مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ فروردین ۱۳۳۹ نشست ۳۹۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۳۹۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۳۰ فروردین ماه ۱۳۳۹
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - سؤال آقای دولت‌آبادی راجع به وضع سیاسی ایران و پیمان مرکزی پس از اعلام ملاقات نخست وزیران ترکیه و اتحاد جماهیر شوروی و جواب آقای وزیر امور خارجه
۳ - سؤال آقای بهبهانی راجع به گرانی نرخ گوشت و جواب آقای معاون وزارت کشور
۴ - سؤال آقای خلعتبری راجع به نظارت در برنامه‌های سینما و تلویزیون و جواب آقای معاون وزارت کشور
۵ - شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به افزایش تعداد نمایندگان و اصلاح جدول حوزه‌های انتخابیه
۶ - شور اول گزارش کمیسیون پست و تلگراف راجع به قرارداد پستی جهانی منعقده در اناوا
۷ - شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارایی دایر به کمک به اداره انتشارات و رادیو و ارسال به مجلس سنا
۸ - شور دوم گزارش کمیسیون دارایی راجع به ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان و ارسال به مجلس سنا
۹ - تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
مجلس ساعت ده صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱ - تصویب صورت‌مجلس
رئیس ـ صورت جلسه غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه - آقایان: سنندجی ـ دکتر مشیر فاطمی ـ تربتی ـ عامری ـ کاظم شیبانی ـ برومند ـ دکتر شاهکار ـ مشار ـ ذوالفقاری ـ مهندس هدایت ـ محمودی ـ دکتر عدل ـ هدی ـ دکتر دادفر ـ گیو ـ. حشمتی ـ فضایلی ـ بزرگ ابراهیمی ـ ابتهاج ـ شادمان ـ صارمی ـ باقر بوشهری ـ دکتر امین ـ اورنگ ـ تیمورتاش ـ دکتر سعید حکمت ـ. اریه ـ سلطان‌مراد بختیار ـ پردلی ـ دکتر سید امامی ـ آقایان ـ اصلان افشار ـ کدیور ـ بوربور ـ دشتی ـ کورس ـ دولتشاهی ـ مهندس سلطانی ـ امامی خویی ـ فولادوند
غائبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری ـ قرشی.
رئیس - نسبت به صورت‌مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
۲ - سؤال آقای دولت‌آبادی راجع به وضع سیاسی ایران و پیمان مرکزی پس از اعلام ملاقات نخست وزیران ترکیه و اتحاد جماهیر شوروی و جواب آقای وزیر امور خارجه
رئیس - سؤالات مطرح است. آقای دولت‌آبادی.
دولت‌آبادی - مفاد سؤال بنده از وزارت خارجه این بود که در چند روز گذشته در اخبار دیدیم آقای نخست وزیر دولت ترکیه می‌روند روی و همچنین خبر داده بودند که آقای خروشچف نخست وزیر شوروی هم به ترکیه مسافرتی خواهند کرد البته این مطالب در جای خودش. رفت و آمدها از نظر روابط بین‌المللی شایان تقدیر است اما از لحاظ مملکت ما با وضعیت خاصی که داریم و متأسفانه با همه فدارکاری‌ها که در راه موفقیت دولت شوروی خاک ایران و ملت ایران انجام داد هنوز دچار تبلیغات و حرف‌های ناروایی است. شایان توجه بود (صحیح است) و بنده ضروری دانستم با توجه به این مطلب و همچنین پیمانی که ما به نام پیمان مرکزی داریم و دولت ترکیه معاهد ماست سؤالی کرده باشم و اینجا وضعیت را برای مجلس شورای ملی و ملت ایران جناب آقای وزیر خارجه توضیح بدهند.
البته چنانچه در اول عرایضم متذکر شدم ما خواهان صلح و صفا در تمام دنیا هستیم (صحیح است) و جز این هدفی نداشته و نداریم تمام محرومیت‌هایی که در زندگی قبول کرده‌ایم با کمال صراحت می‌شود گفت که هنوز مآثر شوم جنگ گذشته در مملکت ما از بین نرفته است چه رسد به محرومیت‌هایی که در جنگ اخیر متحمل شده‌ایم البته پیمان‌های ما هم همه پیمان‌های تدافعی و روی اصل حفظ حق خودمان در خانواده و اجتماع دنیا است که باید در حفظ آن بکوشیم. خوشبختانه متحدین ما در پیمان مرکزی که در پیمان باقی هستند یکی دولت ترکیه است که رویه‌اش با ما دوستانه بوده و در همه جا با ما دوستانه عمل کرده است من در این باره هیچ تردید ندارم ملت ایران هم خواهان سعادت دولت ترکیه و ملت ترک است (صحیح است) البته دولت شوروی هم یک دولت با اقتداری است که با ما هم مرز است جز گله از او حرفی نداریم انتظار داریم که انشاءالله این شکوه‌ها برطرف شود و روابط ما روابط دوستانه باشد چنانکه ملت ایران گذشت‌ها برای آنها کرده است بنابراین میل داشتم که آقای وزیر خارجه در مواردی که سؤال کردم در اینجا توضیح بدهند و وضع را روشن بکنند و یک نکته دیگر هم که به نظر بنده گذشته و شایان دقت است این است که اخیراً هم دولت ترکیه مورد حمله و جنگ‌های سرد ناروا از طرف دولت شوروی شدیداً بوده است این را نباید ناگفته گذاشت در موقعی که دولت ترکیه پایگاه موشک به آمریکا می‌هد دعوت می‌گردد به رفتن به شوروی معلوم می‌شود که هنوز دولت و ملت ایران هیچ زحمت‌شان مورد نظر نیست بلکه قصور ما کرده‌ایم با همه آن سوابق زننده و با آن که دولت ترکیه پایگاه موشک داده است به آمریکا دعوت می‌شود این مطلبی است که همه می‌دانند با این وضع دعوت می‌شود به شوروی پایگاه موشک داده‌اند آقایان می‌دانند در جراید هم خوانده‌ایم این مطلب واقع شده است با این حال دعوت می‌شود ولی ما باید هر روز و هر شب دچار جنگ سرد باشیم و اوضاعی که هیچ وقت با فداکاری‌هایی که ملت ایران در خلال جنگ انجام داد وفق نمی‌هد روی انصاف نیست (صحیح است)
قنات‌آبادی - علت این است که ما پایگاه موشک نداریم.
رئیس - آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه (آرام) - به طوری که نمایندگان محترم مجلس شورای استحضار دارند هفته قبل در آنکارا و مسکو اعلامیه‌ای منتشر گردید مشعر بر این که دولت اتحاد جماهیر شوروی از نخست وزیر ترکیه دعوت کرده است که در تیرماه آینده به مسکو مسافرت نماید و علاوه شده بود که نخست وزیر اتحاد جماهیر شوروی نیز از ترکیه دیدن خواهد کرد. صدور این اعلامیه و خبر مسافرت نخست وزیر ترکیه به مسکو در اکثر پایتخت‌های ممالک جهان با اهمیت خاصی تلقی گردید و بسیاری از محافل مترصد بودند که نظر دولت شاهنشاهی ایران را که هم دوست نزدیک و متحد ترکیه و هم همسایه شوروی است نسبت به این موضوع بدانند نظر دولت شاهنشاهی معلوم است و سؤال نماینده محترم فرصتی به دست داده که در این ساحت مقدس آن را اظهار بدارم.
بر هیچ کس پوشیده نیست که علایق معنوی و فرهنگی و مذهبی عمیقی دو ملت همسایه ایران و ترکیه را طی قرون متمادی به هم نزدیک ساخته و عضویت هر دو کشور در یک پیمان و ملاقات‌های مقامات عالیه مملکتین مبانی اتحاد و یگانگی بین دو کشور را بر پایه‌های محکم و خلل ناپذیری استوار ساخته است دولت شاهنشاهی به دوستی و اتحاد با دولت ترکیه کمال اعتماد و اعتقاد را دارد و ترکیه را متحد وفادار خود می‌داند در باره دعوت نخست وزیر ترکیه برای مسافرت به شوروی و هم چنین مسافرت نخست وزیر شوروی به ترکیه باید به عرض مجلس شورای ملی برساند که مقامات مربوطه ترکیه به موقع این مطلب را به دولت شاهنشاهی اطلاع دادند و دولت شاهنشاهی در جریان امور بود و طبیعی بود دولت دوست ما ترکیه دولت شاهنشاهی را از جریان قبلاً مطلع سازد.
و اما عقیده و نظر دولت ایران در باره این ملاقات‌ها.
به طور کلی دولت ایران همیشه معتقد بوده و هست که تماس ما و ملاقات‌های سران کشورها و تخفیف یا رفع بحران‌ها و ایجاد حسن‌تفاهم بین ملل و هموار ساختن طریق دوستی سودمند و مؤثر می‌باشد. و از همین رو است که ما تشکیل کنفرانس سران دول بزرگ را که در ماه آتی در پاریس تشکیل خواهد شد با خوشوقتی تلقی کرده‌ایم و در این مورد به خصوص یعنی مسافرت نخست وزیر ترکیه به شوروی طبیعی است که دولت شاهنشاهی از هر قدمی که به منظور ترمیم و عادی شدن روابط بین دولت دوست و متحد خود ترکیه و دولت همسایه شوروی برداشته شود بسیار خرسند خواهد شد.
همه می‌دانیم که دولت ترکیه با شهامت و شجاعت و ثبات خاصی که از صفات برجسته ملت ترک است سال‌ها در مقابل تهدید و فشار ایستادگی نمود و بنا به مصالح مملکتی خود نه تنها به پیمان‌های ناتو و سنتو ملحق گردید و قرار داد دو جانبه را با آمریکا امضاء نمود بلکه همانطور که نماینده محترم بدان اشاره نمودند پایگاه نظامی و موشک هم به آمریکا داد.
البته دولت شاهنشاهی به طوری که در فوق اشاره شد بسیار خرسند است که با وجود تمام این احوال و کیفیات دولت شوروی درصدد برآمده است روابط خود را با ترکیه ترمیم نموده و به صورت عادی درآورد ولی این امر که نماینده محترم به آن اشاره نمودند که با این که دولت ترکیه این پایگاه‌ها را به آمریکا داده است مع‌هذا شوروی علاقه‌مند به نزدیکی با ترکیه شده است. مطلبی است که دولت شاهنشاهی آن را قابل بررسی و تأمل و تعمق می‌داند.
در اینجا شاید اشاره به این مطلب به جا و مناسب باشد که دولت شاهنشاهی در مناسبات خود با دولت شوروی با وجود تجارب بسیار تلخی که در گذشته داشته است همواره رعایت اصول دوستی و حسن همجواری را نموده است و تعهداتی را که متقبل شده با اصول منشور ملل متحد تطبیق داشته و برای اثبات حسن نیت خود و رفع هر شبهه‌ای کراراً اعلام نموده و اطمینان داده است که خاک ایران به هیچ وجه وسیله تجاوز بر علیه شوروی قرار نخواهد گرفت جای تأسف است که دولت شوروی قدر این رویه دوستانه و صادقانه دولت شاهنشاهی را ندانسته در روابط خود با ایران حسن نیت نشان نداده است.
البته باید بگویم در عین حال که رویه دولت شاهنشاهی بر این روال بوده است ثابت کرده‌ایم که با این کشور کهنسال رفتار و معامله زور و ارعاب ثمری ندارد به هر حال عرایض بنده راجع به ترکیه و اثر مسافرت نخست وزیر آن کشور به شوروی بود شاید ذکر این نکته برای احدی شبهه و ابهامی باقی نگذارد دولت شاهنشاهی اطمینان دارد که مسافرت نخست وزیر ترکیه به شوروی به هیچ وجه در سیاست دولت ترکیه و سایر اعضا پیمان مرکزی از لحاظ مجاهدتی که برای تحکیم و تقویت پیمان به کار می‌برند تاثیری نخواهد داشت و دولت و ملت با شهامت ترکیه در دوستی خود پایدار و صدیق و در اتحاد و خط مشی خود با ایران و اعضا پیمان مرکزی وفادار بوده و خواهد بود.
قنات‌آبادی - (انشاءالله)
رئیس - آقای بهبهانی
بهبهانی - بفرمایید اول آقای معاون وزارت کشور توضیح بدهند.
رئیس ـ شما باید چند کلمه مختصر در اطراف سؤال صحبت کنید.
بهبهانی ـ سؤال بنده راجع به گرانی گوشت است که همه آقایان از وضعیت گوشت استحضار دارند بنده می‌خواستم قبل از این که بنده توضیحاتی عرض کنم چون موضوع سؤال به استحضار وزارت کشور رسیده نظر آقای معاون وزارت کشور جلب شود بعد به عرض توضیح حضور نمایندگان محترم مبادرت کنم.
رئیس - آقای معاون وزارت کشور
معاون وزارت کشور (فرهودی) ـ راجع به سؤال نماینده محترم در باب نرخ گوشت و ترقی قیمت که در اسفندماه برای این ماده مایحتاج عمومی پیدا شده بود به شهرداری تهران که مسئول قانونی نرخ‌ها است مراجعه شد و توضیحات لازم خواسته شد توضیحاتی که شهرداری می‌دهد این است که می‌گوید نرخ گوشت معمولاً برای هر فصل قبلاً تعیین می‌شود چنانکه برای هر سه ماهه اسفند و فروردین و اردیبهشت قبلاً قیمت گوشت از قرار کیلویی ۶۴ ریال تعیین شده اما در ماه اسفند قصاب‌ها به عنوان این که گوسفند به قیمیتی که بتواند گوشت را به این میزان بفروشند به دست نمی‌آید خودسرانه قیمت را ترقی دادند ولی البته شهرداری هم مطابق مقرراتی که هست مشغول تعقیب آنها شد و دادگاه‌های سیار خود را به کار انداخت و عده‌ای از گران‌فروش‌ها را مورد تعقیب قرار داد و بنای سختی را گذاشت نتیجه این سختی این شد که عده‌ای از قصاب‌ها آن مقداری هم که کشتار می‌کردند به عنوان این که اگر گوسفند بخرند به قیمت گران و بفروشند به قرار کیلویی ۶۴ ریال ضرر خواهند کرد از همان مقدار هم کاستند و همان طور که نماینده محترم در سؤال خود اشاره فرمودند این امر باعث شد که در ماه اسفند در تهران گوشت کمیاب شد در نتیجه این کمیابی قیمت هم گران شد ولی شهرداری دست از اقدامات خودش بر نداشت و اقدامات زیادی کرد برای این که گوشت از طریق غیر معمول آن طوری که معمول بود که قصاب‌ها تهیه بکنند و بفروشند با دادن پروانه‌های اضافی و با تشویق اشخاص دیگری که کشتار می‌کنند و کشتار آزاد باشد بنای مبارزه با اینها را گذاشتند و نتیجه این شد که از اواخر اسفند و اوایل فروردین وضع گوشت عادی شد هم از حیث مقدار عادی شد و هم از وضع نرخ همان ۶۴ ریال شد. در اینجا دو نکته را بایستی به عرض نمایندگان محترم برسانم یکی این است که تقریبا دو هزار دکان گوشت فروشی که به اصطلاح قصابی می‌گویند در تهران است ولی این دو هزار گوشت فروشی متعلق به عده معدودی است و اینها قصاب‌های معروفی هستند که هر کدام تعدادی شاگرد دارند و این گوشت فروش‌ها شاگردهای آنها هستند البته این امر عمل خوبی نیست و آیین‌نامه جدیدی برای تهیه گوشت در شهرداری تهران تنظیم شده است که این وضع را خاتمه بدهد این متاع عمومی را از انحصار یک عده‌ای بیرون بیاورد نکته دوم این است که نرخ‌هایی که عرض کردم در هر فصلی معین می‌شود نرخ فصل تابستان با آن که کمتر است برای همه قصاب‌ها صرف می‌کند که به همان نرخ بفروشند این است که ملاحظه بفرمایید از اواسط بهار و تابستان نه صحبتی از نرخ گوشت و نه از کمیابی هست اما در زمستان فروش به آن نرخ یا صرف نمی‌کند یا آن فایده‌ای که انتظار دارند آن را نمی‌هد این است که در زمستان آن اهتمام شدیدی را که گوشت به اندازه مصرف عامه تهیه کنند به خرج نمی‌دهند علاج این کار هم این است که برای زمستان شهر ذخیره کافی جهت گوشت تهیه بشود که این مشکلات پیدا نشود و به همین جهت شهرداری در تعقیب مطلبی که سال گذشته خود نماینده محترم راجع به گوشت فرمودند عرض کردم که علاج این کار تهیه سردخانه است که مقداری گوشت برای فصل زمستان که قصاب‌ها این رویه را پیش می‌گیرند تهیه بشود و در این سردخانه ذخیره بشود حالا می‌توانم بگویم که این سردخانه‌ها تهیه شده و امیدواری زیاد هست که بشود قبل از زمستان آن سردخانه‌ها را از این ماده پر کرد و ذخیره نگاه داشت که اگر قصاب‌ها واقعاً صرف برایشان نکرد یا گوسفند به اندازه کافی نبود آن ذخیره بتواند این متاع را در دسترس عموم قرار بدهد و هم نرخ گران نشود. عرض کنم که در ماده اسفند نسبت به عده‌ای از مصرف‌کنندگان به این طریقی که عرض کردم اجحافی شد در این مورد یک عمل جدیدی هم شد همانطوری که عرض کردم نرخ گوشت در اردیبهشت ماه مطابق نرخی که قبلاً برای سه ماه معین شده همان ۶۴ ریال است ولی قصاب‌ها در تعقیب مذاکراتی که با آنها شده قبول کرده‌اند که به جبران اسفندماه گوشت را در اردیبهشت‌ماه کیلویی ۶۰ ریال بفروشند یعنی ۴ ریال تنزل بدهند نسبت به نرخی که الآن هست و قرار بود تا آخر اردیبهشت‌ماه به همین نرخ بفروشند تا اول خرداد هم که فصل تنزل است و قیمت بیشتر تنزل خواهد کرد بنابر این امیدوارم که با این توضیحاتی که عرض شد به نماینده محترم روشن شده باشد که شهرداری
تهران نه از مبارزه با گران‌فروشی صرف نظر کرده و نه از تأمین این ماده احتیاج عمومی غفلت کرده است و همچنین راجع به نرخ هم تصدیق می‌کنم که در اسفندماه گران شد اما در اردیبهشت‌ماه جبران آن خواهد شد یعنی گوشتی که تا آخر اردیبهشت‌ماه قرار بود کیلویی ۶۴ ریال بفروشند به قرار کیلویی ۶۰ ریال خواهند فروخت و بعد هم در خرداد از ۶۰ ریال پایین‌تر می‌آید برای این که جبران آن عمل گذشته بشود.
رئیس - آقای بهبهانی
بهبهانی ـ حقیقت مطلب این است که بنده از سؤالی که راجع به گوشت کردم پشیمان شدم برای این که دیدم فایده‌ای ندارد در سال گذشته همان طور که جناب آقای فرهودی فرمودند در این مورد سؤالی کردم که گوشت که یکی از مایحتاج ضروری و اولیه مردم و مخصوصاً مردم بی‌بضاعت است چرا گران شده گفتند که باران نیامده یا سیل آمده یک عده زیادی گوسفند را از بین برده و علتش کمیابی گوسفند بوده که گوشت یک مقداری هم معروف بود که از مملکت خارج شده برای این که از این به بعد این عمل تکرار نشود و در عین حال هر سال که این سوانح برای گوسفند نیست سال دیگر قهراً خود به خود این یک قسمت پایین خواهد آمد ولی آقایان ملاحظه فرمودند که امسال هم در ماه مشابه سال گذشته با این که هیچ سانحه‌ای راجع به گوسفند پیدا نشد والله اعلم می‌گفتند که صادر هم نشده قیمت گوشت با قیمت سال گذشته مطابقت داشت و بعد هم کم‌کم آن فصل سیاه تمام شد خود قصاب‌ها گوشت را پایین آوردند چنانچه ملاحظه فرمودید در روزنامه دو تا قصاب اعلان کردند که گوشت را کیلویی ۶۰ ریال می‌فروشیم چراغ به اصطلاح روشن کردند بعد هم بنده شنیدم همان دو دکان را بستند یک عده‌ای رفتند دکان‌ها را خریدند، بنده فرستادم آن دو تا قصاب را آوردند سؤال کردم که چرا شما اول اعلان کردید بعد چرا دکان را بستید گفتند بلی ما اعلان کردیم چراغ هم روشن کردیم اما نگذاشتند که ما این کار را بکنیم اما الآن هم حاضریم که گوشت را به نازل‌ترین قیمتی که ممکن است بفروشیم در صورتی که این ۲۵ ریالی که برای جبران ضرر شرکت از ما می‌گیرند، نگیرند ما به کیلویی چهار تومان می‌فروشیم اگر آقای معاون وزارت کشور مایل باشند بنده می‌فرستم آنها بیایند اینجا و اعتراف بکنند که ما حاضریم گوشت را کیلویی چهل ریال بفروشیم اما این یک دقتی است که قیمت گوشت به یک صورت طبیعی در بیاید شما پارسال فرمودید سردخانه می‌خرید و می‌آورید و گوشت سال را تأمین می‌کنید الآن سه سال است این وعده را دادید هنوز ما صورت عملی این کار را ندیدیم آخر به نظر بنده باید یک قدری هم دولت یک عطوفتی نسبت به مردم زیر دست نشان بدهد این که قصاب بیاید گوشت را کیلویی ۹۰ ریال بفروشد و دولت هم هیچ کاری نمی‌تواند بکند و بعد هم به طور طبیعی بیاید پایین و آن وقت آقای معاون وزارت کشور بیایند بگویند که قیمت پایین می‌آید و همچو می‌شود قصاب‌ها اجحاف می‌کنند و ما سردخانه خواهیم آورد و نرخ را تعدیل می‌کنیم این کی می‌شود معلوم نیست باید یک روزی مردم مطمئن بشوند بر این که لااقل گوشت کیلویی ۸۰ ریال تثبیت شد و سال دیگر ۱۱ تومان نمی‌شود بنده قول می‌دهم به جنابعالی که سال دیگر همین گوشتی که امسال کیلویی ده تومان شد سال دیگر ۱۵ تومان می‌شود به دلیل این که سال گذشته ۷ تومان و هشت تومان بود آخرین قیمت آن بود ولی امسال به ۱۱ تومان رسید حالا تنها گوشت نیست همه ارزاق عمویم همین طور است روزبه‌روز ساعت به ساعت دقیقه به دقیقه قیمت‌ها بالا می‌رود. شما ببینید پارسال قیمت‌ها چه بوده امسال چیست آخر یک کسی که یک حقوق فیکس دارد یک حقوق محدودی دارد این چه جور می‌تواند ترتیب زندگیش را بدهد آخر چرا باید گوشت گران بشود، سیاه بهار بوده؟ گوسفند مرده؟ شما که پنج میلیون قصاب‌ها پول دادید، پنج میلیون دادید که چوبدار برود گوسفند بخرد که دچار مضیقه و کمی گوشت نشوند هم پنج میلیون دادید و هم گوشت گران شد آخر این را باید یک فکری برایش کرد سال دیگر هم باز یکی دیگر بیاید سؤال بکند که گوشت چرا ۱۵ تومان شد و آقای معاون وزارت کشور بیاید بگوید سردخانه تهیه کرده‌ایم همین چند روزه وارد می‌شود بنده در حسن نیت آقای ذوالفقاری هم تردیدی ندارم و می‌دانم ایشان هم خوب کار کردند و می‌خواهند یک کاری برای این قصاب‌ها و گرانی نرخ بکنند اما باید کمک کرد که بشود الآن این قضیه سوپرمارکت چه افتضاحی بالا آورده یک شرکتی سال گذشته تشکیل دادند جا هم بهش دادند پول هم بهش دادند امسال می‌خواهند منحل بکنند اگر بد کار کرده باید جلوگیری بکنید اما نگذارید منحل بشود (دکتر جهانشاهی - سوءاستفاده کرده) اگر سوءاستفاده کرده باید جلوی سوءاستفاده او را بگیرند الآن یک مؤسسه آبرومندی شده باید تصدیق کرد که مؤسسه آبرومندی شده اگر سوءاستفاده شده عاملین را بگیرند نگذارند سوءاستفاده بکنند خود مؤسسه پا بر جا باشد والله به خدا آقای فرهودی مردم به تنگ آمده‌اند، نه تنها مردم فقیر به تنگ آمده‌اند، مردم غنی هم دیگر در آمدشان به خرج زندگی‌شان نمی‌رسد شما ببینید در هیچ کجا در یک مدت به این کمی مخارج زندگی این قدر گران می‌شود؟ همین نانی که شما خیال می‌کنید تثبیت است تثبیت نیست پنج سیر نان را دانه‌ای پنج ریال و پنج ریال و ده شاهی می‌فروشند، نخود و لوبیا و عدس و سبزی تمام اینها حالا دیگر به مملکت ما وارد می‌شود سبزی وارد می‌شود برای گوشت رفته‌اند قرارداد بسته‌اند که وارد بکنند یک مملکتی که این همه مزرعه دارد این خجالت‌آور است این والله خجالت‌آور است یک مملکتی که باید آذوقه پر کنه دنیایی را بدهد برود گوشت وارد بکند؟ نان وارد بکند؟ تخم مرغ وارد بکند؟ کره وارد بکند؟ ماست وارد بکند؟
۴ - سؤال آقای خلعتبری راجع به نظرات در برنامه‌های سینما و تلویزیون و جواب آقای معاون وزارت کشور.
رئیس - آقای خلعتبری
خلعتبری - سؤال بنده این است که وزارت کشور و فرهنگ چرا نظارت صحیح در برنامه‌های سینما و تلویزیون از نظر اخلاق عمومی ندارند؟ قسمت دوم هم راجع به مطبوعات است که این را برای بعد می‌گذارم و فعلاً قسمت دوم سؤالم را پس می‌گیرم و فقط قسمت اول را طرح می‌کنم که وزارت فرهنگ و کشور چرا نظارت صحیح در برنامه‌های سینما و تلویزیون از نظر اخلاق عمومی ندارند؟ بنده می‌خواستم عرض کنم که این وسایل مدرن امروز در مملکت وارد می‌شود ودر موقع ورود می‌گویند که ما باید وسایل مدرنی که امروز در دنیا هست در کشور خودمان هم داشته باشیم بنده هم منکر این موضوع نیستم که نباید این وسایل را در کشور خودمان داشته باشیم ولی عرض می‌کنم که وقتی آن وسایل را آوردیم باید مطابق مقتضیات کشور خودمان هم عمل بکنیم تقریبا یک ماه قبل بود که بنده به تلویزیون تماشا می‌کردم در تلویزیون یک فیلمی دیدم که از بچه‌های خودم خجالت کشیدم و تلویزیون را بستم واقعاً یک فیلمی که اگر بخواهند سعی بکنند برای افساد اشخاص و یا برای افساد و اغفال بچه‌ها و تنها از نظر افساد و اغفال است که این فیلم را باید نشان داد این فیلم را بنده آن شب دیدم و بعد از آن هم چند فیلم دیگر دیدم بعد سؤالی به مجلس تقدیم کردم و جناب آقای نخست وزیر تشریف داشتند یادداشتی هم به ایشان تقدیم کردم جناب آقای نخست وزیر در ظرف ۴۸ ساعت یادداشت بنده را جواب دادند که این فیلم در چند سال پیش پروانه‌اش گرفته شده بود و پروانه این فیلم باطل شده و در آینده هم سعی خواهد شد که از این قبیل فیلم‌ها جلوگیری بشود ازآن طرف هم بعضی اوقات در سینماها بعضی فیلم‌ها نشان داده می‌شود که بچه‌های ۱۰ ساله ۱۲ ساله و ۱۵ ساله و اطفال نابالغ و دخترها و پسرها و همه دسته‌های مختلف می‌روند سینما و همیشه این پرده‌ها را در جلوی چشم‌شان می‌بینند و با کمال تأسف بعد هم تقلید می‌کنند و این منحصر به اینجا نیست در سایر ممالک هم هست که یک مقدار از تخلفات اجتماعی و جرایم در واقع از سینماها و تلویزیون سرچشمه گرفته شده این جرایم در نتیجه آموختن از سینماها است و مناظری هست که در تلویزیون اطفال مشاهده می‌کنند حالا که ما خواستیم تلویزیون بیاوریم و حالا که سینماها را درش را باز کردیم و هر کس آزاد است برای رفتن به سینماها و در توضیحات بعدی عرض خواهم کرد که فساد این مطالب از کجا است خواستم ببینم در این چند سال وزارت فرهنگ و وزارت کشور چه نظارتی دارد به این سینماها و بر این دستگاه تلویزیون و اما این رویه اگر همین طور ادامه پیدا بکند خودشان عقیده دارند که این کار به صلاح است و آیا مأمورین عمل نمی‌کنند و دستگاه دستور داده است و هوشیار و بیدار است یا نه؟ اگر وزارت فرهنگ و وزارت کشور که مسئولند از نظر عفت عمومی و از لحاظ اخلاق عمومی برنامه‌ای برای این کار دارند برنامه‌شان چیست؟ و اگر ندارند می‌خواهم تذکر بدهم که برنامه داشته باشند این است که بنده منتظر جواب هستم که بعد عرایضم را عرض بکنم.
رئیس - آقای معاون وزارت کشور
معاون وزارت کشور - فرمودند که سؤال راجع به مطبوعات را مسترد فرمودند بنابراین بنده در آن قسمت جوابی عرض نخواهم کرد اما راجع به بازدید فیلم‌های سینما و نظارتی که از این حیث می‌شود چند سال پیش آیین‌نامه مشروحی برای بازدید فیلم و نظارت در سینماها به اسم آیین‌نامه نمایشات و سینماها و اماکن عمومی در ۷۷ ماده تهیه شده و الآن هم مطابق یک قوانینی آن آیین‌نامه در دست اجرا است و اجرامی‌شود یکی از اصول که در این آیین‌نامه معین شده در نظارت فیلم‌ها و بازدید فیلم‌ها است مطابق این آیین‌نامه هیئتی مرکب از نمایندگان وزارت فرهنگ و وزارت کشور و شهربانی کل کشور و اداره کل انتشارات و تبلیغات و سازمان امنیت تشکیل می‌شود هیئت مرکب از این چند دستگاه مسئول است که البته هر کدام به یک جهتی وارد این موضوع هستند و کلیه فیلم‌هایی که در اماکن عمومی بخواهند نشان بدهند این هیئت بایستی ببیند و پروانه بدهند و تا پروانه ندهد این فیلم نمایش داده نمی‌شود و رویه این هیئت این هست که هر فیلمی را از نظر فرهنگی و اخلاقی چون نماینده وزارت فرهنگ در آن هیئت هست و از نظر وضع عمومی و انتظامات چون نماینده وزارت کشور در آنجا است از نظر سیاسی چون نمایندگان مختلف دیگر هستند می‌بینند گاهی پیش می‌آید که اصل موضوع فیلم را مناسب نمی‌دانند و رد می‌کنند گاهی یک قسمت‌هایی از فیلم را نامناسب می‌بینند آن قسمت‌ها را حذف می‌کنند چنان که در سال گذشته نسبت به ۶۲۷ فیلم تقاضای پروانه شد و البته همه این فیلم‌ها را هیئت دید و فقط برای ۵۳۰ فیلم پروانه صادر کرد از آن ۵۳۰ فیلم یک قسمتی را که نامناسب تشخیص دادند حذف کردند یعنی با حذف
قسمت‌های نامناسب پروانه صادر شد و ۸۵ فیلم را به کلی رد کرد این رویه‌ای است که داریم ولی در عین حال ممکن است که در همان فیلمی که پروانه داده شده اشتباهی در تشخیص رخ داده شده باشد به محض این که دیده بشود که اشتباه شده آن اشتباه رفع می‌شود اما بندرت پیش می‌آید که اشتباه بشود مطلبی که در اینجا لازم به تذکر است این است که قضاوت در امر فیلم مثل قضاوت در هر مسئله اجتماعی و عمومی تابع ذوق و سلیقه و اطلاعات و طرز فکر اشخاص است و نمی‌شود انتظار داشت که در یک فیلمی که فرق نمی‌کند به هزار نفر نشان می‌دهند آن هزار نفر نسبت به این فیلم یک نوع قضاوت بکنند نمی‌شود انتظار داشت که قضاوت همه یکسان باشد (دکتر سید امامی - اساساً فیلم اطفال از فیلم بزرگان باید سوا باشد) بنابراین گاهی که ایرادی از این جهت پیدا می‌شود که این هیئت با این ترتیب فیلم را دیده و یک قسمت‌هایی را که به نظرش نامناسب آمده حذف کرده مع‌ذالک بنده که می‌روم باز می‌بینم که یک قسمت‌هایی نامناسب است این فرع بر این قسمت است و بسیار مشکل است که هر کس یک فیلمی را وقتی که نمایش عمومی داده شد ببینید همه نسبت به خوبی یا بدی یا دلیل بامناسب بودنش با دلیل نامناسب نبودنش قضاوت واحد داشته باشد گاهی از این جهت این اشکال پیش می‌آید اما راجع به نظارت در تلویزیون مطابق قانون تیرماه ۳۷ نظارت در نمایشاتی که در تلویزیون داده می‌شود اداره کل انتشارات و تبلیغات است مع‌ذلک اداره کل انتشارات و تبلیغات در قسمت فیلم‌ها این احتیاط را کرده است که همان هیئتی که فیلم‌های عمومی تجارتی را می‌بیند همان هیئت هم فیلم‌هایی را که در تلویزیون نمایش داده می‌شود ببینید و همین کار را می‌کند فقط این یک اشتباهی شده است و آن این است که فیلمی را که سه سال پیش یا چهار سال پیش آن هیئت زمان خودش اجازه نمایش برای نمایشات عمومی داده بود و شاید هم در آن اجازه اشتباه کرده بود تلویزیون به استناد پروانه چهار سال پیش آن فیلم را این ایام هم نشان داده و همان فیلمی است که مورد توجه و اعتراض آقای خلعتبری قرار گرفته است و به محض این که اطلاع داده شد آن فیلم گرفته شد و ضبط شد و دیگر در هیچ جا نمایش داده نخواهد شد بنابراین به طوری که ملاحظه می‌فرمایید در امر نظارت فیلم که سؤال نماینده محترم بود دستگاه‌های مسئول و مربوط به این کار هیئتی دارند و نمایندگانی دارند که کار آنها منحصراً دیدن فیلم است و اینها هیچ کار دیگری ندارند. از صبح تا بعداز ظهر فیلم‌ها را می‌بینند بعضی وارد می‌کنند بعضی را قبول می‌کنند و بعضی را هم با اصلاح قبول می‌کنند ولی البته در این کار هرچه دقت بشود بهتر است و بنده از سؤال نماینده محترم این استفاده را می‌کنم که به آن هیئت تأکید بشود که بیشتر دقت و مراقبت بکنند برای این که آن هیئت هم جز این که بخواهد محصول کارش بیشتر مورد قبول عموم باشد نظر دیگری ندارد و بیشتر دقت می‌کند و نسبت به آن فیلم به خصوص هم که در تلویزیون نمایش داده شد جریانش آن بود که عرض کردم راجع به فیلم اطفال که جناب آقای دکتر سید امامی فرمودند البته این هم در آیین‌نامه منظور خواهد شد که فیلم‌هایی را که مناسب اطفال نیست ورود اطفال را به آنجا ممنوع کنند دو سه مرتبه هم این کار شد متأسفانه عده‌ای آمدند شکایت کردند که ما کسی را نداریم فقیریم کلفت نداریم، نوکر نداریم کس وکاری نداریم که اطفال را ببریم یک تفریح هم می‌خواهیم برویم پس این گونه اشکالات هم پیش می‌آید.
مع‌ذلک در فیلم‌هایی که مناسب اخلاق اطفال نیست گفته خواهد شد که اطفال را راه ندهند.
رئیس - آقای خلعتبری
خلعتبری - بنده منظورم از این سؤال واقعاً یک فکری برای آینده است برای این که اخلاق عمومی یک ملتی در ظرف یک سال و دوسال ممکن است فاسد بشود ولی در ظرف یک قرن دیگر قابل اصلاح نخواهد بود اگر چنانچه مراقبت نکنیم و اخلاق بدی به جوان‌های ما سرایت بکند بعداً اصلاحش خیلی اشکال دارد آن وقت دیگر معلم روان‌شناسی نمی‌تواند اصلاح کند علت این که راجع به تلویزیون این تذکر را دادم این است که اشخاص همه شب نمی‌توانند به سینما بروند اما تلویزیون هر شب در خانه عده کثیری از مردم هست و روزبه‌روز زیادتر می‌شود بنابراین فیلم تلویزیون اگر یک فیلمی باشد که مطابق اخلاق و عفت عمومی نباشد وسیله‌اش در اختیار همه است و همه اگرعادت کردند آن وقت ترک عادت مشکل می‌شودکه فیلم تلویزیون را نببینند و بنده مکرر فیلم‌های تلویزیون را دیدم، و دیدم فیلم‌هایی است که در خارجه می‌سازند و غالباً مفید به وضع کشور ما نیست و این را هم می‌خواهم عرض کنم هر کشور مقتضیاتی دارد بنده تقاضا می‌کنم که این قسمت از عرض بنده را مطبوعات ننویسند از لحاظ اخلاق عمومی ولی آقایان توجه کنید در اروپا و مخصوصاً در آمریکا یک مسئله جدیدی به وجود آمده و آن مسئله اطفال از ۱۰ سال تا ۲۰ سال است این قسمت را به انگلیسی می‌گویند تین‌آژ از ۱۰ سال تا ۲۰ سال به آنها آزادی داده‌اند به عنوان این که به اینها شخصیتی داده شود بزرگ‌ترین فلاسفه و بزرگ‌ترین معلمین آمریکا در این مسئله آزادی یا محدود کردن این تین‌آژها این اطفال بین ۱۰ تا ۲۰ گرفتار شدند نمی‌توانند حل بکنند اینها صد صد هزار، هزار پلیس را به عذاب در آورده‌اند خانواده‌ها را به عذاب آورده‌اند اجتماع را به عذاب آورده‌اند. این فکر یک منشا فساد اخلاق عمومی و باعث نگرانی شده و من در مطبوعات و روزنامه‌ها این را خوانده‌ام در این مورد بحث بزرگی است که در آنجاها این مسئله را چه جور از بین ببرند در آنجا معاشرت این را تقاضا می‌کنم مطبوعات ننویسند در آنجا معاشرت بین دختر و پسر از سن ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸ دیگر جزء آداب و رسوم است و متداول است که اگر اطفالی باشند که در این سن از این روابط و معاشرت با هم نداشته باشند خلاف آداب اجتماع آنها است این فساد نباید در اینجا سرایت کند این فساد را نباید گذاشت در خانواده‌های ایرانی سرایت کند برای این که همان جوامع و مجامع خودشان از این جوانها به ستوه آمده‌اند بنده می‌خواهم عرض کنم ما در ضمن این که علم و دانش آنها را باید اقتباس کنیم از قواعد و اصول صحیح آنجا باید در حکمت استفاده کنیم خصوصیاتی راجع به شرق داریم عفت و اخلاق عمومی در شرق وجود دارد دست نخورده و خیانت و جنایت است که وضع اخلاق دیگران اگر در دسترس اختیار ما باشد نتوانیم جلوگیری کنیم و بگذاریم که به اطفال ما سرایت کند در آن اجتماع هم دانشمندان مخالفند در آن اجتماع هم خانواده‌های زیادی مخالفند ولی در نتیجه غفلت و مسامحه سال‌ها گذشته و تحت یک فرمول‌هایی که بچه شخصیت دارد بچه باید آزاد باشد پدر و مادر کنترل ندارد کار را به جایی رسانده‌اند که برای آنها مسئله اخلاق بچه‌ها بین ۱۰ تا ۲۰ یک مسئله اجتماعی شده و بنده می‌خواهم که این برای ما یک مسئله اجتماعی نشود و از حالا این را درک کنیم و اجتناب کنیم و فعلاً همین عمل موجب ارتکاب جرایم و جنایات شده است و در محاکم در ممالک خارجه بیشتر دیده شده است هر سال اطفالی محکوم می‌شوند به عنوان این که چیزهایی در سینما دیده‌اند و همان را می‌خواهند در منزل یا برای دوستان آنچه را که دیده‌اند تکرار نمایند البته نمی‌شود گفت تلویزیون تماشا نکنیم گفتن این مطلب از امثال بنده بعید است که بگوییم ولی از سینما و تلویزیون استفاده علم ودانش هم می‌شود کرد باید آنچه جنبه‌ها را تقویت کرد و مردم را در آن راه ارشاد نمود فیلم‌های تاریخی فیلم‌های اجتماعی و علمی هم هست باید از آن جنبه استفاده کنیم ولی بنده می‌بینم که داریم به جنبه تجارتی قضیه بیشتر می‌پردازیم و در سینمای ما وتلویزیون ما از لحاظ این که کنترل صحیح نیست ما را دارند می‌کشانند که به آن ورطه هولناک فساد و تزلزل خانوادگی و عفت عمومی بنابر این بنده شنیدم در تهران سال گذشته یک فیلمی نشان دادند که افکار عمومی به هیجان آمد و مطبوعات ما به هیجان آمدند و به وسیله مطبوعات عامه مردم اطلاع پیدا کردند و دولت توجه پیدا کرد درحین نمایش جلوی این کار را گرفتند. بنده چون نرفتم ولی روز بعد خواندم این دلالت دارد بر این که یک کنترل صحیحی نیست و آن هیئتی که کنترل می‌کند انجام وظیفه درست نمی‌کند یا دسته‌ای که باید بالاتر فکر بکنند فکر صحیحی نمی‌کنند بنده مجله‌ای به آقایان ارائه می‌دهم این مجله آینده است که سردبیرش آقای دکتر محمود افشار یزدی است ایشان اروپا بودند و اخیراً برگشته‌اند یک مجله بسیار آبرومندی است و خیلی معروف است یک مقاله‌ای در باب سینما دارد و بنده پریشب از قضا این مقاله را مطالعه کردم دیدم ایشان در سال ۱۹۵۹ همین چند ماه پیش در سوئیس بودند. گفتند آقا این سینماها و این چیزهای مضر را در ممالک دیگر هم در فکر جلوگیری برآمده‌اند و بعد برای این که ثابت کند در ممالک دیگر کنترل هست اعلان روزنامه‌های سوئیس را در مجله چاپ کرده‌اند به زبان خودشان و جلوی هر فیلمی که نمایش می‌هد بالای فیلم می‌نویسند اطفال تا هفت سال قدغن است تا ۱۰ سال قدغن است تا ۱۲ سال تا ۱۶ سال قدغن است بنابراین بسیار کار آسانی است شما فیلم‌هایی را که اجازه می‌دهید رویش بنویسید و موقع نمایش دم‌در سینما بنویسید ورود اطفال ۱۰ و ۱۲ و ۱۶ و ۱۸ سال قدغن است یا این فیلم مخصوص اطفال و محصلین نیست آن وقت خانواده‌ها بچه‌ها و اطفال خودشان را نمی‌آورند باید کنترل کرد خانم نیاید سینما مجبور نیست بیاید سینما آن نمی‌فهمد اجباری ندارد یک بچه‌ای را می‌آورد او تشخیص نمی‌هد پدر باید کنترل بکند باور می‌کنید یا نمی‌کنید بچه‌های بنده سالی سه مرتبه بیشتر سینما نمی‌روند آرزو می‌کنند هر دو ماه سه ماه یک مرتبه بهشان اجازه بدهم به سینما بروند ما در ایران این سمت هدایت و قیمومیت و آن قدرت خانوادگی که قانوناً و شرعاً به اولاد خودشان داریم نداریم. در نتیجه غفلت و مسامحه و توجه به حرف‌های خانم‌ها و زن‌ها و به عنوان این که مدرن می‌خواهیم بشویم و فرنگی می‌خواهیم بشویم و تقلید فرنگی بکنیم و امل هستیم ما دایم سجایا و اخلاق خودمان را از دست می‌دهیم و ملتی که اخلاق و سجایای خودش را از دست بدهد آن ملت نمی‌تواند پایدار بماند این است که بنده با نهایت صمیمیت و خلوص نیت عرض می‌کنم که شما باید کنترل صحیح بکنید اگر شما هیئت صحیح بگذارید و کنترل صحیح بکنید جلوی در سینماها اگر یک بچه‌ای بر خلاف دستور به آن سینما رفت از مدرسه بیرونش کنید اگر سه تا بچه را بیرون کردید دیگر کسی جرئت نمی‌کند که دست بچه‌اش را بگیرد بیاورد سینما این است که بنده از لحاظ اهمیت موضوع تقاضا می‌کنم که یک فکر صحیح‌تر و بهتری بفرمایید.
رئیس - آقای معاون وزارت کشور
معاون وزارت کشور - همان طور که عرض کردم سؤال آقای خلعتبری راجع به دو موضوع بود یکی این که هیئت مسئول این کار در این کار دقت و مراقبتی پیش از پیش می‌کند این را بنده به آن هیئت و وزارتخانه‌هایی که آن هیئت اعضای آنجا هستند تأکید می‌کنم یکی هم راجع به مسئله اطفال عرض کردم که این موضوع را هم می‌گویم که در برنامه بازدید فیلم‌ها بگذارند که در فیلم‌هایی که اطفال نباید بروند این راقید کنند که مثلاً اطفال ۱۶ سال یا ۱۸ سال نباید بیایند یا مثلاً بچه‌های تا ۱۶ سال به هر حال یک حدودی را معین می‌کنیم در هر دو قسمت همانطور که نظر نماینده محترم هست بنده وعده اکید می‌دهم که در این مورد دستور به این هیئت بدهند.
۵ - شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به افزایش تعداد نمایندگان و اصلاح جدول حوزه‌های انتخابیه
رئیس - وارد دستور می‌شویم.
گزارش کمیسیون کشور راجع به جدول انتخابات برای شور اول مطرح است که قرائت می‌شود.
به شرح زیر قرائت شد.
گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی کمیسیون کشور لایحه شماره ۲۱۹۲ ۲۶/۱۰/۳۸ دولت مشتمل بر ماده واحده و جدول منظم به آن راجع به افزایش تعداد نمایندگان مجلس شورای ملی را که با توجه به اصلاح اصل چهار قانون اساسی مصوب کنگره اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۶ به مجلس شورای ملی تقدیم گردیده بود در جلسات عدیده با حضور جناب آقای وزیر کشور و نمایندگان آن وزارتخانه و با دعوت آقایان نمایندگان محترم مجلس محترم شورای ملی برای ابراز نظر نسبت به حوزه‌های مربوطه مورد رسیدگی قرار داده و با اصلاحاتی که در جلسه ۲۷/۱/۱۳۳۹ به تصویب نهایی رسید و گزارش آن به شرح ماده واحده و جدول پیوست به مجلس شورای ملی تقدیم و تقاضای تصویب می‌نماید.
مخبر کمیسیون کشور مهدی ارباب ماده واحده جدول حوزه‌های انتخابیه منضم به ماده دوم قانون انتخابات مصوب ۲۸ شوال ۱۳۲۹ قمری از تاریخ تصویب این قانون ملغی است و جدول دویست نفری که منضم به این قانون است به جای آن خواهد بود
رئیس - شور اول لایحه است کلیات مطرح است آقای دکتر بینا
دکتر بینا - بنده عقیده دارم همان طور که از کارهای بد تنقید می‌شود از کارهای خوب هم باید تعریف شود چندین مرتیه در مجلس تذکر داده شد که وزارت کشور استان‌های کشور را با نمره‌بندی نیاورند و بنده در این لایحه که خواندم دیدم استان‌ها را با اساس خودشان آورده‌اند پریروز هم که لایحه استان‌ها تصویب شد آنجا هم تمام اساس استان‌ها قسمت‌های آذربایجان و خراسان و اصفهان و شیراز را با اساس خودشان درست کرده‌اند و در ماده سیزدهم لایحه استاندارها نوشته‌اند «از تاریخ اجرای این قانون استان‌ها به اسامی اصل خود نامیده می‌شود و دولت مکلف است با توجه سوابق تاریخی نام استان‌ها و حوزه آنها را تعیین و اعلام نماید» بنده مخصوصاً خواستم هم از دولت و هم از کمیسیون کشور و اعضای کمیسیون کشور تشکر بکنم که این تذکرات ما را توجه فرموده‌اند و تمام استان‌ها را که هر کدام یک سابقه تاریخی دارد به اسامی خودشان نامیده‌اند این تذکر را خواستم از پشت تریبون داده باشم.
رئیس - آقای معاون وزارت کشور
معاون وزارت کشور - بنده از حسن توجه جناب آقای دکتر بینا نماینده محترم تشکر می‌کنم که نسبت به زحمتی که راجع به تنظیم این لایحه کشیده شده است قدردانی فرمودند ضمناً دو اشتباه چاپی هم در لایحه است که باید عرض کنم و یادداشت بفرمایید که در موقع تصویب اصلاح شود یکی در صفحه ۸ ردیف ۱۲۷ راجع به حوزه انتخابیه رشت در ستون عده نماینده اشتباهاً نوشته‌اند یک نفر بایستی نوشته شود ۲ نفر یکی این که در صفحه ۹ ستون آخر که عده نماینده هر حوزه انتخابیه است آخرش باید یک رقم ۲۰۰ باشد یعنی جمع عده نمایندگان چون دو ستون برای عده نمایندگان تعیین کردیم یک ستون عده نمایندگان حوزه‌های عمومی انتخابیه که همان استان‌ها و شهرستان‌ها باشد جمع این را در صفحه ۹ داریم در ستون دوم نوشته است ۲۰۰ نفر اما یک ستون آخر داریم که عدهٔ نمایندهٔ هر حوزه انتخابیه راست که در آن جا عده نمایندگان فراموش شده که چاپ کنند این دو ستون باید با هم خوانده شود که ستون کل جمع ۲۰۰ نفر باشد و هم عده نمایندگان هر حوزه جمعش ۲۰۰ نفر باشد که مطابق محاسبه درست باشد یعنی ارقام فردی جمعش مساوی بشود با ارقام جمعی.
رئیس - دیگر نظری در کلیات نیست؟ رأی گرفته می‌شود به ورود در شور ماده واحده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند تصویب شد)
ماده واحده مطرح است در ماده واحده نظری نیست (گفته شد - خیر) پیشنهاداتی که رسیده است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
با توجه به جمعیت زیاد و موقعیت بخش شهریار و کن و ارنگه در لایحه تقدیمی دولت یک نفر نماینده برای آنجا در نظر گرفته شده بود ولی در کمیسیون کشور این موضوع تغییر پیدا کرده و به جای نماینده شهریار نماینده برای اردل تعیین شده و گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم شده است. اینجانب پیشنهاد می‌نماید که در این قسمت گزارش کمیسیون کشور به همان حال اول که در لایحه تقدیمی دولت قید شده بود تصریح شود و نماینده برای شهریار تعیین گردد.
مهندس دهستانی مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم در جدول ضمیمه ماده واحده در صفحه ۸ در قسمت مازندران و در بندهای ۱۳۸ (آمل) و ۱۵۰ (شهسوار) و ۱۴۱ (نوشهر) این اصلاحات به عمل آید.
نور از آمل حذف و ضمیمه نوشهر شود بخش کلاردشت از نوشهر حذف و ضمیمه شهسوار گردد و دراین صورت هر سه حوزه انتخابیه هر یک دارای جمعیتی می‌شود در حدود یک صد هزار نفر که منظور اساسی از تغییر جدول طبق صراحت قانون اساسی با این اصلاح تأمین می‌شود در حالی که ترتیب پیش بینی شده در نقاط سه‌گانه فوق در جدول این تعادل را فاقد بوده یک حوزه به یک صد و پنجاه هزار نفر و حوزه دیگر به پنجاه هزار نفر می‌رسد و صحیح نیست. عمیدی‌نوری
مقام ریاست مجلس شورای ملی
چون در جدول انتخابات مربوط به اصفهان اشتباهاتی رخ داده پیشنهاد می‌نماید به شرح ذیل اصلاح شود.
۱ - در حوزه برخوار که نام دهستان است مرکز آن تصریح نشده و باید نام دولت‌آباد مرکز برخوار قید شود.
۲ - در حوزه لنجان نام یاغیاروان از قلم افتاده است و باید تصریح شود و مرکز آن هم باید فلاورجان قید شود که دو ثلث جمعیت حوزه در اطراف آن است.
حسام‌الدین دولت‌آبادی
پیشنهاد می‌کنم حوزه بخش کنگاور به عللی که به عرض رسید به بخش صحنه تبدیل شود. دولتشاهی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌کنم که حوزه انتخابیه آستارا به طریق ذیل اصلاح شود آستارا با بخش ولکج (مرکز نمین) و دهستان‌های شمالی اردبیل و بلوک تکله و طالش میکانلو (مرکز مر نمین - اتکا) فضلعلی هدی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که حوزه انتخابیه اردبیل به شرح زیر اصلاح شود
شهر اردبیل و حومه با دهستان‌های فولادلو و یورتیچی و دورسو، نخواجه‌لو.
هدی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید بند ۱۵۶ به شرح زیر اصلاح شود:
(ارامنه تهران و نقاط شمال) مرکز تهران
فلیکس آقایان
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید در بند ۱۵۷ مرکز اصفهان قید شود
فلیکس آقایان
ریاست محترم مجلس شورای ملی در منطقه تبریز به جای دهخوارقان که نام قدیمی است نام جدید (آذرشهر) که چندی است به این نام معروف می‌باشد تبدیل گردد. دکتر سید امامی
مقام ریاست مجلس شورای ملی
چون در لایحه تقسیمات کشور قسمت استان کرمان شهرستان بافت از سیرجان مجزا شده ولی درصورت زیر بخش را بر از قلم افتاده است متمنی است (را بر) را اضافه فرمایند. مرآت اسفندیاری
پیشنهاد می‌نماید در ردیف حوزه انتخابیه کهکیلویه کلمه (ابوالفارس) بعد از بهمئی اضافه شود. موسوی
در صفحه ۴ در اسامی توابع حوزه انتخابیه شیراز کوبال و مکین و گوارد اشتباه است و صحیح آن کربان و کمین و کوار می‌باشد اصلاح فرمایند. صدرزاده
رئیس - گزارش با پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود.
۶ - شور اول گزارش کمیسیون پست و تلگراف راجع به قرارداد جهانی و مقاوله‌نامه‌های ضمیمه منعقده در آتاوا
رئیس - گزارش کمیسیون پست و تلگراف راجع به قرارداد پستی جهانی مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح ذیل خوانده شد)
گزارش از کمیسیون پست و تلگراف و تلفن به مجلس شورای ملی
کمیسیون پست و تلفن لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به قرارداد پستی جهانی و موافقت‌نامه منعقده میان سازمان ملل متحد را با حضور آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن مورد رسیدگی قرار داده ماده واحده مصوب مجلس سنا را عیناً تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد