مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ خرداد ۱۳۳۴ نشست ۱۳۳
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۱۳۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۸ خرداد ماه ۱۳۳۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورتمجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: سلطانمراد بختیار- مشایخی- دکتر امیر نیرومند
۳- تقدیم شش فقره سؤال به وسیله آقایان دکتر جزایری- دکتر پیرنیا- ارباب- فرود- خلعتبری- حمیدیه
۴- بیانات آقایان نخست وزیر و رئیس در باب همکاری مجلس و دولت در تصویب لوایح مفیده
۵- بقیه مذاکراه و تصویب گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به منابع کف دریا
۶- طرح گزارش کمیسون پست و تلگراف راجع به شور اول به قرارداد بینالمللی ارتباطات دور
۷- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول عهدنامه مودت بین ایران و ایتالیا
۸- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول موافقتنامه همکاری اقتصادی بین ایران و آلمان
۹- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول اجازه الحاق دولت ایران به قرارداد جلوگیری از کشتار دسته جمعی
۱۰- تقدیم یک فقره طرح قانونی و یک فقره سؤال به وسیله آقایان خلعتبری و کریمی
۱۱- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول اجازه عضویت در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد
۱۲- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول اجازه الحاق دولت ایران به قراردادهای ژنو
۱۳- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول عهدنامه مودت بین ایران و ایسلند
۱۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس دو ساعت و یک ربع پیش از ظهر به ریاست سردار فاخر حکمت تشکیل گردید).
۱- تصویب صورتمجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه- آقایان یار افشار- دکتر عمید- قوامی- حائریزاده- عبدالرحمن فرامرزی- محمود ذوالفقاری- بزرگ ابراهیم- امید سالار- بهادری- مهندس شاهرخشاهی- ثقهالاسلامی- مکرم- کی نژاد- اعظم زنگنه- میراشرفی- مهندس جفرودی- تفضلی- سهرابیان- دولتشاهی- رضایی- اورنگ- امامیخویی- پیراسته- محمود افشار
غائبین بیاجازه- آقایان: دهقان عبدالحمید بختیار
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه- آقایان کاشانیان ۳۰ دقیقه- مهندس ظفر- سی دقیقه دکتر سعید حکمت- چهل و پنج دقیقه- فرود یک ساعت خاکباز- یک ساعت و ده دقیقه صدرزاده یک ساعت و ده دقیقه شوشتری یک ساعت و ده دقیقه فرید اراکی یک ساعت و ده دقیقه بهبهانی یک ساعت و ده دقیقه دکتر جزاریری- یک ساعت و پنزده دقیقه تیمور تاش- یک ساعت و ده دقیقه صادق بوشهری یک ساعت و چهل دقیقه نراقی یک ساعت و چهل دقیقه دکتر حمزوی سی دقیقه دکتر افشار یک ساعت و پانزده دقیقه اریه یک ساعت و چهل و پنج دقیقه
رئیس- نسبت به صورتمجلس نظری نیست اظهاری نشد صورتمجلس جلسه قبل تصویب شد
۲- بیانات قبل از دستور آقایان سلطانمراد بختیار- مشایخی- دکتر امیر نیرومند
رئیس- سه نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کردهاند آقای سلطانمراد بختیار
سلطانمراد بختیار- در چند جلسه قبل جناب آقای ارسلان خلعتبری راجع به امور کشاورزی مملکت مطالبی به عرض مجلس شورای ملی رساندند که بنده خواستم در تأیید فرمایشات ایشان به عرض نمایندگان محترم برسانم یکی از محترمین عواملی که در این مملکت مممکن است برای مردم نتیجه داشته باشد موضوع کشاورزی است (صحیح است)
(عبدالصاحب صفایی- تذکر به موقعی است) متشکرم، اگر جمعیت مملکت را بیست میلیون فرض کنیم مسلماً ۱۵ میلیون نفر از اهالی ما کشاورز هستند و زراعت میکنند ولی متأسفانه وضع زندگی کشاورزان و ایلات بد است برای این که یک نفر کشاورز از سی سال پیش تاکنون کوچکترین تغییری در وضع زندگیش پیدا نشده است در صورتی که اگر بخواهیم حساب کنیم راجع به بقیه امور این مملکت همه چیز ترقی کرده است یعنی بهداشت و فرهنگ و کلیه امور در این مملکت ترقی کرده است به غیر از کشاورزی و حالا هم مردمیکه در تمام ایران کشاورزی میکند یک گرفتاری بسیار زیادی دارند و بنده خوشقتم که جناب آقای علاء از مسافرت برگشتهاند و به ایران تشریف آوردهاند و انتظار دارم ایشان حالا که برای اولین مرتبه به مجلس تشریف آوردند یک اقداماتی بفرمایند که کشاورزان این مملکت بتوانند استفادههای بیشتری از کار خودشان ببرند. کشاورزان مملکت ما احتیاجات بسیار زیادی دارند اگر یک نفر کشاورز را بخواهید زندگیش را حساب بکنید در تمام مدت سال ممکن است که بتواند ۷ یا ۸ خروار گندم بدست بیاورد و کلیه قیمت این گندم متجاوز از ۸۰۰ یا ۹۰۰ تومان نخواهد بود در صورتی که اگر همان کشاورز به شهر بیاید و عملگی کند مسلماً در حدود دو هزار تومان در سال کار میکند و یکی از عللی که بیشتر کشاوزان کارهای خود را در ده ول میکنند و به تهران یا شهرهای بزرگ میآیند برای این است که در شهرهای بزرگ وسیله برای تمام کارهایی که دارند موحود است مثلاً فرض کنید در تهران کشاورزهایی میآیند کار میکنند نان را از قرار ۵ ر ۳ قران میخرند در صورتی که اگر در ده خودشان بمانند بایستی نان را از قرار کیلویی ۶ یا ۷ ریال بخرند و این باعث میشود که روز به روز جمعیت تهران زیاد بشود و مردم دهات به تهران و سایر شهرهای بزرگ هجوم میآوردند و حال آن که اگر دولت بیاید کاری بکند که جلوی این هجوم به تهران و شهرهای بزرگ گرفته بشود بهترین راهش این است که قیمت محصولات کشاورزی را قدری بالا ببرد مخصوصاً قیمت گندم را (صحیح است) (صارمی- نهایت ضرورت را دارد) برای این که گندم یک قیمت بینالمللی دارد قیمت بینالمللی گندم بین ۶۰ تا ۷۰ دلار است و در مملکت ما هر تن گندم را ۲۴۰ تا ۲۶۰ تومان میخرند و این باعث میشود که فاحشی ما بین قیمت نفت گندم همجوار و مملکت ما وجود داشته باشد (صارمی- و ناچار میشویم که بعد از آمریکا بخریم) الان عرض میکنم وقتی که این عمل میشود چون در سرحدادت مملکت ما اشخاصی هستند که گندم را میخرند و به طور قاچاق از مرز خارج میکنند گندمیکه ما تهیه میکنیم بعد خودمان مجبور شویم گندم را از خارج بخریم مثلاً آمریکا و روسیه از قرار هر تنی ۷۰ دلار بخریم و یک کرایه هم بدهیم و بیاوریم به خرمشهر و اگر بخواهیم از خرمشهر به یکی از شهرهایی که مورد احتیاج است (جاهای خیلی دور آذربایجان را نمیگویم) به شهرهای دیگر این گندم برای ما هرتنی ۹۰۰ تومان تمام میشود پس اگر دولت یک تصمیمی بگیرد که گندم را به قیمت عادلانه بینالمللی از زارعین بخرد به نفع مملکت است اما برای احتیاجات مردم و شهرهای بزرگ هم بند فکر کردم و آن این است که ممکن است چون املاک مزروعی طبق جزء جمع سالهای ۱۳۰۵ تا ۱۳۱۳ مالیات جنسی دارد دولت برای این که تماسی هم بین مردم و مأمورین غله نباشد امکان ندارد که سه یا چهار برابری که تعهدی که اشخاص برای مالیات یم دهند از مالک تعهد بگیرد که اولاً اختلافی بین مردم و مأمورین غله نباشد و در ضمن هم کارهایی کرده باشد که نان شهرهای بزرگ که همیشه بایستی مردم زحمتکش دهاتی ایلنشین زحمت بکشند تا شهرها راحت زندگی بکنند آن هم تأمین بشود قسمت دومی که میخواستم عرض کنم مربوط به کادر دامپزشکی و دامپروری در این مملکت است چون بنده خودم کشاورز هستم جناب علم جنابعالی که میخندید (مهندس اردبیلی- آقای علم خودشان سرکشاورزند) ولی استاد ما هستند تمام مملکت ما ۵۰۰ نفر مأمور دامپزشکی دارد چه از دکتر و چه از کمک پزشک از این ۵۰۰ چند نفر مسلماً دویست نفر از آقایان در تهران و شهرهای بزرگ مشغول ریاست- معاونت- مدیریت و بازرسی هستند (مهندس اردبیلی- پشت میزنشین بفرمایید) بله به قول جنابعالی پشت میزنشین هستند فقط برای تمام این مملمکت ۳۰۰ نفر مأمور دامپزشکی میماند که ۳۰۰ نفر اصلاً کافی نیست که بتواند امور دامپزشکی این مملکت را اداره بکند چند روز پیش از این بنده شنیدم که وقتی جناب آقای دکتر امینی وزیر دارایی بودند به ۴۰۰ نفر از کارمندان اداری مالیات بر درآمد تهران را گفته بودند که حقوقشان را بگیرند ولی در اداره مالیات بر درآمد تهران کار نکنید و باز بنده اطلاع دیگر دارم که ۱۲۰۰ نفر دیگر در همان اداره مالیات بر درآمد تهران کار میکنند این چه جور تقسیمی است که مالیات بر درآمد تهران ۱۶۰۰ نفر عضو دارد و دامپزشکی تمام مملکت باید فقط ۵۰۰ نفر کارمند داشته باشد و چرا این عمل میشود (مهندس اردبیلی- ۵۰ هزار نفر باید داشته باشد) برای این است که در دامپزشکی باید بروند در دهات و ایلات و مناطق عقب افتاده و به مردم یک کمکیکنند که در سرمایه مملکت یک اثری خواهد داشت اما اداره دارایی ممکن است در تهران باشد و ممکن است وضع دیگری داشته باشد که بنده بیش از این نمیخواهم عرض دیگری کرده باشم و حالا بنده استدعا میکنم دولت یک اقداماتی بکند و برای این موضوع دامپزشکی در مملکت اقلاً کاری کرده باشند که بتواند دامداران شب روز زحمت بکشند و گوسفند و گاو تهیه کنند و تقدیم تهران نشینهای گل سرسبد بکنند که از این حیث وضع زندگیشان راحت باشند خوب دانشکده کشاورزی برای تهران است سد کرج برای تهران است لولهکشی برای تهران هیچ چییز برای ایلات و مرزنشینها نیست در این طرف مرزها که ایلات مینشیند منتهی بدبختی و سختی زندگی میکنند در آن طرف مرز همهجور وسیله برای اینها هست نه مقصودم این دولت است نه در این دولت یا دولت سابق یا پنج دولت پیش این کار را کرده بنده استدعا میکنم یک فکر و اقدام اساسی برای کشاورزی و دامپزشکی این مملکت بکنید موضوع دیگری که میخواستم به عرض آقایان برسانم موضوع بانک کشاورزی است در این مملکت ممکن نیست کشاورزی ترقی بکند مگر این که ما یک بانک کشاورزی با یک قدرت کافی سرمایه وافی داشته باشیم که بتوانید به مردم کمک کند آقا بنده عرض نمیکنم که پول را بدهید به بانک کشاورزی به مالکین قرض بدهد بنده عرضم این است که اگر پول میخواهید به بانک کشاورزی بدهید و بسیار هم لازم است بدهید سرمایه بدهید و بانک را موظف کنید که بانک کشاورزی بتواند صندوق روستایی را تقویت بکند یکی نفر رعیت بیچاره که در گوشه و کنار این مملکت مشغول زارعت است برای ۲۰۰ یا ۳۰۰ تومان وام گرفتن مجبور نباشد که هر روز بیاید به شهر التماس و خواهش و دوندگی بکند و بالاخره بعد از تمام این مدت به او ۲۰۰ تومان قرض بدهند یا ندهند مثلاً در حوزه انتخابیه بنده فقط صندوق تعاونی که آنجا دارد ۵۰ هزار تومانم سرمایه دارد در صورتی که بنده خودم این را عرض میکنم که اغلب به آقایان مالکین همان بانک کشاورزی با نداشتن سرمایه از نظر این که قانون صحیح نیست ۵۰ هزار تومان قرض میدهد این دو تا را چرا نمیآید با هم مخلوط کنید اگر الساعه هم پول ندارند دولت اقدام بکند که کمک به وضع پولی بانک کشاورزی بشود تا بانک کشاورزی برود همانطوری که جناب آقای ارسلان خلعتبری فرمودند درب منزل رعیا را بزنند و بگویند شما احتیاجتان چیست؟ و پول و احتیاجات رعیا را بدهند (امید سالار- ما حاضریم برویم در بانک را بزنیم) اما جریان دیگری که بنده میخواستم به اطلاع آقایان برسانم موضوع استان دهم است که قبلاً به همکاران محترم که بنده افتخار همکاری آنها را دارم عرض کردم استان دهم یکی از استانهای عقب افتادهای است که از تمام استانهای دیگر کشور عقبتر است دلیلش هم این است در اقل شهرهای کوچک کارخانه قند وجود دارد ولی در شهر اصفهان که بسیار خوب استعداد کشاورزی دارد متأسفانه آنچه آقایان اصفهانیها اقدام کردند موفق نشدند یک کارخانه قند به اصفهان ببرند در صورتی که چغندر قند را در اصفهان میکارند و به وسیله کامیون به کارخانه قند شیراز و یا به کارخانه شاهزند حمل میکنند (دکتر مشیر فاطمی- شش سال است وعده میدهید) این شهر که این قدر استعدا دارد تاکنون موفق نشدهاند که بتوانند یک کارخانه قندی در آنجا نسب کنند (ارباب- کارخانه قند بندرعباس را منتقل کنند به آنجا) نه قربان مال خودتان باشد موضوع دیگری که بنده میخواستم به عرضتان برسانم مخصوصاً استدعا میکنم جناب آقای علاء هم توجه بفرمایند موضوع کارگران کارخانجات شهر اصفهان است اصفهان ۱۴ کارخانه دارد و بنده هم عرض نمیکنم که این کارخانجاتی که اصلاً دولت بیاید و پول به ان کارخانجات قرض بدهد بنده استدعا دارم که دولت یک توجهی بفرماید که وقتی که میخواهند برای این شهر کاری بکنند اقلاً یک عملیات مثبتی در آن شهر برای کارگرها به خصوص شده باشد اگر میل دارند این کارخانجات به دست دولت اداره شود یا اگر میل دارند به دست خود مدیران کارخانهها اداره شود چون ملاحظه بفرمایید اغلب کارگرهایی که در آنجا هستند متجاوز از بیست سال کار کردهاند و جوانی خودشان را در این کارخانهها گذراندهاند و منتهی صدمه را در این کارخانجات داشتهاند حالا سزاوار نیست که اینها هر شب به منزلشان میروند نا امید باشند که ما فردا در کارخانه کار خواهیم داشت یا جواب میدهند که شما نبایستی از این به بعد به کارخانه بیایی و بنده شنیدهام مخصوصاً بعضی از کارخانجات اصفهان سه ماه است که حقوق کارگرها را ندادهاند و این بیچارها که استطاعت ندارند و ذخیره ندارند که از آن استفاده کنند و امرار معاش کنند اینها ناچارند که هر روز قرض کنند و اشخاصی هم به اینها قرض میدهند نزولهای گزاف میگیرند و ضمناً اشخاصی هم که یک اغراضی داشته باشند بیشتر میتوانند. در موقعی که اینها وضع زندگیشان بد است آنها را تحریک کنند و همه آقایان تصدیق میفرمایند که شکم گرسنه ایمان ندارد و چارهای غیر از این ندارد که هر روز استدعا کند و تقاضا کنند که با هر ترتیبی که دولت میدهد با تمام حسننیت حاضریم انجام بدهیم به شرط این که یک کاری بکنید که خیال آنها راحت باشد یکی دیگر بنده میخواستم راجع به آسایشگاه معلولین اصفهان عرض کنم که چون این شهر با کارخانههایی که دارد احتیاج مبری به یک آسایشگاه دارد از قراری که بنده شنیدهام مدتی است که شروع کردهاند این آسایشگاه را برای اصفهان بسازند و استدعا میکنم حالا که دولت علاقه دارد کار مملکت پیشرفت بکنند و مردم هم بیچاره هستند و بیشتر بیماران آنجا کارگرانی هستند که در گرد و خاک رندگی میکنند همهاش با وضع بدنی آنها مناسب نیست از این جهت یک اقدامی بفر مایند که بلکه این آسایشگاه تمام بشود و مردم بتوانند بها این چند تومانی که مزد میگیرند اگر مریض شدند در این مریضخانه و آسایشگاه معالجه بشوند (مهندش اردبیلی- آسایشگاه مسلولین در تمام استانها لازم است) بنده عرض نکردم در جاهای دیگر لازم نیست بنده تقاضا میکنم در دولت در تمام استانها آسایشگاه بسازد و اگر لازم باشد در آذربایجان دو تا بسازد موضوع دیگری که میخواستم عرض کنم درباره دانشکده پزشکی اصفهان است از تمام چیزهایی که تاکنون به استان دهم کمک شده است یگانه اقدامی که شده تأسیس دانشکده پزشکی اصفهان است برای این که اگر اشخاص آمدند ۷، ۸ سال در تهران ماندند
و طبیب شدند اینها دیگر به هیچ قیمتی حاضر نیستند بروند در شهرها خدمت بکنند یا در دهات مردم را معالجه بکنند و چندین شهر است که فعلاً دانشکده پزشکی یا دانشکدههای دیگری در آنجاها تأسیس شده است بنده استدعا میکنم یک اقدامی بفرمایند که بتوانند این دانشکده را کامل کنند سال گذشته بنده با آقای دولت آبادی رفتیم با آقای وزیر بهداری رفتیم صحبت کردیم ایشان دستور داده بودند که این دانشکده را ببندند پس از خواهشی که ما کردیم قرار شد که یک سال بگذارد و اگر دانشکده تکمیل نشده این دانشکده را ببندند این را هم بایستی عرض کنم که جناب آقای دکتر امینی هم وزیر دارایی بودند بسیار کمک کردند و آنچه مقدور بود از لحاظ بوده برای دانشکده پزشکی اصفهان دادند ولی الساعه وضوع بدی دارد بنابراین بنده تقاضا میکنم آقایان توجه بفرمایند که این دانشکده پزشکی که حقیقتاً به درد تمام استان دهم که متجاوز از دو میلیون جمعیت دارد میخورد و ممکن است استانهای دیگر هم از آن استفاده کنند یک اقدام فوری برایش بشود (احسنت)
رئیس- آقای مشایخی.
مشایخی- بنده قبل از شروع عرایضم از این که عمل جراحی جناب آقای دکتر علاء به خوبی انجام شد و رفع نقاهتشان شده است اظهار خوشبختی میکنم و امیدوارم که با سلامتی که تحصیل فرمودند بتوانند برای کشور خدمات بهتری انجام بدهند (انشاءالله) شأن حکومت مشروطه این است که نخستوزیر یعنی آن کسی که در رأس قوه مجریه است و همچنین وزرا او که انجام امور وزارتخانهها را به عهده دارند مورد اعتماد و تأیید اکثریت نمایندگان مجلس شورای ملی باشند موافقت نمایندگان مجلس نخستوزیر و وزرای او مبتنی بر دو پایه اساس است اول آن که برنامه دولت بر اساس مصلحت کشود و برای کشور مفید باشد و به علاوه عملی و قابل انجام باشد دوم شخص نخستوزیر پاک و فعال و مدبر و دارای حسننیت باشد (افشار صادقی- هستند) و اطمینان حاصل شود که او وزرای او عملی برخلاف منافع کشور نخواهند داد
به نظر بنده در مملکت ما مهمترین و مؤثرترین چیزی که موافقت نمایندگان مجلس شورای ملی را نسبت به یک نخستوزیر و نسبت به یک دولت جلب میکند یکی از این دو موضوع است اما این دو موضوع هم از امور نظری است و بسته به طرز تفکر و بسته به عینکی است که افراد نمایندگان اشخاص و همه را به این عینک نگاه میکنند (میر اشرافی- مثل عینک خودتان)
البته من هم یکی از صاحبنظران هستم ممکن است دولتی یا شخصی به نظر بعضی از آقایان دارای خصایصی که عرض کردن باشد و به نظر من دیگر خصایص را نداشته باشند و همچنین ممکن است بعضی آقایان برنامه دولتی را خوب و مفید و مطابق مقتضیات وقت بدانند ولی بزم عدهای از نمایندگان دیگر برنامه مزبور مفید و یا عملی و یا مقتضی نباشد بنابراین اگر بعضی از نمایندگان موافق با دولتی باشند و با دولتی مخالفت کنند نباید مورد انتقاد و حمله واقع شوند هر کس از دریجه چشم خود به اشخاص به امور نگاه میکند (مهندس جفرودی- باید از دریچه مصلحت مملکت باشد) و عقیده اشخاص اگر توأم با حسننیت باشد اعم از موافق یا مخالف محترم است. در دوره هجدهم هم مجلس شورای ملی و دولت سرکار آمده و دو نفر رئیس دولا یعنی جناب آقای سپهبد زاهدی و جناب آقای علاء مصدر کار را واقع شدند بنده به دولت جناب آقای سپهبد زاهدی اعتماد داشتم از موافقین آن دولت بودم زیرا دو اصلی را که موجب موفقیت یک دولت و موجب موفقیت یک نفر نماینده مجلس است در آن دولت موجود میدیدم اولاً سپهبد زاهدی را مردی فعال و با انرژی و وطنپرست و شاه دوست و دارای حسننیت تشخیص داده و یقین داشتم هیچگاه به ضرر مملکت اقدام نخواهد کرد (میراشرافی- خود آقای علاء هم در روز اول تصدیق فرمودند) الان هم تأیید فرمودند ثانیاً برنامه ایشان را مفید و به مصلحت کشور میدانستند و باید انصاف داد که ایشان در مدت نخستوزیری خدماتی انجام دادند آقای پسهبد زاهدی دو اقدام کردند که به عقیده بنده مورد تحسین باید واقع شود والا با توجه و راهنمایی اعلیحضرت همایونی امنیت ایجاد کردند و با کمک ارتش شاهنشاه بیگانهپرستان را سرکوب دادند و مملکت را از حال پریشان و آشفته سه سال قبل و از آن سکوت حتمیکه چیزی نمانده بود به دست مخالفین عملی شود نجات داد دوم آن که در دوره حکومت خود مشکل نفت را که مانع و سد بزرگی برای اصلاحات بود حل کرد در هر حال اکنون ایشان رفتهاند جناب آقای علاء برحسب تمایل بندگان اعلیحضرت همایونی و موافقت مجلس عهدهدار نخستوزیری میباشند بنده به چند جهت به دولت جناب آقای علاء رأی اعتماد دادم و از جمله موافقین ایشان هستم (میراشرافی- احسنت همه موافقند) دو جهت موافق من همان چیزی است که قبلاً عرض کردم. شخص آقای علاء به عقیده بنده و بلکه به عقیده جمع زیادی از آقایان مرد پاک (صحیح است) و بیآلایش (صحیح است) و شاهدوست و دارای حسننیت است و وزرا ایشان عدهای از ورزای دولت آقای سپهبد زاهدی هستند که قبلاً هم بنده با آنها موافقت داشتهام و به حسننیت و صحت عملشن مطمئن بودم و عدهای دیگر افرادی هستند که حسن شهرت دارند و تاکنون اعمال خلاف مصلحت از آنها دیده نشده (میراشرفی- احسنت اقای مشایخی) و بالخص یک نفر از آنها جناب آقای علم وزیر کشور میباشند که بنده به درایت و حسنعملشان ایمان دارم و ایشان را شخصی شریف و با لیاقت میدانم (صحیح است)
ضمناً برنامه آقای علاء هم برنامهای است که به نفع شکور و به مصلحت کشور است مبارزه با فساد جمله مختصر و کوتاهی است که متضمن معانی زیادی است دفع فساد مترداف با ایجاد صلاح است وقتی فساد از بین رفت صلاح جانشین آن میشود و این همان چیزی است که ملت ایران میخواهد و مملکت محتاج به آن است.
نظر شاهنشاه ما در امور کشور صائب است و مصلحت اندیشی اعلیحضرت همایونی شاهنشاه به خیر و صلاح مملکت است و چون دولت جنابعالی مورد علاقه و پشتیبانی کامل ذات مبارک شاهانه است صلاح مملکت در این است که نمایندگان مجلس شورای ملی با دولت موافقت کنند به این لحاظ با دولت شما موافقیم و در پارهای از جراید با صراحت مینویسند که مشایخی یک چند نفر دیگر جزء مخالفین دولت هستند اولاً قویاً تکذیب میکنم و ثانیاً به شما عرض میکنم که اینها مردمانی مغرضی هستند اینها کسانی هستند میخواهند برای دولت شما مخالف ایجاد کنند در صورتی که یک رئیس دولت متکی به پشتیبانی نمایندگان مجلس است و هر چه طرفداران آن دولت در مجلس زیادتر باشند برای ثبات بقای آن دولت و اصلاح آن کشور مفیدتر است بنابراین آقایان من به نام چند نفر از دوستانم من جمله آقای سعیدی که آقای سعیدی را هم نوشتهاند که مخالف دولت است بنده عرض میکنم که دورغ میگویند همه موافق هستیم و این نوشتهها پشیزی ارزش ندارد (میراشرفی- اینها را آقای تفضلی مینویسند) من اسم نمیبرم آقایان مخبرین به عرضتان میرسانند آنچه نوشتهاند در روزنامهها برخلاف حقیقت است مشخص موافق و مخالف با دولت رأی دادن و رأی ندادن است بنده به کدام لایحه رأی ندادهام یا رأی مخالف دادهام؟ چرا سمپاشی میکنند؟ (عبدالصاحب صفایی- اگر هم مخالف باشید روی اصول مشروطیت عیبی ندارد) من اگر مخالف باشم میگویم من صریحالهجه هستم و زندگی سیاسی من روشن است و اگر روزی چیزی را موافق مصلحت کشور نداند عملاً مخالفت خواهم کرد و مطالب دیگری که بنده از نظر اهمیت موضوع آن را لازم میدانم توجه آقای نخستوزیر و جناب آقای وزیر کشور را به آن جلب کنم موضوع تأمین آب و برق تهران است در دولت سابق بر اثر مطالعاتی که از چند سال قبل در جریان بود تصمیم گرفته شد که برای این دو امر حیاتی اقدام به ساختمان سد کرج بشود و برای این منظور سازمان برنامه قرادادهایی با شرکت برنامه آمریکایی موریسن ندوسن منعقد ساخت. بعداً برای این امر عمرانی مهم دچار پیچ و خم مشکلات ادرای نشود همانطور که در اغلب کشورها مرسوم است مسئولیت اجرای این قرار دادها از طرف سازمان برنامه و دولت وقت به سازمان سد کرج که به همین منظور تأسیس یافته بود محول شد تا حدی که من اطلاع دارم سازمان مذکور با کادر ادارای بسیار محدود خود اقدامات قابل توجهی از قبیل ساختن تونلها و پلها و جادهها و مطالعات زمینشناسی نموده است متأسفانه به طوری که ملاحظه میشود این اواخر مصاحبههایی از طرف متصدیان امور سازمان برنامه و سازمان سدکرج به عمل آمده است که موجب سرگردانی مردم پایتخت شده و همه از هم میپرسند که تکلیف آب و برق تهران چه میشود سازمان برنامه میخواهد سازمان سدکرج را تابع خود سازد و معتقد است که در کشورهای مترقی برنامههای عمرانی و تولیدی در یک دستگاه متمرکز است و در اینجا هم باید همینطور باشد، از طرف دیگر سازمان سدکرج طرفدار اصل عدم تمرکز است و معتقد است که در عین این که نقشههای عمرانی ممکن است همه در یک جا متمرکز باشند اجرای هر یک از این نقشهها باید جداگانه باشد چه اگر بخواهند همه این کارها را در یک دستگاه جمع کنند و به مرحله اجرا در آورند کارها شلوغ ودر هم میشوند و نتیجه خوبی به دست نمیآید. آنچه از نظر مردم تهران اهمیت دارد این است که سدکرج ساخته شود شنیده میشود که موضوع در هیئت دولت مطرح شده ولی از این که آیا موضوع به جایی رسیده است یا نه اطلاعی ندارم خوب است آقای نخستوزیر توجه عاجلی به این موضوع بنمایند و تا مردم مطمئن شوند که سدکرج ساخته خواهد شد
در این چند روزه که اخبار و این محاسبههای ضد و نقیض منعکس شده است برای مردم این طور هم توقع پیدا شده است که اساس موضوع منتفی است در صورتی که من تردید ندارم که طرفین این موضوع هر دو حسننیت دارند هر دو علاقهمند هستند که این سد ساخته بشود خوب بود این مصاحبهها نمیشد و این موضوع در هیئت وزیران مطرح میشد که جزو کجا باشد و جزو کجا نباشد در هر حال توجه به خصوص شما را جلب میکنم که این کار انجام بشود اما راجع به یک موضوعی که به نظر بنده لازم است که موضوعی که به نظر کافی داده بشود آن مشمول مالیات بردرآمد است که به کمیسیونهای مشترک فرستاده شده بود (صدقی- بسیار لایحه خوبی است) بنده از این نظر که مخبر کمیسیون دارایی هستم از این که میبینم آن طوری که این لایحه مفهوم و منطوقش است و مقصودی که دولت از این لایحه دارد در معرض افکار عامه گذاشته نشده ذهن مردم را مشوب کرده است که این لایحه لایحه مضری است منحیث وظیفهای که از نظر مخبر کمیسیون دارایی دارم مقتضی میدانم که این مطلب را روشن کنم که در این لایحه چه مطالبی گنجانیده شده است و آنچه را که برخلاف واقع تفیهم کردهاند توضیح بدهند مثل خیلی اشخاص از من سؤال کردند یعنی چه مگر میشود برای کلفت و نوکر مالیات وضع کرد.
رئیس- آقای مشایخی وقت شما تمام شد.
مشایخی- آقای امیر نیرومند وقتشان را به بنده میدهند (دکتر امیر نیرومند- پنج دقیقه از وقتم را میدهم به آقای دکتر مشایخی (عبدالصاحب صفایی- اصلاً بحث در اطراف لایحه مالیات بر درآمد بحث مشعومی است صحبت نفرمایید).
رئیس- بسیار خوب بفرمایید
مشایخی- میگویند که در لایحه مالیات بر درآمد نوشتهاند که هر کس کلفت و نوکر دارد و هر کس اتومبیل دارد پنجاه هزار تومان مالیات بدهد یا دایم در یکی از رزونامهها نوشته است که از مستغلات ۹۰ درصد درآمد را باید مالیات بدهند و حمالها باید ۷۰ درصد درآمد را مالیات بدهند بنده که این لایحه را مطالعه کردم دیدم همچو چیزیهایی نیست بنده برای همین منظور میخواهم توضیح بدهم این قانون از نقطهنظر عدالت اجتماعی و از نظر عدالت مالیاتی و از نظر این که هر کس به نسبت درآمدی که تحصیل میکند باید مالیات بدهد اصل منشأ تنظیم این قانون بوده است مالیات بر درآمدی که در کشور ما از سال ۱۳۰۹ تا به حال مجری بوده طرز وصولش بر اساس قران و عمارات بوده است یعنی وقتی میخواستند درآمد یک کسی را تشخیص بدهند فرضاً یکی از قران کرایه محل شغل بوده است یکی از قران کرایهخانه بوده یک قدرت اسب ماشین بوده است در مورد کافه رستور آنها تعداد صندلیهایی بوده است که مینشینند رویش غذا میخورند با این قران و عمارات مالیات را تشخیص میدادهاند حالا آمدهاند میگویند علاوه بر آن دلایل یک قران دیگری است که مأخذ وصول مالیات میتوانیم قرار بدهیم و این قران مأخذ است و برای رسیدن به این حقیقت نزدیکتر است و گفتهاند کسانی که دارای مشاغل آزاد هستند مثلاً پزشکان یا مثلاً دلالها و کسانی که حرفه آزاد دارند یکی از قران مالیاتی برای پزشکان تعداد پرستاران آنها است یا وکیل دادگستری یکی از قران مالیاتی برای او داشتن اتومببل است اگر اتومبیل داشت فرض این است که ۵۰ هزار تومان بر مالیاتش اضافه بشود بنابراین مقصود این نیست که داشتن کلفت و نوکر بایستی مشمول مالیات بر درآمد داده بشود اینها قران مالیاتی است راجع به مالیات مستقیم در مورد اصل لایجه هم آقایان اعضای کمیسیون بودجه وقتی این لایحه مطرح شد توجه به یک مطلب اساسی فرمودند و آن این است که اولاً قانون مجلس شورای ملی برای تمدید کمیسیون مشترک بود در آن قانون گفته شده است به کمیسیونها حق وضع مالیات را ندارند از طرف مقام ریاست هم این موضوع به کمیسیون دارایی تذکر داده شده رئیس کمیسیون دارایی هم به آقای تجدد توجه فرمودند و بنابراین در کمیسیون مشترک آن قسمتی که قابل طرح باشد و منافات با قانون مصوب مجلس شورای ملی نداشته باشد قابل طرح خواهد بود و آن قسمتی که به نظر کمیسیون قابل طرح نباشد البته لایحهاش را دولت به مجلس خواهد آورد و راجعه به مستغلات هم این که گفتهاند از حمالها ۷۰ درصد مالیات میگیرند این صحیح نیست ۷۰ درصد درآمد یعنی ۳۰ درصد از مالالاجاره را برای هزینه حمال گذاشتهاند و ۷۰ درصد از درآمد را مطابق نرخهای مالیاتی ازش مالیات میگیرند فرض کنید کسی هزار تومان اجاره حمام میگیرد از این هزار تومان فرض این است که سیصد تومان خرج است ۷۰۰ تومان درآمد است و براساس نرخهای قانون مالیات بر درآمد بایستی مالیات بدهد بنابراین آنچه را که در جراید بعضی از اشخاص توضیح دادهاند که این قانون به منظور فشار و تعضیق به مؤدیان مالیاتی تنظیم شده است به نظر بنده با مفهوم قانون مغایرت دارد راجع به کشاورزان البته موضوع مورد توجه است که درآمد آنها درآمد خالص نیست مخارجی دارند که باید یک قسمتی از درآمد را برای مخارج غنایی و عمرانی و مخارج بهرهبرداری تخصیص داده بشود و این موضوع هم در کمیسیون مشترک دارایی مورد توجه واقع خواهد شد و مالیاتی را که برای عدهای از کشاورزان اشکال ایجاد میکند نباید وضع بشود این موضوع مورد توجه است و نظریاتی که آقایان نمایندگان داشته باشند که از نقطهنظر روشن دند موضوع ممکن است مؤثر واقع بشود البته در کمیسیون مورد توجه واقع و رسیدگی خواهد شد به هر حال بنده عرایضم را خاتمه میدهم و فقط در خاتمه به کسانی خیلی خودشان را مقرب به دولت میدانند عرض ۱ میکنم دولت تمام نمایندگان مملکت را با یک نظر و یک چشم نگاه میکنند دولت از هر نمایندهای متوقع است که از برنامههای مترقی او پشتیبانی کنند و همه دارای این طرز فکر هستیم از این سمپاشیها خود داری بکنیم.
رئیس- آقای دکترامیر نیرومند
دکتر امیر نیرومند- چون ایام تعطیل تابستان در پیش است و یک لوایحی داریم که تصور میکنم باید تصویب بشود از این جهت بنده وقت مجلس را نمیگیرم و یک عرایض جزیی که دارم عرض میکنم و خاتمه میدهم اولاً از بهبودی و سلامتی آقای علاء که مراجعت فرمودند خیلی خوشوقتم و امیدوارم که در این قسمت برنامهای که دارند موفق بشوند حالا که به سلامتی برگشتهاند چون برنامهای است که تمام ملت ایران پشتیبان آن است یعنی مبارزه با فساد (صحیح است) و در این مختصر مدتی هم که مشاهده شده است روی قرائن مثل این است که بینتیجه نیست روی این که مأمورینی که بنده میبینم که جناب آقای علم برای مناطق انتخاب میکنند از اشخاص صالح هستند و همینطور برای ادارات فرهنگ و همینطور در دادگستری کی کارهایی میشود اول کار است وقت لازم است بایستی حوصله کرد در ضمن در قسمتی که راجع به کارخانه قند اصفهان بود و آقای بختیار تذکری عرض کردم امیدوارم در آن قسمت توجهی بشود قسمت دیگری میخواستم که عرض کنم این است که منطقهای است در بیست و چند کیلومتری اصفهان به نام نجفآبادی یک راهی دارد که در حدود ۲۸ کیلومتر ۷ سال است که وزارت راه تصمیم گرفته این راه را بسازد بعد از ۷ سال هنوز درست نکرده است اشکالاتی دارد استدعا میکنم هر جور هست کمک بکنند چون در این راه که راه ازنا به اصفهان است در شبنه روز ۹۰۰ ماشین عبور میکند که یک همچو راهی نباید بماند و اصحاب زحمت همه بشود یکی هم راجع به بیرق آنجاست که شهر ۴۰ هزار نفر جمعیت برق ندارد در اینجا یک اشخاص خیلی آمدهاند و یک شرکت تأسیس کردهاند میخواستم از جناب آقای نخستوزیر تقاضا کنم که کمک فرمایند که کار برق آنجا تمام بشود چون وقت تنگ است بنده بیش از این عرض ندارم (احسنت)
۳- تقدیم شش فقره سؤال به وسیله آقایان دکتر جزایری- دکتر پیرنیا- ارباب- فرود- خلعتبری- حمیدیه
رئیس- وارد دستور میشویم آقای دکتر جزایری فرمایشی دارید
دکتر جزایری- بنده سؤالی دارم مدتی است یک عده شیاد سکهها قاجاریه را با عیار تقلبی وارد کردهاند ور در بازار و یک بدبخت بیچارهای که میخواهد اشرفی بخرد به جای آن که عیار ۲۱ یا ۲۲ بخرد با عیار نه میخرد بنده خواستم بگویم دولت چه اقدامی کرده است آیا این را به صورت قاچاق آوردهاند کجا سکه کردهاند؟
رئیس- ابلاغ میشود، آقای دکتر پیرنیا
دکتر پیرنیا- بنده سؤالی دارم از دولت راجع به برنامه دولت راجع به برنامه تأمین زندگی کارمندان دولت که تقدیم میکنم
رئیس- بسیار خوب آقای ارباب
ارباب- سؤالی است از آقای وزیر راه تقدیم میکنم
رئیس- آقای فرود
فرود- سؤالی است کردهام تقدیم میکنم راجع به ساختمانهای علیای خیابان بهار
رئیس- بسیار خوب آقای خلعتبری
خلعتبری- سؤالی است تقدیم میکنم
رئیس- بسیار خوب آقای حمیدیه
حمیدیه- بنده سؤالی کردم راجع به صد میلیون اعتبار که برای برق و لولهکشی شهرستانها اختصاص داده شده است
رئیس- آقای علاء فرمایشی دارید بفرمایید
۴- بیانات آقایان نخستوزیر و رئیس در باب همکاری مجلس و دولت در تصویب لوایح مفید
نخستوزیر (علاء) از اظهار محبت و لطف جناب آقای رئیس و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی به مناسبت بازگشت این بنده و توفیق در عمل جراحی قلباً سپاسگزارم خیلی آرزو داشتم که زودتر از اینها مراجعت کنم و از دیار هموطنان عزیز محبوظ شوم و خوشوقتم که بحمدالله امروز در مجلس شوررای ملی که خانه امید ملت است و خود بنده هم افتخار عضویت آن را در دوره پنجم داشتم حضور به هم رسانم
این محیط بر مودت را به فال نیک میگریم و طلیعه حسنتفاهم بین دولت و مجلس تلقی میکنیم. (صحیح است) (میراشرفی- آقای علاء اگر مفسدین بگذارند) امیدوار هستم بین دولت و مجلسین همیشه حسنتفاهم باشد و با صمیمیت تشریک مساعی بکنیم برای اصلاح احوال این ملت (انشاءالله) و برای پیشرفت منظور که واقعاً خدمتگذاری به ملت ایران والا با بردن سطح زندگی مردم مرحوم است در مملکت دموکراسی و حکومت ملی احترام قانون واجب است این دولت قصد دارد که به اتکای قانون و پشتیبانی اعلیحضرت همایونی شاهنشاه با تأیید و اعتماد اکثریت مجلسین با قدرت حکومت بکنند (احسنت) و آرزومند این کمال موافقت مجلسین را هم داشته باشد برای این که با ثبات و دوام بتوانیم واقعاً برنامه خودمان را به موقع اجرا بگذاریم و قائل به این بشویم که امروز در زندگی سیاسی مملکت به مرحله تازهای رسیدهایم که الحق باید رعایت حال کشاورزان و زیردستان و آنهایی که تا به حال محروم بودهاند بکنم (انشاءالله) و به حال آنها توجه بیشتری بکنیم برای این که سطح زندگی آنها را بالا ببریم تا این که فرق فاحش طبقاتی از بین برود حقیقت یک حدمات بزرگی کرده باشیم دولت این لوایح اساسی تقدیم مجلس شورای ملی کرده است و با آن تشوق و توجه مخصوصی که آقایان نمایندگان به اصلاحان مملکتی دارند یقین حاصل کند که قبل از تعطیل تابستان توجه خواهند فرمود که این لوایح مورد مذاکره و تصویب واقع بشود و هر چه زودتر به موقع به اجرا گذاشته بشود عرض کردم دولت متکی است به اکثریت مجلس در عین حال ما طالب تنقیب و اظهارنظر و موشکافی اقلیت هستیم انسان جایزالخطاست وزرا هم بالاخره انسانند و ما فوق بشر نیستیم بنابراین خیلی دولت خوشوقت خواهد بود که هر نظر اقلیت دارد بگوید و استفاده کنیم و البته هر قدر این نظریان براساس حسننیت استوار باشد مفیدتر خواهد بود (عبدالصاحب صفایی- به قدری اقلیت را لجن مال میکنید که جرأت انتقاد ندارد) با این کیفیت آقایان عزیز در این عصر هم امیدوارم که ما به نحو اعم و اتم بتوانیم در اجرای برنامه خودمان با کمک آقایان توفیق حاصل کنیم و خدمت کرده باشیم (احسنت).
رئیس- بنده وآقایان محترم نمایندگان مجلس شورای ملی از این که آقای علاء نخستوزیر که عمری را در خدمت این کشور تام با شرافت به سر بدهند (صحیح است) به سلامتی مراجعت کردهاند کمال مسرت را داریم (صحیح است) مجلس شورای ملی همیشه مرافقبت دارند که دولتها در خدمت به کشور توفیق پیدا کنند البته قدرتی که ذکر کردم متکی به قوانین و اصول خواهد بود (صحیح است) آقایان نمایندگان با کمال شهامت از دولت آقای علاء پشتیبانی خواهد کرد و امیدوارم ایشان هم موفق بشوند که خدماتی مؤثر به کشور بکنند و مشکلات مرتفع بشود جریانی هم که راجع به لوایح گفتند من تصور میکنم بهتر از جلسه سه شنبه را حذف کنیم تا کمیسیون مشترک بهتر بتواند به کار این لوایح رسیدگی نمایند چون هشتم مرداد ماه دوره اختیارات کمیسیونها منقضی میشوند بنابراین روزهای سه شنبه را میگذاریم برای کمیسیونها که تشیکل گردد و این لوایح زودتر مطرح و به تصویب برسد و به دولت ابلاغ شود که تسهیلی از هر حیث در کارهای دولت آقای علاء به عمل آید (صحیح است).
۵- بقیه مذاکره و تصویب گزارش امورخارجه راجع به منابع کف دریا.
رئیس- در جلسه پیش مذاکره در گزارش راجع به منابع کف دریا تمام شد و منجرب به رأی شد که باید رأی گرفت آقایانی که موافقند وارد مواد میشویم قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده اول- کلمه فلات قاره مستعمل در این قانون همان معنی را دارسات که از کلمه مسطلح کنتینانتال شلف- (به زبان انگلیسی) و پلاتو کنتینانتال (به زبان فرانسه) مستفاد میگردد.
رئیس- در این ماده کسی اجازه صحبت نخواسته و چون یک فوریت لایحه قبلاً تصویب شده است این به منزله شور دوم است بنابراین این به ماده اول رأی گرفته میشود حالا مجدداً قرائت میشود. به شرح سابق قرائت شد
آقایانی که با این ماده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت میشود
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده دوم- مناطق و همچنین منابع کف دریا و وزیر کف دریا تا حدود فلات قاره سواحل ایران و سواحل کف دریا تا حدود فلات قاره سواحل ایران و سواحل جزایر ایران در خلیجفارس و بحر عمان متعلق به ایران و تحت حاکمیت دولت ایران بوده و میباشد.
تبصره- در مورد بحر خزر منابع عمل طبق اصول حقوق بینالمللی مطابق در مربوط به دریاها بسته بوده و میباشد.
رئیس- آقای ارباب بفرمایید.
ارباب- بنده بک توضیحی میخواستم عرض کنم که اگر مصلحت باشد این ماده اصلاح شود و آن این است که حدود جزایری که تعیین شده است از نظر زیر دریا اینها دارای حریمهایی هستند مساحت حریم به عقیده بنده به طور کامل تصریح نشده است (صارمی- زیر دریا یا روی دریا) زیر دریا یا سطح دریا یا قعر دریا یک مواد ذیقیمت تحتالارضی داریم الان هم در دست بعضی چپاولهای خارجی است (صارمی- این لایحه برای همین است) میدانم این حدودی که اینجا تعیین کردهاند حریمش را کم تعیبین کردهاند اگر بنده درست تشخیص ندادم اصلاح بفرمایید اگر کالام هست این ماده عرضی ندارم
رئیس- اگر اصلاحی دارید به این ماده باید کتبی بدهید آقای دکتر بینا مخالفید
دکتر بینا- بله با ماده موافقم با آقای ارباب مخالفم
رئیس- با بیانات آقای ارباب پس با ماده موافق هستید بفرمایید
دکتر بینا- استدعا میکنم آقایان در این قسمت توجه بیشتری بفرمایند که فلات قاره یا پلاتو کنتینانتال یکی از قسمتهایی است که حقوق بینالمللی است که اینجا مطرح میشود و تمام این قوانین و مقررات از نظر بینالمللی راجع به کف و سطح و بالا و پایین دریا مقرراتی هست اسدعا میکنم صحبتهایی که در اینجا میفرمایند طوری نشود که بحثیات ما و قسمتهایی که ما در آنجا علاقه داریم و حق حاکمیت داریم برخورد بکند این قانون به قدر کافی در مجلس سنا و کمیسیونهای مجلس سنا و مجلس شورای ملی بحث شده البته بنده در کمیسیون نبودم ولی موقعی که مطالعه کرده بودم تمام قوانین بینالمللی را دیدم تمام مقررات بینالمللی را در اینجا مطالعه کردهاند و از نظر گذراندهاند و از جناب آقای ارباب تقاضا میکنم که این قسمت را مسکوت بگذارند چون یک کلمه پس و پیش ممکن است عواقب وخیمی برای مملکت داشته باشد (ارباب- بنده عرضی ندارم مقصود این بود که حدودش معین باشد) همهاش در اینجا ذکر شده است.
رئیس- رأی گرفته میشود به ماده دوم یا تبصره آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت میشود به شرح زیر قرائت شد.
ماده سوم- در صورتی که فلات قاره مندرج در ماده قبل تا سواحل کشور دیگری بسط داشته یا با کشور همجوار دیگری مشترک باشد در صورت بروز اختلاف نسبت به حدود فلات قاره ایران اختلاف مزبور بر اساس انصاف حل خواهد شد و دولت برای حل این قبیل اختلافات از طریق سیاسی اقدامات لازمه را خواهد نمود
رئیس- در این ماده هم کسی اجازه صحبت نخواسته است آقایانی که با این ماده موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده چهارم- این قانون در مقررات مندرج در قانون ۲۴ تیرماه ۱۳۱۳ مربوط به تعیین حدود آبهای ساحل و منطقه نظارت دولت در دریاها تغییری نداده و قانون مزبور به قوت خو باقی است
رئیس- در این ماده هم کسی تقاضای صحبت نکرده آقایانی که با ماده چهارم موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنجم قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۵- این قانون در وضع آبها روی فلات قاره از لحاظ حق کشتی رانی آزاد و زیر دریا تغییری نخواهد داد و دولت میتواند مؤسسات لازم را به منظور اکتشاف و بهرهبرداری از منابع طبیعی روی فلات قاره ایجاد نموده و هرگونه اقداماتی را که برای تأمین امنیت مؤسسات مزبور لازم باشد به عمل آورد
رئیس- در این ماده هم کسی تقاضای صحبت نکرده است آقایانی که با ماده ۵ موافق هستند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد چون این لایحه از مجلس سنا آمده بود به دولا ابلاغ میشود.
۶- طرح شور اول گزارش کمیسیون سنا و تلگراف راجع به قرار داد بینالمللی ارتباطلات دور
رئیس- گزارش کمیسیون پس و تلگراف و خارجه راجع به قرار داد ارتباطلات دور مطرح است قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون پست و تلگراف به مجلس شورای ملی
کمیسیون پست و تلگراف و تلفن با حضور آقای معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن لایحه شماره ۲۳۴۶ دولت راجع به قرارداد بینالمللی ارتباطلات دور منعقد در بوینسآیرس در سال ۱۳۳۱ را مطرح و ماده واحده و تبصره آن را به شرح زیر عیناً تصویب و عیناً گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد
ماده واحده- قرار داد بینالمللی ارتباطلات دور که در دی ماه ۱۳۳۱ در بوینس آیرس منعقد و از طرف نماینده دولت شاهنشاهی امضا شده ومشتمل بر ۵۰ ماده شش ضمیمه و ۳۶ پروتکل و ۴ پروتکل اضافی و ۳۴ تصمیم و چهار توصیه و امال است تصویب و به دولت اجازه داده میشود طبق قرار داد مزبور آئیننامههای بینالمللی تلگراف
و با سیم و بیسیم منضم به آن را لیز براء نمایند.
تبصره- به دولت اجازه داده میشود بینالمللی ارتباطات دور منعقد مهرماه ۱۳۲۶ در آتالانتیک سیتی را که دارد بوینس آیرس به شرح ماده فوق قائممقام آن خواهد بود به دبیر خانه کل اتحادیه ارتباطات دور اعلام دارد
مخبر کمیسیون پست و تلگراف و تلفن- صادق نراقی
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امورخارجه در جلسه ۹ خرداد ۳۴ با حضور آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن و آقای معاون وزارت امورخارجه لایحه دولت راجع به قرارداد بیناللملی ارتباطات منعقد در بوینسآیرس مطرح نموده با توضیحاتی که آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن دادهاند با قرارداد مزبور موافقت و اینک گزارش آن را که عین گزارش کمیسیون پست و تگراف و تلفن میباشد تقدیم میدارد
مخبر کمیسیون امورخارجه مرات اسفندیاری.
رئیس- چون مخالفتی نیست برای شور اول عهدنامه مودت بین ایران و ایتالیا.
رئیس- شور اول عهدنامه مودت بین ایران و ایتالیا مطرح است گزارش کمیسیون قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد).
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی.
عهدنامه مودت بین ایران و ایتالیا ۴۰۲۲۲ ر ۹/ ۹/ ۲۹ که در تاریخ ۲۱ دی ماه ۱۳۲۹ به تصویب مجلس سنا رسید از تاریخ ۹ آذر ماه ۳۳ در کمیسیون امورخارجه مجلس شورای ملی با حضور آقای معاون وزارت امورخارجه مورد رسیدگی قرار گرفت با توضیحاتی که آقای معاون وزارت امورخارجه دادند با عهدنامه مزبور موافقت و اینک مواد موافقت شده را برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم میدارد
به جای مخبر رئیس امورخارجه- عبدالحمید سندجی.
رئیس- چون مخالفی ندارد برای شور دوم به کمیسیون امورخارجه ارجاع میشود.
۸- طرح شور اول گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به موافقتنامه همکاری اقتصادی و فنی بین ایران و آلمان.
رئیس- موافقتنامه همکاری بین ایران و آلمان مطرح است گزارش کمیسیونهای خارجه و اقتصاد قرائت میشود. (به شرح آتی خوانده شد)
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی.
لایحه اصلاحی از مجلس سنا به عنوان موافقتنامه اقتصادی و فنی ایران و آلمان رد کمیسیون امورخارجه مطرح و پس از مذاکراتی که در این خصوص به عمل آمد و توضیحاتی که آقای وزیر امورخارجه دادند مواد قراداد که شش ماه و یک صورتمجلس به تصویب کمیسیون رسیده و اینک گزارش آن را تحت عنوان ماده واحده تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
ماده واحده موافقتنامه راجع به همکاری اقتصادی و فنی ایران و آلمان که مشتمل بر یک مقدمه و ۶ ماده میباشد و در تاریخ ۱۳ آبان ماه ۱۳۳۳ به امضا رسیده است تصویب میشود و دولت مجاز است که اسناد مصوب آن را مبادله و موافقتنامههای تفصیلی اجرای آن را امضا نمایند
مخبر کمیسیون خارجه- مرآت اسفندیاری.
گزارش از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی.
کمیسیون اقتصاد ملی موافقتنامه همکاری اقتصادی و فنی ایران و آلمان را از مجلس سنا فرستاده شده بود با حضور آقای وزیر امورخارجه و نماینده وزارت اقتصاد مطرح نموده با قرداد مزبور از نظر امور اقتصادی موافقت و اینک نظریه کمیسیون را به عرض مجلس شورای ملی میرساند مخبر کمیسیون اقتصاد خرازی.
رئیس- در برگ مخالف و موافق آقای ارسلان خلعتبری ثبت نام کردهاند بفرمایید.
ارسلان خلعتبری- در این معاهدات که ملاحظه میفرمایید بنده مخصوصاً اسم نوشتم برای این که به دولت تذکراتی بدهم حالا هم آقای کفیل وزارت خارجه تشریف دارند آقایان میدانند که مملکت آلمان یک مملکت مترقی صنعتی است و در زمان جنگ گذشته هم خیلی کمک به امور آبادی و صنعتی ایران کرده اعلیحضرت فقید از مهندس و کارشناسان آلمانی خیلی استفاده کردهاند این موافقتنامه چند مادهای دارد که منوط است به استفاده طرفین از امور فنی و تخصیصی همدیگر در مملکت ما نقصی وجود دارد و آن این است که مدارس ما شاگرد برای رفتن به دارات تهیه میکنند و این بیکاری که در ایران وجود دارد اگر تا چهار پنج سال دیگر وجود داشته باشد خودش یک خطر و بلای اجتماعی دیگری خواهد شد (صحیح است) دلیلش هم این است که دولت در برنامهها و عمل خودش تربیت کردن و مهیا کردن اشخاص که شغل و حرفه صنعتی داشنه باشند رعایت نمیکند و اگر این قرار داد تصویب شود دو تا ده سال دولت نخواهد از این استفاده کند ما از این هیچ استفادهای نمیبریم برای این که مسلم اسیت ملت آلمان از لحاظ صنعت از ما استفاده نمیکند و مساوی با آمریکاییها است و در بعضی ازجهات بالاتر است بنابراین منظور این است آقای وزیر کفالت وزارت خارجه یادداشت بفرمایند که این معاهده عملی بشود و در اورپا و در آمریکا ۸۰ در صد محصلین به دانشکده و دانشگاه نمیروند فقط ۲۰ درصد ممکن است بروند به دانشگاه بقیه همه میروند عقب حرفه این مملکت باید برنامههای منظم کشاورزی داشته باشد و برنامههای منظم صنعتی باید داشته باشد اگر ما به همین رویه پیش برویم باید دو سه سال دیگر تمام عملیات وکارگرهای عادی را هم از آمریکا و ممالک اورپا استخدام کنیم و چند برابر کارگرها و متخصصین خودمان به آنها حقوق بدهیم والا برنامههای ما همه متوقف خواهند ماند و کادر و دسته مجهز فنی نخواهیم داشت این است که بنده میخواهم که دولت توجه کند که از این قرارداد استفاده بکنند ممکن است موانعی برای استفاده از این قرار داد ایجاد بشود باید برنامهای داشته باشید که از متخصصین و اهل فن آلمانی بتوانید استفاده بکنید دول و ممالک بزرگ با هم رقابتهای صنعتی و تجارتی دارند و کارهاشان و برنامههاشان و همه چیزها دقت و مراقب میکنند و الان از این فرصتی که از طرف دنیای آزاد برای ما پیش آمده از ممالکی که نسبت به ایران هیچوقت نمیتوانند یک نظر سیاسی داشته باشند از تخصص و معلومات آنها برای مهیا کردن مملکت و سوقدادن مردم از بحث و کتاب و منفیبافی به سمت یک برنامه حرفهای و شغلی اقدام بفرمایید ضمناً از فرصتی که برای مذاکره در این لایحه دارم استفاده میکنم و از جناب آقای رئیس محترم مجلس شورای ملی تقاضا میکنم که اظهاراتی که نمایندگان مجلس راجع به امور مملکتی در شئون مملکت میکنند به هر حال مورد بحث مردم خارج واقع میشود اگر این اظهارات از طریق صحیحی به مردم نرسد این به ضرر مملکت است بنابراین اگر رادیو اظهارات وکلا را نمیگوید چه مانعی دارد مجلس بودجهای که به این عظمت در اختیار دارد اظهارات وکلا را روز بعد منتشر کند و در اختیار روزنامهها بگذارد که مردم بتوانند بخرند و بخوانند که در مجلس چه گفته میشود آقای روزنامهنگارها خیلی محبت میکنند به به طور مختصر اظهارات ما را مینویسند (قناتآبادی- آقای خلعتبری بنا نیست این طور بشود بنا این است که هر طور دولتها میخواهند عمل شود) این با خود ماست که برای حفظ شئون مجلس هر طور مقتضی است اقدام کنیم آقایان میدانند که اظهارات خصوصی را در دعوتهای خصوصی نباید منتشر کرد پریروز ما دعوت داشتیم حضور ملوکانه چون دعوت چای بوده است این را منتشر کرد اگر بنا بود منتشر شود از قول بنده فقط یک جمله تحریک کرده و ناقص نوشتهاند بنده ۲۰ دقیقه به حضور ملوکانه یک تذکرات اصولی برای حفظ مشروطیت دادم و با اعلیحضرت عرض کردم افتخار اعلیحضرت این است که رعایت اصول پارلمانی را میفرمایند و شاه هم تصدیق کردند و گفتند به من هم ایراد میگیرد ولی من معتقدم باید طبق اصول پارلمانی عمل کرد عرض کردم اعتبار ما در دنیا این است که عمل ما روی اصول پارلمانی باشد تصدیق فرمودند بنابراین چه ضرری داشت.
اگر میخواستند منتشر کنند آن مطالبی که برای تقویت مشروطیت به عرض رسید و ایشان هم تأیید فرمودند تمام آن را منتشر مینمودند و حتی این بیانات ایشان رفع سوءظن و تهمتهای بیمورد را میکند که ممکن است مقرضین به ایشان نسبت به دهند برای این که صریحاً فرمودند من معتقد به این اصول هستم و عمل هم میکنم انتقادی که از وزرا گفته شد و از طرز کار دولت.
رئیس- آقای خلعتبری از موضوع خارج نشوید
خلعتبری- بله خواستم توجه مقام ریاست را جلب کنم که اگر این کار بشود دیگر ما از این حرفها مبرا هستیم والا بنده طرفدار مشروطیت هستم و بنده هیچ وقت آن مطلب را نگفتم و نخواهم گفت برای این که خود اعلیحضرت خودشان طرفدار اصول پارلمانی هستند (صحیح است) و بیان من تحریف شده (عبدالصاحب صفایی- جد شما از بانیان مشروطیت ایران است)
رئیس- آقای ارباب
ارباب- بنده و شاید هر ایرانی با مبادله اینگونه موافقتنامههای مفید کمال موافقت را داریم ولی صرفاً ما مبادله این نوع موافقتنامهها نباید قانع شد باید موجبات استفاده از آن در کشور فراهم گردد (صحیح است) ارگ موجبات استفاده از ان در داخله فراهم نباشد جز یک عمل فرمالیته کاری انجام نشده است مثلاً وزارت کشاورزی ما بایستی از اسم و عنوان توخالی خارج گردد باید یک نقشه و برنامهای داشته باشد که از صنایع کشاورزی دیگران که ما با آن قرار داد و پیمان منعقد میکنیم چگونه با وضع صحیح و ثابتی استفاده کنند (پورسرتیب- بهترین نقشه بستن در وزارت کشاورزی است)
یک دفعه دیگر عرض کردم که سفری در ایام بهار به غرب کردم واقعاً دیدم اگر یک وزارت کشاورزی ناظر به اصلاحات کشاورزی وجود داشته باشد
از طریق استفاده ماشینآلات کشاورزی بخواهد کمکی به تولید این کشور بکند غله تمام ایران را تنها ناحیه غرب میدهد حالا شرق هم که خودش یک استعداد فوقالعادهای دارد البته در ترویج ماشینهای ساده و مفید و دادن تشکیلات تعمیر ماشین به طور سیار اینها از راهی است که به طور اساسی اگر عمل بشود میتواند کشوری را زنده کند ولی ما نداریم آن دستگاهی را که بتواند مفهوم این موافقتنامهها را در کشور عملی کنند و از آن استفاده نمایند دیگر از مواردی که مرتبط به اقدامات است وضع قوانین و اجرای قوانین است که اجرای این قرارداد را تسهیل کندو باید رعایت این موضوع را کرد نه این که مقراراتی وضع شود که اگر یک سرمایهداری فلاح قابل در کشور بخواهد یک اقدامات مفیدی بکند مواد قوانین دست او را ببندند یا او را خدای نخواسته از این کشور فرار دهند تسلیحات اقتصادی مقدم بر لوایح مالی بایستی استفاده این نوع پیمانها را دز ضمن رعایت بکند و مورد ملاحظه قرار بدهد و اجمالاً تنظیم و مبادله این موافقتنامهها باید زمینهای برای استفاده آن در کشور فراهم شود وگر نه سود و فایدهای ندارد بیشتر تصدیع نمیدهم (احسنت).
رئیس- آقای معاون وزارت خارجه
معاون وزارت خارجه (سمیعی)- عرض کنم دولت کاملاً متوجه است به تواقصی که در دستگاههای صنعتی و فلاحتی و فنی وجود داردد و ببه همین جهت در صدد برآمد که این قرارداد منعقد کند و به طور قطع از تجربیات و اطلاعات علیم کشور آلمان استفاده کند و توصیههایی را هم که آقای خلعتبری فرمودند البته مورد توجه واقع میشود و ما سعی خواهیم کرد که از مواد این قرارداد نهایت استفاده را بکنیم و اصلاحات لازم هم شود (انشاءالله).
رئیس- آقای خرازی.
خرازی- (مخبر کمیسیون اقتصاد) به طوری که آقایان محترم استحضار دارند دومین دولتی که بعد از اجرای قانون انحصار بازرگانی خارجی در سال ۱۳۱۴ با ایران قرارداد پا به پای منعقد کرد دولت آلمان بود ما از این قرارداد تهاتر به نفع اتم و اکمل استفاده کردهایم یعنی صادرات خودمان را به آلمان فروختیم و در اضایش مایحتاج و مخصوصاً ماشینآلات صنعتی وارد کردیم که قسمت عمده ماشینآلات صنعتی بعد از جنگ بینالمللی اول از آلمان وارد شده که هنوز هم مشغول کار است این قرارداد هم به عقیده بنده بسیار قرارداد خوبی است و همین طور که آقایان تذکر دادند باید استفاده کرد متأسفانه در قسمتهای فنی فوقالعاده ضعیف هستیم بنده اطلاع داررم برای یاد دادن این که بیلهای مکانیکی در قسمتهای سازمان سدکرج استفاده بشوند.
آقای مهندس طالقانی مدت دو ماه زحمت کشیدهاند که چهار نفر کارگر بتوانند از این بیلهای مکانیکی استفاده کنند و ماده اول این قرارداد هم که ملاحظه میفرمایید برای این است که از منابع طبیعی ایران که معادن است در درجه اول استفاده شود اگر توجه مخصوصی به عقیده بنده از طرف دولت و مردم به این قسمت یعنی استفاده از منابع طبیعی و معادن ایران و به کار انداختن ماشینآلات و استخراج معادن به طریق علمی و تصفیه و ذوب بشود استفادههای زیادی از این راه میشود کرد و ما میتوانیم با این قرارداد عده زیادی را از قسمتهای مختلفه فنی و صنعتی خودمان حتی از اداره تسلیحات ارتش عوض این که به آنها حقوق زاید بدهیم و بعد از چند سال هم آن تخصص خودشان را به کارگران ایران یاد دهند ما عده زیادی را بفرستیم به آلمان که در قسمتهای فنی کار بیاموزند و برگردند و برای کشور مفید باشند و منطبق باشند با درآمد نفت ما با استفاده از درآمدهایی که آقایان لایحهاش را تصویب فرمودند یا جلب سرمایههای خارجی اگر فرمودند اینها شاید تا آخر سال ۳۵ یعنی شش ماهه دوم ۳۵ اول چیزی که ما احتیاج خواهیم داشت.
آدم از هر قبیل بنابراین همان طوری که آقای کفیل وزارت خارجه تأیید کردند باید از این قرارداد استفاده بشود و دولت برنامه عملی تهیه کند و هر سال یک عدهای از متخصصین برای آموختن در امور فنی بفرستند به آلمان و برگردند در امور تولید مخصوصاً استخراج معادن از آنها استفاده شود.
رئیس- چون کسی اجازه صحبت نخواسته برای شور دوم به کمیسیون فرستاده میشود.
۹- طرح گزارزش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول اجازه الحاق دولت ایران به قرارداد جلوگیری از کشتار دستهجمعی.
رئیس- گزارش از کمیسیون امورخارجه رسیده راجع به الحاق دولت ایران به قرارداد جلوگیری از کشتار دستهجمعی قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
لایحه اجازه الحاق دولت ایران به قرارداد بینالمللی جلوگیری از کشتار دستهجمعی (ژنوسید) که در تاریخ ۱۷ آبان ماه ۱۳۲۹ به تصویب مجلس سنا رسیده و از اطراف مجلس سنا به مجلس شورای ملی ارجاع و به کمیسیون امورخارجه رسیده بود و در تاریخ ۹ آذر ۳۳ با حضور آقای معاون وزارت امورخارجه مطرح ۱۹ ماده مصوب مجلس سنا عیناً به شرح زیر تصویب گردید که اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی مینماید
رئیس کمیسیون امور خارجه- عبدالحمید سنندجی
رئیس- آقای دکتر شاهکار
دکتر شاهکار- موقعی که در دسامبر ۱۹۴۸ این قطع نامه از طرف سازمان بینالمللی تأیید شد مجلس ملی دولی که مستقیم یا غیرمستقیم آثار شوم جنگ را دیده بودند با شور و شعف فراوانی این تصمیم را استقبال کردند و لابد آقای کفیل وزارت امورخارجه میدانند که خوشبختانه بیش از حدنسابی که در قطعنامه ذکر شده است دول راقیه قراد داد را امضا کردند و مفاد این قطعنامه را تأیید کردند همکار محترم آقای داراب تقاضا کردند که در اطراف ژنوسید و قراردادی که مجلس مقدس شورای ملی قطعاً به اتفاق آرا به آن رأی خواهد داد در اطرافش توضیح داده بشود آقایان میدانند که جنگ بینالمللی گذشته با یک عمل خیلی صریح قطعی تقریباً پایان یافت ولی در جریان جنگ جنایات و وحشیگریهایی که اتفاق افتاد موجب شد که متوجه شدند که از جنگ میکروبی این اعمال بدتر است یعنی دشمنی با نژاد بشر و جریان این بوده که البته نازیها گروه گروه مردم را میبردند در اطاقهای گاز یا به وسایلی که واقعاً از ابتکارات شیطانی همان افکار پلید بود و نسل بشر را از بین میبرد که البته از ذکر بعضی از آنها من شرم دارم (کریمی- فقط نازیها میکردند) تعریفی که قانون کرده است این است ژنوسید یعنی قتل دستهجمعی (این ماده دو جواب آقا است) یا صدمه شدید نسبت به سلامتی جسمی یا روحی افراد آن گروه یا قرار دادن عمده گروه در معرض صدمات زندگانی نامناسبی که منتهی به زوال قوای جسمی کلی یا جزیی آن بشود اقداماتی که به منظور جلوگیری از توالد و تناسل آن گروه صورت بگیرد و انتقال اجباری اطفال آن گروه به گروه دیگر قطعنامه ۱۹۴۸ این امر و این جنایت را حتی در اعداد جرایم سیاسی نگذاشته و دولی را که این قرار داد را امضا میکنند مجبور کرده است که در استبداد این قبیل افراد رعایت جرایم سیاسی نشود و هر دولتی مکلف باشد که مجرم ژنوسی را به دولتی که تقاضا میکند مسترد بدانند (داراب- در زمان جنگ فقط) ماده اولش این است که اعم از این که در زمان جنگ باشد یا در زمان صلح بنده از این قطعنامه این اسنباط را میکنم و متأسفم که آقای وزیر دادگستری اینجا نیستند البته مجلس سنا این قرار داد را هم امضا کرده و مجلس شورای ملی هم قطعاً یک چنین قرار دادی را که صرفاً از برای بشر دوستی و بقای نسل بشر است امضا خواهد کرد ولی در یکی از مواد این قرار داد ذکر شده است که مدت اعتبارش تا ده سال است و اگر ۱۶ نفر از اعضای امضا کنند پس بگیرند امضای خودشان این قرار داد کودک میشود یعنی از اثر میافتد بنده خواستم از موقعیت استفاده بکنم و بگویم که دولت ایران تنها این قطعنامه را از نظر بینالمللی امضا میکند بلکه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی موافقت خواهند کرد که بعضی از مقررات این مواد در قانون مجازات عمومی ما وارد بشود مرگ تدریجی در قانون مجازات عمومی ما مجازات ندارد اجبار فرد به انتحال یا از بین بردن خودش مجازات ندارد گذاشتن عدهای از افراد را در وضعیت نامناسبی که منتهی به زوال جسمی و عقلی از آنها بشود در قانون مجازات عمومی ما با کمال تأسف اثری از این جرایم نیست بنابراین از این موقعیت خواستم استفاده بکنم و از این جهت من نوشتم که مخالف مشروطم با یک همچو قرار داد بشر دوستی والا بنده که مثل جناب آقای صدرزاده که موافق اسم نوشتهاند موافقم هم موافقیم مجلس شورای ملی ایران موافق است منتهی بنده یک قدم هم بلاتر گذاشته و عرض میکنم صرفنظر از این که این قرار داد مورد توجه مجلس شورای ملی ایران است بعضی از مواد این قرار داد باید در قانون مجازات عمومی ما هم وارد بشود مثل اغلب ممالک، جرایمیکه نسبت اطفال نسبت به نفوذ و نسبت به توالد و تناسل میشودکه آقایان میدانند که بنده به چه چیز اشاره میکنم مدتهاست در دنیا متمدن مانتوزیانیسم مترفع شده است در مملکت ما جلوی این جرایم را نمیگیرند باید از درد را علاج کرد ما از هر حیض احتیاج داریم به تکثیر نفوذ مملکت پهناور ما ۱۸ تا ۲۰ میلیون جمعیت دارد این جمعیتی که آقایان میدانند اگر اقایان به آمار توجه دقیق بفرمایند که متأسفانه آمار دقیقی هم در کشور ما نیست میبینید که متأسفانه نفوذ کشور ما برخلاف تمام دنیا روی به تقلیل میرود برای این است که هیچگونه تشویقی برای نفوذ نیست و هیچگونه مجازاتی برای از بین بردن نطفه و نفوذ در بین نیست شما اگر ملاحظه بفرمایید عده زیادی از اطفال ما به علت نداشتن فرهنگ و تربیت اولیه از بین میروند یعنی از یک خانواده که نه تا بچه دارد دو تا را آبله از بین میبرد تا را حسبه بعضیهایش را هم خودشان میکشند مثل افتادن در حوز و اب انبار از این قبیل موضوعات و از نه بچه سه تا بیشتر نمیماند (دکتر سیدامامی- نبودن بهداشت است)
البته قسمت عمده نبودن بهداشت است و نبودن طبیب و بالاتر از همه اینها عدم پویری کولتور یعنی تربیت طفل است من خیال میکنم این جزء همین مادهای است که آقایان میخواهند امضا کنند گذاشتن اطفال در وضعیتی
به قوای جسمی و روحی آنان صدمه وارد میآورند و در هر صورت بنده جلب توجه همکاران محترم را میکنم و متأسفانه این قانون یک قدری دیر آمد و امیدوارم در تصویبش رعایت حداکثر سرعت بشود و به دولت تذکر باید داده بشود که بعضی از این مواد را باید به عنوان مواد قانونی وارد در قانون مجازات عمومی ما کرد برای سقط جنین بنده خیال میکنم مجازات ده سال حبس کم است به خصوص که اغلب از این مجازات فرار میکنند بنده خیال میکنم که باید مالتوزیانسیم مبارزه کرد به هر عنوان باید برای این قبیل اعمال در این مملکت مجازات معین کرد و از وسایل دیگری که از توالد و تناسل جلوگیری میکنند به وسیله وضوع قانون جلوگیری کرد و دولت هم که در تکثیر نفوس ایرانی حداکثر کمک را بکند و این کمیسیونهای فنی هم دولت را در این کار ارشاد خواهد کرد بنده امیدوارم که این قانون هر چه زودتر از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد و افتخار این باشد که ره چه زودتر به این قرارداد که از روی بشر دوستی تدوین شده است ملحق شود (احسنت)
رئیس- آقای صدرزاده.
صدرزاده- بیاناتی که جناب آقای دکتر شاهکار فرمودند رد حقیقت در تأیید این قرارداد بود بنابراین دیگر جایی برای دافع باقی نگذاشت آقایان توجه دارند که امروز تمام متفکرین عالم از نظر بقای بشریت اهتمام دارند که به هیچوجه منالوجوه جنگی در جهان بوجود نیاید که موجب اتلاف افراد بشریت بشود و البته از تمام عواقبی که در نتیجه جنگ پیش میآید باید جلوگیر کرد این قراردادی که امروز مطرح است و مجلس شورای ملی ایران تصوی میکند که به آن ملحق بشود یک قراردادی است برای جلوگیری از اتلاف نفوس و البته دولت ایران و مملکت ایران که یک ملت صلح دوستی این باید حسننیت زیاد به این قبیل قراردادها ملحق بشود و اما نکتهای که فرمودند مقراراتی در قوانین ایران ذکر بشود گمان میکنم بعضی از موارد که در اینجا است برای جلوگیری از اتلاف نفوس موادی عیین آن درر قانون مجازات عمومی ایران به حد کافی و وافی هست که عملی که انجام موجب اتلاف نفوس میشود جلوگیری به عمل آید معالوصوف اگر مواردی نباشد وزارت دادگستری مکلف است که موادی در این زمینه تهیه و به مجلس شورای ملی برای تصویب تقدیم شکند در هر حال بنده هم مثل جناب ایشان از آقایان همکاران استدعا میکنم که نسبت به الحاق دولت ایران به این قرارداد رأی موافق بدهند (احسنت).
رئیس- آقای معاون وزارت خارجه.
معاون وزارت خارجه- از نظریات آقای دکتر شاهکار خیلی متشکرم و مطمئن باشند آنچه فرمودند به استحضار دولت میرسانم و سعی خواهد شد که با نهایت اهتمام در این قسمت بشود و استفاده کامل بشود این وظیفهای است که بنده با نهایت میل انجام خواهم داد.
رئیس- این لایحه از سنا آمده به کمیسیون خارجه برای شور دوم فرستاده میشود.
۱۰- تقدیم یک فقره سوال و یک فقره طرح به وسیله آقای خلعتبری و کریمی
رئیس- آقای خلعتبری بیانی دارید.
خلعتبری- بنده یک طرحی دارم که تقدیم میکنم.
رئیس- آقای کرمی شما هم بیانی دارید.
کریمی- یک سؤالی است از وزارت راه که تقدیم میکنم.
۱۱- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به عضویت در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد.
رئیس- موضوع دیگری مطرح میشود گزارشی از کمیسیون امورخارجه رسیده است که قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی.
لایحه ارسالی از مجلس سنا به عنوان عضویت ایران در سازمان خواربار کشاورزی ممل متحد کمیسیون امورخارجه مطرح پس از توضیحاتی که آقای وزیر کشاورزی و آقای وزیر امورخارجه دادند کمیسیون با عضویت ایران در سازمان مزبور موافقت نموده اینک گزارش آن را تقدیم میدارد.
ماده واحده- به دولت اجازه داده میشود از تاریخ هفتم آذر ماه ۱۳۳۲ عضو سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد را قبول و حق عضویت را طبق اساسنامه مزبور پرداخت نماید مخبر کمیسیون امورخارجه مرآت اسفندیاری گزارش از کمیسیون بودجه به مجلسی شورای ملی لایحه ارسالی از مجلس سنا به شماره ۲۶۱۵ راجع به اجازه عضویت ایران در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در کمیسیون بودجه مورد شور واقع و با توضیحاتی که آقای وزیر کشاورزی بیان نمودند از نظر مالی با لایحه مزبور موافقت شده و این که گزارش آن را که تأیید گزارش کمیسیون امورخارجه میباشد تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
مخبر کمیسیون بودجه- مشایخی
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه عضویت دولت ایران در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد را با حضور آقای وزیر کشاورزی مطرح نموده با ماده واحده مصوب مجلس سنا موافت و اینک گزارش آن را تقدیم میدارم.
مخبر کمیسیون کشاورزی- صادق نراقی
رئیس- در این گزارش هم کسی اجازه صحبت نخواسته برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده میشود.
۱۲- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول اجازه الحاق دولت ایران به قراردادهای ژنو
رئیس- گزارش دیگری است از کمیسیون امورخارجه مربوط به اجازه الحاق قراردادهای ژنو گزارش کمیسیون قرائت میشود
(به شرح زیل خوانده شد)
گزارش از کمیسیون خارجه به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۲۶۶۲- ۴۷۷۱۶ راجع به الحاق دولت ایران به قرار دادهای معروف به قرار دادهای ژنو که از مجلس سنا ارسال شده بود در کمیسیون امورخارجه واقع و پس از قرائت ماده واحده و توضیحاتی که آقای وزیر امورخارجه به این نمودند ماده واحده به شرح ذیل تصویب و این که گزارش آن را تقدیم میدارم.
ماده واحده- الحاق دولت ایران به قرار دادهای معروف به قرارداد ژنو به شرح زیر:
۱- قرار داد راجع به بهبود سرنوشت مجروحین و بیماران در نیروهای مسلح هنگام اردوکشی
۲- قرار داد راجع به بهبود سرنوشت مجروحین و بیماران و غریقان نیروهای مسلح در دریا
۳- قرارداد راجع به معامله با اسیران جنگی
۴- قرارداد راجع به حمایت افراد کشوری در زمان جنگ.
که مشتمل بر ۱۱ فقره تصمیم و یک سند برای امضا نیز میباشد و از طرف دولت ایران تاریخ ۱۷ آذر ماه ۱۳۲۸ (هشتم دسامبر ۱۹۴۹) در ژنو به امضا رسیده است تصویب میشود.
مخبر امورخارجه- مرآت اسفندیاری
گزارش از کمسییون نظام به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۴۷۷۱۶- ۲۶۶۳ راجع به الحاق دولت ایران به قرار دادهای معروف به قرارداد ژنو که از مجلس سنا ارسال شده بود در کمیسیون نظام مطرح با توضیحاتی که از طرف نمایندگان دولت داده شد قرار داد مزبور از نظر نظامی به تصویب کمیسیون رسیده اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امورخارجه تقدیم میشود.
مخبر کمیسیون امور نظام حشمتی
رئیس- کسی اجازه صحبت نخواسته برای شور دوم به کمیسیون خارجه و نظام فرستاده میشود
۱۳- طرح گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به شور اول عهدنامه مودت بین ایران و ایسلند
رئیس- عهدنامه مودت بین ایران و ایسلند مطرح است گزارش کمیسیون امورخارجه قرائت میشود.
(این طور خوانده شد)
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
عهدنامه مودت بین ایران و ایسلند که در ۲۷ دی ماه ۲۹ به تصویب مجلس سنا رسیده در کمیسیون امورخارجه مورد بحث واقعه و با حضور آقای معاون وزارت امورخارجه موارد پنجگانه با یک مقدمه به تصویب کمیسیون رسیده اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
به جای مخبر رئیس کمیسیون امورخارجه- عبدالحمید سنندجی
رئیس- چون کسی اجازه نخواسته است برای شور دوم به کمیسیون امورخارجه فرستاده میشود.
۱۴- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- به طوری که قبلاً عرض کردم برای این که کمیسیونهای مشترک بتوانند به تمام لوایح که عده آنها هم زیاد هست رسیدگی کنند و تا هشت مواد گزارش آنها حاضر شود روزهای سه شنبه را با موافقت آقایان جلسه نخواهیم داشته بنابراین پنج شنبه نه صبح خواهد بود سؤالات اول مطرح خواهد شد
(مجلس نیم ساعت پیش از ظهر ختم شد)
رئیس شورای ملی- رضا حکمت