مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ آذر ۱۳۱۶ نشست ۱۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری یازدهم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ آذر ۱۳۱۶ نشست ۱۸

دوره یازدهم قانونگذاری

مذاکرات مجلس

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۱۱

جلسه: ۱۸

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۸ آذر ماه ۱۳۱۶

فهرست مطالب:

۱ـ تصویب صورت مجلس

۲ـ افتراع شعب

۳ـ شور و تصویب قرارداد استخدام دکتر هاز و دکتر بلر

۴ـ بقیه شور اول لایحه اصول محاکمات حقوقی از ماده ۶۲ تا ماده ۱۰۰

۵ـ تصویب سه فقره مرخصی

۶ـ موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

(مجلس یک ساعت و بیست دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)

صورت مجلس سه‌شنبه ۱۶ آذرماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند )اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غایبین با اجازه ـ آقایان: مؤقر ـ بیات ـ زوار ـ محیط ـ نقابت ـ عباس مسعودی ـ عطاءالله پالیزی ـ ذوالقدر

غایبین بی‌اجازه ـ آقایان: ناهید ـ لیقوانی ـ تولیت ـ صدر ـ فتوحی ـ ناصری ـ حمزه تاش ـ دبستانی ـ دکتر ادهم ـ وکیلی ـ اعظم زنگنه شهدوست ـ پناهی

دیر آمده بااجازه ـ آقای سلطانی- شیخ‌الاسلامی

دیرآمدگان بی‌اجازه ـ آقایان: دکتر سمیعی ـ عراقی ـ جعفر اصفهانی ـ معدل ـ دکتر جوان ـ شیرازی ـ مؤید قوامی ـ طهرانچی ـ نیک‌پور ـ همراز

ـ تصویب صورت مجلس

(۱ـ تصویب صورت مجلس)

رئیس ـ آقای جعفر پناهی چون عمل کرده بودند و مریض بودند اجازه خواسته بودند. اصلاح خواهد شد. آقای حیدری

حیدری ـ آقای ناهید را که غایب بی‌اجازه نوشته‌اند ایشان مریض بوده‌اند و به کمیسیون عرایض و مرخصی هم شرحی نوشته‌اند خواهش می‌کنم اصلاح بفرمایید.

رئیس ـ آقای معدل

معدل ـ بعضی از آقایان را جزو دیرآمدگان بی‌اجازه می‌نویسند البته اگر از نقطه‌نظر مادی باشد که کسی تعقیب نمی‌کند و موضوع اهمیتی ندارد اما اگر از نظر این باشد که کسی سر وقت انجام وظیفه‌اش را نمی‌کند

(مؤید احمدی برای همین است)

اسمش ثبت شود این نظر خوبی است ولی در هر حال این موضوع به نظر بنده باید مورد بررسی شخص در هر حال این موضوع به نظر بنده باید مورد بررسی شخص آقای رئیس واقع شود چون می‌بینم که بی‌مبالاتی در این کار می‌شود تقاضا می‌کنم شخص خود آقای رئیس در این مورد بررسی بفرمایند.

رئیس ـ رعایت نظامنامه را هم آخر آقا باید کرد. در صورت مجلس نظری نیست؟

(اظهاری نشد)

رئیس ـ صورت مجلس تصویب شد:

ـ اقتراع شعب شش‌گانه

(۲ـ اقتراع شعب شش‌گانه)

رئیس ـ شعب شش‌گانه باید تجدید و اقتراع شود. عده حاضر یکصد و سی نفر بهر شعبه بیست و یک نفر می‌رسد بعد به شعب یک و دو و سه و چهار هر یک یک نفر علاوه می‌شود

(آقای سمیعی اقتراع نمودند و نتیجه به قرار ذیل حاصل شد)

شعبه اول – آقایان: منصف – شاهرودی – دکتر سنک - میرزائی – آصف – ملایری – معتصم سنک – مرآت اسفندیاری – اعتبار –اسکندری – دکتر غنی – جعفر اصفهانی – فتوحی – دبیر سهرابی مجید موقر – افخمی – اهری – شجاع – دکتر ضیاء – بیات – گودرزی

شعبه دوم – آقایان: تربیت – اعتصام زاده – مرتضی امین – دولتشاهی – جلائی – غلامحسین ملک – آزادی – نوبخت روحی – حبیبی – حسن اسفندیای – حیدری – علی وکیلی – نیکپور – مشیری – پالیزی – نواب یزدی – ارگانی – بهبهانی – لاریجانی – رضوی.

شعبه سوم – آقایان: ذوالقدر – دکتر سمیعی – عزیزی – معتصدی – علی مؤید – بیات ماکو – امیر ابراهیمی – دکتر طاهری – مخبر فرهمند – اورنک – تولیت – صفاری – سلطانی – شیخ الاسلامی – حسین فاطمی – دکتر ملک زاده – نمازی – ساکینیان – لیقوانی – کاشف – بوداغیان – جرجان.

شعبه چهارم – آقایان: پارسا – صفوی – ناصری – اقبال – فخر طباطبائی – مکرم افشار – ناهید –سمیعی – دکتر جوان – خلیل حریری – مژدهی – ایزدی – مؤید قوامی – دبستانی – تاج بخش – مسعودی خراسانی – همراز – مقدم قوامی – معدل – نقابت – خواجه نوری

شعبه پنجم – آقایان: رهبری – طالش – محمد طباطبائی – محمد تقی اسفندیاری – مجد ضیائی – رفیعی – فرشی – وکیل – موسی مرآت – مصدق جهانشاهی – ملک مدنی –دکتر نیرومند – نراقی – ثقت الاسلامی – عراقی – مؤید احمدی – دهستانی – ملک زاده آملی – محیط – نائینی – یزدی.

شعبه ششم – آقایان: شباهنگ – شهدوست – هدایت صدور – حمزه تاش – شیرازی – ابراهیمی ریگی – افشار – خواجوی – اوحدی – شاهرخ – کازرونیان – طهرانچی – مهدوی – مولوی – معینی – سبزواری – طلوع حریری – قراگزلو – عیسی مشار – دکتر لقمان.

به شعبه اول اضافه می‌شود – آقای پناهی

((دوم ((((- ((دکتر قزل ایاق

((سوم ((((- ((اردبیلی

((چهارم ((- ((دادور

- شور و تصویب قرارداد استخدامی دکتر هاز و دکتر بلر

(۳- شور و تصویب قرارداد استخدامی دکتر هاز و دکتر بلر)

رئیس – گزارش از کمیسیون بودجه و معارف و خارجه گزارش کمیسیون بودجه قرائت می‌شود:

کمیسیون بودجه لایحه نمره ۲۱۱۸۹ دولت راجع به استخدام آقای دکتر ویلهم هاز و آقای دکتر ادوارد بلر با حضور آقای وزیر معارف مطرح و تحت شور قرار داده بالنتیجه ماده واحده پیشنهادی را با دو فقره اصلاح عبارتی ذیل تصویب و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:

در بند الف بجای عبارت اول آذر ماه ۱۳۱۶ باید نوشته شود ۲۱ آبان ماه ۱۳۱۶

در بند ب بجای کلمه (به اسعار) باید نوشته شود (به ارز)

رئیس – گزارش کمیسیون معارف قرائت می‌شود.

کمیسیون معارف با حضور آقای وزیر معارف لایحه نمره ۳۶۰۳۳ دولت راجع به تجدید استخدام آقایان دکتر ویلهم هاز و دکتر ادوارد بلر استادان دانشگاه را مطرح نموده و از نقطه نظر لزوم تجدید استخدام آنها با ماده واحده پیشنهادی دولت موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.

رئیس – گزارش کمیسیون امور خارجه خوانده می‌شود.

کمیسیون امور خارجه لایحه نمره ۳۶۰۳۳ دولت راجع به تجدید استخدام آقایان دکتر ویلهم هاز تبعه دولت آلمان و دکتر ادوارد بلر تبعه دولت متحده آمریکا را برای استادی در دانشگاه مطرح نموده از نقطه نظر ملیت با تجدید استخدام آنان موافقت حاصل شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.

رئیس – عین ماده واحده پیشنهادی دولت خوانده می‌شود.

ماده واحده – الف – وزارت معارف و اوقاف مجاز است قرارداد استخدامی آقای دکتر ویلهلم هاز را برای مدت سه سال از تاریخ ۲۱ آبان ماه ۱۳۱۶ و همچنین قرارداد استخدامی آقای دکتر ادوارد بلر را برای مدت یکسال از تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۱۶ طبق قرارداد سال گذشته تجدید و استخدام نماید.

ب – حقوق سالیانه آقای دکتر هاز مبلغ (۵۴۰۰۰ ریال) بعلاوه پانصد و چهل پهلوی طلا یا معادل آن به ارز خارجه و حقوق سالیانه آقای دکتر ادوارد بلر مبلغ سی هزار ریال خواهد بود که به اقساط ماهیانه دریافت خواهد داشت.

ج – چنانچه پس از انقضاء مدت‌های مزبور قرارداد هر یک از آقایان تجدید نشود مبلغ شصت پهلوی بعنوان مخارج معاودت پرداخت خواهد شد.

د – هر یک از آقایان مزبور سالی یک ماه در موقع تعطیل تابستان حق مرخصی با استفاده از حقوق خواهند داشت لیکن ترتیب اعطاء آن با وزارت معارف بوده و آقای دکتر هاز می‌توانندیک مرتبه از جمع مرخصی‌های قانونی خود فقط در موقع تعطیل تابستان استفاده نماید.

ه – محل خدمت و ساعات تدریس هر یک از استادان طرف وزارت معارف معین خواهد شد. ولی آقای دکتر هاز علاوه بر تدریس در دانشگاه ریاست موسسه مردم شناسی ایران را نیز خواهد داشت.

و – وزارت معارف یا هر یک از آقایان مذکور در آخر هر سال تحصیلی می‌توانند با اخطار قبلی سه ماه قرارداد را لغو نمایند و در صورتی که وزارت معارف این عمل را بنماید خرج معاودت مذکور در قسمت (ج) پرداخته می‌شود.

ز – چنانچه مطابق فقره (و) این لایحه به نحوی از انحاء به خدمت هر یک از آنان خاتمه داده شود وزارت معارف مجاز است که از محل اعتبار حقوق آنها معلمین ایرانی استخدام نمایند.

ح – وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدامی آقایان دکتر هاز و دکتر ادوارد بلر را طبق مقررات قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد آنها را امضاء و مبادله نماید.

رئیس – آقای روحی

روحی – امروز در زیر سایه شاهنشاه در کلیه شئون کشور یک ترقیات فوق العاده نمودار شده منجله در این لایحه من دیدم نسبت به قسمت مردم شناسی عنوان خاصی قائل شده‌اند البته این کار در تحت نظر مخصوص وزارت معارف در این ایام اخیر صورت گرفته است و می‌توان گفت که این کار یکی لز بهترین کارهائی بوده است که از نقطه نظر علم و ادب و بازجوئی در نژاد و اخلاق و عادات ایرانی در این کشور به عمل آمده است این موسسه اگر چه امروز نوزاد و جوان است ملی با این پیشرفت سریعی که دارد می‌تواند در آتیه خیلی نزدیکی نظر تمام علماء و دانشمندان کشورها را نسبت به خود جلب نماید و مخصوصا نسبت به سابقه و آثار دستجات و طبقات باستانی که در این کشورند و بطوریکه در این موضوع بنده اطلاع پیدا کرده‌ام از جهت لباس و از حیث آداب و اخلاق و سایر جهات دیگر می‌توان گفت که از تمام این قسمتها آثار و نمونه هائی که تهیه شده است ملیت دیرینه ایران را محفوظ می‌دارد و آثار خیلی با شکوهی را وزارت معارف فراهم کرده و گرد آورده است و در این موقع هم که آقای وزیر معارف در این جا تشریف دارند خواستم توضیحات بالنسبه کاملتری به همکاران محترم ما بدهند که نسبت به قسمت مردم شناسی یک اطلاعات بیشتری برایمان تحصیل شود.

وزیر معارف – موضوعی که آقای روحی نماینده محترم سئوال فرمودند موضوع موسسه مردم شناسی است. یک قسمت از توضیحاتی را که بنده باید عرض کنم خودشان بیان فرمودند که هرچه هست و برای چه مقصودی این موسسه علمی تشکیل شده است ولی معهذا برای توضیح بر فرمایشات ایشان اضافه می‌نمایم که موسسه مردم شناسی یک موسسه ایست شامل دوشعبه یک شعبه اش نژاد شناسی است و شعبه دیگر توده شناسی. اولی از نژادها و چگونگی جسمانی دستجات بحث می‌نماید و دومی مطالعه و بررسی در آداب و عادات و اخلاق و حرف و صنایع و اشعار و امثال و افسانه‌های محلی و امثال آن بحث می‌نماید و مقصود از این دو شعبه شناختن طوایف و عشایر و چگونگی زندگانی آنها می‌باشد و در هر کشوری که یا در سر چهار راه‌های جغرافیائی واقع شده و یا محل عبور طوایف مختلفه بوده است یا اینکه اکثر ملل و طوائف مختلفه در آنجا در تحت یک حکومت در آمده‌اند اینطور موسسات ملی تشکیل شده است و در تمام کشورها و در شهرهای بزرگ (آقایانی که دیده‌اند میدانند) که موسسه توده شناسی و مردم شناسی و موزه‌های مربوط به آن زیاد است اکنون در طهران نیز یک موسسه به اسم موسسه علمی مردم شناسی تاسیس و تشکیل شده است بهمین نحو که بعرض رساندم که خصوصیات مختلفه اهالی کشور و اصل نژادی و جسمانی و رسوم و عادات، چه اشخاصی که در صحراها و کوهستانها سکونت داشته‌اند و چه طبقاتی که در شهرها سکنی داشته‌اند و کسانی که شهرنشین بوده‌اند این‌ها هر کدام از حیث اخلاق و آداب یک مختصات و یک وجوه امتیازی داشته‌اند که نسبت به سایر طبقات ممتاز بوده‌اند و حالا در پرتو وحدت ملی و در سایه وحدت تعلیماتی و معارفی و ارتباط سریع و فوق العاده که با مرکز پیدا کرده‌اند آن اختلافات بکلی از میان برداشته شده است ولی از نقطه نظر مطالعات علمی لازمست که آن آثار محفوظ بمانند تا مورد تحقیق و بررسی علماء و دانشمندان قرار بگیرد. هر کس که در این موزه وارد می‌شود (مخصوصا از آقایان خواهش می‌کنم که هر وقت فرصت و مجال دارند تشریف بیاورند و تماشا بفرمایند) در واقع خیلی تعجب می‌کنند که چگونه در پرتو توجهات خاصه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی در یک مدت کم وحدت عمومی در کشور ایجاد شده است و آن اختلافات بین وفاحشی که سالیان دراز افراد این کشور را از هم جدا کرده بود بصورت واحد و یگانگی مطلق در آمده است

(نمایندگان – صحیح است)

همان چیزهائی که پانزده سال و بست سال قبل گوش و چشمهای ما به آنها عادت داشت و هیچ استعجاب نداشت و میدیدیم مثلا یک نفر لباس ترکمنی پوشیده یا لباس کردی در بر نموده حالا می‌بینیم که تمام این افراد که عناصر خوب ایرانی و میهن دوست بودند و هستند با لباس صحیح ملی آراسته‌اند و تمام یک نوع تربیت شده و یک طرز فکر دارند و مطابق یک برنامه تحصیل می‌کنند و همه آنها اشعار شاعر ملی خود (فردوسی) را می‌خوانند و یک تاریخ و یک روش و مسابقه ملی را تعقیب می‌کنند چگونه ممکن است تعجب نکنند که در ظرف مدت ده سال این همه تغییرات حاصل شده است؟ و این نبوده است مگر در پرتو توجهات حکیمانه که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی باین مسایل اساسی فرموده‌اند و این وحدت و یگانگی حاصل شده است (نمایندگان – صحیح است) موسسه مردم شناسی طرز لباس و زندگانی و اثاث البیت و اسباب کار و صنعت و موسیقی و حتی آلات و ادوات تدخین و هر چه که بوده و هست تهیه کرده و اینک حاضر است که تشریف بیاورید و توجه و مطالعه بفرمائید، حتی این موسسه ضمائم مفیدی هم مثل کتابخانه و طالار خطابه برای تحقیقات علماء و دانشمندان و اهل فضل دارد. اینک که لایحه استخدامی (دکتر هاز) مطرح است توضیحا عرض می‌کنم همین شخص متصدی این موزه وموسسه هم هست و در این جا هم در لایحه قید شده است که این قسمت را علاوه بر تدریس دانشگاه افتخارا به عهده گرفته و بلاعوض این خدمت را انجام خواهد داد.

(نمایندگان – صحیح است)

رئیس – دیگر نظری نیست؟

(اظهاری نشد)

رای گرفته می‌شود. آقای دکتر طاهری

دکتر طاهری (مخبر کمیسیون بودجه) – در قسمت ج یک مختصر اصلاحی لازمست عبارت اینطوراصلاح می‌شود:

چنانچه پس از انقضاء مدتهای مزبور قرارداد هر یک از آقایان تجدید نشود وزارت معارف می‌تواند مبلغ شصت پهلوی به عنوان مخارج معاودت بپردازد.

رئیس – موافقین با لایحه با اصلاحی که شد ورقه سفید خواهد داد.

(اخذ و شماره آراء به عمل آمده ۱۰۷ ورقه سفید تعداد شد)

رئیس – عده حضار در موقع اعلام رای صد و هجده نفر باکثریت یکصد و هفت رای تصویب شد.

- بقیه شور اول لایحه اصول محاکمات حقوقی تا ماده ۱۰۰

(۴- بقیه شور اول لایحه اصول محاکمات حقوقی تا ماده ۱۰۰)

رئیس - شور اول لایحه اصول محاکمات مطرح است ماده ۶۲ (بشرح ذیل قرائت می‌شود)

ماده ۶۲ – وکیلی که در وکالت نامه حق محاکمه در محکمه بالاتر هم به او داده شده و مجاز برای محاکمه در محکمه بالاتر باشد و یا حق تعیین وکیل مجاز برای محاکمه در محکمه بالاتر داشته باشد هر گاه پس از صدور رای و یا در موقع ابلاغ استعفا کند و از رویت امتناع نماید موثر در امر ابلاغ نیست و ابتداء مدت استیناف یا تمیز از روز ابلاغ به وکیل محسوب است و هر گاه از این حیث خسارتی به موکل وارد شودوکیل مسئول خواهد بود. در مورد این ماده عرضحال استینافی و یا تمیزی وکیل مستعفی قبول می‌شود و مدیر محکمه مکلف است به موکل کتبا اخطار نماید که وکیل خود را معین و معرفی کندو اگر عرضحال ناقص باشد نقص آنرا رفع نماید.

رئیس – ماده ۶۳ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۶۳ – ابلاغ حکم بوکیلی که حق محاکمه در محکمه بالاتر ندارد و یا مجاز برای وکالت در مرحله بالاتر نباشد و وکالت در تعیین وکیل مجاز هم نداشته باشد معتبر نخواهد بود.

رئیس – ماده ۶۴ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۶۴ – در صورت فوت و یا در صورتیکه وکیل به جهتی ممنوع الوکاله شود رسیدگی به دعوی توقیف می‌شود تا وقتی که موکل وکیل جدید معین کند یا طرف مقابل احضار او را از محکمه بخواند و هر گاه بعد از احضار طرف غائب در موعد مقرر حاضر نشود و وکیل جدیدی معین نکند محکمه به خواهش طرف رسیدگی را مداومت می‌دهد. اگر وکیل بعد از ابلاغ حکم و قبل از انقضاء مدت استیناف یا تمیز فوت کند و یا ممنوع از وکالت شود ابتداء مدت اعتراض یا استیناف و تمیز از تاریخ ابلاغ به موکل محسوب خواهد شد. همین حکم جاری است در موردیکه وکیل توقیف شود یا بواسطه قوه قهریه (فرس ماژر) قادر به انجام وظیفه وکالت نباشد.

رئیس – ماده ۶۵ (بشرح آتی قرائت شد)

باب سوم – در محکمه بدوی

فصل اول – در عرضحال و ضمائم آن

بحث اول – در شرایط عرضحال

ماده ۶۵ – شروع به رسیدگی در محاکم عدلیه محتاج به تقدیم عرضحال است

رئیس – ماده ۶۶ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۶۶ – عرضحال باید به زبان فارسی و در روی اوراق چاپی مخصوص نوشته شود مگر در نقاطی که اوراق مزبور در دسترس عموم نباشد در موارد فوری ممکن است عرضحال تلگرافی باشد.

رئیس – ماده ۶۷ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۶۷ – نسبت به دعاوی منقول که مدعی به آن بیش از پانصد ریال نیست عرضحال ممکن است شفاهی باشد.

رئیس – ماده ۶۸ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۶۸ – در عرضحال باید نکات ذیل قید شود.

۱- نام و نام خانوادگی و نام پدر و اقامتگاه و شغل مدعی و وکیل او در صورتیکه عرضحال را وکیل داده باشد.

۲- نام و نام خانوادگی و نام پدر و اقامتگاه و شغل مدعی علیه

۳- تعیین مدعی به و قیمت آن مگرآنکه تعیین قیمت ممکن نبوده و یا مدعی به مالی نباشد.

۴- تعهدات یا جهات دیگری که به موجب آن مدعی خود را مستحق مطالبه میداند بطوری که مقصود واضح و روشن باشد.

۵- آنچه را که مدعی از محکمه تقاضا دارد.

۶- ذکر تمام ادله و وسایلی که مدعی برای اثبات ادعای خود دارد از اسناد و نوشتجات ادله مثبته باید بترتیب و واضح نوشته شود واگر دلیل شهادت شهود است مدعی باید اسامی و مشخصات محل اقامت آنان را بطور صریح معین کند.

رئیس – ماده ۶۹ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۶۹ – در صورتیکه هر یک از اصحاب دعوی عنوان قیمومت و یا تولیت و یا ولایت و یا وصایت و یا مدیریت شرکت و امثال آن داشته باشند در عرض حال باید تصریح شود.

رئیس – ماده ۷۰ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۰ – مدعی باید رونوشت اسنادی را که بدانها استناد کرده مصدق نموده ضمیمه عرضحال کند مقصود از رونوشت مصدق رو نوشتی است که دفتر محکمه‌ای که عرضحال به آنجا داده می‌شود یا دفتر یکی از محاکم دیگر یا یکی از ادارات ثبت اسناد یا دفتر اسناد رسمی و در جائیکه هیچ یک از آنها نباشد بخش دار محل یا یکی از ادارات دولتی مطابقت آن را با اصل تصدیق کرده باشد. در صورتی که رونوشت سند در خارجه تهیه شده باشد باید در دفتر یکی از سفارت خانها یا قنسولگریها ایران مصدق شود هر گاه اسناد مفصل باشد مثل دفتر تجارتی یا اساسنامه شرکت و امثال آن قسمتهائی که مدرک ادعا ست خارج نویس شده ضمیمه عرضحال می‌گردد.

رئیس – ماده ۷۱ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۱ – در صورتیکه اسناد به زبان فارسی نباشد باید علاوه بر رونوشت مصدق سند ترجمه مصدق آن نیز ضمیمه عرضحال شود. تصدیق صحت ترجمه و مطابقت رونوشت با اصل را مترجمین رسمی یا مامورین قنسولی خواهند نمود.

رئیس – ماده ۷۲ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۲ – گر عرضحال توسط وکیل داده شده باید وکالت نامه وکیل و در صورتی که عرضحال را قیم داده باشد رونوشت مصدق قیم نامه و بطور کلی رونوشت سندی که مثبت سمت عرضحال دهنده است نیز باید ضمیمه عرضحال شود.

رئیس – ماده ۷۳ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۳ – عرضحال و کلیه اوراق ضمیمه به آن باید در دو نسخه و در صورت تعدد مدعی علیه به عده آنها به علاوه یک نسخه باشد.

رئیس – ماده ۷۴ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۴ – تاریخ تقدیم عرضحال باید شمسی و با تمام حروف نوشته شود عرضحال دهنده باید زیر عرضحال را امضا کند و در صورت عجز از امضا مهر یا اثر انگشت خود را بگذارد و شخص معتمدی مهر یا اثر انگشت او را تصدیق کند.

رئیس – ماده ۷۵ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۵ – دعاوی متعدده را که منشا و مبنای آن مختلف است نمی‌توان به موجب یک عرضحال اقامه نمود مگر انکه دعاوی نام برده طوری مربوط باشد که محکمه بتواند به تمام آنها در ضمن یک محاکمه رسیدگی کند. اشخاصی می‌خواهند در محکمه صلحیه تا میزان پانصد ریال اقامه دعوی نموده و از مقررات مربوطه به دعاوی که مدعی به آن پانصد ریال کمتر است استفاده نماید نمی‌توانند ادعای خود را که ناشی از یک مدرک است تجزیه کرده و برای هر قسمت عرضحال جداگانه بدهند مگر اینکه در محکمه نام برده از بقیه دعاوی خود صرف نظر نمایند.

رئیس – ماده ۷۶ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۶ – عرضحال به دفتر محکمه صلاحیت دار داده می‌شود و در نقاطی که محکمه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه یک.

رئیس – ماده ۷۷ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۷ – مدیر دفتر محکمه بلافاصله پس از رسید عرضحال باید آنرا ثبت کرده رسیدی مشتمل بر نام مدعی و مدعی علیه و تاریخ تسلیم روز و ماه و سال با ذکر شماره ثبت به تقدیم کننده عرضحال بدهد و در روی کلیه اوراق عرضحال تاریخ تسلیم را قید کند – تاریخ رسید عرضحال به دفتر تاریخ اقامه دعوی محسوب می‌شود.

رئیس – ماده ۷۸ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۸ – هر گاه محکمه دارای یک یا چند شعبه باشد مدیر دفتر باید فورا عرضحال را به نظر رئیس شعبه اول برساند تا رئیس نام برده آن را به یکی از شعب ارجاع نماید.

رئیس – ماده ۷۹ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۷۹ – هر گاه در عرضحال مدعی یا محل اقامت او معلوم نباشد در ظرف دو روز از تاریخ رسید عرضحال مدیر دفتر آن را بنظر حاکم محکمه رسانده و به وجب قرار محکمه که منتهی در ظرف دو روز باید صادر شود عرضحال رد خواهد شد. رونوشت این قرار را که باید حاوی علت رد باشد مدیر دفتر در دفتر محکمه به دیوار الصاق می‌کند ودر مدت ده روز رونوشت نام برده باید به دیوار محکه باقی باشد.

رئیس – ماده ۸۰ (بشرح ذیل قرائت شد)

مبحث چهارم – موارد توقیف عرضحال

ماده ۸۰ – در موارد زیر عرضحال قبول ولی برای این که به جریان افتد باید تکمیل شود.

۱- در صورتیکه به عرضحال و ضمائم آن مطابق قانون تمبر الصاق نشده و یا در نقاطی که تمبر موجود نیست هزینه نام برده تادیه نشده باشد.

۲- وقتی که فقرات ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ ماده ۶۸ و مقررات مواد ۷۰ و ۷۱ و ۷۲ و ۷۳ رعایت نشده باشد.

رئیس – ماده ۸۱ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۸۱ – در موارد فوق مدر دفتر محکمه در ظرف دو روز نقائض عرضحال را بطور تفصیل به مدعی کتبا اطلاع داده و از روز ابلاغ پنج روز با رعایت مدت مسافت به او مهلت می‌دهد که نقائض را رفع کند و در صورتی که در موعد رفع نمود محکمه قرار عرضحال را می‌دهد – این قرار به مدعی ابلاغ شده مشارالیه می‌تواند در ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ از آن استیناف بخواهد.

رئیس – ماده ۸۲ (بشرح ذیل قرائت شد)

فصل دوم – در تقدیم مدعی به

ماده ۸۲ – قیمت مدعی به از نقطه نظر صلاحیت و هزینه محاکمه مبلغی است که در عرضحال قید شد.

رئیس – ماده ۸۳ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۸۳ – تقویم مدعی به بطریق زیر به عمل میاید.

۱- گر مدعی به وجه باشد قیمت آن عبارتست از مبلغ معین در عرضحال

۲- در دعاوی چند نفر مدعی که هر یک یک قسمت از کل را مطالبه می‌نمایند قیمت مدعی به مساوی است با حاصل جمع تمام قسمتهائی که مطالبه می‌شود.

۳- در دعاوی راجعه به منافع و حقوقی که باید به مواعد معینه استیفاء و یا پرداخته شود قیمت مدعی به حاصل جمع تمام اقساط و منافعی است که مدعی خود را ذیحق در مطالبه آن میداند.

در صورتیکه حق نام برده محدود به زمان معین نبوده یا مادام العمر باشد قیمت مدعی به مساوی است با حاصل جمع منافع ده ساله یا آنچه را که در ظرف ده سال باید استیفاء کند.

۴- در دعاوی راجعه باموالی غیر وجه و حقوق مالی قیمت مدعی به مبلغی است که مدعی در عرضحال معین کرده و مدعی علیه در اولین لایحه خود در محاکمات عادی و یا اولین جلسه در محاکمات اختصاری آن را تکذیب نکرده است در مواردی که تعیین قیمت مدعی به در ابتداء دعوی ممکن نیست قیمت مدعی به بیش از پنج هزار ریال محسوب است مگر اینکه اجمالا کمتر بودن قیمت معلوم باشد.

رئیس – ماده ۸۴ قرائت می‌شود.

ماده ۸۴ – در مواردیکه ما بین اصحاب دعوی در تعیین قیمت اموال یا حقوق مالی که موضوع ادعا است اختلاف شود حد وسط قیمت هائی که اصحاب دعوی معین کرده‌اند مدعی به محسوب می‌شود. هر گاه مورد اختلاف بین اصحاب دعوی فاحش باشد محکمه بوسیله خبره قیمت واقع را تشخیص می‌دهد تفاوت مقتی فاحش است که از یک خمس کمترین قیمتی که طرفین معین کرده‌اند بیشتر باشد.

رئیس – ماده ۸۵ (بشرح ذیل قرائت شد)

فصل سوم – در جریان عرضحال تا جلسه محاکمه

مبحث اول – در ابلاغ عرضحال

ماه ۸۵ – مدیر دفتر محکمه باید در ظرف دو روز از تاریخ وصول عرضحال و در صورتیکه عرضحال ناقص باشد از تاریخ رفع نقائص یک نسخه از آن را با منضمات در پرونده مخصوص که برای دعوی ترتیب می‌دهد بایگانی و نسخه دیگر را باضمائم برای ابلاغ به مدعی علیه مامور ابلاغ تسلیم کند و در کلیه نسخ عرضحال شعبه که به دعوی رسیدگی خواهد کرد و نام مامور ابلاغ و تاریخ تسلیم عرضحال به مامور را قید نمایند.

رئیس – ماده ۸۶ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۸۶ – ابلاغ عرضحال و منضمات باید به توسط مامور ابلاغ به عمل آید و مامور نام برده مکلف است آن را در ظرف دو روز به شخص مدعی علیه ابلاغ کند و در صورت امتناع مدعی علیه از گرفتن اوراق امتناع او را به تصدیق دو نفر شاهد از اهل محل در ورقه ابلاغ نامه قید و به دفتر محکمه عودت دهد.

رئیس – آقای معدل

معدل – این ماده مامور ابلاغ رامکلف کرده است که عرضحال را در ظرف دو روز ابلاغ کند و البته این شخص یک عرضحال که بهش داده نمی‌شود که ابلاغ کند چندین عرضحال به او داده می‌شود و همین مدت کم او را مجبور می‌کند که اگر طرف را پیدا نکرد بطریقی که در مواد بعد ذکر شده متوسل شود و ممکن است که یک حقی از طرف ساقط شود در صورتیکه اگر وقت را یک قدری زیادتر قرار دهیم شاید کوشش کند که صرف را پیدا کند و به او ابلاغ نماید و الیته نظر برای تسریع بوده است که این مدت نوشته شده است ولی بنده عقیده دارم برای اینکه بهتر ابلاغ شود اگر مدت را بیشتر قرار دهیم بهتر است و از انطراف هم مراقبت بیشتری می‌شود که حقی فوت نشود.

وزیر عدلیه – پیشنهاد بفرمائید در کمیسیون مطالعه خواهد شد.

رئیس – ماده هشتاد و هفت (بشرح ذیل خوانده شد)

ماده ۸۷ – هر گاه مامور نتواند عرضحال را بشخص مدعی علیه برساند باید در محل اقامت او به یکی از بستگان یا خادمین او یا سایر اشخاصیکه در آن محل سکونت دارند ابلاغ نماید مشروط بر اینکه بنظر مامورین ظاهر این اشخاص برای تمیز اهمیت ورقه عرضحال کافی باشد و مشروط بر اینکه بین مدعی علیه و شخصی که ورقه را دریافت می‌دارد تعارض منفعت نباشد.

رئیس – آقای معدل (اجازه)

معدل – در این ماده آن قسمتی که می‌نویسد که به یکی از بستگان آن شخص یا اشخاصیکه در آن محل سکونت دارند ابلاغ نماید (بخصوص با توضیحی که در آخر ماده است) می‌نویسد همینقدر که تعارض منفعت نداشته باشد. این تقریبا اینطور است که به هر کسی که با او هم ارتباط نداشته باشد این ورقه داده می‌شود بنظر بنده به صرفه اشخاص است که مطابق ماده ۸۹ با آنها عمل شود و مطابق ماده ۸۷ عمل نشود زیرا که در ماده ۸۹ می‌نویسد بوسیله آگهی در روزنامه هائی که مخصوص اینکار است باطلاع او میرساند و یا در آنجائیکه اقامتگاه دائمی مدعی علیه محسوب می‌شود ورقه الصاق می‌شود و باین ترتیب تقریبا مقصود بهتر حاصل می‌شود ولی اگر به یکی از بستگان یا افراد محل اقامت او داده شود چنانچه چندین نفر در یک خانه ساکن هستند به یکی از آنها می‌دهند و او هم ممکن است فراموش کند و بطرف ندهد و اینهم ضرر داشته باشد تا مورد استیناف و تمیز بگذرد و بعد اجرائیه برایش صادر شود باد به این شخص که ابلاغ می‌شود یک وجه تناسبی با مدعب علیه داشته باشد که دلش به حال آن شخص بسوزد که اخلاقا و وجدانا بع او برساند و یا اینکه اگرچنین کسی را پیدا نکردند در اقامتگاه دائمیش نصب کنند که آن آدم از جریانات آن آگهی حاصل کند ولی بصرف اینکه به یک شخصی از اهل محل اقامت او بدهند کافی نیست زیرا او خودش مکلف نمیداند که به او برساند تا آگهی حاصل کند و همینطور به یک کسی که تعارض منفعتی با او نداشته باشد داده شود ممکن است فردا به بقال سر کوچه هم داده شود و این ممکن است فوت حقی از کسی بشود.

وزیر عدلیه – گمان می‌کنم آقای معدل درست توجه نفرمودند برای اینکه اگر به ماده درست توجه بفرمائید شامل بقال سر کوچه نمی‌شود چون در این قسمت ابلاغ یک مواردی را معین می‌کند اگر مواد بعد را ملاحظه بفرمائید و قانونی هم که فعلا مجری است مطالعه بفرمائید خودتان هم تصدیق میفرمائید که خیلی ملاحظه اطراف کار شده در قانون فعلی حتی همسایگان را هم قید کرده است که اگر حاضر نشود ورقه را بگیرند به آن همسایه هم می‌دهند که به شخص مدعی علیه برساند ولی ما در کمیسیون مذاکرات مفصلی کردیم و آقایان نظرشان این است که همسایه شاید مقتضی نباشد و تکلیفی ندارد و همینطور هم هست بنابراین گفتیم ساکنین محل اقامت مدعی علیه یعنی همسایه‌های ساکن در یک خانه مثلا در یک خانه ایست که تمام خانه در تصرفشان نیست چند تا اطاق دارد و هر کدام در یک اطاق سکونت دارند آنها ممکن است هر روز همدیگر را ببینند و این اشکالی ندارد ولی بقال کوچه و اشخاص خارج را از این ماده خارج کردیم و این ماده را بتنهائی نباید نگاه کنید سایر مواد را هم ملاحظه بفرمائید که تمام دقت‌ها و مراقبت‌ها شده است و اطراف کار را از هر حیث در نظر گرفته‌ایم و رفع مزاحمت از اشخاص و همچنین مدعی علیه هم شده است و یک مواد جامع و عملی است.

رئیس – ماده هشتاد و هشت (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۸۸ – گر اشخاص مذکور در ماده قبل نتوانند بواسطه بیسوادی یا به جهت دیگری رسید بدهند مامور ابلاغ عرضحال و ضمائم آن را با حضور یک نفر پاسبان یا امنیه و یا دو نفر شاهد از محل به آنها تسلیم کرده مراتب را در ورقه ابلاغ نامه قید و به امضای شهود میرساند.

رئیس – ماده هشتاد و نه (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۸۹ – هرگاه اشخاص مذکور در ماده ۷۸ از کرفتن اوراق استنکاف کنند و یا هیجیک از آن اشخاص در محل یافت نشود اعلامیه خطاب به مدعی علیه متضمن دعوت او در راجعه به دفتر محکمه که به دعوی رسیدگی خواهد کرد برای دریافت عرضحال و ضمائم آن ترتیب داده بدرب اقامتگاه او الصاق می‌کند بعلاوه آگهی در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار که وزارت عدلیه برای آگهی‌های رسمی در مرکز و شهرستان معین می‌کند سه دفعه متوالی متضمن مفاد عرضحال و اینکه اعلامیه بدرب اقامتگاه او الصاق شده است منتشر خواهد شد. تا ک ماه پس از انتشار آخرین اعلان در صورتیکه مدعی علیه برای ابلاغ به دفتر محکمه مراجعه نکند مدیر دفتر مراتب را تصدیق می‌کند واین تصدیق بمنزله ابلاغ در پرونده بایگانی می‌شود.

رئیس – ماده ۹۰ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۹۰ – تاریخ امتناع مدعی علیه از گرفتن اوراق در مورد ماده ۸۶ و تاریخ ابلاغ اوراق باشخاص مذکور در ماده ۸۷ و تاریخ انقضاء مدت یک ماه از آخرین آگهی در موردماده ۸۹تاریخ ابلاغ بمدعی علیه محسوب است.

رئیس – ماده نود و یک (بمضمون آتی قرائت شد)

ماده ۹۱ – مامور ابلاغ باید مراتب زیررا در ورقه ابلاغ نامه تصریح کند.

۱- محل و تاریخ ابلاغ با تعیین روز و ماه و سال یا تمام حروف

۲- نام کسی که عرضحال به او ابلاغ شده با تعیین این که چه سمتی نسبت به مدعی علیه دارد.

۳- نام و معرفی شهود در مورد مواد ۸۶ و ۸۸ و ۱۰۲

رئیس – ماده ۹۲ (بمضمون ذیل قرائت شد)

ماده ۹۲ – هر گاه معلوم شود محل اقاتی را که مدعی در عرضحال معین کرده است محل اقامت مدعی علیه نبوده یادر حین ابلاغ تغییر کرده است و مامور هم نتوانسته محل اقامت او را پیدا کند باید این نکته را در زیر ابلاغ نامه قید و در ظرف دو روز اوراق را به دفتر محکمه عودت دهد در این صورت مطابق ماده ۸۱ رفتار خواهد شد.

رئیس – ماده ۹۳ (بشرح آتی قرائت شد)

ماده ۹۳ – در صورتیکه مدعی محل اقامت مدعی علیه را غیر از اقامتگاه حقیقی او معین کرده باشد مدعی علیه می‌تواند اقامتگاه حقیقی خود را به محکمه معرفی کند در اینصورت اوراق به محلی که مدعی علیه تعیین کرده است ابلاغ خواهد شد.

رئیس – ماده ۹۴ (بشرح ذیل قرائت شد)

ماده ۹۴ – در صورتیکه مدعی نتواند اقامتگاه یا مسکن مدعی علیه را معین کند و بر دفتر محکمه هم غیر معلوم باشد مفاد عرضحال و منضمات بتقاضای مدعی و به دستور محکمه سه دفعه متوالی در روزنامه رسمی و یکی دیگر از جرائد کثیرالانتشار که وزارت عدلیه در مرکز و شهرستان‌ها برای آگهی‌های رسمی معین می‌کند آگهی خواهد شد. مدعی می‌تواند آگهی در جرائد دیگر را هم تقاضا کند ولی در صورتیکه ذیحق شود هزینه این آگهی‌ها را نمی‌تواند جزء خسارت از مدعی علیه مطالبه کند مدعی علیه که اقامتگاه او معین نشده و بوسیله مطبوعات به او اعلان می‌شود می‌تواند اقامتگاه خود را به محکمه معرفی کند و در اینصورت اوراق دعوی و منضمات به اقامتگاهی که معین کرده است ابلاغ خواهد شد – مدعی نیز می‌تواند در صورتیکه بعد از آگهی در مطبوعات از اقامتگاه مدعی علیه مطلع شود تقاضای ابلاغ عرضحال را به اقامتگاه او بنماید.

رئیس – آقای معدل (اجازه)

معدل – در این ماده ذکر شده که اگر مدعی نتواند و اقامتگاه طرف را معین نکند و محکمه هم نداند بوسیله اعلان در روزنامه رسم اینکار انجام شود بنده عرض می‌کنم شیدین نتواند را بتواند ولی نخواهد که معین کند. یعنی بداند که اقامتگاه طرف کجاست ولی بخواهد طوری کند که طرف ندانسته در چاه بیفتد آنوقت اکثریت ساکنین کشور یا ساکنین دهات و یا قصبات هستند که آنها هم دسترسی به مجله رسمی و روزنامه و اینها ندارند حالا سواد را عرض نمی‌کنم شاید سواد داشته باشد و اگر این روزنامه رسمی را برای هر دهی یک شماره بفرستید بدست کدخدایش بدهند که استفاده کند اشکالی ندارد و الا بنده می‌آیم از یک آدمی که توی ده نشسته است عرضحال می‌دهم اسمش را هم نمیدانم کجا است محکمه هم بطریق اولی نمیداند کجا است بعد هم در چهل فرسخی او در روزنامه چاپ می‌کنند که حسن پاشو بیا ولی اگر هم نمیداند و نمی‌خواهد و بعد این عرضحال مراحل قانونی را طی می‌کند و اجرائیه صادر می‌شود پس بلید این کار وقتی بشود که کلاسهای اکابر کار خودشان را بکنند و تمام اهالی کشور سواد دار بشوند و روزنامه هم بوسیله سریعی در دسترس افراد کشور گذاشته شود آنوقت این ماده ماده بسیار خوبی است ول حالا با این ترتیب تولید زحمت می‌کند و به بنده هم نفرمائید که یک پیشنهادی بکن تا مورد رسیدگی درکمیسیون واقع شود ولی بنده در این جا عرضی ندارم و استدعا می‌کنم یک توجهی در کمیسیون در این خصوص بفرمائید که رفع اشکال بشود.

وزیر عدلیه – اگر جمله آخر آقای نماینده محترم نباشد بند استدلال می‌کردم که ایراد کردن خیلی آسان است شما همیشه اوقات ملاحظه یک افراد خاص نادر را نفرمائید که در خانه اش نشسته است و بدون جهت مدعی پیدا شده است و بدون اطلاع او مورد اجرا واقع شده است آخر او هم یک حقی را تضییعکرده است پولی گرفته است از کسی و نمی‌پردازد آخر تکلیف مدعی چیست کسی که طلبکار است چه کار کند این جا ما قید کرده‌ایم که در صورتیکه دفتر محکمه هم نتواند و در قانون فعلی این منظور مطلق بود و حق داشتید نگران باشید و مخصوصا ما دیدیم که یک اشخاصی که محل اقامتشان هم معلوم بود به دفتر محکمه گفته بودند که ما محل اقامت را نمیدانیم و دفتر محکمه هم اعلان کرده بود از این جهات ما مخصوصا قید کردیم که اگر به دفتر محکه هم معلوم نباشد این قید برای این است که جلوی سوء استفاده اشخاص را بگیرد و اگر طوری باشد که محل اقامت مدعی علیه معلوم باشد برای محکمه و دفتر محکمه بداند البته بتقاضای مدعی ترتیب اثر داده نخواهد شد ولی اگر دفتر محکمه هم نداد اشکالی ندارد و در حکم غیابی هم تا ابلاغ واقعی نشود که اثری ندارد باید همه قانون را با هم دید در حکم غیابی باید ابلاغ واقعی بشود آنوقت به جریان بیفتد.

رئیس – ماده ۹۵

ماده ۹۵ – اگر مدعی علیه یکی از ادارات رسمی (اعم از دولتی. بلدی یا کشوری) یا موسسات عمومی باشد عرضحال و منضمات به رئیس یا قائم مقام رئیس آن اداره ابلاغ می‌شود.

رئیس – آقای طباطبائی

محمد طباطبائی – بنظر بنده اینجا یک اصلاح عبارتی بنظر می‌رسد که عرض می‌کنم مینویسد: اعم از دولتی، بلدی یا کشوری این جا گویا مقصود از بلدی ادارات شهرداری است؟

وزیر عدلیه – بلی مقصود ادارات شهرداری است اصلاح می‌شود.

رئیس – آقای اعتصام زاده

اعتصام زاده – عرض کنم توضیحی می‌خواستم از آقای وزیرعدلیه که بفرمایند که فرق بین دولتی و کشوری چیست؟

وزیر عدلیه – در قوانین سابقه دارد مخصوصا قانون دیوان جزا و تازه در این قانون این اصطلاح را نیاورده‌ایم مقصود از دولتی وزارتخانه هاست و بلدی هم همینطور که فرمودند شهر داریهاست که بلدی نوشته شده و باید اصلاح شود. کشوری هم ممکن است یک اداراتی باشد که نه دولتی باشد و نه شهرداری مثل اداره تقنینیه مجلس شورای ملی.

رئیس – ماده ۹۶

ماده ۹۶ – در دعاوی راجعه به شرکتها عرضحال و منضمات به مدیر شرکت یا اشخاص دیگر که از طرف شرکت حق امضاء دارند تسلیم می‌شود و در دعاوی مربوطه به ورشکستگی یک نسخه بتوسط عضو ناظر به مدیر تصفیه و یک نسخه به شخص ورشکسته ابلاغ می‌شود.

رئیس – ماده ۹۷

ماده ۹۷ – در دعاوی راجعه به اهالی محل معین اعم از ده یا شهر یا بخشی از شهر که عده آنها غیر محصور است یک نسخه از عرضحال به شخص یا اشخاصی که طرف معارضه هستند ابلاغ می‌شود و نسخه دیگر به کدخدا یا شهرداری محل تسلیم می‌گردد و یک نسخه عرضحال در جایگاه عمومی محل به دیوار الصاق خواهد شد.

رئیس – ماده ۹۸

ماده ۹۸ – در صورتی که شرکاء ملک یا قنات که عده آنها بش از پانزده نفر نباشد طرف دعوی واقع شوند عرضحال به دو نفر از شرکاء که سهم آنها از دیگران بیشتر است ابلاغ می‌شود و به علاوه مفاد عرضحال و ضمائم آن در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار که وزارت عدلیه برای این قبیل آگهی‌ها معرفی می‌نماید سه دفعه متوالی آگهی خواهد شد و روز انقضاء سه ماه از تاریخ آخرین آگهی تاریخ ابلاغ به تمام شرکاء محسوب است.

رئیس – ماده ۹۹

ماده ۹۹ – اگر مدعی علیه در حوزه محکمه دیگری اقامت دارد عرضحال به توسط دفتر آن محکمه بوسیله مامور ابلاغ می‌شود و در جائی که محکمه نیست توسط اداره شهربانی یا امنیه یا بخشدار یا ده دار محل و هر گاهد مدعی علیه در خارجه باشد بوسیله وزارت امور خارجه ابلاغ خواهد شد و در صورتی که در توقیف گاه یا در زندان باشد عرضحال و مدارک در محل نام برده به او ابلاغ می‌شود.

رئیس – ماده ۱۰۰

ماده ۱۰۰ – در موارد زیر مامور ابلاغ نمی‌تواند مامور متصدی امر ابلاغ شود.

۱- باشخاص که با مامور قرابت سببی یا نسبتی تا درجه سوم از طبقه دوم داشته باشند.

۲- به خادم یا مخدوم مامور

۳- در صورتی که بین مامور ابلاغ و مدعی علیه دعوی حقوقی یا جزائی در محکمه مطرح باشد و یا آنکه دعوی جزائی سابقا مطروح بوده و در جنحه بیش از دو سال و در جنائی بیش از پنج سال ازتاریخ ختم آن نگذشته باشد.

- تصویب سه فقره مرخصی

(۵- تصویب سه فقره مرخصی)

رئیس – سه فقره گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی. مرخصی آقای دبیر سهرابی (بشرح ذیل قرائت شد)

آقای دبیر سهرابی بواسطه عارضه کسالت و معالجه در اروپا دو ماه و بیست روز از تاریخ ۲۷ شهریور ۱۳۱۶ غایب بوده‌اند و تقاضای اجازه نموده‌اند کمیسیون عرایض با تقاضای ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.

رئیس – موافقین با مرخصی آقای دبیر سهرابی قیام فرمودند.

(اغلب قیام نمودند)

رئیس – تصویب شد. خبر مرخصی آقای بیات ماکو (اینطور خوانده شد)

آقای بیات ماکو از تاریخ نهم آبان ماه ۱۳۱۶ مسافرت نموده‌اند و در محل مریض شده در نتیجه سی و سه روز از حضور در مجلس معذور بوده‌اند و تقاضای اجازه نموده‌اند کمیسیون عرایض با قید اینکه بیست روز آن بابت مرخصی سالانه و سیزده روز بواسطه ایام کسالت احتساب شود با تقاضای ایشان موافقت نموده و اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.

رئیس – موافقین با مرخصی آقای بیات ماکو قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس – تصویب شد. مرخصی آقای ملک مدنی (اینطور قرائت شد)

آقای ملک مدنی تقاضای یازده روز مرخصی از تاریخ بیستم آبان ۱۳۱۶ نموده و مورد موافقت کمیسیون واقع شده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.

رئیس - موافقین با مرخصی آقای ملک مدنی قیام فرمایند.

(عده زیادیقیام نمودند)

تصویب شد.

- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه

(۶- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه)

رئیس – از اقایان تمنا می‌شود قبول زحمت فرموده و شعب خودشان را تشکیل بفرمایند و زودتر کمیسیون عرایض و مرخصی و کمیسیون مبتکرات را که مدتش منقضی شده است معین بفرمایند که کارها معوق نماند. اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم

(صحیح است)

جلسه آتیه یکشنبه پنجم دی ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده

س (مجلس ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری