مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ امرداد ۱۳۲۶ نشست ۸
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویبنامهها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آییننامهها - بخشنامهها - آگهیهای رسمی
شماره تلفن: اداره ۵۴۴۸ - اطاق رئیس ۹۴۴۱
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۹ مرداد ۱۳۲۶
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مجلس
۲-طرح و تصویب چهار فقره اعتبارنامه ورد یک فقره
۳- تعیین دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت ده و بیست دقیقه صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
[۱- تصویب صورت مجلس.]
صورت مجلس جلسه قبل را آقای معتمددماوندی (منشی) قرائت کردند.
صورت مجلس روز یکشنبه بیست و ششم امرداد ماه قرائت و پس از مذاکرات آقایان: عباس مسعودی، نصرتالله اسکندری، مهدی ارباب، شریعتزاده رضوی واظهارات مقام ریاست تصویب شد. اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائبین روز سهشنبه ۲۷ امرداد.
غائب با اجازه: آقای دادور،
غائبین بیاجازه: آقایان: گنابادی، پالیزی، قوامی، ناصری، علی وکیلی، تقیزاده، لیقوانی.
دیرآمدگان با اجازه: آقایان: امیرتیمور، حسن اکبر، دکتر راجی،
دیرآمدگان بیاجازه: آقایان: دکتر طبا، رستم گیو، عامری، آقاخان بختیار، منصف، شریعتزاده، مشاور، صاحب جمع، فولادوند، کامل ماکویی.
غائبین چهارشنبه ۲۸ امرداد ماه:
غائبین با اجازه: آقایان: دادور، رضوی، قوامی.
غائبین بیاجازه: آقایان: گنابادی، پالیزی، ناصری، علی وکیلی، تقیزاده، لیقوانی.
دیرآمدگان با اجازه: آقایان: حسن اکبر، معتمد دماوندی، دکتر راجی، معینزاده، دکتر شفق، دکتر آشتیانی، محمدتقی بهار، هاشم وکیل، شهاب خسروانی.
دیرآمدگان بیاجازه: آقایان: دکتر طبا، غضنفری، رستم گیو، آقاخان بختیار، دکتر امینی، شریعتزاده، اسلامی، فولادوند، ملکی.
پس از اظهارات آقای دکتر شفق راجع به لزوم رعایت نظم مجلس مخصوصاً از طرف آقایان تماشاچیان و بیانات آقای رئیس در این خصوص بقیه مذاکرات نسبت به گزارش شعبه ۴ راجع به نمایندگی آقای مشایخی مطرح و آقای امینی مخبر شعبه در جواب بیانات پیش آقای حائریزاده اظهار داشتند چون راجع به دوران تحصیل و خدمات اداری ثبت و دارایی آقای مشایخی ایراد مثبت و مدلل و موجهی نفرمودند ولی دوستی با آقای نخست وزیر و در نتیجه آن شهردار شدن به زعم ایشان گناه است گناهی نیست چنان که خودشان هم سی سال با معظم له همکاری کردهاند و چون رد اعتبارنامه اشخاص نباید روی اغراض باشد البته لیاقت شخصی و خدمات ایشان را هم در شهرداری باید در نظر گرفت و ضمناً معتقد بودند اگر مخالفین ایشان مدارک و مستنداتی برای ابراز دارند بهتر است در کمیسیونی از اشخاص بیغرض رسیدگی بشود و در خاتمه متذکر شدند پس از بحث زیاد در فراکسیون پارلمانی حزب دموکرات نتیجه رأی فراکسیون این شد که اشخاص در دادن رأی خود نسبت به اعتبارنامهها آزاد باشند.
آقای حائریزاده به استناد ماده ۱۰۹ آئیننامه داخلی اظهار داشتند در مخالفت با نمایندگی آقای مشایخی نظر خصوصی نداشته فقط اصولی را به عرض مجلس رسانیدهاند از جمله این که نماینده ملت که مقدرات میلیونها افراد امروز و نسلهای بعد را در دست میگیرد تنها کافی نیست محکوم به جنحه و جنایت نباشد بلکه باید معروف به امانت و حسن شهرت و دارای قدس و تقوای لازمه وکالت باشد و ایشان
شهرت عکسش را دارند و در خاتمه متذکر شدند همکاری با کسی غیر از نوکری است.
در این موقع آقای مکی به عنوان مخالفت با نمایندگی آقای مشایخی بدواً شرح مفصلی راجع به قصد تصفیه حزب دموکرات از طرف جوانهای اعضاء حزب و تشخیص مردودت آقای مشایخی از طرف بعضی و کم شدن توجه افکار عمومی نسبت به آقای قوام در نتیجه نزدیک شدن بعضی اشخاص بایشان که مورد عدم قبول افکار عمومی هستند که بالنتیجه به ترمیم کابینه ایشان منتهی شد و اهمیت افکار عمومی بیان کرده چنین نتیجه گرفتند که مخالفت با ایشان از نظر دوستی با آقای قوام نبوده بلکه عکس اینست.
سپس به شرح دلایل مخالفت خودشان فقط از نظر صلاحیت شخصی پرداخته و عملیات ایشان را موقع رأی در انجمن انتخابات دوره ۱۴ تهران و ارائه شناسنامه عوضی و برخورد بعدشان در شهرداری و قصد واگذاری هشت میلیون تومان اسفالت تهران از طرف شهرداری به آقای کینژاد از قرار متری ۱۱۳ ریال (گرانتر از زمان جنگ) و اعتراض ایشان و رسیدگی قضیه در شورای فنی و گزارش شورا مبنی بر عدم امکان اتمام اسفالت تهران با مبلغ و مدت پیشنهادی و وسایل مورد مقاطعه کار و همچنین راجع به تقسیم صدی دوی مبلغ مقاطعهها بین رئیس و معاون و مدیر کارهای شهرداری. شرح داده اضافه کردند بالاخره پس از استجازه تجدید مناقصه و تقسیم کردن کار بیشتر از دو میلیون تومان مناقصه اسفالت تهران به شخصی به نام مایرعبدالله واگذار شد که هیچ گونه سابقه اسفالت کاری نداشته و تبعه ایران هم نیست پس از آن به شرح سوء استفادههای مایرعبدالله و سلیم عینی و یک دسته یهودیان دیگر و خرید ۶ میلیون متر پارچه از ۹ میلیون متر سهمیه دولت ایران از کارخانهای ژاپن از طریق سفارت امریکا با تبانی وزارت پیشه وهنر پرداخت اظهار امیدواری کردند که مجلس شورای ملی با گذراندن قوانین لازم است دست این عناصر خارجی را از تجارت کشور کوتاه کند. بعد اشاره به وضع نامرتب برق تهران نموده بیان کردند با این که به موجب تصویبنامه انجمن شهر مادام که بر نیروی تولیدی افزوده نشده نباید به کسی برق داده شود. ایشان عده زیادی برق طبق صورتی که از طرف روزنامه کارگران برق منتشر شده با لحاظ سوء استفاده به اشخاص داده و سبب شدهاند که لطماتی به کارخانه برق تهران وارد شده است و به موجب ماده ۱۵۲ قانون مجازات عمومی در اینخصوص اعلام جرم کردند، سپس به وضع نامرتب مؤسسات شریرخوارگاه و پرورشگاه و تیمارستان اشاره نموده اظهار داشتند کمک روزانه و بودجه مختصر آنها پرداخته نشده و هر یک مبلغی از شهرداری طلبکارند حتی اعانهای هم که برای این مؤسسات جمع آوری شده به مصرف تأسیس روزنامه رسانیدهاند و نیز نداشتن تلمبه چاههای گورستان را گوشزد کرد و نیز راجع به چاههای آب خیابانها با مقایسه مخارج آنها با چاههایی که بانک رهنی برای ۴۰۰ خانه ساخته اظهار داشتند بهتر بود این پول هنگفت به مصرف دائر کردن چهار قنات بایر میرسید و همچنین راجع به دادن اعلان از طرف شهرداری به بعضی جراید در واقع به جای حقالسکوت وراجع به استخدام قریب ۳۷۰ نفر بیش از حد نصاب قانونی و تحمیل بر بودجه شهرداری شرح مختصری توضیح دادند. اعتراض دیگرشان این بود که به وسیله بالا بردن ظاهری سطح درآمد شهرداری از بانک ملی مبلغ شش میلیون تومان قرض گرفتهاند و این کار کلاهبرداری است و به موجب ماده ۲۳۸ قانون مجازات اعلام جرم کردند و همچنین اظهار کردند با این که نقشه لولهکشی آب تهران و اراضی مخزن آب و مجاور آن محرمانه بود باز مایرعبدالله و بعضی اشخاص دیگر مطلع شده قریب ۳۰۰ هزار متر اراضی اطراف مخزن آب را خریداری میکنند که در روزنامه آتش اعلام جرم شده است سپس بغرس اشجار اشاره کرده و راجع به فروش مقداری از گوشتهای اهدایی امریکاییها به مؤسسات خیریه اظهار کردند آبروی ما را پیش خارجیها هم ریختند و با اشاره به خرید شش دستگاه کامیون و قرار توقیفی که سابقاً از طرف بازپرس دیوان کیفر در این موضوعات صادر شده بود به این دو فقره اعلام جرم کردند. در خاتمه به موضوع سوء استفاده از یخ تهران و همچنین به کار بردن اتومبیلهای شهرداری در انتخابات اشاره کرده جلب توجه نمایندگان را به افکار عمومی و قضاوت عادلانه کردند..
در این موقع آقای مشایخی پس از اظهار خوشوقتی از مخالفت خالفین برای فرصت یافتن دفاع از حیثیت خود اشاره به مثالی که آقای دکتر بقایی در فراکسیون حزب دموکرات راجع به قربانیهای ملل اولیه بشر برای فرونشاندن خشم ارباب انواع زدهاند و تطبیق آن با سرنوشت خودشان اظهار داشتند با وجود شخصیتها و خانوادههای معروف در اراک چگونه آقای مکی از آنجا انتخاب شدهاند و پس از اشاره به نقض عهد و حمله به معلومات ایشان راجع به مزیت شهرداری تهران بر سایر شهرداریها از نظر همکاری با وظایف عالیه کشور توضیح دادند که چون شهرداری عده زایدی رفتگر و کارگر و روزمزد و آتشنشان و غیره میباشد لذا در موقع ورود ایشان بهترین دستگاه مستعدی برای پذیرفتن نفوذ حزب توده بود ولی ایشان با وجود حملات متعدد آنها با پشتی بانی آقای نخست وزیر نقشههای آنها را خنثی نموده و ضمناً اظهار داشتند علیرغم شهرت مخالفین از دستگاه شهرداری به هیچوجه مساعدتی با حزب دموکرات یا آقای نخست وزیر نشده است پس از آن به وضع نامرتب شهرداری در موقع ورود خود و همچنین به مبلغ چهار میلیون قرض این مؤسسه اشاره نمود اظهار داشتند پس از دوره تصدی، برای اصلاحات امور شهر از قبیل نظافت بهداری بهبودی وضع درمانگاهها، تهیه برنامه اسفالت، ایجاد دستگاه کنترل مهندسی در ضمن کار تصمیمات مقتضی گرفته شد با قیمت نازلتر از قیمت سابق دویست خیابان در مدت تصدی ایشان اسفالت شد سپس بازدید گودالهای جنوب شهر و عدم وسایل زندگی آنجا را تذکر داده اظهار کردند موضوع ساختن چهارصد خانه که با بودجه شهرداری غیرعملی به نظر میرسید و گرفتن ۵ میلیون اعتبار از بانک و واگذاری این کار به دستگاه دیگر در نتیجه اقدامات و جدیت ایشان بوده و نطق افتتاحیه خود را در موقع زدن کلنگ در حضور اعلیحضرت همایونی دلیل بر وطن پرستی و خدمات خود دانستند.
در این موقع (یک ساعت و نیم بعد از ظهر) بنا بر پیشنهاد آقای دکتر راجی جلسه به عنوان تنفس تعطیل و روز چهارشنبه ۲۸ مرداد ماه ساعت ده صبح مجدداً به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید. مجدداً آقای مشایخی به دفاع از اعتراضات مخالفین پرداخته پس از تشکر از آقایان نمایندگان از تشکیل جلسه واشاره به ساختمان چهارصد خانه از طرف بانک وگرانی کرایه خانه و لزوم ساختن این قبیل خانهها در تمام ولایات و شرح نقایص کارخانه برق و کمی نیروی آن و خرید هشتهزار کیلوواتی از امریکاییها و همچنین نبودن آب کافی برای مشروب کردن ۴۰ میلیون متر مساحت شهر تهران و عدم وسایل لازم برای بستن صد لار و کرج و راجع به چاههای طهران و آب امیرآباد و نیز اشاره به مقدمات کار لولهکشی طهران و شروع به اجرای آن توسط کمپانی الکساندر گیپ اظهار داشتند موجب گرانی هزینه زندگی در تهران عوامل متعددی است که رفع آن از عهده شهرداری حتی دولت هم خارج است. از قبیل رواج مقدار زیاد اسکناس و زیاد کردن حقوق مستخدمین و گرانی قیمت ارز خارجی در بازار آزاد و سینگینی بودجه مملکتی و تحصیل درآمدهای عمومی از راه فعالیت اقتصادی و بازرگانی و وجود انحصارها و گرانی اجناس خارجی که بالنتیجه از نظر ارتباط با ضروریات زارعین از حیث پارچه و قند و شکر موجب گرانی ارزاق میباشد سپس با اشاره به تجاوز و تعدی فروشندگان جزء و محکومیت متجاوز از هزار نفر از هشت هزار عده آنان در ظرف یک ماه، علت عمده دیگر گرانی ارزاق را مربوط به میدانهای شهر دانسته که قبل از تصدی ایشان به موجب اسناد رسمی به اشخاصی اجازه داده شده بود و اظهار داشتند چون شهرداری جز توسل به دستگاه قضایی و اداره مالالاجارهها راه دیگری ندارد ناچار این عمل را انجام نموده و اجرائیه صادر ولی با وسایلی جلو اجرا گرفته شد بالاخره نتیجه گرفتند که با این سختگیریها و دادگاه رفتنها چطور ممکن است پولی از اینها به نفع خودم یا دیگران گرفته باشم و ضمناً با ذکر علت سنگینی بودجه اداری شهرداری در نتیجه زیادی رتبههای بالا و تذکر و مقایسه خدمات خودشان با سالهای قبل معتقد بودند که بر اثر نوشتن نامه به دولت در خصوص تقلیل عده کارمندان و نیز انجام نکردن توقعات اشخاصی که برخلاف مصلاح مملکت بود دشمنانی برای ایشان حتی در مجلس هم وجود دارد. پس از آن به عضویت آقای مکی در حزب ایران و مخالفتها و کارشکنیهای هم مسلکان ایشان در شهرداری و انتشارات بعضی از جراید و خاموشی برق اشاره نمود اظهار داشتند به این وسایل نمیتوان سلب صلاحیت اشخاص را کرد بعد به شرح طرز اجرای مناقصه پرداخته و راجع به اعلام جرم بازپرس دیوان کیفر اظهار کردند قضیه مربوط به خرید مقداری قیر از طرف شهردار اسبق بوده و آن هم به دستور نخست وزیر وقت و ایشان فقط آنها را حمل به تهران نمودند و نیز راجع به اعلام جرم از طرف روزنامه آتش بیان کردند که در همان موقع استدعا کردم در کمیسیونی رسیدگی بشود.
در جواب آقای حائریزاده راجع بعدم شناسایی ایشان اشاره به جلسات منزل آقای قوام و شرح تحصیلات و شهرت اجتماعی خود نموده اظهار داشتند به دستور کمیته حزب دمکرات و امضاء خود ایشان مدت ششماه در غار و فشافویه برای نمایندگی مجاهدت کردهاند پس از آن به شرح خدمات نسبت به حوزه انتخابیه و بالا بردن درآمد شهرداری ری به وسیله وضع عوارض بر قند و سیمان و غیره پرداخته و راجع به تحصیل دارایی خود به وسیله تجارت با آمریکا و مجاهدت شخصی توضیحاتی داده وراجع به دوستی با آقای قوام اشاره به دوستی سایر آقایان و همچنین شرح خدمات معظم له در موقع گرفتاری کشور نموده ارادت نسبت بیک مرد وطنپرست راموجب افتخار دانستند و در موضوع خدمت اداریشان تقدیرنامههایی دایر بر حسن خدمت تقدیم مقام ریاست نموده و نیز برای اثبات امانت خودشان عضویت هیئت مدیره، و بازرسی چندین شرکت سهامی را خاطر نشان کردند.
در این موقع به پیشنهاد آقای دکتر شفق تنفس داده شد و پس از نیم ساعت مجلس مجدداً تشکیل گردید.
آقای مشایخی به دفاع از خود پرداخته راجع به اعطای برق به اشخاص اظهار داشتند چهل عدد برق در ظرف ۱۷ ماه آنهم بشخصیتهای مهم کشور و پزشکان تعداد زیادی نیست ودر جواب ایراد راجع به استخدام کارمند بیش از حد نصاب اشاره به توسعه اداره ساختمان و برزنهای شهرداری و لزوم کمک به جوانان دیپلمه نموده و قرض از بانک ملی را که مورد اعلام جرم واقع شده بهیچوجه جرم ندانستند و نیز علت کسر درآمد بودجه شهرداری را حذف ده درصد سهم شهرداری که در قانون مالیات بردرآمد در نتیجه رفورم مالیاتی دکتر میلسیو ایجاد شده بود دانستند و همچنین مبلغ حاصل از وضع عوارض بر کالاهای انحصاری و نیز اخذ دو میلیون تومان از درآمد املاک شاه فقید را که فقط یکمرتبه واقع شد کافی برای جربان کسر درآمد و پرداخت قروض شهرداری ندانسته ضمنا امیدوار بودند که روزی شهرداری برای انجام خدمات خود میلیاردها مقروض باشد.
راجع به فروش گوشت و اعلام جرم آقای مکی پس از تشکر از آمریکاییها اظهار داشتند به هیچوجه گوشتی به فروش نرسیده بلکه بین مؤسسات خیریه شهرداری تقسیم شده است و راجع به خرید کامیونهای کامر اظهار نمودند مطابق ترتیب قانونی خریداری شده است و پس از اشاره به موضوع یخ تهران و طرز تعیین نرخ و شکایت یخچالیها و کنترل در فروش آنها و نیز تکذیب از استفاده اتومبیلهای شهرداری در انتخابات خودشان به تشریح قضیه اسفالت پرداخت با ارائه و قرائت نامه رئیس ساختمان شهرداری اظهار داشتند برنده مناقصه اسفالت طهران مایرعبدالله بغدادی است که به ترتیب صحیح مناقصه و تخفیف ۳۴ درصد برنده شناخته شده و وسایل کارش از هر حیث کامل میباشد و ضمناً تقسیم ده درصد از مبلغ مقاطعهها را به عنوان کمیسیون بین رئیس و معاون و رؤسای دوایر شهرداری تکذیب کردند. در موضوع چاههای تهران با ارائه چند قطعه عکس اظهار نمودند از ۱۷ حلقه چاه که به وسیله چهار شرکت برنده مناقصه حفر شده ۹ حلقه را که دارای آب کافی میباشد تاکنون تحویل گرفتهایم و نیز در خصوص مؤسسات خیریه شهرداری با تشریح وضع منظم آنها اظهار داشتند اساساً اداره شیرخوارگاه و پرورشگاه و سایر این گونه مؤسسات از طرف انجمن شهر به هیئتهای مدیرهای واگذار شده و شهرداری مستقیماً دخالت در آنها ندارد معذلک اقدام به ازدیاد درآمد از راه جمعآوری اعانه برای آنها شده است. در خصوص خرید خانه خود با ارائه و قرائت روزنامه قیام ایران اظهار نمودند به وسیله فروش خانه و زمین و نیز موجودیشان در بانک قبل از زمان تصدی شهرداری توانایی خرید یک خانه را داشتهاند.
در خاتمه بیاناتشان درخصوص زمینهای بالای نهر رج با تشریح ترتیب مناقصه و برنده شناخته شدن شرکت الکساندرگیپ در موضوع لوله کشی اظهار داشتند که به هیچوجه از متن نقشهها اطلاعی نداشته و تاکنون هم در کشوی میز آقای نخست وزیر ضبط است و نیز با ارائه نامهای از شوهر خواهر خودخرید زمینهایی را به اسم اقوام خودشان تکذیب کردند و همچنین با ارائه نامه دیگری از شهرداری اظهار داشتند اگر من زمینی خریده بودم باید آنها را ترقی بدهم و حال آنکه به موجب این نامه پیشنهاد مصادره آنرا کردهام.
در این موقع آقای مکی به استناد ماده ۱۰۹ نظامنامه بعضی از اظهارات و تکذیبهای آقای مشایخی را نسبت به خود توهین دانسته ابتدا شرحی دفاعاً از معلومات خود با ارائه کتب مؤلفه خودشان بیان و به استناد نامهای معاهده با آقای مشایخی را تکذیب نموده و نیز اسناد ارائه شده از طرف ایشان را کافی برای اثبات اظهاراتشان ندانستند و پس از اشاره به علم ساختمان ۴۰۰ خانه در آن محل و نیز تکذیب عضویت خود از حزب ایران و همچنین استناد مردودت آقای هدایت و دیگران اظهار نمودند ارائه شناسنامه عوضی در انتخابات به استناد شهادت اشخاص گمنامی نبود که بتوان تکذیب کرد.
آقای دکتر بقایی به استناد ماده ۱۰۹ اشاره به تحریف مثال خودشان از طرف آقای مشایخی کرده اظهار داشتند اگر ملل اولیه بشر برای فرونشاندن خشم ارباب انواع حتی اشخاص بیگناهی را هم قربانی میکردند ولی خوشبختانه در مجلس اشخاصی وجود دارند که افکار عمومی آنها را مستحق طرد میداند.
در ضمن بیانات آقای دکتر بقائی ۳ نفر از تماشاچیان به واسطه ابراز احساسات از مجلس اخراج شدند بنابر پیشنهاد ۲۸ نفر از نمایندگان و نیز بر طبق پیشنهاد یکی از آقایان مطابق ماده ۹۲ نظامنامه درباره اعتبارنامه آقای مشایخی رأی مخفی دادند و نمایندگی ایشان به اکثریت ۶۴ رأی از ۱۰۹ نفر عده رأیدهندگان تصویب شد.
در این موقع (دو ساعت و نیم بعد از ظهر) جلسه ختم و جلسه آینده به روز پنجشنبه ۲۹ امرداد ماه و دستور رسیدگی بقیه اعتبارنامهها تعیین شد.
رئیس مجلس شواری ملی
رئیس- آقای اردلان به صورت جلسه اعتراض دارید؟
اردلان- خیر بنده قبل ازدستور عرضی دارم.
رئیس- آقای دهقان نسبت به صورت جلسه فرمایشی دارید؟
دهقان- بعد از صورت جلسه عرض دارم.
رئیس- آقای اورنگ.
اورنگ- بنده به صورت جلسه عرضی ندارم.
رئیس- آقای رضوی نسبت به صورت جلسه فرمایشی دارید؟
رضوی- بنده قبل از دستور عرضی دارم.
رئیس- آقای آزاد نسبت به صورت جلسه اعتراضی دارید؟
آزاد- بله عرض کنم که بنده (رحیمیان- بنده قبلاً اجازه خواستم. اول کسی که اجازه خواست راجع به صورت جلسه بنده بودم آقایان منشیها اشتباه کردهاند) عرض کنم که اعتراض بنده آقا راجع به صورت جلسه است که بنده میبینم وقتی صورت جلسه قبل را میخوانند مینویسند غائبین بیاجازه، دیرآمدگان بدون اجازه، بنده به تعیین وقت و ساعت تشکیل جلسه اعتراض دارم برای این که آقای رئیس باید توجه بفرمایند و ببینند اگر مجلس ساعت هشت و نیم تشکیل میشود باید ساعت هشت ونیم تعیین کنند و اگر تشکیل نمیشود (چنان که بنده هم دیدهام که آقایان میآیند اینجا ولی مجلس تشکیل نمیشود) (صحیح است) بهتر است ساعت ده تعیین کنید.
رئیس- همیشه وقت از طرف رئیس تعیین میشود و البته اگر آقایان دیر بیایند غائب شناخته میشوند و مقرراتی دارد که اجرا میشود و البته باید سعی کنند سر وقت حضور بیابند. آقای رحیمیان.
رحیمیان- بنده بر اثر تصویب شدن اعتبارنامه آقای مشایخی و فورمول اختراعی آقایان مخالفین ناچارم مطالبی به عرض نمایندگان محترم برسانم.
رئیس- نسبت به صورت جلسه است؟
رحیمیان- بله بله راجع به صورت جلسه است راجع به تصویب اعتبارنامه آقای مشایخی و فورمولی که آقایان مخالفین اختراع کردهاند راجع به مخالفت با آقای مشایخی عرض کنم. تاکنون سه اعتبارنامه مطرح شده است یکی راجع به آقای تقیزاده، یکی راجع به تهران و یکی هم راجع به آقای مشایخی. راجع به آقای تقی زاده آقای اسکندری فرمودند راجع به طرز انتخاب ایشان کار ندارم و نسبت به صلاحیت ایشان حرف دارم، آقای دکتر متین دفتری فرمودند که من راجع به صلاحیت آقای دکتر امینی کاری ندارم ولی با طرز انتخابات تهران مخالفم. آقای مکی و آقای حائریزاده هم اظهار کردند که راجع به طرز انتخابات آقای مشایخی ما کاری نداریم مقصودمان راجع به صلاحیت ایشان است بنده میخواستم عرض کنم کسانی که در یک حوزه انتخابیهای کاندید میشوند وقتی ادعای وکالت میکنند، این برای خاطر این است که بیایند به مجلس و از قانون اساسی دفاع کنند و به نفع مردم در اینجا فداکاری بکنند یک شخصی که در محل خودش یا در جای دیگر اتکاء به دولت داشت یا با وسایل غیرمشروع دیگری قانون اساسی را زیر پا گذاشت که مردم را به نفع خودش حبس کند و تبعید کند او نمیتواند در اینجا حافظ قانون
اساسی باشد (صحیح است) زیرا تنها عدم صلاحیتی که راجع به آن شخص میشود گفت این است که او در طرز انتخابات خودش قانون اساسی را زیر پا گذاشته است (صحیح است) و این فورمول اختراعی را من ناچارم و خیلی متأسفم که عرض کنم یا از حجب و حیای مخالفین یا برای نظر بعضی مقامات باعث ذکر حقایق شده است در اینجا و یا این که آقایان در اینجا جبن و ترس آنها را وادار کرده است که راجع به عین حقیقت انتخابات اشخاص اظهاری نکنند و فقط اکتفا بکنند که صلاحیت ندارد چون دزد است و او هم بگوید من دزد نیستم دزد نگرفته هم پادشاه است پس بنابراین، این بدعت بد در آتیه برای مجلس شورای ملی ایران نباید ایجاد بشود و کسانی که ۴۳ سال پیش از این خون خودشان را ریختند و فداکاری کردند و گفتند که این ملت باید وکیل انتخاب کند میگفتند به حساب چون که ملت رشد ندارد با طرز انتخاب آنها مخالفت داریم این نظر بنده راجع به فورمول اختراعی آقایان است که مورد توجه آقایان نمایندگان محترم واقع بشود و از این ترتیب دوری بکنند و پشتیبانی نکنند و یکی راجع به انتخابات آقای مشایخی در فراکسیون آزاد این تصمیم گرفته شد ...
رئیس- تصدیق میفرمایید این توضیح راجع به صورت جلسه قبل نبود.
رحیمیان- اجازه بفرمایید این هم راجع به صورت جلسه است اعتبارنامه آقای مشایخی در جلسه قبل تصویب شده است الان صورت جلسه قبل را قرائت کردند بنده میخواهم عرایض خودم را بکنم. در فراکسیون حزب دموکرات تصمیم گرفته شد که رأی درباره ایشان آزاد باشد. بنده و رفقای دیگر از روز اول اعتراض داشتیم و اعتراض کردیم. و همچنین در حضور آقای قوامالسلطنه در جلسه فراکسیون حزب دمکرات هم (صحیح است) آزاد گذاشته شده و تصویب هم شده، ولی بنده یکی از اشخاصی بودم که برای این که دروغ بازی نکرده باشم روز اول این نظر را عرض کردم ورای خودم را هم به مخالفت ایشان دادم و حالا بنده دوستانه و صمیمانه از افراد حزب دمکرات تقاضا میکنم که اگر چنانچه بنا باشد از بعضی از پروندههای ننگینتری مجدداً حمایت و پشتیبانی بکنند بنده از طرف خودم ناچارم پردهها را بالا بزنم.
رئیس- این اعتراض به صورت جلسه نیست.
رحیمیان- چرا آقا راجع به صورت جلسه است. (احسنت، صحیح است)
رئیس- آقای مکی نسبت به صورت جلسه اعتراضی دارید؟
مکی- عرض کنم در صورت جلسهای که از روز قبل قرائت شد راجع به لولهکشی فقط یک قسمت را که بنده عرض کرده بودم نوشتند و آن راجع به زمین بود در صورتی که بنده راجع به دو قسمت گفته بودم یکی گفتم در نتیجه خرید زمین تمام زمینهای زیر رزروآر ترقی کرده و یکی هم گفتم در نتیجه تغییر لولهکشی که ابتدا سه میلیون لیره که (تقریباً چهل میلیون تومان) برآورد کرده بودند و حالا هشتاد میلیون تومان شده چهل میلیون تومان به زیان شهر تهرن است این موضوع را خواهش میکنم تصریح کنید. یکی هم راجع به اعلام جرمهایی بود که بنده کردم در آخر جلسه که آمدم پایین عرض نکردم که پس گرفتم گفتم فرض کنید که من پس گرفته باشم و ایشان پاک مادرزاد هم باشند. ایشان را افکار عمومی محکوم کرده و اگر محکوم نکرده باشد، در یک محکمه عالیتری که بنده تصور میکنم که محکمه الهی باشد محاکمه خواهد شد پس بنده پس نگرفتم اعتراض خودم را و یکی هم راجع به اجازه صحبت و اخطارهای نظامنامهای بود که از طرف مقام ریاست به بنده شد، بنده استدعا کردم از مقام ریاست که بنده در موضوع دارم صحبت میکنم ولی بعضی ازآقایان یادداشتهایی میفرستادند که خارج از موضوع است. بنده نزدیک میز جناب ریاست عرض کردم که جناب آقای رئیس شما مرد شریفی هستید، آقای سید هاشم وکیل راجع به اعتبارنامه آقای دکتر امینی یکساعت و نیم راجع به تاریخ مشروطیت صحبت کردند چه جور حق مرا تضییع میکنند و نمیگذارند من دفاع بکنم. این را هم در صورت جلسه ننوشتهاند استدعا میکنم دستور بفرمایید اصلاح شود.
رئیس- آقای دکتر راجی در صورت جلسه فرمایشی دارید؟
دکتر راجی- عرض بنده راجع به دیرآمدگان بیاجازه است بنده قبل از زنگ رئیس اینجا بودم و اگر به موقع آمدن این است که بنده بیایم و در کریدورها چای بخورم بنده حاضرم از این صرفنظر کنم ولی در موقع زنگزدن بنده اینجا بودم.
رئیس- آقای صادقی نسبت به صورت جلسه فرمایشی دارید؟
صادقی- در جلسه گذشته نماینده محترم آقای مکی ضمن بیاناتشان اشاره کردند به این که شش میلیون متر پارچه با تبانی وزارت بازرگانی و پیشه و هنر و با اطلاع سفارت امریکا به آقای مایرعبدالله داده شده با این که این عمل قبل از ورود بنده به وزارت بازرگانی و پیشه و هنر بوده ولی بنده نتوانستم تحمل کنم به اینکه یک وزارتخانهای را یک نفر وکیل با حرف پشت تریبون بگوید که همچو عملی شده است، جرمی واقع شده است دیگر بگوید خیانت کردهاند، سومی هم بگوید صحیح است یک پرونده بسته بشود نسبت به خیانت وزارتخانهای این عمل صحیح نیست به نظر بنده آقایان در گفتار خودشان باید توجه کنند. از طرف خارج باید آن را در نظر بگیرند با اطلاعی که بنده دارم یک موقعی از طرف وزارت خارجه ایران از آمریکا و سفارت آمریکا به وزارت بازرگانی و پیشه و هنر اشعار داشتند که مقدار نه میلیون متر قماش ژاپنی به وسیله مؤسسات آمریکایی فروخته میشود. از طرف وزارت بازرگانی در همان موقع به اطاق بازرگانی نوشته شده است، از طرف اطاق بازرگانی در مجله رسمی این مطلب اعلام شده است بعد یک دوازده نفری را از طرف وزارت بازرگانی به وزارت خارجه معرفی کردند. وزارت خارجه از جمله این دوازده نفر سه نفر را ظاهراً، شرکت پایه، شرکت خرازی، و ... را معرفی کردهاند و بعدا مورد اعتراض وزارت بازرگانی واقع شده است وزارت بازرگانی راجع به این تبعیضی که از طرف وزارت خارجه شده است شدیداً اعتراض کرده پروندهاش هم هست و با اطلاعی که بنده دارم اصل عمل واقع نشده است و بعداً که بنده آنجا بودم یک گزارشی رسید به دست بنده، دوازده نفر همان طور که آقای مکی گفتند اغلبشان از بازرگانان یهودی و عرب و خارجی بودند در حاشیه آن هم بنده نوشتم که اینها صلاحیت وارد کردن قماش ندارند، اینها اشخاصی هستند که بیشتر لاستیک فروش و واردکنندگان اتومبیل هستند بنابراین بنده اطمینان دارم از طرف وزارت بازرگانی با این که جریان قبل از بنده بوده است تبانی نشده است. شش میلیون متری هم از طرف وزارت بازرگانی داده نشده است و بنده تقاضا میکنم که چندنفری از طرف ریاست مجلس تعیین بشوند و جریان این کار را رسیدگی کنند که به اطلاع مجلس برسانند یک وزارتخانه را با این ترتیب، با درج در صورت جلسه، با درج در جراید نباید محکوم کرد.
رئیس- تصدیق میفرمایند که این مربوط به صورت جلسه نبود. برای تذکر آقایان عرض میکنم، در صورت جلسه آنچه که نوشته میشود اگر تحریفی در بیانات آقایان شده باشد آقایان میتوانند اظهاراتی بکنند ولی موضوع جداگانه را نمیشود گفت. آقای دکتر عبده نسبت به صورت جلسه فرمایشی دارید؟
دکتر عبده- راجع به تنظیم صورت مجلس عرضی دارم که خیلی مفصل تهیه میشود و باعث میشود که در اطراف صورت جلسه قبل خیلی صحبت بشود و وقت مجلس را بگیرد به نظر بنده صورت مجلس تفصیلی را ما در مجله رسمی معمولاً میبینیم و در صورت مجلسی که قرائت میشود نباید تکرار بشود، مگر اصول مذاکرات و تصمیماتی که در مجلس گرفته میشود به نظر بنده اگر این روش را پیش بگیریم منظماً از وقت مجلس کمتر گرفته میشود. (صحیح است)
حاذقی- الان چهل دقیقه وقت مجلس گرفته شده است.
رئیس- آقای نبوی هم اعتراضی به صورت جلسه دارید؟
نبوی- بلی، بنده همان اعتراضی را دارم که آقای دکتر عبده فرمودند، صورت جلسه سابقاً مفصل تهیه نمیشد در دوره گذشته صورت جلسه به طور خلاصه تهیه میشد. اواخر دوره یکی از آقایان که خیال میکنم آقای لنکرانی بودند اصراری داشتند که صورت جلسه مفصل تهیه شود حالا بعضی از نطقها را میبینم مفصلتر از اصل نطق است که نماینده در مجلس کرده. ما صورت مشروح مذاکرات مجلس را مفصل داریم به طریقی که هر کسی خودش دارد بنابراین اگر احتیاج به آن شد به آن صورت مراجعه میکنیم. استدعا میکنم دستور بفرمایید صورت جلسه را به طور اختصار بنویسند.
رئیس- دستور داده میشود که به اختصار نوشته شود آقای فرامرزی.
فرامرزی- عرض کنم بنده معتقد هستم که صورت جلسهای که در اینجا خوانده میشود باید نماینده مجلس گذشته باشد یعنی نشان بدهد که
چه باشد. البته نباید آن طور شود که نشان ندهد چه باشد ولی زیاد هم مفصل نباشد خوب اعتراض به صورت مجلس یعنی این که بنده گفته بودم، روز شنبه به دماوند میرویم در صورتی که در اینجا نوشته شده باشد به نهاوند میرویم یا دوشنبه گفتم و یکشنبه نوشته شده باشد. آقایان غالباً میگویند که فلانی چنین گفت و این صحیح نیست و در قضیه وارد میشوند و این مربوط به صورت مجلس نیست خواستم تذکراً عرض کنم.
رئیس- اعتراض هر یک از آقایان که خارج بود من تذکر دادم. آقای ملکمدنی تذکری دارید؟
ملکمدنی- بله. بنده خواستم تذکری بدهم که مطابق آئین نامه مجلس وقتی که مقام ریاست وقت جلسه را تعیین کردند آقایان نمایندگان باید در همان وقت حاضر شوند. نیم ساعت معمولاً فرجه هست (رئیس- این مربوط به صورت جلسه نیست) و مطابق صورت حاضر و غائب که در مجلس هست هر کسی دیر حاضر شد مطابق آئیننامه جریمه میشود. باید بدانند که زنگ زدن ملاک نیست آن موقعی را که مقام ریاست معین میکند ملاک است.
رئیس- بنده ساعت جلسه را تعیین کردم آقای امینی نسبت به صورت جلسه است؟
ابوالقاسم امینی- بنده در جلسه گذشته ذکری از کمیسیون تحقیق کردم که درصورت جلسه به آن اشارهای نشده بودو هنوز هم در پیشنهاد خودم باقی هستم و طرحی هم تقدیم میکنم که کمیسیونی در مجلس تشکیل بشود و به این مدارکی که آقای مکی اظهار کردند رسیدگی بشود. هیچ مانعتالجمع نیست که یک وکیلی اعتبارنامهاش تصویب بشود و کمیسیون تحقیق هم مدارک را رسیدگی کند اگر واقعاً مدارک وارد بود ارجاع بکند و سلب مصونیت بکند رسیدگی بکند و این کمیسیون تحقیق بنده معتقدم که باید دائماً در مجلس باشد و نسبت به هر یک از نمایندگانی که واقعاً ایرادی هست (رئیس- مربوط به صورت جلسه نیست) مربوط به همین است بنده گفتم کمیسیون تحقیق تشکیل بشود و خود ما مجلس راخراب نکنیم (صحیح است) امروز در روزنامه آتش بنده خواندم مابین وکلای مخالف آقای مشایخی صدو سی هزار تومان در منزل آقای نیکپور تقسیم شده است. آقا اینها میخواهند مجلس را ملوث کنند، خراب کنند، یک کمیسیون تحقیق دائمی باید باشد و رسیدگی کند.
رئیس- برای این کار ترتیبش را میدانید باید ده نفر پیشنهاد بکنند طرحی تقدیم بکنند برای کمیسیون تحقیق و مربوط به صورت جلسه نیست. دیگر اعتراضی نیست به صورت جلسه؟
مکی- بنده اخطار نظامنامهای داشتم طبق اظهاری که آقای صادقی فرمودند.
رئیس- در چه مادهای؟ راجع به ماده ۱۰۹ به شما توهینی نشده است.
مکی- ملاحظه نفرمودید نسبت به بنده صحبتی شد بنده کی اسم آقای صادقی را بردم که ایشان اسم بنده را بردند، بنده عرض کردم وزارت پیشه و هنر، ایشان وزیر اقتصاد ملی هستند.
محمدعلی مسعودی- نیست آقا، وزیر کجا هستند.
صادقی- من خواستم از یک وزارتخانهای دفاع بکنم.
رئیس- آقای عامری نسبت به صورت جلسه است؟
عامری- خیر.
رئیس- صورت جلسه ۲۷ و ۲۸ مرداد تصویب شد. یک عده زیادی از آقایان اجازه نطق قبل از دستور خواستهاند (نمایندگان- دستور. دستور) آقای اردلان، آقای اورنگ، آقای دهقان، آقای رضوی نطق قبل از دستور را اجازه خواستهاند.
دهقان- بنده عرض لازم داشتم.
رئیس- آقای اورنگ فرمایشی دارید؟
اردلان- بنده اول اجازه خواسته بودم آقای رئیس.
رضوی- بنده اخطار نظامنامهای هم دارم اگر اجازه فرمودید که خیر. اگر اجازه ندایید که اخطار نظامنامهای دارم.
رئیس- نطق قبل از دستور با اجازه مجلس است. ببینیم مجلس اجازه میدهد بنده رأی میگیرم که وارد دستور بشویم یا خیر.
اردلان- اول بنده دلیلم را بگویم.
رئیس- رأی میگیریم که وارد دستور بشویم یا خیر.
اردلان- بنده مخالفم.
رئیس- آقایانی که با ورود در دستور موافق هستند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. البته اگر تصویب نمیشد نطق قبل از دستور اجازه داده میشد.
رضوی- بنده اخطار نظامنامهای دارم.
رئیس- طبق چه مادهای؟
رضوی- ماده ۲ و ۷ و ۱۰.
رئیس- بفرمایید.
رضوی- اول برای این که آقایان توجه بفرمایند و تصور نفرمایند که بنده اخطار نظامنامه را برای حرف زدن خواستهام میخواهم برای آقایان عرض کنم موضوع عرضی را که بنده میخواستم بکنم این است که رویهام رفته واقعاً مجلس در این دوره یک قدری از آن راهها که در ادوار گذشته بود انحراف حاصل نموده و حال آن که قاعده بایستی تکلیف هیئت رئیسه معین بشود ماده ۲ و ۷ و ۱۰ ناظر بر این موضوع است اجازه بدهید بنده آقایان را توجه بدهم به این موضوع و اگر خواستید مطالعه بکنید خودتان هم بکنید ماده دوم میگوید در ابتدای دوره تقنینیه در همان جلسه اول فورا بعد از تعیین رئیس سنی در مجلس علنی به اکثریت تام یک رئیس و دو نایب رئیس که هر سه موقتی هستند متوالیاً به انتخاب فردی انتخاب میشوند، اینجا اولاً میگوید فوراً و بعد انتخاب موقت برای چه؟ برای این که آن وقت انتخاب دائم صورتپذیر نیست هیچ کس وکیل نیست ماده هفتم میگوید وقتی که صحت نمایندگی سه ربع از نمایندگان حاضر تصدیق شد میتوان به انتخاب هیئت رئیسه دائمی شروع نمود، با آن مقدمه ماده دوم چون قونین هر کدام به یکدیگر مربوطند بنابراین آنچه که فوریت داشته باشد با آن فوریت اینجا هم میآید برای خاطر این که هیئت رئیسه برای نظم و ترتیب مجلس است و برای این است که مجلس وارد کار شود و الّا فوریت چه معنی دارد و مجلس ممکن بود یک نفر رئیس سنی انتخاب بکند بنشیند اینجا. پس این که میگوید میتوان، اینجا این طور تفسیر شد. (رئیس- سر این کار در مجلس ابستروکسیون داشتیم) حالا چون بنده مدعی هستم پیشنهادم را نوشتهام توضیح هم عرض میکنم. عرض کنم به حضورتان این که در اینجا این میتوان، این طور تفسیر شده که اختیار تام است این طور نیست، با آن فوریتی که در آنجا دارد این میتوان یعنی اول مرحله امکان است، ماده دهم هم یک عبارتی دراین موضوع دارد که عرض میکنم حضور آقایان که عبارت از اول هر دوره اجلاسیه است، اول هر دوره اجلاسیه پس از انتخاب هیئت رئیسه دائمی موافق اصل ده قانون اساسی مجلس خطابهای به حضور اعلیحضرت همایونی عرض میکند و آمادگی مجلس را عرض میکند. با وجود این سه ماده الان بیست روز است که مجلس مشغول کار شده سه ربع اعتبارنامهها نیز گذشته و مجلس نتوانسته است مهیا بودن خودش را به اطلاع برساند و مشغول کار باشد و در ضمن به این کارها هم رسیدگی بکند، ساعات فراغت فراوان هم میشود پیدا کرد صبح و عصر هم کار کرد و از نظامنامه هم تخطی نکرد، وقتی که اولین اعتبارنامهها اینجا مطرح شد استاد محترم جناب آقای دکتر شفق این توجه را دادند.
رئیس- این خودش یک نطق قبل از دستور است.
رضوی- پیشنهاد میکنم.
رئیس- اول پیشنهادتان را بدهید.
نورالدین امامی- نیم ساعت به ظهر داریم و هنوز وارد دستور نشدیم.
رضوی- میدانم بنده هم به همین مناسبت مخصوصاً میخواستم توجه بدهم. این رویه اساساً یک موضوعی تبعیضی و یک کیفیت تحریفی از اصولی است که در مجلس بالتبع حکمفرما بوده و این را نباید اجرا کرد و نباید سابقه گذاشت از آن طرف سابقاً هم من درجلسه خصوصی عرض کردهام که مجلس پس از افتتاح هر چه زودتر باید مشغول کار شود. از آن روز تا حالا یک خلاف رویه رفتار کرده بودیم از روزی که انتخاب جناب آقای رئیس انجام گرفت دو خلاف رویه کردیم زیرا که تمام مواد نظامنامه حاکی به انتخاب هیئت رئیسه است (مکی- مجلس رای داده است) نیست این طور اجازه بفرمایید (همهمه نمایندگان) بنده پیشنهاد کردم، در پیشنهادم میفرمایید صحبت کنم. اولاً بنده فقط آن را عرض میکنم که رأی مجلس در موقعیکه نظامنامه حاکی باشد رویهام رفته نمیتوان گفت حاکم است. این را ثابت میکنم. (یکی از نمایندگان- رای مجلس قاطع است) حالا اجازه میدهید ثابت بکنم (اردلان- اجازه میفرمایید، مخالفم با پیشنهاد ایشان).
رئیس- پیشنهاد هنوز خوانده نشده وقتی قرائت شد بفرمایید. این ماده ۱۰۲ را برای آقایان قرائت میکنم ماده صد و دوم: افتتاح جلسات و حفظ ترتیب مذاکرات و اجرای نظامنامه و حفظ نظم به عهده رئیس است. هر یک از نمایندگان در صورتی که از نظامنامه تخلفی مشاهده شود حق دارد مراتب را اخطار نماید. هر کاری اینجا شده با رأی مجلس
بوده (صحیح است) اگر وارد شدهاند در قسمت اعتبارنامهها و بقیه هیئت رئیسه را هم به عقب گذاشتند با رأی مجلس بوده که همه آقایان در آن شرکت داشتهاند، چارهای نبود جز این که این کار بشود و الّا تا حالا هم شاید باز این کار ادامه داشت. حالا دو پیشنهاد رسیده قرائت میشود.
نبوی- رأی دادهایم به دستور.
دهقان- رأی دادیم. رأی برای ورود در دستور داده شد.
دکتر بقائی- رأی دادهایم در دستور وارد شویم (همهمه نمایندگان- دستور، دستور)
رئیس- پس لازم نیست؟ (نمایندگان- خیر) پس وارد میشویم در دستور.
دکتر معظمی- اجازه میفرمایید.
رئیس- بفرمایید.
دکتر معظمی- بنده برای این که یک حقی از آقایان نمایندگان تضییع نشود با این که موافق ورود در دستور هستیم عرض میکنم نبایستی پیشنهاد قرائت نشود. چون حق هر وکیلی است که پیشنهاد بدهد و علاوه بر این (یکی از نمایندگان- این طور نیست) اجازه بفرمایید مطابق ماده ۹۵ نظامنامه هر وکیلی حق دارد پیشنهاد بدهد که دستور مقدم و مؤخر بشود. و این از مواردی است که نظامنامه صراحت دارد بنابراین این یکی از مواردی است که ایشان پیشنهاد کردهاند و حقشان نباید سلب شود. یکی هم جناب آقای رئیس فرمودند که مجلس هر چه رأی بدهد قانونی است. بنده مجبورم عرض کنم که در موارد نظامنامه این طور نیست و حتی مواردی که برخلاف نظامنامه پیشنهاد میشود، نبایستی هم مطرح شود زیرا که نظامنامه مجلس شورای ملی قانون است و قانون هم مطابق قانون اساسی بایستی همان طور که وضع میشود به همان طور تغییر داده شود. بنابراین اگر خواستید یک مادهای از نظامنامه عوض بشود باید یک طرحی ۱۵ نفر از آقایان نمایندگان امضاء بکنند و با قید دو فوریت تقدیم بکنند و تصویب شود. (صحیح است) چون خواستم این موضوع سابقه نشود از این جهت این عرض را کردم.
رئیس- پس به عقیده سرکار پیشنهاد آقای رضوی قرائت شود؟ چون موافق نظامنامه است.
محمدعلی مسعودی- مقدم بر پیشنهاد آقای رضوی پیشنهادآقای حاذقی است اجازه بفرمایید مطرح شود.
رئیس- پیشنهاد آقای رضوی را قرائت کنید. به شرح زیر قرائت شد:
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی: بنده پیشنهاد میکنم که امروز انتخابات بقیه هیئت رئیسه دستور مجلس قرار گیرد. رضوی.
رضوی- بنده مقداری از عرایضم را عرض کردم، متأسف هستم مجلس شورای ملی در حالی که میخواهد احترام مجلس را نگهدارد خرد خرد رخنه در قانون اساسی میکند. یعنی آزادی حق و فکر و رای را با اینکه برای هر فردی مجاز و موجود است از یک نفر نماینده سلب میکند. به این مناسبت ادله اشخاص در اینجا گفتگو نمیشود و معذالک بنده وقت مجلس را نمیگیرم ولی اعتراض میکنم به این که تأخیر انتخاب بقیه هیئت رئیسه برخلاف تمام اصول پارلمانی و سوابق نظامنامه است. بنده فعلاً عرضی ندارم و پس میگیرم.
رئیس- چون پس گرفتند پس اعتبارنامهها مطرح است.
حاذقی- بنده پیشنهادی کرده بودم.
رئیس- پیشنهاد آقای حاذقی قرائت شود. به شرح زیر قرائت شد.
پیشنهاد میکنم به اعتبارنامههایی که اعتراض بر آنها نشده و یا پس گرفتهاند مقدم رأی گرفته شود.
حاذقی- اجازه میفرمایید، عرض میکنم این دو سه روز نشان داد که برای بحث و مذاکره و اعتراض یا دفاع هر یک از اعتبارنامهها وقت مجلس شورای ملی چندجلسه گرفته شد در صورتی که اگر ما به حساب بیاوریم بایستی نسبت به این پروندهها هر چه زودتر معترض به اختصار بکوشد و مدافع هم نطق خودش را مختصراً بگوید تا این که زودتر وارد کارهای اساسی مجلس شورای ملی بشویم. ما تا حالا در مقدمه هستیم و در سر تعیین ساعت مجلس شورای ملی وقت میگذرانیم در حالی که ما برای کارهای مهمتر و اساسیتر اینجا اجتماع کردهایم. من پیشنهاد میکنم برای این که امروز هم وقت ما تلف نشود موافقت بفرمایید چند اعتبارنامه هست که یا اساساً به آنها اعتراض نشده است یا اگر اعتراض شد معترض اعتراض خودش را پس گرفته مثل اعتبارنامه آقای حائریزاده یا اعتبارنامه آقای گلبادی و شریفزاده و اینها طرح بشود که رای گرفته شود و تصویب بشود یا رد شود هر چه نظر مجلس هست و بعد آن اعتبارنامههایی که رویش اعتراض شده است مطرح شود. و من پیشنهاد کردم که در جلسه آینده خواه امروز کار مجلس راجع به اعتبارنامهها تمام بشود یا نه بقیه انتخابات هیئت رئیسه صورت بگیرد و بعد از آن بقیه اعتبارنامههای مورد اعتراض مطرح بشود.
حاذقی- همین دستور است.
رئیس- پس اجازه بفرمایید به همان ترتیبی که در دستور بوده مطرح شود (صحیح است)
[۲- طرح و تصویب چهارفقره اعتبارنامه و رد یک فقره.]
پس بنابراین اعتبارنامه آقای قهرمان مطرح است.
حاذقی- باید به پیشنهاد من رای بگیرید.
رئیس- آقای کشاورز صدر شما با این نظر مخالف بودید.
کشاورز صدر- بله.
رئیس- بفرمایید.
کشاورز صدر- به آقای دکتر بقائی بنده نوبتم را دادم.
رئیس- بعد از شما آقای نبوی است، آقای نبوی بفرمایید.
نبوی- ما اگر هر روز تبعیض کنیم و دستور را تغییر دهیم هیچ وقت به نتیجه نمیرسیم (صحیح است) در این موضوع صحبت شد و سه جلسه وقت مجلس گرفته شد که ما دستورمان چه باشد رأی دادند مبنی بر این که اعتبارنامهها مطرح شود آن هم به ترتیبی که منظم شده و به هیچوجه نباید تبعیضی بکنیم و این طور که جناب آقای حاذقی توضیح دادند که اعتبارنامههایی که با آنها مخالفت شده وقت زیاد میگیرد، بالاخره این وقت از ما گرفته خواهد شد چه امروز چه روز دیگر این است که ما نباید تبعیضی بکنیم و تغییری در دستور بدهیم. از آقای حاذقی استدعا میکنم موافقت بفرمایند به همین ترتیب شروع کنیم و در یکی دو جلسه تمام میشود و پیشنهادشان را پس بگیرند. (صحیح است)
حاذقی- اگر نظر اکثریت مجلس این است که پس بگیرم، پس میگیرم.
رئیس- آقای حائریزاده مخالفت خودتان را راجع به اعتبارنامه آقای قهرمان بفرمایید.
حائریزاده- راجع به آقای سردار اعظم یک مشاهداتی خود من در جنگ بینالمللی سابق داشتم در آن موقع که بنده تقریباً تبعید شده از یزد بودم و به اصفهان رسیدم که موجبات تأثر من را فراهم کرده بود. در این موضوع من مخالفت کردم دوسیههایی در وزارت امور خارجه هست که روشن میکند موضوعهایی را که مورد نظر من است از مقام ریاست تقاضا کردم که آن دوسیهها را برای مخالفت من بخواهند و من مطالعه کنم آن دوسیهها را من ندیدهام و من چون هیچ وقت راضی نیستم یک حرفی بدون سند و دلیل پشت این تریبون کسی بگوید خود منهم میل ندارم به طریق اولی وارد این موضوع شوم به این جهت اینجا بسته به نظر مجلس است اگر میفرمایید که آن دوسیهها بیاید من مطالعه کنم و بگویم صبر کنند و الّا اگر مجلس میل دارد تصمیمی گرفته شود بنده عرضی ندارم (محمدعلی مسعودی- دوسیهها مال چندسال قبل است؟) راجع به تابعیت ایشان است.
رئیس- آقای ابوالقاسم امینی مخبر شعبه صحبت بفرمایید.
امینی- نماینده محترم راجع به اعتبارنامه سردار اعظم مختصراً مشاهدات خودشان را در جنگ بینالمللی فرمودند و متکی شدند به دوسیههایی در وزارت خارجه. در وزارت خارجه آنچه بنده تحقیق کردهام همچو سابقهای نبوده است و باید هم انتظار داشت که این سابقهها برسد و اعتراضات معترض به عرض مجلس برسد ولی البته بایداین را متذکر شد که مشاهداتی که آقا داشتند در جنگ بینالمللی و سابق رسم این بود که اتباع ایران بدون این که ترک تابعیت کرده باشند برای حفظ اموال خودشان اتکایی داشتند (محمدعلی مسعودی- بعضی خانوادهها) تاجرباشیها و امثال آنها و با این که ضرورت دارد که بنده یک مطالبی را اینجا عرض کنم زیاد وقت مجلس را نمیگیرم چون موضوع انتخاب آقای سردار اعظم است و نسبت به جریان انتخابات ایرادی نبود ولی سندی هست اینجا در زمان محمدشاه برای این که فامیل ایشان معرفی بشود نسبت به جدایشان مرحوم محمدخان سردار و فتوحاتی که ایشان داشتند که بنده مختصری از فتوحات ایشان را میخواستم به عرض برسانم. این فرمان که اصلش پیش سردار اعظم است که بنده دیدم و از رویش این صفحه یادداشت شده، مینویسد در نتیجه دعوای با روسیه و بخصوص در دعوای با محمدپاشای چوپان اغلی ایشان فتوحات زیادی کردهاند خلاصه یک فرمان مفصلی است از منازعات ایشان مخصوصاً با روسها و درجهای که به ایشان داده
شده است که این مفصل است این را من مخصوصاً میگذارم در هیئت رئیسه که ملاحظه بفرمایند و این نسبت به جد ایشان بوده است که این فرمان در ۱۲۵۲ قمری به امضای محمدشاه رسیده است که قریب ۱۱۴ سال پیش است از جد ایشان و پدرانشان و فامیل ایشان و خودیشان که البته سرهنگ در قشون بوده است و اخراج شده است به واسطه کسالت مزاج و بنده معتقد نیستم که یک همچو نسبتهایی را به هموطنان خودتان که البته ریشه و فامیلی دارند و امروز در مجلس هستند بدهید وانصافا نباید ساحت مقدس مجلس را این قدر مبتذل کرد با این اتهامات و با این صحبتها که واقعاً گزکی به دست اشخاص میدهد. این اشخاصی که ممنوعالوکاله هستند یا نسبت به وکلا بغض و حسدی دارند، شروع میکنند به حملات به مجلس. من مخصوصاً خواهش میکنم از آقای حائریزاده که چون من تحقیق کردم از وزارت خارجه و همچو پروندهای نبود خودیشان تشریف بردهاند و میگویند آنچه را که شنیدهاند و این فرمان را هم اجازه میدهند آقای رئیس که اول بدهم به خود آقای حائریزاده نسبت به جد آقای سردار اعظم است ببینند (یکی از نمایندگان- ایشان راجع به جدشان صحبت نکردند) (ابوالمکارم دماوندی- اعتبارنامه جدشان که مطرح نیست) ایشان راجع به سوابق پدرشان اعتراضی داشتند بنابراین چون پدرشان هم در مجلس نیستند این اعتراض وارد نیست و بنده اینجا البته وظیفهام این است که این را عرض کنم نبایستی در مجلس سوابق سویی ایجاد شود زیرا همیشه معمول این طور بوده که هر کس نسبت به اعتبارنامه کسی معترض بوده در جلسه بعد یا جلسات بعد مطالب خودش را میگفته و دیگر معوق نمیمانده است معذلک بسته به نظر مجلس است یا مخالفت خودشان را پس بگیرند و رأی گرفته شود یا بماند.
ابوالمکارم دماوندی- بنده مخالفم که بماند. مخالفت خودشانرا بکنندو رای بگیرند.
رئیس- آقای اقبال پیشنهاد کردهاند از دستور خارج بشوند.
اقبال- پیشنهاد کردم بنده از دستور خارج شود. به شرح زیر قرائت شد.
پیشنهاد میکنم که اعتبارنامه آقای سردار اعظم از دستور خارج شود. اقبال.
اردلان- بنده مخالفم.
رئیس- آقای اردلان، بایستی اول پیشنهاددهنده توضیح بدهد.
اقبال- بنده شخصاً از کسانی هستم که معتقدم آقای سردار اعظم از خانوادههای قدیم هستندو در اصفهان املاک زیادی دارندو صاحب نفوذ هم هستند ولی با این مذاکرهای که پیش آمد و آقای حائریزاده هم گفتند و آقای مخبر هم تلویحاً آن را تصدیق کردند و صحبتی هم در این باب نکردند به عقیده بنده باید صحبت کرد و از وزارت خارجه مدارک را خواست و به این دلیل پیشنهاد میکنم که کمیسیونی معلوم بفرمایید و فعلاً اعتبارنامه ایشان از دستور خارج شود تا تحقیقات بیشتری دراین باب بشود تا مجلس یک چیزی بفهمد و رأی بدهد.
رئیس- آقای اردلان.
اردلان- بنده عضو شعبه چهارم هستم که اعتبارنامه آقای سردار اعظم در آنجا مطرح بود و من از اشخاصی بودم که به اعتبارنامه ایشان رای دادم وحالا هم که نماینده محترم آقای اقبال پیشنهاد فرمودند که از دستور خارج شود چون من خودم پرونده را خواندم و رأی دادم وظیفه خود دانستم به این که خاطر آقایان را جلب کنم انتخابات شهرضا بسیار جریان طبیعی و عادی داشته، آقای سردار اعظم آنجا یکی از ...
رئیس- آقا دلیلتان را بفرمایید که از دستور خارج نشود.
اردلان- باید کمک بکنید بنده مختصر عرضی دارم در تمام مدتی که انتخابات جریان داشت و انجمن نظار تشکیل شده بود چنانچه در خبری که مخبر شعبه به مجلس تقدیم کرده تصریح شده شکایتی نبوده است، گزارش شعبه نوشته شده، چاپ شده و موجود است. اولاً این که در جلسهای که اعتبارنامه ایشان مطرح شد آقای حائریزاده مخالفت فرمودند چون مخالف داشت افتاد به جلسه بعد. ولی فعلاً اگر بنا به رأی مجلس ما این را به جلسه بعد بیندازیم این صورت خوبی ندارد و اما این که نماینده محترم پیشنهاد میفرمایند که از دستور خارج شود این مثل این است که ما اعتبارنامه آقای قهرمان را نصفه رد کرده باشیم به موجب نظامنامه وقتی که ایشان کمیسیون تحقیق تقاضا نکردهاند و فقط تقاضای خروج از دستور را بکنند و وقتی به موجب نظامنامه و رای مجلس یک اعتبارنامه عقب افتاد آن وکیل درتمام مدت حق پیشنهاد و حق رأی ندارد، و هر وقت بخواهید شما یک رأی بگیرید باید بگویید ایشان بروند بیرون بنابراین، این یک نظر غیرعادلانه است و این که جنابعالی فرمودید آقای مخبر تلویحاً تصدیق کردند، بنده گوش کردم ابداً آقای مخبر همچو چیزی نگفتهاند و گفتند در وزارت خارجه هم بنده ندیدم و همچو چیزی نبوده بنده یک عرضی میکنم آقای اقبال و آن این است که اگر این موضوع بود چرا در تمام این مدت جریان انتخابات یک کلمه معترضین نیاوردند توی دوسیه و ما که عضو شعبه بودیم و با کمال دقت به این موضوع رسیدگی کردیم اگر یک چنین چیزی بود فوراً از وزرات خارجه میخواستیم و محال بود که رأی بدهیم. آقای بیخود که نمیشود بنده خیلی عذر میخواهم اینجا تقریباً میشود گفت یک غرض شخصی است و الّا اگر یک کسی به این نظر معترض بود میبایستی این مطلب را منعکس میکرد و در پرونده بود ما که عضو شعبه چهارم هستیم و سوکمیسیونی بودیم که تعیین شدیم برای این موضوع تمام پرونده را از اول تا آخر ورق زدیم این پرونده در مجلس شورای ملی حاضر است به هیچوجه منالوجوه چنین چیزی موجود نیست وقتی که کسی اعتراض نکرده و چیزی نیست و خود آقای حائریزاده هم خودشان میفرمایند که مطلبی نبود، برایشان ثابت نشده، چطور میتوانیم ما بدون جهت وکیلی را از وکالت محروم بکنیم، مجلس شورای ملی امروز رأی میدهد همیشه هم برایش مقدور است که تحقیق بکند دیگر بنده عرضی ندارم.
رئیس- رأی میگیریم...
اقبال- اجازه بفرمایید به بنده نسبت غرض شخصی دادهاند مطابق ماده ۱۰۹ نظامنامه عرض میکنم بنده واقعاً تعجب میکنم که آقای اردلان شخص پاک و با شرفی هستند به عقیده بنده و نماینده خوبی هستند در یک مطلبی این قدر تحت تأثیر واقع بشوند بدون این که گوش بدهند به شخص حمله میکنند. این طور نیست آقا بنده اگر الان به اعتبارنامه آقای سردار اعظم رأی بگیرند رأی میدهم این را متوجه باشید، بنده فقط خواهشی که کردم چون آقای مخبر فرمودند بعضی خانوادهها برای حفظ اموال خودشان موقتا تحتالحمایه خارجیها واقع میشدند و چون آقای حائریزاده هم این مطلب راگفتند من میگویم چه عیبی دارد که این از دستور خارج بشود و این کار رسیدگی بشود. (امینی- من گفتم نیست) شما میگویید نیست آن آقا میگوید هست بنابراین بنده مخالفتی ندارم رأی بگیرید به پیشنهاد بنده.
رئیس- بنابراین رأی میگیریم به پیشنهاد آقای اقبال آقایانی که موافقند از دستور خارج شود اعتبارنامه آقای سردار اعظم قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. بنابراین رأی گرفته میشود به نمایندگی آقای ابوالفتح قهرمان از شهرضا آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. اعتبارنامه آقای کهبد مطرح است. آقای دکتر معظمی.
دکتر معظمی- کسانی که با بنده آشنایی دارند به خوبی میدانند که در گفتار و کردار خود همواره سعی کردهام که عقل و وجدان را ناظر و شاهد رفتار و قاضی و داور کردار خود بدانم (صحیح است، صحیح است) در این مورد نیز مخالفت من با اعتبارنامه آقای کهبد از لحاظ حفظ و مراعات مصالح عمومی و وظایف پارلمانی است که به عهده دارم، خود ایشان نیز گواهند که هیچ گونه سابقه دیگری در بین نیست که موجب این مخالفت باشد پس از این مقدمه به شرح جزئیات و دلایل مخالفت خود با اعتبارنامه آقای کهبد میپردازم.
جریان انتخابات: آقای کهبد در آخرین روزهای انتخابات ساوجبلاغ و شهریار و کمی قبل از خاتمه آن خود را به عنوان نامزد وکالت این حوزه معرفی کردهاند و انجمن نظارت انتخابات در این ناحیه تشکیل شد در حالی که نامزدهای وکالت در مرحله اول آقای فرمانفرمائیان و در مرحله بعدلو آقایان احمد لنکرانی، مهندس دارایی و خدابنده بودهاند و آقای کهبد تا قبل از شروع انتخابات (شروع انتخابات عبارت از روزی است که انجمن نظار انتخابات میشوند) در حوزههای خرم آباد و ملایر به فعالیت انتخاباتی اشتغال داشتند و حتی چنان که پرونده انتخابات پشتکوه حاکی است در این ناحیه ۷۱۹۹ رأی نیز به نام ایشان بوده است. همچنین در مبارزات انتخاباتی که بین نامزدهای وکالت این حوزه جریان داشت و قسمتی از آن در پرونده منعکس است هیچ گاه نامی از آقای کهبد تا روزهای آخر دیده نمیشود (صحیح است) آقای احمد لنکرانی یکی از نامزدها در تاریخ ۲۵/ ۱۱/ ۶ یعنی یک روز قبل از انتخابات و توزیع تعرفه و اخذ رأی در نامه خود که به وزارت کشور نوشته است به انتخاب آقای فرمانفرمائیان اعتراض میکند (صحیح است) و ابداً تصور انتخاب آقای کهبد که در آن تاریخ هنوز نامی از ایشان
در بین نبوده است نیز به خود راه نمیدهد در تاریخ ۹/ ۱۰/ ۲۵ یعنی قریب بیست و چند روز قبل از اخذ رأی وجود اهالی ساوجبلاغ طبق تلگرافی که در پرونده موجود است با آقای فرمانفرمائیان مخالفت کرده و آقای هرمز داریی را نامزد انتخاباتی این حوزه معرفی میکنند بدون اینکه ذکری از آقای کهبد تا این تاریخ در پرونده باشد. تنها در روز آخر اخذ رأی یعنی ۷/ ۱۱/ ۲۵ آقای احمد لنکرانی شکایت میکند که اخیراً نامزد انتخابات راتغییر داده و آقای کهبد را میخواهند به این حوزه تحمیل کنند در همین موقع هم کامیونهای زیادی با افرادی که معلوم نیست اهل کدام ناحیه بودهاند بگردان مرکز ساوجبلاغ میرسند از این مقدمات به خوبی پیدا است که آقای کهبد تا آخرین روزهای انتخابات در این حوزه هیچ گونه فعالیتی نداشتهاند. (صحیح است) و تردیدی نیست که با فعالیتهایی که سایر نامزدهای وکالت از مدت زمانی قبل در این ناحیه میکرده و سوابق و شهرتی که بعضی از آنها در محل داشتهاند عقلاً و منطقاً ممکن نیست بی هیچگونه تهدید و تطمیع شخصی یک باره در آخرین روزهای انتخابات خود را در ناحیهای معرفی کند و بی هیچ مقاومت و اعتراضی توفیق حاصل کند، (صحیح است) دومین نکته که باید به عرض آقایان نمایندگان محترم دراین باب برسد دلایل و مدارکی است که همه حاکی از عدم نظم وترتیب جریان کار انتخاباتی این حوزه است و به خوبی میرساند که در این قسمت فعالیتهای نامشروع و مخالف قانونی در پشت پرده جریان داشته و مانع شده است که امر انتخابات مطابق اصول و موازین قانونی انجام پذیرد. اینک به طور خلاصه شمهای از آن را به عرض نمایندگان محترم میرساند و مفصل این مجمل را به اصل پرونده احاله میدهد. از ابتدای شروع به کار تا همگام اخذ رأی سه بازرس مختلف به این ناحیه اعزام شدهاند که جریان کار آنها بسیار شنیدنی است. در آغاز امر آقای بیگدلی از طرف وزارت کشور مأمور بازرسی این ناحیه میشود بعد در یادداشتی که در پرونده موجود است مینویسند که چون آقای بیگدلی شخصا از قبول این مأموریت منصرف شده است آقای خوانساری مدیر کل وزارت کار و تبلیغات به جای ایشان انتخاب شده، اما این دو بازرس در آن واحد هر دو به گردان مرکز ساوجبلاغ وارد میشوند بخشدار گردان طبق تلگرافی به وزارت کشور اطلاع میدهد که بیگدلی بازرس انتخابات وارد شده و منتظر دستور است (همان کسی که خودش استعفا داده) مجدداً همین بخشدار تلگراف میکند آقای خوانساری بازرس انتخابات در تاریخ ۱/ ۱۰/ ۲۵ وارد شده است در همین موقع بیگدلی هم تلگراف میکند که به محل مأموریت خود رفتهام به این ترتیب در عین حال دو بازرس به این ناحیه گسیل میشوند که یکی از آنها مدیر کل وزارتخانهای است که وزیر آن نامزد وکالت از همین حوزه میباشد. آقای خوانساری پس از ورود درتاریخ ۲/ ۱۰/۱۳۲۵ تلگراف میکند که مانعی برای شروع انتخابات نیست. هنوز آقای کهبد در اینجا نامزد نیستند وزیر کار نامزد است در این تاریخ، در تاریخ ۸/ ۱۰/ ۲۸ وزارت کشور به بخشدار دستور میدهد که طبق ماده ۱۴ انجمن نظارت را تشکیل دهد در تاریخ ۱۱/ ۱۰/ ۲۵ آقای خوانساری به تهران حرکت میکند و بخشدار به وزارت کشور تلگراف میکند که چون بازرسی در محل نیست انجمن را نمیتوان تشکیل داد در صورتی که قانوناً از وظایف فرماندار است که وقتی دستور رسید باید انتخابات را شروع کند بالنتیجه درتاریخ ۱۵/ ۱۰/ ۲۵ به آقای خوانساری دستور میرسد که فوراً به محل مأموریت خود حرکت کند و به این ترتیب در تاریخ ۲۵/ ۱۰/ ۱۷ انجمن تشکیل میشود و در روز ۲۸/ ۱۰/ ۲۵ اعلانی در حوزههای انتخابی منتشر میسازد که از پنجشنبه سوم بهمن تا یکشنبه ششم در حوزههای فرعی و روز دوشنبه هفتم در گردان توزیع تعرفه و اخذ رأی خواهد شد. در این جا جریانی پیش میآید که به خوبی معلوم میدارد نامزد انتخابات دفعه تغییر کرده زیرا در جریان اخذ رأی یا روز اول اخذ رأی بازرس انتخابات تغییر میکند و آقای علیاکبر خاطر میرشب به سمت بازرس این ناحیه تعیین میشود. پس خاطر آقایان نمایندگان را به این قسمت جلب میکنم که انجمن نظارت برای انتخاب کس دیگری تعیین شده است آن هم برخلاف مقررات با فشار به انجمن که کس دیگری از ساوجبلاغ انتخاب شود بعد همین انجمن که برخلاف قانون انتخاب شده بود بازرس وارد میشود و مأمور میشود که در حین جریان انتخابات آقای کهبد را از صندوق دربیاورد و در این جا همین آقای میرشب که در واقع گویا تخصصی در کار شب داشته است کارهایی انجام میدهد که بنده اسم میبرم. در همین موقع نیز نام آقای کهبد بدون هیچ گونه سابقه بر سر زبانها میافتد و کامیونها به ساوجبلاغ و شهریار وارد میشود و پس از دو روز از خاتمه اخذ رأی یعنی در تاریخ ۹/ ۱۱/ ۲۵ بازرس جدید به مرکز اطلاع میدهد که صندوق فرعی کرج قرائت شد و ۲۲۷۱ رأی بنام آقای کهبد بود حالا اعتراضات دیگری که علاوه بر این که انجمن نظارت چطور با تهدید معین شده است بازرسها پی در پی آنجا وارد شدهاندو بدون جهت دخالت در آنجا کردهاند و خود نامزد انتخاباتی هم در موقعی آنجا وارد شده است که هیچ سابقه تبلیغاتی برای خود نداشته است در صورتی که آقای فرمانفرماییان خودشان شخصاً میرفتهاند به دهات و برای خودشان تبلیغ میکردهاند اینک اعتراضات، اینک مجملاً به اصول اعتراضاتی که نسبت به انتخاب این ناحیه از طرف اهالی شده است اشاره میشود.
۱- نامهای که در تاریخ ۸/ ۱۱/ ۲۵ رئیس انجمن نظارت مرکزی شهریار آقای دکتر سید حسن افتخار مینویسد (گنجه- انجمن نوشته آقا) رئیس انجمن نوشته (یمیناسفندیاری- کی آقا؟) دکتر سید حسن افتخار رئیس انجمن نوشته به این مضمون چون صندوق ملارد در ملک آقای کهبد گذارده شده ...
رئیس- آقای یمین وقتی که قرائت میکنند بیشتر توجه کنید تا مجبور نشوید سؤال نمایید.
دکتر معظمی- و علاوه امضای آن که از طرف انجمن مرکزی تعیین شدهاند بعداً تغییر یافتهاند و عالیخانی مباشر آقای کهبد مأمور انجمن مرکزی شده است. لذا صندوق مزبور مورد سوءظن انجمن مرکزی است محض اطلاع عرض شد تا اقدام مقتضی به عمل آید.
دوم: شکایات متعددی در پرونده موجود است که در طی جریان انتخابات، نمایندگان بعضی از نامزدهای دیگر را مجروح و مضروب ساخته و آزادی عمل را از آنان سلب نمودهاند و مأمورین انتظامی هم به نفع آقای کهبد کار میکردهاند.
سوم: اعتراض شده است که برخلاف مدلول مواد ۱۴ و ۱۵ قانون انتخابات و سابقه عمل تمام اعضاء انجمن از اهالی گردان انتخاب شدهاند.
چهارم: برخلاف قانون پس از تشکیل انجمن تا انتخاب رئیس و نایب رئیس و منشی سه روز وقت گذشته است در صورتی که مطابق قانون در همان جلسه وقتی که انجمن را انتخاب میکنند باید رئیس و نایب رئیس هم انتخاب بشود (صحیح است).
پنجم: اعضاء شعب فرعی را بخشدار محل بدون دخالت مستقیم انجمن مرکزی انتخاب کرده است.
ششم: اعتراض شده است که در گردان با آن که بیش از سه نفر از اعضاء انجمن حضور نداشتهاند اخذ رأی برخلاف قانون به عمل آمده است.
هفتم: شکایت شده که در انجمنهای فرعی مأمورین انتظامی علناً به نفع آقای کهبد دخالت میکردهاند.
هشتم: از تهران نیز عدهای برای مداخله مستقیم در انتخاب آقای کهبد به گردان عزیمت کردهاند که نام و نشان آنان در پرونده منعکس است.
نهم: اهالی شکایت کردهاند که بخشدار شخصاً به بعضی از حوزههای فرعی رفته و مثلاً در رامجین امر به توقیف کدخدای محل داده و از اصول بیطرفی خارج شده و به نفع آقای کهبد بیاناتی کرده است.
دهم: شعبات فرعی که موظفند طبق ماده ۱۹ آئیننامه انتخابات عده آراء که با تعداد تعرفه صادره کردهاند هر روز اعلام کنند توجه بفرمایید انجمن موظف است که همه روزه عده تعرفه و عده رأی که گرفته شده است تعیین بکند و اعلان بکند که دیگر نتواند تغییراتی در رأییها بدهد توجه بفرمایید در برغان یکی از شعب فرعی اعلاناتی بدین مضمون کردهاند که از ساعت ۲ بعد از ظهر روز ۵/ ۱۱/ ۲۵ انجمن به ریاست آقای مهتدی تشکیل و تا ساعت ۶ مشغول توزیع تعرفه و اخذ آراء گردید و صبح روز ۶/ ۱۱/ ۲۵ ساعت ۸ انجمن به قریه طالبان انتقال و مشغول اخذ آراء میگردد. این اعلانی است که میکند.
یازدهم: جمعی از اهالی شکایت کردهاند که کامیونها افراد ناشناس را از سایر نقاط برای رأی دادن در روزهای آخر انتخابات به این ناحیه میآوردند واین قسمت مخالف بند ۳ ماده نهم قانون انتخابات است که باید رأیدهنده در حوزه انتخابیه متوطن یا لااقل از شش ماه قبل از موقع انتخاب در این جا ساکن باشد.
این بود مجملی از شکایات و اعتراضات مربوط به پرونده انتخابات آقای کهبد که با توجه به قرائت دیگر و سوابق کار به خوبی آشکار میسازد که انتخاب ایشان مبنی بر تطمیع و تهدید بوده و این امر مشمول ماده ۴۴ قانون انتخابات است که میگوید: انتخاباتی که مبنی بر تهدید و یا تطمیع بوده است از درجه اعتبار ساقط است و تهدید یا تطمیع کننده از سه ماه الی
یکسال محبوس میشود و برای یک الی دو دوره انتخابیه از حق انتخاب محروم خواهد بود (صحیح است) و به علاوه مشمول ماده ۹۲ قانون مجازات است که (هر کس آراء انتخابیه را بخرد یا بفروشد در مدت ۶ سال از حقوق مذکور درماده ۱۵ و مشاغل دولتی و ملی محروم خواهد شد) (صحیح است) به علاوه خریدار به صد الی هزار تومان و فروشنده به حبس تأدیبی از ۸ روز الی یکماه یا ۵ الی ۵۰ تومان غرامت محکوم خواهد شد (صحیح است).
در خاتمه عرایض خود توجه آقایان نمایندگان محترم را به این نکته جلب میکند که اولین وظیفه مجلس شورای ملی جلب اعتماد و احترام مردم است (صحیح است) با احترام گذاشتن به افکار عمومی (صحیح است) ما در این جا هر چه بگوییم ونتیجه این اعتراضات و داوری مجلس هر چه باشد اکثریت روشنفکر و دانشمند کشور در هر حال آن طور که باید در این قبیل موارد قضاوت میکند (صحیح است) مجلس شورای ملی در این موقع حساس باید کاری بکند به او به دیده احترام بنگرند نه آن که با بیاعتنایی به افکار عمومی طبقه مؤثر اجتماع را مأیوس و دلسرد کند (صحیح است) امروز در میان بزرگترین شخصیتهای علمی و اجتماعی کشور ما از استادان و فرهنگیان و دانشجویان و ارباب علم و هنر این اندیشه قوت گرفته است (صحیح است) که در این کشور میتوان هر مقامی را با پول خرید (صحیح است) و بیم آن میرود آقایان نمایندگان (احسنت، احسنت) که اگراین فکر در مغز آنان رسوخ نماید یکباره خود را از مصالح کشور خویش دور بگیرند (صحیح است) و ذمه خود را از آن بری بدانند و بدان بیاعتنا شوند و البته معلوم است که خطر این امر برای آزادی و مشروطیت ایران و نسل حاضر و آینده تا چه پایه خواهد بود (صحیح است) پس اگر میخواهید افکار عمومی را با مجلس همراه کنید (مکی- دیر شده آقای دکتر) باید کسانی را که به رغم احساسات مردم باپول آراء آنرانرا مانند یک کالای بازرگانی (آشتیانیزاده- یا اتومبیل) خرید و فروش کرده و میکنند دراین مکان مقدس نپذیرند. وجدان شما را به داوری میخوانم که این قبیل اشخاص اگر پول نداشتند آیا میتوانستند کرسی قانونگذاری مجلس مقدس ملی را به خود اختصاص دهند؟ آقایان نمایندگان محترم نگذارید که مملکت از عوامل مؤثر خود محروم بماند. نگذارید طبقه روشن فکر کشور که طبعاً فاقد سرمایه مادی است از شرکت در حکومت و مسئولیت مأیوس و دلسرد شود (صحیح است، احسنت) سرمایهدارانی که فقط و منحصراً به نیروی سرمایه مادی خود به مجلس میآیند کمتر ممکن است علاقه و ایمانی به کار خود داشته باشند. (صحیح است) آقایان نمایندگان محترم وقتی که طبقات فاضله کشور دیدند که بزرگترین و مقدسترین حق ملی را میتوان با پول به دست آورد قدر تقوی و فضیلت و علم در میان آنان میشکند. (برزین- کشته خواهد شد) و دیگر هیچ کس در پی کسب فضائل اخلاقی وعلمی نمیرود (صحیح است) چنان که امروز به عیان نشانه آن را در جامعه میبینیم بنده وظیفهدار بودم به نام اکثریت فقیر کشور و طبقات فاضله این مطالب را اظهار کنم (رحیمیان- زنده باد) اینجا آقای گنجه تلگراف واصله از اردبیل را فرستادهاند برای بنده که بخوانم (به شرح زیر قرائت شد).
دوست محترم و معظم: تلگراف واصله از اردبیل را محترما ملاحظه میفرمایید. اگرچه در موقع طرح انتخابات اردبیل توضیحات داده خواهد شد برای مزید اطلاع عرض مینماید حضرات علاوه از این که درباره خود به حربه تهدید و تطمیع متوسل هستند درباره رفقای خود و انتخابات سایر نواحی کشور هم از اقدامات خلاف قانونی مضایقه ندارند. جواد گنجه.
تلگراف از اردبیل ۳/ ۵
حضرت آقای ممقانی و سایر نمایندگان محترم آذربایجان کپیه تلگرافاً به باتمانقلیچ اطلاع میدهد که از اقدام آقایان وکلا راجع به تأخیر انتخابات در وزارت کشور جلوگیری نموده دستور تأخیر هنوز نرسیده چهارم شروع به اخذ رأی میشود و جواب فوری. وکیلی. هدی. معتمدی.
گنجهای- اگر لازم باشد توضیح میدهم
دکتر معظمی- اینک در این قضاوت آقایان نمایندگان محترم خود دانند و وجدان خود و شک ندارم که مصالح عمومی را هیچ گاه از نظر دور نخواهند داشت (صحیح است، احسنت، احسنت)
رئیس- آقای نبوی.
نبوی (مخبر)- بنده اتفاقاً همیشه با آقای دکتر معظمی در امور هم عقیده و هم فکر بودیم و هیچ وقت در امور بین بنده و ایشان در چیزهایی که در مجلس مطرح بود و در خارج اختلاف عقیده نبوده است ولی به مقتضای این که بنده مخبر شعبه هستم باید از پرونده و از نظر شعبه دفاع کنم (صحیح است) ایشان فرمودند نباید راضی شد که اشخاص از طریق سرمایه مقاماتی را اشغال کنند در این قسمت بنده با ایشان کاملاً موافقم زیرا اقل عیبش این است که بنده و آقای دکتر معظمی در آینده اگر این رویه باشد انتخاب نشویم ولی در این مورد یک مطالبی هست که باید به عرض آقایان برسانم. اولاً شعبه هیچ اعمال نظری در این موضوع نکرده نظر شعبه صرفاً از روی پرونده بوده و با رعایت تمام قوانین و مقررات بوده و مخصوصاً ما در شعبه در بدو امر تصمیم گرفتیم که در موقع رأی گرفتن رأی مخفی بگیریم تا مبادا اعضای شعبه رودربایستی گیر کنند و نتوانند آزادانه رأی بدهند یکی از آقایان پیشنهاد کرد و ما پذیرفتیم و تمام آنچه که در شعبه ۵ رأی داده شد رأی مخفی بود و برای مخفی این پرونده و این اعتبارنامه تصویب شد مخصوصاً آقای صدرزاده نماینده محترم شیراز به قدری دقت کرد در قرائت پروندهها و اتخاذ تصمیم که در دورههای سابق بنده نظیرش را ندیدم اگر ما میخواستیم یک ورقهای را بخوانیم ومطلب به نصف کاغذ میرسید و موضوع مطلب روشن بود که چیست و ما میخواستیم صرفنظر کنیم ایشان باز نمیگذاشتند و اصراری داشتند که ورقه تا آخر خوانده شود مبادا در سطور آخر ورقه مطلبی باشد که برای یکی از طرفین موثر باشد نظری که شعبه اتخاذ کرد از روی پرونده است، پرونده انتخاباتی گردان مثل غالب پروندههایی است که آقایان به آن رأی دادند و به آن اعتراض نکردند (رحیمیان- و الّا در مجلس کسی باقی نمیماند) و اعتراضی در پرونده نبود. انتخابات در آنجا مطابق مقررات انجام یافته دو سه فقره شکایت شده که بنده آنها را در گزارش خودم عرض کردم آن شکایتها وارد نبوده و مطابق مقررات هم نبوده اشکالی که در کار آقای کهبد پیدا شده و میشود آن اشکال را جزء بدشانسیهای ایشان گرفت این است که از اینجا یک مرد شریف محترمی قبلاً کاندید بود و او جناب آقای سید محمدصادق طباطبایی است، ایشان از شخصیتهای بزرگ این مملکت هستند (صحیح است) همه مایل بودند که ایشان در این مجلس باشند (مرآتاسفندیاری- تنها این یک اشکال نیست) مخصوصاً من خودم از همه بیشتر متأسف هستم که ایشان انتخاب نشدند و ایشان حقا کسی هستند که موجد مشروطیت مملکتند و از هر جهت مورد احترامند ولیکن این شده، کار بدی شده، ولی شده (مرآتاسفندیاری- شما یک چیزی را که نیست میگویید و یک عدهای را به زحمت میاندازید) آقایان باید متوجه باشید که آقای کهبد از جایی انتخاب شده که در آنجا چندین ده دارد، رعیت دارد، کس و کار دارد، فامیل دارد و ایشان در آنجا غیر معروف نبودند از جایی انتخاب نشدند که کسی ایشان را نشناسد یا سابقه رفت و آمد نداشته باشد، آقایان طرز انتخاب را در این چهارده پانزده روز میدانند و شاید تا سالهای بعد مثلاً سی سال آینده انتخابات مملکت ما این طور باشد. داشتن رعایا، کس و کار، رفیق و دوست و کدخدا از چیزهایی است که در انتخابات امروز مؤثر است و ایشان اینها را در آنجا داشتهاند و ایشان نرفتهاند در یک جای ناشناسی که حتی یک نفر هم ایشان را ندیده باشد آنجا و هم در نظر ما عجیب باشد که چرا ایشان از آنجا انتخاب شدند. ایشان از ده خودشان، از ملک خودشان انتخاب شدهاند که در آنجا چندین هزار کارگر داشتهاند (سزاوار- عجب استدلالی میکنید آنها به ایشان رای ندادند) به اضافه آنچه بنده از بعضی از اهالی آن حدود شنیدم و بعضی از آقایان نمایندگان هم تصدیق کردند ایشان در آنجا مدارسی تأسیس کردند که خودشان فرمودند ۳۲ مدرسه درست کردهاند دو کارخانه برق و دو بیمارستان تأسیس کردهاند (یک نفر از نمایندگان- ایشان شاه عباس ثانی هستند) در قسمت راهها و پلها و وسایل نقلیه آنجا زحماتی کشیدند فلاحت را به طرز جدید ایشان در آنجا رواج کردند تراکتورها و و وسایل جدید آنجا برددن و مجاناً در اختیار رعایا گذاشتند (مرآتاسفندیاری-مطالبی که ایشان گفتند جواب بدهید نه دفاع از مالش) (سزاوار- من خلاف این را اطلاع دارم تعهد کرده است قبل از انتخاباتش و نرفته است شما از نظر شعبه باید دفاع کنید) دفاع از انتخاباتی که تقریباً بوی الرحمن ازش میآید خیلی مشکل است (خنده نمایندگان) معذالک بنده حقایق امر را عرض میکنم (همهمه نمایندگان) (زنگ رئیس) ایشان خلاصه از ملک خودشان از چنان جایی که تمام سکنه ایشان را میشناسند انتخاب شدند. جناب آقای دکتر معظمی ایراد فرمودند که بازرسهای متعددی مکرر عوض شدهاند اینجا و این عوض شدن بازرسها و تعداد آنها را دلیل بدی انتخابات گرفتند در حالی که به عقیده من حسن تعبیر که در بدایت امر از این عمل فهمیده میشود این است که دلیل استحکام کار است، بازرسهای متعدد آنجا فرستادهاند که قانون بهتر عمل شود. بهتر انتخاب شود، هر یک ناظر دیگری باشد فرمودند که کامیونها
اشخاصی را از مناطق دوردست میآوردند به مرکز انتخابات برای رأی دادن، برای این که انجمن انتخابات که در هر دهی قطعاً تشکیل نمیشود هر حوزه انتخابیه مرکزی خواهد داشت و ناچار رأیدهندگان باید بیایند به آن مرکز. خلاصه اعتراضاتی که ایشان فرمودند به عقیده من موجب این نمیشود که ما قائل شویم انتخابات آنجا بد بوده است. ایشان در ملک خودشان انتخاب شدهاند، در آنجا هم رعیت دارند. انجمن انتخابات، بازرسها، بخشدار محل تمام تصدیق صحت این انتخابات را کردهاند یک کسی فرمودند رئیس انجمن حوزهای است او نوشته صندوق در دهی بود که متعلق به آقای کهبد بود، بودن صندوق در دهی که متعلق به ایشان است دلیل خرابی انتخابات نمیشود برای این که ایشان در آنجا علاقه یاد دارند ناچار یکی از آنها هم محلی است که انجمن در آنجا بود، صندوق در آنجا بود، با بودن بازرسها، مأمورین بخشداری دلیل این نمیشود که یک انتخاباتی فاسد است و ما نمیتوانیم اعتبارنامه یک وکیلی را رد کنیم به استناد این که صندوق در ده او بوده به هر صورت همان طور که مکرر در مجلس گفته شده انتخابات از دو نظر مورد اعتراض ممکن است واقع شود. یکی از نظر طرز جریان انتخابات و اجرای قانون و دیگر از نظر صلاحیت شخصی. بنده آنچه که موظفم دفاع کنم جریان قانونی است با تطبیق آنچه که در پرونده دیدهام و همه آقایان اعضاء شعبه هم دیدهاند به نظر بنده شعبه کاملاً در رأی مصاب بوده هیچ انحرافی هم در رأی شعبه از قانون پیدا نشده و هیچ گونه دلیل و قرینه و خدشهای در انتخابات ایشان مطابق پرونده دیده نمیشود. و شعبه رأیی که داده کاملاً حقیقت بوده و اما اعتراض در صلاحیت ایشان قطع نظر از این که آقای دکتر معظمی مخالفتی نکردند ایشان از تجار فهیم هستند و به این مملکت خدمات اجتماعی کرده و راجع به صلاحیتشان هم مطالبی دارند که خودشان خواهند فرمود.
رئیس- چون کسی دیگر اجازه نخواسته آقای کهبد خودشان دفاع میکنند.
قبادیان- بنده هم جزء معترضین هستم.
رئیس- آقای کهبد اجازه بفرمایید بعد از آقای قبادیان دفاع کنید.
رحیمیان- آقای قبادیان اجازه بدهید آقای کهبد خودش دفاع کند.
قبادیان- بنده مخالف هستم بایستی صحبت کنم.
رئیس- مخبر هم دفاع خودش را کرده شماهم میتوانید دلایل مخالفت خود را بگویید.
قبادیان- چون آقای دکتر معظمی که بنده افتخار همکاری با ایشان را در دوره چهاردهم هم داشتهام اعتقاد و عقیده زیادی به ایشان دارم بیاناتی فرمودند (صحیح است) ملاحظه میفرمایید که نسبت به اعتراض به پرونده آقای کهبد بنده هیچ یادداشتی این جا نیاوردهام زیرا آنچه که لازم باشد آقای دکتر معظمی به عرض مجلس رساندندو پس از این که اعتراضاتی ما در این جا کردیم در آن جلسه قرارگذاشتیم آقای دکتر معظمی آنچه که لازم میدانند نسبت به پرونده حوزه انتخابیه آقای کهبد استخراج بفرمایند و یک مطالبی را اینجا به عرض مجلس رساندند و گمان نمیکنم دیگر محتاح به این باشد و واقعاً هم چیزی باقی نگذاشتند که بنده بتوانم در اطراف بعضی از قضایا مطالبی را بگویم و به عرض مجلس برسانم فقط من اینجا دو نکته را به عرض میرسانم من اولاً خدا را شاهد میگیرم که در تمام دوره زندگیام با هیچ کس دشمنی و غرض شخصی نداشتهام و روی دشمنی و غرض شخصی نه با اعتبارنامه آقایان مخالفت کردم و نه خواهم کرد و نه مایل هستم که حق یک شخصی را به ناحق بنده بخواهم تضییع کنم این اخلاق و عادت را هم ندارم و یک عادتی هم در میان ایلات هست و آن عادت گذشت و اغماض است و حقیقت هم این جنبه را بیشتر برای خودشان حفظ کردهاند (صحیح است) اگر یک وقتی هم یک واقعه ناگواری در یک خانواده ایلاتی اتفاق بیفتد و به کشتن برادر و اولاد و پدر آن شخص منجر بشود وقتی که طرف بیاید و پناهنده بشود نسبت به آن شخص گذشت و رأفت میکند ولی با این که آقای کهبد در این مدتی که نسبت به ایشان اعتراض کردهام به وسیله جمعی از دوستان بنده تقاضاهایی از بنده کردند ولی بنده از نقطهنظر این که شخصاً غرض و دشمنی با کسی ندارم روی این اصل نخواستم با آقای کهبد یا امثال ایشان طرفتی بکنم فقط یک اصل را ما باید رعایت بکنیم که اگر بنا باشد به وسیله سرمایه مقام مقدس نمایندگی ملوث بشود آقایان هر کدام از شما که سرمایه ندارید بعد از این وکیل نخواهید شد (صحیح است) بنده این قسمت را به عرض آقایان محترم میرسانم در زندگی اجتماعی ما روی یک اصول و قوانینی بایست پابند باشیم (صحیح است) و به قانون اساسی بایستی احترام بگذاریم. قانون اساسی درواقع به منزله بزرگترین مقدسات ملی ماست (صحیح است) و اگر برخلاف قانون اساسی یک رویهای آن هم در مجلس شورای ملی نمایندگان اتخاذ بکنند واقعاً به دست خودمان ریشه مشروطیت را از ایران برداشتهایم (صحیح است) بنابراین بنده به آقای کهبد نه تنها سابقه بدی نداشتم بلکه هیچ نوع سابقه بد یا خوبی با ایشان نداشتم و وقتی وارد مجلس شدیم یکی دو جلسه با حضور آقایان آقای کهبد را ملاقات کردم. در پروندهای که اینجا خوانده شد و همان طوری که آقای دکتر معظمی توضیحاتی دادند بنده نسبت به این پرونده مشکوک شدم و وجدانم راضی نشد که نسبت به این پرونده بدون اعتراض بگذرم ولی چون آن اعتراضاتی که لازم بود جناب آقای دکتر معظمی به عرض مجلس رساندند بنده چیزی را علاوه نمیکنم یک مطلب را بنده میگویم که آقای کهبد اگر واقعاً کاندیدای حوزه انتخابیه ساوجبلاغ بودند چرا در لرستان آقای کهبد کاندید شدند با لرستان خیال میکنم خیلی منافات داشته باشد آقای کهبد یک تاجر معروفی است که در ظرف ده، پانزده سال حقیقت میلیاردها پول و ثروت جمع کردهاند و بعد میآیند در یک حوزه ایلیاتی سرحدی آقای کهبد خودشان را کاندید وکالت آنجا میکنند واقعاً آقای کهبد مگر ما مرده بودیم که جنابعالی میخواستید از آنجا وکیل بشوید (خنده نمایندگان) این قسمت خیلی غریب به نظر میآید شما آمدید آنجا و آنجا کاندید شدید نسبت به نمایندگی لرستان آن هم لرستانی که افتخار این را دارد که هزاران سال اولاد خود را در راه استقلال ایران فدا کرده است (صحیح است) و آنها با این که خودشان یک مردمان متشخص، متدین وطنپرست با ایمان دارند بیایند جنابعالی را انتخاب کنند و البته خیر این قضیه موقعی که به بنده رسید بنده در کرمانشاه بودم تصمیم گرفتم ازطرف ملت لرستان این مطلب را در پشت تریبون به عرض مجلس شورای ملی برسانم و علت مخالفت بنده با جنابعالی بیشتر سر این قضیه است و بعد هم یک چیزهایی شنیدم که یک شخصی مثل آقای سید محمدصادق طباطبایی با این که در دوره چارده و دو دوره ریاستشان نسبت به بنده خیلی کم لطف بودند و کمال بیلطفی را داشتند ولی من او را یک سید جلیلالقدر میدانم (صحیح است) و دارای یک موقعیت و احترام خاصی است نسبت به ایران. پدرش مشروطیت ایران را به ایران بخشید با آن سابقه من نسبت به آقای سید محمدصادق کمال احترام را دارم حالا نسبت به من کم لطف بودند من اهمیت نمیدهم ولی ایشان را یک مرد بسیار شریف، درست و میهن پرست میدانم بنابراین آیا شایسته است با بودن شخصی مثل آقای سید محمدصادق طباطبایی با این که تمام ملت ایران او را میشناسند که یک شخصیتی در کشور ما داراست و سابقه خدمت به مشروطیت ایران دارد او را کنار گذاشت و برای خاطر این که یک پولی آنجا خرچ شود و سرنیزهای هم به کار بیفتد آقای کهبد را آورد و انتخاب کرد بنده آقایان زائد بر این چیزی نمیگویم و روی غرض شخصی هم خدا را شاهد میگیرم یک کلمه راجع به این موضوع صحبت نکردم. حالا هم نسبت به آقای کهبد وجدان خود آقایان را بنده قاضی میگیرم اگر شما صلاح دانستید که به اعتبارنامه آقای کهبد رأی بدهید حقیقت خیال میکنم در آتیه به زیان کشور که هیچ، به زیان مشروطیت ایران که هیچ، به زیان خودتان هم یک اقدامی کردهاید، بسته به نظر خودتان است. بنده زائد بر این عرضی نمیکنم و وجدان آقایان نمایندگان خودشان قاضی باشد نسبت به این پرونده.
رئیس- آقای کهبد.
دکتر معظمی- مطابق ماده ۱۰۹ اخطار دارم اجازه بفرمایید.
رئیس- بفرمایید.
دکتر معظمی- آقای نبوی درضمن بیاناتشان فرمودند که عیب کارهای آقای کهبد این است که در مقابلشان آقای طباطبایی نامزد انتخابات آنجا شدند عرض کردم بنده مخالفتی کردم سابقه هم در مجلس هست و سال گذشته عین این مطالب را گفتم بنابراین به خاطر کسی نیست. (صحیح است) بنده معتقدم هر کسی را که اهل محل خواست او باید در نظر نمایندگان محترم باشد بنابراین هیچ نظر شخصی نیست اهالی ساوجبلاغ هر کسی را که مایل باشند بایستی انتخاب کنند و به مجلس بفرستند.
رئیس- آقای کهبد.
کهبد- آقای مرآتاسفندیاری هم مخالفت کردند ممکن است ایشان هم بفرمایند تا این که بعداً من صحبت کنم.
رئیس- بفرمایید اشان اجازه نخواستهاند.
کهبد- جناب آقای دکتر معظمی که بنده از ایشان متشکرم بیاناتی اینجافرمودند که نمیشود به آن جنبه غرض خصوصی داد و واقعاً با آن بیاناتی که ایشان فرمودند (صحیح است) و بنده البته زبانم الکن است که بتوانم
جوابی عرض کنم به صلاحیت شخص بنده اعتراض نکردند و اگر به صلاحیت شخصی بنده هر یک از آقایان اعتراض دارند ولو این که مخالفتی هم نکردهاند در موقعش بنده حاضرم که دفاع کنم و اما از طرز انتخابات ایشان مذاکراتی فرمودند که بنده تصور میکنم یک قدری اشتباه باشد یعنی سوءتفاهمی برای ایشان ایجاد شده باشد ایشان اشاره فرمودند که بنده اول کاندیدای نهاوند بودم و ملایر و بعد از آنجا کاندید لرستان شدم و بعد غفلت کاندید شهریار و ساوجبلاغ شدم در قسمت اول که فرمودند جناب آقای ملکمدنی اینجا تشریف دارند و آقای اسمعیل ظفری هم اینجا تشریف دارند هر دو از همشهریهای بنده هستند به شهادت خودشان بنده اینجا عرض میکنم حی و حاضرند اهالی ولایات ثلاث به من مکرر تلگرافتی کردند پیغامهایی فرستادندکه بنده آنجا کاندید بشوم بنده چندین ماه قبل از این مخصوصا منزلشان شرفیاب شدم استدعا کردم بنده منزل تشریف آوردند و بهشان عرض کردم بنده کاندید آنجا نیستم و نمیخواهم هم در ولایتی که متعلق به بنده بوده است تشنجاتی ایجاد شود و محل بنده شهریار و ساوجبلاغ است و بنابراین صلاح میدانم که آقایان کاندید آنجا بشوند و بنده هم به همان آقایانی که به من لطف دارند، تلگراف میکنم، کاغذ مینویسم که آقایان آن طوری که باید خدمت بکنند اگر این عرض خلافی است استدعا میکنم از آقایان با کمال صراحت توضیح بفرمایند شش ماه قبل از انتخابات بنده این مقدمات را فراهم کردم و به آقایان عرض کردم که محل انتخاب بنده شهریار و ساوجبلاغ است البته بعد از این که آقایان توافق حاصل کردند و اهالی هم در نتیجه خدماتی که آقایان کرده بودند آقایان را انتخاب کردند بنده یک روز در منزلم نشسته بودم که یک دسته از خوانین لرستان (غضنفری- خوانین نبودند) بنده منزل تشریف آوردند که اسامی آنها را اگر اجازه بفرمایید عرض کنم (چند نفر از نمایندگان- بفرمایید) آقای بهادر رئیس ایل چگنی آقای پورسرتیپ آقای علیقلی خان پسر آقای والی پشتکوه و همین طور چندنفر دیگر به بنده منزل تشریف آوردند و گفتند که آقا ما شنیدیم شما مرد خیر و خوبی هستید و به درد ما میخورید و ما از شما خواهش میکنیم، استدعا میکنیم (همهمه نمایندگان) آقایان چون بنده قوه بیان ندارم خواهش میکنم حواس مرا پریشان نکنید بنابراین ما از شما خواهش میکنیم که شما بیایید وکالت ما را قبول کنید بنده هم با اظهار تشکر و امتنان از آنها چندین مرتبه به آقایان عرض کردم که آقا بنده درست است که اصلاً نهاوندی هستم ولی چون حوزه انتخابیه بنده شهریار و ساوجبلاغ است از یک طرف و از طرف دیگر بنده لرستانی نیستم برخلاف وجدان نمیتوانم از محلی که بنده آنجا هیچ سمتی ندارم انتخاب بشوم و یک دسته تلگرافتی که اگر اجازه بفرمایید پایین است میآورم ملاحظه میفرمایید تلگرافات متعددی از خوانین به بنده مخابره شد و بنده را دعوت به آنجا کردند و خواهش کردند بنده آنجا بروم بنده رد کردم و گفتم آقا بنده کاندید نیستم و حتی به وسیله رادیو و اخبار و اعلانات به آقایان گفتم آقا بنده کاندید آنجا نیستم و قبول نکردم و صدق عرایضم تلگرافتی است که آقایان کردهاند و جوابهایی است که بنده به آقایان دادهام این هم در قسمت آنجا و اما در قسمت ساوجبلاغ و شهریار جناب آقای دکتر فرمودند تا روزهای آخر فلان کس کاندید نبوده است و بعد یک مرتبه کاندید شده است و شروع به فعالیت کرده است و با کامیون و با اشخاص غیرمعینی آمدند و رأی دادند. البته جناب آقای جواد عامری که آنجا تشریف داشتند ایشان خودشان شاهدند بنده از شش ماه و از یک سال پیش کاندیدا در شهریار و ساوجبلاغ بودم و اقدامات اساسی برای آقایان کردم شاید بعضی از آقایان هم که آنجا مالک هستند از قبیل آقای ناصرالدین ناصری از قبیل آقای ایلخان، آقای امیرحسین خان بختیاری که اینجا تشریف دارند خود آنها مالکین عمده ساوجبلاغ و شهریار هستند و از طرفی شهریار و ساوجبلاغ که در حدود چهارصد پارچه آبادی مجموعاً میشند اینها آقا چهار فرسخی و شش فرسخی تهران هستند جای دوری نیستند نقاط دوردستی نیستند که دست رسی به هیچ جا نداشته باشند بنده خدماتی کردم که آقای نبوی مختصری فرمودند خدماتی که بنده کردم عرض میکنم ۳۲ باب مدرسه از ۴ الی ۶ کلاسه به موجب اسامی و صورتی که هست در دهات شهریار و ساوجبلاغ در نتیجه مساعی بنده احداث شده (سزاوار- صحیح نیست) ۶ پل آجری بنده در شهریار و ساوجبلاغ به خرج خودم بستهام. در زمان قحطی در ملک دیگری که تمام را با اسم عرض میکنم استدعا میکنم آقایان توجه بکنند و تحقیق بکنند در زمان قحطی مخصوصاً در مروآباد و حسین آباد که دو تا از دهات معظم ساوجبلاغ هستند بنده شاید بیشتر از دو هزار خروار گندم به اهالی آنجا دادم که در آن موقع خرواری ۴۵۰ تومان بود و درسال بعد با خرواری ۱۵۰ تومان گندم را پس گرفتم. (سزاوار- این حرفها چیست این پولهایی است که از همان پولهای گندم گرفته شده) (رئیس- آقای سزاوار بگذارید حرفش را بزند بفرمایید آقای کهبد) ... ترتیب امور صحی ساوجبلاغ را بنده به طور آبرومندی دادهام مریضخانهای که در علیشاه عوض است یکی از تجار محترم آقای توتونچی به خرج خودشان ساخته بودند و این مریضخانه وضع بسیار بدی داشت. نه طبیب داشت، نه دارو داشت. نه دوا داشت. و هر طرفش خراب بود. بنده رفتم جدیت کردم از یک عده از مالیکن از قبیل آقای سرلشکر خدایارخان پولی جمع کردم و مریضخانه را اصلاح کردم که الان دارای ۶۰ تختخواب است و آقایان ممکن است تشریف بیاورند و ملاحظه کنند. دو دستگاه آمبولانس که تا عمر دارم متشکرم از وزارت بهداری خودبنده گرفتهام دو دستگاه جیپ هم خود بنده به اختیارشان گذاشتهام یعنی قرار است که بهشان تحویل بدهم برای این که امور بهداری آنجا مرتب بشود. سهمیه عقبافتادگی که درقسمت قند و شکر بوده است بنده اقدام کردهام و رساندهام و جادههای آنجا را تا توانستهام اسفالت کردهام. خانه بنده همیشه خانه شهریاری و ساوجبلاغی بوده وهست و شاید روزی ۱۷ و ۱۸ نفر میآیند و میروند آنجا و همیشه شریک در خوبی و بدی با آنها بودهام و به پاس خدماتی که بنده کردهام با کمال میل و رضاورغبت به بنده رأی دادهاند و به طوری که جناب آقای مخبر هم فرمودند در دوسیه انتخاباتی بنده شکایتی به هیچ وجه منالوجوه از اهالی نیست فقط شکایت از دو نفر روزنامهنویس است آقا و بنده تصور نمیکنم البته روزنامهنویس معلومالحال که شاید همه آقایان بشناسند بنده نمیخواهم در قسمت مطبوعات دخالت بکنم آن با خود آقایان است خودشان قضاوت کنند و برای مثل بنده عرض میکنم. دهاتی را در ۱۰ سال قبل بنده به مبلغ ۱۵۲ هزار تومان خریداری کردم آن دهات عبارت از ۳۰۰ نفر جمعیت داشت و سالی هشتاد نفر اینها را مالاریا از بین میبرد و رعیت از محل دیگر میآوردند الان این دهات بیش از پنج هزار نفر جمعیت دارد و شاید در سال ۵۰ نفر تلفات ندارد و بنده به خرج خودم دکتر بردم، به خرج خودم مدرسه درست کردم به خرج خودم مسجد درست کردم برای این دهات، برای یک قطره آب شاید ناراحت بودند و بعضی اوقات در تابستان که از چاه آب میآوردند چاه خشک میشد و اینها به زحمت بودند بنده با خرج خودم با سرمایه خودم بدون این که کمک از کسی بخواهم یا از دولت کوچکترین تقاضایی داشته باشم یا از بانک کشاورزی تمنای داشته باشم قناتی به طول ۱۷ کیلومتر و عمق ۱۴۲ متر احداث کردم ۲۴ سنگ آب دارد جناب آقای ساعد تشریف آوردهاند و دیدهاند. جناب آقای ملکمدنی تشریف آوردهاند دیدهاند و یک عده دیگر از آقایان هم تشریف آوردهاند دیدهاند که بنده اسامیشان را فراموش کردهام (آشتیانیزاده- دعوت بکنید بیاییم ببینیم) استدعا میکنم همین فردا جمعه تشریف بیاورید و ببینید (رئیس- چرا آقا نمیگذارید مجلس مرتب باشد بعد از این هر یک از آقایان بینظمی کردند اخطار میکنم (صحیح است، صحیح است) همین طور که عرض کردم) خوشبختانه اهالی ساوجبلاغ مردمان چیزفهم و با اطلاع و حساس هستند به هیچوجه منالوجوه ایمان و عقیده خودشان را به پول نمیفروشند من به آقایان قول شرف میدهم یکشاهی به هیچ عنوان بابت رأیخری و رأیفروشی داده نشده است. البته بنده گمان نمیکنم و اذعان دارم در هر قسمت از اموری مربوط به امور خیریه بنده خودداری نکردم. اینها شاید خودنمایی باشد ولی بد نیست عرض کنم بنده در سال بیش از صدی سی عوایدم را صرف امور خیریه میکنم به شهادت همین آقای ظفری که اطلاع دارند چند روز قبل در نهاوند مریضخانهای خواستند احداث کنند بنده پانزده هزار تومان پرداختم یک قطعه زمین دادم و ۸۰۰۰ تومان نقد دادم در صورتی که هیچ علاقه آنجا ندارم تمام اینها را شاهد صحیح میآورم بنده سی سال زحمت کشیدم در این مملکت با یهودیهای بیگانه سرو کله زدم پول دادند بنده را از بین ببرند نتوانستند. اگر بنده در نتیجه سعی و زحمت توانستهام منافعی را که دیگران از این مملکت میبردهاند دست بیندازم و چیزی به دست بیاورم و خرج عمران و آبادی مملکت بکنم و البته این سزاوار است. که بنده نماینده همان محلی باشم که این خرجها را برای آنها میکنم. البته بنده عرض کردم بنده آن قوه بیان ودفاعی را ندارم که جناب آقای استاد معظم آقای دکتر معظمی فرمودند و من یقین قطعی دارم که
اگر جناب آقای معظمی به عملیاتی که بنده کردهام پی ببرند خودشان اول کسی باشند که در همین مجلس از من قدردانی بکنند و حتی بری به من بدهند. بنابراین آقایان توجه بفرمایند منافع این مملکت را الان بنده نمیخواهم داخل خصوصیات بشوم و وقت مجلس را هم نمیخواهم بیشتر از این بگیرم و خیلی معذرت میخواهم بیشتر از این عرض میکنم ۱۸۱ میلیون دلار در این مدت یهودیهای بیگانه از این مملکت بردهاند هنوز که هنوز است از اتومبیلهای دوج و گریسلر صدی ۱۰ آقای کتانه میبرد. آقایان سوار اتومبیل میشوید او صدی دهش را در امریکا نشسته و میبرد و البته بنده لوایح دارم. پیشنهادات دارم با کمک آقایان اینها را تقدیم مجلس میکنیم. همین طور که عرض کردم ملت ایران از مجلس شورای ملی دو انتظار دارد یکی این که عدلیه را اصلاح کند آقایان بنده بهتان اطمینان میدهم اگر شما عدلیهتان را اصلاح کنید و فرق بین خادم و خائن گذاشته شود این مملکت ترقی میکند ما هیچ چیز کسر نداریم علی ایحال خدماتی که بنده کردم مسلم و معین هست و شاید آنهایی که بنده عض کردم بنده از نحوه بیانات آقای دکتر استحضاری نداشتم که قبلاً یادداشتهایی تهیه کنم خدماتی که بنده کردم شهریاری و ساوجبلاغی هم نزدیک تهران است و مردمان چیزفهمی دارند وکیل دارند. وزیر دارند. آقای بدر در آنجا ملک دارد آقای رام ملک دارد اینها مردمانی نیستند که همان طور صاف و ساده کهبدی پیدا شود و همین طور رأیشان را بدهند و بروند پی کارشان این نیست آقایان، آقایان با کمال ایمان و عقیده به من رأی دادهاند بنده الان دو سال مشغول فعالیت انتخاباتی هستم ولی به هیچوجه من تظاهر نکردهام و عملیاتی هم که در امور خیریه کردهام تاکنون تظاهر نکردهام برای این که هر عمل خیریهای که باید انجام شود نباید تظاهر کرد. بنابراین بنده از آقایان استدعا میکنم و وجدان خودشان را شاهد قرار میدهم که توجه بکنند ببینند راجع به بنده چه میتوانند بگویند بنده در تمام مدت عمرم با دولت معاملهای نکردهام در مناقصه یا مزایده شرکت نکردهام، داخل خدمات دولتی نشدهام داخل خواربار به هیچوجه نشدهام. روزی ۱۶ ساعت بنده کار میکنم. با پشه مالاریا شب و روز بنده دست به یقه هستم والحمدالله موفقیت پیدا کردهام و نقشه و پروژههایی دارم که الان مشغول آن هستم که انشاءالله مالاریا را از شهریار و ساوجبلاغ خارج کنم و این بزرگترین خدمتی است که یک نفر ایرانی میتواند به این مملکت بکند. به عقیده بنده اگر آقایان بخواهند در این مملکت خدمتگزار پیدا شود باید امثال بنده را کمک کنند باید تشویق کنند نه این که روی شایعات بروند، بنده از جناب آقای دکتر استرحاماً تمنی میکنم اشخاصی که شکایت کردهاند در پرونده بنده کیاند؟ اشاره فرمودهاند که آقای رئیس انجمن آنجا گفتهاند در ملارد ملک بنده یک صندوقی است و به آن سوءظن بردهاند بنده که این را نمیدانستم این رونوشت صورت مجلس است که همان رئیس انجمن میگوید مطابق تمام موازین و قوانین انتخابات و قوانین جاریه انتخابات آنجا صحیح بوده است. این صورت مجلس است که بنده تقدیم مقام ریاست میکنم به امضاء همان آقای دکتر افتخار که رونوشت اصل آن در پرونده انتخاباتی بنده هست. آقایان با تمام تشبثاتی که مخالفین بنده البته بنده مخالفی ندارم جز یک عده بسیار معدودی. با تمام تشبثاتی که کردهاند توانستهاند ۵۰ نفر بیاورند اینجا. نتوانستهاند یک تلگراف شکایتی بیاورند به صرف حرف دو تا روزنامهنویس معلومالحال که تمام آقایان میدانند قصد و نظر آنها چیست و روی چه منظوری این عملیات را میکنند بنده گمان نمیکنم که وجدان پاک آقایان تحت تأثیر این طور چیزها قرار بگیرد (محمدعلی مسعودی-آقای کهبد به روزنامهها بیخود اهانت نکنید) اهانت نکردم. به دو تا روزنامه عرض کردم (محمدعلی مسعودی- دو تا چیست؟) ببخشید. بنابراین این صورت مجلس حوزه انتخاباتی است که مینویسد در اینجا انتخابات مطابق جریان و انتخابات این حوزه با رعایت موازین و دستور مواد ۱۴ و ۱۵ و ۱۶ و ۱۷ و ۱۸ و ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ و ۲۴ و ۲۵ و ۲۶ و ۲۷ و ۲۸ و ۲۹ و ۳۰ و ۳۱ و ۳۲ و ۳۳ و ۳۴ و ۳۵ و ۳۶ و ۳۷ و قانون انتخابات است. البته بنده چون وقت آقایان را نمیخواهم زیادتر از این بگیرم شاید مجلس هم خسته شده باشد همین قدر عرض میکنم آقایان کم و بیش از وضعیت شخص بنده و از وضع انتخاباتی بنده استحضار دارند چیزی هم که باید دستگیرشان بشود شده است. از طرفی هم در تمام این مدت یک شکایت کوچکی از هیچ یک از اهالی ساوجبلاغ و شهریار یا بخشهای اصلی و فرعی واصل نشده است به شعبه مربوطه به استثناء دو تا شکایت یکی از طرف روزنامه صدای ایران (اشاره به آقای محمدعلی مسعودی) که آقا فرمودند یکی از طرف روزنامه دادیار که همان رقیب انتخاباتی من آقای لنکرانی باشد که هر دو رقیب انتخاباتی بنده بودند واصل شده است بنابراین ادعای مدعی بنده خیال نمیکنم صحیح باشد ودیگر بنده عرضی ندارم وجریان انتخابات بنده همان طوری که عرض کردم به نحو صحیحی انجام شده است و کوچکترین دخالتی نشده است و البته مقدرات خودم را به آقایان واگذار میکنم و هر چه قضاوت وجدان خود آقایان میکند انجام دهند. در خاتمه این را عرض میکنم بنده کوچکترین پرونده در هیچ یک از ادارات ملی و دولتی و عدلیه ندارم مال هیچ کسی را هم نخوردهام با کسی دعوا مرافعه نکردهام مردی بودم سرم را انداختهام پایین زحمت کشیدهام و در نتیجه زحمت و فعالیت خودم موفقیت پیدا کردهام و از طرفی این را هم که میگویند بنده متمولم بنده کتمان نمیکنم البته بنده متمول زیادی نیستم ولی در نتیجه وضعیت جنگ ایجاد شده است که تمول بالا رفته است اگر بنده یک خانهای صد هزار تومان خریداری کردهام و الان یک میلیون تومان میخرند این ملاک این نیست که بنده یک میلیون تومان دارایی دارم اگر نظر جناب آقای ملکالشعراء باشد و چندی قبل که حضورشان شرفیاب شدم عرض کردم این خانه خودتان را چند خریدهاید؟ فرمودند ۷ هزار تومان عرض کردم الان سیصد هزار تومان این خانه قیمت دارد. باید گفت که آقای ملکالشعراء بهار خانه سیصد هزار تومانی از کجا آوردهاند خریداری کردهاند؟ مال بنده هم همین طور اگربنده این را خریداری کردهام و در نتیجه زحمت و کوشش و فعالیت شب و روز این را آباد کردم. بنده از اقصی نقاط ایران و خارجه انواع درختها را آوردهام و از آقایان تمنی میکنم تشریف بیاورند ببینند. بنده ماشینآلات فلاحتی آوردم و میتوانم عرض کنم فرم مدل در ایران درست کردم و دیگران باید بیایند ببینند و سرمشق بگیرند و امیدوارم آقایانی که توجه دارند این قسمت را در نظر بگیرند و هر جور دلشان میخواهد قضاوت کنند. بنده بیش از این عرضی ندارم هر جور دلشان میخواهد رفتارکنند.
رئیس- آقای دکتر عبده.
دکتر عبده- راجع به اعتبارنامه آقای کهبد بنده میخواهم به نمایندگی از طرف رفقای حزبی عرض کنم که هیچ گونه تصمیمی نسبت به اعتبارنامه ایشان در فراکسیون گرفته نشده نه در رد نه در قبول ایشان (صحیح است) و علاوه بر این تصمیمی که گرفته میشود از لحاظ فراکسیون حزب دموکرات به هیچوجه قابل ترتیب اثر نیست و هیچ گونه تأثیری در فراکسیون حزب نخواهد داشت. اما راجع به عقیده خودم بنده به سمت مخبر شعبه ۵ انتخاب شدم و استعفا کردم و یکی از جهاتی که داشتم این بود که نمیخواستم از اعتبارنامه ایشان دفاع کنم.
رئیس- بعضی از آقایان پیشنهاد کفایت مذاکرات را نمودهاند. پیشنهادها را بخوانید.
(پیشنهاد آقای رحیمیان به وسیله آقای محمدعلی مسعودی (منشی) به شرح زیر قرائت شد)
جناب آقای رئیس پس از خاتمه مذاکره آقای کهبد تقاضای کفایت مذاکرات را مینمایم. رحیمیان.
(بعضی از نمایندگان- مذاکرات کافی است)
رئیس- مخالفی نیست با این پیشنهاد؟ (گفته شد- خیر) (محمدعلی مسعودی- کافی است) پیشنهادی هم راجع برای مخفی رسیده که قرائت میشود. (به وسیله آقای محمدعلی مسعودی منشی به شرح زیر قرائت شد.) مقام ریاست مقدس مجلس شورای ملی: بدین وسیله امضاءکنندگان زیر تقاضا دارند نسبت به اعتبارنامه آقای بهاءالدین کهبد رای مخفی گرفته شود: دکتر معظمی، سزاوار، حائری زاده، مرآت اسفندیاری، احمد دهقان، ملکالشعراء، کفایی، آشتیانیزاده، مسعودی، نورالدین امامی، شادلو، بهادری، ناصر ذوالفقاری، علیاکبر مکی، نصرتالله اسکندری، سلطانالعلماء، لیقوانی، قبادیان، گنجه، بوداغیان، ضیاء ابراهیمی، سلطانی، عزتالله بیات، رحیمیان، عبدالقدیر آزاد، دکتر بقائی، کشاورز صدر، برزین، اقبال، مهندس رضوی، دکتر طبا، محمدعلی مسعودی، پیشنهاد دیگری رسیده است قرائت میشود. (به شرح زیر قرائت شد.)
مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی ایران.
پیشنهاد میکنم طبق ماده ۹۲ رای گرفته شود. دکتر بقایی، کرمانی (صحیح است)
رئیس- بنابراین برای استخراج آراء به حکم قرعه سه نفر انتخاب میشوند.
(آقایان: حسن نبوی، ناصرقلی اردلان، ابوالفتح قهرمان به حکم قرعه برای استخراج آراء تعیین و پشت تریبون قرارگرفتند).
رئیس- عده حضار ۱۰۵ نفر اسم یک یک آقایان برده میشود هر کس موافق است با گزارش
شعبه مهره سفید و هر کس مخالف است مهره سیا و مهره تفتیشیه را هم در این ظرف میاندازند و چون دو مرتبه این عمل شده البته آقایان اشتباه نمیفرمایند.
حسن اکبر، اقبال، ملکی علی اکبر، سلطانی، دهقان، ارباب مهدی، هاشم وکیل، مرآت اسفندیاری، مامقانی، رحیمیان، ارسنجانی، رفیع، حائریزاده، عباس مسعودی، تولیت، نراقی، منصف، اسدی، حاج امین، عباس اسکندری، دکتر راجی، زنگنه عزیز، عامری، ابوالقاسم امینی، کشاورز صدر، دکتر طبا، دکتر معظمی، برزین، دکتر بقائی، دکتر آشتیانی، سزاوار، حاذقی، دکتر فلسفی، گلبادی، اسلامی، صاحب جمع، بیات، ملکمدنی، قبادیان، کفایی، سلطانالعلماء، دکتر امینی، وثوق، مسعود ثابتی، بهار، آشتیانیزاده، مکی، یمین اسفندیاری، دکتر مجتهدی، نیکپی، محمود محمود، حسین وکیل، آصف، امامی اهری، لاهوتی، صفا امامی، مهندس خسرو هدایت، دکتر عبده، ابوالحسن صادقی، جرجانی، موسوی، ابوالقاسم بهبهانی، ایلخان، حسین خان، مهندس رضوی، بختیار، شادلو، مکرم، شریعتزاده، دکتر مصباحزاده، ضیاء ابراهیمی، ساعد، گنجه، دکتر ملکی، بوادغیان، دکتر متیندفتری، افشار، غضنفری، نواب، ظفری، ارباب مهدی، فرامرزی، خسروانی، ملک پور، قشقائی، صدرزاده، دکتر شفق، ناصری، اخوان، امیرنصرت اسکندری، بهادری، باتمانقلیچ، امامی خویی، نیکپور، بهبهانی، اورنگ، مشایخی، آزاد، فاضلی، هراتی، قشقایی امیرحسین، ناصرذوالفقاری، معتمد دماوندی، محمدعلی مسعودی، قهرمان، نبوی، اردلان.
رئیس- عده حاضر ۱۰۵ مهره تفتیشیه ۱۰۶.
مسعود ثابتی- اول چند تا بود؟
نبوی- یکی از آقایان شرکت در رأی نکردند مهره تفتیشیه هم نگرفتند.
مهرههای سیاه و سفید شماره شده ۴۵ مهره سفید و ۶۱ مهره سیاه نتیجه شد).
رئیس- مهره سفید ۴۵ مهره سیاه ۶۱ بنابراین اعتبارنامه آقای کهبد رد شد.
(در این موقع از طرف تماشاچیان و مخبرین جراید ابراز احساسات شد)
رئیس- آقایان را خارج کنید از اینجا. اعتبارنامه آقای کهبد تصویب نشد (صحیح است) تظاهر در مجلس غلط است مطابق قوانین. مقررات را باید رعایت کرد خارجشان کنید) پس از قرائت خارج کنید. عده حضار ۱۰۷ نفر چندنفر از نمایندگان ۱۰۶ نفر.
رئیس- من خودم هم حاضر بودم عده رای دهندگان ۱۰۶ نفر بودند ۴۵ رای سفید ۶۱ رای سیاه البته اعلام میشود رد شده است شرحی از آقای قبادیان رسیده استرداد کردهاند مخالفت خودشان را با اعتبارنامه آقای گلبادی و آقای شریفزاده قرائت میشود. (به وسیله آقای محمدعلی مسعودی قرائت شد.
ریاست محترم مجلس شورای ملی- چون عده از آقایان محترم که احترام آنها بر این جانب لازم است وچون تلگراف و نامههایی از اهالی ساری نسبت به آقایان گلبادی و شریفزاده رسیده و آقایان را نماینده طبیعی مردم محل میدانند و اینجانب هم همیشه به افکار عمومی معتقد هستم و احترام دارم لهذا اعتراض خود را نسبت به آقایان مسترد میکنم توضیحاً این نکته را متذکر میشوم اینجانب بنا به عادت ایلی آقای کلبادی هم شخصاً چند مرتبه به منزل اینجانب آمدهاند و توضیحاتی نسبت به طرز انتخابات محل دادند که این جانب را قانع نمودند بنا به رعایت اصل عادت ایلی دیگر مخالتفی با آقایان ندارم. عباس قبادیان.
رئیس- بنابراین رأی میگیریم به نمایندگی آقای منوچهر کلبادی از ساری آقایان موافقین قیام کنند. (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. رأی گرفته میشود به نمایندگی آقای شریفزاده، از ساری آقایان موافقین قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد. پیشنهادی هم برای ختم جلسه رسیده.
مکی- مخالفم.
یکی از نمایندگان- اعتبارنامه آقای حائریزاده را مطرح کنید.
(پیشنهاد ختم جلسه به وسیله آقای محمدعلی مسعودی به شرح زیر قرائت شد).
مقام ریاست مجلس شورای ملی ختم جلسه را پیشنهاد میکنم. اورنگ.
اردلان- مخالفم.
حاذقی- آقای اورنگ چیزی در دستور نیست و قابل طرح نمیباشد. یک پیشنهادی هم من دادهام راجع به دستور جلسه آینده.
رئیس- یک پیشنهاد دیگر شده است که خوانده میشود آقای مسعودی قرائت کنید. (به وسیله آقای محمدعلی مسعودی قرائت شد).
پیشنهاد میکنم خواه تا آخر وقت جلسه امروز به تمام اعتبارنامههایی که در دستور است رأی گرفته شود یا نشود انتخاب بقیه هیئت رئیسه مجلس شورای ملی در اول دستور جلسه آینده گذاشته شود. حاذقی.
حاذقی- اجازه میفرمایید توضیح بدهم؟
اردلان- مخالفی نیست.
رئیس- راجع به دستور جلسه آینده است الان ختم جلسه مطرح است.
حاذقی- این راجع به این است که هیئت رئیسه در جلسه آینده انتخاب شود.
برزین- اعتبارنامه آقای حائریزاده چطور شد؟
حاذقی- این پیشنهاد راجع به این است که من در نظر دارم که اگر مجلس شورای ملی موافقت کند جلسه آینده بقیه هیئت رئیسه انتخاب شود.
رئیس- پس شروع میکنیم به بقیه اعتبارنامهها اعتبارنامه آقای حائریزاده مطرح است آقایان مشایخی و محمود محمود و جمعی مخالفت کردهاند بفرمایید آقای مشایخی.
مشایخی- بنده مخالفتم را با آقای حائری زاده استرداد کردم.
رئیس- آقای محمود هم استرداد داشتهاند بنابراین دیگر مخالفی نیست رأی میگیریم به نمایندگی آقای حائریزاده از سبزوار آقایانی که موافقت دارند قیام کنند (عده کثیری برخاستند) تصویب شد.
[۳- تعیین دستور جلسه بعد. ختم جلسه.]
رئیس- پیشنهاد ختم جلسه رسیده است پیشنهاد میکنم جلسه ختم شود. محمدعلی مسعودی.
اردلان- بنده مخالفم.
رئیس- آقای اردلان.
محمدعلی مسعودی- اجازه بدهید بنده مخالفتم را توضیح بدهم چون بنده میبینم آقایان خسته شدهاند پیشنهادی کردم برای ختم جلسه و تقاضایم این است که جلسه آینده سر وقت تشکیل شود که باز تا ساعت دو و سه بعد از ظهر با این گرما معطل نشویم هر روز ساعت هشت و نیم جناب آقای رئیس جلسه را معین میکنند آقایان میگذارند ساعت ۱۰ و ۱۱ تشریف میآورند و تا ساعت ۲ و ۳ معطل میشویم.
رئیس- آقای اردلان.
اردلان- عرض میکنم ما به هیچوجه خسته نیستیم آقای مسعودی از صبح تا حالا هیچ کار نکردهایم. خوب است حالا یک قدری کار کنیم چند تا اعتبارنامه مانده است یکی مال آقای بوداغیان نماینده محترم است و هیچ کس هم مخالف نیست اجازه بدهید اینها را هم تمام کنیم تا در جلسه آینده با فراغت خاطر بقیه هیئت رئیسه را انتخاب کنیم.
رئیس- باید برای ختم جلسه رأی گرفت آقایانی که موافقند با ختم جلسه قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. جلسه آینده یکشنبه ساعت هشت ونیم دستور انتخاب بقیه هیئت رئیسه. (جلسه یک ساعت و ربع بعد از ظهر ختم شد.)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
انتصابات و احکام در وزارت دادگستری
۸/ ۵/ ۲۶ آقای کاظم آل رسول، امین دادگاه بخش سیرجان، به سمت بازپرسی شعبه یک دادسرای کرمان.
""" قاسم حکمت، بازپرس دادسرای زابل، به سمت امانت دادگاه بخش سیرجان
""" علاءالدین مساعد، کارمند علیالبدل دادگاه شهرستان کرمان، به سمت بازپرسی دادسرای زابل.
۸/ ۵/ ۲۶ آقای نصرتالله دانش، کارمند منتظر خدمت، به سمت مستشاری دادگاه استان ششم.
۱۰/ ۵/ ۲۶ " محمدصادق علمیه، مستشاردادگاه استان ۱ و ۲، به سمت دادیاری دادسرای دیوان کیفر.
""" شریف دریابیگی، دادیاردادسرای دیوان کیفر، به سمت ریاست شعبه دهم دادگاه شهرستان تهران
""" احسانالله نیکو، دادیاردادسرای قزوین، به سمت دادیاری دادسرای تهران.
""" مرتضی مقبل، دادیاری دادسرای بروجرد، به سمت بازپرسی خرم آباد.
""" علی اصغر کروالیان، بازپرس شعبه ۲ دادسرای تهران، به سمت دادیاری دادسرای دیوان کیفر.
""" ناصر یگانه، امین شعبه ۳ دادگاه بخش تهران، به سمت بازپرسی شعبه ۱۷ دادسرای شهرستان تهران.
""" ضیاءالدین تقوی، کارمنددادگاه نخستین املاک واگذاری، به سمت امانت شعبه ۳ دادگاه بخش تهران
""" زینالعابدین امیرابراهیمی، دادیاردادسرای دیوان کیفر، به سمت کارمند قضایی اداره نظارت.
""" قریش قریشی، کارمند قضایی اداره نظارت، به سمت بازپرسی شعبه ۳ دادسرای شهرستان تهران.
""" جمال تجملی، کارمند منتظر خدمت، به سمت امانت دادگاه بخش طوالش.
""" تقی دولو، امین دادگاه بخش طوالش، منتظر خدمت.
""" ابراهیم طلوعی، بازپرس دادسرای قم، منتظر خدمت.
۱۲/ ۵/ ۲۶" عبدالحسین آگاهی، دادیاردادسرای دیوان کیفر، به سمت دادیاری دادسرای شهرستان تهران.
""" ابوالحسن فصیح خلعتبری، دادیاردادسرای شهرستان تهران، به سمت دادیاری دادسرای دیوان کیفر. ۱۸/ ۵/ ۲۶" حسینقلی عدالت پور، کارمندمنتظر خدمت، به سمت مستشاری دادگاه استان ۱ و ۲
۲۰/ ۵/ ۲۶" زین العابدین حائری مازندرانی، دادیاردادسرای شهرستان شیراز، به سمت دادیاری دادسرای شهرستان قم
۲۱/ ۵/ ۲۶" عزیزالله قرائی، دادیاردادسرای شهرستان مشهد، به سمت بازپرسی شعبه ۲ دادسرای قوچان.
""" جعفر مجتهدی، بازپرس شعبه ۱ دادسرای مشهد، به سمت بازپرسی شعبه ۱ دادسرای قوچان.
""" رحیم ساروخانی، کارمندعلی البدل دادگستری مشهد، به سمت بازپرسی شعبه ۱ دادسرای مشهد.
""" احمدصفایی نراقی، بازپرس شعبه ۱ دادسرای قوچان، به سمت دادیاری دادسرای مشهد.
""" صادق صادق کلوری، بازپرس شعبه ۱ دادسرای قوچان، به سمت کارمندی علی البدل دادگاه شهرستان مشهد
""" غلامعلی مرادی، بازپرس اداره بازرسی وسازمان وکلا، به سمت دادیاری دادسرای شهرستان تهران
""" مرتضی فتحی، کارمند علیالبدل دادگستری ساوه، به سمت بازپرسی دادسرای شهرستان ساوه.
""" کاظم میرابوالفتحی شیوا، لیسانسیه حقوق، به سمت کارمند علیالبدل دادگستری ساوه.
""" علیمحمد بیگدلی، بازپرس دادسرای ساوه، به سمت بازپرسی شعبه ۳ دادسرای قم. ۲۶/ ۵/ ۲۵" نصیرالدین خواجوی، بازرس نخست وزیری،، به سمت دادیاری دادسرای دیوان عالی کشور.
""" حسن هدایتی، کارمند منتظر خدمت، به سمت امانت دادگستری بخش ماکو. ۲۶/ ۵/ ۲۷" علی حائری شاهباغ، رئیس شعبه ۲ دیوان کشور، به سمت ریاست شعبه ۶ دیوان کشور.
""" لطفی، رئیس دادگستری استان آذربایجان، به سمت ریاست شعبه ۲ دیوان کشور.
""" فتح الله فرزار،، معاون اول دادسرای دیوان کشور، به سمت ریاست دادگستری استان آذربایجان.
""" جعفر عضدی، بازرس قضایی اداره نظارت، به سمت ریاست دادگستری استان هشتم.
""" اسدالله نظامی نراقی، کارمندمنتظر خدمت، سمت کارمندی علیالبدل دادگاه استان ششم.