مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ مهر ۱۳۴۷ نشست ۷۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۴۷ نشست ۷۸
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۷۸
| مجلس ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس حیدرعلی ارفع (نایب رئیس) تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
نایب رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر رهنوردی- دکتر سعید حکمت- پردلی- دکتر اسفندیاری- آموزگار- پرویزی- رضازاده- مهرزاد- دکترعظیمی- دکتر فربود- رضوی- مهندس سهم‌الدینی- مهندس اربابی- مهندس عترت- دکتر صالحی- پوربابائی- محمد ولی قراچورلو- مافی- مروتی- دکتر موثقی- دکتر مهذب.
غائبین مریض
- آقایان دکتر سعید- سلیمانی کاشانی- دکتر متین- بختیار بختیاریها- مهندس بهرام‌زاده- ارسنجانی- مهندس پرویز بهبودی- عامری- مهندس فروهر- معیری.
- بیانات قبل از دستور آقایان: مروتی- رضوی- فروهر- بانو تربیت و آقایان: روحانی- بهبهانی- مجید محسنی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مروتی- رضوی- فروهر- بانو تربیت و آقایان: روحانی- بهبهانی- مجید محسنی.
نایب رئیس- بیانات قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مروتی بفرمائید.
مروتی- همکاران ارجمند.
روز تاریخی ۲۲ مهرماه سالروز تولد شهبانوی گرامی ایران بود این روز برای مردم ایران روزی مسعود و افتخارآمیز است- صفحات تاریخی چندین هزار ساله ایران، از بانوان مشهور و بزرگ بسیار یاد نموده و در دربار شاهنشهان ایران بانوانی دانشمند و وطن‌پرست بسیار بوده‌اند ولی هیچگاه تاریخ ایران شهبانوئی چنین عالیقدر، فهیم، فاضل،
مهربان، باگذشت، مادر نمونه و بانوئی فداکار چون شهبانو فرح به خود ندیده است- اقدامات عالی و کاردانی و درایت شهبانوی ارجمند ایران باعث افتخار و ازدیاد حیثیت و مقام زن ایرانی در دنیا گردیده فقط در مورد کودکان یتیم، افتخار بزرگوارانه شهبانوی گرام به آن حد رسیده که ما دیگر در این کشور طفل یتیمی به معنی واقعی نداریم، دیگر اشک سوزان طفلی بعلت بی پناهی بر رخسار او جاری نخواهد شد زیرا شهبانوی گرام ایران حامی و پناه و حافظ آنان است. خداوند کریم مسلماً نگهدار و حافظ چنین شهبانوئی عالیقدر بوده و خواهد بود از صمیم قلب سی و یکمین سال سال تولد شهبانوی عالیقدر را تبریک و تهنیت می‌گوئیم.
مطلب دومی که بعرض همکاران ارجمند می‌رسانم افتخار جدیدی است که نصیب قهرمانان ایرانی ما در مسابقات المپیک مکزیک گردیده آقایان نصیری و جلایر قهرمان وزنه‌بردار ایران به مقام ارجمند و والای قهرمانی جهان رسیده‌اند و این امر برای ما و کشور ما موجب نهایت افتخار و سربلندی است به موقع می‌دانم که از مجلس درخواست نمایم در مراجعت موجبات تشویق کامل این جوانان ارزنده را فراهم آورند. و اما اگر از کلیه قهرمانان کشور سؤال فرمائید مشوق شما، پشتیبان شما، اتکاء شما، در این موفقیت چه بوده فوراً خواهند گفت عنایات و توجهات خاصه شاهنشاه است که ما تا پای جان برای موفقیت کشورمان و به اهتزاز درآوردن پرچم سه رنگ ایران در میدان‌های بزرگ قهرمانی جهان ایستادگی می‌کنیم. شاهنشاه آریامهر همانطور که در کلیه شئون کشور ملت ایران را بسوی سعادت و ترقی رهبری می‌نمایند در امر ورزش هم بزرگترین مشوق جوانان و قهرمانان کشور می‌باشند تخصص و علاقه شاهنشاه شخصاً در بسیاری از رشته‌های ورزشی به حد قهرمانی است و به همین علاقه و پشتیبانی معظم‌له در امر ورزش بود که موجب شد افکار مردم هم در این مورد تغییر نماید زیرا اگر فراموش نشده باشد مطلب ورزش و ورزشکار در گذشته علاوه بر اینکه در بین اغلب خانواده‌های ایرانی طرفدار نداشت بلکه تا حدی هم مورد نکوهش بود و این رهبری بزرگ شاهنشاه در امر ورزش بود که با شرکت در اغلب رشته‌های ورزشی موجبات تشویق و ترغیب جوانان ایرانی را فراهم آورند جوانان و ورزشکاران و قهرمانان کشور همواره خود را مرهون عنایات شهریار عادل خود شاهنشاه آریامهر می‌دانند- چون فرصت کم است مطالبی در مورد همگامی ورزش با انقلاب شاه و ملت و نواقص موجود در امر ورزش کشور را در جلسات آینده بعرض نمایندگان محترم می‌رسانم و اجازه می‌خواهم چند دقیقه باقیمانده از وقت را راجع به حوزه انتخابیه‌ام نهاوند مطالبی بعرض رسانم.
۱- به موقع است که از خادمین ورزش کشور که در این موفقیت سهم بسزائی دارند تشکر کنیم بخصوص همکار ارجمند جناب آقای مجید بختیار که با زحمات شبانه‌روزی گذشته خود در فدراسیون وزنه‌برداری پایه‌گذار این موفقیت بوده‌اند.
مطلب دیگر در مورد حوزه انتخابیه بنده است شهر نهاوند که به قول عده هندوستان ایران نام گرفته متاسفانه آنطور که باید مورد توجه دولت در امور عمرانی قرار نگرفته این شهر با رویدادهای تاریخی و با مناظر طبیعی و سرچشمه و سرآب‌ها و باغات کم نظیر خود می‌تواند بهترین مرکز توریستی و جهانگردی باشد. متاسفانه سالهاست مردم نهاوند تقاضای آسفالت حدود ۵۸ کیلومتر راه نهاوند و جاده کرمانشاه را دارند. این راه علاوه بر جهات جلب توریست از نظر اقتصادی با مخارج بسیار کم بهترین راندمان و نتیجه را خواهد داد برای توضیح عرض می‌کنم در هر سال چندین هزار تن چغندر برای تامین سه کارخانه قند از این راه عبور می‌نماید. تنها راه اتصال استان کرمانشاه به بروجرد دورود و راه‌آهن سرتاسری می‌باشد- این ۵۸ کیلومتر راه کمربند اتصال دو شاهراه بزرگ کشور یعنی جاده کرمانشاه- خانقین- بصره- بغداد- و تهران خرمشهر می‌باشد با آسفالت این راه، راه کرمانشاه- تهران از این مسیر چندین کیلومتر نزدیکتر می‌شود با توجه به اینکه وسائط نقلیه دچار ناراحتی عبور از گردنه اسدآباد نخواهند بود. با این همه توصیف تقاضای مردم نهاوند این است که اگر مخارج کامل آسفالت این ۵۸ کیلومتر زیاد است. فقط آسفالت سردی روی جاده ساخته شده قدیمی کشیده شود، متاسفانه وزارت راه یا بیراهه عرض کنم این تقاضای کوچک مردم نهاوند را بعهده تعویق گذارده و حتی ۳۳ کیلومتر آسفالت سرد دو راهی بروجرد، نهاوند را به مقاطعه کاری داده که متاسفانه مدت سه سال است این چند کیلومتر راه را تمام ننموده من نمی‌دانم چرا وزارت راه راه کارهای جاده‌سازی خود را به چنین مقاطعه‌کارانی که به هیچ‌وجه سرمایه و صلاحیت کار ندارند واگذار می‌نماید- به هرحال کم کم برای من و مردم این تصور و توهم پیدا شده که شاید بعضی از وزارتخانه‌ها در مورد امور عمرانی شهرستان‌ها هم متوجه بستگی‌های حزبی بوده و نظرشان این است که شهرستانی‌هائی که حوزه انتخابیه نمایندگان اقلیت هستند باید محرومیت بیشتری داشته باشند به‌هرحال توجه جناب آقای شالچیان وزیر راه را به تقاضای حقه مردم نهاوند در مورد راه معطوف می‌دارم. مسئله دوم مورد تقاضای مردم نهاوند جدول‌بندی رودخانه گاماسیاب است که طرح آن نزدیک به ده سال است که تهیه شده جناب آقای مهندس روحانی وزیر آب و برق قول داده‌اند این تقاضای حقه مردم نهاوند را انجام فرمایند- امیدوارم وعده خوبان نباشد و اما مطلبی که باید بعرض برسانم مسئله آب رسانی شهر نهاوند است، در ۴۵ سال گذشته سالی نبوده که مسئله آب‌رسانی شهر نهاوند با زد و خرد و کشت و کشتار و احیاناً سوء نظر و سیاست‌های محلی همراه نباشد حتی در دو سال گذشته مردم چندین روز دست به تحصن در تلگراف‌خانه و اعتصاب غذا زدند در این مورد عنایت مخصوص شاهنشاه شامل مردم نهاوند گردید و این معضل با نظارت مستقیم جناب آقای مهندس روحانی و مهندسین کاردان آن وزارت پس از ۴۵ سال حل گردید و امسال اولین سالی بود که مردم نهاوند و باغداران، بدون جنجال و ناراحتی توانستند مزارع و باغات خود را آبیاری نمایند، در این مورد از آقای مهندس روحانی، خاصه مهندسین قسمت آبیاری که با همکاری صمیمانه خود توانستند رفع مشکل نمایند متشکرم و امیدوارم همانطور که آقای مهندس روحانی قول داده‌اند پروژه جدول‌بندی این شهر را دستور اقدام فرمایند تا هم باعث جلوگیری از تفریط سی درصد آب رودخانه گاماسیاب شده و هم برای همیشه به ناراحتی و ناروائی‌های آب نهاوند خاتمه داده شود. از حوصله‌ای که فرمودید سپاسگزارم.
نایب رئیس- آقای رضوی بفرمائید.
رضوی- با اجازه مقام ریاست.
مطلبی که می‌خواستم درباره آن خاطر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی را آگاه کنم در مورد تشریف‌فرمائی موکب ملوکانه و شهبانوی ارجمند ملت ایران است. نمایندگان محترم استحضار دارند که از دو سال پیش فستیوال باشکوهی بنام جشن هنر شیراز تشکیل گردیده که همه ساله در شهریورماه و در شهر زیبای شیراز برقرار است و مبتکر آن شهبانوی گرامی می‌باشند به همین مناسبت برای بزرگداشت آن شخصاً حضور یافته و اهمیت آن را صد چندان می‌کنند این جشن هنر که از هم‌اکنون می‌توانند آینده‌ای درخشان برای آن پیش‌بینی کرد با اینکه تازه شروع بکار کرده جای خود را در میان جشن‌هائی از این قبیل بازنموده و اگر به صفحات روزنامه‌های داخلی و خارجی شهریورماه مراجعه شود ملاحظه می‌شود که تا چه حد مورد توجه قرار گرفته و نقاط روشن و ضعف آن مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است عرضه هنر ملی ما به مردم داخل و خارج و دعوت از بزرگان و نوابغ هنر امروز، یکی از اقدامات ارزنده‌ای است که سازمان جشن هنر بعهده دارد و با بهترین وجهی بروز و ظهور می‌نماید، فعالیت شدید گردانندگان و بهبود نسبی که نسبت به سال گذشته داشت این نوید را می‌دهد که سال به سال بر رونق آن افزوده گردد و پیروزی و مقام ارجمندی را که درخور این جشن هنر است بدست خواهد آورد.
از برکت تشریف‌فرمائی وجود شهبانو و نظارت شخصی بر کلیه امور هنری روز به روز آثار ارزنده و تاریخی شیراز جلوه خاصی پیدا می‌کند و چون نگین پربهای انگشتری درخشان که صیقل داده شود تلولو بیشتری می‌یابد.
تشریف‌فرمائی شاهنشاه آریامهر در نیمه دوم مهرماه بیشتر از یکی از سفرهای پر برکت و بسیار سودمندی بود که ارزش آن شامل عموم طبقات بود، در این سفر شاهنشاه نمایندگان طبقات مختلف را بحضور پذیرفتند و در مورد کار و بهبود وضع آنان دستورات موکدی صادر فرمودند که بلافاصله به مرحله عمل نزدیک شد، هنگامی که نمایندگان کارگران با پدر تاجدار و حامی عالیقدر خود صحبت می‌کردند و بدون نگرانی خوب و بد زندگی خود را معروض داشتند، از نداشتن خانه‌های سازمانی، استادیوم ورزش و نداشتن آمبولانس در کارگاه شمه‌ای بعرض رساندند و شاهنشاه دستوراتی فرمودند که بلافاصله به مرحله عمل درآمد.
پس از ۲۴ ساعت نماینده وزارت کار برای تحویل گرفتن زمین در شیراز بود و یک عدد آمبولانس از طرف سازمان بیمه‌ای اجتماعی به شیراز رسید و مذاکره برای تهیه جا و مکان و بالا بردن دستمزد یکی دو کارخانه که دستمزد آنان در شرایط فعلی کافی به نظر نمی‌رسد شروع شد که این اقدامات وزارت کار و سرعت در انجام دستورات رهبر عالیقدر مملکت حتی در موردی که مسئولیت متوجه دستگاه‌های دیگر بود کاملاً بجا و درخور تقدیر است، شاهنشاه در این سفر به تمام نقاط سرکشی فرمودند، مقرر فرمودند پارک بزرگ صد هزار متری شهر به دو برابر توسعه یابد.
نیمه‌های شب و قبل از طلوع آفتاب هنگامی‌که مردم جنوب شهر در خواب بودند چشمان بیدار شاه محلات و کوچه‌های جنوب شهر را بازدید می‌کرد و برای رفع ناراحتی مردم دستورات موکدی صادر می‌شد، دانشجویان دانشگاه پهلوی مورد مرحمت قرار گرفتند و از سازمان‌های مختلف دانشگاه بازدید بعمل آمد و دستور رفع نقص داده شد، خلاصه اینکه شهری و روستائی از برکت وجود شاهنشاه بهره گرفتند و با اطمینان به آینده‌ای بهتر و درخشان‌تر فعالیت خود را برای ساختن ایرانی آباد دو چندان نمود.
مردم شیراز و فارس علاوه بر داشتن شهری زیبا و آباد از پرتو نعمت و امنیت، استان حاصلخیز و جنگل‌های سرسبزی خواهند داشت و به جای صدای ضجه و ناله‌ای که از دست فئودال‌ها بر آسمان بلند بود صدای صوت کارخانه‌جات و تراکتورها آرامش شهرها و دشت‌ها را برهم می‌زند و با تاسیس کارخانه‌جات تلفن‌سازی- کود شیمیائی- قند و پالایشگاه نفت شیراز جای خود را در میان شهرهای بزرگ صنعتی بدست خواهد آورد و این همه از برکت وجودی است که شب و روز می‌کوشد تا ایرانی آباد و آزاد در میان خانواده ملل به زندگی شرافت‌مندانه خود ادامه دهد (احسنت- احسنت).
چند دقیقه از باقیمانده حرفم را به خانم تربیت می‌دهم.
نایب رئیس- آقای مهندس فروهر بفرمائید.
مهندس فروهر- بنده امروز مفتخرم و بعنوان یک ایرانی خوشبخت هستم که موفقیت جهانی را که نصیب کشور ما شده و در ظل توجهات شاهنشاه آریامهر که مشوق همه طبقات فعاله این کشور بخصوص جوان‌ها هستند و آنها را تشویق می‌فرمایند عرض کنم یک دسته کوچک ولی ممتاز از جوان‌های برومند ما رفته‌اند و اولین مدال طلای المپیک نصیب ما شده است در این موفقیت دو نفر از همکارانمان که الآن اینجا تشریف ندارند یکی آقای مجید بختیار که بنده چهارسال پیش در توکیو با ایشان بودنم و با زحمات زیادی همین محمد نصیری را بعنوان تشویق همراه برده بودند ایشان آن‌وقت رئیس فدراسیون وزنه‌برداری بودند و محمد نصیری در آن موقع نفر شانزدهم شد ولی بر اثر همان تشویق امروز بعد از چهارسال موفق شده و معلوم شده که نظر فدراسیون تا چه حد صائب بود که یک جوان با استعدادی را تربیت کرده و نتیجه چند سال زحمت ایشان افتخاری برای ایران بود نفر دوم از همکاران ما آقای رهنوردی است که دبیر کمیته المپیک است ایشان را شاید دیشب در تلویزیون دیده باشید که با شادی نصیری را در بر گرفت و اینها همه می‌رساند که نژاد برومند ایرانی اگر برایش کار بشود و توجه به او بشود به افتخارات بزرگتری نه تنها در ورزش بلکه در تمام شئون دیگر نائل خواهد آمد (صحیح است) این مطالب لازم بود که در پشت تریبون منعکس بشود تا ورزشکاران تشویق بشوند و سایر طبقات دیگر در هرجا هستند و کوشش می‌کنند بدانند در زیر سایه شاهنشاه آریامهر پدر تاجدار همه شانس موفقیت نه تنها ملی بلکه بین‌المللی دارند (احسنت).
نایب رئیس- آقای فروهر از چند دقیقه وقت آقای مروتی استفاده کردند و خانم تربیت از چند دقیقه وقت آقای رضوی استفاده خواهند کرد خانم تربیت بفرمائید.
بانو تربیت- از جناب آقای رضوی تشکر می‌کنم که چند دقیقه وقت خودشان را به بنده مرحمت کردند همکاران عزیز روز دوشنبه ۲۲ مهرماه روز میلاد مسعود علیا حضرت شهبانوی محبوب ایران و روز پرسعادت و پر برکتی برای عموم ایرانیان بوده است بدین مناسبت این روز فرخنده را به شهبانوی گرامی و به عموم اهالی کشور بخصوص مادران و کودکان که از نهایت توجه و مرحمت ایشان همواره برخوردار می‌باشند تبریک می‌گویم بنگاه حمایت مادران و کودکان که تحت ریاست عالیه شهبانو گرامی اداره می‌شود همکاران عزیز همواره در جریان خدمات ارزنده این بنگاه خیریه می‌باشند که با تشکیلات وسیع و زایشگاه و درمانگاه‌ها در تهران تا چه اندازه کمک و خدمت به مادران باردار می‌نماید و در رشت نیز سالیان درازی است شعبه بنگاه دائر بوده ولی نظر مبارم اعلی حضرت همایون شاهنشاهی و علیا حضرت شهبانو فرح همیشه متوجه اقصی نقاط کشور و رفاه و آسایش عموم افراد می‌باشد لذا علیا حضرت یک سال پیش امر و مقرر فرمودند که ده زایشگاه خانواده در ده نقطه دورافتاده کشور ساخته و اداره شود که اعتبار ساختمان و تجهیز این زایشگاه را شخصاً مرحمت فرمودند روز دوشنبه برای یک قسمت از اهالی مازندران یکی از روزهای خوشی بوده زیرا در این روز اولین زایشگاه خانواده بنگاه حمایت مادران در بابل‌کنار توسط استاندار مازندران با حضور چند نفر از اعضاء هیئت مدیره بنگاه و نمایندگان محترم مازندران در مجلس شورای ملی افتتاح گردید وجود این زایشگاه خانواده در این نقطه دورافتاه مازندران که در پانزده کیلومتر شعاع آن ۶۰ هزار نفر سکونت می‌کنند و دسترسی به طبیب و درمان و دوا و لوازم بهداشتی ندارند فوق‌العاده مفید و موثر می‌باشد این زایشگاه خانواده که میان تپه‌های سرسبز بنا شده یک طبقه است با تمام وسائل اهالی و کشاورزان دور آنرا مانند نگین گرفته بودند و دائماً اظهار شادی و شادمانی کرده صدای جاوید شاه وزنده باد شهبانوی محبوب ایران این فضای سرسبز را پرکرده بود امیدوار هستم که بنگاه حمایت مادران بتوانند که تا یک‌سال تمام نشده در تمام ده نقطه دیگر که عبارت‌اند از گرمی- ایذه و ایرانشهر و ساوه و جاهای دوردست دیگر این بناها را دائر نماید که موفق بشویم این مراکز بهداشتی را دائر بکنیم بنده بار دیگر از پشت این تریبون از طرف عموم زنان و مادران از توجه و عنایات مخصوص شاهنشاه محبوب و شهبانوی گرامی تشکر می‌کنم مطلب دیگر که واقعاً این روزها مایه بسی خرسندی ما زنان ایران بود عملی شدن خدمات اجتماعی بانوان بود اگر همکاران عزیز بخاطر داشته باشند در دوره گذشته هم بنده در نطق‌های قبل از دستور به یکی دو نکته اشاره کرده بودم یکی خدمات اجتماعی بانوان و یکی هم نبودن ماماهای تحصیل کرده و وسائل بهداشتی برای مادران و کودکان است از خداوند متعال شکرگزاری می‌کنم که به این آرزوهای دیرینه ما به موفقیت رسید و جامه عمل پوشید و ما به آرزوهایمان رسیدیم و به چشم خود دیدیم که چگونه دختران و زنان جوان ما سبقت می‌جویند برای وظیفه انسان دوستی و وظیفه‌شناسی و خدمت به جامعه خود که همه می‌دانید مخصوصاً در روستاها این خدمات اجتماعی بانوان تا چه اندازه کمک موثر پیشرفت ترقی و تعالی تمام افراد آن روستاها می‌نمایند و یقین دارم که این خدمت مقبول عامه است و همچنین نیات عالیه شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانوی گرامی را برخواهد آورد. (احسنت).
نایب رئیس- آقای روحانی بفرمائید.
روحانی- با اجازه مقام ریاست معمولاً آدم صبح زودتر راه می‌افتد که بیاید اسمش را در تابلو یادداشت بکند که سخنران اول یا دوم باشد و ابتکار مطلب را در دست داشته باشد ولی بذل و بخشش دوستان سبب می‌شود خیلی عقب‌تر از ایشان بیفتد و مطلب به موقع گفته نشود اما بعضی مطالب است که هر موقع و به هر صورت که اظهار بشود دیر نیست (صحیح است) و تکرارش هم بلکه مطبوع و پسندیده است. موضوعی را که بنده هم برای اظهار آن سحرخیزی کرده بودم تبریک میلاد شهبانوی محبوب و مهربان است که در روز سه‌شنبه مجلس جلسه نداشت و مجلس و مجلسیان از این سعادت محروم شدند. واقعاً وجود مبارک شاهنشاه آریامهر و شهبانوی محبوب و مهربان برای ملت ایران بسیار عزیز و ارزنده است (صحیح است) و همه آرزو داریم که در همه حال در شادمانی و خوشی و مسرت باشند برای بنده که در این یک ماه اخیر دو مرتبه در منطقه زلزله زده فردوس سعادت زیارتشان نصیبم شد واقعاً می‌توانم عرض کنم که معظم‌لها یک فرشته به تمام معنی هستد و چقدر در آلام و مصائب ملت ایران از صمیم قلب شریک و متوجه هستند مشکلات و مسائل مردم در هر مقام و مرتبه‌ای رفع بشود در چرمه که در سفر اخیر علیا حضرت تشریف فرما شدند با چه دقتی به وضع روستائیان رسیدگی فرمودند این مردمی که افسانه فرض می‌کردند چه حالی پیدا کرده بودند نمی‌توانم وصف کنم عده‌ای از روحانیون آنجا آمده بودند آنچنان تحت تاثیر بیانات بسیار عمیق و دلپذیر و نوع‌دوستانه شهبانوی عزیز قرار گرفته بودند که دانش سخنور که یکی از روحانیون فردوس است با یک حال خاص در حالی که دعا می‌کرد و گریه می‌کرد استدعا می‌کرد که این افتخار را بدهند که وقتی می‌خواهند سوار بشوند من قرآن می‌گیرم اثر عمیقی در تمام مردم بخشیده بود امیدواریم وجود عزیزشان برای ایران مستدام بدارد موضوع دیگر ابتکار بسیار خوبی است که ورزشکاران کرده‌اند و این جزوه زیبا را امروز صبح زینت بخش ساحت مقدس مجلس شورای ملی کرده‌اند و تبریک گفته‌اند انشاءالله همیشه با شادمانی و خوشی همراه باشند اوضاع و احوالی که در عرایضم در جلسه قبل عرض کردم نمایندگان محترم استحضار دارند بعد از عرایضی که بنده اینجا کردم جناب اقای رئیس، آقایان نمایندگان روسای محترم فراکسیون‌ها به منطقه زلزله زده تشریف‌فرما شدند و اضهار محبت فرمودند تلگرافی از مردم فردوس رسیده است که بنده عیناً قرائت می‌کنم «جناب آقای مهندس ریاضی ریاست مجلس شورای ملی رونوشت جناب آقای روحانی نماینده محبوب تشریف‌فرمائی آن جناب و روسای با محبت فراکسیون‌های مجلس آقایان رامبد، خواجه‌نوری و پزشک‌پور و خانم دولتشاهی نماینده بانوان به منظور بازدید و دل‌جوئی از آسیب‌دیدگان زلزله‌زده فردوس موجب کمال تشکر و امتنان است این تشریف‌فرمائی در روحیه زن و مرد شاه‌دوست فردوس اثر مخصوص گذاشته و فاجعه زلزله برای مدتی از یادها رفته امیدواریم این تشریف فرمائی‌ها موجب تقویت روحی و دلگرمی ما بوده به زودی ثمرات نیکوئی آشکار گردد همیشه به دعاگوئی شاهنشاه آریامهر و شهبانوی نیکوکار و مهربان و ولیعهد عزیز نور چشم ملت ایران مشغولیم، امضاء چند نفر از اهالی فردوس در زیر این تلگراف هستند» بنده هم لازم بود از این تشریف‌فرمائی تشکر کنم و از اینکه در آنجا جناب آقای رئیس و آقایان بیاناتی فرمودند و همدردی فرمودند سپاسگزاری بکنم چون برای بنده و مردم فردوس جای سپاس است برای اینکه دیدیم همکار عزیزمان آقای خواجه‌نوری در بازدید از خرابی‌ها وقتی که مردم آنجا با همه مشکلات مشغول کار و کوشش بودند اشک می‌ریختند و متاثر می‌شدند همکار عزیزمان جناب آقای رامبد با سبک مخصوصشان در مقام تحقیق و دل‌جوئی از مردم بودند جناب پزشک‌پور از ارقام و اعداد و مامورین بانک کشاورزی سوال می‌کردند و خانم دولتشاهی با حالت بسیار دقیق و مهربانانه‌ای نسبت به کودکان و مهد کودک اظهار می‌کردند این مایه کمال تشکر و امتنان است و من در اینجا اگر تشکر نکنم صحیح نیست ضمناً می‌خواستم از ارباب مطبوعات استدعائی بکنم بنده در آن روز عرایضی که کردم از توجهات و عنایات بی‌حد و حصر شاهنشاه محبوب و علیا حضرت شهبانو و والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی ریاست عالیه شیر و خورشید و سرکار خانم فریده دیبا سپاس و امتننان و تشکر کردم و دعاگوئی تمام مردم آن منطقه را بعرض رساندم همانطور از عوال دیگری که در آن منطقه خدمت کردند اجازه بفرمائید خلاصه‌ای از صورت مذاکرات مجلس آن روز را که خود بنده یادداشت کرده‌ام بخوانم و استدعا می‌کنم برای اینکه ما را حق ناشناس نشمارند در جراید که رکن عظیمی از مشروطیت است منتشر کنند زیرا مردم و مامورین در هر مقامی که خدمت کرده‌اند محبت کردند کوشش کردند، مساعدت کردند سزاوار نیست که بنده وقتی می‌آیم در ساحت مقدس مجلس شورای ملی عرضی می‌کنم منعکس نشود و تصور بشود که ما مردمی حق ناشناس هستیم آنچه بنده یادداشت کرده‌ام این است بنا به وظیفه شخصی و نمایندگی در جلسه یکشنبه چهاردهم مهرماه مراتب سپاس بی‌حد و دعای از دل برخاسته مردم آسیب دیده و زلزله زده شهرستان فردوس را از عنایات و مراحم بیکران پیشوای عظیم‌الشان ملت ایران شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانوی محبوب که با تشریف‌فرمائی خود در لحظه‌های نخستین حادثه ابراز تفقد و دل‌جوئی و صدور اوامر موکد مستمر به مقامات مسئول برای تامین رفاه و آسایش مردم بر دلهای ریش آسیب‌دیده‌ها مرهم نهادند در ساحت مقدس مجلس شورای ملی عرضه داشتم و از تشریف‌فرمائی و ابراز تفقد والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی ریاست عالیه جمعیت شیر و خورشیدسرخ ایران و سرکار علیه خانم فریده دیبا مادر گرامی علیا حضرت شهبانو سپاسگزاری کردم خدمات ارزنده و به موقع و سریع جناب پهلبد وزیر محترم فرهنگ و هنر در اعزام پزشکان امدادگران شیر و خورشیدسرخ که هم‌اکنون ادامه دارد و کوشش و علاقه همکار ارجمند دکتر خطیبی مدیرعامل شیر و خورشید را برای تسکین آلام و مصائب مردم ستودم و از فعالیت و فداکاری ارتش شاهنشاهی و قوای انتظامی در حفظ نظم و امداد بی‌دریغ ستایش کردم. تلاش مداوم و مراقبت و جدیت پزشکان بهداری سپاهیان بهداشت مهندس بهداشت وزارت بهداری و اقدامات به‌موقع و سریع مامورین وزارت آب و برق را برای تامین روشنائی حفر چاه تنقیه قنوات یادآوری کردم و خدمات صادقانه و صمیمانه جوانان مددکار اجتماعی بانوان عضو جمعیت خیریه فرح پهلوی و داوطلبان شیر خورشید سرخ پیش‌آهنگان و فرهنگیان سپاهیان دانش تاثیر نیکوتر مسافرت وزیر دانشمند آموزش و پرورش به نیکی یاد کردم و متذکر شدم در چرمه به عرض علیا حضرت محبوب و رئوف رساندیم در تمام عناصر مامور خدمت در منطقه زلزله یک روح عالی انسان‌دوستی و فداکاری و عشق به کار مافوق وضع عادی و وظیفه‌شناسی مشهود است.
از کلیه نیکوکاران و ارباب همت و کرم اعم از داخلی و خارجی که از روز حادثه با ارسال هدایا از خواربار لباس چادر و سایر لوازم زندگی کمک فرموده و می‌فرمایند و یا با مقالات و اشعار و بازدید از محل ابراز تفقد و دل‌جوئی فرموده‌اند اظهار امتنان و تشکر کردم و برای همه از خدای بزرگ اجر خدمت و جزای نیک آرزو کردم.
چون در مراجعت از سفر مجدد فردوس ندیدم و نشنیدم در جراید و یا رادیو اشاره‌ای به بیانات آن روز اینجانب در مجلس شده باشد برای اینکه حق ناسپاس نشمارند عرض و انتشار این خلاصه را ضروری دانست.
مردم مصیبت دیده فردوس و تمام مناطق زلزله در همه حال به درگاه ایزد توانا متوسل و دوام سلامت و بقای عظمت شاهنشاه معظم و علیا حضرت شهبانوی محبوب را که چون قلب مرکز نیرو و حیات ملت ایرانند خواستارند و برای همه خدمتگزاران صدیق و صمیمی مجری نیات رهبر عالیقدر ملت ایران اعم‌از اینکه در سازمان‌های مملکتی می‌باشند و یا در مشاغل آزاد مظهر خدمت مفید می‌باشند عزت و سعادت در زندگی و توفیق ادامه خدمت آرزو دارند بنابراین اگر این توجه را ارباب مطبوعات بفرمایند بر بنده و مردم آن منطقه منت گذاشته‌اند که مردم ایران بدانند و بخوانند که ما در همه حال لطف و کرم مردم را فراموش نمی‌کنیم همینطور در ادامه عرایضم تقاضا کردم که برای فرهنگیان که اهل منطقه فردوس هستند در این سال تحصیلی بیایند یا حاضر بشوند به صورت مامور بیایند برای یک‌سال تحصیلی در آنجا وظیفه تعلیم و تربیت را انجام بدهند وزیر آموزش و پرورش هم وعده کرده‌اند که مزایای آنها را بدهند ای را هم به صورت یک پیام خدمتتان می‌دهم که در روزنامه درج بفرمائید که اسباب شکرگزاری و امتنان بنده خواهد بود اما اشاره‌ای یکی از دوستان کردند که بنده در آن‌موقع جواب ندادم و مصلحت نیست که بنده این موضوع را بی‌جواب بگذارم خیر دوست عزیز این‌طور نیست و به هیچ‌وجه مسائل را در مملکت این چنین نباید تعبیر بکنیم بنده آن روزی‌که در اینجا به قرآن سوگند یاد کردم مطمئن بودم و مطمئن هستم که در کشور عزیزمان تحت توجهات رهبر عالیقدرمان شاهنشاه آریامهر همه و در همه حال مصونیت دارند نه تنها نماینده پارلمان همه در کمال شجاعت و شهامت و صراحت وظیفه دارند آنچه را که در جهت مصالح مملکت است اعلام بفرمایند بنده خودم نخواستم رئیس کمیسیون بشوم و اعلام کردم کمااینکه الآن هم باز معذرت می‌خواهم که نمی‌توانم به این کار بنده داوطلب هیچ مقامی نیستم زیرا تکلیفی که برعهده دارم و باید به محل بروم و بیایم عظیم‌تر و بزرگتر از آن است که در اینجا بنشینم و یک کمیسیون را اداره کنم و بحمدالله در مجلس شورای ملی همکارانمان همه کمال شایستگی را دارند (دکتر صدر- برای اینکه شبهه از بین برود قبول بفرمائید) ضمناً می‌خواستم توجه بدهم که آقایان وزرای کشاورزی و آبادانی و مسکن به منطقه تشریف برده‌اند برای رسیدگی.
نایب رئیس- آقای روحانی وقت شما تمام شد.
روحانی- انشاءالله با تشریف‌فرمائی آقایان وزراء کارها سریع‌تر و زودتر انجام خواهد شد متشکرم.
نایب رئیس- آقای دکتر بهبهانی بفرمائید.
دکتر بهبهانی- بنده نیز با اینکه رفقا وظیفه ملی خودشان را از نظر تهنیت نسبت به سالروز تولد بانوی بانوان ایران بعرض مجلس محترم و ملت ایران رساندند از نظر تیمن مطالبم لازم می‌دانم این جشن فرخنده و روز عزیز را تبریک عرض کنم و امیدوارم که همیشه سعادت و خیر و صلاح ملت بدست رهبر ملت و خاندان جلیل سلطنت به نحو مطلوب انجام بشود در اینجا یک مرتبه دیگر عرض کرده‌ام یکی از افتخارات ملی که امروز در این مملکت زندگی می‌کند این است که در دوران سلطنت شاهنشاهی است که وجود ایشان و سلطنتشان زیب تاریخ دوهزار و پانصد ساله گذشته ایران و سال‌های متمادی آینده ایران خواهد بود و برای کسانی‌که در این کشور وظیفه خدمتگزاری را بعهده دارند در هر شان و مقام و موقعیتی هستند وظایفی به عهده‌شان گذاشته شده که اگر مطالبی به نظرشان برسد که این مطالب بتواند ولو به اندازه خیلی خیلی ناچیز در رفاه ملت که رفاه ملت موجب رضای خاطر و خوشحالی شاهنشاه است توجهی به اولیاء امور بدهند عملی است بسیار بسیار واجب و ضروری که اگر نکنند کفران نعمت و غفلت بزرگی است قبل از اینکه عرایض خودم را شروع کنم از وزارت محترم اطلاعات باید تشکر کنم چون من لم یشکرالمخلوق لم یشکر الخالق واقعاً مصداق دارد که اوامر موکد و سریع شاهنشاه را در مورد تاسیس و تشکیل تلویزیون ایران در منطقه بندر عباس با سرعت قابل توجهی مشغول شدند و قریباً هم به پایان خواهد رسید و آن منطقه به طور کامل از داشتن یک چنین دستگاه عظیم فرستنده بهره‌مند خواهد شد دیگر از مطالبی که اینجا می‌خواهم عرض کنم یکی این است که دستگاه شهربانی از هر لحاظ در سال‌های اخیر توجه بسیار زیادی به وظیفه خودش کرده و برنامه‌ها را خوب انجام داده مع‌هذا با تقلیل خیلی زیادی که در سرقت اتومبیل‌ها واقع شده باز گاهی داده می‌شود که دستبردی زده شده می‌شود بنده از لحاظ اینکه یک راهنمائی شده باشد عرض می‌کنم اگر سازمان انتظامی کشور و دستگاه‌های شرکت نفت با یک همکاری خیلی کوچک یعنی با گذاشتن یک بیسیم در قسمت‌هائی که مناطق توزیع بنزین است خیلی می‌تواند موثر باشد از لحاظ جلوگیری از سرقت وسائل نقلیه و نگاه داشتن وسیله در همان لحظه که برای گرفتن بنزین می‌آید و در جایگاه بنزین با یک بیسیم می‌توان این کار را عملی کرد و وسائل نقلیه‌ای که سرقت شده زود گرفته شود مسئله دیگر که خواستم بعرض مجلس شورای ملی برسانم مسئله شرکت هواپیمائی ملی است که واقعاً با کمال دلسوزی و مراقبتی که مسئولین امر بخصوص در سطح بالا انجام می‌دهند واقعاً قابل تقدیر و ستایش است ولی یک مطلب اینجا هست که با مسئله وقت و ارزش وقت امروز دیگر هواپیما سوار شدن یک مسئله تفننی نیست مسئله احتیاج و ضرورت است که برای مسافرت از هواپیما استفاده می‌شود و بنده که خودم چندین مرتبه به حکم ضرورت لازم بوده است که به منطقه‌ام بروم و مراجعت کنم همیشه در قسمت مرکزی فروشگاه هواپیمائی ملی ایران دچار محظوراتی شده‌ام که خیال می‌کنم عین این محظورات برای مردم دیگر هم مشاهده می‌شود همین چند وقت پیش که بنده می‌خواستم به منطقه‌ام بروم با تمام تشبث و توسلی که به خود تیمسار محترم خادمی ریاست هواپیمائی و تیمسار رفعت پیدا کردم مع‌ذلک تا ساعت ده و نیم، یازده شب گفتند که بلیط برای رفتن به جنوب وجود ندارد یکی از مردان خیراندیش تذکری به من داد که صبح ساعت شش و نیم به فرودگاه بیا اگر کسی از مسافرت منصرف شده باشد بلیط او را به شما می‌دهیم بنده همین کار را کردم و تصادفاً در هواپیمائی که بنده سوار شدم و نود صندلی داشت از این نود صندلی ۲۱ صندلی خالی بود و به این ترتیب به طرف اصفهان حرکت کرد و از اصفهان هم ۶۵ صندلی خالی داشت که به شیراز حرکت کرد البته بنده توجه به این مطلب دارم که یک مقدار از این ایرادات مربوط به آژانس‌هائی است که از طرف شرکت به آنها اجازه فروش بلیط هواپیما داده می‌شود ولی می‌خواستم خواهش کنم که شرکت هواپیمائی اگر جای خالی دارد مسافری را رد نکند در خاتمه باز هم از حوصله و بی‌توجهی که آقایان فرمودند تشکر می‌کنم (احسنت).
نایب رئیس- آقای دکتر بهبهانی چند دقیقه از وقتشان را به آقای مجید محسنی داده‌اند آقای مجید محسنی بفرمائید.
مجید محسنی-
- در کارگه بهزاد رو تا که عیان بینی
- آیات الهی را در فکرت انسانی
- صنع ازلی بینی در کلک نگارینش
- صاحب‌نظران یابند این نکته به آسانی
- در فکر بشر ناید این کاشفه و ابداع
- تا دل نشود ملهم از مصدر یزدانی
- شد کاخ هنر بنیاد از نو به ید بهزاد
- زیباتر و والاتر از دوره ساسانی (احسنت)
- بهزاد بلندی یافت در کار هنرمندی
- از منزلت ارژنگ وز مرتبت مانی
- گر خامه سحارش بهزاد اول بیند
- خود را به هنر یابد در مرتبه ثانی (احسنت).
این بود چند بیت از قصیده بسیار جالبی که شاعر عالیقدر محمود مستشاری درباره بهزاد سروده است.
به طوریکه اطلاع دارید دیروز مجلس ختم شایسته‌ای برای بزرگداشت یکی از هنرمندان عزیز و بزرگ کشور ما به امر شاهنشاه آریامهر در چهل ستون مسجد سپهسالار که معمولاً مخصوص برگزای ختم برای شخصیت‌های بزرگ مملکتی است برگزار شد در این مجلس با شکوه عده‌ای از وزراء و نماینده جناب نخست‌وزیر دراین مجلس با شکوه عده‌ای از همکاران ما همچنین گروه کثیری از بزرگان علم و ادب و هنر و هنرمندان و هنر دوستان حضور داشتند و آنچه سزاوار تجلیل از مرد هنرمندی بنام (استاد بهزاد) بود بجا آوردند.
به علت شهرت جهانی و ارزش فوق‌العاده‌ای که این هنرمند ارجمند داشت لازم دانستم با عرض چند جمله‌ای در این ساحت مقدس زبان گویای همکاران عزیزم باشم.
قرون و اعصار سازنده هنرمندان و در عین حال هنرمندان خود سازنده قرون و اعصارند.
هیچ بذر مساعدی در شوره‌زار نمی‌روید و در هیچ سرزمین نامساعدی نمی‌توان از بذر خوب محصول مفید بدست آورد.
تاریخ هنر دنیا را که ورق بزنیم، تاریخ هنر کشور خودمان را که مطالعه کنیم می‌بینیم موقعی که خسروپرویز بوجود می‌آید و به موسیقی ملی ما عنایتی پیدا می‌کند چگونه هنرمندانی مانند باربد و نکیسا پا به عرصه وجود می‌گذارند و آهنگ‌هائی نظیر تخت طاقدیس و خون سیاوش را به جامعه تقدیم می‌کنند که امروز بعد از گذشت قرون، نام آن، زینت بخش صفحات تاریخ هنر باستانی ماست.
موقعی که سلاطین صفوی بر مسند پادشاهی ایران تکیه می‌زنند رضا عباسی‌ها و بهزادها پا به عرصه ظهور می‌گذارند و در و دیوار قصور و مساجد اصفهان را با هنر اصیل خود آنچنان مزین می‌کنند که در حال حاضر هر بیننده‌ای در مقابل آن همه زیبائی و جلال سر تعظیم فرود می‌آورد.
سپس فترتی در هنر کشور ما پدید می‌آید. وقتی، در این فاصله، سر افول و سکون هنر را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم که جنگ و جدال‌ها، نا امنی‌ها، نا بسامانی‌ها، خودخواهی‌ها، مخصوصاً بی‌اعتنائی‌هائی که بعضی از زمام‌داران این ادوار باعث شده است که باز زمین ایران به شوره‌زاری لم یزرع تبدیل شود و آن همه دانه‌ها و بذرهائی که اگر در زمان دیگر به دنیا می‌آمدند، چه بسا محصول و آثار گران‌بهائی را از خود به یادگار می‌گذاشتند، گمنام به دنیا آمدند و گمنام از دنیا رفتند بی آنکه افتخاری بر افتخارات هنری کشور ما بیفزایند.
بهزاد یکی از خوشبخت‌ترین هنرمندان تاریخ هنر ماست که در فصل مساعدی از تاریخ قرار می‌گیرد و آثار قلمی‌اش صیت شهرت او را، به اقصی نقاط جهان می‌رساند و گسترش می‌دهد.
وقتی بهزاد سرگذشت جوانی خود را نقل می‌کند، می‌بینیم در کارگاه مجمع‌الصنایع، کارش فقط قلم زدن بر روی قلمدان به صورت بازاری و تقلید بوده و وقتی در اوان جوانی کارش بالا می‌گیرد تازه به کپیه کرد نقوش مینیاتوری زمان صفویه می‌پردازد و از این راه فقط، به امرارمعاش، آن هم به قدر بخور و نمیر قناعت می‌کند!
ولی... چرخ زمان که هیچگاه از تلاش باز نمی‌ماند، حرکت می‌کند و پیش می‌رود، تامام وطن فرزندی لایق و برومند به این آب و خاک اهداء می‌کند که نامش رضاشاه کبیر سر سلسله خاندان جلیل پهلوی است.
آن راد مرد، زمین مساعد را، با تاسیس اداره هنرهای ملی برای پاشیدن بذرهای سالم و مفید و به ثمر رساندن آن آماده می‌کند و به این وسیله برای تجدید عظمت تاریخ هنر ایران زمینه فراهم می‌شود.
اما این هنوز آغاز کار جدید است. باید مردی دیگر از این خاندان برخیزد و به یاری هنرمندان و ظهور آثار تازه هنری که شایسته بجا ماندن و جاودانی شدن باشد کمر همت ببندد.
استاد بهزاد، در چنین دوره‌ای مجال و فرصت یافت تا دست از شیوه تقلید تکرار طرح‌ها بردارد و سبکی نوین با شیوه‌ای اصیل و ایرانی بنیاد گذارد که (ژان کوکتو) هنرشناس و هنرمند جهان زمان ما با دیدن آثار بدیع او در نمایشگاه پاریس چنین بگوید و بنویسد:
«اگر همیشه مشرق زمین با قصه‌های شیرین هزار و یک شب کاخ‌های کهن افسانه‌ای کنیزکان سیه چشم ماهرویش برای ما داستان‌ها می‌گفت، این بار مردی، با موهای سپید، چشمان با نفوذ و اندامی تکیده، به یاری خط‌ها و رنگ‌های سحرآمیزش نقش‌های افزون کننده‌ای در برابر دیدگان ما گشوده است. بدون شک در عرصه مینیاتور قرن ما از حیث قدرت طرح و رنگ‌آمیزی تنها یک استاد مجود دارد و او (حسین بهزاد) هنرمند ایرانی است».
آفرین به این فرزند ایرانی که نام ایران را با هنر خود تا این پایه در جهان آوازه ساخت.
بهزاد، با تهیه ۴۰۰ تابلو و تشکیل ۱۷ نمایشگاه در کشورهای مختلف که همه‌جا با تحسین و اعجاب بینندگان منقدان روبه‌رو شد ثابت کرد که یکی از ثمره‌های انقلاب معاصر کشورما به صورت هنری برجسته و دنیا پسند تجلی کرده و به اندازه‌ای مورد عنایت و ترغیب قرار گرفت که هنگامی‌که چشم از دنیا فرو می‌بست هنوز قلم موی نقاشی و کایه‌های کوچک رنگ در کنارش بسترش انتظار داشتند که استاد با مدد آنها اثر جاودانی دیگری از خود باقی بگذارد... افسوس.
افسوس که این استاد گرانقدر که افتخارش این بود که در زیر سقف نیلگون آسمان ایران چشم به دنیا گشوده است دیده از جهان فروبست و کشوری را در مرگ خود سوگوار نمود.
نامش در تاریخ باقی و روحش با بزرگان نامدار ادب و هنر ما جلیس باد. (احسنت، احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
نایب رئیس- وارد دستور می‌شویم صورت‌جلسه قبل طبع و خدمت خانم‌ها و آقایان توزیع شده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی
۴- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی
نایب رئیس- آقای دکتر ولیان بفرمائید.
ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- با اجازه مقام ریاست خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم، بطوریکه استحضار دارید مدت شش سال و چند ماه از اجرای قوانین اصلاحات ارضی در این مملکت می‌گذرد و باز بطوریکه بیش از بنده استحضار دارید اجرای قوانین اصلاحات ارضی در این مملکت در دو مرحله اجراء شد یکی مرحله اول که در این مرحله املاک مشمولین بر اساس مالیات‌های قطعی شده قبل از تاریخ دی‌ماه ۱۳۴۰ و ضرایب مربوط به هر منطقه وسیله دولت خریداری شد و بین زارعین تقسیم گردید و به این ترتیب تا این تاریخ در حدود ۶۲۵۷۰۰ خانوار زارع مالک نسق‌های زراعتی خودشان شده‌اند. در مرحله دوم قانون اصلاحات ارضی به صورتی که استحضار دارید مالکین مشمول بر اساس یکی از سه شق پیش‌بینی شده در قانون الحاقی و یک شق چهارمی که در آئین‌نامه اصلاحات ارضی که به تصویب کمیسیون مشترک مجلسین رسید و آن تشکیل واحد سهامی زراعی بوده نسق‌های زارعین را در اختیار آنان گذاردند با انتخاب شق تقسیم به نسبت بهره مالکانه ملکیت نسق زارع به زارع منتقل شد. در مراحلی که مالکین شق فروش به تراضی را انتخاب کردند و با زارعین توافق کردند باز زارعین مالک شدند ولی در اینجا دو دسته زارعین با تعدادی بسیار قابل توجه باقی ماندند که یک دسته‌شان به تعداد ۱۱۴۵۹۶۳ خانوار است که مستاجر ۳۰ ساله ملک شدند و برای تعیین مال‌الاجاره املاک آنها به موجب آنچه که در آئین‌نامه اصلاحات ارضی پیش‌بینی شده بود بر اساس معدل عایدات خالص سال‌های ۴۰-۴۱-۴۲ اقدام شد ولی برای تشخیص این عایدات و این معدل میزان و مقیاسی که صد در صد نمایشگر حق و عدالت و واقعیت باشد وجود نداشت (صحیح است) چون در دهات ایران قبض و اقباض رسمی خیلی کم است زیرا مردم اعتماد متقابل نسبت به هم داشتند و هنوز هم دارند و در مواردی که زارعین و خرده مالکین در مورد مبلغ مال‌الاجاره با هم توافق نکردند و این مال‌الاجاره‌ها براساس اظهار نظر معتمدین محلی و خود زارعین و خرده مالکین تعیین شده است از طرف دیگر در قانون پیش‌بینی شده که پنج‌سال به پنج سال بایستی در میزان مال‌الاجاره‌ها تجدید نظر شود. چند سال طول کشید تا ما توانستیم مرحله دوم اصلاحات ارضی را برای این بیش از یک میلیون و خرده‌ای زارع که مستاجر شده‌اند اجراء کنیم و الآن در اسفندماه سال آینده پنج‌سال اول تمام است و باز چند سال دیگر باید تلاش کنیم که در میزان مال‌الاجاره که تعیین شده مجدداً تجدید نظر کنیم و از طرف دیگر در اغلب موارد دو زارعی که در کنار هم نشسته‌اند یکی مالک شده و یکی مستاجر شده با بررسی‌هائی که در چند سال گذشته کردیم و به تبعیت از منوبات، راهنمائی‌های مستمر و مداوم شاهنشاه آریامهر که همیشه مقرر فرموده‌اند که برای رفع مشکلات ناشی از اجاره دادن املاک به زارعین و فراهم نمودن موجبات رفاه بیشتر این طبقه زحمتکش راه حلی اندیشیده شود اقداماتی انجام شده و می‌شود البته باید بعرض نمایندگان محترم برسانم که برای رفع اشکالات این کار و قطع روابط سابق مالک و زارع که با اجرای مرحله دوم قانون موجود مستاجر ۳۰ ساله شده بودند فعالیت‌های دیگری هم شد و از جمله چند وقت پیش قانونی را تصویب فرمودید که اشخاصی‌که املاک خود را اجاره داده‌اند اگر داوطلب باشند دولت املاک آنها را بر اساس مقررات مرحله یکم می‌خرد و ۵۰ هزار تومان نقد می‌دهد و بقیه را در ۱۴ قسط می‌پردازد و این قانون را در مناطق مختلف مملکت اعلام کردیم و آن طور که ما خیال می‌کردیم خرده مالکین استقبال بکنند متاسفانه استقبال آنچنان که لااقل مورد انتظار وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی است به عمل نیامد. ضمن اینکه در اینجا یک مطلبی را در ساحت مقدس مجلس شورای ملی عرض می‌کنم و آن این است که اگر چنانچه برای اجرای کلیه مقررات اصلاحات ارضی دولت بخواهد از محل اعتبارات عمرانی مملکت پول خرج بکند و بهای املاک را به مالکین بپردازد تصدیق می‌فرمائید که برای این همه اقدامات اصلاحی که در این مملکت انجام شده و باید بشود اعتبار لازم به حد مورد نیاز باقی نخواهد ماند مطلب دیگری که اینجا باید توضیح عرض کنم این است که زارعین به میل خودشان به زارع استفاده کننده از مقررات اصلاحات ارضی مرحله اول و مرحله دوم تقسیم نشده‌اند بلکه مالکین دهات که بیش از شش‌دانگ مالکیت داشتند مازاد را به دولت فروختند و دولت خرید و بین زارعین تقسیم شد ولی در مورد املاک کمتر از شش‌دانگ که مشمول مرحله دوم شد تعداد زیادی از زارعین مشمول مقررات مرحله دوم اصلاحات ارضی شدند پس باز به اراده و نظر آقایان مالکین یک عده از زارعین مشمول مرحله دوم شدند بدون اینکه خودشان در این مورد اختیار و دخالتی داشته باشند به هر حال براساس فرمایشات شاهنشاه آریامهر و به همان ترتیب که هنگام افتتاح دوره جدید اجلاسیه مجلسین اشاره فرمودند برای این کار لایحه‌ای تهیه شده که امروز تقدیم می‌شود مطلب دیگری که در این لایحه برای آن نیز راه حل پیشنهاد شده مطلب مربوط به تشکیل واحدهای سهامی زراعی است، خانم‌ها و آقایان بهتر از بنده استحضار دارید که بر اساس مفاد ماده ۱۷ آئین‌نامه اصلاحات ارضی مصوب کمیسیون مشترک مجلسین در هر دهی که زارعین با مالکین توافق بکنند این ده به صورت یک واحد سهامی زراعی بوسیله یک هیئت مدیره‌ای مرکب از سه نفر که یک نفر نماینده مالک یک نفر نماینده زارع و یک نفر نماینده مشترک مالک و زارع خواهد بود اداره می‌شود ولی در بررسی‌هائی که در چند سال اخیر کردیم به این نتیجه رسیده‌ایم که در این مقدار دهات که تعداد آنها در حدود ۵۹۱۰ می‌باشد آن طوری که انتظار داشتیم کارها به جلو نمی‌رود و هنوز زارعین این مناطق در بعضی اوقات بر خلاف منویات اعلی‌حضرت همایون شاهنشاه آریامهر با ناراحتی‌ها و گرفتاری‌هائی مواجه هستند. به این ترتیب که این هیئت مدیره سه نفری که عبارت باشد از نماینده مالکین و نماینده زارعین و نماینده مالک و زارع یک نفر چه‌بسا نتوانسته‌اند منافع خورده مالک و زارعین را در جهت انقلاب سفید ایران آن طور که مورد انتظار است تشخیص بدهد. این دو مطلبی است که در برنامه اصلاحات ارضی ایران بایستی نسبت به آن فکری می‌شد و مثل همیشه در اینجا باز رهبر انقلاب وطن ما برای رفع مشکلات اوامری را صادر فرمودند راه‌حل‌هائی را بررسی و پیدا نمائیم و به تبعیت از اوامر معظم‌له دولت لایحه‌ای را در سیزده ماده و ۶ تبصره تهیه کرده و امروز تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌نماید.
مطلبی که باید عرض کنم این است که املاکی را که به اجاره به زارعین واگذار شده پس از محاسباتی که انجام داده‌ایم در نظر گرفته شده است که هر ملکی را که زارع اجازه نموده پس از آنکه برابر مبلغ ۱۲ سال مال‌الاجاره را پرداخت کرد که تبعیت از شرائط پیش‌بینی شده در این لایحه و پس از اصلاحاتی که در صورت لزوم آقایان و خانم‌ها خواهید فرمود مالک ملک مورد اجاره خود می‌شود و دولت در این زمینه پولی را پرداخت نخواهد کرد ولی اگر غیر از این دولت می‌خواست کاری بکند میلیاردها باید اعتبار مصرف می‌شد و معلوم نیست که اجرای سایر برنامه‌های عمرانی که احتیاج به اعتبار دارند به کجا می‌رسید. البته در اینجا پیش‌بینی شده که اگر زارعین خواستند این ۱۲ سال مال‌الاجاره را زودتر بپردازند برحسب مدتی که زودتر بپردازند صدی شش (۶ /۰) از بدهی آنان به نفع زارعین کم می‌شود (احسنت). در این پنج‌هزار و نهصد و ده قریه‌ای که واحد سهامی زراعی تشکیل شده نیز به مالکین و زارعین یک‌ماه بر اساس مفاد لایحه پیشنهادی دولت وقت داده شده است که روی قیمتش با هم توافق کنند و مالکیت به زارع منتقل بشود و اگر در این فرصت این کار انجام نشود دولت براساس مقررات اصلاحات ارضی نسبت به تعیین مال‌الاجاره برای این ۵۹۱۰ ده اقدام می‌کند و بلافاصله این دهات پس از اینکه جریان قانونی تعیین مال‌الاجاره آن انجام گرفت به زارعین منتقل می‌شود باید بعرض برسانم که املاکی را که اجاره دادیم بعضی از آنها موقوفه خاص هستند و لایحه پیشنهادی دولت از نظر موقوفات فقط موقوفات خاص را شامل می‌شود ولی موقوفات عام به همان ترتیب که در قوانین اصلاحات ارضی پیش‌بینی شده کار خودشان را ادامه می‌دهند و ۹۹ ساله در اجاره زارعین مربوط خواهند بود. مطلب دیگری را که خواستم عرض کنم این است که این لایحه را دولت قرار بود با قید فوریت تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی بکند ولی چون عقیده داریم که این لایحه از هر نظر حائز اهمیت فراوانی در تاریخ اصلاحات ارضی ایران می‌باشد و هرچه بیشتر مورد دقت و غور و بررسی قرار گیرد بهتر است این است که لایحه را به صورت یک لایحه عادی تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی ایران می‌کنم و بعرض خانم‌ها و آقایان محترم می‌رسانم که اهمیت لایحه‌ای را که تهیه شده و تقدیم می‌شود اگر از نظر منافع ملی و مملکتی بررسی کنیم م همچنین از نظر منافع خود خرده مالکین مطالعه نمائیم به حدی است که باورکردنی نمی‌باشد و این جانب مثل همیشه حاضر و آماده هستم که هرگونه توضیح را عرض کنم که راه‌حل‌هائی پبش‌بینی شده در این لایحه تا چه حد هم به نفع خرده مالکین موجر و هم به نفع زارعین مستاجر می‌باشد و لایحه‌ای است بی‌نهایت انقلابی و خوشبختانه در این دوره از مجلس در اجرای منویات ذات مبارک شاهانه که مبتکر اجرای برنامه اصلاحات ارضی در این مملکت می‌باشند ما لوایح بسیار خوبی را در زمینه به ثمر رساندن کامل برنامه‌های اصلاحات ارضی تقدیم کردیم که به اتفاق آراء در این ساحت مقدس مجلس ملی تصویب شد و انشاءالله با راهنمائی‌هائی که برای تکمیل یا یا هر قسمتی که به اصلاح احتیاج داشته باشد خواهید فرمود و یک قانون بسیار خوبی را جهت اجراء به دولت ابلاغ خواهید فرمود خیلی تشکر می‌کنم که به عرایضم توجه فرمودید.
نایب رئیس- لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم سه فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
۵- تقدیم سه فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
نایب رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) – با اجازه مقام ریاست لایحه‌ای را تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌کنم مربوط به انتشار اوراق قرضه دفاعی و عمرانی که به موجب تبصره ۳۳ قانون بودجه سال ۴۶ به دولت اجازه داده شده که تا ۱۰ میلیارد ریال از این نوع اوراق قرضه منتشر بکند پیشرفت‌های اقتصادی و چشم‌گیر ما در دنیای امروز موجب شده است که بازارهای اقتصادی دنیا به وضع ما و به فعالیت‌های اقتصادی ما توجه عمیق کرده‌اند و فوق‌العاده نگران وضع ما هستند و همچنین نگران فعالیت‌ها و اقدامات ما هستند و رفت و آمدهائی که در داخل مملکت می‌شود نشان می‌دهد که چطور بازارهای اقتصادی متوجه ما و متوجه استحکام اقتصادی ما شده که دولت احساس می‌کند که بازارهای دنیا جاذب اوراق قرضه دفاعی و عمرانی ایران هستند و به این جهت در نظر گرفته شده که از این اوراق در خارج از کشور هم منتشر کند برای برقراری این برنامه اصلاحی در تبصره ۳۳ که به عرضتان رساندم لازم است که اصلاح این تبصره را تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی بکنم.
نایب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- استحضار دارید که تمام حقوق و اختیارات حقوقی که اشخاص دارند به موجب قانونی از سن ۱۸ سال به بالا است برای تشویق حس پس‌انداز و برای ارضای تقاضاهای زیادی که از طرف جوانان می‌شود برای داشتن پس‌انداز و برای اینکه استقلال این اشخاص در امر پس‌انداز حفظ شده باشد بانک ملی در نظر گرفته است که اجازه داده بشود که اطفال کمتر از ۱۸ سال که درواقع به حد بلوغ قانونی نرسیده‌اند اجازه داده باشند با نام و امضای خودشان افتتاح حساب پس‌انداز بکنند برای این امر ماده واحدهای تهیه شده است که تقدیم می‌شود (شیخ‌الاسلامی- تا چند سال؟) سن در حدود آئین‌نامه و بر حسب طرز کار پیش‌بینی شده است که البته در کمیسیون‌ها هر طور اجازه بفرمائید عمل خواهد شد.
نایب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
قوام صدری- بنده خیلی معذرت می‌خواهم مدتی کارهای ما مانده بود این است که بااجازه نمایندگان محترم لوایحی است که تقدیم می‌شود لایحه دیگری است مربوط به سفارش‌های صنعتی که داده می‌شود به موجب قراردادی که ما با دولت فرانسه داریم چون مبلغ این اعتبار باید افزایش پیدا کند ماده واحدهای تهیه شده است که برای رسیدگی و تصویب تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- تصویب چهار فقره اعتبار نامه نمایندگان
۶- تصویب چهار فقره اعتبار نامه نمایندگان
نایب رئیس- گزارش شعبه اول مربوط به صحت انتخابات شهرستان تربت حیدریه و نمایندگی آقای ابراهیم مدرسی مطرح است آقای صدری کیوان بفرمائید.
گزارش از شعبه اول به مجلس شورای ملی
پرونده تجدید انتخابات دوره بیست و دوم قانونگذاری مربوط به شهرستان تربت حیدریه حاکی است که فرمانداری در اجرای ماده ۱۴ انتخابات از سی و شش نفر شش‌گانه و معتمدین محل به منظور تشکیل انجمن مرکزی نظارت بر انتخابات دعوت بعمل آورده و حاضرین از بین خود اعضاء اصلی و علی‌البدل را انتخاب کرده‌اند و پس از تعیین هیئت رئیسه و تشکیل شعب فرعی و انجام سایر تشریفات قانونی در روز ۸ شهریور ماه ۴۷ اخذ رای بعمل آمده و پس از قرائت آراء ماخوذه آقای ابراهیم مدرسی با اکثریت ۳۰۰۲ رای از مجموع ۳۰۷۸ رای به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شدند.
یک برگ اعتراض دایر بر غیر محلی بودن منتخب نامبرده به دفتر انجمن و اصل و مردود تشخیص گردید و انجمن پس از صدور اعتبار نامه بنام آقای ابراهیم مدرسی انحلال خود را اعلام داشته است.
شعبه اول در جلسه دوشنبه ۲۲ /۷/ ۴۷ پس از رسیدگی به محتویات پرونده با توجه باینکه در مدت یک هفته مهلت مقرر قانونی برای قبول شکایات هیچگونه اعتراضی نسبت به تجدید انتخابات حوزه تربت حیدریه به مجلس شورای ملی نرسیده صحت جریان انتخابات شهرستان تربت حیدریه و نمایندگی آقای ابراهیم مدرسی را تایید کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد (مبارک است).
نایب رئیس- نظری نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب شد (مبارک است). گزارش شعبه دوم مربوط به صحت انتخابات شهرستان خواف و نمایندگی خانم بزرگ‌نیا مطرح است آقای مهندس فروهر بفرمائید.
گزارش از شعبه دوم به مجلس شورای ملی
جریان پرونده تجدید انتخابات بیست و دومین دوره قانونگذاری حوزه انتخابیه خواف حاکی است که به موجب دستور شماره ۳۸۲۱ پ۱۱۱۵۰ و ۱۹ /۵ /۴۷ وزارت کشور در اجرای ماده ۱۴ قانون انتخابات در تاریخ ۲۱ /۵ /۴۷ بخشداری خواف از ۳۶ نفر از طبقات شش‌گانه ومعتمدین دعوت بعمل آورد پس از انتخاب اعضای اصلی و علی‌البدل وهئیت رئیسه و تعیین انجمن‌های فرعی و سایر تشریفات قانونی در روز ۸ شهریور ماه ۱۳۴۷ اخذ رای بعمل آمده و بلافاصله شروع به قرائت آراء ماخوذه شد در نتیجه از ۱۰۰۰۱ رای خانم صدرالملوک‌بزرگ‌نیا (سهامی) با اکثریت ۹۹۲۵ رای به نمایندگی بیست و دومین دوره قانونگذاری حوزه خواف انتخاب شده‌اند.
در مدت یک هفته مقرر برای قبول شکایات هیچگونه شکایات و اعتراضی با انجمن نرسیده لذا اعتبارنامه بنام ایشان صادر و انجمن انحلال خود را اعلام داشته است.
شعبه دوم پس از رسیدگی به پرونده با توجه به اینکه در مدت یک هفته مهلت مقرر قانونی برای قبول شکایات هیچگونه اعتراضی نسبت به انتخابات حوزه خواف به مجلس شورای ملی نرسیده صحت جریان انتخابات بیست و دومین دوره قانونگذاری حوزه خواف و نمایندگی خانم صدرالملوک بزرگ‌نیا (سهامی) را تایید نمود. اینک گزارش آنرا تقدیم می‌دارد (مبارک است، مبارک است).
نایب رئیس- نظری نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب شد (مبارک است) گزارش شعبه ۳ مربوط به صحت انتخابات شهرستان گلپایگان و نمایندگی آقای دکتر معظمی مطرح است آقای دکتر قهرمان بفرمائید.
گزارش از شعبه سوم به مجلس شورای ملی
جریان پرونده تجدید انتخابات بیست ودومین دوره قانونگذاری شهرستان گلپایگان حاکی است که بموجب دستور شماره ۳۸۲۱-۱۹ /۵ /۱۳۴۷ وزارت کشور در اجرای ماده ۱۴ قانون انتخابات در تاریخ ۲۲ /۵ /۱۳۴۷ طبق دعوت فرمانداری گلپایگان ۳۶ نفر از طبقات شش‌گانه و معتمدین در محلی فرمانداری اجتماع نموده پس از انتخاب اعضاء اصلی و علی‌البدل و هیئت رئیسه و تعیین انجمن‌های فرعی و سایر تشریفات قانونی در روز هشتم شهریور ماه ۱۳۴۷ اخذ رای بعمل آمده و بلافاصله شروع به قرائت آراء ماخوذه شده است در نتیجه از ۱۵۴۶۳ رای آقای دکتر ولی‌الله معظمی با اکثریت ۱۴۹۰۸ رای به نمایندگی بیست و دومین دوره قانونگذاری شهرستان گلپایگان انتخاب شده‌اند در مدت یک هفته مقرر برای قبول شکایات هیچگونه
شکایات و اعتراضی به انجمن نرسیده لذا در تاریخ ۱۶ شهریور ماه ۱۳۴۷ اعتبارنامه بنام ایشان صادر و انجمن انحلال خود را اعلام داشته است.
شعبه سوم پس از رسیدگی به پرونده با توجه به اینکه در مدت یک هفته مهلت مقرر قانونی برای قبول شکایات هیچگونه اعتراضی نسبت به انتخابات شهرستان گلپایگان به مجلس شورای ملی نرسیده صحت جریان انتخابات بیست و دومین دوره قانونگذاری شهرستان گلپایگان و نمایندگی آقای دکتر ولی‌الله معظمی را تائید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد (مبارک است).
نایب رئیس- نظری نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب شد (مبارک است). گزارش شعبه ۴ مبنی بر صحت انتخابات شهرستان مریوان و نمایندگی آقای خسروی کردستانی مطرح است آقای دکتر کیان بفرمائید.
گزارش از شعبه چهارم به مجلس شورای ملی
پرونده تجدید انتخابات بیست و دومین دوره قانونگذاری حوزه مریوان حاکیست که به موجب دستور شماره ۳۸۲۱-۱۹ /۵ /۱۳۴۷ وزارت کشور در اجرای ماده ۱۴ قانون انتخابات در تاریخ ۲۴ /۵ /۴۷ طبق دعوت فرمانداری مریوان ۳۶ نفر طبقات شش‌گانه و معتمدین در فرمانداری اجتماع نموده و پس از انتخاب اعضاء اصلی و علی‌البدل و تعیین هیئت رئیسه و انجام سایر تشریفات قانونی در روز هفتم شهریور ماه ۱۳۴۷ اخذ رای به عمل آمده و بلافاصله شروع به قرائت آراء ماخوذه شده است در نتیجه از ۱۳۵۸۴ رای آقای محمد مهدی خسروی کردستانی با اکثریت ۱۱۶۳۲ رای به نمایندگی بیست و دومین دوره قانونگذاری شهرستان مریوان انتخاب شده‌اند در مدت یک هفته مقرر برای قبول شکایات هیچگونه شکایت و اعتراضی به انجمن نرسیده لذا در تاریخ ۱۶ شهریور ماه ۱۳۴۷ اعتبارنامه بنام ایشان صادر و انجمن انحلال خود را اعلام داشته است. شعبه چهارم در جلسه ۲۲ /۷ /۱۳۴۷ پس از رسیدگی به پرونده با توجه به اینکه در مدت یک هفته مهلت مقرر قانونی برای قبول شکایات هیچگونه اعتراضی نسبت به تجدید انتخابات حوزه مریوان به مجلس شورای ملی نرسیده صحت جریان تجدید انتخابات بیست و دومین دوره قانونگذاری حوزه مریوان و نمایندگی آقای محمد مهدی خسروی کردستانی را تائید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد. (مبارک است).
نایب رئیس- نظری نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب شد (مبارک است). بنده از طرف خود و همکاران ارجمند به خانم بزرگ‌نیا و آقایان مدرسی و خسروی و معظمی تبریک می‌گویم و از خداوند توفیق خانم و آقایان را مسئلت دارم (احسنت).
- قرائت اعضاء هیئت رئیسه دو کمیسیون
۷- قرائت اعضاء هیئت رئیسه دو کمیسیون
نایب رئیس- صورت اسامی هیئت رئیسه کمیسیون‌های نظام و برنامه قرائت می‌شود.
هیئت رئیسه کمیسیون نظام
- تیمسار همایونی رئیس.
- تیمسار نکوزاد- تیمسار وحدانیان نواب رئیس
- تیمسار حکیمیان مخبر
- آقای ایلخانی‌پور- حقشناس منشی
هیئت رئیسه کمیسیون برنامه
- آقای دکتر الموتی رئیس.
- آقایان دکتر قهرمانی- مهندس اربابی نواب رئیس.
- آقای دکتر مهدوی مخبر.
- آقای موید امینی- مهندس معتمدی منشی.
- ختم جلسه
۸- ختم جلسه
نایب رئیس- چون مطلب دیگری در دستور نیست با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنم دستور و تاریخ جلسه آینده بعداً به استحضار خانم‌ها و آقایان خواهد رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی- مهندس حیدرعلی ارفع.