مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۷

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۳۱ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۷

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۲۵۷

صورت مشروح مذاکرات مجلس عصر چهارشنبه ۳۱ فروردین ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:‏

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور و ارسال به مجلس سنا.

۳- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه.

مجلس ساعت چهار و سی دقیقه بعد از ظهر به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه- آقایان‏

آموزگار- اولیا- حاذقی- دکتر خطیبی- دکتر رشتی- مهندس صدقیانی- دکتر ضیایی- دکتر قراگزلو- مبارکی- دکتر مبین- مهندس مجتهدی- محدث‌زاده.

غائبین بی‌اجازه- آقایان:

مهندس عطایی- فیصلی- دکتر مصباح‌زاده- دکتر یگانگی‏

غائبین مریض- آقایان:

احتشامی- ارسنجانی- بختیار بختیاری‌ها- دکتر ناصر بهبودی- پرویزی- پزشکی- رجایی- سیفی- صفی‌پور- ظفر- دکتر فربود- فولادوند- کلانتری هرمزی- کمالوند- دکتر موثقی- موقر- نصیری- تیمسار سرلشکر همایونی- بانو نفیسی‏

۲- ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور و ارسال به مجلس سنا

رئیس- وارد دستور می‌شویم پیشنهادهای بعدی به ترتیب مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید به سطر سوم تبصره ۳۰ لایحه متمم بودجه بعد از جمله (توزیع گردیده) عبارت زیر.

«و همچنین ۴۳۵۵۲ کیلو گندم و ۲۳۹۷ کیلو جو که در سال‌های ۱۳۲۶ و ۱۳۲۷ بین کشاورزان گلپایگان و خوانسار تقسیم گردیده» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر جعفری

رئیس- آقای دکتر جعفری بفرمایید.

دکتر جعفری- اگر تنظیم بودجه از وظایف دولت است و اگر بودجه چون آیینه حقیقت نمای سیاست عمومی دولت است وظیفه نماینده مجلس است بررسی دقیق به اقلام بودجه به جز و کل بودجه و احیاناً انتقاد اصولی از سیاست دولت انتقادی که متضمن راهنمایی، هدایت و ارشاد باشد با توجه به همین معنی بنده هم قصد داشتم در بودجه صحبت کنم و نظرات خود را در مورد بودجه به عرض نمایندگان محترم برسانم و از این رهگذر تذکرات لازم را به دولت بدهم اما چون عرایضم مفصل بود و امکان داشت چندین جلسه وقت مجلس را بگیرد بیان مطلب را به فرصت مناسب‌تری موکول کردم اگر در مورد بودجه صحبت می‌کردم محققاً توجه دولت را به حوزه انتخابیه‌ام گلپایگان و خوانسار معطوف می‌کردم و عقب افتادگی‌های این منطقه را می‌گفتم به خصوص وضع گلپایگان را، گذشته گلپایگان و آثاری که از دخالت‌های ناروا به جا مانده است به عرض می‌رساندم فعلا" از این عرض می‌گذرم و در مورد پیشنهادم به استحضار جناب نخست‌وزیر می‌رسانم جناب نخست‌وزیر شنیدم که به یکی از نمایندگان نفرین کردند چون ممکن است در مورد پیشنهاد من هم بفرمایند پیشنهاد خرج است از ایشان استدعا می‌کنم چنین بیانی نفرمایند و این کار را نکنند که ما را گرفتار نفرین مردم بکنند و از دکتر آموزگار که در وزارت بهداری نسبت به گلپایگان و خوانسار توجه دقیق کرد و مرا همیشه ممنون کرد در این کار از جلادی صرفنظر بکند و با این پیشنهاد موافقت بکند (نمایندگان- پیشنهاد را قرائت بفرمایید) بنده فکر کردم آقایان مطلع هستند برای این که آقای مهندس صایبی پیشنهاد را خواندند، گندمی در سال ۲۶، ۲۷ بین مردم گلپایگان و خوانسار تقسیم کرده‌اند یک مقداری از آن وصول شده و کی مقدار ناچیزی باقی مانده و هر زارع ۵۰ کیلو یا ۳۰ کیلو بدهکار است و مربوط به بیست سال قبل است است و وصولش برای وزارت دارایی ممکن نیست بنده پیشنهاد کردم که صرفنظر کنند.

رئیس- آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

نخست‌وزیر (امیرعباس هویدا)- چون علاقه به آقای دکتر جعفری دارم و میل دارم که نفرین نشوند می‌خواستم پیشنهاد کنم که جناب آقای دکتر جعفری این پیشنهاد را پس بگیرند بنده تعهد می‌کنم مبلغش را تحقیق کنم پیدا کنم و در اختیار وزارت کشاورزی بگذارم که منظور شما تأمین شود.

رئیس- آقای دکتر جعفری بفرمایید.

دکتر جعفری- من از جناب آقای نخست‌وزیر تشکر می‌کنم و با توضیحاتی که فرمودند و تعهد صریحی که کردند چون نظر بنده که کمک به کشاورزان بود تأمین گردید پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس- پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی‏

محترما" پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به لایحه متمم بودجه اضافه گردد.

تبصره- به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود تعهدات قطعی شده مربوط به جایزه تشویق صادرات سال ۱۳۴۴ را در صورتی که بودجه مربوط سال مذکور از این بابت تکافو نکند از اعتبار پیش بینی شده در بودجه سال ۱۳۴۵ پرداخت نماید.

سید محمد علی مرتضوی‏

رئیس- آقای مرتضوی بفرمایید.

مرتضوی- به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است برای این که صادرات مملکت را تشویق بکنیم به موجب قانون جوایزی به صادرکنندگان، به میزان و با توجه به کیفیات صادرات پرداخت می‌شود و البته یک تاجری که جنسی را صادر می‌کند توجه به قوانین مملکت دارد یعنی وقتی نرخ فروش برای جنسی به خارج اعلام می‌کند این جایزه را که دولت اعلام می‌کند در نظر خواهد گرفت ولی الان احساس شده است که مقداری از این جوائز که بابت تشویق صادرات طبق قانون قطعی شده است و باید پرداخت شود به علت این که اعتباری را که در بودجه سال ۱۳۴۴ برای آن پیش بینی کرده‌اند تکافوی پرداخت این

جوایز را نمی‌دهد پرداخت را معوق کرده و تجاری که جنسی صادر کرده‌اند و به امید چنین جوایزی هستند وضعشان بلاتکلیف مانده است و می‌بینیم که اعتباری را که برای پرداخت تشویق صادرات در بودجه سال ۱۳۴۴ پیش بینی کردیم تکافوی پرداخت این جوایز را نمی‌دهد و این خود دلیل بر آن است که بیش از انتظاری که داشتیم جنس از مملکت صادر شده است و همان طوری که عرض کردم تجار صادرکننده مملکت ما بر اثر وجود آن قانون این مبالغی را که بایستی بابت تشویق صادرات دریافت بکنند در معاملات‌شان مورد نظر قرار داده‌اند این است که این اجازه را به وزارت اقتصاد می‌دهیم که از محل اعتبار پیش‌بینی شده پرداخت جوائز صادرات در سال ۱۳۴۵ این تعهد را بپردازند که سازمان‌هایی که در سال گذشته صادراتی داشته‌اند و به صادرات مملکت کمک کرده‌اند به حق قانونی خودشان برسند (احسنت).

مهندس کسرایی- از وظایف وزارت اقتصاد بوده که چنین کاری بکند.

رئیس- آقای زهتاب‌فرد مخالفید، بفرمایید.

زهتاب فرد- من قبلاً اعتراف می‌کنم که متأسفانه متوجه اصل این ماده نبودم و سابقه ذهنی هم ندارم حالا موردی که عنوان فرمودند اخلاقاً بنا به وظیفه نمایندگی اعتراف کردم که روی این موضوع مطالعه کافی ندارم و روی استنباط خودم به نظرم آمد بیایم و مخالفت بکنم به نظر من با آن سابقه نداشتن مطالعه این یک دکانی است مسئله جایزه برای صادرات گویا دکان نان و آب داری هم هست متأسفانه برای یک عده با ارادتی که به جناب آقای مرتضوی و به نظرات صایب این همکار ارجمندم دارم شخصاً در این مورد نمی‌توانم هم عقیده باشم اولاً بفرمایید این مبلغ که می‌دهند چقدر است و چند نفر ذینفع هستند به علاوه آنهایی که اجناسی می‌خواهند صادر کنند به جای این که از این راه برای اینها جایزه قایل شوند به جایش یک تسهیلاتی برایشان فراهم بکنند در مورد صدور و استاندارد نظارت دقیق بفرمایند قطعاً اینها تشویق می‌شوند آنچه که من اطلاع دارم خیلی‌ها هستند در این مملکت که معادن این مملکت را به مبلغ بسیار بسیار ناچیز، ناچیز به اندازه مضحک فرض بفرمایید سالی پنج هزار تومان یک معدن را اجاره می‌کنند بعد آن معدن را استخراج می‌کنند و صادر می‌کنند و سالی چند میلیون سود می‌برند استثنائاً در این مورد مطالعه دارم حالا مس است یا سرب یا هر چه هست اینها را صادر می‌کنند این رقم معمولاً در اینجا این پنج هزار تومان که عرض کردم و چند میلیون که عرض کردم اگر رقمی از بنده توضیح بخواهند یکی یکی می‌دانم و می‌توانم اسم ببرم ده پانزده، نفر که در سال چند هزار تومان به وزارت اقتصاد می‌پردازند و سالی چند میلیون سود می‌برند و سالی چند صد هزار تومان هم جیب پاداش و جایزه برای خودشان دوخته‌اند همین امسال مردم آذربایجان التماس کردند که آقا ما آمدیم سیب‌زمینی کاشتیم، پیاز کاشتیم بیچاره شدیم بیایید این‌ها را بخرید یا خودتان توزیع کنید در شهرستان‌ها یا به ممالک همجوار حمل کنید یا به هر قیمت بیایید این زمینه تولید را خشک نکنید عوض این که بیایید به اینها جایزه بدهید عوض این که بیایید مبلغی در این مورد خرج بکنید و سال بعد هم جناب آقای وزیر کشاورزی هدایت بکند که چه مقدار بکارند چه مقدار کشت شود و چه نوع کشت شود که در سال آینده جبران سال گذشته‌شان را بکند سال گذشته مردم را ول کردند که همه بروند سیب‌زمینی بکارند پیاز بکارند و حالا بیایند برای صادرات جایزه بدهند اگر کاری بکند که سود نداشته باشد باید جایزه بگیرند به امید جایزه که آدم صادرات و واردات نمی‌کند من نمی‌دانم در سایر ممالک هم چنین چیزی هست یا نه، شما از یک طرف از اینها مالیات می‌گیرید و از یک طرف چند برابر آن به نام جایزه به اینها می‌پردازید من عرض کردم از این جایزه یک عده معدود استفاده می‌کنند و این تسهیلات جایزه برای یک عده‌ای معدود است به عرض آقایان برسانم که اصولاً این کار و این فکر خیلی خیلی عوام‌پسند است به وسیله آن این طوری که عمل شد طبقه‌ای از داخل و خارج مملکت راضی شده‌اند این جایزه اصولاً یعنی چه بنده سنگ صادر می‌کنم و مبلغی به عنوان مالیات و گمرک و هزار عوارض شامل این کار خواهند کرد حالا جایزه یعنی چه این جایزه

غلط است و بنده شخصاً مخالفم و اگر یک مقام مسئول هم توضیحاتی خواست توضیح خواهم داد و وقت مخالفتم را محفوظ می‌دارم تا بتوانم بعد استفاده کنم دیگر عرضی ندارم‏

رئیس- آقای دکتر عدل طباطبایی موافقید بفرمایید.

دکتر عدل طباطبایی- همکار محترم ما جناب آقای زهتاب‌فرد راجع به اصل سیاست جایزه صدور بیاناتی فرمودند که البته یک وقتی است که مسأله اصول سیاست اقتصادی مطرح است باید انتقاد نفیاً یا اثباتاً کرد ما تشویق صادرات را در همین مجلس یادم هست در لوایح متعددی که در کمیسیون اقتصاد و در مجلس تصویب کرده‌ایم و مورد قبول قرار داده‌ایم و این اصل از طرف مجلس در این دوره قبول شده و در بودجه سال ۴۴ تبصره ۱۵ است که تقریباً عین پیشنهادی است که آقای مرتضوی فرمودند که می‌گوید «تبصره ۱۵- به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود تعهدات قطعی مربوط به جایزه تشویق صادرات سال ۱۳۴۳ در صورتی که بودجه سال مزبور از این بابت تکافو نکند از اعتبار پیش‌بینی شده در بودجه سال ۱۳۴۴ پرداخت نماید» منتهی این از تبصره‌هایی است که پرداخت آن محدود است به سال مالی گذشته و شمول به سال جاری پیدا نمی‌کند این است که همان طور که آقای مرتضوی فرموند عده‌ای به امید این جوایز هستند و حقوقی را برای عده‌ای که اعمال سنگینی که عبارت از صادرات و توسعه صادرات باشد انجام می‌دهند قایل می‌شود فعالیت‌هایی کردند و در نتیجه یک تعهد ضمنی برای دولت ایجاد شده پس اجازه بفرمایید که دولت امکان انجام تعهدات کارش را داشته باشد حالا اگر سیاست تشویق صادرات به این ترتیب هست که مورد قبول آقایان نیست یا ایراداتی دارید ایراداتتان را ضمن سؤال از دولت یا آنچه را که در آیین‌نامه ذکر شده مطرح بفرمایید و اگر لازم بود یا دولت قبول می‌کند یا مجلس تقبل می‌کند که آیا این صحیح است یا نیست و آیا باید رد شود یا تصویب شود ولی تا موقعی که این هست با این وضع موجود اقداماتی مردم کرده‌اند من فکر می‌کنم شأن دولت و شأن قوه مقننه این است که سیاستی را که خودش اتخاذ کرده حفظ بکند از این جهت بنده استدعا می‌کنم که پیشنهاد آقای مرتضوی تصویب شود بنا به سابقه‌ای که وجود داشته و در تبصره بودجه سال ۴۳ هم بوده و می‌بایست در سال گذشته در بودجه کشور منظور کرده باشند.

رئیس- آقای وزیر دارایی فرمایشی دارید.

دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- عرضی ندارم.

رئیس- بسیار خوب پیشنهاد یک بار دیگر قرائت می‌شود.

(به شرح سابق قرائت شد)

فخر طباطبایی- به نظر من این پیشنهاد خرج است.

رئیس- بنده متوجه شدم و از دولت هم پرسیدم چون نظری ندارند و قبول کرده‌اند پس به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید.

در تبصره ۲۲ سطر دوم بعد از شماره آیین‌نامه جمله «مورخ ۲۱/۱۰/۴۴ مصوب کمیسیون مشترک دارایی مجلسین» اضافه گردد. محسن خواجه‌نوری‏

رئیس- آقای خواجه‌نوری بفرمایید.

خواجه‌نوری- این فقط برای رفع هر نوع شبهه و اشتباه است و مشخص است چه آیین‌نامه‌ای است و فقط تاریخ تصویب را من درخواست کردم که تصریح شود و مقامی که تصویب کرد با کمیسیون مشترک مجلسین است و برای رفع هرگونه ابهامی بود که من این پیشنهاد را کردم.

رئیس- با این پیشنهاد مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست عظمی مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در تبصره ۲۲ به جای جمله (به مصرف خرید اتومبیل‌های خدمت (انواع صحرایی) نوشته شود (به مصرف خرید آمبولانس جهت شهرستان‌ها برساند).

سرتیپ‌پور.

رئیس- آقای سرتیپ پور بفرمایید.

سرتیپ پور- غرض از جمع‌آوری اتومبیل‌های دولتی چه بود؟ اگر صرفه‌جویی بود که فروختن اتومبیل‌های گران‌قیمت به قیمت ارزان و خریدن اتومبیل‌های ارزان‌قیمت به قیمت گران و در اختیار وزارت‌خانه‌ها گذاشتن که صرفه‌جویی به نفع عامه به نفع خزانه دولت استفاده شود پس اصلا بهتر این خواهد بود که ما اگر لازم باشد اتومبیل بخریم این اتومبیل را در اختیار قسمت بهداری و بهداشت مردم ایران بگذاریم که هر یک از شهرستان‌ها که واقعاً عده زیادی از مردم در نتیجه نداشتن وسیله و رساندن خود به مریض‌خانه‌ها تلف می‌شوند از این اتومبیل‌ها استفاده کنند اگر غرض بر این است که در عین حالی که می‌خواهند منفعت عامه را تأمین بکنند عده‌ای از کارکنان اداری بتوانند با یک اتومبیل مشترک خودشان را برسانند به ادارات آن وقت لازم می‌شود که لااقل مقداری از اینها را به کار رساندن مأمورین به ادارات و قسمت دیگر را به آمبولانس اختصاص بدهیم این طور هم باشد بنده موافقت دارم که قسمتی از پول‌های حاصله از فروش اتومبیل‌های گران قیمت وزارتخانه‌ها برای خرید اتومبیل و خدمت آمبولانس باشد در صورتی که موافقت بکنند و اعلام بکنند بنده موافقم.

رئیس- اجازه بفرمایید بنویسند برای اتومبیل خدمت و آمبولانس. آقای دکتر عدل طباطبایی مخالفید؟

دکتر عدل طباطبایی- بنده فکر می‌کنم آمبولانس هم یکنوع اتومبیل خدمت است.

دکتر کیان- آمبولانس اتومبیل خدمت نیست و اختصاصی است.

سرتیپ پور- بنویسید از قبیل آمبولانس برای شهرستان‌ها و اتومبیل خدمت.

رئیس- پیشنهاد اصلاح شده یکبار دیگر قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست عظمی مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در تبصره ۲۲ به جای جمله (به مصرف خرید اتومبیل‌های خدمت و انواع صحرایی) نوشته شود (به مصرف خرید اتومبیل‌های خدمت انواع صحرایی و آمبولانس برای شهرستان‌ها برساند).

سرتیپ پور

رئیس- آقای دکتر رهنوردی مخالفید؟

دکتر رهنوردی- بنده می‌خواستم توضیحاً عرض کنم این که می‌فرمایید آمبولانس بسیار ایده خوبی است ولی باید معلوم شود که کجا آمبولانس می‌خواهد شهرستان باید بیمارستان و پزشک داشته باشد نه برای شهرستانی که هیچ نوع وسیله ندارد آمبولانس بخرند.

رئیس- نسبت به پیشنهاد با اصلاحی که شده رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر در لایحه قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۴ اضافه گردد.

تبصره- مفاد تبصره ۷ بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور مادام که لغو نشده به قوت خود باقی است.

خواجه‌نوری- دکتر مهذب‏

رئیس- آقای خواجه‌نوری بفرمایید.

خواجه‌نوری- آقای دکتر مهذب توضیح می‌دهند

رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمایید.

دکتر مهذب- به طوری که همکاران محترم استحضار دارند در بودجه سال گذشته در حدود هفت میلیارد ریال در طرح‌های عمرانی در اختیار خزانه‌داری کل کشور قرار گرفت که قسمتی از هزینه‌های طرح‌های مستمر را بپردازند و چون نظرات همکاران محترم همیشه بر این بوده که تمام درآمد دولت اعم از عمرانی یا غیرعمرانی در خزانه‌داری کل متمرکز شود این مبلغ در سال ۴۵ در حدود نه میلیارد و خورده‌ای افزایش یافت متأسفانه در تبصره‌ای که در ۱۳۴۳ تصویب شده بود آن فقط برای یک سال بود ولی گذرادن این پول در خزانه‌داری‌کل امسال ادامه یافت و ما امیدواریم که سال‌های آینده ادامه پیدا کند و یک روزی برسد که این پول‌ها در خزانه‌داری کل متمرکز شود بنابراین اگر این تبصره را محدود به سال ۴۴ کنیم قطعاً مقداری از هزینه طرح‌ها که قسمتی از هزینه حقوق و دستمزد آنهایی است که در این طرح‌ها کار می‌کنند از لحاظ پرداخت اشکال خواهد داشت این است که این فلسفه برای سال ۴۵ و سال‌های بعد ادامه پیدا بکند تا آنهایی که خدمت می‌کنند در این طرح‌ها از گرفتن حقوق محروم نشوند البته به دستور جناب دکتر عدل طباطبایی بنده عین تبصره ۷ را می‌خوانم.

«تبصره ۷- در مورد طرح‌های عمرانی مستمر که در سال ۱۳۴۴ به صورت فعالیت‌های جاری در بودجه کل کشور منظور گردیده و از محل درآمد عمومی هزینه آنها تأمین می‌گردد در صورتی که مشمول مقررات خاصی باشند کماکان در سال ۴۴ مقررات مزبور مورد عمل خواهد بود همچنین در صورتی که حقوق و دستمزد پرداختی از محل طرح‌های مزبور مشمول مالیات بردرآمد طبق قانون مصوب الی آخر بنابراین من پیشنهاد کردم اعتبار این تبصره برای سال‌های آینده و سال‌های بعد ادامه پیدا بکند و کسانی که از این محل حقوق می‌گیرند گرفتار اشکال نشوند و دولت بتواند حقوق آنها را پرداخت کند بقیه‌اش بسته به میل نمایندگان محترم است و خیال می‌کنم آقای دکتر آموزگار هم موافق باشند برای این که مؤثر در تسهیل کار مردم و دولت است.

رئیس- آقای دکتر معتمد وزیری بفرمایید.

دکتر معتمد وزیری- بنده با این پیشنهاد و اصل موضوع مخالف نیستم و مطلب بسیار صحیح است و بسیار متشکرم که مورد تأیید دولت هم هست فقط یک نکته دقیقی در این هست که خواستم توجه مجلس محترم و پیشنهاددهندگان و دولت را جلب بکنم که اگر این تبصره به صورتی که پیشنهاد شده تصویب شود اثری که می‌خواهند نخواهد داشت برای این که می‌گویند مفاد تبصره ۷ بودجه سال ۴۴ کل کشور مادام که لغو نشده به قوت خود باقی است در صورتی که این تبصره روز ۲۹ اسفند سال ۴۴ مدت اجرایش تمام شده چون یک ساله بود بنابراین ما می‌گوییم چیزی که لغو نشده و این لغو شده است مگر این که توضیح بفرمایید که بنده قانع بشوم که لغو نشده این جزء تبصره‌هایی بود که قوت قانونی آن یک سال بود به هر حال می‌خواستم به صورتی تصویب شود که اشکالی پیش نیاید.

رئیس- آقای دکتر منظور این است تا بعداً لغو نشود به اعتبار خودش باقی است (صحیح است) نظر دیگری در این پیشنهاد نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید تبصره ۱۶ به شرح زیر اصلاح شود.

تبصره ۱۶- کلیه اعتبارات دبیرستان‌های کشاورزی از وزارت آموزش و پرورش منتزع و به وزارت کشاورزی انتقال می‌یابد وزارت کشاورزی موظف است ضمن ادامه کلاس‌های فعلی آنها تا خاتمه دوره تحصیل دانش‌آموزان فعلی برای مدارس حرفه‌ای و تربیت مربیان کشاورزی استفاده نمایند.

دکتر امین‏

رئیس- آقای دکتر امین بفرمایید.

دکتر امین- بنده قبلاً نسبت به این تبصره پیشنهاد حذف داده بودم ولی حس کردم وزارت کشاورزی علاقه دارد برای این است که پیشنهاد دادم که به طور کلی محصلینی که تحصیل می‌کنند یعنی در کلاس اول و دوم و سوم هستند ناراحت نباشند دوم این که دانش‌سراها که برای تربیت معلمین شهر و دهات که با سپاه دانش دهات دارای مدارس زیاد خواهند بود اینها هم بتوانند آموزگار تربیت بکنند که ضمن تدریس در دبستان‌های دهات کارهای کشاورزی هم بکنند به طور کلی و طبق اصل ۱۹ قانون اساسی تعلیم و تربیت در تمام مدارس تحت نظر و ریاست عالیه وزیر آموزش و پرورش است این است که بنده خواستم از وزارت محترم کشاورزی که آقای وزیر محترم کشاورزی حقا زحمت می‌کشند و مورد علاقه هستند طوری شود که این دبستان‌ها موجب اشکالی نشوند چون حقاً وزیر آموزش و پرورش زحمات زیادی کشیده و در آذربایجان همه ما شاهد هستیم مهندسین کشاورزی در سعیدآباد، مراغه، سراب که خیلی زحمت می‌کشند و باید تشویق شوند انصاف نیست که همه را به یک چوب برانیم و بگوییم اینها کار نمی‌کنند و حالا وزیر کشاورزی می‌خواهد این را درست کند و به شکل حرفه‌ای در آورد باید گفت که زحمات وزارت آموزش و پرورش به جا بوده و این قمستی از کار دانش‌سراها را می‌گیرند دانش‌سراها بماند دبیرستان‌ها را می‌گیریم آنها را تبدیل به مدارس کشاورزی دهات می‌کنیم.

رئیس- تیمسار سپهبد ریاحی بفرمایید.

سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی)- با اجازه ریاست محترم مجلس شورای ملی بنده قبل از این که به فرمایشات جناب آقای دکتر امین جوابی عرض کنم می‌خواهم یک مقدمه‌ای به استحضار خانم‌ها و آقایان محترم برسانم به نظر بنده هر برنامه‌ای برای وصول به یک هدفی تنظیم می‌شود یک روز در مملکت احساس می‌شد که طبقه روستائیان کشور یعنی اکثریت افراد ملت نه از آموزش صحیح برخوردار هستند و نه با روش کشاورزی متداول امروز دنیا آشنا هستند وزارت آموزش و پرورش قانونی به مجلس شورای ملی داد و تصویب شد معلمین مخصوصی برای روستاهای کشور تربیت کند یعنی آمدند به تشکیل دانش‌سراهای کشاورزی و دبیرستان‌های کشاورزی یا مدارس آموزش کشاورزی مبادرت کردند در موقع خودش بهترین اقدام و ضروری‌ترین اقدام بود و تعدادی از آموزگاران محترم امروز مملکت فارغ‌التحصیلان همین دانش‌سراها هستند و امروز در روستاهای مملکت مشغول خدمت هستند ولی چون با این مقیاس هدف انقلاب ملی تأمین نمی‌شود در منشور انقلاب ماده خاصی برای این نظر گنجانده شد یعنی تشکیل سپاه دانش، برای این که سطح آموزش روستاییان کشور بالا برود سپاه دانش تشکیل شد همه خانم‌ها و آقایان بهتر از بنده از اثرات این ماده منشور آگاه هستند (صحیح است) و امروز قریب بیست هزار نفر از جوانان مملکت با لباس سپاهی دانش یا آموزگار وزارت فرهنگ پس از طی سپاهی دانش مشغول خدمت در اطراف مملکت هستند پس بنابراین ما یک وسیله بهتری به دست آوردیم برای این که بتوانیم فرزندان روستاییان را با آموزش اولیه و ابتدایی آشنا بکنیم قسمت دوم باقی می‌ماند قسمت دوم یعنی آشنا ساختن با اصول کشاورزی ماده دیگری از مواد منشور انقلاب شاه و مردم این نظر را تأمین کرد یعنی تشکیل سپاهیان ترویج و آبادانی بنابراین هر دو منظور تأمین شده است منتهی با مقیاس بسیار وسیع‌تری بنده یک سؤال دارم از جناب آقای دکتر شفیع امین امروز که اجرای قانون اصلاحات ارضی در مملکت نزدیک به اختتام است و ما ضرورت دارد تمام روستاییان مملکت را با زندگی شهر و اصول کشاورزی نوین آشنا کنیم ابزار دست ما چه باید باشد؟ آقا من ابزار می‌خواهم که منویات جناب آقای رامبد که به من ایراد می‌گیرند که وزیر کشاورزی روستانشینان را با زندگی بهتر و مفیدتر آشنا نمی‌کند این ابزار بنده است ابزار به دست بنده باید باشد تا بتوانم کار بکنم به من می‌گویند زمین را بکن، ممکن است زمین را با چنگال بکنم، ولی آیا منظور آمرین تأمین شده است؟ مسلماً تأمین نشده است بنابراین به این فکر افتادیم که این منظور را تأمین بکنیم یکی تهیه متخصصین کشاورزی یا به نام دیگر کمک مهندس یا به نام دیگر تکنیسین کشاورزی برای این که اینها در جوار مهندسین کشاورزی مثل مروج

مثل دامپزشک مثل جنگل‌بان و مثل سایر کادرهای دیگر که تربیت می‌کنیم مشغول بهبود وضع کارهای کشاورزی مملکت باشند یا اگر آقای سرمایه‌گذاری میل داشت در کار کشاورزی سرمایه‌گذاری بکند و خود فاقد معلومات کشاورزی بود از مهندس کشاورزی استفاده می‌کند دو نفر از این جوان‌ها را که آشنا با کشاورزی نوین هستند می‌برد برای کمک هم احتیاج ملی مرتفع است هم احتیاج دولت از نظر مروجین کشاورزی ولی یک احتیاج بالاتر از اینها هنوز باقی مانده است و آن احتیاج این است که فرزندان روستاییانی که عملاً مشغول به کار کشاورزی هستند ما با روش کشاوزی بهتر آشنا کنیم، کجا آشنا کنیم؟ چطور آشنا کنیم؟ البته سپاهی ترویج می‌رود کار خودش را خواهد کرد ولی برای منظور ما کافی نیست بنابراین این فکر پیش آمد که ما در هر استان لااقل فعلاً یک مرکز آموزش روستایی درست بکنیم فرزندان کشاورزان که خوشبختانه سپاهیان دانش مقدمات آموزش را به آنها آموخته‌اند به این مراکز بیاوریم، به اینها روش کشاورزی و روش زندگی بهتر که منظور نظر نمایندگان اقلیت و اکثریت است بیاموزیم ممکن است به من بفرمایید دولت اینها را بگذارد باشد و بعد برود بسازد اگر دولت چنین اعتباری داشته باشد که برای هر مراکز آموزش سه میلیون تومان به بنده بدهد بنده حرفی ندارم ولی دولت یکی از وظایفش صرفه جویی در مصرف بودجه و به کار انداختن حداکثر امکانات موجود است شان نزول تشکیل دبیرستان‌ها دیگر موضوعی ندارد و از بین رفته است جسارت است اگر عرض بکنم فارغ‌التحصیلان این دبیرستان‌ها بلاتکلیف‌ترین جوانان این مملکت هستند به هیچ دانشکده آنها را نمی‌پذیرند ارزش تحصیلی آنها برابر دیپلم نیست هیچ کس معلومات کشاورزی آنها را به سطحی نمی‌داند که آنها را در کار کشاورزی سهیم و شریک بکند پس یک عده‌ای جوانان بلاتکلیف مانده‌اند و از مدرسه خارج شده‌اند به وزارت کشاورزی می‌آیند می‌گویند کشاورزی شما کامل نیست نمی‌توانیم شما را بپذیریم و وزارت آموزش و پرورش می‌گوید مورد احتیاج من نیست و اینها بلاتکلیف باقی مانده‌اند این است که بنده استدعایم این است که با این تبصره موافقت بفرمایید ولی دو نظر جناب آقای دکتر امین را بنده احتمال می‌دهم تأمین خواهیم کرد یکی راجع به کادر هست، کادر وزارت آموزش با کادر وزارت کشاورزی اختلافی ندارد همه مستخدم دولت هستند و دولت هم وظف است که مصالح آنها را محفوظ نگاهدار آیا فکر می‌کنید که تبعیدگاه است وزارت کشاورزی؟ و آسایشگاه است وزارت آموزش و پرورش؟ این طور که نیست ما سعی می‌کنیم روحیه کارمندان‌مان را حفظ بکنیم و آنها را خوب اداره بکنیم و چه بسا این آموزگاران مورد احتیاج وزارت آموزش و پرورش باشند در همان وزارت‌خانه به آنها کار سپرده خواهد شد و همان جایی که در تبصره به آیین‌نامه اشاره کردند تمام این مسایل و مشکلات را با بررسی دقیق در دولت حل می‌کنیم و بنده هم فردا نمی‌روم تمام این آموزشگاه‌ها را تحویل بگیرم تدریجاً عمل خواهم کرد و تمام این جوانان که مشغول تحصیل هستند معاذالله که یک فرد از اینها را پشت مدرسه بگذاریم که بگوییم فردا مدرسه بسته است نیا هیچ وقت همچو بلاتکلیفی برای هیچ دانش‌آموزی ما ایجاد نخواهیم کرد این ملزم است باید تکلیف تحصیل او روشن شود منتهی اگر سه دوره داریم سال دیگر دو دوره می‌شود و آن قدر می‌آوریم تا ببریم بالا و سعی می‌کنیم که اینها را با کشاورزی بیشتر آشنا کنیم و وزارت کشاورزی در مامازان ورامین تشکیل داریم سالی صد نفر دویست نفر تربیت می‌کنیم برای این که می‌خواهیم در مزرعه کار بکنند در محل تربیت شوند در صورتی که این آقایان متأسفانه باید عرض بکنم امکانات این که به تعلیمات کشاورزی آشنا باشند فراهم نیست بنابراین دولت دولت است، مصلحت مصلحت مملکت است و تصمیم با نمایندگان محترم مجلس است (احسنت).

رئیس- آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین- بنده خیلی متشکرم که آقای وزیر محترم کشاورزی توضیحات جامعی دادند منظور من

هم این بود که جوان‌هایی که آنجا کار یا تحصیل می‌کنند ناراحت نباشند و برای تهیه کادر سپاهیان ترویج کمکی شود و این وضع مدارس هم روشن شود که بعداً اسباب زحمت نشوند بنده نظر دیگری ندارم (نمایندگان- پیشنهادشان را پس گرفتند) بنابراین پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس- پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی‏

احتراماً تقاضا می‌شود تبصره زیر به لایحه متمم بودجه اضافه شود:

تبصره- دولت مکلف است برای تصفیه مطالبات ورثه مرحوم بوشهری در خصوص اراضی واگذاری به کنسولگری در اهواز کمیسیون سه نفری از اشخاص بصیر تشکیل و پس از تقدیم و اعلام نظر کمیسیون به موقع اجرا گذارده شود.

با تقدیم احترام‏

میرافضل- بالاخانلو- نیری- دکتر عدل- کیهان یغمایی- نارویی- پاینده- اقبالی- ایلخانی- موسوی- دکتر اسدی- طهماسبی- متعمدی.

نمایندگان- این پیشنهاد بودجه‌ای نیست.

رئیس- آقای کیهان یغمایی این پیشنهاد بودجه‌ای نیست و اصلا مربوط به بودجه نیست.

کیهان یغمایی- بنده عرضی ندارم نظر آقای وزیر دارایی چیست؟

رئیس- آقای وزیر دارایی بفرمایید.

دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- اخذ تصمیم درباره این که بودجه‌ای هست یا نیست با مجلس شورای ملی و با مقام ریاست است و به من ارتباط ندارد ولی دولت با اصل مطلب موافق است برای این که ثابت بکند به تذکرات و فرمایشات و یادآوری‌های نمایندگان محترم توجه کامل می‌کند جناب آقای رامبد در فرمایشات متین خود فرمودند که وزارت دارایی تنها نباید مالیات مردم را وصول کند بلکه از حق مردم هم باید حمایت بکند چون تصور می‌رود که در اینجا حقوقی از صاحب حقی ضایع بشود دولت برای رسیدگی موافقت دارد اخذ تصمیم با مقام ریاست است.

رئیس- آقای دکتر آموزگار ممکن است لایحه‌ای در این باب تهیه کنید چون این پیشنهاد بودجه‌ای نیست پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ساحت مقدس مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌شود در سطر چهارم تبصره ۲۴ بعد از کلمه از خارج عبارت «در هر محل» و بعد از کلمه بانک عبارت «بانک ملی همان محل» اضافه شود و در آخر سطر پنجم عبارت زیر «ولی از کشاوزران هیچ گاه و به هیچ عنوان اضافه قیمت از گندم دریافت نخواهد شد)).

روحانی‏

رئیس- آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- بنده نسبت به گرانی نان و زیادی قیمت گندم یک ناراحتی دارم و هر وقت به یک چنین چیزی برخورد می‌کنم یک قدری نمی‌توانم خودم را راضی بکنم که خدای نکرده وضع کشاورزی ما با این برنامه‌ها، با این کارهایی که داریم با آن بیانات موجز و دقیقی که تیمسار فرمودند کار به جایی برسد که ما گندم از خارج وارد کنیم و گران‌تر بفروشیم من چنین چیزی را نمی‌توانم ببینم اگر خدای نکرده کشاورزی ما طوری باشد که گندم کم داشته باشیم و محتاج باشیم حداقل مایحتاج را وارد کنیم بهتر این خواهد بود که به قیمت تمام شده بدهیم و از این راه اضافه‌ای به دست نیاوریم و تحمیلی به طبقه کشاورز و نانخور نشود به خصوص که چند وقت پیش از این اینجا عرض کردم گندمی که ما تنی ۷۰۰ تومان آرد آن را به نانوا در تهران می‌دهیم نمی‌توانیم به تنی ۸۵۰ تومان به کشاورزی که به واسطه بدی محصولش نتوانسته است نانش را تهیه بکند بفروشیم و مازاد حاصل از آن را به شرکت تعاونی بدهیم معهذا چون دولت طرف اعتماد کامل، و دقت نظر دارند به نظر من رسید

که این ماده به صورت اصلاح شود والا عقیده‌ام این بود که این تبصره به کلی حذف شود به حمدالله امسال گندم آن قدر فراوان خواهد بود که احتیاجی به وارد کردن از خارج نباشد و اگر هم خدای نکرده باشد باز وضع زندگی کشاورز طوری نخواهد بود که گندم گران‌تر شود و بنابراین پیشنهاد کردم که اولاً آنچه اضافه گرفته می‌شود در هر محل در بانک ملی همان محل متمرکز باشد که از نظر روانی ناراحتی برای مردم ایجاد نکند که بیایند بگویند گندم آن قدر وارد می‌شود و این قدر به ما فروخته می‌شود اینها مطالبی نیست که در اذهان باقی نماند، تجارت آزاد، قیمت معلوم است در روزنامه‌ها نوشته می‌شود، و درست نیست که در فلان محل کوچک گندم را بیایند به قیمت گران‌تر بفروشند دولت بیاید بگوید این مازاد را ما در همین جا داریم که به مصرف همین کارها برسد دوم این که قبول بفرمایید اگر آنچه به مصرف کشاورز می‌رسد بر آن چیزی اضافه بکنیم چون ملاحظه بفرمایید در همین لایحه یک ماده‌ای داریم که بهای ۱۲۰۰ تن گندم را که واقعاً دولت نتوانسته وصول کند می‌بخشد منظور این نیست که ارفاق بی‌جا کرده باشد واقعاً نتوانستند بدهند الان آقای دکتر جعفری یک پیشنهادی کردند و جناب آقای نخست‌وزیر با حسن نیتی که به وضع کشاورزی دارند قبول فرمودند که تأمین بکنند باید به روستایی که گندم می‌دهیم به قیمت تمام‌شده بدهیم به قیمت اضافه ندهیم کشاورز خود محتاج به کمک گندم است قادر به پرداخت مبلغی اضافه قیمت نیست اگر در شهرها صاحبان حرف می‌توانند از جاهای دیگر پول اضافه تأمین بکنند ولی کشاورز وقتی محتاج خرید گندم بود پولی هم نمی‌تواند در این مورد اضافه بدهد به این جهت بنده به نظرم رسید که اضافه کنم که به هرحال از کشاورزان اضافه قیمت دریافت نخواهد شد.

رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.

دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- همان طور که ملاحظه می‌فرمایید سه منظور در این تبصره گنجانیده شده تثبیت نرخ نان، واریز حساب‌های اداره کل غله و همچنین کمک به شرکت‌های تعاونی که برای کمک به ارزاق عمومی تشکیل می‌شوند تثبیت نرخ نان همان طور که استحضار دارند در تهران عملی شده در تبریز و مشهد به دنبال آن و همچنین در سایر شهرستان‌ها ولی چون نرخ غله در بازار بین‌المللی سال به سال تفاوت می‌کند برای این که دولت بتواند نرخ نان را در مراکز ثابت نگه دارد باید یک رزروی در اداره غله داشته باشد که اگر یک سال نرخ خرید غله بالا باشد نتوانند نرخ نان را گران بکنند بتوانند از رزروی که دارند برای این کار استفاده کنند این یک هدف، هدف دوم واریز حساب‌های مربوط به اداره کل غله است آقایان استحضار دارند که در دو سال گذشته به واسطه وضع خشکسالی دولت ناچار شد که مقادیر هنگفتی غله وارد کشور کند و اداره کل غله وزارت دارایی از این باب دویست و خرده‌ای میلیون تومان بدهکاری به خزانه دارد و بنده خواستم توجه جناب آقای روحانی را جلب کنم که این تبصره، تبصره‌ای نیست که پولی بخواهد بگیرد منظور این است که به تدریج اگر بشود بدهی‌های اداره غله تا حدودی که هدف دوم این تبصره است پرداخته شود مطلب سوم کمک به شرکت‌های تعاونی است که در هزینه‌های داخلی مؤثر است که اکنون دولت آن را هم طبق آخر تبصره که در کمیسیون بودجه صحبت شد قبول کرد و آقایان تصدیق کردند که به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد و عرض آخر من این است که فروش این غله برای شهرستان‌ها است و همان طوری که می‌دانید این غله در شهرها فروش می‌رود و از تفاوتی که ممکن است پیدا شود آن تفاوت را که حساب کردیم بدهی اداره غله در حدود ده در صد که شاید ده در صد حداکثر شود مسترد خواهد شد و برای این سه منظور است که می‌خواستم استدعا کنم با توجه به این که این غله تنها برای روستایی نیست و با توجه به این که دولت می‌خواهد نرخ نان را تثبیت کند و این که اداره غله یک چنین وام سنگینی به خزانه دارد موافقت بفرمایید این تبصره باشد.

رئیس- آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- مطلب کشاورزان را بنده مصر هستم اگر

روزی گندم در مملکت نبود و گندم وارد می‌شود موافقت کنید، قسمت اول را حرفی ندارم ولی اگر کشاورزان احتیاج پیدا کردند که گندم به آنها بدهیم اضافه قیمت نگیرید.

رئیس- آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

نخست‌وزیر (هویدا)- من خیال می‌کنم دوست عزیز جناب آقای روحانی یک نکته را توجه نفرمودند در این باب ما به هیچ‌وجه منظور نداریم که اولاً نرخ گندم را پایین بیاوریم آیا صلاح است نرخ گندم را در ایران پایین بیاوریم امروز گندم از خارج می‌آید اگر نرخ گندم را پایین بیاوریم به صلاح ما نیست یعنی اگر ما شروع کردیم تنی ۵۵۰ تومان که برای ما رسید این را با همان ۵۵۰ تومان فروختیم در حالی که نرخ ۸۰۰ و ۸۵۰ تومان است فوراً نرخ در بازار پایین می‌آید و این صحیح نیست (احسنت) استدعای بنده این است که بفرمایید ما این کار را نکنیم چون تنها ما گندم نمی‌آوریم مؤسسات خصوصی هم ممکن است گندم وارد کنند و آن وقت درآمد کشاورز بالا نمی‌رود و وقتی درآمد کشاورز پایین آمد دیگر گندم نخواهد کاشت شرکت تعاونی که می‌گویم منظورم شرکت تعاونی تولید و توزیع است ما می‌خواهیم شرکت تعاونی تولید مستقیماً با شرکت تعاونی توزیع رابطه‌ای داشته باشد و آن میدان‌دارها از بین بروند روی این اصل است که ما باید از یک محلی استفاده بکنیم و این کشاورز بتواند جنس را بفروشد اگر این سیستم را داشتیم امروز در آذربایجان سیب‌زمینی و پیاز و چیزهای دیگر از بین نرفته بود و الان بنده تقبل کردم که بانک کشاورزی بیاید وام طویل‌المده بدهد چون اینها ضرر کرده‌اند در کشت خودشان (احسنت) استدعا می‌کنم با درنظر گفتن نیت دولت که البته نیت جنابعالی هم مقدس است می‌خواهید که ما نفعی نبریم فراموش نکنید در موقعی که ما گندم را توزیع کردیم مثل دو سال پیش که امیدوارم آن سال دیگر برنگردد آیا با چه قیمتی توزیع کردیم آیا ما آمدیم با قیمت ۷۵۰- ۷۲۰ تومان توزیع کردیم ما با قیمت‌های نازل‌تر و وام با مدت طولانی‌تر این کار را کردیم منظور شما مقدس است و هیچ دولتی نمی‌تواند به خودش اجازه بدهد که آن منظور را در نظر نداشته باشد این در سرلوحه کار ما است ولی از لحاظ این که خود کشاورز درآمد بیشتری داشته و همین طور ما بتوانیم کاری بکنیم که قیمت هم پایین نیاید (صحیح است) پیشنهاد را مسترد بفرمایید.

رئیس- آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- من خیلی معذرت می‌خواهم جناب آقای وزیردارایی فرمایشی فرمودند که فرمایش جناب آقای نخست‌وزیر با آن مغایر بود جناب آقای وزیر دارایی فرمودند که از این گندم به روستاها نمی‌دهیم (وزیر دارایی- به روستاها نمی‌فروشیم) بنده هم عرض کردم که اگر در مملکت خشکسالی به جایی برسد که گندم نداشته باشیم چنانچه در خراسان این وضع بود وقتی گندم به کشاورزان داده می‌شود گران‌تر نباشد (وزیردارایی- دو سال پیش دولت این کار را کرد) بنابر این بنده نظرم این مطلب است الساعه شرکت تعاونی فقط در تهران است (نخست‌وزیر- انشاءالله به روستاها هم می‌رسد) انشاءالله با اطمینان صد در صد به حسن نیت و نظر صحیح جناب آقای نخست‌وزیر بنده خودم شاهد این مطلب بودم که امسال همین گندم به تنی ۸۵۰ تومان به روستاییان خراسان که قدرت خرید نداشتند فروخته شد حتی بنده اینجا آمدم عرض کردم که دستور بدهید آنها را با اقساط بدهند، سه ماهه، یک ساله، دو ساله ولی شرطش پرداخت پول قبلی به اداره غله خراسان بود، بنده بارها عرض کرده‌ام آنقدر به حسن نیت و نظر شما اطمینان دارم که این یادآوری‌ها را جز وظیفه‌ام می‌دانم بارها این مطلب را عرض کرده‌ام انشاءالله باران‌های به موقع می‌رسد و از وضع محصول هم اطمینان داریم ولی این اطمینان صد در صد نیست بنده هم حضور اعلیحضرت در مشهد عرض کردم که اگر باران‌های به موقع نرسد شاید همین بذرهای کاشته شده و این زحمات به هدر برود برنامه را طوری ترتیب بدهید که از مناطق تولید روستایی گرفته نشود امیدوارم همان طور که زیان غله تهران چند سال بودجه این مملکت سالی چهل وچند میلیون تومان وارد می‌شد این کار هم شود وحالا بنده با اطمینان به نظر جنابعالی قبول می‌کنم و پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس- پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌شود تبصره زیر به لایحه متمم بودجه ۴۴ اضافه شود.

تبصره- دولت مکلف است مابه‌التفاوت حقوق ۷ ماهه سال ۱۳۳۹ مستخدمین دولت را که دارای پایه مهندسی هستند از محل صرفه‌جویی‌های مواد ۱ و ۲ بودجه سال‌های ۴۴- ۴۵ وزارتخانه یا سازمان مربوط بپردازد.

رئیس- آقای مهندس آصفی بفرمایید.

مهندس آصفی- آقای وزیر دارایی موافقت دارند.

رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.

دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- بنده ممکن است استدعا بکنم تبصره به این صورت تصویب شود و جناب آقای مهندس آصفی هم موافقت بفرمایند که جمله این طور باشد که «دولت مکلف است» را بفرمایید «دولت مجاز است» یا «می‌تواند» و صرفه جویی ماده ۱ و ۲ وزارتخانه یا سازمان مربوطه خود بپردازد (مهندس آصفی- نظر همین است) صحیح است ولی بنده از این پیشنهاد این طور استنباط می‌کنم و خواهش می‌کنم پیشنهاد را این طور اصلاح بفرمایید که دولت مجاز باشد یا می‌تواند و هر وزارت‌خانه‌ها صرفه‌جویی ماده ۱ و ۲ را دارند ولی مشمول این تبصره نمی‌شوند که بپردازند بنده نمی‌خواهم مثلاً از صرفه جویی وزارت خارجه بردارم بگذارم برای یک وزارت خانه دیگر.

دکتر مهندس بهبودی- دستور بفرمایید که پیشنهاد یکبار دیگر خوانده شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

رئیس- آقای مهندس آصفی بفرمایید.

مهندس آصفی- توضیحاً به استحضار نمایندگان محترم می‌رسانم مجلس بیست و یکم و همچنین دولت همیشه با تبعیض مخالفت کرده‌اند و این امر باعث شده است که کارمندان دولت مستظهر به عنایت اولیای محترم دولت و مجلس باشند اگر به خاطر شریف نمایندگان محترم باشد در موقع طرح بوددجه سال ۴۳ منبعی که برای پرداخت ما به التفاوت حقوق مهندسین قید شده بود و مبلغش هم بسیار ناچیز بود ولی برای امور زندگی آنها ضرورت کامل داشت با توجه نمایندگان محترم منتفی شد و براساس این اجازه در سال ۴۵ در حدود یک ماه منظور شد ولی بعضی از وزارت‌خانه‌ها و مؤسسات دولتی که اعتبار کافی داشتند و در مواد ۱ و ۲ صرفه جویی داشتند در سال گذشته کلیه مطالبات خود را پرداخت کرده‌اند (صحیح است) به طوری که در یک وزارت‌خانه یک اداره و یا یک بنگاه ما به التفات حقوق کارمندان خود را پرداخته و در همان وزارتخانه اداره دیگری که اعتباری نداشته نتوانسته است بپردازد این امر موجب شکایت و گله کارمندان دولت که دارای پایه مهندسی هستند شده این موضوع را بنده به جناب آقای دکتر آموزگار عرض کردم ایشان موافقت اصولی خودشان را اعلام کردند و چون منظور این است که رفع تبعیض در سال جاری شود همان طور که آقای دکتر آموزگار موافقت کردند این پیشنهاد را بنده تقدیم کردم و چون منظور این است که این رفع تبعیض در سال جاری شود همان طور که موافقت نمودند چون ما بحث لغوی و عبارتی نداریم و وقتی دولت تعهد بکند این ما به التفاوت را بپردازند ایراد مرتفع می‌شود و بنده موافقم به جای دولت مکلف است هر کلمه‌ای که ایفای معنی بکند نوشته شود قسمت آخر پیشنهادم این است که بنده توضیحاً عرض می‌کنم که هر وزارتخانه و هر مؤسسه‌ای که صرفه‌جویی داشت در حدود صرفه‌جویی خودش این را پرداخت کند.

رئیس- آقای کیهان یغمایی مخالفید بفرمایید.

کیهان یغمایی- با کسب اجازه از مقام ریاست و همکاران محترم در این مدت سه سال آزمایش فرموده‌اید که بنده هیچ وقت تنگ‌نظر نبوده‌ام که با حقوق حقه کسی مخالفت کنم ولی مطلبی همکار محترم جناب

آقای مهندس آصفی فرمودند که بنده را بر آن داشت عرایضی بکنم فرمودند تبعیض نباید شود بنده سه سال است در این مجلس فریاد می‌کشم حقوق بازنشستگان و افسران شهربانی را بدهید و تبعیض نکنید و می‌گویند پول نداریم وقتی قرار باشد تبعیض شود به عرایض ما هم گوش نمی‌کنید در بودجه‌های هر سال استدعا کردیم که به اینها بدهید ده مرتبه پیشنهاد دادیم بیست مرتبه فریاد کردیم تبعیض را از بین ببرید بدهید حقوق آنها را هنوز نداده‌اند خدا شاهد است هر روز که از در خانه بیرون می‌آیم ده افسر کارمند بازنشسته شهربانی ایستاده‌اند گریه می‌کنند چه شد وعده‌ای که دولت داد بدهند به مهندسین بنده صد در صد با فرمایش شما موافقم اما استدعا می‌کنم اینجا هم اجازه بفرمایید حق بازنشستگان شهربانی را هم بدهند بنده چند بار از پشت تریبون گفته‌ام یک قاضی دادگستری با ۳۵ سال خدمت صادقانه در حین انجام وظیفه مرد ۷ بچه دارد سه سال تمام است لایحه مستمریش در این مجلس است ده مرتبه رفتم به حضور مقام ریاست. فرمودند در این دولت انقلاب و این مجلس انقلاب نباید اینها باشد به والله و تاالله بچه‌های این مرد دارند گدایی می‌کنند این که صحیح نیست اگر قرار است تبعیض نباشد یک قاضی شرافتمند که تا آخر عمرش کار کرد و هیچ وقت منحرف نشد و به درستی ضرب‌المثل بود سیدعبدالحمید معتمدی چرا مستمری او را نمی‌دهید شما هم آقای مهندس آصفی او را می‌شناسید (مهندس آصفی- صحیح است) شما آن وقت مدیرکل ما بودید و بسیار هم خوب کار کردید مورد تحسین ماست اما او را می‌شناختید چرا مستمری او داده نمی‌شود اگر قرار است تبعیض نشود با این مجلس انقلاب و دولت انقلاب باید این تبعیض برداشته شود این استدعا بنده است (احسنت)

مهندس آصفی- شما مخالفت با بنده نکردید عرایض بنده را تایید کردید.

کیهان یغمایی- بنده مخالف نکردم.

رئیس- یکبار دیگر پیشنهاد قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌شود تبصره زیر به لایحه متمم بودجه سال ۴۴ اضافه شود:

تبصره- دولت مجاز است ما به التفاوت حقوق ۷ ماهه سال ۱۳۳۹ مستخدمین دولت را که دارای پایه مهندسی هستند از محل صرفه جویی‌های مواد ۱ و ۲ بودجه سال‌های ۴۵- ۱۳۴۴ وزارتخانه یا سازمان مربوط بپردازد.

با تقدیم احترام- مهندس آصفی‏

رئیس- خانم‌ها وآقایانی که با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت می‌شود)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نمائیم تبصره زیر به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۴ اضافه شود.

تبصره- دولت مکلف است اعتباری که همه ساله در بودجه کل کشور برای تغذیه دانش‌آموزان منظور می‌کند به صورت کمک یک‌جا در اختیار انجمن ملی حمایت کودکان بگذارد تا طبق مقررات انجمن مزبور به مصرف برسد هر مبلغ از اعتبارات سال ۱۳۴۴ باقیمانده باشد براساس این تصویب در اختیار انجن قرار خواهد گرفت.

کیهان یغمایی- ملک‌زاده- مصطفوی- اقبالی- نیری- زهتاب فرد- دکتر صالحی- موسوی ماکویی- دکتر حسینی- دکتر حکمت- توسلی- دکتر الموتی- هیراد- دکتر سامی‌راد- نارویی- بوشهری.

رئیس- آقای کیهان یغمایی بفرمایید.

کیهان یغمایی- با کسب اجازه چند روز قبل یک نشریه‌ای از انجمن ملی حمایت کودکان به دست بنده رسید قطعاً به دست آقایان هم رسیده با بعداً خواهد رسید (زهتاب‌فرد- از مؤسسات خدمتگزار است) بله از مؤسسات خدمتگزار است عرض کردم که بنده لازم دانستم سه چهار دقیقه از تاریخچه این انجمن را به عرضتان برسانم با مطالعه نشریه‌ای که کردم. انجمن را به عرضتان برسانم با مطالعه نشریه‌ای که کردم. انجمن ملی حمایت کودکان در سال ۳۱ با پیشگامی و جدیت علیاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی که همیشه در کارهای عام‌المنفعه پیشقدم بوده‌اند به وجود آمده است آنچه بنده خودم دو سه مرتبه دعوت داشتم به سمت نمایندگی مجلس و این مؤسسه را بازدید کردم نسبتاً خدمات مفید و ارزنده‌ای انجام داده است یک افتخار دیگر این انجمن این است که در کف با کفایت شهبانوی نیکوکار ایران

فرح پهلوی قرار گرفته و با عنایات مخصوص شاهنشاه و شهبانو هر روز بیشتر تجلی می‌کند و خدمات مفیدی در این مملکت انجام می‌دهد در پیامی که شهبانوی نیکوکار ایران مندرج در همین نشریه فرمودند خدمات کارکنان این انجمن را ستوده‌اند و مورد عنایت قرار داده‌اند و آنها را تشویق به خدمت بیشتر فرموده‌اند روزی که این انجمن کارش را شروع کرد با یک لیوان شیر و آنچه که در این نشریه نوشته شده و صد در صد مورد تأیید ریاست عالیه قرار گرفته در حال حاضر ۶۰۰ هزار نفر از دانش آموزان را در سراسر کشور حتی در سطح روستاها یک وعده چای، نان، کره، شیر مجاناً بهشان داده می‌شود بودجه این انجمن از مؤسسات عام‌المنفعه داخلی و خارجی اداره می‌شود که به اختیار انجمن است و بر طبق آیین‌نامه خاصی مصرف می‌شود دولت یک مختصر کمکی در بودجه‌اش می‌گذارد رفقا و بنده چنین پیشنهادی تقدیم کردیم که این اعتبار هم یک‌جا در اختیار انجمن گذاشته شود تا مثل بقیه سرمایه‌ای که دارد بر طبق آیین‌نامه خودش مصرف بکند و دچار مقررات دیوان محاسبات عمومی نباشد بنده استدعایم از حضور همکاران و دولت این است که موافقت بفرمایند این بودجه‌ای که همه ساله دولت هم کمک می‌کند به این مؤسسه عام‌المنفعه به اختیار انجمن گذاشته شود تا انجمن بتواند با سرمایه‌اش یک جا برطبق آیین‌نامه و مقرراتی که دارد مصرف بکند بنده خیال می‌کنم و دیده شده که وقتی کار مردم به دست مردم سپرده شده که مورد تأیید جناب آقای هویدا هم هست بهتر اداره شده و مردم هم راضی هستند (خواجه‌نوری- این اعتبار را الان دولت به وسیله چه مؤسساتی می‌دهد؟) از طریق وزات بهداری می‌دهد بنده اطلاع صحیحی ندارم همین قدر می‌دانم که دولت اعتباری برای این مؤسسه دارد (خواجه‌نوری- این اعتبارات را دولت تصویب کرده و به وسیله مؤسسات معینی مصرف می‌کند؟) خیر در خود بودجه هم به عنوان کمک به انجمن ملی حمایت کودکان است این را خواهش می‌کنم آقای وزیر دارایی توضیح بفرمایند قصد و غرضی در کار نیست به هرحال منظور پیشنهاد دهندگان این بود که چون مؤسسه مفیدی است این اعتبار به آن داده شود.

دکتر الموتی- همان کاری که با شیر و خورشید سرخ می‌کنند با این مؤسسه هم بکنند.

رئیس- آقای دکتر آموزگار بفرمایید.

دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- همان طور که جناب آقای کیهان یغمایی فرمودند این مؤسسه یک مقداری کمک از مردم دریافت می‌کند یک کمکی هم از بودجه دولت دریافت می‌کند که رقمی در حدود ۲۰۰ هزار تومان است که به صورت کمک است یعنی آنچه را که پیشنهاد دهندگان محترم منظور دارند تأمین شده و از نظر ما تحصیل حاصل است چون به عنوان کمک است رسیدگی نمی‌شود اما رقم عمده‌ای که از سازمان برنامه دریافت می‌کند طبق قانون خاص سازمان برنامه که آن هم یک قانونی است که باید دولت اجرا بکند باید به صورت طرح‌هایی که به تصویب شورای‌عالی می‌رسد به خرج برسد و بنده تصور نمی‌کنم بشود در این یک حکمی نازل کرد بر مقررات قانون خاصی برای پرداخت هر نوع وجه و اعتباری که خود آقایان قائل شده‌اند (صحیح است).

رئیس- آقای کیهان یغمایی منظورتان تأمین است پس گرفتید؟

کیهان یغمایی- منظور بنده همین کمک است اگر تأمین است پس گرفتم.

رئیس- پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به لایحه متمم بودجه ۴۴ اضافه شود.

تبصره- اعتبارات منظور در بودجه عمومی کشور و کمک‌های مالی که از محل اعتبارات عمرانی در اختیار سازمان تربیت بدنی گذارده می‌شود براساس جمعیت شهرستان‌ها

تقسیم و طبق مقررات و قوانین مربوط به مصرف خواهد رسید.

با احترام- امامعلی حبیبی‏

رئیس- آقای حبیبی بفرمایید.

حبیبی- علت این که بنده این پیشنهاد را کردم فقط به علت تخصصی است که بنده در امور تربیت بدنی تا اندازه‌ای دارم و راجع به یک مقدار از پول‌هایی که واقعاً در این دستگاه حیف و میل می‌شود (صحیح است) خواستم به عرض نمایندگان محترم و هیئت دولت برسانم سازمان تربیت بدنی براساس جمعیت ایران ۷ میلیون تومان بودجه دارد که از بودجه عمومی کل کشور دریافت می‌کند و در حدود ۳ میلیون ۴ میلیون و گاهی ۵ میلیون هم کمک‌هایی است که از طریق شرکت نفت یا سازمان برنامه به این دستگاه می‌شود و از طرف دیگر ملاحظه می‌فرمایید در امجدیه استادیوم فعلی تهران هر هفته مسابقاتی تشکیل می‌شود که تیمی از خارج کشور به ایران آمده است ۱۳ هزار نفر در این استادیوم جمع می‌شود بلیط به قرار نفری ۲۰ تومان و ۱۵ تومان و ده تومان مردم می‌خرند و این مسابقات را تماشا می‌کنند به هیچ‌وجه حساب و کتابی در بین نیست که این درآمد امجدیه که از طریق برگزاری مسابقات بین‌المللی به دست می‌آید به چه مصرفی می‌رسید این یکی، ملاحظه بفرمایید ما پشت این تریبون سوگند خوردیم که آنچه به صلاح ملک و ملت است از روی شرافت عنوان بکنیم ولو اینکه جانمان در خطر باشد چه اشکالی دارد مگر حضرت علی‌بن‌ابیطالب در راه حق از بین نرفته ما هم باید افتخار کنیم که در راه پیشرفت این مملکت خدمت می‌کنیم شرافت‌مندانه جانمان را از دست بدهیم (احسنت) نباید بیاییم امروز که واقعاً مملکت ما تحت رهبری شاهنشاه آریامهر در تمام شئون افتخارات بزرگی کسب کرده بگوییم سازمان تربیت بدنی چون مربوط به ورزش جوانان است اهمیت به آن ندهیم در حالیکه فردای این مملکت باید به دست همان جوانانی اداره شود که امروز مورد بی‌مهری همین سازمان تربیت بدنی است اخیراً شنیده‌ام که سازمان تربیت معلم از خارج استخدام می‌کند (احسنت) این صحیح نیست در رشته‌ای که ایرانی از قدیم تا به حال تخصص داشته مخصوصاً در رشته کشتی که همیشه در دنیا اول، دوم و سوم است دیگر نبایستی معلم کشتی را از خارج استخدام کنیم (صحیح است) (قراچورلو- صحیح است ما مربیان خوبی داریم) آیا این صحیح است؟ (نمایندگان- صحیح نیست) معلم من در چهارده سال پیش می‌گفت: خانه‌ای کو شود از دست اجانب آباد

زاشک ویران کنش آن خانه که بیت الحزن است (صحیح است)

جامه‌ای کو نشود غرقه به خون بهر وطن‏

بدر آن جامه که ننگ تن و کم از کفن است (احسنت)

باز هم می‌گویم این صحیح نیست بنده امامعلی حبیبی، دکتر رهنوردی یا استادان و مربیانی نظیر بلور- زندی- مهندس توفیق و تختی و سایر قهرمانان در گوشه و کنار این ممکلت ویلان بگردند بعد معلم خارجی استخدام کنند این با روح انقلاب مغایرت دارد (صحیح است- احسنت).

بنده استدعا می‌کنم از نمایندگان محترم توجه بفرمایید در آن هوای سرد و یخبندان زمستان می‌بینید که مردم دسته دسته ماشین سوار می‌روند آبعلی اسکی بکنند برای چه؟ برای این که بدنشان را برومند کنند مغز در اثر برومندی بدن سالم می‌شود زیرا آنجا که می‌گوید «عقل سالم در بدن سالم است» ملاحظه بفرمایید بنده نمی‌خواهم نام ببرم یک روز رفتم پیش یکی از وزرا گفتم آقا امروز خدمت‌تان رسیدم که کار این موکل بنده را انجام بدهید من دیدم اصلاً او مریض است (خندهنمایندگان) حال ندارد جواب بدهد یک جوابی به من داد گفتم تقصیری متوجه شما نیست زیرا که بدن شما سالم نیست (خنده نمایندگان) گفت آقا خواهش می‌کنم استدعا می‌کنم امرتان را بفرمایید گفتم بنده عرضی ندارم چون من هرچه بگویم فعلا آمادگی ندارید و سلول‌های بدن شما کار نمی‌کند. بیایید فردای ایران را به دست مردانی نسپارند که با بدن ضعیف و ناتوان پشت میز بنشینند (احسنت) و سرنوشت این مملکت را به دست بگیرند بنده استدعا می‌کنم توجه بفرمایید پول این مملکت متعلق به تمام مردم ایران است در تهران هم اگر خرج شود خوب است من افتخار می‌کنم که بروند در جنوب شهر تهران استادیوم بسازند جوانان ما را جمع بکنند هر باشگاه ورزشی که در این مملکت احداث شود مساوی است با ساختن مسجدی خدا گواه است مساوی است با مسجدی که ساخته شده (احسنت) هر باشگاهی ساخته شود ده لانه

فساد بسته می‌شود پس این پولی که برای مردم ایران برای ملت ایران است باید براساس جمعیت ایران تقسیم بکنند که آن بابای شهرستانی مانند شما که نمی‌تواند با اتومبیل برود اسکی بکند چون آن بیچاره پایش کفش نیست اقلاً یک سالن ورزشی داشته باشد که برود در آنجا درس شرافت و مملکت‌داری یاد بگیرد درس شاه‌پرستی یاد بگیرد (صحیح است) به خدا قسم این که عرض می‌کنم بنده یک کشاورز هستم به هیچ‌وجه هم به این شهرهایی که شما امروز زندگی می‌کنید نیامده بودم همه‌اش در ده بودم وقتی که شنیدم ورزش مورد محبت شاه و ملت ایران است علاقه‌مند شدم شروع کردم امروز بنده یکی از افرادی هستم که افتخارات ملی‌ام مورد تأیید شاهنشاه و ملت ایران است تازه اگر توجه شود به آن جوانان من شاگرد آنها نمی‌شوم (احسنت) بنده از پشت این تریبون مقدس عرض می‌کنم به شرافت علی علیه‌السلام قسم می‌خورم که به ورزش این مملکت اگر توجهی شود یک نفر مخالف نداریم این که می‌گویند جوانان ناراضی هستند، جوانان از دست کارگردان‌های ناصالح سازمان تربیت بدنی ناراضی هستند (صحیح است) بنابراین بیش از این بنده تصدیع نمی‌دهم و از سروران ارجمندم از ساحت مجلس شورای ملی تقاضا می‌کنم و از دولت محترم جناب آقای هویدا می‌خواهم که نسبت به این موضوع توجه بفرمایید.

چند نفر از نمایندگان- موافقیم.

رئیس- آقای دکتر عدل طباطبایی بفرمایید.

دکتر عدل طباطبایی- بنده با اصل فرمایشات جناب آقای حبیبی در موضوع طرز توزیع اعتبارات موافقم اما ضابطه‌ای که مقرر فرمودند ممکن است ایجاد اشکالاتی بکند چون جمعیت تهران هیچ تناسبی با شهرستان‌ها ندارد و عمده اعتبارات ممکن است در مرکز منحصراً براساس ملاک و ضابطه جمعیت باشد و به تهران کشیده شود و بعضی شهرستان‌ها که جمعیت کمتر و استعداد ورزشی بیشتری دارند در محرومیت و مضیقه قرار بگیرند این است که بنده از جناب آقای حبیبی خواهش می‌کنم که موافقت بفرمایند قسمت آخر پیشنهادشان به این ترتیب اصلاح شود «با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تقسیم شود»

حبیبی- عرض کردم که آقایان خودشان مختار هستند اگر عرایض بنده صحیح بود شرافت‌مندانه رأی می‌دهند.

دکتر عدل طباطبایی- بنده همان طور که عرض کردم فرمایشات‌تان صحیح است و بنده هم موافقم اما ضابطه جمعیت صحیح نیست ممکن است ایراداتی که فعلاً دارید بعداً به نحو دیگری مطرح شود، بنده عرض می‌کنم این اعتبارات بین شهرستان‌ها به ترتیبی تقسیم شود که به تصویب کمیسیون بودجه رسیده باشد (حبیبی- اگر آقای وزیر دارایی موافق باشند بنده عرضی ندارم) (دکترآموزگار- بنده موافقم) پس اجازه بفرمایید بنده قرائت کنم.

تبصره- «اعتبارات منظور در بودجه عمومی کشور و کمک‌های مالی که از محل اعتبارات عمرانی در اختیار سازمان تربیت بدنی گذارده می‌شود بین شهرستان‌ها پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی و طبق مقررات و قوانین مربوط به مصرف خواهد رسید» (دکتر آموزگار - با توجه به جمعیت) اجازه بفرمایید جمعیت یک امر متغیری است.

حبیبی- چرا متغیر است چرا بایستی زارع بلوچستانی محلی نداشته باشد و تهران همه چیز داشته باشد الان در تهران صدها باشگاه ورزشی هست، استادیوم هست در صورتی که در شهرستان‌ها هیچ چیز نیست باید با توجه به جمعیت شهرستان‌ها باشد.

دکتر عدل طباطبایی- بله با توجه به جمعیت شهرستان‌ها که به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید و بین شهرستان‌ها تقسیم خواهد شد اجازه بفرمایید بنده پیشنهاد را پس از اصلاح قرائت کنم: «تبصره است قانون نیست» (عده‌ای از نمایندگان- تبصره است قانون نیست) چرا قانون متمم بودجه است و این یکی از تبصره‌های آن است، «تبصره- از تاریخ تصویب این قانون اعتبارات منظور در بودجه عمومی کشور و کمک‌های مالی که از محل اعتبارات عمرانی در اختیار سازمان تربیت بدنی گذاشته می‌شود براساس جمعیت شهرستان‌ها تقسیم و طبق مقررات و قوانین مربوط به مصرف خواهد رسید پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی»

دکتر یزدان پناه- این که در ذیل تبصره اضافه فرموده‌اند طبق قانون و مقررات مربوط این یعنی چه؟

رئیس- یعنی اگر طرح است طبق طرح و اگر بودجه است طبق بودجه عمل می‌شود چون مقداری از آن از کمک‌های سازمان برنامه است.

خواجه‌نوری- به این ترتیب تهران به کلی محروم می‌شود.

بانو جهانبانی- تهران حتماً باید باشد.

رئیس- البته تهران و شهرستان‌ها.

حبیبی- اجازه بفرمایید بنده عرایضی دارم.

رئیس- بفرمایید.

حبیبی- آخر من نمی‌فهمم یک کسی که در یک امری وارد است و صحبت می‌کند چرا دوستان به من این قدر اصرار می‌کنند که این طور نباشد و آن طور نباشد و آن طور باشد حالا چه اشکالی دارد که عرایض من تصویب شود اشکال کجا است جناب آقای دکتر یزدان‌پناه فرمودند قانون مربوطه چیست (دکتر یزدان پناه- بنده نظری ندارم برای این که ابهامی در قانون نباشد عرض کردم) الان بنده عرض می‌کنم سازمان تربیت بدنی همچنانکه در مرکز قانونی دارد و آیین‌نامه‌ای دارد در شهرستان‌ها هم همان قانون اجرا می‌شود بنده به طور مفصل نمی‌توانم تفسیر کنم که قانون سازمان تربیت‌بدنی چیست قانون سازمان تربیت‌بدنی عبارت از این است که بودجه سازمان تربیت‌بدنی مقداریش را برای ساختمان استادیوم و احداث ساختمان‌های ورزشی تخصیص می‌دهند یعنی پنجاه در صد آن را و پنجاه در صد دیگر را برای شرکت قهرمان‌ها در خارج از کشور و یا خرید وسایل ورزشی این یک قانونی است که می‌گویند برابر مقررات مربوطه و اما راجع به فرمایشاتی که جناب آقای دکتر عدل فرمودند بنده چون نمی‌توانم از کلاس دوازده به بالا صحبت کنم (خنده نمایندگان) و شما چون تیتر دکترا دارید ممکن است لا به لای پیشنهاد من چیزهایی بنویسید که سرمن کلاه برود (خنده نمایندگان) بنده آنچه را که به طور ساده عرض کردم در روی کاغذ نوشتم و به صورت پیشنهاد تقدیم کردم اجازه بفرمایید مطرح شود و این را به رأی نمایندگان محترم می‌گذارم اگر عرایض بنده را قبول کردید و تصویب فرمودید چه بهتر اگر نه حرفی ندارم و همان حبیبی کشاورز و قهرمان و مخلص شما هستم.

دکتر الموتی- آقای رئیس اعلام رأی بفرمایید.

دکتر عدل طباطبایی- بنده هم منصرف شدم نسبت به پیشنهاد آقای حبیبی اعلام رأی بفرمایید.

رئیس- پیشنهاد خود آقای حبیبی یک بار دیگر قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به لایحه متمم بودجه ۴۴ اضافه شود.

تبصره- اعتبارات منظور در بودجه عمومی کشور و کمک‌های مالی که از محل اعتبارات عمرانی در اختیار سازمان تربیت بدنی گذارده می‌شود براساس جمعیت شهرستان‌ها تقسیم و طبق مقررات و قوانین مربوط به مصرف خواهد رسید.

با تقدیم احترام- امامعلی حبیبی‏

صفی‌پور- شامل بودجه سال ۴۵ هم شود.

رئیس- از تاریخ تصویب خواهد بود.

رامبد- در هر حال اگر کلمه مرکز را نگذارید این قانون قابل اجرا نخواهد بود.

رئیس- بسیار خوب آقای حبیبی اجازه بفرمایید بگذارند تهران و شهرستان‌ها.

حبیبی- موافقم که تهران هم در پیشنهاد اضافه شود.

رئیس- به پیشنهاد آقای حبیبی به ترتیبی که اصلاح شد رأی می‌گیریم از خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی‏

محترماً پیشنهاد می‌نماید در تبصره ۵ در سطر چهارم جمله (خردادماه) حذف گردد. محسن خواجه‌نوری‏

رئیس- آقای خواجه‌نوری بفرمایید.

خواجه‌نوری- توجه آقایان را به این نکته جلب می‌کنم که عبارت تبصره ۵ را چون آقایان توجه نفرموده‌اند بنده تکرار می‌کنم «تبصره ۵- به وزارت راه اجازه داده می‌شود مبلغ ۸۱۴۷۶۲۵ ریال باقی‌مانده بیست میلیون ریالی که از اعتبار بودجه سال ۱۳۴۲ وزارت جنگ به منظور ایجاد راه‌های مورد نیاز نیروی هوایی اختصاص و در اختیار آن وزارت‌خانه گذاشته شده تا آخر خرداد ماه سال ۱۳۴۵ برای همین منظور با رعایت مقررات تعهد و مصرف نماید» بنده توجه می‌دهم الان که ما تصویب می‌کنیم آخر فروردین ماه است و در ظرف دو ماه نمی‌شود این مبلغ را به مصرف رساند به خصوص که باید به تصویب مجلس سنا هم برسد تا این قانون به موقع اجرا گذاشته شود این است که بنده در خواست کردم خرداد ماهش حذف شود که تا آخر سال سرفرصت مورد استفاده قرار بگیرد (صحیح است).

رئیس- مخالفی با این پیشنهاد نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این پیشنهاد رای می‌گیریم خانم‌ها و آقانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای سرتیپ پور فرمایشی دارید بفرمایید.

سرتیپ پور- عرض کنم که این دو سه روزه مجلس ما بهترین جلوه‌گاه دموکراسی بود (صحیح است) اقلیت با خونسردی و رعایت احترام شنونده و دلایل خوب و عاقل‌پسند مطالبی بیان کردند اکثریت با حوصله کامل مطالب را شنید و در مقابل آنچه که شنیده بود استنباط خودش را فرمود دولت برخلاف آنچه که شایع بود در مقابل حرف حق تند و برافروخته می‌شود بدون برافروختگی مطالب را تجزیه و تحلیل کرد آنچه را که قابل اجرا بود از طرف دولت در این برهه از زمان وعده کرد و آنچه را که فکر می‌کرد در آینده نزدیک یا آینده دور بر وفق نظر ملت و براساس منویات شاهنشاه آریامهر به مرحله تحقق برساند آن را هم اشاره کرد در اینصورت بسیاری از سخن مردم بدخواه با این جلوه زیبا و دلپذیر نقش بر آب شد و نشان داده شد که واقعاً ملت و دولت در یک جهت قرار گرفته‌اند تا آنچه را که شاهنشاه آریامهر برای سعادت این کشور پر گذشته و پرشکوه انتظار دارند به مرحله اجرا و عمل برسانند بنده خواهش می‌کنم از آن دو سه آقایان که در طرف چپ مجلس هستند اگر خودشان عرایض بنده را نمی‌خواهند بشنوند با صدای خودشان دیگران را از شنیدن باز ندارند. عرض کنم حضورتان آنچه که اقلیت گفت و اکثریت پسندید در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی بود از نظر مشروطه و آزادی و از نظر دکترین زندگی سیاسی و اجتماعی مبتنی بر فرمایشات شاهنشاه بود که ملت قبول کرده است رهبری ایشان را همان ملتی که نمی‌خواهد اصول و عقاید وارداتی را که از آن سوی مرزها می‌خواهد نفوذ کند بپذیرد و تسلیم می‌شود به آن کسی که رهبر عالیقدر و دانای مملکت است و قبولش دارد امتحانش کرده و از این امتحان هم همیشه نتیجه عالی گرفته است لاجرم اندیشه ایشان را باید قبول داشته باشد و به کار ببرد باید به خاطر داشت همان طور که قوانین مادام که قوت دارد و می‌باید اجرا شود اگر اجرا نشود قصور است همان طور دکترین رهبر خردمند ایران هم که اعلام کرده‌اند و معیار کار یکایک مردم ایران است اگر اجرا نشود ملالت‌آور خواهد بود موضوعاتی که در این مجلس مطرح شد، نه دور بود از نظر دولت و نه دور بود از نظر ملت می‌توان گفت که هر دو همان را می‌خواهند که شاهنشاه آریامهر می‌خواهد (صحیح است) منتهی باید فکر کنیم مقدورات و امکانات تا چه حد یاری می‌کند ما را و تا چه حد زمان می‌تواند این یاری را درخشنده و دلپذیر جلوه بدهد شبهه نیست که یک قسمت از امور به امکانات و مقدورات مالی یا نیروی انسانی، مادی و معنوی احتیاج دارد ولی یک قسمت از امور به قدرت پیش‌بینی محتاج است اگر ما بخواهیم پیش‌بینی‌های لازم برای حل پاره‌ای از مشکلاتی که باعث تأسف و تأثر خود دولتیان است و گاهی در پشت این تریبون به زبان می‌آید آن مشکلات حل خواهد شد. مسئله تقسیم مواهب در شهرستان‌ها از جمله موضوع تربیت بدنی

بوده است که قهرمان ما را کمی متألم کرده بود در مسائل دیگر هم مورد انتظار مردم شهرستان‌ها هست (صحیح است) خوب شک نیست که مرکز مملکت باید زیبا باشد، باید دلپذیر باشد باید برای قبول مهمانان بزرگ و عالیقدر آماده باشد ولی این مهمانان عالیقدر نمی‌جهند از بالای این مملکت بلکه از روی زمین‌های این مملکت دفتر ایام است باز شده است در مقابل نظر هر وارد و لازم هست که ما در این دفتر ایام مطالبی ثبت کنیم که افتخار انگیز باشد آنچه که در این مملکت مشهود است سطور این دفتر است اگر این مشهودات دلپذیر باشد نشانه عالی خدمات ملت و دولت است برای زیبا کردن این صحیفه و اگر خدای ناکرده بعضی نوشته‌هایش ناپسند باشد و دلپذیر نباشد خطوطی است تألم‌آور که نه تنها بنظر دولت می‌رسد به‌نظر شاهنشاه هم می‌رسد خواه من آن سطور را بخوانم یا نخوانم او خود می‌خواند بنابراین در این دفتر ایام همه ما وظیفه داریم که خوب بنویسیم و سطورش را روشن و دلپذیر جلوه بدهیم کارهای بزرگی در پیش داریم هم دولت و هم اکثریت تصدیق کردند این کارهای بزرگ که تاکنون انجام شده است متفرع از نیات شاهنشاه آریامهر و لیاقت دولت و ملت ایران‏ بوده است و اگر این لیاقت را سراغ نمی‌کردند کسی توقع نمی‌داشت و توقع نمی‌کردند مردم از بیکاره که توقع نمی‌کنند توقع همیشه از مردم پر کار و لایق است مردم به نسبتی که لیاقت بیشتر از ما ببینند و لیاقت از موظفین ببینند خواهش‌ها و توقعات‌شان بیشتر می‌شود نباید دولت و موظفین متألم شوند که چرا این قدر ما را در فشار توقع قرار می‌دهید بلکه باید نتیجه‌گیری کنند و شکر کنند خداوند را که به ما آن کفایت را داده که می‌توانیم خواهش‌های بزرگ را از مردم بشنویم و بخواهیم از خداوند و همت خودمان که آن خواهش‌ها را بر کرسی تحقق بنشاند (احسنت) اما این که گفتیم تبعیض باید نشود و مواهب تقسیم شود برای این است که گاه‌گاهی می‌بینیم که فی‌المثل شهرستانی از قلم می‌افتد (سرتیپ حکیمیان- مثل کهکیلویه) و شهرستان دیگری مورد توجه قرار می‌گیرد حالا من به کهکیلویه یا دهلران کار ندارم اگر بخواهم اسم ببرم شایسته‌تر آن خواهد بود که از خود گیلان بگویم (سرتیپ حکیمیان- کهکیلویه را بگویید که در فوتبال مقام اول را به دست آورد و یک شاهی سازمان تربیت‌بدنی به آن کمک نکرد) خوب آن نظر جنابعالی که با پیشنهاد حبیبی قهرمان ما تأمین شد و وقتی که بنا شد فی‌المثل دانشکده یا دانشگاهی در استان‌ها تقسیم شود و ایجاد شود باید به بینیم در مملکت چه جایی هست که دانشگاه یا دانشکده ندارد و ما به او هم نگاه بکنیم به خصوص اگر به خاطر بیاوریم که بعضی از استان‌ها که از لحاظ فرهنگ معروف‌اند، قدمتی دارند تحقیق این قضایا با کی است؟ با آن کسی است که سر رشته‌دار امور مملکت است بنده اگر بخواهم ذکر نام محل بکنم ممکن است تحمل نظر تلقی شود ولی ذکر نمی‌کنم ممکن است تحمیل نظر تلقی شود ولی ذکر نمی‌کنم چرا برای این که می‌دانم دولت بیدار است آن کسی که بیدار اعمال خودش است می‌تواند بیدار اعمال دیگران هم باشد اگر بیدار اعمال دیگران نباشد لاجرم باید بگوییم که بیدار اهمال خودش هم نیست. هر ایالت و هر استان و فرمانداری کل که از جهتی از جهات خودش را در رفت بهای پایین‌تر از لحاظ تخصیص مواهب ببیند طبعاً متألم می‌شود و این تألم را به حساب دولت می‌گذارد و بنابراین دولت وقتی که احساس می‌کند پادشاه مملکت محبتش عام است و اراده‌اش برای سعادتمند کردن ملت ایران عام است (صحیح است) و همان طوری که قهرمان حبیبی خواست بودجه تربیت‌بدنی را عام کند فی‌المثل بودجه دانشکده‌ها را هم باید عام کند مملکت تقسیم شده است به نواحی صنعتی و فلاحتی ناحیه‌ای را صنعتی دانسته‌اند و ناحیه‌ای را فلاحتی گاهی می‌بینیم دانشکده فلاحتی در قسمت صنعت است و ای بسا که دانشکده صنعتی در قسمت فلاحتی باشد چه ضرری دارد که ما وقتی فی‌المثل فلان منطقه را منطقه فلاحتی خوانده‌ایم و فی‌المثل ۱۱۰۰ میلیون تومان برای تنظیم آبش خرج کرده‌ایم زمینش را خاک‌شناسی کرده‌ایم چرا ما نیاییم آنجا نیروی انسانی را تربیت بکنیم (نخست‌وزیر- کاملاً صحیح است) بنده متشکرم از مرحمت‌تان، در چند روز قبل در خصوص

اراضی بایر حضور مبارک نخست‌وزیر اشارتی کردم فرمودند که لایحه‌ای در مجلس است بنده رجوع کردم که ببینم چرا این لایحه متوقف شده است دیدم نیست، لایحه‌ای به نام عمران اراضی بایر در مجلس است یکی لایحه جنگل است که می‌دانیم ملی است و منابع ملی باید حفظ شود توسعه داده شود و احیا شود نه تبدیل یکی هم صندوق توسعه وزارت کشاورزی است که آن هم برای اراضی بایری است که مردم کم سرمایه برای تحصیل کمک می‌باید به آن صندوق رجوع کنند ولی اگر فی‌المثل چاکر که ملکم را فروخته‌ام و پولی از دولت گرفته‌ام و اگر آن را به کار نیندازم از جیب می‌خورم وقتی از جیب خوردم ده سال دیگر معطل می‌شود با این که زمین بایر هست و احتیاج هم به صندوق کشاورزی و توسعه‌اش ندارم چرا باید پول من معطل شود چرا نباید زمین‌های بایر (دکتر یگانه - تصویب‌نامه‌ای در هیئت دولت بود و به تصویب رسید) عرض کردم کافی نیست که چیزی را تصویب کنیم بلکه لازم است آنچه را که تصویب کرده‌ایم و براساس خرد و اندیشه و پیش بینی به وجود آورده‌ایم آن را به کار بیندازیم و الا تصویب کردن و تعطیل کردن چه فایده دارد (صحیح است) در این موقع که وضع در زمین‌های برنج‌خیز و گندم‌خیز جنوب خاوری آسیا دچار کشمکش‌هایی است، جنگ است مزارع خالی از زارع است و قحطی هم بر قسمتی مسلط است من که آب دارم سد دارم زمین خاک‌شناسی شده دارم کود دارم زمین بایر دارم چرا باید منتظر بشوم (صحیح است).

با این که دولت هم مرحمت کرده و مقرراتی تصویب کرده است، راستی چرا اعلام نمی‌کنند (دکتر الموتی- چه کسی مزاحم است؟) مقررات آق چون گفته‌اند (بنده می‌خواستم توجه داشته باشید) چون گفته‌اند این قانون باید اعلام شود و از تاریخی که اعلام شد اشخاص حق دارند تا ۵ سال آبادش کنند اگر در ظرف ۵ سال آبادش نکردند بلاعوض حق دولت می‌شود من مادام که چنین اعلامی نشده نمی‌توانم بر سر زمین بروم (دکتر الموتی- دولت باید اعلام کند) (دکتر عدل طباطبایی- ایشان هم همین را می‌گویند) بنده هم همین را می‌گویم که ما باید سعی کنیم از این نیات خوب از این افکار خوب از این صمیمیت و وحدت نظر عالی که واقعاً دلپذیر است برای تکان دادن مملکت برای پیشرفت آن هرچه که لازم باشد هر قدر هم که سنگین‌تر باشد زحمت بکشیم و اقدام بکنیم تصویب‌نامه نوشتن و آن را پنهان کردن چه فایده؟ در اینجا دوست بسیار بسیار مکرم و معززم جناب آقای خواجه‌نوری که من واقعاً کمال اخلاق را به ایشان دارم اشاره کردند که مردم باید در کار خودشان و در کار عمران منطقه خودشان و در کار عمران مملکت با دولت همکاری کنند تا برکات این همکاری شامل سعادت خودشان شود این مساله مسلم است که باید چنین باشد ولی وقتی مردم آمدند تعهد کردند وجوهی را مثلا برای عوارض، برای مالیات برای اعانه، برای وقف بعضی چیزها به نفع مؤسسات داخلی خودشان بر عهده گرفتند فردا در مرکز قیم پیدا نشود، شما ببینید در مرکز می‌نشینند می‌گویند صدی دو (۲%) شهرداری بابت فلان چیزی داده شود، صدی سه (۳%) بابت فلان چیز داده شود هر مؤسسه‌ای که به وجود می‌آید یک درصدی برای شهرداری تعهد وضع می‌شود بدون آن که یا با انجمن شهر مذاکره کنند یا با شهرداری یا با مردم شهر مذاکره کنند نتیجه چه می‌شود؟ نتیجه این می‌شود که می‌بینیم از کیسه خودمان برای پوشاندن لختی‌های خودمان وجهی تخصیص می‌دهیم در مرکز می‌نشینند آن وجوه را برای مسائل دیگر تخصیص می‌دهند و اگر مصوبات مرکز را قبول نکنیم یاغی تلقی می‌کنند (دکتر معتمد وزیری- راهش تشکیل انجمن‌های شهر است) بله راهش تشکیل انجمن‌های شهر است جناب آقای معتمد وزیری و این انجمن‌های شهر که مورد علاقه مردم و بر طبق نیت مبارک آقای نخست‌وزیر و اعضا دولت هست بسیار مفید است ولی متأسفانه آنهایی که نمی‌خواستند اینگونه همت‌ها بروز بکند و جلوه بکند و بارور شود و مؤثر در زندگی مردم شود دم به دم در گذشته راجع به انجمن‌های شهر چغلی کردند مربوط به این دولت نیست مربوط به دولت قبل هم نیست از گذشته است که چغلی کردند که انجمن‌ها فاسدند ولی ما هرقدر پرونده دیدیم پرونده شهرداران اعزامی را دیدیم و از انجمن‌ها یک پرونده فساد و فساد هم نبود توجه کردید آقاجان؟

انجمن لازم است انجمن ولایتی و ایالتی که فراموش شده بود و این دولت بخاطر آورد لازم است تشکیل شود اینها کارهایی است که اگر بنا باشد واقعاً برکرسی تحقق نشانده شود ما می‌توانیم امیدوار باشیم که انقلاب زودتر مثمر ثمر شده و ثمر بخش خواهد شد و این باعث آبروی ایران است (دکتر الموتی- اگر انجمن فاسد بود فکر انجمن که فاسد نیست باید عمل کند) بنده که عرض نکردم فاسد است آن آقای غایب خارج از این مجلس در زمان‌های قدیم گفته که خلافش ثابت شده مساله دیگر که به خصوص خواستم تمنی بکنم اندرز به دستگاه‌های دولتی و موظفین است بنده برمی‌خورم غالباً به اوضاع و احوالی که نمی‌خواهم در اینجا عرض کنم و می‌بینم که دستگاه‌های دولتی خودشان را با مردم از لحاظ حقوق مساوی نمی‌دانند در صورتی که بر طبق قانون تمام واحدهای حقوقی در مقابل متساوی‌الحقوق هستند دستگاه‌های ما وقتی تعهد می‌کنند بعد منصرف می‌شوند شاکی می‌آید به مجلس پناهنده می‌شود ما می‌پرسیم آقا شما تعهد کردی شما سند به دست اینها دادید هنوز که قانون لغو نشده چرا تعهدتان را اجرا نمی‌کنید جواب می‌دهند در کمیسیونی که فلان تاریخ تشکیل شده گفته‌اند که موکول است به قانونی که در دست تصویب است ما تعداد زیادی از این جریان‌ها داریم که جدا عرض می‌کنم توصیه شود به دستگاه‌ها که خودشان را بالاتر ندانند اگر اعمال حاکمیت می‌کنند بر وفق قانون بکنند و بدانند با مردم و هر واحد حقوقی متساوی‌الحقوق هستند (یک نفر از نمایندگان- کی آقا) مؤسسات دولتی، حضور مبارک عرض کنم دوستان ما در اینجا اشاراتی کردند فی المثل راجع به کسانی که سود زیاد از امنیت ایران می‌برند سود زیاد از روی زمین و زیر زمین ایران می‌برند از منابع ایران از معادن ایران و بعد دفتر مالیات را که نگاه می‌کنید می‌بینید کمترین مالیات را هم نمی‌دهند آسان است رسیدگی به استخراج، رسیدگی به مقدار صادرات مواد مستخرجه رسیدگی به قیمتش و رسیدگی به سودش و وصول طلبکاری مالیات حقه دولت، شاید این مملکت هم روزی لازم داشته باشد که در هر رشته‌ای سلطانی داشته باشد سلطان نفت سلطان آهن ولی خوب این مملکت که در نتیجه همت شما آقایان در نتیجه اراده اعلیحضرت همایون آن قدر امنیت پیدا کرده که می‌تواند از صفری سلطان بسازد باید برکات آنها به شکرانه کوشش امنیت آفرین به خزانه دولت برسد (یک نفر از نمایندگان- اگر برکاتشان برسد که سلطان نمی‌شوند) چرا می‌شوند امریکایی هم سلطان دارد و هفتاد و هشتاد درصد لااقل شصت درصد می‌دهد و سلطانی خودش را هم حفظ می‌کند واقعا حیف است ما نمی‌خواهیم گذشت داشته باشیم این مسئله را بنده باید تمنا کنم از جناب آقای شیفته و متذکر باشم تمام ملت ایران خواه آنهایی که در این محدوده هستند خواه آنهایی که در خارج ایران هستند همه در صدد هستند که یک چیزی از ایران بگیرند هیچ کس نمی‌گوید اگر ایران به آنها مدیون است آنها چه دینی به ملت ایران دارند و تاکنون چگونه ادا کرده‌اند خوب قربان هر کس یک وظیفه‌ای در مقابل وطن خودش دارد همه‌اش بده؟ این که نمی‌شود شما چه کرده‌اید برای ایران؟ باید در مقابل آنچه که کرده‌اند از ما طلب کنند آنهایی که کار نکرده‌اند از ما انتظارات دارند خودکار می‌کنند و تمام نتایج کار ما مال کیسه خودشان می‌دانند و نمی‌خواهند برکاتش نصیب ملت یا مملکت شود اینها نباید زیاد از امنیت قانونی به نفع خودشان و به فرد جامعه استفاده بکنند در اینجاست که به جنابعالی نگاه می‌کند که مبنای تبلیغات بر صورتی باشد که همه بفهمند همان طور که آنها منتظرند از دولت و از ملت و از جامعه ایرانی انتظار دارند. جامعه ایرانی هم از آنها انتظار دارند رفتن و نشستن و کیف کردن و بعد انتظار داشتن که ما زیر پایشان ترمه کشمیر پهن بکنیم این صحیح نیست بیایند واقعاً اگر نقصی هست با ما کمک بکنند در رفع نقص تشکیلات نه این که ما نقایص را وقتی مرتفع کردیم آقایان را بیاوریم در صدر مجلس، این بی‌عدالتی است و ناعادل از هر نقطه و دسته، نباید انتظار عدالت داشته باشد موضوع دیگری که می‌توانیم است فشار توقعات مردم از دستگاه‌های قضایی بکاهیم که از دو سال پیش هم در اینجا هم در مجلس محترم سنا اشاره شد و الان هم جناب آقای معتمدی توجه دادند مسئله تشکیل شورای عالی دولتی است (صحیح است)

قانونی است تصویب شده آماده برای اجرا اگر بنا باشد این شورای عالی دولتی تشکیل شود خود یک وسیله و عاملی خواهد بود که تعدی بعضی از دستگاه‌ها نسبت به مردم در خارج از تهران کاسته شود چرا؟ برای این که شورای عالی دولتی ملجأیی خواهد بود برای تظلم این همه عریضه که وقت جناب آقای نخست‌وزیر، وزرا و دیگران را اشغال می‌کند این عریضه‌جات متوجه شورای عالی دولتی می‌شود اگر چه انجمن شهر اگر تشکیل شود و انجمن ایالتی اگر تشکیل شود می‌تواند بار بزرگی از شورای دولتی را به عهده بگیرد خود انجمن ایالتی یکی از عواملی است که می‌تواند بر بسیاری از مشکلات غلبه بکند مطلب دیگر، بنده دو روز پیش به دعوت جناب آقای پهلبد به هفت تپه رفتم باز هم باید شاکر باشیم و سپاسگزار که امنیت موجود و کفایت مسئولین امر است که مجال داده است مردم فعال هنرمند، دانشمند، مکتشف محقق در محیط امن سلسله تمدن این ملت را از گذشته به آینده ممتد بکنند در آنجا اسناد گویا و افتخارانگیزی به نظر رسید گویی سرزمین مقدس ما فریاد می‌کرد فریادی که برای ما خیلی دلپذیر بود و برای دشمنان ایران که خیال می‌کردند زمین‌های این مملکت متعلق به غیر است تو دهنی بزرگ بود (احسنت) آثار اقوام این سرزمین در آنجا نمودار بود و ما را و حتی رادیو ایران را بی‌نیاز می‌کرد از دفاع در مقابل لاطایلات که از خارج از مرزها به گوش می‌رسید و چون عامل شناسایی وطن ما و اقوام ایرانی در سرزمین ما فراوان است لازم نیست به دیگران خودمان را بشناسانیم چون مال ما هست فقط یک نکته هست می‌گویم و دعا می‌کنم و آن این است که ما جلب سیاح می‌کنیم ما پول برای اسفالت کردن جاده‌ها خرج کردیم هر کیلومتری یک میلیون دو میلیون تومان خرج شده برای جاده کوهستانی یا غیره ولی وسایل استحفاظیش کم است برای مملکت ایران همیشه میسر نیست که برای هر کیلومتر راه یک میلیون و یا یک میلیون و نیم خرج بکند اگر ما وسایل استحفاظی در فواصل معین قرار ندهیم ممکن است یک کف دست خرابی در نتیجه دیر رسیدن به یک متر مربع و بعد به چند متر مربع و بعد به یک کیلومتر مربع برسد بنابراین می‌خواهم تمنا کنم از دولت که امر بفرمایند پاسگاه‌های راهداری در طول راه‌های اسفالت شده ایران مستقر شود مضافاً وقتی که بنا شد سیاح خارج ما بیاوریم باید فکر نکنیم که آنها از جاده‌های ما همیشه با طیاره رفت و آمد می‌کنند مطلب دیگر که لازم است متذکر بشوم فرض بفرمایید بیست رستوران در وسط راه با شرکت و یا با کمک آقایانی که این خطوط را در اختیار دارند مثل، تی، بی، تی- مثل، ت، ث، ث، به وجود بیاوریم بیست تا صد هزار تومان بیست تا ۱۵۰ هزار تومان کمک کنیم می‌شود سه میلیون تومان، می‌ارزد برای کمک یا به وجود آوردن چنین جاهایی در وسط راه‌ها که این مسافرین خارجی با خاطره بد از اینجا نروند و عکس آن عمال فعلی رستوران‌های پر از مگس را نگیرند و منتشر نکنند و برای ما مضمون و لغز نخوانند همین مسئله کشف آثار عتیقه هم باید مورد توجه آقایان قرا بگیرد که اینجور کارها کارهای انتفاعی نیست کارهای شرفی است ما حق داریم برای کارهای شرفی یک کمی خرج بیشتر بکنیم یک سال اعتبار قائل شدن برای کشف و بعد سال دیگر اعتبار قائل نشدن و آنجا را آزاد گذاشتن که دزدها و قاچاقچی‌ها بروند و این اسناد زرین مملکت را به دزدند آن گونه که در مارلیک کردند البته ناصواب است حالا که دولت با نیات اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر برسر این کار قرار گرفته که این اسناد ازین اطلاع خارج بشود متناسب با این نیت بزرگ اعتباراتی از سازمان برنامه و جاهای دیگر در نظر بگیرند بنده خیلی متشکرم از حوصله آقایان. اخیراً به بنده توجه داده شد که جناب آقای نخست‌وزیر و هیئت وزرا جلسه‌ای دارند و متأسفم که دیر خبر دادند والا زودتر عرایضم را تمام می‌کردم (احسنت- احسنت)

رئیس- آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین- یکی از مظاهر و مبانی اساسی حکومت مشروطه سلطنتی وجود پارلمان و مجلس شورای ملی است که خوشبختانه عملاً ملت ایران می‌بیند که با راحتی کامل و با آزادی کامل موافق و مخالف آنچه در نظر دارند می‌گویند و دولت ما به گشاده‌رویی آنها را شنیده و پاسخ می‌دهد و بنده حتم دارم که همکاران محترم که

با نظر مخالف یا عنوان مخالف صحبت کردند توضیحی که داده شد آنها راضی شدند یا آن قسمت‌هایی که تذکر دادند دولت آنها را شنیده است و مورد توجه قرار خواهد داد بنده حقیقتاً از آزادی که در مجلس داریم و سعادتی که امروز در مملکت با مراحم عالیه شاهنشاه آریامهر داریم از ثبات، امنیت و پیشرفت حقا پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر مخصوصاً بعد از ششم بهمن ۱۳۴۱ با ارشاد و راهنمایی پیشوای بلند پایه ما و با توجه دولت‌ها مخصوصاً دولت فعلی که شبانه روز زحمت می‌کشند داریم بسیار خوشحالم بنده نظر مداهنه ندارم و می‌دانم که تا حدی فداکاری زحمت می‌کشند بنده به نام یک خانواده‌ای که پدرانم از اول مشروطیت فداکاری کردند شهید دادند حقیقتاً خوشحالم که روح شهدای آزادی و افرادی که در این مجلس و در این مملکت هستند ناظر هستند و می‌بینند ما اولاد آنها که با زحمات مشروطیت را گرفته‌اند چطور عمل می‌کنیم و چطور حفظ می‌کنیم خوشحالم که نتایج خوبی داده است بنده از دولت جناب آقای نخست‌وزیر تشکر می‌کنم که نسبت به وضعیت کشاورزان آذربایجان که وعده فرمودند مخصوصاً موضوع سیب زمینی که دستور فرمودند کمک شود به کشاورزان به عنوان نماینده آذربایجان تشکر می‌کنم و می‌خواهم از حضورشان خواهش کنم که از حالا که موقع کشت صیفی است و محصولات بهار است وزارت کشاورزی و وزارت اقتصاد کمک بکنند کشاورزان ما هدایت شوند محصولاتی که لازم است و بازار دارند آنها را بکارند بری بازاریابی (احسنت) و در فکرشان باشند که در پاییز مانند سال گذشته نباشد همین طور در بودجه که حقاً با زحمت زیاد همکاران محترم در کمیسیون بودجه بررسی شده و مطالعه شده تشکر می‌کنم مخصوصاً کمکی که به قسمت‌های مختلفه دستگاه‌های اداری و فرهنگی و همچنین کمکی که به دانشگاه پهلوی و دانشگاه تهران و تبریز کرده‌اند تشکر می‌کنم امیدوارم که با همکاری مجلسین و دولت بتوانند و بتوانیم که انقلاب بزرگی که با همت شاهنشاه و علاقه ملت دارد به ثمر می‌رسد روز به روز پیشرفت بکند، کامل شود و به کوری چشم دشمنان ایران که خوشبختانه خیلی محدود هستند و آنها اشتباه می‌کنند خدا آنها را هدایت بکند خوشبختانه افکار عالیه شاهنشاه بزرگ ما افکار بلندشان موجب تحسین و اعجاب و تکریم تمام جهانیان و ملل متمدن است بنده تشکر می‌کنم. (احسنت)

رئیس- نسبت به لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۴ با اصلاحاتی که به عمل آمد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود، آقای نخست‌وزیر بفرمایید.

نخست‌وزیر (هویدا)- بنده می‌خواستم از طرف خودم و همکارانم در این موقع که لایح متمم بودجه تصویب شد از حوصله‌ای که داشتید و موشکافی که کردید تشکر کنم بخصوص از جناب آقای رئیس محترم مجلس شورای ملی تشکر می‌کنم که واقعاً با حوصله بسیار زیادی در این مورد اهتمام ورزیدند و امیدوارم سال‌های بعد که بودجه تقدیم خواهد شد با موشکافی بیشتری مطالعه شود و مسلماً نکاتی که اینجا از طرف آقایان تذکر داده شد مد نظر دولت خواهد بود و حتماً راجع به آن کارهایی که آقایان هم دوستان اکثریت و هم دوستان اقلیت فرمودند از یادداشت‌ها استخراج خواهد شد و مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت و انشاءالله گزارش آنها را در یکی از جلسات خدمت‌تان عرض خواهم کرد ضمناً از جناب آقای سرتیپ پور تشکر می‌کنم که راجع به دانشگاه صحبت کردند اطمینان دارم که اگر ما چشم‌مان را ببنیدیم و به سال‌های بعد نگاه کنیم هر شهری دانشگاه خواهد داشت (انشاالله) و در دولت عده‌ای هستند که این کار را فراموش نخواهند کرد و مسلماً باید به این نتیجه برسیم که احتیاج نداریم اگر دانشگاهی تأسیس کنیم دانشکده‌هایش را در شهرهای مختلفی بگذاریم خودش یک مرکزی خواهد بود سیاست ما بر این خواهد بود و عمل خواهد شد راجع به زمین‌های بایر الساعه از آقای دکتر یگانه خواهش کردم که موضوع را تعقیب بکنند که قانونش اعلان شود فرمودند که دستگاه‌های دولتی بالاتر نیستند موافق هستم زیرا دستگاه‌های دولتی جز خدمتگزاری کار دیگری ندارند (احسنت)

و مسلماً باید این روح را در آنها ایجاد کرد حتی اگر لازم باشد علامت‌هایی در اتاق‌ها گذاشته شود که شما خدمتگزار مردم هستید (احسنت) از لحاظ روانی خواهش می‌کنم طرحی وزارت اطلاعات تهیه کند و عمل کنند فرمایشات جنابعالی بر دل من و همکاران من نشست به خصوص آنجایی که فرمودید راجع به اشخاص که شما چه کرده‌اید تا ما در فکر شما باشیم قوانینی هست متأسفانه این قوانین شما روزی برای توسعه صادرات ما از مجلسین گذشته بود و از صادرات مالیات نمی‌گرفتند باید در عرض این سال و سال دیگر فکر بکنیم ببینیم وضع اقتصادی ما این معافیت‌ها که داده می‌شود با این قانون جدید مالیات بررسی شود و استدعا دارم در موقعی که این قانون مالیات بررسی خواهد شد در اینجا نظریات صائب خودتان را خواهید فرمود یادداشتی برای وزیر دادگستری فرستاده شده بود و این طور بود که بعضی استنباط می‌کنند باز هم کارمندان دولت می‌توانند از چند جا حقوق بگیرد بنده اینجا مجدداً اعلام می‌کنم رسماً هم اعلام می‌کنم به جز از یک محل کارمند دولت نمی‌تواند حقوق بگیرد تمام این اشکالات، تمام این مذاکرات و تمام این اشکالاتی که ما خودمات تراشیده‌ایم برای خاطر این که تطبیق این قانون و اجرای این قانون اشکالاتی دارد نه از لحاظ عده‌ای که همین الان تصویب کردید که مزایای او بتواند از طرف وزارت‌خانه دیگر پرداخت شود ولی اینجا اعلام می‌کنم که روشن باشید به هیچ‌وجه ما اجازه نخواهیم داد که از صندوق دولت از دو سه جا حقوق بگیرند (حبیبی- پاداش چطور؟) این که معلوم است اگر حقوق نباشد پاداش هم نخواهد بود امیدوارم روزی هم بتوانیم قانونی بگذرانیم یا لایحه‌ای تقدیم کنیم که حتی کارمندان دولت نمی‌توانند از محل دیگری هم غیر از دولت حقوق بگیرند این هم بایستی یک روزی عمل شود چون باید برای عده بیشتری کار پیدا شود روزی این اصل هم بررسی خواهد شد عرض شود از جناب آقای دکتر امین تشکر می‌کنم فرمایشاتی که کردند و مسلماً مثل همیشه فرمایشات‌شان صائب بود اگر ما زودتر امروز مرخص می‌شویم برای این است که جلسه‌ای با هیئت دولت با حضور استانداران تشکیل می‌شود که اشکالاتی را که در استان‌ها دارند در هیئت دولت مطرح شود و در همان جا تصویب‌نامه لازم امضا شود که آقایان استانداران کارشان پیش برود با عرض تشکر از آقایان و خانم‌ها امیدوارم از این جلسات تکرار بفرمایید ما حاضر و آماده هستیم که به فرمایشات آقایان گوش بدهیم و از نظریات صائب‌تان بهره مند شویم. (احسنت)

۳- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه‏

رئیس- چون وقت دیر است با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امشب را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.

(ساعت هفت بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی‏