مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ آذر ۱۳۱۰ نشست ۵۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هشتم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هشتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ آذر ۱۳۱۰ نشست ۵۵
فهرست مطالب:
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – آقای فهیمی
فهیمی – قبل از دستور
رئیس – آقای دشتی
دشتی – قبل از دستور
رئیس – آقای دیبا
دیبا – قبل از دستور
رئیس- آقای طهرانی
طهرانی – قبل از دستور
رئیس – آقای دولتشاهی
دولتشاهی – در صورت مجلس عرضی دارم
رئیس – بفرمائید
دولتشاهی – بنده در صورت مجلس اینطور شنیدم که بنده و آقای حسنعلی میرزا را غایب بی اجازه نوشته‌اند در صورتیکه بنده عذر موجهی داشتم و از مقام محترم ریاست هم استجازه کرده بودم خوبست امر بفرمایند تصحیح شود
رئیس – (خطاب به آقای ملک مدنی) نظری دارید آقا
ملک مدنی – (رئیس کمیسیون عرایض و مرخصی) – از کمیسیون مرخصی که خواسته‌اند تصویب شده است لیکن خبرش هنوز تقدیم نشده
رئیس – خیلی خوب تصحیح می‌کنیم آقا در صورت مجلس دیگر نظری نیست (نمایندگان - خیر) صورت مجلس تصویب شد.
نمایندگان – دستور دستور
رئیس – وارد دستور شویم؟
نمایندگان – بلی
- بقیه شور دوم لایحه اصلاح قانون سجل احوال
۲- بقیه شور دوم لایحه اصلاح قانون سجل احوال
رئیس – خبر کمیسیون داخله راجع بلایحه اصلاح قانون سجل احوال
خبر کمیسیون
کمیسیون داخله پیشنهاد آقای اعتبار نماینده محترم را راجع بماده ۹ اصلاح قانون سجل احوال که در موقع شور ثانی قابل توجه و بکمیسیون ارجاع شده بود مورد بحث قرار داده در نتیجه ماده مزبور بترتیب ذیل اصلاح و اینک خبر آن تقدیم می‌شود:
ماده ۹ – نسبت باوراق هویتی که از طرف اداره کل وظیفه یا اداره کل احصائیه و سجل احوال در هر حوزه اعم از مرکز و ولایات از حیث مقررات مربوطه بنظام وظیفه مورد اعتراض واقع شود بوسیلة هیئتی مرکب از حاکم یا نماینده او و نماینده اداره نظام وظیفه و نماینده احصائیه و سجل احوال و یک نفر طبیب بانتخاب اداره نظام وظیفه ویک نفر معتمد محلی که با تصویب مامورین مزبور دعوت می‌شود رسیدگی و راپرت آن با دوسیه مربوطه بطهران ارسال می‌گردد.
در مرکز هیئتی مرکب از نمایندگان ارشد اداره نظام وظیفه و اداره احصائیه و یک نفر طبیب بانتخاب اداره نظام وظیفه و یک نفر طبیب بانتخاب صحیه کل مملکتی و مدعی العموم ابتدائی یا نماینده او راپرت مزبور رسیدگی خواهد کرد و رأی هیئت فوق الذکر که باکثریت قطعی خواهد بود ابلاغ و مدلول آن در روی ورقه هویت و در ستون ملاحظات دفاتر مربوطه قید می‌شود لکن این رأی فقط از نقطه نظر مقررات راجعه بنظام وظیفه مؤثر خواهد بود. اوراقی که تا تاریخ اجرای این قانون در محاکم عدلیه و کمیسیونهای تجدید نظر نسبت بآنها رسیدگی بعمل آمده و احکام قطعی صادر گردیده مشمول مقررات فوق نخواهند بود.
تبصره –اگر ثابت شود مأموری بر خلاف حقیقت و قانون شخصی را مورد تعقیب قرار داده بمجازات مقرر در ماده پنج قانون مصوب ۳ امرداد ماه ۱۳۱۰ راجع بمجازات مجرمین در امور نظام وظیفه محکوم خواهد شد.
رئیس – آقای مخبر
محیط لاریجانی (مخبر کمیسیون داخله)- در صفحه اول یک سطر باخر مانده آخر سطر نوشته شده: و کمیسیونهای تجدید نظر این اضافی است و باید حذف بشود یعنی اشتباهاً طبع شده زائد است.
وزیر داخله (آقای منصور)- بله در راپورت کمیسیون نبوده است گویا در موقع طبع یا در موقع انتقال (چون در لایحه اول بوده) اشتباه شده است و در این جا نوشته شده است.
رئیس – آقای عراقی
عراقی – این قانون آن چه که راجع است بسجل احوال بنده تصور می‌کنم راجع باشخاصیکه ورقه هویت دارند اگر اختلافی باشد در باب نظام وظیفه در این جا رسیدگی می‌شود و تجدید نظر می‌شود. قانون سجل احوال از مجلس گذشته است ولی چیزی که هست سجل احوال از سنه ۱۲۹۹ در طهران دائر بوده است و مردم سجل گرفته‌اند من به آقای وزیر داخله هم عرض کردم که خوبست در این قانون توضیح بدهند که نسبت به آن اوراقی که از ۱۳۰۴ ببعد از حوزه سجل احوال گرفته شده است اگر اختلافی پیدا بشود نسبت به آن اوراق تجدید نظر می‌شود ولی نسبت باوراقی که قبل از ۱۳۰۴ گرفته شده است دیگر اشکالی نباشد یعنی تجدید نظر
نشود چون در آن موقع قانون نظام وظیفه هیچ اصلاً تصویب نشده بود صحبتش نبود هیچ مربوط باین نیست که خواسته باشند از نظام سر پیچی کنند یا تقلبی در آن تاریخ برای نظام وظیفه کرده باشند آن وقت هیچ صحبت نظام وظیفه نبود خواستم در این موضوع آقای وزیر توضیح بدهند که اشخاصیکه قبل از ۱۳۰۴ رفته‌اند و سجل گرفته‌اند راجع به آن اشخاص نباشد و آنها داخل در این قانون نباشند (صحیح است)
وزیر داخله – چون این ماده ۹ فقط تکلیف را راجع باختلاف اوراق آنچه را که مربوط به مقررات نظام وظیفه است معین می‌کند البته در آن تاریخی که مقررات قانون نظام وظیفه شروع باجرا نکرده است و اجرا نشده بوده یعنی قبل از نظام وظیفه بوده رسیدگی دیگر هیچ موردی پیدا نخواهد کرد (صحیح است)
عراقی – بسیار خوب
رئیس – آقای طباطبائی دیبا
طباطبائی دیبا - بنده با این تبصره پیشنهادی آقای اعتبار که آقای وزیر داخله هم قبول کردند مخالفم بدیهی است هر مأموری که بر خلاف قانون و حقیقت کسی را تعقیب کند باید مورد مجازات واقع شود و منحصر بمأمورین سجل احوال و نظام وظیفه تنها نیست مأمورین نظمیه و امنیه و سایر مأمورین هم بهمین ترتیب است و باید هم همین طور باشد (صحیح است) اما بالخصوص نوشتن این تبصره در این قانون حقیقتاً موهم این است که اگر سایر مأمورین دولتی برخلاف حقیقت وقانون کسی را تعقیب کنند آنها مجازات ندارند این است که این تبصره را بنده چندان احتیاجی برایش نمی‌بینم و مخالفم و چون حقیقتاً موهم باین است که در سایر موارد اگر مأمورین دیگر برخلاف قانون و حقیقت بروند و یک کسی را اذیت کنند وتعقیبش کنند این مجازات را ندارند
رئیس- آقای شریعت زاده
شریعت زاده – بنده اجازه که گرفته بودم راجع بود بهمین تبصره و در نظر داشتم که اگر آقایان مخالفتی بکنند توضیحی بدهم در این جا نوشته شده است که اگر مأمورین بادعای شمول نظام وظیفه مزاحم کسی بشوندمجازات می‌شوند این یک نوع مجازات مخصوصی است برای نوع از تخلفات و بهیچوجه مجوز این نیست که اگر مأمور دیگری هم مزاحم یک کسی بشود از مجازات معاف خواهد بود (صحیح است) قانون مجازات برای تخلفات مأمورین در موارد مختلفه پیش بینی کرده است و این مورد بخصوص از این لحاظ مورد توجه است که اگر مأموری بادعای شمول قانونی در باره یک نفر مزاحم بشوند آن قانون مصوب مجلس شورای ملی راجع بمجازات متخلفین از قانون نظام وظیفه نسبت باین مأمورین هم مشمول دارد و بنظر بنده این یک تبصره ایست که خیلی باعث تأمین حقوق مردم است (صحیح است)
رئیس – آقای ملک مدنی مخالفید؟
ملک مدنی – مخالفت بنده راجع باین قسمت کمیسیون تجدید نظر است در لایحة که دولت تقدیم مجلس کرده بود و حالا آقای مخبر تقاضای حذفش را کردند و آقای وزیر داخله هم موافقت کردند خواستم عرض کنم این کمیسیون تجدید نظر مطابق قانون بوده است و یک تجدید نظری در اوراق شده است ولی در لایحه که ابتداء دولت بمجلس داده است این جمله بوده است اوراقی که در همان موقع تجدید نظر شده است یعنی در آن کمیسیون کمیسیون خیلی مهمی بوده که نماینده اداره صحیه و نماینده احصائیه و نماینده نظمیه بوده است و مطابق قانون تجدید نظر کرده‌اند مدعی العموم هم بوده است و بالاخره یک جریاناتی پیدا کرده است حالا یک اختیار ثانوی بدهیم برای اینکه اوراق را تجدید نظر بکندخوب آنهائی که تجدید نظر شده بنظر بنده موجبی ندارد که این جمله را حذف کنیم و حالا دو مرتبه آنها را مشمول این قانون کرده همین اشخاصی را که ما در نظر می‌گیریم سابقاً هم آمده‌اند و همین‌ها مأمور دولت بوده‌اند و یک اوراقی را که نظر داشته‌اند تجدید نظر کرده‌اند منظور این قانون این است که اوراقی که مخدوش است مورد تردید است ما می‌خواهیم آنها را تجدید نظر کنیم ولی دیگر آنهائی را که تجدید نظر کرده‌اند دیگر مورد ندارد که ثانیاً آنها را هم تجدید نظر کنیم و هیچ علتی ندارد که این جمله را حذف کنیم و بنده عقیده‌ام این است که آقای وزیر داخله موافقت بفرمایند همانطوری که در لایحه خود دولت بوده است در این لایحه هم باشد.
وزیر داخله –در لایحه اولی بود ولی در کمیسیون مذاکراتی بعمل آمد و در آن خبر اول کمیسیون اگر ملاحظه بفرمایند خواهند دید که حذف شده است و در اینخبر دوم اشتباه شده است تو شاید از روی آن لایحه اولی نوشته‌اند و اضافه کرده‌اند اما در خصوص عدم لزومش ملاحظه بفرمائکید که ما این جا آراء آن کمیسیونها را ننوشته‌ایم ملغی است اصلاً لازم ندانستیم قید این جمله بعلاوه از این اوراق و بعضی از موارد خیلی برجسته داریم که قابل رسیدگی است چون می‌خواهیم بگوئیم عملی که یک وقت شده است اگر هم درش حرفی باشد حکماً باید مجری باشد البته تمام این قوانین برای اصلاح امور است و هیچ اهمیتی هم ندارد اگر چهار تا رأی هم کمیسیون تجدید نظر داده باشد که اشتباه باشد و باعث این بشودکه یک اوراق هویتی که سند هویت مردم است الی الابد غلط بماند ما می‌خواهیم آنهم اصلاح شود و ما هم بطوری که ملاحظه فرموده ایند ننوشته‌ایم آن آراء را بکلی ملغی است آنرا بکلی مسکوت گذاشته‌ایم بنابراین تمنی می‌کنم از آقا که با بنده موافقت بفرمایند و التفات بفرمایند که این توضیحی که بنده عرض می‌کنم تأمین می‌کند هر دو طرف را هم اینکه این دو آراء ممکن است هر دو بیاید تحت تجدید نظر و هم اینکه یک راهی و میزانی باقی است که اگر اتفاقاً بعضی هم قابل رسیدگی باشد راه رسیدگی داشته باشد.
رئیس – آقای مخبر شما فرمایشی دارید؟
مخبر – خیر
رئیس – آقای افسر
افسر – کلیة دعاوی یک وقتی باید خاتمه پیدا کند بهمین دلیلی که عدلیه وقتی منتهی به تمیز شد دیگر بعدش ولو فرض کنیم که تمیز هم غلط حکم کرده باشد دیگر هیچ محکمة بالاتر ندارد و مردم هم باید تکلیفشان را بدانندیک مراجعه بفرمائید باین قوانین سجل احوال یک ترتیبی جریان داشته است باز یک مواد اصلاحیه آورده‌ایم آنها را هم بهم زده‌ایم اگر دولت صلاح دانست یا مأمور و تجدید نظر کرد مردم ولو بغلط ولو درست راحت شدند حالا تازه اگر یک محکمة برایش معین می‌کردیم مثل محکمه تمیز و استیناف عدلیه می‌گفتیم خوب بکند بعد هم غ لط درست بشود ولی بنده امیدوار نیستم که بهمین جائی که باید آنها را تصحیح کنیم مطمئن تر باشیم باینها تا آن کسانی که سابقاً تصحیح کرده‌اند آنها هم مامورین دولت بودند یک جمعی بوده‌اند همچو نبوده است که علی العمیا این کار را بکنند سابقین هم مثل حلا اگر ممکن است اشتباه کرده باشند سابقین لاحقین هم همان احتمال درشان می‌رود اگر هم آنها درست رفتار کرده باشند پس محتاج نیست از این طرف هم مدت را یکسال قرار داده‌اند ولی حالا بلامدت قرار گذاشته‌اند معلوم نیست تا کی دلشان می‌خواهد این کار را بکنند آخر مردم باید یک امیدواری داشته باشند که یک کاری که شد دیگر تجدید مطلع نخواهد شد مثلاً در مشهد یازده هزار نفر مشمول دارند در صورتیکه دولت بیش از هشتصد نفر لازم نداشت اگر کم می‌آوردیم عده این لایحه را برای اینکه دولت احتیاجش رفع بشود بنده هم خیلی دقت نمی‌کردم ولی وقتی که می‌بینیم در غالب نقاط ایران خیلی هست پنج برابر ده برابر هست دیگر این قسمتها را باید ارفاق کرد که پنجسال قبل از این چهار سال قبل از این را بلامدت بصحیح کنند اینها را یک قدری رعایت بفرمائید اگر محل احتیاج بود بنده عرض می‌کردم که خیر قانون را تغییر بدهند بیست و یک ساله سهل است تا چهل ساله تا وقتیکه قوه دارند البته باید مردم دفاع کنند از مملکتشان باید برای احتیاج مملکتشان کار کنند و خدمت کنند و عده مشمولین مملکت ایران بعده که لازم است زیاد بشود برای سپاهیان اگر کافی نبود دیگر آنها را ارفاق نکنند ولی اگر کافی بود دیگر باین کار خاتمه بدهند که مردم بروند عقب کارشان آخر کار دیگر هم مردم دارند.
وزیر داخله – در این باب خیلی مذاکره شده در جلسات گذشته (افسر – بنده نبودم) برای اطلاع خاطرتان عرض می‌کنم کاری بعده کم یا زیاد نداریم دریت توجه بفرمائید یک اوراقی صادر شده اسن یک قانون تازه است یک قانونی است که با تمام افراد مملکت تماس دارد این هیچ عیبی ندارد که اگر سه دفعه پنج دفعه هم درش تجدید نظر بشود البته احساساتی هست برای اینکه هیچ کس ناراحت نباشد بنده هم کاملاً موافقم ولی این قوانین میزان نظامات اجتماعی این مملکت است باید دقت کرد که درست باشد و هیچ قانونی هم در اول مرحله خصوصاً این جور قوانین که تماس عمومی دارد در آن مرحلة اول و ثانیش هم کامل نمی‌شود هیچ عیبی ندارد نباید تعصب داشت و گفت چرا چند دفعه تجدید نظر بشود چه اهمیتی دارد مقصود بنده این است که عرض می‌کنم کاری بعده نداریم اما اوراق هویت یک اوراقی است که موجودیت مردم را تعیین می‌کند این اوراق باید درست باشد همه وقت بعقیدة بنده باید میزان دردست باشد که هر وقت بربخوریم بیک اوراقی که از حیث مشخصات و شرایط صحیح نباشد باید بتوانیم این اوراق را درست بکنیم اعم از اینکه عده مشمول کافی باشد یا نباشد البته یک قسمتش هم مربوط بمقررات نظام وظیفه است او را هم تایستی دقت کرد که مطابق قانون پیش برود نواقصی که در گذشته بوده است رفع شود تمنی می‌کنم توجه بفرمائید که مذاکرات خیلی شده است در این باب و کفایت می‌کند.
رئیس – آقای فرهمند
مخبر فرهمند – عرض کنم در خبر اولی یعنی در لایحة که دولت تقدیم کرده است بنده حالا اینجا قرائت می‌کنم آن نظر آقایان را تأمین می‌کند ولی در کمیسیون عبارت تجدید نظر را برداشته‌اند و حال آنکه کمیسیون بایستی بیشتر در این قسمت دقت کرده باشد که قوانینی که می‌گذرد از مجلس و مخصوصاً قوانین موقتی که دورة عملش تمام می‌شود این دیگر بعقیده بنده قابل تجدید نظر نیست اگر بنا باشد که ما این اصل را بگیریم بنده بیم دارم که تسلسل پیدا کند یک قانونی می‌گذارد و آنوقت یک قانون دیگری میاید و آنرا لغو می‌کند این ممکت است تسلسل پیدا کندو خیل از عملیات را لغو کند و تجدید نظر کند کمیسیون بایستی در اینجا بیشتر دقت می‌کرد بنده تعجب می‌کنم که چه شده استکه آن جمله کمیسیون تجدید نظر را در کمیسیون برداشته‌اند و لایحه دولت را تصحیح کرده‌اند و حل آنکه اگر جمله کمیسون تجدید نظر را لایحه نمی‌داشت بایستی کمیسیون داخله آنرا اضافه کند بنده خواستم تقاضا کنم که اگر رأی گرفته میسشود بهمان ماده که خود دولت پیشنهاد کرده است رأی گرفته شود والا این تسلسل پیدا می‌کند که هر روز بایستی یک قانونی که بیک ترتیبی گدشته است و حقی ثابت شده است برای مردم باز بیایند آن را تجدید نظر کنند در صورتیکه در کمیسیون تجدید نظر آن عده آن اعضاء کمیسیون مطابق قانون انتخاب شده‌اند و عملی هم که کرده‌اند عمل قانونی بوده و چند سال هم از عملشان گذشته است وحالا دوباره باید تجدید نظر بشود
رئیس – پیشنهادی از آقای اعتبار در اصلاح پیشنهاد سابقشان رسیده قرائت می‌شود
پیشنهاد آقای اعتبار
تبصره – ماده ۹ را بشرح ذیل اصلاح و پیشنهاد می‌کنم
تبصره – اگر مأموری برخلاف حقیقت و قانون شخصی را مورد تعقیب قرار بدهد شخص ذی نفع می‌تواند بموجب قانون ۲۳ مرداد ۱۳۱۰ بمحکمه مربوطه شکایت نماید و در صورت ثبوت بهمان مجازات مقرره در مادة پنج قانون مذکور راجع بمجازات مجرمین در امور نظام وظیفه محکوم خواهد شد
رئیس – آقای اعتبار
اعتبار – این تبصره که اینجا گذاشته شده است و اصلاحی که بنده کردم تقریباً همان مقصود را میرساند و با یک توضیح بیشتر تکلیف شخصی که تعدی از طرف مامور بهش می‌شود معلوم می‌نماید در این تبصره معلوم نبودکه اگر یک شخصی از طرف تعقیب قرار بدهند اگر بعد معلوم شود برخلاف حقیقت بوده است بکجا برود بکی شکایت بکند بنده اینجا آنرا روشن کردم که مطابق همان قانون ۲۳ مرداد بمحکمة مربوطه برود شکایت بکند و آنجا احقاق حق بکند و یکی هم تاریخ بود که در خبر ۳ مرداد نوشته شده و حال آنکه تاریخ ۲۳ مرداد است اینرا هم اصلاح کردم که بعد اشتباه نشود.
مخبر – بطوریکه فرمودند در اصل لایحه فرقی نمی‌کند فقط تشخیص محل و مورد را معلوم می‌کند تاریخش هم همینطور است که پیشنهاد شده و موافقت می‌کنم همان ۲۳ باید نوشته شود.
رئیس – یعنی قبول کردید؟
مخبر – بلی بلی
وزیر داخله – بلی
رئیس – همینطور که پیشنهاد کرده‌اند اصلاح بشود
وزیر داخله – بلی
رئیس – پیشنهاد آقای مؤید احمدی قرائت می‌شود
پیشنهاد آقای مؤید احمدی
بنده پیشنهاد می‌کنم در ماده ۹ قسمت (و کمیسیونهای تجدید نظر) علاوه شود.
مؤید احمدی – عرض شود که خود دولت وقتی لایحه راپیشنهاد کردنداین موضوع را در نظر گرفتند که مطابق قانون یک کمیسیونهائی تشکیل شود یک کمیسیونهائی تشکیل شده و یک رسیدگیهائی کرده است یک آرائی هم داده است این است که در لایحة دولت نوشته بودندکه اوراقی که از تاریخ اجرای این قانون در محاکم عدلیه و کمیسیون تجدید نظر نسبت به آنها رسیدگی به عمل آمده و احکام قطعی صادر گردیده دیگر مشمول آن قانون نیست به کمیسیونکه رفته است جمله کمیسیون تجدید نظرش حذف شده است در لایحه بود حلا که قرائت کردیم آقای مخبر توضیح دادندکه باید برداشته شود در حالتی که آن کمیسیون بموجب قانون تشکیل شده و مطابق قانونی که از مجلس شورای ملی گذشته کمیسیون تشکیل شده اعضایش هم همین نمایندهای دولت بوده‌اند و یک رأئی هم داده‌اند حلا دیگر چرا ما آن رأی را برگردانیم این است که پیشنهاد کردم که همان عبارتی که در لایحه هست باشد که آراء کمیسیونهای تجدید نظر و احکامی که از عدلیه صادر شده است دیگر قابل رسیدگی نیست بعلت اینکه همین کمیسیونی که ما الان اینجا رأی می‌دهیم ممکن است که آنها هم یک رسیدگی بکنند و یک اعتراضی بر آنها باشد دو مرتبه یک رأی بدهیم که یک کمیسیونهای دیگر تشکیل شود و این همنطوری که آقای مخبر فرهمند گفتند تسلسل لازم میاید یک کمیسیونی تشکیل شده و رسیدگی کرده و رأی داده است و هم محاکمه عدلیه رسیدگی کرده‌اند و رأی داده‌اند دیگر قابل تجدید نظر نباشد این است که بنده پیشنهاد کردم که همین عبارتی که در لایحه هست بماند دولت هم که همین نظر را داشته است مانعی ندارد
جمعی از نمایندگان – صحیح است
وزیر داخله – بطوریکه عرض کردم ما این کمیسیونها را آنچه که رأی داده‌اند بکلی ملغی نکرده‌ایم فقط مسکوت گذاشته‌ایم برای اینکه اتفاقاً اگر یک اوراقی دیده شود که قابل اصلاح باشد یک راهی داشته باشد اینطور نیستکه بکلی تمام آراء تجدید می‌شود تمنی می‌کنم با این توضیح توجه بفرمایند و پیشنهاد را استرداد بفرمائید که لایحه بگذرد و نگرانی نداشته باشند از این حیث که تمام آراء کمیسیون در تحت تجدید نظر می‌آید.
رئیس – آقای مخبر فرهمند هم همین پیشنهاد را کرده‌اند آقایانی که پیشنهاد آقای مؤید احمدی را قابل توجه میدانند قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه شد باید برود به کمیسیون (صحیح است) آقای وزیر داخله
- تصویب لایحه اعتبار ساختمان ادارة سجل احوال
(۳- تصویب لایحه اعتبار ساختمان ادارة سجل احوال)
وزیر داخله – لایحه دیگری است راجع به سجل احوال برای ساختمان بنا تقاضا می‌کنم مطرح شود.
رئیس – خبر کمیسیون بودجه در این خصوص قرائت می‌شود:
خبر کمیسیون
لایحة نمرة ۱۸۷۳۵ دولت راجع باجازة استقراض
مبلغ ۲۵ هزار تومان از بانک ملی یا بانکهای دیگر برای ساختمان عمارت ادارة سجل احوال و احصائیه باحضور نمایندگان دولت در کمیسیون بودجه مطرح شده با توضیحاتی که داده شد کمیسیون با استقراض مزبور که از محل بودجه ادارة کل سجل احوال استهلاک شود موافقت نموده و علیهذا عین مادة واحده پیشنهادی دولت را برای تصویب مجلس شورای ملی پیشنهاد و تقدیم می‌دارد:
رئیس - عین مادة واحده پیشنهادی دولت مطرح است قرائت می‌شود
مادة واحده – ورازت داخله مجاز است مبلغ بیست و پنج هزار تومان برای ساختمان محل مخصوص احصائیه و سجل احوال که در اراضی میدان مشق سابق بنا خواهد شد از بانک ملی یا هر بانک دیگر که شرایط آن مناسبتر باشد قرض نموده در عوض مبلغی که هر ساله بابت کرایه ادارة مرکزی احصائیه و سجل احوال در بودجه منظور میشده سالی هفت هزار تومان از ۱۳۱۱ هر ساله در بودجه احصائیه و سجل احوال بابت استهلاک اصل و فرع قرضه مزبور منظور و مستهلک نماید مشروط بر اینکه مخارج ساختمان مذکور از ۲۵ هزار تومان متجاوز نباشد.
رئیس – مخالفی ندارد؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم موافقین ورفه سفید خواهند داد
(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده هفتاد و شش ورقه سفید تعداد شد)
رئیس – عدة حاضر در موقع اعلام رأی هشتاد و هشت باکثریت هفتاد وشش رأی تصویب شد
- تقدیم چهار فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه
(۴- تقدیم چهار فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه)
رئیس – آقای وزیر مالیه لوایحی دارید؟ بفرمائید
وزیر مالیه – یک لایحه دارم راجع بدیون دولت و ترتیب پرداخت آن در بودجه مملکتی منظور شده است که تقدیم مجلس می‌کنم باصورت کاملی که برود بکمیسیون بودجه – دو فقره لایحه هم از طرف ادارة کل فلاحت تقدیم می‌کنم یکی راجع بصرف مازاد عایدات خالصجات قریه کرج است برای آبادی و عمران خود کرج و تکمیل مؤسسات فلاحتی کرج و یک لایحه دیگر باز از طرف اداره کل فلاحت دارم که راجع استبه تغییر در بعضی از اعتباراتشان که در بودجه گدشته است تغییری در آنها داده شده است تقدیم می‌کنم یک لایحه دیگری باز از طرف وزات مالیه است راجع بتاسیس قوه چراغ برق برای ادارات دولتی اینرا هم تقدیم می‌کنم.
- مذاکره و تصویب انتقال ماشینهای پشم ریسی
(۵- مذاکره و تصویب انتقال ماشینهای پشم ریسی)
رئیس – آقای فرخ فرمایشی دارید؟
رئیس اداره کل صناعت (آقای فرخ) – یک لایحه کوچکی راجع بماشینهای پشم ریسی تقدیم کرده بودم اگر اجازه میفرمائید چون چیز مختصری است مطرح شود
رئیس – خبر کمیسیون بودجه در اینخصوص قرائت می‌شود:
خبر کمیسیون
کمیسیون بودجه لایحه پیشنهادی اداره کل صناعت را تحت نمره ۱۰۲۵ دائر بواگذاری چهار دستگاه ماشین دستی پشم ریسی موجوده در آن اداره را بمؤسسه بلدیة
طهران مطرح و بالاخره با پیشنهاد مزبور موافقت نموده اینک عین ماده واحده پیشنهادی را برای تصویب مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید.
رئیس – ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود
ماده واحده – مجلس شورای ملی باداره صناعت اجازه می‌دهد چهار دستگاه ماشین دستی پشم ریسی موجود در آن اداره را برای استفاده و تعلیم معدمات نساجی در دارالتربیه بلدی باختیار مؤسسه بلدی طهران واگذار نماید.
رئیس – آقای احتشام زاده
احتشام زاده – بنده عرضی ندارم
رئیس – آقای روحی
روحی – بنده با این لایحه و نقل و انتقال این ماشینها مخالفتی ندارم و کمال موافقت را هم دارم ولی در مورد کلیات از موقع می‌خواهم استفاده کنم و چون آقای رئیس کل صناعت تشریف دارندیک تذکرات بموقعی بایشان می‌خواهم عرض کنم. ایران از هر جهت مملکت صنعتی و فلاحتی شناخته شده است تمام شهرهای ایران دارای یک صنایع گوناگونی است که اخیراً در اثر اقداماتی که دولت کرده است این صنایع یک قدری رونق پیدا کرده است و واقعاً می‌توانیم بگوئیم در ردیف یک قسمت صادرات مهم این مملکت بشمار می‌رود ولی بیشتر اینصنعتگران سر خود و پیش خودکار میکردندو برای جلب منفعت در فکر این نبودند که در بازار دنیا باید جنس مرغوب وارد شود یک صنایعی را می‌ساختند و بیرون می‌دادند که جلب بود امروزه که اداره کل صناعت تشکیل شده است بایستی این اداره حقیقت از اینها سرپرستی و نگاهداری و مراقبت کندو در جزئیات اعمال آنها رسیدگی کند یکی از صنایع مهمی که در این مملکت است ساختن نقره است ظروف نقرة در اصفهان در درجة اول است در آذربایجان در درجة اول است در شیراز از قدیم الایام نقره را خوب می‌ساختند در کرمان ما هم نقره کاری را در کمال ظرافت انجام می‌دادند همینطور در زنجان و سایر شهرهای دیگر ایران مصنوعات نقره بسیار خوب می ساخته‌اند و حتی در بازار‌های اروپا هم در کمال رونق و منتهای خوبی بود ولی اخیراً صنایع نقره ایران را در بعضی جاها بنده اطلاع دارم نمی‌خواهم اسم ببرم و تصریح باسم محل بکنم یک سوء عمل و سوء رفتار هائی از صنعت گراندیده می‌شود که این نقره راکه می‌سازند اگر ما مأخذش را نود بگیریم اینها از چهل و چهل و پنج هم تجاوز نمی‌کند و این البته از وظایف اداره کل صناعت است بایستی برسد و رسیدگی کندپاراف کنداینها را و علامتی برایش قرار بدهد همانطورکه در تمام دنیا هست ویک حقی هم بگیرد نه اینکه نگیرد وقتی که این نقره ایران بخارجه می‌رود این پاراف وامضاء ادارة صناعت (علامت رسمی) بانهاحک شده باشد آنهای که می‌خرند مطمئن هستندو میدانند که این نقره مثلاً ۸۴ است یا ۹۰ است یا ۶۰ است چقدر استو چه اندازه نقره دارد ولی این دقت از طرف اداره کل صناعت بطوریکه ما انتظار داشتیم مبذول نشده است حتی در چندی پیش خود من در اصفهان بودم شاید در اوائل فروردین بوددر بلدیة آجا بیش از چندمن نقره را رئیس بلدیه آنجا (که درش تقلب کرده بودند) اورده بود و توقیف کرده بودخوب اینکار بلدیه نیست وکار اداره صناعت است و بایستی در تمام مملکت توسعه بدهد دقت خودش را و رسیدگی بکند که آنچه نقره سازی می‌شود و آنچه که مصنوعات نقره و طلا برای این مملکت تهیه می‌شود اعم از صادره یا برای داخله آنها را کنترل و تفتیش کندکه چه میزان باز دارد تا وقتیکه اینصنعت در یکجا بیکنفر عرضه می‌شود او بفهمد پول که داده است چه خریده است و خیل من تعجب می‌کنم که اداره صناعت اینکار باین مهمی راکه یکی از صادرات مهم مملکت است هیچ توجهی نکرده است بنده این موقع رامغتنم شمردم و خواستم از حضورشان استدعا کنم که بهر نحو صلاح بدانند در اینکار یک رسیدگی فوری وعاجلی بکنند وطوری بکنند که این قسمت از مصنوعات مملکت ما یک قیمتی بسزا پیدا کندو طوری باشدکه قدر و قیمت و اعتبار خودش را از دست ندهد و آنکسی که پول می‌دهد و می‌خرد بداندچه چیزی را پول داده است و خریده است نه اینکه نفهمیده یک چیزی را بخرد همه که محک و عیار ندارند همه که وسیله ندارند اینکار هرطور هست بایدبهش یک توجهی بشود.
رئیس اداره کل صناعت – فرمایش آقای نماینده محترم را بنده کاملاً تصدیق دارم و اینکه فرمودندادارهصناعت توجه باین مطلب نکرده این طور نیست اداره صناعت که از عمرش شاید بیشتر از چهار پنج ماه نمی‌گذرد سه ماه است مشغول اینکار است و راجع بعیار نقره و اینکه دولت باید کلیه مصنوعات نقره را پلمبه بکند و مارکی داشته باشد که کاملاً عیارش معلوم باشد عرض کنم که کاملاً مطالعات دقیقی شده است و یک پیشنهاد و پروژه تهیه شده است و بوزارت مالیه داده‌ایم و وزارت مالیه هم مشغول یک مطالعاتی هستند و بعد از اینکه د رهیئت دولت شورش تمام شد تقدیم مجلس شورای ملی خواهدشد
عده از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
رئیس – ولی عده کافی نیست. آقای طهرانی
طهرانی – بنده هم همینطور از موقع می‌خواستم استفاده کنم و یک مسائلی را راجع بادارة صناعت عرض کنم اداره صناعت که تشکیل شده است با این بودجه که می‌گیرد البته برای ترویج صنایع داخلی است وبرای این است که کمک بکنند یعنی یک وضعیتی ایجاد کنندکه رفع احتیاج مردم تا اندازه از صنایع خارجی بشود مثلاً بنده می‌بینم که معارف مامور می‌فرستد برای اینکه اوضاع معارفی اروپا و آمریکا و دنیای متمدن امروزه را تحت نظر بگیرد و بعد هم از روی آن پروژه در ایران یک اصلاحات و عملیاتی بکندکه معارف ما هم رواج کاملی پیدا کندوقتی که نماینده برمیگردد بنده نماینده را که می‌بینم از او سؤال می‌کنم میگوید بخود من شرحی نقل می‌کند که من در آمریکا که گردش می‌کردم آنهازیادتر بمدارس صنعتی اهمیت می‌دهند و حتی اشخاصیکه مشغول صنعت هستند و مردها کلاس‌های اکابر صنعتی دارند و می‌روند بمدرسه صنعتی و تکمیل می‌کنند صنایع شان را بنده انتظار داشتم که آقای رئیس اداره صناعت در اینجا یک صحبتی می‌کردند از مدارس صنعتی که آیا واگذار بایشان شده است؟ یا یک لایحه راجع بان مدسه آورده بودنداینجا مدرسه که ما پول می‌دهیم معلمینی دارند و صنعتی دارند نجار آهنگر و اینها باضافه صنعتگرانی که داریم اینها را ببرندآنجا یک صنایعی بانها بیاموزند که ما در آینده احتیاجات مان رفع شود اینهمه ماشین و اسبابیکه در مملکت هست و اتصالاً هم وارد می‌شود و یا پیشنهاد میشودکه فلان کارخانه بیاید و فلان ماشین آلات بیاید بالاخره اگر یک آلتش عیب کرد یک کسی را هم باید داشته باشیم که این را بسازد و دیگر احتیاج نداشته باشیم که یک نفر را از فرنگ بیاوریم و آن کارخانه یا آن آلت را اصلاح کندو کسری آنرا تهیه بکند؟ بنده انتظار داشتم که آقا یک همچو لایحه همچو پیشنهادی داشته باشند مسئلة پشم ریسی و دادن به بلدیه مسئلة نبودآقا خودتان چه کرده‌اید چه اقدامی کرده‌اید برای رفع احتیاج ما از خارجه؟ والا اداره صناعت کارش این باشد که چهار دستگاه پشم ریسی اینجا است آن را بدهیم به بلدیه اینکه مطلبی نبود واهمیتی ندارد.
رئیس اداره کل صناعت – البته عموم آقایان نهاغیت میل را دارندما هم جد و جهد داریم که هرچه زودتر یک قدمهای بلندتری برداشته شودولی تمنی می‌کنم آقای طهرانی خودشانهم توجه بفرمایند که البته هر مؤسسة نسبت بمدتی را که تأسیس شده است و مدتی که از عمر اداری او گذشته استیک کارهائی را که از او متوقع اند البته بایستی انجام داده باشد اداره صناعت الان پنجماه است تشکیل شده است و در این پنجماه هم شاید خود نماینده محترم مستحضر شده باشند که در حدود بودجه اقداماتی راکه ممکن بوده است کرده‌ایم اما راجع به مدارس صنعتی که فرمودندمدرسة صنعتی عبارت از دوقسمت است یکی مدارس صنایع مستظرفه است که در ابتدای وزارت اقتصاد ملی منتقل شده است به اداره صناعت و عجالتاً چندین شعبه در اداره صناعت تاسیس شده است و تا حدی هم که در این مدت قلیل ممکن بوده است پیشرفت کرده است و یک عده شاگردهائی را هم مشغول هستند و تربیت می‌کنند یکی هم مدرسه نجاری و آهنگری صنعتی بطوریکه خاطر ایشان هم مستحضر است اینها در ید اداره صناعت نیست و تحت نظر وزارت معارف است ولی در این چند روزه هیئت محترم دولت ملتفت و متوجه شده اندکه این مدارس در مرکز و ولایات بهتر است که در تحت نظارت و مسئولیت اداره صناعت اداره شود و این موضوع هم فعلاً در تحت شور است در هیئت وزراء و تصور می‌کنم در این چند روزه این موضوع تصفیه بشود و این مدارس تحویل بشود باداره صناعت و برای اینکه آقای طهرانی بدانند که در اینمدت هم اداره صناعت بیکار نبوده است بنده از ایشان دعوت می‌کنم که تشریف بیاورند باداره صناعت و مؤسساتی که در قسمت صنایع مستظرفه تأسیس شده است از نظرشان بگذرد آوقت خودشان هم تصدیق خواهند فرمود بقدری که عرض کنم از یک آدم نا چیزی مثل بنده مقدور بوده است جد و جهد شده است و البته در آتیه هم قصور نخواهم کرد (صحیح است)
رئیس – پیشنهادی از آقای دیبا رسیده است:
بنده پیشنهاد می‌نمایم بماده واحده علاوه شود: مؤسسة بلدیه طهران مکلف است تا دو ماه بعد از تصویب این قانون ماشینهای مزبور را دائر نموده و بکار بیندازد.
رئیس – آقای دیبا
طباطبائی دیبا – بطوریکه معلوم می‌شود این ماشینها تا امروز در ادارة صناعت بیکار و عاطل و باطل مانده است بنده پیشنهاد کردم که بلدیه مکلف باشد (امیر تیمور کلالی – بلدیه در مقابل مجلس مسئولیت ندارد آقا وزارت داخله مسئول است) تا دو ماه پس از تصویب اینقانون این ماشینها را دائر نماید و البته اگر از اینجا رفت بمؤسسه بلدیه آنجا هم عاطل و باطل بماند فایده ندارد
رئیس اداره کل صناعت – اینجا یک اشتباهی برای آقای دیبا پیداشده استکه تصور کرده‌اند این ماشینها در اداره صناعت عاطل و باطل مانده است خیر این ماشینها را در نه سال قبل ده سال قبل وزارت فوائد عامه اسبق خریده است و بعد هم که ادارات آن تقسیم شد بنده مکانیسین خواستم و ماشینها رامعاینه کردم دقت کردم معلوم شد که اینها ماشین هائی است برای پشم ریسی و نخ ریسی و در اداره صناعت طرف احتیاج نبود بعد جد و جهد کردیم و کوشش کردیم که به بینیم در کدام یک از مؤسسات دولت این مؤسسه هست و چون در بلدیه موجود بوده و این ماشینها محل احتیاج و مورد استفاده بلدیه بود این بودکه پیشنهاد کردیم و بدیهی است با تبادل نظر قبلی هم که با اداره بلدیه کرده‌ایم قطعاً مورد استفاده آن مؤسسه واقع خواهدشد.
طباطبائی دیبا – اجازه میفرمائید؟
رئیس – بفرمائید.
طباطبائی دیبا – بنده با این توضیحی که آقا فرمودند که محل احتیاج بلدیه بوده است و بکار خواهند انداخت پیشنهاد خودم را پس می‌گیرم
رئیس – رأی می‌گیریم بماده واحده موافقین ورقه سفید خواهند داد. (اخذ و استخراج آراء شده و ۷۸ ورقه سفید تعداد شد)
رئیس – عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۰ باکثریت ۷۸ رأی تصویب شد.
- موقع جلسه بعد - ختم جلسه
۵- موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس – چون وقت گذشته است اگر اجازه می‌دهید جلسه ختم شود (صحیح است) جلسه آینده پنجشنبه یازدهم آذر ماه سه ساعت قبل از ظهر و دستور بقیه دستور امروز
(مجلس یک ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
- قانون های تصویب شده
قانون
اجاره استقراض بیست و پنج هزار تومان برای ساختمان محل مخصوص احصائیه و سجل احوال
ماده واحده – وزارت داخله مجاز است مبلغ بیست و پنج هزار تومان برای ساختمان محل مخصوص احصائیه و سجل احوال که در اراضی میدان مشق سابق بنا خواهد شد از بانک ملی یا هر بانک دیگر که شرایط آن مناسب تر باشد قرض نموده در عوض مبلغی که هر ساله بابت کرایه اداره مرکزی بودجه احصائیه و سجل احوال در بودجه منظور میشده سالی هفت هزار تومان از سال ۱۳۱۱ هر ساله در بودجه احصائیه و سجل احوال بابت استهلاک اصل و فرع قرضه مزبور منظور و مستهلک نماید مشروط بر اینکه مخارج ساختمان مذکور از بیست و پنج هزار تومان متجاوز نباشد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه چهارم آذر ماه یک هزار و سیصد و ده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید. رئیس مجلس شورای ملی- دادگر
قانون
اجازه واگذاری چهار دستگاه ماشین دستی پشم ریسی موجوده در اداره صناعت به بلدیه طهران
ماده واحده – مجلس شورای ملی باداره کل صناعت اجازه می‌دهد چهار دستگاه ماشین دستی پشم ریسی موجوده در آن اداره را برای استفاده و تعلیم مقدمات نساجی در دار التربیه بلدی به اختیار موسسه بلدی طهران واگذار نماید
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه چهارم آذر ماه یک هزار و سیصد و ده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- دادگر