مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ تیر ۱۳۵۳ نشست ۱۷۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۴ تیر ۱۳۵۳ نشست ۱۷۵
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه ۴ تیرماه ۱۳۵۳
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان مهندس اربابی- امام مردوخ – اولیاء – بختیاری پور- اهری- مهندس بدیعی- مهندس برومند- دکتر حبیب بهبهانی- مهندس عنایت بهبهانی- دکتر پرتواعظم- پوربابائی- پیمان- دکتر جزایری- جعفری- مهندس جلالی- جهانی- حکمت یزدی- تیمسار خطیب شهیدی- دکتر خطیبی- دکتر دادفر- داروئی – دشتی- حسام الدین رضوی- دکتر زهرائی- سعادت- دکتر سنگ – صائب- دکتر ضیائی- عبدالحسین طباطبائی- دکترعدل- دکتر عسگری- عضنفری- دکتر غنی- مهندس فرخ- فهیمی- قدردان- محمد ولی قراچورلو- کسرائی- دکتر کفائی- مهندس کیا- دکتر لقمان ادهم- دکتر مدنی- مهندس عبدالحمید معینی- مهندس معینی زند- دکتر محمد حسن موسوی- دکتر نجیمی- نیک پور- دکتر سعید- خانم آصف زاده- خانم جهانبانی- خانم مزارعی.
غائبین مریض
- آقایان دکتر شریف امامی- تیمسار حکیمی- دکتر مشایخی- مهرزاد- دکتر نصیری- خانم اسدی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر علومی- مهندس خسروی- دکتر متین- اکبر مسعودی – احتشامی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر علومی- مهندس خسروی- دکتر متین- اکبر مسعودی – احتشامی.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر علومی تشریف بیاورید.
دکتر علومی- شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانوی ایران، از دیروز مهمان حضرت وارلری ژیسکاردستن رئیس جمهوری فرانسه و بانو ژیسکاردستن هستند. ملت فرانسه، صمیمانه ترین مراتب تجلیل و احترام را نسبت به شخصیت باعظمت جهانی شاهنشاه و شهبانوی ایران، ابراز می‌دارد (صحیح است).
طبق اعلام خبرگزاریهای بزرگ جهان، شور و هیجان مردم پاریس در استقبال از مقدم شاهنشاه و شهبانوی ایران، توصیف ناپذیر است (صحیح است). به گفته پرزیدان والری ژیسکاردستن، فرانسه از اینکه میزبان شاهنشاه است بخود می‌بالد.(احسنت).
شاهنشاه ایران در پاسخ رئیس جمهور فرانسه می‌فرمایند:
در گذشته نه تنها هیچ موضوعی موجب جدائی ایران و فرانسه از یکدیگر نشده بلکه نوعی جاذبه عمیق قلبی همواره بین دو ملت وجود داشته است.
در مصاحبه خویش با هفته نامه انفرماسیون، شاهنشاه فرمودند که در پاریس پیرامون یک قرارداد اقتصادی ۲۵ میلیون فرانکی با رئیس جمهوری فرانسه مذاکره خواهند فرمود.
بدنبال انعقاد موافقتنامه‌های اخیر همکاری اقتصادی، فنی، علمی و فرهنگی، این رشته‌های پیوند باز هم تحکیم یافته است (صحیح است).
این پیوند مستحکم میان ملت ایران و ملت فرانسه ریشه‌های عمیق تاریخی دارد. در متن تاریخ حیات هر دو ملت پرتوافکن است.
ملت فرانسه نسبت به رهبر افتخارآفرین ایران، شاهنشاه کشور با عظمت شاهنشاهی ۲۵۰۰ ساله، مشعلدار تمدن بشر، نسبت به رهبر انقلاب بزرگ بشردوستانه ایران، انقلاب شاه و ملت، نسبت به سیاست خردمندانه ناسیونالیزم مثبت سیاست مستقل ملی ایران، با دیده احترام خاص می‌نگرد (صحیح است). مطبوعات فرانسه و دیگر نقاط جهان بمناسبت سفر اخیر شاهنشاه نسبت به شخصیت جهانی شاهنشاه و عظمت مقام رهبر ایران در حل مسائل جهانی و بخصوص نفت، کمال احترام را ابراز می‌دارند (احسنت).
روزنامه لاناسیون La Nation در این زمینه مقاله‌ای دارد که مایه افتخار و مباهات ملت ایران در سطح جهانی است. وسایل ارتباط جمعی جهان، ایران را در خاور میانه یک کشور بسیار نیرومند و از پایه‌های صلح جهانی میدانند.
روزنامه لوفیگارو Le Figaro، سفر شاهنشاه را برای انجام کارها و امور بین المللی میداند تلاشی که در طی سی وسه سال سلطنت پرافتخار شاهنشاه ایران، مستمراّ ادامه یافته است.
ملت فرانسه بزرگترین مراتب تجلیل بیسابقه را به پیشگاه شاهنشاه و شهبانوی ایران تقدیم می‌دارد و خاطره پیوندی را تجدید می‌کند که میان دو ملت ایران و فرانسه در طی تاریخ وجود داشته و دارد.
آلبرمانیوس دانشمند و فیلسوف قبل از رنسانس وقتی در پاریس کتب «قانون» و «شفا» از آثار فیلسوف بزرگ شرق، بوعلی سینا را تدریس می‌کرد لباس بوعلی سینا را می‌پوشید.
همین کسوتی که بر تن استادان مجامع علمی غرب پرتوافکن می‌باشد تأثیر فلسفه و علم و اندیشه و فرهنگ ایرانی در جهان بشریت است.
جبر و مقابله خیام و خوارزمی، پایه استدلال دکارت و پاسکال و دیگر متفکران دنیای نوین فرانسه بعد از رنسانس بود که مشعلهای فروزان دانش جهانی را بدست پاستورها، لاوازیه‌ها، ولترها و منتسکیوها سپردند.
عظمت فلسفه امام محمد غزالی و صدرالمتألهین و شهاب الدین سهروردی، زوایای تاریک جهل قرون وسطای غرب را با پرتو دانش و بشردوستی فلسفه شرق روشن ساخت.
آندره ژید نویسنده قرن بیستم فرانسه در دفتر چهارم از دفترهای جدید ایرانشناسی، بیان می‌کند که سعدی و فردوسی و حافظ و خیام در فکر واندیشه او تأثیر عمیق داشته‌اند.
هانری دورنیه Henri de Regnier شاعر فرانسوی که از ۱۸۶۴ تا ۱۹۳۶ زیست، تأثیر مولوی را در شعر خویش بیان می‌نماید و همان سخنی را گویا است که گوته شاعر آلمانی دارد و می‌گوید: آثار مولوی تنوع عجیبی را عرضه می‌دارد.
مولوی خود احترامی خاص برای عطار و سنائی قائل است و می‌گوید: عطار روح بود و سنائی دو چشم او، ما از پی سنائی و عطار آمدیم معهذا دنیای غرب، مولوی را در بیان معنویت زندگی بشر، بی رقیب میداند.
شاهنشاه ایران مظهر تجلی بخش فلسفه انساندوستی هستند که حاکم بر فرهنگ و تمدن و فلسفه و اندیشه ملت ایران است (صحیح است) فلسفه بشردوستی و حفظ صلح و این خط مشی، اندرز شاهنشاه ایران به جهان بشریت است.
انساندوستی شاهنشاه ایران و مقام معظم له در حفظ صلح جهانی، برای ملت ایران افتخارآفرین است. تجلیل بیسابقه ملت فرانسه از شاهنشاه ایران، مبین عظمتی است که جهان بشریت برای مقام شاهنشاه قائل است و ملت ایران به وجود شاهنشاه باعظمت خویش بر خود می‌بالد (صحیح است).
دومون ترلان نویسنده معاصر فرانسوی می‌گوید:
من هنوز از این کلمه (ایرانی) منقلب می‌شوم سحر کلمه پس از احساس، باز می‌ماند همچون روشنی شفق که پس از غروب خورشید، برجا است. هر یک از ما یک ایران دورنی دارد.
باعی که گل افشانی می‌کند و غلبه ناپذیر است.
جهان بشریت، امروز با پرتوافکنی تجلیات انسانی افکار عالیه رهبر خردمند ایران، از خط مشی بشردوستانه رهبر ایران تجلیل می‌کند و ملت فرانسه نیز با ارتباط عمیق فرهنگی و تاریخی میان دو ملت، مبین سخنی است که در کلام سعدی و حافظ و خیام می‌بینیم و با پرتو آن در کلام ژیدومون ترلان و بالزاک و مارسل پروست و دیگر چهره‌های ادبی و علمی فرانسه که ستایشگر نظام تمدن و فرهنگ ایران هستند نظامی مستحکم در پرتو آئین مقدس شاهنشاهی، جاوید شاه. (احسنت – احسنت)
رئیس- آقای مهندس خسروی بفرمائید.
مهندس حسین خسروی- مقام ریاست محترم، همکاران معظم،
محترماّ باستحضار میرساند که بنا بدعوت وزارت تعاون و امور روستاها از کمیسیون تعاون و امور روستاهای مجلس شورای ملی نمایندگان مجلس جهت بازدید از شرکتهای زارعی استان خراسان از تاریخ بیست و نهم خرداد ماه جاری لغایت سوم تیرماه به مشهد مقدس و شرکتهای سهامی زراعی فرحناز و شاه آباد قائنات عزیمت نمودند و در این مسافرت جنابان آقایان رهبری و خلخالی معاونین محترم وزارت تعاون و امور روستاها در معیت کمیسیون از تهران حرکت فرمودند و کلیه فعالیتهای انجام شده را باعضاء کمیسیون از نزدیک رائه دادن که بدینوسیله از ایشان تشکر می‌نماید (احسنت).
همانطور که مستحضرند پس ازانقلاب اصیل شاه وملت که رکن اساسی آن اصلاحات ارضی بود آزادی دهقانان که اکثریت قاطع جمعیت این مملکت را تشکیل می‌دهند تأمین گردید و با بهره مندی از رهبریهای خلاقه و اندیشمندانه شاهنشاه آریامهر کشور عزیر ما هر روز وقایع مهم و رویدادهای سازنده که ناشی از افکار بلند و خردمندانه مقام شامخ سلطنت است همانا تشکیل شرکتهای سهامی زراعی در مناطق مختلف مملکت است که دهقانان آزاده بتوانند با سهیم شدن در این شرکتها با فنون جدید کشاورزی از مرحله کاشت تا برداشت آشنا شده و با یکپارچه شدن مزارع کشاورزی سیستمهای نوین کشاورزی مکانیزه را فرا گیرند (صحیح است) و بدینوسیله از خورد شدن اراضی قابل کشت و زرع به قطعات غیراقتصادی جلوگیری می‌شود و در نتیجه نسبت به توسعه سطح زراعت خود اقدام و با بالا رفتن سطح تولیدات کشاورزی به درآمد سالیانه خود چند برابر بیش از پیش بیفزایند و بهره مند شوند (صحیح است) و بایستی بعرض برسانم که در این مسافرت نمایندگان محترم از نزدیک و برأی العین فعالیتهای ارزنده و ثمربخش و سازنده شرکتهای سهامی زراعی استان خراسان را مشاهده و ملاحظه فرمودند و حال بشرح فعالیتهای هر یک از شرکتهای سهامی مذکور می‌پردازم.
شرکت سهامی زراعی فرحناز در تیر ماه ۱۳۴۷ با عضویت ۹۶ نفر اعضاء در قریه دیزیادسفلی تشکیل گردید و با سرمایه ۲۴۰۰۰۰۰ ریال مشتمل بر ۲۴۰۰ سهم یکهزار ریالی که بین سهامداران بطور مساوی تقسیم شده و سطح کلی اراضی آن ۳۲۴۲ هکتار است که سالیانه در حدود ۵۵۰ هکتار آن کشت می‌شود و محصولات عمده آن چغندر قند، گندم و جو، یونجه و فرآورده‌های دامی و قالی بافی و صنایع دستی است و دارای تأسیسات زیربنائی از قبیل خانه‌های مسکونی برای سهامداران، کارمندان دارای خانه فرهنگ روستائی و دو باب مدرسه، حمام کشتارگاه، رختشویخانه، غسالخانه، خوابگاه سپاهیان، دفتر هیئت مدیره و دارای سه واحد دامداری، دو دستگاه ژنراتوربرق، انبار غله، کارگاه صنایع دستی، تعمیرگاه ماشین آلات و دفتر هیئت مدیره می‌باشد در این شرکت سالیانه ۲۰۰۰ رأس گوسفند داشتی و ۲۰۰۰ رأس گوسفند پرواری و پرواربندی نگاهداری می‌شود و در کارگاههای قالی بافی آن ۱۳۸ متر مربع قالی بافته شده است.
منابع آب شرکت قبلا بوسیله یک قنات تأمین میشده که ۲۰ لیتر در ثانیه بوده و حالیه با حفر ۶ چاه عمیق دارای ۳۶۰ لیتر آب در ثانیه می‌باشد که با آن در حدود ۵۵۰ هکتار زراعت آبی می‌کنند و در حدود ۱۵۰۰ هکتار از اراضی شرکت تسطیح شده است دارای ۵ دستگاه تراکتور و کمباین و سایر ماشیــن آلات کشاورزی می‌باشند کلیه سهامداران از خانه فرهنگ روستائی و کودکان آنها از مهد کودک استفاده می‌کنند و اعضاء خانواده آنان از باشگاه و تلویزیون، کتابخانه استفاده می‌نمایند.
جمع کل تولید ناخالص شرکت در سال ۱۳۵۲ مبلغ ۲۹۳۹۸۷۴۴ ریال بود و سود خالص شرکت بالغ بر ۹۰۳۳۲۹۹ ریال بوده است بنابراین سود هر سهم شرکت ۳۸۲۰ ریال است که پس از کسر ذخیره قانونی و اندوخته سالهای بعد سود قابل پرداخت برای هر سهم ۱۸۹۵ ریال و برای هر سهامدار ۴۷۳۷۵ ریال می‌باشد و با احتساب میزان متوسط دستمزد دریافتی هر سهامدار در طی مدت سال ۴۰۰۰۰ ریال بوده است کلا سود ویژه درآمد سالیانه هر یک از سهامداران مبلغ ۸۷۳۷۵ ریال است که با توجه به درآمد همین زارعین در سالهای قبل از تشکیل شرکت در حدود ۸۰۰% درصد افزایش یافته است زیرا درآمد سالیانه هر خانوار زارعین قبل از تشکیل شرکت ۱۷۲۵۰ ریال بوده است.
پس از زلزله خانمانسوز و جانگداز شهریور ۱۳۴۷ که موجب تلفات زیادی در منطقه گناباد و قائنات شد چندین هزار نفر به هلاکت رسیدند و بالغ بر ۵ شهر و بیش از ۲۵۰ قریه درآن منطقه ویران گردید ولی در همان موقع با تشریف فرمائی اعلیحضرت همایون شاهنشاه و علیا حضرت ملکه فرح پهلوی به منطقه قائنات روح تازه‌ای به کالبد زلزله زدگان آن منطقه دمید و به امر شاهنشاه آریامهر شرکتهای سهامی زارعی در منطقه تیم بیوک قائنات تشکیل گردید این شرکت دارای ۱۲۴۸ عضو و با سرمایه ۶۷۰۱۲۰۰۰ ریال مشتمل بر ۶۷۰۱۲ سهم یکهزار ریالی تشکیل شده است و در این شرکت در حدود ۸۰۰۰ نفر جمعیت زندگی می‌کنند.
سطح کل اراضی شرکت ۲۷۰۰۰ هکتار است که تمامی آن قابل کشت و زرع است و سالیانه ۴۰۰۰ هکتار آن مورد کشت و زرع قرار می‌گیرد محصولات عمده آن چغندر قند، گندم، جو، یونجه، خشخاش، زعفران و فرآورده‌های دامی و صنایع دستی می‌باشد در این شرکت به امر شاهنشاه آریامهر ۷۰۰ دستگاه ساختمان روستائی به وسیله قسمت مهندسی ارتش برای روستائیان ساخته شده که در حال حاضر کلیه سهامداران و خانواده آنها در آنها سکونت دارند و سایر ساختمانهای احداث شده شامل ۱۶۵ دستگاه می‌باشد که شامل ساختمانهای هیئت مدیره صنایع دستی، نیروگاه برق، مدیر عامل و کارشناس، ساختمان انبار، خانه کارمندان، خوابگاه سپاهیان، انبار غله، اصطبل، اطاق موتور بانان، دهسرا، حمام، درمانگاهها، مدارس، نانوائی، فروشگاه تعاونی، قصابی، خواربارفروشی و غیره می‌باشد.
در این شرکت سالیانه ۲۴۲۰۰ رأس دام داشتی و پرواری وجود دارد که درآمد حاصله از فروش دامهای پرواری در سال ۱۳۵۲ بالغ بر ۹۸۷۵۰۸۹ ریال بود، و همه ساله تعداد ۱۰۰۰۰ رأس گوسفند پرواری به بازار عرضه می‌شود در این شرکت تاکنون ۸۵ کیلومتر جاده شوسه در اراضی شرکت ایجاد شده که دو طرف آن درختکاری است منابع آب شرکت قبلا شامل ۲۷ حلقه چاه عمیق با ظرفیت ۱۳۸۲ لیتر در ثانیه بوده و در حال حاضر علاوه بر قنوات و چاههای مذکور شرکت دارای ۴۵ حلقه چاه عمیق به آبدهی ۱۹۳۹ لیتر در ثانیه می‌باشد در این شرکت کلیه عملیات کشاورزی با ۲۷ دستگاه تراکتور و سایر ماشین آلات کشاورزی بطور مکانیزه و صددرصد فنی انجام می‌شود امور حسابداری و اداری و فنی شرکت بوسیله خود سهامداران که در کلاسهای کارآموزی تربیت شده‌اند و آموزش دیده‌اند کلا انجام می‌شود شرکت دارای خانه‌های فرهنگ روستائی و مهد کودک می‌باشد که کلیه اعضاء شرکت از باشگاه و کتابخانه و خانه فرهنگ روستائی استفاده می‌کنند و کودکان آنها در مهد کودک تربیت می‌شوند و آموزش می‌بینند و در روز یک وعده غذای گرم به کودکان داده می‌شود.
جمع کل تولیدات ناخالص این شرکت در سال ۱۳۵۲ مبلغ ۱۲۷۳۷۲۵۱۱ ریال و سود قابل تقسیم شرکت بالغ ۲۰۹۷۴۷۵۶ ریال می‌باشد و میزان متوسط دستمزد هر یک از سهامداران در سال ۱۳۵۲ مبلغ ۳۰۰۰۰ ریال بوده و با احتساب سود ویژه درآمد سالیانه هر یک از سهامداران به مبلغ ۶۰۰۰۰ ریال بالغ گردیده و به مبلغ فوق درآمدهای شخصی از قبیل درآمد دامداری و قالیبافی آنها را بایستی اضافه نمود و با مقایسه به درآمد این زارعین قبل از تشکیل شرکت که معدل هر خانوار آن ۶۰۰۰ ریال بوده در حال حاضر ۸۰۰% درصد درآمد هر خانوار زارعین این شرکت افزوده شده و سطح کشت زارعین که قبل از تشکیل شرکت ۲۲۰۰ هکتار بوده در حال حاضر به ۳۵۰۰ هکتار رسیده است.
در خاتمه لازم میداند از راهنمائیهای صمیمانه و پذیرائیهای گرمی که از طرف مقامات وزارت محترم تعاون و امور روستاها که از اعضاء محترم کمیسیون تعاون مجلس شورای ملی بعمل آورده‌اند صمیمانه تشکر نماید (احسنت) و همچنین از آقای مهندس صدقیانی وزیر محترم تعاون و امور روستاها که جهت بازدید از فعالیتهای ارزنده و سازنده و ثمربخش شرکتهای سهامی زراعی خراسان از کمیسیون دعوت فرموده‌اند سپاسگزاری نمایم (احسنت) و توفیق کامل دولت جناب آقای هویدا نخست وزیر معظم را در اجرای اوامر شاهنشاه آریامهر در رفاه و آسایش و بالا بردن سطح درآمد کشاورزی و بهبود کامل معیشت و زندگی زارعین این مملکت را که همواره مورد توجه کامل شاهنشاه آریامهر است از خداوند متعال مسئلت می‌نماید (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای دکتر متین بفرمائید.
دکتر متین – مرگ شادروان سناتور عباس مسعودی سرباز فداکار شاهنشاه آریامهر و کشور ایران و پدر مطبوعات پایان یک حماسه بود.
- مرگ اگر مرد است گو سوی من آی
- تا در آغوشش بگیرم تنگ تنگ
- من از او عمری ستانم جاودان
- او زمن دلقی ستاند رنگ رنگ (احسنت).
حقاّ و واقعاّ جای سناتور عباس مسعودی در سنگر مبارزان شاهنشاه آریامهر و میهن عزیز خالی است ولی بدون تردید روحش با فرشتگان آسمانی قرین است زیرا این مرد خدمتگزار در طول ۵۰ سال تلاش شبانه روزی خود جز خدمت به شاهنشاه آریامهر و مردم ایران و مطبوعات کار دیگری نگرد بنابراین خدماتش در پیشگاه خداوند بزرگ مأجور خواهد بود (انشاءالله).
مسعودی در سنگر اطلاعات در سنگری که خود او از هیچ بوجود آورد و پس از ۵۰ سال به اوج عظمت رسانید که امروز مایه آبرو و حیثیت مطبوعاتی کشور است جان بجان آفرین تسلیم کرد بلی مسعودی اکنون در بین ما نیست ولی:
- از شمار دو چشم یک تن کم
- از شمار خرد هزاران پیش
شادروان مسعودی آنچنان مورد لطف و مرحمت شاهنشاه محبوب آریامهر بود که با صدور دستخط همایونی شاهنشاه آریامهر و شهبانوی نیکوکار که بوسیله جناب آقای امیر اسدالله علم وزیر محترم دربار شاهنشاهی به خانم و فرزندانش و مخصوصاّ آقای فرهاد مسعودی که هم اکنون باید بار سنگین اطلاعات مؤسسه بزرگ مطبوعاتی که یازده نشریه دارد بدوش بکشد ابلاغ شد از خانواده مسعودی دلجوئی بعمل آمد. بلی این است نتیجه خدمت شایسته و بایسته به شاهنشاه و ملت ایران زیرا:
- نام نیکی گر بماند ز آدمی
- به کزو ماند سرای زرنگار (صحیح است)
در این چند روزه همه دیدیم که در مرگ سناتور عباس مسعودی تمام طبقات اعم از دولت و دولتیان، سناتورهای، نمایندگان مجلس، بازرگانان، مطبوعات و ارباب جراید، صاحبان صنایع. اصناف، پیشه وران کارگران همه و همه چه در تشییع جنازه آن مرحوم از محل روزنامه اطلاعات و چه در روز ختم در منزل آن شادروان همه شرکت کردند همه می‌گریستند و از مرگش متأثر بودند زیرا مردی پرکار، با دانش، شاهدوست و وطن پرست و خادم واقعی و حقیقی مطبوعات از میانشان رفته بود در تمام مراکز استانها و شهرستانها طبقات مختلف از مرگ سناتور مسعودی متأثر شدند و بی ریا برای او مجالس ختم و سوگواری برقرار کردند و این بهترین نمونه قدردانی از فرزند خلف مملکت است که همه جریان آنرا دیدیم.
رجال ممیلکت اعم از وزرا، سناتورها، نمایندگان مجلس، استانداران که مورد سؤال خبرنگاران مطبوعات قرار گرفته بودند هر یک بنوعی از مرگ مسعودی اظهار تأسف نموده و واقعاّ آنرا ضایعه‌ای برای مطبوعات کشور دانستند.
از دکتر منوچهر کلالی وزیر مشاور و دبیر کل حزب ایران نوین در این خصوص سئوال شد که نظریـه اش را بگوید دکتر کلالی گفت و در شأن و مقام مسعودی اظهار داشت «روزنامه با اطلاعات شروع شد».
سناتور دکتر محمد سجادی گفت «مسعودی سرمش خدمت و پشتکار بود» سناتور تجدد گفت «مسعودی مردی بزرگ و انسانی فداکار بود» سناتور مسعودی خالق مطبوعات نوین و اطلاعات که بزرگترین روزنامه عصر کشور بوده و هست به تمام پنج قاره عالم سفر کرد و از هر سفر خرمنهای بزرگ توشه و اطلاعات و علم و دانش به کشور آورد که همه آنها طی کتب متعددی چاپ شده در دسترس خوانندگان عزیز کشور قرار دارد از آن جمله:
۱- ایران را دوست داشتن و ایرانی ماندن،
۲- با من به آمریکا بیائید،
۳- بازدید از شوروی،
۴- سفر روحانی و هندوستان،
۵- با خاور دور و سرزمین شگفتیها آشنا شوید،
۶- خلیج فارس،
۷- چین سرزمین شگفتیها.
من آنچه در باره کار و کوشش و زحمات پنجاه ساله و خدمتگزاری صادقانه سناتور عباس مسعودی به شاهنشاه آریامهر و کشور ایران و مطبوعات کشور بگویم کم است و این مقال امکان آن را نمی‌دهد که از عهده یکی از هزاران برآیم و لذا سخنانم را با این شعر معروف استاد ادیب پیشاوری خاتمه می‌دهم:
- یکی گل در این نغز گلزار نیست
- که چیننده را زان دو صد خار نیست
- منه دل به آوای نــرم جــــها ن
- جهان را چو گفتار کردار نیستــــت
- گهی قیرگون گه چوروشن چراغ
- جهان را جز این دو دگر کار نیسـت
- چو اسب تهمتن گسسته مهـــار
- چو شبدیز کش بر سر افسار نیسـت
- مشو غره بـر عهـد و زنهـار وی
- به نزدیک وی عهد و زنهار نیســت
- در این کهنه بازار پر مشتـــر ی
- متــاع مــرا کس خریــدار نیســت (احسنت).
در پایان عرایضم از طرف نمایندگان مجلس شورای ملی و خود، مرگ جانگذاز سناتور عباس مسعودی را به خانواده ایشان مخصوصاّ به آقای فرهاد مسعودی فرزند ارشد آن شادروان و همکار عزیز ما جناب آقای محمد علی مسعودی و جامعه مطبوعات تسلیت عرض نموده بقای عمر بازماندگان و بقا و پیشرفت مؤسسه عظیم اطلاعات را از درگاه ایزد متعال مسئلت می‌نمایم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای اکبر مسعودی بفرمائید.
اکبر مسعودی- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی:
دیروز، پاریس، از رهبر بزرگ ملت ایران، با گرمی فوق العاده استقبال کرد و به شخصیت جهانی شاهنشاه ایران ارج بسیار نهاد، احترام فوق- العاده رئیس جمهور و رجال فرانسه به شاهنشاه آریامهر، بعنوان یک رهبر بزرگ در جهان امروز و بعنوان یک حامی صلح و طرفدار تفاهم بین ملتها می‌باشد (صحیح است). شاهنشاه آریامهر، در جهانی که با شتاب بسوی مادیات می‌رود و معنویات را بدست فراموشی میسپارد، پرچم عدالت، آزادیخواهی. دفاع از حقوق ملتها را بدست گرفته و در راه خدمات انسانی و بشری قدمهای مهمی برداشته‌اند (صحیح است) کمک به کشورهای در حال توسعه و یاری به مردمی که فقر ونداری آنان را از پای درآورده، کمک به کشورهای مسلمان که از جنگ آسیب و زیان فوق العاده دیده‌اند از جمله اقداماتی است که رهبر بزرگ کشور ما پیشقدم آن بوده‌اند (صحیح است) بعلاوه شاهنشاه در کشور خود رهبر بزرگترین نهضت و انقلاب رهائی بخش ملی بوده که در اثر آن میلیونها انسان بحقوق خود رسیده و از قید و بند ظلم و ستم قرون و اعصار رهائی یافته‌اند (صحیح است) بهمین جهت است که رهبر بزرگ کشور ایران بهرجا قدم می‌نهد و بهر کشور مسافرت می‌فرمایند با استقبال محافل احتماعی و سیاسی روبرو می‌شوند و مردم ترقی خواه و اصلاح طلب مقدم معظم له را گرامی می‌دارند. چنانکه دیروز و دیشب مقدم شاهنشاه و شهبانو با چنان استقبال و شور و هیجانی روبرو گردید که بی سابقه بود و تجلیل از سیاست مستقل ملی ایران و پیشرفتهای کشور، در بیانات دیشب رئیس جمهوری فرانسه، جلوه‌ای از احترام عمیق نسبت به رهبر بزرگ کشور ما می‌باشد. دعوت شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانو به کشور فرانسه از طرف حضرت والری ژیسکاردستن و بانو در هفته‌های اولی که به مقام ریاست جمهوری کشور فرانسه انتخاب شده‌اند خود نشانه احترام عمیق ایشان و ملت و دولت فرانسه برا اعلیحضرتین وملت و کشور ایران می‌باشد (صحیح است) روابط ایران و فرانسه در تاریخ دارای ویژگیهائی است زیرا این روابط مربوط به امروز و دیروز نیست و سابقه ۷۰۰ ساله دارد و دو ملت در طول قرون، همیشه با روح سرشار از مودت و دوستی و تفاهم در ارتباط بوده، مردم ایران تمدن و فرهنگ فرانسه را دوست داشته و متقابلا تمدن و فرهنگ و هنر باستانی کشور ما در میان فرانسویان حای شایسته‌ای داشته است در مورد روابط سیاسی و اقتصادی نیز بهمین ترتیب هیچگاه بین دو کشور اختلافی نبوده و دو دولت همه وقت سعی در بسط و توسعه روابط سیاسی و اقتصادی و بازرگانی داشته‌اند بخصوص در دوران جمهوری پنجم روابط سیاسی کشور ما با فرانسه بنحو بارزی رو به گسترش بوده است، در سالهای اخیر با توسعه روابط اقتصادی و تجارتی و صنعتی و فرهنگی همکاری بین دو کشور فزونی یافته بطوریکه بموجب قراردادهای مهم اقتصادی، میزان مبادلات به بیش از سه میلیارد دلار بالغ گردید، با انجام مذاکرات تازه و انعقاد قراردادهای جدید این مبلغ تا ۵۰ میلیارد دلار افزایش می‌یابد.
مسلماّ در سفر شاهنشاه آریامهر، مذاکرات مهمی که پیرامون همه مسائل بخصوص نفت، گاز، انرژی و شرکت همه جانبه فرانسویان در برنامه عمرانی پنجم و سرمایه گذاری در امور پتروشیمی و فولاد صورت می‌گیرد، همکاری مشترک دو کشور بنحو قابل ملاحظه‌ای فزونی می‌گیرد.
شک نیست تجلی شخصیت شاهنشاه آریامهر در این سفر و مذاکراتی که انجام می‌گیرد سبب آنست که کشور ما و پیشرفتهای شگرف آن در زمینه‌های مختلف بیشتر از پیش به فرانسویان معرفی گردد (صحیح است). همچنین شخصیت شهبانوی ارجمند کشور ما و دیدار معظم لها از مؤسسات اجتماعی و آموزشی فرانسه، با احاطه‌ای که بانوی اول کشور ما به مسائل اجتماعی دارند موجبات سربلندی هر چه بیشتر کشور و ملت ما را فراهم می‌آورد (صحیح است).
در اینجا باید از دقت نظر و احاطه و وسعت دید و بزرگی افکار رهبر عالیقدر کشور ایران در مسائل بین الملی و مسائل خاص مربوط به کشور خودمان یاد کنیم مخصوصاّ در مورد مطالبی که در آستانه سفر به کشور فرانسه طی مصاحبه با روزنامه نگار فرانسوی مطرح فرموده‌اند، شاهنشاه آریامهر با روشن بینی خاص راجع به دسترسی به سلاح هسته‌ای فرموده‌اند: ایران در اندیشه ساختن سلاحهای اتمی نیست اما اگر دولتهای کوچک خود را مجهز به سلاح اتمی کنند طبعاّ ایران در این فکر تجدید نظر خواهد کرد. شاهنشاه تمایل کشورخودرا برای آنکه نخستین کشور تولید کننده نفت باشد که از نیروی هسته‌ای بعنوان منبع انرژی بهره بگیرد اعلام فرمودند تا بدان وسیله ذخائر گسترده نفـت کشــور برای بهــره گیری در صنایع حفظ شود. افزایش بهای نفت نیز یکی دیگر از موضوعاتی است که شاهنشاه آریامهر بدان اشاره و تأکید فرموده‌اند که آنچه ما می‌خواهیم تجدید نظر سالانه در قیمت نفت است، افکار و اندیشه‌های شاهنشاه آریامهر همیشه امید بخش و شادی آفرین برای ملت ایران بوده و افکار عمومی مردم همه گاه پشتیبان اقدامات بزرگ انسانی، بشر دوستانه، و ترقیخواهانه شاهنشاه آریامهر می‌باشد (صحیح است).
در پایان لازم است از توجهات دولت به انجام قسمتی از خواسته‌ها و احتیاجات حوزه انتخابیه خود شهرستان سمیرم تشکر نماید و در ضمن تقاضا داردم نسبت به اجراء سایر نیازهای آن شهرستان که مکرر عنوان کرده‌ام بخصوص در مورد ساختن راه سمیرم و اسفالت آن اقدام فوری صورت گیرد، رودخانه ماربر که از شهرستان سمیرم می‌گذرد محتاج به پل است تا روستائیان بتوانند با عبور از پل رفت و آمد کنند با وجود آنکه مدت ۳ سال است اینجانب راجع به احداث پل روی رودخانه ماربر به همه مقامات متوسل شده‌ام از اقدام خود نتیجه نگرفته و معلوم نیست کدام مقام و وزارتخانه مسئول ساختن این پل می‌باشد، هزاران نفر روستائی ساکنان روستاهای اطراف رودخانه مصراّ از دولت آقای هویدا تقاضا دارند برای ساختن پل دستور اکید صادر نمایند (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی- من قبل از هر کلام بعنوان یک عضو جامعه مطبوعات ایران و به نمایندگی از طرف حزب مردم، از جراید فرانسه که شخصیت جهانی رهبر عالیقدر ایران را مورد ستایش قرار داده واز مردم پاریس که با شور و هیجان هرچه تمامتر مقدم شاهنشاه و شهبانوی ایران را گرامی داشته و به استقبال توصیف ناپذیری پرداخته‌اند سپاسگزاری می‌کنم (احسنت) و یقین دارم با سوابق درخشان ممتد فرهنگی و تاریخی و سیاسی که بین ایران و فرانسه موجود است و با احترام خاصی که حضرت رئیس جمهور جدید فرانسه به شاهنشاه ایران داشتند و معظم له را یک رهبر افتخارآفرین توصیف کرده‌اند و جاذبه عمیق قلبی که بین دو ملت وجود دارد در این سفر تاریخی نیز مذاکرات سازنده‌ای پیرامون انعقاد قراردادهای مهم اقتصادی و فنی و فرهنگی بعمل خواهد آمد (صحیح است).
و اما موضوع دیگری که می‌خواهم با اجازه نمایندگان محترم آنرا مطرح سازم فقدان ناگهانی شیخ مطبوعات و بنیانگزار مؤسسه اطلاعات است که بدون تردید یک ضایعه جبران ناپذیری برای جامعه مطبوعات ایران بشمار می‌رود.
من از سال ۱۳۱۸ یعنی از زمانی که هنوز دانشجوی دانشگاه بودم با این مؤسسه همکاری خود را آغاز نموده و تاسال پرماجرای ۱۳۳۰ دنبال نمودم در تمام آن سالهای بحرانی با هدایت مدیر فقید اطلاعات و حمایت و معاضدت همه جانبه سناتور محمد علی مسعودی سردبیر وقت اطلاعات به مبارزه قلمی و قدمی با متجاسرین آذربایجان و کردستان و فئودالهای فارس و تجزیه طلبان و احزاب جنایتکار توده و دموکرات آذربایجان پرداخته که گزارشهای کامل آن در همان زمان در روزنامه اطلاعات انعکاس یافته و اگر امروز اعلام دارم اولین مکتب سیاسی من روزنامه اطلاعات بوده که در آن افتخار خدمتگزاری و مبارزه با اجانب و دشمنان مملکت را فرا گرفته و انجام داده‌ام سخنی بگزاف نگفته‌ام (احسنت) و این نکته افتخار آمیزی است که قبل از درگذشت مرحوم مسعودی نیز در این مجلس عنوان کرده‌ام و برای من جای بسی شکرگزاری است که عباس مسعودی نیز مانند پدری یا استادی که بخواهد از خدمات صادقانه دست پرورده اش به شاهنشاه و مملکت تقدیر کند در ۲۱ آذر ماه گذشته (۱۳۵۲) در باشگاه افسران در طی سخنرانی جامع خود پیرامون «نجات آذربایحان» که به فرمان شاهنشاه صورت گرفت از خدمات ناچیز ارادتمند نیز به تفصیل سخن راند و این برای من موجب سرفرازی و سپاسگزاریست (احسنت) و اما عباس مسعودی همانطور که در مجلس شیوخ مورد تجلیل قرار گرفت، مردی بود که سالیان دراز در مملکت ما بصورت مؤثری در خدمات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و مطبوعاتی پیشقدم بود و با پشتکار و همت و کوشش و جدوجهد کم نظیری، مؤسسه‌ای را که امروز موجب افتخار مملکت است و شهرت جهانی دارد بنیان نهاد و دهها افراد خدمتگزار صدیق و مومن برای خدمت به شاه و ملت تربیت کرد که هم اکنون چند تن از آنان با عووان سردبیر، روزنامه‌های معروف و مجلات پر تیراژ تهران را بنحو شایسته‌ای اداره می‌کنند و انصافاّ در مورد فقدان مسعودی نیز وظیفه ملی خود را بنحو جامعی انجام دادند و در این مورد باید از آقایان پسیان و سعید وزیری تشکر کنم و همچنین صدها خبرنگار و نویسنده و مترجم و کارگر و کارمند اداری در آن موسسه بزرگ بخدمت به جامعه مطبوعات پرداخته و می‌پردازند...
«عباس مسعودی» که مرگ ناگهانی او همه را غرق تعجب و تأسف کرد مردی خودساخته و موفقی بود که نه تنها از شعار خرد بلکه از نظر تجزیه، ابتکار، پشتکار، صداقت و مدیریت و خدمتگزاری نهاز هزاران بلکه اط صدها هزار بیشتر ارزش داشت او در مقابل هر موج شدیدی که علیه کشور بحرکت درمیآمد چون صخره‌ای مقاوم می‌ایستاد (صحیح است) او مرد کار، مرد مبارزه، مرد خودساخته. مرد خودساخته با آن تفسیر جالبی که دوست عزیزم آقای زهتاب فرد در روزنامه ارزنده خود نمود که انشاءالله در باره لفظ خود ساخته در موقعی دیگر سخن خواهم راند و مرد میدان فعالیت بود (صحیح است) او عاشق کارش بود و اطلاعت را چون فرزندش عزیز و گرامی می‌داشت و عجیب نیست اثر بحران و کمبود و گرانی کاغذ صورت گرفت و با مقاومت شدید مردم مواجه گردید، تاب مقاومت نیاورد. از جمله خصوصیات اخلاقی آن مرحوم این بود که خیلی ساده و روان چیز می‌نوشت و از خبرنگاران مورد عنایت خاص اعلیحضرت رضا شاه کبیر بود و بعدها نیز که در پرتو لیاقت و خدمتگزاری به مقام نمایندگی و سناتوری رسید کماکان این شیوه مرضیه را دنبال کرد و آثار متعددی که بعنوان سفرنامه از خود بیادگار گذاشته بهترین شاهد این مدعی است از این نکته که بگذریم در حوادث مهم مملکتی، سیاسی، پارلمانی و اجتماعی گزارش خبرنگاران را با دقت شخصاّ می‌خواند و عنداللزوم به تنظیم و تصحیح آن می‌پرداخت.
او دشمنان سرسختی داشت که حتی روزنامه او را بآتش کشیدند تا سنگر خدمتگزاران را نابود کنند ولی در همان هنگام که شعله‌های آتش زبانه می‌کشید، روزنامه اطلاعات بوسیله موزعین در دسترس مردم قرار می‌گرفت.
به همت والای او گذشته از روزنامه اطلاعات نشریات دیگری چون اطلاعات ماهانه که سالیان درازی منتشر می‌شد، اطلاعات هفتگی، ژورنال دو تهران (به زبان فرانسه) تهران ژورنال (به زبان انگلیسی) اطلاعات بانوان، اطلاعات جوانان، اطلاعات دختران و پسران، دنیای ورزش، مجلة الاخاء (بزبان عربی) و اطلاعات هوائی و اطلاعات سالانه نیز تأسیس گردید که امروز از نشریات پر خواننده کشور می‌باشد.
مسعودی نمونه کاملی از آندسته از مردم بود که با استفاده از مزایای انقلاب مشروطیت ایران توانست دیواره‌های انحصارطلبی طبقه اشرافی را بشکند و با اتکای بخود و با اعتماد بنفس و کار و کوشش مداوم و خستگی ناپذیر موقع شایسته‌ای را در اجتماع اجراز کند و او به اعتراف دوست و دشمن بنیاگذار مکتب جدید ژورنالیسم درایران بوده و حاصل مجاهدات پیگیر او مؤسسه ایست که امروز در شمار معتبرترین مؤسسا مطبوعاتی این منطقه از جهان است و بدون تردید مردانی که در مکتب روزنامه نگاری او تربیت شده‌اند و از روزنامه نگاران ورزیده عصر ما بشمار می‌آیند و این مؤسسه را که جزئی از تأسیسات اجتماع ایران محسوب می‌شود، کماکان حفظ خواهند کرد و این چرغ پر نور فرهنگی وسیاسی را تابان و درخشان نگه خواهند داشت (صحیح است).
درپایان عرایضم از فرصت استفاده می‌کنم و نظر وزیر اقتصاد و دارائی را به قیمت روزافزون کاغذ که بموجب آماری که منتشر شده در ایران چهار برابر سوئد و ۳برابر فرانسه و۲ برابر امریکا بفروش می‌رسد جلب و بعنوان یک عضو قدیمی مطبوعات پیشنهاد می‌کنم که در تقویت جراید اصیل و با صلاحیت که ارزش انتشار و شاید در محاق تعطیل قرار گیرند، با تقلیل بهای کاغذ عنایت خاصی مبذول دارند.
من بعنوان یک شاگرد مطبوعاتی مکتب جاویدان مسعودی این ضایعه بزرگ جبــران ناپذیر را به بازماندگان آن مرحوم وجامعه مطبوعات تسلیت می‌گویم (احسنت- احسنت).
- تصویب صورتجلسات روز یکشنبه (۲۶) و سه شنبه (۲۸) خرداد ماه ۱۳۵۳
۳- تصویب صورتجلسات روز یکشنبه (۲۶) و سه شنبه (۲۸) خرداد ماه ۱۳۵۳.
رئیس- وارد دستور می‌شویم. نسبت بصورتجلسه‌های روز یکشنبه و سه شنبه هفته گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) این دو صورتجلسه تصویب می‌شود.
- اعلام وصول سه لایحه از مجلس سنا: ۱- لایحه تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظائف آن، ۲- لایحه معافیت اجناس وارداتی سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و سایر عوارض، ۳- لایحه سازمان انرژی اتمی ایران
۴- اعلام وصول سه لایحه از مجلس سنا: ۱- لایحه تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظائف آن، ۲- لایحه معافیت اجناس وارداتی سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و سایر عوارض، ۳- لایحه سازمان انرژی اتمی ایران.
رئیس- لوایحی از مجلس سنا رسیده است که برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
عطف بنامه شمارة ۳۲۸۱۶ مورخ ۱۳۵۳/۲/۲۸ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شمارة ۳ (دادگستری و استخدام) در قبال لایحه شمارة ۷۴۶۵۸ مورخ ۱۳۵۲/۱۲/۱۹ دولت راجع به تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی و تعیین وظائف آن در جلسه فوق العاده روز دوشنبه سوم تیرماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و با اصلاحاتی بتصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفرشریف امامی.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
عطف بنامه شماره ۳۰۷۱۳ مورخ ۱۳۵۲/۱/۲۸ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شمارة ۴ (دارائی) در قبال لایحه شمارة۷۱۲۰۶ مورخ ۱۳۵۲/۱۱/۷ دولت راجع به معافیت اجناس وارداتی سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و سایر عوارض در جلسه فوق العاده روز دوشنبه سوم تیرماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت اخذ رأی نهائی آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفرشریف امامی.
رئیس- نسبت به این لایحه در جلسه بعد اخذ رأی بعمل خواهد آمد.
گزارش کمیسیون شمارة /۳ (دادگستری و استخدام) در قبال لایحه شماره ۱۲۲۰ مورخ ۱۳۵۳/۱/۲۶ دولت راجع به سازمان انرژی اتمی ایران در جلسه فوق العاده روز دوشنبه سوم تیرماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و برای آن پیشنهاد فوریت شد که ابتدا فوریت و سپس لایحه مزبور به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم بضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفرشریف امامی.
- طرح و تصویب فوریت لایحه سازمان انرژی اتمی ایران
۵- طرح و تصویب فوریت لایحه سازمان انرژی اتمی ایران.
رئیس- چون این لایحه در مجلس سنا با فوریت تلقی شده بنابراین فوریت آن مطرح است. لایحه قرائت می‌شود.
مادة ۱- سازمان انرژی اتمی ایران که در این قانون سازمان نامیده می‌شود برای استفاده از اشعه و انرژی اتمی در صنایع و کشاورزی و خدمات و ایجاد نیروگاههای اتمی و کارخانه‌های شیرین کردن آب شور و تولید مواد اولیه مورد نیاز صنایع اتمی و ایجاد زیربنای علمی و فنی لازم برای اجرای طرحهای مزبور همچنین برقرار هماهنگی و نظارت بر کلیه امور مربوط به انرژی اتمی در کشور تأسیس می‌گردد.
مادة ۲- سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و منحصراّ تابع مقررات این قانون و اساسنامه مربوط و آئین نامه‌های استخدامی و مالی و اداری مخصوص بخود می‌باشد، مگر آنکه در قانونی صراحتاّ از «سازمان انرژی اتمی ایران» نام برده شده باشد.
مادة ۳- وظائف سازمان بقرار زیر است:
الف- توسعه و گسترش علوم و فنون اتمی در کشور و ایجاد زیربنای علمی و فنی لازم برای استفاده علوم و فنون اتمی در برنامه‌های توسعه و تحول کشور.
ب- انجام مطالعات و تحقیقات لازم در زمینه‌های مربوط بعلوم و فنون اتمی.
ج- اهتمام در کاربرد علوم و فنون اتمی در صنایع و کشاورزی و خدمات.
د- ایجاد خدمات فنی مورد نیاز کشور در زمینه علوم و فنون اتمی.
ه- انجام بررسیها و عملیات اکتشافی برای تعیین منابع مواد اولیه صنایع اتمی از قبیل سوخت اتمی و مواد رادیو اکتیو و بهره برداری از این منابع از طریق استخراج و تخلیص و استفاده از مواد مزبور در صنایع و نیروگاهها و کارخانه‌ها و تأسیسات مختلف اتمی کشور.
سازمان موظف است اهتمام خود را برای تأمین سوخت اتمی و سایر مواد اصلی مورد نیاز صنایع اتمی کشور با توجه به نیازهای آینده بکار ببرد.
و- ایجاد نیروگاههای اتمی و بهره برداری از آنها برای کمک به تأمین نیروی برق مورد نیاز کشور.
ز- ایجادتأسیسات شیرین کردن آب شوروبهره برداری ازآنها برای کمک بتأمین آب موردنیازکشور.
ح- تولید و توزیع رادیو ایزوتوپها و سایر مواد و تجهیزات مورد نیاز برای کاربرد علوم و فنون اتمی در کشور.
ط- ایجاد هماهنگی و نظارت بر امور مربوط به علوم و فنون اتمی در کشور که بوسیله سایرمؤسسات اعم از دولتی و یا وابسته به دولت و یا غیردولتی انجام می‌شود و تنظیم مقررات و ضوابط و آئین نامه‌های مربوط و پیشنهاد آن بمراجع ذیصلاح قانونی برای تصویب.
ی- ایجاد ارتباط با مراجع بین المللی و یا کشورهای خارج در زمینه علوم و فنون و صنایع اتمی بنام دولت ایران. نمایندگی دولت ایران درآژانس بین المللی انرژی اتمی بعهده سازمان خواهد بود.
ک- انجام تحقیقات مربوط به استفاده از منابع انرژی موجود در طبیعت که مورد بهره برداری قرار نگرفته‌اند و اهتمام در استفاده از تجربیات سایر کشورها در این زمینه از طریق ایجاد ارتباط لازم.
مادة ۴- برای انجام وظایف مذکور در مادة ۳ سازمان دارای حقوق و اختیارات زیر می‌باشد:
الف- سازمان می‌تواند آن قسمت از تشکیلات و ادارات و سازمانهای داخلی یا رشته‌های فعالیتهای خود را که مقتضی بداند بصورت مؤسسات تابع یاشرکت اداره کند و یا در شرکتهای دیگر دولتی یا خصوصی سرمایه گذاری و مشارکت کرده ویا مشارکت وسرمایه گذاری اشخاص حقیقی ویا حقوقی رادر شرکتهائی که تشکیل می‌دهد بپذیرد.
ب- سازمان مجازاست دولتها و یا مؤسسات دولتی و یا خصوصی خارجی را در سرمایه گذاریهای علمی، فنی، صنعتی، معدنی و یا بازرگانی مشارکت دهد.
- تبصره- مشارکت و سرمایه گذاری دولتها و یا مؤسسات دولتی خارجی در طرحهای مورد نیاز سازمان منوط به تصویب هیئت دولت و رعایت مفاد مادة ۷ قانون تشکیل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران می‌باشد.
ج- سازمان برای انجام وظائف خودمی‌تواند درخارج ازکشوردرطرحهای علمی، فنی، صنعتی، معدنی ویابازرگانی سرمایه گذاری ویا مشارکت کندوشعبه یانمایندگی درخارج ازکشورایجاد نماید.
د- سازمان می‌تواند با اشخاص و مؤسسات در داخل و یا خارج از کشور قراردادهای همکاری منعقد نماید و یا اتباع خارجی را که دارای تخصص ویا مهارت مورد نیاز باشد استخدام کند.
ه- سازمان می‌تواند برای سرمایه گذاری و خرید ماشین آلات و خدمات و تنخواه گردان از منابع داخلی و یا خارجی در حدود اعتبارات مصوب برنامه‌های اتمی کشور، وام ویا اعتبار اخذ کند.
و- سازمان می‌تواند برای تربیت نیروی انسانی فنی و تخصصی مورد نیاز خود در داخل و یا خارج از کشور بهر صورت مقتضی بداند عمل نماید و مؤسسات و دوره‌های آموزشی و یا کارآموزی لازم را ایجاد نماید.
ز- سازمان می‌تواند برای تسهیل در انجام وظائف خود به مؤسسات علمی و یا آموزشی کشور بصورت نقدی و یا جنسی کمک کند.
مادة ۵- بهره برداری از منابع سوخت اتمی و یا مواد رادیواکتیو همچنین تولید فرآورده‌های رادیواکتیو در سرتاسر کشور و وارد کردن سوخت اتمی و یا مواد رادیواکتیو به کشور و توزیع این موادر در کشور برای استفاده‌های مختلف، در انحصار سازمان می‌باشد.
- تبصره- سازمان می‌تواند با تصویب کمیته انرژی اتمی موضوع ماده ۱۰ به سازمانهای دولتی و یا وابسته به دولت و یا مؤسسات خصوصی بدهد.
مادة ۶- ارکان سازمان بقرار زیراست:
الف-شورای انرژی اتمی،
ب- کمیته انرژی اتمی،
ج- رئیس سازمان.
مادة ۷- شورای انرژی اتمی مرکب از پانزده عضو بشرح زیر است:
- نخست وزیر که سمت ریاست شورا را عهده دار می‌باشد،
- وزیر آب و برق،
- وزیر دارائی،
- وزیر علوم و آموزش عالی،
- وزیراقتصاد،
- وزیر کشاورزی و منابع طبیعی،
- وزیر بهداری،
- وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه،
- یک وزیر دیگر به انتخاب نخست وزیر،
- رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که سمت دبیر شورا را دارد،
- چهار نفر از متخصصان و کارشناسان که به پیشنهاد کمیته انرژی اتمی منصوب می‌شوند.
مادة ۸- جلسات شورا به دعوت رئیس شورا تشکیل می‌شود و تصمیمات شورا با موافقت حداقل هشت نفر از اعضاء شورا قابل اجرا می‌باشد.
- تبصره- نایب رئیس شورا از بین اعضاء شورا بوسیله نخست وزیر تعیین و در غیاب وی وظائف رئیس شورا را انجام خواهد داد.
مادة ۹- وظایف واختیارات شورای انرژی اتمی بشرح زیراست:
الف- تصویب سیاست و برنامه‌های کلی کشور در زمینه امور مربوط به علوم وفنون اتمی.
ب- تصویب مقررات و صدور دستورالعملهای لازم برای حسن انجام امور مربوط به علوم و فنــون اتمی در کشور.
ج- تصویب ضوابط و مقررات مربوط به حفاظت در مقابل اشعه اتمی و هسته‌ای و تعیین طرز نظارت در این زمینه.
د- صدور اجازه ایجاد تأسیسات اتمی در نقاط مختلف کشور، با توجه به ضوابط و شرایط ایمنی تأسیسات مزبور.
ه- تصویب سیاست ارتباط و مبادله اطلاعات و همکاریهای علمی و فنی و صنعتی و بازرگانی با کشورهای خارجی در زمینه امور مربوط.
- تبصرة ۱- برنامه‌ها و گزارشها و پیشنهادها بوسیله سازمان تهیه و از طریق دبیر شورا برای طرح در شورا تسلیم می‌گردد.
- تبصرة ۲- شورای انرژی اتمی می‌تواند برای بررسی امور مربوط کمیسیونهای ویژه‌ای تشکیل دهد.
اعضاء این کمیسیونها از بین اعضاء شورا و یا مسئولین مملکتی و یا متخصصان و کارشناسان مربوط به وسیله شورا انتخاب وبا حکم نخست وزیر به عضویت کمیسیونها منصوب می‌شوند.
مادة ۱۰- کمیته انرژی اتمی دارای سه عضو بشرح زیر می‌باشد:
وزیر آب و برق که سمت ریاست کمیته را دارا خواهد بود،
- وزیر دارائی،
- وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
رئیس سازمان سمت دبیر کمیته را دارا می‌باشد و بدون داشتن حق رأی در جلسات کمیته شرکت خواهد نمود.
مادة ۱۱- وظایف و اختیارات کمیته انرژی اتمی بشرح زیر است:
الف- تصویب برنامه‌های اجرائی سازمان و مؤسسات تابع و یا وابسته موضوع مادة۴ این قانون.
ب- تصویب بودجه و آئین نامه‌های استخدامی ومالی و معاملات سازمان.
ج- تعیین حدود اختیارات رئیس سازمان در مورد خرید یا فروش سهام شرکتهای صنعتی ویا معدنی و یا خدماتی و اخذ وام از منابع داخلی و یا خارجی و استخدام اتباع خارجی در سازمان.
د- تصویب تأسیس مؤسسات و یا شرکتهای علمی یا خدماتی و یا تولیدی که از طرف رئیس سازمان پیشنهاد می‌شود و تصویب اساسنامه این مؤسسات یا شرکتها همچنین میزان سرمایه گذاری در این مؤسسات یا شرکتها.
ه- تصویب حساب درآمد وهزینه سالانه سازمان که بمنزله تفریغ بودجه و مفاصا حساب سازمان در سال مربوط می‌باشد.
و- انتخاب حسابرس برای تهیه حساب درآمد وهزینه سالانه سازمان.
مادة ۱۲- رئیس سازمان پیشنهاد نخست وزیر و با فرمان همایونی بریاست سازمان منصوب می‌شود.
مادة ۱۳- رئیس سازمان بالاترین مقام اجرائی سازمان و مسئول اداره کلیه امور سازمان و مؤسسات تابع و یا وابسته و نماینده سازمان در کلیه مراجع می‌باشد. در حدود مصوبات شورای اتمی و کمیته انرژی اتمی تعیین تشکیلات سازمان و استخدام و نصب وعزل مسئولان و کارکنان سازمان و صدور دستور انجام هزینه‌ها و پرداختها و تهیه برنامه فعالیتهای سازمان در کلیه زمینه‌های مربوط و تهیه آئین نامه و مقررات داخلی سازمان و عقد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی و انتخاب وکیل با حق توکیل و پایان دادن به دعاوی از طریق سازش همچنین ارجاع به داوری و اخذ هر نوع تصمیم و صدور دستورات لازم برای نیل به هدفهای سازمان و حسن انجام امور و تهیه و ارائه گزارش عملکرد سالانه سازمان بعهده رئیس سازمان می‌باشد.
مادة ۱۴- دولت هر سال به تناسب نیازمندیهای سازمان اعتبارات لازم را بعنوان کمک در بودجه کل کشور منظور خواهد نمود.
مادة ۱۵- سازمان می‌تواند مواد و ماشین آلات و ابزار و وسائل کار مورد نیاز خود را مشروط بر اینکه به تشخیص سازمان اجناس و مواد مشابه با کیفیت مورد نظر در داخل کشور وجود نداشته باشد بدون تحصیل هیچگونه پروانه از خارج وارد کند. به مواد و ماشین آلات و بازار و وسائلی که سازمان برای خود و یا سازمانها و مؤسسات تابع وارد کشور می‌کند حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی تعلق نمی‌گیرد.
مادة ۱۶- سازمان می‌تواند برای انجام وظائف خود اراضی و ابنیه و مستحدثات مورد لزوم را طبق ماده ۱۶ قانون سازمان برق ایران خریداری نماید.
مادة ۱۷- سازمان مشمول قانون مجازات اخلالگران در صنایع می‌باشد.
مادة ۱۸- مرکز اتمی دانشگاه تهران با کارکنان باستثناء اعضاء هیئت علمی همچنین با کلیه اموال و تأسیسات اعم از منقول و غیر منقول و دارائی و تعهدات و بودجه مربوط حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از تصویب این قانون به سازمان منتقل می‌شود.
مادة ۱۹- به سازمان اجازه داده می‌شود مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری را با رعایت مقررات مربوط به سازمان منقل نماید. حقوق و مزایای این افراد طبق آئین نامه استخدامی سازمان پرداخت می‌شود.
مادة ۲۰- اساسنامه سازمان بنا بر پیشنهاد کمیته انرژی اتمی و تأیید هیئت دولت پس از تصویب کمیسیونهای آب و برق و دارائی و استخدام مجلسین بموقع اجرا گذارده خواهد شد و نسبت به تغییرات بعدی اساسنامه نیز به ترتیب فوق اقدام می‌گردد.
رئیس- نسبت به فوریت لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به فوریت لایحه خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی
۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی.
رئیس-گزارش شوراول تشکیل وزارت اموراقتصادی ودارائی قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای طباطبائی معاون وزارت دارائی لایحه شمارة ۶۰۴۸ مورخ ۱۳۵۳/۳/۲۰ دولت راجع به تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی را که در جلسه روز سه شنبه ۵۳/۳/۲۱ تقدیم و بشمارة ۱۲۱۷ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور تنظیم سیاستهای اقتصادی و مالی کشور و ایجاد هماهنگی در امور مالی و اجرای سیاستهای مالی و تنظیم و اجرای برنامة همکاریهای اقتصادی و سرمایه گذاریهای مشترک با کشورهای خارجی، وزارت امور اقتصادی و دارائی تشکیل می‌شود.
مادة ۲- کلیه وظائف، اختیارات، مسئولیتهای وزیر و وزارت دارائی، سازمان، کارکنان، اعتبارات، دارائی و تعهدات وزارت دارائی به وزیر و وزارت امور اقتصادی و دارائی واگذار می‌شود.
مادة ۳- وظائف، اختیارات وزیر و وزارت اقتصاد، سازمان، کارکنان، اعتبارات، دارائی و تعهدات وزارت اقتصاد در مرکز و واحدهای استانی و شهرستانی با توجه به هدفهای قانونی وزارت امور اقتصادی و دارائی و وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون با نظر وزرای سه وزارتخانة مزبور بین وزارت امور اقتصادی و دارائی، وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی تقسیم می‌شود. در مورد وظائف و اختیارات وزیر و وزارت اقتصاد مندرج در سایر قوانین و مقررات مملکتی نیز بهمین ترتیب عمل خواهد شد.
ماده ۴- عضویت وزرای اقتصاد و دارائی در هیئتهای امناء و مجامع عمومی شرکتها وسازمانهای دولتی و شوراهای قانونی حسب مورد و با توجه به این قانون و قوانین تشکیل وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی با تصویب هیئت وزیران به عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی و یا وزیر صنایع و معادن و یا وزیر بازرگانی واگذار می‌شود.
ماده ۵- مرکز جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی با نام سازمان سرمایه‌گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران وابسته به وازرت امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
کلیه امور مربوط به سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران و سرمایه‌گذاری ایران در خارج و همچنین کمکهای اقتصادی و فنی به کشورهای خارجی در این سازمان متمرکز می‌شود.
- تبصره ۱- وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون اساسنامه سازمان سرمایه‌گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران را تهیه و با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم نماید.
- تبصره ۲- سازمان می‌تواند در اجرای وظایف قانونی خود مؤسسات یا شرکتهای مالی و بازرگانی تأسیس و اساسنامه مربوط به مؤسسات و شرکتهای مزبور را پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم نماید.
ماده ۶- وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان تفصیلی خود را بر اساس تبصره ۲ ماده ۸ قانون استخدام کشوری تهیه نموده، پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به موقع اجرا می‌گذارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده
گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه ۲۷ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارایی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارایی - امان‌الله ریگی
گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۲۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارایی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد - محمدابراهیم نیکپور
رئیس - کلیات لایحه مطرح است آقای فرهادپور بفرمایید.
فرهادپور - بنده یقین دارم در اهمیت مسائل اقتصادی و سرمایه‌های اقتصاد ملی و تأمین رفاه و پیشرفت ملت همه ما اتفاق نظر داریم چون این مسئله‌ای است بسیار مهم و ضرورت دارد که ما از بهترین راه بالاترین نتیجه را بتوانیم به دست آوریم. امر اقتصاد مملکت مسئله‌ای نیست که امروز مورد توجه ما قرار گرفته باشد. در ادوار تقنینیه مختلف در این زمینه طرحها و برنامه‌هایی به تصویب رسیده است که وقتی به تاریخ تصمیمات قانونی در مورد مسائل اقتصادی مراجعه بکنیم متوجه یک عمل تفکیک و تجمیع به طور متناوب و نوبتی در طول عمر این سازمان‌هایی که امروز مسئول امور اقتصادی مملکت هستند، می‌شویم. اولین بار در دوره هشتم تقنینیه امور اقتصادی مملکت تحت ضابطه اقتصاد ملی در سه اداره کل صناعت، فلاحت و تجارت با سازمان‌هایی که مسئولیت عمومی را داشته باشند به تصویب رسید. این فکر صحیح که به نظر من در نوع خودش صحیح‌ترین فکر در آن تاریخ بوده از تمام تصمیماتی که بعداً در این زمینه گرفته شده جامع‌تر است. چون ما مسئله اقتصاد ملی نمی‌توانیم با تفکیک اقتصاد کشاورزی، با تفکیک بودجه و برنامه‌ریزی در مقامات دیگر یک اقتصاد ملی جامع و مانع داشته باشیم. در دوره یازدهم این سازمان واحد تبدیل به دو وزارت صناعت و تجارت شد. در دوره سیزدهم تقنینیه فکر تجمیع به میان آمد و از مجموع این دو سازمان وزارت بازرگانی و پیشه و هنر به وجود آمد. این اسم شاید از نظر اسمی جامع نبوده است. در دوره پانزدهم وزارت بازرگانی و پیشه و هنر تبدیل به وزارت اقتصاد ملی شد. در دوره هیجدهم وزارت اقتصاد ملی مجدداً به وزارت بازرگانی و صنایع و معادن تبدیل شد. ملاحظه می‌کنید این نظریه تفکیک و تجمیع لااقل در گذشته در ادوار مختلف و در دولتهای مختلف به وسیله اشخاص مختلف بوده است. برای من باعث نهایت تعجب است دولتی که برنامه دارد و متکی بر سیستم حزبی است و حتماً یک برنامه اقتصادی در طول این ده سال داشته، در همین دوره تقنینیه یک بار قانون تجمیع وزارت اقتصاد ملی واحد، به صورت تأیید و تصویب تصویب‌نامه سال ۱۳۴۱ را در سال ۱۳۵۰ در دوره ۲۳ قانونگذاری با همین عوامل و با همین شخصیت‌هایی که اقتصاد مملکت را اداره می‌کنند به تصویب شما نمایندگان اکثریت رسانیده است و امروز بدون این که هیچ چیز عوض شده باشد با یک تصمیم آمدید دو مرتبه تجزیه می‌کنید. (یک نفر از نمایندگان - در دوره ۲۱ این کار شده است نه در دوره ۲۳) نه قربان! در دوره بیست و سوم در تاریخ ۸/ ۹/ ۵۰، همین مجلسه تصویب‌نامه شماره ۵۱۵۲۲ را در مورد تجمیع وزارتخانه‌های بازرگانی و صنایع و معادن زیر چتر اقتصاد ملی تأیید و تصویب کرد و امروز به فاصله دو سال با همان شخصیت‌هایی که این کار را اداره می‌کردند، آمدید و دو مرتبه در مقام تجزیه هستید و فکر می‌کنید که از این راه تجزیه بهتر به دست می‌آورید بنده معتقدم که این طرز کار به یک سیستم آزمایشگاهی بیشتر شباهت دارد. اگر ما تمرکز امور اقتصادی را مفید و لازم نمی‌دانستیم، در طول ده سال حکومت حزب ایران نوین این رویه را ادامه دادید و حتی به تصویب‌نامه‌ای که امروز خلاف این لایحه است که آورده‌اید در همین دوره رأی دادید و به این تصویب‌نامه جنبه قانونی دادید فکر کنید از این کار به چه نتیجه‌ای می‌رسید. به نظر من تفکیک مسئولیت‌هایی که فصل مشترک‌هایی با هم دارند به صورت وزارتخانه‌های مستقل نه تنها برای مملکت ایجاد هزینه‌هایی می‌کند بلکه از نظر تشکیلات اداری و فرم سازمانی این وزارتخانه‌ها هم بر اساس استقلالی که وزرا در وظایفشان دارند در عمل ما را به یک سیستم عدم هماهنگی بین تصمیمات میرساند. این وظایف زیر چتر وزارت اقتصاد ملی به صورتی که دیدید با برانش‌های مختلف با قسمتهای مختلف زیر عنوان معاون اقتصادی، معاون صنعتی، معاون معدنی و معاون تجارتی انجام می‌شد یک وزیر هم برای هماهنگی بین این تصمیمات بر تمام این قسمت‌ها حکومت داشت امروز ما چه می‌کنیم؟ از یک طرف این وظایف را تجزیه می‌کنیم از یک طرف چون بتالی فاسد این کار وقوف داریم یک کلمه چارچوب سیاستهای اقتصادی توی لایحه تشکیل هر کدام از این وزارتخانه‌ها می‌گذارید اولاً بنده نمیدانم این چارچوب است با چهارچوب به هر حال یک اصلاح ایران نوینی است که جنبه قانونی پیدا می‌کند و لغتی است که در مقررات قانونی مملکت ما و تشکیلات وزارتخانه‌ها وارد شده است این چارچوب اقتصادی برای وزارت صنایع و معادن است برای وزارت اقتصاد چه وظیفه‌ای را به وجود می‌آورد تابع است یا مختار؟ مسئولیت وزرا در این کیفیت و در این حالت به چه صورت تفکیک و تقسیم می‌شود آیا اگر شما فکر به هم پیوستگی یک امور نزدیک به هم را دارید خوب چرا در امر کشاورزی عمل نکردید؟ این که به هم بسته‌تر است مسائل کشاورزی، آب، زمین هر یک در وازرتخانه، آنکه مشکلاتش برای مملکت بیشتر است اگر زیر عنوان سیاست اقتصادی برای تصمیمات اقتصادی و سیاست اقتصادی یک مرکزی را قائل شدید ببینیم آیا بودجه‌ریزی با این مرکز است؟ برنامه‌ریزی با این مرکز است؟ ببینیم آیا در اقتصاد کشاورزی این مرکز مداخله دارد؟ (کاظم مسعودی - در اختیار مرکز است) آنچه که مسلم است ما از اقتصاد ملی یک مجموعه‌ای را تصور می‌کنیم که اگر حالت تجمع یا مدیریت به یک کیفیتی قائل شویم این مدیریت باید حکومت داشته باشد در تنظیم سیاست اقتصادی مملکت که نمی‌تواند فقط تجارت و صنعت باشد سیاست اقتصادی مملکت و اقتصاد ملی همه مسائل اقتصادی را در برمی‌گیرد که مهمتر از همه مسائل اقتصادی کشاورزی شما است. شما برای هماهنگی این کار یک سازمان برنامه دارید یک وزارت اقتصاد دارید که من نمیدانم به چه کیفیت رهبری و اعمال نظر در اداره وزارتخانه‌هایی که مسئول امور صنعتی، معدنی و تجارت هستند خواهید کرد، تنها یک دلخوشی هست که یک چیزی اضافه شده که با موازین علمی مطابقت می‌کند. من امیدوار هستم که جناب آقای وزیر اقتصاد و دارایی فعلی به این مسئله توجه داشته باشند که یکی از ضروریات برای برقراری و تنظیم اقتصاد ملی امر مالیاتها است خوشبختانه در این مورد این وظیفه به وزارت اقتصاد و دارایی سپرده شده است که از نظر سیاست مالیاتی می‌تواند در سیاست اقتصادی مملکت تأثیر داشته باشد ولی برنامه‌ریزی، تنظیم بودجه مادام که در جاهای دیگر انجام می‌گیرد و وظیفه‌ای که وزارت اقتصاد و دارایی انجام می‌دهد یک وظیفه ملی نیست و تمام وظایف را نمی‌تواند در بر بگیرد و به حق سیاست اقتصاد ملی بایستی مسئولیتش در مجموعه دولت باشد. در زمینه تفکیک وظایف وزارت اقتصاد گذشته به سه وزارتخانه، آمدیم یک وزارت صنایع و معادن درست کردیم که بنده فکر می‌کنم چون هر سه لایحه به هم بستگی دارد. در این زمینه‌ها نظریاتی که دارم به عرض نمایندگان محترم برسانم. در اقتصاد ملی قبلی و وزارت صنایع و معادن بعدی، ما یک حمایت از صنعت ملی داریم که متأسفانه این حمایت، صرف جنبه حمایت از منافع صاحبان تولید دارد و بدون کمترین کنترلی در کیفیت تولید و در قیمت تولید اگر قرار باشد تولیدات داخلی را به قیمت گران‌تر و به کیفیت پایین‌تر به مصرف‌کننده عرضه کنیم این چنین تولیدی نه مورد قبول است و نه قابل حمایت، مثالی را برای شما می‌آورم و آن این که چند سال است کارخانه قرقره زیبا دارید هر کدام از شما به خیاط‌تان مراجعه کنید ببینید محصول قرقره زیبا از نظر کیفیت توانسته است قابل رؤیت باشد؟ چند سال است که مردم این قیمت گزاف را می‌پردازند، بازار بلامنازع در اختیار تولیدکننده هست، پست‌ترین جنس را به مصرف‌کننده تحویل می‌دهد و ما دل‌مان خوش است که حمایت صنعتی کردیم این یک مسئله بسیار کوچک نخ قرقره است، ده سال است جناب آقای مسعودی این تذکر را داده‌ایم و من الان از خیاط که لباسم را می‌گیریم تا دستم را تکان می‌دهم چاکش باز می‌شود، نخ قرقره پاره می‌شود، با او صحبت می‌کنم می‌گوید نخ این قرقره تابش کم است و مقاومتش کم است، برای مقابله با آن این هم یکی از کارها است وقتی می‌خواهیم تنبیه کنیم اجازه ورود می‌دهیم آن هم از خارج که فقط سیاه و سفید وارد می‌کنند، چون نخ رنگی مصرفش معلوم نیست چقدر است وارد نمی‌شود. مسئله دوم مسئله شیشه است و اصولاً سیستم انحصارات را نمی‌خواهم زیاد بشکافم، خودتان دقت کنید و ببینید با چه قید و بندی در مملکت ما انحصار به وجود می‌آوریم و مردم مصرف‌کننده را در قبال مطامع انحصارگران به هیچ‌وجه نمی‌توانیم مصون نگاه داریم و دفاع کنیم، ایجاد انحصارات به عقیده من نه به نفع اقتصاد مملکت است نه به نفع اجتماع است و در اینجا است که بایستی وزارت صنایع معادن و دارایی جدید به طور کلی در این رویه تجدیدنظر بکند. آنچه به عنوان عرضه سهام در بورس برای فروش سهام و یک کمی از انحصار بیرون آوردن این صنایع عمل شده است تا به حال نه جدی بوده و نه وافی به مقصود فکر بسیار عالی است و دوای درد و درمان را رهبر مملکت تشخیص دادند و اعلام کردند و ابلاغ کردند ولی در عمل به آن نتیجه‌ای که هدف و نظر مبارک‌شان بوده است نرسیده‌ایم این فکر جناب وزیر اقتصاد باید به طور جدی به کیفیتی برسد که ما واقعاً صنایع‌مان و کارخانه‌جات‌مان به صورت شرکت سهامی باشد نه به صورت صوری و ظاهری. در بخش معدن بحث خاصی بود.
رئیس - آقای فرهادپور بهتر است هر کدام از این مطالب را در موقع خود که لایحه‌اش مطرح می‌شود صحبت کنید.
فرهادپور - بنده خواستم وقت مجلس را زیاد نگیرم و هر سه مورد را در یک جا عرض کنم اگر خواستید در هر موردی نیم ساعت صحبت کنم هر طور می‌خواهید بنده صحبت می‌کنم، به هر حال بنده معتقد هستم در زمینه وزارت اقتصاد و دارایی اگر این وزارتخانه مسئولیت تنظیم سیاست اقتصاد ملی مملکت را به عهده دارد بایستی امکاناتی که تحقق این وظیفه را مسلم می‌کند همه در اختیارش باشد و اگر صرفاّ رهبری کادر صنعت و تجارت را دارد بایئ مسئولیت وزارتخانه هائی که مستقیماّ مسئول چنین وظایفی هستند در قبال وزارت اقتصاد و دارائی مشخص باشد امیدوارم لااقل حالا که در زمینه امور اقتصادی و دارائی و وصول مالیاتها بعهده این وزارتخانه و وزیر فعال و وارد و مطلع آن سپرده شده است سیاست مالیاتی ما از صورت وصول درآمد خارج بشود. اعتقاد من این است که سیاست مالیاتی ما بایستی بر پایة تعدیل درآمدها بر پایة اجرای سیاست عدالت اجتماعی به کیفیتی انجام شود که مالیات حقه صاحبان درآمد بزرگ را بگیرند و نسبت به طبقات ضعیف آن فشاری که در گذشته وارد می‌شد از بین برود بهتریم مورد در اینجا یادآوری مطلبی است جناب آقای انصاری که حداقل بخشودگی مالیات بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم ۱۳۴۵ بهیچوجه منطبق با شرایط امروز نیست، قیمتها به کیفیتی بالا رفته و هزینه زندگی بصورتی بالا رفته و حداقل هزینه زندگی در حدی قرارگرفته که شما اگر این بخشودگی را به ۲ و سه برابر نرسانید یک کار عادلانه‌ای نکرده‌اید، نظر ما این است، حال که مسئولیت امور مالی و وصول مالیاتی ضمیمه یک مسئولیت اقتصادی قرار گرفته است به مالیات با دید اقتصادی نگاه کنید جنبه درآمد و فشار به طبقات پائین را کنار بگذارید و رویه‌ای اتخاذ کنید تا از کسانی که برخورداری کامل از ثبات و امنیت دارند و کسانی که در اثر شکوفائی اقتصاد مملکت درآمد فراوانی دارند آنها مالیات حقه شان را بپردازند و طبقات ضعیف و صاحبان درآمد محدود و کسانی که حقوق بگیر هستند چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی به نسبتی از حداقل معافیت استفاده کنند که متناسب باشد با وضع زندگی امروز، در زمینه تجارت و صناعت همانطور که مقام ریاست فرمودند در موقعی که لوایح آن مطرح شد مطالبی عرض مینکنم. (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای طلوعی بفرمائید.
طلوعی- بنده قبل از عرض مطالب خودم خواستم در باره مطالبی که دوست عزیزم آقای فرهادپور فرمودند عرض کنم که این مسأله تقسیمات جدید وزارتخانه‌ها و تفکیکی که ایجاد شده است، ایرادی که فرمودند وارد نیست. چون تغییراتی که حاصل می‌شود تابع وضع اقتصادی است، با توجه به توسعه فوق العاده اقتصادی مملکت ایجاب می‌کرد این وزارتخانه به چند قسمت تقسیم شود چون کار بازرگانی و صنایع و معادن هر کدام بخش بزرگی است که ایجاب می‌کند وزارتخانه‌های مستقلی داشته باشند؛ بعلاوه امور اقتصادی و دارائی یعنی سیاستهای پولی ومالی مملکت و تمرکزش در یک وزارتخانه بنظر من ضرورتی بود که با این لایحه انجام شده است، اما موضوعی که بنده می‌خواهم در کلیات لایحه تشکیل وزارت امور اقتصاد و دارائی به آن اشاره بکنم مربوط به نام این وزراتخانه و سازمانی است که برای آن پیشنهاد شده است. و این مطلبی که می‌خواهم عنوان بکنم فقط عقیده خود من نیست. بلکه عده کثیری از مقامات وزارت دارائی هم که بنده قبل از نمایندگی مجلس افتخار خدمت در آنجا را داشتم بمن مراجعه کرده و خواهش کرده‌اند که این مطلب را پشت تریبون مجلس شورای ملی عنوان بکنم.
بطوریکه همکاران محترم استحضار دارند و متن لایحه هم نشان می‌دهد بیش از نود درصد سازمان وزارتخانه جدیدی که لایحه تشکیل آن مطرح است از وزارت دارائی فعلی تشکیل شده و در واقع قسمتی از وظایف سابق وزارت اقتصاد به آن اضافه شده است. بنابراین اگر نام جدیدی برای این وزارتخانه قرار است در نظر گرفته شود مناسب ترین آن نام وزارت دارائی و امور اقتصادی است نه وزارت امور اقتصادی و دارائی.
من توجه وزیر محترم دارائی و اعضای محترم کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی را مخصوصاّ به این نکته جلب می‌کنم که حفظ نام و عنوان وزارتخانه‌ها و سازمانهائی که مدت تاریخی دارند در تمام دنیا بصورت سنتی درآمده و بطور مثال عنوان مهردار سلطنتی برای وزیر دارائی انگلستان یا وزارت خزانه داری متحد آمریکا که از اول به همین نام تشکیل شده باقی مانده است. وزارت دارائی ایران هم قدیمترین وزارتخانه ایران است که ابتدا به اسم مالیه تشکیل شده و بعد به واژة جدید آن یعنی دارائی تغییر نام داده است.
در مورد سازمان وزارتخانه جدید هم این مطلب را می‌خواهم یادآوری بکنم که از مدتها پیش فکر یک تجدید نظر کلی در سازمانهای مالیاتی وزارت دارائی مطرح بوده و بر اساس این فکر اگر سازمان مالیاتی یا سازمان درآمد وزارت دارائی بصورت مستقلی در داخل وزارت دارائی مثل گمرک دربیاید کارآئی بیشتری خواهد داشت و در اکثر کشورهای دنیا هم اینکار را کرده‌اند. البته این تغییر سازمان را در لایحه جدید قانون مالیات بردرآمد که این روزها خیلی صحبت آن هست می‌شود پیشنهاد کرد، ولی راجع به سروصدائی که دربارة تغییر قانون مالیات بردرآمد بلند شده می‌خواستم تذکر بدهم که انتشار این مطالب در بارة تغییر قانون مالیات بردرآمده پیش از اینکه مقدمات آن هم فراهم شده باشد، به مصلحت نیست، چون هم عده‌ای از مؤدیان مالیاتی را بفکر تأخیر در پرداخت مالیات و استفاده از تسهیلات قانون جدید می‌اندازد و هم مأمورین وصول راسرگردان و بلاتکلیف می‌کند و من فکر می‌کنم مراجعه به آمار وصولی یکی دو ماه اخیر این موضوع را تأیید خواهد کرد.
البته تغییر و اصلاح قانون در جهت ایجاد تسهیلات بیشتر و افزایش معافیتهای مالیاتی طبقات کم درآمد مورد تأیید همه است ولی همانطور که عرض کردم پیش از تدوین و پیشنهاد قانون به مجلس انتشار مطالبی در اطراف آن به مصلحت نیست (احسنت).
رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- در جلسه قبل مجلس شورای ملی در تمام طول مدت طرح لوایح بین دو امر مردد بودم که آیا همچنانکه نشسته‌ام ببینم و تحمل کنم و یا مطلبی را که در وظیفه من نیست بخدمت جناب آقای رئیس مجلس بگویم، و آن نحوه حضور و شرکت بعضی از آقایان وزراء در مجلس شورای ملی است. تمام مدتی که لایحه مربوط به وزارتخانه‌ای مطرح بود وزیر مربوطه و معاونش آنچنانکه صحبتهای فراموش شده ایام جوانی را بیاد آورده و گوشه خلوتی گیر آورده باشند و عنداللزوم با دوستان قبل از وکالت مطالبی را بازگو کنند یک چنین رفتاری داشتند بطوریکه برای من مشکوک بود که روی ایشان بطرف رئیس مجلس شورای ملی است یا به طرف تماشاچیان است بنده هم که آنجا نشسته بودم در تردید بودم که به کدام طرف باید نگاه کرد اینرا خواستم بعرض ریاست محترم برسانم که آیا در شأن مجلس هست که جناب ریاست مجلس به مقام معظم وزیر یا معاونش تذکر بدهند که در مجلس چطور بنشینند؟ این صحیح نبود و منهم نگفتم ولی امروز در این لایحه انعکاس آنطور برخورد حضوری را بصورت کتبی می‌بینم، مگر مجلس چه شده؟ مگر این وکلا چه تقصیری کرده‌اند؟ مگر قوانین اساسی مملکت ما چگونه تفسیر شده که ما در یک نشست قبول می‌کنیم لایحه‌ای در مجلس مطرح شود که در اینجا بنویسند از تاریخ تصویب این قانون با نظر وزاری سه وزارتخانه وظایف و تشکیلات و اختیارات و قوانین و مقررات تقسیم می‌شود. ارثی هست؟ آیا این سه وزارتخانه فقط برای این سه وزیر محترم مقتدر تشکیل می‌شود که پس از دوران وزارت ایشان وزیر بعدی با این نظر موافق باشد یا مخالف باشد؟ همین سه وزیر هستند که تصمیم می‌گیرند؟ این صحیح نیست. ماده بعد می‌گوید قسمتی از وظایف دیگر را فقط یکی از آقایان وزراء به هیأت دولت پیشنهاد می‌کند، قسمت بعدی در تبصره‌ها می‌گوید سازمانهائی تشکیل می‌شود که کمیسیونهای مجلس شورای ملی تصویب می‌کند، بلی ما داشتیم در گذشته و در آینده هم خواهیم داشت، آنهائیکه مجلس تشخیص داد در صلاحیت کمیسیون است بنمایندگی خودش از عده‌ای از اعضای مجلس شورای ملی در آن کمیسیون می‌خواهد قسمتی از وظایف مجلس را انجام بدهند، طرحی که هنوز تهیه نشده و فعلاّ در ذهن مبارک اقایان است و معلوم نیست که چیست سازمانها چگونه است آیا ما از حالا وظیفه داریم نسبت به مطلبی که روی کاغذ نیامده اختیار مجلس را به کمیسیون محول کنیم؟ این ترتیب قانونگذاری صحیحی نخواهد بود. مگر چه شده؟ کدام وقت مجلس را خواستید جلوتر حاضر نشدند؟ مگر در همین ادوار نبود؟ مگر سال قبل و سالهای قبل نبود که همه نمایندگان حتی در تابستان هم مشغول انجام وظیفه بودند؟ اصل اقتصادی دولت، اصلاحی ایشان در تفکیک یا ادغام وزارتخانه، این یک بحثی است جداگانه و جای خود ممکن است کسی موافق باشد با کسی مخالف باشد ممکن است صددرصد صحیح باشد ولی ما چرا اصولی را که هیچگونه مخالفتی با آن نیست زیر پا بگذاریم؟ از این جهت است که من از ریاست محترم مجلس و از نظر اینکه احترام به مجلس گذاشته بشود تقاضا می‌کنم که این به کمیسیون برگردد چون در شأن مجلس نیست که در لایحه‌ای ماده‌ای دولت بیاورد که سه وزیر می‌نشینند و خودشان وظایف و اختیاراتشان را تقسیم می‌کنند برای یکبار، برای ده بار، برای چند بار؟ (احسنت).
- آقای دکتر الموتی بفرمایند.
دکتر الموتی- تصور می‌کنم همکاران اقلیت ما (رامبد – اقلیت و اکثریت در مسائل مجلس نداریم راجع به مجلس صحبت کنید).
دکتر الموتی- از آزادیخواهی شما متشکرم.
رامبد- صحبت از آزادیخواهی نیست، صحبت مملکتمان است.
دکتر الموتی- جناب آقای رامبد جنابعالی اینجا تشریف آوردید و صحبت کردید باز هم تریبون در اختیارتان هست می‌توانید بیائید صحبت کنید در هر صورت اینجا مسائلی مطرح شد که باید عرض کنم اقلیت آنطور که باید و شاید این لوایح را مطالعه نکرده. (رامبد – شما مطالبتان را بفرمائید، حرف خودتان را بزنید راجع به اقلیت صحبت نفرمائید) بنده حق دارم راجع بخودمان و هم اقلیت صحبت بکنم بدلیل آنکه شما هم هر وقت پشت تریبون میآئید از اکثریت صحبت می‌کنید شما در مجلس شورای ملی شرکت و عضویت دارید و گاهگاهی اینجا تشریف می‌آورید یک مسائلی را میگوئید بدون اینکه بدانید چه مطلبی هست چرا مطرح است (دکتر انوشیروانی- نمیدانند که شور اول لایحه است) شما لااقل بعنوان یک انسان آزاده تحمل شنیدن حرف را داشته باشید امروز مسائل اقتصادی مملکت بآن صورت نیست که ما فکر می‌کنیم اگر ۱۵ سال پیش ۲۰ سال پیش یک وزارتخانه‌ای را داشتیم یک سازمانی را داشتیم این را باید برای ۵۰ سال دیگر حفظ بکنیم. مملکتی که به آن درجه از ترقی و رشد رسیده که درآمد نفتی ما از۲ میلیارد به ۲۰ میلیارد دلار رسیده چنین مملکتی نمی‌تواندبا سازمانهای کوچک اداره شود ووظائفش را انجام بدهد اگرامروزامور اقتصادی و دارائی مملکت بین سه سازمان تقسیم شده این بخاطرعظمت مملکت وعظمت برنامه‌های اقتصادی مملکت است بخاطر هوس تشکیل وزارتخانه‌ها چه وظائفی دارند چه سازمانهائی زیر نظرشان است اگر به این مطلب ایرادی هست آنرا باید مطرح کرد امروز می‌بینیم امور اقتصادی، دارائی، امور بازرگانی و صنایع و معادن مملکت اینها احتیاج به تشکیلات و مراقبت دارد ما می‌خواهیم مملکت را صنعتی کنیم ۱۰-۱۵ سال است تلاش می‌کنیم و امروز این مملکت احتیاج به وزارتخانه مستقل دارد که ارشاد کند همان مطالبی که شما هم معتقد هستید که مملکت را بی نیاز کند از واردات و سطح تولیدات داخلی بالا برود و سطح تولید مملکت تقویت بشود اگر چنین فکری پیش آمده است بخاطر این است که نمی‌شود صنایع مملکت را در یک سازمان کوچکی اداره کرد. اشاره کردید که چرا مجلس شورای ملی چنین اجازه‌ای را به کمیسیون داده؟ جناب آقای رامبد این اولین بار نیست چندین بار چنین اجازه‌ای تفویض کرده‌اید و بنظر ما هم درست است اساسنامه را مجلس نمی‌تواند تصویب کند فرصت اینکار نیست در لایحه اشاره شده است که اساسنامه مربوط به مؤسسات و شرکتهای مزبور پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم گردد هر روز؛ همین الآن کمیسیونهای مجلس مشغول بررسی و تصویب اساسنامه‌ها هستند (دکتر دادفر- تا بحال همه اینها را کمیسیون دارائی تصویب کرده است) اگر قرار بشود اساسنامه تمام سازمانها و تشکیلات به مجلس بیاید هر روز باید مجلس تشکیل بشود، دعوت بشود و من و جنابعالی بنشینیم جروبحث بکنیم این در دوره انقلاب صحیح نیست ما اگر به کمیسیونهای مجلس اجازه می‌دهیم برای این است که کمیسیونهای مجلس بنشینند این مسائل را دقیقاّ بررسی بکنند چنانچه امروز می‌بینیم کمیسیونهای ۱۰ ساعته؛ بیست ساعته تشکیل می‌شود بنابراین با توجه به این مسائل و پیشرفت مملکت و با توجه به توسعه اقتصادر مملکت این تصمیم گرفته شد. اگر خاطرتان باشد یک روز دولت به مجلس آمد در مورد اعتبارات وامهای خارجی گفت آن سیستمی که وجود دارد اگر بخواهیم بر اساس آن سیستم اعتبار بگیریم واقعاّ عملی نیست آمدیم مطالعه و بررسی کردیم و با توجه به قانون اساسی راه حلی پیدا کردیم وطی ۱۰ سال، ۱۵ سال اخیر اگر در گردش چرخهای مملکت از آن اعتبارات استفاده شد بخاطر کاری بود که مجلس ایران کرد و بخاطر راه حلی بود که پیدا شد بنده اعتقاد دارم بهیچوجه به قانون اساسی و حقوق مجلس شورای ملی تخطی نشده و نه ما چنین اعتقادی داریم. ما اعتقاد داریم که با رعایت قانون اساسی و حفظ آزادیها در کار دولت و مملکت تسریع فراهم شود نه کارشکنی، ما معتقدیم که دولت در راه اجرای اندیشه‌های شاهنشاه گامهای اساسی و بلندی برمیدارد ما هم وظیفه داریم چنین دولتی را یاری و حمایت کنیم اگر در این لوایح اشکالی وجود دارد، جناب رامبد، شور اول لایحه است حزب مترقی شما حزب پرتلاش شما که تلاشش را هم می‌بینیم بیاید پیشنهاد بدهد این یک نمونه آزمایشی است سه لایحه مطرح است در مسائل اقتصادی، مالی و صنعتی، شور اول هم هست ما ببینیم امروز که این لوایح مطرح است حزب شما چه پیشنهادهائی دارد برای اقتصاد مملکت. اگر معتقدید که پیشنهادها باشد تا دولت شما سر کار بیاید اشکال ندارد نمیدانم چه وقتی خواهد برد ولی اگر به مملکتتان علاقمند هستید اگر اعتقاد دارید دولتی که در مملکت خدمت می‌کند کارهایش صحیح است باید مورد حمایت صادقانه ما باشد وقتی که هر فرد ایرانی برای پیشرفت مملکت نظری دارد می‌تواند پیشنهادش را مطرح کند، شما که نماینده مردم هستید پیشنهاد بدهید امیدوار هستیم این دفعه بخصوص پیشنهادهائی از طرف فراکسیون شما ببینیم، بنده که باور نمی‌کنم (احسنت).
رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- دفعات زیادی مطالبی که بصورت انتقاد عرض کردم حتی از لحاظ تن صدا بنظ رخودم غیرمؤدبانه آمد که در اینجا بلند صحبت کردم ولی جناب آقای الموتی بر هیچیک از اعضای محترم اکثریت به تشخیص جنابعالی که احترام مخصوص دارم هیچوقت اتهام و محکومیتی منتسب ندانسته‌ام بنده مکرر خودم از یکی از دوستان شما در مورد اینکه آیا شما لایحه را خوانده‌اید یا نخوانده‌اید و حتی از وزراء این سئوال را کرده‌ام ولی شما قبل از اینکه از خود من بپرسید رأی ندهید که اقلیت لایحه را نخواندع قطعاّ نیت حضرتعالی هم این نبود (دکتر الموتی – دقیق نخواندید) بنده اگر عرض می‌کنم که شما راجع به اقلیت صحبت نکنید نه در این مورد در هیچ موردی حق ندارم که صحبت شما را محدود کنم مقصودم این است که در مورد اقلیت یا هر مورد دیگر قبل از اینکه تحقیق بفرمائید در سمت خیلی محترمی که دارید پشت تریبون مجلس بطور قاطع کسی یا عده‌ای را متهم و محکوم نفرمائید (صحیح است).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور تنظیم سیاستهای اقتصادی و مالی کشور و ایجاد هماهنگی در امور مالی و اجرای سیاستهای مالی و تنظیم و اجرای برنامة همکاریهای اقتصادی و سرمایه گذاریهای مشترک با کشورهای خارجی، وزارت امور اقتصادی و دارائی تشکیل می‌شود.
رئیس- درمادةاول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید عنوان لایحه قانون تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی به «لایحه قانون تشکیل وزارت دارائی و امور اقتصادی» تبدیل شده و در کلیه مواد لایحه نیز نام وزارت امور اقتصادی و دارائی به «وزارت دارائی و امور اقتصادی» تغییر داده شود.
با تقدیم احترام – محمود طلوعی.
رئیس – مادة دوم قرائت می‌شود.
مادة ۲- کلیه وظایف، اختیارات، مسئولیتهای وزیر و وزرات دارائی، سازمان، کارکنان، اعتبارات، دارائی به وزیر و وزارت امور اقتصادی و دارائی واگذار می‌شود.
رئیس- در مادة دوم نظری نیست؟ آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- استماع استدلال جناب دکتر الموتی لیدر محترم اکثریت برای من این فکر را پیش آورد و حتی برای دولت حزبی از نظر سیاست اقتصادی این فکر پیش می‌آید که ظرف ۲ سال از اعتقاد تمرکز امور به اعتقاد تجزیه این وزارتخانه‌ها می‌رسد اگر در یک فاصله کوتاهتری چون عمر این دولت زیاد است خیال می‌کنم که برسیم به روزی که مجدداّ لایحه ادغام این وزارتخانه‌ها را بیاورند بنده نمیدانم آقای دکتر الموتی در آنروز چه استدلال خواهند فرمود (یکنفر از نمایندگان – بسته به مصلحت مملکت است) مصلحت مملکت روزمره و روزانه نیست بهرحال خوشحال هستم که وزارت دارائی با وظائف بسیار خطیر و مهمی که دارد وظائف اقتصادی و رهبری امور اقتصادی هم البته در زمینه صنعت و تجارت به وزیر این وزارتخانه سپرده شده است که یکی از وظائف این وزارتخانه مسأله وصول مالیاتها است در این زمینه بنده در کلیات مطلبی عرض کردم از فرصت استفاده می‌کنم به جناب آقای انصاری باید عرض کنم اگر روزی به حکم ضرورت و نیازهائی که داشتیم امر وصول مالیات بیشتر در جهت تأمین اعتبارات بود امروز خوشبختانه دولت شما موفق شده است به درآمدهای بسیار کلانی دسترسی پیدا کند و ما بایستی سیاست مالیاتی خود را در جهت اجرای عدالت مالیاتی در جهت توزیع عادلانه تر درآمد اعمال کنیم نه در جهت وصول مالیات صرف بخاطر تأمین درآمد که یکی از طرق سهل و آسان وصول مالیات بمنظور تأمین درآمد وصول مالیات بر حقوق است چون راحت ترین طریق و آسانترین راه است به این مطلب بیشتر توجه شده در صورتیکه وزیر محترم اقتصاد و دارائی باید به این اصل توجه داشته باشند که در شرایط موجود صاحبان درآمد ثابت یعنی طبقه حقوق بگیر و اکثریت قاطع این طبقه حقوق بگیر که نورچشمی نیستند و حقوقهای پائینتر از ۲ هزار تومان می‌گیرند امروز با مشکلاتی از نظر تأمین هزینه زندگی دست بگریبانند به این مناسبت تجدید نظر در لوایح مالیاتی، در قوانین مالیاتی و بخصوص از حضور جناب نخست وزیر که همیشه با سعه صدر نسبت به رفاه طبقه زحمتکش توجه دارند استفاده می‌کنم (احسنت) که نسبت به افزایش رقم بخشودگی مالیاتی برای طبقات دستمزد بگیر و ضعیف توجه بفرمایند و لایحه‌ای در این زمینه به مجلس شورای ملی بیاورند و چون این امر مورد توجه کامل همه نمایندگان مجلس شورای ملی هست در این زمینه پیشنهادی هم تقدیم مقام ریاست می‌کنم که به موجب تبصره‌ای وزارت جدیدالتأسیس امور اقتصادی و دارائی مکلف به تجدید نظر در قوانین مالیاتی از دو جهت حمایت از طبقه کم درآمد، و وصول مالیات از صاحبان درآمدهای کلان باشد (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در ماده دوم نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به مادة ۲ لایحه وزارت اموراقتصادی و دارائی اضافه شود.
- تبصره- وزرات اقتصاد و دارائی مکلف است در جهت تأمین عدالت بیشتر مالیاتی و وصول مالیات از صاحبان درآمدهای کلان و تجدید نظر نسبت به معافیتها و حداقل بخشودگی مطالعه و به مجلس پیشنهاد نماید.
فرهاد پور.
رئیس- مادة ۳ قرائت می‌شود.
مادة ۳- وظائف، اختیارات وزیر و وزارت اقتصاد، سازمان، کارکنان، اعتبارات، دارائی و تعهدات وزارت اقتصاد در مرکز و واحدهای استانی و شهرستانی با توجه به هدفهای قانونی وزارت امور اقتصادی و دارائی و وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون با نظر وزرای سه وزارتخانة مزبور بین وزارت امور اقتصادی و دارائی، وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی تقسیم می‌شود. در مورد وظائف و اختیارات وزیر و وزارت اقتصاد مندرج در سایر قوانین و مقررات مملکتی نیز بهمین ترتیب عمل خواهد شد.
رئیس- در مادة ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم که تبصرة ذیل به مادة ۳ علاوه شود.
- تبصره مادة ۳- تا تفکیک قطعی وظائف و اختیارات و تعیین سازمان و اعتبارات دارائی و تعهدات هر یک از وزارتخانه‌های سه گانه، وزیر اقتصاد می‌تواند اختیارات خود را به هر یک از وزرای صنایع و معادن و بازرگانی واگذار نماید.
دکتر دادفر.
پیشنهاد می‌شود در سطر ششم مادة ۳ لایحه قانون تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی پس از عبارت تقسیم می‌شود اضافه شود «پس از تصویب مجلسین بموقع اجرا گذارده می‌شود».
هلاکو رامبد.
رئیس- مادة ۴ قرائت می‌شود.
مادة ۴- عضویت وزرای اقتصاد و دارائی در هیئتهای امناء و مجامع عمومی شرکتها وسازمانهای دولتی و شوراهای قانونی حسب مورد و با توجه به این قانون و قوانین تشکیل وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارائی با تصویب هیئت وزیران بعهده وزیر امور اقتصادی و دارائی و یا وزیر صنایع و معادن و یا وزیر بازرگانی واگذار می‌شود.
رئیس- در مادة ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائـت میشـود.
پیشنهاد می‌نماید مادة ۴ لایحه تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی بشرح زیر اصلاح شود:
وظائف و عضویت وزیر اقتصاد و وزیر دارائی در هیئتهی امناء و مجامع عمومی شرکته و سازمانهای دولتی و شوراهای قانونی با توجه به این قانون و قوانین تشکیل وزارت صنایع و معادن و وزارت بازرگانی به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارائی با تصویب هیئت وزیران حسب مورد به عهده یکی از وزرای امور اقتصادی و دارائی یا صنایع و معادن و یا بازرگانی واگذار می‌شود.
شیخ الاسلامی.
رئیس- مادة ۵ قرائت می‌شود.
مادة ۵- مرکز جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی با نام سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارائی خواهد بود.
کلیه امور مربوط به سرمایه گذاریهای خارجی در ایران و سرمایه گذاری ایران در خارج و همچنین کمکهای اقتصادی و فنی به کشورهای خارجی در این سازمان متمرکز می‌شود.
- تبصرة ۱- وزارت امور اقتصادی و دارائی مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون اساسنامه سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران را تهیه و با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم نماید.
- تبصرة ۲- سازمان می‌تواند در اجرای وظائف قانونی خود مؤسسات یا شرکتهای مالی و بازرگانی تأسیس و اساسنامه مربوط به مؤسسات و شرکتهای مزبور را پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور برای تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم نماید.
رئیس- در مادة۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
در لایحه قانون تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی پیشنهاد می‌شود مادة ۵ حذف شود.
باتقدیم احترام – محمد حسین ایمان زهرائی.
رئیس- مادة ۶ قرائت می‌شود.
مادة ۶- وزارت امور اقتصادی و دارائی، سازمان تفصیلی خود را بر اساس تبصرة ۲ مادة ۸ قانون استخدام کشوری تهیه نموده، پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور بموقع اجرا می‌گذارد.
رئیس- در مادة ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم دو لایحه: ۱- لایحه ۱۲ میلیارد ریال اعتبار عمرانی در باره کمک به انجمنهای شهر، شهرستان و استان، ۲- لایحه اجازة تعهد اضافی برای برنامه‌های عمرانی و جاری، بوسیله آقای امیر عباس هویدا (نخست وزیر)
۷- تقدیم دو لایحه: ۱- لایحه ۱۲ میلیارد ریال اعتبار عمرانی در باره کمک به انجمنهای شهر، شهرستان و استان، ۲- لایحه اجازة تعهد اضافی برای برنامه‌های عمرانی و جاری، بوسیله آقای امیر عباس هویدا (نخست وزیر).
رئیس- جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان، افتخار دارم امروز برای تقدیم دو لایحه مهم، هرچند این کلمه مهم را نباید بکار ببریم چون روزبروز لوایح مهمتری و اقدامات مهمتری انجام می‌گیرد باید کلمات دیگری پیدا کنیم، ولی بهر صورت چون دو لایحه مهم تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود شخصاّ خواستم اینجا حضور پیدا کنم و راجع به این دو لایحه عرایضی بعرض نمایندگان محترم برسانم (احسنت) همانطوریکه میدانید همواره دولت با الهام از اوامر شاهنشاه رهبر انقلابمان در برداشتن قدمهای سریعتر جهت رفاه مردم اقداماتی کرده است و امروز لایحه‌ای است مربوط به اجازه‌ای که دولت از مجلس شورای ملی می‌خواهد یعنی علاوه بر اعتبارات منظور در قانون بودجه اصلاحی سال ۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور برای تسریع در اجرای طرحهای عمرانی و برای پیاده کردن فرامین انقلاب شاهنشاه که باید قبل از مهرماه انجام بگیرد تقاضای اعتبارات اضافی می‌کند (احسنت). برای اطلاع خانمها و آقایان عرض می‌کنم قبل از اینکه این لایحه تقدیم بشود با نمایندگان اکثریت و اقلیت موضوع مطرح شد و مسائلی باطلاعشان رسید تا جائیکه اطلاع دارم نه تنها با موافقت نمایندگان اکثریت و اقلیت مواجه شد حتی با تقدیر آنها نیز روبرو شد (صحیح است) بنده به یاد دارم و الآن هم با آقای الموتی صحبت می‌کردم اولین باری که در این مجلس به سمت یک فرد ایرانی و تماشاگر آمدم در سال ۱۳۲۲ بود. موقعی که وارد سالن شدم طرز نشستن هم الآن تغییر کرده در آن بالا نشسته بودم آن موقع یک وکیل مجلس خطاب به دولت می‌گفت «ما در یک چهار راهی هستیم» بنده خوشوقتم از روزیکه این افتخار را داشتم و رأی اعتماد از مجلس گرفتم هیچوقت در چهار راه نبودیم همیشه در یک راه مستقیم بودیم و قدم برمیداشتیم (احسنت) تنها تقاضای ما برای پیمودن این راههای اجتماعی که شاهنشاه آنرا صاف کرده‌اند گرفتن سوخت بیشتری است برای اینکه سرعت بیشتری به این دستگاه پیشرفت مملکت بدهیم (آفرین) این لوایحی که تقدیم می‌شود یکی مربوط به تقاضای ۸۵ میلیارد ریال تعهد اضافی از محل افزایش درآمد عمومی است مسلماّ درآمد عمومی بیش از این رقم است و بزودی گزارش کاملی راجع به فعالیتهای دولت تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد (احسنت) همانطور که قبلا هم قرار گذاشته بودیم. از این ۸۵ میلیار ریال برای پیاده کردن فرامین انقلابی شاهنشاه در مورد آموزش رایگان و بهداشت عمومی استفاده خواهیم کرد.
شاهنشاه راجع به مدارس و دانشجویان و بهداشت عمومی اوامری صادر فرموده‌اند و ضمناّ در بارة بعضی از طرحهای عمرانی باید بگویم که سرعت پیشرفت ما تنگناهائی در اقتصاد ما از جمله در طرح بنادر ما ایجاد کرده است البته از این تنگناها هراسی نداریم و سعی می‌کنیم آنها را برطرف کنیم اگر سالی را که گذشت با امسال مقایسه کنیم می‌بینیم واردات ما دو برابر شده و این وظیفه دولت است که راه حل پیدا کند، راه حلهای کوتاه مدت و دراز مدت که بتوانیم این اجناس را وارد کشور کنیم. اگر مسئله رفاه مردم مطرح است ما برای رفاه مردم منتظر نمی‌نشینیم و با موافقت مجلس شورای ملی و مجلس سنا خواهیم توانست همین الآن تصمیماتی بگیریم و اقدام بکنیم (احسنت) مسائل دیگری که مسلماّ در کمیسیون مطرح خواهد شد و با نظر خانمها و آقایان به تصویب خواهد رسید ما امکان خواهیم داشت که زودتر این کارهارا انجام بدهیم دولت با نمایندگان مجلس رابطه بسیار نزدیکی دارد چه آنهائی که خوشبختانه تعدادشان هم زیاد است و در ردیف اکثریت هستند چه آنهائی که در ردیف اقلیت هستند چون کارهای مملکتی مربوط به تمام افراد می‌شود و برای دولت فرقی نمی‌کند از لحاظ نظر گرفتن و استماع نظریات نمایندگان، دولت همان احترام را به نظریات نمایندگان اقلیت می‌گذارد و مسلماّ در موقع تصمیم گیری اگر اختلافی باشد دولت با قبول کردن مسئولیت تصمیم می‌گیرد در کارهائی که خیال می‌کند بیشتر به صلاح مردم است سعی و کمک خواهد کرد که سرعت بیشتر بدست بیاورد اینجا وقتی راجع به لایحه قبلی صحبت شد بنده اینطور استنباط کردم که اگر در تشکیلات و در زندگی و فکر جمود باشد درست نیست ما باید همیشه در حال تغییر و تحرک باشیم و امروز اگر با مسئله‌ای مواجه باشیم برایش یک راه حل تشکیلاتی پیدا می‌کنیم و اگر فردا در برابر مسائل دیگری باشیم راههای تشکیلاتی دیگری پیدا خواهیم کرد اگر وزارتخانه‌ای تشکیل شد و وظیفه اش را انجام داد آن روز که ایجاب کرد که این وزارتخانه را در وزارتخانه را بگیریم و به وزراتخانه دیگر بدهیم هیچگونه تعصبی نداریم و این کار را می‌کنیم در این کارها تعصب غلط است در بعضی از چیزها تعصب زیادی حتماّ باید داشته باشیم، در وطن پرستی ما تعصب زیاد داریم (احسنت) در دینمان تعصب زیاد داریم ولی مثلا در تغییرات جزئی در دستگاهها نباید تعصب داشته باشیم ولی گوشمان مسلماّ شنوا خواهد بود و چه در اکثریت و چه در اقلیت اگر نظراتی باشد گوش می‌دهیم و تصمیممان را با یک گفت و شنود می‌گیریم (احسنت). بنده باز هم عرض می‌کنیم نه تنها برای گفت و شنودآماده هستیم بلکه انتقاد را قبول می‌کنیم و از انتقاد بدمان نمی‌آید، (احسنت) بدبخت کسی است که از انتقاد بدش بیاید، انتقاد باید بشود ولی انتقاد تخریب کننده را قبول نداریم و برفرض هم اگر شد برایش جواب داریم و انتقاد صحیح را هم قبول داریم باید خط مشی را تغییر بدهیم امروز دولتی که سالهای دراز در رأس کار بوده و بقول نماینده محترم اقلیت سالهای درازتری هم خواهد بود و باید انتقاد را قبول کند واگر انتقاد صحیح بود از آن استفاده کند که راه خودش را در جهت بهتری تنظیم کند لایحه دیگری که امروز تقدیم مجلس می‌گردد و اطمنیان دارم کلیه نمایندگان مجلس به آن علاقه دارند لایحه‌ای است که بموجب آن دولت ۱۲ میلیارد ریال اعتبار عمرانی برای پیشرفت شهرها غیر از تهران و روستاهایمان منظور کرده است. این ۱۲ میلیارد ریال با کمک انجمنهای شهر و شهرستان و استان برای برنامه‌های آن مناطق صرف خواهد شد. (احسنت).
این برنامه‌ها مسلماّ با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت و اگر نمایندگان محترم حوزه‌های مختلف کمک کنند که برنامه‌ها خوب پیاده شود چون علاقه زیادی به گسترش کارها در خارج از پایتخت دارند. بنده این جمله گسترش کارها در خازج از پایتخت را قاطع می‌گویم چون ما به گسترش کار در خارج از تهران علاقه داریم و اغلب در گفت و شنودهائی که باهم داشته‌ایم راجع بآن صحبت شده و بنده استدعا می‌کنم که نمایندگان محترم در حوزه‌های انتخابیه خودشان به این مسئله اهمیت بدهند و نظریات مفید خودشان را اعلام کنند. این برنامه یک قدم بلندیست در راه رفاه عمومی و در راه توزیع عادلانه درآمد و پیشرفت ما (صحیح است). نظری که همیشه شاهنشاه تأکید فرمودند که باید از این سیستم دمکراتیک استفاده بیشتر بکنیم یعنی اگر انجمنهای انتخابی داریم باید این انجمنها وظایفشان را انجام بدهند. این امکانات به این انجمنها داده خواهد شد و طبق اصولی که با هم تدوین کردیم این انجمنها می‌توانند وظیفه خودشان را بهتر انجام بدهند و فعالانه تر در زندگی سیاسی و اقتصادی خودشان وارد شوند بنده معتقد هستم که این انجمنها زیربنای پیشرفت سریعتر ایران هستند ما اعتقاد به تمرکز در اجرای برنامه‌ها نداریم جز تمرکز در فرماندهی (صحیح است) در مورد این کارها که مربوط می‌شود به حوزه‌های مختلف شهرها و روستاها، خود مردم شهرها و روستاها باید تصمیم بگیرند و این امکان بآنها داده بشود تا ما در یک مدت کوتاهی بتوانیم این قدمهای بلند را برداریم (احسنت). خوشبختانه این دولت از روزی که این مسئولیت بعهده اش گذاشته شد همیشه در یک ایرانی زندگی کرد که همه جاده‌ها هموار بود و مسلماّ وضع اقتصادی ما روز بروز درخشانتر بود، اینجا نمی‌توانم بگویم کار دولت چه روزی آسان بود آن روز که تنگناهای مالی داشتیم یا امروز که وضع مالی ما به یک سطح بین المللی رسیده در هر صورت دولت خدمتگزار که سابقه آنروزها را دارد مسلماّ میداند در این روزها که گشایش مالی بیشتر داریم طوری اعتبارات را توزیع کند که این اعتبارات بتواند به پیشرفت مملکت کمک بیشتری بکند. از لحاظ رفاه مردم سرلوحه اقدامات ما لایحه ایست که تقدیم می‌کنیم چون ما امروز وظیفه داریم که رفاه بیشتری برای مردم فراهم کنیم و مردم هم حق دارند که رفاه بیشتری بخواهند (صحیح است) و خدمت جناب آقای فرهادپور بگویم که دولت راجع به این مسئله آگاه است و برنامه هائی در این باره دارد و بموقع خودش لوایحی تقدیم قوه مقننه خواهیم کرد که این مسائل را در برخواهد داشت سعی ما این بود که متمم بودجه نداشته باشیم و این متمم بودجه نیست بودجه اصلاحی سال ۵۳ و بودجه سال ۵۴ که تا چند ماه دیگر تقدیم خواهیم کرد تمام این مسائل را دربرخواهد داشت ولی باید قبول کنیم وحتی از دوستان اقلیت می‌خواهم که قبول کنند که هرچند پیش بینی صحیح بود ولی با اقداماتی که شاهنشاه فرمودند و آن کارهائی که انجام گرفت و پیروزیهائی که بدست آمد درآمدهای بیشتری نصیب کشور گردید روی این اصل است که برنامه پنجم را که تصویب فرمودند این برنامه عهد گذشته است و بزودی برنامه عهد فردا را، پس فردا را عرض نمی‌کنم، فردا را تقدیم مجلس خواهیم کرد و در آنجا مسلماّ مذاکراتی خواهیم داشت پس با اجازه نمایندگان محترم تقاضائی که دارم اینست که به این دو لایحه اهمیت زیادی بدهید تا اینکه ما زودتر بتوانیم قدمهای سریعتری برداریم و با ارشاد و راهنمائی فردفرد شما دولت خدمتگزار موفقتر گردد و باز هم بیشتر کار کند، شما بیشتر حمایت کنید، بیشتر انتقاد کنید ولی ما هستیم و شما و همه ما، آنچنان باید خدمت کنیم تا رضایت خاطر رهبرمان و ملتمان را بدست بیاوریم. هر دو لایحه را تقدیم ریاست معظم مجلس می‌کنم. (احسنت – احسنت).
- طرح و تصویب فوریت لایحه ۱۲ میلیارد ریال اعتبار عمرانی در باره کمک به انجمنهای شهر، شهرستان و استان
۸- طرح و تصویب فوریت لایحه ۱۲ میلیارد ریال اعتبار عمرانی در باره کمک به انجمنهای شهر، شهرستان و استان.
رئیس- برای این دو لایحه از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین تقاضای فوریت شده است لایحه قرائت می‌شود.
در اجرای سیاست عدم تمرکز و بمنظور جلب مشارکت هرچه بیشتر مردم در امور عمرانی و توسعه سریع و هماهنگ اقتصادی و اجتماعی شهر و روستا لایحه ماده واحده پیوست تقدیم و تقاضای تصویب آنرا دارد.
نخست وزیر.
مادة واحده- به دولت اجازه داده می‌شود علاوه بر اعتبارات سرمایه گذاری ثابت مصوب سال ۱۳۵۳ در قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور مبلغ دوازده میلیارد ریال از محل درآمد عمومی برای آبادانی شهرها و روستاهای کشور در سالهای ۱۳۵۳و۱۳۵۴ بمصرف برساند و در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور منظور نماید.
- تبصرة ۱- توزیع اعتبارات مزبور بین استانها و فرمانداریهای کل کشور بر اساس ضوابط و سیاستهای مشخص در برنامه عمرانی پنجم توسط سازمان برنامه و بودجه صورت خواهد گرفت و سازمان برنامه و بودجه ظرف مدت ۱۵ روز از تاریخ تصویب این قانون میزان اعتبارات تفکیک شده را به کلیه انجمنهای استان ابلاغ خواهد کرد.
- تبصرة ۲- توزیع اعتبارات بین شهرستانهای هر استان و فرمانداری کل به پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه استان و تصویب انجمن استان با رعایت ضوابط زیر خواهد بود.
الف- پنجاه درصد برای برنامه‌های عمران روستائی.
ب- حداکثر پنج درصد از کل اعتبار برای شهرهای مراکز استان و فرمانداری کل.
ج- بقیه اعتبارات در سایر شهرستانهای استان یا فرمانداری کل.
- تبصرة ۳- انجمن هر شهرستان میزان اعتبار تخصیصی از طرف انجمن استان را با توجه به تبصرة (۱) این قانون بر حسب اولویت نیازهای شهری و روستائی تقسیم و محل اجرای برنامه‌ها را مشخص خواهد کرد.
- تبصرة ۴- تهیه طرحها بر اساس فصول مندرج در قسمت هشتم قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور با همکاری دفتر برنامه و بودجه استان انجام خواهد گرفت.
- تبصرة ۵- تهیه و اجرای طرحهای مربوط به شهرها با توجه به نقشه‌های جامع و هادی مصوب شهر در صورت وجود این نقشه‌ها و در هر صورت در داخل محدوده خدماتی پنج ساله مصوب با تصویب و نظارت انجمن شهر صورت خواهد گرفت.
- تبصرة ۶- وجوه تخصیص داده شده برای اجرای این قانون در اختیار استانداران و فرمانداران کل گذارده می‌شود. استانداران و فرمانداران کل طبق موازین آئین نامه اجرائی تبصرة ۲ مادة ۱۵ قانون برنامه و بودجه کشور طرحهای مصوب انجمنها را به دستگاههای اجرائی ذیربط محلی ابلاغ خواهند نمود تخصیص اعتبار طرحهای موضوع این قانون بر اساس موافقتنامه‌ای خواهد بود که به امضای استاندار یا فرماندار کل و رئیس انجمن استان و مسئول دفتر برنامه و بودجه استان خواهد رسید. این موافقتنامه باید منظم به لیست کلیه طرحها و پروژه‌ها و محل اجرای آنها و دارای امضای مسئولین سازمانهای اجرائی ذیربط باشد و در مواردی که استانداران و فرمانداران کل لزوم تغییر دستگاه اجراء کننده طرحهای فوق الذکر را لازم بدانند می‌توانند با تصویب انجمنهای استان به این عمل اقدام نمایند.
- تبصرة ۷- بمنظور اجرای این قانون وزارتخانه‌ها و دستگاههای اجرائی مربوط مکلفند بنا به درخواست استانداران و فرمانداران کل نسبت به تجهیز سازمانهای خود در آن مناطق اقدام نمایند. وزارت کشور مکلف است در شهرهائی که فاقد نقشه هادی می‌باشند در اجرای تبصرة ۵ این قانون نسبت به تهیه و تصویب نقشه‌های مذکور اقدام نماید.
- تبصرة ۸- نظارت بر حسن اجرای طرحهای موضوع این قانون با انجمنهای تصویب کننده طرحها با همکاری دفتر برنامه و بودجه استانها و فرمانداریهای کل خواهد بود.
نخست وزیر- امیرعباس هویدا.
رئیس- پیشنهاد فوریت قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید لایحه ۱۲ میلیارد ریال اعتبارات عمرانی در باره کمک به انجمنهای شهر و شهرستان و استان با قید یک فوریت مطرح گردد.
رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین در مجلس شورای ملی- مصطفی الموتی.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- افتخار دارم از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین برای این لایحه بسیار بسیار مهم و ارزنده تقاضای فوریت کنم. قبل از هرچیز لازم میدانم به پیشگاه شاهنشاه عزیز درود بفرستم شاهنشاهی که برای ملت ایران با فداکاری و تلاش شبانه روزی خود موجباتی فراهـم کـرده‌اند که امروز دولت خدمتگزار ما می‌تواند لایحه ۱۲ میلیارد ریال اعتبار برای کمک به ملت ایران چه افرادی که در روستاها هستند چه مردمی که در شهرها زندگی می‌کنند به مجلس بیاورد علاوه بر اعتبارات قبلی رقم ۱۲ میلیارد اعتبار اضافه را اگر مقایسه کنیم با سالهای قبل که بودجه مملکت در حدود ۱۴ میلیارد ریال بود آنوقت به عظمت این رقم پی می‌بریم واقعاّ جناب آقای هویدا بشما و دولت خدمتگزار شما تبریک میگوئیم چون احساس کردیم و دیدیم تمام دستگاههای مملکتی با حسن نیت در باره تنظیم چنین لایحه‌ای کمک کردند که از تمام نیروهای ارزنده مردم در شهرها و روستاها در باره سازندگی مملکت استفاده کنیم برای اولین بار در یک لایحه‌ای امروز ما می‌بینیم که امضای رئیس انجمن استان کنار امضای استاندار در مورد پرداخت این اعتبارات هست و این بزرگترین احترامی است که دولت خدمتگزار شما بمردم ایران می‌گذارد و تردید نداریم که مردم ایران هم در بارة صرف این اعتبارات کمال مجاهدت و همکاری را خواهند کرد و از خودیاری مردم برای عمران مملکت بیش از پیش استفاده خواهد شد (صحیح است) نظر دیگری که در این لایحه منعکس است و لازم است که اعتبارات زودتر بدست مردم برسد حذف مقدار زیادی از تشریفات دست و پاگیر است که این تشریفات در این مملکت وجود دارد ولی خوشبختانه دولت موادی در این لایحه گذاشته است که مقداری از این تشریفات حذف می‌شود تا مردم ایران بهتر بتوانند نقش سازندة خود را نشان بدهند، جناب آقای نخست وزیر در سفر اخیری که به استان مازندران کردم و از این واحدهای دمکراتیک دیدن کردم دیدم مردم این مملکت با چه عشق و شوری به شاهنشاه خودشان ابراز علاقه می‌کنند و بنظر من یکی از جلوه‌های درخشان آن همین لایحه‌ای است که امروز در ساحت مقدس مجلس مطرح است به شما اطمینان می‌دهم که موکلین ما و خود ما برای اجرای این لایحه کوشا هستیم تا بتوانیم از دولت که امروز آمده است با حسن نیت این ۱۲ میلیارد را برای کمک به شهرها و روستاها اختصاص داده است با کمک و همکاری بیشتر همه مردم ایران موجباتی فراهم کنیم که لایحه بعدی دولت افزایش این اعتبارات برای سازندگی شهرها و روستاها باشد، با تبریک به دولت خدمتگزار شما ما به فوریت این لایحه رأی می‌دهیم و پشتیبان شما هستیم و در اجرای این لایحه ما و همه مردم ایران صمیمانه همکاری می‌کنیم تا در یک کار دمکراتیک که همه مردم ایران در آن شرکت دارند به دنیا نشان بدهیم که رشد مردم مملکت ما بآن درجه رسیده است که دولت و ملت در اجرای فرامین شاهنشاه در سازندگی این مملکت دست در دست هم کار می‌کنند و قدم برمیدارند. (احسنت).
رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- با تشکر از جناب آقای دکتر الموتی که بنا به فرمایش و توصیه رئیس محترم دولت بنده را هم برای تنظیم این لوایح دعوت کردند و شرکت دادند این توضیح را هم باید اضافه کنم که شرکت بنده یا سایر اعضای حزب مردم بمعنای قبول یا تأیید قبلی نیست. البته نظریات اصلاحی وظیفه ماست که بدهیم و بهمین جهت چند نکته‌ای تصور می‌کنم جای صحبت دارد با سرعت شنیدن دو صفحه مطلب با این اهمیت اتخاذ تصمیم را مشکل می‌کند. نمایندگانی در اینجا از من می‌پرسیدند که برای مرکز استان نوشته است حداقل ۵% یا حداکثر ۵%؟ این را بطور مثال عرض می‌کنم فکر می‌کنم حداکثر ۵% اینطور در خاطرم هست حالا ممکن است شما یکبار دیگر آن قسمت را بخوانید (دکتر رئیسی- حداکثر ۵%) بلی عرض کردم حداکثر ۵% است بهر حال تقدیم چنین لایحه پرطنین از طرف دولت و اینهمه تأیید و تحسین از طرف دوستان ایران نوین شایان خوشوقتی است ولی بلافاصله مورد تأمل است خوشوقتی از این جهت که بخاطر می‌آوریم روزی را که شاهنشاه ما زمام ریاست مملکت و تخت و تاج را قبول فرمودند آنهمه نگرانیها و نابسامانیها و ناجوریها در تمام جهات از خاطرتان نرفته حتی تا زمانی که مرحوم سپهبد رزم آرا به نخست وزیری رسید آن مرحوم که در هر کاری ابتکاری بکار می‌برد برای جلب توجه مردم درصدد حواله مبلغی به شهرستانها برآم که شاید رقمش از ۱/۱۰ این رقم مورد بحث ما کمتر بود ولی بمصداق:
- نه همین آرزو که هلاک شد
- ای بسا آرزوها که خاک شد
آن مرحوم حتی توفیق پیدا نکرد به یک شهرستان هم حواله بدهد امروز ما ۱۲ میلیارد براحتی بموازات سایر توفیقها از جهت اقتصادی آنچنان رونق و از جهت نقدینگی آنچنان میعان پیدا کرده که این رقم را تصویب می‌کنیم و می‌فرستیم این جای خوشوقتی است و جائی که مورد تأمل است همین دولت و همین مرد لوایح بسیار مهمی که از الحاظ رقم و تأثیراتش در سطح کشور بمراتب بالاتر از این بود آورد ولی قبل از اینکه لایحه را قرائت بفرمائید از مجلس کسی تحسین نکرد ما بآن مرحله از رشد باید رسیده باشیم که آن زاهدانی و آن خوزستانی بداند که اگر نصف بودجه مملکت در آذربایجان خرج می‌شود مآلا بنفع اوست بحث فرستادن چند ریال یا چند میلیارد تومان به یک شهرستان تعصب خاص بین ما نباید داشته باشد ما باید این اخلاق راداشته باشیم آقای اخلاقی که اگر در ذوب آهن خرج می‌شود شاگرد مدرسه مربوط بخودش بداند و اگر در توزیع کتاب تحصیلی هم بشاگرد مدرسه کمکی می‌شود آن پیرمرد بازنشسته مربوط بخودش بداند بنابراین تحسین و تأیید مجلس جناب آقای نخست وزیر باین سبب نیست که شما بشهرستان آنها چیزی می‌فرستید هر جای ایران باشد متعلق بهمه است (احسنت). اما نکتة دیگری که شایان توجه است این است که تقاضای فوریت برای شروع هر چه زودتر این کار است در هر حال از همین امروز جناب آقای نخست وزیر دستور رفرمائید که مقامات مربوط مطالعات لازم را شروع بکنند برنامه هایشان را حاضر کنند ولی برای اینکه ما این سطور و جملات و کلمات را درست آنچنان که باید دقت کنیم که در سال ۱۳۵۳و۱۳۵۴ دولت به اشکالی برنخورد بنظر من سه روز زودتر یا دیرتر در اصل فرقی نمی‌کند معهذا برای اینکه شما نگران نشوید و بر خلاف جناب آقای نخست وزیر که آنقدر انتقاد را مورد احترام قرار دادند و وعده انتقاد بخودشان دادند شما قبل از اینکه صحبت مخالفت را بشنوید فرمودید ما رأی می‌دهیم بنابراین تصمیم گرفته شده ما هم با رأی شما مخالفت نمی‌کنیم اما یک سؤال هم می‌کنم جناب الموتی آخرین دفعه که پشت تریبون تشریف داشتید خاطرتان هست فرمودید برای اینکه یک رتبه به کارمندان دولت برسد ما رأی می‌دهیم که ساعتی در آن تأخیر نشود و چند روز گذشت؟ در کمال راحتی یک لایحه دو شوری در ظرف دو هفته قابل طرح و مطالعه و تصویب است ولی هنوز این لایحه در پیچ و خم تصویب است بنابراین بنده عرضم را خاتمه می‌دهم ما در کارها تعجیل و گناه بیمورد می‌کنیم (عباس میرزائی- ما گناه نمی‌کنیم تعجیل هم نمی‌کنیم) ولی در عمل مواجه می‌شویم که این تعجیل مورد نداشته است اصل پیشنهاد فوریت بنظر بنده مورد نداشت ولی حالا که فرمودید ما هم رأی می‌دهیم ولی از شما یک خواهش دارم اگر تصویب کردید دیگر هفته‌ها در آنجا معطل نماند.
دکتر الموتی- اگر بفوریت اعتقاد ندارید رأی ندهید ما معتقدیم بهترین اقدام است که مجلس ایران و دولت ایران به این ترتیب عمل کند بنظر ما مهمترین کار دولت و مجلس همین است شما هر جور می‌خواهید فکر کنید.
رامبد- عرضم را خاتمه می‌دهم مهمترین کار همه کارهائی است که در مجلس شورای ملی تصویب می‌شود رسیدن پولی به شهرستانی هم نمی‌تواند آنچنان تعصبی بوجود بیاورد که بشود گفت بهترین کار مملکت است.
رئیس – آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر (امیرعباس هویدا)- جناب آقای رئیس من معمولا علاقه نداشتم وارد مذاکراتی بشوم که دو حزب و نمایندگان محترم باهم دارند ولی چون این احساس را کردم که خدای نکرده عرایض من ممکن است از مسیر اصلی منحرف شده باشد، هر چند شخصی چون جناب رامبد وقتی صحبت می‌کنند چیزی را منحرف نمی‌کنند ولی در هر صورت می‌خواهم مجدداّ بطور روشن عرض کنم اولا لایحه مربوط به یک استان نیست و ثانیاّ تا آنجائی که من اطلاع دارم بموجب قانون اساسی نمایندگان مجلس فقط نمایندگان حوزه‌ها نیستند نمایندگان همه ملت ایران هستند (صحیح است) و اینک ما لایحه‌ای آوردیم نزد نمایندگان ملت ایران، نمایندگان سرزمین ملت ایران. در اینجا تقسیم بندی نکردیم نگفتیم اگر میلیاردها در آذربایجان خرج بشود باید خوزستانی احساس کند برای خودش است اصلا این مطرح نیست بنده می‌گویم خوزستانی میداند که اگر میلیاردها در ایران خرج می‌شود برای اوست جرا مسائل زمان قرون وسطی را مجدداّ مطرح کنیم؟ انتظار داشتیم که ما بدانیم که در جه موقعیتی داریم بحث می‌کنیم و در چه روزی صحبت می‌کنیم این مسائل که گفته می‌شود در مجلس ۱۳۲۲ مطرح بود الآن مطرح نیست امروز دولت، دولت اکثریت نیست دولت ایران است ممکن است گروه قلیلی که اسمش هم اقلیت است در بعضی از مواقع رأی به این دولت ندهند هرچند هم حقشان است ولی در هر صورت این دولت، دولت ایران است برنامــه هائی که تدوین می‌کند برای ملت ایران است بهیچوجه خاصه خرجی نیست که به یک استان بیشتر و به یک استان کمتر داده شود خوتان هم شاهد هستید که ما همیشه این مطلب را مد نظر داشته و داریم و من خیال کردم که این لایحه مورد علاقه شما نمایندگان اقلیت هم هست چون اگر بیاد داشته باشید خود شما در پشت این تریبون یا در دفتر من راجع به این مسائل صحبت کردید و اگر هم از اقلیت دعوت شد اولا از لیدر فراکسیون اقلیت دعوت شد. لیدر فراکسیون اقلیت خیال می‌کنم همانطور که لیدر فراکسیون اکثریت مسئولیت و اقتدار دارد او هم مسئولیت دارد آمدند آنجا در جلسه‌ای نشستیم و اگر علاقه‌ای داشت که نظریات فراکسونش را با حزبش را بگوید پیشنهاد می‌کرد بما می‌گفت دو روز جلسه تعویق بیفتد تا نظر قاطع را بگوید اینکاری که ما کردیم، دعوت لیدر فراکسیون اقلیت کار بدی نبود شرکت دادن شما در یک تصمیم گیری که ما آن تصمیم را بیاوریم اینجا که کار بهتر بشود گفت و شنود بشود و من به این گفت و شنود با تمام مردم ایران با فردفرد ملت ایران علاقه دارم چه برسد به نمایندگان ملت ایران بلکه ما شما را در یک موقعیت سختی گذاشتیم که اقلیت بیاید با یک لایحه دولت موافقت کند باور بفرمائید هیچ منظوری نداشیتم منظور من این بود که ما بطور کلی نظراتمان را بگوئیم چون این یک مسئله است که مربوط بتمام ملت ایران است و مربوط به ایدئولوژی تعداد کمی نبود اگر نظر دیگری بود می‌خواستم که دولت روشن باشد مطلع باشد ولی بهیچوجه تصمیمی که در آن جلسه گرفته شد مانع نخواهد شد که نمایندگان ملت ایران نظر ندهند ما هیچگونه تعصبی نداریم و خواهش می‌کنم شما که امروز در اقلیت هستید تعصب داشته باشید ولی تعصبتان را در کارهایی که برای پیشرفت مملکت ضروری است فراموش کنید جمله‌ای فرمودید که بایستی با تأمل کار کرد در کار انقلاب و پیشرفت مملکت تأمل جایز نیست (صحیح است) باید با سرعت پیش برویم و باید این شهامت را داشته باشیم که اگر یک جاده‌ای را رفتیم و دیدیم که باید این جاده را تغییر بدهیم، تغییر بدهیم ونترسیم، فراموش نکنید سابقه شما در کار سیاست از من بیشتر است و این سابقه‌ای که جنابعالی دارید و واقعاّ سالهایی در آن دوران بوده‌اید احاطه بیشتری را بشما می‌دهد که اوضاع مملکت را بهتر بدانید شما در مجالسی شرکت کردید که همه شان انقلابی نبودند امروز که در مجلس انقلابی هستید و دولتی که با حسن نیت با شما در تماس است و خودتان حتماّ به حسن نیت دولت شک ندارید چون گفتید ولی با برنامه‌هایش مخالف هستید و آنهم حق شماست و حق هر فرد ملت ایران است که از برنامه‌های دولت انتقاد کنند اگر روزی اکثریت مردم با برنامه‌های انی دولت مخالف بود آنروزی است که شما هم یک شانس کوچکی داشته باشید برای اینکه ممکن است اقلیت آنروز همین اقلیت امروز نباشد افراد دیگری باشند بنده به آینده نگری سیاسی نمی‌خواهم بروم در هر صورت امروز اکثریت قاطع باین دولت رأی داده ولی این دولت خودش را در برابر همین اقلیت هم مسئول میداند برای اینکه نظریات آنها نظریات یک قسمتی از ملت ایران است ما نمی‌توانیم فراموش کنیم بهیچوجه چون دولت در اکثریت است باید حوزه‌های مخصوصی قسمتهای بخصوصی در سایه این دولت پیش برود ابداّ یک حوزه‌ای یک شهرستانی که از شما وکیل دارد همانقدر برای من محترم است که یک شهرستانی دیگر که وکیلش عضو حزب ایران نوین است. برای من هیچگونه فرقی ندارد و چه بسا چون تعداد شما کمتر است بیشتر می‌توانیم با فردفرد شما صحبت کنیم و گفت و شنود کنیم و نظریاتی که می‌دهد مورد بررسی قرار دهیم ما نظراتمان مسلماّ طبق الگویی که داریم در حزب مطرح می‌شود کمیسیونهای مختلف نظر می‌دهند فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین بررسی می‌کند حق دارد که نظریاتی بدهد بعداّ اگر میآئیم اینجا مسلماّ حزب ایران نوین که این لوایح را قبلا دیده و بررسی کرده می‌تواند یک اتخاذ تصمیم قبلی داشته باشد بنده پیشنهاد کردم لوایحمان را همانطور که حاضر می‌کنیم و برای حزب ایران نوین می‌فرستیم برای حزب شما هم بفرستیم شما کمیسیونهایتان را تشکیل بدهید ما برای شما می‌فرستیم هیچ چیز محرمانه‌ای وجود ندارد و ما علاقه داریم این گفت و شنود وجود داشته باشد چندین بار عرض کردم حالا هم عرض می‌کنم نه فقط به حزب ایران نوین علاقه دارم به تحزب علاقه دارم تحزب است که باید در مملکت پیشرفت کند اگراقلیت نباشد جناب آقای رامبد اکثریتی نیست برای اینکه باشیم ما به شما علاقه داریم زندگی ما با زندگی شما در یک جاده است اگر الآن ما بهتر می‌دویم ورزشکارتر هستیم جلوتر هستیم مانعی ندارد باید ورزش کرد سالها باید ریاضت بکشید سالها باید تمرین کنید خداوند متعال بزرگ است سالی باران بیشترداریم سالی باران کمترداریم ولی خوشبختانه به رحمت الهی امیدواریم امروز ما در ضل توجهات خداوند بزرگ برای ملت ایران قدمهائی برمیداریم و تمام این ارقام و برنامه هائی که تقدیم شد تقاضا داریم انتظار داریم موشکافی کنید تقاضا می‌کنم بهر رقمش رسیدگی کنید دولت برنامه‌ای که تقدیم کرده لوایحی که تقدیم کرده بنفع مردم است بنده خودم اذعان کردم و امروز هم می‌گویم ما هر دفعه لایحه‌ای که تقدیم کردیم شما لایحه‌ای بهتر تصویب کردید و بما دادید و اجرا شده است ما هیچگونه تأمل نمی‌کنیم و آن طرحی که شما بیان کردید و لایحه ما را با گذشته مقایسه کردید قیاس مع الفارق است این دولت وقتی قول می‌دهد ۱۲ میلیارد که سهل است هر مقدار که باشد حتی در آن روزهائی که سطح درآمد پائینتر بود پر کردیم الآن هم همانطور که قول می‌دهم عمل میگنیم ولی انتظار دولت این است که نمایندگان اقلیت هم در شهرستانهائی که هستند (و جای تأسف است که تعدادشان زیاد نیست) کمک کنند تا انجمنهای شهرستان و انجمن شهر و انجمنهای دیگر واقعاّ بتوانند روی پای خودشان بایستند و با یک برنامه صحیح، در زندگی اقتصادی و سیاسی مملکت همانطور که انتظار داریم شریک و سهیم باشند (احسنت).
رئیس – نظر دیگری نسبت به فوریت لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بفوریت این لایحه خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (همه برخاستند) فوریت لایحه باتفاق آراء تصویب شد لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب فوریت لایحه اجازه تعهد اضافی برای برنامه‌های عمرانی و جاری
۹- طرح و تصویب فوریت لایحه اجازه تعهد اضافی برای برنامه‌های عمرانی و جاری.
رئیس- برای لایحه ۸۵ میلیارد ریال اجازه تعهد اضافی برای برنامه‌های عمرانی و جاری نیز از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین پیشنهاد فوریت شده است لایحه قرائت می‌شود.
بمنظور تسریع در اجرای طرحهای عمرانی مصوب و اجرای طرحهای جدید عمرانی و همچنین سایر هزینه‌های ضروری ماده واحده پیوست تقدیم و تقاضای تصویب آنرا دارد.
نخست وزیر- امیرعباس هویدا.
مادة واحده- به دولت اجازه داده می‌شود علاوه بر اعتبارات منظور در قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور برای تسریع در اجراء طرحهای عمرانی مصوب و یا طرحهای جدید عمرانی و سایر هزینه‌های ضرور تا مبلغ هشتاد و پنج میلیارد (۸۵۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال از محل افزایش درآمد عمومی ایجاد تعهد نماید و پرداختهای مربوط بسال ۱۳۵۳ را تا مبلغ سی میلیارد (۳۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی و کمیسیونهای برنامه مجلسین انجام دهد و ارقام مربوط را در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور منظور نماید.
- تبصرة ۱- متن تبصرة ۴۳ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ کل کشور بشرح زیر تغییر می‌یابد:
بدولت اجازه داده می‌شود از محل افزایش درآمدهای عمومی ناشی از افزایش درآمد نفت آن قسمت از وامهای خارجی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت را که بهره و یا شرایط آنها سنگین است و هنوز سررسید بازپرداخت آنها نرسیده، به پیشنهاد وزارت دارائی بازپرداخت نماید و همچنین مانده استفاده نشده وامهای مذکور را که مورد نیاز دستگاه وام گیرنده می‌باشد از محل درآمدهای عمومی تأمین و پرداخت کند و ارقام و مقادیر آنها را در بودجه اصلاحی ۱۳۵۳ کل کشور منظور نماید.
- تبصرة ۲- تنخواه گردان موضوع تبصرة ۵۹ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور به مبلغ هفده میلیارد ریال افزایش داده می‌شود.
نخست وزیر-امیرعباس هویدا.
رئیس- پیشنهاد فوریت قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید لایحه ۸۵ میلیارد ریال اعتبارات عمرانی با قید یک فوریت مطرح گردد.
رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین – مجلس شورای ملی- مصطفی الموتی.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر- وقتی فوریت یک لایحه‌ای مطرح می‌شود، بموجب آئین نامه فقط در باره فوریت موافق و مخالف هر کدام پنج دقیقه صحبت می‌کنند و بعد به فوریت رأی گرفته می‌شود و ورود در ماهیت لایحه مطرح نیست ما تقاضای فوریت کردم هم راجع به لایحه ۱۲ میلیارد ریال و هم راجع باین لایحه و دلیل فوریتش این است اگر لایحه قبلی و لایحه فعلی با سرعت تصویب نشود زمان اجرای آن بتعویق می‌افتد وزارت آموزش و پرورش در اجرای فرمان مطاع ملوکانه باید بتواند تا اول مهر ماه که شروع سال تحصیلی است موجبات اجرای فرمان را فراهم کند. اگر با تعطیلاتی که در تابستان مجلس شورای ملی و مجلس سنا دارند و با وقت کمی که ما داریم این لایحه را هرچه زودتر تصویب نکنیم و تحویل قوه مجریه ندهیم اجرای وظایف قانونی دولت یک روز دیرتر شروع شده است پس این یکی از فلسفه‌های تقاضای فوریت برای این لوایح بود. جناب رامبد اگر فصل تابستان را سپری کنیم و این لایحه در مهر و آبان تصویب شود نتیجتاّ موکول به سال آینده خواهد شد یا اگر برای روستاها و شهرهایمان تقاضای اعتبار کردیم هرچه زودتر تصویب شود از سال جاری و سال عمرانی جاری هم می‌توانیم عملا استفاده کنیم این منطق فوریت بود بهمین دلیل هم پیشنهاد کردیم و بهمین دلیل جنابعالی و دوستان محترم رأی بدهید چون در لایحه فعلی هم تقاضای فوریت کرده‌ایم.
رئیس – آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- جای خوشوقتی است انشاءالله به سایرین هم سرایت کند جناب آقای دادفر آئین نامه مجلس بخاطرشان افتاده است. جناب دادفر در طرح لوایح اصلا بهتر است با هم صحبت کنیم خوب نیست اینجا صحبت سه دقیقه و دو دقیقه بکنیم آنچه که وظیفه دولت و اکثریت و اقلیت هست آن این است که ضمن همکاری در پیشرفت امور مملکت اگر نواقص و معایبی ممکنست پیش بیاید هر کدام سعی کنند جلویش را بگیرند. تصور می‌کنم این امکان صحبت برای بنده این لطف را دارد که در مورد رقم ۸۵ میلیارد ریال که دوستان مطبوعاتی ما بالای خبر برای روزنامه‌ها می‌نویسند مثل آن اعطای پایه و رتبه و سایر اقدامات لازم دولت موجب بالا رفتن قیمتها نباشد و کمک به تورم نشود (عده‌ای از نمایندگان – صحیح است) این مطلب بنظر من مهمتر از ۲ دقیقه صحبت کردن در مجلس یا سه دقیقه صحبت کردن است بطوریکه خود دولت اینجا تذکر داد از این مبلغ یک مقدار بسیار محدودی در این فاصله خرج و پرداخت خواهد شد و به بازار خواهد آمد. والا در اصل تعهد دولت قوانینی داشت که می‌توانست استفاده کند جای شکر است که به اینصورت به مجلس آورده‌اند. اما ضمن موافقت با این فوریت لازم دانستیم این نکته هم منعکس شود که این رقم ۸۵ میلیارد ریال بهیچوجه با رقمی که عملا پرداخت می‌شود و به بازار می‌آید قابل مقایسه نیست سوء تفاهمی تولید نکند (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در فوریت لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اعطای یک پایه ترفیع و ارسال به مجلس سنا
۱۰- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به اعطای یک پایه ترفیع و ارسال به مجلس سنا.
رئیس- گزارش یک فوریتی اعطای یک پایه ترفیع مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی.
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۸۷۱۸ مورخ ۵۳/۳/۲۱ مربوط به اعطای یک پایه ترفیع را که در جلسه روز سه شنبه ۵۳/۳/۲۱ تقدیم و فوریت آن نیز در همان جلسه به تصویب رسیده و بشماره ۱۲۱۰ چاپ گردیده است مورد رسدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده- به مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری که بر اساس مادة ۳۵ قانون مزبور مدت خدمت آنان تا پایان سال ۱۳۵۲ علاوه بر ترفیع موضوع تبصرة ۱۵ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور برای ترفیع دیگری کافی باشد یک پایه ترفیع اعطاء و اضافه حقوق متعلق از اول سال ۱۳۵۳ از محل اعتبار بودجه وزارتخانه یا مؤسسة مربوط پرداخت و معادل آن در لایحة بودجة اصلاحی سال ۱۳۵۳ منظور خواهد شد.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضاپیرزاده.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اعطای یک پایه ترفیع را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه – صدری کیوان.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- در موارد عدیده همکاران اکثریتی توجه و عنایت فرموده‌اند که هر وقت پای مصالح ملی رفاه عمومی یا کاری بنفع جامعه در میان بوده است با اینکه ما با سیستم حکومت حزبی و با مجلسی از دو جناح موافق و مخالب با دولت مملکتمان اداره می‌شود در وارد مصالح عمومی همیشه اتفاق رأی و اتفاق عمل داشته‌ایم شاهد زنده اش دو رأی امروز به دو پیشنهاد فوریت لوایح در همین جلسه امروز بود. بهمین مناسبت هرگاه مسئله‌ای درجهت رفاه عموم با قشرهای مختلف جامعه مطرح بود گروه پارلمانی حزب مردم با نهایت علاقه حمایت کرده است و این حمایت مانع از آن نیست که نظرات اصلاحی در این زمینه را عنوان نکنیم و از دولتی که نیت خیر برای خدمت به طبقه‌ای دارد نخواهیم که این نیت خیر بصورت بهتر جامع عمل بپوشد بطور قطع و یقین رفاه عموم طبقات مردم همینطور در زمینه رفاه کارمندان دولت همواره مورد نظر مبارک شاهانه بوده است استدلال وزیر مربوطه را هنگام تقدیم لایحه شنیدیم امریه مبارک صادر شده است که پایه استحقاقی و طلب کارکنان دولت بر اساس استحقاقی که تا آخر سال ۵۲ دارند داده شود این نیت خیر از طرف دولت بصورت لایحه آمد ولی خیر قضیه موقعی است که جنبه عملی پیدا کند نه اینکه ما میگوئیم باید بدهید و پیشنهاد فوریت می‌کنیم آنوقت رسیدگی به این فوریت ۱۵ روز طول بکشد ما امروز اصل لایحه را تصویب می‌کنیم بصورت یک شوری اگر این جنبه عملی پیدا نکند این پایه ترفیع داده نشود و مبلغش به کارمند پرداخت نشود رفاهی برای کارمند تأمین نشده است ولی متأسفانه تأثیرش در قیمتها بصورت مزاحمت برای کارمند باقی می‌ماند (صحیح است) شما ملاحظه بفرمائید در بودجه اصلاحی سال ۵۲ و بودجه ۵۳ دولت حزبی شما با نهایت حسن نیت اجازه گرفت و بحکم قانون مکلف شد که از اول سال ۵۳ بر اساس تبصرة ۱۵ یک پایه به کلیه کارمندان دولت بدهد من از آقایان سؤال می‌کنم برا ی انجام این تکلیف چقدر وقت لازم بود؟ آیا یک پایه‌ای که بحکم قانون مکلف به دادنش بودند اعتبارش در بودجه مملکتی به تصویب رسیده است با این دستگاه اداری که من نمیدانم در چه تاریخ انقلاب اداری در آن اجرا خواهد شد تا بحال حکم این یک پایه صادر نشده جناب آقای اهری آیا این یک پایه را در وزارت دارائی داده‌اند؟ این یک پایه رادروزارت اقتصاد داده‌اند؟ این یک پایه رادر وزارت فرهنگ داده‌اند؟ وقتی قانون هست اجازه هست، اختیار هست ولی کندی کار بحدی است که دستگاههای اداری امروزکه در ماه تیر هستیم با سه ماه فاصله این یک پایه را نداده‌اند ما میآئیم یعنی مجلس در جهت هماهنگی با کار دولت با نیت خیر پیشنهاد فوریت می‌کند ولی از دولت چرا توقع فوریت ندارید؟
عباس میرزائی- مقررات اداری را که نمی‌شود زیر پاگذاشت.
فرهاد پور- کسی نگفت مقررات اداری را زیر پا بگذارند آقای عباس میرزائی برای صدور پایه استحقاقی بحکم قانون هیچوقت سه ماه وقت لازم نبود اگر صدور این یک پایه هم سه ماه وقت لازم داشته باشد پس چه فوریتی تقاضا کردید لیدر اکثریت تقاضای فوریت کرد لیدر اقلیت اعلام موافقت کرد و امروز به اتفاق آراء تصویب می‌کنیم ولی با حلواحلوا که دهن شیرین نمی‌شود گفتیم به کارمند دولت باید طلب استحقاقی اش را بدهند امر رئیس مملکت است اما این پایه را کی می‌خواهند بدهند توی روزنامه اعلام می‌شود ولی به کارمند پرداخت نمی‌شود.
عباس میرزائی- هر موقع پرداخت شود از اول سال ۵۳ خواهند گرفت.
فرهاد پور- آقای عباس میرزائی اینقدر کندی کار دولت را بنام نماینده ملت صحه نگذارید. دولتی که مورد تأیید شماست عمل کارمند تنبلش را اینقدر تأیید نکنید که موجب بی آبروئی دولت می‌شود و این تأیید از دولت نیست. در بودجه سال ۵۳ رئیس دولت با حسن نیت حتی پیشنهاد اقلیت را در باره تعمیم کمک جنسی بکارمندان بازنشسته هم قبول کرد من دلم می‌خواست الآن هم اینجا تشریف می‌داشتند این نیت خیر را واقعاّ رئیس دولت داشت اما کو این کمک جنسی؟ بودجه دادیم اعتبار دادیم رئیس دولت می‌خواهد و دستور داده اما این تنبلی را کی جوابش را می‌دهد؟ این کمک جنسی چه شد؟ ما این را در قبال یک سلاح در مقابله با گرانی و ترقی قیمتها بدست دولت دادیم ما این اعتبار را بدست دولت دادیم تا از این راه هم برای رفاه حال کارمند قدمی برداشته شود و هم با کم شدن تقاضا در مقابل کالاها نسبت به تعدیل قیمت قدمی برداشته باشیم این صحیح نیست که هم چوب را بخوریم هم پیاز را قانون میگذرانیم اعتبار و بودجه و اختیار می‌دهیم موجب ترقی قیمت می‌شود ولی در عمل بدست کارمند تا بحال آقای عباس میرزائی از این کمک جنسی چیزی نرسیده است اگر موکلین شما به شما گفته باشند که از این بابت مبلغی یا جنسی به آنها داده شده است بفرمائید من از اشتباه بیرون بیایم ولی آنچه مسلم است و من اطلاع دارم این قانون و نیتی که با سعه صدر دولت داشت و هماهنگی و همکاری مجلس که به تصویب رساند برای کارکنان دولت اسباب زحمت بوده است و موجب رحمت نبوده است صحبت کردیم اینجا که بحداکثر ۵ نفر عائله نفری پنجاه تومان بدهند بعد بحث کردند روی بیست تومان ولی بیست تومان را هم ندادند نمیدانم جرا ندادند وقتی ما اعتبار داریم اصولا چه مشکلی داشته است تأمین این کمک جنسی و دادن آن بکارمندان آنچه مسلم است ما در اینجا بخاطر رفاه حال کارمند حکم به دادن ترفیع استحقاقی را تا آخر سال ۵۲ می‌کنیم اما لابیرنت سازمان امور استخدامی مشکلات قانون استخدام ابداعی حزب شما جوری به پای دستگاههای دولت و کارمندان پیچیده که امروز آنچه در جهت منفعت کارمند در این قانون گذاشته شد یعنی دو سال یک پایه دادن و بعد از ۳۰ سال به پایه ۱۵ رسیدن این جنبه اتوماتیک خود را از دست داده است و اگر این مورد امر صادر نمی‌شد می دیدید کارمند دولت که بحکم این قانون باید منظماّ سر هر دو سال پایه اش را بگیرد عقب افتادگی و محرومیت داشت جای شکر و سپاس است که امریه مبارک ملوکانه صادر شد و این پایه استحقاقی داده می‌شود ولی حالا که این حکم صادر شده بیائیم برای تحقق این کار فکری بکنیم امروز عدم اجرای مرحله دوم مقررات استخدامی مشکلاتی در سازمانهای دولتی فراهم کرده است که حتی یک پایه‌ای که از اول سال ۵۳ قرار بوده است بدهند توفیق پیدا نکرده‌اند برای رفع این مشکل چه کردند؟ این پایه‌ای را هم که ما با فوریت تصویب می‌کنیم به چه کیفیت تضمین می‌کنید که بموقع خودش داده بشود بهمین مناسبت و در جهت مکلف کردن دولت و از جهت اعتماد و اطمینان مجلس شورای ملی برای انجام این امر و دادن طلب استحقاقی کارمندان دولت پیشنهادی تقدیم مقام ریاست می‌کنم که ظرف مدت معین از تاریخ ابلاغ این قانون مکلف به صدور حکم ترفیع و پرداخت اضافه حقوق باشند.(احسنت). مسئله دیگر توجه بهمشکلاتی است که اجرای مرحله دوم قانون استخدام فراهم کرده است بنظر من هر چه در رفع این مشکلات دیرتر فکر کنید و راه حل بندیشید بر کمبود بازدهی کار کارکنان دولت، بر افزایش نگرانی کارمندان دولت و ناراحتی آنها اضافه خواهد شد نمونه روشنی دارم از جمعیتی و مردمی که برای رفاه حال عمومی با جانشان بازی می‌کنند این عریضه ایست که آتشنشانهای تهران بمقام ریاست مجلس شورای ملی تقدیم کرده‌اند و در مورد عدم اجرای مرحله دوم قانون استخدام است. شما ملاحظه کنید با نهایت سادگی توی این نامه نوشته‌اند که: ما با جانبازی برای ۴ میلیون مردم تهران، برای ما دوست و دشمن، اکثریت و اقلیت، این حزب و آن حزب، مسلمان و مسیحی فرق نمی‌کند. ما در هر واقعه آتش سوزی بایستی با فداکاری برویم جان و مال مردم را حفظ کنیم. تکلیف خودمان روشن نیست. بنظر من مطالعة روزنامه‌های دو سه شب قبل این آتش سوزی مهیبی که در جنوب تهران باعث از بین رفتن حتی خانة چند نفر ساکنین آن محل شد. جا دارد اصولا دستگاه دولت حالا که امکانات هست. برای تجهیز و پوشش آتشنشانی در سطح مملکت، برای ایجاد یک شبکة ایمنی که در سراسر مملکت بتواند حافظ جان و مال مردم باشد فکری بیندیشد و بخصوص برای تأمین نظر و دادن حق قانونی کسانی که بنام آتشنشان در شهر تهران یا شهرستانها فداکاری جانی برای حفظ جان و مال من و شما و دیگران دارند فکری بشود.
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم. خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماّ پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر بماده واحده اضافه شود:
- تبصره – وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مکلفند ظرف مدت یکماه از تاریخ ابلاغ این قانون احکام ترفیع استحقاقی مستخدمین رسمی را صادر و اضافه حقوق متعلق را بر اساس مفاد ماده واحده پرداخت نماید.
با احترام – فرهاد پور.
رئیس- آقای موسوی بفرمائید.
عبدالمجید موسوی – با احترامی که به فرمایشات جناب فرهادپور دارم و خود ایشان در کادر دولتی خدمت کرده‌اند، میدانند مسألة پیاده کردن تبدیل یک پایه در مورد کارمند در دستگاههای مختلف با ضرب الاجل مشخص و معین واقعاّ از نظر استخدامی کار غیر عملی است. باضافه جنابعالی فکر کنید الآن که قرار شده پایه هائی که از اول سال ۵۳ داده می‌شود و همینطور پایه‌های سال ۵۲ با اجرای مرحلة دوم توأم باشد، یعنی اگر الآن در سطوح اداری یک قسمت از کارهای اجرائی مرحله دوم هنوز در دست انجام است برای اینکه اگر بخواهند ترفیع یک پایه را بر اساس گروه موقت مستخدم بدهند، مستخدم از این ترفیع پایه یک مقداری ضرر خواهد کرد. در حالیکه دولت نظرش این است که توأم با اجرای مرحله دوم که احکام را می‌دهد، این دو پایه استحقاقی که یکی مربوط به همان تبصرة ۱۵ قانون بودجه بود و یکی هم مربوط به همین لایحه است که مطرح است این هر دو پایه بر مبنای گروه قطعی مستخدم داده بشود که بالنتیجه بنفع مستخدم است. مضافاّ بر اینکه تا تاریخی که مستخدم استحقاق دریافت پایه را دارد، قراری تعیین شده که از اول سال ۱۳۵۳ پرداخت بشود بنابراین حقی را از کارمند تضییع نمی‌کند، برای اینکه یک کارمند سه ماهش را یکجا می‌گیرد و دو ماه را بکجا می‌گیرد. اینست که بنده استدعا می‌کنم که محبت بفرمائید پیشنهادتان را پس بگیرید چون ضرب الاجلی که تعیین کرده‌اید بنفع کارمندان نیست.
رئیس- آقای فرهادپور، همانطور که توضیح دادند پیشنهاد شما ممکن است بضرر عده‌ای از کارمندان تمام بشود. بنابراین بهتر است پیشنهادتان را پس بگیرید.
فرهاد پور- اجازه بفرمائید توضیح عرض کنم.
رئیس- بفرمائید.
فرهادپور- بطور قطع نه آقای موسوی، نه بنده و نه هیچیک از نمایندگان محترم به ضرر کارمند رضا نیستیم. ولی آنچه موجب شد بنده چنین پیشنهادی تقدیم کنم مسأله فوریت آن است. بنده پیشنهاد کردم یک ماه پس از ابلاغ این قانون، امروز اینجا تصویب می‌شود به مجلس سنا می‌رود و مجلس سنا با یک شور در لایحه که لااقل یک یا دو هفته طول می‌کشد تصویب می‌کند تا لایحه آماده بشود و بدولت ابلاغ بشود و بشرف عرض برسد، توشیح بشود برای اجرا ابلاغ بشود و یکماه بعد از آن تقریباّ مدتی است که می‌رسد به دو ماه فرصت، واقعاّ آقای موسوی، اگر برای دولت ضرب الاجل نگذاریم مرحلة دوم را تا کی می‌خواهند پیاده کنند؟ مرحله دوم مهرماه سال گذشته بایستی پیاده می‌شد. جناب نخست وزیر دستور فرمودند که وعده‌ها را صورت بدهند و به ایشان گزارش بدهند. نمیدانم شامل وعده‌های قبلی هم می‌شود یا نه؟ من از وزیر اطلاعات می‌خواهم استدعا کنم، که واقعاّ وعده‌های قبلی را صورت بدهند، قبل از مرحله اجرای دوم، ولی وقتی دادن این پایه معلق است بمرحلة دوم و مرحلة دوم را نمی‌توانند پیاده و اجرا کنند پس این پایه و پول آن کی داده می‌شود و حتی با دو ماه مدتی که حساب شد دادنی نیست. پس روی چه ضابطه‌ای از لیدر محترمتان خواهش کردید که برای اینکار تقاضای فوریت بکند؟ فوریت چه اثری داشت؟ ما برای اینکه پایه استحقاقی به کارمند بدهیم و اینقدر طول زمان می‌خواهید در صورتی که رسیدگی به این لایحه در طول این دو ماهی که من پیشنهاد کردم بهیچوجه مانع اقداماتی که دولت در دستگاهش بحکم قوانین قبلی باید بکند نبوده است. اگر ضرب الاجلی نگذارید این کار برای کارمند فقط زحمتش می‌ماند و نتیجةکمک در موقعش به او نمی‌رسد. مدت را کم میدانید شما رئیس کمیسیون استخدام هستید. سال قبل در مهر ماه می‌بایستی مرحلة دوم انجام می‌شد تا حالا نشده، فکر می‌کنید تا کی انجام شود. مدت را شما بفرمائید اضافه شود بنده هم موافقت می‌کنم. اما یک چیز نامعلوم که واقعاّ مشخص نیست آیا واقعاّ صجیج است که سرنوشت کارمندان دولت را ما به یک آتیه نامعلوم محول بکنیم من از شما استدعا دارم، هر قدر مدت می‌خواهید در پیشنهاد بنده بگذارید ولی یک زمانی برایش قائل بشوید.
رئیس – آقای موسوی بفرمائید.
عبدالمجید موسوی- بنده تصور می‌کردم که جناب فرهادپور قانع شدند. بنده عرض کردم که ۴۰۰ هزار نفر کارمند در دستگاه اداری دولت است (فرهادپور- ۴۰ هزار نفر هم کارمند کارگزینی هستند) بقول جنابعالی ۴۰ هزار نفر هم کارمند کارگزینی هستند. بنده از سازمان اداری تحقیق کردم در حدود ۸۰ هزار حکم مرحله دوم کارمند اداری نه کارمندان آموزشی و بهداشتی، حتی آنها احکام مرحله دومشان را گرفته‌اند چون تقریباّ تکمیل است. در حدود ۸۰ الی ۹۰ هزار به بنده رقم داده‌اند که احکام مربوط به رسته اداری را تا بحال از لحاظ مرحله دوم صادر کرده‌اند و قطعاّ بالافاصله حکم و یا پایه شان را می‌گیرند چون مبنای حقوقی قطعی کارمند مشخص شده با صدور حکم مرحله دوم و بقیه هم که زمان می‌خواهد این زمان را نه من می‌توانم تعیین کنم و نه جنابعالی، گفتم کارمند از تاریخ تعیین این حق را دارد که از این ترفیع استفاده کند؛ یعنی اگر ۶ ماه روش کار طوری بود که صدور حکم طول کشید باز مبدأش اول فروردین ماه ۵۳ است. بنابراین حق کسی ضایع نمی‌شود و هیچکس حقی را از دست نخواهد داد. جنابعالی میفرمائید ماه اول پایه هایشان را باید بگیرند؛ من نمیدانم در کدام کشور و با چه وسایلی امکان دارد که چنین کاری را در ظرف ۱۳-۱۴ روز برای اینهمه کارمند پیاده کرد باضافه مشاغل کارمندان دولت که فرمودید از اول مهرماه که مبدأ شغلی برای اجرای مرحله دوم است این مشاغل باید یکی یکی در پرونده افراد خوانده شود و با ضوابطی که در فهرست طبقه بندی مشاغل هست در گروه مشخص قرار بگیرد. پایه‌های قبلی را بگیرد و پایه هائی را که در اثر فرامین بطرز قانون و بودجه فعلی باید بگیرد تعیین و داده شود. اینست که باز بنده استدعا دارم که تعیین زمان نفرمائید.
چون قید زمان برای اینکار مشکل است مسلماّ دولت دلش می‌خواهد کارمندش راضی باشد و این دشواری رفع و تمام شود. یقیناّ دولت کوتاهی نکرده و نخواهد کرد و این حکم تابحال داده شده.
رئیس- آقای فرهادپور قانع شدید یا رأی بگیریم؟
فرهاد پور- اگـر لااقـل نماینـدة دولت وعده‌ای بدهد که بهرحال تا کی اجرا خواهد کرد، بنده قانع می‌شوم.
رئیس- پس به پیشنهادتان رأی گرفته می‌شود. خانمها و آقایانی که با پیشنهاد آقای فرهادپور موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عدة کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد میشودعنوان «لایحه قانون مربوط باعطای یک پایه» به «لایحه قانون اعطای یک پایة ترفیع وتمدید مهلت اصلاح قانون استخدام کشوری» تبدیل شود و متن ماده نیز بشرح زیر اصلاح گردد.
مادة واحده –
- الف- به مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری که بر اساس مادة ۳۵ قانون مزبور مدت خدمت آنان تا پایان سال ۱۳۵۲ علاوه بر ترفیع موضوع تبصرة ۱۵ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور برای ترفیع دیگری کافی باشد یک پایه ترفیع اعطاء و اضافه حقوق متعلق از اول سال ۱۳۵۳ منظور خواهد شد.
- ب- مقررات مندرج در مادة ۱۴۹ قانون استخدام کشوری مصوب کمیسیون خاص مشترک مجلسین تا تاریخ تصویب لایحه نهائی قانون استخدام کشوری تمدید می‌شود.
باتقدیم احترام- عبدالمجید موسوی.
رئیس- نسبت به این پیشنهاد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بمادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم لایحه اصلاح بند «د» مادة ۱۰ آئین نامه قانون بیمه افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کشور بوسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۱۱- تقدیم لایحه اصلاح بند «د» مادة ۱۰ آئین نامه قانون بیمه افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کشور بوسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ.
رئیس – تیمسار سپهبد کاتوزیان بفرمائید.
تیمسار سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ) – با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم لایحه اصلاح بند «د» مادة ۱۰ آئین نامه بیمه افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کشور تقدیم می‌شود و استدعای تصویب آن را دارم.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه مربوط به پروتکل همکاری فنی راجع به عکسبرداری هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه
۱۲- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه مربوط به پروتکل همکاری فنی راجع به عکسبرداری هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه.
رئیس- گزارش شور اول پروتکل همکاری فنی راجع به عکسبرداری هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۳/۳/۲۲ با حضور آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۷۴۱۳۲ مورخ ۱۳۵۲/۳/۱۳ ارسالی از مجلس سنا در مورد پروتکل همکاری فنی راجع به عکسبرداری هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه را که درجلسه ۱۳۵۳/۳/۱۴ وصول آن اعلام وبشماره۱۱۹۶ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه مجلس سنا راعیناّ تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده- پروتکل همکاری فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه راجع به عکسبرداری هوائی جهت تهیه نقشه‌های مرزی ایران و ترکیه که در تاریخ ۴ دیماه ۱۳۵۲ (۲۵ دسامبر ۱۹۷۳) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران بامضاء رسیده است تصویب و اجازة مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه – دکتر یحیی شمس.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۱۳۵۳/۳/۲۶ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ و آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا مربوط به پروتکل همکاری فنی راجع به عکسبرداری هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون نظام- سرلشکرهمایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسة روز ۱۳۵۳/۳/۲۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا مربوط به پروتکل همکاری فنی راجع به عکسبرداری هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری ترکیه را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در اینمورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور- رضا سجادی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در مادة واحده نظری نیست؟ (اظهار ینشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تغییر نام «وزارت راه» به «وزرات راه و ترابری» و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن
۱۳- طرح و گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تغییر نام «وزارت راه» به «وزرات راه و ترابری» و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن.
رئیس- گزارش شور اول تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۲۵ خرداد ما ه ۱۳۵۳ با حضور آقای مهندس دری معاون وزارت راه لایحه شمارة ۴۴۸۸۵ مورخ ۱۳۵۲/۱۲/۱۹ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آن را که در جلسه روز سه شنبه ۵۳/۳/۲۱ وصول آن اعلام و بشمارة ۱۲۱۸ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با مختصر اصلاحی تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور اعمال سیاست جامع هماهنگ برای ترابری کشور و توسعه، تجهیز، گسترش، نگاهداری و ایجاد تأسیسات زیربنائی آن باتوجه به مقتضیات توسعه اجتماعی، اقتصادی و عمرانی و دفاع ملی و با رعایت قوانین مربوط ازتاریخ تصویب این قانون نام «وزارت راه» به «وزارت راه و ترابری» تغیر می‌یابد و کلیه وظائف و اختیارات وزیر و وزارت راه به وزیر و وزارت راه و ترابری واگذار می‌گردد.
- تبصرة ۱- منظور از عبارت «ترابری کشور» مذکور در این قانون و مقررات آن ترابری زمینی و دریائی است.
- تبصره ۲- امور مربوط به ترابری هوائی و بهره برداری هوائی تابع قانون و مقررات هواپیمائی کشوری و سایر مقررات خاص خود خواهد بود.
مادة ۲- سازمان بنادر و کشتیرانی با کلیه کارکنان. تشکیلات، بودجه و اعتبار و دارائی و تعهد و وظائف آن از وزارت دارائی منتزع و بصورت سازمان وابسته به وزارت راه و ترابری منتقل می‌گردد.
- تبصرة ۱- مدیرعامل سازمان بنادرو کشتیرانی سمت معاونت وزارت راه و ترابری راخواهد داشت.
- تبصرة ۲- کلیه اختیارات و وظائف وزیر دارائی در سازمان بنادر و کشتیرانی و شورای عالی آن به وزیر راه و ترابری واگذار می‌گردد. وزیر دارائی یا معاون او عضویت شورای عالی سازمان بنادر و کشتیرانی را خواهد داشت.
مادة ۳- واحد مطالعه هماهنگی حمل و نقل در کشور بصورت سازمان هماهنگی ترابری کشور با کلیه کارکنان، تشکیلات، بودجه، اعتبارات و درارائی و تعهدات در وزارت راه و ترابری متمرکز می‌گردد.
مادة ۴- اداره کل هواپیمائی کشوری با کلیه کارکنان، تشکیلات، بودجه، اعتبارات، دارائی، تعهدات و وظائف آن از وزارت راه منتزع و بنام سازمان هواپیمائی کشوری بصورت سازمان وابسته به وزارت جنگ منتقل می‌گردد.
- تبصرة ۱- کلیه اختیارات و وظائف وزیر و وزارت راه به نحو مذکور در قوانین و مقررات مربوط به هواپیمائی کشوری به وزیر و وزارت جنگ واگذار می‌شود.
- تبصرة ۲- رئیس سازمان هواپیمائی کشوری سمت معاونت وزارت جنگ را خواهد داشت.
- تبصرة ۳- یکنفر از معاونان وزارت راه و ترابری به انتخاب وزیر راه و ترابری عضویت شورای عالی هواپیمائی کشوری را خواهد داشت.
- تبصرة ۴- واحد پلیس مأمور در هواپیمائی کشوری و فرودگاهها (موضوع قانون ضمیمه شدن ادارات پلیس انتظامی راه آهن و هواپیمائی کشوری و اداره انتظامی و نگهبانی گمرکات به شهربانی کشور مصوب هشتم خرداد ماه ۱۳۴۶) از تاریخ تصویب این قانون کلا با کلیه کارمندان و افسران و درجه داران و افراد ابوابجمعی و اسلحه و مهمات خود از اداره پلیس راه آهن و هواپیمائی کشوری منتزع و مستقلا بنام اداره پلیس انتظامی هواپیمائی کشوری وظائف محوله را بصورت یکی از واحدهای تابعه شهربانی کشور در سازمان هواپیمائی کشوری انجام خواهد داد وظائف اختصاصی پلیس مزبور و اختیارات سازمان هواپیمائی کشوری و شهربانی کشور در باره افسران و کارمندان پلیس هواپیمائی کشوری بموجب آئین نامه‌ای خواهد بود که با هماهنگی شهربانی کشور و سازمان هواپیمائی کشوری تهیه و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد. تا زمانی که آئین نامه مورد نظر به تصویب نرسیده واحد مزبور وظائف محول را کماکان انجام خواهد داد.
و قسمت دیگر، با کارمندان و افسران و درجه داران و افراد ابوابجمعی و اسلحه و مهمات خود بنام اداره پلیس انتظامی راه آهن انجام وظیفه خواهد کرد.
مادة ۵- بمنظور گسترش فعالیت هواشناسی در سطح مملکت و امکان رفع نیازهای هواشناسی کشاورزی و بهسازی محیط زیست و آبیاری و ارتباطات دریائی و هوائی و تربیت نیروی انسانی مورد احتیاج در سطوح مختلف همچنین رفع احتیاجات بخش خصوصی در موارد فوق باستثنای نیروی هوائی شاهنشاهی که بطور مستقل عمل خواهد کرد اداره کل هواشناسی به سازمان هواشناسی کشور تبدیل و با کلیه کارکنان و تشکیلات، بودجه، اعتبارات، دارایی و تعهدات و وظایف از وزارت راه منتزع و به وزارت جنگ منتقل می‌شود.
رییس سازمان هوا شناسی کشور سمت معاونت وزارت جنگ را خواهد داشت.
مادة ۶- سازمان هواشناسی کشور بمنظور هماهنگی فعالیتهای فنی و تخصصی هواشناسی و تعیین نیازهای مذکور در این قانون دارای شورائی خواهد بود مرکب از:
۱- وزیر جنگ،
۲- معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی به انتخاب وزیر کشاورزی و منابع طبیعی،
۳- معاون وزارت راه و ترابری به انتخاب وزیر راه و ترابری.
۴- معاون سازمان برنامه و بودجه به انتخاب رئیس سازمان برنامه و بودجه،
۵- معاون وزارت آب و برق به انتخاب وزیر آب و برق،
۶- معاون وزارت بهداری به انتخاب وزیر بهداری،
۷- مدیر عامل سازمان بنادر و کشتیرانی،
۸- رئیس سازمان هواپیمائی کشوری،
۹- رئیس سازمان هواشناسی کشور،
۱۰- نماینده نیروی هوائی شاهنشاهی،
آئین نامه مربوط به وظائف و طرز کار شورای مذکور ظرف ششماه پس از تصویب این قانون از طرف وزارت جنگ تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده خواهد شد. ریاست شورا با وزیر جنگ می‌باشد و رئیس سازمان هواشناسی کشور سمت دبیر شورا را خواهد داشت.
مادة ۷- وظائف وزارت راه وترابری بشرح زیر است:
۱- مطالعه و تهیه و تنظیم برنامه‌های جامع و هماهنگ بمنظور تعیین خط مشی‌های اجرائی در زمینه ترابری کشور و اجرای آنها،
۲- احداث، توسعه، بهره برداری و نگاهداری راهها، راه آهن و بنادر،
۳- بررسی نیازمندیهای ترابری کشور و تعیین اولویتهای اجرائی آنها و تهیه و اجرای برنامه‌های دراز مدت، میان مدت و کوتاه مدت بمنظور رفع این نیازمندیها با توجه به برنامه‌های عمرانی کشور،
۴- تهیه و تنظیم ضوابط و معیارهای لازم برای احداث و نگاهداری و تأسیسات زیربنائی ترابری با توجه به مقتضیات و پیشرفتهای وسائل ترابری ونظارت بر اجرای آنها،
۵- بررسی روشهای ساختمان و نگاهدار و بهــره برداری از راهها، راه آهن و بنادر،
۶- طبقه بندی کلیه تأسیسات زیربنائی ترابری و تعیین مشخصات فنی و هندسی آنها همچنین تعیین تشکیلات و دستگاههائی که باید از هر یک از آنها نگاهداری نمایند،
۷- تعیین مشخصات مجاز وسائل ترابری در بهره برداری از تأسیسات زیربنائی ترابری و ممانعت از بهره برداری وسائل ترابری خارج از مشخصات مذکور در استفاده از تأسیسات فوق،
۸- بررسی در باره راههای ترابری بین المللی و نحوه ارتباط با آنها وعنداللزوم پیشنهاد پیوستن به موافقتنامه‌های بین المللی و منطقه‌ای و تنظیم و پیشنهاد قراردادهای دوجانبه و چند جانبه با دولتها و مؤسسات خارجی،
۹- بررسی نیازمندیها و شناسائی مجموع قدرت و ظرفیت ترابری کشوراعم از راهها، راه آهن، راههای آبی، بنادر و خطوط لوله بمنظور تهیه برنامه‌ها و ارائه توصیه‌های لازم به سازمانهای مربوط،
۱۰- ایجاد، نگاهداری و بهره برداری از خطوط پایگاههای مواصلاتی اختصاصی زمینی و دریائی با توجه به برنامه‌ها ونیازمندیهای ترابری کشور.
۱۱- بررسی و ارائه پیشنهادهای لازم به سازمانهای مربوط در باب سیاست نرخ گذاری خدمات ترابری و همچنین خدمات جنبی آن،
۱۲- تعیین ضابطه‌ها و معیارهای فنی اقتصادی و ایمنی ترابری در راههای زمینی و آبی و نظارت بر اجرای آنها،
۱۳- تعیین ضابطه‌ها و معیارهای لازم با همکاری دستگاههای مربوط برای ایجاد، اداره و توسعه مؤسسا ت ترابری اعم از آنکه در داخل و یا در خطوط بین المللی فعالیت داشته باشند و نظارت بر فعالیت آنها، در مورد صدور پروانه تأسیس مؤسسات ترابری مراجع صلاحیتدار مکلفند قبلا نظر وزارت راه و ترابری را در تأسیس اینگونه مؤسسات جلب نمایند،
۱۴- تهیه طرح مقررات و آئین نامه مربوط به صدور اجازه تأسیس مؤسسات، دفاتر، شعبه‌ها و نمایندگیهای ترابری خارجی که در کشور فعالیت کنند و نظارت بر فعالیت آنها با جلب نظر وزارت کشور،
۱۵- تعیین ضابطه‌ها و معیارهای لازم بمنظور تنظیم امور مربوط به ترابری سازمانهای دولتی «به استثنای نیروهای مسلح شاهنشاهی» با همکاری دستگاههای مربوط ایجاد هماهنگی و تمرکز امور مذکور،
۱۶- تعیین ضابطه‌ها و معیارها و پیشنهاد اتخاذ سیاستهای لازم برای تشویق بخش خصوصی به سرمایه گذاری در امور مربوط به ترابری،
۱۷- بررسی در زمینه حریمهای تأسیسات زیربنائی ترابری و تهیه و تنظیم مقررات مورد نیاز برای پیشنهاد به مراجع صلاحیتدار و نظارت بر اجرای آنها،
۱۸- بررسی نیازمندیهای کشور از نظر خدمات خاکشناسی و شناسائی مصالح ساختمانی و تجهیز و توسعه آزمایشگاههای مربوط وعرض و فروش خدمات (آزمایشگاههای فنی و مکانیک خاک) به بخش عمومی وخصوصی،
۱۹- بررسی نیازمندیهای کشور از نظر شناسائی راههای آبی و دریا و اقیانوس شناسی و ایجاد و تجهیز و توسعه تشکیلات سازمانهای لازم و عرضه و فروش خدمات آن به بخش عمومی و خصوصی،
۲۰- تهیه آئین نامه‌های مجازات اخلاقی با موافقت وزارت دادگستری و وزارت کشور و پیشنهاد قوانین و مقررات لازم در باره رسیدگی به موارد تخلف از مقررات ترابری کشور،
۲۱- تشکیل واحدهای مطالعاتی و تحقیقاتی لازم برای انجام وظائف بالا.
- تبصره – کلیه اختیارات و وظائف دیگری که بموجب سایر قوانین به وزارت راه محول بوده است بعهده وزارت راه و ترابری خواهد بود.
مادة ۸- وزارت راه و ترابری مجاز است با نظر سازمان امور اداری و استخدامی کشور بمنظور تربیت و تجهیز نیروی انسانی ماهر برای اجرای وظائف خود برنامه‌های آموزشی لازم را تهیه و رأساّ یا با همکاری مؤسسات مربوط بمرحله اجراء درآورد.
مادة ۹- به وزیر راه و ترابری اختیار داده می‌شود که تشکیلات هر یک از سازمانها و مؤسسات و واحدهای تابع یا وابسته آن وزارت را در صورتیکه لازم تشخیص بدهد. ادغام یا منحل نموده و تشکیلاتی بر اساس وظائف مذکور در این قانون و سایر قوانین با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور تنظیم کرده و بموقع اجراء بگذارد.
مادة ۱۰- بموجب این قانون شورای عالی هماهنگی ترابری کشور در وزارت راه و ترابری تشکیل می‌گردد. وزارت راه و ترابری مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین نامه مربوط به ترکیب و وظائف و اختیارات شورای عالی هماهنگی ترابری کشور را تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین بموقع اجراء بگذارد.
مادة ۱۱- وزارت راه و ترابری برای اجرای قسمتی از وظائف خود و سازمانهای وابسته می‌تواند با موافقت شورای عالی هماهنگی ترابری کشور و با رعایت شرایطی که شورای عالی مذکور تعیین خواهد کرد شرکت تشکیل دهد و یا با یخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی و همچنین وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی ایرانی مشارکت نماید. اساسنامه‌های شرکتهای مزبور که بموجب قانون تأسیس خواهد شد بر طبق مقررات مربوط به شرکتهای دولتی تهیه و با تأیید شورای عالی هماهنگی ترابری کشور و تصویب کمیسیونهای راه و دارائی و استخدام مجلسین بموقع اجراء گذارده می‌شود.
مادة ۱۲- روزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها مکلفند طرحهای مربوط به ایجاد و توسعه شهرها و مراکز فعالیتهای اجتماعی و صنعتی و کشاورزی را از لحاظ استفاده از تأسیسات ترابری باطلاع وزارت راه و ترابری برسانند.
مادة ۱۳- وزارت راه و ترابری مجاز است آن قسمت از راهها، ایستگاههای راه آهن، محوطه‌های بارانداز بنادر و نظائر آنها را که مورد استفاده نیست پس از روشن شدن وضعیت ثبتی با رعایت مقررات بفروش برساند و وجوه حاصل را در عرض یکسال به مصرف خرید اراضی و مستحدثات مورد نیاز برساند.
مادة ۱۴- بدولت اجازه داده می‌شود بمنظورانجام خدمات باربری، تخلیه وبارگیری (باستثنای خدمات فرودگاهی) وانبارداری درگمرکات کشوررأساّیابا مشارکت بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی شرکت با شرکتهائی تشکیل دهد.
این شرکتها بموجب اساسنامه خاص خود زیر نظر شورائی مرکب از معاون هماهنگی ترابری وزارت راه و ترابری، رئیس کل گمرک ایران، مدیرعامل سازمان بنادر و کشتیرانی، رئیس سازمان هواپیمائی کشوری، رئیس کل راه آهن دولتی ایران، انجام وظیفه خواهد نمود.
اساسنامه این شرکت یا شرکتها با رعایت مفاد فوق پس از تصویب کمیسیونهای راه و دارائی و استخدام مجلسین بموقع اجراء گذارده خواهد شد.
مادة ۱۵- وزارت راه و ترابری بمنظور تأمین مواد اولیه ساختمانی از قبیل سنگ، شن، ماسه و خاک که برای ساختمان و نگاهداری تأسیسات زیربنائی راه و ترابری کشور مورد نیاز باشد می‌تواند با رعایت مقررات قانونی و موافقت سازمان مربوط آئین نامه نحوه استفاده و بهره برداری وزارت راه و ترابری را از مواد مذکور تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذارد.
مادة ۱۶- بمنظور نظارت بر اجرای مقررات ترابری به وزارت راه و ترابری اجازه داده می‌شود گارد ترابری تشکیل دهد. حدود وظائف و تشکیلات آن بموجب آئین نامه‌ای که بتصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید تعیین می‌گردد.
- تبصرة ۱- گارد بنادر و گمرکات که بموجب قانون اختیارات مالی و استخدامی سازمان بنادر و کشتیرانی و تشکیل گارد بنادر و گمرکات مصوب تیرماه ۱۳۴۸ تشکیل شده است به دو واحد جداگانه گارد گمرک و گارد بنادر و کشتیرانی تقسیم و بر اساس نیازمندیهای گمرک ایران و سازمان بنادر و کشتیرانی با توافق وزارت دارائی و راه و ترابری تقسیم می‌گردد و با صلاحیت و اختیارات و بودجه و کارکنان مربوط از وزارت دارائی منتزع و به گمرک ایران و سازمان بنادر و کشتیرانی منتقل می‌گردد.
- تبصرة ۲- گارد بنادر و کشتیرانی جزو تشکیلات گارد ترابری خواهد بود و علاوه بر وظائف و اختیارات و صلاحیت فعلی وظائف حفاظت کشتیرانی در آبهای ایران را نیز بر عهده خواهد داشت. تا زمانیکه گارد بنادر و گمرکات بترتیب فوق تقسیم نشده است وظائف و اختیارات خود را کماکان دارا خواهد بود و اداره پلیس انتظامی راه آهن در گارد ترابری متمرکز می‌گردد.
مادة ۱۷- آئین نامه‌های لازم در اجرای مفاد این قانون در مورد اجرای امور مربوط به ترابری کشور جز در مواردی که مرجع دیگری برای تصویب آن در این قانون پیش بینی شده است بوسیله وزارت راه وترابری ودر باره امور مربوط به هواپیمائی کشوری و حمل و نقل هوائی و بهره برداری هوائی و هواشناسی از طریق وزارت جنگ تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذاشته خواهد شد و تا زمانیکه اساسنامه‌ها و آئین نامه‌های اجرائی مذکور در این قانون بتصویب نرسیده است اساسنامه و آئین نامه‌های قعلی معتبر و لازم الاجرا خواهد بود.
مخبر کمیسیون امور استخدام وسازمانهای اداری- رضا پیرزاده.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه وترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آنرا مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون نظام – سرلشکر همایونی.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آنرا مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون کشور- رضا سجادی.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۷ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آنرا مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور اول از کمیسیون راه بمجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه ۲۸ خرداد ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای مهندس دری معاون وزارت راه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تغییر نام وزارت راه به وزارت راه و ترابری و تجدید تشکیلات و تعیین وظائف آنرا مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون راه – دکتر ناوی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای نامور بفرمائید.
نامور- بنده عرضم خیلی مختصر است و وقت زیادی را نمی‌گیرم. در مورد نام وزارت راه و ترابری بنده خواستم نسبت به این کلمه یک ایرادی داشته باشم، نمیدانم اگر تصویب شده و فرهنگستان این کلمه را تصویب کرده باشد بنده عرضی ندارم ولی بنظر من این کلمه ثقیلی است. ۱۵۰ هزار رانندة کامیون با وزارت راه و حمل و نقل سروکار دارند، ذکرکلمه ترابری قدری ثقیل بنظر می‌رسد بنظر من کلمه‌ای است که به سختی جا می‌افتد. کمااینکه خیلی از کلمات که تصویب شده است هنوز جا نیفتاده، بنده تردید دارم که این کلمه بتواند جا بیفتد. خوب، از این مقوله بگذریم عرض کنم راجع به الویتها که در اینجا اشاره شده بنده خواستم بگویم که این اولویتها در این چند سال اخیر در مورد احداث راهها درنظر گرفته نشده است و اگر شما به فعالیتهائی که از نظر راه سازی در استان فارس و بنادر شده است توجه بفرمائید ملاحظه خواهید کرد که این اولیتها تا بحال اجرا نشده است، کما اینکه راه بوشهر به شیراز که یک راه بزرگ اقتصادی است چند سال است که هنوز تمام نشده وامیدوارم که وزیرفعلی وزارت راه وترابری برخلاف گذشته به مطلبی که در لایحه شان اشاره کرده‌اند پای بند باشند و مسأله اولویتها مورد توجهشان باشد. در مورد راههای فارس بنده فکر می‌کنم که شاید معاون پارلمانی وزارت راه که تشریف دارند میدانند خیلی به آن استان ظلم شده است. راه لار و لنگه هنوز تمام نشده، راه بوشهر به شیراز تمام نشده واز همه مهمتر در شرایط فعلی که ما امکانات مالی وسیعی داریم بهتر این است که راههای اقتصادی هم ساخته شود یعنی اگر می‌بینیم در یک نقطه مملکت برای سرمایه گذاری احداث راهی مفید است دولت باید آن راه را احداث کند. اگر برای جلب توریست یک راهی ضرورت دارد این راه باید هرچه زودتر ساخته شود. این مختصر تذکری بود که در مورد اجرای اولویتها خواستم عرض کنم، اما یکی از وظایف مهم این وزارتخانه نظارت بر امور حمل ونقل زمینی و دریائی است. بنده بار توجه وزیر مسئول را جلب می‌کنم که ۱۵۰ هزار راننده کامیونهای سبک و سنگین کشور در شرایط فعلی در یک وضع نامساعدی بسر می‌برند و جنبه‌های رفاهی در باره اینها اجرا نشده است واگر وزیر راه و ترابری بخواهند نظمی در کار حمل و نقل زمینی ایجاد کنند ضرورت دارد که نسبت به خواسته‌های آنها توجه نمایند (احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. چون وقت تمام شده است اگر اجازه بفرمائید بحث در مواد این لایحه را به جلسه بعد موکول می‌کنیم.
- تقدیم چهار فقره لایحه بوسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۱۴- تقدیم چهار فقره لایحه بوسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ.
رئیس – تیمسار سپهبد کاتوزیان بفرمائید.
تیمسار سپهبد کاتوزیان- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم چهار لایحه است که تقدیم می‌شود: اول: لایحه اصلاح مادة یک فصل چهارم آئین نامه معاشهای نیروهای مسلح شاهنشاهی برای تصویب کمیسیون بودجه، دوم: لایحه استخدام سربازان وظیفه بصورت پیمانی برای خدمت در مشاغل فنی و تخصصی مورد نیاز نیروهای مسلح شاهنشاهی، سوم: لایحه الحاق یک تبصره به قانون الحاق ماده واحده به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی، چهارم: لایحه راجع به تعمیم تبصره ۱۹ قانون متمم بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور به افزارمندان ارتش شاهنشاهی.
رئیس- لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده، ختم جلسه
۱۵- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده، ختم جلسه.
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش کمیسیونها راجع به الحاق یک ماده به قانون تأسیس صندوق پس انداز ثابت افسران و همافران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۴
- ۲- گزارش شور دوم پروتکل منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران ودولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۱
- ۳- گزارش شور دوم اصلاح قانون خدمات اجتماعی زنان.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۲
- ۴- گزارش شور دوم بنیاد شاهنشاهی فرهنگستانهای ایران.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۳
- ۵- گزارش شور دوم تشکیل وزارت رفاه اجتماعی.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۷
- ۶- گزارش کمیسیون بودجه راجع به منتفی بودن نحوه پرداخت پاداش کارمندان اداری وزارت دادگستری.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۵
- ۷- گزارش شور اول احتساب دورة خدمت سپاهیگری در استان سیستان و بلوچستان جزء سوابق خدمت دولتی.
- شماره ترتیب چاپ ۱۲۴۰
رئیس- البته لوایحی هم که از دستور جلسه امروز باقی مانده است در دستور جلسه آینده خواهد بود. با اجازه خانمها و آقاین این جلسه را ختم می‌کنیم. جلسه بعد ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.