مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ آبان ۱۳۳۵ نشست ۳۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۹ آبان ۱۳۳۵ نشست ۳۳
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۳۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۳۵
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت‌مجلس
۲ - سؤال آقای مهدوی راجع به یخ طهران و جواب آقای وزیر کشور
۳ - سؤال آقای صادق بوشهری راجع به راه تهران و قزوین و جواب آقای وزیر راه
۴ - سؤال آقای فضایلی راجع به اختلاف نظر آقای مهندس حامی با شرکت جان مولم و جواب آقای وزیر راه
۵ - اجرای مراسم تحلیف به وسیله آقایان دکتر طاهری و دکتر امیر اصلان افشار
۶ - اخذ رأی تصویب لایحه ترمیم حقوق افسران ارتش و ژاندارمری
۷ - اعلام اصلاح مجلس سنا در لایحه اجازه شرکت در شرکت مالی بین‌المللی و تأیید آن
۸ - طرح و تصویب لایحه تمدید مقررات فرمانداری نظامی در طهران
۹ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس دو ساعت و پنج دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای اردلان (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
نایب رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شد
(بشرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر بینا. دکتر سید امامی. امید سالار. مشار. مهندس اردبیلی. رام بد. ابتهاج. اکبر. محمودی. صفاری. دکتر سعید حکمت. اقبال. عباسی. مسعودی .. دکتر طاهری. دکتر امینی. تجدد. اورنگ. امامی خوئی. اردلان. کورس. دکتر آهی. مهران
غائبین بی اجازه ـ آقایان: معین زاده. دکتر امیر اصلان افشار. تیمور تاش. اریه. قراگزلو. دشتی. دکتر عمید. دکتر هدایتی. اسفندیاری. مهندس ظفر.
دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: خرازی. باقر بوشهری. قنات آبادی. غضنفری. دولت آبادی. فرود. دکتر فریدون افشار. دکتر شاهکار ثقه الاسلامی. جلیلوند. دکتر حسن افشار. دکتر مشیر فاطمی.
نایب رئیس ـ نسبت بصورت مجلس اعتراضی نیست ؟(اظهاری نشد) تصویت صورت مجلس قبل اعلام می‌شود
۲- سؤال آقای مهدوی راجع به یخ طهران و جواب آقای وزیر کشور
نایب رئیس ـ وارد دستور می‌شویم سؤالات مطرح است آقای مهدوی بفرمائید.
مهدوی ـ بنده اضافه بر سؤالم چیزی ندارم که عرض کنم (بعضی از نمایندگان ـ ما نمی‌شنویم بلندتر بفرمائید) عرض می‌کنم اصولا در تابستان بنده قدر و منزلت یخ را برای مردم کمتر از نان نمیدان خواستم آقای وزیر کشور روشن کنند چه تصمیماتی نسبت بگرفتن یخ طبیعی اخیراً گرفته‌اند اطلاع بدهند که مردم بدانند و بعد از توضیحات جناب آقای وزیر کشور توضیح عرض می‌کنم.
نایب رئیس ـ جناب آقای وزیر کشور بفرمائید.
نورالدین امامی ـ جناب آقای وزیر کشور شما مثل ایشان محرمانه صحبت نکنید.
وزیر کشور (علم)ـ در زمستان صبح یخ خیلی مطلوب نیست اما با وصف این بنده جوابی که حاضر شده است بجناب آقای مهدوی تقدیم می‌کنم. عرض کنم یک شرحی شهرداری در جواب سؤالی که فرمودند نوشته است که بنده خواهم خواند ولی در مقدمه آن باید نکته‌ای را عرض کنم شهرداری از یخچالهائی که موجود باشد و یخ بگیرند جلوگیری نخواهد شد برای اینکه بهر صورت اینها برای ساختن بستنی و رستورانها و یخچالهائی که ماهی نگهمیداریم بسیار مفید است این را مقدمة عرض می‌کنم ولی آن سؤالی که فرموده بودند این جواب آن را خواهم خواند اصولا بعضی کارها بنظر من هست که نباید بکنیم و اگر ما بکنیم باید مورد ایراد آقایان واقع بشود (امامی. خیلی کارها است که ایراد دارد ما نمیگوئیم) مثلا مردم می‌خواهند یخ تمیز بخورند و یا اینکه یخچال بیاورد توی منزلشان اما اینکه ما برویم بگویم حتماً یخ نگیرند چه لزومی دارد این حرف را بزنیم، امسال تابستان هم اینقدر یخ طبیعی ارزان بود که شهرداری نتوانست برای آن نرخ معین بکند در هر صورت جلوگیری نخواهد کرد یعنی هر کس که بخواهد یخ طبیعی بگیرد آزاد است بگیرد اما جواب سؤالاتی که فرمودند
‹‹ ۱- خبر مندرج در روزنامه کیهان از طرف وزارت بهداری بوده زیرا تهیه یخ بوسیله یخچالهای طبیعی منافی بهداشت عمومی بوده و جز اشاعه امراض گوناگون نتیجه دیگری نداشته و فعلا هم که بر اثر اقدامات اساسی تعداد ۳۶ کارخانه بظرفیت ۱۱۳۳ تن یخ در هر شبانه روز نصب و آماده کار گردید دیگر وجود یخچالهای قدیمی آنهم با آب‌های آلوده ضرورتی نداشته و اساساً موضوع آن منتفی است و این اقدامات صرفاً از نظر حفظ بهداشت و سالمت مردم بوده است
۲- مقدار یخ طبیعی که در سال گذشته یخچالهای تهیه نموده بودند طبق مساحی که
+در فروردین ماه ۳۵ بعمل آمده بالغ بر ۱۲۳۰۷۶ متر مکعب یخ بوده که چون یخ مزبور بواسطة عدم برودت کافی هوا در سال قبل قطور و باصطلاح آماده نبود چنانچه هر متر مکعب را ۶۰۰ کیلو احتساب نمائیم قریب ۷۳۰۰۰ تن یخ وجود داشته که بیش از یک ثلث آن خاکه یخ بوده و نظر باین که یخ مصنوعی در سال جاری بحد و فور موجود و در دسترس مصرف کنندگان قرار داشت اهالی تهران یخ طبیعی را مصرف نمی‌نمودند و بالنتیجه یخ‌های طبیعی باقیمت نازلی بمصارف دیگر رسید و فعلا هم مقداری از آن باقی مانده است در نتیجه نرخی هم از طرف شهرداری برای نخ طبیعی داده نشد.
۳- تولید یخ مصنوعی با ۳۶ کارخانه یخ سازی که اغلب آن در ابتدای سال جاری حاضر بکار شده در هر شبانه روز بالغ بر ۱۱۳۳ تن می‌باشد که این مقدار بخوبی تکافوی مصرف تهران و حومه را نموده دیگر نیازی بیخ طبیعی که مسلماً جز زیان و ضرر نتیجه ندارد نمی‌باشد ور در سال جاری نرخ یخ مصنوعی بدست مصرف کننده از قرار کیلوئی یکریال بوده است
۴- بطوریکه ملاحظه می‌فرمایند ظرفیت کارخانجات یخ سازی در هر ۲۴ ساعت ۱۱۳۳ تن می‌باشد که حد اکثر مصرف یخ تهران در دو ماهه تیر و مرداد و حدود روزی هزار تن مصرف است و ماههای قبیل و بعد این میزان بنصف و ثلث نقصان می‌یابد که کارخانه یخ سازی اضافه محصول اردیبهشت و خرداد را ذخیره می‌نماید و نسبت بعدم ترقی نرخ هم کوشا بوده و هستیم که نرخها ترقی ننماید اگر نظر مبارک آقایان باشد اولی که این دولت تشکیل شد همان اول تهران دچار بی یخی شد و فرستادیم از کوههای اطراف سه چهار هزار تن برق آوردند ذخیره کردند و از همان سال شهرداری یواش، یواش تشویق کرد و تربیباتی داد که مردم کارخانجات یخ مصنوعی در تهران آوردند و خوشبختانه شهر تهران بی نیاز از یخ طبیعی است و همانطوری که عرض کردم از تهیه یخ طبیعی هم جلوگیری نخواهیم کرد و اگر کسی بخواهد یخ مصنوعی بسازد (یک نفر از نمایندگان ـ طبیعی آقای) طبیعی بلی خیل ارزان هم گیر مردم خواهد آمد (حشمتی ـ وقتی که عرضه زیاد شد البته ارزان می‌شود و بسیار خوب است)
نایب رئیس ـ آقای مهدوی بفرمائید
مهدوی ـ بنده از توضیح جناب آقای وزیر کشور خیلی متشکرم که در مقدمة فرمایمشاتشان فرمودند مانع گرفتن یخ طبیعی نخواهند شد ولی این در گزارشی که شهرداری تهیه کرده و در آنجا اشاره کرده است که احتیاجی بیخ طبیعی نخواهد بود بنده فکر می‌کنم چنین دارد روی همین عدم اشاره باز جلوگیری بکنند (وزیر کشور ـ نخیر نمی‌شود) عرض کنم با اقرار خود شهرداری بعد از اینکه یخ مصنوعی بوجود آمد دیگر کسی یخ طبیعی را برای شرب مصرف نمیکرده چون در تهران یخ طبیعی تنها مصرف شرب ندارد و از یخ طبیعی اغلب مریضخانه‌ها استفاده مینکند رستورانها استفاده می‌کنند البته آنهم برای شرب نخواهد بود و اگر از گرفتن یخ طبیعی جلوگیری بشود مسلماً کارخانجات یخ مصنوعی فکری خواهند کرد برای اینکه یک بازار سیاهی برای یخ تولید بشود ولی همانطوری که فرمودند اگر جلوگیری نشود این یخچالهای طبیعی یک رقابتی با یخ مصنوعی خواهند کرد و نرخ یخ بالا نخواهد رفت و بنظر بنده اگر تشویق هم بشود یخ طبیعی در این جا زیاد بشود بصرفه مردم است (وزیر کشور همین امروز در رادیو میگوئیم) خیل متشکرم خبریکه بنده را وادار کرد که این سؤال را بکنم این است که شرحی کرد روزنامه کیهان رسماَ نوشته شده بود که از یخ طبیعی جلوگیری خواهند کرد و حالا که فرمودند مانعی از یخ طبیعی نمی‌شود بنده قانع شدم
۳- سؤال آقای صادق بوشهری راجع به راه تهران و قزوین و جواب آقای وزیر راه
نایب رئیس ـ آقای صادق بوشهری بفرمائید
صادق بوشهری ـ سؤال بنده از وزارت راه راجع براه بین تهران و قزوین است. نزدیک ۱۴ سال است که از جنگ بین المللی دوم می‌گذرد تمام شهرهای که در تمام اروپا و یک قسمت عمده از افریفا توسط بمبارانهای شدید که توسط قوای متخاصم خراب شده بود ترمیم شد و تمام خرابیها را از بین بردند ولی متأسفانه ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم این راه بین تهران و قزوین که یکی از شاهراههای ملکت است و تقریباً تمام کالاهای صادراتی و وارداتی از این راه حمل و نقل می‌شود ۱۴ سال است که ما یکی توی سر خودمان و یکی توی سر آن راه می‌زنیم و وضعیت آن راه هنوز درست نشده است بنده حالا از گذشته کاری ندارم بآتیه می‌پردازم اخیراُ وزارت راه تصمیم گرفت این راه را اساسی بسازد و اخیراً هم اخطار کرد که قسمتی از این راه که شاید قریب ۲۰ کیلو متر باشد از کاروانسرا سنگی تا کرج تمام شده است بنده این راه را دیدم ولی متأسفانه نمی‌توانم قبول کنم این راهی که هنوز ماشین آلات مقاطعه کار در آنجا کار می‌کند و راهی که تازه از زیر دست کارگر بیرون آمده این راه را تازه ساز و اسفالته تلقی بکنیم هیچ شباهتی براه تازه ساز ندارد و راههائی که شاید ۱۵۰۱۴ سال پیش شاخته شده و تعمیر شده این طور اسفالت جاده آنها نیست از این جهت بنده از وزارت راه سؤال کردم که این راه را وزارت راه ساخته شده تلقی می‌کند یا اینکه نواقصی دارد که در آتیه باید رفع بکنند البته حالا با توضیحاتی که جناب آقای وزیر راه می‌دهند این معما حل می‌شود و بعد بنده اگر عرایضی داشتم عرض خواهم کرد
نایب رئیس ـ آقای وزیر راه بفرمائید.
وزیر راه (سرلشگر انصاری) ـ جناب آقای صادق بوشهری روی علاقه مفروطی که بکار راهسازی دارند چند هفته قبل در کمیسیون راه از بنده سؤال فرمودند راهی که از تهران بکرج و قزوین ساخته می‌شود آیه تصور می‌کنید که اساسی خواهد بود یا خیر بنده حضورشان عرض کردم که برای ساختن این راه از تجربیات سایر ممالک استفاده شده است همان مشخصاتی که امروزه در ترکیه در عراق و حتی در راههای اروپائی بکار بده می‌شود برای ساختمان راه در این جا متداول شده و برای قسمت رو سازی هم یکنفر متخصص از سازمان برنامه دعوت کردیم که کارهای اسفالت این جا زیر نظر او انجام شود این راه تهران تا قزوین یکی از مشکل ترین راههای کشور است دلیلش این است که از این راه در روز بیش از ۱۵۰ ماشین عبور می‌کند و بایستی مقاطعه کار این جاده را بسازد بین تهران و کرج از آذر ماه سال گذشته شروع بکار کرده تقریباُ تمام راه باستثنای ده کیلومتر که بایستی اسفالت سطح جاده تکمیل بشود و از کاروانسرا سنگی کیلومتر ۲۰ کرج هم زیر سازی جاده تمام شده است ممکن است هر نقطه‌ای را که میل داشته باشند بشکافید ملاحظه خواهید فرمود که حد اقل ۳۵ سانتیمتر سنگ شکسته آنجا موجود است. (صادق بوشهری ـ ولی موج دارد) راجع بموجش بایستی عرض کنم که نسبت بموج هیچ نگرانی نباشد برای این که موضوع خیلی مطالعه شده است دو نوع اسفالت است یکی اسفالت سرد است و یکی هم اسفالت گرم آغشته خاصیتش این است که بمرور زمان اصلاح می‌شود بنده اطمینان می‌دهم به آقایان محترم که اگر چنانچه در فروردین بعد از این که سیلکرت تمام شد ملاحظه خواهید فرمود قطعاً تمام جاده هائی که در ایران ساخته شده بهتر خواهد شد چون هنوز سیلکرت روی جاده گذاشته نشده است در حقیقت کار روی جاده انجام نیافته و مقاطعه کار هم هنوز جاده را تحویل نداده است تاریخ تحویل موقت فروردین ۱۳۳۶ است و تاریخ تحویل قطعیش دو سال بعد است یعنی فروردین ۳۸ در ظرف این مدت تضمین مقاطعه کار در دست دولت است بنده اطمینان می‌دهم که ساختمان این جاده کاملا با دقت انجام گرفته باشد
نایب رئیس ـآقای صادق بوشهری بفرمائید.
صادق بوشهری ـ با مال تأسف بایستی عرض کنم توضیحات جناب آقای وزیر راه بنده را قانع نکرد بنده خودم مهندس نیستم تخصص هم در راهسازی ندارم ولی راه خوب در سایر ممالک بسیاری دیده امت طرز راهسازی راهم دیده‌ام اگر سیب نخورده‌ام دست دیگران دیده‌ام معمولا آنطوری که تا حالا دیده‌ام و شنیده‌ام راهی که ساخته می‌شد این است که یک زیر سازی دارد که بنده البته فرمایشات حضرت مستطاب عالی را قبول می‌کنم که زیر سازی باید کامل باشد بعد از این که زیر سازی شد یک آستر از اسفالت روی جاده می‌آید و روی آن یک قشر رویه کشیده می‌شود آنوقت این جاده تمام شده است معمولا قسمت سیلکرت را تصور می‌کنم بنده عرض کردم تخصص ندارم آقایان همکاران محترم که اینجا تشریف دارند آ“ها اطلاعاتشان از بنده بیشتر است سیلکرت را برای تعمیر جاده هائی که بکلی خراب نشده ولی یک اصلاحاتی لازم دارد و یک مقداری قیر و شن روی جاده مریزند برای آنکه آن ناهمواری هائی که پیدا کرده رفع بشد ولی بنده تا حالا نشنیده‌ام برای جاده‌ای که تازه می‌سازند سه قشر معین شده باشد تا حالا دو قشر بوده است
مگر اینکه یک قشر دیگر را بر روی جاده کرج در نظر گرفته‌اند جناب آقای وزیر راه همان طور که بنده کراراُ عرض کردم همه آقایان نمایندگان محترم در حسن نیت حضرت عالی و فعالیتی که برای کارها در وزارت خانه راه مبذول میفرمائید هیچ جای تردید و شک نیست اگر مطالبی هم گفته می‌شود همیشه برای مذاکرات و عدم پیشرفت در کار هم در نتیجه عدم همکاری است که در وزارتخانه‌های شما موجود است و اشخاصی که مورد اطمینان حضرت عالی هستند و بایستی در کارها بحضرت عالی کمک بکنند اینها علاوه بر این که بشما کمکی نم کنند باری از دوش شما بر نمی‌دارند اگر بتوانند سعی می‌کنید چوب لای چرخ شما بگذارند و خودشان در باطن مشغول کارهای دیگر هستند حتی مشغول تصفیه حساب و خورده حسابهای شخصی هستند یک رادمردی در این مملکت پیدا شد قریب ۲۰ سال راحتی وقت خودش را صرف ترقی و تعالی این مملکت کرد راه آهن سرتاسری مملکت را با آن وضعیت بدون اینکه قرضه این از خارجه یا داخل کند انجام داد قلب کوهها را شکافت چندین صد تونل احداث کرد و بعد رفت و آنها را برای ما گذاشت ولی متأسفانه داریم ثابت می‌کنیم که حتی لیاقت نگهداری این تونل‌ها و راهها را هم ندارم
+بنده چندی قبل برای نمونه خدمتشان عرض کردم تونل کندوان یک تونلی است که تمام سلاطین که باین مملکت می‌آیند تمام رؤسای ممالک خارجه سیاحهاهی مختلف بیگانه از این تونل عبور می‌کنند برای گردش به مازندران می‌روند و وضعیت این تونل را می‌بینند در باره ما چه قضاوت می‌کنند یک تونلی است که یک کیلومتر و نیم طول آن است در این تونل تمام عوامل طبیعت موجود است جز راه کوه هست دره هست پرتگاه هست رودخانه هست بعضی جاها آب بقدری جمع شده است که اتومبیل تا کمر توی آب می‌رود و خاموش می‌شود و در تاریکی سما باقی می‌مانید باین کار باید رسیدگی بشود خوشبختانه بعد از اینکه بنده از آنجا عبور کردم خود حضرت مستطابعالی هم از آنجا عبور کردید و دستور دادید که آنجا را تعمیر کنند ولی این راهش نیست جناب آقای وزیر راه که خود حضرت عالی سوار اتومبیل بشوید بگردید و ببینید کجا خراب است و بعد دستور بفرمائید تعمیر شود البته بایستی دستور بفرمایئد باید حضرتعالی سر کشی بفرمائید ولی اگر یک راهی را چهار سال پنج سال نرفتید این نبایستی همینطور بیفتد و باین وضعیت که تونل کندوان افتاده است و ملاحظه فرموده‌اید آنوقت دستور بدهید که تعمیر کنند در تمام جاده هائیکه ما داریم اگر ملاحظه فرموده باشید وسائل نقلیه و شوفرها برای اینکه از شر این جاده‌ها راحت بشوند در آن جاده هائی که دره و پرتگاه است همیشه یک راه فرعی احداث می‌کنند که از جاده اصلی خلاص بشوند و از راه اصلی استفاده نمی‌کنند و از جاده فرعی عبور می‌کنند چرا؟
برای اینکه جاه‌های ما خراب است اگر خوب بود انصاف نیست که یک شوفری بیاید یک جاده خاکی تأسیس بکند و از جاده اصلی بیرون بیاید آنوقت دیده می‌شود که مهندسین عالیقدر ما که چشم همه ما واقعاً بآنها است که وسایل عمران و ترقی مملکت را فراهم بیاورند عوض این که باین کارها رسیدگی کنند برای تصفیه خورده حسابهای شخصی که با افراد دارند وقت خوشان را صرف می‌کنند و نخرج و پول مملکت مشغول تصفیه خورده حساب هستند و این قضیه برای بنده خیلی ناگوار بود که دیدم این موضوع از محیط وزارت راه خارج شده حتی بمحیط مجلس شورای ملی کشیده شد و حتی می‌خواهند مجلس را وسیله تصفیه حساب شخصی خودشان قرار بدهند آقایان نمایندگان از قضیه کمیسیون راه که در مجلس تشکیل شد کاملا اطلاع دارند عده‌ای از آقایان نمایندگان در خواست کردند که کمیسیون راه تشکیل شود و مطالب و توضیحاتی داشتند که از حضرت مستطایعالی بخواهند کمیسیون تشکیل شد آقای تشریف نیاوردید معاون وزارت راه آقای مهندس حامی تشریف آوردند در کمیسیون اظهار کردند که چون جناب آقای وزیر راه گرفتاری داستند بمن مأموریت دادند که بیایم این جلو هر توضیحی که آقایان می‌خواهند خدمتتان تقدیم می‌کنم البته توضیحاتی آقایان نمایندگان از ایشان خواستند گر چه ایشان در قسمت توضیحات پاسخشان را باختصار می‌دادند ولی گریز زدند بصحرای کربلا و مطالبی در کمیسیون اظهار کردند که مطلقاً موجب نگرانی همه اعضاء‌کمیسیون شد حتی بقدری قضیه بزرگ بود آقایان تصمیم گرفتند که کمیسیون را مجدداً تشکیل بدهند و از سازمان برنامه کسی را بخواهند که جواب گفته‌های آقای مهندس حامی را بدهند در جلسه ایکه ۴ روز و پنج روز بعد تشکیل شد آقای مهندس هدایت تشریف آوردند و البته اظهاراتی که کاملا واهی بود و بدون اینکه سندی بما ارائه بدهند اظهار کرده بودند تکذیب کردند در مقابل آقای مهندس هدایت که تشریف آوردند با اسناد ثابت کردند که این گفته‌ها کاملا دروغ بوده است ایشان گفتند شرکت کامپسا کس حق استفاده ایکه برای ساختمان
نایب رئیس ـ آقای بوشهری وقتتان نزدیک باتمام است.
بوشهری ـ توضیحاتی است در قسمت راه اجازه بدهید که عرض کنم برای اینکه مجلس این قضیه را بداند تا یک ربع وقت دارم آقای مهندس حامی گفته نبودند شرکت کامپسا کس صدی سی حق النظاره می‌گرفت در صورتی که با ارائه مراسله‌ای که از طرف خود کامیساکس بود نوشته بود که حق النظاره‌ای که ایشان می‌گیرند از صد هشت الی صدی هشت و نیم تجاوز نخواهد کرد ایشان روزی که تشریف آورده بودند بکیسیون فرمودند که وزیر راه بنده را مأمور کرده است که جواب مطالب آقایان را بدهم ولی بعد که آقای مهندس هدایت تشریف آوردند تمام حرفهای ایشان را تکذیب کردند گفتند ایشان اصلا صلاحیت اینرا نداشتند که در کمیسیون حضور بهمرسانند (صارمی ـ کی ؟) آقای مهندس حامی شما فرمودید که من معاون پارلمانی خودم را معرفی کرده‌ام آقای مهندس مشایخی است و من گفته‌های مهندس حامی را تکذیب می‌کنم و هر چه آقای مشایخی بگویند صحیح است و من مسئولیتش را قبول می‌کنم ولی گفته‌های آقای مهندس حامی را تکذیب می‌کنم و هر عقیده‌ای که ایشان اظهار بکنند نظر شخص ایشان است در صورتیکه ایشان اول گفتند که من از طرف آقای وزیر راه مأمورم آقای مهندس حامی گفتند جان مولم راههائی که می‌سازد بهیچوجه نقشه بمقاطعه کار نمی‌دهد باختیار مقاطعه کار می‌گذارد که مثلا بیست کیلو متر راه بساز در صورتیکه خود حضرتعالی میداند و آقای مهندس هدایت که تشریف آوردند اسناد نشان دادند که برای هر بیست کیلومتر که بمناقصه گذاشته شده بود بیش از ۵۰، ۶۰ نقشه موجود بود حتی شنیدم در مواردی متخصصینی که در استخدام دولت هستند آقای مهندس شیر اظهار کرده است که حتی در امریکا سلیقه ندارد که برای بیست کیلو متر راه اینقدر نقشه در اختیار مقاطعه کار گذاشته شود آنوقت ایشان می‌گفت که شنش را از کجا می‌آورند خاک را از کدام رودخانه می‌آورند سنگ را از کدام معدن می‌آورند تمام توضیحت را دادند و گفتند که وزارت راه با صد و پنجاه هزار الی دویست هزار تومان کیلومتر ی راه می‌سازد در صورتی که آقای مهندس حامی قبلا می‌گفتند که بکامپساکس کیلومتری یک میلیون تومان داده شده البته این معنی خیلی زیاد است و یک میلیون تومان در مقابل یک کیلومتر خیلی عجیب است گر چه در این قسمت بنده خودم در جزئیاتش وارد بودم و مربوط براه خرمشهر و اهواز بود می‌دانستم این حرف دروغ است برای اینکه همه قرار دادش بسته نشد البته آنها پیشنهادی کرده بودند در یکقسمت که یک موانعی دارد باید تقریباً ۷۰ کیلومتر سد بندی بشود نه راهسازی ایشان گفتند راهساری است در هر صورت این اظهاراتی بود که در کمیسیون راه کردند و اذهان را مشوب کردند و یک هفته بعد در جلسه دیگری رسیدگی شد معلوم شد که همه اش دروغ بوده اخیراُ هم در روزنامه‌های دیدم که شرحی نوشته شده است که چون در وزارت راه کارهائی می‌شود که من نمی‌توانم آن کارها را امضاء کنم وزارت راه صلاح ندانست که من آنجا باشم و انجام وظیفه کنم در مقابل این انتشارات جنابعالی چه عکس العملی نشان می‌دهید
اگر جناب آقای وزیر راه تصدیق می‌کنند حرفها او را و سکوت اختیار می‌کنند که معلوم می‌شود همچو چیزی ندارم ولی اگر تصدیق نمی‌کنید عکس العمل در مقابل اظهارات اخیر او نشان بدهید به عقیده بنده توهین است این بالاتر نمی‌شود نمیدانم وزارت راه در مقابل این مراسله‌ای که مهندس حامی با نوشته چه عملی کرده است در هر صورت از مقام ریاست در خواست می‌کنم که بسازمان برنامه نوشته شود متخصصینی غیر از شرکت‌های خارجی که در اینکار هستند کامپساکس، جان مولم بنده هیچ کاری بکارشناسان ندارم که خوب کار می‌کنند یا نمی‌کند آن کار سازمان برنامه است متخصصین دیگری هم داریم متخصصین بین المللی که در اختیار ما هست و برای ما کار می‌کنند سازمان برنامه دو نفر از این متخصصین را بفرستد برای بازدید این راه کرج اگر اینها تشخیص دادند که این راه کامل است نمی‌گویم که مطابق راههای درجه اول ممالک اروپا باشد حتی اگر تشخیص دادند که مطابق راههای درجه سوم و چهارم هست بنده عرایضم را اینجا پس می‌گیرم و از حضرت مستطابعالی هم معذرت می‌خواهم.
نایب رئیس ـ آقای وزیر راه
وزیر راه ـ در ماه گذشته که کمیسیون مجلس تشکیل شد بنده در آنجا حاضر شدم و توضیحات کاملی بعرض آقایان نمایندگان محترم رساندم آقای بوشهری هم در آن جلسه تشریف داشتند و بنده فکر می‌کردم موضوع منتفی شد حالا مطالبی که فرمودند یکی راجع بتونل کندوان است که فرمودند به آن توجه نشده است و این تونل الان شبیه بیک در یا و کوه است بنده بایستی عرض کنم از دو سال قبل بنده متوجه خرابی تونل بودم چندین سال بود که تونل باین وضع در آمده بود و باید مرمت می‌شد قبلا بایستی دقت می‌شد که معلوم بشود عیب تونل کجا است و بموقع هم اقدام می‌شد فصل زمستان و بهمن‌های سال گذشته قطعاُ نظر جنابعالی هست که رد آن فصل ما نمی‌توانستیم از بالا راه عبور بدهیم تا اینکه در ماه اردیبهشت که فصل کار بود در روی گردنه کندوان بمجرد اینکه توانستیم راه بالا بطول ۲۰ کیلو متر باز کردیم کار در تونل تمام شد اول آذر قسمت اول کار تونل که کف سازی باشد تمام شد بنابراین بنده فکر می‌کنم که بهیچ وجه قصور در این قسمت از طرف وزارت راه نشده است راجع بسایر راههای کشور هم بنده بایستی حضور آقایان عرض کنم تا آن حدودی که وسایل و مقدورات بما اجازه می‌دهد سعی و تلاش خودمان را می‌کنیم اما آنچه که مربوط باختلاف آقای مهندس حامی با شرکت جان مولم است جناب آقای فضائلی نماینده محترم سؤالی فرموده‌اند که بنده توضیح عرض می‌کنم و موضوع کاملا روشن می‌شود عکس العمل وزارت راه را هم در مقابل اظهارات ایشان خودشان ملاحظه فرمودند که ایشان از کار بر کنار شدند بنابراین مقتضی است (بوشهری ـ بعد از بیکار شدن نامه نوشته‌اند) یک شخصی غیر مسئولی اگر یک کاغذی بنویسد چه تأثیری دارد (صحیح است)
۴- سؤال آقای فضائلی راجع باختلاف نظر آقای مهندس حامی با شرکت جان مولم و جواب آقای وزیر راه
نایب رئیس ـ آقای فضائلی
فضالی ـ اختلاط دو سؤال شد برای اینکه دو سؤال با هم مخلوط شده است بنده در ضمن بیانات و توضیحاتی که جناب آقای بوشهری ایراد فرمودند دیم که تقریباً دو سؤال با هم در قسمت مفهوم منطبق است سؤال بنده هم راجع بهمین موضوع است که آقای مهندس حامی نسبت بقرار دادهای
+مناقصه‌ای شرکت جان مولم اعتراض کردند بر اساس مسائل فنی و جنبه‌های فنی و از نظر قیمت و بعد همین امر موجب شد که استعفای ایشان قبول بشود یا اینکه بتعبیر دیگر کنار گذاشته بشود بنده در سال قبل باتفاق هیئتی مأمور بودم که در وزارت راه بازرسی کنم و غالب راههای ایران که در دست ساختمان بود باتفاق آن هیئت رفتم و مشاهده کردم در این مشاهدات باین نکته برخوردیم که هم تیمسار سرلشگر انصاری وزیر راه و هم آقای مهندس حامی با یک علاقه و شور و هیجانی نسبت بانجام وظائف مختصة خودشان که همین راهسازی و ایجاد خطوط راه آهن است مجاهدت می‌کنند و مخصوصاً دیدم مهندس حامی و یکعده از جوانان مهندس و جوانان ایرانی با یک شور بخصوص تحریک و شور و هیجانی ایجاد کرده است نشان می‌دهد که بدون استفاده از کمک‌های فنی خارجی می‌توانند کارهائی را از لحاظ ساختمان راه و ایجاد ساختمان راه آهن بکنند (صحیح است) و یک شور هیجانی در این دسته از آقایان تحت رهبری آقای سرلشگر انصاری و مهندس حامی دیدم که قبلا کمتر نظیرش را در این هفت، هشت ده سال اخیر دیده بودم وقتی که در روزنامه این خبر را خواندم مخصوصاً از اینکه معاون فنی وزارت راه اعتراض می‌کنند بطرز مناقصه دادن جان مولم و این اعتراض منتهی می‌شود که مثلا استعفای او را قبول بکنند احساس کردم که موضوع اینقدر اهمیت دارد که جا دارد مجلس شورای ملی از جریان این امر کاملا مستحضر شد اینکه تقاضا کردم جناب آقای وزیر راه تشریف بیاورند و در این باره یک توضیحاتی بفرمایند که همه اطلاع پیدا کنیم که این اختلاف نظر بر چه اساسی بوده است؟ و این تغییر باین مناسب چرا بوده است؟
نایب رئیس ـ جناب آقای وزیر راه
وزیر راه ـ اختلافاتی که آقای مهندس حامی با شرکت جان مولم که مهندس مشاور است برای ساختمان شش هزار کیلومتر راههای کشور پیدا نموده‌اند می‌توان بشرح زیر خلاصه کرد یکی ارتفاع خاک زیر جاده است دوم ساختن پی جاده است سوم طرز اسفالت سطح جاده است و چهارم واحد قیمت‌ها و نحوه مناقصه است راجع بارتفاع خاک ریز خاک ریزی جاده آقای مهندس حامی معتقد بودند که بایستی ارتفاع خاک ریز زیاد باشد (مهندس هدایت ـ که پرتگاه بشد) ا جده از سرایت آب مصون باشد شرکت جان مولم معتقدی است که ارتفاع خاکریز بایستی بوسیله آزمایشهای دقیقی که در لابراتوارها بعمل می‌آید معلوم شود ارتفاع بایستی بحدی باشد که تحمل فشار وسائط نقلیه را داشته باشد و بیش از آن حد هزینه زائدی شده و پرتگاهی برای رانندگان بوجود می‌آید راجع بطرز ساختمان پی جاده آقای مهندس حامی عقیده داشتند که شرکت جان مولم قطر پی جاده را باندازه کافی در نظر نمی‌گیرد و بهمین جهت احتمال خراب شدن جاده‌ها پس از مدت کوتاهی می‌رود جان مولم معتقد است که کلیه مصالح ساختمانی جاده در آزمایشگاه بدقت آزمایش می‌شود چنانچه مصالح مقاوم انتخاب شود و در کار بردن آنها هم دقت لازم بعمل بیاید می‌توان جاده‌های خوب ساخت بدون هزینه زیاد و عمر این جاده‌ها هم طولانی خواهد بود و برای اثبات نظر خود اظهار می‌دارد که اکثر جاده هائی که در شمال افریقا یا اروپا حتی در انگلستان ساخته شده با همین مشخصات است راجع باسفالت سطح جاده آقای مهندس حامی می‌گویند دو سانتیمتر اسفالت نفوذی که جان مولم بکار می‌برد کافی نیست و سطح جاده زود خراب می‌شود جان مولم اظهار می‌دارد که درست است قطر اسفالت فقط دو سانتیمتر است ولی این اسفالت نفوذی است یعنی تمام آن قشر که ۱۴ سانتیمتر زیر قرار گرفته بکلی متراکم می‌شد و بهمین جهت این قطر کافی است بعلاوه این اسفالت مثل یک پوششی است برای سطح جاده اگر چنانچه سطح جاده محکم ساخته بشود اسفالت اهمیتی ندارد بخصوص در مملکتی که قیر فراوان است در مدت کوتاهی ممکن است دو مرتبه اگر عیبی پیدا کرد لکه گیری کرد یا آنکه مرمت کرد راجع بواحد قیمت‌ها بعضی از قیمت‌ها بنظر آقای مهندس حامی گران آمده مثلا قیمتهائی که برای آب پاشی در نظر گرفته بود یا برای غلطک زنی پیشنهاد کرده بودند بنظرشان رسیده بود که زیاد است در صورتیکه جان مولم معتقد است هر چقدر خرج غلطکزنی و آب پاشی و متراکم کردن پی جاده بشود کاملا بجا است و جاده بعداَ نشست نمی‌کند و خراب نمی‌شود بنابراین این پولی است که بایستی داد و نباید صرفه جوئی کرد و بنده هم معتقدم که نظر آنها صحیح است و بهمین جهت این مطلب اصلاح شد برای اینکه آقایان نمایندگان محترم که در کمیسیون راه تشریف دارند کاملا توجه بفرمایند و قضاوت بفرمایند بنده استدعا کردم تشریف فرمای شدند لابراتوار جان مولم را در تهران ملاحظه فرموده و توجه فرمودند که کارهائی که آنجا انجام می‌شد اساسی است موقعی که جاده‌ای در دست ساختمان است نمونه برداری می‌شود و در آن لابراتوار خاک ؟شن، سنگ، و قیر بدقت آزمایش می‌شود بعد ارتفاع خاکریز جاده را مشخص می‌کنند و قطر پی را تعیین می‌کنند بنده پس از اینکه چندین جلسه وقت صرف کردم برای دیدن آزمایشگاه آنجا ملاحظه نقشه هائی که وزارت راه داشت و کارهائی که در بین تاکستان و قزوین داشتند رفتم و دیدم متوجه شدم که کار این شرکت اساسی و خوب است و در واقع همان است که آقایان نمایندگان محترم مجلس میل دارند در مقابل پولی که خرج می‌شود در وزارت راه یک جاده‌های اساسی بوجود بیاید که برای همیشه محفوظ بماند (صحیح است)(دکتر دادفر ـ چرا یک قسمت از این ۶ هزار کیلومتر بکامپساکس داده شده ؟)
نایب رئیس ـ این سؤال جواب ندارد
وزیر راه ـ بنده بایستی عرض کنم در ظرف این دو سالی که آقای مهندس حامی در وزارت راه کار کردند با نهایت جدیت و علاقمندی ایفاء وظیفه کرده‌اند و بیشتر اوقات ایشان در بیابانها بوده‌اند، در راستی و درستی و علاقمندیشان بکشور هم تردیدی نیست منتهی پیرو مکتبی بوده‌اند که امروز با تکنیک جدید عالم تطبیق نمی‌کند و اگر بخواهیم از آن مکتب ما پیروی کنیم متأسفانه موفق نمی‌شویم که جاده‌های خوبی بسازیم بهمن جهت هم روی مطالبی که بعرض کمیسیون محترم راه مجلس رسانده‌اند از شغل فعلیشان بر کنار شدند
نایب رئیس ـ آقای فضائلی مطلبی دارید بفرمایئد
فضائلی ـ اتفاقاُ بنده بعد از اینکه این سؤال را کردم خودم هم در مقام تحقیق بر آمدم که اطلاعات صحیحی در این باره کسب بکنم و اگر آن اطلاعات کسب نشده بود باید با کمال تأسف عرض کنم که فرمایشات آقای وزیر راه بنده را قانع نمی‌کرد علتش این بود که وقت کم بود و بعلاوه نمی‌توانستم در این وقت کم بعضی از صحبتها را تشریح کنم ولی بنده قبلا چهار پنج ساعت نشستم و بعضی قسمت‌ها را با کمک بعضی مهندسین رسیدگی کردم معهذا باز مسائلی که باید تذکر بدهم در آن هست بطور خلاصه می‌توانم عرض کنم که یک قرار داد اساسی دارد جان مولم که قسمتی از رههای ایران را نقشه برداری بکند و بمناقصه بدهد و نظارت در ساختمان بکند این یک قرار داد اساسی است علیحده است قرار دادیکه مورد اعتراض آقای مهندس حامی است مربوط بآن قرار دادهای اولی است که انجام شده بنظر من اینطور رسیده مخصوصاً وقتیکه نامه آقای مهندس حامی را بوسیله مجلس شورای ملی خواستم و خواندم اصلا وقتی که قرار دادها را داده بودند برای اظهار نظر به آقای مهندس حامی نقشه‌ها را ضمیمه اش نکردند و قسمت عمده اعتراض آقای مهندس حامی راجع باین قسمت است که نقشه هائی در کار نیست در صورتیکه بنده وقتی رفتم سازمان برنامه در دفتر فنی آنجا دیدم قرار دادهائی را که پیشنهاد کرده‌اند اولا دارای نقشه‌ای بسیار وسعی است و حتی بعضی از مهندسین می‌گفتند که از حدود ضرورت خارج شده و این تعداد تقشه برداری در ضد تفنن علمی است البته ممکن است بواسطه نداشتن نقشه بعضی اشتباهاتی هم پیش آمده باشد از این قبیل که آقای مهندس حامی تصور کرده‌اند عموم جاده‌ها باده سانتیمتر سنگ شکسته و دو سانتیمتر اسفالت خود سازمان برنامه قبول دارد که با این شکل نمی‌شود راهسازی کرد ولی جان مولم می‌گوید من دستگاههای فنی دقیقی که در ایران سابقه نداشته آورده‌ام و تمام راهها را سوراخ می‌کنم و استحکام راه را می‌بینم و می‌بینم کجا سنگ است؟
سنگها چه استقامتی دارد و بتناسب با آن زیر سازی می‌کنم و اگر جائی خاک باشد تا سی سانتیمتر با سنگ شکسته و غلطک خواهم کوبید خوب این پیدا است که آنچه بدست آقای مهندس حامی داده بودند کافی نبود که بتواند اظهار نظر بکند و همین جا اعتراضی است که وقتی بیک معاون فنی می‌خواهند یک قرار دادی را بدهند که مطالعه کند چرا تمام مدارک را در اختیارش نمی‌گذارند؟ مطلب دیگر که بنظر بنده جای اعتراض باقی است البته راجع بقیمت هم عرض می‌کنم طرز عمل وزارت راه اینطور بوده است که قیمت‌ها را پیش بینی میکرده و بدست مقاطعه کار میداده است بعد مقاطعه کار نسبت بآن قیمت یا تخفیف میداده یا نظر خودش را میگفته است ولی طرز عمل سازمان برنامه این است که قیمت‌ها را بمقاطعه کار نمی‌دهد قیمت‌ها را خودش پیش بینی می‌کند و برای خودش نگاه می‌دارد بعد بمقاطعه کار می‌گوید که این کار را ما داریم بعد آن خودش یک قیمت هائی برای خودش می‌گذارد سازمان برنامه با شرکت جان مولم مجموع قیمت‌ها را نگاه می‌کند می‌بیند بطور کلی با قیمت هائی که این مقاطعه کار داده این راهسازی چقدر تمام می‌شود نگاه نمکند که سنگ چقدر قیمتش می‌شود یا قرض کنیم غلطک زنی چقدر می‌شود آب پاشی خواهد شد و نتیجه کار بقول آقای مهندس جفرودی چه خواهد شد این البته موجب این اختلاف بوده است اما یک اعتراضی برای من باقی است و آن این است که بنظر من ابداً مصلحت نبوده است که بمناسبت اعتراض یک مقام صالح وزارت راه روی قرار دادهائی که یک مقاطعه کار خارجی و یا داخلی می‌دهد فرق نمی‌کند ولی اینکه آن اعتراضات خیلی صحیحی نباشد باید آن اعتراضاتی که صحیح نیست
+یک عده مهندسین و یک هیأت بدهند رسیدگی که این عنوان پیش نیاید که در روزنامه‌ها هم در این باب صحبت بکنند که بمناسبت اعتراض بقرار دادهای پیشنهادی یک مقاطعه کار یک مقام صالح از کارش بر کنار می‌شود مسأله دیگری پیش آمده که فرمودند باین علت نیست ولی بعلت این است که چون کمیسیون راه توضیحاتی داده‌اند که آن توضیحات موجب شده است که ایشان از کار برکنار شوند خیال می‌کنم اینکار هم صالح و شایسته نیست با احترامی که دولت همیشه نسبت بمجلس و کمیسیونهای آن باید داشته باشد حق این بود که این تغییر را بموقع دیگری واگذار می‌کردند (یکی از نمایندگان ـ مربوط به مجلس نیست) اینطور فرمودند (صادق بوشهری ـ اهانت بکمیسیون مجلس است) (صارمی ـ صالح نبوده است)
۵- جرای مراسم تحلیف بوسیله آقایان دکتر طاهری و دکتر امیر اصلان افشار
نایب رئیس ـ دو نفر از آقایان نمایندگان که وارد شده‌اند باید قسم یا کنند (در این موقع کلام الله مجید را با احترامات لازمه بتالار جلسه آوردند عموم حضار باحترام آن قیام نمودند آقای دکتر طاهری متن قسم نامه را بشرح زیر قرائت کرده و آقایان دکتر طاهری و دکتر امیر اصلان افشار امضاء نمودند) ما اشخاصی که در ذیل امضاء مینمائیم خدواند را بشهادت می‌طلبیم و بقرآن قسم یاد می‌کنیم ما دام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که بما رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام بدهیم و نسبت باعلیحضرت شاهنشاه متبوع عادل مفخم خودمان صدیق و راستگو باشیم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمائیم و هیچ منظوری نداشته باشیم جز قواید و مصالح دولت و ملت اینرا
(مجدداُ کلام الله مجید با همان تشریفات از تالار جلسه بیرون برده شد)
۶- اخذ رأی تصویب لایحه ترمیم حقوق افسران ارتش و ژاندارمری
نایب رئیس ـ لایحه بازنشستگی افسران ارتش که برای سنا فرستاده شده بود برگشته رأی می‌گیرم با ورقه رأی نهائی است آقایانی که موافقند ورقه سفید خواهند داد
(اسامی آقایان نمایندگان بترتیب ذیل بوسیله آقای جلیلی (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)
آقایان: پرفسور جمشسید اعلم. قوام. دکتر عدل. عماد تربتی. دکتر جهانشاهی. دکتر حسن افشار. خرازی. سلطانی. دکتر نفیسی. موسوی. صادق بوشهری قنات آبادی. باقر بوشهری. ارباب. دکتر راجی. مهندس قباد. ظفر. پناهی. عباسی. دکتر طاهری. دکتر وکیل. اخوان. مهندس جفرودی. ثقه الاسلامی. دیبا. ساگینیان. هدی. دکتر امین. بزرگ ابراهیمی. دکتر فریدون افشار. مهندس سعید هدایت. صارمی صدرزاده. بزرگ نیا. بیات ماکو. تجدد. یار افشار. حشمتی. عمیدی نوری. رستم بختیار. مهندس فروهر. سراج حجازی. بور بور دولتشاهی. دولت آبادی. دادگر. مهندس فروغی. کیکاوسی. دکتر رضائی. کورس. فخر طباطبائی. مهندس دهستانی. دکتر سعید حکمت. دکتر شاهکار. علامه وحیدی. دکتر امیر نیرومند. برومند. شیبانی. فولادوند. سعید مهدوی. قبادیانی. کدیور. شادلو. دکتر اسدی. قرشی. دکتر ضیائی. دکتر دادفر. فضائلی. خلعتبری. دیهیم. اسکندری. حکیمی. سالار سنندجی. مهندس ابراهیمی. عامری. نصیری. دکتر آهی. خزیمه اعلم. عرب شیتانی. پردلی. دهقان. دکتر پیر نیا. سلطانمراد بختیار استخر. مرتضی. حکمت کشکولی. محمودی. ذوالفقاری. آقایان. مهندس بهبودی. فرود. گیو. طباطبائی. قمی. دکتر امیر اصلان افشار. افخمی. جلیلوند سعیدی. مسعودی. جلیلی.
(آراء مأخوذه شماره د ۹۵ ورقه سفید موافق و سه ورقه سفید بی امضاء شمرده شد)
نایب رئیس ـ لایحه ترمیم حقوق بازنشستگی افسران با ۹۵ رأی موافق تصویب شد)
اسامی موافقین ـ آقایان: خزیمه علم. آقایان پردلی. فرود کیکاوسی. جلیلوند. جلیلی. مسعودی. مهندس هدایت. دکتر حسن افشار. تجدد. یار افشار. مرتضی حکمت. دکتر شاهکار خرازی. اخوان. عمیدی نوری. سلطانمراد بخیتار. ثقه الاسلامی. مهندس. سلطانی. دکتر جهانشاهی. دکتر راجی. دولت شاهی ارباب. فضائلی. استخر. دکتر اصلان افشار. گیو. علامه وحیدی. دکتر آهی. فخر طباطبائی. دهقان. مهندس فروهر. مهدوی صدر زاده. بیات ماکو. پناهی. دکتر فریدون افشار. امیر بختیار. دولت آبادی. بور بور. دادگر. اسکندری. دکتر سعید حکمت. عرب شیبانی. غضنفری. دکتر طاهری. مهندس جفرودی. خلعتبری. مجید ابراهیمی. دیهیم. نصیری. مهندس فروغی. موسوی پرفسور اعلم. دکتر نفیسی. عباسی. صادق بوشهری. عمار تربتی. بزرگ ابراهیمی. دکتر وکیل. قوام. باقر بوشهری. عامری. دکتر اسدی. کاظم شیبانی. دکتر ضیائی. حکیمی. دکتر امین. ساگینیان. دکتر دادفر. کدیور. کورس. دکتر رضائی. دکتر امیر نیرومند احمد طباطبائی. قمی. افخمی. مهندس بهبودی. کشکولی. حشمتی. دکتر دیبا. هدی. فولادوند. قبادیان. قرشی. سعیدی. برومند. سراج حجازی. مهندس دهستان. شادلو. بزرگ نیا. صارمی. سنندجی. محمود. ذولافقاری. دکتر عدل.
ورقه سفید بی اسم ۳ برگ
۷- اعلام اصلاح مجلس سنا در لایحه اجازه شرکت در شرکت مالی بین المللی و تأیید آن
نایب رئیس ـ لایحة دیگری راجع به مشارکت ایران در شرکت مالی بین المللی که تصویب شده بود و بمجلس سنا ارجاع شده بود برگشته که در آن یک اصلاح مختصری در مجلس سنا شده: قرائت می‌شود اگر مورد موافقت مجلس باشد ابلاغ خواهد شد.
قبادیان ـ سؤالی است راجع بآفت سن از آقای وزیر کشاورزی تقدیم می‌شود.
نایب رئیس ـ بسیار خوب ابلاغ می‌کنیم مجدداُ عرض می‌کنم این لایحه در مجلس تصویب شده یک اصلاح مختصری در مجلس سنا شده قرائت می‌شود و اگر آقایان موافقت بفرمایند بدولت ابلاغ می‌شود در اصل اینطور بوده است
(بشرح زیر قرائت شد)
۳- حق استفاده از منابع و تسهیلات مالی شرکت مالی بین المللی منحصراً بوسیله یا موافقت بانک ملی ایران بوده و طرف حساب شرکت مزبور در ایران بانک ملی خواهد بود.
نایب رئیس ـ مجلس سنا این را این طور اصلاح کرده است که حق استفاده از منابع و تسهیلات شرکت مالی بین المللی با معرفی بانک ملی ایران بعمل خواهد آمد (صارمی ـ همه را در یک جمله جمع کرده بسیار خوب) اگر آقایان موافقت بفرمایند همین قرار داد ابلاغ می‌شد (اظهاری نشد) بسیار خوب پس مخالفی نیست
۸- طرح و تصویب لایحه تمدید مقررات فرمانداری نظامی در طهران
نایب رئیس ـ لایحه تمدید حکومت نظامی در طهران مطرح است قرائت می‌شود
(بشرب زیر قرائت شد) لایحه مربوط باجازه تمدید مدت فرمانداری نظامی در شهرستان تهران
ماده واحده ـ بدولت اجازه داده می‌شود که مقررات فرمانداری نظامی را در شهرستان تهران و حومه از تاریخ انقضاء (پانزدهم آبان ماه یکهزار و سیصد و سی و پنج) برای مدت ۳ ماه دیگر تمدید نماید این لایحه که مشتمل بر ماده واحده است در جلسه روز چهار شنبه شانزدهم آبان ماه ۱۳۳۵ بتصویب مجلس سنا رسیده است
‹‹ نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سعید›› مالک
نایب رئیس ـ آقای قنات آبادی
قنات آبادی ـ بنده الان در حضور آقایان نمایندگان محترم بعنوان مخالف بحکومت نظامی صحبت می‌کنم بنده در تمام این سه دوره‌ای که افتخار نمایندگی داشتم چه دولتی بوده که با او موافق بوده‌ام و چه دولتهائی بوده‌اند که با آنها مخالفت بوده‌ام هی چوقت و هیچ زمانی با حکومت نظامی موافقت نداشته‌ام.
دلیل مخالفت من نه از این نظر بوده است که اعتقاد نداشته باشم که در مملکت باید امنیت باشد و یا اعتقاد نداشته باشم که دشمنان ملک و ملت را باید جداً و قهراً سرکوبی کرد، خیر من اساساً معتقدی هستم کسی که بمملکت و ملت خیانت کرد جای او بدون تعارف بالای چوبه دار است (صحیح است) یک مطلبی را عرض کنم من متأسفم گاهی وقتها بنام همین مطلبی که عرض کردم و طرفداری از حکومت نظامی بعضی از مطالبی گفته می‌شود که شأن مملکت و ملت ایران و مجلس شورای ملی نیست او این حکومت نظامی که واضعین آن و مقننین آن برای یک مواقع حساس و خیلی فوق العاده اساساً وضع کرده‌اند یعنی برای آن وقتهائی که توطئه‌ای علیه حکومت مشروطیت صورت بگیرد و من آنطور فکر می‌کنم که در این مدتی که حکومت نظامی بتناوب در این مملکت حکومت کرد تز آن کسانی که این را اعلام کردند این بوده است که عده‌ای در این مملکت و واقعاً هم اینطور بوده است که عده‌ای در این مملکت علیه رژیم مشروطیت و موجودیت ما قیام کرده‌اند و بنابراین باید حکومت نظامی باشد و بمقابله آنها برود اگر حکومت نظامی وجودش علتی داشته باشد همین است نه اینکه حکومت نظامی چیز خوبی است و مرجعی برای مردم است مرجع برای مردم قانون است مرجع برای مردم عدالت است مرجع برای مردم دولت هائی هستند که مجری قانون هستند.
اما من چرا با این حکومت نظامی مخالفت می‌کنم که معتقدم که باید خائنین مملکت را کسانی که دارای افکار کمونیستی بوده‌اند آنها جداً خودشان از صحنه مملکت پاک شود، در این مورد من هیچ استخوانی لای زخم نمی‌گذارم صریحاً معتقدم توی مملکتی که رژیم اسلامی و سلطنت مشروطه دارد کمونیسم حق اظهار حیات و اظهار وجود ندارد و نباید هم داشته باشد (صحیح است) و ما مطالعه می‌کنیم الان دنیا را و می
+بینیم که صاحبان فکر کمونیستی چه کشتارهائی می‌کنند چه خونهائی می‌ریزند و چگونه پا روی همه اصول انسانیت می‌گذارند و ابنای بشر را دسته دسته قربانی می‌کند و بمسلسل می‌بندند بیشتر در این فکر و در این تصدیقمان که در کشور اسلامی در رژیم مشروطه و سلطنتی ما نباید این طبقه وجود داشته باشد راسخ می‌شود (صحیح است) اما آقایان این مطالب و این موضوعات و این مبارزه کردنها همه اش خراب کردند است بعد از خرابی ما آبادی لازم داریم ما عمران لازم داریم یعنی بعد از اینکه حکومت‌های نظامی کانونهای توطئه علیه موجودیت مملکت را منفجر کرد و منهدم کرد ما یک چیزی که لازم داریم و آن حکومت عدالت است، آن حکومت هدایت است آن حکومت ارتش و مردم است ما امروز دیگر حکومت نظامی نمی‌خواهیم ما امروز حکومت عدالت می‌خواهیم که تمام زخمها التیام پیدا کند، گرفتاریها رفع شود بدبختیها و بیچارگیها از بین برود برای اینکه حکومت نظامی موقعی وجودش ضروری بود که آن موقع توطئه‌ای علیه رژیم و موجودیت مملکت حس بشود و امینت سرتاسر کشور مختل باشد ولی دولتی که مدعی است که در اثر کفایت و درایت من امنیت در سرتاسر کشور مستقر است و توطئه و کانون توطئه‌ای هم وجود ندارد و همه اینها را ریشه کن کرده ـ ایم دیگر این دولت نباید متوسل بحکومت عدل و داد شود البته این فکر را من باز تکرار می‌کنم که در عین اینکه همیشه مخالف با حکومت نظامی بوده‌ام و هیچ وقت رأی بحکومت نظامی نداده‌ام و نمی‌دهم اما به نام یک فرد ایرانی که خشنودم و خوشحالم که اساساُ کانونهای ضد ملی را حکومت نظامی و افرادی در این مملکت پاک کردند اینها را تقدیر می‌کنم گو اینکه از خلال بعضی کارها بیعدالتی هائی هم از آنها سرزده و در خاتمه عرایضم عرض می‌کنم امروز مملکت ما آن چیزی که حالش را جا می‌آورد عدالت است نه حکومت نظامی (صارمی بوشهری ـ مگر در حکومت نظامی عدالت نیست).
نایب رئیس ـ تیمسار وزیر جنگ
وزیر جنگ ـ سرلشگر وثوق)ـ فرمایشات آقای قنات آبادی تمام مورد تصدیق بنده است بنابراین مطلب مفصلی ندارم عرض کنم هر چه بگویم تکرار مکررات است همه آقایان میدانند که چندین مرتبه است که خود بنده راجع بحکومت نظام در این جا صحبت کرده‌ام دولت جناب آقای علاء بهیچوجه علاقه مند نیست که همیشه حکومت نظامی در حقیقت حکومت کند ولو اینکه حکومت نظامی در حقیقت حکومت عدالت است و توأم با عدالت است هیچ کاری این حکومت نظامی نکرده که ظلم باشد و یا برخلاف رویه‌ای سر بزند قطعا تمام آقایان میدانند که فوراُ رسیدگی می‌شود و جلوگیری می‌شود از اینکه یا از جاده عدالت خارج کند بنابراین اگر ما باز متأسفانه مجبور شدیم لایحه حکومت نظامی را بیاوریم در موقع تقدیمش در مجلس سنا و مجلس شورای ملی عرض کردم موجباتی بود که لازم بود ما تمدید کنیم باز هم عرض می‌کنم کما ما امیدواریم قبل از خاتمه سه ماه خودمان لغو کنیم آقایان میدانید دو علت باعث شد که ما لایحه حکومت نظامی را بیاوریم یکی نواقصی که در قوانین دادگستری است که آنطوری که آقای شمس قنات آبادی فرمودند در حقیقت عدالت با آن قوانین بر قرار نمی‌شد تا آن قوانین اصلاح نشود و قوای انتظامی ما لوایحی که لازم دارد اختیاراتی را که لازم دارد بهش داده نشود که بتواند وظیفه‌ای که دارد بنحو احسن انجام بدهد قطعاً احتیاجی بحکومت نظامی خواهد بود و این لوایح هم همانطوری که آقایان اطلاع دارند در جریان است در کمیسیونهای است و در مجلس سنا است و ما امیدواریم که این لوایح هر چه زودتر بگذرد و ما قبل از خاتمه سه ماه حکومت نظامی را لغو بکنیم علت دوم که تمدید حکومت نظامی تقاضا شد برای اوضاع عمومی بین المللی و مخصوصاً خاور میانه است مخصوصاً آقایان میدانند بعضی از همسایه‌های ما حتی در سرتاسر کشورشان حکومت نظامی را بر قرار کردند و ما تا اندازه‌ای اطمینان و اعتماد بدستگاههای خودمان داریم که حتی در یک چنین موقعیتی حکومت نظامی سرتاسری راه آهن را لغو کردیم (احسنت) این را هم باید عرض کنم وقتی که ما این را لغو کردیم چندی تلگراف و کاغذ از طبقات مختلف برای خود بنده آمد که تقاضا کرده بودند مجدداُ حکومت نظامی بر قرار شود ولی چون دولت اطمینان داشت با رشد ملی افراد این مملکت هیچ جای نگرانی نیست که دچار خلاف رویه‌ای در این شریان حیاتی مملکت بشویم و دستگاه انتظامی راه آهن پلیس راه آهن هم کاملا باوضاع و کار خودش مسلط است ما آنرا لغو کردیم بنابراین تصور می‌کنم باین موجباتی که عرض کردم آقای قنات آبادی هم قانع شده باشند این موجباتی بود که ما تمدید کردیم والا علاقه خاصی نیست (صحیح است)
نایب رئیس ـ دیگر مخالفی نیست رأی می‌گیریم آقایانی که با تمدید حکومت نظامی در تهران برای سه ماه موافقت دارند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد
۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ختم جلسه
نایب رئیس ـ شور اول یک لایحه‌ای است که در دستور است دیگر چیزی نداریم آنرا هم می‌گذاریم برای جلسه بعد جلسه را ختم می‌کنیم با اجازه آقایان، جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود
(مجلس سه ربع ساعت پیش از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی اردلان