مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ بهمن ۱۳۱۴ نشست ۴۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری دهم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ بهمن ۱۳۱۴ نشست ۴۲

دوره دهم تقنینیه

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ بهمن ۱۳۱۴ نشست ۴۲

(مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید).

صورت مجلس یکشنبه ۱۹ بهمن را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.

- تصویب صورت مجلس

[۱- تصویب صورت مجلس]

رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای نقابت.

نقابت- بنده را جزو غائبین بی اجازه قلمداد کرده بودند و حال آنکه اجازه خواسته بودم.

مؤید احمدی (منشی) با اجازه است همینطور هم قرائت شد.

رئیس- در صورت مجلس دیگر نظری نیست؟

(خیر)

صورت مجلس تصویب شد.

- معرفی معاون و تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف

[۲- معرفی معاون و تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف]

وزیر پست و تلگراف – آقای محمد حکیمی معاون وزارت پست و تلگراف را به ساحت مجلس مقدس شورای ملی معرفی می‌کنم

(عده نمایندگان – صحیح است- مبارک است)

و دو لایحه هم هست که از طرف وزارت مالیه تقدیم می‌شود.

رئیس- به کمیسیون ارجاع می‌شود.

- شور لایحه قانون تفریغ بودجه ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی

[۳- شور لایحه قانون تفریغ بودجه ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی]

رئیس- لایحة تفریغ بودجة سال ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی و خبر کمیسیون محاسبات مجلس مطرح است.

خبر کمیسیون:

کمیسیون محاسبات در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۴ تشکیل و لایحه نمره ۱۱۷۲ اداره مباشرت را راجع به تفریغ بودجه سال ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی تحت شور و مداقه قرار داده و پس از رسیدگی به دفاتر مربوطه و اقلام جزء و مدارک واسناد خرج مثبته و توضیحات لازمه که از طرف اداره محاسبات داده شد عین لایحه پیشنهادی اداره مباشرت را تصدیق نموده واینک خبر آن برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود.

رئیس- مذاکره در کلیاتست آقای دیبا.

دیبا- بنده خیلی خوشوقتم که لایحه تفریغ بودجه از طرف اداره مباشرت همه ساله مرتباً و منظماً تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و در مجلس تصویب می‌شود البته نسبت به مخارج شخصی هم این قاعده معمول است اگر شخص ناظر خرجی داشته باشد و یک اعتبارات و پولهائی تحویل او بدهد یا بعد از یک سال یا یکماه یک تفریغ بودجه آن ناظر برایش بفرستد که این اعتبار که بمن دادی تا چه مبلغ صرف شد و چه مبلغ باقی ماند و خیلی آرزومندم که حقیقتاً بودجه‌های وزارتخانه‌ها هم بهمین ترتیب به مجلس بیاید متأسفانه چند سال است که نمی‌بینیم در صورتیکه خیلی لازم است فقط تصویب اعتبارات فایده ندارد و باید تفریغ بودجه وزارتخانه‌ها همه ساله به مجلس بیاید این است که حقیقتاً از اداره مباشرت مخصوصاً از آقای ارباب تشکر می‌کنم که لایحه تفریغ بودجه را همه ساله مرتب و منظم به مجلس تقدیم می‌کنند بنده یک تذکری هم داشتم نظر باینکه موقع تقدیم بودجه مجلس است سال گذشته هم عرض کردم که بودجه مجلس می‌بایستی نمونه وزارتخانه‌های دیگر باشد تا بحال آنچه نظرم می‌آید بودجه را یکطوری ترتیب می‌دهند که رتب در آنجا معین نمی‌شود مثلا در ارقام می‌نویسد منشی دو نفر حقوقشان این قدر ضباط دو نفر حقوقشان اینقدر و معلوم نیست که رتبه این منشیها و ضباط چند است و حقوقشان چند است این است که بنده معتقدم می‌بایستی معلوم باشد که اولاً در مجلس رتبه هیئت چند نفر است رتبة هفت چند نفر است و همینطور رتبة یک و دو و سه و چهار این هم یک تذکری بود که عرض کردم چون حالا موقع تنظیم بودجه است برای سال بعد این را اداره مباشرت در نظر بگیرند که در واقع بودجه مجلس یک سرمشقی باشد برای سایر وزارتخانه‌ها و یکی دیگر اشکالی که بنده داشتم این بود که می‌نویسند در اینجا که: برای رفع نواقص و تکمیل اثاثیه و ساختمان مطبعه مجلس به مصرف رسیده و خواهد رسید ۷۳۴۶۳۲ ریال و بعقیده بنده در موقع تفریغ بودجه نباید اینطور ذکر کرد و باید نوشته شود که اعتباری که بوده است اینقدر به مصرف رسیده و این قدرش باقی است که منتقل به سال بعد می‌شود یا صرفه جوئی می‌شود یا عنوان دیگری پیدا می‌کند و اینکه می‌نویسد به مصرف رسیده و خواهد رسد چندان مناسب نیست و می‌خواستم این را آقای ارباب یک توضیحی بدهند که این عبارت که به مصرف رسیده یا خواهد رسید این تفریغ بودجه نیست.

رئیس- آقای ارباب.

ارباب کیخسرو- اولا از ابراز احساساتی که فرمودند متشکرم اما آنچه که فرمودند مربوط به خود مجلس است بالاخره مباشرین هم منتخب از خود مجلس هستند اگر انجام وظیفه می‌کنند آنهم انجام وظیفه نسبت به دستور و اوامری است که از طرف خود مجلس صادر می‌شود و در قسمت بودجه هم که فرمودند در همان موقع هم که تذکر دادند بنده عرض کردم در موقع تنظیم بودجه ۱۳۱۵ رتب معین خواهد شد و حالا هم عرض می‌کنم منظور خواهد شد و موقعی هم که بودجه تقدیم مجلس می‌شود روی رتب خواهد بود و قسمت اخیری هم که فرمودند البته در نظر دارند در ۱۳۰۹ در موقعی که قانون بودجه مجلس تصویب می‌شد در آنجا یک اعتبار پنجساله داده شد به مباشرت مجلس که روی آن اعتبار تا پنج سال حاصل عوائد خودش را ذخیره کند و به مصرف تکمیل مطبعه برساند در اینصورت وقتی مباشرت مجلس (خواهد رسید) را نباید استعمال کند که پنج سالش منقضی شده باشد و مجبور است که حاصل عایدات هر ساله را هر قدر مصرف رسیده است جزو مصرف رسیده محسوب کند و هر قدر مصرف نرسیده ذخیره داشته باشد برای انجام این مدت و انجام این مدت هم آخر ۱۳۱۴ است و البته در موقعی که از طرف مباشرت مجلس لایحة تفریغ بودجه ۱۳۱۴ تقدیم می‌شود آنوقتی است که بطور قطع تمام مصرف چهار ساله را معین خواهد کرد و حالا راه دیگری غیر از این ندارد.

رئیس- آقای روحی.

روحی – عرض می‌کنم بنده می‌خواستم یک نوبت دیگر از زحمات و خدمات اداره مباشرت مخصوصاً آقای ارباب و توسعه کتابخانه و مطبعة مجلس تقدیر کرده باشم زیرا این خدمت می‌توان گفت یک خدمتی است که به علم و ادب شده است و حقیقتاً قابل تقدیر است زیرا که مطبعة مجلس حقیقتاً یک مؤسسة ملی است و کتابهای مهم و مطبوعات ملی و غیره را انجام می‌کند و کتابخانه هم در موقع خودش در دسترس غالب فضلا گذارده شده است که غالباً استفاده می‌کنند و این بسیار کار بموقعی است اینجا بنده چند فقره یادداشت داشتم و میل داشتم که بر طبق آنها شخصاًآقای ارباب یک توضیحاتی بدهندچون شخصاً از ابتدا تا حال متصدی انجام این کار بوده‌اند اولا می‌خواستم ببینم وضعیات مطبعة مجلس از حیث عوائد رو به زیادی است یا خیر و چقدر نسبت به پیش جلو رفته است دوم اینکه می‌خواستم ببینم که چه اندازه سرمایه تا این تاریخ به مصرف مطبعة مجلس رسیده و تا چه اندازه حقیقتاً از حیث قیمت ارزش دارد بعداً می‌خواستم ببینم از اعتبار پنج ساله که خودشان قبلاً متذکر شدند چه مقدار مصرف شده و چه تهیه‌های اضافی برای توسعه مجلس شده است یا در نظر گرفته‌اند بعداً موضوع کتابخانه را چنانچه قبلاً عرض شد خواستم ببینم کتابخانة مجلس چه اندازه کتاب دارد و عدة اشخاصی که مطالعه می‌کنند چند نفر هستند و چه وسائل تسهیلی برای اشخاص بی بضاعت فراهم شده است و یکی دیگر هم مسئلة مجله مذاکرات مجلس است خواستم ببینم چرا عوائدش رو به نقصان گذاشته است و چرا مثل پیش آن عوائد را ندارد و چرا آن بسط را ندارد و علت کمی و کاستی که درش ایجاد شده از چه راه بوده است می‌خواستم این را هم توضیح بفرمایند که آیا ممکن است نظری برای تأمین این منظور اعمال فرمایند.

رئیس- آقای ارباب.

ارباب کیخسرو- چون سؤالاتی که آقای روحی فرمودند بنده در همه اش سابقه نداشتم که جواب تمام را بتوانم قبلا تکمیل کرده و عرض کرده باشم ولی تا حدی که ممکن است عرض می‌کنم راجع به مطبعة مجلس که سؤال فرمودند از حیث سرمایه سرمایة که تا بحال از ابتدای تأسیس ۱۳۰۰ به مصرف رسیده است از حیث ساختمانها و تهیه ماشین آلات و غیره یک میلیون و نهصد و بیست و چهار هزار و ششصد و نود و چهار ریال بوده است ترقی و تنزل عوائدش در سال اول عایدی خالصش پس از وضع خرج بوده است ۲۵۱۱۶ ریال همینجور که متدرجاً وسائل بیشتر فراهم آمده است سال ۱۳۱۳ عایدات خالصش بوده است ۷۳۷۱۱۷ ریال و امیدواریم که برای امسال که ۱۳۱۴ است عایدات خالص آن را بین ۸۰۰ و ۹۰۰ هزار ریال بتوانیم حساب آنرا جزء لایحه تفریغ بودجه در سال آینده تقدیم مجلس شورای ملی نمائیم

(صحیح است)

از حیث اعتبار پنج ساله که سئوال فرمودند البته امسال که ۱۳۱۴ است قبل از انتهای سال نمی‌توان چیزی عرض کنم سال باید بآخر برسد و جمع و خرج بشود و دیده شود که عایدات خالص چقدر است اما در صورتیکه حدالق عایدی خالص را در نظر بگیریم. می‌توانیم تا آخر امسال را در نظر بگیریم عایدات کل ما در ۵ سال بوده است ۲۴۴۲۵۷۱ ریال که از این ۱۳۲۶۹۳۲ رایل مصارف و خرید اثاثیه شده است در آخر هذه السنه ۱۱۱۵۹۳۹ ریال از عایدی خالص بعد از وضع مخارج که شده است باقی خواهد ماند که برای تکمیل مطبعه مجلس خواهد بود و البته آن چه در نظر است ماشین آلاتی باید تهیه شود که عمده کارهای مالی دولت را تهیه کند و آنهم با مذاکراتی که با وزارت مالیه شده است در نظر است ماشین آلات بقدر لازم تهیه شود و خوشبختانه وزارت مالیه عمده کارهای مالیشان باین مطبعه محول است اگر وزارت مالیه بطوری که میل دارند مساعدت بکنند ما یک تهیه‌های کاملی خواهیم دید که در نظر است و البته آن سرمایه که داریم بمصرف خواهیم رساند و چنانچه وزارت مالیه وعده داده است خواهند کرد که از عواید سنوات بعد مستهلک شود و این فرع اقداماتی است که بعد باید بشود و در موقع خودش عرض خواهد شد راجع به کتابخانه که سؤال فرمودند کتابخانه فعلا در حدود پانزده هزار جلد کتاب موجود دارد البته این کتب غیر کتبی است که دستور داده شده است و باید از خارجه برسد. برای مطالعه کنندگان تا بحال در حدود ۱۷۵۰ جواز داده شده است که هر موقع می‌توانند برای مطالعه حاضر باشند ولی در آن قسمت که آقای روحی فرمودند تسهیل و مساعدت به اشخاص بـی بضاعت بشود درست منظور و مقصودشان را ملتفت نشدم در هر صورت وسائل تسهیل برای عموم یکسان است جواز داده می‌شود و اشخاص هر وقت بخواهند استفاده کنند مانعی ندارد. قسمت دیگر راجع به مجله مذاکرات مجلس سؤال فرمودند همان قسمتی که فرمودند عوائد تنزل کرده است جلوگیری از آن تنزل هم از اختیار مباشرت مجلس خارج است برای اینکه جراید مذاکرات مجلس را آناً طبع می‌کند و بمعرض مطالعه قرائت کنندگان می‌گذارند از این جهت چون تا حدی تأمین می‌شود منظور آن کسانی که طالب هستند کمتر طالب می‌شوند که از مجلة مذاکرات مجلس استفاده بکنند و اما این که چه نظری اتخاذ شده است برای این هنوز نظری اتخاذ نشده است البته مذاکره می‌شود در جلسة مباشرین و اگر نظری باشد در ضمن تقدیم بودجه سال ۱۳۱۵ بعرض مجلس خواهد رسید و گمان می‌کنم اگر فراموش نکرده باشم مطالبی که سؤال فرمودند جواب داده‌ام و چیز دیگری باقی نمانده باشد.

(صحیح است).

رئیس- آقای دکتر ملک زاده.

دکتر ملک زاده – بنده در این موقع که لایحة تفریغ بودجه مجلس مطرح است خواستم سئوالی از آقایان مباشرین بکنم آقایان البته در نظر دارند که در چند سال قبل آقای کمال الملک نقاش معروف که بعقیدة من یکی از افتخارات این مملکت شناخته می‌شوند (صحیح است) یک عده تابلوهای نفیس که نتیجه مساعی هفتاد سالة ایشان بود بعنوان هدیه تقدیم مجلس شورای ملی کردند از طرف ادارة مباشرت وعده داده شد که یک سالون یک محل مخصوص برای این تابلوها تهیه شود برای این که سایرین هم تأسی بجویند به آقای کمال الملک و این تابلوها در آنجا گذاشته شود و در نتیجه هم مجلس دارای یک موزة بشود و هم این آثار نفیس که در آتیه افتخرات مملکت و دارای قدر و قیمت زیادی است محفوظ بماند. آنچه بنده استنباط می‌کنم اقدامی در این موضوع نشده است خواستم از ادارة مباشرت سئوال کنم علت اینکه این موضوع مهم را مورد توجه قرار نداده‌اند چه بوده است.

رئیس- آقای ارباب.

ارباب کیخسرو- نشدن دلیل این نیست که در نظر نباشد البته ما بقدری که میل داریم باید اعتبار داشته باشم و بقدری که اعتبار داده می‌شود مباشرین در همان حدود می‌توانند کار کنند تابلوهای آقای کمال الملک را بطوری که ملاحظه فرمودند فعلاً در کتابخانه مجلس به معرض ملاحظه اشخاصی که خواستار باشند گذارده شده برای ساختمان محل هم باید اعتبار داشته باشیم و در نظر است همین که اعتبارش میسر شد آن منظور تأمین شود و امیدوارم نظر ایشان بطوری که منظور دارند برای آتیه در موقع خودش عملی شود.

رئیس- آقای زوار.

زوار- بنده مطابق اصول پارلمانی می‌خواستم برای این که یک موافق و یک مخالف صحبت کند اجازه خواستم و تصور می‌کردم که آقایان بعنوان مخالفت اینجا صحبت خواهند فرمود و بنده هم اجازه خواستم برای موافقت ولی خوشبختانه وظیفه شناسی آقای ارباب کیخسرو طوری مسئلة واضحی بود که فرمایشات آقایان فقط روی یک تذکراتی بود نه بعنوان مخالفت در لایحة تفریغ بودجه مجلس این را حقیقتاً از نظر قدرشناسی عرض می‌کنم یکی از مزایای آقای ارباب کیخسرو بوده است که در این مدت تصدی خودشان در مباشرت مچلس شورای ملی طوری امور مربوط بخودشان را مرتب و منظم نگاهداشته‌اند که حق یکی از آقایان نمایندگان اگر بخواهند از اول دورة مجلس شورای ملی کوچکترین توضیحی از ایشان بخواهد از نقطة نظر نظم داخلی محاسبات مجلس حاضرند جواب بدهند و حقیقتاً بنده نظیر این تنظیم و این ترتیبی که فعلاً در مجلس شورای ملی هست خیلی کم دیده‌ام و اینکه آقای دیبا فرمودند که وزارتخانه‌ها خوب است لایحة تفریغ بودجه شان را تقدیم مجلس شورای ملی ینمایند بنده عرض می‌کنم که البته تمام وزارتخانه‌ها همینطور ترتیبشان مرتب و درست است ولی ما می‌خواهیم بگوئیم که حقیقتاً ما می‌توانیم افتخار کنیم که ادارة محاسبات مجلس شورای ملی طوری منظم و مرتب است که هیچ احتیاجی به ملاحظة هیچیک ازمحاسبات وزارتخانه‌ها نیست بنابراین خدماتی که آقای ارباب کیخسرو کرده‌اند در مدتی که بنده افتخار نمایندگی دارم بنوبه خودم و رفقای دیگر هم به بنده اجازه خواهند داد که صمیمانه و خالصانه تحیات خودمان را به آقای ارباب کیخسرو عرض کنم و افتخار کنیم که حقیقتاً یک نفر نماینده داریم ما که متصدی امور مجلس شورای ملی است مثل یک برلیان بی لک و به دنیا نشان بدهیم که این است یک نفر وظیفه شناس که آن وظیفه را که به او محول شده است کاملاً انجام می‌دهد و این را از نقطة نظر وظیفه و از نقطة نظر کمال اخلاص ارائه دهیم.

رئیس- آقای ارباب.

ارباب کیخسرو- بنده خیلی متشکرم ولی هیچ انتظار نداشتم که آقای زوار تمام این جریانات را نسبت به بنده بدهند بطوریکه عرض کردم بنده مثل سایر همکاران محترم بوده که در هر کار مسئولیت مشترک داشته‌ایم و داریم و کار کرده‌ایم با کمک همدیگر و موافقت نظر همدیگر بوده است و صرف نظر از این بیشتر این رضایتها متوجه است به کارکنان اداره اگر واقعاً رضایتی باشد متوجه است به کارکنان اداره که آنها وظیفة خودشان را انجام داده‌اند کار فوق العادة نشده است انجام وظیفه بوده است از این جهت بنده خواستم عرض کنم که کاری مربوط و منحصر به بنده نبوده است و همه مشترکاً کار کرده‌ایم و از اینکه قدردانی کردند تشکر می‌کنم ولی باز عرض می‌کنم که اگر خدمتی شده و وظیفة انجام داده شده است بنده آن را متوجه می‌کنم به کسانی که واقعاً زحمت عملی کارهای اداری را می‌کشند.

- تقدیم لایحه ترفیعات آرتش از طرف آقای رئیس الوزراء

[۴- تقدیم لایحه ترفیعات آرتش از طرف آقای رئیس الوزراء]

رئیس- آقای رئیس الوزراء فرمایشی داشتند؟

رئیس الوزراء (آقای جم) – نظر باینکه لازم بود ترفیعات افسران آرتش شاهنشاهی تابع یک قوانینی باشد و آن چیزی که تا بحال معمول بوده است نواقصی داشت و باید تکمیل شود. این است لایحة تنظیم شده است برای ترفیعات افسران آرتش که تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و خواهش می‌کنم (تقاضای فوریت نمی‌کنم) ولی استدعا می‌کنم از کمیسیون زودتر بگذرد که قبل از آخر سال باید روی این قانون عمل شود.

رئیس- به کمیسیون رجوع می‌شود.

- بقیه شور لایحه نفریغ بودجه

[۵- بقیه شور لایحه نفریغ بودجه]

رئیس- آقایانی که با کفایت مذاکرات موافقند قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. رأی گرفته می‌شود به ورود در شور مواد موافقین قیام فرمایند

(جمعی برخاستند)

تصویب شد. مادة اول:

مادة اول- مخارج مجلس شورای ملی از بابت دوازده

ماهه سال ۱۳۱۳ موافق قسمت ۱و۲ ضمیمه بر طبق بودجه مصوبه مبلغ شش میلیون و ششصد و نود و یکهزار و یکصدو سی و نه ریال و سی و پنج دینار تصویب می‌شود.

رئیس- موافقین با مادة اول قیام فرمایند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة دوم:

مادة دوم- عوائی مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مذاکرات مجلس از بابت سال ۱۳۱۳ موافق قسمت ۳ ضمیمه به مبلغ دویست و هشتاد و دو هزار و دویست و هشت ریال و ده دینار بر طبق قانون بودجه سال ۱۳۱۳ مجلس مصوب ۲۷ اسفند ۱۳۱۲ بطریق ذیل تصویب می‌شود.

از بابت مصارف سال ۱۳۱۳ مطبعة مجلس و صورت مذاکرات مجلس خزانه مملکتی شده است ۲ر۵۴۷۵۷۵ ریال.

برای رفع نواقص و تکمیل اثاثیه و ساختمان مطبعه مجلس به مصرف رسیده و خواهد رسید ۹۰ر۷۳۴۶۳۲ ریال / ۱۰ر۱۲۸۲۲۰۸ ریال.

رئیس- مذاکره در کلیات ثانی است

(عده از نمایندگان- مخالفی نیست)

آقایانیکه موافقت دارند ورقه سفید می‌دهند. (اخذ و استخراج آراء بعمل آمده ۱۰۷ ورقه سفید تعداد شد.)

رئیس- عدة حاضرین در موقع اعلام رأی ۱۰۸ نفر لایحة تفریغ بودجه سال ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی با صدو هفت رأی، باتفاق آراء تصویب شد.

- شور دوم لایحه ترتیب تقاعد آرتش

[۶- شور دوم لایحه ترتیب تقاعد آرتش]

رئیس- شور دوم خبر کمیسیون نظام راجع به لایحة قانونی تقاعد آرتش شاهنشاهی مطرح است. قرائت می‌شود.

خبر از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی:

کمیسیون نظام لایحة نمرة ۸۶۶۷ دولت راجع به ترتیب تقاعد آرتش شاهنشاهی را برای شور دوم تحت مطالعه و شور قرار داده باستثناء مادة ۹ و مادة ۳۱ که بترتیب ذیل اصلاح شده‌اند در بقیة مواد عین خبر اول را تأیید نمود و اینک خبر آنرا برای تصویب تقدیم مجلس می‌نماید.

رئیس- مادة اول قرائت می‌شود:

فصل یکم – حقوق تقاعدی برای مدت خدمت.

مادة ۱- افسران نیروی بری و دریائی و هوائی و اداری و امنیه و مستخدمین غیر نظامی همردیف و همچنین استواران و گروهبانان و همردیفان آنها می‌توانند پس از اقلاً بیست سال خدمت متقاعد شده و حقوق تقاعد دریافت دارند.

رئیس- موافقین با مادة اول قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة دوم قرائت می‌شود.

مادة ۲- چنانچه سن افسران و مستخدمین مصرحة در مادة یکم بعد از بیست سال خدمت به حداکثر سنی که در قانون ترفیعات برای درجات مختلفه تعیین گردیده نرسیده باشند شخصاً حق تقاضای تقاعد ندارند ولی وزارت جنگ می‌تواند هر موقع مقتضی بداند آنها را در ردیف متقاعدین منظور دارد.

رئیس- موافقین با مادة دوم برخیزند

(عدة زیادی برخاستند)

تصویب شد. مادة سوم قرائت می‌شود:

مادة ۳- در صورتی که تاریخ شروع به خدمت نظامی مستخدمین آرتش قبل از سن نوزده سالگی باشد تاریخ احتساب حقوق تقاعد آنها فقط از روزی خواهد بود که وارد سن نوزده سالگی شده باشند.

رئیس- همراهان با مادة سوم برخیزند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة چهارم قرائت می‌شود.

مادة ۴- مدت تحصیلات نظامی افسران از زمان دخول به آموزشگاه افسری (داخله یا خارجه) با رعایت مفاد مادة ۳ جزء مدت خدمت محسوب می‌شود.

رئیس- کسانی که با این ماده موافقند برخیزند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة پنجم خوانده می‌شود:

مادة ۵- مدتی که افسران و همردیفان در ردیف منتظرین خدمت بوده‌اند به نسبت حقوق انتظار خدمتی که دریافت می‌دارند کسور تقاعد پرداخته و مدت انتظار خدمت آنها نیز فقط از حیث تقاعد در جزء مدت خدمت نصف محسوب می‌گردد.

رئیس- موافقین با این ماده قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة ششم مطرح است:

مادة ۶- خدمت در ادارات کشوری اعم از افسران و همردیفان چه برای مدتی که قبل از دخول به آرتشی خدمت نموده‌اند و چه بعداً به ادارات کشوری و هرنوع مؤسسات مأمور شده باشند جزء مدت خدمت حساب می‌شود.

تبصره- تاریخ شروع به خدمت در ادارات کشوری و خاتمة آن باید متکی به تصدیق رسمی پرسنل با احکام رسمی نمره دار یا فرامین و احکام وزارتخانه متبوعه باشد که در موقع خود رسمیت داشته و احتساب آن مدت ضمن سابقة خدمت افسران و همردیفان مشروط بر این خواهد بود که کسور تقاعد پرداختی به صندوق تقاعد وزارتخانه مربوطه نقداً به صندوق تقاعد آرتش تحویل گردد.

رئیس- موافقین با مادة ششم قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة هفتم قرائت می‌شود:

مادة ۷- منتقلین از وزارتخانه‌های کشوری به آرتش و همچنین از ارتش به وزارتخانه‌های کشوری نظر به اینکه در وزارتخانه اخیر متقاعد خواهند شد کسور تقاعد آنها باید به صندوق وزارتخانه که در آنجا متقاعد خواهند شد انتقال داده شود.

رئیس- موافقین با این ماده قیام نمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. مادة هشتم قرائت می‌شود:

مادة ۸- ایام ذیل جزء مدت خدمت محسوب نمی‌گردد:

الف- خدماتی که در تقاعد بسر برده شده است و از حقوق تقاعد استفاده شده و مشغول خدمت نبوده است.

ب- ایامی که بموجب رأی محکمه در حبس بسر برده شده است.

ج- ایام مرخصی که قانوناً مستلزم عدم استیفای حقوق است.

د- مدتی را که بواسطه علل قانونی حقوق نگرفته و کسور تقاعد هم نداده است.

رئیس- موافقین با مادة هشتم قیام فرمایند

(اکثر قبام کردند)

تصویب شد. مادة نهم اصلاحی کمیسیون قرائت می‌شود:

مادة ۹- میزان حقوق تقاعد افسران و همردیفان و درجه داران (استواران و گروهبانان) که مدت خدمت مذکور در مادة یک این قانون را طی نموده‌اند بقرار ذیل مقرر می‌شود:

۱- طبقه امراء ۱/۸۰ حد متوسط حقوق تمام رتبه که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند نسبت به مقیاس میزان حقوق تقاعدی که برای هر درجه معین شده است ضرب در سنوات خدمت.

۲- طبقه افسران ارشد ۱/۶۰ حد متوسط حقوق تمام رتبه که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند نسبت به مقیاس میزان حقوق تقاعدی که برای هر درجه معین شده است ضرب در سنوات خدمت.

۳- افسران جزء ۱/۵۰ حد متوسط حقوق تمام رتبة که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند نسبت به مقیاس میزان

حقوق تقاعدی که برای هر درجه معین شده است ضرب در سنوات خدمت.

۴- استواران و گروهبانان ۱/۴۰ حد متوسط حقوق تمام رتبة که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند ضرب در سنوات خدمت.

رئیس- موافقین با مادة نهم قیام فرمایند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة دهم:

(فصل دوم – وظیفه تقاعدی یا وظیفة موقتی مجروحین و معلولین).

مادة ۱۰- افسران و استواران و گروهبانان و سرجوخه‌ها و نفرات قدیمی ارتش و امنیه و نیروی دریای وهواپیمائی وهمردیفان آنها به ترتیب ذیل حق دریافت وظیفه تقاعدی یا وظیفه موقتی دارند.

اولاً- کسانی که در جنگ یا در نتیجه خدمت مجروح شده باشند.

ثانیاً- کسانی که در نتیجه مخاطرات جنگی یا صدمات و حوادث وارده در نتیجه خدمت معلول و موقتاًقادربانجام وظیفه نباشند یا علت مزاجی آنها در تحت تأثیر همان عوامل شدت پیدا کرده باشد.

تبصره- ایام معالجه مجروحین یا معلولین فوق تا مدت شش ماه از روز برداشتن زخم یا وقوع علت جزء خدمت محسوب و همان حقوق درجه خود را از بودجه ارتش دریافت خواهند نمود.

رئیس- موافقین با مادة دهم قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة یازدهم:

مادة ۱۱- اشخاصی که بآنها وظیفه تقاعدی علاقه می‌گیرد عبارت هستند از:

طبقه یکم- اشخاصی که جراحات وعلل مزاجی آنها در نتیجه تصادمات جنگی باعث نابینائی یا قطع یا فلج شدن یک یا چند عضو گردد.

طبقه دوم- اشخاصی که در نتیجه مصادمات جنگی یک عضو آنها قطع یا فلج گردد.

طبقه سوم- اشخاصی که جراحات یا علل مزاجی آنها در نتیجه مصادمات جنگی بموجب تصدیق شورای طی نظامی قوه کار را بطور کلی از آنها سلب نماید و مطلقاً قادر بر تحصیل و تأمین معاش خود نباشد.

طبقه چهارم- اشخاصی که جراحات و علل مزاجی آنها در نتیجه غیر از موارد جنگی و در اثر حوادث غیر مترقبه در حین یا در اثر خدمت حاصل شده و بموجب تصدیق شورای طی نظامی بکلی قوه کار از آنها سلب و قادر بر تحصیل و تأمین معاش خود نباشند.

رئیس- موافقین با مادة یازدهم قیام نمایند

(جمعی قیام کردند)

تصویب شد. مادة دوازدهم قرائت می‌شود:

مادة ۱۲- چنانچه جراحات جنگی و غیر جنگی و همچنین علل مزاجی غیر از موراد جنگی که در اثر حوادث غیر مترقبه در حین یا در اثر خدمت حاصل شده و مطابق تصدیق شورای طی نظامی قابل علاج تشخیص داده شود در حق مجروحین و معلولین مزبور با رعایت تبصره مادة ۱۰ وظیفه موقتی برقرار خواهد گردید.

رئیس- موافقین با مادة دوازدهم قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة سیزدهم:

مادة ۱۳- وظیفه تقاعدی مجروحین و معلولین طبقه اول مندرجه در مادة (۱۱) مساوی است با چهار خمس تمام حقوق درجه بدون رعایت مدت خدمت.

رئیس- کسانی که با این ماده همراهند قیام نمایند.

(گروهی برخاستند)

تصویب شد. مادة چهاردهم.

مادة ۱۴- وظیفه تقاعدی مجروحین و معلولین طبقه دوم مندرجه در مادة (۱۱) مساوی است با دو ثلث تمام حقوق درجه مربوطه بدون رعایت مدت خدمت.

رئیس- موافقین با مادة چهاردهم برخیزند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة پانزدهم.

مادة ۱۵- وظیفه تقاعدی مجروحین و معلولین طبقه سوم مندرجه در مادة (۱۱) مساوی است با نصف تمام حقوق درجه مربوطه بدون رعایت مدت خدمت.

رئیس- موافقین با این ماده قیام فرمایند

(اکثر برخاستند).

تصویب شد. مادة شانزدهم:

مادة ۱۶- اگر مجروحین و معلولین طبقه چهارم مندرجه در مادة (۱۱) بحد تقاعد نرسیده یعنی بیست سال خدمت نداشته باشند در صورتیکه سابقه خدمت آنها از ده سال تجاوز نماید دو ثلث حقوق تقاعدی که در خاتمة بیست سال خدمت بآنان تعلق میگرفته بعنوان وظیفه تقاعدی در بارة آنها برقرار خواهد گردید و چنانچه سابقة خدمت آنان کمتر از ده سال باشد دو ثلث کلیه کسور تقاعدی که تا آن تاریخ پرداخته‌اند نقداً و فعتاً بآنان مسترد خواهد شد.

رئیس- همراهان با این ماده قیام فرمایند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة هفدهم قرائت می‌شود:

مادة ۱۷- وظیفه موقتی که به مجروحین و معلولین مندرجه در مادة (۱۲) علاقه می‌گیرد با رعایت تبصره ماده (۱۰) مساوی است با دو ثلث تمام حقوق درجه مروبطه بدون رعایت مدت خدمت.

رئیس- موافقین با این ماده برخیزند.

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة هیجدهم:

مادة ۱۸- وظیفه موقتی حداکثر برای مدت دو سال داده می‌شود و چنانچه معلول یا مجروح در مدت دو سال سلامتی حاصل ننمود و بخدمت رسمی خود معاودت ننماید و در خاتمه دو سال در نتیجه معاینه و امتحانات طی مرض یا جراحات وارده رفع نشده باشد همان مبلغ وظیفه موقتی به وظیفه تقاعدی مبدل خواهد شد.

رئیس- موافقین با مادة هیجدهم قیام فرمایند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة نوزدهم:

مادة ۱۹- سربازها و سرجوخه‌های وظیفه که در جنگ یا در حین خدمت طوری معلول و مجروح شده باشند که قادر بر تحصیل و تأمین معاش خود نباشند ماهیانه مبلغ (۴۵) ریال بعنوان وظیفه تقاعدی دریافت خواهند نمود.

تبصره- وضعیت مزاجی این قبیل نفرات وظیفه را شورای طی نظامی تشخیص خواهد داد.

رئیس- موافقین با مادة نوزدهم برخیزند

(اکثر قیام کردند)

تصویب شد. مادة بیستم قرائت می‌شود: فصل سوم – مستمری.

مادة ۲۰- مستمری عبارت از شهریه ایست که در حق وراث اشخاص مفصله ذیل برقرار و ماهیانه پرداخت می‌شود:

الف- افسران و افراد و همردیفان آنها که در میدان جنگ یا در حین انجام خدمت مقتول شده‌اند.

ب- افسران و افراد و همردیفان آنها که در نتیجه حوادث و صدمات جنگ یا امراض ساریه (از قبیل طاعون، وبا و امثال آن) یا امراض محلی تلف شده و بواسطه قیودات خدمت تحت تأثیر آنها واقع بوده‌اند.

ج- افسران و افراد و همردیفان آنها که در میدان جنگ یا حین انجام خدمت در نتیجه جراحات وارده وفات یافته‌اند.

د- افسران وافراد و همردیفان آنها که در حین استفاده از حقوق تقاعد اکمال خدمت یا وظیفه تقاعدی یا با داشتن حق تقاعد (نظر به سوابق خدمتشان) فوت نموده‌اند.

رئیس- موافقین با مادة بیست قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۱:

مادة ۲۱- وراثی که حق دریافت مستمری دارند به قرار ذیل می‌باشند:

الف- عیال تا زمانی که شوهر جدید اختیار ننموده است.

ب- اولاد ذکور مادامی که به سن بیست سال تمام نرسیده باشد.

ج- اولاد اناث تا موقعی که شوهر اختیار نکرده‌اند.

د- پدر و مادری که در کفالت متوفی یا مقتول بوده‌اند.

هـ- برادر علیل یا کوچکی که در کفالت متوفی یا مقتول بوده در صورت اخیر مادامی که به سن بیست سال تمام نرسیده باشند.

و- خواهر که در کفالت مقتول یا متوفی بوده تا موقعی که شوهر اختیار نکرده است.

تبصره– وراثت و کفالت باید بوسیله مقامات قانونی و صلاحیت دار رسماً تصدیق شده باشد.

رئیس- موافقین با مادة بیست و یکم قیام فرمایند

(اکثر برخاستند)

تصویب شد. مادة ۲۲.

مادة ۲۲- مستمری مقرره در حق وراث فوق بطور تساوی بین آنان تقسیم خواهد گردید.

رئیس- موافقین با مادة بیست و دوم قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۳.

مادة ۲۳- نصف سهم مستمری هر یک از وراث ذکوری که به سن معینه در بند (ب) و (هـ) مادة (۲۱) برسند یا وراث اناثی که شوهر اختیار نمایند یا هر یک از وراث مذکور فوق که در حین استفاده از مستمری فوت کنند بالسویه بین سایر وراث تقسیم می‌شود.

تبصره- وراث ذکوری که در اثر نابینائی و فلج و قطع شدن دست یا پا و جنون و امراض مزمنه و غیره قابل علاج قادر به کسب معاش نباشند مادام الحیات به اخذ مستمری خود ذیحق خواهند بود.

رئیس- موافقین با مادة ۲۳ قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۴.

مادة ۲۴- میزان مستمری که به ورثه اشخاص مذکور در بند (الف) و (ب) و (ج) مادة(۲۰) تعلق می‌گیرد مساوی است با نصف تمام حقوق درجه متوفیان یا مقتولین.

رئیس- موافقین با مادة ۲۴ قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۵قرائت می‌شود:

مادة ۲۵- میزان مستمری که به ورثه اشخاص مذکور در بند (د) مادة (۲۰) تعلق می‌گیرد مساوی است با نصف حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی که شخص متوفی دریافت میداشته یا بر طبق مقررات فصل یکم و دوم استحقاق دریافت آنرا داشته است.

رئیس- موافقین با مادة بیست و پنجم قیام فرمایند.

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۶.

مادة ۲۶- حق اخذ مستمری برای وراث مذکور از تاریخ روز بعد از فوت یا قتل شخص متوفی یا مقتول خواهد بود.

رئیس- موافقین با مادة ۲۶ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۷.

مادة ۲۷- چنانچه اشخاص مذکور در مواد (۱۷) و (۱۸) در حین استفاده از وظیفه موقتی فوت نمایند به وراث ذوی الحقوق آنها مستمری معادل دو ثلث از وظیفه موقتی که دریافت میداشته است تعلق خواهد گرفت.

رئیس- موافقین با مادة ۲۷ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۲۸.

مادة ۲۸- به وراث ذوی الحقوق اشخاصی که در مدت خدمت بعلل غیر مربوطه بخدمت فوت نمایند و مقررات فصل یکم و دوم شامل حال آنها نباشد در صورتیکه مدت خدمت آنها پنج سال یا کمتر باشد مستمری و وجهی به وراث علاقه نخواهد گرفت و علاوه بر پنج سال تا ده سال یک ثلث کسور تقاعد اضافه بر پنج سال و چنانچه از ده سال بیشتر سابقه خدمت داشته باشند نصب کسورتقاعداز پنج سال به بعد که به صندوق تقاعد پرداخته‌اند دفعتاً و بالسویه پرداخته خواهد شد.

رئیس- موافقین بامادة بیست وهشت قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. آقای وزیرعدلیه.

- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر عدلیه

[۷- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر عدلیه]

وزیر عدلیه- دو لایحه است تقدیم می‌کنم یکی راجع به اصلاح یه ماده از قانون ثبت یکی هم راجع به وضعیت محبوسین که از برای آنها هم یک ارفاقی منظور است و یک ترتیبات و تنظیمات و یک رسیدگی و بازجوئیهائی از حالات آنها در نظر گرفته شده.

رئیس- به کمیسیون رجوع خواهد شد.

- بقیه شور ثانی و تصویب لایحه ترتیب تقاعد آرتش

[۸- بقیه شور ثانی و تصویب لایحه ترتیب تقاعد آرتش]

رئیس- مادة ۲۹ قرائت می‌شود. (فصل چهارم- مقررات عمومی.)

مادة ۲۹- تاریخ برقراری حقوق تقاعد، وظیفه تقاعدی یا موقتی، مستمری و هر گونه پرداخت وجهی از صندوق تقاعد آرتش با اسامی ذوی الحقوق و سن و مدت و مادة قانونی که مشمول آن می‌شوند در حکم عمومی آرتش درج می‌گردد.

رئیس- موافقین با مادة ۲۹ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۰:

مادة ۳۰- اشخاص ذیل از حق دریافت حقوق تقاعد محروم خواهند بود.

الف- اشخاصی که پس از محاکمه در محکمه نظامی به اخراج یا به انفصال دائمی از خدمت آرتش، نیروی دریائی هواپیمائی یا امنیه محکوم شوند.

ب- کسانی که ترک تبعیت ایران را بنمایند.

تبصره- کسانی که پس از اخراج مجدداً به خدمت پذیرفته شوند مدت انفصال جزء خدمت محسوب نخواهد شد.

رئیس- موافقین با مادة ۳۰ قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۱ اصلاحی:

مادة ۳۱- بجز موارداستیفای دیوان اداری و محرومیت از حقوق اجتماعی توقیف حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی در قبال محکومیت حقوق یا دیون دیگر اکیداً ممنوع است.

تبصرة ۱- در صورتی که صاحبان حقوق یا وظیفه تقاعدی یا وظیفه موقتی دینی به صندوق مربوطه داشته باشند و از عهده پرداخت آن دفعتاً واحده برنیایند و دارائی و عایداتی غیر از حقوق تقاعد نداشته باشند تا حدود یک ربع حقوق مقرری آنها در مقابل دین مزبور محسوب و مستهلک خواهد گردید.

تبصرة ۲- در مورد محرومیت از حقوق اجتماعی یا عائله ذوی الحقوق چنانچه فقیر و تأمین معاش نداشته باشند مانند وراث متوفیات معامله خواهد گردید.

رئیس- موافقین با مادة ۳۱ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۲.

مادة ۳۲- هر گاه شخصی به دو یا چند علت حق دریافت حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی داشته باشد (مثلاً قدمت خدمت و علت مزاج) میزان حقوق که بیشتر بود به او تعلق می‌گیرد.

رئیس- موافقین با مادة سی و دو قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۳.

مادة ۳۳- هر گاه شخصی که دارای حقوق تقاعد یا وظیفه است مفقودالاثر بشود و مدت یکسال حقوق تقاعد یا وظیفه خود را مطالبه ننماید وراث ذوی الحقوق او چنانچه مطابق این قانون مستمری بآنها تعلق گیرد حق دارند موقتاً مستمری قانونی خود را تقاضا نمایند چنانچه بعدها معلوم شود شخصی مفقودالاثر فوت نموده مستمری موقتی از تاریخ فوت بطور دائم برقرار می‌شود و در صورتیکه معلوم شود در حال حیات می‌باشد وضعیت حقوقی او بحال اولیه اعاده می‌گردد.

رئیس- موافقین با مادة ۳۳ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۴.

مادة ۳۴- مستمری اشخاصی که یکسال مفقودالاثر شده و مطالبه مستمری خود را ننموده باشند ضبط خواهد گردید و در صورتیکه معلوم شود در حال حیات می‌باشند و قانوناً به دریافت آن ذیحق باشند وضعیات حقوق آنها بحال اولیه اعاده می‌گردد.

رئیس- موافقین با مادة ۳۴ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۵.

مادة ۳۵- به افسران و افراد و همردیفان آنها که دارای حقوق تقاعد هستند چنانچه مجدداً از طرف آرتش، نیروی دریائی، هواپیمائی یا امنیه خدمت جدیدی محول گردد در تمام مدت تصدی از حقوق مربوطه بآن استفاده می‌نمایند و از دریافت حقوق تقاعد محروم خواهند بود ولی مدت خدمت جدید این اشخاص نیز اضافه بر سنین خدمت منظور و موجب تجدید نظر در تقاعد آنان خواهد بود.

تبصره- تاریخ اشتغال بخدمت جدید وهمچنین تاریخ خاتمه آن باید در حکم عمومی آرتش درج گردد.

رئیس- موافقین با مادة ۳۵ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۶.

مادة ۳۶- چنانچه اشخاص مذکوره در طی مادة ۳۵ از معلولین درجة یکم ودوم و دارای وظیفة تقاعدی باشند در تمام مدت تصدی خدمت جدید حق دارند علاوه بر حقوق آن خدمت از یک ثلث وظیفه تقاعدی مقرره خود استفاده نمایند.

رئیس- موافقین با مادة سی و شش قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. مادة ۳۷.

مادة ۳۷- صاحبان حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی می‌توانند در ادارات کشوری بخدمت پذیرفته شوند ولی در تمام مدت تصدی شغل جدید از دریافت حقوق یا وظیفة تقاعدی محروم خواهد بود و مدت خدمت در ادارات کشوری جزء سنین خدمت نظامی منظور نشده و موجب تشدید نظر در حقوق تقاعد مقرره آنان نخواهد گردید.

رئیس- موافقین با مادة ۳۷ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۸.

مادة ۳۸- حقوق تقاعد- وظیفه تقاعدی یا موقتی – مستمریات و هر گونه حقی که مطابق این قانون به افسران و افراد و همردیفان و وراث آنها تعلق می‌گیرد از صندوق تقاعد آرتش پرداخت می‌گردد.

رئیس- موافقین با مادة ۳۸ قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۳۹.

مادة ۳۹- وجوه ذیل به صندوق تقاعد آرتش تحویل می‌شود:

الف- کسورتقاعدکه بشرح ذیل از حقوق کلیه افسران و افراد همردیفان آنها همه ماهه کسر می‌شود:

۱- از حقوق افراد قدیمی و سرجوخه‌ها. و گروهبانها و استواران و افراد جزء تا رتبه سروانی صد پنج حقوق تمام رتبه.

۲- از حقوق افسران ارشد صدشش و نیم از حقوق تمام رتبه.

۳- از حقوق امراء صد هشت از حقوق تمام رتبه.

تبصره- به تعداد نفرات وظیفه ماهیانه نفری بیست و پنج دینار از صندوق آرتش به صندوق تقاعد پرداخته می‌شود.

ب- در موقع ترفیع افسران و همردیفان و افراد تفاوت حقوق ماه اول آنان بدون استثناء به صندوق تقاعد تحویل می‌گردد.

رئیس- موافقین با مادة ۳۹ قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة چهل قرائت می‌شود.

مادة ۴۰- وجوهی که از بابت کسور تقاعد و غیره به صندوق تقاعد پرداخت می‌گردد به غیر از موارد مصرحه در این قانون به هیچ عنوان به صاحبان آنها مسترد نخواهد شد.

رئیس- موافقین با مادة چهلم قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۴۱.

مادة ۴۱- طرز تقاضای تقاعد- وظیفه و مستمری و سایر وجوهی که مطابق این قانون باید پرداخته شود و تهیه مدارک لازمه و همچنین ترتیب رسیدگی باین تقاضاها بر طبق نظامنامه مخصوص خواهد بود.

رئیس- موافقین با مادة ۴۱ قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۴۲.

مادة ۴۲- این قانون فقط شامل حال کسانی خواهد بود که بعد از تصویب و اجرای آن حقوق تقاعد – وظیفه – مستمری در حق آنان برقرار و یا سایر وجوهی که مطابق این قانون بایستی به آنان پرداخته شود.

رئیس- موافقین با مادة ۴۲ قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مادة ۴۳.

مادة ۴۳- اشخاصیکه حقوق تقاعد – وظیفه یا مستمری دریافت می‌دارند چنانچه تغییری در وضعیات آنها مطابق مقررات این قانون حاصل شود باید مراتب را کماهو حقه راپرت نمایند.

رئیس- موافقین با مادة۴۳ قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد. مذاکره در کلیات ثانی است (مخلفی نیست) رأی گرفته می‌شود به مجموع آقایانی که موافقت دارند قیام فرمایند.

(اکثر قام نمودند.)

تصویب شد.

- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه

[۹- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه ]

رئیس- اگر تصویب بفرمائید جلسه را ختم کنیم. جلسه آتیه روز سه شنبه پنجم اسفند ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده.

(مجلس یک ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد.)

رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری

قانون

تفریغ بودجه سال ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی

مادة اول- مخارج مجلس شورای ملی از بابت دوازده ماهه سال ۱۳۱۳ موافق قسمت ۱ و ۲ ضمیمه بر طبق بودجه مصوبه مبلغ شش میلیون و ششصد و نود و یکهزار و یکصدو سی ونه ریال و سی و پنج دینار تصویب می‌شود.

مادة دوم- عوائد مطبعه مجلس و باغ بهارستان و صورت مذاکرات مجلس از بابت سال ۱۳۱۳ موافق قسمت ۳ ضمیمه بمبلغ یک میلیون و دویست و هشتاد و دو هزار و دویست و هشت ریال وده دیناربرطبق قانون بودجة سال۱۳۱۳مجلس مصوب ۲۷ اسفند ۱۳۱۲ بطریق ذیل تصویب می‌شود.

از بابت مصارف سال ۱۳۱۳ مطبعه مجلس و صورت مذاکرات مجلس عاید خزانه مملکتی شده است. ۲۰ر۵۴۷۵۷۵ ریال

برای رفع نواقص و تکمیل اثاثیه و ساختمان مطبعه مجلس بمصرف رسیده و ۹۰ر۷۳۴۶۳۲ ریال

خواهد رسید. ۱۰ر۱۲۸۲۲۰۸ ریال

این قانون که مشتمل بر دو ماده و صورت ضمیمه است در جلسة بیست و ششم بهمن ماه یکهزار و سیصدو چهارده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مبلغ جزء مبلغ کل

فقرات شـــــــرح دینار ریــال دینار ریــال

مادة اول

قسمت اول

۱ مقرری آقایان نمایندگان محترم وتفاوت مقرری ریاست معظم مجلس ۴۱۵۸۱۰۰

۲ حقوق اعضاء واجزاء تقنینیه واعتبارخصوصی ۴۹۶۲۴۸

۳ حقوق اعضاء ومستخدمین مباشرت ۳۵ ۶۰۹۳۰۵

۴ مصارف ماهانه و سالانه ۶۴۰۳۱۳

تبصره خرید اثاثیه سال۱۳۱۳وپرداخت قرضیه بنائی مادة سال۱۳۱۲مجلس

مادة اول ازمحل صرفه جوئی ماده اول بودحه مجلس سال ۱۳۱۳ ۱۵ ۲۵۶۸۶۴ ۵۰ ۶۱۶۰۸۳۰

قسمت دوم

۱ حقوق کارکنان مطبعه مجلس ۳۵ ۳۹۱۷۳۰

۲ مصارف مطبعه مجلس ۵۰ ۱۳۸۵۷۸ ۸۵ ۵۳۰۳۰۸

جمع کل مصارف سال۱۳۱۳مجلس ومطبعه ۳۵ ۶۶۹۱۱۳۹

مادة دوم

قسمت سوم

عایدات مطبعه مجلس ۱۵ ۱۲۶۷۳۲۶

عایدات صورت مذاکرات مجلس ۵۰ ۱۲۸۰۱

عایدات باغ بهارستان ۴۵ ۲۰۸۰ ۱۰ ۶۲۸۲۲۰۸

صورت فوق ضمیمه قانون تفریغ بودجه ۱۳۱۳ مجلس شورای ملی بوده و صحیح است.

رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری

قانون

راجع به تقاعد آرتش شاهنشاهی

فصل یکم:

حقوق تقاعد برای مدت خدمت:

مادة ۱- افسران نیروی بری و دریائی و هوائی و اداری و امنیه و مستخدمین غیر نظامی همردیف و همچنین استواران و گروهبانها و همردیفان آنها می‌توانند پس از اقلاً بیست سال خدمت متقاعد شده و حقوق تقاعد دریافت دارند.

مادة ۲- چنانچه سن افسران و مستخدمین مصرحه در مادة یکم بعد از بیست سال خدمت به حد اکثر سنی که در قانون ترفیعات برای درجات مختلفه تعیین گردیده نرسیده باشد شخصاً حق تقاضای تقاعد ندارند ولی وزارت جنگ می‌تواند هر موقع مقتضی بداند آنها را در ردیف متقاعدین منظور دارد.

مادة۳- درصورتیکه تاریخ شروع به خدمت نظامی مستخدمین ارتش قبل از سن نوزده سالگی باشد تاریخ احتساب حقوق تقاعد آنها فقط از روزی خواهد بود که وارد سن نوزده سالگی شده باشند.

مادة ۴- مدت تحصیلات نظامی افسران از زمان دخول بآموزشگاه افسری (داخله یا خارجه) با رعایت مفاد مادة (۳) جزء مدت خدمت محسوب می‌شود.

مادة ۵- مدتی که افسران و همردیفان در ردیف منتظرین خدمت بوده‌اند به نسبت حقوق انتظار خدمتی که دریافت می‌دارند کسور تقاعد پرداخته و مدت انتظار خدمت آنها نیز فقط از حیث تقاعد در جزء مدت خدمت نصف محسوب می‌گردد.

مادة ۶- خدمت در ادارات کشوری اعم از افسران و همردیفان چه برای مدتی که قبل از دخول به ارتش خدمت نموده‌اند و چه بعداً به ادارات کشوری و هر نوع مؤسسات مأمور شده باشند جزو مدت خدمت حساب می‌شود.

تبصره- تاریخ شروع به خدمت در ادارات کشوری و خاتمة آن باید متکی به تصدیق رسمی پرسنل یا احکام رسمی نمره دار یا قوانین و احکام وزارت خانه متبوعه باشد که در موقع خود رسمیت داشته و احتساب آن مدت ضمن سابقة خدمت افسران و همردیفان مشروط بر این خواهد بود که کسور تقاعد پرداختی به صندوق تقاعد وزارتخانه مربوط نقداً به صندوق تقاعد ارتش تحویل گردد.

مادة ۷- منتقلین از وزارتخانه‌های کشوری به ارتش و همچنین از ارتش به وزارتخانه‌های کشوری نظر به اینکه در وزارتخانه اخیر متقاعد خواهند شد کسور تقاعد آنها باید بصندوق وزارتخانه که در آنجا متقاعد خواهند شد انتقال داده شود.

مادة ۸- ایام ذیل جزء مدت خدمت محسوب نمی‌گردد:

الف- خدمتی که در تقاعد بسر برده شده است و از حقوق تقاعد استفاده شده و مشغول خدمت نبوده است.

ب- ایامی که بموجب رأی محکمه در حبس بسر برده شده اشت.

ج- ایام مرخصی که قانوناً مستلزم عدم استیفای حقوق است.

د- مدتی را که به واسطة علل قانونی حقوق نگرفته و کسور تقاعد هم نداده است.

مادة ۹- میزان حقوق تقاعد افسران و همردیفان و درجه داران (استواران و گروهبانان) که مدت خدمت مذکور در مادة یک این قانون را طی نموده‌اند به قرار ذیل مقرر می‌شود:

۱- طبقة امراء ۱/۸۰ حد متوسط حقوق تمام رتبه که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند ضرب در سنوات خدمت.

۲- طبقه افسران ارشد ۱/۶۰ حد متوسط حقوق تمام رتبه که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند ضرب در سنوات خدمت.

۳- افسران جزء ۱/۵۰ حد متوسط حقوق تمام رتبه که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند ضرب در سنوات خدمت.

۴- استواران و گروهبانان ۱/۴۰ حد متوسط حقوق تمام رتبه که در سه سال اخیر دریافت داشته‌اند ضرب در سنوات خدمت.

فصل دوم- وظیفه تقاعدی یا وظیفه موقتی مجروحین و معلولین.

مادة ۱۰- افسران و استواران و گروهبانان و سرجوخه‌ها و نفرات قدیمی ارتش و امنیه و نیروی دریائی و هواپیمائی و همردیفان آنها بترتیب ذیل حق دریافت وظیفه تقاعدی یا وظیفه موقتی دارند:

اولاً- کسانیکه در جنگ یا در نتیجه خدمت مجروح شده باشند.

ثانیاً- کسانیکه در نتیجه مخاطرات جنگی یا صدمات و حوادث وارده در نتیجه خدمت معلول و موقتاً قادربانجام وظیفه نباشندیا علت مزاجی آنها در تحت تأثیر همان عوامل شدت پیدا کرده باشد.

تبصره- ایام معالجه مجروحین یا معلولین فوق تا مدت ششماه از روز برداشتن زخم یا وقوع علت جزء خدمت محسوب و همان حقوق درجه خود را از بودجه ارتش دریافت خواهند نمود.

مادة ۱۱- اشخاصی که بآنها وظیفه تقاعدی علاقه می‌گیرد عبارت هستند از:

طبقة یکم- اشخاصی که جراحات و علل مزاجی آنها در نتیجه تصادمات جنگی باعث نابینائی یا قطع یا فلج شدن یک یا چند عضو گردد.

طبقة دوم- اشخاصی که در نتیجه مصادمات جنگی یک عضو آنها قطع ویا فلج گردد.

طبقة سوم- اشخاصیکه جراحات یا علل مزاجی آنها در نتیجه مصادمات جنگی بموجب تصدیق شورای طبی نظامی قوه کار را بطور کلی از آنها سلب نماید و مطلقاً قادر بر تحصیل و تأمین معاش خود نباشند.

طبقه چهارم- اشخاصیکه جراحات و علل مزاجی آنها غیر از موارد جنگی و در اثر حوادث غیرمترقبه در حین یا در اثر خدمت حاصل شده و بموجب تصدیق شواری طبی نظامی قوه کار را از آنها سلب و قادر بر تحصیل و تأمین معاش خود نباشند.

مادة ۱۲- چنانچه جراحات جنگی و غیر جنگی و همچنین علل مزاجی غیر از موارد جنگی که در اثر حوادث غیرمترقبه در حین یا در اثر خدمت حاصل شده و مطابق تصدیق شورای طبی نظامی قابل علاج تشخیص داده شود در حق مجروحین و معلولین مزبور با رعایت تبصره ماده ۱۰ وظیفه موقتی برقرار خواهد گردید.

مادة ۱۳- وظیفه تقاعدی مجروحین و معلولین طبقه اول مندرجه در مادة (۱۱) مساوی است یا چهار خمس تمام حقوق درجه بدون رعایت مدت خدمت.

مادة ۱۴- وظیفه تقاعدی مجروحین و معلولین طبقه دوم مندرجه در مادة(۱۱) مساوی است با دو ثلث تمام حقوق درجه مربوطه بدون رعایت مدت خدمت.

مادة ۱۵- وظیفه تقاعدی مجروحین و معلولین طبقه سوم مندرجه در مادة(۱۱) مساوی است با نصف حقوق درجه مربوطه بدون رعایت مدت خدمت.

مادة ۱۶- اگر مجروحین و معلولین طبقه چهارم مندرجه در مادة (۱۱) بحد تقاعد نرسیده یعنی بیست سال خدمت نداشته باشند در صورتیکه سابقه خدمت آنها از ده سال تجاوز نماید دو ثلث حقوق تقاعدی که در خاتمة بیست سال خدمت بآنان تعلق میگرفته بعنوان وظیفه تقاعدی در بارة آنها برقرار خواهد گردید و چنانچه سابقة خدمت آنان کمتر از ده سال باشد دو ثلث کلیه کسور تقاعدی که تا آن تاریخ پرداخته‌اند نقداً و فعتاً بآنان مسترد خواهد شد.

مادة ۱۷- وظیفه موقتی که به مجروحین و معلولین مندرجه در مادة (۱۲) علاقه می‌گیرد با رعایت تبصره ماده (۱۰) مساوی است با دو ثلث تمام حقوق درجه مروبطه بدون رعایت مدت خدمت.

مادة ۱۸- وظیفه موقتی حداکثر برای مدت دو سال داده می‌شود و چنانچه معلول یا مجروح در مدت دو سال سلامتی حاصل ننمود و بخدمت رسمی خود معاودت ننماید و در خاتمه دو سال در نتیجه معاینه و امتحانات طی مرض یا جراحات وارده رفع نشده باشد همان مبلغ وظیفه موقتی به وظیفه تقاعدی مبدل خواهد شد.

مادة ۱۹- سربازها و سرجوخه‌های وظیفه که در جنگ یا در حین خدمت طوری معلول و مجروح شده باشند که قادر بر تحصیل و تأمین معاش خود نباشند ماهیانه مبلغ (۴۵) ریال بعنوان وظیفه تقاعدی دریافت خواهند نمود.

تبصره- وضعیت مزاجی این قبیل نفرات وظیفه را شورای طی نظامی تشخیص خواهد داد.

فصل سوم – مستمری.

مادة ۲۰- مستمری عبارت از شهریه ایست که در حق وراث اشخاص مفصله ذیل برقرار و ماهیانه پرداخت می‌شود:

الف- افسران و افراد و همردیفان آنها که در میدان جنگ یا در حین انجام خدمت مقتول شده‌اند.

ب- افسران و افراد و همردیفان آنها که در نتیجه حوادث و صدمات جنگ یا امراض ساریه (از قبیل طاعون، وبا و امثال آن) یا امراض محلی تلف شده و بواسطه قیودات خدمت تحت تأثیر آنها واقع بوده‌اند.

ج- افسران و افراد و همردیفان آنها که در میدان جنگ یا حین انجام خدمت در نتیجه جراحات وارده وفات یافته‌اند.

د- افسران وافراد و همردیفان آنها که در حین استفاده از حقوق تقاعد اکمال خدمت یا وظیفه تقاعدی یا با داشتن حق تقاعد (نظر به سوابق خدمتشان) فوت نموده‌اند.

مادة ۲۱- وراثی که حق دریافت مستمری دارند به قرار ذیل می‌باشند:

الف- عیال تا زمانی که شوهر جدید اختیار ننموده است.

ب- اولاد ذکور مادامی که به سن بیست سال تمام نرسیده باشد.

ج- اولاد اناث تا موقعی که شوهر اختیار نکرده‌اند.

د- پدر و مادری که در کفالت متوفی یا مقتول بوده‌اند.

هـ- برادر علیل یا کوچکی که در کفالت متوفی یا مقتول بوده در صورت اخیر مادامی که به سن بیست سال تمام نرسیده باشند.

و- خواهر که در کفالت مقتول یا متوفی بوده تا موقعی که شوهر اختیار نکرده است.

تبصره- وراثت و کفالت باید بوسیله مقامات قانونی و صلاحیت دار رسماً تصدیق شده باشد.

مادة ۲۲- مستمری مقرره در حق وراثت فوق بطور تساوی بین آنان تقسیم خواهد گردید.

مادة ۲۳- نصف سهم مستمری هر یک از وراث ذکوری که به سن معینه در بند (ب) و (هـ) ماده (۲۱) برسند یا وراث اناثی که شوهر اختیار نمایند یا هر یک از وراث مذکوره فوق که در حین استفاده از مستمری فوت کنند بالسویه بین سایر وراث تقسیم می‌شود.

تبصره- وراث ذکوری که در اثر نابینائی و فلج و قطع شدن دست یا پا و جنون و امراض مزمنه و غیر قابل علاج قادر به کسب معاش نباشند مادام الحیات باخذ مستمری خود ذیحق خواهند بود.

ماده ۲۴- میزان مستمری که به ورثه اشخاص مذکور در بند (الف) و (ب) و (ج) مادة (۲۰) تعلق می‌گیرد مساوی است با نصف تمام حقوق درجه متوفیان یا منقولین.

مادة ۲۵- میزان مستمری که به ورثه اشخاص مذکور در بند (د) مادة (۲۰) تعلق می‌گیرد مساوی است با نصف حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی که شخص متوفی دریافت میداشته یا بر طبق مقررات فصل یکم و دوم استحقاق دریافت آنرا داشته است.

مادة ۲۶- حق اخذ مستمری برای وراث مذکور از تاریخ روز بعد از فوت یا قتل شخص متوفی یا مقتول خواهد بود.

مادة ۲۷- چنانچه اشخاص مذکور در مواد (۱۷) و (۱۸) در حین استفاده از وظیفه موقتی فوت نمایند به وراث ذوی الحقوق آنها مستمری معادل دو ثلث از وظیفه موقتی که دریافت میداشته است تعلق خواهد گرفت.

مادة ۲۸- به وراث ذوی الحقوق اشخاصی که در مدت خدمت بعلل غیر مربوطه بخدمت فوت نمایند و مقررات فصل یکم و دوم شامل حال آنها نباشد در صورتیکه مدت خدمت آنها پنج سال یا کمتر باشد مستمری و وجهی به وراث علاقه نخواهد گرفت و علاوه بر پنج سال تا ده سال یک ثلث کسور تقاعد اضافه بر پنج سال و چنانچه از ده سال بیشتر سابقه خدمت داشته باشند نصب کسورتقاعداز پنج سال به بعد که به صندوق تقاعد پرداخته‌اند دفعتاً و بالسویه پرداخته خواهد شد.

فصل چهارم

مقررات عمومی

مادة ۲۹- تاریخ برقراری حقوق تقاعد، وظیفه تقاعدی یا موقتی، مستمری و هر گونه پرداخت وجهی از صندوق تقاعد آرتش با اسامی ذوی الحقوق و سن و مدت و ماده قانونی که مشمول آن می‌شوند در حکم عمومی آرتش درج می‌گردد.

مادة ۳۰- اشخاص ذیل ار حق دریافت حقوق تقاعد محروم خواهند بود.

الف- اشخاصی که پس از محاکمه در محکمه نظامی باخراج یا بانفصال دائمی از خدمت آرتش، نیروی دریائی، هواپیمائی یا امنیه محکوم شوند.

ب- کسانی که ترک تبعیت ایران بنمایند.

تبصره- کسانی که پس از اخراج مجدداً بخدمت پذیرفته شوند مدت انفصال جزء خدمت محسوب نخواهد شد.

مادة۳۱- بجز موارد استیفای دیون اداری و محرومیت از حقوق اجتماعی توقیف حقوق تقاعد یا وظیفة تقاعدی در قبال محکومیت حقوقی یا دیون دیگر اکیداً ممنوع است.

تبصرة ۱- در صورتیکه صاحبان حقوق یا وظیفة تقاعدی یا وظیفة موقتی دینی به صندوق مربوطه داشته باشند و از عهدة پرداخت آن دفعتاً واحده بر نیایند و دارائی و عایداتی غیر از حقوق تقاعد نداشته باشند تا حدود یک رفع حقوق مقرری آنها در مقابل دین مزبور محسوب و مستهلک خواهد گردید.

تبصرة ۲- در مورد محرومیت از حقوق اجتماعی با عائلة ذوی الحقوق چنانچه فقیر وتأمین معاش نداشته باشند مانند وراث متوفیات معامله خواهد گردید.

مادة ۳۲- هر گاه شخصی به دو یا چند علت حق دریافت حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی داشته باشد (مثلاً قدمت خدمت و علت مزاج) میزان حقوق که بیشتر بود به او تعلق می‌گیرد.

مادة ۳۳- هر گاه شخصی که دارای حقوق تقاعد یا وظیفه است مفقودالاثر بشود و مدت یکسال حقوق تقاعد یا وظیفه خود را مطالبه ننماید وراث ذوی الحقوق او چنانچه مطابق این قانون مستمری بآنها تعلق گیرد حق دارند موقتاً مستمری قانونی خود را تقاضا نمایند چنانچه بعدها معلوم شود شخصی مفقودالاثر فوت نموده مستمری موقتی از تاریخ فوت بطور دائم برقرار می‌شود و در صورتیکه معلوم شود در حال حیات می‌باشد وضعیت حقوقی او بحال اولیه اعاده می‌گردد.

مادة ۳۴- مستمری اشخاصی که یکسال مفقودالاثر شده و مطالبه مستمری خود را ننموده باشند ضبط خواهد گردید و در صورتیکه معلوم شود در حال حیات می‌باشند و قانوناً به دریافت آن ذیحق باشند وضعیات حقوق آنها بحال اولیه اعاده می‌گردد.

مادة ۳۵- به افسران و افراد و همردیفان آنها که دارای حقوق تقاعد هستند چنانچه مجدداً از طرف آرتش، نیروی دریائی، هواپیمائی یا امنیه خدمت جدیدی محول گردد در تمام مدت تصدی از حقوق مربوطه بآن استفاده می‌نمایند و از دریافت حقوق تقاعد محروم خواهند بود ولی مدت خدمت جدید این اشخاص نیز اضافه بر سنین خدمت منظور و موجب تجدید نظر در تقاعد آنان خواهد بود.

تبصره- تاریخ اشتغال بخدمت جدید وهمچنین تاریخ خاتمه آن باید در حکم عمومی آرتش درج گردد.

مادة ۳۶- چنانچه اشخاص مذکوره در طی ماده ۳۵ از معلولین درجه یکم و دوم و دارای وظیفه تقاعدی باشند در تمام مدت تصدی خدمت جدید حق دارند علاوه بر حقوق آن خدمت از یک ثلث وظیفه تقاعدی مقرره خود استفاده نمایند.

مادة ۳۷- صاحبان حقوق تقاعد یا وظیفه تقاعدی می‌توانند در ادارت کشوری بخدمت پذیرفته شوند ولی در تمام مدت تصدی شغل جدید از دریافت حقوق یا وظیفه تقاعدی محروم خواهند بود و مدت خدمت در ادارات کشوری جزء سنین خدمت نظامی منظور نشده و موجب تجدید نظر در حقوق تقاعد مقرره آنان نخواهد گردید.

مادة ۳۸- حقوق تقاعد- وظیفه تقاعدی یا موقتی- مستمریات و هر گونه حقی که مطابق این قانون به افسران و افراد و همردیفان و وراث آنها تعلق می‌گیرد از صندوق تقاعد ارتش پرداخت می‌گردد.

مادة ۳۹- وجوه ذیل به صندوق تقاعد ارتش تحویل می‌شود: الف – کسور تقاعد که بشرح ذیل از حقوق کلیه افسران و افراد و همردیفان آنها همه ماهه کسر می‌شود:

۱- از حقوق افراد قدیمی و سرجوخه‌ها

و گروهبانها و استواران و افسارن جزء تا رتبه سروانی: صدپنج حقوق تمام رتبه.

۲- از حقوق افسران ارشد: صدشش و نیم از حقوق تمام رتبه.

۳- از حقوق امراء: صدهشت از حقوق تمام رتبه.

تبصره- به تعداد نفرات وظیفه ماهیانه نفری بیست و پنج دینار از صندوق آرتش به صندوق تقاعد پرداخته می‌شود.

ب- در موقع ترفیع افسران و همردیفان و افراد تفاوت حقوق ماه اول آنان بدون استثناء به صندوق تقاعد تحویل می‌گردد.

مادة ۴۰- وجوهی که از بابت کسور تقاعد و غیره به صندوق تقاعد پرداخت می‌گردد به غیر از موارد مصرحه در این قانون به هیچ عنوان به صاحبان آنها مسترد نخواهد شد.

مادة ۴۱- طرز تقاضای تقاعد- وظیفه و مستمری و سایر وجوهی که مطابق این قانون باید پرداخته شود و تهیه مدارک لازمه و همچنین ترتیب رسیدگی باین تقاضاها بر طبق نظامنامه مخصوص خواهد بود.

مادة ۴۲- این قانون فقط شامل حال کسانی خواهد بود که بعد از تصویب و اجرای آن حقوق تقاعد – وظیفه – مستمری در حق آنان برقرار و یا سایر وجوهی که مطابق این قانون بایستی به آنان پرداخته شود.

مادة ۴۳- اشخاصیکه حقوق تقاعد – وظیفه یا مستمری دریافت می‌دارند چنانچه تغییری در وضعیات آنها مطابق مقررات این قانون حاصل شود باید مراتب را کماهو حقه راپرت نمایند.

این قانون که مشتمل بر چهل و سه ماده است در جلسه بیست و ششم بهمن ماه یکهزار و سیصد و چهارده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری