مذاکرات مجلس شورای ملی ۳۰ آبان ۱۳۲۷ نشست ۱۲۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۱۲۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۳۰ آبان ماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مجلس
۲-معرفی دولت آقاای ساعد و تقدیم برنامه
۳-تقدیم لایحه یک دوازدهم آبان ماه به قید یک فوریت و تصویب آن
۴-موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت پانزده و ربع صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
[۱- تصویب صورت مجلس]
صورت جلسه قبل را آقای صدرزاده منشی بشرح زیر قرائت کردند
سه ربع قبل از ظهر روز یکشنبه ۲۳ آبان ماه مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت شد
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است
غائبین با اجازه آقایان: عباس قبادیان- عبدالحسین اورنگ- ابراهیم افخمی- عبدالرحمن فرامرزی- محمدقلی قوامی- ملک‌پور- احمد بهادری- علی بهبهانی- جواد گنجه‌ای- محمدتقی بهار- شریعت‌زاده- عبدالحسین نیک‌پور- شریف‌زاده- حاج امین محمدحسین قشقایی
غائبین بی‌اجازه آقایان: آشتیانی‌زاده- حاذقی- دادور- معتمد دماوندی- تولیت- کامل ماکویی- احمد اخوان- ابوالقاسم بهبهانی- امیرتیمور- دکتر عبده- آصف- ناصری- یمین اسفندیاری- عباس فاضلی- صفا امامی- باتمانقلیج
دیر آمدگان بی‌اجازه آقایان: دکتر مصباح‌زاده- عباس نراقی- آقاخان بختیار- اسدی- عزیز زنگنه- علی وکلیی- حسن اکبر- مسعود ثابتی- قهرمان- گرگانی
آقای شهاب خسروانی راجع به قلت غله در ولایات تذکری دادند و صورت مجلس تصویب شد و اسامی اعضاء کمیسیون‌ها قرائت گردید و آقای رئیس بیان داشتند که هیئت رئیسه کمیسیون‌ها زودتر انتخاب شود و گزارش کمیسیون عرایض مربوط به مرخصی آقایان سلطان‌العلماء- غضنفری- رحیمیان- عباسی- قهرمان- نورالدین امامی- ظفری- قبادیان- عامری- گلبادی- اقبال- بوداغیان- رفیع- فاضلی- دکتر ملکی- تولیت- یمین اسفندیاری- لیقوانی- محمدعلی مسعودی- عزیز اعظم زنگنه- ملک‌پور- ضیاء ابراهیمی- برزین- آقاخان بختیار- دکتر مصباح‌زاده- عباس اسکندری- بهار- قشقایی- اخوان قرائت و تصویب شد
سپس دو طرح مربوط به تعیین تکلیف مالیات‌ها به امضاء جمعی از نمایندگان قرائت گردید و آقای معاون وزارت دارایی گفتند در لایحه دولت تغییراتی داده شده در طرح پیشنهادی کمیسیون نیز نواقصی وجود دارد بالاخص در مالیات املاک مزروعی و نیز موضوع حل اختلاف و تشخیص مالیات پیش‌بینی نشده است و طی توضیحاتی در این باره تقاضا نمودند فعلاً تا تعیین وزیر دارایی از تصویب این طرح خودداری شود
آقای ملک‌مدنی با تصدیق قسمتی از بیانات آقای معاون وزارت دارایی گفتند مقصود تعیین تکلیف اصناف مختلف است که گرفتار مشکلات مالیاتی شده‌اند و ممکن است برطبق نظر معاون وزارت دارایی قسمت مربوط به مالیات املاک مزروعی موقوف بماند
در این موقع چون عده‌ای برای اخذ در فوریت اول طرح کافی نبود آقای رضوی به عنوان نطق بعد از دستور خواستند مطالبی بیان کنند هشت دقیقه بعد از ظهر مجلس خاتمه یافت و بروز سه‌شنبه محول گردید
رئیس- نسبت به صورت مجلس نظری نیست
اردلان- در صورت جلسه یک اشتباهی بود که جناب آقای منشی قرائت فرمودند که طرحی که به امضای
نمایندگان بود قرائت گردید در صورتی که دو تا طرح قرائت شد این را استدعا می‌کنم اصلاح بفرمایید
رئیس- اینجا هم دو طرح است آقای مسعود ثابتی نسبت به صورت جلسه فرمایشی دارید
مسعود ثابتی- بله بنده می‌خواستم عرض بکنم که در جلسه گذشته وقتی که طرحی از طرف آقایان نمایندگان داده شد و در فوریت صحبت شد موقعی نبود که آقای معاون وزیر دارایی در اصل موضوع وارد صحبت بشوند بنابراین جواب به ایشان داده نشد و الّا جواب‌های کافی داشت و برعکس آنچه استدلال کردند که در این طرح رعایت عدالت نشده رعایت عدالت کاملاً منظور شده
رئیس- نسبت به صورت جلسه نظری نیست صورت جلسه تصویب شد آقای نخست وزیر
[۲- معرفی دولت آقای ساعد و تقدیم‌نامه]
نخست وزیر آقایان نمایندگان محترم و عزیز
پس از تشکر از حسن ظن و تمایلی که نمایندگان محترم نسبت به اینجانب ابراز داشته‌اند بنا به فرمان مبارک اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی دولت را تشکیل و اینک آقایان وزیران را معرفی می‌نمایم جناب آقای محسن صدر وزیر دادگستری
عباس اسکندری- آقا اینها کی‌اند که شما معرفی می‌کنید
دهقان- به تو مربوط نیست بنشین
امامی اهری- حق نداری این مزخرفات را بگویی
رئیس- آقای دهقان به شما اخطار کردم آقای اسکندری به شما هم اخطار کردم بننشینید (همهمه نمایندگان- زنگ ممتد رئیس)
نخست وزیر جناب آقای دکتر امیر اعلم وزیر بهداری
جناب آقای علی اصغر حکمت وزیر امور خارجه
تیمسار سپهبد امیر احمدی وزیر جنگ
جناب آقای دکتر سجادی وزیر فرهنگ
جناب آقای گلشائیان وزیر دارایی
جناب آقای نادر آراسته وزیر پست وتلگراف وتلفن
جناب آقای جمال امامی وزیر مشاور
جناب آقای اشرفی وزیر آقاتصاد ملی
جناب آقای دکتر احمد مقبل وزیر کشاورزی
جناب آقای دکتر طاهری وزیر مشاور
عباس اسکندری- نمی‌شود آقا اینها را معرفی کرد مرده باد دکتر طاهری
امامی اهری- خفه شو
محمدعلی مسعودی- برو گمشو بیرون (تشنج شدید همهمه نمایندگان زنگ ممتد رئیس)
رئیس- بنشینید آقای مسعودی به شما مربوط نیست
در این موقع آقای عباس اسکندری از جلسه خارج شدند
نخست وزیر- وزارت کشور تا تعیین وزیر به عهده خود اینجانب خواهد بود
در مدت بیش از چهل و دو سال که افتخار خدمت به وطن عزیز خود را چه در داخل و چه در خارج داشتم همیشه به محرومیت‌ها و ناراحتی‌های هموطنان عزیز می‌اندیشیدم و در فکر اصلاح این اوضاع بودم در دوره نمایندگی مجلس که افتخار همکاری بیشتر با آقایان داشتم مخصوصاً این فکر در من قوت گرفته که باید وضع کشور از آنچه فعلاً هست مخصوصاً از لحاظ اجتماعی و اقتصادی ثابت و بهتر بشود (سزاوار- اگر بشود اینک کلیات اموری که دولت اینجانب بر طبق آن سیاست خود را در مسائل داخلی و خارجی و اقتصادی و غیره تنظیم نموده است ذیلاً به عرض مجلس شورای ملی می‌رسانم که برنامه دولت اینجانب خواهد بود
۱- حفظ و تحکیم روابط دوستانه با کلیه کشورها مخصوصاً با همسایگان بر اساس احترام متقابل با متابعت از منشور ملل متحد صحیح است
۲- اجرای کامل قوانین و حفظ امنیت عمومی و بسط عدالت اجتماعی و قضایی
۳- اجرای برنامه هفت ساله پس از تصویب مجلس شورای ملی
۴- فراهم آوردن وسایل رفاه عمومی از حیث احتیاجات اولیه مانند خواربار و برق و لوله‌کشی آب شهرها و سایر مواد زندگانی به قیمت ارزان و تسهیل و تشویق صادرات و توسعه بهداشت و فرهنگ برای عموم
۵- سعی در بهبود زندگانی کارگران و کشاورزان
۶ – تعقیب اقدامات دولت‌های گذشته به منظور استیفاء حقوق ملت ایران از شرکت نفت جنوب
۷- اقدام برای استرداد اراضی ایران که بدون هیچ گونه قرارداد و معاهده مورد مداخله دیگران واقع شده است (صحیح است احسنت)
۸- تهیه موجبات استقلال شهرداری‌ها در هر محل و جلوگیری از تمرکز فوق‌العاده امور اقتصادی و اداری در مرکز صحیح است
۹- تنظیم بودجه مملکتی ۱۳۲۸ بر اساس تعادل و توازن با توجه به این نکته که قسمت عمده از درآمد کشور صرف کارهای تولیدی و عمرانی گردد
۱۰- تقدیم لوایح قانونی برای سازمان وزارتخانه‌ها بر اساس لایحه استخدام که تقدیم خواهد شد
این بود برنامه دولت اینجانب در شئون مختلف کشور ولی آیا تا چه اندازه موفق به اجرای آن خواهم شد بستگی با حسن نظر و پشتیبانی مجلس شورای ملی نسبت به دولت دارد اگر نمایندگان محترم که اینجانب هیچ شکی در وطن‌پرستی و علاقه آنها به کشور ندارم در گذراندن لوایح قانونی تسریع به عمل آورند امیدوارم آنچه به روی کاغذ آورده‌ایم به مرحله عمل درآید (بعضی از نمایندگان- انشاء الله) و مردم این کشور که برای حفظ میهن خود در موقع بحرانی و مخصوصاً در وقایع نامطلوب سال‌های گذشته با همت شاهنشاه معظم و رجال و خدمتگذاران مدیر ایستادگی کردند و موفق شدند اکنون هم بتوانیم در مجاهده که در تمام شئون برای عمران و ترقی کشور در پیش است موفقیت حاصل کنیم و در این راه پیروز شویم با امید به خداوند متعال و توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و پشتیبانی نمایندگان محترم و ملت ایران انشاء‌الله موفق و پیروز خواهیم شد این است در چند جمله برنامه دولت و قبول آن منوط به رأی نمایندگان محترم است و اگر جریان روزهای اخیر را بعضی جراید با بی‌لطفی منعکس نموده‌اند ناشی از اشتباه و سوء‌تفاهمات است و اگر تبریکات صاف و ساده اهالی شهرستان رضائیه مقیم در مرکز که برای تبریک نماینده شهرستان خود نزد من آمده بودند در بعضی محافل و مجامع سوء‌تعبیر شده و جراید نسبت به احساسات همیشهری‌های من تفسیراتی قائل شده‌اند دور از حقیقت است صحیح است همیشهری‌های من از طرف خود یک نفر ناطق داشته‌اند که با اهداء دسته گلی ترجمان احساسات بی‌آلایش آنها بوده است و بس بنده شخصاً به حسن نیت و محبت همکاران محترم خود در مجلس ایمان و امیداوارم که در تحت تأثیر هیچ نوع تبلیغات واقع نخواهند شد من وزرایی که بپیشگاه مجلس مقدس معرفی می‌نمایم با هیچ کس و هیچ جمعی سر خصومت نداریم و بلکه مقصود و منظور ما کوشش در ایجاد وحدت در مجلس و در ملت نجیب ایران است و دولتی که من در رأس آن واقع هستم وفادار به درستی متفقین ایام جنگ خود می‌باشیم فقط می‌خواهم آنها به خرابی‌هایی که جنگ در کشور ما به آقای گذاشته نظر عمیقتری داشته باشند و احتیاج ما را به امنیت و صلح و امکان کسب نان روزانه خود تأمین نمایند صحیح است ما می‌خواهیم سوء‌تفاهمات گذشته که فقط و فقط مولود حس استقلال‌طلبی ملت ایران بوده است برطرف گردد و دست دوستی به طرف همسایه معظم شمالی دراز می‌نماییم که روابط ما صمیمانه‌تر و همجواری ما براساس احترام متقابل و حسن‌تفاهم واقعی باشد صحیح است احسنت دولت و ملت‌های ترکیه و عراق و افغانستان و پاکستان که همسایه‌های دیوار به دیوار ما هستند به دوستی و احساسات و محبت‌های برادرانه آنها ایمان راسخ داریم دو متفق معظم دیگر ایام جنگ دولت انگلیس و دولت امریکا گرفتاری‌های ما را می‌بینند و شاهد فداکاری‌های ملت ایران در ایام جنگ بودند و احتیاج ما را به ترمیم خرابی‌های راه‌آهن و طرق و شوارع که یک وقت پل پیروزی نامیده می‌شد حس می‌کنند با احساسات دوستی و احترامی که نسبت به این دو دولت معظم داریم قدردانی آنها را نسبت به فداکاری‌های ملت ایران در ایام جنگ در ابراز مساعدت برای جبران خسارات و ترمیم خرابی‌های وارده و تصدیق مطالبات و تقاضاهای حقه ایران آرزومندیم
حالا نمایندگان محترم در این راه برای انجام خدمات سنگین مختارند تشویق و یا تحریم فرمایند صحیح است احسنت
رئیس- برنامه‌ی دولت چاپ و بین آقایان توزیع می‌شود و در جلسه آینده در دستور خواهد بود آقای وزیر دارایی
مکی- ساعت نسب تابلو را هم بفرمایید
رئیس- هفت و نیم حاضر خواهد بود برای نام‌نویسی پس فردا
[ِ۳- تقدیم لایحه یک دوازدهم آبان ماه بقید یک فوریت و تصویب آن]
وزیر دارایی- آرزوی اینجانب و دولت بر این بود که اگر موفق شویم و مجلس شورای ملی مساعدت بفرمایند دیگر یک دوازدهم به مجلس پیشنهاد نشود و بودجه بگذرد (صحیح است) ولی چون امروز آخر برج است و کارمندان باید حقوق بگیرند به این جهت ناچار ماده واحده‌یی که مربوط به پرداخت یک دوازدهم و بعضی مصارف لازم است با قید یک فوریت تقدیم شد
رئیس- ماده‌ی واحده قرائت می‌شود
به شرح زیر قرائت شد
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و هزینه‌های مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر هزینه‌های کشور و مصارف عمرانی و تولیدی و عام‌المنفعه را در آبان ماه ۱۳۲۷ در حدود اعتبارات اسفند ماه ۱۳۲۶ و با رعایت تبصره ۱ ماده‌ی واحده قانون مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ و سایر قوانین و مقررات مالی و کمک هزینه کارمندان کشوری و لشکری را مطابق قوانین و آئین‌نامه‌های مربوطه از درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت نماید
تبصره اول- مبلغ یکصد و سی میلیون ریال اضافه اعتبار کمک هزینه کارمندان موضوع ماده ۶۷ بودجه‌ی پیشنهادی ۲۷ کشور از نظر تأمین کمک ترفیع و اضافات قانونی کارمندان و خدمتگذاران تصویب و اجازه داده می‌شود مطابق قوانین و آیین‌نامه‌های مربوطه از درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت شود
تبصره ۲- وزارت دارایی مجاز است در اجرای بند ب قانون مصوب ۳۰ مهر ۳۲۶ مبلغ ۲۵ میلیون ریال برای مخارج مربوط به تفحص فنی و علمی جهت اکتشاف معادن نفت و سازمان مربوطه از اعتبار قسمت ۱ بودجه ۱۳۲۷ عمران تخصیص و به تدریجی که مصرف پیدا می‌کند در سال جاری و سنوات بعد پرداخت نماید
تبصره ۳- مبلغ دو میلیون و هشتصد و پنجاه هزار ریال اعتبار بودجه سال ۱۳۲۷ سفارتخانه‌های دولت ایران در پاکستان و عربستان سعودی منظور در بودجه سال جاری وزارت امور خارجه تصویب و اجازه داده می‌شود از درآمد عمومی سال ۱۳۲۷ پرداخت گردد
تبصره ۴- استرداد اعتبار اعطایی به موجب تبصره ۲ قانون پرداخت حقوق و مخارج فروردین ماه کشور موکول به تصویب بودجه وزارت راه می‌گردد
تبصره ۵- برای تکمیل وسایل کار و رفع احتیاجات اداره کل هواپیمایی کشوری پرداخت مبلغ ۵ میلیون ریال تصویب می‌شود که بعد از تصویب بودجه ۲۷ از اعتبار هزینه اداره مذکور مسترد گردد
تبصره ۶- مبلغ ۵ میلیون ریال از اضافه اعتبار بوده ۱۳۲۷ گمرک ردیف ۳۵ بوده پیشنهادی سال ۱۳۲۷ برای تکمیل گارد سرحدی گمرک که به منظور جلوگیری از قاچاق تشکیل یافته تصویب می‌شود که از درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت گردد
تبصره ۷- درآمد و هزینه‌های بنگاه راه‌آهن دولتی ایران در خزانه اداری کل متمرکز و هزینه‌های مربوطه طبق درخواست بنگاه توسط خزانه‌داری کل پرداخت خواهد شد تا مطابق مقررات مربوطه بنگاه به مصرف برسد رئیس حسابداری و ذیحساب بنگاه کل راه‌آهن از طرف وزارت دارایی انتخاب می‌شود
تبصره ۸- کلیه درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی در خزانه‌داری کل متمرکز شده و پرداخت‌های لازم به وسیله آن اداره طبق مقررات به عمل خواهد آمد
تبصره ۹- وزارت دارایی مجاز است از وجوه اختصاصی که در اختیار خود دارد به ضمانت خود مبالغی را که مقتضی بداند به بانک‌ها و شرکت‌های دولتی وام و یا سپرده بدهد
تبصره ۱۰- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود از مبلغ ۵ میلیون و هفتصد هزار لیره که قرار است دولت انگلستان برای تصفیه مطالبات دولت ایران بابت استفاده نیروی متفقین از راه‌آهن و بنادر ایران نقداً بپردازد مبلغ ۲ میلیون لیره از آن را به مصرف تکمیل و رفع نواقص کارخانه‌جات ارتش و حوایج وزارت جنگ رسانیده و بقیه آنها جزء عایدات بنگاه راه‌آهن دولتی ایران منظور دارد که بعد از پرداخت بدهی‌های بنگاه بقیه را برای رفع حوایج ضروری هن مورد استفاده قرار دهند دو میلیون لیره مزبور صورت دین خزانه را خواهد داشت و دولت مجاز است از محل عواید عمومی سال ۱۳۲۷ معادل همان میلغ به ریال برای رفع احتیاجات راه‌آهن دولتی ایران به بنگاه نامبرده مسترد نماید
نخست وزیر وزیر دارایی
مهندس رضوی- خواهش می‌کنم این تبصره را دوباره بخوانید
(تبصره دوباره خوانده شد)
نخست وزیر آقای ساعد- من خواهش دارم قبلاً یک دوازدهم را مطرح فرمایید بعد تبصره‌ها را
رئیس- چون نظر دولت تفاوت پیدا کرد فقط یک دوازدهم مطرح است باز هم آقای فرامرزی فرمایشی دارید
فرامرزی- بنده اعتراضی که دارم این است که این لایحه را دولت بدهد من اعتراض دارم دولتی که هنوز رأی اعتماد از مجلس نگرفته چطور لایحه می‌دهد این باید به عنوان طرح تقدیم شود هنوز مجلس این دولت را نمی‌شناسد قبلاً باید رأی اعتماد بخواهد
نمایندگان- رأی رأی
رئیس- فوریت مطرح است آقای ملک‌مدنی مخالفید یا موافق
ملک‌مدنی- بنده یک تذکراتی دارم
رئیس- به عنوان مخالف می‌خواهید تذکر بدهید یا موافق تقاضای فوریت فرمودند حالا فوریت مطرح است آقای ملک‌مدنی مخالفید بفرمایید
ملک‌مدنی- بنده که به عنوان مخالف اینجا آمدم از نظر مخالفت با لایحه نیست برای خاطر این که همه ما معتقدیم که باید حقوق کارمندان دولت پرداخته بشود مخصوصاً این تبصره‌ای هم که راجع به اضافات حقوق کارمندان دولت است همین تبصره یک خیلی ضرورت دارد و پیشنهاد می‌کنم در اینجا گذاشته شود ولی بنده برای یک تذکری به دولت اینجا آمدم و آن تذکر موضوع مسئله نان تهران است (صحیح است) در این چند روزه به همه آقایان قطعاً مراجعاتی شده به بنده چندین نفر مراجعه کرده‌ام صحیح است حتی امروز صبح بنده رفته بودم به دیدن آقای حاجی فلسفی واعظ معروف و آنجا عده‌ای آمده بودند و همین حرف را می‌زدند تا دیدند بنده وکیل مجلس هستم گفتند آقا شما به دولت تذکر بدهید این وضع نان تهران اصلاً فوق‌العاده بد است (مکی- بفرمایید شن‌هایش را کم بکنند) بنده می‌خواستم از جناب آقای نخست وزیر و آقای وزیر دارایی خواهش کنم که قبل از ورود به هر کاری این مسئله نان را فعلاً زیر نظر بگیرند و عملاً درست کنند
رئیس- این به فوریت مربوط نمی‌شود
دکتر مصباح‌زاده- همه‌اش تهران نیست آقا از بندرعباس بگیرید تا تهران همه جا خراب است شما هر چه می‌گویید از مردم تهران می‌گویید مردم تهران با مردم بندرعباس چه فرق دارند صحیح است آقا اصلاً جنس نمی‌گذارند ببرند به بندر لنگه
رئیس- این اصلاً مورد بحث نیست فوریت یک دوازدهم مطرح است باید راجع به آن صحبت بشود
ملک‌مدنی- به هر صورت باید توجه داشته باشید که عملاً این کار را انجام بدهند عرض بنده این بود
رئیس- رأی گرفته می‌شود به فوریت آقایانی که با فوریت موافقند قیام کنند اکثر برخاستند تصویب شد پیشنهادی رسیده که ماده واحده وی تبصره مطرح شود این دیگر محتاج نیست نظر خود دولت هم همین است یکی از نمایندگان به ماده اول رأی بگیرید رأی نباید گرفت باید مطرح کرد اگر کسی صحبت دارد صحبت بکند
اردلان- بنده راجع به متن ماده صحبت دارم
رئیس- آقای مهندس رضوی مخالفید بفرمایید
مهندس رضوی- بنده می‌خواهم یک عرضی بکنم که البته شاید با نظر موافق بعضی از آقایان هم مواجه شود ولی عقیده‌مند هستم که وقتی دولتی به مجلس می‌آید و مسائل مربوط به مملکت را می‌خواهد مطرح بکند به آسانی نباید یک موادی را که لازم می‌داند ازش صرف‌نظر بکند و مثل دولت قبل که یک دفعه یک قانونی را آوردند و تبصره‌هایی گذاشتند و ما هم پیشنهادهایی دادیم و همه‌ی آنها در بوته‌ی اجمال ماند و فقط اینجا یک دوازدهم را تصویب کردند و گذشت (صحیح است) مسئول مملکت دولت است ما باید اینجا مشورت بکنیم و در مسائل و لوایح قانونی طبق وجدان و طبق وظیفه‌ای که از طرف ملت داریم نظر بدهیم اگر دولت مسائل مهم مملکت را منحصر می‌داند به این که آخر هر ماه حقوق اشخاص را بپردازد آن هم حقوق اشخاص به این طریق که به بسیاری از کارمندان که ابداً کار نمی‌کنند حقوق زاید و به بسیاری از کارمندان دولت که در اکناف مملکت زحمت می‌کشند حقوق بسیار کم داده شود (صحیح است) اگر منظور از تشکیل دولت‌ها این است که در آخر هر ماه همین موضوع تأمین بشود بنده جداً مخالفم و عقیده دارم که دولت به جای این که اکتفا بکند به رضایت یک همچو موضوعی یعنی تنها
به پرداخت حقوق‌های مصوب کسانی که حقوق‌بگیر هستند باید هر مطلبی و موضوعی که باعث رکود کارها و یا موجب تسریع در امور مملکت می‌دانند این را از مجلس بخواهند اگر مجلس به آن دولت اعتماد دارد به آن دولت رأی می‌دهد و دولت کارش را انجام بدهد و اگر ندارد دولت باید فکر دیگری بکند بنده با این ترتیب که لاینقطع به عنوان چانه‌زدن مجلس این قسمت‌ها را مسکوت بگذارد و منحصراً رأی به حقوق کارمندان بدهد و دولت هم رضایت بدهد که تنها این چرخ‌های کند و زنگ‌زده به قرار سابق بگردد و در این مملکت هیچ کار مفیدی انجام نشود جداً مخالفم و کارمندان دولت هم عقیده ندارم که هیچ کدام از آنها مایل باشند در یک همچو جرم بزرگی شرکت بکنند صحیح است که همیشه مسائل مملکت معوق بماند و تنها راجع به حقوق آنها یک تصویب و یک تصدیقی از طرف مجلس شورای ملی گرفته شود بنده عقیده دارم که نمایندگان مجلس شورای ملی همگی حاضرند که چندین ساعت و چندین روز پشت سر هم بنشینند کار بکنند مطالعه بکنند پیشنهادات خودشان رامقایسه بکنند مخالفت‌ها و موافقت‌ها را مواجه بکنند و بالاخره قضاوت بکنند و کارهای مملکت را حل بکنند و بنده عقیده‌مند هستم که دولت نباید در خارج به این عنوان که مجلس حاضر نیست مطالب ما را مطالعه بکند و نظریه بدهد و ما ناچاریم منحصراً به پرداخت حقوق بپردازیم خودش را از مسئولیتی که دارد عاری بداند مسئولیت با دولت است هر وقت هر اشکالی را که دارد بیاید در مجلس مطرح بکند و حل بکند و موضوع نان مملکت هم از آن موضوع‌هایی است که اگر دولت در ظرف مدت بسیار قلیلی به فکر قطعی و ترتبیب بسیار روشن و صریحی برعلیه وضع فعلی قیام نکند عقیده‌مندم در اولین وظیفه خودش قصور کرده است و امیدوارم این قصور از طرف این دولت دیده نشود
رئیس- آقای دکتر اعتبار موافقید؟
دکتر اعتبار- بلی موافقم
رئیس- بفرمایید
دکتر اعتبار- بنده قبل از آن که جناب آقای نخست وزیر اینجا اظهار بفرمایند که بقیه این تبصره‌ها باشد و فقط ماده واحده مطرح بشود پیشنهادی داده بودم که ماده واحده و تبصره یک مطرح شود و بقیه بماند برای بعد و خوشوقت هستم که جناب آقای نخست وزیر هم خودشان همین نظر را داشتند ولی تعجب می‌کنم که این لایحه به این بلندبالایی اگر واقعاً نظری بود که امروز حقوق کارمندان تصویب شود ممکن بود این تبصره‌های دیگر هم در یک لایحه دیگری پیشنهاد بشود این خودش ایجاد تشنج کرد که به عقیده بنده احتیاجی نبود و اما با تصدیق تمام فرمایشات جناب آقای مهندس رضوی بنده خواستم فقط از این فرصت یک استفاده بکنم و آن این است که مجلس شورایملی برخلاف تمام تبلیغاتی که در خارج برعلیه مجلس شده است همیشه برای کار آماده است صحیح است و وقتی که واقعاً دولتی سرکار باشد که از آن دولت اکثریت مجلس شورای ملی نگرانی نداشته باشد همه جور کمک و مساعدت به آن دولت می‌کند و به عقیده بنده برای جلوگیری از این تبلیغات که در خارج می‌شود بنده از آن اشخاصی هستم که معتقد هستم برنامه‌ی دولت که امروز به مجلس تقدیم شده مذاکره خیلی مفصلی هم در اطراف برنامه نشود (یکی از نمایندگان- صحیح نیست) برای این که برنامه‌هایی که به مجلس داده می‌شود معمولاً برنامه‌هایی هستند که برای همان روز نوشته می‌شود بعد باید در عمل دید که دولت چه کار می‌کند و مخصوصاً موضوعی که مورد توجه همه‌ی آقایان نمایندگان است موضوع نان است و موضوع خواربار مردم که دولت بایستی با یک اقتدار بیشتری با یک فراغت خاطری بعد از گرفتن رأی اعتماد این را عمل بکند و یک کاری بکند این بود که بنده عقیده‌ام این بود و البته بسته برای مجلس است که واقعاً ما برای مذاکره درباره برنامه زیاد بهش علاقه‌مند نباشیم بگذاریم ببینیم که دولت برای وضع خواربار مردم چه می‌کند برای این که وضع خواربار مردم خوب نیست و ما خودمان تصدیق می‌کنیم که اگر در این کار کمکی نشود ممکن است به مشکلاتی بربخوریم
رئیس- پیشنهادی از آقای دکتر متین دفتری رسیده که قرائت می‌شود
اردلان- بنده در متن ماده واحده صحبت دارم
پیشنهاد آقای دکتر متین دفتری به شرح زیر قرائت گردید
پیشنهاد می‌کنم مذاکرات در اطراف ماده واحده کافی است
رئیس- آقای دکتر متین دفتری بفرمایید
دکتر متین دفتری- بنده پیشنهاد کفایت مذاکرات دادم از لحاظ این که هنوز دولت درست تکلیفش معلوم نیست و بهتر این است که از نظر فوریتی که این کار دارد زودتر بگذرد ماده واحده را بگذرانیم و بعد وارد کارهای خودمان بشویم و بعد می‌خواهم تقاضا بکنم که آقای نخست وزیر توجه بفرمایند بنده از این اجازه‌ای که گرفتم اینجا استفاده بکنم چون اینجا راجع به مسئله نان صحبت شد چه فرق می‌کند چه ولایات چه طهران البته آنهایی که راجع به تهران صحبت می‌کنند نظرشان راجع به تهران تنها نیست راجع به تمام ایران است بنده این چند روزه گرفتار این مسئله بودم و یکی از موضوعاتی که راجع به آن تذکر می‌دادند و به نظر من خیلی صحیح رسید این اختلافی است که بین قیمت نان آزاد و نان دولتی پیدا شده است صحیح است و به عقیده‌ی بنده علتش هم مسئولیتش با وزارت دارایی است وزارت دارایی آمده است عبور و مرور و حمل و نقل گندم را تحت یک تضییقاتی گذاشته است اشخاصی به بنده مراجعه می‌کردند و می‌گفتند که در کرمانشاه گندم آزاد خرواری نود تومان حاضر است برزین خلاف عرض کرده‌اند آقا یک مالک کرمانشاهی این موضوع را به خود بنده گفت ولی به تهران یک حبه گندم کسی حق ندارد وارد کند نتیجه این است
برزین- اگر آزاد بشود می‌شود خرواری پانصد تومان
دکتر متین دفتری- نتیجه‌اش این است که عرضه و تقاضا در تهران طوری است که نرخ گندم آزاد فوق‌العاده ترقی کرده و باعث اختلاف نرخ نان آزاد و دولتی دریای تخت شده است و نتیجه این امر این است که بعضی‌ها تقلب می‌کنند آن سهمیه‌ای که از دولت می‌گیرند می‌روند در بازار می‌فروشند اولین فکری که آقای وزیر دارایی می‌خواهند بکنند بنده در روزنامه‌ها خواندم در رادیو هم شنیدم این کمیسیون‌ها هیچ کاری نخواهند کرد باید علت را از سرچشمه پیدا کرد علت عمده این وضعیت نان به عقیده بنده یکی همین است و خواهش می‌کنم که به این موضع توجه فوری بفرمایید برای این که واقعاً مسئله نان تهران فوق‌العاده اسباب نگرانی و اسباب وحشت است سزاوار تمام ایران همین طور است و در تمام کشور درباره جمع‌آوری گندم خوب عمل نشده است حالا بنده نمی‌خواهم اطلاعاتی که دارم به عرض آقایان برسانم ولی خوب عمل نشده است راجع به جمع‌آوری گندم در ایران و یک معاملاتی هم شده است و ما به این معاملات معترض هستیم ایران بایستی گندم صادر بکند نه این که شما گندم وارد بکنید این کار مورد اعتراض ما است و از آقای نخست وزیر ما انتظار داریم که به این مطلب توجهی بفرمایند
کشاورز صدر- بنده با کفایت مذاکرات مخالف هستم
شریعت‌زاده- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم
رئیس- مطابق چه ماده
شریعت‌زاده- بر طبق ماده ۱۱۰
رئیس- یعنی می‌فرمایید از موضوع خارج نشوند بنده خودم تذکر دادم که از موضوع خارج نشوند آقای کشاورز بفرمایید صحبت کنید
کشاورز صدر- بنده مخالف کفایت مذاکرات هستم و دولت را هم متوجه می‌کنم برای این که دولت تازه آمده است و یکی از مواقعی که دولت را باید متذکر کرد موضوع طرح بودجه است خود بنده هم صد در صد معتقدم که حقوق مستخدمین دولت زودتر باید پرداخته شود ولی امروز فرصت است که تا ساعت سه بعد از ظهر بنشینیم یک پیشنهاداتی داده شده است که مفید به حال ملت ایران است آن اشخاصی که گرسنه و بدبخت و بیچاره هستند و الان اگر آقاایان خواستند راجع به گندم صحبتی بکنند و پیشنهاد کفایت مذاکرات دادند حالا که منظورشان تأمین شد خوب است این این پیشنهاد را پس بگیرند که یک مذاکره‌ای در کلیات بشود بعد وارد بحث در ماده بشویم بنده دیگر عرضی ندارم
جمعی از نمایندگان- رأی رأی
رئیس- آقایانی که موافقند آزاد اکثریت نیست آقایان تأمل کنید پس از چند لحظه عده کافی شد آقایانی که موافقند با کفایت مذاکرات قیام کنند اکثر برخاستند تصویب شد پیشنهاداتی که رسیده است قرائت می‌شود چهل پیشنهاد رسیده حالا پیشنهاد آقای دهقان قرائت می‌شود به شرح زیر قرائت شد
تبصره زیر را برای الحاقاً به یک دوازدهم پیشنهاد می‌نمایم تبصره استرپتومایسین دوای مخصوص مسلولین از پرداخت هر گونه عوارض گمرکی و غیره معاف می‌باشد صحیح است
رئیس- آقای دهقان
دهقان- بنده آقا پیشنهاد کردم که استرپتومایسین دوای مخصوص معالجه سل از پرداخت
عوارض معاف باشد صحیح است برای این که می‌دانیم سل یک مرض بسیار خانمانسوزی است و در طبقات بیچاره و بدبخت وجود دارد و این دارو هم یک داروی شفابخشی است عوارض بسیاری از آن می‌گیرند و افراد بیچاره نمی‌توانند ازاین دارو استفاده کنند این است که بنده پیشنهاد می‌کنم این دوا از هر گونه عوارض معاف باشد که افراد بتوانند استفاده بکنند
رئیس- آقای وزیر بهداری موافقید
وزیر بهداری- بنده موافقم
رئیس- آقای وزیر دارایی
دکتر طبا- بنده یک تذکری دارم
وزیر دارایی- البته این موضوع قابل این نیست که دولت با آن مخالفت کند ولی بنده فقط می‌خواستم دو سه تا تذکر بدهم خدمت آقایان و استدعا بکنم دولت یک تبصره‌هایی پیشنهاد کرده بود در این ماده واحده که این تبصره‌ها یک مقدارش مربوط به مخارج جاری و مخارج عمرانی کشور بود و روی اصل این که این یک دوازدهم فوریت دارد و حقوق‌ها باید پرداخت شود جناب آقای نخست وزیر صرف نظر فرمودند از این تبصره‌ها بنده می‌خواستم استدعا کنم از حضور آقایان که اگر واقعاً این نظر بوده است که در جلسه‌ی امروز پرداخت حقوق مستخدمین تصویب شود آقایان هم از این پیشنهادات صرف نظر کنند
مکی- حق وکیل را که نمی‌شود سلب کرد
تقی‌زاده- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم
رئیس- بفرمایید راجع به چیست
تقی‌زاده- راجع به همین پیشنهاد بنده نمی‌توانم بگویم مطابق کدام ماده است ولی چیزی است که بحث می‌شود شور می‌شود موافق و مخالف صحبت می‌کنند آن وقت یک کسی پیشنهاد ماده الحآقایه می‌کند ولی حالا بدون این که در خود ماده شور شود شروع به خواندن پیشنهادها کرده‌اند
رئیس- در ماده واحده یک نفر مخالف و یک نفر موافق صحبت کرده پیشنهاد کفایت مذاکرات هم داده شد و تصویب شد در فوریت هم آقای ملک صحبت کرده‌اند و حالا پیشنهادات مطرح است وقتی صحبت کردند رأی می‌گیریم آقای دکتر راجی
دکتر راجی- علت مخالفت بنده با پیشنهاد آقای دهقان این است که خود بنده یک پیشنهاد نظیر و مشابه پیشنهاد ایشان کردم و بنده به هیچ‌وجه شایسته نمی‌دانم که در مجلس رسماً گفته شود تنها دوای منحصر به فرد معالجه‌ی سل استرپتومایسین است برای این که بین بیمارها ایجاد اختلال می‌کنند و آنها متوجه خواهند شد که اگر استرپتومایسین به آنها نرسید حتماً می‌میرند در صورتی که این طور نیست استرپتومایسین فقط در موارد معینی تجویز می‌شود و فقط در موارد معینی از آن استفاده می‌کنند و چون بنده پیشنهادی کردم که نظیر و مشابه پیشنهاد آقای دهقان است تمنی می‌کنم که ایشان موافقت بکنند پیشنهاد بنده مطرح شود نظر ایشان هم تأمین می‌شود
سزاوار- البته پیشنهاد شما که تخصص دارید بهتر است
رئیس- این پیشنهاد را آقای وزیر دارایی و آقای وزیر بهداری قبول کردند جزء ماده می‌شود حالا پیشنهاد آقای دکتر راجی قرائت می‌شود به شرح زیر قرائت شد
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید که تبصره ذیل به ماده واحده ۱ دوازدهم آبان ماه ضمیمه شود از لحاظ کمک به بهداشت عمومی و درمان بیماری‌هایی که در کشور شیوع دارد داروهایی که برای درمان مالاریا تراخم امراض مقاربتی سل و انگل‌های روده که وارد کشور می‌شوند از کلیه عوارض گمرکی معاف می‌باشند
سزاوار- مخالفم
فولادوند منشی- تمام نشده این تبصره آقای سزاوار اجازه بدهید بنده بخوانم بعد مخالفت کنید صورت ادویه معاف از گمرک از تاریخ تصویب این قانون تا مدت یک ماه باید به تصویب کمیسیون بهداری مجلس شورای ملی برسد کلیه واردکنندگان دارو اعم از بنگاه دارویی یا تجار موظفند ترتیب اتخاذ نمایند که مصرف‌کننده جمعاً بیش از ۱۵% بهای تمام شده سود نپردازد
رئیس- آقای دکتر راجی
دکتر راجی- خدمت آقایان عرض می‌کنم بنده در این دو سه ماه اخیر هر دفعه یک تبصره‌هایی پیشنهاد کردم متأسفانه نوبت به قرائت پیشنهاد بنده نرسیده و قرائت نشد و به نظر آقایان نرسید بنده کلیه تبصره‌هایم را خلاصه کردم در شش تبصره و متوالیاً تقدیم کرم استدعایی که دارم از آقایان این است که توجه بفرمایند می‌خواهند مخالفت بفرمایند می‌خواهند پیشنهاد اصلاحی بفرمایند فقط مجلس را از اکثریت نیندازند تا این تبصره‌ها قرائت شود وزارت بهداری یک وظیفه اساسی دارد که تاکنون به آن وظیفه‌اش چنانچه باید عمل نکرده و آن جلوگیری از بیماری‌های واگیرداری است که در این کشور شایع است (صحیح است) مثلاً وزارت بهداری وظیفه‌اش در درجه اول جلوگیری از ابتلاء مردم است به مالاریا برای این که مالاریا نه فقط موضوع بهداشتی است بلکه وقتی در یک منطقه‌ای مالاریا بود مردم از لحاظ فکری و از لحاظ جسمی قدرتشان کاسته می‌شود و نمی‌توانند کمترین کاری را انجام دهند صحیح است لذا وزارت بهداری وظیفه‌اش این است که از مالاریا شدیداً به هر نحوی که می‌تواند جلوگیری بکند همین طور امراض مقاربتی همین طور سل همین طور تراخم که بعضی شهرستان‌های ایران را کور کرده صحیح است به این جهت بنده یک پیشنهادی کرم که ادویه‌ای که برای این امراض عمومی جاری در کشور وارد می‌شود از گمرک معاف باشد شما توجه بفرمایید مثلاً همین استرپتومایسین که آقای دهقان پیشنهاد کردند یک دهاتی که می‌خواهد خودش را معالجه بکند هفتاد گرم استرپتومایسین لازم دارد و برای این هفتاد گرم هفتصد تومان پول بدهد و این هفتصد تومان سیصد و پنجاه تومانش می‌رود در جیب دولت سزاوار باز دواخانه‌چی‌ها به همان مبلغ هفتصد تومان می‌فروشند اجازه بفرمایید آقای سزاوار بنده پیشنهادی کردم که دولت تصمیمی اتخاذ بکند که از قیمت تمام شده تا موقعی که برسد به دست مصرف‌کننده از ۱۵% بیشتر سود نبرند و باز برای این که نظرهای خصوصی درش ملحوظ نشود بنده پیشنهاد کردم صورت این دواها را وزارت بهداری موظف است که بیاورد به کمیسون بهداری و در یک ماه کمیسیون بهداری نظر بدهد که چه داروهایی از پرداخت گمرک معاف باشد و امیدوارم چون این یک موضوعی است که جنبه عمومی دارد و برای مردم طبقه سوم و چهارم است آقایان موافقت بفرمایید
رئیس- آقای رضوی
آزاد- آقای رئیس بنده مخالفم
وزیر دارایی آقای گلشائیان- اجازه بفرمایید بنده عرضی دارم
رئیس- بفرمایید
وزیر دارایی- پیشنهادی که آقای دهقان فرمودند چون مبلغ آن خیلی ناچیز بود و فقط یک قسم دارو بود بنده قبول کردم و گفتم مانعی ندارد ولی این پیشنهادی که آقای دکتر راجی فرمودند به طور کلی در بودجه کشور تأثیر دارد دکتر طبا تأثیرش ناچیز است بنده می‌خواهم یک نکته را آقایان توجه بفرمایند بودجه‌اش تنظیم شده است توزیع شده و خدمت آقایان هست و خود آقایان تذکر می‌دهند که ۱۵۰ میلیون کسر دارد اگر بخواهید در جمع و خرج یک دوازدهم هم پیشنهاداتی بشود بدون مطالعه که معلوم نیست ارقامی که تأثیر دارد در درآمد بود جه چقدر است و دولت بلافاصله قبول بکند معلوم نیست که پرداخت مخارج در آخر سال دولت چطور بپردازد با این که ممکن است در وزارت دارایی و هم در مجلس شورای ملی خدمت آقایان برسم و آقایان قبلاً مذاکره بفرمایند تا راه حلی پیداشود و با این حال بنده می‌خواهم استدعا کنم از آقایان که پیشنهاداتی که تأثیر دارد دردرآمد مملکت و ممکن هم هست که برای مردم و طبقه سوم مورد استفاده قرار بگیرد اینها را قبلاً با هم مشورت بکنیم و روی آنها حسابی بکنیم ببینیم اگر واقعاً این پیشنهادات تأثیری در بودجه مملکت ندارد و مبلغ آن ناچیز است بنده قول می‌دهم خدمت آقایان که بلافاصله قبول بکنیم و در ضمن یک دوازدهم بودجه کشور منظم کنم الان از آقایان خواهش می‌کنم که همان تبصره‌ای که آقای دهقان پیشنهاد کردند باشد آقا هم موافقت کنید این پیشنهاد را پس بگیرید وبعد با هم بنشینم صحبت کنم و توافق کنیم و ببینیم چقدر تأثیر دارد این پیشنهادی که فرمودید آن وقت پیشنهاد بفرمایید
دکتر راجی- اگر آقای وزیر دارایی قول می‌دهند که در ماه آتیه مورد توجه قرار بدهند بنده پس می‌گیرم (صحیح است)
دهقان- آقای رئیس بنده پیشنهادی کردم
رئیس- پیشنهادها زیاد است
دهقان- آقای رئیس بنده پیشنهادی کردم
رئیس- پیشنهاد آقای دکتر اعتبار قرائت می‌شود
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم به ماده واحده و تبصره یک رأی
گرفته و پیشنهادات به انضمام تبصره‌های دولت به کمیسیون بودجه ارجاع شود
مکی- بنده مخالفم
آزاد- نمی‌شود آقا از اظهار عقیده نمایندگان جلوگیری کرد (زنگ رئیس)
مکی- حق پیشنهاد هم نداشته باشیم اگر بخواهید رأی بگیرید از جلسه برویم بیرون
رئیس- آقای دکتر اعتبار
دکتر اعتبار- بنده از جناب آقای مکی و همچنین آقای آزاد تقاضا می‌کنم آزاد نمی‌شود آقا بگذارید بنده عرضم را بکنم بعد بفرمایید بنده اگر نتوانستم در توضیحات خودم توجه آقایان را جلب کنم پس می‌گیریم منظور بنده این بود که چند تبصره دولت پیشنهاد کرده ۴۰ پیشنهاد هم آقایان نمایندگان داده‌اند (فولادوند- بیشتر ۵۰ تا) ۵۰ پیشنهاد تا به حال اگر منظور آقایان این است که یک دوازدهم حقوق کارمندان دولت فقط تصویب بشود و پرداخت گردد نمی‌شود روی این پیشنهادات صحبت کرد اگر هم خیر نمی‌خواهید امروز تصویب بشود و روی آن باید صحبت بشود فایده ندارد و این عمل امروز تمام نخواهد شد (صحیح است)
رئیس- آقای رضوی
رضوی- به عقیده بنده به طور کلی اگر آقایان اصلاً موافقت بفرمایید که پیشنهادها همین طوری که مذاکره شد صورتش تغییر نکند آقایان موافقت بفرمایید به صورت یک طرحی همه امضاء بکنند و مطرح بشود بنده گمان می‌کنم که حل تمام مشکلات می‌شود و این پیشنهاداتی که آقایان می‌کنند دولت امروز نمی‌تواند قبول بکند زیرا که دولت بدون مطالعه بر فرض هم اگر قبول کند فایده‌ای ندارد
مکی- اجازه بفرمایید آقای رئیس بنده مخالف بودم
رضوی- اجازه بفرمایید آقای مکی بنده صحبت خودم را بکنم بعد جنابعالی بفرمایید صبر کنید می‌دانم حرف من که تمام نشده جنابعالی هم نوبت دارید عرض کنم اگر قرار باشد که تمام پیشنهادها مورد نظر قرار بگیرد و مجلس هم با نظر دولت این را تصویب بکند باز یک اختلالی در وضعیت بودجه و سایر کارها در اول کار فراهم خواهد شد که مجبور می‌شوید دو مرتبه تغییر رویه بدهید در این صورت بنده از آقایان تقاضا دارم که امروز موافقت بفرمایید این ماده واحده حقوق کارمندان تصویب بشود و امروز خاتمه پیدا کند خود بنده هم در این موضوع پرداخت حقوق مطالب قابل توجهی دارم و بخصوص در این سفری که از فارس آمده‌ام اشخاص به من توجه دادند که هم باید مورد نظر مجلس و دولت قرار بگیرد حتی درباره‌ی خود مستخدمین بابت همین یک دوازدهم هم بود البته باید در سر فرصت باشد امروز عصر و فردا جلسه بشود آقایان مهیای کار باشند بنده قول می‌دهم که دولت در تمام ساعات بیاید اینجا کار بکند و آن وقت از یک طرف خود آقایان می‌فرمایند که دولت مادام که رأی اعتماد نگرفته نباید لایحه بدهد از طرف دیگر می‌فرمایید که لایحه بیاورد و این تبصره‌ها را قبول بکند اینجا جمع مابین دوامر متناقض بنده نمی‌فهمم چطور خواهد شد بنده در هر صورت خواهش می‌کنم استدعا می‌کنم به نفع آقایان مستخدمین این ماده واحده را تصویب بکنید بعد به پیشنهادات بپردازید
مکی- یک مخالف باید صحبت کند یک موافق ایشان موافق بودند مخالفت نکردند
مهدی ارباب- بنده مخالفم
مکی- آقای رئیس ایشان مخالف بودند کجایش مخالف بود
رئیس- آقایان پیشنهاد می‌کنند بعد که می‌آیند از موضوع خارج می‌شوند نمی‌شود کنترل کرد و ملاحظه مواد را نمی‌کنند
مکی- چطور شما به ما اخطار می‌کنید ولی آقایان هرچه دلشان می‌خواهد می‌گویند
رئیس- بفرمایید ولی از موضوع خارج نشوید
دکتر اعتبار- رأی بگیرید
رئیس- مخالف آقای مکی است
مهدی ارباب- من نمی‌فهمم ترتیب ثبت اجازه‌ها چطور است در مجلس آخر این چه وضعی است
رئیس- آقایان منشی‌ها یادداشت می‌کنند نوبت شما هم می‌رسد
مهدی اباب- آخر بنده قبلاً اجازه گرفته بودم و نوبت بنده است (زنگ رئیس)
رئیس- ساکت باشید آقا
مهدی ارباب- پسر خودتان نمی‌شود ساکت باشم (خنده حضار) (زنگ رئیس)
رئیس- آقای مکی بفرمایید
مکی- همه‌ی آقایان سابقه دارند که چندین برج است ما در یک دوازدهم بودجه پیشنهاداتی که مفید به حال مملکت و مردم است می‌دهم و تصور می‌کنم که مجلس شورای ملی و قاطبه آقایان نمایندگان هم با پیشنهادات مفید موافق هستند و غالب این پیشنهادات هم اگر تصویب بشود واقعاً در وضعیت زندگی مردم وکشور بی تاثیر نخواهد بود همینکه اسم حقوق کارمندان دولت رابیاورید جلوکافی است که گفته بشود اگر امروز تصویب نشود حقوق کارمندان دولت چنین و چنان خواهد شد و نمی‌دانم مثل این که مجلس شورای ملی با کارمندان دولت یا با پرداخت حقوق آنها مخالفتی دارد هیچ کس با پرداخت حقوق کارمندان دولت مخالف نیست منتهی چیزی که هست یکی از مواردی که می‌شود پیشنهاداتی داد و به تصویب رساند در همین پرداخت حقوق مستخدمین دولت و بودجه است در همین مورد هم که آقایان پیشنهاداتی می‌دهند گفته می‌شود که به ماده واحده رأی بگیرید و بعد از ظهر یا فردا می‌آییم می‌نشینیم و بقیه پیشنهادات را به تصویب می‌رسانیم چندین برج است حتی رأیی را که مجلس داده است و آقایان از رأی خودشان عدول کردند و یک دوازدهم را گذراندند و فردای آن که جلسه تشکیل شده است موضوع یک دوازدهم و پیشنهادات از دستور خارج شده است و موضوع دیگری جای آن آمده است و بنده می‌خواهم از آقایان خواهش کنم که یک ساعت اقلاً بنشینند ۴۰ پیشنهاد هست و غالب آنها با یکدیگر شبیه هستند که یا ممکن است آقایان غالباً بینشان توارد شده باشد در یک پیشنهاد خوانده بشود اگر واقعاً مشابه است که خوانده نشود و اگر هم پیشنهادی است که مفید به حال مردم است مطرح بود و رأی گرفته شود و اگر هم یک پیشنهاداتی است که طاقت‌فرسا است برای آقایان نمی‌شود آن را قبولش کرد به آن رأی ندهید رد می‌شود صحیح است
جمعی از نمایندگان- رأی
رئیس- رأی گرفته می‌شود پیشنهاد آقای دکتر اعتبار آقایانی که موافقند قیام کنند اکثر بر خاستند تصویب شد
در این موقع آقای مکی و آقای آزاد از جلسه خارج شدند
مکی- در حال خروج از جلسه عده ۸۲ نفر بود
رئیس- ۸۳ نفر بود تکلیف با شما نیست با هیئت رئیسه است
اردلان- پیشنهاد بنده در متن ماده واحده است قرائت بفرمایید
دکتر اعتبار- رأی گرفته شد
رئیس- اصلاح در متن ماده واحده دیگر مورد ندارد و مجلس رأی داده است
اردلان- آقای رئیس در متن ماده واحده نواقصی دارد اجازه بفرمایید قرائت بشود چرا بی‌لطفی می‌فرمایید اشتباه دارد
رئیس- اگر اشتباهی دارد با دولت است
تقی‌زاده- اجازه بفرمایید بنده عرض دار م
رئیس- آقای تقی‌زاده در چه قسمت می‌خواهید صحبت بفرمایید
تقی‌زاده- اگر پیشنهادها مطرح می‌شود بنده عرضی دارم
رئیس- پیشنهادها قرائت نمی‌شود رأی گرفته شده است
اردلان- آقای رئیس بنده در متن ماده واحده پیشنهاد کرده‌ام
رئیس- اگر نظری دارید با دولت حل کنید و الّا اگر پیشنهادی در ماده واحده مطرح شود صد تا پیشنهاد می‌رسد
اردلان- در متن ماده واحده اشتباه دارد
رئیس- ماده واحده قرائت می‌شود به شرح سابق قرائت شد
اردلان- در متن ماده بنده عرض دارم
رئیس- پیشنهاد شما اضافه هم هست اصلاً دولت نظر ندارد که پرداخت بشود پیشنهاد جنابعالی هم قرائت می‌شود به شرح ذیل قرائت شد پیشنهاد می‌کنم در متن ماده واحده اضافه شود اعم از این که در اسفند ۱۳۲۶ پرداخت شده باشد یا در جریان سال بابت اسفند ۱۳۲۶ پرداخت شده است
جمعی از نمایندگان- صحیح است
اردلان- اجازه بدهید توضیح عرض کنم
رئیس- خیلی خوب این پیشنهاد را دولت قبول دارد
وزیر دارایی- بلی قبول می‌کنم
اردلان- احسنت آقا بسیار خوب
جمعی از نمایندگان- رأی بگیرید
رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با تبصره با ورقه با آن اصلاحی که آقای وزیر دارایی قبول کردند یکی هم راجع به بهداری بود که آقای وزیر بهداری هم قبول کردند عده ۸۴ نفر
اخذ و استخراج آراء به عمل آمد و نتیجه به قرار ذیل حاصل شد
دکتر طبا- تبصره مربوط به استرپتومایسین هم هست جزء آن
رئیس- با اکثریت ۷۷ رأی موافق تصویب شد
اسامی موافقین آقایان: اسدی- نورالدین امامی- خوئیلر- ضیاء ابراهیمی- نراقی- هاشم وکیل- عرب شیبانی- بوداغیان- لاهوتی- دکتر ملکی- معتمد دماوندی- محمود محمود- امیرنصرت اسکندری- امامی اهری- دکتر مجتهدی- قهرمان- افشار- پالیزی- عباسی- بهادری- گنجه‌ای- دکتر طبا- شهاب خسروانی- سلطان‌العلماء- دکتر شفق- برزین- حسن مکرم- نبوی- شریعت‌زاده- محسن گنابادی- دکتر مصباح‌زاده- شادلو- دهقان- موسوی- دکتر فلسفی- عباس مسعودی- اردلان- شریف‌زاده- هراتی- احمد فرامرزی- فولادوند- تقی‌زاده- محمدحسین قشقایی- عزیز اعظم زنگنه- علی وکیلی- مهندس خسرو هدایت- ظفری- ارباب گیو- علی‌محمد غضنفری- ناصر ذوالفقاری- گرگانی- آقاخان بختیار- سالار بهزادی- سلطانی- دولتشاهی- مهدی ارباب- معین‌زاده باقری- عدل اسفندیاری- ملک‌مدنی- محمد ذوالفقاری- علی بهبهانی- منصف- ملکی- مسعود ثابتی- کهبد- دکتر اعتبار- دکتر راجی- اسلامی- ابوالحسن رضوی- مهدی صدرزاده- امیرحسین ظفر بختیاری- شکرالله صفوی- حسن اکبر- وثوق- امین- موافق بدون اسم یک نفر ورقه سفید علامت امتناع ۳
رئیس- آقای وزیر دارایی فرمایشی دارید بفرمایید
وزیر دارایی- ضمن مذاکره در اطراف لایحه یک دوازدهم بعضی از آقایان نمایندگان تذکراتی راجع به به امر غله و نان دادند و لازم بود اقداماتی که دولت تا به حال در ظرف این سه چهار روز کرده به عرض آقایان محترم برسانم قضیه نان همین طوری که خود آقایان توجه دارند از اهم مسائل این دولت یا هر دولتی است که سر کار باشد از روز معرفی دولت به پیشگاه اعلیحضرت همایونی اولین جلسه دولت قبل از تنظیم برنامه صرف رسیدگی به کار غله و نان تهران و سایر شهرستان‌ها شده آنچه که تا امروز توجه شده است یک قسمت متأسفانه تصدیق مطالبی است که آقایان فرمودند راجع به بدی وضعیت نان چه در تهران و چه در سایر شهرستان‌ها این قسمت البته هم در جمع‌آوری غله وهم در توزیع آن شاید مراقبت کاملی نشده باشد و بعضی از اشخاص از این جریان سوء‌استفاده می‌کردند که برای رفع مشکلات باید این قضایا را از هر چند جهت قضاوت کرد
اولاً در قسمت موجودی غله کشور که در رادیو هم گفته شد و به بعضی از مخبرین جراید هم تذکر داد شده من باید اینجا صریحاً عرض کنم حضور آقایان که وضع موجودی غله الان اسباب نگرانی نیست آقایان تصور نفرمایند که وضع موجودی انبارهای مملکت طوری باشد که ممکن است ایجاد نگرانی کند البته در قسمت دوم هم عرض خواهم کرد همان طور که در روزنامه‌ها هم نوشتند موجودی ما در تهران قریب بیست هزار تن یعنی شصت هزار خروار ودرمملکت ۹۲ هزار بلکه قریب صد هزار تن یعنی سیصد هزار خروار موجود در انبارها است و این را که بنده عرض می‌کنم از روی گزارشی است که رسماً نوشته شده این موجودی ماست در انبارها البته جای نگرانی در شهرستان‌ها از این جهت بود که ممکن بود موجودی شهرستان‌ها حمل بشود بنده باز هم اینجا صریحاً عرض می‌کنم مادامی که مصرف کلیه شهرستان‌ها تأمین نشده است و مادامی که بنده افتخار خدمتگذاری در این دولت را دارم و نظر دولت هم همین است ممکن نیست یک حبه گندم از خارج به تهران بیاید (احسنت) باید ما سعی بکنیم آن قسمت از شهرستان‌ها که یعنی قراء و قصباتی که نان تهران را می‌داده‌اند و تاکنون غله جمع‌آوری نشده است جمع‌آوری کاملی بشود (صحیح است) بعد از آن که یک مطالعه کاملی شد و اعلام شد که مصرف مملکت بیشتر از موجودی مملکت است باز باید صریحاً عرض کنم آن گاه ناچاریم برای تأمین نان کشور گندم از خارج بخریم و خواهیم خرید ولی فعلاً آن نگرانی برای ما نیست (یکی از نمایندگان- الحمدالله) (صفوی- قیمت نان دولتی گران شده) قیمت نان دولتی نه تنها گران نشده بلکه گران هم نخواهد شد نظر بنده این بود که اگر موجودی تهران ۳ برابر این موجودی فعلی بود تمام دکاکین آزادپزی تهران را موقوف می‌کردم برای این که اگر تمام مردم کشور می‌توانستند از نان دولتی یعنی به قیمت ۳ کیلو ۹ ریال استفاده بکنند تأثیری کلی و زیاد در تمام وضع زندگی عمومی کشور خواهد داشت صحیح است و آرزوی من هم این است که این کار را بکنم مجبور هم هستم که با مطالعه‌ای که در امر نان نه از امروز و دیروز بلکه از روز تأسیس اداره غله و نان دارم در تمام مدتی که افتخار خدمتگذاری در وزارت دارایی را داشتم این را می‌دیدم که قسمت اعظم سوء‌استفاده‌هایی که درقضیه نان دولتی می‌شود وجود دکاکین خبازی آزادپزی است (صحیح است) آردی که دولت می‌دهد به دکان‌های دولتی اکثراً دیده شده که آن مقداری که باید پخت بکنند مصرف نمی‌کنند و چون تفاوت فاحشی بین نرخ آزادپزی و نان دولتی هست آن را الک می‌کنند آرد خوبش را به قیمت گران‌تر به دکان‌های آزادپزی می‌دهند و در نتیجه دکان‌های دولتی هم جنس را خراب می‌کنند و هم شلوغ می‌شود تفتیشاتی که این دو سه روزه خو د اینجانب به معیت رئیس شهربانی نموده‌ام معلوم شد که در دکاکین آزادپزی تهران نان بسیار فراوان است و ابداً جمعیت نیست ولی آن قسمتی که جمعیت هست شلوغی است و نان بد است قسمت نان دولتی است که ۳ کیلو ۹ ریال است البته برای طبقه ضعیف و فقیر و بیچاره و عمله و کارگر که به آن دکاکین مراجعه می‌کنند شلوغ می‌شود برای رفع این کار چند اقدام شده است یکی انکه اولاً در قسمت جنوب شهر که بیشتر مصرف دارد و بیشتر طبقه عمله و فقیر در آنجا هست معلوم شد که دکاکین موجود برای رفع احتیاجات آنها کافی نیست نقاطی که باید درآنجا دکاکین مجددی برقرار شود در نظر گرفته شده و تاکنون اجازه داده شده است که از مقداری که آرد دولتی داده می‌شود روزی ده تن هم اضافه داده شود (احسنت) این برای دکان‌های دولتی است ولی البته این کافی نخواهد بود اگر ما این را بخواهیم بدهیم به دست یک عده نانوایی که باید گفت در بین این طبقه هم اشخاص ناصالح زیاد است و اینها هم آرد دولتی را به آزادپزی‌ها می‌دهند و این تقض غرض خواهد بود و در نظر گرفته شده است که دو دسته بازرسی که مورد اطمینان باشند و انشاء‌الله مورد اطمینان خواهند بود انشاء‌الله به معیت مأمورین شهربانی قبل از طلوع آفتاب دکاکین را بازرسی بکنند و آردی که به آنها داده می‌شود و پلمپ خواهد داشت در حضور آنها پلمپ برداشته شود و توی آب ریخته شود و خمیر شود و وقتی که خمیر شد دیگر نمی‌توانند بفروشند یک عده دیگر هم مأموریتشان این خواهد بود که که هنگام فروش ببینند به وزن می‌فروشند یا به عدد و چطور می‌فروشند البته برای دکان مخصوص مأمور مخصوصی در نظر گرفته نشده برای این که ممکن است دکاندار با این بازرس مخصوص هم خدای نکرده تبانی بکنند این است که هر یک از آنها را در هر چند روز یک دفعه عوض می‌کنیم بدون این که خودشان بدانند که به کدام ناحیه فرستاده خواهند شد این اولین اقدامی است که از این جهت در نظر گرفته شده است اما در خود اداره غله با تذکراتی که به اینجانب داده شده بود و اطلاعاتی که خود بنده از همکارهای قدیمی داشتم برای اطمینان خاطر آقایان عرض می‌کنم مدیر غله و نان را معزول کردیم و به جایش آقای مهران را که پیشکار دارایی آذربایجان بود و در این مدتی که در آذربایجان بود چه آقایان وکلای آذربایجان چه مردم آذربایجان از طرز رفتار او نهایت رضایت را داشتند (امامی‌اهری- یکی از مردمان بسیار صالح است و از خدمتگذاران صدیق مملکت است به ریاست غله‌ای منصوب شده است همین طور در اداره نان تهران و سیلو و تغییراتی داده خواهد شد که این سوء‌استفاده‌هایی که می‌گویند انشاء‌الله از میان برود (صحیح است) (نراقی-شهرستان‌هایی را هم که غله ندارند بفرمایید اینجا که فایده‌ای ندارد در قسمت‌های طرز توزیع و جمع‌آوری هم البته باید تجدید نظری بشود و این کار هم فرصت لازم دارد حالا تصدیق می‌فرمایید که در ظرف این دو سه روز بیشتر از این نمی‌شد و این قسمت را که ما اقدام کردیم راجع به نان تهران بود ولی قدر مسلم این است که چون من می‌دانم که قضیه غله از اهم کارهای وزارت دارایی است تحت نظر خود بنده است و شاید روزی ۳ ساعت وقت بنده صرف این کار بشود منتهی از آقایان یک استدعایی دارم که قضیه غله و نان گفتنش بیشتر تأثیر دارد تا عملش یعنی وقتی که درباره وضع غله و نان صحبت زیاد در اطراف بدی نان شد این سوء‌شهرت تأثیری در وضع جمع‌آوری و نگهداری گندم در طبقه مالکین خواهد شد گفتگوهایی که می‌شود نباید یک قسمت از حدود اغراق و مبالغه بیرون برود اگر این اغراق و مبالغه‌ها گفته شود این صحبت‌ها از رادیو برای تمام دنیا پخش می‌شود و در مردم تأثیر می‌کند و تصور می‌کنند که در تهران وضع نان طوری هست که مردم اصلاً نان به دستشان نمی‌رسد این است که می‌خواهم از آقایان استدعا بکنم که در ضمن صحبتشان با وزارت دارایی تشریک مساعی بفرمایند وقتی تذکراتی چه نسبت به مأمورین و چه نسبت به طرز جمع‌آوری و چه نسبت به موجودی شهرستان‌ها لطفاً به خود من در وزارت دارایی یا در مجلس تذکر بفرمایند و من قول می‌دهم با نهایت دقت و مراقبت اقدام کنم چون وظیفه وجدانیم است و مربوط به کار وزارت دارایی نیست و مادامی که بین خودمان حل نشده است اینجا منعکس
نکنیم تا دولت بیشتر دچار زحمت نشود البته ما مانع نیستیم که صحبت راجع به وضع عمومی بشود ولی این صحبت اگر به قدری مبالغه‌آمیز راجع به نان بشود تأثیری در وضع جمع‌آوری غله می‌کند این بود که خواستم خدمت آقایان عرض کنم که این قدر جای نگرانی نیست و امیدوارم که با کمک آقایان هم این وضع بهتر شود و اگر وزیر دارایی تأیید کنند که همچون چیزی نیست
گنجه‌ای- اداره غله ونان تبریز اصرار دارد که نرخ نان تبریز را اضافه کند از آقای وزیر دارایی خواهش می‌کنم دستور فرمایند از این اقدام صرف نظر شود
وزیر دارایی- دستور خواهم داد و به قیمت نان اضافه نخواهد شد
[۴- موقع و دستور جلسه آینده ختم جلسه]
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم و جلسه آینده پس فردا ساعت ۵/ ۸ و دستور هم برنامه دولت خواهد بود
مجلس سه ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد
رئیس مجلس شورای ملی رضا حکمت
قوانین
شماره ۱۵۹۰۰ ۱۹/ ۸/ ۲۷
وزارت دارایی
فرمان همایونی به انضمام قانون اجازه پرداخت کسر اعتبار ترفیع و اضافات کارمندان و خدمتگذاران در سال ۱۳۲۷ که در جلسه نهم آبان ماه یکهزار و سیصد و بیست و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است ذیلاً ابلاغ می‌گردد
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاه ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیستم و هفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم
ماده اول- قانون اجازه پرداخت کسر اعتبار ترفیع و اضافات کارمندان و خدمتگذاران در سال ۳۲۷ که در جلسه نهم آبان ماه یکهزار و سیصد و بیست و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و منضم به این دستخط است به موقع اجرا گذاشته شود
ماده دوم- هیئت دولت مأمور اجرای این قانون هستند به تاریخ ۱۲ آبانماه ۱۳۲۷
قانون اجازه پرداخت کسر اعتبار ترفیع و اضافات کارمندان و خدمتگذاران در سال ۱۳۲۷
ماده واحده- مبلغ یکصد و هشتاد و دو میلیون ریال اعتبار ماده ۶۸ بودجه پیشنهادی سال ۳۲۷ کشور موضوع کسر اعتبار ترفیع و اضافات کارمندان و خدمتگذاران تصویب و به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود ترفیع و اضافات مشمولیت تبصره ۱ ماده اول قانون مصوب اول خرداد ماه ۱۳۲۷ رابابت سال جاری از محل اعتبار بالا پرداخت نماید مبلغ احتیاجی هر یک از وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی با تشخیص وزارت دارایی به بودجه سال جاری آنها علاوه و مورد استفاده وآقاع خواهد شد این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه نهم آبانماه یکهزار و سیصد و بیست و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی رضا حکمت
اصل فرمان همایونی و قانون در دفتر نخست وزیر است نخست وزیر م ۴۶۸۵
شماره ۱۰۰۷۳/ ۲۲۰۶۴ ۱۲/ ۸/ ۲۷
آقای سلیمان دیان سردفتر ازدواج و طلاق طایفه کلیمیان اصفهان
به موجب این ابلاغ به علت غیبت بدون اجازه و ترک محل کار از تصدی دفاتر ازدواج و طلاق معاف می‌شود
وزیر دادگستری
شماره ۱۰۹۰۳/ ۲۱۲۳۳ ۱۳/ ۸/ ۲۷
آقای سید ذبیح‌الله موسوی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در کوی سلسبیل تهران برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۱۲۳۵/ ۱۰۹۰۰ ۱۳/ ۸/ ۲۷
آقای سید میر میرزاده دفتریار درجه اول سنقر و کلیایی
به موجب این حکم به سمت سردفتری اسناد رسمی درجه سوم سنقر و کلیایی منصوب می‌شوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۲۱۲۴۷/ ۱۰۹۰۲ ۱۳/ ۸/ ۲۷
آقای یوسف محرمی زمانی سردفتر ازدواج شهر رشت
نظر به این که بر اثر گزارش واصله تحت تعقیب دادگاه انتظامی سردفتران واقع شده‌اید وزارت دادگستری طبق ماده ۳۹ قانون دفتر اسناد رسمی تا خاتمه رسیدگی به تخلف شما در دادگاه نامبرده شما را از تصدی دفتر ازدواج معلق می‌نماید
وزیر دادگستری
شماره ۲۲۰۳۲/ ۱۰۲۸۱ ۱۲/ ۸/ ۳۲۷
آقای علی‌اکبر کریمی مزرعه شا ه
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در مزرعه شاه دهکده‌های باقران- بنوید بالا- بنوید پایین و هند چوئیه و رندوان نائین برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری
شماره ۲۲۰۵۴/ ۱۰۴۶ ۱۲/ ۸/ ۳۲۷
آقای عبدالباقی مصباحی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در قصبه بیدگل کاشان برای ثبت ازدواج رسمیت می‌دهد
وزیر دادگستری