مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ اردیبهشت ۱۳۲۷ نشست ۶۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخشنامهها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۵
جلسه: ۶۹
صورت مشروح مجلس روز سه‌شنبه ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- تصویب شور اول الحاق دولت ایران به سازمان بهداشت جهانی
۳- بقیه مذاکره در بودجه ۱۳۲۷ مجلس و تصویب آن
۴- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس دو ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس
صورت‌جلسه قبل را آقای صدرزاده (منشی) به شرح زیر قرائت کردند.
دو ساعت و ۳۵ دقیقه به ظهر روز یکشنبه مجلس به ریاست آقای امیرحسین ایلخان ظفر بختیار تشکیل و صورت‌جلسه پیش قرائت گردید.
اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت‌مجلس خوانده شده است:
غایبین با اجازه - آقایان: محمد حسین صولت - قشقایی - محمدعلی دادور - عسکر صاحب جمع - ابوالفضل تولیت - عبدالحسین اورنگ - آقاخان بختیار - عبدالرحمن فرامرزی - محمدتقی بهار - سید حسن تقی‌زاده - یمین اسفندیاری.
غایبین بی‌اجازه- آقایان: سلطانی - حسین وکیل - عبدالقدیر آزاد - منوچهر گلبادی - سالار بهزادی- حسن مکرم - محمد عباسی - صفا امامی - عدل اسنفدیاری.
دیرآمدگان با اجازه- آقایان: دکتر بقائی - مهدی ارباب - غضنفری - فولادوند - منصف - دکتر طبا - افخمی - علی اقبال - هاشم وکیل - فاضلی.
دیرآمدگان بی‌اجازه- آقایان: دکتر اعتبار - محمدعلی مسعودی - دکتر آشتیانی - ملک‌پور - ناصری - شریعت‌زاده - مسعود ثابتی - دهقان - شهاب خسروانی - نیک‌پور - علی وکیلی - قهرمان - بوداغیان - اسدی - کهبد.
آقای اسکندری در باب بازگشت بحرین و تجدید نظر در قرارداد نفت و اقداماتی که در کابینه گذشته شده توضیحی دادند و آقای رضوی راجع به دستور جلسه و طرح لایحه غله تذکری دادند و آقای صدر کشاورز راجع به طرح مالیات بر اراضی بیاض تقاضا کردند زودتر مطرح شود و صورت‌مجلس و جلسه اسبق تصویب شد.
آقای دکتر شفق راجع به مذاکرات آقایان مهندس رضوی و دکتر عبده در باب اظهارات هانری والاس توضیحاتی داده گفتند منشور ملل متفق و منافع عمومی ملل و ملت ایران عقیده مناطق نفوذ را در دنیا ریشه کن ساخته و رد کره است.
قای نایب رئیس بیان داشتند که طرح مربوط به منع استعمال الکل به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود.
آقای هژیر راجع به سؤال آقای دهقان در باب قرارداد نفت و پاسخ آقای وزیر دارایی گفتند در کابینه سابق اقداماتی شده است که آقای وزیر دارایی کان‌لم‌یکن پنداشته‌اند.
آقای حائری زاده با توضیحی راجع به انتخابات مجلس شورای ملی و مجلس مؤسسان و انجمن‌های ایالتی و شهرداری‌ها و تغییراتی که در قانون انتخابات داده شده طرحی به امضای جمعی از آقایان نمایندگان تقدیم داشتند.
آقای معتمد دماوندی راجع به خروج محصول گیلان از کشور و گرسنگی اهالی محل شرح مبسوطی بیان داشتند و تقاضا نمودند قبل از آن که منجر به غارت انبارها و بلوای عمومی شود با فروش برنج‌های
املاک واگذاری پیشگیری کنند و نیز بنگاه آبیاری در تقسیم آب گیلان مداخله نکند.
آقای حاذقی اظهار نمودند طبق ماده ۲۵ نظامنامه لایحه محدودیت بازرگانان خارجی دو ماه است به کمیسیون رفته و گزارش آن مجلس تقدیم نشده است تقاضا می‌شود در دستور قرار گیرد همچنین ۳ نفر بقیه اعضای دیوان محاسبات انتخاب شوند.
آقای مکی راجع به سؤالی که در باب رود هیرمند از وزارتخانه نموده بودند بیاناتی کردند.
و آقای دکتر عبده نیز در این باره تذکراتی دادند و آقای وزیر امور خارجه گزارش جریان آب هیرمند را به تفصیل به عرض مجلس رسانیده گفتند بالاخره منجر به وساطت دولت امریکا و اعزام کمیسیون بی‌طرف شده است که دولت با شرط شرکت نماینده ایران قبول نموده و اقدام لازم خواهد کرد.
آقای مکی حق بیانات خود را در این باره به آقای منصف تفویض کردند و ایشان شرح مفصلی از وضع رود و انهار منشعبه از آن و خساراتی که از این راه وارد شده و عدم مراقبت مأمورین وزارت امور خارجه ایراد و اعلام خطر نمودند که باید اغفال نشد و دستگاه وزارت امور خارجه نیز اصلاح شود.
آقای دکتر عبده نیز اظهار نظر نمودند که به حق سوابق مستمر و ممتد ایران کمیسیون باید نخست حکم به تعطیل عملیات انشعابی بدهد. آقای وزیر امور خارجه گفتند اوضاع و احوال عمومی مملکت باید اقدامات وزارت امور خارجه را تنفیذ کند و تأثیر بخشد.
در این موقع یک ساعت به ظهر تنفس داده شد و مجدداً نیم‌ساعت قبل از ظهر مجلس به ریاست آقای امیرحسین ایلخان تشکیل و گزارش کمیسیون بهداری راجع بالحاق ایران به سازمان بهداشت جهانی قرائت شد که رأی گرفته شود برای شور دوم و بودجه مجلس مطرح گردید.
آقای حاذقی راجع به اهارات آقایان دکتر شفق و رضوی در موضوع چاپخانه و روزنامه رسمی و فرهنگ دهخدا و تندنویسی مجلس توضیحات مشروحی داده گفتند کمال مراقبت در حسن جریان امور اداری مجلس به عمل خواهد آمد و در بودجه مجلس و هزینه چاپ فرهنگ دهخدا نیز صرفه‌جویی لازم شده و خواهد شد.
آقای شادلو به عنوان مخالف راجع به اضافه حقوق آقایان نمایندگان تذکری داده و معتقد بودند که از بودجه مجلس حذف شود.
آقای اردلان در پاسخ اظهارات ایشان توضیحاتی دادند.
آقای معتمد دماوندی به عنوان موافق با قرائت اسامی کارمندان چاپخانه گفتند عواید چاپخانه فقط صرف مخارج آن می‌شود و راجع به روزنامه نیز گفتند روزی هزار تومان هزینه آن است آقای قبادیان نیز با توضیحاتی معتقد بودند که باید ارقام مربوط به روزنامه رسمی از بودجه مجلس حذف شود.
آقای رضوی پیشنهاد کفایت مذاکرات نموده گفتند در بودجه مجلس رسیدگی کامل شده است.
آقای محمد علی مسعودی مخالف بوده گفتند راجع به چاپخانه مجلس و قسمت‌های دیگر بودجه مطالبی دارند.
آقای نایب رئیس اظهار داشتند اعلام جرمی آقای دهقان علیه آقای قوام کرده‌اند که به کمیسیون عرایض داده می‌شود و ساعات تشکیل جلسات نیز از چهار بعدازظهر مقرر می‌گردد.
نیم ساعت بعد از ظهر مجلس خاتمه یافت و به صبح روز سه‌شنبه موقع مقرر موکول گردید.
رئیس- آقای اسکندری نسبت به صورت‌جلسه فرمایشی دارید؟
عباس اسکندری - بنده مکرر به عرض مجلس شورای ملی رسانیده‌ام که در تلخیص صورت‌جلسه باید طوری کرد که مطالب از بین نرود. در جلسه گذشته مجلس آقای هژیر وزیر مشاور بیاناتی کردند که به عقیده بنده بیانات ایشان اصلاً قابل تلخیص نیست و از نظر منافع کشور دستور بفرمایید تماماً در صورت‌جلسه قید شود.
رئیس - اصول مطالب به طور اختصار درج می‌شود. آقای اردلان.
اردلان - عرض کنم که در صورت‌مجلس یک کلمه را متذکر نشدند و آن را بنده عرض می‌کنم آن کلمه این بود که موقعی که لایحه وزارت بهداری راجع به الحاق ایران به مجمع بهداشت جهانی مطرح بود آقای رئیس اعلام رأی فرمودند و چون عده برای رأی کافی نبود آقای رئیس فرمودند هر وقت عده کافی شد فوراً رأی خواهیم گرفت این بود که بنده می‌خواستم تذکر بدهم که اول باید آن عملی بشود و رأی گرفته شود.
رئیس- گویا دو جلسه بوده است که این سابقه هم شده است که برای تصویب صورت‌مجلس عده کافی نباشد چنانچه الان هم هنوز آقایان نیامده‌اند دیگر نظری نیست؟ آقای گنجه‌ای راجع به صورت‌مجلس فرمایشی داشتید؟
گنجه‌ای - در جلسه گذشته آقای معتمد دماوندی راجع به امور آبیاری بیاناتی فرمودند که آقایان مهندسین یک اعتراضی نسبت به آن کرده‌اند که بنده این اعتراض را تقدیم مقام ریاست خواهم کرد و اساساً مطلب به طوری که ایشان فرمودند این طور نبوده است.
رئیس - آقای گنجه‌ای راجع به صورت‌مجلس بفرمایید، فرمایشات شما مربوط به صورت‌مجلس نیست.
گنجه‌ای - این توضیحات راجع به صورت‌مجلس است خیلی مختصر عرض می‌کنم.
رئیس - جواب ایشان را نفرمایید اگر به صورت‌مجلس اعتراضی دارید بفرمایید.
گنجه‌ای - راجع به آبیاری یک پرونده مفصلی هست که آقایان می‌خواهند سپند رود را تیول خودشان قرار بدهند (دماوندی- این طور نیست آقا) به هر حال بنده عرض می‌کنم که آبیاری زحمات زیادی کشیده و سدهایی در سپند رود بسته که مورد استفاده عموم قرار گرفته است.
رئیس - این مربوط به صورت‌جلسه نبود (معتمد دماوندی- بنده باید توضیح بدهم باید از ماده ۱۰۹ استفاده کنم) گفتم که اعتراض ایشان نسبت به صورت‌مجلس وارد نیست دیگر نظری نسبت به صورت‌مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس جلسه پیش تصویب شد.
۲- تصویب شور اول الحاق دولت ایران به سازمان بهداشت جهانی
رئیس - در جلسه گذشته الحاق دولت ایران به سازمان بهداشت جهانی شور اولش تمام شده بود و برای رأی اکثریت نبود حالا رأی گرفته می‌شود در ضمن یک پیشنهادی از آقای دکتر طبا رسیده و تقاضای یک فوریت کرده‌اند نسبت به این لایحه که قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای دکتر طبا به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم لایحه الحاق به سازمان بهداشت جهانی با قید یک فوریت مطرح شود.
رئیس- ضمناً به اطلاع آقایان می‌رسانم که یک عده تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند اگر اجازه می‌دهید که بعد از آن وارد کار شویم بفرمایید آقای دکتر طبا.
دکتر طبا- بنده این پیشنهاد را فقط از نقطه‌نظر تسریع در امر دادم علتش هم این بود که چون موقع اعلام رسمی الحاق به این سازمان می‌گذرد بنده پیشنهاد کردم که با قید یک فوریت مطرح شود و یک شور کفایت می‌کند و موقعی که این لایحه از طرف دولت گذشته تقدیم مجلس شد در اوایل افتتاح مجلس بود و در تمام کمیسیون‌های مربوطه یعنی کمیسیون بهداری و خارجه و بودجه مجلس مطرح شده و اصولاً هم چون ما تقبلی راجع به هیچ‌گونه خرجی نمی‌کنیم بنده کمان می‌کنم که هیچ‌کس هیچ‌گونه مخالفتی داشته باشد و اگر آقایان اساسنامه را بخوانند و توجه بفرمایند که مربوط به یک امر خیر و امور بهداشتی است گمان می‌کنم که هر چه زودتر ما الحل خودمان را اعلام بکنیم بهتر باشد چون اغلب دول و تقریباً تمام دول شرکت خودشان را اعلام کرده‌اند (صحیح است) فقط دولت ایران هنوز مانده است.
صفوی - بنده مخالفم اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - آقای امیرتیمور
امیرتیمور - بنده به آقای دکتر طبا اطمینان می‌دهم که نظر ایشان در گذشتن این لایحه تأمین است و البته سرعت هم به کار خواهد رفت که زودتر انشاءالله این لایحه تصویب بشود این است که طبق نظامنامه و طبق سوابقی که در مجلس شورای ملی هست کلیه مقاوله نامه‌ها و قراردادهای مخصوص خارج دارای دو شور است (صحیح است) و این برای این است که یک مطالبی هست که باید سابقه محفوظ بماند بنده در این مورد بخصوص مضایقه ندارم که با نظر جنابعالی موافقت بشود ولی این مورد یک عملی خواهد بود که ممکنست در آتیه از آن سوء استفاده بکنند و موارد دیگری که مصلحت باشد دو شوری باشد آن وقت این سابقه از بین می‌رود. بنده از آقای دکتر تمنی می‌کنم موافقت بفرمایند که این لایحه دو شوری تصویب شود.
دکتر طبا- با توضیحی که آقای امیرتیمور دادند که اصولاً قراردادهای خارجی باید دو شوری باشد و بنده متوجه این موضوع نبودم پیشنهاد خود را مسترد می‌کنم که لایحه سیر خودش و جریان طبیعی خودش را طی بکند.
رئیس - پس رأی گرفته می‌شود.
دکتر معظمی - مطابق سابقه گزارش
کمیسیون خارجه و کمیسیون بودجه هم باید قرائت بشود.
رئیس - گفتند که در جلسه گذشته قرائت شده حالا اگر قرائت نشده است مجدداً قرائت می‌شود.
(مجدداً به شرح سابق قرائت شد)
رئیس - رأی گرفته می‌شود به ورود در شور دوم آقایان موافقین قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد. به کمیسیون ارجاع می‌شود.
۳- بقیه مذاکره در بودجه ۱۳۲۷ مجلس و تصویب آن
رئیس - در جلسه گذشته راجع به بودجه مجلس پیشنهادی از آقای رضوی بوده راجع به کفایت مذکرات در کلیات که باز اکثریت حاصل نشده بود (یک نفر از نمایندگان - دو مرتبه قرائت بشود) (پیشنهاد آقای رضوی به شرح سابق قرائت شد) توضیحی دارید آقای رضوی؟
رضوی -توضیح دادم جواب هم دادند حالا رأی گرفته بشود.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات در کلیات آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا به ورود در مواد رأی گرفته می‌شود آقایانی که موافقند با ورود در مواد قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول مطرح است و قرائت می‌شود (ماده اول به شرح زیر قرائت شد)
ماده اول - برای مقرری و هزینه ۱۲ ماهه سال ۱۳۲۷ مجلس شورای ملی مبلغ ۳۱۶۷۶۷۴۴ ریال مطابق فقرات ۱ تا ۵ ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
رئیس- در ماده اول هم ممکن است که صحبت کرد روی کلیات آقای صفوی مخالفید؟ بفرمایید.
صفوی-عرض می‌کنم که معمولاً در ماده اول هر لایحه‌ای می‌شود در کلیات آن لایحه صحبت کرد و چون در کیات مذاکرات کافی شد حالا نظریاتی که بنده راجع به مواد دارم به عرض آقایان می‌رسانم عرض کنم که در بودجه مجلس شورای ملجی موادی تنظیم شده و این هزینه‌هایی که برآورد شده وطبع شده به نظر آقایان هم رسیده است البته آقایان محترم کارپردازها هم توجه دارند که کارهای داخلی مجلس شورای ملی با کمال انتظام جریان داشته باشد و بودجه‌ای که تصویب می‌شود البته با کمال دقت صرف خواهد بنده فقط یک قسمتی راجع به کارهای مباشرت می‌خواهم عرض کنم که استدعا می‌کنم آقایان توجه داشته باشند و آن این است که اثاثیه و مبل مجلس شورای ملی آن طوری که حقیقتاً شایسته مجلس شورای ملی ایران است نیست بنه تذکری می‌دهم که آقایان مباشرین توجهی بفرمایند برای این که اثاثیه و مبل مجلس شورای ملی آن طوری که فعلاً هست شایسته مجلس نیست و خواهش می‌کنم آقایان محترم مباشرین توجه بفرمایند و از محل صرفه‌جویی بودجه برای این که تحمیلی بر خزانه کشور نشده باشد امسال میل مجلس را یک قدری بهتر و آبرومندتر و آنهایی که فرسوده شده و از بین رفته ترمیم بکنند و میل هم یک قدری تهیه بکنند که شایسته مقام مجلس باشد یک قسمت دیگر از عرایض بنده در خصوص بودجه چاپخانه مجلس است که آقایان هم در قسمت بودجه چاپخانه یک فرمایشاتی فرمودند و بنده از همکار محترم آقای اردلان مخبر کمیسیون محاسبات یک توضیحی می‌خواهم راجع به بودجه چاپخانه مجلس شورای ملی البته چاپخانه مجلس شورای ملی در ابتدای امر در دوره چهارم مجلس که خدا رحمت کند مرحوم ارباب کیخسرو را آن وقت مباشر بود و برای مجلس شورای ملی چاپخانه‌ای تأسیس کرد به منظور این که لوایح مجلس و اوراقی که مربوط به مجلس است طبع شود و به موقع به دست آقایان برسد منظور هم ابتدا همین بود بعد یواش‌یواش این فکر پیدا شد که چاپخانه مجلس را تکمیل کنند و ماشین‌آلات و لوازم چاپخانه را زیاد کنند و از نقطه‌نظر اهمیتی که اوراق بهادار داشت تمبر و اوراق بهادار در آن موقع خیلی مهم بود و دولت یک مبلغ خیلی خیلی زیادی بهلند گویا آن طور که بنده در نظر دارم برای سفارش تمبر می‌داد بعداً ماشین‌آلات طبع تمبر را تهیه کردند و قرار شد که اوراق بهادار و تمبر در مجلس به چاپ برسد و هیچ‌وقت منظور مجلس شورای ملی و اداره محترم مباشرت و چاپخانه مجلس این نبود که یک کارهای مطبوعاتی را از دست صاحبان حرفه و سایر مطابعی که بایستی از این راه گذران کنند و امرار معاش کنند بگیرند ولی بعد متدرجاً این فکر تقویت شد و غیر از این که تمام تمبر و اوراق بهادار از طرف وزارت دارایی به چاپخانه مجلس داده می‌شد کم‌کم سایر اوراق دولتی را هم رجوع کردند به چاپخانه مجلس و بودجه چاپخانه یواش‌یواش توسعه پیدا کرد خیلی‌خیلی خوب شد و البته بسیار خوب هم هست بایستی که در کشور یک چاپخانه خیلی عالی هم باشد که بتواند از عهده کارهای مهم مطبوعاتی برآید ولی بنده می بینم که بوده چاپخانه مجلس را که اینجا پیشنهاد کرده‌اند برای امسال ۹۸۴۱۳۲۸ ریال است در صورتی که درآمد چاپخانه فقط ۱۰ میلیون ریال است و آن وقت این چاپخانه با این همه ماشین آلات و اسباب و لوازم خیلی زیادی که در مدت چندین سال وارد شده است و کارهای مهمی ار هم که انجام می‌دهد اضافه درآمدی که برای آن پیش‌بینی شده و در بودجه نوشته شده ۱۵۷۶۲۲ ریال است البته آقایان محترم مباشرین رسیدگی فرموده‌اند و دقت هم فرموده‌اند در پیش‌بینی درآمد و هزینه و حلاا بنده می‌خواستم یک چیز دیگری عرض کنم و آن این است که چاپخانه مجلس البته از روز اول به منظور چاپ اوراق مربوط به داخله مجلس بوده بعد اوراق بهادار را ضمیمه کردند ولی هیچ وقت منظور این نبوده که کارهای عمومی را از دست چاپخانه‌ها بگیرند و کار آنها را فلج کنند بنده خیال می‌کنم از نقطه‌نظر این که درآمد چاپخانه تقلیل پیدا کرده است در نظر گرفته‌اند تمام کارهای وزارتخانه‌ها و وزارت دارایی را دربست اختصاص به چاپخانه مجلس بدهند و سایر چاپخانه‌ها همه تظلم کرده‌اند شکایت کرده‌اند و یک شرحی هم چاپ کرده‌اند و گمان می‌کنم به دست آقایان رسیده است و همه چاپخانه‌ها شکایت دارند از این موضوع بنده خیال می‌کنم شأن مجلس شورای ملی نیست که کارهای آزاد را از دست مردم بگیرد و آنها را فلج بکند که عایدی نداشته باشند مجلس شورای ملی باید توجه بکند و خصوصاً اداره کارپردازی باید توجه بکند که کار برای مردم فراهم بکند نه این که کاری را که عده زیادی از این راه گذران می‌کنند و کار می‌کنند و اوراقی چاپ می‌کنند واقعاً هم زحمت می‌کشند از دستشان بگیرند کارگران چاپخانه‌ها واقعاً زحمت می‌کشند آقایان هستند اینجا که اطلاع دارند آقای دکتر مصباح‌زاده آقای مسعودی اینها می‌دانند که در ۲۴ ساعت کارگران چاپخانه ۱۶ ۱۷ ساعت زحمت می‌کشند و عایدی زیادی هم ندارند آن وقت اخیراً چاپخانه مجلس پیشنهاد کرده که تمام کارهای مطبوعاتی وزارتخانه‌ها و وزارت دارایی را به چاپخانه مجلس اختصاص بدهند برای این که یک رقم بزرگتری در درآمد چاپخانه نشان بدهند بنده خیال می‌کنم که این شأن مجلس شورای ملی نیست البته کارهای آزاد بایستی در دست مردم باشد و چاپخانه هم کار خودش را بکند و به چاپ اوراق بهادار و تمبر اکتفا بکند نه این که چاپ کاغذ و پاکت ادارات را هم بخواهد بگیرد و به ود اختصاص بدهد برای این که درآمد داشته باشد اگر این طور است خوب است یک مغازه قماش فروشی هم درست بکند کارپردازی بنده می‌خواهم عرض کنم که این شأن مجلس شورای ملی نیست مجلس شورای ملی باید هم خودش را مصروف این قرار بدهد که برای مردم کار تهیه کند و مردم بتوانند از راه تحصیل کار آزاد یک لقمه نانی داشته باشند (صحیح است) والا تمام کارها را اختصاص بدهند به چاپخانه مجلس که برای چاپخانه یک درآمد زیادتری نشان بدهند این برخلاف حق است بنده می‌خواستم این تذکر ار خدمت همکار محترمم آقای اردلان داده باشم و تقاضا کنم که کمیسیون محاسبات و آقایان مباشرین توجه بیشتری داشته باشند که کارهایی را که سایرین در خارج به طور ازاد می‌کنند از دست آنها گرفته نشود زیرا الان گرفته شده است و الان پیشنهاد داده‌اند به وزارت دارایی که تمام کارها را اختصاص بدهند به اینجا و آقایان صاحبان چاپخانه‌ها هم شکایت کرده‌اند در قسمت دیگری که می‌خواستم توجه آقایان همکاران خودم را معطوف داشته باشم مربوط به روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی است و این که در سال گذشته یک تبصره‌ای آنجا پیشنهاد شد در بودجه مجلس قسمت اول از ماده سوم پیشنهاد کردند که کلیه آگهی‌هایی که تا به حال به روزنامه‌ها داده می‌شد اختصاص داده شود به مجله رسمی، بنده خیال می‌کنم که همکاران محترم بنده خیلی توجه به این موضوع نداشته‌اند که این تبصره پیشنهادی نسبت به مطبوعات کشور و رزونامه‌ها یک لطمه خیلی برگی خواهد زد بنده هیچ تصور نمی‌کنم که خدای نکرده این سوء نیت بوده است ولی به عقیده بنده آقایان درست توجه نداشته‌اند که این یک ضربتی بوده است به مطبوعات کشور و به جای این که مجلس رکن چهارم مشروطیت را تقویت کرده باشد و کمک بکند به مطبوعات کشور که بتوانند روی پای خودشان بایستند و با درآمد مشروع و عایدی مشروع خودشان روزنامه را اداره بکنند این تبصره همین‌طوری پیشنهاد شده و تصویب این تبصره اسباب زحمت برای تمام روزنامه‌ها شده است بنده خیلی وقت مجلس را نمی‌گیرم و یک پیشنهادی در این قسمت کره‌ام استدعا می‌کنم آقایان از نظر این که مطبوعات کشور را تقویت بکنند برای این که روزنامه‌ها
بتوانند وظایف خودشان را انجام بدهند در این موضوع یک توجهی بکنند و این قسمت حذف شود برای این که درآمدی که روزنامه رسمی کشور دارد از نقطه‌نظر چاپ و نقطه‌نظر روزنامه رسمی کشور کافی است و هیچ احتیاجی هم به این آگهی‌ها ندارد.
رئیس- آقای مخبر بفرمایید. ایشان بدون نوبت می‌توانند صحبت کنند.
مخبر کمیسیون محاسبات (آقای اردلان)- چند مطلب بود که نماینده محترم آقای صفوی فرمودند که بنده جواب حضورشان عرض می‌کنم اول موضوع اثاثیه مجلس بود که در جلسه خصوصی حضرت‌عالی فرمودید و آقایان کارپردازان محترم هم توجه فرمودند که مخصوصاً عکس اعلیحضرت و تمثالشان به طور بهتری نقاشی بشود و آنجا گذاشته بشود البته اقدام خواهد شد و قول داده‌اند و ما هم انشاءالله نظر جنابعالی را تأمین خواهیم کرد یعنی از صرفه‌جویی‌های امسال اثاثیه تعمیر خواهد شد و این کار را عملی می‌کنیم اما این که فرمودید راجع به چاپخانه مجلسو گزارش کمیسیون محاسبات مجلس راجع به بودجه چاپخانه‌ها، علت این که اوراق بهادار به چاپخانه مجلس واگذار شده این است که اوراق بهادار تحت نظر مأمورین وزارت دارایی چاپ می‌شود و بنابراین هر جایی که چاپ شود وزارت دارایی باید یک هیئت را تعیین بکند ولی حالا که در چاپخانه مجلس چاپ می‌شود یک هیئت منحصر به فردی که عبارت از چند نفر هستند می‌آیند اینجا در چاپخانه مجلس و اوراق بهادار تحت نظر آنها چاپ می‌شود ولی راجع به سایر اوراق هیچ‌گونه انحصاری چاپخانه مجلس به هیچ‌وجه قائل نشده، چاپخانه مجلس هم مثل سایر چاپخانه‌ها می‌ماند اگر یک مطبعه یک چیزی را ارزانتر چاپ کرد می‌برند به آنجا و اگر چاپخانه مجلس ارزانتر کرد می‌آورند اینجا، بنده به جنابعالی قول می‌دهم که به هیج وجه موضوع انحصار در کار نیست که تمام اوراق را انحصار کنند و اما راجع به عایدات چاپخانه که فرمودند ۱۵۰ هزار تومان است چاپخانه مجلس شورای ملی در سال گذشته ۱۱ میلیون ریال عایدات داشت بنابراین ما در بودجه مجلس پیش‌بینی کرده بودیم که ده میلیون آخر سال عایدات داشته باشیم ولی آخر سال بیشتر از ده میلیون عایدی داشتیم و رقم صحیح‌اش عبارت از یازده میلیون و کسری بود که ما عایدات داشتیم بنابراین از این قسمت جنابعالی می‌توانید یتوجه بفرمایید که چاپخانه مجلس شورای ملی عایدات خوبی در پارسال داشته، اما این که فرمودندراجع به روزنامه رسمی در موقعی که بودجه مجلس شورای ملی مطرح بود یک پیشنهدی یکی از آقایان نمایندگان محترم فرمودند و مجلس رأی داد که اعلانات رسمی تمام در روزنامه رسمی درج بشود و اعلانات تمام وزارتخانه‌ها هم در این روزنامه چاپ بشود البته کمیسیون محاسبات هم هیچ چاره‌ای جز این نداشت که قوانین مجلس را اطاعت بکند (صحیح است) توجه فرمودید آقا؟ ما هیچ‌کاری نمی‌توانستیم بکنیم، اگر مجلس شورای ملی رأی نمی‌اد ما هم کاری نمی‌کردیم ولی چون مجلس شورای ملی رأی داد مجلس شورای ملی محترم است و امروز هم مجلس شورای ملی هر رإیی بدهد مطاع و معتبر خواهد بود و این را هم می‌خواستم حضورتان عرض کنم که در زمانی که من حسب‌الوظیفه به وزارتخانه‌ها گفتم که مطابق قانونی که از مجلس گذشته است اعلانات رسمی باید به روزنامه رسمی داده شود و در آنجا چاپ بشود (مکی- روزنامه رسمی را که کسی نمی‌خواند) عرض کنم این را بعد بفرمایید بنده خواستم خدمت آقا عرض کنم که از اول فروردین تا ۲۰ اردیبهشت ۱۵۴۶۴۶۶ ریال یعنی ۱۵۴ هزار تومان قیمت اعلاناتی بوده که به روزنامه رسمی از طرف وزارتخانه‌ها داده شده است (رحیمیمان- در چند روز؟) اولاً یک هفته از اول فروردین را همه مسبوق هستند که تعطیل است تا ۲۰ اردیبهشت ۱۵۴۶۴۶۶ ریال عایدات آگهی‌هایی بوده است که به مجله رسمی داده شده است و مجلس شورای ملی هر رأیی که بدهد برای کمیسیون محاسبات واجب‌الاطاعه است و ما هیچ نظری نداریم (صفوی - پیشنهاد کرده‌ام که این را حذف بکنند) عرض کردم که این بسته به نظر مجلس است اگر مجلس قبول کرد، اطاعت می‌کنیم و ما غیر از این وظیفه‌ای نداریم.
رئیس - آقای امیرتیمور موافقید؟ (امیر تیمور- بلی) بفرمایید.
امیرتیمور - آخر دوره چهاردهم مجلس پیشنهاد بنده را تصویب کرد و به صورت قانون درآمد و طبق آن قانون اداره کارپردازی مجلس مکلف و ملزم بود که صورت مذاکرات ادوار پنچ‌گانه مجلس شورای ملی را از بایگانی و ضبط مجلس بگیرد و طبع و توزیع کند و منتشر بسازند برای این که این صورت مذاکرات ادوار پنج‌گانه در حقیقت تاریخ سیاسی مشروطیت ایران را شامل است (صیحح است) در زمان فترت و بعد از آن هم اداره کارپردازی شروع به این کار کرد و دوره اول را چاپ کردند و دوره دوم را هم چاپ کردند و منتشر شد گو این که چاپی که مذاکرات دوره ول و دوره دوم شده با بدترین کاغذ و بدترین شکل چاپ شده که هیچ شایستگی برای ایک چنین موضوع مهمی نداشت. معهذا بنده هم به سهم خودم خوشوقتم ولی آنچه که بنده اطلاع پیدا کردم مخصوصاً از اول دوره ۱۵ تا حلاا دیگر توفیق چاپ مذاکرات دوره سوم و چهارم و پنجم که می‌بایستی همین طور پشت سر هم چاپ بشود پیدا نکردند و به همین ترتیب معطل مانده و این مطلی گویا به واسطه این است که باید یک کسان مخصوصی بر این کار گماره بشوند و مأمور به‌شوند که این صورت مذاکرات را پیدا کنند و پاکنویس کنند و بدهند به مطبعه و گویا اداره کارپردازی دقتی در این امر نکرده و نفرستاده‌اند در صورتی که اگر اداره کارپردازی اهتمامی که لازم بود به عمل می‌آورد جمیع ادوار تا به حال چاپ شده بود و بنده از این تذکر مقصودم این بود که اداره کارپردازی یک اهتمام بیشتری برای این موضوع بفرمایند که مذاکرات این سه دوره هم زودتر چاپ بشود و البته روی یک کاغذ حسابی باشد که واقعاً شایسته و قابل تاریخ سیاسی مملکت ایران باشد چون این کاغذهای روزنامه و کاغذهای معمولی که چاپ رویش منعکس نیست و بسیار کاغذ بدی است این که دوره اول و دوم روی آن چاپ شده است و همچنین بنده معتقدم که آن کتاب لغت آقای دهخدا هم که مجلس قانون گذرانیده است بایستی طبق قانونی که گذشته بلاتأخیر چاپ شود و البته در کمیت و کیفیت چاپ آن بنده عرضی نمی‌کنم (صحیح است) ولی حالا که مجلس شورای ملی خواسته است آثار یکی از دانشمندان را در زمان حیات خودش چاپ بکند و از او قدردانی بکند باید چاپ بشود البته ممکنست یک کسانی اهتمام بورزند که صرفه‌جویی‌های لازم هم شود و در چاپ این کتاب افراط و تفریطی نشود (صحیح است) ولی من معتقدم که بدون وقفه باید چاپ بشود ولی در قسمت چاپخانه مجلس هم اینجا اظهاراتی شد بنده لازم می‌دانم که به عرض نمایندگان محترم برسانم که یکی از بهترین مؤسسات ما همین چاپخانه مجلس شورای ملی است این چاپخانه با صرف میلیون‌ها تمان چول بوجود آمده و البته با داشتن یک چنین دستگاه مجهز باید جمیع مطبوعات مربوط به مجلس شورای ملی و مطبوعات مربوط به دولت در این مؤسسه چاپ بشود. این که می‌گویم مطبوعات مربوط به دولت برای این که از این جیب به آن جیب است، وقتی که مملکت میلیون‌ها تومان خرج کرده و چاپخانه آورده است دیگر برای احتیاجات چاپی خودش نباید پلی بدهد و باید در مؤسسه خودش آنها طبع و توزیع بشود این از نقطه‌نظر صرفه‌جویی است (صفوی- کار ازاد را دولت از دست مردم نباید بگیرد آقا) عرض کردم این کار دولتی است، دولت برای کار خودش این چاپخانه را درست کرده (صفوی- پس یک کارخانه پارچه‌بافی هم بیاورند) بنده تمام فرمایشات آقا را گوش کردم و استدعا می‌کنم که جنابعالی هم گوش بدهید اگر لطفی دارید استماع بفرمایید و اگر لطف ندارید بعد جواب بدهید مطبوعات دولت باید در این چاپخانه طبع بشود این مؤسسه را مملکت ایجاد کرده که مطبوعات ما و مطبوعات دولت در آنجا چاپ بشود و مطبوعات مربوط به دولت را بنده معتقد هستم که باید در آنجا چاپ بشود (صفوی- پس مطابع را هم باید بخرد دولت) و البته اداره کارپردازی هم اهتمام لازم را برای حسن جریان مطبعه به کار خواهد برد که در آتیه هم انشاءالله به صورت خوبی کلکیه امور مربوط به دولت در آنجا طبع و نشر بشود.
رئیس - آقای ملک‌مدنی.
ملک‌مدنی- بنده این که به نام مخالفت آمدم اینجا برای این بود که در دو سه موضوع مخالف بودم ولی اصولاً چون بودجه مجلس شورای ملی مطرح است بنده قبلاً لازم است که به طوری که در سال‌های گذشته هم همین عرض را کردم عرض کنم که کارکنان مجلس شورای ملی به عقیده بنده یک کارکنان صدیق و خدمتگزاری هستند به ملت (صحیح است) برای این که در تمام این تحولاتی که در تشکیلات کشور پیدا شد خوشبختانه کچک‌ترین اثری در وضعیت مجلس نکرد (صحیح است) و حتی در ایام فترت هم با این که این قسمت تا اندازه‌ای مرهون توجهات هیئت‌مدیره‌ای بود که در ایام فترت مجلس کارهای مجلس را اداره می‌کردند ولی اعضاء و کارکنان مجلس هم به عقیده بنده سهمی داشتند که وظایف خودشان را با وجود این که یک موقع بحرانی و خطیری بود طوری انجام دادند که کوچکترین عملی که بر خلاف انتظار باشد در مجلس شورای ملی مشاهده نشد، به عقیده بنده تقدیر
و حق‌شناسی باعث تشویق است بنابراین بنده در اینجا خواستم به سهم خودم خدمات آقایان را به نوبه خودشان و از کوچک و بزرگ تقدیر و تقدیس بکنم و قبلاً هم دیده نشده در اینجا که یکی از مستخدمین مجلس برخلاف وظیفه‌شان رفتار کنند و همیشه هم با کمال نظم و آرامش و متانت کارشان را انجام داده‌اند (صحیح است) اما چیزی که مورد اعتراض بنده بود دو سه مطلب بود که اینجا می‌خواستم عرض بکنم، اولاً راجع به این موضوع چاپخانه مجلس که اینجا هم مکرر مذاکره شده است آقای امیرتیمور هم اینجا تذکر دادند و بنده به سهم خودم می‌خواهم عرض کنم که چاپخانه مجلس برای این تأسیس نشده است که یک منافعی از آن عاید شود (صحیح است) از روز اول وجود این چاپخانه، چون ما در دوره‌های گذشته هم بودیم، از روز اول که این چاپخانه تأسیس شد برای این بود که دستگاه مجلس به این بزرگی احتیاج داشت که چاپخانه‌ای داشته باشد که اوراق خودش را به موقع خودش چاپ بکند و در دسترس بگذارد، این لوایحی که تقدیم می‌شود و خبرهای کمیسیون‌ها را چاپ بکند و کارپردازانی هم که رفته‌اند هر کدامشان سهیم هستند در این کار و این چاپخانه در اثر بذل مساعی کارپردازان به حد کمال رسیده و یک چاپخانه‌ایست که مورد قبلو همه‌مان هم هست و کارش هم باید درست بشود ولی بنده از اشخاصی نیستم که عقیده داشته باشم این چاپخانه باید مثل یک چاپخانه عادی بیلان بدهد و جمع و خرج بدهد و منافع داشته باشد. بعضی مؤسسات هست که از نقطه‌نظر احتیاجات کشور ضرورت دارد مثل دستگاه قضایی کشور ما از دستگاه قضایی عدلیه نباید انتظار درآمد داشته باشیم یا فرض کنید سجل‌احوال و آمار و احصاییه خودش یک اصلی است از نقطه‌نظر مملکت و از این نباید انتظار داشت که درآمدی داشته باشد و هر کسی هم که برود آنجا المثنی بگیرد بگویند که تو باید یک تومان بدهی که المثنی بدهیم این یک چیزی است که طرح احتیاج کشور است و البته کارش را باید بکند. اعلانات هم مال دولت است و باید چاپ بکند و بنده از اشخاصی نیستم که موافق باشم که اعلانات منحصراً به روزنامه رسمی داده شود (صحیح است) برای خاطر این که مطبوعات یک رکنی است از مشروطیت ایران (صحیح است) و مطبوعات را باید همیشه تقویت کرد و کمک کرد برای این که تنها راه هدایت و بیداری مردم مطبوعات است ما منکر این نمی‌توانیم به‌شویم بنده حقیقتش را عرض می‌کنم در ایام فترتی که پیش آمد کرد من این را اعتراف می‌کنم که تا آن موقع واقف به اهمیت مطبوعات نبودم در ایام فترت فهمیدم که مطبوعات چه حربه برنده‌ای است برای مشروطیت ایران و این دولت‌های مشروطه‌ای که در دنیا آمده‌اند و مطبوعات را یک مقام شامخی برایش قایل شده‌اند و گفته‌اند که باید رکن چهارم باشد برای این بود که انتقاد بکنند و در نتیجه انتقاد هم خیلی موانع مرتفع می‌شود و یک اصلاحاتی پیش می‌آید بدیهی است که عرض بنده مربوط به این نیست که یک روزنامه‌نویسی خدای نکرده بر خلاف وظیفه‌اش بخواهد یک کاری کند این مثل این است که یک وکیلی بخاهد برخلاف وظیفه‌اش عمل کند منکر وجود مجلس و دستگاه مجلس که نمی‌شود شد (صحیح است) اینها یک چیزهایی است که رابطه با هم دارند بنابراین بنده اعتقادم این است که باید اعلانات را همان طوری که سابق بوده مقید نگذاشت و باید به دولت اختیار داد که میل دارد به چاپخانه مجلس بدهد و میل دارد به چاپخانه‌های دیگری بدهد که ضرورت دارد و فرض کنید که از این راه کمکی هم به مطبوعات شده باشد این عقیده بنده است اما یک موضوع دیگری هم که اینجا در جلسه قبل صحبت شد موضوعی بود که آقای اردلان هم جوابی دادند و آقای اردشیر شادلو هم فرمایشاتی کردند راجع به اضافه حقوق نمایندگان بود بنده چون در آن موقع عقیده‌ام را عرض کردم و حالا هم که باز این بودجه برای یک‌سال از مجلس می‌گذرد همان عقیده سابقه را تأیید می‌کنم و آن این است که ما نباید راه ورود اشخاص فاضل و دانشمند و تحصیل کرده‌ای که ممکن است متمکن نباشند ببندیم که بتوانند در مجلس شورای ملی وکیل به‌شوند و انجام وظیفه کنند باید راه باز باشد چون مجلس یک‌جایی است که مکتب رجال خوبی است که برای این مملکت تهیه می‌کند خوشبختانه گذشته ما این مطلب را کاملاً نشان می‌دهد که ما آنچه رجال خوب داشته‌ایم تمام شاگرد مکتب مجلس بوده‌اند و یک نقصی هم در کار ما هست که وکیل وقتی وزیر شد نمی‌تواند دو باره بیاید توی مجلس و حال این که در همه جای دنیا....
رئیس - آقای ملک‌مدنی تأمل بفرمایید اکثریت نیست (بعد از چند لحظه عده کافی شد) بفرمایید.
ملک‌مدنی - ...... به طوری که عرض کردم ما باید این راه را باز کنیم برای این که اشخاص شایسته و با فضل و دانش بیایند اینجا و حقوقشان هم کافی باشد برای این که بتوانند وظیفه‌شان را انجام بدهند ولی یک موضوع اخلاقی هم است که به نظر بنده این جنبه اخلاقی دارد و قانون هم لازم ندارد و آن این است که آقایانی که متمکن هستند و خودشان هم می‌دانند متمکنند و در آمدشان طوری است که زندگی‌شان را تأمین می‌کنند به نظر بنده نبایستی آنها از این کمک استفاده بکنند (صحیح است) بنده این جمله را می‌خواهم عرض کنم من خودم در سهم خودم به طوری که قبلاً هم عرض کردم نگرفته‌ام در گذشته و آینده را هم نخواهم گرفت به عقیده بنده مصلحت است که ما اگر نمی‌توانیم هزینه مملکت را عوض بکنیم یک قدری تقلیل بدهیم درست است که بودجه مملکت بر دوش ملت ایران سنگین است این یک امر واضحی است و خیال نمی‌کنم که مورد تردید باشد و بودجه مملکت یکیش هم بودجه مجلس است و اگر ما با صفای باطن دست به دست هم بدهیم و هر کسی قاضی خودش باشد و در کار خودش قضاوت کند البته همه کارها درست خواهد شد و خیلی مشکلت از بین برداشته می‌شود (صحیح است) البته مقام نمایندگی شامخ است و به نظر بنده هیچ نباید این صحبت‌ها بشود برای این که بنده همه آقایان نمایندگان را می‌دانم طوری هستند که همه متوجه وظایف ملیشان هستند و انشاءالله در آینده هم وظایف خودشان را انجام می‌دهند اما راجع به روزنامه رسمی کشور که در اینجا مذاکره شد بنده می‌خواستم عرض کنم که این روزنامه با یک مقدماتی بوجود آمده و فعلاً هم کاری که دارد می‌کند، همانطور که آقای امیرتیمور فرمودند یک کارهایی هم از نقطه‌نظر تاریخ دوره چند ساله گذشته مجلس شورای ملی به عهده همان روزنامه و مدیر او که آقای هاشمی باشد هست من خیال می‌کنم بودن روزنامه ضرورت دارد و عیبی ندارد که باشد همان طور که در جلسات قبل هم هر موقعی که بودجه بوده است عرض کرده‌ام منتهی بنده آقایان کارپردازان را مخاطب را قرار می‌دهم که آنها بایستی دقت بکنند که صرفه‌جویی بشود و در آنجا اگر یک چیزهای زیادی می‌بینند کسر بشود و دقت بشود اما خود روزنامه به نظر بنده ضرورت دارد، بنده دیگر عرضی ندارم راجع به آن کتاب لغت آقای دهخدا هم به طوری که گفته شد این یک چیز مفیدی است و مجلس هم در موقع خودش تشخیص داد و به نظر بنده باید یک کاری کرد که زودتر این کار عملی بشود.
رئیس- آقای حاذقی به عنوان کارپرداز دفاع می‌کنند. بفرمایید.
حاذقی - در اینجا چند نکته آقایان نمایندگان محترم تذکر فرمودند که ضرورت دارد توضیحاتی به عرض برسد و آقایان با استحضار کامل راجع به رأیی که می‌خواهند بدهند تصمیم اتخاذ بفرمایند نکته‌ای که آقای صفوی فرمودند راجع به اختصاص تمام کارهای چاپی به چاپخانه مجلس خواستم عرض کنم که این موضوع برای ایشان اشتباه شده و این طور نیست که فرمودند چاپخانه مجلس همان طور که آقای امیرتیمور و آقای ملک‌مدنی بیان فرمودند صرفاً و در درجه اول کارهای مربوط به مجلس شورای ملی را انجام می‌دهد یعنی صورت مشروح مذاکرات و چاپ فرهنگ دهخدا و اوراق و چیزهای مهم مجلس شورای ملی در مقابل اجرت چاپ می‌شود و همچنین اوراق بهادار دولت که طبع آن محتاج به یک دقت و ممارست خاصی است و کارهایی که از طرف دولت ارجاع می‌شود بدون مراجعه چاپخانه انجام می‌گیرد و هیچ وقت چاپخانه مجلس مانع کارهای آزاد چاپخانه‌ها نیست و دلیلی هم ندارد که باشد و امکان هم ندارد که باشد برای این که چاپخانه مجلس یک فعالیت محدودی دارد یعنی در حقیقت در آن حوزه صلاحیت خودش وارد می‌شود و نمی‌شود به مجلس شورای ملی یا به دولت تکلیف کرد که شما با بودن یک مؤسسه چاپخانه‌ای که با سرمایه دولت به وجود آمده و دارای دستگاه‌های منظم و دقیق هم هست کارتان را به این چاپخانه ندهید و ببرید به چاپخانه‌های آزاد بدهید که به آنها کمک بشود ولی بنده عرض می‌کنم که چاپخنه مجلس مزاحم آن چاپخانه‌ها نیست که کار آنها را بگیرد و حتی الان هم به ما اطلاع دادند که اعلام بکنیم که آقایان از باب مطابع مطمئن باشند که چاپخانه مجلس مجال و گنجایش بیش از این کاری که دارد ندارد و قبول کار خارج نمی‌کند و حتی مراجعین و مشتریانی که رجوع می‌کنند با کمال ادب عذر می‌خواهد مگر این که خود جنابعالی علاقه داشته باشید که کتابتان در مطبعه مجلس که حروف و نو و تمیز و اعراب‌دار دارد به چاپ برسد و حتماً اینجا چاپ شود آن را هم خیال می‌کنم معطلی دارد پول هم زیاد می‌گیرند بنابراین هیچ‌گونه مزاحمتی نسبت به مطابع و چاپخانه‌های آزاد نیست ولی یک نکته هست و آن این است که در تهران مطابع بیش از اندازه ضرورت و بازرگانی وجود دارد و خوبست به شرکت‌های چاپ تذکراتی
داده بشود که آقایانی که مطبعه دارند در شهرستان‌ها ببرند چون شهرستان‌ها اغلب چاپخانه ندارد و این آقایان تشکیلاتشان را در شهرستان‌ها بدهند که هم روزنامه‌ها و مطبوعات محلی در آنجا چاپ بشود و هم اینها یک منافع بیشتری ببرند و این تصور اصلاً مرتفع بشود که چاپخانه مجلس مزاحم منافع آنها است. موضوع دیگر که از طرف نماینده محترم آقای امیرتیمور تذکر داده شد همان‌طورک ه در موقع خودش به تصویب رسید پیشنهاد ایشان، کارپردازی مجلس هم طبع صورت مذاکرات دوره‌های گذشته را شروع کرد و آنها را چاپ کرد منتهی با این اختلاف که مواد آن از حیث کاغذ و وسایل چاپ آن طوری که مورد انتظار آقایان بود نبوده ولی از این جهت که وجود ناقص بهتر از عدم محض است و ما هم از این جهت که تحمیل زیادی به بودجه مملکت نشود و احتمال خریدار زیادی هم نبود با کاغذ ارزان و وسیله ارزان چاپ کردیم و حالا هم برای طبع مذاکرات دوره‌های بعد مقدمات فراهم شده است امیدوارم که با کاغذ بهتری همانطور، که انتظار داردی تا دوره پنجم طبع و توزیع بشود نکته دیگری که آقای ملک‌مدنی فرمودند راجع به آگهی‌ها بود البته تصدیق می‌فرمایند آقایان که رأی مجلس مطاع است مادامی که رأیی داده نشده بود از طرف مجلس نه کارپردازی مجلس و نه حسابداری مجلس و نه چاپخانه مجلس هیچ‌وقت در این فکر نبودند که موجبات چاپ آگهی‌های دولتی را فراهم بکنند ولی وقتی که به پیشنهاد آقایان نمایندگان مجلس رأی داد ما ناچار مادامی که نقض نشده است بایستی این تصمیم مجلس را که صورت قانونی دارد اجرا کنیم و نکته‌ای هم که هست این است در همان موقع توضیحاتی ما دادیم و گنجانیده شد در این تبصره که آگهی‌هایی که طبق قانون مدنی بایستی در روزنامه‌های کثیرالانتشار طبع بشود حتماً باید به روزنامه‌ها داده شود یعنی آگهی‌های ثبتی و آگهی‌هایی که طبق قانون آیین دادرسی مدنی بایستی به روزنامه کثیرالانتشار داده شود و جنبه قضایی و جزایی دارد حتماً باید به آنها داده شود و صرفاً آن آگهی‌هایی که جنبه بازرگانی دارد از نظر دولت طبق رأی مجلس به روزنامه رسمی اختصاص داده شده حالا هم اگر آقایان نمایندگان محترم پیشنهادی دارند و مجلس قبول می‌کند باز هم کارپردازی مجلس مجری قانونی است که مجس شورای ملی تصویب می‌کند نکته دیگری آقای شادلو فرمودند که خیلی باعث تعجب بود و آن این بود که مجلس شورای ملی تصویب کرد که اضافه کمکی به نمایندگانی که مجبورند و احتیاج دارند پرداخته بشود در همان موقع هم ده پانزده نفر از آقایان نطق کردند توضیح دادند که این صرفاً برای نمایندگانی است که خانه ندارند و برای هزینه پست و تلگراف و امثال اینها می‌گیرند با این وصف خود ایشان و اکثر از آقایان البته منع قانونی ندارد که چرا گرفته‌اند ولی تعجب می‌کنم بنده که از حسابداری صورت گرفته‌ام فقط آقایان ملک‌مدنی و دکتر امینی و دکتر معظمی به نفع خزانه کشور نگرفته‌اند و در حدود ده دوازده نفر از آقایان هم کمک حقوق خودشان را به بنگاه‌های خیریه اختصاص داده‌اند که از آن جمله آقای مسعودی هستند و در حدود ۱۱ نفر دیگر از آقایان نمایندگان بنابراین هیچ مانعی ندارد که آقایانی که متمکن هستند و با کمال جوانمردی همانطور که آقای ملک‌مدنی هم توضیح فرمودند از گرفتن پول خودداری بفرمایند و اختصاص بدهند به کسانی که ضرورت دارد برای آنها و ناچار هستند دریافت کنند همان طور که بنده پریروز در پایان عرایضم عرض کردم در بودجه چاپخانه مجلس و در بودجه روزنامه رسمی توجه شده است که صرفه‌جویی کامل بشود منتهی روزنامه رسمی خیلی از روزها تعداد اوراقش به اندازه‌ای است که شاید تعجب‌آور باشد به طوری که ملاحظه می‌فرمایید این جلدی که دست من است در حدود چهارصد و کسری صفحه است و یک شماره‌ای است که در یک روز انتشار یافته است بنابراین کار روزنامه رسمی کار زیاد و سنگینی است که اگر یک روز به تأخیر بیفتد از نظر زیادی مواد و مطالب رسمی است که باید در آن روز منتشر بشود بنابراین کارپردازی مجلس از نقطه‌نظر فرمایشات آقایان محترم توجه کرده است که در پاپ و توزیع روزنامه رسمی یک فعالیت بیشتری بشود و زودتر توزیع بشود و حتی برای این که اشخاص بخواهند به طور یک شماره هم بخرند روزنامه رسمی به وسیله اداره توزیع با یک قیمت ارزانی در دسترس کسانی که احتیاج دارند گذاشته می‌شود تا این انتقادی که آقایان دارند راجع به بطو جریان روزنامه مرتفع بشود.
رئیس - پیشنهادی از طرف آقای دکتر ملکی برای کفایت مذاکرات در ماده اول رسیده که قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم به کفایت مذاکرات رأی گرفته شود.
رئیس - آقای دکتر ملکی.
دکتر ملکی - عرض کنم که راجع به این بودجه مجلس مذاکرات به عقیده بنده به حد کافی شده است و در کلیات هم آقایان راجع به ماده اول مذکراتی کردند و بنابراین پیشنهاد من توضیح ندارد
رئیس - اگر مخالفی نباشد رأی هم نمی‌خواهد.
باتمانقلیج - بنده مخالفم.
رئیس - بفرمایید.
باتمانقلیج - بنده از این جهات مخالف هستم با کفایت مذاکرات زیرا ما نیامده‌ایم اینجا قوانینی وضع بکنیم و روزی مردم را قطع بکنیم با این پیشنهادی که آقای مهندس رضوی کردند و قرار شد تمام الانات و کارهای دولت را به چاپخانه مجلس بدهند نتیجه‌اش این شد که تمام چاپخانه‌های ولایات الان بیکار هستند بخصوص آذربایجان چاپخانه‌هایشان به کلی دست از کار کشیده‌اند و درها را بسته‌اند دوم این که روزنامه‌ای ایران که هدایت افکار مردم را می‌کنند ناچاراً مجبورند وقتی که اداره نشدند برای دیگران بنویسند و از دیگران استفاده کنند ما می‌خواهیم که روزنامه‌ها اداره کنند خودشان را بنده خیال می‌کنم بودجه مجلس رقم بزرگی نیست و حتی صددرصد بنده موافق هستم که دو برابر این هم مجلس ایران بتواند بودجه داشته باشد ما عملی که می‌کنیم تولید ثروت در ایران نمی‌کنیم اینها صرفه‌جویی نیست که آقایان نمایندگان دلسوزی می‌کنند، من بودجه این مملکت را می‌توانم از یک صحرای ایران بدهم و تضمیم هم می‌کنم، اگر شما جنوب ایران را سدش را ببندید و عمل بکنید بودجه مملکت را خواهد داد.
رئیس - راجع به کفایت مذاکرات صحبت کنید.
باتمانقلیج - پس بنده پیشنهاد می‌کنم به آقایان نمایندگان دقت بفرمایید شما که نیامده‌اید اینجا روزی مردم را قطع بکنید و انحصار برای مردم بگذارید من مخالف هر انحصاری هستم بخصوص این که مطبوعاتمان راکت‌شان را ببندید و بدهید به خارجی‌ها.
رئیس - آقایانی که با کفایت مذاکرات در ماده اول موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهادی رسیده است این پیشنهاد قرائت می‌شود بعد به مجموع رأی گرفته می‌شود.
(پیشنهاد آقای اردلان به شرح زیر قرائت گردید)
اینجانب تبصره‌الحاقیه زیر ار پیشنهاد می‌نمایم
تبصره - هر یک از نمایندگان مجلس شورای ملی که از وکالت استعفاء نمایند می‌توانند بدون شرط مدت ۳ ماه مندرج در ماده دوم قانون ۲۲ تیر ۱۳۲۶ هر یک از خدمات دولتی را موظفاً قبول نمایند. اردلان
رئیس - آقای اردلان توضیحی دارید بفرمایید.
اردلان - آن موقعی که بودجه ۱۳۲۶ مجلس مطرح بود بعضی از آقایان نمایندگان محترم پیشنهاداتی فرمودند که نمایندگان مجلس در موقعی که انجام وظیفه نمایندگی می‌نمایند از بسیاری مشاغل محروم بشوند، منجمله وکالت دولت بود. منجمله حکمیت بود، منجمله دریافت حقوق از مؤسسات ملی بود، بنده چون مخبر کمیسیون بودم و عقیده و ایمان داشتم که وکیل مجلس وقتی که وکیل هست نباید این کارها را بکند موافقت کردم و بعد هم چون پیشنهاد تجزیه داده شده بود مجلس شورای ملی رأی داد و حالا بنده عرض می‌کنم که همان‌طوری که وکیل مجلس شورای ملی در موقع انجام وظیفه وکالت باید محروم باشد از بعضی مشاغل و کارهای دولتی همانطور هم اگر آن وکیل مجلس از وکالت استعفا داد بایستی مثل یک فردی از افراد این مملکت آزاد باشد و بتواند هر شغلی را قبول بکند، یعنی مطابق قوانین مربوطه الان این طور نیست، اگر بنده یک عضو اداری بودم و انتخاب شدم و آمدم در مجلس دیدم که کمیسیون‌های مجلس تشکیل نمی‌شود و در مجلس کاری نمی‌توانم بکنم اگر بخواهم از ار نمایندگی استعفا بکنم نمی‌توانم کار دولتی قبول بکنم و قانونی هست که مانع است بنابر این عدالت این طور حکم می‌کند وقتی که ما محدود کردیم نمایندگان را از این که در موقع انجام وظیفه نایندگی یک مشاغل آزادی را قبول بکنند وقتی که این شخص از نمایندگی کناره‌گیری کرد او هم مثل اهالی این مملکت است آزاد است، می‌تواند از آنچه که قانون بهش حق می‌دهد استفاده بکند در صورتی که در ۲۲ تیرماه ۱۳۲۶ قانونی از مجلس شورای ملی گذشت که ماده دوم آن این است که تا انقضای هر دوره تقنینیه نمایندگان مجلس شورای ملی نمی‌توانند، هیچ یک از خدمات دولتی را موظفاً قبول نمایند مگر این که ۳ ماه قبل از قبول دوره نمایندگی استعفا کرده باشند و در آن تاریخ این محدودیت‌هایی که در بودجه بهمن ماه ۱۳۲۶ رأی دادیم نبود،
وکیل هم حکمیت دولت را قبول می‌کرد، هم وکالت دولت را قبول می‌کرد و هم در مؤسسات دولتی و یا مؤسسات ملی که با سرمایه دولت بود حقوق می‌گرفت حالا ما چون این محدودیت‌ها را قایل شده‌ایم به عقیده بنده باید این محدودیت را برداریم یعنی وکیل مجلس را آزاد بگذاریم وقتی که از وکالت استعفا داد یک فرد آزادی باشد تا بتواند کارهای خودش را انجام بدهد. (صحیح است)
رئیس - آقای مکی مخالفید بفرمایید.
مکی - البته آقایان نمایندگان محترم تصدیق می‌فرمایند که عده‌ای که اینجا سمت نمایندگی را دارند از طرف یک دسته‌ای از مردم این کشور بهشان رأی داده شده که بیایند موظفاً خدمت نمایندگی مردم را قبول بکنند، اگر یک کسی آمد و نمایندگی مردم را قبول کرد و بعد در حین نمایندگی خیال وزارت به سرش زد مجبور است که وکالت را صرف‌نظر بکند یعنی اسقاط حق چندین هزار نفر از مردم را بکند و بیاید وزارت را قبول بکند، در صورتی که وکالت را برای ۲ سال که طبق قانون قبول کرده است بایستی تا آخرین روز ۲ سال در مجلس شورای ملی انجام وظیفه کند حالا اگر یک وقت اوضاع عمومی مجلس یا اوضاع عمومی جهان اقتضا بکند که یک نماینده‌ای واقعاً برایش خدمت در مجلس شورای ملی فوق‌العاده گران باشد و غیر قابل تحمل باشد این باید این اندازه ضرر ۳ ماه حقوق نمایندگی را هم بر خودش هموار بکند و ۳ ماه برود توی خانه‌اش، اگر واقعاً کسی پیدا شد که از حقوق نمایندگی صرف‌نظر کرد قطعاً آن قدر استغنای طبع و بلند منشی دارد که بتواند ۳ ماه حقوق را هم صرف‌نظر بکند، کسی که این اندازه همتش بلند است که برای خدمت به مملکتش از وظیفه نمایندگی‌اش صرف‌نظر بکند این سه ماه حقوق را می‌تواند صرف‌نظر بکند (سزاوار- استخدام هم می‌تواند بشود ولی حقوق نگیرد) اگر این لغو بشود یک اشکالاتی برای مجلس و برای مملکت ایجاد می‌کند (صحیح است) غالب از آقایان نمایندگان بدشان نمی‌آید که وزارت بکنند البته بنده هم غالب از آقایان را به صلاحیتشان معترف هستم ولی ما همه‌اش ۱۲ وزارتخانه یا ۱۰ وزارتخانه بیشتر نداریم ماشاءالله منتظر الوزرا در مجلس شورای ملی خیلی داریم همه آقایان به فکر وزارت می‌افتند و هر روز استعفا می‌کنند، کابینه می‌آورند، کابینه می‌برند و این کابینه انداختن و کابینه آوردن و کابینه بردن در مجلس مد می‌شود (اردلان - آقا وکالات بهتر است از وزارت) بنده تمنی می‌کنم که آقایان همان قانونی که روی فلسفه‌ای در این مجلس گذاشته است معتقد باشیم و اجازه ندهند که آن قانون لغو بشود و عملاً هم ما دیده‌ایم که اشخاصی که می‌خواستند وزیر به‌شوند کسی با آنها که مخالفت نکرده ما خودمان هم رأی دادیم رفتند وزیر هم شدند برای این که از سه ماه حقوقشان قبلاً صرف‌نظر کردند و بنابراین تشریفات کار را قبلاً عملی کرده‌اند بنابراین استدعا می‌کنم آقایان از این پیشنهاد صرف‌نظر بفرمایند برای این که اصول کابینه‌سازی و کابینه‌اندازی مد می‌شود و هر روز مجلس شورای ملی و بالنتیجه مملکت دچار اشکال می‌شود.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای اردلان، یک مرتبه دیگر قرائت می‌شود (به شرح سابق قرائت شد) رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای اردلان که تبصره ماده یک باشد آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. رأی گرفته می‌شود به ماده یک با تبصره.
ابوالحسن رضوی - بنده پیشنهاد تجزیه می‌کنم.
رئیس - آقایان توجه کنید پیشنهاد تجزیه رسیده و به تبصره جداگانه به ماده جداگانه رأی گرفته می‌شود (صحیح است).
اردلان - تبصره را که رأی دادیم.
متین دفتری - اخطار نظامنامه‌ای دارم.
رئیس - مورد توجه واقع شد ولی باید به مجموعش رأی گرفته بشود بنابراین رأی گرفته می‌شود اول به ماده بعد به تبصره حالا رأی گرفته می‌شود به ماده یک بدون تبصره آقایان موافقین قیام کنند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. رأی گرفته می‌شود به تبصره.
اردلان - این را آخر باید رأی گرفت.
رئیس- الان باید رأی گرفت بعد رفت به ماده دوم و آخر مجموعش را با ورقه باید رأی گرفت.
اردلان - لان رأی گرفتیم.
رئیس- به قابل توجه بودنش رأی گرفتیم.
دکتر متین دفتری - بنده یک اخطاری قبلاً کردم قبل از این که رأی بگیرید به این تبصره بنده این تبصره را مطابق ماده ۶۵ آیین‌نامه قابل رأی نمی‌دانم در طرح بودجه و برخلاف و خارج از حدود قوانین جاریه است بایستی جداگانه طرح بشود.
رئیس - ماده ۶۵
دکتر متین دفتری - بلی ماده ۶۵
رئیس- با این تبصره مخالفتی ندارد ماده ۶۵ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت گردید)
ماده ۶۵ - در قانون بودجه هیچ طرحی را که مستلزم ازدیاد مقرری یا مدد معاش یا وظیفه باشد به عنوان ماده الحاقیه یا به عنوان اصلاح نمی‌توان پیشنهاد کرد و همچنین است طرحی که خواه مستلزم احداث تأسیسات یا شغل یا وظایف بوده خواه باعث توسعه هر یک از این سه فقره خارج از حدود و قوانین جاریه باشد.
رئیس - این مربوط به این ماده نیست.
سزاوار - پیشنهاد خرج است.
رئیس - خرجی نیست، رأی گرفته می‌شود به تبصره پیشنهادی ماده اول، آقایانی که با تبصره موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد البته یک جزء هم این ماده دارد که آقایان مسبوق هستید بنابراین قرائت می‌شود.
جزء یک به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود کمک هزینه مربوط به مجلس شورای ملی و اداره چاپخانه مجلس و اداره روزنامه رسمی کشور را تا آخر سال ۱۳۲۷ از محل درآمد عمومی کشور از وزارت دارایی دریافت دارد.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به ماده یک با تبصره و این جزء که قرائت شد آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده دوم مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت گردید)
ماده دوم - برای حقوق و هزینه ۱۲ ماهه سال ۱۳۲۷ اداره چاپخانه مجلس مبلغ نه میلیون و هشتصد و چهل و یک هزار و سیصد و بیست و هشت ریال ۹۸۴۱۳۲۸ مطابق فقرات ۱ و۲ ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
رئیس - آقای رضوی مخالفید؟
ابوالحسن رضوی - در این بودجه‌ای که تصویب شده است این کلمات جزء به جای تبصره نوشته شده است و با جزء بودن این قسمت‌ها که در واقع ضمیمه خود ماده است آن صورت تبصره‌ای دیگر از بین می‌رود به این مناسبت بنده می‌خواستم اولاً عرض کنم که در هر موقع که ماده مطرح می‌شود این جزء‌ها هم ضمیمه‌اش هست دوم این که بنده می‌خواستم از موقع استفاده کنم و از آقایان تقاضا بکنم در هر مورد وقتی یک مطلب جدیدی ضمیمه یک موضوع می‌شود فکر مجلس مهیا نیست از برای این که بتواند در آن مطلب جدید کاملاً با جهات مختلفش اظهارنظر کند (صحیح است) فقط می‌خواستم استدعا کنم همچو طرح‌ها همچو پیشنهادها هر جا هست آقایان اجازه بدهند در ضمن طرح جداگانه با فوریت مطرح بشود و حرف‌های‌شان را بزنند.
رئیس- یک جزء هم دارد این ماده قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود.
(جزء یک از ماده دوم به شرح زیر قرائت گردید)
جزء ۱- به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود کمک هزنیه کارگران فنی چاپخانه مجلس را تا آخر سال ۱۳۲۷ از محل درآمد چاپخانه مجلس بپردازد.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به ماده دوم و جزء آن آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم مطح است قرائت می‌شود:
ماده سوم - برای حقوق و هزینه دوازده ماهه سال ۱۳۲۷ اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران مبلغ سه میلیون و شصت هزار و چهارصد و پنجاه ریال مطابق فقرات ۱ و۲ ضمیمه اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
رئیس - کسی اجازه نطق نخواسته است که پیشنهادات زیادی رسیده است که قرائت می‌شود.
اردلان - مخبر بنده یک تقاضایی دارم چون بنده دیروز در ....
فولادوند - ۶ پیشنهاد راجع به آگهی‌های دولتی است.
اردلان - (مخبر) آقای رئیس تقاضا می‌کنم چون چندین پیشناد مربوط به یک موضوع است هم قرائت بشود.
رئیس - بلی پیشنهادات قرائت می‌شود. پیشنهادات مشابه را قرائت کنید.
(پیشنهاد آقای دهقان به شرح زیر قرائت گردید)
تبصره ماده یک - آگهی‌های دولتی مانند سابق و به طوری که در سال ۱۳۲۶ عمل می‌شده بین جراید
تقسیم خواهد شد.
(پیشنهاد آقای عباس اسلامی به شرح زیر قرائت گردید)
پیشنهاد می‌کنم شرح زیر به عنوان تبصره به بودجه مجلس افزوده شود: از تاریخ تصویب این قانون کلیه آگهی‌های ادارات کمافی‌السابق به روزنامه‌ها داده شود و اداره کل تبلیغات مکلف است آگهی‌های واصله از ادارات را بدون این که تبعیض شود بین روزنامه‌ها برای درجه توزیع و پخش نماید.
(پیشنهاد آقای دکتر متین دفتری به شرح زیر قرائت گردید)
پیشنهاد می‌کنم جمله ذیل به عنوان جزء دو ماده اول قانون بوددجه ۱۳۲۷ مجلس شورای ملی اضافه شود:
جزء دوم: جزء سوم ماده سوم بودجه سال ۱۳۲۶ مجلس شورای ملی مصوب ۱۳ بهمن ماه ۱۳۲۶ راجع به نشر آگهی‌های دولتی در روزنامه رسمی منحصراً نسخ می‌شود.
رئیس - یک پیشنهادی است قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود و بعد مابقی را که مشابه است نمی‌خوانیم.
فولادوند - آقای دکتر متین دفتری- آقای دهقان، آقای اسلامی، آقای باتمانقلیج، آقای صفوی این پیشنهادات مشابه است.
رئیس - بسیار خوب عرض می‌کنم به ماده سوم آقای دکتر متین دفتری پیشنهاد داده‌اند ولی اول پیشنهاد آقای دهقان است، بفرمایید آقای دهقان.
دهقان - پیشنهاد کرده‌اند که جراید مانند سال گذشته حق داشته باشند از آگهی‌های دولتی که منحصر شده است به روزنامه رسمی استفاده بکنند به عقیده بنده بزرگترین تجاوزی که به حق جراید شده است تصویب طرحی بوده است، در سال ۱۳۲۶ به این مضمون که آگهی‌ها را نحصراً در روزنامه رسمی درج کنند و روزنامه‌های ملی محروم از این حق باشند در صورتی که این حق مسلم روزنامه‌ها است و یکی از وسایلی است که روزنامه‌های ملی را تقویت می‌کند و نباید این حق را از آنها گرفت به خصوص که روزنامه رسمی را هم کسی نمی‌خواند که مردم بتوانند این آگهی‌ها را بخوانند مگر این که در جراید آگهی کنند یعنی این روزنامه رسمی را باید در سایر جراید آگهی کنند که بابا بروید آگهی‌ها را در روزنامه رسمی بخوانید به علاوه اصلاً دولت از نظری که برای آگهی‌های خودش دارد استفاده نمی‌کند یعنی کسی نمی‌تواند از این مزایده‌ها و مناقصه‌ها خبردار باشد و از این لحاظ هم زیان بزرگی متوجه دولت م‌شود بنده می‌خواستم استدعا بکنم از آقایان که توجه بفرمایند به همان ترتیبی که در سال ۲۶ آگهی‌های دولت توزیع می‌شده حالا هم به همان ترتیب توزیع شود.
سزاوار - مخالفم.
رئیس - بفرمایید.
سزاوار - بنده حضورتان عرض کنم مخالفتم با وضع روزنامه‌ها و این که یک کمک و مساعدتی به روزنامه‌ها و جراید بشود نیست فقط از نظر کمیسیون محاسبات که این قسمت را رسیدگی کرده است یک توضیحی دارم که لازم است به استحضار آقایان برسانم بودجه پر عرض و طول چاپخانه مجلس شورای ملی که در اطرافش این‌همه بحث است از آن طرف می‌گویند هزینه فوق‌العاده سنگین دارد و از آن طرف در آمدی هم ندارد این موضوع که پیش‌بینی شده کسی آگهی‌ها را منحصر به روزنامه رسمی نکرده فقط یک قسمت از اعلانات رسمی است و به غیر از آن اعلانات ثبتی است ولی آگهی‌هایی که بایستی در روزنامه‌های کثیرالانتشار درج بشود آنها مخصوص همان جراید است البته ما پیش‌بینی کردیم از این راه تقریباً در همین سال ۲۷ متجاوز از یک میلیون و نیم تومان به درآمد چاپخانه مجلس اشافه خواهد شد بنابراین این یک درآمد قابل توجهی است از طرفی این موضوع اعلانات را خود آقایان ارباب جراید هم می‌دانند که این اسباب دست دولت است و تبعیض هم می‌شود و نسبت به هر روزنامه‌ای که دلشان می‌خواهد می‌دهند و نسبت به جراید دیگری که نظرشان نیست نمی‌دهند و تبعیض می‌شود به هر صورت یک عده‌ای ناراضی می‌شوند و یک عده قلیلی از جراید هم ممکن است استفاده بکنند به علاوه بنده یک توضیح دیگر باز می‌دهم که در سابق این طور بوده است که یک شماره‌اش را به روزنامه رسمی می‌داده‌اند و این طور نبوده که همه‌اش را به اینجا بدهند یک نوبت را می‌دادند به روزنامه رسمی و دو نوبت دیگرش را به روزنامه‌ها می‌دادند به هر صورت نظر بنده این است که گذشته از این که این یک لطمه‌ای وارد می کند به درآمد چاپخانه مجلس اصلاً این یک پیشنهاد خرجی است و پیشنهاد خرج از طرف آقایان نمایندگان مجلس شورای ملی به نظر بنده بی‌موضوع است این پیشنهاد خرج است (دهقان- چه پیشنهاد خرجی است) شما می‌خواهید بگویید که از مجله رسمی بگیرید بدهید به جراید.
رئیس - عده برای رأی کافی نیست.
اردلان - آقای رئیس کمیسیون محاسبات می‌گوید که این پیشنهاد خرج است.
اسلامی - نیست آقا چه خرجی هست آقا.
برزین - آقای فولادوند پیشنهاد بنده را قرائت بفرمایید.
فولادوند - پیشنهادی شبیه به این پیشنهاد است که مربوط به آقای دکتر متین دفتری است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم جمله ذیل به عنون جزء دوم ماده سوم قانون بودجه ۱۳۲۷ مجلس شورای ملی اضافه شود.
جزء دوم: جزء سوم ماده سوم بودجه سال ۱۳۲۶ مجلس شورای ملی مصوب ۱۳ بهمن ماه ۱۳۲۶ راجع به نشر آگهی‌های دولتی در روزنامه رسمی منحصراً نسخ می‌شود.
برزین - پیشنهاد بنده را هم قرائت بفرمایید.
رئیس - پیشنهاد آقای برزین را هم بخوانید.
(به شرح زیر قرائت گردید)
مقام ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نمایم که یک نسخه از آگاهی‌ها باید به روزنامه رسمی داده شود و یک نسخه هم به جراید کثیرالانتشار.
(پیشنهاد آقای اسکندری به شرح زیر قرائت گردید)
مقام ریاست مجلس شورای ملی، پیشنهاد می‌کنم به استثنای روزنامه اطلاعات.
مکی - با پیشنهاد آقای عباس اسکندری بنده موافقم.
رئیس - پیشنهادات همه مشابه است مقصود نسخ آن رأیی است که داده شده است (صحیح است).
اسلامی - مال بنده یک جزء علیحده دارد.
رئیس - مال آقای اسلامی هم قرائت شود.
اردلان - مال آقای دکتر متین دفتری قابل رأی است ولی دیگران قابل رأی نیست.
رئیس - پیشنهادات یکی‌یکی قرائت می‌شود هر کدام که مشابه باشد تکلیفش معلوم است آقایان توجه بفرمایید پیشنهاد آقای دهقان را قرائت بفرمایید.
(به شرح سابق قرائت شد)
رئیس - آقای دکتر متین دفتری توضیحی دارید؟
دکتر متین دفتری - عرض کنم که پیشنهاد بنده پیشنهاد نسخ است. پیشنهاد آقای دهقان که خوانده شد نوشته‌اند به ترتیبی که معمول بوده، ما چه می‌دانیم ترتیبی که معمول بوده است چه جور بوده است، ترتیب خوبی بوده یا بدی بوده است، از روی عدالت و از روی این که روزنامه‌هایی که کثیرالانتشار هستند مطابق قانون این طور بایستی تقسیم بشود و بنده استفاده می‌کنم از موقع و می‌خواستم دو کلمه توضیح بدهم راجع به پیشنهاد خودم آقایان همه می‌دانند که جراید در خارجه همیشه از اعلانات زندگی می‌کنند (دکتر امینی- اعلانات مردم) همین را می‌خواستم عرض کنم آنجا روی رژیم اقتصادی مملکت یک طوری است که مردم اعلانات دارند ولی اینجا رژیم اقتصاد ما طوری است که انحصار در دست دولت است و کارها همه دولتی است و تاجری که آزادانه واقعاً کالای خودش را عرضه بکند و محتاج به آگهی بشود اینجا اصلاً موضوع ندارد و کارها به واسطه رژیم اقتصادی ما همه در دست دولت قرار گرفته به این مناسبت بنده این پیشنهاد را کردم و الا اگر بنا بود که یک آزادی کامل در تجارت ما بود حق این بودکه البته روزنامه‌های ما از اعلانات آزاد زندگی بکنند و چون اعلانات آزاد اینجا وجود ندارد بنده این پیشنهاد را کردم.
رئیس - پیشنهادی رسیده که قرائت می‌شود مقدم است.
(پیشنهاد آقای گنجه‌ای به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی- پیشنهاد می‌کنم بودجه مجلس از دستور خارج شود.
حاذقی - بنده مخالفم.
دهقان - آقا اعلام رأی کردید.
رئیس - آن موقع عده برای رأی کافی نبود بفرمایید آقای گنجه‌ای.
گنجه‌ای - بنده از جمله کسانی هستم که به این لایحه بودجه مجلس رأی نخواهد داد و دلیلش این است که ما عوض این که بودجه کل مملکتی را بیاوریم اینجا مطرح بکنیم و تکلیف دولت و کارمندان معلوم بشود که این‌هم جزیی است از آن کل بی‌جهت این را مقدم می‌شماریم، بنابراین بنده عقیده‌ام
این است که این را پس بگیردی و لایحه بودجه کل کشور را مطرح بکنید.
دکتر مصباح‌زاده - بنده ممکن است توضیح بدهم.
حاذقی - اجازه می‌فرمایید؟
مخبر - حاضر نیست مال دولت.
رئیس - آقای ملک‌مدنی
ملک‌مدنی - پیشنهاد آقای گنجه‌ای نماینده محترم پیشنهادی است که خواستند تذکر بدهند که باید کمیسیون بودجه تسریع کند در تهیه خبر یک دوازدهم برای این که حقوق کارمندان دولت به تأخیر نیفتد اصلاً نظر ایشان این است بنده هم اصولاً با این نظر موافق هستم و می‌خواهم عرض بکنم که هر چه زودتر کمیسیون بودجه مجلس این نظر را تأمین بکند و خبرش را به مجلس بدهد و اگر چنانچه امروز عصر این کار را بکنند و برای پس فردا هم (پنج‌شنبه) ما بگذرانیم این را و البته روز آخر ماه به کارمندان دولت حقوقشان داده می‌شود ولی این منافات با این ندارد که بودجه مجلس را هم ما تصویب بکنیم زیرا در ضمن این بودجه مجلس یک عده کارمندان جزء اداری مجلس هم هستند که آنها هم مثل سایر کارمندان دولت هستند بنابراین موافقت بفرماییدی که پیشنهادتان را چون قصد تذکر داشتید پس بگیرید و بنده هم موافقم مجلس هم خیال نمی‌کنم با این نظر مخالفتی داشته باشد و از آقایان اعضا کمیسیون همگی خواهش می‌کنیم امروز عصر بنشینند و این خبر را تهیه بکنند و به مجلس بدهند (دکتر امینی- مشغولند آقا) برای این که کار دولت و کار بودجه مربوط به مستخدمین دولت نیست حقوق کارمندان دولت بایستی داده بشود حساب دولت هم یک مطلب علیحده‌ای است.
رئیس - استرداد فرمودید آقا؟
گنجه‌ای - در صورتی که کمیسیون بودجه هفته آینده خبرش را بدهد پس گرفتم.
رئیس - رأی گرفته می‌شود پیشنهاد آقای دهقان آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد، پیشنهاد دیگری از آقای دهقان رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم ماده سوم به شرح زیر اصلاح گردد.
ماده سوم - برای حقوق و هزینه ۱۲ ماهه ۱۳۲۷ چاپ صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی مبلغ یک میلیون ریال اعتبار به کارپردازی داده می‌شود که طبق صورت حساب و سازمانی که به تصویب کمیسیون دارایی مجلس خواهد رسید به مصرف برساند.
رئیس - پیشنهاد خرج است (دهقان- خرج نیست آقا اصلاح ماده سوم است اجازه بفرمایید) بفرمایید.
دهقان - ماده سوم مربوط به طبع و توزیع و اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی است که ریختش این است که ملاحظه می‌فرمایید، این روزنامه را بهش می‌گویند روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران که به عقیده بنده بی‌ریخت‌ترین و بدشکل‌ترین مطبوعات مملکت است (فولادوند - عکس زن لخت ندارد) و باید به یک روزنامه‌ای که می‌گویند روزنامه مجلس شورای ملی اصلاً مطابق شئون مملکت یک صورت و یک آبرو و یک ترتیبی داشته که بتواند خواننده جلب کند متأسفانه این چیزی که به اسم این نام مهم چاپ می‌کنند لایق این نام نیست و این نام برازنده این اوراق نیست بنده پیشنهاد کردم که ما اصلاً صرف‌نظر بکنیم از این‌کار چون ما نفعی از این کار نمی‌بریم فقط گمان می‌کنیم که مجلس مقصودش این بوده است که مذاکرات مشروح مجلس طبع و توزیع بشود که این اثر بماند و حالا آمده‌اند به نام روزنامه رسمی سه میلیون و کسری ریال در سال خرج می‌کنند بنده پیشنهاد می‌کنم که به جای این سه میلیون ریال یک میلیون ریال خرج طبع و توزیع صورت مشروح مذاکرات مجلس بکنند و از چاپ روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی به این ترتیب خودداری کنند البته اگر در آینده یک وضع حسابی و آبرومندی برای این‌کار فراهم بشود عیبی ندارد ولی با این ترتیب و این خرج هنگفت حیف است که ما این کار را بکنیم و اسم روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی را بدنام کنیم سه میلیون ریال خرج این روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی می‌کنند و بنده تعهد می‌کنم همین ورقه را مقدار دو برابر فعلی که چاپ می‌شود با یک ثلث این مبلغ چاپ و توزیع کنم و این تشکیلات را هم نداشته باشد و این خرج بیهوده است و آبروریزی هم در مطبوعات کشور فایده‌ای ندارد بنده فقط پیشنهاد کردم به جای سه میلیون ریال یک میلیون ریالش فقط خرج طبع و توزیع صورت مذاکرات مجلس بشود.
رئیس - آقای حاذقی.
حاذقی - به طوری که به عرض مجلس رسید روزنامه رسمی یک وظایفی دارد باید آن وظایف را انجام بدهد و نمی‌توان بدون مطالعه این طرحی را که مطالعه و دقت شده رد کرد و این پیشنهادی را که آقای دهقان فرمودند هزین‌ای است که حداقل هزینه‌های ضروری است (یک نفر از نمایندگان- حداکثر) البته روزنامه یک عده‌ای کارمند دارد چون مؤسسه دولتی است مثل سایر وزارتخانه‌ها اگر چنین باشد باید یک عده‌ای از کارمندان را بیرون کنند ولی نظر مجلس این نیست که عده‌ای از مستخدمین از کسانی که از صندوق دولت ارتزاق می‌کنند بدون این که تکلیفی برای آنها تعیین بشود آنها را بیرون بکنند راجع به مذاکراتی که آقای دهقان فرمودند البته مذاکرات خشک مجلس و مذاکرات آقایان نمایندگان اقتضای این را ندارد که یک روزنامه با زرق و برقی و یک روزنامه‌ای که مشتمل بر صور زیبا و قشنگ و جالب باشد که آقای دهقان فرمودند منتشر بشود و البته تصدیق خواهید فرمود که روزنامه رسمی که چاپ می‌شود تنها از نظر جلب خواننده نیست البته اگر کسانی که علاقه‌مند هستند و می‌خواهند مطالبی را بخوانند خودشان دنبال روزنامه‌ها می‌روند و کسانی که نخواهند البته دنبال آنها نخواهند رفت و این پیشنهاد بنده حداقل مبلغی است که برای روزنامه ضرورت دارد (صحیح است).
رئیس - دیگر پیشنهادی نیست، رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دهقان آقایانی که موافقند قیام کنند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. رأی گرفته می‌شود به ماده سوم با جزء آن.
بعضی از نمایندگان - به پیشنهادها رأی نگرفتید.
رئیس - پیشنهادی از طرف آقای محمدعلی مسعودی رسیده است قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
اینجانب حاضرم مجله رسمی کشور شاهنشاهی را با بودجه دو میلیون ریال در سال اداره کنم.
محمدعلی مسعودی - عرض کنم درد ما این است که چیزی که مربوط به مجلس و مربوط به خودمان است آن را زود دودستی می‌چسبیم و هیچ توجهی نداریم ولی آنچه مربوط به خارج است می‌خواهیم مو را از ماست بکشیم ملاحظه می‌فرمایید آقای شادلو در جلسه قبل اینجا یک بیاناتی کردند سه میلیون و شصت هزار ریال بودجه روزنامه رسمی است، بنده حساب کردم، چاپ و کاغذ و بودجه اداری آنجا در صورتی که بیست نفر از اعضای فعلی و آقای هاشمی هم که در رأس آن باشند دو میلیون ریال بیشتر خرج ندارد یعنی اگر یک کسی بیاید متصدی این کار بشود، توجه بفرمایید، بنده خودم حاضرم در محضر رسمی تعهد کنم. (یک نفر از نمایندگان - آقای دهقان با یک میلیون ریال حاضرند) ایشان می‌گویند مذاکرات تنها را بنده می‌گویم با وضع فعلی که بیست نفر از کارمندان باشند از چهل نفر بیست نفر هم باقی باشند (اردلان - باقی را چه کنیم) در قسمت چاپش هم همین طور است، شما یک میلیون ریال برای چاپ آن قائل شده‌اید، بنده حاضرم به مناقصه بگذارید شما چرا این کار را میکنید شما که معتقدید باید صرفه‌جویی بشود بیایید این قسمت را به مناقصه بگذارید که ببینید چقدر زیادتر می‌گیرند، چاپخانه مجلس منافعش موهوم است این منفعت نیست چیزی که بایستی صد و بیست هزار تومان بگیرند دویست هزار تومان می‌گیرند هشتاد هزار تومان را بگذارید به منفعت شما تمام بشود، شما می‌آیید تمام آگهی‌ها چاپ تمبر، اوراق بهادار تمام اینها را منحصر میکنید به چاپخانه مجلس هنر و فن را در این مملکت می‌کشید این عمل بسیار بد است هیچ صاحب هنری نمی‌تواند ماشینهای رنگی بیاورد، ماشینهای خوب در این مملکت وارد کند برای چاپ اوراق بهادار، برای چاپ‌های رنگین برای چه؟ برای این که این کار منحصر به مطبعه مجلس شورای ملی است و در نتیجه شما همه اسناد و این قبیل کارها را منحصر میکنید به چاپخانه مجلس (صحیح است) به نظر من مطلقاً باید این قبیل کارها آزاد باشد (صحیح است) هنر و فن مطبعه خودش فن است هنر است. شما هنر و فن را به واسطه همین انحصارها جلوی آن را می‌گیرید ( اردلان - انحصار نیست آقا) انحصار است آقا چرا انحصار نیست، شما می‌آیید می‌نویسید که تمام اوراق بهادار باید در چاپخانه مجلس طبع بشود، تمام آگهی‌های دولتی در مطبعه مجلس چاپ بشود اگر از قدیم این طور بود صحیح است، صاحبان مطابع چاپخانه وارد نمی‌کردند، یکی بلند می‌شود می‌رود در مشهد
چاپخانه دایر می‌کند در شیراز در آذربایجان، آن وقت شما تمام این کارها را در مرکز منحصر میکنید به چاپخانه مجلس تمام صاحبان مطایع در شهرستان‌ها دستشان مانده است روی دستشان (صحیح است) باید اصلاً این موضوع انحصار از بین برود و موضوع چاپ هم بالاخره به مناقصه گذاشته شود و بنده خودم هم تعهد می‌کنم با دویست هزار تومان و بیست نفر از اعضا آن جا که آقای هاشمی و چند نفر از اعضا قدیمی‌شان در رأس این کار باشند اداره کنم و مطالب مجلس را به فاصله ۶ ساعت پس از دادن از طرف مجلس در تمام طهران توزیع و منتشر کنم آقای حاذقی شما یک مجله‌ای برمی‌دارید می‌آورید اینجا اعلانات مالیات بردرآمد را که در روزنامه رسمی درج شده به ما نشان می‌دهید شما پنج روز یک دفعه ۴ صفحه چاپ میکنید سالی یک دفعه هم این طور چاپ میکنید اینها را شما القاء شبهه نکنید آقای حاذقی ملاحظه می‌فرمایید ما خودمان اهل این کارها هستیم اهل رفتنیم حقیقت را بگویید در سال شما یک مرتبه این مجله را به این شکل چاپ میکنید بقیه‌اش دو صفحه و چهار صفحه آن هم ۵ روز یک مرتبه با هفتاد و دو ساعت تأخیر این فکر صحیح نیست شما حقیقت را بیایید بگویید. بگویید این سیصد هزار تومانی که ما می‌دهیم صد و چهل هزار تومانش زیادی است اجازه بدهید این صد و چهل هزار تومان را ندهیم و ما این مطبعه با این بودجه‌ای که درست کردیم هشتصد هزار تومانش موهوم است و این پول‌های زیادی است که می‌گیریم آخر همه این بودجه را نمی‌شود گرفت شما در آن جا کارگری دارید که از شریف‌ترین کارگران ایران است و استاد بزرگ فن است چون پارتی نداشته رتبه ندارد در مورد کارگران شما آقایان کارپردازان به نظر من آن طوری که باید مراعات حال آنها را نکردید به یک عده زیادی ظلم شده است و یک عده که پارتی داشته‌اند جلو افتاده‌اند نمونه آن را هم الان می‌گویم آقای باقر نوابی که از قدیم‌ترین کارگران ایران است چهل سال است که در چاپخانه کار می‌کند چون مرد شریفی است.
رئیس - آقای مسعودی راجع به روزنامه بفرمایید.
محمدعلی مسعودی - بنده چون پیشنهادم مربوط به چاپخانه نبود در موقع خودش توضیح می‌دهم در هر حال به نظر بنده چاپ روزنامه رسمی باید به مناقصه گذارده بشود.
عباس اسکندری - اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - در این قسمت مخالفید؟
اسکندری - بلی.
رئیس - حالا نوبت آقای امیرتیمور است.
امیرتیمور - بنده نوبت خودم را می‌دهم به آقای اسکندری.
رئیس - بفرمایید آقای اسکندری.
اسکندری - بنده خیلی از این حسن نظر آقای محمدعلی مسعودی و اظهار علاقه‌ای که برای ...
محمدعلی مسعودی - بنده این پیشنهادی را که دادم برای این بود که یک توضیحاتی بدهم و پیشنهاد خودم را مسترد کردم.
اقبال - آقای اسکندری مسترد کردند بفرمایید.
اسکندری - مخالفت من برای این است که دلایلی ذکر بشود چون مقصود ذکر یک مطلبی بود که لازم بود گفته بشود اگر می‌گفتم خیلی اسباب زحمت شما می‌شد.
رئیس - رای گرفته می‌شود به ماده سوم با یک جزیی که دارد آقایانی که موافقند با ماده سوم قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم مطرح است. آقای دکتر طبا.
(ماده چهارم به شرح ذیل قرائت شد)
اعتبارات منظور در مواد ۱ و ۲ و ۳ راجع به اضافات و ترفیعات و کمک اعاشه و غیره که در ضمن این بودجه منظور گردیده از تایخ استحقاق قابل پرداخت می‌باشد.
دکتر طبا - عرایض بنده خیلی مختصر و مربوط است به بهداری مجلس و اگر بنده ضمن این ماده‌ای که راجع به اضافات کارمندان است عرضی می‌کنم می‌خواهم از موقع استفاده کرده باشم و چند کلمه راجع به بهداری عرض کنم از طرف کارپردازی به بنده و آقای دکتر راجی مأموریت داده شد که به بهداری مجلس سرکشی کنیم که اگر نقصی مشاهده کردیم به عرض برسانیم به قدری ناقص است که بنده هنوز گزارش خود را نتوانسته‌ام بدهم برای این که حقیقت نمی‌دانم از کجا شروع کنم و به کجا ختم کنم این بهداری که در حدود هزار نفر کارمندان مجلس را آن طوری که ما حساب کردیم از کارمندان و کارگران چاپخانه و مستخدمین جزء که قریب هزار نفر هستند و اگر کسانی هم که تحت تکفل آنها هستند به طور متوسط سه نفر حساب کنیم قریب سه، چهار هزار نفر مراجعه کننده دارد و باید مداوا کنند آنها را، تشکیلات فعلی به هیچ وجه متناسب با ۴۰۰ نفر مراجعه کننده هم نیست چه رسد به این که چهار هزار نفر را مداوا و رسیدگی کنند همانطور که آقایان در بودجه ملاحظه فرموده‌اند پرسنل بهداری تشکیل می‌شود از رئیس با حقوق غیر مکفی که ماهی پانصد تومان فقط می‌گیرد و یک پزشک قراردادی که تقریباً سیصد و شصت تومان در ماه می‌گیرد دو نفر پزشکیار دیگر هم پرسنلی نیست البته با این حقوق‌ها و با این پرسنل به هیچ وجه ایرادی به کارمندان فعلی به عقیده بنده نیست آقایان مخصوصاً آن آقای پزشک قراردادی که ایشان با کمال علاقه انجام وظیفه می‌کنند و روزی سه چهار ساعت آن طور که بنده تحقیق کردم حاضر می‌شود در محکمه خودشان هم اگر مریضی از مجلس مراجعه کند می‌پذیرد و روزی سه چهار ساعت تا حدی هم غیر مرتب این کافی نیست بایستی در یک بهداری که هزار نفر مخصوصاً یک عده کارگر که هز ثانیه‌ای برای آنها یک حادثه و سانحه‌ای پیدا می‌شود و باید تحت نظر باشند برای رسیدگی آنها باید بهداری ساعات منظم و مرتبی داشته باشد و در تمام ساعاتی که چاپخانه دایر است می‌بایست پزشک یا پزشکیار اقلاً حاضر باشد چاپخانه تا ساعت دو بعد از ظهر کار می‌کند ولی بهداری تا ساعت یک بعد از ظهر و گویا در عمل زودتر هم تعطیل می‌شود بنده به هیچ وجه نمی‌خواهم پیشنهادی بکنم که اسمش پیشنهاد خرج گذاشته بشود و فقط خواستم توجه مجلس را به نواقص بهداری جلب کنم راجع به پرسنل خود آقایان دیده‌اند و متوجه هستند چه نواقصی دارد و بعد هم یک قلمی هست راجع به هزینه بهداری که در سال بیست هزار ریال است چگونه می‌شود بهداری را با سالی تقریباً دو هزار و پانصد تومان اداره کرد و به کارمندان رسیدگی کرد از کارگران چاپخانه بنده سوال کردم که رسیدگی می‌شود اغلب‌شان گفتند نه خیر از خود آقای دکتر سوال کردم ایشان هم یک توضیحاتی دادند خیلی قانع کننده بود و با اشکالاتی که ایشان داشتند به هیچ وجه نمی‌شود حقیقت توجه و رسیدگی حسابی کرد به مراجعه کنندگان.
همانطور که آقایان اطلاع دارند غالباً کارگران چاپخانه با سرب سر و کار دارند در تمام ممالک راقبه برای این قبیل کارمندان ماهی یک مرتبه معاینه پزشکی به عمل می‌آورند و مخصوصاً یک معالجاتی می‌کنند که جلوگیری می‌کنند از مسمومیت سرب یعنی یک مداوایی می‌کنند که جلوگیری می‌شود از مسمومیت آنها مسستخدمین جزء غالباً به آقایان اطبایی که در مجلس هستند خودشان متوجه شده‌اند مراجعه می‌کنند آنها بیمارانی دارند و به بنده و دیگران مراجعه می‌کنند که اقدام کنیم در یک مریضخانه‌ای بستری بشوند و یک دوایی داده بشود اگر مجلس خودش یک بهداری دارد کما این که همانطور که بایستی داشته باشد چرا باید متوسل بشوند به وکلا یا پزشکان که آقایان توصیه بکنند که آنها را بفرستند در فلان مریضخانه تحت معالجه قرار بگیرند. بنابراین بنده از آقایان کارپردازان مجلس خواهش داشتم که گزارشی که بنده خواهم داد البته خیلی مفصل خواهد بود توجهی بفرمایند و حالا بنده نمی‌دانم که در این بودجه می‌توانید دستکاری کنید یا نکنید ولی از این اقلام مثل اعتبار پیش بینی نشده یا اعتبار جبران کسر اقلام فقرات ۲ تا ۵ که مقدار قابل ملاحظه‌ای نیست ولی اگر ممکن باشد این اعتبارات و این اقلام را منحصراً برای هزینه بهداری و رفع نواقص بهداری صرف بکنند عرض دیگری ندارم (صحیح است)
رئیس - آقای وکیلی
علی وکیلی - بنده به طور کلی در بودجه مجلس صحبتی ندارم به دلیل این که یک بودجه خیلی محدودی است در حدود نیم درصد بودجه کل کشور ولی یک قسمتی هست که می‌خواهم عرض کنم که در هر اقدامی که مجلس بکند باید مدل باشد تمام کشور، کارمندان و اعضا جزیی که در مجلس هستند اینها را من می‌توانم بگویم که در تمام مواقع و در سنوات گذشته یکی از خدمتگذارانی بوده‌اند که از هر حیث مورد تمجید و تحسین عمومی بوده است به جهت این که وظایف‌شان را به طور اکمل انجام داده‌اند و تصور می‌کنم اگر بررسی کامل بشود کوچکترین ایرادی وارد نباشد حتی در مورد کارمندان جزء و مستخدمین کارگران مطبعه و غیر ذالک ما باید برای عمارت درست کنیم تا ماشینهای با روح را در آن جا بتوانیم حفظ کنیم مطابق تحقیقاتی که من کردم کارمندان دولت صدی ۹۵ خانه مسکونی ندارند.
تمام کرایه‌نشین هستند و با این کرایه‌ای که امروز در ایران هست در ماه صدی سی یا صدی چهل از حقوق را کرایه خانه می‌دهند و این حقوق‌های جزیی که در اینجا هست و مدد معاش که به اینها می‌دهند یک عضوی که دویست تومان حقوق می‌گیرد ۷۰ الی ۸۰ تومان آن را باید کرایه یک اطاق بدهد من می‌خواهم پیشنهاد کنم که کارپردازی مجلس یک فکری بکند
یک محله‌ای یا یک خانه‌هایی که متناسب باشد اقلاً برای کارمندان مجلس درست کند این خانه‌ها را در مدت مدیدی که اقلاً هر اطاقی در حدود ۱۰ تومان بیفتد به آنها بفروشد و این کار هم اشکالی ندارد کار مشکلی هم نیست و اگر این کار بشود آنها با اطمینان خاطر می‌توانند زندگی بکنند این عضو بیچاره‌ای که دویست تومان حقوق می‌گیرد هشتاد تومانش را کرایه خانه می‌دهد و روزی دو ساعت با وسایل نقلیه باید بیاید و برود و انجام وظیفه کند و وظایفش را آن طوری که لازم است انجام دهد این یکی از پیشنهادات بنده است که اینجا پیشنهاد کتبی هم ندادم خواستم توصیه کنم که در تحت نظر و مداقه قرار بگیرد و با مطالعه اقدام بکنند (صحیح است) یک مطالعه دیگیر بنده کردم و آن در مسئله تندنویسی بو. اولاً ما که صحبت کردن نکرده‌ایم. خود بنده هم تند صحبت می‌کنم و در علم تندنویسی (شرت هند) هم در ایران نداریم و سابقه هم نداشته است و کارمندان تندنویسی هم پیش از هست نفر نیستند آن طوری که بنده تحقیق کردم مشاهده کردم این آقایان باید در موقع مجلس اینجا باشند بعداً هم بروند آن صحبت‌های ما را با زحمت درست بکنند و بدهند به مطبعه (صحیح است) و در اینجا صحبت شده که در تندنویسی نواقصی هست البته زحمت بکشند کارمندانی در ان جا هستند که اغلب از آنها حقوق‌های خیلی جزیی دارند مثلاً ماهی صد تومان حقوق دارند و فوق العاده‌ای هم به آن اضافه می‌شود پنجاه تومان (امیرتیمور - صحیح است آقا) در این موضوع باید کارپردازی توجهی کند که اگر در این قسمت نواقصی هست مرتفع بشود و این اشخاصی که در اینجا کار می‌کنند صمیمی‌ترین کارمندان مجلس هستند در باب خانه آنها یک فکری بکنید.
جمعی از نمایندگان - رای
رئیس - آقای دکتر مجتهدی
دکتر مجتهدی - بنده یک پیشنهادی داده بودم که آقای رئیس نخواندند و موضوعش گذشت راجع به روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی بود یک حرفی آقای حاذقی زدند من نمی‌دانم این موضوع کارمندان دولت اصلاً موضوعی شده است که وقتی هم می‌گویند یک روزنامه کارش بد است ضرر می‌زند زود می‌گویند که کارمندان آن جا را چکار کنیم. کارمندان بیچاره می‌شوند آواره می‌شوندما نمی‌گوییم که کارمندان دولت را بیرون کنید ما می‌گوییم که یک روزنامه‌ای که کارش را آقایان می‌دانند و در دوره پانزدهم هم بودجه‌اش را زیاد کردند و به این روزنامه یک رشوه‌ای دادند. گفتند تمام آگهی‌های دولت را آن روزنامه چاپ کند این عمل به قول آقای محمدعلی مسعودی به تمام چاپخانه‌ها ضرر می‌زند و همان طوری که می‌گفتند دیر هم به دست اشخاص می‌رسد به دست بنده دو ماه است که اصلاً نرسیده نمی‌دانم چرا نرسیده فقط منظورم این است که آقای دکتر طبا یک صحبتی کردند اگرچه نمی‌خواهم زیاد بحث کنم راجع به بهداری فرمودند تمام این مملکت در تمام وزارت خانه‌ها هر اداره‌ای با این قلت پزشک که در این مملکت هست با این فقر عمومی که هست با این وضعی که در مملکت هست و جمعیتش زیاد نمی‌شود ما احتیاج داریم به بهداشت عمومی ما بیاییم یک مکانی درست کنیم چند تا صندلی بگذاریم دکترها را در آن جا جمع کنیم اسمش را بگذاریم بهداری بنده با این قسمت مخالفم مثلاً مجلس شورای ملی یک بهداری دارد اگر بخواهید این بهداری را تکمیل کنید باید یک بیمارستان مثلاً چند تختخوابی اینجا درست کنید برای چه؟ برای آقایان نمایندگان من تصور می‌کنم آقایان وقتی که مریض بشوند مراجعه نخواهند کرد این است که باید به کیفیتش نگاه کرد به کمیتش نباید علاقمند شد، بنده عقیده‌ام این است که در بهداری مجلس یک انفرمیه کوچکی باید درست کرد و آقایانی که مریض می‌شوند در ماه ممکن است به یک طبیبی یک چیزی بدهند و به آن مراجعه کند و اینجا اداره هشتصد یا چندین میلیون بودجه لازم ندارد تازگی من دیدم یک مریضخانه باز کردند برای بیمارستان تسلیحات ارتش تا حال نفهمیدم معنایش چیست.
رئیس - پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود پیشنهاد می‌نمایم مذاکر در اطراف ماده ۴ کافی است. فولادوند
بعضی از نمایندگان - مخالفی نیست
حاذقی - آقای رئیس اجازه بفرمایید تا عده برای رای کافی بشود بنده یک توضیحی بدهم فقط برای آن توضیحی که آقای دکتر طبا دادند
رئیس - با کفایت مذاکرات مخالفی نیست (گفته شد - خیر) پیشنهاد دیگری رسیده است قرائت می‌شود.
پیشنهاد زیر را به ماده ۴ پیشنهاد می‌نمایم.
کارپردازی مجلس مکلف است از صرفه جویی‌های بودجه مجلس و از صندوق جرایم موجبات تاسیس بودجه مجلس و از صندوق جرایم موجبات تاسیس بیمارستانی در مجلس که دوازده تختخواب داشته باشد فراهم کند - ملک‌مدنی
ملک‌مدنی - بنده به خاطر دارم که در ۱۳۰۵ آقای فیروزآبادی که وکیل مجلس بودند بنده هم آن وقت رئیس کمیسیون عرایض و مرخصی بودم اولین بار که آمدند به کمیسیون گفتند که من حقوقم را برای تاسیس یک بیمارستانی اختصاص دادم و از شما اعضا کمیسیون عرایض و مرخصی تقاضا دارم که موافقت کنید غیبت‌های آقایان نمایندگان را جمع‌آوری کنند و اختصاص بدهند برای بیمارستان بنده و آن آقایان اعضا کمیسیون که یکی از آنها مرحوم گنجه‌ای بود پدر این آقا گنجه‌ای که حصور دارند رحمت‌الله علیه ما این صرفه‌جویی‌ها را کردیم و آن بیمارستان مقدماتش فراهم شد که حالا آقایان ملاحظه می‌فرمایند و یکی از بهترین بیمارستان‌های تهران است بنابراین کار خیر را باید از روز اول اگر یک قدم کوچکی هم باشد منافاتی ندارد که ما این قدم را برداریم بنده از جناب آقای دکتر طبا خیلی تشکر می‌کنم که تشریف بردند به اداره بهداری و آن جا را ملاحظه فرمودند و با آن تخصص فنی که دارند نواقص را تذکر دادند انصافاً شایسته است که در مجلس یک بیمارستانی باشد که اعضا چاپخانه و کارمندان جزء را در موقع بیماری و کسالت مداوا کند و یک محلی باشد که آنها را بستری کند این بود که بنده پیشنهاد کردم و اگر چنانچه توجه بشود بنده خیال می‌کنم از محل صرفه‌جویی این بودجه و از وجوه غیبت آقایان نمایندگان ما می‌توانیم که تا آخر امسال وسایل تاسیس یک بیمارستانی را فراهم کنیم دلیلش هم این است که محل دارد. زمین دارد وسایل کار هم هست (دکتر طبا - ساختمانش هم هست) بنابراین من خواهش می‌کنم از آقای مخبر محترم که با این پیشنهاد بنده موافقت بفرمایید که پایه این ساختمان در این مجلس گذاشته بشود.
رئیس - آقای مخبر
اردلان - بنده به نام مخبر کمیسیون محاسبات مجلس شورای ملی پیشنهاد آقای ملک‌مدنی را قبول می‌کنم برای این که انشاءالله از امروز یک کار خیر در اینجا درست بشود (احسنت)
حاذقی - بنده به عنوان کارپرداز مجلس یک توضیحی دارم راجع به بهداری
رئیس - مخبر قبول کرد. یک جزئیی می‌شود از ماده ۴ دیگر پیشنهادی نرسیده است رای گرفته می‌شود به ماده ۴ با این جزء پیشنهادی که آقای ملک‌مدنی دادند و مخبر آن را قبول کرد. آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثراً برخاستند) تصویب شد ماده پنجم مطرح است. قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود مبلغ ده میلیون ریال درآمد پیش‌بینی شده اداره چاپخانه مجلس و باغ بهارستان و مبلغ ۵ میلیون ریال درآمد پیش بینی شده اداره روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی را در سال ۱۳۲۷ وصول و به خزانه‌داری کل اعمال دارد.
رئیس - ماده ششم قرائت بشود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ششم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود مبلغ یک میلیون و پانصد هزار ریال از محل درآمد عمومی کشور برای هزینه طبع یک ساله ۱۳۲۷ فرهنگ آقای دهخدا به کارپردازی مجلس بپردازد و این اعتبار یا تصویب هیئت رئیسه مجلس از حیث حقوق متصدیان عمل و بهای کاغذ و هزینه طبع و غیره به مصرف خواهد رسید.
رئیس - آقای اورنگ
اورنگ - بنده موافقم اگر مخالفی در موضوع هست بعد بحث می‌کنم.
رئیس - آقای رضوی مخالفید
رضوی - بلی
رئیس - بفرمایید
رضوی - عرض کنم که در هر جایی که تا کنون بنده دیده‌ام موضوعی مطرح شده دوران امر همیشه یا افراط بوده یا تفریط یعنی یک موضوعی یا مخالف داشته است به این که اصلاً کار خوبی نیست یا موافق بوده‌اند به این که به هر کیفیت و یا هر صورت یا اقتضایی هست کار باید انجام شود در شخصیت آقای دهخدا و در خدمات ذی قیمت فرهنگی که این مرد محترم در عمر پر افتخار زندگیش برای کشور کرده هیچ کس تردیدی ندارد (صحیح است) زحمات و خدمات ایشان هم مقبول تمام معارف خواهان و فرهنگ دوستان و علم دوستان مملکت بوده و هست و خواهد بود ولی صحبت در چاپ این فرهنگ است البته مجلس شورای ملی در دوره چهارم توجه کرده است به این که پیرمردی زحمت کشیده است و یک اثر
++
جاودانی از خودش باقی گذاشت است خوبست مجلس پیش‌قدم بشود و چاپ کند، از دور و نزدیک هم هر کس شنید البته تمجید کرد یکی از خدمت‌های برجسته دوره ۱۴ هم این بود که بنده دیدم سیصد هزار تومان برای این کار اختصاص دادند، از اثر این سیصد هزار تومان بنده دیدم دو جلد از پنجاه جلد فرهنگ آقای دهخدا چاپ شده و الان برای چاپ جلد سوم هم (۱۵۰) هزار تومان دیگر می‌گوییم دولت بدهد در نتیجه این کار روی چاپ ۵۰ جلد اگر حساب بکنیم حال این مجال را ندارم حساب کنم یک مبلغ هنگفتی اینجا صورت داده خواهد شد و حال این که با وضعیت فروش و چاپ کردن آن با مخارج زیادی که دارد نه این قدر مخارج را دارد و نه این که درآمدی پیدا می‌کند که جبران‌پذیر باشد با این که گفتگو بوده است که از درآمد حاصله یک حقی هم برای خود ایشان یا برای اعقاب ایشان قایل شویم یا نشویم بنده مباحثه ندارم بنده می‌گویم که مجلس شورای ملی ۱۵۰ هزار تومان هم اگر در مورد چاپ این کتاب به کار برد کم کرده، یکی از موضوعاتی که در مملکت اهتمام و دقت نشده چاپ کتب است اگر بنا بشود درست حساب کنیم شاید مجموع کتب تاریخی که در ست است پیش از ۵، ۶ هزار جلد بیشتر نیست و این ننگ است که ما بیش از ۶ هزار جلد نداشته باشیم پس بنابراین باید تشویق کرد مؤلفین را تا تألیفات زیاد بشود چاپ هم مرتب بشود و در اختیار مردم گذاشته بشود تا سطح فرهنگ بیاید بالا ولی یک موضوع حساب دخل و خرج با یک کیفیت انضباطی در این موضوع لازم است به نظر بنده، که سر در بیاورند این پول به چه کیفیت خرج شده، الان برای بقیه چاپ این فرهنگ چه نقشه‌ای در کار است چه قدر کتاب است و به چه مبلغ در می‌آید و ایا اینها کی چاپ خواهد شد، یک کمکی بشود بنده نمی‌دانم که آقایان هم تماس دارند، آقای دکتر معظمی بخصوص که جزء پیشنهاد دهندگان بودند آقای دکتر زنگنه هم آن وقت در مجلس بوده‌اند بالاخره آقایان مذاکره کرده‌اند که این کتاب با این طول و عرض درمدت یک‌سال دوسال، سه سال، ده سال انشاءالله تا صد و بیست سال تتمه عمر آقای دهخدا این قصد انجام خواهد شد یا این که یک خرجی شده به هدر خواهد رفت پس بنده آقا پیشنهاد کردم به این که هر چه مجلس شورای ملی می‌خواهد بدهد تصویب کند در این موضوع بدهد ولی یک اشخاصی را موظف بکنید که بروند این موضوع را رسیدگی بکنند با ایشان تماس بگیرند بالاخره با کمک و نظر خود ایشان یک ترتیبی بدهند که اولاً این فرهنگ مورد استفاده عموم قرار بگیرد دوم این که برای چاپ شدن جلدهای متعدد آن وسیله‌ای موجود باشد که به یک صورت نظم و ترتیبی و واقعاً متناسب از برای طبع یک کتاب ذی‌قیمتی است این کار خاتمه پیدا کند و فقط کتابی که منظور مجلس شورای ملی است چاپ شود و یک اثر بزرگ جاودانی از اقدام مجلس باقی‌مانده باشد برای مملکت.
رئیس - آقای اورنگ
اورنگ - بنده روا ندیدم در این موضوع مطروحه ساکت بمانم من حضرت آقای رضوی این مقدمه را به طور اختصار عرض کرده باشم خدمتتان که در انجمن ادبی با شهادت آقای دکتر رضازاده شفق یک وقتی یک بیانی کردم که آقایانی که نسبت به من سمت استادی داشتند قبول کردند، من عرض کردم یک مجالس تذکری که برای خاطر دانشمندان بعد از مرگ‌شان بر پا می‌شود، دو مجلس، سه مجلس ۴۰ مجلس برای یک دانشمندی که می‌میرد تذکر داده می‌شود مراتب دانشش شرح داده می‌شود، خدمات او ذکر می‌شود بیاییم اینها را صرفه‌جویی کنیم یک مجلس تذکری در زمان حیاتش بدهیم ۴ تا ۵ تا ۷ تا مجلس تذکر بعد از فوت را جمع کنیم که یک مجلس تذکر در زمان حیاتش باشد این را آقایان شنیدند و در موضوع همین دهخدا من یک مجلس تذکری دادم در انجمن ادبی و خودشان هم بودند، یک عرض دیگر دارم و مختصر هم عرض می‌کنم خاطر شریف مسبوق باشد هر خلقی در این عالم و هر دانشی در این عالم وجودش بسته است به عرضه و تقاضا (صحیح است) بدانید این را از من قبول بفرمایید که اگر ملت ایران هم اتشاق پیدا کند به این که مردم راستگو باشند می‌بینید یک هفته طول نخواهد کشید که همین دروغگویایی که شما می‌بینید از بین می‌روند همه راستگو می‌شوند چرا؟ برای این که تقاضا می‌کند، دانش هم همینطور است، بی‌جهت دانش درست نمی‌شود، دانش تشویق می‌خواهد تشویق هم احترام خلق است به مقام دانش (صحیح است) احترام خلق است به مقام اخلاق یک مردی اگر تشویق ببیند ببخشید شاهدش را من سه تا شعر می‌خوانم.
نمایندگان - آفرین
رئیس - بگذارید مجلس کار خودش را بکند به سخنرانی نگذرانید.
جمعی از نمایندگان - بفرمایید.
اورنگ - من از شعر هم صرف‌نظر می‌کنم، عرض کنم حضورتان بر من که خواندن او چیزی علاوه نمی‌کند ولی از شما چیزی کسر می‌شود (بفرمایید) یک شاعری می‌گوید چو بر سنجی این را به منظوم افضل (افضل همان خاقانی معروف است که همه آقایان می‌شناسید)
چو برسنجی این را به منظو افضل همان قصه نبت و سعدان نماید
ثبت همان یونجه‌هایی است که می‌بینید و سعدان همان برگ عطری است که بود میکنید.
برآراید ارتنگ و اراو چکامه که تا پیش خاقان شروان نماید
صلت یابد و حرمت و جاه و جامه فزونی برامثال و اقران نماید
ندیدی او چنین روزگاری که مغزش پر از دود و دل پرزپیکان نماید
همه باربی دانشی آرد اکنون گیاهی که از خاک ایران نماید
با این سبک دانش و اخلاق رشد پیدا نمی‌کنید، این مرد که اسم او دهخدا است بین من و بین خدای من یک عمر است، حالا شصت سال است نمی‌دانم ۶۲ سال است نمی‌دانم، موضوع این است شب و روز زحمت کشیده است تمام قوایش را صرف کرده است و این دائره‌المعارف فارسی را برای ما تدارک کرده است (صحیح است) بدانید که اولاً ما کتاب لغت فارسی نداریم این کتبی که الان در دست است مثلاً کتاب برهان قاطع دارای چند هزار لغت بیشتر نیست و مقداری زیادی هم غلط دارد من بودم و مرحوم ادیب پیشاوری زحمت کشیدیم و اغلاط آن را بیرون کشیدیم یعنی لغاط هندی و لغات عربی و ترکی که هست بنده اینها را بیرون کشیدم حالا در هر صورت این مرد زحمت شایسته کشیده است بین من و بین خدا یک عمر زحمت کشیده برای امور معنوی قسمت مادی نمی‌شود گفت، امر معنوی را من نمی‌توانم بگویم که فردوسی برای ما به قدر یک میلیون و نیم کار کرده است نمی‌شود قیمت گذاشت یک ملتی زنده شده حالا یک ملتی در عالم زنده بشود این چه قیمتی دارد در بازار دنیا آن را من نمی‌توانم قیمت بگذارم شما بدانید این مرد یک قیمت معنوی برای ما دارد
بر ایرانیان بر ورامنتی است. که این کرده را در جهان جفت نیست، راجع به این فرهنگ فرمودید اولاً ۴ جلد از مطبعه درآمده است جلد چهارم فقط ۳ صفحه باقی دارد، آقای رضوی از مطبعه بپرسید این هزینه طبع امسال برای جلد پنجم است ثانیاً نصف این مبلغی که داده می‌شود مقداری از این مبلغ به نام اجرت به خود مطبعه برگشت می‌شود، یک مقدارش هم اصل کتاب موجود است و این خودش قیمت دارد این خودش پول است و بعد از این مقدمه کارگری که می‌نشیند تصحیح می‌کند این کتاب را و این کتاب هم تصحیحش غیر از یک مقاله هست. یک کلمه اگر در اینجا غلط چاپ بشود، لغت ریشه‌اش غلط می‌شود یا شاید مطلب غلط می‌شود، اوضاع دگرگون می‌شود پس سطح معلومات کسی که برای خاطر تصحیح و مقاله معین می‌شود غیر از سطح معلومات کسی است که قصص بنده را تصحیح می‌کند و این امر دو تا است و فرق دارد بنابراین در دنیا برای خاطر فرهنگ دهخدا که خدا او را سلام بدارد انشاءالله اولاً تا کی زنده است من که نمی‌توانم ضمانت کنم، انشاءالله اگر شما بگذارید و ما یعنی از صدوبیست سال بیاید بالا ما چکار داریم که صدو بیست سال معین کنیم تا زنده است ما وظیفه‌مان این است که نسبت به او خیلی‌خیلی کمک کنیم یک کمک بکنیم که کار او به نظام باشد وظیفه او این است که این زحمت را کشیده است این را حاضر کرده موجود است بگذارید که یک مصنفی در زمان حیات خودش ببیند که یک ملتی قدردان و قدرشناس است و معرفت پرستی او را قدردانی کردند. این قدردانی از او امثال او را بوجود می‌آورد (صحیح است) اینقدردانی ما از او هزار نفر دیگر را هم به اشتیاق می‌آورد که اینها بروند تحصیل کنند دانش یاد بگیرند معرف بگیرند وقتی که ما با یک سلام و صلواتی در همین مجلس شورای ملی فرهنگ دهخدا را وارد بکنیم همین اشخاصی که در مدارس مشغول تحصیل هستند همین موجبات در کانون مغز آنها یک هوسی تولید می‌کند یک انرژی تولید می‌کند که آنها هم دانشمند باشند دانش‌پرست بشوند (صحیح است احسنت) این بود خلاصه‌ای از خدماتی راجع به حضرت آقای دهخدا، از حضرت آقای رضوی هم استدعا می‌کنم ایشان شاخ شجره علم‌اند با احترام خاندان خودشان. و در اصل موضوع هم باشد با ما همراهند من نمی‌خواهم بگویند ایشان چه صحبت داشتند من در اصل موضوع وارد نمی‌شوم ایشن هر چند برخلاف اصل صحبت کردند ولی واقعاً این طور نیست، ایشان راجع به مخارج که اسراف نشود بالا پایین نشود اظهار داشتند و آقایان هم البته موافقند.
رضوی - آقا بنده عرض دارم
رئیس - آقای رضوی بفرمایید
رضوی - آقای اورنگ همینطور که فرمودند دریغ می‌دانستم که درباره آقای دهخدا سخنرانی بشود (صحیح است) فرمایشات ایشان منافاتی نداشت و قدرشناسی از ایشان که مورد تصدیق بنده بود و عرض هم کردم که حتی به جای پانصد هزار تومان ۱۵ میلیون تومان هم مجلس تصویب بکند برای این که این کتاب چاپ و توزیع بشود به هیچ‌وجه من‌الوجوه راه دوری نرفته و بالاخره باز از نظر تشویق اگر مؤلفین این‌طوری هم پیدا شوند در این باب هم هیچ حرفی نیست منتهی یک حد وسطی قایل شدم و آن این است که امر مادی هیچ‌گونه تأثیری در یک شخصی مانند آقای دهخدا نخواهد داشت بنابراین بنده خواستم با یک نظارت تام و تمامی انجام بگیرد که واقعاً به نحو خوبی طبع و نشر بشود و ما انشاءالله موفق به چاپ کتاب آقای دهخدا بشویم.
رئیس - پیشنهاد کفایت مذاکره رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد کفایت مذاکره می‌نمایم فولادوند.
جمعی از نمایندگان - مخالفی نیست.
فولادوند - در مور دهزینه طبع فرهنگ آقای دهخدا آقایان نمایندگان به قدر کافی توضیح دادند و مذاکره هم شده است.
اورنگ - مخالفی ندارد.
دکتر ملکی - بنده مخالفم
رئیس - آقای دکتر ملکی مخالفید.
دکتر ملکی - بلی
رئیس - بفرمایید
دکتر مکی - بنده مخالفتم با کفایت مذاکرات برای این است که باید در این موضوع صحبت بیشتری بشود در مملکت ما فرهنگ نیست در کشور ما صدی نود اهالی بی‌سواد هستند آن وقت برای طبع یک جلد کتاب بخواهیم یک میلیون و نیم خرج بکنیم بنده از آقای امینی پرسیدم که چند جلد کتاب چاپ می‌کنند ایشان گفتند دو هزار جلد (یکی از نمایندگان - چهار هزار جلد) ایشان گفتند دو هزار جلد یعنی برای هر هزار جلد که چاپ می‌شود هشتصد هزار تومان قیمت آن تمام می‌شود بنده پرسیدم چرا این‌قدر خرج می‌شود فرمودند که طبع این فرهنگ دهخدا یک رئیس دارد و یک معاون دارد این را دارد آن را دارد فلان دارد بیشتر این بودجه برای اشخاص مصرف می‌شود بنده البته با طبع این کتاب مخالف نیستم ولی با این قسمت که برای طبع یک جلد فرهنگ فارسی این‌قدر خرج بشود مخالفم، عرض بنده این بود که در مملکت ما اصلاً فکری که ما می‌کنیم فکر سالم و صحیحی نیست و به اسم فرهنگ و به اسم بهداشت و به اسم مقدسات مذهب و دین مطالبی را در این مجلس تذکر می‌دهند و اجرا می‌کنند در صورتی که اگر صحت امر را مطالعه بکنند ملاحظه خواهند فرمود که به صلاح مملکت نبوده است مثلاً فرض بفرمایید راجع به همین بودجه مجلس که مطرح است یک عده کارمندانی که آورده‌اند اینجا و تا وقتی که صحبت می‌شود می‌گویند ما نمی‌توانیم اینها را از مجلس خارج بکنیم، این کار دو ضرر دارد یکی این که وقت اعضایی که در این مجلس کار می‌کنند یا در وزارتخانه‌های دیگر کار می‌کنند بیهوده تلف می‌شود وغیر از حقوقی که به کارمندان داده می‌شود وقتی را هم که به بیهوده می‌گذرانند آن هم یک قیمتی دارد، با این قسمت که ۱۵۰ هزار تومان خرج کنند برای یک جلد فرهنگ فارسی با این مخالف هستم می‌خواستم عرض کنم اجازه بدهند آقایان دیگر هم تذکرات خودشان را بدهند و بعد رأی گرفته شود.
جمعی از نمایندگان - به کفایت مذاکرت رأی گرفته شود.
رئیس - آقایانی که با کفایت مذکرات در ماده ششم موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد، یک ماده الحاقیه که آقای دکتر جلال عبده پیشنهاد کردند که مشابهش رد شده است.
دکتر عبده - توئضیحات کافی در اطرافش داده نشده است.
عباس اسکندری - ماده الحاقیه را بخوانید
رئیس - مشابه آن رد شده، آقایان بیرون تشریف نبرند بنشیند چون مجلس از اکثریت می‌افتد و نمی‌شود رأی گرفت.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمد و نتیجه به قرار ذیل اعلام گردید)
عده حضار ۸۷ نفر اوراق موافق ۷۵ رأی اوراق کبود -۲
رئیس - بودجه مجلس با اکثریت ۷۵ رأی تصویب شد
اسامی رأی دهندگان
موافقین - آقایان: دماوندی. بهادری. ملک‌مدنی. علی بهبهانی. اسلامی. کامل ماکوئی. آشتیانی‌زاده. هاشم وکیل. اسدی. فاضلی. علی وکیلی. نواب یزدی. ابوالحسن رضوی. گیو. دکتر بقائی. باتمانقلیج. حسن اکبر. دکتر راجی. اردلان. دولت‌شاهی. دکتر فلسفی. قبادیان. رحیمیان. بیات. آصف. ضنفری. دکتر شفق. مشایخی. امیرحسین بختیاری. ابوالقاسم بهبهانی. معین‌زاده. مهدی ارباب. حاذقی. احمد فرامرزی. مهندس هدایت. کشاورز صدر. عرب شیبانی. بوداغیان. ساعد. دکتر طبا. ملک‌پور. محمد ذوالفقاری. نراقی. گرگانی. کهبد. لاهوتی. مکی، سزاوار. آشتیانی‌زاده. محمود محمود. صدرزاده. ابوالقاسم امینی. دکتر عبده . پالیزی. فولادوند. شریعت‌زاده . دکتر آشتیانی. زنگنه. اخوان. اورنگ. نیک‌پور. احمد رضوی. دکتر امینی ملکی. نورالدین امامی . ظفری . امامی اهری . ناصر ذوالفقاری . کفائی.
اسامی مخالفین - آقایان: شادلو. عباس اسکندری.
۴- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس - بنده می‌خواهم جلسه را ختم کنم ولی قبل از ختم جلسه آقای نراقی پنج‌دقیقه می‌خواهند صحبت کنند.
نراقی - بنده بیشتر از ۵ دقیقه صحبت ندارم
رئیس - پس به طور اختصار بفرمایید
نراقی - عرض کنم که یکی از وظایف اصلی نمایندگان محترم مجلس شورای ملی رسیدگی به حوزه انتخابی و توجه به شکایت اهالی است (در این موقع جلسه از اکثریت افتاد و پس از چند لحظه اکثریت برقرار شد) بنده چهار، پنج ماه است راجع به حوزه انتخابیه خودم کاشان عرایضی دارم عرض بنده سؤالی و مطلبی نیست بلکه یک گرفتاری‌ها و مسائلی است که مربوط به کاشان و نطنز است و بنده در این چند ماهه با همکار محترم جناب آقای اخوان نتیجه‌ای نگرفتیم و مرجعی هم نداریم و این است که در اینجا به عرض نمایندگان مجلس شورای ملی می‌رسانم عرض کنم که وزارت بهداری به کاشان ۷ ماه است دوا نفرستاده است (یکی از نمایندگان - به همه جا) بنده نظرم هست که هر یک از شهرستان‌ها سهمیه‌ای دارند که این دوا را باید به آنجاها بفرستند (مکی - به کجا فرستاده‌اند) بنده در ظرف این سه چهار ماهه مکرر به آقای لقمان‌الملک و وزارت بهداری گفتم که آقایان مردم مریضند و دوا بفرستید و دوا نفرستادند بنده نظرم می‌آید در دولت سابق که آقای دکتر اقبال متصدی وزارت بهداری بودند یک مرتبه به ایشان گفتم آقا در کاشان تب راجعه است بلافاصله ماشین و آمبولانس و طبیب و دوا در اختیار بنده گذاشتند و رفتیم آنجا در تمام دهات کاشان و از تب راجعه جلوگیری کردیم آقایان بیایند رسیدگی بکنند بنده به آقای لقمان‌الملک به رئیس اداره دارویی به همه اینها می‌گویم این کاشی بدبخت این نطنزی بدبخت این رعیت بیچاره به کجا مراجعه کند و از کجا دوا به دست بیاورد، بنده این حرف‌ها را به کی باید بگویم، بنده می‌آیم اینجا به عرض آقایان می‌رسانم در پنج شش ماه قبل به آقای وزیر بهداری مراجعه کردم و راجع به این موضوع اقدام کردم و دو نفر از مدیر کل‌ها آمدند به کاشان آقایان را بردیم وضعیت کارخانه‌ها را نشان دادیم وضعیت بد بهداری را نشان دادیم آنها را بردیم در کارخانه‌های قالی باقی و کارخانه‌های دیگر را نشان‌شان دادیم و وضعیت بدبختی مردم را دیدند و قرار شد از محل بودجه ۲۷ یک بیمارستان برای کاشان و یکی هم برای نطنز تأسیس بشود و در بودجه هم پیش‌بینی کردند الان چند ماه است که نه آن بیمارستان را تأسیس کردند و نه نقشه برای این‌کار تهیه کردند، اگر ملاحظه کنیم می‌بینیم کاشان و نطنز ۱۸۰ هزار نفر جمعیت دارد یک طبیب آنجا هست بنده خودم آقا در کاشان دیدم مردم می‌آیند آنجا می‌ایستند و بعد هم رئیس بهداری می‌گوید که دوا نداریم، عرض کنم که نزدیک است سال تمام شود دبیرستان‌های کاشان دبیر ندارد معلوم نیست متصدی وزارت فرهنگ کی است بنده مراجعه می‌کنیم می‌بینم کسی نیست دبیر زبان نیست اصلاً کسی آقا به این حرف‌ها گوش نمی‌کند بنده این مطالب را اینجا می‌گویم که اهالی نطنز و کاشان بدانند که من می‌روم به وزارت بهداری و فرهنگ می‌گویم و این دو وزارتخانه به حرف من ترتیب اثر نمی‌دهند، راجع به راه کاشان، کاشان یکی از شهرهای مهم و اقتصادی است نسبت به راهش مخصوصاً اعلیحضرت همایونی توجه فرمودند و دستور دادند و در کابینه سابق اقداماتی
Page 13-14 missing
شماره ۳۰۴۰ ۲۱- ۲- ۳۲۷
وزارت اقتصاد ملی
هیئت وزیران در جلسه ۲۰ اردیبهشت ماه ۲۷ طبق پیشنهاد شماره ۲۶۳۲- به تاریخ ۱۲- ۲- ۲۷ وزارت اقتصاد ملی و تقاضای بانک صنعتی و معدنی ایران (اداره کل نوغان) و موافقت شماره ۳۸۹۲-۱ به تاریخ ۷-۱-۳۲۷ وزارت دارایی تصویب نمودند مدت منظور در تصویب‌نامه پلمپ ابریشم شماره ۱۳۹۹۸ به تاریخ ۱-۷-۲۶ برای تا آخر اردیبهشت ۳۲۷ تمدید گردد اداره کل نوغان مجاز است در مقابل دریافت کیلویی ۲۰ ریال (مثل سابق) حق انحصار ابریشم‌های اشخاص را پلمپ نمده و پروانه حمل صادر نماید.
تصویب‌نامه در دفتر نخست‌وزیر است.
م- ۵۲۷ نخست وزیر
شماره ۳۰۱۴ ۲۶-۲-۳۲۷
وزارت دارایی
هیئت وزیران در جلسه ۲۵ اردیبهشت ماه ۳۲۷ بنابر پیشنهاد شماره ۷۹۱۰- ۲۱۱۹۷- ۱۱- ۱۲- ۲۶ وزارت فرهنگ و موافقت‌نامه شماره ۷۱۴۴۳-۱ وزارت دارایی و به استناد قوانین مصوب هفتم آبان ماه ۳۰۹ و سوم آذر ماه ۳۱۱ تصویب نمودند.
وزارت دارایی ساختمان شرکت پنبه واقع در اصطهبانات را که جزء خالصجات و به مساحت ۶۱۶۰ متر مربع و دارای یک دستگاه ساختمان و چند انبار می‌باشد و در اولین نقطه شهر واقع گردیده به منظور ساختمان دو باب دبستان به وزارت فرهنگ واگذار می‌نماید.
تصویب‌نامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۵۳۲ نخست وزیر
شماره ۱۸۴۱۰ ۲۱-۲-۳۲۷
وزارت دارایی
هیئت وزیران در جلسه ۲۰ اردیبهشت ماه ۲۷ برحسب پیشنهاد شماره ۷۰۰۴- ۷۹۷۱۲ وزارت کشور تصویب‌نامه شماره ۱۲۸۱۴- ۱۴- ۶- ۳۲۵ به شرح زیر اصلاح می‌شود.
طارم سفلی که مرکز آن سیردان است از شهرستان زنجان منتزع و ضمیمه شهرستان قزوین می‌شود.
تصویب‌نامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۵۳۱ نخست وزیر
شماره ۱۲۲۴ ر ح ر ۵۰۸۵ ۶-۲-۲۷
به عموم دادسراها و دادگاه‌ها
وزارت اقتصاد ملی تقاضا نموده‌اند نسبت به تصمیمات متخذه از طرف ادارات اقتصاد ملی که به منظور تعدیل و تثبیت قیمت‌ها و به استناد آیین‌نامه قانون منع احتکار به عمل می‌آید همکاری و مساعدت دادگستری جلب و در این قبیل امور تسریع لازم معمول گردد.
بنابراین مراتب را بدینوسیله متذکر می‌شود تا در انجام درخواست‌های قانونی ادارات مزبور تسریع نموده و به شکایاتی که در این خصوص می‌رسد مطابق مقررات قانون هر چه زودتر رسیدگی نمایند تا تعویقی در کار رخ ندهد.
م- ۷۰۴ به جای وزیر دادگستری
شماره ۱۰۶۰۹ رح ر ۱۶۲ ۱۹-۱۲-۱۳۲۶
بخشنامه به کلیه دفاتر دادگاه‌ها و دادسراها
با این که تاکنون چندین بخشنامه برای قید صریح نام و نشان و محل اقامت و قسمت مربوطه اشخاص در برگ‌های احضار و اخطاری که به وزارت جنگ و دوائر تابعه آن فرستاده می‌شود صادر گردیده و نیز رعایت حق‌المسافه قانونی درباره آنان تأکید شده است طبق اطلاع وزارت جنگ معلوم می‌شود که امور مزبور ملحوظ نمی‌گردد.
این سمت که با تذکر لزوم به عمل به مفاد آن بخشنامهها تعقیب شدید متخلفین خاطرنشان می‌شود.
م- ۷۰۳ به جای وزیر دادگستری
انتصابات و احکام
شماره ۳۱۲۵ در وزارت کشور
آقای علی‌اکبر رسولی فرماندار بیجار از تاریخ شانزدهم اردیبهشت ماه ۳۲۷ به سمت فرماندار طوالش و خمسه منتقل شدند.
شماره ۳۹۴۵ ۲۳-۲-۳۲۷
آقای فتح‌الله پورسرتیپ از تاریخ ورود به محل مأموریت به سمت فرماندار محلات منصوب شدند.