مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ اردیبهشت ۱۳۲۷ نشست ۷۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخشنامهها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۷۰
صورت مشروح مذاکرت مجلس روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- طرح یک دوازدهم بودجه ۱۳۲۷ کشور راجع به اریبهشت ماه
۳- موقع و دستور جلسه آینده- ختم جلسه
مجلس ساعت نه و ۴۵ دقیقه صبح به ریاست آقای گنجه‌ای (نایب رئیس) تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
صورت جلسه قبل را آقای فولادوند (منشی) به شرح زیر قرائت کردند.
دو ساعت و نیم به ظهر روز شنبه ۲۸ اردیبهشت مجلس به ریاست آقای حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت گردید. اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است: غائبین بااجازه- آقایان محمد حسین صولت قشقایی- ضیاء ابراهیمی- دادور- عسکر صاحب‌جمع تولیت- منصف- افخمی- اقبال- محمدتقی بهار- صادقی- تقی‌زاده- یمین اسفندیاری- شریف‌زاده. غائبین بی‌اجازه آقایان: سلطانی- موسوی- حسین وکیل- عبدالقدیر آزاد- گلبادی- سالار بهزادی- محمد عباسی- حسن مکرم- صفا امامی- عدل اسفندیاری. دیر آمدگان با اجازه- آقایان: مهندس رضوی- فولادوند- دکتر راجی- ابولقاسم بهبهانی- دکتر طبا - عبدالرحمن فرامرزی- محمدعلی موسوی- ابوالحسن رضوی- ملک پور- احمد دهقان- امامی اهری- صاحب‌دیوانی. دیر آمدگان بی اجازه- آقایان: عامری- دکتر اعتبار- مسعود ثابتی- نیکپور- قهرمان- بوداغیان- اسدی. آقای اسکندری در باب لزوم ذکر عین بیانات آقای هژیر در صورت خلاصه و آقای اردلان راجع به رأی نسبت به لایحه الحاق به سازمان بهداشت جهانی و آقای گنجی راجع به مذاکرات آقای معتمد دماوندی نسبت به مهندسین تذکری دادند و صورت مجلس تصویب شد. گزارش کمیسیون‌های امور خارجه و بودجه راجع به لایحه الحاق به سازمان بهداشت جهانی قرائت و رأی به ورود به شور دوم اخذ و تصویب گردید.
پشنهاد آقای رضوی در کفایت مذاکرات نسبت به بودجه مجلس قرائت و تصویب و ماده اول مطرح شد. آقای صفوی راجع به چاپخانه مجلس و طرز کار و عواید آن و خساراتی که به چاپخانه‌های دیگر وارد می‌شود و لزوم لغو انحصار طبع آگهی‌ها در روزنامه رسمی توضیحات و تذکرات مشروحی دادند و آقای امیر تیمور راجع به طبع صورت مذاکرات ادوار پنجگانه که دوره اول و دوم آن نیز پایان یافته تذکر دادند بقیه هم طبع شود و نسبت به طبع کتاب دهخدا و وضع چاپخانه مجلس بیاناتی نمودند- آقای ملک مدنی با تقدیر از خدمت کارکنان اداری مجلس گفتند چاپخانه برای طبع اوراق و لوایح مجلس بوده اعلانات نیز نباید منحر به روزنامه رسمی باشد و راجع به اضافه حقوق نمایندگان اظهارنظر نمودند که وکلای متمکن شخصاً از اخذ اضافه خود داری نمایند. آقای حاذقی راجع به چاپخانه مجلس و طبع صورت مشروح ادوار پنجگانه و اضافه حقوق نمایندگان توضیحاتی دادند.
آقای باتمانقلیچ راجع به خساراتی که به چاپخانه‌های ولایات و روزنامه‌ها وارد می‌شود تذکراتی دادند و به ماده اول اخذ رأی و تصویب شد.
آقای اردلان پیشنهاد نمودند هر یک از نمایندگان که از سمت نمایندگی مستعفی شوند بتوانند خدمات دولتی را قبول نمایند.
آقای مکی مخالف و معتقد بودند که قانون ممنوعیت نمایندگان از قبول خدمات دولت لغو نشود. به پیشنهاد آقای اردلان اخذ رأی و تصویب شد و آقای رضوی پیشنهاد تجزیه نمود و ماده یک جداگانه تصویب گردید. آقای دکتر متین دفتری تذکر دادند که پیشنهاد آقای اردلان طبق ماده ۶۵ قابل طرح نبود و رأی به این تبصره نیز اخذ و تصویب و جزء یک ماده قرائت شد و جمع ماده یک و تبصره و جزء یک به تصویب رسید ماده دوم و جزء یک آن قرائت و تصویب و ماده سوم و جزء یک آن قرائت گردید پیشنهادهایی شده بود که تبصره مصوبه مربوط به انحصار آگهی‌های دولتی به روزنامه رسمی لغو و مانند سابق بین جراید تقسیم شود و آقای دهقان نیز توضیحاتی در این باره دادند. آقای سزاوار پاسخ دادند که آگهی‌های مخصوص روزنامه رسمی است در تقسیم اعلانات بین جراید تبعیض می‌شود و اضافه نمودند که پیشنهاد خرج است پیشنهاد نسخ تبصره و تقسیم اعلانات تصویب نشد و ماده سوم تصویب و ماده چهارم قرائت گردید. آقای دکتر طبا راجع به نواقص بهداری مجلس و آقای وکیلی راجع بقلت حقوق کارمندان مجلس تذکراتی دادند. آقای ملک مدنی پیشنهاد نمودند که کارپردازی مجلس از محل صرفه‌جویی‌ها و صندوق جرائم وسائل تأسیس یک بیمارستان دوازده تخت خوابی فراهم نمایند و آقای اردلان مخبر کمیسیون قبول نمودند و رأی به ماده چهارم با پیشنهاد آقای ملک مدنی اخذ و تصویب نمودند و ماده پنجم قرائت شد به ماده پنجم نیز اخذ رأی و تصویب و ماده ششم قرائت شد. آقای رضوی مخالف بوده و گفتند با سیصدهزار تومان دو جلد فرهنگ دهخدا طبع شده باید در هزینه تألیف و طبع آن دقت و صرفه‌جویی کامل شود. آقای اورنگ شرح مبسوطی از خدمات آقای دهخدا در تألیف این دائرةالمعارف بیان نمودند و معتقد بودند که برای تعمیم دانش باید از دانشمندان کشور تقدیر به عمل آید. آقای رضوی با قدرشناسی از خدمات آقای دهخدا اظهار عقیده نمودند که طبع و نشرکتاب با نظارت کاملی انجام گردد. آقای دکتر ملکی راجع به هزینه سنگین فرهنگ دهخدا توضیحاتی دادند و ماده ششم نیز به تصویب رسید و به مجموع بودجه مجلس با ورقه اخذ رأی به عمل آمد از ۸۷ نفر عده حاضر به اکثریت ۷۵ رأی تصویب شد. آقای نراقی راجع به دارو و طبیب و معلم و راه و راه آهن کاشان شرح مبسوطی بیان داشتند و بیست دقیقه بعد از ظهر مجلس خاتمه یافت جلسه آینده به صبح روز پنجشنبه موقع مقرر محول شد.
نائب رئیس- راجع به صورت مجلس اعتراضی نیست؟
رضوی شیرازی- بنده عرض دارم.
نائب رئیس- بفرمایید.
رضوی شیرازی- نسبت به صورت مجلس البته جریان جلسه گذشته واقعاً آنطور که باید تلخیص شده بود و خیلی صورت‌مجلس خوبی بود اما موضوعی که بنده می‌خواستم در صورت مجلس عرض کنم مربوط به اساس و کیفیت جلسه بود یعنی آن چیزی که برایش صورت جلسه می‌نویسند، در دفعات مختلف که قوانین در مجلس مطرح بوده بنده و بعضی از آقایان دیگر هم به رفقا تذکر دادیم که وقتی یک لایحه‌ای مربوط به یک موضوع خاصی مطرح است و فکر آقایان نمایندگان نوعاً در پیرامون آن مطلب دور می‌زند وارد کردن یک موضوع جداگانه‌ای در آن به عنوان تبصره یا ماده الحاقیه و امثال آن موجب آن خواهد بود که گفتگوی در پیرامون آن موضوع و ادای حقش آن طوری که باید و شاید نشود، متأسفانه در جلسه گذشته آقادی اردلان باز در ضمن این که جریان بودجه مجلس در کار بود آمدند یک قانونی از قوانین گذشته را نسخش را با یک عبارت خیلی مختصر با این که از نظر اساسی برای کشور تا حدی مهم است مطرح کردند و بنده هم متأسفانه باید اعتراف کنم که وارد نبودم به علت این که یک دفعه این ماده مطرح شد و با شور و شعفی هم مورد توجه قرار گرفت بعداً هم تصویبش اعلام شد، بعد البته ملتفت شدم که مربوط به یک سوابقی بود، در هر صورت غرض عرضم این است که اگر بنا بود که اجازه بدهند که بحث بشود همان طوری که آقای دکتر متین دفتری موضوع را تشریح کردند ممکن بود این طور نتیجه گرفته بشود که این پیشنهاد قابل طرح نیست زیرا که این ضرر به دستگاه دولت می‌زند و وکیل تقاضای طرحش را نمی‌تواند بکند سه ماه حقوق گرفتن را اگر بنا شود آقایان نمایندگانی که در خارج می‌خواهند بروند کار بکنند باید صرف‌نظر کنند و مناسب نبود مجلس دستور بدهد که به آنها بدهند در هر صورت این‌ها نتیجه این ترتیبی است که یک ماده‌ای را و یک موضوع مهمی را بدون سابقه قبلی در مجلس طرح کنند و بنده به نام اعتراض خواستم این مطلب را در مجلس ذکر کرده باشم و فقط این حق را داشته باشم که از آقایان تقاضا کنم که هر وقت آقایان مطلبی را می‌خواهند پیشنهاد کنند که مجلس هم بتواند ادای حق مطلب و قانون را آن طوری که باید و شاید بکند.
نائب رئیس- آقای ملکی به صورت جلسه اعتراض دارید؟ بفرمایید.
مکی- بنده می‌خواستم عرض کنم که تکلیف جلسات مجلس شورای ملی را نظامنامه داخلی مجلس تعیین کرده در جلسه روز یکشنبه بنده یک اخطار نظامنامه‌ای کردم و در جلسه روز سه‌شنبه هم آقای حاذقی یک اخطار نظامنامه‌ای کردند و طبق آن اخطارهایی که شده بود بایستی از طرف مقام ریاست ضمن تعیین دستور جلسه آینده تکلیف معلوم شود. ما اخطار کردیم طبق ماده ۲۵ که لایحه محدودیت تجار بیگانه جزء دستور قرار بگیرد و در جلسه آینده مطرح شود همچنین راجع به طرح مربوط به حکومت نظامی اخطار کرده بودیم طبق همان ماده که جزء دستور قرار بگیرد و تکلیفش معین شود متأسفانه با این که نظامنامه تکلیف را معین کرده است هیچگونه توجهی نشد بنده می‌خواستم نسبت به این صورت جلسه اعتراض کرده باشم و توجه مقام ریاست را جلب کرده باشم که بایستی این دو موضوع یعنی لایحه محدودیت بازرگانان خارجی و طرح حکومت نظامی جزو دستور قرار بگیرد و اجرا بشود، بنده همین را می‌خواستم عرض کنم.
نائب رئیس- متأسفانه در پایان جلسات آقایان عجله در حرکت می‌فرمایند که شنیدن مقدورشان نیست آقای نبوی در صورت جلسه فرمایشی دارید؟
نبوی- بنده عرضی ندارم.
نائب رئیس- آقای آشتیانی‌زاده فرمایشی دارید؟
آشتیانی‌زاده- بنده در جلسه قبل اجازه نطق خواسته بودم.
نائب رئیس- راجع به صورت مجلس است؟
آشتیانی‌زاده- بله اجازه نطق خواسته بودم راجع به جریان فلسطین این ضربه که دول آمریکا و شوروی بر قلب عالم اسلامی زده‌اند و دولی که این حکومت را به رسمیت شناخته‌اند به منزله یک دشنه‌ای است که به قلب عالم اسلامی زده‌اند و تمام مسلمین از این قضیه متنفرند.
نائب رئیس- این موضوع مطرح نیست، آقای دهقان بفرمایید.
آشتیانی‌زاده- بنده می‌خواستم استدعا کنم اجازه بفرمایید راجع به این موضوع نطق قبل از دستوری بکنم.
دهقان- آقای رضوی اینجا فرمودند که صورت جلسه را خوب خلاصه کرده بودند بنده می‌خواستم عرض کنم که متأسفانه علاوه بر این که خوب خلاصه نکرده‌اند اعمال نظر هم در صورت جلسات می‌شود چون می‌بینیم که نطق یک نماینده را می‌نویسند و نطق یک نماینده‌ای را هم فقط می‌نویسند که مطالبی در این خصوص گفته شد اگر بنا شود که مطالب نوشته بشود باید مال تمام نمایندگان نوشته شود و اگر قرار بشود که خلاصه نوشته شود و اشاره شود باید مال همه این طور نوشته شود بنده استدعا می‌کنم دستور داده شود که این موضوع در نظر گرفته شود و در صورت جلسات رعایت گردد بنده علاوه بر پیشنهادی که راجع به آگهی‌ها دادم یک پیشنهادی هم راجع به روزنامه رسمی کرده بودم که اصلًا در صورت مجلس ذکری از آن نشده است.
نائب رئیس- آقای دکتر مجتهدی.
دکتر مجتهدی- آقایان می‌دانند که بنده اصلًا مخالف این صورت مجلس‌ها هستم غیر از این که وقت مجلس را تلف می‌کنند و باعث می‌شود که بعضی از آقایان دوباره صحبت بکنند و این چیزها را بگویند که تلخیص بکنند در جلسه قبل بنده عرایضی کردم که نوشته نشده فقط خیلی خوشم می‌آید که اسم دکتر مجتهدی هم جزء آن ناطقین ذکر بشود (صحیح است)
نائب رئیس- آقای اردلان فرمایشی دارید؟ بفرمایید.
اردلان- آقای رضوی نماینده محترم در صورت مجلس اسم بنده را بردند خواستم عرض کنم که آقایان غافلگیر نشده‌اند نسبت به پیشنهاد بنده (دهقان- این که ماده ۱۰۹ نیست آقای اردلان) خواستم عرض کنم که غافلگیر نباید شد جنابعالی گوش بدهید و غافلگیر نشوید.
نائب رئیس- آقای بهبهانی.
ابوالقاسم بهبهانی- نام آقای موسوی جزء غائبین بدون اجازه جلسه گذشته ذکر شده بود عرض می‌کنم که ایشان به واسطه کسالت در مریضخانه بستری هستند و نمی‌توانند حاضر شوند.
نائب رئیس- صحیح است رعایت می‌شود.
نمایندگان- دستور، دستور.
آشتیانی‌زاده- بنده قبل از دستور اجازه خواسته‌ام.
نائب رئیس- صورت جلسه بیست و هشتم اردیبهشت ماه تصویب شد.
نورالدین امامی- عده کافی نیست آقای رئیس.
حاذقی- بنده تذکری در صورت جلسه دارم.
اسلامی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
معتمد دماوندی- بنده دو جلسه است که اجازه نطق قبل از دستورخواسته‌ام.
نائب رئیس- پیشنهادی از طرف آقای حاذقی راجع به طرح گزارش کمیسیون بودجه رسیده آقایان تأمل بفرمایند که عده کافی شود و صورت مجلس تصویب گردد ضمنا پنج، شش نفر از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند منجمله آقای اقبال و آقای امیر تیمور حالا اگر موافقت بفرمایید آقایان صحبت کنند.
بعضی از نمایندگان- مخالفیم.
آشتیانی‌زاده- بنده خیلی از مجلس شورای ملی تعجب می‌کنم.
نائب رئیس- آقای رفیع شما فرمایشی اگر دارید؟ بفرمایید.
آشتیانی‌زاده- بنده خیلی متعجبم مجلس شورای ملی ایران که نماینده افکار مسلمین این مملکت است...
نائب رئیس- آقای آشتیانی‌زاده بنده به آقای رفیع اجازه داده‌ام اگر رعایت نظم مجلس را نکنید بنده مجبورم که اخطار کنم. آقای رفیع بفرمایید.
رفیع- مخالفت بنده به این جهت است که مطلب مهمی است و صحبت می‌شود یک تصویب‌نامه‌ای دیروز یا پریروز در روزنامه اطلاعات خواندم که با بودن مجلس صادر شده بود خیال می‌کنم که آقایان اجازه ندهند با بودن مجلس یک همچو تصویب‌نامه‌ای صادر شود (صحیح است) حق ندارند با بودن مجلس تصویب نامه صادر بکنند (نورالدین- دولت از این کارها خیلی کرده است) آقایان اگر لازم باشد که شهرداری عوارض بگیرد باید انجمن تشکیل بدهند و خودشان به نشینند و به این موضوع توجه به کنند برای این که فردا مأمورین سوء استفاده نکنند و بعد در خانه مردم نروند بنده از اینجا به مردم عرض می‌کنم که اگر یک قران بدهند حرام است (صحیح است) بدون اجازه و بدون تصویب مجلس هیچ کس حق ندارد یک قران از مردم بگیرد (نورالدین- هر کس این تصویب‌نامه را صادر کرده محاکمه می‌شود) آقایان تصدیق بکنید که اگر فرمایشی دارند و دولت نظری دارد باید بباید به مجلس عرض بکند و به کمیسیون می‌رود و روی آن مطالعه می‌کنند و تصمیم می‌گیرند شهرداری بدون قانون نمی‌تواند چنین عملی بکند.
نائب رئیس- نسبت به صورت جلسه دیگر اعتراضی نیست؟ (گفته شد- خیر) صورت جلسه ۲۸ اردیبهشت ماه تصویب شد.
۲- طرح یک دوازدهم بودجه ۱۳۲۷ کشور راجع به اردیبهشت ماه.
رئیس- راجع به پیشنهاد آقای حاذقی برای ورود در شور گزارش کمیسیون بودجه رأی می‌گیریم.
بعضی از نمایندگان- مخالفیم.
حاذقی- اجازه بفرمایید توضیح بدهم.
نائب رئیس- بفرمایید.
حاذقی- آقایان نمایندگان البته تمام مسائلی که مورد نظر آقایان هست یکی یکی به جای خودش صحیح است و اگر دقت و فرصت به شود به جا است که تصویب شود ولی تصدیق بفرمایید که پرداخت حقوق مستخدمین و کارمندان دولت در کار است و در درجه اول اهمیت است (صحیح است) و همه آقایان هم علاقه‌مند هستند که این کار انجام بگیرد (صحیح است) من از آقایان استدعا می‌کنم موافقت بفرمایند که گزارش کمیسیون بودجه مطرح بشود و تا این کار تمام نشده جلسه را از اکثریت نیاندازند و این کار را انجام بدهند (صحیح است)
اسلامی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
دکتر عبده- بنده هم اخطار نظامنامه‌ای دارم.
وزیر دارایی- بنده اینجا کراراً عرض کرده‌ام برای جواب‌های سؤالاتی که آقایان فرموده‌اند حاضر هستم (مکی- سؤال اساسی بنده را چرا جواب نمی‌دهید؟) در جلسات قبل یکی آقای عباس اسکندری و یکی آقای دکتر اعتبار کرده بودند هر سؤالی که شده بنده حاضرم در جلسه آینده جواب عرض بکنم.
نائب رئیس- در آخر این جلسه هم ممکن است جواب سؤالات را بفرمایید. رأی می‌گیریم به ورود در دستور موضوع دستور گزارش کمیسیون بودجه مربوط به یک دوازدهم است آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثراً برخاستند) تصویب شد.
آشتیانی‌زاده- دولت آمریکا فلسطین را به رسمیت می‌شناسد یعنی یهود را در اینجا راجع به والاس نیم ساعت صحبت کردند و راجع به این موضوع اجازه نمی‌دهند صحبت شود.
نائب رئیس- گزارش کمیسیون بودجه قرائت می‌شود (به شرح ذیل قرائت شد) به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است بودجه سال ۱۳۲۷ کشور در اواخر فروردین ماه تقدیم مجلس شورای ملی گردید و در آغاز اردیبهشت در کمیسیون بودجه مطرح شد و مورد رسیدگی قرار گرفت کمیسیون پس از یک هفته شور در کلیات به بررسی در مواد این لایحه پرداخت لیکن ضمن رسیدگی به اقلام درآمد به این نکته برخورد که برخی از اقلام مذکور مبتنی بر تصویب‌نامه‌هایی است که در دوره فترت صادر گردیده و لوایح قانونی مربوط به آن نیز به موجب تبصره ۳ ماده واحده مصوب اول بهمن ماه ۱۳۲۶ از طرف دولت تقدیم شده هنوز به تصویب مجلس شورای ملی نرسیده است از این رو کمیسیون پس از مذاکرات زیاد تصمیم گرفت که این موضوع را جداگانه به مجلس شورای ملی گزارش نماید تا پس از معلوم شدن نظر مجلس کمیسیون بتواند به بررسی‌های خود ادامه داده بودجه مملکتی را برای تصویب تقدیم نماید. از آنجایی که تهیه گزارش مزبور نیز مستلزم کسب اطلاعات دقیق در باب اقلام درآمد مورد بحث و چگونگی آنها می‌باشد کمیسیون بودجه شرحی به وزارت دارایی نگاشته درباره اقلام مزبور توضیحات کافی خواست. چون بررسی جواب وزارت دارایی که در جلسه اخیر به کمیسیون واصل شد و تهیه گزارش مربوط به آن مستلزم وقت کافی است لذا کمیسیون بودجه برای آن که پرداخت حقوق مستخدمین و مخارج ضروری کشور بعهده تعویق نیفتد در جلسه‌ای که با حضور هیئت دولت تشکیل داد پس از شور و مذاکره بنا به تقاضا و موافقت وزیر دارایی ماده واحده زیر بانضمام چهار تبصره تهیه نمود و برای تصویب تقدیم می‌دارد. کمیسیون بودجه امیدوار است به زودی گزارش مربوط به اقلام درآمد فوق‌الذکر را برای کسب نظر مجلس تقدیم نماید تا بتواند متعاقب آن هر چه زودتر لایحه بودجه مملکتی را در دسترس نمایندگان محترم قرار دهد.
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و هزینه‌های مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر هزینه‌های کشور و مصارف عمرانی و تولیدی و عام‌المنفعه را در اردیبهشت ماه ۱۳۲۷ در حدود اعتبارات اسفند ۱۳۲۶ و با رعایت تبصره یک ماده واحده مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ و سایر قوانین و مقررات مالی به اضافه کمک هزینه کارمندان کشوری و لشکری را مطابق قوانین مربوطه از درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت نماید.
تبصره ۱- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود کمبود اعتبار ترفیع و اضافات سال ۱۳۲۶ کارمندان وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی را که در بودجه کارگزینی آنها محل ندارند از صرفه‌جویی بودجه و مازاد درآمد عمومی سال ۱۳۲۶ کل کشور پرداخت و به حساب دوره عمل مالی سال مزبور منظور دارد.
تبصره ۲- پرداخت مقرری پایه ده قضایی منوط به تصدی مقامات معینی نیست.
تبصره ۳- ماشین آلات و لوازم آزمایشگاه‌ها و کتاب‌هایی که از طرف اشخاص یا مؤسسات برای مدارس و دانشگاه‌ها به وزارت فرهنگ یا به دانشگاه مجانی و بلاعوض واگذار و اهداء می‌شود از تأدیه حقوق گمرکی و عوارض معاف خواهد بود.
تبصره ۴- کتاب‌ها و مطبوعاتی که از خارج وارد می‌شود از پرداخت هرگونه حق گمرک و عوارضی معاف خواهد بود. مخبر کمیسیون بودجه دکتر مصباح‌زاده.
نائب رئیس- ماده واحده مطرح است آقای دکتر فلسفی مخالف هستید؟ بفرمایید.
اسلامی- آقا بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم فقط دو کلمه است.
دکتر فلسفی- بنده در دفعه گذشته هم نسبت به لایحه یک دوازدهم مخالفت کردم و علت مخالفتم هم این بود که من در عالم وظیفه نمایندگی خودم را
مکلف و ملزم به این مخالفت می‌دانم برای این که حق هر نماینده‌ای یعنی تکلیف مجلس شورای ملی این است که حساب دخل و خرج مملکت را برسد (صحیح است) یعنی بایستی ببیند که مالیات از یک راه عادلانه وصول می‌شود و عوایدی که بدست می‌آید به مصارف ضروری این ممکلت می‌رسد یا نمی‌رسد؟ (صحیح است) این اولین وظیفه نمایندگی است ما می‌بایستی از روز اولی که وارد مجلس شورای ملی می‌شویم یک بودجه‌ای متناسب با مردم این مملکت و یک بودجه متعادلی که دخل و خرجش تعادل داشته باشد تصویب بکنیم و بعد هم یک دولت توانا و صالحی بیاوریم و این بودجه را به دستش بدهیم این وظیفه اصلی ما است و بعد وظایف دیگر فرعی است متأسفانه ما این وظیفه اصلی را از دست داده‌ایم و چسبیده‌ایم و رفته‌ایم دنبال فروع، عرض کنم موضوعی که در مملکت ما بایستی بیشتر از همه مورد توجه قرار گیرد بعضی از لحاظ رفاه و آسایش عمومی بایستی مدّ نظر همه نمایندگان باشد و از همه مؤثرتر چیزی است که جزء چیزهای فراموش شده است، بنده معتقدم در این مملکت به سه اصل بایستی ما توجه داشته باشیم (در این موقع مجلس از اکثریت افتاد و مجدداً اکثریت حاصل شد) اولین وظیفه ما نمایندگان این است که وقتی وارد مجلس می‌شویم بایستی به بودجه این مملکت رسیدگی کنیم یعنی ببینیم وضع مملکت و وضع ملت ایران را و احتیاجشان و ضرورتشان را و به تناسب حال مردم مالیات بگیریم و خرج بکنیم متأسفانه آنچه که بایستی بیشتر از همه در مدّ نظر باشد آن اصلًا فراموش شده است، در مملکت ما بیش از همه بایستی سه موضوع یکی مسئله کشاورزی یکی مسئله فرهنگ و یکی مسئله بهداشت مورد توجه قرار بگیرد (صحیح است) ما همه می‌دانیم که مملکت ایران یک مملکت فلاحتی است و معتقدیم که وضع کشاورزان ما خوب نیست و همچنین معتقدیم که اراضی بسیار حاصلخیز زیادی هست که می‌توانیم از آنها خوب استفاده بکنیم معذلک هیچگونه نظری و توجهی به امور کشاورزی مملکت نداریم (صحیح است) وقتی که بودجه را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که دوازده میلیون بودجه وزارت کشاورزی ما است که هفت میلیون و نیم صرف پرسنل آن می‌شود و اغلب این مهندسین کشاورزی را که در پشت میز وزارتخانه می‌بینیم هر وجب خاک ایران احتیاج به این مهندسین دارد ولی متأسفانه از وجود آنها استفاده نمی‌شود و شاید خودشان هم ناراضی باشند از این موضوع در این مملکت، این مملکتی است که از لحاظ پرورش دام همین گرگان، دشت گرگان ما طبق مطالعاتی که بنده کرده‌ام ۵ میلیون اغنام و احشام دارد و آن وقت تمام بودجه اداره دامپزشکی این مملکت ۵۰۰ هزار تومان است و هی هم بهش می‌گویید که صرفه‌جویی کن بنده به یکی از مهندسین کشاورزی برخوردم که می‌گفت من اغلب از نقاط ایران را رفته‌ام منجمله جیرفت کرمان بنده درست اطلاع ندارم ولی آقایان نمایندگان بهتر اطلاع دارند، می‌گفت جیرفت هندوستان کوچک است بهترین و مستعدترین اراضی را دارد از لحاظ آب فوق‌العاده مستعد است و یک جنگلی می‌گفت دارد به اسم درخت‌های بنه، یک جنگلی است که چندین کیلومتر در چندین کیلومتر که اگر پیوسته پسته بزنند ما در عرض چهار سال می‌توانیم یک جنگل خیلی وسیعی از درخت پسته داشته باشیم و خیلی پرفایده خواهد بود و آن وقت وضع مردمش را هم شرح داد می‌گفت مردم آنجا لخت و عریان فقط یک ریسمان به سرشان بسته است و یک پارچه هم برای ستر عورت دارند بعضی‌ها هم هستند که اصلًا همین پارچه را هم ندارند (صحیح است) و توی یک لانه‌ای زندگی می‌کنند تنگ و تاریک و بعد هم می‌روند توی صحرا در بیابان علف می‌خورند و می‌آیند توی این لانه‌ها می‌خوابند، این هم وضع این‌ها، حالا کی باید به فکر استفاده از منابع ثروت این مملکت باشد و کی بایستی به فکر مردم باشد؟
بنده معتقدم که همین مجلس، و موردش هم همین مورد بودجه است نه این که فرمول بشود و یک دوازدهم، دودوازدهم بیاورند حالا گذراندن بودجه مملکت جزء اید آل و آرزوی ما شده، همین طور است مسئله بهداشت و بهداری این‌ها دایره‌هایی است که در ممالک و دیگر اسمش شنیده می‌شود، در مملکت ما قتل عام می‌کنند در یک دهی که ۴۰۰ نفر جمعیت داشته است مالاریا ۸۰ نفر را از بین برده است مالاریا و تیفوئید دارد به کلی نسل ما را فاسد می‌کند آن وقت ما می‌آییم در این مملکت ۲۰ میلیون برای وزارت بهداری بودجه قائل می‌شویم و ۴۵ میلیون تومان برای اداره کل ژاندارمری آقا این دلیل انحطاط ما است در یک مملکتی که محتاج به پورسانتاژ است بودجه‌اش را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که سه درصد بودجه بهدارش است و شش درصد بودجه ژاندارمری آن است بنده این را می‌گویم یا تعمد است یا دلیل عدم رشد و انحطاط ما است یک مملکتی که از ۱۵ میلیون جمعیتش ۱۰ میلیونش گرفتار انواع و اقسام بیماری‌ها هستند آن وقت سه درصد بودجه‌اش مال بهداری است و شش درصدش مال اداره کل ژاندارمری، عرض می‌کنم که حالا بنده صورت برداشته‌ام از این‌ها در مملکت که ۱۵۰۰ نفر طبیب داریم و ۱۵ میلیون جمعیت، امسال ۸۰۰ نفر محصل رفته‌اند وارد دانشگاه طب بشوند ۲۰۰ نفر بیشتر قبول نکردند گفتند بودجه نداریم، خوب اسم این را چه می‌توان گذاشت، آن وقت وزارت بهداری برای فرستادن طبیب به خارج...(باتمانقلیچ- الان ولایات آذربایجان هیچ کدام طبیب ندارد) (مکی- در عوض به رایشان نظامی می‌فرستند) به هرحال خیلی از معایب است که باید گفته شود و جایش هم این است که واقعاً بودجه به تفصیلی بیاید مطرح بشود و رویش بحث بشود و در این بودجه یک دوازدهم که نمی‌شود رویش مذاکره کرد و تمام مطالب را این جا بحث کرد، بنده عادت ندارم بی‌جا عرضی بکنم فقط حالا رؤس مطالب را اشاره می‌کنم، چند مطالب دیگر هم هست یکی موضوع تجدیدنظر است در املاک واگذاری در حضور آقای وزیر دادگستری می‌خواستم عرض بکنم که در ابتدایی که اموال بیچاره دولت را یک عده‌ای می‌خواستند ببرند و ببلعند محاکمه تجدیدنظر متعدد و با یک سرعت زیادی کار می‌کردند و حالا که آن موضوع تمام شد و کارشان تمام شد و مردم می‌خواهند حقشان را بگیرند محاکمه محدود شده است به یک محکمه و کار هم نمی‌کند و همه چرت می‌زنند و کارها متراکم است و حق مردم مانده است بنده اقدام کردم بانک کشاورزی در گرگان تأسیس کنند اما این بانک را هم هیچ من نمی‌توانم بگویم برای مردم استفاده دارد چرا برای این که بایستی املاکشان را وثیقه بگذارند و پول بگیرند اما خوب چون هنوز حکم صادر نشده بانک کشاورزی نمی‌تواند سند مالکیت بخواهد بنده می‌خواهم استدعا بکنم که نسبت به این موضوع توجه بکنند چون خیلی مورد ابتلا مردم است و مردم در مضیقه‌اند محاکمه را متعدد کنید یک کاری بکنید که کار مرردم در برود، شما اینجا نشسته‌اید و آه و ناله می‌کنید اما بنده هر روز گرفتارم و باید این وضع اصلاح بشود (صحیح است) یک موضوع دیگری را می‌خواستم هم به آقای وزیر دارایی و هم به جنابعالی عرض کنم موضوع دشت گرگان است البته قبل از آن وقتی که دشت گرگان املاک اختصاصی بشود اراضی‌اش طوری بود که رعیت بالسویه استفاده می‌کرد بدون هیچ امتیازی می‌آمدند اراضی را مابین خودشان تقسیم می‌کردند زراعت می‌کردند استفاده می‌کردند اما حالا یک عده دیگری یک وسیله‌ای پیدا کردند یک اشخاصی که بیناتر بودند خوب کاری نداشت با چهار تا شاهد آمدند یک املاکی را (پرونده‌هایش در وزارت دارایی است) به اسم یک طایفه‌ای و یا یک قبیله‌ای ثبت دادند اشکالی که پیدا شده است این است که حالا این عده مردم که می‌خواهند بروند زراعت بکنند چون محکمه حکم صادر کرده مانع زراعت این‌ها می‌شوند و می‌گویند که تحت اختیار ما و تابع ما هستید و این عمل موجب کشمکش و اختلاف و زحمت شده است و چون دشت گرگان در مرز است و یک اهمیتی دارد بنده می‌خواهم استدعا بکنم که یک ترتیبی بدهید که این اراضی را به یک ترتیبی بفروشند مابین این‌ها قسمت بکنند به ترتیبی که خودتان میدانید که اصلًا همه مالک شوند و بالسویه بتوانند استفاده کنند و آنجا اختلاف و کشمکش دیگر به وجود نیاید (صحیح است) و الان در وزارت دارایی و اداره املاک که پرونده‌هایش هست استدعا می‌کنم بخواهند ببینند که اهالی آنجا چه کشیده‌اند و چه زحمتی می‌کشند. یک مطلب دیگری که می‌خواستم به آقای وزیر دارایی عرض کنم و از فرصت استفاده می‌کنم این است که خراب‌ترین دهات و بدبخت‌ترین مردم، مردم دهات خالصه دولتی است، خراب‌تر از همه دهات است و مردمش هم بیچاره‌تر از همه دهات است این خیلی مضحک است که بنده چندی قبل رفتم به مینودشت در آنجا دیدم رعایا داشتند می‌میرند از گرسنگی من از جنابعالی خیلی متشکرم که در عین حال اقدام فرمودید که برای آنها صد تن برنج و مقداری بذر فرستادند بنده می‌گویم این مسئله نباید پیش بیاید به دلیل این که دشت گرگان دارای اراضی حاصلخیز زیادی است نبایستی اهالی‌اش از گرسنگی بمیرند اصلًا کسی باور نمی‌کند بنده نمی‌دانم که اساساً اگر دولت و وزارت دارایی نمی‌تواند این املاک را اداره کند خوب است یک ترتیبی بدهد یا بدهد به وزارت کشاورزی که یک عمل «مدرنی» بکند و آنجا را آباد کند که هم مردم راحت بشوند و هم دهات آباد بشود شما وقتی که در بودجه نگاه می‌کنید ۱۷ میلیون عایدی دارید از همه این املاک ۱۰ میلیون هم خرج دارید ۷ میلیون در نتیجه عایدی
دارید در حالی که این املاک اگر در دست غیر دولت باشد خیلی بیش از این‌ها عایدی دارد و آبادتر هم خواهد شد بنده این تذکرات را می‌خواستم بدهم (صحیح است، احسنت)
اسلامی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
نائب رئیس- آقای اسلامی بفرمایید.
اسلامی- عرض کنم که در نظامنامه پیش‌بینی شده است که ۲۴ ساعت پس از توزیع گزارش کمیسیون باید لیست مخالف و موافق در مجلس نصب بشود (یکی از نمایندگان- شده آقا) خیر آقا دیروز عصر چاپ کردند و امروز صبح لیست آن نوشته شد می‌خواستم این را تذکر بدهم که این عمل برخلاف مقررات است و این صحبت‌ها که آقایان می‌کنند برخلاف نظامنامه است.
نائب رئیس- چون روز یکشنبه هم تعطیل است و بودجه وزارتخانه‌ها و پرداخت حقوق به تعویق خواهد افتاد بنده از آقایان استدعا می‌کنم فرمایشاتشان را مختصر بفرمایند بعداً که بودجه کل کشور مطرح خواهد شد نظریات خودشان را مفصلًا بفرمایند، آقای معتمد دماوندی.
معتمد دماوندی- روز شنبه یا امروز بعد از ظهر را جلسه تعیین بفرمایید که آقایان بیایند. من علی‌الاصول با طرحی که امروز به عنوان یک دوازدهم برای برای تأمین حقوق کارمندان دولت در مجلس شورای ملی مطرح شده است موافق هستم و چاره‌ای هم نیست برای این که مأمورین دولت از اول برج تا آخر برج زحمت می‌کشند و انجام وظیفه می‌کنند و آخر برج هم چشمشان باز است و دستشان دراز به طرف صندوق دولت و باید ناچار حقوقشان را بگیرند، هم مجلس شورای ملی کار خوبی کرده و هم کمیسیون بودجه. (اکثریت نیست) ... (اکثریت حاصل شد) ولی متأسفانه باید اذعان کرد که اگر وضع به این منوال بگذرد و مجلس از جهت بیم اعتصاب کارمندان دولت مجبور شود که هر ماه یک دوازدهم را بگذراند باید بگوییم که مثل سنوات گذشته عمر مجلس شورای ملی هم تمام می‌شود و کاری برای این مملکت انجام نشده، چنانچه دولت هم خودش گفته و هر وقت هم بهش اعترض می‌کنیم که چرا کارها انجام نمی‌شود می‌گوید که بودجه‌ای را که تقدیم کرده‌ایم تصویب بکنید تا کارها انجام بشود ولی متأسفانه بودجه‌ای که دولت تقدیم کرده باید گفت بدون مطالعه بوده و صرفاً برای این که ستون‌های هزینه را توازنی بدهد ارقامی را به نظر خودش در ستون پیش‌بینی گنجانده که اینجا هم در کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مورد طرح واقع شده و کمیسیون هم متأسفانه آن را رد کرده زیرا اغلب ارقام این بودجه مبتنی بر تصویب‌نامه‌های گذشته است و تصویب‌نامه‌های گذشته را یک جا می‌بینیم دولت رد می‌کند و اجرا نمی‌کند از نظر این که می‌گویند لازم نبوده و در جای دیگر هم می‌بینیم که بخشنامهها شداد و غلاظی کرده است به مأمورین در مرکز و خارج و آنها هم با کمال شدت مشغول جمع‌آوری هستند و اخیراً یک تلگرافی از گیلان برای آقایان نمایندگان رسیده است که بد نیست اینجا قرائت بشود و از روی این تلگراف معلوم می‌شود که مأمورین دولت با این بخشنامه‌هایی که وزارت دارایی صادر می‌کند چگونه با مردم رفتار می‌کنند، قابل توجه جناب آقای وزیر دارایی تلگراف از قزوین است نمایندگان مجلس شورای ملی رونوشت آقای لاهوتی نماینده محترم قزوین رونوشت معتمد دماوندی نماینده مجلس شورای ملی چندی است اداره دارایی گیلان و رودبار باعث مزاحمت یک عده پیمانکاران را فراهم کرده و به عنوان مالیات مزروعی صدی بیست مالیات دریافت می‌دارند و ما مجبوریم مبلغ فوق را بپردازیم و کلیه پیمانکاران درخواست رسیدگی به این عمل مأمورین دارایی را دارند اگر بنا است صدی بیست را بگیرند پس چرا از یک عده تعهد گرفته‌اند و از عده دیگر پولش را می‌گیرند به هرحال در خاتمه عرض می‌شود که شایسته است به آقای وزیر دارایی بگویند که از این جور اجحافات جلوگیری نماید. ولی متأسفانه این بخشنامهها از روی همان تصویب‌نامه‌هایی است که اینجا صادر می‌شود و روی همین تصویب‌نامه‌ها هم مأمورین وزارت دارایی در تهران و در خارج تهران با کمال شدت با مردم رفتار می‌کنند و مردم گرفتاری عجیب و غریبی پیدا کرده‌اند بنده نمی‌دانم که کی باید به این خرابی‌ها و به این بی‌سر و سامانی‌ها خاتمه داد؟ این یک تذکری بود که بنده می‌خواستم عرض کنم به هرحال من فعلًا با گذراندن یک دوازدهم موافقم به همان علتی که اول گفتم یعنی باید حقوق کارمندان دولت داده شود ولی یک تذکراتی هم داشتم و خواستم که آقای وزیر دارایی هم توجه کند به طور کلی قوانین در مملکت ما به موقعش انجام نمی‌شود یا اصلًا انجام نمی‌شود یا اگر گاهی هم انجام شده به موقع نیست ما الان در یک بحرانی هستیم و مأمورین دولت هم به منظور پرکردن جیبشان با کمال شدت به مردم فشار می‌آورند که قانون را اجرا کنند آن هم در این موقع که موقع آبیاری است بنده تذکراتی در این مورد دادم و آقای گنجه هم در جلسه گذشته به عنوان اعتراض به بیانات بنده توضیحاتی دادند حالا که آقای وزیر دارایی و آقای وزیر کشاورزی در اینجا تشریف دارند مجبورم دو مرتبه توضیح بدهم، بنگاه آبیاری کل کشور که تحت نظر یک مهندس اداره می‌شود ۷۵ نفر... (فولادوند- به آقای رئیس اهانت نکنید) عیب ندارد صحبت می‌کنم اما آقای رئیس هم اعتراضی ندارند، آقای گنجه این طور خیال کردند که من قصد اسائه ادبی به طبقه فاضله کشور و مهندسین دارم و به عنوان دلسوزی از آنها فرمودند که چون یک عده‌ای می‌خواهند سفیدرود را تیول خودشان بکنند حاضر نیستند که بنگاه آبیاری دخالت بکند باید با حضور دولت و نمایندگان محترم مجلس عرض کنم که گیلانی بردبار وصبور و گیلانی میهن‌پرست و شاهدوست که در طی دوران منحوس جنگ و بلوای شمال و غائله آذربایجان و غوغای ماجراجویانی که جز تجزیه مملکت و عتبه بوسی بیگانگان نظری نداشتند در کمال شهامت پنج سال تمام مبارزه کرد مبارزات جوانمردانه و سرسخت خویش را علیه خائنین ادامه دادند و هنوز هم به ادامه مبارزات خویش مفتخر و مباهی به این قسمت هستند و در عین حال به هیچ کس اجازه نمی‌دهند که صرفاً برای تسکین آمال و آلام عده‌ای که می‌خواهند بروند به مردم گیلان به عنوان نمایندگی مجلس تحمیل بشوند و از یکی از شهرستان‌های تابع آن انتخاب گردند و همچنین عده ننگین دیگری که جزء اعمال نظر سیاسی خویش و تجدید بساط گذشته نظر دیگری ندارند و دوباره می‌خواهند با رعیت بیچاره گیلانی تماس گرفته و به زور آب او را منقاد نظریه‌های پلید خود سازند و همچنین تنی چند که برای منافعی که در پل‌های جدیدالتأسیس پسیخان و جمعه بازار و منافع احتمالی دیگری که به قول خودشان از مجرای حق‌الشرب همه ساله از طرف آبیاران برای انجام مخارج ضروری دریافت می‌گردد برای پرکردن جیب خود با سرنوشت چند میلیون زارع گیلانی بازی نمایند، آری گیلانی حق دارد سفیدرود را تیول خود کند (دکتر اعتبار- این ایما و اشاره را کنار بگذارید و صریح بگویید) اجازه بفرمایید موقعش می‌رسد و می‌گویم زیرا سرنوشت گیلان عزیز بستگی تام و تمامی به سرنوشت سفیدرود دارد و آنهایی که میل مداخله غیر مشروع برای پرکردن جیب خود دارند باید بدانند که جز با مشت و چماغ رعایای گیلانی چیز دیگری روبرو نخواهند شد ولی در عین حال باید بگویم که ما مردمی سرپیچ نیستیم گیلانی دولت خواه و مملکت پرست و شاهدوست است گیلانی مطیع و منقاد قانون است ولی ای کاش نماینده محترمی که اعتراض فرمودند گزارش استاندار محل را که هم اکنون برای حل و فصل مداخلات نامشروع بنگاه آبیاری رسیده و مدتی اداره آبیاری به نظر وزیر کشاورزی نرسانده می‌خواندند و آن وقت این حرف‌ها را می‌زدند به هرحال آقای وزیر کشاورزی اینجا تشریف دارند و بنده از حسن‌نیت و حسن ظنشان بسیار متشکرم برای این که مکرر شرفیاب شدم خدمتشان (تمام نمایندگان گیلان) دستور دادند ولی متأسفانه دستور ایشان را اجرا نکردند و آخرالامر مجبور شدند خودشان تلگراف کنند به استاندار و من استدعا می‌کنم از حضور مبارکشان که به این جریان خاتمه بدهند. ما چه می‌گوییم آقا. ؟ الان که بحبوحه کار است الان که بعضی قسمت‌های گیلان به وجین کردن هم رسیده الان که دو ماه است از مدت آبیاری گذشته و آبیارها تعیین شده‌اند مجاری تنقیه شده است بیکاری‌ها از طرف رعایا شده است تازه این آقایانی که از طهران می‌خواهند بروند آنها نمی‌دانند که سفیدرود چند نهر اصلی دارد چند رودخانه اصلی دارد و چندین شعبات فرعی دارد آب از کجاها می‌آید و کجاها را مشروب می‌کند و از کجا سرچشمه می‌گیرد الان در این فصلی که رعیت تا زانو توی گل است و دارد و جین دوم را می‌کند و تا آخر خرداد یک نوبت دیگر آب باید برسد چه جور آقا ما اجازه بدهیم مداخله کنند (یکی از نمایندگان- فوق‌العاده می‌خواهند) فوق‌العاده شان را ما حاضریم بدهیم حالا که آقای وزیر کشاورزی تشریف دارند گزارش آقای استاندار را که برای ایشان فرستاده‌اند مقتضی هست آن گزارش را بیاورند خدمتشان و آن گزارش را ایشان موضوع حل و فصل قرار بدهند برای سال آینده که اگر دولت بخواهد مأمورینی بفرستد آنجا و مداخله بکنند با این اوضاع و احوال وضعیت را بدتر می‌کند متأسفانه عادت دولت‌های ما بر این جاری بوده که همیشه وقتی سر وقت مردم بروند که بحران کار شروع شده باشد متأسفانه آقای وزیر دارایی تشریف ندارند و باید بگویم که یک موضوعی که در محل گرفتاری دارند موضوع صیادی است (امامی- شما صیادید؟)
در مدت گذشته اختلافاتی بین کمپانی شیلات و صیادان آزاد پیش آمد و چند سال است که این اختلافات ادامه پیدا کرده سال گذشته در نتیجه مجاهدت نمایندگان محترم گیلان و دوندگی‌های خود بنده و همچنین مأمورین دولت موفق شدیم یک آئین‌نامه‌ای تنظیم کنیم که تا اندازه‌ای حل و فصل کند دعاوی صیادان آزاد و کمپانی شیلات را این آئین‌نامه برای مدت سه سال پیش‌بینی شده بود بنده به جانب آقای عدل هم عرض کردم به جانب آقای وزیر دارایی هم عرض کردم متأسفانه وقتی دولت گذشته رفت و جایش را به دولت حاضر داد مدت این آئین‌نامه را یکسال آوردند پائین تا اول مهرماه وقتی این آئین‌نامه دست ما رسید که چهار ماه از مدت صید گذشته بود تمامی مردمی که شغلشان صیادی است مشغول صید بودند در این موقع آئین‌نامه رسید حالا باید مأمورین دولت به کمپانی شیلات مراجعه بکنند و آب‌های ممنوع را علامت‌گذاری بکنند و در نتیجه باز یک کشمکش‌هایی ایجاد شد که بنده باید از آن رئیس بندر که واقعاً یک جوان بسیار شریف و وطن‌پرستی است آقای مهندس اشرفی بسیار بسیار سپاسگذاری بکنم به آقای وزیر راه هم تذکر دادم که باید از این جوان قدردانی بشود ولی متأسفانه توجهی نکردند به عرایض بنده در منت‌های شهامت و وطن‌پرستی وظایفش را انجام داد و این آئین‌نامه برای ما خیلی مفید است الان هم عرض کردم آقایان هم عده زیادی تقاضا کرده‌اند که این آئین‌نامه تمدید بشود یا اگر سه سال نمی‌شود برای مدت یک سال چون تمام کارهای صیادی لااقل چهار ماه طول دارد تا نقاط ممنوعه را تعیین بکند در آن نقاط علامت گذاری بکنند تا این کار درست بشود لااقل چهار ماه وقت لازم دارد و این آئین‌نامه مدتش موقعی تمام می‌شود که اول مهر ماه است و یک عده زیادی گرسنه هستند و گرفتاری دارند در بندر پهلوی این است که استدعا می‌کنم دستور بفرمایید این آئین‌نامه را برای مدت یک سال لااقل تمدید بکنند و دستور بدهند به مأمورین محلی که تکلیف صیادان را معلوم بکنند که در کجا باید صید بکنند و نقاط ممنوعه کدام است عجب این است که گفتند در نقاط ممنوعه باید علامت‌گذاری بشود علامت‌گذاری چوب لازم دارد باید مناقصه بگذارند و هر چه وزارت راه داد زد و فریاد کرد که آقا به من اعتبار بدهید که چوب بخرم برای علامت گذاشتن تا بالاخره یک روز خود صیادان دور هم جمع شدند و با آن فقر شدیدی که در بندر پهلوی است مقدار زیادی چوب خریدند و چوب را بردند و گذاشتند الان هم اداره بندر یک گرفتاری‌هایی دارد برای پلیس دریایی یعنی برای گرفتن پلیس دریایی و همچنین برای چوب‌ها و سایر چیزهای دیگر متأسفانه بنده مراجعه کردم می‌گویند باید وزارت دارایی بدهد در بودجه وزارت راه منظور شده است و با این که چند سال است که این گرفتاری‌ها در بندر پهلوی هست می‌گویند باید وزارت دارایی از درآمد امتیازات بدهد بنده به وزارت دارایی مراجعه کردم می‌بینم می‌گویند ما همچو تکلیفی نداریم باز اول مهر که می‌شود رئیس اداره بندر و کمپانی شیلات باید شکایت بکنند که آقا قاچاقچی هست این‌ها هم می‌گویند که ما وسیله نداریم که قاچاقچی را رد کنیم اینرا بنده خواستم از آقای عدل چون ایشان در آن وقت به من لطفی فرمودند و این آئین‌نامه را گذراندند این دفعه هم یک لطفی بفرمایند و این آئین‌نامه را باز بگذرانند و یا تمدید کنند که اگر مدت سه سال نمی‌شود اقلًا مدتش را برای یک سال تمدید کنند و ۶ ماه جلوتر هم اعلام بکنند که در ظرف این مدت ۶ ماه مأمورین دیگر بتوانند در آنجا بکار مردم رسیدگی بکنند که در این فصل صید مردم گرسنه اقلًا بتوانند یک لقمه نانی تهیه کنند (نورالدین امامی- دولت بعد) برای ما فرقی ندارد چه دولت بعد بیاید چه دولت حاضر چون ما نظر دیگری نداریم این کارها را دولت باید انجام بدهد ما با دولت کاری نداریم یک موضوعی را که می‌خواستم از آقایان وزرا استدعا بکنم موضوع نظام وظیفه است الان موقع کار رعایا است در حوزه بندر پهلوی رفته بودند نظام وظیفه بگیرند آن هم اعزام نمی‌کنند به سربازخانه یکعده‌ای آنجا رفته‌اند برای تعیین تکلیف آن عده‌ای که باید در مهرماه بروند الان تمام رعایا را از اطراف و اکناف می‌آورند به بندر پهلوی که همچون به طالش که به وضعیت آنها رسیدگی کنند رعیت الان در میان مزرعه است و دارد وجین می‌کند این رعیت بیچاره را با چند سرعائله بدبختش که برای تمام مردم ایران آذوقه تهیه می‌کند سرباز و ژاندارم می‌رود بالای سرش اگر پول دارد می‌تواند از سر خودش رفع کند و اگر ندارد و نمی‌تواند باید از دو فرسخی چهار فرسخی ۵ فرسخی بیاید به بندر پهلوی یا شفارود در آنجا به وضعیتش رسیدگی بشود یک تلگرافی کردند که تا مهرماه دولت به آنها مهلت بدهد به رعایا مهلت بدهد این هم کاری ندارد اگر در خود شهرش کسی هست که باید نظام وظیفه ببرند بسیار خوب اما حوزه بندر پهلوی مثل آبکنار و کپورچال دهستان تولم و شیله سر و توابع و همچنین در طوالش که الان رعیت کار دارد تلگراف کرده‌اند که نظام وظیفه به آنها مهلت بدهد تا مهر ماه مهلت بدهد البته این‌ها با کمال افتخار حاضرند برای انجام خدمت ولی دولت تا مهر به آنها اجازه بدهد با کمال افتخار می‌روند و خدمت می‌کنند و استدعا می‌کنم این را دولت دستور بدهد به اداره نظام وظیفه که توجه بفرمایند. یکی دیگر موضوع برنج مردم گیلان است که بنده در جلسه گذشته هم تذکری دادم و امروز هم می‌خواهم خدمتتان عرض کنم شنیده‌ام که آقای وزیر دارایی اعلان کرده است و برنج‌های دولت را در شمال به مزایده گذاشته است بنده آقا عرض کردم مردم گیلان و مازندران سالی ده میلیون پول می‌دهند برای تأمین نان مردم و ما سهمی از این نان نداریم. (صفوی- آقای ابوالمکارم سؤال بفرمایید حالا یک دوازدهم است) جنابعالی میدانید که در مورد بودجه نماینده هر حرفیرا دارد می‌تواند بزند و الان بوشهر هم قحطی است آقا. آقای وزیر دارایی خوب ما مردم گیلان و مازندران این ده میلیون تومان را که می‌دهیم ما هم ذی سهمیم این ده میلیون تومان برای این است که اگر یک روزی مأمورین دولت سهل انگاری کردند و برنج به طور قاچاق رفت از شمال به جنوب چنانکه الان آذوقه ما را از دستمان گرفتند و بردند اقلًا دولت وضع ما را هم یک مدتی تأمین بکند از این پول. بنده عرض کردم برنج‌هایی را که مردم دارند بخرند و با یک ضرری بفروشند بعد از یک سال برای ما پانصد هزار تومان خرج بکند متأسفانه آقای وزیر دارایی این‌ها را به مزایده گذاشتند بنده تقاضا می‌کنم دستور بفرمایید مقدار زیادی برنج که در گیلان است این‌ها را بخرند برای رعیت الان رعیت بی‌برنح است این را بخرید از مردم آنجا و کیلویی ۵ قران بفروشید معذلک باز کسی به حرف ما گوش نداد. یکی دیگر موضوع بانک کشاورزی است بانک کشاورزی آقا قمارخانه شده است این در مذهب ما حرام است آخر بانکی که بخواهد با پول قمار مردم را اداره بکند می‌خواهم صد سال نباشد چون تمام مردم طبقه سوم و بدبخت مملکت را بدبخت‌تر می‌کند، کدام یک از طبقات اول می‌روند بلیط بخرند؟ مردم طبقه سوم برای یک منافع موهوم از حلقشان و دلقشان می‌زنند می‌روند بلیط می‌خرند بعد هم نمی‌افتد و این بساط هر ماهه هست، ما هرچه داد می‌کنیم که یک بانک برای بندر پهلوی بسازید به گوش کسی نمی‌رود (بهادری- برای آذربایجان هم نمی‌دهند)، این در اخلاق عمومی مردم تأثیر دارد و مردم را بی‌ایمان‌تر می‌کند مردم را جری‌تر می‌کند فساد اخلاق را شیوع می‌دهد بعد اکمل (صحیح است) استدعا می‌کنم اگر می‌خواهند پول بدهند اگر می‌خواهند قرض کنند بروند سرمایه اصلی بانک را زیاد کنند یا این که درش را به بندند قماربازی یعنی چه، یکی دیگر آقا موضوع مدارس بهداشت است دانشگاه طب (این را توجه بفرمایید) در سال ۲ هزار نفر شاگرد می‌آیند و متأسفانه صد یا صد و پنجاه نفر شاگرد بیشتر قبول نمی‌کنند بنده مکرر به آقای وزیر بهداری عرض کردم که آقا یک مدرسه بهداشت برای گیلان تهیه کنید آن شاگردی که ۱۲ سال زحمت می‌کشد حاضر نیست بیاید در دهات زندگی کند این جوری نمی‌شود مگر این که یک قانونی بگذرانید تصور نشود که بنده خدای نکرده می‌خواهم یک حمله‌ای به تحصیلکرده‌ها بکنم ولی آقایانرا با گذراندن این قانون یکقدری محدود بکنند در شهرها کاری نداشته باشند واقعاً بروند در دهات حالا که این کار نمی‌شود و این‌ها هم نمی‌خواهند بروند اقلًا این مدارس را در اینجاها تعمیم بدهید این مدرسه بهداشت را تأسیس بکنید که این‌ها سه سال درس بخوانند و بعد بروند سر کارشان، ما الان یک بهداری‌هایی داریم که این‌ها در مدرسه بهداشت مشهد تحصیل کرده‌اند (نبوی- بسیار خوبند) بسیار خوب هم انجام وظیفه می‌کنند ما هم از آنها راضی هستیم استدعا می‌کنم برای گیلان هم یک همچو مدرسه‌ای تأسیس بفرمایید و بنده مدت‌ها است عرض می‌کنم یک همچو مدرسه‌ای تأسیس کنند البته اگر دولت می‌تواند یک دانشگاه طبی در گیلان تأسیس کند برای این که گیلان جمعیتش زیاد است فعالیت اقتصادی مردم گیلان از همه جا زیادتر است مالیاتی که مردم گیلان می‌دهند از همه جای ایران زیادتر است باید آمارها را نگاه کنید تا صدق عرایض بنده معلوم شود اما متأسفانه رنجورتر بیمارتر و بیچاره‌تر و بدبخت‌تر از تمام استان‌ها مردم
گیلانی هستند (صحیح است) در تمام رعایای گیلان یک نفر نیست که مالاریا نداشته باشد اما در سراسر گیلان خدای من شاهد است که خدا مرگ این مردم را خبر ندارد باور بکنید که مرگ این رعایای بدبخت را خدا خبر ندارد (حاذقی- سلب علم از خدا نکنید) (بهادری- خدا خبر دارد آقای دماوندی شما از خدا بی‌خبرید) یکی هم آقا موضوع ساختمان‌های مدارس بندر پهلوی است مدت‌ها است بنده غرض می‌کنم برای ساختمان مدارس در دهات هی بنده را از این شاخ به آن شاخ می‌پرانند و به اصطلاح پی نخود سیاه می‌فرستند وزارت فرهنگ می‌گوید باید بروی اداره ساختمان، اداره ساختمان وزارت دارایی می‌گوید باید به روی وزارت فرهنگ آخر با این همه مالیات که ما می‌دهیم باید یک اعتباری به ما بدهند برای ساختمان مدارس این بدبخت رعیتی که به شما برنج می‌دهد به شما مالیات می‌دهد به شما کشک می‌دهد پشم می‌دهد پنیر می‌دهد برای مملکت این رعیت نباید بچه‌اش برود مدرسه؟! (آشتیانی‌زاده- مرکزیت غلط) من استدعا می‌کنم آقا سیصد هزار تومان وزارت دارایی از هر محلی که می‌شود بدهد برای ساختمان شش باب مدرسه در حوزه بندر پهلوی یکی هم موضوع بهداری غازیان است آقای وزیر دارایی بنده مدت شش ماه دوندگی کردم تا شهرداری بندر پهلوی را حاضر کردم که پولی بدهد از بابت یک بیمارستان ۵ تختخوابی در غازیان متأسفانه دکتری که به آنجا فرستاده شده است ایشان روزی یک ساعت می‌آیند و بقیه‌اش را می‌روند و مردم شکایت داشتند از ایشان و از طرف آقای رئیس بهداری آنجا توجهی شد و خیال کرد که بودجه بهداری آنجا حذف شده است و تمام اثاثیه آنجا را حمل کردند به بندر پهلوی و بنده مجبور شدم از اینجا یک تلگراف حضوری بکنم دویست سیصد تومان خرج کردم تا به آنها حالی کردم که وزارت کشور این بودجه را حذف نکرده حالا فردا پس فردا این تختخواب‌ها و بساط را برمی‌گردانند به غازیان استدعا می‌کنم آقا راجع به این موضوع یک فکری بکنید (صحیح است- احسنت) بنده دیگر عرضی ندارم.
نائب رئیس- سه فقره پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است که قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم مذاکره کافی است وارد شور مواد شویم- حاذقی.
نائب رئیس- آقای حاذقی.
حاذقی- من به فرد فرد آقایان نمایندگان محترم احترام می‌گذارم نه تنها به خود آقایان، به فرد فرد موکلین آقایان احترام می‌گذارم و خودم را در مقام اخلاق از همه کوچک‌تر می‌دانم ولی متأسفانه گاهی متأسف می‌شوم که اینجا هفتاد هشتاد نفر آقایان نشسته‌اند در جلسه یک نفر از آقایان بدون توجه و اعتنا که یک ناطقی نطق می‌کند و هفتاد و چند نفر هم گوش می‌دهند از جلسه خارج می‌شوند و جلسه را از کار می‌اندازند اینست که بنده با کمال سختی اخلاقی است که گاهی به خودم هموار می‌کنم و می‌گویم که آقایان توجه بفرمایند به تابلو و البته یکی از آقایان به بنده یک تذکری فرمودند البته جمله‌ای را که خارج از ادب بود و بنده جواب دادم حالا اگر نسبت به آن شخص محترم عصبانی شدم ولی باز تکرار می‌کنم که آقایان رعایت اهمیت وظیفه سنگینی را که ما به عهده داریم در برابر این ۱۵ میلیون مردم فقیر گرسنه بینوا این را از نظر دور نداشته باشند اگر مجلس ختم تشکیل می‌شود من معتقدم برای خاطر این ۱۵ میلیون مردم نیمه جان از رفتن آنجا خودداری کنند و از طبقه اعیان و اشراف خواهش می‌کنم جلسه ختم را روزی تعیین نکنند که نمایندگان مجبور شوند از اینجا تشریف ببرند و الان ملاحظه می‌فرمایید اگر چنانچه این ماده واحده امروز تصویب نشود همان طور که تذکر فرمودند مقام ریاست روز یکشنبه هم مواجه با تعطیل سیزده رجب خواهد بود بنابراین توجه بفرمایید و مجلس را از اکثریت نیندازید و اجازه بدهید این ماده واحده تصویب شود و آن وقت با وجدان راحت از این مجلس بیرون برویم (صحیح است)
نائب رئیس- آقای دکتر متین دفتری.
دکتر متین دفتری- بنده مخالفتم با کفایت مذاکرات برای این است که مهم‌ترین کار مجلس شورای ملی کار بودجه است که دولت و کمیسیون بودجه همیشه می‌گذارند آخر ماه که شد یک ماده واحده می‌آورند اینجا ما نباید این اصل سوم یک دوازدهم را در این کشور معمول بکنیم و رشته امور مالی از دستمان در برود و به عنوان این که وقت نیست نگذارند مسائل اساسی که راجع به مردم است مطرح بشود اگر ما فکر کارمندان دولت باید باشیم و حتماً هم باید باشیم فکر تمام مردم و جامعه هم باید باشیم در تحت فشار این بود وجه گرانی هزینه یومیه زندگی طاقت‌فرسا که واقعاً غیر قابل تحمل شده است آقایان اجازه بدهید موافقین و مخالفین در این باب صحبت خودشان را در اساس بودجه بکنند و بنده استدعا می‌کنم که آقایان از متن بودجه خارج نشوند و مسائل اساسی راجع به بودجه را بگویند و اگر بنا باشد جلسه فوق‌العاده هم تشکیل می‌دهیم فردا هم می‌آییم روز شنبه هم می‌آییم تا کار مردم بگذرد و یک روز تأخیر هم انقدر اهمیت ندارد زیرا بالاخره ملت ایران هم یک حقی دارد و نمایندگان هم نباید حقوقشان تضییع بشود و بیفتد دست کمیسیون بودجه و دولت این که نمی‌شود.
رضوی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
نائب رئیس- بفرمایید.
رضوی- عرض کنم آقا ماده ۱۱۰ نظامنامه مقرر می‌دارد به این که موضوعاتی که مطرح است در پیرامون همان بحث شود (صحیح است) البته در مورد برنامه دولت و بودجه اساسی مملکت می‌توان همه گونه مطلبی را گفت ولی لایحه یک دوازدهم را تطبیق کار بودجه با آن کردن و هر مطلبی راجع به هر گوشه و کناری گفتن این از فلسفه کار خارج است دولت آمده لایحه بودجه را داده است به کمیسیون بودجه، کمیسیون البته رسیدگی و وقت بیشتری لازم داشته و در مقدمه این لایحه هم به عرض مجلس رسانده و از برای ضرورت کار گفته است که یک دوازدهم در این ماه داده شود آن وقت در این یک دوازدهم موضوعات اصلی که هنوز حل نشده است و بر فرض که گفته شود چون بودجه هنوز به یک نتیجه قطعی نرسیده کمیسیون جواب کافی نخواهد داشت در این صورت هم وقت مجلس ضایع می‌شود و هم بالاخره تصویب لایحه به تأخیر می‌افتد تعلل و قصوری هم که از دولت نیست زیرا هر روز دولت برای این که بیاید جواب بدهد حاضر است این است که خواهش می‌کنم رعایت ماده ۱۱۰ را که خارج شدن از موضوع باشد مقام ریاست هم همیشه نصب‌العین بفرمایند.
نائب رئیس- از آقایان تقاضا می‌کنم چون موضوع یک دوازدهم بودجه مطرح است و احتیاج خواهیم داشت که رأی بگیریم خواهش می‌کنم که جلسه را ترک نفرمایید و اگر این دفعه مجلس از اکثریت بیفتد بنده جلسه را ترک خواهم کرد (احسنت) رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثراً برخاستند) تصویب شد، پیشنهاداتی که رسیده قرائت می‌شود دو تا سؤال هم رسیده یکی از آقای عباس اسکندری و یکی هم از آقای محمدعلی مسعودی که ارسال می‌شود برای دولت حالا پیشنهادات قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد) چون ۲۲ فقره پیشنهاد تاکنون رسیده و اگر مجلس بخواهد برای هر یک دوازدهم چند روز صرف وقت نماید لذا پیشنهاد می‌کنم آقایان پیشنهادات خود را پس گرفته به کمیسیون بودجه بفرستند که در موقع طرح بودجه پیشنهادات مورد بررسی قرار گیرد. فولادوند.
یک نفر از نمایندگان- این قابل نیست آقا.
حاذقی- سلب حق از نمایندگان که نمی‌شود کرد.
فولادوند- بنده با این پیشنهادات یک دوازدهم مخالف هستم و آقایان نمایندگان و آقایان اعضای کمیسیون بودجه دقت زیادتری بفرمایند که بودجه مملکت مطرح بشود حالا به اجبار و برای رفاه حال مستخدمین در آخر هر برج یک پیشنهاد یک دوازدهم به مجلس تقدیم می‌شود و ما امروز برای این بودجه یک دوازدهم ۲۲ فقره پیشنهاد داریم که اگر بخواهیم این‌ها را مورد رسیدگی قرار بدهیم و پیشنهاد دهنده و موافق و مخالف در اطراف این دو فقره صحبت بکنند شاید باز هم ۲۲ فقره پیشنهاد برسد به عقیده بنده چندین روز وقت مجلس گرفته می‌شود و بنده پیشنهاد کردم که اجازه بفرمایند این یک دوازدهم تصویب بشود و این پیشنهادات را ما بفرستیم به کمیسیون بودجه تا مورد رسیدگی قرار بدهند و هر نوع حک و اصلاحی لازم است در بودجه کل مملکت در نظر بگیرند و آخر برج برای طرح و تقدیم به مجلس بیاورند.
مکی- این اصلًا قابل طرح نیست.
نائب رئیس- آقای نبوی.
نبوی- پیشنهادهایی که یک نفر نماینده می‌تواند بدهد در حدود آئین‌نامه است اگر آئین‌نامه برای وکلا یک حقی قائل شده است به موجب پیشنهاد یک وکیل نمی‌توان این حق را از آنها گرفت یکی از وظایف نماینده اینست که بحث و تحقیق در موضوعات بکند و هرچه به نظرش رسید به صورت پیشنهاد تقدیم بکند شاید مورد توجه آقایان واقع شد و تصویب کردند بنابراین پیشنهاد آقای فولادوند به نظر بنده اصلًا قابل طرح نبود و نمی‌شود مانع شد که وکلا
پیشنهاد ندهند و حرف نزنند این از وظایف آنها است و حتماً می‌توانند پیشنهاد بدهند.
نائب رئیس- آقای دکتر معظمی اخطار نظامنامه‌ای دارید؟ بفرمایید.
دکتر معظمی- اخطار نظامنامه‌ای بنده از دو جهت است یک جهتش را آقای نبوی فرمودند که نبایستی سلب حق از وکیل بشود یکی هم این که پیشنهادها باید به ردیف خوانده شود ایشان در پیشنهادشان نوشته‌اند که تا کنون ۲۲ فقره پیشنهاد رسیده است (فولادوند- آقای دکتر این را هم بفرمایید مطابق کدام ماده اخطار می‌کنید) مطابق ماده‌ای که هر وکیلی می‌تواند راجع به هر موضوعی پیشنهاد یا تبصره اضافه کند اگر که ۲۲ فقره پیشنهاد رسیده بود پیشنهاد ایشان بایستی بیست و سومی باشد و به ردیف خوانده شود.
نائب رئیس- آقای مخبر فرمایشی دارید؟ بفرمایید.
مخبر- اجازه بفرمایید بنده بسیار متأسفم که تابحال هر دفعه اینجا آمده‌ام و صحبت کرده‌ام برای دفاع از یک دوازدهم و ۲ دوازدهم و ۳ دوازدهم بوده ولی امیدوارم که این دفعه که خدمت آقایان می‌رسم برای دفاع از بودجه کشور باشد آقایان در ضمن بیاناتشان یک اظهاراتی کردند که مثل اینست که کمیسیون بودجه وظایفش را انجام نداده و حتی عنوان دیکتاتور هم به کمیسیون بودجه دادند بنده خواستم عرض کنم که این طور نیست از روزی که این کمیسیون بودجه انتخاب شده تاکنون دو بودجه به این مجلس آمده است یکی بودجه سال ۲۵ و ۲۶ بود و یکی هم بودجه سال ۲۷ و این دو بودجه از یک جهت هیچ شباهتی به بودجه‌هایی که تا آن تاریخ به مجلس آمده نداشته است و آن این است که عایداتی در این دو بودجه پیش‌بینی شده بود که ملاک قانونی نداشته وقتی که بودجه سال ۲۵ و ۲۶ مطرح شد در آن بودجه یک عایداتی بود که مبتنی بر تصویب‌نامه بود و نه مجلس و نه کمیسیون بودجه هیچکدام حاضر نبودند عایداتی که مبتنی بر تصویب‌نامه باشد قبول بکنند و از این جهت در آن تاریخ ما نتوانستیم راجع به اصل بودجه گزارشی بدهیم و به یک دوازدهم و دو دوازدهم اکتفا کردیم ولی برای این که به موضوع تصویب‌نامه خاتمه داده شود و این موضوع حل بشود در ماده سه آن ۳ دوازدهم که ما تصویب کردیم قید کردیم که دولت در ظرف یک ماه آن تصویب‌نامه‌هایی را که لازم نمی‌داند لغو بکند و آن تصویب‌نامه‌هایی را مفید می‌داند لوایح قانونی آن را تقدیم بکند دولت هم این کار را کرد و بودجه‌ای که آورد به مجلس بودجه‌ای نبود که متکی باشد به تصویب‌نامه یعنی از درآمدهایی که تا آن روز متکی بودند به تصویب‌نامه مستندشان لوایح دولت شد که به مجلس داده بود ولی در مجلس هنوز تصویب نشده بود وقتی که این بودجه در کمیسیون مطرح شد در آنجا این موضوع بحث شد و یک هفته حتی بیشتر در اطراف آن مذاکره به عمل آمد نظر کمیسیون بودجه این شد که روی پیشنهاد آقای دکتر شفق بود که ما به کلیه عواید و مخارج، یعنی به بودجه رسیدگی بکنیم حتی به آن اقلامی که متکی به لوایح قانونی نیست و هنوز به تصویب مجلس نرسیده و آن را واگذار کنیم به خود مجلس که مجلس درباره آن نظر بدهد که این عوایدی که وصول می‌شود قانونی هست یا نیست البته دولت در کمیسیون بودجه اظهار کرد که وزیر دارایی مفصلًا در این خصوص توضیح دادند که عملی که دولت می‌کند عملی است قانونی ولی کمیسیون بودجه در این قسمت نمی‌توانست تصمیم بگیرد و روی این بود که رسیدگی به درآمد را ادامه دادیم ولی دو هفته بعد مجدداً به کمیسیون پیشنهادی رسید که ما این دو موضوع را از هم تفکیک بکنیم یعنی اول راجع به این درآمدهایی که مستندشان لوایح قانونی است پیشنهادی به مجلس بدهیم و تکلیف آنها را روشن بکنیم و ببینیم نظر مجلس چیست و بعد از آن به اصل بودجه رسیدگی کنیم ملاحظه می‌فرمایند در ظرف یک ماه و یک هفته وقت کمیسیون به صحبت در اطراف کلیات صرف شد یک هفته حتی بیشتر راجع به همین مواد عایداتی بود که سابقاً طبق تصویب‌نامه وصول می‌شد و حالا طبق لوایحی که دولت به مجلس داده و بعداً ما وقتی تصمیم گرفتیم که گزارش جداگانه به مجلس بدهیم برای این که این گزارش کامل باشد از وزارت دارایی توضیحاتی خواستیم که یک توضیحاتی بدهد وزارت دارایی هم توضیحاتی داد که وقتش نمی‌شد بفرستیم (صفوی- جلسات مسلسل و پشت سر هم تشکیل بدهید) حالا بعد انشاء الله تشکیل می‌دهیم و در نتیجه ما مجبور شدیم برای این که مخارج مملکت پرداخت شود و حقوق مستخدمین پرداخت شود یک دوازدهم پیشنهاد کنیم البته پس از این که آقایان این یکدوازدهم را تصویب کردند بنده قول می‌دهم و اطمینان می‌دهم که در ظرف ماه آتیه گزارش بودجه به مجلس تقدیم شود و حتی صحبت از این هم هست در این کمیسیون راجع به اصل بودجه و به همین مواد که مستندش لوایح قانونی است یک گزارشی به مجلس تقدیم بکنیم که مجلس هرچه زودتر فرصت داشته باشد راجع به بودجه کل مملکت رسیدگی بکند حالا خواستم از آقایان نمایندگان محترم خواهش بکنم که حالا اگر پیشنهاد آقای فولادوند به اصطلاح قانونی نیست و مطابق نظامنامه نیست ولی بنده از آقایان خواهش می‌کنم که پیشنهادات خودشان را مسترد بکنند بلکه ما بتوانیم این یک دوازدهم را امروز تصویب بکنیم و امروز این پیشنهادات را بفرستند به کمیسیون که در ضمن رسیدگی به اصل بودجه پیشنهادات آقایان را هم مطالعه بکنیم و یقین داشته باشند که ما عملی می‌کنیم (مکی- این تقاضای شما با پیشنهاد ایشان چه فرقی دارد آقا) این مطلب را هم خدمت آقایان عرض کنم این پیشنهادهایی که شده همه بجا و به مورد است بنده صورتش را گرفتم و خواندم و هر یک از این‌ها یک کار مهمی است که اگر تصویب بکنید عملی می‌شود ولی عجله هم نباید کرد، بنده فکر می‌کنم در یک لایحه و قانون یک دوازدهم ما نباید مطلبی که مربوط به کلیات فرهنگ و اجتماع و اقتصاد و تجارت و این‌ها است همه را ما در یک دوازدهم جا بدهیم، برای هر یک از این پیشنهادات یک مطالعه و دقت جداگانه‌ای لازم است و برای این که آقایان ما را در محظور نگذاشته باشند باید ما وقت داشته باشیم و فرصت داشته باشیم که این‌ها را رسیدگی کنیم و من استدعا می‌کنم که آقایان پیشنهادات خود را مسترد بدارند و این پیشنهادات هم به جا و هم به مورد است و یقین بدانند که اگر به کمیسیون بفرستند ما آنجا رسیدگی می‌کنیم و همه را عملی می‌کنیم.
نائب رئیس- آقای فولادوند پیشنهادشان را مسترد فرمودند؟
فولادوند- بنده عرض می‌کنم چون تاکنون ۲۶ فقره پیشنهاد رسیده معلوم می‌شود ۲۶ نفر با نظر بنده مخالفند و بنده نمی‌توانم با نظر جماعت مخالفت بکنم این است که بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
نائب رئیس- پیشنهاد آقای دکتر راجی قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود- تبصره- پزشکان و داروسازان و ماماها و دندان پزشکان و پزشکیارانی که در سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی مشغول انجام وظیفه هستند در صورتی که در تهران و حومه حداقل مدت سه سال خدمت متوالی بنمایند تمام مدت خدمت آنان با پرداخت کسور بازنشستگی جزء خدمات رسمی دولتی محسوب خواهد شد.
عباس اسکندری- بنده مخالفم.
نائب رئیس- آقای دکتر راجی.
دکتر راجی- البته آقایان می‌دانند که در دنیای متمدن امروز در ممالکی مثل انگلستان و امریکا برای هر هزار نفری یکنفر طبیب معین می‌کنند در ایران برای پانزده میلیون جمعیت ما ۱۵۰۰ الی ۱۹۰۰ نفر طبیب داریم اگر پزشکان مجاز را هم به حساب بیاوریم از این عده عده زیادیشان در مرکز مشغولند دستگاه وزارت بهداری هم البته برای تشکیلات اداری یک عده از این آقایان پزشکان را پشت میز نشین کرده عده دیگر هم حاضر نیستند با شرایط موجود و فعلی از مرکز بروند بیرون (دکتر طبا- شرایط را باید اصلاح کنند) وزارت بهداری یک قانون استخدامی تهیه کرده که هنوز البته به مجلس نیاورده و اگر به مجلس بیاورد بنده یقین دارم که با مزایای بیشتری که برای پزشکان فراهم خواهد شد قبول می‌کنند که به خارج بروند حالا بنده با اصل موضوع که چرا پزشک کم است و یک مقداری از قصور هم از طرف دانشکده پزشکی هست کاری ندارم برای این که بنده خیال می‌کنم که برای سالی صد پزشک تهیه کردن حقیقت صرف این وقت و پول برای چنین دانشگاهی زیاد است و شاید با همین پول بشود صد پزشک را هر سال به اروپا یا امریکا فرستاد که تحصیل بکنند مقصود این است که پزشک کم است و پزشک‌ها حاضر نیستند به ولایت بروند. سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی با نداشتن تشکیلات عریض و طویل در تهران موفق شده است که در هر استان پنج درمانگاه بسازد و خوشبختانه نقاطی که برای این درمانگاه‌ها انتخاب شده اغلب نقاطی هستند که به هیچ وجه طبیب در آنجا نبوده و مردم رنگ دارو را ندیده‌اند (صحیح است) اگر این پیشنهادی که بنده کردم آقایان تصویب بفرمایند بنده خیال می‌کنم اولًا شامل سی پزشک بیشتر نخواهد بود برای این که سازمان بیست پزشک را بیشتر استخدام نکرده و این بیست پزشک می‌توانند بروند در نقاط بد آب و هوا مثل بنادر جنوب مثل جزیره قشم و غیره (احسنت) و این استفاده‌ای را هم که می‌برند استفاده خیلی زیادی نخواهد بود و زیاد سربار دولت نخواهند شد
مکی - پس وزارت بهداری چکار می‌کند آن را منحل بکنید و اسمش را بگذارید وزارت سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی
عباس اسکندری - بنده مخالفم
نایب رئیس - عضو کمیسیون هستید؟ (عباس اسکندری - خیر) آقای مخبر
مخبر - بنده تصور می‌کنم که اگر این پیشنهاد را قبول بکنم و آقایان هم رای بدهند یک خدمت بزرگی شده است (صحیح است) برای این که در نقاط دورافتاده این کشور هنوز وزارت بهداری نتوانسته است یک طبیب بفرستد بنده حقیقتاً دو سال است که خودم سعی می‌کنم یک طبیب حاذق برای بندرعباس بفرستم ممکن نشد و فقط خواهشی که می‌خواستم از آقای دکتر راجی بکنم این است که یک اصلاحی در این پیشنهاد بکند و بگذارد ۳ سال در نقاط بد آب و هوا و ۵ سال در سایر نقاط به این ترتیب تصور می‌کنم همه آقایان موافقت بکنند
دکتر راجی - بنده این اصلاح را قبول می‌کنم
نایب رئیس - آقای وزیر دارایی راجع به این تبصره نظری ندارید؟
وزیر دارایی - بنده نظری ندارم با این اصلاحی که آقای دکتر کردند بنده موافقم
نایب رئیس - پیشنهاد آقای اسلامی قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم شرح زیر به عنوان تبصره به بودجه یک دوازدهم اضافه شود
تبصره - از تاریخ تصویب این قانون آگهی‌های ادارات دولتی کما فی السابق به روزنامه‌های کشور داده شود و اداره کل تبلیغات مکلف است بدون تبعیض آگاهی‌های واصله را بین روزنامه‌ها برای چاپ توزیع و برای تعیین تکلیف این پیشنهاد نیز تقاضای رای با ورقه می‌نمایم.
رضوی شیرازی - این که رد شده است
نایب رئیس - این همان پیشنهادی است که در جلسه گذشته رد شده است من اجازه نمی‌دهم
عباس اسلامی - یک چیزی اضافه شده است اجازه بدهید توضیح بدهم
نایب رئیس - اگر بنا بشود پیشنهادات جلسه گذشته را هم در این جلسه تکرار بکنید که نمی‌شود.
اسلامی - اجازه بفرمایید. این اضافه دارد بنده توضیح می‌دهم
نایب رئیس - پس مجدداً قرائت می‌شود و بعد شما توضیح بدهید. (پیشنهاد آقای اسلامی مجدداً به شرح فوق قرائت شد)
اسلامی - عرض کنم ما آمده‌ایم در این مجلس شورای ملی و در این چهار دیواری قرار داریم خیال می‌کنم که همه کارهایی که می‌کنیم واقعاً به نفع مملکت و تمام دستگاهی است که در چرخ و گردش است و حال آن که این طور نیست مجلس شورای ملی باید قوانینی وضع کند که به نفع تمام مردم از هر طبقه و از هر دسته باشد شما چرا نمی‌آیید پشت این تریبون قانون وضع کنید که نمایندگان مجلس حقوق نگیرند. آقای بنده روزنامه‌ام منتشر نمی‌شود و آن وقتی هم که منتشر می‌شد از آگهی‌های مازندران استفاده می‌کرد و یک آگهی تهران در آن جا درج نمی‌شد شما نمی‌توانید این جا قانون وضع کنید و حق مسلم یک عده‌ای را که در تمام دنیا این حق را محترم می‌شمارند پایمال کنید این آگهی‌ها حق مسلم روزنامه‌ها است، روزنامه‌ها از کجا باید اداره شوند بنده تقاضا کردم که این رائی که آقایان نمایندگان می‌دهند با ورقه باشد تا معلوم شود که کدام یک از آقایان با روزنامه‌ها موافقند و کی مخالف است. اگر یک اشخاصی از روزنامه‌ها شکایت دارند بروند در محاکم شکایت بکنند اگر شماها یک عده‌ای هستید که از روزنامه‌ها گله دارید بروید در محکمه شکایت کنید چرا حقوق این‌ها را تضعیف می‌کنید اگر روزنامه‌ای به یک کسی فحش می‌دهد بروید در محکمه جنحه ۱۳ که برای این کار معین شده است شکایت بکنید و تعقیب بکنید (بهادری - ما علاقه مندیم به روزنامه‌ها) بنده تقاضای رای با ورقه کردم برای این پیشنهاد که با ورقه رای بگیرند و استدعا می‌کنم آقایان موافقت کنند
نایب رئیس - آقای دکتر بقایی مخالفید بفرمایید
دکتر بقایی - عرض کنم بنده اسم نوشته بودم که در بودجه صحبت کنم برای این که بیایم این جا شکایتی از کمیسیون بودجه بکنم برای این تلونی که در آراء خودشان نشان داده‌اند متاسفانه می‌بینم که مجلس شورای ملی هم می‌خواهد همین کار را بکند این یک موضوعی است که در جلسه قبل بحث شد و رای گرفته شد و تمام شد و بنده نمی‌فهمم هر روز که نمی‌شود یک موضوعی را پیشنهاد کرد (اسلامی - این فرق دارد آقای دکتر) هیچ فرقی نمی‌کند دولت پول زیادی ندارد این خرجی برای دولت ایجاد می‌کند به این جهت بنده مخالفم هر پولی که دولت بدهد (نورالدین امامی - حق مشروع مردم است) به علاوه این جا پیشنهاد خرج هم هست
نائب رئیس - چون پنج امضاء ندارد رای با ورقه نمی‌شود گرفت رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای اسلامی آقایانی که موافقت دارند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد آقای بهادری قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده اضافه شود
تبصره - مودیان مالیات‌هایی که در دوره فتوت به موجب تصویب‌نامه‌ها برقرار و اکنون هم عمل می‌شود با تصویب لوایح جدید مالیات‌ها که فعلاً در مجلس شورای ملی مطرح است مشمول جرایم تخلف و خسارت دیرکرد نخواهد بود
نایب رئیس - آقای بهادری
بهادری - پیشنهاد بنده توضیح زیادی ندارد مالیاتی که از مردم روی تصویب نامه‌ها اخذ می‌شود چون با تصویب نامه مالیات گرفتن برخلاف قانون است دیگر جریمه و خسارت دیرکرد و مطالبه نمودن کاملاً بی‌مورد می‌باشد (عباس اسکندری - اخطار نظامنامه‌ای دارم این مخالف قانون اساسی است مالیات نمی‌تواند بگیرد) منظورم این نیست که از مردم مالیات نگیرند البته باید مردم مالیات بدهند و آن هم مالیات قانونی چون قانون مالیات جدید در کمیسیون مطرح است تا تصویب این قانون مزاحم مودیان مالیاتی نشود
نایب رئیس - آقای اسکندری اخطار دارید بفرمایید
عباس اسکندری - بنده می‌بینم بدبختی طوری گریبان این مملکت را گرفته است که آقایان نمایندگان از موقعیت خودشان برای حفظ قانون اساسی و قوانین موضوع مجلس شورای ملی مایوسند، کار به جایی می‌رسد که یک نفر نماینده می‌آید این جا پیشنهاد می‌کند که اگر دولتی، وزیری، عمل خلاف قانونی می‌کند مالیات خلاف قانون را بگیرد ولی همین قدر از ما جریمه دیرکرد نگیرید خاک بر سر مردم این مملکت شده است، حق ندارند بگیرند - این چه زندگی است آن وزیری که پول بی قاعده می‌گیرد آن وزیر را باید بفرستند قصر و لباس سه رنگ تنش بکنند (صحیح است - صحیح است) از این مملکت که دیگر چیزی باقی نمانده است پا شوید بروید خانه‌تان، پریروز آقای باتمانقلیچ هیئت دولت یک تصویب نامه‌ای به اسم عوارض شهرداری یک ماه قبل یک کار دیگر کردند در دوره فترت یک دولتی می‌آمد و مدعی بود که چون قانون نگذشته است که من تا یک مدت معینی نمی‌توانم انتخابات را انجام دهم یک کارهایی کرده است این عمل اگر خلاف قانون هم بود باز یک بهانه‌ای در دست داشتند که مجلس باز نبود امروز مجلس هست هر چیزی که می‌خواهید بیاورید به مجلس یا تصویب می‌شود یا رد می‌شود تا وقتی که مجلس تصویب نکرده حق ندارند بگیرید (صحیح است) بنده از آقایانی که می‌روند در هیئت وزرا پشت آن میز سبز می‌نشینند و به این مسند آن قدر علاقه دارند خواهش می‌کنم یک قدری ملاحظه این را بکنند که یک روزی حسابی هست و گریبان این‌ها را خواهند گرفت
نایب رئیس - آقای اسکندری این اخطار نظامنامه‌ای نیست
اسکندری - ... این اخطار طبق اصل ۱۸ قانون اساسی است و اصولاً پیشنهاد آقای بهادری قابل طرح نیست و هیچ قسم مالیاتی هیچ کس بدون تصویب مجلس شورای ملی نباید بگیرد (صحیح است) چه برسد که ما نمایندگان بیاییم از روی عجز و بیچارگی در این مجلس بگوییم که اگر یک کسی با خودسری عمل کرد و وزیری آمد گفت مالیاتی بگیرند از مردم ما فقط بیاییم خواهش کنیم که بگیرند فقط آن جرایم را نگیرند این خیلی بدبختی و کوچکی فکر است (صحیح است - صحیح است)
نایب رئیس - آقای امیر تیمور
امیرتیمور - بنده خاطر محترم آقای بهادری را اطمینان می‌دهم که نظر ایشان تامین است و هیچ مالیاتی قبل از تصویب مجلس شورای ملی نباید اخذ کنند و نمی‌توانند اخذ کنند (می‌گیرند آقا) (امامی - پدر مردم را درآوردند) این پیشنهاد آقا وهن به قانون اساسی است برای آقا می‌خوانم اصل ۹۴ قانون اساسی را هیچ قسم مالیاتی برقرار نمی‌شود مگر به حکم قانون اصل ۹۹ غیر از موقعی که قانون صراحتاً مستثنی می‌دارد و به هیچ عنوان چیزی از اهالی مطالبه نمی‌شود علاوه بر این دو اصل قانون اساسی اصول دیگری هم در بین قانون اساسی هست که صراحت دارد قبل از
تصویب مجلس شورای ملی نمی‌توانند پولی به نام مالیات و غیر مالیات اخذ کنند و اگر اخذ کنند مستحق تعقیب و مجازات هستند برای مزید استحضار آقایان ماده ۴ قانون محاسبات عمومی را می‌خوانم ماده ۴ جز عوارض و مالیات‌های مقرر به موجب قانون اخذ هر گونه عوارض و مالیات دیگر به هر اسم و رسم که باشد ممنوع است عمالی که امر به اخذ مالیات‌های غیر قانونی می‌دهد و اشخاص که فهرست و تعرفه و اسناد آن را تهیه می‌نمایند و کسانی که متصدی وصول آن شوند مشمول مقررات ماده ۱۵۴ قانون مجازات عمومی خواهند بود ماده ۱۵۴ قانون مجازات عمومی هر یک از مستخدمین دولتی که مأمور اخذ مالی به نفع دولت برخلاف قانون یا زیاده بر مقررات قانون وجه و مالی اخذ کند یا امر به اخذ آن نماید به اختلاف مراتب به حبس تأدیبی از ۸ روز الی سه ماه و به تأدیه غرامتی معادل ضعف آنچه که گرفته است به صاحب آن رد نماید مجازات مذکوره در این ماده در مورد اشخاصی نیز که مأمور به اخذ مال به نفع بلدیه می‌باشند مجری خواهد شد ماده ۲۸ قانون مجازات عمومی هر گاه یکی از وزرا یا مستخدمین دولتی در هر رتبه و مقامی که باشند به وسیله وضع نظامنامه یا تصویب نامه یال صدور متحدالمآل و اوامر کتبی دیگر و یا اعمال آنها بدون امر کتبی مقامات مافوق قانون را تغییر دهند یا تفسیر نمایند و یا در اجرای آن تبعیض کنند از خدمت دولتی دائماً منفصل خواهند شد با این صراحتی که قانون اساسی دارد و این مواد از قانون محاسبات عمومی و قانون مجازات دارد به هیچوجه من‌الوجوه نباید بدون قانون مالیاتی گرفته شده باشد من به آقای نجم‌الملک در سه ماه قبل عرض کردم که خلاف قانون است و حالا هم عرض می‌کنم که اگر رویه‌تان را تغییر ندهید من به موجب این قانون اساسی و به موجب این مواد قانون به شما اعلام جرم می‌کنم و شما را تعقیب می‌کنم به اعتقاد من عمل وزارت دارایی جرم است خلاف قانون است الان هم صریحاً پشت این تریبون به آقای نجم الملک اخطار می‌کنم اگر عمل خلاف قانونشانرا تا یک هفته دیگر لغو نکنند من به ایشان اعلام جرم خواهم کرد (صحیح است).
نائب رئیس- آقای بهادری.
بهادری- مقصود بنده آقا فقط یک تذکری بود که عرض کردم که دولت توجه بکند و الان هم یک تلگرافتی از آذربایجان شده و بنده مجبور بودم تذکر بدهم ولی حالا پس می‌گیرم.
رضوی- اگر می‌خواهید مالیات بگیرید این سر و صداها چیست یک لایحه‌ای بیاورید و مالیات بگیرید.
نائب رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده اضافه شود: به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود که کلیه اعتبارات ساختمانی و اثاثیه آموزشگاه‌ها را که اعتبار آن تأمین شده است در سال ۱۳۲۷ یک جا پرداخت نماید. صدرزاده.
نائب رئیس- آقای صدرزاده.
صدرزاده- بنده اصولًا با تصویب بودجه مملکتی به صورت ۱ دوازدهم مخالف هستم و گذشته از این که روش مالی و اقتصادی مملکت همیشه در حال ابهام باقی می‌ماند اصولًا برای مجلس هم در خارج انعکاس خوبی ندارد و حداقل این است که تصور می‌کنم که ما در این مجلس یک وظیفه‌ای که مخصوص به مجلس هست دارا می‌باشیم مضافاً به این که یک قسمت از مخارج هم هست که به صورت اقساتی و ماهیانه نمی‌شود پرداخت مثل مخارج راه سازی و خرید اثاثیه برای آموزشگاه‌ها این‌ها باید در یک مواقع معینی دفعتاً واحده خریداری شود که اگر بخواهند به طور اقساط و ماهیانه خریداری کنند آن عملی که منظور هست انجام نمی‌گیرد و به علاوه در مورد ساختمان و راهسازی هم مقتضیات تسریع اجازه نمی‌دهد که عمل به طور مدام ادامه پیدا کند از این رو بنده این پیشنهاد را تقدیم کردم که این اعتباری که در بودجه منظور شده است در قسمت ساختمان و اثاثیه تصویب بشود که یک جا پرداخت شود که منظور عملی گردد و تصور می‌کنم که مخبر محترم کمیسیون بودجه و جناب آقای وزیر دارایی هم موافقت بفرمایند.
دکتر مصباح‌زاده- بنده به سهم خودم موافقم ولی جناب آقای وزیر دارایی مخالفند.
وزیر دارایی- بنده عرضی دارم اجازه می‌فرمایید؟
نائب رئیس- بفرمایید.
وزیر دارایی- بنده آقا بارها اینجا راجع به بودجه و راجع به درآمد و راجع به هزینه و راجع به نظریات خودم بحث مفصل کردم و مطالب خودم را به عرض مجلس شورای ملی رساندم و عرض کردم آقایان ما یک وقتی آمدیم که بعد از یک دوره فترت بود ۲۰ ماه یا ۲۲ ماه هرچه بود یک تصویب‌نامه‌هایی صادر کرده بودند برای درآمد و یک تصویب‌نامه‌هایی صادر کرده بودند برای هزینه ما در همان جلساتی که در کمیسیون بودجه با آقایان نمایندگان عضو کمیسیون تماس گرفتیم خود بنده بهشان عرض کردم آقایان ما الان صبح ۳ دوازدهم آخر سال ۱۳۲۶ را می‌کنیم این ۳ دوازدهم روی یک درآمدهایی تنظیم شده دو قسمتش مطابق قانون است و یک قسمت آن مطابق تصویب‌نامه بنده به عنوان یک نفر وزیر دارایی حاضرم تمام آن تصویب‌نامه‌ها را ملغی کنم هم تصویب‌نامه‌های هزینه را و هم تصویب‌نامه‌های درآمد را و بنده بودجه را همان طور تنظیم می‌کنم بهتان می‌دهم البته بودجه ۴۰۰ میلیون بشود روی ۴۰۰ میلیون تنظیم می‌کنم سیصد میلیون بشود روی سیصد میلیون تنظیم می‌کنم مکرر در جلسات کمیسیون بودجه روی این مطلب صحبت کردیم بحث کردیم تبادل نظر کردیم و تمام آقایان موافقت کردند که این کار عملی نیست برای این که یک پول‌هایی تصویب شده برای بهداشت برای تعلیمات عمومی برای ساختمان‌ها برای تصویب‌نامه‌هایی که راجع به اضافات و ترفیعات مستخدمین تصویب شده گفتند این عملی نیست چطور این کار را بکنیم گفتم بیایید آن قانون مالیات بر درآمد را که در زمان دکتر میلسپو تصویب شده که صدی هشتاد بگیرند بنده می‌گویم صدی نود بگیرند از مردمانی که دارند و بنده متعهد می‌شوم که تمام عوارض را ملغی کنم عوارض قند را عوارض شکر را عوارض نفت را الان پشت این تریبون هم عرض می‌کنم ولی آقایان قبول نکردند گفتند حالا ما اینجا نمی‌توانیم یک تصمیمی راجع به این موضوع بگیریم باید این را مطالعه کنیم جزئیات را ببینیم حالا ما باید سه دوازدهم را پیشنهاد کنیم تا تکلیف این کارها بعداً معین شود حالا بنده صحبت از خارج می‌کنم به آقایان نمایندگان بحثی ندارم (امیر تیمور- دروغ می‌گویند آقا این طور نیست) یک عده‌ای که مالیات املاک مزروعی نمی‌دانند ناراضی می‌شدند بنده هم گفتم مالیات املاک مزروعی را ملغی کنید همان طوری که برای مالیات بر درآمد صدی هشتاد یا صدی صد تعیین شده آن را بگیرید مالیات املاک مزروعی را روی درآمدهای دیگر بگذارید یک عده دیگر هم یک مالیات‌های دیگر نمی‌دانند مالیات زمین، مالیات خرید و فروش به بنده که بحثی نسیت بنده یک وزیر دارایی هستم مادامی که هستم تابع نظر مجلس شورای ملی می‌باشم تمام این بحث‌ها را کردیم پرداخت ۳ دوازدهم با تصویب کمیسیون بودجه به این شرط تصویب شد که دولت تصویب نامه‌هایی که لازم می‌داند که ادامه داده بشود و تعقیب بشود لوایح او را در ظرف یک ماه به مجلس شورایملی تقدیم بکند ما هم دیدیم در ظرف یک ماه که نمی‌شود مالیات‌ها را به هم زد یک مالیات سابق را لغو کرد برای خاطر این که از اراضی که خرید و فروش می‌شود یک مالیات جدیدی نمی‌شود وضع کرد مالیات املاک مزروعی که ادامه داشته است می‌گرفتند از سال ۲۵ و ۲۴ و به عقیده بنده هم بسیار مالیات بی‌جا و ناصحیحی است و ممکن است بعضی خورده مالکین را مستثنی بدارند معاف بکنند گفتند آقا وقت نداریم که این چیزها را حالا مطالعه بکنیم و به بینیم چه مالیاتی به منفعت مملکت است چه مالیاتی به ضرر مملکت است یک تبصره‌ای در بودجه، در لایحه بودجه ۳ دوازدهم گذاشتند که دولت آن لوایحی را که لازم می‌داند بیاورد به مجلس تقدیم کند ما هم لوایح را تنظیم و در موعد مقرر دادیم به مجلس شورای ملی و در موعد مقرر هم در کمیسیون دارایی حاضر شدیم آن دفعه هم عرض کردم که کمیسیون قوانین دارایی مرتباً تشکیل می‌شد و یک قسمت از مواد آن لوایح هم از تصویب کمیسیون قوانین دارایی گذشته بنابراین بنده به عقیده خودم و به نظر خودم ما کار قانونی کردیم برخلاف عقیده آقای امیر تیمور برای این که تصمیم مجلس شورای ملی را اجرا کردیم آنچه را که از مالیات‌ها لازم می‌دانستیم و به عقیده خودمان مقتضی می‌دانستیم که تصویب‌نامه‌ها به صورت قانون بیاید به مجلس برای تصویب این کار را هم کردیم و این مطلب را مکرر عرض کردم در موقع طرح بودجه ۳ دوازدهم و یک دوازدهم عرض کردم که این کار با مجلس شورای ملی است رأی بگیرید اگر می‌خواهید این مالیات‌ها همه‌اش حذف بشود و به عقیده آقای امیر تیمور مالیات املاک مزروعی گرفته نشود بنده هیچ اهمیتی نمی‌دهم برای من چه اهمیتی دارد تغییر بکند می‌خواهید مالیات دیگری وضع بکنید یک طرح قانونی بدهید به مجلس و آن مالیات را وضع کنید می‌خواهید تمام آن مالیات‌ها را لغو کنید و بودجه مملکت را بیاورید پائین بنده هم خیلی خوشوقت می‌شوم بنده هم هزینه را می‌آورم پائین و بودجه را همان طور تنظیم می‌کنم این آقا بحث ندارد پس از شور در کمیسیون بودجه این‌ها را تکرار فرمودند همین مواد را مکرر خواندند
بنده هم یک عرایضی به ایشان کردم گفتم آقا شما یک عضو کمیسیون بودجه هستید که سال‌ها هم در مجلس شورای ملی بوده‌اید یک طرحی در کمیسیون بودجه بدهید بنده هم به سمت وزیر دارایی قبول می‌کنم مثلًا فرض بفرمایید مالیات از بنزین و نفت می‌گیرید برای چه می‌گیرید؟ یک قسمت صرف اسفالت جاده‌ها می‌شود (مکی- صرف اسفالت هم که نمی‌شود) خوب نمی‌شود بنده که متصدی اسفالت کاری نیستم (خنده نمایندگان) عرض کنم مالیات دیگری وضع شده برای مخارج دیگر برای بودجه‌های مملکت مقایسه بفرمایید بودجه‌های ۲۴ و ۲۶ که پیشتان است یک لایحه مثلًا به مجلس آمده برای تعلیمات اجباری یک لایحه دیگر آمده برای دانشگاه یا این که توی بودجه گذاشته‌اند این‌ها از کجا می‌آید بنده هیچ خاطرم نمی‌رود که آقای رفیع راجع به یک موردی فرمودند که چه کار می‌کنی که این مخارج را پرداخت می‌کنی گفتم دعا می‌کنم همین طور دعا می‌خوانم و با دعا درآمد جمع‌آوری می‌کنم و همین طور این پیشنهاداتی که آقایان می‌فرمایند و یکی هم آقا فرمودند به این مخارج بعد هم پیشنهاد کردند که مخارج عمرانی یعنی ساختمانی و غیره به طریق یک دوازدهم پرداخت نشود یک دفعه اعتبارش داده شود برای ساختمان‌ها ضمناً در آن طرح نظرشان این بود که مال ۱۳۲۶ هم همین طور یعنی هر چه هم از ۱۳۲۶ مانده در ۱۳۲۷ داده شود بنده در خارج عرض کردم که ۲۶ را قبول نمی‌کنم به جهت این که تبصره‌ای در این یک دوازدهم نیست که ما هر چه عایداتی در ۲۶ داشتیم حتی آن جرایمی که آقا فرمودند آن جرایم را هم باید با شدت بگیریم برای این که یک تبصره آنجا گذاشته‌اند که ما هر چه آن جرایم و آن مالیات‌ها را بگیریم، باز زورکی تأمین می‌شود بنابراین حالا هم عرض می‌کنم همین طور که آقای امیر تیمور فرمودند بنده هم عقیده دارم بنده هم ایمان دارم، ایمانم به مشروطیت و مجلس شورای ملی کمتر از ایشان نیست و عرض می‌کنم که آقا مالیات‌ها باید با تصویب مجلس شورای ملی باشد ولی مجلس شورای ملی باید رأی بدهد یک دفعه مجلس شورای ملی رأی داده است که دولت در ظرف یک ماه باید تصویب‌نامه‌هایی را که لازم می‌داند به صورت لوایح قانونی تقدیم کند ما هم تقدیم کردیم و بنده هم عرض کردم عقیده‌ام این است که موافقت با آقا می‌کنم حالا بنده عرض می‌کنم که آقای امیر تیمور یک طرحی تهیه بفرمایند که تمام مالیات‌ها را لغو بکنند آن وقت این یک دوازدهم را هم بنده متعهد می‌شوم که یک یک دوازدهمی درست بکنم که مطابق آن مالیات‌ها باشد والّا این یک دوازدهم را تصویب بکنید و این پیشنهاداتی هم که آقایان می‌دهند تصویب بکنند بنده وزیر دارایی باشم یا یک شخص دیگری از کجا این پرداخت‌ها را بکند بنده هیچ یک از این طرح‌هایی که به من نشان داده‌اند که همه یا راجع به ازدیاد مخارج است یا راجع به درآمد یک آقایی یک پیشنهادی می‌کند یک طرحی می‌دهد که خرج اضافه بکنیم یک آقای نماینده دیگری یک پیشنهادی می‌کند که عایداتی را کسر کنید، بنده هیچ کدامش را قبول نمی‌کنم و با هیچ کدام موافق نیستم مگر این که اول این تصمیم را بگیرید که آیا مالیات‌ها باید مطابق لایحه‌ای که به مجلس شورای ملی تقدیم شده وصول بشود یا نه بعد از این که این رأی را دادید آن وقت می‌توانیم راجع به این پیشنهاد صحبت کنیم.
امیر تیمور- بنده هم اجازه خواستم تمام اظهارات آقای نجم را بنده تکذیب می‌کنم.
صادقی- بنده هم تکذیب می‌کنم.
وزیر دارایی- بنده هم تکذیب می‌کنم بنده آرزو دارم که از مالیات مملکت کسر شود.
نائب رئیس- آقای دکتر شفق.
دکتر شفق- بنده که افتخار عضویت کمیسیون بودجه را دارم اظهارات آقای وزیر دارایی را با تمام عقیده و خلوص تأیید می‌کنم (صحیح است، احسنت) ما فقط یک اشکال داشتیم مربوط بود به تبصره سه سه دوازدهم، نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون بودجه مواجه شدند با یک عده تصویب‌نامه‌ها که این تصویب‌نامه‌ها به تصدیق همه بدیهی است گفتن ندارد جزء این که در دوره فترت گذشته شده بود و برخلاف قانون بود چیزی نیست (صحیح است) و باید بعد از انعقاد مجلس تصویب‌نامه‌ها از تصویب مجلس بگذرد (صحیح است) در این وحدت نظر است و هیچ نماینده‌ای مخالف با این نظر نیست، عرض می‌کردم که در باب تصویب‌نامه‌ها گمان می‌کنم یک نماینده هم در مجلس نباشد و حتماً نیست که بگوید آن تصویب‌نامه‌ها قانونی بود و باید همان طور باشد ولی در دوره فترت دوره گذشته ولو ایرادتی به آن دولت گذشته گرفته باشند مجبور بود چرخ‌های کشور را به راه بیندازد و به تشخیص خودش تصویب‌نامه‌هایی گذراند همین که مجلس شورای ملی منعقد شد مجلس حق طلق قانونش این بود که تصویب‌نامه‌ها را یا رد کند یا قبول کند ما هم مواجه شدیم در اول امر با این تصویب‌نامه‌ها، دولت در عین حال تصویب‌نامه‌هایی را که عمل شده بود در سابق نمی‌توانست در سابق و چنانچه فرمودند آنگاه به هم بزند وانگهی برای به هم زدن هم آخر یک نظری می‌خواهد اشخاص مختلف بودند در این نظر بعضی‌ها می‌گفتند املاک مزروعی را نباید گرفت بعضی‌ها می‌گفتند عوارض را باید نگرفت بعضی‌ها می‌گفتند باید از طبقه اول مالیات گرفت و طبقه سوم آنها را حتی‌الامکان در حدود عدالت اجتماعی از دادن مالیات‌های زیادی مصون داشت که بنده از روی ایمان طرفدار این عقیده هستم دولت نمی‌توانست در گیر و دار استیضاح در ظرف ده روز مداخله کند و تمام سیستمی که عمل شده بود به هم بزند و چون کمیسیون بودجه هم این گرفتاری را داشت ناچار این تبصره ۳ را گذاشت آقایان استدعا می‌کنم اگر به این نکته توجه کنند بنده مرخص می‌شوم تبصره ۳ می‌گوید دولت تا یک ماه باید تصویب‌نامه‌هایی را که خلاف قانون تشخیص داده است ملغی بکند یا باید اگر قبول کرده لایحه آن را بیاورد به مجلس اگر ما در آن مداخله داشتیم و تصویب‌نامه‌ها و آنها را خلاف قانون تشخیص دادیم جایز می‌دانستیم بایستی کمیسیون بودجه و مجلس عمل صریحی بکند بگوید یک عده از این تصویب‌نامه‌ها را باید گرفت (صحیح است) مجلس آنگاه به یک دوازدهم و سه دوازدهم رأی داده است و به موجب این رأی مجلس اعلام کرده است که تصویب‌نامه‌هایی که در جریان است و از او اخذ حقوق و مالیات می‌شود با تصویب آن لوایحی که دولت داده است آن تصویب‌نامه‌ها قانونی است به موجب رأیی که خودش داده است بنده خودم تعجب می‌کنم بنده خودم داوطلب می‌شوم اگر چه مثل بعضی از آقایان در امور حقوقی وارد نیستم و مثل اغلب امور بیسوادم بنده شرط می‌بندم برای هر عملی که یا یک فرد غیر رسمی یا یک فرد دولتی بکند ۲۵ ماده قانون اساسی را پشت سر هم اینجا بخوانم و او را از حق حیات هم محروم کنم با گفتن مطلق نمی‌شود آقا کافی نیست به خصوص نمایندگان مجلس باید وضع کشور و مشکلات دولت و مواجهه دولت را با یک عده زیادی تصویب‌نامه در نظر بگیرد. دیروز آقای وزیر جنگ آنجا صحبت می‌کردند و می‌گفتند که یک روزی دولت مواجه می‌شود با یک وضع عجیبی نسبت به تمامیت مملکت و مجبور می‌شود یک دفعه دو لشگر سه لشگر تهیه کند و به یک نقطه کشور اعزام دارد برای این کار تصویب‌نامه لازم بود و بایستی عملی بشود همه کارها که موضوع جواز صادر کردن جو و گندم نیست آقا این عملیات شده حالا مجلس هم خودش اجازه داده است به دولت که بعضی از این تصویب‌نامه‌ها را که قبول دارد لایحه بیاورد لایحه را که آورده مجلس نمی‌خواست عرض می‌کنم که همان موقع رد می‌کرد (صحیح است) و اگر مجلس نمی‌خواست به ۳ دوازدهم رأی نمی‌داد (صحیح است) ما با این رأی و این تبصره ۳ به خودمان اجازه دادیم تا موقعی که این لوایح در مجلس تصویب نشده است این قسم تصویب‌نامه‌ها در عمل و در جریان باشد و دولت دست بسته بدون هیچ عملی نمی‌تواند زندگی سیاسی و اجتماعی خودش را ادامه بدهد این حقیقت مستند است و بنده شخصاً نسبت به حسن نظر آقای وزیر دارایی عقیده دارم که ایشان به وظیفهشانعمل کرده‌اند (صحیح است)
امیر تیمور- بنده اجازه می‌خواهم.
نائب رئیس- یک مخالف صحبت کرد.
عباس اسکندری- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
نائب رئیس- طبق چه ماده‌ای؟
عباس اسکندری- طبق ماده ۱۰۹.
نائب رئیس- بفرمایید.
عباس اسکندری- بنده خیلی خشنود شدم که جناب آقای نجم یک مطلبی را اینجا بیان کردند و تا یک اندازه‌ای هم شاید حق داشتند (فرامرزی- من آقا طبق ماده ۱۰۹ اخطار دارم) اجازه بفرمایید. ایشان گفتند ما مواجه شده‌ایم با یک تصویب‌نامه‌هایی که در دوره فترت گذشته بود و آن تصویب‌نامه‌ها را اگر لغو می‌کردیم مجبور بودیم که در بودجه‌مان یک تغییری بدهیم و به مجلس مراجعه کردیم و مجلس هم اجازه داد که در مدت یک ماه ما هر چه لازم داریم لایحه تقدیم کنیم و هر چه را لازم نداریم رد کنیم بسیار بسیار حرف صحیحی است اما از آقای نجم می‌خواهم بپرسم که کی به شما اجازه داد که شما هم در خلال این جریان خودتان تصویب‌نامه صادر کنید؟ بنده الان از این مجلس یک «انکت» می‌خواهم تحقیق کنند هیئتی تعیین کنند تا دانسته شود که جنابعالی مقرر فرموده‌اید و با آن در آن واحد هم قانون اساسی را نقض کردید و هم قانون ۱۹ آبان را مفسر قانون اساسی شدید و قانون عادی
را هم تفسیر کردید و گفتید که همان تصویب‌نامه ایرا هم که دولت در زمان فترت تصویب کرد گفتید خیر او هم نفهمیده است مالیاتی بر اموال غیر منقول (نجم- اراضی آقا) فقط شما می‌توانید بگویید که اراضی جزء اموال غیر منقول است ... خیر اموال غیر منقول بین بنده و سرکار یک انکتی از موافقین خود شما الان تعیین شود ... (یکی از نمایندگان- این چه مربوط است به ماده ۱۰۹) آقای وزیر دارایی شما تکذیب می‌کنید یک امری را که واقع شده است (نجم- خیر آقا) اگر نشده است چه بهتر شما یک آنکت بکنید و بنده به شما نشان می‌دهم که عمل خلاف قانونی کرده‌اید و در آن قسمتی هم که مراجعه کرده‌اید به مجلس روی تصویب‌نامه‌های دولت یک محملی دارید، شما می‌گویید که مالیات را کم بکنیم زیاد نکنیم آقا انصاف نیست مجلس شورای ملی ده ماه از عمرش می‌گذرد شما خودتان را در آن واحد مجلس شورای ملی میدانید مجلس مؤسسان میدانید دولت میدانید و خودتان قانون وضع می‌کنید من به نام افراد این مملکت، بنام قانون دستور می‌دهم که با هر عمل خلاف قانون شما معارضه بکنند اشخاص باید برای حفظ قانون اساسی و حفظ حقوقشان فداکاری کنند. شما بگویید صدی صد از اموال مردم را می‌خواهیم بگیریم و با این که این عمل مخالف اصول مالکیت است ممکن است مجلس شورای ملی رأی بدهد ولی شما بدون قانون عملتان صحیح نیست و اجازه نمی‌دهیم مطالب شما هم مورد تکذیب است.
فرامرزی- بنده اخطار دارم.
نائب رئیس- آقای وزیر دارایی پیشنهاد آقای صدرزاده را قبول دارید؟
وزیر دارایی- آقای عباس اسکندری دفعه پیش هم راجع به همین موردی که الان فرمودند، فرمودند البته سر بسته فرمودند اصل مطلب این است در آن ماده تصویب‌نامه که حالا لایحه قانونی است یعنی در ماده لایحه قانونی که به مجلس شورای ملی دادم برای مالیات اموال غیر منقول دو قسمت است یک قسمت ساختمان‌ها است یک قسمت اراضی بیاض است متأسفانه همان طور که تذکر می‌دهند مالیات این خیلی زیاد است مالیات ساختمان‌ها کم است یعنی ساختمان‌ها باید فاصله بین خرید و فروش آنها پنج سال باشد ولی اراضی بیاض اصلًا قید ۵ سال ندارد حالا بنده آقا مباحثه ندارم اگر آقای عباس اسکندی از کمیسیون قوانین دارایی راجع به این موضوع گفت عمل می‌کنیم من آقا هیچ چیز امضاء نکرده‌ام روی لایحه قانونی است که در مجلس شورای ملی است اگر راجع به این آقای عباس اسکندری یا هر یک از آقایان نظری دارند در کمیسیون قوانین دارایی مطرح کنند بنده هم عمل می‌کنم (احسنت) آقای صدرزاده راجع به طرح پیشنهادی که دادند از بنده سؤال می‌کنند، بنده عرض کردم اگر این مالیات‌هایی که گرفته می‌شود روی لوایح قانونی است و صحیح است بنده این جور پیشنهادها را قبول می‌کنم والا قبول نمی‌کنم. آقای صدرزاده بنده به جنابعالی صریحاً عرض می‌کنم اگر این مالیات‌هایی را که ما می‌گیریم مخالف قانون است این پیشنهادها را بنده نمی‌توانم بپذیرم.
امیرتیمور- آقای وزیر دارایی اظهارات بنده را سوء تعبیر کرده‌اند بنده هم اجازه می‌خواهم صحبت کنم.
نائب رئیس- آقای فرامرزی هم اجازه صحبت خواسته‌اند.
امیر تیمور- آقا سوء تعبیر کرده‌اند، حق قانونی بنده است باید شما هم اجازه بدهید.
فرامرزی- عرض کنم که اخطار من راجع به ماده ۱۰۹ است اجازه بدهید بخوانم ماده ۱۰۹ می‌گوید اگر کسی یک توهینی به یک وکیلی کرد یا تحریفی کرد حرف او را مثلًا گفته بود من رفته بودم به مکه این می‌گوید آقا گفته من رفته بودم به ترکستان (یکی از نمایندگان- یا پاکستان) طرف می‌تواند توضیح بدهد. تا حالا ما نشنیده بودیم که مبنای ماده ۱۰۹ مجادله دو نفر آدم است با یکدیگر آن هم در عرصه مجلس ماده ۱۰۹ را بخوانید و فرمایش آقای نجم را ملاحظه کنید و بیانات آقای اسکندری را هم ببینید هیچ این‌ها به هم ربط دارند اگر این طور است بنده هم تقاضا کنم که طبق ماده ۱۰۹ به من هم اجازه بدهید...
نائب رئیس- یکی از پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود: تبصره ذیل را پیشنهاد می‌نمایم: تبصره به وزارت دارایی...
فولادوند- آقا، تکلیف آن پیشنهاد آقای صدرزاده چه شد؟
وزیر دارایی- همه مثل هم، آقا رأی بگیرند، من متأسفم که نمی‌توانم این پیشنهادها را بپذیرم.
صدرزاده- اظهارات آقای وزیر دارایی یک اظهارات کلی است و در مقابل تمام این پیشنهادات خواهد بود باید تکلیف معین شود، راجع به این بیانی که می‌کنند (صحیح است) والّا پیشنهاد بنده باید رأی گرفته شود یا یا قبول شود یا رد شود سایر پیشنهادات هم همین طور است.
دهقان- وقتی یک دوازدهم تصویب شود مالیات‌ها را هم ضمناً تصدیق کرده‌اند.
صدرزاده- توجه بفرمایید آقا ۳۶ تا پیشنهاد در اینجا هست و همه این‌ها هم مواجه با این اشکال خواهد بود.
مخبر (آقای دکتر مصباح‌زاده)- بنده می‌خواهم عرض کنم این اشکالی که الان در مجلس هست عمده این اشکال در کمیسیون بودجه هم بود و روی همین اساس هم ما نتوانستیم به بودجه رسیدگی بکنیم و می‌خواستیم مجلس برای یک مرتبه هم که شده نظر خود را راجع به این صریح بگوید دولت این طور می‌گوید که من این لوایح قانونی را آورده‌ام طبق تبصره ۳ قانون مصوب و آنها را قانونی می‌دانم و طبق آن وصول می‌کنم (امیر تیمور- قانونی نگذشته است) و این نظر هم در بین آقایان هست، بسیاری از آقایان هستند که نظر دولت را قبول دارند برای این که این وضع روشن بشود، یکی از آقایان حالا پیشنهای در این خصوص می‌دهد که این قضیه را روشن می‌کند اگر دولت می‌تواند مطابق لوایح قانونی که فرستاده است مالیات وصول بکند که روشن بشود و کمیسیون بودجه هم وظیفه خودش را بداند و تکلیفش روشن بشود ولی اگر این موضوع با این بحثی که امروز شده مجمل بماند رسیدگی به بودجه هم در کمیسیون بودجه همین طور معوق خواهد ماند ما نمی‌توانیم راجع به بودجه گزارشی بدهیم بهتر این است که پیشنهادهایی که داده می‌شود به آن رأی بگیرند و تکلیف بودجه و کمیسیون بودجه را نسبت به بودجه سال ۲۷ تعیین بکنند ولی بنده هم تصدیق می‌کنم همان طوری که آقای وزیر دارایی هم فرمودند اگر قرار باشد دولت نتواند مالیات‌ها را وصول بکند این مخارج را هم البته نمی‌تواند تأمین بکند، این نظر را بنده نسبت به گذشته هم دارم فرق نمی‌کند آن وقتی که مجلس نبود دولت در زحمت بود حالا هم که مجلس هست چون قانون نیست باید تکلیف معین بشود یا لایحه قانونی یا تصویب‌نامه منظور این است که جنبه قانونی پیدا کند که هم کمیسیون بودجه و هم دولت تکلیفشان را بدانند.
دکتر معظمی- آقا رأی بگیرید.
عده‌ای از نمایندگان- رأی، رأی.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای صدرزاده به شرحی که خوانده شد.
ملک مدنی- این اظهار آقای وزیر دارایی صحیح نیست قانونی گذشته بفرمایید بیاورند از روی آن عمل بکنیم، آقا سابقه مجلس را که نباید خراب بکنیم روی این صحبت‌ها.
نائب رئیس- رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای صدرزاده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد.
امیر تیمور- بنده اجازه می‌خواهم.
نائب رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
تبصره ذیل را پیشنهاد می‌نمایم: کفایی
به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود بودجه سفارتخانه‌های جدیدالتأسیس را در پاکستان و حجاز از اعتبارات پیش‌بینی شده در بودجه سال ۱۳۲۷ وزارت امور خارجه بپردازد.
دکتر معظمی- اخطار دارم.
مشایخی- پیشنهاد خرج است قابل طرح نیست.
نائب رئیس- آقای کفایی بفرمایید.
کفایی- عرض کنم که ملت ایران همیشه به ممالک اسلامی و هم کیش خود ابراز علاقه مخصوصی دارد دولت‌های ما پیوسته سعی داشته‌اند که با ممالک اسلامی روابط بسیار دوستانه و صمیمانه داشته باشند (صحیح است) و دولت ایران هم نظر به علاقه ملت ایران به این کشور جدیدالتأسیس فوراً دولت مزبور را شناخته و سفارت کبری تأسیس نموده است لیکن متأسفانه به واسطه عدم تصویب بودجه آن هنوز سفیر کبیر ایران به آنجا اعزام نشده است در صورتی که اعزام سفیر کبیر به آن کشور کمال ضرورت و فوریت را دارد از طرف دیگر پس از مدت‌ها تیرگی که در روابط بین دولتین ایران و حجاز
بر اثر پیشامد قتل ابوطالب یزدی حاصل شده بود خوشبختانه بر اثر اقدامات یکی از رجال کشور دوست و اسلامی ما رفع سوء تفاهم شده و دولت حجاز هم از این پیشامد ناگوار اظهار تأسف نموده و برای برقراری روابط دیرین و حسنه خود با دولت شاهنشاهی، وزیر مختار به دربار شاهنشاهی اعزام داشته است البته لازم است ما هم وزیر مختاری به آنجا اعزام داریم که در موقع انجام فرائض حج نماینده ایران در مکه حضور داشته تا نظایر قتل ابوطالب پیش نیاید به این جهت تبصره را پیشنهاد کردم بودجه این دو سفارت جدیدالتأسیس را که در بودجه تقدیمی سال ۱۳۲۷ دولت منظور است تصویب فرمایند و امیدوارم با این ترتیب روابط ما با کشورهای اسلامی روز به روز بهتر و صمیمانه‌تر گردد (صحیح است- احسنت) بنده می‌خواستم عرض کنم که این پیشنهاد بنده پیشنهاد خرج نیست این خرج را دولت پیشنهاد کرده و اگر حالا تصویب نشود معلوم نیست بودجه ما تا چند ماه به تأخیر می‌افتد و ما نمی‌توانیم روابطی با این دو دولت برقرار کنیم در صورتی که ایجاد روابط و اعزام سفیر کبیر کمال ضرورت را دارد.
نائب رئیس- آقای مهندس رضوی.
مهندس رضوی- بنده می‌خواستم به عرض مجلس شورای ملی برسانم که این قبیل پیشنهادات یعنی جدا کردن قسمتی از هزینه مملکت و مقدم داشتن آنها اگر یک فوریت خاصی داشته باشند البته قابل توجه است (صحیح است) و موضوع زوار ایرانی که به مکه باید مشرف شوند در این که از طرف کشور ایران نماینده محترم و صاحب شأنی در آنجا باشد و حقوق و امتیازات آنها را محفوظ بدارد البته مجلس شورای ملی کمال موافقت را دارد و همین طور هم نسبت به پاکستان مخالفت بنده برای این مورد نبود که عنوان مخالفت کردم منظور بنده این بود که مقدم داشتن پاره‌ای هزینه‌ها و مسکوت گذاشتن اصل بودجه، این یک روش صحیح و منطقی نیست (صحیح است) زیرا وقتی که تکلیف درآمدهای مملکت روشن نیست و به طوری که ملاحظه می‌فرمایید بین نظریاتی که بین دولت و مجلس هست هنوز حکمیت کامل نشده، بعضی از آقایان اجرای بعضی تصویب‌نامه‌ها را برخلاف قانون می‌دانند و بعضی هم عقیده‌امند هستند که مادامی که مجلس رأیی به لایحه جدید نداده یا مسکوت گذاشتن این لوایح را الزاماً طبق یک قانونی تصویب نکرده است ممکن است این مالیات‌ها را گرفت، به هرحال این موضوع عجالتاً حل نشده و در موضوع هزینه‌ها هم هزینه‌های مقدم الان زیاد داریم و اگر الاهم فالاهم بکنیم شاید بسیای از اموری که بایستی انجام شود و ضرورت هم دارد به واسطه معوق ماندن بودجه مانده، به این دلیل بنده خواستم از آقای کفایی خواهش کنم که اگر ممکن است به جای این که یک قسمت مخصوصی را از بودجه تفکیک بکنید و انجام آن را از دولت بخواهند با همه وسایل کمک بکنیم و آقایانی هم که در کمیسیون بودجه هستند (و خود بنده هم هستم) زودتر و بیشتر جدیت کنیم و وظیفه‌مان را انجام دهیم که زودتر تکلیف کلی بودجه انجام شود و این طور تبعیض و تصویب بعضی دون بعض نشود.
مخبر کمیسیون بودجه- اجازه بفرمایید بنده می‌خواستم از آقای کفایی تقاضا کنم که پیشنهادشان را مسترد دارند زیرا این موضوع در بودجه مملکتی در نظر گرفته شده است و تا ۱۰ روز دیگر انشاء الله تقدیم مجلس خواهد شد.
کفایی- پس می‌گیرم.
نائب رئیس- پیشنهاد آقای دکتر شفق قرائت می‌شود. بنده پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به عنوان تبصره پنج اضافه شود:
تبصره ۵- دولت مجاز است تا تعیین تکلیف لوایح مربوط بتویب نامه‌ها مطابق مدلول تبصره سوم ماده واحده مصوب اول بهمن ماه ۱۳۲۶ درآمدهای مربوط به آن لوایح را وصول کند.
نائب رئیس- آقای دکتر شفق.
دکتر شفق- بنده توضیحی ندارم، چون که در ضمن همین عرایض که عرض کردم تا کنون به موجب این تصویب‌نامه‌ها عمل شده و چون اختلاف هم هست در کمیسیون بودجه مطرح شده و اسباب و علت عمده تأخیر بودجه همین بود استدعا می‌کنم مجلس اجازه بدهد که این لوایحی که وزیر دارایی آورده است برای این عواید دولت مجاز باشد یعنی به موجب تصویب‌نامه‌هایی که لوایحش را دولت آورده است به مجلس مجاز باشد عواید را دریافت دارد تا ما بودجه را بتوانیم چنانکه لازم است مطالعه کنیم و در ظرف یک ماه به مجلس بیاوریم (صحیح است)
دکتر معظمی- بنده اخطار دارم.
امیر تیمور- به بنده اجازه بفرمایید.
نائب رئیس- آقای دکتر معظمی اخطار دارید بفرمایید.
دکتر معظمی- عرض کنم برای این که مجلس شورای ملی بتواند راجع به یک لایحه‌ای اظهارنظر کند قانون اساسی یک مقرراتی پیش‌بینی کرده است مخصوصاً می‌گوید لایحه وقتی که به مجلس می‌آید باید دارای مقدمه باشد مدلل باشد منقح باشد و بعد هم زیر مسئول امضاء کرده باشد و کمیسیون رأی داده باشد و بعد هم ما بتوانیم ماده به ماده شور اول و شور دوم و بعد کلیات الی آخر ولی مطابق این تبصره‌ای که آقای دکتر پیشنهاد فرموده‌اند، اکثر آقایان نمایندگان الان تصویب‌نامه‌ها را مطالعه نکرده‌اند و حق هم دارند که مطالعه نکرده باشند برای این که در خارج است و ما هم می‌آییم رأی می‌دهیم به یک مقرراتی که حقوق مردم محفوظ نخواهد بود. به این جهت بنده می‌خواهم عرض کنم این برخلاف اصول قانونگذاری است که ما همین طور رأی بدهیم (صحیح است) منتها اگر آقایان بخواهند مالیات‌هایی که وصل شده در ضمن لوایحی که می‌آورند این قسمت‌هایی که عمل شده است قانونی بکنند یعنی آقایانی که مرتکب کار خلاف قانون شده‌اند از مجازات معافشان بکنند ممکن است والّا مطابق اصول که نمی‌شود این کار را کرد و یک چیز دیگری هم می‌خواستم عرض کنم که کمیسیون بودجه اگر دیر کرده است و به اشکال برخورده است علتش چیست؟. کمیسیون قوانین مالیه بایستی گزارشش را بدهد و کمیسیون بودجه هم باید گزارشش را بدهد و جایی که خلاف قانون است در جلویش بنویسد که این مبلغ خلاف قانون است و کسر بکند ولی به عنوان این که از مجلس استفتاء بکند این رویه هیچ وقت معمول نبوده و چون پیشنهادی بنده کرده‌ام که این مطالب را در آنجا مفصل خواهم گفت دیگر عرضی ندارم.
نائب رئیس- آقای امیر تیمور.
امیر تیمور- بنده از توضیحات نماینده محترم آقای دکتر معظمی بسیار خوشوقت هستم که تا یک حدی موضوع را روشن کردند. عرض کردم که جناب آقای نجم سوء تعبیر کردند اظهارات بنده را و بعد از ایشان گفتم تکذیب می‌کنم برای این که آقای نجم فرمودند در کمیسیون بحث مفصلی در مورد تصویب‌نامه‌ها شد و موافقت شد که مالیات‌ها طبق تصویب‌نامه‌ها گرفته شود بنده عرض کردم تکذیب می‌کنم، زیرا هر موقع در کمیسیون بحث شد بنده خدمت آقای نجم عرض کردم که با تصویب‌نامه نمی‌شود مالیات گرفت برای این که صریح قانون اساسی است اصل ۹۴ قانون اساسی می‌گوید هرگونه مالیاتی باید با تصویب مجلس شورای ملی باشد (رضوی- چه جور باید گرفت، الان مملکت مالیات می‌خواهد یا نه؟ اگر میدانید نمی‌خواهد بفرمایید نه و اگر می‌خواهید بفرمایید چه جور بگیرند؟) این که می‌فرمایید تصویب‌نامه، اگر مالیات‌ها طبق تصویب‌نامه گرفته نشود کار باز می‌ماند، این طور نیست بنده مکرر امسال عرض کردم. آقای نجم توجه بفرمایید (آقای نجم- بنده که آقا همیشه خدمت شما هستم) بنده مکرر به شما عرض کردم که آقا شما موظف هستید که قوانین موجود را رعایت بکنید ولو این که آقایان نمایندگان مجلس شورای ملی بالاتفاق بگویند که قانون نباید اجرا بشود مادامی که قانون به قوت خودش باقی است و ملغی نشده این قانون را شما ناگزیر هستید که اجرا بکنید- شما مالیات اراضی را طبق قانون مالیات بر درآمد ۱۹ آبان ۱۳۲۲ که هنوز لغو نشده و به قوت خودش باقی است باید دریافت بدارید صریح قانون اساسی است که می‌گوید حق ندارید از پیش خودتان بدون تصویب مجلس شورای ملی مالیات بگیرید و این که به تبصره سه استناد می‌جویید صحیح نیست و به عقیده بنده این سوء تعبیر شده- ضمن قانون اول بهمن اینجا تبصره‌ای گذشته.
تبصره ۳: دولت مکلف است در ظرف یکماه از تاریخ تصویب این قانون در تصویب‌نامه‌های دولت سابق تجدیدنظر نموده و هر کدام را لازم و مفید می‌داند لایحه آن را به مجلس تقدیم و آنچه را که زائد می‌داند با اختیاری که دارد ملغی نماید درست است این تبصره را مجلس گذرانده که هر چه از تصویب‌نامه‌ها را دولت لازم و مفید می‌داند قانونش را به مجلس تقدیم کند بنده هم تصدیق می‌کنم که به موجب این تبصره بعضی از قوانین را آقای نجم به مجلس پیشنهاد کرده‌اند اما باید منتظر تصویب مجلس شوند و قبل از تصویب مجلس شورای ملی حق ندارند اجرا نمایند باید منتظر تصویب مجلس شورای ملی و منتظر نتیجه آن باشند و قبل از تصویب مجلس شورای ملی فقط به صرف این که ایشان لایحه داده‌اند حق ندارند اجرا کنند نه تنها بنده می‌توانم شما را تعقیب بکنم
بلکه جمیع دادستان‌ها مکلف هستند مأمورین وصول مالیات را در تمام کشور که برخلاف این اصل مبادرت به وصول مالیات کرده‌اند تعقیب بکنند (یکی از نمایندگان- چرا تا حالا این کار را نکرده‌اید؟) قریب ۴ ماه است که این موضوع در کمیسیون بودجه بحث شده است بنده که هر روز نمی‌خواهم پشت این تریبون وقت آقایان را بگیرم آقایانی که در کمیسیون بودجه هستند می‌دانند چهل دفعه شده که عرض کردم با همین شدت و با همین حدت به آقای نجم اعتراض کردم و به آقای نجم هم صریحاً عرض کردم اگر عمل خودشان را موقوف ندارند من ایشان را تعقیب خواهم کرد (صدرزاده- پس هزینه اردیبهشت را از کجا بپردازند؟) هزینه اردیبهشت را از قوانین موجوده. متأسفانه مجلس شورای ملی به کفایت مذاکرات رأی داد و اجازه نداد در یک دوازدهم صحبت شود والّا بنده در یک دوازدهم بحث مفصلی داشتم و اثبات می‌کردم که در حدود مالیات‌های قانونی جمیع مخارج این کشور را با مخارج عمران و آبادی می‌توان انجام داد. آقای نجم الان قانون مالیات بردرآمد ۱۹ آبان را موقوف‌الاجرا گذاشته‌اند حق ندارند که قانون را موقوف‌الاجرا بگذارند این خودش جرم است، باید تمام مالیات‌ها مالیات کشاورزی، مالیات مستقلات، تمام مالیات‌ها طبق آن قانون وصول شود صریح قانون موجود است اگر آن قانون را اجرا بکنند، اگر آن قانون را انجام دهند به اعتقاد بنده در سال ۱۳۲۷ سیصد میلیون تومان از محل این قانون به خزانه مملکت عاید می‌شود ولی آقای نجم متعمد هستند که این قانون را موقوف‌الاجرا بگذارند برای این که خزانه مملکت را خالی بگذارند آن وقت بیایند اینجا و بگویند که مخارج را از کجا بپردازم؟ این قانون صراحت دارد قانون را باید رعایت بکنید.
دکتر طبا- چرا به یک وزیر پاکدامنی اهانت می‌کنید؟...
فولادوند- اهانت نیست.
نائب رئیس- آقای مخبر.
مخبر- مدتی ما راجع به تصویب‌نامه‌ها و مدتی راجع به لوایح قانونی دولت مذاکره می‌کنیم بدون این که هنوز یک نتیجه‌ای گرفته باشیم و ببینیم که واقعاً این کاری که دولت می‌کند درست است یا نه، اینجا پیشنهای که آقای دکتر شفق دادند یک چیز تازه‌ای نیست، سعی می‌کند آن تبصره ۳ قانون مصوب را تصویب بکند، ملاحظه بفرمایید نوشته شده دولت مجاز است تا تعیین تکلیف لوایح مربوط به تصویب‌نامه‌ها مطابق مدلول تبصره ۳ ماده واحده اول بهمن ماه ۱۳۲۶ درآمدهای مربوط به آن لوایح را وصول کند آقایان وقتی به این رأی می‌دهند منظور این نیست که دولت که این کار را کرده قانونی هست یا نیست، اجازه داشته است یا نه؟ حالا که به اینجا رسیده باید تکلیف دولت را معین بکنیم و نظر آقای دکتر معظمی که فرمودند ما باید بدانیم که در این لوایح چه نوشته شده صحیح است و دولت هم این لوایح را مدتی است به مجلس آورده و از یک سال به این طرف هم اجرا می‌شود و همه می‌دانند این موضوع چیست ولی اگر واقعاً ما نخواهیم کارهای مملکت را دچار وقفه کنیم برای این که هم دولت بتواند کار بکند و هم کارش جنبه قانونی داشته باشد ما باید به این پیشنهاد رأی بدهیم، از این جهت بنده به عنوان مخبر کمیسیون بودجه موافق پیشنهاد آقای دکتر شفق هستم و قبول می‌کنم.
امیر تیمور- برخلاف قانون است اصلًا نمی‌شود.
نائب رئیس- آقای وزیر دارایی چه می‌فرمایید؟
وزیر دارایی- این را من قبول دارم آقا.
نائب رئیس- پیشنهادی برای اصلاح این پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود. اصلاحیه ذیل را به تبصره پیشنهادی جناب آقای دکتر شفق پیشنهاد می‌کنم: رأی موافقت مجلس نسبت به تبصره پنج پیشنهادی آقای دکتر شفق محدود به حداکثر ۳ ماه باشد عرب شیبانی، احمد رضوی.
مهندس رضوی- اجاره می‌فرمایید؟ ... چون با این تبصره و با این پیشنهاد جناب آقای دکتر شفق و قبول جناب آقای وزیر دارایی وضع مالیاتی کشور روشن می‌شود ما هم البته متأسف هستیم که چرا بیشتر دقت نشده و حالا بجای این که ترتیب قانون داده شود این موافقت بشود ولی در عین حال برای حفظ اصول مشروطیت و تأمین نظر بعضی از آقایان نمایندگان از جناب آقای دکتر شفق خواهش می‌کنم که پیشنهاد خودشان را محدود به ۳ ماه بکنند یعنی در ظرف ۳ ماه اگر هنوز تکلیف لوایح روشن نبود و تصویب‌نامه‌ها به قرار جاری بود، دولت مکلف است که باز به مجلس رجوع کند.
دکتر مصباح‌زاده- (مخبر کمیسیون بودجه) بنده می‌خواستم عرض کنم که این تبصره اصلاحی اشکالی ندارد اگر خود آقای وزیر دارایی قبول می‌کنند بنده هم قبول می‌کنم.
دکتر عبده- بنده عضو کمیسیون هستم اخطار دارم، این اساس یک دوازدهم را هم متزلزل می‌کند.
بعضی از نمایندگان- این برخلاف قانون اساسی است، این کار غلط است نباید بکنند.
نائب رئیس- پیشنهادی برای تنفس رسیده است قرائت می‌شود پیشنهاد می‌نمایم تنفس داده شود. نورالدین امامی
دکتر عبده- بنده مخالفم.
نائب رئیس- آقای نورالدین امامی.
نورالدین امامی- عرض می‌کنم که توجه بفرمایید که چهل و چند پیشنهاد داده شده است (یکی از نمایندگان- داده شده باشد) اجازه بفرمایید اگر مقصود این است که حقوق مستخدمین دولت که امروز آخر برج است و با توضیحی هم که آقای وزیر دارایی در جلسه گذشته دادند که ۱۵ روز طول می‌کشد تا به اقصی نقاط ایران حواله برسد که به آنها داده شود بنده استدعا می‌کنم که آقایان پیشنهادهایشان را پس بگیرند یا این پیشنهادات به کمیسیون بودجه برود یا در ۱ دوازدهم ماه آتیه گذاشته شود یا اگر انشاء الله همان طور که آقای مخبر کمیسیون قول دادند و بودجه را تا ۱۵ روز دیگر دادند در بودجه مطرح بشود و اگر مقصود این است که بحث شود، این چهل و چند پیشنهاد است و چند روز وقت می‌خواهد و ۳ چهار جلسه می‌خواهد، خوب این چه کاری است ما یک ربع، ده دقیقه دیگر اینجا هستیم باز هم شنبه و یکشنبه، باز هم ۱۵ جلسه باید اینجا بیائیم، استدعا می‌کنم آقایان موافقت بکنند پیشنهادات را پس بگیرند، این ۱ دوازدهم در این جلسه بگذرد و کار مستخدمین بدبخت درست شود روز یکشنبه هم تعطیل است. این عرض بنده است.
نائب رئیس- آقای دکتر عبده
دکتر عبده - اجازه بفرمایید عرض کنم بنده یک پیشنهادی کردم که اگر آقایان اجازه می‌دهند مطرح شود و آن این است که (مکی- به چه مناسبت مال شما مطرح شود؟ پیشنهادات همه باید مطرح شود) اجازه بفرمایید آقای ملکی شما تنها که بلبل این مجلس نیستید آخر دیگران هم هستند- آخر ماه است مستخدمین دولت احتیاج به حقوق دارند (یکی از نمایندگان- مگر آنها خونشان از سایرین رنگین‌تر است) و تنها از ممر حقوق زندگی می‌کنند منظور این است که این کار همین امروز بگذرد بنده پیشنهاد کردم أ درست است آقای ملکی که پیشنهادات باید به ترتیب قرائت شود ولی یک پیشنهادی که جنبه نظامنامه دارد و تجزیه می‌کند مذاکرات را این مقدم است اصولًا این پیشنهادی که بنده کردم این بود که ما در تکامل یک گزارشی هستیم با یک تبصره‌هایی که خود کمیسیون پیشنهاد کرده است (مکی- جنبه نظامنامه‌ای شما کجاست؟) اجازه بدهید آقای مکی خواهش می‌کنم عصبانی نشوید یک عده تبصره هم که تقریباً چهل تا پیشنهاد است از طرف آقایان رسیده است اگر ما بخواهیم این پیشنهادات را بخوانیم با ترتیبی که ما الان در مذاکرات داریم بنده خیال می‌کنم که ۳ یا چهار روز طول می‌کشد روز یکشنبه هم تعطیل است مستخدمین دولت هم احتیاج به حقوق دارند بنده پیشنهاد کردم اجازه بفرمایند، اگر آقایان گوش بدهند ممکن است همان آقایانی که الان مخالفت می‌کنند موافق شوند- بنده پیشنهاد کردم که اصل ماده واحده (یک نفر از نمایندگان- شما به عنوان مخالفت تنفس آمده‌اید اینجا صحبت کنید) بنده به عنوان استدلال با مخالفت این را عرض می‌کنم، الان یک ساعت کمتر از ظهر می‌گذرد هم بنده و هم شما خسته هستیم، منظور من پیشرفت کار است، آقای دکتر بقایی منظور بنده این است که این پیشنهاد و پیشنهادهایی که شده است بماند و نسبت به ماده واحده و این تبصره‌ها امروز رأی بگیرند پیشنهادات دیگر احاله شود به کمیسیون که موضوع گزارش علیحده و جداگانه‌ای بشود (دکتربقایی- این حق نمایندگان را پایمال می‌کند) بنده نمی‌گویم این پیشنهادات را بگذارید وقتی که گزارش بودجه مطرح می‌شود بنده عرض کردم این پیشنهادات را موضوع گزارش علیحده‌ای قرار بدهیم که شاید در اولین جلسه کمیسیون بودجه مطرح بکنیم- در هر حال دقت کنید وضع مستخدمین بسیار بد است البته عصر دعوت کرده‌اند در کانون کارمندان (یک نفر از نمایندگان- یکشنبه
هم تعطیل است) من استدعا می‌کنم تشتت را کنار بگذارید با نظری که بنده عرض کردم موافقت بکنید و حتماً به نفع تمام مستخدمین دولت و حیثیت و شئون ما خواهد بود.
نائب رئیس- عده برای اخذ رأی کافی نیست پیشنهاد دیگر قرائت شود. پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود. مکی دولت مکلف است ریز بودجه بنگاه راه آهن دولتی ایران را به مجلس تقدیم و ضمیمه بودجه کل کشور شود.
نبوی- بسیار خوب است.
نائب رئیس- آقای مکی.
مکی- البته بنده تصدیق می‌کنم غالب پیشنهاداتی که داده می‌شود مربوط به بودجه نیست ولی غالب این‌ها یک تذکراتی است، و یک پیشنهادات مفیدی است که تذکرش در مجلس شورای ملی جهت استحضار آقایان نمایندگان محترم و همچنین توجه آقایان وزرا نهایت ضروری و مفید است و حتی بعضی‌هایش بنده خیال می‌کنم اهمیتش به اندازه زیاد است که بنده از متن خود لایحه اهمیتش را زیادتر می‌دانم. پیشنهادی که بنده کردم مربوط به بودجه بنگاه راه آهن دولتی ایران است آقایان می‌دانند که در دوره دیکتاتوری بودجه بنگاه راه آهن دولتی ایران را از آن تشریفات که فعلًا بودجه دولتی دارد برکنار داشتند یعنی یک دولت در داخل دولت درست کردند، یعنی بنگاه راه آهن دولتی یک مخارجی دارد یک هیئت نظارتی آنجا هست و وزارت دارایی حق کوچک‌ترین نظارتی در آنجا ندارد و رئیس حسابداری هم ندارد و مجلس شورای ملی هم نباید اطلاع پیدا کند که بودجه بنگاه راه آهن دولتی چقدر است و در مقابل چقدر خرج و چه اندازه درآمد دارد؟ شاید آن روز که ساختمان راه آهن در ایران شروع شده بود این کار ضرورت داشت ولی امروز که دیگر هیچگونه ساختمانی نیست لازم نیست و حتی در بنگاه راه آهن دولتی ایران یک نقل و انتقالاتی هم در بودجه دولت می‌شود بنده می‌خواهم همان طور که آقایان استنباط کرده‌اند ریز بودجه بنگاه راه آهن دولتی ایران ضمیمه بودجه کل کشور شود و وزارت دارایی هم نظارت داشته باشد و کمیسیون بودجه هم نظارت داشته باشد و دقت شود که این دولتی را که داخل دولت تشکیل شده از بین ببرند، به این ترتیب بنده تصور می‌کنم که همه آقایان هم موافقند.
وزیر دارایی- بنده این طور که استنباط کردم منظور آقای مکی این است که وزارت دارایی یک نظارت کامل و دقیقی در امر راه آهن داشته باشد (مکی- مجلس باید داشته باشد) منظورشان این است آقای ملکی اگر بخواهیم بودجه راه آهن را هم مثل بودجه مملکتی تا آخر ماه صبر بکنیم که باید کار راه آهن همان طور خوابیده باشد تا آخر ماه! این که نمی‌شود ولی منظور آقا از نظارت کامل امور مالی و محاسبات بنگاه راه آهن است من به آقای وزیر راه در این مورد مذاکره کردم بعد یک لایحه هم تهیه کرده و خدمتشان تقدیم کردم مطالعه می‌کنند و متفقاً به مجلس تقدیم می‌کنیم با آن لایحه منظور شما تأمین می‌شود.
مکی- بنده با توضیحی که جناب آقای وزیر دارایی دادند و با این قید که وزارت دارایی در بنگاه راه آهن دولتی ایران و همچنین مجلس شورای ملی مع‌الواسطه بتواند با همان لایحه‌ای که اینجا داده می‌شود نظارت کامل داشته باشد پس می‌گیرم که با این حیف و میل‌هایی که در آنجا می‌شود و با این ساختمان‌هایی که با خون دل مردم این کشور ساخته شده منظور یک بنگاه سیاسی نباشد که روی یک نظریات مخصوصی و روی یک سیاساتی که ما نمی‌دانیم بودجه‌اش چقدر است چقدر خرج می‌شود و چقدر درآمد دارد فقط یک روز می‌بینیم که بنگاه راه آهن به صورت یک مشت آهن پاره درآمده و باز ما باید لکوموتیو بخریم و واگن بخریم.
مهندس هدایت- آقا اجازه بفرمایید.
نائب رئیس- پس گرفتند آقای هدایت شما عضو کمیسیون هم نیستید.
خسرو هدایت- آقای دکتر معظمی که صد دفعه اینجا صحبت کردند مگر عضو کمیسیون بودند
نائب رئیس- اخطار نظامنامه‌ای داشتند.
مهندس خسرو هدایت- این طور که آقای مکی گفتند در بنگاه راه آهن دزدی نمی‌شود.
آشتیانی‌زاده- خفه شو به تو چه مربوط است؟ دزد...
دهقان- این چه مجلسی است چرا می‌گویید دزد؟ بی‌تربیت
آشتیانی‌زاده- بی‌تربیت تویی.
دهقان- این هم مثل تو است تو هم مثل آنی (آشتیانی‌زاده- بشین بی‌ترکیب) اگر آن هم دزد است تو هم دزدی ...
(در این موقع ۴۵ دقیقه بعد از ظهر مقام ریاست جلسه را ترک کردند.
نائب رئیس مجلس شورای ملی- جواد گنجه.
شماره ۲۱۲۴- ۵۶۷۲ ۱۸- ۲- ۲۷
آقای محمدباقر سنجابی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در قریه نسردهستان رخ تربت حیدریه برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۳۵۳- ۵۴۷۴ ۱۶- ۲- ۲۷
آقای سید حسن پیشوایی سردفتر اسناد رسمی شماره ۱۴ بندر پهلوی
به موجب این ابلاغ استعفای شما از تصدی دفتر اسناد رسمی پذیرفته می‌شود
وزیر دادگستری
شماره ۱۶۵۳- ۳۸۵۴ ۹- ۲- ۲۷
آقای محمدرضا شریعت طالخونچه سردفتر ازدواج سابق بلوک سمیرم سفلا اصفهان
به موجب این ابلاغ دفتر شما را مجدداً برای ثبت ازدواج بلوک سمیرم سفلا اصفهان رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۴۲۸- ۵۴۷۶ ۱۶- ۲- ۲۷
آقای سید محمود پیشوایی
به موجب این حکم به سمت سردفتر اسناد رسمی درجه سوم بندر پهلوی منصوب می‌شوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۲۴۵۱- ۵۸۵۶ ۱۹- ۲- ۲۷
آقای سید سلیمان جزایری رستمی سردفتر ازدواج و طلاق دهکده ارول اصفهان
به موجب این ابلاغ محل رسمیت دفاتر شما به دهکده فارسان چهار محال اصفهان تبدیل می‌شود
وزیر دادگستری
شماره ۱۹۲۹- ۵۶۳۴ ۱۸- ۲- ۲۷
آقای عبیدالله فضلی سردفتر ازدواج قریه اویهنک دهستان ژاورود کردستان
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در قریه نامبرده برای ثبت طلاق هم رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۱۶۴- ۲۶۷۱ ۲- ۲- ۱۳۲۷
آقای محمدسعید ربانی سردفتر ازدواج و طلاق تهران نظر به این که بر اثر گزارش واصله در مورد ثبت واقعه طلاق تحت تعقیب دادگاه انتظامی سردفتران واقع شده‌اید وزارت دادگستری طبق ماده ۳۹ قانون دفتر اسناد رسمی تا خاتمه رسیدگی به تخلف شما در دادگاه نامبرده شما را از تصدی دفتر طلاق معلق می‌نماید
وزیر دادگستری
شماره ۱۴۶۹- ۲۶۴۲ ۱- ۲- ۱۳۲۷
آقای سید ابراهیم خلخالی سردفتر اسناد رسمی شماره ۷۱ سابق تهران
چون به موجب دادنامه قطعی مورخه ۱۶- ۱۲- ۲۶ دادگاه بدوی انتظامی سردفتران محکوم به توبیخ با درج در روزنامه رسمی شده‌اید لذا اداره کل ثبت به این وسیله مفاد دادنامه مزبور را در مورد شما اجرا می‌نماید.
مدیر کل ثبت
شماره ۱۸۱۱۷- ۵۰۴ ۱۱- ۱- ۲۷
آقای عبدالله احمدی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در دهکده و امن ایرانشهر زاهدان برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۸۲۵- ۱۳۱۵ ۲۱- ۱- ۲۷
آقای علی اصغر تکمیلی سر دفتر اسناد رسمی شماره ۶۴ رودبار رشت
چون به موجب دادنامه قطعی مورخه ۱۱- ۱۲- ۲۶ دادگاه بدوی انتظامی سردفتران محکوم به توبیخ با درج در روزنامه رسمی شده‌اید لذا اداره کل ثبت به این وسیله مفاد دادنامه مزبور را در مورد شما اجرا می‌نماید مدیر کل ثبت
شماره ۱۸۲۷۸- ۶۴ ۷- ۱- ۱۳۲۷
آقای سید عباس هاشمی پور اصل دفتریار درجه اول دفتر اسناد رسمی شماره ۱۰۵ تهران
به موجب این حکم به سمت سردفتری اسناد رسمی درجه سوم تهران منصوب می‌شوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۱۸۸۴- ۳۷۷۰ ۸- ۲- ۲۷
آقای احمد رازانی سردفتر اسناد رسمی درجه اول و گواهی صحت امضاء بروجرد
به موجب این ابلاغ محل رسمیت دفاتر شما به شهر اهواز تبدیل می‌شود طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۲۴۴۷- ۵۶۴۶ ۱۸- ۲- ۲۷
آقای غلامرضا حقیقی سردفتر ازدواج نیشابور
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در شهر نیشابور برای ثبت طلاق هم رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۲۹۶- ۳۸۳۶ ۹- ۲- ۲۷
آقای حسین فرقانی سردفتر ازدواج و طلاق دهستان لفور و سوادکوه
به موجب این حکم به سمت سردفتری اسناد رسمی درجه سوم دهستان لفور منصوب می‌شوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شد
وزیر دادگستری
شماره ۲۴۴۹- ۵۶۴۴ ۱۸- ۲- ۲۷
آقای عبدالله خواجه بیشک
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در شهرستان اهر برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۴۳۷- ۶۷۸۶ ۲۵- ۲- ۲۷
آقای مجتبی سلطان محمدی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در ده گوران طالقان برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۳۴۷- ۶۷۸۸ ۲۵- ۲- ۲۷
آقای عبدالکریم عظیمی سردفتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق قریه ازندیان ملایر
به موجب این ابلاغ استعفای شما از تصدی دفتر اسناد رسمی پذیرفته می‌شود
وزیر دادگستری
شماره ۱۷۹۲ ر ۵۶۵۰ ۱۸- ۲- ۱۳۲۷
آقای سید جواد طوسی سر دفتر اسناد رسمی شماره ۱۸ کاشمر به موجب این ابلاغ دفتر شما را در شهر کاشمر برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۹۱۴ ر ۶۴۵۶ ۲۲ ر ۲ ر ۲۷
آقای ریحان الله قاضی زاهدی سردفتر اسناد رسمی شماره ۱۱۷ تهران
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در تهران برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۰۸۶ ر ۴۳۴۶ ۱۱- ۲- ۲۷
آقای احمد عرب‌زاده سر دفتر اسناد رسمی محلات
به موجب این ابلاغ دفاتر شما را در محلات برای ثبت ازدواج و طلاق رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۶۴۳- ۴۱۸۸ ۱۱- ۲- ۲۷
آقای علی اصغر توسلی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در منجیل گیلان برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۵۱۷- ۲۴۹۳ ۳۱ ر ۱ ر ۲۷
آقای محمدتقی میر اسکندری دفتریار و نماینده اسناد رسمی شماره ۵ تهران
به موجب این حکم به سمت سردفتر اسناد رسمی درجه سوم تهران منصوب می‌شوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید.
وزیر دادگستری
شماره ۴۲۲- ۵۷۷ ۱۱ ر ۱- ۲۷
آقای جلال زرین سردفتر اسناد رسمی درجه سوم قراء جابان و سرخده دماوند
به موجب این ابلاغ محل رسمیت دقتر شما با اجازه انجام تا مبلغ پنج هزار ریال معاملات ملکی به تهران تبدیل می‌شود طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۲۳۱۹- ۵۶۴۰ ۱۸- ۲- ۱۳۲۷
آقای سید محمدصدیق شیخ احمدی سردفتر ازدواج و طلاق قریه دولت آباد خوشه کردستان
به موجب این ابلاغ محل رسمیت دفتر شما به قریه کیله سفید دهستان حسین آباد کردستان تبدیل می‌شود طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۱۳۹۹- ۴۱۹۰ ۱۱- ۲- ۲۷
آقای نور محمد بایندر
به موجب این ابلاغ دفاتر شما را در دهستان کوکلان گرگان برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۷۵۹۷- ۴۶۸ ۱۱- ۱- ۲۷
آقای حاج بابالدنی
به موجب این ابلاغ دفاتر شما را در قریه لند کهکیلویه به بهبهان برای ثبت ازدواج و طلاق رسمیت می‌دهد.
وزیر دادگستری.