۲۰ میلیون دلار خرج هزینه اکتشافی در عرض چهار سال بکنند که به نفت برسند و وضع منطقه روشن بشود در حالی که مصر برای این منطقه وسیعی که واگذار کرده این ۱۹۷ هزار کیلومتر فقط ۶۷ میلیون دلار تعهد هزینه اکتشافی گرفته که برای هر کیلومتر مربع بالغ بر ۳۴۰ دلار می‌شود در حالی که شرکت ملی نفت برای پان‌آمریکن (چون قرارداد پان‌آمریکن با قراردادی که مصری‌ها با پان‌آمریکن کپی کرده‌اند) شرکت ملی نفت ۸۲ میلیون دلار تعهد هزینه اکتشافی گرفته برای ۱۶ هزار کیلومتر مربع که در حدود هر کیلومتر مربع پنج هزار دلار می‌شود و در حدود ۱۵ برابر تعهد هزینه اکتشافی مصر است چون آن دو تا قرارداد مشابه است. در قراردادهای جدید به مناسبت این که هزینه اکتشافی قبلاً شده و لازم نبوده به آن میزان تعهد گرفته شود برای هر کیلومتر مربع چهار هزار دلار تعهد هزینه اکتشافی گرفته شده ولی در مصر بر اساس قراردادهای ایران بایستی برای هر کیلومتر مربع در حدود پنج هزار دلار تعهد هزینه اکتشافی گرفته شود و حال آن که فقط ۳۴۰ دلار گرفته‌اند و از این راه هم باز یک صدمه بزرگی به صنعت نفت مصر این هیئت حاکمه مصری زده است که اگر آنها حقیقتاً برای ملت خودشان دلسوز بودند و از ایران پیروی می‌کردند و کپی می‌کردند قرارداد ایران را و می‌آمدند بر این اساس تعهد می‌گرفتند که قدم مؤثری به نفع ملت مصر برداشته بشود خیلی بهتر بود. بنده این مطالب را از این نظر عرض می‌کنم که هیئت حاکمه مصر که امروز برای بعضی از ملل مسلمان عرب دلسوزی می‌کنند به خیال خودش بایستی به آنها گفت که این دلسوزی شما برای سایر ممالک لازم نیست برای خود ملت مصر لااقل فکری بکنید شما که می‌توانستید بعد از انعقاد این قراردادها در ایران آن را کپی بکنید و استفاده بکنید برای ملت مصر و متأسفانه نکردید و از این راه هم صدمه‌ای به ملت مصر وارد کردید مثلاً در مورد نوع تشکیل شرکت در مصر به محض کشف نفت باید مصری‌ها ۶۷ میلیون دلار هزینه اکتشافی را که در حدود ۳۳ میلیون دلار می‌شود بپردازند تا بتوانند با کمپانی‌ها شریک شوند در حالی که طبق قراردادهای جدید شرکت ملی نفت چنین تعهدی ندارد و هزینه اکتشافی از طرف کمپانی‌ها پرداخته شده و کمپانی‌ها هستند که بایستی سرمایه سهمی ما را بپردازند و حتی بعضی از این کمپانی‌ها که گویا کمپانی شل باشد قبول کرده سرمایه سهمی ما را بپردازد و بهره‌ای هم نگیرد، ولی به بقیه کمپانی‌ها بهره مختصری داده می‌شود. ولی مصری‌ها معتقد هستند که سرمایه خودشان را به محض کشف نفت نقداً بپردازند در حالی که آنها می‌توانستند باز هم از همان روش ایران تبعیت بکنند. یک مطلب دیگری که باز از نظر این نوع قراردادها بسیار مهم است به نظر بنده مقایسه بهای فروش است بهای فروش نفت و پرداخت مالیات در مصر بر اساس بهای واقعی است که تقریباً با بهای آگهی شده در حدود بشکه‌ای سی سنت تفاوت قیمت دارد یعنی ارزان‌تر است در حالی که طبق قراردادهای جدید ایران بر اساس قیمت آگهی شده حساب می‌شود که سی سنت از قیمت عادی گرانتر است و این سی سنت به نفع ملت ایران است. باز هم مصری‌ها می‌توانستند این کار را بکنند و نکردند (روحانی- اگر می‌کردند که مثل ما مردمان خوبی بودند) (احسنت) ما می‌خواهیم جناب آقای روحانی این مطالب در این مکان مقدس گفته بشود و منتشر بشود و بدانند که ملت ایران در راهی که می‌رود تا چه اندازه مؤمن است. برنامه‌ای که پادشاه روشنفکر ما ترسیم کرده‌اند تا چه اندازه به نفع ملت ایران است (صحیح است) که آنها برنامه‌هایی که تهیه کرده‌اند با این که عرض کردم از قراردادهای ما و از روش ما پیروی کردند حتی لیاقت این را نداشتند که این قراردادها را بتوانند عمل بکنند و به امضاء برسانند یعنی اگر در مملکت ما کارشناس‌های نفتی ما راهی پیدا کنند به نفع ملت آنها در پیروی و تقلید از ما هم عدم لیاقت دارند در اصالتش که بنده حرفی ندارم چون اصالت نخواهند داشت (روحانی- ملت ایران رویه صحیح هیئت حاکمه خودش را تأیید می‌کند و به نامربوط‌های دیگران هم ترتیب اثر نمی‌دهد) بنده خیلی متشکرم از تأیید جنابعالی و مسلماً همه ملت ایران مثل شما تأیید می‌کنند. یک مطلب دیگری که باز در قرارداد نفتی ما هست کمپانی‌ها متعهد هستند که اگر دولت ایران بخواهد سهم نفت خام ایران را به قیمت نیمه راه بر مأخذ و قیمت آگهی شده بفروشد کمپانی‌ها بایستی خریداری بکنند در حالی که در قراردادهای مصر چنین تعهدی وجود ندارد یعنی اگر فردا دولت مصر نتواند نفت خودش را بفروشد این نفت روی دستش خواهد ماند و به هیچ‌وجه قابل استفاده برای دولت مصر نخواهد بود ولی کمپانی‌های نفتی در قراردادهای جدید ایران متعهد هستند که سهم نفت ایران را به قیمت آگهی شده بخرند و قیمت آگهی شده از قیمت واقعی همیشه ۲۰ سنت زیادتر است یعنی آن ۲۰ سنت باز به نفع مردم ایران است. در مورد مالیات بر درآمد دولت مصر تعهد کرده که مالیات بر درآمد را در تمام ۴۵ سال قرارداد از پنجاه درصد زیادتر نکند البته نرخ مالیات ثابت است ثبات نرخ مالیات همیشه به ضرر دولت مصر می‌باشد. این را هم بنده باید عرض کنم متأسفانه در قرارداد کنسرسیون ما این‌طور هست ولی خوشبختانه در قراردادهای جدید این‌طور نیست نرخ مالیات که معمولاً رو به تزاید است هر وقت تغییر بکند شرکت‌های جدید نفتی تابع آن نرخ مالیات خواهند بود ولی مصر برای مدت چهل و پنج سال روش ثابت مالیاتی را قبول کرده و تعهد کرده بنابراین از این حیث زیانی به ملت مصر وارد شده است. در مورد مصرف داخلی با حساب‌های دقیقی که شده اگر دولت مصر بخواهد از این نفت در داخل کشور خود مصرف کند باید بشکه‌ای ۱۸۰ سنت بپردازد اما اگر در ایران ما بخواهیم از نفت مورد قراردادهای جدید در داخل مصرف کنیم روی همان مأخذ محاسبه در حدود بشکه‌ای ۲۲ سنت تمام خواهد شد. این است یکی دیگر از تفاوت قراردادهای ایران و مصر و یکی دیگر از زیان‌های بزرگ عبدالناصر به ملت مصر (صحیح است).
رئیس - آقای دکتر الموتی نیم ساعت وقت شما تمام شده است.
دکتر الموتی - بنده علاقه‌مند بودم که مطالب بیشتری عرض کنم و اسناد دیگری را هم به مجلس شورای ملی ارائه بدهم ولی متأسفانه طبق آیین‌نامه مجلس بیش از این مقدور نیست صحبت کنم از این جهت به همین مقدار اکتفا می‌کنم ولی در خاتمه عرایضم ضمن اظهار تشکر از همکاران معظم می‌خواستم از دولت وملت عربستان سعودی به مناسبت تجلیل فوق‌العاده‌ای که از هیئت اعزامی ایران به ریاست جناب آقای دکتر اقبال کرده بودند صمیمانه تشکر بکنم و از شخص اعلیحضرت ملک فیصل و دولت و ملت عربستان سعودی سپاسگزار باشم به مناسبت احساسات بسیار پاک و عمیقی که نسبت به شاهنشاه معظم ایران و دولت و ملت ایران داشته‌اند. در اینجا عرض بکنم که ملت ایران دوست صمیمی ملل مسلمان عرب و همه مسلمانان دنیا می‌باشد (صحیح است) و در تمام جهان حافظ حقوق حقه ملل مسلمان جهان بوده و خواهد بود (صحیح است - احسنت).
- تصویب صورت‌جلسه
۳- تصویب صورت‌جلسه
رئیس - راجع به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای حاذقی.
حاذقی- عرض کنم از نظر اشتباهاتی که بود به تندنویسی می‌دهم برای این که در چاپ بعدی رعایت کنند اما اصول مطلب این است که جناب آقای رئیس جنابعالی یک سمت عالی دارید که آنچه مصوبات مجلس شورای ملی که نماینده ملت ایران است به دولت ابلاغ بفرمایید زیرا در جلسه گذشته به اتفاق‌نظر نمایندگان خواستیم از دولت که جلوی این فیلم‌های فاسد را بگیرد.
رئیس - راجع به صورت‌جلسه بفرمایید.
حاذقی- راجع به صورت‌جلسه عرض می‌کنم این صورت‌جلسه وقتی فایده دارد که آنچه گفته می‌شود به دولت ابلاغ بفرمایید و اجرا بشود وقتی ما صحبت می‌کنیم و می‌گوییم که اقدام بفرمایند که این فیلم‌های فاسد را بردارند باید وزارت اطلاعات به وظیفه‌اش عمل کند و وزارت کشور سعی کند استیضاح کند از اعضای کمیسیون که چرا اجازه نمایش این فیلم‌ها را داده‌اند؟
رئیس - نظر دیگری در صورت‌جلسه نیست؟ آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی- در چاپ بیانات بنده اشتباهاتی شده است اصلاح کرده‌ام و به تندنویسی می‌دهم.
رئیس- اصلاح می‌شود نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه تصویب می‌شود. آقای صائب.
صائب- چند فقره نامه رسیده است تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای کبیری.
کبیری- چند فقره شکایت رسیده تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای حق‌شناس.
حق‌شناس- یک نامه رسیده است تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای معتمدی.
معتمدی- چهار فقره پیشنهاد رسیده است تقدیم می‌کنم و تقاضا دارم نتیجه رسیدگی را اعلام بفرمایید.
- سؤال آقای دکتر مهذب راجع به برنامه‌های عمرانی استان فارس و جواب آقای وزیر آبادانی و مسکن
۴- سؤال آقای دکتر مهذب راجع به برنامه‌های عمرانی استان فارس و جواب آقای وزیر آبادانی و مسکن
رئیس - وارد دستور می‌شویم. سؤال آقای دکتر مهذب از وزارت آبادانی و مسکن مطرح است آقای دکتر مهذب تشریف بیاورید.
دکتر مهذب - بنده سؤالی از وزارت آبادانی و مسکن کردم که برنامه‌های عمرانی فارس ملحوظ در برنامه سوم در چه مراحلی هستند و تاریخ اجرای آنها چیست و این سؤال بنده بیشتر از آن جهت شد که همیشه همه ما معتقد هستیم و ملت ایران هم می‌داند که فارس همیشه مشعل‌دار تمدن این قسمت از دنیا بوده سرزمین کوروش و داریوش بوده که متأسفانه در اثر قهر طبیعت در این چند ساله اخیر و شاید اذعان بکنیم در اثر کم‌توجهی دولت‌ها به وضع بسیار بدی افتاده است (بوشهری- صحیح است) مردم فارس از لحاظ معنوی غنی هستند ولی متأسفانه از لحاظ مادی بسیار ضعیف شده‌اند مردم از این دولت خیلی انتظارها دارند و از این مجلس خیلی توقع دارند حقاً بنده اذعان می‌کنم نسبت به شیراز توجهاتی شده و بحمدالله شیراز یک شهر آبرومند و قشنگی است ولی آقایان شیراز استان فارس نیست چنان که تهران مملکت ایران نیست (صحیح است) صرف‌نظر از توجهی که به مراکز استان می‌شود باید به روستاهای مملکت که ما نمایندگان انقلابی آنها هستیم توجه بشود (صحیح است) فقط عملیات عمرانی را در بعضی از شهرها انجام دادن صحیح نیست خود آقایان اگر یکی دو دقیقه چشم‌هایشان را روی هم بگذارند و در نحوه انتخابات دوره بیست و یکم توجه بفرمایند به خاطر خواهند آورد که چطور مردم با شور و شعف در انتخابات شرکت کردند و ما را به این مکان مقدس فرستادند علتش چی بود علتش این بود که آنها امیدوار بودند که ما به نمایندگی خود آنها برای رفاه مردم احترام بکنیم و در راه رفاه و سعادت آنها قدم برداریم من خیال می‌کنم تا آنجا که مقدور بوده همکاران محترم بنده برای رسیدن به این هدف برای بارور شدن نهال انقلاب کوشیده‌اند و از این لحاظ همه ما باید سربلند باشیم و هستیم همان‌طوری که عرض کردم ما خدمت مردم را برای خودمان افتخار می‌دانیم و می‌کوشیم که این وظیفه ملی خودمان را انجام بدهیم ولی متأسفانه در انجام خواسته‌های مردم کمی تأخیر شده و دستگاه‌های اجرایی در بسیاری از مراحل آن‌طوری که باید و شاید وظایف خودشان را شاید انجام نداده باشند و بنده این را که عرض می‌کنم شاید انجام نداده باشند از این جهت است که آنچه مردم توقع داشتند نشده شاید توضیح داده بشود و روشن بشود بنده هم مثل خود آقایان و خانم‌ها از آنچه که مقدور بوده برای به هدف رسیدن خواسته‌های مردم کرده‌ام مشکل بنده این است که هر کجا که می‌روم با روی باز مورد پذیرش قرار می‌گیرم و به حق استدعاهای من مورد توجه مسئولین قرار می‌گیرد و همین آقای دکتر نهاوندی که اینجا تشریف دارند که من واقعاً بهشان ارادت دارم (معتمدی- صحیح است مرد شریفی هستند) در هر موقع با روی باز بنده را پذیرفته‌اند و با روی گشاده بنده را قبول کرده‌اند. معمایی برای من شده که اگر وزیر موافق است اگر معاون موافق است اگر سازمان برنامه موافق است و مدیرکل موافق است چرا این برنامه‌ها را انجام نمی‌دهند (روحانی- اشکال در سازمان برنامه است) نمی‌دانم جناب آقای روحانی شاید جناب آقای دکتر نهاوندی تشریف بیاورند و توضیح بدهند ولی من باید اذعان کنم و اعتراف می‌کنم که بیش از آنچه که توقع داشتم مورد محبت قرار گرفته‌ام ولی متأسفانه این وضع برایم معمایی شده و این معما بود که به من اجازه داد این سؤال را بکنم آنچه که زعمای قوم و مسئولین امر به من وعده می‌دهند من آن را عیناً منعکس می‌کنم به موکلین خودم متأسفانه بعضی وقت‌ها که این کارها اجرا نمی‌شود نتیجتاً به من می‌نویسند که تو هم مثل بعضی از اسلاف دروغ می‌گویی جوابی که بنده می‌گویم این است که به خدا بنده به شما دروغ نمی‌گویم علتش این است که زعمای امر با حسن نیت این صحبت‌ها را می‌کنند و به من می‌گویند و بنابراین من تقصیری ندارم و آنچه می‌توانم کرده‌ام چنان که مسئولین امر هم آنچه که در قدرتشان است انجام داده‌اند در هر حال از لحاظ سؤالی که بنده کرده‌ام و بخصوص در حوزه انتخابی خودم شهرستان فسا در حدود یک سال قبل، عرض کردم یک سال قبل قراردادهایی با شهرداری محل منعقد شده که تا حالا یکی از آنها به مرحله اجرا درنیامده و من واقعاً رو ندارم به حوزه انتخابیه خودم بروم به مردم چه بگویم، بگویم قراردادها منعقد شده ولی هنوز به مرحله اجرا درنیامده یک دهاتی نمی‌تواند قبول کند که قرارداد بسته شده یعنی چه یک دهاتی متوقع است که حمامش ساخته شود متوقع است که یک خرده‌ای از آنچه که ما گفته‌ایم بهره‌ور شود من خیال می‌کنم بیشتر این اشکالات ناشی می‌شود از وضع اداری که بنده بارها اینجا حضور آقایان تذکر داده‌ام (صحیح است) و اینجا وضع اداری اسفناک است که بسیاری از این حسن‌نیت‌ها را در بوته اجمال قرار می‌دهد البته جناب آقای دکتر نهاوندی که من واقعاً به ایشان ایمان دارم اینجا توضیح خواهند فرمود و به اطلاع مجلس خواهند رساند که کی این برنامه‌ها انجام می‌شود. یکی از خصوصیات برنامه‌ریزی تاریخ اجرای برنامه است.
رئیس- آقای دکتر مهذب شما پنج دقیقه وقت داشتید ده دقیقه صحبت فرمودید.
دکتر مهذب- با اجازه جنابعالی پنج دقیقه دیگر را بعداً استفاده می‌کنم بنابراین تقاضا می‌کنم که تعیین بفرمایید که اقدامات عمرانی فارس در چه مراحلی است و مسلماً اگر جواب قانع‌کننده باشد بنده حسب‌المعمول قانع هستم و تشکر می‌کنم.
رئیس- آقای دکتر نهاوندی.
دکتر نهاوندی (وزیر آبادانی و مسکن)- بنده از دوست عزیز جناب آقای دکتر مهذب خیلی تشکر می‌کنم که این فرصت را دادند که درباره برنامه‌های عمرانی فارس مطالبی به عرض مجلس برسانم. (مهندس معینی‌زند- راجع به همه جا بفرمایید همدان را هم مخصوصاً بفرمایید) نگرانی و گله‌های آقای دکتر مهذب متأسفانه تا حدی صحیح است ما باید قبول بکنیم که اجرای برنامه‌های عمرانی ما چنان که آرزو داشته‌ایم و چنان که مورد انتظار مردم بوده است صورت عمل به خود نگرفته البته این تأخیرهایی که بعضی وقت‌ها در کارها رخ می‌دهد علل مختلفی دارد که خود ما اطلاع داریم و باید با همکاری دولت و مجلس و بخصوص با همکاری مجلس و دستگاه‌های مختلف علل این تأخیرها علل این کندی‌ها در کارهای اجرایی، کارهای عمرانی از بین برود اما فرمایشی که فرمودند جناب آقای دکتر مهذب راجع به فاصله‌ای که در مورد انعقاد قرارداد شهرداری و سازمان برنامه وجود دارد و سبب گله ایشان شده بود بنده البته قبول می‌کنم که ممکن است در بعضی موارد تأخیرهای غیرمعقولی و غیرقابل قبولی در کارها بشود ولی همان موقعی که قرارداد بین شهرداری و سازمان برنامه برای تأمین اعتبار منعقد می‌شود فرض بفرمایید تا طرح فنی اسفالت یا یک ساختمان دولتی یا سانترال برق تا کارخانه تولید برق تهیه بشود مناقصه گذاشته بشود و ابلاغ بشود و به موقع اجرا گذاشته بشود البته یک فاصله زمانی غیرقابل اجتناب خواهد داشت ولی باید جناب آقای دکتر مهذب این زمان زمان معقولی باشد. کارها ماه‌ها و سال‌ها معوق نمایند گله‌ای که از سازمان برنامه فرمودید و جناب آقای روحانی هم فرمودند بنده فکر می‌کنم که جناب آقای مهندس اصفیا مدیرعامل سازمان برنامه با نهایت حسن‌نیت کوشش می‌کند (صحیح است) که این کارها انجام بشود و خوشبختانه همکاری لازم هم میان سازمان برنامه با دستگاه‌های دیگر دولتی هست چون آقای مهندس اصفیا در اینجا تشریف ندارند و نمی‌توانند تشریف بیاورند بنده این دفاع را باید از ایشان بکنم (روحانی- جریان کارشان متأسفانه خوب نیست) (مرتضوی- این پیمانکاران هستند که باعث معوق ماندن کارها می‌شوند) در مورد استان فارس که جناب آقای دکتر مهذب سؤال فرمودند در جلسه‌ای که با حضور نمایندگان فارس تشکیل شد جناب آقای دکتر مهذب صحبت فرمودند بنده توضیحاتی دادم و همکاران توضیحات مفصل‌تری دادند. علل تأخیرهایی را که در کارهای عمرانی فارس بود ما برای نمایندگان محترم روشن کردیم و امیدوارم سریعاً رفع بشود خیلی فهرست‌وار عرض می‌کنم که در طی برنامه سوم ۶۸ طرح عمرانی مختلف جهت آبادانی شهر یعنی لوله‌کشی آب، تأسیسات عمومی، اسفالت، فاضلاب و عملیات عمرانی برای ۲۲ شهرستان فارس تهیه شده است که ۱۶ تا از این طرح‌ها به تصویب نهایی رسیده و به مرحله اجرا گذاشته شده است به اضافه یک طرح اسکان عشایر لر و نفر که اطلاع دارید، در قسمت ساختمان‌های استانداری و ساختمان‌های وزارت کشور در سرتاسر نقاط فارس اعتبارش را سازمان برنامه تأمین کرده است، عمارت دارایی کازرون که من‌باب مثال عرض می‌کنم که چندین سال بود که در حال خراب شدن بود امیدوارم که ساختمانش شروع و تکمیل شود. باز به عنوان مثال ساختمان اداره کشاورزی و اصلاحات ارضی و تکمیل ساختمان استانداری فارس هست، ایجاد ۳۹ دبستان و ۱۵ دبیرستان است ایجاد محل‌های دادگاه‌های بخش در برازجان و دیگر نقاط هست همچنین ساختمان زندان بزرگ شیراز و امثال آن در مورد راه‌های فرعی برای فارس در طی برنامه سوم ۵۹۳ کیلومتر راه فرعی در نظر گرفته شده که امیدوارم تمام این راه‌ها تا سال ۱۳۴۴ به مرحله شروع یعنی به مرحله اجرا درآید راجع به خانه‌های سازمانی گذشته از شیراز، نورآباد، برازجان، کازرون و کهکیلویه را اگر جزو فارس محسوب کنیم برای سال ۴۴ ساختمان تعدادی خانه‌های سازمانی برای فارس در نظر گرفته شده است که طرح تأمین اعتبار به سازمان برنامه داده‌ایم. بنده در اینجا باید عرض بکنم که از لحاظ وزارت آبادانی و مسکن ما کاملاً معتقد به ایجاد خانه‌های سازمانی در شهرهای کوچک و نقاط دورافتاده هستیم در زمان دولت جناب آقای علم برای رفع بیکاری در منطقه فارس که کاملاً ضروری بود در آن موقع قرارداد ساختمان خانه‌های سازمانی شیراز متعقد گردید ما تأمین اعتبار این قرارداد را کردیم یعنی دولت مرحوم منصور تأمین اعتبار کرد و پیشرفت کارها هم فوق‌العاده خوب است ولی تصدیق بفرمایید تصور می‌کنم که نمایندگان محترم در این مورد با بنده هم عقیده باشند در شهرهای بزرگ مثل شیراز و امثال اینها وسایل زندگی بیشتری برای کارمندان دولت هست و حال آن که در نقاط دورافتاده وسایل اولیه زندگی هم نیست در هر حال برای خانه‌های سازمانی فسا و چند نقطه دیگر فارس که فوریت بیشتری داشته مثل جهرم و داراب و غیره طرح تأمین اعتبار به سازمان برنامه فرستاده شده است. در مورد بانک رهنی ایران بنده باید عرض کنم که نتیجه فعالیت این بانک در طی سال جاری به نسبت سال‌های گذشته بسیار خوب بوده است به عنوان مثال باید عرض کنم که در ۸ ماه اول سال ۱۳۴۳ تعداد وام‌هایی که در منطقه فارس پرداخت شده ۸۳۸ وام بوده است به مبلغ ۵۶۳۵۶۰۰۰ ریال و حال آن که در ۸ ماه مشابه سال گذشته تعداد وام‌ها ۵۹۶ و مبلغ وام‌ها ۳۲ میلیون و ۱۴۲ هزار ریال بود. مطلب دیگری که باید عرض بکنم حسب‌الامر اعلیحضرت همایون شاهنشاه سرمایه بانک رهنی ایران افزایش پیدا خواهد کرد مجوز قانونی این افزایش هم در یکی از تبصره‌های بودجه کسب خواهد شد امیدوارم بعد از افزایش این سرمایه تعداد زیادی شعبه و نمایندگی در شهرستان‌های مختلف باز شود و بنده مخصوصاً به نمایندگان محترم اطمینان می‌دهم که تمام وجوهی که بانک رهنی از محل‌های مختلفی من‌جمله از محل پذیره نفت کسب خواهد کرد ما در درجه اول و با تقدیم کامل اختصاص به شعب شهرستان‌ها، به نمایندگی‌های شهرستان‌ها و بخصوص در آن نقاطی خواهیم داد که در آن نقاط شعبه بانک رهنی باز نشده است. در مورد شهر فسا گرچه حضوراً بنده به جناب آقای دکتر مهذب توضیح دادم باید عرض کنم در برنامه سوم طرح ایجاد کشتارگاه، توسع برق، غسالخانه و اسفالت برای شهر فسا درنظر گرفته شده و همین تکمیل ساختمان اداره دارایی در مورد خانه‌های سازمانی طرح تأمین اعتبارش به سازمان برنامه داده شده دستور شروع و تکمیل ساختمان دارایی فسا هم داده شده است و علاوه بر اینها بنده باید عرض کنم که از ده روز پیش تا به حال که به عرض آقای دکتر مهذب رسانیدم پروژه غسالخانه که تصویب شده بود و تأمین اعتبارش هم در هفته پیش تاکنون شده بود دستور اجرای آن را امروز دادم امیدوارم هر چه زودتر اجرا بشود. همچنین در مورد پروژه اسفالت و رختشوی‌خانه امیدوارم که تا اوایل بهار اجرا بشود و رفع نگرانی‌های کاملاً به‌جا و موجه دوست عزیزم در مورد شهر فسا بشود و امیدوارم واقعاً با همکاری و راهنمایی‌ها و با انتقاد نمایندگان محترم در مورد کارهای حوزه‌های انتخابیه‌شان ما بتوانیم چنان که شاهنشاه انتظار دارند و چنان که مردم انتظار دارند برنامه‌های عمرانی را اولاً به موقع اجرا بگذاریم ثانیاً با صرفه‌جویی عمل نماییم تا در مقابل مردم روسفید باشیم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمایید.
دکتر مهذب- بنده همان‌طوری که در عرایض قبلی خودم عرض کردم در توجه خاص شخص آقای وزیر آبادانی و مسکن هیچ‌گونه شکی ندارم ومسلم می‌دانم آنچه که برای پیشرفت امور شهرستان‌ها و روستاها هست خواهند کرد و از این لحاظ هیچ گله‌ای باقی نیست من اینجا واقعاً از ایشان سپاسگزاری می‌کنم که نه تنها مشکلاتی که ما با آن روبرو هستیم تذکر دادند بلکه با رشادت تمام اظهار کردند که خوشبختم از این‌گونه انتقادات دوستانه و این رشادت یک وزیر را کاملاً می‌رساند انشاءالله خداوند به شما توفیق خدمت‌گزاری بیشتر عنایت بفرماید و این که توجه به شهرستان‌های دورافتاده هم شده باز تشکر می‌کنم و انشاءالله در عمل هم همین‌طور باشد و ما در سال‌های آینده لااقل شاید پیشرفت‌های دیگری هم داشته باشیم. راجع به بانک رهنی هم تذکر دادن این صددرصد به‌جا است و از این که به مردم شهرستان‌هایی که فاقد وسایل و بآن کهای اعتباری هستند توجه شده و از این که اعتباراتی برای سرمایه بانک رهنی در سال‌های آینده از محل پذیره نفت تخصیص داده خواهد شد و شعبات و نمایندگی‌هایی افتتاح خواهد شد باز هم بنده متشکرم و بنابراین بنده سپاسگزاری می‌کنم از این رشادتی که در جواب سؤال بنده اظهار فرمودید. امیدوارم همان‌طور که اظهار کردند در اجرای برنامه‌های عمرانی شهرستان‌های دورافتاده موفق بشوید و به موقع به مرحله اجرا دربیاید و نه تنها نسبت به شهرستان فسا بلکه نسبت به تمام شهرستان‌های فارس این حکم صادق هست. بنده وقتی که اینجا بودم چند یادداشت از همکاران محترم فارس رسید که نسبت به سایر شهرها هم باید همین‌طور توجه شود و من خیال می‌کنم فارس تنها نیست بلکه تمام مملکت ایران و تمام شهرهای دورافتاده ایران و حتی اصفهان هم باید طبعاً این برنامه‌ها شامل شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به الحاق دو تبصره به ماده ۸۸ قانون نظام‌وظیفه و ارسال به مجلس سنا
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به الحاق دو تبصره به ماده ۸۸ قانون نظام‌وظیفه و ارسال به مجلس سنا
رئیس - گزارش شور دوم از کمیسیون کشور راجع به الحاق دو تبصره به ماده ۸۸ قانون نظام‌وظیفه عمومی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه اول اسفند ماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۲۵۲۷۵/۱۲۹۱۳ - ۲۱/۱۰/۱۳۴۳ راجع به الحاق دو تبصره به ماده ۸۸ قانون نظام وظیفه عمومی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۲۶۲ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده گزارش شور اول را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
ماده واحده - تبصره‌های زیر به ماده ۸۸ قانون نظام وظیفه عمومی مصوب خرداد ماه ۱۳۱۷ اضافه می‌گردد:
- تبصره ۱- مقررات این ماده در مورد درجه‌داران - سرجوخه‌ها و سرباز یکم‌های وظیفه و احتیاط ذخیره که شئون و خصائص خدمتی درجه مربوطه را از دست داده و فاقد صلاحیت گردند نیز قابل اجرا خواهد بود.
- تبصره ۲- منظور از افسران - درجه‌داران و سرجوخه‌ها و سرباز یکم‌های مذکور در این ماده اعم است از کسانی که خدمت نظام وظیفه خود را در نیروهای مسلح شاهنشاهی و یا بر طبق قوانین مخصوص در سایر سازمان‌های کشور انجام می‌دهند.
مخبر کمیسیون کشور - رضا مجد.
گزارش شور دوم از کمیسوین نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه دوم اسفند ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به الحاق دو تبصره به ماده ۸۸ قانون نظام وظیفه عمومی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
مخبر کمیسیون نظام - حکیمیان.
رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به تقلیل هزینه گمرکی گندم وارده
۶- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به تقلیل هزینه گمرکی گندم وارده
رئیس - گزارش شور اول کمیسیون اقتصاد و بازرگانی راجع به تقلیل هزینه گمرکی گندم مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی
کمیسون اقتصاد و بازرگانی در جلسه دوشنبه ۲۶/۱۱/۴۳ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۵۱۷۶- ۱۵/۱۰/۴۳ دولت راجع به تقلیل هزینه گمرکی گندم را که به شماره ۱۲۰۶ به چاپ رسیده مورد رسیدگی و تصویب قرار داد. اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور تقلیل هزینه گمرکی گندمی که برای جبران کمبود محصول غله در سال جاری تاکنون وارد شده و یا برای ورود آن تا آخر اسفند سال ۱۳۴۳ افتتاح اعتبار بشود کارمزد باربری گندم را (مشروط به این که پس از ورود کشتی یا سایر وسایط نقلیه حامل گندم از روی اسکله یا بارانداز یکسره حمل شده یا بشود) به مأخذ بیست درصد نرخ مقرر باربری دریافت دارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی- دکتر رضوانی
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارایی در جلسه دوشنبه ۳/۱۲/۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به تقلیل هزینه گمرکی گندم را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
رئیس کمیسیون قوانین دارایی – خواجه‌نوری.
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایاینی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسون استخدام راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۷- شور اول گزارش کمیسون استخدام راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
رئیس- گزارش شور اول کمیسیون استخدام راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون استخدام در جلسه ۲۵ بهمن ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۲۶۰۶۹/۱۳۲۹۵ – ۳۰/۱۰/۱۳۴۳ راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که به شماره ۱۲۳۷ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- مقررات مواد ۱۱ و ۱۳ و ۱۵ و ۴۱ و ۷۹ و ۹۸ و ۱۱۳ و ۱۲۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
- الف- تبصره ماده ۱۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
- تبصره- افسران و کارمندانی که تحت پیگرد واقع و به علت صدور کیفرخواست جنایی بدون کار می‌شوند چنانچه طبق رأی قطعی دادگاه صالح برائت حاصل نمایند مدت بدون کاری مزبور به انتساب تبدیل خواهد شد همچنین در صورتی که بزه انتسابی طبق رأی قطعی دادگاه از درجه جنحه تشخیص داده شود مدت بدون کاری از فاصله صدور کیفرخواست تا زمان صدور حکم دادگاه به انتساب تبدیل خواهد شد.
- ب- ماده ۱۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
ماده ۱۳- بدون کار وضع افسر و یا کارمندی است که به علل زیر موقتاً از کار برکنار گردد.
- ۱- در صورتی که تحت تعقیب قانونی برآمده و کیفرخواست جنایی برای وی صادر گردد (از تاریخ اعلام دادسرا به قسمت مربوط متهم) اعم از این که کیفرخواست از دادسرای عمومی و یا دادسراهای اختصاصی صادر شده باشد.
- تبصره- کلیه دادسراهای عمومی و اختصاصی مکلفند به محض صدور کیفرخواست جنایی بدون فوت وقت مراتب را به اداره دادرسی ارتش و قسمت مربوط به متهم اعلام دارند.
- ۲- در صورتی که محکومیت قطعی به زندان در مواردی که طبق قانون دادرسی و کیفر ارتش مستلزم اخراج نباشد برای تمام مدت زندان که مورد حکم واقع گردیده اعم از این که زندان مزبور قبل از قطعیت حکم باشد یا بعد از آن.
- تبصره- محکومین به زندان با خدمت و همچنین محکومین به زندان عادی در مواردی که برابر مقررات ماده ۴۲۱ قانون دادرسی و کیفر ارتش زندان آنان به زندان با خدمت تبدیل گردد مشمول مقررات این بند نخواهند بود.
- ۱- در صورتی که در اثر عدم پرداخت محکوم به و یا عدم پرداخت بدهی منجر صدور اجرائیه زندانی گردد برای مدت زندان.
- ۲- در صورتی که تنبیه انتظار خدمت مؤثر واقع نشده و طبق مواد ۱۱۶ و ۱۱۷ این قانون بدون کار گردد.
- ج- به بند (د) ماده ۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی شرح زیر اضافه می‌شود:
- ه- قصور عمدی در اجرای دستورات خدمتی و وظایف مربوط در صورتی که تنبیهات پیش‌بینی شده در آیین‌نامه انضباطی و انتظار خدمتو بدون کاری به ترتیب مؤثر واقع نشده باشد (با رعایت مواد ۱۱۳ و ۱۱۵ و ۱۱۸).
- د- بند الف ماده ۴۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
- الف- مادام که تحت پیگرد هستند ترفیع آنها از تاریخ‌های مشروح زیر معلق می‌گردد:
- ۱- در صورت تعقیب در دادگاه‌های نظامی به اتهام ارتکاب جرایم پیش‌بینی شده در قانون دادرسی و کیفر ارتش و یا بزه‌هایی که به موجب سایر قوانین رسیدگی به آنها ذاتاً در صلاحیت دادگاه‌های نظامی است از تاریخ صدور امر تعقیب (موضوع ماده ۱۳۸ قانون دادرسی و کیفر ارتش).
- ۲- در سایر موارد در صورتی که بزه انتسابی از درجه جنایت و یا جنحه‌های مطرح در ماده ۱۹ اصلاحی قانون مجازات عمومی باشد از تاریخ اعلام صدور کیفرخواست از طرف دادسرا به قسمت مربوط به متهم و در غیر این صورت تعقیب اثری از لحاظ ترفیع نخواهد داشت.
- تبصره- کلیه دادسراها مکلفند در موارد مذکور در بند (۲) بالا بلافاصله پس از صدور کیفرخواست مراتب را به اداره دادرسی ارتش و قسمت مربوط به متهم اعلام دارند.
- ه- ماده ۷۹ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
ماده ۷۹- به افسران و کارمندانی که بازنشسته می‌شوند یا به وراث آنهایی که فوت می‌نمایند به میزان مدتی که در جریان سنوات خدمت حق مرخصی داشته و استفاده نکرده باشند حداکثر معادل چهار ماه آخرین حقوق و مزایای مربوط دفعتاً پرداخت خواهد شد.
- و- ماده ۹۸ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
ماده ۹۸- افسران بازنشسته فقط در موارد زیر می‌توانند از لباس نظامی استفاده کنند.
- ۱- در وضعیت‌های مخصوص بنا به اراده اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران.
- ۲- در دعوت‌های رسمی ارتش شاهنشاهی.
- تبصره- دارندگان نشان ذوالفقار در همه حال حق پوشیدن لباس نظامی را دارند.
- ز- تبصره‌های زیر به ماده ۱۱۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی اضافه می‌گردد:
- تبصره ۱- در صورتی که موضوع رسیدگی مربوط به یکی از افسران و هم‌ردیفان تابع فرماندهی لجستکی باشد به جای فرمانده نیروی مربوط فرمانده لجستکی در هیئت رسیدگی شرکت خواهد نمود.
- تبصره ۲- در مواردی که فرماندهان نیروها و فرمانده لجستکی به علت این که موضوع رسیدگی مربوط به یکی از افسران و هم‌ردیفان سازمان‌های تابع مستقیم وزارت جنگ یا ستاد بزرگ ارتشتاران است در هیئت رسیدگی شرکت نمی‌نمایند و به علت زوج بودن تعداد اعضای هیئت مزبور اکثریت آراء حاصل نشود آرای متضمن رأی وزیر جنگ (در مورد افسران و هم‌ردیفان تابع) و آراء متضمن رأی رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران (در مورد افسران و هم‌ردیفان تابع) مناط اعتبار خواهد بود.
- تبصره ۳- عبارت «رئیس کارگزینی ارتش» مطرح در بند ۵ ماده ۱۱۳ به عبارت «رئیس اداره آجودانی کل نیروهای مسلح شاهنشاهی» تبدیل می‌گردد.
- ح- تبصره زیر به ماده ۱۲۳ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی اضافه می‌شود:
- تبصره - وزارت جنگ می‌تواند علاوه بر مواردی که لزوم تدوین آیین‌نامه اجرایی در مواد مختلف قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی قید شده است در سایر مواردی که برای اجرای مقررات قانون مزبور ضروری تشخیص دهد آیین‌نامه اجرایی لازم تهیه نماید این آیین‌نامه‌ها نیز پس از تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین قابل اجرا خواهد بود.
مخبر کمیسون استخدام - صائب.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسون نظام در جلسه ۲ اسفندماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون استخدام را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون نظام – حکیمیان.
رئیس - کلیات ماده واحده مطرح است. آقای شیخ‌الاسلامی.
شیخ‌الاسلامی – بنده می‌خواستم عرض کنم این لایحه قسمت عمده‌اش مربوط به کمیسیون دادگستری است از نظر تعقیب و کیفر افراد ارتش در صورتی که به کمیسیون دادگستری نرفته چون شور اولش است دستور بفرمایید در شور دوم به کمیسیون دادگستری هم برود.
رئیس- اگر لازم باشد در شور دوم به کمیسیون دادگستری هم ارجاع می‌شود. نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع به اجازه تحصیل اعتبار برای تأمین قسمتی از برنامه‌های عمرانی کشور و ابلاغ به دولت
۸- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی اصلاحی واصله از مجلس سنا راجع به اجازه تحصیل اعتبار برای تأمین قسمتی از برنامه‌های عمرانی کشور و ابلاغ به دولت
رئیس - لایحه مربوط به اجازه تحصیل اعتبار برای تأمین قسمتی از هزینه‌های عمرانی کشور از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه شماره ۵۳۸۹۰ – ۱۰/۱۰/۴۳ راجع به اجازه تحصیل اعتبار برای تأمین قسمتی از هزینه‌های عمرانی کشور و تعیین نحوه مصرف و افزایش بعضی از اعتبارات مندرج در قانون اصلاحی بودجه ۱۳۴۳ کل کشور که ضمن مرقومه شماره ۲۲۳۵۱/۱۸۱ ل ق ۲۱/۱۰/۱۳۴۳ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۲۸ بهمن ماه ۱۳۴۳ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسد اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به ضمیمه ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی.
رئیس - اصلاحات مجلس سنا قرائت می‌شود.
اصلاح پیشنهادی سنا:
از ابتدای ماده واحده جمله ذیل حذف شده است: «با توجه به بند سوم تصویب‌نامه شماره ۳۰۸۷۷۶/۶/۴۲ اصلاحی برنامه سوم...»
رئیس - آقای دکتر مبین.
دکتر مبین- اگر همکاران عزیز یادشان باشد بنده با اصل لایحه مخالف بودم به این عنوان که ما وقتی که درآمد کافی از محل پذیره خواهیم داشت به چه مناسبت این وام را بگیریم واز این پذیره استفاده نکنیم ولی مجلس سنا یک کار شدیدتر از این کرده یعنی آن وامی را که قرار بود از محل بند سوم تصویب‌نامه شماره ۸۷۷۶ گرفته شود یعنی از محل ۵۰ میلیارد فرضی که سازمان برنامه مجاز است بکند این را خط زده است یعنی گفته است دولت رأساً بتواند این وام را بگیرد و آن محل ۵۰ میلیارد همان‌طور بماند این صحیح نیست بلکه شما یک وامی را که برای اجرای برنامه عمرانی سوم در حدودی که قانون اجازه داده است در حدود برنامه عمرانی سوم طبق ماده ۷ پنجاه میلیارد می‌توانید قرض بگیرید ۷ میلیارد آن را به موجب آن قانون که بنده با اصلش موافق نبودم مع‌ذلک به موجب آن قانون مجلس شورای ملی اجازه داده که از محل ماده هفت گرفته بشود یعنی به همین میزان ۷ میلیارد احتساب بشود. وقتی این عبارت حذف شد یعنی محل این ۷ میلیارد حذف می‌شود و دولت مجاز خواهد بود که رأساً این وام و این اعتبار را بگیرد بدون این که از محل ۵۰ میلیارد حساب کند بنابراین ما اجازه وامی خواهیم داد خارج از ماده ۷ برنامه عمرانی سوم به نظر بنده این صحیح نیست و به نحوی که مجلس شورای ملی تصویب کرده بود لااقل می‌شد گفت که از محل ۵۰ میلیاردی که قبلاً اجازه دادیم در برنامه عمرانی سوم ۷ میلیارد گرفته می‌شود ولی اگر این ۷ میلیارد را هم جدا کنیم آن ۵۰ میلیارد همین‌طور باقی خواهد بود و به نظر بنده مجلس سنا به این مطلب توجه نکرده و اصلاحش هم صحیح نیست (فلیکس آقایان- لایحه مالی است نمی‌تواند اصلاح کند مجلس می‌تواند آن اصلاح را رد کند) تقاضا می‌کنم اگر که آقایان موافقت می‌فرمایند این لایحه مجدداً به کمیسیون برگردد و راجع به اصلاح مجلس سنا یک دقت بیشتری بشود.
رئیس- آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه (وزیر مشاور)- خواستم به استحضار برسانم که نظر حضرت مستطاب عالی کاملاً تأمین است مجلس محترم سنا فقط آن عبارت در اجرای تصویب‌نامه مورخ فلان را حذف کرده‌اند و به هیچ‌وجه نه منظور مجلس محترم سنا و نه منظور دولت این نبود که این ۷ میلیارد اضافه بر ۵۰ میلیاردی باشد که دولت مجاز به استقراض آن باشد فقط حذف این قسمت به این جهت بود که همان نظری که مجلس شورای ملی هم داشتند مجلس سنا هم همان نظر را داشت منتهی از نظر اصول قانون‌نویسی این‌طور به نظر آمد که در متن قانون اسم تصویب‌نامه برده نشود. استدعا می‌کنم این عرایض بنده در صورت مجلس ثبت بشود در لایحه دولت هم نوشته شده بود و مجلس سنا هم نظر داد که مثل لوایح دیگر اشاره به تصویب‌نامه در متن قانون نشود و به این لحاظ حذف کردند خود بنده هم در جلسه علنی مجس سنا که لایحه مطرح بود برای این که مطلب روشن بشود عرض کردم این که دولت نوشته در اجرای تصویب‌نامه منظور ما این بود که از ۵۰ میلیارد تجاوز نشود اگر حذف بفرمایید چنین توهمی نشود و دولت چنین توهمی ندارد هم در آنجا نوشته شد و هم در اینجا عرض کردم در صورت جلسه نوشته شود فقط منظور از این اصلاح این بوده است که در متن قوانین عبارت تصویب‌نامه قید نشود در سایر لوایح هم همیشه مجلس سنا همین نظر را داشته خواستم عرض کنم نظرتان صائب و درست است و تأمین شده است ضمناً اجازه می‌خواستم عرض کنم در جلسه گذشته مجلس شورای ملی که نظرات صائبی درباره نظارت بیشتر در جهات اخلاقی فیلم‌ها مطرح شد همان چیزی که مورد علاقه نمایندگان محترم بود بنده با سازمان‌های مربوطه در میان گذاشتم البته چون امروز نطق قبل از دستور آقایان نمایندگان ادای مطلب می‌فرمودند این بود که بنده حق نداشتم طبق آیین‌نامه مطالب و نتیجه اقدامات را به عرض برسانم همان‌طوری که در جلسه گذشته تذکر فرمودند مطالب با سازمان‌های مربوطه مطرح شد و قرار شد آن کمیسیون با هدایت و ارشاد بیشتری من بعد نظارت‌های بیشتری بکند و آن تدابیری که لازم است از جهات اخلاقی کاملاً رعایت بشود و این نظر مقامات و سازمان‌های مربوطه است و البته این موضوع را هم با اجازه مقام ریاست عرض می‌کنم که همیشه مقام ریاست مسائل کلی که در مجس محترم شورای ملی عنوان می‌شود به دولت ابلاغ می‌فرمایند و انجامش را تقاضا می‌فرمایند این مورد هم نظیر همان موارد بود البته اوامر و ارشادشان کاملاً مورد توجه دولت هست و چون دو سه روز بیشتر نگذشته که ما جلسه‌ای تشکیل بدهیم و با آن کمیسیون مذاکرات بیشتری بکنیم این بود که بنده نخواستم مادام که نتیجه نهایی گرفته نشده مطلبی را عرض کرده باشم (حاذقی- بفرمایید اول جلوی فیلم‌ها را بگیرند تا تصمیم قطعی بگیرید) آنجا هم تا حدی مطرح شد چون قبلاً اجازه داده بودند البته بنده می‌دانم که نمایندگان معظم این مطلب را برای آینده مملکت می‌فرمایند (حاذقی- اجازه‌دهنده‌ها باید تعقیب شوند) جناب آقای حاذقی نظر جنابعالی تأمین می‌شود و این نظارت خیلی شدیدتر خواهد شد.
رئیس- آقای خواجه‌نوری.
خواجه نوری- گمان می‌کنم با توضیحاتی که جناب آقای دکتر یگانه دادند جناب آقای دکتر مبین قانع شدند مع‌هذا اگر قانع نشدند بنده از لحاظ تکمیل فرمایشات آقای دکتر یگانه عرایضی عرض می‌کنم که این اصلاحی که شده از لحاظ فرم قانون‌نویسی است و با مذاکراتی که فعلاً در جلسه علنی مجلس شد باز هم الان نماینده دولت تأیید کرد این مطلب را که از آن تحصیل اعتبار در مبلغ ۵۰ میلیارد تجاوز نخواهد کرد گمان می‌کنم که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی قانع شده باشند و جنابعالی هم موافقت بفرمایید که به این ترتیب اجرا بشود همین خواهش را داشتم که اجازه بفرمایید برای این که وقت تلف نشود و دولت هم بتواند وظایف خودش را انجام بدهد به همین ترتیبی که مجلس سنا اصلاح کرده تصویب بفرمایید با این قید که دولت هم از آن حدودی که قبلاً در قانون برنامه سوم پیش‌بینی شده تجاوز نخواهد کرد و نماینده دولت هم این مطلب را تأیید کردند اگر قانع شدید گمان می‌کنم اشکالی ندارد.
رئیس- آقای شیخ‌الاسلامی.
شیخ‌الاسلامی- بنده در کمیسیون وقتی این لایحه مطرح بود همین پیشنهاد را کردم که به استناد تصویب‌نامه‌ای که هنوز به تصویب مجلس نرسیده اشاره نشود البته آن وقت توجه نشد خوشبختانه در مجلس سنا به این مطلب توجه شد و دولت هم قبول دارد به اعتقاد بنده این اصلاح مجلس سنا درست است خصوصاً با توجه به این که جناب آقای دکتر یگانه تصریح فرمودند که از جهت گرفتن وام جزء همان رقم محسوب می‌شود و از نظر استناد در قانون به موضوعی که به صورت قانون در نیامده و تصویب‌نامه‌ای که هنوز به تصویب مجلس نرسیده بنده این را درست نمی‌دانم و اصلاح مجلس سنا را تأیید می‌کنم.
رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه فرمایشی داشتید؟
دکتر یزدان‌پناه- عرضی ندارم.
رئیس- بنابراین به اصلاح مجلس سنا رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا نسبت به خود لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
- مهندس آصفی- دکتر کلالی - مهندس ریاحی - کیوان صدری - صفی‌پور - بوشهری- مرتضوی - دکتر خطیبی - موسوی ماکویی - روستا - مهندس مالک - اوزار- رهبر -مهندس صائبی - دکتر سعید حکمت - دکتر وحیدنیا- بانو نفیسی - توسلی - پزشکی - دکتر مبین - روحانی - مهندس پروشانی - قراچورلو- صائبی- امیر احمدی- حق‌شناس - کشفی - نیری - دکتر ضیائی - ضابطی - دکتر اسدی - ملکشاه ظفر - دکتر رمضانی - مهندس عطایی - دکتر سعید - دکتر رهنوردی - دکتر کیان -صائب - پروین - دکتر الموتی - شاخویی - کهزاد البرزی - محدث‌زاده – سعید وزیری - نیاکان - مهندس کمانگر - هیراد - ویلیام ابراهیمی - مهندس والا - دکتر مهندس بهبودی - ذبیحی سلطان احمدی - زرگرزاده - دکتر زعفرانلو - پژند - مهندس جلالی نوری - مهندس کیا - دکتر رشتی - بهادری - مهندس صدقیانی - مافی - زند - شفیعی پورکرمانی - مهندس برومند - دکتر یزدان‌پناه - جهانشاهی - دکتر حاتم- شیخ‌الاسلامی - امینی خراجی - حاذقی - ملک‌زاده آملی - مرادی - حکمت یزدی - مهندس انصاری - مهندس پرویز بهبودی - کسرایی - متولی‌باشی - آقایان - تبریزی - بالاخانلو - بانو ابتهاج سمیعی - بانو دکتر دولتشاهی - بانو جهانبانی - بانو تربیت - بختیار بختیاریها - امام مردوخ - کبیری - جهانگیری - تارویی - طالب‌زاده - پاینده - پاک‌ذات - دکتر موثقی - دکتر مهدیزاده - دکتر مدنی - مهندس عدلی - لفوطی - مهندس معینی‌زن- سرتیپ حکیمیان - سرلشگر همایونی - سرلشگر نکوزاد - میرهادی - کورس - دکتر غنی -نصیری- شکیبا - پورادبی - قاسم مرادی - فهیمی - تهرانی - دکتر امامی - معتمدی - دکتر اسفندیار یگانگی - ریگی - کلانتر هرمزی – احتشامی- دکتر نجیمی- مهندس زرآور - مهندس اخوان - مهندس جلالی - ثامنی - ادیب‌سمیعی - دکتر پورهاشمی - سلیمانی - کمالوند- آموزگار- دکتر صالحی - رجایی - رسول پرویزی - مجد - ایلخان - سیفی - باغمیشه - دکتر عدل - بدرصالحیان - زهتاب‌فرد - مهندس زنجانچی - کنگرلو - دکتر عدل طباطبایی - قلعه‌جوقی - صادق احمدی - دکتر الموتی - مهندس ریاضی - خواجه‌نوری - مهندس معینی - جاوید - میرافضل - دکتر سعید حکمت - دیهیم - دکتر حسینی - رضوی- دکتر قراگزلو - عبدالحسین طباطبایی - فولادوند - دکتر سامی‌راد.
(آرای مأخوذه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
- آرای موافق - ۱۲۹ رأی.
- اوراق سفید بی اسم به علامت امتناع ۲۱ برگ
- مخالف یک رأی.
رئیس- لایحه با ۱۲۹ رأی موافق تصویب شد و به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین:
- مهندس جلالی نوری - علی مرادی - شفیعی‌پور کرمانی - بالاخانلو - متولی‌باشی - دکتر خطیبی - توسلی ج مرتضوی - دکتر قراگزلو - دکتر رشتی - پژند - زند - مافی - کسرایی - دکتر رهنوردی - ادیب سمیعی ج زرگرزاده - حاجی باغلو - بانو نفیسی ج تبریزی -کیوان - مهندس ریاحی- مهندس ریاضی - کنگرلو - مهندس آصفی- دکتر کلالی - دکتر الموتی - رهبر- رضوی - دیهیم - قلعه‌جوقی - دکتر عدل طباطبائی- دکتر نجیمی - پورادبی - سرتیب حکیمیان - دکتر یزدان‌پناه - فولاوند - قاسم مرادی - دکتر سامی‌راد -معتمدی - حاذقی - جهانشاهی - جهانگیری - یعقوب تهرانی - سرلشگر همایونی -نصیری - ملک‌زاده آملی - بهادری - دکتر زعفرانلو - هیراد - میرهادی - موسوی ماکویی - مهندس معینی‌زند - بانو تربیت - دکتر مدنی - دکتر مهدیزاده - مهندس عدلی - خواجه نوری - مهندس معینی - مهندس کیا - پزشکی - روستا - مهندس صائبی- ریگی - پروین - دکتر یگانگی - کمالوند - حکمت یزدی - پاک ذات - پاینده - طالب‌زاده - رودسری - بانو دکتر دولتشاهی - دکتر حاتم - بانو ابتهاج سمیعی - صائب- دکتر کیان - مهندس کمانگر - البرزی - محدث‌زاده - دکتر بقایی - یزدی - شاخویی- ضابطی طرقی - غلام نیاکان - دکتر موثقی - مهندس عطائی - دکتر سعید حق‌شناس - سعید وزیری - قراچورلو - صائبی - امیر احمدی - نیری - کشفی - دکتر ضیایی- روحانی - ویلیام ابراهیمی - ذبیحی - سلطان احمدی - پرویزی - مهندس زرآور - نارویی - بانو جهانبانی – حسینی - مهندس جلالی - ثامنی - رائی - باغمیشه - رجایی- سیفی - کورس - دکتر غنی - فهیمی - امینی خراجی - سلیمانی کاشانی - شکیبا - مجد- احتشامی - لفوطی - دکتر امامی خویی - ایلخان - بدرصالحیان - مهندس پروشانی - مهندس مالک - مهندس برومند - دکتر صالحی - بوشهری - مهندس زنجانچی- اوزار - صفی‌پور - میرافضل - انصاری - مهندس صدقیانی - مهندس پرویز- بهبودی.
مخالف-
- آقای دکتر مبین.
ممتنعین -
- آقایان احمدی - فلیکس آقایان - آموزگار - مهندس اخوان - دکتر اسدی- امام مردوخ - بختیار بختیاریها - دکتر پورهاشمی - جاوید - دکتر حکمت - دکتر رمضانی- شیخ‌الاسلامی -طباطبایی - ظفر - دکتر عدل - کلانتر هرمزی - موسوی کبیری- نکوزاد - مهندس والا - دکتر وحیدنیا - دکتر مهندس بهبودی.
- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به معافیت نشان‌ها و مدال‌های کار از حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی و ابلاغ به دولت
۹- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به معافیت نشان‌ها و مدال‌های کار از حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی و ابلاغ به دولت
رئیس- لایحه دیگری است از مجلس سنا رسیده راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشان‌ها و مدال‌های کار که قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۵ مربوط به لایحه شماره ۹/۲۵۹۰۱ – ۱۷/۱۰/۴۲ دولت مربوط به تصویب‌نامه شماره ۴۱۴۹۰ – ۱۳/۷/۴۲ راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشان‌ها و مدال‌های کار که طی مرقومه شماره ۵۰۷۲/۱۴۵ ل ق ۸/۱۰/۴۳ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز چهارشنبه ۲۸ بهمن ماه ۱۳۴۳ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانونی مزبور برای اخذ رأی نهایی به ضمیمه ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی.
رئیس - این لایحه عیناً به همان ترتیبی که در مجلس شورای ملی به تصویب رسیده بود در مجلس سنا به تصویب رسیده است و حالا نسبت به آن با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)
- پژند - مهندس عطایی - ضابطی - شفیعی‌پور کرمانی - رهبر - دکتر زعفرانلو - هیراد- قراچورلو - دکتر غنی - مهندس کمانگر - مهندس کیا - مهندس انصاری - مافی- زند - دکتر رهنوردی - مهندس جلالی - نوری - دکتر یزدان‌پناه- توسلی - دکتر رشتی - دکتر بقایی یزدی - مهندس صدقیانی - میرهادی - ملک‌زاده آملی- میرافضل - دکتر پورهاشمی - بانو نفیسی - جهانگیری - نیری - دکتر قراگزلو - بختیار بختیاریها - ملکشاه ظفر - امام مردوخ - طالب‌زاده - شیخ‌الاسلامی - دکتر حکمت - دکتر سعید - دکتر حسینی- دکتر کیان- رضوی- پروین - البرزی - نارویی - امیر احمدی - پاک‌ذات - نیاکان - مهندس معینی - زند - دکتر مدنی - ذبیحی - سلطان احمدی - بانو تربیت - پاینده - دکتر کلالی - مهندس صائبی - مهندس برومند - خواجه نوری - بوشهری - مرتضوی - معتمدی - دکتر حاتم - امینی خراجی - ویلیام ابراهیمی - موسوی ماکوئی - دکتر الموتی - مهندس والا - مهندس پروشانی - روستا - دکتر موثقی - مهندس مالک - اوزار - پزشکی - مجد - دکتر مبین - بانو ابتهاج - سمیعی - بانو جهانبانی - دیهیم- محدث‌زاده - حق‌شناس- کشفی - دکتر اسدی - کورس - فولادوند - نصیری - دکتر ضیایی- دکتر وحیدنیا - پورادبی - تبریزی - فهیمی - زهتاب‌فرد - صدری کیوان - دکتر سامی‌راد - شکیبا - دکتر امامی - کبیری - دکتر عدل - طباطبایی - رجایی - ایلخان - کمالوند - لفوطی - ریگی - دکتر صالحی - مهندس پرویز بهبودی - رسول پرویزی - مهندس آصفی - یعقوب تهرانی - آموزگار - جاوید - بانو دکتر دولتشاهی- کسرایی - دکتر رمضانی - زرگرزاده - کلانتر هرمزی - جهانشاهی -ادیب‌سمیعی - بدرصالحیان - قلعه‌جوقی - مرادی - حکمت - یزدی - متولی باشی - دکتر خطیبی - مهندس ریاحی – روحانی – بالاخانلو - دکتر عدل - سعید وزیری - احتشامی - مهندس زرآور - دکتر نجیمی - مهندس جلالی - صفی‌پور – ثامنی - سرتیپ حکیمیان - سرلشگر نکوزاد - سرلشگر همایونی - مهندس زنجانچی – کنگرلو - صادق احمدی - مهندس ریاضی - مهندس معینی- بهادری - مهندس اخوان - مهندس عدلی - دکتر سعید - دکتر عدل- قاسم مرادی – حاذقی – شاخوئی - بانو دکتر پارسا - صائب مهندس آصفی.
(آرای مأخوذه شماره شد - نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
- آرای موافق ۱۲۹ رأی.
- اوراق سفید بی اسم به علامت امتناع ۱۱ برگ.
- آرای مخالف - ۲ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۲۹ رأی موافق تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین:
- دکتر حسینی - رضوی - دکتر مدنی- مهندس عطایی - زند - دکتر رهنوردی - قراچورلو - بانو تربیت - مهندس کیا - شفیعی‌پور کرمانی - مهندس کمانگر- دکتر یگانگی - ضابطی - طرقی - امیر احمدی - نیری - دکتر زعفرانلو - دکتر کیان - بانو نفیسی - حق‌شناس - بانو جهانبانی - محدث‌زاده - مجد - جهانگیری - دکتر سعید- اوزار - مافی - آموزگار - دکتر عدل طباطبایی - کهزاد - البرزی - موسوی ماکوئی- مهندس برومند - ویلیام ابراهیمی - مرتضوی - بانو دکتر دولتشاهی - دکتر کلالی - کنگرلو- دیهیم - طالب‌زاده - مهندس اخوان - علی‌مرادی - دکتر غنی - مهندس معینی- بهادری - مهندس ریاضی - دکتر صالحی - نارویی - دکتر موثقی - دکتر یزدان‌پناه- میرافضل - بدرصالحیان - غلام نیاکان - سرلشگر همایونی - قاسم مرادی - پروین- پاک‌ذات – توسلی - قلعه‌جوقی - دکتر الموتی - امینی خراجی - پاینده - مهندس انصاری - صفی‌پور - مهندس زنجانچی - رسول پرویزی - هیراد- ادیب سمیعی - مهندس جلالی نوری - بانو دکتر پارسای - دکتر غلامرضا عدل - مهندس صدقیانی- میرهادی - کلانتر هرمزی - دکتر رشتی - زرگرزاده - متولی‌باشی - دکتر خطیبی - دکتر بقایی یزدی - جهانشاهی- کشفی - فهیمی- حکمت یزدی - بالاخانلو - ثامنی - روحانی- دکتر ضیایی - شکیبا - صدری کیوان - ریگی - رجایی - ایلخان - لفوطی- مهندس جلالی - دکتر سامی‌راد - پورادبی - دکتر نجیمی - شاخویی - سرلشگر نکوزاد- صائب - سعید وزیری- کورس - بانو ابتهاج - سمیعی - دکتر قراگزلو - پزشکی- مهندس زرآور - احتشامی - دکتر امامی خوئی- سرتیپ حکیمیان - کسرایی - نصیری- زهتاب‌فرد - سلیمانی- کمالوند- مهندس آصفی- مهندس عدلی - دکتر حاتم - مهندس پرویز بهبودی - خواجه نوری - معتمدی - بوشهری - ملک‌زاده آملی - تبریزی- حاذقی - فودلادوند - ذبیحی - سلطان احمدی - رهبر - مهندس صائبی - مهندس پروشانی - پژند - مهندس ملک تهرانی.
ممتنعین -
- آقایان دکتر پورهاشمی - جاوید - دکتر سعید حکمت - روستا- شیخ‌الاسلامی - مهندس معینی زند - مهندس والا - دکتر وحیدنیا- دکتر مبین - دکتر اسدی - مهندس ریاحی - ظفر.
مخالفین -
- آقایان صادق احمدی - موسوی کبیری.
- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۰- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس - لایحه‌ای است از مجلس سنا رسیده برای اطلاع نمایندگان محترم قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۶ مربوط به لایحه شماره ۳۲۳۷۸ – ۱۲/۱۰/۴۲ دولت راجع به تصویب‌نامه شماره ۴۱۷۲۰ – ۱۳/۷/۴۲ مربوط به ثبت و فروش اراضی مستحدثه ساحلی که دولت در اجرای ماده واحده مصوب بیستم آذر ماه ۱۳۴۲ به مجلس سنا تقدیم کرده است در جلسه روز چهارشنبه ۲۸ بهمن ماه ۱۳۴۳ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانونی مزبور که در عنوان و مواد آن اصلاحاتی به عمل آمده است برای تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی.
رئیس - به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
رئیس - لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۷ مربوط به لایحه شماره ۱۲۵۰۴ – ۵/۱۰/۴۲ راجع به تصویب‌نامه شماره ۴۰۸۳۸ – ۸/۷/۴۲ دولت مربوط به مرکز آموزش کشاورزی کرج در جلسه روز دوشنبه ۳ اسفند ماه ۱۳۴۳ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- سؤال آقای صادق احمدی از آقای نخست‌وزیر
- ۲- گزارش شور دوم لایحه تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سد کرج. شماره چاپ ۱۲۷۷
- ۳- گزارش شور دوم لایحه طرز پرداخت‌های اداری و حمل و نقل اجناس اهدایی. شماره چاپ ۱۲۷۵
- ۴- گزارش شور دوم لایحه تمدید مدت خدمت کارشناسان امریکایی وزارت راه. شماره چاپ ۱۲۷۸
- ۵- گزارش شور دوم لایحه موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه. شماره چاپ ۱۲۷۹
رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی.
سؤالات
جناب آقای مهندس ریاضی ریاست معظم مجلس شورای ملی
مستدعی است امر و مقرر فرمایید وزیر محترم آموزش و پرورش یا معاون آن وزارتخانه در مجلس شورای ملی حضور یابند و به سؤالات اینجانب جواب مرحمت فرمایند موجب کمال تشکر است. شوکت ملک جهانبانی
سؤال از وزارت آموزش و پرورش راجع به شیوه خط فارسی
چندی پیش در یکی از نطق‌های قبل از دستور در مجلس شورای ملی نکاتی راجع به شیوه خط فارسی و تغییراتی که در زمان وزارت جناب آقای دکتر خانلری به شورای عال فرهنگ پیشنهاد شده بود و اکنون در کتاب‌ها مشاهده می‌شود به عرض مجلس شورای ملی رساندم ولی چون تاکنون برای اینجانب و معلمان و شاگردان نحوه امتحان معین نشده لذا خواهشمد است این که که امتحانات بسیار نزدیک است وزیر محترم یا معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش در مجلس حاضر شده و جواب‌های زیر را بدهند:
- ۱- راجع به شیوه خط فارسی و تغییراتی که داده شده است نظر وزیر آموزش و پرورش چیست؟
- ۲- آیا وزارت آموزش و پرورش به مدارس دستورات جدید در این مورد داده است یا خیر و امتحانات به چه نحو انجام خواهد شد با روش قدیم یا جدید.
- ۳- آیا دانشگاه تهران که باید در مورد کنکور شاگردان را قبول کند روش جدید خط فارسی را قبول دارد و می‌پذیرد یا خیر و در این خصوص تکلیف شاگردان چیست؟
- ۴- آیا این تغییرات به تصویب شورای عالی فرهنگ رسیده بوده است و اصولاً شورای عالی فرهنگ صلاحیت این کار را داشته و دارد یا خیر. با تقدیم احترامات فائقه-شوکت ملک جهانبانی
خواهشمند است مقرر فرمایید جناب آقای وزیر کشور برای پاسخ به سؤال زیر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند:
به طوری که در روزنامه ۵ اسفند کیهان مشاهده شد جناب آقای وزیر کشور به شهربانی دستور داده‌اند دانشجویان ایران و همچنین افراد ایرانی مقیم خارج از پرداخت ده هزار ریال معاف گردند.
در صورتی که ماده ۳ قانون تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی صراحت دارد از هر مسافر برای هر بار ده هزار ریال اخذ گردد. مجوز چنین دستوری چه بوده است؟
با تقدیم احترام - غلامرضا بهادری.