مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ خرداد ۱۳۰۹ نشست ۱۳۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ خرداد ۱۳۰۹ نشست ۱۳۰
صورت مجلس یک شنبه ۲۵ خرداد ماه را آقای موید احمدی (منشی) قرائت نمودند
رئیس - آقای کازرونی
کازرونی – قبل از دستور
رئیس – آقای وثوق
وثوق – قبل از دستور
رئیس – آقای مصباح
مصباح – قبل از دستور
رئیس – آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی – قبل از دستور
رئیس – آقای طلوع
طلوع – قبل از دستور
احتشامزاده – دستور
رئیس – در صورت مجلس مخالفی نیست ؟
(نمایندگان – خیر)
رئیس – صورت مجلس تصویب شد
[۲- تقدیم لایحه اضافه خرج محصلین از طرف وزیر طرق و شوارع ]
وزیر طرق و شوارع ( آقای تقی زاده ) – بنده عرض مختصری دارم که باز راجع بیکدسته از محصلین است سی نفراینجا برای تحصیل فنون عملی راه آهن پارسال
از طرف دولت بتصویب مجلس فرستاده شده است به آلمان که اینها کارهای عملی راه آهن را یاد بگیرند از قبیل لوکوموتیو رانی و ریاست استاسیون و ایستگاهها و این قبیل چیزها که بیشتر محتاج هستیم در عمل و نداریم اشخاصش را چون مجلس برای یکسال تمام مخارج اینها را تصویب کرده است (که عبارت است از بیست و نه هزار و کسری با مخارج مسافرتشان ) و حالا بموجب اطلاعی که رسیده است آنها را به اداره راه آهن آلمان رسانده اند و مشغول تحصیل هستند و فراگرفتن و کارشان هم هنوز تمام نشده است و از آنجا مینویسند که برای بعضی از اینها سه ماه و برای بعضی دو ماه وبعضی یکماه وقت لازم است و از طرفی تحصیل هم منحصرا برای یکسال تعیین شده است ناچار بودیم که یک مبلغ جزئی هم از مجلس اضافه تقاضا شود که آقایان تصویب بفرمایند که هر چه زودتر برای آنها بفرستیم که خیلی در عسرت هستند حتی برای بعضی مخارج معاشیشان لهذا این لایحه را تقدیم میکنم و تمنی دارم هر چه زودتر نمایندگان تصویب فرمایند
رئیس – تقاضای فوریت نفرمودید.؟
وزیر طرق و شوارع – آقایان تسریع میفرمایند خیر
[۳- بقیه مذاکرات در لایحه متمم بودجه از ماده ۱۵]
رئیس – ماده ۱۵ یعنی ماده ۱۴ قبل از لایحه متمم بودجه قرائت میشود
ماده ۱۵- وزارت معارف مجاز است از محل اعتبار کسر بودجه مدارسی که در بودجه هر محل منظور است کسر بودجه مدارس و تفاوت حقوق مدیران مدارس که علاوه بر شغل مدیریت مدرسه نمایندگی معارف را نیز در همان محل عهده دارند پرداخت نماید.
رئیس – آقای فیروزآبادی
فیروزآبادی – بنده از آنجائیکه همیشه نظرم به صرفه جوئی و اقتصاد است هر چیزی که بر خلاف عقیده ام می بینم مجبور میشوم که اینجا اسباب تصدیع آقایان بشوم و عرایضم را عرض کنم وضعیت عامه مردم بر هیچکس مخفی نیست در صورتیکه حال مردم این مملکت اینطور بوده باشد ( پس از قدری سکوت و تامل )... خوب اینجا آمده است در واقع حقی بجهت یک نفر قرارداده است و حق اعلای او را قرار داده که مدیران مدارس که در خارج هستند هم شغل مدیریت را بگیرند و هم شغل نمایندگی دولت را یعنی حداکثر از این دو را بگیرند امروز بنده عقیده دارم که بهمان حقوق اولیشان قنائت بکنند یا آن حقوق زیادی بمصرف یک مدرسه جدیدی یا یک کلاس جدیدی برسد و آنها به همان حقوق اولیه خودشان اکتفا بکنند و دو حق نگیرند و بنده باین نظر مخالفم که وجهی به عنوان حداکثر داده شود و بهمان حداقل اکتفا کنند
یاسائی (مخبر) – گویا آقای فیروزآبادی درست بمفاد این ماده توجه نفرمودند مقصود از این ماده اینست که اگر در ولایات یک اشخاصی مدیران مدارس هستند و سمت نمایندگی افتخاری معارف را هم دارا میباشند حقوق اداری آنها مطابق رتبه خودشان باشد تا حقوقی که در محل خودش منظور شده تطبیق کند با رتبه اش و نقیصه را وزارت معارف بتواند بپردازد مثلا اگر مدیر مدرسه دولتی کاشان دارای چهل و دو تومان حقوق است خودش و در محل مدیر مدرسه بیش از سی و دو تومان بودجه ندارد این ده تومان تفاوت را بتوانند به او بپردازند که حقوق رتبه اداری خودش است و اگر ندهند بسا هست که آن کسی که دارای حقوق سی و دو تومانی اداریست نمیشود فرستاد و گاهی لازم میشود که باید یک اشخاصی غیر از آنهائیکه سی و دو تومان حقوق دارند بایستی فرستاد و یک اعتبار خیلی مختصری هم در بودجه ولایات هست برای تکمیل اینگونه حقوقات و مواردش هم خیلی زیاد نیست و البته اگر وزارت معارف مجاز باشد که این ترتیب را بعمل بیاورد این بصرفه معارف است و بلکه خودش یک نوع تکمیلی است از بودجه مدارس
برای اینکه میخواهند یک مدیر لایقتری بفرستند و البته باید این شخص را راضی بکنند و ده تومان و پنجتومان بیشتر بهش بدهند تا حاضر شود با این ترتیب تصدیق میفرمائید که مدیران و معلمینی که فعلا در ولایات کوچک هستند آنطوری که مدیران و معلمین مرکز میتوانند تعلیم و تربیت را انجام بدهند نمیتوانند بنابراین این ماده بنظر بنده بد ماده ای نیست.
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – آقای یاسائی تصدیق دارند که بودجه وزارت معارف مفصلا بنظر اکثریت نیامده است و در تحت ماده واحده که مجلس اجازه داد که دولت تنظیم کند بودجه را و بعد در کمیسیون بودجه مفصلا نوشته شود و رسیدگی شود و بودجه معارف هم یک چیزی است که منظور نظر تمام اعضاء مجلس و نمایندگان محترم است برای اینکه هر یک از ما ها یک علاقمندی بمعارف ولایاتمان داریم غیر از اینکه اساسا و ذاتا علاقمند هستیم به معارف مملکت و ترقی معارف مملکت را بر هر چیز مقدم میدانیم بواسطه اینکه موافق اساس ترقی هر مملکتی مربوط بمعارف آن مملکت است شما خودتان تصدیق میکنی که در بودجه ۳۰۷ بیست و پنج هزار تومان و در بودجه ۳۰۸ هم بیست و پنجهزار تومان ما گذراندیم برای ترجمه کتب کدام یک از این کتابها که ما پنجاه هزارتومان در بودجه عمومی برای این کار منظور کرده ایم طبع شده آن کتابی را که طبع کرده اند و ترجمه کرده اند کدام است بیاورند به ما نشان بدهند البته وزارتخانها همه یک کارهای اساسی میکنند و کارهای اساسی بالاتر از همه باید در معارف باشد حالا بنده میدانم که آقای شیخ الملک میخواهند بیایند در اینجا و بقدری ادله اقامه کنند که کتاب ترجمه شده است بنده که چیزی ندیده ام (اورنگ – آقا وقت مطالعه کردن ندارید ) بله بعد انشاءالله مطالعه میکنم این یک موضوع موضوع دیگر ما آمدیم در قانون ممیزی صدی نیم معین کردیم هنوز هم میگویند مالیات در ولایات بعنوان معارف میگیرند همان چیزی را که الان قانون ممیزی را از بین برده است اما آن صدی نیم را میگیرند برای توسعه دادن مدرسه ابتدائی برای آن چیزی که اساسا عقیده بنده هم همان است که آن چیزی که بر عهده دولت است ایجاد کردن مدارس ابتدائی است در تمام نقاط مملکت در ایالات و ولایات در قراء و قصبات و ایلات در اینجا ما میاییم . آقا بچه مناسبت کسر بودجه مدارس آن اعتباری را که از برای بودجه معارف قرار داده ایم آن را بر میدارید میدهید بمعلم چرا؟ ما باید مدارس ایجاد کنیم و شما مکلف هستید مطابق قوانینی که گذشته است هر سال همانجوری که آقای نصیرالدوله و بعد آقای تدین بودند آمدند و ترتیب دادند که سال بسال چه اندازه ما مدارس را زیاد کنیم شما به بینید چه قدمهائی برداشته شده است از این صد نیمی که ما رای دادیم از برای اینکه سال بسال مدارس زیاد شود الان احصائیه مدارس را بیاورید اینجا که مجلس مستحضر شود همین جور که ما در قوای دیگر مملکت ترقی کرده ایم در قوای معارفی چه ترقی کرده ایم ؟ مثلا مدارس حومه طهران در سه سال قبل چه اندازه بوده است و حالا چه اندازه شده است ما بمدارس آذربایجان فوق العاده بمدارس خوزستان و همچنین بمدارس استراباد فوق العاده علاقمند بودیم که آمدیم هفتاد هزار تومان از شهریه ها زدیم و اختصاص دادیم بآن محل هائی که فارسی زبان نیستند و حتما اینجا فوق العاده خرج کنند که اهالی آنجا ها زبان فارسی یاد بگیرند باز حالا شما در اینجا می آئید از ریش بر میدارید بر سبیل پیوند میکنید کسر اعتباری که از برای بودجه مدارس است میدهید بمعلمین ما که همچو خاصه خرجی و بودجه ای را قرار نداده ایم از برای این وزارتخانه که در این حدود تو محدود هستی خیر محدود نبوده است میداند مدارس باقی است بودجه مدارس را علیحده بنویسد معلم محتاج است زیادتر بدهد همینطور نه اینکه اعتباری که از برای کسر بودجه مدارس است آن اعتبار را بردارند بدهند به
معلم آنوقت چطور میشود مدرسه از بین میرود در صورتیکه مقصود مدرسه بالذات هست از برای ما و مدرسه ابتدائی زیاد کردن است بالاخره بنده موافقت میکنم با این قسمت و جزو اکثریت هستم اقلیت هم که باشم رای میدهم اما شما یک کسی هستید که همیشه در این باب یعنی نسبت بزیاد شدن مدارس فریاد میزدید ولی در اینجا می آئید و آن اعتبار را برمیدارید میدهید بمعلمین بنده نمیگویم ندهند عقیده ام این است که باید معلم را سیر بکنند اگر حقوق کافی بهش ندهند نمیرود کار بکند ولی از اصل که آن بودجه مدارس باشد کسر نکنند نظر بنده در اینجا این است و این هم که عرض کردم نمیخواهم با آقای شیخ الملک مخالفت کنم خودتان تصدیق بفرمائید که بنده یک کسی هستم که تصدیق دارم که این وزیر خیلی آدم زحمتکشی است و فوق العاده بایشان علاقه دارم لیکن عمل میخواهد خیلی زحمتکش است در کار بیغرض بی مرض است هیچ از این چیزها ندارد ولی باید کار بکند ما خواستیم مثلا بیست و پنجهزار تومان که داریم از برای طبع کتب اختصاص بدهیم در دوره های سابق آقای رئیس الوزراء بودند دوره های سابق هم خدمت کرده اند دارالترجمه ما خیلی کتاب بیرون داده است حالا کدام یک از آنها بیرون آمد کو کتابهای علمی کتاب های اخلاقی که منتشر کرده باشند که مملکت از آن منتفع شود و استفاده ببرد در اینجا ما در دوره ششم یک قراری دادیم آقای تقی زاده هم تشریف داشتند این پیشنهاد ضیاءالملک بود که معلمین فرانسوی که می آیند اینجا درس فرانسه میدهند وزارت معارف مکلف است که آن درسی را که اینها میدهند منتشر کند که به بینیم این آقای مسیو که هی درس میدهد و هر سال بالا میرود چه گفته که ما فارسیش را بدانیم هی آمدیم مکلف کردیم گفتیم وزارتمعارف مکلف است این معلمینی را که می آورید درس این معلمین را بعد از آنکه دادند ترجمه بشود بزبان فارسی و چاپ و منتشر شود یک قدم نسبت باین مسئله (که اساسی بود) تصدیق میفرمائید برداشته نشد برای اینکه ما فارسی زبانیم زبان مادری ما باید منتشر شود بله زبان فرانسه خیلی خوبست علمیاتش خیلی خوبست اما فارسی باید منتشر شود آنها هنوز عملی نشده است یکی از مسائلی که بنده خودم خدمت آقای وزیر معارف عرض کردم این بود که چرا این مسئله را عملی نکردند این همه مسیو که در وزارت معارف درس میدهند کدام یک از اینها درسی را که داده اند ترجمه شده است که بدست دانایان ما بیاید که به بینیم این مسیو چه فرموده است .
مخبر- یکقسمت فرمایشات آقا راجع بود باعتباری که در بودجه سنه گذشته بیست و پنجهزار تومان برای تالیف و ترجمه کتب بوده است صحیح است ولی در هذه السنه کمتر است امسال کمتر از بیست هزار تومان برای آن منظور در بودجه پیش بینی شده است در آنجا قیده شده است برای تالیف و ترجمه هر دو اختصاص بترجمه ندارد خودتان اطلاع دارید که وزارت معارف برای تهیه کتب کلاسیکی در قسمت ابتدائی یک اقداماتی کرده است و یک کتبی تدوین شده است که چاپ شده و الان بطور عموم در تمام مدارس ابتدائی کلاسهای اولیه اش تدریس میشود و البته این کتابها و تهیه آن یک مخارجی را مستلزم است و البته یکقسمت از آنها بمصرف تالیف آن کتب رسیده است و خود آقای رئیس الوزرا هم در این قسمت زحماتی کشیده اند و سوابقی دارند و غالب آقایان میدانند که برای تهیه این کتب ابتدائی مخارج گزاف و زحمات زیادی متحمل شده اند در قسمت ترجمه هم یک کتابهائی داده اند بیک اشخاص و یکقسمتش را ترجمه کرده اند و تمام شده است مخصوصا یک تاریخ انگلیسی داده اند بآقای فخر ترجمه کرده اند بنده اطلاع دارم که یکی از فضلا است و همنیطور بعضی کتب دیگر داده اند باشخاص دیگر که ترجمه بکنند و هنوز ناقص است مخصوصا گویا این اواخر یک رجوعی به آقای
ملک الشعرا شده است که تاریخ سیستان را مفصلا تهیه کنند و یک چیزی در ادبیات تدوین کنند بالاخره یک اشخاص یک فضلائی هستند که مشغولند و از همین محل استفاده میکنند و وزارت معارف هم دیگر غیر از این نمیتواند کاری بکند باید یک اشخاصی باشند که از عهده ترجمه و تالیف برآیند و حیف میل نشود حتی یک وقت گفتند که مبلغ کلی از این محل داده اند بیک کسی که جغرافیای ایران را تنظیم بکند و آن شخص استعداد این کار را نداشته است ولی بنده بعد وقتی در اینموضوع تحقیقات کردم دیدم که خیر این شخص که مورد رجوع این کار بوده است او هم یک آدمی است که کاملا میتواند و اینگونه قضایا را البته بطور سئوال از خود آقای وزیر بفرمایند بهتر میتوانند برای شما توضیح بدهند و تشریح کنند بنده این اطلاعاتی بود که از خارج داشتم که بعرض رسانیدم راجع بصد نیم معارف که فرمودند هنوز در ولایات میگیرند و باید بمصرف تاسیس و تعمیم مدارس ولایات برسد شبهه نیست همینطور است البته باید مطابق قانون این صد نیم را بگیرند ولی در بعضی جاها که کاملا ممیزی هنوز اجرا نشده است یا باید بهمان مالیات خرواری یک قران قدیم رجوع کنند که البته مصلحت نیست و قانونی در مملکت وجود دارد که بر طبق یک نظامات و سابقه ایست و چون در باره معارف است گمان میکنم ولو اینکه ممیزی کامل هم نشده باشد خود مردم حرفی ندارند که این صد نیم را بدهند در آنجاهائی که ممیزیش کامل است که خوب البته باید بگیرند و همینطور اطلاع دارم در این سنوات اخیره هر سال یک مبلغی بموجب قانون مخصوصی که از مجلس گذشته است تخصیص داده اند به تکمیل مدارس مرکز و ولایات و امسال مخصوصا صد هزار تومان بخصوص بر بودجه معارف افزوده اند برای این کار ولی از آن حد و میزانی که در قانون سابق پیش بینی شده بود گویا مقداری کمتر است گویا صد و چهل هزار تومان بیشتر نیست بواسطه آن مضیقه که در بودجه امسال بوده است که خودتان اطلاع دارید برای معارف صد هزار تومان بیشتر نتوانسته اند اضافه منظور کنند و آن صد هزار تومان هم بیست هزار تومانش تخصیص پیدا کرده است برای تعمیر مدارس مرکز و ولایات و تصدیق بفرمائید که ابنیه دولت دارد که الان محل مدارس است و ممکن است اینها تعمیراتی لازم داشته باشد بعضی جاها مثل صحرای تراکمه بناهائی برای مدرسه ساخته شده است که در صحرا همینطور ناقص مانده است و باید آنها را تکمیل کنند در قزوین یک مدرسه متوسطه ساخته شده است که باید تکمیل کنند و همینطور جاهای دیگر در طهران هم همینطور مدرسه علمیه با طرز مجلل و با شکوهی ساخته شده است و خودتان ملاحظه فرموده اید البته نواقصی دارد که باید تکمیل شود و دوازده هزار تومان از آن صد هزار تومان نیز تخصیص داده شده است بتکمیل مدارس طهران و حومه طهران و جمعا شصت و هشت هزار تومان است که اختصاص دارد بمدارس ایالات و ولایات که خوشبختانه عرض کنم که بر حسب پیشنهاد والی فارس اینطور دولت تصویب کرده است که چهارده هزار تومان آن هم تخصیص بفارس داده شود برای اینکه قسمت های جنوب از حیث معارف یکقدری عقب تر مانده است و در حدود هفتده هزار تومان شانزده هزار تومان بآذربایجان و همینطور خراسان و سایر جاها اختصاص داده شده است که در کمیسیون بودجه مطرح شده است و صورت جزئش را تهیه کرده اند از طرف وزارت معارف و عنقریب می آورند در کمیسیون تصویب شود این اعتبارات برای تکمیل مدارس بیشتر است تا تزیین برای اینکه مدارسی هست که یک کلاس و دو کلاسش باقی مانده است آن شاگردانی که در کلاس یکی دو سال مانده اند بالاخره باید دولت کلاسهای بالاتر برایشان تهیه کند که بتوانند ترقی کنند و بروند جاهای دیگر و همینطور آنهائی که در کلاس دو هستند و یک تصمیمی هم مورد مذاکره شد و هنوز نمیشود گفت که تصمیم
قطعی است ولی آنطوری که آقای وزیر معارف توضیح میدادند نظر خودشان این بود که یک پرگرام چهار کلاسه برای قراء و قصبات و دهات تهیه کنند که اصلا مدارس شش کلاسه برای آنجاها تاسیس نشود در شهرها مدارس شش کلاسه باشد ولی در قراء و قصبات مدرس چهار کلاسه باشد پروگرام هم ترتیبی تنظیم شود که آن چهار کلاس را که تمام کردند یک قسمت از آن مقدمات اولیه را فرا بگیرند و دو کلاس برای قسمت های صنعتی و فلاحتی تهیه شود که در آن کلاس اضافیش تدریس شود که محتاج بمراجعه بشهر نشوند برای تکمیل شش کلاس و آن دو کلاس مخصوص شود بکارها و بمعلومات فلاحتی و صنعتی اینها نظریاتی است که آقای وزیر معارف دارند و امیدواریم که بزودی نظریاتشان عملی شود. راجع بمعارف آذربایجان که اظهار فرمودید بنده خیال میکنم خیلی خوب پیشرفت کرده است مطابق اطلاعاتی که بنده شخصا دارم مدارس آنجا خیلی آبرومند است و سال بسال در ترقی است و میبایستی حقا و انصافا مسئول معارف آنجا را تقدیر کرد برای اینکه خیلی زحمت میکشند و اعتبار آنجا را هم البته نمیشود گفت باندازه کافی است ولی در مقایسه با اعتبار مدارس سایر ولایات بیشتر است و باید هم بیشتر باشد برای اینکه مهمترین و پرجمعیت ترین ایالات مملکت آذربایجان است ( کازرونی – بی توجه بنادر است ) اینکه فرمودید چرا دروس این معلمین خارجی را ترجمه و چاپ نمیکنند منتشر نمیکنند تصور میکنم این یک چیزی است که معمول به نیست (آقا سید یعقوب – قانون از مجلس گذشت ) اگر بخواهند کتاب چاپ کنند کتابهای مدون در شعب مختلفه علمی خیلی هست همان ها را ممکن است بگیرند و ترجمه کنند این اشکالی ندارد ولی اینکه بیایند برای هر درسی که معلمین در کلاس میگویند یک ترتیبی برای طبع آن بدهند این یک کار غیر عملی است و کار خوبی نیست برای اینکه مستلزم یک مخارج خیلی زیاد می شود که اگر بخواهند در هر درسی که میدهند یک اشخاصی را بگمارند مامور کنند که تحت نظارت آنها آن درس ها جمع آوری شود فصول و ابوابش جمع شود و طبع شود خوب این چه کاری است یک کتابی از دانشمندی میگیرند و ترجمه میکنند و شاید باصرفه تر و ارزان تر هم باشد.
آقا سید یعقوب – رای دادید
مخبر – بله صحیح است اگر در ضمن قانون بودجه بوده است و رای دادیم برای یکسال بوده است وقتیکه عمر آن قانون منقضی شد ...... ( اورنگ – منقضی نبود ) عمر آن بودجه هم منقضی میشود. اینکه فرمودند چرا از بودجه مدارس کسر نمیکنند شما خودتان که در بودجه سال قبل در کمیسیون بودجه عضویت داشته اید مراجعه کنید همین اعتبار عینا منظور بوده است در پهلوی اعتبار معارف آذربایجان نوشته شده است چهار صد تومان اعتبار برای تکمیل حقوق معلمین مدارس حوزه آذربایجان که فرضا اگر یک مدیر مدرسه را از رضائیه بخواهند مامور مراغه بکنند اگر تفاوت حقوقی داشته باشد پنجتومان ده تومان آنرا مالیه اشکال نکند گویا در سنه گذشته مالیه اعتراضاتی کرده است اینماده را گذاشته اند اینجا که اشکالات رفع شود و این خیلی خوبست و لازم است زیرا تصدیق میفرمائید که ممکن است در یک نقاطی احتیاج پیدا شود بیک معلمی که دارای حقوق بیشتری بآنها داده شود و رتبه اداری آنها هم طوری باشد که مستحق آن حقوق باشد اگر چنانچه وزارت معارف نتواند نقیصه حقوق آنها را از این محل تکمیل کنند ناچار است از اینکه یک کسیکه حقوق کمتر دارد و بدرد آنجا نمیخورد همانجا بگذارد در سرکار باشد در صورتیکه وزارتخانه مسئول تشخیص داده است که این بدرد اینکار نمیخورد پس باید دست و بال وزارتخانه را باز گذاشت که بتواند آن نقایص را رفع کند و رفع نواقص مدارس تصدیق بفرمائید که همان منظور اولیه
خودتان است و رتبه حقوق معلمین ولایات که اغلب حقوقشان کم است و شکایت دارند باز منظور اولیه خودتان است و تصدیق بفرمائید که خرج اداری نمیشود بمستخدمین اداری داده نمیشود امسال در حدود سی هزار تومان از اعتبار اداری وزارت معارف کاسته شده است و هر چه پیدا میشود داده میشود بمدارس
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
رئیس – کافی است ؟
( نمایندگان – بله )
رئیس – موافقین با ماده پانزده قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند )
رئیس – تصویب شد . ماده شانزده قرائت میشود
ماده ۱۶ – مبلغ شصت و هشت هزار تومان از اعتبار یکصد هزار تومان اعتبار تاسیس و تکمیل مدارس مرکز و ولایات برای شش ماهه آخر سال ۱۳۰۹ اختصاص دارد .
رئیس – آقای ملک مدنی
یکنفر از نمایندگان – تشریف ندارند
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – این جا آقای یاسائی ...
رئیس – ایشان چون جای خودشان نبودند تصور کردم نیستند . آقای ملک مدنی
ملک مدنی – بنده با این ماده موافقم ولی میخواستم یک تذکری باعضاء کمیسیون بودجه داده باشم که این رقمی که در کمیسیون بودجه وزارت معارف هنوز از تصویب نگذشته است و لازم است که در این خصوص تسریع کنند که یک قدری زودتر مصرف خرج این شصت و هشت هزار تومان بگذرد که برای ولایات به بینیم چه نظری گرفته اند چون قسمت ولایات حقیقه یک نقاطی است که خیلی احتیاج دارد که یک توسعه در مدارسش داده شود و همه انتظار نمایندگان ولایات بهمین رقم شصت و هشت هزار تومان است که به بینند اعضای کمیسیون بودجه چه کار می کنند این است که بنده خواستم استفاده کنم از موقع و با اینکه با این رقم هم موافق هستم عرض کنم به آقایان که در این موقع که کمیسیون بودجه هستند مراعات ولایات جزء و جاهائیکه نسبت بمعارف آنجا توجهی نشده است بکنند که یک مساعدت بیشتری شده باشد برای اینکه مرکز و مخصوصا مراکز ایالات از نقطه نظر اهمیتی که داشته مورد توجه واقع شده و معارف آنجا یک سر و صورت صحیحی پیدا کرده است ولی متاسفانه ولایات کوچک و شهرهای درجه سوم خیلی از نعمت معارف محروم شده اند و بنده می دانم که این یک قدمی است که باید کمیسیون بودجه برای این قضیه بر دارد و البته آقای وزیر معارف هم خودشان اطلاع دارند حسن نیت هم دارند نهایت اهتمام هم برای توسعه و پیشرفت معارف ولایات دارند ولی بنده مخصوصا از آقای یاسائی مخبر کمیسیون و اعضای کمیسیون بودجه استدعا می کنم که در این تقسیم راجع بولایات جزء یک مساعدت بیشتری کرده باشند ( صحیح است )
رئیس – آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری – موضوعی را که نماینده محترم تذکر دادند کاملا طرف توجه اعضای کمیسیون هم بوده است و دلیل اینکه تا بحال این ۸ ۶ هزار تومان که آقای محترم توضیح دادند صورتش نیامده است برای رعایت همین ملاحظه و دقت در همین موضوع است اولا لازم است چون تمام نمایندگان علاقه مند باین موضوع هستند یک توضیح بیشتری داده شود که بعد صورت جزء آن که بدست کمیسیون بودجه میرسد قبلا اینجا مذاکره شده باشد و خاطر همگی مستحضر شده باشد احتیاجات معارف از این مبالغی که بودجه منظور میشود بمراتب زیادتر است و نواقصش بیشتر از اینها است از بودجه وزارت معارف
امسال ۵۰ هزار تومان در قسمت اداریش کسر شد و ۱۰۰ هزار تومان بقسمت تعلیماتش اضافه شد این صد هزار تومان بطوریکه توضیح دادند ۲۰ هزار تومانش برای ساختمان مدارس است می ماند هشتاد هزار تومان برای تکمیل مدارس مرکز و ولایات کمسیسون بودجه که خواست احتیاجات معارفی مملکت را تشخیص بدهد تمام بودجه وزارت معارف را از سر تا ته در هر قریه و قصبه و شهر دید و بنا را باین ترتیب گذاشتیم که اکر یک جائی هست که جمعیتی داشته و از مدرسه محروم است یک مدرسه برایش تشکیل کنند اگر جاهائی هست که مدرسه یک کلاسه دارد چند سال است کلاس دوم درست کنند دو کلاسه است سه کلاسه شود و سه کلاسه است چهار کلاسه شود و همینطور ( جلائی – پنج کلاسه ) پنچ کلاسه شش کلاسه شود باستثنای قصبات کلاسهای متوسطه هر جائی هست اگر نواقص دارد اصلاح شود تمام این چیزها از اول بودجه مملکت تمامش بصورت جزء یادداشت شد و در نظر گرفته شد وزارت معارف این صورت ها را برد برای اینکه مخارجش را معین کند بعد از آنکه احتیاجاتش را ما نوشتیم و وزارت معارف خرج آنها را معلوم کرد اگر احتیاجات و اعتباری که لازم است تکافو کرد با این مبلغ پولی که هست تمام منظورها بعمل میاید و اگر چنانچه کسر آمد بیک نسبت عادلانه بهمه جا تقسیم می شود از این مبلغ بطوری که آقای مخبر محترم توضیح دادند دو قسمت مهم است که قلم قطعی است یکی موضوع فارس است که مدتها است نسبت به معارف آن کمتر توجه میشده چهارده هزار تومان برای شش ماهه آخر سال منظور شده که از این مبلغ ۶۸ هزار تومان کسر بشود یکی هم قسمت آذربایجان است که – ۱۹ هزار تومان برای ششماهه آخر سالش منظور شده است این دو قلم که از این مبلغ شصت و هشت هزار تومان موضوع میشود ۳۵ هزار تومان میماند برای باقی مملکت باستثنای آذربایجان و فارس ۳۵ هزار تومان اعتبار می ماند در ششماه آخر سال برای ما احتیاجات معافی هم همه جا بدون رعایت هیچ ملاحظه رعایت شده است برای تکمیل مدارس و ایجاد مدارس که جدیدا بعضی جاها لازم دارد آن مبلغ هم بعد از آنکه احتیاجات آذربایجان و فارس را ازش موضوع کنند ۴۸ هزار تومان احتیاجات بقیه مملکت میشود ۴۸ هزار تومان احتیاج است برای ششماهه آخر سال و ۳۵ هزار تومان اعتبار است البته کمیسیون بودجه یک نظر خاصی اعمال نمی کند نظر عادلانه این است که آن سی و پنج هزار تومان وجه موجودی به تناسب احتیاجاتی که هست تقسیم شود و البته ما هم وکلای ولایات هستیم و این ماده که نوشته شده است فقط برای قسمت بودجه است که اگر چنانچه نوشته نشود این شصت و هشت هزار تومان برای ششماه است این را میخواهند یک دوازدهم بدهند و از این جهت یک اشکالاتی پیدا میشود این ماده برای این قسمت گذارده شده است
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
آقا سید یعقوب – بنده عرض دارم
رئیس – بفرمائید
آقا سید یعقوب – آقایان میفرمایند کافی است یک شرحی آقای دکتر طاهری بیان کردند لیکن آقای یاسائی علت چه چیز است که نوشته شده است ۶۸ هزار تومان برای ششماهه آخر سال از این بیاناتی که فرمودید نسبت بفارس هم شما هم آقای دکتر طاهری من حقیقتا شکرگذاری از امیر لشکر می کنم که در این باب فوق العاده تعقیب کرده اند و وزراء هم همراهی کرده اند و توجه مخصوص اعلیحضرت بود که فارس آمد و داخل در موجودات شد بعد از اینهمه تازه ۱۴ هزار تومان آنهم سر سال وعده قیامت آنهم اگرپولی ماند در خزانه آنوقت ۱۴ هزار تومان آمده اند تخصیص داده اند از برای آخر سال
اگر دولت موافقت کرده است و زحمات امیر لشگر را قدردانی میکند که تاسیس مدرسه را در آنجا مشغول بنا است و مشغول ترقی است چرا از اول سال تخصیص نمیدهند؟ و تخصیص به آخر سال میدهند امسالی که فارس منظور نظر دولت بوده است مخصوصا شاه ما متوجه بوده است که ادارات را در فارس زیاد کند و همه جا را هم گردش کرده اند و حقیقتا بالاترین اداره که مملکت را ترقی میدهد مدارسی است بنده همین جا عرض میکنم طرف شرق و شمال فارس هیچ مدرسه ندارد و امروز باید ایجاد مدارس کنید در طرف غربش که بهبهان و کوه کیلویه باشد در بهبهان یک مدرسه بیشتر نیست میفرمائید ۱۴ هزار تومان بدهند بنده عرض میکنم اگر چنانچه بنا شود فارس منظور نظر واقع شود یکمرتبه باید دولت ۱۰۰ هزار تومان بدهد اما خوب حالا نتوانسته است ولی این ۱۴ هزار تومان را چرا از اول سال ندهند که مدارس را ایجاد کنند تخصیص به آخر سال داده اند بنده قدری در اضطراب هستم که عملی نشود
مخبر – اگر آقای آقا سید یعقوب توجه میفرمودند خودشان خوشوقت میشدند از این ماده برای اینکه ما در کمیسیون بودجه در نتیجه مذاکره ای که با دولت کردیم و ایستادگی کردیم دولت را موافق کردیم که ماده باینصورت تنظیم شود مخصوصا آقای رئیس الوزراء حضور داشتند و فرمودند که در قسمت صحیه و معارف من مقید هستم که خیلی اعتبارات زیادتر شود دست و پایشان بازتر شود در اینجا هر قدر ما بتوسعه و تکمیل بکوشیم البته همراهند باین جهت این مسئله را دولت هم قبول کرد برای اینکه در سنه آتیه این اعتبار دوبل میشود مضاعف میشود دو برابر میشود اینجا شما می بینید که ۶۸ هزار تومان برای ششماهه آخر سال منظور شده برای اینست که سال تحصیلی از اول شهریور است بر فرض هم از اول سال می نوشتند پرداخته نمی شد و صرفه جوئی میشد پس صرفه معارف ولایات در این بود که پیشنهاد شده است و دولت هم موافقت کرده است اینکه دیگر مخالفت نداشت ( آقا سید یعقوب خیلی خوب اگر راستی بدهند ولی نمیدهند )
رئیس – پیشنهادی رسیده است قرائت میشود :
پیشنهاد آقای فهیمی
بنده پیشنهاد میکنم جمله ذیل بآخر ماده ۱۶ اضافه شود :
سهمی ایالات و ولایات با موافقت کمیسیون بودجه معین خواهد شد
رئیس – بفرمائید
فهیمی – اگرچه مطلب را آقای طاهری توضیح دادند و لیکن تقسیماتی که فرمودید مذاکراتی است که در کمیسیون شده است هنوز در کمیسیون معلوم نیست که تقسیم چه جور باشد در هر حال این ۶۸ هزار تومان برای مصارف و مخارجیکه در معارف ولایات پیدا میشود تخصیص داده شده است در کمیسیون بودجه در این ماده بوجه اختصاص ۶۸ هزار تومان را معین کردند بنده برای تایید فرمایشات آقای طاهری لازم میدانم اضافه شود که تقسیم سهم هر ایالت یا ولایتی با موافقت نظر کمیسیون بودجه و وزارت معارف بعمل آید
رئیس – آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری – منظور آقای فهیمی حاصل است برای اینکه مجلس اجازه داد که کمیسیون بودجه بودجه تفصیلی وزارتخانها را بگذراند و یکی از ارقامش هم همین رقم است که جزو بودجه است و تقسیم این را همینطور که آقای فهیمی پیشنهاد کردند بر حسب اجازه مجلس کمیسیون بودجه میکند و بتصویب هم میرساند
رئیس – آقایانیکه پیشنهاد آقای فهیمی را قابل توجه میدانند قیام فرمایند
( عده قلیلی قیام نمودند )
رئیس – قابل توجه نشد رای میگیریم بماده ۱۶ آقایان موافقین قیام فرمایند ( اغلب بر خاستند ) تصویب شد
[۴- معرفی معاون پارلمانی وزارت مالیه ]
رئیس – آقای رئیس الوزرا فرمایشی داری
رئیس الوزراء – ازدحام کار در وزارت مالیه مستلزم این است که بگردیم و در اطراف یک شخص فعالی را پیدا کنیم و وارد کنیم برای اینکه ما را کمک کند از این نقطه نظر آقای بهرامی را از عدلیه انتقال دادیم بمالیه که در انجام این خدمت بسمت معاون پارلمانی مشغول یک رشته از کار ها هستند و آقای سیاح هم مشغول یک رشته کارهای دیگر هستند که دوتائیشان خیلی که کار بکنند گمان می کنم باز یک خورده باقی بیاوریم از کار و ایشان را باین سمت بمجلس معرفی می کنم ( صحیح است )
[۵- بقیه مذاکرات در لایحه متمم بودجه از ماده هفدهم ]
رئیس – ماده هفدهم قرائت میشود :
ماده ۱۷ – اداره تشکیلات نظمیه مجاز است که در موقع لزوم از اعتبارات محلهای پیش بینی شده در بودجه کاسته و در جاهائیکه لازم میداند و در بودجه ذکر نشده است تاسیس نظمیه نماید
رئیس – آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب – اینجا بنده موافق هستم با اصلش برای اینکه بنده میدانم در خیلی جا ها بایستی تامین نظمیه بکنند و خیلی احتیاج دارد اما آقای یاسائی همان چیزی را که پیشنهاد کردند عبارتش را تغییر بدهید باعتبار همان مسئله ای که وزراء مسئولیت دارند و قانون متوجه بوزراء مسئول است این عبارت را تغییر بدهید بنده موافقت می کنم . چون در اساسش موافقم بنویسید وزارت داخله در اساس تشکیلات نظمیه فلان ترتیب بکند و در صورتی که مصلحت بداند در هر جائی تاسیس نظمیه بکند والا بنده کاملا موافقم
مخبر – با این نظر بنده موافقم و این پیشنهاد را اگر نفرمودند بفرمایند بنده موافقت میکنم .
رئیس – آقای وثوق
وثوق - از این ماده همچو استفاده میشود که باید از اعتبارات در موقع لزوم کاسته و برای تامین بعضی نقاطی که نظمیه ندارند مصرف کنند و نمیتوانند بمصرف رفع نواقص بعضی نظمیه ها رساند ولی بعضی جاها نظمیه دارد ولی تقریبا تکمیل نیست . مثلا در قزوین هشت پست بیشتر موجود نیست . و مخصوصا از نقطه نظر اینکه در قزوین به مناسبت کثرت عبور و مرور به شهرهای دیگر عده ای آژان برای تامین عبور و مرور و رویت جواز مسافرین لازم است عده ای از آژانهای سابق مخصوص و مامور این کار شده اند و بهمین مناسبت فعلا آژانهای آنجا خیلی کم هستند.
و بنده با یکنفر دیگر از آقایان رئیس نظمیه را ملاقات کردیم که یکعده بر آژانهای قزوین زیاد کنند ولی این ماده اینطور میرساند که خیر نمیتوانند از برای تکمیل بعضی جاها اگر لازم باشد آژان زیاد کنند و حتما باید بآنجاهائی که نظمیه ندارند اختصاص داده شود حالا اگر آقای مخبر موافقت بفرمایند بنده یک پیشنهادی دارم که جاهائی که لازم است برای تاسیس نظمیه و جاهائی که لازم است برای تکمیل میتوانند از این محل خرج کنند .
رئیس – پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب قرائت میشود :
پیشنهاد آقای آقای سید یعقوب
پیشنهاد میکنم در اول ماده ۱۷ اضافه شود وزارت داخله در قسمت اداره تشکیلات نظمیه .
مخبر – بنده موافقم که اضافه شود وزارت داخله .
رئیس – آقای وثوق پیشنهادتان آماده است .
وثوق – بلی ( تقدیم نمودند )
رئیس – قرائت میشود :
پیشنهاد آقای وثوق
مقام منیع ریاست مجلس شورای ملی .
بنده پیشنهاد میکنم در قسمت آخر ماده اضافه شود بمصرف تاسیس نظمیه ها و مصرف تکمیل نفرات پلیس در هر محل که لازم باشد .
رئیس – آقای وثوق بازهم توضیح زائد بر آنچه که فرمودید دارید؟
وثوق – خیر .
رئیس – نظر آقای مخبر ؟
مخبر – عبارت خود ماده بنظر بنده وافی است برای اینکه تا لزومی نداشته باشد و احتیاج مبرمی نباشد که این کار را نخواهند کرد که از اعتبار یک جاهائی بکاهند که در آنجاهای دیگر نظمیه تاسیس کنند
رئیس – آقایانیکه با پیشنهاد آقای وثوق موافقت دارند قیام فرمایند
( عده کمی قیام نمودند )
رئیس – قابل توجه نشد . رای میگیریم به ماده هفدهم موافقین با ماده هفدهم قیام فرمایند
آقا سید یعقوب – با اصلاح
( اغلب قیام نمودند )
رئیس – تصویب شد . ماده هجدهم قرائت میشود
ماده ۱۸ – وزارت مالیه مجاز است اضافاتی را که در سال ۱۳۰۸ بعنوان حق الکفاله شغل متکفل عنه ( مقام مافوق ) در وزارت مالیه پرداخته میشده و در بودجه تفصیلی سال ۱۳۰۹ وزارت عدلیه حق الکفاله مزبور ضمن حقوق اصلی منظور شده است تادیه نماید
رئیس – مخالفی ندارد
روحی – بنده عرضی دارم . تصور میکنم لازم است در این ماده آقای مخبر یک توضیحی بدهند که منظور روشن شود و بدانیم که مقصود از این ماده چیست
مخبر – خاطر آقایان مسبوق است که وزراء در حدود مسئولیت خودشان هر کدام قبول کردند که در هذه السنه از اعتبارات وزارتخانه شان بکاهند وزارت عدلیه هم قبول کرد که هشتاد هزار تومان از بودجه وزارت عدلیه کاسته شود و دو برابر چهل هزار تومان اعتبار اضافی داده شد و این مقصود تشکیلات جدید قضائی است که خرج کارهای دیگر نشود بنا بر این هشتاد هزار تومان از متن بودجه وزارت عدلیه کم شده است پس از آنکه در کمیسیون بودجه مداقه کرد و مراجعه کرد تقریبا بیست و چهار هزار تومان از بودجه مرکز طهران کسر کرد که دو تا صلحیه گویا در بعضی نقاط طهران اضافه بود آنرا حذف کردند و از سایر محاکم چیزی کاسته نشد فقط دیوانعالی تمیز که دارای سه شعبه بود از حیث تشکیلات با تغییر شکلی تبدیل می شود به چهار شعبه محکمه انتظامی که دارای پنج عضو بود تبدیل میشود به سه عضو و در ولایات هم جاهائی محکمه صلحیه بوده است تبدیل میشود به بدایت مثل مراغه مثل خوی , آبادان بندرعباس در اینجاها صلحیه تبدیل می شود به بدایت و در بعضی جاها هم بدایت از نو تاسس می شود مثل لارستان و جای دیگر که حالا نظرم نیست بعضی جاها هم صلحیه اضافه می شود مثل فسا , داراب , کازرون در شوشتر در دزفول در بم و نرماشیر که حالا از بودجه سیرجان استفاده میکنند در شمال تنکابن در آذربایجان اهر در این نقاط هم صلحیه اضافه میشود یا بعضی جاها مثل سیستان در فردوس در بجنورد هم گویا بدایت تاسیس میشود این قسمت ها هم ... ( رهبری – در ابهر ) در ابهر چیزی اضافه نشده است و اگر بشود صلح ناحیه ای تشکیل میشود این تشکیلات یعنی تشکیلات جدید تمام از محل
آن چهل هزار تومان اضافه است و با قید مسئولیتی که وزارت عدلیه عهده دار شده است که هشتاد هزار تومان از بودجه وزارت عدلیه کاسته شود و هیچ از تشکیلات قضائی کاسته نشود حالا فرمش عوض بشود تصدیق میفرمائید که کار خیلی مشکلی بوده است که در عمل چطور حل میشود بالاخره در نتیجه مطالعاتی که شد اینطور بنظر آمد که در متن بودجه عین پرداختی سنه گذشته قید شود یعنی عین حق الکفاله مثلا قاضی در محکمه بدایت قم هست با رتبه چهار در بودجه آنجا حقوقی که منظور است حقوق رتبه پنج است که عبارت از صد و بیست تومان باشد ولی قاضی که شاغل آن شغل است متکفل است رتبه چهار دارد و اگر چنانچه حق الکفاله بنویسیم و تفاوت حق الکفاله با صد و بیست تومان صرفه جوئی میشود این بود که در نتیجه تصویب این ماده وزارت عدلیه کمتر صرفه جوئی خواهد داشت و غیر از این هم راه عملی نداشتیم برای اینکه بیائیم و محاکم قضائی را تکمیل کنیم و یک جاهائی را هم اضافه کنیم و هیچ چیز هم نکاهیم و هشتاد هزار تومان هم کسر کنیم این ماده که در نظر آقایان است با آن چیزی که آقای منشی درست کردند و بنده ثانیا تقدیم کردم و مجددا تقاضا میکنم قرائت شود تفاوتش از این باب است که کمیسیون رای بمفاد این ماده داده است با اختیار این بنده عبارت را درست کنم بعد که بنده دقت کردم دیدم که مقصود کمیسیون این نبود که شامل قسمت اداری و قسمت قضائی این است که بنده این ماده را اصلاح کردم بعبارت دیگر و لازم است که بآن رای گرفته شود
رئیس _ رای گرفته میشود موافقین با ماده هجدهم قیام فرمایند.
( عده زیادی قیام نمودند )
رئیس _ تصویب شد . ماده نوزدهم قرائت میشود
ماده ۱۹ _ چون در بودجه سال ۱۳۰۸ وزارت عدلیه و مخارج مامورین اعزامی باروپا یک قلم در قسمت مخارج منظور شده بود وباینجهت وزارت مالیه دوره ماموریت یکساله ۱۳۰۸ مامورین را جزء خدمت رسمی آنها محسوب نکرده لذا به وزارت مالیه اجازه داده میشود که در دوره ماموریت سال ۱۳۰۸ را از حقوق رتبه آنها ماخوذ دارد.
رئیس _ آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب _ اینجا آقای یاسائی توجه بفرمائید این عبارتی که خوانده شد حالا آن عبارت بر سبیل اجمال بود ( بنده لایحه اش را ندارم ) اینجا نوشته شده است که این ماموریت ماموریت ۱۳۰۸ را جزء خدمت رسمی محسوب دارند آنها اینجا هستند یا رفته اند ؟ اگر اینجا هستند که معلوم است در تعرفه خدمتشان نوشته میشود و اگر نظرتان این بوده است که وقتی مسافرت کردند که در ۱۳۰۹ باشد آن مدت جزء خدمتشان باید محسوب شود در اینصورت وقتیکه اینجا هستند و این مامورین در ۱۳۰۹ بروند ۳۰۸ که اینجا بوده اند دیگر محتاج به این نبود بنده نفهمیدم
مخبر _ یک عده محصلین را وزارت عدلیه برای تکمیل امور قضائی باروپا فرستاده است و یک اعتباری در بودجه سنه گذشته برای حقوق آنها منظور بوده است منتهی عنوانی که در بودجه نوشته شده است اعتبار برای اعزام محصلین وقتی که عنوان حقوق پرداختی شد در مالیه اشکال شد که این اعتبار برای پرداختن حقوق نیست ننوشته است اعتبار برای حقوق اشخاصی که مدت توقف آنها جزء مدت خدمتشان محسوب شود اعتباری است در بس مجلس تصویب کرده است که داده شود و خرج شود واینها تحصیل کنند در صورتیکه در قانون دیگری هم که از کمیسیون عدلیه
گذشت و خاطرتان هست منظور این بوده است که این مدتی که این محصلین در خارج تحصیلات قضائی میکنند و تحصیلات عملی میکنند و میروند در محاکم خارجه یک مطالعاتی میکنند و از نزدیک می بینند این اشخاص مدتی که در آنجا هستند و با حقوق خودشان زندگی میکنند جزء خدمت رسمی محسوب شود و اشکالی پیش می آید اگر نوشته بود اعتبار برای حقوق و مخارج محصلین داده میشود چون این قید را نداشت این است که در سال ۱۳۰۹ قید کردیم که اشکال رفع شود و سال گذشته هم خدمت رسمی محسوب شود و یکسال خدمت آنها هم از بین نرود .
آقا سید یعقوب _ بسیار خوب بیچاره ها چه خدمتی میکنند کتلت میخورند خدمت میکنند ؟!
رئیس _ موافقین ماده نوزده قیام فرمایند
( عده زیادی قیام نمودند )
رئیس _ تصویب شد ماده بیستم قرائت میشود :
ماده ۲۰ _ وزارتمالیه مجاز است مبلغ ۱۱۶۶۹۹ قران اعتباری را که برای توسعه و تکمیل تشکیلات ثبت اسناد و املاک مرکز و ولایات در ضمن بودجه تفصیلی ۱۳۰۹ تصویب شده بدون رعایت یک دوازدهم موافق تشخیص وزارت عدلیه پرداخت نماید
رئیس _ در سطر اول ماده قران نوشته شده است اشتباه شده است تومان است آقای سید یعقوب فرمایشی دارند ؟
آقا سید یعقوب _ اینجا یک عبارتی است که در قانون بودجه دیده نشده است برای اینکه مدتی است که بودجه ما چهار دیواری و یک دوازدهم نیست یک بودجه ای را مجلس رای میدهد و دیگر بودجه یک دوازدهم نداریم در اینجا مجلس بوزارت مالیه اعتبار میدهد که وزارت مالیه بوزارتعدلیه برای تشکیلات ثبت اسناد و املاک فلان اندازه پول داده شود ولی بدون رعایت یک دوازدهم بنده عرض کردم نمیدانم این کلمه برای چه چیز است این اعتبار را مجلس شورای ملی بوزارت عدلیه میدهد برای توسعه تشکیلات ثبت اسناد و ثبت اسناد هم یک اداره ایست که کاملا هم بحال مردم نافع است و هم بحال دولت نافع است نافع بحال دولت است برای اینکه عوائد دولت را زیاد کرده است نافع بحال مردم است برای اینکه تامین نسبت به املاک شده است اما عنوان یک دوازدهم را نفهمیدم بنده گمان میکنم غلط باشد نفهمیدم چیست .
مخبر _ خاطر آقا اگر چنانچه هست در وقتی که ماده واحده راجع ببودجه در اینجا تصویب شد در آنجا قید شد که مادامی که بودجه های تفصیلی از کمیسیون بودجه نگذشته است وزارتخانها مختارند در حدود یک دوازدهم اعتبار کل بودجه شان درخواست صادر کنند مثلا اگر وزارت پست و تلگراف و در حدود دو میلیون اعتبارش است مادامی که بودجه ها نگذشته است از بابت فروردین یک دوازدهم اعتبار آنرا حق داشت که تقاضا کند و خرج کند تا بودجه تفصیلی اش بیاید این قید در ماده واحده است حالا هم وقتی که شما رای دادید اجازه دادید بکمیسیون بودجه که بودجه را تصویب کند مطابق قانون محاسبات و اصل سابقه ای که در مجلس دارد قسمت حقوقات تمام روی اصل یک دوازدهم است و این بودجه که تصویب میشود باید مطابق ترتیبی که بوده است بدوازده قسمت بشود اعتبارات چندان اشکالی ندارد در قسمت ثبت اسناد یک قسمتهائی تشکیل میشود یک قسمتی هم در شرف تشکیل است مثل همدان و کرمانشاه و اینها ولی از برای بعضی نقاطی که ندارند مثل سبزوار و نیشابور و ملایر در اینگونه نقاط این مبلغ بطور دربست نوشته شد برای تاسیس ثبت اسناد در آنجا بشرط اینکه رعایت یک دوازدهم در آنجاها نشود برای این که اگر یک دوازدهم قید شود الان که سه ماه از سال گذشته است سه دوازدهمش خرج شده است بنابر
این مالیه نمیتواند بر دارد .
بعضی از نمایندگان _ مذاکرات کافی است .
رئیس _ موافقین ماده ۲۰ قیام فرمایند .
( اکثر قیام نمودند )
رئیس _ تصویب شد . ماده الحاقیه پیشنهادی آقای اعتبار قرائت میشود:
ماده ذیل را بعنوان ماده ۲۱ قانون متمم بودجه پیشنهاد میکنم :
ماده ۲۱ _ حقوق روسای ادارات مرکزی وزارت امور خارجه و حقوق اعضای نمایندگیهای ایران در خارجه مربوط به رتبه نبوده و مربوط بمشاغل آنهاست ولی میزان حقوق انتظار خدمت و تقاعد آنها بر طبق مقررات قانون استخدام از روی حقوق رتبه قانونی آنها تعیین میشود .
رئیس _ آقای اعتبار .
اعتبار _ عرض کنم این ماده ای را که بنده پیشنهاد کردم این عین آن ماده ایست که در سال گذشته در ذیل بودجه وزارت خارجه نوشته شده بود و نظر باینکه قانون متمم بودجه دارد تمام میشود و بالاخره وقت دیگر هم نخواهد بود برای اینکه تبصره های دیگر هم اگر باشد بیاید و ضمیمه بشود باین جهت بنده لازم دانستم که این را هم ضمیمه کرده باشم که وزارت خارجه که بودجه اش تصویب میشود این تبصره را که دولت هم موافقت کرده بود ضمیمه این قانون شود باین جهت بنده پیشنهاد کردم که اگر آقای مخبر موافق باشند قبول کنند که این هم ضمیمه قانون بودجه شود .
رئیس _ آقای دشتی
دشتی _ سال گذشته وزارت خارجه در صد و یک تشکیلاتی بر آمد و در بعضی قسمت ها مقید برتبه های قانون استخدام نشدند در نتیجه این کار مبالغی حقوق اعضاء وزارت امور خارجه زیاد شد یعنی اغلب که دارای رتبه سه و چهار بودند حقوق رتبه هفت و هشت گرفتند و بعد از یکسال هم در عمل معلوم شد که این ترتیب بهیچ وجه موثر در اصلاح آن وزارتخانه نشده است بطوریکه خود آقای وزیر امور خارجه هم با این ترتیب مخالف بود و بعلاوه یک لطمه ای هم بقانون استخدام میزد در قسمت مامورینی که در خارجه اقامت دارند شاید لزوم داشته ولی در قسمت مامورین وزارتخانه در طهران لزوم ندارد و این یک قضیه ایست که در کمیسیون صحبت شد وحالا خوب است آقای اعتبار پس بگیرند و بعدها در کمیسیون صحبت میشود با حضور وزیر امور خارجه وقتیکه بودجه وزارتخارجه تصویب میشود و این بهتر است و بهتر هم این است که پس بگیرند .
مخبر _ عرض میشود همانطور که آقای اعتبار پیشنهاد کردند نظر دولت همین است که تصویب بشود ولی همانطوری که آقای دشتی فرمودند هنوز در کمیسیون تصویب نشده است و بنده هم نمیتوانم قبول کنم و ناچار تقاضا میکنم که بماند و در موقعیکه کمیسیون بودجه تفصیلی وزارتخارجه را رای داد آنوقت یک تکلیفی برای این کار معلوم بشود اگر ایشان فعلا مسترد بدارند ممکن است ولی اگر رد شود مشکل است و راهش اینست که برود بکمیسیون
رئیس _ یعنی تقاضای ارجاع بکمیسیون میکنید ؟ اگر این تقاضا را دارید لایحه معلق میماند.
مخبر _ اصراری نداریم که در این جلسه تصویب شود نظر آقای رئیس الوزراء ( دولت ) را هم به بینید.
رئیس _ آقای رئیس الوزراء چه نظری دارند ؟
بیات _ اجازه میفرمائید .
مرتضی قلیخان بیات _ چون در دو قسمت بودجه ها یک تبصره هائی هست که از طرف دولت تقاضا شده و تصور میکنم اگر امروز رای گرفته شود آن تبصره ها میماند از این نقطه نظر چنانچه آقای مخبر هم تقاضا کردند تبصره را مراجعه بفرمائید بکمیسیون و یک تبصره های
دیگر هم هست در جلسه دیگر آنها هم حاضر میشود و بعد میآید در مجلس
رئیس _ یکی دو فقره پیشنهاد دیگر هم رسیده است که ارجاع بکمیسیون میشود و بلاوه نظر آقای مخبر را بیکی دو اشکالی که از پیشنهاد آقای دکتر حسنخان تولید شده بود جلب میکنیم که این را هم در کمیسیون تصحیح کنند .
بعضی از نمایندگان _ ختم جلسه
[ ۶ _ موقع و دستور جلسه بعد _ ختم جلسه ]
رئیس _ بنابراین اگر موافقت میفرمائید جلسه را ختم کنیم جلسه آینده سه شنبه سوم تیر سه ساعت قبل از ظهر
( مجلس ۲۰ دقیقه قبل از ظهر ختم شد )
رئیس مجلس شورای ملی _ دادگر