مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اسفند ۱۳۴۲ نشست ۵۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۴۲ نشست ۵۶
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۵۶
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس.
۲- بیانات قبل از دستور- آقایان:مبارکی، کمالوند، بدرصالحیان، سعید وزیری.
۳- شور اول گزارش کمیسیون بودجه راجع به اصلاح ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.
۴- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به اجرای روش جدید سربازگیری.
۵- اخذ رأی نهایی و تصویب بودجه سال ۱۳۴۳کل کشور.
۶- تعیین دستور و موقع جلسه بعد - ختم جلسه
| مجلس ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان روحانی ـ محسنی ـ مهندس انصاری ـ دکتر موثقی ـ نصیری ـ مهندس اسدی سمیع ـ آموزگار ـ پرویزی ـ بختیاربختیاریها ـ سیفی ـ مهندس جلالی نوری ـ رجائی ـ صفی پور ـ دکتر مصباح زاده.
غائب بی اجازه
- آقای مهرزاد.
غائبین مریض
- آقایان دکتر سام ـ سرلشگر همایونی.
رئیس ـ نسبت به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای روستا.
روستا- یک شکایتی است راجع به مالک و مستأجر که از مستأجر مسافر خانه شاه پسند که از دست مالکش به ستوه آمده رسیده که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
- بیانات قبل از دستور آقایان مبارکی ـ کمالوند ـ بدر صالحیان ـ سعید وزیری
۲- بیانات قبل از دستور آقایان مبارکی ـ کمالوند ـ بدر صالحیان ـ سعید وزیری
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مبارکی بفرمائید.
مبارکی- بنده چندی قبل از پشت تریبون نیازمندیهای برادران عزیزم را به عرض رسانیدم ولی مثل این که اول میکروفون یکی بود و بلوچیستان هم دور است و حرف ما به جائی نرسید و حالا دوتاست امیدوارم که صدای ما برسد
ریاست معظم و نمایندگان محترم مجلس
بنده با کسب اجازه ازمقام ریاست چندی پیش برای سرکشی حوزه انتخابیه خود به بلوچیستان رفتم.
این مسافرت و مشاهده نزدیک اوضاع موجب تأسف شدید من شد و نمی‌خواستم با تشریح آن خاطر نمایندگان
محترم ملت را نیز متأثر سازم ولی خوهران و برادران بلوچ مرا به جقه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی قسم داده‌اند که در مرکز شرح بیچارگی آنها را به شرف عرض پدر تاجدار رسانیده و از پشت تریبون مجلس آن اوضاع ناگوار را به استحضار نمایندگان محترم ملت و هیئت محترم دولت برسانم.
نمایندگان محترم و هیئت محترم دولت قطعاً استحضار دارند که چندی است در اثر نیامدن باران مردم بلوچستان هستی خود را از دست داده و در نهایت عسرت ادامه زندگی داده‌اند.
امسال که به حمدالله بارندگی شده بدبختانه سیل‌های شریر مناطق گرمسیری خرابیهائی به بار آورده که مرمت آنها بستگی به مخارجی دارد که متأسفانه مایه آن را قحط سالی از دست مردم ربوده است.
به هر حال صرفنظر از ترمیم خرابیها و بهبود اوضاع و رفع نیازمندیها از قبیل ایجاد راه و وسایل ارتباطات، تئسعه فرهنگ، بهداشت و امور کشاورزی و غیره که فعلاً مجال شرح حال آن نیست و تقاضای انجام را آنها در جلسات بعدی از دولت خواهم نمود.
مقدمتاً تا بدست آمدن محصول که شاید چهار ماه دیگر وقت لازم دارد باید مردم را از شر گرسنگی نجات داد.
خانمها و آقایان محترم
مردم شاهدوست و میهن پرست استان بلوچیستان و سیستان نه تنها با انواع مصیبت‌ها روبرو و از ابتدائی ترین وسایل محرومند با نهایت تأسف باید به عرض برسانم که در حال حاضر اهالی ایرانشهر و چاه بهار قسمت عهده ارتزاق خود را به وسیله علف بیابان تأمین می‌کنند.
بنده نمی‌خواستم این حقیقت شرم آور را از پشت تریبون مجلس نقل کنم ولی چکنم که موکلین مرا به جقه شاهنشاه قسم داده‌اند.
مردم می‌گویند این همه از رادیو می‌شنویم که به بلوچیستان و بلوچستانی توجه و کمک شده است ما که چیزی ندیده‌ایم این کمک‌ها چه بوده، بوسیله چه مقامی و به چه کسی داده شده است؟
خانمها و آقایان محترم.
شاهنشاه ما لحظه‌ای از فکر مردم غافل نیستند و همواره هم خود را صرف آسایش ملت خود می‌فرمایند.
بیش از این وقت مجلس را نمی‌گیرم فقط در حضور نمایندگان محترم از دولت تقاضا دارم که کمک نقدی و جنسی فوری به مردم گرسنه و قحطی زده بفرستند و تا رسیدن محصول آنها را از جنگال گرسنگی رها سازند.
چنانکه در سرمای زمستان در نقاط مختلف برای نجات دامها با هواپیما علوفه می رساندند لااقل نظیر همین توجه را برای دویست هزار نفر بلوچ مرزنشین و مردمی که دلشان آکنده از شاهدوستی و میهن پرستی است بنمایند. بقیه وقتم را به آقای سعید وزیری بیش از این عرایضی ندارم.
رئیس- آقای کمالوند.
کمالوند- نمایندگان محترم استحضار دارند هفته گذشته از طرف ذات قرین الشرف همایونی دو دستخط مبارک و مهم شرف صدور یافت یکی فرمان انتصاب رئیس دولت جدید بود و دیگری فرمانی که رئیس دولت قبل را مورد عنایات خاصه قرار داده بود. فرمان نخست وزیری جناب آقای منصور روی حسن لیاقت وکفایت و اعتمادی که لازمه تصدی مقام عالی نخست وزیری می‌باشد شرف صدور یافت و مجلس شورای ملی هم با رأی اعتمادی که به اتفاق آراء به برنامه دولت ایشان داد کفایت و درایت ایشان را تأیید و تصدیق نمود. آرزوی همه ما این است که دولت جوان جناب آقای منصور در اجرای برنامه‌های جامعی که رائه داشته‌اند توفیق حاصل کنند. و اما دستخط مبارک شاهانه که نخست وزیر سابق و همکاران ایشان را مورد تفقد و عنایات خاصه قرار داده بود در تاریخ سلطنت شهریار بزرگ ما بی سابقه بود تا کنون هیچ نخست وزیری بعد از آنکه از مقام خود کنار رفته است به چنین افتخار بزرگی که جناب آقای علم رسیدند نائل نیامده است نمایندگان محترم متن فرمان مبارک شاهانه را که در جرائد درج شده بود ملاحظه فرموده‌اند بنده از نظر اهمیت تاریخی که این فرمان مبارک دارد و برای ضبط در صورت جلسه مجلس شورای ملی و همچنین ظبط در تاریخ انقلاب ایران متن آن را در اینجا قرائت می‌کنم.
«جناب اسدالله علم- استعفای شما از سمت نخست وزیری ملاحظه و پذیرفته شد، خدمات پر ارزشی که در دوره نخست وزیری انجام داده‌اید بزرگترین افتخار شما خواهد بود، زیرا مصادف بوده است با انقلاب بزرگ ششم بهمن ماه ۱۳۴۱ و تمام اقدامات دیگری که در تکمیل انقلاب در سال ۱۳۴۲ انجام گرفت. عواطف مخصوص خودمان را به شما و همکاران شما ابلاغ می نمائیم خدمتگزاری و صمیمیت و فداکاری شما را هرگز فراموش نخواهیم کرد. ۱۷ اسفند ماه ۱۳۴۲ شاه»
زهی افتخار و شرف. و زهی سر بلندی و سربلندی و سرافرازی، افتخار بر جناب آقای علم و افتخار بر دولت خدمتگزار ایشان که توانستند توفیق خدمت یابند و نیات مقدس شاهنشاه بزرگ ترقیخواه ما را در مرحله‌ای که به عهده گرفته بودند به نحو احسن انجام دهند و این چنین به طور بی سابقه‌ای مورد تفقد و عنایت خاصه شاهنشاه قرار گیرند.
فرمان مبارک شاهانه علاوه بر افتخاری که جناب آقای علم و دولت ایشان عطا فرموده است، درس آموزنده و حکیمانه است برای ملت ایران درسی است برای کسانی که منبعد عهده دار مسئولیت دولتها می‌شوند که بدانند تیز بین رهبر بزرگ ما در همه امور و در همه موارد ناظر بر اعمال و کردار آنها می‌باشد درسی است برای فرد فرد مردم این مملکت که به تبعیت از زعیم عالیقدر خود از دولتهای خدمتگزارقدردانی نمایند و شایسته است به پیروی از اقدام شاهانه در مجلس شورای ملی هم از دولتی که رفته است و خدمات بسیار گرانبهائی که انجام داده است تحلیل و تقدیر به عمل آید و کارهای درخشان و نمایانی که در زمان آن دولت انجام شده است در ساحت مقدس مجلس شورای ملی بازگو شود.
و امیدوارم از این به بعد این کار سنتی بشود که بلافاصله بعد از رفتن هر دولتی در مجلس شورای ملی بیلان کارهای آن دولت گفته شود تا اگر آن دولت، دولت خدمتگزاری بوده است از خدمات آن تجلیل بشود و اگر دولت مسامحه کاری بوده و وقت مملکت را به حرف و مصاحبه و نطق و خطابه گذارانده است مورد ملامت قرار گیرد و اگر هم دولتی بوده که به عهده و یا به سهو خیانتی به مردم و مملکت نموده است مورد مجازات قرار گیرد و به جامعه کاملاً معرفی بشود، تا این امکان باقی نماند که این نوع دولتها از سکوت مجلس شورای ملی و از گذشت ملت ایران سوء استفاده نموده در گوشه‌ای به انتظار فرصت‌های تازه‌ای بنشینند تا شاید روزی برسد که باز هم مصدر زمامداری امور مملکت بشوند و باز هم وقت مملکت را به بطالت و سهل انگاری تلف کنند.
روزی که جناب آقای علم مأمور تشکیل کابینه شدند اعلام داشتند که دولت ایشان اجراء کننده منویات ترقیخواهانه شاهنشاه خواهد بود و می‌بینیم که امروز پس از ۱۹ ماه و ۱۷ روز زمامداری در بیان این گفته خود تا چه اندازه صادق بودند و چگونه نیات مقدس شهریار ما را بخوبی درک کردند و با کاردانی و شایستگی تمام آن را به مرحله اجرا درآوردند.
انقلاب بزرگ ششم بهمن ۱۳۴۱ در اثر نبوغ خلاقه رهبر خردمند ملت ایران و در زمان حکومت جناب آقای علم بوجود آمد اجراء برنامه اصلاحات ارضی، سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات، ملی شدن جنگلها، ایجاد سپاه بهداشت، اعطاء حقوق سیاسی به بانوان، انتخابات سالمی که ملت ایران توانست شما نمایندگان محترم را که نماینده حقیقی اکثریت مردم هستید به مجلس شورای ملی بفرستد همه و همه در دولت جناب آقای علم انجام پذیرفت.
ناگفته نماند که این موفقیت‌های بزرگ بدون اشکال و بدون زحمت بدست نیامد، از همان قدم اول کلیه عناصر ضد انقلاب اعم از مالکین بزرگ، فئودالها، مرتجعین و کهنه پرستان، دستجات سیاسی مطرود جامعه یک جا علیه دولت و بر ضد انقلاب هم داستان شدند. تحریکات و توطئه‌ها و کار شکنی‌ها شروع شد. حوادث تلخ و ناگواری نظیر قتل مرحوم مهندس ملک عابدی، غائله فارس، واقعه پانزدهم خرداد و بسیاری توطئه‌های خائنانه دیگر که در نطفه خفه شد و علنی نگردید بوجود آمد ولی دولت با بردباری و صبوری بی نظیری در برابر همه مشکلات پایمردی کرد و موفق شد که انقلاب را ازدستبرد این حوادث شوم مصون بداردومنشور مقدس انقلاب را به مرحله اجرا درآورد.
در آینده در صفحات تاریخی که ماجرای انقلاب مقدس شاه و ملت را ضبط خواهد کرد چهره فروزان و تابناک رهبر بزرگ انقلاب شهریار تاجدار ما با درخشندگی خیره کننده‌ای ترسیم خواهد شد و همه جا در پشت سر این چهره تابناک قیافه نجیب و دوست داشتنی علم به عنوان سرباز جانباز شاه قرار خواهد داشت. علم در خدمت به مملکت صادق بود نسبت به مردم صداقت داشت. به اصول انقلاب مؤمن و مهمتراز همه نسبت به رهبر بزرگ انقلاب از دل و جان وفادار و صدیق بود و هست و خواهد بود.
دولت جناب آقای علم با قصد خدمت به شاه و مملکت آمد و با انجام خدمات درخشانی رفت با حسن نیت تمام آمد و با حسن عمل کامل رفت، با نیک نفسی آمد و با نیک نامی رفت. امیدواریم دولت جناب آقای منصور هم که با قصد خدمت و حسن نیت تمام آمده‌اند توفیق خدمت حاصل نمایند و بعد از زمان بسیار درازی که دولت ایشان یک نفر مثل بنده باید پشت تریبون مجلس شورای ملی از خدمات گرانبهای ایشان تجلیل کند.
رئیس ـ آقای مهندس بدر صالحیان.
مهندس بدر صالحیان- آخرین ساعات سال ۱۳۴۲ در شرف پایان است و نوروز باستانی که یادگار جاویدان نیاکان با افتخار ما می‌باشد فرامی رسد. من با اغتنام از فرصت از جانب صدها هزار نفر مردم شاهدوست و میهن پرست کردستان فرارسیدن سال نو را به حضور شاهنشاه مفخم و نمایندگان ملت و اعضاء دولت صادقانه و صمیمانه تبریک عرض می‌کنم و از درگاه قادر مطلق مسئلت دارم سال نو تحت رهبری خردمندانه ذات اقدس شهریاری سال سعادت و رفاه و سال موفقیت و کامیابی برای ملت نجیب و شرافتمند ایران باشد. نمی دانم تا چه اندازه نمایندگان محترم مستحضر می‌باشند که یکی دوماه قبل دولت وقت به پیروی از نیات عالیه و راهنمائیهای خردمندانه شاهنشاه برای عمران و آبادی کامل مناطق غرب کشور به خصوص استانهای کردستان و کرمانشاه و آذربایجان غربی انجام پروژه عمرانی نوار مرزی را مورد بررسی و مطالعه قرار داد ولی گویا جریان اقدام نسبت به انجام این پروژه مهم متأسفانه از مرحله احضار استانداران سه گانه به مرکز و تشکیل جلسات و کمیسیونها و مذاکرانت معمولی و دیدن سد ذر و احیاناً نقاط مشابه تجاوز نکرد.
چون اصولاً به عقیده اینجانب اساس مطلب و انجام پروژه مورد بحث محققاً در بهبود کامل وضع عمومی ساکنان نوار مرزی غرب مملکت تأثیر قاطعی خواهد داشت علیهذا از جناب آقای نخست وزیر خواهش می‌نمایم به دستگاههای مسؤل توصیه و تأکید فرمایند و با تأمین اعتبارات کافی در سال ۴۳ و حتی چند سال آینده انجام این پروژه کاملاً حیاتی و مفید و به موقع را به مرحله عمل در آورند.
ناگفته نباید گذاشت که ظرف چند سال اخیر اقدامات مفید و به جائی کما بیش از طرف دولتهای وقت در اجرای اوامر شاهنشاه و در زمینه آبادانی و تأمین رفاه مردم استان کردستان به عمل آمده است ولی این اقدامات با توجه به وسعت منطقه و عقب افتادگی‌های قبلی آن کافی نبود. که مطمئناً انجام پروژه عمرانی نوار مرزی از طریق صحیح آن اقدامات غیر کافی را تکمیل خواهد نمود مشروط برآن که مسئولان امر غیر از ورزدیدگی و وارد بودن به امور عمرانی و آبادانی در کار مدیریت هم استقلال داشته باشند به تجربه ثابت شده است که این گونه پروژه‌های عمرانی ولو کوچک هم باشد مانند کارهای دفاتر فنی در استانها چنانچه تحت نظر استانداران اداره شود با اشکالات و نظرات ضد و نقیض و اختلاف سلیقه‌های شخصی و عوامل دیگر با شکست روبرو خواهد بود که نتیجهً هم مردم بر اثر اختلاف بین دستگاههای مسئول و عدم اجرای برنامه‌ها بدبین خواهند شد و هم نیت اصلی قانونگذار که کمک به بالا رفتن سطح زندگی مردم و تولی عمران بوده است به مرحله عمل در نخواهد آمد. اصولاً بعضی از مسئولان امور فکر می‌کنند در انجام مسئولیتهای خطیر مملکتی و در اداره کردن دستگاههای اجرائی فقط صداقت و صحت عمل به تنهائی وافی به مقصود می‌باشد و حال آن که علی رغم این گونه افکار باید متذکر شد صداقت و صحت عمل وقتی مقبول و مؤثر و ضامن اجرای برنامه‌های مملکتی خواهد بود که توأم با حسن نیت، حفظ احترام افراد، اجتماع، مردمداری واقعی، ایجاد روح خوش بینی و صمیمیت، بوجود آوردن محیط اعتماد و اطمینان در دستگاههای اداری، ابتکار و راهنمائی در انجام امور عمرانی و عام المنفعه چه در روستاها و چه در شهرستانها و امثالهم باشد اینک برای رفاه کامل ساکنان نوار مرزی غرب به خصوص اکراد با شرف و شاهدوست که در راه حفظ تاج و تخت مملکت مانند سایر هموطنان همیشه چون سربازان صف اول جبهه بی دریغ حاضر به نثار جان و مال خود بوده و هستند و جز پرستش شاه و وطن فکر وذکری ندارند باز هم از دولت می‌خواهم در زمینه انجام این برنامه عمرانی ومفید هر چه زودتر اقدام لازم معمول فرموده و مسئول انجام کار آن چنان شخصی باشد که بتوان صفات و محسنات فوق الذکر را در وجود او در خلال انجام مسئولیتش درک نمود. موضوع دیگری که مورد توجه اینجانب قرار گرفته است فرمایشات و تذکراتی است که چند نفر از همکاران محترم هنگام طرح برنامه دولت و همچنین طرح لایحه بودجه در اطراف دستگاه بانک کشاورزی و شرکتهای تعاونی بیان فرموده‌اند. من چون سالهای متمادی به اتفاق دوستان عزیز دیگر عمر وجوانی خود را در راه بهبود و پیشرفت امور این دستگاه مفید و مؤثر مملکت صرف نموده‌ام با اجازه نمایندگان محترم به خود حق می‌دهم در اطراف وظایف و عملیاتی که این دستگاه در راه ازدیاد سطح تولید کشاورزی مملکت و عمران روستاها انجام داده است شمه‌ای من باب روشن شدن موضوع نه دفاع از دستگاه مزبور به عرض برسانم. آنچه در خور توجه است حسن اداره این بانک و نحوه کمکهای مفید و به موقع آن بخصوص در سالهای اخیر همگام با اجرای برنامه اصلاحات ارضی می‌باشد زیرا عملاً فعالیت بانک در حال حاضر مستقیماً متوجه سطح دهات و روستاها شده است تا کشاورزان مجبور به آمدن به شهرها و تلف شدن وقت و سرگردانی و غیره نباشند البته این رویه درست برخلاف عملیات گذشته می‌باشد که قسمت اعظم اعتبارات بانک در قالب وامهای بزرگ به مالکین عمده و متنفذین پرداخت می شده است که آن وجوه به جای عمران و آبادی غالباً صرف معاملات تجاری و احیاناً سفته بازی با بهره‌های سنگین و این گونه عملیات می‌گردید در این گونه موارد ارقام و اعداد بهترین گواه گویا بر عملیات انجام شده می‌باشد که باید گفت ظرف سال ۴۲ بانک کشاورزی مبلغی در حدود ۳۴۰۰ میلیون ریال به قریب ۲۶۰ هزار نفر متقاضی اعم از کشاورز و خرده مالک وام پرداخت نموده است که در تاریخ موجودیت بانک چنین ارقامی اصولاً منعکس نیست همچنین برای حفر بیش از یکهزار حلقه چاه عمیق و غیر عمیق که ثمره آن بدست آمدن حداقل پنج هزار سنگ دیوانی آب برای امور کشاورزی می‌باشد کمکهای لازم نموده است البته همکارامن محترمی که در زمینه کشاورزی تخصص و اطلاعاتشان بیش از بنده می‌باشد درک خواهند فرمود چه کمک بزرگی در این قسمت انجام یافته است تعداد ۳۳ واحد جدید بانک به صورت شعب و نمایندگی در شهرستانهای دور و نزدیک بوجود آمده به علاوه هفتاد اکیپ سیار برای پرداخت‌های آنی و فوری به دهات سراسر مملکت اعزام شده تا هر جا تشخیص دهند احتیاج به کمک است اقدام به موقع معمول دارند و بهترین کمکی که این اکیپ‌ها در زمستان سال جاری به کشاورزان محصور در برف انجام دادند واقعاً قابل تقدیر است زیرا با توجه به وضع جوی و سرمای شدید و نزول برفهای سنگین و انسداد غالب راهها اگر کمک به موقع این عده مأمورین جوان و با ایمان بانک توأم با کمک دستگاههای دیگر نبود شاید ضایعات فراوانی در روستاها بوجود می‌آمد ناگفته نباید گذاشت که این گونه کمکهای ارزنده و اقدامات مؤثر به هیچ وجه با سرمایه موجود و کم بانک هم آهنگی ندارد گر چه صورت ظاهر سرمایه بانک اسماً یه هزار میلیون تومان است ولی تا آنجا که اطلاع دارم تا کنون دولت بیش از ۵۵۰ میلیون تومان آن را نپرداخته است و فقط دلسوزی و پشت کار و صمیمیت مأموران و مسئولان این دستگاه است که بیش از حد انتظار در انجام مسئولیت خود توفیق حاصل کرده‌اند همچنین در موقع طرح برنامه دولت نسبت‌های ناروائی در مورد اداره کنندگان شرکتهای تعاونی بیان گردید که به عقیده بنده نهایت بی لطفی و بی عنایتی نسبت به این طبقه معمول شده است زیرا آنچه مسلم است اکثریت اعضاء هیأت مدیره شرکتهای تعاونی مردمانی شریف و امین و درستکار و طرف اعتماد روستائیان هستند که قانوناً به اکثریت آراء از طرف صاحبان سهام انتخاب می‌شوند. نمونه این گونه مردمان شریف چند نفر از همکاران محترم فعلی ما هستند که مورد اعتماد و علاقه کامل کشاورزان و اهالی منطقه خود بوده و اینک به نام نماینده افتخار خدمتگزاری به مردم را در این مکان مقدس دارند من نمی‌توانم قبول کنم که فرمایشات همکاران محترم غیر مستند می‌باشد ولی نمی‌توانم منکر این موضوع هم باشم که ممکن است فرضاً در یکی از استانها احیاناً شرکتهائی به علت عدم آشنائی مسئولان در اوائل کار دچار خبط و خطائی شده باشند که البته تصدیق خواهند فرمود در انجام هر کاری استثنائی هم وجود دارد. بنابراین برای بازگو کردن یک مطلب استثنائی یک نقطه ضعف یا خدای نخواسته یک کار خلاف در یک مورد بخصوص قاعدتاً نباید همه را به یک چوب راند و این عملیات استثنائی را به حساب کلی گذاشت دیشب در مصاحبه مطبوعاتی استاندار آذربایجان شرقی می‌خواندم که شرکتهای تعاونی پیش آهنگ مراغه خدمات ارزنده‌ای ظرف دو سال گذشته در جهت تأمین احتیاجات کشاورزان عضو خود معمول داشته است و حتی غیر از کمکهای نقدی و جنسی اقدام به وارد کردن دویست و پنجاه دستگاه تراکتور برای اتحادیه تعاونی مراغه نموده است. این شرکتها در سال جاری در حدود چهارصد و بیست میلیون ریال وام تقریب یکصدو چهل هزار نفر کشاورزانی که در املاک تقسیم شده قبلاً کمکی دریافت نکرده‌اند وام پرداخت نموده و تا جائی که اطلاع دارم سال آینده غیر از کمکهای نقدی در حدود شش میلیون کیلو بذر اصلاح شده و تا میزان پانزده هزار تن کودشیمیائی طبق برنامه تدوینی بین کشاورزان عضو شرکتها توزیع خواهد نمود که توفیق در این امر کاملاً تأثیر به سزائی در بالا بردن سطح زندگی روستاها خواهد داشت و مسلماً باید این قبیل دستگاهها مورد حمایت نمایندگان ملت قرار بگیرد با توجه به عرایض ناقصم امیدوارم همکاران بزرگوار با من موافق باشند که برای تعمیم کمکهای دستگاه بانک کشاورزی و سازمان تعاون به دهقانان آزاده و خرده مالکان سراسر مملکت از دولت بخواهیم تا نسبت به ازدیاد کافی و وافی سرمایه این دستگاه مفید تصمیم لازم و به موقع اتخاذ فرمایند زیرا آنچه محقق است توسعه سطح کشاورزی ورونق اقتصاد کشاورزی کشور در آینده با ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی ایران از هر جهت تأمین خواهد شد.
رئیس ـ آقای سعید وزیری.
سعید وزیری- خیلی متشکرمن از جناب آقای مبارکی که از وقت خودشان صرفه جوئی فرمودند و لطفاً اعلام فرمودند که زیادی از وقت خودشان را به بنده مرحمت کردند خیلی متشکرم بنده می‌خواستم درباره یک موضوع خیلی مهم که امروز روزش است چند کلمه به عنوان یاد آوری عرض کنم و آن روز تاریخی ملی شدن صنایع نفت است در ایران در خور مقام و شأن مجلس کاملاً ملی دوره ۲۱ هست که از این پیروزی بسیار مهم و بزرگ و واقعی ملت ایران در اینجا تجلیل بکند گویا چهاردهمین سال تصویب قانون ملی شدن صنایع نفت است. ملی شدن صنایع نفت در ایران یک نمونه بارزی بود از هوشیاری و بیداری وزنده بودن ملت ایران وتوجه ملت ایران با این که همیشه منافع و مصالح خود را سعی می‌کند در قالب واقعیتها و استقلال واقعی سیاسی و اقتصادی تأمین کند نه در حدود جنجالها و عوام فریبی‌ها و حرفهای متضاد همچنان که در جریان مبارزه ملی شدن صنعت نفت در ایران دیدیم که چه عناصر و بلند گوها و مجریان و طرفداران چه سیاستهائی نغمه‌های مخالف سر دادند خصوصاً آنهائی که خودشان را از پیشتازان آزادی و مبارزه با ارتجاع قلمداد می‌کردند چه شعارهای متضاد و چه شعارهای ضد ملی و چه شعارهای دور از واقع بینی و واقعیت دادند و تمام آنها با قیافه‌های تند و چپ نمائی بیشتر ولی دور از واقعیت وو واقع بینی فقط برای سنگ انداختن در راه تمایلات واقع بینانه و وطن پرستانه ملت ایران بود همچنان که دیدیم در طوفان برخورد مطا مع و اغراض تنها کس و تنها شخصی که صادقانه و صمیمانه از اراده ملت ایران پشتیبانی کرد و خودش را دررأس و در اختیار ایت نهضت بزرگ ملت ایران قرار داد شخص شاه بود من چون امروز صبح به این فکر افتادم که این عرایض را در مجلس بکنم وقت این نبود که جمله‌ها و عبارت‌ها را مرور کنم ولی با مرور زمان در عرض ۱۴ سال آنچه به خاطرم مانده است با مختصر اختلاف عرض می‌کنم به نظرم می‌آید که در همان روزها اعلیحضرت فرمودند و اعلام کردند که اگر پای یک سرباز بیگانه آن موقع که بیگانه‌های مختلف با لباسهای مختلف و با شعارهای مختلف ملت ایران را تهدید می‌کردند ایشان گفتند که اگر پای یک سرباز بیگانه به ایران برسد من در رأس ارتش ایران خواهم رفت و خواهم جنگید و دیدیم که واقعاً ایشان با چه صداقت و با چه صمیمیت بدون کمترین تزلزل و تذبذب که متأسفانه ما در اغلب مدعیان آزادی خواهی تزلزل و تذبذب را دیدیم که فقط روی جاه طلبی‌ها و عوام فریبی‌ها از پیش بردن شخصیت خودشان و برای خاطر این که شخصیت فردی خودشان را به رخ ملت بکشند واقعاً مبارزات ملت ایران را مواجه با شکست و مشکلاتی می‌کردند ولی ایشان تنها شخصی بودند که صرفنظر از شخصیت خودشان فقط خود را در اختیار مصالح و منافع واقعی ملت ایران گذاشتند و باز ما دیدیم که در آن روزها به محض بلند شدن ندای ملت، ایشان به صلای ملت ایران جواب دادند و تنها گروه متشکلی که از یک پارچه گی ملت ایران در کمال یک پارچه گی دفاع و حمایت کرد ارتش شاهنشاهی ما بود در اینجا بنده اجازه می‌خواهم از طرف نمایندگان محترم یک بار دیگر از لیاقت و تدبیر و صمیمیت و صداقت شاه مملکت نسبت به خواسته‌های ملت ایران سپاسگزاری و تشکر بکنم همچنین روبروی من نمایندگان محترم کارگران نشسته‌اند من با کمال افتخار و سربلندی به نام ملت ایران به نام مجلس ایران اعلام می‌کنم همان طوری که تمام افراد ملت ایران برای حفظ و نگهداری منافع مملکت خودشان یک پارچگی نشان دادند کارگران شریف ما مهندسان و کارشناسان و متخصصان و روشنفکران ما در کمال صداقت و در کمال صمیمت و در کمال وطن پرستی فقط به خاطر منافع ایران تمام فعالیت و استعداد خود را به کار بردند و نشان دادند به دنیا که ملت ایران زنده است و هر موقعی که برای حفظ استقلال و حقوق واقع بینانه خود قیام کند این توانائی را دارد که این کار را انجام دهد من به عنوان یک نماینده ایران اجازه بفرمائید عرض کنم به عنوان یکی از چکیده‌های این مبارزات چند ساله اخیر ایران اعلام کنم که در مقابل این یک پارچگی واقعی کارگران، مهندسان، کارشناسان، روشنفکران و تمام عناصر وطن پرست ملت ایران که یک پارچه در پشت سر پادشاه خودشان اراده ملت را با تدبیر پادشاه خودشان به کرسی نشاندند سر تعظیم فرود بیاوریم مسئله مدیریت در کار شرکت ملی نفت و اداره کردن صنایع بسیار نقش اساسی و مهمی را داشت و من با این که نه عادت دارم و نه میل دارم از افراد اسم ببرم ولی حالا که خوشبختانه یکی از مدیران لایق آن دستگاه را که به عنوان وزیر روبروی ما نشسته‌اند با احترام و تجلیل از ایشان اسم می‌برم (یکی از نمایندگان ـ کی را فرمودید ؟) آقای هویدا و باز از یکی دیگر اسم می‌برم که با ایشان شاید هم خیلی برخوردهای خوبی نداشته‌ام ولی منصفانه و صادقانهباید گفت که یکی از نمونه‌های مدیریت و حسن اداره‌ای است که در رأس این دستگاه به امر اعلیحضرت قرار گرفته است واین آقای دکتر اقبال است دکتر اقبال در این مملکت خیلی زحمت کشیده‌اند و عرض کردم این یادآوری که من از آقای دکتر اقبال می‌کنم شاید در نظر ایشان اشخاصی که بنده را می‌شناسند یک کمی تعجب آور باشد ولی حق را باید گفت خصوصاً دیروز دیدم چند ورق کاغذی به عنوان تبریک به نام شرکت نفت با امضای آقای دکتر اقبال گویا برای همه آقایان فرستاده‌اند خطاب به همکاران و هم میهنان عزیزش فرستاده با چه خط زیبا و عبارتهای خوب بنده برای اولین بار دیدم که با واقع بینی یک نشریه‌ای یک اعلامیه‌ای منتشر شده که در آن یک مطلب هست مطلبی که به درد مطلع شدن مردم می‌خورد یک مشت ارقام و اعداد از بدو اجرای قانون ملی شدن صنایع نفت در آنجا گنجانیده شده که بسیار بسیار مهم بود بسیار ذیقیمت بود برای شخص بنده بسیار آموزنده بود و من امیدوارم ایشان بتوانند با همین حسن نیتی که از این نامه شان پیداست ملت را همیشه در جریان کاری بگذارند که صرفاً مربوط به اوست و این را با احترام نام می‌برم.
- شور اول گزارش کمیسیون بودجه راجع به اصلاح ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
۳- شور اول گزارش کمیسیون بودجه راجع به اصلاح ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم شور اول لایحه مربوط به اصلاح ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۸ بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور تیمسار سپهبد صنیعی کفیل وزارت جنگ لایحه شماره ۱۱۰۷۱/۲۷۴۲۴ـ۱۳۴۲/۱۰/۲۱ دولت راجع به اصلاح ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی که به شماره ۴۰۰ چاپ شده مورد رسیدگی قرار داده و به شرح زیر تصویب نمود: اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید:
ماده واحده- تبصره زیر به ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی اضافه می‌گردد.
- تبصره- مقررات مذکور در این ماده شامل کادر پرنده نیروهای مسلح شاهنشاه مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور (اعم از خلبانی و فنی) و چتر بازان نیز خواهد بود.
مخبر کمیسیون بودجه ـ مهندس عبدالله والا.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه چهارم اسفند ماه ۱۳۴۲ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۱۰۷۱/۲۷۴۲۴ ـ ۱۳۴۲/۱۰/۲۱ دولت راجع به اصلاح ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی گزارش کمیسیون بودجه در این مورد را مطرح و عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون نظام سرتیپ حکیمیان.
رئیس ـ آقای سرتیپ حکیمیان توضیحی دارید بفرمائید.
سرتیپ حکیمیان (مخبر کمیسیون نظام)ـ عرض کنم این ماده یک تصحیح کوچکی درش شده و بنده یک توضیح مختصری عرض می‌کنم خدمت خانمها و آقایان که اگر تصویب فرمودند بعد از این به این طریق اجرا می‌شود البته نظر خانمها و آقایان هست که ارتش دارای سه رشته است که عبارت است از نیروی زمینی و دریائی و هوائی در نیروی هوائی برای کادر پرنده و کادری که در نیروی هوائی امور فنی را انجام می داده یک فوق العاده پرواز برای افراد پرنده قائل شده‌اند بعداً چه نیروی زمینی و چه نیروی دریائی و همچنین ژاندارمری یک واحد پرنده کوچک یعنی یک نیروی هوائی خیلی کوچک برای انجام حوائج خودشان تشکیل دادند در ماده ۶۶ فقط نوشته شده بود فوق العاده به افراد نیروی هوائی تعلق می‌گیرد و هیچ اسمی از زمینی و دریائی یا قسمت پرنده ژاندارمری اسم نبرده بودند از این نقطه نظر این ماده را تصحیح کردند برای این که واحدهای پرنده نیروی دریائی و زمینی و کادر ژاندارمری هم بتواند از این فوق العاده استفاده بکند بعداً در کمیسیون بودجه برای این که به ماده ۶۶ قانون نیروهای مسلح شاهنشاهی دست برده نشود تنها یک تبصره‌ای اضافه کردند که این فوق العاده شامل آن افراد و افسرانی که در نیروی زمینی و دریائی و ژاندارمری هم پرواز انجام می‌دهند بشود و شامل آنها هم باشد تصور می‌کنم با این توضیح مختصر مطلب برای خانمها و آقایان روشن شده باشد (فیلیکس آقایان ـ فنی را هم توضیح بفرمائید) اما فنی، ملاحظه بفرمائید در موقع پرواز همیشه افراد و افسران فنی که آمادگی موتورها و یا موقع فرود آمدن آمادگی مجددآنها را به عهده دارند همیشه در حین پرواز همراه خلبانها هستند. این افسران و افراد هم این فوق العاده شامل حالشان هست منتهی به نسبت کمتر.
رئیس ـ در کلیات لایحه نظری نیست؟ به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند تصویب شد. ماده واحده مطرح است.
ماده واحده- تبصره زیر به ماده ۶۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی اضافه می‌گردد.
- تبصره- مقررات مذکور در این ماده شامل کادر پرنده نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور (اعم از خلبانی و فنی) و چتربازان نیز خواهد بود.
رئیس ـ نسبت به ماده واحده نظری نیست؟ پیشنهادی هم نرسیده برای شور دوم به کمیسیون مربوط فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به اجرای قانون روش جدید سربازگیری
۴- شور اول گزارش کمیسیون نظام راجع به اجرای قانون روش جدید سربازگیری
رئیس ـ گزارش شور اول اجرای قانون روش جدید سربازگیری مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه چهارم اسفند ماه ۱۳۴۲ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۶۱۸ـ۱۳۴۲/۱۱/۳ ارسالی از مجلس سنا راجع به اجرای قانون روش جدید سربازگیری را مورد رسیدگی قرار داده و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- اجرای قانون روش جدید سربازگیری مصوب شانزدهم فروردین ماه ۱۳۳۵ که به موجب آن امور نظام وظیفه از تاریخ فروردین ماه ۱۳۴۱ به عهده وزارت کشور محول گردیده و باید به موقع اجراء گذارده شود به واسطه عدم اعتبار و آماده نبودن وزارت کشور برای اجرای آن از تاریخ آن از تاریخ فروردین ماه ۱۳۴۱اجرای قانون مذکور تا اول سال ۱۳۴۲ به عهده وزارت جنگ محول می‌گردد.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب۲۰آذر ماه۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون نظام ـ سرتیپ حکیمیان.
یکی از نمایندگان ـ شماره چاپ گزارش چند است.
دکتر الموتی ـ شماره چاپ این گزارش ۵۷۸ است.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای فولادوند.
فولادوند ـ با اجازه نمایندگان محترم چون موضوع مربوط به نظام وظیفه است باز بنده صلاح می دانم یک مقداری ذکر مصیبتی خدمت تیمسار سپهبد صنیعی بکنم و خیلی مختصر عرض می‌کنم قانون مبارک است قانون مبارک است ولی سوء استفاده ثابت است، یک عده کمی، یک عده بی مقدار آبروری یک عده مردم خدمتگزار و وظیفه شناس وطن پرست را با اعمال شنیعشان ملکوک می‌کنند. این است که استدعا دارم تیمسار توجه داشته باشند که در این زمینه یک تصفیه عمومی دستور بفرمایند این ماده هم مبارک است.
وزیر جنگ- فعلاً سربازگیری در اختیار وزارت کشور است.
رئیس ـ آقای حکیمیان.
مخبر کمیسیون نظام- بنده اینجا مجبورم اول یک توضیحی راجع به ماده عرض کنم و بعد به این قسمتی که جناب آقای فولادوند فرمودند اشاره کنم تا درست برای خانمها و آقایان روشن شود که اصولاً نظام وظیفه و اخذ افراد برای نظام وظیفه به عهده وزارت کشور واگذار شده است، این ماده که حالا برای خانمها و آقایان آمده در سال ۳۵ این موضوع تصویب شده که امور نظام وظیفه به وزارت کشورواگذار شود. بعد چون وزارت کشور آمادگی نداشته باز یک سال گفته‌اند ارتش خودش عمل اخذ سربازگیری را انجام بدهد مجدداً باز این یک سال شش ماه دیگر هم تمدید کرده‌اند حالا با این ماده. این دو مرحله تمدید را می‌خواهند خانمها و آقایان تصویب کنند، بعداً چون وزارت کشور آماده انجام این عمل شده و مدتهاست عمل سربازگیری به وزارت کشور منتقل شده اداره نظام وظیفه جزءادارات وزارت کشور است فعلاً هم افسران ارتش که آنجا کار می‌کنند مأمور خدمت در وزارت کشور هستند. بنابراین، این ماده از آن نقطه نظر که دو مرتبه مهلت داده شده به وزارت کشور که آماده شود برای قبول این مسئولیت، آورده شده به مجلس و در خواست تصئیب آن شده اما این که جناب آقای فولادوند فرمودند بعضی از کارها می‌شود که بنده هیچ اطلاع ندارم از موضوع، اگر متأسفانه در نظام وظیفه انجام می‌گیرد باید بوسیله وزارت کشور به این موضوع رسیدگی شود. اشخاصی که به نحوی از انحاء چه سوء استفاده باشد، چه زور باشد، هر عملی که انجام می‌دهند باید وزارت کشور مراجعه بفرمایند تا وزارت کشور برای رفع این نواقص اقدام کنند. فعلاً مدتی است نظام وظیفه از عهده وزارت جنگ خارج شده. به عهده وزارت کشور گذاشته شده است.
رئیس- نظر دیگری نیست؟ به ورود در شور ماده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند تصویب شد ماده واحده مطرح است و قرائت می‌شود.
ماده واحده- اجرای قانون روش جدید سربازگیری مصوب شانزدهم فروردین ۱۳۳۵ که به موجب آن امور نظام وظیفه از تاریخ فروردین ماه ۱۳۴۱ به عهده وزارت کشور محول گردیده و باید به موقع اجراء گذارده شود به واسطه عدم اعتبار و آماده نبودن وزارت کشور برای اجرای آن از تاریخ فروردین ماه ۱۳۴۱ اجرای قانون مذکور تا اول سال ۱۳۴۲ به بعد وزارت جنگ محول می‌گردد.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب۲۰آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود. مخبر کمیسیون نظام - سرتیپ حکیمیان
رئیس - نسبت به ماده واحده نظری نیست. پیشنهادی از آقای مهندس صائبی رسیده که قرائت می‌شود.
اینجانب پیشنهاد می‌کنم که ماده واحده موضوع اجرای قانون روش جدید سرباز گیری به شرح زیر اصلاح شود:
ماده واحده- اجرای قانون روش جدید سربازگیری مصوب شانزدهم فروردین ماه ۱۳۳۵ تا اول سال یک هزار و سیصد و چهل و دو به عهده وزارت جنگ محول می‌گردد. ماده واحده فوق الی آخر.
مهندس صائبی.
رئیس - لایحه و پیشنهادرسیده برای شور دوم به کمیسیون مربوط فرستاده می‌شود.
- اخذ رأی نهائی و تصویب بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور
۵- اخذ رأی نهائی و تصویب بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور
رئیس - قانون بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور که برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده شده بود از آنجا برگشته و برای رأی نهائی آماده است. نامه مجلس سنا قرائت می‌شود.
لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور که طی مدقومه شماره ۸۵۰۲ مورخ ۴۲/۱۲/۲۷ ارسال شده است در جلسه فوق العاده عصر سه شنبه ۲۷ اسفند ماه ۱۳۴۲ وصول آن اعلام و جناب آقای نخست وزیر فوریت آن اعلام و جناب آقای نخست وزیر فوریت آن را تقاضا نمودند و فوریت مزبور در همان جلسه به تصویب رسید و لایحه نامبرده فوق العاده عصر چهارشنبه ۲۸ اسفند ماه ۱۳۴۲ مطرح گردید و پس از شور به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه مزبور جهت استحضار جنابعالی و اخذ رأی نهائی به ضمیمه ایفاد می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف امامی.
رئیس - به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم. خواهشمندم اسامی خانمها و آقایان به ترتیبی که خوانده می‌شود برای رأی دادن تشریف بیاورند.
- دکتر کلالی - دکتر سام - مهندس جلالی نوری - مجد - خواجه نوری - دکتر شفیع امین - دکتر مصباح زاده - موقر - مهندس والا - بوشهری - دکتر مهندس بهبودی - دکتر امامی خوئی - دکتر مبین - دکتر ضیائی - رضوی - خانم ابتهاج سمیعی - خانم دکتر دولتشاهی - خانم دکتر پارسای - خانم جهانبانی - خانم تربیت - قراچورلو - امیر احمدی - صائبی - باغمیشه - حق شناس - صائب - سیفی - دکتر پورهاشمی - دکتر اسفندیاری - خانم نفیسی - دکتر بقائی یزدی - پاینده - دکتر قراگزلو - بختیاربختیاریها - ظفر دکتر اعتمادی - آقایان - فیصلی - مهندس عطائی - مجید موسوی - دکتر سعید - دکتر رهنوردی - مهندس معینی - کنگرلو - دکتر وحیدنیا - نیری - ریگی ـ دکتر کیان ـ مهندس ارفع ـ پروین ـ شاخوئی ـ البرزی ـ محدث زاده ـ لفوطی ـ محسنی ـ پاک ذات ـ غلام نیاکان ـ هیراد ـ دکتر صاحب قلم ـ ویلیام ابراهیمی ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ زرگرزاده ـ آقامیر ارسنجانی ـ ساگینیان ـ طهماسبی ـ امام مردوخ ـ مافی ـ مهندس برومند ـ مهندس صائبی ـ روحانی ـ دکتر حاتم ـ توسلی ـ دکتر فربود ـ پزشکی ـ دکتر موثقی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر رضوانی ـ دکتر معتمد وزیری ـ دکتر رشتی ـ شیخ الاسلامی ـ میرهادی ـ اقبالی ـ سرتیپ پور ـ امینی خراجی ـ حسینی ـ حاذقی ـ پرویزی ـ ملک زاده آملی ـ میر افضل ـ بالاخانلو ـ بدرصالحیان ـ جهانشاهی ـ حبیبی ـ قلعه جوقی ـ علی مرادی ـ حکمت یزدی ـ اولیاء ـ متولی باشی ـ مهندس کیا ـ رهبر ـ کلانترهرمزی ـ طالب زاده رودسری ـ مهندس انصاری ـ دکتر زعفرانلو ـ دکتر مدنی ـ مهندس بهبودی ـ دکتر مهدی زاده ـ مهندس عدلی ـ مهندس مجتهدی ـ مهندس آصفی ـ مهندس آراسته ـ مهندس صدقیانی ـ مهندس مالک ـ مهندس معینی زند ـ دکتر یگانگی ـ حکیمیان ـ فخر طباطبائی ـ دیهیم ـ نکوزاد ـ همایونی ـ دکتر سعید حکمت ـ رامبد ـ کورس ـ کشفی ـ دکتر غنی ـ فولادوند ـ نصیری ـ آموزگار ـ ورادبی ـ نوربخش ـ بهادری ـ قاسم مرادی ـ جهانگیری ـ تبریزی ـ فهیمی ـ تهرانی ـ اهری ـ زهتاب فرد ـ دکتر حکیم شوشتری ـ صدری کیوان ـ دکتر رمضانی ـ مهندس ریاحی ـ کسرائی ـ مهندس کمانگیر ـ سعید وزیری ـ احتشامی ـ مهندس جلالی ـ دکتر عدل ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس زرآور ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر نجیمی ـ ثامنی ـ مهندس اخوان ـ زند ـ مهندس پروشانی ـ ادیب سمیعی ـ دکتر سام راد ـ یغمائی ـ دکتر اسدی ـ سلیمانی کاشانی ـ ناروئی ـ مهرزاد ـ عبدالحسین طباطبائی ـ رجائی ـ ایلخان ـ کمالوند ـ صفی پور ـ دکتر صالحی ـ موسوی کبیری ـ شکیبا ـ جاوید ـ مهندس ریاضی ـ دکتر الموتی ـ دکتر مهذب ـ صادق احمدی ـ حسین معتمدی ـ مرتضوی ـ دکتر خطیبی ـ موسوی ماکوئی ـ دکتر جعفری ـ روستا ـ اوزار ـ مصطفوی نائینی.
- ورقه موافق ۱۵۹ رأی.
- ورقه سفید علامت امتناع ۱ رأی.
رئیس ـ لایحه بودجه ۱۳۴۳ کل کشور با ۱۵۹ رأی موافق و یک رأی ممتنع تصویب شد. به دولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین:
- دکتر غلامرضا عدل ـ کریم اهری ـ دکتر حکیم شوشتری ـ موسوی ماکوئی ـ کورس ـ دکتر صاحب قلم ـ فضل الله پروین ـ ثامنی ـ مهندس ارفع ـ مهندس مالک ـ دکتر رشتی ـ طالب زاده رودسری ـ محدث زاده ـ رامبد ـ ارسنجانی ـ دکتر قراگزلو ـ سعید وزیری ـ ابوالفتح جهانشاهی ـ نوربخش ـ اولیاء ـ پورادبی ـ بدر صالحیان ـ روستا ـ فولادوند ـ مصطفوی نائینی ـ مهندس صدقیانی ـ بانو هاجر تربیت ـ مهندس عدلی ـ مهندس معینی زند ـ مهندس آراسته ـ دکتر نجیمی ـ پزشکی ـ دکتر کیان ـ مهندس زنجانچی ـ ریگی ـ مهندس مجتهدی ـ مهندس آصفی ـ دکتر مهدی زاده ـ دکتر فربود ـ خواجه نوری ـ دکتر عدل طباطبائی ـ بانو دکتر فرخ روپارسای ـ بانو شوکت ملک جهانبانی ـ مبارکی ـ پژند ـ دکتر حاتم ـ احتشامی ـ مهندس جلالی ـ مهندس صائبی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ دکتر سام ـ کنگرلو ـ مهندس اسدی سمیع کمانگر ـ دکتر رهنوردی ـ دکتر یزدان پناه ـ رضوی ـ دکتر ضیائی ـ دکتر مبین ـ دکتر زعفرانلو ـ مهندس معینی ـ دکتر کلالی ـ مهندس علیرضا ریاحی ـ مافی ـ کسرائی ـ مهندس عطائی ـ مهندس برومند ـ موسوی ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر خطیبی ـ دکتر مهذب ـ یعقوب تهرانی ـ صادق احمدی ـ حکمت یزدی ـ دکتر الموتی ـ توسلی ـ دکتر اسدی ـ دکتر سامی راد ـ ناروئی ـ سلیمانی کاشانی ـ زرگرزاده حاجی باغلو ـ ملکشاه ظفر ـ شکیبا ـ بانو نیره ابتهاج سمیعی ـ دکتر اعتمادی ـ بختیار بختیاریها ـ دکتر سعید حکمت ـ ایلخان ـ ختائی قله جوقی ـ شاخوئی ـ دکتر رضوانی ـ شیخ الاسلامی ـ حیدر صائبی ـ سرتیپ حکیمیان ـ امام مردوخ ـ فخر طباطبائی ـ موقر ـ اقبالی ـ البرزی ـ محمد باقر بوشهری ـ حق شناس ـ معتمدی ـ باغمیشه ـ سرلشکر نکوزاد ـ لفوطی ـ مرتضوی ـ امینی خراجی ـ نیری ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ پاینده ـ ضابطی طرقی ـ صدری کیوان ـ یغمائی کیهان ـ ویلهلم ویلیام ابراهیمی ـ میر افضل ـ نیاکان ـ هیراد ـ کشفی ـ حسینی ـ صائب ـ سرتیپ پور ـ پاک ذات ـ دکتر اسفندیاری ـ دکتر امین غنی ـ دکتر مدنی ـ سیفی ـ دکتر بقائی یزدی ـ قاسم مرادی ـ اوزار ـ علی مرادی ـ میر هادی ـ قراچورلو ـ مجد ـ نادر ادیب سمیعی ـ مهندس زرآور ـ تقی زند ـ اکبر امیر احمدی ـ دکتر معتمدوزیری ـ ملک زاده آملی ـ علی مرادی ـ مهندس کیا ـ متولی باشی ـ دکتر پورهاشمی ـ مهندس والا ـ دکتر جعفری ـ حاذقی ـ فلیکس آقایان ـ فهیمی ـ طهماسبی ـ دکتر صالحی ـ کلانترهرمزی ـ دکتر شفیع امین ـ دکتر رمضانی ـ کمالوند ـ دکتر مهندس ناصر بهبودی ـ جهانگیری ـ شفیعی پور کرمانی ـ مهندس ریاضی.
- ورقه سفید بی اسم علامت امتناع ـ یک ورقه.
رئیس ـ بنده لازم می دانم به اطلاع همکارانم برسانم چون امروز قاعدهً روز تعطیل مجلس شورای ملی بود عده ئی از همکاران که قبلاً وسایل مسافرتشان فراهم کرده بودند قرار بود روز قبل حرکت کنند برای این که در این رأی شرکت کنند نرفتند و مسافرت خودشان را عقب انداختند و بنده وظیفه خود می دانم که از این آقایان تشکر کنم جناب آقای نخست وزیر بفرمایند.
نخست وزیر (حسنعلی منصور)ـ بنده اگر نسبت به رویه و محبت نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در این چند روز شروع خدمتگزاری دولت اظهار تشکر و امتنان کنم شاید جایز نباشد چون دولتی که از بین خود شما برخاسته و به امر شاهنشاه منصوب شده و مورد حمایت نمایندگان ملت است وظیفه دارد به حداکثر ممکن نسبت به خدمت به مردم کوشا باشد و نمایندگان محترم این توجهی را که می‌فرمایند مهمترین عامل دلگرمی دولت و مهمترین وسیله برای سپاسگزاری ملت است در این دوازده روزی که از عمر این دولت دولت می‌گذرد آنچه که مقدور بوده و آنچه که زمان و امکانات اجازه می‌داد برای تهیه مقدمات اجرای برنامه دولت که به تصویب مجلسین رسیده است کوشش شد. بنده وظیفه خود و اعضای دولت می دانم که هیچ دقیقه ئی را در خدمتگزاری به مردم فرو گذار نکنم و از نمایندگان محترم مجلس شورای ملی بی نهایت سپاسگزارم که در این مدت کوتاه نشان دادند که معنی انقلاب شاه و ملت چیست آن چیزی است که شاه و ملت خواهان آن بوده و خوشبختانه به ثبوت رسیده و بنده اطمینان دارم که در سال نوبا روح نو و ایران نو ما کوشش خواهیم کرد همین رویه و همین سبکی که مورد پسند ملت است و موجب رضایت شاهنشاه است به حد کمال و با سرعت بیشتر و بهتر ادامه پیدا کند بنده از صمیم قلب به عنوان رئیس دولت آرزو می‌کنم سال جدید به شاهنشاه ایران و به خانواده سلطنتی، به ملت ایران به نمایندگان ملت و به ملت خدمتگزار سالی مبارک و میمون و پر افتخار جدید باشد بنده از جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی بی نهایت سپاسگزارم که با یک نیرو و با یک قدرت و با یک توانائی و با یک حسن نیت در اداره مجلس شورای ملی و به ثبوت رسانیدن نیات و توجهاتی که در اصل و فلسفه انقلاب ششم بهمن است کوشش می‌فرمایند بنده از نمایندگان مملکت انتظار دارم و آرزئ می‌کنم که این آرزو برآورده شود که ما در خدمتگزاری به ملت ایران همگی و دسته جمعی روسفید باشیم از کمیسیون محترم بودجه مجلس شورای ملی که در این مدت کوتاه رسیدگی به بودجه فرمودند بی نهایت سپاسگزارم در این مجلس همان طوری که همیشه عرض شد ما اقلیت و اکثریت نمی‌شناسیم ما همه نمایندگانی هستیم که در راه خدمتگزاری به شاه ایران کوشش و فداکاری خواهیم کرد و از فداکاری و همه گونه اظهار موافقت و تأیید برنامه‌های مترقیانه اصلاحی دریغ نمی‌کنیم بنده آرزوی قلبی خودم و تبریکات صمیمانه خود را خدمت نمایندگان مجلس شورای ملی برای سال نو از طرف سایر وزیران تقدیم می‌کنم در ایام عید بنده گرفتار کارهای مملکتی هستم ولی آروز می‌کنم نمایندگان محترم که طبعاً بیشتر به حوزه انتخابیه خودشان برای رسیدگی کار مردم که آن هم کار است تشریف فرما می‌شوند با سعادت و سلامت و کامیابی قرین باشد بنده روز یکشنبه دوم فروردین در کاخ وزارت خارجه از دوستان و آشنایان پذیرائی می‌کنم اگر کسانی از دوستان در تهران باشند و این افتخار را به بنده بدهند موجب سرافرازی بنده خواهد شد (چند نفر از نمایندگان ـ چه ساعتی ؟) از پنج تا هفت بعد ازظهر یکبار دیگر با اظهار امتنان از طرف هیئت دولت (بعضی از نمایندگان ـ عیدی را فراموش نفرمائید) دادن عیدی از طرف یک نفر کار مشکلی است ولی گرفتن بنده از آقایان خیال می‌کنم آسان است (خنده نمایندگان) این محیط صمیمیت و صفا را ما باید آرزو بکنیم که برای همیشه برقرار باشد این نیتی بود در تشکیل این مجلس و این روح و این رویه و این لبهای خندانی که بنده امروز می‌بینم فقط احساس شروع به خدمتگزاری به مردم است هنوز کاری انجام نشده ولی امیدوار هستیم که پی ریزی آن صحیح باشد و نتیجه مفید بدهد بنده در گروه روزنامه نگاران دیروز عرض کردم که در ابتدای کار دولت دفاع از برنامه دولت در مجلسین شورای ملی و سنا دفاع از بودجه و جوابگوئی به احساسات مردم ضرورت داشت که سخنانی گفته شود و این عرایض غیر قابل اجتناب بود و برای شناسائی از روحیه دولت و افکار مترقیانه مجلس شورای ملی ضرورت کامل داشت ولی امیدوار هستم در سال نو عمل ما بیشتر از حرف ما باشد.
رئیس ـ آقای فولادوند آقای رامبد و آقای حاذقی تقاضای صحبت کرده‌اند بنده می دانم می‌خواهند آقایان تشریف بیاورند پشت تریبون و به دولت تبریک بگویند ولی چون شب عید است با اجازه خانمها و آقایان اصالهً. از طرف خودم و وکالهً از طرف خانمها و آقایان تصویب لایحه بودجه را که با چنین اکثریتی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید به دولت تبریک می‌گویم انشاءالله امیدوارم دولتی که در وضع حاضر از هر حیث وسایل کار برایش آماده است بتواند به بهترین وجهی از این موقعیت و از این حسن نیت همکاران محترم در مجلس شورای ملی و مجلس سنا و ملت ایران استفاده کنیم و برای بهبود وضع مردم قدمهای خیلی سریع و آن طوری که واقعاً لازمه شأن یک چنین کابینه جوانی است اقدام کنند.
- تعیین دستور و موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
۶- تعیین دستور و موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه.
رئیس ـ یک لایحه دیگر به لوایحی که در دستور داریم و امروز مطرح نخواهد شد اضافه می‌شود و در دستور جلسات بعد قرار می‌گیرد.
دکتر الموتی- لایحه‌ای که در دستور مجلس قرار خواهد گرفت و اضافه شده است قرار داد وام از بانک کردیت انشتالت آلمان است شماره چاپ ۶۵۷.
رئیس ـ بنابراین امروز جلسه را ختم می‌کنیم و جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه ۲۳ فروردین ماه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.