مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ بهمن ۱۳۰۵ نشست ۶۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۶
جلسه:۶۵
صورت مشروح مجلس مورخه یکشنبه ۳۰ بهمن ماه ۱۳۰۵مطابق ۱۷ شعبان ۱۳۴۵
فهرست مندرجات:
۱- شور ثانی نسبت به خبر کمیسیون قوانین مالیه راجع به منع ورود اشیاء تجملی (ماده اول)
۲- مذاکره نسبت به خبر شعبه راجع به انتخابات خوی به نمایندگی آقای ابوالقاسم خان رجالی و رد نمایندگی ایشان
۳- تصویب نمایندگی آقای کازرونی از بندر عباس
۴- قرائت خبر شعبه چهارم راجع به انتخابات بم و نمایندگی آقای ابراهیمی و اظهار مخالفت آقای حاج میرزا مرتضی
۵- تصویب نمایندگی آقای آقا شیخ عبدالرحمن از لرستان
۶- قرائت خبر شعبه سوم راجع به انتخابات کاشان و نمایندگی آقای امیر اسدالله خان عامری و اظهار مخالفت آقای اعتبار
۷- تصویب نمایندگی آقای زعیم از کاشان
۸- تصویب نمایندگی آقای آوانس خان مساعد از ارامنه جنوب
(مجلس دوساعت وربع قبل از ظهربریاست آقای پیرنیا تشکیل گردید وصورت مجلس روزپنجشنبه بیست و هفتم بهمن را آقای ضیا، قرائت فرمودند)
رئیس – آقای بهبهانی
آقای میرزاسیداحمد بهبهانی- درصورت مجلس عرایض بنده راجع بمخالفت باماده واحده خیلی بطور
اجمال نوشته شده است فقطذکرشده که فلانی مخالف وبعنوان مخالفت مذاکرات زیادی کردندووزیر هم یک توضیحاتی دادند وبنده تصورمی کنم این قدرکافی نیست که درصورت جلسه نوشته شده واقلا بایدرئوس مطالبی که عرض شد درصورت جلسه نوشته شده باشد که معلوم باشد اقلا روی چه زمینه مخالفت شده است ولی اینجاهیچ اسمی ازجهاتی که بنده درمخالفت خودم عرض کردم نوشته نشده فقط بطریق خیلی اجمال نوشته شده مخافت کردند ووزیرهم یک جوابی دادند. دیگر اینکه درآن قسمت پیشنهادبنده راجع به اعضای کمیسیون ومخالفت آقای تدین وزیر معارف بالاخره اگرنظرآقایان باشد آقای وزیرعدلیه فرمودند من مقیدمی شوم باینکه بارفقای خودم وباوزرا درباب اعضا، کمیسیون مشورت کنم وروی این تقید ایشان به بنده تکلیف کردندکه پیشنهاد خودم رامسترد بدارم لهذا بنده هم درروی تقید ایشان مسترد کردم ولی درصورت مجلس اینطور نوشته نشده فقط نوشته است که فلانی پیشنهاد خودرا پس گرفت ایندو فقره رااستدعا می‌کنم اصلاح شود.
رئیس- همینطور که فرمودید اصلاح می‌شود
رئیس- نسبت بصورت مجلس دیگرایرادی نیست؟
(اظهاری نشد)
رئیس – صورت مجلس تصویب شد
رئیس – دادگر
دادگر – بنده دردستور عرض دارم
رئیس – بفرمائید
دادگر- عرض کنم این لایحه تجملی وقتی که بمجلس شورای ملی آمد یک نقصی داشت وبرای مملکت از بدو ورودش مزاحمتهائی تولید کرد که از این قسمت بنده نمیدانم چطور خودمان را خلاص مینمائیم فورا پول مثل ریک ازمملکت ما بخارجه ریختند برای کماندوها ودستور العمل‌ها از طرف دیگر مال التجاره بالا رفته ومبادله خودرا از دست داد وتمام اینها همینطور در جریانست واین کارها موقعی که معلق است تجار کوشش می‌کنند وبخارجه دستور العمل می‌دهند واین نقض غرض است وبایستی کاری کرد رفع این معایب بشود. بنده تصور می‌کنم که این لایحه برای سعادت عامه واحتیاج عامه نهایت ضرورت رادارد که در درجه اول جزء دستور بشود وتکلیفش معلوم شود.
جمعی ازنمایندگان- صحیح است
رئیس- پیشنهاد میفرمائید جزء دستور شود؟
دادگر- بلی
رئیس- آقای مهدوی مخالفید
مهدوی – بلی مخالفم
رئیس- بفرمائید
مهدوی- سابقا معمول بود که دستور جلسه بعد را که قبلا معین می‌کردند برای وزراء می‌فرستادند که حاضر شوند چون آقایان وزراء معمولا کمتر درموقع دستور حاضرمیشوند بعقیده بنده این یک مسئله مهمی است وباید همه وزراء بااقلا یکنفرشان بیاید ومدافعه بکند چون ما می‌بینیم یکجاش حوب است یکجاش بد است وبالاخره باید یک مدافعی ازطرف دولت باشد که نظر دولت هم معلوم بشود
رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای دادگر که لایحه اشیاء تجملی جزء دستورامروز بشود. آقایان موافقین قیام فرمایند (اغلب نمایندگان قیام نمودند رئیس- تصویب شد. ماده اول (بشرح ذیل قرائت شد)
ماده اول- مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد که با موافقت وزار تفوائد عامه وروداشیاء
تجملی وغیرلازم وهمچنین اشیائی که ورود آنها را در داخله مملکت باید تشویق نمود منع نماید ولی با اخذ مبلغی بعنوان حق الورود که باحقو گمرکی جمعا ازیک برابرقیمت جنس نباید تجاوز کند ورو داین قبیل اشیاء ممنوعه راممکن است اجازه داد
رئیس- آقای دادگر
دادگر- همانطورکه قبلا برای ورود دردستور عرض کردم این لایحه برای مردم تولید زحمت کرده اصلا اسمش همانقدر که گفته شد وانیمسئله موردبحث واقع خواهد شد این جمله خیری برای مردم وبرای بازار وتجار تولید زحمت کرد کماندوهای فوری دادند بخارجه پول قرض کردند وخواستند قبل ازاینکه مشمول این قانون بشوند آنها را بتهران واردکنند وبفروشند وازطرف دیگرهم دربازار واینها مال التجاره بالارفت وموازنه خودش راازدست داد وشب عید هم بود ومردم درمضیقه بودند واین لایحه عوض اینکه برای ما مفید واقع شود وازبدو ورودش مضربود. اینجا سابقا درشوراولش عرض کردم که این لایحه برای مملکت وسلامت وعفاف عامه مضراست اولا گفته شود دولت ووزرات فوائد عامه احصاء کنند یک ضرری دارد که بنده نمی‌توانم آن ضرر را صریحا دراینجا تذکر بدهم اجمالا عرض می‌کنم اگرمجلس شورای ملی شماره کرد واحصاء کرد دولت ممکن است اجراء کند ولی اگر بحالت تعلیق بماند دیگرنمیشود ومتصل بمزاحمتها واشکالات برمیخورد وبنظر بنده مقتضی است درهمینجا درمجلس شورای ملی ودرکمیسیون قوانین مالیه صورت اشیاء تنظیم شود. آقای شیروانی هم یک صورتی نوشته بودند کم وبیش تصحیح شود ودراینجا تعیین بشود وبعلاوه آنچیزی که بسیار قابل توجه است چیزهای لوکس وتجملی است وآنها بدو قسمت است یک قسمت که تجملی است بطورکلی ویک قسمت هم منع وتضییق آنها برای توسعه وامتعه نلی لازم است. آن قسمت اولش که باید قطعا منع بشود. صددرصد گرفتن وقیمت اورا بالابردن همانطور که آنروز عرض کردم باخلاق عامه صدمه می‌زند هرقدر شما بالاببرید بازمیخرند. تجربه داریم درموقع جنگ بین المللی مال التجاره هفت برابر هشت برابر ده برابر ترقی کرد وبازخریدند ازچه مجاری خریدند؟ درمملکت ما که عوائد تقسیم نشده است همانطور که عرض کردم یاکردش را به بد اخلاق سوق داد یاخودش مباشر بد اخلاقی شد. اینها اساسا بایستی ازورود ممنوع باشد وآنهائی هم که برای ترویج امتعه داخلی بایستی صد برصد مالیات برآنها بسته شود بای داینجا شماره شود چون این قسمت هم از جهت تفریط مزاحم مردم می‌شود که منافع او مستلزم این است که جلوگیری بشود وحرفه او توسعه پیدا کند متصل دولت را درمضیقه می‌گذارد ومی گوید این باید صدی صد مالیات برایش قرارداده شود تا مال التجاره من ترقی کند. مشخص اینها هم مجلس شورای ملی ونمایندگانند بنده درماده هم همینطور پیشنهاد خواهم کرد. بنده صلاح میدانم باغالب رفقا هم که درخارج مذاکره کردیم اینطورصلاح میداستند که این لایحه اشیاء ممنوعه حالا که بمجلس آمده وشاید صلاح این بود که نیامده بود ولی حالا که آمده پیشنهاد می‌کنیم که اینها رادرکمیسیون قوانین مالیه تنظیم نمایند وشما ره بنمایند که معلوم باشد وانچه راهم که برای حمایت ازمال التجاره داخلی باید ممنوع کرد آنهم دراینجا شماره بود ومعین بشود وغیر ازاین باشد صلاح نیست زیرابرای مردم وبرای خود دولت هم اسباب زحمت خواهد شد.
رئیس- آقای کازرونی
کازرونی- علت آمدن این لایحه رابمجلس شورای ملی بنده لازم میدانم بعرض آقایان برسانم که موجد وموجبش چه بود. بنده عقیده‌ام این است که کلمه
تجملی رابیجا وبی مورد روی این لایحه گذارده‌اند چون غرض اصلی اشیاء تجملی نبود. بلکه غرض اصلی مبارزه باورود مال التجاره ووارداتی بود که درمقابلش مملکت نمی‌توانست مقاومت کند یعنی صادرات ما قوه مقاومت درمقابل واردات روز افزون نداشت این فکر دراویل دوره چهارم ایجاد شد ودوره چهارم هم حقیقتا یک قدمهائی سریع مؤثری برای پیش بردن این مقصود برداشت لیکن متأسفانه موفق نشد ولی امروز دارد نتیجه می‌گیرد وبالاخره بازهم عرض می‌کنم وتکرار می‌کنم که غرض اصلی تجمل نیست اینکلمه اشیاء تجملی یک چیز اضافی است زیرا ممکن است یک کرباس اعلی نسبت ببک کرباس وسط تجملی باشد پس مقصود این نیست حا لادولت که این لایحه راتقدیم کرده همان نظریه اولی رامنظورداشته یعنی خواسته است یک کاری بکند که ازیکطرف واردات مملکت کمترباشد و. ازطرف دیگرصنایع رادرمملکت ترویج کرده باشد وتشویق نماید مردم راکه بپردازند بآوردن کارخانه وطرز زندگانی وتجارت درایران همان عنوان دلالی بود که بایستی جلوگیری شود راهش هم همین لایحه است بعقیده بنده دولت دراینجا چند منظور دارد اولا بنده موافقم باآقایان که ازیک قسمت امتعه خارجی بایدبکلی جلوگیری کرد. منع نمود لیکن آن امتعه عبارتند ازاشیائی که اگر به مفت هم بدهند بایستی جلوگیری ازورود آنها کرد زیرا بالاخره ممکن است اسباب فساد اخلاق بشود پس باید اقلامش معین ومشخص شود وتصریح شود که این اشیاء ورودش بمملکت ممنوع است واما باقی باتفاوت آن مراتبی که ازنقطه نظراحتیاجات ضرورت دارندبایستی یک عوارضی برآنها تحمیل شود این چند نتیجه خواهد داشت اولا بالطبیعه آن اشیاء کمتروارد می‌شود بنده درعمل تجربه دارم هرچیزیکه گرانتر شد طبیعی است که کمتر مصرف می‌شود وقتیکه کمتر مصرف شد کمتر وارد می‌شود آنوقت صادرات ما می‌تواند درمقابلش مقاومت بکند. وبالاخره عقیده بنده این است هما نطوریکه دولت این لایحه راتنظیم کرده بایستی این اشیاء باتفاوت مراتبی که نسبت به احتیاجات دارند عوارض برش تحمیل کنند که آن عوارض هم صرف ایجاد کارخانجات وصتایع مملکت بشود که ما بتوانیم حیات اقتصادی خودمان رانگاهداری کرده باشیم.
رئیس- آقای احتشام زاده حاضر نیستید؟
یک نفر ازنمایندگان- خیر
رئیس- آقای بامداد
میرزا محمدع لیخان (بامداد) – نظرباینکه آقای کازرونی یک اظهاراتی فرمودند که بموقع بود وطرفدارا منع اشیاء تجملی بودند که بالاخره نظرشان موازنه صادرات باواردا تبود بسیار خوب بو دوباالنتیجه جلوگیری ازاین فقری که روزافزون است وبرما هجوم کرده است که علاوه برگدا کردن مملکت مفاسد اخلاقی زیادی هم بران مترتب است عرض می‌کنم دولت دراینجا خواسته است موافقت بکند بانظر یک عده که می‌گفتند ازاین تفاوت بین صادرات وواردات باید جلوگیری کنید وازآنطرف هم البته باید ازهیئت محترم تجار خیلی تشکر کرد که آنها هم خیلی مساعی دراین باب بذل کرده‌اند. بنده اطلاع دارم که چندین سال است همیشه احصائیه گمرک رامیگرفتند وبمردن نشان می‌دادند ومیگفتند ببینید این ارقام چقدر باهم فرق دارد. هفتاد وچند کرور اضافه واردات داریم ودرمقابلش بایدپول بدهیم چون معدن طلا ونقره که توی دست وپامان نیفتاده است وبالاخره ازیک گلو بندهائی که زنهای ما دردهات وایلات دارند کم کم آنها هم گرفته می‌شود ومتدرجا بیرون می‌رود ولی دولت آمده است دراینجا یک مالیاتی درست کرده است منتهی اسمش راگذاشته است منع اشیاء تجملی وموازنه صادرات وواردات ولی درضمن می‌خواهد بگوید که خزانه من انقدر پول خواهد داشت آنوقت
ارقام عایدات دولت رازیاد بکند وتقریبا هفت میلیون زیاد تر مالیات ازمردم بیگرد بنده عرض می‌کنم مملکت تاب این هفت میلیون راندارد واما اینکه آقای کازرونی اظهارکردند که اگر گران بشود نمی‌خرند همی نچند روزه ما امتحان کردیم که دادو فریاد مردم بلند بود والله این زنها بعضی شان رااطلاع دارم یعنی به بنده گفتند که قالی منزلشان راگرو کذاشته‌اند وسه تا چادر خرید هاند (بعضیازنمایندگان – صحیح است) آخر ای نبدبختی است! شما که ازجامعه تان اطلاع دارید پس بنابراین چرا باید یک مالیات هنگفتی بنام منع اشیاء تجملی تحمیل کیند براین مملکت؟ اما اینکه دراین مقدمه ذکرشده که شاید یک اشکالاتی داشته باشد این قضیه انروز درکمیسیون قوانین مالیه مطرح شد. آمدند اجتماع کردند صحبت کردند حضرت آقای رئیس هم تشریف داشتند. بالاخره ازآن زنجیرهائی که سابقین بپای این ملت بدبخت بسته‌اند وهرجا بخواهیم یک فکری بکنیم می‌گویند (فلان معاهده) بعد دقت کردیم دیدیم این مسئله زیاد مخالفت ندارد وخوشبختانه آنجا گلمه داشت که برای حفظ منافع و مصالح عمومی ممکن است دولت درموقعش ازیک وارداتی جلوگیری کند. بنابراین بنده عقیده‌ام این است که اگرممکن است بکلی اقلام اشیاء تجملی آنهائی راکه هیئت تجارمکرر صورت داده‌اند وتشخیص داده‌اند.
(والبته متخصص هستند ودوسیه اش هم دروزارت فوائد عامه موجود است) ازروی آن اقلام رسیدگی شود وجلوگیری شود چون اینصورت ازروی احتیاجات مملکت (که هیئت تجارتشخیص داده‌اند) تهیه شده والا مطلقا اگر صدی صد که سهل است صدی دویست هم قراربدهید جلوگیری نخواهد شد وجز ضرر فائده ندارد (بعضی از نمایندگان – صحیح است) والا نی زماونی زتو رو دم مزن وبهتراین است که این لاحیه رابکلی مسکوت عنه بگذاریم که هفت میلیون مالیات دیگر برای این مملکت تحمیل نشود. بنده باپیشنهاد آقای دادگر هم از همی ننقطه نظر می‌خواستم مخالفت کنم ومیخواستم التماس کنم که بگذارید شب عیدبگذرد وبعد از عید اینکارر ابکنند واین لایحه رامطرح بنمایند الان هم همین نغمه مذاکرات امروز ببینید چه شورشی می‌اندازد وبازهمان تجاروکسبه وبزارها نرخ رابالا می‌برند واین زنها باز به تک ودومی افتند ویک ذرع راپنج ذرع می‌خرند با هر تشبثی یاهر گرو گذاشتنی بنابراین بای داصولا این لایحه مسکوت عنه بماند یابکلی ممنوع بشود ازروی همان صورتیکه هیئ تجار معین رکد هاند.
رئیس- آقای افشار
افشار- بنده عقیده‌ام این است که دولت وقتی این قبیل لوایح رادرنظر دارد بمجلس بیاورد. بدیهی است قبل ازآنکه لایحه تهیه کرده وبمجلس شورای ملی بیاورد باید با دیگران یعنی باتجار وکسانی ک هفروشنده هستند تبادل نظر وفکربکند ویک لایحه تهیه کند وبیاورد بمجلس وتقاضای فوریت آنرا بکند که مردم دراثر مطرح شدن ومعطل شدن آن لایحه (بطوریکه اغلب آقایان فرمودند) متضرر نشوند ولی دولت این اشتباه راکرده وازاینکارغفلت نموده ویک عده ازمردم هم حالا متضرر شده‌اند ولی حالا باید فکر کرد که اساسا این لایحه که فعلا مطرح است مضر بحال جامعه است بمفید؟
بنظر بنده اگرما جلوگیری کنیم ازورود یک قسمت اشیائی که برای اشیائی که برای جامعه مضراست بحال مملکت مفید خواهد بود (بعضی ازنمیاندگان –صحیح است) وهمچنین اگرمخالفت کنیم وجلوگیری کنیم ازورود یکمقدار اشیائی که نوع آنها را می‌توانیم درداخله مملکتمان تشویق کنیم البته این هم بحال مملکت ما مفید است حالا باید دید که بچه وسیله وبچه نحوی می‌توانیم امثال این اشیائی راکه امرزو درمملکت ما محل احتیاج عامه است ایجاد نمائیم. البته ایجاد امثال این قبیل اشیائی که امروز طرف احتیاج عامه است منحصرا
مربوط بداشتن سرمایه است سرمایه راازکجا باید تحصیل رکد؟ یاباید رفت وازخارجه استقراض کرد وآورد درداخله وکارخانجاتی ایجاد کرد که احتیاجات امروزی جامعه رامرتفع نماید یاباید یک مالیات هائی وضع کرد وبنظر بنده بقدری دراین مملکت مالیا ت زیاد شده که ما نمی‌توانیم کلیه مصارف عمومی مملکترا تحمیل کنیم براشخاصی که تقصیرشان اینست که دورأس گاو وگوسفند دارند ومشغول فلاحت وزراعت هستند پس اشخاصی که می‌توانند این قبیل امتعه رااستعمال بکنند ماباید سعی کنیم این مالیاترا همان اشخاص بدهند. بعلاوه مقصود ازاین لایحه فقط این نیست یک اشیائی راکه برای ما محل فاید ه نیست آنها رامنع نمائیم بلکه یکی ازمقاصد عمده دولت ازپیشنهاد کردن این لایحه بنظربنده این است که بوسیله منع یک قسمت ازاشیاء بتواند یک عوایدی پیدا کند که بوسیله منع یک قسمت ازاشیاء بتواند یک عوائدی پیدا کند که بوسیله آن عوائد یک تأسیسات مفیدی درمملکت ما تهیه بکند ازقبیل تأسیس کارخانجات چرم سازی، پارچه بافی، قند سازی، واگرما موفق شویم خیلی خوب است ولو اینکه بعضی ازاشخاص هم گریه کردند ک هبعضی اشخاص قالی گرو گذاشتند وچادرخریدند یا ده فروختند وپودر خریدند ای ناشخاص (حالا که این عنوان رداینجا مطرح شده است) مسلما آذوقه یکی دوساله خودر اهم تهیه دیده‌اند. دیگر اینکه یک عده ازتجار سفارشات عمده بخارجه برای تهیه این قبیل مال التجاره‌ها داده‌اند وشما اگر این لایحه را بتصویب نفرمائید آن اشخاص که یک مال التجاره هائی را بخارجه سفارش داده‌اند ومبالغ گزافی خرج کرده‌اند نتوانند بیاورمد فردا همان تجار در این مملکت ورشکست خواهند شد زیرا بالطبیعه وقتی ایم لایحه رد شد مال التجاره تنزل می‌کند وآن اشخاصیکه سفارش بخارجه داده‌اند بخیال یک استفاده‌های مهمی همان اشخاص ورشکست خواهندشد
آقا سید یعقوب – خیانت کرده‌اند. بشوند. می‌خواستند نکنند
افشار – آقایان فرمودند صورتی هیئت تجار معین کرده‌اند ما آن صورت را می‌آوریم اینجا مطرح می‌کنیم وتصویب می‌کنیم خیلی خوب ولی الان هر تاجری هر نوع مال التجاره را که احتکار کرده است ومال خارجه است اورا لوکس تشخیص می‌دهد وقلمداد میکندمثلااگر یک تاجری چرم دارد چرم درنظر او لوکس است ومی آید چرم را جزو لوکس می‌نویسد تا چرم اوگران شود بایک تاجری پارچه زیاد دارد آن رالوکس تشخیص داده که پارچه نیاید وترقی کند همینطور سایرچیزها. ما می‌خواهیم کاملا استقلال اقتصادی خودمان رابجامعه وبدنیا بفهمانیم. ما می‌خواهیم دولتمان کاملا مختار باشد درتوازن واردات وصادرات مملکت خودش که بوسیله هرقانونی که مجلس شورای ملی تصویب کند برای منع یاتشویق. یا تحدید مال التجاره وارده وصادره. پس نظرمجلس شورای ملی ودولت اصولا این است دراین صورت بعقیده بنده بهتر این است که آقایان اجازه بدهند همانطور که دولت پیشنهاد کرده مذاکره بشود ویک پیشنهاداتی هم دراطراف این لایحه بدهند وبیک طرز خوبی اصلاح نمایند ونظر اصولا قسمت چهارم این لایحه است که آقایان درآن قسمت باید بیشتراعمال نظربفرمایند.
رئیس- آقای شیروانی
شیروانی- بنده هم موافقم
رئیس- آقای عراقی
عراقی- مخالفم
رئیس- بفرمائید
حاجی اسماعیل (عراقی) – اساسا مسلم است وفرمایشات آقایان راهمه تصدیق داریم که ترقی هیچ مملکتی غیراز راه موازنه صادرات وواردات نیست ولی بنده تصورمیکنم این وضعیکه این لایحه تنظیم شده طولی نمی‌کشد که مادیگر
واردات پیدا نمی‌کنیم برای اینکه هیچ مملکتی بیک مشت مردمان بی پول حاضر نیست جنس بدهد. بنده بااین ترتیبی که می‌بینم این لایحه تنظیم شده که می‌نویسد:
(مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه می‌دهد که باموافقت وزارت فوائد عامه اشیاء تجملی وغیرلازم وهمچنین اشیائی که درداخله مملکت بایدتشویق شود منع کند ولی بااخذ مبلغی بعنوان حق الورود که با حقوق گمرکی جمعا نباید ازاصل قیمت جنس تجاوز کند دراین صورت ممکن است اجازه دهد) این فی الواقع یک مالیاتی است براشیائی که می‌خواهد واردشود ممکن است یک جور اشیائی باشد که که کلیه بایدممنوع باشد. انرا نمیدانم کدام است؟ باید درکمیسیون مجلس آن اشیاء معلوم شود. اشیائی که مطلقا باید ممنوع شود نوشته شود. اشیائی که باگرفتن حق الورود باید وارد شود آنها هم نوشته شود ولی بااین ترتیبی که اختیار کاملاشیاء را بدهیم بدست دولت که باازدیادیک حق الورودی که جمعا ازاصل قیمتش تجاوز نکند وارد نمایند این معنایش این است چون درمملکت خودمان دیدیم که الان هنوز این لایحه درست نشده است پولها رفته است بخارجه برای خرید اشیاء تجملی وغیرتجملی. پس بعقیده بنده این لایحه عنوانش منع ورو داشیاء تجملی نیست بلکه عنوان یک لایحه ایست که یک مالیاتی براشیاء ورودی بسته می‌شود واین مالیات بسته شدن هم نیست الا اینکه یک چیزی که تا بحال بریا مردم لازم نوبده است پنج تومان می‌خریدند بعد همین چیز غیرلازم راباید ده تومان بخرند. با اینجال دوسه سال دیگرمعلوم است که منع مطلق می‌شود یعنی آدم بیپول دیگرنمی‌تواند چیزی بخرد بنابراین لایحه لایحه منع اشیاء نیست. لایحه مالیاتی است وباید این لایحه برگردد بکمیسیون قوانین مالیه ودر آنجا اشیائی که بای دمطلقا منع شود بانظر دولت وکمیسیون قوانین مالیه ونظرآقایان آنجا معلوم شود واشیاء غیر ممنوعه هم معلوم شود
رئیس- آقای وزیر مالیه
وزیرمالیه- اینحا اولا یک توضیحی برای تذکر نمایندگان محترم لازم است عرض کنم وتمنا می‌کنم که در مطالعه این لایحه وانتقادآن نظر آقایان باین نکته متوجه باشد چنانچه ملاحظه می‌فرمایند لایحه مختص ومنحصر باشیاء تجملی نیست. لایحه در ماده اول سه قسم از اشیاء را پیش بینی می‌کند که اشیاء تجملی وغیر لازم وهمچنین اشیائی که ورود آنها را بداخله مملکت باید تشویق نمود واین کلمه (ورود) هم اشتباه شده ساختن آنها باید باشد مقصود این است که ساختن آنها را درداخله مملکت باید تشویق نمود البته تصدیق می‌فرمایند که وقتی نظر معطوف باین سه قسمت شد از منع کلی نمی‌شود حرف زد چرا؟ برای اینکه اگر درست توجه بشود این اشیاء شامل کلیه مال التجاره‌های موجوده می‌شود ومخصوصا می‌خواهیم این کار بشود برای اینکه گفته نشود در داخله مملکت هیچ اشیائی تهیه نمی‌شود واگر می‌شود یک چیزهای نالایق وناقابلی است واین کار باید بشود که بتوانیم آنها را ازرقابت تأمین کنیم تادرداخله مملکت ممکن شود تهیه اشیائی بشود. این تبصره هم که درکمیسیون علاوه شده است بعقیده بنده برای تأمین نظریه بود که نماینده محترم اظهار فرمودند یعنی همان طور که آقایان عقیده دارند ما هم موافقیم که یک اشیائی است که اصلا نباید باهیچ حق الورودی واردشود. تصور نفرمائید که دراین قسمت یک مخالفت نظری بین دولت ونمایندگانی که این عقیده رادارند موجود است. ما هم موافقیم که یک اشیائی راهمانطور که میل دارند بکلیممنوع کنند که هیچ وارد نشود. این تبصره هم برای همین دراینجا گذاشته شده وپیش بینی شده است تفاوت دراین است که بعضی ازآقایان دیگرموافقت کرده‌اند که درکمیسیون بانظر وزارت مالیه معین شود ولی البته اینصورت را
نمی‌شود بفوریت تعیین کرد دلائلی هم هست که البته خود آقایان تصدیق خواهند فرمود. منجمله تهیه اینصورت یک چیزی نیست ک هبدون مطالعه وبدون دقت تدوین بشود وخود آقایان اقرارمیفرمایند ازوقتی که این لایحه آمده است یک وضعیتی راایجاد کرده است که این وضعیت هیچ خوب نیست پس ما هرچه تأخیر بکنیم که این لایحه ازمجلس بگذرد این وضعیات جدید راادامه خواهیم داد وبرخلاف منطق خودتان وبرخلاف مقصود وآرزوئی است که همه آقایان دارند بعقیده بنده اینجا باید موافقت بفرمایند که این صورت چنانچه درخود لایحه پیش بینی شده است دروزارت مالیه ووزارت فوائد عامه تهیه بشود والبته ما اینرا حاضریم قبول نمائیم که هرچه زودتر آنقسمتی که باید بکلی ممنوع شود طبع شود وباطلاع آقایان محترم برسد والبته اگریک اختلاف نظری تولید شد وآقایان یک اقلامی رادرآن صورت دولت مطالعه فرمودند ودیدند که اقلام دیگری هم هست که درآنجا نوشته نشده است هم ممکن است بما تذکر بدهند که آنها راهم تکمیل کنیم وهم ازیک مجاری رسمی که الزام آورتر باشد آقایان می‌توانند نسبت بآن صورت نظریات خودشان راتأمین کنند وبنده تصورنمیکنم بیشتر دراطراف این لایحه که هم یک فوائد اقتصادی ویک اهمیت تجارتی برای مملکت داردوهم یک قسمتی مربوط می‌شود بسیاست خارجی خوب باشد یک توضیحاتی عرض کنم وهمینقدر عرض می‌کنم که تأخیر این مسئله جز ضررنتیجه دیگری نخواهد داشت وقبل از آنکه بجای خودم برگردم یک اصلاحی هم هست که می‌خواهم بآقایان تذکربدهم درماده نوشته شده است ولی بااخذ مبلغی بعنوان حق الورود که باحقوق گمرکی جمعا ازیک برابر قیمت الی آخر- این تذکار (حقوق گمرکی) رادراین ماده بنده صلاح نمیدانم ومعتقدم نوشته شود مبلغی بعنوان حق الورود بطوریکه کلیه حقوقیکه پرداخته می‌شود ازیک برابر الی آخر –وبا این اصلاح این ماده را استدعا می‌کنم درنظر بگیرند
رئیس- بعضی ازآقایان اجازه خواسته‌اند اگرصلاح باشد بماند بعد ازتنفس
بعضی ازنمایندگان- صحیح است
(دراینموقع جلسه برای تنفس تعطیل وبفاصله نیمساعت مجددا تشکیل گردید)
رئیس- چند فقره راپرت ازشعب راجع باعتبار نامها رسیده است اگرمجلس موافق باشد قرائت شود ورأی بگیریم
بعضی ازنمایندگان- صحیح است
رئیس- پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود (بشرح آتی خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنیم اعتبارنامه آقای میرزا ابوالقاسم خان رجالی ازدستور امروز خارج شود
رئیس- آقای شریعت زاده
شریعت زاده – چون اطلاعی که به بنده از بعضی ازآقایان نمایندگان محترم رسیده برای اینکه به اصل موضوع توجه مخصوصی بشود واطلاعاتی در نتیجه رجوع بدوسیه تحصیل شود شاید درنتیجه آن احتیاجی بمخالفت دراینموضوع نباشد ازاینجهت بنده این پیشنهاد راکردم واین پیشنهاد هم درنتیجه مشورت بایک عده از رفقای پارلمانی بوده است وتصورمیکنم اگردرقضایا سعی کنیم
رئیس- آقای فهیمی
فهیمی – بنده گمان می‌کنم هفت ماه است این دوسیه درسه شعبه مختلف مذاکرات دراطرافش شده ودقت شده راپرت هم مفصل داده شده وهرقدر زودتر تکلیف این قبیل انتخابات معلوم بشود بهتر است وبنده استدعا می‌کنم آقای شریعت زاده هم موافقت کنند که تکلیف آن معلوم شود
رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای شریعت
زاده آقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند (عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس- تصویب نشد. رأی گرفته می‌شود به نمایندگی آقای ...
فرشی – بنده مخالفت کرده بودم
رئیس- بفرمائید
فرشی – عرض کنم مخالفت بنده با این مسئله خدا میداند که تاامروز بنده با این آدم نه حسن سابقه ونه سوء سابقه داشته‌ام زیرا اساسا ایشان رانمی شناسم مثل اینکه موکلین ایشان هم اورا نمی‌شناسند.
زوار- اینطورنیست
فرشی – بدلیل اینکه این آدم درحوزه انتخابیه خوی که انتخاب شده است قطعیا معروفیت محلی نداشته است ودلیل آن عده آرائی است که دردوسیه ضبط است ازخود شهر خوی این آدم دوازده رأی دارد ولی از یک نقطه ک هدر آنجا کاملا نفوذهای غیر مشروعه واقدامات غیرقانونی حکم فرما بوده است تقریبا چهار هزار وخرده رأی داشته است بنده تعجب می‌کنم ازاینکه گفته می‌شود این عیب ندارد که کسی دراصل مرکز انتخابیه معروفیت نداشته باشد ولی دریک شعبه فرعی اکثریت دارد!
بلی بنده این راقبول می‌کنم اگراین آدم محلی بود معروفیت محلی داشت بنده گمان می‌کردم که مثلا اهالی ماکو باو اعتماد داشته‌اند وبایشان رأیداده‌اند ولی اینطورنبوده درعین حال که این آدم خوئی نبود ماکوئی هم نبود. اذربایجانی هم نبود. اگر بدوسیه کاملا مراجعه شود معین می‌شود شکایاتی که راجع بانتخاب این آدم متواترا رسیده است چه بکابینه ایالت آذربایجان چه بوزارت داخله وچه بانجمن مرکزی خوی ازچه قرار بوده درخوی انجمن نظار تشکیل می‌شود. درماکو نه نفرضو اصلی ونه نفر عضو علی البدل انتخاب می‌شوند یک نفرازاعضای انجمن ماکو حمد الله خان نام که اهل محل بود هاست ولی متأسفانه یاخوشبختانه بااین آدم موافقت نداشته است باوسائل غیرمشروعه اورابرده‌اند حبس کرده‌اند وتاامروز کسی نپرسیده است این حمدالله بدبخت چه تقصیری داشته است که بدون جهت اورا برده‌اند حبس کرده‌اند ودرنتیجه بموجب قانو نبایستی یکنفر (جالا بنده کارندارم که این تقصیرش چه بوده وچرا اورا حبس کرده‌اند آن یک موضوعی است از اینموضوع خارج که یک دادخواهی اگر پیدا شود باید دادخواهی کرد) ولی وقتی که یکنفر ازعده گم شد ازاعضاء علی البدل بطوریکه درقانون انتخابات مندرج است بحکم قرعه یک نفرراباید عوض او معین نمایند اینکاررا نکرده‌اند ازاعضاء علی البدل یکنفر رابجای او بموجب قانون وقرعه معین نکرده‌اند رفته‌اند یک نفر آدم خارج راکه قطعیا مناسبت نداشته است عوض او ازخارج اورده‌اند گذاشته‌اند. گفته می‌شود که این هم عیب ندارد بند ه تعجب می‌کنم که معنی لغوی عیب چه چیز است؟ واگر یک کاری باین خلاف قانون اجرا می‌شود چطورمیشود که عیب ندارد؟ پس اگر این عیب ندارد بایستی دردنیا عیب وجود خارجی نداشته باشد شکایاتی که ازاهالی خوی، ازاهالی ماکو رسیده است کاملا دردوسیه حاضراست وبنده یکی یکی آنها رابرای اطلاع نمایندگان محترم عرض می‌کنم. پس ازآنکه انتخابات تمام شده است ودوسیه انتخابات ماکو بانجمن مرکزی خوی رسیده وانجمن مطالعات کرده ایراداتی نموده است وآراء ماکو را نظر باین عل ودلائلی که عرض کردم غیرقانونی دیده‌اند وباطل کرده‌اند وحکومت خوی راپرتی که بایالت آذربایجان وبوزارت داخله می‌دهد اقدام انجمن مرکزی خوی را تصدیق می‌کند دردوم اردیبهشت درتحت نمره ۳۹۳ ترتیب انتخابات خوی وسلماس راتصدیق
می‌کند ولی انتخابات ماکو رامینویسد که انتخابات آنجا غیرقانونی بوده وتاریخ دفاتر محکوک وقلمزده وغیر معلوم انجمن آنجا نیزکاملا غیرقانونی بوده ومطابق قانون انتخابات نشده است. عین مرقومه حکومت خوی دردوسیه ضبط است پس ازاینکه این راپرت رسیده وتصدیق کرد هاست انجمن خوی بدو ن اینکه باین آ دم اعتبار نامه بدهد منحل شده است. حالا ازنقطه نظر قانونی ایراداتی هست که بند ه عرض می‌کنم دو تلگراف نمره ۶ اهالی ومعاریف ماکو شکایت ازمداخلات مأمورین وتوقیف انجمن وتحمیل کردن میرزا ابوالقاسم خان امیر همایون درهیجدهم مهرماه بوزارت داخله وایالت آذرایجان شکایت کرده‌اند. ایضا شکایت اهالی ماکو است درتاریخ ۲۷ خرداد درچهارده صفحه بحکومت خوی وتحمیل ابوالقاسم خان رجالی ک هبامهر پنجا هنفر بتوسط حکومت خوی بانجمن فرستاده شده است ایضا شکایت وتلگراف اهالی ماکو که مجددا درتعقیب موضوع شکایت کرده‌اند. درحوزه مرند تقریبا دوهزار وخرده‌ای تعرفه توزیع شده واهالی ازتحمیل این آدم مأیوس شده ودرانتخابات شرکت نکرده‌اند فقط یکنفر ازرفقای این آدم محمد خان نام که مباشر املاک ناصرالدین میرزا بوده وقریب دوازده پارچه ده درمرند دارد اوبرای خاطر رفاقت بااین شخص اهالی آن دهات راریخته است به مرند وهریک دو دفعه وسه دفعه تعرفه گرفته‌اند انجمن خوی نظر باین قضایا انتخابات آنجا راهم باطل دانسته است. حالا بند ه بطوریکه قبلا هم عرض کردم بااین آدم (خدا میداند) یکسوء سابقه یاحسن سابقه ندارم فقط مخالفم وایراداتم ازسوءجریان انتخابات است. حالا ازانصاف ووجدان نمایندگانمحترم استدعا می‌کنم حقوق یکعده اهالی سرحد نشین که دائما سینه‌های خودشان رادرمقابل حفظ مملکت سیربلا می‌نمایند نباید بپاره‌ای ملاحظات شخصی وخصوصی حقوق آنها را تکرار می‌کنم وخدارا بشهادت می‌طلبم که بنده بااین آدم قطعیا غرض ومرضی ندارم فقط برای ادای وظیفه وتکلیف وجدانی ودینی خودم اطلاع آقایان رالازم میدانم قضاوت این مسئله باآقا یانیست می‌خواهند قبول کنند می‌خواهند رد کنند ومن متأسفم ازاینکه دریک مملکتی دراقصای مملکت حقوق جمعی سرحد نشین بخلااف قانون وجه مصالحه بشود. حالا اختیار یاآقایانست
زوار (مخبر شعبه) – بطوریکه گفته شد بنده هم خدا رابشهادت می‌طلبم که باامیر همایون آقا میرزا ابوالقاسم خان رجالی نه سابقه سوئی دارم ونه حسن سابقه‌ای زیادتر ازسه دفعه یاچهاررفعه من بااو ملاقات نکرده‌ام ودفاعهائی که می‌کنم ازنقطه نظر مخبری شعبه دو ماست یعنی وظیفه مخبری ایجاب می‌کند آن حقایقی راکه بنده درشعبه خودم رسیدگی می‌کنم ووظیفه خودم میدانم عرض کنم اولا فرمایشات مخالف محترم بعقیده بنده بتعصب نزدیکتر بود هاست تااشکالات قانونی مثلا میفرمائید که ایشان آذربایجان نبوده‌اند وبنابراین نباید ازطرف آذربایجان انتخاب شوند دراقنون که یک همچو چیزی مصرح نیست بعلاوه امیرهمایون یک ادمی بود ه است که تقریبا دوسال درآنجا مأموریت داشته است
فرشی – هیچ مأموریتی نداشته است
مخبر- بنابراین بنده گمان نمی‌کنم این اعتراض ایشان وارد باشد بلی چیزی که هست ممکن است قصاص قبل ازجنایت نفرمایند وبگویند امیرهمایون وطن پرست نبوده یااینکه متمایل باجانب بوده اینها فعلا قصاص قبل ازجنایت است برای اینکه تا زمانی که ما عملیات امیرهمایون رانفهمیم نمی‌توانیم بگویئم این شخص صلاحیت نداشته است می‌فرمایند ایشان در خوی نبود هاند وکسی هم ایشان را درآنجا نمی‌شناسد البته بطوریکه جواب دادم این دلیل نمی‌شود که این شخص ازحقوق قانونی ومدنی خودش بی بهره باشد (خنده نمایندگان) مخالف محترم می‌فرمایند که ایشان درخوی هیچ رأی نداشته‌اند
ودرماکو رأی داشته‌اند عرض می‌کنم این هم بی سابقه نیست یک کسی دریک محلی رأی کمتری دارد ودرمحل دیگری رأی زیادتری دارد ووقتی آن آراء راعلاوه می‌کنند این خودش یکرأی جامعی می‌شود بنابراین این هم مخالف باقانون نیست که امیرهمایون دریک محل کمتر رأی داشته است ودرمحل دیگری رأی زیادتری داشته است. خوب ایشان رادرخوی نمی شناخته‌اند کمتر رأی داده‌اند بعلاوه رئیس انجمن خودش کاندیدای آنجا بوده است. خوب ایشان رادرخوی نمی‌شناختند کمتررأی داده‌اند بعلاوه رئیس انجمن خودش کاندیدای آنجا بوده است والبته درمحل یک عملیاتی داشته است واهل محل بوده است وباین لحاظ امیرهمایون درخوی بیش ازدوازده رأی نداشته است ولی درماکو ایشانرا میشناخته‌اند رأی زیادتری بایشان داده‌اند می‌فرمایند پنجاه نفر بانجمن نظارشکایت کرده است که ما امیرهمایون رانمیشناسیم البته چون رئیس انجمن درآنجا کاندیدا بود هاست می‌توانسته است درشهریکه مدتها درآنجا بوده است برای خودش پنجاه نفر ذخیره کند که آنها بانجمن شکایت کنند اینهم تصور می‌کنم باقانون مخالفتی نداشته است. راجع بشکایات واصله فرمودند البته دوسیه‌های انتخاباتی که درمجلس شورای ملی است تما مملو ازشکایت ورضایت است البته یکطرف ناراضی بوده است ویکطرف راضی بوده است ودوسیه مخالف محترم هم همینطور است ..
فرشی – اینطورنیست
زوار- دوسیه شان حاضر است یکعده مخالف ویکعده موافقبوده‌اند راجع بحمدالله فرمودند عرض می‌کنم ممکن است حمد الله رابرای خطای دیگری حبس کرده باشند ماکه دردوسیه همچو چیزیرا ندیدیم که حمدالله رابرای دخالت درانتخابات حبس کرد ه باشند. راجع بانتخاب عضو دیگرفرمودند که یکنفرازخارج آورده‌اند. تصورمیکنم مخالف محترم فراموش فرموده باشند که درانتخاب خودشان هم بک همچو اعمالی شده باشد ...
فرشی – هیچ همچو چیزی نیست
مخبر- دوسیه شاهد است ممکن است مراجعه بفرمایند. برفرض هم که اینطور باشد یکنفر هیچ دخالتی دررأی هشت نفرنمی‌تواند داشته باشد. بنابراین عرض خودم راتکرار می‌کنم که مدت شش ماه این دوسیه درشعبات مختلفه رسیدگی شده وآقایان اعضاء شعبه کاملا مطالعات خودرا کرده‌اند ونتیجه این بوده است که بعرض آقایان رسیده است والبته آقایان هم موافقت می‌فرمایند که تصویب شود.
جمعی ازنمایندگان – مذاکرات کافی است
رئیس- راجع باخذ رأی پیشنهاد ی شده است قرائت می‌شود (بشرح ذیل قرائت شد)
امضاکنندگان ذیل ازآن مقام محترم تقاضا مینمائیم درموضوع انتخاب امیرهمایون رأی مخفی گرفته شود. میرزا آقا فرشی – جوانشیر- جواد امامیخوئی – میرممتاز- محمد ابراهیم اهری – ابوالحسن ثقه الاسلامی- عدل- لیقوانی- اسکندری- حاج میرزا مرتضی- محمود رضا ابراهیمی – جهانشاهی- سید ابراهیم ضیاء- افشار- حسن نجفی
رئیس- عده امضا کنندگان شانزده نفرند (مهره‌های رأی توزیع شد)
رئیس- آقایان تشریف بیاورند رأی خودشان را بدهند (اخذرأی بعمل آمد)
رئیس- یکنفر ازآقایان درعوض اینکه مهره رأی بدهند اشتباها مهره تفتیشیه رابجای رأی داده‌اند قرار آنرا بعد می‌دهند
(مهره‌های تفتیشیه ومهره‌های رأی تعداد ونتیجه بترتیب ذیل حاصل شد)
مهره تفتیشیه (۹۷) مهره سفید علامت قبول ۴۸ مهره سیاه علامت رد (۴۱)
رئیس- عده حضار ۱۰۰ نفر، مهرسیاه (۴۸) مهره سفید (۴۱)
یکنفر ازنمایندگان – برعکس
رئیس- بلی ۴۸ مهره سفید و۴۱ مهر ه سیاه داده شده لهذا تصویب نشد
فهیمی – رد نشده است. اجازه میفرمائید؟
رئیس- بفرمائید
فهیمی- اصل هفتم قانون اساسی می‌نویسد که اکثریت وقتی حاصل می‌شود که نصف بعلاوه یک حضار مطلبی رارأی بدهند یاقبول کنند بنابراین اکثریت وقتی حاصل می‌شود که نصف بعلاوه یک حضار مطلبی رارأی بدهند یااینکه رد کند ولی کمتر ازاین عده اگرباشند بلاتکلیف است ونمی‌توان گفت رد شده یاقبول شده است
رئیس- نصف بعلاوه یک نیست. بیش از نصف حضار بایدرأی بدهند تایک مسئله تصویب شود. رأی ندادن یعنی چه ؟یعنی رد شده است حالا اگر اختلافی هست ممکن است مذاکره بفرمایند ولی تا بحال اینطور عمل شده است
جمعی ازنمایندگان – صحیح است
رئیس- خبر شعبه اول راجع بنمایندگی آقای کازرومی قرائت می‌شود
(خبر مزبور راآقای ضیاء بشرح ذیل قرائت نمودند)
دوسیه انتخابات بندرعباس درشعبه اول مطرح شده شرح آن بقرار ذیل است:
انتخابات عباسی درتاریخ ۲۹ خرداد ۱۳۰۵ برطبق قانون درتحت نظر حکومت محب تعیین وبواسطه عوایقی ک هدرنتیجه اختلافات محلی. غیره روی داده مدتی بتأخیر افتاده وبالاخره بتاریخ ۲۳ دیماه ۱۳۰۵ انتخابات شرو عشده وبالنتیجه آقای میرزا علی کازرونی باکثریت (۶۲۲۴) رأی از۷۲۶۷ رأی بنمایندگی بندرعباس منتخب شده‌اند، شکایاتی که رسیده بود مورد توجه نبوده وشعبه اول باتفاق نمایندگی مشارالیه راتصویب وراپرت آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود
رئیس- رأی گرفته می‌شود به نمایندگی آقای کازرونی ازبندرعباس آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. خبرشعبه چهارم راجع به نمایندگی آقای مختار الملک ازبم قرائت می‌شود (بشرح آتی قرائت شد)
جکمران بم در پنجم فرودین ۳۶ نفررا موافق ماده ۱۴ قانون انتخابات دعوت انجمن اصلی واعضاء علی البدل را تعیین وبنقاط فرعیه نمایندگان خودرا اعزام وانتخابات بجریان افتاده درنتیجه شماره آراء مجموع حوزه‌های انتخابیه آقای میرزا حسنخان ابراهیمی – مختار الملک سابق- باکثریت ۲۷۴۶ رأیانتخاب گردیده انددرمدت قانونی شکایاتی بانجمن نرسیده صحت انتخابات را انجمن تصدیق شکایاتی که بعدا رسیده بود شعبه رسیدگی نموده وشکایات راوارد ندانسته‌اند باکثریت آراء صحت انتخابات بم ونمایندگی آقای میرزا حسنخان ابراهیمی راشعبه تصدیق می‌نماید.
رئیس- آقای حاج میرزا مرتضی
حاج میرزا مرتضی- بنده مخالفم
رئیس- می‌ماند برای جلسه بعد. خبردیگر راجع بنمایندگی آقای حاج شیخ عبدالرحمن ازخرم آباد.
(خبرمزبور رانیز آقای ضیاء بمضمون آتی قرائت نمودند)
دوسیه انتخابات خرم آباد وپشت کوه درشعبه اول تحت نظر قرارگرفته جریان انتخابات بقرارذیل است: بتاریخ ۲۲ فروردین ازطرف نایب الحکومه خرم آباد جمعی برای تعیین نظار دعوت درتاریخ ۲۷ فروردین اعلان انتخابات منتشر
ودرمدت قانونی جهل هزار تعرفه بنقاط عدیده پشت کوه وپیشکوه تقسیم بتاریخ ۲۴ خرداد نتیجه انتخابات ازطرف رئیس انجمن اعلان وآقای آقا شیخ عبدالرحمن درپیشکوه باکثریت بیست هزار ودر پشت کوه هفده هزار وهفتصد وپنجاه رأی جمعا ۳۷۷۵۰ رأی حائز اکثریت واعتبارنامه ایشان صادر گردید هاست اشکالی ک هدرای ندوسیه پیش آمد اختلاف نظری بود ک هبین وزارت داخله وحکمران بروجرد ولرستان درمورد نائب الحکومه خرم آباد که انتخابات تحت نظر ظاهرا تأثیری درجریان داشته است رخ داده وچون این اختلاف نظر ظاهرا تأثیری درجریان انتخابات مزبور نداشته شعبه اول انتخاب آقای آقا شیخ عبدالرحمن راتصویب وراپرت آن تقدیم می‌شود
رئیس- رأیگرفته می‌شود بنمایندگی آقای حاج شیخ عبدالرحمن آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرماید (اغلب برخاستند)
رئیس- تصویب شد، خبر شعبه پنجم راجع بانتخابات کاشان چون مخبر حاضر نبوده است آقای منشی نوشته‌اند اجازه میفرمائید قرائت شود؟
بعضی ازنمایندگان- مانعی ندارد
رئیس- آقای عامری (احضار برای قرائت راپرت)
(آقای سلطان محمد خان عامری درمحل نطق حاضر شده)
خبرمزبور را بشرح آتی قرائت نمودند)
دوسیه انتخابات کاشان درشعبه ۳ تحت نظر قرار گرفته جریان انتخابات بقرارذیل است
درتاریخ ۸ اسفند ۱۳۰۴ انجمن نظارت انتخاب ولی بواسطه دو دستگی اهالی محل واشکالاتی که از این حیث درسرعت جریان امرانتخابات پیش آورده بودند انتخابات دچاروقفه ومحتاج بمراجعه بمجلس شورای ملی وزارت داخله شده وبالنتیجه برطبق امرصریح قانون که انجمن نظارت قابل انحلال نیست انتخابات مزبور تحت نظر انجمن قانونی درتاریخ اول آبان ماه شروع گردید درنتیجه استخراج آراء آقای امیراسدالله خان عامری باکثریت ۱۱۱۳۴ رأی بقرار ذیل
بنمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب واعتبارنامه صادر گردید. شعبه ۳ صحت جریان انتخابات مزبور راتصدیق وتصویب وراپرت آنراتقدیم مجلس شورایملی می‌نماید
رئیس- آقای اعتبار
میرزات سید احمد خان اعتبار- بنده مخالفم
رئیس- می‌ماند برای بعد، خبر دیگریست راجع به انتخاب آقای زعیم ازکاشان
(آقای سلطان محمد خان عامری راپرت مذکور رانیز یمضمون آتی قرائت نمودند)
دوسیه انتخابات کاشان درشعبه ۳ تحت نظر قرار گرفته جریان انتخابات بقرار ذیل است درتاریخ ۸ اسفند ۱۳۰۴ انجمن نظار انتخاب ولی بواسطه دودستگی اهالی محل واشکالاتی که ازاین حیث درسرعت جریان امر انتخابات پیش آورده بودند انتخابات دچاروقفه ومحتاج بمراجعه به مجلس شورای ملی ووزارت داخله شده وبالنتیجه برطبق امرصریح قانون که انجمن نظارت قابل انحلال نیست انتخابات مزبور تحت نظر انجمن نظارت قانونی درتاریخ اول آباد ماه شروع گردید. درنتیجه استخراج آراء آقای میرزا سید حسنخان زعیم باکثریت ۱۱۰۹۱ رأی بقرار ذیل:
بنمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب واعتبارنامه صادر
گردید. شعبه ۳ صحت جریان انتخابات مزبور راباتفاق آراء تصدیق وراپورت آنر اتقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
رئیس- رأی گرفته می‌شود بانتخاب آقای زعیم ازکاشان آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. آقای محمد ولی میرزا (احضار برای قرائت راپورت)
(آقا ی محمد ولی میرزا خبر شعبه پنجم راراجع به نمایندگی آقای آوانس خان مساعد بشرح آتی قرائت نمودند)
شعبه پنجم بدوسیه انتخابات ارامنه جنوب رسیدگی ومطالعه لازم را دراوراق دوسیه بعمل آورده در۸ امرداد برحسب دعوت حکومت تهران انجمن مرکزی انتخابات برطبق مواد قانون تشکیل وشروع به تشکیل انجمنهای فرعی ولایات نموده ودرجریان انتخاب حوزه‌های فرعیه نظارت قانونی را بعمل آورده وهیچگونه ایراد خلاف قانونی دراین جریانات واردنبوده وپس از اخذ آراء واستخراج انجمن مرکزی دوهفته قانونا برای وصول ورسیدگی بشکایات جلسات خودرا درادامه داده وچون شکایت قابل توجهی واصل نگشته پس ازدوهفته آقای آوانس خان مساعد رامنتخب ارامنه جنوب ایران باکثریت ۶۳۸۸ برای از ۷۳۸۸ رأی اعلان نمود
رئیس- رأی گرفته می‌شود بنمایندگی آقای آوانس خان مساعد آقایانی که تصویب می‌کنند قیان فرمایند (عده کثیری برخاستند)
رئیس- تصویب شد. راجع برأئی که نسبت بانتخابات خوی وماکو ومرند گرفته شد بنده می‌بینم بعضی از آقایان اعتراضاتی دارند. بنده گمان نمی‌کنم نسبت بانتخابات ترتیب خاصی برای رأی باشد. ما هرروز روزی شش هفت مرتبه دراینجا رأی می‌گیریم. عده حضار تشخیص داده می‌شود. بعد درمطلبی که رأی می‌گیریم اگر اکثریت رأی نداد آنمطلب را تصویب نشده ورد شده محسوب می‌کنیم وبنده گمان نمی‌کنم غیر ازاین باشد.
جمعی ازنمایندگان- صحیح است
رئیس- آقای حقنویس
آقا میرزا علی حقنویس- تفسیر اصل هفتم قانون اساسی مصوبه جلسه شنبه هفتم جمادی الاول ۱۳۲۹:
ماده اول – مراد ازدوثلث اعضاء مجلس وسه ربع که دراصل هفتم قانون اساسی مسطور است دوثلث وسه ربع اعضا ء حاضره درمرکز است درصورتی که عده حاضرین درمرکز باندازه باشد که قانونا مجلس بتواند تشکیل شود
ماده ۲- مراد ازعبارت آخر ماده هفتم قانون اساسی (اکثریت آراء وقتی حاصل می‌شود که بیش ازنصف حضار رأی بدهند) این است ک هرد یاقبول مطلب مطرح شده وقتی حاصل می‌شود که بیش ازنصف حضار بد یاقبول آن مطلب رأی بدهند) اینجا نصف حضار نه برد رأی داده‌اند نه بقبول
مدرس- ممتنع حکم رد را دارد.
رئیس- پس اگر اینطور باشد تمام آراء که بحال گرفته شد ه است مشکوک است
جمعی ازنمایندگان- صحیح است
رئیس- اگراجازه میفرمائید جلسه ختم شود جلسه آتیه روز سه شنبه. دستور هم آقای وزیرمعارف فرمودند کنترات مسیو هس جزو دستور سه شنبه شود
جمعی ازنمایندگان- صحیح است
مدرس- منع اشیاء تجملی
رئیس- منع اشیاء تجملی هم جزء دستورخواهد بود
(مجلس یکساعت بعد ازظهر ختم شد)