مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اسفند (حوت) ۱۳۰۲ نشست ۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پنجم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پنجم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اسفند (حوت) ۱۳۰۲ نشست ۶
مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۵
جلسه (۶)
صورت مشروح مجلس یوم چهارشنبه ۲۹ حوت ۱۳۰۲ مطابق سیزدهم شعبان ۱۳۴۲
مجلس یك ساعت به غروب به ریاست آقای مؤتمن‌الملك تشكیل گردید.
صورت مجلس یوم دوشنبه بیست و هفتم حوت را آقای سركشیك‌زاده قرائت نمودند.
رئیس- نسبت به صورت‌جلسه گویا ایرادی نباشد؟
(بعضی گفتند خیر)
رئیس- راپرت نمایندگی آقای آشتیانی كه در دو روز قبل مطرح بود و به واسطه كافی نبودن عده جلسه تعطیل شد. حالا مطرح می‌شود گویا بعد از آن مذاكرات دیگر مخالفی نباشد؟
(جمعی گفتند خیر باید رأی گرفته شود)
رئیس- رأی می‌گیریم به وكالت آقای آشتیانی از تهران
آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
راپرت نمایندگی آقای رئیس‌التجار مطرح است گویا آقای ملك‌التجار مخالف بودند؟
ملك‌التجار- بنده شرحی عرض كرده و مخالفت خود را مسترد داشتم.
رئیس- آقای آقاسیدیعقوب.(اجازه)
آقاسیدیعقوب- موافقم.
(جمعی از نمایندگان مخالفی نیست)
رئیس- رأی می‌گیریم به نمایندگی آقای رئیس‌التجار از سبزوار آقایانی كه قبول می‌فرمایند قیام فرمایند.
(عده كثیری قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
(آقای آقاشیخ جلال‌الدین احضار برای قرائت راپرت)
(آقای آقاشیخ جلال‌الدین راپرت شعبه دوم را راجع به نمایندگی آقای كازرونی از بوشهر به شرح ذیل قرائت كردند)
انجمن نظارت مركزی بوشهر برحسب دعوت حكومت محل تشكیل در هفتم محرم ۱۳۴۲ اعلان انتخابات را منتشر و از غره صفر تا دوازدهم به توضیح تعرفه مشغول و از ۱۴ تا ۱۶ به اخذ آراء پرداخته كلیه تعرفه كه توزیع شده ۹۶۵۰ ورقه و جمع اوراق آرائی كه برگشته ۹۵۳۰ ورقه بوده در نتیجه قرائت آراء آقای آقامیرزا علی كازرونی به اكثریت ۵۰۶۲ رأی به نمایندگی دوره پنجم تقنینیه منتخب شده‌اند در مدت اعتراض چند فقره شكایت به انجمن رسیده و اعضاء انجمن شكایات مزبور را وارد ندانسته و نمایندگی معزی‌الیه را تصدیق اعتبارنامه را مهر و امضا نموده‌اند. شعبه ۲ پس از رسیدگی به دوسیه انتخابات و صورت‌مجلس نظر به عدم مشاهده اعتراضی كه موجب بطلان انتخابات باشد صحت جریان انتخاب آقای آقامیرزا علی كازرونی را تصویب و راپرت آن را به عرض مجلس مقدس شورای ملی می‌رساند.
رئیس- مخالفی ندارد؟
آقاشیخ علی دشتی- مخالفم.
رئیس- آقای دشتی مخالفید؟
دشتی- بلی
رئیس- می‌ماند برای جلسه دیگر. آقای مشاراعظم تشریف بیاورند برای قرائت راپرت
(آقای مشاراعظم حاضر شده راپرت شعبه پنجم را راجع به نمایندگی آقای سركشیك‌زاده به شرح ذیل قرائت نمودند)
انتخابات لاهیجان با رعایت مقررات قانونیه از نشر اعلان و توضیح تعرفه و اخذ آراء بدون مواجهه با مشكلاتی كه سبب تزلزل امر انتخابات باشد به نظر ما جریان داشته و در نتیجه اخذ آراء حضرت اشرف آقای رئیس‌الوزراء در درجه اول حائز ده هزار و هفتصد و شصت و پنج رأی گردیده و چون معظم‌له نمایندگی لاهیجان را قبول نفرمودند آقای آقاسیدمحمدكاظم سركشیك‌زاده مدیر جدید ملی اتحاد كه دارای هشت هزار و سیصد و پنجاه و نه رأی از كلیه آراء مأخوذه در حوزه اصلیه و حوزه فرعیه بوده‌اند به نمایندگی آن ولایت در مجلس شورای ملی منتخب گردیده و انجمن نظار مركزی لاهیجان پس از امعان نظر و دقت در صورت مجالس انجمن‌های فرعی و عدم وصول شكایات مؤثری صحت انتخاب سركشیك‌زاده را تصدیق كرده و اعتبارنامه صادر نموده صورت‌مجلس انجمن مركزی با رعایت ترتیبات قانونیه و به تصدیق حكومت محل ترتیب یافته شعبه پس از رسیدگی به دوسیه محلی و ملاحظه و دقت در دوسیه‌های وزارت داخله چنین رأی می‌دهد نظر به این‌كه در جریان انتخابات لاهیجان اعتراضی وارد نكرده و شكایات واصلی به وزارت داخله بی‌مدرك و غیرموجه است به علاوه در مقابل همان شكایات از طرف تمام طبقات مردم لاهیجان مبسوطاً اظهار رضایت دایر به صحت انتخابات شده است. علیهذا شعبه صحت نمایندگی آقای سركشیك‌زاده را تصدیق و راپرت آن به شرحی است كه معروض افتاد.
رئیس- این راپرت ایرادی ندارد؟
(گفتند خیر)
رئیس- رأی می‌گیریم به نمایندگی آقای سركشیك‌زاده از لاهیجان آقایانی كه نمایندگی ایشان را تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(عده كثیری قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد آقای مشیرمعظم.
(احضار برای قرائت راپرت)
(آقای مشیرمعظم راپرت شعبه سوم را راجع‌به نمایندگی آقای آقامیرزا سیداحمد بهبهانی به شرح ذیل قرائت نمودند)
شعبه سوم به دوسیه انتخابات تهران و توابع رسیدگی نموده تفصیل شروع و خاتمه انتخابات به طوری است كه سایر شعب در جلسات سابق به عرض مجلس مقدس رسانیده از كلیه آراء تهران و توابع آقای آقامیرزا سیداحمد بهبهانی با ۳۷۴۸ رأی حائز اكثریت شده برای نمایندگی ایشان انجمن نظار مركزی اعتبارنامه صادر كرده ولی در باب انتخابات لواسانات چون شایعاتی در اطراف آن بوده انجمن دوسیه لواسانات را برای رسیدگی و مداقه بپار كه فرستاده تا این‌كه مدعی‌العموم نتیجه تحقیقات خود را راپرت نماید ولی متأسفانه تا این ساعت اطلاعی از پار كه نرسیده و دوسیه را عودت نداده‌اند. شعبه سوم صورت‌مجلس انتخابات و اعتبارنامه و تصدیق نظار مركزی را مدرك قرار داده صحت نمایندگی آقای آقامیرزا سیداحمد بهبهانی را تصدیق می‌نماید.
رئیس- مخالفی ندارد؟
(گفته شد خیر)
رئیس- رأی می‌گیریم؛ نمایندگی آقای آقامیرزا سیداحمد بهبهانی از تهران آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(اكثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
آقای مشیرمعظم مجدداً زحمت بكشند تشریف بیاورند.
(آقای مشیرمعظم مجدداً در محل نطق حاضر و راپرت شعبه سوم را راجع‌به انتخاب آقای داور از لارستان به شرح ذیل قرائت نمودند)
شعبه سوم به دوسیه انتخابات لارستان رسیدگی نموده از ششم ربیع‌الاول ۴۲ انجمن نظار رسماً تشكیل و شروع به توزیع تعرفه شده و تا بیستم جمادی‌الاول اخذ آراء خاتمه یافته از ۹۷۴۰ ورقه آراء آقای آقاشیخ محمدعلی امام جمعه شیراز در درجه اول با ۳۵۴۱ رأی حائز اكثریت بوده و در درجه دوم آقای آقامیرزا علی‌اكبرخان داور در درجه دوم با ۳۱۶۹ رأی اكثریت داشته از طرف انجمن نظارت و حكومت رسماً به آقای امام جمعه اعلام شد كه رد و قبول نمایندگی را اطلاع دهند لیكن آقای امام جمعه به موجب یك طوق را مراسله كه سواد مصدق آن در دوسیه موجود است از قبول نمایندگی استنكاف نموده‌اند لهذا نظارت نمایندگی آقای داور كه از مشارالیه حائز اكثریت بوده اعلام داشته و اعتبارنامه نوشته‌اند. شعبه هم پس از رسیدگی و مداقه كامل چون جریان انتخابات لارستان را موافق قانون دانسته صحت نمایندگی آقای داور را تصدیق و تصویب می‌نماید.
رئیس- این راپرت اعتراضی ندارد.
(اظهاری نشد)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به نمایندگی آقای داور از لارستان- اشخاصی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(جمع كثیری قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. ماده دوم.
(آقای مشاراعظم احضار برای قرائت راپرت)
(آقای مشاراعظم راپرت شعبه پنجم را راجع به نمایندگی آقای آقاسیدحسن مدرس به شرح ذیل قرائت نمودند)
نمایندگی حضرت آقای مدرس مطابق شواهد دوسیه انتخابات تهران نتیجه‌ای است كه از تمركز احساسات اهالی این شهر به دست آمده است. اوراق دوسیه انتخابات اعم از صورت‌مجلس و نوشتجات متبادله در مراكز مربوطه عموماً حاكی از صحت جریان انتخاب حضرت ایشان می‌باشد در شعبه ۵ كاملاً این مسئله مورد دقت واقع شد كه آیا آراء بلوك اطراف شهر كه منتسب بپار عملیات شبهه‌آور است متوجه به شخص ایشان بوده است یا خیر؟ بر اثر این توجه تحقیقات كافیه به عمل آمده و بالاخره معلوم گردید كه اكثریت آراء شهر كه حاكی از حسن‌ظن اهالی به شخص محترم ایشان بوده است موجب این نمایندگی گردیده و انتخاب آقای مدرس اساساً مواجه با هیچ قضیه تأمل آوری نیست كه توضیحی اضافه بر آنچه عرض شد ضرورت داشته باشد و لهذا خاطر نمایندگان محترم را از عقیده ثابتی كه اعضاء شعبه ۵ در صحت انتخاب حضرت آقای مدرس پیدا نموده‌اند. شرح این راپرت مستحضر داشته اضافه می‌كند كه نمایندگی ایشان در شعبه تصویب شده است.
رئیس- مخالفی ندارد.
(گفته شد خیر)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به وكالت آقای مدرس از تهران.
آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(آقایان نمایندگان قریب به اتفاق قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
آقای آقاشیخ جلال‌الدین (احضار برای قرائت راپرت)
(آقای آشیخ جلال‌الدین راپرت شعبه دوم را راجع‌به نمایندگی آقای ناصرالاسلام از فومن به شرح ذیل قرائت نمودند)
انجمن نظارت مركزی فومن و شفت و كسكر در تاریخ دوم جمادی‌الاول ۱۳۴۲ تشكیل و اعلانات انتخابیه را منتشر و از دوازدهم شهر مزبور شروع به توزیع تعرفه نموده در نقاط ثلاث مجموع تعرفه‌هایی كه توزیع شده دوازده هزار و سیصد و نوزده ۱۲۳۱۹ ورقه آراء مأخوذه ده هزار و نهصد و هفت ۱۰۹۰۷ ورقه در نتیجه قرائت آراء آقای ناصرالاسلام به اكثریت نسبی ۳۶۹۳ رأی از فومن و كسكر و شفت به نمایندگی دوره پنجم انتخاب می‌شوند.
شعبه ۲ پس از رسیدگی و ملاحظه دوسیه و اعتبارنامه چون اشكال مؤثری مشاهده ننموده صحت جریان انتخابات آقای ناصرالاسلام را تصویب و تصدیق می‌نماید.
رئیس- نسبت به این راپرت مخالفی نیست.
(گفته شد خیر)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به وكالت آقای ناصرالاسلام از فومنات اشخاصی كه تصدیق می‌كنند قیام فرمایند
(اكثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
(آقای وكیل‌الملك برای قرائت راپرت شعبه چهارم راجع به نمایندگی آقای قائم مقام‌الملك از طوالش احضار و به شرح ذیل قرائت نموده)
شعبه چهارم به دوسیه انتخابات خمسة طوالش و گرگان‌رود رسیدگی نموده بعد از آن‌كه انجمن نظار تشكیل شده و اعلان انتخابات را برحسب مقررات قانونی منتشر نموده از ۸ جمادی‌الاخره ۱۳۴۲ الی جمادی‌الاخر به توزیع تعرفه مشغول و از ۲۱ جمادی‌الاخره الی ۲۵ به اخذ آراء پرداخته كلیه اوراق تعرفه كه توزیع شده (۷۹۸۹) ورقه و جمع آرائی كه به صندوق برگشته ۷۶۶۵ ورقه بوده در نتیجه قرائت آراء حضرت اشرف آقای رئیس‌الوزراء به اكثریت (۴۷۷۳) رأی انتخاب شده چون حضرت معظم‌له نمایندگی شهر ساری را قبول فرموده بودند برحسب قانون آقای قائم‌مقام‌الملك كه در درجه دوم دارای ۲۵۰۷ رأی بودند به نمایندگی مجلس شورای ملی منتخب شده انجمن نظار در مدت اعتراض برای وصول شكایت نشسته چون شكایتی نرسیده خاتمه به انتخابات داده صورت‌مجلس و اعتبارنامه را امضا و مهر نمودند.
شعبه چهارم بعد از رسیدگی به دوسیه كه انتخابات آنجا برحسب قانون جریان یافته و شكایتی هم نرسیده بود نمایندگی آقای قائم‌مقام‌الملك را تصدیق و تصویب می‌نماید.
رئیس- این راپرت عیبی ندارد؟
(اظهاری نشد)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به نمایندگی آقای قائم‌مقام‌الملك از طوالش
آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام می‌فرمایند.
(اكثر قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
(آقای داور برای قرائت راپرت شعبه ششم درخصوص نمایندگی شاهزاده سلیمان میرزا احضار و این طور قرائت نمودند)
شعبه ششم بدوسیه انتخابات تهران راجع به نمایندگی شاهزاده سلیمان میرزا رسیدگی كرد. انتخابات تهران در بیست و پنجم شعبان ۱۳۴۱ شروع و در هشتم ربیع‌الاول ۱۳۴۲ ختم شد. مجموع آراء مأخوذ ۱۹۹۳۸ و از این عده شاهزاده سلیمان میرزا با ۶۳۵۲ رأی دارای اكثریت شده‌اند. انجمن نظار به اكثریت نمایندگی ایشان را تصدیق كرد. شعبه نیز پس از دقت در دوسیه چون اعتراض مؤثری به صحت انتخابات وارد ندیده رأی اكثریت نظار را تصویب كرده و به نمایندگی شاهزاده سلیمان میرزا داد.
رئیس- مخالفی ندارد؟
(گفتند خیر)
رئیس- رأی می‌گیریم به نمایندگی آقای سلیمان میرزا از تهران
آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(قریب به اتفاق قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد
(آقای وكیل‌الملك احضار و راپرت شعبه چهارم به نمایندگی آقای مصباح‌السلطنه از سیستان به مضمون ذیل قرائت نمودند)
شعبه چهارم دوسیه انتخابات سیستان را رسیدگی نمود بعد از آن كه انجمن نظار تشكیل شد و اعلان انتخابات را منتشر نموده از دوم شوال ۱۳۴۱ الی پانزدهم شوال به توزیع تعرفه مشغول و شانزدهم شوال الی ۲۰ شوال به اخذ آراء پرداخته كلیه اوراق تعرفه كه توزیع شده ۳۶۸۹ ورقه و جمع آرائی كه به صندوق برگشته ۳۶۷۱ ورقه بوده در نتیجه قرائت آراء آقای مصباح‌السلطنه به اكثریت ۳۵۵۸ رأی به نمایندگی مجلس شورای ملی منتخب شد. پس از انقضای مدت انتظار انجمن نظار برای وصول شكایات چون شكایتی نرسیده اعضای انجمن انتخابات را خاتمه داده صورت‌مجلس و اعتبارنامه را امضا و مهر نمود. شعبه چهارم به این كه به موجب دوسیه و صورت‌مجلس انتخابات سیستان را صحیح دانست و شكایتی هم نرسیده بود نمایندگی آقای مصباح‌السلطنه را تصدیق و تصویب می‌نماید.
رئیس- نسبت به این راپرت اعتراضی نیست؟
(گفته شد یا خیر)
رئیس- رأی می‌گیریم به وكالت آقای مصباح‌السلطنه از سیستان آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
(خطاب به آقای وكیل‌الملك باز تشریف بیاورید)
(آقای وكیل‌الملك حاضر و راپرت شعبه چهارم را راجع به نمایندگی آقای اخگر به شرح ذیل قرائت نمودند)
نظر به این كه رسیدگی دوسیه انتخابات بوشهر به شعبه دوم و شعبه چهارم رجوع شده بود قرار شد كمسیون مختلفی از هر دو شعبه تشكیل و بدوسیه فوق رسیدگی نموده نتیجه را به شعبه چهارم آقایان الموتی و آقاشیخ فرج‌الله و شكوه نظام و از طرف شعبه دوم آقایان معظم‌السلطان و سالار اشرف و شاهزاده غلامحسین میرزامعین و مشغول مطالعات و رسیدگی در دوسیه بوشهر شدند خلاصه راپرت كتبی كه به شعبه داده‌اند به موجب ذیل است. (بعد از آن كه انجمن نظار در بوشهر تشكیل شده در هفتم محرم ۱۳۴۲ اعلان انتخابات را منتشر و از غره صفر الی ۱۲ به توزیع تعرفه مشغول و از ۱۴ الی ۱۶ به اخذ آراء پرداخته كلیه تعرفه كه توزیع شده (۹۶۵۰) ورقه و جمع اوراق آراءئی كه برگشته و به صندوق وارد شده (۹۵۳۰) ورقه بوده در نتیجه قرائت آراء آقای آقامیرزاعلی كازرونی به اكثریت (۵۰۶۲) رأی و آقای آقامیرزا احمدخان اخگر به اكثریت (۳۸۹۴) رأی به نمایندگی مجلس شورای ملی منتخب شده‌اند در مدت اعتراض چند فقره شكایت به انجمن رسیده اعضای انجمن آن شكایات را برحسب قانون وارد ندانسته صورت‌مجلس و اعتبارنامه‌ها را مهر و امضا نموده و خاتمه به انتخابات چند فقره شكایت هم به مجلس رسیده چون شكایت كنندگان مدرك و دلیلی در اظهارات خود بیان نكرده بودند موردتوجه واقع نشده اعضای كمسیون به اتفاق آراء صحت انتخابات بوشهر و نمایندگی آقایان كازرونی و اخگر را تصدیق نموده شعبه چهارم راپرت كمسیون را مطالعه نموده به‌طوری كه شرح داده بودند انتخابات آنجا برحسب مقررات قانون خاتمه یافته لهذا شعبه چهارم بعد از رسیدگی نمایندگی آقای میرزا احمدخان اخگر را تصدیق و تصویب می‌نماید.
رئیس- باید رأی گرفته شود...
آقاشیخ علی دشتی- مخالفم.
رئیس- آقای شیخ‌جلال‌الدین (احضار برای قرائت راپرت)
(آقای آقاشیخ جلال‌الدین راپرت راجع به نمایندگی آقای حاج‌عزالممالك را از شعبه دوم به شرح ذیل قرائت نمودند)
انجمن نظارت مركزی دزفول برحسب دعوت حكومت محل تعیین و در تاریخ بیست و چهارم شوال ۱۳۴۱ اعلانات انتخابیه را منتشر و از چهارم ذی‌قعده تا سیزدهم شهر مزبور شش هزار و چهارصد و سه ورقه تعرفه توزیع و از چهاردهم الی هیجدهم شش هزار و صدوپنجاه و یك ورقه رأی مأخوذ شده پس از قرائت و وضع آراء سفید و لایقرء و خارج از موضوع در نتیجه آقای حاج عزالممالك به اكثریت سه‌هزار و نهصدوهشتاد رأی از پنج‌هزار و نهصدوهشتاد و یك رأی به نمایندگی دوره پنجم مجلس شورای ملی منتخب می‌كردند. انجمن نظارت مركزی صحت انتخابات را تصدیق و اعتبارنامه معزی‌الیه را مهر و امضا نموده شعبه ۲ پس از مداقه در صورت‌مجلس و توضیح كتبی حاكم وقت رأی انجمن نظارت را تصویب و به صحت انتخابات آقای حاج‌عزالممالك از دزفول مخالفی ندارد؟
(گفته شد خیر)
رئیس- آقایانی كه وكالت آقای حاج عزالممالك را تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
(جمع كثیری قیام كردند)
رئیس- تصویب شد.
آقای مشاراعظم (احضار برای قرائت راپرت)
(آقای مشاراعظم راپرت شعبه پنجم را راجع به نمایندگی آقای مشیرالدوله و آقای علائی از تهران به شرح ذیل قرائت نمودند)
در صورت‌مجلس انجمن نظار انتخابات تهران جریان امر از بدو اقدامات تا آنجا كه هیئت نظار تحصیل نتیجه كرده و اعتبارنامه‌ها را امضاء نموده‌اند كاملاً معلوم و واضح گردید. در صورت مجلس مذكور مطلب جالب دقت تغییرات پی در پی اعضاء انجمن است كه پس از قرائت آراء یعنی زمانی كه هیئت انجمن موظف به رسیدگی به شكایات و تهیه اعتبارنامه می‌باشد به وقوع پیوسته است دیگر از گزارش مهم ارجاع دوسیه انتخابات بلوك لواسانات به محاكم عدلیه است. نسبت به قسمت اول تحقیقات اعضاء شعبه عمقاً ممكن نبود زیرا نه در صورت‌مجلس جزو كه استعفا و تاریخ دعوت عضو نو به جای مستعفی توضیح و تصریحی از علت تغییرات به میان آمده و نه برای اعضاء شعبه ممكن بود كه برای احاطه به این علت مستور كه از نقطه‌نظر قضاوت در امر مرجوع بی‌ضرورت هم می‌نمود جدیت مبرمی بروز داده شود و علاوه بر این وقوع این مسئله چون بعد از ظهور قطعی نتایج اقدامات صورت‌پذیر كه دیده است عقاید اعضاء شعبه را به این نكته مهم قطعی‌تر نمود كه مسائل داخلی انجمن اختلافاتی كه محتمل است در سر مسئله انتظامات داخلی بین اعضاء بارز گردد هرگز قابل قبول نیست كه به این درجه سبب عصبیت و امتناع از تعقیب امری كه به ختام آن مدتی باقی نمانده بود بشود و علی كل حال این قضیه به‌خصوص چون نه در جریان انتخابات كه در آن بعد گمان رسیده و نه براساس امر تأثیر لایقی می‌توانست داشته باشد لهذا اعضاء شعبه نسبت به این واقعه جز عرض مطلب آن هم فقط برای استحضار نمایندگان وظیفه دیگری برای خود فرض نكردند و اما قسمت ثانی كه عبارت از احاله دوسیه انتخابات لواسانات به محاكم عدلیه است ذاتاً قابل تأمل و قضیه ملتفی بظیات شبهه‌آور است و اگر رسیدگی به دوسیه انتخابات تهران در شعبه ۵ منحصر به موارد نمایندگی ۳ نفر از آقایان نمایند كل تهران نبود و عمومیت می‌داشت. البته اعضاء شعبه برای خود یك طریق طولانی‌تر و رویه او سعی انتخاب می‌كردند كه بكنه تمام جریانات واقف شده نمایندگان محترم را از هر چه به تحقیق می‌پیوست مستحضر كنند. ولی نظر به حصر وظیفه و اطمینان به صحت انتخاب آن نمایندگانی كه رسیدگی به اعتبارنامه آنها به شعبه ۵ احاله گردیده است دیگر علتی موجب نبود كه در تمام جریانات عمومی انتخابات تهران عوض تحقیق شده و اضافه بر موارد مختصه نظری بالعباد موضوع القاء گردد. دلایلی هم كه اعضاء شعبه را انا هم به صحت انتخابات نمایندگان منظور و هم به عدم احتیاج به مراجعه بدوسیه‌های تحت تعقیب متوجه و قانع می‌نماید چه از حیث موجودیت و ثبت آن دلایلی در صورت مجلس و سایر اوراق دوسیه شهر تهران به‌طور تجزیه و چه از حیث كشف و ظهور آنها در مبادی نظر به طور كلی بسیار و متعدد است و چند فقره آنها كه الحال به عرض می‌رسد كافی برای تأیید نظر اعضاء شعبه از طرف نمایندگان محترم می‌باشد. مطابق تصریحات صورت مجلس آراء مأخوذ در لواسانات روی همرفته پیش از نبوده است و این آراء اگرچه به طور قلیل و طبیعی متوجه حضرت آقای مشیرالدوله خیلی كمتر از آن در مورد آقای علائی قرائت شده است. ولی نسبت به نماینده محترم دیگر كه راپرت آن علیحده تقدیم خواهد شد بالمره توجه نداشته است و اما درباره آقای مشیرالدوله از احتساب و عدم احتساب این آراء در اكثریت معظم‌اله كه فقط به واسطه آراء شهر دومین نماینده پای تخت می‌باشند تغییری داده نخواهد شد و نسبت به آقای علائی وزیر مختار دولت ایران در واشنگتن كه در موقع انتخابات از تهران غایب بوده‌اند اگر آراء لواسانات را باطل فرض نماییم تغییرات مهمی درصورت اسامی ۱۲ نفر نمایندگان پیدا می‌شود كه آن صورت هم ایشان در نمایندگی باقی و اگر محاسبه اكثریت ایشان را به همین ترتیب حاضر قبول نماییم. چنان كه آقایان نمایندگان محترم از خارج اطلاع حاصل فرموده‌اند به جای شخص دوازدهمی كه استعفا نموده است منتخب خواهند بود. بنابراین نسبت به دو نفر آقایان محترم فوق صرف‌نظر از صلاحیت شخصی كه آن محتاج به توصیف نیست باید كاملاً معتقد بود كه جریان طبیعی انتخابات تهران اكثریت آراء را متوجه آنها نموده و ممكنه شهر به آزادی و جریتی كه شرح آن در صورت مجلس مذاكرات در ماده این دو ایثار رأی نموده‌اند و بالجمله متذكر می‌گردد كه تحقیقات شعبه ۵ در انتخابات تهران در حدی كه به آنها مربوط بود كامل گردید و ادله و براهینی كه دال به صحت انتخابات دو نفر آقایان فوق‌الذكر بیان شد مجلس مقدس را به عقاید اعضاء كاملاً واقف می‌دارد. برای آن كه ساده‌تر و روشن‌تر از رأی قطعی اعضاء شعبه اسحضار حاصل فرمایید این جمله را هم اضافه می‌كند كه نمایندگی آقایان مشیرالدوله و میرزا حسین‌خان علائی در شعبه ۵ تصویب گردید.
رئیس- مخالفی ندارد.
(گفته شد خیر)
رئیس- رأی می‌گیریم به وكالت آقای مشیرالدوله از تهران
آقایانی كه تصویب می‌كنند قیام فرمایند.
آقایان نمایندگان به اتفاق قیام نمودند.
رئیس- تصویب شد.
حالا رأی می‌گیریم به وكالت آقای علائی از تهران
آقایانی كه تصویب می‌فرمایند قیام فرمایند.
جمع كثیری قیام نمودند.
رئیس- این هم تصویب شد.
جلسه چند دقیقه تعطیل می‌شود ولی آقایان نباید تشریف ببرند. چون جلسه خصوصی داریم و اگر مناسب و مقتضی بود یك ساعت از شب گذشته مجدداً جلسه علنی خواهد شد.
(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس از نیم ساعت به ریاست آقای تدین نایب‌رئیس تشكیل گردید)
نایب‌رئیس- راپرت نمایندگی آقای مؤتمن‌الملك از تهران قرائت می‌شود
(آقای داور احضار و به شرح ذیل قرائت نمودند)
شعبه شش به دوسیه انتخابات تهران راجع به نمایندگی آقای مؤتمن‌الملك رسیدگی كرده و خلاصه آن را به عرض مجلس مقدس می‌رساند انتخابات تهران در ۲۵ شعبان ۱۳۵۱ شروع و در هشتم ربیع‌الاول ۴۲ ختم شده و مجموع آراء مأخوذ ۱۹۹۲۷ نوزده هزار و نهصدوبیست وهفت. و از این عده آقای مؤتمن‌الملك با (۷۳۴۰) رأی حائز اكثریت شدند چون به انجمن نظار كه در مدت قانونی برای وصول شكایات نشسته شكایتی نرسیده انجمن صحت انتخابات آقای مؤتمن‌الملك را تصدیق و نمایندگی ایشان را رأی می‌دهد. شعبه نیز پس از رسیدگی به دوسیه انتخابات تهران صحت انتخاب آقای مؤتمن‌الملك را تصدیق می‌نماید.
مدرس- مخالفم
نایب‌رئیس- (خطاب به آقای داور) بفرمایید راپرت نمایندگی آقای اجاق را از كرمانشاه قرائت بفرمایید.
(آقای داور راپرت شعبه ششم را راجع به نمایندگی آقای اجاق ذیل قرائت نمودند)
شعبه ششم به دوسیه انتخابات كرمانشاه راجع به نمایندگی آقای آقاسیدحسن اجاق رسیدگی كرده و خلاصه آن را به عرض می‌رساند. انتخابات كرمانشاه در ۳ ذی‌قعده ۱۳۴۱ شروع و ۲۱ ربیع‌الثانی ۴۲ ختم شد.
مجموع آراء مأخوذ ۳۵۱۱۳ و از این عده با ۱۶۷۳۱ رأی آقای آقاسیدحسن اجاق دآراءی اكثریت شدند. انجمن نظار به شكایات معترضین رسیدگی نموده و هیچ‌یك از آنها را وارد ندیده و صحت جریان انتخابات كرمانشاه را تصویب و نمایندگی آقای اجاق را تصدیق كرده است.
شعبه نیز پس از دقت در دوسیه نظر انجمن را تصویب كرده و به نمایندگی آقای اجاق رأی می‌دهد.
نایب‌رئیس- نسبت به این راپرت مخالفی نیست؟
مدرس- مخالفم.
نایب‌رئیس- آقای دشتی مخالفت خودشان را نسبت به آقای كازرونی و آقای اخگر مسترد فرمودند.
مدرس- باید بماند برای جلسه بعد
نایب‌رئیس- تصور می‌كنم محتاج به جلسه بعد نباشد.
(گفته شد صحیح است)
مدرس- من با این ترتیب مخالفم.
نجات- آقا بنده عرضی دارم.
نایب‌رئیس- نسبت به آقای اخگر
مدرس- من مخالفم
مشاراعظم- خوب است مخالفتشان را اظهار كنند.
مدرس- جلسه بعد
نجات- می‌خواهند جلسه را عقب بیندازند.
نایب‌رئیس- راپرت نمایندگی آقای كی استوان از انزلی قرائت می‌شود.
(آقای داور احضار و راپرت مزبوره به مضمون ذیل قرائت نمودند)
شعبه ششم به دوسیه انتخابات انزلی رسیدگی كرده انتخابات آنجا در دویم جدی ۱۳۰۲ شروع و در ۱۱ دلو ختم گردید.
مجموع آراء مأخوذه ۵۳۰۶ و از این عده آقای میرزا غلامحسین خان كی استوان با ۴۵۳۴ رأی دارای اكثریت شده‌اند. انجمن نظار پس از آن كه در مدت قانونی- برای وصول شكایات نشسته صحت جریان انتخابات انزلی را تصدیق و نمایندگی آقای كی استوان را تصویب می‌نمایند. شعبه نیز پس از دقت در دوسیه نظر انجمن را تصدیق كرده و به نمایندگی آقای كی استوان رأی می‌دهد.
نایب‌رئیس- نسبت به این راپرت هم البته آقای مدرس مخالفند؟
مدرس- بلی مخالفم
نایب‌رئیس- نظر به این كه بایست
(همهمه بین نمایندگان)
نایب‌رئیس- اگر آقایان اجازه بدهند عرض دارم بعد بسته است به نظر آقایان.
آقای سهام‌السلطان (اجازه)
سهام‌السلطان- نظر به این كه مجلس كارهای مهمی در پیش دارد و چون آقای مدرس نسبت به بعضی اعتبارنامه‌ها مخالفت كردند به عقیده بنده خوب است فردا صبح مجلس رسمی شود و تكلیف معین بشود.
نایب‌رئیس- نظر به این كه در اثر وضعیات حاضره مجلس ناچار است اقدامات عاجلی بكند اگر آقایان موافق باشند مجلس را چند دقیقه تعطیل و جلسه خصوصی تشكیل بدهیم و بعد هم جلسه علنی تشكیل خواهد شد.
(بعضی از نمایندگان صحیح است)
(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس از نیم ساعت مجدداً به ریاست آقای مؤتمن‌الملك تشكیل گردید)
رئیس- غرض از تشكیل این جلسه این بود كه مطلبی را به آقایان عرض كنم. جلسه را تشكیل داده‌ایم ولو این كه دو دقیقه هم طول بكشد بایستی این مطلب به عرض آقایان برسد. در نیم ساعت قبل عده نمایندگان حاضر مركز صدر یك نفر بود. و عده كافی برای این كه مجلس بتواند در قوانین رأی بدهد هفتاد و شش نفر بود ولی پنج نفر از آقایان یك ربع قبل اجازه خواستند و به طرف حضرت معصومه سلام‌الله علیها روانه شدند و آقای شیخ‌الاسلام ملایری هم امروز رفته بودند بالفعل عده نمایندگان حاضر نودوپنج تصویب شده است عددش هفتادوچهار است فرض این بود كه به آقایان اعلام بشود. عده كافی از حالا به بعد موجود است.
(بعضی از نمایندگان صحیح است)
رئیس- حالا جلسه خصوصی تشكیل می‌دهیم بعد هم اگر لازم شد جلسه علنی تشكیل خواهد شد.
(در این موقع دو ساعت و نیم از شب گذشته جلسه تعطیل و دیگر تشكیل نگردید)
رئیس موقتی مجلس شورای ملی- مؤتمن‌الملك