مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اردیبهشت ۱۳۲۱ نشست ۵۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه ۵۶
شماره مسلسل - ۱۰۸۸
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۲۱
مجلس نیمساعت به ظهر بریاست آقای حسن اسفندیاری تشکیل گردید.
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس.
۲- اقتراع شعب.
۳- قرائت گزارش کمیسیون عرایض راجع به آقای گلشائیان
۴ - بقیه شوردوم لایحه املاک واگذاری راجع بماده نوزدهم و موادالحاقیه
۵ - موقع و دستور آتیه – ختم جلسه
- تصویب صورت مجلس
۱ - تصویب صورت مجلس.
صورت مجلس روز ۲۷ اردیبهشت ماه را آقای (طوسی ) منشی خواندند.
رئیس - درصورت مجلس نظری نیست؟آقای دهستانی
دهستانی - بنده قبل از دستورعرض داشتم.
رئیس - صورت مجلس تصویب شد
- اقتراع شعب
۲ - اقتراع شعب.
رئیس - برای تعیین شعب اقتراع می‌شود. عده حضار۱۲۶ نفر بهر شعبه۲۱ نفر میرسد. (آقای نبیل سمیعی اقتراع نمودند ونتیجه بقراردیل حاصل شد)
شعبه اول - آقایان:نراقی - دکترلقمان - اصفهانی - فرمانفرمائیان - مسعودی خراسانی - منصف - مهدوی - تهرانچی - طالش رحمت سمیعی - مجدضیائی - مهذب - مستشار - بهبهانی - معینی - خلیل حریری - دکترضیاء - پارسا - سلطانی - نقابت - نمازی - دهستانی.
شعبه دوم - آقایان:طوسی - معتصم سنگ - مؤیدثابتی - جلیلی - نوبخت - اوحدی - اقبال - دکترناج بخش عطاءالله پالیزی - دکترطاهری - چایچی - ابراهیم سمیعی - اورنگ - فروهر - شجاع - رفیعی - تولیت - مشار - ریگی - هدایت - شباهنگ.
شعبه‌سوم - آقایان:دکتر جوان - صفاری - دشتی - محیط - کامل ماکوئی - موقر - دکترسنگ - مکرم افشار - طباطبائی - ملک مدنی - منشور - ناصری - روحی - فرخ - اعتبار - ساکینیان - نواب یزدی - جهانشاهی - نیکپور - مؤیداحمدی - امامی.
شعبه‌چهارم - اقایان:حسناسفندیاری - ملک‌زاده - آملی - هدایت الله پالیزی - صفوی - طباطبائی نائینی - نصرتیان - رضوی - افشار - لاریجانی - ذوالقدر - اردبیلی - یمین اسفندیاری - لیقوانی - دکترقزل ایاغ - محسن صدر - ناهید - شاهرودی - دکترادهم - انوار - ملایری - مخبر - فرهمند.
شعبه پنجم - آقایان:فریدونی - گودرزنیا - دولتشاهی - بیات - معتضدی - مشیردوانی - هاشمی - قیاض - یاراحمدی - فتوحی - افخمی - اصفهانیان - مسعودی - آزادی - دکترعنی - امیرابراهیمی - دکترملک‌زاده - پناهی - فرشی - امیرتیمور - رستم گیو.
شعبه ششم - آقایان:خسروشاهی - دکترنفیسی - شیرازی - کازرونیان - ئقت الاسلامی - فاطمی - سزاوار - جلائی - شهدوست - عزیزی - حمزه‌تاش - رهبری - اکبر - دادور - مؤیدقوامی - معدل - مقدم - مرآتاسفندیاری - دکترسمیعی - ارگانی - بوداغیان.
رئیس - آقایان هیئت رئیسه خودشان رامعین خواهندکردو گمیسیون عرایض وکمیسیون مبتکرات رامعین می‌کنند
- قرائت گزارش کمیسیون عرایض راجع به آقای گلشائیان
۳ - قرائت گزارش کمیسیون عرایض راجع به آقای گلشائیان.
رئیس - آقای ارگانی.
(آقای ارگانی گزارش کمیسیون عرایض ومرخصی راراجع بنامة آقای گلشائیان این قسم خواندند)
کمیسیون عرایض ومرخصی نسبت بنامه آقای عباسقلی گلشائیان وزیرسابق بازرگانی راجع بموضوع اجازه صدور۵۵تن کتیرابمراداریه موضوع سئوال آقای طوسی نماینده مجلس از وزارت بازرگانی وپیشه وهنرکه ربرای تحقیقات بدوی ازطرف مجلس بکمیسیون ارجاع شده بودپس از جلسات متعدده ومذاکرات لازمه باتوجه به بیانات آقای هژیر وزیر وقت درمجلس درمداول نامه خودآقای گلشائیان ومطالعه درتوضیحات آقای احمدمعزی تمایندةوزارت بازرگانی که درجواب پرسشهای کمیسیون طبق دوورقه موجو. ده درپرونده اظهارنموده اینک بموجب مفادماده سوئارقانون محاکمه وزراءمصوب۱۶تیرماه ۱۳۰۷شمسی که مقراست دراین مواردوتحقیقات بدوی بعمل آمده خبرخودرا دائربلزوم وعدم لزوم ادامه تحقیقات تقدیم دارد کمیسیون باتفاق آراء ادامه تحقیقات رادراین قضیه لازم دانسته وخبرآنراتقدیم می‌دارد.
رئیس - بکمیسیون دادگستری رجوع می‌شود.
- بقیه شوردوم لایحه املاک واگذاری راجع بماده نوزدهم و موادالحاقیه
۴ - بقیه شوردوم لایحه املاک واگذاری راجع بماده نوزدهم و موادالحاقیه.
رئیس - خبر کمیسیون دادگستری راجع بماده نوزدهم املاک واگذاری خوانده می‌شود. (آقای طوسی بشرح زیر خواندند)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
ماده۱۹قانون املاک واگذاری وتبصره‌های آن که بموجب رأی مجلس شورای ملی موردتوجه قرارگرفته وبکمیسیون ارجاع شده بوددرکمیسیون دادگستری باحضورآقای وزیردادگستری مطرح وموردرسیدگی قرارگرفته پس ارمذاکرات مفصل منظورآقایان نمایندگان محترم درتلوچندفقره پیشنهادطی تبصره‌های زیرتآمین وبااطلاحات عبارتی وبعضی اصلاحات دیگرماده۱۹ وتبصره‌های آن بشرح زیرتصویب وگزارش آن بعرض میرسد. ماده۱۹درمواردی که بموجب حکم قطعی این هیئتها ملک بتصرف شاکی داده می‌شودهرگاه قبل از تصرف اعلیحضرت شاه سابق سندمالکیت بنام شاکی یاایادی قبل ازاوصادرشده باشدویاجریان ثبت بنام شاکی یا ایادی قبل ازاوپایان یافته ومدت اعتراض آن گذشته باشدملک مطابق مقررات ثبت بنام صاحب حق دردفتراملاک ثبت خواهدشدوسندملکیت اعلیحضرت شاه سابق باطل میشودودرغیراین دوصورت چناچه سندمالکیتی بنام اعلیحضرت شاه سابق صادرشده باشدابطال وکسیکه حکم این هیئت بتفع اوصادرشده‌است طبق مقررات درخواست ثبت خواهدنمودومطالبق قواعدعمومی بااورفتارخواهدشد - بدون درخواست ثبت نیزاشخاص می‌تواننداگرخق یبریکدیگرداشتهباشندنسبت باین املاک یاوجهی که دولت درعوض این املاک پرداخته‌است دردادگاههاطبق مقررات عمومی اقامه دعوی نماید.
تبصره۱ - هرگونه نقل وانتقال وهرقسم قراردادیکه بطورتبانیدوبضررصاحبان املاک از تاریخ اول شهریورماه ۱۳۲۰تاتاریخ صدوررأی نهائی اعم ازرسمی وغیررسمی بهرعنوان راجع باین املاک انجام شده باشداز درجه اعتبارساقط است - دادگاههاوهیئت‌های رسیدگی بآنهاترتیب اثرنباید بدهندولی حق‌الوکاله یاکارمزدمطابق تعرفة وزارت دادگستری مشمول این قسمت نخواهدبود
تبصره۲ - قرارسقوطهائیکه درخلال دادرسی راجع باملاکی که بتصرف پادشاه سابق درآمده سادرگردیده از تاریخ اجرای این قانون تا۲۰روزقابل پژوهش وفرجام است وبهرحال جریان کاردردادگاههای عمومی تعقیب می‌شود
تبصره۳ - هیئت رسیدگی درمورداملاک غصب شده مذکوردربندالف ماده۱۴ضمن صدورحکم بردعین ملک نسبت به پرداخت عوائدومحصول ملک نیز ازتاریخ تقدیم دادخواست تاروزاجراءحکم رأی خواهدداد - مخبرکمیسیون دادگستری
دشتی - این گزارش بایدطبع وتوزیع شودحالانمیشودمطرح کرد. بایدبماندبرای جلسه آتیه (صحیح است)
دکترطاهری - بلی بایدطبع وتوزیع شود
اقبال - بایدچاپ شود
اعتبار - تاطبع وتوزیع نشده نمیشودمطرح کرد
نقابت - مخبرکمیسیون دادگستری - مانعی نداردمطرح شود
دشتی - بایددویش مطالعه شود(صحیح است)
مخبر - این موضوع سابقه دارددرخودمجلس وراجع بهمین قانون املاک درمورداصلاحات ماده۱۴که دراینجاطرح شدپیشنهاداتی راجع بماده۱۴ازطرف آقایان رسیدودرمجلس هم قابل توجه شدوارجاع شدبه کمیسیون وکمیسیون دادگستری هم رسیدگی کردوگزارش دادوصبح اول وقت جلسه بعددرمجلس رسیدگی شد…
دشتی - آن هم غلط بوده‌است سابقه که درمقابل نظامنامه دلیل نمی‌شود
آقامخبر - خوب رأی دادید گزارشش هم تقدیم شدواینجا مطرح شدوموردتصویب هم واقع گردیداین هم بنابرآن سابقه مقتضی است درمجلس مطرح وتصویب شودمعذلک لزوم طبع وتوزیع کردن یک پیشنهادبرطبق نظامنامه تابع یک مقررات کلی است اگراین پیشنهادراهم آقایان آنجورتشخیص میدهنداشکالی نداردطبع وتوزیع شودواردوروز معطلی هم زحمتی واردنمیشودمعذلک اگربایان نظرمخالف وموافقی نیست بایددأی گرفته شود.
دشتی - رأی نمی‌خواهد آقاصریح نظامنامه‌است وآقایرئیس بایدمرنظامنامه راعمل کندنظامنامه راهرساعت که نمیشودتغییر داد. بایدمرنظامنامه عمل شودوخبرطبع وتوزیع شود.(صحیح است)مخبر - سابقه دارددرمجلس
دشتی - سابقه غلط است
دکترملک‌زاده - طبق نظامنامه بایدچاپ شودآنوقت مطرح شود
ملک‌مدنی - صحیح استاعتبار - اجازه میفرمائید؟
رئیس - بفرمائید
اعتبار - بنده خیال می‌کنم مطلب نظری نیست وتکلیف این کاررانظامنامه معلوم کرده‌است آقای رئیس هم البته بایدرویه‌شان راتطبیق بفرمایندبااجرای نظامنامه ازاین جهت بایدمقرر بفرمائیدلایحه طبع وتوزیع شودچون این خبر قضیه رابکلی منقلب کرده‌است. مجلس شورای ملی یک نظریه داشت ونظریه خودشراهم رأی دادواظهار نمود ولی درکمیسیون دادگستری این بکل یعوض شدومابایدباین خبررامطالعته کنیم وباخواندن آقای طوسی که ما نمی‌دانیم چه تغییراتی کرده‌است وبچه صورت درآمده‌است. ازاین جهت امربفرمائیداین راچاپ کنندوتوزیع کنندودرجلسه آتیه مطرح شودبعدهم هرتصمیمی مجلس شورای ملی گرفت البته مطاع است.
رئیس - البته. این کاری نداردطبع وتوزیع میشودکه باطلاع آقایان برسد.
مؤیداحمدی - پس موادالحاقیه رابخوانند.
دکتر ملک‌زاده - نمی‌شود
آقامخبر - مانعی نداردکه مطرح شود(صحیح است)
رئیس - موادالحاقیه خوانده می‌شود:
طوسی - این ماده‌الحاقیه که الان قرائت میشوددرحدودسیودوسه امضادارد:نظرباینکه شهرداری تهران درظرف بیست سال گذشته بیشتردرآمدخودرابمصارف ساختمانهای شاه سابق رسانیده وفعلامدعی است ازاین بابت تقریباً سیصدمیلیون ریال طلبکارمیباشدکه همین قضیه موجب وقفه درپیشرفت امورسیاسی شهرتهران گردیده‌است بعلاوه شهرداری تهران فعلادرمقابل یک مشت طلبکاربدون داشتن محل برای پرداختواقع شده که غالباًورقه لازم الاجرابرعلیه شهرداری صادرنموده‌اندوازطرفی اهالی پای تخت که خودشاهدوناظرمی باشندتصدیق داند که شهرتهراناحتیاج بیک سلسله اصالحات فوری داردکه باوضعیت حاضرانجام این اصلاحات امکان پذیر نخواهدبودبنابراین ماده الحاقیه زیرارا دنباله قانون استرداداملاک تقدیم وتقاضای تصویب آنراداریم.
ماده الحاقیه - طرزرسیدگی بمطالبات شهرداری تهران ازشاه سابق اعم ازمنقول وغیرمنقول مطابق مقررات قانون استرداداملاک واگذاری بعمل خواهدآمد.
تبصره - پس ازصدوررأی هیئت رسیدگی وتشخیص مطالبات شهراری دولت مکلف استازعوائداملاک واگذاری واعیان مهمانخانهاومستغلات وساختمانهامعادل طلب تشخیص شده شهرداری واگذارنماید
طوسی - درحدودسی وپنج شش امضادارد
جمعی ازنمایندگان - امضاها رابخوانید
طوسی - لازم است امضاهارابخوانم
امیرتیمور - بلی بخوانید
سزاوار - اجازه میفرمائیدتوضیح بدهم
رضوی - آن کسی که اول امضاکرده‌است اورابخوانید
انوار - بگذاریدآقای سزاوارتوضیح بدهد
رئیس - بفرمائید
سزاوار - عرض کنم البته آقایان تصدیق میفرمائیدکه ازسال۱۳۰۷شمسی ببعدوضعیت شهرداری طوری بوده‌است که غالباًاملاک شاه سابق راکه درهرکجاساختمان میکردبیشترآن ساختمانهایایک قسمت خیلی مهمش بوسیله شهرداری انجام میشدهم ازجهت کمک مالی وهم از جهت وسائلی که شهرداری دردست داشته‌است (صحیح است)وآنهاراشهرداری انجام میداده‌است. این قسمت دردفاترشهرداری منعکس نیست البته یک ترتیبی بوده‌است که یک قسمتش روشن نیست درخارج ویک قسمتش هم خیلی روشن است ومی‌توان این قسمت‌هاراازدفاترشهرداری بیرون آوردحالاصرف نظرازاینکه بودجه شهرداری شایددوثلث یانصفش نصف بیشتری بمصرف این کارمیرسید(صحیح است)کمااینکه درسال گذشته دومیلیون ونیم شهرداری راکه انجمن شهرداری نتوانست موافقت کندورأی بدهدوتصدیب کند دو میلیون ونیم ازبودجه شهرداری بمصرف ساختمانهای شاه سابق رسیده بود(صحیح است)وروی همین اصل ساختمانهای خودشهراری وکمکهائی که باید بکندنسبت بوضعیت شهروهمچنین ازنظربهداری وکمک بسایرمؤسسات شهرمعطل ومعوق مانده بود بواسطه نداشتن محل یبرای این. اخیراشهرداری تهران مواجه شده‌است بایک مشت طلبکارانش که این طلبکاران همین پولهارامیخواهندیعنی یک مشت مردمانی هستندکه ساختمانهائی برای آنجاکرده‌اندحالا پولشان راازشهرداری میخواهندیک قسمت مصالح ساختمانهااست که برای آنجاهاخریداری شده وشهرداری واسطه بوده وحالاازشهرداری مطالبه میکنندومحلی برای پرداخت اینهانیست ومدتی است که این جریان هست بین دولت وشهرداری ومذاکراه درجریان هست برای اینکه یکقسمت کمکی ازاین محل بشود شاید شهرداری بتواند لااقل جواب طلبکارانرا بدهد علی‌هذا بنظر بنده نسبت باین قسمت برای اینکه رسیدگی شود آقایانی که این پیشنهاد(ماده‌الحاقیه)راامضاءنمده‌اند اینطوردر نظرگرفته‌اندکه قرائت شدونسبت بمیزان ومبلغ رسیدگی کنندوپس ازاینکه تشخیص شدآنوقت ازاین محلها مهمانخانه‌ها و ابنیه واگذرکنند که شهرداری آنهارابتواندبفروشدهم بتواندبقروضش بدهدوهم بمصارف خودش برساند و احتیاجات شهرراکهمانده اشت تأمین کند(صحیح است)
وزیردادگستری - بنظربنده بدوجهت این پیشنهاد نمی‌تواندضمیمةاین لایحه بشودیکی اینکه اولاًرضوی - صحیح است
طباطبائی - چه چیزصحیح است؟هنوزهیچ چیزی نگفته‌اندکه میگوئیدصحیح است(خنده نمایندگان)
وزیردادگستری - این مبلغ سیصدمیلیونی که اینجاذکرشده‌است قطعاًغلط است
سزاوار - اینطورنیست - صحیح است
وزیردادگستری - منجزاًعرض می‌کنم که فرستادیم رسیدگی کردیم درشش هقت ماه قبل ومعلوم شدبهیچوجه حسابی ازبابت این سیصدمیلیون تنظیم نشده ووجودخارجی ندارد
طباطبائی - اینطور نیست آقا
وزیردادگستری - ثانیاً دولت اقدام کرده‌است یک کمیسیونی معین کرده‌است واشخاصی رامعین کرده‌است که بروندورسیدگی کنند. مطالباتی شهرداری داردکه این مسلم است وبایدپرداخته شوددولت هم معین کرده‌استکسانی راکه بروند رسیدگی کندوآنچه واقعاًطلب شهرداری است پرداخته شودورنظربنده عمل شهرداری ودولت غیراز عمل مردم ودولت است. اینیک موضوعی است خارج ویک مطالباتی ممکن است شهرداری داشته باشد
طباطبائی - ممکن است کدام است. قطعی است آقا
وزیردادگستری - دولت هم البته موردتوجه قرارخواهدداد ودارد رسیدگی میکنداشخاصی رافرستاده‌است که رسیدگی کنندوبعدکه معلوم شدالبته می‌پردازد وفعلاًهم وزارت دارائی مبلغی ازهمین بابت‌هاپرداخته وداردمیپردازدکه کمک بکارشهرداری بشودوبنظربنده جانداردکه مااین راوارددراین قسمت لایحه بکنیم.
اعتبار - اجازه میفرمائید؟
رئیس - بفرمائید
اعتبار - این پیشنهادنیست این مادهاست ومیشوددرش صحبت کردهمه کس می‌تواندحرف بزندواظهارنظرکند(صحیح است).
ملک‌مدنی - اجازه می‌خواهم.
رئیس - بفرمائید.
ملک مدنی - این موضوع شهرداری ومحاسبات اوورسیدگی بوضعیت آنجایکی ازمسائلی است که بنظربنده بطوریکه پیشنهادشده موردداردکه آدم دراطرافش صحبت کند. این حساب چندین ساله شهرداری واین پولهائی که درآنجامصرف شده بایدرسیدگی شودوهمینطورکه اقای وزیردادگستری اینجا فرمودندرسیدجگیهای دقیقی بایدبشودامامتأسفانه گفته میشودکه بناهست رسیدگی شودولی آثاری ازاین رسیدگی مانمی‌بینیم وبنده تقاضی می‌کنم وعرض می‌کنم اینجاشهرداری تهران تمام درآمدش راساکنین این شهردارندمیدهند(صحیح است)ازهریک دسته سبزی هم که وارداین شهرمیشودعوارض شهرداری می‌گیرند و در گذشته هم وضعیت شهرداری برهیچکس پوشیده نیست(صحیح است)که چه کرده‌اندوهمه مردم علاقمندبرسیدگی باین موضوعات هستند(صحیح است)همه میدانندکه شهرداری وضعیت فوق‌العاده اسف آوری داشت وهمه نگران بودیم که خوب چرااین پولها حبف ومیل میشودوبیک مصارفی میرسد(بعضی از نمایندگان - حالاهم همینطوراست)بنابراین دولت وونماینده دولت آقای وزیردادگستری که اینجاتشریف دارندوضیفه‌اش این است که اولین قدم را برداردوحساب چندین ساله شهرداری رارسیدگی کندیک گزارشی هم برای استحضارعامه ومجلس شورای ملی بدهندکه این رسیدگی شدوفلان مباغش خرج فلان کارشده یابه یک مصارف اخصاصی رسیده‌است(اینهاجزءبیت‌المال مسلمین شده‌است)وفلان مبلغ زیروروشده‌است وبعقیده بنده تاجلوی این کارهاگرفته نشودوتااین کارهاتصفیه نشوداصلاًمانمی‌توانیم وارددراین اقلام بشویم مثل اینکه قراربودکه رسیدگی بحساب وزارت جنگ شودچون دراین هفده هجده ساله بنده همیشه عضوکمیسیون بودجه بودم هیچوقت بودجه وزارت جنگ دراینجانیامددراوایل شهریورماه سال قبل که این تغییرات پیداشدتاخواهش کردیم که حالاکه دولت میخواهدیک قدمهائی برداردمحاسباتوزارت جنگ رایک رسیدگی بکندویک راپرتی بدهدکهمابدانیم دراین مدت شانزده هقده سال دروزارت جنگ چه جریاناتی بوده وچه شده وچه نشده وازآنوقت تابحال حسابش چیست سال گذشته بنده خاطردارم که خودبنده دراینجا صحبت کردم ومتأسفانه هیچ خبری ازرسیدگی نشدالان هم ماه دوم سال است وبودجه تفصیلی خودشانرا نیاورده‌اندبمجلس وبنده خواهش می‌کنم آقی وزیردادگستری این موضوع رادرهیئت وزراءکه تشریف دارند مطرح کنندوتصمیم مقتضی برای این کاربگیرندکه مجلس شورای ملی مطلع شودکه هم شهردار یچه کرده وچه میکندوهم درگذشته وزارت جنگ چه جریاناتی داشته زیرااین دوقسمت ازجاهائی بوده‌است که هیچ نوع کنترلی درگذشته نداشته ولازم است که وضعیت این دوجاروشن شده وازجریان گذشته وحال آن عامه مردم مستحضرشوند(صحیح است)
وزیردادگستری - بنده راجع بشهرداری عرض کردم که دولت اقدام کرده‌است ومشغول رسیدگی هستندوعنقریب ممکناست صورت حسابش منتشرشودوالبته بایدمنتشرشود راجع بوزارت جنگ هم ازهمانوقت اقدام شده‌است ومشغول هستندالبته تصدیق میفرمائیدکه ترتیب وتنظیم یک حساب شانزده هفده ساله وزارت جنگ کارپنج ماه وشش ماه نیست که بشودازش نتیجه گرفت وباید دقت شودووقت کافی لازم داردوالبته بعدازاینکه رسیدگی کردندونتیجه معلوم شدهم آقایان متوجه خواهندشد وهم باطلاع عامه خواهدرسید.
رئیس - آقای امیرتیمور
امیرتیمور - بنده هم بااین پیشنهادمخالفم وعلت مخالفت بنده هم این است البته فرمایشات آقای سزاوارراتگذیب نمی‌کنم ممکن است شهرداری وجوهی رابمصرف مخارج خصوصی ساختمانهای شاه سابق رسانده باشداماآن مخارج مربوط به درآمداملاک واینهانیست مخارجی که شهرداری کرده‌است مربوط بیک مواردخاصی بوده‌است که اگرهم بناباشدتأمین شودازآن مواردبایدتأمین شوداین املاک فعلاًبدولت تعلق گرفته‌است وجزءخزانه عمومی مملکت است ومتعلق بعموم است البته اگرشهرداری تهران مطالباتی داشته باشدمطالباتش ازهمان محلی که میخواهدومصرف حسابش است ازهمان محل اختصاصی باسدتأمین شود.
رئیس - آقای طباطبائی
طباطبائی - عرض می‌کنم بنده خواستم خواهش کنم ازآقایانیکه این پیشنهادراامضاکرده‌اندپیشنهادشان راتکمیل کنندباین صورت که آنچه شاه شابق دارداز این مقوله که فرمودیدمتعلق بدولت است وتمام این ساختمانهامتعلق بدولت است واینکه آقای وزیردادگستری تردیدکردنددراین حساب. اینطورنیست تمام این قصوروهمه این ساختمانهاراهمه اهالی این مملکت شاهدند که بدست مأمورین بلدیه وباعوائد بلدیه وبودجه بلدیه تأمین شده‌است وساخته شده‌است (صحیح است)حالاهم بایدمال دولت باشدواز بابت طلبشان هم مراجعه میکنندبدولت، بشهرداری،(دشتی - بدولت) و مطالباتشان رامیگیرند.
رئیس - آقای ثقت‌الاسلامی
ثقت‌الاسلامی - بنده بایانن ماده‌الحاقیه مخالفم بجهت اینکه اگرآقایان توجه بفرمایندتمام این پولهائیکه خرج شده مال تمام مملکت است خصوصاًآذربایجان دراین بیست سال اخیربکلی ازپادرآمده‌است تبریز که بکی ازشهرهای قشنگ ایران بودحالابیک پل خاکی مبدل شده‌است هشت سال بلکه ده سال تمام است که درآنجایک سیلی آمدورودخانه راخراب کردسدی بستندوپولش راهم ازاهالی گرفتندوواقعاًخجالت داردکه آدم اینجابگویددرآن شهرهشت تاپل قشنگ خراب شده وفعلاًدوتاپل چوبی بسته‌اندوآقایان میگویندشهرداری تهران شهرداری تهران به بینیم بودجه‌اش چقدربوده‌است ودراین بیست سال چقدرهم بدولت داده‌است پس بایددویست میلیون تومان عایدات داشته باشدکه هم شهرتهران راآبادکندوهم قصورسلطنتی رااگراین ماده‌االحاقیه کاقی برای این نظرباشدپس بایدتمام ادعاهای آذربایجان تأمین شودبجهت اینکه تمام ممولین آنجاراخاکسترنشین کرده‌اندآنروزمااین جایک ماده‌الحاقیه می‌خواستیم پیشنهادکنیم گفتندکه این پولهامال ملت است ملت ایران این پولهاراداده‌است ملت هم مال دولت است اگربناباشداین هم جزءاموال منقول است سی‌میلیون تومان درآنموقع ازورات مرحوم اقبال السلطنه گرفته‌اند و چندین میلیون تومان از خوانین اردبیل گرفته‌اندوتمام آذربایجان رادراین بیست سال چاپیده‌انداگربناباشدکه این راغرمابکنندبایدبرای تمام مملکت غرمابکننداین که میخواهنداملاک رابدهنداملاک مال اشخاصی است برده‌شده بایدبآنهاداده‌شودولی پولی که خرج شده‌است اگربخواهندپس بدهندماآذربایجانیهاراضی نیستیم سایزایالات هم همینطور(صحیح است)والابااین ماده‌الحاقیه میگوئیددولت بایدبدهدخوب دولت از کجابدهددولت بایدازجیب مردم بدهدازجیب تمام مملکت بدهدماتبریزرامختصرحسابی کردیم که دولت وقت درعرض این دوسه ساله چهارمیلیون تومان پول بلدیه وتسعیرغله وغیره ازتبریز گرفته‌است حالاکه مالیه میگویدمن پول ندارم چراندارد؟اگربناباشدکه بدهندبایدهرچه ازایالات گرفته شده به آنهابرگردد.
رئیس - آقای بیات
بیات - بنده نمیدانم این بپیشنهادبچه صورتی مطرح شده بجهة اینکه اگرصورت پیشنهادباشدکه بایدب=یکنفرموافق صحبت کندویکی ازاعضاءکمیسیون هم جواب بدهداگرقبول کردندکه برمیگردد بکمیسیون والارأی گرفته میشوداین پیشنهادکه مطرح شده‌است همه آقایان دارندصحبت میکنندوبنظر بنده این ترتیب موافق نظامنامه نیست واگراطرف مقام ریاست سئوال شده باشدکه دولت یامخبرقبول کنندکه ماده بشودآنوقت ممکن است همه دراطرافش صحبت کننداماوقتی که ماده نیست وپیشنهاداست گمان می‌کنم ماحق صحبت نداریم ووقت تلف میشودوحالاهم بنده عرض می‌کنم بنده اصولاً مخالفم همانطورکه اقای وزیردادگستری صحبت کردندطرف اشخاصی نیستندکه قانونی برایش بگذزانیم هردودولت است بلدیه‌است شهرداری ایت طلب هم اگرهست مال دولت است بایددولت کاملابحساب شهرداریهارسیدگی کندهمانطورکه آقای سزاوارفرمودندهرسالی دومیلیون ونیم ازاین‌هاخرج املاک اختصاصی شده‌است حالاآقایان پیشنهاد می‌کنند که اینرابگیرندوصرف شهرداری تهران بکنندشهرداری یک کارهائی داردکه بااینکه پول هم لازم ندارد وابداًتوجه نمی‌کنداین اطراف شهرراامروزملاحظه بفرمائیدمثل دهات سابق دارند جامیسازندپس فردابلدیه بخیال میافتددومرتبه هرچه این مردم بیچاره ساخته‌اندخراب میکندویک خسارت عمدةبکردن مردم می‌اندازد(نبیل سمیعی - دیگرجرأت نمی‌کند)از امروزبایدازاین قسمتهاجلوگیری شودو نقشه بدهندبمردم که مردم روی آن نقشه‌هابنابسازند ودرست کننداین نزدیک دروازه شمیران رابرویدملاحظه کنیدآقایان تشریف ببرندبه بیننداین کارکه دیگرپول لازم نداردنه بودجه میخواهدنه پیزی بایدفقط توجه بشود اصولاکه این قسمت‌هانقشه داشته باشد. درباب طلب شهرداری هم که این جاآقایان پیشنهادکرده‌انداین قسمت راهم همانطورکه آقای وزیردادگستری اظهارفرمودندرسیدگی میکنندهرجه شهرداری طلبش تشخیص شد ترتیب پرداخت آنراخواهنددادچون این محلی که آقایان پیشنهادکرده‌اندقبلابرای آن طرحی پیشنهادشده که بیک مصرف توسعه وترقی کشاورزی این مملکت برسدحالاهرچه ازسروته این محل بزنندکه بیک مصارفی برسدازیک امرخیری بازمیماند. بنده عقیده‌ام این است که دولت به این ادعائی که شهرداری داردرسیدگی میکنداگرواقعاًبرای کارخیری لازم باشدبشهرداری پرداخته میشودوبرای آن بدهندمصرف کندنه این که بیاید جزءبودجة عادیشان آنوقت یک امرخیری که درنظرگرفته شده که ازمحل این پول بشودازبین برودویک قسمت اصلاحات کشاورزی دراین مملکت بعمل نیاید.
رئیس - آقایان متذکرشدندکه پیشنهاداتی که میرسدبایدیکنفرازامضاءکنندگان توضیح بدهد و یکنفر جواب بدهد اما این پیشنهاد در ماده نیست اینها مواد الحاقیه‌است وصورت ماده راداردوتصورمیکنم در اینصورت مذاکره درآن مانعی ندارد.
بیات - اجازه میفرمائید.
رئیس - بفرمائید
بیات - عرض کنم کلیة اینها پیشنهاد است چه ماده‌الحاقیه باشدوچه درموادپیشنهاداصلاحی بشودهرکدام این فسمتهاباشدفرق تمیکندومطابق نظامنامه درپیشنهادهاگقته شده‌است که بایدآن پیشنهاددهنده بطوراختصارتوضیح بدهدویکنفرازاعضاءکمیسیون هم درجواب اواظهارعقیده کندورأی گرفته شودوعلاوه براین قبل ازاینکه مطرح شودبایستی ازمخبرکمیسیون ووزیرنظرخواسته شودوبعدمطرح شود.
رئیس - آقای اعتبار
اعتبار - بنظربنده رویه‌ای راکه آقای بیات میفرماینداینطورنیست چون موادالحاقیه باپیشنهادات اصلاحی فرق دارد. موادالحاقیه که الان مطرح است عده زیادی آنراامضاءکرده‌اندوهرکدام ازامضاء کنندگان می‌توانند توضیح بدهندحالادرهرصورتش راکه بگیریم بابگوئیم ماده‌الحاقیه یاپیشنهادچون عده زیادی امضاء کرده‌اند باید روی آن توضیح بدهندوازاین حیث بنظربنده فقط یکنفرتوضیح بدهد و یکنفر هم جواب بدهدکافی نیست.
رئیس - آقای مرآت اسفندیاری. مرآت اسفندیاری - بنده نمی‌خواهم خیلی بحث کنم اینجاآقایان میفرماینداین پول مال دولت است خیرآقامال شهراست مال مردم است مال عموم مردم است دولت البته بایدکمک کندکه پول شهر بخود شهر برسد حالا خرج عمارت شده یاخیردیگرماهم پیشنهادکردیم رسیدگی کنند اگر طلبی هست بدهند.
رئیس - آقای جلائی(حاضرنبودند). آقای طهرانچی
طهرانچی - اگرخاطر آقایان باشدبنده درجلسه گذشته پیشنهادی عرض کرده بودم راجع به اموال منقول آقای وزیرومخبرکمیسیون به بنده جواب فرمودندکه این لایحه راجع به اموال غیرمنقول است ومربوط به مطالبات مردم ازشاه سابق نیست باین جهت موافقت نفرمودندکه دراین قسمت مذاکره شوداین پیشنهادهم حکم همان رادازداگربناباشد مطالبات بلدیه طهران ازاین محل جبران شود باید مطالبات تمام مردم رادادوادعاهای همه مردم رامشمول قراردادواین یک لایحه ایست مخصوص املاک غیرمنقول یعنی املاک واگذاری که عین آنرااشخاص ادعادارندمال مااست نه راجع به مطالبات اشخاص ازشاه سابق واصلاًموردندارداین پیشنهاددراین موقع مطرح شود.
رئیس - آقای انوار:
انوار - موضوعی راکه آقای وزیرعدلیه فرمودندراجع به دولت است وشهرداری بنده واقعاًخیلی تعجب می‌کنم که گفته می‌شود دخلی باینجانداردتمام چیزها دخلی باینجاداردوغیرازاینجاجای دیگری نیست اگرچیزی است که راجع به شئون اجتماعی است بایددرمجلس صحبت شود. آمدیم سرموضوع دوم این یک امرغیرواقعی نیست که شماآقای بیات ایاردفرمودیدگفتندتحقیق کنندنهاینکه فوراًبرونداین املاک راکه ازپولهای بلدیه ساخته شده‌است بکیرندبدهندگفیم تحقیق کنندپیشنهادکردیم تحقیق کنندکه این پولی که همه شاهدبودنددراین مملکت ازمحل بودجه بلدیه ازصدتاذیل ازساقه تاشاخه ازکارکن وکارمندتماماًدراین عمارات وقصورخرج کردنداین پول ازآحادوافراداین شهرگرفته شده واحدواحداهل شهرشریک هستنداین پولی که بزوراز مردم گرفته‌اندهمع ذیحق هستنددراین حتی پیرزنهاهرکس که پول داده‌است به بلدیه چند نفرآمدندپیشنهادکردنداین پولی که داده‌اندازبرای اصلاحات شهرازبرای بهداشت شهرازبرای پاکیزگی شهر ازبرای راحتی مردم شهربرای بهداشت بدبخت‌هائی که بوی سعادت ندیده‌اندازبرای مردمی که بهشان آب نمیرسدبرای این کارهاداده‌اندورفته‌انداین پوله رادرکاخهاخرج کرده‌اند این رارسیدگی کنیداگرچنانچه ازپول بلدیه خرج شده‌است همان کاخها را واگذارکنید تا بلدیهاین پول را بردارد و به طلبکارهای خودش بدهداین راتحقیق کنیدچون محل موجوداست آن چیزهائی که آنجاخرج کرده‌است وحالابلدیه رحمت‌الله علیه دستش رارویهم گذاشته‌است همةآقایان میدانندکه این شاه حقیقت توجه بحال عموم داردوتوجه داردبه آبادی مملکت این راماپیشنهادکردیم میرودبه کمیسیون موافقت کنندوبعددولت تحقیق کندهرجورنتیجه دادعمل کنند. امااینکه آقای طهرانچی فرمودندفرق است بین حقوق عمومی وحقوق شخصی. این جاحقوق عمومی است مادفاع ارحقوق عمومی می‌کنیم ماکه دراین مجلس هستیم واطلاع داریم که تمام افرادپول داده‌اندوشریک هستندبرای حفظ حقوق عامه‌هاماتقاضاکردیم که محل هم داردازاین محل بردارندواین کاررابکنندوگمان نمی‌کنم هیچ اشکالی داشته باشدوبجائی بربخوردوضرربجائی برسد.
مخبر - عرض کنم مطلب خیلی ساده‌است وآن این است که شهرداری یک مطالباتی داردحالامبنای آن مطالبات هرچه هست مدعی علیه این مطالبات هم دولت علیه ایران خواهدبودنمایندةآن دولت هم که آقای وزیردادگستری هستند دراینجا گفتند که ماباین مطالبات رسیدگی می‌کنیم هرچه که صحت داشته باشدوهرچه که طلب داشته باشد می‌دهیم (طباطبائی - ازکجامیدهند؟) ازهمین محل محلش معلوم است وقتی که مالی منتقل میشودبدیگری وکسی نسبت به محل آن انتقال ادعائی کردومعلوم شدمدیون است اول بایستی بدعاوی اورسیدگی شوداین دعوی رااختصاصاًازجهت جنبةعمومی آن قبول کردندوبناشدکه شهرداری هرچه خرج کرده وطلب داردرسیدگی شود(ثقت‌الاسلامی البته همه شهرداریها)البته همه شهرداریها ازاعلیحضرت شاه سابق واین موردخاصی راکه ذکرکردندنماینده دولت که آقای وزیر عدلیه هستندگفنتدچون این املاک منتقل شده‌است به دولت ماهم این مطالبات ودعاوی رانگاه می‌کنیم آنچه قابل قبول است ومستندبیک دلائلی است وپذیرفته شدردمی‌کنیم. بنابراین مقصودآقایان تصورمیکنم حاصل است وموردازاین ماده خارج است.
عده از نمایندگان - کافی است رأی بگیرید.
رئیس - رأی گرفته می‌شود بقابل توجه بودن این ماده الحاقیه آقایانیکه موافقندبرخیزند(عده کمی قیام نمودند)قابل توجه نشداین جایازده ماده‌الحاقیه پیشنهادشده اگرتصویب میفرمایندآقایان تمام آنهارارجوع کنیم به کمیسیون (جمعی از نمایندگان - خیرنمیشودبرخلاف نظامنامه‌است)اگرخوانده شودومطرح شود سه چهار روز وقت مجلس را می‌گیرد.
عده‌ای از نمایندگان - بگیرید اینطور نمی‌شود.
رئیس - آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - عرض کنم پیشنهاداتی که درمجلس میشودمجلس بایدتکلیفش رامعین کندیعنی باید درش مذاکره شوداگر آقای وزیردادگستری مخبر قبول نکردند رأی گرفته شوداگر قابل بوجه شدبه کمیسیون رجوع می‌شود واگر وزیر ومخبر قبول کردند ومجلس هم رأی دادجزءلایحه می‌شود باین جهت ارجاع به کمیسیون قبل ازرأی مجلس ومذاکرة درمجلس برخلاف نظامنامه وقانون است وبنده تقاضامیکنم جلسه آتیه راهم یکشنبه قرار دهیدکه خبر کمیسیون طبع وتوزیع شودکه وقت کافی هم باشد
- موقع و دستور آتیه – ختم جلسه
۵ - موقع ودستور آتیه - ختم جلسه
رئیس - عرض کنم فردا صبح جلسة خصوصی دارم وبرای انتخاب دونفر نماینده مجلس درکمیسیون نظارت اسکناس مطابق قانون باید در اردیبهشت ماه اقدام شود وبعد از روز پنجشنبه مجالی برای ان کارنداریم (عدةازنمایندگان یکشنبه جلسه شود) چون پنجشنبه آخر اردیبهشت است عرض کردم بایستی برای انجام این کارجلسه کنیم.
اجازه می‌فرمایند جلسه راختم کنیم جلسه آتیه روز پنجشنبه سه ونیم قبل ازظهر دستورانتخاب نظار ذخیره اسکناس و لایحه املاک واگذاری.
(مجلس نیمساعت بعدازظهرختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری