مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ تیر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۹ تیر ۱۳۴۴ نشست ۲۰۰
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۲۰۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۹ تیر ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت جلسه‌های پنجشنبه ۲۴ و یکشنبه ۲۷ تیر ماه.
۲ - طرح گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به الحاق تبصره سوم به ماده ۱۲ قانون اجازه استخدام پرستار و ماما و کارمند فنی برای وزارت بهداری و ارجاع مجدد به کمیسیون.
۳ - بیانات آقای نخست وزیر.
۴ - اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
۵ - طرح سئوال آقایان دکتر بهبودی- موقر از وزارت آب و برق راجع به تعداد واحدهای صنعتی و کشاورزی خوزستان و استفاده آنها از سد محمدرضا شاه و جواب آقای وزیر آب و برق.
۶ - تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه.
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه ۲۹ تیرماه ۱۳۴۴
مجلس ساعت هشت و چهل و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت جلسه‌های پنجشنبه ۲۴ و یکشنبه ۲۷ تیرماه
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه – آقایان:
مهندس ارفع – اقبالی – دکتر امین – بالاخانلو – پزشکی – جهانشاهی – حبیبی – حق شناس – دیهیم – دکتر رشتی – دکتر رمضانی – روستا – دکتر رهنوردی – رائی باغمیشه – محسنی – دکتر مدنی – دکتر مرتضوی – دکتر معتمد وزیری – دکتر موثقی – تیمسار سرلشکر نکوزاد – سرتیپ پور – فخر طباطبائی – فولادوند – دکتر قراگزلو – هیراد – یعقوب تهرانی – کیهان یغمائی – بانو ابتهاج – سمیعی – بانو جهانشاهی.
غائبین بی اجازه – آقایان:
بوشهری – پاینده – روحانی – دکتر کلالی – دکتر مصباح – مهندس معینی زند – ناروئی – دکتر صاحبقلم – طالب زاده رودسری.
غائبین مریض – آقایان:
ابراهیمی – دکتر حاتم – زهتاب فرد – کورس – مصطفوی نائینی – موسوی کبیری – دکتر نجیمی – تیمسار سرلشکر همایونی – دکتر سامی راد – دکتر سعید – شکیبا – طهماسبی – دکتر یزدان پناه – دکتر عدل.
آقایان غائبین در رأی مربوط به افزایش سهمیه و سرمایه ایران در بانک بین المللی پول و ترمیم و توسعه جلسه ۱۹۹- ۱۳۴۴/۴/۲۷
آقایان: جاوید یک رأی – آقایان یک رأی – ساگینیان یک رأی – طباطبائی یک رأی – مهندس عطائی یک رأی – مهندس والا یک رأی.
رئیس – راجع به صورتجلسه‌های روز پنجشنبه هفته گذشته و روز یکشنبه این هفته که خدمت خانمها و آقایان توزیع شده است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه‌های قبل تصویب می‌شود. آقای معتمدی.
معتمدی – طوماریست از اهالی اصفهان در تأیید و تشویق تیمسار وحدانیان شهردار اصفهان که تقدیم و تمنا می‌کنم مورد توجه قرار دهند.
رئیس – آقای مهندس بهبودی.
مهندس بهبودی – درجلسه گذشته موقعی که لایحه استواران شهید طرح بود پیشنهادی فراکسیون پارلمانی حزب مردم تقدیم کرد، و لایحه با پیشنهاد تقدیمی به کمیسیون فرستاده شد برای اینکه رسیدگی به آن پیشنهاد با فرا رسیدن تعطیلات مجلس عملی نیست و برای اینکه برقراری مستمری در باره وراث استواران شهید به عهده تعویق نیفتد تقاضا می‌کنم که موافقت بفرمائید آن پیشنهاد بصورت طحر تلقی شود و لایحه شجاعان شهید هم جریان خود را طی بکند، در این باره شرحی هم هست که تقدیم می‌کنم.
رئیس – بنابراین این لایحه در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد، آقای کبیری.
کبیری – ۸۵ نفر از آموزگاران همدان درخواستی تقدیم کرده‌اند که تقدیم مقام ریاست می‌کنم، گزارش دیگری از قصر شیرین رسیده است که نشان می‌دهد وضع اصلاحات ارضی در کرمانشاه خوب نیست با تقدیم این گزارش استدعا می‌کنم مقرر فرمائید رسیدگی شود.
۲- طرح گزارش کمیسیون امور استخدام راجع با الحاق تبصره سوم بماده ۱۲ قانون اجازه استخدام پرستا و ماما و کارمند فنی برای وزارت بهداری و ارجاع مجدد به کمیسیون
رئیس – وارد دستور می‌شویم، گزارش شود دوم لایحه مربوط به الحاق تبصره سوم بماده ۱۲ قانون اجازه استخدام پرستا و ماما و کارمند فنی برای وزارت بهداری مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی
کیمسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱۳ تیرماه ۱۳۴۴ باحضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۱۶۱۵ - ۱۳۴۲/۱۰/۲۸ ارسال از مجلس سنا راجع به الحاق تبصره سوم از ماده ۱۳ قانون اجازه استخدام پرستار و ماما و کارمند فنی برای وزارت بهداری را که گزارش شور دوم آن بشماره ۱۴۵۸ چاپ گردیده و با رأی مجلس برای مطالعه بیشتر به کمیسیون ارجاع شده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور دوم را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – تبصره زیر به ماده ۱۲ قانون اجازه استخدام پرستار و ماما و کارمندان فنی برای وزارت بهداری مصوب ۱۲ اسفند ۱۳۳۸ اضافه می‌گردد:
تبصره ۳ – پزشکانیکه از یکی از دانشگاههای داخل کشور به اخذ گواهینامه تخصصی در یکی از رشته هائیکه دوه آن لااقل دو سال باشد نائل شده و یا می‌شوند از مزایای مقرر درماده فوق استفاده خواهند نمود.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری – صائب
گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه ۲۴ تیرماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق تبصره سوم بماده ۱۲ قانون اجازه استخدام پرستا و ماما و کارمند فنی برای وزارت بهداری را که بموجب رأی مجلس به کمیسیون راجع شده بود مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه قبلی آنرا عیناً تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون بهداری – دکتر اعتمادی
رئیس – ماده مطرح است نظری نیست؟
دکتر اسفندیاری – دستور بفرمائید ماده ایکه این تبصره به آن اضافه شده است قرائت شود.
رئیس – ماده ۱۲ اجازه استخدام پرستار و ماما و کارمند فنی قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۲ – مدت خدمت نظام وظیفه کارمندان فنی و بهداشتی و درمانی در نقاط مرزی و یا بد آب و هوا جزو خدمت خارج از مرکز محسوب و در موقع صدور پروانه طبابت و یا انتقال آنان بمرکز منظور خواهد شد.
و همچنین پزشکانیکه دارای گواهینامه تخصصی از دانشگاههای اروپا و آمریکا در رشته هائی که دوره تخصص آن لااقل دو سال بوده و قابل قبول شورای عالی فرهنگ باشد از اقامت دو سال خارج از مرکز برای اخذ پروانه طبابت معاف خواهند بود و وزارت بهداری مجاز است در صورت احتیاج یکنفر متخصص از هر رشته را در هر یک از بیمارستانهای تابعه وزارت بهداری در مرکز استخدام نماید.
تبصره ۱ – مقررات خدمتی بهداران طبق قوانین سابق است و مشمول این ماده نخواهد بود.
تبصره ۲ – وزارت بهداری می‌تواند طبق آئین نامه به دانشجویان دانشکده‌های پزشکی کشور یا خارجه کمک هزینه تحصیلی بپردازد و در مقابل آنان را متعهد سازد که پس از پایان تحصیل و تکمیل رشته تخصصی در وزارت بهداری استخدام شوند.
رئیس – آقای دکتر جعفری بفرمائید.
دکتر جعفری – بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است این لایحه قبلا در مجلس مطرح شد و روی پیشنهاد عده‌ای از نمایندگان محترم برای بررسی بیشتر به کمیسیون ارجاع شد، علت اینکه به کمیسیون برگشت این بود که مجلس موافق نبود که یک عده‌ای از پزشکان که تخصص می‌گیرند از رفتن به خارج از مرکز معاف باشند و دلیل هم این بود که نمی‌شود مردم و ولایات را از داشتن پزشک متخصص محروم کرد (صحیح است) هیچ معنی ندارد اگر کسی رشته تخصصی دید و در یک رشته‌ای متبحر شد مردم ولایات و مردم دهات حتی از داشتن یک متخصص محروم باشند و از معلومات و فضل یک فرد متخصص استفاده نکنند (دکتر قراگزلو – این مطرح نیست) اجازه بفرمائید آقای دکتر بنده به جنابعالی ارادت دارم نسبت به همه دکترها سر سپرده هستم، بعد هم جنابعالی تشریف بیاورید اینجا و بنده می‌نشینم و به فرمایشاتتان گوش می‌دهم، آنچه که مطرح است و بنده خواندم، جریان اجازه استخدام پرستار و ماماست ولی درهمین قانون اجازه داده شده است، آقایان اطبائی نظیر جنابعالی که دوره تخصصی را درخارج دیده‌اند از رفتن به ولایات معاف باشند (دکتر قراگزلو – بنده بخارج از مرکز یعنی قم رفته‌ام) جنابعالی تشریف برده‌اید، استثناء هستید اما آمده‌ام در این لایحه آن غلطی ک در اول بوده است و بنده هم با آن موافق نیستم یک قسمت اضافه کردند و گفتند پزشکانی که دوره تخصصی در دانشگاه تهران دیده‌اند از رفتن به ولایات و خارج از مرکز معاف باشند این هم صحیح نیست قبلیش هم صحیح نبوده است، اگر یک روزی ما به اقتضای زمان پزشک کافی نداشته‌ایم این صحیح بوده است اما امروز صحیح نیست، بنده تصور می‌کنم حتی ۱۵ نفر و کلای تهران هم با این عرض بنده موافق باشند که به اندازه کافی در تهران پزشک هست و بیش از این برای تهران گنجایش نیست بنده آن دفعه دراینجا عرض کردم و از آقای دکتر مرشد سؤال کردم که عده پزشکان ما چند نفرند؟ گفتند ۶ هزار نفر، گفتم چند نفر در تهران مشغولند؟ گفتند دو هزار نفر، از شش هزار نفر پزشک دو هزار نفر در تهران هستند حساب جمعیت راهم بکنید ببینید چند نفر به تهران می‌رسد، این صحیح نیست که از جلوی رفتن پزشکان را به ولایات بگیریم و اجازه بدهیم در مرکز باشند بنده با این نظر مخالفم و طرحی هم تهیه خواهیم کرد که آن معافیت قبلی هم لغو بشود (صحیح است) نه اینکه یک عده دگیر بیایند و برایمان بار بشوند و ولایات از داشتن پزشک محروم باشند (دکتر حسینی – الان در بختیاری ۹ پست بهداری بدون متصدی است) حالا عرض می‌کنم ولی الان به لایحه‌ای داریم رسیدگی می‌کنیم که میگوئیم باز پزشکان به آنجا بروند این صحیح نیست بنده در این
مجلس چند مرتبه عرض کردم که ایران تنها تهران نیست و قوانین نبایستی بخاطر بنده و دیگری بگذرد قانون باید بخاطر ملت و مملکت بگذرد (صحیح است) وقتی اعلیحضرت همایونی درتمام موارد ابتکار نشان می‌دهند و در تمام موارد بایستی خودشان دستور بدهند حتی تشکیل سپاه بهداشت را دستور می‌دهند. دلیلش توجه کامل ذات شاهنشاه است به ولایات و به مردم ده نشین ول اینجا باز لایحه می‌آید برای تهران و این درست نیست، بنده می‌خواهم از حضور همکاران استدعا بکنم این را دقت بفرمایند اگر این لایحه تصویب شود چوبی است که مستقیم به ولایات و مردم ولایات زده خواهد شد، یعنی افراد ولایات از داشتن پزشکان حاذق محروم خواهند شد (احسنت).
رئیس – آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری – بنده فرمایشات جناب آقای دکتر جعفری برای روشن شدن ذهن مجلس مطالبی عرض می‌کنم ولی چون از لحاظ دولت و اکثریت مجلس بهیچ وجه لجاجی نیست، اصراری نیست بعداً هم پیشنهاد می‌کنم که فعلاً این لایحه مسکوت بماند (احسنت) ولیکن قبل از اینکه این پینشهاد را بدهم لازم دیدم عرض کنم به عرایضی که مربوط به اطباست توجه بفرمائید برای اینکه اطباء مردمی هستند در این مملکت که تحصیل می‌کنند زحمت می‌کشند و یک شغل شریفی برای خودشان انتخاب می‌کند و شایسته نیست که در مجلس مطالبی گفته شود که برای این آقایان ایجاد سوء تفاهم کند. این لایحه شامل پزشکانی است که در استخدام دولت نیستند و می‌خواهند جواز طبابت بگیرند و خدمت بکنند اگر قرار باشد به یک طبیبی بگویند الا و بالله اگر می‌خواهی در این مملکت خدمت بکنی چه در تهران تحصیل کرده باشی و چه از خارج آمده باشی باید بروی به شهرستانها بودن اینکه توقعی داشته باشد و بدون اینکه از دولت حقوق داشته باشد و بدون انیکه مزیتی برای او قائل بشودند این در واقع یک محرومیت اجتماعی است ویک اقامت اجباری برای یک فرد تحصیلکرده (دکتر قراگزلو – محرومیت اجتماعی است) مطابق قانون اساسی ما مجاز نیستیم اقامت اجباری برای کسی ایجاد کنیم شما می‌خواهید بموجب قانون چون یک کسی رفته و تحصیل کرده و علم مشکلی را آموخته برایش یک محل اقامت اجبار بموجب قانون تعیین کنید و این عادلانه نیست و باید عرض کنم از لحاظ طبی هم هر طبیبی آنجائی که وسیله کار برایش فراهم است با میل و رغبت می‌تواند کار بکند اگر احیاناً دریک شهری وسایل جراحی نیست بیمارستان نیست یک طبیب امراض عمومی می‌تواند آنجا کار کند و لیکن یک متخصص بیهوشی چه لزومی دارد برود در شهری که حتی یک تخت عمل نباشد (دکتر اسفند یاری – متخصص چشم و امراض زنان و غیره را چه میفرمائید) بنده یک بیک عرض می‌کنم آن متخصص بیهوشی باید جائی برود که بیمارستان و تخت عمل باشد دستگاه آنستزی باشد و برود و روی آن دستگاه کار کند این را تصدیق میفرمائید رشته‌ها وتخصصها امروز درعلم طب زیاد شده است یک منولوگ را شما نمی‌توانید مجبور بکنید برود در یک شهری خدمت بکند درصورتیکه در آن محل وسائل منولوژی موجود نباشد یک متخصص امراض خون یا متخصص قلب یا متخصص جراحی ریه و قلب را شما می‌توانید بیک شهرستان بفرستید در تمام اران یک مرکز جراحی قلب و یک مرکز جراحی ریه داریم آیا انصاف است که شما جراح متخصص ریه مجبور کنید که برود به بلوچستان درحالیکه خودتان میدانید در آنجا وسایل جراحی ریه نیست در تمام کشور فرانسه یک مرکز جراحی قلب هست و استطاعت این را ندارند که دو مرکز قلب داشته باشند درخود کشور ایران هم ما اگر خیلی جدیت بکنیم می‌توانیم یک مرکز مجهز جراحی قلب داشته باشیم بنابراین صحیح نیست اگر به ۴ نفر متخصص جراحی قلب که در خارج از مرکز مقداری ازتخصصش از یاد برود و مهارت انگشتان خودش را از دست بدهد و نتواند روی قلب یا ریه عمل کند شما یک متخصص امراض ریوی دارید که در فقط در آسایشگاه سرخه حصار یا در بیمارستان بوعلی می‌تواند خدمت بکند اگر این جراح سه سال عمل نکند تمام مهارت و چیزی که آموخته ازدست می‌دهد این صحیح نیست که شما به او بگوئید که شما حتماً برو به اصفهان که در آنجا میدانید مرکز جراحی ریه ندارند بنده این سؤالات را می‌خواهم
از آقایانیکه به این شدت به این لایحه حمله کرده‌اند و یک مقداری هم بی رودربایستی سوء تفاهم برای آقایان اطباء ایجاد کرده‌اند عرض کرده باشم جداً من قلباً متأثر شدم که یک عده از اینها بشخص من مراجعه کرده‌اند چون در آنروز من پیشنهاد کردم که این لایحه برگردد به کمیسیون و امروز هم برای اینکه مجلس دچار ناراحتی فکری نشود و این کار با پختگی و دقت انجام بگیرید بازهم بنده تسلیم می‌شوم و می‌گویم این لایحه مسکوت بماند و لیکن بنده این مطالب را عرض می‌کنم درصورت جلسه مذکور باشد و آقایان بخاطر بسپرند و بدانند نسبت به اطباء قدر با عجله قضاوت نکنند (چند از نمایندگان – چرا مسکوت بماند) (چند نفر از نمایندگان – رأی – رأی)(دکتر کیان – با تصویب این پیشنهاد اصولا ارزش دانشگاه تهران و دانشگاههای ایران که از بهترین دانشگاههای دنیا هستند پائین می‌آورید)(زنگ رئیس).
رئیس – اجازه بفرمائید صحبت کنند.
خواجه نوری – جناب آقای دکتر جعفری بنده می‌خواهم راجع بیک مطلب وجدان شما را به قضاوت دعوت کنم ما یک عده‌ای طبیب متخصص داریم که خارج از ایران تحصیل کرده‌اند و مایل هستند به این مملکت بیایند و در آن نقاطی که وسایل کار هست خدمت کنند یک عده دیگر هم عین این تحصیلات و زحمات را در مملکت متحمل شده‌اند و در دانشگاههای ما فنونی آموخته‌اند ما نباید اولا بین آنها فرقی بگذاریم و از طرفی نباید شدت عمل بخرج دهیم و همینطور که عرض کردم برای آنها یک محل اقامت اجباری فراهم بکنیم توجه بفرمائید ما الان پزشکانمان درهر کجا که وسیله کار داشته باشند با کمال میل و رغبت می‌روند و خدمت می‌کنند ما به این طبقه تحصیلکرده نباید با چماق و شلاق رفتار کنیم طبقه تحصیل کرده است دکتر است شما خودتان تحصیل کرده‌اید ودود چراغ خورده‌اید در یک رشته‌ای تحصیل کرده‌اید که آن رشته حقوق است آیا می‌شود بیک حقوقدان اجبار کرد که چون حقوقدان در سراوان نیست شما حتماً در آنجا وکالت اجباری کن (دکتر حسینی – این مطلب الان برای وکلای دادگستری هست)(پایده – چرا نرود؟) بهرصورت بنده آنجه که وظیفه‌ام بود برای روشن کردن افکار عمومی عرض کردم (پاینده – پس در بهداری ولایات را ببندید همینطور که حالا بسته است) جنابعالی اجازه بدهید توضیح بدهم برای اینکه هر وقت جنابعالی تشریف میاورید و فرمایش میفرمائید بنده سکوت می‌کنم و با نهایت دقت گوش می‌دهم اما جنابعالی مخصوصاً اجازه نمی‌دهید که عرایضم را تمام کنم (دکتر بهبودی – مخصوصاً که نیست تعمدی ندارد) بنده استدعا می‌کنم توجه داشته باشید که امروز بنده بلندگوی یک عده پزشکان هستم آقایان پزشکان حق بود خودشان می‌آمدند که این مطالب را بگویند ولی دیدم که محظور اخلافی دارند و نمی‌خواهند از خودشان تعریف بکنند و خدماتی که به این مملکت انجام می‌دهند بیان بکنند در پشت تریبون بنده بعنودن یک فرد غیر طبیب ولی فردی که رفته‌ام دانشگاه تحصیل کرده‌ام و میدانم تحصیلات عالی چه زحماتی برای هر فردی که ممکن است ایاد بکند عرض می‌کنم برای طبیب تحصیل کرده یک محظوراتی ایجاد نکند که مردم دلسرد شوند و تحصیلات عالیه نکنند و تخصص پیدا نکنند و این عملی که ما می‌کنیم موجب می‌شود که اطباء در رشته‌های تحصیلی شان در جاهائیکه وسایل کار دارند انجام وظیفه نکنند و از کار اصلیشان منحرف بشوند و به این مملکت خدمت نکند بنده با اجازه آقایان بعرایضم خاتمه می‌دهم واگذار می‌کنم به رأی مجلس (نمایندگان – رأی – رأی).
رئیس – عده زیادی از نمایندگان تقاضای صحبت کرده‌اند آقای دکتر مهذب هم پیشنهاد سکوت برای لایحه داده‌اند بنابراین پیشنهاد سکوت مطرح است مخالفی هست؟
ریگی – بنده مخالفم.
دکتر مهذب- اجازه بفرمائدی بنده توضیح عرض کنم.
رئیس – پیشنهاد سکوت توضیح نمی‌خواهد. آقای ریگی بفرمائید.
ریگی – عرض کنم بنده نمی‌خواهم ده دلایلی که آقای خواجه نوری فرمودند چیزی اضافه کنم و حقیقاً قادرهم نیستم بنظر بنده لایحه‌ای که این همه منافع در بر دارد حق نیست که مسکوت بماند بدلیل اینکه
گروه قلیلی مخالف هستند ما بعنوان احترامی که برای همه قائل هستیم و بعنوان احترام به گروه اقلیت این لایحه مفید که لازم است تصویب شود این را مسکوت بگذاریم و یک عمل صحیحی را انجام ندهیم بنده استدعا می‌کنم از همکاران فراکسیونی که به این لایحه رأی بدهند بنده تقاضای رأی می‌کنم جهت تصویب این لایحه (چند از نمایندگان – رأی – رأی).
دکتر اسفندیاری – بنده با پیشنهاد سکوت موافقم.
رئیس – بنابراین به پیشنهاد آقای دکتر مهذب رأی می‌گیریم خانمها و آقانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد بنابراین لایحه مطرح است. آقای دکتر مهذب بعنوان مخالف صحبت می‌کنند بفرمائید.
دکتر مهذب – عرض کنم اگر جناب آقای دکتر اسفند یاری هم توجه بفرمایند بنده عرایضم را عرض می‌کنم اگر خاطر مبارک آقایان باشد در جلسه گذشته که راجع به این لایحه صحبت شد راجع به نگاهداشتن یا نگه نداشتن بعضی از متخصصین مختلف رشته طب در تهران صحبت شد و بالنتیجه با رأی مجلس این لایحه به کمیسیون برگشت علت این رأی مجلس شورای ملی توجهی است که مجلس شورای ملی بشهرستانها مبذول می‌دارد و نظر مجلس بر این است که بهیچ وجه نباید تهران را بخرج شهرستانها آباد کرد یا بقول جناب آقای نخست وزیر که خوشبختانه این جا تشریف دارند بخرج شهرستانها یک غول بیشاخ و دم درست کرد مثل تهران شاید هم بیشاخ و دم نفرموده باشند بهرحال آنچه که هست این است که باید اقدامی بعمل بیاید که متخصصین یا غیر متخصصین ترغیب بشود علاقمند بشوند بروند بشهرستانها و روستاهای مملکت خدمت بکنند (صحیح است) در این بحثی نیست آقایان همکاران محترم در تهران به اندازه کافی متخصص انواع مختلف امور هست (صحیح است) و به اندازه ناقص هرچه هم ناقص تر باشد بنده بیشتر تأیید می‌کنم در شهرستانها نه تنها متخصص وجود ندارد در بعضی مناطق دکتر و مهندس هم وجود ندارد (صحیح است) طبیعی است در بعضی از قسمتها مثل متخصص بیهوشی در تهران وجود آنها لازم است ولی در شهرستانها هم باید برود حالا می‌رسیم به نکته ایکه باید عرض کنم در شهر شیراز یک بیمارستانی درست شده به اسم بیمارستان ثریا این بیمارستان با تمام کوششی که کرد نتوانست متخصص بیهوشی پیدا کند برای اینکه متخصص بیهوشی را در تهران نگاهمیدارند و او حاضر نیست بشیراز برود متخصص بیهوشی بنابر این رفتنش بشهرستانها اشکالی ندارد همه جا بیمارستان داریم همه بیمارستانها عمل می‌کنند متخصص اطفال اشکالی ندارد ولی یک حقیقت را باید در نظر گرفت و آن این است که در بعضی از رشته‌های طب مثل متخصص جراحی مغز ممکن است در مملکت با توجه به اوضاع مالی مملکت یک بیمارستان بیشتر نباشد در آن فرض استثنائی باید این متخصص را نگاهداشت بنابراین صرف متخصص بشهرستانها نفرستادن خواه فارغ التحصیل باشد از خارج خواه فارغ التحصیل باشد از داخل، صحیح نیست بنابراین پیشنهادی که آقای خواجه نوری فرمودند و بنظر بنده صحیح بود این است که این لایحه فعلا مسکوت بماند و دولت نسبت به این لایحه بررسی بکند و ببیند که چگونه متخصصینی واقعاً باید در تهران بمانند آیا متخصص قلب است، متخصص جراحی مغز است، متخصص عصب است یا هر متخصص دیگری مثل متخصص بیهوشی، اطفال، زنان این این نمی‌شود بنابراین پیشنهاد سکوتی که شد از این لحاظ تقدیم شده بود و بنده اینجا ازجناب آقای وزیر بهداری که شخصاً به ایشان ارادت دارم خواهش می‌کنم آنچه که راجع به این لایحه صحبت شد این مربوط به شخص وزیر بهداری نیست بنابراین موافقت یا مخالفت با این لایحه متوجه شخص زیر بهداری نیست برخلاف آنچه که در روزنامه‌ها نوشته بودند بنده میدانم که خیلی از همکاران محترم به شخص ایشان ارادت دارند ولی این خواهشیکه بنده شخصاً می‌کنم اگر این لایحه مسکوت بماند و متأسفانه در موقع رأی گرفتن طوری شد که معلوم نشد و مطلب روشن نشد اگر طوری بشود که دولت روی متخصصین آن متخصصینی که بوجودشان درتهران احتیاج هست خواه در خارج متخصص شده باشد خواه در داخل وضعشان بررسی بشود و ظرف مدت قلیلی دولت بایک لایحه بیاید و قبلا فکر بکند معین بکند آن متخصصینی که واقعاً به شهرستانها نمی‌توانند بروند باید در تهران
بمانند و سایر متخصصینی که در شهرستانها بوجود آنها احتیاج هست که افراد از وجود آنها استفاده می‌کنند این است که بنده پیشنهاد می‌کنم شاید بعضی از آقایان هم موافقند ممکن است همین الان طرحی تهیه بکنم و به امضای چند نفر و یک فرمولی پیدا بشود که این پیشنهاد بنده مورد قبول مجلس شورای ملی قرار بگیرد عرض کردم پیشنهاد بنده این است که دولت مکلف است ظرف مدت شش ماه متخصص خواه ازداخل و خواه از خارج متخصص شده باشد بررسی بکند که چگونه متخصصینی را لازم است در تهران نگهدارد و چگونه متخصصینی لازم نیست که در تهران باشند و به شهرستانها بروند و به این وضع و به این لایحه سر و صورتی داده شود که تمام بشود.
رئیس – عده زیادی از همکاران بعنوان موافق ومخالف در این لایحه تقاضای صحبت کرده‌اند بنده تصور می‌کنم که این نظرات خانمها و آقایان بهتر است که در کمیسیونها مورد تحث قرار بگیرد و بررسی بشود (صحیح است) این است که پیشنهاد می‌کنم این لایحه برگردد به کمیسیون آقایان هم تشریف ببرند و مطلب در کمیسیون حلاجی بشود. (صحیح است) با این پیشنهاد خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به کمیسیون فرستاده می‌شود.
معتمدی – امر بفرمائید اسامی آقایانیکه حضورتان هست به کمیسیون فرستاده شود و کمیسیون دعوت بکند و مثل آن دفعه نشود.
۳- بیانات آقای نخست وزیر
رئیس – جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا) – موجب نهایت خوشوقتی اینجانب است که چون امشب عازم آذربایجان هستم امروز موفق گردیدم در این جلسه قبل از تعطیل تابستانی مجلس بدیدار نمایندگان محترم ملت و دوستان عزیزم نائل گردم.
موقع را مغتنم شمرده و مراتب تشکر عمیق خود را از نهایت همکاری که نمایندگان محترم مجلس درا ین دوره اجلاسیه فرمودند ابراز می‌دارم.
اساس حکومت مشروطه سلطنتی ما بر تحکیم قوه مقننه نهاده شده است و مجلس شورای ملی در طول ۲۱ دوره قانونگذاری به اتکاء وطن پرستی صادقانه نمایندگان ملت از طریق وضع قوانین مفید منشاء ترقیات اجتماعی واقتصادی ملت عزیز ایران بوده است.
دولت خدمتگزار، در دوره اجلاسیه گذشته، از اعتماد و همکاریهای گرانبهای خانمها و آقایان نمایندگان محترم، به وجه کاملی برخوردار بوده و امیدوار است با کار و کوشش صادقانه، بتواند وظایف خطیر خود را به نحو احسن انجام دهد (احسنت).
دولت متعقد است هرقدر مجاهدت و کوشش در اجرای وظائف خود داشته باشد یک وظیفه ملی خود را به انجام رسانیده و بر این اعتقاد بهیچ عنوان برای اینجام وظائف خود ارج و ارزش خاص قائل نیستیم ولی خوشحالیم که توانسته‌ایم با الهام از نیات عالیه شاهنشاه و پشتیبانی بیدریغ خانمها و آقایان نمایندگان محترم و حمایت مردم در راه ترقی جامعه و رفاه مردم قدمهائی در حدود مقدورات مملکتی برداریم.
خانمها و آقایان شاهد هستند در سالهای اخیر اقدمات عمرانی وسیعی در مملکت صورت گرفته که با توجه به برنامه‌های جامع مملکتی آنرا فقط می‌توان طلیعه اقدامات اساسی برای آینده محسوب داشت ولی با توجه به امکانات مادی و معنوی و انسانی موجود نمایندگان محترم ملاحظه فرموده‌اند در حد توانائی، مسئولین امر از هیچ سعی و کوششی دریغ نگردیده است (صحیح است).
در امور عمرانی مملکت بهره برداری از سدها از مدتی پیش آغاز گردیده، توسعه شبکه‌های آبیاری و استفاده از نیروی برق سدهای موجود به وضع کشاورزی و صنعتی قسمت مهمی از مملکت تحول و تکامل بیشتری خواهد بخشید (صحیح است) در مورد امور صنعتی و حمایت از صنایع ملی و توسعه روزافزون آن اقدامات اساسی بعمل آمده و برای سالهای آینده این امیدواری حاصل است که در راه صنعتی شدن هر چه بیشتر مملکت قدمهای اساسی تری برداشته شود (صحیح است).
ما بامدد زنان و مردان و جوانان این سرزمین با احداث کارخانه‌های عظیم ذوب آهن و کارخانه‌های بزرگ تولیدی راه را بسوی پیروزیهای نهائی و هم دوش
شدن با کشورهای صنعتی هموار خواهیم کرد (انشاءالله) و نشان خواهیم داد که ایرانی با نیروی فعاله فکر و بازوی توانای خود سدها را خواهد شکست و کاهلی را پشت سر خواهد گذاشت (صحیح است).
درمورد امور اقتصادی خانمها و آقایان ملاحظه فرموده‌اند که اعتماد به طبقه تولید کننده و بازرگانان کشور بازگشته و بسرعت وضع کسب و تجارت رونق بیشتری می‌یابد (صحیح است).
در مورد سایر کارهای عمرانی مخصوصاً ساختمان جاده‌ها نیز موفقیتهائی حاصل شده و برنامه‌های تنظیمی با حداکثر مجاهدت بمرحله اجرا در آمده است. (احسنت).
مرحله دوم اصلاحات ارضی نیز که ضامن رفاه اکثریت طبقات زحمتکش کشور بوده و به رشد و تقویت بنیه مالی طبقات کشاورز و ارتقاء سطح زندگی آنان کمک مؤثر خواهد نمود بمرحله اجراء در آمده است. همانطور که عرض شد... آنچه انجام گرفته شروع کار و آغاز اجرای برنامه هائی است که از منشور انقلاب ششمم بهمن الهام گرفته است. آرزوی همه وطنپرستان و خدمتگزاران این مملکت آنست که بتوانند با کار وکوشش و خدمت صادقانه جامعه ایرانی را در دنیای امروز بع ترقیات روز افزون نائل گردانند (احسنت). دنیای شگفتیهای امروز و سرعت و شتابی که ملل دنیا برای ارتقاء هر چه بیشتر جامعه خود دارند ما را بر آن می‌دارد که بهیچوجه به سیر تکاملی قانع نشده و بکوشیم راه ترقی جامعه ایرانی را با سرعت و جهش بپیمائیم (احسنت). تنها دراین صورت خواهد بود که می‌توانیم امیدوار باشیم ترقیات بیشتری را که آرزوی نیل بدان را داریم احراز نمائیم. ما در لحظه‌ای از تاریخ زندگی می‌کنیم که توقف حکم مرگ را دارد و تنها جهش زندگی محسوب می‌شود تنها با شتاب و کار مداوم شبانه روزی است که قادر خواهیم بود نقائص اجتماع کنونی خود را مرتفع سازیم.
خدمات مجلس شورای ملی در دوره اجلاسیه اخیر در تصویب قوانین بسیار مفیدی چون:
قانون سپاه بهداشت.
قانون سپاه آبادانی و ترویج.
آئین نامه اجراء اصلاحات ارضی.
قوانین مربوط به قراردادهای جدید نفت.
قانون حمایت صنعتی جلوگیری از تعطیل کارخانه‌ها.
قانون راجع به استفاده از صنایع پتروشیمی.
قانون راجع به تعیین نکلیف مشمولین متولد سال ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۴ که در مسیر اجرای هدفهای ملی و تحقق بخشیدن به خواست‌های ملت بتصویب رسیده (صحیح است) از خدمات درخشانی است که همیشه بنام این دوره در خاطر ملت حق شناس ایران باقی خواهد ماند. (صحیح است – احسنت).
باید اذعان کنیم که لوایحی که از طرف دولت تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی شده پس از امعان نظر و اصلاحاتی که از طرف نمایندگان محترم در آن بعمل آمده بصورت کاملتری در آمده ونمایندگان محترم با صبرو شکیبائی و حوصله و پشتکار و امروز هم ملاحظه می‌کنیم با اینکه مدتی از دوره تعطیلات تابستانی می‌گذرد نقائص آنرا مرتفع کرده و نتیجتاً لوایح تقدیمی را بصورت جامع تری تصویب فرموده‌اند.
مسلم است خانمها و آقایان نمایندگان محترم مجلس به مسائل کلی مملکتی به خواست واقعی موکلین خود آگاهی و معرفت بیشتری داشته و این امر موجب گردیده که ما بتوانیم با پشتیبانی بیدریغ نمایندگان محترم مجلس بحقایق امور بیشتر واقف شده و بهدفهای خود نزدیک تر شویم (انشاءالله).
بارها حضور نمایندگان محترم عرض کرده‌ام که هرگز عاشق افکار و اندیشه‌های خود نبوده و برای تبادل نظر و راهنمائی صادقانه خانمها و آقایان احترام خاص قائل شده و خود را نیازمند واقعی این هدایت و راهنمائی و پشتیبانی میدانیم (احسنت) معتقدیم افتخار خدمت به مملکت بزرگترین سعادت و موهبتی است که نصیبمان شده و تا روزی که شایسته این اعتماد و قادر به انجام خدمت باشیم لحظه‌ای وظایف خود را در مقابل شاهنشاه و مجلس و ملت از یاد نخواهیم برد (احسنت) معتقدیم وطن پرستی نه انحصار جمعی معدود نمی‌باشد بلکه یگانه وظیفه هر انسان با شرفی است که خود را ایرانی می‌خواند. بنابراین قاعده برای همه میهن پرستان از هر طبقه و دسته
وصنفی که باشند احترام خاص قائل هستیم (احسنت).
اینک ضمن عرض سپاس نسبت به نمایندگان اکثریت مجلس شورای ملی که در تصویب لوایح تقدیمی دولت را در اجرای وظایف خود یاری و مدد کرده‌اند از انتقادات بجا و منطقی آقایان نمایندگان محترم اقلیت نیز قلباً اظهار امتنان می‌نماید و تنها اجرای صحیح این اصول دموکراسی را ضامن بقاء حکومت مشروطه پارلمانی میداند (احسنت).
ما نه فقط از انتقاد و گله شکایتی نداریم بلکه آنرا یگانه راه اصلاح معایب و هدایت برنامه‌های دولت در مسیر اصولی و قابل قبول ملت میدانیم. با ایمان کامل اعتقاد داریم در قالب حکومت دمکراسی مفهوم آزادی بستگی کاملی به ایراد مطالب صحیح و انتقادات اصولی و منطقی میهن پرستان دارد. در این باره نه فقط گله و ترسی نداریم بلکه از آن صمیمانه استقبال می‌کنیم (احسنت).
بار دیگر از همه خانمها و آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی صمیمانه ابراز امتنان و حق شناسی می‌نمایم. امیدوارم در ایام تعطیل که اکثر آقایان در میان موکلین خودخواهند بود از نظرات وخواست موکلین خود آگاهی بیشتری یافته تا انشاءالله پس از خاتمه تعطیلات در دوره اجلاسیه بعدی با ارائه طرح‌های مفید ارزنده‌ای که از آن پیوسته دولت برخوردار بوده است بتوانیم با کمک نمایندگان محترم ملت در راه رفاه هر چه بیشتر ملت ایران و ارتقاء جامعه ایرانی و اجرای هدفهای انقلاب ششم بهمن قدمهای محکم تری برداریم.
از مجلس محترم شورای ملی برای مسافرت کوتاهی به آذربایجان عزیز در معیت عده از نمایندگان محترم و آقایان وزراء کسب اجازه مرخصی مینمائیم و امیدواریم در آینده نیز دولت بتواند از اعتماد وحسن نیت هر چه بیشتر آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برخوردار شود و بدیهی است اگر احیاناً در مراجعت امکان عرض گزارش در اینجا نباشد شخصاً همیشه مورد علاقه اینجانب خواهد بود که خانمها و آقایان لطف بفرمایند قراری بگذارند که در خدمتشان باشیم و با آنهائی که در تهران هستند تماس مستقیم داشته باشیم و دراینجا باید قبل از اینکه به عرایض خودم خاتمه بدهم چون صحبت از صبر و شکیبائی و حوصله شد و یادم آمد دراینجا باید راجع به صبر و حوصله و شکیبائی و محبت جناب آقای مهندس ریاضی رئیس محترم مجلس تشکر کنم (صحیح است) ایشان نه تنها با حسن اخلاقشان مجلس و مجلسیان را هدایت کرده‌اند دولت هم همیشه از این هدایت نصیبی داشته است (احسنت).
۴- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس – دو لایحه از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محتر مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شمارة ۶ مربوط به لایحه شمارة ۳۸۷۰۶- ۱۳۴۲/۱۰/۵ راجع به تصویبنامه شمارة ۴۸۹۹۲/ت ۱۳۴۱/۱۱/۲۲ دولت در مورد لایحه تأسیس شرکت سهامی کارخانه‌های ایران و فروش سهام که ضمن مرقومه شمارة۳۸۹۰ /۲۴ ه ق ل – ۱۳۴۴/۴/۲۰ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۸ تیر ماه ۱۳۴۴ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود تا نظر کمیسیونها در جلسه آینده مجلس مطرح شود.
رئیس – لایحه دیگری که از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شمارة ۴ مربوط به لایحه شمارة۲۴ /۲۵۲۸۸ – ۱۳۴۳/۱۲/۱۵ دولت راجع بقرارداد منعقد بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری فدرال آلمان راجع به واریز حسابهای سابق پایاپای ایران و آلمان که ضمن
مرقومه شماره۲۹۷۰۳ /۴۷۵ ل ق ۱۳۴۴/۴/۹ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه ۲۸ تیرماه ۱۳۴۴ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود و نظر کیمسیونها بعداً در جلسه آینده مجلس مطرح می‌شود.
۵- طرح سؤال آقایان دکتر بهبودی – موقر از وزارت آب و برق راجع به تعداد واحدهای صنعتی و کشاورزی خوزستان و استفاده آنها از سد محمد رضاشاه و جواب آقای وزیر آب و برق
رئیس – سؤال آقای مهندس بهبودی و آقای موقر از وزارت آب و برق مطرح است آقای مهندس بهبودی برمائید.
دکتر مهندس بهبودی – بنده قبلا عرضی ندارم چون درسؤال از وزارت آب و برق کرده‌ایم اجازه بفرمائید قبلا سؤالات مطرح بشود بعد از نیمساعت وقتم بنده یکجا استفاده می‌کنم یا اینکه اجازه بفرمائید سؤلال تک به تک مطرح بشود و جواب بدهند.
رئیس – سؤال اول مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمائید تا نماینده دولت در مجلس شورای ملی حاضر شده و اطلاع فرمایند که در خوزستان چند واحد صنعتی و کشاورزی وجود دارد از این واحدها چند واحد از برق سد محمد رضا شاه استفاده می‌کنند و از تمام سر مزبور استفاده هائی می‌شود.
با تقدیم احترام ناصر بهبودی – محسن موقر
رئیس – آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی (وزیر آب و برق) – با اجازه مقام ریاست معظم مجلس بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند تأسیسات برق خوزستان از جلوه‌های نهضت آبادانی این مملکت است که به همت مردانة اعلیحضرت همایون شاهنشاه در خوزستان ایجاد شده است (صحیح است) و امیدواریم با پشتیبانی و حمایت ایشان به حد کمال خودش برسد یعنی یک روزی ببینیم که در خوزستان یک میلیون هکتار زیر کشت داریم و ده میلیون کیلووات قدرت نصب شده در اختیار داریم این آرزوئی است ما داریم و دنبالش هستیم و امیدواریم به پشتیبانی نمایندگان محترم این مورد بمرحله عمل گذاشته بشود بطورکلی در مرحله اول برنامه آبادانی خوزستان در سد دز دو واحد ۶۵ هزار کیلووات که در حقیقت یکی از واحدهای یدکی واحد اولیه است نصب شده است. قدرت نصب شده فعلی سد محمد رضاشاه پهلوی ۱۳۰ هزار کیلووات است و مآلا این قدرت قابل توسعه است به ۵۲۰ هزار کیلووات مجموع انرژی که از سد محمد رضاشاه پهلوی می‌شود به دست آورد مجموعاً ۲/۸ میلیارد کیلووات ساعت در سال خواهد شد ولی امروز با نصب دو توربین قادر نخواهیم بود از این همه انرژی استفاده کنیم بنابراین مقداری آب هدر می‌رود و خارج می‌شود (مهندس کمانگر – الان چقدر استفاده می‌شود؟) عرض می‌کنم در خوزستان تا امروز چون نزدیک به ۵۰ کیلومتر خطوط فشار قوی برای انتفال این نیرو به نقاط مختلف بخصوص شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی ایجاد شده طبق برنامه ایکه داریم بعد بعرض خواهم رساند دائماً در طول این برنامه و برنامه چهارم و برنامه‌های بعدی خطوط انتقال نیروی برق با فشار قوی توسعه خواهد یافت آرزوی شخص بنده این است که یک روز بتوانیم برق خوزستان را در نقاط شمال ایران هم مصرف کنیم و آن روز مسلماً دور نخواهد بود در شرایط حاضر آخرین آماریکه من داریم یعنی تا آخر سال ۴۳ بیش از ۳۵۰ واحد کوچک صنعتی و کشاورزی از برق سد محمد رضاشاه پهلوی استفاده می‌کند علاوه براین واحدهای صنعتی و کشاورزی کوچک در نظر است که در صنایع بزرگی که در خوزستان ایجاد خواهد شد و سیاست دولت براساس سیاست تشویق مصرف برق در خوزستان است که با فراهم بودن امکانات توسعه اقتصادی در آن ناحیه برق سد محمد رضاشاه در شهرها و برای مصارف شهری بمقدار خیلی زیاد مصرف بشود درحال حاضر ما در شهرهای
اهواز – آبادان – خرمشهر – دزفول – اندیمشک و حمیدیه و بستان ویکی دو ناحیه اطراف شوشتر در آتیه نزدیکی برق داده خواهد شد (یکنفر از نمایندگان – و شوشتر) هنوز خط فشار قوی کشیده نشده شرکت آب و برق شوشتر یکی از بنگاههای وابسته به بنگاه آبیاری است که کار می‌کند عنقریب آن شرکت را منحل می‌کنیم و برق سد محمد رضاشاه در شوشتر دایر خواهد شد تصور می‌کنم چند ماهی بیشتر طول نکشد همچنین در مسجد سلیمان دایر خواهد شد تصور می‌کنم چند ماه دیگر در این شهرها بمقدار زیاد تاحدی که مصرف درست است استفاده خواهد شد و ما امیدواریم با واحدهائی که قبلا فراهم شده است وتسهیلات دیگری که احتمالاً سعی می‌کنیم بعداً فراهم کنیم این مصرف را بحد اعلای خودش برسانیم ولی تا موقعی که صنعت کشاورزی در خوزستان از این برق استفاده نکند ما بحد اعلای استحصال نخواهیم رسید بنابراین ما فراموش نکرده‌ایم ک یک سیاستی از لحاظ نرخ و از لحاظ توسعه شبکه اتخاذ بکنیم که صنایع حتی الامکان در خوزستان متمرکز بشود و حداعلای استفاده برای مصارف تلبمه زنی و پمپاژ بعمل بیاید بطور مثال باید بعرض برسانم که در شهر اهواز در سال ۳۸ که تأسیسات برق شهر اهواز بوسیله سازمان آب و برق خوزستان بعهده گرفته شد تعداد مشترکین مجموعاً شش هزار مشترک بود و حد اعلای مصرف ۲۴۰۰ کیلووات قدرت بود درسال ۴۳ یعنی پنجسال بعد از اینکه تأسیسات آب و برق خوزستان تأسیسات توزیع آب و برق را در شهر اهواز در اختیار داشت و مشغول بهره برداری است در آخرین روز سال ۴۳ تعداد مشترکین از شش هزار به بیست و چهار هزار مشترک اضافه شده و مصرف حد اعلای اول شب آخرین روز سال چهل و سه ۱۵۲۰۰ کیلووات بجای ۲۴۰۰ کیلووات بوده است ملاحظه میفرمائید که در پنجسال تعداد مشترکین ۴۰۰ درصد یعنی چهار برابر شده و مصرف ششصد درصد یعنی شش برابر شده بطوریکه می‌توانیم بگوئیم سالیانه هشتاد درصد بر تعداد مشترکین و صد و بیست درصد بر مصرف مشترکین اضافه شده در خرمشهر تأسیسات آب و برق خوزستان در سال ۴۱ کار توزیع برق را بعهده گرفت در آنروز تعداد مشترکین برق ۴۱۱۷ مشترک بود و مصرف برقش نزدیک به ۱۹۰۰ کیلووات قدرت بوده است در آخرین روز سال ۴۳ یعنی دو سال بهره برداری تعداد مشترکین به ۷۲۲۹ مشترک و مصرف به ۵۶۷۰ کیلووات یعنی از لحاظ تعداد مشترکین دویست درصد مشترک بوده‌اند که دو برابر شده‌اند و از لحاظ مصرف در ظرف این دو سال سیصد درصد یعین سالیانه صدی صد اضافه شده است در شهر دزفول در سال ۴۳ تأسیسات آب و برق خوزستان کار توسعه برق را بعهده گرفت مجموعاً تعداد مشترکین ۶۹۰۰ مشترک و مصرف حداکثر ۸۰۰ کیلووات بوده است در سال آخر سال ۴۳ تعداد مشترکین به ۸۵۰۰ و مصرف مشترکین به ۳۷۰۰ کیلووات اضافه شد و این نمودار اینست که در ظرف یکسال تعداد مشترکین بیست و پنج درصد اضافه شده است و مصرف چهار برابر شده است در اندیمشک در سال ۴۲ تعداد مشترکین ۹۰۰ و مصرف ۲۸۰ کیلووات، در آخر سال ۴۳ تعداد مشترکین ۱۸۵۰ مشترک و بیش از دو برابر بمصرف ۲۴۰۰ کیلووات یعنی تعداد مشترک دویست درصد و مصرف به هشتصد درصد رسیده است مجموع نیروی برقی که امروز در خوزستان مصرف می‌شود در ساعات حداکثر از رقم چهل هزار کیلووات تجاوز می‌کند و با توجه با اینکه هر توربین آبی ۶۵ هزار کیلووات تولید می‌کند فاصله‌ای تا حداکثر تولید نیرو نداریم و با درنظر گرفتن اینکه توربین دوم همیشه بصورت یدکی باید آماده باشد اقدام برای سفارش توربین سوم برای صد محمد رضاشاه پهلوی شده است و بمناقصه گذاشتیم و تصور می‌کنم مشغول رسیدگی به اسناد مناقصه هستیم راجع به نرخ برق برای کار کشاورزی یک حساب اجمالی بما نشان داده است که درصورتیکه هزینه خرید سوخت، نگهداری، استهلاک نیروی آن محاسبه شود در مورد تلمبه هائی که امروز با دیزل کار می‌کنند و اگر بجای آنها تلمبه برق خریداری بشود در شرائط مساوی نرخ برق هر متر مکعب آب در حدود ۸۰ درصد قیمت آب با موتور دیزل درمیآید بنده باید بعرض برسانم این رقم بشرطی صحیح است که تأسیسات قبلی را بحساب بیاوریم شاید برای اشخاصی که تلمبه دیزلی دارند و با دیزل کار می‌کنند صرف نکند که امروز موتور دیزلی را دور بیندازند و بجای آن تلمبه برقی خریداری کنند ولی برای کسانیکه که تازه این کار را
می‌کنند یعنی تلمبه برقی می‌خرند مسلماً با صرفه خواهد بود که از برق سد محمد رضاشاه استفاده بکنند و تلمبه برقی برای خودشان خریداری کنند تا موتور دیزلی، توجه دارند که طبق قانون وام بانک بین المللی بمبلغ ۴۲ میلیون دلار تعهداتی درمقابل وام دهنده داریم که تعیین نرخ برق سد محمد رضاشاه پهلوی بسهولت میسر نیست مگر اینکه مقامات وام دهنده با نرخهای ما موافقت کنند ما مذاکرات را بخصوص برای برق صنعتی و کشاورزی با مقامات مربوطه بانک شروع کرده‌ایم و در مقام مشورت با آنها هستیم بلکه بتوانیم تسهیلات بیشتری برای نرخ صنعتی و کشاورزی فراهم کنیم ما اگر بخواهیم که برق خوزستان مصرف کامل داشته باشد یعنی در صنعت آلومینیم و ذوب امکان پذیر نیست تا گزیر با نرخهای کمتری برای صنعت آلومینیم یا صنعت ذوب فولاد باید مصرف بکنیم از این مطلب دولت غافل نبوده است ولی بطور کلی بنده باید به استحضار برسانم که نرخهای خوزستان نرخهای بسیار خوبی است اگر درمقام مقایسه با کشورهای راقیه که مصرف برقشان خیلی از ما سنگین تر است برآئیم بنده بطور مثال عرض می‌کنم که در خوزستان برای مصراف خانگی اولا گرفتن مشترک بهیچ وجه خرج ندارد یعنی هر مشترک می‌تواند با پرداخت مبلغ خیلی قلیلی شاید ۳۰۰ ریال و ۵۰۰ ریال حداکثر مشترک برق خوزستان بشود و ارقامی بصورت وام و یاهزینه‌های انشعاب گزاف دریافت نمی‌شود و بعلاوه برای ۳۰ کیلووات اول کیلوئی ۲/۵ ریال محسوب می‌شود یعنی هر مشترک در مقابل پرداخت ۷۵ ریال ۳۰ کیلووات ساعت درماه می‌تواند برق مصرف کند و برای ۷۰ کیلووات ساعت دوم نرخ برق ۲ ریال است و برای ۳۰۰ کیلووات ساعت بعدی نرخ برق ۱/۶ ریال و برای ۴۰۰ کیلووات ببالا نرخ برق ۱/۲ ریال است برای اینکه نمایندگان محترم توجه فرمایند که این در مقابل نرخهائی که در ممالک بزرگ دنیا مثلا ژاپن که چهارمین کشور است از لحاظ مقدا نیروی مصرفی، در ژاپن مصرف خانگی برای هر کیلووات ساعت ۲/۹ ریال است و این رقم از رقمی که در خوزستان فروخته می‌شود و حتی از تهران گرانتر است توجه میفرمائید که با صرف بار ۵۰، ۵۵ درصد و بمصرف ۳۵ تا ۴۰ میلیون کیلووات با نرخ ۲/۹ ریال که در ژاپن وجود داردما با مجموع قدرت نصب شده مملکت که در حدود ۴۶۰ هزار کیلووات است و ضریب مصرف و قیمتش قریب به ۳۵ درصد ۳۰ درصد، ۲/۵ ریال در خوزستان یا ۲/۸ ریال در تهران رقم خیلی معتدلی است در مورد نرخهای صنعتی اگر صنعت کوچک را بحساب بیاوریم برای سیصد کیلووات اول ۲/۵ ریال برای هفتصد کیلووات دوم دو ریال برای دو هزار کیلووات بعد ۱/۶ ریال برای سه هزار کیلووات ساعت به بالا در هر ماه مصرف ۱/۲ ریال برای صنایع بزرگ به ۲۵ هزار کیلووات اول ۰/۹ ریال و برای ۲۰۰ و ۳۷۵ هزار کیلووات بعدی نرخ برق ۰/۷ ریال برای هر کیلوات ساعت برای یک میلیون کیلووات به بالا ۰/۵ ریال در هر ساعت است این نرخها بانرخهائی که بنده در اختیار دارم راجع به کار صنعتی از ممالکت مختلف تقرییاً ازهمه جا ارزانتر است به استثنای آمریکا، بطور مثال کمپانی کارولینای شمالی آمریکا که یک مؤسسه خصوصی است برق صنعتی بطور متوسط ۱/۰۳ ریالی و تی – وی- ا (T-V-A) ۰/۴۱ ریال (دکتر بهبودی – فرمودید – تی - وی – ا اختصار چه مؤسسه‌ای است) تنسی ولی، یعنی مؤسسه عمران دره تنسی، برق یونان ۱/۲۵ ریال، برق اونتاریو کانادا ۰/۶ ریال، هندوستان ۱/۱۵ ریال، ژاپن ۰/۹ ریال، پاکستان شرقی ۱/۵ ریال، انگستان ۱/۱ ریال و کمپانی دیترویت که یک مؤسسه خصوصی است ۱/۰۲ ریال این نرخ صنعتی است در ممالکت راقیه بنده اعتقاد دارم که از این همه باید ارزانتر بکنیم تا اینکه صنایع بزرگ تشویق بشوند بنده تصور می‌کنم که سؤال اول جناب دکتر بهبودی همکار عزیز بنده و جناب آقای موقر را تا حدودی که لازم بود بعرضشان رساندم اگر توضیحات بیشتری مایل باشند بعداً عرض خواهم کرد (احسنت).
رئیس – آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر مهندس بهبودی – جناب آقای مهندس روحانی که تا مهرماه سال جاری سی امین سالی است که من خدمت شما ارادت پیدا کردم (یکی از نمایندگان – سومین یا سی امین) سی سال است که بنده خدمت آقای مهندس روحانی ارادت پیدا کردم یعنی اولین روزی که
من رفتم در دبیرستان دالفنون سال ۱۳۱۴ اسم نوشتم و در خدمت ایشان بودم دراین دمت به پشتکار و سلامت نفس ایشان ایمان و اعتقاد دارم و عقیده دارم که نماینده مجلس از این تریبون باید در جهتی استفاده کند که باعث ارشاد نیروی مجریه باشد و بهمین علت هم هست که گاه بگاه ما سؤالاتی را طرح می‌کنیم همینطور که در مورد طرح این سؤال مربوط به آب و برق خوزستان بود جناب آقای مهندس روحانی مجبور شدند که یک حقایقی را اطلاع حاصل بکنند و در پشت این تریبون بیک حقایقی ایمان بیاورند و بیان بفرمایند ولی من متأسفانه که باید بعرضشان برسانم که بیک قسمت از سؤال بنده جناب آقای مهندس روحانی، جواب داده نشده و به قسمت دیگری از سؤال بنده جواب داده شد، بنده سؤال کرده بودم که درخوزستان چند واحد صنعتی و کشاورزی وجود دارد و از این واحدهای صنعتی جمعاً چند واحد برق برق سد محمد رضا شاه استفاده می‌کنند؟ جنابعالی فقط فرمودید که تا بحال ۳۵۰ واحد صنعتی وکشاورزی از این برق استفاده می‌کنند، نفرمودید از چند واحد ۳۵۰ واحد، گرچه تصور می‌کنم عدد ۳۵۰ واحد هم قابل تعمق است و باید قدری بیشتر مطالعه بشود چون تصور نمی‌کنم که ۳۵۰ واحد استفاده بکنند همینطور که فرمودید ساختن این سد از جلوه‌های آبادانی است که در عصر سلطنت اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ورهبر عالیقدر ملت ایران درست شده است ما آرزومان اینست که تمام مردم مخصوصاً مردم طبقه سوم و روستا نشینان از این موهبت عظمی استفاده بکنند ولی متأسفانه ترتیبی که الان آب و برق خوزستان دارد مانع است که همه مردم از برق استفاده کنند (دکتر رمضانی – در گیلان هم همینطور است) بقول همکار ارجمند بنده در گیلان هم همینطور است امیدوارم رفع نقص بشود (دکتر رمضانی – در گیلان اصلا خاموش است) فرمودید که نرخهای تشویقی و تهسیلات دیگری در نظر خواهید گرفت ما آرزومان این است که خیلی زودتر این نرخهای تشویقی را در نظر بگیرید چون با این نرخهائی که هست جناب آقای مهندس روحانی متأسفانه کاری از پیش نخواهد رفت و مردم تشویق نخواهند شد دراینکه دستگاههای خودشان را تبدیل به دستگاههای برقی کنند مخصوصاً که فرمودید هشتاد درصد هزینه موتور دیزل الان هزینه الکتروپمپ تمام می‌شود من تصور می‌کنم که آقایانی که هزینه الکتروپمپ را در نظر گرفته‌اند یک استهلاک دهساله شما خلی خوب میدانید که در یک مؤسسه خصوصی یک فرد هست اصلا چیزی که برایش مطرح نیست استهلاک است نه دهسال نه بیست سال آنقدر کار می‌کند که آهن پاره‌ای بشود که برود کنار و یا دستگاهی که کار کرده برای مکانیسین درنظر گرفتند مهندس در نظر گرفتند قیمت در نظر گرفتند عرض کنم تمام این مسائل را در نظر گرفتند آن وقت گفتند قیمت الکتروپمپ هشتاد درصد موتور دیزل تمام می‌شود درصورتیکه حقیقت این است که صاحب یک مؤسسه خصوصی نه مهندس استخدام می‌کند نه مکانیسین نه دفتر دار استخدام می‌کند یک نفر اینجا می‌آورد همه کارهایش را منجمله سرپرستی موتورها را به او واگذار می‌کند و اگر به این ترتیب حقیقت بین و واقع بین بودند کاملا متوجه می‌شدند که این هزینه خیلی خیلی گرانتر تمام می‌شد مسأله‌ای که شما مورد بحث قرار دادید مقایسه‌ای بود که قیمت برق تمام شده را با قیمت برق ممال راقیه فرمودید ولی یک چیزی را فراموش کردید که سطح درآمد رامقایسه نکردید شما مقایسه نکردید که یک فرد ژاپنی چقدر در سال درآمد دارد که از آن مقدار اینقدر پول برق می‌دهد اینها خیال می‌کنم یک حسابی باید باشد که مورد توجه شخص وزیر قرار بگیرد و بعد ادعا نکنند که نیروی برق سد محمد رضاشاه ارزانتر از برقهای ممالکی مثل ژاپن هست حتی فرمودید آمریکا قدری ارزانتر است معذالک باید از آنها خیلی ارزانتر باشد ولی مسأله‌ای که باید کاملا مورد توجه قرار بگیرد شما فرمودید از ۱۳۰ هزار کیلووات ۶۵هزار کیلوواتش را بعنوان ذخیره استفاده می‌کند و ۶۵ هزار کیلووات بعنوان واحد فعال فرمودید در واقع حداکثر حداقل چهل هزار کیلووات بیشتر استفاده ندارد یعنی از مصرف سرشب که صرفنظر بکنند مصرف عادی برق آنقدر هست که حتی جنابعالی در گزارش خودتان اسمی نیاوردید که مصرف عادی برق چقدر است فقط از مصرف حداکثر
اسم بردید من می‌خواهم ببینم ملت ایران این پول را داده این وام را گرفته رنج سنگین آن را تحمل می‌کند برای اینکه از ۱۳۰ هزار کیلووات استفاده ببرد این نیست مگر اینکه گرانی نرخ برق مانع است که این کار را بکنید ولی جنابعالی علت گرانی نرخ برق را هم تلویحاً فرمودید خیال می‌کنم جناب آقای خواجه نوری با این عرضی که بنده می‌کنم بعنوان لیدر اکثریت موافقت می‌کنند ما از شما تقاضا می‌کنیم یعنی بنام مجلس شورای ملی من از وزیر مسئول خواهش می‌کنم با آنهائی که وام دادند و شما را محدود کردند نرخ برق را در این زمینه بگیرند وارد مذاکره بشوید بنام مجلس صحبت کنید بگوئید ملت ایران می‌خواهد که قیمت برق بیاید پائین با این قیمت‌ها نمی‌توانیم این سدها را اداره کنیم و قیمت را برگردانیم و اگر حاضر نبودند قیمت برق را تخفیف دهند شما اختیار دارید وارد مذاکره شوید و از ممالک دیگر قرض بکنید با هر ربحی که باشد مجلس با کمال سربلندی رأی خواهد داد وام بگیرید و این وام را برگردانید آزادی عمل داشته باشید برای ما مفهومی ندارد که شما ۱۳۰ هزار کیلووات برق داشته باشید فقط ۴۰ کیلووات آنهم به مصرف روشنائی برسد بعلت اینکه شما متأسفانه با آنهائی که قرارداد تنظیم کرده‌اید ماده‌ای گذاردید که قیمت نرخ برق را در اختیار دیگران گذاشته‌اید (احسنت).
رئیس – با اجازه خانمها و آقایان چون برای بررسی این دو لایحه که از مجلس سنا رسیده باید کمیسیونها تشکیل بشود تا هرچه زودتر دوره قبل از تابستان را ختم کنیم جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت هشت و نیم صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
(ساعت ده صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی