مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ بهمن ۱۳۲۴ نشست ۱۸۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهاردهم |
دوره چهاردهم قانونگذاری
شماره مسلسل
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز شنبه ۲۸ بهمن ۱۳۲۴ نشست ۱۸۶
مشروح مذاكرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۴
جلسه: ۱۸۶
صورت مشروح مجلس روز یكشنبه بیست و هشتم بهمن ماه ۱۳۲۴
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات آقای احمد قوام نخست‌وزیر و معرفی هیئت دولت
۳- بیانات آقای رئیس
۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس یك ربع ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای سید محمدصادق طباطبایی تشكیل گردید.
صورت مجلس روز سه‌شنبه بیست و سوم بهمن ماه را آقای هاشمی (منشی) به شرح زیر قرائت نمودند.
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
مجلس نیم ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای ملك‌مدنی نایب رئیس تشكیل گردید.
صورت مجلس قبل قرائت و پس از تذكرات چند نفر از آقایان نمایندگان چون عده برای اخذ رأی كافی نبود تصویب آن موكول به بعد شد.
غایبین با اجازه- آقایان: مهدی فاطمی، مقدم، بهبهانی، تهرانی، ثقه‌الاسلامی
غایبین بی‌اجازه - آقایان: بیات، دكتر كشاورز، نقابت، اخوان، كفائی، عامری، رحیمیان، آصف، امیر ابراهیمی، تیمورتاش، بوشهری، سید ضیاءالدین طباطبایی، جواد مسعودی، سیف‌پور فاطمی، دكتر عبده، مسعودی، شریعت‌زاده، دهقان، ایرج اسكندری، مهندس پناهی، دكتر آقایان، تیموری، آرداشس اوانسیان، اپیكچیان، قشقائی
دیرآمدگان بااجازه - آقایان: دكتر طاهری، حسن اكبر، لنكرانی
دیرآمدگان بی‌اجازه - آقایان: صمصام، دكتر معاون تهرانچی، معدل، مراد آریه
آقای دكتر مصدق بدواً شمه‌ای در موضوع نگرانی از فترت و مخالفت با تمدید دوره چهاردهم و لزوم حفظ و برقراری امنیت در كشور و شكایات خوانین بختیاری از حاكم فعلی بیان نموده و با اشاره به پیمان مالی ایران و انگلیس و ترقی نرخ رسمی خرید طلا در لندن از خرداد ماه سال جاری و وجوب افزایش موجودی‌های لیره كشور براساس ماده هشتم قرارداد مالی صورت سؤالی را كه در این خصوص تهیه نموده بودند تقدیم و تقاضا كردند به آقای نخست‌وزیر اطلاع داده شود به فوریت برای دادن جواب حاضر شوند.
در این موقع عده برای اخذ رأی كافی و دو فقره صورت مجلس قبل همچنین جلسه اسبق تصویب گردید.
آقای دكتر مصدق در تعقیب بیانات خود شرح مبسوطی دائر به مضار تمدید دوره فعلی و تعارض آن با قوانین و اصول حقوقی و اوضاع حاضره كشور و لزوم احتراز از مذاكراتی كه ممكن است تعبیر به تظاهر در زمینه سیاست یك جانبه بشود همچنین طریق جلوگیری از فترت و وجوب تشكیل جلسات مجلس و تشكیل هیئت دولت بیان نموده و ضمن اظهار گله از تظاهرات بی‌موقع درباره ناطقین شورای امنیت و خشنودی از نتیجه مذاكرات شورای مزبور شرحی در اطراف زندگانی سیاسی آقای تقی‌زاده و عدم تناسب آقای سهیلی برای نمایندگی ایران در شورای ملل متفقه اظهار و عقیده داشتند در چنین موقعی مقتضی است رجالی در مذاكرات بین‌المللی دخالت نمایند كه از هر حیث مورد اطمینان باشند.
آقای شهاب فردوس نیز شرحی در پیرامون فترت و شقوق مختلفه جلوگیری از آن و امكان جریان انتخابات در فاصله بین تاریخ تخلیه ایران از قوای متفقین و انقضای دوره چهاردهم بیان نموده تمدید دوره فعلی را مباین مصلحت كشور و برخلاف افكار عمومی و مقتضیات زمان تشخیص و موضوع را از لحاظ قضایی و از نظر قانون اساسی و تفاوت سابقه امر تشریح نمودند.
آقای فیروزآبادی نیز برای ایراد نطق اجازه گرفته آغاز سخن نمودند ولی چون عده برای مذاكره كافی نبود جلسه آینده روز پنجشنبه بیست و پنجم بهمن ماه ساعت ۹ صبح مقرر و مجلس نیم ساعت بعد از ظهر ختم شد.
رئیس - آقای اردلان در صورت مجلس صحبتی دارید؟
اردلان - عرض كنم آقای آصف را غایب بی‌اجازه نوشته‌اند ایشان تلگرافی به بنده كرده بودند
كه بنده هم به كمیسیون عرایض تقدیم كردم كه مریض هستند و نمی‌توانند بیایند و تقاضای مرخصی كرده‌اند كه با اجازه باشند استدعا می‌كنم اصلاح شود.
رئیس - بسیار خوب وقتی آمدند با اجازه خواهند شد. اعتراض دیگری نیست؟ (گفته شد - خیر) صورت مجلس تصویب شد.
- بیانات آقای احمد قوام نخست‌وزیر و معرفی هیئت دولت
۲- بیانات آقای احمد قوام نخست‌وزیر و معرفی هیئت دولت
رئیس - آقای نخست‌وزیر هیئت دولت را معرفی خواهند فرمود.
نخست‌وزیر (آقای احمد قوام) - در این موقع كه برحسب تمایل اكثریت مجلس شورای ملی و امر اعلیحضرت همایون شاهنشاهی اداره امور كشور به عهده اینجانب محول گشته خاطر نمایندگان محترم را به این نكته متوجه می‌سازم كه قبول چنین مسئولیت سنگینی از طرف من با وضع آشفته كشور و با دشواری‌های بین‌المللی كه تاریخ نظیر آن را كمتر نشان داده است صرفاً برای خدمتگزاری به میهن مقدس و نجات هم‌وطنان گرامی از طوفان خطرات و مشكلات است. (انشاءالله، صحیح است) امیدواری اینجانب در توفیق به خدمت بعد از یاری خداوند به توجه اعلیحضرت شهریاری و تقویت مجلس شورای ملی و مخصوصاً پشتیبانی عموم ملت ایران می‌باشد.
به طوری كه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است رسم بر این بوده كه پس از تشكیل دولت برنامه‌ای تهیه و به مجلس شورای ملی تقدیم شود و از بدو مشروطیت تا حال كه شاید در حدود پنجاه دولت تشكیل یافته متأسفانه كمتر دیده شده است كه برنامه‌های تقدیمی عملی شده باشد و حال آن كه ملت ایران از تكرار الفاظ و عبارات به تنگ آمده و تشنه عمل و كار است به جای آن كه بگوییم در آتیه چه خواهیم كرد بهتر است در اسرع اوقات نشان دهیم چه كرده و چه خدماتی به انجام رسانیده‌ایم اینجانب حتی قبل از تشكیل كابینه تمنیات فوری ملت ایران را از قبیل آزادی اجتماعات و عزل مأمورین متجاوز و تأدیب محتكرین و تنزل نرخ اجناس مورد نظر قرار داده تصمیماتی گرفته و احكامی صادر كرده‌ام و در آتیه نیز با كمال شدت و بی‌رحمی مرتكبین اختلاس و ارتشاء را تعقیب و در هر مقام و هر كسوت باشند به مجازات رسانیده با حدی اجازه شفاعت نخواهم داد.
فعلاً چون توجه نمایندگان معظم قبل از هر چیر معطوف به حل مسائل خارجی و رفع پریشانی و نگرانی خاطر عامه است و اجرای هر برنامه و آغاز اصلاحات داخلی موقوف به حل مشكلات خارجی و استقرار امنیت و رفع اضطراب مردم می‌باشد لذا به منظور وصول به مقصود اساسی قبل از ۲۰ ساعت دیگر به مسكو عزیمت خواهم كرد البته از مطالعه مندرجات تلگرافات متبادله بین اینجانب و رؤسای سه دولت دوست و متفق ایران نمایندگان محترم به خوبی استحضار حاصل فرموده‌اند كه سیاست خارجی اینجانب روی اساس موازنه و مودت و احترام متقابله با سه دولت بزرگ و متفق ایران استوار می‌باشد (صحیح است) و در این موقع كه بر اثر تلگراف پر مهر و محبت ژنرالیسم استالین و ابراز مودت كامل از طرف دولت اتحاد جماهیر شوروی با اعتماد به حسن نیت و توجه همسایه نیرومند شمالی عازم مسكو می‌باشم امیدوارم به یاری خداوند و پشتیبانی ملت ایران موفق شوم دوستی و مودت تزلزل‌ناپذیری كه بین ملت ایران و ملل اتحاد جماهیر شوروی موجود است روی پایه شرافت و احترام متقابله تثبیت نموده و موجبات مزید نزدیكی و یگانگی دو ملت دوست و متحد را فراهم سازم (انشاءالله - انشاءالله) تا با رفع هرگونه سوء تفاهم و تثبیت مناسبات مودت‌آمیز بین دو ملت صفحه جدیدی در مناسبات دو كشور آغاز گردیده و در سایه این دوستی و مودت روزافزون ملت ایران موفق به آسایش و اصلاحات و ترقیات مهمه گردد (انشاءالله). آقایان وزرا را به این ترتیب به مجلس شورای ملی معرفی می‌كنم:
- وزارت امور خارجه و وزارت كشور به عهده خود بنده است
- وزارت دارایی آقای بیات،
- وزارت راه آقای سرلشگر فیروز،
- وزارت دادگستری آقای انوشیروان سپهدی،
- وزارت پیشه و هنر آقای احمدعلی سپهر،
- وزارت بهداری آقای دكتر اقبال،
- وزارت پست و تلگراف آقای سهام‌الدین غفاری،
- وزارت فرهنگ آقای ملك‌الشعراء بهار،
- كفالت وزارت كشاورزی آقای شمس‌الدین امیر علائی،
- معاونت پارلمانی نخست‌وزیری آقای مظفر فیروز (بعضی از نمایندگان - وزارت جنگ را نفرمودید) بلی فراموش كردم
- آقای سپهبد امیر احمدی وزیر جنگ
و در غیاب بنده هم آقای بیات از بنده نیابت خواهند كرد.
- بیانات آقای رئیس
۳- بیانات آقای رئیس
رئیس - نمایندگان محترم متوجه هستند كه این دولت وظیفه بسیار مهمی را در پیش داشته و به عهده گرفته‌اند و امیدواریم به خواست خداوند متعال موفقیت كامل حاصل كنند (انشاءالله) با اهمیت این وظیفه بدیهی است پشتیبانی ملت و مجلس شورای ملی در همه جا بدرقه ایشان خواهد بود (صحیح است) و همین طور كه اشاره فرمودند به زودی به طرف این مسافرت رهسپار خواهند شد تا به وظیفه مهم خود كه اساس تشكیل دولت و سعادت مملكت است قیام كنند به همین نظر عجله دارند كه به اقدامات شروع كنند و لذا نمی‌توانند در موقع مذاكره برنامه خودشان حضور داشته و از نظریات مجلس مستحضر باشند و برنامه‌ای به موقع عمل و اجرا گذاشته باشند یعنی در مذاكره جزئیات و مواد برنامه توجه داشته باشند این است كه مذاكره در برنامه و تصویب آن را موكول كردند به بعد از مراجعت خودشان (صحیح است) امیدواریم انشاءالله با موفقیت برگردند و بعداً به جزئیات و كلیات برنامه بپردازند (صحیح است) بنابراین امروز مذاكراتی در پیش نداریم و می‌‌ماند برای آتیه. اگر آقایان مایل هستند . . .
اردلان - و ضمناً یك كاری هم بكنیم.
بعضی از نمایندگان - جلسه را ختم بفرمایید
اقبال - جلسه پس فردا
دكتر مصدق - بنده پیشنهادی داده‌ام
رئیس - اولاً لایحه تفریغ بودجه را داریم ثانیاً آقای دكتر مصدق هم پیشنهادی فرموده‌اند كه گزارش كمیسیون دادگستری راجع به پرونده آقای سهیلی مطرح بشود اگر آقایان موافق هستند جلسه را ادامه بدهیم.
جمعی از نمایندگان - ختم جلسه
دكتر مصدق - بنده توضیحاتی هم دارم.
رئیس - آقای دكتر مصدق بفرمایید.
(در این موقع آقای دكتر مصدق به محل نطق حاضر شدند)
بعضی از نمایندگان - كمیسیون دادگستری گزارش نداده است.
رئیس - آقای مخبر كمیسیون دادگستری گزارش داده شده است؟
مخبر كمیسیون دادگستری (آقای نبوی) - گزارش‌هایی چند ماه بیش مربوط به آقای سهیلی به مجلس تقدیم شده كه تاكنون مطرح نشده موضوعات دیگری هم هست كه در كمیسیون رأی گرفته شده پنج موضوع خاتمه داده شده ولی یك موضوع بی است چون آن یكی باقی است لذا هنوز گزارش آن تنظیم نشده است.
دكتر مصدق - آن كه پیش داده شده است چیست؟ بیاورند بخوانند.
رئیس - عجالتاً حاضر نیست.
دكتر مصدق - بنده نمی‌فهمم چه حكایتی است كه هر وقت پای سهیلی پیش می‌آید اصلاً جلسه تعطیل می‌شود!
(در این موقع آقایان نمایندگان از مجلس خارج می‌شدند)
- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ختم جلسه
۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ختم جلسه
رئیس - جلسه را ختم می‌كنیم جلسه آینده روز سه‌شنبه است استدعا می‌كنم آقایان سر وقت حاضر بشوند دستور هم لایحه تفریغ بودجه و موضوع دیگری هم هست كه اگر برسد مطرح خواهد شد.
(مجلس یك ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی-سید محمدصادق طباطبائی
- انتصابات و احکام
انتصابات و احكام
وزارت كشور
آقای اسماعیل خدادوست منشی فرمانداری قزوین به سمت بخشدار بوئین منتقل شدند.
آقای عبدالحسین سلطانی كارمند منتظر خدمت از تاریخ ۲۴/۱۱/۱۳۲۴ به سمت فرمانداری لاهیجان منصوب شد.
شهربانی كل كشور
رسدبان یكم عباس فیروزی پایور اداره آگاهی از تاریخ ۱/۱۲/۲۴ به ریاست آگاهی شهربانی كاشان تعیین گردید.