مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ مهر ۱۳۴۵ نشست ۲۹۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۶ مهر ۱۳۴۵ نشست ۲۹۱
فهرست مطالب:
۶ مهر ماه ۱۳۴۵
۳ رجب ۱۳۸ سه شنبه
۱۸ اکتبر ۱۹۶۶
مذکرات مجلس شواری ملّی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه (۲۶) مهر ماه ۱۳۴۵
فهرست مطلب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور بانو تربیت و آقایان مهندس ریاحی- میرافضل- مهندس معینی زند.
۳- تقدیم سه فقره صورت دیون و یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای معاون وزارت دارائی.
۴- مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه مالیاتهای مستقیم.
۵- تصویب صورت جلسه.
۶- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه مالیاتهای مستقیم.
۷- اعلام وصول یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.
۸- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه.
مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه- آقایان:
ابراهیمی- رضوی- دکتر رشتی- بختیار بختیاریها- دکتر حسینی- پاک ذات- ضابطی- کشفی- مرتضوی.
غائبین بی اجازه- آقایان:
امینی خراجی- مبارکی- دکتر مصباح زاده- پاینده.
غائبین مریض- آقایان:
ریگی- سیفی- پورادبی- ارسنجانی- مهندس برومند- دکتر صالحی- کمالوند- دکتر فربود.
۲- بیانات قبل از دستور بانو تربیت و آقایان مهندس ریاحی- میرافضل و مهندس معینی زند.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم خانم تربیت تشریف بیاورید.
بانوتربیت- بااجازه مقام ریاست از آغاز این هفته ما زنان ایران بخصوص بانوان همکار عزیزم در مجلس شورای ملی کمال افتخار را داریم و بسیار خوشبخت و خرسند هستیم که بیاری خداوند متعال و تحت توجهات علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب ایران سمینار زنان حزب ایران نوین را برقرار کنیم.
نمایندگان محترم اطلاع دارند که شهبانوی محبوب ایران به پیشرفت و رفاه عموم طبقات و بخصوص زنان کشور ایران علاقه وافر دارند روز شنبه ساعت ۱۱ لطف و مرحمت کرده و قدم رنجه فرمودند و سمینار زنان ایران را افتتاح کردند از پشت این تریبون سپاسگزاری عموم زنان را بپیشگاه مبارکشان عرضه می‌دارم. در نطق برجسته و تشویق آمیز معظم لها بخوبی مشهود بود که تا چه پایه به ترقی زنان و بخصوص استحکام مبانی خانواده‌ها توجه مخصوصی دارند و ما زنان را مشمول الطاف و عنایات خود قرار داده‌اند و در اینجا قسمتی از فرمایشات ایشان را نقل می‌کنم:
" موجب کمال خوشبختی است که پس از اعطاء حقوق سیاسی بزنان که با اراده توانای شاهنشاه آریامهر در هشتم اسفند ۴۱ بعمل آمد زنان در کلیه شئون سیاسی متساوی با مردان شناخته شدند تا امروز توانستند لیاقت و شایستگی خود را در اموری که به آنان محول شده است ابراز داشته و تشکیل چنین سمینار نیز یکی از مواردیست که بصیرت و دقت آنان را در انجام امور محوله بیشتر روشن می‌سازد. شک نیست کشور ما در حال توسعه و پیشرفت سریعی است و به تجهیز کلیه نیروهای فعال خود نیاز مبرم دارد در این امر زنان نیمی از این نیروی فعاله هستند و بمناسبت محرومیت‌های قبلی و عقب ماندگیهائی که برای آنان ایجاد شده بود بایستی تلاش و کوشش بیشتری را برای احراز پیروزی و موفقیت اعمال نمایند چون تلاشهای فردی بجز اتلاف نیروی انسانی ثمر دیگری ندارد و تا تفاهم کامل بین مجریان یک برنامه بوجود نیاید احتمال موفقیت آن بسیار کم است، زنان بایستی کوشش کنند تا با شرکت در اجتماعاتی که با برنامه و هدف معینی پیش می‌روند و از لحاظ سیاسی و اجتماعی موقعیت مستحکم و مستدلی در اجتماع دارند موجبات پیشرفت هدفهای خود را فراهم آورند و مسلماً برادران هم وطن ما در این امر با همکاری و همگامی خود در راه تجهیز این نیروی فعال از هیچگونه مساعدتی دریغ نخواهند نمود زیرا تحکیم بنای خانواده که واحد هر اجتماع است از اشتراک مساعی و کوشش سهمی بسزا دارند و فرزندان امروز که نسل آینده کشور هستند و برای اجرای نیات عالیتری در پیشرفت مملکت بایستی تربیت شوند از این همکاری و موهبت عظیم می‌توانند بهره مند گردند.
لازمست زنان قبل از هر چیز بوظیفه خطیری که نسبت به مملکت خود دارند آشنا شوند و با قدرت و قاطعیت در مقابل مشکلات ایستادگی نمایند و همچنین از حقوقی که از لحاظ شریعت مقدس ما اسلام و از لحاظ اجتماع به آنها تعلق می‌گیرد حداکثر بهره برداری را بنمایند و این آشنائی جز با شرکت در اجتماعاتی که از افراد مطلع و بصیر به امور اجتماعی و سیاسی تشکیل می‌شود میسر نخواهد بود و جز با بحث و دقت و مطالعه از راه دیگر صورت نمی‌گیرد " بنده نمی‌خواهم که تمام این نطق را بخوانم چون همکاران عزیز مسلماً آنرا در جراید مطالعه فرموده‌اند اما همان نکته‌ای را که علیا حضرت شهبانوی محبوب ما در اینجا توجه فرموده‌اند می‌خواهم راجع به آن مختصری حضورتان عرض کنم پایه و اساس هر اجتماعی چنانکه علیاحضرت طی سخنرانی آن روز فرمودند بستگی کامل با استحکام مبانی خانواده دارد و آحاد خانواده‌ها است که اجتماع را تشکیل می‌دهد اولین خشت آموزش و پرورش فرزندان در کانون
خانوادگی پایه گذاری می‌شود. پس هرملتی که می‌خواهد در شاهراه ترقی و تمدن گامهای سریع و مؤثری بردارد قبل از همه چیز باید برفاه و آسایش خانواده‌ها توجه کامل بنماید. اما متأسفانه باید اعتراف کنیم در خانواده هائی که تشکیل می‌شود آن امنیت و آسایش لازم جهت تحکیم مبانی خانواده احساس نمی‌شود زیرا طرفین ازدواج بخصوص زنها می‌بینند که زندگی آنها و زندگی فرزندانشان ممکن است اغلب دستخوش حوادث و هوی و هوسها گردد و در این بین فرزندان و کودکان خانواده مادرها و سرپرستهای خود را از دست می‌دهند و بعد نه در خانواده و نه در آموزشگاه قادر نیستند تحت تعلیمات صحیح و اصولی پرورش یابند برای صدق عرایضم از نمایندگان محترم تقاضا دارم به دارالتأدیب مراجعه و تحقیق فرمایند تا مشاهده بکنند که اغلب این اطفال معصومی که دچار انحرافات شده‌اند بعلت محرومیت از زندگی در کانون یک خانواده گرم و مهربان پرمحبت بوده است.
پس از انقلاب ششم بهمن ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که تمام افراد کشور بنا بفحوای الناس علی دین ملوکهم با پیروی ازنیات مقدس شاهنشاه معظم ما اعم از زن و مرد برای به ثمر رساندن این انقلاب باید کمال مجاهدت را بکنیم اگر نیمی از افراد کشور در خانه و خانواده احساس امنیت نکنند و در اجتماع بطور بارز ببینند که بسیاری از حقوق آنان پایمال می‌شود بدیهی است نمی‌توانند چنانکه باید و شاید وظائف ملی خود را انجام دهند و در اجتماع آزادانه فعالیت کنند.
مازنان ایران سپاسگزار شاهنشاه بزرگوار خود هستیم که بقول فرمایش ایشان این لکه ننگین را از دامن زنان ایران زدودند بما تساوی حقوق سیاسی عطا فرمودند تا دوش بدوش برادران خود بتوانیم در ساختن ایران نوین ایران آباد کوشش و تلاش کنیم در ضمن این فعالیتها به این مسئله بزرگ برخوردیم که موانع و مشکلات زیادی در پیش پای زنان ایران است و باید برای رفع این موانع چاره جوئی شود علاوه بر آنکه ما خواهران شما در مجلس در اینمدت دوره خدمت مشغول بررسی بودیم صلاح درآن دانستیم که سمیناری تشکیل شود تا در این سمینار همه زنان ایران حتی از شهرستانها آزادانه در این سمینار گردهم آئیم و مشکلات را در سطح وسیعتری بررسی کنیم به اینجهت علاوه برآنکه از اشخاصی دانشمند و متخصص دعوئی بعمل آمد که سخنرانیهائی ایراد و ما را راهنمائی فرمایند هفت کمیسیون بررسی حقوق خانواده کمیسیون حقوق سیاسی و اجتماعی- کمیسیون رسیدگی بوضع زنان کارمند و کمیسیون بررسی بوضع زنان کارگر و کمیسیون بررسی بوضع زنان روستانشین و کمیسیون مبارزه با بیسوادی تشکیل دادیم که از امروز این کمیسیونها دائر و تمام زنان حتی آقایان حق شرکت در این کمیسیونها را دارند و پیشنهادات لازمه را بدهند و ما آنها را مطالعه و بررسی بکنیم و ما امیدوار هستیم که در خاتمه سمینار نتایج ارزنده و درخشانی بدست آوریک و آن را بامقامات صلاحیتدار در میان بگذاریم و انشاء الله بکمک خداوند و تحت توجه شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت فرح پهلوی ملکه محبوب ایران و با همکاری و همفکری آقایان نمایندگان محترم در رفع این مشکلات موفق شویم باز هم برمی گردم بعرض اولی خودم که توجه سمینار زنان بیشتر معطوف رفاه و آسایش خانواده‌ها است باور بفرمائید در این مدت سه سال خدمت نمایندگی اگر عرایض مراجعین و آنچه را که تقریباً شبی نمی‌گذرد که در ستونهای حوادث روزنامه‌ها ملاحضه می فرمائید گرد آوری می‌شد مثنوی هفت من هم به گرد پای آن نمی‌رسید (نمایندگان- هفتادمن) من فقط بذکر دو سه فقره اکتفا می‌کنم تا آقایان متوجه باشند که زنان و مادران این کشور تا چه حد گرفتارند. حتی الآن هم جناب آقای دکتر اسفندیاری عرض می‌کردم نمی دانم این شوخی زندگی است یا واقعه اسفناک زندگی نوشته بود: شوهر عوضی، خواهش می‌کنم درست توجه کنید در اطلاعات نوشته بود شوهر عوضی، یعنی چه؟ یک دختر جوان بدبخت ۱۹ ساله را با یک آقای تحصیل کرده و جوان که بیست و هشت سال داشته روبرو می‌کنند و این دختر جوان هم راضی می‌شود که با این آقا عروسی بکند
مقدمات عروسی را طوری با تقلب می‌چینند که بدبخت عروس شب عروسی می‌بیند عوض آن کسی را که دیده یک مرد چهل و پنج ساله و آبله رو و الکن که هیچ گونه توافقی این دختر با این مرد ندارد روبرو شده، نمی داند چه بکند و نمی‌تواند هم با وضع قوانین ما طلاق هم بگیرد (مرتضوی- این تدلیس است می‌تواند فسخ نکاح را بخواهد) درست توجه بفرمائید آیا اساس این خانواده که از اول بنایش برظلم باشد ممکن است این خانواده پایدار بماند بنده دوشاهد در مجلس دارم یکی جناب آقای توسلی نماینده محترم رودبار که یک زنی هست که الآن قریب دوسال است.
رئیس- خانم تربیت وقت شما تمام شده است.
بانوتربیت- پس بنده با اجازه جناب آقای رئیس باز هم در آینده محققاً خدمتتان خواهم رسید و شمه‌ای از این بدبختی‌ها را حضور مبارکتان عرض و توجه همکاران عزیزم را به اساس خانواده که اساس و بنیاد ملتها است و باید بنایش بر روی سعادت و رفاه و صمیمیت تشکیل بشود جلب می‌کنم (صحیح است- احسنت)
رئیس- آقای مهندس ریاحی تشریف بیاورید.
مهندس ریاحی- باکسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم هفته گذشته بمناسبت افتتاح چند مرکز بهداشتی و درمانی در شهر اصفهان و نقاط تابعه اصفهان و همچنین شهرستان اردستان بوسیله آقای وزیر بهداری این فرصت برای اینجانب دست داد تا در برگزاری این مراسم شرکت داشته باشم تشکیل اجتماعاتی که بمناسبت تأسیس این مراکز درمانی در اصفهان و شهرستنهای تابعه اصفهان تشکیل شد فرصت بسیار مغتنمی برای مردم شاهدوست و وطنخواه اصفهان بود که مراتب سپاسگزاری و امتنان خود را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر تقدیم بدارند و در عین حال با ابراز رضایت و خوشنودی از خدماتی که وزارت بهداری توفیق انجام آن را در منطقه اصفهان پیدا کرده بود تقدیر و تجلیل بکنند و موجبات بیشتر خدمتگزاری خدمتگزاران شاه و ملت را فراهم بیاورند در این میان می‌خواهم عرض کنم ابراز احساسات شاه دوستی روستائیان بخش برخوار خصوصاً اهالی مورچه خورت بسیار بسیار با شکوموشور انگیز بود روستائیان و کشاورزان بخش برخوار مثل سایر هموطنان روستائی و کشاورز مادر حقیقت باید عرض کنم که حیات اجتماعی خودشان را از روز ششم بهمن یعنی روز انقلاب شاه و مردم شروع کرده‌اند و بهمین مناسبت است که هر موقع فرصتی برای ابراز احساسات شکوه و جلوه خاصی دارد خوشبختانه در طی چند سالی که از انقلاب ششم بهمن گذشته است اساس و پایه اقدامات عمرانی در حوزه انتخابیه برخوار و بخش برخوار گذاشته شده است و در برنامه سوم برای عمران شهری در چندین شهر جدید التأسیس طرحهای عمرانی بتصویب رسیده است که بنده می‌خواستم از این فرصت استفاده بکنم و از جناب آقای دکتر نهاوندی وزیر محترم آبادانی و مسکن در مورد تسریع و انجام طرحهای عمرانی که مشتمل بر طرح اسفالت و آب و لوله کشی و برق و حمام و غیره هست و همچنانکه در موارد نظیر بنده شاهد سرعت و دقت ایشان در کارهای محوله وزارت آبادانی و مسکن بوده‌ام در این قسمت هم دستور سریع و قاطعی بدهند که این برنامه‌ها و پروژه‌ها و طرحها که در برنامه سوم منظور شده است بطوری انجام و شروع شود که تا پایان برنامه سوم مردم شاهد انجام آن باشند صحبت از تشکیل و تأسیس مؤسسات درمانی بود بنده از این لحاظ بایستی عرض کنم که در بخش برخوار اقداماتی که انجام شده است تا آن حدی که انجام شده واقعاً در خور تمجید است اما همانطوری که عرض کردم متأسفانه مناطق روستائی مملکت ما در گذشته آنچنان در محرومیت بوده است که خود همین محرومیت بهترین دلیل و گواه در همین حوزه انتخابیه می‌تواند برای اصالت انقلابی که در مملکت انجام شده باشد آنچه که انجام شده در مقام قیاس با قبل از انقلاب باید بگویم بسیار بسیار جالب است برای اینکه در گذشته هیچ بوده و امروز در مقام قیاس همه چیز هست اما اگر آنچه که انجام شده و مردم احتیاج دارند مقایسه گردد امروز با استظهار به عنایت شاهنشاه آریا مهر و با توجه
به این که منشور انقلابی شاه و ملت و اساسی که در انقلاب ششم بهمن بتصویب ملی رسیده است مردم دیگر در این زمان نمی‌توانند قانع به آنچه انجام شده است باشند بلکه می‌خواهند آنچه را که واقعاً لازم دارند و در گذشته محروم از آن بوده‌اند و اصولا این رفورم انقلابی برای پرکردن همین محرومیت انجام آن را خواستار هستند و بهمین مناسبت است که بنده می‌خواهم در این جا فهرست وار احتیاجات درمانی بخش برخوار را یادآور بشوم مخصوصاً جناب آقای دکتر مرشد که در این جا تشریف دارند مد نظر داشته باشند البته بنده خودم در فرصتی که در اصفهان داشتم با آقای وزیر محترم بهداری این موارد را یادآور شده‌ام حالا هم برای استحضار نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و همکاران عزیز می‌خواهم رئوس مطالب را یادآور شوم. تشکیل یک بیمارستان ۲۰ تا ۲۵ تختخوابی واقعاً از اهم ضروریات این بخش است برای اینکه قریب نودهزار نفر در این بخش دارای یک واحد درمانی بشکل بیمارستان نیستند همچنین در حال حاضر بهداری این بخش از نظر دکتر داروساز و دکتر دندان پزشک و از نظر قابله دیپلمه در مضیقه است و اصلا ندارد و این موردی است که وزارت بهداری باید از نظر کادر پزشکی آنجا به این مسئله توجه داشته باشد در حال حاضر ضرورت ساختمان یک درمانگاه بهداشتی و درمانی در دولت آباد و همینطور تکمیل ساختمان درمانگاههای آدرنهاباد- گمشجه و خورزوق و گرگاب از ضروریات فوری است بهر حال مهمترین وسیله ضروری اختصاص آمبولانس است برای این بخش مواردی پیش آمده که روستائیان جان عزیزان خود را از دست داده‌اند صرفاً بخاطر اینکه وسیله مطمئن نبوده که آنها را به دستگاههای درمانی برساند و مخصوصاً از این جهت من توجه وزارت بهداری را جلب می‌کنم همچنین یک دستگاه جیپ که برای سهولت رسیدگی به مراکز درمانی استفاده شود و خود این یک کنترلی در کار خواهد بود که این خدمات برای مردم انجام شود از نظر کلی احتیاجات درمانی و بهداشتی در حوزه انتخابیه برخوار می‌خواهم ضرورت ساختمان یک بیمارستان بیست تختخوابی را در میمه بوزارت بهداری یادآور شوم برای اینکه میمه شهری است که در مسیر جاده اصفهان تهران واقع شده و جائی است که تا شعاع یکصد کیلو متر هیچ بیمارستانی ما نداریم و مع التأسف پیش آمدها و تصادفات ناگواری که در جاده اصفهان تهران می‌شود و همچنین احتیاجات درمانی بخش میمه ایجاب می‌کند ما دارای سرویس خدمتی و بیمارستانی در آنجا باشیم و اختصاص به این بخش تنها نخواهد داشت بلکه سرویس خدمتی و بیمارستانی خواهد بود که از نظر حیثیت مملکتی با این رفورمی که شده است بسیار ضروری است در دهستانهای برا آن وروددشت که در قسمت منتهی الیه رودخانه زاینده رود هستند و متأسفانه گرفتار قهر طبیعت شده‌اند و از جهت موقعیت طبیعی در وضع نامطلوبی قرار گرفته و به اصطلاح در پس آب رودخانه هستند و هم از نظر اینکه آب آشامیدنی اینها از آب انبار تأمین می‌شود متأسفانه وضع بهداشتی مردم خوب نیست هیچ مرکز درمانی هم در این دهستانها نداریم بنده ساختمان یک مرکز درمانی را در دهستان برا آن یادآور می‌شوم و همینطور در مورد دهستان روددشت می‌خواهم عرض کنم مردم سالیان درازی است که متقاضی یک درمانگاه در رود دشت بوده‌اند و این مورد زمین هم واگذار کرده‌اند در سه سالیکه بنده افتخار خدمتگزاری مردم برخوار را داشته‌ام مکرر برای ساختمان این درمانگاه به اولیای محترم سازمان شاهنشاهی و خدمت اجتماعی مراجعه کرده‌ام و البته در هیچ موقع مواجه با جواب یأس نشده‌ام و این اطمینان را داده‌اند که یک درمانگاه در آنجا ساخته خواهد شد و بنده متأسفم که تا این ساعت که در خدمت آقایان هستم اولیای محترم سازمان شاهنشاهی و خدمات اجتماعی به این وعده خود وفا نکرده‌اند و من حقیقتاً این تأخیر در وفای بعهد را در شأن یک سازمانی نظیر سازمان شاهنشاهی و خدمات اجتماعی که در واقع پناهگاه و ملجاء محرومان است نمیدانم و امیدوارم این تأخیر ناشی از یک تصادف
باشد و همین عرایض بنده در این جا موجب یادآوری و وفای بعهدشان باشد و هر چه زودتر شروع بساختمان این درمانگاه بکنند و مردم را در این منطقه بیش از پیش خشنود بکنند مطلب دیگری که بنده می‌خواهم بعرض نمایندگان برسانم موضوع تهدید منابع آب است در برخوار نمایندگان محترم در جریان عرایض بنده بوده‌اند که مکررهنگام طرح لایحه حفظ و حراست آبهای زیرزمینی در کمیسیون آب و برق و دادگستری مطالبم را عرض کرده‌ام داشتم و بعرض نمایندگان محترم رسید که همگی تأیید می‌کردند و دولت هم در این مورد آن نظریات را تأیید می‌کرد و همانطوریکه مجلس محترم مستحضر است در این جا از پشت همین تریبون عنوان شد و وعده دادند که هر چه زودتر لوایحی به مجلس بدهندکه رفع مضیقه را بکند با نهایت تأسف باید عرض کنم که تا امروز هیچگونه اقدامی نشده است و این ضرر و زیان ادامه دارد بنده در مسافرت اخیری که به اصفهان کردم در مورد یک ده که سوابقی در کمیسیون عرایض دارد و بنده این محل را مورد مثال خودم قرار می‌دهم برای این است که این مورد بخصوص می‌تواند بعنوان مصداق و شاهد صادقی برای عرایض بنده باشد والا سایر قریه خورزوق دارای یازده رشته قنات بوده است که از این۱۱ رشته قنات متأسفانه بر اثر حفر بی رویه چاههای عمیق و نیمه عمیق آب منابع آنها مورد تهدید قرار گرفته بطوری که در سال ۴۰ که بر اثر شکایات متعدد مردم رسیدگی بعمل آمده معلوم گردید ۴ رشته باقی مانده با ۱۹۵ متر آب در ثانیه این را که عرض می‌کنم منعکس است در گزارش زمین شناسان که سوابقش هم در کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی موجود هست و هم در وزارت آب برق با اینکه در آن گزارش بطور صریح قید شده است که باید فکر اساسی و عاجلی کرد که بیش از پیش این منابع مورد تهدید واقع نشود متأسفانه از آن تاریخ تا بحال هیچ عملی انجام نشده است براثر مراجعات مکرری که به اینجانب می‌کنند و شکایاتی که در کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی مطرح گردید مجدداً در سال گذشته بوسیله کارشناسان وزارت آب و برق بازرسی شد متأسفم عرض کنم که نتیجه بازرسی اینستکه از چهار رشته قنات که مانده بود ۳ رشته دیگر هم خشک شده و ازمیزان ۱۹۵ لیتر آب که در سال ۴۰ بوده است در تیر ماه ۴۴ به ۶۰ لیتر تقلیل پیدا کرده است نمایندگان محترم که به امور کشاورزی واقف هستند خود اهمیت تغییر این ۷۰ درصد را کاملاً احساس می‌نمایند.
رئیس- آقای مهندس ریاحی وقت شما تمام شد.
مهندس ریاحی- اجازه بفرمائید دو دقیقه از وقت آقای میرافضل استفاده کنم (معینی زند- آقای میرافضل قسمتی از وقت خودشان را به من داده‌اند).
رئیس- بفرمائید.
مهندس ریاحی- این مسئله بسیار اهمیت دارد اخیراً که به اصفهان رفته بودم دیدم مردم آن قریه با نگرانی بمن مراجعه کرده و بطور کلی دیگر آب برای کشاورزی آنها مطرح نبود بلکه از نظر تأمین آب مشروب ناراحت بودند برای اینکه ۶۰ لیتر آب سال گذشته تا حال آنچنان تقلیل پیدا کرده که تقریباً آب راکد مانده است و اگر در گذشته این نگرانی برای کشاورزان پیش آمده بود که مالشان را از دست بدهند حالا دیگر جانشان هم در معرض خطر است بنده این مطالب را اینجا عرض کردم که توجه عاجلی بشود ما در زمانی زندگی می‌کنیم و انقلابی در مملکت ما حاکم است که دیگر شاید این تأخیر و تعلل جایز نباشد خصوصاً که حسن نیت در دولت خدمتگزار فعلی کاملاً مشهود است بنابراین دلیلی وجود ندارد که دولتی که آماده خدمتگزاری است و دولتی که متکی بحزبی است که پاسداری انقلاب را دارد این وضع واقع شود و در این مسئله بیش از پیش خودمان را معطل بکنیم بنده در این باره شرحی بحضور ریاست مجلس شورای ملی در ۲۳/۴/۴۵ تقدیم داشته‌ام که از نظر استحضار نمایندگان محترم اجازه می‌خواهم که قرائت کنم که هم در صورت جلسات مجلس شورای ملی منعکس باشد و هم بهمان ترتیبی که از حضور ریاست معظم استدعا شده بود بعنوان تذکر بدولت یادآوری بفرمایند
و من امیدوار هستم که جناب ایشان که در رشته آب مثل سایر رشته‌ها صاحب نظر مسلم هستند از بذل مساعدت و معاضدت نسبت به بنده و کشاورزان دریغ نفرمایند بنده عین نامه را که در تاریخ ۴۵/۴/۲۳ نوشته‌ام می‌خوانم.
(بشرح زیر خواندند)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً توجه آنجناب را در تعقیب عرایض خود در حضور شکایات کشاورزان بخش برخوار خصوصاً قراء گزو خورزوق که منابع آب قنوات آنان در سنوات اخیر بر اثر حفر چاههای عمیق و نیمه عمیق که عموماً از آب تحت الارض سفره آب اول تغذیه می‌شوند و بهره برداری نا صحیح از آنها موجب پائین رفتن سطح آب تحت الارضی منبع مذکور گردیده و بالنتیجه قنوات زیادی را خشک و سایر قنوات موجود را نیز در معرض نابودی قرار داده است معطوف داشته به استحضار آنجناب می رساند گزارشات مأموران زمین شناس که بر اثر شکایات کشاورزان در سالهای ۴۰و۴۵ انجام گردیده است و فتوکپی آنها از نظر مزید اطلاع آنجناب بضمیه ایفاد می‌گردد مؤید شکایات کشاورزان و مطالبی است که اینجانب مکرر عنوان و تقاضای توجه و رسیدگی و چاره جوئی در مورد وضعی که برای کشاورزان ایجاد گردیده است و نتیجه اش خشک شدن قنوات و از دست رفتن اراضی تحت کشت آنان و بالاخره به آوارگی و کوچ کشاورزان بیشماری منجر شده است داشته‌ام.
خاصه آنکه استمرار ضرر برای کشاورزانیکه هستی خود را در معرض نابودی و زندگیشان را در مخاطره دیده‌اند و از تظلم بمراجع مختلف مأیوس گردیده‌اند گاه و بیگاه منجر بوقوع حوادث و اقدامات خلاف رویه و جرائمی شده است که کشاورز بجای کار در مزرعه و تلاش شرافتمندانه خود بزندان کشیده شده است که در یک مورد آن بر اثر توجه و تأکید آنجناب بمراجع ذیربط بخلاصی آنان از زندان انجامید لکن علت اساسی که همان تهدید منابع آب کشاورزان بنابودی است همچنان باقی و لاینحل ماند.
بطوریکه در دو گزارش ضمیمه ملاحظه خواهید فرمود در یک فاصله زمانی چهار ساله از چهار رشته قنات باقیمانده دائر یک قریه سه رشته قنات بکلی خشک و مجموع میزان آب از ۱۹۵ لیتر در ثانیه برای چهار رشته به ۶۰ لیتر در ثانیه تقلیل یافته و منحصر بیک رشته قنات شده است.
بدیهی است در حالیکه ملت ایران در اوان انقلاب شاه و مردم است و امیدی که منشور انقلابی شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند ملت ایران در دل دهقان و کشاورز ایجاد کرده و به او زندگی نو آب و خاک داده است ادامه وضعی که بترک آب و خاک و آوارگی او منجر گردد نه در مسیر راه انقلاب است و نه بمصلحت و صواب.
بدین جهت با توجه بمراتب معروضه و نظر بوظیفه دولت در حفظ حقوق مردم و تأمین رفاه و آسایش آنان ناگزیر به استناد ماده ۱۵۱ آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی بتقدیم این نامه بحضور مبارک مبادرت و تقاضا دارد مقرر فرمایند موضوع را بدولت متذکر و مقرر فرمایند نسبت برفع مشکل کشاورزان برخوار اقدام مقتضی معمول فرموده چاره جوئی لازم اتخاذ فرمایند برای نیل بدین منظور توجه دولت را اولا به نتیجه مطالعات آب شناسی منطقه برخوار وسیله اداره آب و خاک و وجود منابع آب در قشرهای پائین تر ثانیاً امکان استفاده از آب زاینده رود و سد شاه عباس کبیر از طریق حفر کانال جدید در بخش برخوار و ثالثاً بررسی منطقه با توجه به وسعت و استعداد کشاورزی آن و نزدیکی بشهر اصفهان و شاهراهها از جهت اجرای یک طرح وسیع کشاورزی منطقه‌ای معطوف می‌دارد.
باتوجه به حسن نیتی که در دولت جناب آقای هویدا موجود است و کوششی که دولت در راه بثمر رساندن انقلاب و تأمین رفاه عمومی معمول می‌دارد در این مورد نیز که واجد اهمیت خاصی است انتظار توجه کافی و رسیدگی عاجل داشته مترصد اعلام اقداماتیکه
در این باره معمول خواهند داشت می‌باشد.
بنده همانطور که عرض کرده امیدوارم ریاستی مجلس شورای ملی مساعدت خودشان را در این مورد دریغ نفرمایند با عرض تشکر.
رئیس- آقای میرافضل تشریف بیاورید.
میرافضل- اطلبوا العلم من المهد الی اللحد، از پیام تاریخی شاهنشاه آریامهر در اولین کنگره مجمع عمومی یونسکو جمله‌ای بخاطر دارم که با اجازه آقایان محترم به استحضار می رسانم "شاید در تمام تاریخ بشری فرصتی پیش نیامده باشد که جامعه بشریت دست به تلاشی از این عالیتر و شرافتمندانه تر و انسانی تر زده باشد و شاید تا اکنون اتفاق نیفتاده باشد که سرنوشت جمع کثیری از افراد انسانی به نتیجه‌ای چنین عظیم و مبارزه‌ای چنین وابسته باشد " هفته مقدس پیکار بابیسوادی که از روز چهار آبان ماه روز میلاد فرخنده شاهنشاه آریامهر شروع می‌شود از طرف کمیته ملی مبارزه بابیسوادی بهمین کار اختصاص داده شده است آقایان بخاطر دارند کنگره ۱۹ دی ماه سال ۱۳۴۱ را که در آن منشور انقلابی شاه و ملت اعلام شد و یکی از مواد آن منشور مبارزه و پیکار بابیسوادی بود دعوت مردم بود در این جهاد مقدس. در سال گذشته بود که کنگره‌ای در تهران با شرکت نمایندگان ۸۸ کشور جهان بهمین منظور تشکیل شد باز شاهنشاه بزرگ و رهبر خردمند ما پیامی بهمین کنگره هم فرستادند نمایندگان کشورهای مختلف مبارزه مقدسی را که ملت ایران پایه گزاری کرده است و بنابر تصمیم رهبر خردمند ما بوده است همه ستودند همه نیایش کردند این پیکار مقدس را باید با یک ایمان راسخی دنبال کرد باید همه مردم تمام آحاد ملت با یک ایمان کامل با عزمی راسخ در این جهاد مقدس شرکت کنند من بعنوان نماینده مجلس عضو فراکسیون حزب ایران نوین و عضو کمیته پیکار با بیسوادی حزب ایران نوین به تمام ملت ایران به مردم پایتخت و شهرستان‌های دور از پایتخت اعلام می‌کنم استدعا می‌کنم دعوت می‌کنم همه در این جهاد مقدس شرکت بکنند انقلابی که درباره هریک از موادش جا دارد که کتابها نوشته شود و بعقیده من یکی از پایه‌های اساسیش که باید در درجه اول اهمیت قرار بگیرد همین پیکار با بیسوادی است (صحیح است) مبارزه با بیسوادی است که می‌تواند تضمین کند منشور انقلابی ایران را و به ثمر برساند (صحیح است) برای اینکه ما در دوران گذشته خرابیها عقب ماندگیها فساد هر نوع جهل و نادانی که داشتیم ناشی از بیسوادی بود ناشی از جهل بود ولی برای هموار کردن راه پیشرفت هموار کردن راه مبارزه و به ثمر رساندن انقلاب باید به از بین بردن جهل و نادانی کوشش کرد باید با این فساد و جهل عمیقا با یک ایمانی (چون مسئله لقلقه زبان نیست) با ایمان و اعتقاد باید دنبال کرد و هر کس وظیفه دارد هر قدر که امکانش هست ببانک مراجعه کند و از این اوراق پ۷ که پیکار با بیسوادی است بخرد و اگر نمی‌تواند از این اوراق بخرد در باسواد کردن مثلا مستخدم خانه یا اداره اش کوشش کند و اگر بیسوادی هست تشویق بفرا گرفتن سواد بکند هرکس در خانه در اداره خودش باید به این مسئله توجه داشته باشد این مبارزه ما مبارزه جهانی است اگر آقایان بخاطر داشته باشند و خوانده باشند که سران کشورهای مختلف همه بندای شاهنشاه ما پاسخ مثبت دادند و همه تأیید کردند این مبارزه را همانطور که والاحضرت والاگهر اشرف نیابت عظمی کمیته مبارزه بابیسوادی فرمودند بعقیده ما باسواد نمودن سنگ اصلی بنای اصلاحاتی است که در کشور خود بدان مبادرت ورزیده‌ایم سنگ اصلی اصلاحات ما مبارزه با بیسوادی است یعنی باسواد کردن عموم افراد بی سواد آقایان که بیشتر با روستاها بادهات سروکار دارند آقایانی که دور از پایتخت بوده‌اند بیشتر واقفند که وسیله اعمال قدرت و پایگاه نفوذ و موجبات استحکام قدرت فئودالیته بیسوادی بود.
رئیس- آقای میرافضل وقت شما تمام شد.
میرافضل- بیسوادی پایه قدرت آنها بود و بیسوادی زارعین موجبات استحکام کار آنها را فراهم می‌آورد بنده بخاطر دارم در چهارمحال در چند سال قبل که خاطرم نیست تاریخش را اعلام کنم مردی را بنام سید جمال بخاطر ایجاد
Page 9 – 26 missing
عقیده شان محکم می‌ایستند (صحیح است) و من تصور می‌کنم که هیچ یک از نمایندگان محترم نظری نداشته باشند که ایشان بهترین کسی هستند که امروز حافظ اموال ملت و ضامن حفظ بیت المال مملکت هستند (صحیح است) و مردم مملکت اطمینان دارند که خزانه مملکت به اصطلاح طعمه اخوان الشیاطین نیست بلکه خرسند است که در عمران و آبادانی صرف می‌شود و اگر در مملکت افرادی نابکار ناباب و بالاخره سوء استفاده چی باشد باید هر کس که اطلاع دارد که مثلا یک مأمور دزد است اطلاع بدهد هر کسی که می داند یک مأمور وزارت دارائی نادرست است باید اطلاع بدهد و اینها مسائلی است که قابل حل است ولی امر کلی این است که همه ما باخیال راحت بخوابیم که هر چه مالیات گرفته می‌شود در یک جای محفوظی زیر کلید یک امین بیت المال ملت محفوظ است و در راه صحیح مصرف می‌شود و در راههای اصلاحی مملکت صرف می‌شود و همه ما خوش بین هستیم چه آنها که موفق شده‌اند کارهائی در حوزه انتخابیه خود انجام بدهند و چه کسانی که کاری در حوزه شان نشده برای اینکه مسئله مملکت مقدم است و وکیل با ایمان با شرف آن کسی است که علی رغم تمایلات مردم حوزه خودش آنچه صلاح مملکت است آن را بگوید نه اینکه جهات کوچگی را در نظر داشته از گفتن یک حقایق بزرگی باز دارد اینجا صحبت سوء تفاهم شد من در خاتمه عرایضم اجازه می‌خواهم بگویم سوء تفاهم همیشه قابل اصلاح و توجیه است و آنچه قابل اصلاح و توجیه نیست خدای نکرده سوء نیت و غرض است که مطلقاً وجود ندارد و برای روشن شدن مطلب عرض می‌کنم تمام این مشکلاتی که امروز در دنیا وجود دارد منشأش عبارت است از اغراض و سوء نیتها است که جامعه بشری را در همه جا دچار اشکال و ناراحتی کرده و ما خوشوقتیم و افتخار می‌کنیم که امروز ملت شریف ایران در یک شرایطی زندگی می‌کند که مجالی برای اعمال غرض نه در دستگاه قوه مجریه و نه در هیچیک از دستگاههای اجتماعی وجود ندارد زمینه مساعد است که همه با حسن تفاهم و با علاقه وایمان و نیت سازندگی و شرکت در این انقلاب عظیم همه جانبه‌ای که در سر اسرمملکت اجرا می‌شود همه کمک کنیم که این انقلاب متوقف نشود مانعی اگر هست برطرف بکنیم و موانعی که هست از میان برود و با خواست خدا وبانیات خیر رهبر با ایمان ومؤمن وعلاقمند ما شاهنشاه آریامهر مابتوانیم این انقلاب را بپایان برسانیم و نتیجه نهائی که باعث افتخار و سربلندی ملت ایران است و اینکه می‌توانیم یک ایده‌ای داشته باشیم که فرزندان ما افتخار داشته باشند بوجود پدرانی که آن راه را برای آنها تسطیح کرده درباره سوء تفاهم در کتابهای ما مطالب مختلفی است که مورد اعتقاد ما است و برای نمونه نکته هائی از کتاب مثنوی که مورد علاقه همه نمایندگان محترم هست چون درس اخلاق و انسانیت هست جلب توجه می‌کند یکی داستانی است ناشی از این که بعضی‌ها زبان هم را نمی‌فهمند داستان اینکه ۴ نفر از ۴ جا بودند که پول داشتند می‌خواستند یک چیزی را بخرند اما چون زبان یکدیگر را نمی‌فهمیدند با هم دعوا و اختلاف داشتند عالمی که زبان آنها را می‌فهمید آمد آنها را از هم جدا کرد و آن چیزی را که می‌خواستند آورد و پولش را گرفت و گفت خواست همه تان یکی بود بفرمائید آنچه که می‌خواستید آوردم همه متشکر شدند، جای دیگر سوء تفاهم را ناشی از ضعیف بودن علم و اطلاع و نبودن وسیله برای تشخیص می داند و مثال می‌زند فیلی در خانه تاریکی بود چند نفر بودند می‌خواستند ببینند فیل چیست چون روشنائی کافی نبود با دستشان لمس می‌کردند خرطوم فیل، پای فیل، گوش فیل و یکی می‌گفت فیل مثل بادبزن است، دیگری می‌گفت مثل ستون است و خلاصه هر کدام طوری تعبیر می‌کردند تا اینکه چراغی روشن شد و دیدندکه اشتباه می کرده‌اند و آنچه که آنها بوسیله دست احساس کرده بودند صحیح نبود یک جای دیگر باز تعریف می‌کند که یک روستائی گاوی خریده بود و به آخور بسته بود که بنده شعرش را می‌خوانم:
روستائی گاو بر آخور به بست
شیرگاوش خوردو برجایش نشست
روستائی شد در آخور سوی گاو
گاورا می‌جست شب آن کنجکاو
دست می‌مالید بر بالای شیر
پشت و پهلو گاه بالا گاه زیر
گفت شیر ار روشنی افزون بدی
زهره اش بدریدی ودل خون شدی
این چنین گستاخ از آن خاردم
کاو در این شب گاو می پنداردم
اینها همه سوء تفاهم است که برای بشر پیش می‌آید و سوء تفاهم قابل رفع است و غرض هم مطلقا وجود ندارد و منهم افتخار می‌کنم که عضو مجلسی هستم که اقلیت و اکثریتش اینطور با کمال بلند نظری حرفهایشان را می‌زنند و غرضی هم نیست و با توضیحاتی سوء تفاهمات برطرف می‌شود.
رئیس- آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر مهندس بهبودی- بنده قبلا لازم می دانم از جناب آقای حاذقی همکار ارجمند در مورد عقیده شان نسبت به اقلیت تشکر بکنم و واقعاً هم همینطور که فرمودند منظور این است که نتیجه بسود مملکت و مردم مملکت باشد (صحیح است).
خاطر آقایان و خانمهای نمایندگان محترم مستحضر است که تحصیل درآمد یکی از عوامل گردش بهتر کارهای کشور بوده و نیل بهر گونه ترقی و پیشرفت نسبت مستقیم با میزان سرمایه و امکانات مادی و پولی هر کشور دارد و بهمین دلیل هم هست که همواره اتخاذ تدابیر لازم جهت ایجاد اقتصاد سالم و تحصیل ثروت و افزایش درآمدهای ملی و جلب سرمایه‌های خارجی و ترقی سطح زندگانی ملتها و افزایش قدرت و قوه خرید آنها و جهه همت دولتهای روشن بین و خدمتگزاربوده و اکثر اقدامات و تهیه طرحها و وضع قوانین مفید در طریق تحقق این آرمان صورت می‌پذیرد.
یکی از قوانینی که در هر کشور با توجه به اوضاع و احوال و متناسب با مقتضیات روحی و مالی و تربیتی ملت آن مملکت باید از روی کمال دقت و بصیرت وضع گردد تا در حالیکه قسمت اعظم مخارج و احتیاجات دولت و مملکت را تأمین می‌نماید در نیل بسایر اهداف عالیه هم کمک کند قانون مالیات بردرآمد است و با توجه به اهمیت آن است که حزب مردم از ابتدای تشکیل یکی از عمده ترین تکالیفی را که برای خود احساس نمود و جزء برنامه خویش قرار داد مطالعه در کیفیت اخذ مالیاتها و تهیه یک قانون دقیق و سازگار و جامع و مانع مالیات بردرآمد و برداشتن یک مشکل بزرگ از پیش پای مردم بود لذا از اوان تأسیس به این امر مهم همت گماشت و مطالعات مفیدی هم انجام داد و نتیجه آن را بکیفیت مطلوب در شماره‌های متعدد روزنامه ارگان رسمی حزب انعکاس دادو به آن وسیله در اختیار دولتها و درمعرض اطلاع عامه قرار داد که اینک برای روشن شدن ذهن خانمها و آقایان نمایندگان محترم قسمتهای مختصری از آن را نقل می‌کنم یکی از مشکلاتیکه در چند سال اخیر دولت و مردم با آن مواجه بوده‌اند موضوع مالیات بردرآمد است ریشه اشکال در این است که در بیشتر کشورهای مترقی دنیا این اصل پذیرفته شده است که رقم عمده بودجه کشور باید از طریق وصول مالیات مستقیم تأمین گردد و اتخاذ اصل فوق بر این است که بتوان علاوه بر تأمین بودجه کشور با وصول مالیاتهای مستقیم در توزیع ثروت تعدیل نموده و از فاصله طبقاتی زیاد که بتجربه دیده شده علاوه از سایر مفاسد موجب اخلال نظامات داخلی کشورها هم می‌شود جلوگیری نمود متأسفانه در ایران کوششهائی که دراین باب شده همه بی نتیجه بوده و نه تنها در این راه قدمی بجلو برداشته نشده بلکه اغلب اقدامات جنبه قهقرائی داشته است.
در این جا ذکر ارقام وصولی و نسبت آن با بودجه کل کشور از سال ۱۳۰۹ ببعد شده است که در صورت تمایل ممکن است بمندرجات روزنامه مراجعه فرمائید.
باز در شماره‌های دیگر گفته‌ایم صرف نظر از مطالعات آماری و نتایجی که در بالا ذکر شد باید تصدیق نمود که قوانین مالیاتی وسیعترین رابطه را بین افراد ملت و دولت برقرار می‌دارد و این قوانین بهترین وسیله اعمال سیاست توسعه اقتصادی و عمومی دولت در اجتماع
می‌باشد، مثلا اگر سیاست عمومی دولتی برتعدیل ثروت‌های بزرگ باشد با وضع قوانین مالیات بردرآمد مالیات بردارائی این تناسب قابل اجرا است و برعکس اگر نفوذ مالکین و صاحبان سرمایه‌های بزرگ در دولت زیاد گردد و سیاست عمل دولت بر محور عدم تحمیل مالیات بر این طبقه باشد باوضع مالیاتها غیر مستقیم و گمرک اجرای این سیاست نیز به آسانی انجام پذیر خواهد بود و علاوه براین ثبات و دوام دولت و میزان علاقه کشور بوظائف و تکلیف اجتماعی خودشان در حسن اجراء و تکامل قوانین مالیات رل بزرگی را بازی می‌نماید چون بقوانین مالیات بردرآمد که از ابتدای مشروطیت در ایران بتصویب رسیده نگاه اجمالی نمائیم می‌بینیم که از ابتدای مشروطیت تا سال ۱۳۲۰ خاصه در زمان اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر که وضع کشور ثبات و دوام داشته است قوانین مالیات بردرآمد ایران هم سیر تکاملی خود را تدریجاً طی کرده است و از شهریور ماه ۱۳۲۰ که در نتیجه اشغال خاک کشور از طرف قوای بیگانه اوضاع عمومی کشور تا مدتی بهم ریخته بود و هر چند روز یک مرتبه دولتها عوض شده قوانین مالیاتی هم سیر منظم خود را از دست داده و هر چند ماه و بلکه هر چند روز یک مرتبه قانون با تصویب نامه یا لایحه قانونی جدیدی بتصویب رسیده که هر کدام اصول تازه‌ای را برقرار می‌نمایند.
مقصود این است که وضع دولتها و عدم توجه طبقه ثروتمند مملکت و تغییرات و تحولات متوالی و سریع اوضاع پرداخت مالیات می‌باشد. صدیقانه باید مذعن بود که تشکیلات و دستگاه دولت هم نتوانسته همکاری و اعتماد مردم را که بدون تردید محرک قوی در انجام وظائف اجتماعی آنان می‌باشد جلب نماید بلکه در اغلب موارد موجبات عدم اعتماد را فراهم نموده است و باز در شماره دیگر ضمن نشان دادن راه اصلاح وضع مالیات بردرآمد کشور گفته شده است که . . . برای ارائه اساسی و طریق وصول بآن ناگزیر از ذکر و تأیید سه نکته هستم:
۱- اینکه باید عامل زمان را در نظر داشت مقصود این نیست که مثلا زمان از ۱۳۲۰ ببعد کافی نبوده است که قدمی بجلو برداشته شود بلکه منظور این است که اصلاح حقیقی و واقعی سیستم مالیاتی تدریجی است و در گذشته باین عامل توجه نشده همین قدر که مطلبی را از لحاظ نظری پذیرفته‌اند فوراً لایحه‌ای برآن اساس تنظیم و قانونی بتصویب رسانده‌اند و خیال کرده‌اند با تصویب قانون کار تمام شده و اصلاح بپایان رسیده است از جمله قانون دکتر میلیسپو مصوب ۱۳۲۲ با آنکه قانون مذکور از لحاظ نظری و علمی بسیار کامل بود و در عمل نه تنها نتیجه مطلوب از آن عاید نشد بلکه با برقراری نرخ مالیاتی حداکثر صدی بیست بود کمتر شد در حالیکه در اصول قانون مذکور نقصی نبود بلکه عدم رعایت سایر شرایط این نتیجه را ببار آورد و اگر در سالهای گذشته که بدفعات قانون مالیات بقصد اصلاح عوض شده عامل زمان در موقع اصلاح در نظر گرفته می‌شد و در ظرف چند روز کمال مطلوب را نمی‌خواستند حتماً تاکنون و ظرف این مدت قدم‌های اساسی برای اصلاح سیستم مالیاتی کشور برداشته شده بود.
۲- وجود هدف نهائی و تنظیم نقشه صحیح برای وصول بهدف.
در نقشه باید هدف نهائی و طریق وصول بآن و نقطه حرکت تعیین گردد و این عامل در تمام امور و کارهای اجتماعی ضروری است و نیز ناگزیر از ذکر این مطلب است که فساد سیستم مالیاتی نماینده و مشخص اختلالات داخلی دستگاه اجتماعی است بدیهی است اصلاح آن اثر متقابل در اصلاح امور اجتماعی دارد لذا ضمن برنامه باید اصلاح امور اجتماعی هم در عرض اصلاح امور مالیاتی در نظر گرفته شود.
۳- تهیه و سائل کار برای وصول بهدف.
دراین مقام وسائلی کار علاوه بر تأمین بودجه برای ممیزی‌های جدید املاک و مستغلات سراسر کشور تربیت
کادر لازم و تجدید نظر در شرایط استخدامی و توجه باصول پاداش و مجازات و طرز انتخاب متصدیان امور و استقرار و دوام کارمندان از وسائل اساسی بشمار می‌آید.
پس از ذکر مقدمه بالا این نتیجه بدست می‌آید راهی که سابق پیش گرفته شده بود اشتباه است و حتی اثر مخصوص و موقت هم در وصول مالیات نداشته است بنابراین بر مبنای مطالعات و تجارب حاصله برنامه اساسی و کلی که بنظر می‌رسد پیشنهاد می‌شود:
الف- هدف نهائی.
۱- تأمین رقم عمده بودجه کشور از طریق مالیات مستقیم.
۲- مبنای مالیات مستقیم براساس وصول مالیات از طبقه ثروتمند بوسیله افزایش حد نصاب معافیت از طبقات پائین اجتماع و بر قراری نرخهای تصاعدی.
۳- حداقل مزاحمت برای عموم مشمولین مالیات بنحوی که علاوه بر آنچه برای وصول مالیات ضروری است مزاحمت دیگری برای مردم ایجاد نشود.
ب- عامل زمان.
در این مورد بهتر است برنامه‌ها از لحاظ مدت سه ساله تنظیم گردد.
ج- وسائل کار.
۱- اعتباری برای تهیه وسائل متناسب و از محل اضافه وصولی که در نتیجه اجراء برنامه حاصل می‌شود تأمین گردد.
۲- تربیت کادر مخصوص وصول برای مرکز و شهرستانها با ایجاد کلاس‌های فنی مخصوص.
۳- تأمین حقوق و تثبیت وضع کارمندان.
۴- برقراری اصل مجازات و پاداش و ایجاد دادگاه‌های فنی اداری و موضوع مجموع درآمد که امر اصولی و صحیح است در برنامه سه سال دوم که تاحدی اعتماد و علاقه مردم بدستگاه جلب شده و ادارات دارائی هم دارای سازمان و دفاتر منظم شده‌اند عملی گردد.
برای عموم طبقات مؤدیان حداقل معافیت که متناسب با حداقل معیشت خانواده‌های معمولی ایرانی است برقرار گردد و نیز نرخ در مورد طبقات پائین نخفیف داده شود و نزدیک بنرخ قانون تیرماه ۱۳۲۸تعیین گردد.
(در قسمت تهیه کادر متناسب) اصلاح قوانین همانطور که وزارت دادگستری یا وزارت آموزش و پرورش یا دانشگاه کادرهای مخصوصی بنام قاضی و دبیر و استاد تربیت نموده و از لحاظ حقوق و سایر مقررات استخدامی تابع شرایط خاص هستند وزارت دارائی نیز صلاح است کادر مخصوصی بنام کادر وصول تربیت نمایند که از حیث اشل حقوق لااقل بین دبیران و قضات قرار گیرد و نیز مقررات خاصی برای اشغال پست‌های وصول وسیله این کارمندان تنظیم نماید و در تربیت حسابداران تجارتی و صنعتی و مأموران خاص برای کمیسیونهای تشخیص اقدام کند و ضمناً برای رسیدگی به تخلفات وصول مقررات انتظامی خاصی برقرار کند تا در صورت تخلف مأمورین در دادگاه انتظامی مخصوصی محاکمه و مجازات شوند.
حزب مردم از اول کار بدقائق امور مالیاتی و مشکلاتی که در کار آن هست توجه کرده و نظرات خود را که خوشبختانه امروز هم تازگی و نزاهت خود را حفظ کرده است مفصلا در روزنامه ارگان حزب منتشر کرده است و در اینجا فقط قسمت کمی از آن را بیان کردیم تا بهتر توجه فرمایند که اگر امروز بمناسبت طرح این لایحه مهم که بوسیله دولت حاضر تقدیم شده است در مقام بحث و انتقاد و تذکر مطالب و ذکر نقائص آن برآمده‌ایم نه از نظر این است که چون از زمره و کلای اقلیتیم خواسته باشیم که خدای نکرده بقصد صرف انتقاد و خرده گیری حرفی زده و لایحه دولت را تخطئه کرده باشیم بلکه بعلت آن است که ما در این مورد صاحب نظر بوده و مطالعات قدیم و عمیق داشته و داریم و چون کمتر از نظرات خود را که بصحت و مفید و منطقی بودن آن اعتقاد راسخ داریم در این لایحه منعکس می‌بینیم و مقررات لایحه را وافی بمقصود و منطبق با مقتضیات مملکت و مفید بحال اجتماع و موافق با اهداف عالیه انقلاب و سیاست سالم اقتصادی نمی دانیم لذا نظرات خود را بعنوان بحث در کلیات به استحضار نمایندگان محترم می رسانیم باشد که تذکرات خیر خواهانه و صمیمانه ما در روشن
ساختن ذهن همکاران مؤثر و مفید واقع گشته و دور از هر گونه تعصب و حب و بغض و با توجه بمصالح و واقعیات چنانکه در شأن این مجلس محترم است لایحه‌ای تصویب شود که مشکلی از مشکلات مملکت را از میان بردارد نه آنکه خدای نخواسته مشکلی هم بر مشکلات موجود بیفزاید.
این حزب معتقد است هم آهنگی بین قوانین و مقررات جامعه و همچنین هم آهنگی کلی بین قوانین و مقررات مذکور با شرایط اجتماعی موجود و گذشته آن جامعه مقدم بر هر چیز باید مبنای مطالعه برای وضع قوانین جدید با اصلاح قوانین موجود جامعه قرار گیرد.
برای روشن شدن ذهن آقایان نمایندگان ناگزیر از ذکر مثال از قوانین موجود کشور خودمان هستیم:
ماده ی۱۶- قانون کار ایران مصوب اسفند ماه ۱۳۱۷ بقصد حمایت از اطفال کارکردن اشخاصی کمتر از ۱۲ سال را ممنوع داشته است. درست دقت بفرمائید نتیجه این قانون در جامعه ما محرومیت بچه از آخرین وسیله تلاش حیاتی او است زیرا بچه‌ای که پدر و مادر یا بهر صورت وسیله معاش دارد قهراً بمدرسه می‌رود و حمایت قانون مذکور را لازم ندارد ولی بچه‌ای که وسیله معاش ندارد و تنها وسیله اعاشه ادامه حیاتش کار خودش می‌باشد قانون از این تنها وسیله که حق طبیعی هر موجود جان داری می‌باشد محرومش نموده بدون اینکه دولت عملا از او نگاهداری و حمایت نماید. قطعاً ماده مذکور ترجمه از قوانین کشورهائیست که در آن کشورها بموجب قانون دیگری که مقدم بر قانون مذکور می‌باشد تا سن ۱۶ سالگی (مثل کشور امریکا) دولت از اطفال بی سرپرست اعم از اطفال مشروع و نا مشروع نگاهداری می‌نماید البته در آن کشورها قانون دوم منظور حمایت بیشتر از اطفال است ولی در کشوری که هنوز قانون اولیه نگاهداری اطفال وجود ندارد قانون دوم بشرحی که گذشت نه تنها اثر حمایتی ندارد بلکه اثر معکوس دارد.
در همین مورد فرض کنیم در کشوری که دولت در نتیجه پائین بودن سطح تولید جامعه درآمد کافی ندارد بدون توجه به بودجه دولت قانونی بگذاریم و دولت را مکلف بنگاهداری کلیه اطفال بی سرپرست کمتر از سن ۱۶ سال بنمائیم باز هم این قانون چون متناسب با عوامل موجود در جامعه نیست اثر مفیدی ندارد و اگر قبلا همسایه و یا اطرفیان طفل بلحاظ حس خیرخواهی ممکن بود از او نگاهداری کنند بتصور اینکه دولت مکلف شده باین امر توجه کند توجه آنها کمتر خواهد شد.
مقصود از ذکر این مثال بیان نحوه ارتباط و هم بستگی تفکیک ناپذیر قانون با عوامل موجود در جامعه و هم آهنگی آن با سایر قوانین می‌باشد.
این اصل کلی شامل تمام قوانین یک کشور بوده و مسلماً قانون مالیات بردرآمد هم از این حکم کلی مستثنی نیست بلکه در وضع قانون مالیات بردرآمد چون با فرد فرد طبقات اجتماع سروکار و تماس دارد باید بیش از پیش توجه بروحیه و عادات و سنن و مذهب و امکانات مردم و دولت داشت.
با توجه بمقدمه فوق برای آنکه بعلت عدم توفیق دولتها در گذشته نسبت بتنظیم امور مالیاتی کشور واقف شویم خوب است با یک نظر اجمالی به تحولات گذشته قوانین مالیاتی در کشور خودمان دقت کنیم شاید این دقت و مطالعه سبب شود که در طی راه جدید دچار اشتباهات و خبط‌های گذشته نشویم و از لغزش هاو خبط هائیکه قبلا دانسته یا نداسته شده است دوری جوئیم و قانونیکه متناسب با اوضاع و احوال روز و در جهت تحولات و انقلاب شاه و مردم باشد از تصویب بگذرانیم.
ضمن اصلاحاتی که در زمان اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر در ایران شروع شد یکی هم اصلاح قوانین مالیاتی بود و برای اولین بار در ایران بموجب قانون فرودین ۱۳۰۹ برای دریافت مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی نرخ تصاعدی برقرار گردید حداکثر نرخ در این قانون صدی چهار بود و متعاقب آن قوانینی بشرح زیر:
قانون سال ۱۳۱۲ که بنرخ تصاعدی پیش بینی شده ۴%
قانون سال ۱۳۱۷ که در حقیقت اصلاحی قانون
۱۳۱۲می‌باشد ولی حداکثر نرخ
قانون سال ۱۳۲۲ که معروف بقانون دکتر میلیسپو است بنرخ تصاعدی ۸۰%
قانون سال ۱۳۲۵ بنرخ تصاعدی ۳۰%
قانون سال ۱۳۲۸ بنرخ تصاعدی ۵۰%
قانون سال ۱۳۳۴ بنرخ تصاعدی ۵۰%
قانون سال ۱۳۳۵ و اصلاحی ۱۳۳۷ ۵۰%
قانون اصلاحی سال ۳۸و۳۹ بنرخ تصاعدی ۵۰%
تصویب و بموقع اجراء گذاره شد.
لازم بتوضیح نمی داند که وضع و تنظیم و اصلاح هر یک از قوانین مذکور در جهت تکامل و رفع مشکلات اجرائی قانون قبل از خود بوده است و با آنکه قانون دکتر میلیسپو را می‌توان کاملترین و مترقی ترین قانونی دانست که تا این تاریخ وضع و اجراء شده است معذالک چون هماهنگ باشرایط اجتماعی ما نبود و در حقیقت خیلی زودتر از موقع آورده شده بود در جریان اجراء آن اندازه که انتظاره می‌رفت توفیقی نیافت بطوریکه با وجود پیش بینی نرخ ۸۰% (در قانون مذکور) میزان وصول مالیات بحد غیر منتظره تنزل کرد. نگاهی بوصولی‌های از سال ۲۱ تا ۳۵ صدق این مدعا را ثابت می‌کند.
قبلاً مالیات سالهای ۲۱ و ۲۲ که طبق قانون سال ۱۳۱۲ و بر اساس نرخ حداکثر ۲۰% وصول می‌شد بترتیب ۵۹۷۹۵۰۴۷۳ و ۴۹۵۵۰۴۰۴۰ ریال بوده است.
و مالیات سالهای ۲۳ و ۲۴ که طبق قانون دکتر میلیسپو و بر اساس نرخ حداکثر ۸۰% وصول می‌شد بترتیب ۵۳۰۶۰۲۳۵۰ و ۳۰۲۰۰۵۶۹۶ ریال بوده است.
و مالیات سالهای ۲۵ و ۲۶ و ۲۷ که طبق قانون ۱۳۱۲ و تصویب نامه شمارة ۱۴۲- ۲۵/۱/۱۸ اصلاحی آن و بر اساس نرخ حداکثر ۳۰% وصول می‌شد بترتیب ۶۷۰۹۵۰۹۵۰ و ۷۱۹۰۱۲۰۹۴ و ۷۵۷۵۰۶۶۴۳ ریال بوده است.
و مالیات سالهای ۲۸ و ۲۹ و۳۰ تا ۳۳ که طبق قانون سال ۱۳۲۸ و بنرخ حداکثر ۵۰% وصول می‌شد بترتیب سال ۲۸- ۵۳۴۰۰۰۰۰۰ ریال، سال ۲۹- ۵۲۵۰۰۰۰۰۰ ریال سال ۳۰- ۷۸۹۰۰۰۰۰۰ ریال، سال ۳۱- ۶۱۱۰۰۰۰۰۰ ریال، سال ۳۲- ۶۲۹۰۰۰۰۰۰ ریال، سال ۳۳- ۷۰۸۰۰۰۰۰۰ ریال بوده است و مالیات سال ۱۳۳۴ که طبق قانون
سال ۳۴ و بر اساس نرخ حداکثر ۵۰% نسبت بمازاد دو میلیون ریال وصول شده است عبارت است از ۸۴۱۰۰۰۰۰۰ ریال.
و مالیات سال ۱۳۳۵ که طبق قانون سال ۱۳۳۵ و بر اساس نرخ حداکثر ۵۰% نسبت بمازاد سه میلیون ریال وصول و بخشودگیهائی نسبت طبقه کم درآمد پیش بینی شده عبارت است از ۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال.
اگر به ارقام فوق و نرخهای مندرج در قوانین مربوطه همچنین بخشودگیها و معافیتهائی که به تناسب پیشرفت در تنظیم قوانین وضع شده توجه شود بخوبی قابل درک است که هر اندازه بسهولت اجرای قوانین و به ممکنات دولت و مردم و انطباق قوانین با اوضاع و احوال محیط اجتماع توجه بیشتر شده توفیق دولت در وصول مالیات بیشتر گردیده است ولو آنکه تا رسیدن به هدف نهائی که عبارت از تأمین مخارج بودجه کشور از محل مالیاتهای مستقیم باشد همیشه هزاران فرسنگ فاصله بوده است.
مقصود از ذکر این مقدمه و ارقام تطویل کلام نیست بلکه نظر توجه برفع معایب و ایرادات گذشته است اگر در تنظیم لایحه تقدیمی دولت از تجارب گذشته استفاده ولااقل چند درصد این معایب بر طرف و به امکانات دستگاه وصول و مردم توجه شده بود شاید می‌شد ادعا کرد لایحه در جهت تکامل و پیشرفت و سهولت اجراء تنظیم گردیده است و آن را قابل قبول دانست ولی چون بنظر ما در لایحه تقدیمی بیشتر بظاهر به مترقی بودن آن بدون هم آهنگی با سایر شرایط و مقررات اجتماع توجه و هرگز به مشکلاتی که در عمل و در گذشته دستگاه مالیاتی با آن مواجه بوده‌اند دقت نشده است لذا لایحه از جهات متعدد در خور انتقاد بنظر می‌رسد.
چون مفصل است اجازه بفرمائید بقیه را دوستان دیگر بعرض برسانند.
رئیس- چون چند نفر دیگر از همکاران بعنوان مخالف و موافق می‌خواهند صحبت کنند و وقت هم کم است با اجازه خانمها و آقایان ادامه مذاکره در این لایحه را به جلسه بعد موکول می‌کنیم.
۷- اعلام وصول یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۷ در خصوص لایحه شماره ۱۲۴۰۱-۱۳۴۲/۱۰/۴ در مورد تصویب نامه شماره۶۰۱۸-۱۳۴۲/۴/۱۵ دولت راجع به اداره امور دانشکده صنعتی زیر نظر هیئت امناء که ضمن مرقومه شماره ۳۹۰۹- ۷۷۰ ل ق- ۱۳۴۵/۱/۲۷ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده است در جلسه روز دوشنبه هجدهم مهر ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و بتصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده برای تصویب مجدد به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود و نظر کمیسیونها بعداً در مجلس مطرح خواهد شد.
۸- تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه
رئیس- چون اعضاء شعب برای انتخاب هیئت رئیسه و اعضاء کمیسیونها دعوت شده‌اند که فردا صبح به مجلس تشریف بیاورند از همکاران محترم خواهش می‌کنم فردا شعب را تشکیل بدهند و اعضاء کمیسیونها را انتخاب کنند که مجلس بتواند زودتر لوایحی برای مطرح داشته باشد ضمناً برای اینکه همکاران محترم برای تهیه پیشنهادهای مربوط بلایحه مالیات بردرآمد وقت بیشتری داشته باشند تا بعنوان پیشنهاد بین الشورین تقدیم دارند سعی خواهد شد در عین حال که لایحه مالیات بردرآمد مطرح است آنچه حاضر باشد مطرح بشود تا بحث در لایحه مالیات بردرآمد در مجلس بیشتر طول بکشد و همکاران محترم با دقت بیشتری پیشنهادات خود را برای بین الشورین آماده کنند. بنابراین با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
(درساعت چهل و پنج دقیقه بعد ازظهر جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای- مهندس عبدالله ریاضی