مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ فروردین ۱۳۱۹ نشست ۳۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۲
جلسه: ۳۳
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۵ فروردین ماه ۱۳۱۹
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. بقیه شور دوم لایحه امور حسبی از ماده ۱۰۲ تا ۱۷۰
۳. تصویب دو فقره مرخصی
۴. موقع و دستور جلسه آتیه - ختم جلسه
(مجلس سه ربع ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز پنجشنبه ۱۵ فروردین ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند.
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد - خیر) صورت مجلس تصویب شد
- بقیه شور دوم لایحه امور حسبی از ماده ۱۰۲ تا ۱۷۰
۲- بقیه شور دوم لایحه امور حسبی از ماده ۱۰۲ تا ۱۷۰
رئیس_ بقیه شور دوم لایحه امور حسبی مطرح است. گزارش کمیسیون قوانین دادگستری بعرض آقایان می‌رسد. (بشرح زیر خوانده شد)
کمیسیون قوانین دادگستری منتخبه ۱۵ فروردین ماه ۱۳۱۹ لایحه شماره ۲۱۷۲۷ دولت راجع بامور حسبی را برای شور دوم تحت شور و مطالعه قرار داده در نتیجه مواد مصوبه کمیسیون پیشین را تا ماده ۱۸۳ تأیید و اینک گزارش آنرا برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد
رئیس_ ماده صدو دوم خوانده می‌دارد باب چهارم _ امور راجع بامین
ماده ۱۰۲- علاوه بر مواردیکه مطابق قانون مدنی تعیین امین می‌شود در موارد زیر نیز امین معین خواهد شد.
۱- برای اداره سهم الارثی که ممکن است از ترکه متوفی به جنین تعلق گیرد در صورتیکه جنین ولی یا وصی نداشته باشد
۲- برای اداره اموالیکه بمصارف عمومی اختصاص داده شده و مدیری نداشته باشد.
رئیس_ موافقین با ماده صد و دو برخیزند
(اکثر برخاستند)
رئیس_ تصویب شد ماده صدو سه:
ماده۱۰۳-کسی که در اثر کبر سن و بیماری و امثال آن از اداره تمام و با بعض اموال خود عاجز شده می‌تواند از دادگاه بخواهد که برای اداره اموال او معین شود.
رئیس_ موافقین با ماده صد و سوم قیام فرمایند (اکثر نمایندگان قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۰۴:
ماده ۱۰۴- تعیین امین برای جنین در دادگاه شهرستانی بعمل می‌آید که در جنین در حوزه آن دادگاه اقامت دارد و برای کسیکه عاجز از اداره اموال خود است دادگاه شهرستانی که شخص نامبرده در حوزه آن اقامت دارد و در سایر مواردی که احتیاج بتعیین امین پیدا می‌شود دادگاه شهرستانی صالح است که در حوزه آن دادگاه احتیاج بتعیین امین حاصل شده است.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده ۱۰۵:
ماده ۱۰۵-سایر امور مربوطه به امین دادگاهی است که امین را تعیین کرده است.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ۱۰۶:
ماده ۱۰۶-در مورد جنین دادستان و اقربای جنین و در مورد مصارف عمومی دادستان و هرذینفعی می‌تواند از دادگاه درخواست تعیین امین نماید.
رئیس_ آقایان موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده۱۰۷:
ماده۱۰۷-دادستان می‌تواند اشخاصی را که برای سمت امانت مناسب باشند به دادگاه معرفی نموده و دادگاه پس از لزوم تعیین امین از بین اشخاص نامبرده یا اشخاص دیگر که طرف اعتماد باشند یک یا چند نفر را بسمت امین معین می‌نماید.
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودن) تصویب شد ماده ۱۰۸:
ماده ۱۰۸- ما در جنین در صورت عدم صلاحیت بر دیگران مقدم است و در صورت عدم صلاحیت یا عدم قبول او اقربای نسبی و سببی جنین بر دیگران مقدم خواهند بود
رئیس_ آقایانیکه موافقند برخیزند (غالب نمایندگان قیام نمودند) تصویب شد ماده ۱۰۹:
ماده ۱۰۹- در غیر مورد جنین پدر و جد و مادر و اولاد و زن و شوهر کسی که امین برای اداره اموال او معین می‌شود با داشتن صلاحیت بترتیب مذکور بر دیگران تقدم دارند و در صورت نبودن اشخاص مذکور سایر اقرباء بر دیگران مقدم هستند.
رئیس_ آقایان موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۱۰
ماده ۱۱۰-دادگاه می‌تواند علاوه بر امین یک یا چند نفر را بعنوان ناظر معین نماید.
رئیس_ آقایان موافقین با ماده صدودو برخیزند (اکثر نمایندگان برخاستند) تصویب شد: ماده صدو یازده
ماده ۱۱۱-در صورت تعداد امین و ناظر دادگاه باید حدود اختیارات آنها را معین نماید و نیز می‌تواند وظایف امناء متعدد را تفکیک کند.
رئیس_ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۲:
ماده ۱۱۲- حفظ و نظارت اموال در مواردیکه محتاج به تعیین امین است مادام که امین معین نشده بعهده دادستان است که اموال در حوزه او دریافت می‌شود.
رئیس_ موافقین با این ماده برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۳:
ماده ۱۱۳-در خارج ایران مأمورین کنسولی ایران حق دارند برای اداره اموال ایرانیان که محتاج به تعیین امین و واقع در حوزه مأموریت آنها است موقتاً نصب امین نمایند و باید تا ده روز پس از نصب امین مدارک عمل خود را بوسیله وزارت امور خارجه بوزارت دادگستری بفرستند _ نصب امین نام برده وقتی قطعی می‌گردد که دادگاه شهرستان تهران تصمیم مأمور کنسولی را تنفیذ کند.
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده۱۱۴:
ماده ۱۱۴-وظایف و اختیاراتی که بموجب قانون و نظارت مربوطه در مورد دخالت دادستانها در امور محتاج به تعیین امین مقرر است در خارج ایران بعهده مأمورین کنسولی خواهد بود.
رئیس_ موافقین این ماده برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۵:
ماده ۱۱۵- اگر در عهود و قرار دادهای منعقده بین دولت ایران و دولتی که مـأمور کنسولی مأموریت خود را در کشور آن دولت اجراء می‌کند ترتیبی برخلاف مقررات دو ماده فوق اتخاذ شده باشد مأمورین مذکور مفاد آن دو ماده را تا حدیکه با مقررات عهد نامه یا قرار داد مخالف اجراء خواهند کرد.
رئیس- آقایان موافقین قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۶:
ماده ۱۱۶ _ اشخاصی که نباید بقیمومت منصوب شوند بسمت امین معین نخواهند شد.
رئیس- موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۷:
ماده ۱۱۷ _ کسیکه بعنوان عجز از اراده اموال برای او امین معین شده اگر تصرفی در اموال خود بنماید نافذ است و امین نمی‌تواند او را ممانعت نماید.
رئیس_ آقایان موافقین قیام نمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۸:
ماده ۱۱۸ _ مقررات راجع بوظائف و اختیارات و مسئولیت قیم شامل امین غائب و جنین هم می‌شود.
رئیس_ آقایان موافقین با این ماده برخیزند (غالب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱۹:
ماده ۱۱۹ _ سمت امینی که برای جنین معین شده است پس از تولد طفل زائل می‌شود و در غیر اینمورد نیز پس از زوال سببی که موجب تعیین امین شده است سمت امین زائل خواهد شد.
رئیس_ آقایان موافقین این ماده برخیزند (جمعی برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۰:
ماده ۱۲۰ _ مقررات راجع بعزل قیم نسبت به امین هم جاری است.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۱:
ماده ۱۲۱ _ امینی که برای اداره اموال مربوطه بمصارف عمومی تعیین می‌شود باید بترتیبی که مقرر شده و موافق مصلحت اموال را اداره و در مصارف مخصوصه که مقرر شده است صرف نماید.
رئیس_ آقایان موافقین برخیزند (عده زیادی برخاستد) تصویب شد. ماده ۱۲۲:
ماده ۱۲۲ _ امینی که برای اداره اموال عاجز معین می‌شود بمنزله وکیل عاجز است و احکام وکیل نسبت به او جاری است.
رئیس- موافقین با این ماده برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۳:
ماده ۱۲۳ - امین باید در ظرف سه روز پس از ابلاغ با رعایت مدت مسافت مذکور در آئین دادرسی مدنی قبول یا عدم قبول سمت امانت را بدادگاه اطلاع دهد و اگر در این مدت قبول خود را اطلاع نداد شخص دیگری معین خواهد شد مگر اینکه قبل از تعیین دیگری قبول سمت امانت را بدادگاه اطلاع دهد که در اینصورت همان شخص بسمت امانت باقی خواهد ماند.
رئیس_ آقایانیکه با ماده ۱۲۳ موافقت دارند قیام فرمایند (عده زیادی قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۲۴:
ماده ۱۲۴ _ هزینه حفظ و اداره اموالیکه برای آن امین معین شده است از اموال نام برده برداشته خواهد شد.
رئیس- موافقین با ماده ۱۲۴ قیام فرمایند (جمع کثیری قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۲۵:
باب چهارم ـ راجع به غائب مفقود الاثر
فصل اول ـ در صلاحیت دادگاه
ماده ۱۲۵ _ امور راجع به غائب مفقود الاثر با دادگاه شهرستان محلی است که آخرین اقامتگاه غائب در آن محل بوده
رئیس_ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۶:
ماده ۱۲۶ _ هر گاه آخرین اقامتگاه غائب در خارج از ایران باشد دادگاهی برای رسیدگی بامور غائب صالح است که آخرین محل سکونت غائب در حوزه آن دادگاه بوده
رئیس_ موافقین قیام فرمایند (عده زیادی برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۷:
ماده ۱۲۷ - هر گاه غائب در ایران اقامتگاه یا محل سکنی نداشته یا اقامتگاه و محل سکنی او در ایران معلوم نباشد دادگاه محلی برای رسیدگی بامور غائب صالح است که ورثه غائب در آنمحل اقامت یا سکنی دارند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲۸:
ماده ۱۲۸ _ در صورتیکه ورثه غائب در ایران معلوم نباشد دادگاهی صالح است که غائب در آنجا مال دارد.
رئیس_ آقایان موافقین با این ماده برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۲۹:
فصل دوم _ در تعیین امین
ماده ۱۲۹- دادستان و اشخاص ذینفع از قبیل وارث و بستانکار حق دارند از دادگاه درخواست تعیین امین برای اداره اموال غائب بنمایند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۰:
ماده ۱۳۰-پس از وصول درخواست تعیین امین دادگاه در خصوص غیبت و اینکه غائب کسی را برای اداره اموال خود معین کرده است یا نه تحقیق نموده و پس از احراز غیبت و وجود شرایط ماده۱۰۱۲ قانون مدنی تعیین امین می‌نماید.
رئیس_ موافقین با ماده صد و سی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۱:
ماده ۱۳۱- کسی که درزمان غیبت غائب عملا متصدی امور او باشد در موقع تعیین امین برای غائب آن شخص بر دیگران مقدم خواهد بود.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۲:
ماده ۱۳۲- غائبی که تابعیت او مشکوک است تابع مقررات راجع به تبعه ایران است.
رئیس_ آقایان موافقین با این ماده قیام فرمایند (جمع کثیری قیام نمودند) تصویب شد. ماده۱۳۳:
ماده۱۳۳- سائر احکام امین غائب مطابق احکام مذکور در قانون مدنی و باب سوم این قانون است.
رئیس_ موافقین این ماده قیام فرمایند (اکثر نمایندگان برخاسنتد) تصویب شد. ماده ۱۳۴:
ماده۱۳۴- بعد از صدور حکم موت فرضی غائب یا معلوم شدن موت حقیقی یا زنده بودن غائب سمت امین زائل می‌شود.
رئیس_ آقایان موافقین ماده ۱۳۴ برخیزند (اکثر نمایندگان قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۳۵:
فصل سوم _ دادن اموال بطور موقت بتصرف ورثه
ماده ۱۳۵- بعد از گذشتن دو سال تمام آخرین خبر غائب ورثه او می‌توانند از دادگاه در خواست کنند که دارائی غائب بتصرف آنها داده شود.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده۱۳۶:
ماده ۱۳۶-درخواست باید کتبی و مشتمل بر امور زیر باشد:
۱-نام و مشخصات درخواست کننده.
۲-مشخصات غائب.
۳-تاریخ غیبت
۴-ادله و جهاتیکه بموجب آن در خواست کننده حق این در خواست را برای خود قائل است
رئیس_ آقایانیکه با ماده صد و سی و شش موافقت دارند قیام فرمایند (عده زیادی برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳۷:
ماده ۱۳۷-پس از وصول درخواست نامه دادگاه با حضور در خواست کننده و دادستان بدلائل درخواست رسیدگی می‌نماید و نیز راجع به اقامتگاه غائب و تاریخ غیبت و معلوم نبودن محل او با زجوئی لازم نموده و درصورت احراز صلاحیت درخواست کننده آگهی مشتمل بر درخواست نامبرده و دعوت اشخاصی که از غائب اطلاعی دارند برای اظهار اطلاع به دادگاه ترتیب می‌دهد
رئیس_ موافقین با این ماده قیام فرمایند (عده برخاستند) تصویب شد ماده ۱۳۸:
ماده ۱۳۸- آگهی مذکور فوق در سه دفعه متوالی هر کدام بفاصله یکماه منتشر می‌شود و پس از یکسال از تاریخ نشر آخرین آگهی در صورت وجود شرایط مذکور در ماده ۱۰۲۵ و۱۰۲۶ قانون مدنی اموال غائب بتصرف ورثه او داده می‌شود
رئیس_ آقایانیکه با این ماده موافقند قیام فرمایند (جمعی برخاستند) تصویب شد ماده ۱۳۹:
ماده ۱۳۹- در صورتیکه غائب برای اداره اموال خود کسی را معین کرده باشد و آنکس فوت شود یا بجهت دیگری صلاحیتش برای اداره اموال از بین برود امین برای اداره معین می‌گردد و اموال بتصرف ورثه داده نمی‌شود تا حکم موت فرضی غائب صادر شود
رئیس_ آقایانیکه با ماده ۱۳۹ موافقت دارند قیام فرمایند (جمع کثیری قیام نمودند) تصویب شد ماده ۱۴۰
ماده۱۴۰-هر گاه در بین اموال غائب مال ضایع شدنی باشد ورثه یا امین که اموال غائب تبصرف آنها داده شده آنمال را فروخته و از نتیجه فروش با رعایت مصلحت غائب مالی خریداری و یا اقدام دیگری که بصرفه غائب باشد می‌نماید
رئیس_ آقایان موافقی برخیزند (غالب نمایندگان برخاستند) تصویب شد ماده ۱۴۱:
ماده ۱۴۱-هر یک از امین و ورثه که اموال غائب بتصرف آنها داده شده است می‌تواند با اجازه دادستان اموال منقوله غائب را که مورد احتیاج نیست فروخته و از پول آن غائب را که مورد احتیاج نیست فروخته و از پول آن مال دیگری که موافق مصلحت غائب باشد خریداری و یا اقدام دیگری که بصرفه غائب باشد بنماید
رئیس_ موافقین ماده۱۴۱ قیام فرمایند (غالب نمایندگان برخاستند) تصویب شد ماده ۱۴۲:
ماده ۱۴۲-در موردیکه اموال غائب به ورثه تسلیم می‌شود هر گاه وصیتی شده باشد اموال مورد وصیت بوصی یا موصی له داده می‌شود مشروط باینکه مطابق ماده ۱۰۲۶ قانون مدنی تأمین بدهند
رئیس_ آقای اوحدی
اوحدی_ در اطراف ماده ۱۴۲ بنده دو سه کلمه عرض مختصر دارم که مقتضی است آقای کفیل وزارت دادگستری باین دو سه کلمه عرض بنده توجه فرمایند اولاً لفظ ورثه برای غائب مفقودالاثر بنده نمی‌فهمم چه معنی دارد زیرا ورثه برای غائب وقتی تحقق پیدا می‌کند که مورث مرده باشد مادامی که حیات دارد نه ماترکش میراث است و نه اولادش ورثه وقتی می‌توان گفت اولاد ورثه است که او مرده باشد و وقتی می‌توان گفت اولاد ورثه است که ارث بر باشد و تحقق پیدا بکند مالکیت انتقال دارائی مورث نسبت باو و اگر اینها نشد دیگر نمی‌شود. از این جهت بنده ملتفت نمی‌شوم که البته توضیحاتی که خواهند داد بنده ملتفت خواهم شد. نکته دیگر اینکه نوشته شده است که اگر وصیتی شده باشد دادگاه می‌تواند بدست وصی هم مال بدهد بنده خواستم این نکته را هم بفهمم چون در موضوع وصیت و وصیتنامه بطوری که بعد خواهد آمد معین شده است که باز کردن شرایط و مقررات باز کردن وصیت نامه یک شرایط و مقرراتی دارد که از جمله شرایط و مقررات باز کردن وصیتنامه مردن وصی است والا با نمرده باشد وصیتنامه باز نمی‌شود این مطابق مقررات است. اما وصیتی که ذکر شده آن وصیتی است که با تشریفات قانونی باز شده یا خیر همینقدر که وصیتی باشد پس آنوقت عرایضی را که بنده در اطراف وصیت کرده‌ام تصور می‌کنم آقای کفیل را متوجه کرده باشم پس معلوم می‌شود که بدون تشریفات ممکن است وصیتی در پیش دادگاه قبل از تحقق مردن موصی معلوم شود تا اینکه دادگاه بتواند اموال را بدست وصی بدهد نکته سوم اینکه اگر اموال را بدست وصی دادند و او حق مداخله در آن را پیدا کرد بعضی مخارج از جمله امورات خیریه است که وصی باید مال را که گرفت بدهد راست است که ابتدا شرط دارد که باید ضامن بدهد و تأمین بدهد خیلی خوب همه کارها را هم کرد ولی وقتی که اموال را بدست موصی له که دادند ایشان هم می‌دهند میخورند تمام می‌شود بعد هم غائب مفقود الاثر پیدا می‌شود می آید بعد که برگشت آمد آن اموال که خورده شد چکارش می‌کنید این دو سه کلمه عرض مختصر بنده بطور اجمال است که میل دارم آقای کفیل وزارت دادگستری توضیح بفرمایند که قضیه واضح شود.
مخبر کمیسیون دادگستری (آقای سزاوار) _ در حکم موت فرضی در مواد قبل تکلیف غایب مفقودالاثر معین شده اینهم ناظر بهمان مقررات است بعد از آنکه اموال را باین ترتیب تسلیم ورثه می‌کنند پس بعد از آنکه گفتیم یک غایب مفقود الاثر مطابق تشریفات قانونی حکم موت فرضیش از دادگاه صادر شده دیگر مانعی ندارد. اما راجع بقسمت اینکه گفتیم تکلیف استردادش تعیین شده است زیرا تأمین گرفته شده است بعد از آنکه تأمین گرفته شد و بعداً هم پیدا شد تکلیفش را قانون مدنی معین کرده که مطابق آن مواد رفتار می‌شود.
رئیس_ آقای اوحدی
اوحدی_ فرمایشات آقای سزاوار بنده را متقاعد نکرد زیرا مبحث ما در فصل سوم شروع شده است باین عنوان "دادن اموال بطور موقت " پس اگر گفتیم حکم موت فرضی صادر شد آنوقت دیگر موقتی در کار نیست دیگر حکم موقتی نیست و دادن اموال بطور موقت معنی ندارد ورثه است موقتی در کار نیست تأمین لازم ندارد تأمین و موقت اینها برای این است که هنوز حکم صادر نشده است باین جهته گرفته می‌شود که بطور موقت داده می‌شود و تأمین هم گرفته می‌شود و اگر این غائب برگشت آمد من کار ندارم که یک فرضی هم ممکن است پیدا کند که دادگاه حکم بدهد بعد از حکم دادن و تصفیه شدن تمام قضایا دو مرتبه غائب پیدا شود این فرض را بنده کار ندارم از موضوع قانون ما خارج است صحبت سر موقت است یعنی هنوز دادگاه حکم نداده قبل از حکم است در جریان رسیدگی است چون در جریان رسیدگی است بطور موقت می‌تواند بدهد البته این قسمت را باز موکول می‌کنم که خود آقای کفیل دادگستری یک فرمایشی بکنند که بنده متقاعد بشوم.
کفیل وزارت دادگستری_ بنده تصور می‌کنم توضیحی که آقای سزاوار در این باب دادند جامع و روشن بود بعلاوه بحث آقای اوحدی در این ماده مورد ندارد زیرا این ماده راجع است بدادن اموال غائب بورثه و این مورد در مواد خیلی مورد بحث واقع شده و خود آقای اوحدی تصویب کرده و رأی داده‌اند و حالا تجدید بحث در اینجا موردی ندارد برای اینکه قبلاً تصمیم گرفتیم و گفتیم که چه مواقعی است ما اموال را بورثه تسلیم می‌کنیم بنابر این تجدید بحث بنظر بنده در اینجا موردی ندارد.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۲ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۳:
ماده ۱۴۳-ورثه و وصی و موصی له که اموال غائب موقتاً بآنها تسلیم می‌شود باید اموال را با رعایت مصلحت غائب حفظ و اداره نمایند و آنها در اداره اموال غائب بمنزله وکیل او خواهند بود.
رئیس_ موافقین با این ماده برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۴:
ماده ۱۴۴- در مورد تسلیم اموال بامین یا ورثه دادگاه بدر خواست یکی از ورثه یا امین صورتی از اموال و اسناد غائب تنظیم می‌نمایند و اینصورت در دفتر دادگاه بایگانی می‌شود و اشخاص ذینفع می‌توانند از آن رو نوشت بگیرند.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۴ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۵:
ماده ۱۴۵- در صورتیکه ورثه درخواست کنند صورت اموال با حضور دادستان تنظیم و بهای اموال بتوسط کار شناس معین و در صورت اموال بهای آنها قید شود دادگاه درخواست نامبرده را می‌پذیرد و هزینه ارزیابی از مال غائب برداشته خواهد شد.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۵ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۶:
ماده ۱۴۶- نفقه اشخاص واجب النفقه غائب و دیون غائب از وجوه نقد یا منافع اموال او داده می‌شود و در صورت عدم کفایت از اموال منقوله فروخته خواهد شد و اگر اموال منقول هم کافی نباشد از اموال غیر منقول فروخته می‌شود.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۶ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده۱۴۷:
ماده ۱۴۷- در غیر مورد ماده قبل ورثه و امین حق ندارند اموال غیر منقول غائب را بفروشند یا رهن بگذارند.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۷ برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۸:
ماده ۱۴۸- در دعوی بر غائب ورثه یا امین که مال بتصرف آنها داده شده طرف دعوی خواهند بود و همچنین ورثه یا امین حق دارند برای وصول مطالبات غائب اقامه دعوی نمایند.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۸ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴۹:
ماده ۱۴۹-در موردیکه اموال بتصرف ورثه یا امین داده شده باشد دادگاه می‌تواند حق الزحمه متناسبی از در آمد اموال برای ورثه یا امین معین نماید _ هزینه حفظ و اداره اموال غائب از اموال غائب برداشته می‌شود.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۴۹ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۰:
ماده ۱۵۰-هر گاه بین ورثه غائب غائبی بوده که محتاج به تعیین امین باشد برای او نیز امینی معین و سهم شخص غائب بامین سپرده می‌شود.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۵۰ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵۱:
ماده ۱۵۱-هر گاه بین ورثه غائب محجوری باشد سهم او به ولی یا قیم یا وصی سپرده خواهد شد.
رئیس_ موافقین با ماده ۱۵۱ برخیزند تصویب شد. ماده ۱۵۲:
فصل چهارم _ در حکم موت فرضی
ماده ۱۵۲- اشخاص زیر می‌توانند از دادگاه در خواست صدور حکم موت فرضی غائب را بنماید
۱-ورثه غائب
۲-وصی و موصی له
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵۳
ماده ۱۵۳- در خواست باید کتبی و مشتمل بر امور زیر باشد
۱- مشخصات غائب
۲- تاریخ غیبت
۳- دلایلی که بموجب آن درخواست حق درخواست صدور حکم موت فرضی را دارد
۴- ادله و اسنادی که مطابق ماده ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱و ۱۰۲۲ قانون مدنی ممکن است در خواست حکم موت غائب را نمود
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵۴:
ماده ۱۵۴- پس از وصول در خواست نامه دادگاه اظهارات و دلایل در خواست کننده را در نظر گرفته و در صورتیکه اظهارات و دلایل نامبرده را موجه دانست آگهی مطابق ماده ۱۰۲۳ قانون مدنی ترتیب می‌دهد و این آگهی در سه دفعه متوالی هر کدام بفاصله یکماه منتشر می‌شود و جلسه رسیدگی بدر خواست بفاصله یکسال از تاریخ نشر آخرین آگهی معین می‌گردد مقررات این ماده در صورتی اجراء می‌شود که قبلاً در زمینه در خواست تصرف اموال آگهی نشده باشد و چنانچه مطابق ماده ۱۰۲۵ قانون مدنی آگهی شده باشد دادگاه به آن آگهی اکتفا می‌نماید
رئیس_ موافقین با ماده ۱۵۴ برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۱۵۵
ماده ۱۵۵- رسیدگی با حضور در خواست کننده و دادستان بعمل می‌آید_ عدم حضور درخواست کننده مانع رسیدگی نیست
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵۶
ماده ۱۵۶- دادگاه می‌تواند هر گونه تحقیق که مقتضی بداند بنماید و پس از احراز موجبات صدور حکم موت فرضی حکم می‌دهد
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵۷
ماده ۱۵۷ _ حکم باید مشتمل بر امور زیر باشد
۱ - نام و نام خانواده در خواست کننده
۲- مشخصات غائب
۳- دلایل و مستندات حکم
۴- تاریخ صدور حکم
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵۸
ماده ۱۵۸ _ در خواست کننده می‌تواند از رد درخواست خود و دادستان از حکم موت فرضی پژوهش بخواهد و رأی پژوهش قابل فرجام نیست
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۵۹
ماده ۱۵۹ _ بعد از قطعیت حکم موت فرضی تأمیناتی که از امین یا ورثه گرفته شده است مرتفع می‌شود
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۰
ماده ۱۶۰ _ در هر موقع که موت حقیقی یا زنده بودن غائب معلوم شود اقداماتی که راجع بموت فرضی او بعمل آمده است بلا اثر خواهد شد مگر اقداماتیکه برای حفظ و اداره اموال غائب شده است
رئیس_ موافقین با ماده ۱۶۰ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶۱
باب پنجم ـ در امور راجع به ترکه
فصل اول ـ در صلاحیت
ماده ۱۶۱ _ امور راجع بترکه که عبارتست از اقداماتی که برای حفظ ترکه و رسانیدن آن بصاحبان حقوق می‌شود از قبیل مهر و موم و تحریر ترکه و اداره ترکه و غیره
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۲
ماده ۱۶۲ امور راجع بترکه با دادگاه بخشی است که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران در حوزه آن دادگاه بوده و اگر متوفی در ایران اقامتگاه نداشته با دادگاهی است که آخرین محل سکنای متوفی در حوزه آن دادگاه بوده
رئیس- موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۳
ماده ۱۶۳ _ هر گاه متوفی در ایران اقامتگاه یا محل سکنی نداشته دادگاهی صالح است که ترکه در آنجا واقع شده و اگر ترکه در جاهای مختلف باشد دادگاهی که مال غیر منقول در حوزه آن واقع است صلاحیت خواهد داشت و اگر اموال غیر منقول در حوزه‌های متعدد باشد صلاحیت با دادگاهی است که قبلاً شروع باقدام کرده
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۴
ماده ۱۶۴ _ هر گاه تمام یا قسمتی از اموال متوفی در حوزه دادگاهی غیر از دادگاهی که مطابق مواد فوق صالح است باشد دادگاهی که اموال در حوزه آن دادگاه است اقدامات راجع بحفظ اموال متوفی را از قبیل مهر و موم بعمل آورده رونوشت صورت مجلس عملیات خود را بدادکاهی که مطابق دو ماده فوق برای رسیدگی بامور ترکه صالح است می‌فرستد
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۵
فصل دوم ـ در مهر و موم
ماده ۱۶۵ _ دادگاه بخش مهر مخصوصی برای مهر و موم ترکه خواهد داشت و نمونه آن باید رئیسدادگاه شهرستان باشد
رئیس- موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۶
ماده ۱۶۶ - اشخاص مذکور زیر می‌توانند در خواست مهر و موم ترکه را بنمایند
۱- هریک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنها
۲- موصی له در صورتیکه وصیت بجزء مشاع شده باشد
۳- طلبکار متوفی که طلب او مستند بسند رسمی یا حکم قطعی باشد بمقدار طلب در صورتیکه در مقابل طلب رهن نبوده و ترتیب دیگری هم برای تأمین طلب نشده باشد
۴- کسیکه از طرف متوفی بعنوان وصایت معین شده باشد
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۷
ماده ۱۶۷ _ در موارد زیر دادگاه بخش باید پس از اطلاع اقدام بمهر و موم نماید.
۱- در صورتیکه کسی که در خانه استیجاری یا مهمانخانه و امثال آن فوت شده و کسی برای حفظ اموال او نباشد مالک خانه یا مدیر مهمانخانه و امثال آنها مکلفند در خواست مهر و موم نمایند.
۲- در صورتیکه از اموال دولتی یا عمومی نزد متوفی امانت باشد.
رئیس_ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد ماده ۱۶۸
ماده ۱۶۸ _ در مورد شق ۲ ماده فوق مهر و موم فقط نسبت به اموال دولتی یا عمومی که نزد متوفی امانت بوده است بعمل می‌آید مگر اینکه اشخاص صلاحیت دار درخواست مهر و موم نسبت به بقیه اموال را بنمایند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶۹
ماده ۱۶۹ _ در صورتیکه قبل از حضور دادرس دادگاه بخش در محل ترکه اقدام فوری برای حفظ ترکه لازم باشد اقدام مزبور بتوسط دادستان و در جائیکه دادستان نباشد بتوسط کلانتری محل و اگر مأمورینی شهربانی نباشند بتوسط دهبان با حضور دو نفر معتمد محلی بعمل میاید و در مورد مداخله دهبان دادستان می‌تواند در هر دهستان که مقتضی یکی از مأمورین دولتی یا دو نفر معتمد محلی را متفقاً بانجام اینکار مأمور نماید مأمورین نام برده مراتب را در صورت مجلس نوشته و آنرا بدادگاه بخش می‌فرستند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۷۰
ماده ۱۷۰ _ در هر موردیکه از طرف مأمورین مذکور در ماده قبل ترکه مهر و موم می‌شود مأمورین نام برده کلید قفلهائی را که بر روی آن مهر و موم خورده است در پاکت یا لفافی مهر و موم نموده و بدادگاه بخش می‌فرستند.
رئیس_ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- تصویب دو فقره مرخصی
[ ۳ - تصویب دو فقره مرخصی ]
رئیس_ گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی قرائت می‌شود آقای دبستانی درخواست نوزده روز مرخصی از تاریخ ۱۷ بهمن ۱۳۱۸ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با پانزده روز از مرخصی ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس_ موافقین با مرخصی آقای دبستانی برخیزند (اغلب نمایندگان برخاستند) تصویب شد. گزارش دیگر قرائت می‌شود.
آقای موید قوامی درخواست شانزده روز مرخصی از تاریخ نهم آذر ۱۳۱۸ نموده‌اند و کمیسیون با در خواست ایشان موافقت نمود اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس_ موافقین با مرخصی آقای موید قوامی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه آتیه ـ ختم جلسه
[۴- موقع و دستور جلسه آتیه ـ ختم جلسه ]
رئیس_ اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم جلسه آتیه روز یکشنبه اول اردیبهشت سه ساعت قبل از ظهر دستور هم لوایح موجوده.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رییس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری