مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ دی ۱۳۵۷ نشست ۲۰۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ دی ۱۳۵۷ نشست ۲۰۷
- در جلسه علنی امروز مجلس شورای ملی که به ریاست آقای دکتر جواد سعید تشکیل شد، بحث پیرامون برنامه دولت جریان یافت و با تقدیم کفایت مذاکرات و تصویب آن و صحبت نخست وزیر، رأی اعتماد به دولت بختیار اخذ شد.
نخستین سخنران آقای غلامرضا هاشمی، نماینده میاندوآب بود. وی با اشاره به رویدادهای اسفناک و ناگوار در نقاط مختلف کشور، به بازماندگان آنها تسلیت گفت و پیرامون اعلامیه حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمد وحیدی، مرجع عالیقدر شیعیان که بیانگر کمک مردم به خانواده‌های آنان بود، توضیح داد و گفت: ملت ایران هرگز فداکاری‌های این رادمردان و جوانان پاک‌نهاد را از یاد نخواهدبرد.
سپس پزشکپور طی سخنان مشروحی نقطه‌نظرهای پان‌ایرانیست‌ها را بیان کرد.
- بازجویی از نصیری
پس از تصویب کفایت مذاکرات، نخست وزیر پشت تریبون قرار گرفت و اظهار داشت:
عده‌ای از نمایندگان بیش از حد راجع به مسائل گذشته صحبت کردند و شاید بیش از چهار، پنج وقت صحبت‌ها درباره گذشته و آنچه باعث ناراحتی‌ها گردیده، بوده‌است. من در ۲۵ سال اخیر کار کرده‌ام و نان خوردم و به هیچ عنوان نخواستم در این مدت از حالت انزوا بیرون آیم. یکی از نمایندگان گفت که من از دولت‌ها حقوق گرفته‌ام. من کار کردم و مزد کار خودم را گرفتم. زندگی من برای هموطنان روشن است. درباره مجازات خطاکاران باید بگویم که بازجویی از تیمسار نصیری آغاز شده است (آفرین) و این کار شوخی نیست، یا من می‌روم و یا آنها را به مجازاتی که لایق آن هستند، می‌رسانم. هیچ کس بیش از من از ساواک رنج نبرده است. من در سلول‌هایی گرفتار شده‌ام که نمی‌شد ورزش کرد و نماز خواند. به هر حال امیدوارم این عملیات وحشیانه ساواک و شکنجه‌های آنان در این ملک تکرار نشود، ولی باید توجه داشت که اگر ما همه را آزاد بگذاریم که هر چه می‌خواهند بکنند، این مملکت دوام و بقا نخواهدداشت.
البته ما اجازه می‌دهیم هر کس هر چه می‌خواهد، بگوید، ولی نمی‌توانیم اجازه دهیم هر کاری دلشان خواست بکنند. (نمایندگان: احسنت) صحبت از این گردید که آیات عظام با دولت همراه نیستند. آیات عظام بالاتر از این هستند که بیایند وارد گود سیاست شوند، بلکه باید دولت‌ها را از موضع عالی خود ارشاد و راهنمایی کنند.
درباره اوقاف، نخست وزیر گفت: من گفتم فعلاً کار آن را متوقف کنند تا نمایندگان آیات عظام کار آن را رسیدگی و اداره کنند و دولت فقط حسابدار باشد. نخست وزیر - من با رأی نماینده شما آمدم و با رأی اعتماد شما کار می‌کنم و با رأی عدم اعتماد شما می‌روم. نخست وزیر در این موقع نامه‌ای را که به امضای او و دکتر سنجابی و فروهر در ۲۰ ماه قبل به حضور اعلیحضرت نوشته‌بود، قرائت کرد و گفت: در آن زمان همین حرف‌هایی که این روزها در مجلس شنیدم، در آن نامه آورده‌ایم. (یک نماینده: این نامه را تکثیر و در اختیار همه نمایندگان بگذارید.)
نخست وزیر- آنچه در برنامه دولت من است، در اساسنامه جبهه ملی داریم. بنابراین من آنچه را که جبهه ملی می‌خواهد، در برنامه خودم آوردم و بنابراین اگر دوستان نظر موافقی ندارند، نظر سیاسی نیست. ما واسطه‌ای بین ایران دیروز که اختناق گرفته بود و پلی بیش نیستیم و وقتی ایران به راه ترقی افتاد اگر خواستند می‌مانیم و اگر نخواستند می‌رویم.
غلامحسین دانشی: دولت بختیار را استیضاح می‌کنم
غلامحسین دانشی، نماینده آبادان از دولت دکتر بختیار نیز سؤال خود از دو دولت گذشته راجع به واقعه سینما رکس آبادان را تمدید کرد. در این سؤال آمده‌است:
- آیا عاملین این حادثه شناخته شده‌اند یا خیر؟ اگر شناسایی شده‌اند، چرا به آگاهی ملت ایران و مخصوصاً خانواده‌های داغدار نمی‌رسد؟
- شایع است که مقامات مسئول در آبادان ۶ نفر از مسببین این واقعه را دستگیر کرده‌است. صحت دارد یا خیر؟
- آیا تعدادی از نجات‌یافتگان حادثه زنده‌اند و در زندان به سر می‌برند و اگر صحت ندارد، چرا قویاً به طور رسمی از طرف دولت تکذیب نمی‌شود؟
- تعداد واقعی تلفات در این حادثه تاکنون روشن نشده‌است. تعداد واقعی تلفات را به ملت ایران گزارش دهند. با مسامحه‌کنندگان چه رفتاری شد و همچنین برای رفاه بازماندگان چه اقدامی انجام گرفت؟
- در خاتمه صراحتاً اعلام می‌کند، در ظرف مدت ۱۵ روز اگر دولت رأی اعتماد گرفت، باید به این سؤالات پاسخ گوید، در غیر این صورت دولت را استیضاح خواهم کرد.
- نخست وزیر پس از اشاره به قولی که درباره آزادی مطبوعات داده بود، درباره کنترل رادیو و تلویزیون گفت: حتی بی‌بی‌سی هم کنترل دولت را دارد. تأسیساتی که با پول دولت اداره می‌شود، که نمی‌شود در کنترل دولت نباشد. آنها که در رادیو و تلویزیون هستند، پرونده ساواکی دارند و از سوی ساواک تعیین شده‌اند. حالا همه آزادیخواه شده‌اند و انجمن مؤسسات رادیو تلویزیون ایران شده‌اند. آنها با چه حقوق‌هایی از کیسه ملت از ساواک تحمیل شده‌اند و حقوق‌های گزاف می‌گیرند. نخست وزیر در قسمت دیگر از سخنان خود گفت: از امروز دستور داده‌ام همه کس بتوانند به عتبات عالیات سفر کنند و حق خروج را به ۱۰۰۰ تومان تقلیل داده‌ام، تا نظر دولت عراق چه باشد.
بختیار نخست وزیر - هویدا قبل از مرگ مرد، ولی دکتر محمد مصدق هنوز زنده است.
از یکایک ملت تقاضا دارم که عقاید خود را آزادانه بیان کنند. من اینجا نیامده‌ام که یک سانتیمتر از آب و خاک ایران هدر بروند. من معتقدم که باید آزاد زندگی کنیم و هم بگذاریم دیگران آزاد زندگی کنند.
خلیج فارس یک واقعیت است. ما آمدیم از خلیج فارس یک مسأله ساختیم. امنیت منطقه از خلیج فارس که مربوط به ایران است، حفظ می‌کنیم، ولی دیگر منافع کشورهای دیگر را حفظ نخواهیم کرد و رل ژاندارم را نخواهیم داشت. آنها که نفت را می‌خرند و مال‌التجاره دارند، بیایند راه خود را حفظ کنند برای ژاندارم بودن. خلیج فارس، خلیج فارس است. آنها که نامی دیگر تصور می‌کنند، یا آنقدر بی‌سواد هستند یا ابله.
نخست وزیر : وجود ارتش، قوای پشتوانه استقلال و تمامیت ارضی کشور است. آنها که به ارتش به نحوی اهانت می‌کنند، خیال باطل دارند. بایستی ارتش را از عوامل ناپاک تصفیه کرد. همان طور که در همه جا باید عوامل ناپاک را پاک کرد. امیدوارم توجه داشته باشید که در این اوضاع و احوال به خصوص ضعف روحیه ملت است صد نفر از افراد ساواک اخراج شد و محاکمه خواهندشد. ... به دانشگاه‌ها استقلال کامل خواهم داد. کادر آموزشی و کارکنان، رؤسای دانشکده‌ها و دانشگاه‌ها را انتخاب خواهندکرد. دولت یک شورای هماهنگی ایجاد می‌کند برای این کار، که به صورت لایحه تقدیم خواهم کرد. اکنون تمام رؤسای اعتصابی دانشکده‌ها استعفای خود را تقدیم کردند، ولی من از آنها خواستم تا انتخاب رئیس جدید سر کار خود باشند.
اخذ رأی اعتماد
- در این موقع دو تن از منشیان (آقایان و صائبی) به کنار تریبون مجلس رفته و آرای خود را به صندوق رأی ریختند. در نتیجه پس از شمارش آرا، نتیجه اخذ رأی به این شرح اعلام شد:
- موافق ۱۴۹ نفر
- مخالف ۴۳ نفر
دکتر شاپور بختیار پس از دریافت رأی اعتماد از مجلس تشکر کرد و گفت: به منظور حفظ اصول دموکراسی از آقایانی که به من رأی مخالف دادند، امیدوارم آنقدر خدمت کنم که در صف اکثریت قرار گیرند. من به آنها حق می‌دهم که تردید داشته باشند.