مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ فروردین ۱۳۳۳ نشست ۱۰۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نسخهٔ قابل چاپ دیگر پشتیبانی نمی‌شود و ممکن است در زمان رندر کردن با خطا مواجه شوید. لطفاً بوکمارک‌های مرورگر خود را به‌روزرسانی کنید و در عوض از عمبکرد چاپ پیش‌فرض مرورگر خود استفاده کنید.
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هجدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ فروردین ۱۳۳۳ نشست ۱۰۹

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۴

سال یازدهم

شماره مسلسل

دوره هجدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره‏۱۸

جلسه: ۱۰۹

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک‌شنبه ۲۷ فروردین ماه ۱۳۳۴

فهرست مطالب:

۱-تصویب صورت مجلس جلسه ۲۴ فروردین‏

۲- بیانات آقای رئیس دائر به ابراز تشکر از انتخاب ایشان

۳- اقتراع شعب شش‌گانه‏

۴-مذاکره در برنامه دولت و اخذ رأی و ابراز اعتماد به دولت آقای علاء نخست وزیر

۵-اعلام و توافق دو فقره اصلاحات مجلس سنا در بودجه ۱۳۳۴ کل کشور و اخذ رأی و تصویب آن‏

۶-بیانات بعد از دستور آقایان: وزیر دارایی- وزیر کشور ارباب و شوشتری

۷- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه‏

مجلس دو ساعت و ربع قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.

۱-تصویب صورت مجلس جلسه ۲۴ فروردین‏

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل خوانده شد)

غائبین با اجازه- آقایان: سرمد، نقابت، دکتر شاهکار، پیراسته، جلیلوند، موسوی، کاشانیان، رضا افشار.

غائبین بی‌اجازه- آقایان: خزیمه‌علم، مکرم، اشادلو، بوربور، سعیدی، میراشرافی، سید احمد صفائی، قراگزلو، سلطانی، امیراحتشامی، پناهی، کریمی، کدیور، دکتر حمزوی.

رئیس- نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقای شوشتری اعتراضی دارید بفرمایید.

شوشتری- بنده در صورت مجلس مطالبی عرض کرده بودم در آن جلسه که آن مطالب ایجاب می‌کرد برای یک پیش‌آمدی توضیحاتی بدهم ولی چون برای نطق قبل از دستور وقت دارم از این جهت فعلاً صرف‌نظر می‌کنم و آن‌وقت عرض خواهم کرد.

رئیس- بسیار خوب آقای دکتر سید امامی.

دکتر سید امامی- در نطق بنده غلط‌هایی بود که تصحیح می‌کنم و می‌دهم به تندنویسی.

رئیس- بسیار خوب آقای تیمورتاش (تیمورتاش- بنده عرضی ندارم) آقای نورالدین امامی.

نورالدین امامی- آقای دکتر حمزوی اینجا تشریف داشتند در جلسه ما قبل هم چند دقیقه دیر آمدند که بنده اجازه داده بودم.

رئیس- اصلاح می‌شود، در صورت مجلس دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس جلسه ۲۴ فروردین تصویب شد.

۲- بیانات آقای رئیس دائر بابر از تشکر از انتخاب ایشان

رئیس- از مراتب الطاف و حسن ظن و اعتمادی که همکاران محترم در جلسه دیروز نسبت به بنده ابراز فرموده‌اند صمیمانه شکرگزاری می‌نمایم و از خداوند متعال مسئلت دارم همچنان که در سال پیش نمایندگان ملت را با روح وحدت و میهن‌دوستی که دارا هستند در رفع مشکلات و حل غوامض و معضلات موفق فرمود در این سال نیز ما را به پیروی از منیات مقدسه شاهنشاه مفخم برای اعتلای کشور و اصلاحات ضروری و بهبود وضع اقتصادی مردم به وسیله قوانین سودمند و نظارت کامل بر دستگاه دولت که وظیفه مختصه این مجلس ملی است توفیق عنایت فرماید (ان‌شاءالله) امیدوارم بنده هم با مساعدت معنوی و لطف آقایان کماکان در حفظ حیثیت مجلس شورای ملی و وظایفی که به عهده بنده قرار داده‌اید کوتاهی نکنم (ان‌شاءالله)

۳- اسقتراع شعب شش‌گانه‏

رئیس- امروز باید شعب استقراع بشوند (صحیح است) یک توضیحی باید به عرض برسانم در آئین‌نامه اولین وقتی که شعب استقراع می‌شوند در زیر نظر رئیس سنی هر یک از نمایندگان که در تهران هستند جزء شعبه قرار داده می‌شوند و آنهایی که خارج از مرکزند جزء قرعه نمی‌آمدند و نام‌شان ذکر نمی‌شود علتش هم این است که هنوز نمایندگی آنها معلوم نیست (صحیح است) ولی حالا که آقایان انتخاب شده‌اند آنهایی هم که غایب هستند نام‌شان باید در قرعه گذاشته شود (صحیح است) اگر آقایان موافقت می‌فرمایند به این ترتیب شروع می‌کنیم به استقراع (صحیح است) دو نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند

(جمعی از نمایندگان- دستور دستور)

شوشتری- آقا عرایض من از دست می‌رود (بعضی از نمایندگان- جلسه آینده باشد)

رئیس- آقایان موافقت کنند که نطق قبل از دستور بماند برای بعد از دستور و اگر بعد از دستور نشد حقشان محفوظ بماند برای جلسه بعد (ارباب- باید با حضور هیئت دولت بشود) هیئت دولت در جلسه بعد هم می‌آیند بهر حال رأی گرفته می‌شود از مجلس رأی می‌گیریم آقایانی که با ورود در دستور موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پس بنابراین بماند برای بعد از دستور فعلاً اقتراع می‌شود برای شعب، به هر شعبه بیست و یک نفر و به شعبه‌های از اول تا چهارم بعد یک نفر اضافه می‌شود.

(اقتراع بعمل آمده شعب ششگانه بترتیب ذیل تعیین شد)

شعبه اول- آقایان: حیدر شفیعی، مراد اریه، منوچهر تیمورتاش، رضا افشار، حسن کاشانیان، دکتر وکیل، مهندس شاهرخ شاهی، محمود رضایی، مهدی معین‌زاده، احمد فرامرزی، عبدالله توماج، محمدرضا خرازی، مهندس ظفر، عبدالحمید بختیار، امیر نیرومند سعید مهدوی، عرب شیبانی، قنات آبادی،. کاشانی، حسین صدقی، رستم گیو،

شعبه دوم- آقایان: عزیز زنگنه، بزرگ ابراهیمی، دکتر حسین پیرنیا، احمد بهادری، دکتر حمزوی، کاظم شیبانی، دولتشاهی، عاملی، حیدر برومند، هدی، صدرزاده، حمیدیه، قرشی، سهرابیان، محمود محمودی، نورالدین امامی، قوامی، عماد تربتی، ایلخانی‌زاده، فرود، مصطفی ذوالفقاری.

شعبه سوم- آقایان: صارمی، استخر، مرآت اسفندیاری، افشارصادقی، مهدی ارباب، کی‌نژاد، اکبر، شوشتری، کدیور، دکتر شاهکار، پیراسته، حسن مکرم، دکتر جزایری، اسکندری، سرمد، خزیمه‌علم، صادق بوشهری، بوربور، قراگزلو، مهندس جفرودی، دکتر عمید.

شعبه چهارم- آقایان: صراف‌زاده، حائری‌زاده، اخوان، دهقان، عباسی، ثقه‌الاسلامی، دکتر مشیر فاطمی، میر اشرافی، عبدالصاحب صفایی، تفضلی، سالار بهزادی، بوداغیان، دولت‌آبادی، موسوی، جلیلوند، احمد صفایی، دکتر آهی، تجدید، پورسرتیپ، کیکاوسی، مسعودی.

شعبه پنجم- آقایان: مهندس اردبیلی، شادمان، سعیدی، دکتر حکمت، اردلان، امیرابراهیمی، خلعتبری، عمیدی نوری، شادلو، بیات ماکو، حشمتی، خاکباز، یارافشار، پناهی، سلطانی، نراقی، اورنگ، مشایخی، افخمی، صفاری، محمود افشار.

شعبه ششم- آقایان: بهبهانی، باقر بوشهری، عبدالرحمن فرامرزی، رضا حکمت، سنندجی، نصیری، دکتر سید امامی، نقابت، امیرتیمور، فرید اراکی، لاری، درخشش، داراب، امیدسالار، بزرگ‌نیا، محمود ذوالفقاری، دکتر بینا، جلیلی، دکتر افشار، نادعلی کریمی، سلطان‌مراد بختیار.

به شعبه اول علاوه می‌شود آقای دکتر غلامرضا عدل به شعبه دوم علاوه می‌شود امیر احتشامی به شعبه سوم علاوه می‌شود آقای مرتضی حکمت‏

به شعبه چهارم علاوه می‌شود آقای غضنفری‏

رئیس- تمنی دارم در اولین فرصت آقایان شعب را تشکیل بدهند و هیئت رئیسه را انتخاب کنند که باید کمیسیون‌ها از شعب انتخاب بشوند.

(شوشتری- روز چهارشنبه)

۴-مذاکره در برنامه دولت و اخذ رای و ابراز اعتماد به دولت آقای علاء نخست وزیر

رئیس- آقای تیمورتاش در جلسه قبل نسبت به برنامه دولت پیشنهاد کفایت مذاکرات دادند حالا توضیح می‌دهند بفرمائید.

تیمورتاش- جناب رئیس در جلسه قبل مقرر داشتند که آقای انتظام قبل از کفایت مذاکرات صحبت بفرمایند در حقیقت کار بنده را تسهیل کردند چون نشانه آن است که مجلس می‌خواهد به کفایت مذاکرات رأی بدهد بنده مایل بودم که کفایت مذاکرات زودتر مطرح می‌شد و آقایان هم زودتر رأی می‌دادند به دلیل این که در این برنامه من هر چه مطالعه کردم دیدم در واقع چیز تازه‌ای نیست یک قسمت یعنی قسمت اعظم این برنامه مربوط به تجلیل از دولت گذشته و عملیات دولت گذشته است و طبیعتاً هم باید این طور باشد چون که ارکان اصلی این کابینه را (زنگ رئیس)

رئیس- در کفایت مذاکرات صحبت بفرمائید

تیمورتاش- عرض کردم یک قسمت از این برنامه عبارت است از تجلیل دولت گذشته جز این هم نمی‌شود توقع داشت به دلیل این که ارکان حکومت فعلی قسمت اعظمش را همان وزرای کابینه گذشته سابق تشکیل می‌دهند که چون به حکم مسئولیت مشترک در نیک و بد کابینه گذشته شریک بوده‌اند (صحیح است) سهمی برای خودشان قائل شده‌اند از این افتخارات و به‌جا هم بوده است به دلیل این که خود این آقایان از مفاخرشان این بود که بعد از قیام ملی ۲۸ مرداد آمدند و زمام امور را در دست گرفتند که همین قابل ملاحظه است در این برنامه ذکری از یکی از صفحات درخشان تاریخ پرافتخار کشور یعنی قیام ۲۸ مرداد شده است این را هم بنده خیال می‌کنم کسانی که به بقاء و استقلال این مملکت علاقمند و پایبند هستند جز این نمی‌توانند بگویند (صحیح است) باید عرض بکنم که این قیام مردانه فقط نباید در .....

رئیس- آقای تیمورتاش راجع به کفایت مذاکرات بفرمائید.

تیمورتاش- دلیل این که بنده می‌خواهم کفایت مذاکرات مطرح بشود این است که این قیام مردانه نباید فقط روی صفحه کاغذ نقش ببندد باید در عمل هم آنهایی که معارض و مخالف با این قیام بودند سرکوب بشوند (صحیح است) و آنهائی که واقعاً کمک کردند همت کردند سینه‌شان را سپر بلا کردند اینها تشویق بشوند (صحیح است) (محمودی- کی باید تشخیص بدهد) حالا عرض می‌کنم گفتم باید تشخیص بدهند تشخیص را آنهایی که عمل کردند چه برله و چه برعلیه و بر مردم این کشور معلوم و آشکار است و اما از این مرحله که گذشت برنامه دولت عبارت است از مبارزه با فساد و این امری است که همه کس موافق است همه کس می‌خواهد (تفضلی- جز دزدان) کی بود گفت که جز دزدان؟ (تفضلی- بنده جنابعالی جهانگیر تفضلی) جز دزدها که آنها هم ممکن است به زبان بیاورند ولی از دل نمی‌خواهند این محتاج به عمل است در عمل چنانچه آقای نایب نخست وزیر اظهار داشتند ما اهل حرف نیستیم بلکه اهل عمل هستیم در عمل باید ثابت بشود و امیدوارم که در این قسمت توفیق حاصل کنند آقایان و عملاً ثابت بفرمائید که مبارزه با فساد می‌فرمایند فقط بنده می‌خواهم از مقام ریاست استدعا بکنم که دو دقیقه اجازه بفرمایند که نکته‌ای را که جناب انتظام فرمودند و آن عبارت است از اصل تنبیه و تشویق را آن طوری که بنده استنباط می‌کنم به عرض برسانم.

رئیس- آقای تیمورتاش از موضوع خارج می‌شوید شما باید دلائل کفایت مذاکرات را بفرمایید برای این که آن کسی هم که برای مخالفت می‌آید آن هم می‌خواهد صحبت کند روی دلایل شما با عدم کفایت مذاکرات صحبت کند خواهش می‌کنم تخلف از آئین نامه نفرمائید.

تیمور تاش- می‌خواهید بنده صحبت نکنم؟

رئیس- در اصل موضوع باید صحبت بکنید شما می‌گوئید مذاکرات کافی است باید دلائل‌تان را بفرمائید شما این را رعایت بفرمایند، آقای قنات‌آبادی هم این رعایت را بفرمایند آقای قنات‌آبادی.

قنات آبادی- جناب رئیس گربه را در حجله کشتند ما هم مثل این که (تیمورتاش- شما هم بگوئید مخالفم و بیایید پایین) الان عرض می‌کنم مخالفت بدون دلیل نمی‌شود و دلیل من هم این است که در عرایضی که من در مخالفت با برنامه دولت عرض کردم بعضی مطالبش به طور کلی جواب داده نشد و شاید بعضی از این مطالب خیلی از نظر مملکت و مجلس قابل اهمیت بود و آن موضوعی بود که من اشاره کردم بسیاست خارجی و از دولت خواستم که این مطلب را برای ما روشن بکند که ما در چه مرحله‌ای هستیم و چه برنامه‌ای و چه نقشه‌ای از نظر سیاست خارجی داریم و دلیل دیگری که بنده مخالفم با کفایت مذاکرات این است که بعضی از عرایض بنده را آن‌طوری که باید و شاید توجه بهش نشده دلیل این که توجه نشده است این است که جواب بایستی مطابق با سئوال باشد وقتی صحبت از مبارزه با فساد می‌شود به خصوص در محیطی که متنفذین و آنهایی که خودشان مجسمه فساد و تباهی هستند برای این که یقه آنها گرفته نشود شروع می‌کنند آنها هم به دنبال آن کسانی که داد مبارزه با فساد را می‌زنند آنها هم دنبال آنها داد می‌زنند آنها هم می‌گویند باید با فساد مبارزه کرد آنها هم می‌گویند با دزدی باید مبارزه کرد و حال آنکه این عمل جز خلط مبحث و گم شدن موضوع و از بین رفتن آن کسانی که بهشان ظلم شده و ابقاء آن کسانی که فاسد هستند اثر دیگری ندارد موقعی واقعاً مبارزه با فساد صحیح است و موقعی واقعاً مبارزه فساد در مجرای حقیقیش می‌افتد و جریان پیدا می‌کند که مبارزین با فساد به هیچوجه در منطقشان رحم و شفقت و دوستی و رفاقت وجود نداشته باشد (صحیح است) فاسد باید از بین برود دزد را باید از جامعه طرد کرد خیانتکار را باید از بین برد منتسب به هر فرد و به هر مقام و به هر دسته و به هر شخص باشد (احسنت) دولت وقتی که اینجا ادعا می‌کند که من برای این روی کار آمدم که با فساد مبارزه کنم همه نمایندگان و همه مردم متوجه می‌شوند و می‌بینند این دولت در عمل چه می‌کند و الّا به صرف گفتن و فریاد زدن کسی باور نمی‌کند چون تاکنون در این مملکت تمام دولت‌ها این ادعا را کرده‌اند شما یک دولتی را بیاورید نشان بدهید که نگفته است من با فساد می‌خواهم مبارزه کنم همه دولت‌ها گفته‌اند که برنامه من مبارزه با فساد است و برنامه من بهبود وضع مردم و بالابردن سطح زندگی است همه کم و بیش این مطلب را گفته‌اند اما ما عمل می‌خواهیم آن چیزی که مورد تقدیر است جناب آقای انتظام عمل است وقتی شما عمل کنید و واقعاً با فساد مبارزه کنید هیچ‌کس ولو این که بسیار وقیح و مغرور هم باشد جرأت مخالفت مبارزه ندارد چون مبارزه با فساد و دزدی به قدری عمل قوی مقتدری است که هیچکس قدرت مقابله ندارد اما وقتی دولت می‌گوید که من با فساد مبارزه می‌کنم و مفسدین را سر کار می‌آورد و دزدها را بهشان کار می‌دهد این را نمی‌شود قبول کرد که این دولت در مبارزه با فساد موفق خواهد شد آن روزی که بنده عرض کردم حسن کلانتری را شهرداری دو مرتبه سر کار آورده است جناب آقای علم فرمودند که این طور نیست و حال آن که جناب آقای علم به ایشان حکم بازرسی ویژه دادند و طبق اطلاعاتی که بنده دارم خیلی از ادارات شهرداری در زیر نظر ایشان اداره می‌شود در این احکام انتظار خدمتی که در شهرداری داده بودند همان روز بلافاصله.............

رئیس- آقای قنات‌آبادی در کفایت مذاکرات بفرمائید بنده هم موافقم با اینها اما راجع به کفایت مذاکرات نیست.

قنات‌آبادی- الان عرضم تمام می‌شود در احکام انتظار خدمتی که در شهرداری دادند و مفسدین را بیرون ریختند یکی از مفسدین را بلافاصله حکمش را لغو کرده‌اند و آن آقای عقیلی است یک عکسی دارم از این آقای عقیلی در موقع

گزارش رفراندم است که من الان تقدیم جناب آقای علم می‌کنم که دارد به آن اشخاص که کارگردان رفراندم بودند گزارش می‌دهد مبارزه با فساد رحم نباید سرش بشود دوستی نباید سرش بشود آشنائی نباید سرش شود باید به طور کلی همه مفسدین را دور بریزید و اگر این کار بشود همه موافقت می‌کنند و همه قبول می‌کنند و همه تقدیر می‌کنند و من به آقایان وزرا عرض می‌کنم که به مجردی که این مطلب به منصه ظهور برسد اولین نماینده‌ای که از پشت این تریبون هیئت محترم دولت را تقدیر می‌کند من که اول مخالف هستم خواهم بود البته مطالب دیگری گفته شده که بنده در موقع خودش استفاده خواهم کرد و جوابش را به عرض مجلس شورای ملی خواهم رساند بنده چون نمی‌خواهم جدل کنم نمی‌خواهم بگویم که جناب آقای انتظام فرمودند در جبین این کشتی نور رستگاری هست انشاءالله امیدوارم که باشد از خدا می‌خواهم که نور رستگاری باشد کدام ایرانی است که علاقمند نباشد که دولت او به مردم و وطن او خدمت کند خدا کند که در جبین این کشتی نور رستگاری باشد و دولت در خدماتش موفق شود اما جناب آقای انتظام به چهره شدن چون پری کی توانی با فعال ماننده شومر پری را

رئیس- رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام کنند (عده‌ای برخاستند) آقایان تأمل کنند که درست شماره شود، از ۹۳ نفر عده حاضر ۴۸ نفر قیام نموده‌اند تصویب شد رأی می‌گیریم به برنامه دولت موافقین ورقه سفید با امضاء خواهند داد.

(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله آقای مسعودی (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان: امیر تیمور کلالی، دکتر بینا، کاشانی، دکتر عدل، صفاری، عماد، تربتی، رضائی، محمود افشار، مهندس اردبیلی، داراب، قنات‌آبادی، احمد فرامرزی، امید سالار، زنگنه، عبدالرحمن فرامرزی، تیمور تاش، عباسی، حشمتی، مهندس جفرودی، محمودی، مهندس ظفر، باقر بوشهری، دولتشاهی، ایلخانی‌زاده، دکتر وکیل، سنندجی، صادق بوشهری، اورنگ، سهرابیان، شفیعی، بوداغیان، بیات‌ماکو، افشار صادقی، نورالدین امامی، صدرزاده، بزرگ نیا، شادمان، پورسرتیپ، ارباب، غضنفری، عبدالصاحب صفائی، سلطان‌مراد بختیار، صدقی، شوشتری، دکتر مشیر فاطمی، تفضلی، بهادری، اردلان، فرید اراکی، حمیدیه، کیکاوسی، حمید بختیار، شاهرخشاهی، نراقی، کی نژاد، دکتر حمزوی، برومند، توماج، دکتر نیرومند، عاملی، شیبانی، مشایخی، ثقه الاسلامی، دکتر سید امامی، قرشی، مهدوی، لاری، معین‌زاده، مصطفی ذوالفقاری، خرازی، بهبهانی، دکتر عمید، دکتر جزایری، خلعتبری، حائری‌زاده، امیر نصرت اسکندری، بزرگ ابراهیمی، مرآت اسفندیاری، عمیدی، نوری، هدی، نصیری، دکتر آهی، عرب شیبانی، دکتر پیرنیا، سالار بهزادی، قوامی، دهقان، استخر، مرتضی حکمت، گیو، اخوان، افخمی، فرود، محمود ذوالفقاری، اکبر اریه، یدالله ابراهیمی، دولت آبادی، سرافزاده، جلیلی، مسعودی.

(پس از شماره آراء مأخوذه نتیجه به قرار ذیل بود)

۹۲ ورقه موافق‏

۲ ورقه مخالف‏

۷ ورقه سفید علامت امتناع‏

رئیس- از ۱۰۲ نفر عده حاضر به اکثریت ۹۲ رأی به دولت ابراز اعتماد شد.

(نمایندگان- مبارک است)

اسامی موافقین- آقایان: دکتر آهی، قوامی، گیو، محسن اکبر، صراف‌زاده، دکتر پیرنیا، مرتضی حکمت، اخوان، محمود ذوالفقاری، نصیری، علی‌محمد دهقان، جعفر بهبهانی، سالار بهزادی، کیکاوسی، پورسرتیپ، افشار صادقی، صدرزاده، بهادری، بزرگ نیا، مهندس ظفر، دکتر بینا، قرشی، افخمی، سنندجی، داراب، اردلان، دکتر مشیر فاطمی، بختیار، اعظم، زنگنه، حشمتی، دکتر وکیل، تیمورتاش، عاملی، توماج، عبدالصاحب صفائی، محمد عباسی، فرید اراکی، غضنفری، بوداغیان، باقر بوشهری، ارباب، صادق بوشهری، سلطان‌مراد بختیار، مشایخی، دکتر امیر نیرومند، عرب شیبانی، سهرابیان، جهانگیر تفضلی، رضایی، لاری، هدی، معین‌زاده، حمیدیه، نورالدین امامی، شادمان، اورنگ، صفاری، امیدسالار، محمود افشار، شیبانی، بزرگ ابراهیمی، اریه، فرود، دولت آبادی، یدالله ابراهیمی، ثقه‌الاسلامی، دکتر عدل، ایلخانی‌زاده، محمودی، عماد، تربتی، جلیلی، خرازی، عمیدی‌نوری، مرآت‌اسفندیاری، امیر نصرت اسکندری، دکتر عمید، دکتر جزایری، مصطفی ذوالفقاری، خلعتبری، دکتر سیدامامی، مهدوی، استخر، احمد فرامرزی، شفیعی، دولتشاهی، مهندس جفرودی، محمد علی مسعودی، مصطفی کاشانی (با قید جمله به برنامه مبارزه با فساد دولت رأی اعتماد می‌دهم) حیدرعلی برومند (با قید جمله انشاءالله موفق به اصلاحات خواهد شد)

ورقه سفید موافق بی‌اسم و لایقرء- دو ورقه.

اسامی مخالفین- آقایان: حائری‌زاده- قنات‌آبادی.

ورقه سفید علامت امتناع- هفت برگ.

رئیس- آقای وزیر امور خارجه‏

نایب نخست وزیر وزیر امور خارجه (انتظام)- بنده خواستم از طرف دولت از اظهار اعتمادی که نسبت به دولت شده از مجلس شورای ملی تشکر کنم و امیدوارم این حسن‌ظن که به ما نشان دادند در آتیه به خود آقایان ثابت شود که ما لایق این خدمتی که به ما ارجاع شده هستیم از طرف دیگر ما خیلی خوشوقت شدیم آن اقلیتی که البته در مجلس خواهند بود با نظر برپا کننده و سازنده نسبت به ما انتقاد بکنند و راهنمائی بکنند و ما در سایه کمک این اقلیت هم اگر خدای نخواسته اشتباهی بکنیم چشممان باز شود و ارشاد شویم (احسنت) اما راجع به مبارزه با فساد یکی دو کلمه خواستم عرض کنم چون در اطرافش خیلی صحبت شد همان طور که قبلاً هم عرض کردم یک مبارزه با فساد در دستگاه‌های دولت است و یکی هم مبارزه با فساد اساسی است در تمام شئون کشور در آن قسمت اول ما الان مشغول شده‌ایم و سعی می‌کنیم در این قدم اول آنهایی که طرف اعتماد نیستند برکنار کنیم تا به کار آنها رسیدگی بشود و همان‌طور که آقایان توضیح دادند بدون اغماض و بدون دوستی و دشمنی آن کسانی که خاطی هستند به وسیله محاکم رسیدگی می‌کنیم البته در این قدم اول ممکن است که ما اشتباهاتی بکنیم چون شناسائی به کار آنها برویه تمام این اشخاص و اعمال‌شان یک کاری نیست که اشتباه درش نباشد باز هم ما از آقایان نمایندگان انتظار داریم که یک همچو چیزی شد به ما تذکر بدهند لازم هم نیست در مجلس تذکر بدهند به خود وزیر مربوطه تذکر بدهند که آقا این شخص که برداشته‌اید بی‌خود برداشته‌اید و دیگری را آورده‌اید البته این قابل اصلاح خواهد بود ما با نظر بی‌طرفی و بی‌غرضی به این موضوع دقت می‌کنیم به طوری که دو روز قبل عرض کردم ما متحد هستیم با هم که اینکار را بکنیم و برای این که این کار را بکنیم وحشت نداریم باک نداریم اغماض هم نمی‌کنیم وحشت هم نخواهیم داشت (احسنت) یک موضوعی که آقای قنات‌آبادی اشاره کردند راجع به سیاست خارجی بود و گفتند که جواب داده نشد این را بنده عرض می‌کنم که سیاست خارجی ما همان سیاستی است که در دولت سابق تعقیب می‌شد و آن سیاست روشن بود و الان هم سیاست خارجی ما روشن است ولی البته مطالب روزانه سیاست خارجی یک مطلبی نیست که ما هر روز بیائیم در سطر اول صحبت کنیم آقایان تصدیق می‌کنند که موضع سیاست خارجی یک موضوع دقیقی است و با مطالعه هر قدمی برداشته می‌شود و در دولت سابق هم سیاست خارجی و اداره آن بر عهده بنده بود و در موقع لازم هم از مجلس مشورت کردیم و نظر نمایندگان را خواستیم باز یک بار دیگر بنده تشکر می‌کنم و عرض می‌کنم و ما متحد هستیم اینکار را می‌کنیم ولی اینکار به کمک مجلسین و افکار عمومی عامه مملکت وسیله خواهد شد که ما مقصودی را که در پیش گرفته‌ایم از پیش ببریم (انشاءالله)

۵-اعلام و توافق دو فقره اصلاحات مجلس سنا در بودجه ۱۳۳۴ کل کشور و اخذ رأی و تصویب آن‏

رئیس- بودجه‌ای که به مجلس سنا فرستاده شده بود با یک نامه‌ای فرستاده‌اند که قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف به مراسله شماره ۹۵۵۱- ۲۷/۱۲/۱۳۳۴ راجع به لایحه بودجه سال یک هزار و سیصد و سی و چهار کل کشور که برای اظهار نظر به مجلس سنا ارسال شده بود اشعار می‌دارد:

۱- تبصره‌های ۲۰ و ۲۲ لایحه مزبور مربوط به امور استخدامی است و مقتضی بود برای تصویب (نه اظهار ملاحظات) ارسال شده بود یقین است من بعد مراعات خواهند فرمود.

۲-تعهد پرداخت باقیمانده بهای عمارت مجلس سنا و همچنین اعتبار ساختمان بنای جدید مزبور اشتباهاً در بودجه سال ۱۳۳۴ ارسالی منظور نشده بود که آقای وزیر دارائی تبصره ۲۵ را در این‌باره تقدیم داشته‌اند که تصویب و ضمیمه لایحه مزبور گردید که به تصویب آن مجلس محترم نیز برسد.

۳- لایحه فوق‌الذکر پس از تصویب فوریت آن در جلسه‌های صبح و عصر یکشنبه ۲۹ اسفند ماه ۱۳۳۳ مطرح و ضمن الحاق تبصره ۲۵ مزبور اصلاحاتی در تبصره‌های ۲۰، ۲۲ نامبرده بالا به عمل آمد و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک یک نسخه از آن به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس- ابراهیم حکیمی‏

رئیس- آقایان توجه بفرمایید اصلاحی که در این بودجه‌ای که ما فرستاده بودیم در مجلس سنا شده لازم است که به اطلاع مجلس برسانم تبصره بود راجع به سن بازنشستگی که تا ۶۵ سال بود ولی آقایان در مجلس سنا عطف کردند به همان قانون اصلاح مقررات بازنشستگی که تا ۷۵ سال مربوط به استادان و قضات می‌شود، این یک اصلاح یک قسمت را که تذکر داده‌اند دو تا از تبصره‌های بودجه استخدامی است و ما اینجا ذکر کردیم با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی باشند نوشته‌اند کمیسیون بودجه مجلسین در صورتی که مجلس شورای ملی کمیسیون بودجه دارد و مجلس سنا ندارد این را ما اینجا اصلاح می‌کنیم به این عنوان اگر آقایان موافق باشند: کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی و کمیسیون استخدام مجلس سنا (صحیح است) یک قسمت هم سه میلیون و هفتصد هزار تومان است که برای اعتبار ساختمان مجلس سنا در بودجه گذاشته شده با موافقت آقای وزیر دارائی که آن هم به نظر

بنده اشکالی ندارد (صحیح است) که آقایان در بودجه آن رقم را منظور کنند دیگر اختلافی نیست حالا اگر آقایان موافقند همین‌طور رأی بگیریم (جمعی از نمایندگان- موافقیم) که کمیسیون بودجه مجلس سنا را تبدیل بکنیم به کمیسیون استخدام مجلس سنا و کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی.

شوشتری- آقا راجع به آن دو جزء نمایندگان توضیحاتی نباید بدهند؟

رئیس- خود بنده توضیح دادم و آقایان هم موافقت فرمودند حالا رأی می‌گیریم با ورقه- آقایان موافقین ورقه سفید می‌دهند.

(اسامی آقایان نمایندگان توسط آقای جلیلی (منشی) به شرح زیر اعلام و آقایان در محل نطق حاضر شده رأی دادند)

آقایان: امیرتیمور، دکتر بینا، مهندس اردبیلی، صفاری، شادمان، قنات‌آبادی، رضایی، ارباب، تفضلی، صدرزاده، صادق بوشهری، احمد فرامرزی، پورسرتیپ، عبدالرحمن فرامرزی، دکتر مشیر فاطمی، مهندس جفرودی، محمودی، مهندس ظفر، عباسی، ایلخانی‌زاده، هدی، شفیعی، دکتر وکیل، کاشانی، سهرابیان، بوداغیان، بیات‌ماکو، افشار صادقی، کی‌نژاد، شاه‌رخشاهی، دکتر پیرنیا، داراب، باقر بوشهری، غضنفری، صدقی، اردلان، کیکاوسی، شوشتری، نراقی، محمود افشار، دولتشاهی، حمیدیه، دکتر عدل، بهبهانی، توماج، دکتر نیرومند، عاملی، شیبانی، مرآت اسفندیاری، مشایخی، اعظم زنگنه، مصطفی ذوالفقاری، دکتر سیدامامی، قرشی، مهدوی، دکتر آهی، صراف‌زاده، عبدالصاحب صفائی، مرتضی حکمت، دکتر حمزوی، دکتر عمید، دکتر حزایری، خلعتبری، امامی، بهادری، حائری‌زاده، امیر نصرت اسکندری، بزرگ ابراهیمی، عمیدی نوری، برومند، نصیری، عرب شیبانی، اکبر، سالار بهزادی، اریه، دهقان، استخر، قوامی، گیو، فرود، افخمی، بزرگ‌نیا، محمود ذوالفقاری، دولت آبادی، معین‌زاده، خرازی، سلطان‌مراد بختیار، جلیلی، سنندجی، اخوان.

(آراء مأخوذه شماره شد ۸۲ ورقه سفید با اسم علامت موافق و سه ورقه سفید بی‌اسم شماره شد)

رئیس- بودجه سال ۱۳۳۴ کل کشور با ۸۲ رأی موافق تصویب شد.

اسامی موافقین- آقایان: دکتر آهی، شادمان، دکتر بینا، دکتر عدل، شفیعی، ارباب، استخر، رضائی، احمد فرامرزی، صدرزاده، بهادری، مهندس اردبیلی، مهندس ظفر، مهندس جفرودی، دکتر سیدامامی، عباسی، پورسرتیپ، دکتر مشیر فاطمی، تفضلی، اخوان، کیکاوسی، مرآت اسفندیاری، حمیدیه، صادق بوشهری، خلعتبری، عبدالصاحب صفائی، افشار صادقی، عزیز اعظم زنگنه، دکتر وکیل، شیبانی، مصطفی ذوالفقاری، اکبر، مهدوی، سالار بهزادی، دکتر جزایری، توماج، نورالدین امامی، صفاری، دولتشاهی، صراف‌زاده، هدی، بزرگ ابراهیمی، مشایخی، ایلخانی‌زاده، مرتضی حکمت، قرشی، دهقان، بهادری، یدالله ابراهیمی، قوامی، گیو، افخمی، نصیری، برومند، فرود، معین‌زاده، سلطانمراد بختیار، شیبانی، جلیلی، اردلان، افشار، سنندجی، دکتر عمید، بزرگ‌نیا، باقر بوشهری، حشمتی، عبدالرحمن فرامرزی، سهرابیان، غضنفری، داراب، محمود ذوالفقاری، کاشانی، دولت‌آبادی، خرازی، دکتر پیرنیا، بوداغیان، دکتر امیر نیرومند، محمودی، عاملی، عمیدی نوری، اریه، مسعودی.

ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع- سه ورقه.

۶-بیانات بعد از دستور آقایان وزیر دارایی- وزیر کشور ارباب و شوشتری

رئیس- آقای وزیر دارایی‏

وزیر دارائی (دکتر امینی)- بنده خواستم ضمن تشکر از توجه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی چون افتخار عضویت در دولت سابق را داشتم و نسبت به دولت سابق اینجا مذاکراتی شد به طور خیلی مختصر مطالبی عرض کنم همین طور که جناب آقای وزیر امور خارجه فرمودند موضوع فساد و وجوه فساد تازگی ندارد و همیشه در شئون اجتماعی و اداری مملکت فساد بوده منتهی شدت و ضعف دارد و تعقیب اشخاصی که سوءاستفاده کرده‌اند بنده خیال می‌کنم که مورد توجه آقایان نمایندگان (صحیح است) به خصوص دوستان و رفقای خود تیمسار سپهبد زاهدی است (صحیح است) و بنده می‌خواهم اینجا صریحاً عرض بکنم که اگر نسبت به افراد صحبت می‌شود به هیچوجه من‌الوجوه ارتباطی با دولت سابق که رئیس بنده و چند نفر دیگر بود ندارد (صحیح است) و مخصوصاً بنده خواستم توجه آقایان را جلب بکنم که توفیقی که دولت سابق در حل قسمتی از مشکلات مملکت حاصل کرد قطع نظر از پشتیبانی کامل اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مدیون و مرهون اتحاد و اتفاق نمایندگان مجلسین بود (صحیح است) و البته ما هم که افتخار عضویت در این دولت را داریم مفتخریم که در دولت سابق بودیم و در این حل مشکلات هم سهیم و شریکیم و بنده خیال می‌کنم که نه فقط اعلیحضرت همایونی تأیید فرمودند خدمات دولت سابق را بلکه دولت حاضر در صدر برنامه خودش این خدمات را تجلیل و تأیید کرده است ولی بنده خیال می‌کنم که مشکلات مملکت هنوز تمام نشده بلکه الان در یک مرحله‌ای است که بایستی کارهای مثبت شروع بشود امور مالی اقتصادی مملکت محتاج به اصلاح است امنیت عمومی محتاج به تحکیم است بنابراین این اتحاد و اتفاقی که موجب توفیق شده بود بیش از پیش مورد احتیاج و ضرورت است و بنده خیال می‌کنم که در این قسمت آقایان موافق باشند که مصلحت مملکت و منافع مردم مقدم بر احساسات و عواطف شخصی است (صحیح است) و همه آقایان که اینجا جمع هستند اعم از دولت و نمایندگان محترم در این قسمت موافقند که بایستی همه یک‌دل و یک‌جهت برای پیشرفت امور مملکت با همدیگر متحد و متفق بشوند (صحیح است) و این دولت نسبت به تمام آقایان احترام می‌گذارد و وظیفه‌اش است که احترام بگذارد و ابداً تبعیض بین نمایندگان، یعنی اقلیت سابق مزایای خاصی در این دولت نخواهند داشت (صحیح است) و دوستان تیمسار سپهبد زاهدی که از دوستان خود ما هستند اینها نباید دولت را مخالف خودشان تلقی کنند (کی‌نژاد- عملاً این طور رفتار می‌کنید) یک دولتی است که تازه شروع به کار کرده و اگر در عملش هم تخلف و تخطی کرد مجلس باید همیشه ناظر و شاهد باشد در جریان کار دولت و هر نوع سؤال و استیضاح می‌تواند بکند و بنده من حیث رفیق همه آقایان خیال می‌کنم که اگر آقای سپهبد زاهدی رفته‌اند وزرائی که هستند نباید مورد لطف و عنایت آقایان واقع نشوند و این را هم بنده قول می‌دهم آقای کی‌نژاد که به هیچوجه من‌الوجوه نه تبعیض می‌شود و نه دشمنی می‌شود و نه عنادی نسبت به آنها هست حالا خود آقایان معتقدند که هر شخصی کار بدی کرد در هر مقام و منصبی هست باید مجازات بشود و مجازات همه هم به دست دستگاه دادگستری و بدون حب و بغض انجام شود و اگر غرضی بود آقایان می‌فرمایند ما هم مطیع هستیم بنابراین بنده خواستم من حیث عضو دولت و فرد این مملکت تقاضا بکنم که آقایان واقعاً این اتحاد و اتفاقی که موجب توفیق دولت گذشته بود این را از دست ندهید و این مملکت هنوز گرفتاریش خیلی زیاد است و هنوز واقعاً یک مریضی است که در حال کنوالسانس و حال نقاهت است و هنوز محتاج به کمک و مساعدت آقایان است و این دوره ۱۸ در یکسال گذشته یادگارهای بسیار ذی قیمتی از خودش گذاشته و امیدوارم که در این یک سالی که باقی مانده این رویه را تعقیب بکند و در ادوار قانونگذاری ایران واقعاً یک نام نیکی که برای خودش تهیه کرده باقی بگذارد. (احسنت)

رئیس- آقای وزیر کشور

وزیر کشور (اعلم)- بنده عرض خیلی مختصری به مجلس داشتم و آن این است که نماینده محترم آقای قنات‌آبادی یک فرمایشاتی فرمودند در خصوص شهرداری که البته شاید لازم نبود که جواب عرض کرده باشم یعنی مجلس امر نفرموده بودند که جواب بدهم ولی بعضی مسائل است که اگر گفته شد ممکن است اگر جواب داده نشود تولید سوءظن بکند و مضافاً به این بنده شخصاً معتقدم که در مجلس هر چه گفته شد بسیار قابل احترام و تکریم است (احسنت) و ما باید هر نوع اطلاعاتی داشتیم به عرض مجلس برسانیم در مورد آقای عقیلی اگر خاطر آقایان باشد در هفته گذشته صحبت می‌فرمودند گفتند که ایشان مدیر کل شده‌اند (تفضلی- آقای کلانتری) بلی آقای کلانتری معذرت می‌خواهم ایشان مدیر کل شدند بنده عرض کردم که مدیر کل نشدند ولی عرض نکردم که سمت دیگری ندارند می‌خواستم این عرض را به مجلس کرده باشم که اگر ما اینجا یک عرضی می‌کنیم آقایان مسلم بدانند که آن عرضی که می‌کنیم حتماً صحیح است (فرود- کلانتری مرد خدمتگزاری است) بنده دیروز در شهرداری هم عرض کردم به اعضاء شهرداری گفتم که ما با هیچکس نه عداوتی داشتیم و نه دوستی داریم در کار اجتماعی نه می‌شود عداوت داشت و نه دوستی اگر کاری برخلاف مصالح عمومی از هر کس دیدیم به شدت تنبیه خواهیم کرد (صحیح است) و هیچ هم در فکر عواقب اینکار از جهت منافع شخصی خودمان نیستیم (احسنت) فقط در فکر منافع مردم هستیم، اما مطلبی که در خصوص آقای عقیلی فرمودند از آقای عقیلی یک عکسی به بنده دادند که این عکس با مهندس رضوی است یا یکی دیگر بنده نمی‌دانم که اگر کسی عکسی انداخته باشد با کسی این برای کسی جرم فوق‌العاده‌ای باشد (قنات‌آبادی- تصادف نیست، رفراندم بوده رفراندم جرم هست یا نیست) در این عکس مشهود نیست (قنات‌آبادی- نه، پرونده دارد) اگر کسی بر له مردم کار بکند و تقصیرش این باشد که یک وقتی عکسی انداخته با یک کسی او را از کار برکنار بکنیم این کار از ما ساخته نیست حقیقتاً (قنات‌آبادی- ما همچو مطلبی را نگفتیم، این شهرداری که فاسد بوده یکی از کسانی که در شهرداری فساد می‌کرده همین شخص بوده است) این را هم عرض می‌کنم که اگر کسی خدماتی کرده است در ۲۸ مرداد ما نمی‌توانیم جان و مال و ناموس افراد را در اختیار او بگذاریم که در ۲۸

مرداد خدمت کرده اگر خدمت کرده جایزه‌اش را از جای دیگری بگیرد. دیروز یک کسی، در مجلس سنا یک صحبتی کرد که یک شخصی در ۲۸ مرداد سر اسب مجسمه اعلیحضرت فقید را در دستمال پیچیده و نگهداری کرده و ایراد بود که شهرداری این را برکنار کرده و الله بنده خیال نمی‌کنم که اگر کسی سر اسب مجسمه را نگهداری کرده او را بر جان و مال مردم باید مسلط کرد (قنات‌آبادی- من همچو عرضی نکردم من می‌گویم وقتی می‌خواهید دزدها را بیرون کنید حتماً دزد را بیرون کنید)

رئیس- آقای قنات‌آبادی بگذارید حرف‌شان را بزنند.

وزیر کشور- بنده دیگر بیش از این عرضی ندارم، مطلب همین بود.

رئیس- با موافقت آقایان نطق‌های قبل از دستور که به بعد از دستور گذاشته شده بود شروع می‌شود. آقای ارباب‏

ارباب- بنده عرایضی که با حال نقاهت داشتم و می‌خواستم عرض کنم، آقای تفضلی، جناب آقای تفضلی اجازه بفرمائید منظورم این بود که در حضور هیئت محترم دولت عرایضی کرده باشم زیرا در برنامه دولت مجالی پیدا نشد که بنده هم در تصدیع با آقایان شرکتی کرده باشم خوشبختانه آقایان تشریف دارند و اجمالاً عرض می‌کنم، در کشورهای مترقی جهان سوابق زیادی هست که اگر یک برنامه تولیدی، اصلاحی، عمرانی، یک دولتی تنظیم نمود، تغییر دولت‌های بعدی یا تغییر وزیر، یا تغییر معاون و مدیر کل آن برنامه را متوقف نمی‌سازد بلکه تغییر هم نمی‌دهد و یک کار خوبی که دولت از خود نشان داده و تعصب به خرج نداده و ابراز خودخواهی نکرده اینست که برنامه دولت سابق را تعقیب می‌کند و بنده به سهم خودم خوشبین هستم از این اقدام دولت، اما جزء برنامه دولت سابق توجه به وضع خراب و ویرانه بنادر جنوب بود، برنامه‌هایی تنظیم کرده‌اند، یک قسمت هم شروع به یک اقداماتی شده ولی هنوز اقدامات مثبتی به عمل نیامده است که بیشتر منظور از عرایضی که می‌کنم این است که دولت فعلی این برنامه را تعقیب بکند و خود این دولت اگر هم ابراز کمال کفایت می‌خواهد بکند موردی و جائی مهم‌تر از احیای بنادر جنوب نیست، صدها هزار نفر برادران ما از وضع خراب بنادر جنوب سال‌هاست متواری شده‌اند، یک بنادر تاریخی شاه عباسی که یک قسمت کشور از او باید استفاده بکند مکرر عرض کردم، اسکله ندارد، ساختمان بندری ندارد، حتی یک جرثقیل که صد کیلو بار را پیاده کند ندارد در حالی که میلیاردها خرج شده و به این حرف‌هایی که از لحاظ اهمیت در درجه اول بوده است توجه نشده، راه ساحلی را سال‌هاست وعده می‌دهند، نقشه آن سال‌هاست که ترسیم شده و هنوز اقدام نشده بنده از وزارت راه متشکرم که نقشه راه میناب به بندرعباس را شروع به تنظیم کرده‌اند ای کاش ما زنده باشیم و ساخته شدن آن راه را ببینیم اخیراً به استحضار آقایان رسید که بارندگی و سیل موحشی که در قشم جاری شد عرض کردم تقریباً نود و پنج درصد خانه‌های مردم خراب شده حالا اطلاع دقیق‌تری رسیده که از نود و هشت درصد هم تجاوز می‌کند. من از شیر و خورشید سرخ و هیئت کمک به سیل‌زدگان متشکرم که توجه کرده‌اند و اما هنوز اقدام عملی نشده است، از هیئت محترم دولت استدعا می‌کنم که در این مورد توجه بفرمایند در میناب که هستی مردم باغات مرکبات است مردم دارند از هستی ساقط می‌شوند کما این که این آفات در شمال هم اثر کرده و جناب آقای خلعتبری مکرر در اینجا متذکر شده‌اند و حتی با مینابی‌ها هم ابراز هم‌دردی کرده‌اند که ما متشکریم اگر به این کار توجه فوری نشود هستی مردم از کف‌شان می‌رود و یک کشوری هم از این نعمت محروم می‌ماند دو سال است مشغول مطالعه هستند هر روز مشغولند فرم معالجه پیدا کنند ولی این کفایت نمی‌کند از آقایان محترم وزیران که اینجا هستید استدعا می‌کنم یادداشت بفرمائید این موضوعات را بیشتر توجه بفرمایید خاصه این که جناب آقای کفیل نخست وزیر یک وعده دیگری هم به بنده داده‌اند که حاضرم برای آن وعده جانم را بدهم اساساً برای دفع آفات نباتی در کشور سازمان مجهزی لازم است عنوان وزارت کشاورزی صرفاً صادق نیست برای یک کشوری اگر این اندازه مفتضح باشد در این سفر که به عراق مسافرت کردم وضع غرب را دیدم متوجه شدم که اگر در این کشور یک تشکیلات شخم مطمئن تهیه بشود و به طبقه زارع کمک بکند نه این که اول پول تأسیساتش را بگیرد تنزیلش را بگیرد پول پرسنل را بگیرد و بعد بخواهد عمل بکند نه، اگر یک چنین اقدامی بکند اراضی زارعین را قبلاً شخم بزنند شما در سال میلیون‌ها کیلو می‌توانید اضافه از مصرف داخلی از محصول کشور صادر کنید البته شاید به این موضوع هم توجه کرده باشید موضوع دیگر که مخصوصاً تمنا می‌کنم توجه بفرمایید اگر به تقاضاهای آقایان نمایندگان محترم که بنده هم مفتخرم که با آنها همکاری دارم یا تقاضای کتبی‌شان این وزارت‌خانه‌ها و ادارات توجه بکنند و یک جواب مثبتی به آنها بدهند اولاً صرفه‌جویی زیادی در وقت آقایان می‌شود و بنده در اینجا با این که آقای وزیر بهداری حضور ندارند در حضور آقایان با نهایت صمیمیت تشکر می‌کنم که هر موقع هر یادداشتی به ایشان دادم یا هر تقاضای شفاهی برای حوزه انتخابیه خودم کرده‌ام بلادرنگ اقدام کرده‌اند و نتیجه عمل را به من اطلاع‏ داده‌اند استدعا می‌کنم که سایر آقایان وزیران هم همین موضوع را توجه کنند یقین بدانید هیچ وکیلی حاضر نیست هر روز بیاید پله‌های وزارتخانه و ادارات را شمارش کنند البته می‌رویم پی کار خودمان (یکی از نمایندگان- به خصوص آقای وزیر دارایی) از ایشان هم ما گله نداریم و متشکریم ازشان و اگر حقیقتاً چنانچه دولت واقعاً همین‌طور که اظهار می‌کند مصمم به اصلاحات است دو عمل لازم است که فوری اقدام بکند یکی قطع تماس مأمورین در کار مردم آقایان البته متوجه هستند خیلی میل داشتم این آقایان وزرا هم خودشان جای مردم باشند و بدانند در تماس با مأمورین چه مضاری وجود دارد اگر این عمل انجام بشود و قطع تماس مأمورین در کار مردم بشود و دیگر اگر بشود این عامل مخرب کشور یعنی ارتشاء را ریشه‌کن بکنند در این کشور هم سرمایه خارجی جلب می‌شود هم سرمایه داخلی به کار می‌افتد هم مفاسدی تولید نمی‌شود و هم هر کسی بکار خودش می‌رسد و غیر از اقدام به این دو عمل هر اقدامی بکنند به عقیده بنده نقش برآب است یک تذکر کوچکی راجع به مشاورین حقوقی ادارات می‌خواهم عرض بکنم البته ادارات دارائی که جنبه مالی دارند و دعاوی طرح می‌کنند خوب مشاور حقوقی هم می‌خواهند بعضی ادارات هستند که اصلاً موضوع ندارد داشتن مشاور حقوقی جز این که یک کاری را به گره و اشکال بیندازد آن وقت حلش را موکول کنند به مشاور حقوقی حالا چکار باید کرد تا حل شود موضوع را شاید بعضی از آقایان توجه فرموده یا خواهند فرمود مثلاً در دوره دولت اسبق وزارت اقتصاد ملی پروانه ورود کالا می‌داد بعد جلویش را می‌گرفت وقتی مراجعه می‌کردند ارجاع به مشاور حقوقی می‌کرد این چه ارتباطی داشت با مشاور حقوقی؟ تاجر بیچاره باید برود مشاور حقوقی را راضی کن تا او این اجازه را بدهد حالا برای ارضای او چه عملی را باید بکند آقایان بهتر از بنده می‌دانند در بیانات جناب آقای دکتر سید امامی اشاره‌ای به اداره گذرنامه و ویزای تذکره شده بود بنده دیدم اگر این موضوع را اینجا شهادت ندهم نهایت بی‌انصافی است سرهنگ حمیدی رئیس اداره گذرنامه مشاهد کردم که فداکاری می‌کند اداره گذرنامه با نهایت فداکاری خدمت می‌کند یک مرتبه ۴۰۰۰ زوار می‌ریزد سر اینها چکار باید بکنند با نهایت متانت و خوش اخلاقی و خوشرویی کار مردم را انجام می‌دهند و بنده اینجا با مشاهداتی که کرده‌ام تشکر می‌کنم موضوع دیگر این که نقل و انتقالاتی که اخیراً در وزارتخانه‌ها و ادارات داده می‌شود چون عنوان اصلاحات و مبارزه با فساد پیدا کرده بنده استدعا می‌کنم توجه بشود اگر یک عناصر خدمتگزاری هم به جهاتی نمی‌توانند با دیگری کار کنند طوری حیثیت او تأمین بشود که وقتی از کار برکنار می‌شود جزء اخلالگران و مجرمین اسم او ثبت نشود مثلاً آقای حداد معاون وزارت فرهنگ بنده آنچه دیدم صحت عمل ازش دیدم (جمعی از نمایندگان- صحیح است) و الان هم روزی زیلو دارد زندگی می‌کند و اینها باید حیثیت‌شان محفوظ باشد البته هر کسی با هر کسی نخواهد کار بکند یا نمی‌تواند کار بکند مربوط به ما نیست بقیه عرایضم را انشاءالله به طور خصوصی خدمت آقایان می‌کنم که توجه مبذول بفرمایند.

رئیس- آقای شوشتری‏

شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم بنده قبل از دستور اسم نوشته بودم صحبت بکنم و موضوعاتی که داشتم شاید تندتر از حالا بود ولی بعد از بیانات پسر عمویم جناب آقای انتظام و آقای دکتر امینی که با ایشان هم دوستم چون تعدیل کردند یک موضوعاتی را من هم تعدیل می‌کنم بیاناتم را یکی از موضوعاتی که در جلسه قبل بعنوان مخالفت با برنامه دولت معروض داشتم تذکر به حفظ اصل ۱۳ قانون اساسی و حقوق نمایندگان و آزادی فرمایشات مبعوثین ملت و آشنا شدن و مطلع شدن افراد مملکت که بیان وکیل اقدام وکیل بر روی چه اساسی است آقا در بیانش خدمتی منظور است یا غرض خاصی مستتر و مضمر است من بعد از بیاناتم وقتی از رادیو و یکی دو روزنامه شنیدم متأثر شدم که چرا بیان من نباید مطرح بشود و سانسور بشود ولی با فرمایشات رئیس محترم مجلس شورای ملی که فرمودند عین نطق نماینده باید در رادیو گفته بشود و اگر گفته نشود نوع من التحریف و تخریب طبق اصل ۱۳ قانون اساسی جرم است و باید اعلام جرم بشود این را فقط تذکر می‌دهم که آقایان رعایت کنند اما یک موضوع دیگر برمی‌گردم به اول که آقایان کدر نشوند حفظ حیثیت نمایندگان مجلس بر تمام افراد و کلاً لازم است (صحیح است) ما اگر اعتراض می‌کنیم یا تسلیم می‌شویم به برنامه سابق است و تکمیل اوست می‌گوئیم در مبارزه با فساد و تمام افراد مملکت با برنامه دولت شریکند ولی در عین حال حاضر نمی‌شویم کسانی که یقولون بالسنتهم ما لیس فی قلوبهم در عمل غیر از این بوده‌اند نسبت به یک عده‌ای به عنوان عده قلیل تلقی کنند و بگویند طرفداران دولت سپهبد زاهدی خود اینها مفسدند و مغرضند و طماع چه بکنیم آقایان نمایندگان دیروز در مجلس سنا تعبیری شده است اهانت شده است به ما از یک نفری که درباره آن یک نفر الان من چون افتخار می‌کنم عضو وزارت کشورم و بودم و تمام جریان را سابقه دارم یکی دو تا موضوع را تذکر می‌دهم که بدانید باید متأثر باشید مثل من یا نوه حاج سید مصطفی قنات‌آبادی آقای شمس یا دیگران نسبت خوب داده نشود آن هم از ناحیه کی از