مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اسفند ۱۲۸۸ نشست ۶۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم |
مجلس شورای ملی ۲۹ اسفند ۱۲۸۸ نشست ۶۹
جلسة ۶۹
صورت مجس یوم یک شنبه هشتم ربیع الاول ۱۳۲۸
مجس دو ساعت و نیم قبل از غروب در تحت ریاست آقای ممتاز الدوله منعقد شد معاضد الملک صورت مجلس روز شنبه هفتم را قرائت کرد.
رئیس ـ ملاحظه ای در صورت مجلس هست؟
ابو القاسم میرزا ـ در باب مدعی العموم دیروز مخبر کمیسیون خودشان پیشنهاد کردند که به پیشنهاد وزیر رأی گرفته شود به واسطه اینکه چون دید حقوق اضافه تصویب شد از برای سایرین خواست حقوق او هم اضافه شود.
نایب رئیس ـ ملاحظه دیگری دارید؟(اظهار نشد.)(صورت مجلس را امضاء کردند.)
نایب رئیس ـ این کاغذی است که جناب وزیر عدلیه در تعرفه معاون خودشان نوشته اند کاغذ قرائت شد مبنی بر اینکه خودم به واسطه کسالت مزاج نتوانستم حاضر شوم امجدالسلطان را به معاونت وزارت عدلیه به موجب این ورقه معرفی مینمایم و از برای توضیحات دادن در موقع قرائت بودجه وزارت عدلیه حاضر خواهد شد.
منتصر السلطان ـ از قراریکه شنیده ایم وزیر عدلیه استعفا داده است نمیدانم چطور میتواند وزیر مستعفی معاون خودش را به مجلس معرفی نماید.
نایب رئیس ـ استعفا وزیر عدلیه که تا به حال رسما به مجلس نرسیده است.
منتصر السلطان ـ بنده این مطلب را شنیدم و الان هم وزیر عدلیه هم وزیر مالیه در اینجا تشریف دارند و در اطاق دیگر و بنده خودم از وزیر شنیدم که فرمودند من استعفا داده ام.
نایب رئیس ـ شخصا به جناب عالی این طور فرموده اند نمیدانم لکن مجلس در این خصوص اطلاعی ندارد.
حسن علیخان ـ مجلس ابدا اطلاع ندارد که وزیر عدلیه استعفا داده است و ما خبریکه در کوچه میشنویم نمیتوانیم به مجلس بیاوریم وقتی مجلس کی وزیری را مستعفی میداند که هیئت وزراء وزیر دیگری را به جای او بیاورند در مجلس معرفی نمایند.
نایب رئیس ـ چون در این باب خبر رسمی به مجلس نرسیده است و ابدا مجلس اطلاعی ندارد بنده این خبر را رسما تکذیب میکنم دستور امروز بودجه عدلیه و بودجه اداره امنیه خواهد بود حالا بودجه عدلیه قرائت میشود.(در این موقع شروع به قرائت بقیه بودجه عدلیه گردید.)ماده نهم محاکم جزا دارای ۳ شعبه پیشنهاد وزیر یک ماهه ۴۷۷ تومان و ۵ قران.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به این ماده ۹ هر کس تصویب میکند ورقه سفید بیندازد والّا ورقه آبی.
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۶ ورقه سفید ۴۰ ورقه آبی ندارد امتناع ۱۶.
اسامی تصویب کنندگان:
متین السلطنه ـ سید نصرالله ـ معاضدالملک ـ ابو القاسم میرزا ـ فاتح الملک ـ معاضد السلطنه ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ دکتر اسمعیل خان ـ صدیق حضرت ـ وکیل التجار ـ میرزا رضا خان ـ میرزا احمد ـ دکتر علیخان ـ ادینه محمد خان ـ هاشم میرزا ـ ابراهیم خان ـ ناصر الاسلام ـ شیرازی ـ افتخار الواعظین ـ شیخ علی ـ معین الرعایا ـ حسن علی خان ـ شیبانی ـ لسان الحکما ـ سلیمان میرزا ـ حسین اردبیلی ـ فهیم الملک ـ ذکاالملک ـ مصدق الممالک ـ دکتر امیر خان ـ اسدالله خان ـ میرزا اقا ـ قوام الاسلام ـ محمد کریم خان ـ معتمدالتجار ـ معاضدالملک ـ تربیت ـ ممتاز الدوله ـ هشترودی.
نایب رئیس ـ ماده نهم از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد.
ماده دهم: محاکم تجارت شعبه اول و دوم
پیشنهاد وزیر یک ماهه ۱۸۰ تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به این ماده هر کس تصویب میکند ورقه سفید خواهد انداخت.(رأی گرفته شد.)
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۶ ورقه سفید ۴۲ آبی ندارد امتناع ۱۴.
اسامی تصویب کنندگان:
شیخ محمد ـ سید جلیل ـ معاضد السلطنه ـ حاجی سید نصرالله ـ هشترودی ـ فاتح الملک ـ هاشم میرزا ـ ممتاز الدوله ـ معزز الملک ـ ذکا الملک ـ مصدق الممالک ـ شیبانی ـ نجات ـ دکتر امیر خان ـ اسدالله خان ـ عز الملک ـ وکیل التجار ـ میرزا ابراهیم خان ـ حاجی اقا ـ دکتر علیخان ـ ادینه محمد خان ـ معتمد التجار ـ دکتر اسمعیل خان ـ میرزا اقا ـ ناصر الاسلام ـ حاجی میرزا رضا خان ـ افتخار الواعظین ـ معین الرعایا ـ متین السلطنه ـ حسن علیخان ـ لسان الحکما ـ سلیمان میرزا ـ شیخ علی ـ حسین اردبیلی ـ ابوالقاسم میرزا ـ معاضد الملک ـ میرزا احمد ـ محمد کریم خان ـ صدیق حضرت ـ فهیم الملک ـ ادیب التجار ـ قوام الاسلام.
نایب رئیس ـ ماده ۱۰ از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد ماده یازدهم محاکن ابتدائی شعبه اول و دوم و سوم و چهارم پیشنهاد وزارت یک ماهه ۵۲۵ تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به ماده یازدهم هر کس تصویب میکند ورقه سفید والّا ورقه آبی خواهد انداخت.
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۷ ورقه سفید ۴۴ ورقه آبی ندارد امتناع ۱۳.
اسامی کسانیکه تصویب کرده اند:
شیخ علی ـ معاضد الملک ـ معززالملک ـ ممتاز الدوله ـ ذکاالملک ـ وکیل التجار ـ شیبانی ـ دکتر امیر خان ـ حاج آقا ـ عز الملک ـ دکتر اسمعیل خان ـ میرزا ابراهیم خان ـ ناصرالاسلام ـ مرتضی قلی خان ـ دکتر علیخان ـ اسدالله خان ـ ادینه محمد خان ـ رضا خان ـ افتخار الواعظین ـ معین الرعایا ـ مصدق الممالک ـ حسن علی خان ـ شیخ علی ـ متین السلطنه ـ سید نصرالله ـ لسان الحکما ـ سلیمان میرزا ـ هاشم میرزا ـ هشترودی ـ فاتح الملک ـ معاضد السلطنه ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ میرزا احمد ـ صدیق حضرت ـ تربیت ـ ادیب التجار ـ محمد کریم خان ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ میرزا آقا.
نایب رئیس ـ ماده ۱۱ از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد ماده ۱۲ محاکم صلح محلات ۷ محکمه.
پیشنهاد وزارت یک ماهه ۶۰۷ تومان و ۵ قران.
نایب رئیس ـ رأی گرفته میشود به ماده ۱۲ از بودجه عدلیه هر کس تصویب میکند ورقه سفید و آنهائی که رد میکند ورقه آبی خواهند انداخت.
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۷ ورقه سفید علامت قبول ۴۴ آبی ندارد امتناع ۱۳.
کسانی که تصویب کردند:
معاضد الملک ـ معزز الملک ـ مصدق الممالک ـ دکتر امیر خان ـ عز الملک ـ وکیل التجار ـ مرتضی قلیخان ـ دکتر اسمعیل خان ـ ابراهیم خان ـ دکتر علی خان ـ حاجی آقا ـ افتخار الواعظین ـ میرزا رضا خان ـ تربیت ـ معین الرعایا ـ حسن علی خان ـ ذکاالملک ـ سید نصرالله ـ ممتاز الدوله ـ لسان الحکما ـ سلیمان میرزا ـ شیبانی ـ ناصرالاسلام ـ اسد الله خان ـ حاجی شیخ علی ـ ادینه محمد خان ـ سید حسین اردبیلی ـ ابوالقاسم میرزا ـ هاشم میرزا ـ نوبری ـ فاتح الملک ـ هشترودی ـ معاضد الملک ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ میرزا احمد ـ صدیق حضرت ـ ادیب التجار ـ قوام الاسلام ـ متین السلطنه ـ حاجی میرزا آقا.
نایب رئیس ـ ماده ۱۲ با اکثریت تصویب شد.
فصل سوم دفاتر کل محاکم ماده ۱۳ ریاست کل دفاتر محاکم پیشنهاد وزیر یک ماهه یک صد و پنجاه تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم کسانی که تصویب میکنند این ماده ۱۳ را ورقه سفید خواهند انداخت.(رأی گرفته شد.)
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۶ ورقه سفید علامت قبول ۴۲ ورقه آبی ندارد امتناع ۱۴.
اسامی تصویب کنندگان:
سید محمد صادق ـ سید نصرالله ـ ابو القاسم میرزا ـ هاشم میرزا ـ فاتح الملک ـ هشترودی ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ میرزا احمد ـ معاضد السلطنه ـ صدیق حضرت ـ فهیم الملک ـ محمد کریمخان ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ میرزا آقا ـ متین السلطنه ـ شیبانی ـ ادیب التجار ـ تربیت ـ سید حسین اردبیلی ـ معزز الملک ـ ممتاز الدوله ـ معاضد الملک ـ دکتر امیر خان ـ ذکاالملک ـ اسد الله خان ـ مصدق الممالک ـ وکیل التجار ـ عز الملک ـ دکتر اسمعیل خان ـ ابراهیم خان ـ مرتضی قلیخان ـ دکتر علیخان ـ حاجی اقا ـ افتخار الواعظین ـ میرزا رضا خان ـ معین الرعایا ـ حسن علی خان ـ لسان الحکما ـ سلیمان میرزا ـ حاجی شیخ علی.
نایب رئیس ـ ماده ۱۳ از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد.
ماده ۱۴ دفتر استیناف پیشنهاد وزیر یک ماهه ۶۵ تومان.
نایب رئیس ـ یک ماهه ۶۵ تومان تصویب شده است رأی میگیریم به این ماده هر کس تصویب میکند ورقه سفید خواهد انداخت والّا ورقه آبی.(رأی گرفته شد.)
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۶ ورقه سفید ۴۳ آبی ندارد امتناع ۱۳.
اسامی تصویب کنندگان:
ذکاءالملک ـ ممتاز الدوله ـ دکتر علیخان ـ نصرالله ـ معاضد الملک ـ معزز الملک ـ شیبانی ـ حاجی آقا ـ ابراهیم خان ـ ادینه محمد خان ـ میرزا رضا خان ـ معین الرعایا ـ حسن علیخان ـ لسان الحکما ـ افتخار الواعظین ـ سلیمان میرزا ـ نوبری ـ شیخ علی ـ ابو القاسم میرزاـ سید حسین اردبیلی ـ هاشم میرزا ـ فاتح الملک ـ هشترودی ـ سید محمد رضا ـ مصدق الممالک ـ عز الملک ـ دکتر امیر خان ـ اسدالله خان ـ وکیل التجار ـ معاضد السلطنه ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ میرزا احمد ـ تربیت ـ محمد کریمخان ـ ادیب التجار ـ فهیم الملک ـ صدیق حضرت ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ میرزا آقا ـ متین السلطنه ـ مرتضی قلیخان ـ
نایب رئیس ـ ماده ۱۴ از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد.
ماده ۱۵ دفتر جزا پیشنهاد وزیر یک ماهه ۶۵ تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به ماده ۱۵ هر کس تصویب میکند ورقه سفید خواهد انداخت.(رأی گرفته شد.)
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۶ ورقه سفید علامت قبول ۴۵ آبی ندارد امتناع ۱۱.
اسامی تصویب کنندگان:
سید محمد رضا ـ مصدق الممالک ـ دکتر امیر خان ـ اسدالله خان ـ عز الملک ـ مرتضی قلیخان ـ دکتر اسمعیل خان ـ ابراهیم خان ـ محمد صادق ـ دکتر علیخان ـ سید حسین اردبیلی ـ شیخ علی ـ سلیمان میرزا ـ حسن علی خان ـ لسان الحکما ـ معین الرعایا ـ افتخار الواعظین ـ حاجی اقا ـشیخ علی ـ ابوالقاسم میرزا ـ هاشم میرزا ـ نوبری ـ فاتح الملک ـ هشترودی ـ میرزا اقا ـ معتمد التجار ـ معاضد السلطنهه ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ میرزا احمد ـ صدیق حضرت ـ متین السلطنه ـ فهیم الملک ـ تربیت ـ ادیب التجار ـ محمد کریم خان ـ قوام الاسلام ـ میرزا رضا خان ـ معاضد الملک ـ وکیل التجار ـ سید نصرالله ـ معزز الملک ـ ذکاالملک ـ شیبانی ـ ممتاز الدوله.
نایب رئیس ـ ماده ۱۵ از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد.
ماده ۱۶ دفتر تجارت پیشنهاد وزیر یک ماهه ۸۰ تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به این ماده ۱۶ هر کس تصویب میکند ورقه سفید بیندازد.(رأی گرفته شد.)
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۵ ورقه سفید علامت قبول ۴۴ ورقه آبی ندارد امتناع ۱۱.
اسامی تصویب کنندگان:
معاضد الملک ـ شیخ علی ـ هاشم میرزا ـ هشترودی ـ معزز الملک ـ سید نصرالله ـ میرزا آقا ـ متین السلطنه ـ فاتح الملک ـ معاضد السلطنه ـ ارباب کیخسرو ـ سید جلیل ـ میرزا احمد ـ صدیق حضرت ـ فهیم الملک ـ تربیت ـ محمد کریم خان ـ ادیب التجار ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ ممتاز الدوله ـ ذکاالملک ـ شیبانی ـ سید محمد رضا ـ میرزا اسد الله خان ـ مرتضی قلیخان ـ مصدق الممالک ـ دکتر امیر خان ـ وکیل التجار ـ عز الملک ـ ابراهیم خان ـ سید محمد صادق ـ دکتر علی خان ـ حاجی اقا ـ
ادینه محمد خان ـ افتخار الواعظین ـ حاجی میرزا ـ رضا خان ـ معین الرعایا ـ حسن علی خان ـ لسان الحکما ـ سلیمان میرزا ـ شیخ علی ـ سید حسین اردبیلی ـ ابوالقاسم میرزا.
نایب رئیس ـ ماده ۱۶ با اکثریت تصویب شد. ماده ۱۷ دفتر ابتدائی پیشنهاد وزیر ۱۴۲ تومان و ۵ قران.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به ماده ۱۷ هر کس تصویب میکند ورقه سفید بیندازد.
معاضد الملک ـ عده حضار ۴۵ ورقه سفید ۴۱ آبی ندارد امتناع ۱۴.
اسامی تصویب کنندگان:
وکیل التجار ـ مرتضی قلیخان ـ دکتر اسمعیل خان ـ ابراهیم خان ـ محمد صادق ـ حاجی آقا ـ افتخار الواعظین ـ ممتاز الدوله ـ دکتر علی خان ـ معاضد الملک ـ حاجی میرزا آقا ـ ادیب التجار ـ متین السلطنه ـ معتمد التجار ـ محمد کریمخان ـ قوام الاسلام ـ فهیم الملک ـ صدیق حضرت ـ میرزا احمد ـ سید جلیل ـ ارباب کیخسرو ـ معاضد السلطنه ـ شیخ علی ـ شیخ اسمعیل هشترودی ـ ابوالقاسم میرزا ـ هاشم میرزا ـ سید حسین اردبیلی ـ حاجی شیخ علی ـ سلیمان میرزا ـ لسان الحکما ـ حسن علی خان ـ دکتر علی خان ـ مصدق الممالک ـ شیبانی ـ ذکا الملک ـ میرزا رضا خان ـ سید نصر الله.
نایب رئیس ـ ماده ۱۷ با اکثریت تصویب شد.
فصل ۱۴ اداره اجرا ماده ۱۸ ریاست کل اجرا پیشنهاد وزیر یک ماهه ۱۱۵ تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم به ماده ۱۸ هر کس تصویب میکند ورقه سفید خواهد انداخت.
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۶ ورقه سفید علامت قبول ۳۵ ورقه آبی علامت رد ۲ امتناع ۱۹.
اسامی رد کنندگان:
مصدق الممالک ـ وکیل التجار.
اسامی تصویب کنندگان:
ذکاءالملک ـ معاضد الملک ـ ممتاز الدوله ـ مرتضی قلیخان ـ میرزا رضا خان ـ اسدالله خان ـ سید حسین اردبیلی ـ دکتر امیر خان ـ سید نصر الله ـ افتخار الواعظین ـ حاج آقا ـ معین الرعایا ـ عز الملک ـ صدیق حضرت ـ حاج شیخ علی ـ دکتر اسمعیل خان ـ دکتر علی خان ـ حسن علی خان ـ شیخ علی ـ ابوالقاسم میرزا ـ هاشم میرزا ـ فاتح الملک ـ معاضد السلطنه ـ ارباب کیخسرو ـ میرزا احمد ـ لسان الحکما ـ میرزا محمد صادق ـ فهیم الملک ـ میرزا ابراهیم خان ـ تربیت ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ میرزا آقا ـ متین السلطنه ـ هشترودی.
نایب رئیس ـ ماده ۱۸ از بودجه وزارت عدلیه با اکثریت تصویب شد.(در این موقع فهیم الملک مخبر کمیسیون بودجه تقاضا کرد که در بقیه مواد اداره اجر یک رأی گرفته شودچون مخالف نداشت تصویب شد.)
نایب رئیس ـ به طوریکه مخبر کمیسیون تقاضا کردند در بقیه اداره اجرا که از ماده ۱۹ تا ماده ۲۳ باشد یک رأی گرفته میشود حالا خوانده شود به قرار ذیل قرائت شد.
ماده ۱۹ اجرا جزا پیشنهاد وزارت یک ماهه ۴۰ تومان.
ماده ۲۰ اجرا تجارت پیشنهاد وزارت یک ماهه ۴۰ تومان.
ماده ۲۱ اجرا ابتدائی پیشنهاد وزارت یک ماهه ۵۵ تومان.
ماده ۲۲ دفتر اجرا پیشنهاد وزارت یک ماهه ۶۲ تومان و ۵ قران.
ماده ۲۳ مامورین اجرا پیشنهاد وزارت یک ماهه ۶۵۶ تومان.
نایب رئیس ـ به طوریکه خواند شد رأی گرفته میشود کسانی که تصویب میکنند ورقه سفید بیندازند رأی گرفته شد.
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۴ ورقه سفید علامت قبول ۳۶ ورقه آبی علامت رد ۱ امتناع ۱۷.
اسامی رد کنندگان: مصدق الممالک.
اسامی تصویب کنندگان:
متین السلطنه ـ معتمد التجار ـ تربیت ـ محمد کریم خان ـ فهیم الملک ـ سلیمان میرزا ـ میرزا احمد ـ سید جلیل ـ ارباب کیخسرو ـ دکتر اسمعیل خان ـ معاضد السلطنه ـ فاتح الملک ـ هاشم میرزا ـ ابوالقاسم میرزا ـ سید حسین اردبیلی ـ حاجی شیخ علی ـ لسان الحکما ـ میرزا آقا ـ قوام الاسلام ـ ادینه محمد خان ـ میرزا رضا خان ـ افتخار الواعظین ـ حاجی اقا ـ دکتر علی خان ـ ابراهیم خان ـ حسن علی خان ـ مرتضی قلیخان ـ دکتر امیر خان ـ شیبانی ـ سید نصر الله ـ ذکاالملک ـ اسدالله خان ـ عز الملک ـ معین الرعایا ـ معاضد الملک ـ ممتاز الدوله.
نایب رئیس ـ بقیه اداره اجرا از ماده ۱۹ تا فصل پنجم با اکثریت تصویب شد.
فصل پنجم ماده ۲۴ پیشخدمتان و غیره ماده ۲۵ باغبان و باشماغچی پیشنهاد وزیر یک ماهه ۲۸ تومان و ۵ قران تصویب کمیسیون و تقاضای ثانوی وزارت یک ماهه ۴۱۵ تومان و ۵ قران.
نایب رئیس ـ در این ماده یک رأی میگیریم هر کس تصویب کمیسیون را رأی میدهد ورقه سفید خواهد انداخت رأی گرفته شد عده حضار ۵۵ ورقه سفید علامت قبول ۴۱ ورقه آبی ندارد امتناع ۱۴.
اسامی تصویب کنندگان:
شیخ علی ـ تربیت ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ محمد کریمخان ـ ادیب التجار ـ فهیم الملک ـ میرزا آقا ـ میرزا احمد ـ سید جلیل ـ ارباب کیخسرو ـ معاضد الملک ـ نوبری ـ فاتح الملک ـ سید حسین اردبیلی ـ ابوالقاسم میرزا ـ معاضد السلطنه ـ معزز الملک ـ دکتر اسمعیل خان ـ مصدق الممالک ـ دکتر امیر خان ـ میرزا اسدالله خان ـ عز الملک ـ وکیل التجار ـ مرتضی قلیخان ـ متین السلطنه ـ میرزا محمد صادق ـ میرزا ابراهیم خان ـ ممتاز الدوله ـ سید نصر الله ـ ذکاالملک ـ دکتر علی خان ـ حاجی اقا ـ ادینه محمد خان ـ افتخار الواعظین ـ میرزا رضا خان ـ حسن علی خان ـ معین الرعایا ـ سلیمان میرزا ـ حاجی شیخ علی ـ لسان الحکما.
نایب رئیس ـ ماده ۲۴ و ۲۵ از بودجه وزارت عدلیه تصویب شد.
ماده ۲۶ ملزومات پیشنهاد وزیر چهار ماهه ۴۳۸ تومان تصویب کمیسیون ۵۰۰ تومان ملبوس پلیس ۱۰۰ دست از قرار پیشنهاد وزیر و تصویب کمیسیون ۷۲۰ تومان.
نایب رئیس ـ رأی میگیریم تصویب کمیسیون هرکس تصویب میکند ورقه سفید خواهد انداخت.
معاضد الملک ـ عده حضار ۵۵ ورقه سفید ۳۰ ورقه آبی ۹ امتناع ۱۶.
اسامی رد کنندگان:
ممتاز الدوله ـ معاضد الملک ـ معززالملک ـ افتخار الواعظین ـ هشترودی ـ سید حسین اردبیلی ـ میرزا اقا ـ شیخ علی.
اسامی تصویب کنندگان:
شیخ علی ـ هاشم میرزا ـ محمد کریمخان ـ میرزا رضا خان ـ ابوالقاسم میرزا ـ نوبری ـ تربیت ـ سید جلیل ـ فهیم الملک ـ حسن علی خان ـ معتمد التجار ـ قوام الاسلام ـ متین السلطنه ـ فاتح الملک ـ مرتضی قلیخان ـ دکتر اسمعیل خان ـ سلیمان میرزا ـ سید نصرالله ـ لسان الحکما ـ دکتر امیر خان ـ ابراهیم خان ـ دکتر علیخان ـ ادینه محمد خان ـ نجات ـ معین الرعایا ـ اسدالله خان ـ حاجی اقا ـ سید ابراهیم ـ مصدق الممالک ـ عز الملک.
نایب رئیس ـ با اکثریت تصویب شد.
قروض قبل از ذیقعده از قرار پیشنهاد وزیر ۱۵۸ تومان و ۸۶ قران.
قروض بعد از شهر ذیقعده ۲۵۰ تومان و ۲ قران مطابق پیشنهاد وزارت در خصوص قروض قبل از شهر ذیقعده و از ذیقعده به بعد مذاکرات زیاد به عمل آمد مبنی بر اینکه این بودجه که پیشنهاد شده است بودجه چهار مهه است و در بودجه چهار ماهه مناسب ندارد قروضی که راجع به قبل از این چهار ماه است نوشته شود و قروض بعد از ذیقعده هم در جزو ملزومات همین چهار ماهه باید محسوب شده باشد در این باب مذاکرات زیاد شد بالاخره بر حسب تقاضای فهیم الملک مخبر کمیسیون عودت به کمیسیون نمود و از طرف نایب رئیس اجاره تنفس داده شد و پس از ده دقیقه مجلس تشکیل شد.
نایب رئیس ـ امروز بودجه امنیه جزء دستور بود و چون معاون وزارت داخله نیستند میگذاریم به جلسه آتیه حالا راپورت شعبه ششم که چند روز قبل قرائت شد و آقایان نمایندگان مسبوق اند قرائت میشود.
(راپورت شعبه ششم راجع به انتخاب لوالدوله و حاج شیخ اسدالله محلاتی نمایندگان خوانسار قرائت شد.)
نوبری ـ بنده فقط توضیحاتی که دار میخواهم عرض کنم که کار مجلس را سهل کنم به اعتقاد بنده دیگر محتاج به مذاکره نیستیم به واسطه اینکه اینجا مخالفت قانون شده و هیچ جزئی نیست که از او صرف نظر شود یکی اینکه اینها دو نفری را که اول انتخاب شده اند آنها را مستعفی قرار داده اند لیکن چون اعتماد به آنها داریم میگوئیم این کار صحیح بوده است ولی بی قانونی
دوم محقق است و آن این است که قرعه کشیده اند بدون اینکه اول رأی بگیرند اگر نشد قرعه بکشند و این را هم در اعتبارنامه تصریح کرده اند و اینجا انتخاب دوره اول صحیح خواهد شد.
در ثانی محتاج به تجدید انتخاب است و به اعتقاد بنده هر قدر مذاکرات در این باب بکنیم تضییع وقت کرده ایم فقط باید ببینیم که مجلس این بی قانونی را میتواند قبول کند یا نمیتواند این را باید رأی گرفت.
حاجی میرزا آقا ـ بنده عرض میکنم این انتخاب باطل است.
مرتضی قلیخان ـ بنده عرض میکنم انتخاب درجه اول صحیح است و هیچ محل پیشنهاد نیست ولی انتخاب ثانی همین طور است که بیان کردند لکن در اینکه فرمودند مجلس به چه رأی بدهد رأی بدهد که این خلاف قانون صحیح است یا اینکه رأی دیگر باید بدهد این را باید توضیح بفرمائید.
فهیم الملک ـ اینکه آقای مرتضی قلیخان و آقا نوبری فرمودند صحیح است در درجه اول صحیحا به عمل آمده ولی در درجه ثانی غلط شده این بود که او را باطل کرد و مجددا چند جلسه نشستند ورسیدگی کرده آن و آن طوریکه در قانون انتخابات است ابتدا رأی نگرفته اند که تساوی شود آن وقت قرعه بکشند ولی خیلی اشکالات پیدا شده است که همچو خیال کرده اند و عمده چیزی که شعبه را وادار کرد که تصدیق بکند این انتخاب را این بود که از این تا به حال تمام اخالی به موجب نوشتجات متعدده انتخاب آنها را تصدیق کرده اند و خیلی اظهار رضایت کرده اندو بعد شکایتی در این باب از آنها نرسیده است و اینکه قبل از رأی قرعه کشیده اند به واسطه همان اشکالاتی بوده که عرض کردم حالا این را باید مجلس رأی بدهد والّا این انتخاب به عقیده بنده صحیح بود است.
حاجی شیخ علی ـ اینکه میفرمائید این انتخاب صحیح بوده است نمیدانم چطور بوده است که این انتخاب را صحیح دانسته اند اگر این دو نفر قابل انتخاب نیستند که اصلا در درجه اول انتخاب آنها باطل بوده است اگر قابل انتخاب بوده اند چه جهت دارد که درجه ثانی آنها مستعفی بشوند اگر بنا باشد که هر جور انتخاب کنند مجلس هم قبول کنند این مسئله به عقیده بنده خیلی نظائر پیدا میکنند و مجلس همیشه دچار اشکالات خواهد شد.
هاشم میرزا ـ بنده این مطلب را ملتفت نمیشوم در صورتیکه دو نفر نوشته شود و اکثریت به آن دو نفر باشد قرعه در این موضوع صحیح نیست.
فهیم الملک ـ این ایراد در انتخابات درجه ثانی بوده است ولی انتخاب درجه اول صحیح است.
وزیر زاده ـ بنده خیلی مایلم که عده نمایندگان افزوده شود ولی این را هم عرض میکنم که مقنن نباید خلاف قانون رفتار نماید و این انتخاب درجه ثانی به عقیده بنده بر خلاف قانون واقع شده است.
ذکاءالملک ـ کمیسیون در این باب مقید نیست که نمایندگان مذکور حتما قبول شوند فقط یک چیزی را اینجا به مجلس عرضه میدارد که نمایندگان محترم هر چه حس میکنند در صحت و حقم آن رأی بدهند اینها تقریبا چهار پنج ماه است معین شده اند و معطل اند خوب است تکلیف اینها معلوم شود ومکرر در اینجا ذکر شده که انتخاب درجه اول آنها صحیح بوده شش نفر در درجه اول منتخب شده اند بعد آن شش نفر منتخب درجه دوم از بین خودشان معین کرده اند این دو نفر بعد از آنکه معین شدند در درجه دوم بر انجمن نظار معلوم شده است که این انتخاب درجه دوم غلط شده است به این جهت انتخاب دوم را باطل کرده اند و اینکه آقای حاجی شیخ عل فرموده اند که این دو نفر منتخب بودنشان در درجه دوم نمایندگی شان باطل است ولی منتخب بودنشان در درجه اول باطل نشده است دوباره نشستند انتخاب بکنند چند جلسه کردند تفصیل را نمیدانم همین قدر میدانم مشکلاتی برای آنها رو داده است که نمیتوانستند به اخذ رأی معین نمایند و همچنین فهمیدند که اگر باز بنا بشود انتخاب کنند انتخاب صحیحی نخواهد شد مجددا آنها را واداشته اند یک طوری کار را بگذرانند و به قرعه معین کنند حالا نمایندگان محترم از روی حسی که میکنند باید رأی بدهند که هم این دو نفر تکلیف خود را بدانند و هم اهالی بدانند که نماینده دارند یا ندارند اگر باید این انتخاب باطل بشود که بشود و اگر خیر که معلوم شود.
نوبری ـ عرایض بنده تقریبا گفته شده است ولی فقط بنده میخواهم جواب آقا مرتضی قلیخان را عرض کنم که گفتند در صورتیکه خلاف قانون باشد مجلس به چه رأی بدهد بنده عرض میکنم که یک اصل قانون است که نمیشود از آن اغماض کرد مثلاً قانون بگوید که فلان چیز باید در روز جمعه باشد نشد و در شنبه شد این عیبی ندارد مثل اینکه در خصوص انتخاب ارامنه آذربایجان یک نفر را در انجمن ایالتی آنجا یا در خصوص یک نفر نماینده از فارسیان در انجمن یزد رأی دادیم نباید آنها را فراموش کنیم بنده غرضم این بود که در این مسئله محتاج به مذاکره نیستیم که تفصیل انتخاب اینها را بگوئیم و هی مکرر کنیم بنده هیچ کس را مجبوز نکردم که رأی بدهد هر کس مامور است به وجدان خود هر چه را میتواند اغماض میکند هر چه را نمیتواند اغماض نمیکند.
نایب رئیس ـ این تلگرافی است که از عراق رسیده است قرائت میشود.
(تلگراف قرائت شد.)
سید حسین اردبیلی ـ بنده عرض میکنم برای آنکه زیاد دچار اشکالات نشویم باید از بعضی جزئیات اغماض کنیم و اگر خواسته باشیم تمام جرئیات را تعقیب کنیم دچار خیلی مشکلات خواهیم شد و ما نظایر این ارباب کیخسرو داریم که در بعضی موارد که دیدیم اگر بنا بشود تجدید انتخاب شود تولید اشکالات خواهد کرد اینجا اغماض کردیم و در جزئیات دقیق نشدیم حالا اگر یک خلاف قانون عمده در اینجا احساس نمیشود باید همین قسم عمل کرد و اگر باالفعل قانون مخالف است و لازم میدانید بخواهید که تجدید شود.
اسدالله میرزا ـ بنده عرض میکنم بعضی از آقایان اینجا خیلی قانونی میشوند در صورتیکه امروزه مقتضیات مملکت ما طوری است که از بعضی جزئیات باید صرف نظر کرد به طوریکه آقای سید حسین گفتند بنده انتخاب اینها را صحیح میدانم به جهت اینکه مقصود از نماینده این است که منتخب یک جمعی از مردم باشد و این اشخاص هم که هر یک ۵۰۰ رأی و ۶۰۰ رأی درباره آنها داده شده همانطور که اگر کسی با اکثریت تام منتخب شود درباره او رأی نمیدهیم و میپذیریم همین طور باید این اشخاص را که هر یک ۵۰۰ یا ۶۰۰ رأی منتخب هستند باید پذیرفت و بنده به ملاحظه اینکه درجه اول انتخاب با عموم مردم است آن را اهمیت میدهم و در درجه ثانی که چهار نفر مینشینند انتخاب میکنند بنده آن را اهمیت نمیدهم و ما امروز از تجربه میفهمیم که هر چیزی که از مجلس بیرون میرود که برگردد دیگر برمیگردد مثلاً در انتخاب قم یک دفعه مذاکره شد دیگر ابدا از آن اثری نیست و در انتخاب سایر ولایات هم همینطور مذاکره شد دیگر اظهاری نشد و گمان میکنم تا اواخر مجلس هم به مجلس نیاید در صورتیکه عقیده ما این است که هر چه زودتر نمایندگان بیایند و در کمال اتحاد با هم کار کنیم و در بعضی مسائل مثل رنگ جوهری که از مجلس رفت گمان میکنم که دیگر هیچ در اینجا مذاکره نخواهد شد تا وقتیکه یک کس دیگر عریضه به مجلس بفرستد پس به این جهات بنده گمان میکنم که این نمایندگان را مجلس بپذیرد بلکه جاهای دیگر هم که نماینده هاشان حاضر نشده بیایند و برای پیش بردن با ما کمک نمایند و انتخاب یک جمعی از ملت هستن منتها در درجه ثانی انتخاب ممکن نشده به قرعه معین شده اند بنده یک نفر که آنها را میپذیرم حالا دیگران رأی میدهند مختارند.
کاشف ـ بنده مخالف این فرمایشات آقایان هستم و میبینم که خیلی از آقایان با بنده موافق هستند مخالف قانون فرق نمیکند که جزئی باشد یا کلی اگر بخواهیم در یک جزئی از جزئیات قانون قدری تخفیف بدهیم و بنده گمانم این است که این اشکالات به واسطه مسامحه حکام است والّا در صورتی که انتخا ثانی میتوانند مراقبت نمایند که صحیح بشود و در اینجا در صورتی که درجه اول گذشته است و صحیح است هیچ اشکالی ندارد که آن ۶ نفر را مجددا حاضر نموده با اکثریت انتخاب نمایند.
مرتضی قلیخان ـ بنده عرض میکنم اصل مطلب توضیح نشده که اصلا انتخاب صحیح بوده و بعد هم که از بین ۶ نفر این دو نفر به حکم قرعه معین شدند در اینکه قبول عامه داشتند حرفی نیست دلیل این عرض بنده این است که در دفعه ثانی که تجدید انتخاب محلات شد همان حاج شیخ اسدالله محلاتی را انتخاب کردند و الان منتخب مرتبه ثانی است و لوا الدوله هم حاکم خونسار بوده و اینکه
او را انتخاب کرده اند معلوم میشود که خیلی حسن سلوک به آنها داشته است و در این انتخاب اشکالی که هست فقط یک کلمه است و آن این است که در درجه ثانی به قرعه معین شده اند این یکی اگر اصلاح شود و یک فی الجمله مسامحه نکنیم دیگر اشکالی باقی نمیماند ولی یک اشکالی باقی میماند که بنده عرض میکنم در تمام انتخابات این اشکال قهرا پیدا میشود مثلاً ملاحظه کنید خوانسار زیر بار کمره و کمره زیر بار گلپایگان نمیرود وقتیکه قانون گفت ۶ نفر از سایر محلات انتخاب شده و در یک نقطه مثل گلپایگان جمع شوند و از بین خود منتخب درجه دوم را انتخاب نمایند معلوم است که گلپایگان شکایت میکند که چرا باید وکلای ما یکی خوانساری باشد یکی گلپایگانی یکی محلاتی و از خود ما یک نفر وکیل نباشد از این جهت عرض میکنم که اگر زیاد در جزئیات دقیق شویم منتهی میشود به اینجور مطالبی که تا به حال در بین نیامده است و عقیده ام این است اگر ملاحظه این جرئیات بشود رفع اشکالات میشود و این فرمایش شاهزاده اسدالله میرزا در واقع خودش یک اصلاحی است برای نظامنامه و نباید زیاد در جزئیات این مطالب دقیق شد.
حاجی آقا ـ بنده در مورد نماینده های مجلس میبینم ۷ یا ۸ ماده از تشکیل مجلس میگذرد و میبینم که آن عده را که دولت و ملت ایران به آن محتاج هستند در اینجا موجود نیست با اینکه میدانم ایران محتاج ۱۲۰ نفر وکیل است و حالا بیش از ۶۵ نفر تقریبا حاضر نشده اند آقایان البته میدانند که اشکالات در ترتیب انتخاب به عمل میاد که هر قدر حکام و انجمن نظار مراقبت نمایند باز آن مشکلات پیدا میشود که انسان را دچار محظورات مینماید در یک همچو مسئله که تمام اینها قبول عامه دارند و محبوب القلوب منتخبین خود هستند و ابدا شکایتی نرسیده است و انتخاب درجه اولشان هم که صحیح است دیگر مذاکره این اندازه را بنده تضییع وقت میدانم فقط یک چیزی اینجا هست که به واسطه آنکه محظوراتی در پیش است داشته در انتخاب ثانی به قرعه معین کرده اند من گمان میکنم که اگر قبل از وقت تلگرافی به مجس میکردند که ما در انتخاب درجه ثانی دچار اشکالات شده ایم و نمیتوانیم به رأی انتخاب کنیم و از مجلس تکلیف میخواستندمجلس یقینا تصویب میکرد که به قرعه معین نمایند تکلیفشان این نبودکه در یک همچو زمینه ای تمام خصوصیات قانون را مراعات نمایند و گمان میکنم که با آن احتیاجی که ما داریم به حضور نمایندگان که حاضر شوند و تبادل افکار کنند و کمک نمایند دیگر این قدر در جزئیات مذاکره کردن تضییع وقت است.
حاجی شیخعلی ـ بنده عرض میکنم چون ما محتاج به این هستیم که ۵۰ نماینده در اینجا بیایند اگر بخواهیم در این مورد مراعات خصوصیات قانون را درباره آنها نکنیم من بعد دچار مجظوراتو اشکالات سخت خواهیم شد حالا اگر انتخاب در درجه اول صحیح به عمل آمده است ممکن است این ۶ نفر ثانیاً بنشینند و از بین خود انتخاب نمایند آن وقت اگر رأی دادند اشکالاتی روی داد به قرعه معین مینمایند واین طور به عقیده بنده هیچ اشکال ندارد.
سید ابراهیم ـ بنده از قراریکه از خارج شنیدم وزیر داخله تلگراف کرده است که تجدید انتخاب درجه اول را بنمایند بنابراین خوب است قدری صبر کنیم شاید دو مرتبه آن اشکالات که در انتخاب اول بوده پیدا نشود.
وکیل التجار ـ بنده چون یکی از اعضاء شعبه بودم لازم است عرض کنم که فقط چیزیکه ما را واداشت که این را بگوئیم این است که ما در شعبه مداقه هائی که باید در این باب بنمائیم کرده ایم و مخصوصا سوال کردیم که تفصیل این کار چه بوده است و برای چه ابتدا به قرعه معین کرده اند و انتخاب نکرده اند یا نمینویسند و بنده این را که میگویند اگر انتخاب درجه اول صحیح بوده است همان منتخبین درجه اول ثانیاً حاضر شوند و از بین خود انتخاب نمایند ابدا قبول ندارم به جهت اینکه عنوانی را که انجمن نظار کرده اند و انتخاب آن دو نفر را باطل کرده اند عنوانی است که انتخاب درجه اول آنها را هم تا یک درجه متزلزل میکند و آن این است که میگویند تطمیع و تهدید در بین بوده است و وقتی که مسئله تطمیع و تهدید پیش آمد دیگر گمان نمیکنم که آنها دومرتبه بتوانند حاضر شوند و انتخاب ثانی نمایند و آن وقتی که درشعبه مذاکره شد این تلگراف در بین نبود.
معزز الملک ـ این تلگراف دیروز آمد.
وکیل التجار ـ پس از این تلگراف همچو مفهوم میشود که اینها منتظرند که انتخاب ثالث بشود اگر واقعا همین طور است پس از خیالی را که ما داشتیم از بین میرود برای این که به حکم وزارت داخله مشغول تجدید انتخاب درجه اول را کرده اند و اگر این انتخاب فعلی را که کرده اند مجلس تصویب میکند باید فورا اطلاع داد که تجدید انتخاب ننمایند.
ذکاءالملک ـ بنده این تلگراف را درست نمیفهمم اینجا نوشته شده است:
((چون انتخاب حاج شیخ اسدالله و لواالدوله قانونی نبوده به این جهت از طرف ریاست دارالشورا و وزارت داخله حکم به تجدید انتخاب درجه اول شده است.))
از این تلگراف همچو فهمیده میشود که از طرف وزارت داخله حکم به تجدید انتخاب درجه اول شده و مشغول انتخاب شده اند.
(گفته شد تلگراف قرائت شود تلگراف را آقای ذکاءالملک قرائت کردند.)
ذکاءالملک ـ این مسئله رجوع شد به شعبه ششم در آنجا مذاکره شد و به مجلس راپورت داده و مذاکره از تجدید انتخاب در شعبه نشده حالا از طرف ریاست دارالشورا و وزارت داخله تلگرافی شده باشد و آنها مشغول تجدید انتخاب شده باشند نمیدانم.
وحید الملک ـ بعد از آنکه انتخاب درجه ثانی را انجمن نظار به واسطه تطمیعی که در انتخاب بوده باطل کردند و خواستند به قرعه معین نمایند یک تلگرافی کردند به مجلس که یک چنین ترتیبی شده و این کار رجوع شد به کمیسیون اعتبار نامه ها و در کمیسیون خیلی مذاکره گردید آن وقت یک تلگرافی از وزارت داخله و مجلس میرود برای انجمن نظار که این طوریکه گفتید قانونی نیست و باید از روی قانون درجه اول انتخاب شود و آنها بنشینند و درجه ثانی را از میان خود انتخاب نمایند ما این تلگراف را خواندیم و خیلی اسباب افسوس ما شد این بود که ناصر لشکر مشغول انتخاب شد وقتی که آنها مشغول بودند به توزیع تعرفه راپورت این انتخاب آمد به مجلس مجلس رأی داد که انتخاب اول صحیح است و انتخاب درجه ثانی باید تجدید شودو انتخاب درجه اول آنها در همان روز یا روز بعد به عمل آمد تفصیل اینکار این است و ما در کمیسیون اعتبارنامه ها این را خیلی مذاکره کردیم و اصل آن تلگراف را هم اگر از دارالنشا بخواهند حاضر است که مجلس توضیح خواسته است و آنها توضیح داده اند در اینکه انتخاب درجه اول صحیح است و مورد ایراد نیست هیچ شبهه نیست در یک مسئله هم که جناب فرمودند صحیح است جائی که انتخاب دو درجه است همین انتخاب است والّا همه جا انتخاب همان یک درجه است یعنی انتخاب مستقیم است و مقصود از آن انتخاب هم این است که از طرف ملت انتخاب شده باشد حالا در صورتیکه دو نفر از بین ۶ نفر معین شده باشد هر کدام در درجه اولی دارای ۵۰۰ یا ۶۰۰ رأی باشند و شکایتها هم درباره آنها نرسیده است خوب است همان طور که فرمودند یک طوری این مسئله ختم شود و بیش از این اسباب تضییع وقت نشود.
نایب رئیس ـ مذاکره در این باب به قدر کافی به عمل آمد از این راپورت کمیسیون معلوم میشود که انتخاب درجه اول صحیح بوده است ولی در درجه ثانی قانون مینویسد که باید انتخاب شود و به قرعه معین کرده اند حالا بعضی از آقایان تقاضا کرده اند که رأی مخفی در این باب گرفته شود اول بنده میخواهم بدانم در این باب میتوانی رأی بگیریم یا خیر در اینجا دو کار باید بشود یکی این است که حالا رأی بگیریم به طوریکه از کمیسیون نوشته اند یا اینکه به موجب این تلگراف که از انجمن ولایتی رسیده است چون از وزارت داخله خبری نرسیده است این تلگراف هم مجمل است خوب است این را به شعبه رجوع نمائیم.
معزز الملک ـ به عقیده بنده در این موضوع میشود رأی گرفت به جهت اینکه رأی در موقعی میشود گرفت که این مجلس را یک هیئت منصفه دانست ولی بعد از آنکه در باب انتخاب شکایاتی رسیده باشد یا بعضی نسبتها داده باشند و در این باب بعد از تحقیقات صحت و سقم اینها معلوم نشود مجلس نمیتواند رأی بدهد و در اینجا دو خلاف قانون شده است یکی این است که این ۶ نفر مابین خودشان دو نفری که سابقا انتخاب شده اند و بعد معلوم شد که حکم بطلان انتخاب آنها صادر شده است داخل در انتخاب ثانوی بودند که به قرعه معین شده و حال آن که در این صورت دیگر نمیشود که آنها داخل انتخاب شوند و علاون بر اینکه حق انتخاب ندارند یک مجازاتی هم برای آنها معین میشود پی بنابراین انتخاب ثانونی که به حکم قرعه شده است چهار نفر حق انتخاب داشتند در صورتیکه نظامنامه انتخابات برای این محل ۶ نفر معین نموده است و در صورتی که بخواهند انتخاب درجه دوم را تجدید نمایند باید دو نفر دیگر به جای آن دو نفر اولاً انتخاب نمایند بعد از آن انتخاب درجه دوم به عمل بیاید.
نایب رئیس ـ حالا لازم میدانید رجوع شود به کمیسیون یا رأی بگیریم.
حاج میرزا آقا ـ عقیده بنده این است که رأی نگیرید به جهت اینکه رأی را که میگیریم باید قانونی باشد.
وزیر زاده ـ بنده عرض میکنم که رأی گرفتن باید قانونی باشد و وجدانا بنده غلط میدانم که در این موضوع رأی گرفته شود.
اسدالله میرزا ـ بنده از اشتباهات این مطلب که بر آقایان رو داده است تعجب میکنم و از سو تفاهم دو خلاف قانون در این تلگراف میبینم که مجلس انتخاب را رد کرده است در صورتیک همه تصدیق دارند که انتخاب درجه اول صحیح بوده است یکی دیگر اینکه مینویسد دو مرتبه تجدید انتخاب شده است و اینکه میگویند نمیشود رأی گرفت چطور نمیشود رأی گرفت در صورتیکه تمام جاها به مجلس حق داده شده در ترتیب انتخاب اگر در بعضی از جزئبات که میشود از آن صرفنظر کنند بنده برای توضیح عرض خود یک مثال میاورم در انتخاب ایالات قانون ما معین میکند که یک نفر از نماینده به تصویب وزارت داخله معین شود ممکن است که عده های مختلف اشخاص مختلف را انتخاب نمایند و آن وقت به ملاظحه اینکه هم چشمی دارند اسباب زحمت میشود قرعه میکشند اینجا هم یکی از آنها که تولید اشکالات نموده و به حکم قرعه معین شده است و به عقیده بنده اگر بخواهیم انتخاب این دو نفر را که هر کدام تقریبا ۶۰۰ رأی درباره آنها داده شده است رد کنیم حق ۶۰۰ نفر از افراد ملت را ضایع کرده ایم.
نایب رئیس ـ آقای فاتح الملک پیشنهادی کرده اند خوانده شود به قرار ذیل قرائت شد:
بنده تقاضا میکنم که در این مجلس رأی گرفته نشود تا تحقیق این تلگراف بشود و در مجلس دیگر رأی گرفته شود.
نایب رئیس ـ هر کس این پیشنهاد را تصویب میکند قیام نماید.(رد شد.)
نایب رئیس ـ رأی میگیریم در اینکه مجلس مذاکرات را کافی میداند یا خیر؟ هر کس تصویب میکند که مذاکرات کافی است قیام نماید.(تصویب شد.)
نایب رئیس ـ چون عده کافی نیست رأی در این موضوع میمان به جلسه آتیه که روز پنج شنبه خواهد بود دستور آن از این قرار است بودجه اداره امنیه بودجه اداره نظمیه بودجه ایالات ولایات و روز سه شنبه عصری به مناسبت اینکه عید است لازم است خدمت آقای نایب السلطنه برسیم.
تقی زاده ـ خوب است اخذ رأی هم جزء دستور منظور شود.
نایب رئیس ـ منظور میشود.
فاتح الملک ـ سه شنبه ساعتش را هم معین فرمائید که چه وقت باید حاضر شد.
نایب رئیس ـ بعد از اینکه ساعت روز سه شنبه معین شد به آقایان نمایندگان اطلاع داده میشود.
ارباب کیخسرو ـ روز پنجشنبه لابد در اطاق جدید مجلس میشود خوب است آقایان پنج ساعت به غروب حاضر شوند که یک ساعت محض مرتب نمودند ترتیبات و ساعت چهار مجلس منعقد شود.
(مجلس یک ساعت از شب گذشته ختم شد.)