مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ تیر ۱۳۴۳ نشست ۹۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۵ تیر ۱۳۴۳ نشست ۹۷
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۹۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت جلسه صبح سه‌شنبه ۲۳ تیرماه
۲- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه اصلاحی ۱۳۴۳ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
| مجلس ساعت هشت و پنج دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر حاتم، دکتر غنی، میرافضل، سرتیپ حکیمیان، باغمیشه، دکتر سامی راد، سعید وزیری، سلیمانی، طالب زاده رودسری، دکتر عدل، مهندس عطائی، دکتر قراگزلو، کشفی، محسنی، مهندس آراسته، اهری، حبیبی، دیهیم، مهندس کمانگر، بانو جهانبانی، ارسنجانی.
غائبین بی اجازه
- آقایان سمیعی، دکتر حکمت، امام مردوخ، ابراهیمی، فیصلی، دکتر مدنی، دکتر پور هاشمی، حکمت یزدی، ساگینیان، فلیکس آقایان، دکتر مصباح زاده، بانو دکتر دولتشاهی.
غائبین مریض
- آقایان بوشهری، مهندس ارفع.
رئیس ـ صورت جلسه صبح روز سه شنبه بین خانمها و آقایان توزیع شده است نسبت باین صورت جلسه که توزیع شده نظری نیست؟ آقای مرتضوی.
مرتضوی ـ مختصر اشتباهاتی در عرایض بنده بود که اصلاح کردم و دادم به اداره تند نویسی.
رئیس ـ بسیار خوب دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه صبح سه شنبه تصویب می‌شود.
-بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه اصلاحی ۱۳۴۳ کل کشور و ارسال بمجلس سنا
۲-بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه اصلاحی ۱۳۴۳ کل کشور و ارسال بمجلس سنا
رئیس ـ پیشنهادات رسیده در بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور مطرح است قرائت می‌شود
چون در لایحه اصلاح بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور بعضی از تبصره‌ها جنبه مالیاتی و استخدامی دارد که بکمیسیونهای دارائی و استخدام ارجاع شده است امضاء کنندگان تقاضا داریم تبصره‌های مشروحه زیر بقید یک فوریت مطرح شود:
- تبصره‌های ۱۷، ۱۹، ۲۰، ۲۶، ۲۸، ۲۹، ۳۱، ۳۳، ۳۵، ۳۶ ،۳۷، ۳۹، ۴۲، ۴۳، ۴۴، ۴۷، ۵۷، ۵۸، ۶۴، ۶۵.
خواجه نوری، دکتر یزدان پناه، مهندس پروشانی، کلالی، روحانی، ریگی، بانو ابتهاج سمیعی، بانو تربیت، دکتر کیان، دکتر زعفرانلو، دکتر محمود ضیائی، بانو دکتر پارسای، دکتر مهذب، مهندس صائبی، حیدر صائبی، پروین، مهندس معینی، چند امضای دیگر.
رئیس ـ راجع باین پیشنهاد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد با اجازه خانمها و آقایان پیشنهادات را با شماره ترتیب تبصره‌ها تنظیم کرده‌اند که اشکالی پیش نیاید قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید قسمتاول تبصره ۴ لایحه بودجه سال ۴۳ بشرح زیر اصلاح شود:
- «بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود نسبت بخرید غله و پرداخت هزینه‌های .. الخ.
فراکسیون پارلمانی حزب مردم مهندس بهبودی، دکتر اسفندیاری، رامبد.
رئیس ـ آقایان امضاء کننده تشریف ندارند.
نخست وزیر ـ بنده کاملا مخالف این پیشنهاد هستم و دولت نمی‌تواند این پیشنهاد را قبول کند و عللی دارد که اگر لازم باشد عرض خواهم کرد.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
نخست وزیر ـ اگر یکی یکی پیشنهادات را رأی بگیرید گویا بهتر باشد.
رئیس ـ چون کسی نیست که توضیح بدهد می‌ماند برای بعد.
دکتر رهنوردی ـ اگر پیشنهاد دهندگان نباشند طبعاً رد می‌شود.
رئیس ـ پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم به آخر تبصره ۶ بودجه عبارت ذیل افزوده شود:
- «کارمندان غیر رسمی که موفق باخذ دانشنامه لیسانس شده‌اند و در ماههای مختلف سال ۱۳۴۲ بموجب تبصره ماده ۳ قانون اعزام محصل بخارجه رسمی شده‌اند می‌توانند در سال ۴۳ از یک رتبه یا یک اضافه حقوق استفاده کنند».
مصطفوی نائینی.
رئیس ـ چون ایشان هم نیستند پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ۳۱ بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ بشرح زیر اصلاح گردد:
- تبصره ۳۱ ـ بوزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود:
- ۱- بهره مالکانه (منال خالصه) سال ۱۳۴۳ زراعت‌های دیم املاک خالصه خوزستان را کلا بزارعین بخشیده و بهره مالکانه (منال خالصه) اراضی آبی را با احتساب معدل عواید و وصولی بهره مالکانه سه ساله اخیر با تخفیف ۵۰% باقساط سه ساله از سال زراعی ۱۳۴۴ وصول نماید و همچنین در املاک خالصه سایر نقاط کشور در صورتی که دچار خشکسالی شده باشد بهمین نحو اقدام نماید.
- ۲- کسانیکه بدهی معوقه سنوات قبل خود را در دو قسط مساوی در آخر سالهای ۴۳ و ۴۴ به بنگاه خالصجات پرداخت نمایند از پرداخت خسارت تأخیر تأدیه معاف خواهند بود نسبت به بدهی هائی که پرداخت آن طبق اسناد رسمی تقسیط شده است در صورتیکه خسارت مذکور احتساب گردیده شامل این تبصره بوده و مبلغ خسارت بابت اصل بدهی و بحساب اقساط منظور خواهد شد
- ۳- کلیه بدهی جنسی کشاورزان خالصه در املاک تقسیم شده از بابت مساعده خوراکی و بذری بخشوده می‌شود.
مهندس برومند، انصاری، زند، دکتر نجیمی، مرتضوی و چند امضای دیگر.
رئیس ـ یکی از آقایان ممکن است راجع باین پیشنهاد توضیح بدهند؟
نخست وزیر ـ بنده موافق هستم، دولت موافق است.
رئیس ـ نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) باین پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌نماید تبصره ۳۵ لایحه اصلاحی بودجه ۴۳ بشرح زیر اصلاح شود:
- «نصف مابه التفاوت حقوق رتبه اداری کارمندان لیسانسیه کادر اداری وزارت پست و تلگراف و تلفن که بر اثر تبدیل رتبه اداری به مهندسی تعلق می‌گیرد بعنوان ترمیم حقوق کارمندان لیسانسیه وزرات خانه‌ها و سایر مؤسسات دولتی اضافه می‌شود ـ دولت مکلف است پس از تعمین اعتبار در مورد باز نشستگان نیز اقدام نماید».
از طر فراکسیون پارلمانی حزب مردم دکتر جعفری ـ دکتر اسفندیاری ـ مهندس بهبودی ـ رامبد.
نخست وزیر ـ این پیشنهاد خرج است قابل طرح نیست.
رئیس ـ آقای دکتر جعفری بفرمائید.
دکتر جعفری ـ همان طور که دیشب عرض کردم برای لیسانسیه‌های کادر اداری دولت توجه کرده است لیسانسیه هائی که در کادر وزارت پست و تلگراف هستند فنی شناخته شده‌اند و به آنها حقوقی زیادتر از حقوقی که به سایر لیسانسیه هائی که در سایر وزارت خانه‌ها کار می‌کنند پرداخت می‌شود حق این بود که تمام مابه التفاوت فعلی حقوقی به سایر لیسانسیه‌ها هم پرداخت می‌شد و تا حالا نشده برای رفع تبعیض آمده‌اند کاری کرده‌اند و گفته‌اند نصف این مابه التفاوت به آنها پرداخت بشود و بنده قبلاً هم گفتم فکر نمی‌کنم که یک دشمنی با صندوق باز نشستگی باشد این حقوقی که به آنها به عنوان باز نشستگی می‌دهند این چیزی است که دولت خودش قبلا در لایحه بودجه پیشنهاد کرد است و در آن لایحه‌ای که دولت به مجلس داده بود صورت به شکل ترمیم قید شده بود نه به شکل فوق العاده مخصوص از نمایندگان محترم بنده خواهش می‌کنم که موافقت بفرمائید این موضوع هم به همان عبارت تصویب بشود و اگر بشود اسمی روی این پیشنهاد گذاشت کافی است که بگوئیم پیشنهاد دخل است و پیشنهاد هم دخل نیست برای اینک بنده می‌گویم آنچه را که از خزانه دولت به کارمند داده می‌شود اگر به صورت ترمیم حقوق باشد حق باز نشستگی هم از آنها می‌گیرد و هم باعث تقویت بنیه صندوق باز نشستگی می‌شود و هم هیچ عیبی این کار پیدا نمی‌کند و اشکال هم برای دولت ایجاد نمی‌کند و کارمندان هم تکلیفشان روشن است فقط ممکن بود یک اشکال برای دولت پیش آید و آن را هم فراکسیون پارلمانی مردم فکر کرد و آن اشکال از نظر بازنشستگان بود که در مورد باز نشستگان ممکن بود دولت بگوید محلی ندارد این را هم گفتم دولت پس از این تعیین اعتبار کرد به آنها هم بپردازند بازنشستگان هم مردمی هستند که خدمت به این مملکت کرده‌اند و بایستی به آنها هم توجه بشود (صحیح است) این بود عرض بنده.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ تصور نمی‌کنم کمتر دولتی باشد در این مدت کوتاه فکر کارمندان دولت را کرده باشد قبلا خیلی وعده‌ها داده شده بود که به هیچ وجه به این وعده‌ها عمل نشد اطمینان داشته باشید که این نکات مورد توجه ما هم هست ولی چون در قانون استخدام این مساعدت را حقیقتاً ما به کارمندان لیسانسیه کرده‌ایم در قانون رفع استخدام رفع این مشکل خواهد شد به این جهت فعلا اجازه بفر مائید که این موضوع مسکوت گذاشته بشود.
رئیس ـ نظر دیگری نیست؟ آقای معتمدی راجع بهاین پیشنهاد مخالفید؟
معتمدی ـ بنده هم در این ماده پیشنها داده‌ایم.
رئیس ـ بعد خوانده می‌شود بنابراین به این پیشنهاد آقای دکتر جعفری رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (چند نفری بر خاستند) تصویب نشد، پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم در تبصره ۳۰ بعد از عبارت (مفاد تبصره ۱۹ عبارت «و تبصره ۲۱» اضافه شود).
دکتر یزدان پناه.
رئیس ـ آقای دکتر یزدان پناه بفرمایند.
دکتر یزدان پناه ـ تبصره ۲۱ بودجه سال ۴۱ مربوط است به حساب عملیات مخصوص چون این حسا متأسفانه از سال ۴۱ هنوز انجام پیدا نکرده است بنده تقاضا می‌کنم که در تبصره ۳۰ بودجه سال ۴۳ و (تبصره ۲۱) هم اضافه شود که دولت مجوز داشته باشد تا در سال ۱۳۴۳ که این حساب عملیات مخصوص تمام بشود.
نخست وزیر ـ قبول می‌کنم.
رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر بر خاستند) تصویب شد، پیشنها بعدی قرائت می‌شود.
اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصره ۳۵ لایحه بودجه به شرح زیر اصلاح شود:
- تبصره ۳۵ ـ حقوق رتبه اداری تمام کارمندان لیسانسیه مؤسسات دولتی و شهرداریها یک نواخت بوده و طبق اصل آخرین ترمیم لیسانسیه‌ها ترمیم خواهد شد.
دکتر امین.
رئیس ـ آقای دکتر امین منظورتان این است آنهائیکه زیادتر می‌گیرند کم بشود؟
دکتر امین ـ نخیر بنده حتم دارم که جناب آقای نخست وزیر و هیأت محترم دولت از روز اول برای ترمیم حقوق و زندگانی تمام کارمندان دولت علاقمند بوده و هستند (صحیح است) چرخ‌های فعاله مملکت بوسیله کارمندان دولت می‌چرخد بنابراین زندگی آنها باید تأمین بشود اگر زندگانی اینها تأمین نشود بالطبع نخواهد توانست با دلگرمی و راحتی کار کنند و چرخ‌های مملکت را خوب بگردانند در سابق هر اداره در روزهائیکه مجلس تشکیل نبود برای ارضای خاطر کارمندان خودشان تصویب نامه هائی بردند در هیأت دولت و حقوق کارمندان خود را ترمیم نمودند و چندی بود که برای کارمندان این بحث پیدا شد که دو لیسانسیه در شرایط مساوی یکی در کارگزینی وزارت پست و تلگراف کار می‌کند و یکی در کارگزینی وزارت دارائی چرا اینها حقوقشان با هم مساوی نباشد اینها هر دو در یک موقع لیسانسیه شده‌اند علت چیست که اینها حقوق مساوی نباید بگیرند و علت تقدیم پیشنهاد بنده هم این است که این قبیل کارمندان باید دارای حقوق مساوی باشند و جناب آقای نخست وزیر میدانید که برای علاقمند نمودن این دسته از کارمندان باید به آنها توجه بشود و برای علاقمندی آنها بکار چنانچه حقوق این اشخاص را در آتیه تأمین بفرمایند بنده هم اصراری ندارم که امروز حتماً این کار بشود و تصویب بشود و چون بودجه بمجلس شورای ملی تقدیم شده است توجه بفرمائید طوری بشود که هم اشکالی برای دولت ایجاد نکند و هم زندگی این قبیل کارمندان ترمیم و تأمین بشود اکنون کارمندانی هستند که مدیر کل یا رئیس اداره هستند رتبه ۹ شده‌اند با ۹۰۰ تومان حقوق زندگی می‌کنند و حداقل وسیله معیشت و زندگی رادارند دولت باید فکری بکند که کارمندان دولت اعم از خدمتگزار یا سپور شهرداری حقوقشان برود بالا و حداقل زندگی را برای آنها فراهم کند وراتنابل بشود و اگرغیر از این بشود چرخ‌های فعاله مملکت از گردش می‌افتد و نمی‌توانند درست کار کنند بنده غرضم این است که تبعیض نباید باشد زندگی همه کارمندان مساوی است اگر خوب کار کردند باید تشویق بشوند اگر خدای نکرده بد کار کردند بایدتنبیه بشوند (نخست وزیر ـ انشاءالله در قانون استخدام با نظر خودتان این کار را حل می‌کنیم) عده‌ای از کارمندان بازنشسته وزارت پست و تلگراف هم نامه‌ای نوشته‌اند راجع به حقی که برای این افراد در قانون بوده سابقاً وقتی حقوق کارمندان شاغل اضافه شده که مال آنها هم باید اضافه می‌شد این بیچاره‌ها مدتها نامه نوشته‌اند به بنده و همکاران محترم که نیز عین نامه آنها راتقدیم مقام ریاست می‌کنم و پیشنهاد خودم را مسترد می‌دارم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی مطرح می‌شود
پیشنهاد می‌نماید: حق لیسانس بهر صورت بمأمورین شاغلی داده بشود که در شغلی که متناسب با رشته علمی آنها باشد شاغل باشند.
سرتیپ پور.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور بفرمائید
سرتیپ پور ـ ما در مرحله‌ای هستیم که احتیاج داریم بعلم مأمورین دولت هر قدر عالمتر باشند و هر قدر در کاری که مربوط بمؤسسه علمی خودشان باشد وارد باشند هم خیرشان بیشتر به مملکت عاید می‌شود و هموجدان ما برای کمک به آنها آماده تر است و واقعاً حقوقی هم که می‌گیرند بر آنها سازگارتر می‌شود ما تجربه داریم که اشخاصی فی المثل در یک کلاس ۶ ماهه یا ۸ ماهه یا یکساله در یکی از وزارتخانه‌ها شرکت کردند و عنوانی گرفتند که آن عنوان عنوان لیسانس یا مهندس بوده در رشته مربوطه بآن وزارتخانه همین که این عنوان راتحصیل کردند با توسل و تشبث و فشار بدستگاه جایشان را عوض کردند در مقامی بالاتر که مربوط بمؤسسه فنی شان نبوده جسته و حقوق بیشتر گرفتند باین ترتیب و بر بودجه تحمیل خواهد شد هم نادانی آنها در کاری که مربوط به آن رشته علمیشان نبود زیانش عاید مملکت شده بالاخره روزی باید جلوی اینگونه بهانه‌ها و فاصله‌ها گرفته شود بنده می‌خواهم عرض کنم اگر یک کسی که فی المثل لیسانسیه در لبنیات است یا دکتر لبنیات است با عنوان دکتری یا لیسانسیه بودن وارد دستگاه دولت شد باین تصور و باین بهانه که می‌خواهد در دستگاه شیر پاستوریزه مشغول خدمت شود و البته اگر در این دستگاه مشغول خدمت شد چون چیزی از معلوماتش عاید می‌شود حقی هم که می‌گیرد بر او حلال است وارد می‌شود بعنوان خدمت در دستگاه شیرپاستوریزه آنجا نمی‌ماند یک ماه بعد می‌بینید که فی المثل در سازمان برنامه یا در فلان مؤسسه که حقوق کلان می‌دهد از چهار هزار تومان سه هزار تومان بعنوان دکتری لبنیات و لیسانسیه لبنیات می‌رود آنج وارد می‌شود در کاری غیر از کار ذیربط خودش مثلا می‌رود رئیس سد می‌شود که اصلا راجع به آب راجع به سد هیچ چیزی حالیش نیست در حالی که از دکترای خودش هیچ استفاده‌ای نمی‌کند هم کار آنجا را عوضی گرفته و هم در کار غیر ذیربط خودش مداخله کرده است جناب آقای نخست وزیر اجازه بدهند یک بررسی مختصری در ادارات بشود ببینیم چه اشخاصی با داشتن عنوان علمی در چه کارهائی واردند و آنهائیکه در کار خودشان در کار رشته علمی خودشان کار نمی‌کنند چه قدر ضرر رسانده‌اند به مملکت و آنهائیکه در کار ذیربط خودشان کار کرده‌اند چقدر منفعت رسانده‌اند توجه فرمودید پس ما چرا بیائیم یک کار ناصحیح انجام بدهیم پس ما بیائیم بگوئیم حق عنوان علمی و پاداشی که بعنوان علمی تعلق می‌گیرد مربوط به آن دسته از صاحبان علم هست که از معلوماتشان در آن رشته و کارشان به مملکتشان چیزی عاید می‌شود نه اینکه در کار غیر ذیربط مداخله اش بدهند و از آن ضرر عاید بشود توجه بفرمائید در همین سازمان برنامه ما اشخاصی داریم که لیسانسیه شده‌اند در نتیجه ورود به کلاس پست و تلگراف یعنی در آن کار بخصوص لیسانسیه هستند و در یک کلاس اختصاصی باین مرحله از علمیت رسیده‌اند حالا شما اینها را بردارید بهوزارت کشاورزی ببرید و وزارت کشاورزی بهمین عنوان پاداش بدهد در حالی که از کشاورزی مطلقاً در هیچ رشته اش واردنیست ما باید لااقل به علم احترام بگذاریم و هم اینکه دولت حقوق بدهد به اهل علم و هم اینکه از علمشان بطور شایسته استفاده کنند در رشته هائی که مربوط به علمشان هست استفاده بکنیم این نظربنده است.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر (منصور) ـ بنده روی احترامی که بنظر جناب آقای سرتیپ پور دارم دشوار است برای بنده که بتوانم استدعا کنم که این پیشنهاد را پس بگیرند ولی پیشنهاد بسیار خوبی است و صحیح هم هست و باید قانون استخدام طوری تنظیم بشود که معنای کار در حقیقت در مقابل آن وظیفه ایست که کارمند انجام می‌دهد باید کار مساوی در برابر شرایط مساوی با زحمت مساوی و ساعات کار مساوی و حقوق مساوی داشته باشد و همچنین این مطالبی را که فرمودند از لحاظ اینکه کار تناسب با مقام علمی داشته باشد این کاملا صحیح است ولی اجرایش امروز برای دولت بکلی غیر ممکن است بنده با تأیید فرمایشات و توجه باینکه باید در قانون استخدام این مسائل مورد توجه قرار بگیرد فقط برای اینکه جسارت نباشد که پیشنهاد رذی بهش داده نشود استدعا می‌کنم پیشنهاد را پس بگیرید بامید اینکه در سال جاری ما نظریات جنابعالی را بحداکثر انجام می‌دهیم این بی رویه گیها موجب شده است که این اختلالات در دستگاه اداری بوجود آمده و الان تطبیق این کارها از مقدورات دولت خارج است از لحاظ علمی بودن این کار و اینکه در مسائلی که جنبه استخدامی پیدا می‌کند ما فکرمان را عوض اینکه در این تبصره و قانون یک شرائط جدید استخدامی وارد بکنیم یکمرتبه یک قانون استخدام جامعی تنظیم بکنیم که ناظر بر تمام این نظریات اصلاحی آقایان محترم باشد.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور.
سرتیپ پور ـ از اینکه جناب آقای نخست وزیر تأیید فرمودند بنده کمال تشکر را دارم و اینکه وعده فرمودند در سال ۴۳ این مسئله را در قانون بگنجانند و از سال ۴۴ ما از اینگونه تبعیضها خلاص خواهیم بود بنده هم متشکرم و هم پیشنهادم را پس می‌گیرم (احسنت).
رئیس ـ پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌کنم در تبصره چهار بجای عبارت «ظرف سال مالی ۱۳۴۳» عبارت «ظرف سالهای مالی ۱۳۴۳ و ۱۳۴۴» نوشته شود.
مهندس حسن صائبی.
رئیس ـ آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی ـ چون برگشت این اعتبار در بعد سال ۴۳ تقریباً امکان نداشت این بود که با نظر جناب آقای نخست وزیر و دولت محترم ایشان پیشنهاد شد برای سال ۴۴ هم ادامه داشته باشد.
نخست وزیر ـ موافقم.
رئیس ـ مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد دو مرتبه قرائت می‌شود که رأی بگیریم
پیشنهاد می‌کنم در تبصره چهار بجای عبارت «ظرف سال مالی ۱۳۴۳» عبارت «ظرف سالهای مالی ۱۳۴۳ و ۱۳۴۴» نوشته شود مهندس حسن صائبی
رئیس ـ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید بماده واحده لایحه اصلاحی بودجه سال ۱۳۴۳ اضافه شود:
- تبصره ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شرکتها و بانکهای وابسته بدولت موظفند احکام ترفیعات و اضافات استحقاقی کارکنان خود را که بنمایندگی مجلسین انتخاب شده‌اند صادر و ابلاغ نمایند مهندس صائبی ـ بالاخانلو، انتهاج سمیعی، دکتر وحید نیا، مهندس اخوان، دکتر زعفرانلو، کنگرلو، زند، مهندس معینی.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ بنده فکر می‌کنم که آقایان نمایندگان محترم و همچنین خانمهائی که سابقه اداری دارند و به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب می‌شوند در حقیقت یم وظیفه ملی راانجام می‌دهند که این در خور نهایت توجه است و بهیچوجه نباید وقفه‌ای در خدمت آنها بوجود بیاید بنده با کمال اشتیاق این پیشنهاد را قبول می‌کنم و دولت هم رفع این نقیصه را خواهد کرد (احسنت).
رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد مینمیم در تبصره ۲۹ بعد از کلمه «وزارت اقتصاد مجاز است» بجای لوکوموتیو کلمه دیزل گذاشته شود،
دکتر رهنوردی.
چند نفر از نمایندگان ـ آقای دکتر رهنوردی نیستند.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود تبصره ۳۶ بصورت زیر اصلاح شود: قانون راجع به اجازه استخدام کارمند برای وزارتخانه‌ها مصوب ۲۷ خرداد ماه ۱۳۳۷ لغو و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتیکه تشکیلات مصوب داشته باشند و یا تشکیلات آنها به تأیید شورای عالی اداری کشور و تصویب هیئت وزیران رسیده باشد می‌توانند بر مبنای تشکیلات و اعتبارات مصوب پس از موافقت شورای عالی اداری کشور و تصویب هیئت وزیران افراد مورد نیاز خود را استخدام نمایند وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مادام که تشکیلات خود را به تأیید شورای عالی اداری کشور و تصویب هیئت وزیران نرسانیده‌اند در صورت احتیاج به استخدام جدید پس از احراز ضرورت سازمانی امر توسط شورای عالی اداری کشور با تصویب هیئت وزیران باستخدام جدید مبادرت خواهند نمود و آئین نامه مربوط به اجرای این امر توسط شورای عالی اداری کشور تهیه و بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید بوزارت کشور اجازه داده می‌شود در حدود مقررات فوق الذکر دارندگان دیپلم کامل متوسطه الخ ..
دکتر مهذب.
رئیس ـ آقای دکتر مهذب.
دکتر مهذب ـ بنده دیروز در عرایض خودم راجع به لزوم این تبصره در ماده واحده عرایضی کردم و از اینکه قانون ۳۷ درست اجرا نشد و بایستی لغو می‌شد عرایضی عرض کردم لیکن در این تبصره که با حسن نیت کامل از طرف دوت تهیه شده بنده از لحاظ خودم مشکلاتی را در اجرایش برای دولت می‌دیدم و این پیشنهاد را تقدیم کردم که اینگونه مشکلات پیش نیاید بخصوص که لایحه استخدام جزو کارهای مجلس است و انشاءالله بزودی با اصلاحاتی به تصویب خواهد رسید. بنابراین تا موقعی که آن لایحه بتصویب نرسیده شاید دست دولت در قسمتهای مختلف استخدامی بسته باشد بنابراین پیشنهادی که بنده کرده بودم این است که اگر وزارتخانه‌ها تشکیلاتی هم فعلا ندارند بتوانند در حدود مقررات و شرایط بخصوص باستخدام ادامه بدهند و اگر تشکیلات آنها قبلا بتصویب رسیده باشد که منظور حاصل است خواه نا خواه ممکن است یک دستگاه دولتی باشد که احتیاج به استخدام داشته باشد احیانا تشکیلاتش تصویب نشده باشد و بنابراین نمی‌تواند استخدام کند و یا اینکه یک تشکیلاتی را پیشنهاد کنند که تصویب آن در شآن این مجلس و این هیئت دولت نباشد این بود که بنده پیشنهاد کردم که جمله (تشکیلاتی که قبلا) از مفاد تبصره حذف شود.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ اصولا راجع به این تبصره دیشب شاید بنده فرصت نکردم عرضی بکنم این است که متأسفانه ما همیشه قوانینی میگذرانیم و استثناهائی در این قوانین می‌گذاریم و با این موارد استثنائی کارهائی می‌شود بصورت غلط و ما یک سر پوش روی آنها می‌گذاریم و صورت ظاهر این است که منع استخدام است در صورتیکه فقط در مدت کوتاه یکسال و چند ماه در حدود ۱۸ هزار نفر استخدام شده است منتهی وقتی که استخدام خیلی ضرورت دارد مثل دفع آفات نباتی بصورت مبتذلی درمی آید مثلا ما برای دفع آفات نباتی کشور و سراسر مملکت می‌خواهیم یک خلبان استخدام کنیم قانون اجازه نمی‌دهد این خلبان را استخدام کنیم باید عنوان تلفنچی استخدام کنند و بعد عنوان خلبانی بهش حقوق بدهند این نظر دون شأن مجلس و دولت است (صحیح است) البته تا وقتیکه قانون استخدام بگذرد این مشکل رفع می‌شود ما بیشتر دست خودمان را بستیم سابق بر این بصورت تصویبنامه می‌آمد تصویب می‌شد و ما شرایط رسیدگی باینکار و استفاده از کارمندانی که در سایر دستگاهها زاید تشخیص می‌شود با تصویب شورای عالی و تصویب هیئت وزراء و در حدود ضرورت و در مدت محدود قرار دادیم که دست دولت باز باشد بنظر بنده این خیلی معقول و صحیح است و بنده از این تذکر اصلاحی که آقای دکتر مهذب دادند استقبال می‌کنم و در شأن مجلس است دولتی را که در مواردی اشتباه می‌کند راهنمائی بکند برای اصلاح.
رئیس ـ آقای سر تیپ پور مخافید بفرمائید.
سرتیپ پور ـ عرض کنم که یکی از عوامل نگرانی مردم در طی تذکراتی که پاره‌ای از نمایندگان داده‌اند این بود که هزینه‌های اداری مملکت سنگین است و دم به دم سنگین تر می‌شود ما گاهی برای اینکه بتوانیم از این هزینه سنگین بکاهیم عده‌ای را به صورتی از کادر خارج می‌کنیم قبل از سن باز نشستگی. فی المثل اگر ۶۰ ساله باید باز نشسته بشوند ما ۵۰ ساله را هم بیرون می‌کنیم و یک حقی هم بهش می‌دهیم برای اینکه می گوئیم کارمند زیاد است و پای مردم را بند کرده است (دکتر رهنوردی ـ ۳۰ سال خدمت) و بعد در جریان همین احوال به صورتی که جناب آقا نخست وزیر فرمودند نمی‌توانند آنها را وارد کادر دولتی کنند این از یک طرف نه هزار نفر را بیرون کرده‌اند قبل از سن باز نشستگی و از طرف دیگر ۱۸ هزا نفر را وارد کرده‌ایم اعم از این که مفید باشد وجودشان یا مفید نباشد چه می‌شود؟ برای یک کاری که یک عضوی فی المثل با هزا تومان می‌توانند آن کار را انجام بدهد با دو هزار تومان زیرو رو داده‌ایم به آن کسی که تازه آمده است فی المثل این را بنده واحد گرفتم ممکن است ۴ هزا تومان باشد به آن کسی که امروز ما استخدامش کردیم و به کار گماردیم هزار تومان می‌دهیم و آن کسی که می‌توانست این کار را انجام بدهد باز نشسته می‌کنیم که در مقام باز نشستگی کار نمی‌کند و هزا تومان حقوق می‌گیرد و کاری که ممکن بود با هزا تومان تمام شود نتیجه سنگین هزینه اداری ممکن است بنده معتقد بودم اگر این ۱۸ هزا نفر اضافه هستند و به صورتی آمده‌اند که امروز نمی‌توانند مفید به حال جامعه باشند باید اینها خارج شوند یک دسته تازه‌ای بیایند منتها آن که آیروپلانچی است برای آیروپلان سپور برای سپوری البته در رشتههای که انقلاب برای ما به وجود آورده است ما عضو می‌خواهیم ولی این مازاد را چه کنیم به آنها حقوق می‌دهیم به آنها پول می‌دهیم پس آنها هم باید کار کنند اگر ندهیم یک حق برای آنها پیدا شده است به این حق مکتسب چه جواب بدهیم آیا د دستگاهها اعضای اضافی داریم یا نداریم آیا این اعضای اضافه مفید برای این مملکت هستند یا نیستند؟ و یا باید دعوت به کا رکرد و دوباره ما چند با گفتیم که به کار مشغول شوند تا بموقع بازنشستگی اینها را را بازنشسته کنیم دولت بی نیازمیشود از دوباره حقوق دادن اینها نکاتی است جناب آقای نخست وزیر بنده این مسائل را با کابینه شما به میان می‌آورم از جهت این است که احساس می‌کنم که شما واقعاً میل دارید به اقتصاد مملکت شما ما که اگر صد دینار باشد کمک کنید و بنده وقتی احساس می‌کنم که باید در مرحله‌ای قرار بگیریم که باید صد دینا را بدهیم خود بنده یک کمی دل خور می‌شوم این است که این موضوع را با دول جنابعالی در میان می‌گذارم که لا اقل به ما توضیح بدهند که واقعاً ما می‌خواهیم خرج را پائین بیاوریم و یا اینکه می‌خواهیم خرج را بال بیوریم آیا اعضای زاید را می‌خواهیم به کار واداریم یا انها را غیر قابل استفاده بکنیم و مرخص بکنیم آیا باز ضرر می‌کنیم که زمینهای بایر را با سرمایه خود آباد کنند یا خیر قروض پیدا می‌شود وقتی که هزینه پیدا می‌شود هزینه‌های اداری مملکت این است و توجه دولت اقتصاد دان جناب منصور را جلب می‌کنیم و یا از خاصه خرجیهای آن صرف مراتب دیگری می‌کنند که نفعش باقتصاد مملکت عاید می‌شود این نظر بنده بود.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ مطلبی که جناب آقای سرتیپ پور فرمودند در خور اهمیت و توجه است بنظر بنده مهمترین مشکلی را که ما در کار مملکت با آن روبرو هستیم مشکل اداری و مشکل کارمندان دولت است (صحیح است) برای اینکه بعلت نداشتن قانون استخدام جامع که منطبق با احتیاجات زمان و نداشتن تشکیلات فنی اداری و سازمانی یک اقدامات استثنائی شده است و یک مقتضیاتی بوجود آمده است یک خرجهای اضافی شده است یک مقرراتی وضع شده است که امروز با نهایت مشکلات ما با آن روبرو هستیم ولی حل این مسئله را بنده بجنابعالی عرض می‌کنم که یک مسئله انسانی است در عین اینکه باید این مسئله را ضمیمه بر انسان کرد و با شجاعت و شهامت عمل کرد در عین حال هم نباید اهمیت و مشکلاتش را از نظر دور داشت عده زیادی از کارمندان دستگاههائی هستند که زاید بر احتیاج تشخیص داده میشونند این عده کارمندان احتمال دارد که در بین آنها یک افراد خوبی هم برای دولت باشند (صحیح است) پس این امر باید در دستگاهی تجزیه و تحلیل بشود شناخته بشود و هر دستگاهی که احتیاج بکارمند جدید دارد قبل از اینکه اقدام بکند باید بآن دستگاه رجوع بکند و ما هیچ ضرورتی نمی‌بینیم برای این امر ولی یک عده‌ای هستند که بدرد کار نمی‌خورند یا باید متقاعد شوند یا باید خدمت آنها باز خرید شود و سازمان جدیدی روی این کارها بوجود آورد امروز چه کارمندی شاغل باشد چه نباشد بخزانه دولت تحمیل می‌شود چون حقوق بازنشستگی را هم باید دولت کمک بکند و متأسفانه وضع صندوق بازنشستگی در اثر همین بی رویه گیها دچار اختلالاتی شده ولی خیلی از مسائل هست که با قاطعیت و شهامت این دولت اقدام خواهد کرد کارمندی شاغل یک پستی هست حداقل یک کارمندی که واقعاً سابقه خوبی ندارد آن دیگر پاداش و اضافه کار و اتومبیل و غیره نباید داشته باشد که بعنوان بازرس عالی در خیابانها راه برود این کارها را باید جلوش را گرفت پس برای این کارها باید این مسائل را تجزیه و تحلیل و بررسی کنیم که واقعاً وضع کارمندان دولت چیست اول باید سازمانهای مملکتی را منظم کرد و دید در این سازمان‌ها چه افرادی زیاد و چه افرادی کم داریم چون ممکن است یکدستگاهی یک عده کارمند اداری زیاد داشته باشد و کارمند فنی اداری کم داشته باشد باید از راه دیگری حل کرد و بخصوص کارمند فنی را باید با یک فرمولهای دیگری استخدام کرد این تبصره در حقیقت دست دولت را برای اجرای همین برنامه هائی که میفرمائید باز می‌گذارد و منتهی در این مورد آیا اجازه می‌دهید که چون کارمند اضافه داریم در استخدام را ببندیم یا اگر احتیاج داریم بیک افراد فنی و متخصص و کارشناس و نیروی جوان و محرکی که بیایند داخل خون اداری مملکت بشوند و افراد علیل و فرسوده و پیر و از کار افتاده از کار دور بشوند و آنها را از کار کنار بگذاریم ولی باید حقوق همه را هم حفظ بکنیم و این کار باید با شهامت و جرأت انجام بشود و این تبصره نه تنها تشویق باستخدام نمی‌کند بلکه جلوی استخدام جدید را می‌گیرد و بی جهت کارمندان مختلف استخدام نمی‌شوند فقط روی تشکیلات و احتیاجات سازمانی اجازه می‌دهند و بعد هم باید کار قانون استخدام را هر چه زودتر تسریع کنیم و کار کارمندان دولت را یک مرتبه برای همیشه حداق پایه ریزی اصلاحی بکنیم و آنهم زمان لازم دارد برای حل همین مشکلات (سرتیپ پور ـ در همین امسال قول می‌دهید که این مشکل را حل بکنید ؟) کلیه این اشکالها حلشان در امسال و سال آینده خواهد شد.
(سرتیپ پور ـ امسال را عرض می‌کنم شما در سال ۴۳ فرمودید).
رئیس ـ پس با اجازه خانمها و آقایان یکبار دیگر پیشنهاد قرائت می‌شود و بآن رأی می‌گیریم.
پیشنهاد می‌شود تبصره ۳۶ بصورت زیر اصلاح بشود:
- قانون راجع باجازه استخدام کارمند برای وزارتخانه‌ها مصوب ۲۷ خرداد ماه ۱۳۳۷ لغو و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتیکه تشکیلات مصوب داشته باشند و یا تشکیلات آنها بتأیید شورای عالی اداری کشور و تصویب هیئت وزیران رسیده باشد می‌توانند بر مبنای تشکیلات و اعتبارات مصوب پس از موافقت شورای اداری کشور و تصویب هیئت وزیران افراد مورد نیاز خود را استخدام نمایند وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مادام که تشکیلات خود را بتأیید شورای عالی اداری کشور و تصویب هیئت وزیران نرسانیده‌اند در صورت احتیاج به استخدام جدید پس از احراز ضرورت سازمانی امر توسط شورای عالی اداری کشور با تصویب هیئت وزیران باستخدام جدید مبادرت خواهند نمود و آئین نامه مربوط باجرای این امر توسط شورای عالی اداری کشور تهیه و بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید بوزارت کشور اجازه داده می‌شود در حدود مقررات فوق الذکر دارندگان دیپلم کامل متوسطه … الخ.
دکتر مهذب.
رئیس ـ به پیشنهاد آقای دکتر مهذب رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم: در تبصره ۲۹ بعد از کلمه «وزارت اقتصاد مجاز است» بجای لوکوموتیو کلمه دیزل گذاشته شود.
دکتر رهنوردی.
رئیس ـ آقای دکتر رهنوردی
دکتر رهنوردی ـ یکی از اقدامات مفیدی که راه آهن در چند سال اخیر نمود این بود که لوکوموتیوهای بخاری را جمع آوری نمود و به جای آن دیزل آورد البته اینجا کلمه لوکوموتیو نوشته شده لوکوموتیوممکن است دیزل باشد و ممکن است بخاری باشد در هر صورت اینجا کلمه لوکوموتیو زیاد روشن نیست دیزلی هم که میگوئیم ممکن است دیزل باشد برای موتور برق یا دیزل باشد بعنوان یک کامیون دیزل ولی آنچه مسلم هست این است که تا کنون در راه آهن می‌گفتند لوکوموتیو و بآنهائی که تازه دارند کار می‌کنند در این مدت ده سال اخیر می‌گویند دیزل و چیزی را که ما احتیاج داریم و می‌خواهیم وارد کنیم اینها را دیزل می‌گویند حالا آقای وزیر راه تشریف دارند بنده استدعا می‌کنم طوری باشد که اینجا که لوکوموتیو نوشته شده بنظر می‌رسد که آن لوکوموتیوهائی که در قدیم بوده‌اند و آنها را جمع آوری کرده‌اند ممکن است دو مرتبه بخواهند وارد بکنند در هر صورت بهتر است اینجا نوشته شود لوکوموتیو دیزل و عبارت فعلی تبصره درست روشن نیست.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ خیلی متأسفم که مجبورم با بیانات دوست ارجمندم آقای دکتر رهنوردی مخالفت بکنم علت هم این است که کلمه دیزل بیک نوع خاصی از نیروی محرکه اطلاق می‌شود و ما نمیدانیم یک قانونی را که تصویب می‌کنیم بصرف اینکه در افواه کارگران چه هست قانون را منطبق با آن بکنیم شما که بدولت اطمینان کامل دارید بدستگاه راه آهن هم محققاً مطمئن هستید و بدولت اجازه می‌دهید لوکوموتیو که نیروی محرکه ایست بخرد محققاً آن چیزی که بصلاح مملکت است خریداری خواهند کرد و از این نوع بخصوص هم همانطوری که قرار است می‌خرند تقاضا می‌کنم از نقطه نظر حفظ مصالح راه آهن پیشنهادتان را مسترد بفرمائید.
دکتر رهنوردی ـ خیلی متشکرم از جناب آقای مهندس بهبودی بنده روشن شدم و پیشنهادم را پس گرفتم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید:
- قسمت اول تبصره ۴ لایحه بودجه سال ۴۳ بشرح زیر اصلاح شود:
- «بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود نسبت بخرید غله و پرداخت هزینه‌های … الخ».
فراکسیون پارلمانی حزب مردم ـ دکتر اسفندیاری ـ مهندس بهبودی.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ در مورد تبصره ۴ عرایضی در موقعی که بعنوان مخالف صحبت کردم خدمت آقای نخست وزیر عرض کردم و در تعقیب همان عرایض هم هست که خواهش می‌کنم اگر امکان داشته باشد موافقت بفرمایند که کلمه قندوشکر از تبصره حذف شود و بودجه‌ای که برای خریدن قندوشکر لازم است عیناً منعکس شود و اجازه بخواهید که از بانک ملی اعتبار آزاد داشته باشد برای خرید قندوشکر چون در تبصره ۴ اجازه خواستید که برای خرید قندوشکر و غله اعتبار آزاد داشته باشد نسبت بغله بعلت حساسیت خاص حق با جنابعالی است موافقت بفرمائید که قندوشکر و دخانیات از این خاصیت مستثنی باشد گر چه میدانم امروز پیشنهاداتی که از طرف ما تقدیم خواهد شد مورد تصویب قرار نخواهد گرفت ولی ما وظیفه خودمان را انجام خواهیم داد و انتظار داریم که مورد لطف آقایان قرار بگیرد و اگر پیشنهاد را مفید تشخیص دادید بهش رأی بدهید.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده و اعضای فراکسیون ایران نوین خیلی خیلی استقبال می‌کنیم که هر پیشنهادی که بنفع مملکت باشد با اکثریت آراء قبول کنیم (صحیح است) ولی توضیحاتی که در اینجا داده می‌شود یا قانع کننده هست یا نیست اگر قانع کننده است آقایان هم در حقیقت جزو این فراکسیون اکثریت هستند اما اینکه چرا این تبصره گذاشته شده است موضوع خرید غله و موضوع قندوشکر در حقیقت یک موضوع تجارتی است باید از یک دست خرید و از دست دیگر فروخت نمی‌شود یک اعتباری را در بودجه مملکتی بلوکه کرد یک اعتباری را ما مجبوریم آناً بگیریم و بعد پس بدهیم اگر این تبصره حذف شود ما مجبوریم ششصد میلیون تومان را در بودجه مملکت بلوکه کنیم چرا؟ برای اینکه موقعی که نرخ قندوشکر بنرخ بین المللی است ایجاب می‌کند که دولت آناً قندوشکر را بخرد بایستی پول داشته باشد کردیت‌های بانکی می‌تواند این کار را بکند و بنده استدعا می‌کنم از جناب آقای مهندس بهبودی که این پیشنهاد را پس بگیرند.
دکتر مهندس بهبودی ـ بنده بنام فراکسیون پارلمانی حزب مردم این پیشنهاد را پس گرفتم.
رئیس ـ پس گرفتید (دکتر مهندس بهبودی ـ بلی) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید تبصره ۴۴ لایحه بودجه سال ۴۳ بشرح زیر اصلاح شود:
- «بدولت اجازه داده می‌شود از بازدیدکنندگان آثار باستانی ورودیه‌ای حداکثر مبلغ ۳۰ ریال دریافت دارد و وجوه حاصل را طبق آئین نامه‌ای که بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید بمصرف حفظ اماکن مزبور برساند.
از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم ـ مهندس بهبودی ـ دکتر جعفری ـ دکتر اسفندیاری.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ چنانکه هنگام طرح بودجه حضورتان عرض کردم اخذ عوارض و وصول عوارض از وظایف خاصه مجلس شورای ملی است و حالا هم عرض می‌کنم که با این فکر که ورودیه برای اماکن باستانی قائل شده‌اید بنده خیلی پشتیبانی می‌کنم و عرض می‌کنم که دولت وضع عوارض را صحیح انجام داده است وظیفه قانونی اش را انجام داده ولی مطلب این است که دولت باید یک حداقلی و حداکثری را معلوم کند و ما در این پیشنهاد حداکثر را سی ریال قائل شده‌ایم بنده موقعیکه می‌خواستم بیایم پشت تریبون عده‌ای از آقایان منجمله آقای دکتر خطیبی فرمودند این حداکثری که قائل شده‌ایم این سی ریال زیاد است بنده این مبلغ را در اختیار دولت می‌گذارم بنده با کلش موافق هستم چونکه وضع عوارض از اختیارات مخصوص مجلس شورای ملی است اگر نظر بنده را قبول دارند آن حداکثر را خودشان تعیین بفرمایند که بهمان ترتیب تصویب شود.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده اگر مجدداً استدعای استرداد این پیشنهاد را هم بکنم ممکن است سوء تفتهمی پیش بیاید بنده فکر می‌کنم وضع عوارض یا مالیات در حقیقت اجازه آن است که با مجلس شورای ملی است (مهندی بهبودی ـ مبلغش هم هست) و دراین موارد یک جریانی است که قابل تغییر است و غالب بعضی کم و زیاد می‌شود مثلا یک وقتی است که شما موزه جواهرات سلطنتی را بازدید می‌کنید موقعی است که شما خرابه‌های شوش را بازدید می‌کنید موزه قصر گلستان طرز دیگر است در بعضی موارد حقاً جادارد که یک عوارض بیشتری گرفته شود در بعضی جاها جا دارد که عوارض کمتری گرفته شود ولی بنده برای احترام فرمایش جنابعالی استدعا می‌کنم که حداکثر را به ۵۰ ریال افزایش بدهید ولی این حداکثر باشد آئین نامه میزانش را برای هر قسمت تعیین کند.
دکتر مهندس بهبودی ـ موافقم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای مهندس بهبودی با اصلاحی که شد یکبار دیگر قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم.
پیشنهاد می‌نماید تبصره ۴۴ لایحه بودجه ۴۳ بشرح زیر اصلاح شود: «بدولت اجازه داده می‌شود از بازدیدکنندگان آثار باستانی ورودیه‌ای حداکثر بمبلغ ۵۰ ریال دریافت دارد وجوه حاصل را طبق آئین نامه‌ای که بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید بمصرف حفظ اماکن مزبور برساند.
از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم ـ مهندس بهبودی ـ دکتر اسفندیاری ـ دکتر جعفری.
رئیس ـ خانمها و آقایانی که با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی خوانده می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید جمله زیر بآخر تبصره ۶۷ لایحه بودجه ۴۳ اضافه شود:
- مبلغی که ازاین محل بعنوان فوق العاده مخصوص بقضات پرداخت می‌شود ضمیمه حقوق آنها شده و کسور بازنشستگی از آن پرداخت خواهد شد.
از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم دکتر جعفری ـ دکتر اسفندیاری ـ مهندس بهبودی.
رئیس ـ آقای دکتر جعفری.
دکتر جعفری ـ بنده راجع به قضات قبلا مفصل تر مطالبی بعرض رساندم و اینک از طرف وقت مجلس مطالبی بعرض میرسانم در دولت جناب آقای علم برای قضات تصمیمی گرفته شد البته مبلغ کافی نبود ولی از نظر حق گذاری جالب بود از جنابعالی هم انتظار داشتیم این مبلغی که بقضات پرداخته می‌شود جزو حقوقشان باشد پولی است که از خزانه دولت خارج می‌شود و به آنان پرداخت می‌شود پس از همین پرداختی حقوق بازنشستگی کسر بشود و پیش از این هم در مورد لیسیانسیه‌ها که پیشنهاد کردم فرمودند پیشنهاد خرج است بعرضشان میرسانم و فکر می‌کنم که آقایان نمایندگان توجه داشته باشند که پیشنهاد دخل است و بنفع دولت است و فکر می‌کنم دولت اگر این نظر را قبول کند این رفع تبعیض است و آقایان محترم هم توجه داشته باشند اگر باید بفکر قوه‌ای باشیم آن قوه قضائیه است که هر چقدر بقضات کمک بشود بنفع مملکت خواهد بود بنده از شخص خودتان جناب آقای خواجه نوری سؤال می‌کنم بوجدان خودتان مراجعه نمائید بنده مصراً خواهش می‌کنم و خیال می‌کنم جنابعالی موافق باشید که این کار بشود و نه تنها خیال می‌کنم بلکه مصراً خواهش می‌کنم که موافق باشید و قبول بفرمائید دراین مورد کاری شده است وجهی که پرداخت می‌شود اگر کسوربازنشستگی از آن کسر شود تفاوتی نمی‌کند بنفع دولت هم هست قضات هم دلگرم می‌شوند اینها را دلسرد نفرمائید به پولش اهمیت نمی‌دهند ولی دلگرم می‌شوند و من تمنا دارم که باین مطلب توجه بفرمائید اگر توجه بفرمائید قضات متشکر می‌شوند میفهمند که دولت بفکر آنها هست و این کاربعقیده بنده هم بنفع دولت و بنفع مملکت و بنفع آینده مملکت است.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده راجع بحقوق کارمندان دولت اعم از قاضی و لیسانسیه همه و همه هر فردی را که بفرمائید یک مطلب اصولی را عرض می‌کنم دیشب هم عرض کردم و حالا هم دوباره عرض می‌کنم بنده و شما و همه معتقد هستیم که کارمندان دولت اعم از قاضی اعم از مأمور ثبت اعم از کارمند ساده اداری همه در رفاه زندگی نمی‌کنند و باید زندگی آنها تأمین شود ولی باید دید چطور و بچه صورتی باین هدف می‌رسیم بنده عقیده دارم که فرهنگیان این اضافاتی که بهشان دادند برای رفاه حالشان کافی نیست ولی در شرایطی داده شد که اگر از لحاظ اقتصادی صحیح عمل می‌شد اگر همین اعتبار را برای مسکن کارمندان تخصیص می‌دادید نصف حقوق اینها صرفه جوئی می‌شد بجای کرایه خانه ولی این وسیله شد که بودجه مملکتی متورم بشود و یک مضار غیر قابل جبران اقتصادی بوجود بیاید ما همیشه آمده‌ایم روی احساسات تصویبنامه و تبصره قانونی و از این قبیل گذرانده‌ایم و کار مملکت را لنگ کرده‌ایم عرض کردم دیشب ما روی ناچاری این تبصره‌ها را گذاشته‌ایم و اگر می‌شد نمیگذاشتیم بنده اطمینان دارم که یک قاضی شریف ایرانی برای ۱۰۰ تومان دویست تومان بالا و پائین در انجام وظیفه قصوری نخواهد کرد و عقیده دارم که قانون استخدام باید شامل تمام این موارد بشود و زندگی قاضی هم باید بهمین طریق تأمین بشود نه تنها از راه حقوق بنده عقیده دارم کارمند دولت از راه بیمه‌های اجتماعی از لحاظ تأمین مسکن حتی از لحاظ شرکتهای تعاونی صحیح زندگی خیلی راحت تری بتواند داشته باشد ولی اگر ما این را ببریم جزو بودجه مملکتی جز تورم بودجه مملکت هیچ فایده ندارد و جز مضار اقتصادی نتیجه دیگری ندارد.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور شما با پیشنهاد آقای دکتر جعفری موافقید یا مخالف؟ (موافقم) جنابعالی می‌توانید بعنوان موافق صحبت کنید بفرمائید.
سرتیپ پور ـ الان که پشت تریبون می‌آمدم یکی از دوستان و همکاران فرمودند که باید یک مخالف حرف بزند تا موافق بتواند صحبت کند یک مخالف بهر صورت حرف زد و موافق حرف زد و باید ما از ایشان تشکر کنیم که همه آقایان با پیشنهاد آقای دکتر جعفری موافق هستند بنده هم موافقم تمنی می‌کنم از جناب آقای نخست وزیر چون همین مسئله را که فرمودند درست است که خود بنده هم مخالفم با گرانی هزینه زندگی و گرانی اداری مملکت و همیشه هم عرض کرده‌ام هر چند شاهی که بخواهد خرج زیاد بشود بهمان نسبت بنده مخالفم در این که وعده فرمودند انشاءالله در طرح قانون جدید استخدام و تشکیلات جدید که متناسب با انقلاب و ترقیات جامعه ما خواهد بود این تورم را از میان برمیدارد بنده کمال تشکر را دارم و قانون که بیاید رسیدگی بشود تکلیف این جزء را هم ما می‌توانیم تا آن موقع از جنابعالی کمک بگیریم و معلوم کنیم قوه قضائیه ما یکی از ارکان ثلاثه مملکت است از حیث تعداد هم آنقدر زیاد نیستند که بگوئیم اینها سنگینی زیادی به هزینه مملکت تحمیل می‌کنند خیلی تفاوت است بین یک هیئت ۱۳۰۰ نفری و یک جمعی که مطابق با یک سپاه است و خدمت هم می‌کنند و خوش وقت هستم که جامعه فرهنگیان ما به اندازه سپاه است و بنده مقایسه نمی‌کنم که آنها در چه شرایطی و چطور پیش آمد و این در چه شرایطی پیشمنهاد می‌شود عمده این است و قانونی که دولت منصور این همه طرفداری از آن می‌کند باید سعی کند که مباشرین قانونی امور را تشویق بکنند سعی کنید که مرزداران قانون را تشویق کنید و در این مورد به خصوص بعد از اینکه به نام آنها هزینه دادرسی گرانتر شده بعد از اینکه به نام هزینه مراجعات قانونی گران شده لااقل پس از آنکه مردم قبول کردند با پرداخت آن پول کمک کنند کمک بکنید اگر اعتراض می‌کرد مطلب جدا این که اعتراض نکرد برای چه بود برای اینکه تقریباً رأی عمومی نشان می‌داد موافق بوده است و محق می‌دانستند که برای تأمین وضع قانونی باید یک چنین تصمیمی گرفته شود مردم اعتراض نکردند چون این را کم می‌دانستند و این را جانبداری از قانون میدانسته و این را استحقاقی میدانسته و این در وضعی و کیفیتی و طوری بود که لازم بود آن پاداش به آنها داده شود جناب آقای منصور باید بهتر بدانند که وضع قاضی از لحاظ اجتماعی بکلی مغایر است با سایر مأمورین اداری اینها از بابت کاری که انجام می‌دهند حقوق می‌گیرند ولی قاضی یک سلسله محدودیت‌ها ومحرومیتها راباید تحمیل کند و این یک مسئله‌ای است که قابل تقدیر و تشویق است و بنده خیال می‌کنم در این قسمت ارجح بر بنده شخص آقای وزیر دادگستری می‌باشد که در این باره واقعاً خواهش بکنند از دولت که با احترام زیادی که دارند حق سربازان خودشان را به تصویب برسانند حالا بر زبان ما جاری کرده‌اند نه اینکه خودشان جاری کرده‌اند میل دارند که برزبان ما جاری باشد اکنون هم جناب آقای نخست وزیر تا وقتی که قانون استخدام تنظیم بشود این پیشنهاد را بپذیرید و خیال می‌کنم برای بعضی آقایان اکثریت هم قابل قبول خواهد بود کمال تشکر را دارم (احسنت).
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ ایکاش ما خزانه‌ای داشتیم پر از پول و مشکلات هم نداشتیم و هرچه آقایان می‌فرمودند قبول می‌کردیم همه مطالبی که این جا فرمودید اصولی است و چون من اصولی فکر می‌کنم در جواب افکارتان این بیان را می‌کنم مطالبی که فرمودید از لحاظ حقوق قضات بنده فکر می‌کنم حتی این را هم که اضافه کنیم کم است ولی ما نباید نواقص گذشته را و نقائص گذشته را تکرار بکنیم بالا بردن هزینه دادرسی این در حقیقت از افکار ناتوانی ناشی می‌شود اینکار مورد تأیید قضات نبود بنده فکر می‌کنم که حتی قضات شریف دادگستری حاضر نباشند که از هزینه دادرسی از پولی که یک بیوه زن می‌پردازد حقوقشان بالا برود و بدین جهت ما آمدیم این را اصلاح کردیم و آن را بردیم توی بودجه مملکت و جایش این اضافات را برای قضات دادگستری تعیین کردیم ولی نمی‌خواستیم این اضافه را قبل از تهیه قانون استخدام و تعیین حقوقها و اشل حقوقها باز هم یک استثنائی قائل بشویم برای گذشته بنده فکر می‌کنم نظر جنابعالی تا چند ماه دیگر تأمین است و امیدوارم که نظر آقایان تأمین بشود و اجازه نفرمائید ما کار غلط سایرین راادامه بدهیم.
رئیس ـ اقای دکتر جعفری به پیشنهاد جنابعالی رأی بگیریم یا مسترد می‌دارید؟
دکتر جعفری ـ با این که میدانم اکثریت توجه دارد باین مطلب و اکثریت پشتیبان قوه قضائیه است (صحیح است) و دولت باین مطلب توجه خواهند داشت بنده پیشنهادم را پس نمی‌گیرم و منتظر رأی مجلس می‌شوم.
رئیس ـ بنابراین به پیشنهاد آقای دکتر جعفری رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (چندی نفر برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌نماید تبصره ۴۶ لایحه بودجه اصلاحی ۱۳۴۳ بشرح ذیل اصلاح شود:
- به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود حق التدریس غیر نظامیانی که در کلاسهای آموزشی ارتش تدریس می‌نمایند با رعایت کامل مقررات آئین نامه اجرائی حق التدریس دانشگاه موضوع تبصره ۴۰ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کل کشور و حداکثر تا میزان مبالغ مقرر در آئین نامه مزبور تأدیه نماید.
دکتر عدل طباطبائی.
رئیس ـ آقای دکتر عدل طباطبائی.
دکترعدل طباطبائی ـ تبصره ۴۶ دو قسمت دارد یک قسمت مربوط است بکلاسهای آموزشی ارتش و دیگری مربوط است بدستگاههای آموزشی وابسته بدولت و غیر دولت در قسمت اول ایرادی نیست و اشکالی نیست فقط یک کلمه مبالغ بر این جمله‌ای که میزان نوشته شده است اضافه شود ولی در این پیشنهاد قسمت دوم تبصره ۴۶ حذف شده است علتش هم این است که ما برای مؤسسات و دستگاههای آموزشی مقرراتی داریم ارگانهائی داریم که از نظر حق التدریس و سازمان و غیره وضع اینها را رسیدگی می‌کند اگر این مؤسسات جنبه عالی داشته باشد یعنی سطح تدریس وآموزشی در آن بالاتر از متوسطه باشد مشمول مقررات قانون شورای مرکزی دانشگاهها می‌شود و اگر متوسطه باشد مشمول مقررات شورای عالی فرهنگ می‌شوند و در هر دو حال این دو ارگان صلاحیت تعیین حق التدریس و غیره را دارند بنابراین قسمت دوم تبصره لزومی ندارد و حتی ارگانهائی وجود دارد که باین خوبی رسیدگی می‌کنند و صلاحیت کافی هم دارند و لزومی ندارد با تبصره‌ها و استثنائات اینها را محدود کنیم بنابراین پیشنهادی را که بنده دارم مبتنی بر این است که قسمت دوم تبصره ۴۶ حذف بشود و در قسمت اول هم کلمه مبالغ بر میزان اضافه بشود که ابهامی باقی نماند و استدعای تصویب آنرا دارم.
رئیس ـ آقای نخست وزیر فرمایشی دارید؟
نخست وزیر ـ بنده موافق با این پیشنهاد هستم.
رئیس ـ مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای دکتر عدل طباطبائی رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود: در تبصره ۳۷ بعد از کلمه استخدام کلمه کارمندان نیز اضافه شود و بعد از کلمه وزارت کشور در سطر سوم جمله با توجه باوضاع هر محل ووضع مالی شهرداریها اضافه شود.
روحانی.
رئیس ـ آقای روحانی.
روحانی ـ در اینجا بنظر بنده رسید مشکلی را که شهرداریهای ما گرفتارند موضوع کارمندانشان از قبیل بایگان و کارمندان اداریشان است والا دستگاههای اداری از قبیل مأمورین روز مزد را شهرداریها خودشان الان می‌توانند استخدام کنند برای اینکه باشکالی برخورد نکنند بنظر بنده رسید که کلمه کارمندان هم احتیاطاً اضافه بشود که رفع اشکال شده باشد ولی آقای دکتر نصیری عقیده شان این است که کلمه کارکنان اعم است و اطلاق بکارمندان هم می‌شود اگر از نظر قوانین استخدامی و مالی باشکالی برخورد نخواهند کرد و می‌توانند که کارمند و حسابدار استخدام کنند بنده حرفی ندارم اما قسمت دوم که اضافه کردم که انشاءالله در فکر اولیاء وزارت کشور هم هست بنده با تجربه‌ای که از اوضاع و احوال شهرداریها دارم دیدم که ضرری ندارد که این جمله را اضافه کنیم که بعد از کلمه وزارت کشور در سطر سوم توجه باوضاع هر محل و وضع مالی شهرداریها را در نظر بگیرند ما مناطقی داریم که با روزی ۲ تومان برای کارکنان جزء و با روزی ۳ تومان چها تومان، پنج تومان کارمندان نهایت فعالیت را بکار می‌برند نهایت اشتیاق و علاقه را بکار می‌برند مانند تون حوزه انتخابیه بنده و وضع طوری است که با سه تومان حقوق التماس می‌کنند که سر کار بیایند (بانو دکتر پارسای ـ فردوس بفرمائید) متشکرم ولی هنوز فردوس نشده است در صورتیکه در تهران با ۳۰۰ ـ ۴۰۰ تومان هم یک فردی نمی‌تواند زندگی بکند آن را در قانون شهرداریها می‌شود تأمین کرد ولی بنده وسواس دارم در این مورد که چون عوارض شهرداریها را مردم می‌دهند مستقیماً بمصرف خودشان برسد سعی ما این است که در کمیسیون کشور این قانون شهرداریها را اینطوری که منظور نظر دولت است زودتر تصویب بکنیم و آنطور که منویات اعلیحضرت همایونی است کار مردم را زودتر بخودشان واگذار کنیم اما یک قانون بسیار طولانی و مفصل و از هم دررفته‌ای را قبلا داده بودند و عملی نبود و پس گرفتند که دوباره مطالعه کنند این بود که بنظر بنده رسید که اگر موافقت بفرمائید این قسمت اضافه بشود که احیاناً در ادارات بخصوص وزارت کشور آئین نامه‌ای مثل قانونی که آورده بودند و خود جناب آقای سراج حجازی هم پس از آنکه قسمتی را مطالعه کردند گرفتند ببرند مطالعه کنند و بنا شد چنان تشکیلاتی برای شهرداری باشد که بتواند برای شهر مفید فایده باشد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ باید عرض کنم که کلمه کارکنان اعم است و احتیاجی نیست و با توجه بوضع درآمد محل هم درش مستتر است و عیبی ندارد که اضافه بشود.
معاون وزارت دارائی ـ کلمه کارمندان را ایشان مسترد داشته‌اند.
رئیس ـ آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ در قسمت اول پیشنهاد کلمه کارمندان را بنده پس می‌گیرم.
رئیس ـ آنطوری که گفته شدکلمه کارکنان اعم است بنابراین آقای روحانی قسمت اول پیشنهاد خودشان را مسترد داشتند و به قسمت دوم که بعد از کلمه وزارت کشور جمله «با توجه باوضاع هر محل ووضع مالی شهرداریها اضافه شود» باید رأی بگیریم مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم به آخر تبصره ۶ بودجه عبارت ذیل افزوده شود «کارمندان غیر رسمی که موفق باخذ دانشنامه لیسانس شده‌اند و در ماههای مختلف سال ۱۳۴۲ بموجب تبصره ماده ۳ قانون اعزام محصل بخارجه رسمی شده‌اند می‌توانند در سال ۴۳ از یک رتبه یا یک اضافه حقوق استفاده کنند».
مصطفوی نائینی.
رئیس ـ پیشنهاد خرج است منظورتان این است که باینها پول هم بدهند.
مصطفوی نائینی ـ فرمایشی که دیشب جناب آقای نخست وزیر فرمودند که اگر قانون استخدام بتصویب رسیده بود محتاج نبودیم این پیشنهادها را بدهیم و بسیار مطبوع و دلچسب بود و اصولا با هر گونه تبعیضی در مورد کارمندان و هر گونه پیشنهادات جدیدی در مورد کارمندان که قانون استخدام تکلیف همه را معین کرده است موافقتی ندارم امادر دنباله فرمایشاتشان جناب آقای نخست وزیر فرمودند فوق العاده لیسانسیه‌ها را برای رفع تبعیض داده‌ایم بنده این پیشنهاد را دادم برای دولت هم هیچ خرجی ایجاد نمی‌کند بنده خیال می‌کنم اگر جناب آقای نخست وزیر توجهبفرمایند عریضه‌ای هم دیدم کارمندانی که مشمول این تبعیض واقع شده‌اند خدمتتان تقدیم کرده‌اند کارمندانی بوده‌اند که بصورت پیمانی سه سال و چهار سال در وزارتخانه‌ها خدمت کرده‌اند این کارمندان بموجب تبصره قانون اعزام محصل بخارج هر وقت واجد لیسانس بشوند برسمی تبدیل می‌شوند عده‌ای از آنها هستند که چون لیسانس گرفته‌اند وزارتخانه‌های مربوطه شان چون محل حقوقی داشته‌اند در سال ۴۱ رسمی شده‌اند بنابراین در آخر سال ۴۲ استحقاق یک ترفیع داشته‌اند و از آن ترفیع در اول سال استفاده کرده‌اند بعضی از کارمندان هستند که وزارت خانه محل نداشته که اینها را تبدیل برسمی بکند مثلا در روز پنج فروردین سال ۴۲ لسسانسش را گرفته و سابقه خدمتش هم بقدری است که در فروردین سال ۴۳ استحقاق ترفیع پیدا می‌کند جون پنج روز دیرتر شده بنابراین این جور کارمندان ازحق خودشان محروم می‌مانند تعداد این کارمندان هم بنده تصور می‌کنم در سرتاسر وزارتخانه‌ها به ۵۰، ۶۰ نفر برسد بنابراین بنده این پیشنهاد را برای تأمین حقوق یک عده‌ای از کارمندان دولت که در مورد آنها تبعیض می‌شود تقدیم کرد بسته بنظر جناب آقای نخست وزیر و اکثریت محترم مجلس است.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده می‌خواستم استدعا کنم این پیشنهاد را پس بگیرند همانطور که عرض کردم شامل یک جنبه‌های اختصاصی کار می‌شود که واقعاً در این بودجه ما کوشش کردیم حتی المقدور مراعات بشود و بنده قول می‌دهم که این مورد ۵، ۶ ماه دیگر حل شود.
مصطفوی ـ این که فرمودند قول می‌دهند رسیدگی کنند بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم به قسمت آخر تبصره ۳۵ این عبارت اضافه شود: «فوق العاده مخصوص کارمندان دولت که دارای گواهینامه دکترا یا معادل آن هستند معادل تمام ما به التفاوت حقوق آنها با لیسانسیه‌های فنی وزارت پست و تلگراف خواهد بود همچنین از تاریخ تصویب این قانون معادل نصف مبلغی که بعنوان فوق العاده مخصوص به کارمندان لیسانسیه داده می‌شود به کارمندان دیپلمه دولت پرداخت خواهد شد.
مصطفوی نائینی.
رئیس ـ مقصودتان این است که رتبه بدهند یا پول هم بدهند (مصطفوی ـ پول هم بدهند) پس این پیشنهاد خرج است توضیحی هم ندارد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم در تبصره ۳۷ ضمیمه ماده واحده بجای کلمه «هیأت وزیران» عبارت «کمیسیون مشترک کشور مجلسین» نوشته شود.
مصطفوی نائینی.
رئیس ـ آقای مصطفوی.
مصطفوی ـ بنده تصور می‌کنم که در مجلس هم مثل اجتماع ما هر کسی دچار شرم حضور است کلاه سرش می‌رود بنده پیشنهادی که داده‌ام اگر جناب رئیس اجازه می‌فرمودند که توضیحاتم را عرض کنم در مجلسی که ما تا یک بعداز نیمه شب نشستیم و فرمایشات آقایان را شنیدیم اجازه نفرمودند بنده توضیحاتم را عرض کنم فرمودند پیشنهاد خرج است بنده این پییشنهاد را اصلاح کرده بودم و تأثیره هم در پرداختهای صندوق دولت ندارد منتهی جناب آقای رئیس به بنده اجازه نفرمودند اما در مورد این پیشنهاد که به بنده اجازه فرمودند توضیح بدهم در این تبصره ۳ نوشته است که آئین نامه‌ای که برای استخدام کارمندان شهرداریها مورد نظر است بتصویب هیئت وزیران رسد بنده خیال می‌کنم آقایان میدانند خدمات شهرداریها یک خدمت محلی است و در هر یک از نقاط کشور یکوضع خاصی دارد متأسفانه بقدری که نمایندگان مجلسین باوضاع و احوال شهرستانها مطلع هستند در هیئت دولت افرادی نیستند که تا این اندازه باوضاع شهرستانها اطلاع داشته باشند بنده جناب آقای نخست وزیر جنابعالی را عرض نمی‌کنم ولی بسیاری از آقایان وزیران را بنده میدانم که یک روز مأموریت خارج از تهران نداشتند ابته اشکالی هم ندارد اول کارشان است انشاءالله فرصت دارند می‌روند وجب بوجب را می‌بینند در کمیسیون کشور آقایانی که هستند باوضاع و احوال شهرستانها واقف هستند و می‌توانند آئین نامه را طوری تنظیم کنند که منطبق با مصلح تمام مملکت و تمام شهرداریهای مملکت باشد بنده خیال می‌کنم که جناب آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور که تشریف دارند میدانند که کمیسیون کشور هر وقت لایحه‌ای بوده تشکیل جلسه داده و معمولا هم ایراداتی بلوایح دولت زیاد نیست خیال نمی‌کنم که معطلی این کار هم در کمیسیون کشور بیشتر از همیشه باشد بهر جهت بنده این پیشنهاد را با مذاکره‌ای که با جناب آقای وزیر کشور کردم و با آقای وزیر کشور صحبت کردم گفتند برای ما تفاوت زیادی ندارد و اگر ایشان اصرار داشتند که این کار در هیئتوزیران باشد بنده این پیشنهاد را نمی‌دادم بعقیده شخص من اگر آن کار در کمیسیون کشور که نمایندگان مجلسین در کمیسیون مشترک مجلسین هستند تصویب شود آئین نامه منقح ومنظمی تصویب خواهد شد که بیشتر حاوی مصالح و مستدعیات معنوی شهرهای این مملکت خواهد بود.
رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ جناب اقای مصطفوی نائینی بسیار در امر وزارت کشور وارد و بصیر هستند و نظرات صائب ایشان برای بنده لازم بود قانع کننده باشد ولی این مطلب کاملا جنبه اداری دارد و اصولا قوانینی که تصویب می‌شود آئین نامه هائی که به اختیار هیئت وزیران می‌گذارند صرفا برای تسریع در کار است الان این مشکلاتی که بوجود آمده است باین دلیل بوده است که قانونی بوده است که با این قانون هزار نوع اضافات داده شده بر خلاف قانون هم بوده متأسفانه این عملیات شده بنده می‌خواهم شأن مجلس حفظ شود برای ۱۰ تومان ۱۵ تومان صد تومان بالا و پائین هر روز قانون بمجلس آورده نشود در حقیقت ما اینجا یک تشریکمساعیبا هم داریم کمیسیون مشترک مجلسین و هیئت وزیران اینجا همه با یکنظر بمسائل نگاه می‌کنند فقط مقصود تسریع در اموراجرائی مملکت است بنده می‌خواستم استدعا کنم با احترام خاصی که بجنابعالی دارم موافقت بفرمائید که بهمین ترتیب باشد.
رئیس ـ آقای مصطفوی.
مصطفوی ـ پس گرفتم.
رئیس ـ پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر جایگزین تبصره ۴۹ ماده واحده لایحه بودجه ۴۳ شود:
- تبصره ۴۹ ـ مقررات تبصره ۱۱ قانون بودجه سال ۱۳۴۲ در سال ۱۳۴۳ نیز قابل اجرا خواهد بود.
دکتر بهبودی، دکتر اسفندیاری، دکتر جعفری.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر مهندس بهبودی ـ عرض کنم تبصره ۴۹ مسئله تمبر است که اجازه خواستند در مواقع ضروری تمبر را در خارج چاپ کنند اینجا صحبت شد و بحث شد که برای جشنهای ۲۵۰۰ ساله مجبور هستند که این کار را بکنند ولی متأسفانه تبصرهدر محلی از لایحه بودجه است که برای مدت یکسال فقط ارزش قانونی ندارد یعنی برای همیشه است و در تبصره ۱۱ لایحه بودجه پارسال پیش بینی شده است که از محل درآمدهای خود چاپخانه دولتی می‌توانند نواقص چاپخانه را مرتفع کنند این است که ما پیشنهاد کردیم اگر موافقت می‌فرمایند بجای این تبصره همان تبصره سال گذشته باشد توجه میفرمائید عرض کردم تمبر جدید مثل اینکه برای جشنهای ۲۵۰۰ ساله است واحتیاج هست که به خارج سفارش داده شود خوب اگر این تبصره در قسمتی از بودجه بود که برای یکسال ارزش داشت بعد از این یکسال کار جشن ۲۵۰۰ ساله هم تمام شده بود باز دومرتبه مثل سابق اجازه چاپ تمبر در خارج ملغی بود ولی متأسفانه جزء تبصره‌های دائمی است و در جائی گذاشته شده که برای همیشه دولت می‌تواند این کار را بکند ومن فکر کمیکنم که این نظر با ناسیونالیزم مثبت و کارهائی را که دولت تاکنون کرده تطبیق نکند ضمنا در بودجه سال ۴۲ تبصره‌ای بود تحت شماره ۱۱ که دولت حق داشت بموجب آن تبصره از محل درآمدهای چاپخانه دولتی نواقص چاپخانه را برطرف کند این است که تقاضا کردیم اگر مورد موافقت قرار بگیرد آن تبصره بقوت خودش باقی باشد و از محل همان درآمدها می‌توانند نواقص چاپخانه را مرتفع بکنند و تمبر در اینجا چاپ شود فقط برای کارهای جشن ۲۵۰۰ ساله اگر احتیاج هست به خارج سفارش داده شود چون من هنوز اطمینان ندارم تمبر جشن ۲۵۰۰ ساله را استثنائا به خارج سفارش بدهید نکته دیگری که می‌خواستم عرض کنم راجع به تبصره‌های ۱۹ و ۲۰ و قضیه زمینهای سفارت کبرای ایران در بغداد و آنکارا بود که اگر ممکن است توضیح بفرمائید ببینیم این زمینها چیست اگر ممکن است توضیح بفرمائید.
رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ راجع به موضوع تمبر واظهاراتی که در مجلس شد شاید این طور توهم برود کهدولت در نظر دارد تمبر را بخارج سفارش بدهد در صورتیکه هیچ چنین نظری نیست بنده خواهش می‌کنم که در صورت جلسه قید شود که دولت بهیچوجه در نظر ندارد که چاپ تمبرهای عادی را بخارج سفارش دهد ولی در ممالکی که خیلی از ما در صنعت چاپ جلوتر هستند چاپ تمبرشان را به خارج سفارش می‌دهند و در این کار یک جنبه‌های اقتصادی هست یک جنبه‌های تخصصی هست مثلا انگلستان برای یادبود جشن تولد ملکه انگلیس یک مقدار تمبر به بلژیک سفارش داد این منع قانونی که در این کار بود موجب شده است که ما نتوانیم در بعضی موقعیتهای اختصاصی و ضروری یک مقدار مخصوص تمبر بیک کشور خارجی سفارش بدهیم این برای رفع این محظور است و تنها نمی‌تواند شامل جشنهای ۲۵۰۰ ساله بشود برای اینکه ممکن است که یک موقعیتهای دیگری هم بوجود بیاید ولی همیشه آقایان نمایندگان محترم ناظر هستند و هیچوقت دولت نمی‌تواند تخطی بکند از اصول خودش یک مطلب دیگر هست باینکه دولتی همیشه استفاده‌های بسیارزیادی می‌کند از راه فروش تمبر‌ها برای کسانی که کلکسیون تمبردارند در دنیا گاهی این استفاده به صدها میلیون دلار می‌رسد صحبت این حرفها نیست ما امسال پیش بینی کردیم که با داشتن یک موقعیتی مثل جشنهای ۲۵۰۰ ساله یا موقعیتهای آینده بتوانیم سالی ۱۰ـ۱۵ میلیون تومان از این تمبر استفاده بکنیم اینکه ایشان فرمودند صرفه جوئی فلان ماده را صرف تکمیل چاپخانه دولتی بکنید بنده فکر می‌کنم چاپخانه دولتی باندازه برای ضرورت کارهای ما کافی هست و چون ما می‌خواهیم چاپخانه‌های خصوصی را تقویت کنیم دیگر سرمایه گذاری را در چاپخانه‌های دولتی ضروری تشخیص نمی‌دهیم.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی
مهندس ناصر بهبودی ـ با تذکراتی که جناب آقای نخست وزیر فرمودند و فرمودند تمبرهای عادی را چاپخانه دولتی چاپ خواهد کرد فقط تمبرهای یادبود است که در مواقع غیر عادی بخارج سفارش داده خواهدشد و در صورت جلسه هم قید شده پیشنهاد خود مرا پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد دیگری از آقای معتمدی هست که همین مضمون را دارد آقای معتمدی هم پیشنهاد خودرا پس گرفتند آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ معذرت می‌خواهم آقای مهندس بهبودی موضوعی را راجع به تبصره ۱۹ و ۲۰ سؤال فرموده بودید در موردتبصره نوزده بنده خودم در آنکارا بودم یک زمینی هست مجاور سفارت کبرای ایران اینجانوشته است بوزارت امور خارجه اجازه داده می‌شود زمین مجاور سفارت شاهنشاهی ایران در آنکارا ملکی دولت ایران را با سه قطعه زمین متعلق بشهرداری انکارا که مشخصات زمینها بین طرفین معلوم است معاوضه نماید یک طرف سفارت زمینی است که تقریبا زمین زراعتی است واحتیاج هم سفارت ندارد و برای اینکه سفارت بالا قرار گرفته و آن زمین گود است در صورتیکه ما برای تأسیس خانه فرهنگمان در آنجا برای ساختن محل برای آتاشه میلیتر وابسته نظامی و وابسته سنتو احتیاج داشتیم که جای دیگری تهیه کنیم یک دولت معامله می‌کند با یک دولت دیگر بدین جهت خرید خصوصی نیست یک زمینی است که معاوضه می‌کنند با زمین دیگری که تشخیص داده شده است برای رفع احتیاجمان مناسب تر است برای این عمل تبصره ۱۹ در نظر گرفته شده تبصره بیست هم این است که این زمین که در بغداد متعلق بوزارت فرهنگ است در محلی قرار گرفته که سست است و نمی‌شود ساختمان رویش کرد یعنی فونداسیون سست است و قابل تحمل برای ساختمان نیست و ضرورت داشت به اینکه وزارت فرهنگ این زمین را تعویض بکند و جای دیگری برای ساختمان در نظر بگیرد.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
در صفحه ۱۲ سطر ۲۲ بجای کلمه «بعداً» اشتباهاً «نقداً» چاپ شده تقاضا می‌نماید اصلاح شود دکتر یزدان پناه
دکتر یزدان پناه ـ اشتباه چاپی است بنده تقاضا کردم اصلاح بشود.
رئیس ـ اشتباه چاپی است همه خانمها و آقایان موافقند که اصلاح بشود (صحیح است) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید: در سطر پنجم از تبصره ۶۶ بعد از جمله بکارخانجات سازنده کلمه منحصر بفرد اضافه شود.
معتمدی.
رئیس ـ آقای معتمدی بفرمائید.
معتمدی ـ در این تبصره پیشنهاد شده است که وزارت راه ماشین آلات راه سازی را بنا بتشخیص کمیسیون مربوطه از کارخانه سازنده بدون تشریفات مناقصه خریداری کنند بنده پیشنهاد کردم که اگراین کارخانه سازنده منحصر بفرد باشد چون یک معامله‌ای است میلیونها تومان تمام می‌شود یک کمیسیون بنظر بنده صلاح نیست که بنشنند و بگویند چندین میلیون تومان معامله را از فلان کارخانه خریداری می‌کنیم بدون تشریفات مناقصه و بدون اینکه اعانی بشود این بصلاح و صرفه مملکت نیست و دولت فعلی جناب آقای نخست وزیر جناب آقای دکتر کشفیان نباید فکر کنند کهاین قانون را الان برای خودشان می گذرانند زیرا خودشان از مردان سالم و پاکی هستند و مسلما رعایت صرفه وصلاح را خواهند کرد باید فکر کنند که ممکن است دو روز دیگر همین قانون بدست یک عده دیگر بیفتد که در آن سوء استفاده بشود باین جهت بنده پیشنهاد کردم که این قبیل معاملات سنگین در صورتی بدون انجام تشریفات قانونی ومناقصه انجام بشود که کارخانه فروشنده منحصر بفرد باشد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ بنده احساس کردم که آقایانو خانمهای نمایندگان محترم همیشه معتقد بودند وهستند که این تشریفات غلط مناقصه و مزایده تابحال دردی را برای دولت دوا نکرده برای اصلاح این قسمت قانونش را خواهیم اورد این مسائل را حل می‌کنیم دولت اگر صالح است می‌ماند و باید بماند و اگر صالح نیست باید برود و تمام هم باید بمحاکمه کشیده بشوند منتها بنده در اینجاعرض می‌کنم که وسائل راه سازی و هواپیمائی و هواشناسی و رادار و از این قبیل وسائل اینها نمی‌توانند در هر منطقه‌ای یک جور باشند باید استاندارد باشد اگر تشخیص داده بشود که باید از فلان کارخانه سازنده آلمانی خرید بشود دیگر نمی‌تواند با یک دستگاهی با یک متخصصین فنی دیگر که یکی در اهواز باشد و یکی در مشهد باشد یکی در اصفهان باشد اینها باید با هم تطبیق کنند که بتوانند کار کنند همین دستگاههای راه داری و راه سازی باید ماشین آلات صحیح داشته باشد تا اشکالاتی رابوجود نیاورد حالا وقتی این دستگاه را از کارخانه سازنده بگیرند چون مستقیما این کار را می‌کنند به نفع دولت است الان نمایندگیها این ماشین آلات را وارد می‌کنند مبلغی هم بابت حق العمل رویش می‌کشند و به دولت می‌فروشند و ضمنا وقتی که اطاقهای بازرگانی و نمایندگان دولت یعنی در حقیقت دولتآنجا گواهی می‌کند روی قیمت معمول محل اینها نمی‌توانند زیادتربفروشند در دستگاههای عظیم کشورهای بزرگ بقدری رقابت هست که یک شاهی نمی‌توانند بالاتر قیمت بدهند وقتی دستگاههای خودشان اطاق بازرگانی محل و نمایندگان دولت و وزارتخانه خودش تشخی بدهد که تشخیص آنها صحیح بوده است بنظربنده باید باین گواهی‌ها اعتماد کرد (معتمدی ـ اگر در چند کشور اجناس مشابه باشد چه خواهند کرد) موضوع مشابه وقتی پیش می اید که ما بخواهیم فرض بفرمائید رادار اصفهان و مشهد را به یک کشور دیگر سفارش بدهیم و مال لهستان ارزانتر در می‌آید این بنظر بنده همان عیب را پیدا می‌کند کهاینتبصره می‌خواهد رفع این عیب را بکند (وزیر راه ـ این تبصره مربوط بدستگاههای یدکی است) و این هم بیشتر روی قطعات یدکی است برای اینکه نمی‌توانند خرید قطعات یدکی را بمناقصه بگذارند قطعات یدکی مال کارخانه سازنده است و باید از او خریداری شود.
رئیس ـ آقای معتمدی
معتمدی ـ با توضیحات آقای نخست وزیر بنده پیشنهاد خود را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌نماید:
- در تبصره ۷۰ چاپخانه بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستائی هم که مورد نیاز واقعی بانک مذکور و سازمان مرکزی تعاون روستائی است در قسمت اخیر تبصره مذکور در ردیف چاپخانه‌های مجاز منظور گردد.
بالاخانلو.
رئیس ـ آقای بالاخانلو بفرمائید.
بالاخانلو ـ بطوری که خود جناب آقای نخست وزیر و نمایندگان محترم مستحضر هستند بانک اعتبارات کشاورزی بر اساس انقلاب یک وظیفه سنگینی بعهده اش محول است و در حدود دو هزار شرکت تعاونی دارد و صد و خرده‌ای شعبه دارد و بعد از بانک مرکزی بزرگ ترین بانک ایران است چاپخانه‌ای فراهم کرده است که بقیمت ارزان تر احتیاجات مطبوعاتیش را تأمین کند بنابراین بنده پیشنهاد کردم که چاپخانه بانک کشاورزی را در ردیف بانک ملی قرار بدهند که بتواند با قیمت ارزان تر کارهای مطبوعاتیش را انجام دهد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ بنده فکر می‌کنم این پیشنهادی که شده است چاپخانه بانک کشاورزی فعلا احتیاجات خودش را تأمین می‌کند و بنده هم نشنیدم از طرف مسئولین بانک کشاورزی که یک چنین تقاضائی برای توسعه داشته باشند و این تبصره منع نمی‌کند که بانک کشاورزی احتیاجات خودش را با چاپخانه فعلی رفع بکند اگر احتیاج داشت واقعا و در آینده ضرورتی ایجاب کرد همیشه قابل حل است و بنده استدعا می‌کنم چون روی تشخیص این دستگاه بوده و ما بیشتر میل داریم که بدستگاههای خصوصی کمک شود نه اینکه عمومیت بدهیم اگر ضرورت داشته باشد برای بانک کشاورزی یک ماده واحده می‌آوریم ولی چون این موضوع در مذاکراتی هم که در هیئت دولت شد در این قسمت تأکیدی نشد و بانک کشاورزی هم اکنون احتیاجات خودش را تأمین می‌کند و فعلا ضرورت توسعه ندارد قبول بفرمائید باین صورت باشد اگر بانک کشاورزی روزی ضرورت پیدا کرد که کارخودش را توسعه بدهد اقدام می‌شود ولی فعلا طبق این تبصره کار خودش را ادامه می‌دهد.
رئیس ـ آقای بالاخانلو
بالاخانلو ـ بنده از فرمایشات جناب آقای نخست وزیر استنباط کردم که چاپخانه بانک کشاورزی در همین وضع موجود می‌ماند باین جهت پیشنهاد خودم را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد بعد قرائت می‌شود.
شماره ۵۵۰۶ صفحه ۴۷ بجای تفاوت اشل حقوق باید نوشته شود فوق العاده مخصوص صفحه ۴۳ در مقابل قسمت اول بجای /۳۴۶۶۵۰ باید نوشته شود ۲۴۶۶۵۰.
مهندس والا.
رئیس ـ این پیشنهاد مربوط به اشتباه چاپی است که مخبر کمیسیون بودجه آقای مهندس والا اصلاح کردند با اجازه خانمها و آقایان اصلاح می‌شود (صحیح است) پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود تبصره ۴۳ بشرح زیر اصلاح گردد:
- تبصره ۴۳ ـ بدولت اجازهداده می‌شود از کتابهای چاپی خود آنچه را که بر طبق نظر کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارت خانه‌های دارائی و فرهنگ و وزارت خانه مربوطه غیر ضروری تشخیص می‌شود با کتب کتابخانه‌های داخلی و خارجی مبادله نماید.
رئیس ـ آقای ریگی بفرمائید.
ریگی ـ این پیشنهاد که خوشبختانه مورد موافقت جناب آقای نخست وزیر و جناب آقای وزیر فرهنگ قرار گرفت در واقع بدولت اجازه بیشتری می‌دهد که بجای آنکه بتواند کتابهای وزارت امورخارجه رابا کتابخانه کنگره آمریکا معاوضه بکند بتواند در صورت لزوم هر وزارتخانه‌ای کتابهای اضافی خودش را با کتابهای کتابخانه‌های داخلی و خارجی معاوضه بکند و این تسهیلی است برای کار دولت و امکان دارد که دولت بخواهد کتابهای خودش رابا کتابخانه سازمان ملل عوض بکند در حقیقت این اجازه تعمیم داده شده است.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ نظر بسیار خوبی است بنده قبول می‌کنم.
رئیس ـ نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای ریگی خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید در تبصره ۶۹ مبلغ ۱۵۰ ریال به ۵۰ ریال اصلاح گردد.
مرتضوی.
رئیس ـ آقای مرتضوی
مرتضوی ـ بنده قبل از اینکه در پیرامون پیشنهادی که تقدیم کرده‌ام عرضی بکنم لازم میدانم از جناب آقای نخست وزیر راجع به موافقتی که در مورد تبصره پیشنهادی راجع به منال خاصه فرمودند تشکر کنم واقعاً مشکلات بسیار بزرگی را که فرا راه مردم و دولت بود تصویب این پیشنهاد از بین برد اما طرح این پیشنهاد به بنده یک فرصتی می‌دهد که بنده عرایضی که می‌کنم باشد که برای متصدیان امر در گذشته موجب شود که بر اعمالشان احساس ندامت کنند و بر زمامداران فعلی و آینده این اثر را داشته باشد که در اعمال و تصمیماتشان دقت و مراقبت بیشتری بکنند (صحیح است) ملاحضه این تبصره‌ای که دربدجه هست یعنی تبصره ۶۹ نشانه یک مشکلی است که در نتیجه عدم مطالعه در گذشته فراهم شده و دولت را در یک محظوری قرار داده که آمده است تحت عنوان تشویق صادرات مالیات دیگری بر مصرف کنندگان سیمان در داخله مملکت وضع می‌کند خیلی متأسفم که وقتمن کم است والا یک توضیحی می‌دادم و حالا هم باختصار عرض می‌کنم وقتی که مردمزمام اختیار وصدور اجازه تأسیس صنایع و کارخانه‌ها و تأسیسات اقتصادی را به دولت واگذار می‌کنند برای این است که دولت مطالعه بکند با امکاناتی که دارد و مردم را راهنمائی بکند و این اجازه برای همیشه متضمن منفعت و سود برای مملکت باشد اینجا باز یک اشاره‌ای می‌کنم اشخاص در زندگی سیاسی و اجتماعی خودشان حکم رقم را دارند در مراحل مختلف اعدادیک رقم وقتی که در مرتبه آحاد قرار گرفته است مثلا یک دو وقتی در مرتبه آحاد قرار گرفته ارز شش دو است همین دو را وقتی شما برداشتید در مرتبه عشرات قرار دادید می‌شود بیست و اگر در مرتبه مآت بگذارید می‌شود دویست وقتی که من مرتضوی یک فرد ساده معمولی هستم افکار و تصمیمات واقدامات من سود و زیانش در حدود خود بنده مؤثر است ولی اگر من در مراحل مختلف اجتماع پایم را از مرتبه آحاد فراتر گذاشتم و رفتم در مرتبه عشرات مثلا شهردار شدم افکار و تصمیمات و اقدامات من درزندگی یک شهر اثر دارد اگر وزیر شدم اثر وجودی من در حدود یک وزارتخانه و در حدود سرحدات این وزارتخانه در امور کلی مملکت مؤثر است بنابراین اشخاصی که افتخارپیدا می‌کنند که بعنوان زمامدار مملکت متصدی اداره مملکت بشوند حق ندارند اشتباه بکنند نمایندگان محترم میدانند که در مملکت ما بحرانهائی بوجود آمده است مسلما دربوجود آمدن این بحرانها آن کسی که هیچ دخالتی نداشته ملت ایران بوده است ولی خسارت و زیان عقب افتادگی این بحرانها را ملت ایران تحمل کرده این است که بنده این تذکرات را که عرض می‌کنم همانطور که گفتم باین قصداست که برای گذشتگان موجبی باشد که احساس ندامت کنند براعمالشان و برای زمامداران موجود و آینده تذکری باشد که در تصمیماتشان دقت کنند این کارخانه‌های سیمان که اینجا ایجاد شده همه اش با اجازه دولت تأسیس شده است من نمیدانم آن روزی که اجازه تأسیس این کارخانجات را دادند مقصودشان این بود که مصرف داخلی را تأمین کنند با اینکه مقداری از محصول سیمان را هم صادر کنند اگر قصد این بوده است که صادر کنند باید باین توجه داشته باشند که این کارخانه باید در یک محلی تأسیس بشود که صدور آن از نظر اقتصادی صرف بکند که ما یک محصول سنگین وزن و کم ارزش را بتوانیم در عرصه رقابت تجارت بین المللی بعنوان صادرات مملکت معرفی کنیم مسلما این حساب نشده ولی الان متوجه شده‌اند که محصولات سیمان زائد بر مصرف داخلی است برای جبرای این مطلب درصدد صادرات برمی آیند جنس سنگین وزن و سبک و قیمت با وسائل زمینی باید تا بندر حمل بشود و صرف نمی‌کند تنها راه جبران این است که ما برای مصرف کننده داخلی بعنوان تشویق صادرات یک مالیات دیگر وضع کنیم البته این موضوع هیچ ارتباطی با کابینه فعلی ندارد (نخست وزیر ـ قیمت تثبیت شده بالا نمی‌رود) یک سال پیش سیمان در تهران به پنج تومان رسیده بود و این قیمت حقیقی اش است و حالا ده تومان است ولی چون می‌خواهند صادر بکنند این ۱۵۰ ریال را می‌گیرند که قطعا روی قیمت خواهند گذاشت (یکنفر از نمایندگان ـ این گرفته نمی‌شود) من تعجب می‌کنم چه جوری می‌شود نگرفت چون تصویب شده در ضمن تصویب شدن ظلمی به مصرف کننده داخلی شده است برای اینکه قیمت یک کیسه سیمان پنج تومان بود و الان ده تومان است برای جلوگیری از این وضع بنده عرض کردم اگر هم این پیشنهاد من ارتباطی به این موضوع نداشته باشد ولی این تذکر بی نتیجه نبود که در تصمیمات اقتصادی دولت توجه و دقت بیشتری بکند که مواجه با چنین مشکلاتی نشود اگر چه تحمیل بر مصرف کننده داخلی هم نمی‌شود.
رئیس ـ آقای مرتضوی در پیشنهاد فقط پنج دقیقه می‌شود صحبت کرد.
مرتضوی ـ اجازه بفرمائید یک دقیقه دیگر عرض دارم بنده این را می‌خواهم عرض بکنم که این دقتها بشود این مطالعات بشود که ما برای حفظ صنایع داخلی مان در آینده مجبور نشویم بر مصرف کنندگان داخلی وضع مالیات و عوارض بکنیم مخصوصاً سیمان که در برنامه اقتصادی مملکت که بایستی با کارهای عمرانی و ساختمانی پی ریزی و شروع بشود سیمان یک ماده اولیه اینکار است ممکن است افزایش قیمت سیمان خود موجبی بشود که برنامه رونق اقتصادی دولت را متوقف بکند یا چرخ گردشش را کندتر بکند خیلی معذرت می‌خواهم.
رئیس ـ آقای وزیر اقتصاد
وزیر اقتصاد ـ (دکتر عالیخانی) بعرض نمایندگان محترم باید برسانم که مصرف هیچ کالائی بدون ملاحظه نیست روزی که این کارخانه‌ها درست شد مصرف هم داشت ولی در دو سال اخیر که رکودی در کارهای ساختمانی کشور رخ داده بود مصرف سیمان پائین آمد در نتیجه میزان بسیار زیادی کلینگر (سیمان خام) اداره سیمان در محوطه کارخانجات سیمان موجود بود معهذا کارخانه‌ها تعهداتشان را نمی‌توانستند انجام بدهند قیمت بسیار ارزان و غیر قابل توجهی که در سال گذشته بود صرفاً احتیاج وحشتناک این کارخانه‌ها به داشتن وجه نقد بود والا قیمت واقعی این نبود اگر همین وضع اینطور ادامه پیدا می‌کرد کار بجائی می‌رسید که این کارخانه‌ها همه ورشکست می‌شدند این بود که دولت تصمیم گرفت که اینها را بدور هم جمع بکند و برای اولین مرتبه در کشور بدون هیچ گونه قانونی این اشخاص توانستند تحت سرپرستی و نظارت دولت با هم متحد بشوند و قیمت را تثبیت بکنند با هم رقابت نکنند و ما برای اولین مرتبه صادرات منظم وار گانیزه سیمان داشتیم بخصوص بخلیج فارس امسال خوشبختانه وضع تغییر کرده مصرف سیمان بسیار بالارفته بطوریکه از یک میلیون و یکصد هزار تن ظرفیت ماکزیمم کارخانه‌ها شاید بیش از یک میلیون تن مصرف داخلی داشته باشیم ولی از طرف دیگر باید بعرض نمایندگان محترم برسانم که بهیچوجه ما بازارهای سیمان خودمان را در خلیج فارس حاضر نیستیم از دست بدهیم (صحیح است) وتصمیم داریم بیشتر کنیم بهمین دلیل چون الان که وضع بهترشده کارخانه‌های سیمان ممکن است توافق سابق را با هم نداشته باشند و احیاناً اهمالی هم بکنند در صادرات سیمان این ماده را ما در اینجا گذاشتیم که بازارهای صادراتی خودمان را بخصوص در آن منطقه بهیچ قیمتی از دست ندهیم و عقب نشستیم این جریانش است.
رئیس ـ آقای مرتضوی
مرتضوی ـ بنده با توضیحی که آقای وزیر اقتصاد فرمودند و با تأیید اینکه قیمت ترقی نخواهد کرد پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
در تبصره ۴۸ شورای عالی حل اختلاف کلمه عالی اضافه است و در قانون کار هیئت حل اختلاف نمی‌باشد لذا پیشنهاد می‌نماید کلمه عالی حذف شود.
صائب.
رئیس ـ اگر در قانون کلمه عالی ندارد بنابراین تبصره ۴۸ اصلاح می‌شود.
معاون وزارت دارائی ـ یک اصلاحی بفرمائید که معلوم بشود مربوط به تبصره ۴۸ است.
رئیس ـ این اصلاح مربوط به تبصره ۴۸ است پیشنهادبعد قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید عبارت تبصره ۵۲ بصورت زیر اصلاح شود:
- تبصره ۵۲ ـ از تاریخ تصویب این قانون ماده ۳۲ قانون اصلاح قانون تعرفه گمرکی مصوب تیرماه ۱۳۳۷ و تصویب نامه قانونی شماره ۵۶۸۸ مورخ ۱۳۴۲/۴/۹ ملغی می‌گردد.
با تقدیم احترام ـ کمالوند.
رئیس ـ آقای کمالوند
کمالوند ـ عرض کنم این تبصره ۵۲ سرگذشت مخصوصی دارد سرگذشت تقریباً جالب و شنیدنی قبل از اینکه لایحه بودجه به مجلس بیاید یک تصویب نامه قانونی به کمیسیون دارائی آمد طبق این تصویب نامه قانونی وزارت اقتصاد به میزان چهار در هزار از عواید گمرک را برداشت می‌کند و بعنوان پاداش بکارمندان گمرک تقسیم می‌کند این تصویب نامه در کمیسیون دارائی مواجه شد با مخالفت شدید کلیه اعضای کمیسیون دارائی و بعد وقتی می‌خواستند به رأی بگذارند احتمال می‌رفت باتفاق آراء رد شود نماینده وزارت اقتصاد آقای معاون وزارت اقتصاد که تشریف داشتند خواهش کردند فعلا این تصویب نامه به رأی گذاشته نشود و برای اینکه اگر رد بشود برای دولت ایجاد محظوراتی می‌کند و کمیسیون دارائی هم برای اینکه نشان بدهد نهایت علاقه را برای همکاری و تعاون با دولت دارد پیشنهاد آقای معاون وزارت اقتصاد راقبول کرد مشروط بر اینکه آن فکری که ایشان برای این کار وعده کردند بکنند زودتر به کمیسیون دارائی اطلاع بدهند ضمناً گفته شد که در اطراف این تصویب نامه شایعاتی هست که این پول در کادر بالای وزارت اقتصاد با رقم‌های بزرگی تقسیم شده است مثل اینکه دیشب هم یکی از آقایان ناطقین مخالف این صحبت را کردند (وزیر اقتصاد ـ تکذیب شد) و تقاضا کردند برای اینکه رفع شبهه بشود صورتریز اینرا که حالا آقای وزیر اقتصاد تکذیب کردند به کمیسیون دارائی بیاورند آقای معاون وزارت اقتصاد هم قول دادند اول اظهار تشکر کردند از کمیسیون دارائی و بعد قول دادند صورت ریز را بیاورند ولی متأسفانه ایشان تشریف بردند و بعد از ایشان خبری نشد وقتی که این لایحه بودجه آمد دیدیم این تصویب نامه قانونی استحاله پیدا کرده شده تبصره ۵۲ با این فرق که میزان از ۴ در هزار تغییر کرده هشت در هزار شده رقم هم رقم قابل توجهی است بنظرم ۸۴ میلیون ریال است و نکته قابل توجه این است که با اینکه این تبصره بایستی در کمیسیون دارائی رسیدگی بشود جناب آقای رئیس استدعا می‌کنم توجه بفرمائید این تبصره به کمیسیون دارائی ارجاع نشده و بنده از مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی استدعا می‌کنم که امر بفرمایند در ارجاع این تبصره و تصویب نامه‌ها به کمیسیون‌ها دقت بیشتری بکنند چون عدم ارجاع این تبصره (یکنفر از نمایندگان ـ به کمیسیون دارائی رفته) تبصره ۵۲ نیامده (یکنفر از نمایندگان ـ تصویب نامه چهار در هزار به کمیسیون رفته) با توجه بآن سابقه با توجه باین که این تبصره در صلاحیت کمیسیون دارائی بود که رسیدگی بشود عدم ارجاع آن ایجاد توهم و شبهه می‌کند و اعضای کمیسیون دارائی وهمکاران محترم بنده یک خرده عصبانی و ناراحت شدند اما ببینیم این وجهی که می‌گیرند این هشت در هزار را به چه کسانی می‌دهند و چه هدفی دارند همانطور که عرض کردم مبلغ هشت میلیون و چهار صد هزار تومان را می‌خواهند که بین کارمندان گمرک که حقوق اضافه هم می‌گیرند بعنوان پاداش تقسیم کنند در حالی که متأسفانه و بدبختانه کارمندان گمرک آنطوریکه شاید و باید انجام وظیفه نمی‌کنند اگر آنطوریکه شاید باید انجام وظیفه می‌کردند جناب آقای دکتر عالیخانی مملکت ما اینقدر بازار کالاهای ممنوع الورود نمی‌بود مثل اینکه یکی از آقایان جناب آقای زهتاب فرد بود که یم مطلبی هم در این خصوص گفتند به هر حال دادن یک وجهی به کارمندان گمرک بین عده‌ای از کارمندان دولت ایجاد تبعیض می‌کند و جناب آقای نخست وزیر تصدیق می فرمائید که هر نوع تبعیضی مخالف روح عدالت خواهی دو دولت جنابعالی است و جنابعالی هواه خواه رفع تبعیض هستید اما هدف از این کار چیست؟ به طوری که در کمیسیون دارائی توجیه کردند گفتند هدف ما این است که ما بیائیم کارمندان گمرک را یک پورسانتاژی بهشان می‌دهیم و این پورسانتاژ باعث این می‌شود که کوشش بکنید وعواید بیشتری برای دولت کسب بکنند (نخست وزیر ـ مگر دیشب تشریف نداشتید که بنده در این باره توضیح دادم) جنابعالی به این قسمت جواب ندادید اگر از نظر حزبی می فرمائید آن وقتی که در فراکسیون مطرح شده بود من در مسافرت بودم (نخست وزیر ـ از لیدر فراکسیون اکثریت می‌پرسیدند دیسیپلین حزبی این است که از لیدر فراکسیون می‌پرسیدند) عرض کنم با لیدر اکثریت هم تماس گرفتم حتی آمدم با جنابعالی مشورت کنم جنابعالی گرفتار بودید و مجال نداشتید متأسفانه جوابی هم به بنده دادید مثل این که مناسب نیست در این جا مطرح کنم عرض کنم که در کمیسیون دارائی گفته شده هدف این است که ما بیایئم و این پورسانتاژ را بدهیم به کارمندان گمرک ولی از طرف فرد فرد افراد کمیسیون دارائی گفته شد که این کارمندان خوب انجام وظیفه نمی‌کنند که به آنها پورسانتاژ بدهید که اینها میزان عواید را بالا ببرد این مطلب بنده را به یالد یک موضوع متشابهی انداخت که در لرستان اتفاق افتاد و در اوایل سلطنت اعلیحضرت فقید در عین حالکه این موضوع عبرت انگیز است آموزنده هم هست خالی از طلف و مطالبه هم نیست استدعا می‌کنم توجه بفرمائید شاید رفع خستگی هم بکنید عرض کنم در اوایل سلطنت اعلیحضرت فقید لرستان یک منطقه ملوک الطوایفی بود تیمسار سپهبد همایونی خیلی توجه دارند سهم بسزائی دارند در امنیت آنجا بعد از آن اقداماتی که آن مرد نابغه بزرگ به عمل آوردند امنیت آنجا مستقر شد ادارات دولتی دیگر و اداره دارائی هم تأسیس شد که معلوم شد که باید متالیات بدهد حتی آمدند مالیات بگیرند دیدند از افرادی که تا دیروز یاغی بودند از اینها که نمی‌شود که مالیات گرفت تیمسار خوب می دانند در آن صفحات بودند (اشاره به لشکر همایونی) آمدند نشستند فکر بکری کردند گفتند یک خانی یک متنفذی را آوردند گفتند تو مالیات دولت را بگیر پنجاه درصدش مال تو نصفش را بده به دولت و این پورسانتاژ را برای این خان قائل شدند گفتند که ما وقتی که این خان را در این عواید ذی نفع بکنیم میزان عواید دولت زیاد می‌شود درست همین فکری که درکمیسیون دارائی مطرح شد و قبول نشد به خان هم حکمی دادند رفت توی ایل گشت، افرادی را هم که به این زودی‌ها پول نمی‌دادند خان از طرف دیگر گردن کلفت بود متنفذ بود و قلچماق بود فرمان داد اشخاصی را زدند و گرفتند و هر چی پول گرفت ریخت توی جیب خودش و به دولت نم پس نداد بهش گفتند حق دولت چه می‌شود گفت من آن حقی که می‌گیریم بابت آن پنجاه در صد خودم است و سی خودم را می‌گیرم اگر دو. لت زور دارد او هم سی خودش بگیرد بنده این واهمه را دارم که اگر این تبصره تصویب بشود و این مبلغ هشت در هزار و این پول قابل توجهی هشت میلیون و ۴۰۰ هزار تومان داده باشد باز مأمورین گمرک سی خودشان را می‌گیرند تا سی دولت کما اینکه تا حالا سی خودش گرفته باشد تا سی دولت و تقاضا دارم به این توضیحی که دادم آقای نخست وزیر با لغو این تبصره موافقت کنند.
رئیس ـ آقای دکترعالیخانی.
وزیر اقتصاد ـ فرمایش نماینده محترم به من این فرصت را داد که در این جا از یک دسته از زحمتکش ترین و فداکارترین طبقات کارمندان دولت دفاع کنیم بسیار باعث توجه است که بدون دلیل و صرفاً روی سلیقه به کسانیکه در کرانه‌های خلیج فارس خدمت می‌کنند تهمت زده بشود برای اینکه وضع گمرگ را به عرض نمایندگان محترم برسانم چند عدد ذکر می‌کنم ما ۲۶۹۲ نفر کارمند و مستخدم داریم و ۲۵۹۳ نفر بار شمار و کارگر و حقوق کارمندان گمریعنی کسانیکه از طبقه کارمند هستند به طور متوسط حقوقشان ۳۰۰ تومان است (صحیح است) حقوق رئیس گمرک ما در خرمشهر ۹۵۰ تومان است البته بنده نمی‌گویم ۹۵۰ تومان حقوق او باشد سه هزار تومان به او می‌دهیم و با این هشت در صد شش هزار تومان می‌گیریم با اینکه در سال گذشته ما ۷۵۰ میلیون تومان تعهد کردیم به بودجه کشور بدهیم یک میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان دادیم یعنی ۲۵ در صد افزایش راندمان داشتیم این کار به سادگی انجام نشد اگر مأموری خدا نکرده منحرف بود با پرونده اشبه داد گستری فرستاده شده تا دلیل اگر کافی بود از کار برکنار شود و عده‌ای برکنار شدند هفته‌ای از ۷ تا ۱۰ نفر در گمرک از کار اخراج می‌شدند تا از شرف و حیثیت مأمور فداکار گمرک بتوانیم دفاع کنیم (آفرین) این مسئله را ما هیچ وقتنگفته بودیم برای اینکهوظیفه وزارت اقتصاد این نیست که عده‌ای را اخراج بکنیم وظیفه مان این است کهترتیبی بدهیم که آنها خوب کار کنند بهتر کار کنند و راندمان کارشان یشتر بشود احتیاجی باظهار این مطلب نداشتم چون امروز ناچار شدم خیلی هم متأسفم از این تهمت بدون دلیل که بکارمندان گمرک زده می‌شود (یکی از نمایندگان ـ یک عده نادرستی هم هستند) در همه جاها این عده هستند در همه کشورهای دنیا هستند در سال جدید ما تصمیم گرفتیم ۱۵۰ نفر با موافقت شورای عالی اداری و هیئت دولت استخدام کنیم یک دوره اول ترتیب دادیم که ۵۰ نفر دیپلمه درش شرکت کردند یعنی ۱۲۰۰ نفر شرکت کردند ۵۰ نفر قبول شدند در کنکور پسر معاون گمرک رد شد خواهر زاده رئیس امتحانات رد شد ولی ۵۰ نفری انتخاب کردیم که واقعاً بوجود آنها افتخار می‌کنیم شما اطمینان داشته باشید که من تا یک ماه دیگر عده‌ای را به بوشهر می‌فرستم و سیصد تومان بهشان خواهند داد علت اینکه افرادی منحرف می‌شوند دلایل زیادی ممکن است داشته باشد ارزیاب یکی از حساس ترین کارهای گمرک راانجام می‌دهد یکی از اینها را در خرمشهر دیدم سال گذشته پرسیدم منزل داری در گمرک گفت نه گفتم چقدر کرایه خانه می‌دهی؟ گفت ۳۷۰ تومان گفتم چند تا بچه داری گفت چهار تا بعد از سؤالات زیاد گفتم چقدر حقوق می‌گیری گفت ۴۰۰ تومان این از انصاف بدور است که ما خودمان شرایطی بوجود بیاوریم که نتوانیم رفع آنرا بکنیم در سال گذشته آمار بانک صنعتی نشان داد که میزان درآمد کشور کمتر از سال قبلی بود ولی میزان درآمد گمرک ۲۵۰ میلیون تومان بیشتر بوده امسال هم دومرتبه یک مقداری معافیت ایجاد کردیم و باز هم حمایت خواهیم کرد از صنایع کشور و بقدری مسئله بنظر بنده ساده می‌آید که توقع نداشتم این مسائل مطرح بشود در هر حال از جناب آقای نماینده محترم جداً متشکرم که باعث شدند این عرایض را در این محضر مقدس عرض کنم.
رئیس ـ آقای کمالوند.
کمالوند ـ بنده لا توضیحاتی که جناب آقای وزیر دادگستری دادند پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم ذیل تبصره ۷۱ این جمله اضافه شود: برای امراء و افسران ارشد شهربانی و همچنین افسران جزئی که در محل فرماندهی به خدمت انتظامی اشتغال داردند بنحو بالا به عنوان حق گماشته معادل حقوق مبنا و جیره نقدی مبلغ ۲۶۰۰ ریال در ماه در حدود اعتبار مصوب شهربانی پرداخت خواهد شد.
مهندس والا.
رئیس ـ اینکه پیشنهاد خرج است. آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ این موضوع حق جیره و حق گماشته افسران و درجه داران ارتش و ژاندارمری و شهرداری یک مطلبی است که سالهاست عمل می‌شود اعتبارش ه تصویب شده منتهی به صورت یک راه غلط یعنی سر پوش گذاشتن روی این کار به عناوین مختلف مال وزارت جنگ یعنی نیروهای ارتش و غیره تأمین شده و مال شهرداری از قلم افتاده بود و این در حدود هزینه‌های مصوبه است و چیزی بر هزینهاضافه نخواهد شد فقط این مجوزنامه‌ای است برای تصویب نامه‌ای که این اختیار در غیاث مجلس داده شده بود عمل هم می‌کنند ولی به صورت مجوز قانونی عمل نشده است و روی آن تصویب قانون نبوده و به اصطلاح دولت رفع این نقیضه قانونی اش را می‌کند چیزی به بودجه دولت تحمیل نمی‌شود و به این جهت بنده نظر موافق خودم را اعلام می‌کنم.
رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظری نیست؟ (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با این پیشنهاد موافقید خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصوی شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
پیشنهاد می نمائم به جای استعمال کلمه خارجی فول تایم مندرج در فرم شماره ۵ صفحه ۳۹ در لایحه قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور از کلمه تمام وقت یا تمام ساعت استفاده شود.
کبیری.
رئیس ـ چون لغت معمول و متداول هم «تمام وقت» است اجازه بفرمائید که بجای لغت خارجی فولتایم همان کلمه تمام وقت گذاشته شود (صحیح است) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
امضاءکنندگان زیر پیشنهاد مینمائیم تبصره زیر به بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور اضافه شود:
- تبصره ـ مادام که بشرکت ملی لوله کشی آب کرمانشاه که یگانه شرکت ملی آب در کشور است سود حاصله را بجای پرداخت به صاحبان سهام صرف توسعه شبکه لوله کشی شهر کرمانشاه می‌نماید از پرداخت مالیات معاف شود.
احمدی ـ کبیری.
رئیس ـ آقای کبیری بفرمائید
کبیری ـ قبل از سال ۱۳۳۲ به همت یک عده از مردم خیر کرمانشاه شرکت سهامی آب تشکیل شد و شهر کرمانشاه را از مضیقه بی آبی و آبهای آلوده نجات دادند با یک سیستم لوله کشی اصولی و صحیح تحت نظر مهندسین فنی این کار را انجام دادند و از آنسال تا کنون مردم کرمانشاه بهمت آن مردم خیر از آب تصفیه شده استفاده می‌کنند اما چون سرمایه این شرکت کافی نبوده و احتیاج داشت که این شبکه توسعه پیدا کند این بود که صاحبان سهام از دریافت سودی که به آنها تعلق می‌گرفت صرفنظر کردند از خودگذشتگی کردند و حاضر شدند این مبلغ را صرف توسعه این شبکه آبیاری کرمانشاه بکنند بنابراین تقاضا شده است دولت هم کمکی از این جهت بمردم کرمانشاه بکند با حسن نیتی که هست مادام که این توسعه شبکه آب کرمانشاه با تمام نرسیده است از دریافت مالیات معاف شود موجب تشکر تمام مردم کرمانشاه خواهد بود.
رئیس ـ آقای قوام صدری
قوام صدری ـ (معاون وزارت دارائی) فرمایشات نماینده محترم استثنائی است بر قانون مالیات بردرآمد و معافیتهای قانونی که در قانون مالیات بردرامد پیش بینی شده است جناب آقای اشرف احمدی (بعضی از نمایندگان ـ صادق احمدی) معذرت می‌خواهم بله آقای صادق احمدی با بنده صحبت فرمودند و بعرضشان رساندم که الان این مطلب در وزارت دارائی تحت بررسی است و تصور می‌کنم مطابق نظر ایشان از نظر اداری در دستگاههای وزارت دارائی حل بشود بنده تقاضا می‌کنم که این پیشنهاد را مسترد بفرمائید و ضمنا این توضیح را بعرض نماینده محترم میرسانم که این قبیل شرکتها معافیتهای اولیه دارند و این شرکت هم ۵ سال اول معاف بوده و از معافیت استفاده کرده است الان هم در وزارت دارائی این مطلب تحت بررسی است که سودهائی که تقسیم نمی‌شود بمصرف توسعه دستگاه خود آن شرکت یا کارخانه می‌رسد مشمول معافیت مالیاتی بشود و این مطلب تحت بررسی است و به نتیجه که رسید این شرکت هم استفاده خواهد کرد اجازه بفرمائید بطور کلی و عمومی تصمیم گرفته بشود.
موسوی کبیری ـ بنده کبیری بودم که این تقاضا را از جنابعالی کردم آقای صادق احمدی نبودند.
معاون وزارت دارائی ـ آقای صادق احمدی هم با بنده صحبت کردند.
رئیس ـ آقای کبیری.
کبیری ـ با توضیحاتی که دادند که در این مورد اقدام می‌شود بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
به منظور اینکه نسل جدید به افکار بلند و روحیات رهبر معظم خود و همچنین وظائف ملی خود آشنائی بیشتری حاصل کرد پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به لایحه بودجه سال ۴۳ اضافه شد:
- تبصره ـ وزارت فرهنگ مکلف است مجموعه منتخب نطق‌ها، پیامها، نوشته‌ها و مصاحبه‌ای اعلیحضرت همایون محمد رضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران را در برنامه تحصیلی دبیرستان منظور دارد.
فراکسیون پارلمانی حزب مردم ـ رامبد ـ دکتر مهندس بهبودی ـ ملکشاه مظفر ـ محسن موقر ـ دکتر اسفندیاری ـ مهندس والا ـ دکتر رمضانی- دکتر اسدی ـ امام مردوخ ـ دکتر جعفری ـ ساگینیان ـ فخر طباطبائی ـ مجیر بختیار بختیاریها.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده تصور می‌کنم یک همچنین صفحات درخشان و زرین که به قلم شاهنشاه یا به فرمان شاهنشاه انشاء شده است. بدون قانون بهترین وسیله‌ای برای تمام ملت ایران است نه تنها برای محصلین بنده تصور می‌کنم که اگر چنین قانونی را بگذاریم تا حدی ما معکوس عمل می‌کنیم یعنی اینکه موظفشان کنیم این کار رابکنند این یک چیزی طبیعی است ملت ما استقبال این کار را می‌کند وزارت فرهنگ با یک دستئور اداری می‌تواند یک همچنین افکار بلندی را در جوانان ایران رسوخ دهد بنده تصور می‌کنم قبل از اینکه کسب اجازه از حضور ملولانه و در عین حال هم فکر می‌کنم شأن این کلمات و این جملات خیلی بالاتر از این باشد که ما به وسیله قانون افرادی را موظف به مطالعه آن بکنیم (احسنت ـ صحیح است) حتی ترجیع دارد این مطلب مطرح نشود که چنین پیشنهادی داده شده است. (حاذقی ـ قابل طرح نیست ما تمام افراد در این امر همراه هستیم) (یک نفر از نمایندگان ـ مثل این است که قانون بگذارند که صبح و عصر نماز بخوانند).
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ ما قبول داریم جناب آقای حاذقی آنچه که شاهنشاه می‌فرمایند و آنچه که فرموده‌اند باید بارز نوشته شود و هر ایرانی مثل آیات مقدسش این را از بر بداند این را قبول داریم و می دانیم ما تکلیف معین می‌کنیم برای وزارت فرهنگ مجموعه را تهیه بکند چاپ بکند توزیع بکند در دسترس جوانان این مملکت قرار دهد تا جوانان مملکت بدانند که شاهنشاه ایران چه جور فکر می‌کند ما برای ملت ایران تکلیف معین نمی‌کنیم چون ملت ایرن تکلیف خود را خیلی بهتر از آنچه که ما فکر می‌کنیم می داند برای وزارت فرهنگ تکلیف معین می‌کنیم که این مجموعه را تهیه فرموده و چاپ کنند در دسترس جوانان قرار دهند این چیری است که ما پیشنهاد می‌کنیم و انتظار داریم که مورد قبول اکثریت آقایتن قرار بگیرد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده با نهایت استقبال با یک دستور اداری به وزارت فرهنگ دستور خواهم داد که این مسأله را انجام بدهد ولی بنده آن نکته‌ای که عرض کردم این است که قانون وضع کردن برای نماز خواندن و قرآن خواندن صحیح نیست (احسنت) بنده فرمایشات ملولانه را واقعاً مثل فرمایشات پیرامبرانی می دانم که رهبران ملل رهبران اقوام هستند و این دولت شأن است که ما به قانون اشخاص را موظف کنیم بلکه دولت وظیفه دارد این کار را بکند.
دکتر مهندس بهبودی ـ جناب آقای نخست وزیر متعهد شدند و ما از فرمایشاتشان اتخاذ سند می‌کنیم و در سال جاری اگر اینکار انجام نشود ما دولت را استیضاح می‌کنیم و فعلا پیشنهاد را پس می‌گیریم.
نخست وزیر ـ احتیاج به استیضاح نیست بنده همین الان دستور بوزارت فرهنگ می‌دهم و در محضر مجلس هم همین کار را خواهم کرد (احسنت).
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر ببودجه سال ۴۳ اضافه گردد:
- تبصره ـ بوزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود کلیه وجوه حاصله از درآمد حق علامت گذاری و دقیق کاری وزنه را از اول سال ۱۳۴۳ به حساب اختصاصی مؤسسه استاندارد ایران منظور گردد تا بمصرف مخارج جاری مؤسسه مزبور برسد.
صدری کیوان.
رئیس ـ آقای صدری کیوان.
صدری کیوان ـ بنده معتقدم چه بسیار مستحسن است که کلیه امور مالی و اداری و فنی یک مؤسسه یا یک اداره یا یک بنگاه کلا در آن مؤسسه و اداره و بنگاه متمرکز شود روی داشتن این عقیده این پیشنهاد راتنظیم نمودم و تقدیم مقام ریاست معظم نمودم تا منضم به بودجه بشود برای استحضار بیشتر همکاران معظم توضیحی عرض می‌کنم و آن این است که در سال ۱۳۴۱ دولت تصویب نامه گذرانده است وطی آن کلیه اختیارات اداره علامت گذاری و وزنه گذاری را به مؤسسه استاندارد ایران وابسته به وزارت بازرگانی تفویض کرده است این اموری که در پیشنهادم متعرض شده‌ام تصدیق میفرمائید که مربوط به این مؤسسه است و این مؤسسه هم الان انجام می‌دهد پس چه اشکالی دارد که وجوهی هم که از این راه حاصل می‌شود در اختیار این مؤسسه گذاشته بشود تا بتواند بوسیله این وجوه قسمتی از هزینه‌های خود راانجام بدهد فایده دیگر این پیشنهاد این است که ۳۲ میلیون ریال از درآمد عمومی که در سال کمک باین مؤسسه می‌شود باعث می‌شود صرفه جوئی بشود و بخزانه مملکت ریخته شود روی این مزایا بنده از محضر مقدس مجلس شورای ملی و همکاران ارجمند تقاضا دارم اگر صلاح میدانند و موافقت می‌فرمایند باین پیشنهاد بنده رأی موافقت بدهند دیگر عرضی ندارم.
رئیس ـ آقای دکتر عالیخانی.
وزیر اقتصاد و بازرگانی ـ موافقم.
رئیس ـ مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای صدری کیوان رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به بودجه سال ۴۳ علاوه گردد:
- تبصره ـ کارگرانیکه بعنوان روزمزد ثابت در دستگاههای دولت مشغول کار هستند چنانچه در عین خدمت موفق باخذ لیسانس شوند مشمول تبصره ماده ۳ قانون اعزام محصل بخارج می‌باشند.
صائب.
رئیس ـ آقای صائب.
صائب ـ پیشنهاد بنده صافاً بمنظور تشویق و ترغیب کارگرانی است که روزها کار می‌کنند و شب‌ها با دستمزد ناچیزی که دریافت می‌دارند زحمت می‌کشند تا اینکه موفق باخذ لیسانس شوند استدعای من از دولت این بود با اینکه تعداد این نوع کارگران خیلی محدود است در آینده کارگران بتوانند در راه تحصیل علم تشویق بشوند و این پیشنهاد را قبول کنید.
رئیس ـ اجازه بفرمائید یک بار دیگر خوانده شود
خواجه نوری ـ ماده ۳ قانون اعزام محصل را اجازه بفرمائید خوانده شود.
رئیس ـ ماده سه این است که لیسانسیه‌ها با رتبه سه استخدام شوند نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) باین پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی خوانده می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به لایحه قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور اضافه شود:
- تبصره ـ دولت مکلف است به پیروی از یک اقتصاد سالم ملی و بمنظور تشویق و ترویج صنایع داخلی کشور و تقویت بنیه مالی آنان و تهییج غرور ملی جامعه ایرانی کلیه کارمندان و خدمتگذاران دولت و بنگاههای وابسته را موظف نماید که در مواقع رسمی و حین انجام وظیفه از لباسی که پارچه آن از محصول کارخانجات وطن تهیه شده باشد استفاده نماید اشکال و الوان برابر آئین نامه داخلی وزارتخانه‌ها خواهد بود.
کبیری.
رئیس ـ آقای کبیری
کبیری ـ همه معتقد هستیم که بنیانگذار ایران نوین اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر است رضاشاه کبیر در وضع اقتصاد مملکت و بوجود آوردن اقتصاد سالم ایران سهم بسزائی دارد و تاریخ بخوبی قضاوت می‌کند اعلیحضرت فقید برای ترویج صنایع داخلی کشور و تقویت بنیه مالی و ایجاد روح ملیت و تهییج غرور ملی مقرر داشته بود کارمندان دولت و خدمتگذاران در مواقع رسمی و موقع خدمت از لباسی که از پارچه محصول دسترنج مردم ایران تهیه می‌شود استفاده نماید بخاطر دارم البته همگی بخاطر دارند که اعلیحضرت فقید از لباسی استفاده می‌کردند که با نهایت سادگی همیشه از پارچه وطن بوده و بنده بخاطر دارم در یکی از جشنهائی که در دانشکده افسری برگذار می‌شد یکی از امرای سابق آنروز با لباسی که از پارچه بیگانه بود در آن مراسم جشن شرکت کرده بودند اعلیحضرت فقید فوق العاده متأثر شدند و دستور دادند از آن جلسه خارج شوند بنابراین بنده تقاضا دارم بمنظور پیروی از یک اقتصاد سالم و برای شادی روح آن سردار بزرگ ملی این پیشنهادی را که بنده تقدیم کرده‌ام انشاءالله مجلسی که محصول انقلاب سفید شاه و ملت است تصویب خواهد کرد.
رئیس ـ آقای دکتر مهذب بعنوان مخالف با پیشنهاد بفرمائید.
دکتر مهذب ـ شکی نیست که هر یک از ما واقعاً باید کوشش کنیم که محصولات داخلی مملکت بیشتر فروش برود از این لحاظ تشویق کاملی نسبت بصنایع داخلی شده باشد ولی یک نکته نباید فراموش شود و آن این است که یک عده‌ای از مردم که لباس خارجی یا پارچه خارجی می‌پوشند باین علت است که پارچه داخلی بآن مرغوبی نیست یعنی از کارخانه‌ها تار و پودی که مصرف می‌کنند بعد از یک سال و شش ماه از بین می‌رود (روستا ـ اینطورنیست) اجازه بفرمائید بعضی از کارخانجات هستند که پارچه خیلی خوب تهیه می‌کنند و خوب می‌فروشند و کم دیده شده است کارخانجاتی هستند که محصولاتشان آنطورکه باید فروش نمی‌رود و ورشکست می‌شوند والا فرمایش جناب آقای روستا کاملا صحیح است بعضی کارخانجات داخلی هستند که تمام پارچه هایشان را می‌فروشند کسر هم دارند بنابراین باید کارخانجات داخلی کوشش بکنند محصول خودشان را جنسش را بالا بیاورند تا بتوانند با محصولات خارجی رقابت کنند و آن وقت است که همه با کمال میل از پارچه‌های ایرانی مصرف می‌کنند و این وظیفه ملی است پس نمی‌شود با این پیشنهاد موافقت کرد و مردم را مکلف بکنیم که ازآن جنس استفاده بکنند کارخانجات داخلی اگر محصولات داخلی را خوب بکنند بنده و شما با کمال میل می‌خریم برای اینکه ارزانتر است کارگر ایرانی با هوش است اما چرا پارچه را من مصرف نمی‌کنم و شما مصرف نمی‌کنید علت این است که کارخانجات کوشش نمی‌کنند برای بهبود جنس پس باید اینها کوشش بکنند صنعتشان راخوب بکنند بنده و شما و تمام ملت ایران خواه ناخواه با کمال میل خواهیم رفت پول کمتری بدهیم و پارچه بهتری بخریم.
رئیس ـ آقای روستا.
روستا ـ بنده با کمال تأسف باید عرض کنم که جناب آقای دکتر مهذب بی لطفی کردند بدلیل اینکه این مربوط بحرفه من است و اگر من روی این موضوع اظهارعقیده می‌کنم روی اطلاع کامل است (صحیح است) اولا اکثر این پارچه هائی که وارد این کشور می‌شود اینها ۸۰% بلکه ۸۵% الیاف مصنوعی داشته اکثر پارچه‌های ژاپنی و سایر کشورهای دیگر است که در ظرف دو سه ماه آن دوزنده هم هر چه زحمت بکشد با پوشیدن یک هفته دفرمه می‌شود در صورتیکه دربین کارخانه‌های داخلی که مشغول کار هستند بخصوص بنده یکی را اسم می‌برم کارخانه مقدم از نظر ماشین آلات و از نظر مهندسین باید اذعان کرد که الان پارچه هایشان بسیار خوب است (صحیح است) چون خود بنده دارم می‌دوزم پارچه هائی که مال کارخانه وطن است قیمتش ارزان ـ خوش رنگ ـ خوش دوخت خوش اطو دلیل ندارد که هر سال مبالغ گزافی ارز این کشور را خارج کنیم برای آوردن پارچه‌های الیاف مصنوعی که از این طرف کارگر را بیکار می‌کنیم و ازیک طرف دیگر ازر کشور می‌رود و بدتر از همه دوزنده بدنام است زیرا هیچ خیاط نمی‌تواند بگوید که این پارچه، پارچه نیست که خوب دوخته شود و زیر اتو تحت فرمان باشد این است که من استدعا می‌کنم از آقایان نسبت به این موضوع رأی موافق بدهند.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ عرض کنم بعضی از مسائل با وجود اینکه جناب آقای روستا موافقت کردند، بنده در اصل موافق نیستم ولی باید کاری کرد که عملی باشد این پیشنهادی که داده شده است صحبت منع ورود نیست، صحبت این است که صبح یک نفر دم وزارت خانه بایستد که ببیند این پارچه‌ها وطنی است یا نیست ما کاری که نمی‌توانیم انجام بدهیم نباید به عهده بگیریم که بعد به ما بخندند منظور این که محدود به کارمندان دولت نمی‌شود ما باید کاری کنیم که پا برهنه‌های مملکت کفش پایشان باشد و این ژنده پوستها لباس تنشان باشد اگر این کار را کردیم و موفق شدیم ده برابر همین تولیدات کارخانجات را در داخل احتیاج داریم برای اینک اینها دیگر نمی‌روند پارچه فرنگی بخرند پس باید از راه صحیح وارد شود به نظر بنده نظر آقای کبیری بسیار شریف است بسیار عالی است ولی ما باید از راهش وارد بشویم، خواهش می‌کنم این پیشنهاد را پس بگیرید.
کبیری ـ بنده معذرت می‌خواهم که نمی‌توانم پس بگیرم چون موضوع ملی است بایستی به هر قیمت شده است باید ما کالای خودمان را به کالای خارجی ترجیع دهیم.
رئیس ـ پس یک بار دیگر پیشنهاد آقای کبیری خوانده می‌شود و رأی گرفته می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به لایحه قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کشور اضافه شود:
- تبصره ـ دولت مکلف است به پیروی از یک اقتصاد سالم و ملی به منظور تشویق و ترویج صنایع داخلی کشور و تقویت بنیه مالی آنان و تهییچ غرور ملی جامعه ایرانی کلیه کارمندان و خدمتگذاران دولت و بنگاههای وابسته را موظف نماید که در مواقه رسمی و حین انجام وظیفه ازلباسی از پارچه آن از محصولات کارخانجات وطن تهیه شده باشد استفاده نمایند (اشکال و الوان برابر آئین نامه داخلی وزارتخانه‌ها خواهد بود).
رئیس ـ خانمها و آقایانی که با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام کنید (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
به طوری که در بیان مشروح خود معروض داشتم پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر در لایحه اضافه شود:
- تبصره ـ کارمندان رسمی دولت که دارای سی سال سابقه خدمت بوده و به سن شصد سال تمام رسیده باشند بازنشسته می‌شوند کارمندانی که که به سن شصدنرسیده یا سنوات خدمت کمتر از سی سال دارند طبق تقاضای خود و با رعایت مقررات مربوطه حکم بازنشستگی درباره آنها صادر می‌شود.
پروین.
رئیس ـ آقای پروین.
فضل الله پروین ـ بنده توجه آقایان محترم را جلب می‌کنم دیروز بطور وضوح توضیح دادم کارمندانی هستند که بسن ۴۸ و پنجاه ساله هستند و آنها بعلت اینکه سی سال سابقه خدمت دارند بموجب قانون جاری آنها را باز نشسته می‌کنند ملاحظه بفرمائید بخصوص در قسمت معلمین و آموزگاران یک معلمی که سی سال در یک کلاس با شاگردان معاشرت کرده و تجربه‌ها اندوخته است در سن ۴۸ و پنجاه سالگی با کمال قوه و قدرت می‌تواند از عهده اجرای وظیفه برآید این خیلی بی انصافانه و برخلاف مصلحت است که یک همچو کارمندی را بازنشسته خدمت بکنند بنده پیشنهاد کردم که این قانون به این طریق عوض شود کارمندان رسمی دولت که دارای سی سال سابقه خدمت بوده مادام که بسن ۶۰ سال نرسیده‌اند بمیل خودشان اگر خود آنها تقاضا کردند مانعی ندارد حکم باز نشستگی برای آنها صادر بشود مادامیکه خودشان تقاضا نکرده‌اند تا سن ۶۰ سال در سر خدمت آموزگاری و معلمی خودشان باقی باشند جناب آقای موسوی گمان می‌کنم این قسمت را در تجربه سالیانه و در قسمتهای زیادی که در مدرسه بوده‌اید و سرپرستی کرده‌اید تأیید میفرمائید بسیاری از معلمین هستند که وقتی آنها بازنشسته خدمت می‌شوند افراد تازه‌ای که بجای آنها می‌آیند بهیچ وجه تجربه و بهیچ وجه استفاده‌ای از آنها نمی‌شود بنده پیشنهاد می‌کنم که این پیشنهاد که موجب رفاه معلمین و کارمندان است بتصویب برسد.
رئیس ـ آقای مهندس آراسته.
مهندس آراسته ـ عرض کنم تکلیف این موضوع را قانون استخدام که مورداجرا است کاملا روشن کرده از لحاظ بازنشستگی مقرر این است که هر کسی به سی سال خدمت رسید دولت می‌تواند او را باز نشسته کند بنده هنوز سراغ ندارم دستگاهی با سی سال خدمت یک کارمند ۴۸ ساله یا ۵۰ ساله را بازنشسته کرده باشد و دلیل هم زیاد است فقط در بعضی از دستگاهها بعلت عدم احتیاج یا بعلت اینکه کارمند بهتری بوده از ایشان نخواسته‌اند استفاده بکنند او را باز نشسته کرده‌اند ولی زیاد است کارمندی که سی و سی و پنج سال سابقه خدمت دارد و هنوز در دستگاه دولت شاغل است پس از سی سال خدمت قانون استخدام موظف نمی‌کند که حتما بازنشسته شود ولی هر کس ۲۰ سال خدمت متوالی و یا ۲۵ سال خدمت متناوب داشته باشد می‌تواند تقاضای بازنشستگی بکند دولت هم مکلف است به قبول آن واین چیز تازه‌ای نیست الان جاری است ولی در مورد این تذکر در قانون استخدام و جدید کاملا مورد نظر است بحث زیادی شده تصمیماتی گرفته شده است در قانون استخدام جدید که البته نظر جنابعالی هم تأمین خواهد شد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ بنده فکر می‌کنم همین نظری که فرمودند صحیح است جناب آقای پروین خواهش می‌کنم این مسائل را بگذارید یکجا و یک کاسه شود تصمیمات خلق الساعه نگیریم اجازه بفرمائید تعلیق به بعد شود.
پروین ـ بطوری که فرمودند در قانون استخدام این نظر به مراعات می‌شود بنابراین بنده اصراری ندارم و پیشنهادم را مسترد می‌دارم.
رئیس ـ پیشنهادبعدی خوانده می‌شود
بطوری که در بیانات خود مشروحاً توضیح دادم تبصره زیر در لایحه بودجه اضافه شود.
- تبصره ـ از این تاریخ تعمیر و تسطیح وزیر سازی و اسفالت یا مفروش ساختن پیاده روهای خیابانها به تناسب هر محل بر عهده شهرداریهاست که مانند سایر نقاط خیابانها بانجام آن اقدام نماید.
پروین.
رئیس ـ آقای پروین
پروین ـ بنده یک چیزی که خیلی واضح است همه برای العین می‌بینید گمان می‌کنم توی آن دیگر اقامه دلیل و توضیح و تشریح و برهانی لازم ندارد زیرا ما همه جا بخصوص در شهرستانها می‌بینیم که پیاده روها همه جا خراب است و همیشه وسط خیابان را اسفالت می‌کنند و کناره‌های خیابانها که پیاده رو و جلوی دکانها و خانه مردم است مخروبه و همیشه دچار زحمت برای عابرین است بنده مدتی فکر می‌کردم که چرا اینطور است بعد علتش راپیدا کردم فهمیدم که علت خرابی برای این است چون می‌بایستی صاحبان دکاکین و صاحبان خانه اسفالت پیاده روها را خودشان انجام دهند و پیاده روها را بسازند آنها کوتاهی می‌کردند بعد دستور داده‌اند که شهرداری خودش پیاده روها را درست بکند و هزینه آن را از صاحبان دکاکین دریافت دارند و وصول یک چنین عوارضی برای شهرداریها مشکل بود بنده مدتها نماینده انجمن قانونی در شهرداری بودم و این تجربه را دارم برای رفع این نقیصه و برای اینکه واقعاً شهرها از این حالت رقت بار خارج شوند مسئله تأمین عبور و مرور هم حل شود همواره مردم را تشویق کنند که از پیاده رو بروند بنابراین بنده این پیشنهاد را کردم که شهرداریها این پیاده روها را نگاه داری کنند پیاده روها هم مال آن شهرهاست و این ۱/۲۰ و ۱/۳۰ خیابان می‌شود چه عیب دارد که با یک تبصره مختصر این وظیفه بعهده شهرداریها باشد و از این صورت رقت بار بیرون بیاید امیدوارم که به این پیشنهاد توجهی بشود.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ جناب آقای پروین مطالبشان را طوری با صداقت و ایمان می‌فرمایند بنده که جزو ارادتمندان ایشان هستم نمی‌خواهم یک مطلبی را جز با استدلالی که مورد قبول ایشان قرار بگیرد رد کنم این است که اجازه بفرمایند چند کلمه‌ای در این مورد عرض کنم، در کار مملکت باید کوشش بشود مردم شریک باشند (صحیح است) واقعاً باید شریک باشند معایب کار خیلی زیاد است بنده از روزی که این دولت تشکیل شد دستور دارم که حتی المقدور شهرداری این پیاده‌ها روها را آسفالت کند و با سرعت هم کار کند که عملی بشود رضایت مردم جلب بشود با لایحه‌ای که برای شهرداریها تقدیم شده قانون شهرداریها عوض خواهد شد قوانین استخدامی آنها عوض خواهد شد و همین قانون انجمن‌های شهر که تقدیم می‌شود واقعاً یک جا و یک کاسه عوارض شهرداری، وظایف شهرداری، و غیره یک کاسه می‌شود ولی الان اگر ما بیائیم یک عمل غیر محاسبه شده‌ای بکنیم این عمل در بودجه شهرداری خیلی مؤثر خواهد بود و اکنون هم در مضیقه خیلی زیاد هستند بنده از جناب آقای پروین این استدعا را دارم که این همکاری را بفرمایند تا به طور صحیحی این کارها با نظر خودشان انشاء الله بشود و به صورت منطقی عمل بشود.
رئیس ـ آقای پروین.
فضل الله پروین ـ بنده با اعتقاد و ایمان کامل که به تمام فرمایشات جناب آقای نخست وزیر دارم همین طوری که فرمودید قانون شهرداریها عوض خواهد شد و اعتبار در اختیارشان گذاشته خواهد شد اطاعت دارم و پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت شود
پیشنهاد می‌نماید که بهای بلیط‌های مسافرتی هوائی شرکت هواپیمائی ملی ایران در داخله کشور بر اساس کیلومتر تعیین و یکنواخت گردید.
با تقدیم احترام- مهر زاد.
رئیس ـ آقای مهر زاد.
مهرزاد ـ بنده چندی قبل ضمن بیانات قبل از دستور خودم نسبت به احتیاجات حوزه انتخابیه‌ام شهر شیراز تقاضائی هائی از دولت داشتم که خوشبختانه بعضی از آنها انجام شد که یکی از آنها که همین موضوع تقلیل بهای لیط هوائی است هنوز انجام نشده. متأسفانه با آنکه جناب آقای رئیس محترم مجلس بذل لطف فرمودند و با دعوت تیمسار سر لشگر خادمی که حسب تقاضای نمایندگان خوزستان و اصفهان و فارس به مجلس تشریف آوردند از ایشان مجتمعاً خواستم که در تقلیل نرخ بلیط هوائی اقدام بفرمایند متأسفانه چون تا کنون اقدامی نکرده‌اند بهتر دیدم که در این موقع بودجه کل مملکت مطرح است و مسلماً در این مورد ما می‌توانیم پیشنهادات اصلاحی تقدیم بکنیم موضوع را به صورت رسمی در آوریم چون نخواستند از صورت دوستانه استفاده بکنند و ما را قانع کنند بنده عرض می‌کنم جناب آقای نخست وزیر سالها است که فارس مشمول اضافه پرداخت نرخ بلیط هوائی است، بلیط تهران مشهد ۱۴۰ تومان است نمایندگان محترم توجه بفرمائید مسافت تهران مشهد همان مسافت تهران شیراز است کرایه هواپیما از تهران به مشهد ۱۴۰ تومان و از تهران به شیراز ۲۵۰ تومان است چند سال است که این جریمه پرداخت می‌شود نمایندگان بهتر می دانند آبادان هم ۲۵۰ تومان اصفهان ۱۳۰ تومان در صورتی که تبریز ۱۰۰ تومان است (دکتر کیان ـ غیر عادلانه است) و این فقط به این علت است که فارس و اصفهان راه آه نندارند پیچاره خوزستانی هم که راه آهن دارند آن هم مشمول این جریمه است در صورتی که بیط هوائی باید هماهنگی داشته باشد (مهندس عطائی ـ اگر قیمت را کمتر از راه آهن بکنند که هیچ کس با راه آهن نمی‌رود) بنده نمی‌گویم که از راه آهن کمتر بشود، عرض می‌کنم ار زاه آهن بیشتر باشد ولی چهار برابر نباشد (صحیح است) ولی موضوع دیگری که تیمسار خادمی فرمودند آقایان نمایندگان فارس تشریف داشتند، که این اضافه پرداخت را ما از توریست می‌گیریم چون توریست زیاد به اصفهان و شیراز می‌رود به علت ما قیمت بلیط هواپیما را زیاد کردیم، در مقاب ما گفتیم به جرم این که ما آثار تاریخی داریم و آثار باستانی داریم باید جریمه هم بدهیم به قول شیرازی‌ها ما مشمول هستیم جریمه نداشتن راه آهن و داشتن آثار کهن را بپرداریم ایشان فرمودند که ما از لحاظ اقتصادی حساب کردیم و بایستی از توریست بگیریم می‌خواهم عرض کنم آیا توریستی که به این مملکت می‌آید و این موضوع مورد توجه اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی است سازمان جلب سیاحان با داشتن سمت معاونت نخست وزیر باید توریست را غارت کنیم که برود و سال دیگر برنگردد آیا اینکار صحیح است؟ بنده از جناب آقای نخست وزیر خواهش می‌کنم هر طور که مصلحت میداند با اعتماد کاملی که همه ما به ایشان داریم و لیاقت کامل در امور دارند باین موضوع خاتمه بدهند و تبعیض ناروائی که بیک قسمتی از مملکت تحمیل شده بیشتر از این نگذارند که این تبعیض ادامه داشته باشد (صحیح است) بنده بعرایض خودم خاتمه می‌دهم امیدوارم که موردتوجه قرار بگیرد (احسنت).
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ مطالبی که آقا فرمودند قبلا هم به بنده تذکر فرموده بودند (مهرزاد ـ عرض کردم) و مورد استقبال بنده هم قرار گرفت برای اینکه مطالعه کنیم و دستورات .. (مهرزاد ـ عرض کردم که بیش از یک ماه است که از حضرتعالی در پشت این تریبون خواهش کردم استدعا کردم بعد از عید هم ایام فروردین بود خدمت جناب آقای دکتر یگانه استدعا کردم تیمسار خادمی هم بیش از یک ماه قبل باینجا تشریف آوردند) البته شرکت هواپیمائی روی اصول تجارتی اداره می‌شود و ذکر تبصرهو محدود کردن مؤسساتی که بصورت بازرگانی اداره می‌شوند از لحاظ اصول مصلحت نیست و باید از راه دیگری اینکار عملی بشود البته سرمایه آن متعلق بدولت است ولی چون بترتیب بازرگانی اداره می‌شود بوسیله مجمع عمومی این اصلاحاتی که می‌فرمایند باید مورد رسیدگی قرار بگیرد البته شرکتهائی که بصورت بازرگانی اداره می‌شوند مجمع عمومی تصمیم می‌گیرد و این تصمیم هم با آنها است و نظر جنابعالی را بنده دستور می‌دهم که در آنجا مطرح کنند و حداکثر تخفیف را بدهند (صحیح است) ولی نکته‌ای که می‌خواستم عرض کنم این است که ممکن است احتمالا یک نقطه دور دستی باشد که هواپیما به انجا نرود و مسافرین معین و منظمی نداشته باشند و برای آنها صرف نکند همیشه در این خط کار کند ولی در نقطه‌ای که همیشه طیاره هم از مسافر پر است ممکن است برای آن شرکتی که روی اصول تجارتی اداره می‌شود قیمت را بیاورد پائین ولی در یک مسافتی خیلی کمتر از آن و بطور استثنائی آن مقدار مسافر نیست و باید هر دفعه‌ای که می‌رود نصف کمتر مسافر باشد (مهرزاد ـ این شامل شیراز نمی‌شود) بنده بطور مثال عرض کردم بآن ترتیبی که فرمودید نمی‌شود که ما مأخذ را روی مسافر نگیریم بلکه باید مأخذ روی میزان احتیاج و نیاز مسافرین گرفته بشود و استفاده آن شرکت را هم مورد نظر قرارداد و اگر در یک موردی این اصول در آن شرکت مورد توجه قرار نگرفته باید بهش توجه داد و بنده این توجه را خواهم داد که بیشتر متوجه بشود (احسنت).
رئیس ـ آقای مهرزاد
مهرزاد ـ احترام و اعتمادی که به جناب آقای نخست وزیر دارم پیشنهاد خودم را مسترد می‌کنم (احسنت) ولی استدعا می‌کنم دستور بفرمائید در این مورد هر چه زودتر رسیدگی و اقدام بشود.
رئیس ـ پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به قانون اصلاحی بودجه کل کشوراضافه شود.
- تبصره ـ دولت مجاز است تعرفه تلفن را با تصویب هیئت وزیران تعیین نماید.
مصطفوی نائینی.
رئیس ـ آقای مصطفوی
مصطفوی ـ بنده برخورد کردم باین که دولت احتیاج به چنین اختیاری دارد که در کارهایشان دست و بالشان باز باشد و در قانون متمم بودجه سال ۱۳۲۰ یک ماده‌ای هست که می‌نویسد دولت مجاز است تعرفه پست و تلگراف را با تصویب هیئت وزیران تعیین کند پیداست که در آن موقع تلفن را قید نکرده بودند چون شرکت تلفن یک شرکت تجارتی بوده است یک شرکتی بوده است که دست اشخاص بوده بعد دولت اختیار شرکت تلفن را در دست خودش گرفته بطوریکه بعدا شرکت تلفن ملی شد دولت تعرفه پست و تلگراف را که در اختیار خودش هست معین می‌کند و از سال ۱۳۳۲ یا ۳۱ نظرم نیست شرکت تلفن ملی شد و در اختیاردولت قرار گرفت البته شرکت تلفن دو نوع فعالیت دارد یک فعالیتش در داخله شهرها است و تعرفه مکالمات داخله شهرها که بموجب قانون مخصوص باز در اختیار شرکت ملی تلفن ایران هست یکی مکالمات تلفنی بین شهرها هست در گذشته شاید در این چند سال اخیر که شرکت تلفن ملی شده شاید زیاد احتیاج باین مطلب نبود برای اینکه نقاطی که ارتباط تلفنی داشت بسیار کم بود در دو سه سال اخیر خوشبختانه دولت فعالیت کرد و در غالب نقاط شهرستانها و بخشها ارتباط تلفنی برقرار کرد و مخصوصاً جناب آقای دکتر شفیعی وزیر مبتکر و جوان و فعال وزارت پست و تلگراف در این مورد نهایت سعی را دارند بنده می‌بینم با اینکه مکالمات تلفنی زیاد می‌شود و هر روز احتیاج دارند دولت ناچار است که برای قیمت مکالمهتلفن همتعرفه‌ای تعیین کند والبته این کار باید به تبعیت قانونی ه در سال ۳۱ گذشته است بموجب قانون باشد باین جهت بنده برای اینکه دست دولت باز باشد این تبصره را پیشنهاد کردم بسته بنظر خود آقایان وزراء است.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ بنده با نظر جناب آقای مصطفوی موافقم.
رئیس ـ نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به پیشنهاد آقای مصطفوی رأی گرفته می‌شود خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر قیام فرمودند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم قسمت اول تبصره ۵۷ بودجه بشرح زیر اصلاح شود.
- تبصره ۵۷ ـ در اجرای ماده ۷ تصویب نامه شماره ۲۲۷۰۴ / ت مورخ ۱۳۴۱/۶/۱۹ برنامه عمرانی سوم کشور دولت مجاز است برای تأمین قسمتی از هزینه‌های برنامه عمرانی سوم کشور قراردادهای تحصیل وام و اعتبار مشروحه زیر را منعقد و برای تصویب تقدیم مجلس بنمایند فخر طباطبائی ـ فراکسیون پارلمانی حزب مردم.
رئیس ـ آقای فخر طباطبائی.
فخر طباطبائی ـ عرض کنم بنده قبل از توضیح پیشنهادم لازم میدانم از اظهار توجه جناب آقای نخست وزیر نسبت بعرایضم که در جلسه گذشته فرمودند سپاسگزاری کنم (احسنت۹ همین گفت و شنودها همین توجه منصفانه همین انتقادات خالصانه است که نسبت بدستگاه دولت بر مردم شوق و ذوق عطا می‌کند جناب آقای رئیس آقایان محترم این جلسات فوق العاده پی در پی شبانه روزی از افتخارات ملی ماست (صحیح است) که در کمال حوصله آن چه تذکر بخیر مملکت بنظرتان رسید بعرض مجلس شورای ملی و هیئت دولت رسانیدم و دولت تا آنجا که مقدورش بوده توجه کرده و امیدوارم توجه کند و بیش از این از حوصله بحث در موقع پیشنهاد توصیف این جریان خارج است پیشنهاد بنده در اصل مطلب و در کمو کیف مطلب در ماهیت مطلب لایحه هیچ تغییر نمی‌دهد پیشنهاد من یک پیشنهاد اصلاحی عبارتی ساده است چون ضمن عرایضی که بنده می‌کردم یکی از آقایان نمایندگان فرمودند که مگر جزء این شرایط شرایط دیگری هم در قرارداد وام هست؟ برای مزید استحضارتان یکی از قراردادها را فهرستش را اگر بخوانم وقت آقایان گرفته می‌شود این چند ورق فهرست یک قرارداد وام است که ترتیب پرداخت ترتیب دریافت و سایر کیفیات چه باشد این هاست که بنده را وادار کرد این پیشنهاد اصلاحی عبارتی را بدهم و به کیفیتی که قرائت شد تا آخر مطلب تبصره ۵۷ هیچ تغییری داده نشده فقط آنجا که نوشته شده است اعتبار قراردادهای تحصیل وام و اعتبار مشروحه زیر را منعقد نماید بنده اضافه کردم و برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی نماید که هم مجلس از کم و کیف این قراردادها آگاه باشد و هم ما با یک خیال آسوده ئی تمام این جهات راتوجه کرده باشیم بنده در قدرتم نیست نمیدانم چطور به الفاظ پیچ و تاپ بدهم که ندای دلم را بیان کرده باشم و حتم دارم که همه آقایان هم همین را می‌گویند که من اینجا عرض می‌کنم و بیش از این تصدیع نمی‌دهم.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ خواهش می‌کنم پیشنهاد یکبار دیگر قرائت شود.
رئیس ـ پیشنهاد خوانده می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم قسمت اول تبصره ۵۷ بودجه بشرح زیر اصلاح شود: تبصره ۵۷ در اجرای ماده ۷ تصویب نامه شماره ۲۲۷۰۴ / ت مورخ ۱۳۴۱/۶/۱۹ برنامه عمرانی سوم کشور دولت مجاز است برای تأمین قسمتی از هزینه‌های برنامه عمرانی سوم کشور قراردادهای تحصیل وام و اعتبار مشروحه زیر را منعقد و برای تصویب تقدیم مجلس بنمایند.
فخر طباطبائی ـ فراکسیون پارلمانی حزب مردم.
نخست وزیر ـ بنده واقعا دلم می‌خواست پیشنهادی باشد که قبول شود و خجل نشوم برای اینکه هیچ نظری نیست جزء خدمت به مملکت و همان میزانی را که آقایان موافقت می‌فرمایند اطمینان داشته باشند ما همان خدمت را می‌کنیم و اگر اشکالی باشد متن قراردادها هم تقدیم می‌شود اگر ایراداتی باشد به بنده بفرمائید و هر چه ایرادی را که بمن بگوئید دولت وظیفهدارد که جبران بکند ولی در این مورد بنده توضیحات خیلی صادقانه عرض می‌کنم راجع بقرارداد وامها الان مسئله وام دیگر بصورت سابق و آن قرارداد ترکمان چای دیگر نیست وامها آمده است روی یک فرمولهای بین المللی روی یک رویه‌های بین المللی و شاید آن هم بارها بحث شده و خاصه این قراردادهای اخذ وام قسمت اعظمش را از دستگاههائی کرده‌ایم که قراردادهای آنها یک فرمولهای چاپی است که فقط اسم مملکت وامگیرنده یا وام دهنده را نوشته که تعداد خیلی زیادی از آنها در این مجلس تصویب شده است و مورد اجرا گذاشته شده است اینها یک وامهائی نیست که مثل یک وام خاصی با یک مملکتی مذاکره بشود فروشنده‌ای یک جنس بخواهد بفروشد و شرائطی قائل باشد هیچ چنین چیزی نیست برای یک برنامه عمرانی یک پروژه ئی پیشنهادشده است مثلا بانک بین المللی تصویب کرده و آن می‌رود در چهارچوب آن فرمولهای معین قراردادهای بانک بین المللی یا بانک صادرات و واردات یا قرارداد با دولت فرانسه که پروتکلی هم امضاء شده است و به تصویب مجلس هم رسیده است و احتیاجی به تصویب نداشت برای این بود که ما آنها را به مناقصه بین المللی گذاشتیم یک شرکتی برنده می‌شد در صورتیکه فرانسوی بود از آن محل اعتبارش تأمین می‌شد برای فروشنده فرانسوی ولی ما باز احتیاط کردیم که چون دولت یک تضمین غیر مستقیم می‌کند در شأن این دولت است که باز به اطلاع مجلس و بتصویب مجلس برساند در صوریتکه سابق این قراردادهای اعتباری را بتصویب مجلس نمیرساندند اگر قبلا مجلس شورای ملی موارد مشابهی را تصویب نکرده شرایط این وامها محقق نبود اگر واقعا ضرورت سرعت اجرای این برنامه محسوس نبود اگر آقایان نتیجه رویه انقلابی را از دولت طالب نبودند خدا میداند بنده هم اصراری نداشتم ولی الان صادقانه استدعا می‌کنم که این پیشنهاد را پس بگیرید و اجازه بفرمائید بهمین ترتیب عمل بشود.
رئیس ـ آقای فخر طباطبائی.
فخر طباطبائی ـ با کمال ارادتی که دارم این پیشنهاد را نمی‌توانم پس بگیرم چون از طرف فراکسیون داده شده است و تقاضا می‌کنم که رأی بگیرید.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
مهندس بهبودی ـ من موافق بااین پیشنهادهستم.
رئیس ـ بفرمائید.
مهندس بهبودی ـ پیشنهادیکه همکار ارجمندم جناب آقای فخر طباطبائی تقدیم کرده بود یادآوری یک اصل از قانون اساسی است و آن اصل ۲۵ قانون است که تکلیف می‌کند اخذ وام با اطلاع و با تصویب مجلس شورای ملی می‌باشد جناب نخست وزیر میدانید که ما از این وامها اطلاع نداشتیم و این اطلاع بدین ترتیب حاصل شد و این که قراردادهای این وام نظیر قراردادهائی است ما بین دولت ایران و سازمانهای بین المللی مثل بانک بین المللی و غیره تنظیم شده حق این بود که اشاره ئی لااقل می‌فرمودید که ما بدانیم همان چیزهائی را که در دوره ۱۹ زیاد تصویب کردیم عینا همان قراردادهای بسیار مفصل در حدود صد صفحه‌ای است که هست در مجموعه قوانین مجلس اگر ملاحظه فرموده باشید الان یک اشاره‌ای فرمودید در ضمن فرمایشات خودتان باینکه اعتباراتی گرفته شده است مثل اعتباری که از دولتفرانسه است این را بمناقصه‌های بین المللی خواهیم گذاشت و چنانچه شرکتهای فرانسوی باصل مناقصه بین المللی حاضر باشند پیشنهاد می‌دهند و از آن شرکت فرانسوی از محل آن اعتبار خرید خواهد شد بنده استدعا می‌کنم که این فرمایشتان را قدری صریحتر و واضحتر بفرمائید چون دیشب فرمودید که برای تأمین برق شیراز و برای تأمین قسمتی از برق تهران در آمریکا مناقصه گذاشته شده (رضوی ـ و شبکه برق تهران) آن هم از محل اعتباری است نظیر آن اعتباریکه دولت فرانسه می‌دهد و آن هم حق بود که مناقصه بین المللی گذاشته بشود این مسئله مناقصه بین المللی یا مناقصه هائی که از محل این اعتبار فقط در خود کشور دهنده اعتبار مناقصه خواهد گذاشت اگر بطرفیت ایران و برای ملت ایرانی خیلی ارزش دارد تصدیق میفرمائید اگر فرضاً بدولت ایکس بدهیم و مجبور باشیم در همان دولت ایکس مناقصه بگذاریم بدیهی است با کم بینی که شرکتهای آن دولت با هم خواهند کرد بدیهی است که تمام مقاطعه کاران دنیا شرکت نمی‌کنند و برای ملت ایران خیلی گران تمام خواهد شد.
ما خیلی متشکر می‌شویم و جداً سپاسگذار می‌شویم که دولت جنابعالی که متکی به اکثریت مجلس و متکی به تمام آراء مجلس هست برای حفظ قانون موافقت می‌کردید که عین قرار داد به اطلاع مجلس برساند مجلس این قرار دادها را صحه بگذارد و اعتباراتی که می‌خواهد از کشور خاصی بگیرد به عرض مجلس برسد خیلی سپاسگذار می‌شوم.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ موضوع اعتبار و وام دو موضوعی است کاملا جداگانه مثلا در این اعتبار فرانسویها که عرض می‌کنم این است که اگر ما در اروپا در مناقصه بین المللی یک موردی به مناقصه گذاشته شود و یک کمپانی فرانسوی برنده بشود دولت فرانسه روی آن سیصد میلیون فرانکی را که برای ایران اعتبار قائل شده برای فعالیت اقتصادی در ایران وام مناقصه را با یک شرایط سهلی به آن شرکت خودش اعتبار می‌دهد پولش را برنامه مادر این برنامه سوم به اقساط به آن شرکت می‌دهیم پول خودمان است آن پولی که می‌خواهیم بعداً به اقساط می‌دهیم منتهی آن شرکت می‌رود پول خودش را مستقیماً می‌گیرد و این خود تشویق می‌کند شرکتهای فرانسوی را که با شرایط و با یک قیمت سهلی تری پیشنهاد بدهند در حقیقت دولت ایران اینجا واسطه است نه پولی می‌گیرد نه پولی می‌دهد از یک طرف هم می‌توانند برنامه‌های عمرانی را تأمین کنند با وجود این گفتم که چون یک تعهد ضمنی است از طرف دولت در شأن مجلس است که بیاوریم و تصویب کنیم در صورتی که طبق معمول این وام احتیاجی نداشت که اجازه اش از مجلس گرفته بشود (بهبودی ـ این مناقصه بین اللملی است) مناقصه بین اللملی هم اگر بگذاریم اگر فرانسویها هم برنده شوند همین طور عمل خواهد شد و با همین شرایط اس بنده فکر می‌کردم حتی این کار هم احتیاجی به تصویب مجلس ندارد برای اینکه این مطلبی است خیلی ساده منتهی گاهی اوقات از لحاظ تخصصی که دارند می‌گویند که فرض بفرمائید سانترال برق ۷۵ هزار کیلو واتی از لحاظ جنس و قیمت در آمریکا ارزان تر است در همه جای دنیا ساخته می‌شود ولی ۳۵ هزار کیلو واتی اتفاقاً در اروپا ارزان تر است ما می‌توانیم استفاده کنیم از این ارزانی قیمت و به طوری که بنده دیشب عرض کردم ما تمام کمبود اعتبارات عمرانی و قرضه‌های خارجی خودمان را از یک مملکت و یک قاره و یا از یک بانک نمی‌گیریم باید تقسیم بکنیم پس باید چه بکنیم برای حفظ منافع ایران ۷۵ هزار کیلو واتی را در آمریکا قرار داد به بندیم و ۳۵ هزا رکیلو واتی را در اروپا قرار داد بگذاریم که به نفع ایران تمام شود آن وقت او از اعتبارات آمریکا استفاده بکند و این از اعتبارات اروپا استفاده بکند در این نکات توجه داشته باشید و واقعاً تذکراتی که می فرمائید موجب دلگرمی دولت است و باید با دلسوزی این مسائل را عمل کند و حتی از لحاظ قانون اساسی که اشاره فرمودید منعی ندارد و این اجازه، اجازه کلی است سابقه و سنت هم بوده است برای جلوگیری از هر گونه تأخیری در اجرای برنامه هائی که خودتان طالب هستید امیدوارم که عرایض دیشب و امشب بنده قان کننده باشد (صحیح است).
رئیس ـ آقای فخر طباطبائی به پیشنهاد رأی بگیریم؟
فخر طباطبائی ـ بنده یک توضیح عرض می‌کنم که این پیشنهاد با تبصره دولت یکی است فقط در آخر تبصره ک نوشته شده (قرار دادهای تحصیل وام و اعتبار مشروح زیر را منعقد و به موقع اجرا بگذارد) پیشنهاد آقایان این است که قرار دادهای تحصیل وام و اعتبار و مشروح زیر را منعقد و برای تصویب تقدیم مجلس نماید.
رئیس ـ به پیشنهاد آقای فخر طباطبائی رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقید خواهش می‌کنم قیام کنید (عده کمی برخاستند) تصوی نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به لایحه اصلاحی بودجه سال ۱۳۴۳ کشور اضافه شود:
- تبصره - دیپلمه‌های دامپزشکی که در تاریخ تصویب این قانون در خدمت رسمی دولت هستند مشمول قسمت اخیر تبصره ۲ قانون راجع به نحوه استخدام مهندسین و کمک مهندسین و تکنسین‌های مصوب سال ۱۳۳۸ می‌باشند.
آراسته ـ مهندس صائبی ـ دکتر مهدیزاده ـ دکتر زعفرانلو ـ رنجانچی ـ اوراز ـ مهندس ریاحی.
دکتر کیان ـ این پیشنهاد آقای مهندس آراسته خرج دارد.
رئیس ـ آقای مهندس آراسته خرج هم دارد؟ (مهندس آراسته ـ خیر توضیح عرض می‌کنم) بفرمائید.
مهندس آراسته ـ عرض کنم اولا خرج ندارد برج دارد دولت این کار را باید می کرده نکرده (صحیح است) این حقی بوده است مال اینها. وقتی قانون می‌گذارد باید کلیه افرادی که مشمول می‌باشند باید استفاده کرده باشد (صحیح است) متأسفانه به عللی به یک عده توجه‌ای نشده است معذرت می‌خواهم اگر عرض کنم در گذشت اهمال شده است یک عده ۶۰ ـ ۷۰ نفری در تمام کشور با این که مشمول این قانون بوده‌اند از این قانون استفاده نکرده‌اند (صحیح است) در بدو تأسیس وزارت کشاورزی و بنیان گذاری کادر جدید احتیاح پیدا شده با اینکه باید یک عده در ردیف دوم به مهندسین و دکترها کمک کنند دبیرستان کشاورزی و دبیرستان دامپزشکی باز شد جای خیلی تأسف دارد که این یکی که در دبیرستان کشاورزی بوده گفتند تو تکنسین هستی و آن یکی که در آن دبیرستان تحصیل نموده گفتند که توتکنیسین نیستی البته به این صراحت هم نگفتند تعداد اینها شصت هفتاد نفر است این تفوه هم پیش نیاید که این دبیرستان دامپزشکی حالا هم دائر است و هر سال شاگرد بیرون می‌دهد چندین سال است که تعطیل شده و مقدار کافی دکتر داریم برای اینکه معلوم بشود که اینها پایه تحصیلاتشان چیست مکاتباتی با شورای عالی فرهنگ شده است و شورای عالی فرهنگ جواب داده در سال ۳۹ و می‌نویسد «عطف بنامه شماره ۲۸۲۶۲ ـ ۲۳۷۴۴ ـ ۳۹/۹/۱۹ با انطباق قسمت ۳ رأی شورای عالی فرهنگ مصوب جلسه ۹۹۸ مورخ اول آبانماه ۱۳۳۹ در مورد کمک مهندسین چون طبق بند ۷ اساسنامه دبیرستان دامپزشکی مصوب چهارصدوپانزدهمین جلسه شورای عالی فرهنگ مورخ ۷ آبان ۱۳۱۹ ارزش تحصیلات فارغ التحصیلان مزبور از نظر استخدام و نظام وظیفه دیپلم کامل متوسطه شناخته شده بنابراین استفاده از مزایای قانون کمک مهندسین ابهامی بنظر نمی‌رسد» با اینکه اینها تکنیسین بودند و کارمند فنی بودند مثل سایر کارمندان فنی دولت و مطابق و نظیر سایر همکاران دیگرشان بایستی استفاده می‌کردند متأسفانه استفاده نکرده‌اند این پیشنهاد چیز تازه‌ای نیست فقط اگر تصویب بفرمائید یک حق زائل شده‌ای را به صاحبان حق برمیگردانید (صحیح است).
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده اجازه می‌خواهم که یکقدری برگردیم روی پیشنهادهای دیگر که بنده بتوانم یک مطالعه‌ای در مورد این پیشنهاد بکنم چون آقایانی که این پیشنهاد را کرده‌اند بنده میدانم که به اصول کار مجلس و دولت متوجه هستند این است که بنده مطالعه می‌کنم و بعد عرض می‌کنم.
رئیس ـ اجازه بفرمائید پیشنهاد بعدی خوانده شود راجع به این پیشنهاد بعد تصمیم گرفته می‌شود.
پیشنهاد می‌کند بر تبصره ۶۱ کلمات زیر اضافه شده و بصورت زیر اصلاح شود «آئین نامه لازم در ظرف مدت دو ماه از طرف وزارت کشاورزی تهیه و با تحصیل موافقت وزارت دارائی برای اجرای این تبصره بمورد اجرا گذارده شود.
سرتیپ پور.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور.
سرتیپ پور ـ تجربه‌ای داریم که قوانین خوب تنظیم می‌شود و خوب هم بمرحله تصویب می‌رسد ولی موقعی که باید اجرا بشود یک پاگیری برایش قائل می‌شویم که نتواند حرکت کند و آن مانع آئین نامه است در اینجا درتبصره ۶۱ قسمتی از مؤسسات وزارت کشاورزی بصورت مؤسسات انتفاعی درمی آید برای اینکه این مؤسسات بتوانند راه صحیح طی کنند آئین نامه‌ای برایشان قائل شده‌اند ولی کی این آئین نامه باید آماده شود و کی باید بموافقت وزارت دارائی برسد و کی باید بمرحله اجرا گذاشته شود مکتوم است از این گونه غفلتها درباره قوانینی که اجرایش موکول به تهیه آئین نامه شده است ما دیده‌ایم و زیانش را هم برده‌ایم گو اینکه در شبی که دراین باره تذکری بنده می‌دادم جناب آقای وزیر کشاورزی فرمودند که آئین نامه حاضر است حاضر بودن آئین نامه بحثی ممکن است نداشته باشد ولی تحصیل موافقت وزارت دارائی معلوم نیست در چه مدتی صورت خواهد گرفت ما چون در یک مرحله انقلاب فلاحتی قرار گرفته‌ایم و بخصوص باید در مسائل مربوط بکشاورزی خیلی زود تصمیم بگیریم و خیلی زود بمرحله اجرا بگذاریم بنده قائل شدم که ضرب الاجلی برای مدت دو ماه کمتر یا بیشتر که بسته است بنظر مبارک جناب آقای نخست وزیر قائل بشویم تا در آن مدت دستگاه محترم درصدد تهیه موجبات اجرا باشد نکته دیگری هم که استفاده می‌کنم در همین قسمت عرض کنم چون مسئله، مسئله مؤسسات انتفاعی وزارت کشاورزی است از جمله مؤسسات انتفاعی یکی نوغان بود که بنده اشاره کردم در این قسمت نظر محترم جناب آقای وزیر اقتصاد را هم جلب می‌کنم برای اینکه ایشان سررشته دار اقتصاد مملکت ما هستند در آن شب هم تشریف داشتند که بنده عرض کردم وقتی ۳۷ میلیون کیلو نوغان داشتیم وقتی که رسید به ۶ میلیون انحصار شد در نتیجه انحصار، سوءاداره، یا حوادث هر چه اسمش را بگذارید رسید به ۴۰۰ هزار کیلو و در این بودجه مطلقاً اسمی از مؤسسه انتفاعی نوغان نیست (دکتر عالیخانی ـ با نظرات جنابعالی موافقیم و ما در این باره طرحی در دست تهیه داریم) بنده در عین حالی که در آن مورد عرایضی کردم و نظر محترم جناب آقای نخست وزیر را جلب نمودم خیلی خوشوقت خواهم شد اگر در مقام جوابی که بنده الان عرض کردم راجع به ضرب الاجل تهیه آئین نامه اشارهباین نکته هم بشود که طرحی برای نوغان تهیه شده است که خیال بنده از آنقسمت هم راحت باشد (نخست وزیر ـ طرح بهمین زودی می‌آید خدمتتان) خیلی خوشوقت شدم از توضیحی که اشاره فرمودید (نخست وزیر ـ به آقای وزیر اقتصاد گفتم و ایشان هم گفتند که طرح آماده شده است) پس اجازه میفرمائید که بنده در اینجا عرض کنم که جناب آقای نخست وزیر و جناب آقای وزیر اقتصاد متوجه اهمیت قضیه استحصال نوغان و ابریشم ایران شده‌اند و طرحی هم جهت استحصال تهیه نوغان تهیه کرده‌اند که انشاءالله در آتیه نزدیکی بمرحله اجرا گذاشته خواهد شد و تشکر می‌کنم.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور پیشنهادتان را مسترد فرمودید؟
سرتیپ پور ـ بله چون وعده فرمودند پذیرفتم و پس گرفتم.
رئیس ـ پیشنهادی که راجع به سابقه خدمت آقایان و خانمهای نماینده مجلس مورد تصویب قرار گرفت چون در سالهای بعد هم باید عمل شود بطور کلی باید بصورت تبصره‌ای که همیشه و دائمی خواهد بود باشد پس جزء آن تبصره‌ها گذاشته می‌شود (صحیح است) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
دولت مکلف است ظرف مدت یکسال کلیه فعالیتهای دفع آفات را با بودجه و پرسنل مربوط که توسط سازمانهای دولتی یا وابسطه به آن انجام می‌شود در وزارت کشاورزی متمرکز سازد.
دکتر مهذب.
رئیس ـ آقای دکتر مهذب.
دکتر مهذب ـ بنده همانطور که یک روز قبل از دستور صحبت کردم بنظرم می‌رسد که تمام فعالیتهای مربوط به دفع آفات باید در یک سازمانی متمرکز بشود تا بتواند مسئولیت دفع آفات مملکت را بعهده داشته باشد و این ناراحتیهائی که احیانا برای کشاورزان پیش می‌آید رسیدگی و رفع نمایند و یک کسی که فرض بفرمائید می‌رود به وزارت کشاورزی می‌گوید که محصول چغندر از بین رفت وزارت کشاورزی بتواند قبول مسئولیت بکند و بنابراین بر اساس تمرکز فعالیتهای کشاورزی در سازمان مربوطه که وزارت کشاورزی است بنده این پیشنهاد راکردم و با لیاقت و استعدادی که واقعاً در شخص وزیر کشاورزی سراغ دارم امیدوارم که مورد توجه قرار بگیرد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر
نخست وزیر ـ جناب آقای دکتر مهذب پیشنهاد فرمودند که دفع آفات نباتی و تشکیلاتی را که در مؤسسات دولتی بطور متشتت عمل می‌شود در وزارت کشاورزی متمرکز بشود بنده تصور می‌کنم این پیشنهاد بسیار خوبی است ولی احتیاج به تبصره قانونی ندارد و اتفاقاً در هفته گذشته بود که از طرف خود بنده به وزارت کشاورزی ابلاغ شد که مقدمات تشکیل یک مؤسسه دفع آفات نباتی را که متمرکز باشد بوجود بیاورند (احسنت) و تمام این اقدامات متشتترا متمرکز بکنند بنده از این موقع استفاده می‌کنم و عرض می‌کنم که موضوع دفع آفات نباتی در امر کشاورزی یکی از مهمترین عواملی است که باید هر چه زودتر انجام بشود و ما برای اینکه سطح تولید کشاورزی را دو برابر کنیم اگر بخواهیم قسمتی از زمینهای بایر را زیر کشت بیاوریم و یا یک سدی بسازیم و آب تهیه بکنیم باید هزینه‌های بسیار زیادی را متحمل بشویم و زمان لازم است که تولیدات کشاورزی بالا برود ولی اگر همین سطح کشت فعلی را ما صحیح دفع آفت بکنیم محصولات کشاورزی ما و استفاده زارعین و خرده مالکین صددرصد افزایش پیدا می‌کند اینها واقعا مسائلی است که بنده نمیدانم چرا از چشم دولتها دور بوده در اغلب ممالک و کشورهائی که دفع آفت نباتیشان یعنی سیستم اقتصادیشان دولتی نیست شرکتهای آزاد دفع آفات نباتی هستند که با یک تلفن و یک احضار می‌آید و دفع آفت می‌کند و این موضوع دفع آفت برای یک باغ و یک مزرعه نیست دو باغ که پهلوی هم هست اگر یک مالکی یک باغ میوه‌ای که در کرج دارد اگر موقعی خودش آمد دفع آفت کرد ولی همسایه اش نکرد بعد از ده روز آفت باغ همسایه سرایت می‌کند مثل مرض می‌ماند مثل بهداشت عمومی است که باید ریشه کن بشود و این را نباید روی حتی تقاضای اشخاص و خرده مالکین و زارعین قرارداد باید دولت دفع آفت را در مناطق آفت زده اجباری بکند و مثل مالیات هزینه اش را سرشکن کند و وصول بنماید حالا اگر این هزینه گاهی مشکل باشد و بخواهیم بخرده مالکین یک کمکی بکنیم همیشه در بودجه دولت باید یک ارقامی باشد که در ایام ضروری یک مقدار کمک بآنها بکنیم والا مخصوصاً وقتی درآمد زارع بیشتر شد حاضر است بیک میزانی خیلی قلیل از آن را بدون اینکه قرض داشته باشد بپردازد و دفع آفت بطور اتوماتیک و عمومی انجام بشود فکر می‌کنم که این نظر بسیار خوب است و این تبصره را پس بگیرید و دولت این کار را خواهد کرد و طرح قانونیش را هم به مجلس تقدیم خواهد کرد.
رئیس ـ آقای دکتر مهذب پیشنهادتان را پس گرفتید؟
دکتر مهذب ـ با توضیحاتی که جناب آقای نخست وزیر دادند نظر بنده تأمین است و بنابراین پیشنهاد خود را پس می‌گیرم.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ همانطوری که عرض کردم و دیشب به تفصیل بعرض نمایندگان محترم رساندم معایب دستگاه و نبودن تمرکز در کارهای ما حتی از تعهدات دولت در دستگاههای دولتی اطلاع نداشتیم و این بودجه‌ای را که ما امسال تنظیم کردیم و خدمتتان تقدیم کردیم بنده عرض کردم که یکی از قدمهای بزرگ بود دولت ما اطلاع نداشت که اصلا بکی مدیون هستند و یا سفته شان واخواست می‌شد در یک مملکت دیگری و این واقعا اعتبار ایران را از دست داده بود و بهمین علت برای جمع آوری این اطلاعات اقدام کردیم مثلا گفتیم آقا شما که بنگاه آبیاری هستید سدهایتان را ساخته‌اید سفته‌ها را باید بموقع و سررسید پرداخت کنید و این دین حتمی دولت است این را حداقل صورتش را بیاورید بدهید و متأسفانه این دستگاهها هم تا این حد اطلاعاتشان متمرکز نبوده ملاحظه می فرمائید دولت در چه شرایطی شروع به کار کرده است و توقعات آقای نماینده از لحاظ آنکه کارها ماملا بی عی و نقص باشد تا چه حد است که ما برای رسیدن به این هدف چه حد کوشش و جدیت باید بکنیم و به همین دلیل هم دو مورد از این بودجه از قلم افتاده است که بعد از تقدیم بودجه اطلاع به وزارت دارائی رسید روی تذکرات خیلی شدیدی که دولت به این دستگاههای که هیچ وقت در کنترل دولتها نبوده و این دولت است که به تنهائی این تعهدات و درآمدها و هزینه‌ها را در بودجه متشکل کرد و امیدواری هست که در سالهای آینده از این پیشامدها نکند یکی از آنها موضوع سد شهناز همدان است که ساخته شده تعهدات به سر رسیده یکی از آنها که پنج و خرده‌ای تومان است که از قلم افتاده بود که این تبصره اش را بنده تبلیغ می‌کنم یکی هم تعهداتی است که دولت نسبت به پرداخت دیونی که به مقاطعه کاران داشته که دولت سابق این را تقسیط کرده و سفته‌ها را امضاء کرده و مبلغ پرداخت این اقساط و این تعهدات هم در سال جاری در حدود ۲۵ میلیون تومان می‌باشد و خوشبختانه سال آینده آخرین قسط‌ها خواهید رسید که از این سفته‌ها و قرض همه خلاص بشویم و خوشبختانه دول متجاوز ار ۶۵۰ میلیون دیون خودش را پرداخته است این دیون هم پرداخته شود و این دو تبصره را جداگانه بنده تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
سرتیپ پور ـ راجع به فرمایشات جناب آقای نخست وزیر بنده عرضی دارم.
رئیس ـ اجازه بفرمائید تبصره‌ها خوانده بشود بعد صحبت بفرمائید.
- تبصره ـ به وزارت دارائی داده می‌شود مبلغ ۵۹۳۵۶۲۵۰ ریال وجه سفته سال جاری بنگاهها مستقل آبیاری را که با تعهد آن وزارت خانه بابت ساختمان سد شهناز به مقاطعه کار داده شده در سر رسید مقرر از مح درآمد عمومی کشور پرداخت نماید.
نخست وزیر از طرف وزارت دارائی.
- تبصره ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود مطالبات سالهای گذشته مقاطعه کاران ساختمان دولتی را در سال جاری حداکثر تا میزان ۲۵۳ میلیون ریال به علاوه بر اعتبار منظور در ردیف ۵۱۰۷ هزینه از محل درآمد عمومی کشور طبق مقررات پرداخت نماید.
نخست وزیر از طرف وزارت دارائی.
رئیس ـ آقای سر تیپ پور فرمایشی داشتید؟ بفرمائید.
سرتیپ پور ـ بنده از آن جهت که دولت در یک چنین وضع آشفته‌ای که اشاره فرمودید توانست بودجه‌ای بنویسد و لایحه اش را تقدیم کند خوشوقتم ولی از یک جهت خبر بدی که داده‌اند راجع به دستگاه خوشوقت نیستم ای کاش نمی‌فرمودند وقتی که فرمودند دیگر ما نمی‌توانیم بی طرف باشیم (دکتر کیان ـ مربوط به گذشته بوده است) درست است که مربوط به گذشته بوده است راجع به حال که عرض نمی‌کنم هر کسی چه در گذشته و چه در آینده آن کار رابکند که در شأن ملت ایران دولت ایران خزانه ایران نباشد گناه کرده است چرا باید بنده این قدر غافل باشیم که سفته‌های سر رسیده شده در دست عمر ووزید حتی واخواست بشود (دکتر یزدان پناه ـ فراموش شده است و اخواست نشده جناب سر تیپ پور فقط مجوزش را یادش رفته دولت در سر موقع تحصیل کند و در موقع محاسبات یادش آمد) بالاخره غفلت شده است. غفلت نشده است؟ پس بفرمائید توضیح بدهند.
رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ فقط تعهدیست که دولتهای سابق کرده‌اند و سررسیدش می‌رسد و این دراثر تغییر وضع بنگاه آبیاری در موقع تقدیم بودجه بوده که این رقم نرسیده بود که در بودجه گذاشته بشود.
رئیس ـ آقای سرتیپ پور.
سرتیپ پور ـ من خیلی متأسفم که سرو کار پیدا کرده‌ام با جنابعالی که می دانم مرد خوبی هستید و در کارتان هم وارد هستید (صحیح است) ولی خوب، البته همان طوری که عرض کردم نمی‌توانیم بی طرف باشیم هروقت دولت هر گونه تعهدی می‌کند باید دستگاههای اجرا کننده از آن تعهد مستحضر باشد برای اینکه مسئله تعهد اعم از اینکه مالی باشد یا غیر مالی با شأن و شرف این ملت مرتبط است اگر غفلتی شده است متأسفم ولی گمان می‌کنم با بودن مهندس روحانی دیگر غفلت نخوهد شد (انشاء الله).
رئیس ـ نظر دیگری نیست راجع به این تبصره؟ آقای معینی زند جنابعالی فرمایشی داشتید؟
مهندس معینی زند ـ قبلا نوشته بود که در وزارت دارائی غفلت شده است.
رئیس ـ بالاخره غفلتی شده است. بنابراین تبصره مربوط به تعهد قسط سد شهناز قرائت می‌شود.
- تبصره ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ ۵۹۳۵۶۲۵۰ ریال وجه سفته سال جاری بنگاه مستقل آبیاری را که با تعهد آن وزارتخانه بابت ساختمان سد شهناز به مقاطعه کار داده شده در سر رسید مقررر از محل درآمد عمومی کشور پرداخت نماید.
رئیس ـ به این تبصره وام می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقید خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصوی شد. تبصره دیگری پیشنهادی دولت قرائت می‌شود.
- تبصره ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود مطالبات سالهای گذشته مقاطعه کاران ساختمانهای دولتی را در سال جاری حداکثر تا میزان دویست و پنجاه و سه میلیون ریال علاوه بر اعتبار منظور در ردیف ۵۱۰۷ هزینه از محل درآمد عمومی کشور طبق مقررات پرداخت نماید.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ خانمها و آقایان اطلاع دارید که ساختمانهای دولتی از قبل از سا ل۴۰ با یک سرعتی در حال اجرا بود و متأسفانه در دولتی آمدند و بدون مطالعه این برنامه‌ها را متوقف کردند و ی رکود اقتصادی فوق العاده زیادی را به وجود آوردند و هر روز شرکتهای ساختمانی و مقاطعه کاری هر یک بعد از دیگری ور شکست شدند و بعد دولت سابق تصمیم گرفت که حداقل تعهداتی را که اینها انجام دادند، دیگر زحمات و گرفتاری و ضررها و احتمالات و غیره را بگذارندکنار، حداقل کار انجام شده اینها را که طلب دارند بپردازند و این به نظز خیلی عادلانه و معقول است و چون این قسمت را نمی‌توان در یک سال بپردازند این بود که تقسیط کردند در چند سال و این قسطی است که امسال سر رسیدش می‌رسد و مطابق کا ر انجام شده و تعهدات قبلی است و این را باید بنده عرض کنم که واقعاً این شرکتهای ساختمانی را در اثر توقف یک مرتبه و رسیدگی نکردن به کار اینها و بلا تکلیف گذاردن اینها واقعاً متضرر کردند و کارهای عمرانی مملکت را متوقف کردند (صحیح است) و این رکود زیاد و بی اعتمادی در اثر این رویه‌های ناشایست بعضی از دولتها و بعضی از اشخاص است.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی مخالفید؟
دکتر مهندس بهبودی ـ من مخالف نیستم می‌خواستم تذکر بدهم حال که این حسن نیت را دارند تقاضا دارم که کلمه مهندسین مشاور را اضافه بفرمایند چون بعضی از مشاورین مهندس هستند که طلب هائی از دولت دارند.
نخست وزیر ـ ممکن است این مهندسین مشاور کارشناس مربوط به سازمان برنامه باشد (دکتر مهندس بهبودی ـ خیر مربوط به کار وزارت خانه‌ها است) بنده رسیدگی می‌کنم با طیب میل ترتیب کار را می‌دهم.
رئیس ـ این تبصره دوباره قرائت می‌شود.
رئیس ـ رأی می‌گیریم با این تبصره خانمها و آقایانی که موافقید خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود:
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به لایحه قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور اضافه شود:
- تبصره - در اجرای هدف عالی اقتصاد سالم و به منظور تحریک روح وطن پرستی و تهییج غرور ملی فرزندان میهن دولت موظف است یکی از شرایط نام نویسی در آغاز سال تحصیلی سال ۱۳۴۳ به بعد کلیه محصلین سراسر کشور را از کودکستان تا دانشگاه ملبس بودن به لباس یک شکل از پارچه محصول وطن مقرر است. وزارت فرهنگ ببا آئین نامه جداگانه‌ای که تدوین خواهد نمود اشکال و الوان آنها را تدوین می‌نماید.
چند نفر از نمایندگان ـ مشابه این پیشنهاد رد شد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ بنده خجل خواهم شد که اگر جناب آقای کبیری بنده را مخالف روح میهن پرستی یا عزت ملی بدانند (دکتر کیان ـ مخالف با قانون تعلیمات اجباری است) در صورتی که باید امروز محصلین را آزاد گذاشت که حتی با یک پیراهن آستین کوتاه بیایند به مدرسه (دکتر کیان ـ کتابش را نمی تونند تهیه کنند) و در عین اینکه بنده همان روح وطن پرستی جنابعالی را دارم اجازه بفرمائید. من تصور می‌کنم که بچه‌های مدرسه و خاصه در خارج از یک طبقه خیلی خیلی محدودی غیر از لباس ایرانی چیزی دیگری نمی‌توانند تهیه کنند عملا نظر جنابعالی تأمین است بدون اینکه ما یک شرط غیر قابل اجرائی گذاشته باشیم و امروز در عالم تعلیم وتربیت کوشش می‌کنیم که بچه‌ها در مدرسه راحت باشند و خاصه ایران که شش هفت ماه گرما است و نمی‌شود آن لباس‌های انیفورم قدیم پارچه کازرونی را بپوشند.
رئیس ـ آقای کبیری پس گرفتید؟
کبیری ـ خیر پیشنهادم را پس نمی‌گیرم.
رئیس ـ به پیشنهاد آقای کبیری رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقید قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به لایحه اصلاحی بودجه سال ۱۳۴۳ کشور اضافه شود:
- تبصره - دیپلمه‌های دامپزشکی در تاریخ تصویب این قانون در خدمت رسمی قانون بودند مشمول قسمت اخیر تبصره ۲ قانون راجع به نحو استخدام مهندسین و کمک مهندسین و تکنسین‌های مصوب سال ۱۳۳۸ می‌باشند.
مهندس زنجانچی ـ مهندس آراسته ـ مهندی صائبی ـ دکتر مهدیزاده ـ دکتر زعفرانلو.
رئیس ـ این همان پیشنهادی است که قبلا راجع به آن مذاکره شده است.
نخست وزیر ـ موافقم.
رئیس ـ بنابراین به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقید خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
پیشنهاد دیگری هم هست که مربوط به تجزیه است و در موقع اعلام رأی نسبت به به لایحه آن پیشنهادات رأی گرفته می‌شود حالا کلیا آخر لایحه بودجه مطرح است آقای مهندس والا فرمایشی داشتید بفرمائید؟
دکتر یزدان پناه ـ یک پیشنهادی است راجع به تبصره ۷۱ که الان تنظیم می‌کنم و تقدیم می‌کنم.
رئیس ـ مثل اینکه دیر شده است بسیار خوب بدهید پیشنهاد دیگری هم رسیده است قرائت می‌شود
پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به بودجه اصلاحی ۱۳۴۳ اضافه شود:
- وزارت فرهنگ مکلف است با تشکیل کلاسهای تابستانی کلیه آموزگاران روز مزدر را در سراسر کشور به پیمانی تبدیل نمایند.
موسوی.
رئیس ـ این پیشنهاد خرج است.
موسوی ماکوئی ـ راجع به حقوقش عرضی ندارم. عنوانش عوض می‌شود.
رئیس ـ آقای موسوی ماکوئی بفرمائید.
موسوی ماکوئی ـ عرض کنم که اطمینان دارم که هیئت محترم دولت و تمام نمایندگان محترم به فرهنگ مملکت توجه خاص دارند برای اینکه اساس سعادت اجتماع ما بستگب دارد به یک فرهنگ واقعی تعلیم و تربیت و یک فرهنگ واقعی زمانیتأمین می‌شود که آموزگا یا دبیر یا معلم به مفهوم واقعی خودش وجود داشته باشد بارها بنده این جا به عرض نمایندگان محترم رساندم که در سرسر مملکت در حال حاضر ۵۱۰۰ نفر آموزگار به عنوان روز مزد استخدام شده‌اند تعداد زیادی از این افراد روزی سه تومان حقوق می‌گیرند.
شما انتظار دارید که این آموزگاران با روزی سه تومان حقوق فرزندان من و شما را تربیت کنند؟ آیا شما تصور می فرمائید اینها با سه تومان حقوق روح ایمان را در اطفال ما ایجاد بکنند؟ وزارت فرهنگ می‌توانند کلاسهای تابستانی تشکیل بدهند و این ۵۱۰۰ نفر را دعوت بکند زیر نظر متخصصین فن تربیت بشوند بعد از اینکه امتحان به عمل آورد سمت اینها را از روز مزدی به پیمانی تبدیل بکند حسن این کار چیست؟ اولا اینها خودشان را موقت نمی دانند روزمزدی یعنی موقت و وقتی پیمانی شدند دلگرمی پیدامی کنند بعد وضعشان تثبیت می‌شود الان عده‌ای از آنها ماهیانه ۲۰۰ تومان حقوق می‌گیرند جمعه‌ها حقوق ندارند تعطیلی حقوق ندارند تابستان حقوق نمی‌گیرند با این ترتیب فکر نمی‌کنند فرهنگ این مملکت سر و سامانی پیدا بکند عرض دیگری ندارم.
رئیس ـ آقای وزی فرهنگ.
وزیر فرهنگ ـ اظهاراتی که در دو سه روز قبل در یک مصاحبه مطبوعاتی عرض کردم نشان می‌دهد که با عقیده نماینده محترم تا چه حد توافق و هم فکری بین مجلس و دولت وجود دارد بنده از اولین بررسی هائی که در وزارت فرهنگ مردم متوجه شدم و ضع معلم آنطوریکه باید مورد توجه واقع نشده و بهترین کار امروز دروزارت فرهنگ این است کهتوجه به وضع معلمین بشود و بایستی تعلیم و تربیت معلم و دادن یک ترتیب معین برای استخدام معلم داده بشود و رعایت کامل بشود به همینجهت مشغول مطالعه شدیم البته در گذشته چنین فکری نشده بود در موقع افتتاح مدارس یک عده‌ای را با عجله به عنوان معلم روزمزد استخدام می‌کردند با یم حقوق کم و همان طور که ایشان فرمودند خیلی کم حقوق می‌دادند و ایام تعطیل و تابستان هم حقوق داده نمی‌شود و آن علاقه‌ای که می‌بایستی بین معلمین و فرهنگ برقراربشود بر قرار نبود این مورد را در وزار تفرهنگ مشغول هستیم و به زودی تکلیف کار معلوم خواهد شد و این را بنده عقیده دارزم مدت برایش معین نمی‌شود چون خیال می کن میک همچو موردی را تکلیف کردن و مدت برایش تعیین کردن نتیجه‌ای از آن گرفته نمی‌شود اگر مدت معین شود تصورمی کنم آن وقت ممکن است که بعضی ازموارد کاملا انجام نشود و نشود در این مدت معین انجام داده به این جهت بند به شما اطمینان می‌دهم همان طور که چند روزپیش رسماً اعلام کردم به زودی ترتیب این کار راخواهیم داد.
رئیس ـ آقای موسوی ماکوئی.
موسوی ماکوئی ـ بنده هم تأیید می‌کنم بیانات جناب آقای وزیر فرهنگ و همان طور که عرایض ایشان عرایض بنده را تأییدفرمودند پیشنهادم را مسترد می‌دارم.
رئیس ـ کلیات آخر مطرح است آقای مهندس والا بفرمائید.
مهندس والا ـ بنده یادداشتهای زیادی ر تهیه کرده بودم که در بودجه ت جائی که به نظرم می‌رسم توضیحات کاملی به عرض نمایندگان محترم برسانم چون در این چند روزه واقعاً مجلس نهایت اهتمام را به خرج داد و در مسائل مربوط به بودجه و تبصره‌ها موافق و مخالف صحبت کردند بنده تصور می کن معرایضم در حال حاضر زائد به نظر می‌رسد از این جهت راجع به بودجه انشاء الله در فرصت مناسب دیگری مطالبی به عرض می رسانم راجع به بودجه برنامه‌ای و راجع به بودجه بندی راجع به اقداماتی که تا به حال در بودجه شد و چه کارهائی درآینده از نظر بودجه نویسی دستگاه دولت و دستگاههای بودجه نویسی چه کارهائی را مجلس از نظر نظارت پارلمانی باید به عهده گیرد از این جهت چون دیر وقت است و خسته شده‌اید بنده عرایضم را به وقت دیگر موکول می‌کنم (احسنت ـ احسنت).
رئیس ـ حاذقی.
حاذقی ـ جربیان این جلسه‌های تند و متوالی چند روز اخیر همه ما را امیدوار کرد به این که وقتی موضوع مهم مرتبط با مصلحت مملکت پیش می‌آید هم نمایندگان محترم حوصله بردباری کافی بخرج می‌دهند بعقیده هم احتراممیگذارند بیانات همدیگر را می‌شنوند و بخصوص سعی می‌کنند که با پیدا کردن راه حلی برای وفق دادن همه نظرات و افکار و اندیشه‌های همه نمایندگان محترم و منطبق با نظر دولت که تقدیم کننده لایحه است صورت نهائی پیدا بکند تصویب بشود (صحیح است) اجازه ایکه بنده خواستم برای عرض کردن دو کلمه است و این را توجه بفرمائید که خیلی مختصر و خیلی زود تمام می‌کنم و منظورم گرفتن یک نتیجه ایست و در مرحله اول من اجازه می‌خواهم از حسن اداره شخص جناب آقای رئیس محترم مجلس که با یک بردباری و با یک حوصله تمام ساعات متوالی را پشت میز ریاست نشستند (صحیح است) در حالی که ما فرصت داشتیم بیرون برویم آب بخوریم چای بخوریم و برگردیم و ایشان شش ساعت و هفت ساعت اینجا نشستند و این بحث‌های طولانی را شنیدند و جلسه را خوب اداره کردند (صحیح است ـ صحیح است) شکرگزاری ما از ایشان برای این نکته است که ملت ایران بداند که ما تشخیص خدمتگزاران واقعی را می‌دهیم (صحیح است) نکته‌ای دیگر که می‌خواستم عرض کنم این است که هدف ما نمایندگان ملت در عرض عرایضی چه در بودجه و چه در سایر موارد باید یک هدف واقعاً موجه صحیح و مشروع و با یک روشی ادا بشود که حسن تأثیر کند زیرا ملاحظه می‌فرمایند که بیان مطالب برای نتیجه است حرف خودش موضوعیت ندارد طریقت دارد برای تأمین یک نتیجه‌ای و ما در تاریخ میدانیم کسانی بودند که فن آنها فقط حرف زدن بوده و لو برخلاف حقیقت واقع و لو برای نقض غرض کردن که در تاریخ قدیمی می‌خوانیم در یونان یک کسانی بودند که باسم سوفیس که فنشان عبارت بود از بیان مطلب بصورت سفسطه و نشان دادن مطالب غیر واقع بصورت واقع و مطالب غیر حق بصورت حق در نتیجه آن مملکت بوضعی بود که مآلا شورای سنای یونان که از ۵۰۰ نفر عضو تشکیل می‌شد شخصی مثل سقراط را آوردند محاکمه کردند که تو بنیان فکری جوانان یونان را گمراه کرده‌ای و در نتیجه بیانات مغالطه آمیز و سفسطه آمیز که حق را باطل و باطل را حق نشان دادند و سقراط را محکوم کردند به اعدام و با جام شوکران او را کشتند ما بپرهیزیم از اینکه حرفی بزنیم که خودمان ایمان نداریم حرفی بزنیم که ناحق و برخلاف مصلحت است ما فقط باید حرفی بزنیم که بصلاح ملت است و در این باره من توضیح بیشتری نمی‌دهم و پرده دری هم نمی‌کنم امیدوارم که همه ما یک همچو محرک صحیح اخلاقی پیدا کنیم که هر چه میگوئیم قصدمان حقیقت پرستی و تأمین حق واقعی ملت باشد (احسنت) حقوق اشخاص را نادیده نگرفته و ضایع نکنیم افکار عالیه را منحرف نکنیم و این مجلس انقلابی در تمام ایران معروف بهمین حسن نیت واقعی و صحیح باشد (احسنت) در پیشنهادات هم عرض می‌کنم من تجربه‌های زیاد دارم به پیشنهادات خلق الساعه نمایندگان محترم زیاد عقیده ندارم ممکن است پیشنهادی که بنده تقدیم می‌کنم بآن عقیده دارم و درست باشد ولی اغلب ایجاد یک اشکالاتی از نظر قانونگذاری می‌کند که بعدها خود ما متوجه می‌شویم که پیشنهادی بعلت نبودن مطالعه صحیح نیست بهتر است از کمیسیون‌ها و آن مراجعی که مخصوصاً تعیین شده برای دادن پیشنهادها استفاده کنیم و در فرصت لازم پیشنهاداتمان رابدهیم که رسیدگی بشود و بیاید به مجلس و در این جا مورد تصویب قرار بگیرد و این نشانی از همکاران و افتخار آمیزی حسن روابط بین دولت و ملت ایران باشد (احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر صالحی
دکتر صالحی ـ من خیال می‌کنم آخرین ناطقی هستم که موافق لایحه دولت نام نویسی کرده بودم ولی موافقین و مخالفین تا آنجائیکه ممکن بود و یادآوریها را فرمودند و من هر چه عرض کنم تکرار مکررات است مخصوصاً اینکه جناب آقای نخست وزیر با بیاناتی شیوا و دلنشین پاسخ موافقین و مخالفین را بطور تفصیل دادند لذا از یادداشتهائی که تهیه کرده بودم صرفنظر و فقط قسمتی از آنها را که جنبه محلی و استثنائی دارد با اجازه مقام ریاست به عرض خانمها و آقایان می رسانم که قبل از بیان عرایضم دوستان عزیزم که به عنوان مخالف صحبت کردند باید عرض کنم که از عمر دولت کنونی که مبعوث اکثریت مجلس است بیش از سه ماه نمی‌گذرد و برای انجام برنامه‌های وسیع و عمیق اقتصادی وقت و زمان و امکانات لازم است نابسامانی دولتهای گذشته را نباید به حساب این دولت گذاشت و در حقیقت قصاص قبل از جنایت نباید کرد این دولت هم ادعا نکرده است که من در عرض سه ماه ایران را بهشت برین می‌کنم به طور قطع و یقین موفقیت‌های بزرگی نصیب این دولت واهد شد. به طوری که ملاحظه خواهید فرمود من برای نواقص حوزه انتخابیه‌ام تذکرات و یاد آوریهائی دارم این دلیل نمی‌شود که دولت حاضر مسئول این نواقص است بلکه این عقب افتادگی مولود پنجاه سال محرومیت است. من اطمینان دارم دولت جناب آقای منصور تا سر حد امکان به پیشنهادات این جناب و سایر نمایندگان محترم توجه مخصوص مبذول خواهد فرمود. جناب آقای نخست وزیر باز تکرار می‌کنم با فرمایشات متین و منطقی که شب گذشته فرمودید اصولا دیگر نیازی به عرایض امروز بنده نبود ولی از آنجائی که عرایضم جنبه خاص محلی دارد با اجازه جناب عالی به طور اختصار عرض می‌کنم.
انقلاب و تحرکی در مملکت رخ داده است و بایستی تلاش نسل کنونی و مقامات مسئول بر این استوار باشد که این جهش و ثمر را رسانیده سالم نسل تحول آینده بدهد ـ الغاء رژیم ارباب و رعیتی و اصلاحات ارضی که مرحله دوم آن که سیر قانونی خود را می‌پیماید ضامن ترقی نسل کنونی و برنامه مترقانه و امید بخشی برای نسل آینده است عواملی برای به ثمر رسانیدن این انقلاب لازم است که کم و بیش از پشت همین تریبون چه از طرف نخست وزیر و چه از طرفنمایندگان محترم به عرض مجلس رسیده است که اینجانب از تکرار آنها صرف نظر می‌کنم از جمله عواملی که برای بهره برداری از این انقلاب مؤثر است و کمتر به آن توجه شده است مسئله آب است بدین معنی که نود درصد توفیق کشاورزی در هر زمان و مکان مولود آب کافی بوده است. هر وقت آسمان بر زمین بخیل شد و باران رحمت نبارید کشاورز ایرانی را به تفکر و چاره جوئی برای جبران آن واداشته است مسئله کم آبی در سالهای اخیر که تمام کشور با آن روبرو بوده است در محیط کشاورزی استان هم با وضع فوق العاده‌ای خود نمائی می‌کند. در فریدن که منطقه‌ای صد در صد کشاورزی است مشاهده وضع محصول رقت آور است و فریاو و استغاثه دهقانان از هم اکنون بلند است ـ در اثر عدم بارندگی در سالهای اخیر به تدریج چشمه زارها خشکیده و آب قنوات به پستی گرائیده است و محصول دیم که از باران بهاره بهرمند می‌شود در سال جاری به کلی از بین رفته است. منطقه فریدن که از عقب مانده ترین شهرستانهای استان دهم بوده و اهالی آن مانند همه ایرانیان شاه دوست و میهن پرست و ترقی خواه و دارای سوابق تاریخی کهن می‌باشد عوایدی جز فلاحت ندارد که در اثر سردسیر بودن منحصر به گندم و جو می‌باشند که آن هم در سال جاری در اثر قهرطبیعت از بین رفته است.
سابق بر این که کشت خشخاش معمول بود بهترین تریاک استان دهم را فریدن می‌داد ولی پس از منع کشت آن اهالی موفق نشدند محصول دیگری جایگزین آن کنند لذا پیشنهاد می‌نماید برای جبران کشت خشخاش در فریدن سازمان برنامه یک کارخانه قتد درکنار زاینده رود که شرق و غرب فریدن را طی می‌نماید در نظر بگیرند تا با کشت چغندرتا اندازه‌ای جبران مافات شده و ضمناً عده‌ای از بیکاران محل درآنجا مشغول به کار شدند اضافه می‌نمایم که کرانه‌های زاینده رود در فریدن بهترین محل برای کشت چغندر شناخته شده است. باری سطح زندگی این ناحیه سیر قهقرائی را پیمود خاصه آن که محصول گندم و جو که زراعت منحصر به فرد آن به شمار می‌آید سال به سا روبه نقصان گذاشت بدین معنی که اگر نزول باران بهاره کافی باشد محصول خوب والا چون دراثر کمبود آب قنات زراعت آبی نیز کم است در سالهائی که باران به موقع نیاید تعادل زندگی در این ناحیه به کلی به هم می‌خورد گر چه جناب آقای منصور مکرر مژده تأمین گندم و بذر سراسر کشور را داده‌اند و از این لحاظ جای هیچ گونه نگرانی نیست ولی باید عرض کنم به قرار اطلاع آفت سن نیز در بعضی از نقاط فریدن به کم آبی کمک کرده و ساقه‌های کوتاه و کم رشد گندم که کاه و علوفه زمستانی است لطمه زده است گرچه به موقع وزارت کشاورزی به طور رایگان با این آفت مبارزه نمود ولی متأسفانه آثار آن در بعضی از نقاط باقی و در نتیجه از این راه لطمه جبران ناپذیری وارد آمده است.
لذا جا دارد هم اکنون وزارت کشاورزی علاوه بر گندک کافی بهفکر علوفه برای دام داران این نواحی نیز باشد. به ویژه آنکه بدبختانه زمستان سخت و سردی پیوسته در این منطقه حکم فرماست.
مقصود اینجاست از تمهید این مقدمه آن است که بایستی چاره‌ای اندیشید که اگر سالی باران نباریو و کم آبی ادامه پیدا کرد وقفه‌ای در امور کشاورزی وارد نشود و یا لااقل آن وقفه حداقل باشد.
مثلا لاروبی قنات که صدها سال در این مناطق معمول بوده در اثر کمبود بنیه مالی به کلی متروک و آب آن در اثر پائین رفتن سطح منابع آب به یک سوم و حتی کمتر از آن تقلیل یافته است تا آنجائی که بنده اطلاع دارم در این چندسال اخیر هیچ مالک اعم از مالک بزرگ یا خرده مالک برای جبران کمبود آب قنوات نه فقط اقدامی نکرده بلکه آن مختصر لاروبی را که طبیعتا هر سال در قنوات لازم است انجام نداده‌اند در نتیجه آب قنوات بی اندازه رو به نقصان گذاشته است لذا پیشنهاد می‌نماید وزارت کشاورزی و وزارت آب و برق برای ترمیم و احداث قنوات طبق اصول فنی امروزه اقدامی جدی و اساسی بعمل آورند و دولت مبلغی را در بودجه برای این منظور اختصاص دهد تا قنواتی که در اثر مرور زمان و یا سیلابهای فصلی و یا جهات دیگر ارضی و جوی خراب و مسدود می‌شوند ترمیم و از طرفی عده‌ای از بیکاره‌ها که بنام مقنی در شهرستانها به بیکاری و گدائی مشغول و در جستجوی کارند جمع آوری شوند و این امر را در ردیف اصلاحات ارضی بشمار آورند.
سالهاست صحبت از سد کسیک داش که در جنوب شرقی فریدون و در روی رودخانه زاینده رود قرار خواهد گرفت می‌باشد از دولت جناب آقای منصور خواستارم بمقامات مسئول دستورات اکید صادر فرمایند که بمطالعات خود درباره این سد پایان داده ئ برای احداث آن همت گمارند بطور قطع و یقین ساختن این سد نه فقط زمینهای لم یزرع استان دهم را مشروب خواهد کرد بلکه دریاچه وسیعی که در اثر ساختن این سد بوجود خواهد آمد در وضع جوی منطقه فلاحتی فریدون و شهرستانهای مجاور مؤثر خواهد بود من اطمینان می‌دهم که تمام افراد فریدون و عموم اهالی استان دهم سهام این شرکت را فرداً فرد خریداری و برای احداث آن پیشقدم باشند لذا تقاضا دارم دولت فعال و اقتصادی جناب آقای منصور در شروع ساختن این سد که با حیات و تمدن هزاران نفر بستگی دارد دستورات مقتضی صادر فرمایند درثانی آیا بهتر نیست بعد از این سدهای بزرگ و عظیم که انصافاً از اقدامات بزرگ عصر حاضر و برای نسل آینده ذخیره و افتخاراتی خواهد بود از این ببعد بسدهای کوچک و کم خرج نیز همت گماشت تا با هزینه کم در کمترین مدت نسل کنونی از آن بهره مند شود من انتظار دارم تیمسار سپهبد ریاحی آنمرد شریف و قهرمان اصلاحات ارضی و جناب آقای مهندس روحانی وزیر فعال و جوان کابینهو بویژه جناب آقای منصور نخست وزیر این یادآوریها را مورد توجه قرار دهند موضوع دیگر کارهای ساختمانی است که در برنامه سوم و برای اکثر نقاط ایران پیش بینی شده است ولی بقراریکه اینجانب اطلاع دارم اکنون که بیش ازسه ماه از سال می‌گذرد و بهترین فصل ساختمانی است در هیچ مکانی شروع نشده و مسلماً منتظر تصویب بودجه بودید استدعای بنده این است که مسئولان دراین امر فکری بیندیشند زیرا در اکثر نقاط ایران مانند فریدون که منطقه‌ای سردسیر است فصل ساختمان منقضی می‌شود از خانه‌های ساختمانی باید عرض کنم کارمندان ادارات شهرستانهای تابع استان دهم بویژه فریدون از لحاظ مسکن فوق العاده در مضیقه و علت آنکه کارمندان در این نقاط دوام نمی‌آورند ۵۰ درصد آن از لحاظ عدم مسکن است ساختن خانه برای کارمندان دولت در شهرستانها و بخشها مزایائی دارد که بایستی در رأس کارهای خیلی ضروری تری قرار گیرد زیرا کارمندان دولت در این نقاط از لحاظ مسکن دررفاه و کمکی بزندگانی آنان خواهد بود و از نقطه نظر دوام و ثبات کارمندان دولت در این نفاط از لحاظ مسکن در رفاه و کمکی به زندگی آنها خواهد بود و از نقطه نظر دوام و ثبات کارمندان که هر چند ماه تشبیت به انتقالخود می‌کنند جلوگیری خواهد نمود. اصولا امور ساختمانی بهر طری و به هر نحو یکی از بهترین و مفید ترین اقدامات دولتها برای رفع بیکاری بوده است به شرط اینکه این ساختمان‌ها در شهرستانهای دور دست و محروم انجام بگیرد.
جناب آقای نخست وزیر در لایحه وزارت مسکن که تقدیم مجلس نمودند خاطرم است که یکی از مواد آن ساختن خانه‌های روستائی طبق اصول بهداشتی که مورد پسند دنیای امروز باشد بود که آن بیغوله‌ها و کلبه‌ها که آثار هزاران سال پیش است در هم کوبیده شود. ولی مسلماً این امر وقت و زمان و امکانات زیادی دارد و برای دولتی که برنامه وسیعی دارد هنوز دیر نشده است ولی منظور بنده این است آیا بهتر نیست اعتباراتی بیش از آنچه فعلا هست برای خانه سازی کارمندان در شهرستانها اختصاص داده شود که علاوه بر آنکه کارمندان زحمتکش از لحاظ مسکن در رفاه خواهد بود این خانه‌ها الگوئی برای کشاورزان باشد تا آنهائی که استطاعت دارند به تغییر فرم خانه‌های خود همت گمارند و بر روی آن خانه‌های ناموزون و گلی بناهائی طبق اصل بهداشتی بپاسازید (یکی از نمایندگان ـ شما موافق هستید مطلب را کوتاه تر بفرمائید) شما شش ساعت به نطق آقای مخالف آقای رامبد گوش دادید باید ۲۰ دقیقه به عرایض بنده گوش بدهید حقاً به وازات الغاء رژیم ارباب رعیتی و بر انداختن فئودالیسم از ایران که تحت رهبری و ابتکار اعلیحضرت همایونی به وقوع پیوسته است جا دارد خانه هائی در خور انقلاب برای آنان ار لحاظ در نظر گرفته شود و این برنامه را هر چه زودتر و جلوتر از همه عملی سازد و در رأس برنامه‌های جنابآقای نصور قرار گیرد در ملاقاتی که اینجانب با جناب آقای دکتر نهاوندی وزیر جوان و روشن فکر کابینه نمودم ایشان برنامه و همچنین مشکلات و عدم بودجه کافی برای این منظور را تشریح فرمودند که بنده قانع شدم ولی خواسته اینجانب آن است که در صورت امکان برنامه‌های غیر ضروری حذف و به این برنامه حیاتی که از هر حیث به نظر اینحانب واجب و ضروری است در ساختن بناهای ایرانی نوین تسریع به عمل آید جناب آقای دکترکشفیان از فرصت استفاده کرده یاد آوری می‌نمایم در زمانی که اعلیحضرت همایونی برای افتتاح سد کوه رنگ به فریدن تشریف فرما شدند جاده‌ای که از وسطز این شهرستان می‌گذرد بنام جاده کوه رنگ معروف است احداث گردید ولی متأسفانه از آن زمان تا کنون کوچکترین توجهی به این راه نشده به قرار شرکت کوه رنگ آن راه را اداره می کرده ولی چون فعلا شرکتی در بین نیست که مختصر مرمتی که در سابق توسط آن به عمل می‌آید بشود تعمیرات این راه چند سالی است که متوقف شده این جاده که محل عبور و مرور هزاران نفر از دهات مجاور آنهاست و همچنین در تابستان سد کوه رنگ محل گردشگاه عده زیادی از اهالی شهرستانهای مجاور است و ایاب وذهاب در این جاده بیش از معمول می‌باشد لازم استوزارت راه و ترمیم و مسئولییت اداره این راه را به عهده بگیرد و مردم را از این بلاتکلیفی نجات بدهد. همچنین در حوزه وسیع فریدم دو منطقه بنام پشتکوه موکوئی و چنار رود وجود دارد که محا اهالی ایل شاه دوست و میهن پرست چارلنگ و هفت لنگ بختیاریست که در طول تاریخ از پاسداران و سربازان استقلال ایران بوده‌اند و در انقلاب مشروطیت ایران سهم به سزائی داشته‌اند هنوزدر این دومنطقه اثری از بهداشت نیست و پای هیچ فرهنگی به آنجا نرسیده است زیرا راههای آن صعب العبور و اکثراً در دامنه کوهستانهاست از دولت جناب آقای منصور خواهانم که به این دو منطقه در فریدن که درمزر خوزستان قرا رگرفته و از بهترین نقاط ییلاقی ایرانست توجهی مبذول فرمایند و برای احداث راههای شوسه آنجا دستورات مقتضی بفرمایند زیرا در نبودن راه ارتباطی اشاعه فرهنگ و بهداشت به این مناطق غیر ممکن و اهالی باهوش میهن پرست و فعال این نواحی که بیش از ۴۰ هزار نفر می‌باشد در حصاری از کوه قرار گرفته‌اند چند ماه قبل عرض کردم راههای مملکت حکم شرائین را در بدن انسان دارد اگر یکی از این شرائین بسته شود خون به آن نقطه نخواهد رسید و آن عضو در نتیجه فاسد و گاهی مجبور به قطع آن می‌شود. اگر در منطقه‌ای راهی وجود نداشته باشد مسلماً فرهنگ و بهداشت و سایر وسایل تمدن امروزی بدان جا راه نخواهد یافت و در محرومیت ابدی به سر خواهند برد.
جناب آقای وزیر راه اگر من به جای شما بودم می دانید چه کار می‌کردم لحظه‌ای در تهران نمی‌ماندم و اکثر اوقاتم را در شهرستانهای دوردست و راههای صعب العبور می گذراندم تا از نزدیک به مشکلات راههای ایران پی می‌بردم تا آنجائی که اتومبیل می‌رفت با اتومبیا والا با اسب و قاطر و الاغ طی می‌کردیم تا به مشکلات راههای ایران آنچه هست آشنا می‌شدم و تا آنجائی کهزمان اجازهمی داد در رفع آنها می‌کوشیم امیدوارم این دولت ابد مدت باشد ولی ممکن است روزی جنابعالی برای پست بهتریجای خود را بالاخره به شخص دیگری بدهید در آنصورت اگر توفیقاتی نصیب شما نشده بود لااقل یادداشتهای دوره وزارت شما مورد استفاده جانشینان شما قرار گرفت ولی با کمال خوشوقتی اهالی فریدون از مزایابی بهره مند و برخوردار می‌باشند که آن پاسداری مأمورین ژاندارمری است که در میان کوههای صعب العبور با اسب و قاطر وظایف خود را انجام می‌دهند و الحق این پاسداران صلحو امنیت که در این محل بسر می‌برند برخلاف گذشته با کمال صداقت و درستی بدون انکه از وظایف خود تخطی کنند بانجام امور محوله مشغولند مخصوصاً سرهنگ فراست افسر پاکدامن که در مرکز استان اصفهان تا پاسی از نیمه شب در دفتر کار خود برتق وفتق امور ژاندارمری که در فلات مرکزی ایران پراکنده‌اند می‌رسد و جادارد در این مکان مقدس از خدمتگزاران واقعی نام برد.
« من تیمسار ملک را نمی‌شناسم ولی نظم و انضباط ژاندارمها نمونه فرماندهی لایق و خدمتگزار است باید اذعان داشت که این همه آوازه‌ها ازشه بود این امنیت و ثبات که در سراسر ایران حکمفرماست تحت توجهات خاص اعلیحضرت همایونی است که با بصیرت واحاطه کاملی که در کلیه شئون مملکتی دارند افسرانی که خدمتگزار شاه و ملت هستند در رأس کلیه قوای مملکت از قبیل وزارت جنگ، شهربانی کل کشور و ژاندارمری کل قرارداده‌اند وزراء جنابعالی الحق از شخصیتهای مهم مملکتی هستند که من به بعضی از آنان از سابق ارادت داشتم و بعضی را هم در خلال این چند ماه و مخصوصاً در این چند روزه به شخصیت واقعی آنها پی بردم واقعاً این حسن انتخاب را به جنابعالی تبریک عرض می‌کنم و انصافاً با هم هماهنگی دارند و نه فقط اعضاء یک کابینه هستند بلکه با هم دوست و برادر نیز می‌باشند و مسلماً در پیشرفت کار خیلی مؤثر است ولی نکته‌ای لازمست یادآوری شود که این هماهنگی که در وزراء کابینه است در ادارات تابعه کمتر بچشم می‌خورد لازمه یک انقلاب یک تحرک بیشتری است و برای بهره برداری از آن همکاری صمیمانه بین تمام دستگاههای دولتی واجب و ضروریست.
نکته دیگری که واجب شد در پایان عرایضم تذکر دهم آنست که مهمترین وزارت خانه‌ها و وزارت کشور است زیرا فرمانداران و بخشداران در محل خود نماینده دولت و تقریباً بلکه تحقیقاً سمت ارشدیت بر سایر ادارات دارند و علاوه مسئول حفظ سیاست عمومی دولت در محل مأموریت خود می‌باشد جا دارد که در صدر وزارت کشور جناب آقای دکتر صدر که از شخصیتهای ممتاز و از خانواده‌های اصیل قرار گرفته‌اند تصمیمی اتخاذ نماید که بخشداران و فرماندارانی که در خور انقلاب است برگزینند. بدیهی است که برای به ثمر رسانیدن اصول ششگانه و این تحول بزرگ که انجام آن بیشتر در روستاهاست با اصول کهنه انجام پذیر نیست و بایستی تحول عمیقی در این امر انجام گیرد و از فرمانداران و بخشدارانی استفاده شود که بتوانند روح انقلاب را درک و با آن هماهنگ باشند بحمدالله در وزارت کشور و سایر وزارت خانه‌ها صدها افراد تحصیل کرده مؤمنو معتقد وجود دارند که با کمال درستی مشغول انجام وظیفه می‌باشند از وجود آنان می‌توان استفاده کرد لذا توجه رئیس محترم دولت و جناب آقای دکتر صدر را به این نکته مهم جلب می‌نمایند ـ جناب آقای نخست وزی با توضیحاتی مفصلی که دیشب و امروز درباره تبصره‌ها و کلیات آنها فرمودند نکته ابهامی برای کسی باقی نداشت لذا ما نمایندگان با اکثریت تام با لایحه مترقیانه و بودجه دولت رأی موافق خواهیم داد و از خدای متعال آرزو مندم که تحت رهبری و راهنمائیهای شخص اول مملکت دولت جناب آقای منصور و وزراء محترمشان که هدفی جزء خدمت به شاه و ملت ندارند در انجام برنامه‌های مترقیانه خود موفقو مؤید و منصور باشند (احسنت) از اینکه حوصله کرده و به عرایض بنده گوش داده‌اید تشکر می‌کنم.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ معذرت می‌خواهم که این وقت روز وقت آقایان را تضییع می‌کنم ولی چون چند تا پیشنهاد حذف و تجزیه دادم و مطابق آئین نامه هنگامی که پیشنهادم را مطرح می‌شد نمی‌توانم حرفی بزنم این است با اجازه خانمها و آقایانی که بیش از یک دقیقه و یک دقیقه و نیم وقتشان را نمی‌گیرم یکی از پیشنهادات مربوط به تبصره ۶۲ راجع به معافیت بانک توسعه صنعتی و معدنی از قانون منع مداخله است و من پیشنهاد تجزیه دادم استدعا می‌کنم اگر امکان داشته باشد آقای نخست وزیر توضیح بفرمائید که لزوم این کار چیست و برای چه این کار می‌شود تذکر دیگری را می‌خواهم به عرضتان برسانم و تصور می‌کنم باید وظیفه تذکر دادن را انجام بدهم زیرا ممکن است به موقع تذکر ندهم مسئله‌ای فوت شود در صورتی که اگر دولت مایل باشد مثل مسئله چاپ کتاب فرمایش اعلیحضرت همایونی شاهنشاه که اگر من امروز متذکر نبودم معلوم نبود که به خاطر آقای نخست وزیر خطور می‌کرد که می‌بایستی این کار شده باشد موضوع تبصره ۵۱ که اجازه داده شد به شهرداریها از مزایده و مناقصه تا پنجاه هزار تومان معاف باشند و آقای نخست وزیر این حق را در اختیار وزارت دارائی گذاشته در صورتی که یا انجمن شهر باید این کار رابکند یا قائم مقامش که وزارت کشور است تصور نمی‌کنم نیت آقای نخست وزیر و هیئت دولت در این مسئله با این تبصره انجام بشود چون آمدند گفتند شهرداریها می‌توانند خرید بدون مزایده و مناقصه را انجام بدهند ولی با اجازه وزیر دارائی که هیچ کاری به کار این شهرداریها ندارند در صورتی که باید با اجازه انجمن شهر باشد یا در غیاب انجمن شهر وزارت کشور اگر هیئت دولت مایل است که این قسمت اصلاح شود می‌توانند آقایان پیشنهاد بدهند که اصلاح شود تبصره دیگر که می‌خواستم تذکر بدهم تبصره ۱۷ و به مربوط به وزارت راه و آقای دکتر کشفیان است که این جا اجازه خواسته‌اند عده‌ای از کارشناسان که قرار دادشان در ۴۲/۹/۹ منقضی شده و مطابق قوانین مملکتی از آن تاریخ نبایستی در این جا کار می‌کردند مگر با اجازه مجلس متأسفانه در آن تاریخ نیامدند اجازه بگیرند و الان آمده‌اند اجازه خواسته‌اند بنده از آقای دکتر کشفیان یک استدعا دارم که از مأمورین مربوط برای یک بار باز خواست بفرمایند چرا در رأس موعد که مدت استخدام قانونی این آقایان تمام شده یاد آوری نکردند که امروز می آئیند اجازه می‌دهند اگر قول بگیرند جنابعالی که این باز خواست را از مأمورین خواهید کرد من پیشنهادم را در مورد تبصره ۱۷ پس خواهم گرفت. (احسنت).
رئیس ـ آقای نخست وزیر.
نخست وزیر ـ درباره این حدود اختیارات بذای بیان مزایده و مناقصه که اشره فرمودند به ترک مناقصه مزایده بنده فکر می کن مهمان طور که در این تبصره مطرح شد در حقیقت منظور میزان است ولی شایسد تبصره خیلی گویا نباشد بنده در اینجه توضیح می‌دهم که در صورت جلسه قید بکنند که در مؤسسات دولتی و شهرداریها طبق مقررات خاص خودشان با انجمن شهر یا وزیر کشور یا قائم انجمن شهر ناظر بر وضع آنها خواهد بود این فقط از نظر میزان است که وزارت دارائی باید تصویب ونظارت بکند چون در حقیقت ما میزان را بال ابردیم که مبلغ پنجاه هزار تومان یا یک صد هزا رتومان بشود پس بدین جهت این نظر به مبلغ می‌شود نه ناظر به اجازه وزارت دارائی واین را می‌توانند یاد داشت بکنند و همیشه می‌شود به این موضوع استناد کرد از نظرتبصره‌ای که مربوط به تبصره ۶۲ بانک توسعه صنعتی و معدنی و معافیتش اصولابانک توسعه صنعتی بوجود آمده است برای تأمین اعتبارات لازم جهت سرمایه گذاریهای صنعتی و مشارکت اداره خرید سهام و دخالت در بورس سهام صنعتی و غیره این را اگر بخواهید شامل مقررات منع مداخله بکنید اگر یک کارخانه‌ای خاصه کارخانجات دولتی را که بخواهند بفروشند و یک عده‌ای در اینجا سهیم باشند فرض بفرمائید پنج نفر کارمند دولت هم مایل بودند بروند چند سهم در آنجا بخرند این را دولت باید مشوق آنها باشد و اگر قانون منع مداخله در آنجا حکمفرما باشد این همیشه برخورد می‌کند به مقررات عمومی منع مداخله در معاملات دولتی یعنی اگر اتفاقاً در هیئت مدیره کارخانجات کسانی باشند که در اثر داشتن سهام که هیچگونه منعی ندارد برای کارمندان دولت در آنجا از این تناسبی که در قانون مذکور است اضافه بشود بانک صنعتی دیگر نمی‌تواند در آنجا مشارکت کند و سرمایه گذاری کند برای چه برای اینکه یک قسمتش بدستگاههای دولت برخورد می‌کند و الان کارمندهای بانک صنعتی را طبق فلسفه وجودیش بکلی منع کرده این در حقیقت باز گذاشتن دست بانک است که طبق اساسنامه و طبق فلسفه وجودیش بتواند در این امور مشارکت و سرمایه گذاری بکند و بتدریج این را بسرمایه گذاران خصوصی واگذار کند تصور می‌کنم که این توضیحات کافی باشد از لحاظ مستشاران هم بنده عرض می‌کنم استخدام این مستشاران ابتدا طبق یک قرارداد وامی بوده است جنابعالی واقف هستید که راه ساختن ارزان صحیح نیست این راههائی که ما می‌بینیم بعد از یک مدت کوتاهی اصلش از بین می‌رود و سرمایه ملی است که از بین می‌رود باید حتماً یک نظارت و یک دقتی بشود بنده نمی‌گویم این نظارت و این دقت خارج از حدود عادی و با یک میزان گران بشود خوشبختانه الان و بتدریج این مستشاران خارجی جایشان را دارند به متخصصین ایرانی می‌دهند بنده اطمینان می‌دهم که اگر این دولت بادامه خدمتش توفیق پیدا کند این مسائل بتدریج رفع می‌شود ما از نیروی خودمان باید حداکثر استفاده را بکنیم اما اینها طبق قراردادی بوده است که عرض کردم از چهل نفر تعدادشان به بیست و پنج نفر رسید امسال بیست نفر شدند بتدریج تا پایان استفاده از این وام از بین خواهند رفت ولی نظارت آنها بر حسب تصادف بسیار در وزارت راه مؤثر بوده و راههای درجه اولی را که ساخته شده و روی آن اعتبارات برنامه عمرانی بوده و نظارت این مشاورین هم بسیار خوب بوده و برای نگاهداری راهها هم وزارت راه از وجود اینها خیلی استفاده می‌کند بدین جهت بنده خیال می‌کنم که نگرانی جنابعالی غیر وارد است در این مورد بنده از گذشته دفاع نمی‌کنم شاید احتمالاً قصوری بوده و اینقدر تصویب نامه قانونی گذشتهو این تبصره در حقیقت تحصیل مجوزی است که در این دوره ئی که اینها خدمت کرده‌اند حقوقی که به اینها تعلق گرفته مجوز قانونیش تحصیل شود.
رئیس ـ آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ با توضیحاتی که جناب آقای نخست وزیر فرمودند و فرمودند که این کارشناسان در ساختن خطوط مختلفه مؤثر بودند بنده مخالفم معذلک تمام پیشنهادهای تجزیه‌ای را که دادم پس می‌گیرم (احسنت).
رئیس ـ بنابراین تنها پیشنهاد تجزیه‌ای که مانده است پیشنهاد آقای کبیری است که راجع به تبصره ۵۷ که مربوط به وام است آقای کبیری پیشنهادتان را پس گرفتید؟
کبیری ـ پس نمی‌گیرم.
رئیس ـ بنابراین به ماده واحده و ضمائمش وکلیه تبصره‌ها غیر از تبصره ۵۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد حالا به تبصره ۵۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر قیام فرمودند) تصویب شد حالا به کلیه لایحه و تبصره‌ها و ضمائمش یکجا رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود. آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی ـ تقاضائی است از طرف عده‌ای نمایندگان از مقام ریاست که اجازه فرمایند لایحه سازمان برنامه در دستور مجلس قرار گیرد.
رئیس ـ آقای نخست وزیر فرمایشی داشتید بفرمائید.
نخست وزیر ـ بنده امروز خیلی خیلی کوتاه عرض می‌کنم چند روز و چند شب و حتی بعد از نیمه شب بود که بنده این افتخار را داشتم و هیئت دولت متفقاً در حضور خواهران و برادران عزیز اگر اجازه بفرمائید این افتخار برای ما باشد حضور داشتیم و حقیقتاً گذراندن در این مجلس بما یک روح خدمتگذاری می‌دهد و ما را تقویت می‌کند که حقیقتاً رفع خستگی و رفع نگرانی برای امور مملکتی و آینده مملکت داشته باشیم بنده اینجا خواستم صمیمانه از جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی که همیشه سمت ریاست و استادی را برمادارند نهایت سپاسگزاری بکنم (صحیح است) که با این صبر و حوصله و شکیبائی ناظر بر اجرای امور مملکتی هستند همچنین کمیسیون بودجه که در اسرع وقت بودجه کشور را به تصویب رسانید و اصلاح کردند و همچنین از رئیس محترم کمیسیون بودجه دوست عزیزم جناب آقای دکتر یزدان پناه که جنبه علم و عمل را با هم توأم کردند و دولت را راهنمائی کردند در اصلاح و تنقیح بودجه بنده سپاسگزاری می‌کنم گزارش بسیار منجز و دقیقی را که جناب مهندس والا مخبر محترم کمیسیون بودجه تهیه فرمودند در حقیقت راهنمای بنده بود از دفاع از بودجه‌ای که تقدیم کردم و این برنامه برای ما ارزنده بود که مخبرکمیسیون بودجه با ایمان و عقیده واقعاً در امر تنظیم گزارش به مجلس شورای ملی اقدام می‌کند شاید جا نداشته باشد از دوستان عزیز و سروران گرامی تشکر مجددی بشود عرایضی را که بنده دیشب کردم از صمیم قلب بود برای خدمتگذاری به مملکت و خانمها و آقایان می‌توانند اطمینان داشته باشند که این دولت با پیروی از نیات مترقی اعلیحضرت و حمایت نمایندگان محترم مجلس جز نیت خدمتگذاری کار دیگری رانمی‌تواند حتی به مخیله خود خطور بدهد که ما برای خدمتگذاری منصوب شدیم و برای خدمتگذاری آماده هستیم و از روزی که آمدیم و روزی که خواهیم رفت جز با صداقت و با امانت و درستی و خدمتگذاری و وطن پرستی و شاه پرستی نخواهد بود از این محل با افتخار مبعوث شدیم از این محل هم با سرفرازی اجازه مرخصی خواهیم گرفت پس اطمینان داشته باشید به کارهای مملکت با نهایت دقت و امعان نظر توجه خواهد شد امیدوار هستم که بعد از تکمیل کار بودجه در مجلس سنا و تصویب نهائی مجلس شورای ملی اگر دوره استراحتی برای نمایندگان محترم باشد در حوزه انتخابیه خودتان قصور نفرمائید چرا در مدت سه ماه تمام معایب و عقب ماندگیها جبراننشده است همین روحی را که دیشب ملاحظه فرمودید همین روحی را که امروز هست همین روحی که فردا خواهید داشت باید در بین موکلین خودتان رسوخ بدهید با آنها حقایق را با لسان قابل فهمی تفهیم بفرمائید که امیدوار بآینده باشند و بدانند اجرای این برنامه‌ها زمان لازم دارد و باید بدولتی اتکاء کرد که در حدود مقدورات و امکانات بتواند بتناسب بهتر عمل کند والا اعجاز نمی‌شود کرد و جز حمایت نمایندگان محترم در پیشرفت کار دولت بنده عرض دیگری نمی‌کنم تشکر می‌کنم (احسنت).
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
۳- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
رئیس ـ چون وقت دیر است با اجازه خانمها و آقایان دستور جلسه بعد قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش شور دوم از کمیسیونهای نظام ـ اقتصاد ـ بهداری راجع به اجازه خرید مستقیم دارو و وسائل بیمارستانی وزارت جنگ با استفاده از معافیت گمرکی شماره چاپ ۹۹۱
- ۲- گزارش شور دوم از کمیسیونهای استخدام ـ نظامراجع به اصلاح موادی از قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی شماره چاپ ۹۹۲
- ۳- گزارش شور دوم از کمیسیونهای دادگستری ـ بودجه راجع به اجازه فروش املاک ضبطی متجاسرین آذربایجان و کردستان شماره چاپ ۹۹۵
- ۴- گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی راجع به اعاده گالشهای وارد شده از چکسلواکی و لهستان بخارج از کشور شماره چاپ ۹۹۴
رئیس ـ البته چند لایحه دیگر هم در دفعه گذشته در دستور بود که آنها هم در دستور قرار دارند جلسه آینده روز یکشنبه هفته آینده ساعت هشت و نیم صبح خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.