مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ خرداد ۱۳۴۹ نشست ۱۹۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ خرداد ۱۳۴۹ نشست ۱۹۸

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۸ خرداد ۱۳۴۹ نشست ۱۹۸

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۲

جلسه: ۱۹۸

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین- جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقای رامبد

۳- تقدیم سه فقره لایحه به وسیله آقای یگانه وزیر مشاور

۴- تصویب صورت‌جلسه‌های گذشته‏

۵- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی‏

۶- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فرهادپور

۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی دایر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه تحصیل وام از بانکصادرات و واردات آمریکا برای راه‌آهن دولتی ایران و ابلاغ به دولت‏

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به لایحه پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی‏

۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون خاص راجع به لایحه شرکت‌ها و سازمان‌ها ی تعاونی تا ماده ۵۴

۱۱-تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی

۱۲- ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون خاص راجع به شرکت‌ها و سازمان‌های تعاونی و ارسال به مجلس سنا

۱۳- بیانات بعد از دستور آقای مهندس ارفع‏

۱۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی‏

۱۵- اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به دو لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۶- اعلام وصول گزارش کمیسیون عرایض برای چاپ در صورت‌جلسه‏

۱۷- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۲۸) خرداد ماه ۱۳۴۹

مجلس در ساعت ۸ و سی دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین –جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین –جلسه قبل

رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر فریور – بدر صالحیان – فروتن – مسعودی – مهندس ریاحی – دکتر رفعت – آموزگار – مهندس عطایی – دکتر بهبهانی – مهندس اسدی سمیع- خانم ابتهاج سمیعی – خانم جهانبانی – مهندس قادر پناه – مهندس پروشانی – کریم بخش سعیدی – پرویزی – صائب – دکتر صاحبقلم – دکتر غنی – فتح الله مافی – مصطفوی نائینی – مهندس معینی زند – لطف الله حی – دکتر صدر.

غائبین مریض

آقایان جوادی – پاینده – خواجه نوری – خانم دکتر دولتشاهی - فولادوند – قاضی زاده – مهندس معتمدی – موید امینی – اهری.

- بیانات قبل از دستور آقای رامبد

۲- بیانات قبل از دستور آقای رامبد

رئیس – نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای رامبد بفرمائید.

رامبد – در هفته‌ای که گذشت واقعه بسیار مهمی در مملکت ما اتفاق افتاد و آن بازگو کردن مکنونات قلبی و خواسته واقعی ملت از طرف رهبر ملت بود (صحیح است) خطاب به به اصطلاح پاسداران انقلاب که از دویست و چند نفر امروز ۲۷ نفرشان بر سر کار خود حاضرند آن چیزی که مجلس در ظرف هفت سال وظیفه داشت به دولت تذکر بدهد و نداد و یا اگر داد دولت همیشه گوشش را گرفت و دهنش را باز کرد و جواب سر بالا داد و بالاخره به عوض این که نماینده ملت بگوید رئیس ملت و رئیس مملکت و رهبر قوم گفت ولی امروز ما ۲۷ نفر به این مطلب توجه کردیم. حزب برای تحقق بیشتر دموکراسی بود حزب برای تجلی واقعی خواسته‌های مردم بود (صحیح است) حزب برای راهنمایی و نظارت بیشتر در دستگاه اجرایی بود (صحیح است) ولی ما در ظرف این مدت از حزب آن چنان ساختیم که اگر مجلس هم بود که بازگوی افکار مردم می‌شد فقط موید بلاتردید دولت شد و نتیجه آنچنان گردید که دولت عم از حسن نیت یا غیر آن آنچنان با آرای دوستان خود متکی گردید که توجه به خواسته‌های مردم از ذهنش به کلی خارج شد (صحیح است – احسنت) به هر حال در آنچه که رئیس مملکت ما فرمودند در آنچه که خواسته‌های مردم هست در آنچه که احتیاج مملکت است اگر بخواهیم یکایک ورق بزنیم علت اصلی از دستگاه مقننه شروع می‌شود این بحث وقتی که ببینیم چرا وضع ادارات ما این چنین است دوستان من سروران من بیائیم حقیقت را بگوئیم شروع این صفحه سطر اولش قوانین ماست، قوانیت ماست که در مقابل تمام اختیارات لایتناهی به مأمور کمترین مسئولیتی در آن دیده نمی‌شود (چند نفر از نمایندگان – صحیح است) قوانین ماست که در نهایت پیچیدگی و نامفهومی هر وقت تذکر داده شد آمدند و گفتند و در تمام دنیا قانون چیزی نیست که مردم لازم باشد آن را بفهمند البته این نظر با دید حزب دولتی است (دکتر دادفر – این طور نیست) به صورت مذاکرات مراجعه بفرمائید. به هر حال من امروز استفاده می‌کنم و استدعا می‌کنم. و استغاثه می‌کنم که بیائید خدمت به شاهنشاه را فقط در تبریک گفتن در روز چهارم آبان محدود نکنید بیائید پاسداری انقلاب را فقط در بازگو کردن فرمایشات ایشان ندانید. بیائید با هم در راه اجرای نیات شاهنشاهی که به وحدانیت خدا اگر این الهامات و این نیات و این فرمایشات او به هر قومی نازل شده بود بیش از آنچه که دولت ما توفیق پیدا کرده توقیق پیدا می‌کرد بیائیم با از خود گذشتگی با واقع بینی و با حقیقت‌بینی انتقاد را اول از خودمان شروع کنیم بیائید بگوئیم ما که انقلاب اداری می‌خواهیم بکنیم در وهله اول استاندار حزبی این چنین فکر کردند که صبح بروند در ادارات حاضر غایب بکنند افراد حزب را حاضر غایب بکنیم که بیش از ۲۷ نفرشان در شروع کار مجلس سر کارشان حاضر نیستند (عباس میرزایی – از حزب مردم چند نفر هستند به جای ۳۵ نفر ۷ نفر هستند) به هر حال آنچه در ایرادات وارد هست این سطور قوانینی است که احتیاج به اصلاح داشت این قوانینی است که متناسب با انقلاب نبود قوانینی است که با فئودالیسم قبلی تطبیق می‌کرد ولی هفت سال امنیت بی‌سابقه هفت سال پشتیبانی بی‌سابقه شاهنشاه از دولت هفت سال پشتیبانی بی‌دریغ اکثریت مجلس از دولت هفت سال تصویب بی‌چون و چرای قوانین هفت سال آزادی عمل لایتناهی، بعد از هفت سال برای اصلاح قوانین چه کردیم؟ می‌گویند دولت راسا در تنقیح قوانین اقدام خواهد کرد عبارت روزنامه است این قوانین را کجا تهیه کردند روز اول به این مجلس ۶۰۰ لایحه تسلیم شد این قوانین را که تنظیم کرد؟ هفت سال عمری است ما در قرن اتم در دنیا و در قرن شاهنشاهی آریا مهر در ایران زندگی می‌کنیم هفت سال کافی نبود که یک دولت که در تاریخ ایران سابقه ندارد این چنین تمام وسائل کار برایش فراهم باشد موجبات مادی و معنوی و روحی و هر چه که فکر کنید ولی بعد از هفت سال خود می‌گوید قوانینی که من تنظیم کردم حالا می‌خواهم تنقیح بکنم اما من شاید با انصاف باید وظیفه داشته باشم که بعضی عرایضم را نسبت به همکاران عزیزم در مجلس تعدیل کنم، چرا؟ برای این که دیدیم هر بار هر نماینده‌ای با هر حسن نیت چه در کمیسیون چه در مجلس آمد و انتقادی کرد و تذکراتی داد از عکس‌العمل‌های دولت بی‌نصیب نماند (صحیح است) به پس گرفتن‌های حرف‌های خود ناگزیر گردید البته با چنین روحیه انتقاد قبول نکردنی که در دولت هست که یک نمونه بسیار کوچکش جلسه قبل بود یقینا چه اکثریت چه اقلیت می‌گویند کوفتن دربی که باز شدنی نیست چه حاصل، این آقای روحانی نبود که روزی آمد و در اینجا گفت که دولت در مناطق زلزله زده طبق اوامر شاهنشاه عمل نکرده و تذکر داد و نتیجتا از ریاست کمیسیون کشور برکنار شد. این روحانی نبود که بعد آمد پشت این تریبون و در کمال اضطراب حرفهای خودش را پس گرفت؟ (فرهاد پور – دیسیپلین اکثریت است) دوستان من بیائید صادقانه در راه شاهنشاه همکاری کنید و تظاهرات را برای یک بار کنار بگذارید که نسلهای آینده بر ما نفرین خواهند کرد که از چنین موقعیت به این خوبی و رهبری به این دانشمندی کمال استفاده را نکردیم لیدر اکثریت مجلس شاید شما خواستید به من جواب بدهید ولی از شما یک تقاضا دارم شما صورت مذاکرات مجلس را امروز با خودتان به منزل ببرید صحبتهایی که در مجلس شده است و جوابهایی را که دولت داده است بخوانید و پنج روز بعد روزنامه‌ها را بخوانید چه می‌بینید؟ می‌بینید وقتی در مجلس از زبان مردم در پیروی از خواسته‌های شاهنشاه گفتند که دولت بیائید عیب کارهای شما این است، این است و این است جلویش را بگیرید نمایندگان دولت آمدند و با کمال صراحت گفتند چنین ایراداتی و اردنیست و شمای نماینده بی‌خود گفتید و شاید خود ملت هم از نقطه نظر دولت بیخود گفتید و شاید خود ملت هم از نقطه نظر دولت بی‌خود گفته ولی پنج روز بعد دیدید به مناسبت این که خود دولت تصمیم آینده‌ای گرفت همان مطالب، مطلب سرمقاله‌ها و نطق‌ها و سمینارها و چه و چه شد. این روحیه خودپسندی غرور و تکبر و اغفال کار ما را به کجا می‌رساند؟ آقای ارفع اکثریت محترم قوانین ما احتیاج به تجدید نظر دارد قوانین ما احتیاج به آن دارد که هر کس که بر اساس سپاه دانش توانسته بخواند باید آن را بفهمد نه این که قانون نوسازی بیاورید از مجلس که می‌فرستید به اداره‌های مربوطه مقام مسئول بگوید که این برای من نامفهوم است و بعد با شهردار دکتر حقوق و فعال و جواب حزب ایران نوینی هم که صحبت می‌کنید می‌گوید برای این که این را بهتر درک بکنم خواهش می‌کنم بنویسید تا به اداره حقوقی خودمان رجوع کنیم این قوانین قبل از انقلاب نیست قوانینی است که وزیر حزب ایران نوین آورده و اکثریت محترم پاسدار انقلاب در اجرای اصول انقلاب تصویب فرمودید مامور دولت تقصیر ندارد نماینده دولت هم تقصیر ندارد شما اکثریت هم تقصیر ندارید. این روحیه خودپرستی و خودپسندی و از همه چیزی نیازی دولت است که این وضع را پیش آورده اصولا نماینده دولت جز افراد خود ملت کسی نیست شما به شرکت تلفن مراجعه می‌کنید و موادی جلوی شما می‌گذارند که مراجعه کننده هیچ حقی ندارد و مامورین هم هیچ مسئولیتی ندارند همین کارمند تلفن گوینده این صحبت‌ها برای لوله آب به اداره آب مراجعه می‌کند در آنجا به او می‌گویند طبق این مقررات اگر تا ۲۴ ساعت دیگر اوامر مرا اطاعت نکردی لوله آبت قطع می‌شود و من هیچ مسئولیتی ندارم و همین مامور لوله آب برای پرداخت عوارض نوسازی می‌رود می‌گویند دو ماه دیگر اگر ما جواب ندادیم و تو مشمول جریمه شدی باز هم حقی نداری و من هم مسئولیتی ندارم و این زنجیر تا نفر آخر برای ۲۷ میلیون ایرانی دور تسلسل دارد و این قوانین و آن نحوه تصویب این روحیه یک طرفه یک طرفه حاکم بودن این گونه امور را به وجود می‌آورد (صحیح است) آقای دکتر یگانه به درستی شما همه ما اعتقاد داریم (صحیح است) ولی اگر به آن تشخیصی هم که شما دارید بخواهیم همه صحه بگذاریم باید بگوئیم این باز بودن دست مامور در قوانین یکی از وسایل به‌وجود آمدن سوء استفاده است هست یا نیست؟ آقای دکتر وقتی می‌آئیم و به شما می‌گوئیم در اینجا تکلیف را تعیین کنید شما از حقیقت و شرافتی که لازم است برای مامور تعریف می‌کنید ما هم قبول داریم همه مامورین باید این چنین باشند ولی این شما بودید که قوانین را آوردید و این سروران ما بودند که روی اعتماد به شما تصویب کردند و این نتیجه‌هایی است که امروز مملکت ما با آن مواجه است که هیچ ماموری موظف به جوابگویی به مردم نیست اما از شما حالا خواهش می‌کنم بر خلاف گذشته کاغذ به دست بگیرید و بنویسید آقای دکتر یگانه برای یک نمونه کوچک چهار سال قبل در پشت همین تریبون یک مطلبی گفته شد که الان توضیح می‌دهم که نخست وزیر وقت در سرسرا دستوری داد که چون خود ایشان خیلی آدم صادقی هستند تایید خواهند کرد و چهار سال گذشت و نسبت به مطلبی که دیناری خرج نداشت و سه دقیقه وقت لازم داشت اقدام نشد این میزان ایمان دولت را میزان توجه دولت را میزان احساس مسئولیت دولت را نسبت به خواسته‌های مردم نشان می‌دهد آن یک مطلب خیلی کوچک که تمام نمایندگان محترم اکثریت هم که حالا تعدادشان در مجلس به نزدیک شصت و چند نفر رسید در حوزه‌های انتخابیه خودشان نسبت به این مطلب اکثرا مواجه هستند آن این است که در دوران قبل از این وضع فعلی تعالی مملکت در موقعی که ما جاده‌های اساسی نداشتیم در موقعی که جاده‌های فرعی ساخته نشده بود که آن را هم بعد می‌رسیم در موقعی که ارتباط کافی نبود تشکیلات مملکتی و تقسیم وظایف ادارات را به تناسب نزدیک بودن و دسترسی داشتن اهالی هر ده و هر قریه و هر بلوک به آن نزدیکترین محل یک ترتیب اضطراری می‌دادند مثلا شهرستانی است به اسم طالش شما لابد شنیده‌اید قسمت جنگلبانی آن جزو آذربایجان است و جز استان گیلان نیست قسمت نظام وظیفه دو بلوک آن جز فومن است ولی قسمتی از دادگاهش جزو صومعه سراست اما دادسرایش جزو بندر پهلوی است و هم چنین شیلاتش در جای دیگر است و لذا برای شما اگر بخواهم بگویم اهالی یک شهرستان به ۱۴ شهرستان دیگر باید بروند تا یک احتیاج کوچک اداری را انجام بدهند این تاریخچه‌ای است برای این که شما بروید و پرونده را بخواهید و بیائید پشت این تریبون جواب بدهید از دولت آقای دکتر اقبال چند سال می‌گذرد آقای دکتر یگانه؟ هفت سالش را که شما سوار هستید، دوازده سال قبل ایشان رفتند به طالش و در اتومبیل با آقای مهندس شریف امامی رئیس محترم مجلس سنای فعلی و بنده سه نفری با آقای دکتر اقبال نشسته بودیم دکتر اقبال یک سوالی فرمودند، فرمودند که خیلی تعجب می‌کنم زیرا به هر شهرستان که می‌رویم مردم چیزهای مختلف می‌خواهند، سد می‌خواهند راه می‌خواهند طبیب می‌خواهند آموزشگاه می‌خواهند چه می‌خواهند چه می‌خواهند اما در اینجا هر چه از من خواستند یکی است و آن کاغذها را یکی یکی باز می‌کرد چون آقای دکتر اقبال عادت دارند که همه را دقت کنند همه اینها می‌پرسند که ما در یک شهرستانیم یک مرکز شهرستان داریم و تمام ادارات دولتی که به عقیده بنده عده‌ای هم زاید است در این مرکز شهرستان هست چون ۱۸ کیلومتر راه فرعی وجود ندارد ما مثل اسرا تابع جاهای دیگر هستیم و باز روی رویه‌ای که آقای دکتر اقبال دارد که فورا عمل می‌کند نشست و تصمیم گرفت که این جاده ساخته بشود آن موقع‌ها آقای دکتر یگانه شما در مجلس نبودید ما برای صد تومان هم درباره پول مملکت در اینجا چانه می‌زدیم مثل حالا نبود که ۴۳ میلیارد را یکباره تصویب کنند چون پول نبود این کار به تعویق افتاد ولی رد برنامه گذشته جاده ساخته شد جناب دکتر نهاوندی وزیر آبادانی و مسکن آمدند آنجا و افتتاح کردند آقای دکتر سام استاندارد حزبی هم حضور پیدا کردند نطقها مبادله شد أخر سر یک نفر طوالش بازبان ساده گفت آقا وزیر آقای استاندار این جاده دو جنبه داشته یکی استفاده مقاطعه کار ارجاع کار به مهندس مشاور و خرج پول که اینها انجام شد ولی یک مطلب دوم در پی داشت و آن این بود که این جاده را برای آن می‌خواستیم که برای مراجعات اداری بتوانیم به مرکز شهرستان خودمان برویم چند سال می‌گذرد آقای دکتر یگانه؟ ۴ سال در حالی که وزیر کابینه شما وعده داد به مردم که فردا شب هیأت دولت تشکیل می‌شود و این کار تمام می‌شود و تمام نشد وزیر کشور عوض شد وزیر کشور دوم آمد آن هم عوض شد وزیر کشور سوم رهبر حزب اکثریت تشریف آوردند یادش بخیر حداقل این قدر زیرک بود که وقتی من این مطلب را عنوان کردم بعد از چند روز به من گفتند برای کسب اجازه از پیشگاه مبارک شاهانه برای تجدید نظر در تقسیمات مملکت همین موضوع طالش را که شما گفتید مثال آوردم در گزارش شرف عرضی و اوامر شاهنشاه صادر شد که عمل بکنید و وقتی من در اینجا صحبتش را کردم آقای نخست وزیر فرمودند که معاون وزارت کشور طرح تصویب نامه را امشب به هیأت دولت بیاورد دو سال و سه سال گذشت آقای دکتر یگانه. و این نموداری از کار دولت نموداری از توجه دولت به خواسته‌های مردم نموداری از وظیفه شناسی دولت نموداری از درک دولت از منویات ملوکانه است که برای دولت آقای دکتر یگانه این کار پول لازم نداشت بودجه لازم نداشت جز توسعه و احساس مسئولیت نسبت به خواسته مردم (احسنت آفرین) اما اینها ریشه‌های دیگر دارد آقای دکتر یگانه اگر نیت دارید که اوامر دیروز یا پریروز شاهنشاه را اجرا کنید یادداشت کنید مامور شما در شهرستان در توی قهوه‌خانه‌ای که طبق زیرش می‌لرزید اطاق گرفته و سه رئیس اداره دارند در یک اطاق انجام وظیفه می‌کنند با ۱۶ تومان اجاره اما وقتی او می‌آید به تهران می‌گویند پول نیست از پله‌ها عبور می‌کند می‌بیند سنگ مرمر مقاطعه کار طبق دستور مهندس مشاور دارد کار می‌گذارد و می‌آید پائین‌تر می‌بیند اتومبیل جدید برای وزیر خریده‌اند می‌رود توی اطاق رفیقش می‌بیند دارند حکم صادر می‌کنند ۱۵۰۰ تومان پاداش برای سکرتر این مامور دیگر اعتقادی برای انجام دستورات شما نخواهد داشت (صحیح است) می‌دانید چه می‌کند؟ می‌اید پیش وکیل محترم اکثریت تقاضا می‌کند که اقدام کنید مرا به سازمان برنامه منتقل بکنند برای این که رفیقم رفت آنجا و با همین امتیازاتی که من دارم دو هزار تومان بیشتر حقوق می‌گیرد مرا منتقل بکنید به فلان شرکت دولتی و به فلان موسسه وابسته به دولت این استثناها این تبذیرها این ولخرجیها و بی‌فکری‌ها ایمانی را که لازمه انجام دستورات شاهنشاه و اجرای انقلاب است به وجود نمی‌آورد و این من و شما هستیم من مسئول هستم من ملاحظه می‌کنم شما از من برنجید نمی‌گویم شما مسئول هستید که در هیأت دولت کلاهت را به سرت نمی‌گذاری که بیایی بیرون و بگوئی که من فرمایشات شاهنشاه را به همکاری شما ترجیح می‌دهم (احسنت) اما دکتر یک مطلب دیگر هست این عدم هم آهنگی تنها در حقوق نیست در استخدام نیست در طرز فکر هم هست چند نکته نشان بدهم این مطلب بسیار کوچک است ولی باز مثال می‌آورم همانطوری که یک جوش کوچک در صورت دیده می‌شود طبیب تشخیص می‌دهد که این ناشی از خرابی کبد است و ممکن است به تمام بدن سرایت کند این مطلب خیلی کوچک است شما فرمایشات شاهنشاه را در شورای اقتصاد یا حضور دارید یا می‌خوانید چنین بنا به وظیفه‌ای که دارید حداقل از نخست وزیری تا مجلس رفت و آمد می‌کنید از این خیابانها عبور می‌کنید به سبب شغلی که دارید اینجا می‌نشینید و بر خلاف میلتان حرفهای امثال رامبد را گوش می‌دهید و به سبب امکان استفاده از امتیازاتی که برای مامورین امثال شما هست اگر بخواهید هر روز یک سفر فرنگ برایتان آماده است دنیا را هم می‌بینید شاهنشاه فرمود ملت تقاضا کرد نماینده ملت فریاد کشید چشم بینای شما دید اروپا هم رفتید دنیا را هم دیدید عقب افتاده و پیشرفته را هم دیدید هیچ شهری در روی کره ارض شما توانستید پیدا کنید که از نظر نا هم آهنگی خیابانها و کندن و افتضاح مثل اینجا باشد می‌دانم که تقدیم کنندگان گزارش این چنین می‌نویسند احتیاجات مبرم مردم و توسعه اقتصادی مستمر و بهبود وضع کشور ایجاد می‌کند که به هیچ وجه وقت را تضییع ننموده و هر پروژه‌ای را که قابل اجرا بود فورا اقدام کنیم اما آقای دکتر آیا این احتیاجات این بهبود و همه اینها را شب می‌خوابیم و صبح تصمیمش گرفته می‌شود؟ یا یک برنامه‌ای دارد یک هیأت دولت دور هم جمع می‌شوند یک شهرداری مسئولیت شهر را دارد. آیا نمی‌شود نشست و لااقل گفت این برنامه‌های سالیانه را طوری تنظیم کنید که یک سال در میان این خیابانها را بکنید ۶ ماه در میان بکنید فصل به فصل بکنید ماه به ماه بکنید آقای دکتر یگانه به جان عزیزت صبح کندند و بعداظهر اسفالت کردند خیابان پهلوی را فراد و صبح دو مرتبه همانجا را کندند که وقتی پسر من پرسید گفتم لابد دارند سونداژ می‌کنند که آسفالت خوب شده یا نه گفت در تمام طول خیابان؟ خدای من شاهد است آقای دکتر یگانه اینها خیانت است خیانت است، خیانت است (صحیح است) برای این که اهالی تهران ترقیات را با چشم نمی‌بینند ذوب آهن را نمی‌بینند سد رضا شاه را نمی‌بینند سد محمد رضا شاه را نمی‌بینند سد کرج، جاده‌های آسفالته و پیشرفت‌ها را نمی‌بینند و امکان دیدن ندارند فقط از رادیو و روزنامه‌های شما مطلع می‌شوند ولی وقتی به کار شما اطمینان ندارند و کارها را در همین جنبه‌ها و شما را ناهماهنگ، بی‌ترتیب، بی‌برنامه و خدای نکرده متظاهر می‌بینند به حرفهای شما اعتقاد پیدا نمی‌کنند و پیشرفتهای عظیم مملکت آنچنان که باید و شاید در قلبش نمی‌نشیند و آن مامورینی که این ناهماهنگی را به وجود می‌آورند مسئولند (صحیح است) در گذشته وزیری از طرف فراکسیون مخالف در مجلس به کابینه تحمیل می‌شد داشتیم در گذشته وزیری روی رفاقت با نخست وزیر انتخاب می‌شد وزیری روی سوابق سیاسی و دیگر به سبب تظاهرات و دسته‌بندی انتخاب می‌شد نتیجتاً ناهمآهنگی طبیعی بود اما عنایت شاهنشاه تأیید بلا تأمل اکثریت همه برای این است که حالا یک دولت همفکر، هماهنگ و متحدی بوجود بیاید دیگر فراکسیون وزیر تعیین نمی‌کند پس جز این که نمی‌خواهند چیز دیگر است جز این که خودتان ایمان به این مطلب ندارید چیز دیگری می‌شود گفت؟ آقای دکتر خواهش می‌کنم این موضوع انقلاب اداری را و نطقهای سمینارها و امثال اینها را با آنچه که حالا عرض می‌کنم بخوانید و یک تطبیقی بدهید و ببینید که این صحبت‌ها برای روزنامه است یا پر کردن برنامه رادیو است یا برای اجرا است در جلو درب ادارات و وزارتخانه‌ها یک سدی گذاشته‌اند که مردم مراجعه نکنند استدلال هم این چنین است که اینها می‌آیند و وقت مأمورین را می‌گیرند و مامورین به کار خودشان نمی‌رسند حرف صحیح است اما پای این دستگاهها یک روز بنشینید حالا آقای دکتر یگانه چون قیافه شما را می‌شناسد یکی از قیافه‌های ناآشنا را که متصدیان نمی‌شناسند بگذارید می‌بیند هر رفیق شب یا یار خصوصی یا احتمالا کسانی که در خارج راجع به کار اداریشان توافق شده آنجا که می‌رسند تلفن می‌کنند راه پیدا می‌کنند ولی آن مراجعه کننده که انقلاب اداری برای او بود دیگر او را نمی‌شناسند اگر آنها را می‌شناختند که راهش می‌دادند و دیگر حرفی نداشت ولی این را راهش نمی‌دهند حالا معتقد شدید که راه انقلاب اداری شما بستن دهان است که ناله را نشنوید سرکار خانم صوفی چند وقت است که انقلاب اداری اعلام شده؟ بیش از دو سال است خواهش می‌کنم از اینجا تشریف و ببینید بودجه‌ای که آنچنان شب عید ریاست محترم مجلس، مجلس سنا وکلا و دولت ساعت را به دقیقه، دقیقه را به ثانیه طوری تنظیم می‌فرمایند که عدول از قانون اسای نشود و شب عید ابلاغ بشود این به مناسبت مبارکی شب عید نیست به مناسبت فلسفه‌ای است که دارد سال که شروع شد ۳۶۵ روز برای مملکت استفاده بشود اما در دولت شما بودجه راهسازی در منطقه‌ای که در پاییز بارانهای فصلی اجازه عبور از خیابانها را نمی‌دهد در پاییز برانهای فصلی اجازه عبور از خیابانها را نمی‌دهد در پاییز ابلاغ می‌شود پرونده را ورق بزنید این کشور که بر اثر عنایات شاهنشاه پیشرفت‌های فوق‌العاده بودجه‌اش به ۴۳ میلیارد رسیده و درآمد نفتی که درگذشته اساس درآمدهای مملکت بود حالا فقط یک ششم این درآمد بودجه را تشکیل می‌دهد و همه موجبات تعالی مملکت فراهم شده پرونده هشتاد هزار تومانی چون دولتیان با رقم کمتر از یک میلیون تومان آشنا نیستند و پایین تر از آن را قبول ندارند که هشتاد هزار تومان بخوانند و ببینند که مکاتبه بین وزارت دادگستری و وزارت آبادانی و مسکن و سازمان برنامه برای ساختن یک دادگاهی که ۱۲۰ هزار نفر تقاضا کرده‌اند ۱۲۰ هزار نفر به انضمام ژاندارمری کل کشور که می‌گوید من نمی‌توانم زندانیان را نگاهدارم باید تحویل بدهم معلق است به مکاتباتی که هر کدام سه ماه شش ماه بین سه وزارتخانه مبادله می‌شود و می‌دانید مسبب این تعلل کیست؟ تصویب کننده و طراح نقشه جامع تهران با بیش از ۱۷ میلیون تومان خرج و بعد برگشتن و تصویب کردن در پشت میز اداره خود آن شخص جناب آقای دکتر یگانه این مسائل انتقاد نیست این مسائل دو چیز است یکی این که شما بدانید آنچه شاهنشاه فرمودند خواسته ملت است دیگر به جایی رسیده است که چون نمایندگان ملت و دولت به وظیفه خودشان عمل نکردند شاهنشاه بزرگ همانطوری که در تمام امور عنایت می‌فرمایند و کم کاری دیگران را جبران می‌کنند اوامری صادر فرمودند یکی دیگر این که اگر قیافه نجیب شماحسن نیت باطنی را همراه داشته باشد (دکتر حکیم شوشتری – حتماً دارد) از این مطالب استفاده بکنید این همکاری با شماست و اما من برمی‌گردم با این که یک موتور موقعی حرکت می‌کند که تمام اجزا و ماشین آلات و دستگاههای آن با هم حرکت کند دستگاه دولت موقعی می‌تواند برنامه‌ای را اجرا کند که تمام اجزا و ابزار کار یعنی دولت و ملت هم آهنگ باشند یعنی که ملت با دولت همکاری کند و نسبت به کرده‌های دولت ایمان داشته باشد خانم صوفی شما خودتان نسبت به حسن جریان امور اعتقاد دارید؟ نسبت به نحوه خرجها اعتماد دارید؟ به شایعاتی که نسبت به سوء استفاده‌ها هست چه می‌گوئید؟ اقداماتی که دولت برای تعقیب اشخاص کرده که در کجا منعکس است البته غیر از اقداماتی که برای ابقای متصدیانش کرده که آبرویش نریزد آن وقت می‌خواهید مامورین جز شما صحبت این سوء استفاده‌ها را که می‌شنوند و هیچگونه عکس‌العملی نمی‌بینند به حرف و گفتار و کردار این چنین مامورین و روسا اعتقاد پیدا بکنند معلوم شد در طول این چهار سال اخیر و چهار سال قبلی دولت خدمتگزار فقط دو سه نفر سوء استفاده کرده بودند در تمام مملکت یکی بیات بود در معامله لنت ترمز اتوبوس یکی هم شهرداری یکی از شهرهای مازندران که ابتدا گفتند دو کیسه سیمان سوء استفاده کرده و بعد هم معلوم شد که آن هم نکرده تمام مطالب به اینجا خاتمه پیدا کرد داستانهایی که راجع به شرکت‌های دولتی و سازمانهای مختلف گفته شده و نوشته شده و مردم فهمیدند به کجا رسیده آقای دکتر یگانه؟ (عباس میرزایی – می‌فرمائید همه وزارتخانه‌ها را ببندند؟) دادگستری برای آفتابه دزدها است قانون از کجا آورده‌ای چه شد؟ انقلاب اداری در پیچ و خم این مسائل پیچیده است ممکن است از شما خواهش کنم دفعه دیگری که به مجلس تشریف می‌آورید لیستی بیاورید و به برندگان مناقصه‌های بزرگ و مقاطعه‌کاریها را بگوئید چه اشخاصی هستند و از دست اول و دست دوم چند میلیون تومان پول رد و بدل شده و چه اشخاصی این میلیونها پول را گرفته‌اند آن وقت ساختمان ۱۲۰ هزار تومانی دادگاه و اجاره خانه ۱۶ تومانی روشن می‌شود چرا پول نیست تشکیلات مهندسین مشاور صورت خرج‌های این‌ها و صورت پولهایی که دولت داده بیاورید در پشت تریبون به اطلاع ملت برسانید آن وقت معلوم می‌شود که چرا پول نیست که جاده یک کیلومتری روستایی ساخته بشود و فرمایشات مدبرانه و خردمندانه شاهنشاه این پرونده‌ها را به دنبال دارد و انجام نمی‌شود جز این که آقای دکتر یگانه این صداقت شخصی را با یک شجاعت با قطع کردن روابط دوستی‌ها با چشم روی هم گذاشتن از هم مسلکی‌ها و صرفنظر کردن از تعصبات هم حزبی‌ها و احتمالا کنار گذاشتن توصیه‌های گوناگون آن وقت می‌فهمید که انقلاب اداری تحقق پذیر هست آن وقت احتیاج به جلو درب وزارتخانه‌ها را گرفتن ندارد و اما بلای بزرگ عصر ما جناب آقای دکتر یگانه تظاهر است ما احتیاج به تظاهر نداریم دلم می‌خواست تلگرافی که جناب شاستری رئیس اقلیت هندوستان از شیراز برای من کرده بودند آورده بودم و برای شما می‌خواندم پیشرفت‌های مملکت ایران برای ایشان که یک مرد سیاسی و دنیا دیده است محیر العقول به نظر آمده بود آنچه که شاهنشاه برای ملت کرده‌اند برای ایشان یک نمونه‌ای در دنیا برای یک رهبری بزرگ به نظر آمده ما احتیاج به تظاهر نداریم ولی این تظاهر کارهای اساسی را مخدوش می‌کند و از اجرای انقلاب اداری جلوگیری می‌کند یکی از این تظاهرات نحوه ارزشیابی شما است که اخیرا ما با آن برخورد کردیم ارزشیاب یعنی ممتحن یعنی قیمت گذار یعنی کارشناس، این ارزشیابی برای شماست یا برای مردم یا برای شاهنشاه است اگر برای شماست شما خودتان موجب این کارها بودید اگر برای مردم است که ارززشیاب واقعی خود مردم هستند و اگر برای شاهنشاه است کسانی باید ارزشیابی کنند که لیاقت، خدمت سوابق و شخصیت و تمام مطالب آنها حضور مبارک شاهنشاه به آن ارزش باشد که قابل عرضه باشد به استثنای یکی دو نفر از این آقایان که همه می‌شناسیم و افراد شایسته‌ای هستند بقیه را کی می‌شناسد ولی آیا خود شما آقای دکتر یگانه معتقدید که این عده بروند در وزارت دادگستری برای شما ارزشیابی کنند و آن وقت شما به آن ارزشیابی اعتقادی دارید؟ ما چرا دست به این صحنه سازی‌ها برنمی‌داریم چرا همه چیز را به اصطلاح معذرت می‌خواهم از استعمال این لغت می‌خواهیم سنبل کنیم شما گزارشات بازرسی شاهنشاهی را تا حالا چه کرده‌اید آقای دکتر یگانه گزارشات بازرسی شاهنشاهی توسط کسانی که خدمات، سوابق، لیاقت و کفایتشان محرز شده بود و بر اثر سوابق خدمتشان درجاتی گرفته‌اند معلوم است چه کسانی هستند و چه جور خدمت می‌کنند به گزارشات آنها چه ترتیب اثری دادید به هر حال من می‌خواستم شما اول خودتان برای ارزش این ارزشیاب‌های جدید یک توضیحی می‌دادید تا بعد به ارزشیابی آنها بنگریم شما از قدم اولی که برای کار می‌خواهید بردارید وقتی می‌بینم که از اول قلم سرشکسته‌ای برداشتید یقین دارم که نیت خوش نوشتن ندارید من تکرار می‌کنم چند نفری که در این دستگاه اسمشان را شناختیم بسیار بسیار مردم نازنینی بودند ولی نه برای ارزشایبی کار مملکت و مردم و انقلاب اداری که شاهنشاه ما فرمودند شما همه چیز را به سطح پایین آوردید رفاقت و دوستی و سوابق زندگی شخصی نباید ملاک کار قرار گیرد. (احسنت) استحقاق و ایمان باید ملاک این گونه کارها باشد (صحیح است) به هر حال من معتقدم جناب آقای دکتر یگانه دولت شما مفهوم انقلاب اداری را نخواسته درک بکند جدا می‌گویم دولت شما مفهوم انقلاب اداری را نخواسته درک کند برای این که این مطلب فلسفه‌ای دارد انقلاب اداری یعنی چه؟ انقلاب اداری یکی از مطالبش این است که در وقت یعنی تنها سرمایه یک ملتی صرفه‌جوئی شود با استفاده از وقت است که می‌توان هر کاری را انجام داد یک کسی اگر می‌تواند کاری را در ظرف یک یا دو روز انجام دهد ۲۰ روز نرود که آن کار را انجام بدهد چون این وقت تنها چیزی است که قابل جبران نیست شما به اداره راهنمایی و رانندگی‌تان تشریف ببرید ببینید در تمام طرح‌هایی که دارند تا به امروز یک کلمه یک لحظه نسبت به این که این مردمی که باید عبور کنند مراعات وقتشان باید بشود و این مسائل را مطرح کنند توجه می‌شود؟ سؤال کنید شما به اداره تنقیح قوانینی که ان‌شاءالله می‌خواهید بسازید مراجعه بکنید برای یک پرداخت یک فرد کاسب یک فرد حقوق بگیر چند روز باید برود و بیاید. این نیست که همه چیز غیر ممکن باشد آقای دکتر یگانه به یک عبارت باید گفت که مطلب را جدی نگرفته‌اید این علم و فضلی که در امثال شما هست این مطاب و مسائل را که آن قدر پیش پا افتاده است چطور ممکن است توجه نداشته باشید و اما به مطلب بزرگتری می‌رسیم آقای دکتر یگانه و آن این است که این سازمانها این وزارتخانه‌ها در زمانی تشکیل شدند که وضع مملکت از لحاظ سیاسی، اجتماعی اقتصادی با اوضاع امروز متفاوت بوده طبعاً یک تشکیلات مثل هر واحد زنده رو به توسعه است از لحاظ کمیت و کیفیت و عمق وظایف تغییراتی پیدا می‌کند امشب که هیأت دولت تشکیل می‌شود شما بپرسید بپرسید که آیا وزارتخانه شما واحدی دارید که بنشینند و ببینند آن روز اولی که این تشکیلات مثلاً وزارت بهداری تشکیل شد احتیاجات مردم چه بود امکانات مملکت چه بود سطح توقعات در چه درجه‌ای بود و این وظایف بر چه اساسی تنظیم شده بود و با این تغییراتی که پیدا کرده ما اطلاعاتی که از نقاط مختلف مملکت کسب می‌کنیم یا نامه‌هایی از مامورین شهرستانها می‌رسد چه احتیاجات جدیدی ایجاب می‌کند ان است که آقای دکتر یگانه وقتی می‌خواهید یک بیماری را معالجه کنید باید درد را بفهمید نه به دیوار و دواهایی که در قفسه شماست نکاه کنید و به فکر خوراندن او به مریض باشید نه افکار خام و کتابی که در دانشگاه چند روز پیش خواندیم قبل از این که به میز وزارت بنشینیم بیائیم در اطاقهای دربسته آنها را روی کاغذ بیاوریم شما در کدام وزارتخانه این مطلب را دارید که مراجعات را مرتب کنید سوابق را مطالعه بکنید تغییرات را به تناسب این مراجعات و این احتیاجات و این امکانات که پیش آمده تنظیم بکنید کدام یک از قوانین شما این گونه تنظیم شده بالاخره من از آن می‌ترسم که از همه این عرایض من فقط یک مطلب باقیمانده باشد و همان خاصیت و خصلت کدورت و دشمنی که بعد از هر انتقاد از طرف مسئولین مربوط نسبت به منتقد ابراز می‌شود والا اگر غیر از این بود روزی همین آقای دکتر کاظم زاده مسئول انقلاب امور اداری آقایان نمایندگان اکثریت این مطلب بیسیار مهم است آمد و در مجلس شورای ملی گفت از نمایندگان مردم چه کسی صالح‌تر که درد و خواسته و احتیاج مردم را بازگو کند این انقلاب اداری برای مردم است می‌آئیم در اینجا در مجلس شورای ملی یک جلسه‌ای تشکیل می‌دهیم که از خواسته مردم مطلع بشویم و برویم به تناسب آن انقلاب اداری را اجرا بکنیم چه شد آقای دکتر یگانه؟ چهار سال گذشت و این جلسه یک بار تشکیل نشده اینجاست که باید بگوئیم هر کسی این مسائل را به زیر هم بنویسد و اعمال دولت را ببیند نتایجش را ارزیابی بکند یک جمله کار را خاتمه می‌دهد یا دولت ایمان ندارد یا دولت نخواسته و یا اگر دولت ایمان دارد و خواسته به طور قطع نتوانسته است (صحیح است) (عباس میرزایی – دولت هویدا تا حدود امکان که توانسته تکالیفش را انجام داده است) در همین حدی که شما این حرفها را بزنید سروران عزیز من ما احتیاج به وجدانی داریم که بدانیم و ببینیم در چه عصری زندگی می‌کنیم ما احتیاج به این این داریم که علاوه بر مقرری و امتیاز وکالت بدانیم که نسبت به مردم و رهبر مملکت وظایفی داریم که این انقلاب را آنچنان که شان انقلاب است پیاده کنیم (صحیح است) و این گونه اعمال دولت این گونه خاص خرجی‌ها و این گونه ولخرجی‌ها و بی‌اعتنایی این بار کج را به منزل نخواهد رساند (احسنت – احسنت).

- تقدیم سه فقره لایحه به وسیله آقای یگانه وزیر مشاور

۳- تقدیم سه فقره لایحه به وسیله آقای یگانه وزیر مشاور

رئیس – وارد دستور می‌شویم آقای دکتر یگانه بفرمائید.

دکتر یگانه – بنده امروز وقتی به ساحت مقدس مجلس شورای ملی شرفیاب شدم و چشمم به لوحه ثبت نامه از دستور مجلس افتاد دیدم خوشبختانه تعداد نسبتا زیادی از دوستان معظم بنده و نمایندگان محترم حزب مردم برای نطق قبل از دستور نام نویسی فرموده‌اند.

رامبد – جناب آقای رئیس برای نطق قبل از دستور طبق آئین‌نامه جوابگویی حضوری نداریم.

رئیس – اشکالی ندارد.

رامبد – ولی اشکال آئین‌نامه‌ای دارد شما فرمودید که وارد دستور می‌شویم در دستور مجلس نطق جناب آقای دکتر یگانه نیست.

رئیس – ایشان می‌توانند اطلاعاتی به مجلس بدهند.

رامبد – من تشکر می‌کنم ولی طبق آئین نامه نیست.

دکتر یگانه – بنده تشکر می‌کنم از مقام ریاست البته در این مورد نظر مقام ریاست است ولی شخصا معتقد هستم طبق آئین نامه وزرا حق دارند هر موقع جواب بدهند و بعدا از شخص جنابعالی انتظار داشتماگر یک خلاف دیگر آئین نامه‌ای خدای نکرده می‌کردم و فورا به بنده ایراد می‌گرفتید حرفی نبود ولی در موقعی به پاسخ بیانات جنابعالی می‌پردازم آن موقع است که به آئین نامه داخلی استناد می‌فرمائید نباید از دفاع دولت خدای نکرده احتراز داشته باشید کما این که شخص بنده ۷ سال است در خدمت فرمایشاتتان را استماع کرده‌ام وقتی آمدم در جلسه البته حدس زدم که این نام نویسی‌ها برای این است که یک ساعت وقت قبل از دستور در انحصار حضرت مستطاب عالی باشد و کسی نتواند جواب بدهد. صحبت از آزادی نطق در مجلس فرمودید بنده به آن ایمان دارم نطقهای سخت و تند و پر احساس جنابعالی در همین مجلس نشانه دموکراسی کامل در این ساحت مقدس است (صحیح است) در فرمایشتاتان همانطور که گاهی در لایحه بودجه صحبت می‌فرمودید تمام ارکان و تشکیلات مملکتی را مورد بحث قرار دادید حزب فراکسیون اکثریت دولت. و تمام وظایف دولت را البته گاهگاهی من شنیده‌ام خود حضرت مستطاب عالی در پشت این تریبون مقدس فرموده‌اید مجلس برای کارهایی است که در دستورش قرار دارد و مباحثات حزبی را منتهی به نطق پشت تریبون مجلس نکنید ولی معهذا به کرات خود جنابعالی در اینجا مسائل حزبی را مطرح فرموده‌اید و به نظر بنده شاید معنی هم ندارد امروز تمام تشکیلات در مملکت بر اصول حزبی استوار است منتهی عنوانی که نسبت به حزبی که عهده دار خطیرترین کار است در این مملکت و مفتخر به پاسداری انقلاب است می‌فرمایند به اصطلاح پاسدار البته م و شخص من در مقابل حزب شما چون معتقد به اصول تحزب هستیم نمی‌گوئیم به اصطلاح حزب مردم البته تعداد کمی از مردم هستند همه مردم نیستند حزبی بود که در این مملکت برای اولین بار در تاریخ مشروطیت اصول تحزب در مجلس ۲۱ و ۲۲ آن طور که در دول راقیه وجود دارد به‌وجود آمد و در این مشی دموکراسی سهم عمده را ما داریم ولی سهمی هم شما دارید که اصول حزبی را رعایت فرموده‌اید نسبت به قوانین صحبت فرمودید درست است دولت همیشه تنقیح و اصلاح قوانین را سر لوحه کار خودش قرار داده ولی به هیچ وجه به این معنی نیست که قوانینی که در دوره ۲۱ و ۲۲ گذشته از مترقی‌ترین قوانین دنیایی نباشد همان قوانینی که شاهنشاه معظم ما فرمودند نظایرش را در مترقی‌ترین مناطق دنیا می‌توان یافت (صحیح است) و بیش از ده روز از این فرمایش ملوکانه نگذشته. این دولت مفتخر به تقدیم آن لوایح بود و این مجلس مفتخر به تصویبش و بنده که خود را یک خدمتگزار می‌دانم و شخص جنابعالی که راجع به اصول و فروع و موادش که در این ساحت مقدس داده شده و با حسن قبول پذیرفته شده راجع به انجمن ایالتی و ولایتی در یک هفته گذشته آنچه پیشنهاد حزب محترم مردم داد اکثریت تصویب کرد چون صحیح بود جز در یک مورد برای این که ممکن است اشتباه بود (یک نفر از نمایندگان – با یک گل بهار نمی‌شود) بعد راجع به دولت فرمودید عرایضم راجع به حزب و مجلس شاید صدای من رساتر بود اما راجع به دولت که می‌فرمائید چون عضو دولت هستم اگر مطلبی می‌گویم راجع به خودم تلقی نفرمائید من به دوستان و همکاران خودم نهایت ایمان را دارم و اگر مطلبی در جنبه مثبت بودن و مفید بودن اقدامات دولت عرض می‌کنم شخص خودم را ندیده بگیرید تا بتوانم با وجدان بیشتری صحبت کنم. در این ساحت مقدس مجلس در ادوار گذشته چه می‌گفتند؟ اگر دولتی را انتقاد می‌کردند می‌گفتند دولت نتوانست اقتصاد مملکت، امنیت داخی مملکت طرق و شوارع حیاتی مملکت را ایجاد کند آن انتقاد بود شما وجداناً برای ما چه انتقادی گرفتید؟ فرمودید و رئیس اداره در یک اطاق کار می‌کنند همین بود انتقادی که بر ما توانستید بگیرید چرا از این که بگذریم برنامه‌های این دولت به قدری عظیم و مترقی بوده که شاید شخص جنابعالی که آن برنامه‌ها می‌دانستید راجع به آنها نقصی نبود در کوچکترین مسائل مملکتی که اجتماع دو رئیس اداره در یک اطاق که آن هم برای دولت افتخاری است فرمودید یا تقسیمات کشوری در طوالش ایراد دوم شما بود و کندن یک خیابان در تهران برای چه مامورین دولت یک خیابان را می‌کنند؟ در اجرای اصل نوسازی یک خانه مخروبه تبدیل به آپارتمان ده طبقه می‌شود روز اول یک خط انشعاب تلفنی داشت وقتی که ده طبقه شد ده طبقه انشعاب تلفن می‌خواهند لازم است به آنها برق و تلفن و آب داده شود ضوابط صحیح است آنجا که نباید کنده شود کنده نمی‌شود برای این که ما اوامر شاهنشاه معظم خودمان را داریم اجرا می‌کنیم آن خیابان که لازم است باید کنده بشود برای این به مردم ملزومات برسانیم و الا مگر دولت بیکار است که بی‌جهت بکند و خرج کند و دو مرتبه بسازد و به طور مجهول اشاره فرمودید که مقاطعه کارها چه می‌کنند من از شما انتظار دارم که بفرمائید که در یک مورد فلان نقص هست از بنده سؤال رسمی بفرمائید جواب عرض کنم اگر چیزی دارید چرا نمی‌فرمائید. می‌فرمائید درباره کزارشهای بازرسی شاهنشاهی چه کردید؟ شما نشان بدهید که یک گزارش بوده برای این که یک مامور دولت در هر رتبه و مقام بر خلاف مقتضیات انقلاب رفتار کرده و ما آن مامور را نگاه داشته‌ایم شما همین طور می‌فرمائید من چه جوابی عرض کنم شما مثبت بفرمائید بنده جواب مثبت بدهم چون در این کار حقانیت ما ثابت می‌شود از آن صرفنظر می‌فرمائید منفی را جنابعالی که ابتکار صحبت دارید می‌فرمائید بنده باید مثبت جواب عرض کنم به هر صورت بنده از فرمایشات جناب آقای رامبد در این ۷ سال خدمتگزاری همیشه مستفید بوده‌ام آنچه راجع به انتقاد سازنده است عرض کردم دولت همیشه توجه می‌کند گاهی جناب آقای رامبد که من به شخص ایشان و حزب ایشان نهایت ارادت و علاقه و ایمان را دارم گاهی تشریف می‌آورند مطالبی می‌فرمایند که گفتنش شایسته اقلیت است ولی اکثریت باید این مملکت را اداره کنند هم به کار خودش معتقد است و هم به اکثریت خودش متکی است و هم از انتقادات استفاده می‌کنند و کارها را بهتر می‌کنند در اجرای همین عرایضی که امروز به استحضار ساحت مقدس مجلس شورای ملی رساندم سه لایحه برای آبادانی مملکت تقدیم می‌شود. استحضار دارید که در قانون برنامه چهارم مقرر شده است که کمکهای رایگان و وامی که سازمان برنامه از محل اعتبارات عمرانی برای شهرها می‌دهد طبق آئین‌نامه‌ای باشد که به تصویب کمیسیون برنامه مجلسین برسد این آئین‌نامه پس از بررسی‌های لازم تنظیم شده است و برای ارجاع به کمیسیون تقدیم مقام معظم ریاست می‌شود لایحه دوم افزایش اعتبارات عمرانی سال ۱۳۴۹ مملکتی است چون بعضی از طرحهای در دست اجرا در نظر بود توسعه بیشتری به آنها داده بشود و طرحهای عمرانی جدیدی نیز اضافه شد احتیاج بود که سطح برنامه عمرانی سال ۴۹ افزایش داده بشود. بنابراین با اجازه مقام ریاست چون با تصویب کمیسیون برنامه این کار میسر است لایحه‌ای مبنی بر افزایش بودجه سال ۴۹ از ۹۶ میلیارد به ۱۱۴ میلیارد تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌کنم. لایحه سوم مربوط به تغیر اعتبارات فصول برنامه عمرانی چهارم است چون لازم بود در بعضی از فصول تجدید نظر بشود و به برخی از فصول برنامه عمرانی چهارم اضافه گردد و این امر مستلزم کسب مجوز قانونی از مجلسین بود لایحه‌ای به منظور اجازه تجدید نظر و تغییر در ارقام اعتبارات برنامه عمرانی چهارم تقدیم می‌کنم و از مقام معظم ریاست که همیشه چه خدمتگزاران دولت و چه اکثریت و چه اقلیت را از حیث صحبت کردن در پشت این تریبون مقدس به چشم بی‌طرفی و بی‌نظری نگریسته‌اند کمال تشکر را دارم (احسنت).

رئیس – لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تصویب صورت جلسه‌های گذشته

۴- تصویب صورت جلسه‌های گذشته

رئیس – صورت جلسه‌های ۱۹۶ و ۱۹۷ خدمت خانمها و آقایان توزیع شده نسبت به این دو صورت جلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه‌ها تصویب می‌شود.

- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی

۵- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی

رئیس – آقای رهبری بفرمائید.

رهبری (معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی) با اجازه مقام معظم ریاست مجلس به استحضار نمایندگان محترم می‌رسانم که از تاریخ تشکیل موسسه دخانیات جمعی از کارشناسان کشت توتون کشور یونان به استخدام موسسه دخانیات در آمدند و در این مدت خدمات ارزنده‌ای از جهت کار خودشان انجام دادند یکی از این اشخاص در چندی قبل تقاضای تابعیت کشور ایران را کرد و انجام این کار تا سال ۴۶ طول کشید و در سال ۴۶ رسما به تابعیت دولت ایران در آمد چون این تاریخ موخر بود به تاریخ تصویب قانون استخدام به این جهت از مزایای قانون استخدام نتوانست استفاده کند لایحه‌ای تهیه شده و استدعا شده که به ایشان اجازه داده شود که از این مزایا استفاده بکند و یکی از این‌ها که تا سال ۴۶ خدمت خودش را ادامه داده بود متاسفانه در این سال محروم شد فرزندانی دارد که این فرزندان تابعیت ایران را دارند به منظور جبران خدمات او و کمک به فرزندان این شخص لایحه‌ای تقدیم شده که اجازه داده بشود در حد قانون استخدام حقوق وظیفه به فرزندان این شخص که مشغول تحصیل هستند داده شود تقاضا دارم به کمیسیونهای مربوط فرستاده شود.

رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فرهادپور

۶- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فرهادپور

رئیس – آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور – سؤالی است راجع به علت عدم انتشار لیست سیاه مقاطعه‌کاران که تقدیم می‌شود.

رئیس – به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه آهن دولتی ایران و ابلاغ به دولت

۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی دائر به تایید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه آهن دولتی ایران و ابلاغ به دولت

رئیس – گزارش کمیسیون‌ها راجع به اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه آهن دولتی ایران مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۲۱ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۵۱۳۸۲ – ۲۴ /۱۲ /۱۳۴۸ راجع به اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه اهن دولتی ایران را که قبلاً به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه آهن دولتی ایران

ماده واحده – به راه آهن دولتی ایران اجازه داده می‌شود برای تدارک قطعات یدکی لکوموتیوهای دیزل الکتریک و سایر لوازم یدکی که بایستی از ممالک متحده آمریکا خریداری شود معادل ۴۰۰۰۰۰۰ دلار از بانک صادرات و واردات امریکا به نرخ رسمی آن بانک دریافت نموده و اصل و بهره را در ظرف پنج سال از تاریخ تحویل هر قسمت از محل درآمد خود راسا پرداخت نماید.

مخبر کمیسیون دارایی – علی اکبر دانشمند.

گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه لایحه مربوط به اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه آهن دولتی ایران را که در مجلس سنا اصلاح گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را تصویب کرد. اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه – فتح الله مافی.

گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی

کمیسیون راه در جلسه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای مهندس وثیق معاون وزارت راه لایحه مربوط به اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات آمریکا برای راه آهن دولتی ایران را که در مجلس سنا اصلاح شده بود مورد رسیدگی قرار داد و با مصوبه مجلس سنا موافقت کرد.

اینک گزارش آن را در تایید گزارش کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون راه – پور بابایی.

رئیس – گزارش کمیسیونها مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رای می‌گیریم (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به لایحه پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به لایحه پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها

رئیس – گزارش شور اول پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارایی در جلسه ۲۱ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۱۹۲-۲ /۳ /۱۳۴۹ راجع به پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها را که به شماره ۱۲۸۶ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون مربوط به پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها

ماده واحده – تاز تاریخ تصویب این قانون به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها به شرح زیر کمک کرایه مسکن پرداخت خواهد شد.

الف – وابسته نظامی ایران در ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی ماهانه ۲۵۰۰۰ ریال بیست و پنج هزار ریال.
ب – وابسته نظامی ایران در اتحاد جمهوری شوروی کشورهای آسیایی ماهانه ۱۵۰۰۰ ریال پانزده هزار ریال.
پ – معاونین وابستگان نظامی در امریکا و کشورهای اروپایی ماهانه ۱۲۲۵۰ ریال دوازده هزار و دویست و پنجاه ریال.
ت – معاونین وابستگان نظامی در شوروی و کشورهای آسیایی ماهانه ۷۵۰۰ ریال هفت هزار و پانصد ریال.
  • تبصره – در صورتی که وابستگان نظامی و معاونین آنها از اماکن دولت شاهنشاهی در کشورهای خارج برای سکونت استفاده نمایند از کمک کرایه مسکن موضوع این قانون استفاده نخواهند نمود.

مخبر کمیسیون دارایی – علی اکبر دانشمند.

گزارش شور اول از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه مربوط به پرداخت کمک کرایه مسکن به وابستگان نظامی ارتش شاهنشاهی در کشورهای خارج و معاونین آنها را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارایی را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام – حکیمیمان.

رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی

۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی

رئیس – گزارش شور اول الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۳ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری و آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۲۴۴ – ۳۰ /۱ /۱۳۴۹ دولت راجع به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی را که از مجلس سنا ارسال و به شماره ۱۳۰۷ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و به شرح زیر به تصویب رسانید.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی

ماده واحده – به دولت اجازه داده می‌شود به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی که به منظور تسهیل و تسریع در تبادل نظر و اطلاعات در مسائل حقوقی که بین کشورهای آسیایی و آفریقایی تشکیل شده ملحق گردد. و حق عضویت سالانه خود را به کمیته مذکور از سال ۱۳۴۸ به بعد از محل اعتبار منظور در بودجه کل کشور بپردازد.

مخبر کمیسیون دادگستری – دکتر وفا.

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه لایحه دولت راجع به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کمیته مشورتی حقوقی آسیایی و آفریقایی را که از مجلس سنا ارسال و به شماره ۱۳۰۷ چاپ شده است برای شور اول مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد تایید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه – مافی.

رئیس – کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

– طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون خاص راجع به لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی تا ماده ۵۴

۱۰ – طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون خاص راجع به لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی تا ماده ۵۴

رئیس – گزارش شور دوم لایحه راجع به شرکتها و سازمانهای تعاونی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون خاص رسیدگی به لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی به مجلس شورای ملی

کمیسیون خاص رسیدگی به لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی در چند جلسه با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۲۴۰۰ -۱۱ /۸ /۴۸ راجع به شرکتها و سازمانهای تعاونی را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۲۶۸ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با استفاده از نظرات آقایان پیشنهاد دهندگان اصلاحاتی در آن به عمل آورد و تصویب کرد. اینک گزارش آن به شرح پیوست به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون خاص رسیدگی به لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی – مهندس عباس اسدی سمیع.

لایحه قانون شرکتها و سازمانهای تعاونی
فصل اول – تعاریف

ماده ۱ – اصلاحاتی که در این قانون به کار برده شده است از نظر اجرای آن به شرح زیر تعریف می‌شود:

۱- عضو: در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی هر صاحب سهم اعم از این که شخص حقیقی یا حقوقی باشد عضو شرکت یا اتحادیه نامیده می‌شود.

۲- سهم: سهم واحدی از سرمایه یک شرکت یا اتحادیه تعاونی است که میزان آن در اساسنامه ذکر می‌شود.

۳- درآمد ویژه: مبلغ حاصل از عملیات و معاملات یک شرکت یا اتحادیه تعاونی در یک دوره مالی پس از وضع هزینه‌ها و استهلاکات

۴- پاداش سهم: مبلغی از درآمد ویژه سالانه شرکت یا اتحادیه تعاونی است که در هر سال به هر سهم اختصاص داده می‌شود.

۵- مازاد برگشتی: مبلغی از درآمد ویژه شرکت یا اتحادیه تعاونی است که برای تقسیم بین اعضا به تناسب میزان معاملات آنها با شرکت یا اتحادیه تعاونی در حدود مقررات این قانون اختصاص داده می‌شود.

۶- سازمان: به سازمان مرکزی تعاون کشور اطلاق می‌شود.

۷- کشاورز کسی که حرفه اصلی او تولید محصول به وسیله عملیات زراعتی و یا باغداری باشد.

۸- دامدار کسی که حرفه اصلی او تولید یا پرورش دام و یا طیور یا تهیه محصولات آنها باشد.

۹- صاحب حرفه: کسی که با کمک نیروی کار شخصی و سرمایه و وسائل خود اقدام به تولید کالا به منظور فروش یا عرضه خدمت معین برای کسب درآمد می‌کند.

۱۰- کاسب: صاحب کسبی که فروش آن به صورت خرده و جزئی است و عملیات عمده فروشی ندارد.

۱۱- صاحب شغل آزاد: کسی که بدون وسائل و یا با وسائل لازم خدمت یا خدماتی را عرضه و بدینوسیله کسب درآمد می‌کند.

فصل دوم – تعریف و اصول و ذکر انواع شرکتهای تعاونی

ماده ۲ – شرکت تعاونی شرکتی است که از اشخاص حقیقی و یا حقوقی که به منظور رفع نیازمندیهای مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی شرکا از طریق خودیاری و کمک متقابل و همکاری آنان و تشویق به پس انداز موافق اصولی که در این قانون مطرح است تشکیل می‌شود.

  • تبصره – تعداد اعضای شرکت تعاونی نباید از ۷ عضو کمتر باشد.

ماده ۳ – عضویت در شرکت تعاونی برای تمام اشخاصی که محل عملیات یا سکونت آنها در حوزه عمل شرکت باشد و به تمام یا قسمتی از خدمات شرکت احتیاج داشته باشند آزاد است.

ماده ۴ – شرط عضویت در شرکت تعاونی خرید و پرداخت تمام بهای لااقل یک سهم می‌باشد.

ماده ۵ – هیچگونه تبعیض یا ممنوعیتی برای عضویت در شرکت نباید وجود داشته باشد مگر به سبب عدم کفایت ظرفیت فنی تأسیسات و وسائل و امکانات مشروط بر این که در اساسنامه تصریح شده باشد.

  • تبصره – می‌توان در اساسنامه شرکت شرط قبول اعضای جدید را علاوه بر خرید سهام پرداخت مبلغی به عنوان حق عضویت متناسب با هزینه توسعه وسائل و یا امکانات شرکت برای انجام خدمات اضافی موکول کرد.

ماده ۶ – خروج هر عضو از شرمت اختیاریست و نمی‌توان آن را منع کرد و بهای سهم یا سهام او باید نقدا پرداخت گردد لکن می‌توان در اساسنامه بازپرداخت بهای سهم یا سهام عضو را مشروط کرد بر این که به امور جاری و تعهدات شرکت لطمه وارد نشود و در این صورت بازپرداخت بهای سهم یا سهام عضو مستعفی و منافع متعلقه نباید بیش از دو سال از تاریخ استعفا به تأخیر افتد.

ماده ۷ – مجمع عمومی عالی‌ترین مرجع اتخاذ تصمیم و ابراز اراده جمعی اعضا برای اداره امور شرکت است که در آن تمام اعضا حق دارند حضور به هم رسانند و رای خود را در باره موضوع دستور جلسه مجمع بدهند. در مجمع عمومی هر عضو قطع نظر از تعداد سهام فقط دارای یک رای است.

ماده ۸ – هر یک از اعضای شرکت تعاونی می‌تواند استفاده از حق خود را برای حضور و دادن رای در مجمع عمومی به یک عضو دیگر با وکالت واگذار لکن هیچ عضوی نمی‌تواند علاوه بر رای خود بیش از یک رای با وکالت داشته باشد.

ماده ۹ – اعمال حق رای اعضا در مجامع عمومی شرکتهای تعانی با حوزه عمل وسیع و یا تعداد زیاد عوض ممکن است به وسیله نمایندگان منتخب اعضا در حوزه‌های مختلف فعالیت شرکت به نسبت تعداد عضو در هر حوزه و یا ترکیبی از تعداد اعضا و مجموع معاملات همان حوزه (به نحوی که در اساسنامه مقرر خواهد شد) انجام شود.

ماده ۱۰ – سرمایه شرکت تعاونی نامحدود و سهام آن با نام می‌باشد و مسئولیت هر عضو محدود به میزان سهمی است کخه بابت سرمایه شرکت پرداخته و یا تعهد نموده است.

  • تبصره – افزایش سرمایه شرکت تعاونی از طریق خهرید سهام به وسیله اعضای جدید و یا افزایش تعداد سهام اعضای قبلی شرکت صورت می‌گیرد.

ماده ۱۱ – میزان سهام هر عضو را می‌توان در اساسنامه به نسبت معاملات او با شرکت تعیین نمود ولکن در هر حال میزان سهام یک عضو نباید از یک پنجم کل سرمایه شرکت تجاوز کند.

  • تبصره – به موجب اساسنامه می‌توان پرداخت بهای سهام خریداری شده هر عضو را به استثنای سهم اولیه‌ای که نقدی است به اقساطی با مدت معین که هر قسط از یک دهم مبلغ سهام کمتر نباشد مجاز دانست در این صورت پرداخت پاداش سهام به نسبت مبلغ پرداختی و مازاد برگشتی از بابت معاملات عضو که موافق مقررات این قانون از تاریخ عضویت تعلق می‌گیرد موکول است به تصفیه تمام اقساط تعهدی او بابت سهام خریداری.

ماده ۱۲ – حداکثر پاداش سالانه سهام در انواع شرکتهای تعاونی نباید از آخرین نرخ اسمی بهره اسناد خزانه و در صورت عدم انتشار اسناد خزانه از اوراق قرضه کوتاه مدت دولتی در سال مالی شرکت تجاوز کند.

ماده ۱۳ – انتقال سهام شرکت تعاونی به غیر عضو شرکت و همچنین بازپرداخت بهای سهم عضو (در حدود مقررات این قانون) به مبلغ بیش از ارزش اسمی آن جاز نیست.

  • تبصره ۱ – در صورتی که سهام هر یک از اعضا شرکت تعاونی به عنوان تضمین بدهی یا تعهدات آن عضو در قبال بستانکاران از طریق مراجع قانونی بازداشت شود ترتیب استیفای طلب بستانکار مشمول مقررات بازپرداخت سهام مذکور در این قانون خواهد بود.
  • تبصره ۲ – شرکت تعاونی می‌تواند طلب خود را از اعضایی که از شرکت خارج شده‌اند از کل مطالبات آنها بابت سهام و یا پاداش آنها و همچنین مازاد برگشتی مربوط و یا سپرده‌های آنها در شرکت برداشت کند.
  • تبصره ۳ – در صورت فوت عضو بهای سهام و پاداش متعلق به آن و یا سایر مطالبات عضو متوفی از شرکت تعاونی پس از وضع بدهی‌ها و تعهدات او به شرکت به وراث قانونی او پرداخت می‌شود.

ماده ۱۴ – درآمد ویژه شرکت (در صورتی که موافق اساسنامه قابل تقسیم باشد) به ترتیب پس از وضع ذخیره‌ها و پاداش سهام مطابق مقررات این قانون به صورت مازاد برگشتنی به تناسب میزان معاملات هر عضو با شرکت قابل تقسیم است.

مازاد درآمد حاصل از معاملات با غیر اعضا (در صورتی که موافق اساسنامه این نوع معاملات آزاد باشد) قابل تقسیم به اعضا نیست و به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت منتقل می‌شود مگر این که در اساسنامه پیش‌بینی شود که قسمتی از این مازاد در صورت تقاضای عضویت غیر عضو طرف معامله با شرکت و وجود شرائط عضویت به حساب بهای سهام خریداری او منظور شود.

ماده ۱۵ – از محل درآمد ویژه سالانه شرکتهای تعاونی مبالغ زیر کسر و به حسابهای مربوط منظور می‌شود.

۱- حداقل ۱۲ درصد به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم.

احتساب مبالغ مربوط از محل درآمد حاصل از معاملات با اعضا در حساب ذخیره مندرج در این بند تا زمانی که مبلغ کل ذخیره حاصل از درآمدهای مذکور به میزان معدل سرمایه سه سال اخیر شرکت نرسیده باشد الزامی خواهد بود و لی مبالغ حاصل از معاملات با غیر اعضا و سایر درآمدهای مجاز شرکت که خارج از حدود عملیات جاری آن باشد بدون در نظر گرفتن معدل مذکور با توجه به مقررات این قانون همه ساله به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم منتقل می‌شود.

  • تبصره – با انحلال شرکت تعاونی مانده حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت پس از تصفیه به پیشنهاد سازمان و تصویب شورای عالی هماهنگی امور تعاونیهای کشور یا به وجوه ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت یا شرکتهای تعاونی دیگری که با همان مقاصد در حوزه مربوط فعالیت می‌کنند انتقال داده می‌شود و یا به مصرف امور اجتماعی و عام‌المنفعه همان حوزه خواهد رسید.

۲- سه درصد از درآمد ویژه سالانه برای توسعه تعلیمات و آموزش تعاونی در منطقه تعاونی مربوط و در سراسر کشور که در اختیار سازمان گذاشته می‌شود و به موجب آئین نامه‌ای که به وسیله سازمان و وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تنظیم و به تصویب شورای هم آهنگی تعاونی‌های کشور می‌رسد نحوه مصرف آن مشخص می‌گردد.

۳- ذخایر دیگری که در اساسنامه مقرر شده باشد.

ماده ۱۶ – شرکت تعاونی دارای ارکان زیر است:

۱- مجمع عمومی

۲- هیأت مدیره

۳- بازرسان

ماده ۱۷ – انواع شرکتهای تعاونی در سه رشته تعاونی به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شود:

۱- رشته کشاورزی: شامل تعاونیهای کشاورزی و روستایی

۲- رشته مصرف: شامل تعاونی‌های مصرف کنندگان – مسکن – پس انداز و اعتبار و آموزشگاه‌ها

۳- رشته کار و پیشه: شامل تعاونیهای کار – صاحبان حرف و صنایع دستی – صاحبان صنایع کوچک – صیادان – کسبه (توزیع) و مشاغل آزاد

فصل سوم – تشکیل و ثبت شرکتهای تعاونی

ماده ۱۸ – شرکت تعاونی با مصوبات نخستین مجمع عمومی که مجمع مؤسس نامیده می‌شود تشکیل می‌گردد.

در مجمع مذکور اساسنامه شرکت مطرح و با اکثریت لااقل دو سوم اعضا حاضر در جلسه به تصویب می‌رسد و همچنین اولین هیأت مدیره و بازرسان شرکت با اکثریت نسبی اعضا حاضر انتخاب و ضمنا ماموریت ثبت شرکت به هیأت مدیره‌ای که قبولی خود را اعلام کرده باشند داده می‌شود.

  • تبصره – اعضای موافق در نخستین جلسه مجمع عمومی نباید از هفت نفر کمتر باشند.

ماده ۱۹ – آن عده از داوطلبان تشکیل شرکت که با مصوبات مجمع مؤسس موافق نباشند حق استرداد تقاضای عضویت خود و مبالغی را که برای خرید سهم یا سهام پرداخته‌اند دارند. در این صورت سرمایه شرکت تعاونی به مبلغی پس از کسر وجوه سهام این گونه اشخاص که بدون رعایت مفاد ماده ۶ این قانون باید فورا مسترد شود به ثبت خواهد رسید.

ماده ۲۰ – اساسنامه و نام اعضای موسس و هیأت مدیره و بازرسان و مدیر عامل و همچنین هرگونه تغییرات بعدی در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی با رعایت تشریفات مقرر در این قانون و تایید سازمان مسئول مربوطه در اداره ثبت مرکز اصلی شرکت یا اتحادیه به ثبت می‌رسد.

ماده ۲۱ – اساسنامه شرکت تعاونی باید مخصوصا شامل نکات زیر باشد:

۱- نام (با قید کلمه تعاونی) – مرکز اصلی و نشانی شرکت – مدت و حوزه عملیات شرکت

۲- موضوع و حدود عملیات شرکت

۳- شرایط عضویت – مقررات مربوط به قبول یا عدم قبول عضویت خروج از عضویت (اخراج – استعفا- فوت و یا ترک عضویت) حقوق و تعهدات اعضا – مسئولیت اعضا

۴- سرمایه و تعداد سهام اولیه – ارزش هر سهم حداکثر تعداد و میزان سهامی که یک عضو ممکن است داشته باشد – بازپرداخت یا انتقال سهام – مقررات مربوط به وکالت یا نمایندگی از طرف عضو

۵- مقررات مربوط به مجامع عمومی و ضرب الاجل مربوط به دعوت مجامع – مقررات راجع به دستور جلسات مجامع عمومی و حد نصاب برای تشکیل آن و فاصله بین دو جلسه

۶- اعضای هیأت مدیره و بازرسان (تعداد – نحوه انتخاب – وظایف – عزل و استعفا یا فوت) و مقررات مربوط به جلسات آنان و همچنین مقررات مربوط به انتصاب و استخدام و تعیین صاحبان امضای مجاز و حدود و اختیارات و مسئولیتهای آنان.

۷- مقررات مربوط به نگاهداری وجوه نقدی و افتتاح حساب بانکی – استقراض – سرمایه‌گذاری و نحوه به کار انداختن وجوه زائد بر احتیاج شرکت

۸- سال مالی – مقررات تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و گزارشهای هیأت مدیره و بازرسان و طرح‌ها و برنامه‌ها – بودجه مخارج و عملیات شرکت حسابرسی شرکت.

۹- طرز عمل شرکت درباره ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم – مازاد برگشتنی و سایر ذخایر

۱۰- پاداش سالانه سهام

۱۱- طرز عمل شرکت درباره زیان سالانه

۱۲- چگونگی اعلام و آگهی تصمیمات شرکت به اعضا

۱۳- مقررات راجع به عضویت شرکت در سایر شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی

۱۴- مقررات مربوط به تغییر اساسنامه

۱۵- موارد انحلال و طرز تصفیه شرکت

۱۶- امکان و ضوابط ادغام با شرکت تعاونی دیگر

ماده ۲۲ – سازمان می‌تواند به دلایل زیر تقاضای ثبت شرکت تعاونی را رد کند و نظر خود را مستدلاً به شرکت اعلام دارد:

۱- عدم تطبیق اساسنامه شرکت با مقررات این قانون

۲- عدم تطبیق هدفهای شرکت با مقاصد و هدفهای انواع شرکتهای تعاونی مقرر در این قانون

ماده ۲۳ – هرگاه شرکت تعاونی که درخواست ثبت آن از طرف سازمان رد شده به تصمیم سازمان اعتراض داشته باشد می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ وصول اعلام نظر سازمان اعتراض خود را همراه با دلایل و مدارک مربوط به تقاضای ثبت و رونوشت اعلام نظر سازمان به شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها ارسال دارد. نظر شورای مذکور برای سازمان و شرکت لازم‌الاجرا است.

ماده ۲۴ – ثبت شرکت و تغییرات در اساسنامه آن به وسیله آگهی در روزنامه رسمی کشور و یا یکی از جراید و از طریق الصاق آگهی در مرکز شرکت و اماکن و معابر عمومی محل به اطلاع عموم می‌رسد.

  • تبصره – در مورد شرکتهای تعاونی کشاورزی و روستایی که مرکز کار آنها در روستا است انتشار آگهی ثبت شرکت و تغییرات آن در روزنامه رسمی مورد لزوم نیست.
فصل چهارم – مجمع عمومی

ماده ۲۵ – مجامع عمومی با تصمیم اکثریت اعضای هیأت مدیره و یا بر اساس درخواست مقامات و اشخاص زیر به وسیله هیأت مدیره دعوت به تشکیل می‌شود:

۱- اکثریت بازرسان

۲- یک پنجم اعضای شرکت

۳- سازمان مرکزی تعاون کشور

۴- سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در مورد شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی

  • تبصره – در صورت استنکاف هیأت مدیره از دعوت تشکیل مجمع عمومی به درخواست اکثریت بازرسان و یا یک پنجم اعضای شرکت و یا سازمان مربوط انجام امر به عهده بازرسان خواهد بود و در صورت استنکاف بازرسان از تشکیل مجمع عمومی و یا عدم دسترسی به هیأت مدیره یا بازرسان سازمان می‌تواند مستقیما مجمع عمومی را برای موضوع یا موضوعاتی که مورد نظر است دعوت نماید.

ماده ۲۶ – دعوت مجامع عمومی با قید دستور و محل تشکیل آن باید لااقل پانزده روز قبل از تشکیل جلسه به وسیله انتشار آگهی در جراید محلی و یا الصاق آگهی در مراکز و معابر حوزه عمل و محل شرکت و یا دعوتنامه کتبی انجام گیرد.

  • تبصره – تجدید دعوت تشکیل مجمع عمومی نباید بیش از ۱۰ روز از تاریخ مقرر برای جلسه‌ای که تشکیل نشده است به طول انجامد.

ماده ۲۷ – جلسه مجمع عمومی را رئیس هیأت مدیره و در غیاب او یکی از اعضای هیأت مدیره افتتاح می‌کند. در جلسه مجمع ابتدا برای انتخاب یک رئیس، یک نایب رئیس، یک منشی و سه نفر ناظر در اخذ رای از میان اعضا اقدام خواهد شد.

  • تبصره – مجمع عمومی که موافق این قانون به وسیله بازرسان یا سازمان دعوت می‌شود به وسیله مسن‌ترین عضو حاضر در جلسه افتتاح خواهد شد.

ماده ۲۸ – صورت جلسات مجامع عمومی و تصمیمات متخذه در آن توسط منشی مجمع در دفتر مخصوصی ثبت و به امضای رئیس و منشی مجمع و نظار خواهد رسید و رونوشت آن به وسیله رئیس مجمع به هیأت مدیره ابلاغ می‌گردد.

  • تبصره – صورت جلسات مجامع عمومی به عنوان اسناد شرکت باید همواره در شرکت محفوظ بماند.

ماده ۲۹ – هر یک از اعضا می‌تواند منتهی ظرف پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی موضوع دیگری را غیر از موضوعاتی که در دعوت‌نامه تشکیل مجمع قید شده است برای طرح در همان مجمع توسط مقامی که مجمع عمومی را دعوت کرده است پیشنهاد کند. مقام دعوت کننده مجمع مکلف است پیشنهاد مربوط را در مجمع طرح کند که در صورت تصویب مجمع در دستور قرار گیرد در غیر این صورت پیشنهاد طرح هر موضوع جدید در جلسات مجمع از طرف هر یک از اعضا موکول است به موافقت رئیس مجمع و تصویب اکثریت اعضاء حاضر در جلسه و در هر دو مورد اتخاذ تصمیم درباره موضوع یا موضوعاتی که علاوه بر دستور جلسه آگهی شده به مجمع پیشنهاد می‌شود به جلسه بعدی که حداکثر ۲۵ روز بعد تشکیل می‌گردد و موکول خواهد شد.

ماده ۳۰ – مجمع عمومی شرکت تعاونی به سه صورت زیر تشکیل می‌شود:

۱- مجمع عمومی موسس موضوع فصل سوم این قانون

۲- مجمع عمومی عادی

۳- مجمع عمومی فوق العاده

ماده ۳۱ – مجمع عمومی عادی حداقل سالی یک بار ظرف شش ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می‌شود و در موارد مقتضی می‌توان در هر موقع از سال مجمع عمومی عادی را به طور فوق العاده تشکیل داد.

ماده ۳۲ – وظایف مجخمع عمومی عادی به شرح زیر است:

۱- انتخاب و یا عزل هیأت مدیره و بازرسان

۲- رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت پس از استماع گزارش هیأت مدیره و بازرسان

۳- اخذ تصمیم درباره گزارشها و پیشنهادهای حسابرسان بر اساس نتایج حسابرسی شرکت

۴- تعیین خط مشی و برنامه‌های شرکت و تصویب بودجه و تعیین ضوابط و معیارهای لازم برای حقوق و دستمزد و میزان تضمین ابواب جمعی مدیر عامل و کارکنان شرکت (بنا به پیشنهاد هیأت مدیره)

۵- اخذ تصمیم نسبت به ذخایر و پرداخت پاداش سهام و مازدا درآمد و تقسیم آن موافق اساسنامه

۶- اتخاذ تصمیم درباره پیشنهادهای هیأت مدیره در مورد اعتبارات درخواستی و یا سرمایه‌گذاری‌های شرکت.

۷- تصویب آئین‌نامه‌های معاملات و سایر آئین‌نامه‌های داخلی شرکت

۸- اتخاذ تصمیم درباره شکایت عضوی که اخراج شده و یا کسی که درخواست عضویت او از طرف هیأت مدیره پذیرفته نشده است یا ارجاع امر به هیاتی مرکب از پنج نفر از اعضا مجمع عمومی در هر دو مورد تصمیم متخذه از طرف مجمع یا هیأت قطعی است.

  • تبصره – عضو اخراج شده حق دارد اعتراض خود را به وسیله بازرسان و یا در غیاب بازرسان از طریق سازمان در نخستین مجمع عمومی مطرح کند و در این صورت می‌تواند بدون حق رای در مجمع شرکت نماید.

۹- تصویب تغییرات سرمایه در دوره مالی قبل و تعیین مبلغی که بابت بازپرداخت سهام اعضای سابق در دوره مالی آتی باید پرداخت شود.

۱۰- اتخاذ تصمیم درباره عضویت شرکت در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی و میزان سهام یا حق عضویت سالانه پرداختی به اتحادیه موافق موازین این قانون

۱۱- رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره سایر اموری که به مجمع پیشنهاد می‌شود و منطبق با اساسنامه شرکت باشد.

ماده ۳۳ – مجمع عمومی عادی با حضور حداقل نصف به علاوه یک اعضا یا وکلای آنها رسمیت پیدا می‌کند و در صورت به دست نیامدن حد نصاب مذکور باید با رعایت مفاد تبصره ماده ۲۶ ظرف ۱۰ روز بعد از جلسه اولی مجمع حداکثر برای ۱۵ روز بعد با همان دستور جلسه قبلی تجدید دعوت شود. جلسه دوم با عده حاضر که نباید کمتر از ۷ نفر باشد رسمیت خواهد یافت. در صورت عدم تشکیل جلسه دوم هر ذیحقی می‌تواند برای رسیدگی به موضوع و یا انحلال شرکت به سازمان مراجعه نماید.

ماده ۳۴ – تصمیمات مجمع عمومی عادی با اکثریت نصف به علاوه یک اعضای حاضر در مجمع اتخاذ می‌شود. در صورت تساوی آرا اکثریت با طرفی است که رئیس مجمع در آن طرف باشد.

  • تبصره – در صورتی که در جلسه مجمع عمومی مذاکرات به اخذ تصمیم منجر نشود جلسه به عنوان تنفس تعطیل می‌گردد و جلسه بعدی که منحصراً برای تعقیب مذاکرات و اتخاذ تصمیم درباره دستور جلسه قبلی تشکیل می‌شود نباید از جلسه اول بیش از ۴۸ ساعت به طول انجامد.

ماده ۳۵ – مجمع عمومی فوق‌العاده برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به موارد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تغییر مواد اسناسنامه

۲- انحلال شرکت

۳- ادغام با شرکت دیگر

ماده ۳۶ – مجمع عمومی فوق‌العاده با حضور لااقل سه چهارم اعضای شرکت و یا وکلای آنان رسمیت پیدا می‌کند. در صورت عدم حصول این حد نصاب با رعایت ماده ۳۳ آگهی دعوت مجمع با ذکر دستور و تاریخ تشکیل جلسه و نتیجه جلسه قبل منتشر می‌شود.

این جلسه با حضور لااقل نصف به علاوه یک اعضاء یا وکلای آنان رسمیت پیدا می‌کند و در صورت عدم حصول حد نصاب مجمع برای بار سوم با همان ترتیب دعوت می‌شود. جلسه سوم مجمع با حضور اعضای حاضر که نباید از ۷ نفر کمتر باشد رسمیت پیدا می‌کند. در صورت عدم تشکیل جلسه سوم هر ذیحقی می‌تواند برای رسیدگی به موضوع و انحلال شرکت به سازمان مراجعه نماید.

  • تبصره – تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده با اکثریت سه چهارم اعضای حاضر در جلسه مجمع اتخاذ می‌گردد.

ماده ۳۷ – ملاک تشخیص تعداد اعضای حاضر در جلسات مجامع عمومی ورقه حضور و غیابی است که حاضران در بدو ورود اصالتا و یا با وکالت موضوع ماده ۸ این قانون آن را امضا می‌کنند.

¨

فصل پنجم – هیأت مدیره

ماده ۳۸ – اداره امور شرکت طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیره‌ای مرکب از حداقل سه نفر به عنوان عضو اصلی و حداقل یک نفر به عنوان عضو علی البدل خواهد بود که در مجمع عمومی عادی از میان اعضای شرکت با رای مخفی و برای حداکثر مدت سه سال انتخاب می‌شوند. در اساسنامه می‌توان ترتیب تجدید انتخاب برای قسمتی از اعضای هیأت مدیره را به نحوی پیش‌بینی نمود که در هر سال به جای قدیم‌ترین آنها اعضای جدید انتخاب شوند. تجدید انتخاب هر یک از اعضای هیأت مدیره بلامانع است.

  • تبصره ۱ – در صورت فوت – استعفا – ترک عضویت و یا ممنوعیت قانونی هر یک از اعضای اصلی یکی از اعضای علی البدل برای بقیه مدت مقرر به جانشینی وی در جلسات هیأت مدیره دعوت می‌شود.
  • تبصره ۲ – در صورت استعفای دسته جمعی هیأت مدیره مجمع عمومی به تقاضای هر یک از اعضای مستعفی و یا اعضای علی البدل و یا بازرسان یا یک پنجم اعضا شرکت یا سازمان برای انتخاب هیأت مدیره مجدد دعوت می‌شود.
  • تبصره ۳ – در صورتی که به علل فوت – استعفا و یا ممنوعیت قانونی هیأت مدیره از اکثریت مقرر در اساسنامه برای اداره امور شرکت خارج گردد مجمع عمومی دعوت خواهد شد تا نسبت به تکمیل هیأت مدیره اقدام کند.
  • تبصره ۴ – در فاصله مدت لازم برای انتخاب و تکمیل اعضای هیأت مدیره برای اداره امور جاری شرکت با نظر سازمان از میان اعضای شرکت تعداد لازم بدین منظور انتخاب خواهد شد.

مسئولیت اعضای هیأت مدیره که بدین نحو موقتا انتخاب می‌شوند عینا همان مسئولیت‌هایی است که برای هیأت مدیره در این فصل پیش‌بینی شده است.

ماده ۳۹ – هیأت مدیره از بین خود یک رئیس و یک نایب رئیس و یک منشی انتخاب خواهد کرد.

  • تبصره – تصمیمات هیأت مدیره در دفتری به نام دفتر صورت جلسات هیأت مدیره ثبت می‌گردد و با امضای اعضای هیأت مدیره حاضر در هر جلسه می‌رسد.

ماده ۴۰ – تصمیمات هیأت مدیره در جلساتی که با اکثریت اعضای هیأت مدیره به دعوت رئیس یا نایب رئیس و یا مدیر عامل تشکیل می‌گردد اتخاذ می‌شود برای اتخاذ تصمیم رای اکثریت اعضای حاضر در جلسه ضروری است.

ماده ۴۱ – خدمات هیأت مدیره در شرکت افتخاری و بلاعوض است لکن هزینه انجام مامور یتهایی که از طرف شرکت به آنها ارجاع می‌شود قابل پرداخت است.

  • تبصره – در موارد استثنایی که بعضی از اعضای هیأت مدیره مامور خدمات و فعالیتهای اضافی علاوه بر وظایف قانونی خود در هیأت مدیره شوند می‌توان با تصویب مجمع عمومی مبالغی به عنوان جبران خدمات و زحمات آنها پرداخت کرد.

ماده ۴۲ – نخستین هیأت مدیره شرکت موظف است ظرف یک ماه از تاریخ حلسه مجمع عمومی برای ثبت شرکت در مراجع ذیصلاحیت اقدام قانونی به عمل آورد.

ماده ۴۳ – استخدام و اخراج کارکنان شرکت بر اساس مقرراتی که از طرف مجمع عمومی تصویب می‌شود و اخذ تضمین از مدیر عامل و سایر کارکنان شرکت بر اساس مصوبات مجمع عمومی و یا اساسنامه شرکت و همچنین قبول درخواست عضویت و اخذ تصمیم نسبت به انتقال سهام اعضا به یکدیگر و اخراج عضو طبق مقررات این قانون و نظارت بر مخارج جاری و رسیدگی به حسابهای شرکت و تسلیم به موقع گزارش و ترازنامه سالانه شرکت به بازرسان و مجمع عمومی و تعیین نماینده برای حضور در جلسات مجامع عمومی شرکتها و اتحادیه‌هایی که شرکت در آن عضویت دارد از اختیارات هیأت مدیره است.

  • تبصره – هیأت مدیره حق اخراج عضوی را که به هر عنوان از جانب مجمع عمومی وظیفه یا ماموریتی به وی محول شده است (مانند اعضا هیأت مدیره و یا بازرسان) ندارد و اتخاذ تصمیم در این گونه موارد با مجمع عمومی عادی شرکت است.

ماده ۴۴ – هیأت مدیره می‌تواند برای انجام امور شرکت فرد واجد صلاحیتی را از بین اعضای شرکت (غیر از اعضای هیأت مدیره و بازرسان) و یا از خارج به صورت موظف انتخاب و به عنوان مدیر عامل منصوب کند که زیر نظر مستقیم آن هیأت موافق اساسنامه شرکت و در حدود مصوبات مجمع عمومی انجام وظیفه نماید.

هیأت مدیره مجاز است تمام یا قسمتی از اختیارات خود را برای اداره امور شرکت برابر اساسنامه و طبق آئین نامه‌ای که به تصویب مجمع عمومی می‌رسد به مدیر عامل تفویض نماید.

ماده ۴۵ – هیأت مدیره نماینده قانونی شرکت است و می‌تواند مستقیما و یا به وکالت با حق توکیل این نمایندگی را در دادگاه‌ها و مراجع قانونی و سایر سازمانها اعمال کند. مسئولیت هیأت مدیره در مقابل اعضای شرکت مسئولیت وکیل است در مقابل موکول.

ماده ۴۶ – کلیه قراردادها و اسناد تعهد آور شرکت به استثنای مواردی که هیأت مدیره به منظور اداره امور جاری شرکت ترتیب خاصی داده باشد پس از تصویب هیأت مدیره با دو امضای مجاز شرکت معتبر خواهد بود.

ماده ۴۷ – هیأت مدیره وظایف خود را به صورت جمعی انجام می‌دهد و هیچ یک از اعضای هیأت مدیره حق ندارد از اختیارات هیأت منفراد استفاده کند مگر در موارد خاص با داشتن وکالت یا نمایندگی از طرف هیأت مدیره.

ماده ۴۸ – اعضای هیأت مدیره مشترکا مسئول جبران هر گونه زیانی هستند که در نتیجه اعمال آنان و یا عدم رعایت این قانون به شرکت وارد شود.

ماده ۴۹ – پس از انقضای مدیر ماموریت هیأت مدیره در صورتی که انتخاب هیأت مدیره جدید انجام نشده باشد هیأت مدیره سابق تا انتخاب و قبولی هیأت مدیره جدید کماکان به وظایف خود در شرکت ادامه خواهد داد.

  • تبصره ۱ – ترتیب انتقال مسئولیت از هیأت مدیره سابق به هیأت مدیره لاحق طبق اساسنامه خواهد بود.
  • تبصره ۲ – استعفای یک یا چند نفر از اعضای هیأت مدیره تا انتقال مسئولیت به عضو و یا به اعضای جدید رفع مسئولیت از آنها نخواهد کرد.

ماده ۵۰ – هیچ یک از اعضای هیأت مدیره یا بازرسان و یا مدیر عامل یک شرکت تعاونی نمی‌تواند برای عضویت هیأت مدیره یا مدیر عامل و یا بازرس شرکت تعاونی دیگری از همان نوع انتخاب شود.

ماده ۵۱ – اشتغال اتباع بیگانه به سمت عضو هیأت مدیره یا مدیر عامل یا بازرس شرکت تعاونی منوط است به کسب مجوز از سازمان مرکزی تعاون و رعایت مقررات جاری کشور.

ماده ۵۲ – هیأت مدیره تا انجام ثبت شرکت مجاز به هیچ گونه معامله‌ای به نام شرکت نخواهد بود مگر در حدود اموری که برای انجام مقدمات تشکیل شرکت ضرورت داشته باشد.

ماده ۵۳ – محجور یا ورشکسته به تقصیر و یا کسی که به علت ارتکاب به جنایت یا یکی از جنحههای موثر سابقه محکومت دارد نمی‌تواند سمت عضویت در هیأت مدیره و هیأت بازرسی و مدیر عامل شرکت را داشته باشد.

فصل ششم – بازرسان

ماده ۵۴ – مجمع عمومی شرکت تعاونی حداقل ۳ نفر بازرس از میان اعضای شرکت برای مدت یک سال مالی انتخاب می‌کند تجدید انتخاب بازرسان قبلی بلامانع است.

صورت جلسات بازرسان در دفتر مخصوصی که از طرف نماینده سازمان شماره‌گذاری و مهر شده است ثبت و ذیل هر صورت جلسه را بازرسان حاضر در جلسه با ذکر آرا موافق و مخالف امضاء می‌کنند.

  • تبصره ۱ – مجمع عمومی می‌تواند علاوه بر بازرسان مذکور در این ماده یک یا دو بازرس به عنوان علی‌البدل انتخاب کند.
  • تبصره ۲ – جمع بین وظایف هیأت مدیره و بازرسان شرکت ممنوع است.

ماده ۵۵ – تصمیمات قانونی بازرسان به صورت جمعی بوده و رای اکثریت مناظر اعتبار خواهد بود.

ماده ۵۶ – وظایف بازرسان به شرح زیر است:

۱- نظارت بر امور شرکت برای اجرای مقررات اساسنامه و آئین‌نامه‌های مصوب و برای این منظور بازرسان می‌توانند هر موقع که مقتضی بدانند به نحوی که به عملیات جاری شرکت لطمه وارد نشود راسا و یا توسط نمایندگانی که از خارج تعیین می‌کنند کلیه حسابها و دفاتر و اسناد و مدارک مالی و دارایی نقدی و برگهای بهادار و موجودر کالا و غیره را رسیدگی کنند.

۲- در صورت مشاهده خلاف و بی‌تربیتی در امور شرکت مراتب را کتبا به هیأت مدیره اعلام نمایند و رفع نقیصه و یا تغییر رویه را بخواهند.

۳- رسیدگی به حسابهای شرکت لااقل سالی دوبار و مخصوصا رسیدگی به صورت حسابها و ترازنامه سالانه و اعلام نظر خود تا ۲۰ روز قبل از جلسه مجمع عمومی سالانه

۴- رسیدگی قبلی به بودجه پیشنهادی هیأت مدیره به مجمع عمومی و اعلام نظر در این مورد.

۵- دعوت مجمع عمومی بر اساس ماده ۲۵ و ماده ۶۰ این قانون در صورت لزوم

۶- نظارت در اجرای تذکرات و پیشنهادهای سازمان و حسابرسانی که از شرکت حسابرسی کرده‌اند و تقدیم گزارش لازم در این باره به مجمع عمومی.

بازرسان حق دخالت مستقیم در امور شرکت ندارند لکن می‌توانند بدون حق رای در جلسات هیأت مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت به مسائل جاری شرکت اظهار دارند. این نظرات باید در صورت جلسه هیأت مدیره به امضا آنها درج شود.

ماده ۵۷ – با خاتمه مدت ماموریت بازرسان تا زمانی که بازرسان جدید انتخاب نشده‌اند بازرسان قبلی کماکان به وظایف خود ادامه خواهند داد.

ماده ۵۸- بازرسان برای انجام وظیفه خود حق دریافت هیچ گونه وجهی اعم از حقوق – دستمزد و یا پاداش ندارند لکن پرداخت مبالغی بابت جبران هزینه‌های مصرف شده برای انجام وظایف آنها در حدود بودجه مصوب مجمع عمومی مجاز است.

ماده ۵۹ – نماینده سازمان می‌تواند در جلسات بازرسان شرکت کند و آنها را در انجام وظایف خود راهنمایی نماید لکن در تصمیمات بازرسان حق رای ندارد. نظرات نماینده سازمان باید با امضا وی در صورت جلسه مربوط درج شود.

ماده ۶۰ – در صورتی که اکثریت بازرسان ضمن انجام وظایف خود تشخیص دهند که هیأت مدیره در وظایف خود مرتکب تخلفاتی شده است و عملیات آنها مخالف مصالح و منافع شرکت است باید مجمع عمومی را برای رسیدگی به موضوعات مورد نظر و اتخاذ تصمیم درباره ادامه کار و یا تغییر هیأت مدیره دعوت نمایند.

ماده ۶۱ – در قراردادهای شرکت که یک طرف آن عضو هیأت مدیره باشد بازرسان به نمایندگی از طرف شرکت قرارداد را امضا خواهند کرد.

انعقاد این نوع قراردادها مشروط بر این است که در آئین نامه معاملات شرکت مجوز و شرایط مربوط پیش‌بینی شده باشد.

فصل هفتم – اتحادیه‌های تعاونی

ماده ۶۲ – اتحادیه تعاونی از عضویت و مشارکت شرکتهای تعاونی یا اتحادیه‌های تعاونی با شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی تشکیل می‌گردد اتحادیه تعاونی در حکم شرکت تعاونی است و با رعایت اصول و مقرراتی که در این قانون اشاره شده است تاسیس می‌گردد.

ماده ۶۳ – اتحادیه تعاونی به سه منظور زیر تشکیل می‌شود:

۱- اتحادیه تعاونی برای پیشرفت اداره امور و حفظ و حمایت تعاونی‌های عضو و ایجاد هم آهنگی و توسعه تعلیمات و حسابرسی آنها

  • تبصره ۱ – این نوع اتحادیه‌های به دو شکل منطقه‌ای و ملی (کشوری) تشکیل می‌شود.

اتحادیه منطقه‌ای برای هر یک از رشته‌های تعاونی مذکور در فصل دوم این قانون با نام اتحادیه تعاونی نظارت و هم آهنگی تعاونیهای رشته مربوط در منطقه و اتحادیه ملی (کشوری) تعاونیهای رشته مورد نظر.

  • تبصره ۲ – اتحادیه‌های تعاونی نظارت و هماهنگی منطقه‌ای و یا اتحادیه‌های ملی (کشوری) مذکور در این بند مجاز به انجام فعالیتهای تجاری و اعتباری برای تعاونیها و اتحادیه‌های عضو نیستند مگر در حدود انجام وظایف مندرج در این قانون
  • تبصره ۳ – غیر از مبلغی که موافق این قانون برای عضویت در اتحادیه‌های تعاونی نظارت و هماهنگی و یا اتحادیه ملی (کشوری) به عنوان سرمایه باید پرداخت شود خدمات اتحادیه برای شرکتها و اتحادیه‌های عضو در قبال حق عضویت سالانه‌ای انجام می‌گیرد که میزان آن برای هر شرکت یا اتحادیه عضو به تناسب تعداد اعضای شرکت و یا درصدی از درآمد سالانه آن در اساسنامه اتحادیه تعیین می‌شود.

۲- اتحادیه تعاونی برای انجام امور اقتصادی و توسعه معاملات و عملیات تعاونی‌ها و یا اتحادیه‌های عضو.

در این نوع اتحادیه‌های تعاونی باید جمله‌ای که معرف نوع کار و عملیات اتحادیه باشد به نام آن اضافه شود و حداقل تعداد عضو مذکور در تبصره ماده ۲ این قانون رعایت نمی‌گردد.

۳- اتحادیه تعاونی برای خدمات اعتباری و بانکی شرکتها و اتحادیه‌های عضو که به صورت منطقه‌ای و یا ملی (کشوری) برای رشته‌های مذکور در این قانون تشکیل می‌شود.

ماده ۶۴ – وظایف اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی به شرح زیر است:

۱- کمک به پیشرفت امور شرکتها و اتحادیه‌های عضو از طریق:

الف) فراهم کردن وسائل توسعه تعلیمات و ترویج تعاونی و آموزش حرفه‌ای و جمع آوری اطلاعات مورد لزوم در این زمینه و انجام تبلیغات و انتشارات لازم
ب) راهنمایی و کمک به شرکتها و اتحادیه‌های عضو در امور اداری و سازمانی و مدیریت – امور فنی – خدمات مختلف از قبیل چاپ و تهیه دفاتر و اوراق و فرمهای چاپی مشترک.

۲- نظارت بر فعالیت شرکتها و اتحادیه‌های عضو به منظور اطمینان از اجرای مقررات قانون ومواد اسناسنامه و مصوبات مجمع عمومی

۳- ایجاد هم آةنگی و همکاری بین شرکتها و اتحادیه‌های عضو

۴- داوری و رفع اختلاف بین واحدهای تعاونی عضو در صورتی که در اساسنامه آنها پیش‌بینی لازم شده باشد.

۵- حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های عضو در صورتی که سازمان صلاحیت اتحادیه را برای این کار تشخیص دهد.

۶- شرکت در شوراها و کمیسیونهای مقرر در این قانون

۷- دفاع از منافع شرکتها و اتحادیه‌های عضو در روابط آنها با سازمانها و موسسات دولتی و عمومی و سایر رشته‌های تعاونی مطرح در این قانون

۸- ایجاد و بسط همکاری با سایر تعاونی‌های کشور

۹- ایجاد روابط با موسسات جهانی تعاون و اتحادیه‌های تعاونی سایر کشورها

  • تبصره – تا زمانی که اتحادیه‌های نظارت و هم آهنگی مناطق و یا اتحادیه‌های ملی کشوری تشکیل نشده است سازمان وظایف این اتحادیه‌ها را انجام خواهد داد.

ماده ۶۵- پس از تشکیل اتحادیه‌های نظارت و هم آهنگی در هر منطقه شرط استفاده از عنوان و مزایا و معافیتهای تعاونی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی در رشته‌ای که اتحادیه نظارت و هم آهنگی آن تشکیل شده است قبول عضویت اتحادیه خواهد بود.

ماده ۶۶ – اعمال حق رای شرکتهای عضو در مجامع عمومی اتحادیه‌های مصرح در این قانون به شرح زیر است:

۱- در اتحادیه تعاونی نظارت و هم آهنگی هر شرکت یا اتحادیه عضو یک رای

۲- در اتحادیه تعاونی به منظور امور اقتصادی و یا اعتباری هر شرکت به تعداد اعضا و یا ترکیبی از تعداد اعضا و حجم معاملات خود با اتحادیه

ماده ۶۷ – سازمان با اعطای کمکهای اداری و فنی و مالی تا زمانی که اتحادیه‌های تعاونی نظارت و هماهنگی مناطق مختلف قدرت مالی و وسایل و تجهیزات و آمادگی کافی ندارند موجبات تسهیل عملیات و فعالیتهای آنها را فراهم خواهد کرد.

فصل هشتم – شرکتهای تعاونی کشاورزی و روستایی

ماده ۶۸ – شرکت تعاونی کشاورزی با مشارکت کشاورزان – باغداران – دامداران – دامپروران – پرورش دهندگان کرم ابریشم، زنبور عسل ماهی و روستائیان شاغل در صنایع محلی روستایی و یا کارگران کشاورزی برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود.

۱- قبول پس‌انداز و سپرده اعضاء و تأمین وام و اعتبار مورد نیاز آنها با شرایط مناسب

۲- خرید و تهیه مواد و وسائل مورد احتیاج مصرف شخصی و خانوادگی یا حرفه‌ای اعضا و همچنین تهیه وسائل و علوفه دامها و خوراک طیور و وسائل دیگری از این قبیل.

۳- انجام تمام یا قسمتی از عملیات جمع‌آوری – نگاهداری – تبدیل – طبقه‌بندی و بسته‌بندی – حمل و نقل و یا فروش محصول اعضا

۴- انجام خدمات به منظور بهبود امور حرفه‌ای و یا زندگی اعضا مانند تهیه ماشین‌آلات کشاورزی و استفاده مشترک از آنها تهیه وسایل حمل و نقل برای استفاده اعضا و تهیه مسکن – تأمین و توزیع آب مشروب و آب برای مصارف زراعی اعضا با رعایت قانون ملی شدن منابع آب – پیش‌بینی وسائل بهداشتی و بهداری و آموزشی به منظور استفاده جمعی و مشترک – توزیع نیروی برق – ایجاد شبکه تلفن – تلقیح مصنوعی دامها و مبارزه با امراض و آفات نباتی و حیوانی

۵- بهره‌برداری جمعی و مشترک از اراضی ملکی و یا استیجاری

ماده ۶۹ – شرکتهای تعاونی روستایی با مشارکت اعضایی که اکثریت آن زارعینی باشند که به موجب قوانین و مقررات اصلاحات ارضی صاحب زمین شده یا بشوند و یا روستائیانی که خود دارای زمین زراعتی یا باغ بوده و شخصا به کشاورزی اشتغال داشته باشند برای مقاصد مندرج در بندهای ماده ۶۸ تشکیل می‌شوند.

ماده ۷۰ – در شرکتهای تعاونی کشاورزی و یا روستایی که از جمله مقاصد آنها رفع حوائج اعتباری اعضا است موضوع قبول پس انداز اعضا یا غیر اعضا باید در اساسنامه شرکت قید شود.

  • تبصره – ائین نامه حسابهای پس انداز در شرکتهای تعاونی کشاورزی و روستایی و اتحادیه‌های تعاونی اعتباری کشاورزی و روستایی و سازمان مرکزی تعاون کشور تهیه و پس از تصویب شورای پول و اعتبار به مورد اجرا گذاشته می‌شود.

ماده ۷۱ – در شرکتهای تعاونی کشاورزی و یا روستایی که به منظور عملیات اعتباری تشکیل می‌شوند و یا در شرکتهایی که قسمتی از هدفهای آنها تأمین اعتبار برای اعضا است و همچنین اتحادیه‌های تعاونی اعتباری مازاد درآمد حاصل از معاملات اعتباری عینا به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت یا اتحادیه منتقل می‌شود.

ماده ۷۲ – اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی یا روستایی که تا قبل از تصویب این قانون تشکیل شده‌اند و یا در آینده تشکیل می‌شوند برای نظارت و همچنین پرداخت اعتبار به شرکتهای عضو خود به تدریج که با تشخیص وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی آمادگی پیدا کنند تغییرات متناسب با این قانون را در اساسنامه خود خواهند داد.

ماده ۷۳ – وظایف مربوط به کمک به تشکیل و سرپرستی و نظارت شرکتهای تعاونی کشاورزی و اتحادیه آنها مانند آنچه که در مورد شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی عمل می‌شود بر عهده سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران خواهد بود.

فصل نهم – اعتبارات تعاونی کشاورزی

ماده ۷۴ – اعتبارات تعاونی کشاورزی اعتباراتی است که سازمانهای اعتبار دهنده آن به صورت تعاونی متعلق به کشاورزان است و اعطای اعتبار توام با نظارت در مصارف آن خواهد بود.

سازمان مذکور در سه درجه به شرح زیر است:

۱- شرکتهای تعاونی روستایی و شرکتهای تعاونی کشاورزی مذکور در فصل هشتم این قانون که قبول سپرده نموده و به اعضای شرکت وام می‌دهند.

۲- اتحادیه‌های تعاونی اعتباری کشاورزی و روستایی که در هر منطقه با مشارکت شرکتهای تعاونی روستایی و شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی همان منطقه تشکیل می‌شود و یا شعب بانک تعاون کشاورزی ایران در شهرستانها

  • تبصره – اساسنامه این اتحادیه‌ها به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تهیه و پس از تصویب شورای پول و اعتبار به موقع اجرا گذارده می‌شود و تا زمانی که اتحادیه‌های مذکور در بند دو این ماده تشکیل نشده است شعب بانک تعاون کشاورزی در هر منطقه وظایف اتحادیه تعاونی اعتباری کشاورزی روستایی همان منطقه را طبق اساسنامه بانک تعاون کشاورزی ایران انجام خواهد داد و در هر منطقه که اتحادیه‌های مذکور تشکیل شود شعب بانک تعاون کشاورزی منطقه مزبور منحل و اتحادیه از هر نظر قائم مقام قانونی شعب بانک مذکور در منطقه خواهد بود.

۳- بانک تعاون کشاورزی ایران بر اساس مقررات پیش‌بینی شده در قانون بانک مذکور

ماده ۷۵ – اداره وجوه سپرده‌ها در شرکتهای تعاونی کشاورزی یا روستایی هر شهرستان یا هر منطقه تا زمانی که اتحادیه تعاونی اعتباری همان منطقه تشکیل نشده است با شعبه بانک تعاون کشاورزی مربوط خواهد بود و شعبه بانک یا اتحادیه در این مورد مقررات قانونی بانکی و پولی کشور و مصوبات شورای پول و اعتبار را برای مجموع سپرده‌های اشخاص در شرکتهای عضو خود به مورد اجرا خواهد گذاشت.

فصل دهم – شرکتهای تعاونی صیادان

ماده ۷۶ – شرکت تعاونی صیادان شرکتی است که با عضویت صیادان ماهی و سایر آبزیان برای تمام و یا قسمتی از مقاصد زیر تشیکل می‌شود.

۱- تدارک خدمات جمعی برای اعضای شرکت از قبیل ساخت و تعمیر قایق‌ها و تهیه وسائل و ادوات صید

۲- صید ماهی و سایر آبزیان پس از کسب پروانه صید

۳- تاسیس فروشگاه

۴- پرداخت مساعده به صیادان

۵- تهیه وسائل و تأمین نیازمندی‌های حرفه‌ای و خانوادگی صیادان

فصل یازدهم – شرکتهای تعاونی مصرف کنندگان

ماده ۷۷ – شرکت تعاونی مصرف کنندگان برای تهیه انواع کالاهای مصرفی به منظور تأمین نیازمندیهای اعضا و خانواده‌های آنان و همچنین برای انجام تمام یا قسمتی از خدمات زیر و امثال آن تشکیل می‌شود.

۱- تهیه آب مشروب

۲- ایجاد شبکه گاز

۳- تهیه نیروی برق و یا ایجاد خط تولید انتقال نیرو و شبکه توزیع

۴- خدمات بهداشتی و درمانی

۵- تدارک وسائل حمل و نقل

۶- ایجاد باشگاه‌ها و رستورانها

۷- تأسیس انواع آموزشگاه‌ها

ماده ۷۸ – به منظور تشویق اعضا به پس‌انداز و توسعه منابع مالی شرکت تعاونی مصرف کنندگان در اساسنامه این نوع شرکتها برای هر عضو گشایش دو حساب به شرح زیر در حسابهای شرکت پیش‌بینی می‌شود:

۱- حساب سپرده جاری: در این حساب منحصرا پنجاه درصد مازاد برگشتی سالانه سهمی عضو شرکت و تمام پاداش سهام او منظور می‌شود. به مانده بستانکار این حساب حداقل دو درصد بهره در سال تعلق می‌گیرد.

۲- حساب پس انداز: در این حساب منحصرا پنجاه درصد مازاد برگشتی سالانه سهمی عضو شرکت منظور می‌شود. به مانده این حساب حداقل ۴ درصد بهره در سال تعلق می‌گیرد باز پرداخت مبالغ جمع شده در این حساب در پایان مدت معینی که در مورد هر عضو با موافقت او تعیین می‌شود کمتر از پنج سال نخواهد بود.

در صورت استعفاء اخراج یا فوت ظرف یک سال امکان پذیر است.

  • تبصره – نحوه اداره این وجوه طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.

ماده ۷۹ – در اساسنامه شرکت می‌توان پیش‌بینی کرد که معادل نصف مازاد برگشتی حاصل از معاملات با غیر عضو را در صورت تقاضای او برای خرید سهام شرکت با داشتن شرایط عضویت برای این منظور اختصاص داد و بقیه مازاد برگشتنی به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم منتقل می‌شود.

فصل دوازدهم – شرکتهای تعاونی مسکن

ماده ۸۰ – شرکت تعاونی مسکن برای تمام یا قسمتی از امور مندرج زیر تشکیل می‌شود:

۱- تهیه زمین و تقسیم آن به منظور ساختمان خانه‌ةای مسکونی و فروش آن به اعضاء نقدا و یا با اقساط و همچنین ایجاد تاسیسات عمومی مورد استفاده مشترک اعضاء

۲- ساختمان طبقات مسکونی و فروش آپارتمانها به اعضا نقداً و یا با اقساط

۳- خرید واحدهای مسکونی و فروش آن به اعضا نقداً و یا با اقساط

۴- واگذاری واحدهای مسکونی ملکی شرکت به صورت اجاره و یا اجازه انتفاع به اعضا

۵- انجام خدمات نقشه کشی – مهندسی و معماری برای اعضا و نظارت در ساختمانهای متعلق به آنها

۶- انجام تعمیرات ساختمانهای ملکی اعضا و یا اقدامات مربوط به لوله‌کشی و کابل و سیم‌کشی و ایجاد دستگاههای تهویه و حرارت مرکزی

۷- نگاهداری و اداره ساختمانها و تاسیسات و انجام خدمات عمومی مربوط

ماده ۸۱- منابع مالی و اعتباری شرکتهای تعاونی مسکن عبارتند از:

۱- سرمایه و ذخائر شرکت

۲- پس انداز اعضا

۳- اعتبارات بخش دولتی شامل: قسمتی از اعتبارات بانک رهنی ایران در حدود برنامه‌های مصوب سالانه آن بانک و اعتباراتی که بدین منظور از طرف بانک مرکزی ایران در اختیار آن بانک گذاشته می‌شود و اعتبارات از محل برنامه‌های عمرانی از طریق بانک رهنی ایران.

۴- سایر منابع اعتباری که به وسیله اشخاص و موسسات در اختیار این نوع شرکتها گذاشته می‌شود.

۵- در مورد شرکتهای تعاونی مسکن کارگران که در کارخانه‌ها و کارگاهها به وسیله کارگران تشکیل می‌گردد علاوه بر منابع مالی و اعتباری لازم را برای این شرکتها تأمین می‌نماید.

  • تبصره – اعتبارات مذکور در بندهای ۳ و ۵ با تسهیلات لازم در نرخ بهره و شرایط پرداخت وامها تا هشتاد درصد هزینه طرحهای ساختمانی شرکتهای تعاونی مسکن متقاضی اعتبار اعطا می‌شود.

ماده ۸۲ – در شرکت تعاونی مسکن انجام معاملات و ساختمان و تمام اقداماتی که در اساسنامه پیش‌بینی شده است برای غیر عضو ممنوع است.

ماده ۸۳ – شرایط انتقال واحدهای مسکونی واگذاری به اعضا به دیگری در اساسنامه شرکت پیش‌بینی خواهد شد.

فصل سیزدهم – شرکتهای تعاونی اعتبار

ماده ۸۴ – شرکت تعاونی اعتبار بین افراد گروههای شغلی در یک حوزه مانند کارکنان یک سازمان اداری و یا کارگران و کارکنان یک کارگاه و یا ساکنان یک منطقه مسکونی برای مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- قبول پس انداز و سپرده‌های دیداری و مدت دار اعضای شرکت و پرداخت بهره به آن طبق تعرفه‌هایی که در اساسنامه پیش‌بینی می‌شود.

۲- پرداخت وام با دریافت بهره به اعضای شرکت موافق شرایط و مقرراتی که در اساسنامه پیش‌بینی می‌گردد.

۳- انجام سایر خدمات اعتباری برای اعضا در حدود امکانات و مقررات مندرج در اساسنامه شرکت

ماده ۸۵ – در شرکت تعاونی اعتبار مازاد برگشتنی عینا به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت منتقل می‌گردد.

ماده ۸۶ – شرکت تعاونی اعتبار، مجاز به باز کردن حساب و انجام عملیات اعتباری برای غیر عضو نیست.

ماده ۸۷ – در صورتی که مجموع سرمایه و ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم در یک شرکت تعاونی اعتبار و یا اتحادیه آن از ده میلیون ریال تجاوز کند علاوه بر مقررات این قانون شرکت باید از مقررات و تصمیمات شورای پول و اعتبار تبعیت کند.

فصل چهاردهم – شرکتهای تعاونی آموزشگاه‌ها

ماده ۸۸ – شرکت تعاونی آموزشگاه‌ها شرکتی است که با عضویت دانش‌آموزان یا دانشجویان مراکز آموزشی به منظور آموزش عملی مقررات شرکتهای تعاونی و تعمیم اصول تعاون برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود.

۱- تشکیل صندوقهای سپرده و تشویق اعضا به پس انداز

۲- ایجاد فروشگاه و تهیه وسائل تحصیلی و مصرفی اعضاء

۳- ایجاد رستوران و کافه

۴- تدارک وسائط نقلیه برای ایاب و ذهاب اعضاء

۵- تاسیس باشگاه و تهیه وسائل تفریحات سالم برای استفاده اعضا

۶- تدارک وسائل بهداشتی و درمانی اعضا

۷- خرید مصنوعات و کارهای دستی اعضا از طرف شرکت و فروش آن

ماده ۸۹ – شرکت‌های تعاونی آموزشگاههایی که سن دانش‌آموزان کمتر از سن رشد قانونی است یک وسیله آموزشی فاقد جنبه‌های حقوقی است که با راهنمایی و هدایت مربیان و معلمان طبق آئین‌نامه‌ای است که به وسیله سازمان و وزارت آموزش و پرورش تهیه خواهد شد تشکیل و اداره می‌شود.

فصل پانزدهم – شرکتهای تعاونی کار

ماده ۹۰ – شرکت تعاونی کار شرکتی است که به منظور تولید کالا یا انجام خدمات به دو صورت زیر تشکیل می‌گردد:

۱- با عضویت افرادی که نیروی کار خود را در اختیار شرکت می‌گذارند.

۲- با عضویت کارگران غیر کشاورزی

ماده ۹۱- در مناقصه‌های دولتی و شهرداریها و بانکها و موسسات دولتی در صورت تساوی شرایط پیشنهاد دهندگان هرگاه یکی از پیشنهادها از طرف شرکت تعاونی کار داده شود که موضوع آن شرکت انجام عملیاتی متناسب با موضوع مناقصه باشد آن پیشنهاد نسبت به سایر پیشنهادها مقدم است.

فصل شانزدهم- شرکتهای تعاونی صاحبان حرفه‌ها و صنایع دستی

ماده ۹۲ – شرکت تعاونی صاحبان حرفه‌ها و صنایع دستی برای تهیه مواد اولیه و وسائل مورد نیاز حرفه‌ای اعضا و با ساخت و تغییر شکل کالای مربوط و عملیات تکمیلی صنایع مذکور و یا فروش آنها بین صاحبان حرفه‌ای و صنایع دستی از یک نوع تشکیل می‌شود.

  • تبصره – صنعتگر دستی و یا صاحب حرفه ممکن است برای تهیه کالای مورد نظر از وسائل ماشینی کمکی نیز استفاده کند.
فصل هفدهم – شرکتهای تعاونی صنایع کوچک و کسبه و صاحبان مشاغل

ماده ۹۳ – شرکت تعاونی صاحبان صنایع کوچک با عضویت واحدهای صنعتی یک گروه از صنعت برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تهیه مواد اولیه مورد نیاز

۲- ایجاد آزمایشگاه مواد اولیه یا محصولات ساخته شده

۳- تولید وسائل و ابزار مورد احتیاج مشترک اعضاء

۴- ایجاد گروههای تعمیراتی و نگاهداری

۵- تحقیق و برنامه‌ریزیهای مشترک

۶- تهیه وسائل توزیع و انجام خدمات بازاریابی

  • تبصره – صنایع کوچک موضوع این ماده صنایعی است که ضوابط آن به وسیله وزارت اقتصاد تعیین می‌شود.

ماده ۹۴ – شرکت تعاونی کسبه و یا صاحبان مشاغل با عضویت کسبه از یک صنف که هر یک مستقیماً مباشر واحد کسبی خود باشد و یا صاحبان مشاغل از یک گروه برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تهیه وسائل و تدارک انواع خدمات وابسته به کسب یا شغل و ایجاد انبار و وسائل حمل و نقل به منظور بهبود وضع اقتصادی و فنی اعضای شرکت و فعالیت‌های واحدهای عضو.

۲- انجام عملیات مقدماتی و یا تبدیل کالای مورد نظر

۳- تهیه کالا و توزیع آن بین اعضاء

ماده ۹۵- کسبه عضو شرکت تعاونی نمی‌توانند دارای بیش از یک واحد شغلی در رشته کسب و کار موضوع شرکت باشند.

فصل هیجدهم – اعتبارات تعاونی رشته‌های مصرف و کار و پیشه

ماده ۹۶ – با توسعه احتیاجات اعتباری در هر یک از دو رشته مصرف و کار و پیشه سازمان موجبات تشویق و مقدمات تشکیل بانک تعاونی را با عضویت شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی همان رشته فراهم خواهد کرد.

ماده ۹۷ – اساسنامه بانکهای تعاونی مذکور در ماده ۹۶ از طریق سازمان تهیه و برای تصویب شورای پول و اعتبار پیشنهاد می‌شود.

فصل نوزدهم – ادغام

ماده ۹۸ – هر شرکت تعاونی در شرکت تعاونی دیگر و هر اتحادیه تعاونی در اتحادیه تعاونی دیگر می‌تواند با توجه به مقررات این فصل به شرطی که از یک نوع و دارای هدفها و عملیات مشابه باشند ادغام شود.

شرکت یا اتحادیه‌ای که در شرکت یا اتحادیه دیگر ادغام می‌شود شرکت یا اتحادیه ادغام شونده و شرکت یا اتحادیه‌ای که قبول ادغام می‌کند شرکت یا اتحادیه اصلی نامیده می‌شود.

ماده ۹۹ – پیشنهاد ادغام باید در مجمع عمومی فوق‌العاده هر دو شرکت یا اتحادیه همراه با نحوه تصفیه مطالبات بستانکاران به تصویب برسد. نسخه‌ای از مصوبات مجمع عمومی هر دو شرکت یا اتحادیه برای تمام اعضا و بستانکاران هر دو شرکت یا اتحادیه فرستاده می‌شود و به ترتیب مذکور در ماده ۲۴ این قانون برای اطلاع عموم آگهی می‌گردد.

  • تبصره – هر یک از بستانکاران می‌توانند تا مدت دو ماه از تاریخ نشر آگهی نظر خود را به شرکت یا اتحادیه بدهکار و نماینده سازمان در منطقه مربوط اعلام دارند.

ماده ۱۰۰ – نسخه‌ای از تصمیم ادغام باید ظرف دو هفته از تاریخ انعقاد مجمع عمومی فوق‌العاده هر یک از دو شرکت یا اتحادیه همراه با آخرین ترازنامه و صورت بدهی‌ها و مطالبات آن و گزارش حسابرسی که بدین منظور باید تهیه شود نسخه‌ای از آگهی مربوط که به شرح ماده ۹۹ منتشر شده است برای نماینده سازمان در منطقه‌ای که مرکز شرکت یا اتحادیه اصلی در آن است ارسال شود.

ماده ۱۰۱ – هر یک از اعضا دو شرکت یا اتحادیه در صورتی که با تصمیم ادغام مخالف باشند می‌توانند حداکثر تا یک ماه نظر خود را کتبا به شرکت یا اتحادیه مربوط و همچنین سازمان اعلام دارند.

ماده ۱۰۲ – نماینده سازمان با وصول تصمیم ادغام از هر دو شرکت یا اتحادیه همراه با آخرین ترازنامه و صورت ریز مطالبا و بدهی‌ها و گزارش حسابرسان از وضع هر دو شرکت و یا اتحادیه و همچنین نظرات بستانکاران و با توجه به تعداد اعضا مخالف ادغام ظرف دو ماه نظر خود را مبنی بر موافقت یا مخالفت یا ادغام به هر دو شرکت یا اتحادیه اعلام خواهد داشت.

ماده ۱۰۳ – در صورتی که نماینده سازمان در منطقه ادغام را تصویب نکند تصمیم ادغام در هر دو شرمت یا اتحادیه منتفی است موافقت با ادغام در صورتی است که ترتیب قابل قبول بستانکاران برای تصفیه بدهی‌ها در هر دو شرکت یا اتحادیه پیش‌بینی شود و همچنین تعداد اعضای مخالف با ادغام در حدی باشد که مجموع اعضا باقی مانده و سرمایه شرکت اصلی بعد از ادغام کافی برای انجام هدفها و برنامه‌های آن باشد.

ماده ۱۰۴ – شرکت یا اتحادیه ادغام شونده و همچنین شرکت یا اتحادیه اصلی می‌توانند ظرف ده روز بعد از ابلاغ تصمیم نماینده سازمان در منطقه به تصمیم مذکور اعتراض کنند و اعتراض خود را به شورای داوری و رسیدگی در اختلاف تعاونیها ارسال دارند تصمیم شورای مذکور برای سازمان و هر دو شرکت یا اتحادیه قاطع است.

ماده ۱۰۵ – در صورت موافقت با ادغام هیأت مدیره هر دو شرکت یا اتحادیه ظرف یک ماه با تشکیل جلسه مشترک اقدام به دعوت مجمع عمومی فوق العاده هر دو شرکت یا اتحادیه به منظور انجام ادغام خواهند نمود.

ماده ۱۰۶ – مجمع عمومی فوق العاده مشترک هر دو شرکت یا اتحادیه اقدام به تعیین سرمایه شرکت یا اتحادیه بعد از ادغام و انتخاب هیأت مدیره و بازرسان برای آن خواهد کرد.

  • تبصره – حد نصاب مجمع عمومی فوق العاده مشترک عبارت است از مجموع حد نصاب مجمع عمومی فوق العاده هر دو شرکت یا اتحادیه و تشریفات تشکیل آن مشمول مقررات فصل چهارم این قانون خواهد بود.

ماده ۱۰۷ – اعضایی که با آگهی تصمیم ادغام ظرف مهلت مقرر مخالفت خود را اعلام داشته‌اند می‌توانند از عضویت استعفا دهند در این صورت شرکت یا اتحادیه باید بهای سهام اعضام مستعفی را ظرف یک ماه نقدا بپردازد.

ماده ۱۰۸ – هیأت مدیره شرکت یا اتحادیه بعد از ادغام مصوبات مجمع عمومی فوق العاده مشترک را همراه با فهرست اعضا شرکت یا اتحادیه و تغییراتی که حاصل شده به ترتیبی که در فصل سوم این قانون مقرر است برای اطلاع نماینده سازمان در منطقه و انعکاس در دفاتر ثبت ارسال خواهد داشت.

ماده ۱۰۹ – با انجام عمل ادغامی دارایی و بدهی شرکتی یا اتحادیه ادغام شونده به دارایی و بدهی شرکت یا اتحادیه اصلی اضافه می‌شود.

ماده ۱۱۰ – ادغام شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی دیگر به موجب مقرراتی خواهد بود که وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

فصل بیستم - مالیات شرکتهای تعاونی

ماده ۱۱۱- از درآمد مشمول مالیات شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی با رعایت معافیتهای مقرر در این قانون ۱۰% به نام مالیات شرکت وصول می‌شود و نسبت به بقیه به ترتیب زیر عمل خواهد شد:

۱- نسبت به آن قسمت از درآمد که طبق تصمیم ارکان صلاحیتدار شرکت یا اتحادیه به عنوان پاداش سهام برای تقسیم بین اعضای شرکت تخصیص داده می‌شود پس از وضع مبلغی معادل شش درصد سرمایه منظور شده در آخرین ترازنامه شرکت به نرخ پانزده درصد.

۲- نسبت به آن قسمت از درآمد که طبق تصمیم ارکان صلاحیتدار شرکت یا اتحادیه به عنوان مازاد برگشتنی برای تقسیم بین اعضا شرکت تخصیص داده می‌شود پس از وضع پنج هزار ریال در مورا هر عضو به نرخ پانزده درصد

۳- نسبت به بقیه درآمد مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد.

  • تبصره ۱ – معافیت موضوع بندهای ۱ و ۲ شامل پاداش سهام و مازاد برگشتنی شرکتهای تعاونی موضوع فصل هفدهم نخواهد بود.
  • تبصره ۲ – وجوهی که شرکتهای تعاونی کشاورزی بابت بهای محصول کشاورزی متعلق به اعضا که به شرکت تحویل می‌شود پرداخت می‌کنند اعم از این که به عنوان پیش‌پرداخت یا مازاد برگشتی باشد مشمول مالیات شرکت نخواهد بود. این وجوه در محاسبه درآمد مشمول مالیات کشاورزی عضو منظور خواهد شد.
  • تبصره ۳ – مالیات مازاد برگشتنی و پاداش سهام اتحادیه‌ها به عنوان علی‌الحساب مالیاتی شرکتهای عضو وصول و موقع محاسبه مالیات شرکت علی‌الحساب‌های پرداختی منظور و اضافه دریافتی مسترد خواهد شد.

ماده ۱۱۲- شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت حق تمبر سهام معافند.

ماده ۱۱۳ – در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی ذخائر موضوع بندهای ۱ و ۲ ماده ۱۵ این قانون که در دفاتر شرکت یا اتحادیه منظور شده است جزء هزینه محسوب می‌شود.

ماده ۱۱۴ – شرکتهای تعاونی مصرف کنندگان، مسکن، اعتبار، کشاورزی بر روستایی و کلیه اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت ده درصد مالیات موضوع صدر ماده ۱۱۱ این قانون معافند.

ماده ۱۱۵ – درآمد شرکتهای تعاونی روستایی متشکل از افراد ساکن حوزه عمل شرکت که به امر کشاورزی مباشرت تقسیم دارند و تحت سرپرستی وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران (وابسته به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی) یا بانک عمران باشند و همچنین شرکتهای تعاونی مصرف – مسکن و اعتبار که منحصرا با عضویت کارگران در داخل کارگاه یا کارخانه تشکیل شده باشد و اتحادیه‌های مربوط به شرکتهای مذکور و همچنین شرکتهای تعاونی صنایع دستی و صیادان و آموزشگاه‌ها و اتحادیه‌های آنها به طور کلی از پرداخت مالیات معاف است.

ماده ۱۱۶ – معافیت درآمد کلیه فعالیتهایی که طبق قانون مالیاتهای مستقیم مشمول معافیت شناخته شده است شامل شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی که به همان فعالیت‌ها اشتغال داشته باشند نیز خواهد بود.

ماده ۱۱۷ – شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت مالیاتهای اضافی موضوع مواد ۱۶۶ و ۱۶۷ قانون مالیاتهای مستقیم و اصلاحیه آن معاف می‌باشند.

ماده ۱۱۸ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی اعتبار و شرکتهای تعاونی مسکن از لحاظ مالیات بهره تابع مقررات ماده ۴۵ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ۱۳۴۵ خواهند بود.

ماده ۱۱۹ – انتقالات قطعی و اجاره واحدهای مسکونی از طرف شرکتهای تعاونی مسکن با اعضا آنها مشمول مقررات مالیات بر درآمد املاک قانون مالیاتهای مستقیم نخواهد بود لکن در موارد تشخیص علی‌الرأس درآمد مشمول مالیات طبق مقررات بخش مزبور تعیین خواهد شد.

ماده ۱۲۰ – در مورد رسیدگی به اختلافات مالیاتی شرکتهای تعاونی نماینده اتحادیه نظارت و هم آهنگی منطقه مربوط و تا زمانی که اتحادیه مذکور تشکیل نشده نماینده سازمان در منطقه به جای نماینده موضوع بند (۳) ماده ۲۴۴ قانون مالیاتهای مستقیم در کمیسیون تشخیص شرکت می‌کند.

کمیسیون مجاز است با توجه به اطلاعاتی که از مراجع قانونی مربوط کسب می‌کند و رسیدگی‌هایی که به عمل می‌آورد ضرایب مالیاتی مصوبه را در مورد شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی تعدیل کند.

ماده ۱۲۱ – در مورد رسیدگی به اختلافات مربوط به بقایای مالیاتی شرکتهای تعاونی نماینده اتحادیه نظارت و هماهنگی منطقه مربوط و تا زمانی که اتحادیه مزبور تشکیل نشده باشد نماینده سازمان در منطقه به جای نماینده مذکور در بند ب ماده ۳۱۱ قانون مالیاتهای مستقیم در کمیسیون حل اختلاف شرکت می‌کند.

ماده ۱۲۲ – کلیه مقررات مربوط به معافیتهای مالیاتی راجع به شرکتهای تعاونی از هر قبیل که در قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ۱۳۴۵ و اصلاحیه آن منظور شده است ملغی می‌شود.

فصل بیست و یکم – زیان – انحلال و تصفیه شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی

ماده ۱۲۳- شرکت یا اتحادیه تعاونی می‌تواند زیان سالانه را از حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم تأمین نماید و نمی‌تواند قبل از انتقال مبالغ برداشتی مذکور به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم درآمد شرکت یا اتحادیه را تقسیم کند.

ماده ۱۲۴ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی در موارد زیر منحل می‌شوند:

۱- کاهش سرمایه به میزانی که ادامه عملیات مقدور و یا صلاح نباشد یا تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده.

۲- کاهش تعداد اعضاء از حد نصاب قانونی با اعلام سازمان به ثبت.

۳- انجام برنامه مذکور در اساسنامه.

۴- تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده.

۵- عدم تطبیق عملیات شرکت یا اتحادیه اساسنامه یا مقرراتی در این قانون پیش‌بینی شده است و یا تعطیل کار و یا عدم فعالیت آن در مهلت‌هایی که سازمان مقرر می‌دارد به پیشنهاد سازمان و تصویب شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها به طریقی که در این فصل پیش‌بینی شده است.

ماده ۱۲۵ – سازمان مکلف است در موارد مذکور در بند ۵ ماده ۱۲۴ و پس از پایان مهلت‌های مقرر پیشنهاد انحلال شرکت یا اتحادیه مربوط را به شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها ارسال دارد.

ماده ۱۲۶ – شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها مکلف است ظرف یک هفته از تاریخ وصول پیشنهاد سازمان مراتب را به شرکت یا اتحادیه مور نظر اعلام نماید تا در صورتی که به نظر سازمان اعتراض داشته باشد دلایل خود را ظرف ۱۵ روز از تاریخ وصول اخطار شوری کتبا ارسال دارد.

ماده ۱۲۷ – شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها مکلف است رای خود را حداکثر ظرف چهار ماه از تاریخ وصول پیشنهاد سازمان در مورد انحلال صادر نماید آرا صادره قطعی و لازم الاجرا است.

ماده ۱۲۸ – با ابلاغ تصمیم شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها مبنی بر انحلال شرکت یا اتحادیه سازمان اقدام به انحلال و تعیین هیأت تصفیه کرده و درخواست لغو ثبت شرکت یا اتحادیه را از اداره ثبت خواهد کرد.

ماده ۱۲۹ – در تصفیه شرکت یا اتحادیه پرداخت تعهدات از محل دارایی آنها با رعایت تقدم به شرح زیر است:

۱- پرداخت بدهی‌های شرکت یا اتحادیه

۲- پرداخت سهام اعضاء حداکثر به میزان مبلغ اسمی هر سهم و پاداش سهام در صورتی که مازاد تصفیه از حساب ذخیره غیر قابل تقسیم شرکت بیشتر باشد.

۳- انتقال مازاد تصفیه به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم برای اقدامات مقرر طبق این قانون

فصل بیست و دوم – مجازاتها

ماده ۱۳۰ – هر یک از اعضا هیأت مدیره و بازرسان و مدیر عامل در صورتی که با سوء نیت بر خلاف اصول مقرر در این قانون و اساسنامه‌های مصوب مرتکب عملی شوند که موجب زیان شرکت گردد علاوه بر جبران زیان وارده به حبس تادیبی از سه ماه تا شش ماه محکوم خواهد شد.

ماده ۱۳۱- هر یک از اعضا هیأت مدیره و بازرسان و مدیر عامل به مجمع عمومی گزارش خلاف واقع بدهد به حبس تادیبی از سه ماه تا شش ماه یا جزای نقدی از ده هزار ریال تا یکصد هزار ریال و یا به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

ماده ۱۳۲ – هر یک از مدیران عامل یا اعضای هیأت مدیره یا بازرسان و یا کارکنان شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی مرتکب خیانت در امانت در مورد وجوه و اموال شرکت یا اتحادیه گردند به حداکثر مجازات مقرره در ماده ۲۴۱ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شود.

  • تبصره – رسیدگی به اتهام هر یک از کارکنان سازمانها و موسسات وابسته به دولت که بر حسب وظیفه سمت نظارت یا سرپرستی یا ارشاد یا مداخله در اداره امور شرکتها یا اتحادیه‌های تعاونی را دارند تابع قوانین و مقررات دیوان کیفر کارکنان دولت خواهد بود.

ماده ۱۳۳ – حسابرسانی که درباره نتیجه حسابرسی شرکت یا اتحادیه تعاونی گزارشی خلاف واقع بدهند به حبس تادیبی از ۶ ماه تا یک سال محکوم می‌شوند.

ماده ۱۳۴ - هر یک از اعضای شرکتهای تعاونی که با عدم انجام تعهد در معامله با شرکتی که عضو آن است عامدا به شرکت خسارت وارد کند علاوه بر جبران خسارت به جزای نقدی از پنج هزار تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد در مورد این ماده تعقیب با گذشت مدعی خصوصی موقوف می‌شود.

ماده ۱۳۵ – سازمان در تعقیب مجرمین و مطالبه خسارات ناشی از جرمهای پیش‌بینی شده در این قانون در تمام مراحل رسیدگی از هزینه دادرسی معاف می‌باشند.

  • تبصره – رسیدگی به دعاوی مذکور خارج از نوبت به عمل خواهد آمد.

ماده ۱۳۶ – پس از صدور کیفرخواست در مورد جرائم مندرج در این قانون مراتب از طرف مراجع قضایی به شرکت یا اتحادیه مربوط اعلام می‌شود و در این صورت متهم از سمت خود در شرکت یا اتحادیه بر کنار می‌گردد.

فصل بیست و سوم – سازمان مرکزی تعاون کشور

ماده ۱۳۷ – سازمان مرکزی تعاون کشور که زیر نظر مستقیم نخست وزیر اداره می‌شود علاوه بر وظایف مندرج در این قانون عهده‌دار وظایف زیر است:

۱- تربیت کارشناسان تعاونی و کمک مالی و فنی به تاسیس و اداره مراکز آموزشی و تحقیقاتی تعاونی

۲- تربیت و تعلیم نیروی انسانی مورد نیاز شرکتها و سازمانهای تعاونی و تربیت مدیران عامل و حسابداران و حسابرسان

۳- اجرای برنامه‌های ترویج و آموزش برای تفهیم و تعمیم اصول و روشهای تعاونی

۴- مطالعات و تحقیقات آماری و علمی درباره فعالیت تعاونی‌ها

۵- اعمال کمکهای فنی و اداری به منظور اداره صحیح تعاونی‌ها

۶- تهیه اساسنامه و آئین نامه‌های نمونه و فرمها و دفاتر مورد لزوم برای انواع شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی و همچنین کمک به تنظیم آئین‌نامه‌های استخدامی کارکنان موظف در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی

۷- جلوگیری از فعالیت شرکتها و سازمان‌هایی که با به کار بردن نام تعاون عملیات آنها مخالف اصول تعاون و هدفهایی است که در این قانون تصریح شده است.

۸- تعیین خط مشی کلی در امور آموزشی و اداری و اعتباری سازمانهای تعاونی از طریق پیشنهاد به شورای عالی هم آهنگی تعاونی‌های کشور (مندرج در فصل ۲۴ این قانون) و اجرای تصمیمات آن و هم آهنگ کردن کلیه فعالیت‌های تعاونی کشور در رشته‌های تعاونی

۹- نظارت بر اجرای این قانون و سایر قوانین موضوعه درباره عملیات و وظایف شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی

۱۰- تشکیل کنگره تعاونی‌های هر رشته در مناطق تعاونی به منظور کمک به تشکیل اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی در مناطق و اتحادیه‌های ملی

فصل بیست و چهارم – تشکیلات و نظام تعاونی کشور

ماده ۱۳۸ – مناطق تعاونی کشور به تعداد استانها و فرمانداریهای کل است و مرکز هر منطقه مرکز استان یا فرمانداری کل مربوط خواهد بود.

ماده ۱۳۹ – اتحادیه ملی (کشوری) هر یک از رشته‌های تعاونی نماینده آن رشته است ه به شرح زیر تشکیل می‌شود:

۱- اتحادیه ملی تعاونی‌های کشاورزی و روستایی

۲- اتحادیه ملی تعاونیهای مصرف

۳- اتحادیه ملی تعاونی‌های کار و پیشه

ماده ۱۴۰ – تشکیلات تعاونی در کشور به شرح زیر خواهد بود.

الف – در هر منطقه تعاونی:

۱- انواع شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های مربوط به منظور توسعه عملیات اقتصادی
۲- اتحادیه نظارت و هم آهنگی تعاونی‌های رشته‌های سه گانه در مرکز منطقه
۳- اتحادیه اعتباری تعاونی کشاورزی و روستایی در مرکز منطقه
۴- دفتر نمایندگی سازمان و سازمان مرکزی تعاون روستایی در منطقه
۵- سرپرستی تعاونی در حوزه‌های مختلف
۶- سرپرستی حوزه‌های تعاونی روستایی

ب- تشکیلات تعاونی مرکزی برای سراسر کشور

۱- اتحادیه ملی تعاونی‌های کشاورزی و روستایی
۲- اتحادیه ملی تعاونیهای مصرف
۳- اتحادیه ملی تعاونیهای کار و پیشه
۴- بانک تعاون کشاورزی ایران و سایر بانکهای تعاونی که موافق مواد ۹۶ و ۹۷ این قانون تشکیل خواهند شد.
۵- شورای عالی هم آهنگی تعاونیهای کشور
۶- شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها
۷- سازمان مرکزی تعاون کشور
۸- سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران

ماده ۱۴۱- شورای عالی هماهنگی تعاونی‌های کشور که دبیرخانه و محل تشکیل جلسات آن در سازمان مرکزی تعاون کشور خواهد بود با عضویت مقامات زیر تشکیل می‌گردد:

وزیر کار و امور اجتماعی با سمت رئیس شوری
وزیر دارایی
وزیر اقتصاد
وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی
رئیس بانک مرکزی
مدیر عامل سازمان برنامه
سرپرست سازمان مرکزی تعاون کشور (دبیر شوری)
رئیس هیأت مدیره اتحادیه ملی (کشوری) و تعاونیهای کشاورزی و روستایی پس از تشکیل
رئیس هیأت مدیره اتحادیه ملی (کشوری) و تعاونیهای مصرف پس از تشکیل
رئیس هیأت مدیره اتحادیه ملی (کشوری) تعاونی‌های کار و پیشه پس از تشکیل

ماده ۱۴۲ – جلسات شورای عالی هماهنگی تعاونیهای کشور با حضور حداقل ۷ نفر از اعضای شوری تشکیل می‌شود و تصمیمات آن با اکثریت تصویب می‌گردد. در صورتی که اعضا حاضر ۷ نفر باشند تصمیمات آن با حداقل ۵ رأی موافق معتبر است.

ماده ۱۴۳ – آئین‌نامه وظایف شورای عالی هم آهنگی تعاونیهای کشور از طرف دبیر شوری تهیه و پسط از تصویب شوری به مورد اجرا گذاشته می‌شود.

ماده ۱۴۴ – شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها با شرکت نماینده قضایی دادستان کل کشور نمایندگان وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان مرکزی تعاون کشور (در سطح مدیر کل) و نمایندگان اتحادیه‌های ملی (کشوری) تعاونیها پس از تشکیل به منظور اعلام نظر در مواردی که در این قانون و یا اساسنامه شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی تصریح شده تشکیل می‌شود.

  • تبصره – در صورت تساوی آراء اکثریت با طرفی خواهد بود که نماینده قضایی دادستان کل کشور به آن رأی داده باشد.
فصل بیست و پنجم – حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی

ماده ۱۴۵- سازمان به منظور نظارت و ارشد تعاونیها مجاز به حسابرسی آنها می‌باشد. سازمان در عین حال می‌تواند طبق آئین‌نامه‌ای که تنظیم خواهد کرد اجازه حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی عضو اتحادیه نظارت و هماهنگی را برای دوره‌های معین به اتحادیه مذکور بدهد و یا این اجازه را برای ادوار بعدی تمدید کند.

  • تبصره – سازمان با مشاهده نقص یا تخلفی در کار حسابرسی اتحادیه نظارت و هم آهنگی مربوط می‌تواند در هر هنگام اجازه قبلی را لغو کند.

ماده ۱۴۶ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی موظفند نسخه‌ای از ترازنامه هر سال یا دوره مالی و حساب سود و زیان دوره مربوط را حداکثر ظرف یک هفته پس از تنظیم به اتحادیه نظارت و هم آهنگی مربوط و در صورتی که این اتحادیه تشکیل نشده باشد به سازمان ارسال دارند.

ماده ۱۴۷ – حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف سازمان تنظیم و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

فصل بیست و ششم – مقررات مختلف

ماده ۱۴۸ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی که تا قبل از تصویب این قانون به ثبت رسیده‌اند باید ظرف یک سال از تاریخ تصویب این قانون وضع خود را با مقررات آن تطبیق دهند و در غیر این صورت مشمول بند ۵ ماده ۱۲۴ این قانون خواهند بود.

  • تبصره – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی که قبل از تصویب این قانون به ثبت رسیده‌اند بنا به تشخیص وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به تدریج وضع خود را با این قانون تطبیق خواهند داد.

ماده ۱۴۹ – مطالبات شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از اعضاء خود جز مطالبات ممتازه است.

ماده ۱۵۰ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت حق‌الثبت و نصف تعرفه آگهی ثبت در روزنامه رسمی کشور معافند.

ماده ۱۵۱ – کمک به تشکیل و نظارت در حسن اداره شرکتهای تعاونی مصرف کنندگان – اعتبار – مسکن که در داخل یک کارگاه یا یک کارخانه موافق این قانون تشکیل می‌شود با وزارت کار و امور اجتماعی خواهد بود.

ماده ۱۵۲ – وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی در مورد شرکتهای تعاونی روستایی و وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شرکتهای تعاونی که با عضویت کارگران تشکیل می‌شود نمونه دفاتر مالی و حسابداری این نوع شرکتها را با همکاری سازمان تهیه خواهند کرد که پس از تأیید وزارت دارایی به جای دفاتر قانونی مقرر در قانون تجارت در اختیار آنها قرار گیرد و دفاتر مذکور در حکم دفاتر قانونی خواهد بود.

ماده ۱۵۳ – از تاریخ اجرای این قانون کلیه قوانین مربوط به شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی مغایر با این قانون به استثنای قوانین مربوط به اصلاحات ارضی ملغی می‌گردد.

مخبر کمیسیون خاص رسیدگی به لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی – مهندس اسدی سمیع.

رئیس – ماده اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱ – اصلاحاتی که در این قانون به کار برده شده است از نظر اجرای آن به شرح زیر تعریف می‌شود.

۱- عضو: در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی هر صاحب سهم اعم از این که شخص حقیقی یا حقوقی باشد عضو شرکت یا اتحادیه نامیده می‌شود.

۲- سهم: سهم واحدی از سرمایه یک شرکت یا اتحادیه تعاونی است که میزان آن در اساسنامه ذکر می‌شود.

۳- درآمد ویژه: مبلغ حاصل از عملیات و معاملات یک شرکت یا اتحادیه تعاونی در یک دوره مالی پس از وضع هزینه‌ها و استهلاکات.

۴- پاداش سهم: مبلغی از درآمد ویژه سالانه شرکت یا اتحادیه تعاونی است که در هر سال به هر سهم اختصاص داده می‌شود.

۵- مازاد برگشتنی: مبلغی از درآمد ویژه شرکت یا اتحادیه تعاونی است که برای تقسیم بین اعضا به تناسب میزان معاملات آنها یا شرکت یا اتحادیه تعاونی در حدود مقررات این قانون اختصاص داده می‌شود.

۶- سازمان: به سازمان مرکزی تعاون کشور اطلاق می‌شود.

۷- کشاورزی: کسی که حرفه اصلی او تولید یا پرورش دام و یا طیور یا تهیه محصولات آنها باشد.

۸- دامدار: کسیکه حرفه اصلی او تولید یا پرورش دام و یا طیور یا تهیه محصولات آنها باشد.

۹- صاحب حرفه: کسی که با کمک نیروی کار شخصی و سرمایه و وسائل خود اقدام به تولید کالا به منظور فروش یا عرضه خدمت معین برای کسب درآمد می‌کند.

۱۰- کاسب: صاحب کسبی که فروش آن به صورت خرده و جزئی است و عملیات عمده فروشی ندارد.

۱۱- صاحب شغل آزاد: کسی که بدون وسائل و یا با وسائل لازم خدمت یا خدماتی را عرضه و بدین وسیله کسب درآمد می‌کند.

رئیس – در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده اول رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲ – شرکت تعاونی شرکتی است از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به منظور رفع نیازمندیهای مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی شرکا از طریق خودیاری و کمک متقابل و همکاری آنان و تشویق به پس انداز موافق اصولی که در این قانون مطرح است تشکیل می‌شود.

  • تبصره – تعداد اعضای شرکت تعاونی نباید از ۷ عضو کمتر باشد.

رئیس – در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳ – عضویت در شرکت تعاونی برای تمام اشخاصی که محل عملیات یا سکونت آنها در حوزه عمل شرکت باشد و به تمام یا قسمتی از خدمات شرکت احتیاج داشته باشند آزاد است.

رئیس – در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴ – شرط عضویت در شرکت تعاونی خرید و پرداخت تمام بهای لااقل یک سهم می‌باشد

رئیس – در ماده ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵ – هیچ گونه تبعیض یا ممنوعیتی برای عضویت در شرکت نباید وجود داشته باشد مگر به سبب عدم کفایت ظرفیت فنی تأسیسات و وسائل و امکانات شرکت مشروط بر این که در اساسنامه تصریح شده باشد.

  • تبصره – می‌توان در اساسنامه شرکت شرط قبول اعضای جدید را علاوه بر خرید سهام پرداخت مبلغی به عنوان حق عضویت متناسب با هزینه توسعه وسائل و یا امکانات شرکت برای انجام خدمات اضافی موکول کرد.

رئیس – در ماده ۵ نظری نیست؟ اظهاری نشد. نسبت به ماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶ – خروج هر عضو از شرکت اختیاریست و نمی‌توان آن را منع کرد و بهای سهم یا سهام او باید نقداً پرداخت گردد لکن می‌توان در اساسنامه بازپرداخت بهای سهم یا سهام عضو را مشروط کرد بر این که به امور جاری و تعهدات شرکت لطمه وارد نشود و در این صورت بازپرداخت بهای سهم یا سهام عضو مستعفی و منافع متعلقه نباید بیش از دو سال از تاریخ استعفا به تاخیر افتد.

رئیس – در ماده ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۶ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷ – مجمع عمومی عالی‌ترین مرجع اتخاذ تصمیم و ابراز اراده جمعی اعضا برای اداره امور شرکت است که در آن تمام اعضا حق دارند حضور به هم رسانند و رای خود را درباره موضوع دستور جلسه مجمع بدهند. در مجمع عمومی هر عضو قطع نظر از تعداد سهام فقط دارای یک رای است.

رئیس – در ماده ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۷ رای می‌گیریم خانمها و آقایان که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸ – هر یک از اعضای شرکت تعاونی می‌تواند استفاده از حق خود را برای حضور و دادن رای در مجمع عمومی به یک عضو دیگر با وکالت واگذار کند لکن هیچ عضوی نمی‌تواند علاوه بر رای خود بیش از یک رای با وکالت داشته باشد.

رئیس – در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۸ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹ - اعمال حق رای اعضا در مجامع عمومی شرکتهای تعاونی با حوزه عمل وسیع و یا تعداد زیاد عضو ممکن است به وسیله نمایندگان منتخب اعضا در حوزه‌های مختلف فعالیت شرکت به نسبت تعداد عضو در هر حوزه و یا ترکیبی از تعداد اعضا و مجموع معاملات همان حوزه (به نحوی که در اساسنامه مقر خواهد شد) انجام شود.

رئیس – در ماده ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۹ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰ – سرمایه شرکت تعاونی نامحدود و سهام آن با نام می‌باشد و مسئولیت هر عضو محدود به میزان سهمی است که بابت سرمایه شرکت پرداخته و یا تعهد نموده است.

  • تبصره – افزایش سرمایه شرکت تعاونی از طریق خرید سهام به وسیله اعضای جدید و با افزایش تعداد سهام اعضای قبلی شرکت صورت می‌گیرد.

رئیس – در ماده ۱۰ نظری نیست؟ اظهاری نشد نسبت به ماده ۱۰ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱ – میزان سهام هر عضو را می‌توان در اساسنامه به نسبت معاملات او با شرکت تعیین نمود ولکن در هر حال میزان سهام یک عضو نباید از یک پنجم کل سرمایه شرکت تجاوز کند.

  • تبصره – به موجب اساسنامه می‌توان پرداخت بهای سهام خریداری شده هر عضو را باستثنای سهم اولیه‌ای که نقدی است به اقساطی با مدت معین که هر قسط از یک دهم مبلغ سهام کمتر نباشد مجاز دانست در این صورت پرداخت پاداش سهام به نسبت مبلغ پرداختی و مازاد برگشتی از بابت معاملات عضو که موافق مقررات این قانون از تاریخ عضویت تعلق می‌گیرد موکول است به تصفیه تمام اقساط تعهدی او بابت سهام خریداری.

رئیس – در ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شده. ماده ۱۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲ – حداکثر پاداش سالانه سهام در انواع شرکتهای تعاونی نباید از آخرین نرخ رسمی اسمی بهره اسناد خزانه و درصورت عدم انتشار اسناد خزانه از اوراق قرضه کوتاه مدت دولتی در سال مالی شرکت تجاوز کند.

رئیس – در ماده ۱۲ نظری نیست؟ اظهاری نشد نسبت به ماده ۱۲ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳ – انتقال سهام شرکت تعاونی به غیر عضو شرکت و همچنین بازپرداخت بهای سهم عضو (در حدود مقررات این قانون) به مبلغ بیش از ارزش اسمی آن مجاز نیست.

  • تبصره ۱ – در صورتی که سهام هر یک از اعضا شرکت تعاونی به عنوان تضمین بدهی یا تعهدات آن عضو در قبال بستانکاران از طریق مراجع قانون بازداشت شود ترتیب استیفای طلب بستانکار مشمول مقررات بازپرداخت سهام مذکور در این قانون خواهد بود.
  • تبصره ۲ – شرکت تعاونی می‌تواند طلب خود را از اعضایی که از شرکت خارج شده‌اند از کل مطالبات آنها بابت سهام و یا پاداش آن و همچنین مازاد برگشتی مربوط و یا سپرده‌های آنها در شرکت برداشت کند.
  • تبصره ۳ – در صورت فوت عوض بهای سهام و پاداش متعلق به آن و یا سایر مطالبات عضو متوفی از شرکت تعاونی پس از وضع بدهی‌ها و تعهدات او به شرکت به وراث قانونی او پرداخت می‌شود.

رئیس – در ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴ – درآمد ویژه شرکت (در صورتی که موافق اساسنامه قابل تقسیم باشد) به ترتیب پس از وضع ذخیره‌ها و پاداش سهام مطابق مقررات این قانون به صورت مازاد برگشتنی به تناسب میزان معاملات هر عضو با شرکت قابل تقسیم است.

مازاد درآمد حاصل از معاملات با غیر اعضا (در صورتی که موافق اساسنامه این نوع معاملات آزاد باشد) قابل تقسیم به اعضا نیست و به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت منتقل می‌شود مگر این که در اساسنامه پیش‌بینی شود که قسمتی از این مازاد در صورت تقاضای عضویت غیر عضو طرف معامله با شرکت و وجود شرائط عضویت به حساب بهای سهام خریداری او منظور شود.

رئیس – در ماده ۱۴ نظری نیست (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵ قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۵ – از محل درآمد ویژه سالانه شرکتهای تعاونی مبالغ زیر کسر و به حسابهای مربوط منظور می‌شود:

۱- حداقل ۱۲ درصد به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم.

احتساب مبالغ مربوط از محل درآمد حاصل از معاملات با اعضا در حساب ذخیره مندرج در این بند تا زمانی که مبلغ کل ذخیره حاصل از درآمدهای مذکور به میزان معدل سرمایه سه سال اخیر شرکت نرسیده باشد الزامی خواهد بود ولی مبالغ حاصل از معاملات با غیر اعضا و سایر درآمدهای مجاز شرکت که خارج از حدود عملیات جاری آن باشد بدون در نظر گرفتن معدل مذکور با توجه بن مقررات این قانون همه ساله به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم منتقل می‌شود.

  • تبصره – با انحلال شرکت تعاونی مانده حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت پس از تصفیه به پیشنهاد سازمان و تصویب شورای عالی هماهنگی امور تعاونی‌های کشور یا به وجوه ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت یا شرکتهای تعاونی دیگری که با همان مقاصد در حوزه مربوط فعالیت می‌کنند انتقال داده می‌شود و یا به مصرف امور اجتماعی و عام‌المنفعه همان حوزه خواهد رسید.

۲- سه درصد از درآمد ویژه سالانه برای توسعه تعلیمات و آموزش تعاونی در منطقه تعاونی مربوط و در سراسر کشور که در اختیار سازمان گذاشته می‌شود و به موجب آئین‌نامه‌ای که به وسیله سازمان و وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تنظیم و به تصویب شورای هماهنگی تعاونیهای کشور می‌رسد نحوه مصرف آن مشخص می‌گردد.

۳- ذخایر دیگری که در اساسنامه مقرر شده باشد.

رئیس – در ماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۶ – شرکت تعاونی دارای ارکان زیر است:

۱- مجمع عمومی

۲- هیأت مدیره

۳- بازرسان

رئیس – در ماده ۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۷ – انواع شرکتهای تعاونی در سه رشته تعاونی به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شود:

۱- رشته کشاورزی: شامل تعاونیهای کشاورزی و روستایی

۲- رشته مصرف: شامل تعاونیهای مصرف کنندگان مسکن – پس انداز و اعتبار – آموزشگاه‌ها

۳- رشته کار و پیشه – شامل تعاونیهای کار – صاحبان حرف و صنایع دستی – صاحبان صنایع کوچک – صیادان – کسبه (توزیع) و مشاغل آزاد

رئیس – در ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۸ – شرکت تعاونی با مصوبات نخستین مجمع عمومی که مجمع موسس نامیده می‌شود تشکیل می‌گردد.

در مجمع مذکور اساسنامه شرکت مطرح و با اکثریت لااقل دو سوم اعضاء حاضر در جلسه به تصویب می‌رسد و همچنین اولین هیأت مدیره و بازرسان شرکت به اکثریت نسبی اعضا حاضر انتخاب و ضمنا ماموریت ثبت شرکت به هیأت مدیره‌ای که قبولی خود را اعلام کرده باشند داده می‌شود.

  • تبصره – اعضای موافق در نخستین جلسه مجمع عمومی نباید از هفت نفر کمتر باشند.

رئیس – در ماده ۱۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۹ – آن عده از داوطلبان تشکیل شرکت که با مصوبات مجمع مؤسس موافق نباشند حق استرداد تقاضای عضویت خود و مبالغی را که برای خرید سهم یا سهام پرداخته‌اند دارند. در این صورت سرمایه شرکت تعاونی به مبلغی پس از کسر وجوه سهام این گونه اشخاص که بدون رعایت مفاد ماده ۶ این قانون باید فورا مسترد شود به ثبت خواهد رسید.

رئیس – در ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۲۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۰ – اساسنامه و نام اعضای مؤسس و هیأت مدیره و بازرسان و مدیر عامل و همچنین هرگونه تغییرات بعدی در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی با رعایت تشریفات مقرر در این قانون و تأیید سازمان مربوطه در اداره ثبت مرکز اصلی شرکت یا اتحادیه به ثبت می‌رسد.

رئیس – در ماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۱ – اساسنامه شرکت تعاونی باید مخصوصا شامل نکات زیر باشد:

۱- نام (با قید کلمه تعاونی) مرکز اصلی و نشانی شرکت مدت و حوزه عملیات شرکت

۲- موضوع و حدود عملیات شرکت

۳- شرایط عضویت – مقررات مربوط به قبول یا عدم قبول عضویت – خروج از عضویت (اخراج – استعفا – فوت و یا ترک عضویت) حقوق و تعهدات اعضا – مسئولیت اعضاء

۴- سرمایه و تعداد سهام اولیه – ارزش هر سهم – حداکثر تعداد و میزان سهامی که یک عضو ممکن است داشته باشد بازپرداخت یا انتقال سهام مقررات مربوط به وکالت یا نمایندگی از طرف عضو

۵- مقررات مربوط به مجامع عمومی و ضرب‌الاجل مربوط به دعوت مجامع – مقررات راجع به دستور جلسات مجامع عمومی و حد نصاب برای تشکیل آن و فاصله بین دو جلسه.

۶- اعضای هیأت مدیره و بازرسان (تعداد – نحوه انتخاب – وظایف – عزل و استعفا یا فوت) و مقررات مربوط به جلسات آنان و همچنین مقررات مربوط به انتصاب و استخدام و تعیین صاحبان امضای ماز و حدود اختیارات و مسئولیتهای آنان

۷- مقررات مربوط به نگاهداری وجوه نقدی و افتتاح حساب بانکی – استقراض – سرمایه‌گذاری و نحوه به کار انداختن وجوه زائد بر احتیاج شرکت

۸- سال مالی – مقررات تنظیم و ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و گزارشهای هیأت مدیره و بازرسان و طرح‌ها و برنامه‌ها – بودجه مخارج و عملیات شرکت حسابرسی شرکت

۹- طرز عمل شرکت درباره ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم – مازاد برگشتنی و سایر ذخایر

۱۰- پاداش سالانه سهام

۱۱- طرز عمل شرکت درباره زیان سالانه

۱۲- چگونگی اعلام و آگهی تصمیمات شرکت به اعضا

۱۳- مقررات راجع به عضویت شرکت در سایر شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی

۱۴- مقررات مربوط به تغییر اساسنامه

۱۵- موارد انحلال و طرز تصفیه شرکت

۱۶- امکان و ضوابط ادغام با شرکت تعاونی دیگر

رئیس – در ماده ۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۲ – سازمان می‌تواند به دلایل زیر تقاضای ثبت شرکت تعاونی را رد کند و نظر خود را به مستدلاً به شرکت اعلام دارد:

۱- عدم تطبیق اساسنامه شرکت با مقررات این قانون

۲- عدم تطبیق هدفهای شرکت با مقاصد و هدفهای انواع شرکتهای تعاونی مقرر در این قانون

رئیس – در ماده ۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۳ – هرگاه شرکت تعاونی که درخواست ثبت آن از طرف سازمان رد شده به تصمیم سازمان اعتراض داشته باشد می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ وصول اعلام نظر سازمان اعتراض خود را همراه با دلائل و مدارک مربوط به تقاضای ثبت و رونوشت اعلام نظر سازمان به شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها ارسال دارد. نظر شورای مذکور برای سازمان و شرکت لازم‌الاجرا است.

رئیس – در ماده ۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۴ – ثبت شرکت و تغییرات در اساسنامه آن به وسیله آگهی در روزنامه رسمی کشور و یا یکی از جراید و از طریق الصاق آگهی در مرکز شرکت و اماکن و معابر عمومی محل به اطلاع عموم می‌رسد.

  • تبصره – در مورد شرکتهای تعاونی کشاورزی و روستایی که مرکز کار آنها در روستا است انتشار آگهی ثبت شرکت و تغییرات آن در روزنامه رسمی مورد لزوم نیست.

رئیس – در ماده ۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۲۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۵ – مجامع عمومی با تصمیم اکثریت اعضای هیأت مدیره و یا بر اساس درخواست مقامات و اشخاص زیر به وسیله هیأت مدیره دعوت به تشکیل می‌شود.

۱- اکثریت بازرسان

۲- یک پنجم اعضای شرکت

۳- سازمان مرکزی تعاون کشور

۴- سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در مورد شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی

  • تبصره – در صورت استنکاف هیأت مدیره از دعوت تشکیل مجمع عمومی به درخواست اکثریت بازرسان و یا یک پنجم اعضای شرکت و یا سازمان مربوط انجام امر به عهده بازرسان خواهد بود و در صورت استنکاف بازرسان از تشکیل مجمع عمومی و یا عدم دسترسی به هیأت مدیره یا بازرسان سازمان می‌تواند مستقیما مجمع عمومی را برای موضوع یا موضوعاتی که مورد نظر است دعوت نماید.

رئیس – در ماده ۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۵ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۶ – دعوت مجامع عمومی با قید دستور و محل تشکیل آن باید لااقل پانزده روز قبل از تشکیل جلسه به وسیله انتشار آگهی در جراید محلی و یا الصاق آگهی در مراکز و معابر حوزه عمل و محل کار شرکت و یا دعوت نامه کتبی انجام گیرد.

  • تبصره تجدید دعوت مجمع عمومی نباید بیش از ۱۰ روز از تاریخ مقرر برای جلسه‌ای که تشکیل نشده است به طول انجامد.

رئیس – در ماده ۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۲۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۷ – جلسه مجمع عمومی را رئیس هیأت مدیره و در غیاب او یکی از اعضای هیأت مدیره افتتاح می‌کند در جلسه مجمع ابتدا برای انتخاب یک رئیس، یک نایب رئیس، یک منشی و سه نفر ناظر در اخذ رای از میان اعضا اقدام خواهد شد.

  • تبصره – مجمع عمومی که موافق این قانون به وسیله بازرسان یا سازمان دعوت می‌شود به وسیله مسن‌ترین عضو حاضر در جلسه افتتاح خواهد شد.

رئیس – در ماده ۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۸ – صورت جلسات مجامع عمومی و تصمیمات متخذه در آن توسط منشی مجمع در دفتر مخصوصی ثبت و به امضای رئیس و منشی مجمع و نظار خواهد رسید و رونوشت آن به وسیله رئیس مجمع به هیأت مدیره ابلاغ می‌گردد.

  • تبصره – صورت جلسات مجامع عمومی به عنوان اسناد شرکت باید همواره در شرکت محفوظ بماند.

رئیس – در ماده ۲۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲۹ – هر یک از اعضا می‌تواند منتهی ظرف پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی موضوع دیگری را غیر از موضوعاتی که در دعوت‌نامه تشکیل مجمع قید شده است برای طرح در همان مجمع توسط مقامی که مجمع عمومی را دعوت کرده است پیشنهاد کند. مقام دعوت کننده مجمع مکلف است پیشنهاد مربوط را در مجمع طرح کند که در صورت تصویب مجمع در دستور قرار گیرد در غیر این صورت پیشنهاد طرح هر موضوع جدید در جلسات مجمع از طرف هر یک از اعضا موکول است به موافقت رئیس مجمع و تصویب اکثریت اعضاء حاضر در جلسه و در هر دو مورد اتخاذ تصمیم درباره موضوع یا موضوعاتی که علاوه بر دستور جلسه آگهی شده به مجمع پیشنهاد می‌شود به جلسه بعدی که حداکثر ۲۵ روز بعد تشکیل می‌گردد موکول خواهد شد.

رئیس – در ماده ۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۰ – مجمع عمومی شرکت تعاونی به سه صورت زیر تشکیل می‌شود:

۱- مجمع عمومی مؤسس موضوع فصل سوم این قانون

۲- مجمع عمومی عادی

۳- مجمع عمومی فوق‌العاده

رئیس – در ماده ۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۱- مجمع عمومی حداقل سالی یک بار ظرف شش ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می‌شود و در موارد مقتضی می‌تواند در هر موقع از سال مجمع عادی را به طور فوق‌العاده تشکیل داد.

رئیس – در ماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۳۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۲ – وظایف مجمع عمومی عادی به شرح زیر است:

۱- انتخاب و یا عزل هیأت مدیره و بازرسان

۲- رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت پس از استماع گزارش هیأت مدیره و بازرسان

۳- اخذ تصمیم درباره گزارشها و پیشنهادهای حسابرسان بر اساس نتایج حسابرسی شرکت

۴- تعیین خط مشی و برنامه‌های شرکت و تصویب بودجه و تعیین ضوابط و معیارهای لازم برای حقوق و دستمزد و میزان تضمین ابواب جمعی مدیر عامل و کارکنان شرکت (بنا به پیشنهاد هیأت مدیره)

۵- اخذ تصمیم نسبت به ذخایر و پرداخت پاداش سهام و مازاد درآمد و تقسیم آن موافق اساسنامه

۶- اتخاذ تصمیم درباره پیشنهادهای هیأت مدیره در مورد اعتبارات درخواستی و یا سرمایه‌گذاری‌های شرکت

۷- تصویب آئین‌نامه‌های معاملات و سایر آئین‌نامه‌های داخلی شرکت

۸- اتخاذ تصمیم درباره شکایت عضوی که اخراج شده و با کسی که درخواست عضویت او از طرف هیأت مدیره پذیرفته نشده است یا ارجاع امر به هیاتی مرکب از پنج نفر ای اعضا مجمع عمومی در هر مورد تصمیم متخذه از طرف مجمع یا هیأت قطعی است.

  • تبصره – عضو اخراج شده حق دارد اعتراض خود را به وسیله بازرسان و یا در غیاب بازرسان از طریق سازمان در نخستین مجمع عمومی مطرح کند و در این صورت می‌تواند بدون حق رای در مجمع شرکت نماید.

۹- تصویب تغییرات سرمایه در دوره مالی قبل و تعیین مبلغی که بابت بازپرداخت سهام اعضا سابق در دوره مالی آتی باید پرداخت شود.

۱۰- اتخاذ تصمیم درباره عضویت شرکت در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی و میزان سهام یا حق عضویت سالانه پرداختی به اتحادیه موافق موازین این قانون

۱۱- رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره سایر اموری که به مجمع پیشنهاد می‌شود و منطبق با اساسنامه شرکت باشد.

رئیس – در ماده ۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۳۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۳ – مجمع عمومی عادی با حضور حداقل نصفه به علاوه یک اعضا یا وکلای آنها رسمیت پیدا می‌کند و در صورت به دست نیامدن حد نصاب مذکور باید با رعایت مفاد تبصره ماده ۲۶ ظرف ۱۰ روز بعد از جلسه اولی مجمع حداکثر برای ۱۵ روی بعد با همان دستور جلسه قبلی تجدید دعوت شود. جلسه دوم با عده حاضر که نباید کمتر از ۷ نفر باشد رسمیت خواهد یافت. در صورت عدم تشکیل جلسه دوم هر ذیحقی می‌تواند برای رسیدگی به موضوع و یا انحلال شرکت به سازمان مراجعه نماید.

رئیس – در ماده ۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۳۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۴ – تصمیمات مجمع عمومی عادی با اکثریت نصف به علاوه یک اعضای حاضر در مجمع اتخاذ می‌شود. در صورت تساوی آرا اکثریت با طرفی است که رئیس مجمع در آن طرف باشد.

  • تبصره – در صورتی که در جلسه مجمع عمومی مذاکرات به اخذ تصمیم منجر نشود جلسه به عنوان تنفس تعطیل می‌گردد و جلسه بعدی که منحصرا برای تعقیب مذاکرات و اتخاذ تصمیم درباره دستور جلسه قبلی تشکیل می‌شود نباید از جلسه اول بیش از ۴۸ ساعت به طول انجامد.

رئیس – در ماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۵ – مجمع عمومی فوق‌العاده برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به موارد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تغییر مواد اساسنامه

۲- انحلال شرکت

۳- ادغام با شرکت دیگر

رئیس – در ماده ۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۶ – مجمع عمومی فوق‌العاده با حضور لااقل سه چهارم اعضای شرکت و یا وکلای آنان رسمیت پیدا می‌کند. در صورت عدم حصول این حد نصاب با رعایت ماده ۳۳ آگهی دعوت مجمع با ذکر دستور و تاریخ تشکیل جلسه و نتیجه جلسه قبل منتشر می‌شود.

این جلسه با حضور لااقل نصف به علاوه یک اعضا یا وکلای آنان رسمیت پیدا می‌کند و در صورت عدم حصول حد نصاب مجمع برای بار سوم با همان ترتیب دعوت می‌شود. جلسه سوم مجمع با حضور اعضای حاضر که نباید از ۷ نفر کمتر باشد رسمیت پیدا می‌کند. در صورت عدم تشکیل جلسه سوم هر ذیحقی می‌تواند برای رسیدگی به موضوع و انحلال شرکت به سازمان مراجعه نماید.

  • تبصره – تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده با اکثریت سه چهارم اعضای حاضر در جلسه مجمع اتخاذ می‌گردد.

رئیس – در ماده ۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۷ – ملاک تشخیص تعداد اعضای حاضر در جلسات مجمع عمومی ورقه حضور غیابی است که حاضران در بدو ورود اصالتا و یا با وکالت موضوع ماده ۸ این قانون آن را امضا می‌کنند.

رئیس – در ماده ۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۸ – اداره امور شرکت طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیره‌ای مرکب از حداقل سه نفر به عنوان عضو اصلی و حداقل یک نفر به عنوان عضو علی‌البدل خواهد بود که در مجمع عمومی عادی از میان اعضای شرکت با رای مخفی و برای حداکثر مدت سه سال انتخاب می‌شوند. در اساسنامه می‌توان ترتیب تجدید انتخاب برای قسمتی از اعضای هیأت مدیره را به نحوی پیش‌بینی نمود که در هر سال به جای قدیم‌ترین آنها اعضای جدید انتخاب شوند. تجدید انتخاب هر یک از اعضای هیأت مدیره بلامانع است.

  • تبصره ۱ – در صورت فوت – استعفا – ترک عضویت و یا ممنوعیت قانونی هر یک از اعضای اصلی یکی از اعضای علی‌البدل برای بقیه مدت مقرر به جانشینی وی در جلسات هیأت مدیره دعوت می‌شود.
  • تبصره ۲ – در صورت استعفای دسته جمعی هیأت مدیره مجمع عمومی به تقاضای هر یک از اعضای مستعفی و یا اعضای علی‌البدل و بازرسان یا یک پنجم اعضا شرکت یا سازمان برای انتخاب هیأت مدیره مجدد دعوت می‌شود.
  • تبصره ۳ – در صورتی که به علل فوت – استعفا و یا ممنوعیت قانونی هیأت مدیره از اکثریت مقرر در اساسنامه برای اداره امور شرکت خارج گردد مجمع عمومی دعوت خواهد شد تا نسبت به تکمیل هیأت مدیره اقدام کند.
  • تبصره ۴ – در فاصله مدت لازم برای انتخاب و تکمیل اعضای هیأت مدیره برای اداره امور جاری شرکت با نظر سازمان از میان اعضای شرکت تعداد لازم بدین منظور انتخاب خواهد شد.

مسئولیت اعضای هیأت مدیره که بدین نحو موقتاً انتخاب می‌شوند عینا همان مسئولیت‌هایی است که برای هیأت مدیره در این فصل پیش‌بینی شده است.

رئیس – در ماده ۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۹ – هیأت مدیره از بین خود یک رئیس و یک نایب رئیس و یک منشی انتخاب خواهد کرد.

  • تبصره – تصمیمات هیأت مدیره در دفتری به نام صورت جلسات هیأت مدیره ثبت می‌گردد و به امضای اعضای هیأت مدیره حاضر در هر جلسه می‌رسد.

رئیس – در ماده ۳۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۰ – تصمیمات هیأت مدیره در جلساتی که با اکثریت اعضای هیأت مدیره به دعوت رئیس یا نایب رئیس و یا مدیر عامل تشکیل می‌گردد اتخاذ می‌شود برای اتخاذ تصمیم رأی اکثریت اعضای حاضر در جلسه ضروری است.

رئیس – در ماده ۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۱ – خدمات هیأت مدیره در شرکت افتخاری و بلاعوض است لکن هزینه انجام ماموریتهایی که از طرف شرکت به آنها ارجاع می‌شود قابل پرداخت است.

  • تبصره – در موارد استثنایی که بعضی از اعضای هیأت مدیره مامور خدمات و فعالیتهای اضافی علاوه بر وظایف قانونی خود در هیأت مدیره شوند می‌توان با تصویب مجمع عمومی مبالغی به عنوان جبران خدمات و زحمات آنها پرداخت کرد.

رئیس – در ماده ۴۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۴۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۲ – نخستین هیأت مدیره شرکت موظف است ظرف یک ماه از تاریخ جلسه مجمع عمومی مؤسس برای ثبت شرکت در مراجع ذیصلاحیت اقدام قانونی به عمل آورد.

رئیس – در ماده ۴۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۴۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۳- استخدام و اخراج کارکنان شرکت بر اساس مقرراتی که از طرف مجمع عمومی تصویب می‌شود و اخذ تضمین از مدیر عامل و سایر کارکنان شرکت بر اساس مصوبات مجمع عمومی و یا اساسنامه شرکت و همچنین قبول درخواست عضویت و اخذ تصمیم نسبت به انتقال سهام اعضاء به یکدیگر و اخراج عضو طبق مقررات این قانون و نظارت بر مخارج جاری و رسیدگی به حسابهای شرکت و تسلیم به موقع گزارش و ترازنامه سالانه شرکت به بازرسان و مجمع عمومی و تعیین نماینده برای حضور در جلسات مجامع عمومی شرکتها و اتحادیه‌هایی که شرکت در آن عضو دارد از اختیارات هیأت مدیره است.

  • تبصره – هیأت مدیره حق اخراج عضوی را که به هر عنوان از جانب مجمع عمومی وظیفه یا مأموریتی به وی محول شده است (مانند اعضاء هیأت مدیره و یا بازرسان) ندارد و اتخاذ تصمیم در این گونه موارد با مجمع عمومی عادی شرکت است.

رئیس – در ماده ۴۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۴۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۴ – هیأت مدیره می‌تواند برای انجام امور شرکت فرد واجد صلاحیتی را از بین اعضای شرکت (غیر از اعضای هیأت مدیره و بازرسان) و یا از خارج به صورت موظف انتخاب و به عنوان مدیر عامل منصوب کند که زیر نظر مستقیم آن هیأت موافق اساسنامه شرکت و در حدود مصوبات مجمع عمومی انجام وظیفه نماید.

هیأت مدیره مجاز است تمام یا قسمتی از اختیارات خود را برای اداره امور شرکت برابر اساسنامه و طبق آئین‌نامه‌ای که به تصویب مجمع عمومی می‌رسد مدیر عامل تفویض نماید.

رئیس – در ماده ۴۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۵ – هیأت مدیره نماینده قانونی شرکت است و می‌تواند مستقیما و یا با وکالت با حق توکیل این نمایندگی را در دادگاه‌ها و مراجع قانونی و سایر سازمانها اعمال کند.

مسئولیت هیأت مدیره در مقابل اعضای شرکت مسئولیت وکیل است در مقابل موکل.

رئیس – در ماده ۴۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۴۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۶ – کلیه قراردادها و اسناد تعهد آور شرکت به استثنای مواردی که هیأت مدیره به منظور اداره امور جاری شرکت ترتیب خاصی داده باشد پس از تصویب هیأت مدیره با دو امضای مجاز شرکت معتبر خواهد بود.

رئیس – در ماده ۴۶ نظری نیست؟ اظهاری نشد – نسبت به ماده ۴۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۷ – هیأت مدیره وظایف خود را به صورت جمعی انجام می‌دهد و هیچ یک از اعضای هیأت مدیره حق ندارد از اختیارات هیأت منفرداً استفاده کند مگر در موارد خاص با داشتن وکالت یا نمایندگی از طرف هیأت مدیره.

رئیس – در ماده ۴۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۸ – اعضای هیأت مدیره مشترکاً مسئول جبران هرگونه زیانی هستند که در نتیجه اعمال آنان و یا عدم رعایت این قانون به شرکت وارد شود.

رئیس – در ماده ۴۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۹ قرائت می‌شود.

(

(بشرح زیر خوانده شد)

)

ماده ۴۹ – پس از انقضای مدت ماموریت هیأت مدیره در صورتی که انتخاب هیأت مدیره جدید انجام نشده باشد هیأت مدیره سابق تا انتخاب و قبولی هیأت مدیره جدید کماکان به وظایف خود در شرکت ادامه خواهد داد.

  • تبصره ۱ – ترتیب انتقال مسئولیت از هیأت مدیره سابق به هیأت مدیره لاحق طبق اساسنامه خواهد بود.
  • تبصره ۲ – استعفای یک یا چند نفر از اعضای هیأت مدیره تا انتقال مسئولیت به عضو و یا به اعضای جدید رفع مسئولیت از آنها نخواهد کرد.

رئیس – در ماده ۴۹ نظری نیست (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۰ – هیچ یک از اعضای هیأت مدیره یا بازرسان و یا مدیر عامل یک شرکت تعاونی نمی‌توانند برای عضویت هیأت مدیره یا مدیر عامل و یا بازرس شرکت تعاونی دیگری از همان نوع انتخاب شود.

رئیس – در ماده ۵۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۱ – اشتغال اتباع بیگانه به سمت عضو هیأت مدیره یا مدیر عامل یا بازرس شرکت تعاونی منوط است به کسب مجوز از سازمان مرکزی تعاون و رعایت مقررات جاری کشور.

رئیس – در ماده ۵۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۲ – هیأت مدیره تا انجام ثبت شرکت مجاز به هیچگونه معامله‌ای به نام شرکت نخواهد بود مگر در حدود اموری که برای انجام مقدمات تشکیل شرکت ضرورت داشته باشد.

رئیس – در ماده ۵۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۳ – محجور یا ورشکسته به تقصیر و یا کسی که به علت ارتکاب به جنایت یا یکی از جنحه‌های موثر سابقه محکومیت دارد نمی‌تواند سمت عضویت در هیأت مدیره و هیأت بازرسی و مدیر عامل شرکت را داشته باشد.

رئیس – در ماده ۵۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی

۱۱- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی

رئیس – آقای دکتر ولیان بفرمائید.

دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی) – با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند با اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و مخصوصا با اجرای تدریجی قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر که هم اکنون در دست اجرا است کلیه زارعین مملکت به استثنای زارعین املاک موقوفه عام مالک نسق‌ها و اراضی زراعتی خود شده و خواند شد و بر اساس آمارهای موجود تنها در حدود ۸۰۰ هزار خانوار زارع و افراد عائله آنها باقی می‌مانند که بدون این که هیچ گونه گناهی داشته باشند و تنها به صرف این که در روی املاک مزروعی موقوفه عام زراعت می‌کنند از مالک شدن نسق‌های زراعتی خود محروم و بر اساس قوانین موجود باید همیشه به صورت مستاجر ۹۹ ساله در روی اراضی زراعتی خود باقی بمانند و حال آن که در این کشور با اجرای مقررات مراحل اول و دوم قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و با اجرای تدریجی قانون اخیر تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر، موجبات مالکیت در حدود سه میلیون خانوار کشاورز فراهم شده و می‌شود.

بنابراین با توجه به اینکه بدین جهت موجبات شکایت و نارضایتی زارعین مستاجر املاک موقوفه عام فراهم شده و از طرف دیگر طبق قوانین موجود در میزان مال‌الاجاره این قبیل املاک هر پنج سال یک بار باید تجدید نظر شود که این خود مشکل بزرگی برای مملکت می‌باشد و مانع از این خواهد بود که اقدامات مربوط به امر تقسیم زمین در برنامه همه جانبه اصلاحات ارضی ایران یک بار و برای همیشه پایان پذیرد و از سوی دیگر متولیان املاک مزروعی موقوفه عام برای تحصیل مال‌الاجاره‌های مربوط با مشکلات زیادی مواجه بوده و شورای عالی اوقاف نیز با توجه به مشکلات کار تبدیل با حسن نمودن این قبیل املاک را تقاضا نموده است علیهذا لایحه تبدیل با حسن نمودن اراضی مزروعی موقوفه عام و واگذاری دهات و مزارع موقوفات عام به زارعین مستاجر را در یک ماده و سه تبصره جهت بررسی و تصویب تقدیم می‌نمایم و به طوری که نمایندگان محترم ملاحظه می‌فرمایند به موجب این لایحه نه تنها دولت پرداخت بهای این قبیل املاک را راسا پرداخت خواهد نمود بلکه بر خلاف آنچه که تا کنون در قوانین و مقررات اصلاحات ارضی عمل شده اراضی بایر موقوفه عام را نیز به جای این که در مالکیت خود نگاهدار در اختیار متولیان وقف قرار خواهد داد و متولیان نیز مکلف خواهند بود که از این اراضی به نحو مقتضی استفاده و وجوه حاصل از فروش این قبیل املاک را نیز بر اساس ضوابط و مقرراتی که وسیله مراجع ذیصلاح تهیه خواهد شد به تبعیت از مفاد ماده ۹۰ قانون مدنی اختصاص به خرید مال دیگری دهند که در جهت نظر واقف نسبت به تسهیل منافع آن اقدام شود. (احسنت، احسنت)

رئیس – لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون خاص راجع به شرکت‌ها و سازمانهای تعاونی و ارسال به مجلس سنا

۱۲- ادامه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون خاص راجع به شرکت‌ها و سازمانهای تعاونی و ارسال به مجلس سنا

رئیس – ماده ۵۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۴ – مجمع عمومی شرکت تعاونی حداقل ۳ نفر بازرس از میان اعضای شرکت برای مدت یک سال مالی انتخاب می‌کند تجدید انتخاب بازرسان قبلی بلامانع است.

صورت جلسات بازرسان در دفتر مخصوصی که از طرف نماینده سازمان شماره‌گذاری و مهر شده است ثبت و ذیل هر صورت جلسه را بازرسان حاضر در جلسه با ذکر آراء موافق و مخالف امضا می‌کنند.

  • تبصره ۱ – مجمع عمومی می‌تواند علاوه بر بازرسان مذکور در این ماده یک یا دو بازرس به عنوان علی‌البدل انتخاب کند.
  • تبصره ۲ – جمع بین وظایف هیأت مدیره و بازرسان شرکت ممنوع است.

رئیس – در ماده ۵۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۵۴ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۵ – تصمیمات قانونی بازرسان به صورت جمعی بوده و رای اکثریت مناط اعتبار خواهد بود.

رئیس – در ماده ۵۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۵ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی مه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۶ – وظایف بازرسان به شرح زیر است:

۱- نظارت بر امور شرکت برای اجرای مقررات اساسنامه و آئین‌نامه‌های مصوب و برای این منظور بازرسان می‌توانند هر موقع که مقتضی بدانند به نحوی که به عملیات جاری شرکت لطمه وارد نشود راسا و یا توسط نمایندگانی که از خارج تعیین می‌کنند کلیه حسابها و دفاتر و ا سناد و مدارک مالی و دارایی نقدی و برگهای بهادار و موجودی کالا و غیره را رسیدگی کنند.

۲- در صورت مشاهده خلاف و بی‌ترتیبی در امور شرکت مراتب را کتبا به هیأت مدیره اعلام نمایند و رفع نقیصه و یا تغییر رویه را بخواهند.

۳- رسیدگی به حسابهای شرکت لااقل سالی دو بار و مخصوصا رسیدگی به صورت حسابها و ترازنامه سالانه و اعلام نظر خود تا ۲۰ روز قبل از جلسه مجمع عمومی سالانه

۴- رسیدگی قبلی به بودجه پیشنهادی هیأت مدیره به مجمع عمومی و اعلام نظر در این مورد

۵- دعوت مجمع عمومی بر اساس ماده ۲۵ و ماده ۶۰ این قانون در صورت لزوم

۶- نظارت در اجرای تذکرات و پیشنهادهای سازمان و حسابرسانی که از شرکت حسابرسی کرده‌اند و تقدیم گزارش لازم در این باره به مجمع عمومی بازرسان حق دخالت مستقیم در امور شرکت ندارند لکن می‌توانند بدون حق رای در جلسات هیأت مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت به مسائل جاری شرکت اظهاری دارند. این نظرات باید در صورت جلسه هیأت مدیره با امضا آنها درج شود.

رئیس – در ماده ۵۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۷ – با خاتمه مدت ماموریت بازرسان تا زمانی که بازرسان جدید انتخاب نشده‌اند بازرسان قبلی کماکان به وظایف خود ادامه خواهند داد.

رئیس – در ماده ۵۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۸ – بازرسان برای انجام وظیفه خود حق دریافت هیچ گونه وجهی اعم از حقوق – دستمزد و یا پاداش ندارند لکن پرداخت مبالغی بابت جبران هزینه‌های مصرف شده برای انجام وظایف آنها در حدود بودجه مصوب مجمع عمومی مجاز است.

رئیس – در ماده ۵۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۵۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۹ – نماینده سازمان می‌تواند در جلسات بازرسان شرکت کند و آنها را در انجام وظایف خود راهنمایی نماید لکن در تصمیمات بازرسان حق رای ندارد نظرات نماینده سازمان باید با امضاء وی در صورت جلسه مربوط درج شود.

رئیس – در ماده ۵۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۰ – در صورتی که اکثریت بازرسان ضمن انجام وظایف خود تشخیص دهند که هیأت مدیره در وظایف خود مرتکب تخلفاتی شده است و عملیات آنها مخالف مصالح و منافع شرکت است باید مجمع عمومی را برای رسیدگی به موضوعات مورد نظر و اتخاذ تصمیم درباره کار و یا تغییر هیأت مدیره دعوت نمایند.

رئیس – در ماده ۶۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۶۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۱ – در قراردادهای شرکت که یک طرف آن عضو هیأت مدیره باشد بازرسان به نمایندگی از طرف شرکت قرارداد را امضا خواهند کرد.

انعقاد این نوع قراردادها مشروط بر این است که در آئین‌نامه معاملات شرکت مجوز و شرایط مربوط پیش‌بینی شده باشد.

رئیس – در ماده ۶۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۶۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۲ – اتحادیه تعاونی از عضویت و مشارکت شرکتهای تعاونی یا اتحادیه‌های تعاونی با شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی تشکیل می‌گردد اتحادیه تعاونی در حکم شرکت تعاونی است و با رعایت اصول و مقرراتی که در این قانون اشاره شده است تاسیس می‌گردد.

رئیس – در ماده ۶۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۶۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۳ – اتحادیه تعاونی به سه منظور زیر تشکیل می‌شود:

۱- اتحادیه تعاونی برای پیشرفت اداره امور و حفظ و حمایت تعاونیهای عضو و ایجاد هماهنگی و توسعه تعلیمات و حسابرسی آنها.

  • تبصره ۱ – این نوع اتحادیه‌ها به دو شکل منطقه‌ای و ملی (کشوری) تشکیل می‌شود.

اتحادیه منطقه‌ای برای هر یک از رشته‌های تعاونی مذکور در فصل دوم این قانون با نام اتحادیه تعاونی نظارت و هم آهنگی تعاونی‌های رشته مربوط در منطقه و اتحادیه ملی (کشوری) تعاونی‌های رشته مورد نظر.

  • تبصره ۲ – اتحادیه‌های تعاونی نظارت و هماهنگی منطقه‌ای و یا اتحادیه‌های ملی (کشوری) مذکور در این بند مجاز به انجام فعالیتهای تجاری و اعتباری برای تعاونیها و اتحادیه‌های عضو نیستند مگر در حدود انجام وظایف مندرج در این قانون.
  • تبصره ۳ – غیر از مبلغی که موافق این قانون برای عضویت در اتحادیه‌های تعاونی نظارت و هماهنگی و یا اتحادیه ملی (کشوری) به عنوان سرمایه باید پرداخت شود خدمات اتحادیه برای شرکتها و اتحادیه‌های عضو در قبال حق عضویت سالانه‌ای انجام می‌گیرد که میزان آن برای هر شرکت یا اتحادیه عضو به تناسب تعداد اعضای شرکت و یا درصدی از درآمد سالانه آن در اساسنامه اتحادیه تعیین می‌شود.

۲- اتحادیه تعاونی برای انجام امور اقتصادی و توسعه معاملات و عملیات تعاونی‌ها و یا اتحادیه‌های عضو.

در این نوع اتحادیه‌های تعاونی باید جمله‌ای که معرف نوع کار و عملیات اتحادیه باشد به نام آن اضافه شود و حداقل تعداد عضو مذکور در تبصره ماده ۲ این قانون رعایت نمی‌گردد.

۳- اتحادیه تعاونی برای خدمات اعتباری و بانکی شرکت‌ها و اتحادیه‌های عضو که به صورت منطقه‌ای و یا ملی کشوری برای رشته‌های مذکور در این قانون تشکیل می‌شود.

رئیس – در ماده ۶۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۶۳ و تبصره‌های آن و سایر مواد به طور کلی ملی (قبل از کشوری و پرانتزاز دو طرف کلمه کشوری حذف شود.

دکتر اسفندیاری.

رئیس – آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر اسفندیاری – آنچه که از مفهوم ماده ۶۳ و تبصره‌های ذیل آن بنده استنباط کردم استنباطم این است که نوع اتحادیه‌هایی که باید تشکیل شود به دو شکل در اینجا پیش‌بینی شده است یک شکل منطقه‌ای و یک شکل در واقع مملکتی یا کشوری ولی در این تبصره‌ها و همچنین در سایر مواد و بعد از منطقه‌ای نوشته است ملی و بعد در پرانتز کشوری، ملی کشوری نیست (ملی یعنی ناسیونالیزاسیون) و این عنوان که ملی یعنی کشوری در هیچ جای دنیا نیامده بنابراین من پیشنهاد کردم چون این قانون بسیار خوب تنظیم شده است و خوب زحمت کشیده‌اند و با آن لایحه اولی خیلی فرق دارد برای این که این نقص کوچک هم در این لایحه رفع بشود واقعا ضرورتی هم نداشته من پیشنهاد کردم که جناب وزیر کلمه ملی حذف بشود و دو پرانتز اطراف کلمه کشوری هم حذف بشود و تبصره به این صورت در بیاید این نوع اتحادیه‌ها به دو شکل منطقه‌ای و کشوری تشکیل می‌شود که آن اشکالی که در کلمه ملی است در اینجا وجود نداشته باشد.

رئیس – آقای جوانشیر بفرمائید.

جوانشیر (رئیس کمیسیون خاص) مطلبی که جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند در نظر اول شاید استنباط‌های مختلفی که از مسائل تعاونی هست درست باشد ولی چون ترمینولوژی تعاونی‌ها در همه جهان یک وضع خاصی است تعریفات و اصطلاحات بین‌المللی است که چون ما در این کار خاص تقریبا چهارده، پانزده سال بیشتر نیست که تجربه داریم و تقریبا پیروی می‌کنیم از علوم و دانشهای تعاونی که در دنیا توسعه پیدا کرده و اصولا چون مسأله لوکال – رژیونال – ناسیونال محله و ناحیه، کشوری (دکتر اسفندیاری – اینها فرق دارد، آقا بنده می‌دانم که ناسیونال، ناسیونالیزم مفهوم و معانی خاصی دارد ولی در مسأله خاص شرکتها و سازمانهای تعاونی بحث خاصی شده و چون در کنگره‌های بین‌المللی این تعریف تایید شده ناسیونال فدراسیون ناسیونال یعنی در سطح کشور ما برای این که این را رعایت کرده باشیم و ضمنا خواننده مطلب را بهتر درک کند پهلوی هم گذاشته‌ایم ملی در پرانتز کشوری است این دو کلمه را پهلوی هم گذاشته‌ایم (دکتر اسفندیاری – پس شرکت ملی نفت یک شرکت کشوری است) به هر حال ما پیروی از تعاریف بین‌المللی کرده‌ایم که دنیا قبول کرده است و در کنگره‌های بین‌المللی وقتی که می‌گویند ناسیونال به ذهن همه در سطح کشور متبادر به ذهن می‌شود و در هر حال نظر جنابعالی صحیح است ولی معمولاً این طور این اصطلاح را به کار می‌برند.

رئیس – این طور که می‌بینم با این پیشنهاد همه موافقند اجازه بفرمائید با این پیشنهاد رأی بگیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. به ماده ۶۳ با این اصلاح رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در سایر مواد هم به همین ترتیب اصلاح می‌شود ماده ۶۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۴- وظایف اتحادیه‌های نظارت و هم آهنگی به شرح زیر است:

۱- کمک به پیشرفت امور شرکتها و اتحادیه‌های عضو از طریق:

الف- فراهم کردن وسائل توسعه تعلیمات و ترویج تعاونی و آموزش حرفه‌ای و جمع آوری اطلاعات مورد لزوم در این زمینه و انجام تبلیغات و انتشارات لازم
ب- راهنمایی و کمک به شرکتها و اتحادیه‌های عضو در امور اداری و سازمانی و مدیریت – امور فنی – خدمات مختلف از قبیل چاپ و تهیه دفاتر و اوراق و فرم‌های چاپی مشترک

۲- نظارت بر فعالیت شرکتها و اتحادیه‌های عضو به منظور اطمینان از اجرای مقررات قانون و مواد اساسنامه و مصوبات مجمع عمومی

۳- ایجاد هم آهنگی و همکاری بین شرکتها و اتحادیه‌های عضو

۴- داوری و رفع اختلاف بین واحدهای تعاونی عضو در صورتی که در اساسنامه آنها پیش‌بینی لازم شده باشد.

۵- حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های عضو در صورتی که سازمان صلاحیت اتحادیه را برای این کار تشخیص دهد.

۶- شرکت در شوراها و کمیسیون‌های مقرر در این قانون

۷- دفاع از منافع شرکتها و اتحادیه‌های عضو در روابط آنها با سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و عمومی و سایر رشته‌های تعاونی مصرح در این قانون

۸- ایجاد و بسط همکاری با سایر تعاونیهای کشور

۹- ایجاد روابط با موسسات جهانی تعاون و اتحادیه‌های تعاونی سایر کشورها

  • تبصره – تا زمانی که اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی مناطق و یا اتحادیه‌های ملی (کشوری) تشکیل نشده است سازمان وظایف این اتحادیه‌ها را انجام خواهد داد.

رئیس – نسبت به ماده ۶۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۶۴ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۵ – پس از تشکیل اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی در هر منطقه شرط استفاده از عنوان و مزایا و معافیتهای تعاونی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی در رشته‌ای که اتحادیه نظارت و هماهنگی آن تشکیل شده است قبول عضویت اتحادیه خواهد بود.

رئیس – نسبت به ماده ۶۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۶۵ خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۶ – اعمال حق رأی شرکتهای عضو در مجامع عمومی اتحادیه‌های مصرح در این قانون به شرح زیر است:

۱- در اتحادیه تعاونی نظارت و هم آهنگی هر شرکت یا اتحادیه عضو یک رأی

۲- در اتحادیه تعاونی به منظور امور اقتصادی و یا اعتباری هر شرکت به تعداد اعضا و یا ترکیبی از تعداد اعضا و حجم معاملات خود با اتحادیه

رئیس – نسبت به ماده ۶۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۶۶ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۷ – سازمان با اعطای کمکهای اداری و فنی و مالی تا زمانی که اتحادیه‌های تعاونی نظارت و هماهنگی مناطق مختلف قدرت مالی و وسائل و تجهیزات و آمادگی کافی ندارند موجبات تسهیل عملیات و فعالیتهای آنها را فراهم خواهد کرد.

رئیس – نسبت به ماده ۶۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۶۷ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۸ – شرکت تعاونی کشاورزی با مشارکت کشاورزان – باغداران – دامداران – دامپروران – پرورش دهندگان کرم ابریشم، زنبور عسل،؛ ماهی روستاییان شاغل در صنایع محلی روستایی و یا کارگران کشاورزی برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود.

۱- قبول پس انداز و سپرده اعضاء و تأمین وام و اعتبار مورد نیاز آنها با شرایط مناسب.

۲- خرید و تهیه مواد و وسائل مورد احتیاج مصرف شخصی و خانوادگی یا حرفه‌ای اعضا و همچنین تهیه وسائل و علوفه دامها و خوراک طیور و وسائل دیگری از این قبیل.

۳- انجام تمام یا قسمتی از عملیات جمع آوری نگاهداری – تبدیل – طبقه‌بندی و بسته‌بندی – حمل و نقل و یا فروش محصول اعضاء

۴- انجام خدمات به منظور بهبود امور حرفه‌ای و یا زندگی اعضاء مانند تهیه ماشین‌آلات کشاورزی و استفاده مشترک از آنها – تهیه وسائل حمل و نقل برای استفاده اعضاء و تهیه مسکن – تأمین و توزیع آب مشروب و آب برای مصارف زراعی اعضاء با رعایت قانون ملی شدن منابع آب – پیش‌بینی وسائل بهداشتی و بهداری و آموزشی به منظور استفاده جمعی و مشترک – توزیع نیروی برق – ایجاد شبکه تلفن – تلقیح مصنوعی دامها و مبارزه با امراض و آفات نباتی و حیوانی.

۵- بهره‌برداری جمعی و مشترک از اراضی ملکی و یا استیجاری.

رئیس – نسبت به ماده ۶۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۶۸ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۹ – شرکتهای تعاونی روستایی با مشارکت اعضایی که اکثریت آن زارعینی باشند که موجب قوانین و مقررات اصلاحات ارضی صاحب زمین شده یا بشوند و یا روستاییانی که خود دارای زمین زراعتی یا باغ بوده شخصا به کشاورزی اشتغال داشته باشند برای مقاصد مندرج در بندهای ماده ۶۸ تشکیل می‌شوند.

رئیس – نسبت به ماده۶۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۶۹ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۱۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۰ – در شرکتهای تعاونی کشاورزی و یا روستایی که از جمله مقاصد آن رفع حوائج اعتباری اعضاء است موضوع قبول پس انداز اعضاء یا غیر اعضاء باید در اساسنامه شرکت قید شود.

  • تبصره – آئین‌نامه حسابهای پس انداز در شرکتهای تعاونی کشاورزی و روستایی و اتحادیه‌های تعاونی اعتباری کشاورزی و روستایی به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و سازمان مرکزی تعاون کشور تهیه و پس از تصویب شورای پول و اعتبار به مورد اجرا گذاشته می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۷۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۰ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۱ – در شرکتهای تعاونی کشاورزی و یا روستایی که به منظور عملیات اعتباری تشکیل می‌شوند و یا در شرکتهایی که قسمتی از هدفهای آنها تأمین اعتبار برای اعضاء است و همچنین اتحادیه‌های تعاونی اعتباری مازاد درآمد حاصل از معاملات اعتباری عیناً به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت یا اتحادیه منتقل می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۷۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۱ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۲ – اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی یا روستایی که تا قبل از تصویب این قانون تشکیل شده‌اند و یا در آینده تشکیل می‌شوند برای نظارت همچنین پرداخت اعتبار به شرکتهای عضو خود به تدریج که با تشخیص وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی آمادگی پیدا کنند تغییرات متناسب با این قانون را در اساسنامه خود خواهند داد.

رئیس – نسبت به ماده ۷۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۲ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۳ – وظایف مربوط به کمک به تشکیل و سرپرستی و نظارت شرکتهای تعاونی کشاورزی و اتحادیه آنها مانند آنچه که در مورد شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی عمل می‌شود بر عهده سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران خواهد بود.

رئیس – نسبت به ماده ۷۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۳ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۴ – اعتبارات تعاونی کشاورزی اعتباراتی است که سازمانهای اعتبار دهنده آن به صورت تعاونی متعلق به کشاورز است و اعطای اعتبار توام با نظارت در مصارف آن خواهد بود.

سازمان مذکور در سه درجه به شرح زیر است:

۱- شرکتهای تعاونی روستایی و شرکتهای تعاونی کشاورزی مذکور در فصل هشتم این قانون که قبول سپرده نموده و به اعضای شرکت وام می‌دهند.

۲- اتحادیه‌های تعاونی اعتباری کشاورزی و روستایی که در هر منطقه با مشارکت شرکتهای تعاونی روستایی و شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی همان منطقه تشکیل می‌شود و با شعب بانک تعاون کشاورزی ایران در شهرستانها.

  • تبصره – اساسنامه این اتحادیه‌ها به وسیله وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تهیه و پس از تصویب شورای پول و اعتبار به موقع اجرا گذاشته می‌شود و تا زمانی که اتحادیه‌های مذکور در بند ۲ این ماده تشکیل نشده است شعب بانک تعاون کشاورزی در هر منطقه وظایف اتحادیه تعاونی اعتباری کشاورزی و روستایی همان منطقه را طبق اساسنامه بانک تعاون کشاورزی ایران انجام خواهد داد و در هر منطقه که اتحادیه‌های مذکور تشکیل شود شعب بانک تعاون کشاورزی منطقه مزبور منحل و اتحادیه از هر نظر قائم مقام قانونی شعب بانک مذکور در منطقه خواهد بود.

۳- بانک تعاون کشاورزی ایران بر اساس مقررات پیش‌بینی شده در قانون بانک مذکور.

رئیس – نسبت به ماده ۷۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم. به ماده ۷۴ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۵ – اداره وجوه سپرده‌ها در شرکتهای تعاونی کشاورزی یا روستایی هر شهرستان یا هر منطقه تا زمانی که اتحادیه تعاونی اعتباری همان منطقه تشکیل نشده است با شعبه بانک تعاون کشاورزی مربوط خواهد بود و شعبه بانک یا اتحادیه در این مورد مقررات قانون بانکی و پولی کشور و مصوبات شورای پول و اعتبار را برای مجموع سپرده‌های اشخاص در شرکتهای عضو خود به مورد اجرا خواهد گذاشت.

رئیس – نسبت به ماده ۷۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۵ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۶ – شرکت تعاونی صیادان شرکتی است که با عضویت صیادان ماهی و سایر آبزیان برای تمام و یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تدارک خدمات جمعی برای اعضای شرکت از قبیل ساخت و تعمیر قایق‌ها و تهیه وسائل و ادوات صید

۲- صید ماهی و سایر آبزیان پس از کسب پروانه صید

۳- تاسیس فروشگاه

۴- پرداخت مساعده به صیادان

۵- تهیه وسائل و تأمین نیازمندیهای حرفه‌ای و خانوادگی صیادان

رئیس – نسبت به ماده ۷۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۶ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۷ – شرکت تعاونی مصرف کنندگان برای تهیه انواع کالاهای مصرفی به منظور تأمین نیازمندیهای اعضاء و خانواده‌های آنان و همچنین برای انجام تمام یا قسمتی از خدمات زیر و امثال آن تشکیل می‌شود.

۱- تهیه آب مشروب

۲- ایجاد شبکه گاز

۳- تهیه نیروی برق و یا ایجاد خط انتقال نیرو و شبکه توزیع

۴- خدمات بهداشتی و درمانی

۵- تدارک وسائل حمل و نقل

۶- ایجاد باشگاه‌ها و رستورانها

۷- تاسیس انواع آموزشگاه‌ها

رئیس – نسبت به ماده ۷۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رای می‌گیریم به ماده ۷۷ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۸ – به منظور تشویق اعضاء به پس انداز و توسعه منابع مالی شرکت تعاونی مصرف کنندگان در اساسنامه این نوع شرکتها برای هر عضو گشایش دو حساب به شرح زیر در حسابهای شرکت پیش‌بینی می‌شود:

۱- حساب سپرده جاری: در این حساب منحصرا پنجاه درصد مازاد برگشتی سالانه سهمی عضو شرکت و تمام پاداش سهام او منظور می‌شود. به مانده بستانکار این حساب حداقل دو درصد بهره در سال تعلق می‌گیرد.

۲- حساب پس‌اندار: در این حساب منحصراً پنجاه درصد مازاد برگشتی سالانه سهمی عضو شرکت منظور می‌شود. به مانده این حساب حداقل ۴ درصد بهره در سال تعلق می‌گیرد بازپرداخت مبالغ جمع شده در این حساب در پایان مادت معینی که در مورد هر عضو با موافقت او تعیین می‌شود کمتر از پنج سال نخواهد بود در صورت استعفا یا اخراج یا فوت ظرف یک سال امکان پذیر است.

  • تبصره – نحوه اداره این وجوه طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.

رئیس – نسبت به ماده ۷۸ نظری نیست (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۸ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۷۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۹ – در اساسنامه شرکت می‌توان پیش‌بینی کرد که معادل نصف مازاد برگشتنی حاصل از معاملات با غیر عضو را در صورت تقاضای او برای خرید سهام شرکت با داشتن شرایط عضویت برای این منظور اختصاص داد و بقیه مازاد برگشتی به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم منتقل می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۷۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۷۹ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۰ – شرکت تعاونی مسکن برای تمام یا قسمتی از امور مندرج زیر تشکیل می‌شود:

۱- تهیه زمین و تقسیم آن به منظور ساختمان خانه‌های مسکونی و فروش آن به اعضاء نقداً و یا با اقساط و همچنین یاجاد تأسیسات عمومی مورد استفاده مشترک اعضاء.

۲- ساختمان طبقات مسکونی و فروش آپارتمانها به اعضاء نقداً و یا به اقساط

۳- خرید واحدهای مسکونی و فروش آن به اعضاء نقداً و یا با اقساط

۴- واگذاری واحدهای مسکونی ملکی شرکت به صورت اجاره و یا اجازه انتفاع به اعضاء

۵- انجام خدمات نقشه کشی – مهندسی و معماری برای اعضاء و نظارت در ساختمانهای متعلق به آنها

۶- انجام تعمیرات ساختمانهای ملکی اعضاء و یا اقدامات مربوط به لوله‌کشی و کابل و سیم‌کشی و ایجاد دستگاههای تهویه و حرارت مرکزی

۷- نگاهداری و اداره ساختمانها و تأسیسات و انجام خدمات عمومی مربوط

رئیس – نسبت به ماده ۸۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۰ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۱ – منابع مالی و اعتباری شرکتهای تعاونی مسکن عبارتند از:

۱- سرمایه و ذخائر شرکت

۲- پس انداز اعضاء

۳- اعتبارات بخش دولتی شامل: قسمتی از اعتبارات بانک رهنی ایران در حدود برنامه‌های مصوب سالانه آن بانک و اعتباراتی که بدین منظور از طرف بانک مرکزی ایران در اختیار آن بانک گذاشته می‌شود و اعتبارات از محل برنامه‌های عمرانی از طریق بانک رهنی ایران

۴- سایر منابع اعتباری که به وسیله اشخاص و مؤسسات در اختیار این نوع شرکتها گذاشته می‌شود.

۵- در مورد شرکتهای تعاونی مسکن کارگران که در کارخانه‌ها و کارگاهها به وسیله کارگران تشکیل می‌گردد علاوه بر منابع مالی و اعتباری مذکور در این ماده بانک رفاه کارگران نیز منابع مالی و اعتباری لازم را برای این شرکتها تأمین می‌نماید.

  • تبصره – اعتبارات مذکور در بندهای ۳ و ۵ با تسهیلات لازم در نرخ بهره و شرایط پرداخت وامها تا هشتاد درصد هزینه طرح‌های ساختمانی شرکت‌های تعاونی مسکن متقاضی اعتبار اعطا می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۸۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۱ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۲ – در شرکت تعاونی مسکن انجام معاملات و ساختمان و تمام اقداماتی که در اساسنامه پیش‌بینی شده است برای غیر عضو ممنوع است.

رئیس – نسبت به ماده ۸۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۲ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۳ – شرایط انتقال واحدهای مسکونی واگذاری به اعضاء به دیگری در اساسنامه شرکت پیش‌بینی خواهد شد.

رئیس – نسبت به ماده ۸۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۳ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۴ – شرکت تعاونی اعتبار بین افراد گروه‌های شغلی در یک حوزه مانند کارکنان یک سازمان اداری و یا کارگران و کارکنان یک کارگاه و یا ساکنان یک منطقه مسکونی برای مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- قبول پس انداز و سپرده‌های دیداری و مدت دار اعضای شرکت و پرداخت بهره به آن طبق تعرفه‌هایی که در اساسنامه پیش‌بینی می‌شود.

۲- پرداخت وام با دریافت بهره به اعضای شرکت موافق شرایط و مقرراتی که در اساسنامه پیش‌بینی می‌گردد.

۳- انجام سایر خدمات اعتباری برای اعضا در حدود امکانات و مقررات مندرج در اساسنامه شرکت

رئیس – نسبت به ماده ۸۴ نظری نیست (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۴ خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۵ – در شرکت تعاونی اعتبار مازاد برگشتنی عینا به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم شرکت منتقل می‌گردد.

رئیس – نسبت به ماده ۸۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۵ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۶ – شرکت تعاونی اعتبار مجاز به باز کردن حساب و انجام عملیات اعتباری برای غیر عضو نیست

رئیس – نسبت به ماده ۸۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۶ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۷ – در صورتی که مجموع سرمایه و ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم در یک شرکت تعاونی اعتبار و یا اتحادیه آن از ده میلیون ریال تجاوز کند علاوه بر مقررات این قانون شرکت باید از مقررات و تصمیمات شورای پول و اعتبار تبعیت کند.

رئیس – نسبت به ماده ۸۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۷ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۸ – شرکت تعاونی آموزشگاهها شرکتی است که با عضویت دانش‌آموزان یا دانشجویان مراکز آموزشی به منظور آموزش علمی مقررات شرکتهای تعاونی و تعمیم اصول تعاون برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تشکیل صندوق‌های سپرده و تشویق اعضاء به پس‌انداز

۲- ایجاد فروشگاه و تهیه وسائل تحصیل و مصرفی اعضاء

۳- ایجاد رستوران و کافه

۴- تدارک وسائط نقلیه برای ایاب و ذهاب اعضاء

۵- تاسیس باشگاه و تهیه وسائل تفریحات سالم برای استفاده اعضاء

۶- تدارک وسائل بهداشتی و درمانی اعضاء

۷- خرید مصنوعات و کارهای دستی اعضا از طرف شرکت و فروش آن

رئیس – نسبت به ماده ۸۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۸۸ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸۹ – شرکتهای تعاونی آموزشگاه‌هایی که سن دانش‌آموزان کمتر از سن رشد قانونی است یک وسیله آموزشی فاقد جنبه‌های حقوقی است که با راهنمایی و هدایت مربیان و معلمان طبق آئین‌نامه‌ای به وسیله سازمان و وزارت آموزش و پرورش تهیه خواهد شد تشکیل و اداره می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۸۹ نظری نیست (اظهاری نشد) رأی می‌گیرم به ماده ۸۹ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۰ – شرکت تعاونی کار شرکتی است که به منظور تولید کالا یا انجام خدمات به دو صورت زیر تشکیل می‌گردد:

۱- با عضویت افرادی که نیروی کار خود را در اختیار شرکت می‌گذارند.

۲- با عضویت کارگران غیر کشاورزی

رئیس – نسبت به ماده ۹۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۹۰ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۱ – در مناقصه‌های دولتی و شهرداریها و بانکها و مؤسسات دولتی در صورت تساوی شرایط پیشنهاد دهندگان که هرگاه یکی از پیشنهادها از طرف شرکت تعاونی کار داده شود که موضوع آن شرکت انجام عملیاتی متناسب با موضوع مناقصه باشد آن پیشنهاد نسبت به سایر پیشنهادها مقدم است.

رئیس – نسبت به ماده ۹۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۹۱ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند*) تصویب شد. ماده ۹۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۲ – شرکت تعاونی صاحبان حرفه‌ها و صنایع دستی برای تهیه مواد اولیه و وسائل مورد نیاز حرفه‌ای اعضا و یا ساخت و تغییر شکل کالای مربوط و عملیات تکمیلی صنایع مذکور و یا فروش آنها بین صاحبان حرفه‌ها و صنایع دستی از یک نوع تشکیل می‌شود.

  • تبصره – صنعتگر دستی و یا صاحب حرفه ممکن است برای تهیه کالای مورد نظر از وسائل ماشینی کمکی نیز استفاده کند.

رئیس – نسبت به ماده ۹۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۹۲ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۳ – شرکت تعاونی صاحبان صنایع کوچک با عضویت واحدهای صنعتی یک گروه از صنعت برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود.

۱- تهیه مواد اولیه مورد نیاز

۲- ایجاد آزمایشگاه مواد اولیه یا محصولات ساخته شده

۳- تولید وسائل و ابزار مورد احتیاج مشترک اعضا

۴- ایجاد گروههای تعمیراتی و نگاهداری

۵- تحقیق و برنامه‌ریزیهای مشترک

۶- تهیه وسائل توزیع و انجام خدمات بازاریابی

  • تبصره – صنایع کوچک موضوع این ماده صنایعی است که ضوابط آن به وسیله اقتصاد تعیین می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۹۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۹۳ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۴ – شرکت تعاونی کسبه و یا صاحبان مشاغل با عضویت کسبه از یک صنف که هر یک مستقیما مباشر واحد کسبی خود باشد و یا صاحبان مشاغل از یک گروه برای تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل می‌شود:

۱- تهیه وسائل و تدارک انواع خدمات وابسته به کسب یا شغل و ایجاد انبار و وسائل حمل و نقل به منظور بهبود وضع اقتصادی و فنی اعضای شرکت و فعالیت‌های واحدهای عضو

۲- انجام عملیات مقدماتی و یا تبدیل کالای مورد نظر

۳- تهیه کالا و توزیع آن بین اعضاء

رئیس – نسبت به ماده ۹۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۹۴ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۵ – کسبه عضو شرکت تعاونی نمی‌تواند دارای بیش از یک واحد شغلی در رشته کسب و کار موضوع شرکت باشند.

رئیس – نسبت به ماده ۹۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۹۵ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۶ – با توسعه احتیاجات اعتباری در هر یک از دو رشته مصرف و کار و پیشه سازمان موجبات تشویق و مقدمات تشکیل بانک تعاونی را با عضویت شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی همان رشته فراهم خواهد کرد.

رئیس – نسبت به ماده ۹۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۷ – اساسنامه بانکهای تعاونی مذکور در ماده ۹۶ از طریق سازمان تهیه و برای تصویب شورای پول و اعتبار پیشنهاد می‌شود.

رئیس – نسبت به ماده ۹۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹۸ – هر شرکت تعاونی در شرکت تعاونی دیگر و هر اتحادیه تعاونی در اتحادیه تعاونی دیگر می‌تواند با توجه به مقررات این فصل به شرطی که از یک نوع و دارای هدفها و عملیات مشابه باشند ادغام شود.

شرکت یا اتحادیه‌ای که در شرکت یا اتحادیه دیگر ادغام می‌شود شرکت یا اتحادیه ادغام شونده و شرکت یا اتحادیه‌ای که قبول ادغام می‌کند شرکت یا اتحادیه اصلی نامیده می‌شود.

رئیس – در ماده ۹۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۹۹ قرائت می‌شود.

ماده ۹۹ – پیشنهاد ادغام باید در مجمع عمومی فوق‌العاده هر دو شرکت یا اتحادیه همراه با نحوه تصفیه مطالبات بستانکاران به تصویب برسد. نسخه‌ای از مصوبات مجمع عمومی هر دو شرکت یا اتحادیه برای تمام اعضاء و بستانکاران هر دو شرکت یا اتحادیه فرستاده می‌شود و به ترتیب مذکور در ماده ۲۴ این قانون برای اطلاع عموم آگهی می‌گردد.

  • تبصره – هر یک از بستانکاران می‌توانند تا دو ماه از تاریخ نشر آگهی نظر خود را به شرکت یا اتحادیه بدهکار و نماینده سازمان در منطقه مربوطه اعلام دارند.

رئیس – در ماده ۹۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۹۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۰ – نسخه‌ای از تصمیم ادغام باید ظرف دو هفته از تاریخ انعقاد مجمع عمومی فوق‌العاده هر یک از دو شرکت یا اتحادیه همراه با آخرین ترازنامه و صورت بدهی‌ها و مطالبات آن و گزارش حسابرسی که بدین‌منظور باید تهیه شود و نسخه‌ای از آگهی مربوطه که به شرح ماده ۹۹ منتشر شده است برای نماینده سازمان در منطقه‌ای که مرکز شرکت یا اتحادیه اصلی در آن است ارسال شود.

رئیس – در ماده ۱۰۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۱ قرائت می‌شود.

ماده ۱۰۱ – هر یک از اعضا دو شرکت یا اتحادیه در صورتی که با تصمیم ادغام مخالف باشند می‌توانند حداکثر تا یک ماه نظر خود را کتبا به شرکت یا اتحادیه مربوط و همچنین سازمان اعلام دارند.

رئیس – در ماده ۱۰۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۲ – نماینده سازمان با وصول تصمیم ادغام از هر دو شرکت یا اتحادیه همراه با آخرین ترازنامه و صورت ریز مطالبات و بدهی‌ها و گزارش حسابرسان از وضع هر دو شرکت و یا اتحادیه و همچنین نظرات بستانکاران و با توجه به تعداد اعضا مخالف ادغام ظرف دو ماه نظر خود را مبنی بر موافقت یا مخالفت با ادغام به هر دو شرکت یا اتحادیه اعلام خواهد داشت.

رئیس – در ماده ۱۰۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۳ – در صورتی که نماینده سازمان در منطقه ادغام را تصویب نکند تصمیم ادغام در هر دو شرکت یا اتحادیه منتفی است. موافقت با ادغام در صورتی است که ترتیب قابل قبول بستانکاران برای تسویه بدهی‌ها در هر دو شرکت یا اتحادیه پیش‌بینی شود و همچنین تعداد اعضای مخالف با ادغام در حدی باشد که مجموع اعضا باقی مانده و سرمایه شرکت اصلی بعد از ادغام کافی برای انجام هدفها و برنامه‌های آن باشد.

رئیس – در ماده ۱۰۳ نظری نیست؟ اظهاری نشد. به ماده ۱۰۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۴ – شرکت یا اتحادیه ادغام شونده و همچنین شرکت یا اتحادیه اصلی می‌توانند ظرف ده روز بعد از ابلاغ تصمیم نماینده سازمان در منطقه به تصمیم مذکور اعتراض کنند و اعتراض خود را به شورای داوری و رسیدگی در اختلاف تعاونی‌ها ارسال دارند. تصمیم شورای مذکور برای سازمان و هر دو شرکت یا اتحادیه قاطع است.

رئیس – در ماده ۱۰۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۵ – در صورت موافقت با ادغام هیأت مدیره هر دو شرکت یا اتحادیه ظرف یک ماه با تشکیل جلسه مشترک اقدام به دعوت مجمع عمومی فوق‌العاده هر دو شرکت یا اتحادیه به منظور انجام ادغام خواهند نمود.

رئیس – در ماده ۱۰۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۶ – مجمع عمومی فوق‌العاده مشترک هر دو شرکت یا اتحادیه اقدام به تعیین سرمایه شرکت یا اتحادیه بعد از ادغام و انتخاب هیأت مدیره و بازرسان برای آن خواهند کرد.

  • تبصره – حد نصاب مجمع عمومی فوق‌العاده مشترک عبارت است از مجموع حد نصاب مجمع عمومی فوق‌العاده هر دو شرکت یا اتحادیه و تشریفات آن مشمول مقررات فصل چهارم این قانون خواهد بود.

رئیس – در ماده ۱۰۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۷ – اعضایی که با آگهی تصمیم ادغام ظرف مهلت مقرر مخالفت خود را اعلام داشته‌اند می‌توانند از عضویت استعفا دهند در این صورت شرکت یا اتحادیه باید بهای سهام اعضای مستعقی را ظرف یک ماه نقداً بپردازد.

رئیس – در ماده ۱۰۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۷ رای می‌گیریم خانمها و ـآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۸ – هیأت مدیره شرکت یا اتحادیه بعد از ادغام مصوبات مجمع عمومی فوق‌العاده مشترک را همراه با فهرست اعضا شرکت یا اتحادیه و تغییراتی که حاصل شده به ترتیبی که در فصل سوم این قانون مقرر است برای اطلاع نماینده سازمان در منطقه و انعکاس در دفاتر ثبت ارسال خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۰۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۸ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۰۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰۹ – با انجام عمل ادغام دارایی و بدیهی شرکت یا اتحادیه ادغام شونده به دارایی و بدهی شرکت یا اتحادیه اصلی اضافه می‌شود.

رئیس – در ماده ۱۰۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۰ – ادغام شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی و روستایی در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی دیگر به موجب مقرراتی خواهد بود که وسیله اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۱ – از درآمد مشمول مالیات شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی با رعایت معافیتهای مقرر در این قانون ۱۰% به نام مالیات شرکت وصول می‌شود و نسبت به بقیه به ترتیب زیر عمل خواهد شد:

۱- نسبت به آن قسمت از درآمد که طبق تصمیم ارکان صلاحیتدار شرکت یا اتحادیه به عنوان پاداش سهام برای تقسیم بین اعضای شرکت تخصیص داده می‌شود پس از وضع مبلغی معادل شش درصد سرمایه منظور شده در آخرین ترازنامه شرکت به نرخ پانزده درصد.

۲- نسبت به آن قسمت از درآمد که طبق تصمیم ارکان صلاحیتدار شرکت یا اتحادیه به عنوان مازاد برگشتی برای تقسیم بین اعضا شرکت تخصیص داده می‌شود پس از وضع پنج هزار ریال در مورد هر عضو به نرخ پانزده درصد

۳- نسبت به بقیه درآمد مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد.

  • تبصره ۱ – معافیت موضوع بندهای ۱ و ۲ شامل پاداش سهام و مازاد برگشتی شرکتهای تعاونی موضوع فصل هفدهم نخواهد بود.
  • تبصره ۲ – وجوهی که شرکتهای تعاونی کشاورزی بابت بهای محصول کشاورزی متعلق به اعضا که به شرکت تحویل می‌شود پرداخت می‌کنند اعم از این که به عنوان پیش پرداخت یا مازاد برگشتنی باشد مشمول مالیات شرکت نخواهد بود.

این وجوه در محاسبه درآمد مشمول مالیات کشاورزی عضو منظور خواهد شد.

  • تبصره ۳ – مالیات مازاد برگشتنی و پاداش سهام اتحادیه‌ها به عنوان علی‌الحساب مالیاتی شرکتهای عضو وصول و موقع محاسبه مالیات شرکت علی‌الحساب‌های پرداختی منظور و اضافه دریافتی مسترد خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۲ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت حق تمبر سهام معافند.

رئیس – در ماده ۱۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۳ – در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی ذخایر موضوع بندهای ۱ و ۲ ماده ۱۵ این قانون که در دفاتر شرکت یا اتحادیه منظور شده است جز هزینه محسوب می‌شود.

رئیس – در ماده ۱۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۴ – شرکتهای تعاونی مصرف کنندگان مسکن، اعتبار، کشاورزی، روستایی و کلیه اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت ده درصد مالیات موضوع صدر ماده ۱۱۱ این قانون معافند.

رئیس – در ماده ۱۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۵ – درآمد شرکتهای تعاونی روستایی متشکل از افراد ساکن حوزه عمل شرکت که به امر کشاورزی مباشرت مستقیم دارند و تحت سرپرستی وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران (وابسته به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی) یا بانک عمران باشند و همچنین شرکتهای تعاونی مصرف – مسکن و اعتبار که منحصرا با عضویت کارگران در داخل کارگاه یا کارخانه تشکیل شده باشد و اتحادیه‌های مربوط به شرکتهای مذکور و همچنین شرکتهای تعاونی صنایع دستی و صیادان و آموزشگاه‌ها و اتحادیه‌های آنها به طور کلی از پرداخت مالیات معاف است.

رئیس – در ماده ۱۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۶ – معافیت درآمد کلیه فعالیتهایی که طبق قانون مالیاتهای مستقیم مشمول معافیت شناخته شده است شامل شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی که به همان فعالیتها اشتغال داشته باشند نیز خواهد بود.

رئیس – در ماده ۱۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۷ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت مالیاتهای اضافی موضوع مواد ۱۱۶ و ۱۶۷ قانون مالیاتهای مستقیم و اصلاحیه آن معاف می‌باشند.

رئیس – در ماده ۱۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۷ رأی می‌گیریم اکثر برخاستند تصویب شد. ماده ۱۱۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۸ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی اعتبار و شرکتهای تعاونی مسکن از لحاظ مالیات بهره تابع مقررات ماده ۴۵ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفند ۱۳۴۵خواهند بود.

رئیس – در ماده ۱۱۸ نظری نیست (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱۹ – انتقالات قطعی و اجاره واحدهای مسکونی از طرف شرکتهای تعاونی مسکن به اعضاء آنها مشمول مقررات مالیات بر درآمد املاک قانون مالیاتهای مستقیم نخواهد بود. لکن در موارد تشخیص علی‌الرأس درآمد مشمول مالیات طبق مقررات بخش مزبور تعیین خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱۹ رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۰ – در مورد رسیدگی به اختلافات مالیاتی شرکتهای تعاونی نماینده اتحادیه نظارت و هم آهنگی منطقه مربوط و تا زمانی که به جای نماینده موضوع بند ۳ ماده ۲۴۴ قانون مالیاتهای مستقیم در کمیسیون تشخیص شرکت می‌کند.

کمیسیون مجاز است با توجه به اطلاعاتی که از مراجع قانونی مربوط کسب می‌کند و رسیدگی‌هایی که به عمل می‌آورد ضرائب مالیاتی مصوبه را در مورد شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی تعدیل کند.

رئیس – در ماده ۱۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۱ – در مورد رسیدگی به اختلافات مربوط به بقایای مالیاتی شرکتهای تعاونی نماینده اتحادیه نظارت و هماهنگی منطقه به جای نماینده مذکور در بند ب ماده ۳۱۱ قانون مالیاتهای مستقیم در کمیسیون حل اختلاف شرکت می‌کند.

رئیس – در ماده ۱۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۱ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۲ – کلیه مقررات مربوط به معافیتهای مالیاتی راجع به شرکتهای تعاونی از هر قبیل که در قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ۱۳۴۵ و اصلاحیه آن منظور شده است ملغی می‌شود.

رئیس – در ماده ۱۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۳ – شرکت یا اتحادیه تعاونی می‌تواند زیان سالانه را از حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم تأمین نماید و نمی‌تواند قبل از انتقال مبالغ برداشتی مذکور به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم درآمد شرکت یا اتحادیه را تقسیم کند.

رئیس – در ماده ۱۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۴ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی در موارد زیر منحل می‌شوند:

۱- کاهش سرمایه به میزانی که ادامه عملیات مقدور و یا صلاح نباشد یا تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده

۲- کاهش تعداد اعضا از حد نصاب قانونی با اعلام سازمان به ثبت

۳- انجام برنامه مذکور در اساسنامه

۴- تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده

۵- عدم تطبیق عملیات شرکت یا اتحادیه یا اساسنامه یا مقرراتی که در این قانون پیش‌بینی شده است و یا تعطیل کار و یا عدم فعالیت آن در مهلت‌هایی که سازمان مقرر می‌دارد به پیشنهاد سازمان و تصویب شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها به طریقی که در این فصل پیش‌بینی شده است.

رئیس – در ماده ۱۲۴ نظری نیست (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۵ – سازمان مکلف است در موارد مذکور در بند ۵ ماده ۱۲۴ پس از پایان مهلت‌های مقرر پیشنهاد انحلال شرکت یا اتحادیه مربوط را به شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها ارسال دارد.

رئیس – در ماده ۱۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۵ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۶ – شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها مکلف است ظرف یک هفته از تاریخ وصول پیشنهاد سازمان مراتب را به شرکت یا اتحادیه مورد نظر اعلام نماید تا در صورتی که به نظر سازمان اعتراض داشته باشد دلائل خود را ظرف ۱۵ روز از تاریخ وصول اخطار شوری کتبا ارسال دارد.

رئیس – در ماده ۱۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۷ – شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها مکلف است رای خود را حداکثر ظرف چهار ماه از تاریخ وصول پیشنهاد سازمان در مورد انحلال صادر نماید آرا صادره قطعی و لازم‌الاجرا است.

رئیس – در ماده ۱۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۸ – با ابلاغ تصمیم شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها مبنی بر انحلال شرکت یا اتحادیه سازمان اقدام با انحلال و تعیین هیأت تصفیه کرده و درخواست لغو ثبت شرکت یا اتحادیه را از اداره ثبت خواهد کرد.

رئیس – در ماده ۱۲۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲۹ – در تصفیه شرکت یا اتحادیه پرداخت تعهدات از محل دارایی آنها با رعایت تقدیم به شرح زیر است:

۱- پرداخت بدهی‌های شرکت یا اتحادیه

۲- پرداخت سهام اعضا حداکثر به میزان مبلغ اسمی هر سهم و پاداش سهام در صورتی که مازاد تصفیه از حساب ذخیره غیر قابل تقسیم شرکت بیشتر باشد

۳- انتقال مازاد تصفیه به حساب ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم برای اقدامات مقرر طبق این قانون

رئیس – در ماده ۱۲۹ نظری نیست؟ ۰اظهاری نشد. به ماده ۱۲۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۰- هر یک از اعضا هیأت مدیره و بازرسان و مدیر عامل در صورتی که با سوء نیت بر خلاف اصول مقرر در این قانون و اساسنامه‌های مصوب مرتکب عملی شوند که موجب زیان شرکت گردد علاوه بر جبران زیان وارده به حبس تادیبی از سه ماه تا ۶ ماه محکوم خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۳۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۱- هر یک از اعضا هیأت مدیره و بازرسان و مدیر عامل به مجمع عمومی گزارش خلاف واقع بدهد به حبس تادیبی از سه ماه تا شش ماه یا جزای نقدی از ده هزار ریال تا یکصد هزار ریال و یا به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۳۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۲ – هر یک از مدیران عامل یا اعضای هیأت مدیره یا بازرسان و یا کارکنان شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی مرتکب خیانت در امانت در مورد وجوه و اموال شرکت یا اتحادیه گردند به حداکثر مجازات مقرره در ماده ۲۴۱ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شوند.

  • تبصره – رسیدگی به اتهام هر یک از کارکنان سازمانها و مؤسسات وابسته به دولت که بر حسب وظیفه سمت نظارت یا سرپرستی یا ارشاد یا مداخله در اداره امور شرکتها و یا اتحادیه‌های تعاونی را دارند تابع قوانین و مقررات دیوان کیفر کارکنان دولت خواهد بود.

رئیس – در ماده ۱۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۳ – حسابرسانی که درباره نتیجه حسابرسی شرکت یا اتحادیه تعاونی گزارش خلاف واقع بدهند به حبس تادیبی از ۶ ماه تا یک سال محکوم می‌شوند.

رئیس – در ماده ۱۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد). نسبت به ماده ۱۳۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۴ – هر یک از اعضای شرکتهای تعاونی که با عدم انجام تعهد و معامله با شرکتی که عضو آن است عامداً به شرکت خسارت وارد کند علاوه بر جبران خسارت به جزای نقدی از پنج هزار ریال تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد. در مورد این ماده تعقیب با گذشت مدعی خصوصی موقوف می‌شود.

رئیس – در ماده ۱۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۵- سازمان در تعقیب مجرمین و مطالبه خسارات ناشی از جرمهای پیش‌بینی شده در این قانون در تمام مراحل رسیدگی از هزینه دادرسی معاف می‌باشد.

  • تبصره – رسیدگی به دعاوی مذکور خارج از نوبت به عمل خواهد آمد.

رئیس – در ماده ۱۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۶ – پس از صدور کیفر خواست در مورد جرائم مندرج در این قانون مراتب از طرف مراجع قضائی به شرکت یا اتحادیه مربوط اعلام می‌شود و در این صورت متهم از سمت خود در شرکت یا اتحادیه برکنار می‌گردد.

رئیس – در ماده ۱۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۷ - سازمان مرکزی تعاون کشور که زیر نظر مستقیم نخست وزیر اداره می‌شود علاوه بر وظایف مندرج در این قانون عهده‌دار وظایف زیر است:

۱- تربیت کارشناسان تعاونی و کمک مالی و فنی به تاسیس و اداره مراکز آموزشی و تحقیقاتی و تعاونی

۲- تربیت و تعلیم نیروی انسانی مورد نیاز شرکتها و سازمانهای تعاونی و تربیت مدیران عامل و حسابداران و حسابرسان

۳- اجرای برنامه‌های ترویج و آموزش برای تفهیم و تعمیم اصول و روشهای تعاونی

۴- مطالعات و تحقیقات آماری و علمی درباره فعالیت تعاونیها

۵- تهیه اساسنامه و آئین‌نامه‌های نمونه و فرمها و دفاتر مورد لزوم برای انواع شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی و همچنین کمک به تنظیم آئین نامه‌های استخدامی کارکنان موظف در شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی

۶- اعمال کمکهای فنی و اداری به منظور اداره صحیح تعاونیها

۷- جلوگیری از فعالیت شرکتها و سازمانهایی که با بکار بردن نام تعاون عملیات آنها مخالف اصول تعاون و هدفهایی است که در این قانون تصریح شده است.

۸- تعیین خط مشی کلی در امور آموزش و اداری و اعتباری سازمانهای تعاونی از طریق پیشنهاد به شورای عالی هماهنگی تعاونی‌های کشور (مندرج در فصل ۲۴ این قانون) و اجرای تصمیمات آن و هماهنگ کردن کلیه فعالیتهای تعاونی کشور در رشته‌های تعاونی

۹- نظارت بر اجرای این قانون و سایر قوانین موضوعه درباره عملیات و وظایف شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی

۱۰- تشکیل کنگره تعاونی‌های هر رشته در مناطق تعاونی به منظور کمک به تشکیل اتحادیه‌های نظارت و هماهنگی در مناطق و اتحادیه‌های ملی

رئیس – در ماده ۱۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۸ – مناطق تعاونی کشور به تعداد استانها و فرمانداریهای کل است و مرکز هر منطقه مرکز استان یا فرمانداری کل مربوط خواهد بود.

رئیس – در ماده ۱۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۳۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳۹ – اتحادیه ملی (کشوری) هر یک از رشته‌های تعاونی نماینده آن رشته است که به شرح زیر تشکیل می‌شود:

۱- اتحادیه کشوری تعاونی‌های کشاورزی و روستایی

۲- اتحادیه کشوری تعاونیهای مصرف

۳- اتحادیه کشوری تعاونیهای کار و پیشه

رئیس – در ماده ۱۳۹ نظری نیست؟ (دکتر اسفندیاری) کلمه ملی در اینجا هست که باید حذف بشود. در پیشنهاد شما کلی بودن و به همان ترتیب عمل می‌شود نظر دیگری نسبت به ماده ۱۳۹ نیست؟ اظهاری نشد رأی می‌گیریم به ماده ۱۳۹ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۰ – تشکیلات تعاونی در کشور به شرح زیر خواهد بود.

الف) در هر منطقه تعاونی:

۱- انواع شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های مربوط به منظور توسعه عملیات اقتصادی

۲- اتحادیه نظارت و هم آهنگی تعاونی‌های رشته‌های سه گانه در مرکز منطقه

۳- اتحادیه اعتباری تعاونی کشاورزی و روستایی در مرکز منطقه

۴- دفتر نمایندگی سازمان و سازمان مرکزی و تعاون روستایی در منطقه

۵- سرپرستی تعاونی در حوزه‌های مختلف

۶- سرپرستی حوزه‌های تعاونی روستایی

ب) تشکیلات تعاونی مرکزی برای سراسر کشور

۱- اتحادیه کشوری تعاونی‌های کشاورزی و روستایی

۲- اتحادیه کشوری تعاونیهای مصرف

۳- اتحادیه کشوری تعاونی‌های کار و پیشه

۴- بانک تعاون کشاورزی ایران و سایر بانکهای تعاونی که موافق مواد ۹۶ و ۹۷ این قانون تشکیل خواهند شد.

۵- شورای عالی هم آةنگی تعاونیهای کشور

۶- شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونی‌ها

۷- سازمان مرکزی تعاون کشور

۸- سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران

رئیس – در ماده ۱۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۱ – شورای عالی هماهنگی تعاونیهای کشور که دبیرخانه و محل تشکیلات جلسات آن در سازمان مرکزی تعاون کشور خواهد بود با عضویت مقامات زیر تشکیل می‌گردد:

وزیر کار و امور اجتماعی با سمت رئیس شوری
وزیر دارایی
وزیر اقتصاد
وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی
رئیس بانک مرکزی
مدیر عامل سازمان برنامه
سرپرست سازمان مرکزی تعاون کشور (دبیر شوری)
رئیس هیأت مدیره اتحادیه کشوری تعاونیهای کشاورزی و روستایی پس از تشکیل
رئیس هیأت مدیره اتحادیه کشوری تعاونیهای مصرف پس از تشکیل
رئیس هیأت مدیره اتحادیه کشوری تعاونیهای کار و پیشه پس از تشکیل

رئیس – نسبت به ماده ۱۴۱ نظری نیست؟ آقای سعید وزیر بفرمائید.

سعید وزیری – بنده در شور اول این لایحه هم این مسأله را عرض کردم که این یک ماده خیلی مهمی است برای این که نظارت می‌کند در تشکیل و حسن انجام کار شرکتهای تعاونی و فقط در ماده بعدی ملاحظه می‌فرمائید این شورا با هفت نفر قابل تشکیل است و آن هفت نفر کسانی هستند که به مناسبت سمت دولتیشان عضویت دارند یعنی با این هفت نفر این شورا همیشه تشکیل خواهد شد و هیچ وقت احساس احتیاج به این سه نفر نخواهد شد و وجود این سه نفر نماینده اتحادیه ملی تعاونی‌های کشاورزی و نماینده اتحادیه‌های تعاونی‌های کار و این سه نفر اتحادیه‌های تعاونی ملی را تقریبا وجودشان را احساس نخواهند کرد و احساس نخواهند کرد که وجودشان لازم است حال این که با این ماده شورای عالی هماهنگی، مفهوم تعاونی موقعی تحقق خواهد پذیرفت که این سه شخص تعاونی چی در آنجا عضویت داشته باشند نه آن هفت نفری که به مناسبت شغلشان در شورا عضویت دارند استدعای بنده این است که نماینده محترم دولت توضیح بدهند که در چه فرصتی اقدام خواهند کرد برای این مقدمات انتخاب این اتحادیه فراهم بشود و در آنجا شرکت کند این استدعا را می‌کنم که نمایندگان محترم دولت توضیح بدهند برای این که در صورت مذاکرات مجلس ضبط بشود و مجلس بد اندکی انجام خواهد شد و اگر هم لازم باشد که البته وقتش گذشته اضافه یا کم بشود به هر حال وقتش تعیین بشود.

رئیس – آقای مهندس مجد بفرمائید.

مهندس مجد (معاون وزارت کار و امور اجتماعی) – بنده خواستم به استحضار جناب سعید وزیری برسانم همانطور که در کمیسیون توضیح داده شده است این شورا مرکب از دو دسته هستند یک دسته نمایندگان دولت هستند و یک دسته نماینده‌ةای شوراهای تعاونی چون این اتحادیه بایستی از اجتماع شرکتهای تعاونی که به وسیله افراد تشکیل می‌شود به وجود آید دولت نمی‌تواند تاریخ دقیق آن را اعلام نماید ولی به هر حال سعی خواهد شد هر چه زودتر این اتحادیه‌ها به وجود آید که از نمایندگان آنها در شورا دعوت شود.

رئیس – نظر دیگری در این ماده نیست؟ آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع – عرضم این بود که چون کلمه ملی از مواد قبلی حذف شد در تمام مواد حذف شود.

رئیس – به همین ترتیب عمل می‌شود نسبت به ماده ۱۴۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۲ – جلسات شورای عالی هم آهنگی تعاونی‌های کشور با حضور حداقل ۷ نفر از اعضای شوری تشکیل می‌شود و تصمیمات آن با اکثریت تصویب می‌گردد در صورتی که اعضا حاضر ۷ نفر باشند تصمیمات آن با حداقل ۵ رای موافق معتبر است.

رئیس – در ماده ۱۴۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۳ خوانده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۳ – آئین نامه وظایف شورای عالی هماهنگی تعاونیهای کشور از طرف دبیر شوری تهیه و پس از تصویب شوری به مورد اجرا گذاشته می‌شود.

رئیس – در ماده ۱۴۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند اکثر برخاستند. تصویب شد. ماده ۱۴۴ خوانده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۴ – شورای رسیدگی و داوری در اختلاف تعاونیها با شرکت نماینده قضایی دادستان کل کشور – نمایندگان وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان مرکزی تعاون کشور (در سطح مدیر کل) و نمایندگان اتحادیه‌های کشوری تعاونیها پس از تشکیل به منظور اعلام نظر در مواردی که در این قانون یا اساسنامه شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی تصریح شده تشکیل می‌شود.

  • تبصره – در صورت تساوی آرا اکثریت با طرفی خواهد بود که نماینده قضایی دادستان کل کشور به آن رأی داده باشد.

رئیس – در ماده ۱۴۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۵ خوانده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۵ – سازمان به منظور نظارت و ارشاد تعاونیها مجاز به حسابرسی آنها می‌باشد. سازمان در عین حال می‌تواند طبق آئین نامه‌ای که تنظیم خواهد کرد اجازه حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی عضو اتحادیه نظارت و هماهنگی را برای دوره‌های معین به اتحادیه مذکور بدهد و یا این اجازه را برای ادوار بعدی تمدید کند.

  • تبصره – سازمان با مشاهده نقص یا تخلفی در کار حسابرسی اتحادیه نظارت و هم آهنگی مربوط می‌تواند در هر هنگام اجازه قبلی را لغو کند.

رئیس – در ماده ۱۴۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۶ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی موظفند نسخه‌ای از ترازنامه هر سال یا دوره مالی و حساب سود و زیان دوره مربوط را حداکثر ظرف یک هفته پس از تنظیم به اتحادیه نظارت و هم آهنگی مربوط و در صورتی که این اتحادیه تشکیل نشده باشد به سازمان ارسال دارند.

رئیس – در ماده ۱۴۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۷ – حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف سازمان تنظیم و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

رئیس – در ماده ۱۴۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۸ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی که تا قبل از تصویب این قانون به ثبت رسیده‌اند باید ظرف یک سال از تاریخ تصویب این قانون وضع خود را با مقررات آن تطبیق دهند و در غیر این صورت بند ۵ ماده ۱۲۴ این قانون خواهند بود.

  • تبصره – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی که قبل از تصویب این قانون به ثبت رسیده‌اند بنا به تشخیص وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به تدریج وضع خود را با این قانون تطبیق خواهند داد.

رئیس – در ماده ۱۴۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴۹ – مطالبات شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از اعضا خود جز مطالبات ممتازه است

رئیس – در ماده ۱۴۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۴۹ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۵۰ – شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی از پرداخت حق‌الثبت و نصف تعرفه آگهی ثبت در روزنامه رسمی کشور معافند.

رئیس – در ماده ۱۵۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۵۰ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۵۱ – کمک به تشکیل و نظارت در حسن اداره شرکتهای تعاونی مصرف کنندگان – اعتبار – مسکن که در داخل یک کارگاه یا یک کارخانه موافق این قانون تشکیل می‌شود. با وزارت کار و امور اجتماعی خواهد بود.

رئیس – در ماده ۱۵۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۵۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۵۲ – وزارت اصلاحت ارضی و تعاون روستایی در مورد شرکتهای تعاونی روستایی و وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شرکتهای تعاونی که با عضویت کارگران تشکیل می‌شود نمونه دفاتر مالی و حسابداری این نوع شرکتها را با همکاری سازمان تهیه خواهند کرد که پس از تایید وزارت دارایی به جای دفاتر قانونی مقرر در قانون تجارت در اختیار آنها قرار گیرد و دفاتر مذکور در حکم دفاتر قانونی خواهد بود.

رئیس – در ماده ۱۵۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۱۵۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۵۳ – از تاریخ اجرای این قانون کلیه قوانین مربوط به شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی مغایر با این قانون به استثنای قوانین مربوط به اصلاحات ارضی ملغی می‌گردد.

رئیس – در ماده ۱۵۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود. )به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم ماده ۱۵۳ حذف شود.

دکتر اسفندیاری.

رئیس – آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر اسفندیاری – بعد از آن که این لایحه را بنده مطالعه کردم دیدم بعضی مواد در لایحه بود که از نظر من مغایر بود با روح تعاونی که مورد نظر هم دولت و هم مجلس بود و حذف آن مواد و جانشین کردن مواد بهتری جای آنها لازم است البته به این نتیجه رسیدم با مطالعه کلی که در این لایحه کردم که هم دقت زیادی در تنظیم این لایحه شده و هم واقعا زحمت زیادی نمایندگان محترم که منتخب مجلس بودند کشیدند البته من یک مقداری رهین منت دو نفر از دانشمندان مجلس هستم آقای فخر طباطبایی و آقای مهندس بهرام زاده ابراهیمی که بنده را در جریان مذاکرات کمیسیون قرار دادند که به پیشنهاداتی که می‌دادند توجه کردند بدون این که توجه شود که پیشنهاد از طرف کی هست و روح دموکراسی کاملا در محیط کمیسیون اعمال شده (صحیح است) جناب آقای رئیس هم مثل این که در یکی دو جلسه شرکت کردند و راهپیماییهایی بجا و به موقع فرمودند از این جهت که آقای رئیس توجه خاصی نسبت به امر تعاون مبذول فرموده‌اند بنده از طرف حزب مردم از ایشان تشکر می‌کنم و اما از نظر پیشنهادی که روی حذف این ماده دادم باید عرض کنم در این ماده ۱۵۳ آنچه که من توجه کردم دیدم قوانین و مقرراتی برای شرکتهای تعاونی نداریم که بخواهیم نقض کنیم و ماده ۷۲ همین قانون که الان از تصویب گذشت گفته اگر شرکتهایی بر اساس مقررات قبلی به وجود آمدند باید مقررات و اساسنامه‌شان را بر اساس این قانون به مرور ایام تطبیق بدهند و اصلاح کنند چون در این قسمت چیزی وجود نداشته بنده معتقدم که این قسمت زائد است و در مورد آنچه که مربوط به قوانین اصلاحات ارضی است که مستثنی بکنیم باید به عرض برسانم که قوانین مغایر با مصوبات ملی از مجلس بگذارد بنابراین چون موردی نیست که این اشتباه را به خودمان بی‌جهت ببندیم استدعا می‌کنم که با حذف این ماده موافقت بفرمائید. به هر صورت آنچه حضور آقایان خواستم عرض کنم صرفنظر از این که در ماده ۷۲ با آنچه که شرکتهای تعاونی در سابق به وجود آمده پیش‌بینی‌های لازم و دقت لازم شده در مورد قوانین اصلاحات ارضی هیچ موردی ندیدیم که با این قانون مغایر باشد از نظر کلی هم واقعا کاری که ما نکردیم چرا به خودمان ببندیم و بخشنامه‌ها و مثلا دستور الاجراهای قوانین اصلاحات ارضی هم که مغایرت دارد آنها هم به مجلس و قوه قانونگذاری مربوط نیست یک دستور اجرایی است و قابل اصلاح و قابل تغییر است که قابل پیش‌بینی هم از نظر دستگاههای دولتی نیست این است که من استدعا می‌کنم با این توضیحی که بنده دادم با حذف این ماده موافقت بفرمائید.

رئیس – آقای مهندس مجد بفرمائید.

مهندس مجد – معاون وزارت کار و امور اجتماعی – بنده موافقم.

رئیس – بنابراین به پیشنهاد حذف ماده ۱۵۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر مطرح است آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهادپور – بنده تصور می‌کنم همکاران محترم همه با من در این عقیده همفکرند که فردی در دنیا وجود ندارد که با اهمیت اصل تعاونی به صورت صحیح واقف نباشد کارهای تعاونی به خصوص در کشورهایی که ریشه‌های تاریخی و فرهنگی کهن دارند ریشه‌های تاریخی طبیعی دارند در کشور ۲۵۰۰ ساله ما اگر به روستاها نگاه کنیم ملاحظه می‌فرمائید که خیلی از کارها بدون این که به صورت قانون تدوین شده باشد بین مردم به صورت یک حالت تعاونی انجام شده است جای نهایت خوشوقتی است که امروز قانونی از تصویب مجلس می‌گذرد که چون در این قانون همانطور که همکار عزیز بنده آقای دکتر اسفندیاری گفتند اصل تحزب تحت تأثیر تخصص قرار گرفت آن طور که بنده اطلاع دارم کمیسیون خاص به بهترین صورت فرصت داد به کلیه افراد متخصص که در کمیسیون اظهار عقیده کنند و عقاید صحیح آنها را پذیرفت و همچنین بنده باید از آقای جوانشیر تشکر بکنم که حتی افراد غیر عضو کمیسیون هم در آن کمیسیون حق داشتند اظهار عقیده کنند چون مطلبی است بسیار مهم و اساسی که مورد توجه رئیس بزرگ مملکت ما است و ما خیلی متشکریم که در یک چنین محیط قانونی به صورت پسندیده و کم عیب که بنده تصور می‌کنم اگر نواقص مختصری هم باشد در طول عمل مرتفع خواهد شد به تصویب رسیده است و ما نتایج خوبی از آن خواهیم گرفت (صحیح است) اما مطلبی را که بایستی به عرض برسانم این است که تنها داشتن قانون خوب را به خوبی عمل کنیم خاطره تلخی که از بعضی از شرکتهای تعاونی در این مملکت وجود دارد به نظر من موجب یک مقدار کندی در پیشرفت این فکر اصیل است بنده خیلی دلم می‌خواست جناب آقای دکتر یزدان پناه همکار عزیز من حضور داشتند و ایشان می‌فرمودند که شرکت تعاونی مرکبات چه بلایی به سر تولید کنندگان مرکبات در مازندران به خصوص در شهسوار آورده است که زارعین مرکبات را تحویل داده‌اند ولی سفته‌هایی که شرت داشته زارعین بدبخت باید بپردازند و از فشار بانکهای خصوصی اکثر آنها متواری شده‌اند بنده نظر دولت را به این مسأله جلب می‌کنم خوشوقتم جناب آقای دکتر یگانه اینجا تشریف دارند بایستی از طبقات ضعیف حمایت کرد بایستی کسانی را که اصول صحیح علمی را دستاویز بهره‌برداری و غارتگری قرار می‌دهند به شدت تنبیه کرد حق طبقه ضعیف را باید گرفت و خوشبختانه در بند ۷ ماده ۱۳۷ همین قانون تاییدی بر آنچه که امروز اینجا عرض می‌کنم وجود دارد یعنی دستگاه اجرا کننده قبلی خودش بوجود تخلفات و تخطی و تعدی به حقوق اشخاص ضعیف و تجاوزات و سوء استفاده‌ها در پاره‌ای از این شرکت‌ها وقوف پیدا کرده است بنده انتظار دارم حالا که چنین قانونی برای اجرای از مجلس شورای ملی تصویب می‌شود نسبت به اعمالی که در گذشته شده است به شدت تعقیب و رسیدگی بشود متجاوزین به حقوق تولید کنندگان به خصوص شرکت مرکبات شمال بایستی تحت تعقیب قانونی قرار بگیرد.

رئیس – آقای عباس میرزایی بفرمائید.

عباس میرزایی – با اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم مجلس بنده مطالبی را حضور نمایندگان محترم عرض می‌کنم که امیدوارم توجه بکنند به این جملاتی که عرض می‌کنم ما نمایندگان که در مجلس هستیم قبل از هر چیز از دولت آقای هویدا سپاسگزاری می‌کنیم به دلایل زیاد یکی از این دلایل آن است که لوایح انقلابی که با اصل انقلاب تطبیق می‌کند پشت سر هم تقدیم مجلسین می‌کند تا مشکلاتی که به دست و پای مردم پیچیده از بین برود یکی از آن لوایح همن لایحه شرکتها و سازمانهای تعاونی است و اما به علت مشکلاتی که برای طبقه کارگر در بعضی موارد وجود دارد و در این عصر انقلاب باید مرتفع بشود اکثرا اوقات نمایندگان مجلس از گروه کارگر را به خود مشغول داشته به طوری که یک عده‌ای از نمایندگان کارگر یک پایشان در تهران و یک پایشان در شهرستان است و اغلب نمایندگان کارگر شهرستانی در تهران مراجعه می‌کنند و در مورد نمایندگان تهران مراجعه می‌کنند و در مورد نمایندگان تهران به خصوص آقای پورساطع، آقای مبارکی، آقای امیراحمدی، آقای صائبی و خودم را عرض کنم که حتی در صبحانه و ناهار زنگ تلفن اکثراً وقت می‌گیرد و گاهی اتفاق می‌افتد که بعضی از پیشنهادات در قوانین به موقع به کمیسیون نمی‌رسد.

حالا چون عصر انقلاب است توقع کارگران زیاد است و حقشان که سالیان دراز به نتیجه نرسیده از ما کارگران که وکیل شده‌ایم می‌خواهند و ما هم به این اصل مهم و مقدس معتقد هستیم اینجا باید عرض کنم این پیشنهادهای بنده نرسید و به علت این که وقت کمیسیون تمام شده بود و وظیفه مقدسش را انجام داده بود مع‌الوصف چهار ساعت پنج ساعت رئیس کمیسیون بنا به توصیه رئیس محترم مجلس شورای ملی به عرایض بنده توجه کردند و اصلاحاتی هم در واقع کردند ولی بعضی پیشنهادها بود که نمی‌رسیدم و کمیسیون کارش تمام شده بود لذا اینجا از نماینده دولت تقاضا می‌کنم از صورتی که این پیشنهادها را تقدیم حضورشان بکنم و امیدوارم در موقعی که لایحه در مجلس سنا مطرح می‌شود این اصلاحات را انجام بدهند که دست و پای کارگرها تا اندازه‌ای باز بشود و آن پیشنهادها نوعاً این گونه است که کارگر می‌آید شرکت تعاونی اعتبار مصرف یا مسکن از بدو تاسیس یا ختم تشکیل می‌دهد ولی صبح وقتی کارفرما اگر کارگر را اخراج کرد هیچ تضمینی برای این شرکت و این سرمایه وجود ندارد باید بدانند که نمایندگان کارگر را به علت این که می‌خواستند انتخاب شوند در زمان انقلاب در این مجلس انقلابی برایشان مصونیت پیش‌بینی شده بنده استدعایم این است که هیأت مدیره شرکت تعاونی مسکن کارگران یا اتحادیه‌های دیگر یک مصونیتی پیدا کنند تا لدی الاقتضا یا به علت کمبود کار یا به علت دیگر مسائل اختلافی که بین کارگر و کارفرما رخ می‌دهد این نمایندگان شرکت را معلق نکنند و سرمایه شرکت و کارگران از بین نرود و یک مصونیت حس بکنند حداقل وقتی می‌خواهند اخراج کنند به آن کارگر یا به آن کارگر یا به شرکت تعاونی یا به وزارت کار اطلاع بدهند نوع پیشنهاد چند جور است که بنده وقتتان را نمی‌گیرم و برایتان نمی‌خوانم زیاد خسته شدید تا امروز که این عرایض را کردم خواستم به قول معروف تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل عرایضی خدمت همکاران عرض نموده باشم و از جناب آقای رئیس که بسیار بسیار محبت کردند در این مورد به بنده و به کمیسیون توصیه فرمودند کمال سپاسگزاری و تشکر را می‌کنم و از رئیس محترم کمیسیون همچنین تشکر می‌کنم که وقتشان را تلف کردم خیلی متشکرم.

رئیس – نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به لایحه با اصلاحاتی که در آن به عمل آمد رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود آقای مهندس مجد بفرمائید.

مهندس مجد (معاون وزارت کار و امور اجتماعی) با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی وظیفه خود دانستم که از ریاست محترم کمیسیون خاص و جناب آقای جوانشیر و آقای ابراهیمی نایب رئیس این کمیسیون و همچنین مخبر کمیسیون و کلیه نمایندگان محترم اقلیت و اکثریت در این کمیسیون و کلیه نمایندگان محترم اقلیت و اکثریت که در این کمیسیون خاص باید بگویم در جلسات متعدد چندین ساعته صبح و بعدازظهر وقتشان را گذاشتند و با استفاده از نظریات کارشناسان فنی و نظرات علمی خودشان نسبت به اصلاح و تصویب این لایحه کمک فرمودند تشکر کنم امیدوارم دولت با اجرای این قانون در بسط و گسترش شرکتهای تعاونی در اجرای منویات شاهنشاه آریا مهر موفقیت‌های بیشتری داشته باشد (احسنت)

- بیانات بعد از دستور آقای مهندس ارفع

۱۳- بیانات بعد از دستور آقای مهندس ارفع

رئیس – آقای مهندس ارفع به عنوان بعد از دستور صحبت می‌کنند بفرمائید.

مهندس ارفع - امروز صبح قبل از دستور همکار ارجمند ما جناب آقای رامبد مطالبی در مورد روش دولت و روش مجلس در اینجا بیان فرمودند که اولا بنده فکر کردم چون همیشه احتراز می‌کنم از این که بین‌الاثنین صحبت بشود و علاقمند هستم به این که ناطق اعم از اکثریت یا اقلیت فرصت مجال و حتی حواس بیشتری برای پاسخگویی و بیان مطالب خودش داشته باشد از این جهت احتراز کردم از این که بین‌الاثنین کلماتی رد و بدل شود از طرفی دیگر بلا جواب گذاشتن مطالبی که اینجا گفته می‌شود بخصوص مطالبی که جنبه منفی دارد ممکن است ایجاد سوء تفاهماتی در خارج از مجلس شورای ملی بکند و به این دلایل بنده ضرور دانستم در اینجا چند کلمه‌ای در اطراف فرمایشات ایشان صحبت کنم بنده خوشوقتم در موقعی صحبت می‌کنم تا بالوعده حاضر در مجلس را ۹۷ نفر نشان می‌دهد و از حزب محترم اقلیت هم چهار نفر در جلسه بیشتر حضور ندارند در حالی که موقعی که جناب آقای رامبد صحبت می‌کند ایشان فرمودند ۲۷ نفر در آن موقع دو نفر از حزب مردم در جلسه حضور داشت بنده معتقدم اگر مطالبی را بحث می‌کنیم و معتقد به گفته‌های خودمان هستیم و معتقد به اصلاح جامعه هستیم این اصلاح جامعه می‌باید از فرد و از خود گوینده شروع بشود (صحیح است) آقایان اقلیت عده حاضر را بر رخ ما کشیدند برای این که نشان بدهند که ما خدای نکرده نسبت به وظایفمان سهل انگاریم در حالی که اقلیت می‌بایستی اقلا در موقعی که لیدر محترمشان صحبت می‌کند از سی نفر پنج نفر در جلسه تشریف داشته باشند که خودشان عملا نشان بدهند که آنچه می‌گویند مومن و معتقدند.

گر آنها که می‌گفتمی کردمی
نکو سیرت و پارسا بودمی

چقدر خوب است که رابطه مستقیم بین قلب و زبان آدم وجود داشته باشد (دکتر اسفندیاری – از نظر توهین نفرمائید) از نظر توهین نیست آقای دکتر اسفندیاری می‌خواهم عرض کنم اگر ما ایرادی به کسی می‌گیریم اگر خودمان عاری از آن نقص و ایراد نباشیم هیچ نتیجه‌ای ندارد (صحیح است).

دکتر اسفندیاری – ایراد به اکثریت بود چیز منفی نبود.

مهندس ارفع – عرض می‌کنم بنده در این جلسه که حالا به ۱۱۱ نفر رسیده و از این که شما به یازده نفر رسیده‌اید به هیچ وجه ایراد نمی‌گیرم چون از این حقوق اقلیت است که حتی وقتی اکثریت صحبت می‌کند جلسه را ترک کنند و در جلسه حضور نداشته باشند این حق مسلم آقایان است نسبت به این حق نمی‌خواهم تجاوز کرده باشم اما در موقعی که لیدر محترم شما صحبت می‌کرد حق بود که آقایان برای اصغای بیانات ایشان در جلسه تشریف داشتند (فرهادپور – برای شما صحبت می‌کردند و ایراد می‌گرفتند) بله صحیح است برای ما صحبت می‌کردند نه برای آقایان علی ایحال مطالبی که جناب آقای رامبد مطرح کردند از دو قسمت تشکیل می‌شد یکی انتقاد از کار مجلس یکی انتقاد از کار دولت در انتقاد از کار مجلس ایشان دو نکته را متذکر شدند یکی این که مجلس به وظیفه اساسی خودش عمل نکرده و قوانینی که تنظیم می‌شود به شکلی است که برای فهم اجتماع و مجریان دستگاهها مشکل است و به آن توجه کامل نمی‌شود و بالنتیجه در عمل مشکلاتی را برای دستگاههای اجرایی و مردم فراهم می:ند فرمایش دوم ایشان این بود که به انتقادات توجه نمی‌شود و یا بیانات به نحو کامل ادا نمی‌شود و حتی مثالی از هم مسلک ما آقای روحانی زدند که اگر ایشان امروز اظهار عقیده‌ای کرد فردا به عقوبتی مبتلا شدند بنده در هر دو مورد لازم می‌دانم توضیح بدهم چون اول از مجلس شروع کردند و انتقاد ایشان از مجلس بود عرض می‌کنم اگر ابهامی در قوانین وجود دارد و اگر قوانین امروز ما وافی به منظور نیست اگر قوانین ما نمی‌تواند نیاز اجتماعی زمان را برآورده کند این قوانینی است که ما در اینجا با استفاده از نظرات راهنمائی‌ها و در پاره‌ای از مواقع ایرادات اقلیت محترم تصویب می‌کنیم و این مسائلی است که در حدود امکانات ما استنباط ما قدرت قانونگذاری ما انجام می‌گیرد و آقایان نباید فراموش بفرمایند که در دوره‌های گذشته وضع قوانین در این مملکت به چه صورت بود خوشبختانه انقلاب سفید ایران نه تنها در امور اجتماعی ما در امور کشاورزی ما در امور کارگری و زنان و قاطبه اهالی این مملکت تغییر و تحول ایجاد کرد بلکه در روش کار چه در مجالس مقننه و چه اقدامات دولت نیز تحول بزرگی به وجود آورده و بنده لازم نمی‌دانم در اینجا به شرح جزئیات مسأله بپردازم اما خود ملاحظه کردید که لوایحی که در دوره‌های گذشته به مجلس تقدیم می‌شد غالبا در گرو مقاصد شخصی تغییر پیدا کرد یا به تاخیر می‌افتاد به تصویب نمی‌رسید و دولت بالنتیجه کشور و ملت ما دچار چه بیچارگیها بودند اما در این دو دوره انقلاب همه ما با یک وجدان آسوده و یا سرافرازی کامل می‌توانیم به ملت ایران اعتماد بدهیم که چه اقلیت و چه اکثریت کار خودش را از روی وجدان و از روی ایمان و خلوص نیت برای رفاه این جامعه انجام داده و هیچ وقت هم ما معتقد نیستیم که آنچه که ما انجام داده‌ایم و آنچه که تصویب شده کامل و عاری از نقص است به هیچ وجه مدعی چنین چیزی نیستیم اما حداقل این است که ما حسن نیت و علاقمندی و صفای خاطر داشته‌ایم و با دید دقیق به مسائل اجتماع و پیروی از اصول انقلاب و خواشت شاهنشاه در رفاه جامعه به تصویب این قوانین پرداخته‌ایم (صحیح است) پس نباید گفت که اگر نقصی در قوانین وجود دارد اگر تنقید لفظی یا معنوی در قوانین وجود دارد یا با اصول فصاحت و بلاغت وفق نمی‌دهد این منحصرا قصور اکثریت است بلکه این مسائلی است که ما تا این حد می‌توانیم انجام بدهیم اما در مورد دوم بیانات ایشان که فکر کرده‌اند اظهار عقیده و اظهار نظر در اینجا یا در حزب موجب عقوبتهایی خواهد بود و بالنتیجه دولت تعدادی لوایح را به مجلس می‌دهد و با اتکا به اکثریت مطلق که دارد بدون چون و چرا تصویب می‌شود و از مجالس می‌گذرد در این مورد خیال می‌کنم جناب آقای رامبد کاملا اشتباه فرموده‌اند ما طبق روشی که داریم لوایحی که به مجلس می‌آید چه بسا ۶ ماه یکسال در داخل حزب در داخل کمیسیونهای تخصصی حزب در داخل کمیته‌های مخصوص حزب روی آنها بحث می‌شود در داخل کمیته مرکزی فراکسیون در داخل فراکسیون بحث و بررسی می‌شود و مورد دقت قرار می‌گیرد و چه بسا لوایحی است که آقایان اطلاع ندارند که از تقدیم آن به مجلس جلوگیری شده و امروز برای اقلیت مشخص نیست چرا جلوگیری شده؟ برای این که اکثریت با روح آن قوانین موافق نبوده و آن را در صلاح نمی‌دانسته و آن‌ها را لوایحی نمی‌دانسته که من جمیع جهات مطالعه شده باشند البته پس غربال اول ما اصلاحاتی است که نسبت به این لوایح در حزب انجام می‌گیرد اما روش پارلمانی ما این است که اگر تمام مباحث را کردیم و ایرادات را گفتیم و در فراکسیون حزب تصمیم گرفته شد این تصمیم بالاتفاق در مجلس حمایت می‌شود و پیروی می‌شود صرفنظر از این که بنده با رفقای من شخصا با آن لایحه موافق باشند یا مخالف روال فراکسیون ملاک عمل است و بر همین منوال هم عمل کرده‌ایم و عمل می‌کنیم و به عقیده بنده وجود فراکسیون و وجود حزب مفهومش همین است که این مطالعات به حد کافی بشود و بعد از آن که روی توافق انجام گرفت آن توافق یکنواخت پشتیبانی بشود علاوه بر این ما در مجلس و در کمیسیون‌ها آقایان همکاران ما از اقلیت اظهار نظرهای بسیار مفیدی در پاره‌ای از موارد فرموده‌اند و ما تبعیت کرده‌ایم بدون این که تعصبی به خرج بدهیم کما این که همین لایحه‌ای که چند دقیقه قبل به تصویب آقایان رسید بنا با قرار صریح خود آقایان نظریات آقایان در کمیسیونها کاملا مورد توجه قرار گرفته و بدون هیچگونه تعصبی پذیرفته شده چه در جلسات قبل و چه در جلسه امروز بدون این که ما توجه کنیم که پیشنهاد از طرف افراد اقلیت داده شده هر پیشنهادی را که منطقی دیدیم با آن پیشنهاد رای دادیم پس به این ترتیب باید توجه بفرمائید که به هیچ موضوع عقویت در ایراد و انتقاد وجود ندارد و بهترین دلیل است که آقایان اقلیت در کمال آزادی بیانات خودشان را به هر شدت و هر لحنی که علاقه داشته باشند در مجلس ایراد می‌کنند و مجلس سرا پا گوش می‌شود و دولت توجه می‌کند و این آزادی به نظر من در کمتر نقطه‌ای از جهان می‌شود سراغ کرد که نماینده‌ای این قدر بتوااند منویات خودش را با این صراحت و آزادی بیان کند و آنچه که به نظرش می‌رسد در اینجا گوشزد کند (صحیح است) و اما انتقاد آقای رامبد از دولت، بنده با انصاف و جوانمردی که در آقای رامبد سراغ دارم از اول که به بیانات ایشان گوش می‌دادم متعجب بودم که چطور شخصی که من او را مرد منصفی می‌شناسم تا این حد پا را از جاده انصاف دور گذاشته و تمام اقدامات انجام شده و پیشرفتهای این مملکت را در این چند ساله اخیر ندیده گرفته و انگشت بر روی یک مسائل بسیار جزئی که در مرحله هزارم اهمیت قرار دارد گذاشته و سایر اقداماتی که به سود این اجتماع و جامعه انجام شده ندیده گرفته ولی خوشبختانه باز در انتهای صحبت روح ایشان در بیاناتشان متجلی شد و از پیشرفتهای شگرفی که در طول این مدت چند ساله نصیب ملت ایران شده و با نقل قول از طرف نماینده اقلیت هندوستان پیشرفتهای ایران را محیرالعقول اسم بردند و این مسأله که من به انصاف ایشان تحسین و تقدیر می‌کنم باید عرض کنم که اگر خودشان مطالب اول صحبتشان را با مطالب آخر با هم تطبیق کنند در آنها یک تضادی مشاهده می‌شود اگر کشوری به قول کسانی که بیگانه هستند و به این کشور وارد می‌شوند به قول کسانی که بیگانه هستند و به این کشور وارد می‌شوند به قول کسانی که با دیده واقع بینی نه یک جانبه به اوضاع این مملکت نگاه می‌کنند این قدر پیشرفت کرده که به عنوان یک عمل محیرالعقول به حساب می‌آید چطور می‌توانید بگوئید دولت شما که مدت ۶-۷ سال سرکار بوده متاسفانه کاری نتوانسته انجام بدهد. این دو حرف با هم خیلی تناقض دارد کجای این دو حرف با هم تطبیق می‌کند؟ یک جا ستایش می‌کنیم از پیشرفتهایی که در مملکت شده و یک جا می‌گوئیم که کاری انجام نشده کوسه و ریش پهن که نمی‌شود ما اعتراف می‌کنیم و مکرر هم گفته‌ایم آنچه در این مملکت به صلاح این جامعه انجام شده و برای اعتلا این مردم صورت گرفته الهام از منویات بزرگ شاهنشاه و اندیشه خردمندانه و خیرخواهانه و بشر دوستانه شخص معظم له بوده (صحیح است) ما در همه جا گفته‌ایم که دولت ما دولت حزب ما مجری نیات و امرا شاهنشاه بزرگ است ولی باید انصاف داشت مجری تنها کافی نیست که بگوید من الهام از مرام خود می‌گیرم مرید زمانی می‌تواند کاری انجام بدهد که استعداد و لیاقت آن اوامری که صادر می‌شود داشته باشد (صحیح است) اگر کاری در این مملکت انجام شده دلیل بر این است که حزب ما دولت حزبی ما این لیاقت را بروز داده و این شایستگی را به منصه ظهور رسانده که توانسته است مدت ۶-۷ سال زمام کار و افتخار خدمتگزاری به این مملکت و افتخار اجرای اوامر شاهنشاه را به دست داشته باشد (محمد ولی قراچورلو – همین باعث ناراحتی آقایان است) باید به این مسائل با دیده انصاف توجه کرد نمی‌بایست وقت خودمان را مصروف بر این بکنیم که صرفا با تلفیق جملات و با زیادگوئیها خط بطلان بر تمام پیشرفت‌هایی که در این مملکت حاصل شده بکنیم آقایان باید توجه داشته باشیم ما که در این محیط هستیم اگر ما هم نخواهیم حقایق را بازگو کنیم از فلان دشمنانی که در خارج از این کشور نشسته‌اند و همیشه با نظر بغض و کینه و بدبینی پیشرفتهای اجتماع ما را تختطه کرده‌اند و آن را به بازی و به شوخی گرفته‌اند ما با آنها چه فرقی خواهیم داشت وظیفه ما ایجاب می‌کند که در همه حال واقعیت را بتوانیم از پشت این تریبون مقدس برای ملت ایران بازگو کنیم انصاف نیست ما نقاط ضعف کوچکی را که طبعا در هر دستگاه و سازمانی وجود دارد بیائیم بزرگ کنیم و توفیقهایی را که حاصل شده است ندیده بگیریم بنده فکر می‌کنم ما نباید تقلید از کسانی بکنیم که آنها تمام قوای بدنی‌شان را از دست داده‌اند و تمام نیروی آنها در زبانشان تمرکز پیدا کرده این نیروئی که در زبان تمرکز پیدا می‌کند نشانه این است که سایر فعالیتهای مغزی تا حدی از کف رفته است پس ما نباید تقلید آن مسائل را بکنیم به همین دلیل است که دولت ما در تمام موارد سعی می‌کند یک هزارم از آنچه که انجام می‌دهد بازگو نکند برای این که گفتن نتیجه‌ای برای جامعه ندارد جامعه باید لمس بکند باید خودش حس کند که در این فاصله زمانی کوتاه از کجا به کجا رسیده است ما اعتراف می‌کنیم که کارهای ما عاری از نقص نیست و هر کس هم بر خلاف این بخواهد ادعا کند به نظر من آدم منصف یا آدم عاقلی نمی‌آید در هر دستگاهی نواقصی وجود دارد باید همیشه فکر این را بکنیم که اصطلاح معروف سر و ته یک کرباس در همه جا وجود دارد یعنی باید گفت افراد هر جامعه یک تناسب و هم آهنگی با هم دارند و با نحوه ثابتی در پیشرفت یا در انجام وظایف و قصوری که در کارها می‌کنند با همدیگر تشابه دارند تغییر و تحول اساسی در یک جامعه منوط به تغییر و تحول اساسی در افراد و روحیه آن جامعه و آشنا ساختن آنها به وظایف ملی به وظایف اجتماعی و به وظایف فردی است یک چنین موفقیتی مساله‌ای نیست که با پول خرج کردن به دست بیاید مساله‌ای نیست که با یک روز و دو روز و دو سال و ۵ سال تحصیل بشود و باید یک مبانی اساسی داشته باشد اینها باید از تربیت خانوادگی شروع شود در مدارس چه ابتدایی چه متوسطه و چه دانشگاه به تدریج تکمیل و تقویت پیدا کند و بعد در اجتماع عرض وجود بکند و تجلی پیدا نماید اینها مسائلی است که با یک روز و دو روز هر دولتی را که بر سر کار باشد نمی‌تواند این گروه را یک مرتبه باز کند و این مشکل را بگشاد و این اجتماع ایده‌الی که مورد نظر و علاقه کامل ما است یک مرتبه به وجود بیاید بنده از لیدر محترم حزب اقلیت سؤال می‌کنم که آید در دولت فعلی ما علاقه به انجام کار کم است؟ آیا کار کم انجام می‌شود؟ آیا در شاه دوستی و میهن دوستی ما تردیدی وجود دارد؟ و آیا شما تصور می‌فرمائید.... (فرهادپور – از نظر میهن دوستی و شاه پرستی که همه ملت ایران میهن دوست و شاه پرستند) احسنت آقایان باید توجه بفرمائید که خود شما در بیاناتی که در بودجه ایراد فرمودید به این مسأله اعتراف کردید که دولت هویدا یکی از دولتهای پر کار این کشور است (صحیح است) شخص هویدا و وزرای کابینه او مکرر اتفاق افتاده که روزی ۱۸ ساعت مداوم کار کرده‌اند وزرای شما امروز دیگر حضرت اشرف‌هایی نیستند که در پشت میزهای بزرگ وزارتشان می‌نشستند و در تمام طول وزارتشان حتی دروازه دولاب را هم به چشم نمی‌دیدند امروز وزرای شما مثل یک سرباز انقلاب در شدیدترین موارد و در بدترین مواقع سال در بنادر جنوب در مناطق دور افتاده این مملکت در رفت و آمدند و انجام وظیفه می‌کنند همین پریروز که بنده پرسیدم آقای منصور کجا هستند گفتند در بندر عباس هستند و در این موقع سال در بندرعباس وزیر جوان شما کار می‌کند سایر وزرا را شما ملاحظه می‌کنید شاید قسمت اساسی وقتشان را در شهرستانها در دهستانهای این مملکت می‌گذرانند اینها آن حضرت اشرف‌های گذشته نیستند اینها سربازان انقلابی هستند که امروز اسم اینها وزیر گذاشته شده و اینها کسانی هستند که از بین این جامعه برخاسته‌اند با غم و دردها با رنجها و ناکامی‌ها و محرومیتهای اجتماع خیلی خوب آشنایی دارند و امروز تمام مساعی خودشان را در راه پیش برد هدفهای انقلاب به خرج می‌دهند همکارانی که همین آقایان وزراء برای خودشان انتخاب کرده‌اند طبعا یک سنخیت فکری با اینها دارند آنها هم کسانی هستند که از خدمتگزاران این مملکت می‌باشند پس نباید در بست تمام این اقدامات و زحماتی را که کشیده می‌شود ندیده گرفت و انگشت گذاشت روی این که اطاق دو رئیس اداره در طالش آن طور که باید و شاید خوب تهیه نشده خوب اجاره نشده یا تعمیر نشده یا وسایل رفاه آنها تهیه نشده است ما نواقص در این مملکت خیلی زیاد داریم امروز احتیاجات مردم بیشتر است برای این که توقعات بیشتر است سطح فکر آنها بالا رفته برای این که رشد اجتماعی پیدا کرده‌اند و اما رسیدن به این هدفها که آرزوی همه ما اعم از اقلیت و اکثریت است به زمان نیاز دارد روز به روز ما هم سعی بیشتر می‌کنیم که بتوانیم نواقص کارمان را بهتر مرتفع کنیم بتوانیم خدمتگزار بهتری باشیم و مطمئن باشید یک چشمی بیناتر از چشم ما اعمال این حکومت را نظارت می‌کند آن چشم بصیر و دقیق شاهنشاه بزرگ ما است آن روز که معظم له تشخیص بدهند که این دولت و این حزب قادر به انجام وظایف نبوده آن روز است که دولت را مرخص خواهند فرمود و آن روز است که باید برود و قوای دیگری جانشین بشود که خدمتگزار باشد برای این که مملکت باید باقی بماند مملکت احتیاج به خدمتگزار دارد حالا هویدا نباشد دیگری ولی کسی باشد که به این مملکت خدمت کند و مشخص این مسأله شخصی است که ما همگی اعم از اقلیت و اکثریت به رهبری و اندیشه بلند و بصیرت معظم له ایمان و اعتقاد داریم (صحیح است – احسنت).

- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی

۱۴- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی

رئیس – آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمائید.

قوام صدری – معاون وزارت دارایی – با اجازه مقام ریاست لایحه‌ای است مربوط به کسب اجازه ازدیاد سهمیه دولت در صندوق بین‌المللی پول و همچنین سرمایه دولت در بانک ترمیم و توسعه به طوری که خاطر مبارک آقایان مستحضر است از سال ۱۳۳۴ بر حسب احازه مجلسین دولت ایران در صندوق بین‌المللی پول و بانک ترمیم و توسعه عضویت پیدا کرد و به مرور و به موجب قوانین مختلف سرمایه ما در این دو سازمان بین‌المللی اعتباری و پولی افزایش پیدا کرده است در حال حاضر سهم ما در صندوق بین‌المللی پول بالغ بر ۱۲۵ میلیون دلار است که بر حسب مقتضیات و بر حسب تصمیمی که در صندوق گرفته شده است برای افزایش میزان گردش کار این دستگاه بایستی در حدود ۶۷ میلیون دلار دولت ایران به سهمیه‌اش در صندوق بین‌المللی افزوده شود و در حدود ۲۹ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار هم به سرمایه ما بالتبع این عضویت در بانک بین‌المللی پول افزایش پیدا می‌کند به این ترتیب سرمایه ما در بانک بین‌المللی از ۱۲۸ میلیون و ۶۰۰ هزار به ۱۵۸ میلیون دلار افزایش خواهد یافت لایحه‌اش را تقدیم می‌کنم و استدعای ارجاع به کمیسیون را دارم.

رئیس – لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

قوام صدری – معاون وزارت دارایی – آئین‌نامه‌ای است برای رسیدگی کمیسیون محترم دارایی درباره فعالیتهای معدنی که به موجب ماده ۹۷ اصلاحی قانون مالیات بر درآمد که بر حسب نوع کار و مناطق عملیات معدنی معافیتهایی به صاحبان معادن از تاریخی که معادن شروع به استخراج و بهره‌برداری می‌کند داده می‌شود به موجب قانون این آئین‌نامه با نظر وزیر دارایی و وزیر اقتصاد تهیه شده است و برای تصویب کمیسیون‌های محترم تقدیم می‌شود.

رئیس – آئین‌نامه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

– اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به دو لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۵ – اعلام وصول و قرائت نامه‌های مربوط به دو لایحه قانونی از مجلس سنا

رئیس – لوایحی است از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱۲ (بهداری) در قبال لایحه شماره ۲۸۷۴ /۱ مورخ ۷ /۱۲ /۱۳۴۸ دولت راجع به اجازه معاملات تریاک و کمک به درمان معتادان که ضمن مرقومه شماره ۲۹۱۸۵- ۵۲۷ ل ق مورخ ۷ /۲ /۴۹ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۴۹ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا – جعفر شریف امامی.

رئیس – اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۶ (منابع طبیعی) در قبال لایحه شماره ۴۱۳۱۰ مورخ ۱۴ /۱۱ /۱۳۴۸ دولت راجع به انتقال باقیمانده اراضی ملی شده چیتگر به سازمان مسکن که ضمن مرقومه شماره ۲۸۳۹۵ / ۵۰۲ ل ق مورخ ۱۳۴۹/۲/۷ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۴۹ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که اصلاحاتی در عنوان و متن آن به عمل آمده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا – جعفر شریف امامی.

- اعلام وصول گزارش کمیسیون عرایض برای چاپ در صورتجلسه

۱۶- اعلام وصول گزارش کمیسیون عرایض برای چاپ در صورتجلسه

رئیس – گزارش کمیسیون عرایض هم رسیده است با اجازه خانمها و آقایان در صورت جلسه امروز درج می‌شود.

- ختم جلسه

۱۷- ختم جلسه

رئیس – با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(نیم ساعت بعد از ظهر جلسه ختم شد.)

رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.

-گزارش از کمیسیون عرایض دومین گزارش از سومین اجلاسیه دوره ۲۲

گزارش از کمیسیون عرایض دومین گزارش از سومین اجلاسیه دوره ۲۲

مقام معظم ریاست عظمای مجلس شورای ملی

با نهایت احترام گزارش اقداماتی را که در رسیدگی به شکایات واصله در کمیسیون عرایض به عمل آمده است بدین وسیله معروض می‌دارد.

طی مدتی که از تاریخ ۷ /۱۰ /۴۸ آغاز می‌شود تا کنون تعداد ۵۳۰۰ نامه که بعضا دارای بیش از ۷۰ امضا بوده است وسیله دبیرخانه کل یا نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و یا مستقیما از طرف شاکیان به کمیسیون واصل شده است.

اهم مسائلی که در کمیسیون با حضور اصحاب دعوی یا با مراجعه به مقامات ذیربط رسیدگی گردیده و برخی فیصله یافته و در مورد بعضی توصیه لازم شده است به شرح زیر:

۱- شکایت از گران شدن نرخ اتوبوس‌های شهری
۲- شکایت از قطع کنتورهای ساعتی بدون اخطار قبلی
۳- شکایت از بعضی مامورین اصلاحات ارضی در مورد نحوه اجرای قانون
۴- شکایت بعضی مجریان طرحهای جنگلداری از مضایقی که به وجود آمده بود.
۵- شکایت باغداران لیمو عمانی میناب از ورود لیمو عمانی از خارج و درخواست صدور دستور لازم به منظور منع ورود
۶- شکوائیه کارگران دخانیات رضائیه از تبعیضی که در اجرای قانون کار درباره خود احساس کرده بودند.
۷- شکایت چایکاران حوزه رودسر از کمی بهای خرید برگ سبز چای و عدم تناسب بهای خرید با هزینه برداشت که قانونا افزایش یافته است.
۸- شکایت کانون بازنشستگان کشوری از کمی حقوق بازنشستگی و عدم پرداخت تفاوت اشتباه محاسبه حقوق
۹- شکوائیه کارکنان دولت از کسر ۲ /۱ ۸ درصد مزایا و عدم احتساب آن هنگام بازنشستگی و تقاضای لغو آن
۱۰- تقاضای کارکنان شرکت واحد اتوبوسرانی راجع به درخواست صدور دستور تشکیل مجمع عمومی سندیکای رانندگان و همچنین درخواست کمک رانندگان و کارگران شرکت تعاونی شرکت واحد در تأمین خواسته‌های قانونی
۱۱- شکایت کارمندان بازنشسته شهربانی کل از عدم ترمیم حقوقشان تا درجه همردیفی
۱۲- شکایات از تغییر نقشه مسیر خیابانها و جاده‌های شهری که اثر منفی در معاملات زمین و مستغلات و همچنین فعالیتهای ساختمانی به جا می‌گذارد.
۱۳- شکایت کمک داروسازان راجع به وضع خدمتی آنان
۱۴- شکایت کارگشایان دادگستری در مورد سوابق خدمت و تقاضای رسمی شدن
۱۵- تقاضای دهقانان بعضی مناطق که دچار حوادث سیل‌زدگی یا آفات شده بودند جهت تمدید مدت پرداخت دیون خود به بانکها
۱۶- تقاضای فعالیتهای عمرانی از بعضی شهرستانها
۱۷- شکایت بعضی از مالکین اصفهان از وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و اختلافات زارعین که اراضی آنها در محدوده شهرها قرار گرفته.
۱۸- تقاضای فارغ‌التحصیلان کلاس قضایی دادگستری و ادوار سه گانه ثبت در مورد ارزش تحصیلی آنان
۱۹- درخواست مدرسین و فارغ‌التحصیلان علوم دینی سنندج راجع به تعیین ارزش تحصیلی و گواهینامه افتاء و اجتهاد آنان بر پایه لیسانس.

که درباره هر یک از شکایات به شرحی که به عرض رسید اقدامات لازم به عمل آمد در نتیجه برخی فیصله یافت که شاکیان اعلام سپاسگزاری کردند و در مورد بعضی توصیه‌های لازم به عمل آمد و وعده مساعد در رفع شکایت داده شده است و قسمتی از نامه‌های شکوائیه که به همه مراجع تقدیم شده بود به دفتر نظارت و همکاریهای اجتماعی فرستاده شد تا رسیدگی گردد و نتیجه را اعلام دارند.

علاوه بر مراتب معروضه اعتراضی از جانب آقایان مدیران بیمارستان تهران نسبت به تذکار تحسینی که از دکترهای عالی‌مقام آن بیمارستان شده بود و اطمینان به آنکه انتقاد صرفا به خاطر خیرخواهی و تجلی بیشتر نتایج کار مدیران و کارکنان صورت گرفته است رفع سوء تفاهم شد.

نکته دیگر شکایت جمعی از کارکنان دولت منجمله بیست نفر از کارمندان و خدمتگزاران مجلس شوری است که زمینهایی در بعضی نقاط از جمله در اراضی قیطریه از طرف بانک ساختمانی سابق با آنان برگزار گردید که طبق اخذ وجه به عمل آمد و اراضی تحویل آنها گردید که بعدا مستحق للغیر تشخیص شد در این باره مکر کمیسیونهایی با حضور مسؤولین امر تشکیل شد و مقرر بود از ذوی الحقوق با دادن معوض رفع شکایت شود که تا کنون اقدام مثبت در ارضا آنان به عمل نیامده است و ذوی الحقوق انتظار دارند به همان ترتیب که سایر کارمندان در زمان مشابه دارای زمین شده و از نیت خیر دولت بهره‌مند گردیده‌اند امکاناتی در اختیارشان گذاشته شود که بتوانند معادل حق‌السهم خود دارای زمین در حاشیه شهر شوند.

اینک نظر محترم را نسبت به یک سلسله از تقاضاها و شکوائیه‌ها که در گذشته واصل می‌شده و در سال جاری در فهرست گزارشهای کمیسیون دیده نمی‌شود جلب می‌نماید که از آن جمله است شکایات مربوط به زندانیان قاچاق که در نتیجه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق تریاک و تدابیر قانونی و حل مسأله زندانیان به کلی از بین رفته است.

و همچنین شکایات مربوط به بیکاری و تقاضای کار که با اقدامات وسیعی که در زمینه ایجاد کار و تشکیل کانون‌های کارآموزی به عمل آمده است از تعداد این گونه شکوائیه‌ها و تقاضانامه به مقدار زیادی کاسته شده است که باعث خوشوقتی و نشانه آن است که با اجرای پاره‌ای قوانین از جمله قانون

شورای عالی دولتی و تهیه لوایح قانونی که موثر در رفع پاره‌ای ابهامات که قابل تفسیر متضاد و باعث مداخله استنباطات شخصی در اجرای قانون است می‌توان تا حد زیادی از انواع شکایات جاری کاست، و آرامش فکری و اعتماد کامل و کار سالم را جانشین دغدغه‌ای کرد که قهراً بر هر شاکی مستولی است.

با تقدیم احترامات فائقه – سرتیپ پور.

- پرسش نمایندگان

- پرسش نمایندگان

سؤال

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترما تقاضا دارد به دولت ابلاغ نمایند وزیر مسؤول برای پاسخ به سؤالات زیر در مجلس شورای ملی حضور یابند:

۱- آیا شرکتهای مهندسین مشاور و مقاطعه کاری موجود امتیاز خاص یا حق انحصار از دولت گرفته‌اند که به مهندسین تحصیل کرده جوان اجازه شرکت در کارهای دولتی داده نمی‌شود.
۲- در دو سال قبل به علت خرابی آسفالتها و راهها دولت وعده کرد که لیست سیاه مقاطعه کاران و سوء استفاده کنندگان را اعلام نماید علت خودداری از اعلام این لیست چه بوده است.

با تقدیم احترام – فرهادپور.