مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ شهریور ۱۳۰۸ نشست ۶۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هفتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ شهریور ۱۳۰۸ نشست ۶۵

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ شهریور ۱۳۰۸ نشست ۶۵

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۷

جلسه: ۶۵

صورت‌مجلس پنجشنبه ۲۸ شهریور ماه ۱۳۰۸ مطابق پانزدهم ربیع‌الثانی ۱۳۴۸

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‌مجلس

۲- تصویب مرخصی آقای مهدوی

۳- اجازه تجدید کنترات مادموازل دکتر پن

۴- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف

۵- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر داخله

۶- تقدیم ۳ فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه

۷- اجازه احتساب دوهزار تومان مخارج ضروری حوزه قشقایی

۸- شور دوم و تصویب لایحه تأمین خسارات از اتباع خارجه

۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

(مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید)

۱- تصویب صورت‌مجلس

(صورت‌مجلس پنجشنبه ۲۱ شهریورماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند)

صورت اسامی غایبین که ضمن صورت مجلس خوانده شده.

غایبین با اجازه آقایان: نجومی - زوار - آشتیانی - اعظم زنگنه - آقازاده سبزواری - لرستانی - رحیم‌زاده - حاج سیدمحمود - میرزا محمد تقی طبا - مسعودی - ارباب کیخسرو - تیمورتاش

غایبین بی‌اجازه آقایان: مجد ضیایی - رهبری - وهاب‌زاده - میرزا حسن خان وثوق - دکتر طاهری - بوشهری - مسعود - آصف - قوام - حاج رحیم آقا قزوینی - میرزا ابوالفضل - آقا رضا مهدوی - حاج غلامحسین مهدوی - شیخ علی مدرس - حاج حسن آقا ملک - حاج غلامحسین ملک

دیر آمده بااجازه آقای: اسدی

دیرآمده بی‌اجازه آقای: عبدالحسین خان دیبا

رئیس- در صورت‌مجلس مخالفی نیست؟

(گفته شد خیر)

رئیس- صورت‌مجلس تصویب شد. راپورتی از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده قرائت می‌شود.

۲- تصویب مرخصی آقای مهدوی

(به شرح ذیل قرائت شد)

آقای مهدوی نماینده محترم به واسطه گرفتاری و اشتغال به امور محلی تقاضای ۳۶ روز مرخصی از هفدهم مرداد نموده و یک‌صد و بیست تومان از مقرری این مدت را به سیل‌زدگان تبریز اعانه تقدیم داشته‌اند کمیسیون با تصویب مرخصی نماینده محترم موافق و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس- آقای ملک‌مدنی

ملک‌مدنی- موافقم.

رئیس- آقای وثوق

وثوق- موافقم.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- بنده در اصلش موافقم و می‌خواستم از این رویه که آقای مهدوی برای خودشان اتخاذ کرده‌اند تشکر کنم که لااقل یک مقدار از حقوق خودشان را به سیل‌زدگان تقدیم کرده‌اند و امیدوارم که این رویه باعث شود تا بنده و دیگران هم در موقعی که مرخصی می‌خواهیم یک مقداری از حقوقمان را به بیچارگان تخصیص بدهیم.

رئیس- آقایانی که با مفاد راپورت کمیسیون موافقند قیام فرمایند.

(اغلب قیام نمودند)

۳- اجازه تجدید کنترات مادموازل پن

رئیس- تصویب شد. خبر کمیسیون بودجه راجع به استخدام مادموازل پن مطرح است.

(به شرح ذیل قرائت شد)

کمیسیون بودجه لایحه نمره ۱۳۲۳۹ راجع به تجدید کنترات مادموازل دکتر پن متخصصه در امراض نسوان را برای مدت یک سال مطرح نموده و پس از مذاکرات لازمه و توضیحات آقای رئیس کل صحیه مملکتی عین ماده واحده پیشنهادی وزارت داخله را تصویب نمود.

رئیس- خبر مبتنی بر لایحه دولت است لایحه دولت قرائت می‌شود.

(این طور خوانده شد)

ساحت مقدس مجلس شورای ملی چون کنترات مادموازل دکتر پن طبیبه مریضخانه نسوان در تاریخ بیست و هشتم تیر ماه ۱۳۰۸ منقضی گردیده و لازم است یک سال دیگر مشارٌالیها برای خدمات مریضخان نسوان استخدام شود که مانند سنه ماضیه به موجب مواد مسطوره در کنترات‌نامه که با همان شرایط سابق تجدید می‌شود در تحت تعلیمات رئیس صحیه کل مملکتی و نظامات و مقررات اداری با سالی دوهزار و چهار صد تومان برای طبابت و معلمی و اطلاعات فنی و قابلگی و امراض نسوان و پرورش اطفال در مریضخانه به انجام خدمت محوله مشغول باشد: ماده واحده ذیل تقدیم و تقاضای تصویب آن را می‌نماید.

ماده واحده- مجلس شورای ملی به وزارت داخله اجازه می‌دهد که مادموازل دکتر پن تبعه دولت فرانسه متخصصه در امراض نسوان را برای مدت یک سال از تاریخ اول مرداد ۱۳۰۸ با سالی دوهزار و چهار صد تومان حقوق استخدام نماید متخصصه مزبوره در تحت تعلیمات صحیه کل مملکتی انجام خدمات مرجوعه خواهد نمود کنترات مشارالیها تابع مقررات قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ خواهد بود.

رئیس- کمیسیون امور خارجه که می‌بایستی تأیید کنند راپورتش قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل قرائت شد)

کمیسیون امور خارجه لایحه (۱۰۸۶۰) راجع به تجدید کنترات دکتر پن طبیبه مریضخانه نسوان را مطرح نموده و از نقطه‌نظر ملیت با تجدید کنترات مشارالیها موافقت می‌نماید.

رئیس- ماده واحده مطرح است. آقای یاسایی

یاسایی- موافقم.

رئیس- آقای عدل

عدل- موافقم.

رئیس- آقای شریعت‌زاده

شریعت‌زاده- موافقم.

رئیس- آقای دهستانی

دهستانی- موافقم.

رئیس- آقای ضیا

ضیا- موافقم.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی- موافقم.

رئیس- آقای عراقی

عراقی- موافقم.

رئیس- آقای دکتر سنگ

دکتر سنگ- موافقم.

رئیس- آقای کیای نوری

کیانوری- بنده مخالف نیستم بلکه می‌خواستم به آقای رئیس صحیه عرض کنم (عراقی- قدری بلندتر) که کلیه در ویزیت آقایان دکترها یک قراری بدهند مخصوصاً برای این خانم که مورد احتیاج است یک ترتیبی قرار بدهند که اگر مورد احتیاج شد ترتیب ویزیتشان چطور است؟

رئیس کل صحیه- این طبیبه در موقعی که سر خدمت است در ساعات کارش مجانی است و ویزیتی از کسی مطالبه نمی‌کند و در موقعی که خارج از ساعات اداری‌اش است یعنی ساعات استراحتش است اگر طبابت کند البته همان چیزی را که سایر دکترها می‌گیرند دو تومان، سه تومان ویزیتش است و الّا در موقع ساعات اداری حق گرفتن حقوقی از کسی ندارد.

رئیس- آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- بنده همیشه آرزویم این بوده که در هر چیزی که ما محتاجیم از اشخاص با اطلاع با بصیرت استخدام کنیم و از خارج بیاوریم و از آنها فایده ببریم اما متأسفانه قسمی شده (حالا کار به این شخص ندارم) که ما از استخدام‌هایی که کرده‌ایم غالباً استفاده نبرده‌ایم و چون استفاده نبرده‌ایم استخدام هر اروپایی که پیش می‌آید بنده وحشت می‌کنم و می‌گویم شاید این هم مثل فلان کس است و از او استفاده نکنیم بلکه بعضی‌ها را می‌بینم وقتی که می‌آیند اینجا برای این که از علمشان تعلیم بدهند بخل می‌کنند و چیزی یاد کسی نمی‌دهند و یک پول زیادی هم از ما می‌گیرند و یک نام بدی هم از خودشان باقی می‌گذارند. بنده اولاً می‌خواهم ببینم این خانم چند ساعت شبانه‌روز کار می‌کنند و کارش معلوم باشد که زیاده از آن را حق گرفتن ویزیت داشته باشد و آیا کاملاً به وظیفه خودش عمل می‌کند یا مثل بعضی دیگر می‌آید اینجا و تفنناً برای خودشان کار می‌کنند بعد هم پا می‌شوند، می‌روند دیگر این که حقوق‌شان را هم به طوری که بنده شنیدم کمتر از این بوده و نمی‌دانم حالا چرا در اینجا اضافه شده خوب است اینها را آقای رئیس صحیه توضیح بدهند. عرض کردم در این امور به خصوص در صحیه مملکتی هرچه باشد در صورتی که نتیجه داشته باشد بنده تقدیس می‌کنم و موافقت هم می‌کنم بلکه امیدوارم صحیه مملکت یک نضجی پیدا کند که مردم از اطبا و دوافروشان راضی باشند و بتوانند زندگانی‌شان را ادامه دهند ولی امروز از مردم احدی غیر از خود دوافروش‌ها و طبیب‌ها که آنها را مستثنی کنیم کسی از اطبا رضایت ندارد. سابقاً دوای ایرانی بود قیمتش

معلوم بود اطبای بیچاره هم دو مرتبه سه مرتبه یک دو قرانی می‌گرفتند اما حالا دم در که وارد می‌شوی نوشته دفعه اول یک تومان حق گرفتن نبض مریض بیچاره دفعه‌های بعد هم پنج قران یا بیشتر حق رفتن سر مریض هم فلان قدر در این صورت خوب ببینید مردم این مملکت قوه این را دارند یا نه خوب اطبا اختیار خودشان را دارند اما دولت باید به طریق دیگری برای این کار اقدام کند و قراری بدهد لااقل یک فکر دیگری بکند یا یک مریضخانه بزرگی بسازد که کافی به جهت مردم باشد که مردم بروند آنجا خودشان را معالجه کنند یا اگر آن هم امروز مقتضی نیست یک فکری بکند که این اشخاصی که مریض می‌شوند در خانه از بی‌دوایی و غذایی نمیرند. خوب یک عمله که روزی سه قران چهار قران مزد دارد اگر بخواهد یک تومان به طبیب بدهد که او را معالجه نماید اگر کسی خیال کند این مریض خوب بشود نمی‌دانم چه جور آدمی باشد مگر این که مِن عندالله باشد که آن مریض باقی بماند بنابراین امیدوارم انشاءالله از این ترتیبات جلوگیری شود که فقرای مملکت و مردم راحت بشوند.

رئیس- آقای روحی

روحی- بنده نوبتم را به آقای دکتر واگذار می‌کنم.

رئیس- آقای رئیس صحیه بفرمایید.

رئیس کل صحیه- عرض کنم این تنها طبیبه مریضخانه نسوان نیست بلکه در قسمت‌های دیگر هم کار می‌کند و یک سال است که این در سر خدمت است کاملاً امتحان داده و از کارش هم رضایت داریم به این ملاحظه صحیه کل پیشنهاد کرده است و هیئت محترم دولت هم قبول کردند از این جهت تقدیم مجلس گردید و هر روز از ساعت نه الی دوازده در مریضخانه حاضر می‌شود و کار می‌کند و عصرها هم مکلف است هر روز برود در مریضخانه سرکشی کند و ببیند اگر مریضی عملی لازم دارد دستور بدهد عمل کنند و از کارش هم عدم رضایتی نبوده و نیست علاوه بر این معلمه مدرسه قابلگی هم هست و هر روز در مریضخانه نسوان به شاگردانی که برای تحصیل قابلگی می‌آیند تدریس می‌کند و حقوقی هم که به او داده می‌شد صد و پنجاه تومان بود ولی وقتی که بنده مذاکره کردم که تجدید بکنیم کنتراتش را او حاضر نشد و گفت این حقوق برای من کم است و آن دکترهایی که برای قابلگی کار می‌کنند و تخصص‌شان هم بیش از من نبود به آنها ماهی چهارصد و پنجاه تومان می‌دادید پارسال چون گفتند ما در بودجه محل نداریم به من صد و پنجاه تومان دادید ولی من با این حقوق معاشم نمی‌گذرد و یک مقدار زیادی وقتم در مریضخانه صرف می‌شود و با این حقوق نمی‌توانم زندگی کنم و چون قبول نمی‌کرد و ما هم ناچار بودیم یک کس دیگری را بیاوریم و ماهی چهارصد پانصد تومان حقوق بدهیم و محل هم نداشتیم این بود که بنده به این ترتیب راضی شدم و او هم قبول کرد که حقوقش عبارت از این مبلغ باشد. راجع به مریضخانه و حق‌المعاینه مرضی هم البته آنچه مقدور بوده است در طهران مریضخانه تأسیس شده خواه از طرف صحیه خواه از طرف بلدیه یا اشخاص خصوصی و دولت هم در نظر گرفته است که یک مریضخانه که در حدود هشت‌صد الی هزار تختخواب داشته باشد درست کند و شروع هم به کار شده ولی تصدیق می‌فرمایید انجام این مسائل آنی‌الحصول نیست بلکه باید به مرور و تدریج بشود (جمعی از نمایندگان- صحیح است) مثل این است که ما بگوییم الآن یک درخت ۲۵ ساله در اینجا بروید این غیرممکن است بلکه بیست و پنج سال وقت می‌خواهد. تا یک همچو درختی درست بشود مریضخانه و بنا و اثاثیه و اسباب آن هم فوراً حاضر نمی‌شود بلکه به تدریج درست می‌شود چندین سال است زحمت کشیده شده است تا اینهایی که فعلاً هست درست شده و البته امیدواریم در تحت توجهات و مراقبت اعلیحضرت همایونی قسمت‌های دیگر هم اصلاح شود. (کیای نوری- متشکریم)

جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.

رئیس- رأی می‌گیریم به ماده واحده با ورقه موافقین. ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و استخراج آرا به عمل آمده هفتاد و نه ورقه سفید تعداد شد)

رئیس- عده حضار ۹۸ به اکثریت ۷۹ رأی تجدید کنترات مادموازل پن تصویب شد.

اسامی رأی‌دهندگان - آقایان: اقبال - آقا حسین آقایان - افخمی - محمدتقی خان اسعد - محمد آخوند - اسکندری - مرتضی‌قلی خان بیات - هزارجریبی - مخبر فرهمند - نوبخت - عبدالحسین خان دیبا - جمشیدی - ضیا - یاسایی - قاضی نوری - محمدعلی میرزا دولتشاهی - حیدری - دیوان‌بیگی - کیای نوری - عراقی - نجومی - جلایی - دکتر سنگ - همراز - حسن علی میرزا دولتشاهی - خواجوی - بنکدار - طالش خان - دکتر عظیما - میرزا یانس - قراگوزلو - شریفی - طباطبایی دیبا - بیات ماکویی - مهدوی - پالیزی - ایلخان - دبستانی - حاج میرزا حبیب‌الله امین - گنجه‌ای - عدل - کازرونی - مرآت اسفندیاری - حاج علی‌اکبر امین - شیخ‌الملک - مصباح فاطمی - ذوالقدر - فتوحی - حکمت - مصدق جهانشاهی - صادقی - محمدولی میرزا - دربانی - ناصری - لاریجانی - مجد ضیایی - رهبری - دکتر امیر اعلم - عامری - مسعودی - طباطبایی وکیلی - امین پورمحسن - کاشانی - شریعت‌زاده - فهیمی - آقا سید کاظم یزدی - امیر ابراهیمی - دکتر لقمان - مؤید احمدی - بزرگ‌نیا - کفایی - ملک‌زاده - ساکنیان - عباس میرزا فرمانفرمائیان - امیر دولتشاهی - موقر - فولادوند - مفتی - مولوی

۴- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف

وزیر پست و تلگراف- دو فقره لایحه است یکی راجع به تجدید استخدام مسیو موریس سر مهندس تلگراف بی‌سیم و دیگری راجع به استخدام دو نفر برای مهندسی الکتریسیته و مکانیک تلگراف بی‌سیم فعلاً تقدیم می‌کنم تا در موقعی که کلیه اسباب‌هایی که مورد احتیاج می‌باشد و لوازم کار تکمیل شد کنترات آنها تصویب شده باشد (حالا که کنترات نگذشته است ما به وسیله اجرت روزمزدی اینها را استخدام کردیم) استدعا می‌کنم در این هفته کمیسیون تشکیل شود و کنترات آنها را تصویب کنند.

۵- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر داخله

وزیر داخله- لایحه‌ای است راجع به تشکیلات نظمیه خوزستان تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم.

۶- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه

وزیر مالیه- یک فقره لایحه در باب مستغلاتی است (غیر خالصه اربابی) که برای بازخرید آن هم یک پیشنهادی شده است تقدیم می‌شود لایحه دیگری است برای تقاضای تصویب مبلغ پنجاه‌هزار تومان که به طایفه پشت درب‌ها برای خرید املاک و رفع دعاوی آنها داده شود. این لایحه هم تجدید کنترات مسیو دکرکر رئیس گمرکات است برای مدت سه سال.

آقاسیدیعقوب- بسیار خوب.

۷- اجازه احتساب دوهزار تومان مخارج ضروری حوزه قشقایی

رئیس- لایحه اجازه احتساب دو هزار تومان مخارج ضروری حوزه قشقایی خبر کمیسیون بودجه مطرح است.

(به شرح آتی قرائت شد)

خبر از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه لایحه نمره ۴۷۰۲ راجع به احتساب مبلغ دوهزار تومان مخارج ضروری حوزه قشقایی در ۱۳۰۷ از محل صرفه‌جویی‌های آن سال را مطرح نموده و پس از استماع توضیحات آقای معاون وزارت داخله عین ماده واحد پیشنهادی را تصویب نمود.

رئیس- عین لایحه پیشنهادی که تصویب شده است قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل قرائت شد)

ساحت مجلس مقدس شورای ملی

احتراماً به استحضار خاطر نمایندگان محترم می‌رساند که چون در اواخر سال گذشته نظر به اظهار و پیشنهاد ایالت فارس لازم بود برای پاره‌ای مخارج فوری و ضروری حوزه قشقایی معادل دوهزار تومان اعتبار پرداخته شود و محلی در بودجه از اعتبارات مربوطه برای پرداخت این مخارج موجود نبود ناچار وزارت مالیه مبلغ مزبور را حواله صادر نموده و معادل آن از محل اعتبار بودجه ۱۳۰۷ وزارت داخله به عنوان وثیقه نگاه داشته اکنون نظر به این که وزارت داخله برای پاره مخارج ضروری خود احتیاج به استرداد وجه فوق دارد ماده واحده ذیل را به مجلس شورای ملی پیشنهاد و تقاضای تصویب آن را می‌نماید.

ماده واحده- مجلس شورای ملی به وزارت مالیه اجازه می‌دهد مبلغ دوهزار تومان وجهی که در سال ۱۳۰۷ برای مخارج ضروری حوزه قشقایی پرداخته شده است از محل کل صرفه‌جویی اعتبار بودجه ۱۳۰۷ مملکتی محسوب داشته محاسبه آن را تصفیه نماید.

رئیس- ماده واحد، مطرح است. آقای کازرونی

کازرونی- بعد از یک مخالف

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- موافقم.

رئیس- آقای عراقی

عراقی- موافقم.

رئیس- آقای اورنگ

اورنگ- موافقم.

رئیس- آقای رفیع

رفیع- عرضی ندارم.

رئیس- آقای ملک‌مدنی

ملک‌مدنی- موافقم.

رئیس- مخالفی نیست؟ آقای فیروزآبادی

فیروزآبادی- بنده مخالفتی ندارم اما حوزه قشقایی نفهمیدم یعنی چه غرض اداره حکومتی آنجاست اداره انتخابات آنجاست بلدیه است نفهمیدم چیست. چون نفهمیدم خواستم یک توضیحی داده شود.

وزیر داخله- شاید از این عبارت لایحه استنباط فرموده باشید که موضوع بلدیه و صحیه و فلان و بهمان نیست این راجع به امور حکومتی و انتظامات آنجاست که وزارت داخله مجبور شده بود و حالا برای این که حساب درست شود این لایحه تقدیم شده است.

رئیس- مخالف دیگری نیست؟

(گفته شد خیر)

رئیس- رأی گرفته می‌شود. آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و شماره آرا به عمل آمده ۷۳ ورقه سفید تعداد شد)

رئیس- عده حاضره ۹۱ به اکثریت ۷۳ رأی تصویب شد.

اسامی رأی‌دهندگان - آقایان: افخمی - میرزا یانس - آقا حسین آقایان - طالش خان - هزارجریبی - آقاسیدیعقوب - رهبری - دکتر سنگ - جلایی - عباس میرزا فرمانفرمائیان - امیر تیمور - مجد ضیایی - طباطبایی دیبا - جمشیدی - اقبال - محمدتقی خان اسعد - محمد آخوند - موقر - محمدعلی میرزا دولتشاهی - کیانوری - شریفی - امیر ابراهیمی - همراز - کاشانی - افسر - حاج میرزا حبیب‌الله امین - حیدری - مرآت اسفندیاری - میرزا عبدالحسین خان دیبا - محمدولی میرزا - یاسایی- ایزدی - رفیع - عراقی- مسعودی - ایل خان - پالیزی - روحی- ذوالقدر - دربانی - جهانشاهی - امیر دولتشاهی - ضیا - اسدی - حکمت - نوبخت - قاضی‌نوری - بنکدار - ناصری - حسن علی میرزا دولتشاهی - مؤید احمدی - اورنگ - فتوحی - خواجوی - عامری - ملک‌زاده - دبستانی - شریعت‌زاده - فهیمی - دکتر لقمان - فرهمند - مهدوی - بزرگ‌نیا - آقا سید کاظم یزدی - بیات ماکویی - مفتی - لاریجانی - مصباح فاطمی - ساکنیان - مولوی - فولادوند - طباطبایی وکیلی - شهداد

۸- شور دوم و تصویب لایحه تأمین خسارات از اتباع خارجه

رئیس- خبر کمیسیون قوانین عدلیه راجع به تأمین خسارات از اتباع خارجه شور دوم واصل شده قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل خوانده شد)

خبر از کمیسیون قوانین عدلیه به مجلس مقدس شورای ملی

کمیسیون قوانین عدلیه لایحه نمره ۷۸۰۴ راجع به تأمین از اتباع خارجه را برای شور دوم مطرح و پس از مطالعاتی در اطراف آن بالاخره مواد تقدیمی در ضمن شور اول تأیید و اینک راپورت آن تقدیم می‌شود.

رئیس- راپورت راجع به شور اول نیز برای تذکر آقایان قرائت می‌شود.

(به شرح آتی قرائت شد)

لایحه نمره ۷۸۰۴ راجع به تأمین از اتباع خارجه در کمیسیون قوانین عدلیه مطرح گردیده پس از بحث و مداقه در اطراف آن بالاخره مواد لایحه به شرح ذیل اصلاح و موافقت حاصل شده اینک راپورت آن را برای مطالعه آقایان نمایندگان محترم تقدیم می‌دارد که نظریات خود را به کمیسیون اطلاع دهند.

ماده اول- اتباع خارجه اعم از این که مدعی اصلی باشند و یا به عنوان شخص ثالث وارد دعوی کردند مکلفند در صورت تقاضای مدعی‌علیه برای تأدیه مخارج محاکمه و خساراتی که ممکن است به پرداخت آن محکوم گردند تأمین بدهند.

تقاضای مزبور فقط از مدعی‌علیه تبعه ایران پذیرفته می‌شود و باید در محاکمه عادی ضمن اولین لایحه که به محکمه داده می‌شود و در محاکمه اختصاری در اولین جلسه به عمل آید و الّا مسموع نخواهد بود.

ماده دوم- محکمه در ضمن قراری که راجع به تأمین می‌دهد میزان آن را معین خواهد کرد و مادام که تأمین داده نشده محاکمه متوقف خواهد ماند.

ماده سوم- تبعه خارجه که در خاک دولت متبوع او اتباع ایران از دادن تأمین معاف هستند از دادن تأمین در ایران معاف خواهند بود.

رئیس- ماده اول مطرح است. آقای روحی

روحی- موافقم.

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- بنده در اینجا خواستم آقای مخبر را توجه بدهم اینجا که نوشته است این تقاضا از مدعی‌علیه پذیرفته می‌شود یعنی مدعی‌علیه که تبعه داخله است وقتی از تبعه خارجه تأمین بخواهد پذیرفته می‌شود. اگر در اینجا اشاره بشود که وکیل مدعی‌علیه هم این حق را دارد بنده حرفی ندارم این را توضیح بدهند که در صورت‌مجلس ثبت شود که اگر وکیل هم ادعا کند این حق را دارد.

(شریعت‌زاده) مخبر- چون آقا خیلی محتاط هستند و محتاج می‌دانند به این عنوان توضیح مطلب عیبی ندارد ولی اساساً مدعی‌ٌعلیه یا خودش این تقاضا را می‌کند یا وکیل که از طرف او معین می‌شود.

آقا سیدیعقوب- بسیار خوب مقصودم این بود که این مسئله معلوم شود.

رئیس- رأی می‌گیریم به ماده اول. آقایان موافقین قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان برخاستند)

رئیس- تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل قرائت شد)

ماده دوم- محکمه در ضمن قراری که راجع به تأمین می‌دهد میزان آن را معین خواهد کرد و مادام که تأمین داده نشده محاکمه متوقف خواهد ماند.

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- اینجا باز هم برای توضیح است برای این که بعضی مسائل ممکن است در کمیسیون صحبت شود ولی در مجلس در نظر بیاید حالا آقای شریعت‌زاده این را نگویند چرا همان وقت در نظر نیاوردید. در اینجا نوشته است میزان را محکمه معین کند می‌خواهم بگویم چرا محکمه معین کند به علت این که مدعی‌علیه از این تبعه خارجه که آمده اقامه دعوی کرده ضرر و خسارت بهش متوجه می‌شود خواستم ببینم علت این که محکمه را مشخص قرار دادیم چیست.

مخبر- آقای آقاسیدیعقوب توجه بفرمایید البته این تذکر خیلی خوب بود اما آقا متوجه هستید که هر تقاضایی که در محاکم عدلیه از طرف اصحاب دعوی می‌شود دربادی امر یعنی در موقع تقاضا به تشخیص خود مدعی یا مدعی‌الیه پیشنهاد می‌شود لکن البته این تقاضا همیشه محکوم به صحت نیست و بایستی محکمه تشخیص بدهد که این مدعی‌الیه که میزان خسارت را معین کرد این منطبق با قوانین موضوعه هست یا نیست ممکن ست از مظنه حق‌الاجرای احتمالی که فرض کنید صدی ده است مدعی‌الیه تجاوز کند سدی بیست بدهد البته محکمه باید مداقه کند ببیند صحیح است یا خیر و همچنین مخارج محاکمه یا حق‌الوکاله و اینها بر طبق یک مقرراتی باید معین شود اگر یکی از طرفین دعوی به خلاف آن مقررات زیاده از میزان قانونی معین کند محکمه باید تشخیص بدهد که این غلط است و میزان صحیحش این است بنابراین تشخیص میزان خسارت ممکن‌الورود به نظر محکمه صحیح است.

رئیس- آقای آقاسیدیعقوب

آقاسیدیعقوب- بلی خوشبختانه این حرف فتحی شد از برای این بابی که بنده سؤال کردم که این قرار آیا قابل استیناف هست یا نیست آقای وزیر (با کمال بی‌مرحمتی) فرمودند قابل استیناف نیست. در اینجا وقتی که معلوم شد تعیین میزان به نظر محکمه است چون این در محکمه ابتدایی است و آمدید گفتید به نظر محکمه است پس محکمه حکم به این می‌دهد این باید قابل استیناف باشد. قرار می‌دهد که تأمین این خسارت این اندازه است وقتی که این قرار را صادر کرد این قبول نمی‌کند چرا به علت این که می‌گوید خسارت من بیش از این است فرض کنید محکمه تعیین می‌کند که میزان خسارت مثلاً صد تومان است و مدعی‌الیه که تبعه داخله است تصور می‌کند که محققاً بیش از این است و محکمه در اینجا آمده قرار صد تومان صادر کرده در صورتی که ادله و مدارک دارد که اگر برود محکمه استیناف یا بالاتر اثبات می‌کند حرف او را که خسارت بیشتر از این است پس باید این قرار قابل استیناف باشد. حالا چون شما وارد در عدلیه هستید هم در عملیاتش هم در مدارکش این یک اشتباهی بود که بنده تشخیص کردم.

مخبر- اینجا آقای آقاسیدیعقوب یک موضوع نظری را مورد بحث قرار دادند به واسطه این است که می‌فرمایند قرارهایی که در محاکم عدلیه صادر می‌شود در صورتی که راجع به تأمین باشد باید قابل استیناف باشد یا خیر؟ این مسئله اولاً اینجا محلش نیست چون در قوانین مروطه این مسئله حل شده که قرار تأمین قابل استیناف نیست دلایل هم اگر حضرتعالی میل دارید خیلی زیاد است ولی اجمالاً این که اگر ما بخواهیم کلیه قرارها را قابل استیناف بدانیم امکان ندارد که از عهده ما برآید که یک تشکیلاتی که بتواند از عهده برآید داشته باشیم این مطلب نه فقط اینجا این‌طور است بلکه جاهای دیگر که از ما بیشتر به این کارها پرداخته‌اند و اطلاعات‌شان از ما زیادتر است همین‌طور است به علاوه چرا حضرتعالی همیشه مطلب را مشکل تلقی می‌کنید؟ وقتی که یک مدعی‌الیهی تقاضای تأمین خسارت می‌کند خسارت هر محاکمه در هر مملکتی معین است یعنی پول تمبر این‌قدر عشریه این‌قدر حق‌الوکاله این‌قدر این را وقتی یک محکمه تطبیق کرد با قانون باید گفت محکمه صحیح تطبیق کرده و قابل اعتراض

نیست و استدعا می‌کنم حضرتعالی هم موافقت بفرمایید با این ماده.

رئیس- موافقین با ماده دوم قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.

(به این مضمون قرائت شد)

ماده سوم- تبعه خارجه که در خاک دولت متبوع او اتباع ایرانی از دادن تأمین معاف هستند از دادن تأمین در ایران معاف خواهند بود.

رئیس- مخالفی ندارد؟

(گفته شد خیر)

رئیس- موافقین با ماده سوم قیام فرمایند.

(غالب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. مذاکره در کلیات است. مخالفی نیست؟ (جمعی گفتند خیر) رأی گرفته می‌شود. موافقین با این لایحه قیام فرمایند.

(عده کثیری قیام نمودند)

۹- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

رئیس- تصویب شد. چیز دیگری در دستور نداریم اگر موافقت می‌فرمایید جلسه روز پنجشنبه چهارم مهر دستور لایحه مربوط به وزارت پست و تلگراف و دعاوی مردم بر دولت و دولت بر مردم.

(مجلس نیم ساعت قبل از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی - دادگر