مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ آبان ۱۳۱۲ نشست ۴۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نهم |
دوره نهم تقنینیه
مذاکرات مجلس شورای ملی ۴ آبان ۱۳۱۲ نشست ۴۳
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۴ آبان ماه ۱۳۱۲ (۵ رجب ۱۳۵۲)
(مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر بریاست آقای دادگر تشکیل گردید.)
فهرست مذاکرات:
- تصویب صورت مجلس
[۱-تصویب صورت مجلس]
صورت مجلس روز یکشنبه سی ام مهر ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
رئیس- آقای فرشی.
فرشی – قبل از دستور.
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟
(اظهار شد: خیر)
صورت مجلس تصویب شد.
- قرئت خبر شعبه ۱ و تصویب آن
[۲-قرئت خبر شعبه ۱ و تصویب آن ]
رئیس- راپرت شعبه ۱ راجع بانتخابات نیشابور: (راپرت مزبور را آقای لیقوانی (مخبر) بشرح آتی قرائت نمودند).
خبر از شعبه ۱ بمجلس مقدس شورای ملی: انجمن نظار در حوزه مرکزی انتخابات نیشابور وشعب فرعیه برای تجدید انتخابات حوزه مزبور تشکیل واز تاریخ ۱۵شهریور تا مدت ۵ روز توزیع تعرفه واخذ رأی بعمل آورده و در نتیجه آقای حیدر علی خان کمالی باکثریت ۱۱۴۴۳ رأی از ۱۲۹۳۷ رأی بنمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب گردیدند و اعتراض قانونی هم نرسیده است شعبه اول در۴ آبان تشکیل و بصورت جلسه ودوسیه انتخابیه رسیدگی و صحت نمایندگی آقای حیدر علیخان کمالی را تصدیق وخبر آنرا برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس- آقایانیکه با صحت انتخاب آقای حیدر علی خان کمالی موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد.
- شور و تصویب لایحه واگذاری بعضی از قراء خالصه بکارخانه قندسازی ورامین
[۳-شور و تصویب لایحه واگذاری بعضی از قراء خالصه بکارخانه قندسازی ورامین ]
رئیس- خبر از کمیسیون بودجه راجع بواگذاری قراء خالصه ورامین بکارخانه قندسازی ورامین قرائت می‌شود:
خبر کمیسیون: لایحه نمره ۲۲۸۲۹ دولت راجع باجاره قراء خالصه ورامین از طرف وزارت مالیه بکارخانه قندسازی ورامین جهة چغندرکاری با حضور آقای بیات رئیس اداره صناعت و فلاحت در کمیسیون بودجه مورد شور و مطالعه قرار گرفته در نتیجه عین لایحه تصویب و بنابراین راپورت آن را بعرض مجلس مقدس می‌رساند.
رئیس- عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد قراء خالصه بلوک ورامین را که اسامی آنها ذیلاً ذکر می‌شود: رین باجک، امرآباد، احمدآباد، (چهاردانگ)، موسی آباد (سه دانگ)، خیرآباد، پوئینگ، صالح آباد، یوسف آباد، شمس آباد، کویر آباد، خالد آباد، شهرستان حسن آباد، ظهیرآباد، خورین، کتلان، کل عباس (یکدانگ ونیم) طوغان، خاوه، ایجدان برای مدت پانزده سال بطور اجاره بدون رعایت مزایده بکارخانه قندسازی ورامین واگذار نماید وزارت مالیه با موافقت اداره کل صناعت ترتیب تنظیم ومبادله اجاره نامه را با شرایط مقتضی خواهند داد.
رئیس- ماده واحده مطرح است. آقای ملک مدنی.
ملک مدنی – بنده می‌خواستم در این موقع که این لایحه را آقای رئیس صناعت تقدیم مجلس شورای ملی کرده‌اند یک تذکراتی راجع بوضعیات فلاحتی داده باشم که مقتضی بود اینجا بعرض مجلس برسانم در این سنوات اخیر که اداره صناعت وفلاحت بوده است و شعبه فلاحتی در بعضی از نقاط رفته آنچه بنده اطلاع دارم اینمزارع نمونه که اداره فلاحت در اطراف طهران در بعضی از نقاط داشته آنطوریکه لازم بوده است انجام وظیفه کند نکرده یعنی بطوریکه زارعین مجاور هم بتوانند ازین مزارع نمونه استفاده کرده باشند نکرده‌اند و بعقیده بنده نتیجه اداره فلاحت این است که وقتی که در یکی از شعب یک مزرعه صحیحی تأسیس کردند باید یک نتابج خوبی که محسوس ومفید باشد از آن مزرعه حاصل شود که زارعین و ملاکین هم بتوانند از آن مزرعه نمونه استفاده کنند و بنده می‌خواستم عرض کنم در اینموقع که اداره فلاحت آمده است واجازه از مجلس شورای ملی می‌گیرد که یک دهاتی که در اطراف کرج است اینها را برای کارخانه قند بطور اجاره در اختیار اداره فلاحت بگذارند بدون اینکه مراعات آن وضعیت عمومی که قضیه مزایده باشد در نظر بگیرند بنده از نظر اینکه امیدواری دارم که این نظر نظر نافعی باشد از نظر اینکه آن قسمت مزایده عمل نشده مخالف نیستم ولی می‌خواستم عرض کنم که باید دراینجا اداره فلاحت توجه کند که دهاتی که در اختیار او گذاشته می‌شود طوری باشد که پس از یکسال عمل سایر دهات مجاور او بیایند واز آن عملیات فلاحتی که البته جنبه علمی هم دارد اقتباس کنند واستفاده نمایند مخصوصاً زارعین ما که اطلاعات علمی ندارند از جنبه علمی بیشتر می‌توانند استفاده نمایند البته خود آقای بیات که رئیس کل صناعت وفلاحت هستند کاملا توجه دارند باین قسمت و بنده امیدواری دارم که با آن تخصصی که ایشان دارند نواقصی که درگذشته بوده است رفع کنند واصلاح کنند بنده چندین بار در اینجا عرض کرده‌ام که مملکت ما مملکت فلاحتی است ودولت بایستی بیش از هر چیز بفلاحت توجه کند قضیه آب یاری و تشویق زارعین وتبدیل زراعت بیک زراعتهایی که جنبه صادرات دارد ویک نکته دیگری هم که یک وقت بنده در اینجا عرض کردم و حالا هم عرض می‌کنم وآن این است که باید اداره فلاحت یک احصائیه داشته باشد که وضعیت زراعتی هر ناحیه رامعلوم کند که حالا با سابق چه صورتی دارد و در آتیه چه صورتی خواهد داشت اگر یک احصائیه بود معلوم می‌کرد که زراعت مخصوصاً زارعت گاوبندی که اصطلاح رعیتی است چقدر نکس پیدا کرده یعنی زارعین قوه شان کم شده است وهمه آمده‌اند بشهرهایی که ساختمان هست وکار می‌کنند اینها در نتیجه این بوده است که قوه نداشته‌اند فرض بفرمایید آبادی که شصت جفت گاو زراعتی داشته است تبدیل شده است به چهل جفت یک ثلثش بطور حتم کسر شده است مالک هم بالاخره استطاعت نداشته زارع هم که نبوده وبالطبیعه نکس پیدا شده است این بود که بنده روی این لایحه مقتضی بود که این تذکرات را بعرض آقای رئیس کل فلاحت برسانم که بیشتر توجه خودشان را روی قسمت فلاحت بکار ببرند زیرا صناعت در مملکت مایک مسئله ایست که البته باید مورد توجه باشد ولی این مسئله پیشرفت زیادی نخواهد کرد ولی فلاحت که سالهاست بوده اگر توجه مختصری درش بشود ممکن است زیادی داشته باشد اشکال زیادی هم نداردزیرا همینقدر از طرف دولت یک توجهی برای کمک و تشویق بزارعین وآبادی آنها بشود آنهاهم استقبال می‌کنند ویکی از قسمتهای لازم ومفیدی هم که می‌بایست درنظر گرفته شود وقبلا دولت پیش بینی هم که می‌بایست در نظر گرفته شود و قبلادولت پیش بینی کرده وآن قضیه بانک فلاحتی است که بعقیده بنده اساس قضیه است ولی حالا سایر قسمتهای دیگرش بعهده اداره فلاحت است که بایستی یکقدری این اشخاص راکه از مدرسه فلاحت بیرون میایند فقط اختصاص ندهند به اینکه در اطراف کرج وقتشان را صرف کنند بلکه باید آنها راعملا بکاروادارند وعملا نشان بدهند که این کسیکه از مدرسه بیرون آمده ودر مدرسه بوده است نتیجه زراعت وعملش بهتر از آن کسی است که مدرسه نبوده است هر وقت ما یک همچو عملی را دیدیم می‌توانیم تصدیق کنیم که این بودجه فلاحت نافع است ویک قدمهایی برای اصلاح فلاحت برداشته شده است.
رئیس کل صناعت و فلاحت – البته لایحه که تقدیم شده مربوط به قسمت اجاره داری دهات ورامین برای کارخانه ایست که در آنجا جدیداً تأسیس می‌شود این مزارع راما از نقطه نظر امتحانی فرض نمی‌کنیم اینها را ما از نقطه نظر استفاده اجاره می‌کنیم یعنی کارخانه یک مؤسسه صنعتی است واینها راباید اجاره کند وبا یک طرزی که بهتر استفاده بدهد بایستی زراعت کنند بنابراین چون تازه اجاره شروع می‌شود نمی‌توانیم بگوییم که استفاده داده یانداده بعد البته بعرض خواهد رسید اما قسمت مزارع نمونه را که آقا فرمودند مزارع نمونه ما زیاد نیست بنده عقیده‌ام این است که باید در تمام بلوکات مملکت هر جایی یک مزرعه امتحانی باشد نه برای یک قسمت بلکه برای تمام قسمتها والبته آقایان مستحضرند که با توجه مخصوصی که برای بودجه فلاحتی وبرای تأسیس مزارع امتحانیه شده ووضع قوانین جدیدی که برای بهبودی اوضاع فلاحت در نظر است البته تمام این اشکالات را امیدواریم مرتفع شود اینها را هم وزارت مالیه واداره فلاحت مشغول مطالعه هستند وعنقریب نتیجه را بعرض مجلس خواهم رسانید و تقدیم خواهم کرد واین قسمتها را بنده حالا نمی‌خواهم بحث کنم البته وقتی تهیه شد بعرض آقایان می‌رسد و با اطلاع و تصویب آقایان بموقع اجرا وعمل گذاشته می‌شود ولی مزارع نمونه مثلافرض بفرمایید یک مزرعه نمونه در خرم‌آباد است آنوقت اهالی خرم آباد وآن صفحات هیچ چیز بلد نیستند زراعت کنند ونمیدانند گندم و جو را چه جور باید کاشت درخت را چه جور باید کاشت اینها را در آن مزارع امتحانی یا اینکه جای زیادی هم نیست بمیکارند و توسعه می‌دهند و هر طوری می‌توانند کمک می‌کند مثلا فرض کنید یکی ازآن مزارع امتحانیه در لاهیجان است برای چایکاری خوب این یک وظایفی دارد ممکن است سالهای اول هر اداره و مؤسسه آن وظایفی را که باید انجام بدهد انجام دهدولی باید تکمیل شود تا سایرین هم نتیجه ببرند و بنده متشکرم از تذکر آقای ملک وباید این نواقص را رفع کرد البته باید تخمهایی تهیه کنیم و زارع تهیه کنیم وامتحاناتی برای محصولات جدید بعمل بیاید فرض بفرمایید مثل تخم کنف و کتان که اینها یک جنسهایی است که برای پارچه لازم است. مثلا برای زردچوبه یک اقسامی که حالا درایران معمول نیست اینها راامتحان بکنند ووقتی که امتحاناتشان تمام شد آنوقت می‌توانند بمردم بگویند که بیایید دراین زراعت اقدام کنید ولی اول بایستی امتحان کنند وببینند که مفید هست وقابل استفاده هست از نظر بازارهای خارجی وداخلی همه اینها که مطالعه شد آنوقت منتشر کنند وزراعت کنند واین قسمتهاتماما دستور داده شده است در مجله فلاحت کرج که بنویسند وآقایان همه مستحضر باشند وباید یک کارهایی نشود وببینیم کدام قسمتش قابل استفاده است اینها همه دستور داده شده واقدام هم خواهدشد وامیدواریم با این عرایضی که کردم هیچ نوع نگرانی در آتیه برای آقایان نخواهد بود وامیدواریم تغییرات زیادی هم درقسمت فلاحت که متناسب با سایر قسمتهای دیگر مملکت باشد بشودو یک تشویقات و توجهاتی در این خصوص بشود.
رئیس- آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی – بنده کاملا با این لایحه موافقم لیکن دو سه موضوع بود که لازم دانستم تذکراً عرض کنم اما جهت موافقتم این است که هر کس از اوضاع مالیه و مخصوصا اداره خالصجات و طرز عملی که در خالصجات اطراف طهران مخصوصا میشوداستحضار داشته باشد میداند که هر چه از این املاک مجزی بشود وبدستهای دیگری بییفتد اسباب آبادی ملک خواهد شد بعلت اینکه یکوقت بنده این را بالحس تجربه کردم به این املاک نگاه کنید هر ملکی که خیلی خراب و بایر است وقف است هر ملکی که یکقدری بهتر است اما خراب است خالصه است هر ملکی که یکقدری بهتر از دومی است اربابی وهر جا که خیلی آباد است خورده مالک است این بالحس مشهود است اداره خالصجات ما اگرچه سابقاً خالسجات ایران زیاد بوده حالا اغلبش فروخته شده است در ولایات که مخصوصا تمام انتقال شده است باشخاص و یا یک قوانینی که از مجلس گذشت و ملکیت آنها را تثبیت کرد وامیدواریم که خیلی آبادیها بشود ولیکن یک ملاحظاتی از سابق که دولت خالصه‌ها را فروختند خالصجات اطراف طهران را نفروختند مخصوصا برای ارزاق طهران و یک نظرهای دیگر لیکن این املاک خرابست بایر است وآنطوریکه باید از این املاک استفاده شود نمی‌شود با اینکه مبالغ زیادی هم در سال برای مخارج انتفاعی این املاک مصرف می‌کنند مع ذلک اگر جمع وخرجش را درست دقت کنیم آنطوریکه باید عایدات داشته باشد ندارد وقتی که ده قریه یست قریه پانزده قریه را واگذار کردند بیک اداره کاملا مسئولیتش بعهده او خواهد شد بدیهی است آباد خواهد شد مخصوصا در موقعی که برای کارخانه محل احتیاج است البته درست خواهد شد لیکن این جا بنده یک موضوعی راخواستم عرض کنم وآن اینست که خاطرم می‌آید گویادرسال گذشته هم یک املاکی را واگذار کرد دولت (گویا قراء شهریار و ساوجبلاغ بود) بکارخانه قند کرج بنده سئوال می‌کنم از عملیاتی که اداره صناعت وفلاحت در آنجا کردند با میزانی که درسالهای قبل دولت برمیداشت چیزی زائد شده یا نشده؟ این یک موضوعی است که باید فهمید چون بنده اطلاعی از این موضوع ندارم امااعتراضی که بنده باین لایحه داشتم راجع به عبارتش است اینجامیگوید: اجاره بدهد بکارخانه عبارتش است که این املاک را وزارت مالیه اجاره بدهد بکارخانه کارخانه که نمی‌تواند طرف اجاره واقع شودوباید طرف اداره صنایعت باشد مثل آن لایحه اجاره داد باداره صناعت وفلاحت این را هم‌عقیده‌ام این است که اینطور بنویسند اما این لایحه باسایر لوایح دولت فرقی که دارد یکی این است که دولت تمام املاک خالصه اش را اجاره می‌دهد و کمتر ملکی است که خودش عمل کند و روی دو قاعده اجاره می‌دهد یکی اینکه مدت اجاره کمتر از این لایحه است و یکی دیگر اینکه به مزایده است که دراین لایحه این دو نظر عمل نشده وخوب کاری کرده‌اند که این دو موضوع را برداشته‌اند بعلت اینکه وقتی که مستأجر مطمئن شد خرج می‌کند و ملک آباد می‌شود یکی هم مزایده است گرچه در واقع از این جیب بآن جیب است وفرقی برای وزارت مالیه می‌کند ولی اعتراض بنده به اجاره دادن بکارخانه است که باید باداره باشد یکی دیگر این که آیا میزان مال الاجاره معین شده است از روی عایدات سالهای سابق نه این املاک یک جزو جمعی دارد یک عایدات نقدی دارد یک عایدات جنسی از بابت صیفی و شتوی دارد این موضوع رعایت شده است یانه؟ اما در موضوع فرمایش آقای ملک مدنی یک نکته را بنده می‌خواستم بایشان عرض کنم که بحمدالله در شمال غربی طهران ترمومتری گذاشته شده است که تمام این جزئیات تحت نظر اوست وامیدوار هستیم این املاک هم بطوری آباد شود که سرمشق زراعت ایران شود خاصه با بودن آقای بیات که خودشان متخصص در فلاحت هستند ودر رأس این اداره هستند لیکن بنده دو موضوع راخواستم بفهمم یکی راجع باجاره دادن بکارخانه است یکی هم راجع بمیزان مال الاجاره این را توضیح بفرمایند.
رئیس کل صناعت وفلاحت – قسمتی که راجع به اصلاح عبارتی است در موقعی که وارد ماده شدیم ممکن است پیشنهاد بفرمایند اصلاح شود امادر قسمت میزان مال الاجاره تصدیق می‌فرمایند وقتی که دولت نظر داشته باشد که یک دهاتی را اجاره بدهد برای تهیه چغندر و مستأجر هم در اینجا منحصر بفرد است و باید بخود او اجاره بدهد دیگر اعلان مزایده آنطوری که معمول است در سایر جهات نمی‌توانند بموقع اجرا وعمل بگذارند زیرا اگر یک کسی آمد و بیشتر از اداره ما مزایده داد البته نمی‌توانند باداره ما بدهند اینجا مال الاجاره هم از روی عایدات سنواتی معین می‌شود کمتر از اینکه حالا بوده نخواهد بود ومشغول مذاکره هستیم با وزارت مالیه که توافق نظری حاصل کنیم وممکن است میزان را از سه سال تا پنج سال قرار بدهند یا ده سال قرار بدهند یک حد متوسطی در نظر بگیرند و او را میزان مال الاجاره قرار بدهند راجع به مطلبی که آقا فرمودند فرقی نمی‌کند اگر عایدات آنجا زیادتر باشد این هم منافعش جزو عایدات کل مملکتی است منتهی تا حالا اداره مالیه عمل می‌کرد و بوسیله خالصه این کار اداره می‌شد حالا اداره صناعت بوسیله متخصصی که دارد و به ترتیبی که برای تهیه چغندر لازم است این را اداره خواهد کرد ودر این جاها زراعت می‌کند.
رئیس- آقای محیط.
محیط لاریجانی – عرض بنده در قسمت لایحه مخالفت نیست بلکه کمال موافقت را دارم ولی چیزی که هست این دهات برای اداره صناعت وفلاحت استفاده حاصل نمی‌کند زیرا اداره صناعت محصول شتوی نمی‌خواهد و محصول صیفی از این دهات می‌خواهد. محصول صیفی هم منحصر است بچند چیز از قبیل: پنبه، چغندر، کنجد، ماش، خربوزه، هندوانه اینها چیزهایی است که می‌توان در این دهات عمل آورد ولی متأسفانه این دهات غالباً آب رودخانه دارد و قنات ندارد و مخصوصاً بعضی از این دهات هست که هیچ قنات ندارد. خیرآباد پونک است. صالح آباد است. شهرستان است. خورین کتلان است. طوغان است. آب قنات در تابستان یک شرب منظمی دارد. که هر جفتی که می‌کارد مطمئن است از آن استفاده کرده و نتیجه می‌برد. ولی آب رودخانه اینطور نیست مثل الان که درتمام رودخانه جاجرود چند سنگ آب بیشتر نیست والان نصف دهات خالصه ورامین بواسطه بی آبی اداره نشده واستفاده حاصل نمی‌شود و محصول شتوی در سنبله سه ماه کاشته میشودودر بهار مایه کوه و آب فراوان سیلاب او رامشروب می‌کند والبته این برای اداره صناعت یکضرر مهمی ایجاد می‌کند اما طرز چغندرکاری را خودتان در چند جا امتحان کرده‌اید و میدانید که چند تخم است که اینها اگر در جریان هوا نباشد وهوا نخورد وجای آزاد نباشد حتماً فاسد می‌شود یکی تخم چغندر است یکی هویج است یکی تخم ترب است یکی تخم پیاز است اینها در زمین کونه می‌کنند. اتفاقاً درسنه ماضیه تخمهای چغندر را که دادند بکارخانه کهریزک و جاهای دیگر چون در زیر زمینهای توی گونی گذاشتند روی هم تخمها فاسد شد ووقتی ریختند توی آب دیدیم خراب است. امتحان هم کردیم دیدیم تخمهایی که بعد آوردند استفاده اش بهتر بود. این دو نکته ثالثاً اداره صناعت سیصد هزار خروار چغندر برای این سه کارخانه لازم دارد صد هزار خروار کرج می‌خواهد صد خروار یا کمتر کهریزک می‌خواهد معادل او هم ورامین برای این سیصد هزار خروار باید یک طرزی با رعیتها تصادف عملی کرد که برای آنها صرف بکندو بتوانند بکارند و برای دولت هم صرف دارد که استفاده می‌کند وبمصرف میرساندولی متأسفانه در ورامین و اطراف طهران صیفی با رعیت نصف است و شتوی چهار یک است آب را ارباب می‌دهد زمین را ارباب می‌دهد گاو راارباب می‌دهد و نصف می‌کنند علت اصلی هم اینست که دهات ورامین تمام ایلات بودندودرتابستان می‌رفتند به ییلاق همراه گله و بنه‌شان و این دهات بلاسکنه می‌ماند حالا هم که تخت قاپو شده‌اند همان وضعیت سابق باقی است در عمل صیفی گاو و زمین را ارباب می‌دهد باز نصف می‌کند این یک وضعیتی نیست که طالب استفاده باشند مثل اینکه ما تمام پنبه‌هایی که می‌کاریم تمام را بوسیله مزدور می‌کاریم مزدور و عمله گرفته و پنبه می‌کارند آنوقت یک نفر آبیاری می‌کند بعد مزد می‌دهند و می‌چینند. این وضعیات را باید اداره محترم صناعت کاملا در نظر بگیرد که با این عرایضی که بنده کردم بداند چگونه باید استفاده کنند با این وضعیت آب ازدهنه رودخانه تا به بعضی از این دهات می‌رسد پنج فرسخ فاصله است. بعضی جاها چهار فرسخ است تا کویرآباد پنج فرسخ است. پونیک چهار فرسخ است. تابستان با این هوای گرم ملاحظه کنید آب بنا شود از این مجری وبا این مسافت باین دهات بیاید چه پیش می‌آید؟!
رئیس کل صناعت وفلاحت – آقا فرمودند که غالب این دهات طوری است که از آب رودخانه استفاده می‌کند وممکن نیست دراین دهات چغندر بکارند. البته ما این قسمتها را در نظر گرفته‌ایم فرستاده‌ایم ودیده‌اند دهاتی را که برای کارخانه لازم بوده انتخاب کرده‌ایم باز هم دهاتی درورامین خالصه بود که ممکن بود ما اجاره کنیم ولی دهاتی که اطراف کارخانه واقع است طرف احتیاج ما است. و ما اینها را انتخاب کردیم خیلی از این دهات است که قنات دارد ومخروبه شده است بعضیها آبشان کم است البته ما وقتیکه خواستیم چغندر بکاریم سعی خواهیم کرد که تمام این قنوات را آباد کنیم اگر آباد نکنیم نمی‌توانیم استفاده کنیم. (یکی از نمایندگان: اغلبش قنات ندارد) خوب حضرتعالی حالا می‌فرمایید ولی بنده هم تحقیقاتی کرده‌ام ممکن است دو سه ده آب رودخانه باشد ولی ما باید قنواترا اصلاح کنیم وزارعت چغندر بکنیم. آنجا هم که آب رودخانه است اشکالی ندارد و ما در نظر گرفته‌ایم که دهاتی که قابل زراعت چغندر باشد اجاره کنیم وازش استفاده کنیم البته اگر ضرر داشت این کار را نمی‌کردیم که بیخود برای خودمان یک زحمتی تولید کنیم وضرر بدهیم بنده قول می‌دهم بحضرت عالی که سعی کنیم قنوات را آباد کنیم وهر کدام که آب رودخانه است به اندازه که لازم است برسانیم و با آن زراعت چغندر بکنیم اما اینکه فرمودید سیصدهزار خروار چغندر لازم است واین را خوب است خود زارعین زارعت کنند البته این مانعی نخواهد دشات خیال نفرمایید که همیشه همین میزانیکه امروز در نظر است (سیصد هزار خروار) خواهد بود امیدواریم بتوان کارخانجات را توسعه بدهیم که هر کدام سیصدهزار خروار پانصد هزار خروار مصرف داشته باشد حالا هم از این میزان اگر مردم بیشتر زارعت چغندر بکنند و بیاورند بکارخانه تحویل بدهند ما احتیاج خواهیم داشت وبرای اینکه مردم تشویق شوند تحویل می‌گیرم و برای ما قیمت قند خیلی هم ارزان تر تمام می‌شود واین قسمت هم در نظر است که درآتیه همینقدر که دیدیم میزان مصرف حالیه این کارخانجات تأمین شد البته توسعه داده میشودو خرج توسعه اش هم خیلی کم است و چیز زیادی نخواهد شد و ممکن است با خرج کمی توسعه بدهیم و دوبرابر چغندر مصرف کنیم و قیمت قند هم خیلی کمتر از آنچه که برای مملکت تمام می‌شود تمام خواهد شد قسمتی را که فرمودند عمله می‌گیرند ومزدور می‌گیرند بنده خیال می‌کنم این قسمت هم برای اداره صناعت آسانتر باشد برای اینکه اگر یک زارعی یک عمله بگیرد با یک جفت گاو و فرض بفرمایید با گاوآهن معمولی بخواهد این کار را بکند ما ممکن است با یک تراکتور ماشین هاییکه بکار می‌اندازیم این کار را بکنیم و با این احتیاجی که بعمله در تمام قسمتها هست ما هم صرفه جویی کرده‌ایم وهم تهیه محصول برای ما آسانتر شده وکم خرج تر خواهد بود پس این نظر هم بواسطه خریداری تراکتور و ماشینهاییکه برای کندن چغندر ووجین است تأمین شده ودر این قسمتها هم یک صرفه جویی می‌شود هم در عده عمله وهم در ازدیاد محصول والبته امیدواریم بتوانیم از این دهاتیکه دولت اجاره می‌دهد باداره صنایع استفاده کنیم واینکه آقا فرمودند وآقای مؤید احمدی هم قبلا فرموده بودندوبنده فراموش کردم جواب عرض کنم در قسمت ساوجبلاغ عرض می‌کنم البته در مدت یک سال نمی‌شود گفت که یک کار خوب شده ویا بد مخصوصاً در قسمت زارعت که مدتی طولانی لازم است و هرکدام از آقایان که مالک باشند میدانند که اگر یک درختی را بکارند تاموقعیکه استفاده بدهد خیلی طول می‌کشد همه آن سنوات رابایدخرج کند تا ازش استفاده ببرد اگر یک کسی بخواهد استفاده ببرد از زراعت باید اول زمینش را بعمل آورد یک زمینی هست که عیب دارد واحتیاج دارد که اصلا در مدت یکسال دو سال هیچ نکارند واستفاده نکنند بنابراین دو زراعت نمی‌شود گفت که در سال اول و دوم چه شده معذلک در قسمت دهات هم ییلاقی تهیه شده وبعرض آقایان می‌رسد یک قسمت هم راجع بچمن کمال آباد است که همیشه آقایان ازش شکایت داشته‌اند یک قسمتش اصلاح شد و زه کشی کرده‌اند و مقدار زیادی آب تهیه کرده‌اند برای دهات مردآباد وغیره که همیشه مجبور بوده‌اند آب از رودخانه بگیرند و زراعت کنند پس کارهای فلاحتی تدریجی است مخصوصاً در قسمت دهاتیکه برای کارخانه اجاره می‌کنیم باید طوری باشد که صبر کنیم و نمی‌شود یکمرتبه پول زیادی خرج کرد وبدون استفاده باشد.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
طهرانی – بنده مخالفم کافی نیست.
رئیس- آقای شریعت زاده.
شریعت زاده – بنده معتقد هستم مذاکراتیکه در این موضوع شده وتذکراتی که دراین موضوع از طرف بعضی از نمایندگان می‌شود از لحاظ تأثیر همین مذاکرات و مقدرات همین کارخانه و موفقیت دولت در انجام امر اهیمت دارد بنده خودم یک تذکراتی دارم و لازم است عرض کنم باین جهت بنده عقیده‌ام این است اجازه داده شود بنده نظر باینکه دارم بعرض برسد. (بفرمایید) بنظر بنده در مملکت ما که به تمام معنی ترقی کرده‌ایم.
افسر- بفرمایید اینجا که بشنویم.
شریعت زاده – (در پشت کرسی خطابه)- بنده معتقد هستم والبته ما این عقیده راداریم وهمه همکاران ما این عقیده را دارند که در نتیجه جنبشهاییکه در مملکت ما ایجاد شده داریم بطرف ترقی می‌رویم از لوازم اصلی چنین وضعیتی این است که هر کس اشتغال بهر کاری دارد وزیر است وکیل است رئیس اداره است هر کس هست نباید یک جمود وتعصبی در قضایا داشته باشد یعنی اگر در نتیجه استدلال تشخیص شد که اشتباه کرده فوری تصدیق واصلاح کنند بعقیده بنده دراین لایحه یک اشتباهاتی شده ودولت باید تصدیق کند که لازم است این اشتباهات اصلاح شود قسمتی از این راجع بماهیت مطلب است و قسمت ثانی راجع بفرم است یعنی دولت وقتیکه یک لایحه پیش بینی می‌کند باید تشخیص بدهد که عناصر اصلی قانونی در آن لایحه وجود داشته باشد الان همین جا یک معامله پیشنهاد می‌شود با یک کارخانه بنده می‌خواهم از دولت سئوال کنم که این کارخانه شخصیت حقوقیتش چیست اگر شرکت اساسنامه اش کو اگر مؤسسه خاصی است که بموجب قانون یک استقلالی دارد یعنی قانون باو شخصیت حقوقی داده کجا است یکطرف قانونی برای تجویز این معامله دراین لایحه پیشنهاد نشده است بنابراین بنده معتقدم که بدواً باید دید که چه مؤسسه صلاحیت دارد که طرف این معامله قانونی واقع شود اگر این مؤسسه اداره صناعتی است که این کارخانه در تحت نظر اوست باو باید واگذار شود (صحیح است) اگر اداره فلاحت است که باو. بنده نمیدانم چه اداره است ولی در هر صورت بنده باین مسئله اهمیت می‌دهم و قطع دارم تدقیق در تنظیم این لایحه نشده و چیز واضح است و نباید اعضاء دولت اینرا امضا کنند حالا خوشوقت هستم که آقای رئیس کل صناعت مواقت کرده‌اند که این اصلاح بشود اینطور شنیدم نمیدانم صحیح است یا نه قسمت دیگر یک مسئله اساسی که بنظر من اهمیت دارد این است که اصلا بایستی از لحاظ آن دلایلی که دیگران تعقیب کرده‌اند وموفق به اصلاح شده‌اند یعنی ممالک دیگر ما استدلال کنیم یک کارخانه که کارش صنعت قندسازی است اصلا اختلاط این صنعت با کار دیگری که لوازم دیگری دارد که اسمش فلاحت است چیست یعنی اختلاط از لحاظ قواعد و اصول کار وشکل که در جاهای دیگر هست این صحیح است یا نه بنده شخصاً با این ترتیب مخالفم و می‌گویم که امر دایر است بین دو مطلب یا اینکه زارعین خصوصی این صلاحیت را دارند که با مختصر کمک علمی مایحتاج را تأمین کنند یا ندارند اگر هم ندارند مقتضی است که دولت مزارعی را آباد کند و مایحتاج این مؤسسه صنعتی را فراهم آورد در هر یک از این دو صورت دخالت مؤسسه صنعتی واختلاط وظایف او در دو امر متضاد بنظر بنده صحیح نیست بنده می‌گویم خود اداره فلاحت باید وسایل استفاده از این اراضی را تأمین کند و چغندر هم حاضر کند و بکارخانه بفروشد دلیل ندارد که کارخانه خودش اینکارها را بکندیکی دیگر راجع بمصلحت دیگری است بنظر بنده زارعین این مملکت کسانی هستند که مولد واقعی ثروت هستند بآنها بید کمک شود که با وسایل علمی بتوانند از اراضی استفاده کنند در این صورت بنده اصلا معتقد هستم که برای تقویت این عناصر اگردولت نظری دارد برای تحصیل مقدار کافی چغندر بایستی دولت همین اراضی ورامین را مالکین را تقویت کند با ترتیب مختصری راجع بتخم و عمل آوردن اراضی درهر جا که اراضی مستعدی دارند بکارند و بدولت بفروشند این را بنده بهتر صلاح میدانم برای اینکه هر مملکتی مکلف است که عوامل تولید ثروت را تقویت کند وهیچوقت دولت نمی‌تواند کارهایی را که افراد جامعه اگر بکنند برایشان فایده دارد ونافع است دولت بکند و منافع از آنها بردارد بنظر بنده که اطلاعات زیادی ندارم اعتراضات آقای محیط راجع بموضوع اینجاهاییکه آب قنات ندارد ودر محیط ورامین واقع است ودرتحت تأثیر آب وهوا کاشتن چغندر ممکن نیست ومنتهی به نتیجه نمی‌شود وارد است واین حرف خیلی صحیحی است واز مواردی که می‌خواستم تذکر بدهم که باید رعایت بشود همین مطلبی است که نه فقط استدلال لازم ندارد بلکه یک امر بدیهی است وآن اینکه صیفی چهار بچهار آب می‌خواهد وضعیات رودخانه ورامین رادر تابستان و در آن روزهاییکه شدت گرما است واین زراعت چغندر آب می‌خواهد میدانید اما اینکه آقای رئیس صناعت می‌فرمایند که ما در نظر داریم قنات اینجا را آباد کنیم بنده خیال می‌کنم هیچ دلیلی ندارد یک کارخانه اول شروع کند به آبادی قنات برای اینکه پس از هشت سال ده سال دیگر چغندر بدست بیاورد در صورتیکه ممکن‌است بآن اراضی آبد و به آن اراضی که قنات دارد گفته شود شما زراعت کنید. دیگر عرضی ندارم.
رئیس صناعت وفلاحت – فرمایشات آقای شریعت زاده را بچند قسمت تقسیم می‌کنیم اولا سئوال آقا یکی این است که ببینیم بایستی کار چغندرکاری را با قسمت تهیه قند در اینجا با هم مخلوط کرد یا اینکه اینها دو مؤسسه مستقلی باشد یایک شق دیگرش این است که اصلا خود کارخانه چرا مداخله در عمل کاشتن چغندر می‌کند بنده اتفاقاً در آلمان در ماکدبورک که یکی از شهرهای عمده آلمان است وآنجا چند کارخانجات بزرگ قندسازی دارد رفتم یک کارخانه در آنجا هشت هزار هکتار که تقریباً در حدود پنج شش هزار خروار زمین است داشت یعنی زمین تعلق داشت بخودکارخانه که تمام زراعت چغندر آن جا راتهیه می‌کرد وتمام بذر را تهیه می‌کرد چه بکارخانه می‌داد چه بسایرممالک می‌داد پس این یک شرکتی بود شرکت قندسازی ماکدبورک فرض بفرمایید این دارای یک کارخانه بود که قند درست می‌کرد و پهلویش چندهزار هکتار زمین بود که در آنجا زارعت می‌کرد ودر همان قسمت هم تهیه بذر کرده و رفع احتیاج خودشان را می‌کردند وهمینطور رفع احتیاجات سایر ممالک دنیا را هم میکرده حالا خیلی از نظایر برای آقا می‌توانم عرض کنم ما مبتکر اینکار نیستیم ما آنکاریکه در سایر ممالک دنیا کرده‌اند و در این قسمتها هم مشهورند تعقیب می‌کنیم و پیش می‌رویم هر کارخانه باید سعی کند که احتیاجات خودش رارفع کند و اگر توانست مواد اولیه اش را هم تهیه کند اینکه ملاحظه می‌فرمایید در امریکا جنس خیلی ارزان تمام می‌شود برای این است که مواد اولیه اش راخودش تهیه می‌کند فرض بفرمایید فرد یا فلان کارخانه سعی می‌کند که مواد اولیه اش را تهیه کند تا بتواند محصولش را ارزان بفروشد بنابراین کارخانه قند ورامین یا کرج یا هر کارخانه که تأسیس بکنیم اگر در اطرافش یک دهاتی باشد که آن کارخانه مستقیما بتواند عمل بکند البته بهتر خواهد بود این یک کار فلاحتی نیست کار صنعتی است که باید مقدار زیادی چغندر تهیه و بند بیک قیمت ارزانی تهیه وصرف شود بنابراین هر قدر شما بتوانید مقدار تهیه محصول را زیادتر کنید تهیه محصول را زیادتر کنید قیمت قندتان ارزانتر تمام می‌شود پس این قضیه بنظر بنده با شرحی که سابقا عرض شده بود حضور آقا اشکالی ندارد یک کارخانه تأسیس می‌شود در ورامین دولت هم یک دهاتی در اطراف کارخانه دارد اجاره می‌دهد واین شرکت کارخانه مؤسسه کارخانه که جزو اداره صناعت است این کار را برای خودش می‌کند و یک بیلانی هم تهیه می‌کند ما یک حساب مخصوصی باز کردیم برای کارخانه ورامین از جمله کارهایی را که باید این کارخانه بکند چغندرکاری است حساب وبیلانش هم درآخر هر سال درمیآید و معلوم می‌شود که فلان کارخانه چغندر کار کرده وطرز عملش چطور بوده اینکه فرمودند بزارعین و مالکین تعلیم بدهیم اینکار را می‌کنیم اگر نکنیم که چغندر تهیه نمی‌شود الان در کهریزک ما سه چهار نفر مفتش داریم که می‌رفتند و بمردم دستورات و تعلیمات می‌دادند اگر مرد که بیاید ببیند در یک جایی خود دولت عمل کرده اقدام کرده البته او هم همین کار را خواهد کرد هم تعلیم می‌دهیم وهم می‌آیند میبینند که اینکار بچه ترتیب انجام می‌گیرد همینطور که آقا فرمودند الان در ورامین عمله و کارگر نیست با احتیاجاتی که شهر طهران و سایر قسمتها بساختمان کارخانجات وصنایع دارند عمله کم است چطور می‌توانند آن زارعیکه الان درورامین است آن کار را انجام بدهد ما ناچاریم تراکتور ببریم ماشین ببریم واین کار را انجام داده محصولی را که لازم داریم تهیه کنیم پس از این نظر هم برای ما مفید است که به آن زراعینی که آنجا هستند تعلیم بدهیم وآگاه بکنیم که چطور زارعت کنند و هم اینکه مقداری که لازم داریم برای کارخانه تهیه کنیم امااینکه فرمودند که قنات را حالا کار کنیم هشت سال دیگر ازش استفاده می‌بریم خوب نبده خودم مالک هستم آقایانی هم که تشریف دارند خیلیشان مالک هستند این قناتی را که می‌فرمایید ما که تازه شروع نمی‌کنیم باحداثش وبالاخره اصلا آن قناتی را که بخواهند احداث کنند آنهم هشت سال نمی‌شود و قناتی را که ما کار می‌کنیم در سه ماه چهار ماه اصلا لاروبش ممکن است بکنند پاکش کنند و برای بهار آن مقداری را که لازم داریم ازش استفاده کنیم والا الان اگر بنا باشد ما در ملک خودمان یک خرجی را بکنیم وهشت سال بعد ازش استفاده کنیم این امکان ندارد همچو سرمایه هم نداریم هیچ مالک و زارعی ندارد کارخانه هم همچو پولی نخواهد داشت یقین است هر مبلغی که ما امروز خرج می‌کنیم باید سعی کنیم که دراول بهار یا سال آتیه حتماًاین قنوات آباد شود و ازش استفاده کنیم و امادر آن قسمتی که راجع بکارخانه واداره صناعت فرمودند این اصلاح را در موقعیکه وارد مواد می‌شویم هر طوری که آقایان صلاح میدانند پیشنهاد بفرمایند ممکن است نوشته شود باسم اداره صنایع برای کارخانه قند این اشکال آقا هم گمان می‌کنم از این حیث رفع شود.
مخبر- اینطور اصلاح بفرمایید بعد از کلمه مزایده نوشته شود باداره صناعت برای کارخانه قندسازی.
رئیس-نظر دولت هم همین است؟
رئیس اداره کل صناعت – بلی.
رئیس- آقایانیکه با این لایحه با اصلاحی که اظهار شد موافقت دارند ورقه سفید خواهندداد.
(اخذ آراء بعمل آمده هشتادو دو ورقه سفید تعداد شد.)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۷ نفر باکثریت ۸۲ رأی تصویب شد.
- تصویب خبر کمیسیون بودجه راجع باصلاح بودجه سال ۱۳۱۲ صحیه
[۴-تصویب خبر کمیسیون بودجه راجع باصلاح بودجه سال ۱۳۱۲ صحیه ]
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع بلایحه اصلاح بودجه صحیه کل مملکتی قرائت می‌شود:
خبر کمیسیون: کمیسیون بودجه در جلسه اخیر خود لایحه نمره ۲۰۴۴۵۰ وزارت داخله راجع باصلاح بودجه سال ۱۳۱۲ صحیه کل مملکتی رابا حضور آقای وزیر داخله مطرح و تحت شور و مطالعه قرار داده با توضیحات مفصلی که آقای وزیر بیان نمودند و صورت جزء کسورات واضافات قرائت گردید کمیسیون بودجه بااصلاحات پیشنهادی موافقت واینک عین ماده پیشنهادی را برای تصویب مجلس مقدس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید.
رئیس- عین ماده واحده پیشنهادی قرائت می‌شود:
بودجه سال ۱۳۱۲ صحیه کل بطریق ذیل اصلاح می‌شود:
کسر می‌شود:
از ماده ۱ قسمت اول فصل اول مرکز حقوق مأمورین فوق رتبه ومستخدمین رسمی ۵۸۷۵۰ ریال.
از ماده ۲ قسمت اول (فصل اول مرکز) حقوق مستخدمین کنتراتی ۲۸۶۰۰ ریال.
از ماده ۲۳ فصل دوم اغذیه مریضخانهای مرکز ۲۶۶۵۰ ریال.
از ماده ۱ قسمت دوم فصل اول ولایات حقوق مأمورین فوق رتبه و مستخدمین رسمی ۵۳۷۵۰ ریال.
از ماده ۲ قسمت دوم فصل اول ولایات حقوق مستخدمین کنتراتی ۱۷۵۰۵۰ ریال.
از ماده ۱۷ قسمت دوم فصل دوم ولایات خرج سفر و فوق العاده اعاشه وانتقال ۱۷۴۰۰ ریال.
از ماده ۲۳ فصل دوم ولایات اغذیه مریضخانها ۹۰۰۰.
از ماده ۲۸ قسمت دوم فصلدوم ولایات مصارف اداری پستهای صحی ۲۱۵۰۰ ریال.
از ماده ۲۳ قسمت دوم فصل سوم ولایات اعتبار مخارج فوق العاده قرانطینه‌ها در موقع اپیدمی ۳۰۰۰۰ ریال.
ازماده ۴ فقره دوم مخرج غیر ثابت اعتبار ساختمان مریضخانه طهران ۱۳۰۵۵۰ ریال.
از ماده ۱۴ فقره دوم مخارج غیر ثابت اعتبار جهت تأسیس لابراتوار ادویه تقلبی ۵۰۰۰۰ ریال.
جمع ۶۰۱۲۵۰ ریال.
اضافه می‌شود:
بماده ۲ قسمت دوم فصل اولا ولایات حقوق مستخدمین کنتراتی ودون رتبه ۲۳۸۹۵۰ ریال.
بماده ۱۷ قسمت دوم فصل اول ولاایت خرج سفر وفوق العاده اعاشه وانتقال ۸۰۰۰۰ ریال.
بماده ۲۲ قسمت دوم فصل اول ولایات خرید دوا و لوازم پانسمان ۸۰۰۰۰ ریال.
مصارف مریضخانه موقتی در طهران صد تختخوابی از حیث حقوق وغیره ۲۰۲۳۰۰ ریال.
جمع ۶۰۱۲۵۰ ریال.
تبصره – وزارت داخله مجاز است صرفه جوییهای تا آخر سال ۱۳۱۲ مواد فوق را که اضافه شده بمصرف تکمیل مریضخانه صد تختخوابی وخرید زمین برای تأسیس مریضخانه برساند.
رئیس- آقای مخبر دراصلاح ماده نظری داشتید.
مخبر- دو اصلاح مختصر دراین قسمت. می‌خواستم عرض کنم یکی اینکه در اول لایحه نوشته شود ماده واحده. آن جا که نوشته شده (بودجه سال ۱۳۱۲ باینطریق اصلاح می‌شود) قبل ازآن نوشته شود (ماده واحده) که فرمول قانونی باشد ودر آخر این عبارت اضافه شود: که این قانون پس از تصویب از دهم آبان اجرا ووزارت داخله مجاز است حقوق مستخدمین صحیه را که تا آن تاریخ مشغول خدمتند از اعتبارات مربوطه کمافی السابق بپرازد.
وزیر داخله – بنده موافقم با این اصلاح.
رئیس- آقای روحی
(حاضر نبودند)
رئیس- آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی- عرض کنم که بنده فقط راجع بصحیه ولایات می‌خواستم تذکری عرض کنم تا بحال یک رؤسای صحیه درشهرها می‌رفتند وگاهی که مردم مریض می‌شدند به آنها رجوع می‌کردند عجالتاً آنها برداشته میشوندو در این جا نوشته اطبای بلدیه این کارها را می‌کنند اولا اطبای بلدیه دربعضی جاها که بنده اطلاع دارم اطبائی که فعلا دربلدیه هستند اینها طبیبی که فعلا بدرد صحیه و مردم بخورند نیستند بعلت اینکه در وزارت داخله بنده پریروز بودم که بودجه بلدیه کرمان را می‌نوشتند دونفر طبیب چهل تومانی طبیبی که چهل تومان می‌گیرد این البته طبیبی نیست که بدرد مردم بخورد شاید آبله کوب باشدواین جور کارها حالا صحیه است ویک اشخاصی هم رفته اندولایات و هستند از طرفی هم ملاحظه می‌کنید در طهران اطباء زیاد است از خارجه می‌آیند اینجا تابلوهای زیاد در خیابانها می‌بینیم لیکن در ولایات طبیب نیست بنده چند روز قبل از این در شمیران که در واقع جزء محلات طهران است ودر موقع تابستانی یکنفر طبیب صحیه دارد دکتر موسی خان که طبیب خوبی است لیکن این طبیب سیار است چند روز شهرستانک است وچند روز شمشک است و چند روز دهات دیگر شیمران است و مردمی که در دزآشوب وسایر نقاط شیمران مریض می‌شدند آن روزی که می‌رفتند میگفتند آقا شهرستانک است چاره هم ندارد بعلت اینکه سیار است. یک عمله یک روز سرش سنگ خورده بود آوردند آنجا طبیب نبود ومرد. بالاخره حالا این جا می‌نویسند که اطبای بلدیه در شهرها وطبیبهای سیاری که به بلوکات می‌روند اینها مردم را معالجه کنند این هیچ فایده بحال مردم ندارد وبنده مخالف نیستم با اینکه مریضخانه‌های خوب در طهران دائر وافتتاح شود و مردم را معالجه کنند لیکن مردم ولایات هم اهل این مملکتند آنها هم مریض می‌شوند وجان دارند مخصوصاً دربعضی قسمتها امراض مزمنه هست مالاریا هست در طرف مازندران وجاهای دیگر و بیشتر احتیاج بطبیب دارند باینکه ما بگوییم اطبای بلدی بااین بودجه کم بلدیه‌های ولایات که ده هزار تومان وپنجهزار تومان وشش هزار تومان کل بودجه اش است و کار تنظیف وروشنایی دارد خیلی کارهای دیگر دارد آنوقت اطبای بلدی هم آنها رامعالجه کنند؟ در بعضی جاها هم هست که هیچ طبیب نیست پس از این جهت حالا که وزارت داخله در نظرگرفته این اصلاح را در بودجه بلدیه بکند بسیار خوب لکن یک فکری هم برای مردم ولایات بکنند اینها هم طبیب لازم دارند دوا لازم دارند اینها هم بشر هستند آدم هستند محتاج می‌شوند بطبیب که اگر در شهرها اطباء خارجی وبعضی اطباء نباشند این مردم باید بمیرند از بی طبیبی درهر صورت بنده نمیدانم حالا که می‌گویید از بودجه‌های بلدی بودجه‌های بلدی تکافو می‌کند که یک طبیب قابلی مثلا برود درکرمان ویزد وجاهای دیگر طبابت بکند؟ بودجه بلدیه که همچو قوه ندارد آیا دولت طبیب مخصوصی برای بلدیه می‌فرستد؟ با یک حقوقی اضافه بر بودجه آنها بسیار خوب اسمش باشد طبیب بلدی طبیب صحی نباشد اما عمده سرحقوقش است اگر بخواهید از بودجه بلدیه شهرها داده شود تکافو نمی‌کند اگر بخواهید با چهل تومان حقوق طبیب مردم آنجا رامعالجه کند هیچ طبیبی نمی‌رود پس باید یک مبالغی بر بودجه‌های بلدیه‌ها دولت بدهد یا اطبائی باسم اطبای بلدی بشهرها بفرستد که بروند آنجا و مشغول معالجه شوند والا بی طبیب گذاردن بنظر بنده خوب نیست وازاین جهت بنده با این لایحه مخالفم که فکری برای ولایات نشده عجالتاً یک صحیه‌هایی است منحل می‌شود بعد هم معلوم نیست تکلیفشان چه میشودواین چیز خوبی نیست.
مبخر- این ترتیب که برای اصلاح بودجه صحیه پیش آمد کرده بنده می‌توانم عرض کنم که غالبش در نتیجه مذاکراتی بود که در خود مجلس می‌شد و در نظر دارم که خود آقای مؤید احمدی چندی پیش بوجود اطبای صحی درولایات اعتراض فرمودند که اینها مصرفی ندارند اصلا موضوع صحیه چون یک کار فوق‌العاده است که تمام مردم علاقه بهش دارند چون کار حیاتی است و بایست هم علاقه داشته باشند بیشتر از سایر چیزها نواقصش مورد شکایت می‌شود برای اینکه شخصی که مریض شد اگر چنانچه دسترس بطبیب ودوا نداشته باشد فوق العاده ناراحت می‌شود چون تمام زندگانی را شخص برای حیاتش می‌خواهد وقتی که این در خطر می‌افتد معلوم است که فوق العاده شاکی میشودولی همینقدر و بهمان اندازه که کار صحیه مهم است بهمان اندازه هم تأمین وسائل صحی مشکل است زیرا که فرع مدارس زیاد و تحصیلات متمادی است و مدارسش پول زیادی می‌خواهد، تهیه دکتر عمر زیاد می‌خواهد که همه اینها بزودی دست نمی‌دهد برای مردم از این جهت شکایتی که از صحیه هست سالهای زیادی باقی خواهد بود و ممکن نمی‌شود که موجب رضایت عامه شود و مملکت ایران که یک مملکت عریض وطویلی هست وغیر از یک نقاط آبادی که قراء و قصبات وشهرها متصل بهم است در جاهای دیگر شهرها و قصبات فرسخها با هم فاصله دارد و تمام اینها محتاج بطبیب است. بودجه صحیه‌ها حالا که زیاد شده است ویک میلیون وکسری است آنهم قسمت مهمش صرف قرانطینه‌ها میشودکه از لوازم است که بایستی امراض را حفظ کند از اینکه واردمملکت نشود یک مبلغش هم صرف مریضخانه‌ها می‌شود ودر حقیقت نصف بودجه اش هم صرف صحیه ولایات می‌شود ما این مبلغ ناچیز را هر جوری مصرف کنیم طوری نمی‌شود که تأمین صحت اهالی را بکند و هر شکلی این را خرج کنیم ممکن نمی‌شود که آنمنظور بطور کامل تأمین بشود زیرا که چندین میلیون پول می‌خواهد صحیه که صحت تمام اهالی را تأمین کنیم وچقدر طبیب می‌خواهد که اینجا مباشرت کنند در حالت مزاجی مردم از این جهت با این مقدماتی که عرض کردم از چندی باینطرف عدم رضایت از طرز عملیات صحیه همه جا ورد زبانها بود واز مقامات عالیه هم گاهی تذکر داده می‌شد برای اصلاح درخود مجلس چندین دفعه ببودجه صحیه حمله شد بوضعیت آن همینطور و همانطوری که عرض کردم خودآقای مؤید احمدی مخصوصا باینکه اطبای صحی در ولایات هیچ کار نمی‌کنند اعتراض می‌کردند بالاخره وزارت داخله وصحیه در حدود مقدرات بنظر خودش این اصلاحی را که حالا به مجلس تقدیم کرده رسیده بنظر خودش اینطور فکر کرده است که این مبلغی که هست طرزی خرج شود که نسبةً ازش بیشتر استفاده شود البته این همانطوری که عرض کردم طوری نیست که صحت اهالی راتأمین کند ولی نظر وزارت داخله این است واگراز تفریط بعقیده خودشان جلوگیری شود و این مبلغ رابجاهای مفیدتری خرج کنند بیشتر ازش استفاده می‌شود حالا دراین بودجه یک صرفه‌جوییهایی بوده یک اعتباراتی بوده که مورد خرج پیدا نکرده تا بحال آنهارابرداشته‌اند یک قسمتهای پرسنلی هم بوده است که آنها را زائد میدانسته است آنها را هم برای پنج ماه آخر سال حذف کرده‌اند اطبای صحی ولایات زائدازبودجه صحیه حقوق می‌گرفتند حقوقشان راحذف کرده‌اند ونظرشان این است که از بودجه بلدیه آنها برقرار شوند مقصود این است که در جزو این اصلاحی که کرده‌اند خواسته‌اند که از بودجه بلدیه‌ها بصحیه یک کمکی بشود در ولایات گفته‌اند بلدیه‌ها همان اطباء را نگاه بدارند حالا در بودجه بلدیه کرمان همان طبیب صحیه را از بودجه بلدیه حقوقش را خودتان تأمین کردید در جاهای دیگر هم سعی می‌شود اطبای صحی که بوده‌اند باقی بمانند واز بودجه بلدیه حقوق بگیرند که این مبالغی که صرفه جویی می‌شود پنجاه و چند طبیب علاوه استخدام شود با دوا وآنرا در تمام شهرها مخصوصا جاهایی که بیشتر احتیاج بطبیب دارند در قراء و قصبات این اطباء را با خرج سفر مأمور کنند که سیاری کنند در قراء و قصبات و بازدیدی کنند از مرضی چند سال پیش هم این سیاری بود خوب عمل نشد و نتیجه خوبی گرفته نشد حالا مراقبت بیشتری می‌شود با خرج سفر زیادتری که بیشتر استفاده بشود مقصود این است که آن اطبائی که بودندآنها راحفظ خواهند کرد. چند طبیب هم اضافه می‌کنند واگر از بودجه صحیه کرمان صد تومان صد وبیست تومان برداشتند دو تا طبیب اضافه کنند برای اطراف و در مرکز هم بواسطه اینکه مریضخانه‌هایی که موجود هست گنجایش مرضائی که طرف مراجعه هستند ندارد یک مریضخانه صد تختخوابی موقتاً درست می‌کنند که می‌تواند رفع حاجت مرضی را بکند تا بتدریج یک مریضخانه مهمتری چهارصد تختخوابی درست بشود یک نکته هست که اینجا می‌خواستم عرض کنم چون آقای وزیر داخله تشریف دارند و در حقیقت مقدمه اصلاح صحیه واز ضروریات است وآن این است که تا از هر کاری یک تشویقی نشود آن کار ترقی نمی‌کند قسمت طبابت حالا می‌گویند طبیب خوب نداریم صحیح هم هست بقدر کافی نیست محدود است زیرا فن طبابت فن مشکلی است وآنهایی که می‌خواهند تحصیل کنند سالها باید زحمت بکشند هیجده سال متوالیاً درس بخوانند چند سال هم عمل کنند یا در خارجه بروند تکمیل کنند حالا اینها بعد از پانزده سال طبیب بشوند بچه عشقی بیایند این کار را بکنند بایستی در مقابل این زحماتی که کشیده‌اند و معلواتی که دارند یک تشویقی ازشان بشود متأسفانه از چندی قبل هیئت دولت تصمیم گرفته‌اند که اشل حقوق اطباء منتهاش تا نود تومان باشد یا اگر از خارجه آمده تا صد و بیست تومان او این موضوع امید اینکه صحیه را اصلاح کند یا مملکت را دارای طبیب کند از بین می‌برد برای اینکه اگر ملاحظه بفرمایید در بودجه‌ها ماشین نویسهایی که بادست کار می‌کنند اینها تا شصت تومان حقوق می‌گیرند شوفرها تا شصت هفتاد تومان حقوق می‌گیرند آنوقت یک دکتری می‌خواهد برود زحمت بکشد آنوقت بیاید در این حدود حقوق بگیرد این شایسته نیست ودر اداره صحیه کسی حاضر نمیشودمگر یک اشخاص بی سواد نالایق باسم طبیب بیایند. منظور بنده این بود که بعرض هیئت دولت برسانید این را که یک اصلاحی می‌خواهد واصلاح اساسی همان تشویق است.
جمعی از نمایندگان- کافی است مذاکرات.
رئیس- آقای مؤید احمدی یک توضیحی دارند.
مؤید احمدی – آقای دکتر طاهری همچو فرمودند مثل اینکه بنده مخالف بودم با اطباء ولایات و حالا امروز موافقت کردم بنده امروز تغییر عقیده ندادم بصورت مجلس صحیه مرکز مخالف بودم یعنی می‌گفتم این صحیه نیست که شغلش این باشد که طبیب بولایات بفرستد همین عبارت را گفتم که وظایف صحیه این است که ببیند چه امراضی زیاد است آنها را رفع کند حتی مخصوصاً تذکر دادم که آنوقتی که آقای احیاءالسلطنه رئیس صحیه بودند آن شکلی که عمل کردند آن معنای صحیه بود لیکن بعد از ایشان شد یک اداره که طبیب اینطرف و آنطرف می‌فرستند بنده با صحیه آنجوری مخالف بودم نه با اطبای ولایات.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
دکتر ملکزاده – بنده با کفایت مذاکرات مخالف هستم.
رئیس- باید ادله که مذاکرات کافی نیست بفرمایید.
دکتر ملکزاده – بنده آنچه استنباط کردم آقایان نمایندگان همیشه نسبت بصحیه عمومی فوق العاده علاقه‌مند هستند و حالا که لایحه راجع بصحیه مملکت پیش آمده است اگر اجازه می‌فرمایید بنده عرایضی دارم راجع بصحیه خیلی مختصر عرض کنم.
عده از نمایندگان – بفرمایید.
رئیس- تأمل بفرمایید رأی بگیریم آقایانیکه مذاکرات را کافی میدانند قیام فرمایند
(عده قلیلی قیام نمودند.)
رئیس- معلوم میشودکافی نیست.
دکتر ملک زاده – خیلی جای تشرک است که اصلاحات صحی مورد توجه دولت واقع شده است و مخصوصاً وزارت داخله اول موضوعی را که مورد توجه واقدام قرار داده‌اند اصلاحات صحی مملکت است بعقیده بنده و همه آقایان که همیشه معتقد بودند هر قدر باین موضوع بیشتر اهمیت داده شود بجاست بواسطه اینه امروز ثابت شده است که از هر نقطه نظر اقتصادیات، سیاسیات، اجتماعیات بالاخره موفقیت یک ملت در صورتی است که یک اهالی سالم وصحیح المزاجی داشته باشد این اصلاحاتی کهشده است دراین لایحه بعقیده بندهخیلی خوب است و یکعده اطباء سیار صحی برای ولایات تهیه میشودوتأسیس مریضخانه‌هایی هم برای مرکز که فوق العاده احتیاج داریم میشودوعلت احتیاج هم این است که اغلب حالا از نظر وسائط نقلیه که هست و شوسه شدن راهها مرضای سختی که در ولایات وجاهای دوردست هستند اینها هم بمرکز مراجعه می‌کنند واستفاده می‌کنند والبته بیشتر محتاج بوسائل صحی هستیم اما آنچیزی که بنده می‌خواستم عرض کنم و از موقع استفاده کنم این است که عموماً اگر سعی کنیم علل وموجبات امراض رارفع کنیم این بعقیده بنده مفیدتر و عملیتر واساسی تر است وامروز هم تمام دنیا متوجه باین موضوع هستند که سعی کنند اشخاص مریض نشوند مثلا عوض اینکه بنشینند و افراد مبتلای بآبله رامعالجه کنندوقوانینی وضع کرده ند که آبله کوبی اجباری در تمام مملکت معمول شود و در مملکت ماهم امروز اگر چه اجباری نیست ولیکن اقداماتی میشودو از این راه جلوگیری از تلفات می‌شود دو چیز است که موجب و مؤسس بسیاری از امراض مسریه و مهلکه این ممکت است یکی مسئله آب است که همه آقایان میدانندمکرر در اینجا گفته شده ودر جراید نوشته شده است و بعقیده بنده هر اقدام صحی تا یک فکری برای آب نشود اثر فوق العاده زیادی نخواهد داشت و دوم حقیقة مسئله مالاریاست که او هم باید کاملا مورد توجه دولت واقع شود و مخصوصا بنده در این جا یادداشت کرده بودم که الان در این فصل مرض مالاریا زیاد است اغلب عملجات و کارگرها مبتلا بمالاریا هستند قیمت دوا مخصوصاً گنه گنه خیلی زیاد است ویک کارگری که کار می‌کند برای یک کپسول گنه گنه امروز باید دهشاهی بدهد. بنده وقتی پیشنهاد کردم یکی دو سه قلم دوا فوق‌العاده محل احتیاج عامه وفقراست خوب است دولت این را اختصاص بخودش بدهد خودش وارد کند و بفروشد بمردم در محلهای مخصوصی تا این چندقلم دوا از قبیل گنه گنه و سالسیلات و نئوسالوارسان واین دواهایی که فوق‌العاده طرف احتیاج عموم است بقیمت ارزانتری وبمقدار بیشتری در اختیار مردم واحتیاج عامه گذاشته شود مخصوصاً خواهش می‌کنم از آقای وزیر داخله که این موضوع را مورد توجه قرار بدهند بجهت اینکه پس از آنکه ایشان صدها یا هزارها طبیب برای مملکت تهیه کردند تازه وقتی که دوا نباشدیا اگر باشد ومردم استطاعت خریدن دوا نداشته باشندتازه وجوداین اطبا بعقیده بنده چندان نافع ومؤثر نخواهد بود اگر چه در بودجه فعلی گویادر حدود هشت هزار تومان برای خرید گنه گنه و دوا تخصیص داده شده است واین البته یک اقدامی است که تا یک اندازه مؤثر واقع میشودولی با کمال تأسف با حسابی که بطور دقت شده است اگر تمام بودجه صحیه مملکتی را فقط برای ایران گنه گنه بخرند تازه کافی است که بتواند احتیاج مردم ملمکت را از حیث گنه گنه رفع کند بنابراین هشت هزار تومان واینها آنقدرها مؤثر نخواهد بود اما در اینموقع که اطبای بعضی از نقاط راحذف کرده‌اند بنده می‌خواستم توجه دولت و وزاتر داخله را جلب کنم برای اینکه تأمین این نقصان بشودو کمکی بمرضی و بولایات بشود این است که این اقدام وعجله بفرمایند در خصوص اجرای قانونی که راجع باطباء خارجی چندی قبل از مجلس شورای ملی گذشت والبته از نظرشان گذشته است واگر این قانون اجرا بشود طبعاً عده زیادی از اطبای خارجی که فعلاً احتیاج نیستند ودر ولایات بزرگ هستنداینها طبعاً بشهرهای کوچک خواهندرفت واز این حیث نظر آقای مؤید احمدی وسایر آقایان نمایندگان تأمین میشودواقعاً هم دربعضی از ولایات طبیب نداریم ولازم است.
وزیر داخله – خیلی متشکرم از بیاناتی که آقای دکتر ملک زاده تذکر دادند البته این نکات منظور نظر دولت بوده است در جلساتی که برای اصلاح امور صحیه شده است این موضوع دوا بخصوص مورد مذاکره ومطرح بوده است و یک لایحه تهیه شده است برای انحصار گنه گنه و بعضی ادویه دیگر مخصوصاً گنه گنه فعلاً کیلوگرام در حدود نود و پنج یا صد تومان در طهران فروخته می‌شود دولت درنظر دارد که گنه گنه را صحیه انحصار بخودش بکندوبه آن قیمتی که تمام می‌شود در دواخانه‌ها در دسترس مردم بگذارند و یک نکته دیگر تذکر دادند که از نقطه نظر صحی فوق‌العاده مهم است وآن موضوع حذفکردن علل امراض است در این موضوع هم غفلتی نشده است واین قسمتها که تذکر دادنددر تحت رسدیگی واقدام است که از اول سال آینده آن اندازه که ممکن است در مرکز و ولایات اقدام بشود بطور کلی اطمینان می‌دهم با توجهاتی که از مقامات عالیه واز طرف خود مردم ومجلس نسبت بموضوع صحیه هست وضعیت صحیه بخصوص یک وضعیت بهتری بخود خواهد گرفت.
عده از نمایندگان – کافی است.
رئیس- رأی می‌گیرم آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ آراء بعمل آمده ۸۲ ورقه سفید تعداد شد)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۶ نفر باکثریت ۸۲ رأی تصویب شد.
- ختم جلسه و تعیین موقع و دستور جلسه بعد
[۵-ختم جلسه و تعیین موقع و دستور جلسه بعد]
رئیس- اگر اجازه می‌فرمایید جلسه را ختم کنیم
(صحیح است)
جلسه آینده پنجشنبه یازدهم آبان سه ساعت قبل ازظهر دستور لایحه مربوط به بلدیه
(مجلس سه ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد.)
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قانون اجازه واگذاری قراء خالصه ورامین بعنوان اجاره بکارخانه قندسازی.
ماده واحده – مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد قراء خالصه بلوک ورامین را که اسامی آنها ذیلاً ذکر می‌شود: رین باجک، امرآباد، احمدآباد، (چهاردانگ)، موسی آباد (سه دانگ)، خیرآباد، پوئینگ، صالح آباد، یوسف آباد، شمس آباد، کویر آباد، خالد آباد، شهرستان حسن آباد، ظهیرآباد، خورین، کتلان، کل عباس (یکدانگ ونیم) طوغان، خاوه، ایجدان برای مدت پانزده سال بطور اجاره بدون رعایت مزایده بکارخانه قندسازی ورامین واگذار نماید وزارت مالیه با موافقت اداره کل صناعت ترتیب تنظیم ومبادله اجاره نامه را با شرایط مقتضی خواهند داد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه چهارم آبان ماه یکهزار وسیصد ودوازده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قانون اصلاح بودجه سال ۱۳۱۲ صحیه کل مملکتی.
ماده واحده - بودجه سال ۱۳۱۲ صحیه کل بطریق ذیل اصلاح می‌شود:
کسر می‌شود:
از ماده ۱ قسمت اول فصل اول مرکز حقوق مأمورین فوق رتبه ومستخدمین رسمی ۵۸۷۵۰ ریال.
از ماده ۲ قسمت اول (فصل اول مرکز) حقوق مستخدمین کنتراتی ۲۸۶۰۰ ”
از ماده ۲۳ فصل دوم اغذیه مریضخانهای مرکز ۲۶۶۵۰ ”
از ماده ۱ قسمت دوم فصل اول ولایات حقوق مأمورین فوق رتبه و مستخدمین رسمی ۵۳۷۵۰ ”
از ماده ۲ قسمت دوم فصل اول ولایات حقوق مستخدمین کنتراتی ۱۷۵۰۵۰ ”
از ماده ۱۷ قسمت دوم فصل دوم ولایات خرج سفر و فوق العاده اعاشه وانتقال ۱۷۴۰۰ ”
از ماده ۲۳ فصل دوم ولایات اغذیه مریضخانها ۹۰۰۰ ”
از ماده ۲۸ قسمت دوم فصلدوم ولایات مصارف اداری پستهای صحی ۲۱۵۰۰ ”
ازماده۲۳ قسمت دوم فصل سوم ولایات اعتبارمخارج فوق‌العاده قرانطینه‌ها درموقع اپیدمی ۳۰۰۰۰ ”
ازماده ۴ فقره دوم مخرج غیر ثابت اعتبار ساختمان مریضخانه طهران ۱۳۰۵۵۰ ”
از ماده ۱۴ فقره دوم مخارج غیر ثابت اعتبار جهت تأسیس لابراتوار ادویه تقلبی ۵۰۰۰۰ ”
جمع ۶۰۱۲۵۰ ”
اضافه می‌شود:
بماده ۲ قسمت دوم فصل اولا ولایات حقوق مستخدمین کنتراتی ودون رتبه ۲۳۸۹۵۰ ریال.
بماده ۱۷ قسمت دوم فصل اول ولاایت خرج سفر وفوق العاده اعاشه وانتقال ۸۰۰۰۰ ”
بماده ۲۲ قسمت دوم فصل اول ولایات خرید دوا و لوازم پانسمان ۸۰۰۰۰ ”
مصارف مریضخانه موقتی در طهران صد تختخوابی از حیث حقوق وغیره ۲۰۲۳۰۰ ”
جمع ۶۰۱۲۵۰ ”
تبصره – وزارت داخله مجاز است صرفه جوییهای تا آخر سال ۱۳۱۲ مواد فوق را که اضافه شده بمصرف تکمیل مریضخانه صد تختخوابی وخرید زمین برای تأسیس مریضخانه برساند.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه چهارم آبان ماه یکهزار وسیصد ودوازده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر