مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۹ نشست ۳۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۲
جلسه: ۳۹
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۱۹
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - بقیه شور دوم لایحه امور حسبی و تصویب مواد ۲۴۶ تا ۲۷۳
۳ - موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس سه ربع ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید
صورت مجلس روز یکشنبه ۲۲ اردیبهشت ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند.
(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شد:
غایبین با اجازه- آقایان: دکتر ضیا- فرخ- خواجه نوری- جلایی- فاطمی- نراقی- مستشار- نواب یزدی- ملک‌مدنی- معینی
غایبین بی‌اجازه- آقایان: ثقةالاسلامی- معدل- کامل ماکو- مسعودی- مشیر دوانی- امامی
دیر آمدگان بی‌اجازه-آقایان: ناصری- افخمی- مؤقر- ارکانی- صدر)
== - تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
(۲- بقیه شور دوم گزارش کمیسیون قوانین دادگستری راجع به امور حسبی و تصویب مواد ۲۴۶ تا ۲۷۳)
رئیس _ بقیه شور دوم لایحه امور حسبی از ماده ۲۴۶ شروع می‌شود. ماده ۲۴۶ خوانده می‌شود
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۲۴۶ _ در صورتیکه ورثه ترکه را قبول نمایند هر یک مسئول اداء تمام دیون به نسبت سهم خود خواهند بود مگر اینکه ثابت کنند دیون متوفی زاید بر ترکه بوده یا ثابت کنند که پس از فوت متوفی ترکه بدون تقصیر آنها تلف شده و باقیمانده ترکه برای پرداخت دیون کافی نیست که در این صورت نسبت بزائد از ترکه مسئول نخواهند بود.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴۷
مبحث سوم ـ رد ترکه
ماده ۲۴۷ _ وارثی که ترکه را رد می‌کند باید کتباً یا شفاهاً بدادگاه اطلاع بدهد اطلاع مزبور در دفتر مخصوصی ثبت خواهد شد این رد نباید معلق یا مشروط باشد.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴۸
ماده ۲۴۸ _ رد ترکه باید در مدت یکماه از تاریخ اطلاع وارث بفوت مورث بعمل آید اگر در مدت نامبرده رد ترکه بعمل نیاید در حکم قبول و مشمول ماده ۲۴۶ خواهد بود.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر قیام کردند) تصویب شد ماده ۲۴۹
ماده ۲۴۹ _ در صورتی که ترکه تحریر شده باشد مدت مذکور فوق از تاریخ ابلاغ خاتمه تحریر ترکه بوارث شروع می‌شود
رئیس _ آقایان موافقین قیام نمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۰.
ماده ۲۵۰ - اگر وارثی قبل از رد ترکه فوت شود حق رد بورثه او منتقل می‌شود.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۱
ماده ۲۵۱- اگر وارث عذر موجهی برای عدم اظهار رد در مدت مقرر داشته باشد دادگاه می‌تواند مهلت مذکور را تمدید یا تجدید کند
رئیس _ موافقین قیام نمایند (اغلب قیام کردند) تصویب شد. ماده ۲۵۲
ماده ۲۵۲- هر گاه تمام ورثه ترکه را رد نمایند در حکم ترکه متوفای بلا وارث بوده و مطابق مقررات فصل هشتم این باب رفتار می‌شود لیکن اگر از دیون متوفی زائدی بماند مال ورثه خواهد بود
رئیس _ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۳
(مبحث چهارم ـ قبول دیون مطابق صورت تحریر ترکه)
ماده ۲۵۳ _ در صورتیکه ورثه فقط مطابق صورت تحریر ترکه و دیون را قبول کنند یا در ظرف مدت یکماه از تاریخ فوت مورث این مطلب را بدادگاه بخش اطلاع دهند در این صورت ورثه ملزمند که دیون متوفی را در حدود صورت ترکه بپردازند هر چند بعد از تنظیم صورت تحریر ترکه ادعای طلب شده باشد
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۴
ماده ۲۵۴ _ اطلاع مذکور فوق در صورتی موثر است که قبلا ترکه تحریر شده یا بعداً تحریر شود
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۵
ماده ۲۵۵ _ بعد از تحریر ترکه نیز ورثه می‌توانند در ظرف یک ماه از تاریخ اطلاع بخاتمه تحریر ترکه قبول یا رد خود را اظهار نمایند و دادگاه بخش می‌تواند بحسب اقتضاء این مدت را زیاد کند
رئیس _ آقای نقابت
نقابت _ عرض کنم در ماده ۲۴۷ ذکر شده بود که رد ترکه نباید معلق یا مشروط باشد در این ماده ۲۵۵ که قرائت شد ذکر شده که ورثه بعد از تحریر ترکه می‌تواند در ظرف یک ماه از تاریخ اطلاع بخاتمه تحریر ترکه قبول یا رد خود را اظهار دارند یعنی بعد از تحریر ترکه هم می‌توانند قبول یا رد کنند و در مواد دیگر هم داشتیم که ورثه می‌توانند اظهار کنند که رد و یا قبول منوط بتحریر ترکه است اینجا اگر چه این سه مورد با هم نظر بصراحت مواد رفع اشکال می‌کنند ولی خیال می‌کنم برای رفع سوء تفاهم توضیحی هم اگر داده شود که ماده ۲۴۷ که می‌گوید رد نباید معلق یا مشروط باشد خارج از آن موردی است که ورثه می‌توانند رد یا قبول را معلق بتحریر ترکه بکنند ضرری نداشته باشد.
مخبر کمیسیون قوانین دادگستری (آقای سزاوار)ـ توضیحی را که آقای نقابت خواستند اگر توجه داشته باشند خودشان هم در کمیسیون بودند و مفصلا بحث شد ماده ۲۴۷ توضیح می‌دهد که رد نباید معلق یا مشروط باشد این صحیح است بعد ما آمدیم و گفتیم که بعد از تحریر ترکه وارث می‌تواند قبول و یا رد کند و در صورتیکه بناشد رد کند این رد معلق و مشروط نباید باشد و این ماده ناظر است به آنوقتی که تحریر ترکه شده باشد یعنی سه شق دارد بطور خلاصه یا قبول کند یا رد کند و بعد از تحریر ترکه هم می‌تواند در ظرف یکماه از تاریخ اطلاع بخاتمه تحریر ترکه قبول یا رد خود را اظهار دارد بنابراین اشکالی ندارد.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۲۵۶ خوانده می‌شود:
ماده ۲۵۶ _ در صورتیکه بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده بعضی رد نمایند وارثی که ترکه را قبول کرده است اقدامات لازمه را برای اداره ترکه و اداء دیون و حقوق و وصول مطالبات و غیره انجام می‌دهد و وارثی که ترکه را رد کرده است حق هیچگونه اعتراضی بعملیات او ندارد لیکن اگر پس از تصفیه ترکه چیزی از ترکه بماند سهم الارث وارثی که ترکه را رد کرده است باو داده خواهد شد
در اینصورت وارثی که ترکه را قبول کرده در ازای زحمتی که برای اداره کردن ترکه نسبت بسهم سایرین متحمل شده مستحق دستمزد خواهد بود تشخیص میزان دستمزد در صورت عدم تراضی با دادگاه است.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۷
ماده ۲۵۷ _ در صورت تحریر ترکه وارثی که در مدت مقرر قبول یا رد خود را اظهار نکرده باشد در حکم کسی است که مطابق صورت تحریر ترکه دیون را قبول کرده باشد
رئیس _ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۸:
(مبحث پنجم ـ تصفیه)
ماده ۲۵۸ _ مقصود از تصفیه ترکه تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آنها و خارج کردن مورد وصیت از ما ترک است.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵۹
ماده ۲۵۹ _ وصی و هر یک از ورثه می‌توانند از دادگاه کتباً تصفیه ترکه را بخواهند.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد: ماده ۲۶۰:
ماده ۲۶۰ _ هر گاه بعضی از ورثه ترکه را قبول کرده باشند سایر ورثه نمی‌توانند تصفیه ترکه را بخواهند.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۱:
ماده ۲۶۱ _ دادگاه بخش پس از در خواست تصفیه منتهی تا یک هفته یک یا چند نفر را بسمت مدیر تصفیه معین می‌نماید و آنها تحت نظر دادرس امور تصفیه را انجام می‌دهند و اگر اداره تصفیه در محل موجود باشد آنرا به اداره نامبرده مراجعه می‌نماید در اینصورت دادگاه در امر تصفیه نظری نخواهد داشت.
اداره تصفیه می‌تواند یک یا چند نفر را بسمت مدیر تصفیه معین نماید که تحت نظر آنها امور تصفیه را انجام دهند
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۲:
ماده ۲۶۲ - در صورتیکه متوفی وصی برای اداره اموال داشته باشد امر تصفیه بوصی واگذار می‌شود.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۳:
ماده ۲۶۳ _ شکایت از عملیات مدیر تصفیه راجع بدادگاهی است که مدیر تصفیه را معین و دادرس بحسب اقتضاء مورد دستور لازم بمدیر تصفیه می‌دهد و نیز می‌تواند مدیر تصفیه را تغییر دهد
رئیس _ آقای نقابت
نقابت _ در اینماده بحث زیادی در کمیسیون دادگستری شد آن جا هم متذکر شدم که یک توضیحی اینجا لازم است داده شود زیرا در مواد قبل قید شده که اگر در نقاطی که اداره تصفیه امور ورشکستگی تجار تشکیل شده باشد ممکن است که کار تصفیه را بآن اداره رجوع کنند و تذکر هم داده شد که اداره تصفیه در نزدیک دادگاه شهرستان تشکیل می‌شود و در محلی که حوزه دادگاه بخش است و اداره تصفیه نیست رسیدگی به تصفیه اصولا در صلاحیت دادگاه بخش گذاشته شده است و در این ماده ۲۶۳ است که شکایت از عملیات مدیر تصفیه راجع بدادگاهی است که مدیر تصفیه را معین نموده است ـ البته وقتی تقاضای تصفیه از دادگاه بخش شد و کار را رجوع کرد باداره تصفیه اداره تصفیه در واقع یکی از شعب سازمان دادگاه شهرستان است آنوقت شکایت از اداره تصفیه را در موردی که در حوزه دادگاه بخش باشد این شکایت را باید بدادگاه بخش کرد یا بدادگاه شهرستان؟ اگر در این خصوص توضیحی بدهند مناسب است
کفیل وزارت دادگستری (آقای سروری)ـ در نقاطی که اداره تصفیه تشکیل شده و کار تصفیه باداره تصفیه واگذار می‌شود چون اداره تصفیه در واقع شعبه ایست از شعب دادگاه شهرستان از این نظر نمی‌توان فرض کرد که باید شکایت از تصفیه بدادگاه بخش مراجعه شود چون متصدی اداره تصفیه از حیث مقام و درجه بالاتر از دادگاه بخش است و باید گفت در این قبیل مواقع وقتی کارکنان اداره تصفیه تصمیماتی می‌گیرند که آن تصمیمات قابل شکایت باشد این شکایت برئیس اداره تصفیه مراجعه می‌شود و او خودش حل و فصل می‌کند ولی این ماده ناظر بموردی است که دادگاه بخش مدیر تصفیه معین می‌کند و کار در آنجا تصفیه می‌شود نه در اداره تصفیه البته اگر مدیر تصفیه را معین می‌کند که مرد آزادی است و در قید نظامات اداری نیست شکایتی از این مدیر تصفیه باشد که دادگاه بخش معین نموده است تصمیماتش در دادگاه بخش مورد رسیدگی واقع خواهد شد ولی اگر باداره تصفیه مراجعه شد قضیه راجع بهمان اداره تصفیه است و رئیس اداره تصفیه تصمیم مقتضی در آن باب خواهد گرفت
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۴ خوانده می‌شود:
ماده ۲۶۴ _ پس از تعیین مدیر تصفیه اموال بمدیر تصفیه تسلیم می‌شود و در صورتیکه ترکه تحریر نشده باشد مطابق فصل چهارم این باب تحریر می‌شود.
رئیس _ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۶۵:
ماده ۲۶۵ _ پس از تعیین حقوق و دیون متوفی و پرداخت آن و اخراج مورد وصیت اگر از ترکه چیزی باقی بماند باقیمانده ترکه بورثه داده می‌شود.
رئیس _ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۶۶:
ماده ۲۶۶ _ مدیر تصفیه باید مطالبات متوفی را وصول و از خراب و ضایع شدن اموالیکه در معرض خرابی و تضییع است جلوگیری کرده و آنها را بفروش برساند در نگاهداری اموال مواظبت نموده و تعمیرات ضروری اموال غیر منقول را بنماید از تعطیل کارخانه و یا تجارتخانه متوفی در صورتی که دایر باشد جلوگیری کند ـ در آمد ترکه و محصول را جمع آوری نموده و نظر بمقتضیات انبار نماید و یا بفروش برساند مواد اولیه را که برای دائر ماندن بنگاه صنعتی و یا بازرگانی متوفی لازم است تحصیل و یا تجدید کند
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۷:
ماده ۲۶۷ _ مدیر تصفیه کلیه اقداماتی که برای اداره ترکه لازم است بعمل می‌آورد ولی نباید از حدود اقداماتی که عادتاً برای انجام مأموریت او لازم بوده خارج شود.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۸:
ماده ۲۶۸ _ بعد از تحریر ترکه مدیر تصفیه وقتی را برای رسیدگی تعیین و بورثه و بستانکاران و اشخاص ذینفعی که خود را معرفی کرده‌اند اطلاع می‌دهد که در وقت معین حاضر شوند.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶۹:
ماده ۲۶۹ _ مدیر تصفیه در وقت مقرر شروع برسیدگی نموده و پس از رسیدگی کلیه دیون و حقوقی را که به ترکه تعلق می‌گیرد تأدیه می‌نماید.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر قیام کردند) تصویب شد. ماده ۲۷۰:
ماده ۲۷۰ _ بستانکاریکه در موعد مقرر برای تحریر ترکه خود را معرفی نکرده یا پس از معرفی طلب او تصدیق نشده باشد می‌تواند در دادگاه صلاحیت دار تا مقداری که از ترکه بورثه داده شده است بر ورثه اقامه دعوی نماید. و اگر چیزی بورثه نرسیده یا آنچه رسیده است کافی برای تأدیه طلب نباشد می‌تواند بر بستانکاران دیگر که ترکه بآنها داده شده برای اخذ حصه غرمائی خود اقامه دعوی نماید.
رئیس _ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۱:
ماده ۲۷۱ _ کسی که ادعای طلبی نموده و طلب او تصدیق نشده باشد و نیز کسی که طلب او کسر شده یا حق رهن یا حق رجحان او منظور نشده می‌تواند در دادگاه صلاحیت دار اقامه دعوی نماید.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۲:
ماده ۲۷۲ _ تصفیه ترکه متوفی در صورتیکه متوفی بازرگان باشد تابع مقررات تصفیه امور بازرگان متوقف است.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷۳:
ماده ۲۷۳ _ فروش اموال متوفی بتوسط مدیر تصفیه باید بطریق مزایده باشد مگر اموالیکه دارای نرخ معینی است یا تمام اشخاص ذینفع در قیمت آن موافق باشند ترتیب مزایده در آئین نامه وزارت دادگستری معین می‌شود.
رئیس _ موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
[۳- موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه ]
رئیس _ اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه پنجم خرداد سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفند یاری