مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ امرداد ۱۲۹۴ نشست ۵۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سوم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲ امرداد ۱۲۹۴ نشست ۵۵
جلسه ۵۵
صورت مشروح مجلس شب یکشنبه دوازدهم رمضان ۱۳۳۳
مجلس تقریباً ۳ ساعت و نیم از شب گذشته در تحت ریاست آقای معدل الدوله نایب رئیس تشکیل و صورت مجلس شب چهار شنبه هشتم قرائت شد .
غائبین بدون اجازه ـ آقایان حاج إمام جمعه ـ حاج شیخ اسمعیل ـ آقا سید فاضل ـ سردار معتمد ـ نجف قلی میرزا ـ ناصر الإسلام ـ مساوات .
غائبین با اجازه ـ آقای حاج میرزا حسین خان ـ دکتر حسین قلی خان ـ فرج الخان ـ سردار معظم ـ مریض آقای ارباب کیخسرو .
نایب رئیس ـ در صورت مجلس نظری هست ( اظهاری نشد ) .
صورت مجلس تصویب شد ـ البته در خاطر مبارک آقایان هست که بنا بود در جلسه قبل صورت مجلس روز سیزدهم شعبان که تصویب نشده بود به دقت نوشته شده و قرائت شود چون نشده بود قرائت می‌شود بعد شروع به دستور می‌کنم .
( صورت مجلس مذبور قرائت شد ) .
نایب رئیس ـ در این صورت جلسه آقایان ملاحظاتی دار ند ؟ ( اظهاری نشد ) ملاحظاتی نیست صورت مجلس سیزدهم شعبان هم تصویب شد ـ دستور امشب بقیه قانون پستی و قانون مستقلات و طرح قانونی آقای حاج عز الملک راجع به تمدید مدت کمیسیون تفتیش و نظارت مالیه و راپورت شعبه چهارم راجع نمایندگی آقای قوام الدوله و راپورت کمیسیون عرایض و مرخصی راجع به مرخصی آقای نجف قلی میرزا و حاج میرزا فضل علی آقا است چون ماده ۲۱ و ۵۱ قانون پستی مذاکره اش تمام شده است و رأی گرفته نشده است قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم .
( ماده ۲۱ قرائت شد ) .
نایب رئیس ـ به این ماده ۲۱ به طوری که قرائت شد رأی می‌گیریم آقایانی که با این ماده موافقند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمودند ) .
نایب رئیس ـ تصویب شد ماده ۵۱ قرائت می‌شود .
( به مضمون سابق قرائت شد ) .
معاون وزارت عالیه ـ برای رعایت اصطلاح بنده تمنی می‌کنم لغت مأمورین عالیه را تبدیل کنند به ضابطین عالیه و اشکالی هم ندارد .
نایب رئیس ـ ممکن است همین طور اصلاح شود و با این اصلاح رأی گرفته شود آقایانی که به این ماده به طوری که اصلاح شد موافقند قیام نمایند .
( عده کثیری قیام نمودند ) .
نایب رئیس ـ تصویب شد ـ مواد مجازات چندی قبل به کمیسیون عالیه رجوع شده بود در جلسه قبل هم مذاکرات آن شده و در واقع دو شور آن شده است حالا قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود چون در جلسه قبل عده کافی نبود رأی نگرفتیم حالا رأی می‌گیریم .
ماده ۵۲ به همان مضمون که در صورت مجلس قبل مندرج است قرائت شد .
نایب رئیس ـ آقایانی که با باین ماده به طوری که قرائت شد موافقند قیام نمایند .
حاج شیخ اسد الله ـ چون شور اول این مواد در جلسه قبل شد و بین شور اول و شور ثانی اقلاً باید پنج روز فاصله باشد حالا چطور می‌شود رأی گرفت با اینکه پنج روز نشده است .
عدل الملک مخبر کمیسیون عدلیه ـ قبلاً شور اول این مواد به عمل آمد و در تشخیص کمیسیون مذاکره شد و به کمیسیون عالیه ارجاع شد و بعد به مجلس آمد و مذاکره هم شد و در واقع این همان شور دوم است .
سردار معظم ـ بنده تصور می‌کنم همان طور که حاج شیخ اسد الله فرموند شور دوم نشده است به جهت این که در جلسه قبل خواستند رأی بگیرند اخطار شد که شور اول است و رأی نباید گرفت به این جهت رأی گرفته نشد و فقط شور اولش در جلسه قبل بوده است و غیر از آن دفعه دیگر به مجلس نمانده است حالا همین طور که آقای حاج شیخ أسد الله فرمودند این مواد برای شور دوم باید بعد از ۵ روز فاصله مطرح شود .
نایب رئیس ـ در خصوص این مواد یک اختلاف نظری پیدا شده است بعضی عقیده شان این است چون راجع به کمیسیون شده بود شور دوم شده است و بعضی می گویند شور دوم به عمل نیامده است پس می‌گذاریم به نظر مجلس حالا اگر آقایان صلاح می دانند در این باب رأی می‌گیریم .
حاج عز الممالک ـ بنظر بنده اینکه آقایان می‌فرمایند شور اول است صحیح نیست به جهت آنکه در قوانین مالیه هم که در اینجا مذاکره و مباحثه می‌شد این طور واقع می‌شد یعنی در بعضی از مواد که آقایان مخالف بودند به تقاضای یکی از نمایدگان یا به تقاضای مخبر رجوع به کمیسیون می‌شد و بعد که آن ماد به مجلس می‌آمد دیگر گفته نمی‌شد که باید شور اولش بشود همان یک نظر شور اول محسوب می‌شد و بعد که از کمیسیون به مجلس می‌آید مذاکره می‌شد و رأی گرفته می‌شد این هم سابقه دارد و هم نظامنامه تصریح ندارد که اگر یک ماده به کمیسیون رجوع شد بعد از آن که ا کمیسیون به مجلس برگشت باز در آن ماده دو شور بشود هیچ هم چه چیزی نیست و به نظر بنده همان طور که در مواد مجازات بطور کلی مذاکره شد چند ماده اش به کمیسیون عدلیه رجوع شد حالا که از کمیسیون به مجلس فرستاده می‌شود لازم نیست دو شور بشود خصوصاً مدتی است که در این قانون مذاکره شده است و مخالف با نظام نامه هم نیست حالا بسته برای مجلس است اگر اکثریت مجلس موافق باشد ممکن است رأی داد و اگر اکثریت موافق نباشد می‌ماند برای جلسه آتیه ولی نباید گفته شود چون یک نفر این عقیده را دارد صحیح است و باید بماند تا شور دومش بشود در هر حال اکثریت مجلس قاطع خواهد بود .
نایب رئیس ـ آقای حاج شیخ حبیب الله در این موضوع فرمایشی داشتید ؟
حاج شیخ حبیب الله ـ خیر بنده در اصل مسئله حرف داشتم .
حاج شیخ اسد الله ـ بله نسبت به یکی از مواد قانونی که در مجلس مذاکره می‌شود و به موجب یک پیشنهادی به کمیسیون بر می‌گردد در واقع شور اولش شده و بعد از آن که به مجلس آمد حکم شود ثانی را دارد و رأی می‌گیرند هیچ اشکالی هم ندارد اما در این موضوع بخصوص ابداً مذاکره در مواد مجازات نشد و مجلس تصویب کرد که به کمیسیون برود و به کمیسیون عالیه رفت در جلسه قبل هم مجلس تصدیق کرد که شور اول است و رأی نداد بعد از آنکه مجلس تصدیق کرد که شور اول است و رأی نداد دیگر نمی‌شود امشب داخل در مذاکره آن شد و مطابق نظامنامه باید ما بین شور اول و شور دوم پنج روز فاصله باشد و بر خلاف نظامنامه نمی‌شود رفتار کرد .
مدرس ـ گویا در دوره سابق نظیر این مطالب را داشتیم و بعضی مطالب را مایل نبودیم در مجلس مذاکره شود بعضی از نمایندگان اظهار می‌کردند که خوب است به کمیسیون برود و بعضی نظریات مقدماتی در آن بشود بعد به مجلس بیاید بنده گمان می‌کنم رفتن آن را به کمیسیون نمی‌شود شور اول حساب کرد و نظر بنده در این پیشنهادی که کردم این بود که این مواد برود به کمیسیون و بعضی نظریات مقدماتی در آنها بشود و بعد که به مجلس آمد مجلس اصلاً داخل مذاکره نشود و به فرمایش آقای حاج شیخ اسد الله چون در جلسه سابق تصریح شد که شور اول است دیگر نمی‌توانیم حرف بزنیم و رأی بدهیم و حالا هم ضرر ندارد که سه روز عقب بیفتد و بعد رأی گرفته شود .
نایب رئیس ـ پس آقایانی که تصویب می‌کنند مذاکره در این مواد بماند و بعد شور ثانویش بشود قیام نمایند .
( اغلب قیام نمودند ) .
نایب رئیس ـ تصویب شد ـ پس می‌ماند از برای بعد در دستور امشب مذاکره در قانون مستقلات است ولیکن دو سه فقره مطلب است کهاز جلسات قبل مانده ولازم است در آنها مذاکره شود اگر اجازه بفرمائید آنها را مقدم بداریم یکی از آنها راپورت شعبه چهارم راجع به نمایندگی آقای قوام الدوله است قرائت می‌شود .
آقای ملک الشعراء راپورت مزبور را به مضمون ذیل قرائت نمودند .
به تاریخ ۵ شنبه ۱۸ شعبان ۱۳۳۳ شعبه چهارم در تحت ریاست آقای سردار معتمد منعقد گردید و به اعتبار نامه آقای قوام الدوله و صورت مشروح مجلس حوزه مرکزی انتخابات نجف آباد که حاوی ۳۳ صفحه بود رسیدگی شد تمام عملیات آنها بر طبق مواد قانون بوده و آقای قوام الدوله به اکتریت ۸۳۶ رأی از کل ۲۹۵۲ رأی از طرف اهالی نجف آباد اصفهان به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شده‌اند یک فقره شکایت به هفده امضاء و ۴۹ مهر از اهالی داران انجمن نظارت مرکزی نجف آباد رسیده مفاد آن این است که نایب الحکومه فریدن از طرف حکومت اصفهان مأموریت داشته که مردم را و تهدید نماید رأی خود را به نام آقای قوام الدوله بدهند و اوراق رأی به اسم معزی الیه نوشته و در دستمال دست مأمورین مخصوص بوده و به هر کس می داده‌اند که تسلیم انجمن نظارت نمایند آقا سید عباس نام حاشیة آن عریضه را بر صحت اظهارات متظلمین تصدیق نموده بودند چون آقا سید عباس که مصدق واقع شده شخصاً در آن نقطه ۵۵۴ رأی داشته و از دیگران شکایت نرسیده و ضمناً تحقیقات به عمل آوره لهذا انجمن نظارت مرکزی نجف آباد آن شکایت را دال بر تحریکات آقا سید عباس و غیره وارد دانسته‌اند یک فقره هم از همان اشخاص شکایت به مجلس شورای ملی رسیده که تاریخ آن چهل و هشت روز بعد از تاریخ اعتبار نامه و موعد حق شکایت به مجلس منقضی شده بود چون به غیر از این دو فقره دیگر شکایتی نرسیده و این دو فقره نیز قابل قبول بوده لهذا شعبه چهارم به اکثریت ۹ رأی از یازده نفر اعضاء حاضره صحت انتخاب آقای قوام الدوله را به نمایندگی از طرف اهالی نجف آباد اصفهان تصدیق می‌نماید .
نایب رئیس ـ در موضوع نمایندگی آقای قوام الدوله از نجف آباد مخالفی هست ؟ یا نیست .
وقار السلطنه ـ بنده مخالفم.
نایب رییس- پس می‌ماند از برای بعد دو فقره راپورت هم از کمیسیون عرایض و مرخصی ارجع به اجازه مرخصی آقای سردار و آقای حاج میرزا فضل علی آقا رسیده که کمیسیون مرخصی آنها را تصویب نموده قرائت می‌شود .
( راپورت اول به مضمون ذیل قرائت شد ) ؛
آقای سردار برای اصلاح امور شخصی خودشان بیست روزه اجازه مرخصی خواسته چون عذر موجه داشتند کمیسیون بیست روز مرخصی خواسته چون عذر موجه ایشان را به اتفاق تصویب نمود .
سلیمان میرزا ـ بنده این مرخصی را یک چیز غریبی می دانم به جهت اینکه آن کسی که این مرخصی را خواسته یک هفته است رفته بدون اینکه منتظر باشد که مرخصی او در مجلس تصویب شود و بعد از آنکه او خودش مستقیماً حرکت کرده و رفته است دیگر مذاکره در این موضوع چه صورت دارد ؟
اگر می‌خواست با اجازه برود صبر می‌کرد تا مجلس تکلیف او ا معین کند و اگر محتاج با اجازه نبود و بدون اجازه رفته دیگر به مذاکره نیست . نایب رئیس ـ در موضوع مرخصی شاه زاده چون تاریخ راپورتی که از کمیسیون عرایض و مرخصی داده شده بیستم شعبان است و مرخصی او را کمیسیون در بیستم شعبان تصویب کرده است و در این مدت به عللی که می دانید مجلس اظهار و رأی گرفته شود به این علت است که حالا رأی گرفته می‌شود
حاج شیخ محمد حسن گروسی ـ علت هر چه باشد اجازه مجلس لازم است و بایستی توقف کند تا مجلس منعقد شود و در مجلس مذاکره شود یا مجلس منعقد شود و در مجلس مذاکره شود یا مجلس اجازه می‌داد یا نمی‌داد و حالا که سر خود رفت گمان می‌کنم دیگر جا ندارد اجازه داده شود .
سردار معظم ـ چنانچه بنده در موضوع مرخصی دیگری هم عرض کردم ممکن است نظر نمایندگان محترم در موضوع مرخصی و اجازه مرخصی مختلف باشد و این نظر در چندی قبل هم گفته شد بنده تصور می‌کنم که شاه زاده نجف قلی میرزا در موقعی که اجازه مرخصی می‌خواست آن نظر را نداشت و گمان می‌کنم حالا هم حاضر باشد از آن مطلب طرف نظر کند به علاوه این تقصیر را هم نمی‌شود به هیچ یک از نمایندگان وارد کرد زیرا که به واسطه پیش آمد‌های ماه گذشته خود مجلس موافق به تشکیل نشده و این ایراد را نمی‌تواند بر شاه زاده نجف قلی میرزا وارد رد که چرا رفته کمیسیون مرخصی او را تصویب کرده او هم به اطمینان اینکه دو روز بعد از آن به مجلس خواهد آمد و تصویب خواهد شد رفته و حالا گمان می‌کنم رد کردن مرخصی او از این نقطه نظر خوب نیست و بالاخره هم می دانند که او رفته است و این کسب اجازه هم یک ادبی بوده است که او نسبت به مجلس کرده است حالا اگر مجلس بخواهد این ادب او را رد بکند مسئلة نیست .
مدرس ـ در این موضوع بنده اطلاعی ندارم ولی باید عذر را فهمید اگر آن شخص خواسته است در واقع یک عذری دانسته است عیبی ندارد و این پیش آمد‌ها را که اسباب شد و مجلس منعقد نشد نمی‌شود اسباب رد کردن مرخصی قرار داد و گفت چرا حوصله نکردی که مرخصی به گیری چون بعضی اعذار هست که نمی‌شود به تأخیر انداخت لهذا بنده این جهت را خوب نمی دانم که در مجلس مذاکره شود که چرا حوصله نکرده تا مجلس اذن بدهد شاید عذری بوده که اگر می‌خواست صبر کند تا مجلس اذن بدهد فوت می‌شد و غرض حاصل نمی‌شد معذالک بنده هیچ حرفی ندارم اگر مجلس تصویب نمی‌کند خود می داند .
نایب رئیس ـ مذاکرات کافی است ـ رأی می‌گیریم به مرخصی شاه زاده نجف قلی میرزا آقایانی که مرخصی بیست روزه شاه زاده نجف قلی میرزا را تصویب می‌کند قیام نمایند .
( عده قلیلی قیام نمودند ) .
نایب رئیس ـ رد شد ـ راپورت کمیسیون عرایض راجع به آقای حاج میرزا فضل علی قرائت می‌شود
( به مضمون ذیل قرائت شد ) ؛
آقای حاج میرزا فضل علی آقا نماینده قزوین چون اهل بیت شان مشهد مقدس مشرف شده‌اند و محرمی که همراه شان بوده عریض شده لابد هستند خودشان برودند ایشان را معادرت بدهند یک ماه مرخصی خواسته بودند چون عذر موجه داشتند کمیسیون یک ماه مرخصی ایشان را تصویب نمود .
نایب رئیس ـ رأی می‌گیریم به مرخصی یک ماهه آقای حاج میرزا فضل علی آقا ، آقایانی که مرخصی یک ماهه ایشان را تصویب می نند قیام نمایند .
( اغلب قیام نمودند ) .
نایب رئیس ـ تصویب شد ـ یک هفته متجاوز است که شعبه ششم باید منعقد شود و رسیدگی به اعتبار نامه آقای صدر الاسلام به نماید و هنوز منعقد نشده است از آقایان شعبه ششم خواهش می‌شود که شعبه را زودتر منعقد کنند و راپورت راجع به اعتبار نامه ایشان را زودتر نوشته و به مجلس بیاورند .
سلیمان میرزا ـ تقریباً بیش از ده روز است که بنده خبر دارم اعتبار نامه آقای زنجانی در شعبه رأی داده شده است و نمی دانم فاصلة شعبه تا مجلس چقدر است که هنوز راپورتش به مجلس نرسیده است حالا اگر رسیده است خواهش می‌کنم جزء دستور باشد .
نایب رئیس ـ بلی در این خصوص به شعبه اظهار شده بود از طرف آقای حاج میرزا اسد الله خان یک شرحی رسیده است که خوانده می‌شود .
( شرح مزبور قرائت شد مشعر بر این که چون آقای ناصر الاسلام مخبر شعبه حاضر نبوده‌اند راپورت را إمضاء نمایند به این جهت تقدیم راپورت به تأخیر افتاده و عن قریب تقدیم خواهد شد .)نایب رئیس ـ مقصود این است که چون مخبر حاضر نبوده است راپورت إمضاء نشده است و به این واسطه مانده است و از برای جلسه آتیه حاضر شده به مجلس می‌آید ـ بعضی آقایان پیشنهاد کرده‌اند که چون باید بعضی مذاکرات راجع به کابینه و رفع بحران بشود جلسه ختم می‌شود خوب است جلسه را ختم کنیم و قانون مستقلات را جزء دستور جلسه آتیه قرار دهیم .
( گفتند صحیح است ) .
مبصر الملک ـ بنده عقیده‌ام این است که پیشنهاد آقای حاج عز الممالک قرائت و رأی گرفته شود بعد جلسه ختم شود .
نایب رئیس ـ چون خودشان تقاضا می‌کنند به جلسه آتیه بماند موکول به جلسه دیگر می‌شود پس اگر مخالفی نیست جلسه را ختم کنیم جلسه آتیه شب ۴ شنبه دو ساعت و نیم از شب گذشته دستور هم قانون مستقلات و بقیه قانون مجازات پستی و طرح قانون آقای حاج عز الممالک خواهد بود .
سردار معظم ـ وقتی که تعین می فرمائید ۲ ساعت و نیم از شب گذشته طبعاً این طور می‌شود که زودتر از موقع امشب جلسه منعقد نمی‌شود و بعد هم که جلسه تشکیل می‌شود مجبور می‌شویم که زودتر مجلس را ختم کنیم به عقیده بنده خوب است موقع را زودتر تعین کنیم بلکه آقایان زودتر تشریف بیاورند یعنی دو ساعت از شب گذشته را معین بفرمائید که اقلاً سه ساعت از شب گذشته مجلس منعقد شود .
سلیمان میرزا ـ ایام ماه رمضان تا شخص افطار بکند و بیاید زودتر از این نمی‌شود اگر باید زودتر از این نمی‌شود اگر باید دو ساعت از شب گذشته مجلس منعقد شود خوب است افطار در آنجا تهیه کنند والا اشخاص که منزل شان دور است تا افطار به کنند و غذای بخورند همین اندازه‌ها طول می‌کشد و قبل از دو ساعت و نیم ممکن نیست فرضاً این طور که آقای سردار معظم می‌فرمایند نیست فرضاً این طور که آقای سردار معظم می‌فرمایند آقای رئیس وقت را زودتر معین کنند یک تکلیف ما لا یطاقی است و پشرفت نخواهد کرد چیزی که هست ما یک مقداری جریمه خواهیم داد زیرا تکلیف ما لا یطاق خدا هم به بنده اش نمی‌کند و شخص که گرسنه است و هفده ساعت هم غذا نخورده به او بگویند غذا نخورده بیا خوب است همان و ساعت و ینم که فرمودند معین به فرمایند و نیم ساعت هم مهلت باشد که سه ساعت از شب گذشته مجلس منعقد شود و بتوانم یک ساعت و نیم یا دو ساعت کار بکنیم و الا اگر غیر از ساعت دو و نیم باشد فقط یک جریمه بر صندوق افزوده خواهد شد .
سردار معظم ـ بنده به شرط یک ساعت تأخیر عرض کردم دو ساعت از شب گذشته که ساعت سه حاضر باشند و مجلس منعقد شود حالا اگر سر دو ساعت و نیم حاضر می‌شوند جرمی نیست .
نایب رئس ـ پس همان دو ساعت و نیم خواهد بود .
مجلس چهار ساعت و نیم از شب گذشته و نیم از شب گذشته ختم شد .