مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ بهمن ۱۳۵۰ نشست ۳۰

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ بهمن ۱۳۵۰ نشست ۳۰

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۵ بهمن ۱۳۵۰ نشست ۳۰

فهرست مطالب:

مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر کفائی- دکتر عظیمی- دکتر امین- امان الله اولیاء- خانقاهی- سجادی- دکتر سنگ- مرندی- ضیاء رضوی- ریگی- دکتر ابوالهدی- امام مردوخ- ایلخانی پور- دکتر برادر- چنگیزی- دکتر خطیبی- دکتر رشید یاسمی- دکتر رهنوردی- ساگینیان- حیدر صائبی- مهندس کیا کجوری- نیک پور- دکتر وفا- خانم ضرابی.

غائبین مریض

آقایان پرویزی- دکتر مشایخی- دکتر اسکوئیان- سید کاظم مسعودی- مهندس عباس زاهدی- دکتر حاتم- اکبر- بختیاری پور- بهنیا- دکتر یگانگی- شیخ رضائی- فروتن – فیاض- کیوان- مظاهری- موقر- دکتر وزیری.

- بیانات آقای رئیس بمناسبت آغاز دهمین سالگرد انقلاب ششم بهمن

۲- بیانات آقای رئیس بمناسبت آغاز دهمین سالگرد انقلاب ششم بهمن.

رئیس- نمایندگان محترم، همکاران گرامی.

فردا روز ششم بهمن مصادف با آغاز دهمین سالگرد انقلاب ششم بهمن است در تاریخ ششم بهمن ماه ۱۳۴۱ شاهنشاه ایران شش اصل انقلاب سفید ایران را طرح ریزی و تصویب آنرا بآراء عمومی ملت ایران واگذار فرمود و چنانکه همه میدانیم با اکثریت قاطع آراء بتصویب ملی رسید و بموقع اجرا گذارده شد و سپس بابتکار شاهنشاه شش اصل دیگر نیز بر آن افزوده شد که از طرف مجلسین سنا و شورای ملی باتفاق آراء مورد تأیید قرار گرفت.

در این دوازده اصل مبانی انقلاب سفید ایران طرح ریزی شد و بدینگونه تحولی عظیم و بی مانند در تاریخ حیات جتماعی و معنوی و سیاسی و اقتصادی ایران بوجود (صحیح است) که نه تنها در تاریخ ایران بلکه در سراسر جهان بدینگونه نظیر نداشته است (صحیح است).

این اصول انقلابی چون بر مبنای ایمان و عقیده استوا ملت ایران متکی بود بسیار زود و در مدتی که هرگز تصور نمی‌رفت نتایج ثمر بخش خور را آشکار ساخت و چنانکه میدانیم بسیاری از آن اصول امروز پس از نه سال به تحقق کامل پیوسته و پاره‌ای دیگر نیز با برنامه‌های منظم و و دقیق دردست اجرا است و ملت ایران نتایج سودمند و ثمر بخش آنرا اینک به چشم می‌بیند و همه افراد کشور هر یک در هر مرتبه و مقامی که هستند از آن بر خوردار و بهرمند می‌شوند (صحیح است) اجرای این صول مقدس همراه با ثبات سیاسی و آرامش بی نظیری که در سایه درایت و هدایت پیشوای بزرگ ملت ایران اکنون کشورما از آن برخودار است راه پیشرفت همه جانبه ملت ما را در سیر بسوی تمدن بزرگی که نهایت آمال و آرزوی شاهنشاه ایران است هموار ساخت و یک نوع پیوستگی عمیق ملی و معنوی بوجود آورد که می‌توان گفت هرگز در تاریخ ایران نظیر و مانند نداشته است (صحیح است) این اصول انقلابی ملت ایران را با استفاده مشترک از مزایای ارزنده آن در مسیری انداخت که پایان آن سعادت و رستگاری و امیدواری به آینده‌ای بسیار درخشان و برازنده چنین جهش و جنبش عظیم ملی خواهد بود (صحیح است).

در سایه این اصول مقدس نور دانش و معرفت تا اعماق روستاهای ایران درخشید.

روستائیان که اینک صاحب زمین زراعتی خود شده‌اند با استفاده از امکانات همه جانبه ایکه برای آنها فراهم شده و هر روز بر وسعت و دامنه آن می‌افزاید از بهداشت و درمان و همه اصول تمدن امروزی بتدریج برخودار می‌شوند (صحیح است) کارگران که اینک در سود کارخانه‌ها سهیم شده‌اند با قوانین مترقی که در جهت بهبود وضع زندگانی و تأمین آینده آنها تصویب شده است از مزایای زندگانی مرفه تر و امکانات بیشتر بهره مند شده‌اند و هنوز هم در اجرای یکی از از اصول انقلاب سفید برنامه‌های دیگری در جهت تامین وسائل رفاه و آسایش حال و آینده کارگران و فرزندانشان در دست تنظیم است. بانوان همراه با برادران خود بزندگی اجتماعی گام نهاده و با همان سرعت و قدرت و با استفادهاز همه مزایای قانونی جای خود را در جامعه مترقی امروزی ما بدست آورده‌اند (صحیح است) سپاهیان انقلاب اینک با اشنائی کامل بوظایف مقدسی که انقلاب سفید ایران بعهده آنها واگذار کرده است راه خود را با قدرت و استقامت می‌پیمایند.

در اصول اداری کشور ما تحولی چشم گیر بوجود آمده است که می‌توان بتایج سودمند آن در تحقق هدفهای انقلاب سفید کاملاً امیدوار بود خانه‌های انصاف و شوراهای داوری اصل عدالت و نصفت را در سراسر کشور تعمیم و توسعه داده و می‌دهند و بطور خلاصه اجرای اصول این انقلاب مقدس بملت ایران امکان و فرصت داده است تا بهتر بیندیشد با قدرت بیشتری کار کند و با پیوستگی معنوی و ملی گذشته پر افتخار خود را به آینده‌ای تابناک به پیوندد (صحیح است). ثمره تلاشی را که نسل امروزی در سایه ابتکار و رهبری پیشوای بزرگ خود انجام می‌دهد نقطه عطفی است که ملت ما را هر چه زودتر از گذشته‌های تاریک و نابسامان خو دور ساخته و در مسیر تمدن و ترقی و کمال با پیشرفته ترین کشورهای جهان همراه و همگام خواهد ساخت و بدینگونه ملت ایران روز ششم بهمن را بعنوان یکی از بزرگترین روزهای تاریخ خود گرامی میشمارد و جشن می‌گیرد (صحیح است) و یقین است که این روز بزرگ بعنوان مبداء تحول تاریخ حیات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی کشور ما قرنها و قرنها مورد تجلیل و ستایش ملت ایران قرار خواهد گرفت (صحیح است). مجلس شورای ملی در این جشن بزرگ با عموم افراد ملت ایران و بنمایندگی ملت سهیم و شریک است و بدیوسیله شادباشهای صادقانه خود را به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مبتکر و بانی انقلاب سفید و عموم افراد ملت ایران تقدیم می‌دارد (صحیح است – احسنت – احسنت).

- تصویب صورت جلسه قبل

۳- تصویب صورت جلسه قبل.

رئیس- با اجازه همکاران محترم قرار شد همکارنی که برای نطق قبل از دستور نام نویسی کرده‌اند بعد از دستور صحبت بفرمایند راجع به صورت جلسه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

- بیانات آقای نخست وزیر و تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور

۴- بیانات آقای نخست وزیر و تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور.

رئیس- وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.

نخست وزیر- (امیر عباس هویدا) – جناب آقای رئیس- خانمها- آقایان:

سپاس خدای را که بار دیگر توفیق عنایت فرموده برای هشتمین سال بودجه و کارنامه خدمتگذاری دولت را بمجلس شورای ملی تقدیم دارم (احسنت).

بر این اعتقاد همواره باقی هستم که در نهاد همه مردم این سرزمین مقدس بخدمت، عشق به مجد عظمت و عشق به نیکی و نیک اندیشی آمیخته با عالیترین عواطف و احسان بشری جاودانه بودیعت نهاده شده و تجلی آن بصورت یک تداوم نا پذیر تاریخی ضامن بقاء و حفظ ارزشهای بزرگ انسانی مردم این مملکت گردیده است (صحیح است – آفرین).

در این برهه از زمان برای خدمتگزار و همکارانم و عموم مأمورین دولتی، برای همه آنهائی که در راه ترقی و تعالی این کشور صمیمانه خدمت می‌کنند و جز به ندای وجدان بیدارو توکل بخدای بزرگ و اعتقاد بپاکی و شرف و وطن خواهی اندیشه‌ای دیگر ندارد و در راه اعتلاء و سربلندی سرزمین پاکان از مصائب و مشکلات هراسی بدل راه نمی‌دهند، هیچ اجری، هیچ پاداشی گرانبها تر از آن نیست که خود را در توسعه و ترقی کشور سهیم دیده و مشاهده می‌کنند که تلاش و کوشش وطن پرستی آنان بتایجی این چنین منتهی گردیده است. (صحیح است).

در قاموس وطن پرستی بین جماعت کثیر وطن پرستان قدر آنکس والاتر شناخته شود که خلوص نیت و عشق بخدمت و پاکی ضمیرش در جهت خدمتگذاری بیشتر و میزان صداقت و درجه تحمل و بردباری و استقامتش به قضاوت تاریخ و ملت سنجیده و ارزش آن شناخته شده باشد.

هفت سال حدمتگذاری این دولت که همه دقایق و لحظات آن با مراقبت و هدایت مستمر وداهیانه رهبر بزرگ ملت ایرات توأم بوده این آمادگی را در مجریان امور بوجود آورده که هرچه بیشتر در جهت تحقق هدف‌های انقلاب که منتهی بسعادت و نیکبختی ملت ایران خواهد گردید کوشا و مجاهد باشند (احسنت).

در این موقع که کارنامه خدمات دولت را تقدیم می‌دارم درباره بودجه حاضر و اهمیت و خصوصیات آن مطالبی باستحضار میرساند:

مقایسه بودجه تقدیمی با بودجه سنوات قبل تغییرات حاصل در حیات اجتماعی و اقتصادی ما را روشن می‌سازد. این بودجه که با رشد ۲۱ درصد نسبت بسال قبل و و تعادل کامل بین درآمدها و هزینه‌ها تنظیم گردیده است برنامه کار دولت را برای سال آینده نشان می‌دهد ولی آنچه در این مورد حائز اهمیت است تنها کمیت یعنی افزایش مطلق درآمدها نیست بلکه اهمیت موضوع بیشتر در منابع و سهم هر یک از آنها در مجموع و تقسیم بندی درآمدها در فعالیتهای اساسی دولت است (صحیح است).

آنچه مسلم است افزایش مطلق عوائد ملی را تنها شرط توسعه و پیشرفت ندانسته توزیع درآمد ملی و برخورداری عموم افراد ملت را از مواهب زندگی و آثار ناشی از ترقی و تعالی، هرف و اساس اندیشه‌های سالم توسعه اقتصادی می‌شناسیم (احسنت).

هستند کشورهائی که افزایش در آمد ملی آنان صرف تجهیزات و نزاع با همسایگان و ایجاد آشوب و بلوا گردیده و افزایش درآمدهای آنان کوچکترین تأثیری بر درجه رفاه مردم آن ممالک نداشته است.

اکنون با توجه بجمیع این ملاحظات است که با نهایت سر بلندی در این جا اعلام می‌دارم که برای اولین بار در تاریخ کشور ما تولید نا خالص ملی از مرز «تریلیون خواهد گذشت (احسنت- آفرین).

در این باره مطلب غرور انگیز آنست که جهش‌های اقتصادی ناشی از ثمرات انقلاب نه فقط بدوران کوتاهی محدود نمی‌شود بلکه بصورت اعجاب آنگیز همچنان سرعت مطلوب را طی کرده و می‌کند و این امر نشانه از قوام نیروئی است که جامعه ما را با گذارندن مراحل توسعه بسوی دروازه‌های تمدن بزرگ پیش می‌برد. (احسنت).

در حالیکه با آهنگی سریع بسوی مرحله دیگری از تمدن پیش می‌رویم مسائل انسانی را همواره مد نظر داشته و ترقی و توسعه اقتصادی را با پیشرفت شایسته مقام انسانی توأم ساخته‌ایم.

اصولاً همین توجه بمسئله رفاه و آسایش مردم و ارزش گذاری بمقام انسانی خود عامل مهم و پیشرفت اقتصادی بوده است زیرا اقتصاد نیز مانند هر پدیده‌ای برای حفظ حیات و رشد و تکامل، احتیاج به شرایط مساعد و مناسب دارد.

هدف ما پیشرفت اقتصادی و اجتماعی با حفظ تمام ارزشهای انسانی و حرکت در جهت کمال انسانی است. اینست شعار ما و حاصل کار ما.

در مورد بررسی جزئیات بودجه با توجه بفرصت مناسبی که در اختیار دارند خانمها و آقایان نمایندگان مانند سالهای قبل با امعان نظر و بررسی دقیق دولت را در جهت اجرا برنامه‌های اساسی مملکت راهنمائی و کمک خواهند فرمود. در کمیسیون بودجه شخصاً با همکارانم حضور پیدا خواهیم کرد تا در قسمت‌های مختلف اطلاعاتی که مورد لزوم باشد بعرض برسانیم و رئیس دفتر بودجه، معاون نخست وزیر، نیز در آن جلسات جزئیات ارقام را در اختیار نمایندگان محترم خواهد گذشت. اینک باغتنام فرصتی که فراهم شده لازم میداند باتکاء احساس بشر خواهانه‌ای که با اندیشه و عواطف خاص مردم این سرزمین توأم است نظری کوتاه بجهان فعلی و بجامعه بزرگ بشری که ما خود را جزء فعال و مسئولی از آن جامعه می‌شناسیم بیافکنیم و موقع و مقام خود را ارزیابی کنیم. علیرغم توصیه و کوشش سازمان ملل در تجهیز کمک‌های بیشتر بکشورهای در حال توسعه، ارقام منتشره در پایان دهه اول توسعه، مأیوس کننده بود زیرا درآمد سرانه معدودی از کشورها از ۴ هزار دلار هم گذشته و در پاره‌ای از کشورهای دیگر جهان این رقم بزحمت به ۱۰۰ دلار می‌رسد تا آنجا که گفته شده است اگر کشورهای صنعتی و پیشرفته بفرض محال در همین موقع و وضع فعلی ثابت باقی بمانند باز هم هستند کشورهای در حال توسعه که با حفظ آهنگ پیشرفت فعلی خود نخواهند توانست از لحاظ اقتصادی حتی بیش ار یک قرن دیگر هم بپایه آن ممالک برسند.

با آنکه برنامه دهه اول توسعه امید زیادی در مردم کشورهای در حال رشد بر انگیخته بود این حقیقت آشکار شد که رسیدن برقم ۵% در سال برای همه این ممالک تحقق نیافته و در برخی از ممالک این رشد در حدود ۳% در سال بیشتر نگردیده که با افزایش جمعیت ۲ تا ۳ درصد اثرات آن خنثی گردیده است.

در دنیائی که بظاهر از شأن و مقام انسانی دفاع می‌شود تعداد بی سوادان با تکثیر جمعیت دائماً رو به فزونی می‌رود و هم اکنون قریب یک چهارم ساکنین کره ارض از نعمت سواد محروم و بر طبق آمار منتشره مراجع بین المللی بی سوادان بین ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۰ از ۷۴۰ میلیون نفر به ۸۱۰ میلیون نفر افزایش یافته و این رقم همچنان رو بافزایش است و در ۶۲ کشور جهان تعداد دانش آموزانی که موفق بثبت نام در مدارس ابتدائی شده‌اند کمتر از ۵۰ درصد افراد لازم التعلیم در کشورهای مزبور بوده‌اند بعلاوه بیش از یک سوم مردم جهان بفقر و گرسنگی تهدید می‌شوند.

فاصله هولناکی که بین کشورهای پیشرفته و فقیر هر روز عمیق تر می‌شود سیمای جهان آینده را تیره و غم انگیز تر کرده و سعادت و نیکبختی بشر را در دنیای فردا با مصائب و بدبختی‌های فراوان روبرو خواهد ساخت.

البته این حقیقتی است که سعادت و نیکبختی جوامع بشری هرگز باغتنا و زندگی پر مصرف تأمین نمی‌شود ولی نباید فراموش کرد که فقیر و جهل و بیعدالتی هم توان بشر را برای ادامه زندگی سالم و درک مواهب حیات زائل می‌سازد و سرنوشت جوامع بشری را به تباهی و سیه روزی میکشاند.

این وضع هولناک برای نیم بیشتر مردم جهان تدبیری است از سوی کشورهای پیشرو صنعتی که با توسل بمنطق وطن پرستی خود حفظ رفاه و آسایش معدود را منظور داشته و بمسائل مربوط بتوسعه و پیشرفت و سعادت کشور خود بدون توجه بمصائب و تیره روزی‌های آینده جوامع بشری می‌اندیشند.

این وضع ایجاب می‌کند که کشورهای پیشرفته و مرفه امروز برای هموار کردن این فاصله عمیق بین غنا و فقر بیش از نیم از ساکنین کره ارض هر چه زودتر مال اندیشی و اقدام موثر نمایند، ولی در عین حال کشورهای در حال توسعه خود نیز باید در چهار چوب مصالح و منافع ملی خود در بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی و تأمین رفاه مردم کشورشان بیافتن راه حلهائی که متضمن حفظ منافع آنان باشد سریعاً اقدام نمایند.

ما به اعتبار خصائل انسانی خود با درک حقایق و شرایط زمان بر اساس اندیشه‌های اصیل ایرانی و پرتو انقلاب ایران جامعه خود را بسوی رشد و تکاملی مطلوب سوق داده‌ایم، ولی در عین حال بعنوان عضوی مسئول در جامعه بشری همواره آماده‌ایم که در حدود امکانات و مقدوراتمان در جهت کمک به مردم کشورهای دیگر صمیمانه اقدام کنیم در اجرای این اصل در متمم بودجه سال ۱۳۵۰ و همچنین در لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ برای اعطای کمکهای فنی و مالی بکشورهای مذبور بطوریکه ملاحظه خواهید کرد پیش بینی لازم آمده است.

بطوریکه ملاحظه می‌شود در دهه ۱۹۶۰- ۱۹۷۰ رشد اقتصادی معدودی از کشورهای در حال توسعه بطور متوسط ۵% بوده و اکثر آنان رشدی کمتر از نصاب مزبور داشته‌اند.

رشد تولید ناخالص ملی ایران از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۰ شمسی (با براورد سال ۱۳۵۰) بطور متوسط سالیانه ۱۲/۸ درصد بوده (احسنت) که تولید خالص ملی سرانه را بحدود ۴۰۰ دلار میرساند (آفرین).

از این رقم به آسانی نمی‌گذریم این رقم رشد ما برازی بزرگ و در خور اندیشه و تفکر رهنمون می گرداند.

تحولات کشور ما در دل دنیای ناآرام با ویژگیهائی خاصی همراه بوده و خط مشی که ما طی کرده‌ایم برای بسیاری ازملل که با مشکلات عدیده روبرو هستند امروز می‌تواند هادی و راهنمای مؤثری باشد. انقلاب ششم بهمن بعنوان نقطة عطفی در تاریخ وطن ما با آثار خلاقی که بهمراه داشت با آن رهبری داهیانه، خطوط اصلی سیاست ما را در جهان کنونی روشن ساخت (صحیح است).

سازندگی و ارتقاء مداوم سطح مادی و معنوی جامعه برنامه اصلی دولت است که خطوط اصلی آنرا اصول انقلاب مشخص ساخته و با شکستن قالب اندیشه‌های کهنه، شالوده زندگی نوینی را برای جامعه ایرانی پی ریزی کرده است.

هدفهای اصولی بودجه در طی ۷ سال گذشته عبارت بود از رشد سریع سالم و مداوم اقتصادی- تقویت بنیه دفاعی کشور- ثبات نسبی قیمتها- توسعه صادرات و حفظ موازنه ارضی و تأمین رفاه اجتماعی و اشتغال- تعمیم اصول دموکراسی و ارتقاء سطح فرهنگ و بهداشت و بطور کلی ترقی و توسعه در جمیع شئون مختلف زندگی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی جامعه.

پس از گذشت هفت سال، دگرگونیها بحدی است که فقط با کلمه انقلاب می‌توان از آن یاد کرد و آهنگ این تغییرات انقلاب نیز خود بنحو انقلابی دائماً سریع و سریعتر پیش می‌رود تا آنجاکه در سال آینده تولید ناخالص ما بشرحی که بیان شد از مرز «یک تریلیون ریال» خواهد گذشت و از هم اکنون می‌توانیم تمام دورنمای روشن و طلائی آینده مردم این سرزمین را بوضوح و روشنائی تمام نظاره کنیم با یک مقایسه بسیار کوتاه به مدد اعدادی که دراین مقام بواقع سخن می‌گویند شرح مراتب آسانتر بیان می‌شود.

تشکیل سرمایه در اقتصاد کشور از رقم ۸۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۴۴ به رقم ۱۹۳ میلیارد ریال در سال ۵۰ ترقی کرده (یعنی ۱۴۲ درصد افزایش).

تولید ناخالص ملی از رقم ۴۵۱ میلیارد ریال در سال ۴۴ به رقم بیش از ۹۲۰ میلیارد ریال در سال ۵۰ ترقی کرده (یعنی بیش از دو برابر شده است).

ارزش صادرات بدون نفت از رقم ۱۳/۶ میلیارد ریال در سال ۴۴ به رقم حدود ۲۶/۵ میلیارد ریال در سال ۵۰ ترقی کرده (یعنی ۲ برابر شده است).

حجم تولید بخش صنایع از رقم ۱۷۶ میلیارد ریال در سال ۴۴ برقم ۳۴۰ میلیارد ریال در سال ۵۰ ترقی کرده (یعنی ۲ برابر شده است).

در این مورد بعنوان مثال می‌توان از تولید قند و شکر و سیمان نام برد – تولید قند و شکر از هزار تن در سال ۴۴ بحدود ۶۰۰ هزارتن در سال ۵۰ افزایش می‌یابد و تولید سیمان در همین مدت از ۱/۴ میلیون تن به حدود ۳ میلیون ترقی کرده است.

تولید برق از رقم ۳ میلیارد کیلووات ساعت در سال ۴۴ به رقم ۸/۵ میلیارد کیلووات ساعت در سال ۵۰ رسیده است.

توسعه اعتبارات بانکی در بخش خصوصی در فاصله این مدت ۱۶۵ درصد و پس انداز مردم در بانکها ۲۸۵ درصد فزونی یافته است.

تعداد نو آوران دبستانها از ۲ میلیون نفر در سال ۴۴ به ۳/۵ میلیون نفر در سال ۱۳۵۰ و تعداد دانش آموزان دبیرستانها از ۴۰۰ هزار نفر به ۱/۱ میلیون نفر و هنر آموزان مدارس فنی و حرفه‌ای از ۱۳ هزار نفر به ۵۰ هزار نفر و تعداد معلمین در مراکز تربیت معلم از ۴ هزار نفر به ۱۴ هزار نفر افزایش یافته است.

نظام جدید آموزش با توجه به نیازهای اجتماعی و اقتصادی کشور و برنامه ریزی دراز مدت آموزش و پرورش و توجه بمسائل تربیتی از نظر احتیاجات نیروی انسانی و قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش منطقه‌ای با وجود مشکلات عدیده بمورد اجرا گذارده شده است.

در مورد تعلیمات عالیه، تعداد دانشجویان در مدارس عالی از رقم ۳۴۰۹۶ نفر در سال ۴۴ برقم ۸۴۰۰۰ نفر در سال ۱۳۵۰ یعنی ۱۴۷ درصد افزایش داشته است.

تعداد کادر آموزشی مدارس عالی از رقم ۱۸۱۴ نفر در سال ۴۴ به رقم ۶۴۷۴ نفر در سال ۱۳۵۰ یعنی ۲۵۷ % افزایش یافته است.

از آنجهت که شرط تحقق برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور بستگی کامل به نیروی انسانی ورزیده و معتقد باصول انقلاب دارد، در امر فعالیتهای آموزشی و پژوهشی، دولت هر نوع سرمایه گذاری منطقی را بعنوان یک سرمایه گذاری بنیادی و اساسی مانند سرمایه کذاری در صنایع مادر تلقی می‌کند. اقدامات دولت در زمینه تقویت فعالیته‌های پژوهشی واحدهای آموزش عالی ادامه خواهد یافت و کوشش بعمل خواهد آمد که بین بخش خصوصی که در نقاط مختلف کشور بفعالیتهای کشاورزی و صنعتی اشتغال دارند با مراکز تحقیقاتی دانشگاهها و مؤسسات عالی همکاری نزدیکتری بعمل آید، تا با استفاده از اصول علمی جهش‌ها هر چه بیشتر تسریع گردد.

در مورد بهداشت ظرف ۷ سال گذشته تعداد پزشکان- تعداد تخت بیمارستان مراکز بهداشت و درمان سر پائی- کلا به ۲ برابر رسیده است، با ذکر این مطلب که درجهت اشاعه خدمات پزشکی این تنیجه حاصل شده که در سال ۱۳۴۴ سه درصد پزشکان در بخشها و روستاها خدمت میکرده‌اند و اکنون ۲۳ درصد در بخشها و روستاها خدمت می‌کنند.

تعداد پرستاران و بهیاران از ۱۴۳۰ نفر به ۱۳۸۰۰ نفر دریافت یعنی به ۹ برابر ارتقاء یافته است.

ظرف سال ۴۴ تا ۱۳۵۰ تعداد مرگ و میر بعلل مختلف حدود ۳۰ درصد تقلیل یاقته و علت عمده این موفقیت ناشی از اقدامات بهداشتی و پیشگیری و همچنین لوله کشی آب آشامیدنی در شهرها می‌باشد که اینک بیش از ۹۰ درصد شهرها از لوله کشی آب مشروب برخوردار می‌باشند.

البته افزایش سنین عمر تنها ناشی از پیشرفت بهداشت شهری نبوده بلکه بهسازی دهات در برنامه عمرانی چهارم و عمران روستاها و همچنین بهبود تغذیه از عوامل مؤثر بوده است.

هم آهنگ با ارتقاء سطح بهداشت عمومی و درآمد، مسئله تکثیر جمعیترا نیز باید در نظر گرفت و بهمین منظور اجرای برنامه تنظیم خانواده از هدفهای اجتماعی دولت می‌باشد.

در مورد راهها و خطوط مواصلات طی ۷ سال گذشته ۵۸۰۰ کیلومتر از راههای شنی کشور تبدیل براه اسفالته درجه ۱ شده و ۸۸۰۰ کیلومتر راه جدید فرعی که مراکز بخشها را براههای اصلی کشور مرتبط می‌سازد ساخته شده است، و بر طول شبکه راه آهن حدود ۹۰۰ کیلومتر افزوده گردیده است.

در طی ۷ سال گذشته ده فرودگاه مجهز جدید ساخته شده و پنج فرودگاه عمده کشور مورد تعمیر و توسعه اسامی قرار گرفته است.

توسعه شبکه رادار و احداث ایستگاههای هواشناسی و باران سنجی از هر حیث قابل توجه بوده است.

در مورد پست و تلگراف و تلفن که یکی از بزرگترین مشکلات کلیه ممالک جهان است برنامه ریزی وسیعی صورت گرفته و برای تلفن شهری که در برنامه چهارم ۳۴۰ هزار شماره نصب شده و یا در دست نصب است بمیزان ۳ برابر گذشته تلفن دائر خواهد شد و علاوه بر آن در برنامه پنجم بر میزان آن اضافه خواهد گردید تا اولین سال برنامه پنجم کلیه ۱۶ هزار کیلومتر خطوط میکروویو که در دست ساختمان تحویل می‌شود و ۵۸ شهر کشور با تلفن اتوماتیک و تلکس با یکدیگر مرتبط گشته و مبادله برنامه تلویزیون در سطح کشور تکمیل می‌گردد.

از نظر مخابرات بین المللی علاوه بر ارتباط از طریق ایستگاه ماهواره مخابراتی اسد آباد که دائر است ایستگاه دیگری آماده خواهد شد که با شرق جهان و اغلب کشورهای آسیائی از همین نوع ارتباط سریع و مطمئن استفاده شود.

تلویزیون ملی ایران در سال ۱۳۴۵ با پوشش جمعیتی حدود دو میلیون و پانصد هزار نفر شروع بکار کرد.

امروز در فاصله‌ای کمتر از پنجسال تلویزیون در چهارده شهر بصورت مراکز اصلی تهیه و پخش برنامه‌های تلویزیونی توسعه یافته و با بیش از ۱۶ ایستگاه رله، امواج تلویزیونی را در بیش از چهل و پنج شهر و برای جمعیتی متجاوز از دوازده میلیون نفر پخش می‌کند و قسمت عمده‌ای از این شبکه نیز با خطوط میکرو ویو بهم مربوط است و تهران در هر لحظه با شیراز، اصفهان، آبادان و همدان ارتباط دارد و همچنین بکمک ایستگاه زمینی اسدآباد می‌تواند با شبکه تلویزیونی جهان ارتباط برقرار نماید و توسط ماهواره‌های مخابراتی برنامه‌های خود را در سراسر جهان پخش کند و از برنامه‌های سایر کشورها که توسط این شبکه در دنیا پخش می‌شود استفاده کند.

برای گسترش فرهنگ در سطح روستاها نیز تاکنون بیش از هشتاد باشگاه تلویزیونی روستائی در نقاط مختلف کشور تأسیس شده و قسمتی از وقت خود را به پخش برنامه‌های مورد علاقه روستائیان اختصاص داده است.

در زمینه رادیو نیز پیشرفتهای چند سال گذشته قابل توجه است. با تأسیس فرستنده‌های پرقدرت در تبریز، رشت، اصفهان، بندر عباس و بسیاری از شهرهای عمده کشور، مجموع قدرت فرستنده‌های رادیو ئی از نهصد کیلو وات تجاوز کرده و با راه افتادن فرستنده‌های پرقدرت دشت قزوین، این قدرت به بیش از سه هزار کیلو وات رسیده است.

البته گسترش بیشتر شبکه نیز همچنان مورد نظر هست و در سالهای آینده سی فرستنده تلویزیونی شروع بکار می‌کند و ده فرستنده رادیو ئی با مجموع قدرت تشعشع نزدیک به چهار کیلو وات در نقاط مختلف کشور نصب خواهد شد و علاوه بر فرستنده موج کوتاه ۲۵۰ کیلو واتی که اخیراً براه افتاده است، برای بهتر رسیدن صدای ایران به خارج از کشور، یک فرستنده موج کوتاه ۳۵۰ کیلو واتی نیز نصب و براه انداخته خواهد شد.

رادیو تلویزیون ملی ایران پخش برنامه‌های آموزشی را از مهرماه آینده، در سراسر کشور آغاز خواهد کرد.

در مورد سد سازی و ایجاد شبکه آبیاری از سال ۱۳۴۴ تا کنون تعداد ۷ سد مخزنی در فاصله ۷ سال ساخته شده که معادل ۴۶۴۴ میلیون متر مکعب حجم کل مخازن آنها بوده و سطح زیر کشت اراضی که از آب این سدها استفاده خواهند کرد پس از تکمیل و خاتمه شبکه آبیاری برابر با ۴۲۷۰۰۰ هکتار خواهد بود.

تعداد۴ سد مخزنی که عملیات مقدماتی ساختمان آنها از سال جاری شروع شده است حجم کل مخازن آنها شروع شده است بالغ بر ۴۷۶۴ میلیون متر مکعب خواهد بود و مساحت اراضی که بعداً از آب این سدها جهت امور کشاورزی استفاده خواهند کرد بالغ بر ۱۱۶۵۰۰ هکتار خواهد شد. طول کانالهای آبیاری و زهکشی ساخته شده در ۷ سال اخیر حدود ۷۰۵ کیلو متر می‌باشد.

طول کانالهای آبیاری و زهکشی که هم اکنون در دست اجرا می‌باشد پس از تکمیل به ۴۹۸۷ کیلو متر بالغ خواهد شد.

درسال ۱۳۴۴ طول کلیه خطوط انتقال برق در حدود ۷۰۰ کیلومتر بوده و در پایان سال ۱۳۵۰ طول کلیه خطوط انتقال در سراسر کشور بالغ بر۳۷۸۰ کیلو متر خواهد گردید و در سال ۱۳۵۱ به طول خطوط انتقال ۱۱۰۰ کیلومتر اضافه خواهد شد.

تعداد مشترکین برق سازمانهای منطقه‌ای در سال ۱۳۴۴ بالغ بر ۶۵۰ هزار مشترک بوده و در پایان سال ۱۳۴۹ به ۱۳۷۹۰۰۰ مشترک بالغ گردیده است.

در مورد عمران شهری از سال ۴۴ تا کنون جمعاً ۶۲۷۵ پروژه عمرانی شهری و روستائی خاتمه یافته و ۲۴۶۶ برنامه عمرانی بزرگ و کوچک در دست اجرا می‌باشد.

درباره تأمین مسکن سیاست دولت بوضوح روشت شده که مبتنی است به واگذاری اراضی دولت و شهرداریها و اوقاف به مؤسسات و تعاونیهای مسکن- توسعه اعتبارات بانکی در امر خانه سازی و تشویق سرمایه گزاریهای بخش خصوصی در امر تهیه مسکن و همچنین اعطای کمک دولتی از طریق تقلیل بهره وامهای مسکن بمنظور ساختمان خانه‌های ارزان قیمت برای طبقات کم درآمد معهذا بی مناسبت نمی داند یادآور شود که بر طبق گزارش مراجع تحقیق در حال حاضر حدود ۶۰ در صد خانوارهای شهری مالک مسکن خود می‌باشند و بیش از ۸ در صد نیز بدون پرداخت کرایه در خانه‌های اقرباء خود اقامت دارند و فقط حدود ۳۱ درصد جامعه شهری اجاره نشین می‌باشند که در مقایسه سایر کشورها یکی از جالبترین نمونه هاست- معهذا دولت برای رفاه همین اقلیت ۳۱% وظیفه خود دانسته است در توسعه فعالیت‌های ساختمان مسکن ازهیچگونه مساعدت ممکن مضایقه ننماید.

برنامه همه جانبه اصلاحات ارضی ایران که بی تردید محتوای اصلی انقلاب سفید میهن ما را تشکیل می‌دهد، هدفهای سازندگی خود را تعقیب می‌نماید و یکی از اساسی ترین قسمت‌های این برنامه یعنی امر تقسیم زمین میان زارعین امری خاتمه یافته تلقی می‌گردد.

همزمان با دهمین سالگرد تصویب قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی تعداد ۱۷۲۳۰۷۱ خانوار روستائی با قبول عضویت ۸۴۲۵ شرکت تعاونی روستائی ئ با سرمایه و ذخائری بمبلغ ۳۲۱۸۵۲۹۱۱۰ ریال در سطح ۲۸۲۶۲ ده مشغول فعالیت گردیده و در همین مدت تعداد ۱۲۱ اتحادیه تعاونی روستائی با عضویت ۷۸۲۶ شرکت تعاونی روستائی با سرمایه و ذخائری بمبلغ ۱۱۵۱۰۷۹۴۸۵ ریال در ۱۲۱ شهرستان مشغول کار گردیده و تعداد ۲۷ شرکت سهامی زراعی در منطقه‌ای بوسعت ۱۰۵۷۴۸ هکتار به فعالیت اشتغال دارند.

درزمینه اجرای تدریجی قانون بیمه‌های اجتماعی کشاورزان تأسیس خانه‌های فرهنگ روستائی بتعداد ۵۸۵ واحد و مهدکودک به ۲۹۷ واحد اقدامات مؤثری بعمل آمده است.

در طی دهسال اخیر بانک تعاون کشاورزی ایران ۳۲۰۰۰۰۰ فقره وام بمبلغ ۴۶۰۰۰میلیون ریال بکشاورزان و دامداران وام پرداخت کرده است.

با توجه بتغییرات اخیر بمنظور تقویت امور کشاورزی و ایجاد مناسبات منطقی تولیدی میان مراجع تولید و مصرف و در قلمرو روابط روستاها و شهرها اقدامات دامنه داری در سال آینده بموقع اجرا گذارده خواهد شد.

در مورد تأمین رفاه افرادیکه تنها از محل دستمزد و حقوق زندگی خود را تأمین می‌نمایند، همانطور که در بودجه تقدیمی ملاحظه خواهید فرمود دولت توجه داشته است که باید افزایش درآمد این قبیل افراد نه فقط بتواند افزایش نسبی قیمتها را جبران نماید بلکه رفاه بیشتری را نیز برای آنان فراهم کند. بهمین مناسبت با افزایش حقوق بازنشستگان و وظیفه گیران و برقراری مستمری برای کارکنان پیمانی که خدمت آنان پایان یافته است دو تبصره پیشنهاد گردیده که نشان بارزی از علاقه مندی و توجه دولت به لزوم تعمیم رفاه عمومی می‌باشد.

با اعتقاد باین اصل که همه خدمتگذاران دولت و همه افراد جامعه باید از تأمین اجتماعی برخوردار باشند دولت به رفاه خدمتگذاران پیمانی که از مزایای قوانین بازنشستگی برخوردار نمی‌شوند توجه نموده و با تعیین مبلغ ۴۰۰۰ ریال ماهانه در ترفیه حال و تأمین آسایش آنان اقدام نموده است.

در سال جاری حقوق و مزایا مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری بر اساس قوانین و مقررات مربوط افزایش یافت و نسبت به ترمیم حقوق بازنشستگی و وظیفه وراث مستخدمین نیز بنحو قابل ملاحظه‌ای اقدام شده است.

در مورد شاغلین:

طبق تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۵۰ به مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری از تاریخ ۱ / ۱ / ۵۰ یک پایة ترفیع داده شده است.

اجرای مرحلةدوم قانون استخدام کشوری در مورد قریب به ۱۴۰ هزار نفر معلمان کشور از ۱ / ۱۰ / ۵۰ آغاز شده است و افزایش حقوق ناشی از این اقدام، در سال بالغ بر ۱۲۵۰ میلیون ریال است.

برای معلمین اعم از آموزگار، دبیر و رؤسای مدارس فوق العاده شغل برقرار گردیده که اعتبار لازم برای این امر در سال مبلغی حدود ۲۸۰۰ میلیون ریال است.

با اصلاح قانون استخدام کشوری گروههای زیر افزایش حقوق دریافت کرده‌اند:

مستخدمینی که بصورت خدمتگزار جزء استخدام شده ولی در مشاغل اداری و فنی خدمت میکرده‌اند و همچنین رانندگان و تلفنچی‌ها که قبلاً در گروه یک قانون مذکور بوده‌اند به گروه‌های بالاتر ارتقاع یافته‌اند. از این امتیاز تاکنون در حدود ۱۵۰۰۰ نفر استفاده کرده‌اند.

با حذف تبصرة ۵ ماده ۱۳۶ قانون استخدام کشوری اضافه حقوق ناشی از اجرای مرحله اول قانون استخدام کشوری که قبلاً از مزایای مستمر آنان کسر میشده است دیگر کسر نخواهد شد و از این قانون در حدود یکصد هزار نفر مستخدم رسمی استفاده کرده‌اند با اضافه شدن تبصرة ۱۰ بماده ۱۳۷ قانون استخدام کشوری قریب ده هزار نفر بر اساس مدرک تحصیلی جدیدی که ضمن خدمت بدست آورده بودند در گروه‌های بالاتر قرار گرفته‌اند.

در مورد بازنشستگان و وظیفه بگیران:

طبق قانون بودجه سال ۱۳۵۰ به حقوق بازنشستگی مستخدمینی که دارای پایة اداری غیر لیسانس بوده‌اند و همچنین حقوق وظیفه وراث اینگونه مستخدمین ۱۰ درصد اضافه شده است تعداد اینگونه افراد بیش از ۲۳ هزار نفر و اعتبار لازم بدین منظور در سال قریب ۳۰۰ میلیون ریال بوده است.

از اول سال ۱۳۵۰ به حقوق وظیفه و از کارافتادگی و بازنشستگی خدمتگزاران جز رسمی که تا آخر اسفند ماه ۱۳۴۶ بازنشسته شده بودند ۱۰ درصد دیگرافزایش داده شده است بطوریکه حقوق بازنشستگی اینگونه مستخدمین به ۵۵۴۰ ریال رسیده است.

مستخدمینی که از پایة اداری غیر لیسانس داشته و به سبب انجام وظیفه فوت شده‌اند بحقوق وظیفه وراث آنان ۱۰% افزوده شد و حقوق این طبقه حداکثر به ۱۱۴۵۰ ریال بالغ گردید.

نسبت به دارندگان درآمد ثابت در مورد گروه کارگر که گردانندگان چرخهای صنعت کشور هستند در همه حال توجه مخصوص معمول گردیده، چنانکه حداقل دستمزد در چهار سال اخیر دو مرتبه ترمیم یافته بار اول با در نظر گرفتن حد متوسط مزد منطقه‌ای ۶۱% و در نوبت دوم ۱۸% و بطور کلی ظرف ۷ سال گذشته حداقل دستمزد حدود ۱۰۰% اضافه گردیده است (احسنت) این نکته قابل ذکر است که بطور کلی سطح متوسط دستمزد صنعتی در طی ۷ سال گذشته بمیزان ۵۰% افزایش یافته در حالیکه افزایش شاخص قیمتها در طی ۷ سال فقط ۱۳% بوده و این امر در تعقیب همان اصولی است که در جهت تحقق هدفهای انقلاب بوده است. باید عرض کنم این رقم در کشورهای دیگر حتی در بعضی از کشورهای همسایه به ۵۰% در یکسال رسیده و رشدشان هم صفر بوده حتی در جهان سوم پائین تر از صفربوده.

از فرصت استفاده کرده، با توضیح مختصری در مورد رقم ۱۳ درصد ترقی شاخص قیمتها ظرف ۷ سال که متوسط آن سالیانه کمتر از ۲ درصد می‌شود اهمیت مطلب را با دیگر بازگو می‌نماید.

بدین توضیح که حسب مطالعات صندوق بین المللی پول در سالهای ۱۹۶۸ – ۷۰ متوسط شاخص قیمتها در بعضی از کشورها سالیانه بشرح زیر بوده است.

آمریکا ترقی قیمتها ۵/۱ %
انگلستان ۵/۵ %
فرانسه ۵/۴ %
آلمان غربی ۲/۶ %
ایتالیا ۳/۰ %
بلژیک ۳/۵ %
هندوستان ۲/۷ %
ترکیه ۶ %
برزیل ۲۲/۴ %
ژاپن ۶/۱ %

بطوریکه در فهرست مقایسه ملاحظه می‌شود نه فقط رشد اقتصادی ایران بلکه ثبات نسبی قیمتها نیز در این کشور نسبت به سایر ممالک استثنائی بوده است.

از سال ۱۳۴۴ تاکنون تعداد بیمه شدگان سازمان بیمه‌های اجتماعی از ۳۹۴/۰۰۰ نفر به ۸۲۵/۰۰۰ نفر افزایش یافته که با احتساب خانواده بیمه شدگان ۳/۳۰۰/۰۰۰ نفر از مزایای بیمه اجتماعی استفاده کرده‌اند.

تعداد درمانگاههای اختصاصی سازمان بیمه‌های اجتماعی از ۶۷ به ۱۵۸ و تنها تختخوابهای بیمارستان‌های اختصاصی سازمان از ۲۱۳۲ به ۴۲۳۵ تخت افزایش یافته است.

همچنین میزان مستمری پرداختی به بیمه شدگان و بازماندگان آنها که در سال ۱۳۴۴ سیصد و پنجاه میلیون ریال (۳۵۰ میلیون ریال) بوده و در سال ۴۹ به بک میلیارد و سی میلیون ریال (۱/۳۰ میلیارد) افزایش یافته است.

در مورد سهیم شدن کارگران در منافع کارگاهها که یکی از ابداعات افتخارآمیز کشور ما در طریق اجرای سیاستهای رفاه عمومی است یادآور می‌شود که اضافه درآمد آنها از معادل ۱۵ روز در سالهای اولیه اجرای این قانون به معادل دو ماه حقوق در غالب موارد و حتی بیش از دو ماه حقوق در بعضی از کارگاهها بالغ شده است (احسنت) در حال حاضر بیش از ۱۶۸/۰۰۰ نفر کارگر بموجب ۲۸۵۰ پیمان در دستجمعی از مزایای سهیم شدن برخوردارند و قریب ۱۱۵ هزار نفر کارگران کارگاههای دولتی که فعالیت آنان در بخش خصوصی مشابه ندارد از طریق پاداش از مزایای قانون مزبور بهره مند شده‌اند در اینجه چون به پیمان‌های دستجمعی اشاره گردید لازم است یادآور شوم که سیاست روابط کار بر اساس روحیه و تفاهم برقرار گردیده است که در چهارچوب آن مسائل فیمابین حل و فصل گردد.

بطوریکه هم کارگر اطمینان دارد که از حمایت و ضمانت قوی برخوردار است و هم کارفرما با آرامش خیال به امر مدیریت و توسعه سرمایه گذاری می‌پردازد. دولت امیدوار است با تقویت سازمانهای کارگری و کارفرمائی در زمینه برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی از یک همکاری صمیمانه و ثمر بخش بهره مند باشد و هرچه بیشترروحیه مشارکت سه جانبه در حل مسائل کارگری توسعه بخشد.

در مورد حقوق کارکنان اعم از کارمندان بخش دولتی و بخش خصوصی افزایش نسبی حاصل شده و از هدف‌های اساسی دولت موضوع تعمیم انواع بیمه‌ها بین کلیه گروههای اجتماع مخصوصاً دارندگان درآمدهای ثابت است. از این رو در سال ۱۳۵۱ کوشش بعمل خواهد آمد که بیمه‌ها هر چه بیشتر توسعه و تعمیم یابد.

در تلفیق سیاست رشد اقتصادی و بهبود توزیع در آمد ملی اصل اشتغال جزء هدفهای اساسی سیاست ملی قرار گرفته و طی سالهای بعد از انقلاب در زمینه ایجاد فرصت‌های جدید اشتغال موفقیت هائی داشته‌ایم.

بطور کلی در بخش‌های مختلف بطور متوسط سالیانه ۲/۹ درصد بر تعداد شاغلین افزوده شده است معهذا با رعایت جوان بودن جمعیت ایران (۵۰ درصد زیر ۲۰ سال) و آماده شدن سنین پائین جمعیت برای کار باین نصاب اشتغال قانع نبوده و از هدف‌های برنامه عمرانی پنجم توسعه فرصت ای بیشتر اشتغال می‌باشد.

در این راه با گسترش آموزش فنی و حرفه‌ای در کلیه سطوح از یکطرف و تشویق سرمایه گذاریها از طرف دیگر قدرت جذب نیروهای انسانی را در بخش‌های مختلف تولید افزایش خواهیم داد.

البته توسعه خدمات دولتی بخصوص در زمینه آموزش و پرورش و بهداشت و خدمات اجتماعی خود فرصت‌های بسیار و بی شماری برای اشتغال جوانان ایجاد خواهد کرد. و از طرف دیگر با تشویق سرمایه گذاری موجبات اشتغال بیشتر فراهم خواهد شد.

خوشبختانه باعتبار ثبات سیاسی و وضع و موقع مالی و اقتصادی، کشور ما بصورت نقطه قابل اعتمادی در جهان در آمده و در اینمورد توجه نمایندگان را به کنفرانس سرمایه گذاران که در آمریکا تشکیل گردید و اظهار نظر مراجع اقتصادی جهان جلب می‌نماید.

در جهت تعمیم اصول دموکراسی و مشارکت هر چه بیشتر مردم در امور سیاسی و اجتماعی، تشکیل انجمن‌های استان و شهرستان که از ابتدای مشروطیت خواست ملت ایران بوده و به تحقیق رسیده است.

یکی دیگر از مظاهر عالیه انقلاب ایران ایجاد سپاه دانش- بهداشت و ترویج و آبادانی است که جوانان تحصیل کرده و شایسته این کشور را بجهت انجام خدمات فرهنگی- بهداشتی و شرکت در برنامه‌های عمرانی بکلیه نقاط کشور گسیل داشته و در اجرای اصول انقلاب تا این تاریخ بیش از ۱۰۸ هزار نفر در سازندگی و ارتقاء جامعه ایرانی شرکت مؤثر داشته‌اند.

در جهت احیاء فرهنگ ملی و حفظ میراث تاریخی کشور اقدامات مؤثری بعمل آمده و با تأسیس سازمان ملی حفاظت آثار باستانی و سازمانهای دیگری که هر یک بنحوی مؤثر در جهت حفظ و احیاء هنر ملی ایرانی بنحو مؤثری اقدام کرده‌اند و همچنین با تشکیل نمایشگاهها و جشنواره‌های هنری و انتشار کتب و نشریات سودمند و توسعه روابط فرهنگی باممالک مختلف مؤثری در جهت اشاعه فرهنگ ایرانی و بزرگداشت مقام هنرو فرهنگ اصیل ایرانی بعمل آمده است.

رسیدگی بدعاوی و تأمین اصول عدالت که قبل از انقلاب در شهرها تمرکز یافته بود در قالب تشکیل شوراهای داوری در شهرها و خانه‌های انصاف تا اعماق روستاهای دور افتاده گسترش فوق العاده یافته است.

اینک با وجود پیشرفت و ترقیاتی که در ۷ سال گذشته نصیب کشور گردیده است، ضمن تأیید هرگونه انتقاد سازنده می‌خواهیم مخصوصاً در دو مورد مشکلاتی را که در اجراء برنامه‌های خود داریم متذکر شوم یکی عدم تکافو محصولات کشاورزی نسبت به احتیاجات مصرفی است و علل اصلی این امر یکی خشک سالیهای چند سال اخیر و دیگری ازدیاد مصرف بر اثر بالا رفتن قدرت خرید و ازدیاد جمعیت کشور می‌باشد و برای ایجاد تعادل، دولت در بودجه سال ۱۳۵۱ توجه خاص معمول داشته و اعتبارات اضافی برای این امر منظور نموده است.

راجع به انقلاب اداری باید بگویم که چون این موضوع با روحیات مردم، کارمندان توأماً بستگی و ارتباط دارد و جز از طریق آموزش مستمر و تغییر روشها و رویه‌ها و عادات اداری که سالیان دراز مورد عمل بوده میسر نمی‌باشد لهذا بعلت برنامه‌های آموزشی و بهبود مستمر روشهای اداری اجراءآن محدود به زمان معینی نبوده بلکه این اصل باید در طول زمان همواره مورد توجه قرار گیرد ولی بهرحال این مشکلات رافع وظیفه دولت در اعمال سریع و دقیق اصل مزبور نیست و با برنامه هائی که تنظیم شده و استفاده از تجربیاتی که در طول زمان بدست آمده است اجراءمستمر این اصل ادامه خواهد داشت.

در مقایسه بعضی ارقام فعالیت‌های سال ۴۹- ۵۰ ملاحظه می‌شود که در سال جاری تولید ناخالص ملی به قیمتهای جاری حدود ۲۰ درصد و بقیمتهای ثابت بحدود ۱۵ درصد بر آورد می‌شود.

پیدایش این تحرک در سال جای بیش از همه از ۳ عامل اصلی زیر ناشی گردیده است:

۱) بکار افتادن سرمایه‌ها و توسعه اجرای برنامه‌های صنعتی که در سال‌های قبل پایه ریزی شده است.
۲) توسعه فعالیت عظیم ساختمانی و عمرانی برای بزرگداشت ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران.
۳) توسعه صادرات غیر نفتی که رشد آن ۳۵% نسبت بسال قبل فزونی یافته است.

باین سابقه بودجه‌ای که تقدیم شده است، هدف‌های اصلی سیاست توسعه اقتصادی و اجتماعی دولت را تعقیب می‌کند تا اولا رشد سالم اقتصاد کشور بصورت فزاینده‌ای ادامه یابد و ثانیاً برنامه‌های اجتماعی در جهت تأمین رفاه هر چه بیشتر مردم بوجه مطلوب تجهیز شود و ثالثاً دولت بتواند پایه‌های استوار شده در پیشرفت‌های همه جانبه را برونق هدف ما تقویت نماید.

هرگاه در ترکیب بودجه تقدیمی بدقت نظر شود ملاحظه می‌شود که هزینه توسعه امور اقصادی و اجتماعی حدود ۲۰ درصد نسبت بسال قبل افزایش یافته است.

اعتبارات عمرانی برای رفاه اجتماعی ۶۹ درصد و اعتبار عمان دهات ۶۰ درصد نسبت بسال قبل افزایش یافته است.

با استفاده از تخصیص ۸۰ درصد از عواید نفت باجرای برنامه‌های عمرانی – سرمایه گذاری دولت در امور زیر بنائی اساسی کماکان توسعه خواهد یافت و در تصدی اعمال اقتصادی فعالیت دولت محدود به نقش رهبری و اداره صنایع مادر خواهد بود و سیاست حفظ رشد فعالیت بخش خصوصی در رشته هائی که خود قادر بانجام آنست ادامه خواهد یافت.

از لحاظ سیاست بازرگانی خارجی نظر دولت ایران بر توازن واردات و صادرات با کشورهای طرف معامله و اولویت ورود کالاهای سرمایه‌ای بجای کالاهای واسطه و مصرفی بکرات عنوان گردیده است.

مجاهدت می‌شود که ارزهای حاصل با صرفه جوئی لازم بمصرف هرچه بیشتر فعالیتهای تولیدی برسد.

در سال جاری موازنه پرداخت‌ها بهبود یافته و با توجه به بحران ارزی جهانی که همه بخوبی از آن استحضار دارند، توانسته‌ایم از شدت تاثیرات آن تا حد ممکن بر کنار مانده و هوشیاری کامل درآمدهای ارزی خود را بسطحی برسانیم که در سال جاری علاوه بر اجرای طرح‌ها معادل ۱۱۳ میلیون دلار بر ذخائر ارزی کشور بیافزائیم. (احسنت).

در زمینه احقاق حق ایران و سایر کشورهای عضو اوپک درباره درآمد نفت که در اثر کاهش ارزش دلار و تغییر برابری پولهای عمده جهان از قدرت خرید آن کاسته شده بود اقدامات مجدانه و پی گیری انجام گرفت در آغاز شرکتهای نفتی اظهار می‌داشتند که ضریب ۵/۳ درصد افزایش سالیانه که بابتکار شاهنشاه ایان سال گذشته در قرار داد تهران منظور شده بود برای همین مقصود بوده است طی مذاکرات مفصل بآن تذکر داده شد که ضریب مزبور برای جبران تغییرات قیمت کالاهای متبادله در شرائط عادی بوده است و درهنگام قرار داد تهران موضوع تغییر برابری پولها و کاهش ارزش ذاتی دلار اصولاً مطرح نبوده است پس از قبولاندن این مطلب در زمینه تعیین میزان کاهش اختلاف نظر بین اوپک و شرکتهای نفتی پدید آمد شرکتها پیشنهادی تهیه کرده بودند که تورم قیمتها بر اساس گزارشات سالانه صندوق بین المللی پول تعیین شود و پس از منظور کردن ۲/۵ درصد قرداد تهران اگر افزایشی بود تفاوت را بپردازند و با حسابی که کرده بودند فقط ۳/۳ درصد به قیمتهای اعلان شده اضافه می‌شد معایب و نواقص این معیار و نحوه محاسبات بآنان تذکر داده شد و پیشنهاد متقابلی که بآنان عرضه شد بر اساس نظری بود که شاهنشاه ایران در مصاحبه مطبوعاتی خود بدنیا اعلام فرمودند بدین معنی که:

۱- قراداد تهران با تمام شرائط آن بقوت خود باقی بماند.
۲- بمنظور جبران کاهش ارزش دلار درآمد دولت از نفت بمیزان ۸/۷۵ درصد بالا رود.
۳-هرگونه تغییر جدیدی که در آینده در برابری پولهای عمده جهان پدید آید در محاسبات مربوط بآن سال منظور شود.

کلیه اعضای اوپک باتفاق آراء از نظر شاهنشاه ایران پشتیبانی کردند و بالاخره شرکتهای نفتی این منطق را قبول نمودند.

در اینجا توضیح این تکته ضروری است که افزایش ۸/۴۹ به قیمتهای اعلان شده که توافق شده است در حقیقت ۸/۹ درصد بدرآمد دولت اضافه می‌کند که بیش از رقم ۸/۵۷ کاهش دلار است.

بنده در اینجا باید از اقداماتی که وزیر دارائی این دولت خدمتگزار در مذاکرات ژنو انجام داده است تشکر کنم که تحت رهبری مستقیم تلفنی شاهنشاه به این نتیجه رسیدیم که درآمد ما در این طرف سال بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون دلار اضافه شده و آن طرف سال اگر خیلی محافظه کار باشیم و معمولاً حزب ایران نوین محافظه کار نیست و نباید هم باشد و ثابت هم کرده این اضافه درآمد در حدود ۱۸۵ تا ۱۹۰ میلیون دلار اضافه بر درآمدهائی است که در کنفرانس نفت تهران منظور شده (احسنت).

در زمینه نفت و گاز اقدامات وسیعی صورت خواهد گرفت. ساختمان عملیات اساسی خط لوله اهواز – ری و خط لوله انتفقال فرآورده‌های نفتی از تهران به تبریز و ساختمان مخازن نفتی در نقاط مختلف کشور و افزایش ظرفیت شاه لوله گاز و انتقال گاز سرخس به مشهد آغاز خواهد گردید و صدور گاز بشوروی به بیش از ۷ میلیارد متر مکعب افزایش خواهد یافت و بطور کلی رقم اعتبارات مربوط به نفت و گاز در سال ۱۳۵۱ درصد افزایش خواهد یافت.

در سال جاری تولید چدن خام ذوب آهن ایران شروع گردید و در سال آینده اولین محصولات آهنی ببازار عرضه خواهد شد. در سال جاری کارخانه‌های ماشین سازی تبریز و اراک محصولات اولیه خود را عرضه نمودند و صدور محصولات کارخانجات پتروشیمی بخارج آغاز گردید.

امید بسیار است که در سال آینده صنعت آلومنییوم نیز در پیشرفت صنعت ایران سهم خود را ایفا نماید.

اینک ارقام کلی بودجه سال ۱۳۵۱ و مقایسه آن بنده می‌خواهم عرض کنم که این مقایسه را با سال ۱۳۵۰ نکنیم برویم بطرف اولین بودجه‌ای که این دولت خدمتگزار تقدیم مجلس کرده بیاد بیاوریم کجا بودیم و کجا هستیم پس مقایسه آن نسبت بسال ۱۳۴۴ به شرح زیر ارائه می‌گردد.

بودجه عمومی از رقم ۵۷/۹ میلیارد ریال به ۲۰۱/۴ میلیارد ریال یعنی ۲۴۸ درصد افزایش.
بودجه اختصاصی از رقم ۵/۷ میلیارد ریال به ۱۴/۵ میلیارد ریال یعنی ۱۵۴/۵ درصد افزایش.
بودجه عمرانی از رقم ۴۲/۵ میلیارد ریال به ۱۷۱ میلیارد ریال یعنی ۳۰۲/۴ درصد افزایش مجموعاً بودجه عادی و عمرانی سال آینده نسبت به هفت سال قبل بیش از ۲۶۵ درصد افزایش دارد.

اینک خوشوقت است که لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ را که از حیث درآمد بالغ بر ۵۴۸/۵ میلیارد ریال و از لحاظ هزینه بالغ بر ۵۴۸/۵ میلیارد ریال بوده و از حیث درامد و هزینه متعادل است تقدیم می‌نماید.

این بودجه با مقایسه با بودجه سال ۱۳۵۰ متضمن افزایش هائی بشرح زیر می‌باشد.

درصد افزایش بعضی از موارد عمده بودجه عادی در سال ۱۳۵۱

آموزش و پرورش ۲۸ درصد (احسنت)
قوای دفاعی ۲۳ درصد (احسنت)
باز نشستگی ۱۵ درصد (احسنت)
دادگستری ۱۴ درصد (احسنت)
دانشگاهها و مدارس عالی ۱۴ درصد (احسنت)
دانشگاهها و مدارس عالی ۱۴ درصد (احسنت)

درصد افزایش فصول برجسته طرحهای غیره مستمر عمرانی در سال ۱۳۵۱

نفت و گاز
کشاورزی و دامپروری ۵۲ درصد
۵۵ درصد (احسنت)
آب ۳۲ درصد (احسنت)
حمل ونقل و ارتباطات ۳۷ درصد
ساختمان و مسکن ۳۶ درصد

در مورد مسکن دولت سیاست مهم دارد که جزئیات آن مسلماً در پاسخ سئوالاتی که خواهد شد بعرض خواهد رسید.

رفاه اجتماعی عمران دهات
بهداشت و بهداری ۳۳ درصد
۶۹ درصد
۶۰ درصد

(احسنت).

در اجرای برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی دولت هدف‌های اساسی زیر مورد توجه بوده و تعقیب خواهد گردید:

۱- ادامه رشد سالم اقتصادی
۲- تقویت بنیه دفاعی کشور
۳- بهبود توزیع درآمدها
۴- توسعه برنامه‌های تأمین رفاه عمومی و بیمه‌های اجتماعی.
۵- حفظ و تعادل‌های اقتصادی در اجرای برنامه‌ها و حفظ ثبات نسبی قیمتها.
۶- توسعه صادرات در جهت تغییر ترکیب صادرات کالاهای صنعتی و سنتی و بهبود موازنه بازرگانی.
۷- بسط اصول دموکراسی و تأمین عدالت اجتماعی.

خط مشی دولت در اجرای هدفهای بالا بطور کلی عبارت است از:

۱ـ در زمینه سیاست خارجی

با احساس مسئولیت و حفظ همبستگی با کلیه جوامع بشری همواره بمنشور ملل متحد بدیده احترام نگریسته و پشتیبان صادق آن خواهیم بود و با اجرای سیاست عدم مداخله در امور دیگران و احترام بحاکمیت و تمامیت ارضی دول و هم زیستی مسالمت آمیز با همه ملل صرفنظر از ایده ئولوژی و نظام سیاسی آنان از هر کوششی بمنظور برقرار ی عدالت و از بین بردن فاصله فقر و غنا در سطح بین المللی خودداری نخواهیم کرد زیرا اعتقاد ما بر پایه تعالیم رهبر انقلاب مبتنی بر این واقعیت است که در شرایط کنونی سعادت ملتها تنها در قدرت نظامی و مادی آنان متجلی نمی‌گردد، بلکه غلبه بر جهل و فقر، بیماری و محوبی عدالتیهای اجتماعی می‌تواند ضامن پیروزیهای جوامع بشری گردد.

جهانیکه اینک در آن بسر می‌بریم از یک صلح نسبی برخوردار است و وقوع یک جنگ عالمگیر لااقل در شرایط فعلی بعید بنظر می‌رسد.

ولی مشاهده وضع آشفته خاورمیانه عربی- ادامه مبارزات خونین ویتنام و وقایع اخیر شبه قاره هند نشان می‌دهد که مبارزات و جنگهای ناحیه نه فقط از بین نرفته بلکه ممکن است افزایش یابد.

از طرف دیگر همین رویداها و بخصوص وقایع اخیر شبه قاره هند نشان داد که سازمان ملل متحد قادر نخواهد بود بعنوان مرجعی جهانی از بروز یا لااقل ادامه مخاصمات بین المللی فوراً و قاطعاً جلوگیری کند و این درس عبرتی بود تا دول مختلف جهانی بدانند نه فقط تمامیت ارضی بلکه بقاء و دوام آنان نیز در وهله نخست بقدرت و کارائی نیروهای ملی خودشان بستگی دارد.

با توجه بمطالبی که عنوان گردید لازم میداند یاد آور شود که برای ما جای تردید باقی نمانده که در جهانی اینچنین آشفته، صیانت منافع ملی را وظیفه خود بارزیابی رویداها حاصله از واکنشهای سیاسی جهان مبادرت خواهیم ورزید و در طریق تأمین منافع قطعی و حفظ وحدت ملی و نگهبانی از ثمرات انقلابی که بآسانی بدست نیاورده‌ایم کوشش خواهیم کرد و بحکم وظیفه‌ای که در حفظ و حراست و پاسداری میراث گرانبهائی که تمامیت ما بدان بستگی دارد از تقویت قوای مسلح خود و تجهیز آن با کامل ترین وسائل زمان آنی غفلت نخواهیم ورزید (احسنت).

در زمینه اقدامات بین المللی در کادر سازمان

ملل نقش دولت ایران با الهام از نیات مبارک شاهنشاه آریامهر بسیار موفقیت آمیز و درخشان بوده و در زمینه مبارز با بیسوادی در سطح جهانی و همچنین ارتقاءحقوق بشر فعالیت خستگی ناپذیر داشته و پیشنهاد شاهنشاه ایران در مورد گروه بین المللی داوطلبان برای توسعه (لاژیون خدمتگزارن بشر) به تصویب سازمان ملل متحد رسید. بر اساس همین نیات عالیه اینک که دولت در شرایط مالی و اقتصادی مناسبی قرار دارد لازم میدانیم بسهم خود بملل نیازمند و به کشورهای در حال توسعه بخصوص همسایگان خود بطوری که گفته شد کمک و یاری دهیم.

دولت شاهنشاهی معتقد است که حفظ صلح جهانی مستلزم احترام بکلیه کشورهای جهان اعم از کوچک و بزرگ بوده و بهمین مناسبت از هیچ اقدامی در توسعه و بهبود روابط خود با کلیه کشورها فرو گذار نخواهد کرد ما با همسایه شمالی خود اتحاد جماهیر شوروی روابط صمیمانه و دوستانه بر اساس احترام متقابل داریم و این روابط روز بروز توسعه می‌یابد و دو کشور در زمینه طرحهای مشترک اقتصادی و تجاری که متضمن سود دو جانبه بوده است بموفقیتهای شایان توجه نائل شده‌اند.

با افغانستان روابط مخصوص و برادرانه داریم که روز بروز توسعه می‌یابد. پاکستان کشور دوست و برادر ما در ماههای اخیر با مشکلات بزرگی روبرو شده است و ایران مطمئن است که کشور برادر ما موفق خواهد شد بر این مشکلات فائق آید و سرفصل نوینی در تاریخ ملت پاکستان باز نماید.

در مورد کشور برادر ترکیه، مناسبات مودب از حیث همکاریهای اقتصادی و فنی و همچنین از طریق خطوط ارتباطات بیش از پیش تحکیم یافته و روابط صمیمانه دو کشور افزونی داشته است.

در مورد عراق آنچه مربوط باختلاف بر سر شط العرب است در سال گذشته تحول تازه‌ای پیش نیامد و همانطور که دولت شاهنشاهی بارها اعلام داشته تأکید می‌کند که قرداد ۱۳۱۶ برای ایران مرده است (صحیح است) و ایران همیشه آماده بوده است بر اساس اصول و موازین حقوق بین الملل ناظر بر رودخانه‌های قابل کشتیرانی بین المللی یعنی بر اساس خط «تالوگ» با عراقیها قرار داد تازه منعقد نماید. ولی دولت عراق بجای آنکه حسن نیت نشان دهد و در صدد رفع اختلافات بر آید روز بروز بر اختلافات موجود دامن می‌زند. اخیراً بطوریکه استحضار دارند دولت عراق بطور نا جوانمردانه دست باخراج دستجمعی ایرانیان مقیم عراق زده و نحوه عمل دولت عراق گذشته از آنکه ناقص حقوق بین الملل می‌باشد مخالف تمام قواعد اخلاقی و ضوابط جوامع متمدن است این دولت بعد از آنکه اموال و دارائی ایرانیان را ضبط کرده آنها را دسته دسته و در شرایط غیر انسانی در سرمای شدید بدون خوراک و وسائل زندگی در مرزها ساخته است.

خوشبختانه ما این قدرت مالی را داریم که هموطنان خود را در یابیم و زندگی آنان را تأمین نمائیم (احسنت).

در موردخلیج فارس دولت مراقبت و توجه مخصوص خود را بامنیت خلیج فارس معطوف داشته و بکوشش در زمینه توسعه و روابط دوستی و همکاری با کشور و امارات ساحلی خلیج فارس ادامه می‌دهد.

در مورد اختلافات اعراب و اسرائیل رویه دولت شاهنشاهی ایران بر پشتبانی از حقوق حقه اعراب بر اساس قطعنامه‌های سازمان ملل بخصوص قطعنامه ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ بوده و به قطعنامه ۴ نوامبر ۱۹۷۰ رأی موافق داده است (احسنت).

۲- در زمینه سیاست داخلی از لحاظ اقتصادی

بلا بردن سطح تولید مخصوصاً در بخش کشاورزی و تهیه مواد صنعتی و حمایت معقول از بخش خصوصی از هدفهای اصلی بوده و نسبت به بهره برداری معقول از منابع طبیعی برنامه‌های تنظیمی بموقع اجرا گذارده خواهد شد.

در مورد توسعه طرحهای زیر بنائی با رعایت اصل سرعت بهره دهی سرمایه‌ها و توسعه هرچه بیشتر صادرات و حفظ تعادل ارزی و ادامه مراقبت در اجرای سیاست‌های پولی و مالی همچنان مورد توجه دولت خواهد بود.

در مورد توسعه وعمران مناطق کشور دولت به هماهنگی و حفظ موازنه عمران مناطق و تسریع در اجرای برنامه نوسازی که یکی از اصول انقلاب ایران است توجه خاص معمول خواهد داشت.

۳- از لحاظ اجتماعی

بسط آموزش و پرورش در سطوح مختلف تسریع گردیده و بخصوص به تقویت آموزش فنی و حرفه‌ای که پیشرفت صنعتی کشور را تضمین و تسریع خواهد کرد مبادرت خواهد نمود.

خدمات بهداشتی و درمانی هرچه بیشتر توسعه و تعمیم خواهد یافت و نسبت با ایجاد و افزایش فرصت‌های اشتغال و بهره وری از نیروی انسانی و ارتقاء مسلح مهارتها مراقبت تام بعمل خواهد آمد.

در مورد تعمیم بیمه‌های اجتماعی و برخورداری هر چه بیشتر گروههای مختلف از انواع بیمه اجتماعی اقدام خواهد گردید.

تحکیم اصول و مبانی دموکراسی از طریق مشارکت هرچه بیشتر مردم در امور عمومی مورد توجه خاص دولت بوده و در این زمینه فعالیتهای انجام شده پی گیری و توسعه خواهد یافت.

تقویت قوه قضائی و تأمین امنیت قضائی و حفظ حقوق فردی از ارکان سیاست دولت بوده و در این باره حد اعلای امکانات بکار برده خواهد شد.

در پایان عرایض خود این مطلب را یاد آور می‌شود که غایت آرزوی ما تأمین یک زندگی مرفه توأم با اندیشه‌های پاک انسانی برای مردم وطنمان می‌باشد و خواست ما تأمین زندگی سرافراز بر مبنای اصول و عقائد ایرانی است که تحقق آن مداومت فرهنگ و تاریخ ما را حفظ کرده و به حیات ملی ما استحکام بخشیده و مفاهیم زندگی را برای هر ایرانی آرام بخش و شیرین ساخته است.

توسعه اقتصادی تنها هدف دولت نیست بلکه وسیله‌ای برای تأمین زندگی شرافتمند هر ایرانی که در این سرزمین با ایمان و اعتقاد به حفظ سنن و اصول فلسفه انسانی در جهت صیانت حیات ملی و برخورداری از مواهب آن تلاش می‌کند.

در سال ۱۳۵۱ با تصویب این بودجه جهش بیشتری پیشرفت بیشتری، تعالی بیشتری نصیب این مملکت می‌شود امسال بودجه را در پنجم بهمن تقدیم می‌کنم مسلماً همکاران من در دفتر بودجه و بخصوص رئیس دفتر بودجه و معاون نخست وزیر آقای هزاره با همکارانشان زحماتی کشیده‌اند از وزیر دارائی و همکارانشان که سهم مهمی در این بودجه دارند و از مدیر عامل سازمان برنامه و همکارانشان که سهمی بسزا در این بودجه دارند و همینطور از تمام همکارانم در دولت برای اینکه بودجه بهتری از لحاظ طرز بودجه نویسی که امسال مسلماً از سال گذشته بهتر است و در این بودجه یک اطلاعاتی بدست دادیم که عده‌ای معتقد بودند طرز انتشار این اطلاعات در این موقع صحیح نیست چون در بعضی از قسمت‌ها کمبودهای کارها را روشن می‌کند ولی در هئیت دولت تصمیم گرفتیم که بر عکس ما گزارش طرز خرج کردن اعتبارات در منطق مختلف ایران را تقدیم می‌کنیم تا شما نمایندگان ملت ایران بتوانید ما را بهتر یاری کنید و نظریات خودتان را بدهید و مسلماً تعداد صفحات بودجه بیشتر شده سال گذشته و سالهای قبل بعضی از دوستان ایراد می‌گرفتند که وقت کافی در اختیار ندارند ولی الان وقت کافی دارید و ما هم و وقت کافی داریم که بیائیم و در اینجا اطلاعاتی را که لازم است در اختیارتان بگذاریم در عرض این سال روابط دولت و تمام نمایندگان دوستانه بوده و ما از پشتیبانی اکثریت قاطع حزبمان متشکریم (احسنت) از انتقادات صحیحی که چه در حزب ما و چه از حزب اقلیت شد متشکریم از انتقاداتی هم که وارد نیست بهیچ وجه خرده نمی‌گیریم عادت داریم هفت سال شخصاً و همکارانم عادت کردیم و نکته‌ای را اینجا عرض می‌کنم سعی خواهیم کرد با خلوص نیت انجام وظیفه کنیم ما قسم خورده‌ایم تا روزی که مسئولیت امور دولتی بر عهده ماست سرباز فداکاری برای شاه و ملت ایران باشیم و با خلوص نیت انجام وظیفه کنیم.

خوشبختی و سعادت یک ملت نتیجه تلاش همزمان کلیه نیروهای مادی و معنوی مردم کشور است. در این حال نه بعنوان رئیس دولت بلکه بعنوان یک فرد ایرانی از عموم هموطنان خود که این سرزمین را برای زندگی برگزیده‌اند صمیمانه تقاضا می‌کنم در هر مقام و موقعیتی که هستند ضمن کوشش و تلاش برای زندگی و تحقق آرمانهای شخصی همیشه نیز در ضمیر پاک بجامعه خود و مسائل آن بیاندیشند و راز این حقیقت را دریابند که احراز خوشبختی و سلامت من و شما و تمامی خانواده‌های ایرانی به حفظ وحدت ملی و دوام و بقاء این مملکت بستگی دارد (احسنت – آفرین).

اینک با توضیحاتی که باستحضار رسید لایحه بودجه ۱۳۵۱ کشور را تقدیم می‌دارم و اعتقاد دارم که با امعان نظر و بررسیهائی که از طرف نمایندگان محترم بعمل خواهد آمد دولت را در انجام وظائف خود یاری خواهند کرد (احسنت – احسنت- آفرین).

رئیس- لایحه بکمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای انصاری وزیر اقتصاد

۵- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای انصاری وزیر اقتصاد.

رئیس- آقای انصاری بفرمائید.

انصاری (وزیر اقتصاد) – با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی لایحه اصلاح ماده ۲۸۴ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارب و ماده واحده پروتکل الحاقی بموافقت نامه مربوط بهمکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی برای ساخت تراکتور در ایران و همچنین قرار داد خرید ده هزار دستگاه تراکتور بصورت قطعنامه منفصله را برای بررسی و تصویب تقدیم می‌دارد.

رئیس- لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه و پنج مقاوله نامه بوسیله آقای دکتر مجیدی وزیر کار و امور اجتماعی

۶- تقدیم یک فقره لایحه و پنج مقاوله نامه بوسیله آقای دکتر مجیدی وزیر کار و امور اجتماعی.

رئیس- آقای دکتر مجیدی بفرمائید.

دکتر مجیدی- (وزیر کار و امور اجتماعی) – با کسب اجازه از مقام محترم ریاست در اجرای قانون حمایت کارمندان در مقابل اثرات ناشی از کار افتادگی پیری، فوت آئین نامه مربوط به نرخ و ترتیب پرداخت حق بیمه و شرایط و مزایا و میزان آن که در ۱۴ ماده و هفت تبصره تنظیم شده تقدیم قوه مقننه می‌گردد، و هم چنین چون ما از سال‌های قبل عضو سازمان بین المللی کار بودیم و جزو مؤسسین آن هستیم و بتدریج با اصول و شرائط مملکتمان بمقاوله نامه و توصیه نامه‌های این سازمان ملحق شده‌ایم اینک ۵ مقاوله نامه بمناسبت اینکه در مملکت ما این موازین و مقررات بموقع اجرا گذاشته می‌شود تقدیم قوه مقننه می‌شود و این مقاوله نامه‌ها بین المللی شماره ۱۹ مربوط بتساوی رفتار نسبت بکارگران داخلی و خارجی از لحاظ جبران خسارت ناشی از حوادث کار، مقاوله نامه بین المللی شماره ۱۰۰ مربوط به حمایت از دستمزد کارگران زن و کارگران مرد، بمقاوله نامه بین المللی شماره ۱۴ مربوط باستراحت هفتگی در مؤسسات صنعتی، و بالاخره مقاوله نامه بین المللی شماره ۱۲۲ مربوط به سیاست اشتغال که استدعای بررسی و تصویب آنرا دارد.

رئیس- لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

(در این موقع مقام ریاست اداره امور جلسه را به آقای دکتر خطیبی (نایب رئیس) واگذار و جلسه را ترک نمودند)

- تقدیم یم فقره لایحه و پنج فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی

۷- تقدیم یم فقره لایحه و پنج فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی.

نائب رئیس- آقای دکتر کاشفی بفرمائید.

دکتر کاشفی (معاون وزارت دارائی)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست لایحه مربوط به تحصیل اجازه برای توافق برای شرکتهای نفتی بابت حقوق و عوارض بندری و همچنین پنج فقره اصلاح بودجه باستناد بند الف تبصره ۲ قانون بودجه برای تصویب تقدیم می‌شود.

نائب رئیس- لوایح بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امورخارجه و طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش راجع بلایحه اصلاح قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارج و ارسال بمجلس سنا

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون امورخارجه و طرح و تصویب فوریت و اصل گزارش راجع بلایحه اصلاح قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارج و ارسال بمجلس سنا.

نایب رئیس- گزارش شور اول اصلاح قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارجی مطرح است قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور در جلسه روز شنبه ۲ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۴۳۸۳۸ مورخ ۱۲ / ۱۰ / ۱۳۵۰ دولت راجع باصلاح قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارجه را که بشماره ۱۲۹ چاپ گردیده است مورد بررسی قرار داد و عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اصلاح قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارجه.

ماده واحده- تبصره قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارج مصوب سیزده تیر ماه ۱۳۴۷ بشرح زیر اصلاح می‌شود:

تبصره- در موارد خاصی که خدمت سفیری در سنین بالاتر از ۶۵ سال در خارج از کشور ضرورت پیدا کند بنا به اراده اعلیحضرت همایون شاهنشاه آن از سفیر از شمول این ماده مستثنی خواهد شد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفینیا (مستوفی).

نایب رئیس- برای این لایحه تقاضای فوریت شده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم لایحه اصلاح قانون مدت خدمت سفرای شاهنشاهی در کشورهای خارج با قید فوریت مطرح شود.

رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین- الموتی.

نایب رئیس- فوریت مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به فوریت این لایحه خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد)

نسبت بماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- معرفی آقای دکتر فتح الله سعادت بمعاونت پارلمانی وزارت اطلاعات بوسیله آقای رهنما وزیر اطلاعات

۹- معرفی آقای دکتر فتح الله سعادت بمعاونت پارلمانی وزارت اطلاعات بوسیله آقای رهنما وزیر اطلاعات.

نایب رئیس- آقای رهنما بفرمائید.

رهنما- (وزیر اطلاعات) با اجازه نمایندگان محترم مجلس شورایملی آقای فتح الله سعادت را بعنوان پارلمانی وزارت اطلاعات معرفی می‌نماید (نمایندگان- مبارک است).

- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع بلایحه الحاق یک تبصره به قانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب سال ۱۳۳۵

۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع بلایحه الحاق یک تبصره به قانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب سال ۱۳۳۵.

نایب رئیس- گزارش شور اول الحاق یک تبصره به قانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب سال ۱۳۳۵ مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشود در جلسه چهارشنبه اول دیماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۷۴۱۴ مورخ ۱۳۵۰/۸/۲۴ دولت راجع به الحاق یک تبصره بقانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب سال ۱۳۳۵ را که بشماره ۸۲ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار دا و با مختصر اصلاحی تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون الحاق یک تبصره بقانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب سال ۱۳۳۵

مادة واحده ـ تبصره ذیل بقانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب ۲۳ فروردین ماه سال ۱۳۳۵ اضافه می‌شود.

تبصره- در مورد کادر رانندگی و مکانیکی ژاندارمری کل کشور تعیین و تثبیت ارزش گواهینامه‌های مندرج در این قانون برای وسایل نقلیه موتوری که موجود در آن سازمان با ژاندامری کل کشور خواهد بود.

مخبر کمیسیون کشور – اکبر مسعودی.

گزارش شور اول از کمیسیون نظام مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۱۶ دیماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق یک تبصره بقانون ارزش گواهینامه فارغ التحصیلان آموزشگاههای رانندگی و مکانیکی ارتش مصوب سال ۱۳۳۵ را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشور را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بورود در شور ماده واحده خواهش می‌کنم خانم‌ها وآقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع بلایحه قانون تعیین و حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم

۱۱- طرح و گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع بلایحه قانون تعیین و حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم.

نایب رئیس- گزارش شور اول تعیین و حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۳ آذر ماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۷۸۹۴ – ۱۳۵۰/۸/۲۴ راجع به حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم را که بشماره ۶۹ چاپ شده است مطرح کرد و با اصلاحاتی بشرح زیر مورد تصویب قرار داد.

اینک گزارش شور اول آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون تعیین و حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم.

ماده ۱- علائم و نشانه‌های زمینی از نظر این قانون به بو دسته تقسیم می‌شوند:

الف- علائم و نشانه‌های مربوط به نقشه برداری که موقعیت یک نقطه را از لحاظ مختصات یا طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع نسبت یک مبدأ معین و مشخص می‌کند.
پ- علائم و نشانه‌های مربوط به تحدید حدود املاک و حریم.

ماده ۲- علائم مذکور در مادة ۱ از نظر مشخصات بر ۴ نوع می‌باشد:

الف- علائمی که بر روی سنگ‌های طبیعی حک می‌شود
ب- علائمی که درروی زمین مستقلاً احداث می‌شود
ج- علائم و نشانه هائی که در بدنه ساختمانها نصب می‌گردد
د- نقاطی که بعنوان علامت نقشه برداری تعیین و اعلام می‌شود.
تبصره ۱- مشخصات ساختمانی علائم و نشانه‌های مذکور از حیث شکل و ابعاد و طرز نصب و انتخاب محل و تعداد برابر آیین نامه‌ای خواهد بود که توسط شورای عالی جغرافیائی کشور تهیه و بتصویب هیئت وزیران می‌رسد.
تبصره ۲- اقدام به نصب هرگونه نشانه و علائم در مناطق ممنوعه و حفاظت شده نیروهای مسلح شاهنشاهی و سازمانهای ارتشی کشور مستلزم کسب موافقت قبلی از مقامات مربوط خواهد بود.

ماده ۳- کلیه موسسات دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها که بمنظور عملیات نقشه برداری یا تحدید حدود و یا تعیین حریم احتیاج به نصب علائم و نشانه هائی دارند باید با اطلاع قبلی به مالک یا نماینده او و مستأجر علائم مذکور را در هر نوع زمین و ساختمان اعم از خصوصی یا دولتی یا ملی یا مؤقوفه نصب نمایند در صورت ممانعت با اجازه دادستان شهرستان نسبت به نصب علائم اقدام خواهد شد.

ماده ۴- هرگونه ضرر و زیانیکه در نتیجه نصب نشانه‌ها و علائم در اراضی و ساختمانها به مالکین و مستأجرین وارد شود در صورتیکه با توافق طرفین جبران نشود متضرر می‌تواند بدادگاه صلاحیتدار مراجعه نمایند.

تبصره- در مورد علائم و نشانه‌های موقت سازمان نصب کننده موظف است پس از اتمام کار نقشه برداری علائم و نشانه‌های مزبور را به هزینه خود از محل خارج نماید در این مورد هرگاه ضرر و زیانی وارد شود خسارت وارده بنحو فوق جبران خواهد شد.

ماده ۵- مؤسسات دولتی و یا وابسته به دولت و شهرداریها می‌توانند برج یا گنبد یا نقاطی از یک ساختمان را بعنوان علامت نقشه برداری در نظر بگیرند و در این صورت باید مراتب را بمالک و در مورد املاک و ابنیه موقوفه به متولی و اداره اوقاف محل و در صورت داشتن متصدی یا مستأجر علاوه بر مالک به آنان نیز کتباً اطلاع دهند.

مالک یا ادره اوقاف یا متولی یا متصدی یا مستأجر ساختمان حق ندارد بدون اطلاع اداره و مؤسسه مربوط نقاطی را که بعنوان علامت نقشه برداری تعیین شده تغییر داده و یا خراب نمایند.

ماده ۶- در صورتیکه مالک ملک و یا متولی و یا متصدی موقوفه بخواهند هرگونه تغییری در ساختمان و زمین بدهند که موجب تغییر محل علامت نصب شده یا نقطه اعلام شده بشود باید مراتب را یک ماه قبل باطلاع سازمان مربوط برسانند. سازمان مربوط مکلف است حداکثر ظرف یکماه از تاریخ اطلاع متقاضی رأساً اقدامات ضروری مربوط به تغییر محل علامت را انجام دهد و پس از انقضای مدت مذکور در صورتیکه سازمان مربوط اقدام ننمود مالک ملک یا متولی و یا متصدی موقوفه مجازند نسبت بتجدید بنا و برداشت علامت اقدام نمایند در این صورت مشمول پرداخت هزینه مندرج در ماده ۷ نخواهند بود. در ابنیه تاریخی نصب و برداشتن علائم و نشانه‌ها با موافقت وزارت فرهنگ و هنر انجام خواهد گرفت.

ماده ۷- هرکس علائم و نشانه‌های دائمی یا موقت را برداشته و یا خراب نماید ملزم به پرداخت هزینه برقراری نصب مجدد و هزینه‌های مربوط به تعیین موقعیت مجدد آن نقطه می‌باشد.

اجرای این ماده مانع از تعقیب کیفری مرتکبین طبق مقررات مربوط نخواهد بود.

ماده ۸- مؤسساتیکه اقدام به نصب علائم و نشانه‌های مذکور در این قانون می‌نمایند باید صورت کامل آنها را با تعیین مشخصات و موقعیت آنها با ذکر نام مالکین یا مستأجرین یا متولیان حسب مورد به کدخدا- بخشدار- ژاندارمری و شهربانی و فرمانداری مربوط اطلاع دهند مأمورین مذکور موظفند که در حوزه مأموریت خود در حفظ و نگهداری علائم نظارت و مراقبت کامل بنمایند همچنین اداره نصب کننده علامت یک نسخه از صورت مذکور را به سازمان جغرافیائی کشور ارسال خواهد داشت.

ماده ۹- هرگاه شهرداریها و یا مؤسسات دولتی برای انجام امور عمرانی مجبور به تخریب یکی از علائم و نشانه‌ها بشوند باید مراتب را قبلاً باطلاع سازمان نصب کننده علامت برسانند تا ترتیب تجدید و تغییر محل آن داده شود.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر محمد رضا تنکابنی.

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۱۵ آذرماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تجدید حدود و حریم را که بشمارة ۶۹ چاپ شده است مطرح و مصوبة کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آن را بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.

گزارش شور اول از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۲۰ آذرماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم را که بشماره ۶۹ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشور- اکبر مسعودی.

گزارش شور اول از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۱ آذرماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم را که بشمارة ۶۹ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون داگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام- روح الله جعفری.

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر بمجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسة ۲۲ آذرماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم را که بشمارة ۶۹ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی مهر.

گزارش شور اول از کمیسیون راه بمجلس شورای ملی

کمیسیون راه در جلسه ۲۷ آذرماه ۱۳۵۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه حفاظت علائم و نشانه‌های زمینی مربوط به نقشه برداری و تحدید حدود و حریم را که بشمارة ۶۹ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون راه- حسین محمدیان خوانساری.

نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة اول مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- علائم و نشانه‌های زمینی از این قانون به دو دسته تقسیم می‌شوند:

الف- علائم و نشانه‌های مربوط به نقشه برداری که موقعیت یک نقطه را از لحاظ مختصات یا طول و عرض جغرافیائی و ارتفاع نسبت به یک مبدأ معین و مشخص می‌کند.
پ- علائم و نشانه‌های مربوط به تحدید حدود املاک و حریم.

نایب رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده، ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- علائم مذکور در ماده ۱ از نظر مشخصات بر چهار نوع می‌باشد:

الف- علائمی که بر روی سنگهای طبیعی حک می‌شود
ب- علائمی که درروی زمین مستقلاً احداث می‌شود
ج- علائم و نشانه هائی که در بدنه ساختمانها نصب می‌گردد
د- نقاطی که بعنوان علامت نقشه برداری تعیین و اعلام می‌شود.
تبصره ۱- مشخصات ساختمانی علائم و نشانه‌های مذکور از حیث شکل و ابعاد و طرز نصب و انتخاب محل و تعداد برابر آیین نامه‌ای خواهد بود که توسط شورای عالی جغرافیائی کشور تهیه و بتصویب هیئت وزیران می‌رسد.
تبصره ۲- اقدام به نصب هرگونه نشانه و علائم در مناطق ممنوعه و حفاظت شده نیروهای مسلح شاهنشاهی و سازمانهای ارتشی کشور مستلزم کسب موافقت قبلی از مقامات مربوط خواهد بود.

نایب رئیس- در مادة دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده مادة سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳- کلیه موسسات دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها که بمنظور عملیات نقشه برداری یا تحدید حدود و یا تعیین حریم احتیاج به نصب علائم و نشانه هائی دارند باید با اطلاع قبلی به مالک یا نماینده او و مستأجر علائم مذکور را در هر نوع زمین و ساختمان اعم از خصوصی یا دولتی یا ملی یا مؤقوفه نصب نمایند در صورت ممانعت با اجازه دادستان شهرستان نسبت به نصب علائم اقدام خواهد شد.

نایب رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم در قسمت آخر ماده ۳ بجای کلمه ممانعت جمله «در صورت عدم موافقت صاحبان حق» گذاشته شود.

انوشیروانی.

نایب رئیس- ماده ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴- هرگونه ضرر و زیانیکه در نتیجه نصب نشانه‌ها و علائم در اراضی و ساختمانها به مالکین و مستأجرین وارد شود در صورتیکه با توافق طرفین جبران نشود متضرر می‌تواند بدادگاه صلاحیتدار مراجعه نمایند.

تبصره- در مورد علائم و نشانه‌های موقت سازمان نصب کننده موظف است پس از اتمام کار نقشه برداری علائم و نشانه‌های مزبور را به هزینه خود از محل خارج نماید در این مورد هرگاه ضرر و زیانی وارد شود خسارت وارده بنحو فوق جبران خواهد شد.

نایب رئیس- در مادة چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌نمایم:

الف- ماده ۴ حذف شود.
ب- تبصرة ماده ۴ بصورت ذیل اصلاح و جانشین ماده ۴ شود.
ماده ۴- در مورد علائم و نشانه‌ای موقت سازمان نصب کننده موظف است پس از اتمام کار نقشه برداری علائم و نشانه‌های مزبور را به هزینه خود از محل خارج نماید. در اینمورد و همچنین در مورد نصب دائمی نشانه‌های و علائم در اراضی و ساختمانها ضرر و زیان وارده بمالکین و مستأجرین باید جبران شود در صورت عدم توافق دادستان با نظر کارشناس میزان آنرا تعیین می‌نماید.

انوشیروانی.

ریاست معظم مجلس شورایملی

پیشنهاد می‌نمایم که قسمت آخر ماده ۴ بعد از جمله جبران شود بشرح زیر اصلاح شود.

با نظر کارشناس رسمی تعیین وپرداخت خواهد شد.

جندقی.

نایب رئیس- ماده پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵- مؤسسات دولتی و یا وابسته به دولت و شهرداریها می‌توانند برج یا گنبد یا نقاطی از یک ساختمان را بعنوان علامت نقشه برداری در نظر بگیرند و در این صورت باید مراتب را بمالک و در مورد املاک و ابنیه موقوفه به متولی و اداره اوقاف محل و در صورت داشتن متصدی یا مستأجر علاوه بر مالک به آنان نیز کتباً اطلاع دهند.

مالک یا اداره اوقاف یا متولی یا متصدی یا مستأجر ساختمان حق ندارد بدون اطلاع اداره و مؤسسه مربوط نقاطی را که بعنوان علامت نقشه برداری تعیین شده تغییر داده و یا خراب نمایند.

نایب رئیس- در مادة پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده ششم قرائت می‌شود (بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶- در صورتیکه مالک ملک و یا متولی و یا متصدی موقوفه بخواهند هرگونه تغییری در ساختمان و زمین بدهند که موجب تغییر محل علامت نصب شده یا نقطه اعلام شده بشود باید مراتب را یک ماه قبل باطلاع سازمان مربوط برسانند. سازمان مربوط مکلف است حداکثر ظرف یکماه از تاریخ اطلاع متقاضی رأساً اقدامات ضروری مربوط به تغییر محل علامت را انجام دهد و پس از انقضای مدت مذکور در صورتیکه سازمان مربوط اقدام ننمود مالک ملک یا متولی و یا متصدی موقوفه مجازند نسبت بتجدید بنا و برداشت علامت اقدام نمایند در این صورت مشمول پرداخت هزینه مندرج در ماده ۷ نخواهند بود. در ابنیه تاریخی نصب و برداشتن علائم و نشانه‌ها با موافقت وزارت فرهنگ و هنر انجام خواهد گرفت.

نایب رئیس- در ماده ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷- هرکس علائم و نشانه‌های دائمی یا موقت را برداشته و یا خراب نماید ملزم به پرداخت هزینه برقراری نصب مجدد و هزینه‌های مربوط به تعیین موقعیت مجدد آن نقطه می‌باشد.

اجرای این ماده مانع از تعقیب کیفری مرتکبین طبق مقررات مربوط نخواهد بود.

نایب رئیس- در ماده ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورایملی پیشنهاد می‌نمایم که کلمه عمداً به بعد از جمله «یا موقت را» در سطر اول ماده ۷ اضافه شود.

جندقی.

نایب رئیس- ماده ۸ قرائت می‌شود.

ماده ۸- مؤسساتیکه اقدام به نصب علائم و نشانه‌های مذکور در این قانون می‌نمایند باید صورت کامل آنها را با تعیین مشخصات و موقعیت آنها با ذکر نام مالکین یا مستأجرین یا متولیان حسب مورد به کدخدا- بخشدار- ژاندارمری و شهربانی و فرمانداری مربوط اطلاع دهند مأمورین مذکور موظفند که در حوزه مأموریت خود در حفظ و نگهداری علائم نظارت و مراقبت کامل بنمایند همچنین اداره نصب کننده علامت یک نسخه از صورت مذکور را به سازمان جغرافیائی کشور ارسال خواهد داشت.

نایب رئیس- درماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم در این ماده نرسیده، مادة نهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹- هرگاه شهرداریها و یا مؤسسات دولتی برای انجام امور عمرانی مجبور به تخریب یکی از علائم و نشانه‌ها بشوند باید مراتب را قبلاً باطلاع سازمان نصب کننده علامت برسانند تا ترتیب تجدید و تغییر محل آن داده شود.

نایب رئیس- در ماده نهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورایملی پیشنهاد می‌نمایم که در ماده ۹ بشرح زیر اصلاح شود:

ماده ۹- هرگاه شهرداریها و یا مؤسسات دولتی برای انجام امور عمرانی مجبور به تخریب علائم ونشانه‌ها باشند بر طبق مادة ۶ عمل خواهند نمود.

جندقی.

نایب رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش یک شورای کمیسیون محاسبات راجع بلایحه بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورایملی و ابلاغ به کارپردازی مجلس شورای ملی

۱۲- طرح و تصویب گزارش یک شورای کمیسیون محاسبات راجع بلایحه بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورایملی و ابلاغ به کارپردازی مجلس شورای ملی.

نایب رئیس- گزارش یک شورا ی بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورایملی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون محاسبات بمجلس شورای ملی

کمیسیون محاسبات در جلسه شنبه ۲ بهمن ماه ۱۳۵۰ با حضور آقای دکتر اعتمادی کارپرداز لایحه شمارة ۳۵۰۸- ۱۴ / ۱۰ / ۱۳۵۰ مربوط به بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورایملی را که به شماره ۱۳۲ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحی تصویب کرد اینک گزارش آنرا بمجلس شورایملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی.

ماده ۱- برای پرداخت هزینه‌های پرسنلی و اداری یکساله ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی مبلغ ۴۳۵۰۰۰۰۰۰ ریال بکار پردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیأت رئیسه مجلس شورای ملی بمصرف برساند.

تبصره- منظور از مفاد تبصره قانون متمم بودجه سال ۱۳۵۰ مجلس شورای ملی این است که ابتدا مدت ارفاقی بسنوات خدمت مستخدم اضافه شده و در صورت احراز شرایط باز نشستگی حکم لازم صادر گردد.

ماده ۲- بمنظور تجهیز و تعمیرات اساسی و تأسیساتی ساختمانهای مجلس شورای ملی مبلغ پنجاه میلیون ریال بکار پردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیأت رئیسه مجلس شورای ملی بمصرف برساند.

مخبر کمیسیون محاسبات – سعید پدرامی.

نایب رئیس- همکاران محترم با توجه به تابلو از جلسه خارج شوند. کلیات لایحه بودجه مجلس شورای ملی مطرح است آقای فرهاد پور بفرمائید.

فرهادپور- بنده حرفی ندارم که در حضور تعداد کمتری از ۲۲۹ نفر نمایندگان اکثریت صحبت کنم.

ایلخانی پور- از اقلیت فقط دو نفر هستند.

اکبر مسعودی- از ۳۶ نفر اقلیت فقط چهار نفر هستند.

فرهادپور- بهر حال سر مشق می‌گیرند، ولی آنچه که در این جا حاکم است رأی اکثریت عددی شماست و چه بهتر که در این رأی را با شنیدن مطالب ناطق یا سخنگوی حزب مخالف با قضاوت صحیح بدهید و گرنه بودن در راهروها و رأی دادن بعدی نمی‌تواند ملاک و ضابطه صحیحی باشد بهر حال همکاران محترم بخصوص نمایندگان فراکسیون حزب ایران نوین شاهد و ناظر نطق جامع و طولانی یکساعته رئیس محترم دولت در اطراف اهمیت بودجه مملکتی و اشاره باین اصل که متخصصین تنظیم بودجه ابتکارات تازه، روشهای نو برای تنظیم بودجه‌ای که بتواند جامع و مانع و کامل باشد و رسا و گویا برای من نهایت اسباب تأسف است که در همین جلسه که در اهمیت تنظیم بودجه حتی استدلال به قطر کتاب و ضرورت مطالعه بیشتر در آنچه که تهیه شده است متکی بود بودجه‌ای برای مجلس شورای ملی که خود تصویب کننده و ناظر بر بودجه مملکتی است باین صورت و باین کیفیت بساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود از نظر اعضای حزب مردم باین لایحه نمی‌توانیم نام بودجه بگذاریم مدافعین اکثریت که از پس فردا در دفاع از لایحه منطق و استدلالشان متکی است برماده بندی، تقسیم بندی، رده بندی، کد گذاری و نشان دادن مخارج در کانالهای بخصوص من نمی دانم از این لایحه باین کیفیت بچه صورت دفاع خواهند کرد ولی یقین دارم (عباس میرزائی- دفاع خواهیم کرد) بله خواهید کرد انتظاری جز این نداریم (عباس میرزائی- چون ایمان داریم) بله چون ایمان دارید که بکجا باید لایحه بآن طرز و تفصیل نوشته شود پس بآن ایمان ندارید و بکجا باید باین ترتیب در بست در دو سطر نوشته شود که باین ایمان دارید اگر قرار است بودجه بصورت دربست بعنوان اعتبار در اختیار کار پردازی گذاشته شود که بدولتتان بیشتر از اینها اعتماد دارید چرا بودجه را بطور دربست بصورت اعتبار در اختیار وزرأ نمیگذاید؟ (یکنفر از نمایندگان بودجه مملکتی است) چه فرقی می‌کند بودجه بودجه است باید رقم و عدد و ماده داشته باشد و تحت یک ضابطه‌ای بخرج برسد من یقین دارم که آقای دکتر الموتی مجدداً در دفاع از این لایحه خواهند گفت که اقلیت در مخالفت با بودجه‌ای که مقرری خودشان مستتر است مخالفت کرد برای روشن شدن ذهن ایشان باید عرض کنم اظهار عقیده در یک لایحه، مخالفت با یک لایحه بخصوص از طرف یک حزب سیاسی و یک فراکسیون متشکل، علل و موارد مختلف دارد یک وقت هست با اصل لایحه مخالفیم یک وقت هست با موادی در آن لایحه مخالفیم که پیشنهاد می‌دهیم حذف می‌دهیم پیشنهاد اصلاح می‌دهیم و اگر قبول کردید و نظات ما را پذیرفتید و اصلاح شد ما هم موافق می‌شویم ولی آگر شما با دلایلی که مخالف بودیم موافقت نکردید و قبول نکردید نبایستی انتظار داشته باشید که با یک لایحه‌ای که ما با قسمتی از موادش مخالفیم چون بعضی موادش مورد اتفاق همه است بیائیم رأی بدهیم بخصوص در بودجه رأی مخالف ما به یک لایحه بودجه بهیچ وجه دلیل مخالفت با کلیه ارقام و خرجهای آن نیست که در اینجا بیایند بما بگویند که در یک بودجه‌ای که مربوط به خرج‌ها است و یا متمم بودجه که برای فرهنگیان فکر شده بود رأی مخالف دادند این مخالفت چه بسا از نظر کمی مبلغ باشد جه بسا مربوط به سایر موارد باشد چه مخالفت با یک لایحه چه بسا ممکن است مربوط بدستگاه اجرا کننده آن باشد و چه بسا مخالفت با فرم تنطیم لایحه باشد مادر تمام موارد هر وقت ایرادی داشته باشیم تذکر می‌دهیم مخالفت می‌کنیم حرف منطقی ما را اگر پذیرفتید ممنون و متشکر می‌شویم و همراه شما رأی می‌دهیم اگر ما را قانع کردید به آنچه گفتیم صحیح نبوده است ما اینقدر لجاج نداریم تسلیم می‌شویم ولی اگر نخواستید بحف منطقی تسلیم شوید این توقع را نداشته باشید که اگر من وعده زیادی از شما امرار معاش مان مستتر در مواد این لایحه است بخاطر این اصل بیک مطلبی که صحیح نمی دانیم رأی مثبت بدهیم بهیچ مناسبت ما این کار را نخواهیم کرد. عنوان این لایحه نیز لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی نیست بنویسید اعتبارات در اختیار کار پردازی، درست است متن ماده هم همین را می‌گوید که ۴۳۵ میلیون ریال یا چهل و سه میلیون و پانصد هزار تومان در اختیار کار پردازی می‌گذارند که بهر کیفیت که خواستند خرج کنند سابقه دارد بودجه‌های گذشته مجلس شورای ملی را ببینید برای ما اسباب سرافرازی نیست در جلسه‌ای که راجع به بودجه و شرایط تنظیم بودجه بآن حد پافشاری و اصرار تأکید و تبلیغ می‌شود یک چنین ورقه‌ای اسم بودجه بگذاریم (احسنت) مجلس که از مختصاتش تصویب بودجه است خودش باید سر مشق باشد برای سایر دستگاهها این بودجه مواد می‌خواهد بنده باید بدانم در این بودجه برای مستخدمین مجلس چه فکری کرده‌اید با این افزایش هزینه زندگی به آنها چیزی داده‌اید؟ (رضوی- داده‌اند) نداده‌اند گذاشته‌اند در اختیار کارپردارزی که بعداً اگر خواستند بدهند و اگر نخواستند ندهند (رضوی- چرا داد می‌زنید؟) بنده قصد داد زدن ندارم جناب رضوی ولی گاهی اوقات دفاع‌های بی پایه آقایام که معلوم نیست به چه قصدی است هر آدم خونسردی را از کوره در می‌کند. شما این را خوانده‌اید کجای این لایحه نوشته است که داده‌اند (رضوی- بنده میدانم که داده‌اند) (مهندس صائبی- بودجه تفصیلی دارد) بودجه تفصیلی را من هم بعنوان نماینده مجلس باید ببینم این مسئله اعتبار در اختیار کارپردازی یا تصویب هیئت رئیسه که ما فقط به یک نفر از هیئت رئیسه رأی دادیم (دکتر الموتی- آن را هم رأی ندادید) چرا بجناب آقای رئیس رأی دادید یعنی بمقام ریاست رأی دادیم (دکتر الموتی- آقای رامبد در هیئت رئیسه تشریف دارند) جناب آقای رامبد در هیئت رئیسه تشریف می‌آورند ولی تصمیمات هیئت رئیسه با اکثریت است اعتبارات در اختیار کارپردازی است بنده با حفظ احترام شخصی نسبت به فردفرد آقایان بحثم راجع به اصل است این بحثی که می‌کنم خدای نکرده سوء تعبیر نشود که ما مخالفتمان با این لایحه مربوط به ماده یا موادی که در آن هست نیست حتی مربوط بمقامی که بر این نظارت می‌کند نیست مربوط به فرم تنظیم لایحه بودجه است ما بکجا می‌خواهیم برسیم از طرف بودجه را به آن وسعت تهیه می‌کنید آنقدر کد و ماده و رقم درش می‌گذارید از یکطرف می‌آیید یک اعتبار دربست می‌دهید در خودش هم نوشته شده است اعتبار در اختیار کارپردازی. بنده البته به یک یک کارپردازان از نظر روابط شخصی احترام می‌گذارم (خنده نمایندگان) (دکتر اعتمادی- روابط شخصی نداریم) اجازه بفرمائید احترام خودم را نسبت بشما حفظ کنم (دکتر اعتمادی- رسمی باشد بهتر است) ولی به این طرز بودجه و باین صورت بهیچ وجه نمی‌توانم موافقت کنم استدعا می‌کنم اگر در کمیسیون محاسبات ریز این بودجه هست بودجه تفضیلی هست چه مانعی دارد که آن را هم چاپ کنند و به ضمیمه ذیل یک ماده واحده بدست تک تک نمایندگان بدهند که بدانیم این مبلغ به چه کیفیت خرج می‌شود به چه مصرفی می‌رسد برای کارکنان مجلس چه مزایائی در نظر گرفته شده و موارد مختلفه خرج چیست با خیال راحت ما هماهنگ با شما با اعتماد کامل به دستگاه اجرا کننده آن وقت ما هم رأی خواهیم داد ولی وقتی باین صورت است رأی کبود حزب ما را نگوئید که به بودجه مجلس شورایملی هم رأی نداند دلیلش در خودش مستتر است در این لایحه شما تبصره‌ای گذاشتید که صد در صد تبصره جنبه استخدامی دارد ما در بودجه کل کشور تبصره هائیکه بودجه ئی نیست تجزیه می‌کنیم و به کمیسیون استخدام یا بکمیسیون‌های مربوط می‌رود بعد بصورت دیگری بتصویب می‌رسد اگر آنروزی اصل این مطلب را می‌گذاشتید که بکمیسیون استخدام می‌رفت (مهندس صائبی- تفسیر ماده ایست که قبلاً تصویب شده) امروز احتیاج باین تفسیر نداشتید آقای مهندس صائبی بله تفسیری است که سرنوشت استخدامی عده‌ای از مستخدمین مجلس را به حق یا نا حق بخوبی نمی دانم به چه کیفیت تعیین می‌کند بنابراین این تبصره تبصره‌ای است استخدامی مسلماً بایستی بکمیسیون استخدام برود در کمیسیون استخدام روی این تبصره اظهار نظر بشود بنظر ما به آنچه که امروز بعنوان بودجه سال ۱۳۵۱ مطرح است بنام بودجه و بعنوان بودجه نمی‌شود رأی داد ما این را بودجه تلقی نمی‌کنیم اعتباری است در اختیار کارپردازی اگر لازم دارید تصویب چنین رقمی را که در بودجه کل کشور بر این اساس منظور بشود و این مقدم مطرح بشود تیتر و عنوان را عوض بفرمائید در بودجه کل این رقم را منظور می‌کنند کمیسیون محاسبات مجلس شورایملی که بموجب مواد آئین نامه مجلس وظائفی دارد بوظیفه خودش عمل بکند بودجه تفصیلی مجلس را ضمیمه این ماده بفرمائید تا یکی یکی ببینیم دراین زمینه اظهار عقیده بکنیم و با چشم باز با خیال راحت با آگاهی کامل چه بسا که هماهنگ با شما بتوانیم بلایحه رأی بدهیم ولی باین صورت تصور نمی‌کنم این لایحه مورد موافقت فراکسیون حزب مردم قرار بگیرد (احسنت).

نایب رئیس- آقای دکتر اعتمادی بفرمائید.

دکتر اعتمادی (کارپرداز)- با کسب اجازه از همکاران محترم جناب فرهادپور دوست عزیز بنده مسائلی را دراینجا مطرح فرمودند که از نظر بودجه عمومی شاید تا اندازه‌ای صحیح باشد و اما این مسائل بنده تصور نمی‌کنم بهیچ وجه ربطی به بودجه مجلس شورای ملی داشته باشد به چند دلیل که خود ایشان هم خیال می‌کنم خیلی بهتر وارد باشند ایشان تصور می‌فرمایند بودجه هائی که امروز می‌آید مثل سابق که بودجه هائی تفصیلی می‌آمد بکمیسیون بودجه و در کمیسیون بودجه ماهها و سالها خاک می‌خورد تا بتدریج بودجه‌های بعضی از وزارتخانه‌ها را بدهند و اینها بتوانند یک قران خرج کنند باین دلیل کارها پیش نمی‌رفت آخر سال یک مقدار از اعتبارات که باید خرج بشود نمی‌شد اسمش را می‌گذاشتند صرفه جوئی و هرچه بیشتر این صرفه جوئی رقمش بالا بود بنفع کسانی بود که از صرفه جوئیها دو درصد گیرشان می‌آمد آنها هم اصرار نداشتند بودجه‌های تفصیلی را سریعتر بگذرانند که این موارد را هم خود ایشان واردند الان بودجه هائی که از دولت می‌آید بر اساس فصول و مواد است و بطور دربست تکلیف آنها با دفتر بودجه است و اما اینکه فرمودند چرا بودجه بکمیسیون نرفته بموجب ماده ۱۹۵ آئین نامه بودجه مجلس شورای ملی فقط بکمیسیون محاسبات می‌رود آئین نامه را اصلاح بفرمائید آنوقت بتمام کمیسیونها بودجه ارجاع می‌شود بودجه مجلس ابتدا بتصویب هیئت رئیسه می‌رسد که البته لیدر محترم فراکسیون شما هم در آنجا تشریف دارند صورت جلسات هیئت رئیسه هم هست اگر در آنجا ایرادی بوده بنده فرمایشتان را قبول دارم و بعد از هیئت رئیسه بودجه تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و سپس به کمیسیون محاسبات جناب آقای اخوی نایب رئیس کمیسیون هستند و تشریف هم دارند مربوط به خود آقایان هم هست مذاکرات کمیسیون محاسبات هم موجود است اگر فرمایشی بود باید می‌فرمودند بعلاوه طبع کار مجلس، طبع کار اداره نیست ما شعبه و اداره‌ای خارج از این چهار دیواری نداریم و نه هیچ جا ارتباطی بادستگاه دیگری، بودجه ما بطور اعم دو قلم بیشتر نیست یکی حقوق است و مزایا یکی مخارج اداری روزانه است که مخارج اداری روزانه مجلس هم نمی‌تواند تابع مقررات خاصی که منظور نظر است باشد بدلیل اینکه اگر دو جلسه بیشتر طول بکشد مخارج یک رقم می‌رود بالا که آن را هم بازهم ما بخواهیم متمم بودجه بدهیم و اصلاح بودجه بدهیم درست نیست راجع به کارمندان خیلی داد سخن دادند نفهمیدم چطور در قسمت اول سخنرانی برای کارمندان دلسوزی کردند و باز در مورد آن تبصره که مربوط برفاه حال آنها است یک قدری اشکال فرمودند (فرهادپور- اشکال نیست در فرم تنظیم لایحه ایراد بود) بعلاوه ما در مجلس قانونی نداریم که هر روز بگوئیم، تنها قانون خاصی را که مجلس سال بسال می‌گذارند بودجه است اگر به سوابق بودجه مراجعه و ملاحظه فرموده‌اید که تبصره‌های غیر بودجه‌ای را از بودجه برداشته‌اند بدلیل تصویب فوریت بودجه است نه دلایل دیگر این را هم توجه داشته باشید. که سابقه دارد و خود آقایان وارد هستند، خوب یادم هست که هر وقت بنا بود بودجه تنظیم بشود بتمام وزراتخانه‌ها می‌نوشتند که ما بودجه را داریم تنظیم می‌کنیم اگر تبصره‌ای دارید بدهید و هر کس هر درد دلی داشت بصورت تبصره اضافه می‌کرد در این چند سال اخیر بدلیل سرعت عمل و بدلیل فوریت بودجه تبصره‌های غیر بودجه‌ای را ضمیمه بودجه نمی‌کنند و نیست بعلاوه در این چیزی که ملاحظه میفرمائید پرداخت هاست نحوه پرداخت مطرح است که باین صورت آمده و مسئله چیز دیگری نیست چون اصل موضوع در متمم بودجه حل شده و فقط مسئله پرداخت است و مسلماً هم جنبه بودجه‌ای دارد که هم ما باید بپردازیم و هم دستگاه باز نشستگی راجع به ریز و تفصیل بودجه فرمودند معمولا ریز و تفصیل هم به هیئت رئیسه می‌آید و هم بکمیسیون محاسبات می‌آید و هم در تفریح بودجه است خوشبختانه تمام مسائلی که فرمودید بر اساس همان ضوابط که فرمودید تخصیص داده خواهد شد و بتصویب هیئت رئیسه می‌رسد و بعد از آن خرج می‌شود و ما یک قلم خرج بدون تصویب هیأت رئیسه نداریم بنابراین اگر مایل هستند دوستان عزیز ما هر کدام از موارد را که بخواهند از بودجه تفصیلی در دفاتر حسابداری مجلس که بسیار منظم و مرتب هم هست وجود دارد در اختیارتان هست و اگر میل دارید بفرمائید تا تقدیم شود و از آن بابت فکر نمی‌کنم جای نگرانی باشد و ناراحتی ایجاد شده باشد چون بنده عرض کردم بودجه از نظر مجلس غیر از یکدستگاه اداری است و ما یک محدوده بسیار محدود عمل می‌کنیم و دو مبلغ اساسی بیشتر نداریم یکی مسئله مخارج روزانه است و یکی مسئله پرداخت هایبه کارمندان است، اما در مورد کارمندان بنده فکر می‌کنم اگر بطور متوسط حساب کنیم کارمندان مجلس یکی از مرفه ترین نوع کارمندان باشند و هر نوع کمک یا هر نوع مساعدت که باقتضای فصل و باقتضای مشکلات لازم باشد بدون اینکه کسی حتی تقاضا بکند این کمکها شده است بنابراین از نظر کارمندان همه ما میلمان این است که کارمندان همه باید مرفه باشند و کارمند مجلسی هم باید مرفه باشد بدلیل محدودیت و پرکاری که دارد و هر موقع زمان که این مسائل مطرح شده و بدون اینکه سر و صدا و داد و بیدادی شده باشد این مسائل اصلاح شده و در اختیارشان گذاشته شده بنابراین نگران رفاه حال کارمندان مجلس نباشید و اگر پیشنهاد بهتری دارید و راه بهتری ارائه میفرمائید تا مطالعه کنیم و اگر فکر بهتری بود با کمال میل عمل می‌کنیم بهر حال بنده فکر نمی‌کنم به آن صورت شدت وحدت مسئله بصورت یک دفعه و غیر قابل رویت از نظر دوستان و همکاران در مجلس مطرح شده باشد که هیچ اطلاعی نداشته باشند و اینها همه مسائلی است که بحث شده و صحبت شده و اینجا توضیحات کافی داده شده و فکر نمی‌کنم ایراد یا اشکالی از این نظر برای مجلس وجود داشته باشد (احسنت).

نایب رئیس- نظر دیگری در کلیت لایحه نیست؟ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد- موقعی که جناب آقی دکتر اعتمادی صحبت می‌کردند مجسم می‌کردم اگر آقای دکتر اعتمادی مورد احترام همه ما نسبت به فصول و مواد یک بودجه‌ای از دولت می‌پرسیدند که اداره ۵۰ میلیون تومانی شما که یک اداره است در یک عبارت آوردید و بودجه اش را در اختیار کار پرداز یا رئیس مورد احترامش می‌گذارید و این چنین جملات کلی و مؤدبانه و سیاستمدارانه که جناب آقای دکتر اعتمادی در اینجا عنوان فرمودند که بهیچ وجه ربطی با اساس بودجه نداشت تحویل ایشان می‌دادند ایشان چه فکر می‌کردند خیلی صادقانه به جناب آقای دکتر اعتمادی عرض می‌کنم «هرچه بگندد نمکش می‌زنند، وای بوقتی که بگندد نمک» در تمام مجالس و در تمام ممالک قوه ناظر بر حسن اجرای قوانین بخصوص مالی مجلس است و وقتیکه خود ناظرو خود واعظ کمترین احترامی به مقررات نگذارد چه مقرراتی (اخلاقی- اینطور نیست) اینطور هست دوست من، بودجه غیر از اعتبار است همانطور که دوست من آقای فرهادپور گفتند اگر قرار بودکه ما به هر کس اعتماد داریم در بست بگوئیم این ۵۰ میلیون یا این ۵۰ هزار میلیون که مربوط به دولت می‌شود در اختیارشما که همه دولتها مورد تأیید و اعتماد اکثریتها هستند پس دیگر اصلاً بحث بودجه پیش نمی‌آمد (صحیح است) مگر شما بجناب آقای نخست وزیر و حسن تدبیر ایشان از دید خودتان اعتماد ندارید پس چه لزومی دارد که بودجه تفکیکی ایشان را از عمرانی و اداری و غیره تصویب می‌کنید مگر آقای نخست وزیر به رئیس سازمان برنامه اش اعتماد ندارند پس چه لزومی دارد که فصول و مواد را بمواد و فقره و فقره تفکیک می‌کنند، ما به شما اعتماد داریم خودتان هم میدانید تعارف نیست بر اساس کار سابقتان اگر یک خبطی هم بکنید این اعتماد سلب می‌شود ولی با تمام احترام و اعتقاد بجناب آقای رئیس مجلس اصول را ما نباید فدای فرد بکنیم بودجه یعنی شما بفرمائید نه تنها در مجلس بلکه در هر اداره چقدر خرج می‌شود حتی چقدر خرج نوشت افزارش می‌شود و چقدر خرجهای دیگر می‌شود شاید این نمایندگان مجلس معتقد باشند که بمناسبت توسعه دموکراسی که بر اساس حزب شما پیش آمده خرج جشن مشروطیت چهار برابر بشود نماینده مجلس که قیم نمی‌خواهد وحدت و نظام و انضباط حزبی هم حاکم شده بر همه چیز حتی مصالح مملکت پس از چه بیم دارید و چرا؟ لذا چه فرمایشات حضرتعالی چه فرمایشات سایر آقایان که تشریف بیاورند و ساعتها صحبت بکنند جز آنچه که یک اصل غلط و یک سوء استفاده از خود مختاری بهیچ چیز دیگر تعبیر نمی‌شود و اسم این ورقه را نمی‌شود گذاشت بودجه مجلس بنده به آقای رئیس مجلس شورای ملی و بکار پردازان کمال احترام و اعتقاد را دارم ولی بحث در اصول ربطی به اجرا کننده ندارد اگر یک وزیری خدای نکرده خیانت و نادرستی اش مسلم باشد که وزیر نخواهد بود پس وقتی ساعتها درباره یک مطلبی صحبت می‌شود اسائه ادبی نسبت به شخصی نیست من از آقای دکتر خطیبی استدعا می‌کنم که موافقت بفرمایند اکثریت محترم به احترام اصولی که آقایان برای آن اینجا جمع شده‌اند عنایت بفرمایند و لایحه بر گردد بکمیسیون مربوطه و بصورت بودجه مجلس شورای ملی بیاید آنوقت ما هم رأی خواهیم داد.(چند نفر از نمایندگان- آفرین).

نایب رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- بنده بسیار خوشوقت هستم که جناب رامبد و جناب فرهادپور در مخالفت با بودجه مجلس موافقتشان را با بودجه مملکت اعلام فرمودند.

رامبد- تعریف نفرمائید، مخالفت با بودجه مجلس نیست این ورقه‌ها بودجه نیست مخالفت با این ورقه ساختگی حزب شماست.

عباس میرزائی- شما در هیئت رئیسه مجلس هستید، رئیس مجلس مورد احترام ماست.

دکتر الموتی- بنده تعجب می‌کنم جناب آقای رامبد در هیئت رئیسه تشریف دارند و تشریف داشتند و با حضور ایشان این لایحه بودجه مطرح شد و تصویب شد چطور این مطالب را نفرمودند نمی دانم شرکت جنابعالی در هیئت رئیسه بخاطر این است که اگر در مواردی ایرادی بنظرتان می‌رسد در هیئت رئیسه مطرح بفرمائید آنجا ما هم هستیم بحث می‌کنیم و حرفهای منطقی را قبول می‌کنیم، چرا آنموقع که در هئیت رئیسه تشریف داشتید و این لایحه تصویب شد این مطالب را نفرمودید و امروز در جلسه علنی میفرمائید البته نظرتیکه میفرمائید در صورتجلسه ثبت می‌شود و در هیئت رئیسه بحث می‌کنیم، کمیسیون محاسبات هم هست و ممکن است بر این اساس که پیشنهاد می‌کنید اگر هیئت رئیسه مجلس تصویب کرد بر همان اساس لایحه بودجه‌ای در سال آینده تنظیم بشود اصولاً بودجه مجلس مثل بودجه دولت نیست که چندین هزار رقم در آمد و هزینه داشته باشد یک پولی در اختیار مجلس بابت هزینه گذاشته می‌شود، از مقرری وکلا و حقوق کارمندان و مقداری هزینه‌های جاری و در سالهای اخیر مقداری هزینه ساختمان و در کمیسیون محاسبات همه رسیدگی می‌شود و دوستان شما در آنجا هستند جناب آقای اخوی قاضی محترم نایب رئیس کمیسیون محاسبات هستند و اگر واقعاً در آنجا شاهد این هستند که خدای نکرده دیناری بیهوده خرج می‌شود جلوگیری کنند. البته خیال نمی‌کنم چنین باشد اگر ایرادی هست بفرمائید ممکن است بیک رقم خرجی که برای جشن مشروطیت می‌شود بگوئید کم است یا زیاد است این در کمیسیون محاسبات که مرجع رسیدگی است رسیدگی می‌شود اگر علاقمندید که بودجه مجلس بطور تفکیک و رقم برقم حقوق کارمندان و مقرری نمایندگان و هزینه‌های جاری بمجلس بیاید در هیأت رئیسه مطرح بفرمائید ما هم هستیم مقام ریاست هم تشریف دارند و با حضور ایشان بحث می‌کنیم و یک بودجه تفصیلی خواهیم آورد ولی باز آن هم مثل بودجه تفصیلی دولت نخواهد بود که ده تا کتابچه بیاورند باز گزارشی در همین حدود خواهد شد با تفکیک چند مبلغ بنده با اصل فکر که بودجه مجلس بصورت ریز در بیاید هیچ مخالفتی ندارم اما در شرایط فعلی بهتر بود در هیئت رئیسه مطرح می‌فرمودید در حال حاضر باید بودجه مجلس تصویب بشود که رقم بودجه مجلس در بودجه عمومی گنجانیده شود که فرصت نیست بنده از ارقام ریاست استدعا می‌کنم که مقرر بفرمایند صورت ریز مخارج را که به کمیسیون محاسبات می‌رود برای همه نمایندگان بفرستند که همه در جریان باشند ببینند چه هزینه هائی خواهد شد بنده صد در صد قبول می‌کنم ولی هیئت رئیسه‌ای که خودتان هم تشریف دارید فکر می‌کنم مورد اعتماد همه ما باشند (صحیح است) ما در آنجا کاری نداریم غیر از مقرری نمایندگان و حقوق کارمندان و مقداری هزینه جاری مجلس که رقمش زیاد نیست غیر از اینها هزینه دیگری وجود ندارد البته حق شماست که می‌خواهید در این خرج نظارت داشته باشید با کمال میل در اولین جلسه هیئت رئیسه فرمایشات جنابعالی و آقای فرهادپور را میگوئیم و در هیئت رئیسه بحث می‌کنیم ما ناظر خاصی نداریم ولی باید عرض کنم مقام ریاست و هیئت رئیسه و کارپردازان مورد احترام ما هستند و درستی و صداقت و طرز کارشان مورد اعتماد همه است خود جنابعالی و بنده هم کراراً شده در هیئت رئیسه مسائلی پیش آمده که باهم هم آهنگ بوده‌ایم خیلی موارد هم بوده که اختلاف سلیقه داشته‌ایم چون ما دلمان می‌خواهد کارهای مجلس روز بروز بهتر انجام بشود چه از نظر قانونگذاری چه از نظر امور اداری و بودجه‌ای بنابراین بنده فکر می‌کنم این لایحه بمناسبت اینکه باید بودجه مجلس تصویب بشود تا در بودجه کل منظور شود فرصت اینکه برود بهئیت رئیسه و کمیسیون محاسبات نخواهد بود ولی همانطورکه عرض کردم بنده خودم دنبال این کارهستم که صورت ریز هزینه‌های مجلس را برای همه نمایندگان بفرستند که همه در جریان هزینه‌های مجلس باشند و برای سال آینده هم انشاءالله شما و بنده و همه نمایندگان هستیم می‌نشینیم در خدمتتان بودجهبرنامه‌ای و هر نوع بودجه‌ای که دلتان بخواهد ریز بودجه یا هر چیزدیگر بصورت لایحه بیاید مجلس با کمال میل اگر هیأت رئیسه تصویب کرد بنده هم با جنابعالی همراهی و همکاری می‌کنم که این کار بشود آنوقت آیا بازهم رأی خواهید داد نمیدانم می‌ترسم سال دیگر ایراد دیگری بگیرید که الان پیش بینی نمی‌کنم آن ایراد را هم الان بگیرید تا لااقل در سال آینده در بودجه مجلس هماهنگ باشیم (احسنت).

نایب رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهای نشد) بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- برای پرداخت هزینه‌های پرسنلی و اداری یکساله ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی مبلغ ۴۳۵۰۰۰۰۰۰ ریال بکار پردازی مجلس شورای ملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیأت رئیسه مجلس شورای ملی بمصرف برساند.

تبصره- منظور از مفاد تبصره قانون متمم بودجه سال ۱۳۵۰ مجلس شورای ملی این است که ابتدا مدت ارفاقی بسنوات خدمت مستخدم اضافه شده و در صورت احراز شرایط بازنشستگی حکم لازم صادر گردد.

نایب رئیس- در ماده ۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

محترماً پیشنهاد می‌نماید عنوان لایحه بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورایملی به اعتبار در اختیار کارپردازی تبدیل شود.

فرهادپور.

نایب رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور- آنچه بنده در علل مخالفت با یک لایحه عرض کردم یک موردش فرم لایحه بود بنظر من رسیدگی و بحث و دقت در یک لایحه بهیچوجه دلیل عدم اعتماد بمجریان و کسانیکه آن اعتبار را در اختیار می‌گیرند نیست ولی این رسیدگی وظیفه ماست جناب آقای الموتی فرمودند در هیئت رئیسه مجلس این لایحه بهمین صورت تصویب شده بنده خیال می‌کردم ریز اقلام تصویب شده یعنی ۴۳/۵ میلیون تومان بر اساس یک محاسبه دقیق، باید تشکیل شده باشد از پیش بینی یک اجزائی که جمع کل آن ارقام این می‌شود بنابراین که ما حرفی نداریم تمام بحث بر اساس فرم است شما که ریز اقلام را دارید مطالبی در انجا غیر از مسائل جاری مجلس وجود ندارد چه دلیلی دارد که ضمیمه بودجه نباشد و بودجه مجلس فرم بودجه‌ای نداشته باشد و چرا نبایستی بودجه مجلس شورایملی که در روزی مطرح می‌شود که بودجه دولت با آن اهمیت و طمطراق اینجا مطرح است فرم بودجه‌ای داشته باشد اگر از نظر اعتبار در بودجه کل کشور مورد نظرتان است بنده پیشنهاد کردم این رقم را بعنوان اعتبار در اختیار کارپردازی بگذارند مثل اینکه در خود ماده اول اگر ملاحظه بفرمائید نوشته شده است که به کارپردازی مجلس شورایملی اعتبار داده می‌شود یعنی ماده هم حاکی از این مطلب است که باید با تیتر تطبیق کند که این اعتبار در اختیار کارپردازی است البته بودجه تفصیلی هم لازم است عرض کردم مجلس شورایملی هم مثل همه مؤسسات و وزارتخانه‌های دولتی ماده یک حقوق دارد، مزایا دارد هزینه سفر دارد هزینه معالجه دارد سوخت دارد نگاهداری دارد مواد مصرف نشدنی و مصرف شدنی دارد البته ماده یک حقوق است و این مواد را هم دارد و بودجه هم که می‌آید برای هر وزارتخانه‌ای بودجه تفصیلی باین کیفیت با تصمیم در مواد می‌آید بطوریکه در ماده تجاوز نکند و اگر احیاناً پیش بینی صحیح نبوده و احتیاجاتی بود تحت یک ضابطه‌ای از آن ماده تجاوز کنند پس این تیتر لایحه را عوض بفرمائید بنا به اعتمادی که ما هم به آقای دکتر اعتمادی داریم این اعتبار را در اختیار کارپردازی می‌کنیم ولی بعنوان یک لایحه بودجه بنده نمی‌توانم این را لایحه بودجه قلمداد کنم.

نایب رئیس- نسبت به پیشنهاد آقای فرهادپور نظری نیست؟ آقای دکتر اعتمادی بفرمائید.

دکتر اعتمادی (کارپرداز مجلس شورای ملی)- بقول مشهور:

هردم از این باغ بری می‌رسد
تازه تر از تازه تری می‌رسد

ما اینجا نشسته‌ایم که عنوان یا عناوینی را اختراع کنیم و اختیاراتی بر خلاف آئین نامه مجلس و مقررات مجلس به شخص یا اشخاص بدهیم شما به سوابق اگر نگاه کنید در تمام ادوار مجلس شورایملی این عبارت «بکار پردازی مجلس شورایملی اعتبار داده می‌شود» هست و شما تنها تغییری که در لایحه بودجه امسال و سال قبل و سال قبلش داده‌اید این است که در انتهای ماده اضافه شده که با تصویب هیئت رئیسه این اعتبارات را بمصرف برسانند یعنی حتی دست کارپردازی در اینمورد بسته شده تا مجوز از هیئت رئیسه مجلس نگیرد برای مخارجی که معمول است نمی‌تواند خرجی بکند بنابراین اعتبار به کارپردازی مجلس اشتباه نشود کارپردازی مجلس با کارپردازی سایر ادارات چون در اغلب مکاتباتی که با ما می‌کنند متوجه می‌شویم که اغلب فکر می‌کنند کارپردازی مجلس، کارپردازی یک اداره است یعنی یک کیف دستشان است و در خیابان مشغول خرید و فروش هستند چون تمام کاغذهائیکه بما می‌رسد بهمین عنوان است و از مفهومش روشن است که چنین نظری هست (فرهادپور- بنده که لااقل اینطور فکر نمی‌کنم) امیدوارم اینطور باشد آن چیزی که سالها از بدو مشروطیت سبب بوده که به کارپردازی اعتبار داده می‌شود بنام بودجه مجلس شورایملی بوده است در تمام سالهای قبل عین این عبارت ذکر شده النهایه اینجا تصویب هیئت رئیسه هم بهمان جهاتیکه اینجا توضیح فرمودید برای اینکه هیچگونه سوء تعبیری نشود و برای اینکه تمام آقایان از طریق فراکسیون هایشان در جریان باشند در اینجا قید شده با تصویب هیئت رئیسه فکر می‌کنم این فرم که شما فرمودید نه قابل اجرا است نه قابل عمل است و نه کار صحیحی است و بودجه مجلس باید بهمین صورت در اختیار هیأت رئیسه مجلس باشد تا اجازه خرج بکار پردازی و دستگاه مالی بدهند. نایب رئیس- آقای فرهادپور به پیشنهاد خودتان باقی هستید؟

فرهادپور- بنده این را بودجه نمی دانم و فکر می‌کنم عنوان لایحه با متن باید تطبیق داشته باشد مگر اینکه به ضمیمه اقلام و موادش باشد.

نایب رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای فرهادپور خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

محترماً پیشنهاد می‌نماید. تبصره ذیل ماده اول بودجه سال ۱۳۵۱ مجلس شورای ملی حذف شود.

فرهاد پور.

نایب رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور- تبصره‌ای که ذیل ماده یک هست با توضیحی که بنده دادند و آقای مهندس صائبی فرمودند تفسیری است نسبت بماده‌ای که قبلاً تصویب شده است و چون آن ماده ناقص بوده است گویای به مقصود نبوده است بهمین دلیل از نظر سازمان امور اداری و استخدامی کشور مورد اشکال قرار گرفته و بهمین دلیل ضرورت تفسیر ئ اظهار نظر مجدد در آن لازم تشخیص داده شده این همان مطلبی است که بنده توضیح دادم که اگر آنچه قبلا تصویب شد یک تبصره یا ماده استخدامی صرفاً در کمیسیون محاسبات مجلس مطرح نمی‌شد و به کمیسیون امور استخدامی هم می‌رفت تطبیق داده می‌شد با موازین استخدام کشوری مورد ایراد و اشکال قرار نمی‌گرفت الان هم نه بخاطر اینکه این کار اگر بنفع کارمندان است نکنید باین خاطر که مبادا مجدداً باز هم ایراد و اشکالی در این باره باقی مانده باشد ضرورت دارد که این تبصره به کمیسیون استخدام برود و در کمیسیون تخصصی رسیدگی بشود و مطلبی تصویب بشود و به سازمان امور استخدامی مملکت برود که دیگر جای هیچگونه بلا تکلیفی و ایراد برای تعیین سر نوشت معدودی کارمند که عمری را خدمت کرده‌اند و حالا بر اساس این لایحه می‌خواهند باز نشستهبشوند باقی نماند دوستان عزیزتمام آنچه را که بنده درباره ضرورت ضمیمه بودن اقلام هزینه و مواد هزینه باین ماده عرض کردم لازم میدانم عرض کنم در جهت دفاع ازحقوق حقه‌ای است که بی جهت در خارج از محیط مجلس درباره دریافتی‌های ما و آنچه که یک زندگی را برای اکثریت شما بحد معمول و متوسط تأمین می‌کند در افواه باقی نماید خود دانید خود.

نایب رئیس- در مورد پیشنهاد آقای فرهادپور نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای فرهادپور رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقندخواهش می‌کنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم تبصره ماده ۱ حذف و عبارت ذیل بعنوان ماده ۳ علاوه شود:

منظور از مفاد تبصره متمم بودجه سال ۱۳۵۰ مجلس شورای ملی این است که ابتدا مدت ارفاقی بسنوات خدمت قبل از ۳۱/ ۳ /۱۳۴۵ مستخدم اضافه شده و درصورت احراز شرایط بازنشستگی از نظر خدمت بدون رعایت شرایط سنی مقرر در ماده ۷۵ قانون استخدام کشوری مصوب ۳۱ خرداد ماه ۱۳۴۵ حکم لازم صادر گردد.

پوربابائی.

نایب رئیس- آقای پور بابائی بفرمائید.

پوربابائی- پیشنهادی که تقدیم کردم اول حذف تبصره ماده یک و جانشین شدن پیشنهادی که الان قرائت شد بعنوان ماده سوم و این برای بهبود وضع کارمندانی است که خدمت خود را در مجلس شورای ملی انجام داده به سن بازنشستگی رسیده‌اند و الان باید به آنها کمک شود امیدوارم که این پیشنهاد مورد موافقتتان قرار بگیرد بنده معتقدم که در دستگاههای اجرائی مملکت باید اینقدر تسهیلات برای کارمندان باشد که آنچه در پایان چهل سال خدمت می‌گیرند در موقع بازنشستگی همان صد در صد را بگیرند تا این میزها آزاد بشود و جوانها بیایند خوشبختانه در بودجه سال ۵۱ دولت که امروز تقدیم شد این مطلب را گنجانیده‌اند و به بازنشستگان کمک کرده‌اند روی همین اصل من با دقت این لایحه را مطالعه کردم و چنین پیشنهادی تقدیم کردم امیدوارم مورد قبول واقع شود.

نایب رئیس- در پیشنهاد آقای پوربابائی نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای پوربابائی رأی می‌گیریم باین صورت که تبصره ماده یک حذف بشود و این پیشنهاد بعنوان ماده ۳ بماند خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. با توضیحی که داده شد و در صورتجلسه نوشته شده بصورت ماده سوم در لایحه گنجانیده خواهد شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورایملی پیشنهاد می‌نماید در لایحه بودجه جمله یکساله ۱۳۵۱ به «سال ۱۳۵۱» تبدیل شود.

شیخ الاسلامی.

نایب رئیس- این اصلاح عبارتی است اگر موافقید بهمین صورت اصلاح شود (صحیح است) رأی می‌گیریم بماده اول با اصلاحاتی که بعمل آمده از خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیان بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- بمنظور تجهیز و تعمیرات اساسی و تأسیسات و هزینه‌های تأسیساتی ساختمان‌های مجلس شورایملی مبلغ ۵۰ میلیون ریال به کارپردازی مجلس شورایملی اعتبار داده می‌شود که با تصویب هیئت رئیسه مجلس شورایملی بمصرف برساند.

نایب رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر- با استفاده از فرصت چون در بودجه سال گذشته مجلس شورایملی تذکراتی داده بودند در کلیات آخر که از جمله آن تذکرات تأمین بیمه بهداشتی کارمندان مجلس شورایملی و خانواده آنها بود خوشبختانه هیئت رئیسه کمال توجه را مبذول داشت و این امر حاصل شد امروز خواستم در کلیات آخر از کارپردازان محترم مجلس و کمیسیون محاسبات و هیئت رئیسه و بخصوص از ریاست مجلس شورایملی از توجهاتی که در اداره دقیق و جدی امور مجلس شورایملی مبذول می‌کنند تشکر کنم مخصوصاً از توجهیکه نسبت به کتابخانه مجلس شورایملی شده و بهترین کتابهای موجود و منتشره روز دنیا برای کتابخانه مجلس خریداری شده و بهترین مجموعه‌های خطی برای کتابخانه گرد آوری شده و سال گذشته به این گنجینه ذخایر جدیدی اضافه شد از هیئت رئیسه تشکر می‌کنم یک مطلب دیگر را باید اینجا عرض کنم و اینجا ناچارم تذکر بدهم از اول این دوره خدمت ریاست محترم مجلس، کارپردازان محترم مجلس به کرات تذکر داده‌ام خواستم پیشنهادی تقدیم کنم چون شنیدم مطالعاتی در جریان است از دادن پیشنهاد صرف نظر کردم و آن مسئله بیمه بهداشتی نمایندگان مجلس و خانواده انان با اشتراک خود آنان است تصدیق می فرمائید با توسعه بیمه در کلیه شقوق اداری اعم از روستائیان و کارگران و کارفرمایان نمایندگان مجلس شورایملی امروز و در این دوره و دوره‌های بعد از انقلاب غالباً از نقطه نظر معالجه خودشان و فرزندان و خانواده تحت تکفل خودشان احتیاج به بیمه دارند اینها قدرت پرداخت احیاناً ناراحتی‌ها و پیشامدهای ناشی از امراض و جراحیهای مختلف را ندارند تقاضای ما این بود که از خود نمایندگان پول بگیرید و در نتیجه نماینده و خانواده و فرزندان تحت تکفل او را بیمه کنید اینکه مشکلی نیست ۴ ماه این مطالعه طول کشیده و کمیسیون پشت کمیسیون تشکیل شده حساب کنند ببینند حق بیمه یک فرد چقدر است اجباری نباشد هر نماینده مجلس بتعداد افراد تحت تکفل خود پول بپردازد وقتی خدای نکرده مصیبتی، سانحه‌ای برای یکی از افراد خانواده اش پیش امد بداند مریضخانه‌ای هست برود پول بپردازد این را توقع داریم که هیئت محترم رئیسه مجلس شورایملی باین قسمت توجه کنند این کار شش ماه نیست این کار دو ساعته است با چهار مریض خانه صحبت کردن نرخ بیمه را تعیین کردن و اعلام کردن که هر نماینده‌ای هر ماه اینقدر باید بپردازد و خود و خانواده اش بکدام بیمارستان مراجعه کنند اینکه دیگر سه ماه چهار ماه وقت نمی‌خواهد من از هیئت محترم رئیسه مجلس مجدداً استدعا می‌کنم باین مطلب توجه بفرمایند و آنقدر طول و تفصیل ندهند بهرحال من از کلیه آقایان که در این راه زحمت می‌کشند بخصوص از نظر ساختمان فعلی مجلس و تکمیل و تجهیز ساختمان اداری که در بودجه مجلس شورایملی ملحوظ شده توجه خاص مقام محترم ریاست و هیئت رئیسه را به ساختمان جلسه علنی مجلس شورایملی جلب می‌کنم بر خلاف آنچه که می‌گویند این کارها را نکنید یا نباید کرد اعتقاد دارم حالا که ساختمان جدید مجلس شورایملی بنا شده باید این ساختمان تالار جلسه علنی در وسط بنا شود ماندن این بنا بدون استفاده ماندن اعتبارات مملکت است صریحاً عرض کنم ماندن این اعتبارات باین صورت به یک تفسیری سلب یک حقوقی از مجلس شورایملی است کنگره مجلسین باید در مجلس شورایملی تشکیل بشود، افتتاح مجلسین باید در مجلس شورایملی انجام بشود اگر نمی‌شود برای این است که ما تالار نداریم باین ترتیب بنده پیشنهاد می‌کنم به ساختمان تالار جلسه علنی توجه خاص مبذول بشود بنده در اینجا فرصت را مغتنم می دانم از کلیه کارمندان اداری مجلس شورایملی که حقیقتاً باید گفت از نقطه نظر کارمند بودن نمونه هستند در مملکت ما (صحیح است)، تشکر کنم امیدوارم که وظایفشان را همانطورکه تاکنون با صداقت و صمیمیت انجام داده‌اند در سالهای آینده هم با خلوص و صمیمیت و همین طور مستخدمین جزء هکذا همه شان وظایف خود را انجام خواهند داد توفیق همه را از خداوند خواستارم (احسنت).

نایب رئیس- نظری دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت باین لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد:

آقایان دکتر امامی خوئی- خانم امیر ابراهیمی- امیر احمدی- انشاء- دکتر انوشیروانی- اولیاء شیرازی- اهری- ایمان زهرائی- دکتر بازرگانی- بختیاربختیاریها- بدرخانی- بدر صالحیان- مهندس بدیعی- برادر-مهندس علی برومند- خانم بزرگ نیا- تژده- تنکابنی- دکتر توانا- توسلی- دکتر جزایری- جعفری- مهندس اسمعیل جلالی- مهندس فضل الله جلالی نوری- جندقی- جوانشیر- خانم جهانبانی- جهانشاهی- جهانی-چنگیزی- دکتر حبیب اللهی- حق شناس- حکمت یزد ی- تیمسار حکیمی- حسام الدین رضوی-سید ضیاء رضوی- دکتر رفیعی- مهندس رهبر-دکتر رهنوردی- ریاضی- ریگی- خانم هما زاهدی- زرین پور- دکتر زعفرانلو- زهتاب فرد- دکتر زهرائی-ساگینیان- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش-سجادی- محمد مهدی سعادت- محمد رضا سعادت فرد- دکتر سعید- سعید وزیری- دکتر آزاد- خانم دکتر آصف زاده- عبدالحسین آموزگار-دکتر ابوالهدی لنگرودی- احتشامی- مهدی احمد- اخلاقی- اخوی- ادیب سمیعی- مهندس اربابی- مهندس اردلان- دکتر اسدی- مهندس اسدی لنگرودی- اسعد رزم آراء- اسکوئیان- دکتر اعتمادی- خانم اقبال- دکتر الموتی– امام مردوخ- بوداغ زاده- غلامرضا بهادری- دکتر سعید بهادری- دکتر یحیی بهبهانی- دکتر حبیب الله بهبهانی- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر بهزادی- بهنیا-دکتر بیت منصور- دکتر بیگلری- پدرامی- دکتر پرتو اعظم- مهندس پروشانی-پرویزی- پروین – پزشکی- پسیان- دکتر پناهی- پور بابائی- پور بردباری- دکتر پیر- پیر زاده- خانم پیر نیا- پیمان- حیدری- خانقاهی- امیر علم خزیمه- اسمعیل خزیمه- مهندس حسن خسروی- دکتر خسروی کردستانی- تیمسار خطیب شهیدی- دکتر خطیبی- خورشید- دکتر دادفر- داروئی- دشتی- خانم دکتر دولتشاهی- دولو- دیهیم- ذوالفقاری- دکتر رئیسی- رامبد- دکتر رشتی- رشیدی - خانم نیره سعیدی- حاج کریم بخش سعیدی- دکتر سنگ- مهندس سهم الدینی- شاخوئی- شاهنده- دکتر شریف امامی- شریفها- دکتر شکرائی- دکتر شمس- شهرستانی- شیخ الاسلامی- شیخ رضائی- مهندس حسن صائبی- حیدر صائبی- صادقی- دکتر صالحی- دکتر فضل الله صدر- دکتر میر وجیه الله صدر- صدیقانی زاده- دکتر صفائی- دکتر علومی- دکتر غنی- فتوحی- فخر طباطبائی- فروتن- دکتر فروزین- مهندس فروهر- فرهاد پور- فضایلی- مهندس قادر پناه- قاضی زاده- قدردان- محمد ولی قراچورلو- دکتر قهرمان- خانم مزارعی- اکبر مسعودی- مظهری- دکتر معظمی- معیری- مهندس امیر قاسم معینی- مهندس عبدالحمید معینی- مهندس اسمعیل معینی زند- ملک افضلی- دکتر منتظری - عبدالمجید موسوی- دکتر محمد حسین موسوی امین- اسد الله موسوی ماکوئی- موقر- مهدوی اردستانی- مهرزاد- میر افضل- ناروئی- خانم صفی نیا- دکتر صمد زاده- دکتر صوفی خلیلی- خانم ضرابی- دکتر محمود ضیائی- ضیاء احمدی- خانم دکتر طالقانی- عبد الحسین طباطبائی- علی طباطبائی- منوچهر طباطبائی دیبا- طلوعی -ظفر- عباس میرزائی- دکتر غلامرضا عدل- عزیز مرادی- دکتر عسگری- دکتر عظیمی- کاسمی- کسرائی- کشفی- کلانتر هرمزی- کمالوند- کورانلو- کورس- مهندس کیا کجوری- دکتر کیان- کیوان- دکتر لقمان ادهم – مافی- دکتر متین- مجد- محدث زاده- محسنی مهر – دکترمحققی- محمدیان خوانساری- دکتر مرتضوی- ناصرزاده- نامور- دکتر ناوی- دکتر نایبی- نجد شیبانی- دکتر نجیمی- مهندس نصر- دکتر نصیری- مهندس نظمی- نیکپور- نیک روش- دکتر وحید نیا- دکتر وزیری- دکتر وفا- دکتر گاگیک- دکتر یزدان پناه.

(آراء ماخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)

آراء موافق ۱۹۲ رأی.

آراء موافق ۳۰ رأی.

نایب رئیس- لایحه بودجه مجلس شورایملی با ۱۹۲ رأی موافق و ۳۰ رأی مخالف تصویب شد به کارپردازی مجلس شورای ملی ابلاغ می‌شود.

موافقین

خانم دکتر آصف زاده- عبدالحسین آموزگار- مهدی احمد- اخلاقی- ادیب سمیعی- مهندس اربابی- مهندس اردلان- مهندس اسدی لنگرودی- اسعد رزم آراء- اسکوئیان- دکتر اعتمادی- خانم اقبال- دکتر الموتی– بوداغ زاده- غلامرضا بهادری- دکتر سعید بهادری- دکتر یحیی بهبهانی- دکتر حبیب الله بهبهانی- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر بهزادی- بهنیا- دکتر بیت منصور- دکتر بیگلری- پدرامی- دکتر پرتو اعظم- مهندس پروشانی- پروین– پزشکی- پسیان- دکتر پناهی- پور بابائی- پور بردباری- دکتر پیر- پیر زاده- خانم پیر نیا- حیدری- خانقاهی- امیر علم خزیمه- مهندس حسن خسروی- دکتر خسروی کردستانی- تیمسار خطیب شهیدی- دکتر خطیبی- خورشید- دکتر دادفر- داروئی- دشتی- خانم دکتر دولتشاهی- دولو- دیهیم- ذوالفقاری- رامبد- دکتر رشتی-دکتر امامی خوئی- خانم امیر ابراهیمی- امیر احمدی- انشاء- دکتر انوشیروانی- اولیاء شیرازی- اهری- ایلخانی پور- ایمان زهرائی- دکتر بازرگانی- بختیاربختیاریها- بدرخانی- بدر صالحیان- مهندس بدیعی- برادر- مهندس علی برومند- خانم بزرگ نیا- پیمان- تنکابنی- دکتر توانا- توسلی- دکتر جزایری- جعفری- مهندس اسمعیل جلالی- مهندس فضل الله جلالی نوری- جندقی- جوانشیر- خانم جهانبانی- جهانشاهی- جهانی- چنگیزی- دکتر حبیب اللهی- حق شناس- تیمسار حکیمی- رشیدی- حسام الدین رضوی- دکتر رفیعی -دکتر رهنوردی- ریاضی- ریگی- خانم هما زاهدی- زرین پور- دکتر زعفرانلو- دکتر زهرائی- سراج الدینی- خانم دکتر سرخوش- سجادی- محمد مهدی سعادت- محمد رضا سعادت فرد- دکتر سعید- سعید وزیری- خانم نیره سعیدی- دکتر سنگ- مهندس سهم الدینی- شاخوئی- شاهنده- شریفها- دکتر شکرائی- دکتر شمس- شهرستانی- شیخ الاسلامی- مهندس حسن صائبی- حیدر صائبی- دکتر صالحی- دکتر میر وجیه الله صدر- صدیقانی زاده- دکتر علومی- دکتر غنی- فتوحی-فروتن- دکتر فروزین- مهندس فروهر- فرهاد پور- فضایلی- مهندس قادر پناه- قاضی زاده- قدردان- محمد ولی قراچورلو- دکتر قهرمان- خانم مزارعی- اکبر مسعودی- مظهری- دکتر معظمی- معیری- مهندس امیر قاسم معینی- مهندس عبدالحمید معینی- مهندس اسمعیل معینی زند- ملک افضلی- دکتر منتظری - عبدالمجید موسوی- اسد الله موسوی ماکوئی- مهدوی اردستانی- مهرزاد- میر افضل- صفائی- خانم صفی نیا- دکتر صمد زاده- خانم ضرابی- دکتر محمود ضیائی- ضیاء احمدی- خانم دکتر طالقانی- علی طباطبائی- طلوعی- عباس میرزائی- مهندس فیروز عدل- عزیز مرادی- دکتر عسگری- دکتر عظیمی- کاسمی- کسرائی- کلانتر هرمزی- کمالوند- کورانلو- کورس- مهندس کیا کجوری- دکتر کیان- کیوان- دکتر لقمان ادهم – مافی- دکتر متین- مجد- محدث زاده- محسنی مهر- محمدیان خوانساری- دکتر مرتضوی- ناروئی- ناصرزاده- دکتر ناوی- دکتر نایبی- دکتر نجیمی- مهندس نصر- دکتر نصیری- مهندس نظمی- نیکپور- نیک روش- دکتر وحید نیا- دکتر وزیری- دکتر وفا- دکتر گاگیک- دکتر یزدان پناه.

مخالفین

آقایان دکتر آزاد- دکتر ابوالهدی لنگرودی- احتشامی- اخوی- دکتر اسدی- امام مردوخ- رسول پرویزی- تژده- حکمت یزدی – اسمعیل خزیمه- دکتر رئیسی- رامبد- سید ضیاء رضوی- رهبر- زهتاب فرد- ساگینیان- کریم بخش سعیدی- دکتر شریف امامی- عبدالحسین طباطبائی- طباطبائی دیبا- ظفر- فخر طباطبائی- فرهادپور- کشفی- دکتر محققی- دکتر موسوی امین- موقر- نامور- نجد شیبانی- دکتر فضل الله صدر.

- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای صادق احمدی وزیر دادگستری

۱۳- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای صادق احمدی وزیر دادگستری.

نایب رئیس- آقای صادق احمدی بفرمائید.

صادق احمدی (وزیر دادگستری)- بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند یکی از هدفهای اساسی و بلکه می‌شود گفت مهمترین هدف انقلاب ششم بهمن تامین عدال اجتماعی بوده است (صحیح است) برای تأمین عدالت اجتماعی محققاً تامین عدالت قضائی ضرورت کامل دارد بمنظور تأمین عدالت قضائی بنده با الهام از فرمایشات و نظرات بلند شاهنشاه (احسنت) و با ارشاد و کمک جناب آقای نخست وزیر از بدو تصدی وزارت دادگستری اقداماتی در جهت تجهیز و تهذیب وزارت دادگستری و همچنین اصلاح قوانین موجود بعمل آورده‌ام خوشبختانه یکی از لوایحی که امروز تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌کنم در همین جهت است در جهت تأمین عدالت قضائی است در جهت حفظ حقوق افراد است و برقراری یک عدالت و یک نصفتی، درجهت یکی از اقدامات قضائی باز هم باید عرض کنم نمایندگان محترم بهتر از بنده استحضار دارند که منظور از بازداشت به ازای جزای نقدی و محکوم به مدنی این نیست که زندان تحمیل بشود بمحکوم علیه منظور این است که آن محکوم به وصول بشود با الزام و اجبار و وصول آن اما اگر نتوانست و در واقع معسر بود و مالی از او بدست نیامد و پس از تحمیل یک مدتی در زندان توفیقس برای وصول محکوم به فراهم نشد نگاهداشتن آن فرد در زندان و پرداختن یک هزینه‌ای و بلا تکلیف نگاهداشتن او و هزینه‌ای به دولت تحمیل کردن و خانواده شان هم پریشانحال بشوند این ثمری ندارد بنابراین برای اینکه عدالت و نصفت اجرا شده باشد لایحه‌ای تهیه کرده‌ایم اولا افرادی که به جزای نقدی محکومیت پیدا می‌کنند این جزای نقدی وصول نمی‌شود و ناچار بزندان می‌روند مدت زندان از حداکثر مدت مجازات اصل جرم بیشتر نشود یعنی اگر مجازات جرمی حبس تأدیبی بود و حداکثر آن سه سال است یک کسی را برای جزای نقدی پنجسال زندان نگه نمی‌دارند که فرعش بیشتر از اصل باشد و تازه همین فردا اگر بزندان فت و معلوم شد معسر است اعسار در اینمورد اعمال بشود مدت مجازات و مدت حبسش به نصف تقلیل پیدا کند بنابراین اگر در حال حاضر یک کسی که تا صد هزار تومان جزای نقدی در یک امر جنحه محکوم می‌شود پنجسال زندان می‌کنیم با این لایحه مدت پنجسال به سه سال تقلیل پیدا می‌کند و اگر ثابت شد معسر است به یکسال و نیم در یک محکومیت جزائی و در محکومیت‌های مدنی یا اسناد تعهد آور که از طریق اجرای ثبت منجر به زندان شدن می‌شود ما می گوئیم اگر هزار تومان بدهی دارد باید حداکثر بیست روز زندانی بشود طبق قانون فعلی کسی که هزار تومان بدهی دارد اگر نتواند اعسارش را ثابت کند و طرف حاضر نشد هزینه رابسپارد ده سال می‌شود او را نگه داشت ما در اینجا گفتیم همین تناسب ۵۰ تومان را رعایت کنیم و حداکثرش هم دو سال باشد اگر کسی دو سال به زندان رفت و مال بدست نیامد از لحاظ قانون معسر شناخته می‌شود در این صورت آزاد خواهد شد ولی حق طرف از بین می‌رود طرف می‌تواند هر وقت دسترسی به مالش پیدا کرد برود و آنرا توقیف کند ولی از لحاظ قانون این شخص معسر است گاهی اتفاق می‌افتد طرف میاید تقاضای بازداشت می‌کند و بدهکار به زندان می‌رود هزینه اش را نمی‌پردازد و چند روز او را آزاد می‌کنند می‌رود بیرون یکماه دوماه دیگر باز او را زندانی می‌کنند ۱۵ روز ۲۰ روز هزینه می‌دهند باز می‌رود بیرون این در اختیار آنهاست که هروقت دلش خواست تقاضا می‌کند طرف را ده روز بیست روز زندانی می‌کنند یعنی دستگاه اجرائی آلت فعل طلبکار است ما در اینجا گفتیم دو بار بیشتر نمی‌تواند این کار را بکند اگر نپرداختی آزاد شد یکدفعه دیگر می‌توانی تقاضای بازداشت او را بکنی این دیگر دست تو نیست هر ده روز بیست روز پول بگذاری طرف بازداشت بشود و هر وقت هزینه اش را ندادی دوباره آزاد کنی بموجب این لایحه فقط یکبار می‌توانی این کار بکنی بنابراین لایحه‌ای که امروز تقدیم می‌شود در نفس امر در طریق اجرای عدالت است نسبت بدسته دیگری از محکومین که تاکنون بزعم ما تا امروز عدالت درباره شان اجرا نمی‌شد و خود نمایندگان محترم بکرات تذکر می‌فرمودید که آقا یک کسیکه پنج هزار تومان بدهکاری دارد چرا ۵- ۶ سال باید در زندان بماند کما اینکه قانونی که تصویب فرمودید و یک عده‌ای را از زندان آزاد کردیم در همین طریق فوق العاده اثرات نیکوئی در جامعه داشت و رفتند با طلبکار هایشان کنار آمدند این لایحه شاید اگر بخواهم راجع به یکی یکی از موادش صحبت کنم خیلی وقت مجلس را می‌گیرم و متأسفانه بموقع نتوانستم لایحه را تقدیم کنم بمناسبت اینکه بودجه مجلس شورایملی طرح شد و فرصتش نیست که در این آخر وقت، وقت نمایندگان محترم را بگیرم درکمیسیونها موردبحث قرار خواهد گرفت در شور اول و دوم اگر لازم بود توضیحات بیشتری می‌دهم همینقدر می‌توانم عرض کنم لایحه انقلابی و مهمی است در جهت حفظ حقوق عده‌ای از افراد جامعه ما که انقلاب ششم بهمن برای حفظ حقوق افراد جامعه و برقراری عدالت اجتماعی بوقوع پیوست متشکرم (احسنت).

نایب رئیس- لایحه بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای قوام صدری وزیر مشاور

۱۴- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای قوام صدری وزیر مشاور.

نایب رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (وزیر مشاور)- با اجازه مقام محترم ریاست بطوریکه خاطر خانمها و اقایان مستحضر است قراردادی با دولت شوروی برای همکاریهای فنی و اقتصادی بسته شده که بموجب آن قرارداد ۳۵ میلیون روبل در اختیار دولت ایران قرار گرفته بود برای تأسیسات مرزی روی رودخانه ارس از محل این قرارداد مبلغی صرفه جوئی شده است لایحه‌ای تقدیم می‌شود برای کسب اجازه که این صرفه جوئی روی مطالعات رودارس برای ایجاد یک نیروگاه برق در خدا آفرین مورد استفاده قرار گیرد و از بابت ۵۰% سهم دولت ایران از این محل استفاده بشود ماده واحده‌ای تهیه شده است و تقدیم می‌کنم و استدعای ارجاع آنرا به کمیسیون دارم.

نایب رئیس- لایحه بکمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

قوام صدری (وزیر مشاور)- بموجب ماده ۲۷ قانون محاسبات عمومی شرکتهای دولتی در صورتیکه در بودجه هایشان اصلاحاتی انجام بدهند قانون جدید مقرر می‌دارد که اصلاح بودجه‌ها را برای استحضار کمیسیون بودجه تقدیم بدارند. شرکت سهامی سازمان آب و برق شمال اصلاح بودجه‌ای در دستگاه خودش از طرف مقامات رئیسه مجمع عمومیش صادر کرده است که از نظر اجرای ماده ۲۷ قانون محاسبات عمومی و استحضار کمیسیون محترم بودجه تقدیم می‌شود.

نایب رئیس- اصلاح بودجه جهت اطلاع بکمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۵- اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

نایب رئیس- لوایحی از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع همکاران قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست مجلس شورای ملی ملی گزارش کمیسیون‌های مربوط درقبال لایحه شماره ۳۶۴۷۸ مورخ ۱۲ / ۸ / ۱۳۵۰ دولت راجع بموافقتنامه تحدید حدود فلات قاره بین ایران و بحرین در جلسه روز دوشنبه ۲۰ دیماه ۱۳۵۰ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسید اینک لایحه قانون مذبور جهت تصویب آن مجلس محترم به پیوست ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

نایب رئیس- لایحه بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی گزارش کمیسیونهای مربوط در قبال لایحه شماره ۳۸۲۹۴ مورخ ۱۰ / ۹ / ۱۳۵۰ دولت راجع به تعیین مسیر خط مرز بین ایرانو اتحاد جماهیر شوروی دریاچه‌های پشت سد ارس و سد انحرافی میل و مغان در جلسه روز دوشنبه ۲۰ دیماه ۱۳۵۰ مجلس سنا مطرح و بتصویب رسید.

اینک لایحه قانون مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به پیوست ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

نایب رئیس- لایحه بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف بنامه شماره ۴۲۵۹ مورخ ۵ / ۱۰ / ۱۳۵۰ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شماره ۴ (دارائی) در قبال لایحه شماره ۳۸۳۹۰ مورخ ۱۰ / ۹ / ۱۳۵۰ دولت راجع به افزایش حقوق وظیفه وراث قانونی دو نفر خلبانان سمپاش سازمان حفظ نباتات وزارت کشاورزی در جلسه روز دوشنبه چهارم بهمن ماه ۱۳۵۰ مطرح گردید و بتصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور جهت اخذ رأی نهائی آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

نایب رئیس- اخذ رأی نهائی نسبت باین لایحه در جلسه بعد بعمل خواهد آمد.

ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف بنامه شماره ۲۹۹۵ مورخ ۵ / ۱۰ /۱۳۵۰ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شماره ۳ (دادگستری و استخدام) در قبال لایحـــه شماره ۳۷۱۱۴ مورخ ۲۲ / ۸ / ۱۳۵۰ دولت راجع به تجدید تشکیلات و تعیین وظائف سازمانهای وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و انحلال وزارت منابع طبیعی در جلسه روز دوشنبه ۴ بهمن ماه ۱۳۵۰ مطرح گردید و با اصلاحاتی بتصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق که اصلاح شده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

نایب رئیس- اصلاحات سنا بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- بیانات بعد از دستور آقایان: پدرامی- مهندس نصر- خانم دکتر آصف زاده- دکتر ناوی- دکتر جزایری- دکتر ابوالهدی لنگرودی

۱۶- بیانات بعد از دستور آقایان: پدرامی- مهندس نصر- خانم دکتر آصف زاده- دکتر ناوی- دکتر جزایری- دکتر ابوالهدی لنگرودی.

نایب رئیس- نطق‌های قبل از دستور به بعد از دستور موکول شده بود آقای پدرامی بفرمائید.

پدرامی- جناب آقای رئیس- همکاران محترم، قبلاً وظیفه خود میداند که از طرف کلیه کارگران سراسرکشور و سازمان متشکل آن فرا رسیدن روز ششم بهمن ماه سالگرد انقلاب مقدس شاه و مردم را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر رهبر بزرگ انقلاب و بحضور یکایک همکاران عزیز و ملت ایران تبریک و تهنیت عرض نموده و در مقابل عظمت رادمرد بزرگ تاریخ شاهنشاه آریامهر پرچمدار انقلاب ایران سر تعظیم و تکریم فرود آورم و خشم و تنفر کارگران ایران را نسبت به شیوه‌های غیر انسانی و قرون و سطائی عمال حکومتی بعثی عراق ابراز نمایم و از مسئولین امور بخواهم که در تأمین حقوق ایرانیان رانده شده از عراق اقدام سریع و قاطعی بعمل آورند.

خودکامگان مزدور سیاهدل و جیره خواران استعمار عمال حکومت ستمگر عراق به جنایاتی دست آلوده‌اند که فاشیست‌ها و نازی‌ها در برابر آن روسپید شده‌اند. طبقه کارگر بخوبی آگاه است که هیچ عامل استعماری هرگز بهتر از حکومت فعلی عراق نمی‌توانست به اربابان خود خدمت نماید و اقدامات ننگین اخیر بعثیان بغداد خاصیت ذاتی حکومتهای جابرانه و غیر انسانی فاشیستی است که تاریخ آنها و اندیشه‌هایش را رسوا ساخته است. طبقه کارگر بمن مأموریت داده است که نظریات آنانرا در مورد پیشرفت ایران در ۹ سال اخیر یعنی بعد از انقلاب ایران که برهبری شاهنشاه نصیب ملت ایران بخصوص طبقه کارگر شده در این ساحت مقدس مجلس بازگو کنم. (احسنت) ترقیات و پیشرفتهای نه سال اخیر، مملکت را وارد دوره متمایزی از تاریخ خود ساخته است در این سالها مملکت از یک تحول سریع و بیسابقه برخوردار بوده است (صحیح است) نگاهی به آمار طی ۹ سال اخیر مؤید آن است که در این سالها تحت رهبری مدبرانه شاهنشاه عظیم الشان و فعالیتهای پی گیر شبانه روزی دولت حزبی و خدمتگزار هویدا با چه جهشی صنعت ایران پیشرفت نموده و آهنگ رشد مملکت بطور چشمگیر افزایش یافته است (صحیح است).

سهم صنعت در درآمد ملی کشور در سال ۱۳۴۱ چهل میلیارد ریال بود که با کوشش دولت حزبی در سال ۱۳۴۹ به ۴/۱۰۰ میلیارد افزایش یافته درآمد ملی بقمیت ثابت در سال شروع انقلاب ۳۳۲/۹ میلیارد یال بود و در سال ۱۳۴۹ به ۶۵۷/۵ میلیارد زیال افزایش داشته باین ترتیب رقم درآمد ملی طی ۹ سال اخیر ۹۸ درصد افزایش یافته است کل رقم سرمایه گزاری صنعتی برای احداث واحدهای جدید که پروانه بهره برداری جهت آنان صادر شده در سال ۴۱- ۶۸۶ میلیون ریال و در سال ۴۹ به ۱۱۸۱۲ میلیون ریال رسیده جمع سرمایه گذاری از سال ۱۳۴۱ الی ۱۳۴۹ – ۴۳۴۱۶ میلیون ریال بوده است. میزان صادرات غیر نفتی در سال۴۱- ۸۶۰۳ میلیون ریال در سال ۴۹ به ۲۱۱۹۲ میلیون ریال افزایش یافته یعنی در طی ۹ سال ارزش صادرات ۱۴۶ درصد فزونی داشته است ضمناً در ۸ ماهه سال ۵۰ – ۱۵۲۹۵ میلیون ریال صادرات داشته‌ایم من از افتخارات عظیم نفتی که نصیب ملت ایران شده و ایران را دگرگون ساخته است صحبت نمی‌کنم وظیفه خود میدانم که در مقابل ژرف اندیشی شاهنشاه عزیزمان بنام ملت تعظیم کنم و از جناب دکتر اقبال مدیر عامل شرکت ملی نفت و همکارانش صمیمانه سپاسگزاری نمایم. ایجاد واحد عظیم ذوب آهن آریامهر- ماشین سازی- تراکتور سازی تبریز- مجتمع پتروشیمی- گاز- لوله ساری اهواز- نورد شهداد- شاهرخ- مجتمع صنایع فلزی- ماشین سازی و آلومینیوم اراک و هزاران واحدهای کوچک و بزرگ صنعتی دیگر ایجاد شبکه برقی سرتاسری- ساختن سدهای عظیمی چون محمد رضاشاه- شهبانو فرح- فرحناز- امیرکبیر- ارس و ده‌ها سدهای دیگر از جمله کارهائی است که برهبری شاهنشاه عزیزمان م با کوشش و فعالیتهای دولت حزبی هویدا در اجرای نیات شاهنشاه انجام شده است اگر بخواهم در مورد هر واحد صنعتی گسترده در سراسرر کشور که پس از انقلاب بوجود آمده بحث کنم ساعتها وقت می‌خواهد که بتوانم کارهای انجام شده ۹ سال اخیر را بازگو کنم ولی اجازه فرمائید نسبت به پیشرفت انقلاب در شهر تبریز حوزه انتخابیه خود یک بررسی کوتهای بنمایم. پیش از انقلاب شاه و مردم، بگذارید نزدیکتر بیایم تا سال ۱۳۴۶ پیشرفت صنعتی ما در آذربایجان شرقی به دو کارخانه کبریت سازی قدیمی و یک کارخانه چرم سازی دو کارخانه بافندگی محدود می‌شد. افتخارات صنعتی ما در این کارخانه‌ها که در حدود ۱۶۲۰ نفر کارگر در آن کار می‌کردند خلاصه می‌گردید و بداشتن چنین واحدهای صنعتی نیز می‌بالیدیم. اما در اثر انقلاب عظیم ایران که یک دگرگونی عمیق اقتصادی و صنعتی به رهبری شاهنشاه عظیم الشأن در سراسر کشور بوجود آمد که پیشرفت آن در کمترین مدت سراسر ایران را در بر گرفت و شهر تبریز نیز به قطب صنعتی نیز درآمد اسامی چند واحد صنعتی که در عرض سه سال اخیر در این مدت کوتاه فقط در شهر تبریز در جرای نیات مقدس شاهنشاه و بکوشش دولت حزبی هویدا بوجود آمده نام می‌برم کارخانه ماشین سازی در سال ۱۳۴۶ شروع به ساختن کرد اولین تولید آن فعلاً در بازار بفروش می‌رسد در این کارخانه ۵۶۰ میلیون تومان سرمایه گذاری شده و بیش از ۵ هزار نفر کارگر- تکنیسین مهندس مشغول کار خواهند بود. کارخانه تراکتور سازی کار خود را در سه مرحله انجام خواهد داد در مرحله اول از سال ۱۳۴۹ شروع شده تعداد ۵ هزار دستگاه تراکتور مونتاژ خواهد کرد در مرحله دوم در سال ۱۳۵۱ اجرا خواهد شد ۵ هزار تراکتور خواهد ساخت و در مرحله نهائی که آخر سال ۱۳۵۳ می‌باشد در سال ده هزار ترکتور خواهد ساخت حتی کارخانه در مرحله دوم دو هزار تن در مرحله سوم چهار هزار تن قطعات یدکی خواهد ساخت در مرحله دوم ۴۶۹۶ نفر کارگر ماهر و نیمه وقت ماهر و تکنسین و مهندس مشغول کار خواهند بود هزینه اجرای کامل طرح بدون ساخت موتور ۶۲۰ میلیون تومان می‌باشد: جمع سرمایه گزاری فقط در این دو کارخانه در شهر تبریز مبلغ یک میلیارد و یکصد و هشتاد و میلیون تومان می‌باشد کارخانجات: سیمان صوفیان – دیزل سازی بنز- دیزل درمن- لیلاند موتور که موتور دو طبقه‌ها را خواهد ساخت اس- کا- اف- و ده‌ها واحد دیگر صنعتی برای تغذیه کارخانجات فوق فقط در شهر تبریز بوجود آمده است ضمناً از طرف سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران مبلغ دویست میلیون تومان اعتبار ساختمانها برای منازل کارگران تبریز و اراک اختصاص یافته بود که بنا به اراده شاهنشاه برای رفاه بیشتر کارگران که در تبریز فرمودند این مبلغ دو برابر یعنی چهارصد میلیون تومان افزایش پیدا کرد اینهمه پیشرفت آنهم در مدت بسیار کوتاه آیا غرور انگیز و افتخار آمیز نیست. ملاحظه می فرمائید که در مملکت ما نهایت پیشرفت و ترقی برهبری شاهنشاه آریامهر و بفعالیتهای دولت حزبی انجام شده است فوق العاده می‌باشد. اجازه بفرمائید به اقداماتیکه وزارت کار- بیمه‌های اجتماعی و بانک رفاه کارگران برای رفع نیازمندیهای ضروری کارگران انجام داده باختصار بعرض برسانم – بانک رفاه کارگران با سرمایه خود کارگران از طریق بیمه‌های اجتماعی در تاریخ ۴۰/۱/۶ بوجود آمد در این مدت تا آخر شهریور ۵۰ مبلغ ۷۵۳۹۶۱۱۰۰۰ریال وام مسکن به ۸۸۷۳۳ نفر و مبلغ ۹۷۵۰۰۰/ ۲/۷۳۳ ریال وام اعتبار ضروری به ۲۷۲۸۵۰ نفر کارگر عضو تعاونیها داده است در سال ۱۳۴۲ الی آخر شهریور ۵۰ تعداد ۷۰۲ شرکت تعاونی اعتبار و مصرف با ۲۴۷۷۱۱ نفر عضو تشکیل شده است بانک رفاه کارگران دارای ۳۵ شعبه و ۳۲ نمایندگی ثابت به یک نمایندگی سیار می‌باشد این بانک به غیر از خدماتیکه در جهت کارگران انجام می‌دهد دارای فعالیتهای اقتصادی دیگری نیز می‌باشد و به غیر کارگر وام و کمک می‌کند- نظر کارگران ایران این است که کلیه فعالیتهای بانک در اجرای منویات شاهنشاه در راه تأمین رفاه بیشتر کارگران باشد در سال ۴۱- ۷۱۲۶ کارگاه بیمه شده بود تا مهرماه سال ۵۰ به ۴۵۰۴۱ واحد رسید در بیمارستان اختصاصی سازمان بیمه‌های اجتماعی در سال ۴۱- ۱۷۷۴ تخت بوده در مهرماه سال ۵۰- ۳۶۷۱ تخت افزایش یافته در سال ۴۱- ۲۹۵۵۱۶ نفر بیمه شده در سراسر کشور بود در مهرماه ۵۰ به ۸۱۲۵۷۵ نفر بالغ گردید که با احتساب خانواده بلا فصل آنها ۳۲۵۰۳۰۰ نفر از بیمه استفاده می‌نمایند فعلاً در سراسر کشور ۴۰۷ سندیکای کارگری داریم در سال ۴۳ (۱۶) بوده است- ۷۸۲ کلاس باسواد کردن کارگران با شرکت ۲۰۵۵۲ نفر سواد آموز مشغول تحصیلند ۲۸۴۱ پیمان دسته جمعی بمبلغ ۱۰۰۸۱۰۲۰۰۰ ریال بسته شده که ۱۶۸۰۱۷ نفر از آن استفاده کرده‌اند بنابراین با توجه به پیشرفت‌های فوق از آنجائیکه همیشه شاهنشاه عنایت و توجه خاصی نسبت به رفاه و آسایش طبقه کارگر می‌فرمایند بتدریج اقدامات دیگری برای تأمین رفاه بیشتر کارگری صورت خواهد گرفت یقین دارم وزیر جوان کار و امور اجتماعی در کمترین مدت به یکی از آرزوهای کارگران با تقدیم کار و بیمه‌های اجتماعی که متضمن رفاه و حقوق بیشتر کارگران خواهد بود تحقق خواهند بخشید کارگران سراسر ایران با تمام بی صبری منتظر تقدیم قوانین کار و بیمه‌های اجتماعی که مدتها در تقدیم آن تأخیر شده است به مجلس شورایملی هستند. پیش از انقلاب تشکیلات گسترده‌ای وجود نداشت که کارگران در زیر چتر حمایت آن بتوانند مسائل خود را بررسی و ارزش یابی نمایند با بوجود آمدن حزب ایران نوین در سال ۱۳۴۱ که پاسدار انقلاب است و داری تشکیلات و سازمانهای متشکل وسیع سیاسی، اجتماعی است این آرزوی کارگران تحقق یافت: حزب ایران نوین توانست در مدت خیلی کوتاهی با بوجود آوردن سازمانهای کارگران- کشاورزان- زنان- اصناف- جوانان و صاحبان صنایع یک همکاری صمیمانه بین تولید کننده و مصرف کننده که اکثر ملت ایران را تشکیل می‌دهند و انقلاب نیز بخاطر رفاه همین طبقات بوجود آمده قدمهای مثبت بر دارد که امروز شما به هر نقطه‌ای از ایران مسافرت نمائید حتماً شهبه حزب ایران نوین و با سازمان کشاورزان وابسته به آن تجلی می‌نماید. سازمان کارگران که یکی از ارکانهای متشکل حزب ایران نوین است و صمیمانه شب و روز در اجرای نیات شاهنشاه خود و پاسداری انقلاب می‌کوشد. شاهنشاه عزیزمان طبقه کارگررا شخصیت بخشید و کارگران را به لقب (زحمتکش شریف) مفتخر فرمودند و مسئولیت عظیمی بعهده کارگران در اجرا هدفهای انقلاب گذاشته شد اخیراً با فعالیتهای چشم گیر که در سازمان کارگران برای تحقق بخشیدن به آرمانهای ملی و ساختن ایران آباد و شرکت در کارهای دسته جمعی بوجود آمده است که کارگران می‌توانند همانطوریکه شاهنشاه آریامهر فرمودند در مسائل سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی صاحب نظر باشند سازمان کارگران ایران دارای ۳۹ شعبه در سراسر کشور است و مسائل کارگری را در کمترین مدت بررسی می‌نماید پیشرفت مملکت بخصوص در مسائل کارگری آنچنان سریع بوده است (صحیح است) که رئیس دفتر بین المللی کار در نطق خود می‌گوید: نمونه ایران- تجربه ایران پیشرفت شگفت انگیز آن بسطح یک کشور در حال توسعه پیشرفته اعتقاد ما را در امکان پیشرفت جهان در حال توسعه تأیید نمود. تجربه ایران شرایط احراز این پیشرفت تعالی را دقیقاً مشخص کرده و نشان می‌دهد که ما باید به حفظ صلح بپردازیم. ثبات سیاسی را حفظ کنیم و بدنبال آزادی باشیم و عدالت را اجرا کنیم اعلیحضرت همایون افتخار بزرگی نصیب سازمان بین المللی کار فرموده‌اند که درجلسه حاضر پنجاه و هفتمین اجلاس کنفرانس بین المللی کار در ماه ژوئن ۱۹۷۲ طی بیاناتی سازمان بین المللی کار را از تجربه منحصر بفرد سی سال رهبری روشن بینانه خود بهرمند فرمایند. پس بر ما است که به پا خیزیم ودر اجرای نیات شاهنشاه که متضمن سعادت مملت ایران است صمیمانه بکوشیم تا پیشرفتهای ایران وسیع تر و سریع تر انجام شود اگر در پیشرفت برنامه‌های انقلابی موانعی ایجاد شود اگر در پیشرفت برنامه‌های انقلابی موانعی ایجاد شود طبقه کارگر با تمام قدرت و توانائی خود موانع و سدهای پیشرفت را در هم خواهد کوبید (احسنت) و در مورد تمامیت ارضی و استقلال ملی کشور تکالیف ملت ایران و در پیشاپیش آن طبقه کارگر بوضوح وسیله رهبر اندیشمندمان مشخص گردیده است و سخن هر ایرانی همان کلامی است که شاهنشاه آریامهر فرمودهاند از وجب خاک ایران از آن تلخ دریاها تا خاک شور کویرها در صورتیکه لازم شود حتی با چنگال و ناخن و دندان دفاع خواهیم کرد. هیچکس نمی‌تواند قدم بتجاوز در این مملکت بگذارد مگر از روی نعش بیست و چند میلیون نفری این کشور بگذرد و من اولین کسی هستم که در این راه جان بر کف ایستاده‌ام.(احسنت- آفرین).

نایب رئیس- آقای مهندس نصر بفرمائید.

مهندس نصر- با اجازه مقام معظم ریاست همکاران ارجمند، فردا مصادف با سالگرد ششم بهمن انقلاب سفید شاه و مردم است مقدمتاً افتخار دارد سپاس و ستایش بیکران ملت یارن را بمناسبت فرا رسیدن سالروز انقلاب ششم بهمن به پیشگاه مبتکر و مدبر شاهنشاه آریا مهر تقدیم دارد (احسنت).

با امعان نظر در تاریخ ملت‌ها باین نتیجه می‌رسیم که اقوام و ملل برای توسعه و پیشرفت خویش ناگزیر از تحول و تحرک و همگامی با زمانند جامعه سر افراز ما با روح تحول طلبی و پذیرنده خویش که در قرون و اعصار گذشته همواره پیشرو و پیشقر اول ترقیات عصر بشمار رفته در ششم بهمن ۱۳۴۱ براهنمائی رهبر عالیقدر ایران که شخصیت والا و نیرو و اراده اش منبعث از نیرو و اراده لایزال ملت است تحول اصیل و عمیق ورستاخیز عظیمی را که دگرگون کننده نظامهای پوسیده و نا مطلوب گذشته بود در همه شئون خویش آغاز کرد و بنیان اجتماعی نو و نوآور را بر شالوده‌های آزادی، عدالت اجتماعی و رفاه و آسایش عموم بنا نهاد (صحیح است).

در ششم بهمن ۱۳۴۱ در تاریخ ایران واقعه‌ای روی داد که آثار پایدار آن برای ابد باقی می‌ماند انقلابی بود که با مراجعه به آراء ملت ایران پایه گذاری و طراحی شد و اصول مقدس آن بنام اصول انقلاب سفید شاه و مردم نامگذاری گردید. در این روز نهضتی آغاز شد که همه شئون اجتماعی ملت کهنسال ما را متحول کرد. انقلابی که در عین حال که رژیم ارباب و رعیتی را منسوخ کرد به دهقان زمین داد و آزادی بخشید، منابع لایزال طبیعی کشور را ملی کرد، کارگران را در سود کارخانجات سهیم نمود، شرکت مؤثر زنان را در ادارة امور اجتماع و در انتخابات فراهم کرد. انقلابی بود که بدنابال دگرگونی عوامل عقب ماندگی و بازدارنده پیشرفت فرصتها و امکانات تاریخی همه جانبه آن را برای رشد، توسعه، فرهنگ، نوسازی، رفاه، وحدت و همبستگی ملی موافق با منافع و رفاه همه طبات مولد اختیار گذارد. آثار انقلاب ششم بهمن را در ایجاد سپاه انقلاب در رشد دانش در روستاها و آنچه سپاهیان بهداشت، سپاهیان ترویج و آبادانی این پیش آهنگان رستاخیز انقلاب ایران در دهات و در اقصی نقاط مملکت در نهایت افتخار انجام می‌دهند می‌توان دید و از بسیاری جهات آثار انقلاب ششم بهمن را نه فقط به تأثیر گذاری آن بر تمایلات ملی و تحولات داخلی نباید محدود کرد بلکه مهمترین اثر انقلاب در نقش و در مقام و موقعیت جهانی آن باید جستجو نموده بخصوص در راه تحقق پذیر ساختن وجه نظرها و موازین بین المللی جدید که در این مورد بر نقش مشخص جهانی شاهنشاه در حل مسائل منطقه‌ای و جهانی و بموضوع ایجاد لژیون خدمتگذاران بشر برای استفاده از یک اصول همبستگی مشترک جهانی استناد می‌کنم روز ششم بهمن راهها برای پیشرفت و بهتر زیستن هموار شد (صحیح است) زیرا فاصله طبقاتی با محو فئودالیزم و در هم ریختن بدعت‌های نامعقول از بین رفت و مواهب و مزایای مملکتی از انحصار عده‌ای معدود خارج شده و متعلق بهمه ملت ایران شد (صحیح است). سپاس خدای بزرگ را که امروز نسل جوان طبقه روشنفکر، کارگران و کشاورزان، بانوان و طبقات مختلف مردم ایران که راهنمائی و رسالت طراح بزرگ انقلاب ایران با تحرک بیشتر و تلاش خستگی ناپذیر در راه ساختمان ایران با مجاهدت و کوشش می‌نمایند و اکثریت قریب به اتفاق آنان در مکتب سیاسی حزب مترقی و خدمتگزار ایران نوین در صفوف فشرده، متحد و متفق و منضبط و متشکل مشغول پاسداری انقلاب سپاه و مردم هستند. (صحیح است).

در پی این مقدمه مختصر آنچه از عرایض مورد نظر است در درجه اول خصوصیاتی است که با اجرای اول انقلاب درراه پیشرفت همه جانبه برنامه اصلاحات عرضی که بدون هیچگونه شک و تردید محتوای اصلی انقلاب سفید میهن ما را تشکیل می‌دهد تحقق پذیر شده و پیشرفتهائی است که به منظور فراهم کردن موجبات نوسازی کشاورزی و استفاده از کاربرد نهادهای جدید توسعه و رفاه روستائی امکان پذیر گردیده است. در این مورد توجه نمایندگان محترم را به پیام شاهنشاه آریامهر به مناسبت دهمین سالگرد تصویب قانون اصلاحی، قانون اصلاحات ارضی معطوف می‌دارم. این پیام الهام بخش و مبشر این اندیشه بود که از آغاز مهرماه سال جاری یکی از مهمترین بخشهای برنامه اصلاحات ارضی یعنی بخش تقسیم اراضی میان کشاورزان خاتمه پذیرفته است و دیگر در سراسر کشور زارعی وجود نخواهد داشت که صاحب زمین و نسق زراعی و آب و ملک شخصی نباشد. این بزرگترین موفقیتی است که در واقع در عرض کوتاهترین مدت، با همه قاطعیت، سرعت، صداقت، صمیمیت در قلمرو دگرگونی نهاد فئودالیسم ارضی و برای بازآوردن جمعیت دهقانی مملکت به جریان اصلی تولید ملی صورت پذیر شده است (صحیح است).

با اجرای اصلاحات ارضی نه تنها به تقسیم زمین اکتفا نگردیده بلکه فعالیتهائی در همه سطوح انجام شده و آن نیروی محرک و اهرمی که پشت سر هر تحولی باید قرار گیرد تا انقلاب را بثمر برساند با همه قاطعیت دست بکار نوسازی جامعة روستائی شده است و مشکل است در فرصتی کوتاه از سیر مراحلی که در سالهای اخیر برای برقراری نظام نوین اجتماعی در روستاها و اقداماتی که در جهت سازندگی و بنیانگذاری جامعه رشدجوی و نوگرای روستائی و تحقق پذیر گردیده تصویری عرضه کرد و دشوارتر اینکه پیشرفتهائی را که در این مدت در تضمین موفقیتاهی حاصله از اجرای برنامه همه جانبه اصلاحات ارضی نظیر تشکیل شرکتهای سهامی زراعی گسترش شبکه تعاونیهای روستائی، ایجاد خانه‌های فرهنگ روستائی، اجرای تدریجی مقررات بیمه‌های اجتماعی روستائیان، توسعه و ترویج فعالیتهای غیر کشاورزی و صنایع روستائی و چاره جوئی برای از بین برون مشکل بیکاری مزمن و پنهان روستائی و مشکل بتوان عظمت این پیشرفتها را بآن ترتیب که انجام پذیر شده مجسم کرد شواهد مربوط به گسترش نهضت تعاونی روستائی و تشکیل شرکتهای سهامی زراعی جلوه هائی مشخص از پیشرفتهائی است که به مفهوم وسیع در زمینه اجرای برنامه همه جانبه اصلاحات ارضی نصیب شده است (صحیح است).

و جمله این اقدامات افق‌های تازه‌ای از امید و اطمینان به آینده بر روی دهقانان گشوده است و بالاخره آنچه درهای روستاها را در گذشته بر روی شهرها می‌بست، بین شهر و ده تضاد، شکاف و فاصله ایجاد می‌کرد مکانیسمی که توجه و اقدامات را متوجه شهرها می‌نمود اقدامات همه جانبه‌ای در جهت حل این مشکلات و موانع بعمل آمده و برنامه‌های مؤثر گسترده و ابتکاری برای رفاه هرچه بیشتر طبقات کشاورز به مرحله اجرا گذاده شده است.

در ارتباط با مطالبی که عرض شد تأکید بر این واقعیت را لازم می‌بینم عرض کنم که اگر برنامه اصلاحات عرضی تا این حد موفق شده که پیروزمندانه هدفهای عالی انسانی و اقتصادی و اجتماعی و سیاسی خود را بصورتی که مورد نظر و آرزوی شاهنشاه ایران است در بر گیرد و نقش اصیل و همه جانبه خود را در فراهم نمودن آهنگ رشد سریع اقتصاد ملی ایران ایفا نماید سرچشمه این موفقیت بستگی بتلاش پیگیر و سازنده همه افراد ملت ایران تحت رهبری داهیانه شخص شاهنشاه مبتکر اجرای این برنامه و تضمین موفقیت‌های حاصل از آنرا تأمین کرد توجه خاص و اراده مصمم و نقش خلاقه و الهام بخش اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بوده است و بنده با اغتنام از فرصت لازم می‌بینم که در این ساحت مقدس مجلس شورایملی از تلاشهای صادقانه وزیر مسئول و همه مجریان برنامه اصلاحات ارضی که بنحوی موجبات اجرای این برنامه عظیم ملی را فراهم کرده‌اند به احترام یاد شود.

در خاتمه عرایضم لازم میدانم به عرض همکاران محترم برسانم که در تعطیلات زمستانی مجلس توفیقی دست داد تا از حوزه انتخابیه هم کهکیلویه بازدید کنم در این منطقه عشایری که مانند سایر مناطق همواره عالیترین احساسات شاهدوستی و وطن پرستی تجلی دارد آثار جاودانه انقلاب ششم بهمن را بچشم دیدم هرکجا که رفتم مردم در کنار هم با سعادت و رفاه به کار خلاقه خود و به فعالیتهای سازندگی اشتغال دارند.

دل مزارع را می‌شکافند که بذر امید در آن به امانت بسپارند جاده ساخته می‌شود، راهها را تعمیر می‌کنند.

آهنگ امید- نغمه تلاش- سرود موفقیت از مزارع و کارخانجات شنیده می‌شود و تلاش همه مردم در این است که اجتماعی بزرگتر و سعادتمندتر بوجود آورند.

وحدت و یگانگی ملی- وقوف به عظمت نقش رهبری شاهنشاه آریامهر امنیت و ثبات. احترام و موقغیت مشخص جهانی کشور شاهنشاهی.

بهره مندی همه طبقات از مواهب انقلاب اینها است آثار پایدار و لایزال انقلاب ششم بهمن که برای ابد باقی خواهد ماند و صفحات زرینی از تاریخ معاصر و آینده را در بر می‌گیرد (احسنت).

نایب رئیس- خانم آصف زاده بفرمائید.

دکتر آصف زاده- جناب آقای رئیس- نمایندگان محترم.

افتخار دارم بنام زن ایرانی- در این ساحت مقدس ملی مراتب سپاس و درود میلیونها نفر آزاد زن از بند رسته ایرانی را بمناسبت خجسته سالگرد انقلاب شاه و مردم به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر رهبر انقلاب ایران تقدیم داشته و این رویداد بزرگ تاریخی را به هم میهنان عزیز شادباش عرض نمایم (احسنت).

فردا ملت بهروز و پیروز ایران به پیشواز جشن می‌روند که عید ملی و جشن میلاد ایران نوین و جامعه نیرومند و پرشکوه ما می‌باشد.

زیراکه در ششم بهمن ماه ۱۳۴۱ ملت ایران تولدی دیگر یافته و حیات نوی را آغاز نمود.

در چنین روز خجسته و پیروزی بود که رهبر اندیشمند و عدالت گستر و شاهنشاهی نوع دوست و میهن پرست بخاطر ملت خویش قیام نموده و زنجیرهای پوسیده قرون و اعصار را از دست و پای ملت ایران بخصوص زنان – کارگران و کشاورزان این مملکت از گسست (صحیح است).

زنان ایران زمین این انقلاب مقدس را که مبشر صلح و دوستی- سازندگی و آزادگی می‌باشد گرامی داشته و طراح عالیقدر این نهضت عظیم و قهرمان ملی خود اعلیحضرت محمد ضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر را ستایش می‌نمایند.(احسنت).

ما هنوز از یاد نبرده‌ایم دورانی را که زن ایرانی در زمره محجورین و ورشکستگان بتقصیر در آمده و از حقوق سیاسی و اجتماعی محروم بود.

با اصل پنجم انقلاب و اصلاح قانون انتخابات مرزهای تبعیض و بی عدالتی‌ها در هم ریخته و زن ایرانی برای بار دوم در عصر درخشان پهلوی خود را برای کسب افتخارات و مسئولیتهای جدید تری آماده ساخت و با اعطای حقوق سیاسی بزنان ایران که در هشتم اسفند ماه ۱۳۴۱ بدست مبارک شاهنشاه آیامهر تفویض گردید زنان هوشمند ایرانی بشرکت در تعیین سرنوشت سیاسی مملکت و قبول مسئولیت خطیری در شئون مختلف سیاسی- اقتصادی و اجتماعی کشور مباهی گشتند (صحیح است).

و باین ترتیب اولین گروه نمایندگان زن ایرانی در دوره بیستم و یکم مجلس شورای ملی ودوره چهارم مجلس سنا به پارلمان راه یافته و از بدو ورود در راه انجام وظایف ملی و احقاق حقوق اجتماعی خواهران خود گام‌های بلندی برداشتند (صحیح است).

در تنظیم طرح و تصویب لایحه قانون حمایت خانواده که در سال ۱۳۴۶ بااهتمام و تلاش پی گیر حزب مترقی ایران نوین و دولت حزبی و جناب آقای هویدا صورت گرفت اولی گروه نمایندگان زن ایرانی سهم فعال و ارزنده‌ای را عهده دار بودند این قانون مترقی که موجودیت و شخصیت زن ایرانی و ارکان خانواده‌ها را ثبات و استحکامی خاص بخشید یکی از عالیترین ثمرات اجتماعی انقلاب سفید ایران می‌باشد (احسنت).

و امروز از پرتو انقلاب شاه و مردم تعداد بانوان نماینده در مجلسین سنا و شورای ملی به ۲۰ نفر افزایش یافته است و همچنین تعداد زیادی از خواهران روشنفکر ما در انجمن‌های شهر، شهرستان و استان و شوراهای داوری عضویت داشته و نقش فعالی را عهده دار می‌باشند. قانون خدمات اجتماعی زنان ایرانی که در اجرای منویات مبارک ملوکانه در سیزدهم تیرماه ۱۳۴۷ به تصویب رسید تحول عمیق دیگری در حیات اجتماعی زن ایرانی پدید آورده و زنان و دختران این کشور را در صف پر افتخار سپاهیان انقلاب قرار داد.

با اجرای این قانون انقلابی دختران و بانوان مشمول در سپاهای دانش، بهداشت و ترویج و آبادانی مشغول به کار شده و بخصوص احتیاجات آموزشی ابتدائی روستاها از لحاظ اعزام آموزگار به بهترین وجهی تأمین گردید.

بطوریکه از تاریخ اجرای این قانون جمعاً ۷۵۷۴ نفر سپاهی دانش دختر و ۱۸۰۳ نفر سپاهی بهداشت دختر و ۳۹۱ نفر سپاهی ترویج دختر برای خدمت به روستاها اعزام شده‌اند.

همچنین در مشاغل مختلف دولتی و خدمات کشوری، لشگری و قضائی بانوان عصر انقلاب به پیروزی‌های درخشانی نایل آمدند:

اولین وزیر ایانی بر اثر لیاقت و کاردانی بوزارت آموزش و پرورش منصوب گردید و در عرض کمتر از چهار سال تحولات چشم گیری در امر آموزش و پرورش و تأمین رفاه طبقه معلم بودجود آورد که مورد تأیید و تحسین کلیه فرهنگیان کشور می‌باشد (صحیح است).

همچنین تعداد زیادی از بانوان و دوشیزگان ایرانی در نیروهای مسلح شاهنشاهی و سازمن پلیس ایران راه یافته و دوشادوش برادران سرباز خود به انجام خدمات محوله و پاسداری از امنیت کشور مفتخر گشتند. و امروز زنان و دوشیزگان عصر انقلاب در بسیاری از خدمات پلیسی بخصوص در سازمانهای مبارزه با مواد مخدره، به زندان، اطلاعات و راهنمائی نقش بسیار ارزنده‌ای را ایفاء می‌نماید (صحیح است).

برای بررسی تحولات سریع و چشم گیری که با انقلاب شاه و مردم در شئون مختلف اجتماعی نصیب زن ایرانی گردیده است کافی است که نظری به آمار بخشی از این تحولات بیفکنیم:

همانطوریکه در برنامه جامع و مدون دولت به تفصیل ذکر شده است و من در این قسمت از عرایض خود به آن استناد می‌نمایم:

گسترش سواد در بین زنان شهری از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۸ از ۲۲ درصد به ۴۱ درصد افزایش یافته است و توسعه سواد در میان زنان روستائی به میزان قابل ملاحظه‌ای بالغ گشته است، همچنین طبق آمارهای دقیق سرشماری میزان شاغل نسبت به سال ۱۳۳۵ – ۶۰ درصد افزایش یافته است و مطالعات دیگر نمودار آنستکه از ۲۷۰ شغل مختلف که در ایران طبقه بندی شده است غیر از ۱۲ شغل که زنان سهم مؤثری در آن ندارند در کلیه مشاغل دیگر ایفای نقش حساسی را عهده دار گشته‌اند. بخصوص که در قسمت آموزش و پرورش و پیکار با بیسوادی تعداد بانوان آموزگار و شاغل تا ۵۰ درصد تعداد کل بالغ گشته است و طبق آخرین آماریکه بدست آمده است تعداد زنان کارمند در وزارتآموزش و پرورش ۵۲۱۶۲ نفر و تعداد فارغ التحصیلان ششم دختردر سال ۴۸- ۴۹،۲۴۹۱۰ نفر می‌باشد.

همچنین در سطح دانشگاهها و آموزش عالی تعداد استادان و دانشیاران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۵۰ از ۱۲۱ نفر و تعداد دانشجویان دختر در همین مدت از ۴۱۸۳ نفر به ۱۹۰۲۷ نفر افزایش پیدا نموده است.

و تعداد کل نو سوادان زن از سال ۱۳۴۶ تا این تاریخ به ۸۵۴۹۰۸ نفر بالغ گشته است.

مراتب درود بی پایان آزاد زنان ایران را به پیشگاه مبارک علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب ایران تقدیم می‌دارم که با نهایت کفایت و درایت و سرپرستی عالیه بیش از ۲۵ سازمان و جمعیتهای خیریه و عام المنفعه گامهای ارزنده‌ای در راه تأمین عدالت اجتماعی و اعتلای مقام زن ایرانی برداشته‌اند.

و نیز مراتب سپاس خود را به رهبران و گردانندگان حزب مترقی ایران نوینو دولت حزبی هم مسلک هویدا تقدیم می‌دارم که در راه پاسداری از انقلاب سفید و تأمین زندگی بهتر برای همه از هیچ نوع تلاش و کوششی دریغ نورزیده و بالاخره از هزارن نف زنان گمنامی که در راه اجرای اصول عالی انقلاب نقش فعالی را عهده دار بودند به نیکی یاد می‌نمایم (احسنت- احسنت).

نایب رئیس- آقای دکتر ناوی بفرمائید.

دکتر ناوی- با اجازه مقام منیع ریاست بنده خیال می‌کنم خودم را بیخود آورده‌ام چون پانزده دقیقه تبدیل شده بده دقیقه و ده دقیقه احتیاجی به تشریفات و مقدمات ندارد وارد متن می‌شوم میدانید مؤمنین همیشه یک وز زودتر یعنی روز آخر شعبان روزه می‌گیرند و به استقبال می‌روند چون ایمان زیادتری دارندمنهم اگر روز انقلاب را به استقبالش شتافته‌ام بر اثر ایمان زیادی است که دارم (احسنت) جوامع مختلف بشری که از مردمی متحدالمنافع و دارای آرامانهای مشترک تشکیل می‌گردند عیناً مانند موجودات جاندار تولد می‌شوند رشد می‌کنند، بکمال می‌رسند و ممکن است بر اثر حوادث و بیماریهای اجتماعی دچار فتور و ناتوانی شده بسوی نیستی رانده شوند مانند بسیاری از جوامع که اکنون جز نامی از آنان در تاریخ باقی نمانده است چونان مادی‌ها، ایلامی‌ها، کلدانی‌ها، فنقیها و غیره، بیماریهای مختلفی مانند بیعدالتی، تبعیض، تجاوز و تعدی عده‌ای بر اکثریت فعال جامعه محرومیت طبقاتی، نا امنی، گرایش مردم بسوی تنبلی و تن آسائی، بیدانشی، سوء ظن، رواج ارتشاء، نبودن مدیریت، عدم توجه باستعدادها و لیاقتها استثمار طبقه توسط طبقه دیگر اگر جامعه را مورد تعرض و ابتلا قرار دهند آن جامعه بتدریج دچار ضعف و فساد گردیده و اگر بموقع درمان نشود ممکن است موجب انقراض و مرگ آن اجتماع گردند.

همانطور که بیماری افراد را پزشک متخصص بر حسب علائم و اثار خاص تشخیص داده بدرمان وی اقدام می‌کند و با درایت و دانش آمیخته به تجارب گرانبها جانش را نجات می‌دهد رهبران و پزشکان اجتماعی برای درمان بیماریهای علل و اجتماعات انسانیبا بکار انداختن نبوغ و تبحر گاهی بیماریهای سهمگینی را درمان می‌کنند که دیگران را دچار بهت و اعصب می‌نماید و از بیماری محتضر پهلوانی قهرمن می‌سازند، (درود بر نبوغ و قدرت خدادادی این رهبران نابغه) کشور عزیز و کهن سال ما که بهمت شاهنشاه رضا شاه کبیر تازه از خواب گران برخاسته و اثار فعالیت و ترقی در کلیه شئون آن پیدا شده بود ناگهان بر اثر هجوم اجانب و راه یافتن مردمی اشغلگر و مختلف المنافع با مرامها و آرمانها و مذاهب سیاسی متضاد مانند پیکری شد که در یک زمان چند بیماری مهلک بر او مستولی شوند آثار فساد در شئون مختلف اقتصاد، فرهنگ، بهداشت، امنیت کاملاً مشهود بوده این وطن گرامی مرکز توطئه‌ها و دسیسه‌ها و تحریکات گردیده در هرگوشه مرکز مملکت به تحریک اجانب فتنه‌ای بر پا گردید بحدی که زمزمه تجزیه مملکت بلند شد فتنه‌های خراسان آذربایجان و بنادر شاهد صادق مدعاست.

قحط و غلا و بیماری، مزید بر علت بوده هر روز خبر نامساعد و مأیوس کننده از اعتصاب و برخورد دسته‌های مختلف سیاسی بگوش می‌رسید وطن پرستان و مردم پر احساس در این اندیشه بودند که این بیمار ناتوان که نامش ایران است به چه سرنوشتی گرفتار خواهد شد از آنجا که خداوند در لحظات بسیار حساس که حیات مملکت بموثی بسته بوده است بارها عنایات بالغه خود را متوجه کشور ما ساخته بود این بار نیز فرزند رشید ایران مأمور کشور گردید یعنی شاهنشاه آریامهر رسالت یافتند که این کشتی طوفان زده ا بساحل مراد هدایت فرمایند (آفرین – احسنت) گره‌ها یکی پس از دیگری باز شدند قشونهای اشغالگر از خاک ما رفتند آذربایجان بوطن بازگشت، طوفانها فرو کش کردند خائنین بمجازات رسیدند آرامش برقرار شده در پناه امنیت اصلاحات همه جانبه آغاز گردید با اینکه فتنه‌ها خامومش گردیده و از تظاهرات دسته‌های کوچک له و علیه هم که جز ایجاد نا امنی و سلب آسایش از مردم حاصل دیگری نداشت جلوگیری شده و هر کس بدنبال کار خود رفته بود اشکالات مهم دیگری از لحاظ اجتماعی وجود داشت.

۱- هنوز بانوان از پاره‌ای از حقوق اجتماعی محروم بودند.
۲- زارعین که طبقه خلاقه کشور بشمار می‌روند از آنچه خود در نتیجه تلاش و کوشش مداوم بدست می‌آوردند جز بخور نمیری عایدشان نمی‌شد.
۳- کارگران در شرایط بسیار بدی زیست می‌کردند.
۴- جنگلهای بی صاحب را وحشیانه غارت می‌نمودند.
۵- قانون انتخابات نارسا و منشاء خیلی از خرابی‌ها بود.
۶- فرهنگ و دانش در بین طبقه بزرگ دهقان اشاعه نیافته و گروه زیادی از روستائیان در بیسوادی بودند.

این سؤال پیش می‌آید که در کشوری در نظام و رژیم فئودالیته زیر پوشش دمکراسی با نواقص و نقائص فوق الذکر و با عدم رضایت اکثریت ملت خواهد توانست بسیر تکاملی خود ادامه دهد، دنیا بسرعت بجلو می‌رود ملل اسیریکی پس از دیگری زنجیرهای اسارت را از هم می‌گسلند زنان مردان کارگران دهقانان روشنفکران شهری و روستائی در مملکت راقیه دست در دست هم بسوی تکامل رهسپارند و بار مسئولیت را با همدستی و همکاری بی دریغ بر دوش همت خود می‌کشند.

آیا ما با این نظام کهن فرسوده چه باید بکنیم وشن بینان عاقبت کار را خوب نمی دیدند حوادث ناگواری در کمین آینده مملکت بوده تا اینکه رهبر بزرگ ملت ایران پس از مدتی تفکر داوری شفا بخش ین بیمار خطر ناک را در ششم بهمن ۴۱ بملت عرضه فرمودند، میدانید اسم دارو چه بود؟ (انقلاب سفید- انقلاب سفید) انقلابی بدون خونریزی بدون برادر کشی بدون جنگ و ستیز روز ششم بهمن روز مقدس تعیین سرنوشت بوده در این روز کشور به نقطه عظمت خود رسیده و آنچه هر متفکر میهن دوست- خیر- نوع پرست در اندیشه خود بصورت آرزو می پرورانید از بوته امل وارد مرحله عمل شد.

دهقانان بمووجب انقلاب شاه و ملت دارای آب و زمین شدند از صورت بردگی خارج و مانند دیگر هموطنان خود آزادی یافتند درهای بسته سابق برویشان باز گردیده حاصل دسترنجشانصرف معاش خود و عائله شان گردید (درود به شاهنشاه زنجیر گسل) کارگر در سود کارخانه سهیم شد بهنگام سلامت و بیماری مورد حمایت شدید قرار گرفته و در مورد دریافت دستمزد حداقل معقولی برایش در نظر گرفته شد.

جنگلها که متعلق بهمه مردم است از دستبرد غارتگران نادان که با بر انداختن جنگل بزرگترین ضربه را بکشور می‌زدند و هوای لطیف و ملایم را بین دو قطب گرمای سوزان تابستان و سرمای طاقت فرسای زمستان معلق می‌ساختند طبق قانون خاص حفظ شد.

ایران بر اساس مقتضیات جغرافیائی احتیاج به درختکاری دارد چنانچه زردشت کشت درخت را اکیداً توصیه کرده و شاه عباس مجازات کسی که درخت توت را قطع کند اعدام تعیین کرده است، اگر هیچکس ضررویران کردن جنگل را نداند من و همشهریهای سبزواریم میدانیم که اگر اقدام وزارت منابع طبیعی در کشت جدید جنگل بجای جنگل از بین رفته طاغی نبود شن روان این شهر را بکلی نابود می‌کرد از وزارت کشاورزی ضمن تشکر خواهش می‌شود این برنامه بسیا مفید را ادامه دهند از دوست عزیزم آقای مهندس روحانی کمال تشکر را دارم که این برنامه می‌دهند اصلاح قانون انتخابات و برداشتن سد از جلوی پای زنان و تسهیلات برای شرکت کارگران و دهقانان در امور سیاسی و امکان جلوه و درخشش استعدادها نیز در خور ستایش زیاد است بنسبتی که رشد فکری و سطح تمدن در ملتی بالا رود عظمت مقام زنان با فضیلت و دانشمند واضحتر می‌گردد آیا دریغ نبود که زنان خردمند و با تقوای ما از مداخله در امور سیاسی و اجتماعی دور بمانند و بازده فعالیتشان شستن لباس و طبخ غذا و گردگیری اطاقها باشد.

زن ایرانی مادری فداکار، همسری مهربان و صمیمی است در کارهای اجتماعی و سیاسی لیاقت و درایت زن ایرانی مورد ستایش است درود فراوان بر شاهنشاه آریامهر که این نیروی عظیم را با انقلاب شاه و ملت در اختیار اجتماع مترقی ما گذاشتند.

درست است که با اجرای مراحل مختلف قانون اصلاحات ارضی دهقان صاحب و ملک شد، شخصیت اجتماعی و سیاسی بدست آورد و سایه وحشت نفوذخان و مالک بزرگ از سرش دور گردید ولی دو دشمن خطر ناک جهل و بیماری همچنان گریبانگیر و در کمینش بودند و تا رفع این دو خطر نمی‌شد رفاه واقعی تأمین نمی‌گردید. باید چاره‌ای اساسی اندیشید تا این موجود از بند رسته را بیش معنوی و سلامت جسمی بخشید و برای مبارزه حیاتی آماده اش کرد. در اینجا یکبار دیگر نبوغ رهبر با عظمت ایران بداد این مردم ساده دل پاک سرشت رسید و با ابداع سپاه بهداشت و دانش ترویج و آبادانی یکباره بر کلیه آلام دهقانان مرهم نهاد و از برکت قدوم. فعالیت این سپاهیان فداکار روستائیان مانند دیگر هموطنان از نعمت دانش و سلامت بهره مند شدند. سپاهیان دانش که از بین دیپلمه‌های کشور پس از ۱۳ هفته تعلیم دیدن انتخاب می‌شوند به روستاهائی می‌روند که فاقد وسایل تحصیل است با دلسوزی و محبتی برادرانه فرزندان دهقانان راخواندن و نوشتن میاموزند یعنی چشم دل آنان را وشن می‌کنند، چه لذتی بالاتر از بینا کردن کوران؟ و چه خدمتی بزرگتر از باسواد کردن بیسوادان؟ (صد آفرین بر مبتکر مبارزه با بیسوادی آنهم در مقیاس جهانی).

خدمات بهداشتی و درمانی دستگاههای وزارت بهداری و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی گر چه خیلی با ارزش است ولی تمام روستاها را پوشش نداده و تعداد زیادی از دهات از نعمت پزشک و دارو محروم بودند رفع این نقیصه را سپاهیان بهداشت بعهده گرفت و آن دسته از روستاها که بعلت نداشتن راه حسابی و دوری از مراکز درمانی تا خدا خدائی می‌کرد روی پزشک و دارو را ندیده بودند از کلیه خدمات (آزمایشگاه – رادیولژی پزشکن متخصص و پیشگیری و بهسازی و غیره) کمال استفاده را می‌کنند در این زمینه و در ستایش انقلاب شعری سروده بوده‌ام که بعداً تقدیم اهل ذوق خواهد شد دهقان بهمت سپاهی دانش باسواد می‌شود بیاری سپاهی بهداشت تندرستی او تأمین می‌گردد و در سایه تعالیم سپاهی ترویج و آبادنی راه افزایش محصول و استفاده از وسائل جدید کشاورزی وتنکولوژی ارزنده را یاد می‌گیرد.

اجرای کلیه این برنامه‌ها برای آنست که از دهقان غارت شده برده بیسواد فقیر وبیمار ستمکش مردمی مرفه تندرست سازنده آزاد دانا و بینا ساخته شود تا در نتیجه فعالیت پیگیر و ارزنده باقتصاد سالم مملکت کمک کنند و کشور ما را از زمره ممالک در حال توسعه خارج و در سلک ممالک توسعه یافته قرار دهند.

چقدر دلپذیر است که در جامعه مترقی امروزی ما دهقان- کارگر- اداری- پیشه ور- صاحبان صنایع دانشمند هم برادروار در کنار هم نشسته برای عظمت ایران عزیز فکر و کوشش می‌کنند و با اتفاق کلمه یکدل و یکزبان می‌گویند: پاینده باد ایران، جاوید باد سلطنت رهبر بزرگ ایران و مبتکر مواد دوازده گانه انقلاب سعادت بخش شاه و مردم.

در خاتمه عرض کنم چون شاهنشاه که همه چیز ما انقلاب ما و سعادت ما و زندگی ما و او وابسته است اینطور خلاصه می‌کنم:

چون هستی من از هستی اوست
تا هستم و هست و دارمش دوست (آفرین- احسنت)

نایب رئیس- آقای دکتر جزایری بفرمائید.

دکتر جزایری- وز سه شنبه ۱۴ دیماه بعنوان نطق قبل از دستور عده‌ای از همکاران محترم درباره هموطنانما که از عراق رانده شده‌اند صحبت فرمودند. در همان وقت بنده فکر می‌کردم به چه وسیله می‌توانم باین هموطنانم کمک کنم. چون تعطیلات زمستانی مجلس در پیش بود از این موقعیت استفاده نموده آمادگی خود را جهت خدمت بایرانیان رانده شده از عراق بعنوان یک پزشک بجناب رئیس مجلس و رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین اعلام نمودم. بعد از ظهر همانروز از سازمان داوطلبان شیروخورشید باین جانب اطلاع دادند که قرار است بمنظور رسیدگی بوضع امور درمانی باردوگاه جیرفت اعزام شوم و دو روز بعد بکرمان و جیرفت مسافرت نمودم.

بدون شک اولین چیزی که نظر هر تازه واردی را باردوگاه جلب می‌نماید نظافت، وسعت خیابانهای احداث شده، درختکاری دو طرف خیابانها، پایه‌های برق، آب تمیز، بهداری و از همه چیز مهمتر نظم و ترتیب ارودگاه است.

در خیابانها بروی پلاکهای متعدد این جمله نوشته شده است «شما مهمان عزیز ما هستید» و واقعاً مانند مهمانان عزیز و گرامی مورد پذیرائی قرار می‌گیرند.

چادرهای آنها گرم بارواند از هائی کافی بود. صمیمیت و همکاری بحداعلی در بین آنان حکمفرما است. یکشب عده‌ای در حدود چهار صد نفر رانده شده از راق باردوگاه وارد شدند و چون این عده بطور ناگهانی و بیش از انتظار مسئولن بودند احتیاج بتعدادی پتوی اضافی بود. این مشکل در میان گذاشته شد و بوسیله بلندگو اعلام گردید که هم اکنون عده‌ای مهمان عزیز بر ما وارد شده، برای آنهائیکه امکان دارد تقاضا می‌شود تعدادی پتو در اختیار ما بگذارند. باور بفرمائید در مدتی کمتر از یکساعت در حدود ۱۰۰۰ تخته پتو جمع آوری شد. و هموطنان عزیز ما بدیوسیله نشان دادند که اصالت ایرانی همیشه و در همه حال غیر قابل تغییر است.

مساحت اردوگاه جیرفت بالغ بر چهار کیلومتر مربع است و در آن خیابانهای متعدد اصلی و فرعی احداث گدیده است. کلیهامور ارودگاه توسط کمیسیون‌های زیر ادره می‌شود:

۱- کمیسیون پذیرش: جهت پذیرش و اسکان رانده شدگان و تحویل وسائل مود لزوم و ثبت نام آنان.
۲- کمیسیون تغذیه: جهت تهیه خوراک تشکیل و هر پانزده روز یکبار برنامه غذائی توسط اعضای کمیسیون و نمایندگان رانده شدگان تعیین می‌شود و همچنین نسبت به تحویل سوخت، صابون و قند و شکر و غیره اقدام می‌نماید.
۳- کمیسیون بهداشت: نسبت به بهداشت و درمان و مصون سازی رانده شدگان بر علیه بیماریهای مختلف و نیز کلرینه کردن آبها و سایر امور بهداشتی ارودگاه اقدام می‌نماید.
۴- کمیسیون آموزش و پرورش: با همکاری و تشریک مساعی وزارت آموزش و پرورش نسبت بایجاد دبستان و دبیرستان و دوره راهنمائی اقدام نموده است.
۵- کمیسیون خرید و نظارت بر امور مالی: جهت خرید مایحتاج فوری اردوگاه علاوه بر آنچه که از امداد مرکز کل تأمین و ارسال می‌گردد.

اقداماتی که تا کنون با همکاری سازمانهای مختلف بعمل آمده است بطور خلاصه بشرح زیر است:

۱ـ احداث خیابانهای چهل متری با بلواردر حدود ۲۵۰۰ متر در ده رسته
۲- لوله کشی آب آشامیدنی بطول ۲۰ کیلومتر، بطوریکه در کلیه خیابانهای اردوگاه شیر آب آشامیدنی بمقدار کافی موجودو مهمانان درتمام مدت شبانه روز از آب سالم و کلرینه شده استفاده می‌نمایند.
۳- احداث سه دستگاه منبع فلزی آب که هر یک می‌تواند آب آشامیدنی و مصرفی ۵۰ هزار نفر را بر مبنای ۱۵۰ لیتر درروز تأمین نماید.
۴- شن ریزی کلیه خیابانها و معابر اردوگاه.
۵- ایجاد فضای اردوگاه در تمام ساعات شب بسیار روشن و دلگشا می‌باشد.
۶- نصب کلیهوسایل بهداشتی مورد احتیاج در نقاط مختلف اردوگاه.
۷- ایجاد پس قنطینه و واکسیناسیون کلیه رانده شدگان از عراق بر علیه بیماریهای التور، سرخک، حصبه، آبله واکسینه می‌شوند و نکته مورد توجه آنست که بعلت تغذیه صحیح و آب آشامیدنی تصفیه شده و رعایت کامل بهداشت این اردوگاه ۲۰ هزار نفری بطور متوسط روزانه فقط داای ۱۲ بیمار بستری است.
۸- ایجاد بیمارستان صحرائی بگنجایش ۳۰ تختخواب و درمانگاه با تمام وسائل و تعداد کافی پزشک و پرستار.
۹- نصب پنجهزار واحدچادر جهت اسکان ایرانیان رانده شده از عراق.
۱۰- احداث دو باب آشپزخانه صحرائی و بهداشتی و مجهز به یخچال که قادرند جهت بیش ار ۲۰ هزار نفر غذای گرم تهیه کنند.(سیستم تدارکاتی و تغذیه و استقرار چادرها منطبق با آخرین متد و روش جهانی و با استفاده از تجربیات اردوگاههای بین المللی گردیده است).
۱۱- احداث دو باب استخر شنا – هوای جیرفت طوری است که روزها بعلت هوای ملایم و مطبوع می‌توان از استخر استفاده نمود.
۱۲- احداث ۶ باب دبستان و دبیرستان با نصب چادر به گنجایش ۳۰۰۰ نفر.
۱۳- احداث حمامهای بهداشتی با نمره‌های خصوصی.
۱۴- تأسیس بخش حمایت کودکان و مادران و اندرزگاه و پخش یکصدکیلوگرم شیر خشک در روز جهت تغذیه کودکان.
۱۵- تأسیس شرکت تعاونی و توزیع با همکاری اتحادیه شرکتهای تعاونی و روستائی وابسته بوزارت تعاون و امور روستاها.
۱۶- احداث میادین ورزشی که شامل میدانهای بازی والیبال و فوتبال می‌باشند.
۱۷- ایجاد یک سیستم کنترل و نظارت بسیار قوی بوسیله طرح مشترک شیرو خورشید و واحدهای انتظامی مستقر در اردوگاه.
۱۸- ایجاد ۵ باجهبانکی و یک باجه پست و تلگراف در این اردوگاه تا کنون ۲۶ هزار نفر وارد شده است و ۶ هزار نفر آنها بخارج از اردوگاه تغییر مکان داده‌اند.

با سرپرستی و توجه خاص جناب آقای دکتر خطیبی مدیرعامل جمعیت شیرو خورشید ایران و همکاری بدون دریغ سازمان امداد مرکز کل و کمکهای پر ارزش دولت خدمتگزار هویدا و همه مردم ایران همواره کوشش بعمل می‌آید تا منویات مبارک شاهنشاه آریامهر و آرمانهای مقدس جمعیت شیروخورشید سرخ ایران ینحو احسن جامعه عمل پوشانده و رضایت خاطر والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی فراهم آید.

آنچه باعث خوشحالی و افتخار هر ایرانی می‌گردد آنست که بدانیم این اردوگاه در عرض مدتی کمتر از یک هفته جهت پذیش شش هزار آماده گردیده و بتدریج توسعه پیدا کرده است بطوریکه هم اکنون می‌تواند تا چهل هزار نفر را اسکان دهد.

درخاتمه لازم میدانم این نکته را نیز بعرض برسانم که وضع زندگی این هموطنان عزیز در نتیجه مساعدتهای موثر هموطنان در نهایت خوبی و رفاه است. و باید اذعان نمایمکه قبل از بازدید از این اردوگاه فکر می‌کردم که در آنجا با یک عده افراد بی خانمان و آواره روبرو خواهم شد که دیدن وضع آنان باعث ناراحتی و تأثر عمیق خواهد گردید ولی خوشبختانه وضع جز این بود و لذا وظیفه وجدانی میدانم که این حقیقت مسلم را که احتیاج به هیچ گونه تبلیغ ندارد باطلاع هموطنان عزیز برسانم و بسیار بجا خواهد بود که این موفقیت عظیم بنحوی از انحاء بعرض دیدعموم گذارده شود تا شاید بتوان بدین وسیله نمونه‌ای از زحمات بارزی که مقامات دولتی شیرو خورشید سرخ ایران در نهایت همکاری بهترین وضع را جهت این هموطنان بوجود آورده‌اند نمایان گردد و در نتیجه علاوه بر اینکه مساعدت و اعتماد هموطنان عزیز بیش از جلب خواهد شد موجب دلگرمی خادمین این طرح عام المنفعه نیز خواهد گردید.(آفرین- احسنت).

نایب رئیس- آقای دکتر ابوالهدی بفرمائید.

دکتر ابوالهدی لنگرودی – جناب آقای رئیس نمایندگان محترم در آستانه سالروز یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ شاهنشاهی ایران افتخار دارم از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم حقایقی را که طبعاً و حقاً زبانحال همه ماست در این مجلس محترم بعرض برسانم (صحیح است).

در ششم بهمن ماه ۱۳۴۱ ملت ایران به ندای ترقی خواهانه شاهنشاه بزرگ خود پاسخ داد و در یک صف متحد و متشکل در تصویب ملی منشور انقلاب اجتماعی ایران شرکت جست. ده سال از آن روز بزرگ تاریخی سپری شده است و آنچه ایرانی امروز را در میان ملل عالم ممتاز ساخته و نسل‌های فردا را به اوج پیروزی خواهد رساند از برکات و ثمرات رویداد آن روز فراموش نشدنی است (صحیح است).

در دهمین سالگرد انقلاب ششم بهمن ۴۱ به پیشگاه مقدس شاهنشاه آریامهر پیشوای مدبر و مجاهد انقلاب درود می‌فرستیم و از خدای متعال می‌خواهیم شهریار محبوب و رهبر عالیقدر ما کنف حمایت خود پیوسته قرین توفیق و تأیید فرماید.

همکاران محترم- با اغتنام لحظاتی که فرصت یافته‌ام از سالروز انقلاب سخن بگویم شمه‌ای نیز از آثار این تحول عظیم تاریخی را در حیات رجتماعی ملت ایران یادآوری می‌نمایم.

نخستین اصل منشورانقلاب بدوران رژیم ارباب و رعیتی پایان داده کشاورز را صاحب آب و زمین نمود لکه ننگی که بردامن کشور مترقی و تمدن کهنسال ما بر جای بود با تقسیم زمین بین کشاورزان و حذف عوامل تعدی و یغما از سطح روستا برطرف شد و سپاه دانش به محو لکه ننگ دیگری که همانا بیسوادی اکثریت مردم بود قیام کرد. اصول دیگر منشور انقلاب نعمت بهداشت و درمان را بدورترین روستاهای کشور تعمیم داد و با سپاه ترویج و آبادانی سیمای دهات را دگرگون ساخت منابع طبیعی و آب و جنگل که از مواهب الهی و ودایع ملی است بحق ملی شد و خانه انصاف مظهر عدل پهلوی برای روستائیان گردید.

انقلاب آموزشی آثار خود را در مراکز عالی آموزشی بظهور رسانید و امیدواریم اصل انقلاب اداری نیز در اجرای نیات مقدس شاهنشاه آریامهر تحقق یابد.

همکاران محترم- پیروزیهای حاصله در دوران انقلاب سفید ایران بحدی است که سنجش ارزشهای آن با معیارهای کلامی مشکل بنظر می‌رسد- یکی از این ارزشها ارزش انسانی و شخصیت است که انقلاب به اکثریت ملت ایران بخشیده است- گروههای عظیم کشاورز و کارگر با اراده متین و رأی مستقیم خود حق اداره سرنوشت خویش را بدست آورند و بانوان که نیمی از نیروی انسانی مملکت بوده و تا پیش از انقلاب از دخالت در امور سیاسی و اجتماعی محروم بودند امروز در بسیاری از مقامات حساس مملکتی دوشادوش مردان به ایفاء وظایف ملی اشتغال دارند.

گذشته از نتایج ملی انقلاب برای ایرانی نظری هم به آثار بین المللی این تحول سازنده بیافکنیم.

در همین دوران انقلاب سفید است که این پرچمدار حقوق بشر در جهان معرفی می‌شود و ملل متحد بزرگترین کنگره جهانی حقوق بشر را در پایتخت ایران بریاست یک شاهدخت ایرانی خواهر والاگهر و نیکو کار شاهنشاه ایران برپای می‌دارد در همین دوران انقلاب است که کنفرانس وزراء اموزش کشورهای جهان بدعوت یونسکو در ایران اجتماع می‌کردند تا از تجربیات ملت ایران در پیکار با بیسوادی برای ملل گیتی ارمغان برد در همین دوران انقلاب است که طرح انسانی لژیون خدمتگزاران بشر جهانیان را در برابر بشر دوستی و خیر خواهی شاهنشاه ایران به تعظیم و تکریم و امید دارد و این طرح ایرانی در بزرگترین مجتمع جهانی یعنی سازمان ملل متحد باتفاق آراء تأیید و تصویب می‌شود.

در همین دوران انقلاب است که ایران رهبری کشورهای صادر کننده نفت را در برابر کمپانیهای نفتی بدست می‌گیرد و قطعنامه اوپک در احقاق حق کشورهای صاحب نفت یا رهبری شاهنشاه ایران بثمر می‌رسد در همین دوران انقلاب است که سیاست مستقل ملی ایران شرق و غرب را در برابر ناسیونالیست مثبت ایران باحترام و ستایش وا می‌دارد و همه ملل به تأیید راه ایران زبان به تمجید و تحسین می‌گشایند و به شکوهمندترین آیین ایران اشاره می‌کنیم در همین دوران انقلاب است که خاطره عظمت شاهنشاهی و مجد و شوکت ایران تجدید می‌شود و جشن دو هزار و پانصدمین سال شاهنشاهی ایران در حضور برجسته ترین رهبران و شخصیتهای سیاسی جهان برگزار می‌گردد.

در پایان عرایظم لازم میدانم که یک بار دیگر از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم سالروز انقلاب ششم بهمن را به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر و قاطیه به ملت ایران شادباش و تهنیت عرض نمایم (احسنت- احسنت).

- ختم جلسه

۱۷- ختم جلسه.

نایب رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم می‌کنیم موقع و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(در ساعت یک و ده دقیقه بعد از ظهر ختم شد.)

نایب رئیس مجلس شورای ملی- دکنر حسین خطیبی.