مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ بهمن ۱۳۴۵ نشست ۳۲۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۴۵ نشست ۳۲۶
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۳۲۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه(۲۵) بهمن ماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱-قرائت اسامی غایبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان صفی‌پور- صدری کیوان- دکتر امین
۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به اجازه مبادله موافقت‌نامه همکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی و ارسال به مجلس سنا
۴- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به قرارداد منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران با سازمان عمران بین‌المللی آمریکا برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور
۵- طرح گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به مواد الحاقی به آیین‌نامه اصلاحات ارضی و تصویب ماده اول و ارجاع بقیه مواد به کمیسیون
۶- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره اصلاح بودجه به وسیله آقای معاون وزارت دارائی
۷- تصویب صورت جلسه
۸ - طرح گزارش شور اول کمیسیون آبادانی و مسکن راجع به نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی
۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون پست و تلگراف مبنی بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی استفاده از بی‌سیم‌های اختصاصی و غیرحرفه‌ای و ابلاغ به دولت
۱۰- طرح وتصویب گزارش کمیسیون دارایی مبنی بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی أخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین‌المللی و ابلاغ به دولت
۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت ۹ صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱ ـ قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان:
البرزی ـ ایلخان ـ دکتر غنی ـ یعقوب تهرانی
+دکتر رشتی ـ قهیمی ـ کشفی ـ مهندس ریاحی ـ دکتر وحیدنیا ـمصطفوی نائینی ـ دکتر اسدی ـ دکتر اسفندیاری ـ امام مردوخ ـ بختیار بختیاریها ـ دکتر مهندس بهبودی ـ دکتر پورهاشمی ـ دکتر جعفری ـ دکتر سعید حکمت ـ رامبد ـ دکتر رمضانی ـ ساگینیان ـ ظفر ـ موقر ـ فخر طباطبائی ـ نیری ـ احتشامی ـ دکتر حسینی ـ طهماسبی ـ کلانتر هرمزی ـ میرهادی ـ طالب زاده ـ جهانگیری ـ دکتر سامی راد ـ کیهان یغمائی ـ هیراد ـ رجائی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ مهندس معینی زند.
غائبین بی اجازه ـ آقایان:
دکتر مصباح زاده ـ ناروئی ـ آقایان.
غائبین مریض ـ آقایان:
دکتر یگانگی ـ ارسنجانی ـ فیصلی ـ دکتر ضیائی ـ مهندس آراسته ـ دکتر بقائی یزدی ـ جهانشاهی ـ روستا ـ سیفی ـ تیمسار سرتیپ حکیمیان.
۲ ـ بیانات قبل از دستور آقایان صفی پور ـ صدری کیوان ـ دکتر امین.
رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای صفی پور تشریف بیاورید.
صفی پور ـ روز یکشنبه ” پریروز ” اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر از سفر اروپائی خود بکشور بازگشت فرمودند سفرهای ملوکانه بکشورهای خارجی همواره برای این مملکت پربار و ثمربخش بوده است زیرا علاوه بر شناساندن سیمای واقعی ایران و سیاست خارجی آن بنبوغ و شخصیت شاهنشاه همواره در حل مشکلات جهانی رفع و تخفیف تشنجات و برخوردهای خطرناک سیاسی مثمرثمر بوده است و این تها جنبه جهانی سفرهای ملوکانه است. از نظر مسائل ملی شاهنشاه ایران همواره با طرح پیشنهادات ابتکاری برای عقد قراردادهای مفید و ثمربخش در حفظ و حراست منافع مردم این مرز و بوم کوشیده‌اند و با یک نگاه بتاریخچه سفرهای ملوکانه بخوبی می‌توان بر این حقیقت واقف شد. در منطقه پرآشوب خاورمیانه در دنیائی که اکنون عده‌ای از سران آن بیکدیگر چنگ و دندان نشان می‌دهند و هر یک دیگری را تهدید بحمله و هجوم و آغاز جنگ می‌کنند شخصیت شاهنشاه ایران وزنه مؤثری در ایجاد تفاهم و حفظ صلح جهانی است.
روزی که کنگرة جهانی پیکار با بیسوادی با پشتکار و ارادة شاهنشاه آرایمهر در تهران تشکیل شد و ایران اعلام کرد که آماده است یک روز از بودجه نظامی خود را صرف نجات مردم جهان از جهل و بیسوادی نماید شاید این ابتکار تهورآمیز بریا گروهی از جهانیان مبالغه آمیز جلوه کرد.
ولی پس از گذشت مدت کوتاهی همگان پذیرفتند که کشوری با فرهنگی تابناک و گذشته‌ای درخشان باز هم می‌تواند پرچمدار فرهنگ جهان گردد و به این ترتیب بود که سازمان ملل متحد ایران را کشور پیشاهنگ و پیشقدم در مبارزه با بیسوادی شناخت.
ماه گذشته هنگامی قطعنامه پیکار جهانی با بیسوادی توسط والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی در کمیسیون دوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شد والاحضرت شاهدخت طی نطق مهمی رئوس این برنامه را تشریح نمودند و ضمن اشاره به آمار ۷۴۰ میلیون خردسال بیسواد که همراه با فقر و بدی تغذیه زندگی می‌کنند خطاب برئیس مجمع فرمودند آقای رئیس سؤالی که بانگراین در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا ما می‌توانیم اجازه دهیم قسمتی از بشریت در جهل و بیسوادی باقی بماند؟ پاسخ ما به این سؤال این است که باید طبق وظیفه‌ای که بر عهده داریم عمل کنیم و بعبارت دیگر باید در تحقق این هدف مهم که برای رسیدن به آن منابع و نیروی زیاد لازم است بکوششی هر چه بیشتر بپردازیم متأسفانه در این رشته مانند رشته‌های دیگر مقتضیات کنونی در جهانی که هنوز در آن صدای گلوله شنیده می‌شود و در دنیائی که در آن نیرو منابع زیاد در راه انجام کارهای انسانی و صلح جویانه بکار نمی‌رود ما ناچاریم از ادامه پیشرفت مبارزه
+بر ضد بیسوادی موقتاً چشم پوشی کنیم. چندی پیش عده‌ای از کارشناسان اعلام کردند که با بهای چهارده هواپیمای بمب افکن می‌توان به ده میلیون کودک خردسال غذا داد و با بهای یک کشتی جنگی می‌توان ۳۵ دبیرستان کالم و مجهز تأسیس کرد. و این است پیام ملتی کهنسال که توسط رهبر و مرشد ملت عنوان شده و توسط والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی بگوش جهانیان می‌رسد این است نشانه بزرگ حسن نیت و صلح دوستی ملتی که در یکی از پرآشوب مناطق جهان نوای صلح سرداده و پرچم پیکار با جهل و بیسوادی را برافراشته است همین روش اصولی و ثمربخش است که باعث می‌شود پایتخت کشور ما بمرکز مذاکرات جهانی و بزرگترین کنگره‌های بین المللی تبدیل گردد. (صحیح است)
و بالاخره همین طرز تفکر عمیق و بشردوستانه شاهنشاه ایران است که طی چند سال یک کشور عقب افتاده یا به اصطلاح (در حال توسعه) بجائی رسانده است که همه مراجع اقتصادی و سیاسی جهان آنرا پیشگام پیکار اقتصادی فرهنگی و سیاسی در راه بهزیستی همه جهانیان بشناسند یکشنبه همه ما شاهد استقبال گرم و پرشور و بیسابقه مردم مملکت از موکب شاهنشاه خود بودیم و در این باره هر گفتگوئی زائد به نظر می‌رسد چرا که همه خیابانهای شهر مملو از مردمی بود که ناظر استقبال شورانگیز بودند آنچه در اینجا اشاره بآن لازم به نظر می‌رسد تکرار همین صحنه‌ها در کشورهای خارجی و در میان مردمانی است که شاید تا چند سال قبل حتی اسم ” ایران ” را به زحمت شنیده بودند هفته گذشته هنگام ورود شاهنشاه آریامهر به وین پایتخت اطریش دانشجویان ایرانی مقیم این شهر به حضور شاهنشاه شرفیاب شدند و اعلیحضرت همایونی طی بیاناتی دانشجویان را در جریان سیاست مستقل ملی ایران نهادند.
دانشجویان ایرانی که شخص اول مملکت را در میان خود دیده بودند بسادگی همه خواستها و درددل‌های خود را با شاهنشاه آریامهر در میان نهادند و این رفتاری بود که در اغلب کشورها تکرار شد همه جا ایرانیان بخصوص دانشجویان ایرانی بسادگی بحضور شاهنشاه بار یافتند و بدین ترتیب به بسیاری از شایعات که از طرف دشمنان ایران دامن زده می‌شد پایان دادند.
بدیهی است روش اصولی شاهنشاه و سیاست مستقل ملی با منافع یکی یا دو تا از کشورها بخصوص در منطقه خاورمیانه که وجود کشوری مستقل و نیرومند مانع نیات تجاوزکارانه آنان است سازگار نیست آنها که هفته‌ای چهار روز قصابی هایشان بسته است و در سه روز دیگر گوشت میمون بخورد مردم می‌دهند طبیعی است نمی‌توانند کشور دیگری را مرفه و آزاد ببینند و برای سرگرم ساختن مردم گرسنه کشور خویش تنها به تحریک افکارعمومی و گول زدن آنها با شعارهای باطل و خوابهای طلائی می‌پردازند و آرزو می‌کنند دن کیشون وطنی لقب بگیرند غافل از اینکه خدمت بجامعه تنها بگفتار نیست عمل هم شرط است آنهم بشکلی که ما در ایران می‌بینیم.
حقایقی که بعرض خانمها و آقایان همکار رسید صرفاً بدان خاطر بود که آقای عبدالناصر که بنظر من در مضیقه فکری و اجتماعی است به نتایج سفر ثمربخش و اقدامات تاریخی شاهنشاه ما توجه کند و با مطالعه کتاب تاریخی انقلاب سفید این حقیقت را بیشتر و بهتر درک نماید که ملت ایران با داشتن چنین رهبری شایسته که اقداماتش مورد تأئید عموم رهبران مردم جهان است محال است دروغهای رادیوئی مغرضین را باور کند. (صحیح است)
بنده بار دیگر از طرف خود و هم مسلگان محترم و عموم نمایندگان مجلس شورای ملی بازگشت موکب مبارک ملوکانه را بهمه افراد ملت ایران تبریک می‌گویم و آرزو دارم که مردم میهن ما در سایه رهبری‌های خردمندانه شاهنشاه آریامهر هر روز به پیشرفت تازه‌ای نائل گردد. مشتکرم (احسنت)
رئیس ـ آقای صدری کیوان تشریف بیاورید.
صدری کیوان ـ بنام خداوند توانا با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم چند روز است خبر بهجت اثری آنچنان شور و شوق و وجد و شعفی در سرتاسر خوزستان برانگیخته که حدی بر آن متصور نیست
+این خبر بهجت اثر که موجبات نشاط و شادمانی و سربلندی خوزستانیان را فراهم ساخته خبر تشریف فرمائی ذات اقدس شهریاری در ماه آینده بخوزستان است. باین مناسبت از هم اکنون عموم خوزستانیان اعم از پیر و جوان، زن و مرد کوچک و بزرگ که مانند سایر هموطنان خودشان قلوبشان مالامال از عشق بشاهنشاه معظم است خود را برای بزرگداشت و تجلیل و تکریم از موکب مبارک همایونی آماده می‌کنند که در هنگام نزول اجلال موکب مبارک شاهنشاه معظم عالیترین احساسات شاه دوستی و وطن پرستی را ابراز دارند (صحیح است) ما خوزستانیان آنچه که توانائی داشته باشیم آنچه که امکان داشته باشیم از رهبر عالیقدر ناسیونالیست مثبت ایران که مظهر قومیت و موجودیت ایران هستند تجلیل و تکریم بعمل خواهیم آورد (دکتر مهندس بهبودی ـ همه ملت ایران همینطور هستند) عرض کردم مثل سایر افراد ملت ایران. ما خوزستانیان از شاهنشاهی تجلیل می‌کنیم که وجود مقدسش منشاء خیر و برکت و بهرورزی و سعادت و سیادت و عظمت و اعتلاء برای ملت ایران احساسات خوزستانیان را دارند) در اول عرایضم عرض کردم که تمام افراد خوزستان مثل سایر هموطنان منتهی چون در حال حاضر آنچنان احساساتی در خوزستان تجلی دارد که حدی ندارد بنده باید از اینجا به ملت ایران و جهانیان این احساسات را اعلام کنم (احسنت) ما خوزستانیان از شاهنشاهی تجلیل می‌کنیم که آنی از فکر آسایش آحاد و افراد ملت ایران فارغ نبوده و کلیه اوقاتشان مصروف ترقی و تعالی ملت ایران شده و می‌شود. ما خوزستانیان از شاهنشاهی تجلیل بعمل می‌آوریم که با داشتن اعتقادات عمیق مذهبی کلیه اعمال و افعالشان نیات و اقداماتشان منطبق با تعالیم دین مقدس اسلام و شریعت حنیف محمدی صلواه الله و سلامه علیه می‌باشد (صحیح است) ما خوزستانیان از شاهنشاهی تجلیل می‌کنیم که در طریق امتثال فرامین مقدس خداوندی که می‌فرماید: ان الله یآمر بالعدل و الاحسان از اوان سلطنت پر افتخارشان در طریق گسترش عدالت اجتماعی و بهروزی ملت و فراهم کردن موجباتیکه کلیه افراد و آحاد ملت از کلیه مواهب مختلفه مملکتی استفاده بکند صرف شد و منجر شد بابتکار عظیم انقلاب مقدس سفید ایران که امروز ملاحظه میفرمائید دنیائی را در شگفتی و اعجاب وارد کرده است (احسنت) ما خوزستانیان از شهریاری تجلیل بعمل می‌آوریم که برای ارتقاء سطح درآمد عمومی برای همگام کردن مردم و مملکت ایران با ممالک راقیه شب و روز در تلاش و کوشش هستند تا بحمدالله و المنه باین نیت خیر خودشان رسیدند (احسنت) و همه ملت ایران از آن استفاده شایان کردیم (مرتضوی الآن هم در تلاش هستند) ما خوزستانیان از شاهنشای تجلیل بعمل می‌آوریم که بر اثر افکار عالیه ایشان روز بروز موجب مزید حیثیت بین المللی ما می‌شوند و در سایة اقدامات بین المللی معظم له امروز مملکت ایران در ترازوی بین الملل وزنه‌ای سنگین شده است و همانطور که ملت ایران ملاحظه می‌فرمایند هر روز بنحوی چه در کنفرانسهای بین الملل و چه با صدور قطعنامه‌ها و چه با تقدیم لوایح بطرق مختلف از معظم له تجلیل بعمل می‌آورند یعنی از ملت و مملکت ایران افتخار باد بر شاهنشاهی که پیوسته برای ملت و مملکت ایران افتخار کسب می‌کنند (صحیح است، احسنت) بالاخره ما از شاهنشاهی تجلیل می‌کنیم که مظهر قومیت و ملیت ماست و آنچه ما از ثبات سیاسی و استقلال اقتصادی و امنیت بینظیری که امروز بحمدالله و المنه در سرتاسر مملکت حکمفرماست استفاده می‌کنیم تنها در سایه وجود مبارک معظم له می‌باشد و بس. سخن دراز است وقت ما هم کم است این است که در آخر عرایضم از طرف عموم خوزستانیان در نهایت افتخار و سربلندی به خاکپای مبارک همایونی عرض می‌کنم که همه خوزستانیان با بی صبری منتظرند که بزیارت پدر تاجدارشان نایل آیند (صحیح است) امیدوارم هر چه زودتر خوزستانیان عزیز که مانند سایر هموطنان خود با شاهنشاه خود پیوند ناگسستنی دارند بزیارت رهبر عالیقدر ایران و منجی کبیر ایران نایل گردند (انشاءالله) اما مطلب دوم خداوند می‌فرماید و اما به نعمه ربک فحدث
+یعنی هر وقتی که یک نعمتی بتو دادم آن را و ذکر کن که همین ذکر کردن ملازمه با شکرگزاری دارد نمایندگان محترم استحضار حاصل فرموده‌اند که در چند روز اخیر دولت خدمتگزار هویدا در طریق اجرای نیت خیر شاهنشاه معظم برای مبارزه با گرانفروشی اقداماتی کرده است و این بسیار مناسب است مخصوصاً در این روزها که نزدیک عید است و ممکن است بعضی‌ها خدای نکرده بازارهای مصنوعی و بازارهای سیاهی درست کنند که موجب گرانی بشود این است که این اقدام دولت فوق العاده در مردم اثر گذاشته و موجبات رضایت بیشتر مردم شده چون مردم راضی هستند این است که عرض می‌کنم رضایت بیشتر مردم امیدوارم خداوند به جناب آقای هویدا و دولت ایشان و وزارت کشور و استانداران محترم که مأمور این کار هستند توفیق عنایت بفرماید که این تصمیمی که گرفته‌اند بنحو اتم و اکمل بمرحله اجرا در بیاورند و مسلماً نتیجه اش موجبات رضایت بیشتر رهبر عالیقدر ملت ایران خواهد شد از حوصله‌ای که فرموده‌اید بنده خیلی متشکرم (احسنت).
رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین تشریف بیاورید.
دکتر امین ـ بنده قبل از شروع عرایضم می‌خواهم مقدم پر میمنت شاهنشاه محبوب و عالیقدر ملت ایران را بعموم هموطنان و هم میهنان و همکاران محترم تبریک عرض کنم. شاهنشاه ما در هر کجا باشند در قلب افراد ملت ایران یعنی در قلب ۲۶ میلیون ایرانی همیشه جا دارند و ملت ایران با ایمان و اطمینانی که به افکار عالیه شاهنشاه خود دارد همه شاهنشاه را در هر کجا باشد دعا کرده‌اند و دعا می‌کنند و خواهند کرد و همچنین شاهنشاه هر کجا باشند دلشان و قلبشان با ملت است و همیشه برای تعالی و سعادت ملت ایران و برای سربلندی ایران و ایرانیان زحمت می‌کشند و فداکاری می‌کنند بنده تبریک عرض می‌کنم، پیشرفتهائی که در قسمت‌های مختلف مملکت در سالهای اخیر با هدایت و درایت و کاردانی شاهنشاه شده همه ناظر هستیم موجب سربلندی است دولت فعلی هم باوزارتخانه‌های مربوطه با علاقه کامل و با دقت کامل آنچه که امکان دارد آنچه از قدرتشان بر می‌آید کار می‌کنند و این جای تشکر است مؤسسات خیریه حقاً در این مملکت زحمات زیادی می‌کشند و موفقیتهای بزرگی بوسیله آنها عاید ملت شده است مخصوصاً شیر و خورشید سرخ و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی از هر دو این مؤسسات باید تشکر کرد (صحیح است) روز جمعه در حضور مقام معظم ریاست در مراغه بودیم و شاهد یکی از اقدامات شیر و خورشید سرخ بودیم که بیمارستان مجهز و خوبی برای نجات بیماران و دردمندان و مستمندان تأسیس کرده‌اند و بنده تشکر می‌کنم بسیار خوب بود بنده از مقام ریاست محترم شیر و خورشید سرخ از علاقه و توجهی که خواهر والاگهر شاهنشاه محبوب ما والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی انجام می‌دهند تشکر می‌کنم (احسنت) همچنین از همکار محترم جناب آقای دکتر خطیبی تشکر می‌کنم، همینطور از شیر و خورشید آذربایجان شیر و خورشید مراغه که حقاً زحمت می‌کشند و مؤسسه بسیار خوبی درست کرده‌اند و این مؤسسات در تمام جاهای مملکت خوشبختانه هست در آذربایجان هم با علاقه دولت و فعالیت استاندار تیمسار سرتیپ صفاری که مرد شایسته‌ای هستند (صحیح است) قدردانی می‌کنم چون موقع تنظیم بودجه است بنده وظیفه دارم تذکراتی بدولت بدهم و تقاضا می‌کنم که دولت در این قسمتها توجه بکنند در آذربایجان، بنده که عرض می‌کنم آذربایجان باز هم تکرار می‌کنم آذربایجان کرمان خوزستان و اصفهان یا خراسان برای ما یکی است (احسنت) فرق نمی‌کند چون بنده مستقیماً با آذربایجان تماس دارم این است که دردهای آنجا را بهتر درک می‌کنم و این است که مزاحم می‌شوم در آذربایجان از نظر فرهنگ و آموزش و پرورش به تصدیق عموم خدمات زیادی شده و تا اندازه‌ای هم پیشرفت کرده خوب است ولی نسبت به جاهای دیگر کمتر پیشرفت کرده طبق آماری که از خود آموزش و پرورش گرفتم بنده باز تشکر می‌کنم همکاران فرهنگی، همکاران وزارت آموزش و پرورش حقاً زحمت می‌کشند بنده از حق نمی‌گذرم که اقدامات سپاه دانش که خدماتش با افکار عالیه شاهنشاه ما بنیان گزاری شده چقدر ارزنده است و همچنین از خدمات خود فرهنگیان که زحمت می‌کشند
+در دورافتاده ترین نقاط کشور ولی امکاناتشان در آذربایجان کم است به آذربایجان با وجود زبان محلی زبان آذری باید توجه بیشتری بشود طبق فرم بین المللی ما میدانیم ۱۴ درصد اطفال باید تحت تعلیم باشند خوشبختانه در اغلب نقاط این مملکت این نسبت در حدود ۹ درصد است در بعضی جاها ۸ و ۹ یا ۶/۹ درصد است در آذربایجان بطور کلی حداکثر ۶ درصد است و این خیلی کم است در هشترود و چهار او یماق که دارای ۵۴۰ پارچه آبادی است آبادیهای بزرگ و یکی از جاهای حاصلخیز مملکت است بنده وظیفه دارم که بدولت خدمتگزار که مورد علاقه و احترام بنده است یادآوری کنم که یک درصد جمعیت آنجا تحصیل می‌کنند یعنی از جاهای دیگر مملکت ۸ درصد کمتر است این را بنده خواهش می‌کنم یادآوری می‌کنم موظفم این را بگویم چون موقع تنظیم بودجه است توجه بکنند در آذربایجان ما در حدود بیش از پنج هزار روستا داریم روستاهای خوب و آباد که با لطف پیشوای بزرگمان با فعالیت دولت و مهندسین جوان اصلاحات ارضی و کشاورزی روز بروز روستاهای ما آباد می‌شوند ولی متأسفانه سطح فرهنگ ما در آنجاها کم است در هشترود و چهار اویماق و خلخال و ارسباران مدرسه کم است باز هم تأکید می‌کنم که با علاقه دولت و با توجه و فعالیت استاندار آذربایجان شرقی در این استان بیش از ۵۷۰ دبستان باز شده است ولی باز هم کم است در شهرهای آذربایجان چهل درصد اطفال لازم التعلیم بمدرسه نمی‌روند یعنی مدرسه باندازه کافی نداریم که آنها بمدرسه بروند در روستاهای آذربایجان ۸۳ درصد افراد لازم التعلیم در بیرون هستند بمدرسه نمی‌روند این را بنده خواستم عرض کنم و تقاضا دارم که دولت مخصوصاً در ضمن تنظیم بودجه توجه بکند که این خواسته سه میلیون نفر مردم آذربایجان شرقی است خواسته سه میلیون نفر مردم مملکت است ممکن است وزارت آموزش و پرورش بگوید که بودجه فرهنگ آذربایجان شرقی کم نیست بنده تصدیق می‌کنم در ظاهر کم نیست ولی بیشتر صرف دو سه تا هنرستان می‌شود هنرستانهای خیلی خوب ما در تبریز داریم بسیار کامل است ولی متأسفانه دانش آموز کم دارد هنوز اطفال و جوانها را از نظر روانی نتوانسته‌ایم به هنرستان سوق بدهیم در بخشها دبیرستان کم داریم مخصوصاً دبیرستان دخترانه خیلی کم داریم (صحیح است) جناب آقای اهری در ارسباران و کلیبر و در هشترود دبیرستان دخترانه اصلا نیست دبیرستان دخترانه مخصوصاً سیکل اول بسیار لازم است آنها باید آموزگار تربیت بکنند چون دختری که اینجا تربیت یافته می‌تواند برود در بخشها آموزگار شود ولی دختر شهری متأسفانه به بخشها نمی‌رود بنده پیشنهاد می‌کنم که دولت توجه بکند در بودجه امسال بنام بخشها دبیرستان در نظر بگیرد و درست است که در شهرها ممکن است دبیرستان ملی تأسیس بکنند و تأسیس دبیرستان ملی امکان داشته باشد ولی در بخشها و دهات امکانش نیست باید دولت توجه بکند همینطور مدارس حرفه‌ای که مورد علاقه شاهنشاه ما است و مورد علاقه همة ماست باید تأسیس شود در بخشهای ما مارس حرفه‌ای نیست خیلی لازم است و باید توجه بشود. در قسمت بهداری و بهداشت که بنده باز هم بیشتر تماس دارم باز هم عرض می‌کنم با تشکر از خدمات ارزنده سپاهیان بهداشت که در اقصی نقاط مملکت مشغول مداوای مرضی و دردمندان هستند بنده تشکر می‌کنم وزارت بهداری زحمات زیادی می‌کشد همکاران پزشک ما زحمات زیادی می‌کشند ولی در دهات و در قصبات کافی نیست در آذربایجان باز هم تعداد پزشک و تعداد بیمارستان و درمانگاه کم است بنده دو بخش را مثال می‌زنم هشترود در حدود ۱۸۰ هزار نفر جمعیت دارد سه درمانگاه دارد که اصلا کافی و در دسترس اغلب مرضای آنجا نیست بیمارستانی حتی برای ۱۸۰ هزار نفر ندارد بنده تقاضا دارم که در بودجه امسال توجه بشود بودجه مملکت روی جمعیت تقسیم بشود الحمدالله در مرکز بنده باز احصائیه داشتم برای هر فرد در استان مرکز در سال ۵۵۰ ریال خرج آموزش و پرورش می‌شود ولی در شهرستانها و در دهات اینطور نیست این میزان خیلی کم شده و یک پنجم یک هشتم و یک دهم است این را تقاضا دارم در بودجه امسال توجه بکنید مخصوصاً در بودجه
+آموزش و پرورش و بهداری در شهرستان خلخال که شهرستان خیلی بزرگی است متأسفانه پزشک کم است راه کم است نمی‌توانند مرضاشان را بمرکز شهر و یا تبریز برسانند اغلب تفل می‌شوند مخصوصاً ماما خیلی کم است باز هم صحبت از ماما شد خانمها و همکاران محترم پیشنهاداتی فرمودند و متأسفانه عملی نشده است و ماما کم است تمام بخشهای ما، ماما می‌خواهند امکانش نیست وزارت بهداری توجه کند بمدارس مامائی روستائی باز هم باید عرض کنم که نباید کوچک سالان را در اینجا فرستاد طبق همان پیشنهاد باید سه سال تحصیل بکنند تهیه این ماماها برای بخشها و دهات ما بسیارضروری است تعداد تختخواب و تعداد درمانگاه نسبت به جمعیت در شهرها کم است ولی در دهات و قصبات بسیار کم است امیدوارم دولت که علاقه دارد و فعالیت می‌کند و زحمت می‌کشد باین قسمتها هم توجه بکند. اخیراً برای حجاجی که جهت انجام فریضة دینی می‌خواهند به حج بروند اشکالاتی پیش آمده که بنده از وزارت بهداری تقاضا دارم و از جناب آقای دکتر یگانه خواهش می‌کنم یادداشت بفرمایند بنده که طبیب هستم می‌توانم در این قسمت اظهار نظر بکنم و حق اظهار نظر دارم اینکاری که آنها می‌کنند اصولی نیست باید معاینات کاملی ازحجاج بشود ولی از نظر روانی و از نظر اصولی نباید کاری بکنند که اهالی و ملت را ناراحت بکنند وزارت بهداری توجه بکند این اشکالیکه پیش آمده از لحاظ معاینه این را هم حل بکند معاینه لازم است و حتماً ضروری است ولی کاری بکنند که موجب ناراحتی مردم نشود و موجب اشکال نشود بنده معذرت می‌خواهم که مزاحم شدم چون آخر سال بود برای تهیه بودجه مجبور بودم این تذکرات را بدهم که دولت برای بودجه وزارت آموزش و پرورش و بودجه بهداری در تمام جاها مخصوصاً در آذربایجان شرقی که طبق احصائیه که عرض کردم بسیار محتاج این کمک هستند و ضروری است توجه بکند و تشکر می‌کنم (احسنت).
۳ ـ شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به اجازه مبادله موافقت نامه همکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگوسلاوی و ارسال بمجلس سنا
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارش شور دوم لایحه راجع به موافقت نامه همکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگوسلاوی مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۵ بهمن ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شمارة ۸۹۵۴ ـ ۱۳۴۵/۹/۱۵ دولت راجع به موافقت نامه همکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگوسلاوی که گزارش شور اول آن بشمارة ۲۱۱۴ چاپ گردیده برای شور دوم موردرسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده ـ موافقت نامه همکاری فنی و اقتصادی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگوسلاوی که شامل ۷ ماده می‌باشد و در تاریخ ۴ اردیبهشت ۴۵ در تهران به امضاء رسیده است تصویب و بدولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آنرا مبادله نماید.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح الله مافی
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد در جلسه ۲۰ بهمن ماه ۱۳۴۵
+ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه راجع بموافقت نامه همکاری اقتصادی و فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگوسلاوی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در اینمورد تأیید و تصویب نمود.
مخبر کمیسیون اقتصاد ـ امان الله ریگی
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) چون عده برای رأی کافی نیست با اجازه خانمها و آقایان چند دقیقه تنفس داده می‌شود.
(در ساعت ۹ و سی و پنج دقیقه صبح تنفس اعلام و پس از پنج دقیقه مجدداً تشکیل گردید).
رئیس ـ در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
۴ ـ طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به قرارداد منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران با سازمان عمران بین المللی امریکا برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور
رئیس ـ گزارش شور اول لایحه راجع بقرارداد منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران با سازمان عمران بین المللی امریکا برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۲ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۲۴۵۴۲ ـ ۱۳۴۵/۹/۵ دولت راجع به قرارداد منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران با سازمان عمران بین المللی آمریکا برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور که بشمارة۲۰۵۲ چاپ شده و بر اساس قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور مصوب ۱۸ خرداد ماه ۱۳۴۵ منعقد گردیده مورد رسیدگی قرار داد و ماده واحده و قرارداد ضمیمه را تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بدولت اجازه داده می‌شود قرارداد اعتبار منعقده در ۳۱ دسامبر ۱۹۶۳ بمبلغ ۳۰۸۲۹۵۰۰۰ ریال بین دولت شاهنشاهی ایران با سازمان عمران بین المللی آمریکا برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور که مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده می‌باشد اجرا نماید.
رئیس کمیسیون دارائی ـ کریم اهری
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۸ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط بقرارداد اعتبار منعقده در ۳۱ دسامبر ۱۹۶۳ با سازمان عمران بین المللی امریکا بمبلغ ۳۰۸۲۹۵۰۰۰ ریال برای تأمین اعتبار طرحهای عمرانی کشور را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در اینمورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمسیون امور خارجه ـ فتح الله مافی
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است. آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بدون اینکه بنده وارد بشوم راجع به استفاده‌ای که از این وام دولت در نظر دارد بگیرد که بطور کلی این وام بیشتر بمنظور انجام امور عمرانی هست یا نیست اصولا چون جناب آقای دکتر مجیدی در پاسخی که راجع بوامهای مربوط به برنامه عمرانی سوم دادند اینجا اعتراف کردند که مجموع وام داخلی که بموجب مادة ۷ برنامه عمرانی سوم گرفته شده ۲۱/۵ میلیارد ریال است و مجموع وامهای خارجی که بموجب مادة ۷ برنامه عمرانی سوم گرفته شده است ۵۶/۳ میلیارد ریال است که جمع آنها از مبلغ ۶۰/۹ میلیارد ریال تجاوز می‌کند و مادة ۷
+برنامه عمرانی سوم بنحوی که در مجلس شورای ملی اصلاح شده هنوز بتصویب نهائی نرسیده و می‌بایست مصوبه قبلی یعنی مصوبه زمان فترت فعلا اجرا شود بنابراین چون آن مقداری که در آنجا پیش بینی شده از نظر سطح اعلای وامهائیکه می‌شود گرفت برای برنامه سوم از جهت وامهای داخلی و خارجی پر شده بنابراین ما این را نمی‌توانیم موافقت کنیم بنده تقاضا می‌کنم که این لایحه دولت رد بشود.
رئیس ـ آقای دکتر یگانه بفرمائید.
دکتر یگانه (وزیر مشاور) ـ بنده عرایضم فقط در حدود مطالبی است که جناب آقای دکتر مبین فرمودند البته استحضار دارید بعد از تصویبنامه قانونی برنامه سوم قانون دیگری بتصویب مجلسین رسید راجع بنحوه خرید وسائل و لوازم موردنیاز برای بنرامه‌های عمرانی سوم و در آن قانون وجهی که دولت پس از انعقاد قراردادها اخذ می‌کند بعنوان وام آن مورد اعتبار و مناط اعتبار قرار داده شده‌اند نه مواردی که دولت قرارداد منعقد می‌کند برای اینکه ممکن است قرارداد بیک مبلغی بسته شود ولی بجهاتی دولت حاضر بدریافتش نشود این است که بنده استدعایم این بود که قانونی که در سال گذشته بتصویب مجلسین رسید و در آنجا ۶۰ میلیارد ناظر بر وجوهی است که دولت دریافت می‌کند نه بر مبلغ کل قراردادها که ممکن است وصول نشود و عرایض آقای دکتر مجیدی هم راجع به ۵۰ میلیارد، ۵۰ میلیاردی بود که قراردادش منعقد شده ولی همانطور که بعرضتان رسید از نظر ارزی شاید بیش از ۱۰۰ میلیون دلار هنوز وصول نشده قراردادهائی هست که باید بتدریج از وجه وام استفاده بشود.
رئیس ـ آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری ـ موقعیکه این لایحه مطرح بود جناب آقای دکتر مبین در کمیسیون دارائی تشریف داشتند و همانجا توضیح داده شده که این وام در حدود سطح اعتبار کلی است که بموجب ماده واحده مجلس بدولت داده است برای خرید ماشین آلات و جلب اعتبار از خارج و حتی دولت در لایحه‌ای که تقدیم کرده بود تصور می‌کرد که کمیسیون دارائی از اختیاراتیکه بموجب آن ماده واحده دارد می‌تواند رأسا آن قرارداد را تصویب بکند ولی پس از قرائت قرارداد معلوم شد که این قرارداد در حدود اختیارات و وظائف کمیسیون دارائی نیست بلکه باید در جلسه علنی مطرح بشود ولیکن برای روشن شدن افکار عمومی و مخصوصاً برای روشن شدن ذهن جناب آقای دکتر مبین باید عرض کنم که این اعتبار در محدوده همان ماده واحده مصوبه مجلس شورای ملی است و از آن تجاوز نمی‌کند و این را نمایندگان دولت در کمیسیون دارائی بالصراحه بعرض مجلس رساندند و در صورت جلسات کمیسیون دارائی مذکور است اینجا هم بنده مطلب را تکرار می‌کنم که در صورت مذاکرات مجلس علنی هم ذکر بشود بنابراین، این در حدود همان اعتباراتی است که قبلا مجلس شورای ملی تصویب کرده است البته همینطور که آقای دکتر یگانه توضیح دادند انعقاد قرارداد تا استفاده از اعتبار خیلی فرق دارد یک وقت می‌بینید که یک قرارداد دریافت وام با یک مؤسسه بانکی یا دولتی دولت ایران منعقد می‌کند و بعد موقعیکه می‌خواهد از این اعتبار استفاده کند می‌بیند در آن مملکت شرائط معاملات طوری است که نمی‌تواند از آن اعتبار استفاده کند بسیاری از این قراردادها منعقد شد و نتوانستند از آن اعتبارات استفاده کنند و معاملاتی انجام بدهند بهمین جهت بود که ما آن ماده واحده را تصویب کردیم و بدولت اجازه دادیم که راساً برود اول معامله را انجام بدهد و به اتکاء آن معامله قرار تقسیط را بگذارد و از آن وقتیکه این اختیار بدولت داده شده است نسبتاً اقدامات خرید به اقساط از خارج بصورت دیگری در آمده یعنی هم بقیمت مناسبتری خریداری می‌شود و هم برنامه‌های عمرانی سریعتر انجام می‌شود در اینمورد بخصوص همانطور که در کمیسیون دارائی توضیح داده شد چون آن اعتبار بمنظور ساختن جاده‌ها است و ساختن این جاده‌ها بمقاطعه کاران ایرانی واگذار می‌شود ولی این مقاطعه کاران ایرانی احتیاج به ماشین آلاتی دارند که از خارج وارد می‌شود نتیجتاً اگر کسب اعتباری از لحاظ ارزی شده از
+ لحاظ پرداخت قیمت ماشین آلاتی است که برای ساختن راهها مورد استفاده قرار می‌گیرد این است که فکر می‌کنم باعلاقه‌ای که همه همکاران محترم در باره ساختن جاده در کشور دارند تصویب این لایحه نهایت ضرورت را داشته باشد و امیدوار هستم که جناب آقای دکتر مبین هم نسبت به اظهارنظری که فرمودند تجدیدنظری بفرمایند خیلی متشکرم.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بنده از توضیح جناب آقای دکتر یگانه که فرمودند بفرض اینکه جمع مبالغ بموجب قراردادها تجاوز کرده باشد بطور کلی بیشتر از ۶۰/۹ میلیارد ریال استفاده نشده است اتخاذ سند می‌کنم و قبول می‌کنم که انشاءالله همین بوده ولی این تذکر را می‌خواستم بدهم که در ماده ۷ برنامه عمرانی سوم بهرحال اجازه عقد قرارداد هم بیش از ۶۰ میلیارد ریال داده نشده و در مادة ۷ برنامه عمرانی سوم حتی گفته است قرارداد هم نباید بسته بشود اگر استفاده نشده قابل توجیه هست که استفاده نشده قراردادی بطور عبث ما رفتیم بستیم و بعد هم استفاده نکردیم ولی متوجه باشید که حتی قرارداد هم بیشتر از مبلغ ۶۰ میلیارد ریال طبق ماده ۷ برنامه عمرانی سوم نباید بسته شود مطلب دوم این است که حالا که بورود در شور رأی گرفته شد و تصویب این لایحه را لازم و مفید تشخیص دادید بنده می‌خواستم عرض کنم که این لایحه همانطوریکه همکار عزیز بنده جناب آقای خواجه نوری فرمودند در موقع طرح در کمیسیون دارائی بعنوان استفاده از قانون نحوه خرید ماشین آلات آورده شد در صورتیکه ملاحظه میفرمائید این بیشتر بمنظور پرداخت خدمات و ساختن جاده است این را توجه بفرمائید بعد از این هر قانونی که تصویب می‌شود راجع به مواردی که پیش بینی شده استفاده شود چه اصراری است که از یک قانونی که مربوط به مطلب نیست استفاده شود و بیاید در کمیسیون دارائی و بعد کمیسیون دارائی تشخیص بدهد که این مربوط به آن قانون نیست و بعد خودش بعنوان شور اول وارد رسیدگی بشود چون اگجر این چسبندگی داشت برای خرید ماشین آلات کمیسیون دارائی می‌توانست رأی نهائی بدهد و کمیسیون دارائی صالح بود برای رسیدگی و تصویب بدون اینکه به جلسه علنی بیاید بنابراین کمیسیون دارائی تشخیص داد که این لایحه دولت مربوط به آن قانون نیست چون مربوط به آن قانون نیست بنده از جناب آقای دکتر یگانه که تشریف دارند و در این امور خبره هستند تقاضا دارم بعد از این توجه بشود که از هر قانونی که می‌خواهند استفاده کنند استفاده بموقع بشود.
رئیس ـ نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.
۵ ـ طرح گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به مواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی و تصویب ماده اول و ارجاع بقیه مواد به کمیسیون
رئیس ـ گزارش کمیسیونهای مربوط راجع به مواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسه ۱۵ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه شمارة ۹۲۷۲ ـ ۴۵/۹/۲۶ راجع به مواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی مقررات مصوب سوم مردادماه ۱۳۴۳ کمیسیون خاص مشترک مجلسین را که گزراش شور اول آن بشمارة ۲۰۹۵ چاپ گردیده است برای شور دوم موردرسیدگی قرار داد با توجه به پیشنهادات گزارش شور اول را با اصلاحاتی تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
+ لایحه مواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب سوم مرداد ماه ۱۳۴۳ کمیسیون خاص مشترک مجلسین
مادة یکم ـ در اجرای مفاد مادة ۱۹ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی در صورتیکه وراث زارع متوفی نتواند ظرف دو ماه مقررات ماده مزبور را بموقع اجراء بگذارد از لحاظ عدم وقفه در امر بهره برداری از ملک مزبور سازمان اصلاحات ارضی محل پس از اطلاع از این مراتب موظف است نسق زارع متوفی را در اختیار شرکت تعاونی روستائی مربوط بگذارد و شرکت تعاونی روستائی موظف است مادام که نسق متوفی بفروش نرسیده و یا توافق وراث برای ادارة آن حاصل نشده است نسبت به انجام کلیه عملیات زراعتی اقدام نموده عایدات حاصله را پس از وضع مخارج برداشت و پرداخت اقساط خرید و کارمزد بمیزان ۲ % از عایدات خالص بر اساس قوانین جاریه بین وراث متوفی تقسیم نماید.
تبصره ـ چنانچه بعلل دیگری غیر از فوت زارع عمل زراعت هر نسق متوقف شود نسق مزبور به ترتیب مذکور در ماده در اختیار شرکت تعاونی روستائی مربوط قرار می‌گیرد و تا روشن شدن تکلیف زارع کشت ادامه خواهد داشت.
مادة دوم ـ در اجرای مقررات فصل اجاره آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب ۴۳/۵/۳ کمیسیون (مشترک مجلسین زارعین باید مال الاجاره مقرر را در سررسید سند اجاره و درصورتیکه تاریخ برداشت محصول اصلی ده پس از سررسید سند اجاره باشد حین برداشت محصول بمالکین بپردازند در صورت استنکاف بتقاضای مالک یا مالکین ذینفع سازمان اصلاحات ارضی محل موظف است وسیله مأمورین ژاندارمری مقداری از محصول زارع را معادل میزان مال الاجاره از محصول جمع آوری شده برداشت و در قبال اخذ رسید بمالک مربوطه تحویل دهد.
مادة سوم ـ در صورتیکه مقررات مواد ۲۷ و ۲۸ آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب ۴۳/۵/۳ کمیسیون مشترک مجلسین از طریق توافق بین مالکین و زارعین اجرا نگردد سازمان اصلاحات ارضی قیمت عرضه و اعیان را جداگانه تعیین و بر اساس مجموع بهای تعیین شده باغ را به نسبت حقوق طرفین بین آنها تقسیم و افراز می‌نماید.
مادة چهارم ـ نسبت به املاکی که در اجرای مرحله اول قانون اصلاحات ارضی بدولت منتقل شده یا بشود اعم از اینکه بین زارعین تقسیم شده یا نشده باشد و بعداً طبق گواهی مجدد وزارت دارائی مبنی بر میزان مالیات قطعی شده قبل از تاریخ ۱۳۴۰/۱۰/۱۹ و یا در اثر اشتباه محاسبه در ارزش قانونی ملک تغییری حاصل و موجب افزایش یا تقلیل بهای ملک گردد بترتیب زیر عمل خواهد شد:
الف ـ در مورد افزایش قیمت چنانچه طبق مقررات مادة۱۳ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی عمل شده باشد و کمیسیون مندرج در ماده مزبور رأی به افزایش قیمت بدهد اضافه قیمت بدون اصلاح اسناد واگذاری ملک بزارعین پس از تأمین اعتبار از محل اعتبارات مربوط وسیله دولت بمالک پرداخته خواهد شد.
ب ـ در مورد تقلیل قیمت اعم از اینکه طبق مادة ۱۳ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی عمل شده باشد و یا بعداً شورای اصلاحات ارضی در اجرای مادة۳۸ آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب ۴۳/۵/۳ کمیسیون مشترک مجلسین رأی به اصلاح قیمت ملک بدهد رأی مذکور قطعی و لازم الاجرا می‌باشد.
سازمان اصلاحات ارضی موظف است با توجه به رأی شورای مزبور اسناد واگذاری ملک بزارعین را اصلاح نماید و اضافه قیمت دریافتی ملک از محل دستور پرداختهای سنوات بعد تأمین خواهد شد و در صورتیکه مالک از تحویل دستور پرداختها خودداری نمید از طریق اجراء ثبت نسبت بوصول اضافه دریافتی اقدام می‌گردد و بطور کلی در هیچ مورد و بهیچ عنوان املاک تقسیم شده از زارعین مسترد نخواهد شد. دعاوی مطروحه در محاکم قضائی که تا تاریخ تصویب این قانون منجر بصدور حکم قطعی نشده باشد مشمول مقررات این ماده است.
مادة پنجم ـ سازمان اصلاحات ارضی مجاز است
+در مورد املاک و موقوفات مشمول قانون اصلاحات ارضی که بعلت وجود اشکالات ثبتی و حقوقی یا بهر علت دیگری اجرای قانون اصلاحات ارضی (اعم از مرحله اول یا مرحله دوم) در آنها معوق ماده است و برای این قبیل املاک در قوانین و مقررات اصلاحات ارضی حکم خاصی پیش بینی نشده باشد بقائم مقامی مالک یا متصرف و طبق مقررات فصل اجاره آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب ۴۳/۵/۳ کمیسیون خاص مشترک مجلسین ملک را بزارعین صاحب نسق اجاره داده مال الاجاره را تا تعیین تکلیف قطعی از طرف مراجع قانونی در صندوق ثبت تودیع نماید.
مادة ششم ـ اگر اختلافی در تشخیص اینکه کسی زارع ملکی است که در تصرف دارد یا آنرا در تاریخ ۴۰/۱۰/۱۹ در تصرف داشته و یا رابطه او با ملک بر اساس دیگری می‌باشد حادث شود رفع اختلاف با توجه بتعاریف مذکور در قانون اصلاحی اصلاحات ارضی مصوب ۴۰/۱۰/۱۹ با سازمان اصلاحات ارضی است و رأی سازمان در این خصوص قاطع خواهد بود.
دعاوی مطروحه در محاکم قضائی که هنوز منجر بصدور حکم قطعی نشده تابع مقررات این ماده می‌باشد.
مخبر کمیسیون کشاورزی ـ مهندس اسدی سمیع
گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۲۲ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط بمواد الحاقی بآئین نامه اصلاحات ارضی مصوب سوم مردادماه ۱۳۴۳ کمیسیون خاص مشترک مجلسین را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد با توجه به پیشنهادات با اضافه نمودن کلمه (پرداخت) بعد از جمله (میزان مالیات قطعی) در مادة ۴ گزارش کمیسیون کشاورزی را تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی ـ عزت الله اوزار
گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۹ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط بمواد الحاقی به آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب سوم مردادماه ۱۳۴۳ کمیسیون خاص مشترک مجلسین را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشاورزی را در اینمورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ رضا مجد
رئیس ـ ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة یکم ـ در اجرای مفاد مادة ۱۹ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی در صورتیکه وراث زارع متوفی نتواند ظرف دو ماه مقررات ماده مزبور را بموقع اجراء بگذارد از لحاظ عدم وقفه در امر بهره برداری از ملک مزبور سازمان اصلاحات ارضی محل پس از اطلاع از این مراتب موظف است نسق زارع متوفی را در اختیار شرکت تعاونی روستائی مربوط بگذارد و شرکت تعاونی روستائی موظف است مادام که نسق متوفی بفروش نرسیده و یا توافق وراث برای ادارة آن حاصل نشده است نسبت به انجام کلیه عملیات زراعتی اقدام نموده عایدات حاصله را پس از وضع مخارج برداشت و پرداخت اقساط خرید و کارمزد بمیزان ۲ % از عایدات خالص بر اساس قوانین جاریه بین وراث متوفی تقسیم نماید.
تبصره ـ چنانچه بعلل دیگری غیر از فوت زارع عمل زراعت هر نسق متوقف شود نسق مزبور به ترتیب مذکور در ماده در اختیار شرکت تعاونی روستائی مربوط قرار می‌گیرد و تا روشن شدن تکلیف زارع کشت ادامه خواهد داشت.
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ در ماده یکم مواد الحاقی یک تبصره‌ای ذکر شد تحت این عنوان که چنانچه بعلل دیگری غیر از فوت عمل زراعت متوقف بشود ملاحظه بفرمائید که این تبصره در قسمتی معارض است با مصوبه ملی در مصوبه ملی از جهت خودداری زارع نص خاص داریم یعنی گفته است اگر
+زارعی از جهت کشت و در نسقی که متعلق به او هست در نسقی که به او داده شده کشت نکند (مهندس آراسته ـ کدام ماده است که میفرمائید ؟) جنابعالی خودتان بهتر از بنده میدانید ولی می‌خواهید به بینید که من حاضر الذهن هستم یا نه خیال می‌کنم مادة ۲۳ یا ۲۲ باید باشد جنابعالی خودتان متوجه هستید بهر حال در مصوبه ملی پیش بینی شده که اگر زارعی خودداری کرد از کشت در نسق خودش باید به ترتیبی که در آن ماده به تصویب ملی رسیده و در حکم قانون اساسی است و بالاتر از قانون اساسی است چون قانون اساسی را مجلس مؤسسان تصویب کرده ولی مصوبات ملی را خود ملت تصویب کرده بنابراین نباید بهیچوجه در محل دیگری تصمیمی بگیریم که معارض باشد با مصوبه ملی و صحیح نیست چون در آنجا از جهت خودداری نص خاص داریم و پیش بینی شده که می‌بایست ملک را در اختیار دیگری بگذارند بنابراین این تبصره معارض است از جهت اینکه علل دیگری غیر از فوت شامل خودداری هم می‌شود اما خود مادة یک از جهت فوت خود زارع چون در مصوبات ملی ساکت بوده اشکالی ندارد از جهت فوت زارع که پیش بینی شده قانونی است در مجلس تصویب می‌شود و اجرا هم می‌شود و قبول هم می‌شود ولی تبصره چون از یک طرف معارض است با مصوبه ملی از جهت خودداری کردن زارع و از جهت دیگر موجبات ناراحتی افراد را فراهم می‌آورد بخصوص در باره اینکه زارعی مریض بشود، زارعی مسافرت برود، زارعی زندانی بشود (مهندس صائبی ـ بمنفعتش است) وقتیکه نسقی داده شد بیک زارع در مقابلش تعهدی از زارع گرفته شده آن تعهدش را دارد انجام می‌دهد مریض هم هست و از کشتش استفاده می‌کند یا نمی‌کند مسئولش خودش است به شرکت تعاونی روستائی چه ربطی دارد اگر یک زارعی مریض شد اگر از جهت کمک است عیبی ندارد نوشته بشود والا اگر بنا بشود شرکت تعاونی روستائی دخالت بکند در کار نسق یک زارعی و بعد خرج تراش بکند محصولش که می‌بایست یک تومان بدست آید به دو تومان تمام کند خوب آن زارع چه تکلیفی دارد می‌بایستی روشن بشود از نظر کمک اگر این تبصره گذاشته شده قابل توجیه است ولی از نظر دخالت در ملک کسیکه تعهداتی در مقابل آن ملک دارد صحیح نیست مگر در جای دیگر در تعهدات دیگر هر کس مریض شد نتوانست تعهداتش را انجام بدهد فوراً یک شرکتی می‌رود دخالت می‌کند ملاحظه می‌کنید این تعهد هم مثل سایر تعهدات است هر کس مسئول تعهدات خودش هست بهر نحوی که خودش مایل است بهر نحوی که سلیقه اش هست ما گفتیم هر کس رفت و نشست در یک گوشه‌ای پس این یکی از آن عللی است که نمی‌خواهد روی نسقش کار بکند و عمل زراعت متوقف شده پس شرکت تعاونی مجاز باشد بدخالت و این صحیح نیست بنده پیشنهاد حذف این تبصره را کردم چون باین ترتیب شرکتهای تعاونی روستائی مجاز خواهند شد بهر بهانه‌ای غیر از فوت که تشخیص بدهند بموجب سلیقه خودشان که نسق زراعتی محلش متوقف شده اجازه مداخله در کار پیدا می‌کند و بنظر بنده صحیح نیست. و از نظر اجرائی هم برای وزارت کشاورزی تولید اشکال می‌کند از جهت مداخله شرکتهای تعاونی و کارهای زراعتی و بعد حلش بگردن خود وزارت کشاورزی می‌افتد و باین جهت بنده پیشنهاد حذف تبصره را دارم.
رئیس ـ آقای مهندس اسدی سمیع بفرمائید.
مهندس اسدی سمیع (مخبر کمیسیون کشاورزی) ـ بنده نظر جناب آقای دکتر مبین را باین موضوع جلب می‌کنم که هدف مادة ۱ این لایحه این است که هیچ اراضی دایری تبدیل باراضی بایر نشود (آفرین) ماده یک در اجرای مادة۱۹ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی است که بنده برای مزید اطلاع عین ماده ۱۹ را قرائت می‌کنم.
مادة ۱۹ ـ هر گونه معاملاتی نسبت باراضی واگذار شده که منجر به تجزیه آن اراضی به قطعات کوچکتر از حداقلی که از طرف وزارت کشاورزی برای هر منطقه تعیین می‌شود ممنوع و باطل است و چنانچه زارع فوت نماید و وراث نتوانند برای اداره مملکت توافق کنند می‌توانند سهم خود را با رعایت قسمت اول این ماده بزارع
+ دیگری بفروشند در این صورت پرداخت بقیه اقساط بعهدة خریدار جدید است هر زارع می‌تواند تا دو برابر حداقل تعیین شده از اراضی آن ده خریداری نماید.
تبصرة ۱ ـ زارعینی که زمین بآنها واگذار می‌شود چنانچه نتوانند طبق برنامه شرکت تعاونی در امور تولیدی وعمرانی شرکت نموده و وظایف مربوطه را انجام دهند به تشخیص شرکت تعاونی از عضویت شرکت اخراج و در مورد اراضی که بآنها واگذار شده طبق قسمت اخیر مادة ۲۸ این قانون رفتار خواهد شد.
دکتر مبین ـ نص خاص داریم بنده هم همین را عرض کردم.
مهندس اسدی سمیع ـ این ماده در اجراء مواجه با دو اشکال شد یکی اینکه برای توافق بین وراث متوفی مدت قائل نشده بودند بنابراین وراث زارع متوفی نمی‌توانستند در ملک کشت و زرع کنند و مدتی آن ملک را باید معطل بگذارند و نکارند و قانون هم مدت تعیین نکرده ولی حالا در ماده یک مدت تعیین شده که تا سه ماه بایست توافق حاصل کنند اگر ظرف سه ماه توافق حاصل نکردند شرکت تعاونی طبق مقررات این قانون بایستی مداخله کند اشکال دوم این است که در ماده دوم اشاره شده به توقیف عملیات زراعتی فقط بعلت فوت زارع علت دیگری اشاره نشده یعنی اگر زارعی نکار گذاشت بعلت اینکه مریض بود یا سانحه‌ای برایش پیش آمد آن اراضی بایر خواهد ماند برای اینکه قانون پیش بینی نکرده که این اراضی چگونه اداره بشود بنابراین در ماده یک باز ضابطه دیگری وجود دارد و برای این است که در مورد دیگریت غیر از علت فوت اگر عملیات زراعتی متوقف شد باز شرکت تعاونی بتواند طبق مقررات قانون دخالت بکند و عملیات کشت و زرع این مزرعه را ادامه بدهد.
رئیس ـ آقای دکتر مبین جنابعالی قانع شدید؟
دکتر مبین ـ خیر نص خاص موجود است.
رئیس ـ بسیار خوب بماده اول بدون تبصره رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. نسبت به تبصره رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرماید (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا نسبت بماده و تبصره با هم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة دوم ـ در اجرای مقررات فصل اجاره آئین نامه اصلاحات ارضی مصوب ۴۳/۵/۳ کمیسیون مشترک مجلسین زارعین باید مال الاجاره مقرر را در سررسید سند اجاره و در صورتیکه تاریخ برداشت محصول اصلی ده پس از سررسید سند اجاره باشد حین برداشت محصول بمالکین بپردازند در صورت استنکاف بتقاضای مالک یا مالکین ذینفع سازمان اصلاحات ارضی محل موظف است وسیله مأمورین ژاندارمری مقداری از محصول زارع را معادل میزان مال الاجاره از محصول جمع آوری شده برداشت و در قبال اخذ رسید بمالک مربوطه تحویل دهد.
رئیس ـ آقای مرادی بفرمائید.
علی مرادی ـ در مادة دوم گفته شده در صورت استنکاف زارع از پرداخت وجه الاجاره در موقع سررسید بنا بتقاضای مالک یا مالکین سازمان اصلاحات ارضی محل موظف است وسیله مأمورین ژاندارمری مقداری از محصول زارع تا معادل میزان وجه الاجاره از محصول جمع آوری شده برداشت و در قبال اخذ رسید بمالک مربوطه تحویل دهد بنده عرض می‌کنم هیچ زارعی مستنکف نیست ولی اگر تمام محصول زارع تکافوی میزان وجه الاجاره را نکرد تکلیف زارع چیست؟ چون قبل از اجرای اصلاحات ارضی مالک چند تا آبادی می‌توانست تمام آب آبادیها را در یک جا جمع کرده برای بالا بردن محصول صیفی کاری حداکثر بهره برداری را ببرد و بر مبنای همان میزان محصول برای زارع همان ده وجه الاجاره تعیین و توافق شده ولی دیگر به هیچ زارعی که در ده دیگری ساکن است اجازه نمی‌دهد حقابه اش را بجای دیگر برده و از آن بهره برداری شود. هستند زارعینی که قبلا با استفاده از آب دیگران دویست تن چغندر برداشت می‌کردند ولی حالا بیست تن هم برداشت نخواهند کرد و سوابق آن را کارخانه قند نشان
+می‌دهد در اینصورت نه مالک بحق قانونی خود می‌رسد نه زارع قادر بپرداخت آن هست و هستند زارعینی اگر اصل و فرع محصول را بپردازند و گاو و گوساله اش را بفروشند باز تکافو نخواهد کرد این بود عرض بنده در این باره یک فکری بکنید.
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بنده راجع به تبصره ماده قبل چون گذشت عرضی ندارم ولی بهر حال مخالف نص بود که در مصوبه ملی بود.
مهندس ارفع ـ برای اینکه سوء تفاهم نشود باید گفته شود که بهیچوجه مخالف نبود اگر متن قانون اصلاحات ارضی را مطالعه بفرمائید بهیچوجه تباین ندارد.
دکتر مبین ـ انشاءالله پس از مطالعه هم بنده دلم می‌خواهد که نظر شما را قبول بکنم یعنی مخالف نباشد با مصوبه ملی ولی تا امروز که نمی‌توانم قبول کنم ولی دعا می‌کنم نظر شما درست باشد و مخالف نباشد اینک در مادة ۲ هستیم ملاحظه میفرمائید که مربوط به اجاره است اولا علت اصلی موضوع اصلاحات ارضی تقسیم و محدود شدن املاک بوده است و اجاره بعنوان استفاده در مواردی که موفق به تقسیم یا محدودیت نشده‌اند و اشکالاتی دارد مورد استفاده قرار گرفته است بنابراین ما نمی‌توانیم روی اجاره بیش از موضوع فروش یا تقسیم ایستادگی بکنیم یعنی جانبداری بکنیم چون علت اصلی اصلاحات دو مطلب اولی بود یعنی فروش و تقسیم دوم مجدود شدن مساحت املاک در ماده دوم پیش بینی شده که اگر زارعی مال الاجاره را نپرداخت از محصول برداشت بشود البته مال الاجاره یک دینی است مجلس شورای ملی نباید اینجا بگوید که این دین از دیونی باشد که بدون صدور اجرائیه بدون مراجعه بدستگاه قضائی با توسل بدستگاههای انتظامی بروند وصول بکنند مبلغ دین را بدهند بداین و استثنائی قائل شوند از جهت دین زارع که می‌بایست باین ترتیب وصول بشود و از طریق مقامات قضائی وصول نشود خوب استثنائی قائل شدند علت چیست و چه وجه امتیازی دارد این دین به سایر دیون بنده که نمی‌توانم خودم را قانع بکنم حالا فرض می‌کنیم که دلایلی هست که این دین می‌بایست به این نحو وصول بشود که باید در نظر بگیریم که این مال الاجاره‌ها به چه ترتیب می‌بایست پرداخت شود و به چه ترتیب اسناد اجاره تنظیم شده اسناد اجاره بر اساس معدل محصول در سه سال تعیین شده شما این را در نظر بگیرید که اگر مالکی سرمایه کافی داشته یا در مجاور این ملک یک ملک دیگری نیز داشته که دارای آب کافی بوده از آب آن ده آورده و برای این ده استفاده کرده و زحمت کشیده رویش سرمایه گذاشته و محصول کافی می برده در آنموقع که خودش ناظر بوده است حالا که آن ملک از دست این مالک گرفته شده است، حالا که آن ملک آب دار از دست این زارع خارج شده یعین به دو ملک تفکیک شده است، این ملک دیگر نمی‌تواند از آب آن ملک استفاده کند چون تفکیک شده‌اند (مهندس آراسته ـ اینطور نیست آب گرفته نشده، با آب فروخته شده) بنده از آقای مهندس آراسته تقاضا می‌کنم اولا اجازه صحبت بگیرند ثانیاً توجه داشته باشند که بنده چه عرض می‌کنم، بنده عرض می‌کنم موقعی که دو ملک پهلوی هم هست و یکیش دارای آب کافی نیست و دیگری آب کافی دارد ولی مالکش واحد بوده از ملکی که آب کافی داشته استفاده میکرده و در ملکی که بی آب بوده خرج میکرده است یعنی آب آن ده را میآورده باین ده و مسلماً دهی که اب کافی نداشته با این ترتیب محصولش زیاد میشده است شما آمده‌اید بر اساس معدل محصولی که قعلا آن محصول بدست زارع این ملک بی آب نمی‌رسد یک مال الاجارهای بسته‌اید و حالا میگوئید که اگر مال الاجارهای را که باین نحو بسته شده نپرداری مثل دیون دیگر عمل نمی‌کنیم بلکه میآئیم و از محصولت برداشت می‌کنیم. پس اقلا اجازه بدهید که اگر زارع تشخیص داد که مال الاجاره اش گران است فسخ بکند مال الاجارهای که برای مدت سی سال بسته شده بین صاحب ملک و زارع بر اساس معدل سه سال و بطریقی که عرض کردم و فعلا محصولی که بدست زارع می‌رسد تکافوی مال الاجاره را نمی‌کند این را یک حق فسخی برایش قائل بشوید پیشنهاد بنده این بود که بآخر مادة۲ اضافه شود ” در صورتیکه زارع بخواهد اجاره را فسخ کند مادة ۲ شامل او نشود ” البته خواهید فرمود که می‌بایست استثنا قائل بشویم که اگر زارعی خواست اجاره
+را فسخ بکند پس دینش را برای آن سال قابل وصول ندانیم اشکالی ندارد بنده این موضوع را خارج از قاعده نمی دانم برای اینکه آن مالک سند رسمی یا غیر رسمی دستش هست و می‌رود از طریق مقامات صلاحیت دار مال الاجاره اش را وصول می‌کند بنده نظرم اینست که زارعینی که مال الاجاره شان زیاد است حق فسخ داشته باشند و این موضوع بآخر مادة ۲ اضافه بوشد ” مگر آنکه زارع بخواهد مال الاجاره را فسخ نماید ”.
رئیس ـ آقای پروین بفرمائید.
پروین ـ بنده با اعتقاد کاملی که همیشه بنظرات جناب آقای دکتر مبین داشته‌ام خیلی متأسفم که عرض کنم آنچه که در این مورد فرمودند هیچ منطبق با حقیقت و اوضاع جاری برای این موضوع اجاره و زراعت و املاک نبود گمان می‌کنم اگر توضیح مختصری بدهم شاید ایشان قانع بشوند آقایان همکاران محترم توجه خواهند فرمود این ماده بترتیبی که گذاشته شده در کمال صحت و دقت بود و برای اجرای حقیقی عدالت است و آن اینست که در مرحله دوم ملاحظه فرمودید که در آئین نامه مشترک مجلسین مقرر شد که بسه نحو در مورد اراضی و قراء عمل بکنند یعنی یا بفروشند یا جدا بکنند ملک زراعی را و آنچه را که سهم مالک است بردارند و آنقدر که سهم زارع است باو بدهند و یا اجاره بدهند، البته در دو قسمت اول هم اجرا شد ولی کمتر و بیشتر از املاک همینطور مشمول ماده دوم شده است یعنی مالکین جزء البته مالک بزرگ که دیگر باقی نمانده است برای اینکه املاک آنها گرفته شد و تقسیم شد ولی مالکین جزء که دولت وجود آنها و تقویت کردنشان را لازم دانسته است برای زراعت و برای ازدیاد سطح کشت به آنها اجازه داده شده است که با توافق زارعین محل میزان ملک خودشان را به اجاره طویل المده یعنی سی ساله بدهند و وقتی که یک ملکی سی ساله به زارعی اجاره داده شد مثل اینکه فروخته شده است و تمام امکانات فراهم است که در آنجا زارع زراعت بکند و اراضی را آباد بکند و خلاصه اش اینست که وقتی اجاره را مدت بندی کردند جناب آقای دکتر مبین این باتراضی طرفین بوده است یعنی زارعین آمده‌اند و مالکین هم آمده‌اند و با توافق طرفین قرارداد بسیتها ند و بنده اطلاع دارم و همه جا هم دیده شده است که طرف زارع را هم خیلی رعایت کرده‌اند یعنی از آنچه که میزان حقیقی بوده است و متعلق بمالک میشده است از نظر رعایت حال زارع تا آن میزانیکه امکان داشته است از سهم مالک کم کرده‌اند و زارع رضایت پیدا کرده و از روی طیب خاطر و رضایت خودش میزان اجاره را قبول کرده و قرارداد بسته است حالا بعد از دو سه نوبت که خرمنها برداشته شده مأمورین اصلاحات ارضی محل ملاحظه کرده‌اند که این زارعین مال الاجاره خودشانرا در موعد مقرر نمی‌پردازند و تسامح می‌کنند و خرده مالکین همواره شکایت می‌کنند که این مورد اجاره‌ای را که ما اجاره داده‌ایم و بموجب قانونی که تصویب شده بود اطاعت کردیم مال الاجاره و حقش بما نمی‌رسد اداره اصلاحات ارضی کوشش می‌کرد که حق مالکبرسد ولی یک قانون خاصی وجود نداشت و این قانون جدید و مادة۲ آن بعقیده بنده بسیار مفید است یعنی آنکه آن زارعی که بطیب خاطر آمده قرارداد را امضاء کرده و خودش را ملزم بپرداخت پول میداند اگر در موقعش این پول را نداد در مادة ۲ اجازه داده شده است که اداره اصلاحات ارضی بوسیله ژاندارمری یا مأمورین اجرائی آن میزان مال الاجارهای را که زارع مدیون است و خودش قراردادش را امضا کرده از او بگیرند و بدهند بصاحب ملک این حق و عدالتی است که در مادة ۲ گذاشته‌اند و بسیار مفید است و اگر بهمین نحو تصویب بشود که در کمیسیون هم تصویب شده بسیار خوب است حتی بنده در کمیسیون پیشنهاد کردم که بجای استنکاف لغت تسامح گذاشته شود چون استنکاف یعنی تحاشی یعنی یک کسی ممکن است بگوید که من نمی‌دهم و تحاشی بکند و نپردازد بنده پیشنهاد کرده بودم که بنویسند در صورت تسامح و تعلل بعد در کمیسیون که توضیحات بیشتری داده شد بنده قانع شدم که بهمین طریق باشد و بعقیده بنده این کمال عدل و انصاف است و از جناب آقای دکتر مبین هم استدعا می‌کنم که در این مورد ایراد بیشتری نفرمایند عرض دیگری ندارم.
+رئیس ـ آقای مهندس آراسته بفرمائید.
آقای آراسته ـ بنده فقط یک نکته دارم کهعرض کنم که اگر آقای دکتر مبین توجه بفرمایند روشن می‌شود فرمودند ما در اجاره باندازه عمل فروش نمی‌توانیم مصر باشیم مادة یک مواد الحاقی قانون اصلاحات ارضی مصوبه ملی می‌گوید:
” در مورد دهات و مزارعیکه طبق قانون اصلاحات ارضی مشمول تقسیم نیست و در ملکیت اشخاص باقی می‌ماند مالکین موظفند بیکی از سه صورت زیر عمل نمایند.
الف ـ مالکین ملک خود را بر اساس معدل عایدات سه سال اخیر ملک بدون در نظر گرفتن عوارض مطابق عرف محل بزارع همان ملک اجاره نقدی بدهند سازمان اصلاحات ارضی موظف است بر این اساس ضریب اجاره منطقه را تعیین نماید.
مدت اجاره فوق سی سال و از جهت قیمت (مال الاجاره) هر پنج سال قابل تجدید نظر خواهد بود ”
بنابراین اجاره یکی از شقوق اجرای قانون اصلاحات ارضی است و بهمان اندازه باید در آن اصرار داشت که در مورد تقسیمش و این مادة ۲ چیز تازه‌ای نیست فقط در مورد اصلاحی است از یکی از مواد آئیننامه کمیسیون مشترک مجلسین.
رئیس ـ آقای مجد بفرمائید.
مجد ـ بنده در مادة ۲ با جناب آقای وزیر کشاورزی صحبت می‌کردم و گرفتاریهائیرا که در منطقه انتخابیة بنده هست بعرضشان میرساندم که در این منطقه بواسطه نیامدن باران و فراهم نبودن شرایط زراعت وضع طوری است که کشاورز حتی قدرت خرید یک قرص آسپرین برای بچه اش ندارد، قدرت خرید یک کفش برای فرزندش ندارد در این موقع که ما در دنیا داد می‌زنیم که کشاورز آزاد شده و دهقان آزاد است این صحیح نیست که بواسطه نداشتن پول و عدم توانائی مالی کشاورزان را دسته دسته بژاندارمری ببریم ایشان برای بنده توضیح دادند که فلسفه وضع مادة ۲ این قانون برای همین است که اگر کشاورز توانائی پرداخت مال الاجاره را نداشت و یا در سررسید و در موقع محصول نتوانست از محصولش اجاره را بپردازد تن این کشاورز آزاد باشد و کشاورز بژاندارمری و دستگاههای انتظامی کشیده نشود بنده این توضیح را دادم و استدعا می‌کنم که در صورتجلسه ذکر بشود و توجه بشود که اگر کشاورز از این ببعد بواسطه نداشتن و عدم توانائی پرداخت مال الاجاره در موقعیکه محصول برداشت می‌شود نمی‌تواند مال الاجاره را بپردازد تن او آزاد است.
رئیس ـ تیمسار سپهبد ریاحی بفرمائید.
سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی) ـ با کسب اجازه، در حقیقت شأن مجلس شورای ملی و نمایندگان ملت همین است که دفاع از حقوق اکثریت ملت ایران را که منتخب آنها هستند در هر موقع و هر کجا بعهده بگیرند (صحیح است) این نیت ما است این نیت دولت است و دولت هم منصوب همین مجلس است و این رویه را در تمام شئون عمل می‌کند اما مقصود از تقدیم این ماده این نیست که از فردا برای کشاورزان زحمتکش مملکت ایجاد اشکال و نگرانی بکنیم در مملکت قانون هست که اگر کسی قتل کرد او را بجرم قتل اعدام می‌کنند اما این مال آن کسی است که قتل می‌کند کسی را که قتل نمی‌کند اعدام نمی‌کنند (صحیح است) محاکمه نمی‌کنند پس در اینمورد موادی که گذاشتیم برای اینستکه یک مصوب ملی که اساس اجتماع ما را تغییر داده این قانون با انضباط و ضابطه واقعی پیشرفت بکند (صحیح است) و اشخاص اجازه نداشته باشند در اجرای قانون اخلال بکنند طبیعی است که جناب آقای مجد می‌فرمایند منهم تصدیق می‌کنم قوانین مدنی در باره اجاره خود گفته است که اگر ملخ آمد اگر آفت آمد اگر خشکسالی شد خودبخود از میزان اجاره کاسته می‌شود این احتیاج بحث و فحص در اینجا نیست ما حالتی را که می‌بینیم حالت طبیعی است که آب همان آب همیشه بوده است آفت هم نبوده بدین ترتیب اگر مستأجری استنکاف کرد یعنی قانون مصوب ملی را اجرا نکرد تازه نه زندانیش می‌خواهیم بکنیم نه حبس می‌کنیم و نه اعدامش
+ می‌کنیم ما ترکی از خانه اش می‌کشیم بیرون میگوئیم از محصولی که از خرمن جمع آوری کرده است سهم مالک را می‌گذاریم کنار بنظر بنده این اصل عدالت است و اصل انصاف است که ما برای اجرای عملیات عمرانی در روستاها عمل می‌کنیم و امیدواریم قانع کننده باشد.
رئیس ـ آقای دکتر کیان بفرمائید.
دکتر کیان ـ با توجه بفرمایشات تیمسار بنده تصور می‌کنم علت استنکاف زارعین از پرداخت اجاره غیرعادلانه بودن اجاره است که در بدو امر این اجاره‌ها بسته شده و علتش این است که در اکثر نقاط همانطور که آقای مجد فرمودند بعلت خشکسالیهای ممتد شاید سطح درآمد زارع قبلاً بیشتر بوده میزان و درآمد بالا بوده میران اجاره بالا بسته شده و در حال حاضر بهیچوجه میزان برداشت اکثر نقاط نمی‌تواند باندازة اجاره‌ای باشد که برای آنها بسته‌اند و متأسفانه در این مورد قانون اصلاحات ارضی هم ساکت است وقتیکه زارعین باداره اصلاحات ارضی شکایت می‌کنند شکایاتشان بلاجواب می‌ماند و خود بنده بارها این کار را مراجعه کرده‌ام همین الان دو طومار بوده که خدمت آقای دکتر ولیان رئیس سازمان اصلاحات ارضی تقدیم داشته‌ام بشرحی که زارعین حوزه انتخابیه‌ام نوشته‌اند که اصولا قانون اصلاحات ارضی در اینمورد ساکت است یعنی مأمورین اصلاحات ارضی میگویند ما جز آن اجاره‌ای که در اول بسته‌ایم تا مدت پنجسال خاتمه پیدا نکند بهیچوجه نمی‌توانیم در نحوة اجاره تغییر بدهیم بنده اطلاع دارم قنات اصلا خشک شده است بزارعینی که در زمان آب داشتن آن قنات وجود داشته‌اند میگویند حتماً بیا اجاره بده آخر چی را اجاره بدهد اصلا موضوع منتفی است و حالا آن قنات وجود ندارد اصلاحات ارضی فشار می‌آورد به زارع به زارعی که خودش دارد متواری می‌شود و می‌رود میگویند بیا اجاره کن من استدعا می‌کنم تیمسار نسبت به این امر توجه بفرمایند و لااقل یک دستورالعمل اداری بسازمان اصلاحات ارضی استانها مرقوم بفرمایند که آنها مجاز باشند در مواردی که یک گرفتاری نظیر این بوجود می‌آید اختیار داشته باشند تجدیدنظری در نحوه اجاره بعمل بیاورند.
رئیس ـ تیمسار سپهبد ریاحی بفرمائید.
سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی) ـ بنده جسارت می‌کنم وقت مجلس شورای ملی را تلف می‌کنم ولی موضوعاتی هست که باید در پشت این تریبون بحث بشود و روشن بشود من تقاضا می‌کنم از نمایندگان محترم که هر وقت بحوزه‌های انتخابیه تشریف می‌برند واقعاً بروند در دهات و در باره اجرای قانون اصلاحات ارضی همانطور که دلخواهشان هست بررسی بکنند میل دراید من دعوت می‌کنم هیأتی از نمایندگان محترم مجلس انتخاب بشوند بروند بروستاهای مملکت و واقعیت اجرای قانون برای همه روشن شود جناب آقای دکتر کیان استثنا در همة موارد هست در هر موقع وجود دارد اگر جائی دچار بی آبی شده است من هم که همجوار شما هستم این را میدانم و مطمئن باشید که میزان اجاره هم خیلی غیرعادلانه نیست ولی ممکن است یک دهی تا سال گذشته آب داشته باشد ولی امسال خشکسالی دارد امسال ممکن است ولی عملیات قنائی و عملیات پیشرفت قنات اینها در آینده با خود مستأجر است و با شرکتهای تعاونی است بنده این اظهار را نباید اینجا عرض کنم اگر بگویم که بطور متوسط اجاره‌ها از میزان مال الاجاره که معدل سه سال تعیین شد بطور اکثریت بیست درصد پائین است این را از بنده بعنوان وزیر کشاورزی قبول بفرمائید (صحیح است) این را بنده ناگزیرم عرض کنم و با شاهد و دلیل بجنابعالی ثابت می‌کنم برای اینکه ما ناگزیریم که طرف کشاورز را بگیریم که بنیه بگیرد و استطاعت داشته باشد و بتواند خودش را نگهدارد و اداره بکند ولی موارد استثنا هست ممکن است در هر جا دهقان آبش خشک بشود این را باید علاج کرد این را باید چارة دیگری اندیشه کرد باید به نحوی آب برای او ایجاد کرد (دکتر کیان ـ یک دستور العملی که بتوانند در اینمورد تجدید نظر بکنند صادر بفرمائید) توجه بفرمائید مأمورین اصلاحات ارضی که می‌روند به محل دوست مالک و دشمن زارع نیستند اینها مجریان قانون هستند و اگر تخلف کردند طبق قوانین مملکتی بکیفر خواهند رسید این اختیار را ندارند همانطوری که جناب آقای پروین بطور مبسوط فرمودند اجاره با توافق انجام
+ می‌شود یعنی یک زارعی که چندین سال در این ملک کار کرده است آیا می‌توانیم قبول کنیم که میزان عایدیش را نمی‌شناسد یا قیمت ملکش را نمی‌شناسد از من و شما و تمام مأموران اصلاحات ارضی بهتر می‌شناسند و اگر زراعت نباشد تن به اینکار نخواهد داد ولی موارد استثنا هست بما هم شکایت می‌رسد مثل کدخدا منشی مثل یک دخالت مأمور اجرای قانون دخالت می‌کنیم تغییر هم می‌دهیم مالکین هم آنطور بی انصاف نیستند که اگر ببینند واقعاً زارع نمی‌تواند اجاره را بدهد اصرار کنند روی میزان مال الاجاره بنده اگر عرض کنم جاهائی هست که امروز اجاره آن تقریباً ثلث زمان قبل است این را مالک اجاره داده است بنده بهیچوجه تحمیلی بمالک نکرده‌ام خودش خواسته است سی سال مالک و زارع می‌خواهند رابطه داشته باشند سی سال عمر این سی سال خواه و ناخواه حسن رابطه باید داشته باشند تا این عمل داد و ستد ادامه داشته باشد خواه ناخواه مالک خودش سازش می‌کند که عمل انجام بشود ولی مناطقی هستند که دچار کم آبی هستند آنها را باید برایشان چاره جوئی کرد (صحیح است).
رئیس ـ آقای فیلیکس آقایان بفرمائید.
آقایان ـ بنده وظیفه خود میدانم که از دولت و مخصوصاً جناب آقای وزیر کشاورزی تشکر و سپاسگزاری کنم مبنی بر اینکه تائید فرمودند که در صورت مجلس منعکس شد که به کشاورزی کاری ندارند از محصول مطالبات و مال الاجاره برداشته خواهد شد البته از این انقلاب هم نمی‌توان انتظار دیگری داشت چون بطوری که همه مسبوق هستند گرانبهاترین ودیعة انسانی همان آزادی است که آزادی او و تنش محفوظ بماند صحیح هم همین است که ازمحصول مطالبات و بدهی شان را برداریم و من فکر می‌کنم که جناب آقای مجد هم با این توضیح قانع بشوند و ما هم امیدواریم که در آینده در تمام قوانین اموال جوابگوی بدهی باشد چون تن که جنس نیست مال الاجاره نیست که مورد معامله قرار بگیرد من مجدداً سپاسگزاری می‌کنم
پروین ـ ممکن است اموالش را مخفی بکند آنوقت بناچار خود را توقیف می‌کنند؟
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بنده اولا این مطلبی که جناب آقای مجد و جناب آقای آقایان فرمودند و جناب آقای وزیر کشاورزی هم دفاع فرمودند از اینکه به تن زارع نمی‌توان مراجعه کرد می‌خواستم عرض کنم می‌شود مراجعه کرد برای اینکه در ماده دوم گفته شده بتقاضای مالک می‌روند از محصول برمیدارند مالکی پیدا می‌شود که جنسش خراب است تقاضائی از سازمان اصلاحات ارضی نمی‌کند می‌رود اجرائیه صادر می‌کند به تنش هم مراجعه می‌کند بهیچوجه دولت بمناسبت اینکه در صورتجلسه چیزی نوشته باشد نمی‌تواند قانون را اجراء نکند او می‌رود در مراجع دادگستری شکایت می‌کند و خود زارع را توقیف می‌کند در مقابل هر دینی می‌شود اجرائیه صادر کرد بتقاضای داین وقتی که اجرائیه صادر شد می‌تواند خود شخص را توقیف کند و می‌تواند اموال او را توقیف کند این در اختیار خودش است بهر حال چون در شور دوم است (مجد ـ نظر خودتان را بفرمائید) نظر من این است که این را اضافه کنید که اگر زارعی دید این اجاره‌ها را نمی‌تواند بدهد اگر خواست از زیر بار اجاره سنگین فرار کند بتواند اگر خواست اجاره را فسخ بکند. بکند چون این اجاره‌ها تا پایان مدت قابل فسخ نیست چون مبلغ اجاره بالا است هیچ زارعی تا پایان مدت نمی‌تواند فرار بکند یک راهش این است که بگوئید خودش اگر محصولی که دارد کمتر از مال الاجاره بود بتواند فسخ کند اگر تمام محصول را ببرند خودش چه بخورد زن و بچه اش چه بخورند یک راه فرار بگذارید اینقدر ملاحظه باید داشته باشید وقتی که می‌بینید شور دوم است و کار دیگری نمی‌توانید بکنید پیشنهاد را قبول بکنید این پیشنهاد در جهت تعدیل مادة ۲ است که اگر احیاناً آنطوری که می‌فرمایند جناب آقای وزیر کشاورزی مربوط بموارد استثنائی است بنده حالا برای اینکه مجلس یک کمی از فرم جدی تا حدودی خارج بشود می‌خواست یک مثلی عرض کنم.
(دکتر حکیم شوشتری ـ آقای دکتر مجلس هیچوقت از فرم جدی خارج نمی‌شود) برای رفع خستگی خواستم مثلی عرض کنم: در احکام شرعی هست که اگر موشی و یا گربه‌ای داخل چاه افتاد چند سطل باید از چاه آب بکشند بیرون تا تطهیر شود رفتند به آخوندی مراجعه کردند
+ و گفتند اگر کلاغی افتاد توی چاه چه کار بکنیم آخوند دید راجع بکلاغ حکمی در دستش نیست گفت کلاغ زیرک است و در چاه نمی‌افتد (خنده نمایندگان) حالا حکایت کار ما است جناب آقای وزیر کشاورزی می‌فرمایند مالکین با انصاف هستند ولی استثناء هم هست خوب برای همان استثناء و برای همان مالکین بی انصاف ما می‌بایست یک راه فراری برای زارع بگذاریم استدعا می‌کنم مطالب بنده را روی نهایت دلسوزی تلقی بفرمائید نه بمناسبت اینکه بنده می‌خواهم روی لایحه وزارت کشاورزی انقلت بکنم بمناسبت اینکه خودتان دستتا باز باشد اگر زارعی دید اجاره اش زیاد است و محصول تکافوی مال الاجاره را نمی‌کند اجاره ندهد و ول کند و از مال خود صرفنظر کند مالک می‌رود و بدیگری اجاره می‌دهد تقاضا می‌کنم پیشنهاد بنده را توجه بفرمائید و نظر موافق بدهید.
رئیس ـ نظر دیگری در مادة دوم نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد آقای دکتر مبین قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد خود را در مادة ۲ تجدید می‌کنم یعنی بمادة ۲ اضافه شود ” مگر در صورتیکه زارع بخواهد اجاره را فسخ نماید”. دکتر مبین.
مهندس آراسته ـ مخالفم.
حاذقی ـ بنده هم مخالف با این پیشنهاد هستم.
پروین ـ بنده هم مخالف هستم.
رئیس ـ آقای مهندس آراسته مخالفید بفرمائید.
مهندس آراسته ـ جناب آقای دکتر مبین توجه بفرمایند ما در قوانین اصلاحات ارضی دو نوع زارع داریم که روی زمین است که یا صاحب زمین است یا مستأجر و شق سوم هم ندارد یا در مرحله اول مالک شده یا در مرحله دوم بر اساس تقسیم ملک یا تراضی بین زارعین و مالک، شق ثالثی نداریم که زارعی در زمین باشد که نه مستأجر باشد ونه صاحب زمین یعنی مثل حالت قبل از انقلاب همچو زارعی نداریم اگر به این زارع ما اجازه فسخ دادیم مفهوم مخالفش این خواهد بود که اولا بزارع می‌خواهیم بگوئیم تو نباش سرزمین اگر مقرر است زارع نباشد سرزمین این حق هر فروش است حتی مواد داریم شاید عدم پرداخت بهره مالکانه با توجه بمادة ۵ آئین نامه مصوب کمیسیون مشترک می‌گوید اگر زارعی حق مالکانه را نپرداخت مالک می‌تواند تقاضا بکند که این زمین را از او بگیرند ولی معنیش این نیست که بدهند بمالک معنیش این است که بدهند بزارع دیگر یا شرکت تعاونی طبق ماده اصلاحی حالا پیشنهادی که آقای دکتر می‌فرمایند که ما بزارع اجازه فسخ بدهیم بعد میگوئید چه می‌شود؟ زارع چه جوری باشد روی زمین؟ و مالک چه می‌شود؟ مالک برود سر خرمن سه تا و دوتا همچو چیزی نداریم و زارع هم فکر می‌کنم با استفاده از مادة۵ آئین نامه و هم با استفاده از مادة ۲۳ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی همان مطلبی است که در اول جلسه فرمودید مطلب خودداری زارع در ماده ۲۳ هست نه در ماده ۲۲ آنجا هم اگر از زراعت خودداری بکنند می‌گوید آقا مرخصی و بزارع بر نمی‌گردد آنچنان زارعی هم که بهره مالکانه ندهد نداریم
دکتر مبین ـ این اختیاراتی که فرمودید برای مالک است نه برای زارع
رئیس ـ بنظر بنده پیشنهاد آقای دکتر مبین قابل توجه است برای اینکه برای زارع هم باید حقی در نظر گرفته شود تا اگر دید واقعاً این قراردادی که بسته است عادلانه نیست در رفع آن حق اقدام داشته باشد البته بسته بنظر مجلس است ولی بنظر بنده در پیشنهاد آقای دکتر مبین مطلب قابل توجهی وجود دارد مخالف در پیشنهاد آقای دکتر مبین صحبت کرده است تیمسار سپهبد ریاحی فرمایشی دارید بفرمائید
سپهبد ریاحی (وزیر کشاورزی) ـ بنده دلایلی را که آقای مهندس آراسته گفتند تکرار نمی‌کنم ولی اگر چنین تبصره‌ای گذاشتیم و زارعین حق فسخ کردن داشتند اگر زارعی فسخ کرد وضع ملک چه می‌شود؟ بمالک بدهید؟ (دکتر کیان ـ بزارع دیگری بدهد) آیا تصور نخواهید فرمود باین ترتیب یک نوع مالکیت دیگری در قانون ایجاد بکنیم بنده خودم زارع طرف خود را مجبور کنم یا تطمیع کنم که از حق خودش به نفع من بگذرد تا من قوی تر
+ تصاحب کنم اگر این خطر را احساس نمیفرمائید عرض ندارم عمده این است که امروز در مملکت بعد از ۵ سال یک ضابطه‌ای ایجاد کرده‌ایم یا فروخته‌ایم یا تقسیم کرده‌ایم و یا اجاره داده‌ایم حالا بر مأخذ قانونی که آقایان محترم تصویب فرمودند ما بزارع اجاره داده‌ایم حالا اگر یکوقتی اتفاقی رخ داد که زارع نتوانست بمیزان مال الاجاره بهر برداری کند باز هم قوانینی هست که باید باین کار رسیدگی کند ولی فردا تمام زارعین میگویند فسخ اجاره را می‌خواهیم تکلیف ما چه خواهد شد اگر این مسئله را حل بفرمائید بنده حرفی ندارم (دکتر کیان ـ ادارات اصلاحات ارضی خودشان نظر بدهند) یک مدتی باید مثل مأمور اصلاحات ارضی کار کارد تا به مشکلات کار واقف شد استدعا می‌کنم اگر ضابطه‌ای می‌خواهید تصویب کندی که هر تصمیمی البته برای ما قانون است و ما مجری صالح آن خواهیم بود عواقب آن کار را ببینید من فقط این توصیه را می‌کنم اگر بخواهید با این عجله تصمص بگیرید تمام اساس قانون تقریباً از بین می‌رود.
رئیس ـ اینطور که بنده می‌بینم ممکن است واقعاً این موضوع درست حلاجی نشده باشد (صحیح است) اگر اجازه بفرمائید این لایحه برگردد بکمیسیون که مطالعه بیشتری بشود صحیح است) خانمها و آقایانیکه موافقند این لایحه به کمیسیون برگردد خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون فرستاده می‌شود.
۶ ـ تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره اصلاح بودجه بوسیله آقای معاون وزارت دارائی
رئیس ـ آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اجازه مقام محترم ریاست لایحه ایست در اجرای قانون خرید ماشین آلات و سایر لوازم که مقرر است قراردادهائیکه با خارج منعقد می‌شود متن قرارداد برای ملاحظه و تصویب کمیسیون دارائی تقدیم شود قراردادیست با دولت فرانسه بریا خرید وسایل لوله کشی گاز تقدیم می‌شود و استدعا می‌کنم اجازه بفرمائید به کمیسیونهای مربوط ارجاع بشود.
رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
قوام صدری ـ اصلاح بودجه‌ای است مربوط به وزارت اقتصاد برای بررسی کمیسیون بودجه تقدیم می‌شود و استدعای ارجاع به کمیسیون را دارم.
رئیس ـ به کمیسیون بودجه ارجاع می‌شود.
۷ ـ تصویب صورت جلسه
رئیس ـ راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.
۸ ـ طرح گزارش شور اول کمیسیون آبادانی و مسکن راجع به نحوة استفاده از خانه‌های سازمانی
رئیس ـ گزارش شور اول لایحه نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از کمیسیون آبادانی و مسکن بمجلس شورای ملی
کمیسیون آبادانی و مسکن در جلسه دهم بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای مهندس آموزگار معاون وزارت آبادانی و مسکن لایحه شمارة۳۴۷۵/۴ ـ ۱۳۴۵/۹/۳۰ دولت راجع به نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی را که بشمارة ۲۰۸۷ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی آنرا تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
لایحه مربوط به نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی
مادة ۱ ـ خانه سازمانی خانه ایست که از طرف وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی و یا وابسته بدولت در اختیار متصدیان مشاغل معین در دوره تصدی آن شغل برای سکوت گذارده می‌شود.
مادة ۲ ـ شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی
+و مبلغی که استفاده کننده باید بپردازد و همچنین ترتیب تخلیه آن بموجب آئین نامه‌ای خواهد بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب از طرف وزارت دارائی و وزارت آبادانی و مسکن تهیه و بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
مادة ۳ ـ خانه‌های سازمانی مشمول هیچیک از مقررات قانون مالک و مستأجر و تعدیل اجاره بها و همچنین انجام تشریفات ثبتی نخواهد بود.
مادة ۴ ـ ادارات پرداخت کننده حقوق در مرکز و شهرستانها مکلفند مبلغی را که استفاده کننده از خانه سازمانی در ازاء استفاده از آن باید بپردازد ماهیانه از حقوق و سایر دریافتیهای او کسر و بلافاصله بحساب مربوط تحویل نمایند.
مادة ۵ ـ در صورتیکه استفاده کننده از خانه سازمانی ظرف مهلت مقرر خانه را تخلیه نکند تا روز تخلیه و تحویل حقوق و مزایای او و در مورد مستخدم بازنشسته نیز حقوق بازنشستگی با رعایت مادة ۹۶ قانون استخدام کشوری بنفع سازمان مربوط برداشت خواهد شد.
مادة ۶ ـ خانه‌های سازمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی مشمول مقررات مربوط بخود خواهد بود.
مخبر کمیسیون آبادانی و مسکن ـ مهندس عطائی
گزارش شور اول از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای مهندس آموزگار معاون وزارت آبادانی و مسکن لایحه شمارة ۳۴۷۵/۴ ـ ۱۳۴۵/۹/۳۰ دولت راجع به نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون آبادانی و مسکن را تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی ـ عزت الله اوزار
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری بمجلس شواری ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای مهندس آموزگار معاون وزارت آبادانی و مسکن لایحه شمارة ۳۴۷۵/۴ ـ ۱۳۴۵/۹/۳۰ دولت راجع به نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون آبادانی و مسکن را در اینمورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
رئیس کمیسیون دادگستری ـ فخر طباطبائی
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است آقای مهندس والا بفرمائید.
مهندس والا ـ بنده در باره این لایحه و اصلش بهیچوجه من الوجوه توضیحی ندارم بدون تردید دولت یک بودجه‌ای می‌گذارد و خانه‌ای می‌سازد و به کارمندش می‌دهد و این نحوه دریافت مال الاجاره و حقوقی است که بر آن تعلق می‌گیرد اما مسئله‌ای که خواستم بعرض نمایندگان محترم برسانم و توجه جناب آقای وزیر آبادانی و مسکن را جلب کنم این است که متأسفانه بسیاری از وعده‌های مأمورین دولت و مسئولین وقتی عنوان می‌شود مردم آنرا با قاطعیت تلقی می‌کنند در این مورد که یک نماینده دولت آن را عنوان کند اگر خاطرتان باشد رد موقعیکه سازمان مسکن تشکیل شد آمدند راجع به شهرستانها یک سهمیه‌ای درست کردند از جمله در مورد سهمیه حوزه انتخابیه بنده حتی در رادیو و جراید تبلیغ کردند که در جدود ۴۰ دستگاه خانه‌های سازمانی در آنجا احداث می‌شود بدون تردید این وعده برای مردم بخصوص برای کارمندان دولت که در محل دورافتاده کار می‌کنند یک بارقه امیدی بوده است از آن موقع تا بحال ۴، ۵ سال گذشته و من می‌بینم و مسکلات وزارت آبادانی و مسکن را میدانم ولی کوچکترین اقدامی نتوانسته است بکند البته این مطلب مانع از این نیست
+ که بنده تشکرات خودم را از جناب آقای دکتر نهاوندی عرض نکنم و حسن نیت ایشان و حقیقاً مراتب تحسین و تقدیر خودم را در این مجلس تقدیم می‌دارم برای اینکه میدانم با چه جدیت برای عمران و آبادی و مسئولیتی که بعهده دارند کوشش می‌کنند مخصوصاً در خلخال که بیشتر از حد انتظار من توجه کرده‌اند اما مسأله خانه سازی برای نقاطی که واقعاً عقب افتاده است از هر جهت واجب است بدو دلیل یکی اینکه ایجاد کار می‌کند خود دولت می‌آید ده دستگاه بیست دستگاه خانه سازمانی احداث می‌کند بالطبع در بهبود وضع شهر در زیبائی شهر در عمران و آبادی آن منطقه مؤثر خواهد بود و مردم هم به تبعیت از کار دولت می‌آیند خانه می‌سازند الآن مشکلی که در حوزه انتخابیه بنده وجود دارد فقدان خانه‌های قبل است و بخصوص خانه هائیکه بتوانند سکونت بکنند و متأسفانه با نبودن خانه‌های مناسب معهذا مال الاجاره اش گران است بنابراین چطور می‌شود انتظار داشت از یک کارمند دولت در یک نقطه دورافتاده که بدون اتسفاده از امکاناتیکه در سایر شهرهای بزرگ وجود دارد زندگی بکند و اجاره خانه را هم بیشتر از مبلغی که باید جاهای دیگر بهدهد آنجا بدهد من واقعاً توجه مسئولین امور را به این مسئله جلب می‌کنم اگر نمی‌توانید کاری بکنید وعده هم ندهید و مردم را هم امیدوار نکنید وقتیکه اعلان کردید حتی صحبت شفاهی مسئولین امور باید حجت باشد باید بصورت قاطع باشد بنده می‌خاستم استدعا کنم از جناب آقای دکتر نهاوندی این مطلب را توجه بفرمایند که علت اینکه وعده‌های اداره سازمان مسکن (دکتر نهاوندی ـ سازمان خانه سازی) به بخشید سازمان خانه سازی بمرحله اجرا نرسیده واقعاً چه مشکلاتی بوده تا مردم روشن بشوند و مطلب دیگر اینکه در خاتمه خواهش می‌کنم که حتماً یک فکری در مورد خانه‌های سازمانی خلخال بفرمایند خیلی موجب تشکر بنده می‌شود.
رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین بفرمائید.
دکتر شفیع امین ـ بنده قبلا می‌خواهم از زحمات و فعالیت وزارت آبادانی و مسکن وزیر محترم و همینطور مهندسین و کارمندان دفاتر فنی که حقاً زحمت می‌کشند و با ایمانی کهدارند و اقداماتیکه می‌کنند تشکر بکنم در آذربایجان در تبریز و در شهرهای مختلف آذربایجان اقداماتی بعمل آمده (موسوی ماکوئی ـ اقدامات ارزنده‌ای بعمل آمده) مخصوصاً در جاهای دورافتاده بنده هم تأیید و تقدیر می‌کنم و خواهش می‌کنم در تبریز مقداری که در نظر گرفته شده یک سوم آنرا انجام داده‌اند با طرز آبرومندی و علاقه خود وزارتخانه و دفتر فنی و همینطور با فعالیت تیمسار صفاری استاندار آذربایجان انجام شده (دکتر حکیم شوشتری ـ تیسمار صفاری از شریف ترین مأمورین دولت است) ولی دو سوم دیگر باقیست همینطور بنده تقاضا دارم در قصبات و بخشهای دورافتاده برای مثال عرض می‌کنم بنده قبل از دستور هم مصدع شدم در هشرود که مرکز سراسکند است متأسفانه از نظر ساختمانی از نظر راه از نظر فرهنگ و بهداشت ناراحتند تقاضا دارم آقای وزیر آبادانی و مسکن آقای معاون محترم نسبت به آن شهرستان توجه بفرمایند که مرکز سراسکند است و قصباتی دارد که خانه ندارند همین طور در سایر قصبات آذربایجان مثل شبستر و صوفیان (حقشناس ـ هریس را هم بفرمائید) و هریس احتیاجات را طوری ترتیب بدهند در این نقاط که از جاهای پر جمعیت و آباد و خوبی هستند اگر ساختمانهای دولتی ساخته نشود پیشرفت نخواهد نمود از نظر عمران و آبادی و از نظر پیشرفت اقدامات وزارت آبادانی و مسکن بسیار ارزنده بوده است امیدواریم تعقیب بکنند و این بخشها را جلو بیندازند.
روحانی ـ این لایحه برای ساختمان نیست.
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بورود در شور مواد رأی می‌گریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة ۱ ـ خانه سازمانی خانه ایست که از طرف وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی و یا وابسته دولت در اختیار
+ متصدیان مشاغل معین در دوره تصدی آن شغل برای سکونت گذارده می‌شود.
رئیس ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی ـ بنده می‌خواستم از این فرصت استفده کنم جناب آقای دکتر نهاوندی توضیح بفرمایند خانه‌های سازمانی در مملکت ایران چقدر است و بچه صورت در اختیار کارمندان گذاشته می‌شود و اصولا چه برنامه‌ای دارید که در تمام مناطق ایران از این خانه‌ها بسازند مطلبی که جناب آقای مهندس والا عنوان فرمودند مطلب صحیحی بود در گذشته به بعضی از شهرستانها رفته بودند و وعده هائی داده شده بود ولی اصولا وزارت آبادانی و مسکن بر اساس برنامه‌ای معین یک مقدار خانه ساخته که بنده بسهم خودم از آقای دکتر نهاوندی تشکر می‌کنم (مهندس کمانگر ـ در کردستان خیلی زحمت کشیدند بنده بسهم خودم تشکر می‌کنم) در مورد خانه سازی در قزوین عرض می‌کنم بنده راجع به حوزه انتخابیه‌ام عرض می‌کنم که با صاول بسیار صحیح انجام شده هفته پیش با خود ایشان رفته بودیم اصولا جناب آقای دکتر نهاوندی برنامه شما در مورد خانه سازی چیست الآن در سحط شهرها یک مقدار خانه ساخته شده ولی در سطح روستاها مقدار خانه سازمانیشان زیاد نیست مأمورینیکه در روستاها زندگی می‌کنند و در مراکز بخشها با مشکل کمبود خانه مواجه هستند می‌خواستم خواهش کنم توضیح بفرمائید که در این مورد چه برنامه‌ای دارید و فکری بکنید که در این مورد یک مقدار خانه‌های سازمانی بیشتر داشته باشیم مأمورین ما در شهرستانها و بخشها اکثراً دچار بی خانمانی هستند خواهش می‌کنم توضیح بفرمائید و موجب خواهد شد که نمایندگان روشن بشوند.
بدر صالحیان ـ در بخشها هنوز شروع نشده است.
رئیس ـ آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ گر چه در کلیات لوایح که مطرح است می‌شود صحبت کرد ولی بنده در اینجا می‌خواستم عرض کنم که این لایحه مربوط بکیفیت استفاده از این خانه‌ها و اجاره اش هست و اگر فرصت دیگری پیش بیاید در این باب باید بحث و شور و مطالعه کرد تا واقعاً از این تجربه‌ای که پیدا کرده‌اید بتوانید استفاده کنید که چه اصولی را در نظر بگیرید برای خانه سازی اعم از اینکه خانه‌های سازمانی برای مأمورین دولت باشد یا خانه سازی برای افراد بی خانه بنظر من این مسئله بسیار دقیق و حساس است جهات مختلف کار را باید در نظر بگیرید و تصور می‌کنم با مطالعات و تجربیاتیکه در این مدت داشته‌اید بتوانید نتیجه بگیرید بنده فکر می‌کنم بعضی جاها برای اینکه سرمایه خصوصی بکار بیفتد شاید دولت بتواند مطالعه‌ای بکند و سرمایه خصوصی را بکار بیاندازد بسیار منطقی و صحیح است که صاحب سرمایه خانه بسازد و مبالغ گزافی از بودجه مملکت که می‌تواند همیشه در جریان کارها مفید باشد بصورت خانه در یک محل در نیاید تا آن علاقه‌ای که لازم است به نگهداری و مراقبت و مواظبت آن خانه‌ها رعایت بشود البته اینها مسائلی است که بنده خواهش می‌کنم حالا که این بحث بمیان آمد جهات مختلف را بررسی بکند که کجا امکان هست و اگر هست در جهت تقویت آن باشیم بنده در این ماده که اجازه صحبت خواستم یک نکته‌ای بود و این یادآوریها با توجه بفرمایشاتیکه شد این است که بفعل آینده که در اینجا ذکر شده است توجه نمائید، بنده عقیده نداشتم در این مسائل در این مورد صحبت کنم شما الآن مقداری خانه دارید و حتی بعضی سازمانها هستند از قبیل راه آهن و اداره غله که اینها سالهای قبل خانه ساخته‌اند و دست کارمندانشان هست به بینید اگر باز دارید قانونی میگذرانید این برای کیفیت استفاده از تمام خانه‌ها باشد برای اینکه سوءاستفاده نشود یک قدری عبارتش جامع باشد چون در این جا گفته شد گذاشته می‌شود و باید عبارت جامع باشد بنده دیگر حرفی ندارم چون شامل همه خانه‌ها می‌شود.
رئیس ـ خانم تربیت بفرمائید.
بانو تربیت ـ جناب آقای وزیر آبادانی و مسکن بنده هم عرض مختصری دارم در تائید فرمایش آقای دکتر الموتی همکار محترم ما باید بروستاها توجه بکنیم (صحیح است) اگر حتی برای روستائیان نمی‌توانیم خانه بسازیم
+ لااقل اصطبلهای عمومی بسازیم توجه بفرمائید اصطبلهای عمومی در بهداشت و زندگی دام بسیار مؤثر است بخصوص در آنجائی که هر روستائی یکی دو دام دارد (مجد ـ منظورتان تهیه جا برای دام است ؟) بله هر روستائی که یکی دو دام در اختیار دارد اینها در زمستان در یک جای محفوظی باشند که غیر از آن اطاق و خانه‌ای باشد که روستائیان زندگی می‌کنند توجه بفرمائید این روستاها حمام ندارند برای آنها حمام بسازید و بنده پیشنهاد می‌کنم این محل هائی که مورد استفاده عموم روستاها است ساخته شود.
رئیس ـ خانم تربیت این لایحه در مورد خانه‌های سازمانی است که ساخته شده و فعلا موضوعی که میفرمائید مطرح نیست
بانو تربیت ـ من هم مثل آقای دکتر الموتی خواستم تائید کنم که به روستاها باید توجه بشود.
رئیس ـ ایشان راجع به خانه‌های سازمانی صحبت کردند راجع به اصطبل صحبت نبود، آقای دکتر کیان بفرمائید.
دکتر کیان ـ بعقیده بنده یکی از بدترین نوع سرمایه گذاری، سرمایه گذاری در امر خانه سازی است چون سرمایه بازده ندارد اما اگر دولت بنا بموقعیت زمان و مکان در امر خانه سازی اقدام کرد موجب می‌شود که یک کاری برای افراد بیکار فراهم شود و بهترین نوع کار کار ساختمانی است چون بیش از ۷۰ % پرداختها در محل می‌شود ولی متأسفانه دیدیم که دولت بیشتر آمد نقاطی که آباد بود برای اینکار آبادتر کرد و نقاط دیگر که خراب بود خرابتر کرد (بدر صالحیان ـ اینطور نیست) بنده راجع به منطقه خودم عرض می‌کنم و حق هم دارم چون منطقه‌ای است که از لحاظ طبیعت دچار خشکی و خرابی شده و دولت باید یک اقدامی بکند نه تنها نکرد یک مقدار زمین با لطف آقای وزیر خریداری هم شد منتهی اعتبارش در جای دیگر بمصرف رسید در هر حال بنده می‌خواستم استدعا کنم حالا که قرار بر این گذاشتند که خانه بسازند لااقل بمناطق عقب افتاده توجه داشته باشند و یک اقدامی بشود که کاری برای مردم انجام و اثر وجودی داشته باشد.
رئیس ـ آقای حاذقی بفرمائید.
حاذقی ـ عرض می‌کنم مطالبیکه در مجلس شورای ملی مطرح می‌شود باید مبتنی بر واقعیات باشد و نباید روی تعصب و نظر خاصی باشد برای اینکه ما صرفنظر ای اینکه نماینده یک حوزه انتخابیه هستیم نماینده تمام مملکت ایران هم هستیم اما در این مورد بخصوص می‌خواهم عرض کنم که همکاران محترم توجه بفرمایند که قانون اقتصادی بطور مطلق نیست که ما بگوئیم که سرمایه گذاری در مورد خانه‌های سازمانی فایده ندارد پس این کار مفیدی نیست این البته استثناء دارد وقتیکه در یک کشوری انقلابی بر پا شده و این انقلاب مبتنی بر فراهم کردن وسیله برای اجراء یک برنامه‌ای بسیار وسیع و همه جانبه در تمام مملکت و در سطح روستاها و نقاط دورافتاده است که باید اجرا بشود بنابراین باید وسائل کافی برای اجرای برنامه بوجود بیاید یکی از این وسائل داشتن خانه هائی است در شهرهائیکه وسائل زندگانی برای کارمندان دولت که مجری برنامه‌های دولت هستند بوجود بیاد من کاری ندارم که در بعضی شهرها وسائل زندگی بحد وفور فراهم است خانه برای سکونت مأمور دولت وجود دارد و بعد هم خانه هائی بوسیله وزارت آبادانی و مسکن ساخته شده چنانچه وزیر آبادانی و مسکن که من بشخص ایشان و معاون پارلمانی ایشان که هر دو از جوانهای تحصیلکرده و با ایمان و علاقه مند به مملکت هستند علاقه دارم نظرشان را جلب می‌کنم که این برنامه را دنبال کنید و با یک نظر مساوی اجرا بکندی برای اینکه معنی ندارد یک برنامه‌ای شروع شده دولت سابق هم شروع کرده باشد باید ادامه پیدا کند در مملکت باید اساس بر مداومت باشد وقتی دولت قبلی کاری را شروع کرد باید بدون استثناء ادامه داشته باشد آقای دکتر کیان درست فرمودند آقای دکتر الموتی نیز بیاناتشان صحیح بود نظر آقای روحانی که سرمایه گذاری باید یک بازدهی داشته باشد این در مورد همه شهرستانهای ایران صدق نمی‌کند من در مورد شهرستان جهرم باید عرض کنم که یک شهرستانی است که مرکز آن الان ۴۰ هزار نفر جمعیت دارد بالاخره مأمورین دولت می‌روند آنجا خانه ندارند اداره
+ دادگستری یک شهرستانی توی یک خانه کثیف ۵۰۰ ساله است که با خشت ساخته شده رئیس ژاندارمری رئیس دادگستری خانه ندارند فرماندار محل، محل ندارد و ناچار است برود در یک جای اجاره‌ای بنشیند برای آنجا ۶۰ تا خانه در نظر گرفته شده زمین آنهم خریداری شده و در اختیار وزارت آبادانی گذاشته شده و حالا هم از این سال بسال دیگر ساختمانها احاله می‌شود و تازه سازمان برنامه نوشته این برنامهها بترتیب الا هم فالاهم اجراء می‌شود ما نمیدانیم اهمش کدام است که به فالاهم نمی‌رسد بنده استدعا می‌کنم وزیر آبادانی و مسکن توجه بفرمایند کمک کند که بمأمورین دولت که بیخانمان هستند کمک بشود و خانه هائی تهیه کرده و بدهند.
رئیس ـ نظر دیگری در ماده اول نیست؟ (اظهاری نشد) ماده دوم قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة ۲ ـ شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی و مبلغی که استفاده کننده باید بپردازد و همچنین ترتیب تخلیه آن بموجب آئین نامه‌ای خواهد بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب از طرف وزارت دارائی و وزارت آبادانی و مسکن تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس ـ آقای دکتر رهنوردی بفرمائید.
دکتر رهنوردی ـ بنده بطور کلی در کلیات این لایحه فکر می‌کنم از هر لحاظ لایحه خوبی است و ایجاد خانه‌های سازمانی مخصوصاً برای کارمندان دولت که در بعضی مناطق با شرایطی بسیار سخت زندگی می‌کنند این وسیله خوبی است بعضی از کارمندان مایل نیستند به نقاط دوردست بروند ما باید وسایلی فراهم کنیم که از لحاظ زندگی آسایش بیشتری داشته باشند و به آنجا بروند نظر بنده در مادة۲ این بود منتهی چیزی که در اینجا حائز اهمیت است این است که ما این شرایط را بدانیم یعنی استفاده از خانه‌های سازمانی و مبلغی که استفاده کننده باید بپردازد این چیزی است که بنده فکر می‌کنم که دولت اگر این موضوع را در مجلس شورای ملی مطرح می‌کرد و نمی‌گذاشت بموجب آئین نامه‌ای که بعداً بوسیله وزارت آبادانی و مسکن و وزارت دارائی تهیه خواهد کرد این شرایط و این طرز استفاده از خانه‌های سازمانی که ما در اینجا مورد شور قرار بدهیم و نظرات خودمان را بنام اینکه ما گرفتاریهای مردم را بیشتر میدانیم و اشکالاتی که در مورد خانه‌های سازمانی پیش آمده مخصوصاً بنده خاطرم هست جناب آقای مهندس آموزگار که در مورد خانه‌های سازمانی راه آهن اشکالاتی پیش آمده بود که از آنجا بلند نمی‌شدند و از طرفی هم مایل هستیم در اینمورد اگر امکان دارد حالا که در مجلس مطرح میفرمائید و باید طی آئین نامه‌ای بعداً تهیه شود در آن مورد توضیحاتی بدهید که نظرتان راجع به آن شرایط چه خواهد بود و چه کاری خواهید کرد خیلی متشکر می‌شوم اگر در اینمورد توضیحی داده شود.
رئیس ـ آقای دکتر رهنوری شور اول است اگر پیشنهادی دارید مرحمت بفرمائید نظر دیگری در مادة ۲ نیست؟ آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری ـ در مادة۲ سطر سوم نارسا است نوشته شده از تاریخ تصویب، تصویب چی؟ باید نوشته شود از تاریخ تصویب این قانون.
رئیس ـ پیشنهاد بفرمائید.
دکتر اسفندیاری ـ پیشنهاد داده‌ام.
رئیس ـ نظر دیگری در مادة ۲ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
در مورد لایحه خانه‌های سازمانی پیشنهاد می‌نماید در سطر سوم مادة ۲ پس از (تاریخ تصویب) کلمه (این قانون) اضافه شود. دکتر یزدان پناه
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در مادة ۲ اصلاح زیر بعمل آید.
+ که ظرف سه ماه پس از تصویب این قانون از طرف وزارت دارائی … دکتر اسفندیاری
رئیس ـ مادة ۳ قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة ۳ ـ خانه‌های سازمانی مشمول هیچیک از مقررات قانون مالک و مستأجر و تعدیل اجاره بها و همچنین انجام تشریفات ثبتی نخواهد بود.
رئیس ـ آقای مجد بفرمائید.
مجد ـ بنده هم بنوبت خودم از مدیریت و حسن نظر جناب آقای وزیر آبادانی و مسکن بخصوص در منطقه خودم تشکر می‌کنم ایشان کمال دقت و محبت را در آن منطقه فرموده‌اند خانه‌های سازمانی برای ما ساخته‌اند که در وضع منطقه بسیار تأثیر کرده است (صفی پور ـ برای ما که نساخته‌اند) چون منظور از ساختن خانه‌های سازمانی انتفاع نیست بلکه منظور یاددادن بمردم بطرز ساختن خانه‌های جدید و فرم مهندسی جدید است و بعلاوه سایر امور وزارتخانه‌ای که در تحت نظر آقای دکتر نهاوندی انجام شده با سرعت کاملی در کلیه مناطق بخصوص منطقه انتخابیه بنده پیشرفت داشته و از این نظر مجبورم تشکر کنم (نیری ـ سفارش بنده را هم بفرمائید) اما در ماده سوم که گفته شده و تعدیل اجاره بها قانون تعدیل اجاره بها نداریم اصلا این قانون نسخ شده و نسخ صریح هم شده است الآن خدمت جناب آقای دکتر یگانه عرض می‌کردم که آن قانونیکه در سال ۱۳۳۹ بنام قانون مالک و مستأجر گذشت قانون تعدیل اجاره بهاء نسخ شده و در متن خود قانون مالک و مستأجر ماده‌ای هست راجع به تعدیل اجاره بها و نامبردن از قانونی که مرده است ضمن قانون صحیح نیست و منظرمان در خود قانون مالک ومستأجر که نام برده کفایت می‌کند مطلب دیگر مربوط بانجام تشریفات ثبتی است این جمله ابهام دارد چون انجام تشریفات ثبتی ظهور دارد در ارائه اسنادی که تقاضای ثبت می‌کنند و یا صدور آگهی ثبتی یا آگهی‌های نوبتی و یا صدور اسناد مالکیت و اینجور مسائلی که بنام انجام تشریفات ثبتی است و حال آنکه نظر وزارت آبادانی و مسکن این است که لازم نباشد صدور سندی در دفترخانه یا محضر انجام بشود بین اشخاصی که در آنجا سکونت می‌کنند بنده پیشنهادی دارم که تقدیم می‌کنم تا در کمیسیون رسیدگی شود.
رئیس ـ آقای مرتضوی بفرمائید.
مرتضوی ـ مطالبی که بنده می‌خواستم عرض کنم مطالبی بود در همین زمینه‌ای که همکار محترم آقای مجد فرمودند و پیشنهادی هم دارم که تقدیم می‌کنم
رئیس ـ نظر دیگری در مادة ۳ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم در مادة ۳ لایحه خانه‌های سازمانی جمله ” تعدیل اجاره بهاء و همچنین انجام تشریفات ثبتی ” حذف شود شیخ الاسلامی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
چون قانون تعدیل اجاره بها نسخ شده و در حال حاضر قانونی باین نام نداریم ثانیاً منظور از (انجام تشریفات ثبتی) معلوم نیست و جمله مذکور ابهام دارد پیشنهاد می‌کنم جمله (تعدیل اجاره بها) حذف و از جمله انجام (تشریفات ثبتی) رفع ابهام شود. رضا مجد
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم مادة ۳ بصورت زیر اصلاح شود:
… مالک و مستأجر نخواهد بود.
دکتر اسفندیاری
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید که بعد از جمله تشریفات ثبتی اضافه شود ” مربوط بمقررات اجاره و استجاره ”.
با تقدیم احترامات ـ مرتضوی
رئیس ـ مادة ۴ قرائت می‌شود.
+ (بشرح زیر قرائت شد)
مادة ۴ ـ ادارات پرداخت کننده حقوق در مرکز و شهرستانها مکلفند مبلغی را که استفاده کننده از خانه سازمانی در ازاء استفاده از آن باید بپردازد ماهیانه از حقوق و سایر دریافتیهیا او کسر و بلافاصله بحساب مربوط تحویل نمایند.
رئیس ـ در مادة ۴ نظری نیست؟ آقای روحانی بفرمائید.
روحانی ـ ببخشید اینجا می‌گوید ادارات پرداخت کننده نظرم این است که توضیح داده شودکه ادارات و سازمانهائیکه.
اسفندیاری ـ البته بطور کلی آنها هم اداره است.
رئیس ـ پیشنهاد بفرمائید. نظر دیگری در مادة ۴ نیست؟ (اظهاری نشد) مادة ۵ قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة ۵ ـ در صورتیکه استفاده کننده از خانه سازمانی ظرف مهلت مقرر خانه را تخلیه نکند تا روز تخلیه و تحویل حقوق و مزایای او و درمورد مستخدم بازنشسته نیز حقوق بازنشستگی با رعایت مادة ۶۹ قانون استخدام کشوری بنفع سازمان مربوط برداشت خواهد شد.
رئیس ـ در مادة ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید مادة ۵ لایحه خانه‌های سازمانی بشرح زیر اصلاح گردد:
مادة ۵ ـ در صورتیکه استفاده کننده از خانه سازمانی ظرف مهلت مقرر خانه را تخلیه نکند سازمان مربوط موظف است بمبنای ۲۰ % علاوه بر اجاره خانه‌های مشابه آن در شهر از استفاده کننده دریافت دارد و در مورد مستخدم بازنشسته نیز حقوق بازنشستگی با رعایت ماده ۹۶ قانون استخدام کشوری بنفع سازمان مربوط برداشت گردد.
مهندس اخوان ـ مهندس زرآور
رئیس ـ ماده ۶ قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة ۶ ـ خانه‌های سازمانی نیروهای مسلح شاهنشاهی مشمول مقررات مربوط بخود خواهد بود.
رئیس ـ در مادة ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
محترماً پیشنهاد می‌کنم که احداث خانه‌های سازمانی در شهرستانهای دور افتاده که مرکز استانداری یا فرمانداری کل واقع نشده‌اند و تاکنون خانه سازمانی در آنجا ساخته نشده با حق تقدم انجام پذیرد. صفی پور
مرتضوی ـ بنده عرضی ندارم.
رئیس ـ راجع به چه موضوعی؟
مرتضوی ـ راجع به مادة ۶.
رئیس ـ تمام شد اگر پیشنهادی دارید مرحمت بفرمائید لایحه و پیشنهادها برای شور دوم بکمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود آقای دکتر نهاوندی بفرمائید.
دکتر نهاوندی (وزیر آبادانی و مسکن) ـ بنده قبل از شروع عرایضم از ابراز لطف خانمها و آقایان محترم عرض تشکر می‌کنم و باید عرض کنم که اصولا علت تقدیم این لایحه بحث در اطراف ضرورت و عدم ضرورت ایجاد خانه‌های سازمانی یا ارزیابی کارهائیکه انجام شده است نبود بلکه وضع مقررات یکنواخت و محدودی بود در مورد نحوه وصول مال الاجاره‌ها و جلوگیری از سوء استفاده هائی که متأسفانه و در موارد متعدد دیده شد بنده سؤالات نمایندگان محترم را خیلی به اختصار پاسخ عرض می‌کنم در مورد وسعت برنامه‌های خانه سازی که اشاره فرمودند البته تصدیق میفرمائید که احتیاجات مملکت فوق العاده وسیع است و برآوردن همه این
+ احتیاجات در ظرف یک برنامه ۵ ساله عمرانی امکان ندارد و محدویتهای مالی هست اما باید عرض کنم بدون هیچگونه مداهنه‌ای بعد از انقلاب ششم بهمن و در طی برنامه عمرانی سوم کشور نهضت خانه سازی و نهضت ایجاد ساختمان که دراین کشور انجام شده چه در مرکز و چه در شهرستانها مسلم در طول تاریخ معاصر ایران بی نظیر بوده است (صحیح است) و در مورد همین خانه‌های سازمانی که غالب نمایندگان محترم بحق گله مند از عدم کفایت آنها هستند از اول سال ۱۳۴۳ تا به امروز فقط خانه‌های سازمانی را عرض می‌کنم و از خانه‌های ارزان قیمت و خانه‌های اجاری و غیره بحث نمی‌کنم دولت بیش از ۲۵۰۰ خانه سازمانی را شروع کرده ساخته و تحویل داده و هزار و صد خانه هم الآن در دست ساختمان دارد که تا آخر سال ۴۶ بپایان خواهد رسید و در پایان برنامه چهارم عمرانی کشور هم نظریات نمایندگان محترم که چه در کمیسیون آبادانی و مسکن و چه در کمیسیون برنامه توضیح فرمودند کاملاً ملحوظ خواهد شد و برای خانه‌های سازمانی در نقاط دوردست در نقاط سرحدی در مناطق جنوب تقدم کامل قائل خواهیم شد و در شهرهای بزرگ با روش پرداخت وامهای ساختمانی طویل المدت بیشتر خانه سازی را تشویق خواهیم کرد اینجا در مورد ضرورت سرمایه گذاری برای ساختمان صحبت شد بنده در جواب جناب آقای دکتر کیان دوست عزیزم که تشریف ندارند عرض می‌کنم اصولا در برنامه‌های مختلف عمرانی باید یک تعادل و تناسبی باشد اگر تمام سرمایه گذاری یک مملکتی معطوف بخانه سازی بشود مسلماً صنعت و کشاورزی و غیره ترقی نخواهد کرد ولی اگر برنامه صنایع اجرا بشود و برنامه کشاورزی اجرا بشود و خانه سازی انجام نشود مسلماً مشکلات اجتماعی و انسانی خیلی زیادی پیش خواهد آمد و اصولا همانطور که شاهنشاه آریامهر در فصل آخر کتاب انقلاب سفید مرقوم فرموده‌اند یکی از برنامه‌های اساسی انقلاب ما اجرای برنامه خانه سازی است و بنده تردید ندارم که ضرورت خانه سازی البته بحد متناسب و بمیزان معقول و همآهنگ با سایر سرایه گذاریها مورد تأیید نمایندگان محترم هم هست (صحیح است) ولی البته در دوسه سال اخیر بخصوص اجرای برنامه ذوب آهن و شروع کارهای پتروشیمی و ساختمان سد شاه عباس کبیر و چند برنامه‌ای که تصمیم باجرا گرفته شده باراده شاهنشاه و تصویب مجلس باعث شد که بعضی از برنامه‌های ساختمانی و غیره کمی بتعویق بیفتد و البته از نظر کلی برای ما ساختمان ذوب آهن بنده وزیر آبادانی و مسکن هستم که عرض می‌کنم ساختمان ذوب آهن و صنایع پتروشیمی و صنعت الومینیم بمراتب مهمتر است از ساختن خانه‌های سازمانی دو نکته کوچک دیگر که در خاتمه عرایضم توضیح می‌دهم یکی در مورد شرایط واگذاری خانه‌های سازمانی و استفاده از این خانه‌ها که دوست عزیزم آقای دکتر رهنوردی مطرح فرمودند در قانونی که ما تقدیم کرده بودیم یک تسهیلات بیتری بود ولی وقتی در کمیسیونها با توجه باینکه فرض بفرمائید چطور خانه واگذار می‌شود و هزینه تخلیه اش چیست و از این قبیل مسائل اصولا کارهای اجرائی است و مربوط به قوه مقننه نیست آن ترتیبات را حذف کردند البته اگر در شور دوم تشریف بیاورید بکمیسیونهای مربوط موقع طرح لایحه من تمام آن جریانات را بعرضتان خواهم رساند یک پیشنهادی که راجع به ضمانت اجرای تخلیه این خانه‌ها داده شد که ۲۰ درصد علاوه بر مال الاجاره خانه مشابه در شهر وصول شود بدلایلی که چندین ساعت در کمیسیون بحث شد و نمایندگان محترم تأیید فرمودند این برای ما خیلی ایجاد اشکال می‌کند بنده از نمایندگان محترمی که این پیشنهاد را کرده‌اند تقاضا می‌کنم که در کمیسیون در شور دوم این مطلب را نگذارند و واقعاً ترتیبی بدهند که دولت از خانه ساختن برای کارمند خودش مأیوس ودلسرد نشود عرض دیگری ندارم (احسنت).
۹ ـ طرح و تصویب گزارش کمیسیون پست و تلگراف مبنی بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی استفاده از بی سیمهای اختصاصی و غیرحرفه‌ای و ابلاغ بدولت
رئیس ـ گزارش کمیسیونهای مربوط راجع به
+ لایحه استفاده از بی سیمهای اختصاصی و غیر حرفه‌ای (آماتوری) مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون پست و تلگراف بمجلس شورای ملی
کمیسیون پست و تلگراف در جلسه ۱۵ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای کشاورزیان معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن لایحه شمارة ۳۱۷۷۴ ـ۱۳۴۴/۱۰/۴ دولت راجع به استفاده از بی سیم اختصاصی و آماتوری را که قبلا بتصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا در آن اصلاحاتی بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
لایحه قانونی استفاده از بی سیمهای اختصاصی و غیرحرفه‌ای (آماتوری)
مادة ۱ ـ برای دایر کردن هر ایستگاه ارتباط رادیوئی اختصاصی و یا غیرحرفه‌ای باید قبلا از وزارت پست و تلگراف و تلفن پروانه دریافت شود.
تبصره ـ ایستگاه ارتباط رادیوئی عبارتست از یک یا چند فرستنده و گیرنده و ادوات مربوطه که برای ارتباط رادیوئی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مادة ۲ ـ کسانی می‌توانند به عملیات رادیوئی غیر حرفه‌ای اشتغال ورزند که از وزارت پست و تلگراف و تلفن گواهینامه مخصوص اخذ نمایند.
تبصره ـ ارتباط رادیوئی غیرحرفه‌ای نوعی ارتباط رادیوئی است که بمنظور خودآموزی علمی و عملی و بررسیهای فنی بین افراد مجاز برقرار می‌گردد استفاده کننده از ارتباط رادیوئی غیر حرفه‌ای کسی است که بخاطر علاقه و ذوق شخصی بمنظورهای فوق بدون هیچگونه نظر انتفاعی و یا سیاسی به برقراری این نوع ارتباط مبادرت می‌نماید.
مادة ۳ ـ از دارندگان پروانه که بهره برداری می‌نمایند ماهانه مبلغی بعنوان حق استفاده دریافت می‌شود که میزان آن به پیشنهاد وزارت پست و تلگراف و تلفن بتصویب هیأت وزیران خواهد رسید. سازمانهای دولتی استفاده کنندگان از ارتباط رادیوئی غیرحرفه‌ای از مقررات این ماده معاف هستند و در سایر موارد نیز معافیت از پرداخت حق استفاده مذکور موکول بتصویب هیأت وزیران خواهد بود.
تبصرة ۱ ـ نماینده انحصاری کارخانه‌های خارجی سازنده دستگاههای فرستنده بی سیم و یا سازندگان داخلی می‌توانند برای نمایش دادن طرز کار دستگاهها بشرط رعایت مقررات منظور در آئین نامه با هر نوع دستگاه یک ارتباط آزمایشی که جنبه بهره برداری نداشته باشد برقرار و از پرداخت ماهانه مقرر در این ماده معاف باشند.
تبصرة ۲ ـ مقاطعه کاران و مؤسساتیکه طرف قرارداد باسازمانهای دولتی باشند باید پروانه تحصیل کنند و مانند سایر دارندگان پروانه حق استفاده مقرر را پرداخت نمایند.
تبصرة ۳ ـ تاریخ شروع بهره برداری از ایستگاه پانزده روز پس از صدور اجازه ترخیص از گمرک و یا تحویل از کارخانه سازنده به خریدار (با اجازه وزارت پست و تلگراف و تلفن) محسوب خواهد شد به استثناء مواردی که دارندگان پروانه تاریخ دیگری را قبلا بوزارت پست و تلگراف و تلفن اطلاع داده باشند.
مادة ۴ ـ در موردی ضروری وزارت پست و تلگراف و تلفن مجاز است با تصویب هیئت دولت تمام یا قسمتی از مزایای گواهینامه و یا پروانه ایستگاه را در تمام کشور و یا بعضی مناطق برای مدت معینی لغو نماید و در این مورد مراتب از طریق اعلان عمومی به اطلاع دارندگان گواهینامه و یا پروانه ایستگاه رسانده خواهد شد.
مادة ۵ ـ در صورت تخلف از مقررات و قوانین مربوط و یا از مشخصات و شرایط و خصوصیات مندرج در پروانه بتشخیص کمیسیون فنی سه نفری که درآئین نامه پیش بینی خواهد شد وزارت پست و تلگراف و تلفن می‌توانند بر حسب مورد از کار ایستگاه جلوگیری و پروانه مربوط را لغو
+ کند و یا استفاده از گواهینامه را موقوف سازد.
مادة ۶ ـ وارد کردن دستگاههای فرستنده بی سیم بکشور و خارج کردن آنها از کشور و همچنین ساختن یا واگذاری و هر نوع انتقال مالکیت دستگاه فرستنده بی سیم موکول باجازه وزارت پست و تلگراف و تلفن خواهد بود.
مادة ۷ ـ وزارت پست و تلگراف و تلفن کلیه دستگاههای فرستنده بی سیم را که فاقد پروانه استفاده هستند و همچنین دستگاههائی را که مدت اعتبار پروانه آنها منقضی و یا پروانه آنها بطور موقت لغو شده است برای جلوگیری از کار آنها تا صدور یا تجدید پروانه مهمور بسرب خواهد نمود.
مادة ۸ ـ در مواردیکه مصالح امنیتی کشور ایجاب نماید وزارت پست و تلگراف و تلفن می‌تواند با تصویب نامه هیئت دولت دستور توقف کار هر ایستگاه فرستنده بی سیم را صادر نماید.
مادة ۹ ـ بمنظور مراقبت در حسن اجرای مقررات این قانون و آئین نامه آن مأمورین مجاز وزارت پست و تلگراف و تلفن با اجازه دادستان می‌توانند هر موقع دستگاهها را در محل کار و یا هر محل دیگری با رعایت مقررات مربوط مورد بازرسی قرار دهند.
مادة ۱۰ ـ اشخاص زیر به حبس تأدیبی از یک تا ششماه یا بپرداخت غرامت از پنجهزار ریال تا بیست هزار ریال محکوم می‌شوند:
۱ ـ هر کس بدون پروانه ایستگاه رادیوئی تأسیس نماید.
۲ ـ هر کس بدون اجازه وزارت پست و تلگراف و تلفن دستگاه فرستنده وارد کشور یا از آن خارج نماید یا آن را در داخل کشور بسازد یا دستگاه فرستنده را مورد خرید و فروش قرار دهد.
۳ ـ هر کس با ایستگاه غیرمجاز عالماً ءامداً ارتباط رادیوئی برقرار نماید.
۴ ـ هر کس پس از لغو پروانه و گواهینامه و اخطار رسمی وزارت پست و تلگراف و تلفن بعلمیات خود ادامه دهد.
۵ ـ هر کس از دستور صادره وزارت پست و تلگراف و تلفن موضوع مادة ۸ این قانون تخلف نماید.
تبصره ـ در موارد مندرج در این ماده در صورت تکرار جرم دستگاه فرستنده نیز بنفع دولت ضبط خواهد شد.
مادة ۱۱ ـ اشخاص زیر به پرداخت غرامت از دو هزار ریال تا بیست هزار ریال محکوم می‌شوند:
۱ ـ هرکس ایستگاه دیگری را بدون موافقت وزارت پست و تلگراف و تلفن مورد استفاده قرار دهد.
۲ ـ هر کس در ایستگاه بدون پروانه عالماً عامداً مخابره رادیوئی انجام دهد.
۳ ـ هر کس از طول موجهای غیرمجاز یا ثبت نشده در دفاتر وزارت پست و تلگراف و تلفن استفاده نماید.
۴ ـ هر کس بدون گواهینامه بعملیات رادیوئی غیر حرفه‌ای اشتغال ورزد یا با علم و اطلاع با افراد بدون گواهینامه ارتباط رادیوئی بگیرد و یا به اشخاص بدون گواهینامه اجازه کار در ایستگاه بدهد.
۵ ـ هر کس از مقررات و قوانین رادیوئی و یا مشخصات و شرایط و خصوصیات مندرج در پروانه ایستگاه تخلف کند.
۶ ـ هر کس عمداً دفتر گزارش کار ایستگاه را بر خلاف ترتیب مقرر وزارت پست و تلگراف و تلفن تنظیم کند و یا تمام یا قسمتی از عملیات خود را در دفتر ثبت ننماید.
۷ ـ هر کس پیام رادیوئی مربوط به اشخاص دیگر را دریافت نموده آنرا مورد استفاده قرار دهد.
۸ ـ هر کس با علات شناسائی مربوط به دیگران خود و یا ایستگاه خود را معرفی نماید.
۹ ـ هر کس پس از انتضاء مدت اعتبار پروانه یا گواهینامه بدون کسب اجازه مجدد بکار خود ادامه دهد.
مادة ۱۲ ـ در صورتیکه اعمال مذکور در این قانون مشمول مجازاتهای شدیدتری در سایر قوانین باشد مجازات شدیدتر اجراء خواهد شد.
مادة۱۳ ـ آئین نامه اجرائی مواد این قانون از طرف
+ وزارت پست و تلگراف و تلفن تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران قابل اجرا است.
مادة ۱۴ ـ دولت مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون پست و تلگراف ـ سیفی
گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری با حضور نماینده دولت لایحه راجع به استفاده از بی سیم اختصاصی و آماتوری را که قبلا بتصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون پست و تلگراف را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ رضا مجد
رئیس ـ گزارش کمیسیونها مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بگزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.
۱۰ ـ طرح وتصویب گزارش کمیسیون دارائی مبنی بر تأیید اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین المللی و ابلاغ بدولت
رئیس ـ گزارش کمیسیونهای مربوط راجع به لایحه اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین المللی مطرح است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۲ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه ۳۸۰۳ ـ ۴۵/۳/۱ راجع به اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین المللی را که قبلا بتصویب مجلس شورای ملی رسیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرار داد و ماده واحده مصوب مجلس سنا را عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده ـ بوزارت راه (اداره کل هواپیمائی کشوری) اجازه داده می‌شود در هر مورد که تعرفه جدید عوارض فرود آمدن و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی و عوارض مربوط به گواهینامه‌های فنی و هواپیماها و کارکنان پرواز را که در قانون راجع بعوارض فرودآمدن و توقف هواپیماها مصوب ۲۷ خرداد ماه ۱۳۳۷ پیش بینی شده است و همچنین تعرفه عوارض خدمات مختلفی که در هواپیمائی کشوری عرضه می‌گردد با توجه به عوارض مشابهی که در فرودگاههای خارجی و فرودگاههای بین المللی مشابه اخذ می‌شود پس از موافقت وزارت دارائی پیشنهاد و پس از تصویب کمیسیونهای راه و دارائی مجلسین اجرا نماید.
مخبر کمیسیون دارائی ـ عزت الله اوزار
گزارش از کمیسیون راه بمجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لایحه راجع به اخذ فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین المللی را که قبلا در ملجس شورای ملی تصویب گردیده و مجلس سنا اصلاحاتی در آن بعمل آورده بود مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون دارائی را در اینمورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون راه ـ بالاخانلو
رئیس ـ نسبت بگزارش کمیسیونها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بگزارش کمیسیونها رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.
+۱۱ ـ قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد ـ ختم جلسه
رئیس ـ دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
دستور جلسه ۳۲۷
روز پنجشنبه ۱۳۴۵/۱۱/۲۷
۱ ـ گزارش کمیسیونهای مربوط راجع به اصلاح قانون شهرداری. شماره چاپ ۲۱۵۸
۲ ـ گزارش شور اول سازمان نمایشگاههای وزارت اقتصاد. شمارة چاپ ۲۱۶۰
۳ ـ گزارش شور دوم لایحه پرداخت وام برای توسعه و بهبود دامپروری. شمارة چاپ ۲۱۶۲
۴ ـ گزارش شور دوم لایحة افزایش میزان ضرب مسکوک نیکلی. شمارةچاپ ۲۱۶۳
رئیس ـ با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
(ساعت یازده و چهل و پنجدقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی
اداره چاپخانه مجلس شورای ملی