مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۳۰ دی ۱۳۳۵ نشست ۵۶
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۵۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک شنبه ۳۰ دی ماه ۱۳۳۵
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقای مهران
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای عمیدی نوری
۴- بیانات قبل از دستور- آقایان: استخر- صدری- حشمتی
۵- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای بهبهانی
۶- طرح گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به شور اول قرارداد دفع ملخ بین ایران و پاکستان
۷- شور اول گزارش مربوط به عهد نامه مودت و اقتصادی بین ایران و دول متحده امریکا
۸- مذاکره در گزارش کشاورزی راجع به سازمان مؤسسه رازی
۹- مذاکره در گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به سازمان مؤسسه رازی
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک شنبه ۳۰ دی ماه ۱۳۳۵
مجلس یک ساعت و چهل و پنج دقیقه پیش از ظهر بریاست آقای اردلان (نایب رئیس) تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
نایب رئیس ـ صورت غائبین جلسه پیش قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر شاهکار. پردلی. کیکاوسی. مهندس فروغی. دکتر طاهری. دکتر امیر اصلان افشار. ارباب. خزیمه علم. سالار بهزادی. عامری. معین زاده. مجید ابراهیم. دکتر سعیدی حکمت. موسوی. محمودی. مهندس بهبودی. فرود. کدیور. غضنفری. مشار. صدرزاده. دادگر. افخمی. خلعتبری. ابتهاج. امامی خوئی. کاظم شیبانی. سنندجی. دکتر ضیائی. دولتشاهی. تجدد. صادق بوشهری. ساگنینان
غائبین بی اجازه ـ آقایان: امید سالار. دکتر سید امامی. قراگزلو. دکتر هدایتی. اریه. اسفندیاری. صارمی. شادمان. اورنگ.
دیرآمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: اسکندری. اقبال. دکتر پیر نیا.
نایب رئیس ـ نسبت بصورت مجلس اعتراضی نیست ؟(اظهاری نشد) صورت مجلس جلسه قبیل تصویب می‌شود. آقای دکتر جهانشاهی فرمایشی دارید؟
دکتر جهانشاهی ـ شرحی از طرف عده‌ای از کارمندان دولت که دارای درجه دکتر هستند رسیده است و تقاضا کرده‌اند که نسبت بمدت تحصیلاتشان در موقعی که لایحه مربوط باضافه حقوق پزشکان مطرح می‌شود بوضع آنها هم توجه بشود که تبعیضی نشود و تقدیم می‌کنم
۲- بیانات قبل از دستور آقای مهران
نایب رئیس ـ بکمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای احمد مهران بفرمائید
احمد مهران ـ از پشت این تریبون که مکان مقدسی است و سوگند یاد کرده‌ام بشاهنشاه معظم و ملت عزیز ایران تعظیم می‌کنم (احسنت) و یقین دارم با توجه بتمدن باستانی ایران و احکام دیانت مقدس اسلامی کشور عزیز ما میسر ترقی و تعالی را پیموده و خواهد پیمود (انشاء الله) بنده در این دوره که افتخار همکاری آقایان محترم را دارم ترجیح دادم تاکنون بیشتر بشنوم تا بگویم زیرا معتقدم که شخصیت‌های ارجمندی در مجلس شورای ملی هستند که سوابق سیاسی و اداری و اجتماعی بیشتر دارند و حقاً باید بایشان فرصت داده بشود تا نسبت به معضلات مملکت اظهار نظر بکنند و اگر فعلا در اینجا چند کلمه‌ای تصدیق می‌دهم بحکم شعر السان الغیب است که می‌گوید یک نکته بی نیست غم عشق و این عجیب از هر زبان که می‌شنوم نامکرر است (احسنت) در مقدمه باید عرضه بدارم که ترقی در دنیای کنونی اصلا یک ضرورت حیاتی است ملت‌ها احتیاجات مختلف دارند استعداد‌های مختلف دارند وسیله‌های مختلف دارند اقلیمهای مختلف دارند ـ طینتهای مختلف دارند که اینها کیفیت ترقی و شرایط زندگی آنها را معین می‌کند و علاوه می‌کنم خوشبختی یک ملت منحصراُ بسته به متانت قوانین موضوعة آن مردم و آن مملکت نیست بلکه بسته به حسن تطبیق آن قوانین در حیات ملی و حیات عملی آن ملت است (صحیح است) و می‌خواهم اینطور نتیجه بگیرم که با توجه به شئون و آداب و نوامیس و عادات تاریخی و اجدادی و دینی و حفظ کردن آنها در عین حال آنها را با مقتضیات و احتیاجات مردم با رعایت متانت و سلامت تطبیق دادند یکی از بارزترین قابلیت‌های سیاستمداران یک مملکت است (صحیح است) بنده همواره عقیده داشته و دارم که باید یک تمدن ایرانی در این مملکت مسیر ترقی این کشور را مشخص نماید حداکثر ترقی هم در ایجاد همین طریقه است با تقلید صرف هم مخالفم، با اجازه آقایان در یک قصیده‌ای که باین مطلع ساختم چشم امید من همه جا جانب خداست. (علامه وحیدی همه شاعر شده‌اند) من شاعر زاده هستم در این قصیده عرضه داشتم: برپای خود همیشه چو کوه استوار باش ـ بتقلید محض از روش دیگر خطاست، (شمس قنات آبادی ـ نمره شعرتان بیست است) نمره خیلی چیزهای دیگر منهم بیست است واقعاً یک حقیقتی را در اینجا باید تجزیه و تحلیل
کرد ملت ایران اگر احتیاج داشته باشد مسلماُ احتیاج بیک تحول روحی دارد چون شما اگر بخواهید سرنوشت زندگی کسی را بمسیری مخصوصاً سیر ترقی بیاندازید باید عملی بکنید که در اعماق قبل و روح تأثیر بکند یعنی این تحول و این نهضت روحی را در او ایجاد کنید و این را همه آقایان میدانید که بدون یک معلم و تربیت صحیح و دامنه دار دنیا برایش روش دیگری نساخته است با این مقدمه می‌خواهم عرض بکنم دولت باید روی مردم هم نظر تربیتی و نظر اصلاحی بمعنی اینکه می‌خواهد ملتی را در عین حال و کمال ملاطفت و محبت پدری کند داشته باشد که بر این ملت پدری کند و تربیتش کند (مهندس اردبیلی ـ متأسفانه وزارت فرهنگ این کار را نمی‌کند) بلی متأسفانه آنهم دستگاهی است از دستگاههای همین مملکت، (قنات آبادی ـ قدرتش را ندارد) اگر بعرایضم توجه بفرمائید تمام این مسئله را شاید روشن بکند یعنی چه؟ این مطلبی که عرض کردم نظر تربیتی داشته باشد مقصودم چیست مقصودیم این است که قوانینی که در مردم حسن سلوک، خوشرفتاری و گردن نهادن بآن قوانین تولید می‌کند پیشنهاد کند و اگر خدای نخواسته بر خلاف این عمل کرد مسلماً با اشکالات مهم مواجه خواهد شد دولت حاضر دولت آقای علاء آمد گفت در جامعه فساد هست (قنات آبادی ـ کافر همه را به کیش خود پندارد) آیا در این کلمه اصولا آن نظر تربیتی هست؟ بنظر من نیست گفت من باید با این فساد مبارزه کنم شاید بعضی از ما؟ کم و بیش فکر می‌کنیم که فسادی هست و چرا هست؟ فخر طباطبائی ـ کم و بیش خیر) ریشه اش کجاست بحث سر همین است اولا اثر روانشناسی مبارزه با فساد از نظر بنده در یک ملتی یعنی گلاویز شدن و دست و گریبان شدن به مردم فکر اینکه الفاظ معانیش را گم کند و الا مبارزه با فساد در یک ملت یعنی گلاویز شدن با همه مردم (دکتر پیر نیا ـ یا دزدان یا همه مردم) البته ولی تشخیص آن یک قدری مشکل است (قنات آبادی ـ دولت هم متوجه شد که مشکل است) اما فساد، راجع بفساد آقایان اطباء بهتر از من میدانند سابق وقتی یک دملی وجود داشت اگر این دمل چرکی را می‌کرد می گفتند فساد هست حالا ببینیم فساد را این چه جور معالجه می‌کردند بنده عقیده‌ام اینست که دو قسم می‌شود این فساد را معالجه کرد عرض من یک اثر تربیتی دارد یکی از اینکه برای دمل مرهم می‌شود گذاشت یکی اینکه نیشتر می‌شود زد، از آقایان می‌پرسم آیا بهتر نیست که اصلا بر فساد‌ها اجتماع اساساُ با نظر رأفت مرهم بگذارد یا نیشتر بزند چنانچه اخیراُ ملاحظه فرمودید دولت بیشتر نیشتر زد (مهندس اردبیلی ـ با نیشتر بیرون انداخت) (دکتر امین ـ نرسیده نیشتر زد) خوب اگر اجازه بفرمائید چون جناب آقا نایب رئیس الان می‌فرمایند وقت تمام شده است بنده از وقتی حداکثر استفاده را بکنم من یک نکته‌ای را می‌خواهم در این مجلس بدون هیچ تملقی و بدون هیچ نظری عرض کنم (یکی از نمایندگان ـ و تعصبی) و تعصبی رویه شخص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی بکلی غیر از این است و بر اساس ملاطفت و رأفت شخصاً همیشه در کار این مملکت و ملت اقدام کرده‌اند (صحیح است) دلیل دارم و مثال می‌زنم مثالهایش چیست؟ اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی آمدند گفتند که بیائید دستگاهی بوجود بیاورید که جوانان و نسل آینده مملکت را چه جور باید تربیت کرد، آمدند دستور فرمودند که روستا زاده گان را بخارج بفرستید کلاس مبارزه با بیسوادی برای مردم درست بکنند مسافرت کردند رفتند سراغ مردم سیل زده، مردم زلزله زده دو روز است از بلوچستان مراجعت فرمودند اینهاست روشی که در مردم حسن سلوک و تربیت ایجاد می‌کند اما ببینیم دولت آقای علاء هم همین طور عمل می‌کند بحث در این جاست آیا مسیر سیاست دولت هم همین است یا لایحه آقای وزیر کشاورزی است که آمدند برای رفع آقات لایحه‌ای تهیه کردند که در ماده هشت آن نوشته بود اگر یک آفت زده‌ای را آمدند شرافتش را از سرش کندند پولش را از او فوراُ وصول می‌کنند (مهندس اردبیلی ـ نان دانی درست کرده بودند) و مجلس شورای ملی با کمال شهامت و حسن توجه این لایحه را رد کرد بنده از همکار محترم خودم آقای حشمتی که پهلوی هم نشسته بودیم پرسیدم آقا حشمتی باین لایحه رأی می‌دهید گفتند نه گفتن من هم نمی‌دهم خوب آقایان باین نکته توجه بفرمائید من می‌خواهم عطف بیان بکنم بآن حسن تطبیق که در اجرای قوانین گفتم و سیاست دولت مبلغی زحمت کشیدیم (نمایندگان ـ مقداری) یک طرح ابتهاج پسند برای تمنی آب مشروب بروجرد روی میز اولیاء سازمان برنامه دیدم عرض کردم طرح ابتهاج پسند تعریف طرح ابتهاج پسند این است که اولا بگرانترین قیمت باید تمام شود (خنده نمایندگان) و گرانترین پول هم برای تهیه اش باید پرداخته شده باشد (مهندس اردبیلی ـ بمشکلترین وضع) اجرایش هم یک نکته دارد پنجاه در صد این مبلغ ماکزیمم را هم باید شهرداری بدهد آقایان اول بنده عرض کردم حسن تطبیق قانون با حال مردم از همین جا شروع می‌شود یعنی چه؟ یعنی این که بنده که الان یک نماینده این مردم هستم و افتخار همکاری آقایان را دارم نمیدانم که مردم این مملکت بنیه مالی پرداخت پنجاه در صد دارند یا پنج در صد یا ده درصد نمیدانم ولی یک چیزی را میدانم و این جا عرض می‌کنم و آن اینست که معتقدم در امور عمرانی و کارهای اجتماعی مردم ولو یک در صد کار شده باید از طرف مردم کمک بشود تا مردم همان کتب و تربیتی را که اشاره کردم قرار بگیرند اما پنجاه درصد چندین میلیون خرج پروژه آب بروجرد است و چون پنجاه در صدش را باید شهرداری بدهد از بنیه شهرداری خارج است.
نایب رئیس ـ وقت شما نزدیک با تمام است.
مهران استدعا می‌کنم دقیقه کمک بفرمائید عرایضم تمام می‌شود و خیلی ممنون می‌شود.
نایب رئیس ـ همان دو دقیقه را وقت دارید ولی مطلبتان را محدود بهمان دو دقیقه بفرمائید.
مهران ـ این یادداشتی که رسیده اگر بخوانم یکدقیقه از وقت من را خواهد گرفت عرض کنم این پروژه تهیه سازمان برنامه نظم و نسقی باین پروژه و اجرایش بدهیم چون هیچ چیز اهالی بروجرد را باندازه تأمین آب خوشحال نمی‌کند چون یک ذره آب آنجا نیست در این اثناء بنده دیدم و یک مطلبی جلوی چشم بنده جلوه گر شد که آقای وزیر بهداری تضمین دارند آسایشگاه مسلولین در بروجرد بسازند و احتمالا یک مشت عروس و داماد برای بروجردیها درست کنند تشکر می‌کنم اما ملاحظه بفرمائید چه شده است مأمورش رفته بروجرد همان نقطه‌ای که آب را می‌خواهند پروژه اش را اجرا کنند نماینده آقای وزیر بهداری تصمیم گرفته روی تپه‌ای نزدیک مخزن آب دیوار بدیوار آنجا آسایشگاه مسلولین را بسازند حالا این حسن تطبیقی که اشاره کردم اینجا است میگویند این چه کاری است میلیاردها متر زمین اینجا است بیائید بخرید نمی‌خرند میگوئیم چه مقدار زمین می‌خواهید میگویند ۹۰ هزار متر میگوئیم اگر تمام این تپه را از ته بردارید ۹۰ هزار متر نمی‌شود (فخر طباطبائی ـ صد هزار متر رایگان داده‌اند قبول نکردند) در حالیکه مردم یک قطره آب می‌خواهند و با دو چاه عمیق قضیه حل می‌شود بنده وظیفه دارم که اینجا عرض کنم و بشخص آقای وزیر بهداری هم ارادت دارم اما نماینده ایشان باید توجه کند باین مطلب بشخص آقای علاء هم ارادت دارم اما این حسن تطبیق را باید دقت کنند عرض کنم حضور مبارک آقایان که الان بعرایضم خاتمه می‌دهم و خیلی معذرت می‌خواهم عرض کنم فساد بنظر من فعلا در این مملکت دو قسم شده یکی فساد دولتی است و یکی فساد ملی بقول معروف بنده عرض می‌کنم در ملت زیاد فساد نیست (مهندس اردبیلی ـ دولت ایجاد می‌کند) هر چه هست و نیست فساد در دستگاه خود دولت است چه فسادی بالاتر از این که بیک عضو رتبه ۶ دو هزار تومان حقوق می‌دهند و بیک عضو رتبه ۹ دیگر ۶۳۰ تومان (صحیح است) این فساد است (قنات آبادی ـ کاملا صحیح است چه فسادی بالاتر از این که نور چشمی‌ها را از رتبه اداری به دبیری تبدیل می‌کنند و مال دیگران را نمکنند) متشکرم آقای قنات آبادی که یک مرتبه ببنده فرمودید صحیح است (قنات آبادی ـ آخر مثل ما داری حرف می‌زنی برادر) خوب حالا می‌آیند این کلمه مبارزه با فساد را آقای علاء پشت این تریبون بفرمایند که من برنامه‌ای بهبود زندگی مردم است آیا تصور نمی‌فرمایند که این اثر تربیتی بهتر روی مردم بگذارد اگر می‌خواهند با فساد مبارزه کنند باید یک فکری هم برای این کارمندان دولت بکنند و یک منطق اساسی صحیحی هم دنبال بشود که ما هم وظیفه مان را بهتر انجام بدهیم
نایب رئیس ـ وقت شما تمام شد.
مهران ـ یکدقیقه اجازه بفرمائید یک حس ختامی هم باید داشته باشد.
نایب رئیس ـ آئین نامه اجازه نمی‌دهد آقای استخر بفرمائید.
استخر ـ بسکه خاموش نشستم سخن از یادم رفت (همهمه نمایندگان)
نایب رئیس ـ آقای توجه بفرمائید. .
استخر ـ بسکه خاموش نشستم سخن از یادم رفت بنده در دوره حکومت علائی از این تریبون هیچ استفاده نکردم (صحیح است) نمیدانم مدت حکومت ایشان ۲۰ ماه یا ۲۱ ماه (مهندس اردبیلی ـ قریب دو سال) با ۲۲ ماه می‌شود همیقدر میدانم که حکومت آقای علاء مقارن بود با حکومت و روی کار آمدن ایدن نخست وزیر انگلستان ایشان رفتند و آقا تشریف دارند اجازه بفرمائید مقارنه تاریخی مقصود عرضم بود حالا نمیدانم سطح فکر انگلستان اینقدر تنزل پیدا کرده یا اینکه سطح فکر ما بالا آمده یا هر دو با هم البته تاریخ این فضور را خواهد کرد (صحیح است) واقعاُ بقدری ساکت نشسته‌ام که حالا محتاج شدم باین که گفته‌های خودم را یادداشت کنم در حالیکه من احتیاج بیادداشت نداشتم حالا چرا و علت سکوت متمادی بنده برای چه بود البته نه از تریبون قهر کرده بودم نه نظر خاصی داشتم فقط یک علت داشت یک جهت داشت که اجازه بفرمائید عرض کنم آقایان میدانید تمام پارلمانهای دنیا و من جمله پارلمان ما از دو جناح تشکیل پیدا می‌کند یک اقلیت و یک اکثریت یک جناح چپ و یک جناح راست (علامه وحیدی ـ خدا نکند چپ باشد) پارلمانهای دنیا را عرض کردم چپ همان تعبیر باقلیت می‌شود فرق نمی‌کند سابقه بنده زندگانی اجتماعی من
مبارزه یک عمر طولانی بنده مقتضی بود که وقتی وارد مجلس شورای ملی می‌شوم در صف اقلیت بنشینم زیرا که این دو جناح یک مشتریهای معینی دارد یک اشخاص معینی دارد بنده جزء اشخاص اقلیتی هستم اما این کار را نکردم چرا؟ برای اینکه دوره ۱۸ وارث یک آشفتگی و یک در هم ریختگی بود که باصطلاح خودمان سنگ روی سنگ بند نمی‌شد آقای مصدق السلطنه کاری با این مملکت کرده بود که مردم دیگر از اقلیت و منفی بافی (علامه وحیدی ـ عوامفربی) باصطلاح چوب لای چرخ دولت گذاشتن متنفر بودند مملکت احتیاج داشت بیک دوره آسایش و آرامش مملکت احتیاج داشت که مدت مدیدی یک دولت مقتدری بر سرکار باشد و قوانین را اصلاح بکند با این نظر وقتی که ما وارد مجلس شدیم در دوره هجدهم نشستیم در صف اکثریت یعنی طرفدار دولت یعنی دولت نگاهداشتن یک دولت مقتدری بر سرکار که بتوانند آن خرابیها را اصلاح کند این نظر ما بود واقعاُ هم همینطور بود برای این مکه بر حسب دستخط اعلیحضرت همایونی شخصی که راهنمای انقلاب ۲۸ مرداد شده بود که البته بت و بتخانه‌ها را کوبیده بود و یک مملکتی را از خطر انقراض و از خطر توده بازی نجات داده بود (صحیح است) مقتضی بود که این دولت مدتی بر سر کار باشد و حق خودش را استفا کند و این نشستن در صف اکثریت همین جور ادامه پیدا کرد تا آمدیم در حکومت آقای علاء دیدیم موجبی ندارد که بنشینیم در صف مخالف ما که موافق دولت بودیم این موافقت را ادامه دهیم ما تجربه داشتیم تجربه کرده بودیم یک عامل مهم خرابی اوضاع آنجور اقلیتهای منفی بافی است که نمی‌گذارند دولتی سر کار باشد و نقشه خودش و برنامه خودش را اجرا کند این را یک خطری ما برای مملکت تشخیص دادیم باین نظر گفتیم دولتی که بر سر کار آمده تا مور اعتماد ملت هست نباید گذاشت متزلزل شود نباشد گذاشت مورد بی احترامی یا مورد حمله مجلس واقع شود با کمال اطمینان و با کمال امیدواری مشغول ادامه خدمت باشد این تنها فکر بنده بود فکرت تمام نمایندگان دوره هجدهم مجلس شورای ملی همین بود همه متفق بودند بحمایت دولت بهمین مناسبت بود که در دوره ۱۸ مهمترین خدمات نسبت باین مملکت انجام شد مسئله مشکل لاینحل نفت حل شد اشخاص مخرب و اخلالگر تمام گرفتار فرماندار نظامی شدند، خائنین یکی بعد از دیگری دستگیر و معدوم شدند و در سرتاسر مملکت یک امنیتی حکمفرما شد (صحیح است) این در اثر کمک و حمایت دوره ۱۸ بود نسبت بدولت و آن همه نتایجی بود که گرفتیم این را هم ناچارم خدمت آقایان عرض کنم که من روحاُ و اخلاقاُ از تملق و چاپلوسی متنفرم (احسنت) اهل تملق نیستم چرا متملق باشم آخر برای چه؟ ما ابروی فقر و قناعت نمی‌بریم ما پادشه بوی که روزی مقرر است یا مقدر است من برای چه تملق بگویم نماینده می‌خواهم باشم که هستم اگر برای آتیه می‌خواهم فکر بکنم آتیه با خداست آنچه در دست خداست در دست احدی نیست (صحیح است) قلب سلطان فی یدالله دل پادشاه در دست خدا است هر طور می‌خواهد این دل را منقلب می‌کند بنابراین تملق برای چه برای چه منظور روی این نظر و این عقیده‌ای که عرض کردم معتقدم که خطر تملق در مملکت ما کمتر از خطر رشوه نیست اما از خطر تملق، تملق پدر این مملکت را در آورده است (صحیح است) تملق همه را منحرف کرده است (عمیدی نوری ـ با تملق باید مبارزه کرد (، این که عرض می‌کنم خطرش بدتر است رشوه خوار نیست رشوه را نمی‌شود بهمه کس داد اما تملق را می‌شود بهمه گفت آقای علاء من یقین دارم که اهل آجیل و رشوه و از این کثافت کاریها نیست اما تملق را می‌پسندند (بور بور ـ تملق هم خودش یک نوع رشوه است) وقتی در یادداشت‌های ناپلئون دیدم که می‌گوید از تملق خوشم می‌آید اما این اندازه احمق نیستم که آنرا باور کنم بنابراین یک چنین مردی با آن دل آهنین تحت تأثیر تملق در می‌آید یعنی خوشش می‌آید من یک نفر را سراغ دارم که از تملق بدش می‌آید و بلکه تملق را بکی از دربار راندن و آن شخص اعلیحضرت فقید بود گفت یک وقتی یک شخصی از رجال موقعی که شرفیاب شاه بود چند مرتبه دولا و راست و پیچ وخم و تعظیم و تکریم کرد فرموده بودند اینقدر دولا و راست نشو بیا جلو حرفت را بزن دردت را بگو اینها یک تعلیمات شاهانه بود که کم کم تملق را کم کرد آقایان شما هم ارباب اطلاع هستید و هیچ قاموسی در هیچ فرهنگی بقدر فرهنگ ایران لفظ تملق وجود ندارد ببینید در فرهنگ عرض در لغت عرب هیچ تملقی مداهنه‌ای چاپلوسی وجود ندارد (فضائلی ـ خود کلمه تملق عربی است) همینطور در سایر زبانها که آقایان شاهد هستید این دایره تملق و این دامنه‌ای که در مملکت ما پیدا کرده خیلی خطرناک است باید با این خطر بعقیده من مبارزه کرد (صحیح است) بنابراین اگر بنده در اطراف موضوع صحبتی می‌کنم امیدوارم که آنرا حمل بر تملق نکنید بنابراین استناد باین بیان مولی الموالی امیرالمومنین روحی و روح العالمین له الفداء می‌کنم که در یکی از مناجات‌های خود می‌فرماید ما عبدتک طمعاُ الجنتک ملاحظه بفرمائید کلام امیرالمومنین است این کلامی است تحت کلام خالق و فوق کلام مخلوق ماعبدتک طمعاُ لحنتک و لا خوفا لنارک بل وجدئک مستعقاً للعباده و عبدتک می‌گوید خدا با من ترا نه از وعده بهشت عبادت می‌کنم و نه از ترس جهنمت هیچکدام این کمال ایمان است توجه بفرمائید ما عبدتک طمعاً لجنتک و لا خوفا لنارک عبادت من بتو نه بطمع بهشت است و نه ترس جهنم بل وجداتک مستحقاً العباده و عتدتک بلکه ترا مستحق و سزاوار عبادت دیدم بنابراین من ترا عبادت می‌کنم حالا اگر بنده نسبت به شاهنشاه تعظیم عرض کردم البته چون ما مسلمانیم پرستش را محض ذات عبودیت میدانیم و خدا و بس ولی ایمان داریم و یقین داریم که شما هم با من در این عقیده همراهید که ما این شخص اعلیحضرت را بحد پرستش دوستش می‌داریم (صحیح است) در قلب ما و در قلب همه جا دارد این شاهنشاه (صحیح است) برای این که امتحان خودش را در مدت چهارده سال سلطنت داده است شاید تاریخ مدون ایران یک پادشاهی باین جامعی بمملکت ایران هنوز نداده است (احسنت) بنابراین اگر در اطراف شخص ایشان من عرضی را می‌کنم امیدوارم که هیچ حمل بر تملق و مداهنه و چاپلوسی نفرمائید (مهندس هدایت ـ ایشان قبول تملق نمی‌کنند) احتیاجی هم ندارند زیرا بقدر کارهای ایشان حسن نیت ایشان خدمات ایشان نسبت باین مملکت واضح و روشن است که بنده خیلی می‌کنم که گفتنش توضیح واضحات است و بدیهات و مورد ندارد اما از لحاظ اینکه می‌گوید و اما بنعمه و ربک فحدث نعمت پروردگار و نعمت شاهنشاه را باید تذکر داد و باصطلاح باید یاد آوری شد لان شکرتم لازید نکم و ان کفر تم این غذابی لشدید حالا من از تمام اینها می‌گذرم این چهارده سال سلطنت اعلیحضرت با چه حوادثی با چه مخاطراتی روبرو شد اینها برای خود همین مسافرت اخیر شاهنشاه بکرمان و بلوچستان و سیستان بنده در تاریخ جدید ندیدم در تاریخ قاجاریه یا افشاریه یا زندیه غیر از شخص نادر کسی هنوز از پادشاهان ایران پانه بلوچستان نگذاشته است تنها بعد از نادر شاه افشار محمد رضا شاه پهلوی است که پا گذاشته است بخاک بلوچستان اگر آقایان سراغ دارند ممکن است ببنده بفرمایند (موسوی ـ رضا شاه کبیر هم تشریف بردند) در این مسافرت البته زحمت مسافرت دیدن چیزهای نا ملایم دیدن برای چه بود؟ برای این بود که بعقیده بنده در مدتی قبل شنیده شد و شهرت یافت که آنجا مردمی هستند که علف می‌خورند صبح مثل گوسفند اینها را می‌فرستند بچرا برا علفخواری من یقین دارم که این حرف شاه را ناراحت کرده است خواستند بروند و از نزدیک ببینند که در قرن بیستم در قرن اتم ملتی پیدا می‌شود که یک ناحیه‌ای مثل گوسفندان علف می‌خورند (مهران ـ چنین چیزی نگفته شده بود)
نایب رئیس ـ آقای استخر بیش از یکدقیقه از وقت جنابعالی نمانده
استخر ـ آقا بنده هنوز در مقدمات هستم (خنده نمایندگان) هدف بنده رفتن بشیراز است بنده از مجلس وقت می‌خواهم.
نایب رئیس ـ آئین نامه اجازه نمی‌دهد.
استخر ـ خوب چه کاری بکنم آمدیم بر سر سیاست دولت اجازه بدهید که از این مطب نتیجه گرفته بشود.
نایب رئیس ـ وقت ندارید باید بگذارید برای دفعه آتیه میدانید که بنده بشما ارادت دارم ولی نمی‌توانم اجازه بدهم.
استخر ـ اگر این است که بنده عرضی ندارم اجازه بفرمائید که مطالبم را بگذارم برای هفته بعد اما شرطش این است که سه هفته روزهای یکشنبه ساعت ببنده وقت بدهید تا عرایضم را عرض کنم.
نایب رئیس ـ آقای حشمتی سه دقیقه از وقت خود را به آقای مهدوی داده‌اند اجازه بفرمائید آقا مهدوی صحبتشان را بکنند بفرمائید.
سعید مهدوی ـ بنده تشکر می‌کنم از آقای حشمتی که با اینکه وقت لازم داشتند سه دقیقه ببنده لطف فرمودند در یک ماه و نیم قبل بنده سؤالی کردم از وزارت کشور راجع به یخچالهای طبیعی در روزنامه‌ها خواندم که جلوی این یخچالها را می‌خواهند بگیرند بعد آقای وزیر کشور تشریف آوردند اینجا و فرمودند که آن غیر از توطئه و یک بند و بست چیزی نبود اینجا فرمودن که دستور می‌دهم از یخ گرفتن آنها مانع نشود نه آقای وزیر کشور و نه بنده هیچکدام ادعائی نکردیم که در یخ طبیعی میکرب وجود ندارد و علتش همان بود که بنده اینجا دلیل آوردم و جناب آقای وزیر کشور را متقاعد کردم که یخچالهای مصنوعی بقدر کفایت که ادعا می‌کنند یخ نمی‌توانند در دسترس مردم بگذارند و اگر تازه یخ را هم بتوانند در دسترس مردم بگذارند موضوع قیمت در میان میاید چون فروش یخ منحصر می‌شود به آنها یقیناُ بقیمت عادله در دسترس مردم نخواهند گذاشت اجازه بدهید و اگر این یخچالها طبیعی قرار است با کارشان ادامه ندهند بنشینند و در یک کمیسیونی یک قیمت عادلانه‌ای برای قیمت یخ تعیین بکنند بعداُ این تصمیم وزارت بهداری بعمل بیاید اخیراُ یک مصاحبه‌ای در روزنامه دیدم مثل این که متصدیان یخچالهای مصنوعی این را داده‌اند بدست معاون وزارت بهداری بنده خواستم از دولت تقاضا کنم از این امر مهم مربوط بمردم طبقه پائین است این را حل کنند چون طبقه بالا که یخچالهای برقی دارند و در داخل
خود دولتیها یک همچو بند و بستهائی بود و الا تمام سال مردم جنوب شهر از آب انبارهائی که از آب آلوده او هستند شرب می‌کنند و اگر در یکی دو یخچال مقداری یخ ببندد مسلماُ یک مقدار از این میکربها کم و این آنقدرها ضرر ندارد و امسال هوا سرد شده و می‌توان یخ طبیعی تهیه کرد بامیدی که تابستان یخ مصنوعی در دسترسشان هست از گرفتن یخ طبیعی جلوگیری بشود و فردا بکعده سرمایه دارا و کارخانه چی بنشینند و سرنوشت مردم را معین کنند و قیمت را بالا ببرند (یکی از نمایندگان ـ تشکیل کنسرسیون داده‌اند)
نایب رئیس ـ آقای حشمتی
عباس حشمتی ـ عده‌ای از رفقا به بنده ایراد می‌گیرند که میائی پشت تریبون و عرایضی می‌کنی ولی هیچ راه حالی نشان نمی‌دهی بنده امروز چون دیدم جا برای اسم نویسی در مذاکرات قبل از دستور باز است استفاده می‌کنم و چند دقیقه وقت محترم آقایان را اشغال می‌کنم (نمایندگان ـ بفرمائید) بنده چون می‌خواهم در وضع عمومی کشور عرایضی بکنم قبیل از اینکه نتیجه بگیرم عرض می‌کنم و عقیده مند هستم که کشور ما دارای آینده بسیار درخشان و روشنی است و من از جمله کسانی هستم که به این موضوع ایمان و عقیده دارم و علت آن هم خیلی واضح و ساده است کشور ما دارای یک میلیون و ششصد و چهل و هشت هزار کیلومتر مربع و داری بیست میلیون جمعیت تا چندین ده سال دارای فضای کافی خواهند بود و دارای یک وضع امید بخش کشاورزی هستند از لحاظ تهیه مواد خام و همچنین دارای مواد معدنی هستند حالا این کشور که در حقیقت بایستی یک واحد اقتصادی را تشکیل بدهد واقع شده بین کشورهای فلاحتی دنیا مثل هندوستان مثل چین مثل ترکستان روس یا خاورمیانه مسلماً این کشور در آینده بین کشورهای صادر کننده مقام شامخی را احراز خواهد کرد در گذشته متأسفانه ما آن استفاده‌ای که باید از موهبت هائی که طبیعت و خداوند بما مرحمت فرموده نکرده‌ایم علتش دو چیز بوده است در وهله اول دخالتهای بی مورد کشورهای خارجی در این کشور صحیح است) متأسفانه یا خوشبختانه چون کشور ما دارای آن چنان موقعیتی است که مثل چاقوی دو دم است اگر خوب بتوانیم استفاده کنیم ممکن است بضررش تمام شود در گذشته (ببخشید از اینکه این جمله را ادا می‌کنم) در گذشته ما حالا خروس را داشتیم یعنی هم ما را در عزا می‌کشتند و هم در عروسی هر قوت که دول دنیا بهم نزدیک می‌شدند و اختلافاتشان را کنار می‌گذاشتند نتیجه آن معاهده ۱۹۰۷ بود برای کشور ما و هر وقت با هم اختلاف پیدا می‌کردند جنگ روس و ایران پیش می‌آمد در هر حال اوضاع فعلی که بنفع کشور است حد اکثر استفاده را بکند اولا اینکه چون در کشور ما افکار عمومی دارای ارزشی شده است باید در شناساندن کشور ما خیلی جدیت بشود ینده چند سال پیش در فرانسه بودم یکنفر که خیلی هم فهمیده بود از من پرسید که خوب شما ایرانی هستید خواهش می‌کنم بگوئید مدها در چه حال هستند و ما بعد از چندی صد سال که با فرانسه ارتباط داریم هنوز مردم فرانسه نمیدانند که مدها دو هزار و پانصد سال است که وجود ندارند حالا که ما خوشبختانه دارای روابط و اتحاد و اتفاق شده‌ایم تصدیق بفرمائید دیگر برا ما ننگ است که کشورهای اروپائی ایران را از خلال نوشته‌ای هر دوت و استرایون و گزنفون بشناسند و خیلی بد است آقایان می‌بینید کشور پاکستان که چند سال است استقلال پیدا کرده است ملاحظه میفرمائید که هر روز یک نشریه هائی می‌آورند و بما می‌دهند شما بفرمائید که در کشورهای دیگر از کشور ما نشریه‌ای می‌دهند؟ عمیدی نوری ـ در هندوستان آقای حکمت می‌دهند؟
تیمور تاش ـ در فرانسه هم می‌دهند
حشمتی ـ بنده که جاهای دیگر ندیدم همین حالا ملاحظه بفرمائید یک موضوعی که به سرنوشت ما تماس دارد در کنگره امریکا مطرح است راجع بپیشنهاداتی که آیزنهاور کرده است اگر این پیشنهادات نشده بود مانعی نداشت ولی حالا که شده است اگر تصویب نشود این دلالت دارد که نمایندگان کنگره آمریکا بحساسیت موقعیت ما پی نبرده‌اند حقیقتاً نمی‌خواهند از ما پشتیبانی کنند و این دارای عکس العمل بدی در کشور ما خواهد بود این است که وزارت خارجه باید این وضعیت را نشان بدهد شنیده شد که گفته شده ایران یا خاورمیانه باید این موقعیت را نشان بدهد شنیده شد که گفته شده ایران یا خاورمیانه چه تأثیری در صلح و جنگ عالم دارد خیلی تأثیر دارد اگر خدای نکرده کشور ما در تحت سلطه کمونیست قرار بگیرد نتیجه اش این خواهد بود که دولتهای اروپائی از سوخت و نفط این جا محروم خواهند شد و از بازار‌های تجارتی جهان محروم خواهند شد و آنها چون کشورهای صنعتی هستند مسلماً بیکاری در مملکتشان پیدا می‌شود و انقلابات پیش می‌آید و کمونیست‌های محلی آنجا حداکثر استفاده را خواهند کرد بنابراین دیگر لازم نیست که روسیه برود و بمب اتم بیندازد آنجا بنابراین بایستی این نکته معین بشود موضوع دیگر عرایضم راجع باوضاع اقتصادی ما است یعنی اینکه ما هر چه می‌کشیم از دست این فقر و بیچارگی می‌کشیم آقایان توجه دارند که مهمترین عامل اصلاحات در کشور دو چیز است یکی بهداشت و یکی فرهنگ در یک ملت فقیر چطور ممکن است بهداشت و فرهنگ ترقی کند چطور ممکن است که مأمورین دولت گرسنه خوب انجام وظیفه بکند ملاحظه بفرمائید یک خانواده فقیر بخواهد ۲۰ سال مخارج یک محصل را بدهد یا اینکه وزیر بهداری بخواهد یک ملت گرسنه را بهداشتش را درست کند بنده نمیدانم چه جور ممکن است ملتی غذای دارای کالری کافی نخورد ممکن است بهداشتش درست شوئد بنظر بنده اگر یک توجهی باقتصادیات کشور ما و به صادرات کشور ما بشود که تا حالا هیچ نشده خیلی خوب خواهد بود در ۱۳۲۹ گفتند که واردات از ارز صادراتی تهیه بشود و ما دیدیم که مردم متکاهایشان را پاره می‌کردند و پنبه‌هایش را می‌فروختند تا صادر شود در آنوقت وارد کننده مجبور بود که بهر قیمت که شده است اجناس صادراتی را بخرد و ببرد با ضرر صادر کند و بعد استفاده خودش را روی واردات بکند در اروپا آقایان تشریف داشته‌اند دیده‌اند هر چه بخرند تا بگوئید بخارج مبرم ۲۵ در صد از قیمتش کم می‌کنند این جایزه‌ای است که دولت برای تشویق صادرات می‌دهد و شما هر چیز اروپائی را در خارج ارزانتر می‌توانید از مملکت خودش بخرد ولی در کشور ما متأسفانه هیچ تشویقی از صادرات نمی‌شود (صحیح است) مثال همین شکر که از واردات ما است در صورتی که با اینجاد کارخانه‌های قند می‌توانیم هم بکشاورزی کمک بکنیم و هم واردات را کم کنیم در این قسمت هیچ اقدامی نمی‌شود میگذارند مردم چغندر هایشان بپوسد و هیچ تحویل نمی‌گیرند و طرز تحویل گرفتنشان هم معلوم است بنابراین بنده معتقدم که باید دولت در قسمت صادرات یک اصلاحات بسیار ضروری بکند مووع دیگری که بنده می‌خواهم عرض کنمراجع برعایت اصول است آقایان می دانند که در این کشور بدبختی این است که همه افراد می‌خواهند قوانین را برای خودشان تفسیر کنند و همه میگویند مرگ برای همسایه خوب است و در چند روز پیش مشاهده کردید که راجع بدارو صحبت هائی در مجملس سنا شد لبته بنده کاملا موافقم که قبل از محکومیت هیچوقت نباید کسی را متهم کرد اگر نسبت بآقای دکتر سحادی که استاد بندهاست گرچه این را که عرض می‌کنم سن ایشان را بالا می‌برم ولی چه می‌شود کرد ایشان استاد بنده بوده‌اند و بایشان ارادت دارم اسم ایشانرا هم در وارد کنندگان دارو دیدم در چند سال پیش من یادم است که ایشان مأمرو تصفیه شدند و همینطور عده‌ای را در بند ب و ج و م گذاشتند بدون توجه باینکه اینها دارای جیثیت و شرافت هستند و بدون اینکه توجه کنند که در سایر کشروها عکس العمل بدی دارد کسشور ما که محتاج اصلاحات است وقتی سایر کشورها دیدند که تمام کسانی که در رذس کارها قرار دارند خدای نکرده بد هستند این بلجن کشیدنها تأثیر سوء برای این مملکت بدبخت دارد این است که بنده دیدم که این مثل یک مجازاتی بوئد که خداوند خواسته که سایرین نببه حاصل کند و وقتیکه می‌خواهیم راجع به هیئت سایرین تصمیم بگیریم باید یکخورده توجه بکنیم چون مثل اینست که ببنده وقت زیاید نمی‌خواهند بدهید قبل از اینکه آقای رئیس بنده را از پشت تریبون بیرون کنند خواستم راجع بخودم دو کلمه عرض کنم چون بنده هیچوقت عادت ندارم که راجع بخودم صحبت کنم چون معتقدم که انسان باید وظیفه اش را انجام بدهد ولی شنیدم که من هیچوقت بهیچکس تجاوز نمی‌کنم و بهمه در زندگی نهایت ارادت را دارم فقط یان تذکر را خواستم بدهم که من در زندگی بکسی تجاوز نمی‌کنم ولی برای گرفتن حق خودم از جان خودم هم صرف نرظ می‌کنم خلاصه عباس را با شمشیر نباید ترسانید
۵ تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آیقای بهبهانی
نایب رئیس ـ وارد دستور می‌شویم آقای بهبهانی فرمایشی دارید؟
بهبهانی ـ یک سؤالی استکه تقدیم می‌کنم
۶- طرح گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بشور اول قرارداد دفع ملخ بین ایران و پاکستان
نایب رئیس ـ گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بقرار داد دفع ملخ بین ایران و پاکستان در جلسه گذشته مطرح بود چون کسی در کلیات اجازه نخواسته بد اعلام رأی شده برای ورود در ماده واحده ماده قرائت می‌شود و بعد رأی می‌گیریم
(بشرح زیرقرائت شد)
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی با حضور آقای وزیر کشاورزی در جلسه ۳۰ آبان ماه ۳۵ لایحه شماره ۴۴۹ / ۹۲۹۲ دولت را جع بقرار داد دفع ملخ بین ایران و پاکستان ارسالی از مجلس سنا را مطرح و با مطالعه لازم در اطراف قرار داد مصوب مجلس سنا را تصویب و اینک ماده واحدة پیشنهادی دولت را برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید
ماده واحده ـ قرار داد بین ایران و پاکستان راجع بدفع ملخ مشتمل بر یک مقدمه و هفت ماده که در تاریخ بیست ونهم اسفند ماه یکهزار و سیصد سی و چهار مطابق
با بیستم مارس یکهزار و نهصدو پنجاه و شش و تهران بامضاء رسیده تصویب می‌شود.
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه با حضور آقای وزیر امور خارج قرار داد بین ایران و پاکستان راجع بدفع ملخ موضوع لایحه شماره ۹۲۹۲/۴۴۹ دولت را که بتصویب مجلس سنا رسیده مورد شور قرار داده بالنتیجه با موارد مصوب مجلس سنا موافقت و اینک گزارش کشاورزی را تأیید می‌نماید.
نایب رئیس ـ رأی می‌گیریم بورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد چون در ماده واحده هم کسی اجازه نخواسته است لذا برای شور دوم بکمیسیون ارجاع می‌شود
۷- شور اول گزارش مربوط بعهد نامه مودت و اقتصادی بین ایران و دول متحده امریکا
نایب رئیس ـ گزارش کمیسیون بازرگانی راجع بعهد نامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و آمریکا مطرح است قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش کمیسیون بازرگانی به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۱۵۸۵ دولت راجع به عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و امریکا که بتصویب مجلس سنا رسیده و بشماره ۵۰۶۵ به مجلس شورای ملی ارجاع شده است در کمیسیون بازرگانی با حضور آقای وزیر بازرگانی مورد شور و رسیدگی واقع و با توجه به مواد بپوست قرار داد بالاخره ماده واحده مصوب مجلس سنا عیناُ تصویب و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید
ماده واحده ـ عهد نامه مودت و روابط اقتصادی و حقوقی کنسولی بین ایران و امریکا که مشتمل بر یک مقدمه و بیست و سه ماده می‌باشد و در تاریخ بیست و سوم مرداد ماه ۱۳۳۴ مطابق با پانزدهم اوت ۱۹۵۵ در تهران بامضاء رسیده است و بدولت اجازه مبادله اسناد مصوبه داده می‌شود.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی لایحه شماره ۱۵۸۵ دولت پیوست عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و امریکا را که بتصویب مجلس سنا رسیده بود با حضور نماینده دولت مورد رسیدگی قرار داده پس از مذاکراتی با ماده واحده مصوب مجلس سنا و گزارش کمیسیون بازرگانی موافقت نموده اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد.
گزارش از کمیسیون امور خارجه
به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۱۵۸۵ دولت ضمیمه عهد نامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و امریکا ارسالی از مجلس سنا را که در کمیسیون بازرگانی و دارائی بتصوب رسیده بود کمیسیون امور خارجه با حضور آقایان وزیر بازرگانی و وزیر امور خارجه مطرح نموده با توجه به مقررات عهد نامه و توضیحاتی آقای وزیر امور خارجه کمیسیون با پیشنهاد دولت و مواد مصوب مجلس سنا موافقت نموده اینک نظریه کمیسیون بازرگانی را تایید می‌نماید. .
نایب رئیس ـ در کلیات و ماده واحده کسی اجازه نخواسته است. بنابراین شور دوم بکمیسیون فرستاده می‌شود
۸- طرح و عدم تصویب فوریت گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بسازمان مؤسسه رازی
نایب رئیس ـ شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع بسازمان مؤسسه سرم و واکسن سازی رازی مطرح است قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسه ۵ دی ماه ۳۵ لایحه شماره ۶۰۰ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع بسازمان موسسه سرم و واکسن سازی رازی را با حضور آقای وزیر کشاورزی مطرح و پس از شور مذاکرات لازم مواد مصوبه مجلس سنا را تصویب و اینکه گزارش شور اول آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- مؤسسه رازی حصارک و شعبات آن در شهرستانها بمنظور تهیه مایه‌ها و سرمها و سایر مواد مفید از نظر زیست شناسی و برای تشخیص بیماریها و مطالعات علمی مربوط بمبارزه با بیماریها ی واگیر دام زیر نظر وزارت کشاورزی بوسیله یک شورای عالی مرکب از اشخاص زیر و یکنفر رئیس کل اداره خواهد شد.
۱- وزیر کشاورزی
۲- معاون وزارت کشاورزی
۳- معاون وزارت دارائی
۴- معاون وزارت بهداری
۵- رئیس اداره امور دامپزشکی
۶- رئیس بنگاه پاستور ایران
۷- رئیس دانشکده دامپزشکی
۸-رئیس اداره امور دواب ارتش
۹- سه نفر دیگر از اشخاص ذیصلاحیت که بتوسط اعضای فوق الذکر (برای مدت سه سال انتخاب خواهند شد) و انتخاب مجدد آنها بلامانع است
رئیس کل مؤسسه رازی در جلسات شورا بدون حق رأی شرکت خواهند داشت
تبصره ۱- امور مهمه فنی و رئوس مسائلی مالی و اداری مؤسسه رازی با تصویب شورای عالی انجام می‌گیرد و شورا در تهیه و تدوین بودجه موسسه و اجرای آن نظارت خواهد کرد وزیر کشاورزی در غیاب وزیر کشاورزی معاون وزارت کشاورزی عهده دار ریاست شورای عالی خواهد بود.
تبصره ۲- رئیس کل مؤسسه رازی و شعبات آن با پیشنهاد شورای عالی و تصویب وزیر کشاورزی از بین دکتران دامپزشکی از استادان دانشگاه با حفظ سمت استادی و یا خارج متخصص در فنون میکرب شناسی و سرم و واکسن سازی انتخاب می‌شود
ماده ۲- بودجه مؤسسه رازی و شعبات آن در شهرستانها تحت ماده خصوصی دربودجه کل کشور منظور و در اول هر سه ماه ربع اعتبارات سالانه قبلا از طرف وزارت دارائی در اختیار مؤسسه رازی گذارده خواهد شد شورای عالی بنا بر پیشنهاد و رئیس مؤسسه از اعتبار مزبور بطریقی که صلاح میداند قسمتی را برای حقوق و مزایای کارکنان و قسمت دیگری را برای مصارف اداری و فنی تخصیص خواهد داد
تبصره ۲- در آمد حاصله از پلمپ کردن پوست طبق تعرفه قانون متمم قانون بودجه سال ۱۳۲۲ برای خرید سیم و سرب و لوازم آزمایشگاههای دام پزشکی اختصاص دارد کما کان علاوه بر اعتبار مندرج در ماده فوق در اختیار مؤسسه رازی گذارده شده و مازاد در آمد مزبور پس از خرید سیم و سرب و لوازم مربوطه بمصرف توسعه و تکمیل مؤسسه رازی و شعبات آن خواهد رسید
ماده ۳- مؤسسه رازی کلیه سرمها و واکسن‌های مرود احتیاج وزارت کشاورزی را تهیه و مجاناُ در اختیار وزارت کشاورزی می‌گذارد بعلاوه مؤسسه رازی مجاز است داروهای شیمیائی ضد بیماریها انگلی دام و همچنین واکسن و رسمهای مرود نیاز و ببهای تمام شده و سود عادلانه‌ای که بتصویب شورای عالی خواهد رسید بفروش برساند و وجوه حاصله از این بابت را پس از وضع هزینه ساختن موادی که بفروش می‌رسد به مصرف توسعه و تکمیل مؤسسه رازی برساند
تبصره ۱- مؤسسه رازی در هر مورد می‌تواند با اجازه و تصویب شورای عالی مایحتاج خود را مستقیم و بدون رعایت اصول مناقصه بکمترین قیمت ممکنه خریداری نماید
تبصره ۲- وجوه حاصله از صرفه جوئی هر سال بسال بعد منتقل و مخصوص توسعه مؤسسه رازی خواهد بود
ماده ۴- نظر بوضع خاصی که سازمان مؤسسه رازی و شعب آن دارد و نوع کار آن با ساعت کار اداری مطابقت نمی‌کند شورای عالی آئین نامه مخصوص جهت هزینه عمومی مؤسسه و پرداخت فوق العاده مخصوص بنام فوق اعاده از هر اعتباری که مقدور باشد قابل پرداخت می‌باشد.
ماده ۵- رئیس حسابداری مؤسسه رازی از طرف وزارت دارائی با موافقت وزارت کشاورزی تعیین خواهد شد.
تبصره ۵- رئیس حسابداری زیر نظر مستقیم رئیس کل بنگاه رازی انجام وظیفه خواهد نمود
ماده ۶- برای تکمیل اعضاء فنی و رفع نیازمندی از کارشناسان خارجی مؤسسه می‌تواند از بین کارمندان فنی که حداقل شش سال در مؤسسه رازی سابقه خدمت داشته باشند در سال یک تا سه نفر را بنا بر پیشنهاد شورای عالی و تصویب هیأت دولت برای تکمیل تحصیلات خارجه اعزام دارد
حقوق و مزایا و فوق العاده قانونی این قبیل مأمورین در مدت تحصیل بارز قابل پرداخت می‌باشد
ماده ۷- وزارت دارائی و وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشد
مخبر کمیسیون کشاورزی ـ سعید مهدوی
نایب رئیس ـ آقایان توجه بفرمایند در مجلس سنا این لایحه یک فوری تلقی شده و بنابر ماده ایکه در نظامنامه مشترک تهیه شده بایستی بفوریت رأی گرفت اگر مجلس شورای ملی رأی داد که یک فوری خواهد بود والا عادی تلقی خواهد شد بنابراین فعلا فوریت مطرح است آقایانی که در فوریت نظر دارند بفرمایند آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری ـ بنده این لایحه را که قرائت کردم و مطالعه کردم بطور اجمال دیدم که لایحه‌ای است علاوه بر جنبه دارائی و بودجه‌ای هم دارد و متأسفانه این لایحه فقط در کمیسیون کشاورزی رفته و گزارشش از آن کمیسیون آمده نه بکمیسیون دارائی رفته است نه بکمیسیون بودجه برای اینکه یک استقلال بودجه دارد و یک اجازه خرج داده است که این شورای عالی بمیل خودش خرج کند حقوق بدهد فوق العاده بدهد و بفروشد و جنبه‌های بودجه‌ای و دارای دارد (دکتر بینا ـ جنبه استخدامی هم دارد) و باین جهت بنده معتقد هستم که مطالعات بیشتری لازم دارد و باید باین دو کمیسیون بود در صورتیکه فقط در کمیسیون کشاورزی رسیدگی شده است و آماده است باین جهت بنده معتقدم که طبق آئین نامه‌ای دارد قبلا می‌خواستم این لفظ آئین نامه‌ای را عرض کنم و حالا که فوریت مطرح شد این نکات را بعرض رساندم و معتقدم که به صورت عادی جریان داشته باشد که به کمیسیون‌های مربوطه هم برود و مطالعه بشد و بعد گزارش در مجلس مطرح بشود.
نایب رئیس ـ آقای دولت آبادی موافق فوریت هستید ؟(دولت آبادی بنده در فوریت عرضی ندارم) آقای دکتر مشیر
Page 6 missing
در اغلب وزارتخانه‌های ما پیش می‌آید سعی می‌شود بر اینکه این مؤسسات بصورت بازرگانی خودشان را اداره کنند یعنی تمام پول‌ها در اختیار خودشان باشد و هر جور خواستند خرج کنند و تمرکز نباشد و از دیوان محاسبات خارج شود و اصل متمرکز بودن بودجه مملکت خارج باشد و اینکار مد شده است مثلا ملاحظه میفرمائید در این ماده می‌گوید که بودجه این مؤسسه را وزارت دارائی هر ۴ ماه قبلا در اختیار این مؤسسه بگذارد خود این آقا مؤسسه با این شورا هر جور صلاح میداند و هر جود که دلشان خواست خرج کند یک قسمتش را خرج حقوق کارکنان و بودجه و اضافات بکند و یک قسمتش را هم خرج موسسه رازی بنده نمیدانم اگر قرار بشود ما این اصول را اجازه بدهیم که رعایت نشود که در تمام مؤسسات ما در بسیاری از دستگاههای ما که پیدا شده و بعد پیدا می‌شود با این عدم کنترل و با این مرکزیت و نظارت برآن را که از وظایف اختصاصی مجلس شورای ملی است خارج کنیم و بدهیم بدست خود آنان که خودشان هر جور دلشان خواست خرج کنند نظارت مجلس شورای ملی در جمع و خرج مملکت دیگر چه معنی دارد حالا هم در این ماده و تبصره اش یک عایدی مسلمی را در بست برده‌اند در اختیار این مؤسسه گذاشته‌اند در آمد حاصله از پلمپ کردن پوست را طبق قانون متمم بودجه سال هزارو سیصد و فلان در بست در اختیار این مؤسسه هر چه خواست خرج فوق العاده و اضافه حقوق و اینها بکند و هر چه را خواست خرج نکند بنده معتقد نیستم باین موضوع بنده معتقد هستم که این مؤسسه یکی از مؤسسات مفید مملکتی است (مهندس اردبیلی ـ خدمت هم می‌کند) خدمت هم می‌کند بمملکت ولی از نظر اصول مملکتی از نظر اصل تمرکز تمام عواید و مخارج در بودجه کل کشور و نظارت مجلس شورای ملی و تصویبی که مجلس شورای ملی می‌کند بایستی این وجوهی که هست در ضمن بودجه کل مملکتی بحساب بیاید و اگر بودجه تفصیلی بود در بودجه و اگر قرار شد که کمیسیون بودجه تصویب کند کمیسیون بوجه که معلوم شود بودجه‌ای که باید باین مؤسسه داده شود این بودجه با نظارت و اجازه مجلس شورای ملی باشد که وظیفه اش نظارت در خرج و دخل مملکت است باینجهت است که بنده اعتقاد ندارم که ما قسمتی از عواید مملکت را تجزیه بکنیم و در اختیار یک شوری بگذاریم که این شوری خودشان هر طوری دلشان خواست خرج بکنند و بحساب بیاورند این مخالف اصل نظارت در دخل و خرج مملکتی است که وظیفه مجلس شورای ملی است.
نایب رئیس ـ سعیدی مهدوی مخبر کمیسیون کشاورزی.
مهدوی ـ بنده تصور می‌کنم در اینکه این مؤسسه در تمام دورانش خدمت کرده و حتی بیش از اندازه انتظار هم کمک کرده است هیچ تردیدی نیست (صحیح است) و بنده خیال می‌کنم که بر خلاف فرمایشات آقای عمیدی نوری در مورد موفق شدن این مؤسسه از همین جا باید جستجو کرد که نظارت وزارت دارائی و آن مقررات خشک و در اینجا بعمل نیامده است اما آنطوری که آقا تصور می‌فرمایند دل بخواه نیست این تصویب شوری وقتی ما معتقد شدیم که یک وزیر چندین معاون و چندین استاد در یک شوری شرکت می‌کند مطمئنا از یک ناظر خرج وزارت دارائی شرکتشان بهتر خواهد بود اصولا هم در دستگاههای مختلف مملکت باین اصل توجه پیدا کرده‌اند و حالا دارند یک فکرهای تازه‌ای ایجاد می‌کنند که از آن مقررات عدول بکنند و بیایند یک استقلال هائی بیک جاهائی بدهند بنظر من این یک موسسه خوبی بوده و بسیار خوب عمل کرده و از این جهت باید حتی المقدور مجلس شورای ملی تا آنجا که می‌تواند آنرا تشویق بکند.
نایب رئیس ـ آقای مهندس هدایت
مهندس هدایت ـ بنده بشهادت آقایان محترم در وقتی که یکی از لوایحی دیگر مطرح بود راجع بقوانین مربوط بنظارت در دخل و خرج مملکت یک عرایضی خدمت آقایان عرض کردم که تمام این بپیشنهاداتی که ملاحظه میفرمائید از نواقص قوانین است ما یک قوانینی گذارده‌ایم در بیست سال قبل و حالا می‌بینیم که با این قوانین عمل درست و حسابی تمی‌توانیم بکنیم یکی یکی وزارت خانه‌ها آمده‌اند بعناوین مختلفه از زیر بار این نظارت اصولی و کلی فرار کرده‌اند (صحیح است) (یکنفر از نمایندگان ـ و در خود همین مجلس در دوره‌های مختلف قوانین مختلفی گذرانیده شده و تصویب شده برای فرار از این نظارت کلی شما ملاحظه بفرمائید که کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی که کارهای خیلی مهمی دارد برای اینکه فقط یک مشغولیاتی برای او تهیه کنند هی تشکیل می‌شود برای تصویب اتومبیل این فقط برای اینست که یک مشغولیاتی برای کمیسیون بودجه باشد در صورتیکه وظیفه اساسی کمیسیون بوجه نظارت در دخل و خرج مملکت است دخل و خرج مملکت مانده است و در آن هیچ نظارتی ندارد آنوقت می‌نشینند اتومبیل میگذراند.
نایب رئیس ـ آقای مهندس هدایت در باره ماده دوم صحبت کنید در بوجه صحبت نبود.
مهندس هدایت ـ راجع به بودجه مؤسسه رازی است.
نایب رئیس ـ هر نظری دارید درباره ماده دوم بفرمائید (جلیلی ـ کار حساب دارد)
مهندس هدایت ـ البته حساب دارد آنوقت ملاحظه میفرمائید که قوانینی پیشنهاد می‌کنند برای اینکه نظارت کلی مجلس شورای ملی را کنار بگذارند و بنده مخالفم.
عمیدی نوری ـ ایشان که نظر بنده را تأیید کردند.
نایب رئیس ـ چون موافقی نبود ایشان صحبت کردند بنده هم متوجه بودم که ایشان مخالفند ولی اگر موافقی نباشد پنج مخالف هم می‌تواند صحبت کند آقای وزیر کشاورزی
وزیر کشاورزی ـ (ناصری)ـ اغلب ملاحظه میفرمائید که قانون بد نیست ولی بد اجرا می‌شود یکی در همین بنگاه رازی که ملاحظه میفرمائید از ۱۳۰۹ باینطرف یک مؤسسه‌ای است که از بدو تأسیس تا حالا دویست میلیون در سرم پخش کرده است این سرمها خیلی خوب تهیه می‌شود و بنگاه خیلی خوب کار می‌کند حتی ما این افتخار را داریم که بممالک همجوار بپاکستان؟ لبنان، عراق سرم می‌فرستیم سرم هائیکه بنگاه رازی تهیه می‌کند از حیث اثر با بهترین سرم‌های بهتریم ممالک راقیه رقابت می‌کند در عین حال تصدیق می‌کنم که همه بنگاهها اینطور عمل نکرده‌اند و این نتیجه را بدست نیاورده‌اند اصولا اینطوری که می فرمائید ممکن است در کمیسیون مذاکره بکنیم اگر نظریاتی باشد طرح می‌کنیم و دقت می‌کنیم و سعی می‌کنیم توافق حاصل کنیم.
نایب رئیس ـ آقای مشایخی.
مشایخی ـ بنده خواستم توجه جناب آقا عمیدی نوری را باین نکته جلب کنم که اصل نظارت در دخل و خرج مملکت اصل مسلمی است که جنابعالی ببهترین وجهی تذکر دادید اما در این تبصره آن منظور هم مورد توجه واقع شده و تأمین شده باین ترتیب که می‌گوید اصل اعتبار مؤسسه مربوطه در بودجه کل کشور منظور خواهد شد بنابراین از نقطة نظر اینکه کلیه خرجها باید در بوجه کل کشور متمرکز شود و از بودجه پرداخت شود این موضوع در این ماده پیش بینی شده است و از هر لحاظ نظر جنابعالی تأمین است (دکتر دادفر ـ بوجه تفصیلی باید ذکر شد) اما بوجه تفصیل با توجه باینکه بودجه‌های تفصیلی بایستی بتصویب مجلس شورای ملی برسد بنده فکر می‌کنم که یک خصوصیتی در اینجا هست و آن اینست که در این ماده می‌گوید در اول هر سه ماه ربع اعتبارات سالانه قبلا از طرف وزارت دارائی در اختیار مؤسسه رازی گذارده خواهد شد این مطلب در هیچ یک از لوایح قبلی گفته نشده است خصوصیتی در این مؤسسه هست و آن این است که این مؤسسه که سرم‌های مربوطه را تهیه می‌کند یک مؤسسه‌ای است صد در صد فنی و در یک مؤسسه فنی که باید مواد اولیه و وسایل لازم برای کار را تهیه کند حق این است که اعتبارات مخصوصی برای یک مدت محدود در اختیارش باشد اینست که در این ماده پیش بینی شده است که مقداری از اعتبار در اختیارش بگذارند تا از نظر فنی بهر نحوی که مقتضی بداند مورد استفاده قرار دهد اگر ما بخواهیم آن اصل نظارت را تعمیم بدهیم و بگوئیم که باستی رقم برقم و جزء به جزء قبلا در کمیسیون بودجه تصویب شود و بدولت ابلاغ شود با امور فنی بنده تصور می‌کنم تا حدی تناقض داشته باشد و اگر مجلس شورای ملی موافقت بکند که این اعتبارات یک مقدارش در اختیار یک هیأت هیئت صلاحیت دارد و کمیسیونی که از استادان فن تشکیل شده است بمصرف برسد این نقض غرض نیست و با اجازه مجلس شورای ملی است بنابراین با توجه باین مطب که اعتبارش در بودجه کشور منظور بشود و نحوة خرج یا نظارت مجلس شورای ملی باشد و اینکه این مؤسسه فنی است تصور می‌کنم که این ماده با این توضیحاتی که داده شد بمصلحت باشد مع الوصف در شور دوم باید بیشتر دقت بشود.
نایب رئیس ـ آقای دکتر پیر نیا مخالفید (دکتر پیر نیا ـ بلی) بفرمائید.
دکتر پیر نیا ـ البته یک قسمتی از عرایضم بغده را آقایان فرمودند و اینجا موضوع خوب کار کردن یا بد کار کردن یک دستگاهی مطرح نیست جناب آقا وزیر کشاورزی این بنگاه رازی بسیار خوب کار می‌کند آقای دکتر رفیعی یکی از بهترین اساتید ما در فن خودشان هستند و در این تردیدی نیست اما اساس مطلب در طرز اداره این دستگاههاست در سال ۱۳۲۱ یک ماده‌ای در متمم بودجه گذشت که بدولت اجازه داد که بعضی از دستگاهها را بطور بازرگانی اداره کنند و آن ماده منشاء یک سلسله هرج و مرج‌ها و یک سلسله مفاسد عظیمی در دستگاه دولت شده که روز بروز توسعه پیدا می‌کند و هیچگونه نظراتی در این دستگاهها نیست یک وقتی یک اداره‌ای را اجازه کردند برای وزارت دارائی و ما رفتیم برای دیدن آن گفتند یک اطاقی است بعد رفتیم ببینم این اسناد خرج چیست گفتند این اسناد خرج مربوط به قسمتهای اقتصادی وزارت مالی در مدت دهسال بوده است که کنترل نداشته است و حساب دو هزار میلیون تومان پول بکلی معلوم نبود چیست و همینطور اسناد را روی هم ریخته بودند و حسابش معلوم نبود به همین جهت است که این متزلزل شدن نظارت مالی در دستگاهها زیان خیلی زیادی
دارد و در هر دستگاهی مفاسد خیلی زیادی دارد هر طور بخواهند خرج می‌کنند بهر اصولی استخدام می‌کنند مقررات منع استخدام را رعایت نمی‌کنند مقررات دیوان محاسبات را رعایت نمی‌کنند توأم با این جریان اختیارات دیوان محاسبات را هم که جناب آقای فرود چندین بار تذکر دادند بکلی از بین برده‌اند بطور که حالا دیوان محاسبات دارد بحساب‌های ۱۳۱۹ یعنی پانزده سال پیش رسیدگی می‌کند و توجه بفرمائید حسابهائی که بعد از ۱۵ سال رسیدگی بشود چه تأثیری و چه وجهی خواهد داشت بنابراین بنظر بنده حالا شاید اساس بودجه در کمیسیون بودجه مطرح نشود و بنده هم که افتخار همکاری آقایان را در کمیسیون بودجه دارم معتقدم که حتماُ برای این هرج و مرج که در دستگاههای مللی بر قرار شده است مجلس شورای یک فکر اساسی بکند ولی تا زمانی که این فکر اساسی نشده است باید در این قوانین هم که بمجلس شورای ملی پیشنهاد می‌شود یک اصول صحیحی برای نظارت در این مخارج پیش بینی بشود (صحیح است)
نایب رئیس ـ آقای فرود
فرود ـ جناب آقای دکتر پیر نیا آن صوری که لازم بود مطالب را بعرض آقایان نمایندگان محترم برسانند و رساندند یک مطلب دیگری که می‌خواستم بعرض آقایان نمایندگان محترم برسانم این است که موافقت بفرمائید ما از اصول منحرف نشویم الان چند بنگاه است که بطور بازرگانی اداره می‌شود ولی ما از بودجه اش اطلاعی نداریم این وظیفه ماست یعنی اگر بر خلاف این ترتیب عمل کنیم بر خلاف وظیفه ماست (صحیح است) باید مجلس شورای ملی در امر بودجه نظارت و دخالت داشته باشد و این اصول را رعایت بفرمائید و بنده از جناب آقای وزیر هم تقاضا دارم که موافقت بفرمایند که رعایت بشود و مطمئن باشند که همه ما با انی لنایحه موافقیم بسیار بسیار لایحه مفیدیست مخصوصاً متصدیان که مورد اطمینان و اعتماد و احترم آقایان هستند بنابر این رعایت بفرمائید که اصول رعایت بشود و دیگر اجازه نفرمائید بر خلاف اصول کاری بشود ما هم کمک می‌کنیم باین امر که برود به کمیسیون بودجه و آقایان در آنجا جز راه نمائی کاری نمی‌کنند شاید در بودجه مملکت از این هرج و مرج و بدبختی‌ها خلاص و راحت بشویم و الا با اصل این لایحه کسی مخالف نیست.
نایب رئیس ـ بنابر این چون دیگر کسی اجازه نخواسته پیشنهادات مربوط بماده دوم قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
در ماده ۲ پیشنهاد می‌نمایم در سطر ۴ اینطور اصلاح شود ۱-‹‹ بطریقی که در بودجه تعیین و ضمن بودجه کلی مملکتی تصویب می‌شود ››
عمیدی نوری
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ذیل بماده ۲ الحاق شود
تبصره ـ حقوق و مزایای کارکنان کارمندان مؤسسه نباید از صدی چهل کل اعتبار مربوطه تجاوز نماید و بقیه اعتبار صرف امور فنی و تهیه سرم و مالیات و غیره خواهد شد.
دکتر دادفر
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که ضمن ماده ۲ مراتب زیر برای مدت تأسیس در استانها اضافه شود وزارت کشاورزی مکلف است مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون بتأسیس شعبات مؤسسه رازی در مرکز استان در درجه اول و بعداُ در شهرستانها اقدام نماید
دکتر امین
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ماده ۲ حذف گردد و در آمد حاصله از پلمپ پوست هر قدر می‌شود ضمیمه بودجه مؤسسه مزبور گردد.
عمیدی نوری
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
نایب رئیس ـ جلسه ختم می‌شود جلسه آینده روز سه شنبه، دستور بقیه این لایحه
(مجلس رفع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی اردلان