مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ تیر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۱

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۱ تیر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۱

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۳۱ تیر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۱

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۲۰۱

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۳۱) تیر ماه ۱۳۴۴

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر مهذب- دکتر الموتی.

۳- تصویب صورت جلسه.

۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به قدردانی از خدمات شجاعان شهید استوار دوم محمد علی بابائیان و استوار دوم آیت‌الله لشکری و ارسال به مجلس سنا.

۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت کشاورزی.

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع به ساختمان شاهراه تهران- کرج و ابلاغ به دولت.

۷- تصویب و اعلام ایام تعطیلات تابستانی مجلس شورای ملی.

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه فوق‌العاده ختم جلسه.

جلسه ۲۰۱- پنجشنبه ۳۱ تیر ماه ۱۳۴۴- ۲۲ ربیع الاول ۱۳۸۵- ۲۲ ژوئیه ۱۹۶۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۳۱) تیرماه ۱۳۴۴

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: کتر مهذب – دکتر الموتی.

۳- تصویب صورت جلسه.

۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به قدردانی از خدمات شجاعان شهید استوار دوم محمد علی بابائیان و استوار دوم آیت الله لشکری و ارسال به مجلس سنا.

۵- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت کشاورزی.

۶- طرح وتصویب گزارش کمیسیون راه راجع به ساختمان شاهراه تهران – کرج و ابلاغ بدولت.

۷- تصویب و اعلام ایام تعطیلات تابستانی مجلس شورای ملی.

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه فوق العاده ختم جلسه.

مجلس ساعت هشت و چهل و پنج دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خواند شد)

غائبین با اجازه – آقایان:

ابراهیمی – دکتر امین – بالاخانلو – پزشکی – جهانشاهی – دیهیم – دکتر رشتی – دکتر رهنوردی – باغمیشه – زند – سعید وزیری – دکتر عدل طباطبائی – فخر طباطبائی – مافی – متولی باشی – محسنی – بوشهری – روستا – سرتیپ پور – دکتر معتمدوزیری – دکتر مدنی – مرتضوی – موسوی – سرلشکر نکوزاد – بانو جهانبانی – بانو نفیسی.

غائبین بی اجازه – آقایان:

مهندس پرویز بهبودی – حقشناس – روحانی – مهندس زنجانچی – زهتاب فرد – دکتر صاحبقلم – طالب زاده رودسری – مهندس عدلی – دکتر مصباح زاده – مهندس معینی زند – ناروئی – دکتر یگانگی.

غائبین مربض – آقایان:

اقبالی – دکتر حاتم – دکتر سامی راد – دکتر سعید – شکیبا – طهماسبی – دکتر عدل – مصطفوی نائینی – دکتر نجیمی – تیمسار همایونی – دکتر یزدان پناه – کیهان یغمائی.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر مهذب – دکتر الموتی

رئیس – نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر مهذب تشریف بیاورند.

دکتر مهذب – با اجازه مقام ریاست مدتی است که شهرداری شیراز آگاهی کرده که در نظر دارد از خانه‌های مسکونی شهر شیراز یک درصد عوارض دریافت کند و آنرا به مصرف زیبائی شهر شیزار برساند این موضوع سبب ناراحتی مردم شده نامه‌ها و شکایات متعددی به نمایندگان فارس، استاندار و سایر مقامات ذیصلاحیت در تهران فرستاده‌اند.

همکاران محترم بهتر از بنده میدانند که شیرازی عالی منش است ولی در عین این بزرگ منشی متأسفانه در اثر گذشت روزگار تا حدی تهیدست شده است لکن با تمام این تهیدستی که امروز فارسیها وشیرازیها بخصوص با آن روبرو هستند برای زیبائی شهر خود از هر اقدامی خودداری نکرده‌اند و بار سنگین هزینه شهرداری را بعهده گرفته‌اند شاید بعضی از دوستان محترم بدانند که شیرازیها سالیانه در حدود یک میلیون تومان خرج گل و گل کاری شهر می‌کنند تا آنهائی که به شهر شیراز وارد می‌شوند با گل روبرو شوند و در حقیقت شیرازیها گل نثار پای آنهائی می‌کنند که به شیراز می‌آیند اعم از خارجی یا داخلی (دکتر اسفندیاری – از ازاء این خرجی که می‌کنند چند میلیون درآمد تفاوت می‌کند) آن را هم عرض می‌کنم پس ازاین خصلت و از این خوی طبیعی مردم باید حد اعلای استفاده را کرد نه اینکه خدای نکرده به اشتباه این خصلت و این خوی را بعنوان یک حربه برائی بر علیه آنها بکار برد همانطوریکه عرض کردم شیرازیها از هزینه‌های روزمره خودشان کم می‌کنند تا شهر خود را چنانکه در خور شأن تاریخی آنست و مورد نظر پادشاه عزیز ماست در بیاورند ولی این گناه است که باری بردوش آنها گذاشته شود که احیاناً آنها نتوانند بکشند. پیشنهاد یک درصد عوارض بر منازل مسکونی و مستغلات که شده بنظر بنده از لحاظ اقتصادی ناصحیح و از لحاظ اجتماعی ممکن است اثرات نا مطلوبی ببار آورد (صحیح است) اگر این طرح اجرا بشود رکود ساختمانی بیشتر می‌شود، اجاره منازل و مستغلات بالا می‌رود و تالنتیجه بیکاری زیاد می‌شود درهر حال دردهائی بر دردهای فعلی مردم اضافه می‌گردد در آگهی شهرداری منازلی را که کمتر از ده هزار تومان ارزش دارند از پرداخت این عوارض مستثنی کرده‌اند لکن این معافیت بنظر بنده تعلیق بر محال است چرا؟ برای اینکه در شیراز خانه‌ای کمتر از ده هزار تومان بنظر بنده وجود ندارد حتی شهرداری چندی قبل برای رفتگران خود خانه هائی ساخت در بیرون شهر و قیمت این خانه‌ها را خود شهرداری بیشتر از ده هزار تومان تعیین کرد بنابراین باز این عوارض اگر به این صورت تصویب بشود بیشتر بارش بدوش تهیدستان و بیوه زنان و فقراء خواهد افتاد شیراز هم مثل سایر شهرهای ایران متأسفانه اغلب خانه هائی که در آن ساخته شده یا در رهن بانک‌ها یا افراد است و بانک‌ها یا افراد آنچه را هم که مردم درآمد دارند لااقل مقدار عمده‌ای از آن را می‌گیرند و مردم حتی در شرایط فعلی و عادی قادر به پرداخت اقساط ماهیانه بانک‌ها فعلا نیستند در آگهی شهرداری اشاره به این مطلب شده که اگر کسی در پرداخت عوارض تعلل کند برق و آب و تلفن او قطع خواهد شد (مهندس زرآور – عمل بسیار بدی کرده) واقعاً خیلی جالب است این یک امری ظالمانه است و درشأن مردم نیست در زندگی امروز یک چنین کاری بنظر بنده اصلا صحبت کردنش ناصحیح است اینگونه ضمانت اجراء با شیرازی نازکدل و شاعر مسلک و بزرگ منش جز ناراحتی مردم نتیجه‌ای ببار نمی‌آورد آنها که برق و آب را قطع نمی‌کنند ضمانت اجرائی است که اصولا عمل نخواهد شد چرا؟ برای اینکه اصولاً برق و آب متعلق به صاحبخانه نیست متعلق به زن و بچه است پس اگر شما آب را قطع کنید باید بچه‌های آن خانه از آب محروم بشوند اگر برق را قطع کنید یعنی بچه‌ای که درس می‌خواند نباید درس بخواند پس این ضمانت اجرا غلط است آنچه شهرداری کرده بنظر بنده بهیچوجه سوءنیتی نداشته اما ممکن است مشاورین شهرداری پیشنهادی کرده‌اند که مورد توجه شهردار قرار گرفته باشد شکی نیست بنده اذعان دارم و شاید همکاران محترم همه قبول بکنند

که هر شهری خرج دارد و مردم هر شهری باید خرج آن شهر را بدهند (صحیح است) باید بار هزینه شهر بدوش مردم شهر باشد اگر مردم طالب برق و اسفالت و سایر خدمات شهری هستند اگر مردم شهر واقعاً مایلند که شهرهای آنها مثل شهرهای ممالک مترقی بجلو بروند باید دراین هزینه شریک باشند و باید این هزینه را بدوش بکشند وای یک امر کلی است که در تمام ممالک دنیا هست متأسفانه وبدبختانه در مملکت ما در اثر ضعف دستگاههای اداری دولت و شهرداریها نتتوانسته‌اند مالیاتهای مستقیم از مردم وصول کنند (صحیح است) و چون نتوانسته‌اند مالیات مستقیم وصول بکنند بدبختانه باید عرض کنم در هر مرحله‌ای مالیات غیر مستقیم یا عوارض غیر مستقیم وضع کرده‌اند و این بار سنگین بیشتر بدوش طبقه زحمتکش، فقیر و تهیدست که ما افتخار نمایندگی آنها را داریم افتاده است (صحیح است) بنابراین متأسفانه همانطور که عرض کردم این بار بدوش آنهائی است که نمی‌توانند بار مالیات و عوارض را بکشند صرفنظر از شرکت مردم در برنامه‌های عمومی و پرداخت مالیاتهای غیر مستقیم آقایان نمایندگان محترم، مردم شیراز حداقل آب متر مکعبی بیش از یک تومان مصرف می‌کنند اینجا صحبت از آب شد امروز که بنده با سرور محترم خودم جناب آقای مهندس رافع صحبت می‌کردم اتفاقاً نامه‌ای به بنده دادند و این فتوکپی ارزش ۸ مترمکعب آب است بنده با اجازه آقایان می‌خوانم شمارة کنتور فلان، مصرف ۸ متر مکعب ارزش ۱۰۵۰ریال. بابائی است هشت مترمکعب آب مصرف کرده و پولی که باید بدهد ۱۰۵۰ ریال است با اجازه جناب آقای مهندس رافع کاغذی که در این خصوص نوشته شده بنده عیناً بسمع نمایندگان محترم میرسانم «جناب آقای مهندس رافع نماینده محترم مجلس شورای ملی تشریف فرمائی آنجناب به شیراز باعث خوشوقتی اهالی شیراز گردیده نظر به اینکه آنجناب همیشه طرفدار حق و حقیقت هستند وبه آن رجاء واثق که از نیت پاک شما سراغ داریم بر خود واجب میدانیم مطالبی را بعرض آنجناب برسانیم چون به پیروی از منویات ذات مقدس شهریاری و زحمات خستگی ناپذیر شبانه روزجناب آقای استاندار لایق و شریف فارس اهالی این استان به یکایک آرزوهای خود که سالیان دراز در انتظار آن بسر می‌بردیم که همانا قیمت اجناس بود نائل شدیم ضمن ابراز تشکر استدعا داریم در تقلیل بهای آب و حق مخصوص و حق انشعاب نیز اقدام فرمائید ضمناً یکبرگ فتوکپی صورت حساب بنگاه آب تقدیم می‌شود که صدق کلام بشما روشن شود که در شیراز هر متر مکعب آب چند ریال است؟ البته آن چیزی که سبب بالا رفتن قیمت شده ۷۰ تومان مقطوع است که از هر منزل می‌گیرند در هر حال این وضع است و از این مردم یک درصد عوارض گرفتن خیلی ناروا است وضع مملکت ما با سایر ممالک فرق دارد و نمی‌شود استناد کرد که مثلا مردم لوس آنجلس بیش از یک درصد عوارض به شهرداری محل می‌دهند در آنجا یکماهه یک کارگر از دستمزد یکی دو ساعت او تجاوز نمی‌کند این خیلی جالب است استدعا می‌کنم توجه بفرمائید یک کارگر در آمریکا ارزش مصرف آب ماهیانه او معادل یکی دو ساعت کارش است در شیراز آب بهای مصرفی ماهیانه یک کارگر نمیدانم واقعاً معادل کار چند روز این بیچاره است این نمونه‌ای که بنده خدمت نمایندگان محترم عرض کردم مشت نمونه خروار است پس باید دید چه باید کرد که هم مردم ناراحت نشوند و هم شهرداری بتواند هزینه‌های جاری و عمرانی خود را بپردازد بنظر بنده شهرداری باید از زمینهائی که در محدوده شهر واقع است و آنها شهر را نا زیبا کرده و معذرت می‌خواهم که کلمه زباله را استعمال می‌کنم معمولا جای زباله است از این زمینها عوارض بگیرد اگر این پیشنهاد مورد قبول قرار گیرد سبب می‌شود که ارزش زمینهائی که در شهرها واقعند پائین بیاید و پائین آمدن ارزش زمین سبب رونق ساختمانی خواهد شد و رونق ساختمانی تولیدکار می‌کند و شهر را زیباتر می‌نماید و از نظر اقتصادی اثرات بسیار نیکو ببار می‌آورد (صحیح است) ملاحظه میفرمائید چقدر زمین در همین تهران هست که صاحبان آنها حتی حاضر نیستند که بفروشند متری پنج تومان بوده شده است صد تومان، نگهداشته‌اند که صدتومان بشود هزار تومان بنابراین نتیجه چه می‌شود مردم بیچاره چون زمین در داخل شهر ندارند باید بروند در تپه و ماهور خانه بسازند زمین‌ها را نگهمیدارند بهمین صورتیکه عرض

کردم در تمام شهرها ملاحظه میفرمائید در تهران هست در شیراز هم هست در فسا هم هست در تبریز وکرمان هم هست اگر اشتباه نکنم جناب آقای دکتر اسفندیاری این مبتلا به اغلب شهرهاست آقای قوام صدری که اینجا تشریف دارند باید یک توجه خاصی نسبت به این موضوع زمینهائی که در داخل شهرها هست و این زمین خورها گرفته‌اند بشود آخر به چه مناسبت دویست هزار متر زمین در وسط شهر هست و توجه به آن نمی‌شود بیچاره بدبختی که یک آلونک ساخته عوارض باید بدهد عرض کردم واقعاً در این حکومت انقلابی تکلیف اینها باید معلوم بشود (ریگی – اینها را باید شهرداری ضبط بکند) باید واقعاً در این حکومت انقلابی این بحثها مورد توجه قرار بگیرد زمینی است در خیابان تخت جمشید صدهزارمتر، متری هزار تومان (مهندس مالک – اقدام بفرمائید که پارک کودک کنند) در هر حال چون مردم عادی نمی‌توانند این زمینها را بخرند و واقعاً از این‌ها بعنوان درمانگاه، شیروخورشید و انواع و انحاء دیگر استفاده کرد و ما نمیگوئیم باید زمین‌ها را بگیرند بلکه باید مثل تمام دنیا بشود آقای قوام صدری هم انشاءالله قولی می‌دهند که نسبت به این موضوع توجه بکنند و جناب آقای معاون وزارت کشور هم تشریف دارند عرض کنم که در شهر شیراز دو بلوار بسیار بسیار قشنگ کشیده‌اند یکی بلواری است که فرودگاه را بشهر متصل می‌کند و دیگری بلواری است بنام محمد رضا شاه این دو بلورا واقعاً سبب زیبائی شهر شده وخیلی قشنگ است لکن کشیدن این دو بلوار سبب شده زمین هائیکه تا قبل ازکشیدن این بلوار متری بیست ریال و ده ریال ارزش نداشت امروز شده است ۷۰۰،۸۰۰ ریال و حتی صد تومان (مهندس رافع – قسمت عمده متعلق بشهردار است) من نمیدانم متعلق به چه کسی است آنچه که بنده بحث می‌کنم یک بحث کلی است و من قسم می‌خورم که نسبت بهیچ فردی خدای نکرده نظری ندارم بعضی ازمالکین بزرگ از این وضع بسیار بسیار متمتع شده‌اند شهرداری باید از اینگونه افراد عوارض متناسب با تمتع آنها دریافت کند اگر آنها از کشیدن این خیابانها از کوشش شهرداری برای زیبائی شهر استفاده کرده‌اند و متمتع شده‌اند باید بهین نسبت در هزینه شهرداری شرکت بکنند وبهمین نسبت بشهرداری عوارض بپردازند سوم بطوریکه همکاران محترم مستحضر هستند شهر شیراز خوشبختانه شهر توریستی است و مردم اطراف و اکناف دنیا در دیدار از ایران سری به شیراز می‌زنند و شهرداری احیاناً از آنها پذیرائی می‌کند جناب آقای معتمدی خیال دارم راجع به اصفهان هم عرض کنم توجه بفرمائید (معتمدی – خواهش می‌کنم بفرمائید) حق هم همین است جهانگرد مهمان دولت و ملت ایران است منتهی جهانگرد تنها به اصفهان نمی‌آید میآید به ایران بنابراین مهمان ملت ایران است (معتمدی – صحیح است) موقعیکه می‌رود به اصفهان دلیل ندارد شهرداری اصفهان تمام هزینه را بدهد (صحیح است) دلیل ندارد که شهرداری شیزاز تمام این هزینه‌ها را بدهد جناب آقای معاون وزارت کشور این یکی از وظایف دولت است.

رئیس – آقای دکتر مهذب وقت جنابعالی تمام شد

دکتر مهذب – با اجازه مقام ریاست از وقت آقای دکتر الموتی استفاده می‌کنم، عرض کردم باید هزینه متعلق به توریستها را که مهمان شهرداریها هستند دولت بدهد تا بار بدوش مردم نیفتد و سوء تعبیر نشود بنابراین واقعاً ممکن است سازمان جلب سیاحان هتلی یا متلی بسازد من نمیدانم ولی آنچه که میدانم این وظیفه دولت است وظیفه دولت مرکزی است زیرا مهمان دولت مرکزی هستند (صحیح است – احسنت).

عرض می‌کنم شیرازی قدم آنها را روی چشم می‌گذارند (معتمدی – صحیح است، احسنت) چهارم همانطوریکه سازمان برنامه در خارج از شهرها سرمایه گذاری می‌کند ولیکن قرض نمی‌دهد یاید در فلسفه تقسیم بندی شهرها و قرض دادن به شهرها تجدید نظر بشود باور کنید بسیاری از این شهرها هستند که نمی‌توانند هزینه‌های جاری خود را بدهند چه برسد به اینکه وام سازمان برنامه را بدهند من نمی‌فهمم مردم شهرها مگر مردم این مملکت نیستند واگر شهرداری نبود سازمان برنامه سرمایه گذاری نمی‌کرد؟ قطعاً سرمایه گذاری می‌کرد و مجانی هم می‌کرد یعنی برای مردم و برای مملکت خدماتی را انجام می‌داد حالا فرض بفرمائید اهالی فسا که دو میلیون وام گرفته‌اند یقه آنها را بگیرند که باید حتماً دو میلیون را پس بدهی بنابراین دراین موضوع هم باید تجدید نظر بکنند و همانطور که برای رشد اقتصادی سرمایه گذاری می‌کنند این امر هم برای رشد اقتصادی شهرها است (صحیح است)

(ریگی – درخود سازمان برنامه باید تجدید نظر بشود) امیدوارم بهمت آقای ریگی این کار انجام بشود موضوع پنجمی که خواستم عرض کنم برای اینکه مردم شهر خود را بیشتر سهیم در هزینه‌های شهرها بدانند و خدمات شهری مجاناً بحساب نیاید وظیفه آنها است که بشهرداری کمک کنند همانطور که عرض کردم آنها هم باید درهزینه‌های شهرداری مستقیم شریک بشوند پس شهرداری شیراز باید نسبت به این یک درصد تجدید نظر کند و به این ترتیب مثلا ممکن است خانه هائی را که تا بیست هزار تومان ارزش دارد از پرداخت این عوارض معاف کند و عوارض خانه هائی را که مثلا ارزش آنها تا ۷۵ هزارتومان است نسبت به مازاد ۲۵ هزار تومان صدی ربع بگیرد و خانه هائی که از ۷۵ تا ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد نسبت به مازاد ۷۵ هزار تومان صدی نیم و بیشتر از این هم صدی سه ربع یا صدی یک خیال می‌کنم اشکالی نداشته باشد از این جهت مردم هم خواهند دانست که در هزینه شهرداری سهیم و شریکند و هم بار عوارض بیشتر بدوش طبقه ضعیف وتهی دست نخواهد افتاد و هم شهرداری پولی بدستش خواهد آمد که بتواند کسردرآمد را اگر از جهات دیگری که عرض کردم امکان نداشته باشد تأمین بکند (صحیح است) (دکترپورهاشمی – آنوقت حتی خانه‌های دویست هزار تومانی را بیست هزارتومان ارزش خواهند گذاشت) آن دیگر به حق نیست من بشهردار شیراز کمال ایمان را دارم امیدوارم سایر شهردارها هم خوب باشند و قیمت منازل را بقیمت اصلی حساب کنند در هر حال من شخصاً بحسن نیت استاندار فارس ایمان راسخ دارم پیرنیا واقعاً مرد اقتصادی و اجتماعی است و یقین دارم بجانشینی از طرف انجمن شهر این پیشنهاد را به این ترتیب قبول نخواهد کرد او واقعاً تا کنون که این عرایض را دارم عرض می‌کنم برای رفاه مردم فارس بطورکلی زحمت کشیده امیدوارم در این طرح تجدید نظر بشود شهردار شیراز برای زیبائی شهر کوشش کرده و بنده امیدوارم شهرداری، استانداری و وزارت کشور در این طرح تجدید نظر کنند و طوری نشود که در اینموقع که پائین آوردن هزینه زندگی در برنامه اصلی دولت است و مورد تأیید شاهنشاه بزرگ ما و به پیروی از منویات معظم له این برنامه کلی اجرا می‌شود اقدامی بعمل بیاید که خدای نکرده سوء تفاهمی بشود و یا تعبیر دیگری بعمل آید از حوصله‌ای که آقایان فرمودند متشکرم (احسنت).

معتمدی – بسیار خوب بود امیدواریم پیشنهادات اصولی و منطقی جنابعالی مورد توجه مقامات مسئول قرار گیرد.

رئیس – آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی – با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران عزیز بنده می‌خواهم در باره دو سه مورد صحبت بکنم نخستین موضوع، آغاز دومین سال تشکیل پیمان منطقه‌ای بین ایران و ترکیه و پاکستان است این پیمان همانطور که همه مردم ایران بخاطر دارند و در ظرف یکسال اخیر هم شاهد فعالیت وتلاش متخصصین فین سه کشور بودند یکی از بهترین پیمانهای منطقه‌ای در جهان امروز است (صحیح است) امروز بین سه کشور مسلمان ایران و ترکیه و پاکستان یک وحدت واتفاق نظر فوق العاده‌ای وجود دارد که این مرحله از دوستی به مرحله برادری رسیده به نحوی که هر سه ملت از انعقاد چنین پیمانی مستفیض و بهره مند هستند و دیروز که آغاز دومین سال این پیمان بود و در ترکیه جلسات پیمان تشکیل شده بود از طرف سران سه کشور پیامهای مودت آمیزی فرستاده شده بود که همه حاکی از این بود که سه ملت ایران و ترکیه و پاکستان از این پیمان بسیار استفاده کرده‌اند و یکی از عالیترین پیمانهای جهان امروز شناخته‌اند شاهنشاه معظم ما در پیامی که برای کنفرانس فرستادند وتوسط آقای آرام خوانده شده اشاره فرمودند که «لزوم چنین توافق منطقه‌ای که هدف آن همکاری فرهنگی، اقتصادی و فنی بین سه کشور می‌باشد و برای سایر کشورهای علاقمند واقع در حوزه همکاری بمنظور بالابردن سطح رفاه و ترقی اقتصادی ملل خود می‌باشد از مدتها پیش احساس می‌شد اکنون با کمال خشنودی مشاهده می‌شود که همکاری صمیمانه توأم با فداکاری هائی که سه ملت در طول مدت و هدفهای همکاری سه جانبه بیش از بیش بیکدیگر نزدیک ساخته است» همانطوریکه شاهنشاه ما اشاره فرمودند این پیمان برای هر سه ملت از نظر فرهنگی، اقتصادی

واجتماعی و از جهات مختلف دیگر مفید تلقی شده بنده بعنوان یک ایرانی می‌خواهم از این مکان مقدس عرض کنم و ازخدای بزرگ آرزو بکنم سران سه کشور همانطور که این پیمان را باروح کامل حسن نیت امضاء کرده‌اند روز بروز اساس این پیمان محکمتر شده و در رفاه و آسایش و ترقی این سه ملت مفیدتر و مؤثرتر باشد امیدواری ما و همه ملت ایران این است که برادران ترک و برادران پاکستانی ما که دوش به دوش مردم ایران در چنین پیمان مقدسی شرکت دارند ازمزایای زندگی عالی بهره مند گردند اما بنده نمیدانم در ظرف این یکسالی که این پیمان تشکیل شده چه اقداماتی صورت گرفته. شاهنشاه در پیام خودشان اشاره فرموده‌اند «اقدامات قابل توجهی که در این مدت کوتاه انجام یافته است موجبات خوشبینی کامل ما را فراهم آورده و سبب می‌شود در سالهای آینده با اعتماد بیشتری بنگریم و موفقیتهای شایسته تری بدست آوریم» البته حق بود در آستانه دومین سال تشکیل این پیمان منطقه‌ای گزارشی به مجلس می‌داد و می‌گفت که در ظرف این یکسال چه کارهائی انجام شده وبرنامه سالهای آینده چیست آنچه ما اطلاع داریم اخباری است که در روزنامه‌ها می‌خوانیم ولی اطلاحی حقیقتاً از انجام این برنامه‌ها نداریم ما نمیدانیم از نظر اقتصادی، از نظر فرهنگی از نظر توسعه صنایع و سایر جهانی که موجب شده است این پیمان بوجود بیاید چه کارهائی شده و چه برنامه هائی برای سالهای آینده وجود دارد بنظر بنده حق این بود دولت در آستانه دومین سال یک گزارشی به مجلس می‌داد و ملت ایران را درجریان این پیشرفت‌ها می‌گذاشت امیدواریم در آینده نزدیک دولت این وظیفه را انجام بدهد و نمایندگان ملت را درجریان فعالیتش بگذارد شاهنشاه همچنین در این پیام فرموده‌اند «درود ونهضت صمیمانه خودمان را بکلیه برادران ترک و پاکستانی ابراز می‌داریم» بنده هم می‌خواهم بعنوان یک ایرانی درود بفرستم برهبران سه کشور بشاهنشاه معظم ایران، به رئیس جمهور پاکستان، به رئیس جمهور ترکیه که پایه گذار چنین پیمان مقدسی بودند که بطور مسلم این پیمان برای هر سه ملت فوق العاده مفید و با ارزش خواهد بود (صحیح است) یک مطلبی که در مورد سه کشور در این جا مطرح شد آقای دکتر صدر مشغول مذاکره هستند معذرت می‌خواهم توجه بفرمائید عرض می‌کنم که بنده چند وقت پیش پیشنهاد کرده بودم آقای حبیبی حالا که روابط ایران و ترکیه و پاکستان بسیار صمیمانه است و ما پیمان منطقه‌ای داریم حق این است که بین سه کشور موضوع گذرنامه حل بشود یعنی الان اگر بخواهند افرادی از ایران به ترکیه یا پاکستان بروند بایدهزار تومان را بپردازند و بروند مطلب این است که این موضوع هزار تومان گذرنامه بین این سه کشور حل بشود دولت هم مثل اینکه جناب آقای دکتریگانه گفتند تا حدودی این کار حل شده ما اگر حقیقتاً با این دو ملت روابطمان بدوستی و مودت رسیده حق این است که رفت و آمد بین سه کشور یک ترتیبی داشته باشد که بشود بین این سه کشور بطریق سهل تری رفت و آمد کرد (صحیح است) بنابراین نمیدانم از طرف دولت چه اقدامی شده به نتیجه رسیده است یا نه چون این مورد از مواردی است که اگر مورد توجه قرار بگیرد بسیار کار صحیحی خواهد بود مطلب دوم که می‌خواستم بعرض برسانم بنده می‌خواستم از جناب آقای هویدا تشکر بکنم بمناسبت اینکه مسافرت بشهرستانها را بصورت دسته جمعی با اعضاء دولت شروع کرده‌اند این کار بسیار بسیار مفیدی است بنده یادم می‌آید در موقعی که در دولت جناب دکتر آقای دکتر اقبال افتخار معاونت ایشان را داشتم ایشان این ابتکار عالی شاهنشاه را بطرز بارزی در ایران اجرا کردند و هیأت دولت در آن مدت به تمام استانها و شهرستانهای کشور مسافرت کردند و مردم شهرستانها و نقاط دور افتاده که تا آن روز وزراء و نخست وزیر و اعضاء هیأت دولت را ندیده بودند وقتی در میان خودشان احساس می‌کردند و میدیدند که دولت آمده و بخواسته‌های آنان رسیدگی می‌کند این مطلب کاملا مورد قبول مردم وموجب خوشحالی عموم شده بایستی دولت به موازات اینکه بشهرستانها مسافرت می‌کند یک مقدار برنامه‌های عمرانی مملکت را در شهرستانها عملی بکند اگر دولت به آذربایجان می‌رود باید به مردم آذربایجان بگوید امکانات و مقدورات خودش را وبعد هم مقداری از کارهای اجرائی و برنامه‌های خود را در هر شهرستانی اجرا بکند تا مردم بیش ازپیش به کارهای دولت امیدوار

بشوند (حبیبی – درزمان دکتر اقبال کمکی به مردم شهرستانها نشد هیچ معجزه‌ای هم ندیدیم ممکن است فقط برای تشکیل حزب می‌رفتند) هیچ همچو چیزی نیست ایشان و وزرایشان به شهرستانها می‌رفتند و کارهائی انجام می‌دادند در کردستان از محل پذیره کارهای بسیار خوبی شد (صحیح است) در آذربایجان در اصفهان در خوزستان در تمام نقاط کارهائی شد (حبیبی – بنده که ندیدم) و این خدمات برجسته در تاریخ ایران با قلم‌های زرین ثبت می‌شود آقای حبیبی اینطور که شما میگوئید نیست بایستی استقبال کنید از این دولتها که بشهرستانها می‌روند این وزراء مال تهران تنها نیستند (حبیبی – اگر عصبانی بشوید جواب شما را خواهم داد) (زنگ رئیس) ما معتقدیم که وزراء باید بروند بشهرستانها و نقاط دور افتاده وضع مردم را به بینند به کمک آنها بشتابند و تصمیم بگیرند و عمل بکنند (دکتر اسفندیاری – اگر بمنظور کمک بمردم بروند همه استقبال می‌کنند) بهر حال ما بحث گذشته را نداریم بحث امروز را داریم دولت باید برود بشهرستانها واز نزدیک ببیند در کجا مردم چه تقاضاهائی دارند من در روزنامه همین دیروز خواندم دولت که به زنجان رفته یکی از تقاضاهائی که آقای موسوی همکار پارلمانی در ایستگاه زنجان کرده بود این است که در زنجان شهردار وجود ندارد و از زمانی که انجمن شهر وجود ندارد زنجان هم بدون شهردار است نمیدانم چطور ممکن است یک شهری شهردار نداشته باشد بنده اصلا نیمدانم چرا این انجمن‌های شهر را بهم زدند در بعضی از این شهرها انجمن‌ها خیلی خوب کار کرده بودند اگر نظارت عالیه عده‌ای از مردم شهرستانها در کار شهرداری باشد و شهردار انتخابی باشد بنظر بنده بهتر از شهردار انتصابی است (صحیح است) ولی نمیدانم چرا انجمن‌های شهر را بهم زده‌اند و یک شهری مثل زنجان یک شهری مثل قزوین انجمن شهر ندارد شهردارهای سابق متأسفانه شهرداران خوبی نبودند خود حضرتعالی میدانید آقای وزیر کشور، نامه‌ای است از وزارت کشور می‌خوانم «جناب آقای دکترمصطفی الموتی نماینده محترم مجلس شورای ملی عطف بمرقومه مورخه ۴۴/۴/۲۴ جنابعالی موضوع شکایت اهالی قزوین اشعار می‌دارد بازرس از طرف وزارت کشور و بازرسی کل کشور به پرونده مورد بحث رسیدگی و موارد سوءاستفاده را بدادگستری ارجاع نموده‌اند و متخلفین از طرف دیوان کیفر تحت تعقیب بوده بازداشت می‌باشند رسیدگی به پرونه بشدت ادامه داشته و تحت اقدام می‌باشد از طرف وزیر کشور – سراج حجازی»

خوب جناب آقای وزیر کشور رسیدگی به پرونده بشدت ادامه دارد خیلی هم ممنون اما پول شهرداری را که شهرداران شما به باد هوا دادند بردند و سوء استفاده شد که دیگر بشهر بر نمی‌گردد پولیکه شنایدر فرانسوی از شهرداری قزوین سه میلیون تومان خورد یک دینارش هم بشهر برنگشت در دیوان کیفر هم محکوم شد و وقتیکه اموالش را خواستند توقیف کنند دیدند یک دینار ندارد آقای وزیر کشور این پولیکه ازشهرداری قزوین رفته و خورده شده دیگر برنمیگردد شما تقبل کنید این پول را برگردانید به شهرداری قزوین مادام العمر از شما متشکر خواهم بود و هر روز در اینجا تجلیلتان می‌کنیم (صحیح است) عرض شود بحضورتان که این مطلب بایستی مورد توجه قرار بگیرد جناب آقای وزیر کشور شما خودتان فرمودید که شهردار خوب کم داریم حالا که شهردار خوب ندارید بهتر است این انجمن‌های شهر تشکیل بشود و مردم شهردار شهر خودشان را انتخاب بکنند (معتمدی – شکی نیست که وجود انجمن بهتر از عدم وجود آنست) مردم اگر نظارت داشته باشند بمراتب بهتر است تا اینکه شهرداری از تهران برود و یکنفر هم بعنوان ناظر برود این دو نفر ممکن است بند و بست بکنند خودتان هم تأیید کردید و پرونده شان را فرستادید دیوان کیفر، شرطش این است که انجمن شهرها تشکیل شود و شهردار انتخاب گردد (دکتر حکیم شوشتری – آقای دکتر الموتی اگر انجمن شهر هم تشکیل بشود مردم شهردار را انتخاب نمی‌کنند) (فولادوند – نه هر انجمنی) (حبیبی – ما ظرف دو سال ۵ شهردار عوض کردیم) البته اگر انجمنی بدکار کرد آن انجمن را منحل بفرمائید اعضایش را تعقیب بفر مائید می‌گفتند سابقاً دکتری حکم می‌کرد مریض‌ها را بخط می‌کردند میگفت ازدم همه سولفات در سود بخورند این صحیح نیست که مثلا اگر یک انجمن شهر بدکار کرد تمام انجمن‌های شهر را منحل کنیم در مورد احکام کلی یک استثناء هم می‌آید

بهر حال این مطلبی بود که لازم دانستم عرض کنم در روزنامه خواندم نماینده شهری به نخست وزیر گفته از زمانی که انجمن شهر منحل شده ما شهردار نداریم یک شهردار باید برای ما بفرستید، البته بنده از دولت گله مند هستم که چرا در قزوین توقف نکردند و شاید در مراجعت توقف بفرمایند اگر در قزوین توقف می‌کردند خواسته‌های مردم منعکس می‌شد ولی حالا بنده خواسته‌های مردم را اینجا منعکس می‌کنم. آقای کبیری مرقوم فرموده‌اند انجمن شهر کرمانشاه را منحل کردند و بیت المال مردم را غارت نمودند و متأسفانه غارتگران هم مجازات نشدند بفرمائید شاهد از غیب رسید یکی از آقایان مرقوم فرموده‌اند درنقاطی که مدت انجمن شهر آن تمام می‌شود یکنفر کارمند بعنوان قائم مقام انجمن شهر به آن شهر می‌رود آیا این کار اهانت بمردم آن شهر نیست. واقعاً آقای دکتر صدر توجه بفرمائید قانون می‌گوید انجمن شهر و شهردار چنین و چنان انتخاب می‌شوند بعد یک تبصره‌ای یواشکی آن زیرها هست که اگر انجمن شهر نبود وزیر کشور یکنفر را بسمت قائم مقام تعیین کند انجمن شهر تهران یکنفر قائم مقام دارد که آن قائم مقام انتصابی است یعنی وزیر کشور تعیین می‌کند شهردارها در همه جای دنیا حضرت عالی که اطلاع دارید سفیر کبیر بوده‌اید ومیدانید که شهردار یک مقام فوق العاده برجسته و عالی دارد. شهردار نیویورک مقامش برابر رئیس جمهور است شهردار برلن مقامش برابر صدر اعظم آلمان است این شهردارها انتخابی هستند یعنی مردم یک نقطه‌ای بایستی عالیترین شخصیت خودشان را بعنوان شهردار انتخاب بکنند بنده و رفقای روزنامه نگارم چندین سال متمادی مقالاتی راجع به انجمن شهر تهران نوشته‌ایم بعد هم در مصاحبه‌های مختلف شرکت کردیم گفتند بزودی تشکیل می‌شود و من ندیدم و فکر می‌کنم که بعمر ما کفاف ندهد در تمام انجمن‌های محلی شهر تهران که شرکت بفرمائید یکی از تقاضاهای اساسی مردم تشکیل انجمن شهر است ولی واقعاً من نمیدانم چرا انجمن تشکیل نمی‌شود (دکتر پورهاشمی – نباید بدانید چون در صلاحیت ما نیست) آقای مهندس والا نوشته‌اند از آقای هویدا درخواست شد بخلخال تشریف فرما شوند از آنجائیکه خلخال از هر طرف مورد بی توجهی و بیمهری است متأسفانه توجهی نکردند آقای حبیبی مرقوم فرموده‌اند مادامی که انجمن شهر خدماتی انجام داده‌اند تمام مردم شهر از فعالیت انجمن راضی هستند ولی زمانیکه انجمن منحل شد هیچ گونه خدمتی انجام نگرفت بنده هیچ تردیدی ندارم ما طرفدار انجمن شهر سالم هستیم ما نمیگوئیم اگر یک انجمنی تخلف کرد باقی بماند آنها بنظر من بیشتر گناهکار هستند اگر یک شهرداری انتخاب کردید رفت قزوین و سوء استفاده کرد چون محلی نیست اگر زورتان رسید تعقیبش می‌کنید واگرزورتان نرسید انتقال پیدا می‌کند بجای دیگر و این جای بدبختی است شهرداری در قزوین یا جای دیگر اینهمه تخلف می‌نماید میآید در تهران یک حکم می‌گیرد و در جای دیگر می‌رود باید متخلف را تعقیب بکنید تا دیگران بدانند در مملکت حساب و کتابی است امروز در مملکت ما در اثر توجه خاص شاهنشاه افراد اداره کننده مملکت عوض شده‌اند دیگر بنظر بنده آن سیستم بندو بست که از مدتها قبل در این مملکت وجود داشت از بین رفته بایستی متصدیان دستگاههای اجرائی توجه بکنند که از این قبیل وقایع پیش نیاید خدا میداند این کار باعث سرشکستگی است وزیر مملکت وکیل مملکت معاون وزارتخانه مملکت اگر احساس بکند در یک نقطه از مملکت یک کسی سوء استفاده می‌کند بایستی اینها را مجازات بکند تا دیگران دست به چنین کارهائی نزنند البته بنده از دولت سؤال کردم و تقاضا کردم جواب بدهند که برنامه دولت در بارة تشکیل انجمن شهر چیست اگر واقعاً بخواهند شهرها آباد شود بنده معتقد به تشکیل انجمن شهر هستم (نمایندگان – همه هستند) اگر همه این اعتقاد را دارند چه بهتر دولت باید انجمن شهر را تشکیل بدهد در تهران – آذربایجان، قزوین و زنجان فرق نمی‌کند منتهی باید نظارت بکنند که انجمن شهرخوب انتخاب شود انجمن شهری که بتواند خواسته‌های مردم را انجام بدهد (معتمدی – می‌خواهند با قانون جدید انجام بدهند) آقای ارسنجانی شرحی مرقوم فرموده‌اند که شهرداری تهران توجه ندارد و تمام میوه دهقانان در تهران حیف و میل می‌شود و تمام نصیب بار فروش و میوه فروش شهری می‌شود والا بدست دهقان سیب قرمز سه کیلو یک تومان است دولت کارخانه کمپوت سازی و سردخانه و آب میوه گیری در شهریار درست کند بله بهر حال اینها از مشکلاتی است آقای ارسنجانی که

اگر این شهر تهران یک شهردار انتخابی می‌داشت و این شهردار انتخابی با مردم در تماس بود بنظر بنده خیلی از اشکالات حل می‌شد از این مطلب که بگذریم بنده استفاده می‌کنم از تشریف داشتن جناب آقای وزیر کشور و این نکته را عرض می‌کنم و آن مورد ترافیک و تاکسی است هفته قبل بود چند روز قبل بود همه در روزنامه‌ها خوانده‌اید یک عده در جاده آبعلی می آمده‌اند حتی یک نفرشان دکتر بود که بنده می‌شناختم دکتری بود با زنش میرفته به اردو که به بچه‌هایش سرکشی کند یک کامیون ترمزش بریده سه اتومبیل را له کرده و عده‌ای را کشته (دکتر یزدان پناه – چهار اتومبیل) یا در روز روشن در شهر تهران تاکسی‌ها پشت چراغ قرمز ایستاده این‌ها بحکم قانون پشت چراغ قرمز ایستاده بودند یک کامیونی ترمزش بریده و مثل یک گیوتین آمده سه تاکسی را خرد کرده و چند نفر را کشته البته من نمی‌خواهم گناهش را بگردن کسی بیندازم ولی این اتومبیلی که اختراع کرده‌اند آنهائیکه استفاده می‌کنند از این اتومبیل یک مقررات برای استفاده از این اتومبیلها هست در فرانسه بنده اطلاع دارم وقتی آنجا بودم می‌دیدم هر اتومبیلی اگر می‌رود در یک گاراژ متوقف می‌شود اتومبیل را معاینه می‌کنند به آن تصدیق می‌دهند و آن مکانیک تصدیقی می‌دهد که من اتومبیل را معاینه کردم و هیچ عیبی ندارد و زیر آن ورقه را امضاء می‌کند که این اتومبیل را من درست کردم و هیچ عیبی ندارد و اشکالی برای حرکت آن نیست اگر این اتومبیل فرمان ببرد ترمز ببرد یا عیب دیگری بکند مسئول آن مکانیک است و از نظر قانون در درجه اول قابل تعقیب است و بعد در آن جائی که پلیس راه می‌گذارند سر دروازه آن پلیس راه آن ورقه را می‌گیرد و کنترل می‌کند اگر اتومبیل چنین ورقه‌ای نداشته باشد به آن اجازه حرکت نمی‌دهد بنده نمیدانم چطور کامیون جنگی دوازده چرخ زمان جنگ دوم در روز تعطیل راه افتاده در جاده آبعلی که مرکز عبور ومرور مردم است ودستگاهها می‌گویند حق عبور نداشته است عبور کرده و عده‌ای از مردم را درو کرده و کشته و رفته این در مردم ایجاد ناامنی می‌کند کسی جرأت مسافرت نخواهد کرد چون بفرض که خود آدم تمام مقررات را رعایت بکند ممکن است یک کامیون ترمز بریده برسد و شما را له کند نکته دیگر مسئله تاکسی هاست باور کنید همه روزه همه ما شاهد هستیم بنده وقتی کشمکش راننده تاکسی و مسافررا می‌بینم واقعاً خجالت می‌کشم آخر در کجای دنیا وضع تاکسی اینطور است این تاکسی که مختص ایران نیست در همه جای دنیا تاکسی هست تاکسی متردارد گران تر هم ممکن است باشد تاکسی سرچهارراه جلوی آدم می‌ایستد و می‌گوید تا کجا می‌روی یک تومان پانزده ریال دو تومان نرخ تعیین می‌کند این که تاکسی نیست اتوبوس هم نیست ازاتوبوس مشکلتر است (پاک ذات – اتوبوس یک تومانی است) بله اتوبوس یک تومانی است باز اتوبوس یک مقرراتی دارد وقتی در ایستگاه بلیط گرفتید پشت سر هم ایستادید حق سوار شدن دارید ولی تاکسی چنین چیزی نیست ممکن است در یک ایستگاه به ایستید یک ساعت هم بایستید و رانند بیاید با شما طی بکند اگر دید راه شما نزدیک و مقرون بصرفه است شما را سوار می‌کند و بعد هم پنج نفر دیگر را هم سورا می‌کند کجای اینکار درست است (آقایان – با یک تومان بهتر از این نمی‌شود) بسیار خوب آقای آقایان هیچ کجای دنیا تاکسی یک تومان نیست شما بیائید وضع تاکسی را درست کنید قیمتش را هم درست کنید شما بیائید از این استیشن‌ها درست کنید در شهر در خطوط شمالی و جنوبی و پنج ریال بگیرید از این نوع تاکسی‌ها در خیلی از کشورها هست مثلا در ترکیه و تاکسی‌های لوکس هم هست برای سایر مردم اشخاصی هستند حاضرند دو تومان سه تومان بدهند تاکسی سوار بشوند بنده در روزنامه‌ها خواندم که خانمها را سوار نمی‌کنند حق بود که خانمها اقلا اعتراض می‌کردند (اشاره به بانوان نماینده) حالا که حقوق مساوی با آقایان پیدا کرده‌اند بنده نمیدانم چه تبعیضی است که تاکسی دارها قائل شده‌اند و خانمها را سوار نمی‌کنند (دکتر دولتشاهی – شما بفرمائید) حالا بنده عرض می‌کنم واعتراض هم می‌کنم ولی دولت باید در این مورد تصمیم بگیرد و وضع را از این صورت خارج کند این تاکسی رانی به این صورت وبه این شکل بنظر من مسخره است تاکسی متر می‌خواهد اینرا باید

درست بفرمائید تاکسی متر بخرید والا بنده از بس در روزنامه‌ها خواندم که وضع درست می‌شود و خواندم که اتحادیه تاکسی رانها پنج هزار تاکسی متر خریده (یک نفر از نمایندگان – پانصد تا) خوب آقای دکتر اسفندیاری شما شاهد، خواهیم دید تا یکماه دیگر هم صبر می‌کنیم که بالاخره این تاکسی‌ها دارای تاکسیمتر خواهند شد یا نه، این در همه جای دنیا هست آخر ما که اولین ملتی نیستیم که اتومبیل اختراع کرد باشیم یا تاکسی ابداع کرده باشیم در سایر ممالک هم هست در یک مملکتی که از هر جهت بموازات انقلاب پیش آمده و در دورترین نقاط و روستاهای این مملکت مشعل سپاهی دانش و سپاهی بهداشت بموازات انقلاب به این سرعت جلو می‌رود بنظر بنده خیلی تأسف آور است که در شهر تهران که ما زندگی می‌کنیم و هر خارجی می‌آید وضع از نظر تاکسی و ترافیک به این صورت تأسف آور باشد خود بنده که پشت رل می‌نشینم هر روز صبح که می‌آیم وصیت می‌کنم وصیت نامه‌ام را نوشته‌ام و خانه گذاشته‌ام برای اینکه اطمینان ندارم که ظهر بخانه برگردم (دکتر صدر – بنده هم نوشته‌ام) الحمدالله آقای وزیر کشور هم وصیتشان را نوشته‌اند، پس فکری بفرمائید که این وصیت نامه‌ها را اگر بیمار شدیم بنویسیم (حبیبی – سالیانه بنویسید) بله بقول آقای حبیبی سالیانه بنویسیم اینها مطالبی است که دولت باید به آن توجه بکند، موضوع تاکسیرانی را ممکن است بفرمائید که خیلی مهم نیست، اگر چه ما مسائل خیلی مهمتر هم داریم ولی فکری بفرمائید که مسئله تاکسیرانی هم از این صورت خارج شود برای مردم شهر تهران فکری بشود مردم از دولت، جناب آقای وزیر کشور انتظار دارند، مردم مالیات می‌دهند عوارض می‌دهند، پول می‌دهند، کمک می‌کنند، انتظار هم دارند که این پول بمصرف واقعی برسد وقتی که می‌بیند در یک شهری مثل شهر قزوین شهردار‌ها سوء استفاده می‌کنند آن مردم از دادن عوارض فرار می‌کنند، سهل انگاری می‌کنند و عوارض نمی‌دهند و استدلال می‌کنند که این پولها بمصرف واقعی خودش نمی‌رسد بخدا مردم ایران مالیات می‌دهند، حاضرند مالیات حقه را بدهند، اگر بیش ازپیش اعتماد کنند که پول بمصرف واقعی می‌رسد دولتها باید کاری کنند که بیش از پیش اعتماد مردم جلب شود مردم بدستگاههااعتماد پیدا کنند ولی بایستی این افراد نادرست که پیدا می‌شوند و بقول معروف برای یک دستمال قیصریه را آتش می‌زنند، جلوی عوارضی که نفله می‌شود گرفته بشود این آدمهائی را که سرکار می‌گذارید وقتی یک شهردار ناپاکی بیک شهری می‌رود همه مردم بدستگاه دولت بدبین می‌شوند (صحیح است) شما الان در همین قزوین یک فرماندار خوب فرستادید همه مردم راضی هستند بسیار مرد شریفی است خودتان هم روز اول فرمودید بنده هم تصدیق می‌کنم همانطور که خدمتتان عرض کردم بایستی مأمورین خوب را تشویق کرد ولی مهم مأمورین بد شما هستند که ایجاد زحمت و بدبینی می‌کنند بنده می‌خواهم عرض کنم در شهرستانها مقدار سوء استفاده خیلی کم شده است اما یکی از جاهائی که متأسفانه هنوز کم نشده در بعضی از این شهرداری هاست اینرا توجه بیشتری بفرمائید شما که بخشدارهایتان لیسانسیه شده‌اند چطور یک شهردار عادی می‌فرستید وقتی وسیله استخدام بخشدار لیسانسیه هست طبعاً برای شهرداری هم خواهد بود، یکی از آقایان مرقوم فرموده‌اند راجع به سه چرخه‌های موتوری که مثل یک کامیون بار می‌زنند و هر روز زیاد می‌شود بفرمائید البته مسئله گرفتاری شهر تهران از نظر آمدورفت و ترافیک خیلی زیاد است بایستی وزارت کشور به این امر بیشتر توجه کند خیلی بی نظمی در امر رانندگی در تهران هست بنده خوب میدانم چون راننده هستم، پشت رل می‌نشینم، البته قبول دارم ممکن است خیلی‌ها هم تخلف بکنند ایشان نوشته‌اند در جائی که توقف ممنوع است می‌ایستند بله اینرا قبول دارم حتی اداره راهنمائی جروثقیل هم خریده است که اینها را جابجا کند ولی خیلی از مأمورین هم سخت عمل می‌کنند و آنطور که باید و شاید وظیفه شان را خوب انجام نمی‌دهند یعنی با تشدد عمل می‌کنند اینها مسائلی است که در شهر زیادست و اینها را اگر بنظر بنده توجه بیشتری بفرمائید واگر بتوانید وضع عبور و مرور شهر تهران را درست بکنید خدمت بزرگی به این مملکت کرده‌اید، اتوبوسرانی هم بدنیست ولی کافی نیست، مردم یک شهر دوسه میلیونی یک وسائلی برای زندگیشان می‌خواهند شما کارمندان ادارات را جریمه

می‌کنید که اگر سر ساعت نیایند ولی اکثر این‌ها در ایستگاهها ایستاده‌اند، سرایستگاههای تاکسی و اتوبوس ایستاده‌اند و وسایل حمل و نقل برایشان نیست، این‌ها را می‌شود حل کرد اگر یک مقداری کمک بشود بنابراین خواهید دید که وضع ترافیک شهر عوض خواهد شد یکی از آقایان مرقوم فرمودند که هر کسی یک دقیقه کنار خیابان توقف کند بیست تومان جریمه می‌کنند آنهم با تبعیض بنده خودم موافقم بنده می‌گویم اگر جائی نوشته است توقف ممنوع هیچکس نباید بایستد مقررات محترم است برای همه، وقتی نوشته توقف ممنوع است هیچکس بعقیده من نخست وزیر مملکت هم نمی‌تواند بایستد بنده نمیدانم این یادداشت را که فرستاده است (حبیبی – این یادداشت را بنام بنده بدانید) بله آقای حبیبی می‌گویند.

هیچکس نمی‌تواند در یک نقطه‌ای بایستد که نوشته است توقف ممنوع. مقررات برای همه کس محترم است اگر نوشته‌اند عبور ممنوع است نباید عبور کرد یک افسر شهربانی، یک افسر ارتش، یک وکیل مجلس و یک وزیر اگر عبور کرد غلط است سایر مردم هم حق ندارند از آن راه بروند. تیمسار معاون وزارت جنگ هم تشریف دارند عرض می‌شود متأسفانه راننده‌های ارتش ما رانندگی خوب میدانند یا تند می‌روند بنده چون راه عبورم روزها از خیابان عباس آباد است با ماشین‌های ارتشی روبرو می‌شوم این را هم عرض کنم ارتش ما از هر جهت اصلاح شده و این یک مطلبی است که در چشم مردم اثر می‌گذارد بنده چندی پیش دیدم در یک نقطه که پلیس مدارس آقای دکتر صدر یک پرچمی بدست گرفته که تمام اتومبیلها ایستاده بودند خدا میداند یک جیپ ارتشی رسید و از بغل آن رد شد و پرچم را انداخت، من خواستم نمره اش را بردارم متأسفانه نمره نداشت (یکی از نمایندگان – چه ماشینی بود؟) جیپ بود، بایستی اینها را که در ارتش رانندگی یاد می‌گیرند به مقررات آشنا کرد در این مملکت سپهبد و سرهنگ همه بمقررات احترام می‌گذارند یک سرباز را که از ده آورده‌اند گذاشته‌اند توی ارتش رانندگی یاد می‌گیرد نبایستی وسیله را بردارد همین طور تند برود بنده چند دفعه یک کامیون ارتشی را دیدم و فورا ایستادم برای اینکه رد بشود چون کامیون خیلی خیلی تندتر از من حرکت می‌کرد و می‌خواست فوری رد بشود اینها بایستی یک مقدار از مقررات رانندگی را رعایت کنند شاید طرز تصدیق دادنشان سهلتر باشد چون در شهربانی برای دادن تصدیق خیلی سختگیری می‌کنند نمیدانم شاید اینها کارهای خیلی فوری دارند خوشبختانه ما که مملکتمان در حال صلح و آرامش است و از آرامش و امنیت کامل برخورداریم هیچ در مملکت کار فوری نداریم بنده که خدمت شما تیمسار شکیبی خیلی ارادت دارم وشما را مرد با حسن نیتی می‌شناسم این را اگر بیک صورتی به آن رانندگان تذکر بفرمائید رانندگان شما در شهر بحیثیت ارتش لطمه می‌زنند آنها را مجازات بفرمائید ۴ نفر مجازات بشوند تا مردم بدانند که راننده‌های متخلف مجازات خواهند شد دیگر این وضع پیش نخواهد آمد بعضی از این اتومبیلها که نمره‌های ارتشی دارند در جای توقف ممنوع می‌ایستند سرباز هم می‌آید کنارش می‌ایستد طبعاً آن افسر شهربانی ههم وقتی می‌بیند یک اتومبیل ارتشی آنجا ایستاده از او می‌ترسد نمیدانم ولی اگر بنده بروم آنجا بایستم هیمن طورکه یکی از آقایان گفتند آن ۲۰ تومان جریمه را میجسپانند و ما می‌پردازیم اگر مقررات محترم است برای همه محترم است وزیردست، نخست وزیر است فرق نمی‌کند بنده خیلی عذر می‌خواهم از این که سرتان را درد آوردم این‌ها حقایقی بود که می‌بایست عرض می‌کردم از نمایندگان محترم که حوصله فرمودند خیلی معذرت می‌خواهم (احسنت).

۳- تصویب صورت جلسه

رئیس – راجع بصورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود.

۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به قدردانی از خدمات شجاعان شهید استواردوم محمد علی بابائیان و استوار دوم آیت الله لشکری و ارسال به مجلس سنا

رئیس – گزارش یک شوری راجع به قدردانی ازخدمات شجاعان شهید استواردوم محمد بابائیان و استوار دوم آیت الله لشکری مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۱۲ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی و نماینده وزارت جنگ لایحه شمارة ۳۵۴۳/۶۱۹۴- ۱۳۴۴/۴/۱ دولت راجع به قدردانی از خدمات شجاعان شهید استوار دوم محمد علی بابائیان و استوار دوم آیت الله لشکری را که به شمارة ۱۴۵۵ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرارداد ویا مختصر اصلاح عبارتی بشرح زیر تصویب نمود: اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

قانون مربوط به قدردانی از خدمات شجاعان شهید (استوار دوم محمد علی بابائیان و استوار دوم آیت الله لشکری)

ماده واحده – چون مراتب جانبازی و فداکاری شجاعان شهید استوار دوم محمد علی بابائیان و استوار دوم آیت الله لشکری در راه حفظ تاج و تخت سلطنت و صیانت کشور شاهنشاهی ایران مورد تقدیر ملت ایران می‌باشد لذا از تاریخ بیستم فروردین ماه ۱۳۴۴ هریک از شجاعان مذکور به درجه استوار یکمی مفتخر واز تاریخ شهادت کلیه حقوق و مزایائیکه در صورت ادامه حیات و خدمت با درجه اعطائی درشغل مربوط به آنان تعلق می‌گرفت از بودجه وزارت جنگ ماهانه بعنوان مستمری برابر مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به وراث نامبردگان پرداخت می‌شود و همچنین بهریک از فرزندان آنان در دوره تحصیلات ابتدائی ماهانه یکهزار و پانصد ریال ودر دوره تحصیلات متوسطه ماهانه سه هزار ریال و دردوره تحصیلات عالیه ماهانه پنج هزار ریال بعنوان کمک هزینه تحصیلی از بودجه وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.

رئیس کمیسیون بودجه – دکتر یزدان پناه

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام با حضور تیمسرار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه دولت راجع به قدردانی ازخدمات شجاعان شهید استوار دوم محمد علی بابائی و استوار دوم آیت الله لشکری را مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون بودجه را دراینمورد عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون نظام – حکیمیان

رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا ارسال می‌شود.

۵- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت کشاورزی

رئیس – آقای مهندس خدیوی تشریف بیاورید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی) – با اجازه مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی بطوریکه آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند در سال ۱۳۱۵ یک قانونی برای شکار به تصویب مجلس محترم شورای ملی رسید و بدولت ابلاغ گردید از آن تاریخ به بعد برای اینکه پاره‌ای اصلاحات در این قانون لازم بود که انجام بشود و با مقتضیات علمی روز منطبق بشود و همچنین از نظر تکثیر و حمایت از شکار که یکی از منابع طبیعی کشور است لازم بود یک مقرراتی وضع بشود بنابراین در قانون ۱۳۳۵ تغییراتی داده شده و لایحه جدیدی تهیه شده که برای تصویب مجلس شورای تقدیم می‌شود.

رئیس – به کمیسیونها مربوط ارجاع می‌شود.

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع به ساختمان شاهراه تهران – کرج و ابلاغ به دولت

رئیس – گزارش راجع به ساختمان شاهراه تهران – کرج که از سنا برگشته، مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی

کمیسیون راه در جلسه ۹ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لوایح شماره ۱۸۴۳۵ و ۱۸۴۶۷ مورخ ۴۲/۱۰/۴ دولت راجع به ساختمان شاهراه تهران – کرج را که در مجلس شورای ملی تلفیق و تصویب شده و در مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آمده بود

مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را به استثنای قسمتی از اصلاحی ماده ۶ (کمیسیونهای راه و دارائی مجلسین) تصویب و مصوبه قبلی مجلس شورای ملی را در این مورد (کمیسیونهای راه و دارائی مجلس شورای ملی) تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بشرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

ماده ۱ – عمل وزارت راه در خصوص ساختمان شاهراه تهران – کرج طبق نقشه پیوست ومشخصاتی که تعیین شده از طریق مناقصه در هشت قسمت مختلف تأیید می‌شود.

ماده ۲ – وزارت راه همه ساله مبلغ قابل پرداخت بمقاطعه کاران را در بودجه مصوب خود منظور خواهد نمود و بعد از بهره برداری راه که با وصول عوارض وسائط نقلیه عملی خواهد شد بخزانه پرداخت و مستهلک خواهد کرد.

ماده ۳ – اعتبار لازم برای اجراء این طرح بوسیله تحصیل اعتبار بانکی تهیه خواهد شد وزارت راه و خزانه داریکل درقبل آن قسمت از صورت کارکرد‌های ماهیانه مقاطعه کاران که پرداخت نشده سفته هائی بسررسید حداکثر تا پنج سال از تاریخ صدور بمقاطعه کاران خواهند داد.

ماده ۴ – به این سفته‌ها ازتاریخ صدور تا تاریخ سررسید ۶% بهره سالانه تعلق خواهد گرفت و حساب بهره در هر شش ماه تصفیه خواهد شد.

ماده ۵ – وزارت راه مجاز است از مقاطعه کارانی که در مناقصه‌های انجام این طرح شرکت می‌نمایند تضمینی اخذ نمایدکه یکی از بانکهای ایرانی تعهد پرداخت مخارج ساختمان را در قبال سفته‌های وزارت راه و خزانه داریکل بنماید و در چنین صورت برای دریافت کلیه مطالبات مقاطعه کار بانک جانشین او خواهد بود و تضمین حسن اجرای پیمان از طرف همان بانک بدون شرط داده خواهد شد.

تبصره – مقاطعه کارانی که بخواهند با اعتبار شخصی در این کار مشارکت نمایند باید قدرت مالی آنها قبل از مناقصه به تصدیق وزارت راه رسیده و دراین صورت فقط موظف بدادن ضمانت نامه بانکی برای حسن اجرای تعهدات خود خواهند بود.

ماده ۶ – به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود از تاریخ بهره برداری از شاهراه کرج شروع به وصول عوارض نماید میزان و موارد آن عوارض بموجب آئین نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیونهای راه ودارائی مجلس شورای ملی برسد وجوه حاصله از این عوارض در حساب مخصوصی در خزانه داریکل نگهداری شده و منحصراً بمصرف پرداخت دیون وزارت راه بابت شاهراه تهران – کرج خواهد رسید و بعد از تصفیه حساب ساختمان راه بقیه درآمد بابت استهلاک وجوهی مصرف خواهد شد که از طرف خزانه داریکل به حساب بودجه وزارت راه برای انجام این طرح پرداخت شده است و بعد از استهلاک کامل وجوه هزینه ادامه دریافت عوارض محتاج به تحصیل مجوز قانونی خواهد بود.

تبصره – وزارت راه مکلف است دو جاده فعلی تهران و کرج را بدون دریافت عوارض دائر نگاهدارد.

ماده ۷ – بوزارت راه اجازه داده می‌شود اراضی مورد نیاز برای احداث شاهران تهران کرج را طبق نقشه پیوست تصرف و بهای عادله اعیانی و مستحدثاتی که در اثر ایجاد این جاده از بین می‌رود بر طبق تبصره ۵۶ بودجه سال ۴۳ کل کشور به مالکین پرداخت نماید.

نایب رئیس کمیسیون راه – کنگرلو

گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۲ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لوایح شماره ۱۸۴۳۵ و ۱۸۴۶۷ مورخ ۴۲/۱۰/۴ دولت راجع بساختمان شاهراه تهران کرج را که در مجلس سنا اصلاح گردیده بود مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون راه را دراینمورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

رئیس کمیسیون دارائی – محسن خواجه نوری

رئیس – گزارش کمیسیونها مطرح است، نظری نیست؟(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گریم

خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی بعمل می‌آید.

(اسامی خانمها و آقایان نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی اعلام و درمحل اخذ رأی بعمل آمد).

توسلی – مهندس کمانگر – خواجه نوری – اوزار – ذبیحی سلطان احمدی – محدث زاده – معتمدی – جهانگیری – دکتر خطیبی – رهبر – آقایان – دکتر ضیائی – بانو ابتهاج سمیعی – بانو دکتر دولتشاهی – دکتر اسدی – بختیار بختیاریها – دکتر اسفندیاری – دکتراعتمادی – میرهادی – دکتر یگانگی – ریگی – مهندس معینی زند – مهندس ارفع – ثامنی – امیر احمدی – ارسنجانی – لفوطی – نیاکان – پاینده – مهندس قاسم معینی – البرزی – دکتر قراگزلو – پروین – دکتر الموتی – موسوی کبیری – مهندس مالک – دکتر جعفری – پاک ذات – مهندس برومند – دکتر نحیمی – مهندس جلالی – دکتر یزدان پناه – دکتر فربود – دکتر موثقی – دکتر کیان – مهندس پروشانی – مهندس عطائی – دکتر کلالی – موقر – زهتاب فرد – دکتر مهدیزاده – مهندس والا – تبریزی – پور ادبی – پژند – نور بخش – شفیعی پورکرمانی – مبارکی – مهندس جلالی نوری – ساگینیان – صائب – دکتر زعفرانلو – اولیاء – زرگرزاده – کنگرلو – امیر احمدی – شاخوئی – مهندس آصفی – تیمسار حکیمیان – کسرائی – احتشامی – مهندس زرآور – هیراد – مهندس اسدی سمیع – مهندس اخوان – مهندس آراسته – مهندس صدقیانی – ادبی سمیعی – امینی خراجی – حاذقی – ملکزاده آملی – دکتر حکیم شوشتری – امام مردوخ – بدر صالحیان – شیخ الاسلامی – فولادوند – دکتر بقائی یزدی – کلانتر هرمزی – دکتر پورهاشمی – کورس – دکتر غنی – نصیری – مهندس ریاحی – قاسم مرادی – آموزگار – فهیمی – صدری کیوان – مهندس انصاری – مهندس مجتهدی – رجائی – دکتر صالحی – ملکشاه ظفر – صفی پور – کمالوند – طباطبائی – مهندس ریاضی – مهندس کیا – جاوید – حبیبی – مهندس صائبی – مجد – ایخان – صادق احمدی – ضابطی طرقی – دکتر مهذب – کشفی.

(آراء مأخوذه شماره شد، نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)

آراء موافق ۱۰۴ رأی.

آراء ممتنع ۱۴ رأی.

آراء مخالف ۲ رأی.

رئیس – لایحه با ۱۰۴ رأی موافق تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.

موافقین – آقایان: دکترمهذب – کمالوند – نوربخش – سلیمانی – حاذقی – دکتر نجیمی – ساگینیان – کورس – مهندس جلالی – امیر احمدی – سرتیپ حکیمیان – مهندس برومند – دکتر غنی – مهندس صدقیانی – مهندس ارفع – لفوطی – خواجه نوری – اولیاء – امینی خراجی – تهرانی – دکتر حکیم شوشتری – ملکزاده آملی – فولادوند – مهندس زرآور – بدر صالحیان – مهندس آراسته – مهندس آصفی – پور ادبی – مبارکی – کنگرلو – زرگرزاده – کسرائی – دکتر یزدان پناه – دکتر کیان – طرقی – ارسنجانی – دکتر یگانگی – میرهادی – مهندس کمانگر – هیراد – تبریزی – دکترموثقی – مهندس ریاحی – حکمت یزدی – توسلی – دکتر خطیبی – ایلخان – - زهتاب فرد – پاک ذات – نصیری – علی مرادی – میرافضل – رجائی – قاسم مرادی – پروین – مهندس ریاضی – بانو ابتهاج سمیعی – ریگی – محدث زاده – کیوان – مهندس کیا – مهندس اسدی سمیع – دکتر صالحی – احتشامی – مهندس معینی زند – مهندس معینی – حبیبی – کلانتر هرمزی – رهبر – البرزی – ثامنی – نیاکان – بانودکتر دولتشاهی – مهندس عطائی – شفیعی پورکرمانی – دکتر مهدی زاده – شاخوئی – پژند – مهندس پروشانی – دکتر فربود – دکتر قراگوزلو – صائب – پاینده – دکتر کلالی – آموزگار – دکتر زعفرانلو – اوزار – معتمدی – دکتر ضیائی – ادیب سمیعی – ذبیحی سلطان احمدی – مجد – مهندس اخوان – مهندس انصاری – فهیمی – دکتر اعتمادی – دکتر رضوانی – دکتر حسینی – صفی پور – جهانگیری – مهندس مالک – مهندس جلالی نوری – مهندس مجتهدی – مهندس صائبی – کشفی.

مخالفین – آقایان: موسوی کبیری – دکتر الموتی.

ممتعین – آقایان: صادق احمدی – آقایان – دکتر اسدی –