مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ خرداد ۱۳۱۷ نشست ۴۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم |
دوره یازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۹ خرداد ماه ۱۳۱۷
فهرست مطالب
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بقیه شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به لایحه نظام وظیفه عمومی
۳- تصویب دو فقره مرخصی
۴- موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و بیست دقیقه پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز سه شنبه ۲۴ خرداد ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟
(گفته شد – خیر)
صورت مجلس تصویب شد.
- بقیه شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به لایحه نظام وظیفه عمومی
(۲- بقیه شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به لایحه نظام وظیفه عمومی)
رئیس - بقیه شور دوم لایحه کمیسیون نظام راجع به قانون نظام وظیفه عمومی از ماده شصت و پنجم شروع می‌شود. ماده شصت و پنج قرائت می‌شود:
ماده ۶۵ – چنانچه مشمول دارای عیال (بدون اولاد) باشد ولو اینکه پدر یا پدر زن و برادر زن هم نداشته باشد به خدمت احضار خواهد شد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۶۶:
ماده ۶۶ – مشمولی که دارای عیال و اولاد بوده و عیالش از نظر مزاجی مانعی برای تامین معاش نداشته باشد به خدمت احضار خواهد شد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۷ ک
ماده ۶۷ – چنانچه مشمولی علاوه بر عیال واولاد پدر یا مارد یا جد و جده از کار افتاده در تحت کفالت خود دارا باشد ولی بتواند با تمول و یا درآمد خدمتی عیال او مخارج خود را تامین کنند بخدمت احضار خواهد شد.
رئیس – موافقین با ماده ۶۷ قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۸:
ماده ۶۸ – مشمولینی که عائله تحت الکفاله آنان از دو نفر تجاوز کرده و مشمول مقررات هیچیک از موارد فوق نباشند مادام که حال بدین منوال است از خدمت زیر پرچم موقتا معاف خواهند بود و به محض اینکه عائله تحت الکفاله انها تقلیل پیدا کرد مشمول مقررات ماده ۶۴ می‌گردند بشرط آنکه سن متکفل از سی سال تجاوز نکرده باشد و در صورت تجاوز از اول ۳۱ سالگی پس از هشت ماه خدمت معاف و جزو ذخیره منظور خواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۹:
ماده ۶۹ – بطور کلی یک نفر از دو و سه پسر و دو نفر از چهار و پنج پسر مادامی که سایرین در خدمت زیر پرچم هستند معاف خواهند بود.
تبصره ۱ – به منظور اجرای این قانون سن بلوغ برای دختر و پسر هیجده سال تمام محسوب می‌شود.
تبصره ۲ – مشمولین متکفل بایستی عین یا رونوشت مصدق از اوراق شناسنامه عائله تحت الکفاله خود را پیوست باستشهاد مصدق محلی به حوزه‌های سربازگیری تسلیم نماید.
تبصره ۳ – فقط صحت هویت امضاء کنندگان استشهاد در شهرها از طرف شهربانی و در دهستانها بوسیله امنیه یا دهداران باید مورد گواهی واقع شود.
تبصره ۴ – وضعیت مشمولین این ماده بایستی از طرف حوزه‌های سربازگیری بوسیله مامورین مربوطه یا مامورین شهربانی و امنیه محل تحت تحقیق واقع و نتیجه بازرسی با برگهای شناسنامه و استشهاد دقیقا تطبیق شود.
تبصره ۵ – متکلفینی که مطابق قانون مصوبه ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ از خدمت سربازی معاف بوده‌اند چنانچه در تاریخ اجرای این قانون پنجسال دوره تکفل آنها مقتضی شده باشد مشمول تبصره ماده ۱۶ قانون نامبرده بوده و بایستی چهار ماه خدمت نمایند.
تبصره ۶ – هیچیک از مقررات این فصل شامل حال مشمولینی که دارای گواهینامه تحصیلی دوره متوسطه و بالاتر می‌باشند نخواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۷۰
فصل دهم – دانش آموزان
ماده ۷۰ – اشحاصی دانش آموز نامیده می‌شوند که در یکی از آموزشگاههای ملی یا دولتی (داخله یا خارجه) رسما اشتغال به تحصیل داشته باشند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۷۱
ماده ۷۱ – رسمیت جریان تحصیل منوط به تصدیق و گواهینامه ایست که از طرف وزارت معارف به دانش آموزان داده خواهد شد.
رئیس – موافقین برخیزند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۷۲
ماده ۷۲ – دانش اموزان دوره دوم دبیرستان‌ها و دانشجویان آموزشگاههای عالی چنانچه در حین تحصیل به سن مشمولیت برسند تا موقعی که تحصیلات خود را در دبیرستان و دانشکده‌ها ادامه می‌دهند از احضار به خدمت معاف هستند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۷۳
ماده ۷۳ – کلیه دانش آموزان و دانشجویان مشمول محض ترک یا فراغت از تحصیل احضار و بودن رعایت مدارج تحصیلی دو سال خدمت زیر پرچم را انجام خواهند داد. کسانیکه دوره تحصیلات آنها کنتر از دوره کامل متوسطه باشد مشمول مقررات مربوط به سایر افراد خواهند بود. کسانیکه دوره تحصیلات آنها مطابق دوره کامل متوسطه و بیشتر باشد جهت تشکیل کادر افسری احتیاط اختصاص خواهند داشت در حق این مشمولین مطابق ماده ۸۶ عمل و انتخاب شدگان یکسال در دانشکده افسری احتیاط و یکسال در صف خدمت خواهند نمود.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۷۴
ماده ۷۴ – از تاریخ اجرای این قانون مشمولینی که در دانشکده افسری احتیاط و بنگاههای بهداری و دام پزشکی ارتش مشغول طی تعلیمات مقرره می‌باشند و افسران وظیفه ایکه خدمت زیر پرچم خود را انجام می‌دهند از حیث مدت خدمت تابع مقررات ماده بالا خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۷۵
فصل یازدهم – کادر افسری احتیاط و ذخیره
ماده ۷۵ – کادر افسری احتیاط از روی صورتهای اسامی ارسالی از وزارت معارف تشکیل می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۷۶
ماده ۷۶ – دارندگان گواهی نامه تحصیلات متوسطه و عالیه که جهت کادر افسری احتیاط و ذخیره اختصاص یافته در اول مهر ماه هر سال به دانشکده افسری احتیاط اعزام و معرفی می‌گردند.
تبصره – پزشکان و دام پزشکان و دواسازان و دندانسازان مشمول مقررات ماده فوق نبوده و تابع مقررات فصل دوازدهم این قانون خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۷۷
ماده ۷۷ – اعزام و معرفی مشمولین ماده فوق به دانشکده افسری احتیاط از روی تقدم تاریخ ولادت به عمل آمده و آنهائی که از خارجه و یا سایر نقاط کشور به مرکز آمده‌اند بر سایرین نیز حق تقدم خواهند داشت.
رئیس - موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۷۸
ماده ۷۸ – دانشکده افسری احتیاط هر ساله در اول مهرماه در تهران تشکیل و دوره آن یک سال است.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۷۹
ماده ۷۹ – افراد نام برده در ماده ۷۶ از تاریخ معرفی به دانشکده افسری تا خاتمه دوره دانشکده تابع مقررات عمومی دانشکده افسری احتیاط بوده و طبق برنامه مخصوص تعلیمات لازمه را طی خواهند نمود.
رئیس – موافقن برخیزند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۸۰
ماده ۸۰ – حقوق دانش اموزان دانشکده افسری احتیاط در مدت دوازده ماه اولیه مطابق حقوق سایر افراد وظیفه می‌باشد و پس از خاتمه دوره دانشکده حقوق پایه مصوبه را دریافت خواهند داشت.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۸۱
ماده ۸۱ – دانش آموزان دانشکده افسری احتیاط پس از خاتمه دوره دانشکده چنانچه از عهده امتحانات خروجی برآیند طبق فصل پنجم قانون ترفیعات به درجه افسری نایل می‌گردند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۸۲
ماده ۸۲ – چنانچه افسران وظیفه در خدمت بی علاقگی نشان داده و یا بی انظباطی و سستی از آنان مشهود گردد برای هر دفعه ارتکاب بانظر ستاد ارتش از سه ماه تا یکسال خدمت آنها تمدید می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۸۳
ماده ۸۳ – افسران وظیفه پس از خروج از دانشکده با نظر ستاد ارتش به نسبت احتیاجات به قسمتهای ارتش تقسیم می‌گردند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اعلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۸۴
ماده۸۴ ـ افراد وظیفه که خدمت زیر پرچم خود را مانند افراد عادی خاتمه داده و بعدا” بخاتمه تحصیلات و اخذ گواهی نامه متوسط یا عالیه نایل آیند و بخواهند جزء کادر افسری احتیاط محسوب گردند مشمول مقررات این فصل خواهند بود.
رئیس ـ موافقین برخیزند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۸۵
ماده ۸۵ ـ افسران وظیفه و احتیاط در صورت تمایل بادامه خدمت داوطلب در ارتش پس از طی سال دوم دوره دانشکده افسری افسر داوطلب شناخته شده و تابع مقررات عمومی ارتشی خواهند بود.
تبصره ـ مدت تحصیل در سال دوم دانشکده با استفاده از حقوق درجه بوده ولی هزینه آنها در دانشکده از حقوق آنها محسوب خواهد شد.
رئیس ـ موافقین قیام فرمایند
(بیشتر بر خاستند)
تصویب شد. ماده ۸۶
ماده ۸۶ ـ دارندگان، گواهی نامه که بخاتمه ادوار تحصیلی متوسطه و عالیه موفق شده‌اند در موقع انجام خدمت زیر پرچم برای دخول بدانشکده افسری احتیاط بایستی شرایط زیر را دارا باشند.
الف ـ در موقع معرفی از طرف وزارت معارف راجع باستعداد و قابلیت و ذوق نظامی و همچنین وضعیت اخلاقی دارای گواهی نامه مخصوص باشند.
ب ـ از نظر جسمانی و تناسب اندام (که با معاینه متخصصین پزشکی منتخب از طرف ستاد ارتش تشخیص داده می‌شود) نقیصه بدنی نداشته وکاملا” سالم باشند.
ج ـ پس از معرفی جهت انجام خدمت وظیفه بوسیله یک هیئت نظامی تحت آزمایش واقع و مطابق برنامه تعلیمات نظامی وزارت معارف از عهده امتحانات لازمه برآیند.
تبصره ـ مشمولینی که در هر یک از مراحل سه گانه بالا مردود شوند جهت دو سال خدمت عادی معرفی و آنهائی که دارای شرایط مقرره باشند روز اول مهر ماه هر سال بدانشکده افسری احتیاط اعزام و معرفی می‌گردند.
رئیس ـ موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۸۷
ماده ۸۷ ـ تجدید ادوار تحصیلی دانشجویان دانشکده افسری احتیاط جزء مدت خدمت زیر پرچم محسوب و برای طی یکسال بقیه مدت زیر پرچم بدون درجه بصف اعزام می‌گردند.
تبصره ـ تجدید ادوار تحصیلی دانشکده افسری احتیاط از دو دوره تجاوز نخواهد کرد.
رئیس ـ موافقین برخیزند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۸۸
ماده ۸۸ ـ افسران وظیفه و احتیاط و ذخیره چنانچه درهر یک از مراحل خدمتی شئون و خصایص افسری را از دست داده و فاقد صلاحیت گردند بقیه مدت خدمت را در کلیه مراحل با درجه سربازی ادامه داده و از کادر افسری خارج خواهند شد.
رئیس ـ موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۸۹
فصل دوازدهم ـ پزشکان ـ دامپزشکان ـ دواسازان ـ دندانسازان
ماده ۸۹ ـ مشمولین نام برده در این فصل در امور تخصصی خود مورد استفاده واقع و جزو کادر مربوطه منظور خواهند شد.
رئیس ـ موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۹۰
ماده ۹۰ـ مشمولین نام برده در این فصل بمحض اینکه از طرف وزارت معارف معرفی شدند. پزشکان و دواسازان و دندانسازان بوسیله اداره بهداری ارتش و دام پزشکان بوسیله اداره دام پزشکی ارتش بخدمت اعزام و در محلهای معینه ازطرف ستاد ارتش گمارده می‌شوند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۹۱
ماده ۹۱ – افراد نام برده در ماده فوق در ضمن انجام دوازده ماه خدمت اولیه تعلیمات لازمه را فرا گرفته و پس از انقضاء مدت مزبور چنانچه از عهده امتحانات مقرره برآیند به درجه افسری نائل و الا دوازده ماه خدمت اولیه آنها تجدید خواهد شد.
رئیس – موافقین برخیزند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۹۲
ماده ۹۲ – افراد نام برده در این فصل در دوازده ماه خدمت اولیه مثل سایر سربازان وظیفه بوده ولی چنانچه به ماموریت خارج از منطقه مربوطه (جزء مرکز) اعزام شوند هر ماه مطابق حقوق یک نفر ستوان سوم مدد معاش در حق آنها پرداخت خواهد شد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۹۳
ماده ۹۳ – افراد نام برده در این فصل مشمول مقررات مواد ۸۲ و ۸۶ و ۸۷ و ۸۸ این قانون خواهند بود.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۹۴
فصل سیزدهم – اجرای مراسم سربازگیری
ماده ۹۴ – مجالس سربازگیری در پانزدهم فروردین ماه هر سال در مراکز حوزه‌ها تشکیل و افتتاح می‌گردد.
تبصره ۱ – در صورتیکه تشکیل مجلس سربازگیری در مدت مقرره ضمن ماده ۵۶ در کلیه کشور مقدور نباشد مناطق و حوزه‌های سربازگیری مکلف می‌باشند به محض تهیه مقدمات در طول سال تشکیل داده و وضعیت مشمولین را طوری رسیدگی نمایند که به سال بعد موکول نشود.
تبصره ۲ – در سال ۱۳۱۷ استثنائا مجالس سربازگیری در ۱۵ مهرماه تشکیل و افتتاح می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۹۵
ماده ۹۵ – در اولین ساعت افتتاح مجلس سربازگیری فرمان همایونی از طرف رئیس مجلس قرائت و با ایراد نطق مختصری دایر بمنویات خاطر خطیر شاهانه و فواید خدمت سربازی مجلس را افتتاح می‌نماید.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۹۶
ماده ۹۶ – رئیس مجلس مقررات مربوطه به کسانیرا که مطابق این قانون ممکن است از خدمت نظامی دائما یا موقتا معاف گردند شرح می‌دهد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۹۷
ماده ۹۷ – اسامی اشخاصی که در آن سال به خدمت سربازی دعوت شده‌اند مطابق دفاتری که حوزه‌های سربازگیری از روی مدارک و دفاتر آمار استخراج نموده‌اند باید یک یک به صدای بلند خوانده شود و مطابق مقررات این قانون در حق حاضرین و غائبین عمل شود.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۹۸
ماده ۹۸ – باطلاعاتی که طبق اظهار مشمولین یا نمایندگان آنها در موقع رسیدگی و اسم نویسی اظهار شده ضمن دفاتر شناسنامه خود آنها و دفتر اسامی حوزه‌ها ثبت شده دقیقا رسیدگی و نتیجه تشخیص (صحت و سقم) ونظریه مجلس سربازگیری در ستون مربوطه (برگهای شناسنامه – دفاتر حوزه‌ها – صورت مجلس سربازگیری) قید و امضاء می‌شود.
تبصره ۱ – کسانیکه مطابق ماده ۲ این قانون در سنین مشمولیت بوده و در صفحه مخصوص برگهای شناسنامه آنها از طرف مامورین رسیدگی و مجالس سربازگیری نتیجه بررسی و رای مجلس سربازگیری ذکر نشده باشد هیچیک از ادارات وبنگاههای دولتی و شهرداریها و ملی (اعم از رسمی و غیر رسمی) مجاز باستخدام و قبول عضویت آنها در هیچ کاری نخواهند بود و گماردن این قبیل اشخاص بهرگونه خدمتی بکلی ممنوع است و به آنان نبایستی اجازه مسافرت داده شود.
تبصره ۲ – کسانی که برگهای شناسنامه آنها حاکی از احراز عنوان سربازی می‌باشد بایستی دارای دفترچه خدمت نظامی و یا برگ آماده به خدمت باشند و الا مشمول مقررات تبصره بالا خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۹۹
ماده ۹۹ – مشمولینی که در موقع رسیدگی و اسم نویسی اساسا خود را سرباز بلامانع معرفی نموده‌اند محتاج رسیدگی نبوده و بایستی فورا رای سربازی آنها از طرف مجلس صادر و جهت انجام خدمت معرفی شوند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۰۰
ماده ۱۰۰ – مجالس سربازگیری بایستی با مراجعه بسوابق و بررسی در وضعیت هر یک از مشمولین که قبلا رسیدگی شده بدون تاخیر رای خود را به پرونده‌های مربوطه ضمیمه نمایند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۰۱
ماده ۱۰۱ – مشمولینی که بواسطه مسافرت و یا کسالت و علل دیگر حاضر نشده و نماینده فرستاده باشند از نماینده آنها تحقیقات لازمه بعمل آمده علل عدم حضور و وضعیت آنها در مقابل اسامی مربوطه ذکر ومطابق مقررات این قانون درباره آنها رفتار می‌شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۰۲
ماده ۱۰۲ – در صورت بروز اختلاف آراء بین اعضاء مجلس سربازگیری رای اکثریت قاطع خواهد بود و در صورت تساوی تعداد رای دهندگان رای قسمتی که رئیس با آن موافقت نموده قابل اجرا می‌باشد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۰۳
ماده ۱۰۳ – پس از خاتمه رسیدگی بوضعیت کلیه مشمولین حاضر و موضوع کردن معافها سربازشدگان به نسبت احتیاج از روی شماره ترتیب اسامی به سربازخانه اعزام و به مازاد برک آماده به خدمت داده می‌شود تا در اولین موقع احتیاج به سربازخانه فرستاده شوند.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۰۴
ماده ۱۰۴ – پس از ختم عملیات مجالس سربازگیری صورت مجلس در چهار نسخه نوشته شده و کلیه اعضاء امضاء می‌نمایند یک نسخه از صورت مجلس به وزارت داخله و یک نسخه به اداره نظام وظیفه عمومی از سال و یک نسخه در دفتر حوزه سربازگیری و یک نسخه در دفتر لارئیس سربازگیری بایگانی می‌شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۰۵
ماده ۱۰۵ – بلافاصله بعد از خاتمه مجلس سربازگیری حوزه‌های سربازگیری موظفند توضیحات لازمه راجع به مشمولین متوفی را در دفاتر مربوطه ذکر نموده و راجع به جلب غائبین و فراریان مطابق مقررات این قانون اقدام و عمل نمایند.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۰۶
فصل چهارم – مشمولین مقیم خارجه
ماده ۱۰۶ – نمایندگان سیاسی و قنسولی دولت شاهنشاهی ایران مقیم خارجه بایستی دفتری جهت ثبت اسامی کلیه اتباع ایران مقیم حوزه ماموریت خود تهیه نموده و از روی مدارک صحیحه تنظیم نمایند.
تبصره – در فتر مزبور بایستی بطور خلاصه تاریخچه انفرادی هر یک از اتباع مذکور دولت شاهنشاهی از حیث (هویت کامل- تاریخ تولد – مشاغل – مدت توقف – تاریخ عزیمت از ایران – تعداد عائله و میزان درآمد و سرمایه در خارج و در ایران) درج شود.
رئیس – موافقین با این ماده برخیزند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۰۷
ماده ۱۰۷ – به مشمولینی که فاقد برگ شناسنامه بوده و یا آنهائی که جدیدا متولد می‌شوند بایستی از طرف مامورین مذکوره در ماده ۱۰۶ مطابق مقررات قانون آمار و ثبت احوال برگ شناسنامه داده شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۰۸
ماده ۱۰۸ – نمایندگان دولت شاهنشاهی مقیم خارجه انجام وظائف مجلس سربازگیری را در حوزه ماموریت خود نسبت به اتباع ایران عهده دار خواهند بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۰۹
ماده ۱۰۹ – در اول فروردین ماه هر سال به محض اینکه فرمان همایونی دایر باحضار مشمولین شرف صدور یافت بوسیله وزارت امور خارجه تلگرافا بنمایندگان مقیم خارجه ابلاغ می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۱۰
ماده ۱۱۰ – نمایندگان دولت شاهنشاهی به محض استحضار از فرمان همایونی با مراجعه به دفاتر خود که می‌بایستی اسامی مشمولین هر سال دقیقا طبقه بندی شده باشد مشمولینی را که در آن سال فرمان همایونی دایر به احضار آنان شرف صدور یافته به سفارت خانه یا قنسولی دعوت می‌نمایند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۱۱
ماده۱۱۱ – رسیدگی به وضعیت هر یک از مشمولین بایستی مطابق مقررات این قانون در مجلس که تحت ریاست نماینده دولت با حضور نماینده نظامی و پزشک و یک یا دو نفر دیگر از اعضاء سفارت خانه یا قنسولگری و دو نفر از اتباع مطلع با انتخاب نماینده دولت تشکیل می‌گردد بعمل آید.
تبصره – عضویت هر یک از اشخاص نامبرده در این ماده منوط به بودن آنها در محل است.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۱۲
ماده ۱۱۲ – مشمولینی که سرباز بلامانع تشخیص داده شوند بایستی بطرف ایران حرکت داده شوند و اسامی و سوابق و مدارج تحصیلی آنها نیز مشروحا به مرکز گزارش شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۱۳
ماده ۱۱۳ – مشمولینی که از خارجه به ایران عازم می‌شوند چنانچه از ایران برگ شناسنامه گرفته باشند (باستثناء آنهائیکه دارای گواهینامه متوسطه و عالیه هستند) بایستی در محل اخذ برگ شناسنامه به خدمت معرفی شوند و چنانچه از نمایندگان ایران در خارجه برگ شناسنامه اخذ کرده باشند باید خدمت خود را در قسمتهای مرکزی انجام دهند.
تبصره ۱ – انجام خدمت مشمولینی که دارای گواهینامه می‌باشند تابع مقررات فصل ۱۱ و ۱۲ این قانون خواهند بود.
تبصره ۲ – چنانچه مشمولین نام برده در این ماده بواسطه محظورات و موانعی مایل بانجام در این مادهبواسطه محظورات و موانعی مایل بانجام خدمت در منطقه مربوطه نباشند می‌توانند انجام خدمت زیر پرچم خود را در یکی از قسمتهای پادگان مرکز استدعا نمایند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۱۴
ماده ۱۱۴ – اسامی مشمولین بی بضاعتی که به تصدیق نمایندگان دولت شاهنشاهی قادر به تهیه هزینه مسافرت خود به ایران نباشند بایستی مشروحا به مرکز گزارش شود
رئیس – آقای اوحدی
اوحدی – در ماده ۱۱۴ بیان مقدمه شده ولی ذکری از نتیجه نشده باین جهت به عقیده بنده این ماده ناقص است. بی بی بضاعتی مشمول مقیم خارجه معین، راپرت دادن و گزارش دادن نماینده دولت معین، این دو مقدمه نتیجه چیست؟ نتیجه اش معلوم نیستدر مواد دیگر هم اشاره باین نتیجه ندارد نه مواد گذشته و نه مواد آینده که تکلیف این مشمول بی بضاعت مقیم خارجه چه خواهد بود گزارش می‌دهد بوسیله وزارت امور خارجه البته نماینده سیاسی دولت ایران گزارش می‌دهد محل هزینه این مشمول بی بضاعت را وزارت خارجه از کجا معین کند از بودجه خود وزارت خارجه یا از بودجه خود وزارت مالیه یا از بودجه وزارت جنگ از کجا معلوم شود اینها هیچکدام اینجا معین نشده است که از چه محلی این هزینه داده می‌شود باین جهت بنده برای رفع این نقیصه یک عبارت خیلی مختصری را برای اصلاح این ماده پیشنهاد کردم اگر آقای وزیر عدلیه توجهی بفرمایند تصور می‌کنم بیموقع نباشد که این اصلاح را قبول بفرمایند.
رئیس – پبشنهاد آقای اوحدی قرائت می‌شود:
ماده ۱۱۴ – اسامی مشولین بی بضاعت که بتصدیق نمایندگان دولت شاهنشاهی قادر به تهیه هزینه مسافرت خود به ایران نباشند مشروحا به مرکز گزارش شود تا طبق دستور مرکز وسائل اعزام مشمول نام برده به ایران معین گردد.
وزیر عدلیه – این جمله که اضافه کرده‌اند از بدیهیات است و بدیهیات را در قانون نمی‌نویسند.
رئیس – آقای زوار
زوار – بنده هم همان اظهارات آقای وزیر عدلیه را خواستم تائید کنم این مطلبی را که آقای اوحدی توضیح دادند و اضافه کردند در ماده بنظر بنده این اندازه‌ها اهمیت ندارد زیرا سوابق هم دارد قبلا گزارش داده می‌شود وقتی که گزارش داده شد البته از طرف وزارتخانه مربوطه اقدام خواهد شد و تصور می‌کنم اضافه کردن جمله پیشنهادی آقای اوحدی چیز زائدی خواهد شد.
رئیس – آقای اوحدی با پیشنهاد چه می‌کنند استرداد می‌کنید یا رای بگیریم.
اوحدی – مسترد می‌کنم.
رئیس – موافقین با ماده صد و چهارده قیام نمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده صد و پانزده
ماده ۱۱۵ – مشمولینی که به ایران عزیمت می‌نمایند بایستی از نمایندگان دولت شاهنشاهی مطابق مندرجات ماده ۱۰۶ معرفی نامه رسمی در دست داشته باشند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۱۶
ماده ۱۱۶ – مشمولینی که در حین عبور از مرز دارای معرفی نامه رسمی نباشند بایستی خود را به نزدیکترین حوزه سربازگیری معرفی نموده و وضعیت آنها مطابق مقررات قانون در همان حوزه تحت رسیدگی قرار داده شود.
رئیس – موافقین قیام نمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۱۷
ماده ۱۱۷- مشمولین مقیم خارجه چنانچه در موقع مقرره جهت انجام خدمت خود را معرفی ننموده باشند تا اول فروردین ماه چهل و شش سالگی در هر موقع و در هر سنی که به ایران مراجعت نمایند بایستی خدمت مقرره انجام داده و مطابق مقررات فصل نوزدهم این قانون در حق آنها رفتار شود.
رئیس – موافقین قیام نمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۱۸
فصل پانزدهم – طرز اجرای مراسم سوگند
ماده ۱۱۸ – کلیه مشمولینی که بافتخار انجام خدمت سربازی نایل می‌شوند بایستی نسبت به شاهنشاه و میهن سوگند وفاداری یاد نمایند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد ۱۱۹
ماده ۱۱۹ – انجام مراسم سوگند بایستی پس از طی دوره تعلیمات اولیه در مقابل پرچم بعمل آید.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۲۰
ماده ۱۲۰ – طرز اجرای مراسم سوگند بدین ترتیب خواهد بود که بایستی سربازان هر واحد جملات زیر را کلمه به کلمه با فرمانده خود تکرار کنند.
سوگند نامه
(من در پیشگاه خداوند قسمیاد می‌کنم که در انجام وظائف مقدس سربازی و فداکاری نسبت باعلیحضرت همایون شاهنشاهی و میهن خود قصور و کوتاهی نکرده و آماده‌ام در هر موقع با نثار جان خود وفاداری باین سوگند و پیمان را عملا نشان دهم)
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۲۱
ماده ۱۲۱ – پس از خاتمه مراسم سوگند سرود ملی خوانده شده و سلام شاهنشاهی نواخته می‌شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۲۲
فصل شانزدهم – احضار تعلیماتی و تجهیز
ماده ۱۲۲ – احضار طبقات صنوف و قسمتهای مختلفه مشمول مقررات ماده ۲۶ این قانون خواهد بود.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۲۳
ماده ۱۲۳ – کلیه سربازانی که دوره خدمت زیر پرچم خود را به پایان رسانیده‌اند در چهار سال دوره احتیاط پس از سه سال اول در سال چهارم احتیاط یک مرتبه و در شش سال اول ذخیره هر دو سال یک مرتبه در سالهای دوم و چهارم و ششم و در بقیه سالها هر سه سال یکمرتبه در سالهای نهم و دوازدهم و پانزدهم بایستی برای مدت یکماه تجدید تعلیمات نضامی حاضر گردند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۲۴
ماده ۱۲۴ – احضار هر یک از طبقات شامل افسران و گروهبانان آن طبقه نیز خواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۲۵
ماده ۱۲۵ – جز در مواقع بسیج عمومی حکم احضار سه ماه قبل از تاریخ حضور بوسیله آگهی منتشرمیگردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۲۶
ماده ۱۲۶ – حکم و آگهی احضار شدگان از طریق حوزه‌های نظام وظیفه بوسیله فرمانداران و کدخدایان و مامورین امنیه و شهربانی ابلاغ و منتشر می‌گردد وبا حضار شدگان مقیم خارجه توسط نمایندگان شاهنشاهی ابلاغ می‌گردد.
رئیس – آقایانیکه با این ماده موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۲۷
ماده ۱۲۷ – کدخدایان موظف می‌باشند آنهائیراکه اسمشان در فهرست‌های واصله درج شده احضار نموده وادار نمایند تا روز مقرر وسائل حرکت و ورود خود را به محل تجمع آماده نمایند و راجع به سایر احضار شدگانی که در محل نباشند ملزم می‌باشند از کسان و آشنایان آنها تحقیقات وافیه بعمل آورده تاریخ فوت و یا تاریخ غیبت و محل توقف و اشتغالات فعلی آنان را در مقابل اسامی مربوطه بطور صریح ذکر نموده به نزدیکترین رئیس شهربانی ویا فرمانده امنیه تسلیم نمایند که بلافاصله جهت حوزه مربوطه ارسال شود.
تبصره – در خارجه اجرای مقررات بالا به عهده نمایندگان دولت شاهنشاهی خواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۲۸
ماده ۱۲۸ – طبقاتی کهدر موقع بسیج عمومی احضار می‌گردند موظفند پس از اینکه اعلامیه احضار به محل آنها رسید در ظرف بیست و چهار ساعت حرکت نموده به مرکز حوزه سربازگیری و یا سفارتخانه و قونسولخانه خود حاضر شوند.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۲۹
ماده ۱۲۹ – طبقاتی که موقع احضار در خارجه متوقف هستند باید به وسائل مقتضی از قبیل آگهی در روزنامه یا ابلاغ انفرادی از طرف سفارت یا قنسولخانه‌ها از جریان احضار خود آگهی یافته جهت دریافت گذرنامه در سفارتخانه یا قنسولخانه مربوطه حاضر شوند.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۳۰
ماده ۱۳۰ – اشخاصی که در موقع بسیج عمومی احضار می‌گردند چنانچه برای انجام امورات شخصی در غیاب خود محتاج نماینده – وکیل و شخص ثالث باشند هر گونه وکالت نامه که در حضور رئیس دفتر سربازگیری و یا افسر امنیه و شهربانی نوشته باشند و از طرف مامورینی نام برده نیز گواهی شده باشد ار هر گونه هزینه معاف بوده و در نزد مراجع و مقامات مادامی که نویسنده آن تحت تجهیز است اعتبار وکالت نامه رسمی را خواهد داشت.
رئیس – موافقین با این ماده قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۳۱
ماده ۱۳۱ – برای بیمارانی که قادر بر حرکت نباشند بایستی گواهی نامه و استشهاد معتبر با گواهی شهربانی یا امنیه به مرکز حوزه مربوطه با تعیین نوع مرض فرستاده شود که بلافاصله از طرف حوزه پزشک بازرس جهت رسیدگی به وضعیت فرد فرد بیماران اعزام گردد.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۳۲
ماده ۱۳۲ – به نفراتی که موقع احضار در خارج از حوزه مربوطه سکنی دارند (اعم از خارجه یا داخله) بایستی به محض انتشار آگهی از طرف کسان و خویشان آنها جریان احضار با سرع وسائل اطلاع داده شود که در راس موعد مقرر به محل معینه حاضر شوند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۳۳
ماده ۱۳۳ – کلیه افراد احتیاط و ذخیره بایستی به دفعاتی که در این قانون تصریح شده در تجدید تعلیمات شرکت نمایند و چنانچه در هر یک از دفعات احضار بعلل موجهی در حضور و شرکت آنها تعویق حاصل شود بایستی در سنوات آتی با طبقات بعدی به منظور طی تعلیمات مقرره احضار و شرکت نمایند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۳۴
ماده ۱۳۴ – بطور کلی در مواقع احضار و بسیج محل تجمع افراد هر حوزه مراکز حوزه‌های مربوطه بوده و بایستی احضار شدگان خود را به دفتر سربازگیری همان محل معرفی نمایند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۵
ماده ۱۳۵ – افراد احتیاط و ذخیره زیر از احضار برای تجدید تعلیمات و وهله اول بسیج معاف می‌باشند.
الف – بیمارانی که قادر به حرکت و انجام تعلیمات نباشند.
ب – زندانیان
ج – رؤسای دادگاهها – مامورین سیاسی و قونسولی و سایر نمایندگان دولت شاهنشاهی در خارجه
د – شهرداریها و کدخدایان رسمی
ه – مدیران و آموزگاران دبستانها و آموزشگاههای فلاحتی که به گواهی وزارت معارف تعیین جانشین جهت آنها مقدور نباشد و لااقل دارای یکسال سابقه خدمت در معارف باشند.
و – کارگران فنی راه آهن بشرط آنکه لااقل سه ماه قبل از صدور حکم داخل در خدمت نامبرده شده باشند.
ز – نفراتی که در خدمات ارتش هستند.
تبصره ۱ – مواقعیکه حضور هر یک از معاف شدگان مندرجه در بالا ضرورت حاصل کند تصریحا در احکام صادره قید می‌شود.
تبصره ۲ – کسانیکه در موقع احضار تعلیماتی در خارجه بوده و بنا به گواهی سفارت یا قونسولخانه حضور آنها در موعد مقرر غیر مسیر و قابل تعویق باشد در سال بعد بدون هیچگونه عذری باید در تعلیمات طبقه بعدی شرکت نمایند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۳۶
ماده ۱۳۶ – بجای نفرات احتیاط و ذخیره مستخدمی که در احضار تعلیماتی و وهله اول بسیج مطابق مقررات ماده بالا معاف می‌گردند بایستی فورا از طرف وزارتخانه مربوطه جانشین تعیین و در نظرگرفته شود تا درموقع احضار بعدی مانعی برای حضور و شرکت آنها در بین نباشد مگر در مواردی که فرمان مخصوص صادره شده باشد.
رئیس – موافقین با این ماده برخیزند
(بیشتر نمایندگان قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۳۷
ماده ۱۳۷ – اشخاصی که به خدمت احضار نمی‌گردند موظفند نسبت به اسلاف و اولاد و زنان و برادران و خواهران و سربازانی که متکفل عائله بوده از ده یا محل آنها برای مدت بیش از یکماه و نیم احضار شده‌اند از تاریخ دخول احضار شدگان به خدمت الی روز خاتمه خدمت مساعدت و همراهی نمایند و اولیای امور شهرداریهای محلی و کدخدایان بایستی اجرای منصفانه این مقررات را عهده دار شده و در انجام آن مراقبت کامل معمول دارند.
تبصره ۱ – به خانواده فراریان و متخلفین هیچگونه کمک و همراهی نباید معمول شود.
تبصره ۲ – در موقع بسیج بنگاههای ملی و شهرداریها نیز بایستی درهمراهی و کمک مادی به عائله احضار شدگان لازمه مساعدت و معاضدت را بعمل آورند.
رئیس – موافقین با این ماده قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۳۸
ماده ۱۳۸ – نفراتی که در خدمت ادارات دولتی یا عمومی و غیره بوده و مشمول موارد معافیت نیستند. بایستی سه روز قبل از تاریخ احضار و حرکت از خدمت مربوطه موقتا معاف گردند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۳۹
ماده ۱۳۹ – طبقات احضار شده با رائه کتابچه نظامی و دفتر خدمت وظیفه برای حضور د رمحل تجمع از پرداخت هزینه راه آهن و کشتی در داخله کشور معاف خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۴۰
ماده ۱۴۰ – طبقات احضار شده جهت تجدید تعلیمات آنانکه جزو ادارات و بنگاهها هستند در مدت احضار موقت حقوق خود را از ادارات و بنگاهها مربوطه دریافت خواهند نمود وآنهائی که دارای مشاغل آزاد هستند بر طبق مقررات مالی ارتش از قسمتهای مربوطه ماخوذ خواهند داشت.
رئیس – موافقین قیام نمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۴۱
ماده ۱۴۱ – در مواقع بسیج بطور کلی حقوق و هزینه شدگان بعهده ارتش خواهد بود.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۴۲
فصل هفدهم – تغییر سن
ماده ۱۴۲ – بطور کلی سن اشخاص تابع مصرحات برگهای شناسنامه آنها خواهد بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(بیشتر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۴۳
ماده ۱۴۳ – چنانچه در موقع رسیدگی و اسم نویسی مندرجات برگهای شناسنامه با سن حقیقی مشمولین مطابق بنظر نرسیده و یا اختلاف فاحش کوچکتر یا بزرگتر از سنین مشمولیت تشخیص داده شوند بایستی موضوع در مجلس سربازگیری مطرح شده و چنانچه مورد تائید واقع گردد پرونده امر به هیئت تجدید نظر مراجعه و رای قاطع هیئت مذکور در محل مخصوص برگ شناسنامه و در ستون دفاتر مربوطه قید شود این رای قابل اعتراض نبوده ولی فقط از نقطه نظر مقررات راجع به نظام وظیفه مؤثر خواهد بود.
تبصره – پرونده‌های موجوده که روی جریان فوق عمل شده و هنوز مطابق مقررات اولیه جریان آن خاتمه نیافته مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۴۴
ماده ۱۴۴ – هیئت تجدید نظر تحت ریاست یکنفر افسر ارشد بعضویت نمایندگان اداره آمار و ثبت احوال و نظام وظیفه و بهداری ارتش و دو نفر عضو نظامی یا نظر ستاد ارتش تعیین و تشکیل می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۴۵
ماده ۱۴۵ – قانون اصلاح ماده ۹ قانون ثبت احوال مصوب اول بهمن ماه ۱۳۱۲ نسخ می‌شود.
چنانچه سن اشخاص از لحاظ مشمولیت نظام وظیفه نظر باختلاف فاحش قیافه مورد اعتراض کمیسیونی مرکب از نمایندگان نظام وظیفه و آمار و ثبت احوال و امنیه و شهربانی در هر حوزه اعم از مرکز و ولایات واقع شود رسیدگی باعتراض مزبور در محل با حضور هیئتی مرکب از عالی ترین مامور وزارت داخله یا نماینده او و نمایندگان عدلیه و ادارات نام برده بالا و یک نفر پزشک بانتخاب نظام وظیفه و دو نفر از معتمدین محل بانتخاب هیئت مزبور بعمل خواهد آمد. تشکیل هیئت مزبور و تسلیم اعتراض به هیئت در صورت عدم تصادف با ایام تعطیل باید در ظرف ۴۸ ساعت بعمل آید. هیئت مذکوربا حضور معترض علیه باعتراض مذکور رسیدگی کرده و نظریه خود را به معترض علیه ابلاغ و گزارش امر را پیوست پرونده رسیدگی به مرکز ارسال خواهد داشت و در مرکز پس از رسیدگی هیئت تجدید نظر نامبرده در ماده ۱۴۴ رای صادره از هیئت مذکور قطعی و غیر قابل اعتراض است.
تبصره ۱ – محل اعتراض نسبت به برگهای شناسنامه سکنه دهات و قصبات مراکز حوزه‌های اصلی می‌باشد.
تبصره ۲ – حضور هر یک از نمایندگان معینه منوط بوجود ادارات مربوطه در محل خواهد بود.
تبصره ۳ – معترض علیه چنانچه مدارک و اسنادی برای تائید مندرجات برگ شناسنامه خود داشته و در دسترس نباشد می‌تواند به مدت متناسبی کتبا از هیئت محلی و تجدید نظر استمهال نماید.
تبصره ۴ – پرونده‌های موجوده که روی جریان بالا عمل شده و هنوز جریان آن نا تمام است مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۴۶
ماده ۱۴۶ – نسبت به برگهای شناسنامه که قبل از تاریخ تصویب ماده ۹ اصلاح قانون اصلاحی ثبت احوال مصوب اول بهمن ۱۳۱۲ به موجب حکم قطعی عدلیه یا به موجب تجدید نظر مطابق ماده ۸ قانون ثبت احوال مصوب بیستم مرداد ۱۳۰۷ تصحیح شده. چنانچه جریان امر از لحاظ مشمولیت بر طبق مدارک متقنه مورد اعتراض کمیسیون مقرره در ماده ۱۴۵ واقع شود از تاریخ تصویب این قانون الی مدت ششماه ممکن است نسبت به احکام عدلیه بتوسط دادستان دادگاهی که حکم داده به آن دادگاه و نسبت به برگهائی که مطابق ماده ۸ قانون ثبت احوال مصوب بیست مرداد ۱۳۰۷ نصحیح شده به هیئت تجدید نظر مقرره در ماده ۱۴۴ اعتراضات کتبا ارسال شود و هیئت تجدید نظر و دادگاهها بایستی در ظرف مدتی که از تاریخ اجرای این قانون از یک سال و نیم تجاوز ننمایند بکلیه اعتراضات واصله مطابق مقررات مربوطه رسیدگی نماید و در صورتیکه اعتراضات وارد باشد حکم مجدد صادر خواهد شد حکم مجدد صادره قابل استیناف و تمیز نبوده و اداره آمار و ثبت احوال مکلف است برگهای شناسنامه معترض علیه را مطابق رای قطعی هیئت تجدید نظر و حکم مجدد دادگاهها تصحیح نماید آراء مذکوره قطعی ولی فقط از حیث مقررات راجعه به نظام وظیفه مؤثر خواهد بود اعتراضاتی که به موجب قانون اصلاح ماده ۹ ثبت احوال مصوب اول بهمن ۱۳۱۲ توسط دادستانها باحکام دادگاههای عدلیه شده و تا تاریخ تصویب این قانون تکلیف آنها را در دادگاه معلوم نشده است کان لم یکن خواهد بود و تعقیب آن موقوف باین است که مطابق این ماده اعتراض جدید بشود.
رئیس – موافقین با ماده ۱۴۶ قیام فرمایند
(بیشتر نمایندگان برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۴۷
ماده ۱۴۸ – رؤسای حوزه‌های نظام وظیفه وظیفه دار هستند که با اقدامات قانونی تمام قلمرو حوزه مربوطه را در هر سال حتما از نظر سربازگیری عمل نمایند.
تبصره – رسیدگی بوضعیت مشمولین و نفرات حوزه‌های دیگر نیز چنانچه محل اقامت خود را تغییر داده باشند بعهده حوزه محل اقامت خواهد بود منتها بایستی فورا مراتب به حوزه مربوطه نیز سابقه داده شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۴۹
ماده ۱۴۹ – در مرکز هر یک از حوزه‌ها و مناطق سربازگیری طبق تبصره ماده ۵۶ یک دادگاه اداری وجود خواهد داشت که تحت ریاست رؤسای مناطق و حوزه‌های سربازگیری به عضویت نمایندگان عالی ترین مامور وزارت داخله و ثبت احوال محل و یکنفر پزشک نظامی تشکیل و بوضعیت باقی مانده امور سربازگیری رسیدگی خواهد شد.
تبصره ۱ – در نقاطی که امنیه و شهربانی موجود است نمایندگان مربوطه نیز در دادگاه اداری عضویت خواهند داشت.
تبصره ۲ – آراء دادگاه اداری باید کتبی و روی مدارک پرونده بوده و اعتبار آن به منزله آراء مجلس سربازگیری خواهد بود.
تبصره ۳ – آراء مجالس سربازگیری و دادگاههای اداری قطعی بوده مگر اینکه در نتیجه شکاکیت معترضین و یا وصول گزارشات مامورین صلاحیت دار و یا اطلاعات موثق بر حسب دستور ستاد ارتش تجدید نظر آن ضرورت حاصل کند که در این صورت پرونده‌های مربوطه به هر منطقه در دادگاه اداری متشکله در مرکز آن منطقه با حضور رئیس منطقه تجدید نظر خواهد شد و چنانچه قضئیه قابل تعقیب جزائی تشخیص داده شود به دادگاه صلاحیت دار احاله می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام نمایند
(اکثر قیام کردند)
تصویب شد. ماده ۱۵۰
ماده ۱۵۰ – کلیه تنبیهات و مجازاتهای مقرره در فصل نوزدهم این قانون پس از بررسی پرونده‌های مربوطه از طرف دادگاههای اداری مرکز مناطق و مربوطه از طرف دادگاههای اداری مرکز مناطق و حوزه‌ها رسیدگی و آنچه که به موجب مصرحات فصل
مذکور مربوط به دادگاههای نظامی و یا عمومی باشد پرونده‌های مربوطه عینا احاله و تصمیماتی که دادگاه اداری باید راسا اتخاذ نماید به منظور صدور تصویب نامه و دستور اجرا جهت فرمانده نظامی منطقه ارسال می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۵۱
ماده ۱۵۱ – حوزه‌های سربازگیری موظفند جریان عمل را طوری تنظیم نمایند که نفرات معینه در راس مواعد مقرره به خدمت احضار و وسائل ترخیص و برگها و مدارک آنها طوری پیش بینی و تنظیم شود که موجبات تاخیر جریان امور فراهم نگردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۵۲
ماده ۱۵۲ – در حوزه‌های سربازگیری دفاتر مربوط باید به نحوی ترتیب داده شود که تاریخچه ادوار خدمتی کلیه نفرات حوزه مربوط را به طور روشن نشان داده و کلیه تغییرات بطور واضح و دقیق در آن مصرح باشد و باید همیشه مندرجات دفاتر با واقعیت و وضعیت نفرات آن حوزه در هر موقع مطابق و بدون اختلاف باشد.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۵۳
ماده ۱۵۳ – مامورین آمار و کدخدایان هر حوزه مکلفند هر یک از موارد مربوطه هر موقع تغییراتی راجع به افراد حوزه مربوطه از لحاظ شهادت و فوت و فرار و مسافرت به خارجه و تغییر محل حاصل می‌گردد بلافاصله حوزه‌های سربازگیری را مطلع سازند که در دفاتر و پرونده‌های مربوطه عمل نموده و اقدامات لازمه معمول دارند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۵۴
ماده ۱۵۴ – وضعیت و طرز عمل مناطق و حوزه‌های سربازگیری لااقل در هر سال یک مرتبه با اعزام بازرس از مرکز و یا از طرف فرمانده مربوطه تحت بازرسی دقیق واقع و در صورت اقتضاء نیز در مواقع مختلفه بازرس اعزام می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۵۵
فصل نوزدهم – تنبیهات
ماده ۱۵۵ – سربازانی که در موقع صلح مدت غیبت آنها در خدمت از پانزده روز متوالی تجاوز نماید فراری محسوب و پس از دست گیری جهت تعیین مجازاتهای زیر بدادگاههای نظامی تسلیم می‌گردند.
الف – برای دفعه اول فرار از تاریخ دستگیری تجدید خدمت پرچم با ششماه خدمت اضافی
ب – برای دفعه دوم فرار تجدید خدمت زیر پرچم با یک سال خدمت اضافی
ج – برای دفعه سوم فرار به چهار سال خدمت زیر پرچم محکوم خواهند شد.
د – در صورتیکه ارتکاب به فراراز سه مرتبه تجاوز نمود مرتکبین آن مشمول مقررات تبصره ۲ ماده ۱۵۶ خواهد بود.
تبصره – در موقع جنگ پنج روز غیبت فرار محسوب و چنانچه فرار از سربازخانه باشد مرتکبین به شش الی پانزده سال زندانی با اعمال شاقه و چنانچه در جبهه و خط آتش باشد باعدام محکوم و محاکمه مرتکبین در دادگاه نظامی زمان جنگ بعمل خواهد آمد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۵۶
ماده ۱۵۶ – غائبین زیر چنانچه دارای عذر موجه نباشند علاوه بر مدت خدمت زیر پرچم مطابق دو برابر ایام غیبت محکوم باضافه خدمت خواهند بود.
الف – مشمولینی که در موقع رسیدگی واسم نویسی حاضر نشده و یا تاخیر کرده باشند.
ب – مشمولینی که در موقع اجرای مراسم سربازگیری حاضر نشده و یا تاخیر کرده باشند.
ج – کسانیکه در موقع احضار تعلیماتی تاخیر نموده باشند.
د – اشخاصی که روی علت مزاج معالجات آنها برای مدت معینی به بنگاههای بهداری کشوری محول و در اجرای دستورات پزشکی تعلل نموده و یا اساسا مراجعه ننموده‌اند که در این صورت برای تعیین مدت اضافه خدمت آنها تمام مدت معینه جهت معالجه ماخذ قرار داده می‌شود.
ه – اشخاصی که روی علت مزاج احضار آنها به تعویق افتاده ودر خاتمه مدت مقرره جهت معالجه خود را معرفی نکرده باشند.
تبصره ۱ – چنانچه لزوم ادامه معالجه مشمولین فقره (د- ه) از طرف شورای پزشکی تجویز شود پس از خاتمه معالجه و بهبودی تنبیه معینه باید در حق آنان اعمال شود.
تبصره ۲ – مشمولینی که به موجب این ماده اضافه خدمت آنها بیش از چهار سال الزام گردد بایستی پس از انجام خدمت زیر پرچم شش سال به خدمات ساختمانی و جاده سازی و امثال آن گمارده شده و پس از آن جزو افراد هم طبقه خود منظور گردند که در این صورت در تمام مدت شش سالی که مشغول انجام خدمات نام برده هستند هزینه خوراک و پوشاک و منزل آنها با حقوق معینه جهت افراد وظیفه تجاوز نکند به عهده وزارتخانه و اداره خواهد بود که جهت خدمات آن اختصاص داده شده‌اند.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۵۷
ماده ۱۵۷ – مشمولین نظام وظیفه که تا کنون غائب بوده و خدمت حاضر نشده‌اند و همچنین سربازانی که از خدمت فرار اختیار و تا حال مراجعت نکرده‌اند چنانچه تا شش ماه بعد از تصویب این قانون شخصا خود را معرفی نموده و خدمت مقرره را انجام دهند از هر گونه مجازات معاف خواهند بود.
رئیس – آقایانیکه موافقت دارند قیام فرمایند
(بیشتر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۵۸
ماده ۱۵۸ –در مورد اشخاص زیر طبق مقررات مربوط به محاکمات اداری وزارت خانه‌ها مجازات انتضامی اعمال می‌گردد:
۱ – اعضاء مجلس سربازگیری و مامورین رسیدگی که در انجام وظائف محوله قصوری ورزیده و یا در جلسات متشکله بدون عذر موجه حاضر نشوند.
۲ – مامورین آمار و کدخدایانی که در انجام وظائف مقرره در ماده ۱۵۳ این قانون تاخیر و یا قصور کرده باشند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۵۹
ماده ۱۵۹ – پرونده مشمولین مقررات ماده ۱۵۶ و ۱۵۷ در دادگاههای اداری حوزه‌ها و مشمولین مقررات ماده ۱۵۸ در دادگاههای اداری مربوطه رسیدگی و رای داده خواهد شد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۶۰
ماده ۱۶۰ – اشخاص زیر به ده الی ۳۰ روز زندانی قابل ابتیاع محکوم خواهند شد.
الف – اشخاصی که مشمولین احضار شده جهت رسیدگی و اسم نویسی را عالما عامدا استخدام نمایند قبل از آنکه برگهای شناسنامه آنها را از طرف مامورین مربوطه نوشته شده باشد.
ب – اشخاصی که مشمولین دعوت شده جهت اجرای مراسم سربازگیری را عالما عامدا ساتخدام نمایند قبل از آنکه نظریه مجالس سربازگیری در برگهای شناسنامه آنها ذکر شده باشد و چنانچه از طرف مجلس سربازگیری نیز رای مربوطه قید شده باشد فقط در حال آماده به خدمت ارجاع شغل به آنان بلامانع خواهد بود والا چنانچه برگهای شناسنامه حاکی از رای سربازی و یا انقضاء مدت آماده به خدمت باشد مرتکبین مشمول مقررات همین ماده خواهند بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۶۱
ماده ۱۶۱- اشخاص زیر به یک الی دو ماه زندانی قابل ابتیاع محکوم خواهند شد.
الف – اشخاصی که در موقع جنگ و بسیج نفرات آماده به خدمت و یا نفرات احتیاط و ذخیره احضار شده را عالما عامدا به خدمت بپذیرند.
ب – پزشکان موظف بهداری کشور که در معالجه و مداوای مشمولین معلول قصور نمایند.
ج – کسانی که مطابق قانون موظف به نگاهداری و تامین اشاعه عائله متکلفین بوده و بدون عذر موجه خودداری نمایند.
د – کسانی که برای تثبیت تکفل اشخاص شهادت کذب داده باشند.
ه – اشخاصی که نفرات فراری از خدمت را عالما عامدا استخدام کرده باشند.
و – اشخاصیکه در موقع جنگ و بسیج مطابق این قانون موظف به کمک و همراهی با عائله سربازان بوده و بدون عذر موجه خودداری نموده باشند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۶۲
ماده ۱۶۲ – چنانچه استخدام اشخاص نام برده در دو ماده بالا از طرف مقامات رسمی بعمل آمده باشدمجازات مقرره در حق رؤسای کارگزینی و آمر استخدام آنها معمول خواهد شد و انواع استخدام اعم از روزمزد وکنتراتی خدمات خصوصی یا عمومی یا اداری بطور کلی مشمول مقررات نامبرده خواهد بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۶۳
ماده ۱۶۳ – فراریان و یا کسانیکه به خارجه مسافرت نموده‌اند چنانچه مدت فرار و عدم حضور آنها به محل خدمت بیش از یکسال بطول انجامید به ضبط کلیه اموال محکوم خواهند بود.
تبصره – اشخاص مشمول مقررات این ماده هر موقع حاضر شوند اموال آنها توسط دادگاههای عمومی مسترد شده در زمان صلح بوسیله دادگاههای اداری حوزه‌ها به مجازات مقرره در ماده ۱۵۶ محکوم خواهند شد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۶۴
ماده ۱۶۴ – رسیدگی و اجرایمواد ۱۶۰- ۱۶۱ – ۱۶۲ – ۱۶۳ مربوط به دادگاههای عمومی بوده و پرونده‌های مربوطه بموارد منظور از دادگاههای اداری مناطق و حوزه‌های سربازگیری نیز باید به دادگاههای عمومی احاطه گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۱۶۵
ماده ۱۶۵ – در موقع جنگ و بسیج احضار شدگانی که بدون عذر موجه تاخیر حضور آنها در داخله به مراکز حوزه‌های سربازگیری و در خارجه به مراکز سفارت خانه‌ها و قونسولگری‌ها از ده روز تجاوز کند مشمول مقررات ماده ۱۶۳ گردیده و پس از حضور و دستگیری به دادگاه نظامی جنگ تسلیم می‌گردند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۱۶۶
ماده ۱۶۶ – این قانون که مستمل بر نوزده فصل متضمن ۱۶۶ ماده و ۵۶ تبصره می‌باشد جانشین قانون خدمات نظام وظیفه عمومی مصوب ۱۶ خرداد ماه ۱۳۰۴ و شهریور ماه ۱۳۱۰ شمسی خواهد بود.
رئیس – مذاکرات در کلیات ثانی است مخالفی نیست و
(گفتند – خیر)
رای می‌گیریم به مجموع مواد این لایحه آقایان موافقین قیام نمایند
(اکثر نمایندگان برخاستند)
تصویب شد. آقای زوار
زوار – البته مقصود تظاهر نیست زیرا آنجا که عیان است چه حاجت به بیان است مقصود حق گزارش و قدردانی است از یک قانونی که سعادت آتیه ملت ایران را بطور کامل تامین خواهد کرد (صحیح است) در خاطر دارم (خوشبختانه آنموقع حاضر نبودم در مجلس) یک وقتی پشت این تربیون گفته شد از طرف یکی از وزراء که امروز روز تاریکی و تاریخی ایران است شاید بیست و پنجسال سی سال پیش از این حرف زده شده باشد. البته محل هم باقتضای زمان میمنت و غیر میمنت دارد یعنی سعادت و شقاوت نصیب محل هم می‌شود خیلی خوشوقتم که عرض کنم از هفده سال به این طرف آنچه که در پشت این تریبون گفته شده است همه اش راجع به به روشنائی و ترقیات ایران بوده است ترقیاتی که در این هفده سال پیش آمده است البته حتی برای دشمنان ما هم جای تصدیق است و از تصدیق ناگزیر هستند که بگویند این مملکت راه صد ساله رفته و یک ترقیات محیرالعقولی کرده است قوانینی که در این مدت هفده سال. هیجده سال از مجلس گذشته است اگر یکی یکی را ز مد نظر دفیله بدهیم می‌بینیم که هر یک از آنها بجا و به موقع بوده و نمایندگانی هم که شرکت کرده‌اند در وضع آن قوانین همه یک خدمات مهمی به عالم ایرانیت کرده‌اند یکی از این قوانین مهم برجسته که گذشته است این قانونی است که امروز از مجلس گذشته است و تصور می‌کنم که هیچ لزومی ندارد که در اطراف محسنات این قانون صحبت شود برای اینکهئ همه آقایان میدانند که قانون نظام وظیفه عمومی یکی از قوانین مهمه دنیا است بخصوص این قانون که حقیقت از تحت نظر مخصوص ذات مقدس شاهانه. آن کسی که این مملکت را نجات داده است ماده به ماده گذشته است و ما بیشتر و بهتر می‌توانیم اطمینان کنیم که این قانون در آتیه برای سعادت و اصلاح کشور ایران مهم خواهد شد و در سایه این قانون امیدواریم که یک ترقیات غیر قابل انتظاری را ما نائل شویم.
رئیس – البته فرمایشات آقای زوار صحیح است ولی خوب این بود این را در موقع شور کلیات ثانی مذاکره می‌فرمودند که رعایت نظامنامه هم شده باشد زیرا بعد از رای دیگر نمی‌شود مذاکره کرد و محتاج به مذاکره نبود.
- تصویب دو فقره مرخصی
(۳- تصویب دو فقره مرخصی)
رئیس – دو فقره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت می‌شود.
آقای نیکپور برای مسافرت به اروپا درخواست دو ماه مرخصی از تاریخ چهاردهم فروردین ۱۳۱۷ نموده‌اند و کمیسیون عرایض با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس – موافقین با مرخصی آقای نیک پور قیم فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. خبر دیگر:
آقای کیخسرو شاهرخ برای تکمیل معالجات خود درخواست دو ماه مرخصی از چهاردهم خرداد ۱۳۱۷ نموده‌اند و کمیسیون موافقت نموده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس – خبر کسالت آقای ارباب رسیده است و چون مشغول معالجه هستند باین جهت تمدید مدت معالجه ایشان را البته تصویب می‌فرمایند
(کثر قیام نمودند)
تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(۴- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه)
رئیس – اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آتیه روز یکشنبه پنجم تیر سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس یک ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
خدمت نظام وظیفه عمومی
فهرست
فصل نخست – کلیات فصل دوم – مناطق سربازگیری
فصل سوم – احضار مشمولین فصل چهارم – تامین احتیاجات
فصل پنجم – رسیدگی و اسم نویسی فصل ششم – تشکیل مجالس سربازگیری
فصل هفتم – معافیت مزاجی فصل هشتم – معافیت محدود
فصل نهم – متکلفین فصل دهم – دانش آموزان
فصل یازدهم – کادر افسری احتیاط و ذخیره فصل دوازدهم – پزشکان. دام پزشکان. دواسازان. داندانسازان
فصل سیزدهم – اجرای مراسم سربازگیری فصل چهاردهم – مشمولین مقیم خارجه
فصل پانزدهم – طرز اجرای مراسم سوگند فصل شانزدهم – احضار تعلیماتی و بسیج
قصل هفدهم – تغییر سن فصل هیجدهم – وظائف حوزه‌های سربازگیری
فصل نوزدهم – تشبیهات
فصل نخست
کلیات
ماده ۱ – کلیه اتباع ذکور دولت شاهنشاهی ایران طبق قانون حاضر مکلف به انجام خدمت سربازی وظیفه می‌باشند.
ماده ۲ – ابتدای خدمت نظام وظیفه اول فروردین ماه سالی است که در طی آن ۲۱ سالگی شروع می‌شود.
ماده ۳ – مدت خدمت سربازی ۲۵ سال است و خاتمه آن اول فروردین ماه سالی است که در طی آن ۴۶ سالگی شروع می‌گردند.
ماده ۴ – مدت خدمت سربازی مقرره در ماده ۳ دارای تقسیمات ذیل است.
الف – دوره زیر پرچم جز در مواردی که به موجب همین قانون مستثنی گردیده ۲ سال
ب – دوره احتیاط ۴ سال
ج - دوره ذخیره اول ۱۴ سال
د – دوره ذخیره دوم ۵ سال
تبصره – دوره خدمت پرچم افراد نیروی دریائی ۲۸ ماه می‌باشد.
ماده ۵ – موالید مذکور از ۱۲۸۴ به بعد که مطابق قانون خدمت نظام وظیفه مصوب خرداد ماه ۱۳۰۴ و۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ خدمت زیر پرچم خود را تمام نکرده‌اند مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
و آنهائی که مطابق قوانین نام برده تا تاریخ اجرای این قانون خدمت زیر پرچم خود را تمام کرده‌اند نسبت به بقیه مدت خدمت سربازی تابع این قانون می‌باشند.
تبصره ۱ - کسانیکه تا تاریخ اجراء این قانون مطابق مقررات قانون خدمت نظام وظیفه عمومی مصوب خرداد ۱۳۰۴ و ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ باخذ برک معافیت دائم نائل شده‌اند معافیت آنان معتبر شناخته می‌شود.
تبصره ۲ – مدتی را که خدمتگزاران رسمی و خدمتگذاران جزء قبل از تاریخ اجرای این قانون انجام خدمت زیر پرچم نموده‌اند و یا بعدا بنمایند جزو مدت خدمت آنها محسوب شده و وزارتخانه‌ها و ادارات مربوطه مکلفند انها را پس از دوره خدمت زیر پرچم به خدمت خود بپذیرند و همین طور خدمتگذاران دیگر ادارات که بر اثر این قانون به خدمت نظام وظیفه دعوت می‌شوند پس از خاتمه خدمت زیر پرچم برای اشتغال به خدمت سابق خود یا خدمات دیگر دولتی بر سایرین مقدمات خواهند بود.
ماده ۶ – در مقابل مدت خدمتی که متجاوز از مدت مقرره در ماده چهار بنابر مقتضیات و اوامر مخصوص انجام شود دو برابر از ادوار مدت خدمت کسر می‌گردد بدین ترتیب که مطابق همان مدتیکه اضافه خدمت نموده دوره احتیاط و به همان مدت نیز انتهای مدت خدمت (ذخیره دوم) تقلیل می‌یابد.
تبصره – چهار ماه تفاوت دوره خدمت زیر پرچم افراد نیروی دریائی نیز مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
ماده ۷ – افرادی که در زمان جنگ و بسیج عمومی خدمت آنها مقتضی می‌گردد و تا پایان جنگ خدمت آنها تمدید می‌شود مشمول مقررات ماده فوق خواهند بود.
ماده ۸ – موقع گرفتن و مرخص کردن نفر بنا بر تصمیمات ستاد ارتش دو مواقع مختلف (روی مقررات پایه خدمتی) انجام می‌گردد.
ماده ۹ – سربازانی که پس از رفع احتیاجات قسمتهای باقی می‌مانند آماده به خدمت نامیده میوشند.
ماده ۱۰ – سربازان آماده به خدمت در نخستین وهله احتیاج بایستی به قسمتهای مناطق مربوطه تحویل و مادامی که نفر آماده به خدمت سنوات ما قبل وجود دارد نبایستی از مشمولین آن سال استفاده شود.
ماده ۱۱ – مشمولین و نفرات آماده به خدمت در هر موقع که خدمت خود انجام دهند پس از خاتمه دوره زیر پرچم داخل طبقه نفرات هم سن خود می‌گردند.
ماده ۱۲ – افراد قبل از رسیدن به سنین مشمولیت می‌توانند دو سال خدمت زیر پرچم خود را با حقوق وظیفه انجام دهند مشروط بر آنکه حداقل هیجده سال تمام دارا بوده و وضعیت جسمانی آنها متناسب با انجام خدمت باشد.
تبصره ۱ – اشخاصی که تا این تاریخ داوطلبانه دو سال در صف خدمت نموده‌اند خدمت آنها زیر پرچم محسوب و جزو هم طبقه‌های خود منظور می‌شوند.
تبصره ۲ – هیجده سال تمام از فروردین ماه سالی محسوب که نوزده سالگی در طی آن شروع می‌شود.
ماده ۱۳ – مدت تحصیلی در آموزشگاه‌ها و دانشکده‌های افسری (اعم از داخله و خارجه) جزو خدمت زیر پرچم محسوب می‌شود.
ماده ۱۴ – داوطلبان واجد شرایط آموزشگاه گروهبانی امنیه با تعهد شش سال خدمت در امنیه از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود معاف خواهند بود.
ماده ۱۵ – داوطلبان هنرستان رانندگی ارتش چنانچه در سنین مشمولیت باشند یک سال از تحصیل در هنرستان سال نخست خدمت رانندگی آنها جزو دوره زیر پرچم محسوب خواهد شد.
ماده ۱۶ – دانش آموزانی که از طرف ارتش جهت تحصیل به خارجه اعزام و پس از مراجعت به ایران به درجات
گروهبانی و استواری نایل می‌گردند چنانچه در سنین مشمولیت باشند و برای خدمت دائمی در ارتش متعهد گردند از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
ماده ۱۷ – دوره تحصیلی آموزشگاه گروهبانی نیروی دریائی جزو دوره زیر پرچم محسوب و داوطلبان واجد شرایط دخولی آموزشگاه از خدمت پرچم معاف خواهند بود.
ماده ۱۸ – اشخاص فنی آموزشگاه دیده که برای دائمی درارتش تعهد بسپارند ازخدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
ماده ۱۹ – بطور کلی اشخاصی که با درجات افسری (باستثناء اداری) در ارتش مشغول خدمت هستند در صورت مشمولیت با سپردن تعهد دائم از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
ماده ۲۰ – کلیه کارکنانی که در ارتش بدون پایه نظامی (همردیف – کنتراتی – روزمزد) خدمت می‌نمایند (بغیر از متعهدین موارد فوق) از لحاظ مقررات مربوطه بخدمت وظیفه تابع مقررات عمومی کشور خواهند بود.
ماده ۲۱ – مشمولینی که در اثر تعهد خدمت دائم و یا طی آموزشگاه نظامی و فنی از انجام خدمت زیر پرچم معاف می‌گردند مادام که در خدمت خارج شوند اگر بنا بر علل خدمتی بوده باشد با رعایت مقام هر یک در ردیف افسران یا افراد هم طبقه خود منظور و اگر به علل محاکماتی خلع درجه یا اخراج شده باشند در صورتیکه مدت خدمت انها کمتر از دو سال دوره زیر پرچم باشد کسر مدت را باید با درجه تا بینی خدمت نموده و جزو افراد هم طبقه خود منظور شوند و در هر صورت در بقیه مدت ادوار قانونی تابع مقررات مربوطه به هم طبقه‌های خود خواهند بود.
ماده ۲۲ – درباره مشمولینی که قبل از احضار به خدمت سربازی مورد محکومیت واقع شده‌اند بطریق ذیل عمل خواهد شد.
الف – محکومین به جنایت و محکومینی که بواسطه تکرار جرم مجازات بیشتر از حداکثر مجازات تادیبی محکوم شده باشند بعد از اتمام مجازات مقرره خدمت زیر پرچم را در واحدهای مخصوص مطابق دستور ستاد ارتش در کارهای مورد احتیاج ارتش انجام خواهند داد.
ب – سایر محکومین به جنحه هر چند در حال اجراء مجازات باشند در موقع مشمولیت بدوا باید خدمت زیر پرچم خود را انجام داده سپس از درباره آنها اجرای مجازات بشود.
تبصره ۲- محکومین به جنحه چنانچه در حین انجام خدمت سربازی حسن اخلاق و رفتار آنها مورد گواهی فرمانده مربوطه واقع شود بایستی مراتب در کتابچه نظامی آنها ذکر و گواهی شده تا بعد از انجام خدمت نظامی به پیشنهاد وزیر عدلیه و تصویب رئیس الوزراء مطابق ماده ۵۵ قانون مجازات عمومی از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی استدعای تخفیف می‌شود.
فصل دوم – مناطق سربازگیری
ماده ۲۳ – در هر یک از استانهای کشور شاهنشاهی یک منطقه سربازگیری تحت امر فرمانده نظامی آن استان تشکیل می‌شود.
ماده ۲۴ – هر یک از مناطق مرکب از چندین حوزه سربازگیری خواهد بود که حوزه اصلی نامیده می‌شود.
ماده ۲۵ – در محل هائی که مراکز حوزه‌های سربازگیری تشکیل گردیده یک دفتر ثبت احوال و آمار نیز تاسیس می‌گردد.
فصل سوم احضار مشمولین
ماده ۲۶ – احضار افراد در ادوار مختلفه خدمتی بنابرفرمان همایونی انجلام می‌گردد.
ماده ۲۷ – از تاریخ مشمولیت که اسامی مشمولین بوسیله بوسیله آگهی منتشر و وضعیت آنها تحت رسیدگی واقع می‌گردد تا موقع تحویل به سربازخانه مرحله احضار نامیده می‌شود.
ماده ۲۸ – بنا بر ضرورت و مصالح نظامی موقع احضار و رسیدیگ که در این قانون تصریح شده بر حسب فرمان همایونی تغییر پذیر خواهد بود.
ماده ۲۹ – بر حسب فرمان همایونی ممکن است در موقع احتیاج طبقات مختلفه که هنوز به سن سربازی نرسیده‌اند به خدمت احضار گردند که در این صورت مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
ماده ۳۰ – افرادی که بر طبق ماده فوق به خدمت احضار می‌گردند به محض زفع احتیاج ز خدمت مرخص و مدتی را که خدمت نموده‌اند جزء دوره زیر پرچم قانونی آنان محسوب و با افراد هم طبقه خود داخل ادوار مختلفه زیر پرچم قانونی آنها کاسته می‌شود و به هر صورت ادوار خدمتی این قبیل احضار شدگان از تاریخ احضار به خدمت از ۲۵ سال تجاوز نمی‌کند.
ماده ۳۱ – هر ساله مشمولینی که مراسم سربازگیری آنها خاتمه می‌یابد بر حسب احتیاج جهت انجام خدمت احضار می‌گردند.
ماده ۳۲ – اسامی احضار شدگان بایستی سه ماه قبل از موعد حضور بوسیله آگهی در محل منتشر گردد.
ماده ۳۳ – نسبت به اشخاص که به سن سربازی رسیده‌اند و در دوره احضار واقع شده‌اند دو عمل می‌شود آمار یکی رسیدگی و اسم نویسی و دیگر سربازگیری.
ماده ۳۴ – رسیدگی و اسم نویسی تحت نظر فرمانده قسمت و رئیس حوزه سربازگیری و رئیس دفتر آمار (یانماینده آنها) انجام می‌شود.
ماده ۳۵ – اجرای مراسم سربازگیری با عضویت اعضاء مقرره در ماده ۳۴ و دو نفر پزشک نظامی در حضور عالی ترین مامور وزارت داخله یا نماینده او بعمل می‌آید.
تبصره ۱ – در نقاطی که امنیه و شهربانی و شهرداری موجود است نمایندگان امنیه و شهربانی و یک نفر نماینده شهرداری نیز در اجرای مراسم سربازگیری شرکت خواهند داشت.
تبصره ۲ – در صورت اقتضاء ممکن است سه نفر افسر از طرف فرماینده نظامی منطقه در اجرای مراسم سربازگیری شرکت داده شود.
ماده ۳۶ – انتخاب افسران نام برده در تبصره دوم ماده قبل بعهده فرمانده پادگان و انتخاب پزشکان بعهده دار بهداری ارتش است که با نظر بهداری پادگان تعیین و کلیه بایستی پس از تصویب ستاد ارتش به انجام امور محوله مشغول گردند.
فصل چهارم – تامین احتیاجات
ماده ۳۷ – مشمولین حوزه‌های تابعه هر یک از مناطق بواحدهای لشگر یا تیپ متبوعه همان منطقه اختصاص خواهند داشت.
ماده ۳۸ – حوزه‌های سربازگیری همه ساله در مدت یک ماهه آبان صورت نفراتی که به موجب ماده یک این
قانون در فروردین سال بعد داخل سن ۲۱ سالگی خواهند شد از دفتر ثبت احوال و آمار همان محل دریافت خواهند نمود.
ماده ۳۹ – دفاتر آمار و ثبت احوال هر محل مکلفند با مراجعه به سوابق و مدارک قانونی مربوطه صورتهای منظوره را دقیقا استخراج نموده و به حوزه‌های سربازگیری همان محل تسلیم نمایند.
ماده ۴۰ – حوزه‌های سربازگیری هر محل بایستی صورتهای مزبور را در آذر ماه با مدارک موجوده در دفاتر ثبت احوال همان محل که اسامی مشمولین از آن دفاتر اشتخراج شده دقیقا تطبیق نموده و پس از رفع کلیه اختلافات تعداد آنها را تا اول در ماه هر سال (در دو نسخه) به مناطق مربوطه صورت دهند که یک نسخه آن در منطقه بایگانی و نسخه دیگر قبل از بهمن ماه هر سال به مرکز فرستاده شود.
ماده ۴۱ – اداره نظام وظیفه عمومی مکلف است آمار جامعی از کلیه مشمولین را که جدیدا شناسنامه اخذ نموده و یا از طریق اعتراض به سن مشمول شناخته شده‌اند در برداشته باشد.
ماده ۴۲ – آمار منظور بایستی صورت احتیاجات سال بعد کلیه قسمتهای ارتش را نیز (بافراد عادی، باسواد، فنی) پس از وضع افراد داوطلب با منظور داشتن صدی ده کسور احتمالی در برداشته باشد.
ماده ۴۳ – تامین احتیاجات و تحویل نفر به قسمت‌ها از روی شماره ترتیب دفتر اسامی ۰ که شماره ردیف صورتهای موالید واصله از دفتر آمار تشکیل داده می‌شود) بعمل میاید چنانچه احتیاجات کمتر از افراد احضار شده باشد مازاد از روی شماره موالید جزو افراد آماده به خدمت منظور می‌شوند.
ماده ۴۵ – در صورت انقضاء ممکن است از مشمولین هر منطقه به مناطق مجاور آن اختصاص داده شود.
فصل پنجم – رسیدگی و اسم نویسی
ماده ۴۶ – همه ساله در اول دیماه اسامی مشمولین که در طی سال بعد ۲۱ سالگی آنها شروع می‌شود بوسیله آگهی از طرف حوزه‌های سربازگیری در کلیه کشور منتشر می‌گردد.
ماده ۴۷ – اسامی مشمولین شهرها و بخش‌ها و دهستانها در محل خود انتشار داده می‌شود.
ماده ۴۸ – مردم مجاز هستند چنانچه اشتباه و یا اغلاط و یا سهوی در آگهی مشاهده نمایند (چه راجع به خود و چه راجع به دیگران) به مامورین مربوطه کتبا یا شفاها یادآوری نمایند.
ماده ۴۹ – کدخدایان مکلفند چنانچه اشتباه یا اغلاط یا سهوی در آگهی مشاهده نمایند به مامورین مربوطه متبا یا شفاها یادآوری نمایند.
ماده ۵۰ – اشخاصی که به سن مشمولیت رسیده‌اند و اسم آنها در آگهی ثبت نشده بایستی شخصا و یا بوسیله دیگری شفاها یا کتبا مامورین را از وضعیت خود مطلع دارند.
ماده ۵۱ – مشمولینی کهاسامی آنها در آگهی ثبت شده بایستی از تاریخ انتشار آگهی تا قبل از انقضاء نیمه اول اسفند ماه حضورا و یا کتبا و یا بوسیله وکیل و نماینده وضعیت خود را با ارائه عین برگ شناسنامه به شرح زیر به مامورین اطلاع دهند.
الف – میزان سواد و معلومات
ب – اطلاعات فنی
ج – وضعیت مزاجی
د – شغل و محل سکنی
ه – وضعیت خانوادگی
ماده ۵۲ – اطلاعات مذکور در ماده فوق در صفحه مخصوص برگهای شناسنامه (ستون اظهارات) ذکر و همچنین در همین ستون مقابل اسامی هر یک در دفاتر سربازگیری نیز قید و از طرف مامورین امضاء می‌شود و موقعی را که بایستی برای معرفی با عین برگ شناسنامه در مجلس سربازگیری حاضر شوند به آنها تذکر داده می‌شود.
تبصره ۱ – به کسانیکه فاقد برگ شناسنامه و یا صفحه مخصوص آن باشند از طرف مامورین اسم نویسی یک گواهی نامه موقت داده می‌شود.
تبصره ۲ – چنانچه برگهای شناسنامه حاضر شدگان با دفاتر اسامی و صورتهای مستخرجه از دفاتر آمار و ثبت احوال اختلاف داشته باشد علل آن بازرسی شده و برای رفع اختلاف بایستی از طرف نماینده آمار اقدام شود.
ماده ۵۳ – همه ساله در کلیه مناطق و حوزه‌های سربازگیری تا آخر اسفند ماه همان سال به عمل مقرره در مافوق باید خاتمه داده شود.
ماده ۵۴ – انجام مقررات این فصل بعهده ممورین مقرره ضمن ماده ۳۴ خواهد بود که بایستی برای رسیدگی بوضعیت مشمولین هر محل قبل از انقضای موعد قانونی در مراکز مربوطه حاضر شده و وظائف محوله را خاتمه دهند.
فصل ششم – تشکیل مجالس سربازگیری
ماده ۵۵ – در ۱۵ اسفند ماه هر سال از طرف وزارت جنگ پیشنهاد لازم به منظور صدور فرمان همایونی راجع باحضار مشمولین سال بعد به هیئت وزراء تقدیم می‌شود.
عین فرمان همایونی در اول فروردین ماه هر سال بوسیله مامورین وزارت داخله در کلیه نقاط کشور منتشر می‌گردد.
ماده ۵۶ – پس از انتشار فرمان همایونی همه ساله از پانزدهم فروردین تا پانزدهم خرداد وضعیت مشمولین تحت نظر مجلس سربازگیری رسیدگی خواهد شد و مشمولین بافتخار عنوان سربازی نائل خواهند شد.
تبصره – چنانچه بعد از تاریخ انقضای مدت تشکیل مجلس سربازگیری نیز مشمولینی باقی باشند که وضعیت آنها روشن نشده باشد، دادگاههای اداری متشکله در مراکز حوزه‌ها وظائف مجلس سربازگیری را انجام خواهند داد.
ماده ۵۷ – مجلس سربازگیری تحت ریاست عالیترین مامور وزارت داخله هر محل و به معاونت و نظارت رئیس حوزه سربازگیری و عضویت سایر اشخاص نام برده در ماده ۳۵ تشکیل می‌گردد.
ماده ۵۸ – مجالس سربازگیری رسما افتتاح می‌شود و جلسات آن علنی خواهد بود و مردم می‌توانند بعنوان تماشاچی (بدون حق شرکت در مذاکرات) حضور بهم رسانند.
فصل هفتم – معافیت مزاجی
ماده ۵۹ – وضعیت مشمولین مزاجی بوسیله پزشکان نظامی روشن شده و علت مزاج آنها در نقاطی
که تشکیل شورای پزشکی نظامی مقدور نباشد لااقل بوسیله دو نفر پزشک نظامی مشخص گردد.
ماده ۶۰ – معلولین ذیل از خدمات صف و خارج صف محروم و جهت خدمات پرستاری پزشکی و دام پزشکی و امثال آن تعیین و چنانچه فنی و با سواد باشند در امور مربوطه مورد استفاده واقع و از تعلیمات نظامی معاف هستند.
۱- نابینایان از یک چشم
۲- شل و چلاق (در صورتیکه بدون اتکاء قادر به حرکت باشند)
۳- فاقدین شصت یا سبابه دست راست
۴- اشخاص قصیر القامه که قد آنها از ۱۵۰ سانتیمتر کمتر است.
۵- دارندگان قوز (بشرط آنکه از راه رفتن بدون اتکاء جائز نباشند)
ماده ۶۱ – مشمولین معلول ذیل از کلیه خدمات نظامی برای همیشه معاف خواهند بود:
۱ – نابینایان
۲- کر
۳- لال
۴ – فاقدین دست یا پا
۵ – مبتلایان بامراض غیر قابل علاج
۶ – شل و چلاق ودارندگان قوز که بدون اتکاء قادر به حرکت نباشند.
تبصره ۱- چنانچه پزشکان نظامی در محل نباشند ممکن است از وجود پزشکان غیر نظامی یا بنگاههای بهداری کشور با اجازه ستاد ارتش استفاده شود.
تبصره ۲ – مشمولین بیمار و ضعیف البنیه بوسیله بنگاههای بهداری کشور قبلا تحت معالجه واقع و پس از بهبودی به خدمت اعزام می‌گردند و مدت تعویق خدمت آنها از یکسال تجاوز نخواهد کرد مگر آنکه ادامه معالجلت آنها مورد تائید و گواهی شورای پزشکی نظامی واقع گردد.
تبصره ۳ – بنگاههای بهداری کشوری موظف به معالجه و مداوای مجانی مشمولین تبصره بالا خواهند بود.
فصل هشتم – معافیت محدود
ماده ۶۲ – اشخاص ذیل بواسطه موقعیت خود پس از انجام خدمت زیر پرچم از خدمات و تعلیمات ادوار بعدی (بجز در موقع بسیج عمومی) معاف خواهند بود.
۱- حکام شرع مجاز به اجتهاد یا فتوی از مراجع تقلید یا فتوی
۲- علماء درجه اول مذاهب زردشتی و کلیمی و مسیحی
تبصره ۱- اعتبار مدارک مربوطه آنها منوط به گواهی وزارت معارف خواهد بود.
تبصره ۲ – طلاب علوم دینیه و دانشجویان علوم معقول و منقول مشمول مقررات فصل دهم این قانون خواهند بود.
فصل نهم – متکلفین
ماده ۶۳ – بطورکلی مشمولینی که عنوان سرپرستی واداره امور عائله دارند مثل سایر افراد بخدمت حاضر خواهند شد.
ماده ۶۴ – مشمولین ذیل که عهده دار هزینه و نفقه دهنده خانواده می‌باشند به خدمت احضار و پس از هشت ماه خدمت
در واحدهای ارتش بقیه دوره زیر پرچم را با دریافت مدد معاش و جیره (مطابق حقوق افراد امنیه) در اداره امنیه خدمت خواهند کرد.
۱ – مشمولینی که دارای عیال و اولاد بوده ولی دارای پدر یا پدر زن یا برادر زن باشند که در این صورت اگر هر سه نفر وجود داشته باشند مشترکا و الا هر کدام در قید حیات هستند موظف به نگاهداری عائله او خواهند بود.
۲ – مشمولینی که تحت الکفاله آنها برادر و خواهر کوچک یا طفل بی مادر باشد که در این صورت بنگاههای شهرداریها بایستی برای قبول آنان حق تقدم منظور دارند و در غیر آن سایر اقوام ذکور نسبی درجات ۲ و ۳ ملزم به نگاهداری آنها خواهند بود.
۳ – مشمولینی که تحت الکفاله آنها (پدر یا مادر یا جد یا جده) از کار افتاده بوده و خود آنها دارای برادر یا پدر یا اقوام ذکور نسبی درجات ۲ و ۳ باشند که در اینصورت اقوام هر یک ملزم به نگاهداری بسته خود خواهند بود.
۴ – مشمولینی که دارای یک یا دو نفر تحت الکفاله باشند بدون هیچگونه رعایتی به خدمت احضار و بایستی با آنچه که ماهیانه در حین خدمت زیر پرچم دریافت می‌دارند معاش آنانرا تامین نمایند.
تبصره به طور کلی در مورد کلیه مشمولین نام برده در این ماده هر گاه تحت الکفاله‌های آنها مطابق گواهینامه مجلس سربازگیری متمکن و قادر به کار نبوده و بسته نزدیکی که از آنها نگاهداری نماید نداشته باشند بنگاههای شهرداری باید در مدت هشت ماه اول خدمت زیر پرچم برای قبول آنان حق تقدم منظور دارند.
ماده ۶۵ – چنانچه مشمول دارای عیال (بدون اولاد) باشد ولو اینکه پدر یا پدر زن و برادر زن نداشته باشد به خدمت احضار خواهد شد.
ماده ۶۶ – مشمولی که دارای عیال و اولاد بوده و عیالش از نظرمزاجی مانعی برای تامین معاش نداشته باشد به خدمت احضار خواهد شد.
ماده ۶۷ – چنانچه مشمولی علاوه برعیال و اولاد پدر یا مادر یا جد و جده از کار افتاده در تحت کفالت خود دارا باشد ولی بتوانند با تمول و یادرآمد خدمتی عیال او مخارج خود را تامین کنند به خدمت احضار خواهد شد.
ماده ۶۸ – مشمولینی که عائله تحت الکفاله آنان از دو نفر تجاوز کرده و مشمول مقررات هیچیک از مواد فوق نباشند مادام که حال بدین منوال است از خدمت زیر پرچم موقتا معاف خواهند بود و به محض اینکه عائله تحت الکفاله آنها تقلیل پیدا کرد مشمول مقررات ماده ۶۴ می‌گردند بشرط آنکه سن متکفل از سی سال تجاوز نکرده باشد و در صورت تجاوز از اول ۳۱ سالگی پس از هشت ماه خدمت معاف و جزو ذخیره منظو خواهند بود.
ماده ۶۹ – بطور کلی یک نفر از دو و سه پسر و دو نفر از چهار و پنج پسر مادامی که سایرین در خدمت زیر پرچم هستند معاف خواهند بود.
تبصره ۱ – بمنظور اجرای این قانون سن بلوغ برای دختر و پسر هیجده سال تمام محسوب می‌شود.
تبصره ۲ – مشمولین متکفل بایستی عین یا رونوشت مصدق از برگهای شناسنامه عائله تحت الکفاله خود را پیوست باستشهاد مصدق محلی به حوزه‌های سربازگیری تسلیم نمایند.
تبصره ۳ – صحت هویت امضاء کنندگان استشهاد در شهرها از طرف شهربانی و در دهستانها بوسیله امنیه یا کدخدایان باید مورد گواهی واقع شود.
تبصره ۴ – وضعیت مشمولین این ماده بایستی از طرف حوزه‌های سربازگیری بوسیله مامورین مربوطه یا
مامورین شهربانی و امنیه محل تحت تحقیق واقع و نتیجه بازرسی با برگهای شناسنامه و استشهاد دقیقا تطبیق شود.
تبصره ۵ – متکلفینی که مطابق قانون مصوب ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ از خدمت سربازی معاف بوده‌اند چنانچه در تارخ اجرای این قانون پنج سال دوره تکفل آنها منقضی شده باشد مشمول تبصره ماده ۱۶ قانون نام بردهو بایستی چهار ماه خدمت نمایند.
تبصره ۶ – هیچیک از مقررات این فصل شامل حال مشمولینی که دارای گواهینامه تحصیلی دوره متوسطه و بالاتر می‌باشند نخواهد بود.
فصل دهم – دانش آموزان
ماده ۷۰ – اشخاصی دانش آموز نامیده می‌شوند که در یکی از آموزشگاههای ملی یا دولتی (داخله یا خارجه) رسم اشتغال به تحصیل داشته باشند.
ماده ۷۱ – رسمیت جریان تحصیل منوط به تصدیق و گواهینامه است که از طرف وزات معارف به دانش آموزان داده خواهد شد.
ماده ۷۲ – دانش آموزان دوره دوم دبیرستان‌ها و دانشجویان آموزشگاههای عالی چنانچه در حین تحصیل به سن مشمولیت برسند تا موقعیکه تحصیلات خود را در دبیرستان و دانشکده‌ها ادامه می‌دهند از احضار به خدمت معاف هستند.
ماده ۷۳ – کلیه دانش آموزان و دانشجویان مشمول به محض ترک یا فراغت از تحصیل به خدمت احضار و بدون رعایت مدارج تحصیلی دو سال خدمت زیر پرچم را انجام خواهند داد.
کسانیکه دوره تحصیلات آنها کمتر از دوره کامل متوسطه باشد مشمول مقررات مربوط به سایر افراد خواهند بود.
کسانیکه دوره تحصیلات آنها مطابق دوره کامل متوسطه و بیشتر باشد جهت تشکیل کادر افسری احتیاط احتصاص خواهد داشت در حق این مشمولین مطابق ماده ۸۶ عمل و انتخاب شدگان یکسال در دانشکده افسری احتیاط و یک سال در صف خدمت خواهند نمود.
ماده ۷۴ – از تاریخ اجرای این قانون مشمولینی که در دانشکده افسری احتیاط و بنگاههای بهداری ودام پزشکی ارتش مشغول طی تعلیمات مقرره می‌باشند و افسران وظیفه ایکه خدمت زیر پرچم خود را انجام می‌دهند از حیث مدت خدمت تابع مقررات ماده بالا خواهند بود.
فصل یازدهم – کادر افسری احتیاط و ذخیره
ماده ۷۵ - کادر افسری احتیاط از روی صورتهای اسامی ارسالی از وزارت معارف تشکیل می‌گردد.
ماده ۷۶ – دارندگان گواهینامه تحصیلات متوسطه و عالیه که جهت کادر افسری احتیاط و ذخیره اختصاص یافته در اول مهر ماه هر سال به دانشکده افسری احتیاط اعزام و معرفی می‌گردند.
تبصره – پزشکان و دام پزشکان و دواسازان و دندانسازان مشمول مقررات این ماده نبوده و تابع مقررات فصل دوازدهم این قانون خواهند بود.
ماده ۷۶ – اعزام و معرفی مشمولین ماده فوق به دانشکده افسری احتیاط از روی تقدم تاریخ ولادت به عمل آمده و آنهائی که از خارجه و یا سایر نقاط کشور به مرکز آمده‌اند بر سایرین نیز حق تقدم خواهند داشت.
ماده ۷۸ – دانشکده افسری احتیاط هر ساله در اول مهر ماه در تهران تشکیل می‌شود و دوره آن یکسال است.
ماده ۷۹ – افراد نام برده در ماده ۷۶ از تاریخ معرفی به دانشکده افسری تا خاتمه دوره دانشکده تابع مقررات عمومی دانشکده افسری احتیاط بوده و طبق برنامه مخصوص تعلیمات لازمه را طی خواهند نمود.
ماده ۸۰ – حقوق دانش آموزان دانشکده افسری احتیاط در مدت دوازده ماده اولیه مطابق حقوق سایر افراد وظیفه می‌باشد و پس از خاتمه دوره دانشکده حقوق پایه مصوبه را دریافت خواهند داشت.
ماده ۸۱ – دانش آموزان دانشکده افسری احتیاط پس از خاتمه دوره دانشکده چنانچه از عهده امتحانات خروجی برآیند طبق فصل پنجم قانون ترفیعات به درجه افسری نائل می‌گردند.
ماده ۸۲ – چنانچه افسران وظیفه در خدمت بیعلاقگی نشان داده و یا بی انظباطی و سستی از آنان مشهود گردد برای هر دفعه ارتکاب با نظرستاد ارتش از سه ماه تا یکسال خدمت آنها تمدید می‌گردد.
ماده ۸۳ – افسران وظیفه پس از خروج از دانشکده با نظر ستاد ارتش به نسبت احتیاجات به قسمتهای ارتش تقسیم می‌گردند.
ماده ۸۴ – افراد وظیفه که خدمت زیر پرچم خود را مانند افراد عادی خاتمه داده و بعدا به خاتمه تحصیلات و اخذ گواهی نامه متوسطه یا عالیه نایل آیند و بخواهند جزء کادر افسری احتیاط محسوب گردند مشمول مقررات این فصل خواهند بود.
ماده ۸۵ – افسران وظیفه و احتیاط در صورت تمایل به ادامه خدمت داوطلب در ارتش پس از طی سال دوم دوره دانشکده افسری افسر داوطلب شناخته شده و تابع مقررات عمومی ارتش خواهند بود.
تبصره – مدت تحصیل در سال دوم دانشکده با استفاده از حقوق درجه بوده ولی هزینه آنها در دانشکده از حقوق آنها محسوب خواهد شد.
ماده ۸۶ – دارندگان گواهی نامه که به خاتمه ادوار تحصیلی متوسطه و عالیه موفق شده‌اند در موقع انجام خدمت زیر پرچم برای دخول به دانشکده افسری احتیاط بایستی شرایط زیر را دارا باشند.
الف – در موقع معرفی از طرف وزارت معارف راجع باستعداد و قابلیت و ذوق نظامی و همچنین وضعیت اخلاقی دارای گواهی نامه مخصوص باشند.
ب – از نظر جسمانی و تناسب اندام (که با معاینه متخصصین پزشکی منتخب از طرف ستاد ارتش تشخیص داده می‌شود) نقیصه بدنی نداشته و کاملا سالم باشند.
ج – پس از معرفی جهت انجام خدمت وظیفه بوسیله یک هیئت نظمی تحت آزمایش واقع و مطابق برنامه تعلیمات نظامی وزارت معارف از عهده امتحانات لازمه برآیند.
تبصره – مشمولینی که در هر یک از مراحل سه گانه بالا مردود شوند جهت دو سال خدمت عادی معرفی و آنهائیکه دارای شرایط مقرره باشند روز اول مهرماه هر سال به دانشکده افسری احتیاط اعزام ومعرفی می‌گردند.
ماده ۸۷ – تجدید ادوار تحصیلی دانشجویان دانشکده افسری احتیاط جزء مدت خدمت آنها محسوب نشده و فقط یک دوره آن جزء مدت خدمت زیر پرچم محسوب و برای طی یکسال بقیه مدت زیر پرچم بدون درجه ه صف اعزام می‌گردند.
تبصره – تجدید ادوار تحصیلی دانشکده افسری احتیاط از دو دوره تجاوز نخواهد کرد.
ماده ۸۸ – افسران وظیفه و احتیاط و ذخیره چنانچه در هر یک از مراحل خدمتی شئون و خصایص افسری را از دست داده و فاقد صلاحیت گردند بقیه مدت خدمت را در کلیه مراحل با درجه سربازی ادامه داده و از کادر افسری خارج خواهند بود.
فصل دوازدهم – پزشکان – دام پزشکان – دواسازان – دندانسازان
ماده ۸۹ – مشمولین نامبرده در این فصل در امور تخصصی خود مورد استفاده واقع و جزو کادر مربوطه منظور خواهند شد.
ماده ۹۰ – مشمولین نام برده در این فصل به محض اینکه از طرف وزارت معارف معرفی شدند پزشکان و دواسازان و دندانسازان بوسیله اداره بهداری ارتش و دام پزشکان بوسیله اداره دام پزشکی ارتش به خدمت اعزام و در محلهای معینه از طرف ستاد ارتش گمارده می‌شوند.
ماده ۹۱ – افراد نامبرده در ماده فوق در ضمن انجام دوازده ماه خدمت اولیه تعلیمات لازمه را فرا گرفته و پس از انقضاء مدت مزبور چنانچه از عهده امتحانات مقرره برآیند به درجه افسری نائل والا دوازده ماه خدمت اولیه آنها تجدید خواهد شد.
ماده ۹۲ – افراد نام برده در این فصل در دوازده ماه خدمت اولیه مثل سایر سربازان وظیفه بوده ولی چنانچه به ماموریت خارج از منطقه مربوطه (جز مرکز) اعزام شوند هر ماه مطابق حقوق یک نفر ستوان سوم مدد معاش در حق آنها پرداخت خواهد شد.
تبصره – برای تعیین منطقه مربوطه محل اقامتگاه قانونی مشمولین معتبر خواهد شد.
ماده ۹۳ – افراد نام برده در این فصل مشمول مقررات مواد ۸۲ و ۸۶ و ۸۷ و ۸۸ این قانون خواهند بود.
فصل سیزدهم – اجرای مراسم سربازگیری
ماده ۹۴ – مجالس سربازگیری در پانزدهم فروردین ماه هر سال در مراکز حوزه‌ها تشکیل وافتتاح می‌گردد.
تبصره ۱ – در صورتیکه تشکیل مجلس سربازگیری در مدت مقرره ضمن ماده ۵۶ در کلیه کشور مقدور نباشد مناطق و حوزه‌های سربازگیری مکلف می‌باشند به محض تهیه مقدمات در طول تشکیل داده و وضعیت مشمولین را طوری رسیدگی نمایند که یک سال بعد موکول نشود.
تبصره ۲ – در سال ۱۳۱۷ استثنائا مجالس سربازگیری در ۱۵ مهرماه تشکیل و افتتاح می‌گردد.
ماده ۹۵ – در اولین ساعت افتتاح مجلس سربازگیری فرمان همایونی از طرف رئیس مجلس قرائت و با ایراد نطق مختصری دایر به منویات خاطر خطیر شاهانه و فواید خدمت سربازی مجلس را افتتاح می‌نماید.
ماده ۹۶ – رئیس مجلس مقررات مربوط به کسانیرا که مطابق این قانون ممکن است از خدمت نظامی دائما یا موقتا معاف گردند شرح می‌دهد.
ماده ۹۷ – اسامی اشخاصی که در آنسال به خدمت سربازی دعوت شده‌اند مطابق دفاتری که حوزه‌های سربازگیری از روی مدارک و دفاتر آمار استخراج نموده‌اند باید یک یک به صدای بلند خوانده شود و مطابق مقررات این قانون در حق حاضرین و غائبین عمل شود.
ماده ۹۸ – باطلاعاتی که طبق اظهار مشمولین یا نمایندگان آنها در موقع رسیدگی و اسم نویسی اظهار شده ضمن دفاتر شناسنامه خود آنها و دفتر اسامی حوزه‌ها ثبت شده دقیقا رسیدگی ونتیجه تشخیص (صحت و سقم) و نظریه مجلس سربازگیری در ستون مربوطه (برگهای شناسنامه – دفاتر حوزه‌ها – صورت مجلس سربازگیری) قید و امضاء می‌شود.
مجلس سربازگیری در ستون مربوطه (برگهای شناسنامه – دفاتر حوزه‌ها – صورت مجلس سربازگیری) قید و امضاء می‌شود.
تبصره ۱ – کسانیکه مطابق ماده ۲ این قانون در سنین مشمولیت بوده و در صفحه مخصوص برگهای شناسنامه
آنها از طرف مامورین رسیدگی و مجالس سربازگیری نتیجه بررسی و رای مجلس سربازگیری ذکر نشده باشد هیچیک از ادارات و بنگاههای دولتی و شهرداریها و ملی (اعم از رسمی و غیر رسمی) مجاز به استخدام و قبول عضویت آنها در هیچ کاری نخواهند بود و گماردن این قبیل اشخاص به هر گونه خدمتب به کلی ممنوع است و به آنان نبایستی اجازه مسافرت داده شود.
تبصره ۲ – کسانیکه برگهای شناسنامه آنها حاکی از احراز عنوان سربازی می‌باشد بایستی دارای دفترچه خدمت نظامی و یا برگ آماده به خدمت باشند و الا مشمول مقررات تبصره بالا خواهند بود.
ماده ۹۹ – مشمولینی که در موقع رسیدگی و اسم نویسی اساسا خود را سرباز بلامانع معرفی نموده‌اند محتاج رسیدگی نبوده بایستی فورا رای سربازی آنها از طرف مجلس صادر و جهت انجام خدمت معرفی شوند.
ماده ۱۰۰ – مجالس سربازگیری بایستی با مراجعه به سوابق و بررسی در وضعیت هر یک از مشمولین که قبلا رسیدگی شده بدون تاخیر رای خود را به پرونده‌های مربوطه ضمیمه نمایند.
ماده ۱۰۱ – مشمولینی که بواسطه مسافرت و یا کسالت و علل دیگر حاضر نشده و نماینده فرستاده باشند از نماینده آنها تحقیقات لازمه بعمل آمده علل عدم حضور و وضعیت آنها مقابل اسامی مربوطه ذکر و مطابق مقررات این قانون درباره آنها رفتار می‌شود.
ماده ۱۰۲ – در صورت بروز اختلاف آراء بین اعضاء مجلس سربازگیری رای باکثریت قاطع خواهد بود.
و در صورت تساوی تعداد رای دهندگان رای قسمتی که رئیس با آن موافقت نموده قابل اجرا می‌باشد.
ماده ۱۰۳ – پس از خاتمه رسیدگی بوضعیت کلیه مشمولین حاضر و موضوع کردن معافها سربازشدگان به نسبت احتیاج از روی شماره ترتیب اسامی به سربازخانه اعزام و به مازاد برگ آماده خدمت داده می‌شود تا در اولین موقع احتیاج به سربازخانه فرستاده شوند.
ماده ۱۰۴ – پس از ختم عملیات مجالس سربازگیری صورت مجلس در چهار نسخه نوشته شده و کلیه اعضاء امضاء می‌نمایند یک نسخه از صورت مجلس بوزارت داخله و یک نسخه به اداره نظام وظیفه عمومی ارسال و یک نسخه در دفتر حوزه سربازگیری و یک نسخه در فتر رئیس مجلس سربازگیری بایگانی می‌شود.
ماده ۱۰۵ – بلافاصله بعد از خاتمه مجلس سربازگیری حوزه‌های سربازگیری موظفند توضیحات لازمه راجع به مشمولین متوفی را در دفاترمربوطه ذکر نموده و راجع به جلب غائبین و فراریان مطابق مقررات این قانون اقدام و عمل نمایند.
فصل چهاردهم – مشمولین مقیم خارجه
ماده ۱۰۶ – نمایندگان سیاسی و قنسولی دولت شاهنشاهی ایران مقیم خارجه بایستی دفتری جهت ثبت اسامی کلیه اتباع ایران مقیم حوزه ماموریت خود تهیه نموده و از روی مدارک صحیحه تنظیم نمایند.
تبصره – در دفتر مزبور بایستی به طور خلاصه تاریخچه انفرادی هر یک از اتباع ذکور دولت شاهنشاهی از حیث (هویت کامل – تاریخ تولد - مشاغل – مدت توقف – تارخ عزیمت از ایران – تعداد عائله و میزان درآمد و سرمایه در خارجه و در ایران) درج شود.
ماده ۱۰۷ – به مشمولینی که فاقد برگ شناسنامه بوده و یا آنهائی که جدیدا متولد می‌شوند بایستی از طرف مامورین مذکور در ماده ۱۰۶ مطابق مقررات قانون آمار و ثبت احوال برگ شناسنامه داده شود.
ماده ۱۰۸ – نمایندگان دولت شاهنشاهی مقیم خارجه انجام وظائف مجلس سربازگیری را در حوزه ماموریت خود نسبت باتباع ایران عهده دار خواهند بود.
ماده ۱۰۹ – در اول فروردین ماه هر سال به محض اینکه فرمان همایونی دایر به احضار مشمولین شرف صدور یافت بوسیله وزارت امور خارجه تلگرافا به نمایندگان مقیم خارجه ابلاغ می‌گردد.
ماده ۱۱۰ – نمایندگان دولت شاهنشاهی به محض استحضار از فرمان همایونی با مراجعه به دفاتر خود که می‌بایستی اسامی مشمولین هر سال دقیقا طبقه بندی شده باشد مشمولینی را که در آن سال فرمان همایونی دایر به احضار آنان شرفصدور یافته به سفارتخانه یا قنسولگری دعوت می‌نمایند.
ماده ۱۱۱ – رسیدگی به وضعیت هر یک از مشمولین بایستی مطابق مقررات این قانون در مجلسی که تحت ریاست نماینده دولت با حضور نماینده نظامی و پزشک و یک یا دونفر دیگر ز اعضاء سفارت خانه یا قنسولگری و دو نفر از اتباع مطلع با انتخاب نماینده دولت تشکیل می‌گردد بعمل آید.
تبصره – عضویت هر یک ز اشخاص نامبرده در این ماده منوط به بودن آنها در محل است.
ماده ۱۱۲ – مشمولینی که سرباز بلامانع تشخیص داده شوند بایستی بطرف اسران حرکت داده شوند و اسامی و سوابق و مدارج تحصیلی آنها نیز مشروحا به مرکز گزارش شود.
ماده ۱۱۳ – مشمولینی که از خارجه به ایران عازم می‌شوند چنانچه از ایران برگ شناسنامه گرفته باشند (باستثناء آنهائی که دارای گواهی نامه متوسطه و عالیه هستند) بایستی در محل اخذ برگ شناسنامه به خدمت معرفی شوند و چنانچه از نمایندگان ایران در خارجه برگ شناسنامه اخذ کرده باشند باید خدمت خود را در قسمتهای مرکزی انجام دهند.
تبصره ۱- انجام خدمت مشمولینی که دارای گواهی نامه می‌باشند تابع مقررات فصل ۱۱ و ۱۲ این قانون خواهند بود.
تبصره ۲- چنانچه مشمولین نامبرده در این ماده بواسطه محظورات و موانعی مایل به انجام خدمت در منطقه مربوطه نباشند می‌توانند انجام خدمت زیر پرچم خود را در یکی از قسمتهای پادگان مرکز استدعا نمایند.
ماده ۱۱۴ – اسامی مشمولین بی بضاعتی که به تصدیق نمایندگان دولت شاهنشاهی قادر به تهیه هزینه مسافرت خود به ایران نباشند مشروحا به مرکز گزارش شود.
ماده ۱۱۵ – مشمولینی که به ایران عزیمت می‌نمایند از نمایندگان دولت شاهنشاهی مطابق مندرجات ماده ۱۰۶ معرفی نامه رسمی در دست داشته باشند.
ماده ۱۱۶ – مشمولینی که در حین عبور از مرز دارای معرفی نامه رسمی نباشند خود را به نزدیکترین حوزه سربازگیری معرفی نموده و وضعیت آنها مطابق مقررات قانون در همان حوزه تحت رسیدگی قرار داده شود.
ماده ۱۱۷ – مشمولین مقیم خارجه چنانچه در موقع مقرره جهت انجام خدمت خود را معرفی ننموده باشند تا اول فروردین چهل و شش سالگی در هر موقع و در هر سنی که به ایران مراجعت نمایند بایستی خدمت مقرره را انجام داده و مطابق مقررات فصل نوزدهم این قانون در حق آنها رفتار شود.
فصل پانزدهم – طرز اجرای مراسم سوگند
ماده ۱۱۸ – کلیه مشمولینی که به افتخار خدمت سربازی نایل می‌شوند نسبت به شاهنشاه و میهن سوگند وفاداری
ماده ۱۱۹ – انجام مراسم سوگند بایستی پس از طی دوره تعلیمات اولیه در مقابل پرچم هنگی بعمل آید.
ماده ۱۲۰ – طرز اجری مراسم سوگند بدین ترتیب خواهد بود که بایستی سربازان هر واحد جملات زیر را کلمه به کلمه با فرمانده خود تکرار کنند.
سوگند نامه
(من در پیشگاه خداوند قسم یاد می‌کنم که در انجام وظایف مقدس سربازی و فداکاری نسبت به اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و میهن خود قصور و کوتاهی نکرده و آماده‌ام در هر موقع بانثار جان خود وفاداری باین سوگند و پیمان ا عملا نشان دهم.
ماده ۱۲۱ – پس از خاتمه مراسم شوگند سرود ملی خوانده شده و سلام شاهنشاهی نواخته می‌شود.
فصل شانزدهم – احضار تعلیماتی و بسیج
ماده ۱۲۲ – احضار طبقات صنوف و قسمتهای مختلفه مشمول مقررات ماده ۲۶ این قانون خواهد بود.
ماده ۱۲۳ – کلیه سربازانی که دوره خدمت زیر پرچم خود را به پایان رسانده‌اند در چهار سال دوره احتیاط پس از سه سال اول در سال چهارم احتیاط یکمرتبه و در شش سال اول ذخیره هر دو سال یک مرتبه در سالهای دوم و چهارم و ششم و در بقیه سالها هر سه سال یکمرتبه در سالهای نهم و دوازدهم و پانزدهم بایستی برای مدت یکماه تجدید تعلیمات نظامی حاضر گردند.
ماده ۱۲۴ – احضار هر یک از طبقات شامل افسران و گروهبانان آن طبقه نیز خواهد بود.
ماده ۱۲۵ – جز در مواقع بسیج عمومی حکم احضار سه ماه قبل از تاریخ حضور بوسیله آگهی منتشر می‌گردد.
ماده ۱۲۶ – حکم و آگهی احضار شدگان از طریق حوزه‌های نظام وظیفه بوسیله فرمانداران و کدخدایان و مامورین امنیه وشهربانی ابلاغ و منتشر می‌گردد. و با احضار شدگان مقیم خارجه توسط نمایندگان شاهنشاهی ابلاغ می‌گردد.
ماده ۱۲۷ – کدخدایان موظف می‌باشند آنهائیراکه اسمشان در فهرست‌های واصله درج شده احضار نموده‌اند وادار نمایند ت روز مقرر وسائل حرکت و ورود خود را به محل تجمع آماده نمایند و راجع به سایر احضار شدگانی که در محل نباشند ملزم می‌باشند از کسان و آشنایان آنها تحقیقات وافیه بعمل آورده تاریخ فوت و یا تاریخ غیبت و محل توقف و اشتغالات فعلی آنان را در مقابل اسامی مربوطه بطور صریح ذکر نموده به نزدیک ترین رئیس شهربانی و یافرمانده امنیه تسلیم نمایند که بلافاصله جهت حوزه مربوطه ارسال شود.
تبصره – در خارجه اجرای مقررات بالا به عهده نمایندگان دولت شاهنشاهی خواهد بود.
ماده ۱۲۸ – طبقاتی که در موقع بسیج عمومی احضار می‌گردند موظفند پس از اینکه اعلامیه احضار به محل آنها رسید در ظرف بیست و چهار ساعت حرکت نموده به مرکز حوزه سربازگیری و یا سفارتخانه و قونسولخانه خود حضر شوند.
ماده ۱۲۹ – طبقاتی که موقع احضار در خارجه متوقف هستند باید بوسائل مقتضی ز قبیل آگهی در روزنامه ی ابلاغ انفرادی از طرف سفارت یا قونسولخانه‌ها از جریان احضار خود آگاهی یافته جهت دریافت گذرنامه در سفارتخانه قونسولخانه مربوط حاضر شوند.
ماده ۱۳۰ – اشخاصی که در موقع بسیج عمومی احضار می‌گردند چنانچه برای انجام امورات شخصی در غیاب خود محتاج نماینده – وکیل و شخص ثالث باشند هر گونه وکالت نامه که در حضور رئیس دفتر سربازگیری و یا افسر امنیه و شهربانی نوشته باشند از طرف مامورین نام برده نیز گواهی شده باشد از هر گونه هزینه معاف بوده و در نزد مراجع و مقامات مادامی که نویسنده آن تحت تجهیز است اعتبار وکالت نامه رسمی را خواهد داشت.
ماده ۱۳۱ – برای بیمارانی که قادر به حرکت نباشند بایستی گواهی نامه و استشهاد معتبر با گواهی شهربانی یا امنیه به مرکز حوزه مربوطه با تعیین نوع مرض فرستاده شود که بلافاصله از طرف حوزه پزشک بازرس جهت رسیدگی به وضعیت فرد بیماران اعزام گردد.
ماده ۱۳۲ – به نفراتی که موقع احضار در خارج از حوزه مربوطه سکنی دارند (اعم از خارجه یا داخله) بایستی به محض انتشار آگهی از طرف کسان و خویشان آنها جریان احضار باسرع وسائل اطلاع داده شود که در راس موعد مقرره به محل معینه حاضر شوند.
ماده ۱۳۳ – کلیه افراد احتیاط و ذخیره بایستی به دفعاتی که در این قانون تصریح شده در تجدید تعلیمات شرکت نمایند و چنانچه در هر یک از دفعات احضار به علل موجهی در حضور و شرکت آنها تعویق حاصل شود بایستی در سنوات آتی با طبقات بعدی به منظور طی تعلیمات مقرره احضار و شرکت نمایند.
ماده ۱۳۴ – بطور کلی در مواقع احضار و بسیج افراد هر حوزه مراکز حوزه‌های مربوطه بوده و بایستی احضار شدگان خود را به دفتر سربازگیری همان محل معرفی نمایند.
ماده ۱۳۵ – افراد احتیاط ذخیره زیر از احضار برای تجدید تعلیمات و وهله اول بسیج معاف می‌باشند.
الف – بیمارانی که قادر به حرکت و انجام تعلیمات نباشند.
ب – زندانیان
ج – رؤسای دادگاهها – مامورین سیاسی و قونسولی و سایر نمایندگان دولت شاهنشاهی در خارجه
د – شهرداریها و کدخدایان رسمی
ه – مدیران و آموزگاران دبستانها و آموزشگاههای فلاحتی که به گواهی وزارت معارف تعیین جانشین جهت آنها مقدور نباشد و لااقل دارای یکسال سابقه خدمت در معارف باشند.
و – کارگران فنی راه آهن بشرط آنکه لااقل سه ماه قبل از صدور حکم داخل در خدمت نمبرده شده باشند.
ز – نفراتی که در خدمات ارتش هستند.
تبصره ۱ – مواقعیکه حضور هر یک از معاف شدگان مندرجه در بالا ضرورت حاصل کند تصریحا در احکام صادره قید می‌شود.
تبصره ۲ – کسانی که در موقع احضار تعلیماتی در خارجه بوده و بنا به گواهی سفارت یا قونسولخانه حضور آنها در موعد مقرر غیر مسیر و قابل تعویق باشند در سال بعد بدون هیچگونه عذری باید در تعلیمات طبقه بعدی شرکت نمایند.
ماده ۱۳۶ – بجای نفرات احتیاط و ذخیره مستخدمی که در احضار تعلیماتی و وهله اول بسیج مطابق مقررات ماده بالا معاف می‌گردند بایستی فورا از طرف وزارتخانه‌های مربوطه جانشین تعیین و در نظر گرفته شود تا در موقع احضار بعدی مانعی برای حضور و شرکت آنها در بین نباشد مگر در مواردی که فرمان مخصوص صادر شده باشد.
ماده ۱۳۷ – اشخاصی که به خدمت احضار نمی‌گردند موظفند نسبت باسلاف و اولاد و زنان و برادر زن و خواهدان سربازانی که متکفل عائله بوده از ده یا محل آنها برای مدت بیش از یکماه و نیم احضاز شده‌اند از تاریخ دخول حضار شدگان به خدمت الی روز خاتمه خدمت مساعدت و همراهی نمایند و اولیای امور شهرداریهای محلی و کدهدایان بایستی اجرای
منصفانه این مقررات را عهده دار شده و در انجام آن مراقبت کامل معمول دارند.
تبصره ۱ – به خانواده فراریان و متخلفین هیچگونه کمک و همراهی نباید معمول شود.
تبصره ۲ – در موقع بسیج بنگاههای ملی و شهرداریها نیز بایستی در همراهی و کمک مادی به عائله احضار شدگان لازمه مساعدت و معاضدت را بعمل آورند.
ماده ۱۳۸ – نفراتی که در خدمت ادارات دولتی یا عمومی و غیره بوده و مشمول موارد معافیت نیستند. بایستی سه روز قبل از تاریخ احضار و حرکت از خدمت مربوطه موقتا معاف گردند.
ماده ۱۳۹ – طبقات احضار شده با ارائه کتابچه نظامی و دفتر خدمت وظیفه برای حضور در محل تجمع از پرداخت هزینه راه آهن و کشتی در داخله کشور معاف خواهند بود.
ماده ۱۴۰ –طبقات احضار شده جهت تجدید تعلیمات آنانکه جزو ادارات و بنگاهها هستند در مدت احضار موقت حقوق خود را از ادارات و بنگاههای مربوطه دریافت خواهند نمود و آنهائی که دارای مشاغل آزاد هستند بر طبق مقررات مالی ارتش از قسمتهای مربوطه ماخوذ خواهند داشت.
ماده ۱۴۱ – در مواقع بسیج بطور کلی حقوق و هزینه احضار شدگان بعهده ارتش خواهد بود.
فصل هفدهم – تغییر سن
ماده ۱۴۲ – بطور کلی سن اشخاص تابع مصرحات برگهای شناسنامه آنها خواهد بود.
ماده ۱۴۳ – چنانچه در موقع رسیدگی و اسم نویسی مندرجات برگهای شناسنامه با سن حقیقی مشمولین مطابق بنظر نرسیده و یا اختلاف فاحش کوچکتر یا بزرگتر از سنین مشمولیت تشخیص داده شوندبایستی موضوع در مجلس سربازگیری مطرح شده و چنانچه مورد تائید واقع گردد پرونده امر به هیئت تجدید نظر به مراجعه و رای قاطع هیئت مذکور در محل مخصوص برگ شناسنامه و در ستون دفاتر مربوطه قید شود این رای قابل اعتراض نبوده ولی فقط از نقطه نظر مقررات راجع به نظام وظیفه موثر خواهد بود.
تبصره – پرونده‌های موجوده که روی جریان فوق عمل شده و هنوز مطابق مقررات اولیه جریان آن خاتمه نیافته مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
ماده ۱۴۴ – هیئت تجدید نظر تحت ریاست یکنفر افسر ارشد به عضویت نمایندگان اداره آمار و ثبت احوال و نظام وظیفه و بهداری ارتش و دو نفر عضو نظامی با نظر ستاد ارتش تعیین و تشکیل می‌گردد.
ماده ۱۴۵ – قانون اصلاح ماده ۹ قانون ثبت احوال مصوب اول بهمن ماه ۱۳۱۲ نسخ می‌شود.
چنانچه سن اشخاص از لحاظ مشمولیت نظام وظیفه نظر به اختلاف فاحش قیافه مورد اعتراض کمیسیون مرکب از نمایندگان نظام وظیفه و آمار و ثبت احوال و امنیه و شهربانی در هر حوزه اعم از مرکز ولایات واقع شود رسیدگی به اعتراض مزبور در محل با حضور هیئتی مرکب از عالی ترین مامور وزارت داخله یا نماینده او و نمایندگان عدلیه و ادارات نام برده بالا و یک نفر پزشک به انتخاب نظام وظیفه و دو نفر از معتمدین محل به انتخاب هیئت مزبور بعمل خواهد آمد تشکیل هیئت مزبور و تسلیم اعتراض به هیئت در صورت عدم تصادف با ایام تعطیل باید در ظرف ۴۸ ساعت بعمل آید. هیئت مذکور با حضور معترض علیه به اعتراض مذکور رسیدگی کرده و نظریه خود را به معترض علیه ابلاغ و گزارش امر را پیوست پرونده رسیدگی به مرکز ارسال خواهد داشت و در مرکز پس از رسیدگی هیئت تجدید نظر نامبرده در ماده ۱۴۴ رای صادره از هیئت مذکور قطعی و غیر قابل اعتراض است.
تبصره ۱ - محل اعتراض نسبت به برگهای شناسنامه سکنه دهات و قصبات مراکز حوزه‌های اصلی می‌باشد.
تبصره ۲ – حضور هر یک از نمایندگان معینه منوط بوجود ادارات مربوطه در محل خواهد بود.
تبصره ۳ – معترض علیه چنانچه مدارک واسنادی برای تائید مندرجات برگ شناسنامه خود داشته و در دسترس نباشد می‌تواند به مدت متناسبی کتبا از هیئت محلی و تجدید نظر استمهال نماید.
تبصره ۴ – پرونده‌های موجوده که روی جریان بالا عمل شده و هنوز جریان آن ناتمام است مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
ماده ۱۴۶ – نسبت به برگهای شناسنامه که قبل از تاریخ تصویب ماده ۹ اصلاح قانون اصلاحی ثبت احوال مصوب اول بهمن ۱۳۱۲ به موجب حکم قطعی عدلیه یا موجب تجدید نظر مطابق ماده ۸ قانون ثبت احوال مصوب بیستم مرداد ۱۳۰۷ تصحیح شده. چنانچه جریان امر ازلحاظ مشمولیت برطبق مدارک متقنه مورد اعتراض کمیسیون مقرره درماده ۱۴۵واقع شود از تاریخ تصویب این قانون الی مدت شش ماه ممکن است نسبت به احکام عدلیه به توسط دادستان دادگاهی که حکم داده به آن دادگاه و نسبت به برگهائی که مطابق ماده ۸ قانون ثبت احوال مصوب بیستم مرداد ۱۳۰۷ تصحیح شده به هیئت تجدید نظر مقرره در ماده ۱۴۴ اعتراضات کتبا ارسال شود و هیئت تجدید نظر و دادگاهها بایستی در ظرف مدتی از تاریخ اجرای این قانون از یک سال و نیم تجاوز ننماید به کلیه اعتراضات واصله مطابق مقررات مربوطه رسیدگی نماید و در صورتیکه اعتراضات وارد باشد حکم مجدد صادر خواهد شد حکم مجدد صادره قابل استیناف و تمیز نبوده و اداره آمار و ثبت احوال مکلف است برگهای شناسنامه معترض علیه را مطابق رای قطعی هیئت تجدید نظرو حکم مجدد دادگاهها تصحیح نماید آراء مذکور قطعی ولی فقط از حیث مقررات راجعه به نظام وظیفه موثر خواهد بود. اعتراضاتی که به موجب قانون اصلاح ماده ۹ ثبت احوال مصوب اول بهمن ماه ۱۳۱۲ توسط دادستان به احکام دادگاههای عدلیه شده و تا تاریخ تصویب این قانون تکلیف آنها در دادگاه معلوم نشده است کان لم یکن خواهد بود و تعقیب آن موقوف باین است که مطابق این ماده اعتراض جدید بشود.
فصل هیجدهم – وظائف حوزه‌های سربازگیری
ماده ۱۴۷ – بطور کلی تهیه وسائل اجرای مقررات این قانون در هر حوزه سربازگیری به عهده رئیس آن حوزه خواهد بود.
ماده ۱۴۸ – رؤسای حوزه‌های نظام وظیفه وظیفه دار هستند که با اقدامات قانونی تمام قلمرو حوزه مربوطه را در هر سال حتما از نظر سربازگیری عمل نمایند.
تبصره – رسیدگی بوضعیت مشمولین و نفرات حوزه‌های دیگر چنانچه محل اقامت خود را تغییر داده باشند بعهده حوزه محل اقامت خواهد بود منتها بایستی فورا مراتب به حوزه مربوطه نیز سابقه داده شود.
ماده ۱۴۹ – در مرکز هر یک از حوزه‌ها و مناطق سربازگیری طبق تبصره ماده ۵۶ یک دادگاه اداری وجود خواهد داشت که تحت ریاست روسای مناطق و حوزه‌های سربازگیری بعضویت نمایندگان عالی ترین مامور وزارت داخله و ثبت احوال محل و یک نفر پزشک نظامی تشکیل و بوضعیت باقی مانده امور سربازگیری رسیدگی خواهد شد.
تبصره ۱ – در نقاطی که امنیه و شهربانی موجود است نمایندگان مربوطه نیز در دادگاه اداری عضویت خواهند داشت
تبصره ۲ – آراء دادگاه اداری باید کتبی و روی مدارک پرونده بوده و اعتبار آن بمتزله آراء مجلس سربازگیری خواهد بود.
تبصره ۳ – آراء مجالس سربازگیری و دادگاههای اداری قطعی بوده مگر اینکه در نتیجه شکایات معترضین و یا وصول گزارشات مامورین صلاحیت دار و یا اطلاعات موثق بر حسب دستور ستاد ارتش تجدید نظر آن ضرورت حاصل کند که در این صورت پرونده‌های مربوطه به هر منطقه در دادگاه اداری متشکله در مرکز آن منطقه با حضور رئیس منطقه و فرمانده پادگان یا نماینده او فقط برای یک مرتبه یک مرتبه تجدید نظرخواهد شد و چنانچه قضئیه قابل تعقیب جزائی تشخیص داده شود به دادگاه صلاحیتدار احاله می‌گردد.
ماده ۱۵۰ – کلیه تنبیهات و مجازاتهای مقرره در فصل نوزدهم این قانون پس از بررسی پرونده‌های مربوطه عینا احاطه و تصمیماتی که دادگاه اداری باید راسا اتخاذ نماید په منظور صدور تصویبنامه و دستور اجرا جهت فرمانده نظامی منطقه ارسال می‌گردد.
ماده ۱۵۱ – حوزه‌های سربازگیری موظفند جریان عمل ر طوری تنظیم نمایند که نفرات که نفرات معینه در راس مواعد مقرره به خدمت احضار وسائل ترخیص و برگها و مدارک آنها طوری پیش بینی و تنظیم شود که موجبات تاخیر جریان امور را فراهم نگردد.
ماده ۱۵۲ – در حوزه‌های سربازگیری دفاتر مربوطه باید به نحوی ترتیب داده شود که تاریخچه ادوار خدمتی کلیه نفرات حوزه مربوط را بطور روشن نشان داده و کلیه تغییرات بطور واضح و دقیق در آن مصرح باشد و باید همیشه مندرجات دفاتر با واقعیت و وضعیت نفرات آن حوزه در هر موقع مطابق و بدون و بدون اختلاف باشد.
ماده ۱۵۳ – مامورین آمار و کدخدایان هر حوزه مکلفند هر یک از موارد مربوطه هر موقع تغییراتی راجع به افراد حوزه مربوطه از لحاظ شهادت و فوت و فرار و مسافرت به خارجه و تغییر محل حاصل می‌گردد بلافاصله حوزه‌های سربازگیری را مطلع سازند که در دفاتر و پرونده‌های مربوطه عمل نموده و اقدامات لازمه معمول دارند.
ماده ۱۵۴ – وضعیت و طرز عمل مناطق و حوزه‌های سربازگیری لااقل در هر سال یک مرتبه با عزام بازرس از مرکز یا از اطراف فرمانده مربوطه تحت بازرسی دقیق واقع و در صورت اقتضاء نیز در مواقع مختلفه بازرس اعزام می‌گردد.
فصل نوزدهم – تنبیهات
ماده ۱۵۵ – سربازانی که در مواقع صلح مدت غیبت آنها در خدمت از پانزده روز متوالی تجاوز نماید فراری محسوب و پس از دستگیری جهت تعیین مجازاتهای زیر به دادگاههای نظامی تسلیم می‌گردند.
الف – برای دفعه اول فرار از تاریخ دستگیری تجدید خدمت زیر پرچم با ششماه خدمت اضافی
ب – برای دفعه دوم فرار تجدید خدمت زیر پرچم با یکسال خدمت اضافی
ج – برای دفعه سوم فرار به چهار سال خدمت زیر پرچم محکوم خواهند شد.
د – درصورتیکه ارتکاب به فرار ازسه مرتبه تجاوز نمود مرتکبین آن مشمول مقررات تبصره ۲ ماده ۱۵۶ خواهند بود.
تبصره – در موقع جنگ پنج روز غیبت فرار محسوب و چنانچه فرار از سربازخانه باشد مرتکبین به شش الی پانزده سال زندانی با اعمال شاقه و چنانچه در جبهه و خط آتش باشد به اعدام محکوم و محاکمه مرتکبین در دادگاه نظامی زمان جنگ به عمل خواهد آمد.
ماده ۱۵۶ – غائبین زیر چنانچه دارای عذر موجه نباشند علاوه بر مدت خدمت زیر پرچم مطابق دو برابر ایام غیبت محکوم به اضافه خدمت خواهند بود.
الف – مشمولینی که در موقع رسیدگی و اسم نویسی حاضر نشده و یا تاخیر کرده باشند.
ب - مشمولینی که در موقع اجرای مراسم سربازگیری حاضر نشده و یا تاخیر کرده باشند.
ج – کسانیکه در موقع احضار تعلیماتی تاخیر نموده باشند.
د – اشخاصیکه روی علت مزاج معالجات آنها برای مدت معینی به بنگاههای بهداری کشوری محول و در اجرای دستورات پزشکی تعلل و یا اساسا مراجعه ننموده‌اند که در اینصورت برای تعیین مدت اضافه خدمت آنها تمام مدت معینه جهت معالجه ماخذ قرار داده می‌شود.
ه – اشخاصیکه روی علت مزاج احضار آنها به تعویق افتاده و در خاتمه مدت مقرره جهت معالجه خود را معرفی نکرده باشند.
تبصره ۱ – چنانچه لزوم ادامه معالجه مشمولین فقره (د- ه) از طرف شورای پزشکی تجویز شود پس از خاتمه معالجه و بهبودی تنبیه معینه باید در حق آنان اعمال شود.
تبصره ۲ – مشمولینی که به موجب این ماده اضافه خدمت آنها بیش از چهار سال الزام گردد بایستی پس از خدمت زیر پرچم شش سال به خدمات ساختمانی و جاده سازی وامثال آن گمارده شده و پس از آن جزو افراد هم طبقه خود منظور گردند که در این صورت در تمام مدت شش سالی که مشغول انجام خدمات نامبرده هستند هزینه خوراک و پوشاک و منزل آنها با حقوق معینه افراد تجاوز نکند بعهده وزارتخانه یا اداره خواهد بود که جهت خدمات آن اختصاص داده شده‌اند.
ماده ۱۵۷ – مشمولین نظام وظیفه که تا کنون غایب بوده و به خدمت حاضر نشده‌اند و همچنین سربازانی که از خدمت فرار اختیار و تا حال مراجعت نکرده‌اند چنانچه تا شش ماه بعد از تصویب این قانون شخصا خود را معرفی نموده و خدمت مقرره را انجام دهند از هر گونه مجازات معاف خواهند بود.
ماده ۱۵۸ – در مورد اشخاص زیر طبق مقررات مربوط به محاکمات اداری وزارت خانه‌ها مجازات انتظامی اعمال می‌گردد:
ا- اعضائ مجلس سربازگیری و مامورین رسیدگی که در انجام وظائف محوله قصور ورزیدن و یا در جلسات متشکله بدون عذر موجه حاضر نشوند.
۲ – مامورین آمار و کدخدایانیکه در انجام وظائف مقرره در ماده ۱۵۳ این قانون تاخیر و یا قصور کرده باشند.
ماده ۱۵۹ – پرونده مشمولین مقررات ماده ۱۵۶ و ۱۵۷ در دادگاههای اداری حوزه‌ها و مشمولین مقررات ماده ۱۵۸ در دادگاههای اداری مربوطه رسیدگی و رای داده خواهد شد.
ماده ۱۶۰ – اشخاص زیر به ده الی سی روز زندانی قابل ابتیاع محکوم خواهند شد.
الف – اشخاصی که مشمولین احضار شده جهت رسیدگی واسم نویسی را عالما عامدا استخدام نمایند قبل از آنکه برگهای شناسنامه آنها از طرف مامورین مربوطه نوشته شده باشد.
ب – اشخاصیکه مشمولین دعوت شده جهت اجرای مراسم سربازگیری را عالما عامدا استخدام نمایند قبل از آنکه نظریه مجالس سربازگیری در برگهای شناسنامه آنها ذکر شده باشد و چنانچه از طرف مجلس سربازگیری نیز رای مربوطه قید شده باشد فقط در حال آماده به خدمت ارجاع شغل به آنان بلامانع خواهد بود والا چنانچه برگهای شناسنامه حاکی از رای سربازی و یا انقضاء مدت آماده به خدمت باشد مرتکبین مشمول مقررات همین ماده خواهند بود.
ماده ۱۶۱ – اشخاص زیر به یک الی دو ماه زندانی قابل ابتیاع محکوم خواهند شد.
الف – اشخاصیکه در موقع جنگ وبسیج نفرات آماده به خدمت و یا نفرات احتیاط و ذخیره احضار شده را عالما و عامدا به خدمت بپذیرند.
ب – پزشکان موظف بهداری کشور که در معالجه و مداوای مشمولین معلول قصور نمایند.
ج – کسانیکه مطابق قانون موظف به نگاهداری وتامین اعاشه عائله متکلفین بوده وبدون عذرموجه خودداری نمایند.
د – کسانیکه برای تثبیت تکفل اشخاص شهادت کذب داده باشند.
ه – اشخاصی که نفرات فراری از خدمت را عالما عامدا استخدام کرده باشد.
و – اشخاصیکه در موقع جنگ و بسیج مطابق این قانون موظف به کمک و همراهی با عائله سربازان بوده و بدون عذر موجه خودداری نموده باشند.
ماده ۱۶۲ – چنانچه استخدام اشخاص نامبرده در دو ماده بالا از طرف مقامات رسمی بعمل آمده باشد مجازات مقرره در حق رؤسای کارگزینی و آمر استخدام آنها معمول خواهد شد و انواع استخدام اعم از روزمزد و کنتراتی خدمات خصوصی یا عمومی یا اداری بطور کلی مشمول مقررات نام برده خواهد بود.
ماده ۱۶۳ – فراریان یا کسانیکه به خارجه مسافرت نموده‌اند چنانچه مدت فرار و عدم حضور آنها به محل خدمت بیش از یکسال بطول انجامید به ضبط کلیه اموال محکوم خواهند بود.
تبصره – اشخاص مشمول مقررات این ماده هر موقع حاضر نشوند اموال آنها توسط دادگاههای عمومی مسترد شده و در زمان صلح بوسیله دادگاههای اداری حوزه‌ها به مجازات مقرره در ماده ۱۵۶ محکوم خواهند شد.
ماده ۱۶۴ – رسیدگی واجرای مواد ۱۶۰ – ۱۶۱ و ۱۶۲ و ۱۶۳ مربوط به دادگاههای عمومی بوده و پرونده‌های مربوطه به موارد منظور ازدادگاههای اداری مناطق وحوزه‌های سربازگیری نیز باید به دادگاههای عمومی احاطه گردد.
ماده ۱۶۵ – در موقع جنگ و بسیج احضار شدگانی که بدون عذر موجه تاخیر حضور آنها در داخله به مراکز حوزه‌های سربازگیری و در خارجه به مراکز سفارت خانمها و قونسولگری‌ها از ده روز تجاوز کند مشمول مقررات ماده ۱۶۳ گردیده و پس از حضور و دستگیری به دادگاه نظامی زمان جنگ تسلیم می‌گردند.
ماده ۱۶۶ – این قانون که مشتمل بر نوزده فصل و متضمن ۱۶۶ ماده و ۵۶ تبصره می‌باشد جانشین قانون خدمت نظام وظیفه عمومی مصوب ۱۶ خرداد ماه ۱۳۰۴ و ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ شمسی خواهد بود.
این قانون که مشتمل بر یکصد و شصت و شش ماده است در جلسه بیست و نهم خرداد ماه یکهزار و سیصد و هفده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری