مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ اسفند ۱۳۵۱ نشست ۱۰۲

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ اسفند ۱۳۵۱ نشست ۱۰۲

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۷ اسفند ۱۳۵۱ نشست ۱۰۲

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه (۲۷) اسفند ماه ۱۳۵۱

فهرست مطالب:

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر امین، اولیاء، غلامرضا بهادری، جندقی، جهانی، دکتر حبیب – اللهی، دکتر دادفر، دکتر رهنوردی، دکتر سعید، شاهنده، عبدالحسین طباطبائی، مهندس عطائی، دکتر غنی، فیصلی، قدردان، خانلر، قراچورلو، کاسمی، کورانلو، مافی، موقر، نجد شیبانی، دکتر گاگیک، خانم اسدی، خانم سرخوش.

غائبین مریض

آقایان دکتر بیگلری، مهندس عنایت بهبهانی، پروین، دکتر حاتم، دکتر صالحی، فروتن، مهرزاد، دکتر وزیری.

- بیانات قبل از دستور، آقایان: صدری کیوان، مکی فیصلی، مهندس عبدالحمید معینی، مصطفوی نائینی، زرین پور، خانم پیرنای و آقای دکتر ناوی

۲- بیانات قبل از دستور، آقایان: صدری کیوان، مکی فیصلی، مهندس عبدالحمید معینی، مصطفوی نائینی، زرین پور، خانم پیرنای و آقای دکتر ناوی.

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم، آقای صدری کیوان تشریف بیاورید.

صدری کیوان- بنام خداوند توانا.

جناب آقای رئیس، همکاران گرامی،

امروز قصد دارم ماجرای جنایتی هولناک و واقعه‌ای خونین را که تاکنون حتی از خونخوارترین ظالمان و سفاکان تاریخ هم سر نزده است در این محضر مقدس ملی اقامه کنم. این جنایت توأم با سبعیت و وحشی گری که انزجار و نفرت جهانی را برانگیخته و کوس رسوائی دار و دسته منفور بعثی بغداد را بیش از پیش در اطراف و اکناف عالم بصدا درآورده است کشتار دسته جمعی یک خانواده شریف و اصیل ایرانی بدست عمال بیوطن و جنایت پیشه بعثی بغداد است (صحیح است) که برای جلب رضایت اربابان خون آشام و سیاهکار خود همه اصول انسانی را زیر پا نهاده و برای تحقق بخشیدن به نقشه‌های شیطانی خود حتی از کشتن اطفال سه چهار ساله معصوم و بیگناه و زنان آبستن هم ابا و ممانعتی ندارند (صحیح است) آری این سیه دلان کورباطن که همانند حکام جبار بعثی بغداد در غرقاب جنون و توحش دست وپا می‌زنند در سحرگاه شنبه گذشته موقعیکه شهید راه وطن شیخ فیصل طرفی رئیس شاهدوست و وطن پرست و خدمتگزار عشایر بنی طرف دست میشان با همسر و کودکان معصوم خود در خواب ناز بودند به منزلش یورش برده وارد اطاق خوابش می‌شوند و شیخ و همسر و کودکان معصومش را به ضرب گلوله از پای درمیآورند. بریده باد دست عمال ننگین بعثی بغداد (احسنت). ننگ ابدی و نفرین سرمدی باد بر وحشیانی که تا این حد سفاک و خون آشام و جنایت پیشه هستند (صحیح است) وااسفا کجاست انسانیت؟ کجاست رحم و شفقت؟ کجاست عواطف انسانی؟ آیا سفاکی و خونخواری تا این حد؟ آیا قساوت و شقاوت تا این پایه؟ عمال جنایت پیشه بعثی بغداد که نفرین ابدی بدرقه راهشان است باید بدانند با این عمل ننگین خود روی چنگیزخان را سفید کردند (صحیح است) و نشان دادند که برای رسیدن به مقاصد پلید خود از ارتکاب فجیع ترین و وحشتناکترین جنایات هم روگردان نیستند (صحیح است). این سیه دلان، جنایتکار باید بدانند که بزودی به کیفر اعمال ننگین خود خواهند رسید (صحیح است) چون دولت خدمتگزار حزبی ما دولتی است بیدار و هوشیار، قاطع وقوی و در کمال قدرت و بصیرت با این تبه کاران مبارزه می‌کند و آنان را تار و مار می‌نماید پس بدانند که بزودی وسیله دولت خدمتگزار ما دستگیر خواهند شد و تسلیم دستگاه عدالت می‌گردند تا به سزای اعمال وحشیانة خود برسند (صحیح است) در اینجا لازم است به حکام یاوه سرا و ظالم بعثی بغداد و عمال بی وطن آنها اعلام کنم که اگر فکر می‌کنند با این اعمال ننگین خود می‌توانند کوچکترین خدشه‌ای در احساسات بی شائبه شاهدوستی و وطن پرستی ملت ایران وارد بیاورند سخت در اشتباه هستند زیرا عشق به شاهنشاه و شاهنشاهی و علاقه به حفظ و حراست این وطن مقدس با خون و جان ما عجین شده و هیچ نیروئی قادر به وارد کردن کمترین رخنه‌ای در آن نیست. برای مثال وقتی برای عرض تسلیت به خاندان شیخ فیصل و عشایر بنی طرف به دشت میشان رفتم و در مجلس ختم آن مرحوم چند کلمه‌ای بیان نمودم و آنان را به اقدامات سریع دولت جهت پیدا کردن قاتلین امیدوار ساختم در جوابم یکی از رؤسای عشایر بنی طرف اظهار داشت:

شما به تسلیت نگو، به ما شادباش بگو که به این افتخار بزرگ نائل آمده‌ایم (آفرین) تا چند قربانی در راه وطن تقدیم کنیم (احسنت) مگر خودت بارها از پشت تریبون مجلس شورای ملی مبین و مترجم احساسات پاک شاهدوستی و وطن پرستی ما نبوده‌ای؟ مگر بارها از طرف ما به خاک پای مبارک همایونی معروض نداشته‌ای که کمترین فدیه‌ای که حاضر به نثار آن در راه حفظ و حراست مملکت و شاهنشاهی گرانقدر مملکت هستیم قطرات خونی است که در عروق و شریانهای ما جریان دارد پس بما تسلیت نگو، زیرا در مقابل شاهنشاه و در مقابل وطن جز سربازانی جانباز و جز فدائیانی سر به کف نبوده و نیستیم (آفرین – احسنت).

آری این است نمونه‌ای از احساسات پاک مردم این سرزمین. پس دار و دسته بعثی بغداد و عمال ننگین آنها باید بدانند با این اعمال جز اینکه خود را رسواتر و مفتضح تر سازند ثمره‌ای و بهره‌ای نخواهند گرفت. در خاتمه ضمن اعلام مراتب انزجار و نفرت شدید عموم عشایر مرزنشین دشت میشان از اعمال خلاف انسانی بعثی‌های بغداد از پیشگاه با عظمت خداوند منان سلامت و طول عمر شهریار بیداردل ایران را همراه با عظمت شاهنشاهی ایران مسئلت دارم (احسنت – احسنت).

رئیس- آقای مکی فیصلی بفرمائید.

مکی فیصلی- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی.

همکار محترم ما جریان واقعه خونین و جنایت سهمگین کشتار بیرحمانه خاندان فقید شهید شیخ فیصل طرفی از اعاظم رؤسای عشایر خوزستان را به دست مشتی اوباش قداره بند بعثی به استحضارتان رسانیدند، بنده نیز به لحاظ قرابت با این رادمرد بزرگ وطن پرست و نیز به منظور اجرای امریه عموم عشایر خوزستان که در این چند روز چه به وسیله نامه و چه به وسیله تلگراف و چه حضوری مأموریتی افتخارآفرین به من محول کرده‌اند چند کلمه‌ای بعرض میرسانم. عموم عشایر خوزستان که مانند سایر خواهران و برادران هموطن خود با رهبر داهی و اندیشمند ایران وجود مقدس شاهنشاه آریامهر پیوند ناگسستنی دارند از من خواسته‌اند که در اولین فرصت از پشت تریبون مقدس مجلس شورای ملی مراتب انزجار و تنفر شدید آنان را از اعمال بی رویه سیاهکاریها وعملیات جنون آمیز و وحشیانه حکام خونخوار بعثی بغداد به جهانیان اعلام کنم (احسنت) از دار و دسته جنایتکاری که مردم شریف و مسلمان عراق را به بند و زنجیر کشیده زیر فشار ظلم و ستم و بیدادگریهای خود بکلی نابود کرده‌اند به رژیمی که از پشت به اعراب و مسلمانان خنجر می‌زنند به یاوه سرایانی که جز چپاوال ثروت ملی و انباشتن جیبهای گشاد خود هدفی ندارند و آنچه برایشان مطرح نیست مصلحت کشور و ملت عراق است (صحیح است). به جمعیتی که خدمت به استعمار در حال مرگ را برای خود افتخاری بزرگ میدانند و بالاخره به اوباشانی که جنون آدم کشی و قتل و غارت در صدر برنامه شان قرار دارد، من از پشت این تریبون مقدس به حکام ظالم و خونخوار بعثی بغداد اعلام می‌کنم اگر وسیله یک مشت از عوامل جنایت پیشه وحشی خود فیصل و خاندانش را کشتید از این عمل جز افتضاح بیشتر، جز رسوائی شدیدتر نصیبی نخواهید برد (صحیح است) زیرا عشایر خوزستان با دادن قربانیانی چون فیصل و خاندانش بیش از پیش بر خود می‌بالند زیرا موفق شده‌اند دسته گل زیبائی تقدیم مملکت و شاهنشاه بزرگ بکنند (احسنت) زیرا در مقابل هر ذره از خاک سیاه وطن دادن حتی هزاران قربانی کمترین وظیفه‌ای است که عشایر خوزستان حاضر به انجام آن می‌باشند (صحیح است- احسنت) زیرا خونی که در عروق و شریانهای ما عشایر خوزستان مانند همه ملت ایران جریان دارد ضامن و حافظ تمامیت ارضی و استقلال کشور است (صحیح است). بنابراین یاوه گوئیهای دور از نزاکت وسیاهکاریهای حکام سفاک بعثی بغداد و عمال منفور آنها جز اینکه بر عصبانیت و تنفر و انزجار ما بیفزاید ثمره‌ای نخواهد داشت (صحیح است.) خوشبختانه همانطور که دولت خدمتگزار حزبی هویدا کاملاً هوشیار و مسلط بر اوضاع است (صحیح است) ما عموم عشایر خوزستان (ایخانی پور – تمام ملت ایران و عموم عشایر مرزی بفرمائید) مرزها و حافظین حدود و ثغور مملکت قسم یاد کرده‌ایم تحت ارشاد و راهنمائی دولت از پای ننشینیم تا ایران عزیز را از لوث وجود خرابکاران و عمال منفور بعثی بغداد پاک کنیم (صحیح است) در خاتمه تعدادی نامه و تلگراف مبنی بر انزجار و تنفر عشایر خوزستان از عمال بی رویه بعثی‌ها وعمال بی وطن آنهارسیده که تقدیم مقام معظم ریاست می‌کنم (احسنت، احسنت)

رئیس- آقای مهندس عبدالحمید معینی بفرمائید.

مهندس عبدالحمید معینی- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم،

در هفته‌ای که گذشت، افتتاح کارخانه بزرگ ذوب آهن آریامهر که بدست توانای رهبر عزیزمان شاهنشاه آریامهر با شرکت آقای کاسیکین رئیس شورای وزیران ملت دوست و همسایه ما اتحاد جماهیر شوروی انجام گرفت، یکی از افتخارآمیزترین روزهای تاریخ ملت ما است (صحیح است) که یکی از بزرگترین آرزوهای بزرگ ملت ایران را جامه عمل پوشانیده و در واقع روح رضا شاه کبیر را که خود در دوران سلطنت پرافتخارش به این امر مهم همت گماشته بود ولی شروع به جنگ جهانسوز دوم آرزوی این سردار بزرگ را بر باد داد از این اقدام ارزندة فرزند برومندش که موجبات سربلندی وغرور ملت خود را بین جهانیان فراهم آورد خوشنود ساخت (صحیح است) بطور کلی اسفند ماه امسال ملت ایران در سایه رهبری‌های شاهنشاه آریامهر سال پر برکت و افخارآمیزی را به پایان میرساند، همچنانکه موقعیت بی نظیر شاهنشاه در امر نفت، برگ افتخار و زرین دیگری به تاریخ پر نشیب و فراز دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی ما افزود (صحیح است). چون در اوائل هفته گذشته که بازدید برنامه‌های عمرانی استان ساحلی توسط والاحضرت محمود رضا پهلوی با عنوان ریاست عالیه بازرسی شاهنشاهی عمران جنوب از مناطق مختلف این استان انجام گرفت، جزء همراهان ایشان ناظر پیشرفتهای شگفت – انگیز عمرانی این استان بودم و در تمام مناطق این استان مقدم والاحضرت با فریادهای جاویدشاه مستقبلین استقبال می‌شد، ضروری به نظر رسید که ضمن برشمردن عظمت این پیشرفتها که با تلاش دولت خدمتگزار حزبی، در اجرای منویات شاهنشاه آریامهر تحقق یافته، فهرست وار نموداری از آنها را برای استحضار ملت ایران بعرض نمایندگان محترم برسانم و خاطر نمایندگان را از پیشرفتهای عظیمی که در این استان با کمک و تلاش مسئولین سازمانهای دولتی با درک عمیق از مفهوم انقلاب تحقق یافته است مستحضر سازم.

همچنانکه بندرعباس امروز که در سایه پیشرفتهای سریع عمرانی در فاصله زمانی کم بصورت یکی از پیشرفته ترین بنادر آسیا درآمده و عملاً توانائی پهلو گرفتن کشتی‌های بزرگ بازرگانی را بدست آورده است، می‌تواند نموداری از پیشرفتهای دیگری باشد که در کلیه شئون اقتصادی منطقه در دست اجراء یا اتمام قرار گرفته است که اینجانب بطور مختصر از آنهائی که در حوزه انتخابیه‌ام میناب انجام شده مواردی را بعرض میرسانم: سازمان تعاون و امور روستاها موفق شده است با ساختن بهترین راههای روستائی با حداقل هزینه قلب روستاها را بر مراکز استان و شهرها پیوند دهد و در ساختن مدارس روستائی، مراکز بهداشت روستائی، طرح آبرسانی و برق روستاها، با اتمام کلیه برنامه‌های پیش بینی شده، نقش مؤثری در پیشبرد و رشد اقتصادی روستاها ایفا نماید و چنانچه با گسترش اتحادیه‌های تعاونی، اقداماتی که برای قطع دست واسطه‌ها و سلف خرها در دست اجرا است هرچه زودتر تحقق پذیرد، بی شک در سال آینده درآمد کلیه کشاورزان بطور غیر قابل انتظاری افزایش خواهد یافت. سازمان عمران جیرفت شعبه میناب با فعالیت صحیح و علمی‌توانسته است وسیله کارشناسان پرکار و خدمتگزار خود در تهیه بهترین انواع بذر، نهال، میوه‌های گرمسیری مستعد رشد در این منطقه، با اجرای طرحهای بزرگ نقش مؤثری در توسعه کشاورزی این منطقه داشته باشد، بخصوص از اقدامات ارزنده مهندس والی مسئول زحمتکش سازمان مزبور در میناب که با صرف ده ساعت کار روزانه در شرائط جوی طاقت فرسا مشهود است، میرساند که آینده کشاورزی میناب تا چه حد در برآوردن نیازمندیهای محصولات کشاورزی بازارهای داخل کشور حتی بازارهای شیخ نشینهای خلیج فارس ثمربخش می‌باشد.

با شروع ساختمان سد عظیم میناب که ساختمان راه فرعی تا مرکز سد و تونلها و پلهای متعدد بین راه همچنین مراکز زندگانی کارشناسان مورد بازدید والاحضرت قرار گرفت، در سه سال آینده افزایش سطح زیر کشت و تولید قطبهای کشت و صنعت همچنین تأمین آب خوراکی بندرعباس بزرگ وشهرکهای مسیر راه که در تغییر چهره این استان مهم نقش حیاتی دارد و از جمله اقدامات ارزنده‌ای است که در دولت خدمتگزار هویدا پایه گذاری شده میرساند تا چه حد بودجه تقدیمی دولت از اصالت و تأمین نیازمندیهای بنیادی مملکت برخوردار می‌باشد.

پل سیصد متری میناب که مورد بازدید والاحضرت قرار گرفت و ساختمان آن در دو ماه قبل خاتمه پذیرفته یکی از حیاتی ترین شریانهای اقتصادی این منطقه و استان است بطوریکه قبل از احداث آن شرق و غرب این استان، بیش از نیمه‌ای از سال از ارتباط کامل محروم می‌بودند و چنانچه ضرورتی ایجاب می‌نمود که بمرکز استان (بندر عباس مجهز و مدرن امروز) دسترسی داشته باشند تعلیق به محال می‌بود و بسیار پیش می‌آمد که بیماری بعلت همین قطع ارتباط جان خود را از دست بدهد و خوشبختانه با اتمام آن میسر شده است که در تمام فصول تبادل محصولات کشاورزی و دیگر نیازمندیهای بازرگانی کشاورزان و پیشه وران این منطقه با بازارهای داخلی انجام پذیرد.

در این انقلاب اداری که ضامن پیشرفتهای عمرانی است می‌توان نقش مؤثر سازمان اوقاف استان را که حافظ میلیونها متر زمینهای مرغوب و ارزنده مورد نیاز امور اجتماعی و سازمانهای عام المنفعه است بطور چشمگیر احساس نمود.

بخصوص در منطقه میناب که با رعایت ضوابط قانونی زمینهای مناسبی برای احداث ساختمانهای سازمان زنان، مهد کودک، کتابخانه، پارک، باشگاه کارکنان دولت و دهها سازمان اجتماعی دیگر از طرف سازمان اوقاف در نظر گرفته شده است و جا دارد از شخص دکتر آزمون که خود ناظر حسن گردش کار مسئولین دلسوز می‌باشد کمال تشکر را داشته باشم.

همانطور که نمایندگان محترم استحضار دارند میزان علاقه و دلبستگی کلیه طبقات به حزب ایران نوین که معرف مراتب خدمتگزاری حزبی است، بحدی است که حتی اغلب مردم برای اجراء برنامه‌های عمرانی به هدیه قسمتی از دارائی خود مباردت می‌نمایند بطوریکه هم اکنون در میناب مرکز بهداشت که در دست ساختمان و اجراست در زمینی بنا شده که توسط یکی از اعضاء مؤمن حزب ایران نوین هدیه گردیده است، و باید توضیحاً بعرض رسانم که ارزش این زمین بمبلغ پنجاه میلیون ریال و تنها دارائی شخص هدیه کننده به دولت می‌باشد.

لازم است از طرحهای مؤثری که وزارت کار و امور اجتماعی برای تربیت کارگران ماهر در این استان در دست اجرا دارد کمال حق شناسی و سپاسگزاری را بنمایم و مطمئناً چنانچه طرح این مرکز تعلیمات حرفه‌ای هر چه زودتر در این منطقه پیاده شود در تأمین نیازمندیهای فنی که پس از اتمام سد و افزایش جمعیت و ایجاد قطبهای کشت و صنعت مورد نیاز مبرم می‌باشد، قدم مؤثر برداشته شده است.

با توجه به فصل مهمی که در برنامه پنجم برای رشد کشاورزی منظور شده از دولت تقاضا می‌نمایم برای جبران خسارات کشاورزان منطقه میناب که در نتیجه سرمای امسال تمام محصولشان اعم از صیفی، درختان لیموترش، انبه دستخوش آسیب شده تدابیر عملی اتخاذ نمایند بطوریکه وسیله بانک تعاون کشاورزی که تنها مرجع وارد به کم و کیف موقعیت کشاورزان است وام با بهره حداکثر ۳% پرداخت شود و حتی وامهائی هم که سررسید آن تا آخر اسفند جاری است بدون رعایت ضوابط بانک که مستلزم پرداخت ۲۰% وام برای تجدید آنها است قرار تجدید گذارده شود. چون کشاورزی که اصل سرمایه و وام دریافتی اش از بین رفته قادر نیست ۲۰% از وام گذشته خود را برای تجدید قرارداد پرداخت نماید.

چنانچه دولت بجای پرداخت کمک بلاعوض بهمین ترتیب وسیله بانک تعاون کشاورزی عمل نماید و از اعتبار کمک بلاعوض، بهره بانک را تا ۳% تقلیل دهد بمراتب در گشایش کار کشاورزان و احیاء زیربنای زندگی آنها نقش مؤثری بکار رفته است.

اگر معتقد باشیم که بانک ملی با تفویض اعتبارات بجا، بخصوص در استان ساحلی تاکنون در پیشبرد مبادلات بازرگانی مرزنشینان که اهم آن از تولیدات کشاورزی و صادرات به شیخ نشینهای خلیج فارس است نقش مؤثری داشته و بخصوص توصیه و مراقبتهای صحیح و بموقع شخص خوش کیش رئیس بانک ملی به مسئولین بانک ملی استان ساحلی در حل مشکلات اغلب کشاورزان، عامل ارزنده‌ای بوده است، لازم میدانم در شرائط کنونی برای احیاء موقعیت کشاورزی منطقه میناب تدابیری اتخاذ گردد که در قبال وثیقه‌های ملکی و احراز اعتبار صرفاً سفته‌های آنها را با یک امضاء قبول نمایند و اگر در اجرای اوامر مؤکد دولت که حمایت از خسارت دیده گان است میزان تقلیل بهره و تمدید سفته‌های معتبر مد نظر قرار گیرد جبران خسارت هزاران کشاورز و پیشه ور که تنها ممر زندگیشان از احیاء کشاورزی است تحقق خواهد پذیرفت. چون متأسفانه هزاران درخت لیموترش هر یک به ارزش ۳۰۰۰۰ ریال و انبه ۱۵۰۰۰۰ ریال و صدها هکتار صیفی که همیشه در فصل زمستانها بازارهای تهران و شیخ نشینها را رنگ و بوئی می‌بخشد دستخوش سرمازدگی و خسارت گردیده است. کشاورزان این منطقه از تمدید وام شرکتهای تعاونی روستائی و حمایتی که از آنها شده کمال تشکر را دارند. پس از احداث پل و ایجاد ارتباط شرق و غرب استان ساحلی از طریق میناب، خیابان مدخل شهر که در امتداد پل قرار دارد نیاز به اسفالت داشته بعلاوه شهر میناب که به موازات ساختن سد گسترش می‌یابد مستعد توسعه و ایجاد خیابانهای جدید می‌باشد. چون شهرداری میناب اعتبار لازم را ندارد از وزارت کشور تقاضا می‌نمایم از اعتباراتی که در اختیار دارند مبلغ سی میلیون ریال در اختیار شهرداری این شهر در حال توسعه قرار دهند. همچنین نسبت به اجرای نقشه جامع شهر اتخاذ تصمیم نمایند.

لازم به تذکر میدانم پیمانکاران محلی که در گذشته به واسطه بزرگداشت جشن ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی بنا به وظیفه میهنی در ساختن بناها و مدارس یادبود در اقصی نقاط استان با حداقل قیمت دین خود را اداء نموده‌اند انتظار دارند انجام کارهای عمرانی شهرها در حد توانائی و قدرت و تجهیزات سازمانشان به آنها واگذار شود.

ضمناً انتظار می‌رود دستگاههای اجرائی استانها به مصوبات و ارائه طریق انجمنهای استان و شهرستان که بازگو کننده نیازهای مردم استان می‌باشد با قاطعیت بیشتری ترتیب اثر دهند. (احسنت، احسنت).

رئیس- آقای مصطفوی بفرمائید.

مصطفوی- جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان روز جمعه ۲۵ اسفند ماه مردم استان اصفهان که بقول استاندار آن استان بلند بخت باید گفته شود و در این چند سال بارها افتخار درک زیارت رهبر عالیقدر ما را داشته و از عنایات معظم له در راه جهش اقتصاد و عمران استان استفاده کرده‌اند بار دیگر شاهنشاه عزیز و محبوب خود را که برای اجازه شروع بهره برداری از مجتمع صنعت ذوب آهن نزول اجلال فرموده بودند زیارت کردند و آنچنان احساساتی نسبت به پیشوای محبوب خود ابراز داشتند که در خور وصف نیست (صحیح است) عموم طبقات مردم از زیارت شاهنشاه محبوب و شروع بهره برداری از صنعت ذوب آهن غرق در شعف و مسرت بودند (صحیح است). صنعت ذوب آهن ایران که متجاوز از نیم قرن بزرگترین آرزوی مردم ایران بود، کم کم صورت طلسم غیر قابل شکست را بخود گرفته بود. دشمنان صنعتی شدن ایران این کار را برای ایرانی زودرس و غیر اقتصادی می‌دانستند و در دل خود هرگز میل نداشتند این صنعت بزرگ که به فرمایش شاهنشاه ضامن استقلال اقتصادی و صنعتی وسیاسی ما است در ایران عملی بشود. (صحیح است).

اما اراده شاهنشاه و سیاست مستقل ملی و مدبرانه این مرد بزرگ و ثبات و امنیت بی نظیر کشور ما موجب شد تا در ۲۳ اسفند سال ۱۳۴۶ با تشریف فرمائی شاهنشاه و شهبانوی محبوب این صنعت بزرگ در اصفهان در دشت لنجان و در کرانه زاینده رود به دست شاهنشاه بنیان گذارده شود.(صحیح است).

کوشش مسئولین ذوب آهن و مساعدتهای بی دریغ دولت و از همه مهمتر نظارتهای مستقیم شاهنشاه و تشویقهائی که در سفرهای متعدد به آن منطقه نسبت به کارکنان داخلی و خارجی ذوب می‌فرمودند و در حقیقت هر بار نیروی جدیدی در آنها ایجاد می‌فرمودند سبب شد که پس از ۵ سال این شاهکار عظیم صنعت به مرحله بهره برداری برسد (صحیح است).

خدا میداند هنگامی که شاهنشاه با دست خود تکمه مربوط به افتتاح کارخانه را فشردند و کارخانه ذوب آهن صفیرزنان بکار افتاد چه حالت وجد و شعف و چه اشکهای شادی به حاضرین دست داد (صحیح است – احسنت).

(نمایندگان: همه ملت ایران چنین بودند.)

و من یقین دارم این شادی و شعف در بین همه مردم ایران که از طریق تلویزیون این صحنه شکوهمند را مشاهده می‌کردند دست داده است (صحیح است).

خوشحالی و مسرت کارگران صنعت ذوب آهن از زیارت شاهنشاه و افتتاح کارخانه آنقدر زیاد بود که قابل توصیف نیست (صحیح است) آنها پس از افتتاح کارخانه و حتی در بین فرمایشات در دربار شاهنشاه بی اختیار دسته جمعی سرود ملی و سرود انقلاب ایران را خواندند و بارها با فریادهای جاوید شاه نسبت به شاهنشاه بزرگ خود ابراز احساسات می‌کردند. شاهنشاه مژده دادند که قرارداد گسترش تولید کارخانه تا میزان ۲ میلیون تن در طی ۵ سال آینده به امضاء رسیده و وعده فرمودند این افزایش تولید تا دهسال دیگر به ۱۵ میلیون تن خواهد رسید (انشاءاله) جای آن دارد که ایرانی بخود ببالد و به وجود رهبری خردمند و داهی که چنین مشکل اقتصادی و سیاسی را با اراده خود حل فرمود افتخار کند (صحیح است – احسنت).

راستی که عید امسال آنچنان عیدی است که صرف نظر از سنت ملی ملت ایران جشن و مسرت باشکوهتری دارد و این عید را گرامی تر از هر عید میداند. همانطور که شاهنشاه فرمودند ملت ایران از همه مهندسین و تکنیسین‌ها و کارگران و کارمندانی که در به ثمر رساندن این کار بزرگ خدمت کرده‌اند اعم از کارشناسان کشور دوست و همسایه ما و متخصصین و کارگران ایرانی سپاسگزار است و از همکاری فنی و اقتصادی همسایه بزرگ شمالی خود که چنانچه آقای کاسیکین در بیانات خود گفتند از صنعتی شدن و غنی شدن ایران خوشحالند، تشکر می‌کنند. در حالی که مردم ایران از حماسه ذوب آهن در نشاط بودند شاهنشاه مژده دیگری بعنوان عیدی بزرگ به ملت ایران دادند که اهمیت آن بجهات عدیده از آنچه عرض شد بیشتر است و آن مالکیت مطلق ایران بر منابع و تأسیسات نفتی و واگذاری امور اکتشاف و استخراج به شرکت ملی نفت ایران است (صحیح است – احسنت).

خانمها و آقایان مستحضرند که اولین امتیاز نفت به خارجیان ۱۰۹ سال قبل یعنی در سال ۱۸۶۴ داده شده و از هفتاد سال قبل بهره برداری نفت عملاً آغاز گردیده است.

در دوران قبل از ملی شدن نفت صاحبان امتیاز در ایران حادثه ایجاد می‌کردند، در سیاست ایران مداخله حاکمانه داشتند منابع نفت ما را می‌بردند و ایران و ایرانی را به هیچ می‌شمردند تا آنکه به اراده شاهنشاه و رهبری داهیانه ایشان ملت ایران در سال ۱۳۲۹ در چنین ایامی نفت خود را ملی کرد (صحیح است) پس از انقلاب بزرگ شاه و ملت، شاهنشاه ایران که همواره خواستار آن بودند ملت ایران مستقیماً منابع نفتی خود را مورد بهره – برداری قرار داده و حداکثر منافع ایران از نفت تأمین گردد ضمن اقدامات متعددی که طی نخستین دهه انقلاب در این مورد صورت گرفت در کنگره انقلاب سیاست تازه نفتی ایران را اعلام فرمودند و از کمپانیهای نفتی خواستند که یکی از دو راه حل پیشنهادی شاهنشاه را انتخاب کنند.

موجب کمال خوشوقتی و مسرت ملت ایران است که شاهنشاه در روز ۲۵ اسفند ۱۳۵۱ هنگام افتتاح کارخانه ذوب آهن چنین فرمودند:

«چون ۲۹ اسفند روز ملی شدن صنعت نفت در پیش است از این موقعیت استفاده می‌کنیم برای اینکه به شما و به ملت ایران مطالبی را اظهار بکنم در کنگره بزرگ بزرگداشت انقلاب ما، در ششم بهمن به شما ملت ایران گفته بودم که ما دو راه در مقابل کمپانیهای خارجی می‌گذاریم که یکی از آنها را انتخاب بکنند. امروز می‌توانم به شما بگویم که آنها راه دوم یعنی واگذاری کامل مالکیت و اداره حقیقی تمام تأسیسات نفت به ایران را انتخاب کردند. این شرکتهای معتبر و معظم نفتی خارجی فقط سفارش کننده مقدار نفتی که ما می‌توانیم به آنها تحویل بدهیم خواهند بود و منفعت ما از هر بشکه نفت کمتر از هیچکدام از ممالک حوزه خلیج فارس نخواهد بود. یک مساعدتی که فکر می‌کنم این کمپانیها اضافه بر قبول شرایط ما کرده‌اند این است که تمام متخصصین که هنوز ما بدانها احتیاج داریم در یک شرکتی که ملیت ایرانی دارد و در ایران به ثبت رسیده شده باشد در اختیار ما خواهد بود تا موقعی که لازم باشد».

به دنبال این فرمایش شاهنشاه ایران که در دنیا انعکاس بسیار مهمی داشت و فصل تازه‌ای از تاریخ صنعت نفت جهان بوجود آورد (صحیح است) اینک ملت ایران غرق در شادی است (صحیح است) که از اول فروردین ماه ۱۳۵۲ نظیر ممالکی چون آمریکا و شوروی تأسیسات نفتی خود را مستقیماً اداره می‌کند (صحیح است).

جای آن دارد که ملت ایران از این مژده بزرگ و از این اقدام شگرف، روزهای متعدد جشن و سرور بر پا کند و شب و روز به درگاه شخصیت توانائی که این موقعیت را تحصیل نموده سپاسگزاری نماید (صحیح است).

قرارداد کنسرسیوم نفت به حساب ما تا پنج سال دیگر و به ادعای آنطرف قرارداد بیست و یکسال دیگر، ظاهراً اعتبار داشت ولی به موجب قرارداد جدید کنسرسیوم که به حق حسن نیت نشان دادند دیگر هیچگونه مداخله و شرکتی در صنعت نفت ندارند و تا مدت ۲۰ سال خریدار نفت ما خواهند بود. اداره کامل صنعت نفت ایران به وسیله کارشناسان ارزنده ایرانی که از لحاظ غرور ملی و سیاسی اهمیت فوق العاده دارد و فصل جدیدی را در زندگی ایران و ایرانی می‌گشاید از لحاظ اقتصادی ثمرات زیادی خواهد داشت زیرا از یک طرف در کار استخراج چه از لحاظ نوع و چه از لحاظ میزان وضع بهتری به نفع ملت ایران جریان پیدا خواهد کرد. از منابع و مواد مختلف نفتی آنرا که باید زودتر استخراج و تولید کرد، استخراج می‌کنیم و آنرا که بنا به سیاست اقتصادی و نفتی باید حفظ کرد و استحصال آنرا به موقع دیگری محول نمود حفظ می‌کنیم (صحیح است) از نظر میزان استخراج آنچه احتیاج داریم و خرجهای اقتصادی و عمرانی ما به آن نیازمند است به بازارهای جهان عرضه خواهیم کرد (صحیح است) در حالی که در گذشته مکرر مذاکرات دولت ایران با کمپانیها بر سر افزایش استحصال بود.

از طرف دیگر برای سرمایه گذاری جدید در تولید نفت از هر کجا سرمایه ارزانتری بیابیم می‌توانیم استفاده کنیم و در نتیجه محصول خود را به قیمت مناسبتری به بازارهای جهان عرضه خواهیم کرد و همانطور که شاهنشاه فرمودند سود ما از هیچیک از کشورهای منطقه خلیج فارس کمتر نخواهد بود.

خانمها و آقایان، راز این موفقیتهای چیست؟ و چگونه کمپانیها با همه علاقه‌ای که به منافع خود دارند چنین موافقتی را صحه گذارده‌اند.

مسلماً بهتر از من میدانید اوضاع سیاسی کشور ما و ثبات و امنیت و استقلال ایران که به رهبری شاهنشاه خردمند ما فراهم شده است و همچنین اعتماد دنیا به عملی بودن فرمایشات شاهنشاه و مقید بودن معظم له به اصول تعهدات و پیشرفتهای دنیائی و عدالت به خریداران نفت اطمینان داده است که اگر ایران مداخله بیگانه را نمی‌پسندد ولی به عهود و قرار خود برای معاملات بر مبنای انصاف و عدالت پا بر جا است (صحیح است) از خداوند بزرگ مسئلت دارم که پادشاه اندیشمند و توانای ما را که این چنین برای ملت خود افتخار می‌آفرینند به سلامت بدارد (انشاءالله) تا ملت ایران که امسال عیدی بزرگ و پر از شکوه دارد، سالهای سال در پرتو رهبری داهیانه‌ای به پیشرفت و سعادت نایل شود (انشاءالله). ملت ایران که اکنون سال موفقیتهای پی در پی نفتی سال ۱۳۵۱ را پشت سر می‌گذارد در آستانه سال نو بار دیگر اعلام می‌دارد که با عشق و اعتقاد کامل به رهبر خود کوشش خواهد کرد تا به تمدن بزرگی که شاهنشاه به ما وعده داده‌اند نائل شود و عظمت دیرین خود را مجدداً به دست آورد (صحیح است).

بنده هم وظیفه خود میدانم در آستانه سال جدید موفقیتهای پی در پی ایران، به ویژه این موفقیت بزرگ در کار صنعت نفت را به شاهنشاه خردمند و همه مردم ایران تبریک عرض کنم (احسنت) سلامت رهبر خردمند ملت ایران و شهبانوی محبوب و گرامی و ولیعهد عزیز ایران را از خداوند بزرگ مسئلت دارم (احسنت، احسنت).

رئیس- آقای زرین پور بفرمائید.

زرین پور- با اجازه جناب آقای رئیس، همکاران محترم:

پنجشنبه گذشته به مناسبت میلاد مسعود اعلیحضرت رضا شاه کبیر آئین با شکوهی در حضور والاحضرت محبوب شاهپور غلامرضا پهلوی از طرف روابط عمومی ستاد بزرگ ارتشتاران در آلاشت مازندران برگزار گردید که اینجانب افتخار شرکت در آنرا داشتم. در این مراسم وزرای کشور و راه، ژنرال آجودان شاهنشاه آریامهر، استاندار مازندران، چند تن از نمایندگان مجلس شورای ملی، نمایندگان نیروهای مسلح شاهنشاهی اعضای هیئت عمران و آبادانی آلاشت، نمایندگان احزاب، کانون ناسیونالیست ایران و گروه کثیری از اهالی آلاشت و سوادکوه افتخار شرکت داشتند که با جلال و شکوه هرچه تمامتر در ساعت ۱۰ صبح این مراسم شروع شد (صحیح است). ابتدا آقای مهندس شیبانی استاندار مازندران خیر مقدم عرض نمود و سپس تیمسار سپهبد شفقت به نمایندگی از طرف نیروهای مسلح شاهنشاهی و نمایندگان گروههای مختلف و اهالی آلاشت پیرامون خدمات درخشان رضا شاه کبیر سخنانی ایراد نمودند و در خاتمه زادگاه سردار ملی ایران گلباران شد (احسنت).

۲۴ اسفند نقطه عطفی در تاریخ درخشان و پر افتخار ملت ایران است (صحیح است) زیرا در چنین روزی در سال ۱۲۵۶ فرزند برومند وشایسته‌ای در این زاد و بوم قدم به عرصه وجود گذاشت که به خاست خدای توانا می‌بایستی روزی میهن عزیز ما را در بحرانی ترین موقعیت تاریخ از خطر نابودی و اضمحلال نجات بخشد و همانطور که دیدیم چنین نیز شد زیرا زمانی که کشور ما یکی از بحرانی ترین دوارن زندگی خود را میگذراند ایامی که استعمار در کلیه شئون میهن عزیز ما ریشه دوانیده، و نفوذ خارجی در تار و پود پیکر مام وطن نفوذ نموده بود این رضا شاه کبیر بود که در افق تاریک کشور، همچون خورشید درخشان تجلی نمود و این مرز و بوم باستانی را از سقوط درخشان تجلی نمود و این مرز و بوم باستانی را از سقوط حتمی نجات بخشید و به افتخارات گذشته خود بازگردانید (صحیح است).

شاهنشاه آریامهر در کتاب مأموریت برای وطنم چنین مرقوم فرموده‌اند:

«پدرم در احیای افتخارات باستانی و مجد و عظمن دیرین وطن ما کوشش بسیار داشت و همیشه از ملت خود می‌خواست که میهن خود را چنانکه شایسته افتخارات گذشته است سربلند نگاهدارد و در راه تجدید عظمت دیرین ایران با وی گام بردارند».

رضا شاه کبیر که وجودش مالامال از ناسیونالیسم مثبت بود با کوشش شبانه – روزی و اراده‌ای آهنین، ایرانی نوین بوجود آورد و باب جدیدی به روی این ملت گشود، اقتصاد کشور را پی ریزی کرد و آنرا بر پایه هائی محکم واستواری بنا نهاد (صحیح است) در نتیجه تثبیت اوضاع و امنیتی که بر اثر تلاش و کوشش خستگی ناپذیر این رادمرد تاریخ فراهم آمد، اجرای یک رشته اقدامات اساسی برای نجات کشور از آشفتگی‌ها آغاز گردید و بنای جدیدی از نظر سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز پی ریزی شد (صحیح است) بدون شک اعلیحضرت رضا شاه کبیر یکی از چهره‌های درخشان و افتخارآفرین تاریخ ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران است (صحیح است) او با عشقی که به میهن می‌ورزید گامهای بلندی در راه تجدید عظمت کشور برداشت، و اگر نتوانست بر تمام آرمانهای ملی خود جامه عمل بپوشاند جای بسی افتخار و خوشوقتی است که فرزندی از خود بجای گذاشت که پس از وی کشور ما را با سرعتی بیش از حد تصور بسوی دروازه‌های بزرگ تمدن نزدیک می‌کند (صحیح است، احسنت).

ملت ایران سالروز تولد سردودمان جلیل پهلوی را عزیز و گرامی داشته و درود بی پایان خود را نثار روان پاک آن رادمرد بزرگ تاریخ می‌نماید و از درگاه خدای بزرگ بقای عمر و عظمت روزافزون شاهنشاه آریامهر تندرستی علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب و والاحضرت ولیعهد عزیز و خاندان جلیل سلطنت را مسئلت نموده توفیق روزافزون شاهنشاه عظیم الشأن را در به ثمر رساندن آرمانهای ناسیونالیستی آرزو می‌نمایم.

در چند هفته اخیر دنیا شاهد و ناظر یکی از موفقیتهای بزرگ کشور ما بود که بدون شک نظیر آن در تاریخ کهن این مرز و بوم کمتر روی داده است. حاکمیت مطلق و همه جانبه ایران بر منابع نفتی خود که پس از متجاوز از ۷۰ سال و مالکیت بر کلیه تأسیسات وابسته به آن که در اثر رهبریهای مدبرانه و افکار بلند شاهنشاه آریامهر به آن نائل آمدیم، فصلی دیگر بر تاریخ پرافتخار ایران افزود. آرزوئی که سالیان دراز در قلب هر فرد ناسیونالیست و وطن پرست بود، صورت واقعیت بخود گرفت. درود به رهبری که اینچنین رؤیاهای ملت خود را جامه عمل می‌پوشاند و برای آن افتخار می‌آفریند. جا دارد بخاطر این موفقیت عظیم و پیروزی بی سابقه در این ساحت مقدس به عنوان نماینده ملت و یک فرد ناسیونالیست صمیمانه ترین تبریکات خود را به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر، و فردفرد ملت ایران تقدیم نمایم.(احسنت)

در خاتمه از موقعیت استفاده نموده متذکر می‌گردد که درچند روز اخیر نامه‌های متعددی از سوی گروه دانشجویان ناسیونالیست ایرانی مقیم خارج از کشور دریافت داشته‌ام که طی آن به دنبال فرمایشات شاهنشاه آریامهر در کنگره عظیم و جشن دهمین سالگرد انقلاب شاه و ملت و مذاکرات سن موریتس، از موفقیت کم نظیری که ایران در زمینه منابع و تأسیسات نفتی خود کسب کرده است اظهار خوشوقتی و احساس غرور نموده‌اند و ضمن سپاس فراوان به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر، از پیشرفتهای چشمگیر دولت خدمتگزار جناب آقای هویدا نخست وزیر در زمینه‌های مختلف مملکتی بخصوص برنامه پنجم عمرانی کشور تشکر و آرزو نمودند که هرچه زودتر تحصیلات دانشگاهی خود را به پایان رسانیده و برای شرکت در پیشبرد آرمانهای مقدس انقلاب شاه و ملت به وطن عزیز مراجعت نموده تا سهم مؤثری در پیشرفت و ترقی ایران بزرگ داشته باشند (احسنت، احسنت).

رئیس- خانم پیرنیا تشریف بیاورید.

خانم پیرنیا- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، همانطور که استحضار دارند دو روز قبل یکی از آرزوهای دیرین و رؤیائی مردم ایران با افتتاح مجتمع صنایع ذوب پولاد آریامهر در اصفهان عملی گردید (صحیح است).

سعادتی که در آن روز از مراسم افتتاح بزرگترین طرح صنعتی کشور نصیبم گردید ادراک عظمت و اعتلای میهن مقدس در دشت پهناور اصفهان واهتزاز پرچمهای سرافراز وطن بر قله‌های عظیم و دگلهای کارخانه شگرف ذوب پولاد توأم با ندای غرورآمیز و افتخارآفرین و آزادی بخش رهبر عالیقدر ایران آنچنان بر روح و وجودم اثر گذاشته (احسنت) و آنچنان شوری ایجاد کرده که از خداوند متعال یاری می‌خواهم بتوانم لااقل شمه‌ای از آن همه جلال و عظمت را بعرض همکاران محترم برسانم (آفرین، احسنت).

در تاریخ کشور باستانی و کهنسال خود روزها و ماههای تاریخی که سرنوشت ملت را به مسیر جدیدی سوق داده بسیار داریم. ولی می‌خواهم در پیشگاه وطن و ملت ایران و نمایندگان محترم عرض کنم که یکی از ماههای با شکوه و فرخنده و با میمنت تاریخ ماه اسفند است (صحیح است) آن نیروی لایزال که همواره در سخت ترین ادوار و ایام تاریخ دست توانا و نیرومند خود را برای نجات ایران از آستین مهر و عطوفت بدر آورده و کشتی ایران را به ساحل نجات رسانیده یعنی همان پروردگار مهربان در دقایقی که ایران عزیز در وادی نیستی و زوال دست و پا می‌زد و سرنوشت استقلال آن به تار موئی بسته بود یکی از همان موارد را متجلی ساخت (صحیح است).

آری در همین ماه اسفند چهره مردانه و مصمم سردار کبیر و نامی سردودمان پهلوی بود که کمر همت به نجات میهن بست و نگهبانی کشتی وطن را بدست گرفت (صحیح است).

عجیب است ۰۰۰ تقارن ایام با تاریخ سخن می‌گویند. باز هم در همین ماه گرامی میلاد مسعود و فرخنده این سردار بزرگ را جشن می‌گیریم و باز هم در همین ماه با درایت وتدبیر رهبر بزرگ انقلاب زنجیر اسارت قرون از دست و پای زن ایرانی بازگشته زن ایرانی وارد اجتماع می‌گردد و از حقوق متساوی بهره مند می‌شود (صحیح است). و باز هم در همین اسفند ماه است که ندای جان بخش و پیروزمند اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر را در افتتاح مجتمع شگرف ذوب پولاد ایران بگوش جان می‌شنویم (احسنت).

اقدامات و مجاهدات سردار کبیر ایران کشور جوان ما را بیدار و به راه تمدن سوق داد ولی آرمانهای آسمانی شهریار دادگستر فرزند عالیقدر او ایران را صاحب هزاران هزار کار بزرگ عمرانی نمود و نام وطن ما را شهرة عالم ساخت و به دروازة تمدن بزرگ نزدیک ساخت (صحیح است) درود بی پایان ملت ایران به سردار کبیر رضا شاه بزرگ که نام خود را در سینة تاریخ میهن جاویدان ساخت (احسنت) و تعظیم به پیشگاه شهریاری که وطن ما را سرافراز و به آرزوهای کهن موفق فرمود (احسنت) مژده مسرت بخش و آهنگ غرورآمیز ندای شاهنشاه آریامهر که فرمودند «ایران مالکیت کامل و ادارة تأسیسات نفت خود را به دست گرفت» در فضای وطن طنین دارد (صحیح است) اجازه فرمائید از اینجا به جهانیان بگویم، شور و هیجان و احساسات ایرانیان نسبت به شهریار عالیقدر و عظیم خود آنچنان است که جان بر کف در راه تحقق هدفها و آرمانهای گرامی ایشان صف به صف از مرد و زن ایستاده‌ایم (صحیح است، احسنت) صدای ماشین عظیم و شگرف ذوب پولاد آریامهر، صدای قلب فردفرد ملت ایران است (صحیح است) که با سرافرازی و غرور و افتخار به مهر شاه و میهن و با تأییدات الهی بدست توانای فرزن لایق وطن در سینه ایران می طپد (احسنت) و از خود خروش و ثروت و جوشش می‌آفریند.

ملت شریف ایران بخوبی میدانند این دودمان توانا و میهن دوست و ملت نواز پهلوی است که ضربان قلب ملت ایران را به موفقیت و تعالی و عظمت بکار انداخته است (صحیح است) ملت ایران نه تنها از منافع، محصول، درآمد، کار و امتیازات این صنعت مادر که ضامن استقلال اقتصادی و سیاسی کشور است برخوردار خواهند شد بلکه از مزایای بیشماری که از مشتقات و صنایع مربوط به آن است بهره مند خواهند گردید. در اینجا از صمیم قلب و با خلوص نیت شوکت و عظمت شهبانوی گرامی و بزرگوار ایران را که سهم مهمی در حصول اینهمه موفقیتها دارند و موجب خوشنودی و آسایش خاطر شهریار دادگستر ایران می‌باشند آرزو می‌کنم (احسنت). و همچنین از خدمتگزاران صدیق شاهنشاه تاجدار ایران بالاخص جناب آقای هویدا نخست وزیر گرامی و همکاران پرتلاش و میهن پرست ایشان که با همگامی تکنیسین‌ها و مهندسین و کارگران ایرانی در انجام اوامر شاهنشاه آریامهر بجان و دل می‌کوشند با احترام و تکریم یاد کرده سپاسگزاری می‌نمایم (احسنت) در خاتمه اجازه می‌خواهم تبریکات خالصانه همه زنان ایران را بمناسبت پیروزی بزرگ ملت ایران در مورد نفت که در سایه اندیشه گرانمایه رهبر عالیقدر انقلاب ایران بدست آمده به پیشگاه شهریار عظمتی که وطن مرهون الطاف کریمانه ایشان است تقدیم، شوکت و عظمت و اعتلای شاهنشاهی ایران و بقا و جلال شهبانوی معظم و ولایتعهد محبوب گرامی را از خداوند متعال مسئلت نمایم (احسنت، احسنت).

رئیس- آقای دکتر ناوی بفرمائید.

دکتر ناوی- مقام منیع ریاست، همکاران گرامی چند روز پیش بنا به دعوتی که وزارت بهداری از کمیسیونهای بهداری مجلسین بعمل آورده بود از سازمان نظارت و کنترل مواد غذائی وزارت بهداری بازدید بعمل آمد.

این سازمان وظیفه سنگینی دارد (صحیح است).

هر واردکننده یا سازنده مواد خوردنی و آشامیدنی و لوازم آرایشی و بهداشتی ناگزیر است که کالای خد را به این مرکز مجهز بیاورد تا پس از یک سلسله آزمایشهای دقیق فنی وعلمی در صورتی که صحت و سلامت کالاها مورد تأیید قرار گرفت آنرا عرضه نماید والا از مصرف آن جلوگیری بعمل خواهد آمد و عنداللزوم مواد مضره منهدم خواهد شد. این سازمان آزمایشهای خود را در چهار رشته مختلف توسط کارشناسهای متبحر انجام می‌دهد. میکرب شناسی، قارچ شناسی، آزمایشهای شیمیائی و انگل شناسی رشته‌های چهار گانه‌ای می‌باشند که فعالیت سازمان نظارت بر مواد غذائی وزارت بهداری در آنها خلاصه می‌شود (صحیح است).

از آزمایشگاههای مختلف که با وسائل دقیق و مدرن مجهز بوده و زیر نظر پزشکان جوان و مصمم و علاقمند به کار مشغول بود بازدید بعمل آمد و هر سئوال بازدید کنندگان را مسئولین در کمال صراحت و رسائی پاسخ می‌دادند. آنقدر کار سازمان خوب و جالب بود که لازم میدانم به بقیه نمایندگان توصیه کنم که از آنجا بازدید فرمایند.

همه میدانیم که سالهای قدیم وضع آب آشامیدنی و مواد خوراکی چه بود و هر ساله چقدر مردم به حصبه و انواع بیماریهای روده‌ای دچار می‌شدند اورام حاد و مزمن معده و روده چه به روزگار مردم می‌آورد و اگر وضع به همان حال قدیم می‌بود با تراکم جمعیت و غذاهائی که در حجم زیاد تهیه می‌شود مرگ و میر تا چه حد بالا می‌رفت در این صورت تصدیق میفرمائید که وجود این سازمان تا حد مورد لزوم و استفاده است خوشبختانه تأسیس و ایجاد این دستگاه از میوه‌های شیرین دهه انقلاب شاه و ملت است با الهام از گفتار رهبر بزرگ ایران «ما می‌خواهیم غذای سالم و کافی در اختیار کلیه طبقات مردم قرار گیرد» وزارت بهداری قوانین لازم را تهیه و پس از تصویب مجلسین اقدام به تأسیس این سازمان پر ارزش کرد و اکنون با تکنولوژی جدید و گرایش مردم به خوردن غذاهای محفوظ در قوطی و ایجاد کارخانه‌های بزرگ تهیه مواد خوراکی مانند کارخانه‌های روغن نباتی، بیسکویت- سازی صنایع گوشتی، مشروبات غیر الکلی و الکلی، شیرینی سازی که کالای مصرفی را در حجم بسیار زیاد تهیه می‌کند اگر نظارت دقیق و کنترل وزارت بهداری نباشد و به حکم جبر قانون مواد معیوب، منهدم و معدوم نشود، زیانهای مادی و معنوی زیادی به جامعه وارد خواهد شد. برای همه وطن پرستان مایه مباهات است که بشنود این سازمان قبل از انقلاب فقط در تهران یک واحد کوچک با پنج نفر کارشناس و امروز در ۲۳ نقطه کشور و با یکصد و هفتاد کارشناس دکتر خود به خدمت ارزنده کنترل مشغول است با درایت و پشتکاری که در مسئولان وزارت بهداری نشان دارم میدانم که گسترش این سازمان به حدی خواهد رسید که بتواند بطور کامل جوابگوی نیاز کل کشور بشود (انشاءالله).

با توجه به ارزش زیاد خدمات پزشکی و حساسیت وظیفه و موضوع کار که (جان انسانها است) و اینکه برای گسترش خدمات در سطح روستاها عده پزشکان مملکت کافی نیست و سلامت و رفاه مردم ده نشین مواد توصیه مخصوص است بنظر می‌رسد که بهتر است از وجود پزشکان فداکار خدمتگزار کمال استفاده بعمل آید در حال حاضر سازمانهای مختلفی سرگرم کارهای بهداشتی و درمانی در روستاها می‌باشند.

سپاه بهداشت، سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی، وزارت بهداری ولی کمبود پزشک یکی از اهم مسائلی است که از دیده نمی‌توان دور داشت.

جمعی از پزشکان بازنشسته یکماه پیش به مجلس آمده و آمادگی خود را برای خدمت در مناطق کم جمعیت اعلام داشتند ولی چون طبق قوانین جاری هیچیک از دستگاههای دولتی نمی‌تواند و حق ندارد از وجود بازنشسته استفاده کند تقاضا داشتند طی ماده واحده‌ای به دولت اجازه داده شود که با خرید خدمات بازنشستگان کمبود پزشک را تا حدی جبران کند و با تشویق مردم به رفتن به دانشکده پزشکی کاری کنند که محتاج به استخدام پزشک از ممالک دیگر نشویم وقتی پزشکی حاضر می‌شود در سنین بالا یار و دیار خود را ترک گفته رو به سوی روستا و شهرک و مراکز بخش می‌آورد دلیل آن است که زندگی مرفهی نداشته وبجز حسن نیت و بشردوستی احتیاج نیز در کار وی نقشی دارد و انگیزه رفتنش به مناطق دوردست می‌باشد (صحیح است) آیا دریغ و دور از انصاف نیست که به تقاضای این خدمتگزاران بشریت پاسخ مثبت داده نشود و موجبات رفاه آنان مهیا نگردد در خاتمه توجه مقامات مسئول را به تقاضای دوم پزشکان بازنشسته جلب می‌نماید «وقتی که از حقوق و مزایای بازنشستگی کسر می‌شود چرا به هنگام بازنشسته شدن فقط حقوق را می‌پردازند» انتظار دارم به تقاضاهای حقه و قانونی آنان رسیدگی و توجه مخصوص بشود (احسنت، احسنت).

- تقدیم لایحه الحاق یک تبصره به قانون پرداخت فوق العاده افسران وافراد پلیس راه مصوب ۱۳۴۸/۳/۱۹ به وسیله خانم صوفی معاون وزارت کشور

۳- تقدیم لایحه الحاق یک تبصره به قانون پرداخت فوق العاده افسران وافراد پلیس راه مصوب ۱۳۴۸/۳/۱۹ به وسیله خانم صوفی معاون وزارت کشور.

رئیس- وارد دستور می‌شویم خانم صوفی فرمایشی دارید بفرمائید.

خانم صوفی (معاون وزارت کشور)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم لایحه الحاق یک تبصره به قانون پرداخت فوق العاده افسران و افراد پلیس راه مصوب ۱۹ خرداد ماه ۱۳۴۸ تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارم.

رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم لایحه تأسیس شورای مرکزی آموزش کشور به وسیله آقای دکتر میرعلاء معاون وزارت علوم و آموزش عالی

۴- تقدیم لایحه تأسیس شورای مرکزی آموزش کشور به وسیله آقای دکتر میرعلاء معاون وزارت علوم و آموزش عالی.

رئیس- آقای دکتر میرعلاء بفرمائید.

دکتر میرعلاء (معاون وزارت علوم و آموزش عالی)- با اجازه مقام ریاست به موجب مادة ۱۸ قانون هیأت امناء دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و برای اجرای یک نظام نوین در امر آموزش کشور لایحه تأسیس شورای مرکزی آموزش کشور تقدیم و تقاضای تصویب آنرا دارم.

رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ سازمان مرکزی تعاون روستائی به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تعاون و امور روستاها

۵- تقدیم اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ سازمان مرکزی تعاون روستائی به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تعاون و امور روستاها.

رئیس- آقای رهبری بفرمائید.

رهبری (معاون وزارت تعاون و امور روستاها) – با اجازه مقام ریاست به استناد تبصرة یک مادة ۲۷ قانون محاسبات عمومی اصلاح بودجه سازمان مرکزی تعاون روستائی را جهت بررسی کمیسیون بودجه تقدیم می‌کنم.

رئیس- لایحه به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- تقدیم اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ بنگاه توسعه ماشینهای کشاورزی و اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ بیمارستانهای واگذاری وزارت بهداری به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران به وسیله آقای قوام صدری وزیر مشاور و معاون نخست وزیر

۶- تقدیم اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ بنگاه توسعه ماشینهای کشاورزی و اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ بیمارستانهای واگذاری وزارت بهداری به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران به وسیله آقای قوام صدری وزیر مشاور و معاون نخست وزیر.

رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (وزیر مشاور)- با اجازه مقام محترم ریاست اصلاح بودجه مربوط به بنگاه توسعة ماشینهای کشاورزی و همچنین اصلاح بودجة جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران را از لحاظ استحضار کمیسیون بودجه تقدیم می‌دارم.

رئیس- لوایح به استحضار کمیسیون بودجه خواهد رسید.

- تصویب صورتجلسه‌های عصر روز شنبه نوزدهم، روز یکشنبه بیستم و روز سه شنبه (۲۲) اسفند ماه ۱۳۵۱

۷- تصویب صورتجلسه‌های عصر روز شنبه نوزدهم، روز یکشنبه بیستم و روز سه شنبه (۲۲) اسفند ماه ۱۳۵۱.

رئیس- صورت جلسات عصر روز شنبه و روز یکشنبه و سه شنبه هفته گذشته خدمت خانمها و آقایان توزیع شده است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) این صورت جلسه‌ها تصویب می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور

۸- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور.

رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

عطف به مراسلة شماره ۲۱۱۷۷ مورخ ۵۱/۱۲/۲۱ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شمارة ۴ (دارائی و بودجه) در قبال لایحه شماره ۵۵۵۶۶ مورخ ۵۱/۱۲/۱۳ دولت راجع به بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور در جلسه فوق العاده روز شنبه ۲۶ اسفند ماه ۱۳۵۱ مطرح گردید و برای تبصره ۶۰ آن پیشنهاد فوریت شد که ابتدا فوریت و سپس لایحه مزبور با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنارسید. اینک لایحه قانون فوق جهت اخذ رأی نهائی آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا – جعفر شریف امامی.

رئیس- اظهار ملاحظات مجلس سنا به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به لایحه تأسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی

۹- اعلام وصول و قرائت نامه مجلس سنا راجع به لایحه تأسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی.

رئیس- لایحه دیگری از مجلس سنا رسیده است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

عطف بنامه شماره ۱۷۶۳۹ مورخ ۱۳۵۱/۱۰/۱۴ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شماره ۳ (دادگستری واستخدام) در قبال لایحه شماره ۴۶۹۳۲ مورخ ۱۳۵۱/۸/۲۴ دولت راجع به تأسیس صندوق پس انداز افسران و درجه داران کادر ثابت ارتش شاهنشاهی در جلسه فوق العاده روز شنبه ۲۶ اسفند ماه ۱۳۵۱ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق که اصلاح شده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا – جعفر شریف امامی.

رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به لایحه تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت و ابلاغ به دولت

۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به لایحه تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت و ابلاغ به دولت.

رئیس- گزارش کمیسیون بهداری راجع به تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری در جلسه روز چهارشنبه ۲۳ اسفند ماه ۱۳۵۱ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۶۵۱۶ مورخ ۱۳۵۱/۳/۳۰ راجع به تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب شده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را تأیید وتصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولت.

مادة ۱- دولت مکلف است خدمات درمانی کلیه کارکنان وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شرکتهای دولتی اعم از شاغل و بازنشسته و موظف و همچنین همسر و فرزندان تحت تکفل آنان و نیز وراث قانونی کارکنان مذکور تا زمانی که از حقوق وظیفه استفاده می‌نمایند در نقاطی که موجبات و امکانات آن فراهم می‌گردد به تدریج تأمین نماید.

• تبصرة ۱- سپاهیان انقلاب در مدت خدمت سپاهیگری و همسر و فرزندان آنان می‌توانند در این مدت از خدمات درمانی موضوع این قانون استفاده کنند.

در صورتی که سپاهی ضمن خدمت بعلت انجام وظیفه از کار افتاده تشخیص داده شود معالجات درمانی او و همسر و فرزندانش طبق مقررات این قانون انجام خواهد شد.

• تبصرة ۲- سایر افراد خانواد تحت تکفل کارکنان دستگاههای فوق نیز ممکن است در صورت فراهم شدن موجبات تأمین درمان آنان از مقررات این قانون استفاده نمایند ضوابط مربوط به تأمین درمان مشمولین این تبصره به پیشنهاد شورای فنی و تصویب مجمع عمومی مذکور در مادة ۳ تعیین خواهد شد.

• تبصرة ۳- کلیه مشمولین این قانون در انتخاب پزشک و یا بیمارستان مورد علاقه خود بر اساس ضوابطی که شورای فنی تعیین خواهد کرد آزادی عمل خواهند داشت.

مادة ۲- به منظور اجرای این قانون سازمان تأمین خدمات درمانی که به رعایت اختصار در این قانون سازمان نامیده می‌شود تشکیل می‌گردد.

سازمان وابسته به وزارت بهداری و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری بوده و بصورت شرکت سهامی اداره می‌شود و کلیه سهام آن متعلق به دولت است. اداره امور سازمان به موجب این قانون و اساسنامه و آئین نامه‌ها و مقررات مربوط خواهد بود.

• تبصره- سرمایه سازمان و منابع تأمین آن در اساسنامه معین خواهد شد.

مادة ۳- سازمان دارای مجمع عمومی خواهد بود و اعضای آن عبارتند از وزیران بهداری، دارائی، کار و امور اجتماعی، دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.

ریاست مجمع عمومی با وزیر بهداری است.

مادة ۴- سازمان دارای شورای فنی خواهد بود متشکل از:

وزیر بهداری یا نماینده او، رئیس هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی مرکز یا دبیر کل سازمان مذکور، رئیس بیمه مرکزی یا نماینده او، مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران یا نماینده او، مدیر عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی یا نماینده او.

نمایندگانی که از طرف وزیر بهداری، مدیرعامل جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و مدیر عامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی برای شرکت در شورای فنی معرفی می‌شوند از بین پزشکان انتخاب خواهند شد.

وظائف و اختیارات شورای فنی بموجب این قانون و اساسنامه آن تعیین خواهد شد.

مادة ۵- تأمین خدمات درمانی مقرر در این قانون طبق ضوابطی که به پیشنهاد شورای فنی به تصویب مجمع عمومی سازمان می‌رسد از طریق خرید خدمات پزشکان و مؤسسات و گروههای پزشکی بخش خصوصی و مؤسسات درمانی جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و بیمارستانهای سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی انجام خواهد شد.

مادة ۶- میزان سرانه تأمین خدمات درمانی و نیز حدود این خدمات و تغییرات آن و همچنین سهم مشارکت مراجعه کننده (مبلغ فرانشیز) بموجب مقرراتی خواهد بود که از طرف شورای فنی پیشنهاد و پس از تأیید مجمع عمومی به تصویب هیئت وزیران برسد.

مادة ۷- قسمتی از حق تأمین درمان مشمولین مادة ۱ از طرف دولت پرداخت و قسمت دیگر از حقوق و مزایای نقدی مستمر ماهانه آنان کسر می‌گردد.

مشمولین فوق بابت حق تأمین درمان خود و همسر و فرزندانشان به نسبت میزان حقوق و مزایای نقدی مستمر دریافتی ماهانه و یا حقوق وظیفه و مستمری خود به چهار گروه تقسیم می‌شوند.

گروه اول ۱/۴ از گروه دوم ۱/۳ گروه سوم و گروه چهارم ۳/۴ از حق تأمین را می‌پردازند و مبلغ پرداختی آنان در هر حال نباید از چهار دصد حقوق و مزایای نقدی مستمر دریافتی ماهانه و یا مستمری و وظیفه آنان تجاوز نماید. پرداخت بقیه بعهده دولت است. تعیین گروههای مذکور به پیشنهاد شورای فنی و تصویب مجمع عمومی خواهد بود.

• تبصره- حق تأمین درمان فرزندان مازاد بر سه فرزند که پس از (۹) نه ماه از تاریخ تصویب این قانون متولد شوند کلاً بعهده استفاده کننده خواهد بود و دولت سهمی از این بابت پرداخت نخواهد کرد.

مادة ۸- وزارتخانه‌ها و سایر دستگاههای مشمول مقررات این قانون مکلفند به محض اعلام آمادگی سازمان در هر یک از نقاط کشور، همه ماهه سهم کارکنان و بازنشستگان خود و افراد خانواده آنان و مستمری و وظیفه بگیران بابت حق تأمین مقرر در این قانون را از حقوق و مزایای نقدی مستمر و یا مستمری آنان کسر نموده و مستقیماً به سازمان بپردازند. همچنین دولت مکلف است حق تأمین درمان سهم خود را بصورت یک قلم در بودجه سالانه کل کشور منظور و به سازمان پرداخت کند. و نیز سایر دستگاههای مشمول این قانون سهم خود را بصورت یک قلم در بودجه سالانه منظور و به سازمان خواهند پرداخت.

• تبصره- مانده اعتبارات و مازاد وجوه ناشی از خدمات و عملیات سازمان قابل برگشت به خزانه و برداشت از طرف وزارت دارائی نبوده و در سال بعد قابل مصرف می‌باشد.

مادة ۹- اعتبار وامهای درمانی سازمان برنامه مربوط به توسعه شبکه بیمارستانی از طریق بخش خصوصی که بوسیله وزارت بهداری پیشنهاد و به تصویب سازمان برنامه می‌رسد از تاریخ تصویب این قانون در اختیار سازمان قرار می‌گیرد تا با توجه به مقتضیات و احتیاجات درمانی کشور و با رعایت ضوابط مصوب به مصرف برسد.

مادة ۱۰- اعتبارات مربوط به طرحهای خرید خدمات که از طرف وزارت بهداری پیشنهاد و به تصویب سازمان برنامه می‌رسد در اختیار سازمان قرار می‌گیرد تا طبق آئین نامه هائی که از طرف شورای فنی پیشنهاد و به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید به مصرف تأمین درمان افراد کم بضاعت و سایر طبقاتی که از بیمه‌های درمانی برخوردار نیستند برسد.

• تبصره- اعتبارات مربوط به خرید خدمات موضوع قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری همچنین اعتباراتی که به موجب قوانین یا طرحهای مصوب سازمان برنامه به اختیار شیر و خورشید سرخ ایران و سایر مؤسسات عام المنفعه درمانی گذاشته شده یا در آینده گذاشته شود از شمول این ماده مستثنی است.

مادة ۱۱- در نقاطی که اجرای این قانون اعلام می‌شود سازمان می‌تواند با تصویب شورای عالی تأمین اجتماعی (. موضوع ماده ۳ قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و از کار افتادگی و فوت مصوب نهم اسفند ماه ۱۳۴۹) افراد سایر طبقات و مؤسسات را نیز مشمول این قانون قرار داده و طبق شرایط و مقرراتی که به پیشنهاد شورای فنی و تصویب مجمع عمومی سازمان می‌رسد نسبت به تأمین درمان آنان اقدام نماید.

مادة ۱۲- اساسنامه سازمان از طرف وزارت بهداری تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای بهداری و دارائی و استخدام مجلسین بموقع اجراء گذارده خواهد شد. برای هر گونه تغییرات بعدی اساسنامه وزارت بهداری قبلاً موافقت شورای فنی و مجمع عمومی را کسب و برای تصویب کمیسیونهای مربوط به مجلسین تقدیم خواهد کرد.

مادة ۱۳- آئین نامه و مقررات مربوط به امور مالی، اداری، استخدامی و تغییرات بعدی آنها و همچنین تعیین میزان اندوخته‌ها و نحوه استفاده از آن به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید.

مادة ۱۴- تا تصویب اساسنامه و آئین نامه‌ها و مقررات اجرائی این قانون وظائف و اختیارات وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون در امر درمان کماکان ادامه خواهد یافت.

مادة ۱۵- از تاریخ تصویب اساسنامه سازمان تشکیلات سازمان بیمه کارمندان دولت منحل و کلیه تأسیسات و تجهیزات و اعتبارات و اموال و تعهدات آن به سازمان منتقل می‌گردد. کلیه کارکنان سازمان بیمه کارمندان دولت به سازمان منتقل می‌شوند و مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری مشمول مادة ۱۴۴ قانون مذکور و تبصره‌های آن و هر گونه اصلاحات و تغییرات بعدی آن خواهند بود و با سایر کارکنان این سازمان تا زمانی که آئین نامه استخدامی سازمان طبق مادة ۱۳ این قانون به تصویب نرسیده است بر اساس مقررات قبلی رفتار خواهد شد.

• تبصرة ۱- اعتبارات و هزینه‌های ناشی از اجرای این ماده اعم از حقوق و مزایا در بودجه سازمان منظور خواهد شد.

• تبصرة ۲- مراکز درمانی موجود سازمان بیمه کارمندان دولت تا زمانی که مجمع عمومی سازمان مقتضی بداند از طرف سازمان رأساً اداره خواهد شد.

مادة ۱۶- در هر یک از نقاط کشور یا نسبت به هر گروه از کارمندان که اجرای این قانون در مورد آنان اعلام شود وزارتخانه یا دستگاههای مربوط موضوع ماده یک این قانون بهیچوجه مجاز به پرداخت وجه یا اختصاص اعتبار اعم از درآمدهای عمومی یا عمرانی یا اختصاصی برای امور درمانی نخواهند بود همچنین ایجاد هر گونه تعهدی از ناحیه دولت یا دستگاههای مذکور در مورد امور درمانی آن نقاط یا آن دسته از کارمندان ممنوع است و کلیه تعهدات و قراردادهای موجود موضوع این ماده از طریق سازمان اجرا خواهد شد.

• تبصرة ۱- از تاریخ تصویب این قانون هیچیک از وزارتخانه‌ها و دستگاههای مشمول این قانون بدون موافقت سازمان مجاز به توسعه مؤسسات درمانی موجود خود و یا تعهد اضافی در مورد این قبیل مؤسسات نخواهد بود.

• تبصرة ۲- وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون مجازند مؤسسات درمانی موجود خود را بلاعوض به سازمان واگذار نمایند تا ترتیب استفاده از تأسیسات مذکور با تصویب مجمع عمومی داده شود. نسبت به کارمندان این قبیل مؤسسات در صورتی که مشمول قانون استخدام کشوری باشند طبق مادة ۱۵ این قانون رفتار خواهد شد.

مادة ۱۷- در صورت بروز اختلاف بین بیماران و پزشکان و یا بیماران و بیمارستانها و یا بین پزشکان و سازمان در امور درمانی سازمان نظام پزشکی در حدود آئین نامه انتظامی خود مرجع رسیدگی و حل اختلاف خواهد بود.

مادة ۱۸- با اجرای این قانون کلیه مقرراتی که مغایر این قانون باشد در قسمتی که مغایرت دارد ملغی است.

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون بهداری نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به گزارش کمیسیون بهداری خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح گزارش کمیسیون نظام راجع به لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور و ابلاغ به دولت

۱۱- طرح گزارش کمیسیون نظام راجع به لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور و ابلاغ به دولت.

رئیس- گزارش کمیسیونها راجع به تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه روز چهارشنبه ۲۳ اسفند ماه ۱۳۵۱ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۴۸۹۶۲ مورخ ۱۳۵۱/۹/۲۱ راجع به تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب شده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور.

مادة ۱- به منظور تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران ودرجه داران کادر ثابت و وظیفه و افراد کادر ثابت و همردیفان وغیر نظامیان رسمی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور همچنین افسران وهمافران و کارمندان بازنشسته و عائله درجه یک آنان و مستمری بگیران در مقابل هر نوع بیماری و زایمان سازمانی بنام سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور در وزارت جنگ تأسیس و بر طبق اساسنامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای دارائی و جنگ مجلسین خواهد رسید اداره می‌گردد.

• تبصرة ۱- از نظر این قانون عائله درجه یک عبارت از همسر و فرزندان تحت تکفل می‌باشد.

• تبصرة ۲- از محل وجوه صندوق بیمه افسران و همافران وکارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور برای اجرای برنامه‌های درمانی در صورت ضرورت سرمایه‌ای بنا به تشخیص وزارت جنگ بدون بهره در اختیار این سازمان گذارده می‌شود و این سرمایه باید بتدریج در صندوق بیمه در بانک سپه مسترد و به حساب مربوط برگشت شود.

مادة ۲- هزینه خدمات درمانی اشخاص مذکور در تبصرة یک مادة یک معادل شش درصد حقوق ماهانه افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور می‌باشد. (حقوق ماهانه در مورد شاغلین عبارت از وجوهی است که کسور بازنشستگی بآن تعلق می‌گیرد و در مورد بازنشستگان و مستمری بگیران مبلغ دریافتی آنان است) که به ترتیب زیر تأمین خواهد شد:

الف- در مورد شاغلین:

۱- افسران و همافران و کارمندان تابع قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی معادل ۳% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور و ۲% از محل حق بیمه حوادث افسران و همافران و کارمندان سازمانهای مذکور تأمین می‌شود و یک درصد بقیه از حقوق افسران و همافران وکارمندان ارتش شاهنشاهی وژاندارمری کل کشور کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.

۲- کارمندان غیر نظامی رسمی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور معادل ۴% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل تأمین پرداخت خواهد شد.

ب- در مورد بازنشستگان و مستمری بگیران:

معادل ۴% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور تأمین و دو درصد بقیه از حقوق افسران و همافران و کارمندان بازنشسته و مستمری بگیر (به استثنای عائله شهداء) کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.

پ- در مورد عائله مستمری بگیر شهداء:

معادل ۶% حقوق مستمری آنان از محل بودجه وزارت جنگ وژاندارمری کل کشور تأمین و به سازمان پرداخت خواهد شد.

• تبصره- به تدریج که سازمان در هر یک از نقاط کشور آمادگی خود را برای خدمات درمانی عائله افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور اعلام می‌نماید حق درمان سهمی افسران وکارمندان شاغل وسیله وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور و حق درمان سهمی افسران و همافران و کارمندان بازنشسته و مستمری بگیر به ترتیب مقرر در بندهای «الف» و «ب» این ماده وسیله بانک سپه از حقوق آنان کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد. به نحوی که استفاده کنندگان از خدمات درمانی بتوانند حداکثر در مدت یکماه پس از کسر اولین حق درمان مقرر از تسهیلات آن استفاده نمایند.

مادة ۳- نحوه استفاده از خدمات درمانی و حدود کمکها و میزان مشارکت بیماران در هزینه‌های درمانی همچنین تعرفه حق الزحمه پزشکان و هزینه‌های بیمارستانی طبق آئین نامه‌ای که به تصویب شورای عالی سازمان خوهد رسید تعیین می‌گردد.

• تبصره- ترتیب تشکیل شورای عالی و وظائف آن در اساسنامه سازمان تعیین می‌گردد.

مادة ۴- پدر و مادر و برادران و خواهران تحت تکفل افسران و همافران و کارمندان شاغل و بازنشسته ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل همچنین کارمندان غیر نظامی رسمی سازمانهای مذکور در صورت تمایل می‌توانند با پرداخت هزینه خدمات درمانی بطور نقدی طبق تعرفه‌ای که از طرف سازمان تعیین خواهد گردید از تسهیلات درمانی سازمان استفاده نمایند.

مادة ۵- درآمد سازمان از پرداخت مالیات بر درآمد و عوارض معاف است و سازمان از پرداخت هزینه دادرسی معاف می‌باشد همچنین استفاده کنندگان از مقررات این قانون که به نحوی از انحاء از سازمان کمک درمانی دریافت می‌کنند نسبت به وجوه دریافتی از پرداخت هر گونه مالیات وعوارض معاف خواهند بود.

مادة ۶- مقررات این قانون در بارة ژاندارمری کل کشور همچنین در مورد عائله درجه یک افسران و درجه داران و پاسبانان کادر ثابت و وظیفه و همردیفان وغیر نظامیان شهربانی کل کشور و افسران و کارمندان و درجه داران و پاسبانان بازنشسته و عائله درجه یک آنان و مستمری بگیران شهربانی کل کشور نیز از تاریخ تأمین اعتبار لازم قابل اجرا می‌باشد.

• تبصرة ۱- هزینه خدمات درمانی کارکنان شهربانی کل کشور به ترتیب زیر تأمین خواهد شد:

۱- معادل ۴% (چهار درصد) حقوق ماهانه آنان از محل بودجه شهربانی کل کشور و ۲% (دو درصد) از محل حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته و مستمری بگیر مشمول این قانون کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.

۲- در مورد عائله مستمری بگیر شهدا:

معادل ۶% (شش درصد) حقوق مستمری آنان از محل بودجه شهربانی کل کشور تأمین و به سازمان پرداخت خواهد شد.

۳- استفاده از خدمات درمانی در مورد کارکنان شهربانی کل کشور ششماه پس از تأمین اعتبار خواهد بود، لیکن وجوهی که از تاریخ تأمین اعتبار طبق مقررات این قانون از حقوق کارکنان کسر همچنین وجوهی که از محل بودجه شهربانی کل کشور پرداخت می‌گردد بعنوان سرمایه اولیه شهربانی کل کشور موضوع تبصرة ۲ ماده یک این قانون در اختیار سازمان گذارده می‌شود.

• تبصرة ۲- مقررات مادة ۴ این قانون در مورد پدر و مادر و برادران و خواهران تحت تکفل کارکنان شهربانی کل کشور نیز قابل اجرا می‌باشد.

مخبرکمیسیون نظام- روح الله جعفری.

گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری در جلسه روز چهارشنبه ۱۳۵۱/۱۲/۲۳ با حضور نماینده دولت لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را که قبلاً در مجلس شورای ملی تصویب شده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات مجلس سنا را تصویب کرد. اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبرکمیسیون بهداری- دکتر حیدرقلی برومند.

رئیس- نسبت به گزارش کمیسیونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح گزارش یک شوری کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی

۱۲- طرح گزارش یک شوری کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی.

رئیس- گزارش یک شوری لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی.

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۱/۱۲/۱۷ با حضور آقای رهبری معاون وزارت تعاون و امور روستاها لایحه شمارة ۴۴۴۵۰ مورخ ۱۳۵۱/۱۱/۱۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به تشکیل شرکتهای سهامی زراعی را که در جلسه روز یکشنبه ۵۱/۱۲/۱۳ وصول آن از مجلس سنا با قید یک فوریت اعلام و فوریت آن در همان جلسه به تصویب رسیده و بشمارة ۶۳۰ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی

مادة اول- به منظور فراهم نمودن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان و آشنا نمودن زارعان با اصول و شیوه‌های پیشرفته کشاورزی و دامداری و دامپروری و جلوگیری از خرد شدن و تقسیم اراضی مزروعی به قطعات کوچک غیر اقتصادی و افزایش میزان سطح زیر کشت کشور با استفاده از اراضی بایر و موات و مسلوب المنفعه و ترویج و توسعه فعالیتهای غیر کشاورزی و بخصوص صنایع دستی روستائی وزارت تعاون و امور روستاها بر اساس وظائف پیش بینی شده در ماده یک قانون تشکیل وزارت مذکور به تدریج در واحدهای روستائی (هر واحد روستائی از چند قریه و یا چند قریه و مزرعه تشکیل می‌شود) مناطق مختلف کشور شرکتهای سهامی زراعی را تشکیل می‌دهد و عنداللزوم می‌تواند وسعت منطقه عمل شرکتهای متشکله را تغییر دهد.

• تبصره- شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی متشکل در هر یک از مناطق مختلف کشور می‌توانند ضمن مشارکت با یکدیگر نسبت به تشکیل واحدهای دامداری و دامپروری بزرگ و تشکیل مجتمع‌های شیر و گوشت و استقرار صنایع کشاورزی بمنظور فراهم نمودن موجبات افزایش ارزش افزوده تولیدات کشاورزی و دامی خود اقدام نمایند.

مادة دوم- سهامداران شرکتهای سهامی زراعی اشخاص ذیل خواهند بود:

۱- زارعاتی که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و قوانین تقسیم و فروش خالصجات مالک یا مستأجر زمین شده یا بشوند.

۲- خرده مالکانی که در اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی شق تقسیم را انتخاب نموده‌اند در صورت تمایل آنها و یا موافقت وزارت تعاون و امور روستاها.

۳- کشاورزان و خرده مالکینی که مشمول هیچ یک از مراحل قوانین و مقررات اصلاحات ارضی نبوده و هنگام تصویب قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی (۴۰/۱۰/۱۹) شخصاً و مستقیماً به امر زراعت اشتغال داشته‌اند.

• تبصره- در هر یک از واحدهای روستائی سهامداران شرکتهای سهامی زراعی حق استفاده مطلق و دائم اراضی را که در اختیار دارند به شرکت واگذار می‌نمایند و متناسب با ارزش این حق و مقدار و موقعیت زمین مربوط و ارزش عوامل زراعتی تعدادی از سهام شرکت را که وزارت تعاون و امور روستاها بر اساس مقررات پیش بینی شده در اساسنامه این قبیل شرکتها موضوع ماده پنج این قانون تعیین می‌نماید دریافت خواهند نمود.

مادة سوم- در مناطقی که شرکتهای سهامی زراعی تشکیل می‌شود وزارت تعاون و امور روستاها می‌تواند حق استفاده مطلق و دائم از اراضی موات و بایر و مسلوب المنفعه ودایر متعلق به دولت را در اختیار شرکتهای سهامی زراعی بگذارد، در این صورت وزارت مذکور به نسبت سهمی که با توجه به تبصره مادة دوم این قانون تعیین می‌شود در شرکت ذیسهم خواهد بود و عواید حاصل از این سهام را بمنظور کمک و تقویت شرکتهای سهامی زراعی مربوط و یا زارعانی که سهام کمتری را در اختیار دارند طبق آئین نامه‌ای که به تصویب شورای موضوع مادة ۱۷ برسد اختصاص خواهد داد.

مادة چهارم- هر گاه صاحبان اراضی مکانیزه و سایر شرکتها و واحدهای کشاورزی یک منطقه تقاضای تشکیل شرکت سهامی زراعی نمایند وزارت تعاون و امور روستاها مخیر است بعد از بررسی نسبت به تشکیل شرکت سهامی زراعی در منطقه اقدام و کمکهای فنی و مالی لازم را در حدود قوانین موضوعه و اساسنامه شرکتهای سهامی زراعی در باره آنها معمول دارد.

مادة پنجم- شرکتهای سهامی زراعی طبق اساسنامه‌ای که نمونه آن بر اساس اصول بازرگانی تهیه و به پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید تشکیل و اداره می‌شوند. این شرکتها پس از ثبت در دفتر مخصوصی که وزارت مذکور ترتیب می‌دهد دارای شخصیت حقوقی خواهند بود. کلیه تغییرات و اقدامات مربوط به ثبت شرکتهای مذکور در این دفتر انجام می‌شود.

مادة ششم- در مناطقی که تشکیل شرکتهای سهامی زراعی اعلام می‌شود در صورتی که حداقل پنجاه و یک درصد از اشخاص مذکور در مادة دوم این قانون عضویت شرکت را قبول و بقیه از امضای اوراق و اسناد و دفاتر مربوط به تشکیل شرکت امتناع نمایند، وزارت تعاون و امور روستاها به قائم مقامی مستنکفین اقدام لازم را انجام خواهد داد.

مادة هفتم- مدیران شرکت سهامی زراعی در مورد حفظ و نگاهداری و بهره برداری از اموال و دارائی شرکت در حکم امین خواهند بود. این اشخاص و همچنین مأمورین ذیربط هر گاه در امور مربوط به شرکتها مرتکب جرم بشوند تعقیب و به حداکثر مجازاتی که در قوانین مربوط مقرر است محکوم خواهند شد. تعقیب و دادرسی در این قبیل موارد فوری و خارج از نوبت بعمل می‌آید.

مادة هشتم- رسیدگی به اختلافات سهامدارن و کارکنان شرکتهای سهامی زراعی با شرکت و مدیران شرکت و یا بالعکس نسبت به امر اشتغال و یا فعالیتهای کشاورزی و غیر کشاورزی در حوزه شرکت با هیئتهای سه نفری منتخب وازرت تعاون و امور روستاها خواهد بود. تصمیم هیئتهای مزبور قطعی و به تقاضای ذینفع مأمورین ژاندارمری مکلف به اجرای آن می‌باشد. آئین – نامه نحوه رسیدگی هیئتهای فوق از طرف وزارت تعاون و امور روستاها پیشنهاد و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

مادة نهم- سهامداران شرکتهای سهامی زراعی می‌توانند سهام خود را بدون هیچگونه محدودیتی به شرکت یا به سهامداران دیگر همان شرکت و یا فرزندان خود منتقل نمایند و در هر مورد انتقال منوط به موافقت کتبی هیئت مدیره شرکت سهامی زراعی مربوط و تأیید وزارت تعاون و امور روستاها می‌باشد. بهر حال هدف این خواهد بود که سهام متعلق به هر یک از سهامداران از سهام مربوط به بیست هکتار زمین آبی تحت کشت کمتر نباشد.

مادة دهم- در صورت فوت هر یک از سهامداران از طرف شرکت نسبت به اداره سهم متوفی اقدام و وراث به نسبت سهم الارث از عواید سهام استفاده خواهند کرد. ضمناً در صورت تقاضای وراث یا وارث شرکت سهامی زراعی می‌تواند طبق اساسنامه خود نسبت به خرید سهام و تأدیه بهای آن و یا انتخاب یک نفر از ورثه (با توافق سایر وراث) بعنوان قائم مقام متوفی اقدام نماید.

مادة یازدهم- شرکتهای سهامی زراعی که با عضویت گروههای مندرج در مادة ۲ این قانون تشکیل شده و می‌شوند تا ده سال از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض و حق الثبت و هزینه‌ها و وجوهی که طبق قوانین سایر شرکتها متعهد به پرداخت آن هستند معاف می‌باشند.

• تبصره- خرده مالکان مذکور در بند ۳ ماده ۲ این قانون که با عضویت در شرکتهای سهامی زراعی عوایدی را تحصیل نمایند در صورتی که میزان مالکیت هر یک از آنها بیش از حداکثر مقدار زمینی باشد که در اختیار یک خانواده زارع مقیم ده محل وقوع ملک آنها باشد از لحاظ پرداخت مالیات و عوارض مشمول قوانین و مقررات مربوط می‌باشند.

مادة دوازدهم- چنانچه زارعان سهامدار اقساط بدهی خود از بابت بهای اراضی را که طبق قوانین و مقررات اصلاحات ارضی بآنها منتقل یا اجاره داده شده بموقع پرداخت ننمایند بدهی آنها وسیله شرکت سهامی زراعی مربوط پرداخت و به حساب آنها منظور خواهد شد.

مادة سیزدهم- وزارت تعاون و امور روستاها با اعطاء وام و همچنین کمکهای مالی و فنی بلاعوض و پرداخت هزینه‌های بنیادی شرکتهای سهامی زراعی را در اجرای وظائفی که بعهده دارند حمایت می‌نماید. بودجه و اعتبارات لازم برای اجرای این منظور از محل اعتبارات عمرانی و یا جاری دولت تأمین خواهد شد.

• تبصره- میزن بهره وامهای پرداختی به شرکتهای سهامی زراعی حداکثر معادل میران بهره وامهای پرداختی به شرکتهای تعاونی روستائی خواهد بود.

مادة چهاردهم- در کلیه اقدامات و برنامه هائی که وزارتخانه‌ها و سازمانها و بنگاهها وشرکتهای دولتی در مورد عمران روستائی و برنامه‌های آبادانی و آبیاری و بهبود وضع محصول و خرید فرآورده‌های کشاورزی و امثال آن اجرا می‌نمایند حوزه عمل شرکتهای سهامی زراعی حق تقدم خواهند داشت.

مادة پانزدهم- به وزارت تعاون وامور روستاها اجازه داده می‌شود که با تصویب هیئت وزیران سازمانها و مؤسسات لازم برای تأمین خدمات فنی و تجاری مورد نیاز شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی را تأسیس نماید، در صورتی که این سازمانها و مؤسسات بصورت بازرگانی اداره شوند اساسنامه مربوط همچنین اصلاحات احتمالی بعدی آن وسیله وزارت تعاون و امور روستاها تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای تعاون امور روستاها و دارائی و استخدام مجلسین به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

مادة شانزدهم- سهامداران شرکتهای سهامی زراعی چنانچه به تبعیت از برنامه فعالیتهای شرکتهای سهامی زراعی مربوط وظائف محول بخود را انجام ندهند، به پیشنهاد هیئت مدیره شرکت و تأیید وزارت تعاون و امور روستاها از عضویت شرکت سهامی زراعی اخراج و سهام آنها برابر آئین – نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاها به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید خریداری و در مقابل دریافت بها بصورت نقد یا اقساطی در درجه اول به سایر سهامداران داوطلب شرکتهای سهامی زراعی که دارای سهام کمتری می‌باشند و در درجه دوم به شرکتهای سهامی زراعی مربوط واگذار خواهد شد.

مادة هفدهم- به منظور تعیین روش کلی و تهیه برنامه کار و تصویب طرحها وپیش بینی و اختصاص اعتبارات لازم برای شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی (که با اجرای قانون تعاونی نمودن تولید ویکپارچه شدن اراضی در حوزه عمل شرکتهای تعاونی روستائی تشکیل می‌شوند) و نظارت در حسن اجرای وظائف که در قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی و اساسنامه آن برای وزارت تعاون و امور روستاها پیش بینی شده است شورائی بنام شورای امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی به ریاست وزیر تعاون و امور روستاها و عضویت معاون وزارت تعاون و امور روستاها در امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید، رئیس سازمان ترویج وتوسعه فعالیتهای غیر کشاورزی، مدیر عامل سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران، رئیس سازمان شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید، رئیس سازمان اصلاحات ارضی، رئیس مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها، مدیر کل حقوقی وزارت تعاون و امور روستاها و دو نفر از کارمندان واجد صلاحیت وزارت تعاون و امور روستاها به انتخاب وزیر تعاون و امور روستاها تشکیل می‌گردد.

مصوبات و تصمیمات شورای مذکور وسیله مراجع ذیربط تابع و وابسته به وزارت تعاون و امور روستاها به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

• تبصره- میزان فوق العاده شغل کارکنان شرکتهای تعاونی تولید روستائی نیز که بصورت مستمر در منطقه عمل این قبیل شرکتها انجام وظیفه می‌نمایند مانند میزان فوق العاده شغل کارکنان شاغل شرکتهای سهامی زراعی در واحدهای روستائی بر اساس مقررات مادة ۱۰ اساسنامه قانونی مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها (مصوب ۴۸/۱/۳۰) وسیله شورای امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید تعیین و پرداخت خواهد شد.

مادة هجدهم- برای دهاتی که در حوزه عمل یک شرکت سهامی زراعی قرار می‌گیرند انجمن واحدی بنام انجمن واحد روستائی به جانشینی انجمنهای دهات تابعه شرکت مزبور برابر مقررات مربوط به انتخابات انجمنهای ده تشکیل خواهد شد. در این مورد پس از اعلام وزارت تعاون و امور روستاها وزارت کشور نسبت به انحلال انجمنهای دهات واقع در محدوده عمل شرکت سهامی زراعی و تشکیل انجمن واحد روستائی اقدام خواهد نمود.

• تبصره- کلیه اموال و دارائی و تعهدات انجمنهای ده منحل شده طی صورتجلسه به انجمن واحد روستائی مزبور تحویل و منتقل می‌شود و انجمن واحد روستائی مزبور تحویل و منتقل می‌شود و انجمن واحد روستائی کلیه وظائف و اختیارات انجمنهای ده را بر طبق مقررات مربوط نسبت به دهات واقع در حوزه عمل شرکت سهامی زراعی انجام خواهد داد.

مادة نوزدهم- در مناطق روستائی کشور که بعلت حوادثی از قبیل زلزله، سیل، انهدام یا نقصان آب، وزارت تعاون و امور روستاها به منظور کمک به کشاورزان و عمران منطقه و بهبود امر زراعت تشکیل شرکت سهامی زراعی و یا شرکت تعاونی تولید روستائی را لازم بداند حوزه عمل شرکت را در محل و مساحتی که مناسب بداند تعیین و بلافاصله اراضی و مستحدثات و اعیانی و قنوات و چاههای آب و وسائل آبیاری موجود در آن محدوده را در تصرف واختیار شرکت قرار خواهد داد. بهای اراضی و مستحدثات و اعیانی و قنوات و چاههای آب و وسائل آبیاری که در اختیار شرکت قرار خواهد گرفت با رعایت مقررات مادة بیستم همین قانون پرداخت می‌گردد. وزارت مذکور سهامداران شرکت را از زارعین کشاورزان خودکار که ممر اعاشه آنها منحصراً از طریق کشاورزی است و در منطقه روستائی سکونت داشته‌اند انتخاب و محل سکونت جدید و میزان سهام هر یک را متناسب با تعداد افراد خانوار و زراعت قبلی آنان معین می‌نماید. در صورتی که بنا به اطلاعات دریافتی از مراجع محلی فوت اشخاص مذکور رسماً اعلام گردد، سهام بصورت کلی بنام ورثه صادر و تودیع خواهد شد و پس از صدور گواهی حصر وراثت ورثه حق استفاده از منافع سهام را خواهند داشت.

• تبصره- وزارت تعاون وامور روستاها می‌تواند از مقررات فوق در مورد زارعینی که اراضی زراعتی آنان در مخازن سدهای دولتی قرار بگیرد استفاده نماید.

مادة بیستم- اراضی و مستحدثات واعیانی و قنوات و چاههای آب و وسائل آبیاری واقع در حوزه عمل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی در صورتی که در تاریخ تشکیل شرکت در مالکیت یا اجاره سهامداران نباشد به وزارت تعاون و امور روستاها منتقل می‌گردد و متناسب با آن وزارت مذکور طبق مادة سوم این قانون در شرکت سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی مربوط ذیسهم خواهد بود. ترتیب ارزیابی این قبیل اراضی و مستحدثات و پرداخت بهای آن به مالکین مربوط به قرار ذیل است:

الف- بهای اراضی (اعم از نسق و مکانیزه) بر اساس قانون اصلاحی اصلاحات ارضی (مصوب ۴۰/۱۰/۱۹) و مقررات آن وسیله وزارت تعاون و امور روستاها تعیین می‌گردد. قیمت اعیانی و مستحدثات و چاه آب و وسائل آبیاری همچنینی آن قسمت از ماشین آلات کشاورزی مورد نیاز وسیله کمیسیون مذکور در تبصره ۲ مادة ۸ مواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی (مصوب ۲۲ خرداد ۴۶) تعیین خواهد شد، وجوه متعلق در مورد اعیان و مستحدثات از تاریخ تنظیم سند انتقال به اقساط پانزده ساله با سود صدی شش در سال و ارزش چاه و آب و موتور و ماشین آلات مربوط به آن نقداً از طرف دولت پرداخت می‌شود.

ب- موقوفات خاص واقع در محدوده مورد عمل شرکت به منظور تبدیل به احسن به ترتیب فوق خریداری و وجوه حاصل با نظارت سازمان اوقاف برای خرید و وقف مال دیگری اختصاص خواهد یافت و موقوفات عامی که هنوز با اجرای قانون اجازه تبدیل به احسن و واگذاری دهات و مزارع موقوفه عام به زارعین صاحب نسق مالکیت آنها به زارعان مربوط منتقل نشده است به شرکت سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی ۹۹ ساله اجاره و اجاره بها را بر اساس معدل عایدات خالص سه سال قبل از تصویب این قانون تعیین و پرداخت خواهند نمود.

• تبصره- کلیه اسناد و قراردادهائی که مانع اجرای مواد ۱۹ و ۲۰ این قانون است با تشخیص و اعلام کتبی وزارت تعاون و امور روستاها فسخ شده محسوب می‌گردد.

مادة بیست و یکم- سهامداران و سایر اشخاصی که در اجرای این قانون برای تنظیم و امضاء اوراق یا اسناد و دفاتر دعوت می‌شوند چنانچه در موعد مقرر حضور نیابند وزارت تعاون وامور روستاها به قائم مقامی آنان اوراق یا اسناد و دفاتر مربوطه را امضاء می‌نماید همین ترتیب در سایر مواردی که بعلل و معاذیر دیگری از قبیل مجهول المالک بودن ملک یا عدم گواهی حصر وراثت و یا معین نبودن ولی یا قیم صغار امضاء و تنظیم اسناد و دفاتر یا سایر اوراق مربوطه به شرکت متعسر باشد معمول خواهد شد. در این قبیل موارد وجوه و قبوض یا سهام تعیین شده در صندوق ثبت محل تودیع خواهد گردید تا پس از تعیین تکلیف قطعی قانونی ذیحق تسلیم شود.

مادة بیست و دوم- در اجرای این قانون ادارات ثبت و دفاتر اسناد رسمی نسبت به تنظیم یا فسخ اسناد و مأمورین انتظامی در مورد تصرف یا خلع ید از محدوده مورد عمل شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی مکلفند دستور وزارت تعاون و امور روستاها را بلافاصله پس از اعلام به مورد اجرا گذارند.

مادة بیست و سوم- نسبت به اراضی بایر و مسلوب المنفعه واقع در حوزه عمل شرکتهای سهامی زراعی وتعاونیهای تولید روستائی در دهات مشمول مراحل مختلف اصلاحات ارضی طبق مادة سوم این قانون عمل خواهد شد.

مادة بیست و چهارم- هر گاه پس از تعیین و صدور سهام اختلافی در مورد میزان سهام و تعلق آن ایجاد شود به تقاضای وزارت تعاون و امور روستاها یا اشخاص ذینفع موضوع در هیئت سه نفری مقرر در مادة ۸ این قانون مطرح و طبق تصمیم هیئت اقدام خواهد شد.

مادة بیست و پنجم- در صورتی که مدیر عامل، بازرس و سایر مأموران منتخب برای خدمت در سازمان امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی از بین کارکنان سازمان مرکزی تعاون روستائی یا بانک تعاون کشاورزی انتخاب شوند بر حسب مورد حقوق و مزایای ثابت آنان از محل بودجه سازمان مرکزی تعاون روستائی و بانک تعاون کشاورزی و سایر مزایای آنها به میزان مورد تأیید شورای شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی (موضوع مادة ۱۷ این قانون) از محل اعتبارات طرح مربوط پرداخت خواهد شد. مدت اشتغال این قبیل کارکنان در سازمان امور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید روستائی برابر مقررات مربوط جزء سوابق خدمت آنان در سازمان مرکزی تعاون روستائی و یا بانک تعاون کشاورزی محسوب می‌شود.

• تبصره- تشکیلات اداری سازمان مرکز تعاون روستائی در کشور و ترتیب و حدود ارتباط واحدها و کارکنان آن با دستگاهها و سازمانهای اداری تابعه و وابسته به وزارت تعاون و امور روستاها همچنین نحوه واگذاری تدریجی وظائف و امکانات و اختیارات سازمان مزبور به اتحادیه‌های تعاونی روستائی استانها و فرمانداری کل در جهت تفویض اختیارات به مسئولان محلی و تبعیت از سیاست عدم تمرکز با تصویب وزیر تعاون و امور روستاها تعیین خواهد شد.

مادة بیست و ششم- مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها (موضوع مادة ۱۵ قانون شرکتهای سهامی زراعی مصوب ۴۶/۱۰/۲۷ و مادة ۸ قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و تعیین تکلیف مؤسسات وابسته بآن) کماکان طبق اساسنامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای مجلسین رسیده اداره خواهد شد. تغییرات احتمالی بعدی این اساسنامه نیز پس از تصویب کمیسیونهای نامبرده لازم الاجرا خواهد بود.

مادة بیست و هفتم- به وزیر تعاون و امور روستاها اجازه داده می‌شود که انجام بررسیها و مطالعات مربوط به تنظیم بازار و بازاریابی داخلی برای محصولات اساسی کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی و کشاورزانی را که هنوز موجبات عضویت آنها در شرکتهای تعاونی روستائی و شرکتهای تعاونی کشاورزی فراهم نشده است (موضوع مادة ۸ قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و تعیین تکلیف مؤسسات وابسته بآن) بهر یک از واحدهای اداری ذیصلاح وزارت مذکور محول نماید.

مادة بیست و هشتم- کلیه اقداماتی که طبق مقررات قانون شرکتهای سهامی زراعی (مصوب ۴۶/۱۰/۲۷) و قانون الحاقی مواد ۱۷ و ۱۸ به قانون مزبور (مصوب ۴۷/۳/۴) و لایحه قانونی اصلاحی موادی از قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی (مصوب ۴۷/۸/۱۱) تا تاریخ ابلاغ این قانون به دولت وسیله وزارت تعاون و امور روستاها بعمل آمده کماکان بقوت خود باقی است.

• تبصره- اصلاحات بعدی اساسنامه و آئین نامه‌های مذکور در این قانون پس از تصویب مراجع مربوط لازم الاجرا خواهد بود.

مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری- رضا پیرزاده.

گزارش از کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی

کمیسیون تعاون و امور روستاها در جلسه روز شنبه ۱۹ اسفند ماه ۱۳۵۱ با حضور آقای دکتر ولیان وزیر تعاون و امور روستاها و آقای رهبری معاون آن وزارت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تشکیل شرکتهای سهامی زراعی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون تعاون و امور روستاها – مهندس امیرحسین خسروی.

گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه روز شنبه ۱۹ اسفند ماه ۱۳۵۱ با حضور آقای دکتر ولیان وزیر تعاون و امور روستاها و آقای رهبری معاون آن وزارت لایحة ارسالی از مجلس سنا راجع به تشکیل شرکتهای سهامی زراعی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای عبدالحسین طباطبائی بفرمائید.

عبدالحسین طباطبائی- از همکاران عزیزم به سبب کسالتی که در ناحیه سینه دارم و صدایم خوب بیرون نمی‌آید معذرت می‌خواهم. لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی مطرح است و چنانکه همکاران عزیز اطلاع دارند این لایحه متضمن مطالبی است که با قشر وسیع کشاورز و همه مردم زراعت پیشه این مملکت ارتباط دارد و بالنتیجه همه باید قبول کنیم که یکی از مهمترین لوایحی است که در مجلس ۲۳ مطرح است. البته مخلص با اساس و اصول لایحه با دید منطقی و میهنی موافقت دارم و در هرحال امیدوارم آنچه را می‌گویم موجب رنجش دوست عزیزم جناب آقای دکتر ولیان نشود، و ایشان با سعه صدر اگر مطالب صحیحی در عرایض من دیدند بپذیرند (نمایندگان – آقای رهبری اینجا هستند) از قدیم گفته‌اند که فعل عبث زیبنده حکیم نیست و بر عاقلان نشاید کاری که ضرر آن از نفعش بیشتر و یا نفعش از ضرر آن کمتر باشد و اگر این اصل صحیح باشد، که مسلماً صحیح ومجرب و تبع است، بلافاصله این سئوال متبادر به ذهن می‌شود که چه نفعی بر فوریت لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی برای مملکت واقتصاد مملکت مترتب بود که ارزش نفی همه مجالها و منع همه مآل اندیشیها و پذیرش عجله‌ها را داشت. مگر این لایحه یکی از زیربنائی ترین و گسترده ترین و پرتأثیرترین لایحه هائی نیست که شخص وزیر فعلی تعاون وامور روستاها و نمایندگان مجلس بیست و سوم با آن مواجهند و آیا این صحیح بوده است که لایحه با این عظمت و با این گستردگی و با این مقدار تماس با سرنوشت کشاورزان مملکت که پرجمعیت ترین قشر اجتماع ما را تشکیل می‌دهند با این عجله و با منع هر گونه بحث و فحص بررسی (کاظم مسعودی و اسعد رزم آراء، در کمیسیون بحث شد) من از هر دو همکار محترم که خوشبختانه مدیران جراید هستند تقاضا می‌کنم اگر مطلب خاص یا دفاعی در برابر عرایض ارادتمند دارند تشریف بیاورید اینجا و هرچه دلتان می‌خواهد بگوئید بنده گوش می‌کنم و مسلماً دیگران هم گوش خواهند گرفت. فرمودید در کمیسیون راجع به این لایحه بررسی و بحث و فحص فرمودید، اجازه بدهید ارادتمندتان بآن هم خواهد رسید. بهر حال بر ارادتمندتان معلوم نیست که لایحه‌ای به این عظمت و گستردگی و با این تماسی که با بیشترین قشر اجتماع ما دارد چه ضرورتی داشت که با این عجله و با این منع هر بحث و فحص و بررسی و جوانب نگری این لایحه را بگذرانیم. مگر این قانون بلافاصله بعد از تصویب نمی‌تواند بدست افراد کم اطلاع، عجول، عقده دار و یا خدا نخواسته مردم مغرض بیفتد و صدها دردسر اجتماعی و اقتصادی و تأمینی برای مملکت داشته باشد؟ چرا می‌تواند بهر حال اگر از بین آقایان جوانمردی پیدا شود (عباس میرزائی – همه جوانمردند) اگر جوانمردی پیدا شود و بمن بگوید فوریت این لایحه متضمن چه مصلحتی بوده و اگر این فوریت وجود نمی‌داشت آقای الموتی چه خطری در مملکت بوجود می‌آمد (آفرین).

رئیس- آقای طباطبائی پیشنهاد فوریت برای این لایحه در مجلس شورای ملی نشد چون طبق آئین نامه هر لایحه‌ای در هر یک از مجلسین با فوریت مطرح بشود در مجلس دیگر نیز با فوریت تلقی خواهد شد. بنابراین پیشنهاد فوریت لایحه ابتدا در مجلس سنا شده است.

طباطبائی- فرمایش جناب آقای مهندس ریاضی مقدم ریاست و دوست عزیز من آقای دکتر الموتی خوشبختانه علی المجموع حکایت از این می‌کند که مجلس شوری با این فوریت موافق نبوده است (دکتر الموتی عرض کردم ما طبق آئین نامه عمل کردیم چون در مجلس سنا با فوریت تلقی شده بود ما هم با فوریت مطرح کردیم) در این مورد ادامه نمی‌دهیم و شاید دوست عزیز من جناب آقای رهبری که از صمیم قلب بخاطر سجایای انسانی به ایشان احترام می‌گذارم و شاید یکی از حواریون او پاسخ دهند که در اجرای مواد لایحه مآل اندیشی‌های لازم را مبذول خواهند داشت. جواب چنین پاسخ مقدری اینست که اولاً متأسفانه روزگار همیشه به یک منوال نیست و ثانیاً معلوم نیست در فردای نامعلوم ولی مسلماً کائن فردایی که حتماً خواهد آمد و کسی که بجای آقای دکتر ولیان می‌آید همان مقدار حسن نیت را داشته باشد که دستگاه فعلی دارد. خاصله فتنه گران و تمامان و سخن چینان و واخوردگان نخواهند گفت که حسن نیت آقای دکتر ولیان و دیگر مأمورین وزارت تعاون و امور روستاها جبران نقایص محتوای لایحه را خواهد کرد. مسلماً چنین چیزی نخواهند گفت بهرحال از بحث در فوریت لایحه درگذرم و به اصل آن بپردازم ملحض لایحه‌ای که هم- اکنون مطرح است این است که وزارت تعاون و امور روستاها می‌تواند هر موقع که دلش خواست و از دست هر کس در هر منطقه‌ای زمین و آب و مستحدثات کشاورزی را در هر کجا و از دست هر کس اعم از کشاورزی که بر اثر مقررات و قوانین اصلاحات ارضی مالک زمین شده و یا خورده مالکی که مقداری آب و زمین برایش باقی مانده و یا کسان دیگری که بنوعی به کشاورزی اشتغال داشته و از طریق آن امرار معاش می‌کنند بگیرد و به شرکت سهامی زراعی که خود تشکیل خواهند داد واگذار کند و بعد هم بدست مأمورینی که خود خوهد داد واگذار کند و بعد هم به دست مأمورینی که خود خواهد گمارد به سرنوشت همه سهامداران این شرکتها حکومت کند. حقیقت این است که من نمیدانم این قانون منطبق با موازین کدام یک از سیستمهای اقتصادی است که بر جهان کنونی حکومت می‌کنند چه تا آنجا که من اطلاع دارم در حال حاضر در ممالک جهان سه نوع اقتصاد وجود دارد که از آنها به سرمایه داری و کمونیسم و سوسیالیستهای ملی تعبیر می‌شود و عجیب این است که هیچکدام از آنها چنین رویه‌ای را هضم نکرده وصحیح نمیدانند زیرا مسلم است که کمونیسم و سوسیالیسم معتقد به نفی مالکیت فردی می‌باشند و معتقدند که وسائل تولید کلاً باید در اختیار دولت باشد و در زمینه تشکیل دولت و وظایف آنهم نظراتی دارند که در اینجا نیازی به بحث در آنها نیست و روشن است که لایحه کنونی انطباقی با اصول اعتقادات و نظرات اقتصادی آنها ندارد چه مالکیت فردی بنوع متزلزلی در آن ملحوظ مانده و از طرف دیگر در این لایحه، آقای دکتر ولیان لایحه راجع به شماست توجه کنید (دکتر ولیان- میدانم و جواب عرض می‌کنم) خدا عمرت بدهد ماشین محرک سرمایه داری که علاقه فطری مردم به مالکیت است از کار انداخته شده است و بالنتیجه لایحه از جهت اجتماعی فاقد هر گونه زمینه فلسفی و از نظر اقتصادی عاری از هر گونه محرک فطری گردیده است و درست شباهت بشر بی یال و دم واشکمی گردیده که خدا هم نظیرش را نیافریده است.

دکتر ولیان- لایحه ما را میفرمائید؟

طباطبائی- بلی، شاید به همین دلیل باشد که افراد زراعت پیشه معدودی که در گوشه و کنار مملکت از مضامین این لایحه اطلاعی یافته‌اند نگرانی و یأس تقاضای تغییر مطالب آنرا دارند و حق هم با آنهاست زیرا کدام کشاورز عاقلی است که راضی باشد وسیله کار و امرار معاش او را از او بگیرند و همه اختیارش را بدست کسانی بسپارند که علاقه فطری و طبیعی به سرنوشت او ندارند و از این جنبه عقلی که بگذریم باید به مسئله مهمتری که جنبه سرشتی و غریزی قضیه است توجه داشته باشیم چه همانگونه که گفتم علاقه به مالکیت جزء فطرت و سرشت انسان است و از حق نگذریم که همین علاقه به مالکیت بوده است که اقتصاد انسان را از عصر حجر و بربریت به دوران کنونی رسانده است و گمان نمی‌کنم هیچ آدم عاقلی وجود داشته باشد که بتواند ادعا کند که می‌توان فطرت انسان را با وضع قانون عوض کرد چه اگر این کار یعنی تغییر فطرت انسان بوسیله قانون میسر بود بلوک کمونیسم در خصوص امور کشاورزی خود، با همه قیدی که به نفی هر گونه مالکیت فردی دارند مجبور نمی‌شد که به کشاورزان خود حق مالکیت بر قسمتی از اراضی و تصاحب فردی قسمتی از استحصالات کشاورزی را اعطاء کند و آیا همین الزام و اجبار بلوک کمونیسم نباید سرمشق ما در اخذ تصمیم راجع به مسائل کشاورزیمان باشد و ما را از متزلزل ساختن مالکیت کشاورز در اراضی مورد کشت و زرع او باز بدارد جناب آقای رئیس، ظاهراً مخاطب بنده دکتر ولیان است ولی ایشان حواسشان جای دیگر است.

دکتر ولیان- بنده گوش می‌کنم و جواب هم خدمتتان می‌گویم.

طباطبائی- بلی بلی همه دارند گوش می‌دهند مگر کسی که صاحب عله است.

دکتر ولیان- صاحب عله یک ماه است که درگیر این بحث است.

طباطبائی- صاحب عله خسته شده، بنده نمی‌دانستم.

دکتر ولیان- نه هیچوقت صاحب عله خسته نمی‌شود اطمینان داشته باشید.

(دکتر الموتی- همه گوش می‌دهند بفرمائید).

طباطبائی- و از اینها گذشته هر کسی خاصه در اموری که راجع به اجتماع است باید قبلاً با بررسی و دقت وسنجش کافی مشخص سازد که چه می‌خواهد یعنی باید هدفی برای خود تعیین کند و آنگاه طریقه‌های وصول به این هدف را ارزیابی کند و پس از مقایسه و سنجش مشکلات و مقدورات آسانترین و کم ضررترین راه را برای وصول به هدف برگزیند و در عین حال هیچوقت فراموش نکند که مقدمات از نتیجه‌ها جدا نبوده و وسائل نامتجانس وصول به هدف را غیرممکن و یا لااقل بسیار مشکل می‌سازد. حالا ببینیم هدف از تنظیم لایحه فعلی و غرض از عجله و شتابمان در تصویب آن چیست؟ ظاهراً و اگر مخلص اشتباه نکرده باشد هدف بر همه روشن است یعنی هدف ترفیع و ارتقاء سطح کشاورزی مملکت و تأمین رشد اقتصاد کشاورزی بر اساس قانون برنامه پنجم تا حد ۶ درصد در هر سال است و این نکته نیز بر همه روشن است که رشد اقتصاد کشاورزی آنهم در حد ۶ درصد در هر سال آنهم در مملکت ما که متأسفانه اکثراً با قهر طبیعت مواجه است کاری آسان و پیش پا افتاده نیست و برای وصول آن راهی جز کوشش و علاقه همه کشاورزان وزراعت پیشگان مملکت و سرمایه گذاری آنان در جنب اقدامات زیربنائی دولت نیست و عجبا که مفاد لایحه از نظر مضامین و یا لااقل از لحاظ عبارات چنان تنظیم شده که موجب دلسردی هر کشاورز از کار و کوشش و ترس و بیم او از هر گونه سرمایه گذاری گردیده و یا خواهد گردید زیرا مسلم است کشاورز مانند هر انسان دیگری اگر به نتیجه گیری و بهره برداری از کار خود امیدوار نبوده و اعتماد کافی نداشته و در این زمینه احساس ناامنی کند، با علاقمندی و با جدیت بکار خود ادامه نخواهد داد و یا مانند هر آدم دیگر در جائی که خود را در آن مستقر و ایمن نبیند و یا مالکیت خود را متزلزل و غیر متداوم احساس کند از سرمایه گذاری بشدت پرهیز خواهد کرد و با این ترتیب مسلم است که هدف ارتقاء کشاورزی مملکت و رشد آن جامه عمل نخواهد پوشید و یکی از ضروریترین برنامه‌های مملکت به سبب بی مبالاتی در تنظیم یک لایحه در جهت معکوس سیر خواهد کرد و گمان من این است که برای اثبات این مطلب هیچ مشکلی وجود ندارد و فقط کافی است که هر کدام از ما این سئوال را پیش خود مطرح کنیم که آیا در سیستم سرمایه داری کسی وجود دارد که در موردی که به بقاء مالکیت و یا استفاده خود اعتماد ندارد سرمایه گذاری کند؟ و یا آیا کسی وجود دارد که با علاقمندی در آبادانی و عمران محلی که باو تعلق ندارد کوشش کند؟ و طرح همین دو سئوال کافی است که آثار نامطلوب لایحه را در ذهن هر کسی مجسم سازد البته شاید کسانی باشند که پیش خود گمان کنند که دولت با بودجه‌های کلانی که در اختیار دارد خواهد توانست نقایص را جبران کند و اگر خدای ناخواسته کسی با چنین گمانی بین ما وجود داشته باشد به یقین از اوضاع کشاورزی و شرائط اقلیمی و احوال سنتی و زمینه‌های اخلاقی و فکری و روحی مملکت بی اطلاع است و چنین کس باید به یقین بداند در هیچ کجای دنیا دولت نمی‌تواند جانشین همه مردم بشود خاصه در مسئله کشاورزی و دلیل واضح این امر عدول همه کشورهای سوسیالیستی است از این جانشینی و اما عجیب تر از مضامین لایحه خشونتی است که در تلفیق کلمات آن بکار رفته و تعارضی است که در مفاهیم آن وجود دارد کما این که در فراز دوم ماده دوم این لایحه شرکت خرده مالکانی را که در اجرای قوانین اصلاحات ارضی شق تقسیم را انتخاب نموده‌اند در شرکتهای سهامی زراعی منوط به تمایل خود آنها نموده و در مادة بیستم ظاهراً این حق را از آنان سلب کرده است و یا در مادة هشتم رسیدگی به اختلافات سهامداران و کارکنان شرکتهای سهامی زراعی را حتی در فعالیتهای غیر کشاورزی به اختیار هیئتهای سه نفری منتخب وزارت تعاون و امور روستاها قرار داده و در قسمت اخیر همین ماده نظرات و تصمیمات هیئت مزبور را قطعی و غیر قابل استیناف شناخته و مأمورین ژاندارمری را مکلف به اجراء تصمیمات این هیئت ساخته است و در این مورد اولاً معلوم نیست که غرض از جمله فعالیتهای غیر کشاورزی چیست و مفهوم این جمله تا کجا گسترده است و آیا مثلاً ناظر به اختلافات زناشوئی و مالی و عرضی و شرفی هم هست یا نه (دکتر تنکابنی – مربوط به اختلافات عالم است و ثانیاً معلوم نیست اگر روزی و روزگاری این هیئت سه نفری تصادفاً در امری اشتباه کرده و تصمیم نامعقولی اتخاذ کردند تکلیف متضرر و یا متضررین چیست کی و چه مرجعی باید از ادامه اجراء تصمیم نامعقول این هیئت سه نفری جلوگیری کند؟ من نمیدانم چرا در اینجا این دو سئوال در ذهنم می‌خلد که آیا در همه طول تاریخ، مملکت دیگری هم بوده است که تا این حد دور از موازین قضائی و تکنیک قانونگزاری قانونی تصویب کرده باشد و آیا دنیا حق ندارد به این طرز قانونگزاری به ریش ما بخندد و من در اینجا الزاماً و بر اساس سوگندی که در صیانت قانون اساسی یاد کرده‌ام به این مطلب تصریح می‌کنم که دخالت افراد غیر قضائی در حل و فصل اختلافات و دعاوی و گفتگوهای مردم خلاف قانون اساسی است خاصه که در تنظیم کلمات و جملات تا این حد بی مبالاتی و بیدقتی شده باشد و یا در مادة نهم لایحه در یک جا به سهامداران شرکتهای سهامی اجازه نامحدود در مورد انتقال سهام به سایر سهامداران و یا فرزندان آنان داده شده و درست در همان ماده این اجازه نامحدود منوط به موافقت کتبی هیئت مدیره شرکت و اجازه وزارت تعاون و امور روستاها گردیده تا مستقیماً مصداق ضرب المثل معروف کوسه و ریش پهن و یا کجدار و مریز در آن صدق کند. بهر حال به اعتقاد مخلص این لایحه اولاً از نظر فطرت و غریزه و همچنین از لحاظ جریان طبیعی سرمایه و سرمایه گذاری مفید اقتصاد کشاروزی مملکت نیست و ثانیاً قسمتی از مضامین آن مغایر قانون اساسی و مصرحات و روح آن است و ثالثاً مضامین آن بعضاً گنگ و نارسا و برخی معارض یکدیگر است ولی در عین حال معتقدم که جنبه‌های زیربنائی آن مشروط بر اینکه ضابطهای صحیحی در آن گنجانده شده و در تنظیم اصول آن مداقه کافی بعمل آید می‌تواند در قسمتی از نقاط مملکت و در پاره‌ای از مناطق مفید واقع شود و به رونق اقتصاد کشاورزی کمک مؤثر و سازنده برساند و چقدر صحیح و لازم بنظر می‌رسد که مثلاً در آن گنجانده شود که شرکتهای سهامی زراعی در نقاطی تشکیل خواهد شد که در آنها سرمایه گذاری از فلان حد متعارف و یا کار بروی آنها از فلان حد معقول کمتر باشد و یا میزان استحصال از زمین از فلان حد پائین افتاده باشد و نقاطی که از طرف زارعین رأساً سرمایه گذار ی و کار متعارف انجام شده از شمول لایحه خارج خواهد بود چه مسلم است که با این ترتیب متصرفین اراضی در سرمایه گذاری ممکن و یا کار بر روی زمین حداکثر تلاش را خواهند نمود و از مقام ریاست مجلس تقاضا دارم همین چند جمله اخیر را بعنوان یک پیشنهاد قبول کرده و آنرا به بحث بگذارند، باشد که مفید افتد.

رئیس- پیشنهادهایتان را مرحمت بفرمائید. آقای دکتر ولیان بفرمائید.

دکتر ولیان (وزیر تعاون و امور روستاها)- بنده با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی در زمینه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی مطالبی را بعرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی میرسانم و به مطالبی که در اینجا یکی از دوستان مطرح فرمودند پاسخ می‌دهم ولی در هر حال در یک حکومت دمکراسی راه حل جز این نیست که دو طرف نظرات خودشان را مطرح کنند و اکثریت با توجه به توضیحاتی که از مسئولان امر دریافت کرده تصمیم بگیرد و تصمیم مجلس هم می‌شود قانون و قانون هم روی چشم دستگاههای اجرائی است وفوراً بمرحله اجرا گذاشته می‌شود. ناگزیر هستم برای روشن شدن مطلب عرض کنم این مطالبی که دوست عزیز من مطرح کرد بر چه زمینه‌ای مطرح می‌شود، برنامه اصلاحات ارضی در مملکت ما اجراء شد و بعنوان یک مرجع ذیصلاح در ین ساحت مقدس اعلام می‌کنم که تنها برنامه اصلاحات ارضی در دنیا شناخته شد که با اجرای این برنامه هر زارعی مالک زمین و نسق زراعتی خودش شد (صحیح است) در هیچ کشوری از کشورهای دنیا نه چنین برنامه‌ای به این صورت مطرح شد و نه اجرا شد و برای ثبت در تاریخ مشروطیت ایران عرض می‌کنم که این مطلب را وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی عرض نمی‌کند بلکه این مطلبی ایت که مراجع ذیصلاح بین المللی بر آن صحه گذاشته‌اند. با اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی، اراضی زراعی مملکت به قطعات کوچک غیر اقتصادی تقسیم گردید و بای ترتیب اصل اول انقلاب ایران صددرصد تأمین شد و آن اصل الغاء رژیم ارباب و رعیتی بود خیلی علاقه دارم در این ساحت مقدس تکرار کنم که این برنامه که به ابتکار شخص اول مملکت شاهنشاه آریامهر و با حمایت و نظارت دائم و مستمر معظم له اجرا شد بصورتی محتوای عالی و عظیم دارد که اگر خدای ناخواسته، خدای نا خواسته، خدای ناخواسته فرض محال که محال نیست امروز در این مملکت اعلام شود که برنامه اصلاحات ارضی کان لم یکن شد نه دیگر مالکی به ده می‌رود نه دیگر زارعی مالکی را به ده مفهوم قبل از انقلاب و قبل از اصلاحات ارضی قبول می‌کند و ما به این هدف انسانی و سیاسی و اجتماعی اصلاحات ارضی ایران صددرصد رسیدیم (صحیح است) توجه بفرمائید که ما برای چه دست به تشکیل شرکتهای سهامی زراعی زدیم ومتأسف هستم در حالیکه ۵ سال از تصویب قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعتی و من- جمله مادة ۸ آن می‌گذرد و این قانون فعلی که بر اساس آنچه که شما ۵ سال قبل ۱۶ ماده اش را تصویب کرده‌اید و منجمله مادة ۸ آن تنظیم و تهیه شده امروز بمادة ۸ اعتراض میفرمائید یعنی به ماده‌ای که ۵ سال قبل مجلسین ایران تصویب کرده‌اند چرا شرکتهای سهامی زراعی تشکیل می‌دهیم؟ مادة اول قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی که ۵ سال قبل تصویب فرمودید می‌گوید به منظور فراهم نمودن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان البته کشاورزانی که با اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی صاحب زمین شده‌اند و جلوگیری از خرد شدن زمینها به قطعات کوچک غیر اقتصادی و استفاده از اراضی بایر و موات متعلق به دولت و بالنتیجه افزایش سطح زیر کشت کشور و استفاده از دانش پیشرفته کشاورزی دست به کار تشکیل شرکتهای سهامی زراعی می‌شویم و تاریخ ایران این حقیقت را در سینه خود محفوظ نگاه خواهد داشت که تشکیل شرکتهای سهامی زراعی در مملکت ما یکی دیگر از ابتکارات شخص شخیص شاهنشاه آریامهر بوده است (صحیح است) فلسفه دیگری که در این فانون وجود دارد و من نمیدانم چرا بجهاتی مورد عنایت قرار نمی‌گیرد فکر ادغام دهات کوچک و پراکنده موجود در مملکت در یکدیگر است در حال حاضر در کشور ما بر اساس آمارهائی که داریم در حدود ۶۶۰۰۰ مرکز سکونت روستائی پراکنده وجود دارد خوشوقتم و افتخار می‌کنم که در مملکت، اصلاحات ارضی انجام شد، زارع مالک زمین شد. مالک حقش را دریافت کرد و آنهم به قیمت عادله حالا اگر مالکی مالیات قانونی خود را نپرداخته بود خوشوقتم عرض کنم که قانون اصلاحات ارضی باین قبیل مالکین بدهکار این فرصت را داد که مدیون از دنیا نروند. اینها از مواهب این مملکت استفاده کردند و موظف بودند که طبق قانون ۱/۱۰ عایدات خالص ملک مزروعی خودشان را از بابت مالیات اراضی مزروعی به دولت بدهند. قبل از اصلاحات ارضی همه بخاطر دارید وقتی یک زمین زراعتی را می‌خواستند قیمت کنند در بازار روز قیمت آن عبارت بود از ۱۰ برابر عایدات یکسال ملک. اصل، اصل صحت است و بنابراین فرض این است که تمام مالکین وظیفه میهنی و اخلاقی خودشان را انجام داده‌اند و مالیات خودشان را پرداخت کرده‌اند این مالیات باید ۱/۱۰ عایدات خالص ملک باشد و وقتی مراجع ذیربط این رقم را اعلام کردند آنرا ضرب در ۱۰ می‌کنیم می‌شود عایدات خالص یکسال و مجدداً حاصل را ضرب در ده می‌کنیم می‌شود عایدات خالص دهسال و باین ترتیب قیمت عادله اراضی مزروعی مشمول را تعیین کردیم و آنها را خریدیم پس مالک بحقوق خودش رسیده و قیمت عادلانه ملک را دریافت کرده، حالا چه میفرمائید؟ زمینها را تقسیم کردیم که کشاورز مالک باشد، دیگر آقای نداشته باشد و بندة کسی هم نباشد و انسانی از انسانهای دیگر در این مملکت بهره کشی نکند (احسنت) این فقط قسمتی از برنامه همه جانبه اصلاحات ارضی ایران بود قسمت بعدی برنامه سازندگی اصلاحات ارضی است یکی از هدفهای مورد نظر از تشکیل شرکتهای سهامی زراعی که ۵ سال پیش قانون آنرا تصویب کردید جلوگیری از تقسیم زمین به قطعات کوچک غیر اقتصادی است توضیح می‌دهم فرض بفرمائید با اجرای قانون اصلاحات ارضی ده هکتار زمین بدست یک کشاورز رسیده این کشاورز از این ده هکتار بچه ترتیب باید بهره بهرداری کند؟ شما تکنولوژی کشاورزی را بهتر از من میدانید و ارائه طریق میفرمائید ولی این آدم بالاخره پس از مدتی می‌میرد استدعا می‌کنم توجه بفرمائید بنده هم یکنفر هموطن شما هستم بنده را هم وزیر تصور نفرمائید. ضمن اینکه اینجا بعنوان یک وزیر توضیح می‌دهم، آیا من هستم یا ما هستیم که دنبال ایسم می‌رویم؟ اگر خودتان بکار بردن این کلمات را صحیح تلقی میفرمائید بنده عرضی ندارم ولی ما رسیده‌ایم بجائی در این مملکت که ایسمها را بدور انداختیم (صحیح است) و ایرانی صحبت می‌کنیم معذرت میخوهم من صدایم بلند است.

طباطبائی- ایسم و غیر ذالک را طوری بیان کنید که برخورنده نباشد.

دکتر ولیان- در هر حال بنده بعنوان برخورنده عرض نکردم. توجه بفرمائید که امروز رأی به لایحه‌ای می‌دهید که بنظر بنده دقیقاً کامل است و برای اجرای همه جانبه اصلاحات ارضی ایران لازم است (صحیح است) این کشاورز که بفرض مالک ده هکتار زمین است می‌میرد و به تبعیت از قوانین ارث به ده هکتار تقسیم می‌شود بین بچه‌ها و ورثة او و بهر یکی مثلاً دو هکتار می‌رسد پس فردا این بچه‌ها بزرگ می‌شوند و عمر خودشان را به بچه‌هاشان می‌دهند و باز این دو هکتار تقسیم می‌شود بین بچه‌ها و بالنتیجه روزی اراضی زراعی به یک سایز و اندازه‌ای می‌رسد که در آن فی – المثل تربچه تلقی هم نمی‌شود کاشت جلوگیری از این کار این یک هدف است. برنامه دیگر ادغام دهات پراکنده و مجاور هم در یکدیگر است و این برای همه مردم این مملکت افتخار است که شرکتهای صنعتی زراعی از بهم پیوستن دو ده و یا چند ده و چند قریه و چند مزرعه شرکتهای سهامی زراعی با نتایج درخشانی تشکیل و راه حل عملی شناخته شده برای ادغام دهات و قریه-های کوچک در یکدیگر و جلوگیری از خرد شدن زمین به قطعات غیر اقتصادی و این برای تمام مردم این مملکت افتخار است که اصلاحات ارضی کردیم و در تولید محصولات کشاورزی نقصانی حاصل نشد. ۶۶ هزار ده و مرکز سکونت پراکنده در مملکت وجود دارد ولی در هیچیک از دهات گرسنگی وجود ندارد ولی بلافاصله عرض می‌کنم که انقلاب ایران هدفش این نبوده و نیست که مردم به نان بخور و نمیر قناعت کنند (صحیح است) بنده دلایلی را عرض می‌کنم و خوشوقت هستم که افتخار داشتم ۹ سال در خدمتتان بودم همه لوایح ما را با عنایت مورد توجه قرار دارید، ارشاد فرمودید حال بنده توضیح می‌دهم و اتخاذ تصمیم با مجلس است. شرکتهای سهامی زراعی را تشکیل دادیم برای اینکه این قطعات کوچک متفرق اراضی باز بهم بچسبند و واحدهای بزرگی تشکیل بشود برای تهیه مواد غذائی مورد احتیاج مردم و تهیه محصولات کشاورزی در این شرکتها تمام کارهای کشاورزی انجام بشود منهای فراهم کردن موجبات مجدد بهره کشی انسانی از انسانهای دیگر. شرکتهای سهامی زراعی تشکیل شده به وسعت ۵۰۰ هکتار، ۱۰۰۰ هکتار، ۲۰۰۰ هکتار و این افتخاری است که عرض کنم زیر سد مهاباد هم اکنون چهار شرکت سهامی زراعی تشکیل شد که ۱۶ هزار هکتار زمین را در بر می‌گیرد. برای اینکه زمینها به قطعات کوچک غیر اقتصادی تقسیم نشود با رعایت آداب و سنن و اخلاق و عرف مورد احترام گفتیم که زمین را زارع در اختیار شرکت سهامی زراعی می‌گذارد و به تناسب ارزش این زمین تعدادی از سهام را دریافت می‌کنند و هر وقت که خدای نخواسته عمرش را به بچه‌هایش داد دیگر زمین بین فرزندانش تقسیم نمی‌شود بلکه سهام و سود متعلق بسهام تقسیم می‌شود بین ورثه (عباس میرزائی- کاملاً صحیح است) بنابراین پیشنهاد کردیم و در قانون تصویب کردید. مورد ایراد بود که چرا ما دخالت می‌کنیم که سهام متعلق به آنها بدون اجازه به دیگری واگذار نشود دلیل دارد و دلیل مهم آنهم بسایر واضح است زیرا اولاً عادت نداریم که هیچ کشاورزی از ده خارج بشود و بلاتکلیف باشد علاوه بر این تا وقتی که صنعت و بخش خدمات ما موجبات جلب اینها را فراهم نکرده ما مکلف هستیم به تبعیت از اصول شناخته شده انقلاب سفید ایران موجبات زندگی را برای این کشاورزان تأمین کنیم کشاورزانی که من می‌گویم با آنچه شما میگوئید معنایش فرق دارد وقتی من می‌گویم کشاورز بعنی زارعی که با اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی مالک زمین شده، حالا می‌رسیم بآن کشاورزانی که مورد توجه شما هستند و باید ببینیم کجا به ساحت حقوقشان دانسته یا ندانسته تجاوز می‌کنیم؟ گفتیم که کشاورزان می‌توانند سهامشان را به شرکت بفروشند یا به همدیگر بفروشند. در یک جای این قانون گفتیم که هدف این است که هر کسی حداقل سهامش بایستی متناسب باشد یا سهام مربوط به ۲۰ هکتار زمین آبی، چرا؟ برای اینکه میزان درآمد سهامداران به یک نسبت در شرکت بالا برود ولی باز این امکان پیدا نشود که مباشر سابق ارباب که احتمالاً در ده وجود دارد یا کدخدای سابق ارباب بیفتد وسط و بدون اطلاع دولت سهام کشاورزان را بخرد و ما از این طرف اصلاحات ارضی کردیم و ارباب را بیرون کردیم و از آنطرف مجدداً وسیله مباشر ۱۰۰ هکتار زمین از کشاورزان خریداری شود. گفتیم در مورد نقل و انتقال سهام باید هیئت مدیره نظر بدهد البته اعضای هیئت مدیره یک شرکت از بین خودشان یعنی کشاورزان انتخاب می‌شوند کسی آنها را تعیین نمی‌کند خود کشاورزان سهامدار جمع می‌شوند و مجمع از بین خودشان سه نفر انتخاب می‌کند و می‌شود هیئت مدیره و اینها تأیید می‌کنند که سهامداری سهام خود را منتقل بکند یا خیر و من فکر نمی‌کنم که وزارت تعاون و امور روستاها را کسی یک دستگاه مزاحم برای زارعین بشناسد. در کجای این قانون این وزارتخانه یک موضوعی را مطرح کرده در خلاف جهت نفع کشاورزان مملکت؟ این شرکتهای سهامی تشکیل شده و در مادة ۱۶ قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی که ۱۶ ماده اش را تصویب فرمودید قید شده که این قانون، قانون آزمایشی است و با تصویب مجلسین قرار شد که این قانون بمدت ۵ سال بصورت آزمایشی اجرا بشود هر گاه در این مدت احتیاج به اصلاحات داشته باشد کمیسیونهای تعاون و امور روستاهای مجلسین اصلاحات را تصویب کنند آنروز مجلسین ایران خودشان نمایندگی دادند به کمیسیونهای تعاون و امور روستاهای مجلسین اصلاحات را تصویب کنند، آنروز مجلسین ایران خودشان نمایندگی دادند به کمیسیونهای تعاون و امور روستاهای مجلسین در این مدت ۵ سال تجربیاتی پیدا کردیم به گرفتاریهائی برخورد کردیم منجمله زلزله‌ای در منطقه خراسان به وقوع پیوست تعداد زیادی از کشاورزان و هموطنان ما از هستی ساقط شدند و همه رفتیم و دیدیم ولی لحظه‌ای که شاهنشاه تشریف فرما شدند و آن منطقه را بازدید فرمودند یعنی منطقه‌ای که آثاری از حیات و زندگی در آن وجود نداشت و بایستی راه حتی برای زندگانی زنده‌ها پیدا می‌کردیم امر فرمودند شرکت سهامی زراعی تشکیل بشود و قرار شد در همان منطقه برای زارعین این مملکت موجبات زندگی کردن و زنده بودن را فراهم بکنیم وبنابراین در اجرای اوامر مطاع شاهانه دست بکار تشکیل شرکت سهامی زراعی شدیم و دیدیم در این منطقه کوچولو، کوچولو، تکه تکه اراضی وجود دارد که زمین را یا در نتیجه اجرای قانون اصلاحات ارضی یعنی در نتیجه اجرای شق تقسیم در اختیار دارند یا یک تکه زمینی است که شخصی رویش زراعت میکرده و مشمول اصلاحات ارضی هم نبوده و یا یک تکه زمینی است که مالک این زمین در حالیکه مشغول کاری در مناطق دیگر مملکت می‌باشد، یک تکه زمین زراعتی هم دارد البته این مباح است و اشکالی هم ندارد، فعل حرامی هم نیست و در قانونی که برای ما تصویب کردید گفته شده در منطقه‌ای که در نتیجه قهر طبیعت مردم از هستی ساقط می‌شوند، شرکت سهامی زراعی تشکیل می‌شود و اگر در منطقه خرده مالکی وجود دارد که دارای زمین است و خودش روی آن زمین زندگی می‌کند عضو شرکت سهامی زراعی می‌شود ولی اگر خرده مالکی وجود دارد که در خارج از منطقه زندگی می‌کند و با تشکیل شرکت زمینش وسیله اراضی شرکت احاطه می‌شود و راه بخارج ندارد و با مشکلاتی مواجه می‌شود ما زمینش را به قیمتی که آنروز در قانون تصویب فرمودید می‌خریم این مفاد ماده ۱۹ و ماده ۲۰ است اگر با اساس فکر تشکیل شرکت سهامی زراعی موافقید و من حتی از طرف شما این اعتقادتان را تأیید می‌کنم حال توجه بفرمائید یک شرکت سهامی زراعی تشکیل شده ولی در منطقه عمل آن امکان دارد اراضی پراکنده‌ای وجود داشته باشد که متعلق به زارعان سهامدار نیست و این اراضی وسیله اراضی شرکت احاطه می‌شوند و راه آنها بخارج بسته می‌شود و در چنین شرایطی وقتی شرکت تشکیل شد باین آدمی که زمینش در وسط منطقه عمل شرکت است میگوئیم این زمین مثلاً ۲۰ هکتاری شما که در این وسط افتاده و بخارج هم راه ندارد، مانع از این است که زمینهای شرکت یک پارچه بشود، تراکتور از این طرف باید برود این زمین را شخم کند و از ان طرف برگردد و آن زمین را شخم کند بنابراین یا بیا قبول عضویت در شرکت را بکن ولی به چه شرط، فقط به این شرط که اگر این کشاورز که البته باید بگوئیم این خرده مالک یا این مالک که میزان مالکیتش از حداکثر زمینی که یک کشاورز عضو شرکت دارد بیشتر است و مثلاً حداکثر میزان مالکیت یک زارع عضو اگر ۲۰ هکتار است در عین حال ممکن است یک زارع دو هکتاری هم در همین شرکت عضو باشد باین شخص میگوئیم شما هم باندازه ۲۰هکتار که حداکثر سهم یک زارع عضو شرکت است بیا صاحب سهم بشو و راجع به بقیه زمین اش هم چند کار را می‌شود انجام داد یا با توافق و رضایت طرفین، باندازه بقیه اراضی در گوشه دیگر به شما زمین می‌دهیم که راه بخارج هم داشته باشد که نه شما مزاحم زارعین عضو و فعالیتهای شرکت بشوی و نه احتمالاً زارعین مزاحم شما بشوند ولی استدعا می‌کنم توجه بفرمائید می‌رسیم بآنجا که ممکن است بگوید نه حاضر است عضو شرکت بشود و نه زمین دیگری را درگوشه دیگر منطقه عمل شرکت بگیرد. حال باید یا قبول کنیم که شرکت سهامی زراعی را می‌شود تشکیل داد ولی مهم نیست که اراضی آن یک پارچه باشند. و وجود قطعات پراکنده اراضی در منطقه عمل شرکت ایجاد اشکال می‌کند و باز ریشه اختلاف بین زارع مقیم منطقه و مالک قطعه زمین وجود داشته باشد و مالک بگوید این ملک خودم است ولی بمن تجاوز کردند و گرفتاریهای دیگری از این قبیل من فکر نمی‌کنم که شما با چنین صورتی موافق باشید و من و شما همدیگر را خوب می‌شناسیم هیچ رنجشی هم از شما ندارم چه بسا مطالبی اتفاق افتد که شما مطرح می فرمائید مطالبی باشد که به عقل ما نرسیده باشد من ناچارم مطالب خودم را عرض کنم وعرض کردم. چرا باید بگذاریم که به حقوق یکدیگر تجاوز کنند و بعد ما بیائی جلویشان را بگیریم و متجاوزی را محاکمه کنیم چرا تخم نفاق را در اینجا بکاریم، اراضی شرکت سهامی زراعی ممکن است یکپارچه نباشد، این کار غیر ممکن نیست ولی چرا این ترتیب کار را قبول کنیم، مگر شما به شهردار این حق را ندادید که گر در تهران مثلاً احتیاج به احداث یک خیابان جدید داشته باشد بدون توجه به خواست حسن و حسین در مسیر جاده و خیابان مورد نیاز خانه‌ها وساختمانها را خراب کند و خیابان را بسازد چون شهر احتیاج به یک خیابان تازه دارد، و شهرداری هم می‌گوید بیائید پول ملک خود را بگیرید و بروید. شما این اجازه را در شهر برای رفاه و آسایش شهرنشینان دادید و این قانون توسعه معابر است حالا ما آمدیم استدعا کردیم که مفاد مادة ۲۰ قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی را که قبلاً تصویب فرمودید برای برطرف کردن یک چنین مزاحمتهائی است و آنرا خودتان تصویب کردید و بدست ما دادید که اجرا کنیم. چه کنیم اگر مالکین مورد بحث این راه حلها را قبول نکردند؟ اولاً میگوئیم ملک آنها را می‌خریم، اگر میگوئید پولی که می‌دهیم کم است، شرایطش بد است این مطالب در فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین بررسی شده و همانطور که عرض کردم یک ماه است درگیر این مسائل هستیم و اولین باری نیست که این مطالب مطرح می‌شود. در حزب ایران نوین تمام این مطالب مطرح شده، در مجلس در یک جلسه که آقای رامبد هم تشریف داشتند گفتم که دولت اعلام خواهد کرد که راجع به قیمت این قبیل املاک تجدید نظر می‌کنیم. این راه حل را هم امروز فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین مطرح خواهد کرد و اگر تصویب فرمودید رفع نگرانی خواهد شد، اما می فرمائید چرا اختلافات حسن و حسین را خودمان رسیدگی می‌کنیم از یکطرف برای کم کردن از مراجعات روستانشینان به مراجع قضائی، قانونی را تصویب کردید بنام قانون خانه‌های انصاف که آنجا دیگر دادگستری مطرح نیست خود مردم هستند که به اختلافات رسیدگی می‌کنند وما در اینجا گفتیم اگر در زمینه مسائل کشاورزی و فعالیتهای غیر کشاورزی زارعین اختلاف پیدا کردند به چه ترتیب رسیدگی شود و در مورد رسیدگی به فعالیتهای غیر کشاورزی نباید سوء تفاهم ایجاد شود، چون شما چند وقت پیش در قانونی تصویب کردید سازمانی بنام سازمان فعالیتهای غیر کشاورزی تشکیل شود برای ترویج کارهائی از قبیل دست دوزی و کرهای دستی و قالیبافی و مراد ما که اگر از این فعالیتهای غیر کشاورزی که نظیر همین فعالیتها است حال گفته شده که اگر اختلافی بین سهامداران و کارکنان شرکت ایجاد شود سه نفر که مأمور وزارت تعاون و امور روستاها هستند رسیدگی می‌کنند و من نمیدانم چه فرق می‌کند برای این سه نفر که بگویند این زارع یا آن زارع و حسن یا حسین حق دارد یا ندارد آیا این بد است که اجازه داده نمی‌شود در روستاها بر اثر اختلافی دو نفر توی سر و کله هم بزنند و بعد بلند بشوند بروند شیراز و اصفهان برای مراجعه به محاکم دادگستری. خوشبختانه این ماده ۸ را کمیسیونهای تصویب نکرده‌اند و این ماده ۸ جزو اصل قانون است که به مجلس تقدیم شده (عبدالحسین طباطبائی – راجع به فعالیتهای غیر کشاورزی بیشتر توضیح بدهید که در صورتجلسه ثبت شود) اگر با توضیح مسائل حل می‌شود که بنده در خدمتتان هستم مراد و نظر از فعالیتهای غیر کشاورزی این است که کشاورز در ایام فراغت از کار کشاورزی بکارهای غیر کشاورزی بپردازد و فلسفه اش این است که گفتیم کشاورزی که سالی مثلاً صد روز کار می‌کند و بقیه سال را بیکار است و با عایدی این صد روز می‌خواهد ۳۶۵ روز زندگی کند و این درست نیست کارهای غیر کشاورزی هم بکند. کارهای غیر کشاورزی مثل فعالیت در صنایع غذائی و سایر کارهای دستی مثل قالیبافی و درآمد بیشتر بدست آورد این مطلبی است که در سوم بهمن ما جاری شاهنشاه آریامهر در پیام تاریخی خود در کنگره بزرگداشت دهه انقلاب اعلام فرمودند و باید حداکثر در دهسال آینده درآمد کشاورز با درآمد شهرنشین نه تنها مساوی بشود بلکه در مواردی زیادتر هم بشود (صحیح است) راه حل این نیست که به کشاورز ۲ هکتار زمین بدهیم خودمان را بکشیم کنار و بامید خدا رهایش کنیم که چنین و چنان می‌شود شما صد درصد از من بیشتر تعصب دارید که کشاورزی مملکت روزبروز پیشرفت کند، صنعت مملکت را حمایت کند این کشاورزی مملکت آنقدر پیشرفت کند که کشاورزان ما بیایند رادیو بخرند، خوشبختانه میدانید رادیو دارند. تلویزیون بخرند، اتومبیل بخرند و بیاید وارد بازار مصرف مصنوعات صنعتی مملکت بشود و در نتیجه تولید کالاهای تولیدی کالا در کارخانه‌ها می‌رود بالا و بالنتیجه قیمت تمام شده می‌آید پائین و وقتی قیمت آمد پائین، محصولات صنعتی ایران می‌تواند در بازارهای بین المللی رقابت کند موضوع شرکتهای سهامی حماسه‌ای است به عنوان پشتوانه واقعی اصلاحات ارضی ایران که ابتکار آن با رهبر انقلاب مملکت ماست و چون خوشحال می‌شوید اضافه می‌کنم سران کشورهای گروه شرق که به ایران آمده‌اند بر اساس آنچه که نوشته‌اند و اقداماتی که کردند همه جا فکر تشکیل شرکتهای سهامی زراعی ایران را یکی از ابتکارات خلاقه رهبر ایران دانستند در شرکت سهامی زراعی آریامهر که در شهر و دیار جنابعالی است تشریف ببرید اگر بیشتر از ما خوشحال نمی‌شوید کمتر از ما هم خوشحال نمی‌شوید و بلکه لااقل دوتایی به یک اندازه خوشحال می‌شویم. همه وطن پرست هستند. کشاورز توی خانه اش نشسته درمانگاه بغل گوشش است مدرسه بغل گوشش است یک تراکتور هم در کنار زمینش نگاهداشته‌اند ببینید آن تراکتور را رئیس جمهور کدام کشور به این شرکت اهداء نموده است؟ رئیس جمهوری یکی از کشورهای شرق اروپا حالا آن چه که این جا عرض کردم آن چیزی است که به نظر ما می‌رسد و آن چه هم که بنظر شما می‌رسد اجازه بفرمائید مواد که قرائت شد در هر ماده که پیشنهاد داشته باشید قرائت می‌شود و مطرح می‌شود. بنده هم هیچ دلیلی ندارد که یک چیز منطقی را قبول نکنم آیا جایزه‌ای به بنده داده می‌شود؟ دوستان من منطقهای ناوارد را دیگر کسی قبول ندارد و شما مسلماً چون با من دوست هستید تمام چیزهائی را که بنظرتان می‌رسد باید بفرمائید مطالبتان را مطرح بفرمائید بنده هم توضیح می‌دهم اگر تصویب فرمودید می‌رویم اجراء می‌کنیم اگر تصویب نفرمودید تکلیف ما روشن است. قانونگذاری از وظایف مجلس است فکر می‌کنم اگر موفق بشویم در زمینه تشکیل شرکتهای زراعی بیش از این قدم برداریم دو مسأله را حل کرده‌ایم. من با حل یک مسأله جدا از حل مسأله بعدیش مخالف نیستم، می‌خواهیم کشاورزی سنتی ایران را تغییر شکل بدهیم و آنرا تبدیل به کشاورزی پیشرفته بکنیم زارع ما هم جان بگیرد بیاید در بازار، بازار مصرف، تفاوت زندگی شهرنشین و روستانشین از بین می‌رود و این امری است که شاهنشاه فرمودند و مقدمه‌ای فراهم کند برای ساختن ایرانی آبادتر از آنچه که اکنون داریم، و باز هم قسم می‌خورم که علاقه شما از من کمتر نیست منتها از هم بیخبریم یک قانونی آمده یک ماده ۲۰ دارد اصل این قانون پنجسال پیش تصویب شده بدون اینکه فرصت داشته باشیم برای هم توضیح بدهیم این سوء تفاهمها ایجاد شده است. اقدامات انقلابی مملکت ما و انقلاب ما از این نظر جشمگیر و اصیل است که دست بکار مصادره اموال و حقوق قانونی اشخاص نشده‌ایم. عرض می‌کنم اگر در شهر من و شما احتیاج داشته باشیم به یک خیابان جدید و وسیع شهرداریها این اختیار و قدرت قانونی را دارند که خانه-ها را خراب کنند. اینها خراب می‌کنند و می‌سازند، ما هم همین کار را می‌کنیم و در اینجا می‌گوییم اگر ین زمین در وسط منطقه عمل شرکت باشد برای اینکه اراضی شرکت یکپارچه بشود و صاحبان حق توی سر و کله همدیگر نزنند و به دادگستری نروند به مفاد ماده ۲۰ احتیاج داریم و یادمان باشد که ما برای رسیدن به دروازه‌ای که کمال مطلوب و مقصود همه ماست یعنی دروازه تمدن بزرگ دهسال فرصت داریم. به شرکتهای سهامی زراعی استدعا می‌کنم تشریف ببرید و شاید تشریف برده‌اید یا خودشان یعنی زارعین مستقیماً صحبت کنید و ملاحظه بفرمائید نظرشان چیست امروز آنقدر مشتری داریم برای تشکیل این شرکتها در مناطق مختلف مملکت که متأسفانه امکانات ما کم است (صحیح است) شما خوشحال می‌شوید وقتی به دیدن شرکت سهامی زراعی آریامهر می‌روید و می‌بینید آن زارعی که روزی توسری خور بوده امروز چه وضعی دارد شما خودتان منطقه را می‌شناسید. حالا زارع خودش پشت تراکتورش نشسته و دیگر بچه اش توی خاکها زندگی نمی‌کند، کودکستان دارند البته تعداد کم است ولی زیاد خواهیم کرد (احسنت) بنابراین در ماده ۲۰ که احتمالاً در اینجا صحبت خواهد شد بر اساس پیشنهادی که در فراکسیون حزب ایران نوین با موافقت دولت تهیه شده و دولت هم صد در صد موافق است و با توضیحاتی که خدمتتان خواهم داد قیمت عادله را می‌پردازیم. البته موقعی که مادة ۲۰ مطرح شد این توضیحات را مفصل خدمتتان خواهم داد و ماده ۲۰ را اصلاح می‌کنیم که قیمت عادله بگذاریم و نقداً بپردازیم و از همان تسهیلاتی که در قانون بودجه و برنامه گذاشتید که اگر تنها ممر اعاشه مالک این زمین است یک درصدی هم اضافه می‌دهیم و آنرا هم می‌دهیم و دولت کماکان مشوق افزایش فعالیتهای کشاورزی است و سیاستش بر این اصل استوار است که بخش خصوصی بیاید سرمایه گذاری کند واحد مکانیزه بزرگ و کوچک تشکیل بدهد (صحیح است) این ماده ۲۰ ناظر به مواردی است که در چهار سال گذشته بیش از یک یا دو منطقه از آن استفاده نکردیم. فکر نکنید که خدای ناخواسته ما دشمن این مملکت هستیم شما اگر در عرض مدت چهار سال گذشته یکی بغل گوشتان گفته است که این ماده ۲۰ را بد اجرا کرده‌اند استدعا می‌کنم موردش را بفرمائید آن وقت بنده تمام عرایضم را پس می‌گیرم مجلس شورای ملی هست، نمایندگان محترم هستند هرجا پایمان را کج گذاشتیم سئوال بفرمائید استیضاح کنید در اینجا کلمه من مطرح نیست در این مملکت همه مطرح هستیم و این نتیجه تقسیم کار است که امروز شما آنجا نشسته‌اید راهنمائی می‌کنید و بنده امروز در این سمت وظایف دیگری را انجام می‌دهم و شاید فردا جای دیگر، ولی بهر حال بنده تشکر می‌کنم از فرمایشاتی که فرمودید و باعث شد که این توضیحات را در مورد این قانون عرض کنم باز هم عرض می‌کنم تا در صورتجلسه نوشته بشود که در هر جا در عمل با مشکلی برخورد کنیم که باید این مشکل حل بشود خدمتتان شرفیاب می‌شویم تا ارائه طریق بفرمائی مجلس ایران همیشه آماده به کار است برای همین مسائل که اگر دولت قراردادی. لایحه‌ای، قانونی دارد بیاورد مجلس و خوشوقت ملتی که ضوابط حقوقی امروزش مورد استفادة پس فردا نباشد چون این نمایشگر پیشرفت است موضوع پیشرفت مملکت در پیش است هرجا مطلبی بنظرتان رسید پیشنهاد بفرمائید اگر تصویب شد قانون می‌شود و باز معذرت می‌خواهم از اینکه صدایم قدری بلند است میدانید سابقه خدمت سربازی دارم و صدایم همیشه بلند بوده و هست و به شخص جنابعالی میدانید احترام دارم و هم چنین به تمام دوستان. در هر ماده توضیح خواستند خدمتشان عرض خواهم کرد قبول فرمودید رأی می‌دهید قبول نکردید رأی نمی‌دهید هر طور که دلتان خواست و بنفع مملکت است اصلاح بفرمائید (احسنت. احسنت).

رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد- صرف نظر از جنبه تبلیغاتی موضوع با چند جمله‌ای که شروع عرایضم هست اگر توجه بفرمائید به مسئولیت خطیری که بر عهده ماست و چون می‌خواهیم حقیقت عرض کنیم و متأسفانه بعضاً و عملاً می‌بینیم که توجه نداریم بیشتر واقف می‌شویم در مملکتی که دو روز قبل در امر صیانت سیاسی و اقتصادی توفیق بزرگ نفت اعلام شد (صحیح است) در کشوری که مژده پیشرفت صنعت آن رقمی بود که برای ظرفیت کارخانجات ذوب آهن ما اعلام گردید و اولین واحدش افتتاح شد در سرزمینی که حسن تفاهم و حسن نیت و رهبری صحیح سیاست آنچنان است که گرفتاری چند ساله هیرمند در شرف حل صحیح است امروز در پشت تریبون مجلس وکیل با آن استواری و شهامت و شرافت وزیر با این انصاف و رقت مطلب را عنوان می‌کند ولی این من و شما بزرگواران هستیم که اگر درست رأی بدهیم تملق و تعارف و نفع خودپرستی را کنار بگذاریم این وزیر و وکیل را کمک کرده‌ایم و بآن پیشرفتهای بزرگ مملکت یک جلال بزرگتری داده‌ایم آن دموکراسی واقعی و آنطور که شاهنشاه می‌خواهند دخالت مستقیم مردم در سرنوشتشان است و اگر با صحیح است‌های تملق آمیز باز سرا‎غ آنچه که در کمییسیونها گذشته و بهمین ایراد دارم نخواهیم که بر مجلس آنچنان صحنه‌ای بسازیم که حقیقت آنرا در روزنامه آیندگان بصورت نقش دیوار درخشان اصیل مملکت متأسفانه ما یک نقش ضعیفی با نقطه ضعفی بصورت عدم انجام وظیفه خود در آن میان نمایان هستیم (عباس میرزائی- تملق نمی‌گویم) جناب آقای ولیان صمیمانه بشما تبریک می‌گویم بواقع هرچه می‌گذرد استحقاق و استعداد شما را در کارهای بزرگ می‌بینم ولی بلافاصله به همکاران شما و به هیأت دولت به مجلس سنا که استادان ما هستند و به کمیسیونهای مجلس در نحوه اینگونه رسیدگی به لوایح، من تسلیت می‌گویم شما وظیفه‌ای دارید هدفی دارید احتیاجاتتان را نوشته‌اید شما طبیب جراح استخوان هستید که میگوئید یکساعت وقت برای این جراحی استخوان احتیاج دارم اما من طبیب قلب اگر بشما نگویم که مدت دوام تحویل یکساعت زیر بیهوشی را ندارد من کوتاهی کردم شما تقصیری ندارید (آفرین) نیت شرکتهای سهامی زراعی بسیار عالی آرزوی من و عباس میرزائی آنچنان است که از جلفا تا چاه بهار و از سرخس تا آبادان سراسر مملکت آنچنان که شما و من می‌خواهیم زیر تراکتورهای ساخت ایران بدست کشاورزان تحصیل کرده و مرفه در زمینهای مسطح شده زیر سدهای پر آب بصورت شرکتهای سهامی زراعی در بیاید این هدف شماست احتیاجات خود را در آن لایحه نوشته‌اید با شما من حرفی ندارم من از آقای وزیر کشاورزی که امروز شاید اینجا تشریف داشته باشند سؤال می‌کنم آیا هیچ فکر کرده‌اند اعلام این مفاد مورد اجرای شرکتهای سهامی زراعی بدست هر فرد ناوارد در این جریاناتی که شما مطرح کردید بدون اصلاحی که فراکسیون حزب ایران نوین مذاکره شده و پیشنهاد خواهند داد در نقاطی که شما ۵۰ سال دیگر به سراغشان نخواهید رفت چه تزلزل خاطر و بدبینی و ناامیدی بوجود می‌آورد این عبارات و جملات چه تأثیر سوئی در روح آنها باقی می‌گذاشت؟ وزیر کشاورزی که خود در هیأت دولت عبارات و الفاظ لایحه را تأیید کرده چطور به شما نگفت که بیائید پشت سر این ماده توضیحی باشد تا آنچه را که می‌خواهید بکنید در آن حد بیشتری باعث تزلزل خاطر فراهم نکنیم از آقای نائب نخست وزیر مرد فاضل آقای اصفیا، سؤال می‌کنم ایشان چطور مسئولیت اقتصادی مملکت را در مشاورت به نخست وزیر قبول کرده و چنین عبارات و موادی را موافقت نموده آقای ولیان همکاران شما احساس مسئولیت نمی‌کنند از آقای مجیدی وزیر مشاور سئوال می‌کنم امر برنامه‌های کمک به کشاورزی که شما دیروز در سازمان برنامه تصویب کردید با این لایحه چگونه عمل می‌کنند آیا ایشان در هیئت دولت بوده یا نبود؟ عبارات این لایحه را خوانده یا نخوانده صحه می‌گذارد؟ اگر خوانده صحه بگذارد من در سواد دکتر مجیدی دیگر شک می‌کنم اگر نخوانده صحه می‌گذارد من بقبول مسئولیتش تردید دارم. جناب وزیر دادگستری تشریف ندارند ایکاش شما می‌گذاشتید صادق احمدی کماکان یک وکیل خوب اینجا می‌ماند (مهندس صائبی- حالا هم وزیر خوبی است) نه، نه، نه من می‌توانم بگویم وزیر دادگستری خوب اگر این لایحه را خوانده باید وزیر تعاون و امور روستاهایش را بآن چیزی که وظیفه وزیر دادگستری است توجه داده باشد اینکه عرض کردم تعارف، همین جاها است. در هر حال بنده اگر جای جنابعالی بودم کار مشکل و پرافتخار و با دردسرداری را که قبول کرده‌اید هیچ احتیاجی به کتمان و پنهان و این چیزها ندارد به پیشنهاد آقای سناتور محترمی که تقاضای فوریت کرده‌اند خود شما باید مخالفت می‌کردید و چنین امر بزرگی را نباید می‌گذاشتید که در مملکت بدست اشخاص بدخواه و محرک و حسود به پیشرفتهای مملکت وسیله تحریف جملات و تعبیر غلط کلمات بدهد می‌گذاشتید مجلس شورا در اینجا روشن بشود و بآن ترتیب فوریت و آنچه که من در کمیسیون مشترک دیدم! نمی‌گذشت شاید صحیح نیست، ما وکلا حق نداریم از یکدیگر بازخواست کنیم ولی من در مقام علاقه به حفظ احترام دوستانم سئوال می‌کنم آقای رئیس کمیسیون دارائی، آقای رئیس کمیسیون استخدام دعوتنامه برای کمیسیون فرستادید؟

رئیس- آقای رامبد چون لایحه یک شوری است پیشنهادها در خود مجلس مطرح می‌شود.

رامبد- بهر حال احترام به قوانین بستگی دارد به احترام به آئین نامه مجلس شورای ملی (صحیح است) شأن و حق یک چنین لایحه‌ای نبود که بصورت تلفنی در فاصله دو ساعته دو جلسه علنی لایحه بودجه که باید برای ناهار می‌رفتند و برمیگشتند چنین لایحه مهم و وسیعی مطرح بشود.

عباس میرزائی- من دعوتنامه را نشانتان می‌دهم.

رامبد- آنوقت بگویند بدون یک «و» و حتی بدون یک نقطه و بدون یک اصلاح عبارتی به مجلس آمد.

دکتر الموتی- کی این حرف را زده است؟

رامبد- مقایسه هر دو گزارش این را نشان می‌دهد جنابعالی مصوبه مجلس سنا را بیاورید مصوبه کمیسیونهای مشترک غیر اصولی مجلس شورای ملی را هم بیاورید مصوبه کمیسیون غیر واقع مشترک دارائی (یکنفر از نمایندگان – اصلاً کمیسیون مشترک یعنی چه؟) آنرا هم بنده نمیدانم از رؤسای کمیسیون بپرسید آنوقت بیائید تصدیق کنید که این ما هستیم که موجب مقاله نقش بر دیوار در روزنامه آیندگان می‌شویم نه اوضاع مملکت این ما هستیم که وظایف خودمان را انجام نمی‌دهیم…

دکتر الموتی- متأسفانه در آن مقاله شما را تخطئه کرده‌اند.

رامبد- آن را هم حق دارد برای اینکه در بودجه بنده صحبتی را که الآن می‌کنم نکردم و حق دارد مرا تخطئه کند، از این گفته‌ها چیزی برنمیگردد ولی باعث یشود که در آینده متوجه باشیم که همه مسائل تشریفات نیست و در این مسائل فلسفه هائی نهفته است جناب آقای ولیان مطالب خیلی صحیحی فرمودند ولی تصادف این چنین پیش آمد که بعد از آقای عبدالحسین طباطبائی پشت تریبون آمدند و شاید توهم چنین باشد که همه مطالب در جواب ایشان بود و خیال نمی‌کنم در مورد اصلاحات ارضی که توضیحات صحیحی فرمودید جناب آقای طباطبائی کلامی خلافش نه صحبت داشته باشند (صحیح است)، نه عنوان کرده باشند. جناب طباطبائی آنچه گفتند برای بهره برداری صحیح هر چه بیشتر و منافع کامل اصلاحات ارضی موفق شما است که شما هم سهم و افتخار بسزائی در اجرای آن داشته‌اید شما هم نیات شاهنشاه را درست درک کردید آقای طباطبائی در این مورد این عقیده را دارند آنچه شما فرمودید یک یادآوری و تاریخچه‌ای به موضوع بود که با صحبت ایشان ارتباط نداشت. اما جناب آقای ولیان عبارتی در فرمایشتان بود که همه مجلس و هر ایرانی نسبت به این عبارت سر تعظیم فرود می‌آورد: مصالح عموم مقدم بر منافع شخصی است این عبارت صحیح هیچوقت نباید بصورت ناقص «لا اله…»در بیاید چون دیدیم در تظاهر به پیروی از همین اصل بود که گروه از افرادی در حزب نازی موجب بزرگترین جنایات تاریخ بشر شدند یعنی فاشیست‌ها، لذا باید مراقب باشیم ما خدای نکرده در راه این عبارت کوچکترین لغزشی پیدا نکنیم زیرا نازیها هی گفتند مصالح عموم مقدم بر منافع شخصی و دیگهای آتش برای پختن آدمها فراهم شد. ابتکار و انحصار و بزرگواری در انقلاب ایران این بود که حالتی انسانی شرافتمندانه و بنفع تمام افرادی که طبق قوانین جاری مملکت زندگی می‌کردند داشت حتی همان مالک در تمام طبقات مملکت یک عشق، یک الهام و یک آرزو نیست آن رهبری شاهنشاه و پیروی از این رهبری شما یکنفر صاحب زمین را می‌شناسید که وقتی قانون اصلاحات ارضی را ارائه کردید نسبت بآن مقاومت کرده باشد؟ جز کسی که قطعاً خائن بوده است (ایمان زهرائی – اما وجود داشته است) به کیفرش رسیده، بنابراین ما نسبت به طبقات مختلف تا موقعی که از قانون عدول نکرده‌اند احترام می‌گذاریم. اما علت و اصراری که من اینجا دارم همین است که این قانون اگر ناقص تصویب شود من هم به سهم خود مسئولش هستم زیرا اکثریت باید دولت را تأیید کند این وظیفه من است که بیایم مطلب را بگویم (کاظم مسعودی- اکثریت هم لوایح را بررسی می‌کنند) فرمایشات شما را در کمیسیون بنده هنوز بخاطر دارم! خیلی هم تشکر دارم خیلی هم صحیح و دقیق فرمودند (دکتر الموتی – بفرمائید موافقید یا مخالف؟) با این طرز تنظیم این لایحه موافق نیستم، آقای الموتی من فقط به امر کشاورزی توجه نمی‌کنم من در تمام امور مملکت وظیفه دارم هر چه بنظرم می‌رسد باطلاع مسئولین امر برسانم باین جهت ضمن تأیید هدف شما ضمن توجه به احتیاجات شما ضمن تمام مسائلی که برای شرکتهای سهامی زراعی لازم است چند تقاضا دارم که تصویب این لایحه که بصورت فعلی تزلزل خاطر به جهتی در مملکت فراهم می‌کند اصلاح شود آن تزلزل خاطر به جهت که ممکن است موجب رکود یا توقف فعالیت بخش خصوصی در امر کشاورزی بشود جلویش گرفته شود خسته شدید مطلب خارج از موضوعی عرض کنم در این جمعه من بنا به عادت تمام عمر هر جمعه چند ساعتی سواری رفتم و این منطقه ساوجبلاغ را که دیدم واقعاً به روح رضا شاه کبیر باز هم درود فرستادم با آن خیابانهای مستقیم دو طرف خیابانها درختهای چنار سر بر آسمان برافراشته چهل – پنجاه ساله هنوز باقیمانده بود از برکت امنیت و عمرانی بود که او در این کشور بوجود آورد بعد هم روح تحرک عشق علاقه فعالیت در زارعین آزاد شده که از برکت انقلاب شاه و مردم و امر اصلاحات ارضی و بزرگ و کوچک، پیر و جوان، حتی بچه‌ها یکی بیل بدست داشت یکی درخت می‌کاشت یکی تراکتور میراند مثل مورچه هائی که از سوراخ بیرون آمده باشد توی این دشت سراسر مشغول فعالیت بودند بی اختیار وقتی بیاد این لایحه و صدمه روحی بیجهت آن افتادم وحشت کردم لذا این آنجائی است که طبیب قلب بشما می‌گوید جراحی استخوانتان را بکنید ولی کاری نکنید که خدای ناکرده، به قلب صدمه بزند در این دنیا حسود داریم تحریک بکند چون نمی‌توانند پیشرفتهای ما را ببیند مبادا از بی اطلاعی بعضی‌ها استفاده بکنند. نگذارید این تحرک اینقدر امیدوارکننده نکثی درش پیدا شود مطلب دیگر شاید شما برای وزرای دیگر این حق را قائل نباشید برای خودتان قائل باشید چون خودتان نظامی هستید من از آقای وزیر جنگ گله دارم آقای وزیر جنگ چطور در هیئت دولت نشستید و لایحه ئی را خواندید که قوای انتظامی طبق دستور وزارت تعاون و امور روستاها کار بکند؟ قوای انتظامی باید رأی دادگاه را اجرا بکند و در رأی دادگاه نوشته است بنام مبارک شاهنشاه شاید شما وزیر اصلاحات ارضی و تعاون و روستاها نبودید فردا شاید رئیس سازمان برنامه یا وزیر خارجه و با این استعدادی که در شما می‌بینم در آنجا هم می‌توانید خیلی خوب کار بکنید و یکی از این آقایانی که دست مزد ناخدمتیهای گذشته امروز بعنوان گذشت می‌بینیم دستهایشان را می‌گیرند بعضاً از خدمتگذاران واقعی هم بالاتر می نشانید، بجای شما نشست لذا من به چه اطمینان رأی بدهم که قوای انتظامی دستور او را عمل کند بازتر بگویم یا توجه فرمودید منظورم به چه اشخاصی است که ممکن است جای شما را بگیرند بهر حال جناب آقای ولیان آنچه مصلحت مملکت است اکثریت، اقلیت، جناب طباطبائی، جناب ولیان همه با جان و دل پیروی می‌کنند ولی شما یک وظیفه‌ای دارید ما یک وظیفه‌ای، شما بیائید خودتان آن کاری که می‌خواهید بکنید حدش را تعیین کنید هر چند که لازم دارید شرکت سهامی زارعی تمام احتیاجاتش پدیده منت ولی آیا شما سرتاسر مملکت را شرکت سهامی زراعی درست می‌کنید نه، نه می‌خواهید بکنید نه می‌توانید بکنید نه بودجه اش نه سرمایه اش نه امکانش نه سیاستش نه شرایطش نه احتیاجش هیچ یک نیست مگر در دانمارک در هلند که با آن زمین کوچک بهترین محصولات کشاورزی را تهیه می‌کنند عیبی دارد؟ شاید دو روز دیگر از همانجا دولت شما گوشت وارد کند (دکتر الموتی – مصرف زیاداست) تنها صحبت مصرف نیست تولید هم کم است چه مانعی دارید به نسبت قدرت شما، تکنیک شما، پیشرفت شما، می‌تواند شرکت سهامی زراعی تشکیل بدهد ولی بخش خصوصی هم که ما یک صندوق توسعه کشاورزی برای کمک آن درست کردیم برای همین تأسیس شده باید بکار خود ادامه دهد. بیخود عامل محرک و عشق و علاقه که اولین عامل لازم برای پیشرفت کار است متوقف نکنید و در حالیکه نمی‌خواهیم متوقف کنیم نگرانی را برطرف کنیم اما موقعی که من می‌آمدم یکی از دوستان آنجا نشسته بود عبارتی گفت که یادآور شوم هر چند آقای الموتی بمن یادآوری کردند که راجع به متن ماده صحبت کنیم ما از شهریور ۲۰ خاطرات بسیار تلخی داریم اما از واقعه تلخ بهره- برداری و تجربه لازم کسب نکردیم حق بر این بود بعد از شهریور بیست دادگاههائی تشکیل می‌شد و مسئولینی که گزارش صحیح تهیه نکرده بودند به شاهنشاه وقت خلاف عرض کرده بودند به پای میز محاکمه می‌آمدند آنهائی که به آن رادمرد بزرگ که ناجی وطن پرست مرد زمان خودش بود. خیانت کرده بودند یعنی آنها که برای حفظ مقام. موقعیت و منفعت خودشان بر خلاف واقع فقط در جهت جلب رضایت خاطر ملوکانه صحبت کرده بودند بسزای خود می رسانیدیم خیلی لازم بود نکردیم من آنگونه گزارش کنندگان را در ردیف خائنین به مملکت میدانم و شما برگردید به وزارتخانتان تهیه کنندگان این لایحه را بخواهید با انصاف خودتان این لایحه را بخوانید ببینید جملاتی که بدون احتیاج شما باعث اینهمه نگرانی دشمن دانا بلندت می‌کند بر زمینت می‌زند نادان دوست در دستگاه فعال شما جای اینگونه اشخاص خرده شیشه درست کن نباید باشد جنابعالی در توضیحات مفید و لازم خودتان چند نکته را فرمودید که از طرف خودم تشکر می‌کنم فرمودید ما در جاهائی که بتوانیم و لازم باشد بنابراین محدوده‌های معین این شرکتها را تشکیل می‌دهیم فرمودید سهیم می‌کنیم اگر جائی باشد زمین می‌دهیم تا بتوانند بکارند پول می‌دهیم برای اینکه اینهمه که ما در صحبتهای خود به جزیره ثبات و آرامش ایران اشاره می‌کنیم امنیت، امنیت فقط این نیست که توی خیابان کسی بگوش من بزند امنیت این است که من و شما در ظرف یکساعت مردم را از نقشه و زندگی خود و احترام و اطمینان به قوانین ناامید بکنیم پس این مطالبی را که فرمودید به یک ترتیبی از جناب آقای الموتی خواهش می‌کنم با حمایت و هدایت جوانان ترتیبی بدهند این چیزهائی که نه شما نیت داشتید نه مورد استفاده تان خواهد بود رفع ابهام بکند بلکه بار دیگر اگر در سیاق عبارت و نحوه بیان مطالب آنجور که باید از عهده برنیامدم معذرت می‌خواهم و از اینکه بعرایضم توجه کردید سپاسگزارم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر- لایحه‌ای که مطرح است همانطور که وزیر مسئول در این تاریخچه اصلاحات ارضی را بیان کرد محققاً مجلس محترم توجه دارند یکی از مهمترین لوایحی است که طرح شده از دو جهت یکی از نظر شمول این لایحه با کشاورزی و کشاورزان مملکت دوم از نظر تز انقلابی تشکیل شرکتهای سهامی زراعی و باستناد اصولی نظیر این است که ما با گردن افراشته میگوئیم ایسمها را دور ریخته‌ایم اصلی که مالکیت را با اصول همکاری اجتماعی در هم آمیخته، اصلی که ضامن اجرای سیاست کشاورزی و اصول انقلاب اصلاحات ارضی در ایران است و اصلی که ما اگر ایرادی داریم برای این است که وزیر تعاون و امور روستاها در چند سال گذشته فقط ۴۳ شرکت تعاون درست کرده و ایکاش چهارصد تا تشکیل می‌داد (صحیح است) در اینجا ایراداتی شد که من چون به یک قسمت آن حساس هستم و بخصوص قاضی عالیقدری اظهار فرمودند که ماده ۸ این قانون مخالف یا معارض با قانون اساسی شده خواستم این نکته را نگفته نگذارم هر چه مطالعه کردم در ماده ۸ که عیناً می‌خواهم تعارضی با قانون اساسی ندیدم و هیچ امری حاکی از این که هیأتهای سه نفری به اختلافات زناشوئی رسیدگی خواهند کرد در ماده ۲۰ مطرح نیست یک دقت مختصر این امر را روشن می‌کند و آن عبارت از این است که نوشته شده در ماده ۸ توجه بفرمائید من مخصوصاً توجه جناب آقای طباطبائی را به این مورد جلب می‌کنم برای ترضیه خاطر و تشفی خاطرشان چون میدانم همه ما به اصول قانون اساسی وفا داریم قسم خورده‌ایم و بالاتر از همه حافظ قانون اساسی شخص اول مملکت است که به رعایت اصول کلی قانون اساسی اعتقاد دارد و محال است خلاف قانون اساسی اقدامی بشود اینهم دلیلش این است گفته رسیدگی به اختلافات سهامداران و کارکنان شرکتهای سهامی زراعی با کی؟ با شرکت و مدیران شرکت و مدیران شرکت و یا بالعکس پس موضوع اختلاف، رسیدگی به اختلافی است که سهامداران شرکت با مدیران شرکت دارند سهامداران شرکت با مدیر شرکت اختلاف زناشوئی که ندارد. وقتی ما مطلبی را مطرح می‌کنیم و ایراد تعارضی با قانون اساسی می‌کنیم باید لااقل به متن ماده توجه کامل بکنیم گفته است «رسیدگی به اختلافات سهامداران و کارکنان شرکتهای سهامی زراعی با شرکت و مدیران شرکت و یا بالعکس نسبت به امر اشتغال و یا فعالیتهای کشاورزی و یا غیر کشاورزی در حوزه شرکت با هیئتهای سه نفری منتخب وزارت تعاون و امور روستاها خواهد بود» یعنی اگر کارمندی از این شرکت کشاورزی در باره دستمزد یا در باره فعالیت غیر کشاورزی مثلاً دائر کردن یک کارگاه قالیبافی در باره فروش سهمش یا عدم آن در باره فروش سهامش در این قبیل موارد که نسبت به امر اشتغال و یا فعالیتهای کشاورزی و غیر کشاورزی که بین مدیران شرکت و اعضای شرکت اختلافی بروز بکند این هیأتهای سه نفری حل و فصل کرده که هر اختلافی که این افراد در حوزه سه نفری داشته باشند با این هیئت سه نفری است این چه ارتباطی دارد به اینکه بعد بگوئیم آقای وزیر دادگستری کجا بوده که روی این صحه گذاشته است این هیأتهای سه نفری را قانون جانشین آن خانه انصاف کرده در عبارت آخر که جناب آقای رامبد توجه فرمودند و بنده هر چقدر این ماده را خواندم لفظ قوای نظامی را ندیدم جز اینکه شاید نظرشان این بود که گفته است تصمیمهای هیئتهای مزبور قطعی و به تقاضای ذینفع، مأمورین ژاندارمری مکلف به اجرای آن می‌باشند. از نظر تشریفات تشکیلات مربوط به آقای وزیر کشور است چون تشکیلات آن مربوط به وزارت کشور است و ربطی به ارتش ندارد که شما ایشان را استیضاح کردید همچنین کدام تصمیم محکمه‌ای است اعم از خانه انصاف، شورای داوری و غیره که مأمور ژاندارمری مکلف به اجرای آن نیست خوب تصمیمات این هیأتهای سه نفری را یک مرجعی باید اجرا بکند و این را ژاندارمری اجرا می‌کند به چه مرجعی بگوئیم اجرا کند؟ به کدخدا بدهیم؟ به خود وزارت تعاون و امور روستاها بدهیم؟ که نمی‌شود پس ژاندارمری حکم این هیأتهای سه نفری را اجرا می‌کند (رامبد- مادة ۲۲ را قرائت بفرمائید) قرائت می‌کنم ایراد کردند که کمیسیونها دقت نکردند و روزنامه مطلبی نوشته بود بنده از انصاف خود آقای رامبد کمک می‌طلبم ما در بعضی مواقع اگر مجلس سنا فوریت لایحه‌ای را تصویب کرده و ما بموجب نظر کمیسیون همآهنگی رعایت این مورد را به لحاظ احترام به مجلس سنا و به لحاظ اعتقاد به فوریتش قبول کردیم و هم احترام به رأی مجلس سنا داشتیم و فوریتش را تصویب کردیم و هم می‌خواهیم اعتبارات دیروز و پریروز و هفته گذشته که با این همه دقت و با این همه موشکافی که مخصوصاً نمایندگان محترم اقلیت کردید بودجه را تصویب کردید و برنامه پنجم را تصویب کردید که از اول سال اجرا شود باید همین سرعت عمل در کار باشد و این لایحه تصویب شود تا این وزیر بتواند این شرکتهای سهامی را تشکیل بدهد اگر بخواهیم برنامه مملکت اجرا بشود باید ما از تشریفات هدف تشریفات را بفهمیم، اگر گفتیم دعوتنامه برای اعضای کمیسیون بفرستیم منظور این است که اعضای کمیسیون تشریف فرما شوند، نه لفظ نوشتن دعوتنامه، اگر اعضای کمیسیون نبودند اگر اکثریت نبود قابل ایراد است اما اگر بمن دادفر با تلفن گفتند که به کمیسیون بیا در مجلس انقلاب در مجلسی که می‌خواهد دولت کارش را بکند در مجلسی که نمایندگان می‌پرسند که آقا فلان برنامه را چرا انجام ندادی؟ چه اشکالی دارد در یک امر فوری نمایندگان را بجای دعوتنامه رسمی با تلفن خبر بکنند (رامبد – اینجا همان موردی است که عرض کردم ما وظیفه خود را فراموش می‌کنیم. تعارفات همین حرفها است) این تعارف نیست اما جناب آقای رامبد شما ممکن است بفرمائید اگر دعوت نداشتید چرا در کمیسیون رفتید شرکت کردید صحبت فرمودید و وظیفه نمایندگی تان را انجام دادید؟ پس معتقد بودید چرا عملی را که کرده‌اید تخطئه می‌کنید؟ من عضو کمیسیون نبودم ولی از آنها دفاع می‌کنم اعتقاد دارم به اینکه نمایندگان مجلس مثل یک سرباز انقلاب شب و روز در وظائف نمایندگیشان می‌کوشند جاهد هستند و دقت می‌کنند شما ملاحظه فرمودید دولت لایح ای به کمیسیون بودجه داد سه تبصره حذف و ۴ تبصره با رأی آقایان تصویب شد نمایندگان مجلس شب و روز دقت کردند در فراکسیون ما یک ماه مورد بحث و شور است خودتان توجه کرده‌اید منتهی اگر ما نمی آئیم در پشت تریبون بعضی مسائل را که در فراکسیون در کمیته مرکزی عنوان کردیم اینجا عنوان بکنیم برای این است که عوام فریبی مجالس قبل را این نمایندگان مجلس ندارند (صحیح است) ما کار را بخاطر اصالت کار می‌کنیم نه برای خوش آمد عمر و وزید از کاری که به آن اعتقاد داریم دفاع می‌کنیم و به هدفش می‌رسیم و خوب هم دفاع می‌کنیم در فراکسیون، در کمیسیون بحث می‌کنیم جنابعالی هم شاهد این بحثها بودید و خوشبختانه الآن شهادت دادید به اظهار نظر یکی از نمایندگان اکثریت جناب آقای مسعودی، اگر چنانچه تصور بشود که الفبای وظائف نمایندگی این است که بنده چه در نطقهای قبل از دستور و چه در لوایح یک مطالب عامه پسندی را عنوان بکنم که همه بگویند به به چه خوب صحبت کرد در حالیکه این صحبت نه پیشنهاد است نه قانون است مثل ادوار گذشته که ما محصل بودیم در دانشکده حقوق میدیدیم این وکلا عجب حرف می‌زنند حالا می‌فهمیم که این حرفها هیچ اثر نداشته است چون حرف خالی بدون قانون، بدون پیشنهاد قبل از دستور یا بعد از دستور چه تأثیری دارد؟ اگر مجلس انقلاب این عوامفریبی‌ها را نمی‌کند به متن کار توجه دارد و شما ایراداتی را که فرمودید دانه دانه مورد توجه قرار گرفته بنده با یک مقدار از فرمایشات جنابعالی شخصاً عقیده‌ام این است که باید توجه خاص بشود و آن این است که دستگاههای انتشاراتی و تبلیغاتی مملکت و وزرای مسئول همانطور که شما فرمودید باید این موضوع را بررسی بکنند و توضیح بدهند و توجیه بکنند که آقا خریدن یک زمین دو هکتاری، پنج هکتاری وسط این شرکت سهامی زراعی معنیش این نیست که هر کس در هر جا باغی ساخت شرکت سهامی زراعی بگوید که این را بفروش. این موضوع باید روشن بشود پس دلیلی ندارد که در آینده شکایتی داشته باشیم اما اگر ما بخواهیم وضع زارع و سطح کشاورزی را بالا بیاوریم اصولاً باید تدابیری اتخاذ کنیم و مسائل و گرفتاریهای کشاورزی را برطرف کنیم و آنرا تقویت نمائیم تا زارع ما بآن آرزوهائی که شما داشتید برسد که یکی از آن تدابیر هم تشکیل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی است بنده مثل جنابعالی معتقدم که آقای وزیر تعاون و امور روستاها در این لایحه‌ای که پنج سال قبل تصویب شده و اجرا گردیده، چون مدتش تمام شده و آزمایشی بوده و حالا برای اصلاحات آورده‌اند و در مواد دیگر که پیشنهاد خواهد رسید مورد توجه قرار خواهد گرفت و اصول ماده ۲۰ در مورد بهای عادله اراضی و کیفیت خرید و پرداخت بموجب پیشنهادی است که از طرف ریاست محترم فراکسیون بعد از بحثهای فراوان در کمیته‌ها و جلسات متعدد تهیه شده داده خواهد شد و بآن نگرانی خاتمه داده خواهد شد و واقعاً باید بشما آقای وزیر تعاون و امور روستاها تبریک بگویم که با این ایمانی که پشت این تریبون ایستادید با این عقیده‌ای که از یک تزی که مورد تأیید دنیا قرار گرفته دفاع کردید و با این سادگی که علاوه بر وزیر که گفتید یک ایرانی وطن پرست و علاقمند هستید همانطوری که اظهار داشتید مگر ما نمایندگان اکثریت نمایندگان مردم نیستیم؟ و احیاناً ممکن است کسی پریشانی خاطر پیدا بکند شایعات ناروا و ناصحیحی بدهد شما این را بدانید هر چه بکنید و هر چه بگوئید بالاخره بدخواه یک چیزی پیدا می‌کند النهایه ما باید با تبلیغات اساسی با روشن کردن ذهن مردم آن تعداد از اشخاص را که ظاهراً ممکن است به مفهوم لایحه پی نبرده باشند روشن کنیم و از آقای وزیر خواهش می‌کنم ترتیباتی بیاندیشند مصاحبه کنند و به روزنامه‌ها بدهند من هم با شما موافقم بهر صورت این یکی از بهترین لوایح است و بنده فکر می‌کنم اجرای این لایحه در برنامه پنجم ضامن بالا رفتن سطح کشاورزی ما خواهد شد و نگرانی خاطری که عنوان شد علت ندارد بدلیل اینکه ۴۳ شرکت سهامی زراعی بوجود آمده و در اجرای آن توفیق مأمورین وزارت تعاون و امور روستاها قابل تقدیر است (صحیح است) و تقاضا دارم که جناب آقای وزیر در انتخاب هیئتهای سه نفری که نماینده این وزارتخانه خواهند بود نظارت بفرمایند که از نظر سن و سال و سایر شرایط آن چنان کسانی باشند که بتوانند هم سنگ و هم ردیف خانه‌های انصاف باشند (احسنت – احسنت).

رئیس- آقای دکتر ولیان بفرمائید.

دکتر ولیان (وزیر تعاون و امور روستاها) – بنده تشکر می‌کنم از مطالبی که در جهت روشن شدن بیشتر این لایحه اینجا مطرح شد قبلاً باید چند کلمه‌ای اشاره کنم به رئوس مطالبی که دوست عزیزم آقای رامبد مطرح کردند در قسمت اول عرایضم عرض کردم که دولت با استفاده از کلیه امکانات خودش امر سرمایه گذاری در فعالیتهای کشاورزی را به وسیله بخش خصوصی تشویق کرده و می‌کند و خواهد کرد و من و همه اعضای هیئت دولت بسیار خوشحال خواهیم بود که بخش خصوصی با تشکیل واحدهای مکانیزه بزرگ و کوچک نقش اساسی خود را در فراهم کردن موجبات افزایش رشد کشاورزی مملکت که مورد علاقه فرد فرد مردم مملکت است ایفا کند همزمان با این فعالیت در مواردی که اراضی و تأسیسات متعلق به اشخاص در داخل منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی باشد و مانع از یک پارچه شدن اراضی شرکت باشد از یک طرف بعلت احاطه شدن اراضی اشخاص بوسیله شرکت سهامی زراعی که خود مالکین این قبیل اراضی مواجه بشوند با مشکلاتی از قبیل نداشتن راه بخارج و مجدداً عرض می‌کنم بر اساس آنچه که در این قانون شرکتهای سهامی زراعی پیش بینی شده چون مادام که این قانون تصویب نشده ما قانون تصویب شده قبلی را داریم و اجرا می‌کنیم اگر اشخاص اراضی شان بصورت یک جزیره در داخل منطقه شرکت سهامی زراعی قرار بگیرد و نخواهند عضویت شرکت را با شرایطی که عرض کردم قبول کنند و نخواهند که زمینشان جابجا بشود در چنین صورتی بر اساس ماده بیست قانون سابق و لایحه فعلی پس از تصویب زمین و تأسیسات متعلق به این اشخاص را به قیمت عادله روز و باز توضیح می‌دهم به قیمت عادله روز و به تشخیص کارشناسان ذیصلاح که از دستگاههای مختلف مملکت جمع خواهند شد و به تبعیت از ضوابط پیش بینی شده در آئین نامه یا دستورالعملی که به تصویب هیئت وزیران برسد و باز به تبعیت از مقررات بند ۳ ماده ۵۰ قانون بودجه و برنامه که چندی قبل تصویب فرمودید و من علاقه دارم که مخصوصاً بند سوم این ماده را اینجا قرائت کنم «ملاک تعیین قیمت عبارت است از بهای عادله اراضی و ابنیه و تأسیسات مشابه واقع در حوزه عملیات طرح عمرانی بدون در نظر گرفتن تأثیر طرح مربوط در قیمت آنها در مواردی که ملک، محل سکونت مالک باشد علاوه بر بهای عادله صدی ده به قیمت ملک افزوده خواهد شد و هر گاه ممر اعاشه مالک منحصر به درآمد همان ملک متصرفی باشد» علاوه بر قیمت ملک که نقداً دریافت می‌کند «۱۵ درصد دیگر قیمت عادله از این بابت به او پرداخت خواهد شد» این قبیل اراضی را خواهیم خرید و این را خدمتتان عرض می‌کنم صرف نظر ای از این که چه کسی وزیر مسئول اجرای این قانون باشد،

اصل تغییرناپذیر در این مملکت احترام به حقوق قانونی فرد فرد مردم است (احسنت) و در مواردی که مصالح مردم و جامعه‌ای ایجاب کند و حقوق افرادی مانع رفع مشکل جامعه‌ای باشد در درجه اول ما حقوق قانونی مردم را تقویم و ارزیابی می‌کنیم و در مورد پرداخت قیمت عادله بطور نقد اقدام خواهد شد و باز هم توضیح عرض می‌کنم که اگر عجله‌ای شد که زودتر این لایحه در جلسه علنی مجلس مطرح بشود شاید دلیلش این بود که این موقعیت ایجاد بشود که این توضیحات در مجلس شورای ملی داده بشود و به وسائل مقتضی به اطلاع فردفرد مردم ایران برسد و فراموش نکنیم همه مجری منویات رهبری هستیم که فرمودند انقلاب ایران بدخواه هیچکس نبوده و نیست و توضیح عرض می‌کنم که شرکتهای سهامی زراعی را نمی‌توانیم در تمام سطح مملکت تشکیل بدهیم بعنوان مثال در مناطق کوهستانی یا در مناطقی که فاصله دهات آنها از هم خیلی زیاد است شرایط ایجاب نمی‌کند که ما شرکتهای سهامی زراعی را تشکیل بدهیم و در چنین صورتی می‌رویم سراغ تشکیل شرکتهای تعاونی تولید روستائی و زراعتهای کوچک را هم حمایت می‌کنیم و همانطور که مورد توجه فرد فرد خانمها و آقایان نماینده مجلس است یک طرح سازنده و اصیلی را اجرا می‌کنیم بدون اینکه موجبات اجرای سایر طرحهای سازنده را فراهم نکنیم البته این مطلب را هم خدمتتان عرض کنم قبول بفرمائید وزیر کشاورزی تمام این مطالبی را که اینجا فرمودید چون دوست من است با من در میان گذاشت و قبل از اینکه کمیسیون مجلس تشکیل بشود عده‌ای از دوستان بنده در حزب اکثریت بدنبال همین فکر در کمیسیونی با حضور جناب آقای اصفیا وزیر مشاور و آقای وزیر کشاورزی شرکت کردیم و وقتی در آنجا عقلهایمان را روی هم ریختیم دیدیم راه حلی جز این وجود ندارد و با این توضیحاتی که خدمتتان خواهیم داد یا قانع می‌شوید یا نمی‌شوید اگر ما شما را قانع کردیم که حرفی نداریم و اگر شما مجلس را قانع کردید باز هم حرفی نداریم و بنظر من با توجه به پیشنهاد فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین این مشکل حل شده است. من از دوست عزیزم جناب آقای دادفر که اشاره کردند به سیستم کار هیئت سه نفری تشکر می‌کنم و تمام این راه حلها از این جهت ارائه شد که حتی الامکان لازم نباشد روستائی برای سر و سامان دادن به مسائلی از این قبیل مرتب بین راه شهر و ده درآمد و رفت باشد (احسنت).

رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم، خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

- تعیین موقع و دستور جلسه آینده – ختم جلسه

۱۳- تعیین موقع و دستور جلسه آینده – ختم جلسه.

رئیس- چون وقت جلسه نزدیک به اتمام است اگر خانمها و آقایان مصلحت بدانند بحث در مواد لایحه را به جلسه آینده موکول می‌کنیم (نمایندگان – صحیح است) بنابراین جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت چهار بعد از ظهر امروز خواهد بود دستور جلسه ادامه مذاکره در لایحه تشکیل شرکتهای سهامی زراعی و گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور می‌باشد.

(جلسه ۵۵ دقیقه بعد از ظهر ختم گردید.)

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.