مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ دی ۱۳۵۱ نشست ۸۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۶ دی ۱۳۵۱ نشست ۸۵
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت نه و ده دقیقه صبح به ریاست آقای دکتر حسین خطیبی (نائب رئیس) تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان اولیاء- دکتراعتمادی- ایمان زهرائی- دکتر پرتواعظم- پرویزی- امیراعلم خزیمه- اسماعیل خزیمه- چنگیزی- دکترخطیبی- دکتردادفر- دشتی- رشیدی- مهندس رهبر- دکتر زهرائی- دکترسعید- شهرستانی- شیخ بهائی- شیخ رضائی- حیدرصائبی- عبدالحسین طباطبائی- مهندس عطائی- فهیمی- مهندس قادرپناه- کمالوند- دکتر محققی- مظاهری- سیدکاظم مسعودی- معیری- مهندس امیرقاسم معینی- دکتر موثقی- موقر- نامور- نیکپور- دکتر گاگیک- خانم اسدی- خانم بزرگ نیا.
غائبین مریض
- آقایان بختیاریها-محمدعلی آموزگار- بدرصالحیان- دکتربهبهانی- دکتر بیگلری- پروین- ساگینیان- صدقیانی زاده- فروتن- فیاض- دکترکفائی- مهرزاد- خانم پیرنیا- خانم جهانبانی- خانم ضرابی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: سراج الدینی – اسلامی نیا- دولو- انوشیروانی- طلوعی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: سراج الدینی – اسلامی نیا- دولو- انوشیروانی- طلوعی
نائب رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای سراج الدینی تشریف بیاورید.
سراج الدینی- با اجازه مقام ریاست و حضار محترم، در این روزهای فرخنده که ملت ایران از شرق تا غرب و از شمال تا به جنوب غرق در سرور و شادمانی هستند خواستم مطالبی به سمع حضار محترم برسانم شکی نیست که ملت ایران در اثر رهبریهای خردمندانه شاهنشاه عظیم الشأن خود رهبر انقلابی که به ملت ایران نوید افتخار و عظمت می‌دهد برای این ملت کهنسال چنین ایامی غرورانگیز و افتخار آفرین است مطبوعات مملکت رادیو محافل و مجالس همگی مبین این حقیقت هستند که ملت قدشناس ایران از خرد و کلان از این نعمت عظمی که خداوند تبارک و تعالی به مردم ایران ارزانی فرموده است شاد و مسرور هستند از جمله تمام ملت ایران منطقه دلاوران و مرزداران مملکت کردستان است که از دهات و شهرهای استان کردستان نیست که به افتخار ورود به یازدهمین سال انقلاب و پایان رساندن دهسال انقلاب جسن و سرور برپا نکرده باشند یقین حضار محترم می دانند که در روحیه ملت ایران نام شاهنشاه غرور آفرین و موجب افتخارات دیرین هر فرد ایرانی بوده و هست (صحیح است) نام شاهنشاه الهام بخش وحدت، شهامت، شجاعت، جانبازی و فداکاری برای فرد فرد ملت ایران بخصوص عشایر غیور ایران بوده است (صحیح است) در هر زمان که گزندی از طرف بیگانگان متوجه مملکت شده باشد کافی بوده است که شاهنشاه از مردم و مرزداران این مملکت بخواهند که قیام کنند و در مقابل دشمنان مملکت قدعلم کنند. انان با دادن خون، جان و مال خود برای تمامیت ارضی مملکت ازجان و دل کوشیده‌اند اخیرا بطوریکه حضار محترم استحضار دارند بازهم صدای بوق و کرنای بعثی‌ها بلند شده است و صداهای ناهنجار خود را از سر گرفته‌اند (ایلخانی پور- مه فشاند نور و شگ عوعو کند) خواستم باز به آن نکته اشاره کنم که در سخنرانی پیش به عرض حضار محترم رساندم که هرگاه در ایران جنبشی یا تحرکی یا پیشرفتی بوجود آمده است بعثیان عراق صداهای ناهنجار خود را بلندتر کرده‌اند گو اینکه این صداها و یاوه گوئیها در روحیه عظیم ملت ایران که با خونش آغشته است و در تمام ذرات وجودش نهفته است اثرب ندارد مع الوصف باید به این نکته اشاره کنم که در این روزها که ملت ایران غرق در شادمانی است و دورباره می‌خواهد به دهه دوم انقلاب و پیشرفتهایش وارد شود از طرف دولت بعثی عراق بازدست به تحریکات نابخردانه‌ای زده‌اند در مرزها زیاده روی می‌کنند گواینکه این زیاده رویها بلافاصله جواب داده می‌شود ولی بازهم تکرار مکررات انجام می‌گیرد (من جرب المجرب حلت به الندامه) این ضرب المثل خود عربها است بارها ملت ایران را تجربه کرده‌اند بارها خواسته‌اند دست درازی کنند و جواب را شنیده‌اند ولی بازهم برای هزارمین بار اشتباهات نفهمانه خود را در مرزهای مملکت تکرار کرده‌اند اخیرا بطوریکه استحضار دارید یکی از هلکوپترهای ژاندارمری دولت شاهنشاهی ایران پروزای کرده بود و در اثر نقص فنی ناچار شد در خاک عراق به زمین نشیند. این بعثیان شعور و نابخرد خواستند استفاده تبلیغاتی از این نقص فنی که برای یک هلکوپتر بوجود آمده بکنند آنها سرنشینان را اسیر کردند و می‌خواهند آنها را وادار کنند اعتراف کنند که پناهنده شده‌اند اولا چنین چیزی حقیقت ندارد ثانیا برفرض محال اگر یک فرد نفهم چنین کاری کند به عظمت یک ملت ۳۰ میلیونی برنخواهد خورد برفرض یک نفهم یک اشتباهی کرد اشتباه را هیچ وقت نباید یک دولت مورد تبلیغات سوء قرار بدهد در حالیکه طبق اطلاعاتی که رسیده است این افراد ناچار بوده‌اند که در اثر نقص فنی در آنجا فرود آیند بازهم به دولت بعث اعلام می‌کنم در پشت این تریبون مقدس که ملت ایران به رهبری شاهنشاه آریامهر در تحت تعلیمات خردمندانه رهبر عالیقدر خود نمی‌خواهند مقابله به مثل کند و الا ملت ایران از انتقام و تنبیه عاجز نیست (احسنت) در این جا باز به مسئله انقلاب شاه و مردم باز می‌گردیم اثرات مهم انقلاب شاه و مردم برتمام افراد مملکت آشکار است محتاج به اینکه بطور تفضیل در این جا بحث کنم نیست اما هرکدام از حضار محترم در نواحی خود و مناطقی که سکونت کرده‌اند و بوده‌اند به رأی العین دیده‌اند که از نظر فرهنگی، اقتصادی، سیاسی اجتماعی مردم ایران در حال پیشرفتی هستند که با محاسبه و آمار نمی‌توان این پیشرفت‌ها را نطور که شاید و باید بیان کرد زیرا بعضی از مسائل مسائلی نیستند که به ارقام و اعداد بتوانیم به مردم نشان بدهیم. بعضی از مسائل وجدانیات است آدم به یک فرد دهاتی، فردی که در جامعه بزرگتر و در محیط تحصیل نبوده است روبرو می‌شود آن وقت متوجه می‌شود که انقلاب عظیم ایران چه کرده است انقلاب عظیم ایران قبل از هرچیز در روحیه مردم انقلاب عظیمی بوجود آورده است یک فرد دهاتی یا عشایری هنگامی که وارد بحث در مسائل مملکتی می‌شود مانند یک سیاستمدار مطلع مانند یک فرد بااطلاع و وارد مطالب را مورد بررسی قرار می‌دهد دشمنان این ملت ایران را به بینند و عکس العمل نشان ندهند به قول خود عربها:
«قد تنکر العین ضوء الشمس من رمد و تنکر الفم طعم الماء من سقم»
کسی که چشمش تراخم دارد نمی‌تواند نور آفتاب را نگاه کند و مریضی که مبتلا به مرض هست نمی‌تواند مزه آب گوارا را احساس کند.
در خاتمه به نمایندگی از طرف مردم کردستان و تمام طبقات کردستان مخصوصا از طرف شیخ عثمان سراج الدین رهبر نقشبندیه اعلام می‌دارم که مردم کردستان با جان و دل آماده برای بزرگداشت دهه انقلاب بوده و هستند. پاینده ایران، جاوید شاهنشاه (احسنت- احسنت).
نائب رئیس- آقای اسلامی نیا بفرمائید.
اسلامی نیا- با کسب اجازه از ریاست محترم مجلس.
دیروز عید قربان یکی از عزیزترین اعیاد اسلامی بود و بنده مایلم بهترین تبریکات صمیمانه‌ام را به این مناسبت به همکاران گرامی تقدیم کنم. دیروز ۴۳ هزار نفر از هموطنان گرامی ما مراسم حج را در خانه خدا بجا آوردند.
فرضیه ایکه هرسال انجام می‌شود، خوشبختانه براثر انقلاب سفید شاه و مردم و به سبب رشد محسوس درآمد ملی افزایش سریع و ترقی قابل ملاحظه سطح زندگی عمومی هرسال تعداد بیشتری از هموطنان ما به مرحله استطاعت می‌رسند و راهی خانه خدا می‌شوند (صحیح است) لیکن امسال سفر حج هموطنان عزیز ما در شرایطی بکلی متفاوت باسالهای گذشته برگذار شد که همکاران محترم من از کم و کیف ان به خوبی اگاهند.
تفاوت شرایط سفر حج امسال با سالهای گذشته بقدری بود که حتی مردم عادی و آنهائی نیز که قصد زیارت بیت اله الحرام را نداشتند بطور محسوسی از ان مطلع شدند. و علاوه براین انعکاس ملی در سطح جهانی و دربین دو میلیون زائر بیت اله الحرام از شرق و غرب عالم نیز وضع زائران ایرانی ممتاز و مشخص بود مثل همیشه و به مصداق ضرب المثل معروف که همه آوازه‌ها از شه بود باید ابتدا از رهبر بیدار و توانای مملکت شاهنشاه آریامهر سپاسگزار باشیم که در مورد کار حج و وضع زائران ایرنی خانه خدا نیز بذل توجه فرمودند (صحیح است) و سال گذشته در پایان مراسم حج ۱۳۵۰ مقرر داشتند همه امور مربوط به حج که تا آن زمان بطور متفرق و پراکنده به وسیله چندین سازمان مختلف انجام می‌شد در سازمان واحدی متمرکز شود و سپس در اردیبهشت ماه امسال هیأت دولت با صدور تصویب نامه‌ای کلیه وظایف و مسئولیتهای حج را برعهده سازمان اوقاف محول کرد و این تصمیم خوشبختانه مصادف با تحول عمیقی شد که در سازمان مذکور آغاز شده بود و یقینا نمایندگان محترم از آن استحضار کافی دارند.
البته پیش بینی می‌شد که امسال کار حج با سالهای گذشته متفاوت باشد و زائران با سرعت، سهولت و رفاه بیشتری به زیارت خانه خدا بروند ولی باید اذعان کنم که با توجه به مدت کوتاه فرصت کمی که برای تدارک چنین کار عظیمی وجود داشت آنچه که تا بحال شده است و من از ان اطلاع یافته‌ام درحدی متعالی و مقادیر زیادی اضافه برانتظارات و پیش بینی‌ها بوده است (صحیح است).
در مرحله اول باید توجه کرد که امسال در بین کلیه سالهای اخیر از نظر زیادی تعداد زائران بیت اله الحرام مقام اول را دارا است.
| در سال ۱۳۴۰ | ۱۲۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۱ | ۱۱۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۲ | ۱۷۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۳ | ۱۶۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۴ | ۲۴۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۵ | ۲۴۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۶ | ۱۵۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۷ | ۹۰۰۰ |
| در سال ۱۳۴۸ | ۸۵۰۰ |
| در سال ۱۳۴۹ | ۲۷۰۰۰ |
| در سال ۱۳۵۰ | ۳۱۰۰۰ |
و امسال ۴۳۰۰۰ نفر به زیارت خانه خدا رفتند و طبعا تدارک سفر چنین جماعت عظیمی ان هم در حد و مرز سالهای گذشته بلکه به نحوی وسیع و هشیارانه و آبرومند کار ساده‌ای نبوده است (صحیح است).
در اینجا پس از توجه به ارقام ذکر شده لازم می دانم به دولت بعثی عراق تذکر بدهم که آیا این نمونه از رشد سریع اقتصاد مملکت ما نیست؟ و آیا این ارقام برای کوری چشم آنها کافی نیست؟
امسال از هرکس از دوستان و بستگان و آشنایان که به سفر حج می‌رفت شنیدم که تدارک سفر و انجام تشریفات در هرمرحله از تسلیم تقاضا و تهیه مدارک گرفته تا دریافت گذرنامه و مدارک بهداشتی و بهداری و تهیه بلیط هواپیما و رزرو جا و تحویل بار و بنه با هیچ یک از سالهای گذشته قابل قیاس نبوده است طی این مراحل و انجام تشریفات که هرکدامش مستلزم مراجعه به چندین مرجع و صرف ساعتها وقت و بسیاری سرگردانی‌ها بود امسال جمعا برای هرزائر بیش از دوتاسه ساعت طول نکشید. این تسهیل بخصوص از نظر مردم شهرستانها و روستاها که قبلا ناچار بودند به دنبال تدارک مقدمات سفر و طی تشریفات کاروزندگی خود را رها کنند و به شهرهای بزرگ بیایند و چند روزی معطل شوند بسیار مؤثر بود (صحیح است) مدارک غیرلازم و دست و پاگیر از زائرین نخواستند. در هیچ یک از مراکزی که برای مراجعه زائران تعیین شده بود صفی بسته نشد. مسئله حمله دار را هم به نحو قابل تحسینی حل کردند و تکلیف متصدی کاروان از ماهها پیش روشن شده بود و به دنبال تهیه مقدمات استراحت حجاج بودند.
همکاران عزیزی که در گذشته به زیارت مکه معظمه مشرف شده‌اند، کم و بیش از نحوه کار بعضی از کاروانهای سابق مطلع هستند. به عنوان نمونه عرض می‌کنم که در گذشته کاروان ۸۰۰نفری هم به راه انداخته شده و از هر زائر بین ۸ تا ۲۰ هزار تومان گرفته شده بود و آن وقت این کاروان با ۶ نفر خدمه می‌خواست اداره شود که البته نشد. امسال اولا در انتخاب سرپرستان کاروانهای حج نهایت دقت به عمل آمد و ثانیا اجازه داده نشد در کاروانها بیشتر از ۹۰ زائر پذیرایی شود تا امکان پذیرایی و مراقبت واقعی و جدی از همه آنان ممکن باشد. جناب آقای اخلاقی اصولا می‌توان گفت امسال حج ارزان شد (اخلاقی- باز من هنوز مستطیع نشدم) زیرا از هر زائر برای کلیه هزینه‌های اقامت ۲۰ و چند روزه در جده و مکه و مدینه و عرفات ۵۰۰۰ یا ۶۰۰۰ تومان (به تناسب استفاده از جا که عبارت از چادر یاخانه، اتوبوس یا اتومبیل اختصاصی) گرفتند و این رقم در سالهای گذشته حداقل ۵۰۰۰ تومان تا ۲۰۰۰۰ تومان بود و اگر فقط سال گذشته را هم حساب کنیم جمع تقریبی پولی که حمله داران در جریان حج ۱۳۵۰ گرفتند بالغ بر۳ میلیارد و ۸۷۵ میلیون ریال بود و امسال کلیه پولی که از زائران گرفته شد از ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان تجاوز نکرد در حالیکه تعداد زائران گذشته ۳۱۰۰۰ نفر بود و تعداد زائران امسال ۴۳۰۰۰ نفر. برای اولین بار زائران بجای اتومبیل از جده با هواپیما بخ مدینه رفتند و خلاصه از هر نظر دیگر با سنوات قبل آشکارا متفاوت بود برای اولین بار زائران ایرانی از لحظه‌ای که قدم از خاک وطن بیرون گذاشتند تا لحظه‌ای که باز می‌گردند در برابر هر حادثه‌ای بیمه بودند و این نه فقط در کشور عزیز خودمان بلکه در بین همه کشورهای اسلامی دیگر بی سابقه است (صحیح است).
باید از دولت انقلابی هویدا سپاسگزاری کنیم که منویات شاهنشاه آریامهر را با قلب و روح و کمال وجود درک کرده (صحیح است) و باید از سازمان اوقاف و سرپرست جوان و انقلابی اش منوچهر آزمون قدردانی نمائیم که این برنامه مهم دولت خدمتگزار هویدا را به بهترین نحوه ممکن پیاده کرده است (صحیح است).
اینها نویدی است برای همه ما که نشان می‌دهد سربازان جوان و انقلابی دولت خدمتگزار شاهنشاه آریامهر به پیروی از نیات مبارکشان شب و روز برای رفاه مردم که مورد نظر رهبر مملکت است صادقانه تلاش می‌کنند (احسنت).
در اینجا لازم می دانم از دقت و سرعت عمل مأمورین شهربانی کل کشور برای صدور گذرنامه بیش از ۴۳۰۰۰ نفر و همچنین سرعت عمل و توجه مأمورین وزارت بهداری جهت معاینه و مراقبت حجاج از جهت بیماریهای واگیردار و بهداشت غذا و مکان آنان و شیرو خورشید سرخ از جهت معالجه و درمان حجاج بیت اله الحرام سپاسگزاری کنم (احسنت- احسنت).
نائیب رئیس- آقای دولو از وقت آقای اسلامی نیا فقط پنج دقیقه باقیمانده است که جنابعالی می‌توانید استفاده کنید، بفرمائید.
دولو- از مدتها قبل مردم شاهدوست و وطن پرست ورامین خود را آمده می‌کنند تا در جشنهای بزرگداشت دهه انقلاب شرکت همه جانبه‌ای داشته باشند.
در هفته گذشته به همین مناسبت اجتماعات و متینگ‌های باشکوهی در کارخانه قند ورامین- در پیشوا- در قرچک و سایر نقاط ورامین برپا گردید که کارگران و کشاورزان و صناف و معلمین و کلیه طبقات مؤمن و معتقد به اصول انقلاب درآن شرکت و ضمن خطابه‌ها و سخنرانی‌های پرشور آمادگی خود را برای هرنوع فداکاری و جانبازی درراه شاهنشاه آریامهر و اهداف مقدس رهبر انقلاب اعلام و از اینجانب مصرا خواستند مبین این احساسات پاک و بی شائبه انها به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریا مهر باشم (احسنت).
دهه انقلاب اجتماعی ایران برکات بسیاری به ملت و کشور ما ارزانی داشت که به راستی شگفتی آفرید پیشرفتهای خیره کننده در اقتصاد، در فرهنگ، در بهداشت و ترقیات غیرقابل تصور در صنعت کشاورزی، نوسازی، آبیاری، عمران و آبادی همه و همه، چنانچه در ترازوی آمار و مقایسات سنجیده شوند بیانگر این واقعیت خواهند بود که در دهه ۱۳۴۱-۱۳۵۱ سطح تولید و درآمد ملی ما در زمینه جهش نیز به یک رکورد انقلابی دست یافته است که در هیچ انقلابی از انقلابات عالم به نسبت زمان سابقه نداشته است. به موازات این انقلاب عظیم هزاران انقلابات جنبی و فرعی نیز در همه زمینه‌ها و بطور همه جانبه صورت گرفته است که شاید در سطوح کلی چندان جلب توجه نکند ولی از آنجا که جزء همیشه کل را بوجود می‌آورد خوبست که به این اقدامات جنبی و فرعی نیز توجه کنیم و درباره رشد سریع و تحسین انگیز شان به قضاوت بنشینیم.
از جمله این پیشرفتهای فرعی و انقلابی، پژوهشهای هنری و توجه و تعمیم مسائل هنری و فرهنگ‌های مردمی است که از طرف اداره هنرهای زیبای کشور ان روز و وزارت فرهنگ و هنر امروز از سال ۱۳۴۱ تاکنون صورت گرفته است وزارت فرهنگ و هنر از رشته صنایع دستی در حال زوال و اضمحلال کالبد سرزنده‌ای بوجود آورده است که علائم و آثارشان را در سالهای اخیر بطور مستمر دیده و می‌بینیم. بطوریکه امروز همه کس می داند که صنایع دستی و هنرهای ملی و مردمی مااز نو زنده شده است و پابپای سایر مسائل انقلابی ما دارد به پیش می‌رود (صحیح است).
برای بیان این مقصود بهتر است که بگذاریم ارقام سخن بگویند.
تنها کارگاه زری بافی وزارت فرهنگ و هنر که در سال ۱۳۴۱ جمعا و به زحمت ۸۰۰ متر تولید داشته مطابق اماری که دردست است می‌بینیم که در سال ۱۳۵۱ سطح تولید این صنعت از مقدار فوق الذکر به ۱۷۰۰ متر در سال یعنی تقریبا به میزان دویست و ده درصد افزایش یافته.
سطح تولید کاشی و ظروف و مجسمه پانصد درصد تولید سازهای زهی ششصد درصد، کارهای منبت کاری هزار درصد. صنعت میناکاری دویست و پنجا درصد. خاتم سازی سیصد و سی درصد. نقره کاری چهارصد و پناه درصد. مینیاتور و کارهای تذهیبی از ۵ عدد محصول سالانه به یکهزار و پانصد عدد افزایش یافته. قالی، گلیم زرگری هریک رقم تولید را به پنج و ده و پانزده برابر رسانده‌اند. و این همانطوریکه قبلا گفته شد تازه نموداری است از پیشرفتهای کارگاه‌های وزارت فرهنگ وهنر به تنهائی که پیدایش و افزایش صدها کارگاه‌های خصوصی و شخصی دیگر در این محاسبه به حساب نیامده است که اگر امکان این باشد که آنها را هم به حساب بیاوریم نتیجه شگفت انگیزی بدست خواهد داد.
کما اینکه هنر کاریکاتور که یکی از مهمترین و مؤثرترین رشته‌های مطبوعاتی است و در سالهای گذشته در مرحله‌ای بسیار ابتدایی بود و صرفا جنبه تفننی داشت، امروزه به درحه‌ای از تکامل رسیده است که نه تنها تمام واحدهای مطبوعاتی ما را دربرگرفته و ارزش و تأثیر این هنر به معنی جهانی ان به جامعه ایرانی شناسانده شده بلکه در مجامع هنری و مطبوعاتی جهان مقام شایسته‌ای را احراز کرده است و این بخاطر امکاناتی است که انقلاب در دسترس ما و دوست داران این هنر قرار داده است.
در زمینه صنایع دیگر نیز هنرمندان ملی ما پا به پای فعالیتهای وزارت فرهنگ و هنر به احیاء صنایع دستی فراموش شده‌ای نظیر پلاس بافی، برک بافی، چغابافی، نقاشی‌های شهلوانی و اساطیری، پیکره تراشی، چشمه دوزی و غیره پرداخته‌اند که حتی تولید بعضی از آنها شکل حرفه‌ای به خود گرفته و محصولاتشان به بهترین مغازه‌ها و فروشگاهها رسیده و از آن مهمتر به شکل کالاهای صادراتی درآمده است و حال آنکه قبل از انقلاب از این صنایع ملی و هنر مردمی فقط اسمی می‌شنیدیم. در زمینه احیاء موسیقی ملی و آوازهای محلی همانطور که از وزارت فرهنگ و هنر در سالیان اخیر دیده‌ایم، می‌بینیم که بسیاری از آهنگ‌ها و سرودها و لحن‌ها و مقامهای ملی و میهنی و آلات موسیقی سنتی ما بطریقه علمی گردآوری و زنده شده است که از آن جمله‌اند لحن‌های شاهنامه خوانی، الحان دعاخوانی، آهنگ‌های محلی فولکلوریک، آهنگ‌های اشعار و سرودهای حماسی، آلات محتلف موسیقی و غیره که قبل از انقلاب و فعالیت انقلابی و تشویقی وزارت فرهنگ و هنر اثر بسیاری از این هنر به کلی درحال محو شدن بود. اکنون با دردست داشتن نمونه‌های ذکر شده و با درنظر گرفتن شکوفائی انقلاب ما می‌توان مطمئن بود که صحیح خود را باز یافته است (صحیح است) و از برکت انقلاب می‌توان امیدوار بود که در جشنهای دهه دوم انقلاب از این هنرهای اصیل و بسیاری از هنرهای ناشناخته دیگر نمودار شگفت آوری بدست داد که از هنر ملی دوران کورش کبیر تا هنرهای ملی دوران محمدرضا شاه پهلوی را بدون اینکه گوشه تاریک و کشف نشده‌ای در آن باقی مانده باشد شامل شود و سهم خود را در دوران تمدن بزرگ ادا نماید (احسنت).
در خاتمه باید توجه جناب آقای نخست وزیر را به جلسه‌ای که چندی پیش باحضور ایشان و عده کثیری از هنرمندان کشور در وزارت کار تشکیل یافته بود جلب نمایم. در ان جلسه جناب آقای نخست وزیر گفتند، کلیه هنرمندان کشور مورد عنایت خاص شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو هستند و دولت با تمام قوا خواهد کوشید که هنرمندان را از منزوی بودن نجات دهد و بنای یک زندگی بهتر را برای آنها پی ریزی نماید.
درخواست هنرمندان در درجه اول بیمه و تهیه مسکن است که انتظار می‌رود این خواست هنرمندان هرچه زودتر انجام شود. متشکرم (احسنت).
نائب رئیس- آقای انوشیروانی بفرائید.
انوشیروانی- این روزها که به مناسبت سپری شدن ده سال از آغاز انقلاب سفید ایران و پیروزیهای درخشان انقلاب همه مردم ایران برای ابراز شادمانی بپا خاسته و هرکسی به زبانی گویاتر ستایشگر پیشرفتهای ایران است می‌خواهم گوشه‌ای از پیروزیهای جهانگیر ملت ایران را که در سایه هدایت و درایت شاهنشاه معظم رهبر عالیقدر ایران نصیب ماشده است بازگو کنم.
یکی از مظاهر درخشان انقلاب سفید ایران و آثار برجسته این حرکت و جنبش که مستقیما زاده تعمیم دموکراسی و گسترش اصل حکومت مردم برمردم و جهش فوق العاده اقتصادی ناشی از انقلاب سفید می‌باشد پیروزی اصل سیاست مستقل ملی است (صحیح است).
شاهنشاه رهبر انقلاب ایران در کتاب انقلاب سفید رئوس سیاست مستقل ملی را تشریح و فرموده‌اند:
«ما در ایران سیاستی را درپیش گرفته‌ایم که به آن سیاست مستقل می‌گوییم و خطوط اصلی آن برپایه اصول مشخص: صلح جوئی صمیمانه همزیستی و تفاهم با کلیه کشورها و جوامع ولو با سیستمهای حکومنی و ایدئولوژیهای متفاوت طرفداری از هرگونه کوشش برای استقرار و تقویت عدالت اجتماعی چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی پشتیبانی از هرتلاش جهانی بری تقلیل فاصله بین جوامع غنی و فقیر همکاری بین المللی در مبارزه با بیسوادی و گرسنگی و بیماری و سایر بلایای اجتماعی عصر حاضر طراحی شده است…»
اینها اصل مسلمی است که در ده سال گذشته دوران انقلاب مبنای سیاست خارجی و بین المللی مابوده و یکی از جهتهای پرتحرک و موفق انقلاب بشمار می‌رود و هرسال و هرماه و هرروز شاهد پیروزی تازه‌ای در جهت سیاست مستقل ملی ایران بوده‌ایم که مستقیما ناشی از پیشرفت و موفقیت انقلاب بوده است و پشتوانه سیاست مستقل ملی ایران بدون تردید موفقیت قطعی و نتایج انقلاب سفید می‌باشد (صحیح است).
یک ملتی مانند ملت ایران که بخواهد در زندگی و روابط بین المللی از حیثیت و مقامی که در خور سوابق درخشان تاریخی آن است برخوردار باشد باید در روابط سیاسی خود با خارج و با گروههای مختلف سیاسی استقلال رأی داشته هیچ نوع علقه و ارتباط خاص و رشته‌های پیوند سیاسی و ایدئولوژیکی مانع سترش هرچه بیشتر و طبیعی تر روابط دوستی آن با کشورهای مختلف و جناح‌های سیاسی و دسته بندیهای بین المللی نگردد و همانطور که شاهنشاه دنباله فرمایشات خود فرموده‌اند:
«براساس همین خطوط اصلی است که ما در هر مورد با قاطعیت و بدون تردید و تزلزل می دانیم در مسائل مختلف بین المللی چه راهی را در پیش بگیریم و از چه اصول و موازینی باید دفاع کنیم».
بتواند در هر مورد خاص باتوجه به اصول سیاست مستقل ملی ما باچشم پوشی از هرنوع جهت گیری اتخاذ تصمیم نماید.
و در اجرای سیاست مستقل ملی به نحوی که در جای دیگر شاهنشاه فرموده‌اند:
«از یک سیاست مستقل ملی براساس همکاری و تفاهم بین المللی و حفظ کامل حقوق و منافع ملی خودمان با رعایت احترام و حقوق و منافع ملی دیگران پیروی می‌کنیم.»
تنها هدف ما باید حفظ کامل حقوق و منافع ملی خودمان بارعایت جنبه‌های انسانی حقوق دیگران باشد لازمه موفقیت در اجرای سیاست مستقل ملی یک پارچگی وحدت کامل در داخله و حدود و ثغور کشور است که حاصل نمی‌شود مگر اینکه همه افراد مردم یکسان و با حقوق مساوی از نعمت دموکراسی و نتایج حاصله از پیشرفتهای اقصادی برخوردار باشند و اکثریت عظیمی اسیر حکومت اقلیت متعددی و متجاوز قرار نگیرند.
بدون تردید یکی از جهات موفقیت ملتها و دولتها در روابط بین المللی و سیاست خارجی اجرای اصول دموکراسی در داخله کشورهاست که از دو جهت نیروی سیاست خارجی را تحت تأثیر قرار می‌دهد یکی از جهت نیروی فوق العاده مادی ناشی از وحدت ملی و دیگر از لحاظ پرستیژ ناشی از طرز حکومت انسانی است که در بازار سیاست بین المللی شأن دولت و ملتها را بالا می‌برد.
شاهنشاه اریامهر رهبر معظم انقلاب ایران بخوبی به این اول توجه فرموده و در کتاب انقلاب سفید فرموده‌اند:
«سیاست جهانی هرکشور با اصول و ایدئولوژی داخلی آن وابستگی کامل دارد و در واقع خط مشی هرکشور براساس اصول و موازینی تعیین می‌شود که سیاست داخلی آن را اداره می‌کند».
به دنبال اعلام اصول انقلاب سفید و گسترش دموکراسی سیاسی و اقتصادی در داخله کشور است که کلید پیروزی سیاست مستقل ملی با تمام مزایای آن به دست امده است.
شاهنشاه رهبر انقلاب ایران با اعلام اصول انقلاب سفید آزادی و حیثیت رفاه دموکراسی را به سی میلیون نفر ایرانی بخشیدند و با اجرای اصول انقلاب سفید و از بین رفتن تبعیضها ناروائیها و نابسامانیها عموم افراد ملت مانن انگشتان یکدست متحد گردیدند و نیروی عظیم ملی تشکیل یافت که در زندگی و روابط بین المللی نیز از آن برای پیروزی سیاست مستقل ملی بهره برداری می‌کنیم.
اصول انقلاب سفید و سیاست مستقل ملی ایران که ده سال محور فعالیت بین المللی ایران است در حساس ترین موقعیت و لحظات تاریخی اعلام و به موقع اجرا گذاشته شد.
اغاز قرن نوزدهم میلادی که مصادف با گسترش سیاستهای استعماری کشورهای بزرگ بود برای ملت ایران بخت و اقبال نیاورد و سرزمین باستانی ما عرصه رقابت‌های خارجی و اعمال نفوذهای ناشی از مطامع بیگانگان گردید و ایران در این یک قرن و نیم به ظاهر یک کشور مستقل بود ولی عملا زبون سیاستهای خارجی و جناح‌های مختلف آن بود در آغاز حکومت خاندان پهلوی و کوششهای رضاشاه کبیر موجب جنبش هائی در جهت موفقیت سیاست خارجی از جمله الغای کاپتولاسیون گردید ولی متأسفانه نه حوادث جنگ دوم اشغال ایران از طرف قوای خارجی نتایج این تلاشها را خنثی نمود و کشور ایران که تازه می‌خواست نفس آزادی بکشد و روابط خود را براساس منافع ملی با کشورهای مختلف گسترش دهد باردیگر صحنه مبارزه و نیرنگ استعمار گران و آلت اجرای مقاصد سیاسی خارجیها شد.
جنگ دوم بین المللی و اشغال ایران برای ملت ایران گران تمام شد و شاهنشاه دور نمای دوران جنگ دوم و دنباله آن را به بهترین وجهی در کتاب انقلاب سفید ترییم و فرموده‌اند:
«در ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ که من زمام امور کشور را بدست گرفتم شیرازه کارها براثر تجاوز بیگانگان از هم گسیخته بود و آن زمان تا قریب ۲۲ سال یعنی تا بهمن ۱۳۴۱ من و کشورم نشیب و فرازهای عجیبی را گذراندیم و صحنه‌های ساختگی را شاهد بودیم که سرنخ غالب بازیگران آنها چون عروسکهای خیمه شب بازی در دست خارجیها بود».
در سال ۱۳۴۱ بااعلام اصول انقلاب سفید ملت شرافتمند ایران به اتکای نیروی اراده و مدیریت رهبر عالی مقام ایران دست رد بر سینه نفوذ خارجی زد و به دنیا اعلام نمود که ایران از سیاست مستقل ملی پیروی می‌کند و از این به بعد اصول روابط خارجی و فعالیتهای بین المللی خود را براساس صلح و همزیستی مسالمت آمیز و احترام به انسانها و حقوق بشر پایه گذاری کرده از هیچ سیاست و ایدئولوژی بین المللی طرفداری نخواهد کرد و اسیر و پایبند تعهدات و ارتباط‌های خاصی نمی‌گردد. باهمه کشورهای جهان صرنظر از موقع جغرافیایی زبان مذهب رژیم سیاسی و نظام اجتماعی آنان مناسبات دوستانه و همکاری متقابل براساس احترام به حق حاکمیت و عدم مداخله در امور یکدیگر برقرار خواهد کرد و برای توفیق در این راه به دنبال گسترش اصول دموکراسی بهبود اوضاع اقتصادی و استقرار یکپارچگی و وحدت ملی با تقویت نیروی دفاعی خود را دربرابر سیاستهای بین المللی مجهز کرد.
اولین آثار سیاست مستقل ملی ایران تحولی بود که در روابط ایران با کشورهای سوسیالیستی پیش آمد من شخصا با ایدئولوژیهای بین الللی و افکار استعماری که زیر پرده سیاه این عنوانهای زیبا مستور می‌ماند دشمنی دارم ولی استقرار و گسترش روابط با ملتها و دولتها را درحد و اصول حقوق بین المللی لازم و قابل احترام می شمارم و پیروزی دولت را در استقرار روابط سیاسی و اقتصادی و توصیه همکاریهایی که براساس تساوی حقوق دوطرف بین دولت ایران و کشورهای سوسیالیستی به اصطلاح پشت پرده آهنین صورت گرفته یکی از موفقیتها و جنبه‌های درخشان سیاست مستقل ملی ایران می دانم.
آغاز این دوستیها و روابط متقابل اقتصادی و منافعی که از آن به دست آمده مسلما برای هردوطرف مفید بوده است. استقرار روابط دوستانه و حسنه و گسترش روابط فرهنگی و اقتصادی را با کشورهای سوسیالیستی مخصوصا اتحاد جماهیرشوروی و در عین حال حفظ روابط دیرینه با کشورهای غرب و سرمایه داری و استفاده از دوستی و همکاری هرچه بیشتر با دولت امریکا دلیل قاطع و ارزش فوق العاده سیاست مستقل ملی ایران می‌باشد.
و ادامه همکاری ایران در پیمان سنتو در عین حال گره‌های محکم دوستی و همکاری با دولت شوروی بهترین نشانه قدرت سیاسی سیاست مستقل ملی ایران و خوشبختانه نشانه‌ای از حسن نیت همسایه گرامی ما اتحاد جماهیر شوروی است.
در جریان ده سال گذشته روابط ایران با اتحاد جماهیر شوروی که با مسافرتهای باارزش شاهنشاه آغاز شد فازهای مختلفی گذرانده و توسعه روابط و آمد و شد و دیدارهای سیاسی منجر به انعقاد قراردادها و موافقت نامه‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی گردیده است.
این قراردادها با موافقت نامه همکاری اقتصادی و احداث دو سد و یک دستگاه کارخانه هیدورالکتریک آغاز شد و به دنبال آن قراردادها و موافقت نامه‌های دیگر منعقد گردید که از آن جمله ایجاد تأسیسات صنعتی ذوب آهن آریامهر در اصفهان و کارخانه ماشین سازی اراک است.
انعقاد قراردادها و ماوفقت نامه‌ها سطح معاملات بازرگانی در کشور را چند برابر نموده است بطوریکه در ۱۹۷۱ ایران و شوروی در قریب ۶۰ مؤسسه صنعتی واقع در ایران با یکدیگر همکاری داشتند و حجم معاملات بازرگانی دو کشور نسبت به ۲۵ سال قبل معادل شش برابر و نیم افزایش یافت و دولت شوروی در این سال در مقام پنجمین فروشنده کالا به ایران و اولین خریدار کالای ایران بود.
انعقاد این قراردادها و اجرای این موافقت نامه‌ها باشوروی باتوجه به سوابق روابط همسایگی و حوادث گذشته و تضاد نظام حکومت دو کشور نشانه کامل از پیروزی سیاست مستقل ملی ایران دور از تحت تأثیر قرار گرفتن سیاستهای بین المللی و ایدئولوژیهای سیاسی است در تمام دوران این ده سال روابط حسنه دو کشور با مسافرت شخصیتهای عالی مقام دو کشور تحکیم یافته است و اخرین مسافرت تشریف فرمائی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو در ۱۹۷۱ به اتحاد جماهیر شوروی است که انعکاس بین المللی آن روابط و دگرگونیهای سیاسی کشورهای خاورمیانه را مستقیما تحت تأثیر قرار داد.
استقرار روابط سیاسی و اقتصادی و فرهنگی با اتحاد جماهیر شوروی نتایج مهم دیگری از لحاظ توسعه مناسبات با سایر کشورهای سوسیالیستی اروپای شرقی و باز شدن پای ایران در بازارهای مختلف این کشورها و شروع داد و ستد کالا بین طرفین و توسعه و روابط سیاسی و اقتصادی به بار آورد که هریک به نوبه خود از مظاهر ارزنده سیاست مستقل ملی ایران بشمار می‌رود.
در خلال اسن ده سال قراردادهای سیاسی و موافقت نامه‌های مهم بازرگانی و صنعتی و فرهنگی با کشورهای سوسیالیستی اروپای شرقی از جمله بلغارستان، چکوسلواکی، رومانی، لهستان، مجارستا، یوگوسلاوی منعقد گردید که هر یک در بالا بردن و پیشرفت اقتصاد کشور تذثیر مستقیم داشته و اساس سیاست مستقل ملی را تثبت کرده است از جمله این قراردادها موافقتنامه همکاری فنی، و اقتصادی در ۱۹۶۷ و قرارداد فروش نفت در ۱۹۶۷ و قرارداد فرهنگی در ۱۹۷۲ با بلغارستان و قرارداد همکاری اقتصادی و فنی در ۱۹۶۶ با چکوسلواکی که منجر به تأسیس کارخانجات صنعتی و ایجاد کارخانه ماشین سازی تبریز گردید قابل توجه است و در همین درجه اهمیت قرارداد موافقتنامه بازرگانی و پرداخت و تأسیس کارخانه تراکتورسازی در تبریز و قرارداد بازرگانی و فنی اقتصادی ۱۹۶۸ و موافقتنامه ایجاد یک واحد بزرگ کشت به منظور کشت پنبه و یک کارخانه بزرگ نساجی برای تولید نخ و انوع منسوجات بارومانی و موافقت نامه‌های همکاری علمی و فنی سه ساله و موافقتنامه بازرگانی و پرداخت ۵ ساله با لهستان و قراردادهای دیگر با مجرستان و یوگوسلاوی.
دولت ایران در ۲۴ مه ۱۹۷۱ دولت آلبانی و در ۷ دسامبر ۱۹۷۲ دولت جمهوری دموکراتیک المان را به رسمیت شناخت.
این تنها درمورد توسعه روابط سیاسی با کشورهای سوسیالیستی نیست که تحرک سیاست مستقل ملی ایران در دهه انقلاب قابل توجه و اهمیت است بلکه در خلال این مدت سیاست خارجی و جهانی ایران در کلیه مناطق سیاسی جهان از تحرک و فعالیت برخوردار بوده است.
در تمام این مدت همکاری صمیمانه ایران با کشورهای پاکستان و ترکیه در کادر پیمان منطقه‌ای از لحاظ اقتصادی و در کادر پیمان سنت و از لحاظ اقتصاد سیاسی ادامه داشته بطوریکه دولت شاهنشاهی ایران از لحظ صمیمت و وفاداری نسبت به قراردادهای دوستی و پیمانها با کشورهای همسایه یک دولت نمونه شناخته شده شاهنشاه اریامهر به پیروی از اجرای سیاست مستقل ملی در موارد بسیار دشواری توانسته‌اند کمکهای شایان سیاسی به دوستان و هم پیمانان انجام دهند (صحیح است).
دولت شاهنشاهی ایران که همیشه خواهان آزادی و استقلال ملتها مخصوصا رفاه مردم امارات خلیج فارس بوده است درجریان ده سال گذشته در منطقه خلیج فارس سیاست فعالی درجهت گسترش هرچه بیشتر کمک به امارات عربی و توسعه روابط حسنه با عربستان سعودی و کویت و عمان و کشورهای عرب خاورمیانه و شمال افریقا داشته است.
شاهنشاه آریامهر بانهایت جوانمردی و موقع شناسی گره کور روابط با کشورهای عربی را با قبول راه حل دموکراتیک در مورد بحرین گشودند و باحسن نیت و گذشت تاریخی خود مقدمات استقلال بحرین رافراهم کردند و دولت ایران در زمره نخستین کشورهائی درآمد که استقلال این سرزمین را به رسمیت شناخت و هم اکنون مردم بحرین به دوستی ایران اعتماد نموده و به بزرگواریهای شاهنشاه آریامهر متکی هستند.
بطور کلی بدون اینکه ضرورت باحصاء کلیه قراردادها و موافقتنامه‌ها و تشریح یکایک انها و موارد خاص باشد باید گفت در تمام دوران ده ساله اخیر دولت شاهنشاهی ایران به اتکای سیاست مستقل ملی با کلیه کشورهای آسیائی (جز در یک مورد) و اروپائی و امریکا از روابط حسنه دوستی و توسعه همکاریها بهره مند بوده که جزئیات این قراردادها و فعالیتها در کتاب سبز وزارت خارجه به تفصیل ذکر شده است در اینجا به ذکر نکات مشخص فعالیتهای مختلف بین المللی ایران که مستقیما ناشی از سیاست مستقل ملی ایران بوده است می‌پردازیم:
فعالیتهای بین المللی ایران و نقش سیاست مستقل ملی را در این فعالیت به دو قسمت می‌توان خلاصه کرد:
فعالیتها در سطح و داخله سازمان ملل متحد- همکاریهای بین المللی در خارج از سازمان ملل متحد. شاهنشاه آریامهر دریکی از پیام هائیکه به مناسبت روز سازمان ملل متحد ایراد شده درباره سازمان ملل متحد فرموده‌اند:
«تخیلات و تمنیات بشر گوناگون و نامحدود است ولی آن نقطه ابهامیکه مقصد همه خواسته هاست آرزوی امنیت و آسایش است و این نیت بجز در سایه صلح جهانی و عدالت عمومی میسر نخواهد بود و سازمان ملل متحد دریچه‌ای است که به این جهان آرزو باز شده است».
در پیام دیگری فرموده‌اند:
«عصری که قدرت موحش سلاحهای تخریبی اساسا موجودیت نسل بشر را در معرض خطر نابودی قرار داده است سازمان ملل متحد تنها مرجع جهانی است که می‌باید وسیله حل و فصل تمام اختلافات ضامن بقاء و دوام صلح و انشاءالله وسیله خلع سلاح عمومی باشد. بنابراین وظیفه هرکشور و هرملت و هرفرد نیک اندیشی است که با تمام قوا از این بزرگتر سازمانی که در تاریخ بشر برای تفاهم و همکاری ملل جهان بوجود آمده است پشتیبانی کند.
ما عضو وفادار سازمان ملل متحد هستیم سیاست خارجی ما مبتنی برحفظ و حمایت از صلح است ما در ایران سیاستی را در پیش گرفته‌ایم که به آن سیاست مستقل ملی می گوئیم و این سیاست مستقل ملی براساس پیروی از منشور سازمان ملل متحد استوار است».
دولت شاهنشاه ایران در موارد مختلف ایمان و اعتقاد و اعتماد خود را به سازمان ملل متحد ثابت کرده و از هیچ کوششی در راه تأمین موفقیت سازمان ملل متحد دریغ نداشته است.
یکی از مشکلات و مسائل بغرنجی که سالهاست سازمان ملل متحد را درگیر کرده مسئله خاورمیانه است وزیر خارجه و نمایندگان ایران در سازمان ملل متحد در تمام دورانیکه موضوع خاوریانه در سازمان ملل متحد مطرح بوده است با ایراد نطق و اعلامیه نظریه ایران نقش فعال داشته‌اند و ایران همیشه از اجرای قطعنامه ۲۴۲ مورخ ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ طرفداری کرده و مورد مسئله آوارگان فلسطین نیز رویه بشردوستانه اعمال نموده و همیشه خواستار اجرای قطعنامه شماره ۱۹۴ سازمان ملل و شناسائی حق بازگشت آوارگان به وطن خود بوده است و در سایر مسائل مهم مطروحه مسئله ویتنام و قبرس و کشمیر و مخصوصا هند و پاکستان و وحدت کره و مسئله سرزمین‌های تحت اداره پرتقال و رودزیای جنوبی همیشه اجرای مفاد اعلامیه حقوق بشر و مبارزه با استعمار را هدف سیاسی خود قرار داده است.
شاهنشاه آریامهر در یکی از نطقهای تاریخی خود فرمودند:
«ایران افتخار می‌کند که به عنوان یکی از فعال ترین پشتیبانان قطعنامه تاریخی ختم استعمار قلمداد گردیده و از حامیان سرسخت اجرای فوری آن بوده است.
ما طرفدار حقوق بشر و آزادیهای اساسی بوده و با استعمار مبارزه می‌کنیم و نوع جدید استعمار را هم نمی‌پذیریم».
شناسائی جمهوری خلف چین و حمایت از شناخت عضویت چین در سازمان ملل متحد یکی از جنبه‌های فعال سیاست مستقل ملی ایران می‌باشد- شاهنشاه در سال ۱۹۶۷ درباره چین فرمودند:
«چین کشور عظیمی است بابیش از هفتصد میلیون جمعیت و اگر دنیا بخواهد به هدفهایی از قبیل خلع سلاح و نظارت برتولید و استعمال سلاحهای اتمی برسد چگونه ممکن است این کارها انجام گیرد بدون آنکه چین مقررات و قواعد موضوعه را رعایت کند».
ایران در سایر فعالیتهای بین المللی سازمان ملل متحد همیشه در جریان مثبت به نفع صلح و خلع سلاح و تأمین حقوق ملتهای آزاد نقش سیاسی و فعال خود را ایفا کرده است و در تمام موارد سیاست ایران و اندیشه‌های انسان دوستانه شاهنشاه در مورد لزوم کم کردن فاصله بین ملل غنی و فقیر استوار بوده و رهبر انقلاب به کرات در این مورد اصرار ورزیده‌اند از جمله در کنفرانس مطبوعاتی در ۱۹۶۵ فرمودند:
«کشورهای صنعتی و مرفه جهان باید راهی برای پرکردن شکاف موجود میان کشورهای دارا و دار پیدا کنند و این اصل را قبول کنند که استقرار صلح پایدار تا هنگامیکه اینگونه اختلافات اقتصادی همچون طاعون میان کشورهای جهان افتاده است غیر ممکن خواهد بود».
خلع سلاح عمومی و استقرار صلح در دنیا که از مسایل مبتلا به دائمی روابط بین المللی است همیشه مورد توجه رهبر انقلاب سیاست مستقل ملی ایران بوده است و از جمله شاهنشاه در یک مورد فرموده‌اند:
«کمک به حفظ صلح این است که با ملهای دیگر هم آواز شده درخواست کنیم که یک خلع سلاح عمومی واقعی و کنترل شده و تضمین شده در جهان برقرار شود.
امروز دیگر جنگ از صورت یک الزام اقتصادی بیرون آمده و به همین دلیل علت وجودی خود را از داده است».
و همیشه دولت ایران در سازمان ملل متحد در اجرای این سیاست رهبر ایران کوشیده است و بانی یک قطعنامه درباره اثرات اجتماعی و اقتصادی خلع سلاح و قطعنامه دیگری در خصوص ایجاد منطقه صبح در اقیانوس هند و قطعنامه دیگری درباره منع آزمایشات اتمی بوده است.
درقسمت همکاریهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی سازمان ملل متحد دولت شاهنشاهی ایران نقش مؤثری داشته است. ایران دوبار به عضویت شورای اقتصادی و اجتماعی درآمده اکنون یکی از ۵۵ عضو شورای تجارت و توسعه و عضو تعدادی از کمیسیونهای فنی تابعه شورای اقتصادی و اجتماعی می‌باشد.
کتاب سبز وزارت خارجه در این مورد یادآوری می‌نماید:
فکر اصلی ایران در مسائل اقتصادی و اجتماعی این است: مسئولیت اساسی برای توسعه پیشرفت در درجه اول به عهده خودکشورهاست و کشورها باید از طریق اصلاحات اساسی و وضع قوانین لازم موجبات توسعه و پیشرفت خود را فراهم آورند ولی در عین حال همکاری و همدردی با کشورهای دیگری که با مسائل مشابه مواجه هستند از ضروریات است.
و در همین زمینه است که ذکر فرمایشات شاهنشاه در دانشگاه هند در ۱۹۶۸ ضروری است – شاهنشاه در ضمن نطقی در این دانشگاه هنگام دریافت دکترای افتخاری فرمودند:
«امروز دیگر چگونه می‌توان تقسیم دنیا را به دو جبهه ملل ثروتمندی که هرروز ثروتمندتر می‌شوند ملل فقیری که هرروز فقیرتر می‌گردند منطقی دانست؟
چگونه می‌توان در عصری که به کمک بشری راه کیهان را بروی نوع انسان گشوده است راه برخورداری از الیه ترین حقوق بشری را در روی زمین بروی قسمتی عظیم از همین نوع انسان بسته دید؟
فعالیتهای ایران در جهت تثبیت حقوق بشر و ایجاد لچیون خدمتگزاران بشر نشانه‌ای از درخشندگی آثار سیاست مستقل ملی ایران در روابط بین المللی است.
دولت شاهنشاهی ایران وارث اولین اعلامیه حقوقی بشر بدست کورش بزرگ است به پیروی از نیات رهبر انقلاب گامهای بلندی در راه توسعه و تحکیم مبانی اعلامیه حقوق بشر و تأمین حقوق انسانی در سطح ملی و بین المللی برداشته است- شاهنشاه در کنرانس حقوق بشر در تهران فرمودند:
«تابه امروز حقوق بشر فقط مفهوم مساوات افراد از لحظ سیاسی و قضائی داشت ولی در دنیای ما دیگر حقوق سیاسی بدون حقوق اجتماعی و عدالت قضائی بدون عدالت اجتماعی و دموکراسی سیاسی بدون دموکراسی اقتصادی مفهومی واقعی ندارد.»
تأسیس لژیون خدمتگزاران بشر و مبارزه با بیسوادی از موضوعات مهمی است که به ابتکار شاهنشاه آریامهر رهبر انقلب ایران درکادر سازمان ملل متحد به مرحله عمل درآمده است (صحیح است) تأسیس لژیون خدمتگزاران بشر را شاهنشاه طی نطقی در دانشگاه هاروارد در سال ۱۳۴۷ عنوان کردند- در این نطق شاهنشاه ابتدا دور نمائی از زندگی عمومی در دنیای فعلی و مصیبتهای ناشی از فقر و بیسوادی و جهل و امراض را ترسیم کردند و به دنبال آن فرمودند:
«باتوجه بدین واقعیات است که امروز من پیشنهاد می‌کنم (سپاهی بین المللی به نام لژیون خدمتگزاران بشر) بوجود آید که در آن افرادی از هرکشور، هرطبقه، هرنژاد هرمذهب، هرجنس، هرسن در هر وضع اجتماعی و اقتصادی فقط بااین وجه اشتراک که قسمتی از عمر خود را وقف خدمتگزاری به نوع انسان کند شرکت داشته باشد و وابسته به سازمان ملل متحد باشد.
از دوران امپراطوری روم تا همین عصر ما لژیون‌های بسیاری بخاطر پیروزی نظام پدید امده است بیائید یکبار لژیونی بین المللی بوجود بیاوریم که هدفش پیروزی در پیکار با دشمنان واقعی بشر یعنی بافقر و جهل و گرسنگی و بی عدالتی‌های اجتماعی باشد».
این پیشنهاد فورا انعکاس بین المللی یافت و ضمن نطق عمومی وزیر خارجه ایران در ۱۵ اکتبر ۱۹۶۸ به اطلاع مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید و منجر به صدور قطعنامه شماره ۲۶۵۹ مورخ هفتم دسامبر ۱۹۷۰ مجمع عمومی سازمان ملل متحد شد و اولین گروه داوطلبان لژیون خدمتگزاران بشر در ایران مشغول انجام وظیفه شدند.
اما در مورد همکاریهای بین المللی ایران در خارج از سازمان ملل متحد شرکت در کنفرانس کشورهای اسلامی و همکاریهای صمیمانه با کشورهای مسلمان و فعالیت در چهارچوب سازمان نفتی اوپک و همکاری عمران منطقه‌ای سازمان پیمان مرکزی قابل یادآوری است.
دولت ایران همیشه طرفدار و مبلغ همکاری کشورهای اسلامی و تشکیل یک سازمان دائمی همکاری و فعالیت در چهارچوب منافع مذهبی این کشورها بوده و از هر اقدامی در این راه استقبال نموده و در بسیاری موارد از طراحان چنین برنامه هائی بوده است و نقش شاهنشاه آریامهر در تحقق بخشیدن بزرگترین اجتماع مسلمانان جهان مرکب از سران ۲۵ کشور اسلامی اهمیت تاریخی و بین المللی دارد و به دنبال اقدامات دست جمعی کشورهای مسلمان در سازمان ملل متحد شورای وزیران خارجه کشورهای اسلامی درجده و رباط تشکیل گردید و منشور کنفرانس اسلامی مورد موافقت قرار گرفت و اخیرا به تصویب پارلمان ایران رسید.
موضوع اتحادیه کشورهای اسلامی از هدفهای معنوی و خداپسندانه شاهنشاه آریامهر سرچشمه می‌گیرد (صحیح است) و رهبر انقلاب ایران در این زمینه فرموده‌اند:
«در هر نقطه دنیا که مسلمانان در وضع خاصی قرار گرفته باشند ما بدون مضایقه در پشت سرآنها ایستاده‌ایم تمام مسلمانان دنیا برادران ما هستند و هرکس که به وقایع بین المللی نظر بدوزد می‌توان به آسانی این حقایق را درک کند.»
موفقیتهای ایران در چهارچوب فعالیت سازمان اوپک و پیروزیهایی که کشورهای نفت خیز متمرکز در این سازمان به رهبری و هدایت شاهنشاه بدست آورده‌اند از مهمترین وقایع اقتصادی قرن حاضر است و مهمترین پیروزی این سازمان در سالهای ۱۹۷۱ و ۱۹۷۲ به رهبری و پایمردی شاهشاه آریامهر بدست آمد- در جریان مذاکرات ژانویه ۱۹۷۱ سازمان اوپک در تهران با نمایندگان کمپانیهای نفتی ممالک عضو اوپک از یک امتیاز بزرگ و یک نقطه اتکای نیرومند برخوردار بودند و آن هم شاهنشاه آریامهر بود که شاهنشاه حقانیت کشورهای عضو اوپک را با بیاناتی مستدل و روشن ثابت فرمودند و همین اقدامات مقدمات موافقتنامه ۵ ساله ۱۴ فوریه را فراهم کرد و آثار اقتصادی مترتب بر نتایج مذاکرات تهران در اقتصاد کشورهای نفت خیز فوق العاده بود- تنها در سال ۱۹۷۲ مبلغ ۱۲۰۰ میلیون دلار برعایدی شش کشور امضاء کننده موافقت نامه افزوده شده و سهمی که از افزایش درآمد نفت عاید ایران گردید در سال ۷۰ –۷۱ هشتاد میلیون دلار و در سال ۷۱-۷۲ بالغ بر ۴۱۵ میلیون دلار بود- و از لحاظ سیاسی دوره جدیدی برروابط کشورهای صاحب نفت و کمپانیهای بهره برداری و دول متبوع آنها بوجود آمد و اقدامات برای بدست آوردن پیروزیهای دیگر نیز هنوز ادامه دارد که همه در انتظار اعلام نتایج قطعی آن هستیم.
در بررسی کوتاه مختصر ده ساله سیاست مستقل ملی ایران روشن شد که انقلاب سفید ایران و اصول سیاست مستقل ملی ما دگرگونی و تحولی فوق العاده در سیاست بین المللی بوجود آورده است و سیاست خارجی ایران در این دوران متحرک- فعال- نکته سنج و دقایق و ظرایف آن از نظر سیاسی و مالی به سود پیشرفت مادی و معنوی ایران و از لحظ بین المللی به سود صلح همزیستی همکاری آزادی و برای حقوق ملل و افراد انسانی بوده است و در تمام موارد سیاست خارجی ایران مانند سیاست داخلی و اصلاحاتی که پیش آمده از شاهنشاه رهبر انقلاب ایران الهام گرفته است.
وزارت خارجه در کتاب سبز خود که اخیرا منتشر شده است درباره سیاست مستقل ملی ایران چنین توضیح می‌دهد:
«سیاست مستقل ملی ایران مستقل است یعنی تابع منافع این و یا آن دولت و یا قدرت خارجی نیست مستقل است یعنی با همه کشورهائی که مایل به دوستی با ایران هستنددوست و همراه است مستقل است یعنی به صلح و دوستی جهانی و پیشرفت مادی و معنوی ملل در حال رشد کمک می‌کند- و اما ملی است یعنی تنها هدفی که دارد منافع اکثریت ملت ایران و رفاه مادی و معنوی این ملت است و این پیشرفت و رفاه ملی را در پیشرفت و رفاه بین المللی تحقق پذیر و تضمین شده می داند.
ایران برای ورود صنعت و تکنولوژی مدرن تمام درهای خود را رو به شرق و غرب باز کرده است اما برای ورود هر ایسم و نفوذ مادی و معنوی خارجی همه درهای خود را بسته است و این تازه پس از یک دهه است که از انقلاب می‌گذرد و مطمئنا باعمق بیشتری که انقلاب رفته رفته بخود می‌گیرد و نیرومندی مادی و معنوی روزافزونی که در سایه رهبری شاهنشاه آریامهر در انتظار ایرانی است سیاست خارجی ایران نیز در آینده بیش از پیش نقش فعال و سازنده خود را در جامعه بین المللی و به نفع عالم بشریت ایفا خواهد کرد».
این خلاصه‌ای از فعالیتهای سیاسی ایران در دهه انقلاب براساس اصول سیاست مستقل ملی بود که نکات مهم آن- یادآوری شد- در خاتمه عرایضم نمی‌توانم اقدام سیاسی و باارزش بین المللی و انسانی کشور شاهنشاهی که بهترین و درخشان ترین نشانه اصول سیاست ستقل ملی است به سکوت برگزار نمایم و آن هم:
اعلامیه اوت ۱۹۶۷ دولت درباره ورود قوای ۵ دولت عضو پیمان و رشوبه چکوسلواکی است که طی آن دولت شاهنشاهی ایران ورود قوای ۵ دولت عضو پیمان و رشو به چکوسلواکی را در حکم مداخله در امور داخلی کشور و توسل به زور در روابط بین دول و مغیر با موازین حقوق بین المللی و اصول منشور ملل متحد دانست و با ملت آزادیخواه چکوسلواکی همدردی نمود.
این اعلامیه در محافل بین المللی باشور و استقبال فراوان روبرو گردید و دلیل قاطعی براستقرار سیاست مستقل ملی ایران شناخته شد.
من به نام یک ایرانی از این اقدام احساس غرور افتخار می‌نمایم بنام یک انسان در مقابل این ژست انسانی و بشر دوستی و طرفداری از آزادی ملتها سرتعظیم فرود می‌آورم و به پیشگاه شاهنشاه ریامهر رهبر انقلاب و مبتکر سیاست مستقل ملی ایران عرض تعظیم و تکریم و ستایش دارم (احسنت- احسنت).
نائب رئیس- آقای طلوعی بفرمائید.
طلوعی- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم.
بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر امروز به دعوت حضرت رئیس جمهوری پاکستان به آن کشور تشریف فرما می‌شوند.
این مسافرت به دنبال تشکیل اجلاسیه اخیر شورای همکاری عمران منطقه‌ای و بررسی پیشرفتهای این سازمان صورت می‌گیرد جلوه دیگر این موفقیتهای سیاست مستقل ملی ایران و حسن رابطه ما یبا اکثریت قریب به اتفاق کشورهای جهان است که در سالهای انقلاب سفید رشد و توسعه یافته و موقعیت ممتازی برای کشور ما در جهان بوجود آورده است (صحیح است).
ما امیدواریم مسافرت شاهنشاه آریامهر به پاکستان مانند همه مسافرتهای معظم له نه فقط روابط بسیار خوب ما را با همسایه شرقی مان بیش از پیش استحکام بخشد، بلکه مانند گذشته در تخفیف بحران شبه قاره هند نیز مؤثر واقع شود.
امروز موضوع صحبت بنده مربط به پیروزیهای سیاست مستقل ملی ایران در دهه اول انقلاباست اما قبل از عرض مطالبی در این زمینه می‌خواهم به مراسم دهه انقلاب بطور اختصار اشاره‌ای بکنم.
همانطور که استحضار دارید، این روزها به مناسبت نزدیکی دهمین سالگرد انقلاب سفید ایران، در سراسر کشور، از روستاهای دور افتاده تا مراکز شهرها، از خانه‌های دهقانان آزاد شده گرفته تا کارخانه‌ها و مدارس شوروهیجان بزرگی برپا است و طبقات مختلف مردم ایران از کشاورزان و کارگران شریف و زحمتکش ایرانی گرفته تا اصناف و پیشه وران و روشنفکران آگاه وطن ما با اشتیاق فراوان خود را برای شرکت در مراسم بزرگداشت نخستین دهه انقلاب ایران آماده می‌کنند.
در آستانه دهمین سالگرد انقلاب هظیم اجتماعی ایران از طرف وزارتخانه‌ها و سازمانهای مسئول مملکتی و احزاب و دستجات مختلف سیاسی تلاش عظیمی برای تشریح پیشرفتهای کشور ما در دوران درخشان و پرافتخار انقلاب صورت گرفته و وسائل ارتباط جمعی از مطبوعات گرفته تا رادیو و تلویزیون کمال علاقه و کوشش را برای انعکاس این فعالیتها مبذول داشته‌اند، که جای نهایت تقدیر و تحسین و سپاسگزاری است، قسمت مهمی از انچه به مناسبت نخستین دهه انقلاب منتشر شده و می‌شود مطالب کاملا مستند و متکی برارقام و آماری است که براساس مقایسه وضع اقتصادی و اجتماعی ایران در سال ۱۳۴۱ و سال جاری تنظیم شده و بررسی این آمار و ارقام نه فقط غرورانگیز، بلکه اعجاب آور و حیرت انگیز است (صحیح است).
من مخصوصا روی کلمه حیرت انگیز تکیه می‌کنم، زیرا به قول جناب آقای نخست وزیر ما خود طوری به این سرعت پیشرفت در دهساله اخیر عادت کرده‌ایم، که شاید خودمان اهمیت این پیشرفت و نسبت آن را به درستی درک نکنیم، ولی وقتیکه ما این نسبت آنرا به درستی درک نکنیم، ولی وقتیکه ما این نسبت را به نسبت پیشرفت کشورهای دیگر، از ثروتمندترین و پیشرفته ترین آنها گرفته تا ممالک درحال رشد مقایسه می‌کنیم می‌بینیم که واقعا سرعت پیشرفت ما در این مدت کوتاه اعجاب آور و حیرت انگیز است (صحیح است).
من در یکسال اخیر دوبار به خارج از کشور مسافرت کردم، یکبار به ممالک خاور دور و جنوب شرقی آسیا و اخیرا به چند کشور اروپای غربی. در هر دو مسافرت باقتضای طبع روزنامه نگاری و سوابق مطبوعاتی با روزنامه نگاران و طبقات مختلف مردم در این کشورها تماس داشته و بالطبع از ایران و پیشرفتهای ایران برای آنها صحبت می‌کردم. البته اکثر آنها، مخصوصا روزنامه نویسها از پیشرفتهای ما بطور کلی اطلاعاتی داشتند و مخصوصا باید یادآوری بکنم که جشنهای دوهزار و پانصدمین سال شاهنشاهی ایران در معرفی عظمت دیرین و موقعیت امروز کشور ما به ملل جهان نقش بسیار مؤثری داشته است.
معهذا آمار و ارقامی که من از پیشرفتهای ایران در شئون مختلف ارائه می‌دادم برای خیلی‌ها باور نکردنی بود و کمتر کسی می‌توانست قبول بکند که فی المثل رشد سالانه اقتصادی ایران در عرض دهسال اخیر بطور متوسط از ۱۲ درصد بالاتر بوده یا اینکه در همین مدت تولید ناخالص ملی ما از سه برابرونیم بیشتر شده در آمد سرانه مردم ایران باوجود افزایش بیش از هشت میلیون نفر به جمعیت کشور دردهه گذشته از کمتر از دویست دلار به بیشتر از پانصد دلار رسیده است (صحیح است).
بازهم تکرار می‌کنم این سرعت پیشرفت و رشدی که ما در دهساله اخیر داشته‌ایم واقعا حیرت انگیز بوده است، چون به استثنای یکی دو کشور که موفق شده‌اند از رشدی در حدود ده درصد در سالهای اخیر برخوردار بشوند، رشد اقتصادی بسیاری از کشورها بین دو تا پنج یا شش درصد بوده و در مورد کشورهائیکه رشد جمعیتشان معادل رشد جمعیت در کشور ما است میزان افزایش درآمد سرانه تقریبا صفر بوده، در حالیکه در همین مدت بارشد جمعیت بیش از سه درصد، درآمد سرانه مردم ایران از دوبرابرونیم تجاوز کرده است (صحیح است).
من اگر بخواهم در اینجا همه پیشرفتهائی را که طی دهسال اخیر در شئون مختلف تصیب کشور ما شده است فهرست وار و فقط از زبان ارقام بشمارم ساعتها وقت مجلس را خواهد گرفت، بنابراین در این مورد به مین مختصر اکتفا می‌کنم. این موفقیتها و پیشرفتهای حیرت انگیز تنها در سایه عزم و اراده و رهبری شاهنشاهی نصیب ما شده است که امروز نه فقط در نخستین ردیف بزرگترین پادشاهان بیست و پنج قرن تاریخ پرافتخار شاهنشاهی ایران قرار گرفته، بلکه در سراسر گیتی به عنوان یک رهبر اندیشمند، نابغه و شایسته مورد تکریم و احترام همه زمامداران جهان می‌باشند.
در اینجا من به سیاست مستقل ملی ایران اشاره می‌کنم که خود یکی از ثمرات انقلاب سفید ایران و عامل مؤثری در تأمین شرایط لازم برای رشد و پیشرفت ایران در دهسال اخیر بوده و مقام و موقعیت بین المللی ممتازی برای کشور ما در دنیا بوجود آورده است. سیاست مستقل ملی ایران در واقع باانقلاب سفید ایران پا به عرصه وجود نهاده و اصول این سیاست در کتاب انقلاب سفید بطور کامل مشخص شده است:
شاهنشاه آریامهر در قسمتی از کتاب انقلاب سفید درباره سیاست مستقل ملی ایران می‌فرماید:
«… سیاست ما مبتنی بر حفظ و حمایت از صلح است. ما درایران سیاستی را در پیش گرفته‌ایم که به آن سیاست مستقل ملی می گوئیم، و اصول آن عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر و همزیستی مسالمت آمیز است. با این اصول باید اضافه کنم که باید حتی از این مرحله هم گام و تفاهم بین المللی کرد، و دامنه این تفاهم و همکاری را مخصوصا به کشورهائی که دارای نظامهای سیاسی و اجتماعی متفاوت هستند بسط و توسعه داد، زیرا حل تمام مشکلات اساسی که جهان امروز با آن روبرو است از قبیل بیسوادی، بیماری، گرسنگی، عدم تغذیه کافی، احتیاج بدین همکاری و تفاهم دارد. ما به عنوان اصلی قطعی، پذیرفته‌ایم که راه تأمین مصالح واقعی کشورمان همزیستی و همکاری صمیمانه باهمه کشورهاد و ملل جهان براساس حفظ حاکمیت ملی ما و آنها است. ما پذیرفته‌ایم که صلح و تفاهم بین المللی شرط حیاتی و لازم برای پیشرفت اجتماع ما و هر اجتماع دیگر جهان، کوشش در تعدیل اختلاف فاحش سطح زندگی کشورهای پیشرفته با ممالک به اصطلاح در حال توسعه، حل عادلانه اختلافات نژادی و مذهبی، رعایت شرافتمندانه اصل همزیستی ایدئولوژیها و سیستمهای حکومتی مختلف، و خودداری کشورها از دخالت در امور داخلی یکدیکر عملی نخواهد بود».
من به این بیان کامل و جامع و مانع که به بهترین وجهی اصول سیاست مستقل ایران و هدفهای آن را مشخص می‌کند چیزی ندارم که اضافه کنم. بااجرای این اصول و تحت رهبری مستقیم شاهنشاه بود که در دهسال انقلاب ایران روابط خود را با اکثریت قریب به اتفاق کشورهای جهان از بزرکترین کشور سوسیالیستی دنیا، یعنی اتحاد جماهیر شوروی گرفته تا بزرگترین کشور جهان غرب یعنی ایالات متحده آمریکا توسعه داد و با کشورهای اروپای شرقی و غربی، آسیا و افریقا و آمریکای جنوبی بهترین روابط را برقرار نمود. در دوران دهسال انقلاب، ایران علاوه برکشورهائی که قبلا با آنها روابط سیاسی داشت در پانزده کشور دیگر از جمله جمهوری خلق چین نیز به تأسیس سفارشات اقدام نمود که با استقرار روابط سیاسی بین ایران و آلمان شرقی تعداد این سفارتخانه‌ها به شانزده خواهد رسید بعلاوه روابط سیاسی ایران باچند کشور که در گذشته به حال تعلیق در امده بود مجددا برقرار شد و اکنون جز چند کشور انگشت شمار که نه فقط با ایران، بلکه با بسیاری از کشورهای دیگر جهان هم روابط خوبی ندارند و خود در یکنوع انزوای سیاسی بسر می‌برند، ایران با همه کشورهای جهان از شرق و غرب دارای بهترین روابط است و اختلافات بین خود این کشورها هم مانع گسترش روابط آنها با ایران نشده است.
بطور خلاصه در پرتو سیاست مدیرانه شاهنشاه آریامهر، که خطوط اصلی سیاست مستقل ملی ایران را ترسیم و هدایت م فرمایند ایران امروز از موقعیت استثنائی و ممتازی در خانواده ملل جهان برخوردار است و این موقعیت نه فقط براثر حسن تدبیر و سیاست صلحجویانه ایران در ارتباط با همه کشورهای جهان حاصل شده، بلکه هماکری صمیمانه ایران با سازمان ملل متحد و تشریکمساعی در حل مسائل مهم بین المللی و پیشنهاداتی که شاهنشاه در زمینه پیکار جهانی با بیسوادی و تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر عنوان فرموده‌اند یک عامل مؤثری در توجیه سیاست صلحجویانه و بشر دوستانه ایران بشمار می‌آید. ایران در فعالیتهای کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز نقش بسیار فعالی ایفا کرده و براثار این فعالیتها بود که والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی در بیست و ششمین اجلاسیه کمیسیون حقوق بشر به ریاست این کمیسیون انتخاب شدند و کنفرانس بین المللی حقوق بشر نیز در سال ۱۹۶۸ در تهران تشکیل جلسه داد.
سیاست مستقل ملی ایران در جهش اقتصادی دوران دهساله انقلاب ایران نیز نقش بسیار مهمی داشته است. در پرتو این سیاست است که ایران روابط اقتصادی و بازرگانی خود را با کشورهای دیگر جهان براساس منافع ملی خود پایه گذاری کرده و توسعه صنایع بخصوص ایجاد صنایع سنگین و رشد بی سابقه صادرات ایران در دهه اخیر همه از ثمرات این سیاست است. در این مورد مخصوصا باید به پیروزیهای ایران در زمینه افزایش درآمد نفت و احقاق حقوق حقه ایران از شرکتهای نفتی اشاره می‌کنیم. براثر این مبارزه که تحت رهبری و هدایت مستقیم شاهنشاه به ثمر رسید درآمد ایران از نفت، در سال دهم انقلاب نسبت به سال اول انقلاب سفید ایران نزدیک به شش برابر شده و اکنون در آستانه برگزاری مراسم پایان نخستین دهه انقلاب که با طرح عظیم ترین برنامه عمرانی کشور در مجلس شورای ملی مصادف شده است پیروزیهای گذشته در این زمینه در سایه تدابیر واراده شاهنشاه و سیاست مستقل ملی ایران به مرحله کمال خود نزدیک می‌شود… (صحیح است).
در خاتمه عرایض خود می‌خواستم به کتاب سبزی که اخیرا از طرف وزارت امور خارجه درباره سیاست مستقل ملی ایران و ثمرات آن در سالهای انقلاب منتشر شده است اشاره‌ای بکنم. من هم به مناسبت انتشار این کتاب که آئینه پیروزیهای افتخار آمیز و غرور انگیز سیاست مستقل ملی ایران در سالهای انقلاب می‌باشد و هم نشریات دیگر وزارت امور خارجه ایران است به وزارت خارجه تبریک می‌گویم و به عقیده من انتشار این کتابها خود نشانه انقلابی است که در سالهای انقلاب سفید در وزارت امور خارجه ایران بوجود آمده اما در این مورد تذکری هم می‌خواستم به وزارت امور خارجه بدهم که امیدوارم توجه بفرمایند: وزارت خارجه در چاپ و توزیع و انتشار این کتابها بیش از حد لزوم امساک و صرفه جوئی می‌کند بطوریکه از همین کتاب اخبر به مقدار محدودی چپ ده و من فکر می‌کنم بدست اکثر خانمها و آقایان نمایندگان هم نرسیده است. البته صرفه جوئی چیز خوبی است و خوبست بعضی از سازمانهای دیگر که گاهی به چاپ انتشار گزارشهای داخلی خود روی کاغذ اعلا و چاپ نفیس قدام می‌کنند در این مورد از وزارت خارجه سرمشق بگیرند، ولی در بعضی موارد مقل همین مورد اخیر صرفه جوئی به هیچ وجه قابل قبول نیست و من می‌خواهم از زوارت امور خارجه خواهش کنم که از این کتاب به مقدار زیاد چاپ و توزیع بکنند و مخصوصا این کتاب را در دانشگاهها و بین محصلین ایرانی در خارج توزیع بکنند، چون من فکر می‌کنم مطالعه این کتاب و همچنین کتابهای مستندی که درباره پیشرفتهای دهه انقلاب منتشر می‌شود برای هرایرانی وطن پرستی لازم است و هریک از فصول و ارقام این کتابها به تنهائی پاسخ دندان شکنی پس از دیگری در گلوخفه می‌شوند (صحیح است- صحیح است).
این مطلب را هم اضافه بکنم که فعلا بغداد خرین کانون تحریک و توطئه علیه ایران است وروش غیرانسانی حکومت بعثی عراق در مورد سرنشینان یک هلکوپتر نظامی ایران که اشتباها روی خاک عراق پرواز کرده (و نظایر این اتفاق گاه بیگاه در کشورهائی که مرز مشترک دارند پیش می‌آید) سیاست رسوای حکومت بعثی بغداد را بیش از پیش نمایان کرده است. دولت ایران که سیاست صلح و دوستی باهمه کشورها و اشعار سیاست مستقل ملی خود قرار داده تاکنون در برابر اقدامات خصمانه عراق بیش از حد صبر و بردباری به خرج داده و به شهادت همین کتاب سبز وزارت خارجه هنوز هم راه دوستی با عراق را نبسته است. اما صبر و شکیبائی هم حدی دارد (صحیح است) و اگر حکومت بعثی عراق بیش از این در راه خصومت با ملت ایران گام بردارد مسئول عواقب وخیم آن خواهد بود. (احسنت- احسنت).
- تصویب صورت جلسه روزهای ۱۷و ۱۹ دیماه ۱۳۵۱
۳- تصویب صورت جلسه روزهای ۱۷و ۱۹ دیماه ۱۳۵۱.
نائب رئیس- صورت جلسات روزهای ۱۷ و ۱۹ دیماه مطرح است نظری نیست؟ آقای مهندس فروهر بفرمائید.
مهندس فروهر- در صورت جلسه ۱۷ دیماه در بیانات بنده اشتباهاتی هست که برای اصلاح به تندنویسی می‌دهم.
نائب رئیس- اصلاح می‌شود، نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه روزهای ۱۷ و ۱۹ دیماه تصویب می‌شود.
- قرائت استعفا نامه آقای مهندس امیرقاسم معینی از نمایندگی مجلس شورای ملی
۴- قرائت استعفا نامه آقای مهندس امیرقاسم معینی از نمایندگی مجلس شورای ملی.
نائب رئیس- وارد دستور می‌شویم متن استعفانامه آقای مهندس امیرقاسم معینی از نمایندگان مجلس شورای ملی قرائت می‌شود.
چون حسب الامر مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به عضویت هیأت دولت مفتخر گردیده‌ام بااظهار کمال تشکر و سپاس از محبت و راهنمائی‌های ارزنده مقام ریاست و همجنین الطاف بی پایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی که در طول مدت نمابندگی نسبت به اینجانب مبذول فرموده‌اند استعفای خود را از سمت نمایندگی مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
با شایسته ترین احترام- امیر قاسم معینی.
- تقدیم لوایح: ۱- آئین نامه طراز اداره بانک و نحوه الغاء اجازه تأسیس بانک در مواد مذکور در ماده ۳۹ قانون بانکی و پولی کشور ۲- اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ سازمان بازرسی شاهنشاهی ۳- قرارداد الحاقی به قراداد بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت پان امریکن کورپویشن به وسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی
۵- تقدیم لوایح: ۱- آئین نامه طراز اداره بانک و نحوه الغاء اجازه تأسیس بانک در مواد مذکور در ماده ۳۹ قانون بانکی و پولی کشور ۲- اصلاح بودجه سال ۱۳۵۱ سازمان بازرسی شاهنشاهی ۳- قرارداد الحاقی به قراداد بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت پان امریکن کورپویشن به وسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی
نائب رئیس- آقای دکتر کاشفی بفرمائید.
کاشفی (معاون وزارت دارائی)- با کسب اجازه از مقام ریاست لایحه مربوط به آئین نامه موضوع ماده ۴۰ قانون پولی و بانکی کشور راجع به طراز اداره بانک و نحوه الغاء اجازه تأسیس بانک برای طرح و تصویب کمیسیون دارائی تقدیم می‌شود همچنین لایحه دیگری است مربوط به اصلاح بودجه سازمان شاهنشاهی که برای طرح و بررسی در کمیسیون بودجه تقدیم می‌شود لایحه سوم مربوط به قرارداد الحاقی به قانون شرکت نفت اموکو، ایران است که برای رفع اختلافات ملیاتی تقدیم می‌شود.
نائب رئیس- لوایح به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم لایحه تشکیل شرکت ملی صنایع فولاد ایران بوسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد
۶- تقدیم لایحه تشکیل شرکت ملی صنایع فولاد ایران بوسیله آقای دکتر معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد
نائب رئیس- آقای دکتر معتمد وزیری بفرمائید.
دکتر معتمد وزیری (معاون وزارت اقتصاد)- مقام معظم ریاست، نمایندگان محترم مجلس شورای ملی، افتخار دارد لایحه تشکیل شرکت ملی صنایع فولاد ایران را که منظور اساسی از آن تولید فولاد از طریق احیاء مستقیم سنگ اهن است برای بررسی و تصویب تقدیم مجلس بکند (احسنت).
نائب رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا ابلاغ به دولت
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه همکاری برای استفاده صلح جویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا ابلاغ به دولت
نائب رئیس- گزارش شور دوم موافقت نامه همکاری برای استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۹ باحضور آقای دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۲۴۸ مورخ ۱۳۵۱/۱/۲۶دولت ارسالی از مجلس سنا رجع به موافقتنامه همکاری برای استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا را که گزارش شور اول آن به شماره ۵۳۰ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول عینا تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
ماده واحده- موافقتنامه همکاری برای استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا مشتمل بر یک مقدمه و هفت ماده که در تاریخ ۱۷ دیماه ۱۳۵۰ برابر با ۷ ژانویه ۱۹۷۲ بین نمایندگان مختار دو دولت را در اتاوا به امضاء رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی نیا (مستوفی).
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۹باحضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همکاری برای استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی بین قرارداد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبر کمیسیون اقتصاد- محمد ابراهیم نیک پور.
گزارش شور دوم از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۹ باحضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتانمه همکاری برای استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا را مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر امیرحسن زهرائی.
نائب رئیس- ماده واحده مطرح است آقای جوانشیر بفرمائید.
جوانشیر- آقای رئیس همکاران محترم ماده واحدهای که قرائت شد مثل معمول از جمله لوایح و قوانینی بود که می‌بایست از ساحت مقدس شورای ملی با تأمل و بحث و بررسی بگذرد، لایحه مربوط به موافقتنامه درباره مسائل اتمی است درراه صلح بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کانادا که به نظر مسئله ساده می‌آید ولی در باطن و در عمق و در محتوی، این از وظایف مقدس مجلس است که این مسئله را از نظر استفاده صلحجویانه از اتم یعنی آن نیروی آزاد شده‌ای که بدست قدرت‌های حاکم جهانی دوره‌ای را بوجود آورده بنام دوره تعادل وحشت، یعنی چه دوره تعادل وحشت؟ یعنی در ایجا علم و تکنولوژی به جای اینکه در خدمت انسان قرار گیرد به عوض آنکه علم و فن و تکنولوژی و ماشین خادم انسان گردد تأسفانه مسلط به انسانها شد مسلط به حکومت هائی شد که این حکومتها براساس مناسبات فاسد و انحرافی تولید و اساس تولید یا آرماتهای تسلط طلبی به جهان از اتم و نیروی آزاد شده اتم که می‌توانست پایه رفاه انسانها را فراهم کند به عنوان یک قدرت دوره تعادل وحشت را بوجود آورد (احسنت) انسانهائی که در عصر ماشین بیش از همه احتیاج و نیاز به صلح و رفاه و فرهنگ و آرامش دارند آقایان با چماق اتم و دوره تعادل وحشت و ایجاد ترس ¾ جمعیت گرسنه بشر کارش به سامان نمی‌رسد (صحیح است) این توده‌های وسیع بیسواد در آفریقا، آمریکای لاتین و آسیا که بازمانده و میراث موهن و وحشت آور استعمار بین المللی هستند قبل از هرچیز احتیاج به آرامش اعصاب و آرامش ذهنی دارند دوای دردبشر امروز دوای درد استعمار زده‌های افریقا و امریکای لاتین و آسیا ترس نیست (صحیح است) امروز آنها که صحبت از عدالت بشری و انسانیت و صلح می‌کنند با چماق اتمی باایجاد تعادل وحشت و ترس دم خروس از جیب آنها بیرون است انسانهای امروز دو خروس‌ها را به روشنی و صراحت می‌بینند تهدید با قدرت اتمی بارفاه انسانها و عدالت و صلح بین المللی منافات دارد (صحیح است) ولی در این دنیای آشفته در این دنیایی که آرماش از ان رخت بربسته و ترس جانشین آن شده یک جزیره آرام در این اقیانوس مواج هست. همکاران عزیز فکر می‌کنم که شما به مسئله اتم از نظر انسانهای امروز بار آورده چرا عصر مار ار دور وحشت و ترس لقب داده‌اند؟ چرا باید تکنولوژی به انسانها مسلط بشود؟ چرا بجای اینکه علم در خدمت بشر قرار گیرد باید مسلط به انسانها بشود و عقل و منطق را باطل کنند. چه زیبا گفت رئیس مکتب و فلسفه انسانی ایران.
- علم اگر بردل زند ناری شود
- علم اگر برتن زند باری شود (احسنت)
امروز علم و فن و تکنولوژی متأسفانه متکی به غزایز حیوانی ان قبیل از اجتماعات است که لف تمدن و بزرگی و برتری می‌زنند ولی این مائیم این جزیره آرام است که در این آشفته جهان همه چیز را از زاویه صلح و آرامش و تقوی و شرف می‌نگرد (صحیح است) می دانید این لایحه یعنی چه؟ این لایحه یعنی اینکه آن فلسفه حاکم و مسلط برجهان برپایه عنصر ترس را ما از نظر آرمانهای تاریخی قبول نداریم ما معتقدیم این لایحه معتقد است که ما با تمام قدرتی که اتم و تمام ترس و وحشتی که اتم در اعماق و زوایای روح بشر امرز بوجود آورده است از نظر یک سنت تاریخی، صلح طلبی و انسان دوستی ما این وحشت را به رسمیت نمی‌شناسیم (احسنت) ما انسانهای امروز را تشویق می‌کنیم که از طریق خلاقیت ذهن و روح به این دوره وحشت و ترس مسلط شوند انسانیت مافوق همه برعلیه استعمار مبارزه کند از قدرت اتم نهراسد این است فلسفه انسانی انقلاب ایران، این است آنچه را که در یک لایحه کوچک بنام موافقتنامه استفاده صلحجویانه از انرژی اتمی به مجلس شورای ملی آمده است ین قبیل لوایح می‌خواهد ثابت کند که در هر مرحله‌ای به صلح به انسانیت به رفاه آزادی و دموکراسی واقعی فکر می‌کند این است هدفهای اساسی انقلاب اجتماعی ایران. از توجهی که فرمودید خیلی متشکرم (احسنت، آفرین).
نائب رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده واحده و کلیات لایحه آخر خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- تقدیم لایحه روابط موجر و مستأجر به وسیله آقای صادق احمدی وزیر دادگستری
۸- تقدیم لایحه روابط موجر و مستأجر به وسیله آقای صادق احمدی وزیر دادگستری
نائب رئیس- آقای وزیر دادگستری بفرمائید.
صادق احمدی (وزیردادگستری)- با اجازه مقام محترم ریاست لایحه قانون رابطه موجر و مستأجر را برای تصویب تقدیم می‌کنم (احسنت) شاید ضروری باشد که موقع تقدیم لایحه توضیحات مختصری هم به استحضار نمایندگان محترم برسانم برای اینکه این لایحه که در مطبوعات منعکس شد بعضی افراد بدون مطالعه خیلی دقیق و توجه به اطراف و جوانب کار خیلی عجولانه قضاوت کردند و ما را متهم کردند که در تهیه این لایحه جانب مالکین را رعایت کرده‌ایم و به ضرر مستأجرین اقدام نموده‌ایم بنده باید بالصراحه در اینجا عرض کنم همانطور که دوست عزیزم جناب آقای دکتر الموتی در فراکسیون پارلمانی اظهار داشتند در این برهه از زمان که ما می‌رویم دهه انقلاب را جشن بگیریم و اظهار سرور و شادمانی کنیم از تحولات عظیمی که در مملکت واقع شده است به هیچ وجه کسی به خودش اجازه نمی‌دهد که لایحه‌ای به قوه مقننه تقدیم کند که حافظ منافع عده معینی از افراد باشد (احسنت) چنین چیزی نیست آنچه مطرح است حفظ حقوق و منفعت ذوی الحقوق است این صاحب حق در هرکسوت و لباسی که باشد، معنی انقلاب هم این بوده است که عدالت اجتماعی در مملکت تأمین بشود و تذمین عدالت اجتماعی به زعم بنده هیچ معنی دیگری جز حفظ حق ذوی الحقوق ندارد (احسنت) بنابراین ماهم نظری جز این نداریم و نداشتیم این لایحه پس از مطالعات خیلی دقیق تهیه شده ولی این نکته را به دوست عزیزم جناب آقای انوشیروانی که تشریف دارند عرض کنم توجه بکنند یک سیاستی که در این لایحه مورد توجه بوده است و من به صراحت عرض می‌کنم که آن مسئله سرمایه گذاری در امر تأمین مسکن بیشتری نیاز دارد و خوشبختانه براثر انقلاب و تحولاتی که پیدا شده است سطح زندگی مردم به مقدار قابل توجه و چشمگیری بالا رفته و آن ۵۰،۶۰ نفری که در چهار اطاق باهم زندگی می‌کردند امروز نمی‌کنند و همه می‌خواهند از نعمات زندگی به حد کمال برخوردار بشوند و در نتیجه ما درآینده در دهه دوم انقلاب، فکری باید برای تأمین مسکن بکنیم البته مواجه با مشکلاتی خواهیم بود ولی خوشبختانه در برنامه پنجم تاآنجا که امکان داشته است دولت به امر مسکن توجه کرده است خود نمایندگان محترم استحضار دارند و جناب آقای نخست وزیر هم در پشت تریبون توضیحاتی دادند و این در عین حال که لازم بوده است کافی نیست باید در بخش خصوصی و بین افراد هم موجبات تشویق سرمایه گذاری فراهم بشود جناب انوشیروانی اگر قرار باشد که عرضه و تقاضا با هم متناسب نباشد جنابعالی می فرمائید که ما چه کمکی می‌توانیم بکنیم به مستأجر؟ چون طبعا سطح مال الاجاره‌ها بالا می‌رود ولی هرچقدر ما توانستیم سرمایه گذاری را تشویق بکنیم در امر تأمین مسکت تعادل پیدا خواهد شد از لحاظ مال الاجاره بنابراین دید ما حفظ حق اکثریت، حفظ حق ذوی الحقوق بوده است و هیچ این نبوده است که ما نظر داشته باشیم مالک را تقویت کنیم یا موجر را تقویت کنیم و بضرر مستأجر اقدام کنیم، یاعکس آنان، هردو محترم هستند و قانون باید یک فلسفه منطقی داشته باشد و آن حفظ حق صاحبان حق است (احسنت) ما باتوجه به این فلسفه این لایحه را تهیه کردیم همانطور که بنده در فراکسیون عرض کردم به چندنفر از مخبرین جراید عرض می‌کنم، از پشت تریبون مقدس، ماتعصب نداریم که آنچه تهیه کرده‌ایم درست و بی نقس است مسلما نمایندگان محترم که نمایندگان ملت و با درد ملت آشنائی بیشتری دارند نظرات اصلاحی شان را به ما خواهند داد و ما را در کمیسیونها هدایت خواهند کرد و من مخصوصا استدعا می‌کنم که نسبت به این لایحه نهایت دقت بشود که این لایحه از هر حیث جامع و مانع باشد و چیزی باشد در عمل که اجرا می‌کنیم مواجه با اشکال نشویم اگر قرار باشد یک گروهی اضافه کنیم اینکه کار اصلاحی تلقی نمی‌شود خیلی سپاسگزارم (احسنت).
نائب رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم
۹- طرح گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم
نائب رئیس- گزارش شور دوم اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسات عدیده با حضور آقای دکتر جمشید آموزگار وزیر دارائی و آقای دکتر محمد کاشفی معاون وزارت دارائی و اقای دکتر فریدون معتمد وزیری معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۴۶۶۲۲ مورخ ۱۳۵۱/۸/۲۱ دولت راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون مالیاتهای مستقیم را که گزارش شور اول آن به شماره ۴۵۰ چاپ ردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و با توجه به پیشنهادهای رسیده با اصلاحاتی که در مصوبه شور اول به عمل آورد در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۲۱ به تصویب رسانید.
اینک گزارش ان را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- قانون مالیاتهای مستقیم بشرح زیر اصلاح می‌شود:
۱- در بند ۷ ماده ۲ بعد از عبارت «بنگاه حمایت مادران و نوزادان» عبارت «کمیته ایرانی حقوق بشر» اضافه می‌شود.
۲- در قسمت آخر تبصره ۲ ماده ۴ بعد از عبارت «در یکی از بانکهای ایرانی» عبارت «یا مؤسساتی که باکسب مجوز قانونی به این منظور تشکیل می‌شود» اضافه می‌شود.
۳- تبصره ۱ ماده ۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۱- کلیه حقوق و مقرری بگیرانی که طبق مقررات جاری در تاریخ تصویب این اصلاحیه مشمول معافیت شصت درصد می‌باشند بشرح زیر از معافیت استفاده خواهند کرد:
تا دویست و چهل هزار ریال حقوق سالانه شصت درصد مالیات متعلق تا هفتصد هزار ریال حقوق سالانه چهل درصد مالیات متعلق نسبت به مازاد دویست و چهل هزار ریال حکم این تبصره شامل کلیه مستخدمینی که حقوق آنان از اعتبارات وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت (به استثنای شرکتهای دولتی) اعم از اعتبارات از محل درآمد عمومی یا برنامه اختصاصی تأمین می‌شود و همچنین حقوق کادر درمانی جمعیت شیروخورشید سرخ ایران و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و بنیاد نیکوکاری والاحضرت شمس پهلوی (به تشخیص وزارت دارائی) که خارج از شعاع یکصدوبیست کیلومتری مرکز تهران انجام وظیفه می‌نماید و حقوق اعضای هیأتهای آموزشی در دانشگاههای غیردولتی نیز خواهد بود».
۴- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۱۹ اضافه می‌شود:
- «تبصره- درآمد املاک شرکتهائیکه تمام سرمایه آنها بطور مستقیم یا با واسطه متعلق به دولت است تابع مقررات این بخش نبوده و از طریق رسیدگی به دفاتر تشخیص خواهد شد».
۵- الف- در آخر متن ماده ۲۰ عبارت «حکم این ماده در مورد خانه‌های سازمانی متعلق به اشخاص حقوقی در صورتیکه مالیات آنها طبق دفاتر قانونی تشخیص شود اجاره دست اول املاک مورد وقف یا حبس براساس این ماده محاسبه خواهد شد» اضافه می‌شود.
ب- در تبصره ۶ ماده ۲ بعد از کلمه «کسر» عبارت «ظرف ده روز» اضافه می‌شود.
ج- در تبصره ۹ ماده ۲۰ عبارت «مالک شخصی محل سکونت خود را» به عبارت «خانه خود را» اصلاح و بعد از عبارت «به موجب سند رسمی» عبارت «یا قرارداد عادی» اضافه می‌شود.
۶- عبارت زیر به عنوان تبصره ۴ به ماده ۲۳ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۴- در مواردیکه منفعت ملکی بدیگری منتقل و مال الاجاره تمام مدت یکجا پرداخت شده یا حق انتفاع ان مالک از طرف مستأجر در ازاء مبلغی به شخص دیگری منتقل شده باشد هرگاه همین ملک در زمانیکه به انقضاء مدت اجاره بیش از ده سال باقی مانده باشد به مالک منفعت منتقل شود و بعد ملک مزبور به شخص ثالث منتقل گردد در محاسبه درآمد مشول مالیات قیمت خرید عبارت است از مبلغی که بابت خرید عین پرداخت شده به اضافه وجوهیکه قبلا بابت مال الاجاره یا خرید حق انتفاع پرداخت گردیده به نسبت باقیمانده مدت اجاره در زمان خرید عین. حکم نبصره ۱ این ماده در این مورد نیز لازم الرعایه است».
۷- به آخر تبصره ۳ ماده ۲۸ عبارت زیر اضافه می‌شود:
«در صورتیکه از بابت حق اشغال محل یا حق کسب و پیشه بجای دریافت پول امتیازاتی تحصیل شود درآمد مشمول مالیات از طریق برآورد ارزش حق واگذاری محل تشخیص خواهد شد».
۸- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۲۹ اضافه می‌شود:
- «تبصره- جکم این ماده شامل اشخاصی که شغل آنها ایجاد بنا و فروش آن می‌باشد نبوده و در صورتیکه به موجب ماده ۲۲ بابت ساختمان مالیاتی پرداخت کرده باشند از مالیات متعلق کسرومابه التفاوت وصول می‌شود».
۹- در بند الف ماده ۳۲ بعد از عبارت «ماده ۲۳» عبارت «بارعایت تبصره یک ماده مذکور» اضافه می‌شود.
۱۰- در ماده ۳۴ عبارت «مگر اینکه… تا آخر ماده» به عبارت «مگر در مورد وجود اختلاف که در این صورت دارائی مکلف است در صورتیکه مؤدی معادل مبلغ مورد مطالبه را بصورت سپرده به حساب دارائی نزد بانک ملی ایران بپردازد با انتقال ملک موافقت نماید» اصلاح می‌شود.
۱۱- الف- بند ت ماده ۳۸ به شرح زیر اصلاح می‌شود:
«ت- در صورتیکه مؤدی ظرف پانزده روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص کتبا به دفتر ممیزی مالیاتی حوزه مربوط اعتراض کند که در این صورت می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ تسلیم اعتراض با ممیز کل مربوط توافق کند یا در صورت عدم حصول توافق به موجب رأی کمیسیون حسب مورد قطعی و تا ممیزی جدید مناط اعتبار است».
- «تبصره- درآمد اجاری مستغلاتی که به علت عدم اعتراض مؤدی ظرف مدت مقرر در بند ت اصلاحی مصوب ۴۸/۱۲/۲۴ قطعی شده است در صورتیکه ظرف دو ماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه مورد اعتراض قرار گیرد مشمول بند ت این ماده می‌باشد».
۱۲- در تبصره ۲ ماده ۴۰ بعد از عبارت «غیرمنقول» عبارت «در مدت مذکور در سند» اضافه می‌شود.
۱۳- بند الف ماده ۵۳ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«الف- خلاصه اسناد انتقال هر هفته را طبق نمونه ایکه از طرف وزارت دارائی تهیه می‌شود منتها تا آخر هفته بعد به دفتر ممیزی مالیاتی مربوط در مقابل اخذ رسید تسلیم نمایند».
۱۴- الف- عبارت زیر به آخر ماده ۵۸ اضافه می‌شود:
«اندوخته‌های مالیات نپرداخته در صورت تقسیم یا انتقال آن به حساب سرمایه یا سود و زیان به در آمد مشمول مالیات سال تقسیم یا انتقال اضافه می‌شود- این حکم شامل اندوخته‌های سود ناشی از فعالیتهای معاف مؤسسه در دوران معافیت و اندواخته‌های موضوع ماده ۹۹ پس از احراز شرایط مربوط نخاوهد بود».
ب- در تبصره ۱ ماده ۵۸ عبارت «دفاتر مذکور در قانون تجارت» به عبارت «دفاتر روزنامه اعم از نقدی یا غیرنقدی و کل» اصلاح و عبارت «در هریک از موارد فوق تا آخر تبصره» حذف و عبارت زیر جانشین آن می‌شود:
«مقررات مربوط به نحوه تنظیم و تحریر و نگاهداری دفاتر و حساب و اسناد و مدارک برحسب آئین نامه هائیکه به تصویب وزیر دارائی خواهد رسید تعیین خواهد شد- عدم رعایت مقررات مزبور حسب مورد موجب تعلق جریمه‌ای حداکثر تا پنجاه هزار ریال یا با رعایت مفاد تبصره ۲ ماده ۸۱ موجب عدم قبول دفاتر به عنوان دفاتر قانونی خواهد بود. رد دفتر به این صورت مانع آن نخواهد بود که در کمیسیونهای تشخیص به اعتراض مؤدی در این مورد نیز رسیدگی شود حکم این تبصره شامل مالیات بردرآمد عمل کرد سال ۴۹و۵۰ که تا تاریخ تصویب این اصلاحیه به مرحله قطعیت نرسیده است نیز خواهد بود».
۱۵- الف- در بند ۲ ماده ۶۱ عبارت «بعضا یا کلا» حذف و به آخر بند مزبور عبارت زیر اضافه می‌شود:
«حکم این بند شامل مواردیکه به تشخیص هیأت مذکور در تبصره ۲ ماده ۸۱ عدم تسلیم گزارش حسابدار رسمی در مهلت مقرر ارتباطی به مؤدی نداشته است نخواهد بود و در این صورت طبق مقررات مربوط عمل خواهد شد».
ب- عبارت زیر به عنوان تبصره به بند ۲ ماده ۶۱ اضافه می‌شود:
- «تبصره- هرگاه مؤدی از ارائه قسمتی از مدارک حساب خودداری نماید در صورتیکه مربوط به هزینه باشد از احتساب آن جزو هزینه‌های قابل قبول خودداری می‌شود و در صورتی که مربوط به درآمد باشد میزان متناسبی از طرف ممیز تعیین خواهد شد».
ج- در بند ۳ ماده ۶۱ بعد از عبارت «برای محاسبه درآمد مشمول مالیات» عبارت «بنظر ممیز و تأیید سرممیز» و بعداز عبارت «که در اینصورت ممیز» عبارت «یا سرممیز» اضافه می‌شود.
۱۶- در ماده ۶۴ عبارتهای «پانصد هزارریال» به عبارتهای «هفتصد و پنجاه هزار ریال» اصلاح شود.
۱۷- در ماده ۶۵ عبارتهای «پانصد هزار ریال» به عبارتهای «هفتصد و پنجاه هزار ریال» اصلاح می‌شود.
۱۸- در بند ب ماده ۷۰ عبارت «شصت و پنج درصد» به عبارت «شصت درصد» اصلاح می‌شود.
۱۹- در تبصره ۲ ماده ۷۲ بعد از کلمه «وکیل» عبارت «ظرف ۱۰ روز» اضافه می‌شود.
۲۰- الف- در ماده ۷۵ بعد از «هنرپیشگی» عبارت «و خوانندگی» اضافه می‌شود.
ب- عنوان تبصره ماده ۷۵ به تبصره ۲ اصلاح و تبصره زیر به عنوان تبصره ۱ به ماده ۷۵ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۱- تا پنجسال از تاریخ اجرای این تبصره از تهیه کنندگان فیلمهای سینمائی ایرانی که مالیات آن بشرح این ماده به نرخ پنج درصد کسر شده است وجه دیگری بابت مالیات بردرآمد مطالبه نخواهد شد وجوه مذکور در حساب مخصوصی که از طرف خزانه افتتاح خواهد شد نگاهداری و طبق آئین نامه‌ای که از طرف وزارت فرهنگ و هنر تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید به مصرف کمک به تهیه کنندگان فیلمهای ایرانی که دارای جنبه‌های هنری و میهنی و اجتماعی باشد خواهد رسید».
۲۱- الف- در ماده ۷۶ عبارت «پنج درصد» به عبارت «پنج و نیم درصد» اصلاح و بعد از عبارت «ماده ۱۳۴» عبارت «بعلاوه چهار درصد مبلغ پرداختی» اضافه می‌شود.
ب- تبصره ماده ۷۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره- حکم این ماده شامل مواردی که قسمتی از پیمان به مقاطعه کاران دست دوم و بعد از آن واگذار می‌شود نخواهد بود ولی از نظر تشخیص درآمد مشمول مالیات مشمول متن ماده ۷۹ می‌باشد».
۲۲- الف- در ماده ۷۹ عبارت «دوازده درصد دریافتی سالانه» به عبارت «درصدی از دریافتی سالانه که از طرف کمیسیون تعیین ضرائب موضوع فصل پنجم این قانون تعیین خواهد شد و در هرصورت از هشت درصد کمتر نخواهد بود» اصلاح می‌شود.
ب- تبصره ۱ ماده ۷۹ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۱- ضرایبی که بشرح این ماده تعیین می‌شود شامل قراردادهایی خواهد بود که پیشنهاد آن در زمان اجرای ضریب مزبور تسلیم شده باشد و نسبت به تمام مدت اجرای قرارداد مربوط حاکم خواهد بود».
ج- در تبصره ۲ ماده ۷۹ عبارت «نصف وجوهی» به عبارت «یک و نیم درصد از مبلغ پرداختی به پیمان کار» اصلاح و عبارت «و تیصره آن» حذف می‌شود.
۲۳- الف- در بند الف ماده ۸۰ بعد از عبارت «تمام سرمایه آن» عبارت «بطور مستقیم یا با واسطه» اضافه می‌شود.
ب- عبارت زیر به عنوان تبصره به بند الف ماده ۸۰ اضافه می‌شود
- «تبصره- شرکتهائیکه از اول سال ۱۳۵۲ به بعد برای فعالیتهای کشاورزی تشکیل می‌شوند و سهام آنها کلا یا جزئا متعلق به دولت می‌باشد مشمول معافیت موضوع ماده ۱۰۹ خواهند بود».
ج- به آخر بند ب ماده ۸۰ عبارت «حکم این بند ناظر به مواردی است که مؤسسه در جمع فعالیت خود سود داشته باشد» اضافه می‌شود.
د- در بند ت ماده ۸۰ بعد از عبارت «وصول خواهد شد» عبارت «و همچنین کسر مالیات اضافی موضوع ماده ۱۶۶» اضافه می‌شود.
هـ- جزء یک بند ت ماده ۸۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«۱- در مورد شرکتهای سهامی و مختلط سهامی نسبت به آن قسمت از درآمد که طبق تصمیم ارکان صلاحیتدار شرکت برای تقسیم بین صاحبان سهام با نام شرکاء ضامن تخصیص داده می‌شود به نرخ پانزده درصد و نسبت به آن قسمت که به حساب و اندوخته‌های شرکت منظور می‌شود به نرخ بیست و پنج درصد بقیه درآمد مشمول مالیات شرکت اعم از سود پرداختی به صاحبان سهام بی نام و سود تقسیم نشده شرکت تابیست میلیون ریال به نرخ بیست و پنج درصد و نسبت به مازاد بیست میلیون ریال تا چهل میلیون ریال به نرخ سی درصد و نسبت به مازاد چهل میلیون ریال تا شصت میلیون ریال به نرخ سی و پنج درصد و نسبت به مازاد شصت میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال به نرخ چهل درصد و نسبت به مازاد هشتاد میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال تا دویست میلیون ریال به نرخ پنجاه درصد و نسبت به مازاد دویست میلیون به نرخ ریال پنجاه و پنج درصد مشمول مالیات خواهد بود و در صورت احراز شرایط زیر:
اولا سهام شرکت با نام باشد.
ثانیا در بورس پذیرفته شده باشد.
ثالثا تعداد سهامداران آن از سیصد نفر کمتر نباشد
رابعا سهام هیچ یک از صاحبان سهام از ده درصد جمع سهام شرکت بیشتر نباشد.
سود تقسیم نشده شرکت تا معادل بیست درصد سرمایه پرداخت شده به نرخ بیست و پنج درصد مشمول مالیات است و نسبت به مازاد نرخهای مربوط مذکور در فوق اعمال خواهد شد.
نرخهای جدید شامل درآمد اشخاص حقوقی مربوط به سال مالی که در سال ۱۳۵۲ به بعد خاتمه می‌یابد خواهد بود».
و- تبصره ۳ ماده ۸ ۸۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۳- دفاتر و ترازنامه و حساب سود و زیان شرکتهائی که به بیش از پنجاه درصد سهام آن متعلق به دولت یا شرکتهائی دولتی یا مؤسسات وابسته به دولت می‌باشد در صورتیکه قبلا مورد رسیدگی وزارت دارائی قرار گرفته باشد پس از تصویب مجمع عمومی یا مراجع صلاحیتدار از لحاظ مالیاتی محتاج به رسیدگی نخواهد بود».
ز- تبصره ۴ ماده ۸۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۴- از سود سهام بینام و سود تقسیم نشده شرکتها مربوط به عملکرد سال ۱۳۴۶ به بعد که مالیات آن بشرح مقررات این قانون وصول شده یا بشود پس از تقسیم یا انتقال به حساب سرمایه یا سود و زیان وجه دیگری بابت مالیات بردرآمد مطالبه نخواهد شد- در مورد اندوخته‌های شرکت که مالیات آن به نرخ بیست و پنج درصد زیر عمل خواهد شد:
۱- در صورتیکه سهام شرکت کلا با نام باشد وجه دیگری از شرکت دریافت نخواهد شد و صاحب سهم مکلف است معادل مبلغی که به او تعلق گرفته است با توجه به مالیاتی که قبلا از این بابت وصول شده است به عنوان درامد مشمول مالیات در اظهارنامه تکمیلی خود منظور نماید و مالیات متعلق را پس از کسر بیست و پنج درصدی که وصول شده است بپردازد- در موارد مذکور در این بند شرکت مکلف است فهرست سهامداران خود را با تعیین مبلغ به هریک از آنها ظرف ده روز به ممیز مالیاتی حوزه مربوط تسلیم نماید.
۲- در صورتیکه تمام یا قسمتی از سهام شرکت بی نام باشد فقط مالیات دیگری به نرخ پانزده درصد از شرکت وصول خواهد شد».
ح- تبصره ۶ ماده ۸۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۶- مشارکتهای مدنی مشمول مقررات بخش مشاغل می‌باشند و به عنوان یک واحد کسب فقط از یک بخشودگی موضوع ماده ۹۳ استفاده خواهند کرد و در صورتیکه شرکاء از اقربای درجه یک نباشند از دو بخشودگی استفاده خواهند کرد».
۲۴- الف- عنوان تبصره ماده ۸۱ به تبصره ۱ اصلاح و عبارت «سی و پنج تا هفتاد درصد» به عبارت «بیست تا نود درصد» اصلاح و بعد از عبارت «مالیات متعلق را» عبارت «با توجه به مبالغی که از اول سال تا آن تاریخ پرداخت نموده است» اضافه می‌شود.
ب- عبارت زیر به عنوان تبصره ۲ به ماده ۸۱ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۲- در مورد اشخاص حقوقی و بازرگانان کارت دار که در موعد مقرر اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان تسلیم شده باشد تشخیص درآمد مشمول مالیات بطور علی الرأس جز در موارد مذکور در بند ۲ ماده ۶۱ و ماده ۱۷۰ موکول به آن است که از طرف مأموران تشخیص دلائلی ارائه شود که به موجب ان دفاتر و اسناد و مدارک ارائه شده از طرف مؤدی برای رسیدگی و تشخیص درآمد واقعی مؤدی کافی نباشد و مراتب مورد تأیید هیأتهای متشکل از ۳ نفر حسابرس به انتخاب وزیر دارائی واقع گردد».
۲۵- عبارت زیر به عنوان تبصره ۳ به ماده ۸۳ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۳- در مورد کارخانه‌های مشمول قانون حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیل کارخانه‌های کشور مصوب خرداد ماه ۱۳۴۳ تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان به عهده شخص یا اشخاصی است که به موجب ماده ۲ قانون مزبور از طرف هیئت حمیات صنایع به عنوان مدیر کارخانه تعیین شده‌اند و بدهیهای مالیاتی که باید کسر و به وزارت دارائی پرداخت شود در عداد هزینه‌های عادی و جاری مذکور در ماده ۷ قانون فوق الذکر قابل پرداخت خواهد بود. کارخانه‌های موضوع این ماده مشمول مقررات موضوع تبصره ۳ ماده ۸۰ و تبصره ۲ ماده ۸۳ خواهند بود».
۲۶- در ماده ۸۴ عبارت «در تاریخ انحلال» به عبارت «در تاریخ دعوت اصلاح می‌شود.
۲۷- الف- در آخر بند ۴ ماده ۹۵ عبارت «و همچنین خانه‌های ارزان قیمت سازمانی که خارج از محل کارگاه مورد استفاده کارگران واحدهای صنعتی قرار می‌گیرد» اضافه می‌شود.
ب- عبارت زیر به عنوان بند ۹ به ماده ۹۵ اضافه می‌شود:
«۹- تا سی هزار ریال وجوه پرداختی به هریک از کارگران در اجرای قانون سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات».
۲۸- الف- بند ۴ ماده ۹۹ حذف می‌شود.
ب- تبصره ۱ ماده ۹۹ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۱- معادل وجوهیکه طی سال صدور اجازه تا سال تمام پس از آن ذخیره شده است باید ظرف پنج سال از تاریخ صدور اجازه به مصرف توسعه یا تکمیل یا ایجاد واحد صنعتی جدید یا ساختمان واحدهای مسکونی رسیده و ظرف همین مدت طرح مربوط به مرحله بهره برداری رسیده باشد. در مورد وجوهی که با استفاده از مقررات این ماده قبلا ذخیره شده است مهلت شروع بهره برداری چهارسال پس از تاریخ اجری این تبصره است. برای هر طرح فقط ذخائر سال صدور اجازه و چهارسال پس از آن مشمول معافیت موضوع این ماده می‌باشد ولی در هرحال مخارج انجان شده باید مورد گواهی وزارت اقتصاد در مورد توسعه و تکمیل یا ایجاد واحد صنعتی جدید و وزارت آبادانی و مسکن در مورد خانه‌های مسکونی قرار گیرد».
ج- عبارت زیر به عنوان تبصره ۵ به ماده ۹۹ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۵- کارخانه‌های واقع در محدوده آبریز تهران که تعداد کارکنان آنها کمتر از یکصد نفر نباشد در صورتیکه تأسیسات خود را کلا به خارج از شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز تهران انتقال دهند براساس ضوابطی که از طرف وزارت دارائی و وزارت اقتصاد برقرار می‌شود تا دوازده سال از تاریخ بهره برداری از پرداخت مالیات بردرآمد ناشی از فعالیت صنعتی مربوط معاف خواهند بود».
د- عبارت زیر به عنوان تبصره ۶ به ماده ۹۹ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۶- از نظر این قانون محدوده آبریز تهران عبارت است از:
شمالاخط الرأس کوههای البرز که آب آن به دشت کویر مرکز جاری می‌شود.
شرقا ساحل غربی رودخانه حبله رود گرمسار شامل منطقه آبریز غرب این رودخانه و همچنین کلیه مناطق آبریز رودخانه‌های دماوند- جاجرود – شاه آباد- دربند- اوین- فرح زاد- کن- کرج- کردان و منطقه آبریز شرقی رودخانه زیاران.
غربا ساحل شرقی رودخانه زیاران.
جنوبا خطوط ممتد از غرب به شرق از محل تقاطع رودخانه زیاران با رودخانه شور تا خط القعر دریاچه نمک به سمت غرب تا محل تقاطع با مسیر حبله رود گرمسار.
۲۹- ماده ۱۰۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۱۰۰- صددرصد درآمد اشخاص حقیقی یا حقوقی حاصل از فروش واحدهای مسکونی و بلوکهای آپارتمان ارزان قیمت و پنجاه درصد درآمد حاصل از فروش واحدهای مسکونی و بلوکهای آپارتمان متوسط قیمت که طبق ضوابط و قیمتهای تعیین شده از طرف وزارت دارائی و وزارت آبادانی و مسکن ظرف پنجاه سال از تاریخ اجرای این اصلاحیه ساخته و بفروش برسد در صورتیکه طرح ساختمان قبلا به تصویب وزارت آبادانی و مسکن رسیده باشد از پرداخت مالیات معاف است».
۳۰- در تبصره ماده ۱۰۱ عبارت «زیان حاصل از صدور کالا» به عبارت «زیان حاصل از صدور کالای معاف از مالیات» اصلاح می‌شود.
۳۱- الف- در بند ماده ۱۰۲ پس از عبارت «دبستانها» عبارت «و دوره‌های راهنمائی» اضافه می‌شود.
ب- بند ماده ۱۰۲ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«پ- آن قسمت از درآمد اشخاص حقوقی که به منظور تعلیم و تربیت امور پزشکی و درمانی و بهداشتی خارج از شعاع یکصدوبیست کیلومتری مرکز تهران تشکیل شده یا بشوند که به مصرف توسعه و تکمیل فعالیت آنها برسد».
ج- در آخر بند ث ماده ۱۰۲ عبارت زیر اضافه می‌شود:
«درآمد حاصل از عملیات فرعی که به مقتضای فعالیت مورد بحث انجام می‌شود مشمول مالیات است- حکم این بند ناظر به مواردی است که مؤسسه درجمع فعالیت از خود سود داشته باشد».
د- در تبصره ۱ ماده ۱۰۲ عبارت «تا پنجسال از تاریخ اجرای این قانون» به عبارت «تاآخر سال ۱۳۵۵» اصلاح می‌شود.
۳۲- در ماده ۱۰۴ عبارت «ظرف پنجسال پس از تاریخ اجرای این قانون» به عبارت «تاآخر سال ۱۳۵۳» اصلاح می‌شود.
۳۳- ماده ۱۰۹ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۱۰۹- درآمد حاصل از کلیه فعالیتهای کشاورزی تاده سال از تاریخ اجرای این اصلاحیه از پرداخت مالیات معاف است. در مورد فعالیت مرغداری شمول حکم این تبصره مشروط به آن است که در خارج از محدوده آبریز تهران واقع شده باشند».
- تبصره ۱- در صورتیکه مؤسسات مرغداری براساس ضوابط و شرایطی که از طرف وزارت دارائی و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی برقرار می‌شود ظرف سه سال از تاریخ اجرای این تبصره تأسیسات خود را به خارج از محدوده آبریز تهران انتقال دهند ان مبلغ از سود سالانه که صرف احداث تأسیسات مزبور شود از مالیات معاف است.
- تبصره ۲- مؤدیانی که بدهی مالیاتی کشاورزی خود را اعم از جاری و بقایا ظرف شش ماه از تاریخ اجرای این ماده پرداخت نمایند از زیان دیرکرد و جریمه معاف خواهند بود.
۳۴- الف- در ماده ۱۱۰ عبارت «تا پنجسال از تاریخ اجرای این قانون» به عبارت «تاآخر سال ۱۳۵۳» اصلاح و عبارت «درآمد اجاری بلوکهای آپارتمان ارزان قیمت تا آخر ماده» حذف و بجای آن عبارت «درآمد اجاری واحدهای مسکونی و بلوکهای آپارتمان متوسط و ارزان قیمت که طبق ضوابط و قیمتهای تعین شده از طرف وزارت دارائی و وزارت آبادانی و مسکن ظرف پنجسال از تاریخ اجرای این ماده ساخته می‌شود در صورتیکه طرح ساختمان قبل از شروع ساختمان به تصویب وزارت آبادانی و مسکن رسیده باشد برای مدت ده سال از تاریخ اختتام بنا از پرداخت مالیات معاف است» نوشته می‌شود.
ب- در تبصره ۱ ماده ۱۱۰ عبارت «تا پنجسال از تاریخ اجرای این قانون» به عبارت «تا آخر سال ۱۳۵۳» اصلاح می‌شود.
ج- عبارت زیر به عنوان تبصره ۴ به ماده ۱۱۰ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۴- درآمد اجاری پارکنیگ‌ها که طبق ضوابط و مشخصات تعیین شده از طرف وزارت دارائی و وزارت آبادانی و مسکن ظرف پنجسال از تاریخ اجرای این تبصره در محدوده شهرها ساخته می‌شود برای مدت پنجسال از تاریخ خاتمه بنا از پرداخت مالیات معاف خواهد بود و در صورتیکه مالک شخصا از پارکینگ بهره برداری نماید معادل ارزش اجاری محل از درآمد مشمول مالیات مؤدی کسر خواهد شد».
۳۵- الف- بند ۵ ماده ۱۱۲ به شرح زیر اصلاح می‌شود:
«۵- بهره- پرداختی بانکهای ایرانی به بانکهای خارج از کشور بابت اضافه برداشت (اور درافت) و سپرده ثابت بشرط قرار داد متقابل»
ب- عبارت زیر به عنوان بند ۷ به ماده ۱۱۲ اضافه می‌شود:
«۷- بهره دریافتی از بانک رهنی ایران بابت وجوهی که برای تأمین اعتبارات واحدهای مسکونی و بلوکهای آپارتمان ارزانقیمت و یا پرداخت وام به شرکتهای تعاونی مسکن در اختیار این بانک قرار داده می‌شود.
۳۶- الف- در بند ۲ ماده ۱۱۵ عبارت «از تاریخ اجرای این قانون به مدت پنجسال» به عبارت «تاآخر سال ۱۳۵۵» اصلاح می‌شود.
ب- دربند ۳ ماده ۱۱۵ عبارت «تاپنج سال از تاریخ اجرای این قانون» به عبارت «تاآخر سال ۱۳۵۵» اصلاح می‌شود.
ج- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۱۱۵ اضافه می‌شود:
- «تبصره- درآمد حاصل از فروش کشتی و هواپیما که در مدتهای مقرر در بندهای ۱و۳ این ماده عاید شرکتهای کشتی رانی ایرانی و شرکتهای هواپیمائی ایرانی می‌شود از مالیات معاف است».
۳۷- الف- در ماده ۱۱۶ بعد از عبارت «اینگونه شرکتها» عبارت «در بورس» اضافه می‌شود.
ب- تبصره ۱ ماده ۱۱۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۱- سود سهام دریافتی شرکتهای سهامی بانام در صورتیکه صاحبان سهام آنها کمتر ا یکصد نفر نباشد از پرداخت ده درصد مالیات شرکت موضوع بند ت ماده ۸۰ و مالیاتهای اضافی موضوع مواد ۱۶۶ و ۱۶۷ معاف است».
ج- در تبصره ۴ ماده ۱۱۶ بعد از عبارت «شرکای ضامن» عبارت «سود تقسیم نشده اضافه می‌شود.
د- عبارت زیر به عنوان تبصره ۵ به ماده ۱۱۶ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۵- شرکتهائی که قسمتی از سهام آنها متعلق به بنیاد پهلوی می‌باشد ان قسمت از درآمد مشمول مالیات که به عنوان سود سهام به بنیاد پهلوی تخصیص یا پرداخت می‌شود از پرداخت ده درصد مالیات شرکت موضوع بند ت ماده ۸۰ معاف است».
هـ- عبارت زیر به عنوان تبصره ۶ به ماده ۱۱۶ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۶- شرکتهای صنعتی و تولیدی که سهام آنها در بورس پذیرفته شده یا بشود در صورتیکه در اجرای برنامه گسترش مالکیت سهام کارخانجات صنعتی براساس ضوابط و شرایطی که از طرف وزارت اقتصاد و وزارت دارائی تعیین می‌شود اقدام به افزایش سرمایه و واگذاری سی و سه درصد سهام شرکت به عموم غیر از سهامداران قبلی نمایند مادام که حائز شرایط مزبور باشند از معافیتهای زیر استفاده خواهند کرد:
الف- معافیت پانزده درصد مذکور در صدر این ماه به بیست درصد افزایش می‌یابد.
ب- افزایش بهای دارائی شرکت ناشی از ارزیابی مجدد ماشین آلات و ساختمان (به استثنای زمین) در صورتیکه درحساب سرمایه یا ذخایر منظور شود مادام که تقسیم نگردد از پرداخت مالیات معاف خواهد بود.
ج- معافیت موضوع بند الف این تبصره در صورتیکه درصد افزایش سرمایه و واگذاری سهام جدید بیشتر از سی و سه درصد باشد بشرح زیر خواهد بود:
سی و هفت درصد سرمایه ۲۱ درصد
چهل درصد سرمایه ۲۲درصد
چهل و سه درصد سرمایه ۲۳ درصد
چهل و شش درصد سرمایه ۲۴ درصد
چهل و نه درصد سرمایه ۲۵ درصد
۳۸- در ماده ۱۱۹ عبارت «بعد از پنج سال از تاریخ اجرای این قانون» به عبارت «از اول سال ۱۳۵۴» اصلاح می‌شود.
۳۹- الف- درآخر بند الف ماده ۱۲۴ عبارت «و تخفیفات فروش بشرط احراز» اضافه می‌شود.
ب- جزء ۱۱ بند پ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«۱۱- هزینه تبلیغات و ترویج فروش به میزان متعارف».
ج- در جزء ۵ بند ت ماده ۱۲ بعد از عبارت «انجمن ملی حمایت کودکان» عبارت «و بنیاد ایرانی بهداشت جهانی» و بعد از عبارت «به دانشگاهها و دانشکده‌ها» عبارت «و مؤسسات عالی آموزشی» اضافه می‌شود.
۴۰- در بند ۴ ماده ۱۲۵ بعد از عبارت «ونظایر آن» عبارت «و هزینه‌های زائد بردرآمد دوره قبل از بهره برداری» اضافه و عبارت «سه سال از تاریخ بهره برداری» اصلاح می‌شود.
۴۱- عبارت زیر به عنوان بند ۱۷ به ماده ۱۲۸ اضافه می‌شود:
«۱۷- سایر عوامل به تشخیص کمیسیون تعیین ضرائب».
۴۲- الف- دربند الف ماده ۱۳۰ عبارت «شورایعالی اصناف» به عبارت «اتاق اصناف و نماینده نظام پزشکی در مورد مشاغل وابسته به پزشکی» اصلاح می‌شود.
ب- عبارت زیر به عنوان تبصره ۶ به ماده ۱۳۰ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۶- نماینده اتاق اصناف می‌تواند نماینده اتحادیه هر صنف را برای ادای توضیحات در جلسه کمیسیون ضرایب همراه بیاورد».
۴۳- عبارت زیر به عنوان تبصره ۳ به ماده ۱۳۲ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۳- تاسی درصد درآمد مشمول مالیات پرداختی اشخاص حقیقی برای مصارف مذکور در جزء پنج بند ت ماده ۱۲۴ از جمع درآمد مذکور در اظهارنامه تکمیلی کسر می‌شود».
۴۴- جدول ذیل ماده ۱۳۴ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
تا ۴۰۰۰۰۰ ریال درآمد مشمول مالیات درآمد سالانه ۱۵%
تا ۶۰۰۰۰۰ ریال ۱۸% نسبت به مازاد ۴۰۰۰۰۰ ریال
تا ۸۰۰۰۰ ریال ۲۰% نسبت به مازاد ۶۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۱۰۰۰۰۰۰ ریال ۲۲% نسبت به مازاد ۸۰۰۰۰۰ ریال
تا ۲۰۰۰۰۰۰ ریال ۲۴% نسبت به مازاد ۱۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۴۰۰۰۰۰۰ ریال ۲۶% نسبت به مازاد ۲۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۶۰۰۰۰۰۰ ریال ۲۸% نسبت به مازاد ۴۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۹۰۰۰۰۰۰ ریال ۳۰% نسبت به مازاد ۶۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۱۲۰۰۰۰۰۰ ریال ۳۵% نسبت به مازاد ۹۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۱۵۰۰۰۰۰۰ ریال ۴۰% نسبت به مازاد ۱۲۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۲۰۰۰۰۰۰۰ ریال ۴۵% نسبت به مازاد ۱۵۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال ۵۰% نسبت به مازاد ۲۰۰۰۰۰۰۰ ریال
تا ۵۰۰۰۰۰۰۰ ریال ۵۵% نسبت به مازاد ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال
از ۵۰۰۰۰۰۰۰ ریال به بالا ۶۰%
نرخهای فوق شامل درآمدهائیکه تارخ تحصیل ان اول سال ۱۳۵۲ به بعد می‌باشد و همچنین مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی مربوط به سال مالی که در سال ۱۳۵۲ به بعد خاتمه می‌یابد خواهد بود».
۴۵- الف- در ماده ۱۳۵ عبارت «بیست درصد» به عبارت «پنجاه درصد» اصلاح و در آخر متن ماده عبارت «جریمه عدم تسلیم اظهارنامه در مورد مشمولین ماده ۵۶ قانون نظام صنفی عبارت است از بیست درصد مالیات پرداخت نشده» اضافه می‌شود.
ب- در تبصره ماده ۱۳۵ عبارت شهرستان محل صدور و روز و ماه سال تاریخ صدور آن» به عبارت «محل ضدور و سال تولد» اصلاح و عبارت «و در صورت تخلف مشمول جریمه‌ای معادل یک درصد درآمد مشمول مالیات خواهند بود» به آخر تبصره اضافه می‌شود».
۴۶- ماده ۱۳۷ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۱۳۷- نسبت به مؤدیانیکه به موجب مقررات این قانون مکلف به داشتن دفتر هستند در مورد عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر جریمه تخلف «عبارت از پنجاه درصد مالیات و در مورد رد دفتر جریمه تخلف عبارت از بیست درصد مالیات خواهد بود».
۴۷- به آخر ماده ۱۴۱ عبارت زیر اضافه می‌شود:
«نسبت به اشخاصی که به شر مقررات این قانون مکلف به کسر یا به وصول مالیات و پرداخت آن به اداره دارائی می‌باشند از لحاظ عدم پرداخت مالیات کلا یا جزئا در سررسید مقرر جریمه متعلق عبارت خواهد بود از بیست درصد مالیاتی که پرداخت نشده است».
۴۸- در ماده ۱۴۲ بعد از کلمه «به کسر» عبارت «یا به وصول» اضافه می‌شود.
۴۹- در ماده ۱۴۵ بعد از عبارت «عالما عامدا» عبارت «به ترازنامه و حساب سود و زیان یا» و بعد از عبارت «محکوم خواهد شد» عبارت «مدیر یا مدیران مسئول اشخاص حقوقی که به علت خودداری از انجام تکالیف مقرر راجع به تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و اسناد و مدارک درآمد اشخاص مذکور کمتر از میزان واقعی تشخیص و این امر به موجب اسناد و دلائل محرز شود مشمول مجازات مقرر در این ماده خواهند بود. مجازات مقرر در این ماده خواهند بود. مجازات مقرر در این ماده شامل مدیر یا مدیران اشخاص حقوقی و همچنین کسان دیگریکه مطابق قانون مکلف به کسر یا وصول از تأدیه ان به اداره دارائی در مهلت مقرر خودداری کنند نیز خواهد بود» اضافه می‌گردد.
۵۰- در ماده ۱۴۶ بعد از عبارت «سه چهارم یک درصد در ماه» عبارت «در مورد مشمولین درآمد مشاغل و یک درصد در ماه در سایر مواد» اضافه می‌شود.
۵۱- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۱۵۱ اضافه می‌شود:
- «تبصره- تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر به وسیله اداره پست در صورت احراز در حکم تسلیم اظهارنامه به مراجع مربوط تلقی خواهد شد».
۵۲- عبارت زیر به آخر ماده ۱۵۴ اضافه می‌شود:
«در مورد اشخاص حقوقی غیردولتی مدیر یا مدیران مسئول که در موقع مقرر از انجام تکالیف مذکور در این ماده یا از پرداخت مالیاتهای غیرمستقیم خودداری نموده‌اند یا بنماید در حکم مؤدی محسوب و با شخص حقوقی مسئولیت تضامنی دارند. مشروط براینکه تاسه سال از تاریخ خاتمه خدمت آنان در شرکت مالیات از آنان مطالبه شده باشد. حکم اخیر شامل مدیر یا مدیران اشخاص حقوقی که برای پرداخت مالیاتهای مذکور در فوق به وزارت دارائی تأمین سپرده‌اند نخواهد بود».
۵۳- الف- درماده ۱۵۶ عبارت «شرکت یا مؤدی غیرمقیمی» به عبارت «مؤدی غیرمقیم یا شرکتی» اصلاح می‌شود.
ب- در تبصره یک ماده ۱۵۶ بعد از عبارت «قطعی نشده است» عبارت «یا مراحل اجرائی آن طی نشده است» اضافه می‌شود.
۵۴- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۱۶۱ اضافه می‌شود:
- «تبصره- در مواردیکه به تشخیص وزارت دارائی با توجه به نحوه فعالیت مؤدی و نوع دفاتری که نگاهداری می‌کند امکان تنظیم ترازنامه نیست تسلیم ترازنامه ضروری نخواهد بود».
۵۵- در ماده ۱۶۶ عبارت «به شهرداری محل پرداخت می‌شود» به عبارت «پس از کسر ۳ درصد آن به عنوان هزینه وصول در اختیار وزارت کشور گذارده می‌شود.
وجوه مزبور به موجب آئین نامه ایکه از طرف وزارت کشور تنظیم و به تصویب کمیسیونهای دارائی و کشور مجلسین خواهید رسید برای تأمین احتیاجات شهرداریها به مصرف خواهد رسید و تا وقتی که آئین نامه مزبور تصویب نشده است درآمد حاصله کمافی السابق به شهرداری محل پرداخت خواهد شد» اصلاح می‌شود.
۵۶- ماده ۱۷۰ ماده ۱۷۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۱۷۰- به منظور نظارت در اجرای قوانین و مقررات مالیاتی وزارت دارائی می‌تواند در هر موقع به دفاتر مؤدیان مراجعه کند و در صورتیکه مؤدی از ارائه آنها خودداری نماید با موافقت هیأت مذکور در تبصره ۲ ماده ۸۱ و با رعایت مهلت مرور زمان مالیاتی درآمد مشمول مالیات مؤدی از طریق علی الرأس تشخیص خواهد شد.
- تبصره- آئین نامه اجرائی این ماده وسیله وزارت دارائی تهیه و به موقع اجرا گذارده خواهد شد».
۵۷- در آخر ماده ۱۷۲ عبارت «حکم این ماده شامل مواردی نیز خواهد بود که مؤدی اظهارنامه خود را اشتباها به دفتر ممیزی حوزه دیگری در شهرستان مربوط تسلیم نماید» اضافه می‌شود.
۵۸- الف- در تبصره ۱ ماده ۱۷۳ بعد از عبارت «موضوع ماده ۱۷۳» عبارت «اعم از جاری و بقایا» و بعد از عبارت «کمک ممیز» عبارت «و ممیز» اضافه می‌شود.
ب- به آخر تبصره ۲ ماده ۱۷۳ عبارت «مرجع رسیدگی به اختلاف اعم از جاری و بقایا کمیسیونهای مذکور در تبصره ۱ ماده ۱۷۳ خواهند بود» اضافه می‌شود.
ج- عبارت زیر به عنوان تبصره ۳ به ماده ۱۷۳ اضافه می‌شود.
- تبصره ۳- مشارکتهای موضوع ماده ۱ قانون توسعه صنایع پتروشیمی مصوب ۲۴ تیرماه ۴۴ از نظر نرخ مالیات و مراجع تشخیص و حل اختلاف و مهلتهای رسیدگی مشمول این ماده می‌باشند. شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکتهای فرعی شرکت مزبور از نظر نرخ مالیاتی تابع نرخ مذکور در این ماده می‌باشند.
د- عبارت زیر به عنوان تبصره ۴ به ماده ۱۷۳ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۴- وزارت دارائی مجاز است به منظور یکنواخت کردن روشها در مورد شرکت ملی نفت ایران و شرکتهای وابسته «مشارکتها» و شرکتهای فرعی آنها با جلب نظر شرکت ملی نفت ایران آئین نامه خاصی راجع به هزینه‌های قابل قبول و استهلاکات تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجراء بگذارند».
۵۹- تبصره یک ماده ۱۷۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود.
«بدهیهای مربوط به امور بازرگانی متوفی که به هر صورت احراز شود از ماترک متوفی کسر می‌شود این حکم در مورد آراء قطعی مالیاتی که تاریخ صدور آن از اول سال ۱۳۴۶ به بعد می‌باشد نیز نافذ است».
۶۰- الف- در بند ۴ ماده ۱۸۳ بعد از عبارت «یا شهرداریها» عبارت «مراجعی که مورد قبول وزارت دارائی قرار خواهند گرفت» اضافه می‌شود.
ب- در بند ۵ ماده ۱۸۳ عبارت «واگذار می‌گردد» به عبارت «واگذار شده یا می‌شود حداکثر تا بیست هکتار» اصلاح می‌شود.
ج- عبارت زیر به عنوان بند ۶ به ماده ۱۸۳ اضافه می‌شود.
«۶- در صورتیکه تمام یا قسمتی از ماترک قبل از قطعی شدن مالیات بر ارث از طرف وراث عینا به یکی از مؤسسات مذکور در بند ۴ این ماده واگذار شود جزو اموال مشمول مالیات برارث محسوب نخواهد شد».
۶۱- الف- عبارت زیر به آخر تبصره یک ماده ۲۱۴ اضافه می‌شود:
«اراضی بایری که به علت دخول در طرحهای عمرانی و نوسازی شهرداری یا مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت مالکین آنها طبق گواهی سازمانهای مزبور ممنوع از ایجاد مستحدثات شده یا می‌شوند مادامیکه ممنوعیت باقی است مشمول مالیات براراضی بایر نخواهند بود این حکم شامل اراضی بایری که به علت دعوای مالکیت از طرف اوقاف یا دولت یا شهرداری یا مؤسسات وابسته مالکین آنها به موجب گواهی مراجع صلاحیت دار مربوط ممنوع المداخله شده‌اند نیز خواهد بود».
ب- به آخر تبصره ۳ ماده ۲۱۴ عبارت «مالک ملک مسئول پرداخت مالیات متعلق به موجب این ماده نسبت به سالهای قبل می‌باشد» اضافه می‌شود.
ج- عبارت زیر به عنوان تبصره ۵ به ماده ۲۱۴ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۵- از تاریخ تصویب این اصلاحیه در مورد اراضی بایری که تبدیل به باغ شده یا بشوند مالکین آنها مکلفند در تیرماه هرسال اظهارنامه طبق نمونه‌ای که از طرف وزارت دارائی تهیه می‌شود تسلیم نمایند و در صورت عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر در آن سال مشمول پرداخت مالیات خواهند بود.
ضوابط و شرایط باغ بودن و نحوه رسیدگی به اظهارنامه‌ها و سایر مقررات مربوط به این تبصره با جلب نظر وزارت کشاورزی و منابع طبیعی از طرف وزارت دارائی تنظیم و پس از تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذارده خواهد شد».
۶۲- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۲۱۹ اضافه می‌شود:
- «تبصره- وزارت دارائی می‌تواند در مواردی که مقتضی تشخیص دهد برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات تمام یا قسمتی از هریک از منابع مالیاتی حوزه یا حوزه‌های خاصی با تعداد کافی کمک ممیز و ممیز و سرممیز کل تشخیص دهد».
۶۳- عنوان تبصره ماده ۲۲۴ به تبصره ۱ اصلاح و عبارت زیر به عنوان تبصره ۲ به ماده ۲۲۴ اضافه می‌شود:
- «تبصره ۲- وزارت دارائی می‌تواند در نیمه اول مرداد ماه هرسال در نقاطی که مقتضی بداند یا با وضع ضوابطی از جمله نوع یا حجم فعالیت یا سابقه مالیاتی یا نوع درآمد یا میزان سرمایه که به تأیید وزیر دارائی رسیده باشد اولویت رسیدگی برای قسمتی از اظهارنامه‌های مالیاتی برقرار نماید».
۶۴- در ماده ۲۲۵ بعد از عبارت «اظهارنامه» عبارت «یاترازنامه و حساب سود و زیان» اضافه می‌شود.
۶۵- درآخر ماده ۲۲۸ عبارت زیر اضافه می‌شود:
«حکم این ماده مانع آن نخواهد بود که مراجع حل اختلاف برای تشخیص درآمد واقعی مؤدی به اسناد و مدارک ارائه شده از طرف مؤدی استناد نماید».
۶۶- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۲۳۵ اضافه می‌شود:
- «تبصره- در مواردیکه درآمد مشمول ملیات اشخاص حقوقی و مشمولین ماده ۵۹ علی الرأس تشخیص می‌شود و همچنین در مورد مالیات ارث ممیز مالیاتی برگ تشخیص را تنظیم و پس از تأئید سرممیز امضاء خواهد نمود و در صورت وجود اختلاف نظر براساس نظر سرممیزی مالیاتی برگ تشخیص وسیله ممیز مالیاتی تنظیم و با امضای سرممیز صادر خواهد شد».
۶۷- در آخر تبصره ماده ۲۳۸ عبارت «برای تعقیب نزد دادستان انتظامی مالیاتی ارسال دارد» به عبارت «برای رسیدگی نزد دادستان انتظامی مالیاتی ارسال دارد تا در صورت احراز تخلف اقدام به تعقیب نماید» اصلاح می‌شود.
- «تبصره- در هرمورد که معلوم شود به علت اشتباه در محاسبه مالیات کمتر تشخیص و مطالبه شده است ممیز مالیاتی مکلف خواهد بود اقدام به مطالبه ما به التفاوت نماید- رفع اختلاف در این مورد براساس ماده ۲۴۴ تابع مقررات مربوط می‌باشد».
۶۹- الف- دربند ۳ ماده ۲۴۴ عبارت «نماینده سندیکای پزشکان» به عبارت «نماینده نظام پزشکی» اصلاح و بعد از عبارت «صاحبان دفاتر اسناد رسمی» عبارت «نماینده انجمن شهر در مورد بند ت ماده ۳۸» اضافه می‌شود.
ب- عنوان تبصره ماده ۲۴۴ به تبصره ۱ اصلاح و عبارت زیر به عنوان تبصره ۲ به ماده اضافه می‌شود:
- «تبصره ۲- وزارت دارائی می‌تواند رسیدگی به پرونده مالیاتی را به کمیسیون تشخیص شهرستانیکه محل فعالیت عمده مؤدی در آنجا می‌باشد و یا به تقاضای مؤدی پرونده مالیاتی او را به کمیسیون تشخیص شهرستان دیگری غیر از محل مربوط ارجاع نماید»
۷۰- در ماده ۲۴۹ عبارت «که دو نفر عضو کمیسیون تشخیص نماینده دارائی و دادگستری قبلا نسبت به موضوع مطروحه رأی نداده باشند» به عبارت «که منحصرا مأمور حل اختلاف در مرحله تجدید رسیدگی است» اصلاح می‌شود.
۷۱- در سطر آخر ماده ۲۵۲ کلمه «تعقیب» به کلمه «رسیدگی» اصلاح و عبارت «تادر صورت احراز تخلف نسبت به تعقیب متخلف اقدام نماید» به آخر ماده اضافه می‌شود.
۷۲- تبصره یک ماده ۲۵۴ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «تبصره ۱- «رئیس شورای عالی مالیاتی از بین اعضای اصلی شورا از طرف وزیر دارائی انتخاب و به فرمان همایونی منصوب می‌شود».
۷۳- ماده ۲۵۹ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۲۵۹- رأی شورای عالی مالیاتی پس از تأیید وزیر دارائی برای مأموران تشخیص لازم الاتباع است و در صورت صدور آراء متناقض رأی لاحق متبع است».
۷۴- در ماده ۲۶۰ بعد از عبارت «به شعبه دیگر کمیسیون تشخیص عبارت» که منحصرا مأمور حل اختلاف در مرحله تجدید رسیدگی است» اضافه و عبارت «با تبعیت از مفاد رأی شورا» حذف و عبارت «فصل پنجم»
به عبارت «فصل چهارم» اصلاح و تبصره این ماده حذف می‌شود.
۷۵- در تبصره ۲ ماده ۲۶۱ عبارت «برای تعقیب نزد دادستان انتظامی ارسال دارد» به عبارت «برای رسیدگی نزد دادستان انتظامی مالیاتی ارسال دارد تا در صورت احراز تخلف اقدام به تعقیب نماید» اصلاح می‌شود.
۷۶- در ماده ۲۶۲ عبارت «یکنفر رئیس و دو نفر عضو اصلی» به عبارت «رئیس هیأت عالی انتظامی از بین اعضای اصلی هیأت از طرف وزیر دارائی انتخاب وبه فرمان همایونی منصوب می‌شود» اضافه می‌شود.
۷۷- در آخر بند الف ماده ۲۶۶ عبارت «راجع بعدم رعایت مقررات این قانون» اضافه می‌شود.
۷۸- در ماده ۲۶۸ عبارت «برای کارمند مورد تعقیب در مورد مجازاتهای بندهای الف و ب ماده ۵۹ قانون استخدام کشوری قطعی است و در سایر موارد برای متهم و بطور کلی برای دادستان انتظامی مالیاتی قابل تجدید نظر است» به عبارت «ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ راأی از طرف کارمند مورد تعقیب و دادستان انتظامی مالیاتی قابل تجدید نظر است» اصلاح می‌شود.
۷۹- در ماده ۲۶۹ عبارت «برای کارمندان مورد تعقیب درمورد مجازاتهای بندهای الف و ب ماده ۵۹ قانون استخدام کشوری قطعی است و در سایر موارد برای کارمند مورد تعقیب و بطور کلی برای دادستان مربوط قابل تجدیدنظر است» به عبارت «ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ رأی از طرف کارمند مورد تعقیب و دادستان مربوط قابل تجدید نظر است» اصلاح می‌شود.
۸۰- الف- در بند ۲ ماده ۲۷۳ عبارت «رأی هیأت رسیدگی» به عبارت «رأی قطعی کمیسیون تشخیص» اصلاح می‌شود.
ب- در بند ۳ ماده ۲۷۳ بعداز عبارت «غیرقابل وصول گردد» عبارت «جزدرمورد اظهارنامه هائیکه مشمول اولویت موضوع تبصره ۲ ماده ۲۲۴ قرار نگرفته‌اند» اضافه و به آخر ماده عبارت «این حکم شامل مأموران تشخیص نیزخواهد بود که در موارد مذکور در مواد ۱۴۹ و ۲۳۹ و بطور کلی بعد از صدور برگ تشخیص در هر مرحله ایکه باشد بابت فعالیت دیگر مؤعدی اعم از اینکه از همان نوع باشد یا نوع دیگر بدون بدست آوردن مدرک مثبت یادرخارج از مهلت مرور زمان مالیاتی موضوع مواد ۱۴۹ و ۱۵۰ مطالبه مالیات نمایند» اضافه می‌شود.
۸۱- ماده ۲۷۵ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۲۷۵- به منظور تعیین و معرفی حسابداران رسمی و فراهم آوردن وسائل لازم برای بالابردن سطح معلومات حسابداری در کشور و تهیه زمینه مساعد برای تدوین موازین فنی و اخلاقی حرفه حسابداری و نظارت در اجرای موازین مزبور کانون حسابداران رسمی طبق مقررات این فصل تشکیل می‌شود.
تبصره ۱- کانون دارای شورائی خواهد بود که از اعضاء زیر تشکیل می‌شود:
وزیر دارائی، خزانه دار کل کشور، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، رئیس هیأت مدیره کانون حسابداران رسمی و سه نفر حسابدار متخصص باسابقه به تشخیص وزیر دارائی. ریاست شورا با وزیر دارائی خواهد بود.
تا تاریخ تعیین رئیس هیأت مدیره کانون جلسات شورا بدون شرکت وی تشکیل خواهد شد.
- تبصره ۲- اساسنامه کانون و شرایط و طرز انتخاب حسابدار رسمی و نحوه تشکیل و انجام وظایف شورا و تعرفه حق الزمه حسابرسی و سایر خدمات مذکور در ماده ۲۲۷ آئین نامه‌های موضوع این فصل از طرف وزارت دارائی تنظیم و با تصویب شوری کانون به موقع اجرا گذارده خواهد شد».
۸۲- ماده ۲۷۶ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۲۷۶- اعضاء کانون کسانی هستند که از طرف شورا به عنوان حسابدار رسمی انتخای می‌شوند.
- تبصره ۱- رسیدگی به دفاتر و حساب سود و زیان و ترازنامه برای تشخیص درآمد مشمول مالیات منحصرا به اعضاء کانون یا به مؤسسات حسابرسی موضوع تبصره ماده ۲۲۷ که واجد شرایط خاص مقرر در آئین نامه مربوط باشند واگذار خواهد شد.
شرایط خاص و ترتیب رسیدگی و وظایف حسابداران رسمی در انجام امور مالیاتی و نحوه صدور و لغو کارت شناسائی و مدت و شرایط تمدید آن به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که از طرف وزارت دارائی تهیه و به موقع اجرا گذارده خواهد شد. حسابداران رسمی فعلی تا تعیین اولین دسته حسابداران رسمی از طرف شورا به وظایف خود طبق مقررات فعلی ادامه خواهند داد. حداکثر مدت اعتبر کارت شناسائی مذکور در قسمت اخیر دوسال بوده و قابل تجدید می‌باشد.
- تبصره ۲- کارشناسان رسمی حسابداری دادگستری در تهران از بین اعضاء کانون با رعایت سایر مقررات مربوط به امور کارشناسی انتخاب خواهند شد.»
۸۳- ماده ۲۷۷ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۲۷۷- آن دسته از اعضاء کانون که تمام وقت خود را به خدمات حسابرسی و یا تهیه و تنظیم و پیشنهاد روشهای حسابداری شاغل تلقی گردد برای عموم تخصیص دهند حسابدار شاغل نامیده می‌شوند حسابداران شاغل در مقابل خدمات مذکور از دریافت هرگونه وجهی جز حق الزحمه موضوع تبصره ۲ ماده ۲۷۵ ممنوع می‌باشند. پرداخت هرگونه وجهی از طرف وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی به حسابداران شاغل به استثناء حق الزحمه مزبور ممنوع است.
- تبصره- دویاچند حسابدار شاغل می‌توانند مستقلا یابا شرکت یک یا چند حسابدار رسمی دیگر بارعایت شرایطی که در اساسنامه کانون پیش بینی خواهد شد مؤسسه حسابرسی تشکیل دهند. مدیر مسئول مؤسسه باید از بین حسابداران شاغل انتخاب شود و مسئول اقدامات و نظرات مؤسسه خواهد بود».
۸۴- ماده ۲۷۸ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
«ماده ۲۷۸- وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها مجاز نیستند امور حسابرسی خود را به حسابداران غیر شاغل یا به مؤسسات حسابرسی که یک یا چند نفر از شرکاء آن حسابدار غیرشاغل باشند ارجاع نمایند یا امور حسابرسی خود را به حسابداران غیرایرانی یا مؤسسات حسابرسی که یک یا چندنفر از شرکاء آن غیر ایرانی باشند ارجاع کنند مگر در موارد ضروری به تشخیص وزارت دارائی- حکم این ماده مانع ارجاع امور حسابرسی سازمانهای فوق الذکر به مؤسسات دولتی نخواهد بود».
۸۵- الف- در بند الف ماده ۲۷۹ عبارت «مقررات قانون تجارت و سایر» حذف و بعد از عبارت «به او داده شده» عبارت «و تمام رسیدگی هائی را که طبق عرف حسابرسی لازم بوده انجام داده است» اضافه می‌شود.
ب- تبصره ماده ۲۷۹ بشرح زیر اصلاح می‌شود
- «تبصره- گزارش حسابدار رسمی در مورد بند الف بدون رسیدگی از طرف ممیز مالیاتی قابل قبول است و در صورتیکه ممیز مالیاتی نسبت به گزارش حسابدار رسمی اعم از بند الف یا ب توضیحات و اطلاعات اضافی بخواهد می‌تواند حداکثر در مدت سه ماه پس از تسلیم گزارش با ذکر مورد کتبا از حسابدار رسمی مطالبه نماید و حسابدار رسمی مکلف است حداکثر در مدت ۱۵ روز از تاریخ ابلاغ توضیحات و اطلاعات خواسته شده را جهت ممیز ارسال دارد مگر آنکه تهیه اطلاعات و توضیحات خواسته شده احتیاج به وقت اضافی داشته باشد که در این صورت باتوجه به مدت مرور زمان مالیاتی مهلت متناسبی به حسابدار رسمی داده خواهد شد در صورتیکه ممیز مالیاتی به اطلاعات و توضیحات حسابدار رسمی ایرادی داشته باشد طبق ماده ۲۸۰ اقدام خواهد شد».
۸۶- ماده ۲۸۰ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «ماده ۲۸۰- هرگاه ممیز مالیاتی به گزارش حسابدار رسمی ایرادی داشته باشد نظر خود را با ذکر دلائل به سر ممیز گزارش خواهد داد و در صورتیکه مراتب مورد تأیید کتبی او قرار گیرد ممیز مالیاتی براساس مقررات این قانون و حسب مورد با رعایت تبصره ۲ ماده ۸۱ درآمد مشمول مالیات را تشخیص خواهد داد.
در صورتیکه رد گزارش حسابدار رسمی در مورد بند الف ماده ۲۷۹ باشد و به موجب رأی قطعی کمیسیون تشخیص که با حضور یکی از حسابداران رسمی تکشیل می‌شود ادعای سرممیزی و ممیز مالیاتی قبول نشود دادستان انتظامی مالیاتی مکلف است اقدام به تعقیب نامبردگان در هیئت عالی انتظامی نماید و در غیر اینصورت حسابدار رسمی بامؤدی متضامنا مسئول پرداخت ما به التفاوت مالیات و جرائم و زیان دیرکرد متعلق بوده و نسبت به لغو کارت شناسائی حسابدار رسمی براساس مقررات آئین نامه موضوع تبصره یک ماده ۲۷۶ اقدام و مراتب برای تعقیب نامبرده به کانون حسابداران رسمی اعلام خواهد شد- عدم حضور حسابدار رسمی در جلسه کمیسیون تشخیص در صورتیکه قبلا دعوت شده باشد مانع رسیدگی و صدور رأی نخواهد بود».
- «تبصره- اعضاء کانون از نظر تخلفات و مجازاتها و نحوه رسیدگی به تخلفات آنان به استثناء تخلفات انتظامی که در اساسنامه کانون پیش بینی خواهد شد تابع مقررات مربوط به کارشناسان رسمی خواهند بود».
۸۷- عنوان تبصره ماده ۲۸۲ به تبصره یک اصلاح و عبارت زیر به عنوان تبصره ۲ به ماده اضافه می‌شود:
- «تبصره ۲- ان قسمت از مالیات که مورد قبول مؤدی است از قبیل مبلغ مذکور در اظهارنامه یاترازنامه یادرآراء غیرقطعی کمیسیونهای مالیاتی که در موعد مقرر از طرف مؤدی به آن اعتراض نشده است به عنوان مالیات قطعی تلقی می‌شود و از طریق عملیات اجرائی قابل وصول است».
۸۸- عنوان تبصره ماده ۲۹۲ به تبصره یک اصلاح و عبارت زیر به عنوان تبصره ۲ به ماده اضافه می‌شود:
- «تبصره ۲- وزارت دارائی مجاز است قسمتی از وجوه مزبور را برای پرداخت وام مسکن به مستخدمین وزارت دارائی طبق آئین نامه‌ای که به تصویب وزیر دارائی می‌رسد به مصرف برساند».
۸۹- عبارت زیر به عنوان تبصره به ماده ۳۰۱ اضافه می‌شود:
- «تبصره- در مورد مؤدیان مالیات مستغلات که نشانی آنها طبق ماده ۳۰۰ این قانون مشخص نباشد اوراق مالیاتی به ترتیب مذکور در ماده ۲۹۶ به مستغلی که مالیات آن مورد مطالبه است ابلاغ خواهد شد».
۹۰- ماده ۳۲۱ مکرربشرح زیر بقانون مالیاتهای مستقیم الحاق می‌شود:
«ماده ۳۲۱ مکرر- الف- در مورد مالیاتهائیکه بعد از ۱۳۴۸/۱۲/۲۴ به مرحله قطعیت رسیده یا برسد و در مرجع دیگری قابل طرح نباشد و ظرف مهلت مقرر در تبصره ۱ این ماده بادعای غیرعادلانه بودن مالیات از طرف مؤدی شکایت شود پرونده امر با موافقت وزیر دارائی برای تجدید رسیدگی به هیئتی متشکل از سه نفر به انتخاب وزیر دارائی ارجاع خواهد شد. این حکم شامل مالیات بردرآمد مربوط به عملکرد سال ۱۳۴۶ به بعد ولو آنکه قبل از ۴۸/۱۲/۲۴ به مرحله قطعیت رسیده باشد نیز خواهد بود.
در صورتیکه پس از تحقیقات کافی و دعوت از مؤدی برای هیئت مزبور محرز شود که به مؤدی احجاف شده است وارد رسیدگی ماهوی شده و رأی مقتضی صادر خواهد کرد آراء صادره از طرف هیئت قطعی بوده و در هیچ مرجعی قابل رسیدگی مجدد نخواهد بود.
- تبصره ۱- مهلت شکایت در مورد مالیاتهای قطعی شده قبل از تاریخ اجرای این ماده یکسال از تاریخ اجرای این ماده و در مورد مالیاتهائی که بعد از تاریخ اجرای این ماده به مرحله قطعیت می‌رسد یکسال از تاریخ قطعیت خواهد بود و به شکایاتی که بعد از مهلتهای مقرر برسد ترتیب اثر داده نخواهد شد.
- تبصره ۲- شکایت موضوع بند الف این ماده در صورتی پذیرفته می‌شود و قابل رسیدگی است که مؤدی قبلا پنجاه درصد مبلغ مورد مطالبه دارائی را نقدا پرداخته و رونوشت رسید پرداخت آن را ضمیمه شکایت خود کرده باشد. وجوهیکه اضافه بررأی هیئت وصول شده باشد باید ظرف یکماه از تاریخ تقاضای مؤدی مسترد گردد.
- تبصره ۳- در مورد پرونده هائیکه در مهلت مقرر در ماده ۳۲۱ به استناد ماده مزبور از طرف مؤدی شکایت رسیده باشد جز در مورد مذکور در تبصره ۴ این ماده به استناد این ماده قابل رسیدگی مجدد نمی‌باشد.
- تبصره ۴- وزیر دارائی می‌تواند ظرف یکماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه در صورتیکه شکایت مؤدیان را در مورد عادلانه نبودن مالیات موجه تشخیص دهد پرونده مالیاتی آنها را که قبلا در هیئت موضوع ماده ۳۲۱ مورد رسیدگی و صدور رأی قرار گرفته است برای رسیدگی و صدور رأی قرار گرفته است برای رسیدگی مجدد به هیئت موضوع این ماده ارجاع نماید.
- «تبصره ۵- مرجع رسیدگی به شکایات موضوع این ماده در مورد مشمولین قانون نظام صنفی هیئتی است مرکب از ۲ نفر به انتخاب وزیر دارائی و یک نفر به انتخاب اتاق اصناف- هیئت مزبور می‌تواند ضرایب مالیاتی مربوط به سال ۴۶ تا ۵۰ را در مورد پرونده مطروحه نیز تعدیل نماید.
نماینده اتاق اصناف می‌تواند نماینده اتحادیه مربوط را برای ادای توضیحا همراه بیاورد.
- تبصره ۶- مشمولین قانون نظام صنفی که معادل هشتاد درصد بدهی مالیاتی خود مربوط به عملکرد سنوات ۱۳۴۶ تا آخر ۱۳۵۰ را ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه کلا پرداخت نمایند از پرداخت بقیه اصل بدهی و جرائم و زیان دیرکرد متعلق معاف خواهند بود.
ب- در مورد آراء قطعی کمیسیونهای حل اختلاف که بعد از تاریخ ۴۸/۱۲/۲۴ صادر شده است در صورتیکه ظرف یک ماه از تاریخ اجرای این ماده به تشخیص شورایعالی مالیاتی به علت عدم رعایت قانون حق دولت تضییع شده باشد پرونده برای رسیدگی و تشخیص مالیات به هیئت مذکور در این ماده ارجاع خواهد شد. رأی صادره قطعی بوده و درهیچ مرجعی قابل رسیدگی مجدد نخواهد بود. در موارد مذکور در این بند شورای عالی مالیاتی باید مؤدی را برای بیان مدافعات دعوت نماید- عدم حضور مؤدی مانع اتخاذ تصمیم نخواهد بود.
۹۱- ماده ۳۲۳ بشرح زیر اصلاح می‌شود:
- «ماده ۳۲۳- الف- عبارت «یک ماه» در ماده ۲۴۶ و بند الف و ب ماده ۲۴۸ و ماده ۲۸۸ و عبارت «سی روز» در بند ب ماده ۴۴ و در تبصره ماده ۵۳ و ماده ۶۶ و ماده ۲۳۸ و ماده ۲۳۹ و ماده ۲۸۲ و عبارت «دو ماه» در ماده ۵۴ به عبارت «ده روز» اصلاح می‌شود.
ب- در مورد عملیات موضوع ماده ۷۶ اصلاحات مربوط به ماده مزبور و تبصره ۴ ماده ۸۰ و مواد ۷۶ و ۷۹ و تبصره‌های آنها شامل قراردادهائی است که پیشنهاد آنها از اول سال ۱۳۵۲ به بعد تسلیم شده باشد و در مورد سایر قراردادها مقررات حاکم قبل از تصویب این اصلاحیه جاری خواهد بود.
ج- اصلاحات مربوط به بند ۷ ماده ۲ و تبصره ۲ ماده ۴ و بند ب و تبصره ۳ ماده ۸۰ و تبصره ۳ ماده ۸۳ و بند ث ماده ۱۰۲ و تبصره ماده۱۱۵ و تبصره ۴ ماده ۱۱۶ و بند ۴ ماده ۱۸۳ و تبصره ۱ ماده ۲۱۴ از اول سال ۱۳۴۶ و اصلاح مربوط به تبصره ۶ ماده ۸۰ از اول سال ۱۳۴۹ و سایر اصلاحات و ماده ۳۲۱ مکرر الحاقی از او سال ۱۳۵۲ به موقع اجرا گذاشته می‌شود.
د- دولت مأمور اجرای این قانون است.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله بیگی.
نائب رئیس- ماده واحده مطرح است آقای مهندس فروهر بفرمائید.
مهندس فروهر- حضور محترم همکاران گرامی خواستم عرض کنم چون این لایحه مالیات بردرآمد بسیار اهمیت دارد بنده هم به سهم خودم مطالعه کرده بودم آن جائیکه مربوط به کار کشاورزی می‌شد نظری داشتم پیشنهادی هم در موقع خود تقدیم کرده بودم منتها روی کار فوق العاده کمیسیون و پیشنهادهای زیادی که رسیده بود و حتی پیشنهادهای بعدی که به عنوان بین الشورین داده بود و حتی پیشنهادهای بعدی که به عنوان بین الشورین داده شده بود چون این پیشنهادها به ترتیب مواد مطرح می‌شد بنده سه جلسه پنج ساعته در کمیسیون شرکت کردم ولی متأسفانه نوبت طرح پیشنهاد بنده نرسید تااینکه ناچار بنا به دعوت رسمی وزارت کشور برای بازدید از استان‌های جنوب حرکت کردیم و روز بعداز مسافرت بنده این پیشنهاد مطرح شده بود و چون بنده در کمیسیون حضور نداشتم نمی‌توانست مطرح بشود حالا بنده در طرح ماده واحده اشاره به آن مطلب می‌کنم و گرنه آئین نامه راه نمی‌دهد. پیشنهاد بنده مبنایش این بود و در این مورد صحبتهائی هم شده بود با علاقمندان و منابع کشاورزی چون کشورهای در حال توسعه که رو به صنعتی شدن می‌روند، این یک پدیده دنیائی است، همیشه با مضیقه مواد کشاورزی مواجه می‌شوند و این مضیقه‌ها را هم دیدیم، که تولیدات نسبت به ازدیاد مصرف و پول در گردش به دست مردم، جوابگو نبود بااینکه دولت توجه کرد و یک مقدار از ممنوعیتها را برداشتند معذالک قیمتها بالارفت ۲۰ سال صحبت بود که معافیت کشاورزی داده شود مالیات کشاورزی را هم بنده وارد ماهیت آن نمی‌خواهم بشوم ولی یک ماهیت نسبتا بدوصولی است چون با تعداد زیادی کشاورز و خرده مالک سروکار دارد و دستگاه وصولی خیلی تحت فشار است که با این همه مؤدی سروکار دارد از این گذشته در جهت ازدیاد مالیات نبود این بود که دولت توجه کرد و معافیت ده ساله آورد ایجاب می‌کرد ۲۰ ساله باشد ولی بالاخره به ۱۰ سال معافیت وزارت کشاورزی رضایت دارد ولایحه دولت باکمال خوشوقتی به آن صورت تصویب شد مطلبی که خیلی مهم است خواهش می‌کنم توجه بفرمائید و می‌خواستم که در صورت جلسه قید شد این است که کشاورزی پراکنده است کشاورزان الآن غیر از قطبهای کشاورزی و سهامی‌های کشاورزی که آنها ضوابط دیگر خواهند داشت و مالیات آنها از طرف وزارت تعاون بخشوده شده با اقدامیکه می‌کنند طوری است که جنس ارزان وارد کنند که به آنها مالیات زیادی تعلق نخواهد گرفت درصورتیکه کشاورزان آزاد وخرده مالکین یک فعالیتهای پراکنده دارند و اینها تنها از ده سال معافیت مالیات استفاده خواهند کرد و فعالیتشان را زیاد خواهند کرد و کوششهائی خواهند کرد ولی بیم بنده این است که چون در انقضای ده سال یک مرتبه معافیت برداشته خواهد شد در پایان ده سال ما به یک مقدار مضیقه هائی برمی خوریم پیشنهاد بنده این بود که معافیت تدریجا برداشته بشود یعنی این ده سالی را که لطف فرمودید و از لحاظ مقتضیات مملکتی صلاح دانستید که مالیاتی نباشد در انقضای ۱۰ سال مالیات طی چند سال برداشته بشود پیشنهاد بنده این بود که ظرف دهسال و به مأخذ ده درصد در سال مجددا مالیات برقرار بشود ممکن است البته این مدت را کوتاهتر یا بیشتر کرد و همانطور که عرض کردم چون بنده در مسافرت بودم و این مطلب حائز اهمیت بود خواستم که نمایندگان محترم که اکثرا موکلینشان در شهرستانها کشاورزان یا خرده مالکین هستند و ما همه فکرمان این است که تولیدات کشاورزی رو به ازدیاد باشد البته برای ۱۰ سال دیگر هم نمی‌شود پیش بینی کرد بنده از این معافیت مالیاتی ۱۰ ساله بسیار تشکر می‌کنم و کمال حسن استقبال را همگان کردند و من هم یکی از آنها هستم ولی لازم بود که این توجه داده شود بنده در کیفیت پیشنهاد وارد نیستم که به چه صورت مطرح شده است و به چه صورت رد شده ولی چون اهمیت زیادی دارد خواستم استدعا کنم توجه فرمائید اگر بشود در مجلس سنا یا جای دیگر پیشنهادی در این مورد بیاید که پس از انقضای دهسال مالیات به صورتی باشد که برقراری آن تدریجی باشد که به کشاورزی لطمه‌ای نخورد و طوری باشد که در انقضای ۱۰ سال کشاورزان بتوانند فعالیتشان را ادامه بدهند و لطمه‌ای از لحاظ برقراری مالیات به پیشرفت کشاورزی وارد نشود عرایضم را کوتاه می‌کنم فقط این موضوع را لازم دانستم که به عرض همکاران محترم برسانم.
نائب رئیس- آقای حکمت یزدی بفرمائید.
حکمت یزدی- بااجازه جناب آقای رئیس و نمایندگان محترم.
در یکی از جلسات گذشته بحث داشتیم که در مورد لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم گفتم برای اینکه فرم قانونگذاری رعایت بشود و اصولی که حاکم است براصل قانونگذاری رعایت بشود این صحیح نیست که مقدار زیادی از مواد تبصره‌ها را تحت عنوان ماده واحده ذکر کنند خوب بخاطرم می‌آید که جناب آقای رامبد این تذکر را فرمودند در طرح یکی دو لایحه، بسیار راه آسانی دارد بنده به اعتماد اینکه این مطلب قبول شد و در کمیسیون هم علی الظاهر قبول شده بود فکر می‌کردم فرم کار غیر از ماده واحده باشد ولی وقتی نگاه کردم دیدم باز بصورت ماده واحده باقی مانده است.(مهندس صائبی- در اصلاح آئین نامه پیش بینی می‌کنیم) در ماده ۹۱ آئین نامه مجلس شورا ملی ذکر می‌کند که اگر لوایح بصورت ماده واحده یا مواد عدیده به مجلس تقدیم می‌شود باید رعایت تناسب بشود من نمی دانم در این ماده واحده مابین اینقدر مواد چه تناسبی موجود است بعد آمدید در بعضی موارد عین خود ماده را ذکر کردید اگر عین ماده را ذکر می‌کنید باید ترتیب قانونگذاری در مورد آن رعایت بشود در ماده ۱۰۰ آمده‌اید خود ماده را ذکر کرده‌اید در ماده ۱۰۹ خود ماده را ذکر کرده‌اید و طبق آئین نامه موظفید که نسبت به ماده ۱۰۰ و ۱۰۹ جداگانه اعلام رأی بفرمائید و قابل بحث هم باشد ماده‌ای را الحاق کره‌اید به این قانون مابین اصلاح و الحاق فرق است اگر بگوئید که اصلاح یک کلمه عامی است شامل الحاق هم می‌شود این درست، شما تبصره‌هایی را الحاق کرده‌اید در حالیکه شما قصد اصلاح دارید برای اینکه این مسئله ماده واحده به این صورت داستان شتر و گربه را بیاد می‌آورد ما ارخس البعیر لولا الاقلاده چقدر ارزان است شتر اگر این قلاده را نداشت، این قلاده را آویزان می‌کنیم به گردن یک ماده واحده بایک مقدار اصلاح و یک مقدار الحاق این صحیح است؟ درحالیکه بایستی نسبت به هریک از این مواد هم حق صحبت و اظهار نظر و رأی باشد شما ایجاد یک گرفتاری می‌کنید برای یک نماینده که آقا با ده ماده اصلاحی موافق است ولی چون در قالب ماده واحده هست نمی‌تواند نظرش را اظهار کند ممکن است بنده کمترین بابیست مورد آن موافق باشم ولی چون در قالب ماده واحده آورده‌اید نمی‌توانم در آنجائی که با چهل مورد دیگرش مخالف هستم و آنجائی هم که رأی موافق دارم اظهار نظر کنم (یکنفر از نمایندگان در آئین نامه این موارد اصلاح می‌شود) بنظر بنده اولا احتیاج به اصلاح ندارد برای اینکه اگر در ماده واحده بگوئیم مواد فلان و فلان ملغی و بشرح آتی اصلاح می‌شود خود ماده را می‌گذاریم اشکال ندارد گفتید اشکال دارد این را در کمیسیون آئین نامه رعایت بفرمائید برای اینکه واقعا برای یک مجموعه بزرگی که امروز ما می‌بینیم شامل مقداری اصلاح و مقداری الحاق بایک اعلام رأی و قیام قعود به عنوان ماده واحده نشود و ایجاد تضییع حق برای نمایندگان محترم هم نکند این تذکار را بنده است.
- معرفی آقای دکتر عبدالمجید مجیدی به سمت وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و معرفی آقای امیرقاسم معینی به سمت وزیر کار و امور اجتماعی به وسیله جناب آقای امیرعباس هویدا نخست وزیر
۱۰- معرفی آقای دکتر عبدالمجید مجیدی به سمت وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و معرفی آقای امیرقاسم معینی به سمت وزیر کار و امور اجتماعی به وسیله جناب آقای امیرعباس هویدا نخست وزیر
نائب رئیس- جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
امیر عباس هویدا (نخست وزیر)- جناب آقای رئیس، در جلسه امروز می‌خواستم بااجازه خانمها و آقایان آقای عبدالمجید مجیدی را به سمت وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه معرفی کنم (نمایندگان- مبارک است) بدیهی است که پس از تصویب لایحه سازمان برنامه و بودجه، مقام ایشان همان وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه خواهد بود ضمنا آقای امیر قاسم معینی را به عنوان وزیر کار و امور اجتماعی معرفی می‌کنم (نمایندگان- مبارک است، مبارک است) اطمینان دارم که وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه همانطور که سابقا روابط بسیار نزدیکی با مجلس شورای ملی داشتند در این پست جدیدش این رابطه نزدیک و همکاری وجود خواهد داشت و آقای معینی هم که همکار بسیار صمیمی شما بودند در این پست جدید موفق و کامیاب باشند (نمایندگان- انشاءالله).
- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شوردوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم و ارسال به مجلس سنا
۱۱- ادامه مذاکره و تصویب گزارش شوردوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم و ارسال به مجلس سنا
نائب رئیس- مذاکرات در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم را ادامه می‌دهیم. آقای اهری بفرمائید.
اهری- بنده با احترامی که به جناب حکمت یزدی امکان ایجاد مشکلاتی هست این است که ما این لایحه را تحت عنوان ماده واحده خدمتتان آوردیم مسلما در کمیسیون اصلاح ائین نامه مجلس روی این قبیل موارد بررسی خواهد شد و راه حلی پیدا خواهند کرد که در لوایح دیگر هم که به این صورت تقدیم می‌شود مورد نظرقرار بگیرد و نظر جنابعالی تأمین بشود. ضمنا چند اصلاح عبارتی و چاپی در لایحه هست که به ترتیب عرض می‌کنم در صفحه ده در ابتدای سطر دوم تبصره ۴ کلمه «در» اضافی است و در آخر همین سطر جمله «وصول شده است» باید بشود «وصول شده یا بشود» همین اصلاح در سطر پنجم این تبصره نیز باید صورت بگیرد یعنی جمله «بیست و پنج درصد وصول شده است» باید بشود «بیست و پنج درصد وصول شده یا بشود» در صفحه ۳۶ در سطر دو تبصره ۳ ماده ۳۲۱ مکرر پس از «شکایت رسیده باشد» باید اضافه شود «جز در مورد مذکور در تبصره ۴ این ماده» در آخر سطر اول تبصره ۵ همین ماده پس از کلمه «درمورد» کلمه مشولین باید بشود «مؤدیان مشمول» و در سطر چهارم همین تبصره پس از کلمه «را» جمله «در مورد پرونده مطروحه» باید اضافه شود در صفحه ۳۷ در آخر سطر دوم بند ب از ماده ۳۲۱ مکرر پس از کلمه «تاریخ» کلمه «تصویب» اضافه است باید حذف شود.
نائب رئیس- آقای مظهری بفرمائید.
مظهری- بنده می‌خواستم در مورد ماده ۱۰۹ و معافیتی که به بخش کشاورزی در این قانون داده شده از طرف کشاورزان ایران و بخصوص کشاورزان جنوب تشکر بکنم از دولت تقاضا کنم باتوجه به اینکه البته این ماده بقدر کافی گویا هست، معهذا از نظر آگاهی کشاورزان و روشن شدن بیشتر خود بنده جناب وزیر دارائی اگر این مورد را تشریح بفرمایند که این معافیت عمومیت خواهد داشت در مورد همه بخشهای کشاورزی که در گذشته بود یا در آینده ایجاد خواهد شد و بطور کلی کشاورزی به مدت ده سال از پرداخت مالیات معاف خواهد بود و بعد کشاورزی که در آینده ایجاد می‌شود چون هدف بیشتر تشویق مردم در سرمایه گذاری در این مورد است در آینده هم آنچه که واحدهای کشاورزی بوجود می‌آید آنها هم از این معافیت دهساله برخوردار خواهند شد یا نه؟ خیلی متشکر می‌شوم اگر در این مورد توضیحی بفرمائید.
نائب رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- همانطور که همکاران محترم وقوف دارند در شور اول این لایحه از جهت اهمیت این لایحه موارد و مسائل مختلفی که در این لایحه هست و تأثیر کلی این لایحه در زندگی فرد فرد ملت ایران نسبت به نحوه تنظیم صحبت کردیم ایراد گرفتیم خوشبختانه مورد توجه اکثریت محترم قرار گرفت لیدر محترم اکثریت مثل همیشه از جانب گروه اکثریت این نظر را قبول کردند تأیید کردند پیشنهادی هم در این زمینه تقدیم شد در کمیسیون هم پیشنهاد مورد توجه قرار گرفت چون خود من تقدیم کننده پیشنهادی در این زمینه بودم و در کمیسیون دارائی به بنده این مطلب را اعلام کردند که این پیشنهاد قبول شد متأسفانه می‌بینم که باز لایحه بصورت ماده واحده است گرچه حسن اداره جلسات کمیسیون و فرصتی که رئیس کمیسیون دارائی به ما دادند برای بحث در مواد و سعه صدری که وزیر محترم دارائی برای قبول نظرات و استماع پیشنهادهای مختلف در کمیسیون نشان دادند عملا بحث در کمیسیون بصورت بحث در یک ماده واحده نبود و من امیدوارم که اجازه صحبت هم در جلسه علنی رو پاره‌ای از مواد به کیفیتی باشد که اگر در شرایط کنونی و ائین نامه موجود لایحه به این صورت تنظیم شده است همانطور که در کمیسیون فرصت داده شد و قبول کردند و نظراتی داده شد در جلسه هم بشود درباره مسائل مختلف این لایحه که واقعا با تنوع فوق العاده زیاد به گروههای مختلف اجتماع ما بستگی دارد صحبت بکنیم بطور کلی لایحه ایکه مطرح است از خیلی از جهات نمی‌تواند مورد قبول و مورد حمایت و مورد تصدیق اکثریت و اقلیت هردو قرار نگیرد در این لایحه به وضع مؤدیان توجه فوق العاده زیاد شده است تا آنجا که در جهت حفظ حقوق مؤدی بخصوص حفظ حقوق مؤدی ضعیف و صاحبان درآمد کم توجه شده است آن قسمت هم که مربوط است به حفظ حقوق دولت به عهده نمایندگان دولت و اولیاء مربوط وزارت دارائی است که خودشان در مقام دفاع از حقوق دولت که در حقیقت آن هم مربوط به بقیه مردم که اکثریت مردم مملکت هستند وقتی که مالیاتی به دولت پرداخت می‌شود این مالیات در جهت منافع ملت و مصالح ملت به مصارفی می‌رسد که نمایندگان تصویب می‌فرمایند و در جهت حفظ منافع مردم از لحاظ انجام وظایف مختلف به مصرف می‌رسد در لایحه موجود نکات مثبت امید بخش کننده زیادی است که بنده به شخصه ذکر پاره‌ای از آنها را لازم می دانم و تشکر می‌کنم در مورد هم آهنگ کردن مالیات حقوق‌ها همانطور که توصیه کمیسیون بودجه بود وزارت دارائی اقدام کرده است و در آینده انشاءالله در دستگاه دولت افرادی که همسطح حقوق می‌گیرند یکنواخت مالیات می‌پردازند و این استثناء از بین خواهد رفت در مورد مالیات اصناف قشر وسیعی که عامل توزیع هستند و پاره‌ای که عامل تولیدات کوچک هستند توجه فوق العاده زیادی شده است از یک مقدار بخشودگی بهره مند می‌شوند و حق دارند نسبت به مواردی که مالیات آنها قطعی شده است از امکانات این قانون استفاده کننده و به یک رقم عادلانه‌ای برسند در مورد معاف کردن مالیات تا ۳۰ هزار ریال که بابت سهم کارگران از سود کارخانجات که مورد تصویب قرار گرفته است جای نهایت تشکر را دارد آنچه از پیشنهادهای ما در این لایحه مورد توجه قرار نگرفت مواردی بود مربوط به ماده ۷۹ امیدورام اولیای وزارت دارائی با تذکراتی که در کمیسیون داده شد خودشان در این زمینه توجه بیشتری بفرمایند اگر آنچه بعرضشان رسید و توضیحاتیکه داده شد قابل قبول باشد برای آینده رویه‌ای اتخاذ کنند که منطقی تر و عادلانه تر باشد برای وصول مالیاتهای بزرگ برای بخش صنعتی و ساختمانی موارد تشویقی و فوق العاده‌ای در لایحه هست که شایان تقدیر است در مورد بخش از وظایف مختلفی که دولت به عهده دارد از اهم وظایف است ولی یک مملکتی به پهنه و وسعت مملکت ما با این مواهب طبیعی که داریم نیازمندی به توایدات کشاورزی داشتنش زیاد درخشان و قابل تقدیر نیست به نظر من توجه به بخش کشاورزی می‌بایستی زودتر از این می‌شد ضرر را از هرجائی جلوگیری بکنیم نفع است بنده از این معافیتی که به منابع درآمد از فعالیتهای کشاورزی داده شده است رأی مثبت دادم بسیار مفید است (اخلاقی- همه اش مفید است) اجازه بفرمائید من که بالضرره به جای جنابعالی از آنجاهائیکه مفید است با نهاین انصاف و بدون امساک مطلبی عرض می‌کنم خود بگویم و اگر جاهائی که مفید نیست و جنابعالی لازم دانستید به جنابعالی عرض کنم (اخلاقی- همه اش تعریف شنیدیم خیلی هم ممنون، بفرمائید) در بخش کشاورزی هدف تشویق و احیای بخشودگیهایی که به دستجات و صنوف مختلف داده شد و همه شایان تشکر است برای کار کشاورزی پیشنهادی تقدیم کرده‌ام که قسمتی از آن مورد موافقت قرار گرفته است می‌خواستم از جناب آقای وزیر دارائی با قضاوتی که در پایان تصویب این اصلاحیه از مجموع این مصوبات برای ایشان حاصل شده است استدعا بکنم این پیشنهاد را بطور کامل قبول بفرمایند چون کشاورزان بزرگ در مرحله اول اصلاحات ارضی محاسبات مالیاتی شان بهر کیفیت بوده است مجبور به تسویه بوده‌اند برای اینکه قیمت املاک را براساس آن مالیات دریافت می‌کردند آنچه باقیمانده است خرده مالکین هستند که براثر عسرت و تنگدستی توفیق و امکان پرداخت مختصر مالیاتی را پیدا نکردند و به همین دلیل عدم امکان مشمول زیان دیر کرد شده‌اند جنابعالی باسعه صدر قبول کردید این جریمه و زیان دیرکرد بخشوده شود خوب اگر داشت روز اول می‌داد و امروز چنین منتی را متحمل نمی‌شد برای اینکه جریمه و زیان به او تعلق نمی‌گرفت پیشنهادی که بنده کرده‌ام متن پیشنهادنشان دهنده کمک به طبقه کشاورز ضعیف و خرده مالک سابق است یعنی تامبلغ ۵۰ هزار ریال اصل مالیات اگر باشد موافقت بفرمائید و آنها هم نظیر سایر صنوف مثل اصناف که از یک معافیت بزرگتری استفاده کردند و مثل سیر مؤدیان که در این لایحه حقیقتا در جهت تأمین حقوق آنها و حتی کمک به آنها قدمهائی برداشته شده است در مورد خرده مالکین هم عنایت بفرمائید و این پیشنهاد را قبول کنید تا همه مؤدیان مالیاتی اعم از کوچک و بزرگ از منافع حاصل از این اصلاحیه برخوردار باشند البته در مواردی که مربوط است به تأمین حقوق دولت طبعا آنچه را که اولیاء وزارت دارائی بخواهند و پیشنهاد کنند مجلس انقلاب آماده قبول است در جهت تأمین و تحقق منافع عمومی یعنی حق دولت نسبت به مؤدیانی که متأسفانه هستند در میان آنها که از مزایای فوق العاده این دوره و این عصر استفاده کرده‌اند ولی مالیات متعهد و قانونی خود را نپرداخته‌اند که در توضیحات جلسه گذشته لیدر اکثریت اشاره به مواردی از این قبیل شد و من مطمئنم جناب آقای وزر دارائی که درعمل قطعا بیش از ما توجه دارند در جهت حفظ حقوق دولت که در حقیقت حفظ حقوق ملی است نظراتی اگر داشته باشند اعلام بفرمایندمجلس انقلاب بطور قطع آماده قبول و تصویب خواهد بود (احسنت).
نائب رئیس- آقای دکتر دادفر تشریف بیاورید.
دکتر دادفر- عنوان می‌شود که بعضی از قوانین بخصوص قوانینی که با اکثریت مردم مملکت سروکار دارد بیشتر درمعرض اصلاح و تغییر قرار می‌گیرد ذکر این نکته ضرورت دارد که قوانین مالیاتی با توجه به وضع و پیشرفت اقتصاد هر مملکتی و بخصوص توجه به اهداف برنامه مملکتی باید مطابق داشته باشد و خود این مطابقت لزوم تجدید نظر در قوانین مالیاتی را ثابت می‌کند مثلا ما در چند سال گذشته نظر به اینکه برنامه چهارم ما برای پیشرفت صنایع اعتبارات قابل توجهی تخصیص داده بود و می‌خواستیم صنایع ما با یک روند بسیار فوق العاده‌ای پیشرفت کند معافیتهای مخصوصی برای گسترش صنایع درنظر گرفتیم این قسمت از صنایع به آن درجه از پیشرفت وقتی رسیدند شاید اهمیت قائل نشدند لذا معافیت دتر بخش کشاورزی باید پیش بینی می‌شد غرض من از ذکر این مورد این است که باید در این قوانین مالیاتی همگام با تحول وضع اقتصادی تجدید نظر شود زیرا امروز قوانین مالباتی فقط این نیست که وزیر دارائی برود از مردم پول بگیرد تا خزانه پول داشته باشد قوانین مالیاتی مشخص سیاست اقتصادی و مالی مملکت است کمااینکه امروز می‌بینیم در بخشهای فعالیتهای کشاورزی معافیت پیشنهاد شده است خوب این با فلسفه پول جمع کردن در خزانه درست در نمی‌آید اما چون ما می‌خواهیم در برنامه پنجم، کشاورزی ایران به آن حد از رشد برسد که پیش بینی شده است و رسیدن به این رشد ملازمه با این تشویق دارد باید در قوانین مالیاتی پیش بینی بشود و پس برنامه‌های اقتصادی مملکت از یک طرف و برنامه‌های مالیاتی مملکت از طرف دیگر مکمل و متمم هم هستند قانون مالیاتی فعلی که پیش بینی شده است دارای مزایای زیادی است که یکی از نظر فلسفی است و یکی از نظر اینکه در موقعی این مالیات بردرآمد و قوانین مربوط به آن مجلس داده شده است که مقررات برنامه پنجم ما در آستانه تدوین بوده و وزارت دارائی باآگاهی کامل از اصول و سیاست و اهداف برنامه پنجم قانون مالیات بردرآمد را اصلاح کرده است و از ممیزات بسیار روشن این لایحه آن هدف انقلابی ایران است یعنی توزیع عادلانه درآمد و هزینه‌های مملکت بین تمام افراد مملکت ملاحظه بفرمائید که درباره یکسان کردن حقوق کارمندان دولت امده‌اند از یک عده ایکه حقوقهای بالاتری داشتند مالیات گرفتند و به آنها که حقوق کمتری می‌گرفتند اضافه کردند تا محل این درآمد از حقوق خود کارمندان تأمین شده باشد یعنی بالا بردن درآمد مردم یعنی تأمین رفاه طبقات کم درآمد و این اصل توزیع عادلانه درآمد بین طبقات مختلف مردم است معافیت هائی که پیش بینی شده است در بخش کشاورزی، این کشاورزان چه کسانی هستند اینها هشتاد و پنج درصد مردم این مملک هستند روستائیانی هستند که تاقبل از انقلاب مالیاتشان را به اضعاف مضاعف به فئودالها می‌دادند ولی حالا تا دهسال معاف هستند پس بطور کلی می‌شود گفت سیاست مالیاتی این لایحه، توزیع عادلانه درآمد و حمایت از طبقه کم درآمد است (صحیح است) و گرفتن مالیات بیشتر از طبقه پردرآمد و در نتیجه ایجاد تعادل اقتصادی و عدالت اجتماعی مالیات بین مردم (صحیح است) و ازاین نظر بااصول و اهداف انقلاب ایران و برنامه پنجم هماهنگی دارد و عرض کردم خوشبختانه در بهترین موقعیت این قانون تهیه شده که برنامه پنجم در آستانه تهیه و تقدیم است و یکی دیگر از ممیزات این لایحه و این قانون این است که قانون مالیات بردرآمد که در سال ۱۳۴۶ تصویب شد با سیستم جدید و اصول جدید قهرا در اجرا اشکالاتی داشت و این پیش بینی و مقرراتی است برای جلوگیری از فرار مالیاتی بخصوص فرار مالیاتی برای آنهائی که مالیات دهنده بزرگ هشتند و ما امیدواریم تدابیری که در وزارت دارائی از نظر اجرائی پیش بینی شده و مقرراتی که در اصلاحیه پیش بینی شده بتواند به آن هدف واقعی خودش که عبارت از گرفتن مالیات از مستحقش است برسد و هدف وزارت دارائی نباید این باشد که فقط خزانه از مالیات مردم پر بشود یاهر کارمند دولتی عایدی بیشتری تحصیل کرد این افتخار بیشتری است و در واقع قابل احترام ما است هدف وزارت دارائی به این صورت نیست چون تحصیل دارائی در یک کشوری که خوشبختانه برای ما منابع درآمد چه از نظر توسعه اقتصادی و صنعتی و چه توسعه درآمدهای معدنی و نفتی مورد احتیاج فوری نیست آنچه که برای ما ضرورت دارد اجرای قوانین مالیات بطور دقیق و بطور عادلانه است و وصول مالیات از مستحقش و پرداخت مالیات به وسیله صاحب درآمد است خوشبختانه وزارت دارائی طرقی را که عده معدودی بتوانند به استناد به آن طرق و با استناد به این مواد و مقررات شانه از پرداخت مالیات خالی کنند پیش بینی کرده و بادقت و مراقبتی که در دستگاه وصول است و با بی نظری و تقوی و فضیلتی که در اکثر کارمندان جوان منصوب فعلی دیده می‌شود امیدواریم اجرای سیاست مالیاتی و با اصولی که برنامه پنجم برای ما تهیه کرده است که در مسیر روح انقلاب است بتواند بیک عدالت اجتماعی مالیاتی در مملکت برسد آنچنانکه منظور نظر است یک عدالت مالیاتی برقرار کند در این هیچ بحثی نیست که قوانین مالیاتی بهترین قوانینی است که در در مجلس شورایملی مورد مطالعه قرار گرفته و اصولا شان مجالس مقننه تصویب مالیاتهاست و مشروطیت و دموکراسی بوجود نیامده مگر در اثر مذاکره ومداقه در امور مالیاتی به این ترتیب قوانین امروز با قوانین صد سال قبل فرق دارد فرض این است که قوانین مالیاتی و قوانین گمرکی قوانین ارشادی هستند و در عین حال قوانین منظم کننده طبقات اجتماعی و سیاست عالی مملکت و در این مسیر است که باید قوانین حلاجی بشود و در اجرا با این اهداف مطابقت بکنند بنده امیدورام وزارت دارائی الان که شور دوم این لایحه است و پس از تصویب در اجرای این لایحه که اجرای منویات شاهنشاه و اجرای اهداف مملکتی است توفیق پیدا کند و باقانون جدید مالیات بردرآمد و قانون برنامه پنجم وقانون بودجه در ۵ سال آینده مملکت ما واقعا بتواند آن عدالت واقعی اجتماعی را برای مردم مملکت ما فراهم کند (احسنت).
نائب رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) یک پیشنهاد حذف رسیده است که قرائت می‌شود.
احتراما پیشنهاد حذف تبصره ماده ۲۴۲ را می‌نماید.
با تقدیم و احترام- کریم اهری.
نائب رئیس- آقای وزیرا دارائی تشریف بیاورید.
دکتر جمشید آموزگار (وزیر دارائی)- اگر توجه فرموده باشید در لایحه تقدیمی دولت این تبصره منظور نشده است چون دولت معتقد است اگر در نتیجه اشتباه محاسبه مالیاتی وصول شده باید مسترد شود و اگر کمتر وصول شده داخل محدوده و مرور زمان سه سال باید وصول بشود بنابراین منظور کردن این تبصره به نظر وزارت دارائی و دولت ضرورت نداشت معهذا چون در کمیسیون یکی از نمایندگان محترم پیشنهاد کردند که این تبصره باشد از نظر دولت هم بود و نبود آن یکسان بود موافقت شد حالا اگر رأی داده شود که حذف شود تأثیری در ماهیت مطلب ندارد وزارت دارائی اگر در اثر اشتباه محاسبه در داخل مرور زمان مالیات بیشتری وصول کرده باشد پس می‌دهد کمتر هم اگر گرفته باشد دنبالش خواهد رفت و وصول خواهد کرد (احسنت).
نائب رئیس- با این پیشنهاد مخلفی نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به حذف تبصره ماده ۲۴۲ خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح آقای طلوعی بفرمائید.
طلوعی- این لایحه این لایحه که الان به مرحله تصویب نهایی نزدیک می‌شود در جهت اصلاح قانون مالیات بردرآمد مصوب سال ۱۳۴۵ تقدیم شده و دومین اصلاحیه ایست که در این زمینه به مجلس آمده است لایحه ایست انقلابی و در جهت تأمین عدالت مالیاتی که خود یکی از ارکان عدالت اجتماعی است اینکه می گوئیم لایحه انقلابی است برای این است که به تصدیق لیدر محترم اقلیت و سایر نمایندگان محترم اقلیت که صحبت کردند تعداد مواد و اصلاحاتی که در جهت معافیتهای مالیاتی و تخفیف نرخهای مالیاتی در این لایحه پیشنهاد شده به مراتب بیش از مقداری است که در آن افزایش نرخهای مالیاتی پیش بینی شده است. هم آن کاهش در جهت برقراری عدالت مالیاتی است و هم این افزایش. بطور اختصار در این لایحه من چهار نکته را عرض می‌کنم این لایحه قسمتی از آن در جهت رفع تبعض‌ها است همکار محترم آقای فرهادپور هم درباره اش صحبت کردند و سالها مورد نگرانی کارمندان دولت بود با اصلاحی که شده این تبعیض از کارمندان دولت رفع شده است و در عین حال برای حقوقهای بالاتر مالیاتهایی وضع شده است و این کمال عدالت مالیاتی است موارد دیگر معافیتهائی است که در این لایحه وجود دارد وقسمت مهمی از این لایحه را تشکیل می‌دهد بخصوص در مورد روستائیان و کشاورزان نکته سومی که در این لایحه هست تسهیلاتی است که برای مردم در نظر گرفته شده است از جمله این تسهیلات که فراوان هستند فقط به دو نکته آن اشاره می‌کنم یکی از موارد بازرگانان است که می‌گوید در مورد مالیات علی الرأس تشخیص مالیات آن موکول به آن است که از طرف مأمورین تشخیص اسناد و مدارک ارائه شده از طرف مؤدی برای رسیدگی و تشخیص درآمد واقعی مؤدی کافی نباشد و مراتب مورد تأیید هیأتهای متشکل از سه نفر حسابرس به انتخاب وزیر دارائی واقع گردد که در اینجا این مشکل رفع شده است تسهیلات دیگر در این لایحه است بخصوص به ماده ۳۲۱ اشاره می‌کنم که به موجب این ماده که در اصلاحیه قبلی یکسال مهلت بود برای اعتراض به آراء. در اینجا این امکان برای مردم برای همیشه گذاشته شده است که اگر از کمیسیونهای مربوط رأی غیرعادلانه صادر شد با موافقت وزیر دارائی این رأی قابل تجدید نظر است مورد چهارم رفع ابهاماتی که ممکن بود در بعضی مواد ایجاد شود برطرف گردیده و باسرعتی که در رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی اتخاذ می‌کنند موجب پیشرفت کار مردم را فراهم می‌کند من فقط به عنوان آخرین مطلب چون خودم را هنوز نویسنده می دانم در مورد مالیات نویسندگان یکی از همکاران ما پیشنهاد کرده و چون می‌خواهم این موضوع برای همکاران مطبوعاتی روشن شده باشد البته من خودم قانع شده‌ام اگر جناب وزیر دارائی توضیح بیشتری در اینجا یا به خود نویسندگان بفرمائید خیلی ممنون خواهم شد.
نائب رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- بخاطر دارم روزی لیدر محترم اکثریت بااین عبارت فرمودند، آقای رامبد پس شما بفرمائید با همه چیز مخالفید، با مطالبی که امروز همکاران محترم من عنوان کردند و توضیح کوتاهی که اکنون خودم به عرض مجلس شورای ملی میرسانم پاسخ عرض می‌کنم که جناب دکتر الموتی آنجائیکه منطق حکومت می‌کند ما همیشه موافقیم از این موقعیت خواستم استفاده کنم و یادآور شوم که ما و شما اکثریت محترم، در دو حزب مختلف عضویت داریم ولی هردو طرفدار یک نهضت و پیرو اصول بزرگ یک انقلابی هستیم که در جهت تعالی و ترقی ایران است (صحیح است) شما عضو حزب ایران نوین هستید و ما هم عاشق ایران ابدی هستیم (احسنت) آنجائیکه منطق حکومت کند بین ما و شما هیچ وقت اختلاف بروز نخواهد کرد منطقی که در جهت نفع ملت مصلحت دولت و اعتلای مملکت باشد (احسنت) آنچه که بنده در شور دوم کمیسیون دارائی شرکت کردم و استنباط کردم واقعا امیدوار کننده بود سی و دو پیشنهاد بنده دادم شاید بیست تای آنها قبول نشد ولی طرز استدلال وزیر دارائی، منطق اعضای محترم کمیسیون وظیفه وجدانی برای من بوجود آورد که اینجا تشکر کنم (آفرین) و اینجاست که یادآور می‌شوم ماهم اگر پیشنهادهائی می‌دهیم انتقادی داریم از دریچه نظری مطلب را می‌نگریم که باز به نفع همان مملکت و ملتی است که همه در راهش باید تلاش کنیم (صحیح است) فراموش نکنید سالهائی که ما معافیت کشاورزی ا خواستیم و فریاد کشیدیم با جواب غلطی تقاضای ما قبول نشد و اما امروز از قبولش سپاسگذاری می‌کنیم در دو مورد تصور می‌کنیم یک تجدید توجه به این لایحه اصلاح شده امتیازی بیشتری خواهد داد و این آنجائی است که مهلت‌ها از چندماه همه به ده روز تقلیل پیدا کرد در مواردی از این تقلیل که جلوی سوء استفاده گرفته شود البته صحیح است ولی در مواردی که مککن است باعث تضییع حق بشود بهتر است ترتیبی بدهیم که از این تضییع حق جلوگیری بشود لذا باوجود اینکه من پیشنهاد داده بودم و طبق آئین نامه هم ممکن بود باز به دنبال پیشنهاد بروم ولی اینجاست که وقتی می‌بینم کاری صحیح انجام می‌شود ما هم نمی‌خواهیم وقت بگیریم تجدید مطلب نمی‌کنیم یکی در مورد این است که اگر به مؤدی ابلاغ شد این مهلت در گذشته بود در ظرف یکماه او نتوانست یا نخواست ترتیب کارش را بدهد حکم اجرا صادر می‌شد و بعد هم به زندان کشیده می‌شد حالا شده است ده روز من تقاضا می‌کنم در مجلس سنا شاید از طرف خود دولت تجدید مطلب بشود به ترتیبی که حداقل ۱۵ روز مهلت داده شود یکی هم در مورد مالیات ارث است فراموش نکنیم بعد از اینکه فوت مورثی در خانواده‌ای پیش می‌آید هرخانواده اعم از متنعم و فقیر بایک حادثه غیرمترقبه سروکار دارد که تا یک سرو صورتی کارها بگیرد اینقدر مسائل اضطراری هست که این ده روز مهلت برای کار مالیات او کافی نیست اصلاح ده روز به ۱۵ روز شاید مصلحت باشد از حوصله‌ای که فرمودید تشکر می‌کنم (احسنت).
نائب رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- بنده قصد عرضی نداشتم ولی چون دوست عزیر آقای رامبد اشاره به مطلبی فرمودند بنده هیچ وقت عرض نکردم که شما با همه چیز مخالف هستید چون واقعا اینطور نیست ما خیلی متشکر هستیم از همه نمایندگان از اقلیت و اکثریت و شاهد هستیم که وکلای اکثریت و اقلیت ساعتها برای پیشنهادی که می‌دهند می‌روند در کمیسیون می‌نشینند و درباره آن بحث می‌کنند که نمونه اش را آقای مهندس فروهر اشاره فرمودند که برای یک پیشنهاد ۳ تا ۵ ساعت به کمیسیون رفتند و بالاخره نوبت به ایشان نرسید چون ما معتقدیم که دولت وقتی لایحه‌ای می‌آورد مطالعه می‌کند کارشناسان اظهار نظر می‌کنند ولی ما از نظر وظیفه‌ای که به عنوان نماینده ملت داریم بایستی تحمل و حوصله داشته باشیم و آنچه لازم است پیشنهادات منطقی مردم را در این لوایح یگنجانیم کرارا با جناب آقای هویدا نخست وزیر خودمان، وزاری کابینه صحبت شده آنها هم البته هرکدام در جهت کار خودشان یک برنامه و یک خط مشی دارند ولی آنها هم تعصب ندارند هرآنچه را که نوشته‌اند بصورت قانون دربیاید این وظیفه ما و کمیسیونهاست که من واقعا از رؤسای کمیسیونها بخصوص جناب آقای اهری کمال تشکر را دارم که روزها و شبها و ساعتهای متوالی نشسته‌اند و این پیشنهادها را با صبروحوصله بررسی کرده‌اند همین جلسه اخیر کمیسیون برنامه جلسه ۱۰ ساعته داشتند شاید کسانی در خارج باشند و متوجه نباشند که در یک روز ممکن است ما ده ساعت کمیسیون داشته باشیم و درتمام جلسه روی پیشنهادها بحث می‌شود و حتی روی یک «واو» و در بعضی کلمات آن ساعتها صحبت‌ها می‌شود و نتیجه اش همین لایحه مالیات مستقیم است البته منهم با شما هم عقیده هستم که اگر بصورت ماده واحده نبود خیلی بهتر بود عقیده خود است و در شواول این مطلب را عرض کردم البته بنده هم یک نفر وکیل هستم پیشنهادم مطرح می‌شود ولی عرض کردم به عنوان رئیس فراکسیون نمی‌توانم بروم به کمیسیون مطالبی را عنوان بکنم البته مشکلاتی ازنظر آئین نامه مجلس هست آقای اهری با اداره قوانین مجلس شورای ملی صحبت کردند از جناب آقای دکتر یزدان پناه خواهش کردیم در تجدید نظری که در آئین نامه می‌شود این مسأله را به صورتی دربیاورند که در آینده این مشکلات را نداشته باشیم بنده معتقدم اگر تمام مواد یکایک اینجا بحث می‌شد در شأن مجلس بود و بهتر بود و بیشتر صحبت می‌کردیم البته بایستی آئین نامه مجلس اجازه بدهد و انشاء الله رفقای شما که در کمیسیون آئین نامه هستند کمک بفرمایند و آئین نامه بصورتی اصلاح بشود که خیلی از مشکلات و ایراداتی که داریم و درست هم هست در اصلاح آئین نامه رعایت و رفع بشود چون می دانم برای وزیر دارائی فرق نمی‌کند که ماده واحده باشد یا مواد جداگانه از نظر وزیر دارائی این بندها و تبصره‌ها و مواد ضروریت دارد بنابراین این کارهای خودمان است که باید اصلاح بکنیم ولی آنچه که باید گفته بشود جناب رامبد شما و ما و همه کسانی که از ثمرات انقلاب بهره مند هستند یعنی اکثریت ملت ایران همه خواهان عدالت مالیاتی هستیم واقعیت این است که در مملکت کسانی هستند که از مواهب این مملکت حداکثر بهره برداری را می‌کنند ولی متأسفانه موقع پرداخت مالیات نمی‌خواهند مالیات بدهند و این وظیفه ما نمایندگان دوره انقلاب است که پافشاری و سماجت کنیم و قوانین را بصورتی اصلاح و توصیب کنیم تا این طبقه مرفه به موقع مالیاتشان را بدهند این عدالت مالیاتی باید تأمین بشود (صحیح است) خیلی‌ها همین روزها مراجعه می‌کنند مخصوصا در موقع شور اول این قبیل لوایح و فکر می‌کنم با استدلالهایی که آنها دارند امکان این هست که باز بتوانند از مالیات فرار کنند شما و ما نمایندگان دوره انقلاب اجازه نخواهیم داد افرادی که باید مالیات بدهند از زیر بار مالیات فرار کنند. آقای دکتر آموزگار من واقعا به شما تبریک می‌گویم شما مردی هستید که من می دانم باچه مشکلاتی روبرو هستید و چقدر دوستانتان را از دست داده‌اید برای اینکه می‌خواهید به حق وصول مالیات کنید و این کار مشکلی است و ساده نیست. فلان مؤسسه، فلان شرکت، فلان سازمان که مجبور است ده میلیون پانزده میلیون مالیات بدهد و به وسائل مختلف متشبث می‌شود وقتی با مقامات وزیر دارائی و کارکنان دستگاه وصول مواجه می‌شوند مسلما ناراضی می‌شوند و این ما هستیم که باید پشتیبانی کنیم از حقوق حقه دولت و در عین حال اگر ببینیم که واقعا در دستگاه مالی مملکت به طبقه‌ای که استحقاق پرداخت مالیات ندارد، البته ممکن است پیش بیاید ما نمی‌توانیم بگوئیم پیش نمی‌آید یک ممیز ممکن است اشتباه بکند و از افرادی که نباید مالیات بدهند مطالبه مالیات کند آن هم باید سعی کنیم دستگاه وصول مملکت بیشتر هدفش متوجه افراد پردرآمد بشود و افراد کم درآمد و پیشه وران است بدهند و بهرحال دستگاه وصول بیشتر متوجه افراد پردرآمد بشود، بنده فکر می‌کنم این لایحه‌ای که امروز با کمک نمایندگان اکثریت و اقلیت اصلاح شده بصورت بسیار خوبی درآمده است البته باید عرض کنم که وکلای اقلیت مثل نمایندگان اکثریت ساعتهای متوالی در کمیسیون نشستند و بحث کردند و پیشنهادهایشان هم تصویب شده در حزب ایران نوین هم مطالعات دقیقی دریاره این لایحه مالیات بردرآمد شد که اکثر پیشنهادات قبول شده البته ما تعصبی نداریم که آنچه ما پیشنهاد می‌دهیم تصویب بشود، پیشنهاد نمایندگان اکثریت هم می‌رود به کمیسیون و چون آنجا منطق وجود دارد و نمایندگان دولت می‌آیند و استدلال می‌کنند و مشکلات را می‌گویند و با توجه به امکانات یک چنین لایحه‌ای تصویب شده و خیال می‌کنم در جهت بهبود وضع وصول مالیات است و آرزومندیم همانطور که در شور اول این لایحه هم به عرض رساندم وزیر دارائی دولت حزبی توفیق پیدا کرد درآمد مملکت را از ۵۰۰ میلیون به ۳۸۰۰ میلیون برساند با این اصلاحیه سطح درآمد مملکت خیلی زیادتر می‌شود خیلی از این اصلاحیه‌ها براثر تجربه و برای بستن راههای فرار مالیاتی تهیه می‌شود تا میزان وصول مملکت و میزان وصول از طبقه متنعم و مرفه که باید مالیات بپردازد بیلان درخشانتری به مجلس بدهد تا جناب رامبد بامن در تقدیم اصلاحیه‌ها که در این جهت ممکن است داده بشود هم آهنگ باشند (احسنت).
نائب رئیس- آقای اهری بفرمائید.
اهری- بنده برحسب وظیفه‌ای که دارم لازم می دانم به عرض برسانم که این لایحه مالیات بردرآمد و اصلاحیه آن که یکی از وظایف مختص مجلس شورای ملی است در نهایت دقت و در نهایت توجه نمایندگان دوره انقلاب بررسی و بصورتی که تقدیم شد بنظر همکاران محترم رسید بنده لازم می دانم در اینجا نکته‌ای را به عرضتان برسانم که کلیه خانمها و آقایان نمایندگان بقدری در اصلاح لایحه با کمیسیون دارائی همکاری کردند که حی در دقایق آخری که لایحه در کمیسیون مطرح بود پیشنهادهای بین الشورین دادند و در رسیدگی به لایحه از تمام امکانات و از افکار کلیه طبقات این مملکت استفاده کردیم چه اطاق بازرگانی، اصناف، کشاورزان، کارگران، احزاب حزب ایران نوین بنده اطلاع دارم ماهها روی این لایحه بررسی کرده بودند و نظراتی داشتند که در کمیسیون به وسیله نمایندگان اکثریت عنوان کردند همچنین حزب مردم توسط نمایندگان اقلیت پیشنهادهای منطقی دادند و اینجا بنده باید به دو نکته اشاره کنم یکی اینکه یکی از همکاران دولتی می‌گفت که این همه زحمتی که کشیده می‌شود وقتی که در کمیسیونهای مجلس شورای ملی می‌شود چرا تبلیغ نمی‌شود بنده معتقدم که نماینده دوره انقلاب احتیاجی به تبلیغ ندارد اینها همه بخاطر ایمانی است که بکار خود دارند (احسنت) و علاقه‌ای بود که بانجام کار صادقانه‌ای خود داشتیم بنده وظیفه خودم می دانم از فردفرد همکاران عزیزم در کمیسیون دارائی سپاسگزاری کنم این لایحه و لوایحی که اکثرا به کمیسیون دارائی ارجاع می‌شود هفته‌ای دو سه روز ما کمیسیون داریم که این کمیسیونها ساعتها طول می‌کشد از این دوستان و همکاران ارجمندم که اگر توفیقی کمیسیون دارائی پیدا کرده و در نتیجه همکاری و علاقه فردفرد این دوستان بوده سپاسگزاری می‌کنم در اینجا از نظر دکتر آموزگار وزیر دارائی کمال تشکر را دارم که بدون اینکه عاشق افکار خود باشند به پیشنهادهای منطقی و نظراتی که از طرف نمایندگان و اعضای کمیسیون اظهار می‌شد در نهایت حسن نیت توجه داشتند و لایحه‌ای که امروز مورد تصویب قرار می‌گیرد اگر با لایحه اول مقایسه بفرمائید می‌بینید که به کلی متفاوت است بنابراین وظیفه خود می دانم از شخص ایشان و از همکار علاقمندشان آقای دکتر کاشفی کمال تشکر را بکنم و توفیق فردفرد آقایان را در انجام وظیفه‌ای که به عهده دارند مسئلت می‌کنم. (احسنت).
نائب رئیس- چون نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست به ماده واحده کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهشمی کنم قیام فرمایند (همه نمایندگان برخاستند) به اتفاق آراء تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود. آقای وزیر دارائی بفرمائید.
دکتر آموزگار (وزیر دارائی)- با اجازه مقام ریاست بنده وظیفه خودم می دانم از طرف دولت از توجهات و ارشاد نمایندگان محترم مجلس شورای ملی بالاخص اعضای کمیسیون دارائی و شخص رئیس کمیسیون جناب آقای اهری و رؤسای محترم فراکسیون اکثریت و اقلیت جناب آقای دکتر الموتی و جناب آقای رامبد و همکارانشان از رأیی که امروز به اتفاق آرائ دادند تشکر کنم امیدورام که وزارت دارائی در اجرای این لایحه در پیشگاه شاهنشاه آریامهر و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی شرمنده نباشد و موفق و پیروز گردد (انشاءالله) بااجازه مقام ریاست یک دقیقه وقت می‌گیریم چون دو وضیح خواسته شد یکی در مورد مالیات کشاورزی به عرض جناب قای مهندس فروهر می رسانم همانطور که جناب دکتر دادفر هم اشاره کردند قانون مالیات بردرآمد از جمله لوایحی است که باید بطور مستمر مورد بررسی و مطالعه قرار بگیرد و مرتبا مسیر و جهاتش با پیشرفت اجتماع تحول پیدا کند از حالا بسیار کار مشکل است که پیش بینی بشود پس از دهسال فعالیت و درآمد کشاورزی به چه صورتی خواهد بود اگر امروز تصمیم بگیریم احیانا درصدهای نرخهای مالیاتی برای دهسال آینده چه خواهد بود کار مشکلی است دلیل دوم این است که در خود بخش کشاورزی بین انواع محصول تفاوتهایی هست که اکثر عادلانه رسیدگی می‌کنند و نمی‌توانیم حکم کلی بدهیم مثلا پس از دهسال ممکن است باغات پسته موجبی نداشته باشد که از معافیت مالیاتی استفاده کنند ولی کشت گندم مثلا شاید لازم باشد که کماکان معافیت مالیاتی داشته باشد بنابراین بهتر است که بگذاریم برای کسانیکه آن موقع مسئول خواهند بود و با مطالعه‌ای که می‌کنند این کار را انجام می‌دهند مطلب سوم این بود که وقتی معافیت داده می‌شود و قطع می‌شود تنها برای کشاورزی نیست همانطور که استحضار دارید در مورد صنعت هم پس از ۵ سال یکباره صنعت شمول پرداخت مالیات می‌شود وما در این مدت ندیدیم که صنعت از نظر این ماده از قانون متوقف شده باشد و به فعالیت خودش ادامه نداده باشد توضیح دیگر خواسته شده بود که آیا معافیت کشاورزی کلی است؟ بلی بنده در کمیسیون هم عرض کردم که این معافیت کلی است و نسبت به تمام بخش کشاورزی است و مسلما هم تسری خواهد داشت به فعالیتهای موجود برای فعالیتهائی که بعد از دهسال به وجود می‌آید و در دهسال آینده خواهد بود و از معافیت مالیاتی استفاده خواهند کرد (دکتر عدل- قنوات را هم شامل می‌شود؟) بلی هرچه که در بخش فعالیت کشاورزی است شمول این معافیت است. در مورد بیانات جناب رامبد تصور می‌کنم مطلبی که اشاره فرمودند در مورد ماده ۲۸۸ و ۵۴ است بنده نگاه کردم به قانون و باایشان هم عقیده هستم و صحیح است ماهم نظری نداریم و بااجازه مقام ریاست این مطلب را در مجلس سنا که مطرح می‌شود برای اظهار نظر، ده روزروزهایی که در ماده ۲۸۸ و ۵۴ هست اصلاح می‌کنیم که تبدیل به ۱۵ روز بشود و البته نظر ایشان صحیح است و در تصویب نهائی که خدمتتان آمد اصلاح می‌کنیم (احسنت- آفرین).
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون نظام راجع به لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و ارسال به مجلس سنا
۱۲- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون نظام راجع به لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و ارسال به مجلس سنا
نائب رئیس- گزارش شور دوم تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شرای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۱۲ باحضور نماینده دولت لایحه شماره ۴۸۹۶۲-۵۱/۹/۲۱ راجع به تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور که گزارش شور اول آن به شماره ۵۰۵ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و باتوجه به پیشنهاد رسیده مصوبه شور اول را عینا تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- به منظور تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و درجه داران کادر ثابت و وظیفه، افراد کادر ثابت و هم ردیفان و غیر نظامیان رسمی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و همچنین افسران و کارمندان بازنشسته و عائله درجه یک آنان و مستمری بگیران در مقابل هرنوع بیماری و زایمان سازمانی بنام سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور در وزارت جنگ تأسیس و برطبق اساسنامع ایکه به تصویب کمیسیونهای دارائی و جنگ مجلسین خواهد رسید اداره می‌گردد.
- تبصره ۱- ازنظر این قانون عائله درجه یک عبارت از همسر و فرزندان تحت تکفل می‌باشد.
- تبصره ۲- از محل وجوه صندوق بیمه افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور برای اجرای برنامه‌های درمانی درصورت ضرورت سرمایه‌ای بنا به تشخیص وزارت جنگ بدون بهره در اختیار این سازمان گذارده می‌شود. و این سرمایه باید به تدریج به صندوق بیمه در بانک سپه مسترد و بحساب مربوط برگشت شود.
ماده ۲- هزینه خدمان درمانی اشخاص مذکور در تبصره یک ماده یک معادل شش درصد حقوق ماهانه افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور می‌باشد. (حقوق ماهانه در مورد شاغلین عبارت از وجوهی است که کسور بازنشستگی به آن تعلق می‌گیرد و در مورد بازنشستگان ومستمری بگیران مبلغ دریافتی آنان است) که به ترتیب زیر تأمین خواهد شد:
- الف- در مورد شاغلین:
- ۱- افسران و کارمندان تابع قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی معادل ۳% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور و ۲% از محل حق بیمه حوادث افسران و کارمندان سازمانهای مذکور تأمین می‌شود و یک درصد بقیه از حقوق افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
- ۲- کارمندان غیرنظامی رسمی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور معادل ۴% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل تأمین و ۲% بقیه از حقوق کارمندان مزبور کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
- ب- در مورد باطنشستگان و مستمری بگیران:
- معادل ۴% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور تأمین و دو درصد بقیه از حقوق افسران و کارمندان بازنشسته و مستمری بگیر (باستثنای عائله شهداء) کسرو به سازمان پرداخت خواهد شد.
- پ- در مورد عائله مستمری بگیر شهداء:
- معادل ۶% حقوق مستمری آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور تأمین و به سازمان پرداخت خواهد شد.
- تبصره- به تدریج که سازمان درهریک از نقاط کشور آمادگی خود را برای خدمات درمانی عائله افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور اعلام می‌نماید حق درمان سهمی افسران و کارمندان شاغل وسیله وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور و حق درمان سهمی افسران و کارمندان بازنشسته و مستمری بگیر به ترتیب مقرر در بندهای الف و ب این ماده وسیله بانک سپه از حقوق آنان کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد. به نحوی که آنان کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد. بنحوی که استفاده کنندگان از خدمات درمان بتوانند حداکثر در مدت یکماه پس از کسر اولین حق درمان مقرر از تسهیلات آن استفاده نمایند.
ماده ۳- نحوه استفاده از خدمات درمانی و حدود کمکها و میزان مشارکت بیماران در هزینه‌های درمانی و همچنین تعرفه حق الزحمه پزشکان و هزینه‌های بیمارستانی طبق آئین نامه ایکه به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید تعیین می‌گردد.
- تبصره- ترتیب تشکیل شورای عالی و وظایف آن در اساسنامه سازمان تعیین می‌گردد.
ماده ۴- پدر و مادر و برادران و خواهران تحت تحت تکفل افسران و کارمندان شاغل و بازنشسته ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل و همچنین کارمندان غیرنظامی رسمی سازمانهای مذکور در صورت تمایل می‌توانند باپرداخت هزینه خدمات درمانی بطور نقدی طبق تعرفه‌ای که از طرف سازمان تعیین خواهد گردید از تسهیلات درمانی سازمان تعیین خواهد گردید از تسهیلات درمانی سازمان استفاده نمایند.
ماده ۵- درآمد سازمان از پرداخت مالیات بردرآمد و عوارض معاف است و سازمان از پرداخت هزینه دادرسی معاف می‌باشد و همچنین استفاده کنندگان از مقررات این قانون که به نحوی از انحاء از سازمان کمک درمانی دریافت می‌کنند نسبت به وجود دریافتی از پرداخت هرگونه مالیات و عوارض معاف خواهند بود.
ماده ۶- مقررات این قانون درباره ژاندارمری کل کشور و همچنین در مورد عائله درجه یک افسران و درجه دارای و پاسبانان کادر ثابت و وظیفه و هم ردیفان و غیرنظامیان شهربانی کل کشور و افسران و کارمندان و درجه داران و پاسبانان و عائله درجه یک آنان و مستمری بگیران شهربانی کل کشور نیز از تاریخ تأمین اعتبار لازم قابل اجرا می‌باشد.
- تبصره ۱- هزینه خدمات درمانی کارکنان شهربانی کل کشور به ترتیب زیر تأمین خواهد شد:
- ۱- معادل ۴% (چهاردرصد) حقوق ماهانه آنان از محل بودجه شهربانی کل کشور و ۲% (دو درصد) از محل حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته و مستمری بگیر مشمول این قانون کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
- ۲- در مورد عائله مستمری بگیر شهداء:
- معادل ۶% (شش درصد) حقوق مستمری آنان از محل بودجه شهربانی کل کشور تأمین و به سازمان پرداخت خواهد شد.
- ۳- استفاده از خدمات درمانی در مورد کارکنان شهربانی کل کشور ششماه پس از تأمین اعتبار خواهد بود، لیکن وجوهی که از تاریخ تأمین اعتبار طبق مقررات این قانون از حقوق کارکنان کسر و همچنین وجوهی که از محل بودجه شهربانی کل کشور پرداخت می‌گردد به عنوان سرمایه اولیه شهربانی کل کشور موضوع تبصره ۲ ماده یک این قانون در اختیار سازمان گذارده می‌شود.
- تبصره ۲- مقررات ماده ۴ این قانون درمورد پدر و مادر و برادران وخواهران تحت تکفل کارکنان شهربانی کل کشور نیز قابل اجرا می‌باشد.
مخبر کمیسیون نظام- روح الله جعفری.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۱۳ باحضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس سازمان خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و عینا تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارئی- امان الله بیگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۱۶ باحضور نمایندگان دولت لایحه تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون نظام را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش ان را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- پیرزاده.
گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۱/۱۰/۱۷ باحضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تأسیس سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و عینا تصویب کرد.
اینک گزارش ان را در تأیید گزارش کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بهداری- دکتر حیدر قلی برومند.
نایب رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- به منظور تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و درجه داران کادر ثابت و وظیفه، افراد کادر ثابت و هم ردیفان و غیرنظامیان رسمی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور و همچنین افسران و ارمندان بازنشسته و عائله درجه یک آنان و مستمری بگیران در مقابل هرنوع بیماری و زایمان سازمانی بنام سازمان تأمین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور در وزارت جنگ تأسیس و برطبق اساسنامه ایکه به تصویب کمیسیونهای دارائی و جنگ مجلسین خواهد رسید اداره می‌گردد.
- تبصره ۱- از نظر این قانون عائله درجه یک عبارت از همسر و فرزندان تحت تکفل می‌باشد.
- تبصره ۲- از محل وجوه صندوق بیمه افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور برای اجرای برنامه‌های درمانی درصورت ضرورت سرمایه‌ای بنا به تشخیص وزارت جنگ بدون بهره در اختیار این سازمان گذارده می‌شود. و ان سرمایه باید به تدریج به صندوق بیمه در بانک سپه مسترد و به حساب مربوط برگشت شود.
نائب رئیس- نسبت به ماده یک نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده یک رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲- هزینه خدمات درمانی اشخاص مذکور در تبصره یک ماده یک معادل شش درصد حقوق ماهانه افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور می‌باشد. (حقوق ماهانه در مورد شاغلین عبارت از وجوهی است که کسور بازنشستگی به آن تعلق می‌گیرد و در مورد بازنشستگان و مستمری بگیران مبلغ دریافتی آنان است) که به ترتیب زیر تأمین خواهد شد:
الف- در مورد شاغلین:
۱- افسران و کارمندان تابع قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی معادل ۳% حقوق ماهانه انان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور و ۲% از محل حق بیمه حوادث افسران و کارمندان سازمانهای مذکور تأمین می‌شود و یک درصد بقیه از حقوق افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
۲- کارمندان غیرنظامی رسمی ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور معادل ۴% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل تأمین و ۲% بقیه از حقوق کارمندان مزبور کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
ب- در مورد بازنشستگان و مستمری بگیران:
معادل ۴% حقوق ماهانه آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور تأمین و دو درصد بقیه از حقوق افسران و کارمندان بازنشسته و مستمری بگیر (به استثنای عائله شهداء) کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
پ- در مورد عائله مستمری بگیر شهدا:
معادل ۶% حقوق مستمری آنان از محل بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور تأمین و به سازمان پرداخت خواهد شد.
- تبصره- به تدریج که سازمان در هریک از نقاط کشور آمادگی خود را برای خدمات درمانی عائله افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور اعلام می‌نماید حق درمان سهمی افسران و کارمندان شاغل وسیله وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور و حق درمان سهمی افسران و کارمندان بازنشسته و مستمری بگیر به ترتیب مقرر در بندهای الف و ب این ماده وسیله بانک سپه از حقوق انان کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد. به نحوی که استفاده کنندگان از خدمات درمانی بتوانند حداکثر در مدت یکماه پس از کسر اولین حق درمان مقرر از تسهیلات ان استفاده نمایند.
نائب رئیس- در ماده ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳- نحوه استفاده از خدمات درمانی و حدود کمکها و میزان مشارکت بیماران در هزینه‌های درمانی و همچنین تعرفه حق الزحمه پزشکان و هزینه‌های بیمارستانی طبق آئین نامه ایکه به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید تعیین می‌گردد.
- تبصره- ترتیب تشکیل شورای عالی و وظایف آن در اساسنامه سازمان تعیین می‌گردد.
نایب رئیس- در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۳ رأی می‌گیریم خانمها و اقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیان فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴- پدر و مادر و برادران و خواهران تحت تکفل افسران و کارمندان شاغل و بازنشسته ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کل و همچنین کارمندان غیرنظامی رسمی سازمانهای مذکور در صورت تمایل می‌توانند باپرداخت هزینه خدمات درمانی بطور نقدی طبق تعرفه‌ای که از طرف سازمان تعیین خواهد گردید از تسهیلات درمانی سازمان استفاده نمایند.
نایب رئیس- در ماده ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) صویب شد. ماده ۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵- درآمد سازمان ازپرداخت مالیات بردرآمد و عوارض معاف است و سازمان از پرداخت هزینه دادرسی معاف می‌باشد و همچنین استفاده کنندگان از مقررات این قانون که به نحوی از انحاء از سازمان کمک درمانی دریافت می‌کنند نسبت به وجوه دریافتی از پرداخت هرگونه مالیات و عوارض معاف خواهند بود.
نایب رئیس- درماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۶ قرائت می‌شود.
ماده ۶- مقررات این قانون درباره ژاندارمری کل کشور و همچنین در مورد عائله درجه یک افسران و درجه داران و پاسبانان کادر ثابت و وظیفه و هم ردیفان و غیرنظامیان شهربانی کل کشور و افسران و کارمندان و درجه داران و پاسبانان بازنشسته و عائله درجه یک آنان و مستمری بگیران شهربانی کل کشور نیز ار تاریخ تأمین اعتبار لازم قابل اجرا می‌باشد.
- تبصره ۱- هزینه خدمات درمانی کارکنان شهربانی کل کشور به ترتب زیر تأمین خواهد شد:
۱- معادل ۴% (چهاردرصد) حقوق ماهانه آنان از محل بودجه شهربانی کل کشور و ۲% (دو درصد) از محل حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته و مستمری بگیر مشمول این قانون کسر و به سازمان پرداخت خواهد شد.
۲- در مورد عائله مستمری بگیر شهدا:
معادل ۶% (شش درصد) حقوق مستمری آنان از محل بودجه شهربانی کل کشور تأمین و به سازمان پرداخت خواهد شد.
۳- استفاده از خدمات درمانی در مورد کارکنان شهربانی کل کشور ششماه پس از تأمین اعتبار خواهد بود، لیکن وجوهی که از تاریخ تأمین اعتبار طبق مقررات
این قانون از حقوق کارکنان کسر و همچنین وجوهی که از محل بودجه شهربانی کل کشور پرداخ می‌گردد به عنوان سرمایه اولیه شهربانی کل کشور موضوع تبصره ۲ ماده یک این قانون در اختیار سازمان گذارده می‌شود.
- تبصره ۲- مقررات ماده ۴ این قانون در مورد پدر و مادر و برادران و خواهران تحت تکفل کارکنان شهربانی کل کشور نیز قابل اجرا می‌باشد.
نایب رئیس- در ماده ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) صویب شد. کلیات لایحه آخر مطرح است آقای محسنی بفرمائید.
مجید محسنی- یک مطلبی به نظرو بنده رسیده که چون بعد از شور اول است و نمی‌شود پیشنهاد داد خواستم نظر جناب آقای قوام صدری را جلب کنم که شاید بشود این بحث را در مجلس سنا برطرف کرد و آن این است که برای بچه‌های این اشخاص درنظر گرفته شده که از این حق استفاده کنند خیلی اتفاق افتاده که زنی شوهرش مرده و ازدواج کرده بایک افسر یا کارمند دولت که از شوهر اولش بجه‌ای دارد که این بچه فرزند این افسر خوانده نمی‌شود تقاضای بنده این است که اگر زن و یا شوهر کارمندت ارتش باشند و بچه‌ای از شوهر و یا از زن قبلیش داشته باشد و تحت تکفل باشند این بچه‌ها از این قانون بتوانند استفاده کنند تشکر می‌کنم (احسنت).
نایب رئیس- نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مجموع مواد و کلیات آخر لایحه زأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به لایحه اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور
۱۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به لایحه اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور
نایب رئیس- گزارش شور اول اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور مطرح است.
گزارش شور اول از کمیسیون به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۱۰ باحضور خانم صوفی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۴۸۹۰۲ مورخ ۱۳۵۱/۹/۲۰ دولت راجع به اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور را که در جلسه سه شنبه ۱۳۵۱/۹/۲۸ تقدیم و بشماره ۵۱۵ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور مصوب هیجدهم اسفندماه ۱۳۴۷ بشرح زیر اصلاح می‌شود.
به ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور اجازه داده می‌شود درآمد حاصل از آزمایشهای تخصصی و فنی و معاینه و معالجه مراجعین و بیماران غیر ابواب جمعی ژاندارمری و شهربانی را که در آزمایشگاهها و رادیولوژی و بیمارستانها یا درمانگاههای وابسته به ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور در مرکز و شهرستانها آزمایش یا معاینه و یا معالجه و یابستری می‌شود و همچنین درآمد حاصل از باشگاههای افسران و کارمندان خود را برحسب مورد برای پرداخت حق الزحمه پزشکان و متخصصین و کارشناسان و خریددار و تکمیل تأسیسات و تجهیزات و تهیه وسائل مورد نیاز و سایر هزینه‌های ضروری آزمایشگاههای مبوط طبق آئین نامه‌ای که وسیله وزارت کشور و وزارت دارائی تهیه و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد مصرف نمایند.
مخبر کمیسیون کشور- غضنفری.
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳۵۱/۱۰/۲۱ باحضور نمایندگان دولت لایحه اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون کشور را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
نایب رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
احتراما چون در گزارش شور اول لایحه قانون اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور در دو مورد کلمه «رادیولوژی» در کنار کلمات آزمایشگاهها بیمارستانها و درمانگاهها آمده است که علاوه برایانکه کلمه فرانسه است منظور را که محلی است که عمل رادیولوژی در آن انجام می‌گیرد نمی رساند پیشنهاد می‌نماید:
در هر دو مورد بجای کلمه «رادیولوژی» در لایحه بخش «پرتونگاری» نوشته شود.
باتقدیم احترام عاطفه امیر ابراهیمی (بیژن).
نایب رئیس- لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- ختم جلسه
۱۴- ختم جلسه.
نایب رئیس- چون مطلب دیگری در دستور نداریم جلسه را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعدا به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
نایب رئیس شورای ملی- دکتر حسین خطیبی.