مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ اسفند ۱۳۴۸ نشست ۱۶۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ اسفند ۱۳۴۸ نشست ۱۶۹

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۳ اسفند ۱۳۴۸ نشست ۱۶۹

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۱۶۹

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس ارفع- رامبد- پزشک‌پور- تیمسار همایونی‏

۳- تصویب صورت‌جلسه‏

۴ - گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

۵ - تقدیم یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد

۶ - ادامه بحث در گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

۷ - ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۳) اسفند ماه ۱۳۴۸

مجلس ساعت ۹ صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

ـ قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱ـ قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر صدرـ کریم بخش سعیدی ـ بانو دولتشاهی ـ دکتر متین ـ دکتر ملکی ـ رضا زاده ـ پرویزی ـ دکتر صاحب قلم ـ اهری ـ تهرانی ـ روستا ـ دانشمند ـ عباس میرزائی ـ قاضی زاده ـ دکتر رضوانی ـ دکتر فریور ـ عامری ـ مهندس صائبی ـ حق شناس ـ دکتر گاگیک ـ دکتر خطیبی ـ دکتر کیان ـ آموزگار ـ ایلخانی پور ـ مصطفوی ـ دکتر سعید حکمت ـ فضائلی ـ مهرزاد ـ دکتر معظمی ـ دکتر طالع.

غائبین مریض

آقایان ارسنجانی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ تیمسار وحدانیان ـ مهندس اربابی ـ دکتر امامی خوئی ـ پاینده ـ دکتر پرتو اعظم ـ مهندس جلالی نوری ـ تیمسار حکیمیان ـ ظفر ـ طباطبائی ـ دکتر فربود ـ فرهادپور ـ مسعودی ـ معزی ـ مهندس معتمدی ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر وفا.

- بیبانات قبل از دستور آقایان: مهندس ارفع- رامبد- پزشکپور- تیمسار همایونی

۲- بیبانات قبل از دستور آقایان: مهندس ارفع- رامبد- پزشکپور- تیمسار همایونی

رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع ـ بطوریکه همکاران معظم اطلاع دارند امروز روز سوم اسفند مصادف با دوران تاریخ جدید کشور ماست در چنین روزی بود که سردار نامی ایران فرزند رشید ملت کهنسال ایران با عزمی راسخ، با اراده‌ای آهنین و با غیرت و حمیتی که در خور یک ایرانی پاک نژاد است و بر اثر ناملایماتی که در این کشور در جریان بود و رشته زندگانی این مردم را از هم متلاشی می‌کرد دامن همت بکمر زد و با کودتای حوت ۱۲۹۹ ورقی زرین برتاریخ این مملکت اضافه کرد (صحیح است) ما در طول این مدت آنچه داریم ثمرهء این انقلاب بزرگ و این کودتای میمون ۱۲۹۹ است همه ما بخاطر داریم که وضع کشور ما در آن تاریخ در چه حال بود مملکتی از هم پاشیده از نظر سیاست داخلی و خارجی دستخوش اغراض و طمع بیگانگان قرار گرفته و اگر قراردادهای منحوسی که درباره تقسیم این کشور در بین بیگانگان در حال اجرا بود واقعاً به موقع اجرا در می‌آید معلوم نبود امروز سرنوشت این مملکت بکجا کشیده شده بود خداوند ایران می‌خواست که از آستین ایرانی دست حمایت خود را بیرون بیاورد و سرداری رشید و سربازی فداکار و مردی که توانست تاریخ مملکت ما را به کلی تغییر دهد مأمور نجات این کشور کرد، دوران پر افتخار سلطنت آن سردار نامی‌برای ما جزو مشاهدات و تاریخ زندگی و یادگار دوران جوانی و دوران زندگانی ماست زیاد از آن تاریخ نمی‌گذرد و شاید آنچه دربارهء اقدامات دوران درخشان سلطنت این سردار بزرگ گفته شود تکرار مکررات باشد برای اینکه همهء ما از ثمرات نیک آن دوران پر افتخار بهره‌مند شده‌ایم مملکتی که نه دارائی داشت، نه ارتش داشت، نه فرهنگ داشت و نه بهداشت داشت و در هر گوشه از این مملکت ملوک‌الطوایفی حکمفرما بود در دورانی بسیار کوتاه بوضعی درآمد که توانست خود را فرسنگها از آن عقب‌ماندگی به جلو بیاندازد و شالوده و اساسی را فراهم کند که امروز با همت فرزند برومند آن سردار بزرگ مملکت ما بر آن شالوده و اساسی که بنیان نهاده شده بود توانسته است ترقیات خود با بنا نهد و توانسته است این مملکت را بوضعی درآورد که امروز از نظر امنیت و پیشرفت‌های اقتصادی و در اثر ترقیات شگفت‌انگیزی که در این دوران کوتاه نصیب این مملکت شده مورد رشک و حسد دیگران باشد (صحیح است) بنده از طرف ملت ایران درود بروان پاک این سردار بزرگ می‌فرستم و از خداوند متعال خواستارم که دودمان جلیل سلطنت پهلوی را پایدار بدارد و ما را روز بروز در اثر راهنمائیها و ارشاد شاهنشاه بزرگ به پیشرفتهای عظیم‌تری نائل بگرداند (احسنت ـ احسنت)

رئیس ـ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد ـ بنده بسیار خوشوقتم که از طرف فراکسیون پارلمانی و حزب مردم راجع به یک روز تاریخی، افتخار بیان چند کلمه‌ای دارم ولی بطوری که بارها در اینجا صحبت شده افتخاری که در انحصار ملت و مملکت ایران است اینست که ما با وجود اختلاف سلیقه‌های بسیار در امور مختلف علائق مشترکی داریم که این علائق حاکی از وحدت ملی و یگانگی راه اساسی ماست و در سرلوحهء این وحدت همبستگی و پیروی نسبت به خاندان پهلوی است (صحیح است) آنچه که لیدر محترم فراکسیون اکثریت گفتند بیان ملت ایران بود و آنچه که بنده عرض می‌کنم خواسته اکثریت محترم نیز هست (صحیح است) در تاریخ جنگها و وقایع و حوادث بسیار اتفاق افتاده که وجود یک فرد، عزم راسخ یک بشر، نبوغ یک انسان توانسته است که سرنوشت و تقدیر را عوض کند ولی در حیات و ممات افراد و ملتها خیلی کم پیش آمده که فقط یک فرد به تنهائی بتواند مؤثر باشد (صحیح است) آنچه که قبل از سوم اسفند تاریخی ایران وجود داشت همه می‌دانیم من اگر برای گرفتاریها و پریشانیها و ناتوانیها بخواهم عرایضی بکنم شاید احتیاج بکتابها و بلکه کتابخانه‌ها باشد اما این نقطه عطف در تاریخ ایران آنچنان بود که هر فردی از نسل حاضر و به تحقیق نسلهای آینده تجدید حیات ملت و بقای مملکت ایران را موکول و منحصراً در نتیجه واقعهء تاریخی سوم اسفند ۱۲۹۹ یاد خواهد کرد اما آنچه که بعد از این تاریخ گذشت، آنچه که این سردار ملی و ناجی حقیقی ملت ایران سرسلسله خاندان پهلوی برای ملت و مملکت ما بوجود آورد آن چیست؟ آن، همه چیزی است که داریم اگر بیک عبارت بخواهم بگویم آنچه که از بدیها و گرفتاریها بحد تصور می‌آید ما قبل از سوم اسفند ۱۲۹۹ دانستیم و آنچه که از خوبیها و پیشرفتها و بهبودیها امروز داریم آن چیزی است که از سوم اسفند ۱۲۹۹ پایه‌گذاری شد اینجاست که تصور می‌کنم هر فرد ایرانی حق دارد از دولت بخواهد که یک چنین روز ملی، یک چنین روز تجدید حیات و تاریخ ایران را با جشنی بزرگتر با خاطره‌ای وسیع تر و شادی که شایسته این روز تاریخی است برگزار بکنیم و بخاطر بیاوریم (صحیح است)

امروز، روزی است که ما در کمال آزادی و امیدواری برای پیشرفتهای بی‌حد و حصری که در آرزوی ملت و در امید و نوید ملت است بودجۀ مملکتی را بحث خواهیم کرد فراموش نکنید در اسفند ۱۲۹۹ چه بودجه‌ای داشتیم چه رقمی‌داشتیم، چه وضعی داشتیم و اگر پیشرفتهائی که بر اثر وجود شاهنشاه آریامهر نصیب ملت ایران شده و همه سرتعظیم و سپاسگزاری نسبت باین رهبر عزیز فرود می‌آوریم باز این هم یکی از آثار وجود رضاشاه کبیر است و به این جهت از بارگاه الهی شادی روان این بانی ایران جدید و ایران توانا و آباد را در همه از صمیم قلب مسئلت می‌کنیم و سلامت و سعادت و موفقیت روزافزون فرزند دلبندش را از خداوند استدعا داریم (احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور ـ همکاران گرامی، جناب آقای رئیس امروز سالروز مهم و تاریخی است که بدون اغراق می‌توان گفت که بعد از دهه‌هائی از سیه روزی، تجزیه، ادبار و نابسامانی که بر ملت ما، نژاد ما و سرزمین ما گذشت بار دیگر درفش آزادگی ملت ما بدست سرداری توانا که از سرزمین اسپهبدان مازندران برخاسته بود در سرزمین ما برافراشته شد (صحیح است) این حادثه بزرگ و این گام بزرگ که بهتر است ما او را رستاخیز سوم اسفند ۱۲۹۹ بنامیم چون بواقع قیام و تحولی بزرگ و تاریخی بود که بار دیگر صفحه پرافتخاری در تاریخ زندگی ملت ما منقوش ساخت اگر قرار باشد بطور دقیق دربارۀ حادثه بزرگ سوم اسفند بحث کنیم بطور قطع دربارۀ حادثه بزرگ سوم اسفند بحث کنیم بطور قطع باید در پیشانی این روز همه جلوه‌های بیداری و سازندگی دگر بار ملت خود را جستجو کنیم. در طی تاریخ چندین هزار ساله شاهنشاهی ایران و لحظات و دقایقی خاص بوده است که بفرمان سرنوشت و بخواست خدای بزرگ ایران مردانی توانا بپاخاستند و این ملت و این سرزمین مقدس را که می‌رفت آزادگی و استقلال خود را از دست بدهد و آخرین بارقه‌های امید در این سرزمین فرو کشته شود دگر باره زنده کردند و نگذاشتند زنجیره مقدس شاهنشاهی ایران گسیخته بشود یکی از این نمودارهای بزرگ تاریخ روز سوم اسفند است و یکی از این مردان بزرگ و قهرمان تاریخ ملت ما سردار بزرگ رضاشاه کبیر است کافی است که ما بآنچه که طی صد و پنجاه سال پیش از فرماندهی آن سردار بزرگ گذشت و با آنچه بعد از او بنیان گرفت نظر بیفکنیم تا بتوانیم تشخیص بدهیم ملت ما در چه وضع اسفناکی بود و او برای ما چه افتخارات و چه سرافرازی‌ها آورد بار دیگر در همین مجلس مقدس شورای ملی این نکته را عرض کردم در یک جمله می‌شود خلاصه کرد که قیام او قیام تاریخ ما بود زنده کردن مجدد ملت ما بود او با خود یک حکومتی آورد با یک ایده ئولوژی ایرانی این مهمترین اختلاف و دگرگونی حکومت او نظمی‌بود که او ایجاد کرد با نظامات نابسامانی که قبل از او بود بار دیگر پس از سده‌ها طرز فکر ایرانی وجدان ایرانی و ایده ئولوژی ایرانی برمبنای نظامات اجتماعی فرهنگی و سیاسی قرارداد در زمان او بود که این حادثه تاریخی رخ داد و این بیداری ملی بوجود آمد که باید سرستون‌های تخت جمشید از سینه خاکها سر برافرازد در زمان او بود که همه اندیشه‌های ملی فلسفه‌های ملی سنت‌های ملی دگر باره زنده شد و با هر نوع سنت و طرز فکر بیگانه مبارزه آشتی ناپذیر شد رضاشاه بزرگ سرداری بزرگ بود که ایمان وطن پرستی و پیروزی و داشتن ایمان وطن‌پرستی را بما عرضه کرد و براساس چنین فکر و اندیشه‌ای نظمی‌مستحکم و نیرومند بخصوص بر سازمانهای فاسد حاکمه صد و پنجاه ساله بوجود آمد (صحیح است) مبارزه برای خلع ید از سازمانهای فاسد صد و پنجاه ساله را شروع کرد مبارزه برای خلع ید از نظامات نابسامانی را که بیش از صد و پنجاه سال در سرزمین ما حکم فرما بود و در تار و پودهای اسارت ملت ما را پیچیده بود او آغاز کرد او نیروهای ملت ایران را بمیدان کوشش‌های اجتماعی دعوت کرد او پایه‌های ایرانی نیرومند را استوار کرد پایه‌هائی آنچنان مستحکم که براساس آن پایه‌ها فرزند شایسته آن مرد بزرگ و رهبر ملت ما آریامهر شاهنشاه ایران زمین ملت ما را به سوی پیروزیهای بزرگتر و تاریخی رهنمون نمود پس بی‌گمان در این روز چه امروز چه ده سال دیگر و چه سده‌های دیگر هر ایرانی نژاد که در این سرزمین زندگی می‌کند هر ایرانی که در دشت و شهرهای این سرزمین زندگی می‌کند از اعماق دل و ژرفای وجود تمام دروددهای گرم و ایرانی خود را بسوی آن سردار بزرگ پیشکش می‌کند و بدین مناسبت من از سوی گروه پارلمانی پان ایرانیست گرم‌ترین، ژرف‌ترین و عمیق‌ترین درودها را بسوی آن مرد بزرگ پیشکش می‌کنم که بعد از دهه‌های نابسامانی مرحله‌ای دیگر از سرافرازی و آزادگی و نیرومندی نژاد و ملت ما را آغاز کرد (احسنت ـ آفرین)

رئیس ـ تیمسار همایونی بفرمائید.

تیمسار همایونی ـ به قسمی که خاطر خانمها و آقایان نمایندگان محترم مستحضر است امروز مصادف با سالروز سوم اسفند ۱۲۹۹ و طلوع کوکب سعادت ایران بدست سردار نامی تاریخ اعلیحضرت رضاشاه کبیر می‌باشد قیام این سردار بزرگ که با عزمی‌راسخ و تصمیمی قاطع توأم بود مسیر تاریخ ما را عوض کرد (صحیح است) کشور را از ورطه سقوط حتمی نجات داد (صحیح است) و به ایران حیات تازه‌ای بخشید، نفوذ اجنبی را که در تمام شئون کشور رخنه کرده و مانع رشد و ترقی ایران بود از بین برد (صحیح است) مملکت را از حالت ملوک الطوائفی و عدم مرکزیت خارج نمود و آنرا بسوی اتحاد و اتفاق و سربلندی سوق داد (صحیح است) قشون ایران که در وضع و حالت رقت بار و تأثرانگیز بسر می‌برد باین معنی که نه ظاهری متجانس و نه باطنی که حاکی از هدف و آرمان ملی در راه حفظ و حراست ملک و ملت ایران باشد پس از تجدید سازمان متحدالشکل نمود و ارتش نوین ایران را پایه‌گذاری فرمود (صحیح است) خلاصه مملکت ما در تمام شئون سیاسی، اقتصادی، نظامی، اجتماعی به پیشرفتهای قابل توجه و چشمگیری نائل آمد (صحیح است) موضوعی که از لحاظ تاریخی حائز کمال اهمیت است ولیعهد برومند خویش را که بزیور نبوغ، دانش و آگاهی همه جانبه آراسته بودند بجانشینی برگزیدند که با تفضلات الهی بر اریکه سلطنت شاهنشاهی تکیه زدند و رهبری ایران را به بهترین وجهی به انجام رساندند (صحیح است) شاهنشاه آریامهر نه فقط کارهای پدر تاجدار خود را با تمام و اکمال رساندند بلکه هزاران ابتکارات و اقدامات حیات بخش جدید اتخاذ فرمودند و کشور را از ردیف ملل عقب افتاده در ردیف ممالک پیشرفته و مترقی جهان قرار دادند (صحیح است) چون بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور در دستور امروز است وقت توضیح و تشریح بیشتری راجع بکارهائی مهمی که انجام شده نیست بهمین مختصر درباره اهمیت این روز تاریخی اکتفا می‌کنم (احسنت ـ احسنت).

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

رئیس ـ راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

- گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

۴- گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارش بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش کمسیون بودجه بمجلس شورای ملی

لایحه بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور که در تاریخ ۱۹ /۱۱ /۱۳۴۸ از طرف دولت به مجلس شورای ملی تقدیم گردیده بود از تاریخ ۲۲ لغایت ۲۹ بهمن ماه در جلسات متعدد صبح و عصر در کمیسیون بودجه با حضور جناب آقای نخست وزیر و وزیر دارائی و آقایان وزیران و مسئولین دفتر بودجه و معاونان پارلمانی وزارتخانه‌ها و کارشناسان مربوط مورد بررسی قرار گرفت.

لایحه بودجه شامل ماده واحده و تبصره‌های آن و ارقام دریافتها و پرداختها از هر حیث مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و در هر مورد در برابر سئوالات اعضاء محترم کمیسیون بودجه توضیحات لازم از طرف مسئولین امر در اختیار گذارده شد.

تبصره‌های پیشنهادی در مواردی حذف یا اصلاح شد و در ارقام و یا عناوین بودجه نیز در مواردی تغییرات و اصلاحاتی بعمل آمد که به تصویب کمیسیون بودجه رسید و اکنون که گزارش بررسیهای کمیسیون تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد اجازه می‌خواهد توجه نمایندگان محترم را به نکات زیر درباره لایجه بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور معطوف نماید:

۱- مساعی و کوشش دولت در تنظیم لایحه بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور بیشتر مصروف آن شده است که از هر لحاظ بتواند در برگیرنده و گویای محتوای هدفها و برنامه‌ها و فعالیتهای دولت در زمینه‌های گوناگون باشد. بهمین جهت در قسمت پنجم بودجه تقدیمی‌برخلاف سالهای گذشته که ارقام هزینه دستگاهها فقط به تفکیک منابع تأمین آنها منظور می‌گردد، در ذیل اعتبارات هر یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات، علاوه بر تعیین منابع مختلف تأمین اعتبار سهم هر یک از آنها از مجموع برنامه‌ها مشخص و منعکس شده است تا از هر حیث بررسی همه جانبه و دقیق بودجه از طرف نمایندگان محترم امکان پذیر گردد.

۲- در تنظیم جداول تلفیقی مربوط به بودجه عادی و عمرانی و مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت اولا اعتبار طرحهای مستمر عمرانی براساس بخشهای بودجه مشخص شده است و ثانیاً دریافتها و پرداختهای مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت بطور جداگانه در ذیل جداول مزبور بنحوی درج گردیده است که ارتباط آنها را با بودجه عادی و عمرانی دولت دقیقاً نشان دهد. ضمناً برای اینکه وضع مالی مؤسسات مزبور و همچنین کمکی که این مؤسسات به درآمد عمومی می‌نماید و یا مبالغی که از درآمد عمومی‌دریافت می‌کنند بطور وضوح نشان داده شود در قسمت هفتم لایحه بودجه بموجب جداول مربوط جزئیات امر به تفکیک هر مؤسسه منعکس شده است.

۳- بطوری که نمایندگان محترم ملاحظه خواهند فرمود بودجه تقدیمی بصورت متعادل تنظیم گردیده است و هدف دولت از تنظیم این بودجه کوشش در ایجاد تعادل و تناسب بین دریافتها و پرداختها بوده است تا بدینوسیله نیل به هدفهای مورد نظر خاصه در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی از هر جهت فراهم آید.

در سال ۱۳۴۹ بودجه کل کشور از حیث درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار و نیز هزینه و سایر پرداختها بالغ بر ۷ /۴۰۶ میلیارد ریال است که معادل ۸ /۱۲۶ میلیارد آن از محل درآمد عمومی (شامل ۴ /۱۳ میلیارد ریال اعتبار طرحهای مستمر) و ۱ /۱۴ میلیارد ریال از محل درآمد اختصاصی و ۹ /۱۳۰ میلیارد ریال از محل درآمد برنامه و ۸ /۱۳۴ میلیارد ریال نیز از درآمدهای مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت تأمین شده است.

افزایش قابل توجه پرداختهای بودجه عمرانی دولت در سال ۱۳۴۹ نسبت به ۱۰۹ میلیارد ریال رقم مشابه آن در سال ۱۳۴۸ قابل ملاحظه است. با توجه به اینکه معادل ۴ /۱۳ میلیارد ریال منظور در درآمد عمومی در واقع از محل درآمد برنامه برای اجرای طرحهای مستمر عمرانی تأمین شده و این رقم در حقیقت جزئی از پرداختهای عمرانی است مآلا جمع پرداختهای عمرانی جدید ـ به ۳ /۱۴۴ میلیارد ریال در سال ۱۳۴۹ خواهد رسید که نسبت به سال گذشته ۳۲ درصد افزایش یافته است و این خود عامل مهمی در تأمین رشد اقتصادی مداوم و تحکیم زیربنای اقتصاد کشور می‌باشد.

بررسی ارقام پرداختهای بودجه عادی نشان می‌دهد که افزایش هزینه‌های جاری در سال ۱۳۴۹ به میزان ۷ درصد محدود شده است در حالی که رشد هزینه‌های مزبور در سال ۱۳۴۸ بالغ بر ۱۱ درصد بوده است.

با این ترتیب ایجاد محدودیت در رشد هزینه‌های جاری از یک سو و افزایش حجم اعتبارات عمرانی از سوی دیگر و همچنین ایجاد صرفه جوئی از طریق اعمال روش تخصیص اعتبار این امکان را برای دولت فراهم خواهد آورد که منابع بیشتری را برای اجرای طرحهای اقتصادی و اجتماعی اختصاص دهد و بالنتیجه برای نیل به هدفهای خود در جهت توسعه اقتصادی توفیق بیشتری حاصل نماید.

به منظور استحضار نمایندگان محترم از پرداختها و دریافتهائی که بموجب بودجه تقدیمی در سال ۱۳۴۹ بعمل خواهد آمد ذیلاً خلاصه‌ای از وضع بودجه عادی و عمرانی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

الف ـ دریافت‌ها

دریافتهای دولت به دو قسمت اصلی تقسیم گردیده است:

اول ـ درآمد برنامه کلاً بالغ بر ۳ /۱۴۴ میلیارد ریال است.
دوم ـ درآمدهای عادی که شامل درآمدهای عمومی و اختصاصی است.
۱- درآمدهای عمومی برابر ۸ /۱۲۶ میلیارد ریال پیش‌بینی شده است. این مبلغ شامل ۴ /۱۳ میلیارد ریال اعتبار طرحهای مستمر عمرانی نیز می‌باشد.
۲- درآمدهای اختصاصی کلاً به مبلغ ۱ /۱۴ میلیارد ریال پیش‌بینی شده است.

در لایحه تقدیمی درآمدهای عادی بشرح زیر می‌باشد:

بخش اول ـ مالیاتهای مستقیم.

بخش دوم ـ مالیاتهای غیرمستقیم.

بخش سوم ـ درآمدهای حاصل از انحصارات و اعمال تصدی دولت.

بخش چهارم ـ درآمد حاصل از خدمات دولت.

بخش پنجم ـ درآمدهای متفرقه و سایر منابع تأمین اعتبار.

بخش اول ـ مالیاتهای مستقیم

درآمد این بخش به مبلغ ۶ /۲۵ میلیارد ریال پیش‌بینی گردیده است که معادل ۳۳۳ میلیون ریال آن درآمد اختصاصی و بقیه درآمد عمومی است و نسبت به پیش‌بینی سال ۱۳۴۸ بیش از ۲۳ درصد افزایش یافته است.

نکته شایان توجه آنست که افزایش مالیاتهای مستقیم در سال ۱۳۴۹ به هیچ وجه ناشی از افزایش نرخ مالیات و یا وضع مالیات جدید نیست بلکه دولت امیدوار است که با بهبود کارآئی دستگاههای وصول کننده و رشد سریع درآمد ملی و توسعۀ اقتصادی کشور و استفاده بهتر و بیشتر از ظرفیت مالیاتی، امکان وصول رقم پیش‌بینی شده را فراهم آورد.

بخش دوم ـ مالیاتهای غیرمستقیم

مالیاتهای غیرمستقیم در سال ۱۳۴۹ جمعاً ۴ /۴۹ میلیارد ریال پیش‌بینی شده که ۲۹۴ میلیون ریال آن درآمد اختصاصی می‌باشد. درآمد عمومی این بخش نسبت به سال ۱۳۴۸ حدود ۱۶ درصد افزایش دارد که قسمت اعظم آن مربوط به عواید گمرک است.

بخش سوم ـ درآمدهای حاصل از انحصارات و اعمال تصدی دولت

پیش بینی درآمدهای این بخش بالغ بر ۲۸ میلیارد ریال است که ۶ /۲۷ میلیارد ریال آن درآمد عمومی می‌باشد، درآمدهای مزبور نسبت به سال ۱۳۴۸ در حدود ۲۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. قسمت عمدۀ این افزایش ناشی از بالارفتن درآمد نفت در سال ۱۳۴۹ است.

بخش چهارم ـ درآمدهای حاصله از خدمات دولت

پیش بینی شده است که درآمدهای حاصله از خدمات دولت در سال ۱۳۴۹ به مبلغ ۲ /۸ میلیارد ریال بالغ شود. از رقم فوق ۷ /۳ میلیارد ریال درآمد عمومی‌است که نسبت به سال قبل حدود ۱۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.

بخش پنجم ـ درآمدهای متفرقه و سایر منابع تأمین اعتبار

درآمدهای متفرقه و سایر منابع تأمین اعتبار در سال ۱۳۴۹ به مبلغ ۶/ ۲۹ میلیارد ریال پیش بینی شده است. از رقم فوق مبلغ ۶ /۸ میلیارد ریال آن درآمد اختصاصی سایر مؤسسات و ۴ /۱۳ میلیارد ریال اعتبار طرحهای مستمر عمرانی است.

طبق پیش‌بینی‌های منظور در لایحه تقدیمی منابع حاصل از فروش اوراق قرضه معادل ۷ میلیارد ریال است که در مقایسه با رقم مشابه در سال ۱۳۴۸ که برابر ۱۰ میلیارد ریال بود در حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است تذکر این نکته ضروری است که چون وجوه حاصله از فروش اوراق قرضه برای تأمین هزینه‌های بودجه کل کشور به مصرف می‌رسد، مآلاوجوه مزبور مجدداً وارد جریان اقتصاد کشور خواهد گردید و از قدرت خرید مردم نخواهد کاست.

ب ـ پرداختها

پرداختهای پیش بینی شده از محل درآمد عمومی‌جمعاً بالغ بر ۷ /۱۲۷ ریال است که پس از کسر مبلغ ۹۰۰ میلیون ریال صرفه‌جوئیهای ضمن اجرای بودجه خالص پرداختهای پیش‌بینی شده به مبلغ ۸ /۱۲۶ میلیارد ریال می‌رسد. این پرداختها در پنج بخش هزینه:

امور عمومی، امور دفاعی، امور اجتماعی، امور اقتصادی و هزینه‌های متفرقه دیون و وام‌ها توزیع شده است.

در توزیع اعتبارات میان سه بخش امور عمومی، امور دفاعی، امور اجتماعی و امور اقتصادی در عین توجه به هزینه‌های ضروری و اجتناب ناپذیر بخش امور عمومی، اولویت‌های بیشتری به بخش امور اجتماعی و اقتصادی داده شده است.

ضمناً برای آگاهی بیشتر نمایندگان محترم اعتبار طرحهای مستمر عمرانی و توزیع آن بین دستگاهها در سه سال مختلف برنامه چهارم عمرانی کشور معین شده و به قسمت آخر لایحه تقدیمی اضافه گردیده است. این تقسیم بندی موجب می‌گردد تا تصویر روشنی از عملیات و اقدامات دولت در سال ۱۳۴۹بدست آید و از این طریق نمایندگان محترم به سهولت خواهند توانست انواع هزینه‌ها و برنامه‌های دولت را مورد امعان نظر قراردهند.

پ ـ بودجه مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت

بودجه مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت به مبلغ ۸ /۱۳۴ میلیارد ریال بخشی از بودجه کل کشور را در سال ۱۳۴۹ تشکیل می‌دهد. اقدامات و فعالیتهای این مؤسسات علاوه بر مجموع دریافتها و پرداختهای آنها که در جداول تلفیقی منعکس شده در پیوست شمارۀ ۳ این لایحه نیز ذکر گردیده است.

ت ـ تغییرات در تبصره‌ها و عناوین و ارقام

ضمن بررسی تبصره‌های ضمیمه مادۀ واحده در پاره‌ای از آنها اصلاحات لازم بعمل آمد و نیز تبصره‌های ۲۲ و ۲۵ لایحه دولت از قسمت دائم منتزع و به تبصره‌های موقت منتقل گردید و تبصرۀ ۱۴ لایحه دولت که در قسمت تبصره‌های موقت منظور شده بود با التفات باینکه منطوق تبصره مذکور ناظر بر اجرای احکامی‌است که در اجرای بودجه هر سال باید مورد رعایت قرار گیرد و این امر در لایحه قانون محاسبات عمومی‌که در جریان تصویب مجلس شورای ملی است منظور گردیده حذف و بجای آن تبصرۀ ۱۴ در اجرای قانون تشکیل شورای آموزش و پرورش منطقه‌ای جزء تبصره‌های موقت مورد تصویب کمیسیون قرار گرفت.

تغییراتی که در ارقام و عناوین ضمن بررسی بعمل آمده بموجب شرحی است که ضمیمه گزارش باستحضار مجلس محترم شورای ملی می‌رسد.

ث ـ توصیه‌های کمیسیون

۱ـ در مورد توصیه‌هائی که ضمن گزارش بودجه سال ۱۳۴۸ بعمل آمده بود حقوق بازنشستگان شهربانی کل کشور به مأخذ ۲۵ درصد در تلو بودجه سال ۱۳۴۹ تأمین و در مورد اشتباه محاسبه حقوق نیز بنا به اظهار نمایندگان دولت اقداماتی بعمل آمده که بعلت عدم تکمیل اطلاعات و آمارهای لازم اتخاذ تصمیم به آینده موکول شده است و با توجه به مراجعات زیادی که در این باب بعمل آمده کمیسیون توصیه نمود که تا اواسط خرداد ماه ۱۳۴۹ گزارشی در این مورد به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تسلیم گردد.

۲ـ در مورد راه‌های فرعی و اصلی از طرف اعضاء کمیسیون و همچنین نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در توجیه اهمیت خطوط ارتباطی کشور و تأثیر آن در سطح کلی اقتصاد مملکت مذاکرات مفصل بعمل آمد و کمیسیون توصیه می‌نماید که با توجه امکانات و رعایت اولویت‌ها نظرات نمایندگان محترم مورد توجه قرار گیرد.

در خاتمه امید است که کوشش و مجاهدات دفتر بودجه در تنظیم بودجه سالانه کشور که خوشبختانه همواره رو به تکامل بوده است مورد عنایت نمایندگان محترم قرار گیرد.

مخبر کمسیون بودجه ـ دکتر سید یحیی بهبهانی.

لایحه قانون بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

مادۀ واحده ـ بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور شامل بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت و سایر مؤسسات کلاً از حیث درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر چهار صد و شش میلیارد و ششصد و شصت و دو میلیون و یکصد و نود و هشت هزار (۴۰۶۶۶۲۱۹۸۰۰۰) ریال و از حیث هزینه و سایر پرداختها بالغ بر چهار صد و شش میلیارد و ششصد و شصت و دو میلیون و یکصد و نود و هشت هزار (۴۰۶۶۶۲۱۹۸۰۰۰) ریال می‌باشد.

درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار که در جداول قسمت سوم این قانون تحت عنوان ((درآمد عمومی)) ذکر شده به مبلغ یکصد و بیست و شش میلیارد و هفتصد و نود و سه میلیون و نهصد و هشتاد و نه هزار (۱۲۶۷۹۳۹۸۹۰۰۰) ریال و هزینه‌ها و سایر پرداختهای از محل آن به مبلغ یکصد و بیست و شش میلیارد و هفتصد و نود و سه میلیون و نهصد و هشتاد و نه هزار (۱۲۶۷۹۳۹۸۹۰۰۰) ریال تصویب می‌گردد و به دولت اجازه داده می‌شود درآمدهای مذکور را وصول و هزینه‌های مستمر و غیر مستمر وزارتخانه و مؤسسات دولتی و همچنین کمکها و اعانات و اعتبارات سایر مؤسسات و ردیفهائی را که در جداول این قانون از محل درآمد عمومی منظور شده‌اند در حدود وصولی درآمدهای مذکور و براساس تخصیص اعتبار تعهد و با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تبصره‌های زیر پرداخت نماید.

درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و هزینه‌ها و سایر پرداختهای مربوط به برنامه چهارم عمرانی کشور و مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت و همچنین مؤسسات عام‌المنفعه و سایر مؤسسات موضوع ردیف ۴۰۱ به بعد قسمت پنجم این قانون بموجب قوانین و مقررات و اساسنامه‌های مربوط قابل وصول و مصرف خواهند بود.

  • تبصرۀ ۱ -

الف ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی می‌توانند درآمدهای اختصاصی خود را به مصارف مربوط برسانند که ضمن درآمدهای اختصاصی در بودجه کل کشور منظور و در حسابهای خزانه متمرکز شده باشد. وجوه درآمدهای مزبور به هر مبلغ که وصول شود طبق مقررات مربوط قابل مصرف خواهد بود و خزانه مکلف است بلافاصله پس از وصول درخواست از وزارتخانه یا مؤسسۀ ذیربط مبلغ لازم را در اختیار بگذارد.

ب ـ تمرکز وجوه حاصل از بابت سهم آموزش و پرورش و سهم بهداری و سهم کتابخانه‌های عمومی از درآمد شهرداریها و درآمد اختصاصی دانشگاهها و دانشکده‌ها و بیمارستانهای آموزشی و مؤسسات آموزشی و کتابخانه‌ها و موزه‌ها و بناهای تاریخی و درآمدهای محلی که بوسیله انجمن‌های بهداری از منابع غیردولتی تحصیل می‌شود و درآمد حق‌السهم صاحبان دفاتر اسناد رسمی‌و درآمدهای مندرج در ردیف ۵۲۰۱ درآمدها در خزانه الزامی‌نیست. دستگاهها و مؤسسات موضوع این بند موظفند برای وجوه مزبور در یکی از بانکهای دولتی و درصورت نبودن بانک دولتی در یکی از بانکهای دیگر افتتاح حساب و درآمد حاصل را به حساب مزبور بلافاصله منتقل نمایند.

پ ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی موظفند حساب کلیه درآمدهای اختصاصی خود را از هر منبعی که باشد و هزینه‌هائی را که از محل آن صورت می‌گیرد هر سه ماه یک بار به وزارت دارائی و دفتر بودجه ارسال دارند.

  • تبصرۀ ۲ -

الف- کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد هزینه و یا برنامه‌های هر دستگاه از محل درآمد عمومی نامیزان ده درصد با موافقت نخست وزیر و مازاد بر آن برای یک بار با موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط براینکه در جمع اعتبارات دستگاه از محل درآمد عمومی‌تغییری حاصل نشود.

ب ـ کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد هزینه و یا برنامه‌های وزارت جنگ از محل درآمد عمومی‌تا میزان ده درصد در اختیار وزارت جنگ از محل درآمد عمومی تا میزان ده درصد در اختیار وزارت جنگ و مازاد بر آن برای یک بار با موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط براینکه در جمع اعتبارات وزارت مزبور از محل درآمد عمومی‌تغییری حاصل نشود.

  • تبصرۀ ۳ـ تنخواه گردان خزانه نزد بانک مرکزی ایران در سال ۱۳۴۹ تا میزان شش هزار میلیون (۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال خواهد بود.
  • تبصرۀ ۴ـ دیون بلا محل هر یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی که ضمن مبلغ مندرج در بودجه مؤسسات فوق تحت عنوان دیون منظور است و همچنین مبلغ مندرج در ردیف ۵۱۱۰۳ بخش پنجم هزینه تحت عنوان هزینه‌های پیش بینی نشده پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی با رعایت مقررات قابل پرداخت است.
  • تبصرۀ ۵ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود مطالبات پیمانکاران ساختمانهائی که اعتبار اولیه آنها در سنوات گذشته از محل پذیره نفت و صدی سه فرهنگ و بهداشت و وجوه اهدائی نیکوکاران تأمین شده و تا آخر سال ۱۳۴۸ پرداخت نگردیده و همچنین مطالبات پیمانکاران ساختمانهائی که در سنوات گذشته از محل اعتبارات اختصاصی سازمان‌های دولتی احداث گردیده و بعلت انتقال درآمدهای اختصاصی مذکور به درآمد عمومی‌کل کشور تا آخر سال مزبور پرداخت نشده است از محل اعتبار ردیف ۵۲۲۰۲ بخش پنجم هزینه بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور پرداخت نماید.
  • تبصرۀ ۶ـ مبلغ مندرج در تبصرۀ ۱۳ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۶ از بیست و هشت میلیون (۲۸۰۰۰۰۰۰) ریال به بیست و هشت میلیون و هفتصد و شصت و شش هزار و چهارصد و بیست و هشت (۲۸۷۶۶۴۲۸) ریال اصلاح می‌شود و مابه‌التفاوت تا پایان سال ۱۳۴۹ طبق تبصرۀ مذکور قابل تعهد و هزینه خواهد بود.
  • تبصرۀ ۷ـ به دفتر بودجه اجازه داده می‌شود اعتبارات مربوط به آن قسمت از دستگاه‌های پخش صدا را که در سال ۱۳۴۹ از وزارت پست و تلگراف و تلفن به وزارت اطلاعات منتقل می‌شود از بودجه وزارت پست و تلگراف و تلفن کسر و به بودجه وزارت اطلاعات اضافه نماید.

دفتر بودجه موظف است این نقل و انتقالات را بلافاصله به اطلاع کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برساند.

  • تبصرۀ ۸ـ به وزارت اطلاعات اجازه داده می‌شود در سال ۱۳۴۹ درآمدهای مربوط به آگهی‌های تجارتی شبکه رادیوئی کشور را بدون رعایت قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی وصول مازاد بر یکصد و سی میلیون (۱۳۰۰۰۰۰۰۰) ریال مندرج در ردیف ۳۴۰۶ قسمت سوم این قانون را جزو درآمد اختصاصی خود منظور نماید. نحوۀ وصول درآمد مذکور در فوق و همچنین نحوۀ مصرف مازاد بر یکصد و سی میلیون (۱۳۰۰۰۰۰۰۰) ریال طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که بوسیله وزارت اطلاعات پیشنهاد و پس از موافقت وزارت دارائی به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
  • تبصرۀ ۹ـ به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود در صورتیکه در اعتبارات مصوب بودجه سال ۱۳۴۸ وزارت جنگ صرفه‌جوئی‌هائی وجود داشته باشد تا مبلغ دویست و شش میلیون و یکصد و دوازده هزار (۲۰۶۱۱۲۰۰۰) ریال بابت تفاوت بها و استهلاک مربوط به ساخت اسلحه و مهمات خریداری شده برای ارتش شاهنشاهی در سالهای ۱۳۴۴ و ۱۳۴۵ و ۱۳۴۶ را به سازمان صنایع نظامی‌پرداخت نماید.
  • تبصرۀ ۱۰ـ به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود معادل مبلغ هشتاد میلیون (۸۰۰۰۰۰۰۰) ریال که از بابت ارزش وسایل و لوازم و خواربار دانش‌آموزان و دانشجویان ژاندارمری کل کشور و سایر سازمانهای دولتی دریافت داشته است در سال ۱۳۴۹ برای خرید و جایگزین کردن وسایل و لوازم و خواربار مصرف شده به مصرف برساند.
  • تبصرۀ ۱۱ـ به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود معادل هفتصد و بیست و هشت میلیون و یکصد و بیست و هفت هزار (۷۲۸۱۲۷۰۰۰) ریال از اعتبارات برنامۀ ((اموال غیر منقول و ساختمان)) (۲۱۴۰۰) و معادل چهل و سه و هفتصد هزار (۴۳۷۰۰۰۰۰) ریال از اعتبارات برنامه ((تهیه و تولید نوسازی و بازرسی اساسی)) (۲۱۳۰۰) بودجه مصوب سال ۱۳۴۸ خود را برای توسعه و تکمیل فرودگاهها و ساختمانهای ضروری که قرارداد مربوط به آنها تا آخر سال ۱۳۴۸ منعقد شده است تا آخر سال ۱۳۴۹ به تدریج که قرارداد مربوط اجرا می‌شود پرداخت نماید.
  • تبصرۀ ۱۲ـ به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود که مبلغ سی میلیون و یکصد هزار (۳۰۱۰۰۰۰۰) ریال از محل مانده اعتبارات سال ۱۳۴۷ خود را به منظور جبران تفاوت نرخ برنج تعهد و به سازمان تعاون مصرف کارد نیروهای مسلح شاهنشاهی پرداخت نماید.
  • تبصرۀ ۱۳ـ به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود تا مبلغ سیصد و هفتاد و پنج میلیون و هشتصد و هفتاد و پنج هزار (۳۷۵۸۷۵۰۰۰) ریال بابت قسمتی از هزینه‌های ریالی طرح توسعه نیروی هوائی که در بودجه سال ۱۳۴۹ وزارت جنگ منظور شده است بدون رعایت مقررات قانون محاسبات عمومی و آئین‌نامه معاملات دولتی مصرف نماید.
  • تبصرۀ ۱۴ـ به دولت اجازه داده می‌شود در اجرای قانون تشکیل شورای آموزش و پرورش منطقه‌ای در هر منطقه که شورای مزبور تشکیل بشود باقیمانده اعتبارات عمومی متعلق به آن منطقه را از مواد مختلف بودجه وزارت آموزش و پرورش بموجب اصلاح بودجه‌ای که در هر مورد به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید کسر و طبق مقررات مادۀ ۴ قانون مزبور بصورت کمک در اختیار وزارت آموزش و پرورش بگذارد تا به منطقه مربوط ابلاغ کند.
  • تبصرۀ ۱۵ـ اعتبار طرحهای مستمر عمرانی موضوع قسمت هشتم این قانون (که در بودجه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی بعنوان جزئی از هزینه‌های از محل درآمد عمومی منظور شده است) از محل درآمد برنامه تأمین و وجوه مربوط (موضوع ردیف ۵۳۰۱ قسمت سوم این قانون) در اختیار وزارت دارائی گذاشته خواهد شد تا بر طبق مقررات مربوط به طرحهای مزبور و براساس ضوابطی که سازمان برنامه تعیین می‌کند به مصرف برسد.
  • تبصرۀ ۱۶ـ در اجرای قانون اجازه انتقال مروجین دستگاه ترویج خانه‌داری از وزارت آبادانی و مسکن به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی دفتر بودجه مکلف است کلیه اعتبارات و بودجه مربوط به مروجین و ترویج خانه داری را که در اعتبارات سال ۱۳۴۹ وزارت آبادانی و مسکن منظور شده است از بودجه و اعتبارات وزارت آبادانی و مسکن کسر و به بودجه و اعتبارات وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی اضافه کند.
  • تبصرۀ ۱۷ـ اعتبار مندرج در ردیف ۱ /۱۲۹ قسمت پنجم این قانون مربوط به ((کمک به دانشگاهها و مؤسسات عالی آموزشی)) با تصویب نخست وزیر قابل پرداخت خواهد بود.
  • تبصرۀ ۱۸ـ اعتباری که در ردیف ۱ /۱۴۷ قسمت پنجم این قانون بعنوان ((حق‌الکشف کاشفین مواد مخدره و پاداش مأمورین)) منظور شده است به موجب آئین‌نامه‌ای که بنا به پیشنهاد وزارت کشور و وزارت دارائی تنظیم و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد، به مصرف خواهد رسید.
  • تبصرۀ ۱۹ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود تا معادل ششصد میلیون (۶۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال موضوع ردیف ۴۴۱۴ قسمت سوم این قانون از درآمد سازمان بنادر و کشتی رانی را در سال ۱۳۴۹ به درآمد عمومی‌کشور منظور نماید.
  • تبصرۀ ۲۰ـ در شهرهائی که قانون نوسازی و عمران شهری به مرحله اجرا گذارده شده یا می‌شود در صورتیکه در میزان سهمیه بهداری و تربیت بدنی و پیش‌آهنگی و پیکار با بی‌سوادی کاهشی حاصل شود شهرداریها مکلفند مابه‌التفاوت را تا میزان سال قبل از اجرای قانون مذکور از محل درآمد نوسازی و عمران شهری تأمین و پرداخت نماید.
  • تبصرۀ ۲۱ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود با اطلاع دفتر بودجه معادل آن قسمت از حقوق کارمندان غیر رسمی‌که در اجرای مرحله اول قانون استخدام کشوری جزو مزایای موقت شغل قرار می‌گیرد از اعتبار ماده یک بودجه وزارتخانه یا مؤسسه دولتی مربوط کسر و به مادۀ ۲ اضافه نماید و تغییرات حاصله باید به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی گزارش شود.

((تبصره‌هائی که تا ملغی نشده به قوت خود باقی است))

  • تبصرۀ ۲۲ -

الف ـ از اول سال ۱۳۴۹ مبلغ سه هزار و ششصد (۳۶۰۰) ریال مندرج در بند (د) تبصرۀ ۱۲ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور به چهار هزار (۴۰۰۰) ریال برابر حقوق پایه یک گروه یک جدول مادۀ ۳۲ قانون استخدام کشوری مصوب ۳۱ /۳ /۱۳۴۵ افزایش داده می‌شود و مشمول تغییرات آتی آن نیز خواهد بود. به افزایش مذکور کسور بازنشستگی موضوع تبصرۀ ۷۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور تعلق نمی‌گیرد.

ب ـ از اول سال ۱۳۴۹ به حقوق وظیفه از کار افتادگی و حقوق بازنشستگی خدمتگزاران جزء رسمی‌که تا آخر اسفند ماه ۱۳۴۶ بازنشسته شده‌اند و از صندوق بازنشستگی کشوری حقوق دریافت می‌کنند در صورتیکه مشمول افزایش حقوق موضوع بند (د) تبصرۀ ۱۲ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور نبوده‌اند بیست درصد اضافه و از محل درآمد صندوق مزبور پرداخت خواهد شد. به افزایش مذکور کسور بازنشستگی موضوع تبصرۀ ۷۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور تعلق نمی‌گیرد.

  • تبصرۀ ۲۳ـ به دولت اجازه داده می‌شود در اجرای مفاد تبصرۀ ۳۴ قانون بودجه سال ۱۳۴۶ و تبصرۀ ۱۳ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور مبالغی را که تا پایان سال ۱۳۴۸ پرداخت شده و یا باید پرداخت شود و همچنین مبالغی را که در سالهای آینده پرداخت خواهد شد از محل فروش اوراق قرضه (موضوع قانون انتشار اسناد خزانه و اوراق قرضه مصوب سال ۱۳۴۸) تأمین نماید.
  • تبصرۀ ۲۴ـ عبارت ((یا بازنشستگی)) به قسمت آخر تبصرۀ ۱۷ متمم بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور بعد از عبارت ((صندوق بیمه)) اضافه می‌شود.
  • تبصرۀ ۲۵ـ به اداره کل گمرک اجازه داده می‌شود همه ساله اعتبار دو دست لباس (زمستانی و تابستانی) متحدالشکل برای هر یک از کارکنان خود در بودجه مربوط منظور که به تشخیص اداره کل گمرک در اختیار آنان گذارده شود.

کارکنان گمرک باید در مواقع خدمت الزاماً از لباس مذکور استفاده نمایند.

تغییرات در عناوین و ارقام

الف ـ تغییر در ارقام

۱ـ مبلغ منظور در ستون ۴ صفحه ۱ قسمت دوم (جداول تلفیقی) مقابل ردیف ۳ـ ۵ به عنوان ((فروش اوراق قرضه دفاعی)) به مبلغ ۹۰۰۰ میلیون ریال حذف و به رقم ۲۳۷۰۰ میلیون ریال که در همین ستون در مقابل ردیف ۲ـ۵ به عنوان ((استفاده از سیستم بانکی شامل اوراق قرضه عمرانی)) منظور شده اضافه شد و مبلغ ۲۳۷۰۰ میلیون ریال به ۳۲۷۰۰ میلیون ریال تغییر یافت.

۲ـ در قسمت سوم صفحه ۳۰ شمارۀ طبقه بندی ۴۳۱۰ با عنوان ((دانشکده پزشکی و بیمارستانها)) به ذیل شمارۀ طبقه بندی ۴۳۰۹ با عنوان ((دانشگاه تهران)) اضافه گردید و رقم منظور در مقابل شمارۀ طبقه بندی ۴۳۰۹ به دو رقم تفکیک شد که در برابر شمارۀ طبقه بندی ۴۳۰۹ مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال و در مقابل شماره طبقه بندی ۴۳۱۰ مبلغ ۵۸۲۲۲۰۰۰ ریال منظور گردید.

۳ـ رقم منظور در قسمت چهارم صفحه ۱۷ در ستون از محل درآمد عمومی‌سال ۱۳۴۹ در مقابل شمارۀ طبقه بندی ۲۱۰۰۰ با عنوان ((وظیفه اول ـ دفاع ملی)) که به اشتباه مبلغ ۴۱۵۲۴۴۴۳۰۰۰ ریال چاپ شده به مبلغ ۵۱۵۲۴۴۴۳۰۰۰ ریال برابر رقم جمع اصلاح شد.

۴- در قسمت چهارم صفحه ۶۰ در ستون ۶ مقابل ردیف ۴۴۵۰۰ با عنوان ((برنامه ایجاد و توسعه صنایع غذائی)) مبلغ ۱۱۹۱۱۸۰۰۰ ریال که به اشتباه چاپ شده حذف گردید.

۵ـ در قسمت پنجم صفحه ۸۲ اعتبار سال ۱۳۴۹ از محل درآمد عمومی‌ردیف ۴۱۳ از مبلغ یکصد و بیست میلیون (۱۲۰۰۰۰۰۰۰) ریال به مبلغ یکصد و چهل میلیون (۱۴۰۰۰۰۰۰۰) ریال افزایش می‌یابد و عنوان آن نیز بشرح زیر اصلاح شد.

((سازمانهای خیریه و عام المنفعه‌ای که تحت ریاست عالیه علیا حضرت شهبانوی ایران انجام می‌نماید. (اعانه)

۶ـ در قسمت پنجم صفحه ۲۶ ردیف ۱ /۱۳۳ با عنوان ((دانشکدۀ پزشکی و بیمارستانها)) (کمک) به ذیل ردیف ۱۳۳ اضافه و ارقام آن بشرح زیر تفکیک و تعیین شد.

سال دانشکده تهران (کمک) دانشکده پزشکی و بیمارستانها (کمک) جمع
۱۳۴۷ (از محل درآمد عمومی) ۷۹۸۳۲۴۰۰۰ ریال ۷۲۶۱۶۰۰۰۰ ریال ۱۵۲۴۴۸۴۰۰۰ ریال
۱۳۴۸ (از محل درآمد عمومی) ۹۰۱۰۷۴۰۰۰ ریال ۸۰۶۵۶۰۰۰۰ ریال ۱۷۰۷۶۳۴۰۰۰ ریال
۱۳۴۹ (از محل درآمد عمومی) ۹۵۱۷۸۲۰۰۰ ریال ۸۷۶۵۶۰۰۰۰ ریال ۱۸۲۸۳۴۲۰۰۰ ریال
۱۳۴۹ (از محل درآمد اختصاصی) ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال ۵۸۲۲۲۰۰۰ ریال ۶۸۲۲۲۰۰۰ ریال
۱۳۴۹ (از محل درآمد برنامه) ۲۹۲۲۹۰۰۰۰ ریال ــــ ۲۹۲۲۹۰۰۰۰ ریال
جمع سال ۱۳۴۹ ۱۲۵۴۰۷۲۰۰۰ ریال ۹۳۴۷۸۲۰۰۰ ریال ۲۱۸۸۸۵۴۰۰۰ ریال

۷ـ در بخش پنجم هزینه (هزینه‌های متفرقه، دیون و وامها) اصلاحات زیر بعمل آمد:

الف ـ پس از ردیف ۵۱۱۱۰ (قسمت چهارم ـ صفحه ۷۶) ردیف‌های زیر اضافه شد و مبالغ آن در ستون درآمد عمومی منظور گردید.

((۵۱۱۱۱ـ بازپرداخت وام دریافتی از محل فروش اسناد خزانه برای سرمایه گذاری در شرکت سهامی شیلات جنوب چهل میلیون (۴۰۰۰۰۰۰۰) ریال))

((۵۱۱۱۲ـ استرداد مالیات سال ۱۳۴۸ شرکت سهامی‌باطری سازی نیرو شصت میلیون (۶۰۰۰۰۰۰۰) ریال))

ب ـ اعتبار ردیف ۵۳۱۱۰ (قسمت چهارم ـ صفحه ۸۱) که تحت عنوان ((بدهی سازمان غله کشور)) در لایحه منعکس گردیده حذف شد و این اعتبار به اعتبار ردیف ۲۰۱ (قسمت پنجم ـ صفحه ۵۸) که تحت عنوان ((سازمان غله کشور)) (کمک) منظور شده است انتقال یافت و رقم ردیف اخیرالذکر از سیصد و چهل و پنج میلیون و یکصد و سی و هشت (۳۴۵۱۳۸۰۰۰) ریال یه ششصد و شصت میلیون و ششصد و هفتاد و دو هزار (۶۶۰۶۷۲۰۰۰) ریال افزایش داده شد.

۸ـ در قسمت پنجم صفحۀ ۴۰ پس از ردیف ۱ /۱۶۰ ردیف جدیدی با شمارۀ ۲ /۱۶۰ و عنوان ((مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی)) (کمک) اضافه می‌شود و ارقام آن نیز عیناً ارقامی است که در مقابل ردیف ۴۱۸۰۰ به عنوان ((تحقیق و بررسی)) در ذیل ردیف ۱۶۰ ((وزارت منابع طبیعی)) منعکس شده است.

ب ـ تغییر در عناوین

۱ـ در جداول تلفیقی قسمت دوم صفحات ۱ و ۲ اصلاحات زیر بعمل آمد:

الف ـ عنوان ردیف ۲ـ ۵ در صفحه ۱ بشرح زیر اصلاح و تکمیل شد:

((استفاده از سیستم بانکی شامل اوراق قرضه عمرانی))

ب ـ کلمه ((دفاعی)) به آخر عنوان ردیف ۳ـ۵ در همین صفحه اضافه می‌گردد و عنوان کامل آن بشرح زیر است:

((فروش اوراق قرضه دفاعی))

پ ـ عنوان ردیف ۴ـ۵ در صفحه ۲ بشرح زیر اصلاح گردید:

((بازپرداخت سایر وامها و ۲ میلیارد ریال اوراق قرضه))

۲ـ در صفحه ۳۰ قسمت سوم لایحه در ذیل شماره طبقه بندی ۴۳۰۹ شمارۀ طبقه‌بندی ۴۳۱۰ با عنوان ((دانشکده پزشکی و بیمارستانها)) اضافه شد و ارقام ستون درآمد اختصاصی نیز بشرحی که در تغییر ارقام آمده است اصلاح گردید.

۳ـ در صفحه ۳۵ قسمت سوم لایحه در مقابل شماره طبقه بندی ۴۴۰۹ عبارت زیر جایگزین عبارت قبلی گردید:

((وزارت منابع طبیعی (عوارض و درآمد حاصل از جنگلها و مراتع و حق الارض و بهره مالکانه از منابع ملی شده)))

۴ـ در قسمت پنجم صفحه ۲۶ ردیف ۱ /۱۳۳ با عنوان ((دانشکده پزشکی و بیمارتسانها)) (کمک) ذیل ردیف ۱۳۳ ((دانشگاه تهران)) (کمک) اضافه گردید و ارقام آن بشرحی که در تغییر ارقام آمده است اصلاح و تفکیک شد و تغییرات لازم از لحاظ عنوان در سایر قسمتهای لایحه بعمل آمد. عبارت چاپ شده در ذیل صفحه ۲۶ قسمت پنجم نیز حذف گردید.

۵ـ در قسمت چهارم صفحه ۲۴ و قسمت پنجم صفحه ۹۲ عنوان ((کمیته ملی پیکار با بیسوادی)) به ((کمیته ملی پیکار جهانی با بیسوادی)) تغییر یافت.

۶ـ در قسمت چهارم صفحه ۵۰ و قسمت پنجم صفحه ۴۲ عبارت ((و سود بازرگانی)) بعنوان ((حقوق و عوارض گمرکی لوازم وارده برای سیلوها و تعهدات)) بعد از کلمه ((گمرکی)) اضافه شد.

۷ـ در قسمت پنجم صفحه ۵۹ و قسمت چهارم صفحه ۴۴ بعنوان ((حقوق گمرکی گوشت وارده وسیله سازمان گوشت)) کلمه و ((و عوارض)) بعد از کلمه ((حقوق)) اضافه شد.

۸ـ در قسمت چهارم صفحه ۷۵ عنوان ((اعتبار سری)) به ((اعتبار سری دولت)) اصلاح گردید.

۹ـ در قسمت پنجم صفحه ۸۳ کلمه ((کمک)) به آخر عنوان ((بهای شیر ـ انجمن ملی حمایت کودکان)) اضافه شد.

۱۰ـ در قسمت پنجم صفحه ۸۸ کلمه ((کمک)) به آخر عنوان ((هزینه‌های مربوط به اعزام قهرمانان به مسابقات آسیائی ۱۹۷۰ بانکوک)) اضافه شد.

۱۱ـ در قسمت ششم صفحه ۴ نام دستگاه از ((سازمان همکاریهای عمران منطقه‌ای)) به ((همکاری عمران منطقه‌ای)) تغییر یافت.

سایر ارقام و عناوین مربوط به موارد فوق در جداول منظور در قسمتهای دیگر لایحه به همین ترتیب و به تبع تغییرات فوق اصلاح می‌شوند.

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است، آقای دکتر بهبهانی بفرمائید.

دکتر بهبهانی (مخبر کمیسیون بودجه) ـ در قسمت چهارم صفحه ۴۸ سازمان عمران دشت قزوین است که کلمه ((دشت)) افتاده این جزو اصلاحات بوده ولی چاپ نشده است خواهش می‌کنم اصلاح شود.

رئیس ـ اصلاح می‌شود، در کلیات لایحه آقای مهندس بهبودی بعنوان مخالف صحبت می‌کنند، بفرمائید.

دکتر مهندس بهبودی ـ امروز مصادف با روز بزرگ تاریخی سوم اسفند است در عظمت این روز تاریخی که مبنای تاریخ معاصر ایران است لیدران محترم فراکسیون‌های پارلمانی به نمایندگی ملت ایران مطالبی بعرض مجلس شورای ملی رسانیدند که من چیزی به آن بیانات اضافه نمی‌کنم فقط تصادف امروز را با روزی که بودجه ۴۰۰ میلیاردی دولت که یکی از عظیم‌ترین بودجه‌های نیم قرن مملکت است مطرح می‌شود به فال نیک می‌گیرم (احسنت) هم از نقطه نظر حزب مردم به فال نیک می‌گیرم و امیدوارم خداوند توفیق عنایت فرماید که تا سال آینده ما بهتر بتوانیم اقلیتی و وظیفه نظارتی را که بر اعمال دولت اکثریت داریم انجام دهیم و هم برای دولت به فال نیک می‌گیرم و از خداوند متعال مسئلت می‌کنم که دولت را در انجام این خدمت که بصورت آرزوی خود در بودجه ۴۰۰ میلیاردی تقدیم نمایندگان محترم مجلس کرده موفق بدارد جناب آقای نخست وزیر در موقعی که بودجه خودشان را تقدیم مجلس شورای ملی می‌فرمودند چنین بیان فرمودند ((از لحاظ اقتصادی بدنبال موفقیتهای سالهای اخیر رشد اقتصادی در سال ۱۳۴۸ در شرایط ثبات نسبی قیمتها و حفظ موازنه پرداخت‌ها در حدود ۱۲ درصد پیش بینی می‌شود و اقتصاد کشور طبق برنامه و در مواردی بیش از برآوردها با گسترش کیفی و کمی‌خود توسعه می‌یابد)) بنده اینجا می‌خواهم عرض کنم اعم از اینکه رشد اقتصادی ۱۲ درصد بوده یا نبوده اعم از اینکه ثبات نسبی قیمتها که در کمتر کشوری بود در کشور ما بود یا نبود بزرگترین پدیده و بزرگترین موهبتی که رهبر عالیقدر ملت ایران به ملت ایران اعطا فرمودند آن آزادی بیان و آزادی عقیده و آزادی گفتار است و آنچنان ملت ایران را شکرگذار شخص رهبر عالیقدر کرده است که این رشدهای اقتصادی و این ثبات قیمتها در برابر این آزادی‌ها چیز ناچیزی است من موقعی بارزش این آزادی‌ها پی بردم که در چند قدمی‌مرزهای مملکت به صرف مظنون بودن از اشخاص که با دستگاه حکومت مخالفند آنها را بدار آویزان می‌کنند (صحیح است) و من و رفقایم و هم‌مسلکانم ۵ سال است با بودجه‌های آقای هویدا مخالف می‌کنیم ۵ سال است از رویه اداره امور مملکت ایشان انتقاد می‌کنیم ولی ملاحظه می‌فرمائید که ما را بدار نیاویخته‌اند (صحیح است) این بزرگترین نعمتی است که مردم این سرزمین دارند نعمت آزادی، آزادی بیان، آزادی عقیده و گفتار، بشر آزاد به دنیا آمده و آزاد باید زندگی کند و این آن چیزی است که رهبر عالیقدر ایران به ملت ایران عنایت فرمودند و ما قدر این آزادی را خوب میدانیم (صحیح است ـ احسنت) جناب آقای نخست وزیر امروز من و سایر هم‌مسلکانم با دید دیگری به بودجه شما می‌نگریم ما آنچه گفتنی بوده است آنچه انتقاد داشتیم بعرض مجلس شورای ملی رسانده‌ایم حال کار ندارم که به عرایض ما توجه شده است یا نشده است امسال برای هم آهنگ بودن با وحدت ملی ما با دید سازندگی بودجه شما را بررسی کردیم (احسنت) و انتقادهای سازنده خود را بعرض مجلس شورای ملی خواهیم رساند زیر آنجائی که پای مصالح مملکت در کار است بارها مجلس شورای ملی نشان داده است که بین اقلیت و اکثریت فرقی نیست و همه برادر وار حافظ منافع حافظ حیثیت و حافظ شرافت مردم این سرزمین هستند (احسنت) مردمی که در واحد جغرافیائی ایران زندگی می‌کنند در برابر شرافت ملی در برابر میهن خود در برابر مقدسات ملی خود همه در حکم تن واحدی هستند بنابر این نمایندگان این جماعت نیز در یک چنین مواقعی حکم واحدی دارند و هیچ وقت همانطوری که کراراً نشان داده‌ایم بین اقلیت و اکثریت اختلافی در هنگام طرح مصالح ملی نیست (احسنت) جناب آقای نخست وزیر شما که از این احساسات ملی بیش از هر کس واقف هستید شما که بهتر از هر کس این احساسات ملی را می‌شناسید من از شما گلایه دارم فرمایشات شما را در حزب ایران نوین در روزنامه‌ها خواندم بیانات وزیر خارجه شما را هم متأسفانه در روزنامه‌ها خواندم می‌خواستم بعرض شما برسانم که شما نخست وزیر ایران هستید و مطلبی که مربوط به ملت ایران بیان می‌فرمائید باید در خانه ملت ایران یعنی در این محل مقدس بفرمائید (صحیح است) نه اینکه آن بیانات اساسی و اصولی را که باعث افتخار هر فرد ایرانی است در جمع کوچکتری و در خانه کوچکتری که نامش حزب است بیان بفرمائید شما در وهله اول نخست وزیر ایران هستید در وهله اول نخست وزیر ایران هستید در وهله دوم رئیس حزب ایران نوین، و وظیفه اصلی خود را اگر انجام می‌فرمودید ما اقلیت را که در این مسائل با شما هم‌صدا بودیم ممنون می‌کردید و متشکرتر فرموده بودید (رضوی ـ اینجا هم گفتند یادتان رفته) به آن شدتی که در حزب گفتند در اینجا بیان نفرمودند من سؤال می‌کنم این تمرکز قوا در مرز ایران این هیاهوها این سر و صداها این تبلیغات ناشیانه (یک نفر از نمایندگان ـ و دروغ) و این هتک حرمت‌ها برای چیست؟ و تا کی ما خود را باید مقید به الفاظ سیاسی بکنیم و در چهار چوب مسائل سیاسی جوابگو باشیم من روزنامه و مجلات و کتابهای زیادی می‌خوانم در بودجه‌های گذشته ملاحظه فرمودید که همیشه استناد به مطالب و نوشته‌های روزنامه می‌کردم و انتقادهای را از آنجا شروع می‌کردم به رادیوهای خارجی اعم از اینکه مربوط به دوستان ایران باشد و اعم از اینکه مربوط به منافقین ایران باشد گوش می‌دهم من می‌خواهم از دولت بپرسم در برابر اراجیفی که رادیوهای بیگانه منتشر می‌کنند تا کی باید سکوت کرد تا کی باید با جملات سیاسی جوابگو و پاسخگو باشیم رادیوهای منافقین ما داد و بیداد راه انداخته‌اند که بودجه نظامی‌دولت ایران سنگین است برای ما دایه‌های دلسوزتر از مادر شده‌اند و ادعا می‌کنند پولهائی را که ما باید در راه ساختن دبستان و بیمارستان صرف کنیم برای تقویت بنیه دفاعی خودمان خرج می‌کنیم و به ما خرده می‌گیرند و ادعا می‌کنند که ۶۴ درصد از بودجه مملکتی ما صرف هزینه‌های دفاعی مملکت می‌شود در انگلستان کتابی منتشر شده که حتماً اعضای هیئت محترم دولت مخصوصاً شخص نخست وزیر و همکاران محترم من دیده‌اند بنام States man hands Books که مطالعه کرده‌اید ارقام و آمار جالبی از همه دنیا دارد مجله دیگری هم در لندن منتشر می‌شود از طرف مؤسسه مطالعاتی مسائل استراتژیکی بنام میلیمتری بالانس Militaly Balance در این مجله آمار داد است کشوری که ادعا می‌کند و به ما ایراد می‌گیرد که چرا چهارده درصد از بودجه مملکت را صرف هزینه‌های دفاعی می‌کنید ۳ /۳۳ درصد از بودجه مملکتی خود را صرف هزینه‌های نظامی‌می‌کند برای او اشکالی ندارد ولی برای ما که چهارده درصد از بودجه خود را برای برقرار داشتن پرچمی‌که دو هزار و پانصد سال است در آسیا بر فراز آسمانها به اهتزاز درآمده است خرج می‌کنیم ایراد دارد اما برای مملکت نوخاسته‌ای که چند سالی بیش نیست که ادعا می‌کند مستقل است و من در این ادعا هم مشکوکم (یک نفر از نمایندگان ـ همه مشکوکند، مطمئن باشید) اگر ۳ /۳۳ درصد از بودجه مملکتی خود را خرج بودجه دفاعی می‌کند بحق است (دکتر مدرسی ـ مساحت کشورش را هم بگوئید) عرض می‌کنم چهارده درصدی که ما خرج بنیه دفاعی می‌کنیم با ۳ /۳۳ درصدی که کشور دیگر خرج می‌کند یک اختلاف اساسی دارد ما اسلحه‌ها و مهمات جنگی خود را از کشورهای سرمایه‌داری خریداری می‌کنیم و قیمت اسلحه‌های ما در بورس‌های بین‌المللی مشخص است قیمت یک هواپیمای فانتوم نرخ بین‌المللی دارد و کسی نمی‌تواند پرده پوشی کند و قیمت واقعی آنرا عرضه نکند ولی قراردادهای کشورهائی که ۳ /۳۳ درصد از بودجه مملکتی را خرج بنیه دفاعی می‌کنند با کشورهائی است که بعد از آن قراردادها قراردادهای سری هم بسته است که در آن قراردادهاست که نحوه پرداخت نحوه بازپرداخت و قیمت اسلحه مشخص شده است یک میگ جنگی در بورسهای بین‌المللی قیمت مشخصی ندارد آنهائی که سالها فریاد می‌زدند با استعمار و استثمار می‌خواهند مبارزه کنند از طریق دیگری و با فروش اسلحه‌ها به قیمتهای دلخواه خودشان و با قراردادهای سری که منعقد می‌کنند در استعمار و استثمار ملتها اقدام کرده‌اند من به بودجه دولت جناب آقای هویدا از نقطه نظر کمی‌بودجه دفاعی مملکت معترضم (صحیح است) و آنرا با حیثیت مملکت ایران برابر نمیدانم من سؤال می‌کنم چرا در سال ۱۹۶۸ هر فرد عراقی ۲۷ دلار خرج هزینه دفاعی خود کرده است و ایرانی باید فقط ۱۶ دلار خرج کند ما می‌خواهیم در این دنیا با شرف زندگی کنیم ما حاضر نیستیم خرج کمتری بکنیم هزینه کمتری داشته باشیم ولی بلندگوهای خارجی دایه‌های دلسوزتر از مادر بشوند و دستگاههای تبلیغاتی ما هم خاموش بمانند و جواب ندهند (حیدر صائبی ـ جواب ابلهان خاموشی است) خیر اینطور نیست جناب آقای نخست وزیر عرض کردم من با بودجه دفاعی شما مخالفم زیرا کشور مصر هم اکنون ۸ /۱۰ درصد از درآمد ملی خودش را صرف هزینه‌های نظامی‌می‌کند کشور سوریه ۴ /۱۰ درصد از درآمد ملی خودش را صرف هزینه‌های نظامی‌می‌کند کشور عراق ۳ /۱۰ درصد از درآمد ملی خود را عرض کردم اینها به استثنای کمک‌های بلاعوض و به استثناء تجهیزاتی است که طبق قراردادهای سری دریافت می‌کنند ولی میدانید کشور ایران چند درصد از درآمد ملی خود را صرف بنیه دفاعی می‌کند؟ فقط چهار درصد و این بعقیده من صحیح نیست من میدانم بعد از اینکه عرایض من تمام شد دوستان اکثریتی من خواهند آمد و در پشت این تریبون خواهند گفت که این از افتخارات مملکت ماست که هزینه نظامی‌ما کم است و در عوض به توسعه فرهنگ و بالابردن سطح درآمد عمومی و زندگی مردم کمک می‌کنیم من قبول دارم که باید سطح فرهنگ سطح بهداشت درآمد عمومی مردم بالا برود این محقق است ولی سئوال می‌کنم آیا در حیثیت و شرافت صرفه‌جوئی می‌شود کرد؟ به عقیده من باید هزینه نظامی‌مملکت ما بالا برود من یک آدم صلح جو هستم من یک فرد ایرانی هستم و مانند بقیه ایرانیان با شعار جاوید باد صلح زندگی می‌کنم ولی شنیده‌ام که روبروی سازمان ملل متحد با خطی درشت نوشته شده است که ملتها از این پس شمشیرهای خود را می‌شکند و بجای آن گاو آهن درست می‌کنند نیزه‌های خود را می‌شکنند و بجای آن داس درست می‌کنند ملتها دیگر جنگ فرا نخواهند گرفت می‌گویند این از بیانات اشعیای پیغمبر است که من نمیدانم در چند هزار سال قبل زندگی میکرده از آن زمان تا بحال تمام مبلغین صلح خواسته‌اند که در دنیا صلح و صفا برقرار بشود ولی نتوانسته‌اند درست چهل روز بعد از تاریخی که منشور ملل متحد در سانفرانسیسکو امضاء شد هیروشیما بمباران اتمی‌شد ما در یک چنین عصر و زمانه‌ای زندگی می‌کنیم ما می‌خواهیم که در صلح و صفا زندگی کنیم و در سایه امنیت گامهای بلندتری در راه ترقی مملکت برداریم ولی این خواسته به تنهائی قابل انجام نیست بنده سئوال می‌کنم یک ملت هفت میلیون و پانصد هزار نفری یا هشت میلیون نفری در یک مملکتی که مساحتش در حدود یک هشتم مملکت ماست زندگی می‌کنند یک نیروی هوائی ده هزار نفری می‌خواهد چکند؟ (پزشکپور ـ می‌خواهد کردها را بمباران کند) این ملت ۴۴ جت بمبارانی ۲۰ جنگنده بمبارانی ۶۰ میگ ۲۱، ۴۵ میگ ۱۷ را می‌خواهد چه کند؟ این ملت بچه انگیزه و علتی اینها را خریداری می‌کند (یک نفر از نمایندگان ـ دولت بفرمائید) بلی معذرت می‌خواهم دولت بغداد حکومت بغداد انگیزه حکومت بغداد چه بوده است که ۳۰۰ تانک ۵۵ است که از نوع بزرگترین تانک‌ها که فقط مخصوص تعرض است از روسیه خریداری کرده است انگیزه‌ای که داشته چه بوده است؟ (قراچورلو ـ برای جلوگیری از کودتای مجدد و برای حفظ کاخ ریاست جمهوری است) این دولتی که به زور همین خریدها بر ملتی حکومت می‌کند با این آمادگی جنگی نیروهای خود را در مرز ما متمرکز کرده است و فریاد می‌زند که چون دولت ایران طرفدار صهیونیسم و دولت اسرائیل است ما نمی‌توانیم مانند سایر ملل عرب در خط مقدم جبهه با دشمن مشترک اسلام بجنگیم و هنگامی که دولت ایران پیشنهاد می‌کند که بیائید با هم نیروهای خود را از مرز دور کنیم تا شما بتوانید وظیفه‌ای که در مقابل بقیه ممالک عربی و بقیه مسلمانان جهان دارید انجام دهید آنوقت گوش شنوا به این حرف دولت ایران ندارند بنده از شما سؤال می‌کنم کی طرفدار صهیونیسم و کی طرفدار اسرائیل است آنها انبارهای مهمات خود را انباشته کرده‌اند و با یک انگیزه دروغین و با یک تخیل واهی می‌خواهند در برابر دشمن خود قرار نگیرند رادیو بغداد در برنامه‌هائی که به زبان فارسی منتشر می‌کند اراجیفی بهم می‌بافد و مطالبی می‌گوید که این مطالب زیاد هم بگوش ما ایرانیان ناآشنا نیست میدانید جناب عباس میرزائی چه می‌گوید؟ چه شعارهائی می‌دهد؟ همان شعارهائی که قبل از ۲۸ مرداد ۳۲ در کوچه و بازار تهران عمال استعمار و استثمار زیاد فریاد می‌زدند همان شعارها را می‌دهد. رادیو بغداد در این عصر و زمانه ادعا می‌کند کشاورزان و روستائیان ایران که بیش از ۷۵ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند مردمانی تهیدست و فقیر می‌باشند و مالک یک وجب زمین مزروعی نیستند و آنهائی هم که قطعه زمینی دارند محصول این قطعه زمین کفاف غذای روزانه آنها را هم نمی‌دهد لذا ناگزیرند در اراضی مالکین بزرگ و فئودالهای بزرگ کار کنند تا لقمه نانی بدست آورند و از گرسنگی نمیرند گروهی از فئودالها و مالکین بزرگ سرزمین‌های مزروعی وسیعی را تحت مالکیت خود درآورده‌اند (ماهیار ـ دروغگو فراموشکار است) این بیاناتی است که چند شب قبل رادیو بغداد انشاء کرده است و نمایندگانی که در اینجا اجتماع کرده‌اید بهتر از هر کس واقف هستید که این اراجیف چقدر بی ارزش و چقدر مبتذل است (صحیح است) سالها است که در مملکت ما بساط فئودالیسم از هم پاشیده شده است ولی به زعم آنان آنانی که ادعا می‌کنند که ما حکومت سوسیالیستی بعثی داریم آنانی که تصور می‌کنند سوسیالیسم یعنی کشتار دسته جمعی را یاد گرفته‌اند و شعار کشتار دسته جمعی می‌دهند که بدون محاکمه فقط هر کس در مقام مخالفت مضنون شد به دارش می‌آویزند آنوقت ادعا می‌کنند که در ایران هنوز فئودالیسم کشاورزی وجود دارد و هنوز مالکین بزرگ وجود دارند نمیدانم چقدر ممکن است همسایه از همسایه بیخبر باشد؟ چند روز پیش بود که مردم این مملکت عید مذهبی بزرگ خودشان را عید قربان را جشن گرفته همسایه‌های هم مرز ما بخوبی می‌دیدند که مردم این سرزمین با چه وضعی و با چه افتخاری در این جشن مذهبی بزرگ شرکت کرده بودند و شادمانی می‌کردند در صورتیکه آنطرف مرز چوبهای دار برپا بود همکار من آقای دانشمند شرحی نوشته‌اند که آنها نمیدانند تنها پس‌انداز همین کشاورزان ایران ۱۵۰ میلیون تومان بصورت سرمایه پرداختی آنها در شرکتهای تعاونی روستائی است آقای دانشمند مطلبی مسخره‌تر و مضحک‌تر از آنچه گفتم بعرضتان برسانم آنها گفته‌اند مؤسسات تولیدی و سرزمینهای حاصلخیز ایران در دست افراد طبقه ایست که بسیاری از آنها جزء هیأت حاکمه ایران هستند لذا هر قانونی که در ایران وضع و اجرا مس شود بنفع طبقه حاکمه و به زیان طبقه کشاورز و طبقه کارگر است (مهندس عترت ـ در آینه خودشان را نگاه کرده‌اند) یعنی ادعا کردند که عباس میرزائی و رفقایش که اینجا نشسته‌اند اولاً در سرمایه‌گذاریهای بزرگ و در کارخانجات بزرگ این مملکت سهیم هستند و ثانیاً قوانینی را که میگذرانند به ضرر و زیان همکاران خودشان است (پور ساطع ـ خیلی بیجا کردند) عرض کردم مسخره تر از این امکان پذیر نیست برای ما شعار درست کردند و شعار می‌دهند و همانطور که عرض کردم گوش ما به این شعارها زیاد آشناست، بودند در این مملکت افرادی که عمال بیگانه بودند و همین فریادها که امروز از رادیو بغداد بلند است در خیابانهای تهران بلند بود شعاری که می‌دهند اینست: ای مردم مبارز ایران به نبرد خود علیه استعمار و ارتجاع ادامه دهید، عمال ارتجاع را از صحنه سیاست ایران خارج سازید و بدانید پیروزی نهائی از آن شماست آنها خیلی از قافله پرت هستند و نمیدانند که رهبر عالیقدر ایران شاهنشاه دلسوز رعیت نواز ما (عده‌ای از نمایندگان ـ کشاورز بفرمائید) سالها است که این صحبتها را و طومار این نحوه شعارها را درهم نور دیده‌اند و از بین برده‌اند آنهائی که خود در پنجه استعمار و استثمار گرفتار هستند آنهائی که به زور اسلحه‌هائی که از اجانب گرفته‌اند حلقوم ملت نجیبی را می‌فشارند خیال می‌کنند که در تمام دنیا وضع همینطور است دیگر نمی‌دانند ملت شریف و ملت آزاده ایران سالها است که این مسائل را قدیمی‌کرده است و امروز در پرتو رهبری خردمندانه شاهنشاه در زیر اصول انقلاب سفید برای زندگی بهتری تلاش می‌کنند از اصول ۱۲ گانه انقلاب اسم بردند سؤال می‌کنم اگر ما توانستیم در اجرای اصول انقلاب توفیق بدست آوریم مگر در سایه امنیتی که در این مملکت داشتیم نبوده است آنچه که توانستیم در راه آسایش مردم گام برداریم آنچه که توانستیم در راه رشد اقتصادی گام برداریم آنچه که توانستیم در راه توسعه صنعت گام برداریم تا به جائی که چند روز قبل بزرگترین قرارداد اقتصادی را با دولت هند امضا کردیم همه‌اش ناشی از امنیتی است که به رهبری رهبر عالیقدر ملت ایران و به اتکاء ارتش ایران در این مملکت انجام شده است آیا انصاف است که ما واحدی را که باعث ترقی و تعالی مملکت شده است نادیده بگیریم به همین بودجه‌ای که به عقیده من از لحاظ تقویت بنیه دفاعی مملکت ناقص است توجه کنید و ببینید چند درصدش برای افراد مصرف می‌شود و خرج پرسنلی است و چند درصدش خرج تجهیزات است ۱۳ درصد این بودجه دفاعی فقط بعنوان حقوق به جماعتی داده می‌شود که آمادگی خود را در راه جان نثاری در راه شاهنشاه ایران زمین و این مملکت اعلام کرده‌اند من قبول دارم که همه مردم این سرزمین حاضرند جان خود را فدا کنند و بموقع جان خود را فدا خواهند کرد ولی آنهائی که به لباس مقدس سربازی ملبس شده‌اند در رده اول قرار دارند و جا دارد که بیشتر به آنان توجه شود ولی متأسفانه باید بعرض مجلس شورای ملی برسانم که در این زمینه هم کوتاهی شده است شما مبنای حقوقی که پایه حقوق افراد ارتش است با مبنای حقوقی که در قانون استخدام کشوری پیش بینی شده است مقایسه کنید به صدق عرایض من توجه خواهید فرمود و جا دارد که من از جناب آقای هویدا تقاضا کنم به این امر توجه خاصی مبذول فرمایند بنده یک تکه کوچکی می‌خواهم عرض کنم و به عرایضم خاتمه دهم و آن اینست که ما یعنی فراکسیون حزب مردم چرا با دولت مخالف است ما همیشه زمان گذشته را در نظر می‌گیریم ما زمانی را در نظر مجسم می‌کنیم که نخست وزیران این مملکت برای بقای حکومت چند روزه خودشان دست به بازیهای خطرناکی می‌زدند و حتی این محل مقدس که امروز آزادانه من بعنوان یک فرد اقلیت در اینجا اظهار عقیده می‌کنم و در مسائل عمومی‌مملکت همصدا با خواهران و برادران اکثریت مطالبی عرض می‌کنم همین محل صحنه تهاجم و هجوم مردم کوچه و بازار قرار می‌گرفت ما زمانی را به یاد داریم که همین شعارهائی که امروز از قول رادیو بغداد برایتان خواندم در کوچه‌ها و خیابانهای تهران گفته می‌شد ولی امروز رهبر عالیقدر ملت ایران به این صحنه‌ها پایان داده است و همه ملت پروانه وار دور شمع وجود شاهنشاه رهبر عالیقدر ملت می‌گردند (صحیح است ـ احسنت) امروز ملت ایران از امنیت و آرامش برخوردار است امروز روزگاری است که می‌تواند ایران خود را به قافله تمدن برساند و در ردیف ملل راقیه جهان قرار بگیرد ما آن روزگاران را به یاد داریم و به این آرامش بچشم احترام می‌نگریم و با دولت بعلت کمی‌جنبشش بعلت کمی‌تحرکش و بعلت اینکه می‌تواند بیش از این در راه بهتر شدن زندگی مردم اقدام کند و نمی‌کند مخالفیم (عباس میرزائی ـ دولت کاملا اقدام می‌کند) من اگر مطالبی بعرض رساندم که باعث تکدر خاطر دوستانم شد معذرت می‌خواهم وظیفه دارم آنچه را که میدانم و آن چیزی را که در جهت بهتر به ثمر رساندن انقلاب شاه و مردم ایران میدانم عرض کنم و مخصوصاً در مسائل ملی آنجائی که وحدت ملی باید حکومت کند همه با هم یک صدا میگوئیم جاوید شاه پاینده ملت ایران (احسنت ـ احسنت).

- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد

۵- تقدیم یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد

رئیس ـ آقای دکتر معتمدوزیری بفرمائید.

دکتر معتمد وزیری (معاون وزارت اقتصاد) ـ با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم مجلس لایحه اصلاح بودجه سال ۴۸ وزارت اقتصاد را تقدیم می‌کنم و استدعا دارم به کمیسیون بودجه برای رسیدگی ارجاع بفرمائید.

رئیس ـ به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- ادامه بحث در گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

۶- ادامه بحث در گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۹ کل کشور

رئیس ـ آقای سعید وزیری بعنوان موافق با لایحه بودجه صحبت می‌کنند بفرمائید.

سعید وزیری ـ چند وقت پیش یکی از لوایح مالی دولت در مجلس مطرح بود که فراموش کردم چی بود صحبت و بگو و نگو شده بود پیشنهاد موافق و مخالف شده بود بنده هم پیشنهادی تقدیم کرده بودم که اجازه بفرمائید لایحه دو مرتبه به کمیسیون برگردد و مطالعه بیشتری بشود و در واقع این وظیفه‌ای بود که از طرف فراکسیون ایران نوین بعنوان یک نماینده عضو فراکسیون ایران نوین به بنده محول شده بود از این طرف داشتم می‌آمدم شنیدم که یکی از رفقا گفت که الان یکی از مسائل مهم مالی مملکت را حل خواهد کرد چون فکر می‌کرد که من راجع به مسائل مالی چندان سر رشته ندارم و ایشان را می‌شناسم که در مسائل مالی شخصی خوشبختانه اطلاعات زیادی دارند این دفعه خواستم از این طرف بیایم که دیگر این مطلب را نشنوم و گفتم باز این بار حتماً می‌گویند کسی در مورد بودجه می‌خواهد صحبت کند که سر و کار زیادی با بودجه ندارد و بودجه زندگی مالی شخص خودش هم خیلی مرتب و منظم نیست. خاطرم آمد که باستحضار همکاران محترم برسانم صحبت کردن بنده درباره بودجه از دیدگاه مسائل مالی نیست برای اینکه همکاران دیگری که در این مورد تخصص بیشتری دارند صحبت خواهند کرد اعم از موافق و مخالف همانطور که در جلسات کمیسیون بودجه آقای نخست وزیر بارها گفته‌اند که ما آمادگی داریم که به تذکرها و تذکرات مفید نمایندگان اقلیت توجه کنیم و واقعاً در تصحیح و بهبود این بودجه حسن استفاده را بکنیم اینست که یقیناً در جلسات متعدد و سخنرانی‌های متعدد که اقلیت و اکثریت خواهند کرد این حسن استفاده از نظر مالی بعمل خواهد آمد ولی بنده صحبت کردن درباره بودجه را بعنوان یک حق و در عین حال بعنوان یک وظیفه انجام می‌دهم حق بعنوان اینکه یکی از حقوق اصلی نماینده است که وقتی بودجه مطرح می‌شود صحبت کند و نظراتش را از نظر موکلینش و از نظر ملت آنچه را که بنظرش می‌آید اعم از مخالف و موافق بگوید وظیفه است برای اینکه در کادر حزبی قرار گرفته‌ام و برایم یک وظیفه است یعنی این حق به صورت یک وظیفه تجلی میند و انجام وظیفه می‌کنم و این دو کار را انجام می‌دهم و بخصوص که الان جزوه‌ای مسئول انتشارات حزب ایران نوین دست من داد دیدم خیلی خوب بررسی کردند بودجه سال ۴۹ را اگر فرصتی بشود به سر فصل‌های آن اشاره خواهم کرد که یکی از کارهای اصولی و اساسی حزبی است که انجام گرفته است اگر فرصت شد سرفصل‌هایش را برای تکمیل عرایض خودم قرائت خواهم کرد چون یقیناً عرایض بنده خالی از نقص نخواهد بود (دکتر طالع ـ برای ناطق بعدی هم بگذارید این سرفصل‌ها را همه را خودتان نخوانید) همه را نمی‌خوانم عرض کردم نطق بنده خالی از نقص نخواهد بود برای این متوسل به سر فصل‌ها خواهم شد و این سرفصل‌ها را مکمل عرایض خودم قرار می‌دهم در مورد بودجه که درباره‌اش کمتر وارد خواهم شد که از این سرفصل‌ها نقایص عرایض خود را جبران کرده باشم امر شما را هم اطاعت می‌کنم ولی دیدم صحبت کردن بنده همیشه نمی‌تواند خالی از انتقاد باشد چون این را هم من وظیفه و حق خودم میدانم دو مطلبی را که بعنوان انتقاد یادداشت کردم عرض کنم و بعد از دیدگاهی بخصوص درباره بودجه بعنوان موافق صحبت خواهم کرد یکی گله کوچکی دارم در مورد شهرستان خودمان فرمانداری کل زنجان که در ارقام بودجه که نگاه می‌کردم به نظرم رسید این فرمانداری کل را کوچکتر و کمتر از فرمانداری‌های کل دیگر حساب کرده‌اند و برای آن اعتبارات کمتری قائل شدند چون مدیون شهرم و مدیون موکلینم هستم اینست که از تشریف داشتن هیأت محترم دولت خواستم این استفاده را بکنم نه بعنوان گله بعنوان یادآوری عرض کنم اگر با توجه به جمعیت و احتیاجات محلی هم باشد شهرستان زنجان احتیاج به کمکهای بیشتری دارد و می‌باید مساعدت‌های مالی و اعتبارات مالی بیشتری برای آنجا تخصیص داده بشود باز جنبه انتقادی دیگری که داشتم طبق معمول عرض می‌کنم و باز تکرار می‌کنم مسأله کم توجهی بعضی از دستگاهها به مأمورانی که در سطح شهرستانهای کوچک و بخش‌ها کار می‌کنند است اگر چه یکی دو سه بار بنده این صحبت را کردم که مأمور خوب و صالح و یک دست را نخست وزیر یا وزیر از آستینش نمی‌تواند بیرون بیاورد و از فردای انقلاب در هر پستی یک مأمور خوب بگذرد که کارها را هر چه خوبتر انجام بدهند اما کوشش بر این کار که هر چه مأمورین بهتری در سطح بخش‌ها و شهرستانها باشند برای اجرای دستورها و منشورهای انقلاب بهتر خواهد بود بخصوص در این امر تکیه می‌کنم روی شهرستان خودمان که وراث میراثای زیادی از سنن کهنه و منحط فئودالیزم هست، احتیاج به مأمورانی دارد که در سطوح مختلف با طرز عمل خودشان این سوابق ذهنی را که به مقدار زیادی از ذهن مردم رفته است بقیه این سوابق ذهنی را هم از اذهان مردم خارج بکنید تا مردم با اعتقاد بیشتری در کارها همکاری کنند اما دلائل موافقت بنده و تصمیم بنده باینکه با این بودجه موافقت بکنم. بنده ناچارم در این مورد عرض کنم، اشاره بیک مطلبی بکنم، انقلاب مملکت ما اینطور است که بارها شنیده‌ایم و گفته‌اند و می‌گوئیم که ما تابع هیچگونه ایسمی نیستیم و انقلابمان را از پیش می‌بریم این تابع و معتقد به هیچ گونه ایسم نبودن مفهومش این نیست که ما بدون توجه به مکاتب و تاریخ انقلابات ملل دیگر انقلابمان را از پیش می‌بریم و به آن مسائل توجه نمی‌کنیم بلکه اینکه میگوئیم و معتقدیم خود را مقید نمی‌کنیم به هیچ گونه ایسم برای اینکه انقلاباتی که براساس یک ایسمهائی پیش رفته‌اند و ما براساس تاریخ مطالعه می‌کنیم براساس ایسم‌ها می‌بنیم اینها حکایت از یک اتاپ‌ها و یک مرحله‌های منظمی می‌کند که از یک مرحله اقتصادی بیک مرحله دیگر و از یک مرحله به مرحله دیگر رفته‌اند ولی خاصیت اصیل انقلاب ما اینست که ما در یک لحظه از زمان درک کردیم که به یک مقیاس بسیاری زیادی و به میزان زیادی متأسفانه عقب ماندگی داریم با یک تصمیم شجاعانه مصمم شدیم که این عقب ماندگی را جبران کنیم برای جبران این عقب ماندگی ما هیچ چاره‌ای جز جهش نداشتیم و نداریم و اینست که نتوانستیم خودمان را مقید کنیم عین آن اتاپ‌ها و عین آن مرحله‌ها که اینها را پشت سر هم طی بکنیم و آنها را امتحان بکنیم و از این مرحله منظم به آن مرحله منظم تاریخی دیگر طی بکنیم و به مرحله نهائی برسیم زیر دیگر شرایط زمان به ما این اجازه را نمی‌دهد که ما تحمل بکنیم که این مراحل را بگذرانیم. بودجه که دولت آورده بنده به آن دلیل از آن دفاع می‌کنم که نمودار این خاصیت اصیل انقلابمان است یعنی خودش را مقید به گذراندن مراحل کلاسیک غیر لازم نکرده و در تمام مراحل نمودار یک جهشی است به جلو یعنی نمودار یک جهشی است از اینکه اولویتهای لازم و اولویت‌های واجب برای پیش برد این انقلاب را در این بودجه در نظر گرفته‌اند ما هم هیچ چاره‌ای ن داریم جز اینکه چه در تنظیم بودجه چه در تنظیم برنامه‌های انقلابی خودمان این مسئله را پیش‌بینی کنیم که اولویت‌های لازم را در نظر بگیریم تا بتوانیم که این ره صد ساله را یک شبه طی کنیم مجبوریم این ره صد ساله را یک شبه طی کنیم همچنانکه حالا هم بعد از پنج شش سال از انقلاب شاه و مردم علائم این پیشرفتگی علائم این جلو رفتگی علائم طی شده ره صد ساله در یک شبه کاملا نمودار و عیان است، اصطلاح خیلی خوبی در یکی از جلسات از نخست وزیر یاد گرفتم که ما از مدار بسته عقب افتادگی خارج شده‌ایم، یقیناً اینطور است که ما از مدار بسته عقب افتاده بودن خارج شده‌ایم و در حال حرکت هستیم ولی تنها حرکت کافی نیست بلکه حتماً این حرکت باید با سرعت و با اعتقاد به اینکه در نزدیکترین زمان به هدف نهائی برسیم توأم باشد این عمل صورت نخواهد گرفت الا با در نظر گرفتن این اولویت‌ها که در این بودجه در نظر گرفته شده است و بنده اعتقاد راسخ دارم همانطوری که در جلسات متعدد کمیسیون بودجه این اولویتها از نظر نمایندگان محترم اقلیت مورد توجه قرار گرفت و نمایندگان دولت هم مورد توجه قرار دادند باز هم در مرود در نظر گرفتن و اجرای این اولویتها نمایندگان اقلیت در طی سال ۴۹ یادآوری بکنند که بهترین و صحیح‌ترین اولویت‌ها اجرا بشود و هم اینکه با اطمینان کاملی که داریم در کمیسیونهای بررسی و تحقیق و ایدئولوژی که در حزب ایران نوین مشغول مطالعه هستند بهترین و صحیح‌ترین اولویت تشخیص داده خواهد شد و در اختیار دولت قرار خواهد گرفت که دولت اعتماد و اطمینان کامل داشته باشد باینکه اولویت‌هائی را که در تنظیم بودجه و برنامه‌های خودش در نظر گرفته است بدون تردید بهترین و صحیح‌ترین اولویت‌ها بوده است گو اینکه این احتیاج به ثابت کردن این اولویتها در زمان آینده ندارد و همین الان هم نخست وزیر و وزرایش و تنظیم کنندگان بودجه اعتقاد راسخ مبتنی بر تجارب علمی دارند که این اولویت‌هائی که پیش‌بینی کرده‌اند الویت‌های صحیحی است و لازم است به هر حال برای انجام این اولویت‌ها همکاری اقلیت با کوشش و فعالیت پی گیر اکثریت و راهنمائی‌های اکثریت و تدابیر واقعی دولت ضرورت دارد که این کاروان ترقی و پیشرفت ملی هر چه بیشتر و سریع‌تر به جلو برود در این بودجه نکاتی هست که بنده یادداشت کرده‌ام که نمودار این هست که دولت به این مسئله مهم جهش از مراحل مختلف توجه قطعی داشته و نخواسته است که در مراحل غیر لازم و غیر ضروری و وقت تلف کن در جا بزند، یکی از آنها این است که احساس می‌شود دولت در این بودجه سال ۴۹ به بسیج نیروهای انسانی توجه زیادی مبذول داشته است زیرا بدون شک بسیج نیروهای انسانی یکی از لازم‌ترین عوامل می‌تواند باشد که مجریان یک برنامه مترقی را کمک و یاری کند که از مراحل و اتاپ‌های مختلف با جهش بتواند بگذرد و به هدفهای نهائی خودش برسد قسمتهائی را یادداشت کرده‌ام که نمودار توجه دولت در این بودجه به بسیج نیروهای انسانی است یکی سرمایه‌گذاری دولت از منابع ملی است این بودجه نشان می‌دهد که فقط ۵% از سرمایه‌گذاری از قرضه ملی و سیستم بانکی تأمین می‌شود و در عین حال باز هم کوشش شده که حتی نسبت به بدرآمد نفت حتی‌المقدور نیازمان را کمتر بکنیم دولت اعتبارات بودجه خودش را پول بودجه خودش از محل مالیاتهای غیرمستقیم و مستقیم تأمین کرده است و این نمودار پیشرفتی است در وضع مالی مملکت یعنی در واقع دولت تکیه کرده به پولهائی که مردم برای اجرای برنامه‌های مملکت و برای پیشرفت هدفهای خودشان پرداخت می‌کند و این نه تنها در طی اجرای برنامه کمک به پیشرفت اجرای برنامه می‌کند بلکه در واقع یک نوعی عمل آموزشی و پرورشی انجام می‌گیرد یعنی ملت در طی اجرای یک برنامه و برنامه‌های متعدد عادت می‌کند به خودش متکی باشد و همیشه آماده باشد مستقل از تمام درآمدهای ممکن و مستقل از تمام فرضیه‌های ممکن و محتمل خودش با نیروی خودش از جیب خودش بار انقلاب و انجام وظایف را به دوش بکشد و به سر منزل مقصود برسد، فکر می‌کنم در عین حال که پول تأمین می‌شود از طریق مردم، مردم آماده می‌شوند یعنی نیروهای ملی بسیج می‌شود در راه آباد کردن مملکت، می‌بینیم که در هزینه وزارتخانه‌ها صرفه‌جوئی می‌شود این قابل تبریک گفتن است یک پیشرفت مهمی است. در هزینه وزارتخانه‌ها صرفه‌جوئی می‌شود اما بدرآمد بازنشستگان اضافه و اعتبارات زیادی برای تأمین و تعمیم بیمه‌ها در سطوح مختلف جامعه در نظر گرفته می‌شود این چیزی جز بسیج نیروهای انسانی نیست یعنی از هزینه‌های غیر لازم کم می‌کند و به درآمد بازنشستگان اضافه می‌کند که بهتر زندگی کنند و بیمه‌های همگانی را اجرا می‌کنند که مردم را آماده‌تر و مهیاتر می‌کند برای به دوش کشیدن بار انقلاب و بار وظائف و مسئولیتهای ملی خودشان. در این بودجه می‌بینیم که به تشکیل قطب‌ای کشاورزی اهمیت داده شده یعنی همین تشکیل قطب‌های کشاورزی بهترین راه بسیج نیروهای انسانی است اعم از بسیح کمی و کیفی این نیروها زیرا با تشکیل این قطب‌های کشاورزی و صنعتی نیروهای انسانی از پراکندگیشان جلوگیری می‌شود و من تردید ندارم همینطور که دولت با در نظر گرفتن و گنجاندن تشکیل قطب‌های کشاورزی در برنامه خودش این اولویت را مد نظر گرفته است در تشکیل خود قطب‌های کشاورزی هم اولویت‌های لازم ار در نظر خواهد گرفت که در کدام نقطه مملکت اولیت و اصلح است که این قطبهای کشاورزی تشکیل بود و نیروهای انسانی را در کنار خود بسیج کند باز می‌بینیم در سیاست راه‌سازی که در این بودجه منعکس است دولت از برنامه‌های راه‌سازی که در برنامه چهارم پیش‌بینی شده است می‌بینیم که پا را فراتر گذاشته در جاده‌سازی و راهسازی و می‌بینیم این را بیشتر در به هم پیوستن قطب‌های کشاورزی و اتصال آنها به بازارهای واقعی محصولات برده یعنی در واقع این طرز راهسازی و جاده‌سازی که قطبهای کشاورزی را متصل به بازارهای حقیقی می‌کند یعنی تولید کننده‌ها و مصرف‌کننده‌ها را واقعاً بکار می‌گیرد که در مقابل همدیگر قرار بگیرند یعنی تولید کننده بداند که مصرف کننده کجاست و به چه وسیله باید محصولات را ببرد و این هم یکی از وسائل واقعی بسیج نیروهای انسانی است اما بسیج نیروهای انسانی از طریق گسترش شرکتهای تعاونی اعم از شرکتهای تعاونی کشاورزی یا شرکتهای تعاونی تولید و مصرف در شهرها و واحدهای شرکهای سهامی زراعی در روستاها که این یک نمودار بسیار متدیک و بسیار صحیح و بسیار بارزی است از بسیج نیروهای انسانی در چارچوبها و کادرهای بسیار منطقی که درباره تأسیس همین شرکتهای تعاونی بنده از یکی از وزارتخانه که وزارت اصلاحات ارضی است وقتی بودجه شان را دیدم از مسئولینش خواهش کردم و سؤال کردم چه برنامه‌ای دارند در زمینه تقویت شرکتهای تعاونی روستائی و تقویت کادرهای تربیت کننده، کوئاپمن‌ها مردهای تعاونی، آنها یک سلسله ارقام و اعدادی به من دادند که بنده بخصوص در اینجا از روی رقمی‌که داده‌اند می‌خوانم و نتیجه گیری می‌کنم مثلا نوشته‌اند در سال ۴۹ـ ۱۶۰ نفر کارشناس بمدت چهار ماه تا یک سال در دانشگاه پهلوی کارآموزی می‌کنند و مدیریت شرکتهای تعاونی را بعداً عهده خواهند گرفت و بعد به تشکیل دو کلاس هر یک بمدت چهار تا پنج ماه با شرکت بیش از هشتاد نفر از کارمندان دستگاهها که اینها مدیریت شرکتهای تعاونی را فرا خواهند گرفت صد نفر از کارمندان برای سمینارها و مدیریت صنعتی و تشکیل کلاسهای چند هفتگی برای ۳۵۰۰ نفر از مدیران شرکتهای تعاونی، تربیت یک مدیر شرکت تعاونی یعنی بسیج یک انسان در کادر تعاونی یعنی فراهم نمودن امکانات بسیج نیروهای انسانهای زیادی بوسیله آن مدیران شرکتهای تعاونی در چهارچوب یک شرکت تعاونی وقتی ۳۵۰۰ نفر موفق بشوند در ظرف یک سال تربیت کنند در واقع نه تنها ۳۵۰۰ نفر را آماده و بسیج کرده‌اند بلکه ۳۵۰۰ نفر آدم بسیج گر را آماده به سیجیدن تعداد افراد دیگری را خواهند داشت و تربیت خواهند کرد در جهت دیگر یادداشت کرده‌اند برای من که ادامه تربیت مدیرعامل حرفه‌ای برای شرکت تعاونی روستائی با همکاری ارتش شاهنشاهی که بنده اینجا بدون اینکه نفی کرده باشم اعتراضاتی را که نسبت به تجهیزات خیلی سنگین دیگران و اعتبارات خیلی سنگینی که دیگران برای تجهیزات نیروی خودشان در این دنیائی که احتیاج به صلح دارد و بدون اینکه نفی کرده باشم فرمایشات همکار عزیزمان را می‌خواهم عرض کنم که ارتش ما هم در عین حال آمادگیهای لازم دارد و اعتماد و اطمینان کامل داریم که همانطور که نخست وزیر در یکی از جلسات اخیر که خاطرم نیست کی بود صریحاً فرمودند که درست است و خوب است و بهتر است که دوستانی داشته باشیم و داریم ولی ما متکی به نیروهای خودمان هستیم برای ما هر یک افتخار بیشتری هست که در عین حال که ما به نیروهای خودمان از حیث حفظ آب و خاک و سرزمین متکی هستیم و اتکا می‌کنیم در عین حال این ارتش برای ما کارهائی را می‌کند که علاوه بر اینکه این نیروهای انسانی بنام سرباز و افراد و نفرات در کادر ارتش هستند خود اینها را تبدیل به بسیج گران دیگر می‌کنیم که بر می‌گردند در سطح روستاها و در سطح شهرهای خودشان و نیروهای انسانی را بسیج می‌کنند چه در چهار چوب شرکتهای تعاونی چه در چهارچوب وظایف و کارهای دیگری که مملکت ما احتیاج بنوسازی و آدمهای سازنده خواهد داشت ما افتخار می‌کنیم بنده قسمتهای دیگری که فرستاده‌اند برای احتراز از اطاله کلام نمی‌خوانم و فقط اشاره به این رقم می‌کنم که همین وزارت اصلاحات ارضی و شرکتهای تعاونی با برنامه‌هائی که دارند که بنده از خواندن یک قسمت عمده‌اش خودداری کردم اینها خودشان را آماده می‌کنند که علاوه بر ۱۹۰ هزار نفر که در سال ۴۸ به صفوف شرکتهای تعاونی پیوستند و در سال ۱۳۴۹ آنطوری که پیش بینی کرده‌اند با اجرای قسمت اخیر اصلاحات ارضی حداقل ۲۰۰ هزار نفر دیگر به صفوف شرکتهای تعاونی خواهند پیوست اینها موفق خواهند شد آنقدر از نیروهای انسانی را بسیج کنند باز ما در این بودجه برمی‌خوریم بیک رقم چشمگیری در تقویت وزارت اطلاعات، رادیو، تلویزیون توسعه شبکه‌های تلویزیون و تقویت وزارت اطلاعات ما احتیاج مبرمی‌داریم باینکه آنچه که در مملکت می‌گذرد و آنچه در دنیا می‌گذرد و آنچه از برنامه‌های آموزشی داریم به سمع مردم برسانیم به اطلاع همگان برسانیم و از بهترین وسایل سمعی و بصری استفاده بکنیم فکر می‌کنم که دولت آقای هویدا بسیار کار به موقعی کرده است در این بودجه تا یک میزان نسبتاً قابل توجهی بر اعتبار اجرای این برنامه اضافه کرده است که وزارت اطلاعات و برنامه‌های تلویزیونی ما بتوانند بدینوسیله تقویت شوند و حرفهای لازم را به سمع مردم و جهانیان برسانند این همه نتیجه ندارد بالمآل جز بسیج نیروهای انسانی مملکت که اینها آماده تر و مهیاتر خواهند بود که با کمال هشیاری و آگاهی بیشتر مطالب و مسائل مملکتی خودشان را انجام بدهند همچنین در زمینه آموزش و پرورش که بنده چند رقم را در اینجا یادداشت کرده‌ام که بطور تقریب در سال ۴۹ استخدام صد نفر دبیر حرفه‌ای ۱۵۵۳ نفر دبیر و ۳۰۰۰ نفر آموزگار برای شهرها و ۳۰۰۰ نفر آموزگار برای روستاها و سپاهی آموزگار ۱۷۹۰۰ نفر که پرداخت و هزینه و اعتبار این کار یک سرمایه‌گذاری برای بسیج نیروهای انسانی است اینها نه تنها استخدام می‌شوند و بسیج می‌شوند بلکه اینها در واقع بعنوان یک سرمایه گذاری بسیار منطقی و صحیحی است برای بسیج کردن نیروهای انسانی این مملکت و بنده باز این قسمت از افزایش و توجه کردن به بودجه وزارت آموزش و پرورش را که یکی دیگر از نقاط درخشان بودجه سال ۴۹ دولت آقای هویدا میدانم مضافاً به این رقمها باید اضافه کرد که سپاهان ترویج و آبادانی در وزارت کشاورزی و سپاهان بهداشت در سال جاری در واقع میزان استخدام دولت بالغ بر ۳۸ هزار خواهد بود و این خود خواهد توانست در یک سطح بسیار وسیع و در یک عمق بسیار زیادی نیروهای انسانی را بسیج بکند اما بنده به اختصار به نقش ارتش در بسیج نیروهای انسانی مطالبی گفتم و رد شدم نه تنها بنده در واقع هیچ ایرانی واقع‌بینی (نخواستم بگویم هیچ ایرانی وطن‌پرستی) چون تمام ایرانیان وطن‌پرست هستند (صحیح است هیچ ایرانی واقع بینی نمی‌تواند نقش صحیح و درستی را که ارتش در بسیج نیروهای انسانی در این سازندگی بعهده گرفته نادیده بگیرد یعنی هم افرادی را تربیت می‌کند که از مرزهای این سرزمین مقدس و این آب و خاک و از پیروزیهای انقلاب مسلحانه و با قدرت دفاع بکنند (صحیح است) هم افرادی را در عین حال آماده می‌کند که این نقش محافظت ایران را محافظت ایران را بخصوص این اصطلاح خوب دوستان پان ایرانیسمان را بکار می‌برم برای پاسداری مرزها و آب و خاک ایران زمین بکار می‌روند در عین حال اینها هر کدام تبدیل به عناصری می‌شوند که برمیگردند به روستاها در خانه‌هایشان در شهرهایشان انسان‌های دیگری را تربیت می‌کنند و این یکی از افتخارات ماست که در شرایطی که دولت ما گفتند صلحجو هستیم و واقعاً صلح طلب هستیم آمادگی کامل داریم و موجبات یک صلح شرافتمندانه و خوب و زندگی مسالمت‌آمیز را ما نیز در پناه نیروهای مسلح خودمان فراهم می‌کنیم همین الان یکی از همکاران محترم ما یک بخشنامه‌ای به من نشان داد که گویا یکی از خودروهای ارتش در یکی از رهگذرها سد معبر کرده بود یا اشتباهاً رد میشده بعد دیدم که با چه سرعتی با چه حسن نیتی دستگاههای مدیره دستگاههای وزارت جنگ و مدیران ارتش به این مسأله حتی بسیار کوچک و ناچیز که ما هر روز می‌بینیم که راننده تاکسی خلاف می‌کند یا خودمان موقع رانندگی خلاف می‌کنیم اینها در عین حال که وظایف سنگین پاسداری مملکت را انجام می‌دهند دیدم که به این نکات واقعاً کوچک هم توجه می‌کنند بنده به نوبه خودم به نمایندگی از طرف تمام شما نمایندگان محترم از این ارتش واقعاً قوی، ارتش بسیار خوب ارتش عزیزمان (یکی از نمایندگان ـ ملی) ملی عرض نکردم چون ارتش شاهنشاهی است مخصوصاً کلمه عزیز را گفتم چون هم اصطلاح ملی و هم شاهنشاهی در این کلمه عزیز خوب می‌گنجد از این جهت بنده این اصطلاح عزیز را بکار بردم (احسنت) و اطمینان می‌دهم همکار قبلی‌مان که قبلاً بعنوان مخالف صحبت کردند و خیلی با تجلیل از ارتش ایفای وظیفه و نقشش را خواستار بودند و هر ایرانی در هر گوشه و کنار مملکت می‌خواهد که همینطور که اتکاء دارد بر ارتش و قدرت به قول آقای نخست وزیر بقدرت خودمان تکیه داشته باشیم اطمینان می‌دهم خیلی قابل اعتماد است بنده عرایضم را کوتاه می‌کنم و برمیگردم بیک جمله‌ای که در یکی از جلسات کمیسیون بودجه از آقای نخست وزیر عزیزمان یاد گرفتم (عباس میرزائی ـ واقعاً عزیز است) بنده در این جا این توضیح را عرض می‌کنم که این کلمه عزیز را در مورد هویدا بکار می‌برم بدون اینکه از آدمی‌مثل من که خیلی مشکل است اهل تعریف کردن در حضور اشخاص باشد، حیف است که یک روز در عرض سال که بودجه را می‌آورد من این واقعیت را نگویم که واقعاً عزیزند ایشان یکی از نمونه‌های خوب ملت ما هستند و واقعاً انتخاب ایشان به این مقام یکی دیگر از نمونه‌ها و نمودارهای آدم شناسی و مردم شناسی واقع بینی و مراقبت و دقت رهبر بزرگ شاهنشاه ما هست که چنین مردی را با چنین شرایطی انتخاب کرده است (صحیح است) که به چه خوبی وظائفش را انجام می‌دهد این کلمه عزیز به عقیده خودم گفتم و برمیگردم به حرف ایشان وقتی که درباره بودجه توضیح می‌دادند گفتند در هرحال ما در میان ارقام و اعداد این بودجه تمام امیدهای مملکت تمام فرداهای روشن و درخشان مملکت را جا داده‌ایم و من تا حدودی که عقلم قد می‌داد یعنی ذوق بودجه خوانیم که در اول عرض کردم دیدم به نوبه خودم باید تصدیق کنم فرداهای درخشان و امیدهای خیلی دل انگیز این ملت را نه برای سال ۴۹ بلکه پایه ریزی و پی ریزی و بنیان آنرا برای سالهای آینده من از لابلای همین بودجه ۴۹ دیدم شوخی نیست همین امروز روز سوم اسفند است و یکی از همکاران مثال می‌زد راجع به بودجه برمیگردم به سال ۱۲۹۸ می‌بینیم در سال ۱۲۹۸ ما چه وضعی داشتیم و ما در سال ۱۲۹۸ حادثه‌ای را می‌بینیم که در تاریخ بنام کودتا به اصطلاح کوتاه ضبط شده خیلی دلم می‌خواهد خیلی اعتقاد راسخ دارم که من آنرا بنام یک انقلاب می‌خواهم اسم ببرم که آنهم اقدام یک مردی است که از میان مردم برخاسته بود این سرباز ایرانی نمودار ملت ایران بود آنچه او در قدرت داشت انجام داد حالا این رقم بودجه ۱۲۹۹ را با این رقم بودجه نگاه می‌کنیم می‌بینیم آن عدم تعادلها را با این حفظ تعادلها در چندین رقم بزرگ این عدد بزرگ این درگیریهای خیلی زیاد و هزینه‌های زیاد باید گفت که قابل تقدیر است ولی من چطور می‌توانم فراموش کنم و یا هر یک از شما یا هر یک از افراد ملت ایران که تمام این‌ها تمام این پیشرفت‌ها تمام این پیروزیها را مرهون رهبری خیلی واقع بینانه خیلی درست یک رهبری صد در صد انسانی و مردم دوستانه و ایران‌پرستانه یک نفر بنام اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی (احسنت) که فکر داده است فداکاری کرده است از خودگذشتگی کرده است و بهترین راه را پیشنهاد کرده است و بعلت این فکر کردن صحیح و دلسوزی واقعی و مردم دوستی تمام نیروهای صالح و قوی ملت ایران را پشت سر خودش بدنبال انقلاب کشانده است و میکشاند این را نمی‌شود در هیچ موقعیت و شرایطی نادیده گرفت بخصوص که واقعاً موقعی که همین بودجه که به قول آقای نخست وزیر با ارقام و اعدادی که در لابلای آن فرداهای درخشان و امیدها و مژده‌های درخشان را می‌بینیم این یکی از خطوط آن نقشه بسیار وسیع و صحیح و نمودار و دیاگرام واقعی انقلاب ملت ایران است که بدست توانای رهبر عالیقدر ما ترسیم شده است یکی دیگر از علل طرفداری و دفاع من از بودجه این است که من در این بودجه خطوطی را می‌بینم که در خطوط اصلی انقلاب هم واقعاً به آن خط برخورده‌ام (احسنت).

رئیس ـ آقای پزشکپور بفرمائید.

پزشکپور ـ همکاران گرامی‌امروز بودجه سال ۱۳۴۹ دولت در پیشگاه مجلس شورای ملی مطرح است بدیهی است تذکر به این نکته ضرورت ندارد بخصوص آنکه در دو بحث گذشته که در دو سال گذشته درباره بودجه صورت گرفته در این زمینه خدمت همکاران گرامی‌مطالبی بیان کردم که به هر حال بحث و بررسی بودجه گذشته از آنکه بحث و بررسی نسبت به درآمد و هزینه‌های مملکت و سازمانهای مملکتی هست از یک نظر خائز توجه است که بهر حال در اصول و مواد بودجه یا ملحقات مربوط به بودجه سیاست و روش کار سازمانهای دولتی سازمانهای اداری و عوامل و عناصری هست که این سازمانها را اداره می‌کند به عقیده من بودجه از این نظر اهمیت بیشتری پیدا می‌کند بخصوص وقتی که حکومت و سیستم پارلمانی نوع حزبی است و در نتیجه در بحث مربوط به بودجه به مقدار زیادی گذشته از آن اصول کلی که در واقع اصول کلی مملکتی است که همه احزاب و گروهها نسبت به آن اصول هم‌آهنگ معتقد و یکدل و یک زبان هستند در مورد سایر مسائل غالباً روش‌ها و سلیقه‌های حزبی منعکس می‌شود پس در واقع بحث دربارۀ فصول بودجه بحث درباره برنامه‌هایی که در اقلام و مواد و فصول بودجه مستتر است یک بحث و بررسی است پیرامون نظریاتی که احزاب گوناگونی که در مجلس هستند دارند و از این دیدگاه است که مسائل می‌بایست بررسی شود، کما اینکه در همین مدت که ملاحظه فرمودید نسبت به لوایح متعددی که نسبت به چند موضوع خاص غالباً مطرح شده است حزب اکثریت دارای رویه و روش خاصی بوده است که غالباً در آن مورد خاص گروه پارلمانی پان ایرانیست یا حزب پان ایرانیست آن سلیقه و روش خاص را نداشته است بدیهی است لازمه کار حزبی، مبارزات حزبی و پارلمان حزبی این هست که در این روشهای مختلف اختلاف نظرهائی باشد و یک حزب معتقد باشد که فلان سازمان را باید باین کیفیت اداره کرد ولی حزب دیگر چنین عقیده‌ای را نداشته باشد، بنابراین گذشته از آن اصول کلی که بعداً بطور اختصار توضیح خواهم داد مسأله اصول سیاست ملی، مسأله مربوط به نیروی دفاعی ما، تجهیز هر چه بیشتر نیروی دفاعی ما و دفاع از استقلال ملت و حاکمیت ملی ما و رسیدن به آرمانهای تاریخی ما و پیروزکردن اصول انقلاب شاه و مردم که اینها هر یک اصول و میثاقهائی هست که هر گروه و هر فرد ایرانی در هر کجا هست به آن پیوسته است در راه این اصول مقدس بوجود آمده، زندگی می‌کند و مبارزه می‌کند، اما نسبت به مسائل دیگر بطور بسیار مجمل و مختصر خواستم عرض کنم، بررسیهائی که نسبت به بعضی از فصول این بودجه شده است از این دیدگاه است، نظراتی است که حزب پان ایرانیست دارد و شاید هم اختلاف نظرهائی است که نسبت به این موارد با حزب اکثریت دارد، برای آغاز این بررسی من در مقدمه‌ای که در این کتاب شرح اجرای برنامه‌ها و فعالیتهای دولتی شده است که در واقع تفسیر و توجیه بودجه است فرازی را دیدم، آغاز این مقدمه بسیار جالب است در واقع این را بعنوان یک روش صحیح و درست برای بررسی بودجه پیرامون فصول بودجه و بررسی نحوۀ کار و طرز کار سازمانها و ارگانهای مملکت می‌بینم که بودجه مربوط به آنهاست، این مقدمه به این کیفیت است: ((.... یکی از مهمترین فواید استفاده از نظام بودجه برنامه‌ای این است که به کمک آن می‌توان اطلاعات مربوط به بودجه را بنحوی طبقه‌بندی کرد که امکان مقایسه داده‌ها و گرفته‌ها در جزء و کل عملیات مربوط به دستگاههای دولت فراهم گردد، منظور از داده‌ها منابعی است که از لحاظ اعتبار، نیروی انسانی تسهیلات وسایل و تجهیزات برای انجام برنامه‌ای که هدف مشخصی بر آن مترتب است در اختیار دستگاهها قرار می‌گیرد، مراد از گرفته‌ها حاصل عملیاتی است که دستگاهها اجرائی با منابعی که در اختیار دارد به قصد نیل به هدف شخصی، انجام داده است، مقایسه اطلاعات مربوط به داده‌ها و گرفته‌ها در یک واحد عملیاتی و همچنین مطالعه و بررسی چگونگی انجام کارها امکان می‌دهد که میزان کارآئی دستگاهها در اجرای برنامه‌های مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد ....)).

این بررسی که خدمت همکاران گرامی‌بیان خواهم کرد کاملا با اعتقاد و توجه به چنین روشی است که در صدر مقدمه این کتاب ذکر شده است بنابراین یک ارزیابی و بررسی خواهد شد که این داده‌های مالی یا نیروهای انسانی چه بوده و چه هست و این گرفته‌ها چه خواهد بود و بچه میزان خواهند توانست یا نخواهد توانست این سازمانها یا برخی از آنها را به این هدفهائی که مشخص شده است میرسانند؟ بنابراین با توجه به این ضوابط بررسی و بحث را ادامه می‌دهم در بودجه‌ای که امسال دولت تقدیم کرده است برخی نکات و ایراداتی از نظر حزب پان ایرانیست هست که این نکات و ایرادات را غالباً نسبت به بودجه سال گذشته و نسبت به بودجه سال قبل از سال گذشته هم بیان کردیم که بطور اختصار عرض می‌کنم درآمد کل این بودجه با هزینه کل ۴۰۶۶۶۲۱۹۸۰۰۰ ریال است که البته جمع اقلام هزینه‌های مندرج در بودجه هم همین مبلغ است باز به دلالت منضمات بودجه اقلام بودجه با توجه به اقلام مربوط به مؤسسات بازرگانی و انتفاعی دولت در حدود ۶۵% از این اعتبارات از این درآمد و یا پرداختهای از این درآمد و یا هزینه‌ها به اصطلاح از شمول بودجه عادی خارج است و از شمول نظارت اصول کلی مقررات مالی و نظارت وزارت دارائی خارج است و البته این همان مسئله‌ای است که هنگام بحث در بودجه سال گذشته مطرح شد و هم در بودجه سال نخستین که ما اینجا حضورتان بودیم در نتیجه سی و پنج درصد از مبلغ کل جزء بودجه عادی یا بودجه عمومی‌است و بدیهی است بطور کلی حزب پان ایرانیست معتقد است که از نظر درآمدها و هزینه‌های مملکتی باید تمهیدات و روش‌هائی در پیش گرفته شود که نظارتی واحد بر کلیه درآمدها و هزینه‌ها اعمال بشود البته به موجب بحث‌هائی که شده است شاید یکی از اختلاف نظرهائی که میان حزب پان ایرانیست و حزب اکثریت است بیشتر از این جهت باشد و هست در این جا من دیدم که در بند پ تبصرۀ یک بودجه پیش بینی شده است که وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مکلف باشند هر سه ماه یک بار گزارشی از درآمد و هزینه‌های خود را به وزارت دارائی و دفتر کل بودجه تسلیم کنند و یادم هست نوع این پیشنهاد با در سال گذشته مطرح شد و پیشنهاد گروه پارلمانی پان ایرانیست این بود که اگر یک نوع نظارت خیلی دقیق را هم فعلاً نپذیریم از برای وزارت دارائی یا دفتر بودجه نسبت به کلیه منابع درآمد و هزینه‌ها بنابراین آنها ملزم بشوند از برای اینکه یک چنین گزارشی از درآمدها و هزینه‌های خود به وزارت دارائی و دفتر کل بودجه تسلیم کنند که متأسفانه در سال گذشته این پیشنهاد گروه پارلمانی پان ایرانیست با مخالفت همکاران اکثریت روبرو شد و رد شد (دکتر یزدان پناه ـ در قانون محاسبات عمومی‌در نظر گرفته شده است) در قانون محاسبات اتفاقاً می‌دانستم این جمله گفته خواهد شد ولی من به همان توضیح همکار محترم جناب آقای مهندس ارفع استناد می‌کنم که اگر خاطرتان باشد در مورد بحثی که اینجا مطرح شد توسط سرور دکتر عاملی و اینجا بحث شد از این لوایح و به این نکته معترض شدند موضوع تعارضی که بین دو لایحه بود یکی لایحه محاسبات عمومی‌بود دیگر لایحه مربوط به کارآموزی یا جناب مهندس ارفع بودند یا جناب خواجه نوری که این مطلب را توضیح دادند و گفتند که هنوز این لایحه به اصطلاح وضعش مشخص نشده و در مجلس شورای ملی است و رسیدگی می‌شود و اگر بصورت قانون درآمد فبها اما وقتیکه بصورت قانون درنیامد تصویب قانون کارآموزی ایرادی ندارد اتفاقاً این تبصره در خود بودجه پیش بینی شده که سازمانها و مؤسسات دولتی مکلفند هر سه ماه یک بار گزارشی از درآمدها و هزینه‌های خود را به وزارت دارائی و دفتر کل بودجه بدهند من بگویم لااقل این گام برداشته شود که شمولی پیدا کند یعنی بشود سازمانهای دولتی، مؤسسات دولتی و کلیه سازمانهای انتفاعی و شرکتهای وابسته بدولت مکلف باشند هر سه ماه یکبار گزارش امور مالی و هزینه‌های خود را بوزارت دارائی و دفتر کل بودجه بدهند علی ایحال این یکی از موارد مهم مورد اعتقاد گروه پارلمانی پان ایرانیست هست و یکی از اصول عقاید ما نسبت به کارهای اداری و اجتماعی است ما بشدت معتقد باین مسئله هستیم که واقعاً بایستی نسبت به کلیه درآمدها و نسبت به کلیه هزینه‌های همه سازمانهای مملکتی از یک مرکز یک نوع نظارت عالیه بطور قطع صورت گیرد به این جهت ما مخالف با این بودجه هستیم که شصت و پنج درصد از بودجه مملکت ما خارج از شمول چنین نظارتی هست که البته در سالهای قبل هم عرض کردم ولی متأسفانه این بودجه به این کیفیت هست به هر حال شاید روش یا عقیده حزب ایران نوین از نظر اداره کارها این باشد که چنین نظارتی ضرورت ندارد ولی به هر حال گروه پارلمانی پان ایرانیست با چنین نحوه کاری نمی‌تواند موافق باشد و نظری سوای این دارد نکته دیگری که باز در بودجه به چشم می‌خورد که به هر حال در سالهای گذشته هم ما پیرامون آن صحبت کردیم عقیده داریم که می‌بایست هر چه بیشتر کفه مالیاتهای غیر مستقیم در مقابل مالیاتهای مستقیم پائین بیاید ولی بنا باقلام و ارقامی‌که در بودجه هست مالیاتهای غیر مستقیم در حدود دو برابر مالیاتهای مستقیم هست که به هر حال از این نظر و به این جهت یکی از موارد دیگری که مورد ایراد گروه پارلمانی پان ایرانیست در بودجه هست این است با توجه باینکه در دو سال گذشته به تفضیل عرایضی را پیرامون این مسئله خدمت همکاران عرض کردم که غالباً آقایان وزراء و معاونین تشریف داشتند و به طرز فکر یکدیگر آشنا هستیم بنابراین از توضیح مجددش خودداری می‌کنم ولی باین نکته اشاره می‌کنم که یکی از جهات مخالفت ما با بودجه این بود و هست و ایرادات و نکات و تذکراتی را هم که در این زمینه در سال گذشته نسبت به بودجه عرض کردم غالباً بچشم می‌خورد در بودجه امسال با توجه باینکه توضیح مبسوط داده شد تکرار نمی‌کنم نکته بسیار مهم دیگر که یکی از دلایل دیگر مخالفت گروه پارلمانی پان ایرانیست با این بودجه و یا هر گونه بودجه‌ای از این قبیل می‌باشد مسئله افزونی هزینه‌های اداری است البته هر چند بیش از یازده درصد در بودجه امسال افزایش پیدا کرده و شاید کمتر هم باشد (مهندس صائبی ـ پارسال یازده درصد بود امسال هفت درصد است) بلکه هفت درصد است خیلی متشکرم پارسال یازده درصد بود امسال ۷ درصد است و از این نظر قدمی‌است که در این راه برداشته شده اما با توجه به اقلام متعدد بودجه و ارقامی که مربوط به هزینه‌های دستگاهها است و با توجه به اینکه به هر حال ما با موقعیتی که داریم با مبارزات مهمی که ملت ما دارد با برنامه‌های وسیع تولیدی که باید اجراء کنیم با برنامه‌های وسیع صنعتی و کشاورزی و برنامه‌های بسیار وسیع و گسترده دفاعی که باید اجراء کنیم و این برنامه تا در سطحی خیلی گسترده و خیلی پیروز و موفق اجراء نشود ما نخواهیم توانست به هدفهای بزرگ ملی و انقلاب خود برسیم بطور قطع و یقین اعتقاد داریم که می‌بایست یک انقلاب و یک تحولی برای جلوگیری از هرگونه تجمل و هر نوع لوکس بازی در ادارات و سازمانهای دولتی بکار رود باید آنچنان تحول و دگرگونی باشد که مسئله این نباشد که بجای یازده درصد هفت درصد اضافه گردد بطور قطع باید یک بار نشست و بررسی اساسی کرد ما چنین اعتقاد داریم که به هیچ وجه امروز ملت ما نیازمند بیک ساختمان بزرگ و کاخ بزرگ برای یک وزارتخانه نیست ما نیازمند کارخانه‌های عظیم صنعتی هستیم ما امروز احتیاج داریم به اینکه دستگاهها و سازمانهای تولیدی ایجاد کنیم ما امروز احتیاج داریم به اینکه همچنانکه گام برداشتیم هر چه بیشتر دودکش‌های کارخانه‌های عظیم صنعتی در گوشه و کنار مملکت برپا گردد برای اینکار یک مبارزه اساسی لازم است یک فداکاری اساسی لازم است و این فداکاری قبل از هر چیز می‌بایست از طرف سازمان‌های دولتی شروع بشود البته بعضی مقررات و تصمیماتی بود که قبلاً اتخاذ شده است ولی من فکر می‌کنم که مجلس می‌توانست همین جا برنامه‌های خود را ادامه بدهد و نمایندگان می‌توانستند همین جا سخن بگویند و نیاز نبود به آن ساختمان بزرگ و بجای آن ما می‌توانستیم بنای یک واحد تولید بزرگ را بگذاریم بنا بر این در اینمورد بطور کلی (مهندس صائبی ـ کارخانه‌های بزرگ هم ایجاد شده) البته ایجاد شده جناب آقای مهندس صائبی این واحدهای تولیدی ایجاد شده ولی سخن در این است آنچه که ما امروز بدان رسیده‌ایم تمام هدفهای ملت ما نیست (صحیح است) نیروهائی را که ما امروز پیدا کرده‌ایم غایت پیروزیهای لازم برای ملی ما نیست امروز می‌بینید اطراف ما را چگونه کانون‌های مخاطره و دسیسه احاطه کرده است ما یک نقش بسیار مهمی‌در این منطقه از جهان داریم اینرا بارها من خدمت همکاران گرامی‌عرض کرده‌ام تمام سیاستهای استعماری علیه ملت ایران و نژاد ایرانی تجهیز کرده‌اند زیرا میدانند بیداری ما بیداری آسیا است، میدانند بیداری ما دفاع از ملتهای آسیا است و رهائی آنها از زنجیرهای بردگی و اسارت (صحیح است) ما همان رسالت جهانی را داریم، این رسالت جهانی را باید ایفاء کنیم با کار بزرگ و با کوشش بزرگ و پیروزیهای بزرگ ممکن می‌شود برای رسیدن به این پیروزی‌های بزرگ سازمانهای اداری ما باید زیر بنای این پیروزیها باشند سازمانهای اداری ما باید ما را به سمت این پیروزیها هدایت کنند زیرا سازمانهای اداری مرکز تجهیز کننده نیروهای انسانی و نیروهای مالی ما و مرکز استفاده کننده از امکانات تاریخی ما است. بنابر این، این نکته را باید بصورت مسئله بسیار اساسی بررسی کرد من اطمینان دارم که یکی از اصول انقلاب که مورد توجه رهبر ملت ما است اصل انقلاب که مورد توجه رهبر ملت ما است اصل انقلاب اداری است که سازمانهای اداری با انجام این انقلاب خود را برای این فداکاریهای بزرگ آماده کنند و ما وقتی این بررسی را بکنیم با اقلام زیادی به بودجه برخورد می‌کنیم و این ردیفهائی که در آن جدول هزینه‌ها دیدیم ردیف ۲۱۰۰۰ خرید ساختمان ۲۱۱۰۰ ساختمان ۲۱۲۰۰ ماشین‌آلات و تجهیزات عنایت بفرمائید این ماشین‌آلات و تجهیزات منظور ماشین‌آلات و تجهیزات تولیدی نیست ماشین‌آلات و تجهیزاتی است که برای دستگاههای اداری ماشین‌آلات و تجهیزاتی است که برای ساختمانهائی که ایجاد می‌کنند نه منظور کارخانه‌ها و ماشین‌های تولیدی و صنعتی بآن معنی باشد ردیف ۲۱۳۰۰ سایر کالاهای مصرف نشدنی این بسیار جالب است ملاحظه بفرمائید آقایان که در تمام جداول مربوط به هزینه سازمانهای اداری یک رقم مهمی‌که می‌بینید رقم مربوط به کالاهای مصرف نشدنی است این رقم کالاهای مصرف نشدنی چیست؟ البته کاغذ نیست پاکت نیست مداد نیست قلم نیست نفت نیست سوخت نیست این کالاهای مصرف نشدنی چیزهائی است که هرگاه سازمان و تشکیلات اداری که بخواهد برای مملکت مصمم بشود با فداکاری گذشت کند و تجمل را بگذارد کنار به آنها نیازی نخواهد داشت این کالاهای مصرف نشدنی یعنی موکت یعنی لوستر یعنی وسائل تجملی دیگر، من فکر می‌کنم هیچ ایرادی ندارد و ضرورتی ندارد که مدیر کل ما معاون وزارتخانه ما کارمند اداره ما پشت همان میز ده سال پیش بنشیند اگر بخواهیم کار کنیم باید اینطور کار کنیم و اگر بخواهیم موفق شویم باید از این طریق طی طریق کنیم بنابراین وقتی من به این ردیفهائی که الآن عرض کردم در جدول مربوط به هزینه دستگاهها برخورد کردم که عبارت باشد از ماشین‌آلات و تجهیزات متوجه شدم که اقلام بسیار زیادی از بودجه ما مصروف این موارد می‌شود و ما مطمئناً برای اجرای برنامه‌های انقلابی برای اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و صنعتی و همچنین برای اینکه بتوانیم صنایع مملکت را بآن قدرت و پیشرفت لازم برسانیم من یک استدعائی دارم و آن این است که باید نقطه دیدمان را عوض کنیم ملت ایران فرق دارد با فلان ملتی که در افریقا هست، ما فرق داریم با ملت سوئیس، ما فرق داریم با فلان ملت دیگر آسیا برای آنها در موقعیت خاص جغرافیائی یا تاریخی خودشان ممکن است ایجاد یک کارخانه ذوب آهن کافی باشد ممکن است یک میزان از گسترش اقتصادی و صنعتی برای آنها کافی باشد ولی ما در آن برهه از تاریخمان هستیم، در حالیکه باید بشویم آنچه که تاریخ می‌خواهد، با همه نیرومندی و با همه قدرت که بتوانیم نقش ارشاد کننده خود را در این منطقه داشته باشیم پس برای اینکار ما می‌بایست همه نیروها را تجهیز کنیم و در نتیجه در یک چنین شرایطی من موردی نمی‌بینم همچنان بابت این قبیل کالاهای مصرف نشدنی ساختمان‌های متعدد برای ادارات یا وزارتخانه‌های دولتی کلان، سنگین پرداخت شود هر گاه این اقلام را جمع بزنید ملاحظه می‌کنید که چه مبلغی را از بودجه خود و اعتباری را که در اختیار آنها گذاشته می‌شود به این کیفیت خرج می‌کنند از جهت دیگر مخالفت کلی و اصولی ما با بودجه‌ای که به این کیفیت تنظیم شده و با بودجه به کیفیتی که سال گذشته بود و با بودجه به کیفیتی که با این روش و این سلیقه و بر این اساس تنظیم شود به بودجه عملکرد مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته به دولت است همانطور که عرض کردم به دلالت اقلام بودجه ۶۵ درصد از درآمد کلی ما در شکم این مؤسسات و سازمانهای به اصطلاح انتفاعی دولتی قرار دارد و در نتیجه ۶۵ درصد از هزینه‌ها توسط این مؤسسات و این سازمانها صورت می‌گیرد و در شرحی که پیرامون وظایف مربوط به وزارت دارائی در قسمت تمشیت امور مالی نوشته شده است که آن بخش به قسمتهائی و یا به فعالیتهائی تقسیم شده است به تعاریفی برخورد می‌کنیم که این تعاریف را کاملا قبول دارم این تعاریف عبارت از این است که می‌گوید خزانه‌داری می‌بایست کلیه درآمدهای مملکت را یکجا جمع کند و بعد هزینه‌ها را پرداخت کند در مورد نظارتی که بر منابع مالی از طرف وزارت دارائی باید صورت بگیرد باز بعنوان هدف ذکر می‌شود که باید از این طریق حساب کلیه دارائی و اموال مملکت حفظ بشود و نظارت لازم اعمال و اجرا گردد در مورد خزانه داری و در آن قسمت خزانه‌داری یا فعالیت نظارت کننده بعنوان هدف در بودجه ذکر شده است کاملاً این هدف را ما قبول داریم وقتی که بعنوان هدف ذکر شده و درست هم هست بنابراین بودجه و عملکرد مؤسسات انتفاعی و بازرگانی وابسته بدولت که ۶۵ درصد از کل درآمد مملکت را دریافت می‌کند با این هدفی که ذکر کردید تطبیق نمی‌کند، یعنی از این نظر میان بودجه این سازمانها و هدفهائی که در بودجه کل ذکر شده است معتقد است تباین وجود دارد و در نتیجه بامسئله یافتن هدف و داشتن هدف و ارزیابی مسائل که در صدر مقدمه کتاب شرح اجرای مقدمه‌ها و فعالیتهای دولتی ذکر شده است دیگر تطبیق نمی‌کند اینجا در قسمت بخش اول صفحه ۱۰۲ موضوع فعالیت خزانه داری دستگاه اجرائی وزارت دارائی ذکر می‌شود، هدف این فعالیت تمرکز و نگاهداری کلیه درآمد دولت و پرداخت مخارج کشور نوشته شده است صد در صد با این هدف ما موافقیم و عرض ما این است که این هدف می‌بایستی در کلیه برنامه‌های مالی دولت و در کلیه برنامه‌های مربوط به سازمانهای دولتی اعمال و اجرا بشود و اگر بخواهیم این تصور را بکنیم که منظور از سازمانهای دولتی فقط سازمانهائی است که در واقع مشمول آن ۳۵ درصد باقیمانده درآمد می‌شود این درست نیست زیرا به هر حال کلیه این شرکتهای دولتی که بوجود می‌آید کلیه این سازمانهای انتفاعی دولت هم از نظری سازمانهای دولت هستند مربوط به ملت هستند و سرمایه آنها مربوط به بیت‌المال مملکت است و دولت آن قدرتی است که باید نظارت خود را بر همه این اعمال بکند بنابراین با توجه به این هدفی که در اینجا ذکر شده است که کاملاً مورد موافقت و تأیید گروه پارلمانی پان ایرانیست است شما بودجه قسمت اعظم سازمانهائی که از درآمد ملی مستفید می‌شوند و از این طریق اعتبار می‌گیرند مشمول این هدف قرار نداده‌اید و در نتیجه نظارتی اعمال نمی‌شود و یا در مورد بخش اول صفحه ۱۰۴ فعالیت نگهداری حساب اموال دستگاه مجری وزارت دارائی است، هدف این فعالیت نظارت بر خرید و فروش و حفظ اموال دولتی و نقل و انتقال آنها است من فکر می‌کنم و همه فکر می‌کنند این هدف درست است و مطمئناً باید به این هدف رسید و وقتی معتقد باشیم به این هدف باید برسیم و جز این هم نمی‌تواند باشد بنابر این ملاحظه می‌فرمائید که این نحوه کار شرکتهای دولتی و سازمانهای انتفاعی دولت به هر حال از یک چنین طرز کاری یا از محیط اعمال چنین هدفی بدور است (صحیح است) حال اینها چه تالی فاسدی ایجاد کرده است؟ تالی فاسدش این است که به جداول مربوط به بودجه این شرکتها و سازمانهای انتفاعی مراجعه بفرمائید غالباً اینها نسبت هزینه اداری‌شان در برابر میزان سرمایه‌گذاریشان و بخصوص در برابر میزان درآمدشان که یا از طریق فروش کالاهای ساخته شده و یا از طریق فروش و عرضه خدمات انجام شده باشد نسبتی است که با هیچیک از مقررات اقتصادی و بازرگانی تطبیق نمی‌کند (صحیح است) و جالب اینجا است که شما میان این سازمانها و مؤسسات انتفاعی و شرکتهای دولتی تعارض بسیار می‌بینید یعنی یک استانداردی نیست شما یک شرکتی را می‌بینید نسبت به درآمد خودش یا نسبت بفروش کالاها یا خدمات انجام شده یا عرضه شده اش ۱/۱۷ برای هزینه اداره یش مصرف کرده ولی شما شرکت دیگری و سازمان انتفاعی دیگری را می‌بینید که ۱/۳ حتی ۱/۲ از بابت هزینه‌های اداره یش را مصرف کرده است خوب، پس این نکته نشان می‌دهد که اولاً یک سلسله مقررات واحد اداری نسبت به این شرکتها اعمال نمی‌شود اگر یک مقررات واحدی اجرا و اعمال می‌شد و شرکت دولتی ۱/۱۷ از درآمدش را خرج هزینه‌های اداریش نمی‌کرد و دیگری ۱/۳ را بلکه بین اینها نوعی هماهنگی می‌بود وقتی اینها را مقایسه کنید با بخش خصوصی چون شرکتهای بازرگانی هستند ملاحظه خواهید کرد که اصولا قابل قیاس نیست و به همین جهت است که اصولاً قابل قیاس نیست و به همین جهت است که ما غالباً برخورد می‌کنیم که یا زیان می‌دهند و یا بعضی از این مؤسسات و شرکتها سود نشان می‌دهند. ولی این سود را مقایسه کنید با میزان سرمایه گذاری شده و بعد مقایسه کنید با میزان سودی که این سرمایه گذاری در بخش خصوصی ممکن است داشته باشد من نمی‌خواهم اینها را منتقل کنید به بخش خصوصی ولی عرض می‌کنم پس منطق اینکه ما مقدار ۶۵ درصد از درآمد ملی مان را در دست این گونه شرکتهای بازرگانی و سازمانهای به اصطلاح انتفاعی سپرده‌ایم برای چیست؟ آنوقت تالی فاسد دیگری هست تالی فاسدی که پیدا می‌کند تغایر و اختلافی است که به هر حال بین سطح حقوق‌ها ایجاد می‌شود یعنی خدمات یکسان عرضه می‌شود ولی پاداش یکسان داده نمی‌شود تغایری که ایجاد می‌شود این است که به عناصر متخصص در محیط‌های مختلف حقوقهای مختلف داده می‌شود این درست مغایر با آن اصولی است که من دیدم در قسمت مربوط به سازمانهای امور استخدامی کشور ذکر شده است که بعد بطور مختصر توضیح خواهم داد بنابراین در سازمانهای دولتی تبعیض بوجود نیاورید تبعیض آن نابسامانی زیان بخشی است که کارآئی لازم را از سازمانهای اداری ما می‌گیرد و نخواهد گذاشت که اینها هم آهنگ و یکسان همه با یک امید و اعتقاد برای اجرای برنامه‌ها گام بردارند و کوشش کنند این نکاتی که بیان کردم بطور کلی موارد اختلاف نظر و سلیقه‌ای است که به هر حال گروه پارلمانی پان ایرانیست به این طرز سازمانهای انتفاعی یا شرکتهای دولتی و به هر حال با این روشی دارد که موجب شده قسمت عظیمی از درآمد ملی ما در مدار اجرائی اختیار آن روشی قرار گیرد که این تالی فاسدهائی را که بیان کردم دارد اما دو نکته دیگر، یک نکته بسیار مهم که خوشبختانه از نشانه‌های پیروزی هر چه بیشتر انقلاب اجتماعی ما است نمودار دیگری است از رهبریهای خردمندانه شاهنشاه ما نه تنها نسبت به سرنوشت ملت ایران بلکه همانطور که به کرات عرض کرده‌ام و همه بی‌گمان به آن معتقد هستند نمونه‌ای است از پیروزی رهبر ملت ما در سطح مبارزات و کوششهای سیاست جهانی که اتفاقاً توجه باین مسائل نشان می‌دهد که همه ما چه وظایف مهمی‌را در پیش داریم من فکر می‌کنم اصولاً برای نسل کنونی ملت ما یک فرصت مهم تاریخی است حال فرق نمی‌کند چه برای آن کسانی که امور اجرائی را در اختیار دارند چه برای کسانی که در پارلمان هستند چه برای آنهائی که کارهای امور بخش خصوصی را تصدی می‌کنند برای استاد دانشگاه برای دانشجویان برای دانش‌آموزان برای هر کس این دوره از تاریخ یک دوره استثنائی و مغتنم است برای اینکه ما در این دوره می‌توانیم تا آنجا که بخواهیم به ملتمان، وطنمان، سرزمینمان خدمت کنیم و منشاء اثر واقع شویم استثنائی بودن از این جهت است شاید سی سال یا ۴۰ سال پیش اگر کسی می‌خواست خدمت بکند ولی مطمئناً چنین امکاناتی را پیدا نمی‌کرد افکار و اندیشه‌ها و نیاتی به سود آزادگی و تعالی ملت داشتند ولی چنین فرصتی برای بیان آن پیدا نمی‌کردند شاید در چنان زمانی می‌خواستند ایجاد صنایع بکنند ولی چنین توفیقی را پیدا نمی‌کردند امروز این امکان برای همه هست یعنی یک لحظه حساس تاریخی دقایق مهم تاریخی است فرصت تاریخی است این فرصت را رهبر ملت ما برای ملت ما ایجاد کرده‌اند آنوقت ما همه یک وظیفه داریم و آن اینست که از این فرصت برای اجرای این برنامه‌ها استفاده کنیم ما کی چنین فرصتهای تاریخی داشتیم؟ کی چنین امکاناتی برای ما پیش آمده بود که ما بتوانیم مسائل سیاسی ملی ایران مسائل مربوط به موجودیت ملت ایران را که در این منطقه از جهان داریم مطرح کنیم؟ امروز و روزهای دیگر در همین مجلس صحبت از دسیسه‌های حکومت خودکامه بغداد شد صحبت از دسیسه‌های دشمنان ملت ایران در این منطقه از جهان شد ولی این کانونهای دسیسه برای چه این تلاشهای مذبوحانه را می‌کنند زیرا اربابان آنها سیاستهای استعماری با یک مرحله از قیام و نیرومندی ملت ایران روبرو شدند و اینها نگرانی دارند که این ملت و نژاد دگر بار در این منطقه از جهان قدرت دیرین را پیدا بکند، زیرا وقتی ما به این هدفها رسیدیم آنها در آنجا که بیگانه هستند باید آسیای میانه و بلکه آسیا را ترک کنند پس این نگرانیها را دارند و این فرصتها را ما داریم این فرصتها را باید مغتنم بشماریم مسائل و حوادثی در این منطقه از جهان پیش آمده است که این مسائل و حوادث دو سو دارد و دو جنبه دارد دو صف دارد خیلی روشن یک صف ملت ایران و نژاد ایرانی است که اینها بیدار شده‌اند، یک صف، صف آنهائی است که بیداری ما و آزادگی ما را نمی‌خواهد میان این دو صف مبارزه سختی درگیر شده است مثالی برایتان عرض کنم بارها بیان کردم فرق این دو زمان را می‌شود شناخت و وقتی فرق این دو زمان را بشناسیم رسالتهای بزرگ را احساس می‌کنیم یک زمانی بود ۵۰ سال پیش سیاستهای استعماری آمدند در غرب ایران زمین در یک منطقه‌ای که اکثریت غیر عرب هستند در یک منطقه‌ای که اکثریت از نظر مذهبی شیعه مذهب هستند آمدند یک حکومت پوشالی و دروغین بنام حکومت عربی عراق ایجاد کردند، خاموشی بود آنها هر چه خواستند کردند دهها هزار مردم عراق را به گناه اینکه هم نژاد و وابسته به ما هستند قتل عام کردند عصر خاموشی بود آن روزگار گذشت بعد از ۵۰ سال روزگار بیداری فرا رسید روزگاری که رهبر ملت ایران اصول سیاست ملی ایران را که اصول زندگی ملت ایران است اعلام کردند و این اصول با قاطعیت دارد پیش می‌رود و در این تردید نیست که مهمترین این اصول دفاع از حقوق انسانی و آئین انسانی است این یک واقعیت است همکاران گرامی آنچه را که در جهان بنام آئین انسانی، حقوق انسانی می‌نامیم این مهمترین و اصلی‌ترین سنگری را که در جهان داشته است ملت ایران و شاهنشاه ایران بود (صحیح است) از آن زمانهای دور تاریخ تاکنون حتی قبل از کورش بزرگ چه آن زمان که کورش بزرگ منشور آزادگی انسان‌ها را اعلام کرد و از همان هنگام تاکنون، پس دیگر تا اینجا این بیداری حاصل شد و این اصول اعلام شده است که به بسیاری از دسیسه‌های ضد انسانی پایان داده خواهد شد، دیگر زمانی نیست که ملت ایران نه تنها نسبت به منافع کنونی خود بلکه نسبت به سرنوشت ملت عراق نمی‌تواند بی‌اعتنا باشد گذشته از پیوستگی‌ها ما بعنوان یک مسئله انسانی نمی‌توانیم به آن مسائل بی‌اعتنا باشیم ما نمی‌توانیم نسبت به حاکمیت ملت ایران در خلیج فارس بی تفاوت باشیم این نه تنها اعلام اصل حاکمیت ما است این مربوط است به تمام سرنوشت این منطقه، و رسالت بزرگی که ما باید در این منطقه ایفاء کنیم بنابراین امروز سیاست ملی ایران متکی بر یک اصول مشخص سیاست ملی، جغرافیائی و یک اصول آئین انسانی است متکی بر همه مقررات همه میثاق‌های بین‌المللی بعنوان یک سیاست بیدار و مبارزه با همه دسیسه‌های استعماری در این منطقه است و ما در آینده نگری وسیعتر متوجه مسائلی می‌شویم که بناچار با آنها روبرو خواهیم بود ما امروز می‌خواهیم قدرتهای بیگانه و استعماری را که به غلط آمدند در این منطقه مغاک گزیدند بیرون کنیم حساب روشن است آنها نمی‌خواهند بیرون بروند ما می‌خواهیم سیاستهای استعماری را درهم بکوبیم و بایستی در این راه گام برداریم آنها مقابله می‌کنند و این مبارزات و مقابله میان ملت ایران میان شاهنشاهی ایران میان فلسفه نژاد ایرانی با سیاست اهریمنی با توطئه اهریمنی در این منطقه ادامه خواهد داشت پس ما نیاز داریم به تحمل هزینه بیشتر به تجهیز هر چه بیشتر همه نیروهای مالی و همه نیروهای انسانی و در اینجاست که در یک بررسی دقیق نیاز داریم بیک آمادگی همگانی و وسیع برای دفاعی بزرگ، برای دفاعی بزرگ بخاطر دفاع از یک چنین سیاستی بزرگ برای دفاعی بزرگ بخاطر دفاع از چنین رسالتی بزرگ ما اینجاست که ما همه نیروهای مالی و انسانی و روانی ملت ایران را باید برای دفاع بزرگ تجهیز کنیم اهمیت و حساسیت این نقش دفاعی یعنی آنچنان قدرتی آنچنان نیروئی که برای همیشه هر نوع سخن ضد ایرانی را در این منطقه از جهان خاموش کند با این دید باید کار کرد و مسائل را بررسی من فکر می‌کنم میان ما و قدرتهای استعماری دیگر جای مجامله باقی نمانده است آنها جنبش ما را شناخته‌اند و ما دسیسه‌های استعماری آنها را شناخته‌ایم این خیلی روشن است این درگیری و نبرد امروز در سنگرهای تبلیغاتی است امروز در محیطهای محدودتر است ولی ما که باید در این جهان باشیم و با افتخار و بزرگی زندگی کنیم ما که باید همه نیروهای ضد ایرانی را در این منطقه از جهان درهم بکوبیم ما که بطور قطع در جبهه‌های بزرگ در آینده با اینها روبرو خواهیم شد باید برای اینچنین پیروزیهای وسیع آماده شویم همکاران گرامی اینهائی را که عرض می‌کنم اطمینان داشته باشید نه بیان مطالب احساساتی است نه بیان سخنانی منباب حماسه‌سرائی اینها واقعیاتی است شما درست در نظر بگیرید از آن زمان بیداری ما تاکنون حوادث را یکی پس از دیگری ببینید توطئه‌ها را یکی پس از دیگری ببینید بی گمان در آنجا که ما به سمت بیداری بیشتر می‌رویم بسوی احقاق همه حقوق از دست رفته می‌رویم ما با این درگیریها روبرو خواهیم شد پس این درگیریها را باید در مقطع وسیع بررسی کنیم ما هنوز صدای پا آن عواملی را که از شرق دور حرکت کرده‌اند و هر وقت که حرکت کردند به سمت تمدن ما به سمت کانونهای ملت ما به پیش آمدند می‌شنویم باید برای حوادثی بزرگ و برای دفاع بزرگ و پیروزیهائی بزرگ آماده شد این حوادثی است که نه تنها ما را بلکه همه هم‌نژادان این منطقه از جهان فرهنگ و فلسفه پارسی را تهدید می‌کند و ما باید برای مبارزه آماده بشویم دفاع ما باید یک چنین دفاع بزرگ باشد دفاع ما باید مجموعه یک دفاع روانی همگانی تکنولوژی و تجهیزاتی باشد بنابراین این گامی‌که در راه تقویت و تجهیز هر چه بیشتر نیروهای دفاعی برداشته شده یک گام در این راه طولانی و در این راه بزرگ است در بودجه گذشته وقتی بررسی شد و خوشبختم که دیدم اشاره‌ای شد ولی من این را کافی نمیدانم مسئله را باید از آن دید بررسی کرد از آن دید که تا قدری نمیدانم توانستم برای همکاران گرامی‌و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی بشکافم یا نه نکته‌ای را که عرض کردم این مسئله ایست که ما گذشته از تجهیزات فوتی و فوری باید داشته باشیم و خوشبختانه همه ملت ایران باید همگام باشند ما یک شعار داریم شعار ما پان ایرانیست‌ها این است که در برابر دشمن مسلح باید تا دندان مسلح بود (صحیح است) باید هیچ تردید و مجامله نکرد در یک منطقه پر از توطئه و دسیسه و در مقابل این سلاحهائی که می‌بینیم سرازیر شده است ما ملت ایران نفر به نفر باید تا دندان مسلح باشیم (مصطفوی ـ نظر همه ملت ایران این است) عرض کردم همه ملت ایران هم‌آهنگ هستند برای اینکه مسئله، مسئله مرگ و زندگی است و زندگی آن نبود که تا ۵۰ سال پیش به ملت ایران معرفی کرده بودند زندگی این است که امروز به رهبری انقلاب و شاهنشاه ما در راهش هستیم یعنی زندگی پر از سرفرازیها و آزادگی نکته‌ای که عرض کردم این بود که گذشته از این تجهیزات فوری و فوتی بطور قطع با توجه به این آینده که عرض کردم مخاطراتی که در پیش است و سیاستهائی در کار است دستهائی دخالت دارد و تیمسار معاونت وزارت جنگ و خوشبختانه آقای دکتر یگانه تشریف دارند و دیگر وزراء و معاونان، بطور قطع ما باید متکی بشویم بر توسعه صنایع وسیع تولیدی نظامی را (صحیح است) این هدفهای بزرگ و انسانی ما و اینکه این هدفهای بزرگ و حق طلب ملت ما با سیاستهای گوناگون بیگانه برخورد دارد و اینکه بسیاری از این سیاستها بهنگام لزوم ممکن است و غالباً اینطور هم هست که منافعشان را بر منافع ملت ما ترجیح می‌دهند پس ما باید بتوانیم برنامه‌ای را اجرا کنیم طرحی را هر چه زودتر اجرا کنیم که در این سرزمین همانطور که خوشبختانه کارخانه عظیم ذوب آهن بنیان گذاری شده است هر چه زودتر کارخانه‌های عظیم صنایع نظامی بوجود بیاید من در قسمت بودجه دیدم توجهی شده بود که مقداری از برنامه‌های عمرانی یا از طریق اعتباری دیگر به کدام یک از قسمتها بود اکنون به خاطرم نیست برای نوسازی و گسترش صنایع نظامی‌مصروف خواهد شد یکی از نکاتی که هیچ فراموش نمی‌کنم و الان موقع آن است عرض کنم هیچ ایرانی و سرباز ایرانی نمی‌تواند فراموش کند گامهائی را که رضا شاه بزرگ سردار بزرگ ما برداشت و آن این بود که اولین واحدهای صنایع نظامی‌را ایجاد کرد در این راه بزرگ باید کوشش کرد باید تلاش کرد می‌خواهم عرض کنم اجرای این برنامه تا حد زیادی زیربنائی دیگر برای اجرای پیروزمندانه اصل سیاست مستقل ملی است آنوقت است که ملت ایران نژاد ایرانی با نیروهای بیدار شده با آگاهی با درایت و با اتکاء بر این منابع اقتصادی و تجهیزاتی خود خواهد توانست همه برنامه‌های بزرگی را که در این منطقه از جهان دارد اجرا کند بنابراین یکی از آرمانهای گروه پارلمانی پان ایرانیست و بی‌گمان همه ملت ایران است که ما هر چه زودتر به حدی گسترش یافته بتوانیم از صنایع سنگین نظامی‌برخوردار باشیم زیرا این محور از صنایع آن دفاع بزرگ ملت ایران را یاری و حمایت لازم خواهد کرد نکته دیگری را که در این مورد فراموش کردم بیان کنم گذشته از تذکراتی کلی یا ایرادات کلی که نسبت به بودجه عرض شد بودجه به چهار بخش تقسیم شده البته پنج بخش است که یکی مربوط است به دیون و متفرقه ولی چهار بخش مربوط بخش عمومی‌ـ بخش دفاعی ـ بخش اجتماعی و بخش اقتصادی است نسبت بدو بخش عمومی‌و دفاعی من تذکراتی بیان کردم و نسبت به قسمتهای دیگر سرور دکتر عاملی توضیحاتی خواهند داد و بیان مطلب خواهند کرد نکته دیگر که خواستم بیان کنم و یکی از نظرات حزب پان ایرانیست است گاه ممکن است همکاران بیان کنند که برخی مطالب را یک یا چند بار شنیده بودیم ولی ما هم به هر حال صفحات این نوع بودجه را چند بار خوانده بودیم و در نتیجه اینها نظراتی است که احزاب دارند و در این موارد اینها نظراتی است که حزب پان ایرانیست دارد بدیهی است این تحلیل و بررسی و توجه به بودجه با توجه با ضوابطی که عرض کردم صورت می‌گیرد در مورد دادگستری و قوه قضائیه بود که البته دیدم عنوان بسیار خوبی اتخاذ شده بنام حفظ حقوق مردم و اجرای عدالت در مورد قوه قضائیه نظری را که اگر همکاران بخاطر داشته باشند سال قبل هم عرض کردم و بهر حال این از مواردی است که حزب پان ایرانیست به آن اعتقاد دارد بموجب تعاریف کلی و موازین قانون اساسی و طبیعت امر سه قوه وجود دارد قوه مقننه قوه مجریه و قوه قضائیه و بر هر سه این سه قوه شاهنشاه ریاست دارند قوه قضائیه به هر حال با این توجه قوه ایست مستقل از قوه مجریه و همانطور که در سال گذشته هم بیان کردم با توجه به این اصول صحیح است که به هر حال بودجه قوه قضاییه از چهار چوب قوه مجریه خارج شود (صحیح است) از نظر توضیح و توجیه درست نظر همکاران گرامی‌را متوجه قوه مقننه می‌کنم چه تعبیری می‌توانست داشته باشد اگر که بودجه قوه مقننه در چهارچوب قوه مجریه بود؟ درست همین حالت را قوه قضاییه دارد و همانطور که بیان کردم واقعاً اعتقاد دارم که اگر برداشته شود یک گام بزرگ انقلابی است در راه اجرای هر چه بیشتر قوه قضاییه اما با تمام این اوصاف فعلاً که در چهارچوب قوه مجریه است و من امیدوارم روزی برسد که این گام مهم و انقلابی برداشته شود و قوه قضائیه بودجه مستقلی خارج از قوه اجرائیه پیدا کند اما فعلاً با توجه به اندک آشنائی که به لحاظ سابقه شغل وکالت و امور مربوط به دادگستری دارم و خوشبختانه آقای دکتر یگانه تشریف دارند و ایشان هم خود از قضات بصیر و وارد هستند و بدون مجامله در زمان قضاوتشان با نهایت درستی و فضیلت و آگاهی کار کردند این است که هنوز مسئله ضرورت گسترش کادر قضائی دادگستری یا واقعاً بدان توجه نشده یا اگر شده آنطور که باید و شاید برای رفع این منقصت کوشش نشده است البته با ایجاد خانه‌های انصاف یک قدم اساسی برداشته شد برای اینکه عدالت در روستاها گسترش پیدا کند و بطور قطع خانه‌های انصاف در روستاها گسترش پیدا کند و بطور قطع خانه‌های انصاف در روستاها این نقش را به خوبی توانسته ایفا کند و ما امیدوارم و مجلس شورای ملی بطور قطع این انتظار را دارد که در سال آینده کوشش هر چه بیشتر برای توسعه خانه‌های انصاف در روستاها بکنند خوشبختانه از گزارشاتی که من دارم خانه‌های انصاف بخوبی کار کرده‌اند و بخوبی توانسته‌اند مفهوم انقلاب را در روستاها پیاده کنند اما این عدالت اجتماعی باید در محیط‌های دیگر دقیق‌تر و وسیع‌تر مستقر شود و اجرا شود وسیله اجرا و اعمال عدالت اجتماعی جناب دکتر یگانه کی است؟ فقط قاضی است خوب، اگر قاضی به تعداد کافی نباشد و کوشش نشود که به هر حال کادر قضائی توسعه پیدا کند پس اولین عامل اجرای عدالت اجتماعی در اختیار مردم نیست بنابراین همانطور که سال گذشته عرض کردم و با توجه باینکه یکی از اصولی که مدام رهبری انقلاب به آن اشاره می‌فرمایند و اتکاء می‌نمایند مسئله اجرای عدالت اجتماعی در میان تمام گروههای مردم است و تشکیلات و سازمانی که وظیفه دارد اجرای این عدالت اجتماعی است وزارت دادگستری است و وسیله‌ای که وزارت دادگستری هستند بنابراین باید نسبت به افزایش کادر قضائی اقدام جدی و اساسی تری صورت گیرد نکته دیگر این است که در این مورد از کادر قضات دادگستری و در کارهای قضات دادگستری و پرونده‌های موجود در دادگستری گذشته از اجرای قوانین موجود باید ضمناً این بهره گیری را کرد که چه تغییر و دگرگونی در قانون باید بوجود بیاید غالباً صحبت از این می‌شود که پرونده‌ها در دادگاهها متراکم است، بسیار است ولی ما در بسیاری از این موارد می‌توانیم با ایجاد تغییراتی در مقررات اجتماعی این بارهای سنگین را برداریم لابد بخاطر همکاران گرامی‌هست تا قبل از اصلاحات ارضی قسمت عمده‌ای از پرونده‌های حقوقی و کیفری که در محاکم دادگستری بود مربوط به استقرار رژیم ارباب و رعیتی بود، با اصلاحات ارضی و خلع ید از فئودالیسم ارضی آن پرونده‌ها از بین رفت و امروز اگر آمار گرفته شود تعداد کمی پرونده مربوط به روستائیان یا روستاها هست در موارد دیگر هم به همین کیفیت می‌شود اقدام می‌شود اقدام کرد و این نکته دیگری هست که می‌شود هر یک کادر و هسته خاصی مورد بررسی قرار بگیرد که مقدار زیادی از این پرونده‌ها هست که مربوط به سنتهای سابق بوده که واقعاً عرفاً آنها را جرم نمی‌شناسند باید بررسی کرد و مدام با نوعی تلاش و کوششی برای تغییر مقررات و تطبیق قوانین بخصوص مقررات کیفری با تحولات و نظامات اجتماعی صورت گیرد و در نتیجه هم از کار محاکم کاسته‌ایم و هم اینکه کار محاکم به این کیفیت نقش ارشاد کننده‌ای را در تنظیم قوانین خواهد داشت می‌خواستم عرض کنم در این مورد بررسی و مطالعه‌ای بطور قطع صورت گیرد نکته دیگری که در همین قسمت حفظ حقوق مردم یعنی حفظ حقوق مردم و اجرای عدالت در بودجه دیدم و بنظر من درست نیامد تقلیلی است که دیدم اعتبار مربوط به شرکتهای سهامی‌زارعی پیدا کرده است به دلالت مندرجات بودجه در سال ۴۸ اعتبار هفتاد و هفت میلیون و چهار صد و هفتاد و هفت هزار بوده و در سال ۴۹ پیش بینی شده ۲۸ میلیون ۲۶۱ هزار و به این کیفیت در حدود ۴۹ میلیون و ۲۱۶ هزار تقلیل پیدا کرده من برای این تقلیل با توجه باینکه همه همکاران گرامی‌عنایت دارید شرکتهای سهامی‌زراعی در امر انقلاب اصلاحات ارضی مهمترین ره‌آوردی است که انقلاب اجتماعی ایران حتی به سایر کشورها عرضه کرده است یعنی یک پدیده انقلابی است، نظم انقلابی است در واقع اقدامات قبلی مربوط بود باینکه نظم منسوخی درهم ریخته شود و تشکیل شرکتهای سهامی زراعی یعنی دوره سازندگی انقلاب و من فکر می‌کنم در این قسمت باید بخصوص نیروهای بیشتری مصروف شود و با این آهسته کاری بنظر من نباید حرکت کرد سرعت بیشتری لازم است پیش‌بینی شده است که امسال ده شرکت سهامی زراعی تأسیس بشود بنظر من به همان کیفیت که ما با اتخاذ آن روشهای خاص خود توانستیم یک انقلاب بزرگی را در فرم زمین داری انجام بدهیم یعنی اگر قرار بود روی فرم‌ها و روشهای دیگر برویم هنوز اندر خم یک کوچه بودیم به همین کیفیت برای دوران سازندگی آن هم ما باید به همان کیفیت عمل کنیم، شرکتهای سهامی زراعی از جلوه‌های سازنده انقلاب است و باید هر چه سریعتر و بیشتر در محیط‌های مختلف مملکت گسترش پیدا کند من حالا وارد بحث جهات طبیعی و اقتصادی آن نمی‌شوم خوشبختانه من گزارش آن را خواندم که گویا از آن اراضی که در اختیار شرکتهای سهامی زراعی قرار گرفته غالباً سطح کشت و حاصل چند برابر شده است شاید سه برابر یا چهار برابر لااقل این مهم است، این نشان می‌دهد که از نظر اقتصاد ملی چقدر اهمیت دارد این نشان می‌دهد که چطور نیروی ملی ما، ثروت ملی ما را گسترش خواهد داد وقتی ما یک چنین تجارب کافی داریم و اینطور بسرعت نتیجه گرفتیم چرا قسمتهای زیادتری از اعتبار و نیروهای مان را در این جهت مصروف نکنیم من نمی‌خواهم نام ببرم ولی باور بفرمائید در میان این شرکتهای دولتی هستند تعدادی که اگر هم نبودند هیچ واقعه‌ای رخ نمی‌داد هستند تعدادی که اگر نبودند شاید بهتر می‌بود ولی شرکت سهامی زراعی با این راندمان، با این نتیجه، با این اثر انقلابی، با این نظم انقلابی شما امروز هر جای دنیا بروید می‌گویند ما با فئودالیسم ارضی مبارزه کردیم بسیار خوب وقتی از شما بپرسند و بگویند انقلاب شما چه واحد انقلابی اجتماعی و اداری را معرفی می‌کند؟ شما با سربلندی می‌توانید بگوئید شرکت سهامی‌زراعی و این از ابتکارات خاص رهبر ملت ما است بنابراین در این مورد به عقیده من با توجه به اهمیت این برنامه‌های انقلابی و با توجه به نقشی که دیدیم و همه همکاران محترم عنایت فرمودند شرکتهای سهامی‌زراعی نه تنها در امر زراعی دارد بلکه در امور اقتصادی و فرهنگی روستائیان و مسائل دیگر نقش مهمی‌دارد باید برنامه‌ها طوری تنظیم بشود جناب آقای دکتر یگانه که بسرعت این شرکتها گسترش پیدا کند و ما در نتیجه نظم انقلابی را بسرعت در سراسر مملکت پیاده کنیم از این جهت بخصوص چند نکته‌ای را که مانده است عرض می‌کنم و سخنانم پایان پیدا می‌کند مربوط است به عنوانی که گذارده شده یا فعالیتی که ذکر شده بعنوان سازمانهای اداری یا تمشیت امور استخدامی‌من در این مورد در آغاز سخنم توضیحاتی را عرض کردم که اتقاقاً در این جزوه دیدم به همین نکته توجه شده است و من استفاده می‌کنم و استناد می‌کنم به آن ابتدا ما باید به بینیم نابسامانی اداری چیست و چگونه می‌خواهیم آن را تمشیت بدهیم؟ این دو نکته می‌بایست درست مشخص باشد چون به هر حال لابد یک نابسامانی اداری بوده که ضرورت انجام انقلاب اداری از طرف رهبر انقلاب مطرح شده است و بصورت فرمان به ملت ایران اعلام شده است اگر نبود یک چنین امری صادر نمی‌شد حال به بینیم این نابسامانیها چیست؟ چون واقعاً باید این مسئله حل شود این را من منباب مخالفت با بودجه عرض نمی‌کنم این را با تمام صداقت و اعتقادی که میدانم یکایک همکاران نسبت به این مسئله اساسی دارند به عرض می‌رسانم به هر حال ما باید واقعاً امور اداری را تمشیت بدهیم این کار باید بشود همکاران اگر نشود کوششهایمان به نتیجه نمی‌رسد اگر نشود تلاشهای تاریخی را که برشمردم از دست داده‌ایم اگر نشود آن تلاشی را که روستائیان، کشاورزان، کارگران می‌کنند آنطور که باید و شاید به نتیجه نمی‌رسد این را باید برای یک بار بطور اساسی مطرح کنیم جدی بگیریم این مسئله را من عرض می‌کنم جای تأسف است انقلاب اداری نمی‌تواند آنطور که توجیه شده است به نظر من بلکه طبق مطالبی که اینجا نوشته شده و فکر می‌کنم همه در آن هماهنگ باشیم نابسامانی سازمانهای اداری یا نظم اداری ما در چند چیز است اینجا بسیار جالب نوشته شده و توضیح داده شد که الان عرض می‌کنم منتها چطور آقای دکتر که این را تنظیم فرموده‌اند جای فعالیت طبقه‌بندی و ارزش یابی مشاغل را با جای هماهنگی انقلاب اداری اشتباه کرده‌اند اما در این طبقه‌بندی و ارزش یابی مشاغل من خواندم و دیدم که واقعاً با روشن بینی کامل این نابسامانی سازمان اداری را نشان داده‌اند اینطور نوشته شده است هدف: هدف این فعالیت برقراری رابطه مناسب بین شغل و شاغل به منظور انتصاب شایسته و پرداخت حقوق عادلانه و افزایش کارآئی است از این عالی‌تر نمی‌شود من عقیده دارم اجرای این اصولی که ذکر شده است یعنی انجام انقلاب اداری، دادن شغل مناسب به شاغل و به کسی که برای آن شغل شایسته است و پرداخت حقوق عادلانه کاملاً درست است، آفرین به آن کسی که این را نوشته من با تمام وجودم به او احترام می‌گذارم و تشکر می‌کنم اصل عدالت اجتماعی، یعنی پرداخت حقوق عادلانه باید در برابر کار متساوی وجود داشته باشد تا انقلاب اداری تحقق پیدا کند این مسئله جدی و اساسی است به هر بهانه و تمهید و بهر دلیل و ترتیبی که این کار انجام نگیرد نابسامانی در سازمانهای اداری خواهد بود علت اینکه بیان کردم آن وقت ما نمی‌توانیم با آن سیستم شرکتهای بازرگانی دولتی موافق باشیم نه اینست که می‌گوئیم اصولاً مخالفیم ولی آقا چه اشکالی دارد هم شرکت بازرگانی دولتی وجود داشته باشد و هم آنکه اعضای هیأت مدیره‌اش مثل دیگر کارمندان سازمانهای اداری از یک ضوابط مشخصی برای ایجاد هماهنگی برای استفاده از حقوق متساوی برخوردار باشند وقتی اینجا اینطور نوشته شده پس آوردن لایحۀ وزارت آب و برق دیگر درست نیست وقتی معتقدند که باید حقوق عادلانه داده شود حقوق عادلانه یعنی چی؟ یعنی همه افرادی که دارای کار متساوی، تحصیلات یکسان هستند باید از خزانه مملکت بطور مساوی حقوق دریافت دارند با هر قسم دیگری که بخواهید این یکسان بودن را بهم بزنید می‌شود بی‌عدالتی یعنی چیزی که خودتان به آن معتقد نیستید بنابراین من با استفاده از این نکته عرض می‌کنم که نابسامانی اداری یا وسائل و طرق تمشیت امور اداری چند چیز است، همین چند چیزی که اینجا ذکر شده است که باین کیفیت می‌شود و عدم تعیین شغل و انتصاب متناسب در مشاغل و عدم اجرای عدالت اداری مهمترین جلوه تبعیض را غیر عادلانه بودن و غیر متساوی بودن حقوقها می‌شناسم اما بنظر من باید این هدف منتقل می‌شد به فعالیت هم‌آهنگی طرحهای انقلاب اداری یعنی معرفی می‌کردید که هدف از هماهنگی طرحهای انقلاب اداری اینست، اما آنوقت هدف برای هم‌آهنگی طرحهای انقلابی برای انقلاب اداری ذکر شده هدف از اجرای این فعالیت جلوگیری از تمرکز کارها در مرکز و تفویض اختیار بیشتر به مسئولین استان و شهرستان و حتی رده‌های پائین تر و حذف تشریفات زائد اداری می‌باشد پس فقط نابسامانی که از نظر تنظیم کنندگان بودجه وجود دارد همین است و انقلاب اداری یعنی همین که این کار انجام بگیرد و حالا ملاحظه می‌فرمائید که جای هدفها اشتباه نوشته شده آن هدف باید اینجا نوشته می‌شد و اگر به این کیفیت اعتقاد داشته باشید این را صمیمانه من پرسش می‌کنم اگر واقعاً همین باشد اگر هدف سازمانهای اداری ما در این است که امور به شهرستانها و استانها منتقل نشده اگر این کار بشود کارها درست است؟ لطفاً پیش خودمان هر یک داوری کنیم که بدین طریق ما به آرمان انقلاب اداری تحقق خواهیم بخشید یا خیر؟ من که جز این فکر می‌کنم من که فکر می‌کنم انقلاب اداری واقعاً باید انجام بشود و اصولش همانست که اتفاقاً در قسمت طبقه بندی مشاغل ذکر شده است.

رئیس ـ آقای پزشکپور مطالب شما ادامه دارد؟

پزشکپور ـ من به سخنان خود چند دقیقه دیگر خاتمه می‌دهم. بنابراین از آنجا که به هر حال یکی از مهمترین مسائل به نظر حزب پان ایرانیست و بی‌گمان بنظر تمام نمایندگان مجلس شورای ملی و بنظر تمام ملت ایران در راه انقلاب انجام انقلاب اداری است و به نظر من وقتی تنظیم کنندگان بودجه اعتقادشان این باشد که انقلاب اداری تنها نابسامانی، تز اینکه مامور از مرکز باستانها و شهرستانها احاله بشود دیگر هیچ کاری نیست یعنی آنها معتقدند که اصولا وضع ادارات به حدی خوبست که احتیاج به تغییر ندارد اما اگر جز این فکر کنیم و فکر کنیم که کارآئی لازم را به سازمانهای اداری ببخشیم که بتوانند تکیه گاهی برای اجرای اصول انقلاب باشند آن وقت است که دیگر این نظر را نمی‌توانیم داشته باشیم وقتی اینطور بررسی شد، وقتی انقلاب اداری اینطور توجیه شد، وقتی مهمترین برنامه‌ای که باید در زمینه پیروزی انقلاب صورت گیرد اینطور بررسی شد آن وقت نتیجه چه می‌شود؟ نتیجه این می‌شود که اعتبار سال ۴۸ برای تشکیلاتی که باید انقلاب اداری را اجرا کند ۳ میلیون و ششصد و پنجاه هزار ریال، پیش‌بینی کارمندانی که باید استخدام بشود در سال ۴۸، ۲۹ نفر، اعتبار سال ۴۹ سه میلیون و ششصد و هجده هزار ریال کم می‌شود تعداد کارمند کنونی می‌دانید چند تا است؟ شش تا. پیش‌بینی کارمند برای سال ۴۹ هیچ، خوب بدیهی است این می‌شود ارگانیسم و سازمانی که باید فعالیت هم‌آهنگی طرح‌های انقلاب اداری را اداره بکند بدیهی است وقتی انقلاب اداری اینطور توجیه بشود و اما اگر قرار باشد که تحول اداری که قرار است صورت بگیرد و حتماً اگر صورت نگیرد لطمات بسیار به ملت ایران و به پیروزیهای انقلاب خواهد زد آن وقت نه دیگر با چنین بودجه‌ای می‌شود و نه با چنین تعداد کارمند و به هر حال دید هم اینطور نمی‌تواند باشد، اینها مطالب و توضیحاتی بود که من پیرامون بودجه و مسائلی مربوط به بخش عمومی‌و دفاعی و نظرات حزب پان ایرانیست خدمت همکاران گرامی بیان کردم و اینها قسمتی از دلائل مخالفت گروه پارلمانی پان ایرانیست بود با بودجه،

- ختم جلسه

۷- ختم جلسه

رئیس ـ چون دیر وقت است با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم می‌کنیم. جلسه آینده ساعت ۳ بعد از ظهر امروز خواهد بود.

(یک ساعت و ده دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.