مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۶ آذر ۱۳۴۲ نشست ۲۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۶ آذر ۱۳۴۲ نشست ۲۰
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۰
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: محدث‌زاده - میرافضل - بانو دکتر پارسای و آقای رامبد.
۳ - قرائت گزارش کمیسیون عرایض.
۴ - تقدیم سه فقره لایحه مربوط به تصویبنامهها به وسیله آقای نخست‌وزیر.
۵ - تقدیم لایحه اخذ اعتبار جهت مخارج سد سفیدرود به وسیله آقای نخست‌وزیر
۶ - تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
| مجلس ساعت نه ونیم صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – اسامی غائبین جلسه قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه –
- آقایان مجد مهرزاد – دکتر اسدی – طهماسبی – دکتر حاتم – بختیار بختیاریها – ریگی – دکتر مصباح زاده – ساگینیان – شکیبای نوری – جاوید – شفیعی پور کرمانی – پاینده – زند- دکتر زعفرانلو – دکتر الموتی – طباطبائی – دکتر حکمت – رامبد – کشفی – موقر – فیصلی.
غائب بی اجازه –
- آقای حاذقی.
رئیس – راجع بصورت جلسه قبل نظری نیست؟ آقای حاذقی.
حاذقی – در کنفرانس که رفتم با اجازه مقام ریاست بود و غائب با اجازه بودم.
رئیس – آقای اوزار راجع بصورت جلسه نظری دارید؟ (خیر). آقای کمالوند.
کمالودند – در عرایض قبل بنده چند مورد اشتباه چاپی بود با اجازه مقام ریاست به تندنویسی می‌دهم.
رئیس – اصلاح می‌شود چون دیگر اعتراضی نیست صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای مهندس والا.
مهندس والا – چند فقره نامه و شکایت و همچنین پیشنهادی راجع به لایحه استخدام رسیده است که حضور مبارک مقام ریاست تقدیم می‌شود و یک فقره شکایت مدیران مطابع مشهد است که بعرض مبارک رسانده می‌شود.
رئیس – اقای موسوی.
موسوی – دو فقره شکایت از طرف کارمندان آموزشی وزارت فرهنگ رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای اوزار.
اوزار – چند فقره شکایت ازطرف اصناف راجع به کمیسیونهای مالیاتی و کارگران رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای صفی پور.
صفی پور – چند فقره شکایت از طرف صاحب امتیازاتی که امتیاز روزنامه شان لغو شده رسیده است تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس – آقای صائب.
صائب – طوماری است از طرف کارگران کارخانه زاینده رود اصفهان، تلگرافی است از طرف کارگران اتحاد شهرضا، نامه ایست از طرف کارگران کارخانه گونی بافی رشت و پیشنهادی است که از طرف جامعه خدمتگذاران اصفهان و همچنین چند فقره نامه‌های دیگر هم رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس- آقای معتمدی.
معتمدی – هشت فقره شکایت و پیشنهاد از طرف کارمندان غیر رسمی دولت، کارمندان فرهنگ استان اصفهان راجع به لایحه جدید استخدم رسیده که تقدیم می‌شود و با این ترتیب بنده فکر می‌کنم که حتی یک نفر در مملکت از این لایحه راضی نباشد.
رئیس – آقای صائبی.
حیدر صائبی – پنج فقره شکایت از زندانیان قصر ساکنین علیای بهار، گونی بافی رشت، شیر وخورشید رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس –آقای پاک ذات.
پاک ذات – چهارده فقره شکایت از کارگران، پزشکان کشاورزان و یک فقره شکایت از زن یک کشاورز رسیده که شوهرش را در مزرعه سر بریده‌اند تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس – آقای مهندس جلالی.
مهندس جلالی – یک فقره شکایت راجع بلایحه استخدام رسیده که تقدیم می‌کنم.
رئیس – آقای حق شناس.
حق شناس – دو فقره شکایت از طرف زنداینان قصر و پزشکان وزرات بهداری رسیده که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای حبیبی.
حبیبی – یک فقره شکایتی است از شهرستان شاهی که بعنوان جنابعالی رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای ختائی.
ختائی قلعه جوقی – یک فقره شکایتی است از زنداینان قصر و یک نامه مربوط بلایحه استخدام کشوری است که تقدیم می‌شود.
رئیس – اقای مهندس پروشانی.
پروشانی – دو نامه از تبریز و همچنین نامه‌ای از همایونشهر رسیده است که تقدیم می‌کنم.
رئیس – آقای کهزاد البرزی.
کهزاد البرزی – چهار فقره شکایت از کارگران شرکت نفت، اراضی کارخانه قند بیستون، زندانیان قصر رسیده است برای رسیدگی تقدیم می‌کنم.
رئیس – خانم تربیت.
بانوهاجر تربیت – راجع بکارمندان شکایتی بود که تقدیم شد.
- بیانات قبل از دستور آقایان: محدث زاده – میرافضل – بانو دکتر پارسای – رامبد
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: محدث زاده – میرافضل – بانو دکتر پارسای – رامبد.
رئیس – نطقهای قبل از دستور شروع می‌شود. آقای محدث زاده بفرمائید.
محدث زاده – ریاست معظم، نمایندگان محترم پس ازمدتی مدید مجلس شورایملی چهره هائی جدید را که فرستادگان حقیقی ملت ایران باشند بخود می‌بیند و منهم ازآندسته نمایندگان می‌باشم که برای اولین مرتبه بعنوان نماینده توده‌ای مردم رنجدیده و ستم کشیده قدم باین ساحت مقدس گذاشته و بر حسب وظیفه وجدانی خود ملزوم بگفتن حقایقی تلخ و ناگوار از حوزه انتخابیه خود می‌باشم. آنها که مرا به اینجا فرستاده‌اند متوقعند تا از حقوق حقه شان دفاع و آنچه را که در گذشته بآنها داده نشده در دوره انقلاب سفید شاه وملت دریافت دارند، متاسفانه شهر کرمان که بدون اغراق از زرخیز ترین شهر‌های ایران زمین بوده و کانهای زیر زمینی آن براستی مورد توجه می‌باشد از بذل توجه محروم و آنطور که شاید و باید مورد رسیدگی قرارنگرفته است، در زمان صدارت جناب آقای دکتر اقبال تحت توجه وعنایات مخصوص اعلیحضرت همایون شاهنشاه هیئت دولت بمنظور رسیدگی به اوضاع و احتیاجات کرمان و علل عقب افتادگی آن به آن دیار تشریف فرما شدند و تصویب نامه هائی نیز تحریر گردید که متاسفانه ازحدود صحبت و تحریر تجاوز نکرد.
شهر کارگری کرمان تنها سی وپنج هزار کارگر محروم و ناتوان فرش را در بر دارد که در بدترین شرایط زندگی می‌کنند، نمیدانم چند نفر از آقایان نمایندگان محترم از وضع رقت بار این فراموش شدگان اجتماع اطلاع دارند ولی آنچه مسلم است آنها که از نزدیک محل کار سکونت، قوت مختصر و تنگی درست کارگر فرش کرمان را دیده باشند بسیار نادرند و متاسفانه در عصری که شاهد تحولات عظمی و شگرفی درکشورمان می‌باشیم این عده از کارگران که زمانی زیباترین و نفیس ترین فرشها را بدنیا هدیه می‌کردند بکلی فراموش شده‌اند، این تنها کارگر فرش نیست که از ابتدائی ترین حقوق بشری محروم است بلکه تقریبا ۹۵ درصد مردم کرمان از بذل توجه دولت‌ها محروم بوده و هست.
هر روز چندین فقره شکایت نامه از موکلینم دریافت می‌کنم که می‌گویند:
- چرا در زمانی که اکثر کارگران ایران از مزایای بیمه‌های اجتماعی برخوردارند ما نباشیم؟
- چرا بایستی درمقابل جان کندنمان حتی باندازه نان خالی نیز در آمد نداشته باشیم؟
- چرا بایستی از مزایای قانون کار استفاده نکنیم؟
شرح یکایک این چرا‌ها وقتی گران وزبانی پرقدرت می‌خواهد ولی آنچه باید مورد توجه قرار گیرد انیست که دیگر آن زمان که نمایندگان ملت فقط به منظور استفاده‌های شخصی در اینمکان مقدس جمع می‌شدند و کسی هم از آنها توقعی نداشت گذشته است و چشم امید هم موکلین ما باین مکان دوخته شده است. آنها انتظار دارند وقتی که با همت شهریار عدالت پرورشان توانسته‌اند نمایندگان حقیقی خود را انتخاب و به مجلس بفرستند زبانی باشد ظلم‌ها وستم هائی را که بآنها شده و می‌شود بازگو نماید تا اولیاء محترم امور فکری بحال آنها نموده و در رفع مشکلات آنها بکوشند. نا گفته نماند که باهمت و کاردانی مأمورنی صدیق وزارت کار سه هزار نفر از کارگران کرمان اکنون ازمزایای بیمه‌های اجتماعی استفاده می‌نمایند ولی آیا این تاسف ندارد که از ۳۵ هزار کارگر فرش تنها ۴۳ نفر ازحقوق مذکور استفاده نمانید؟ اجازه می‌خواهم یکی از چندین نامه‌ای را که ازکارگران فرش دریافت داشته‌ام عینا جهت استحضار ریاست معظم و نمایندگان محترم قرائت نمایم.
جناب آقای محمد علی محدث زاده نماینده محترم مجلس شورای ملی و دبیر سابق سندیکای قالی بافی کرمان.
بدوا لازم میدانم ازاین مرحمت بی سابقه که به همت بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی نصیب ما شده تا بتوانیم نماینده خود را بساحت مقدس مجلس شورای ملی گسیل داریم بخود و جنابعالی تبریک بگوئیم و آرزومندیم از این نعمت بزرگ همانند ارج و ارزش قدردانی نمائیم و این قدردانی دو جهت دارد یکی از طرف جنابعالی که باین مقام برگزیده شده و قبول چنان مسئولیت بزرگی را نموده‌اید.
جناب آقای محدث زاده خود شما بهتر میدانید که هزارا چشم خانواده‌های محروم از همه مزایای قانونی (بهداشت – بیمه – فرهنگ – پزشک – دارو و غیره) به نتیجه اقدامات و فداکاری آن جناب دوخته است که این وکیل حقیقی ما که بر احتیاجات و مشکلات وضع فلاکت بار ما کاملا وارد و بر موز اصلاح آن و سایر امور مربوط بنا به تماس چندین ساله و وقوف وافی دارند چه اقدامی برای حال موکلین خود انجام داده و آیا کی این عمل ثمر بخش خواهدشد. جناب آقای محدث زاده با توجه به حقوق مسلم این صنف و وجود چنین شهریاری دادگستر و مقام نمایندگی مجلس شورای ملی جنابعالی اگر قدمی برای رفاه اکثریت این طبقه برداشته نشود یأس وصف ناپذیری بر عموم آحاد وافراد حکم فرما خواهدشد که نتایج زیان بخش آنرا خودتان بهتر میدانید انتظار داریم که هر چه زودتر از اقدامات خود ما را مسرور و مشعوف فرمائید و اما از جهت دوم وظیفه ما است تنها هستئی را که ازتمام مواهب الهی به ما ارزانی شده یک جان خالی که رمق آن گرفته شده است می‌باشد در طبق اخلاص گذارده و برای پیشرفت میهن عزیز گوش بفرمان و آن را نثار خواهیم نمود. با تقدیم احترامات فائقه سندیگای قالی باف کرمان.
که عینا تقدیم مقام ریاست می‌شود (تقدیم نمودند) ملاحظه میفرمائید توقعات قانونی موکلین ماتا چه اندازه و به چه نحوی می‌باشد آنها حق دارند باین ترتیب از ما بخواهند که بدرد دل آنها برسیم. باور کنید من از روی موکلین خود که با هزاران امید و آرزو مرا بعنوان نماینده خود انتخاب کرده‌اند خجالت می‌کشم و امیدوارم توجه و رسیدگی نمایندگان محترم بتواند من و کلیه همکاران محترم را در مقابل ملت ایران سربلند و مفتخر نماید.
موضوع دیگری که باید یاد آور شوم وضع نابسامان کارگران شرکت فرش کرمان می‌باشد متاسفانه شرکت فرش با وجودیکه وابسته بدولت بوده وبایستی در اجرای قانون نمونه وسرمشق کارگاههای کوچک خصوصی باشد اجحافات خود را بحدی رساندیده که کارگران این شرکت تقاضا دارند اقلا همان اندازه مزایای ناقصی را که کارگران کارگاههای خصوصی دارا می‌باشند آنها نیز داشته باشند. توجه میفرمائید آنها از سر خیر شرکت فرش گذشته ند ولی اجحاف و تعدی بحقوق حقه آنها چرا؟
لازم میدانم تشکرات صمیمانه خود و کارگران شرکت فرش را در مورد رسیدگی اداره کار به دو فقره شکایت نامبردگان به شخص جناب اقای خسروانی تقدیم داشته و ازخداوند بخواهم همه ما را در خدمت بآب و خاکمان توفیق دهد، نمیدانم در صورتی که خدمات بی ریا و صادقانه بعضی مجریان اوامر اعلیحضرت همایونی نبود آنوقت وضع مردم بچه صورتی درمی آمد.
در خاتمه دو نامه شر گشاده که اعتراض مردم کرمان نسبت به مصوبات انجمن شهر کرمان می‌باشد جهت رسیدگی و اقدام بمقام ریاست محترم تقدیم می‌نمایم (احسنت).
رئیس –آقای میرافضل.
میرافضل – بنده از سخن گفتن در مسائلی که مربوط به محل معین و محدودی است احتراز دارم و همیشه میل دارم در مسائل کلی تری بتوانم در اینجا بحث کنم و نتیجه بگیریم زیرا در این مجلس که دور هم جمع می‌شویم مطالبی که گفته می‌شود باید مربوط به مسائل کلی و مربوط به حا اکثریت و مفید به حال ملت ایران باشد و از مسائل جزئی در اینجا خودداری بکنیم ولی گاهی می‌بینیم که همکاران محترم ناگزیز هستند و می‌آیند متوسل بهمین میز می‌شوند و از اینجا استفاده می‌کنند بنده دیروز تلگرافی داشتم از بروجن حوزه انتخابی خودم. بروجن در غرب شهرضا قرار گرفته است و تابع فرمانداری کل چهار محال و بختیاری است دو بخش دارد یکی گندمان و دیگری دهستان. سه دهستان در فاصله ده فرسخی بروجن است که از بروجن سابقا بوسیله مال به ایذه و خوزستان راه داشته است ولی در حال حاضر راه سه دهستان به ایذه مسدود شده است و منحصر است به راه مال رو ولی راه این بخش به مرکز شهر بوسیله ماشین که نسبتا می‌شود گفت با زحماتی که خود مردم کشیده‌اند چون وزارت راه در آنجا مسئولیتی ندارد اقداماتی نکرده است در برنامه‌های وزارت راه هم نبوده است و سازمان برنامه هم تازه این امور عمرانی را دخالت می‌کند و این راه با دسترنج خود مردم ساخته شده است و از این راه با زحمت رفت وآمد می‌کنند الان ۱۵ روز است که بعلت برق و باران شدید ماشینها درآنجا متوقف شده و مانده است و از شدت سرما و گرسنگی و نبودن وسائل خسارات هنگفتی به انها رسیده است آنچه که از دست بنده ساخته بوده است نوشته‌ام و افرادی را فرستاده‌ام که به آنها کمک کنند ولی اینها نمی‌تواند کافی باشد بلکه باید توجه بیشتری به این راه کرد تا این راه درست بشود که هر سال یک ماه، ۱۵ روز مردم آنجا سرگردان و گرسنه نشوند و گاهی تلفات می‌دهند و عده‌ای هم بجهت سرما و بوران در آنجا تلف می‌شوند آقایان مستحضر هستند که منطقه چهارمحال بختیاری از سردترین نقاط مملکت است و اگر احیانا ماشینی در بین راه بماند چون مردم بفکر اینکه زودتر بمحل می‌رسند آذوقه فقط برای چند ساعت دارند و حال اینکه الان ۱۵ روز است که چند تا اتوبوس و چند کامیون بین راه مانده‌اند و هیچ وسیله‌ای نیست و هیچ راهی بداخل شهر ندارند کومک‌های مردم عرض راه هم نتیجه نداده است و مردم از این جهت فوق العاده در زحمت هستند. تقاضای من اینست که سازمان برنامه، وزارت راه، وزارت کشور، جمعیت شیرو خورشید سرخ، بهر ترتیب هر یک از این دستگاهها که احساس مسئولیت می‌کنند و میدانند که کومک کردن لااقل به هفت هشت هزار نفر جمعیتی که در آنجا در سرما و ناراحتی بسر می‌برند لازم است اقدام فوری بکنند، البته کومکهائی مردم محل کرده‌اند، خود بنده تلگرافی دستور داده‌ام، افرادی را فرستاده‌ام بکومک آنها، اما فکر نمی‌کنم اینها نتیجه بدهد، اصولا چیزی که در این مورد بنده می‌خواهم عرض کنم، بطور کلی نظر خودم را شخصا بعنوان عدم رضایت از دستگاههای دولتی اعلام کنم (صحیح است) برای اینکه دستگاههای دولتی واقعا هیچکدام توجه بتقاضاهای مردم ندارند، بنده خودم را من باب نمونه عرض می‌کنم ۲۵ سال است که در تهران زندگی می‌کنم و دوستان بیشماری در دستگاههای دولتی دارم و هر کجا که مراجعه کرده‌ام بدوستانم مراجعه کرده‌ام، نه عنوانی اظهار داشته‌ام نه بخاطر مقامی بود، بلکه بخاطر دوستی وبخاطر صمیمیت و علاقه‌ای که فیمابین بوده تقاضاهای ما در را انجام داده‌اند، ولی گاهی که بادارات مراجعه می‌کنم خود آقایان کما بیش مستحضرند بعد از ۲۵ سی سال زندگی کردن در تهران برای یک کار جزئی یا برای یک دستورساده اداری باید ده پانزده روز برویم و آخرش جواب نیگیریم، مردم مملکت چه می‌کنند؟ این دستگاه عظیم و این بودجه کلان مملکت مربوط بمردم است ما که بعنوان نمایندگان مردم آمده‌ایم برای یک کار جزئی چند هزار نفر ده پانزده روز می‌دویم و بالاخره نتیجه نمی‌گیریم، کما اینکه کم وبیش از همه همکاران اگر سؤال کنیم همه هم آهنگ و هم صدا هستند که در ظرف این مدت واقعا نتوانسته‌اند کاری برای مردم انجام بدهند ویکی ز اشکالات اقایان که غالبا بطور خصوصی در سرسرا صحبت می‌شود آقایان غالبا باین عذر متوسل می‌شوند که به محل نمی‌توانند بروند چون خجالت می‌کشند و رویشان نمی‌شود برای اینکه کاری انجام نداده‌اند (صحیح است) همه دستگاهها همه کارمندان دولت، همه می‌خواهند و همه اظهار علاقه می‌کنند باعلیحضرت همایونی، همه اظهار علاقه می‌کنند به انقلاب ورفرم عمومی، هم میدانند که مملکت در مسیر وری قرار گرفته، همه اظهار علاقه می‌کنند ولی عملا همه اینها سیری است برای کارهای خودشان ببعضی ازادارات که مراجعه می‌کنیم ساعت ۹ تا یازده غالبا رؤسای ادارات و دوایر می‌گویند کمیسیون دارند و کسی را نمی‌پذیرند مخصوصا رؤسای ادارات و دوایر را عرض می‌کنم برای اینکه وقتی من غالبا مراجعه می‌کنم می بینم که آقایان وزراء مردم را می‌پذیرند صحبت می‌کنند بنده این جور دیده‌ام، غیر از این اگر کسی دیده است نمیدانم آقایان وزراء و معاونین می‌پذیرند و صحبت می‌کنند ولی رؤسای ادارات و مدیر کلها وقت ندارند، گرفتاری دارند، بنده اتفاق افتاده سا برایم که ساعت ۹ تا ۱۲ به آقایان رؤسای ادارات مراجعه کرده‌ام، کمیسیون داشته‌اند و نتوانسته‌اند جواب مردم را بدهند و این مایه تأسف است، بنده در باب وضع محلی وموضوع راه که عرض کردم از همه جهت در مضیقه هستیم البته منظورم تنها بروجن نیست، بنده ایمان دارم و معتقدم همانطور که در جلسه گذشته یکی ازهمکاران محترم فرمودند غالب نقاط دور دست مملکت یعنی نقاطی که از پایتخت دور هستند به نسبت فاصله‌ای که دارند دو برابر آن فاصله از مزایای اجتماعی حقه شان محروم هستند (صحیح است) مثلا درسال ۱۳۴۱ وزارت بهداری به بروجن نوشت که اگر شما ۱۵ هزار تومان پول بدهید ما یک آمبولانس می‌دهیم برای بهداری بروجن ۱۵ هزار تومان در سال ۴۱ داده شده است بوزارت بهداری که یک آمبولانس برای بروجن بفرستند بنده بعد از اینکه هفت هشت مرتبه مراجعه کردم خدمت آقایان معاونان دکتر دیبا و دکتر مرشد هر دو اظهار محبت کردند و مرا حواله دادند به آقایان مسئولین امر ولی وقتی که بآنها مراجعه کردم برنامه سال ۴۲ وزارت بهداری را که باز کردیم دیدیم نامی از بروجن نیست، اساسا نامی ازبورجن نمی‌شناسند یعنی نه برنامه‌ای هست و نه کاری باید انجام شود هیچ چیز نیست همچنین در بروجن در سال ۱۳۲۰ و ۲۲ با کمک بهداری و همت مردم شهر یک قطعه زمین بمساحت پنجهزار متر بوزارت بهداری دادند و ساختمانش را هم خودشان کردند ولی از آن سال تا بحال وزارت بهداری هیچگونه اقدامی برای تعمیر آنجا نکرده است وحتی اظهار علاقه آنقدر نکرده است که سند مالکیت این زمین را که مردم داده‌اند بروند بگیرند برای خودشان، دو سه تا باغبان، دو سه تا رفتگر دارند که هر وقت یک بیمار مراجعه کرد، آنها را صدا می‌کنند، آن باغبان مشغول گلگاری است احیانا اگر وسط روز بیمار پیدا شد که خواستند باو آمپول بزنند آن باغبان را صدا می‌زنند میرود دشتش را سر حوض می‌شوید و آمپول می‌زند. این داستان نیست، این واقعیتی است و آقایان اطباء هم این مطالب را نوشته‌اند بوزارت بهداری همه میدانند ولی توجه نشده است، این عدم توجه مسئولین امر است به اقایان اولیای وزارت بهداری من خودم برخورد کردم با کمال علاقه دستور دادند ولی متاسفانه مسئولین توجه نمی‌کنند. بهر حال آنچه مورد علاقه بنده بود و وسیله شد که من اینجا تصدیع بدهم و مزاحم همکاران محترم بشوم، مساله راه را عرض می‌کردم، این راه وسیله زندگی مردم این منطقه است چهار محال منطقه‌ای است که فرآورده‌های دامی ان بتمام نقاط مملکت آورده می‌شود و همه استفاده می‌کنند و واقعا باید بآن توجهی بشود و حتی ما در یکی دو جلسه با همکاران محترم که وکلای اصفهان و خوزستان و چهار محال بودند صحبت کردیم تقاضای دسته جمعی، همه این بود که راهی از طریق چهار محال بخوزستان کشیده بشود این تقاضا هم از این جهت بود که محصول و میوه‌ها وکالاهای مردم اصفهان یزد و کرمان راحتی از این را بخوزستان ببرند و هم چون منطقه کارگری است کارگران و کسانیکه می‌خواهند در آن محل استفاده کنند از این راه که سهلتر و سریع تر است بخوزستان بروند همینطور اقایانی که در خوزستان زندگی می‌کنند و در سال مبلغ گزافی خرج می‌کنند برای هواخوری می‌روند از آن طرف بهمدان و شمال و اگر این راه چهار محال باصفهان باز بشود یقینا از مواهب طبیعی و سرزمینهای سرسبز و کوهستانهای خوبی که در عرض راه هست و قابل استفاده هست می‌شود ازش استفاده کرد و آقایان حتما دراین مسیر می‌آیند و استفاده می‌کنند و بنده بآقایان مسئولین امور و سایر همکاران صحبت کرده‌ام همه اظهار موافقت کرده‌اند همه موافق هستند و بنده یک بار دیگر تأکید می‌کنم همه مصرا می‌خواهیم چون راهی که الان موجود هست راهی است که از شهرضا بروجن می‌آید و از بروجن بسه دهستان میرود ولی همانطوری که عرض کردم این راه مشکلاتی دارد و مشکلاتش این است که محض آمدن یک باران و یا برف این راه مسدود می‌شود لذا بایستی اصلاح و مرمت بشود و از سه دهستان به ایذه که راهی است مالو رو و اگر در آن منحصر اصلاحی بشود این راه باز می‌شود و تقریبا می‌شود گفت که راه اصفهان بخوزستان با اصلاح ۱۲۰ کیلومتر راه بسیار خوبی خواهدشد و یک راه سهل و ساده و سریعی می‌شود که مردم سه استان می‌توانند ازاین راه رفت و آمد کنند و هزینه گزافی را ندهند که از طریق دیگری رفت و آمد کنند بنده معذرت می‌خواهم ازاینکه تصدیع دادم.
رئیس –خانم دکتر پارسای بفرمائید.
بانو دکتر پارسای – بنده قسمت اول عرایضم مربوط بمطلبی است که یکی از مجله‌ها که البته اسم نمی‌برم نوشته است وخیلی دلم می‌خواست که اقای مهندس والا اینجا تشریف داشتند و حقیقتی را که می‌خواندم چون مربوط بخودشان هست اطلاع پیدا می‌کردند در اینجا نوشته است که دوتا ونصفی روزنامه نویس در مجلس هستند نمیدانم کدامیک از آقایان را نصفی حساب کرده‌اند و البته خطاب به همه نمایندگان هم نوشته که در هیچیک از شما‌ها نه آن اندازه شهامت و همت است که بتوانید دردی از دردها را آشکار بگوئید چه رسد باینکه مرهمی برای آن بیابید البته مقداری هم حرفهای دیگر نوشته است ولی خوشبختانه خودش یک جوابی دریکی از صفحات همان شماره نوشته است که برای آقایان می‌خوانم و مطلب را تمام می‌کنم، نوشته شخصی صاحبدلی راد شنام می‌داد آن صاحبدل می‌رفت و شکر می‌گفت یکی گفتش موجب شکر کردن چیست؟ گفت آن من او را دشنام ندادم (احسنت) بنابراین ما هم همین جا مطلب را تمام می‌کنیم، مطلب دوم در باره بیمه فرهنگیان است نمیدانم خانمها و آقایان نمایندگان تا چه حد بطرز اجرا و روش اجرای بیمه فرهنگیان آشنائی دارند، هر معلم و هر فرهنگی که باید مریض بشود این یک کار اختیاری نیست باید در موقع بخصوصی که مثلا اوایل برج است مریض یشود و درهمین اوایل برج به طبیب مراجعه کند که اطبای بیمه سر نسخه مخصوص بیمه را داشته باشند و الا اگر در روز هفدهم یا هجدهم برج مریض شد دیگر ازبیمه و معاینه خبری نیست و حالا آن کسیکه شانس داشت و روز اول برج مریض شد و رفت به طبیب مراجعه کرد باید اول کتابچه بیمه اش را به طبیب نشان بدهند و الا اگر طبیب او را مثل یک آدم معمولی معاینه کرد وبعد دفترچه بیمه اش رانشان داد آنوقت مورد بی مهری طبیب واقع می‌شود که فرهنگی را این اندازه که من وقت صرف یک آدم معمولی می‌کنم که نباید وقت صرف بکنم تو باید اول دفترچه بیمه ات را بمن نشان بدهی که من بدانم تو فرهنگی هستی وبعد یک نسخه بهت بدهم (موسوی ماکوئی - این موضوع صد در صد صحیح است) و الا بعد آن سر نسخه را از دستش می‌گیرد و بی احترامی هم بهش می‌کند و گاهی اوقات توهین هم باو می‌کند که تو وقت ما را تلف کرده‌ای برای اینکه اول باید دفترچه ات را نشان بدهی و من هم بدون معاینه یک نسخه بتومیدادم ومیرفتی حالا اگر این شخص مورد بیمهری طبیب هم واقع نشد بعد از آن که دفترچه اش رانشان داد، بعد از اینکه ۱۰، ۱۲ سال پول بیمه از یک فرهنگی گرفته‌اند که حداقل ماهی ۱۰ تومان ۵ تومان درماه هست و در رتبه‌های بالا خیلی بیشتر است تازه یک سو پول دوا را بیمه می‌پردازد و بقیه ر اباید از جیب خودش بدهد و من می‌خواستم ببینم که فرهنگی‌ها بلد نیستند که ۵ تومان برای خودشان جمع کنند و روزی که احتیاج دارند ازش استفاده کنند. بنطر من خودشان بهتر می‌توانند و یا اگر یک دستگاهی است که این پول را ازشان می‌گیرد اقلا مثل بقیه کارهای بیمه که می‌بینیم با اینکه ناراضی وجود دارد اقلا درمانگاه دارند و مریضخانه دارند اگر مریض بشوند یک جائی هست که مراجعه کنند اگریک معلمی درسر کلاس در توی کارگاه در لابراتوری مجروح بشود یا اشتباها یک داروی سمعی بخورد یا در لابراتور یک بخار سمعی استشمام بکند و مسموم شود هیچ جا برای مراجعه اونیست چون تمام طبیب‌ها بعد از ظهر در مطب می‌نشینند و تازه اگر کتابچه بیمه اش همراه نباشد کسی معاینه اش نمی‌کند. بنابراین استدعا می‌کنم اقلا خانمها و آقایان فرهنگی که در مجلس هستند یک طرحی برای این موضوع تهیه بفرمایند. مطلب دیگر مطلب تعیین مشاغل دروزارت فرهنگ است که من فکر می‌کنم بگوش آقایان وخانمها فرد، فرد رسیده است، در دو سال پیش یک شورائی در وزارت فرهنگ بوجود آمد باسم شورای اداری و این شورای اداری کارش این بود که روی مشاغل خاص وزارت فرهنگ اظهار نظربکند و اگر پنج نفر، شش نفر کاندیدا برای یک شغل حساسی هست روی این چند شغل حساس نظر بدهد و اشخاصی را انتخاب بکند متاسفانه باین شورا اختیارات زیادی داده نشده است و اکنون من نمی‌توانم بگویم که آنچه شایع هست صحیح است ولی توضیح وزارت فرهنگ شاید شایعات را از بین ببرد وواقعا باعث خجالت است که در هر جائی که ما مراجه می‌شویم با دوستان فرهنگی مان، صحبت هائی درباره فرهنگ یعنی مشاغل در فرهنگ می‌شود د سر وصدائی بوجود آمده است من از این تذکر مقصودی ندارم جز اینکه استدعا کنم از وزارت فرهنگ توضیح بدهند که این شورای اداری چه می‌کند و مردم را از این سوء تفاهم بیرون بیاروند و الا بنده و شما مجبور هستیم که آن شایعاتی که هست بارور بکنیم. مطلب دیگری که کاغذش را تقدیم می‌کنم بجناب آقای رئیس در مورد یک شهر ودو نرخ در مملکت ما است. یک عده از آقایان پزشگان و کادر پزشگی ابلاغی گرفت اند برای اضافه حقوقشان بموجب تصویب نامه شماره ۳۵۱۰۲ - ۴۰/۱۱/۳ آنهائی که در کادر وزارت بهداری بوده‌اند پولشان را گرفته ند آنهائی که در کادر دانشگاه هستند پولشان داده نمی‌شود البته این بی نظمی واجحاف گاهی از این روی است گاهی از آن روی. ولی در هرصورت بی نظمی است. تعاد زیادی از کادر پزشکی این نامه را امضاء کرده‌اند و نوشته‌اند: بنابر وظیفه مهمی که بعهده کادر پزشکی کشور محول است بموجب تصویبنامه شماره ۴۰/۱۱/۱۳-۳۵۱۰۲ حقوق پزشگان و پزشگیاران ترمیم گردیدی ولی بعلت نبودن اعتبار قرار شد ابتدا افرادی که در شهرستانها خدمت می‌کنند از ان اضافه حقوق بهره مند شوند وسپس بافراد مشغول در مرکز پرداخت گردد و بهمین نحو عمل شد و اخیرا نیز کادر پزشگی وزارت بهداری از اضافه حقوق مذکور استفاده نمودند ولی کادر پزشگی وابیته بدانشگاه تهران که مشمول این قانون هستند با اینکه مدت مدیدی است احکام ترمیم حقوق آنان صادر و ابلاغ شده معهذا هنوز موفق بدریافت این مختصر اضافه حقوق نشده‌اند مسئولین امر هر بار با وعده هائی پرداخت آنرا بتاخیر می‌اندازند چون با وضع زندگی امروز این مختصر ترمیم فوق العاده درمعیشت افراد مؤثر است لذا از حضور عالی استدعا داریم ترتیبی اتخاذ فرمایند که احقاق حق این عده بشود. دیگر عرضی ندارم (احسنت).
رئیس – آقای رامبد.
رامبد – بنده در ورقه مربوطه برای قبل از دستور اسم ننوشته بودم. فرمایش یکی از آقایان نمایندگان محترم بنده را وادار کرد که برای عرض چند کلمه‌ای اجازه بخواهم البته آقایان نمایندگان محترم، خانمهای محترمه از طرف ملت ایران انتخاب شده‌اند وبنده بسهم خودم خیلی استفاده می‌کنم وقتی ملاحظه می‌کنم که هر کدام از حدود تشخیص و امکان خود در پیرامون مسائل حوزه انتخابیه یا مملکت مطالبی می‌فرمایند یا از مسائل مهم گرفته تا کار رفتگر، و انجمن شهرو این قبیل، ولی فراموش نباید کرد بجز بنده وامثال بنده قبل از اما هم بودند کسانی که خدمتگذار مردم بودند بعضی‌ها مرده‌اند روحشان شاد باد بعضی‌ها زنده و هنوز هم شاید مصدر کارهای مهمتر از نمایندگی مجلس باشند درشان نماینده محترم مجلس نیست که اصولا تریبون مجلس را برای هتاکی و یا اعتقاد مستقیم نسبت بافراد و یا طبقاتی بکار ببرد (صحیح است) انشاءالله که بعضی از آقایان نمایندگان در کمال صمیمیت خدمت خود را اینجا انجام می‌دهند و بعد هم بمناصب عالی تری می‌رسند آنوقت صحیح نیست که کسی که شاید با رأی خود آقایان که در محل رأی می‌دادید و یا سایر همولایتی هاینان وکیل می‌شود و می‌آید بگوید قبلا کسانی که دراینجا بوده‌اند خائن بوده‌اند دزد بوده‌اند (چند نفر ازنمایندگان – کسی چنین حرفی نزده) بنده چقدر خوشوقت می‌شوم که میفرمائید کسی چنین حرفی نزده، انشاءالله که بنده اشتباه کرده‌ام جناب آقای محدث زاده ما اینجا هستیم برای نظارت در اجرای قوانین ولی فراموش نفرمائید این قوانین بوسیله مجالس قبل تصویب شده بنابراینن اگرفردی بد بوده درهمه اجتماعات خوب وبد هست، بوده و هست و خواهد بود. بنده باز هم تشکر می‌کنم از همکاران محترمی که با اشاره بنده برانگیخته شدند و فرمودند همچنین چیزی نیست انشاءالله که چنین چیزی نباشد وانشاؤاله که بنده اشتباه کرده‌ام ولی همانطوریکه عرض کردم تصور می‌کنم که شان کلیه محترمینی که اینجا جمع هستند بالاتر از این هست که اصولا تریبون مجلس را وسیله هتاکی و یا نسبتهای ناروا باشخاص و طبقات بدهند عرض دیگری ندارم. (محدث زاده – خوب بود قبلا توجه می‌فرمودند بعد این مطلب را می‌فرمودند چنین چیزی نبوده است.)
بنده خیلی خوشوقت می‌شوم که فرمایش حضرتعالی صحیح باشد اگر چنین باشد عرایضم را پس می‌گیرم از شما هم سپاسگزاری می‌کنم و از آقایان نمایندگان محترم هم معذرت میخوهم که وقتشان را گرفتم و اگر خدای نکرده این صحبت هم بوده باز سپاسگزارم که حالا میفرمائید نبوده است.
- قرائت گزارش کمیسیون عرایض.
۳- قرائت گزارش کمیسیون عرایض.
رئیس – وارد دستور می‌شویم گزارش کمیسیون عرایض قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون عرایض بمجلس شورای ملی
کمیسیون عرایض اولین جلسه دوره ۲۱ قانونگذاری خوو را در روز دوشنبه ۱۶ آبانماه ۴۲ تشکیل داد ابتدا با ملاحظه سوابق و اقدامات جاری و توضیحات آقای عنقا رئیس دبیرخانه در مورد نحوه رسیدگی به شکایات مطالعه کافی بعمل آمد و موافقت گردید که برای احتراز از مکاتبه و جلوگیری از اتلاف وقت و طولانی شدن رسیدگی بشکایات از تمام وزارتخاه‌ها وادارات و مؤسسات مستقل دولت نماینده تام الاخیتار و عالیرتبه و مجربی خواسته شود که شکایات مربوط را سریعا مورد رسیدگی قرار داده و جواب لازم را برای اطلاع متظلمین باستحضار کمیسیون عرایض برسانند و این جریان با اطلاع مقام محترم ریاست مجلس بوزارتخانه‌ها اعلام گردید و نمایندگان معرفی شده غیر از نماینده وزارت کار در جلسه ۴۲/۸/۲۰ کمیسیون حضور بهم رسانیدند بدوا از طرف ریاست کمیسیون بآقایان نمایندگان تذکر داده شد که رونوشت عرایض وارده را از دبیرخانه اخذ و جریان آنرا در وزارتخانه مربوط دنبال کرده و نتیجه را سریعا گزارش دهند که تاخیر جواب عرایض باعث نومیدی ارباب رجوع و رنجش و نگرانی آنها و بالاخره تجدید و تکرار شکایت نشود طبق احصائیه موجود نامه‌های وارده تا کنون به ۲۶۰۰ برگ رسیده که تعداد ۱۴۸۰ نامه آن مربوط به کمیسیون عرایض بوده است علیهذا بر اثر کثرت شکایات کمیسیون عرایض مرتبا صبح روزهای دوشنبه و عنداللزوم عصرها تشکیل جلسه داده وعرایض مردم را مورد رسیدگی و امعان نظر قرار داده است. شکایات از جریان انتخابات بشعب مربوطه و اعتراضات و پیشنهادات نسبت بلایحه جدید استخدام به کمیسیونهای مربوطه فرستاده شد وقسمتی از کارها با حضور طرفین رسیدگی و فیصله یافته و بقیه شکایات جهت رسیدگی بمراجع مسؤل ارجاع گردیده است. برای مزید استحضار عرض می‌شود اهم شکایاتی که به کمیسیون عرایض رسیده عبارت است از: شکایت زندانیان و محکومین و درخواست بخشودگی- شکایت از طرز رفتار مأمورین دولتی – شکایت از بیکاری و درخواست ارجاع شغل – شکایت از احکام دادگستری و عوارض و مالیات و از امور انتظامی و جنحه و جنایات دعاوی مردم بر دولت تصرفات عدوانی و شکایات متفرقه که بالاخره نامه‌های وارده فوق در دفترهای مخصوصی که در اداره دبیرخانه تهیه شده ثبت و رونوشت به نمایندگان وزارتخانه‌ها وسازمانهای مربوطه تسلیم گردیده که برای احتراز از اطارئه موضوع و قرطاس بازی در وزارتخانه‌ها وادارات مربوطه رسیدگی کرده و نتیجه را سریعا به کمیسیون عرایض گزارش بدهند تا جواب شاکیان داده شود و بهمین نحو عمل می‌گردد. سابق بر این درباره نامه‌های وارده دبیرخانه مستقیما با وزارتخانه‌ها و سازمانهای صلاحیتدار مکاتبه می‌کرد که صدور پاسخ آنها بدرازا می‌کشد وای بسا همین تاخیر خود موجب تجدید و تکرار شکایات می‌شد که با معرفی نمایندگان وزارتخانه‌ها نظر کمیسیون عرایض تامین گردیده و چون عرایض و شکایات در دفتر مخصوصی ازطرف دبیرخنه ثبت و باقید تاریخ تسلیم اقایان نمایندگان وزارتخانه‌ها می‌شود به رئیس دبیرخانه دستور داده شده است در صورت تاخیر جواب جریان امر را به کمیسیون گزارش نمایند تا تصمیم لازم اتخاذ شود ضمنا تعدادی از نامه‌ها بدون امضاء و بدون آدرس بده که بلا اقدام مانده است. در خاتمه بعرض مجلس شورای ملی میرساند که چون اکثر شکایات در این یکماهه مربوط به بیکاری و درخواست ارجاع شغل بوده است کمیسیون لازم دانست که ازمجلس محترم بخواهد که بدولت توصیه شود هر چه زودتر مشکل بیکاری را که ریشه هر گونه فسادی است بطریقی که مقتضی بدانند حل کرده وبا ایجاد کار در کارخانجات و مزارع و راهها و غیره ترتیبی اتخاذ نمایند که بیکاری مردم خاتمه داده شود و کمیسیون این مسئله را اهمیتی خاص قائل است.
رئیس کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی – سرتیپ پور.
- تقدیم سه فقره لایحه مربوط به تصویبنامهها بوسیله آقای نخست وزیر
۴- تقدیم سه فقره لایحه مربوط به تصویبنامهها بوسیله آقای نخست وزیر.
رئیس – آقای نخست وزیر.
نخست وزیر – ساخت مقدس مجلس شورای ملی. در اجرای تکلیفی که بموجب ماده واحده قانون مربوط بتصویب نامه‌های صادر شده از تاریخ نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا چهاردهم مهر ماه ۱۳۴۲ (افتتاح مجلسین) مصوب بیستم اذرماه ۱۳۴۲ بعهده دولت گذاشته شده است.
اینک تصویبنامه شماره ۲۲۷۰۴ مربوط به برنامه عمرانی سوم که مشتمل بر هشت فصل و چهل و دو ماه و هفت تبصره می‌باشد و در جلسه مورخه هیجدهم شهریور ۱۳۴۰ بتصویب هیئت وزیران رسیده است و همچنین تصویبنامه شماره ۸۷۷۶ مربوط باصلاح مواد یک و چهار و هفت تصویبنامه برنامه عمرانی سوم و اصلاح اعتبارات فصل و بندهای برنامه کشاورزی و آبیاری و اعتبار بند۲ فصل دو و بند یک فصل هشت برنامه مذکور که در جلسه مورخه ۱۳۴۲/۵/۳۰ بتصویب هیئت وزیران رسیده است و نیز تصویبنامه شماره ۴۰۸۲۸ راجع باصلاح ماده ۳۳ تصویبنامه برنامه عمرانی سوم که در جلسه مورخه ۲۷/۶/۱۳۴۲ بتصویب هیئت وزیران رسیده است تقدیم می‌گردد که طبق قانون فوق الذکر مورد رسیدگی و تصویب قرار گیرد.
رئیس- از نظر اهمیت لوایح بکمیسیونهای مشترک مجلسین فرستاده می‌شود.
- تقدیم لایحه اخذ اعتبار جهت مخارج سد سفید رود بوسیله آقای نخست وزیر
۵- تقدیم لایحه اخذ اعتبار جهت مخارج سد سفید رود بوسیله آقای نخست وزیر
رئیس – آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر – ساحت مقدس مجلس شورای ملی برای ساختمان سد سفید رود در تاریخ ۸ نوامبر ۱۹۶۱ قراردادی با مؤسسه ‹‹ کردیت آن اشتالت ››دولت جمهوری فدرال آلمان بمبلغ پنجاه میلیون مارک منعقد شده بود که موعد پرداخت قرضه مزبور سی ام دسامبر ۱۹۶۳ می‌باشد. چون در نتیجه مذاکرات دولت شاهنشاهی با وام دهند موافقت بعمل آمده که قرضه مزبور برای مدت ۵ سال با بهره ۱/۴ ۳ درصد درسال تمدید شود اینک ماده واحده زیر تقدیم و تقاضای تصویب آن می‌گردد:
ماده واحده – بمنظور تامین هزینه طرح عمرانی ساختمان سد سفید رود بدولت اجازه داده می‌شود قرار داد مربوط به تمدید مدت وام پنجاه میلیون مارک از مؤسسه ‹‹ دکردیست آن اشتالت فررویدر آف باو ›› دولت جمهوری فدارل آلمان و همچنین قرار داد داوری مربوط به آن را که نسخه‌های فارسی و آلمانی و انگلسی هر دو قرار داد مزبور ضمیمه است امضاء و بموقع اجرا بگذارد.
رئیس – به کمیسیونهای مربوطه ارجاع می‌شود.
نخست وزیر – بنده خواستم از فرصت استفاده کنم وبعرض نمایندگان محترم برسانم چنانچه استحضار دارند اخیرا یک موافقت نامه‌ای بطور کلی با دولت فرانسه بعمل آمده است برای اعتبار ۳۰۰ میلیون فرانک که در حدود ۶۰ میلیون و خورده‌ای دلار می‌شود و اعتباری است که وقتی مصرف شد باز هم قابل تجدید نظر خواهد بود و می‌خواستم فقط این نکته را عرض کنم اولا ملاحظه فرمودید راجع باین لایحه‌ای که تقدیم کردم این قرض با این شرایط بسیار خوبست همچنین شرایطی که فرانسوی‌ها بما اعتبار می‌دهند بسیار خوب است خواستم عرض کنم که وضع ثبات مملکتمان امروز طوری است که همه روزه یک اعتبارات تازه‌ای بما عرضه می‌شود و حتی خواستم عرض کنم ولی موردش را عرض نمی‌کنم بعضی اعتباراتی هم که عرضه شده است ما بعلت اینکه شرایطش مناسب نبوده است برگردانیده‌ایم. (احسنت، احسنت) (معتمدی – جای کمال خوشوقتی است).
- تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
۶- تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس – جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز ۵ شنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی