مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۷ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۲
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۲
جلسه: ۱۵۲
| مجلس در ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان محمد اسدی ـ دکتر اسفندیاری ـ دکتر طالع ـ دکتر صالحی ـ خانلرقراچورلو ـ دکتر گاگیک ـ رضازاده ـ بهادری ـ اولیاء ـ دکتر عدل ـ دکتر خزائلی ـ مهندس عترت ـ فضائلی ـ شاهنده ـ دکتر رهنوردی ـ صدقیانی زاده ـ ظفر ـ بختیاری‌پور ـ پرویزی ـ دکتر حکمت ـ دکتر قهرمان ـ کیوان ـ دکتر مدنی ـ مروتی ـ مسعودی ـ ملک‌زاده ـ موسوی ماکوئی ـ امام مردوخ ـ دکتر شریعت.
غائب بی‌اجازه
- آقای کریم‌بخش سعیدی.
غائبین مریض
- آقایان مصطفوی نائینی ـ دکتر یگانگی ـ پردلی ـ ارسنجانی - پاینده ـ بانودولتشاهی ـ بانو زاهدی ـ ساگینیان ـ مهندس عطائی ـ دکتر غنی ـ فروتن ـ مافی ـ موقر ـ دکتر موثقی ـ مهندس زنجانچی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: مروتی ـ محسنی‌مهر ـ سعید وزیری ـ دکتر الموتی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مروتی ـ محسنی‌مهر ـ سعید وزیری ـ دکتر الموتی
رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مروتی بفرمائید.
مروتی ـ همکاران ارجمند ـ خانم‌ها و آقایان
روز ۲۲ مهر سالروز تولد شهبانوی معزز و ارجمند ایران بود مردم ایران در این روز صمیمانه جشن گرفتند و از خداوند متعال مسئلت نمودند شهبانوی ایران سال‌های سال به سلامت و شادی زیست نمایند ـ در کشور ما تاریخ شاهد وجود ملکه‌های بسیاری بوده است که فقط از ملکه بودن تصور نخوت و تجمل و اسراف ـ خوشگذرانی و بی‌توجهی به حال مردم را می‌نمودند. شهبانوی ایران با صفات و فضائل بی‌نظیر ـ یتیم‌پروری ـ فروتنی ـ عدم تظاهر و علاقه به تجمل‌پرستی ـ هنر دوستی ـ و برآوردن فضائل انسانی دیگر توأم با هدف‌های مترقیانه پیشرفت اجتماعی نسوان ایران باعث فخر و مباهات جامعه زنان ایران در دنیا گردیده‌اند.
همکاران ارجمند ـ این جمله را که از فرمایشات شهبانوی ایران به عرض می‌رسانم مبین طرز تفکر بانوی عالی‌قدر ایران است.
«خوشبختی فردی یک ملکه چندان سعادت عمیقی به نظر نمی‌آید و خیال می‌کنم یک پادشاه یا یک ملکه همیشه در کنار ملتش خوشبخت یا بدبخت است.
شاید من ناراحتی‌های بعضی از مردم را کمی بزرگ می‌کنم و برای خودم غم می‌تراشم ولی در هر حال زندگی من از زندگی مردم جدا نیست روزهای خوشحالی من روزهای خوشحالی ملت است.»
چنین شهبانویی با چنین طرز تفکری را مردم پروانه‌وار دوست دارند و برای سلامتیش دعا می‌نمایند ـ سالروز ۳۱ سال تولد شهبانوی ارجمند و معزز ایران را از طرف خود و فراکسیون پارلمانی و حزب مردم صمیمانه تبریک عرض نموده موفقیت شهبانوی عزیز را از خداوند خواستارم (صحیح است).
و اما موضوع دیگر مربوط به سالروز نیروی هوائی شاهنشاهی است. روز ۲۵ مهر که مصادف با سالروز نیروی هوائی شاهنشاهی است برای ملت و ارتش ایران روز افتخارآمیز و پر ارج است.
نیروی هوائی ایران در سال ۱۳۰۱ به فرمان رضا شاه کبیر تأسیس و در هواپیمای اولیه ایران با کمک جمعی از ثروتمندان وطن‌پرست ابتیاع گردید سر سلسله دودمان پهلوی که همواره آرزوهای بلند برای پیشرفت کلیه امور این کشور در سر داشت و با تیزبینی و وطن‌پرستی خاص مراقب وضع ارتش بود دائماً به تقویت نیروی هوائی نسبت به وضع روز اقدام می‌فرمودند حتی قبل از وقایع شهریور تعدادی از بهترین نوع هواپیما به نام کورتیس خریداری شده بود که متأسفانه متفقین به قیمت برده و در جبهه‌های جنگ خود از آن استفاده نمودند.
پس از حوادث سوم شهریور شاهنشاه آریامهر تقویت و پیشرفت این نیرو توجه خاص مبذول فرمودند توجه خاص شاهنشاه توأم با کاردانی فرمانده نیروی هوائی و زحمات شبانه‌روزی افسران و درجه‌داران این نیرو موجب آن شده است که با ایمان و اطمینان می‌توان گفت نیروی هوائی شاهنشاهی ایران در ردیف شایسته‌ترین نیروی هوائی جهان است.
مردم صلح‌طلب ایران که شاهنشاه مظهر آن است همواره صلح‌طلبی و عدم تجاوز مردم ایران را به طرق مختلف به جهانیان اثبات فرموده‌اند ولی معتقدم در زمانی که چند نفر شبانه مانند راهزنان حکومتی به دست می‌آورند و بعد با مزخرفات خود ملتی را که همواره پیشرو تمدن و بر آنان برتری داشت تهدید و با هو و جنجال قلب حقایق می‌کنند ـ در چنین دنیایی برای سالم و راحت زیستن باید آماده و مجهز زیست ـ ملت ایران در راه دفاع از حقوق و حیثیت خود حاضر است از هستی و جان خود بگذرد ـ ملت ایران ارتش دلیر و نیروی هوایی مقتدر خود را با تمام قدرت پشتیبانی و هر بودجه‌ای را که در راه قدرت نظامی این کشور از نظر حفظ استقلال و شرف به کار می‌رود با خوشحالی و سخاوتمندی کامل استقبال می‌نماید زیرا شاهنشاه عادل و صلح‌طلب ایران، بزرگترین و مؤثرترین ابتکارات را در راه خدمت ارتش به صلح به دنیا ارائه و در کشورش انجام فرمودند سپاه دانش و بهداشت نمونه کاملی از صلح طلبی ملت ایران بود که به جای اینکه جوانان این مرز و بوم تمام مدت خدمت سربازی را به فرا گرفتن فنون جنگی می‌گذراند قسمتی از این مدت را در راه نجات مردم بی‌سواد و بیمار کشورش می‌گذراند آیا این بزرگترین نمونه صلح‌طلبی و تبدیل عوامل جنگ و ستیز صلح و صفا و انسانیت نبود ملت ایران به رهبری شاهنشاه خردمندش تا این حد خود را مجری صلح معرفی نمود ولی این همه گذشت رهبر ارجمند ملت در راه صلح و صفا تا زمانی است که دیگران به حقوق حقه ما نظر سوء نداشته باشند ولی زمانی که این احساس پیش آید که کوچکترین خدشه‌ای به اعتبار و حیثیت یا حقوقش وارد شود آن وقت است که سی میلیون جمعیت سر بازند و جانباز ما امیدواریم که آزموده را نیازمایند موقع را مغتنم شمرده سالروز نیروی هوائی شاهنشاهی ایران را از طرف خود و فراکسیون پارلمانی و حزب مردم به پیشگاه شاهنشاه و ارتش دلیر و فرمانده محبوب نیروی هوایی و افسران و درجه‌داران و خدمتگزاران صدیق آن نیرو تبریک گفته پیشرفت روزافزون این نیروی عظیم را از خداوند خواستارم.
و اما چند کلمه هم راجع به حوزه انتخابیه‌ام به عرض می‌رسانم.
مردم نهاوند واقعاً از حیث راه در مضیقه و ناراحتی می‌باشند آقای وزیر راه نه اقدامی در ساختن راه نهاوند کرمانشاه نموده و نه راه جدیدالاحداث ملایر نهاوند به علت خرابی و عدم توجه مقاطعه‌کار قابل استفاده است ـ مرتباً مردم نهاوند نسبت به راه و سایر خواسته‌های حقه خود انتظار توجه عاجل دولت را دارند (احسنت).
رئیس ـ آقای مجید محسنی بفرمایید.
محسنی مهر ـ از طرف خود و فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین میلاد با سعادت علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران را که در مهر به وقوع پیوسته و ماه مهر را برای ملت ایران ما برکت و نور و ماه شادی و سرافرازی ساخته است صمیمانه تبریک و تهنیت عرض می‌نمایم (احسنت) شهبانوی نیکوکار ایران با صفات برجسته انسانی خود مقام ارزنده‌ای در قلوب ملت ایران به دست آورده‌اند (احسنت) ضمناً از موقعیت استفاده نموده اجازه می‌خواهم دو نکته از مشکلات شهرستانمان را به عرض برسانم و از دولت خدمتگزار هویدا که با صمیمت و پشتکار مجری صدیق منویات شاهنشاه مفخم است تقاضا دارم مقرر فرمایند به این مطالب رسیدگی کامل بفرمایند. یکی از عایدات قابل توجه شهرداری‌های مناطق روستایی از قند و شکر است که متأسفانه چون اهالی روستاها صدی نود قند کلوخه مصرف می‌نمایند و دولت قند کلوخه تهیه نمی‌نماید و فروشندگان ناچاند قند کلوخه را از بازار آزاد تهیه نمایند این عمل باعث شده که رقم عوارض قند و شکر مصرفی شهرستان‌ها و بخش‌های روستایی از طریق دولتی به نزدیک صفر برسد چون همان‌طور که عرض کردم صدی نود مصرف روستائیان قند کلوخه و ده درصد قند کله‌ای و شکر می‌باشد. پیشنهاد می‌نمایم یا عوارض قند و شکر را به نسبت جمعیت هر شهرستان تقسیم نمایند یا اینکه اجازه دهند شهرداری‌های هر شهرستان به نسبت جمعیت‌شان شکر از دولت بگیرند و در کارخانه‌های قندریزی مرکز تبدیل به قند کلوخه نمایند و به شهرستان خود ببرند که بدین‌وسیله وصولی عوارض قند و شکر هر شهرداری‌های مناطق روستایی از این وضع خارج شود قابل توجه گردد.
موضوع دومی را که می‌خواهم به عرض برسانم موضوع وصول دو درصد از عایدات کشاورزان است که انجمن‌های ده سهل‌انگاری می‌کنند یا خوب به وظائفشان آشنا نیستند یا تحت تأثیر فامیلی قرار می‌گیرند و آن طوری که منظور بوده عمل نمی‌شود، البته نقش مأموران عمران و سرپرستهای آبادانی و مسکن در شهرستان‌ها خیلی مؤثر است که متأسفانه تعداد این‌گونه مأموران که باید اعضاء انجمن‌های ده را ارشاد و کمک و راهنمایی نماید و در وصول دو درصد آنها را یاری نماید کم است مثلاً در تمام شهرستان دماوند که یک منطقه وسیع و کوهستانی است فقط یک نفر مأمور آبادانی و مسکن وجود دارد که مسلماً نمی‌تواند تمام انجمن‌های شهرستان را سرپرستی نماید به خصوص باشد ترتیبی داده شود که اعضاء انجمن‌های ده حتماً یازده ماه در ده مقیم باشند چون بعشی از اعضاء انجمن‌های ده بیشتر ایام سال را از ده خارج می‌شوند و به شهرها می‌آیند و همین باعث می‌شود که مشکلات ده را خوب درک نکنند و یا به پیشرفت و رفع مشکلات اهالی بی‌علاقه باشندو ضمناً باید برای این‌گونه اشخاص که در انجام وظیفه کوتاهی می‌کنند تنبیه و توبیخی وجود داشته باشد.
از توجهی که به عرایضم فرمودید بی نهایت متشکرم و از تصدیعی که دادم معذرت می‌خواهم امیدوارم مورد توجه قرار بگیرد (احسنت).
رئیس ـ آقای سعید وزیری بفرمایید.
سعید وزیری ـ عرضی که بنده می‌خواستم بکم یادآوری تقریباً مهمترین مطلبی است که در این دو روز اخیر اتفاق افتاده و آن این است که باز هم شاهنشاه بزرگ ما رنج سفر را متحمل شدند و به سفر طولانی و دور و دراز آن سوی دریاها تشریف بردند. بدون شک مسائلی که مورد مذاکره و مورد توجه شاهنشاه بزرگ ما قرار می‌گیرد مبتنی بر مصالح عالیه کشور ما نه تنها کشور ما بلکه مبتنی بر مصالح منطقه و مصالح جهانی خواهد بود. مصالح منطقه‌ای به خصوص اعم از اقتصادی و سیاسی که صلح و مصلحت‌های جهانی بستگی به درست حل شدن مسائل منطقه‌آی دارد و از این حیث اهمیت فراوانی دارد ما که به صحت نظرات و تشخیص شاهنشاه خود اعتقاد داریم و در واقع احترام و تجلیل فراوان ملی بدان می‌گذاریم و عقیده جمله صاحب‌نظران جهان هم بر این است که این نظرات مورد استفاده قدرت‌های بزرگ جهانی قرار خواهد گرفت زیرا فقدان آرامش و نا به سامانی اقتصادی و سیاسی از لحاظ جهانی بیشتر موجب ناراحتی قدرت‌های بزرگ چه از نظر مصالح اقتصادی و چه از نظر صلح و مصالح خصوصی و جهانی دنیا خواهد بود و به همین جهت ما همیشه بین رهبران ایران به خصوص از جهت تجلیلی که از شخصیت شاهنشاه به عمل می‌آورند که در واقع تجلیل از شخصیت ملت ایران است ارزش فراوان قائلیم و متشکر و سپاسگزاریم که به این نظرات مهم و نظارت ارزشمند آن ارزش واقعی را قائل شوند و برای صلح و مصلحت جهانی استفاده کامل از آن به عمل آورند اما مسئله دیگری که بنده در عرض دیروز و پریروز بر خود لازم دانستم به استحضار مجلس شورای ملی برسانم فعالیت و جدیتی است که دولت جناب آقای هویدا در اجرای برنامه‌های عمرانی و اصلاحی مملکت به کار می‌برند (صحیح است) بنده به خصوص در بازدیدی که از زنجان و ابهر در این دو سه روز اخیر به عمل آوردم باید اعتراف کنم البته نمی‌شود گفت و نباید چنین توقعی داشت که ابهر مثل یک شهر اروپائی و آمریکائی بشود برای اینکه ابهر تا چند وقت قبل تا پنج و شش سال پیش، قبل از انقلاب یک دهستان نا به سامان و خرابی بیش نبود ولی دیروز مشاهده کردم این دهستان دو سال پیش واقعاً ره صد ساله رفته است (ایلخانی‌پور ـ همه جا همین‌طور شده است) بله وقتی که ابهر یک نقطه کوچکی است این ترقیات و اقدامات در آن شده است و این امکانات بر اثر فعالیت و جدیت دولت برایش فراهم شده است قطعاً در شهرهای بزرگ که سوابق بیشتری از نظر عمران و آبادی دارند و احتیاجات فراوان‌تری دارند دولت توجه بیشتری مبذول داشته است. من به نوبه خودم واقعاً می‌خواستم از دولت تشکر کنم و از جناب آقای دکتر خواهش کنم این تشکران را به عرض جناب آقای نخست‌وزیر برسانند به عکس اینکه می‌گویند عیب وی بگفتی هنرش نیز بگوی بدون اینکه ارتباطی به فعالیت دولت داشته باشد ما در بعضی موارد به نقایصی برمی‌خوریم که واقعاً باید منصفانه آن را گفت بنده در آخرین جلسه مجلس ناگزیر شدم به اختصار مصدع خانم‌ها و آقایان نمایندگان و نمایندگان محترم دولت بشوم در بعضی از دوایر دولتی و پاره‌ای از مأموران مشاهده می‌شود که به این وظیفه سنگین دولت توجه مخصوصی مبذول نمی‌کنند و بایستی به این مطلب توجه کرد و این را باید اعتراف کرد دولت مأمور خوب را که نمی‌تواند از خورجین بیرون بیاورد که بگوید این مأمور بد را بر می‌دارم و از این خورجین که مأمور خوب داریم به جایش می‌گذاریم (دکتر بهبودی ـ دولت را ممکن است تعریف بفرمائید. شما مأمور دولت را از دولت جدا می‌فرمائید) جدا نمی‌کنم خوشبختانه یک نوع وحدت ملی در این شش هفت سال بین مردم به‌وجود آمده است که مأمور دولت خود دولت شخصیت دولت و حتی واقعاً می‌خواهم اعتراف کنم و به نوبه خودم بگویم دستگاه پارلمان و تمام دستگاه‌هایی که این مملکت را به نحوی در زمینه‌ای رهبری می‌کنند اینها از یک نوع وحدت و هم آهنگی برخوردار هستند اگر یک دست من درد می‌کند واقعاً این دلیل این نیست که تن من بیمار است این دست من درد می‌کند و آن را معالجه می‌کنم این طوری است و این را نمی‌شود بر جدایی و تفکیک مأمورین دولت از دولت تلقی کرد چون متأسفانه اخیراً که از تعطیلات برگشته بودم ملاحظه کردن که در یک جایی عین همین تعبیری را که شما فرمودید کرده‌اند (جوانشیر ـ انقلاب‌داری را هم در این مسائل منظور بکنید نتیجه بهتری خواهید گرفت) چون من شخصاً احترام فراوانی برای تمام مطبوعات قائل هستم این را اکتفا کردم به طور خصوصی آن نشریه‌ای که این نوع تفکیک را قائل شده بود به همین صورت که به عرض جناب‌عالی رساندم به عرض ایشان هم برسانم و ایشان را هم می‌شناسم یک آدم تحصیل‌کرده و روشن‌فکر و واقعاً روشن‌بینی است که به این عرض بنده توجه خواهند فرمود استدعای دیگر بنده در این زمینه بود و از نماینده محترم دولت که اینجا تشریف دارند خواستم استدعا کنم که به این مسئله پیاده کردن واقعی برنامه انقلاب اداری در تمامی زمینه‌ها به خصوص در شهرستان‌های کوچک و دهستان‌ها توجه مداومی بکنند و این توجه مداوم عملی نمی‌شود مگر در اکثر بازرسی‌های مداوم و دستورهای مستمر و گذاشتن مأمورین خوب (فرهادپور ـ نصب حزبی را در انتصاب مأمورین کنار بگذارید درست می‌شود) بنده خوشبختانه مادامی که عضو یک حزب هستم تعصب داریم و عین همین تعصب را خوشبختانه در مورد کارهای دولت دارم (فرهادپور ـ مادام که تعصب داریم در کارهای دولت همین نقص خواهد بود) خوشبختانه تعصب توأم با نادانی نیست این یک تعصب هوشیارانه‌ایست برای اینکه اکثریتی جمع شده‌اند و یک دولتی را تحت عنایات شاهنشاه تشکیل داده‌اند (دکتر بهبودی ـ این منتهای تعصب هوشیارانه است که آدم از یک حزب استعفا بدهد برود به حزب دیگر) یک‌دفعه هم جواب این مطلب را اینجا دادم بنده را وادار نکنید یک‌بار دیگر جواب را تکرار کنم بنده این عقیده را همیشه دارم که در یک دولتی که چهار پنج سال است کار می‌کند و برای یک مملکتی که هزاران سال عقب بود با اجرای انقلاب بزرگ شاه و مردم یک جهش بزرگی کرده است و نمی‌شود انتظار داشت که در تمام زمینه‌ها و جهات مختلف تمام معایب برطرف شود به همین جهت است که از نماینده محترم دولت درخواست دارم این نکات را هم یادآوری بفرمایند که به خصوص در دهات، در دهستان‌ها و در بخش‌ها به مأمورین وزارت کشور به مأمورین دادگستری و به مأمورین ادارات آمار احتیاج روزمره دارند و اینها یا واقعاً مأمور کم دارند به علت کمبود بودجه و یا بعضی اعتبارات یا گاهی اوقات بعضی‌ها کم‌توجهی می‌کنند استدعا می‌کنم این یادآوری را بفرمائید چون من به نوبه خودم به عنوان نماینده یک شهرستان می‌توانم بگویم اکثر درخواست‌هایشان در اثر همت دولت عملی شده است و بنده خودم را اخلاقاً ملزم می‌دانم این نکات را تذکر بدهم و تشکر کنم و این عرض بنده را ابلاغ بفرمائید خیلی متشکرم.
رئیس ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی ـ جناب آقای رئیس، همکاران محترم به طوری همه ما می‌دانیم شاهنشاه بزرگ ما بار دیگر به خارج از کشور سفر فرموده‌اند سفر رهبر خردمند و بیدار دل ملت ایران به هر نقطه‌ای از دنیا که صورت می‌گیرد نه تنها توأم با خیر و صلاح برای ملت ایران است بلکه برای حفظ صلح جهانی و به خصوص امنیت خاورمیانه و تحکیم اساس دوستی و بشر دوستی بسیار مفید و مؤثر است. (صحیح است) سیاست مستقل ملی ایران که با الهام از اندیشه‌های بزرگ رهبر خردمند ملت ایران در مملکت ما وجود دارد موجب گردیده که روابط دولت و ملت ایران با همه کشورهای جهان با بلوک‌های مخلتف سیاسی از شرق و غرب و در نهایت دوستی و صمیمیت و برادری باشد، همه ملل جهان به این سیاست صلح‌دوستانه و بشردوستانه شاهنشاه و ملت ایران احترام می‌گذارند. شاهنشاه از امروز مذاکرات رسمی خود را با حضرت پرزیدنت نیکسون رئیس جمهور آمریکا شروع می‌فرمایند. بی‌شک این مذاکرات برای ملت ایران و برای امنیت خاورمیانه برای ملل صلح‌دوست جهان بسیار مفید و مؤثر می‌باشد. نه تنها ملت ایران پشتیبان افکار و اندیشه‌های شاهنشاه است بلکه همه جهانیان و ملل صلح‌دوست جهان حامی اندیشه‌های پادشاه بزرگ ایران هستند (صحیح است احسنت) شاهنشاه در مسافرت‌های متعددی که به کشورهای شرق و غرب فرمودند همواره سیاست مستقل ملی ایران را برای جهانیان تشریح فرمودند. روابط اقتصادی و سیاس ایران طوری است که برای توسعه اقتصادی خود از همه کشورهای جهان در سایه همکاری بهره‌مند است. ما داخل هیچ‌یک از بلوک‌های سیاسی جهان نیستیم ولی یک سیاست مستقل ملی داریم که با توسل به آن توانسته‌ایم رشته‌های دوستی و مودت را با همه ملل جهان محکم و استوار سازیم (صحیح است) به خاطر دارم چند سال پیش وقتی بنده به دعوت دولت آمریکا به آنجا رفته بودم وقتی با روزنامه‌نویس‌های آمریکایی صحبت بود درباره حکومت هزار فامیل و فئودالیسمو عدم تساوی زن و مرد، متأسفانه بنده هم به عنوان یک روزنامه‌نگار جوابی نداشتم ولی ما امروز خوش‌وقت هستیم که در سایه افکار شاهنشاه تمام آن مشکلات که در این واحد جغرافیایی وجود داشت به نام حکومت هزار فامیل و فئودالیسم همه از بین رفت و با اجرای برنامه‌های درخشان انقلاب ملی ایران امروز وضع به صورتی درآمده است که طبقات مختلف مردم ایران از روشنفکران، زنان و کارگران و زارعین همه به حقوق حقه واقعی خود رسیده‌اند (صحیح است) و امروز همه ما می‌بینیم که این ریشه‌های عدم تساوی به کلی از بین رفته و در این مملکت هر کس به اندازه توانایی خود می‌تواند به هر مقامی که شایسته آن است برسد دیگر رشته‌های حکومت هزار فامیل در این مملکت برای همیشه از هم گسسته است. امروز زارع و دهقان ایرانی روی زمین خود زراعت می‌کند و کارگر ایرانی را می‌بینیم در ردیف نمایندگان ملت هست و به حقوق واقعی خود رسیده است و از عالی‌ترین مظاهر انقلابی یعنی سهیم شدن در سود کارخانه‌ها بهره‌مند است (صحیح است) این برنامه‌های درخشان در سایه افکار شاهنشاه در مملکت ما اجرا شده و امروز مملکت ما با سرعت به جلو می‌رود و نه تنها از نظر سیاسی وضع ممتازی داریم خوشبختانه از نظر وضع اجتماعی و اقتصادی هم وضع مردم ایران از هر حیث درخشان است این است برنامه‌های توسعه اقتصادی مملکت ما که با همکاری همه کشورها و همه ملت‌ها به سرعت به جلو می‌رود و احتیاجی به همکاری بیشتر همه کشورها به خصوص ممالک دوست ایران دارد و ما داریم سعی می‌کنیم به تدریج مملکت را از صورت یک بازار خارج کنیم و یک مملکت صنعتی بشویم که تنها بازاری برای ممالک توسعه یافته نباشیم. بنابراین ممالکی که با ایران دوست هستند در اره این همکاری و سرمایه‌گذاری در این واحد اقتصادی بتواند نقش مؤثری داشته باشند و ممالکی که در این راه قدم گذاشته‌اند بی‌شک می‌توانند در آینده اقتصاد ایران نقش مؤثری داشته باشند. همه ما برای سلامت شاهنشاه بزرگ ایران دعا می‌کنیم (صحیح است) همه از این مکان مقدس می‌گوییم صدای شاهنشاه صدای ملت ایران است (صحیح است) فرمایشات شاهنشاه خواسته‌های قلبی ملت ایران است (صحیح است ـ احسنت) شاهنشاه ما به هر کجا که می‌روند صدای ملت ایران را منعکس می‌کنند و صدای مردم صلح‌دوست جهان را منعکس می‌فرمایند، می‌دانیم امروز ایران تنها منطقه امن و امان خاورمیانه است، در این منطقه‌ای که می‌بینیم چه آشوب و چه بلوا و چه اغتشاشی هست در سایه سیاست مدبرانه شاهنشاه وضع ما به صورتی درآمده که از ثبات و امنیت فوق‌العاده بهره‌مند هستیم و هر روزه در این مملکت یک برنامه توسعه اقتصادی اجرا می‌شود و به جای تحریک و توطئه که در بعضی ممالک خاورمیانه دیده می‌شود امروز در ایران جز امنیت و جز توسعه اقتصادی و جز رفاه مردم قدم دیگری برداشته نمی‌شود، خیلی میل داشتم چند دقیقه قبل صحبت می‌کرد. موقعی که نمایندگان پارلمانی انگلیس اینجا بودند ولی فرق نمی‌کند چون این مطالب منعکس خواهند شد و آنها خواهند خواند. مطالبم را می‌گویم، چندی پیش در مطبوعات یا پارلمان انگلیس مطلبی منعکس شده بود که بنده خواندم، درباره خلیج فارس، خلیج فارس همیشه خلیج فارس است و ملت و دولت ایران همان‌طور که نشان داده بزرگترین کشور ساکن خلیج فارس است و ملت و دولت ایران به هیچ وجه خواستار اقامت نیروهای انگلیس در خلیج فارس نبوده و نخواهد بود، دولت و ملت و ارتش نیرومند ایران این قدرت را دارند که امنیت خلیج فارس را حفظ کنند، اگر کسانی هستند که از رفتن به این نیرو نگران هستند ملت ایران و ارتش و دولت ایران به هیچ وجه از رفتن این نیروها نگرانی ندارند، برای اینکه ما قدرت حفظ امنیت ایران و خلیج فارس را داریم و در این راه لیاقت و شایستگی خودمان را نشان خواهیم داد (صحیح است)، برای سلامت شاهنشاه بزرگ ایران ادعا می‌کنیم و خواستار آن هستیم که شاهنشاه عزیز ما هر چه زودتر مثل همه مسافرت‌های خودشان با موفقیت به کشور بازگردند، ملت ایران چشم به راه مراجعت رهبر خردمند و بیدار دل خود هست و امیدوار هستیم هرچه زودتر شاهنشاه به وطن بازگردند و چشم ملت ایران را به دیدار خود روشن گردانند. (احسنت، احسنت).
- تصویب صورت‌جلسه
۳- تصویب صورت‌جلسه
رئیس ـ نسبت به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری کره و ارسال به مجلس سنا
۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری کره و ارسال به مجلس سنا.
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارش شور دوم لایحه عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری کره مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه شنبه ۲۲ /۷ /۱۳۴۸ با حضور معاونان وزارت دارائی و وزارت امور خارجه لایحه شماره ۷۵۶۶ ـ ۴ /۴ /۱۳۴۸ دولت راجع به عهدنامه مودت بین ایران و جمهوری کره را که گزارش شور اول آن به شماره ۹۳۱ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد:
ماده واحده ـ عهدنامه مودت بین ایران و جمهوری کره که مشتمل بر یک مقدمه و پنج ماده می‌باشد و در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۴۸ برابر ۵ مه ۱۹۶۹ در سئول به امضاء نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح‌الله مافی.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح ماده ۲ قانون مدنی
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح ماده ۲ قانون مدنی
رئیس ـ گزارش شور اول لایحه اصلاح ماده ۲ قانون مدنی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای اسلامی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۹ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۱۹۱۴۶ ـ ۲۲ /۶ /۴۸ دولت راجع به اصلاح ماده ۲ قانون مدنی را که به شماره ۹۴۴ چاپ شده است مطرح کرد و عیناً به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ ماده ۲ قانون مدنی به شرح زیر اصلاح می‌شود.
ماده ۲ ـ قوانین ده روز پس از انتشار در سراسر کشور لازم‌الاجراست مگر آن‌که در خود قانون ترتیب خاصی برای موقع اجرا مقرر شده باشد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ دکتر وفا.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم ماده ۲ لایحه چاپی شماره ۹۵۵ به صورت زیر اصلاح شود:
ماده ۲ ـ هر قانون ده روز پس از انتشار در سراسر کشور لازم‌الاجراست مگر آن‌که در خود قانون ترتیب دیگری برای اجرای آن مقرر شده باشد.
دکتر اسفندیاری.
رئیس ـ لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم اصلاح مواد ۱۳ و ۱۵۵ آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی به وسیله آقای مهندس ارفع نایب رئیس و ارجاع به کمیسیون
۶- تقدیم اصلاح مواد ۱۳ و ۱۵۵ آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی به وسیله آقای مهندس ارفع نایب رئیس و ارجاع به کمیسیون
رئیس ـ آقای مهندس ارفع بفرمائید.
مهندس ارفع ـ ساحت مقدس مجلس شورای ملی هیأت رئیسه مجلس شورای ملی در جلسه مورخ بیست و ششم مهر ماه ۱۳۴۸ تصویب نمود مواد ۱۳ و ۱۵۵ آئین‌نامه داخلی مجلس شورای ملی به شرح زیر اصلاح گردد:
ماده ۱۳ـ هیئت رئیسه دائمی مرکب است از رئیس و دو نایب رئیس و شش نفر منشی و سه کارپرداز و رؤسای فراکسیون‌های پارلمانی احزاب.
نواب رئیس و منشی‌ها و کارپردازان هر کدام به طور جمعی انتخاب می‌شوند. رئیس مجلس بر سایر اعضاء هیئت رئیسه و تمام دوایر مجلس ریاست دارد. در جلسات علنی منشی‌ها طرفین رئیس جلوس خواهند نمود.
ماده ۱۵۵ ـ در صورتی که سؤال کننده از پاسخ وزیر یا معاون او قانع نگردید رئیس مجلس به تقاضای سؤال کننده موضوع را به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع می‌نماید.
کمیسیون مزبور مکلف است از تاریخ ارجاع آن ظرف دو ماه برای روشن شدن مطلب به هر طریق که صلاح بداند اعم از خواستن سوابق امر و یا اخذ توضیح کتبی و شفاهی از شخص وزیر و هر گونه تحقیقات دیگری که لازم بدانند به موضوع رسیدگی نموده، در صورتی که مسامحه در اجرا یا تخلف یا نقض قانون مشاهده نمود گزارش خود را تنظیم و به مجلس تقدیم دارد (چنانچه مدت دو ماه برای رسیدگی کافی نبود کمیسیون می‌تواند با اجازه مقام ریاست مجلس فقط برای دو ماه دیگر مدت رسیدگی را تمدید نماید).
گزارش مزبور در مجلس مطرح و پس از اظهارات سؤال کننده و وزیر یا معاون او و بیانات یک مخالف و یک موافق که هر کدام از نیم ساعت تجاوز نخواهد نمود نسبت به گزارش کمیسیون اخذ رأی به عمل آمد و چنانچه مجلس با تصویب گزارش مزبور عدم رضایت خود را از وزیر ابراز نمود طبق اصل ۶۷ متمم قانون اساسی رفتار خواهد شد.
رئیس ـ پیشنهاد طبع و توزیع و به کمیسیون دادگستری ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک در مورد سرویس‌های حمل و نقل هوائی ما بین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک در مورد سرویس‌های حمل و نقل هوائی ما بین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها
رئیس ـ گزارش شور اول لایحه اصلاح بعضی از مواد موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک در مورد سرویس‌های حمل و نقل هوایی مابین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه شنبه بیست و دوم مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور معاونان وزارت امور خارجه و وزارت راه لایحه شماره ۷۵۶۴ مورخ ۴ /۴ /۱۳۴۸ دولت در مورد اصلاح بعضی از مواد موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوایی مابین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها را که به شماره ۹۲۰ ـ ۱۲ /۴ /۱۳۴۸ چاپ گردیده است برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینگ گزارش آن را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد:
ماده واحده ـ طرح نامه وزیر امور خارجه دولت شاهنشاهی ایران به عنوان سفیر دولت پادشاهی بلژیک در تهران درباره اصلاح بعضی از مواد «موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوائی ما بین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها» مورخ ۱۴ آوریل ۱۹۵۸ تهران و ضمیمه آن که مشتمل بر یک مقدمه و سه ماده و به منزله پروتکل اصلاحی موافقتنامه مزبور می‌باشد تصویب و اجازه مبادله آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح‌الله مافی.
گزارش شور اول از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه روز سه‌شنبه بیست و دوم مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور معاونان وزارت راه و وزارت امور خارجه لایحه شماره ۷۵۶۴ مورخ ۴ /۴ /۱۳۴۸ دولت در مورد اصلاح بعضی از مواد موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوایی ما بین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها را برای شور اول مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون راه ـ پوربابائی.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر بهبودی ـ در ماده ۳ نامه‌های متبادله بدین نحو نوشته شده است.
ماده ۳ ـ ضمیمه موافقتنامه تغییر و شرح زیر جانشین آن می‌شود:
- الف ـ نقاطی که توسط مؤسسه یا مؤسسات حمل و نقل هوایی دولت شاهنشاهی ایران مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
- تهران ـ بیروت ـ آنکارا و یا استانبول ـ مسکو ـ آتن ـ صوفیه ـ بخارست ـ بلگراد ـ رم ـ ژنو و یا زوریخ بوداپست ـ وین ـ پراک ـ مونیخ و یا فرانکفورت و یا هامبورگ ـ بروکسل ـ پاریس ـ لندن ـ نیویورک یا مونترال».
کشور شاهنشاهی برای خودش مبدأ حرکت را تهران قائل شده بدیهی است طرف هم مبدأ حرکت را بروکسل انتخاب کرده است ولی اگر به علت وضع خاص جغرافیایی، کشور بلژیک یک فرودگاه بین‌المللی دارد برای ما تنها تهران نمی‌تواند مبدأ حرکت باشد، به عقیده بنده باید گسترش بیشتری داشته باشد و مبدأ خرکت باید هر کدام از فرودگاه‌های بین‌المللی داخلی مملکت‌ها باشد، مسئله دیگری که اینجا مورد توجه هست این است که اسم فرودگاه بغداد در این‌صورت نیست در صورتی‌که بغداد یکی از فرودگاه‌های واسط مملکت ما است و به احتمال قریب به یقین می‌تواند پروازهایی انجام بشود به مقصد تهران و به مقصد نقاط دیگر که مبدأ فرودگاه‌های بین‌المللی دیگری باشد مثل آبادان که ممکن است مقصدش ممالک اروپایی باشد ولی از بغداد عبور بکند و من خیال می‌کنم این نقصی است که باید اصلاح بشود، اصلاح سوم که به عقیده من باید انجام بشود این است که قید شده فرودگاه نیویورک یا مونترال اگر دقت شود مثلاً در مملکت ترکیه فکر کردند فرودگاه آنکار یا اسلامبول یکی را می‌تواند انتخاب بکنند یعنی یکی از این دو فرودگاه را می‌توانند مورد استفاده و عبور قرار بدهند و هر دو را نمی‌توانند مورد استفاده قرار بدهند. عین همین را در قاره آمریکا پیش‌بینی کرده یعنی نیویورک یا مونترال باشد، اگر نماینده دولت توضیحی در مورد حذف فرودگاه بغداد و اینکه چرا فقط تهران مبدأ حرکت است به عرض مجلس برسانند متشکر خواهم شد.
رئیس ـ شور اول لایحه است جناب‌عالی می‌توانید پیشنهاد بدهید که همراه لایحه به کمیسیون ارجاع می‌شود.
دکتر بهبودی ـ بنده توضیح خواستم البته پیشنهادم را هم تقدیم خواهم کرد.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
در مورد لایحه چاپ شماره ۹۵۸ پیشنهاد می‌نماید در ابتدای سطر اول کلمه (طرح) حذف شود.
یزدان‌پناه.
پیشنهاد در مورد لایحه قانون اصلاح موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی بلژیک راجع به سرویس‌های حمل و نقل هوائی تقاضا دارد در نبد الف ماده ۳ نام وزارت امور خارجه به جای تهران (فرودگاه‌های بین‌الملی داخل ایران) تبدیل و فرودگاه بغداد نیز اضافه و جمله نیویورک یا مونترال به جمله نیویورک و مونترال تبدیل شود.
با تقدیم احترام ـ ناصر بهبودی.
رئیس ـ لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون مربوط ارجاع می‌شود:
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به کنوانسیون گمرکی ورود موقت وسائل علمی
۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به کنوانسیون گمرکی ورود موقت وسائل علمی
رئیس ـ گزارش شور اول لایحه کنوانسیون گمرکی ورود موقت وسایل علمی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۰ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۵۳۹۴ ـ ۱۸ /۴ /۱۳۴۸ راجع به کنوانسیون گمرکی ورود موقت وسائل علمی را که به شماره ۹۳۸ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار دارد و عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ به دولت اجازه داده می‌شود الحاق رسمی دولت شاهنشاهی ایران را به قرارداد گمرکی ورود موقت وسائل علمی
"Convention Douaniere Relative Al, Importation"
"Temporaire de Material Scientifique"
که در تاریخ ۱۱ ژوئن سال ۱۹۶۸ در بروکسل منعقد شده و مشتمل بر ۲۶ ماده می‌باشد به شورای همکاری‌های گمرکی بروکسل و سازمان ملل متحد اعلام و تشریفات لازم را انجام دهد.
مخبر کمیسیون دارئی ـ دانشمند.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۲ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به کنوانسیون گمرکی ورود موقت وسائل علمی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح‌الله مافی.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری ـ البته قراردادی که با همه قراردادهای بین‌المللی در سطح بین‌المللی امضاء می‌شود و ایران هم از نظر کلی و اخلاقی و سیاسی باید بگویم که موظف است این قراردادها را امضاء کند. باید گفت بهره‌برداری از این نوع قراردادها را در داخله هر مملکتی به نحوی توجیه و تفسیر می‌شود کرد، البته این قرارداد در ۱۱ ژوئن ۱۹۶۸ در بروکسل منعقد شده دولت ایران مثل اینکه در آن وقت با این قرارداد با آنچه که بنده در آخر این قرارداد می‌بینم موافق بوده ولی آنچه که خواستم توضیح بدهم این است که در بند الف ماده ۱ فصل اول این قرارداد جزو تعاریف ذکر شده «منظور از اصطلاح و وسایل علمی آلات و لوازم دستگاه‌ها یا قطعات مربوط به آنهاست که در مقاصد تحقیقات علمی یا آموزشی به کار می‌رود» از نظر من این تحقیقات علمی و آموزشی باید شامل کلیه وسایل آزمایشگاهی و وسایل طبی و همچنین وسایل فرهنگی و آموزشی از نظر کلی باشد حتی شامل یک مقدار کتاب هم می‌شود ولی چون برای فروش عرضه نمی‌شود ممکن است برای آزمایشگاه‌های شخصی بیاورند یا برای اشخاص بیاورند برای مواردی که مبتلا به عموم است مثل سرطان و سل چون آزمایشگاه‌ها به وسائل احتیاج دارند و این وسایل از نظر علمی ضرورت دارد و باید بیاید و از کلیه عوارض مالیاتی و گمرکی خو غیر ذلک معاف باشد چون مالیات‌ها و هزینه‌هایی که پیش‌بینی شده مثل حقوق گمرکی، عوارض و مالیات که به هنگام ورود کالا از آنها وصول می‌شود ولی ممکن است این قوانین در آتیه به طور کلی وسیله‌ای بشود برای دستگاه‌های خصوصی غیر از دستگاه‌های عمومی مثل دانشگاه‌ها و سوء استفاده‌هایی بشود بنده خواستم اگر ممکن باشد نماینده وزارت دارائی یا نماینده وزارت امور خارجه بیایند یک توضیحی بدهند که بینیم به چه صورت عمل می‌شود آیا مؤسسات خصوصی هم از این معافیت استفاده می‌کنند یا فقط مؤسسات و بنگاه‌های دولتی و آزمایشگاه‌های دولتی مثل دانشکده طب، دانشکده فنی و دانشکده‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌دهند.
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اجازه مقام محترم ریاست باید به استحضارتان برسانم که ملاحظه فرمودید اول لایحه تعریف است و آنچه را که ملاحظه فرموده‌اند در اصطلاح ملی تعاریف آمده است اما اینکه از این وسایل تحقیق تحت عنوان وسایل علمی، چه اشخاصی و تحت چه شرایطی استفاده می‌کنند مسائلی است که در مواد بعدی توضیح داده شده و تمام نکاتی که می‌فرمایند بنده متوجه شدم و توجه به جایی هم فرمودند که مبادا بعضی از دستگاه‌ها مخصوصاً دستگاه‌های بازرگانی و به اصطلاح تجارتی بتوانند تخت این عناوین از زیر بار عوارض گمرکی و مالیات‌های دولت شانه خالی کنند تمام این ضوابط رعایت شده است چه در ضمن این مقررات و چه در ضمن مقررات آینده به طوری که ملاحظه می‌فرمایید.
حتی برای ورود موقت این آلات و ادوات در مواد بعدی سپرده‌ها و تضمیناتی قائل شده‌اند که اینجا درست است معاف است ولی در دروازه گمرک باز نیست که هر دستگاهی صرفاً به خاطر علمی بودن وارد کند ورود در موقعش یک ترتیبات و تشریفاتی دارد به طور کلی به تمام موارد توجه دارند که تحت این نوع عناوین در دستگاه‌های مالی مملکت سوء استفاده نشود از این جهت خیال جناب‌عالی راحت باشد.
نظری دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً در مورد لایحه مربوط به کنوانسیون گمرکی ورود موقت وسائل علمی پیشنهاد می‌شود عنوان لایحه به شرح زیر اصلاح گردد.
- «لایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ورود موقت وسائل علمی».
با تقدیم احترام ـ علی اکبر دانشمند.
رئیس ـ لایحه و پیشنهاد برای شور و دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه مختص دریانوردان
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه مختص دریانوردان
رئیس ـ گزارش شور اول قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه مختص دریانوردان مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۰ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۵۳۹۲ ـ ۱۸ /۴ /۱۳۴۸ راجع به قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه مختص دریانوردان را که به شماره ۹۳۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ به دولت اجازه داده می‌شود الحاق رسمی دولت شاهنشاهی ایران را به قرارداد گمرکی رفاه حال دریانوردان.
Convention douaniere relative au material de bien-etre destine aux gems de mer
که در تاریخ یکم دسامبر ۱۹۶۴ در بروکسل منعقد شده و مشتمل بر ۱۹ ماده و یک ضمیمه می‌باشد. به شورای همکاری گمرکی بروکسل اعلام و تشریفات لازم را انجام دهد.
وزارتین امور خارجه و دارائی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.
مخبر کمیسیون دارائی ـ دانشمند.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۲ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه راجع به قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه مختص دریانوردان را مورد رسیدگی قراردادو مصوبه کمیسیون درایی را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح‌اله مافی.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای مؤید امینی بفرمائید.
مؤید امینی ـ در عبارت لاتین یک اشتباه چاپی هست destime باید destine بشود.
رئیس ـ اصلاح می‌شود آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر بهبودی ـ در ماده دوازدهم این مقاوله‌نامه نوشته شده:
- «ماده دوازدهم ـ ۱- هر یک از کشورهای عضو شوری و همچنین هر یک از کشور عضو سازمان ملل متحد و یا هر کشور وابسته به نمایندگی‌های ویژه سازمان ملل متحد می‌تواند با انجام دادن یکی از امور زیر متعاهد این قرارداد بشود:
- الف ـ امضاء قراردادن بدون قید تصویب یا
- ب ـ سپردن سند تصویبی پس از امضاء قرارداد به قید تصویب با
- ج ـ الحاق بدان.»
موقعی که با امضای قرارداد و بدون قید تصویب می‌شود متعاهد شد بنده متشکر می‌شدم اگر نماینده دولت توضیح می‌داد که چه اصراری هست که این تصویب بشود و رسماً الحاق خودمان را اعلام بکنیم طبق بند الف ماده ۱۲ چرا عمل نمی‌کند و اصولا الحاق به این لایحه و به این کنوانسیون چه فوایدی را برای مملکت ما دارد بک توضیحی بفرمائید ببینم چیست؟ چون الآن دولت افغانستان هم که هیچ بندری ندارد می‌خواهد به این کنوانسیون ملحق بشود جه فوایدی الحاق به چنین کنوانسیونی دارد خیلی متشکر می‌شوم که توضح بفرمایند و مخصوصاً برای اینکه چرا بند الف ماده ۱۲ را که در این قرارداد پیش‌بینی شده که بدون قید تصویب می‌شود متعاهد شد دولت اصرار دارد که این مسئله به تصویب برسد.
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اینکه حق این بود که در مورد سؤال اول نماینده محترم وزارت امور خارجه توضیح خدمتتان عرض می‌کرد معذلک با اجازه مقام ریاست بنده عرض می‌کنم به طور کلی دولت شاهنشاهی می‌خواهد تمام امور خارجه‌اش و ارتباطاتش را ولو اینکه این نوع اجازه‌هایی هم از لحاظ خودش داشته باشد از لحاظ احترام به مقام مجلس و از لحاظ حفظ و رعایت اصول قانونگذاری مفید است که این نوع اقدامات را به تصویب و اجازه مجلس انجام بدهد ولو اینکه بعضی از دولت‌ها امضای خاص و خالص دولت را بپذیرند دولت این قید را دارد و از این جهت و از این طریق اقدام شده است و مصمم بلکه در واقع مصر است به اینکه نظر مجلس محترم را داشته باشد اما در مورد اینکه چرا ما به این قرارداد می‌پیوندیم بنده تصور می‌کنم کافی باشد توجه بفرمائید که امروز وضع ما از نظر دریانوردی چیست؟ و چه برنامه‌های وسیعی تنظیم شده است برای اینکه کشتی‌های بازرگانی دولت شاهنشاهی ایران در آب‌های دنیا نفوذ کند (دکتر بهبودی ـ منافع این لایحه را بفرمائید که چه فوایدی دارد؟) تمام این مقرراتی که اینجا می‌بینید در یک کلمه اجازه بفرمائید خلاصه کنم که در عنوان لایحه فواید این لایحه قید شده است. لایحه‌ای است برای رفاه حال دریانوردان ما در آینده دریانورد، دریانورد جنگی و نظامی به جای خودش، دریانوردان بازرگانی داریم و بسیار هم خواهیم داشت. در همه بنادر دنیا به امید خدا و تحت توجهات شاهنشاه آریامهر نفوذ خواهیم داشت. آن‌جاست که برای آزادی و آسایش دریانوردان ما و بلوک بازرگانی ما بایستی از این قوانین استفاده کنیم (صحیح است) ملاحظه بفرمائید وقتی که در ضمن همین لایحه اگر ملاحظه بفرمائید یک دسته از ملاحان ما یا دیگران وقتی وارد یک بندری می‌شوند اینها را اگر به نام یک مسافر عادی یا به اصطلاح به عنوان یک ویزیتور تلقی کنند مقرراتی برایشان قائلند که در ظرف سه و چهار روزی که آنجا هستند آسایش از آنها سلب می‌شود (دکتر بهبودی ـ جناب آقای قوام صدری استدعا می‌کنم به سؤال من توجه بفرمائید) استدعا می‌کنم مطالعه بفرمائید به تمام مشکلاتی که کشورهای مختلف نیروی دریائی، دریانوردانشان به اصطلاح واکیپمان کشتی‌های تجارتی آنها در بنادر دیگر برخورده‌اند تمام اینها در این شورا بررسی شده و روی مسائل و گذشت‌هایی که نسبت به هم توانسته‌اند بکنند موافقت‌نامه‌ای تهیه شده است به این صورت که ملاحظه می‌فرمایید و در واقع زحماتش را دیگران کشیده‌اند و انشاءالله در آینده کشتی‌های تجارتی ما از آن استفاده خواهند کرد.
رئیس ـ نظر دیگری در کلات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی‌که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً در مورد لایحه قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه دریانوردان پیشنهاد می‌شود عنوان لایحه به شرح زیر اصلاح گردد:
- لایحه اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به قرارداد گمرکی مربوط به وسائل رفاه مختص دریانوردان.
با تقدیم احترام ـعلی اکبر دانشمند.
رئیس ـ لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به معافیت کالاهایی که تحت رژیم کابوتاژ حمل می‌شود
۱۰- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به معافیت کالاهایی که تحت رژیم کابوتاژ حمل می‌شود
رئیس گزارش شور اول لایحه معافیت گمرکی کالاهایی که تحت رژیم کابوتاژ حمل می‌شود مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۰ مهرماه ۱۳۴۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۱۲۷۱۹ ـ ۱۸ /۶ /۱۳۴۸ راجع به معافیت گمرکی کالاهایی که تحت رژیم کابوتاژ حمل می‌شود را که به شماره ۹۵۳ چاپ شده است مورد رسیدگی قرارداد و عیناً تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ کلیه کالاهایی که بر اساس مقررات فصل دوم از باب ششم آئین نامه اجرای قانون اصلاخ تعرفه گمرک مصوب تیر ماه ۱۳۳۷ بین بنادر و جزایر استان ساحلی و جزایر و بنادر خلیج فارس و جنوب کشور به طور کابوتاژ حمل می‌شود از پرداخت کارمزد و هزینه‌های گمرکی در ماده ۲۱۷ آئین نامه گمرکی پیش‌بینی شده و همچنین عوارض غیر گمرکی معاف می‌باشد.
- تبصره ـ وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون می‌باشد.
مخبر کمیسیون دارائی ـ دانشمند.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است آقای دکتر اسفندیاری فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر اسفندیاری ـ موضوعی که در اینجا خواستم مطرح کنم این است که اولا خواستم ببینم چرا در اینجا جزایر و بنادر خلیج فارس مطرح شده و بحر عمان آورده نشده در صورتی که در یک قسمت جنوب ایران بحر عمان قرار گرفته و بحر عمان باید به هر صورت مشمول این مقررات باشد از نظر کلی و از نظر مملکتی و بنده این را خواستم جناب آقای قوام صدری برای من توضیح بدهند که نظر خاصی بوده یا از قلم افتاده است. اگر از قلم افتاده که در شور دوم اصلاح بشود موضوع دیگری که خواستم توضیح بدهند این است که بعضی کلیات هست که بین‌المللی است مثل پاساوان و کابوتاژ بنده خواستم این را از حضورتان استدعا کنم که آیا این کابوتاژ شامل چه نوع کالاهائی می‌شود؟ شامل کالاهائی که در یک مدت کوتاهی فاسد شدنی است هست مثلاً فکر کنید لباس جناب‌عالی شامل کابوتاژ می‌شود که بیاورند و برگردانند. البته اتومبیل قابل برگشت هست ولی بعضی چیزها هست که قابل برگشت نیست و در یک زمان کوتاهی فاسد می‌شود یا بنا به فاسد شدن ممکن است از آن استفاده نامطلوب بشود اگر مقررات خاصی هست من ندیدم شاید مقررات خاصی وزارت گمرکات یا وزارت اقتصاد داشته باشد اگر مقررات خاصی هست پس بنده را روشن بفرمایید که این کابوتاژ شامل کالاهای فاسد شدنی در یک زمان طولانی هست مثل اتومبیل که بعد از چهار پنج یا ده سال مستهلک است یا کالاهایی که در زمان کوتاهی به کار می‌رود مثل کراوات جناب‌عالی که با ۵ دفعه زدن ممکن است مستهلک بشود. این اشیاء هم شامل کابوتاژ می‌شود یا نه (خواجه نوری ـ معنی کابوتاژ این نیست که جناب‌عالی استنباط می‌کنید).
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اجازه مقام محترم ریاست در قسمت اول سؤال راجع به اضافه شدن کلمه بحر عمان اجازه می‌خواهم از ایشان استدعا کنم این مطلب را که فرمودند پیشنهاد بفرمایند که در کمیسیون بررسی بشود و بنده هم با اجازه‌تان تحقیق بیشتری می‌کنم و در کمیسیون حضورتان توضیح بیشتری عرض خواهم کرد در مورد دوم باید عرض کنم مثل اینکه نماینده محترم کابوتاژ را با ورود موقت کالا از لحاظ احرایی و از لحاظ اصطلاح عبارتی مخلوط فرمودند و کابوتاژ یک معنی خاصی دارد که بنده خیال می‌کنم از لحاظ نوع کالا و کالای فاسد شدنی یا مصرف‌شدنی مطرح نباشد. این قابل بحث نیست با اجازه‌تان بنده عین تعریف آئین‌نامه را برایتان می‌خوانم شاید رفع مشکل بشود. (دکتر اسفندیاری ـ بنده چون آئین نامه را ندیدم این مطلب را عرض کردم) «کابوتاژ عبارتست از حمل کالا از یک نقطه به نقطه دیگر کشور از راه دریا یا رودخانه‌های مرزی و کالاهایی که از لحاظ نزدیکی راه که با رعایت صرفه تجارتی از یک نقطه کشور به نقطه دیگر با عبور از خاک خارجه حمل شود نیز مشمول مقررات کابوتاژ می‌شود برای مزید استحضارتان ماده ۲۱۷ را هم می‌خوانم:
- «ماده ۲۱۷ ـ کالای کابوتاژی از پرداخت حقوق خروجی گمرک در حین خروج از کشور و همچنین از پرداخت حقوق ورودی گمرکی در موقع ورود مجدد به کشور معاف است ولیکن مشمول پرداخت هزینه‌های گمرکی و کارمزد مختلف مذکور در ماده ۶ این آئین‌نامه می‌باشد»
با توجه به تعریف ملاحظه می‌فرمائید که در موقع خروج از چه معاف است (یک نفر از نمایندگان ـ گمرکش را چه جوری می‌گیرید؟) (دکتر اسفندیاری ـ با این ترتیب یعنی آزاد شدن ورود کالاهای خارجی به داخل کشور بدون گمرک) قربان اجازه بفرمائید با توجه به تعریف کالای کابوتاژی عبارت است از کالایی که از یک بندر مملکت خارج می‌شود. خروج کالا از یک بندر یعنی این کالائی است که در داخل مملکت است و داخلی است و اگر هم محصول خارجه است گمرکش را پرداخته است چون کالایی که وارد مملکت شد به طور مسلم تشریفات گمرکی‌اش انجام شده است، حقوق گمرکی‌اش را پرداخته است و در واقع یک کالای داخلی محسوب می‌شود و با توجه به تعریف ملاحظه می‌فرمائید خروج یک کالا از یک گمرک این کالا اعم است از یک کالای داخلی یا کالای خارجی که وارد شده به کشور و تشریفات گمرکی‌اش را انجام داده نه یک کالایی که در گمرک است و حقوق گمرکی‌اش را نپرداخته چون کالایی که وارد گمرک شده و حقوق گمرکی را نپرداخته آن کالا وارد به کشور تلقی نمی‌شود چون در مورد بسیاری از کالاها ملاحظه فرمودید که بعض از کالاها را صاحب کالا برمی‌گرداند و هیچ چیز هم به گمرک نمی‌دهد برای اینکه انبار گمرک در واقع مرز بیرونی مملکت است داخلی کشور وقتی است که تمام حقوق و عوارض را پرداخته است خروج هم همین معنی را دارد یعنی آن چنان کالایی از مرز خارج می‌شود که تمام حقوق و عوارض گمرکی را هنگام ورود پرداخته باشند دیگر این کالای خارجی حساب نمی‌شود بلکه کالای داخلی حساب می‌شود. یعنی تمام عوارض و حقوقش را پرداخته (دکتر اسفندیاری ـ شأن نزول این لایحه چیست؟) همین را داشتم عرض می‌کردم به موجب قانون فعلی کالای کابوتاژی حقوق خروجی نمی‌دهد بسیاری از کالاها وقتی از مرز خارج می‌شود یک عوارض خارجی به آنها تعلق می‌گیرد و اگر کالائی به صورت کابوتاژ وارد بشود حقوق خروجی به آنها تعلق نمی‌گیرد همین‌طور این کالا از بندر دیگری اگر وارد بشود حقوق گمرکی به آن کالا تعلق نمی‌گیرد ولی در همین ماده تصریح شده که سایر عوارض از قیل حق باربری و حق انبارداری و گاهی هم گله فرموده‌اید از گرفتن این حقوق چون در برگه سبز گمرکی هم ملاحظه فرمودید که سیزده نوع پول می‌گیرند از کالاهای ورودی حق شیر و خورشید، حق پلمپ و امثال آنها بنده به عرضتان رساندم که در مسافرت هیأت دولت به جنوب برای اینکه تسهیلاتی برای آنان فراهم شده باشد خواسته‌اند اجازه تحصیل کنند که این حقوق را از کالای کابوتاژی نگیرند (مؤید امینی ـ یک مثال بفرمائید که چه چیز را می‌شود به اسم کالای کابوتاژی خارج کرد) خیلی زیاد اتفاق می‌افتد بسیاری از کالا هست (دکتر بهبودی ـ که ممنوع‌الورود است) خیر، از بندر خرمشهر وارد می‌شود تشریفات گمرکی در آنجا انجام می‌شود و این کالا بایستی برود به کرمان و بلوچستان و بندرعباس در آنجا مصرف شود تاجر این کالا را آنجا می‌خواهد مصرف کند هیچ توجه می‌فرمائید که در حال حاضر این کالا باید بیاید به اصفهان و از اصفهان برگردد به یزد و کرمان و بلوچستان و تاجر برایش صرف دارد که به جای این کار این کالا را در خود خرمشهر یا بندر شاهپور با کشتی‌های کوچک از راه دریا بیاورد بندرعباس یا بندر عمان پیاده کند و بزرگترین راه را طی نکند و بسیار اتفاق می‌افتد در موارد استثنایی هم پیش آمده در گذشته و از قدیم هم بوده حالا هم گاهی ممکن است پیش بیاید فرض بفرمائید یک کالائی را به طور مثال در گنبد یعنی در یک نقطه مرزی در شمال و در خاک روسیه می‌خواهند حمل کنند به آستارا در حال حاضر جاده‌های خوب داریم و احتیاج به ابتکار نیست برای اینکه جاده کناره کفایت می‌کند برای حمل چنین کالائی ولی آن روزها که ما جاده نداشتیم بسیار اتفاق می‌افتاد که این کالا را در جزیره حسین‌قلی یعنی در گوشه راست و جنوب شرقی بحر خزر بار کشتی می‌کردند و در آستارا تحویل می‌دادند آنجا از مرز خارج می‌شد و اینجا به مرز داخل می‌شد ولی به هر حال چون حمل در داخله تلقی می‌شد از این احکام استفاده می‌کردند.
رئیس ـ آقای آموزگار بفرمائید.
آموزگار ـ برای روشن شدن ذهن همکاران محترم راجع به این لایحه بنده توضیح مختصری باید عرض کنم دولت در سه ما پیش که به جنوب آمد به موجب امر اعلی‌حضرت همایون شاهنشاه مقرر شد که تسهیلاتی برای مرزنشینان و مردم سواحل فراهم بشود چون آنجا واقعاً احتیاج به کمک فراوان دارد یکی از فکرهائی که داشتند این بود که عوارضی که به حمل و نقل کالا هم در بین بنادر و جزایر مملکت تعلق می‌گیرد و به موجب قوانین قبل وصول می‌شود دیگر وصول نکنند البته باید بگویم که این عوارض خیلی مختصر است یعنی در سال به ده هزار تومان نمی‌رسد دولت سر مردم منت گذاشت اول دستور داد بگیرند بعد معلوم شد این کار قانون دارد و این لایحه را آورده‌اند من خیلی متشکرم که این لایحه را آوردند ولی با این عمل درد مردم دوا نمی‌شود باید فکرهای بهتری هم دولت برای مبادلات مرزی و آمد و رفت مسافرین گذرنامه‌ها، دریانوردان و کشتی‌داران، جمازداران به صورت خیای بهتر بشود تا اسمش را گذاشت کمک قابل توجه به مردم جناب آقای دکتر اسفندیاری مطلبی فرمودند خواستم روشن بشوند در قوانین قبلی مثل اینکه از تهران کالا را بخواهیم به اصفهان بفرستیم الان هیچ گونه عوارضی ندارد می‌دهیم کامیون می‌برد کالای مملکت است یا ساخت مملکت یا از خارج آمده می‌دهیم می‌برند ولی مبادله کالا بین شهرهای ایران و بندرهای ایرانم و جزایر ایران یک مقرراتی داشت که حق و حقوقی می‌گرفتند عرض کردم خیلی مختصر است در تمام ایران در سال به ۱۰ هزار تومان نمی‌رسد که حالا دولت می‌خواهد کمک کند به مردم که کالائی که از تهران به اصفهان می‌بردیم هیچ‌گونه عوارضی تعلق نمی‌گرفت ولی از بندر عباس وقتی به بندر لنگه می‌بردیم یک حقوقی می‌گرفتند این حقوق و عوارض را گفتند نگیرند بنده باز هم عرض می‌کنم که لازمه خدمت به جنوب کمک‌های بیشتر است و از بابت این لایحه هم تشکر می‌کنم.
رئیس ـ نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم در لایحه چاپی شماره ۹۵۶ اصلاح زیر به عمل آید:
- در سطر سوم لایحه چاپی ـ ماده واحده ـ بعد از «خلیج فارس» ـ «بحر عمان» نیز اضافه شود.
دکتر اسفندیاری.
به ماده واحده بنادر و جزائر دریای عمان اضافه شود.
با احترام ـ آموزگار ـ سعیدی.
پیشنهاد می‌نماید در ماده واحده به جای جمله «بین بنادر و جزایر استان ساحلی و جزایر و بنادر خلیج فارس و جنوب کشور» نوشته شود «جزایر و بنادر کشور».
با تقدیم احترام ـ دکتر عاملی.
رئیس ـ لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به بخشودگی خسارت دیر کرد بدهی سنواتی قبل از سال ۱۳۳۶ بدهکاران سازمان غله
۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به بخشودگی خسارت دیر کرد بدهی سنواتی قبل از سال ۱۳۳۶ بدهکاران سازمان غله
رئیس ـ گزارش کمیسیون‌ها راجع به بخشودگی خسارت دیرکرد بدهی سنواتی قبل از سال ۱۳۳۶ بدهکاران سازمان غله مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۰ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۲۰۹۱۴ ـ ۲۲ /۶ /۱۳۴۸ راجع به بخشودگی خسارت دیرکرد بدهی سنواتی قبل از سال ۱۳۳۶ بدهکاران سازمان غله را که به شماره ۹۴۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار دارد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بدهکاران به سازمان غله کشور از بابت وام نقدی و جنسی دریافتی قبل از سال ۱۳۳۶ در صورتی که تا آخر سال ۱۳۴۹ اصل بدهی خود را بپردازند از تأدیه جریمه زیان دیر کرد، بهره و خسارت مذکور در اسناد تنظیمی معاف خواهند بود و همچنین اشخاصی که تا تاریخ تصویب این قانون اصل وام نقدی و یا جنسی مزبور را پرداخته و فقط بابت تمام یا قسمتی از جریمه، زیان دیر کرد، بهره و خسارت مذکور در اسناد تنظیمی بدهکار باشند از پرداخت تمام یا باقی‌مانده جریمه، زیان دیر کرد، بهره و خسارت بخشوده می‌شوند.
مخبر کمیسیون دارائی ـ دانشمند.
گزارش شور اول از کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی به مجلس شورای ملی
کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی در جلسه ۲۲ مهر ماه ۱۳۴۸ با حضور آقای رهبری معاون معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی لایحه دولت راجع به بخشودگی خسارت دیر کرد بدهی سنواتی قبل از سال ۱۳۳۶ بدهکاران سازمان غله را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی - سید علی صائب.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای مؤید امینی بفرمائید.
مؤید امینی ـ عرض می‌کنم جناب آقای معاون خواهش می‌کنم توجه بفرمائید رسم بر این جاری شده است که هر کس قرض از دولت گرفت به یک نحوی از پرداختنش استنکاف می‌کند بنده به خاطر دارم در یک زمانی ۷۵۰ میلیون تومان وام صنعتی دارند در این مملکت به اشخاص مختلف و ما جسته گریخته شنیدیم کمه هر کس به نحوی از پرداخت وام دولت استنکاف کرده و از زیرش در رفته و نداده است حالا هم لایحه‌ای آوردید که اشخاصی که بنده نمی‌دانم کشاورز هستند، از مالکین قدیم هستند چه کاره بودند یک مقدار از دولت وام گرفته‌اند اینجا بخشوده شوند (یک نفر از نمایندگان ـ جریمه‌اش را بخشیده‌اند) در هر صورت باید عرض کنم که دولت در خزانه را باز می‌کند پول می‌دهد و بعد می‌گوید اصلش را نمی‌گیریم، فرعش را نمی‌گیریم، جریمه‌اش را نمی‌گیریم این درست نیست ما خواستیم بفهمیم و روشن بشویم که این بخشودگی چقدر است و چه کسانی از آن استفاده کرده‌اند و به چه نحوی خواهد بود و به چه میزان شما از این پول دولت صرفنظر می‌کنید و دیگر اینکه این قبیل وام‌ها را بگذارید کنار چون شما همیشه این کار را کردید و میلیون‌ها تومان پول دولت از بین رفته بعد هم تشریف می‌آورید اینجا لایحه‌ای می‌آورید خوب مجلس هم باید تصویب بکند چون دولت نمی‌تواند با مردم دائماً برود به محکمه بنده خواستم خواهش کنم توضیح بدهند که چه کسانی از این لایحه استفاده می‌کنند یک توضیحی بفرمائید.
رئیس ـ آقای رهبری بفرمائید.
رهبری (معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی) ـ با اجازه مقام ریاست به طوری که در متن لایحه تقدیمی ذکر شده اشخاصی که تا سال ۱۳۳۶ موقعی که کشور دچار خشکسالی بود وام‌هایی از سازمان غله گرفته بودند و مکلف بودند که علاوه بر پرداخت اصل دیون سه برابر بابت جریمه و مبالغی هم بابت بهره این پول بپردازند عده این اشخاص که در سال ۴۶ خیلی زیاد بود ولی جمعی از اینها بدهی خودشان را چه بابت اصل و چه بابت جریمه چه در ضرب‌الاجل مقرر و چه بعد از آن بابت جرائم پرداختند عده قلیلی باقی ماندند که در وضع حاضر مبلغ مطالبات‌ها آن‌قدر زیاد است که با اصل مبلغ به هیچ وجه تطبیق نمی‌کند من باب مثال در سال ۲۹ اصل مبلغی که ما به کسی داده‌ایم سیزده هزار تومان بوده و الآن ۱۷۰ و چند هزار تومان بابت اصل و بهه و سه برابر جریمه مطالبه می‌کنند اقداماتی هم که تا حالا شده است به نتیجه نرسیده این لایحه از اصل طلب دولت تقدیم شده است که دولت به پولش برسد در مقابل اقداماتی که تا به حال شده و واقعاً کمک به کسانی بشود که در آن موقع به مناسبت خشکسالی نتوانستند تعهدات خود را انجام بدهند و امروز هم بضاعتی ندارند در کمیسیون‌های محترمی که موضوع مطرح شد صورتی خواستند که به نظرشان رسید اجمالا بنده می‌خواهم عرض کنم که جمع جرائمی که بخشوده می‌شود جمعاً یک میلیون تومان می‌شود و جمع مبلغی که برای دولت وصول می‌شود از ۳۰۰ ـ ۴۰۰ هزار تومان بیشتر نمی‌شود.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود.
- بدهی‌های کمتر از پانصد ریال برای هر نفر بخشوده شود.
کریم‌بخش سعیدی.
رئیس ـ لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- قرائت اسامی هیئت رئیسه کمیسیون همکاری مجلسین
۱۲- قرائت اسامی هیئت رئیسه کمیسیون همکاری مجلسین
رئیس ـ اسامی هیئت رئیسه کمیسیون همکاری مجلسین برای اطلاع نمایندگان محترم قرائت می‌شود.
هیئت رئیسه کمیسیون همکاری مجلسین
رئیس: خانم هاجر تربیت.
نایب رئیس: آقای دکتر معظمی ـ آقای بهنیا ـ مخبر ـ صدری کیوان.
- ختم جلسه
۱۳- ختم جلسه
رئیس ـ چون فعلاً مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم دستور و تاریخ جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.