مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۱۳

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۱۳

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۷ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۱۳

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه: ۳۱۳

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۷ آذرماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: فولادوند - ادیب‌سمیعی - حاذقی - ریگی‏

۳- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی دایر با تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی افتتاح حساب جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارتخانه‌ها و ابلاغ به دولت‏

۴- تصویب صورت‌جلسه‏

۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی دایر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی واگذاری شش دانگ یک باب عمارت و باغچه به جمعیت آسیب‌دیدگان از سوختگی جهت ساختن بیمارستان و ابلاغ به دولت‏

۶- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر کشاورزی.

۷- تقدیم ۶ فقره صورت دیون به وسیله آقای معاون وزارت دارایی‏

۸- طرح تصویب گزارش کمیسیون دارایی دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح ماده دوم قانون اصلاح قانون انحصار دخانیات و ابلاغ به دولت‏

۹- بیانات بعد از دستور آقای توسلی - بانو تربیت‏

۱۰- اعلام وصول چهار فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه‏

مجلس ساعت نه و نیم صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس-اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه-آقایان:

بختیار بختیاریها-ریگی-مبارکی-دکتر مدنی

مهندس عدلی-اهری-پزشکی-جهانشاهی-دکتر امامی خوئی-پروین-غلام نیاکان-دکتر سامی راد-کیهان یغمائی-مهندس آراسته-مهندس پرویز بهبودی-دکتر خطیبی-میر افضل- صائب- ختائی-ذبیحی-زرگرزاده-مهندس عطائی-دکتر امین-حقشناس-دیهیم-دکتر رهنوردی-سرتیپ پور-مصطفوی نائینی-دکتر مهذب-مهندس زنجانچی-علی مرادی و بانو ابتهاج سمیعی.

غائیبن بی اجازه-آقایان:

دکتر مصباح زاده-آقایان-ناروئی.

غائبین مریض-آقایان:

کمالوند-سلیمانی کاشانی-تیمسار سرلشکر همایونی-خواجه نوری-شیخ السلامی-مهندس مالک-مهندس معینی.

۲-بیانات قبل از دستور آقایان:فولادوند تدیب سمیعی-حاذقی-ریگی

رئیس-نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای فولادوند تشریف بیاورید.

فولادوند-بنام خدا. با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم و عزیز.

مدتیست که بعلت کسالت و عوارض تابعه افتخار عرض دو کلامی بحضور محترم نمایندگان نصیبم نگردیده بود و از فرصتی که حاصل است بیحد خوشوقتم.

در بادی امر باید مانند فرد وطنپرست و شاهدوست مراتب مسرت و خوشحالی خودم را برای حسن ختام مذاکرات نفت بعرض ملت رسانیده و تبریک بگویم و سلامت و مزید شوکت شاهنشاه بزرگ آریامهر را که ابتکار معنوی و نبوغ ذاتی وجود مقدسش تنها عامل پیدایش و ایجاد این سعادت بزرگ برای ایران عزیز بوده است از در گاه احدیت مسئلت بدارم بدیهی است در این زمینه مساعی مجریان اوامر شاهنشاه را چه هیئت محترم دولت و چه هیئت مدیره‏‎ شرکت ملی نفت ایران مخصوصاً جناب آقای دکتر اقبال نمی‌توان از نظر دور داشت.

در اینجا بدنیست عرض کنم که فرصت بسیار مغتنمی برای ما ایرانیان پیش آمده است که در تاریخ معاصر خود اندکی بقهقرا نظر افکنیم و عبرت ژرف لازم را بگیریم ووجداناً اعتراف کنیم که عشقبازی دگرو نفس پرستی دگر است (احسنت).

مطلب مهمی که بعلت حوادث پارلمانی ذکر آن توسط ارادتمند چند روزی است بع تأخیر افتاده است سفر میمنت اثر وجود مبارک و عالیقدر علیا حضرت شهبانوی ایران به خطبه‌های بلوچستان و سیستان و بنادر جنوب است بنده این مسافرت علیا حضرت شهبنو را یک نقطه عطف در تاریخ این سرزمین میدانم زیرا این خود حقیقتی است که بعد از اسلام این نخستین بار است که یک ملکه ایرانی پای خود را از مقر سلطنتی برای دردیابی و نوازش و امر بدرمان و چاره نابسامانیهای طبقات محروم مملکت بیرون می‌گذارد و همه می‌بینم که اینهم یکی دیگر از آثار مراحم الهی است که شامل حال شاهنشاه آریامهر بزرگ و ملت ماست که خداوند بپادشاه عزیز ما و نسل معاصر ایران چنین بانوی بزرگوار و مردم نوازی را بعنوان ملکه عنایت فرموده که قدم بقدم شوهر تاجدار خود را در راه ترقی و سعادت و رفاه مردم این مرزو بوم یاری و همراهی نموده مانند یک سرباز کوشنده و نیرومند بدون اعتنا به بهره‌ها و لذایذی که دیگر ملکه‌ها از این مقام ارجمند برده و می‌برند شبانه روز در تلاش بوده و تنها تمتع معظم لها رضای خاطر ملوکانه و بهزیستن مردم است و با وجود این همه برنامه‌های سنگین و مداوم که اجرا می‌فرمایند مادری بی نظیر بوده مایه امید و دل خوشی تمام مادران ایرانی هستند و آنی از فکر مادران و فرزندان بی بضاعت غفلت نمی‌فرمایند، این کلام معظم لها که در سفر اخیرشان بمردم در مانده استانهای دور از مرکز فرموده‌اند «آخر ما از کجا بدانیم که درو پنجره‌های شما شیشه ندارند؟» نمونه بارزی است از نیات مقدس و شجاعت شهبانو و همانطور که مایه امید و روشندلی اهالی است انشاءالله درس عبرت و مایه

شرمی هم برای مباشرین حکومت خواهد بود. بارها عرض کرده‌ام و بار دیگر هم عرض می‌کنم کافی نیست که ما مردم تنها بدعا گوئی و ثنا خوانی شاهنشاه آریا مهر عزیز و خاندان جلیل سلطنت خودمان اکتفا ورزیم بلکه می‌بایستی وجود مبارک شاهنشاه هم از تأسی و اطاعت و ایمان باطنی رعایای خود رضایت خاطر داشته باشند قدرمتیقن اینست که تاریخ این سال‌ها را بمنزله عصر طلائی ایران ثبت خواهد نمود و بلکه هم اکنون به ثبت رسانیده است و اگر ما تکامل و غفلت بورزیم خداوند بما نخواهد بخشید ایران امروز همان حالت اداره مطلوب و اید آلی خود را پیدا کرده است بدین معنی که از لحاظ رهبری غبطه هیچ قومی را نباید و نمی‌تواند بخورد و کسی نیست که نداند که در همین ایام خواهران والاگهر شاهنشاه، والا حضرت اشرف و والا حضرت شمس پهلوی در شرق و غرب کره ارض برای شناساندن باز هم بیشتر ملت خویش و سربلندی ایران عزیز و استیفای افزونتر حقوق مملکت ما در تلاش و جهاد می‌باشند. پس باصطلاح حافظ:

بصوت بلبل و قمری اگر ننوشی می علاج کی کنمت آخر الدوا الکی

لذا بازهم بهموطنان عزیزم عرض می‌کنم:شاهراه ما راه شاه ماست. ره چنین است مرد باش و برو.(احسنت)

عرض دیگر ارادتمند مربوط به بیمارستان الیگودرز است. بنده نمی‌خواهم از مساعی جناب آقای وزیر بهداری و آقایان دکتر مرشد، دکتر معتمدی و دکتر سمیعی معاونین محترم آن وزارتخانه در راه تکمیل و بهره برداری از این مؤسسه لازم الوجود تشکر نمایم و استدعا نمایم که هر طور شده جراحی برای بیماران مستمند آنجا اعزام فرمایند تا انشاءالله بسلامتی شاهنشاه بتوان بیمارستان مزبور را قابل استفاده دانسته و افتتاح نمود در خاتمه از پیشگاه معظم علیا حضرت شهبانوی عالیقدر ایران از جانب عموم موکلین خود ملتمسانه استدعا می‌نمایم که خطبه بسیار یا استعداد و به نسبت سایر استانها فراموش شده لرستان ما را هم در زمره تشریف فرمائیهای میمنت آثار خود قرار داده بقدوم خویش مزین فرمایند و از نزدیک بعواطف عمیق شاهپرستی و میهن دوستی فدویانشان هم واقف گردند. از ابراز توجه نمایندگان محترم متشکر و ممنونم (احسنت)

رئیس-آقای ادیب سمیعی بفرمائید.

ادیب سمیعی-آنچه که مرا وادار نمود که امروز مزاحم همکاران عزیز بشوم مشاهداتم از ابراز احساسات و سپاسگزاری مردم نقاط مختلف گیلان بمناسبت توجه دولت حزبی در انجام خواسته‌های آنان به پیشگاه رهبر عزیز ملت می‌باشد در هفته گذشته در خدمت جناب آقای دکتر نهاوندی وزیر محترم آبادانی و مسکن و جناب آقای دکتر سام استاندار محترم گیلان و جنابان آقایان توسلی و باقر پژند در مراسم افتتاح آب آشامیدنی آستانه اشرفیه-حمام مدرن کومله-راه فرعی تونکابن برود بار شرکت داشتیم در کلیه این مراسم مردم کوشش بیدریغ دولت حزبی را در پیشرفت امور مملکتی ستایش می‌کردند و از همکاری صمیمانه مجلس با دولت خرسند بودند (صحیح است) و کارنامه این دوره مجلس را از هر زمان دیگر از ادوار مشروطیت رضایت بخش تر و افتخار آمیزتر میدانند در همین سفر در معیت جناب آقای دکتر یگانه و جناب آقای دکتر سام استاندار گیلان و نمایندگان محترم گیلان عضو فراکمیسیون پارلمانی شعب حزب ایران نوین در شهرستانهای فومن-آستارا-وخانه دهقان در لوندویل افتتاح گردید در مسیر راه آستارا از رادیوی ماشین گزارش جناب آقای نخست وزیر بمجلس در مورد مذاکره با کنسر سیوم نفت را می‌شنیدیم وقتی بمرز استارا رسیدیم مردم با شور و هیجان عجیبی از مهمانان استقبال کردند استقبال مردم مرزنشین آستارا چند معنی و جهت داشته یکی آنکه ورود ما مصادف با شب ۲۱آذر ماه شب نجات مردمی که طعم اسارت و بردگی را سالیان دراز چشیده بودند و برای مبارزه با خائنین قربانیها داده بودند وقتی وزیر و وکیل دوره انقلاب را میدیدند برای افتتاح یک مکتب شاهدوستی و وطن پرستی عازم آندیار شدند عمیق ترین مراتب حق شناسی و سپاسگزاری خودشان را یه پیشگاه آریامهر معروض می‌داشتند علت دوم

آنکه این پاسداران مرزی مشاهده می‌نمایند که در دنیای پرجنگ و جدال امروز تحت رهبری مدبر مملکت از نعمت آرامش افتخار آمیزی برخوردارند (صحیح است) و اصول تازه‌ای در روابط ایران با همسایگان برقرار گردیده (صحیح است) که مردم مرز نشین از برکت این حسن همجواری بیش از سایر مناطق کشور مستفیض و بهرمند می‌شوند و این اصول شرف و استقلال و تمامیت ارضی کشور ما مورد احترام کلیه همسایگان ما می‌باشد امروز امید بداشتن زندگی دلخواه و پراز رفاه در دل قاطبه ملت ایران رشد نموده است (صحیح است) مخصوصاً بیانات مستدل و صادقانه جناب آقای دکتر یگانه و جناب آقای دکتر سام تأثیر بسیار نیکوئی در میان اهالی شاهدوست داشته است. ملت ایران با دلگرمی و امید بیشتر برای به ثمر رساندن برنامه و کارهائی که در پیش است کوشش می‌نماید بهمین علت وقتی می‌بیند مذاکرات با کنسر سیوم نفت به نتایج مثبتی که خواست ملت ایران بوده رسیده است در مقابل اراده توانای رهبر عالیقدر خود سر تعظیم و تکریم فرود می‌آورد و وقتی ملت می‌شنود که جناب آقای نخست وزیر می‌گوید اعلیحضرت همایونی فرموده‌اند برای ما مسئله پول یا چند میلیون دلار اضافی مطزح نیست بلکه موضوع حق حاکمیت ایران مطرح است که باید بهیچوجه خدشه در آن وارد نشود صمیمانه ترین امتنان و سپاس را بحضور شاهنشاهی که با حفظ حق حاکمیت ملی از کلیه امکانات و منابع طبیعی بنفع مردم و بنفع پیشرفت هدفهای انقلاب گام برداشته‌اند تقدیم می‌نمایند (صحیح است) از کلیه کسانی که در این امر ملی و حیثیتی دخالت داشته‌اند چه دولت و چه ریاست هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت چه نمایندگان عضو کنس سیوم که حسن نیت بخرج داده‌اند و واقع بینی را بر سایر مقتضیات ترجیح داده‌اند مراتب تشکر و سپاسگزاری ملت را بحضورشان تقدیم می‌داریم (صحیح است) مطلب دیگری که وضیفه دارم در اینجا عرض نمایم مطلبی است که در روزنامه مهر ایران قرائت نمودم، روزنامه مهر ایران در شماره بیستم اذر ماه جاری مژده دادند که یک کارخانه تلفن سازی در رشت احداث می‌گردد هزینه احداث این کارخانه در حدود دویست میلیون تومان است البته در صحت و سقم این مبلغ بنده اظهاری نمی‌توانم بکنم بر عهده مقامات اجرائی است که آیا این کارخانه این مبلغ هزینه را در بردارد یا آنکه این رقم اشتباهاً در روزنامه درج گردیده، اما آنچه مسلم است این است که شاید اکثر همکاران گرامی استحضار دارند که در گیلان تعداد زارعین نسبت به اراضی زیر کشت زیاد می‌باشند و کشاورزان فاقد اراضی مزروعی کافی برای فعالیت جدید زراعتی هستند (ضحیح است) برای اینکه بتوانند از زندگی مرفهی برخوردار شوند و اراضی مزروعی کفاف معاش زارعین را بنماید باید از تدبیری که بندگان اعلیحضرت همایونی در نظر گرفته‌اند استفاده شود و آن اینست که بتدریج عده‌ای از زارعین برای شرکت در امور صنعتی تشویق شوند (صحیح است) احداث یک واحد بزرگ صنعتی مانند کارخانه تلفن سازی در چنین زمان و موقعیتی می‌تواند یک قدم عملی برای اجرای منویات ذات شاهانه باشد (صحیح است)

انتشار این خبر شعف و خوشحالی زائد الوصفی در بین قاطبه مردم گیلان تولید نمود و از دولت انتظار دارند که دستورات لازم در تسریع کار و تهیه وسائل و نصب ماشین آلات این واحد صنعتی داده شود از جناب آقای دکتر یگانه خواهشمندم هر اقدامی که دولت در این قسمت مبذول می‌فرمایند نمایندگان را مستحضر فرمایند موجب سپاس فراوان خواهد بود (احسنت)

رئیس-آقای حاذقی بفرمائید.

حاذقی-با اجازه ریاست محترم و عموم نمایندگان همکار عزیز مجلس، امروز فکر داشتم در باره سه موضوع اساسی که برای ایران مسئله روز است در اینجا عرایضی به پیشگاه مجلس شورای ملی عرض بکنم دوتا از این سه موضوع را همکاران محترم چه در مجلس شورای ملی و چه در مجامع حق مطلب را ادا کرده اندو مفصل صحبت کرده‌اند عرض من از نظر نتیجه گیری از مجموع گفته‌ها و بیاناتی است که تا بحال بعمل آمده است. موضوع بازگشت آذربایجان عزیز در ۲۱آذر۱۳۲۵یکی از بهترین موضوعاتی بوده که جلب توجه نه تنها قاطبه ملت ایران بلکه مردم دنیا را کرده و بزرگداشت این روز عظیم نشانی ازرشد ملی و از مراتب وطن دوستی و ایمان ملت ایران

به وحدت ملی خودشان است (صحیح است) عرضی که من دارم اینستکه یک بحث تاریخی برای چه مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد برای اینکه از آن نتیجه فلسفی و معنوی گرفته بشود وقتی ملت ایران از بازگشت قسمتی از خاک وطن که در اثر خیانت پیشگان از وطن جدا شده بود صحبت می‌کند می‌خواهد به نسل جوان یک مطلب اساسی را بفهماند و آن مطلب تجربه گرفتن پند گرفتن و استفاده کردن از یک چنین امر مهمی است. چرا آذربایجان از ایران جدا شده؟ این یک موضوعی است که وقتی یکنفر ایرانی فکر بکند مو بر اندامش راست می‌شود و دچار حیرت و شگفتی می‌شود که چطور ممکن است یک قسمت از خاک زرخیز ایران آنهم بدست افرادی که مدعی ایرانی بودن هستند صورت بگیرد این مقدمه داشت مقدمه آن سست شدن ایمان بعضی از اشخاص بود که در کار مملکت شرکت داشتند سست شدن روح وظیفه شناسی و ایمان در کسانی که بنا حق مقامات دولتی و ملی را غضب کرده بودند و بعنوان حافظ منافع ایرانی به بزرگترین تضییع حق ملت ایران دست زدند همکاران محترم:در ۲۱آذر۱۳۲۴یک جلسه خصوصی شد در این محل انعقاد جلسه خصوصی مجلس که در آن هیأت دولت و نمایندگان وقت مجلس بودند و من هم که در آن موقع از عشق وطن سری پرشور داشتم و تحصیلات دانشگاهیم تمام شده بود به نمایندگی مجلس انتخاب شده بودم و بعنوان دبیر اکثریت انتخاب شده بودم و تلگرافی که از آذربایجان رسیده بود ناگزیر بودم در مقابل هیأت دئولت و نمایندگان مجلس بخوانم مضمون آن تلگراف رقت آور و تأسف انگیز و گریه آور بود من که آن را می‌خواندم میگریستم و آنها که می‌شنیدند عده‌ای می‌گریستند و عده‌ای هم لبخند می‌زدند ولی دیدم هیأت دولت که رئیس دولت مرحوم حکیم الملک بود مثل یک کسی که عزیز ترین کسانش را از دست داده باشد مشغول گریه کردن بود آن تلگراف اعلام تجزیه قسمتی از ایران بامضای یکعده ایرانی وصن فروش که تظاهر به ایرانی بودن می‌کردند (دکتر امین-آنها ایرانی نبودند مهاجر بودند) درست است اگر ایرانی نما بودند اگر ایرانی بودند که خیانت نمی‌کردند خیانتکارانی بودند که در لباس ایرانی گری رفته بودند (روحانی-آرزوهم در دلشان ماند)(دکتر شفیع امین-ایرانی نما بودند خائن بودند) این تلگراف اعلام می‌کرد که خلق آذربایجان به آگاهی و رغبت خودشان حاضر شدند حکومت خود مختاری تحت ریاست پیشه وری تشکیل بدهند در همان موقع که این تلگراف خوانده می‌شد و اشخاص وطن خواه و علاقمند به وزن می‌گریستند افرادی هم که در ادای وظیفه ملی خودشان بی ایمانی و بی وجدان بودند آهسته آهسته به قضیه دامن می‌زدند که موضوع را بصورت یک عمل انجام شده بیرون بیاورند وآن مرد بزرگ خدمتگزار وطن که ایستادگی کرد شخص شخیص اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر بود (صحیح است) وقتی آن نوشته را با مقدمه سازی تهیه کردند و بشر فعرض رسانیدند شاهنشاه فرمودند اگر دست مراقطع کنند حاضر نیستم چیزی را که فرمان جداکردن یک قسمت از خاک ایران است امضاء کنم (احسنت) ببینید این واقعه تاریخی برای ما یک سرمشقی است یک درس عبرتی است که باید در مواقع عادی از آن یاد کنیم و بجوانان وطن بفهمانیم که چطور شد در اثر وجود یک عده عناصر پلید، مغرض، خیانتکار یک دسته معدود به بزرگترین خیانتهای تاریخی بر ضد وطن خود دست زدند و به اسم مردم مطلب جعل کردند که خوشبختانه آن ایمان آن شهامت و آن ایستادگی پیشوای ایران که احساسات و عواطف اکثریت قاطع ملت ایران پشتیبان او بود بارور شد درست در سال بعد در همان روز بود که ملت ایران شاهد و ناظر شجاعت و فداکاری افراد رشید آذربایجان و فداکاری ارتش دلیر ایران بود که فرمان تاریخی شاهنشاه را که در این روزها شنیدند و بعضی‌ها در بعضی مجامع نقل کردند که از آنجمله جناب آقای ساعد مراغه‌ای در جشن نجات آذربایجان در باشگاه افسران ایراد کردند با آن فرمان تاریخی آذربایجان بخاک ایران بازگشت و خیانت پیشگان رسوا شدند و فرار کردند و طولی نکشید بجزای عمل خود رسیدند و بدست فرزندان فداکار و رشید وطن و یا بدست آنهایی که از آنها حمایت و پشتیبانی کرده بودند که بوطن

خودشان خیانت بکنند کشته شدند زیرا خیانت پیشگان حتی برای کسانی که برای آنها خوش خدمتی می‌کنند ارزش ندارند و روز بروز آنها رسوا و روسیاه و مثل کهنه حیض بگوشه یی انداخته می‌شوند پس بنابراین ذکر این خاطره نه تنها برای این است که ما یک مراسم عالی انجام داده باشیم بلکه برای این است که مملکت ایران بخصوص به نسل جوان بفهمانیم که ایرانی وظیفه دار است از وطن و استقلال وطن دفاع کند و در روز‌های سخت تاریخی ایمانش را ضعیف نکند و تا آن دقیقه آخر و لو بعنوان نثار کردن جان خودش همانطور که جناب اقای دکتر شفیع امین و آقای سیفی شرح دادند در آنروز بانثار کردن خون خود از استقلال وطن دفاع بکنند این معنی یک ملت زنده است (صحیح است) این معنی یک ملتی است که فلسفه حیات خودش را درک کرده، موضوع دوم پیرامون موفقیت ایران در احقاق حقوق ملت در موضوع نفت است آنهم بطوریکه آقای نخست وزیر در اینجا بیانات مشروحی فرمودند و مخلص هم آنروز به جناب آقای رئیس پیشنهادی عرض کردم که خوب است بعد از بیان یک چنین خبر افتخار آمیزی نمایندگان مجلس شورای ملی از طرف ملت ایران از این کار بزرگی که انجام پذیرفته اظهار قدر شناسی بکنند و بدلتی که توانسته است اینگونه راهبری شاهنشاه آریامهر را سرلوحه خودش قرار بدهد و پیروزی بکند و حقوق ملت ایران را صددرصد حفظ بکند صمیمانه اظهار قدرانی و تشکر بشود و جناب آقای رئیس اجمالا آنروز تشکر فرمودند و حالا که من برای اولین دفعه فرصت پیدا کردم بنام نماینده از طرف مردم ایران و از طرف همه همکاران از مساعی و مجاهدات شبانه روزی شاهنشاه آریامهر که با اینگونه اصالت رأی ورزانت فکر در تحقق منافع ایران و با ایمانی قاطع پشت کلام خود می‌ایستند و دولت را رهبری می‌کنند تشکر و قدر شناسی می‌کنم و دعا می‌کنم و بقای وجود مبارمشان را برای دولت و ملت ایران مسئلت می‌نمایم (احسنت) این موضوعی است که مردم دنیا را به شگفتی و اعجاب واداشته که چطور مردم ایران اینگونه صددرصد در اجرای سیاست عاقلانه خودش موفق شده است حالا اگر اجازه بفرمائید عرض کنم که علت توفیق ایران چیست علت توفیق عبارتست از این وحدت و اتفاقی که بین ملت ایران وجود دارد و توفیق ملت موفق ایران عبارتست از این موقع شناسی و هم فکری که احزاب و دستجاب مملکت هم درک کرده‌اند که متحد و همگام هدایت و ارشاد وراهبری شاهنشاه آریامهر را در پیشروی مملکت قبول بکنند و همه جا مدافع حقوق ملت ایران باشند این سیاستی است که عبارتست از اتحاد ملت و آرامش در مملکت که به دولت آنچنان قدرتی داده است که هر جا حرف می‌زند تمام مردم دنیا می‌گویند این حرفها از حلقوم ملت ایران برخاسته ما خیلی وقتها بود حرفهای حسابی داشتیم نظریات خوبی داشتیم ولی کسی حرف ما را گوش نمی‌کرد زیرا در اجتماع ما متأسفانه روح وحدت و اتفاق تجلی نکرده بود زیرا اشخاصی بودندکه ایمانشان ضعیف بود و دنبال منافع شخصی بودند و نمی‌گذاشتند این وحدت وجود دارد این واقعیت هست که سیاست ایران عبارتست از سیاست قاطبه ملت ایران و در همه جای دنیا وقتی حرفی از ایران می‌شنوند آنرا صدائی از حلقوم ملت ایران و همسایه ما عراق است این روزها که آقای آرام وزیر با ایمان وبا تدبیر دولت شاهنشاهی ایران در بغداد با همراهانشان هستند ملاحظه میفرمائید که انعکاسی که در این سفر از بیاناتی که دربرخورد وزیر امور خارجه و نخست وزیر و وزیرامورخارجه عراق و همچنین با ملاقاتی که باریاست جمهوری عراق داشته‌اند و همچنین مذاکراتی که با سایر مقامات رسمی شده بود و دیروز در روزنامه‌ها منعکس شدنشانداد که دولت شاهنشاهی در این موردبنا بهمان وحدت ملی که در ایران تجلی کرده است توانسته که بدولت عراق و دولت هممسایه خود حالی بکند که بهترین روابط بین ایران وعراق رابط دوستی و برادری و تفاهم وهمفکری مشترک است که موجب حفظ منافع هر دوملت

ایران وعراق است و برای این روش هم باید عرض کنم که ما باید انتظار آیند ه روشن تر وامید بخشتری را داشته باشیم برای اینکه ۲۵سال است که بین ایران و عراق یک سوء تفاهماتی وجود داشته چه در دوران رژیم فعلی عراق زمامداران عراق هنوز این واقعیت تاریخی را درک نکرده‌اند که بهترین راه حل وفصل موضوعهای بین دو همسایه با صمیمیت و وفا و صفا و اخلاس با هم بنششینند و در حدود مناسبات دوستانه مسایل را حل بکنند حالا این حقیقت درک شده و دولت عراق تمایلات جدی و قطعی ملت ایران را در حل وفصل مسائل سیاسی بصورت مسالمت آمیز درک کرده وزیر امور خارجه ایران را دعوت کرده و این هیات با موفقیت مشغول است مسائل را یکی یکی آنخا مطرح می‌کنند و امید واریم برای حل و فصل آنها یک چاره جوئی اساسی بشود که این مسائل برای همیشه حل شده باشد و رابطه ما بر اصول حسن تفاهم استوار باشد (نمایندگان-انشاءالله) رئیس جمهوری عراق دعوتی را که از طرف شاهنشاه آریامهر بعمل آمده با حسن استقبال قبول کرده‌اند می‌خواهند نشان بدهند که ملت عراق خواهان این است که دست دوستی ایران را محکم بفشارد وبپاس این حسن تفاهم و عالا قه‌ای که از طرف ایران نشان داده شده است ملت عراق هم حاضر است بر سر میز تفاهم و دوستی بنشیند و این مسائل را حل بکند و در نتیحه بمنافع ملت خودشان خدمت کرده باشند که این دو ملت در خاورمیانه بتواند خدمتی با آرامش و صلح و صفا بکنند چرا این ضرورت نشان داده می‌شود برای اینکه بعضی از زمانداران این کشورها که واقع بین هستند آنها بر سییل با صطلاح عالائق ملی و راههای صحیح قانونی عهده دار مقام نشده‌اند بلکه بصورت حادثه جوها و ماجراجوهای سیاسی برسر کار آمده‌اند ایمانشان به اسلام ضعیف است ایمانشان بخدا ضعیف است و با کار خودشان ایجاد تفرقه و نفاق و ایجاد ضعف و سستی وایجاد هرج و مرج و آشوب در نواحی خودشان و اطرافیا نشان می‌کنند در یک چنین موقی ضرورت دارد که ایران که امروز مرکز ثبات و آرامش و حسن تفاهم بین الملی است بتواند یک چنین خدمتی هم بهمسایگانش بکند شعاع این سیاست مسالمت آمیز بتمام همسایگان سرایت بکند و خاور میانه در این آشفته و هرج ومرج ودرهم ریخته بصورت نقطه ثبات و آرامش دنیا در آید (نمایندگان-انشاءالله) چرا بعضی زمامداران اینطور هستند ؟نه چون که آنها ایمان بوظیفه خودشان ندارند ایمان برسالت خودشان ندارند برای خدمت بوطن خودشان ایمان ندارند نسبت به وطنشان خیانت می‌کنند ملت خودشان را دچار آشوب و هرج و مرج می‌کنند آرامش را از مردم سلب می‌کنند نیروی آنها را در راه جنگ در راه دسیسه و در راه آتش سوزی خودشان و همسایگانشان صرف می‌کنند و مانع رشد و ترقی ملتشان می‌شوند و بعد بوسیله سخنان زهرآگین و تبلیغ آمیز و سخنان تحریک آمیز ایجاد تفرقه و اختلاف نظر بین ملت اسلام که ملتی واحد است می‌کنند بنابراین ملاحظه میفرمائید چقدر تفاوت است بین سیاست دولت شاهنشاهی ایران که بدون جاه طلبی و بدون داشتن خواسته‌های غیر قانونی برای حفظ منفع ملت خودش این گونه جهاد می‌کند، تلاش می‌کند و محیط را آرام می‌کند امنیت را در سراسر مملکت حکمفرما می‌کند و تمام دسته‌های ملت را متشکل می‌کند و یک ملت قوی و محکم و استوار بوجود می‌آورد تاآن زمامدارانی که باورش غیر عاقلانه خودشان و تحریک آمیز خودشان و غیر منصفانه خودشان اسباب سلب منافع ملت خودشان و از دست دادن محیط امن خودشان را فراهم می‌کنند بنابراین نتیجه‌ای که از عرایضم دارم این است که ملت ایران امروز بیدار شده و نسل جوان خوب درک کرده است که باید پشتیبانی از سیاست دولتی بکند که آن دولت به متابعت از اوامر و ارشاد و هدایت و راهنمائی‌های شاهنشاه آریامهر این گونه تلاش همه جانبه پیش برد یک انقلاب یزرگ و همه جانبه پیش می‌برد و اینطور نیروهای ملی را متشکل می‌کند و برای سعادت ایران و سربلندی ایران و عظمت ایران و تجدید افتخارات گذشته ایران و دادن آن مقامی که در آن همیشه افتخار آن را داشته همه

همکاری بکنند وپشتیبانی بکنند و برای ما هم یک سعادتی است و موفقیتی است که آن را ما هم چه اکثریت و چه اقلیت که در حفظ حقوق و منافع ایران اینطور متحد هستیم و اینطور نشان می‌دهیم که در موقع خطر قیام کرده و تا نقطه نهائی پیش می‌رویم (احسنت)

رئیس-آقای ریگی بفرمائید.

ریگی-همکاران عزیز

هفته گذشته برای مردم بلوچستان و سیستان یک هفته خوشحالی و مسرت بود زیرا اعلیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی گرامی ایران مهمان ما ودر میان ما بودند:

مسافرت بانوی اول ایران به استان باستانی سیستان و بلوچستان و سرزمین حماسه‌های ملی ایران یک واقعه تاریخی بود زیرا این برای نخستین بار است که یک ملکه ایران از این استان دیدن می‌کردند و مردم هم در مقابل تحقق این آرزوی دیرینه خود چنان شادی کردند و مقدم شهبانوی عزیز خود را گرامی داشتند که خاطره این مسافرت همیشه در دلهای آنها باقی و برقرار خواهد ماند (صحیح است)

همکاران عزیز-این مسافرت برای ما مردم بلوچستان و سیستان فقط یک باز دید رسمی نبود بلکه علیاحضرت شهبانو با سادگی و مهریانی خاصی که دارند از نزدیک با مردم تماس گرفته و به نیازمندیهای آنها رسیدگی می‌فرمودند.

برای مثال بمحض اینکه علیاحضرت از هواپیمای مخصوص پیاده شدند فرمودند که هواپیماچرا باید خالی به تهران برگردد خوب است چند نفر محتاج و مریض که استطاعت ندارند با آن به تهران اعزام شوند و طبق دستور معظم لها یک دختر مفلوج و یک مریض دیگر با هواپیمای سلطنتی به تهران اعزام شدند و شهبانوی رئوف و مهربان هزینه معالجه و نگاهداری آنها را در تهران شخصاً تقبل فرمودند.

نمایندگان محترم

مردم بلوچستان و سیستان از دیدن بانوی اول ایران بوجد و سرور آمده بودند که سراز پای نمی‌شناختند و طاقهای نصرتی که بستند و شادیها و پایکوبیهائی که از روی طیب خاطر کردند نشانه این شور و نشاط عمومی بود (صحیح است)

هر کس هر نیازی داشت از اختلاف خانوادگی گرفته تا تقاضای تأسیس کارخانه و کشیدن راه انجام آنرا از شهبانوی گرامی طلب می‌کردند چنانکه فقط در زاهدان و سیستان سه هزار عریضه بحضورشان از طرف مردم تقدیم شد.

لابد سؤال میفرمائید به مضمون سه هزار نامه چگونه می‌توان رسیدگی کرد ولی بنده که از نزدیک در التزام رکاب علیاحضرت بودم شاهد بودم که مؤکداًدستور فرمودند بلافاصله به عرایض رسیدگی شود و شبانه عده‌ای مأمور شدند تمام نامه‌ها را خلاصه کردند و پس از اینکه از مضمون خواسته‌های مردم اطلاع حاصل فرمودند دستور فرمودند دقیقاًبه تمام رسیدگی شود و هم اکنون کمیسیونی در دربار شاهنشاهی مشغول بررسی و جواب به نیازمندیهای مردم می‌باشد.

همکاران محترم علیاحضرت شهبانوی ایران در این مسافرت نشان دادند که در مار مملکت داری از شاهنشاه آریامهر تعلیم و الهام کافی گرفته‌اند زیرا چنان با دقت و تیزبینی به جزئیات امور توجه می‌فرمودند که توصیف آن از عهده من خارج است (صحیح است)

علیاحضرت شهبانو بقدری میل داشتند که در این سفر از نزدیک با توده مردم تماس نمایند که در ایرانشهر خارج از برنامه و شاید بر خلاف توصیه اطرافیان از یک دهکده دورافتاده که با کوره راهی باشهر مربوط بود از میان گرد و خاک گذشتند و دهکده قاسم آباد و مردم آنرا از نزدیک مورد بازدید قرار دادند.

باید نمایندگان محترم در آنجا بودید و از نزدیک شاهد این بازید بودید تا می‌دانستید که مردم ساده آن دهکده چگونه مقدم شهبانو را گرامی داشتند و معظم لها چگونه نیازمندیهای مردم را از لحاظ مدزسه-بهداشت راه و غیره مورد توجه قرار دادند.

نمایندگان محترم برای بنده تعریف اهمیت این

سفر پر برکت مشکل است و زبانم از توصیف آن عاجز می‌باشد ولی اجازه بدهید شمه‌ای از پیامی را که علیاحضرت شهبانو بدون تهیه قبلی در موقع افتتاح استودیوهای جدید رادیو زاهدان خطاب به مردم بلوچستان و سیستان ایراد فرمودند و این پیام مکنونات قبلی علیاحضرت را نسبت به مردم بلوچ نشان می‌دهد در اینجا باز گوکنم تا خود به اثرات عمیق این مسافرت همایونی پی ببرید.

علیاحضرت شهبانو در قسمتی از پیام خود چنین فرمودند:

«خواهران و برادران عزیز بلوچ»

خیلی خوشوقتم که این فرصت پیش آمد که بتوانم به استان شما مسافرت بکنم و با وضع زندگی شما از نزدیک آشنا بشوم.

البته با یک عده از شما از نزدیک آشنا شدم با آنهائیکه برای شما زحمت می‌کشند در بیمارستانها و مدارس و پرورشگاهها و حتی یک عده از زنان هنرمند شما شاید به اینوسیله بتوانم آنطوریکه می‌خواهم با شما صحبت بکنم.

این مسافرت اثر زیادی در من گذاشت وواقعاًباعث خوشوقتی من است که این چند روزه در میان شما هستم تمام زندگی شما را از نزدیک دیئم و اشکالات و مسائلی که دارید با آنها آشنا شدم و می‌توانم قول بدهم بشماها که شاید از طرف بلوچستان و شما مردم بلوچ نماینده باشم در پایتخت مملکت و تمام آن کارهائی که در استان پربرکت می‌شود امجام بگیرد انجام بدهم و خودمنهم یکمقدار وعده هائی در این مراکزی که بازدید کردم به اشخاص مختلف دادم و می‌توانید مطمئن باشید که تا اینکه به این وعده‌ها و عهد خودم وفا نکنم با خیال آسوده نخواهم بود».

همکاران عزیز غیر از این علیاحضرت شهبانو در این مسافرت یک نوید دیگر هم بمردم بلوچستان دادند و آن این بود که وعده فرمودند بزودی در معیت شاهنشاه آریامهر مجدداً از بلوچستان وسیستان بازدید خواهند فرمود و این وعده نور دیگری بود که در دیدگان مردم پدیدار گشت و به امید آن روز یعنی یک دیدار دیگر از اعلیحضرت محبوب روزشماری می‌کنند.

۳-طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی دائر با تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی افتتاح حساب جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارتخانه‌ها و ابلاغ بدولت

رئیس-وارد دستور می‌شویم گزارش کمیسیون راجع به افتتاح حساب جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارتخانه‌ها مطزح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش ازکمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۲آذر ماه۱۳۴۵با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره۳۶۰۵-۱۳۴۵/۲/۲۱ راجع به افتتاح حساب جهت کارکنان شاغل و بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران وزارتخانه‌ها را که در مجلس شورای ملی تصویب و در مجلس سنا اصلاح گردیده بودمورد رسیدگی قرار داد و مصوبه محلس سنا نمود

اینک گزارش آرا بمحلس شواری ملی تقدیم می‌دارد

ماده واحده- وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی مجازند حقوق و مزایای کارکنان شاغل و بازنشتگان و موظفان و مستمری بگیران خود را طبق دستورالعملی که وزارت دارائی ابلاغ خواهد نمود از طریق هر نوع حساب بانگی در بانگهای دولتی پرداخت نمایند و همچنین بتدریج کلیه دریافتها و پرداختهای نقدی را از طریق بانک معمول دارند. گواهی بانک در مورد انتقال وجه بحساب کارکنان دولت و اشخاص ذینفع بمنزله رسید گیرنده خواهد بود.

مخبر کمیسیون دارائی-عزت الله اوزار

اصلاحات مجلس سنا

۱-در سطر سوم ماده واحده بعد از کلمه بانکی کلمات (در بانکهای دولتی) اضافه شده است.

رئیس- نسبت بگزارش کمیسیون نظری نیست؟(اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.

۴-تصویب صورت جلسه

رئیس-نسب بصورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

۵-طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارائی دائر به تظذیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی واگذاری ششدانگ یک باب عمارت و باغچه به جمعیت آسیب دیدگان از سوختگی جهت ساختن بیمارستان و ابلاغ بدولت

رئیس-گزارش کمیسیون راجع بواگذاری ششدانگ یک باب عمارت و باغچه به جمعیت آسیب دیدگان از سوختگی جهت ساختن بیمارستان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شواری ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۲آذر ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۵۶۸-۱۳۴۵/۳/۳ راجع بواگذاری ششدانگ یکباب عمارت و باغچه بجمعیت آسیب دیدگان از سوختگی جهت ساختن بیمارستان را که در مجلس شواری ملی تصویب و در مجلس سنا اصالحاتی در آن بعمل آمده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوب مجلس سنا را تصویب نمود. اینک گزارش آن را بمجلس ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده-بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود ششدانگ یکباب عمارت و باغچه باقیمانده پلاک شماره ۱۱۴۸واقع در ناحیه۲تهران خیابان لاله زارکوی خاقانی سابق (کپنهاک) جنب بیمارستان امیراعلم بع انضمام برق و تلفن و سایر متعلقات که بابت بدهی غیر مالیاتی بوزارت دارائی منتقل شده برای ساختن بیمارستان بدون اخذ بها به جمعیت حمایت آسیب دیدگان از سوختگی واگذار شود.

مخبر کمیسیون دارائی-عزت الله اوزار

اصلاحات مجلس سنا

۱-در تیتر قانون بعد از کلمه جمعیت کلمه (حمایت) اضافه شده است

۲-در سطر سوم ماده واحده بعد از کلمه خاقانی کلمات (سابق کپنهاک) اضافه شده است.

۳-در سطر پنجم ماده واحده بعد از کلمه بجمعیت کلمه (حمایت) اضافه شده است.

رئیس-نسبت بگزارش کمیسیون نظری نیست؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بگزارش کمیسیون خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.

۶-تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای وزیر کشاورزی.

رئیس-تیمسار سپهبد ریاحی فرمایشی دارید بفرمائید.

سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی)-با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شواری ملی دو لایحه قانونی یکی در مورد الحاق شش ماده به آئین نامه قانون اصلاحات ارضی مصوب سوم مرداد۱۳۴۳کمیسیون خاص مشترک مجلسین و یک لایحه قانونی دیگر در تحت ماده واحده در مورد استفاده از ارزش ذرتی که از خارج وارد کشور شده است برای توسعه دامپروری، علوفه کاری و صنعت شیر و البته بعد استرداد آنها از همان وام۱۵ساله مقرر است که تقدیم حضورتان می‌کنم توضیحاًباستحضار میرسانم که این ۶ماده‌ای که ما به آئین نامه قانون اصلاحات

ارضی تقاضای الحاق داریم در اثر چند سال که اصلاحات ارضی پیشرفت کرده است مشکلاتی باقیمانده که در آئین نامه پیش بینی نشده بود و ضرورت دارد که ما هر چه زودتر کار اصلاحات ارضی را خاتمه بدهیم و این ۶ماده که تقدیم می‌شود موجب تسریع در اجرای قانون اصلاحات ارضی خواهد بود عرض دیگری ندارم.

رئیس-لوایح بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود

۷-تقدیم۶فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی

رئیس-آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)-با اجازه مقام محترم ریاست۶فقره صورت دیون سازمان اصلاحات ارضی-اداره امور نظارت بر مواد مخدره-دانشگاه تهران وزارت کار و امور اجتماعی-وزارت اطلاعات و وزارت کشاورزی تقدیم می‌شود که در کمیسیون بودجه مورد رسیدگی و امعان نظر قرار بگیرد.

رئیس-بکمیسیون بودجه فرستاده می‌شود.

۸-طرح. تصویب گزارش کمیسیون دارائی دائر به تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اصلاح ماده دوم قانون اصلاح قانون انحصار دخانیات و ابلاغ بدولت

رئیس-گزارش کمیسیون راجع به اصلاح ماده دوم قانون اصلاح انحصار دخانیات مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش دارائی در جلسه۲۲آذرماه۱۳۴۵با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره۶۴۶۳-۱۳۴۵/۳/۱۸ راجع به اصلاح ماده دوم قانون اصلاح قانون انحصار دخانیات مصوب۱۳۱۰/۱۲/۲۶ را که در مجلس شواری ملی تصویب ودر مجلس سنا اصلاح گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده-ماده دوم قانون اصلاح قانون انحصار دخانیات مصوب ۱۳۱۰/۱۲/۲۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود. کلیه کالاهی خام دخانیه (انواع توتون سیگار و توتون چپق و تنباکو) که در مناطق مجاز کشت بعمل می‌آید پس از برداشت و خشک نمودن باید حداکثر ظرف هفت ماه بوسیله صاحبان آن بمراکز خرید که از طرف مؤسسه مذکور تعیین می‌شود برای فروش و تحویل حمل شود. مؤسسه انحصار دخانیات ایران مناطق مجاز کشت و مدت خرید کالاهای خام دخانیه هر محل را به اقتضای مورد و منطقه با ذکر تاریخ شروع و خاتمه حمل تعیین و از طریق آگهی رسماًبه اطلاع کشاورزان می رساند.

تبصره-دولت مکلف است در مناطق کشت توتون اعم از بخش یا شهرستان مرکز خرید توتون دائر نماید.

مخبر کمیسیون دارائی-عزت اله اوزار اصلاحات مجلس سنا

۱-در سطر اول ماده واحده بعد از کلمات (۱۳۱۰/۱۲/۲۶)جمله (بشرح زیر) اضافه شده است.

۲-در سطر چهارم ماده واحده بعد از کلمه (کشت) کلمات (طبق تشخیص مؤسسه) حذف شده است.

۳-در سطر پنجم، بعد از کلمه (هفت ماه) عبارت«برحسب تشخیص مؤسسه انحصار دخانیات»حذف شده است.

۴-در سطر ششم بعد از کلمه مؤسسه کلمه (مذکور) به (دخانیات) تبدیل شده است.

۵-در سطر هفتم بعد از کلمه ایران عبارت«مناطق مجاز کشتو»اضافه شده است.

۶-در سطر هشتم بعد از کلمه خاتمه کلمه (آن) حذف و کلمات (حمل و تعیینو) اضافه شده است.

رئیس-نسبت بگزارش کمیسیون نظری نیست؟(اضهاری نشد) بگزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانمها و آقایانای که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.

۹-بیانات بعد از دستور آقای توسلی-بانو تربیت

رئیس-آقای توسلی بعنوان بعد از دستور صحبت می‌کنند بفرمائید

توسلی-با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان گرامی مجلس شورای ملی بنده روز جمعه۱۸آذر ماه جاری برای افتتاح یک راه فرعی بحوزه شهرستان رودبار حوزه انتخایبه‌ام رفته بودم در آنجا این راه که بر اثر مجاهدت دفتر فنی استان احداث شده بود در حضور جناب آقای دکتر نهاوندی و جناب آقای دکتر محمد سام استاندار گیلان و نمایندگان محترم مجلس شواری ملی و نمایندگان گیلان در فراکسیون ایران نوین افتتاح گردید بحدی احداث این راه در روحیه مردم اثر عمیق گذاشته بود که حد و وصفی نداشت چون در مسیر این راه در کنار این جاده شاید بیش از ۴۵قریه معظم به این جاده متصل می‌شود و از این جاده استفاده می‌کنند و این جاده واقعاً در وضع اقتصادی و اجتماعی آن ناحیه نتیجه مؤثری دارد بخصوص که این جاده از رودبار شروع می‌شود میرسد به تنکابن و از آنجا منتهی می‌شود براهی که اخیراًاز طرف شهرستان لاهیجان بوسیله دفتر فنی استان به دیلمان متصل می‌شود که در واقع این راه یک راه مادری برای گیلان خواهد بود و تسهیلاتی فراهم می‌کند از نقطه نظر اقتصادی اجتماعی و هم از نظر توریستی که مناظر بسیار بدیع و جالبی می‌تواند در این راه وجود دارد که شخص براحتی می‌تواند از این راه استفاده بکند و به اسرع وقت به مقصد برسد مطلبی که می‌خواستم عرض کنم و ان افتخاریکه برای من نصیب شد روز ۲۱آذر را در منجیل بودم، منجیل زادگاه من است تیپ منجیل در روزی که رژه می‌رفتند اهالی محل با یک شور و شعف بپای سربازان رشید گل می‌ریختند و نقل و نبات بین اهالی تقسیم می‌کردند و بسیار اظهار شادمانی می‌کردند مخصوصاًاز اینکه آذربایجان عزیز در چنین روزی از دست بی وطنان از دست اجانب آزاد شده است مطلبی را در اینجا جناب آقای حاذقی استاد بزرگواربنده عنوان کردند که یم عده‌ای بعنوان تجاسر شروع به کارهایی کردند و می‌خواستند یک گوشه‌ای از وطن عزیز ما را مجزا کنند البته این عده کسانی بودند که حب جاه و مقام داشته و خیالاتی را در سر می پرورانیدند و بنده می‌توانم اطمینان بدهم که اینها اصلا ایرانی نبودند ایرانی بهیچوجه من الوجوه حاضر نمی‌شود یک وجب از خاک وطن خود را از دست بدهد چون برای ایرانی در هر شرایطی که زندگانی بکند وطنش برای او عزیز است و کاشانه اش را با جانش حفظ می‌کند اینها فراموش کرده‌اند این شعر معروف را که همیشه مردم ایران از بزرگ و کوچک زمزمه می‌کنند این شعر مطلعش این است:

زگلستان وطن گر بپا خلد خاری غمین مباش زگل بهتر است خاروطن (احسنت)

تمام ایرانیها با ایمان و عقیده امثال این شعر را همیشه زمزمه می‌کنند بنابراین بهیچوجه امکان ندارد که ایرانی از وطنش صرفنظر کند و یا از خاک وطنش دفاع نکند این مطلبی بود که می‌خواستم اینجا عرض کنم مطلب دیگری که داشتم البته پیشرفت هائی در حوزه انتخابیه بنده شده چه از نظر راهسازی چه از نظر اسفالت که باید از بانیان آن تشکر کرد چه از نظر ساختمان گرچه این همه آوازه‌ها از شه بود همه مردم سپاسگزاری و دعاگوی شاه هستند دستگاهها خوب کار کردند من باید از وزارت کشاورزی تشکر کنم اخیراً شانزده تن گندم ترکی اصلاح شده بین زارعین تقسیم کرده است و این مایه کمال تشکر است اگر از وزارت آبادانی و مسکن بگویم هفته قبل یک راه فرعی بطول۱۵کیلومتر و متعاقب آن یک راه فرعی که ۸۳کیلومتر است افتتاح خواهد شد دفتر فنی استان در این راه زحمت کشیده استاندار وقت جناب آقای دکتر سام در این امر کوشش کرده است از ایشان همچنین کمال تشکر را دارم اگر از وزارت پست و تلگراف و تلفن بگویم دو

دستگاه اداره در دو محل یکی بنام جیرنده فاراب عمارلو وئ دیگری بنام بره سرخور کام عمارلو تأسیس کرده و اخیراً یک تلفن مغناطیسی از لوشان به جیرنده کشیده‌اند که در حدود ۴۸کیلومتر است مایه تشکر است از شیرو خورشید سرخ هم تشکر می‌کنم که یک درمانگاه مجهز مدرن تأسیس و اخیراً در رودبار شروع بکار خواهد کرد از سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی تشکر می‌کنم در محل دیگری بنام تنکابن رحمت آباد درمانگاه درست کرده انداز وزارت راه تشکر می‌کنم که یک پل فلزی روی سفیدرود بین جاده جدید و قدیم رودبار در دست اقدام است و قریباً بهمت مقام ریاست مجلس شورای ملی که در این باب خیلی ببنده کمک کرده‌اند تمام خواهد شد و از بهداشت استان گیلان شاکرم که در اغلب قصبات رودبار اقدام به لوله کشی آب آشامیدنی نمود. من از اغلب دستگاههای اجرائی دولت جناب آقای هویدا تشکر می‌کنم مطلب دیگری که خواستم عرض کنم موضوع تأسیس کارخانه تلفن سازی است که اخیراًدر روزنامه محترم مهر ایران و روزنامه گرامی بازار رشت نوشته بودند که بزودی در رشت تأسیس خواهد شد البته نمایندگان محترم اطلاع دارند که چهار ماه پیش همگی ما از نظر یک مهندس متخصص این فن استفاده کردیم چهارماه پیش آقای مهندس کوچصفهانی نظراتی داشتند که اگر این تلفن با شرایط اقلیمی در رشت گذاشتند بشود بنفع دولت و مملکت خواهد بود ایشان این شرایط را روی کاغذ آورده۱۶ماده بود ببنده دادند و بنده هم بین هم نمایندگان گیلان توزیع کردم و دسته جمعی اقدام کردیم و رفتیم دنبال کار را گرفتیم و اخیراً نامه هائی به آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن نوشته‌ایم امیدواریم همانطور که روزنامه مهر ایران و روزنامه بازارنوشته این کارخانه بزودی زود در نزدیکیهای رشت نصب شود و در این راه آقای دکتر محمد سام استاندار محترم گیلان کوشش شایان کرده‌اند اهالی گیلان از ایشان متشکر خواهند بود مطلب آخر من راجع به زیتون کاری رودبار است آقایان اطلاع دارید در مملکت ایران جایی که فعلا و منحصراً زیتون به بازار می‌دهد همان رودبار است گو اینکه در نواحی دیگر هم این محصول بعمل می‌آید ولی آنطور که باید کوشش نشده است این بعهده وزارت کشاورزی و سازمان اصلاحات بذر و نهال است که در جاهای دیگر مملکت این محصول را توسعه بدهد کما اینکه این کار در۲۰سال پیش در فارس شده است و محصولی ببار آورده است و اما در حال حاضر این محصول فقط در رودبار و طارم علیا و طارم سفلی وجود دارد که دولت متأسفانه در این مورد توجه خاصی نکرده محصول زیتون البته میداند یم محصول پر منفعت و پربرکتی است والبته مفیدهم هست دولت توانسته است در سالهای گذشته به باغداران چای و توتون که محصول منحصر در گیلان است کمک‌های شایان یکند هم از نظر بذر، هم از نظر اصلاح مزارع، هم از نظر مساعده و از این جهت کار دولت در خور تمجید است ولی خوب همین محصول زیتون است که بهیچ. جه توجهی نشده صرفنظر از آن موقعیکه آفتی پیدا می‌شد البته وزارت کشاورزی و سازمان دفع آفات نباتی مبارزه می‌کرد اما این کافی نبود جناب آقای دکتر یگانه وزیر محترم مشاور همانطوریکه بچای و چایکار و توتونکاران در گیلان کمک می‌کنید این مطلب را در هیئت دولت مطرح بکنند که بباغداران زیتون کمک بشود یک کارخانه در حدود هفت سال پیش در ردوبار تأسیس شده است در محلی بنام گنجه این کارخانه متأسفانه بیش از ۷۵روز در سال نمی‌تواند کار کند برای اینکه محصولیکه باید در این کارخانه بعمل بیاید کافی نیست محصول کم است اگر دولت کمک بیشتری بکند بیاری خداوند متعال این محصول زیاد خواهد شد و دیگر محصول خارجی در شهرهای ایران و در بازار تهران رواج کامل نخواهد یافت و هم تولید کننده و هم مصرف کننده استفاده خواهند کرد من با اداره کارخانجات صحبت کردم گفتتند که محصول خارجی را ارزان تر عرضه می‌کنند ولی من معتقدم برای مصرف کننده بهیچوجه مقرون بصرفه نیست محصول وطن ما را اگر مصرف کننده بخواهد در بازار قیمت بکند و بخرد خیلی نازلتر است از آنکه محصول خارجی را مثل دانته ایتالیائی و جاهای دیگر که می‌آورند منباب نمونه البته آقایان می‌توانید امتحان کنید یک بسته کوچک در شیشه‌های دربسته در

بازار ما یک مارک خارجی به آن چسبانده‌اند آنرا به بیست وپنچ قران یاسی ریال می‌فروشند که محتوی بیست الی بیست و پنچ دانه زیتون است که در حقیقت دانه‌ای یکریال می‌شود و حال اینکه کیلوئی را دولت در ایران به۸قران از باغداران می‌خرد علت این است که دولت توجه نکرده است استدعا می‌کنم توجه کافی بشود و جناب نخست وزیر و هیئت محترم دولت زیتونکاران را یاری نمایند از زحمتی که داده‌ام معذرت می‌خواهم (احسنت)

رئیس-خانم تربیت تشریف بیاورید.

بانو تربیت-بنده از مقام ریاست مجلس شورای ملی نهایت تشکر را دارم که به بنده اجازه فرمودند که چون وقت زیاد نیست مختصری درباره روز مقدس مادر صحبت کنم آقایان محترم لابد پیام بسیار عالی و متین علیا حضرت شهبانوی محبوب ایران رادیشب در جراید مطالعه فرموده‌اید ایشان مبفرمایند که در مدت سال روز‌های با شکوه و پر افتخاری داریم ولی آن روزیکه با احساسات ما با قلب ما با عواطف ما سروکار دارد و لدلهای ما همیشه بطرف آن در پرواز است آن روز مقدس مادری است و باز هم ایشان درباره اهمیت و مقدس بودن مادر صحبت می‌فرمایند و از فرمایشات حضرت رسول اکرم (ص) پیغمبر معظم که فرموده بهشت زیر پای مادران است الهام گرفته و می‌فرمایند درباره تجلیل این روز من نمی‌توانم چیز دیگری برآن اضافه کنم و در پیام باز اشاره می‌فرمایند به اهمیت مقام مادر در ایران نوین و بعد از انقلاب ششم بهمن که تمام افراد و طبقات ملت مسئول و موظف هستند که این انقلاب را بثمر برسانند مادر‌ها پس از تساوی حقوق و تقدیس مقام مادری آنها هم مسئولیتی دارند که فرزندانی بعرصه برسانند که در آینده بتوانند ایران نوین و این انقلاب مقدس ما را بثمر برسانند و ما بتوانیم با کمال راحتی قلب این ایران کهنسال را بدست این فرزندان آینده بسازیم یعنی وضیفه مادرانی است که فرزندان لایقی برای اجتماع تربیت بکنند و بعد ایشان درباره جشن امسال مادرمخصوصاًبه هیئت مدیره بنگاه به همه ما دستور فرمودند که من نمی‌خواهم در مقام محدودی این جشن گرفته شود بلکه آرزوی من این است که چون این روز مخصوص مادران است در جای وسیع تری مثل تالار محمدرضا شاه پهلوی این جشن برگزار شود که از تمام طبقات از مادران دعوت بشود که در آن جشن شرکت بکنند و احساس شادی و احساس غرور بنمایند و خوشبختانه جمعه شب بیشتر آقایان هم آنجا تشریف داشتید و دیدید که این جشن با چه عظمتی نسبت به سالهای قبل در آنجا برقرار شد واقعاً باعث مسرت خاطر مادران از هر طبقه گردید شاید سؤال بفرمائید که این جشن روز مادر از کدام تاریخ تأسیس شده از سال ۱۳۳۸-قرار گذاشته شد که روز ۲۵آذر در تمام مملکت جشن گرفته شود و این تصمیمی که گرفته شد از اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر اجازه گرفته شد که در این روز بنام روز مادر جشن گرفته شود و علت این بود که در روز۲۵آذر۱۳۱۹اولین دفعه اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر امر فرمودند که اولین جمعیت خیریه که مختص مواظبت و پرستاری از مادران و کودکان باشد تأسیس شود و این بنگاه حمایت مادران در آن تاریخ با سی تختخواب شروع بکار کرد یعنی این روز تأسیس بنگاه حمایت مادران بوده که اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر امر بتأسیس آن فرموده‌اند بنده هم افتخار دارم که شخص مبارکشان، خودشان بنده را هم جزو هیئت مدیره‌ای که هفت نفر انتخاب کرده بود یکی هم بنده را انتخاب فرموده بودند که الان ۲۶سال تمام است بنده خدمتگزار آن بنگاه هستم ور در آن جلسه بنگاه حمایت مادران هم بنا به پیشنهاد بنده بود که یک روز مادر در مملکت ما تعیین بشود و برگزار بشود و تیمسار سپهبد یزدان پناه سناتور معظم که رئیس هیئت مدیره بنگاه حمایت مادران را بعهده دارند وواقعاً شبانه روز خدمت می‌کنند قبول فرمودند که این پیشنهاد و عرض هیئت مدیره را همانطور که عرض کردم بعرض مبارک شاهنشاه آریامهر برسانند از آن تاریخ به بعد واقعاًبنگاه خدمات شایانی به این مملکت کرده و تنها بنگاهی است که تقریباًثلث زایمانی که در شهر تهران که سه میلیون نفوس

داردثلث زایمان در بنگاه حمایت مادران انجام می‌شود و به این بنگاه روزانه۱۵۰نفر زائو مراجعه میکنندو مجبور است اینها را بهر طریقی و بهر ترتیبی هست پذیرائی کند و خیلی خوشحال می‌شوم که اگر یک روز تشریف بیاورید و به بینید که حتی در کریدورها و روی برانکاردها خوابیده اهد و کار بنگاه حمایت مادران از آن تاریخ رونق بسیار گرفت که علیا حضرت فرح شهبانوی محبوب ایران ریاست عالیه بنگاه را تقبل فرمودند و از آن تاریخ فوق العاده جدیت می‌فرمایند الان در بهجت آباد یک بنگاهی که شاید دوبرابر وسعت بنگاه قبلی را دارد و چهار صد تختخواب دارد و امیدوارم در مدت یکسال و نیم تمام شود و این مضقیه بکلی برطرف شود در حال ساختمان است تا ما بیشتر بتوانیم از مرضا پذیرائی کنیم مطلب دیگری که علیا حضرات شهبانوی ایران توجه فرمودند این است که در بعضی از نقاط کشور ده زایشگاه الان شروع بساختمان کرده‌اند جناب آقای سرتیپ پور که اینجا تشریف دارند خودشان شاهد و ناظر هستند چون یکی از شعبات بزرگ بنگاه در رشت تأسیس شده و از سابق شعبه بوده ولی محلی نداشتند و الن یک محل بسیار وسیع در آنجا شروع بکار می‌کنند و عنقریب تمام خواهد شد (سرتیپ پور-صحیح است)(شیخ السلامی-در قروه کردستان هم تأسیس می‌شود) بله در تاویزیون هم فرمودند در یکی از بنادر جنوب هم کلنگ ساختمان این بنگاه را زده‌اند و همیشه مارا احضار مبفرمایند بمادران این مملکت بکودکان این مملکت واقعاً توجه مخصوصی دارند واساساً از آن گذشته مرحمتشان شامل طبقات مملکت است چون همکاران گرامی در این سفر تا چه اندازه علیا حضرت شهبانوی ایران توجه مخصوص داشتند و شاید در تاریخ ایران نظیر نداشته تا حال که یک ملکه برود به اقصی نقاط مملکت واقعاً نه برای این که در آن جا خوش بگذرانند بلکه کیلومترها راه پیاده می‌روند که دست مبارکشان را به سر یتیمان بکشند نوازش بکنند درد دل مردم را برسند و در آنجا می‌فرمایند منهم یکی از نمایندگان شما هستم در تهران و تمام درد دلهای شما را بررسی می‌کنم ما باید از خداوند متعال در واقع تشکر کنیم که شاهنشاه آریامهر واقعاًهستی و ترقی کمال و عظمت ایران را نه تنها در خود ایران بلکه در اقصی نقاط دنیا شناسانده است و بممرحله‌ای رسیده که واقعاً کشورهای زیادی از نظر مبارک ایشان چه در پیکار با بیسوادی چه در رسیدگی و وسعت دادن به اقتصادیات کشور تاسی می‌کنند و همچنین واقعا در عطوفت و رسیدگی بمستمندان از علیاحضرت ملکه پهلوی هم شایسته است ملکه‌های جهان پیروی کنند بنده عرض دیگری ندارم

۱۰-اعلام وصول چهار فقره لایحه قانونی از مجلسن سنا

رئیس- لوایحی از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود

(بشرح زیرقرائت شد)

ریاست محترم محلس شواری ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱درخصوص لایحه شماره۲۳۴۸۵/۲۰۴۹/۱۸ - ۱۳۴۲/۱۰/۲ در مورد تصویینامه شماره ۲۹۴۰/۴ -۴۱/۶/۵ دولت راجع بمننع ازدواج کارمندان وزارت امور خارجه با اتباع بیگانه که ضمن مرقومه شماره ۸۸۸/۴۵۹۱ ل ق ۱۳۴۵/۴/۲۶ از ان مجلس محترم به محلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه ۱۹ آذر ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و بتصویب محلس سنا رسید انیک لایحه قانون مزبوز که اصلاح شده به پیوست ارسل می‌شود

رئیس مجلس سنا مهندس شریف امامی

رئیس – اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط فرستاه می‌شود

ریاست محترم محلس شواری ملی

گزارش کمیسیون شماره ۷ در خصوص لایحه شماره ۵۸۳-۱۳۴۵/۸/۲ دولت راجع به استفاده از مشمولان لیسانسیه و بالاتر در سپاه دانش که در ضمن مرقومه شماره ۹۱۲/۴۸۸۴۷ ل ق –۱۳۴۵/۸/۲۸ از آن مجلس محترم به مجلس سنا

ارسال سده بود در جلسه روز شنبه۲۶آذر ماه۱۳۴۵ مطرح و مورد شورو واقع و بتصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا-مهندس شریف امامی

رئیس-اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره۵در خصوص لایحه شماره ۵۹۶۱-۱۳۴۵/۳/۵ دولت راجع باجازه دریافت پنج درصد افزایش بهای تمام شده علائم استاندار و نیم درصد کارمزد کالاهای صادراتی که ضمن مرقومه شماره۴۳۶۵۵ /۸۲۰ ل ق-۱۳۴۵/۴/۲۰ از آن مجلس محترم مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه۲۶آذرماه۱۳۴۵مطرح و مورد شورواقع و بتصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا-مهندس شریف امامی

رئیس-اصلاحات مجلس سنا بکمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود

ریاست محترم شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره۴در خصوص لایحه شماره۱۸۴۰۸-۱۳۴۵/۸/۲۹ راجع به متمم بودجه سال۱۳۴۵کل کشور که ضمن مرقومه شماره۴۹۷۸۷ /۹۳۲ل ق۱۱۳۴۵/۹/۱۲از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه۲۶آذرماه۱۳۴۵ مطرح و موردشورواقع و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور به پیوست ارسال می‌شود

رئیس مجلس سنا-مهندس شریف امامی

رئیس-اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون بودجه فرستاده می‌شود.

۱۱-قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد-ختم جلسه

رئیس-دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

دستور جلسه۳۱۴

روز سه شنبه ۱۳۴۵/۹/۲۹

۱-سؤال آقای زهتاب فرد از وزارت کاروامور اجتماعی.

۲-گزارش شور دوم اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کشورهای متحده امریکا. شماره چاپ۲۰۵۷

۳-گزارش کمیسیون راجع به تشکیل مرکز توسعه صادرات. شمارهچاپ۲۰۵۸

۴-گزارش شور لایحه نحوه پرداخت مطالبات ورثه مرحوم بوشهری. شماره چاپ۲۰۵۹

رئیس-با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت۹ونیم روز سه شنبه خواهد بود.

(جلسه در ساعت یازده صبح ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی-مهندس عبدالله ریاضی