مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ اسفند ۱۳۲۶ نشست ۵۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۵۴
صورت مشروح مجلس روز سه‌شنبه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۲۶
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مجلس
۲- اقتراع دوازده نفر برای شرفیابی به حضور اعلیحضرت همایونی
۳- قرائت دوازده فقره گزارش مرخصی و تصویب آن
۴- طرح گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به معافیت ماشین‌های کشاورزی از حقوق و عوارض گمرکی و تصویب یک فوریت آن
۶- تعیین موقع و دستور جلسه آینده - ختم جلسه
مجلس ساعت شش و پنجاه دقیقه بعد از ظهر به ریاست آقای جواد گنجه‌ای (نایب رئیس) تشکیل گردید
[۱- تصویب صورت مجلس]
صورت مجلس جلسه قبل از آقای فولادوند (منشی) قرائت کردند
ساعت شش و بیست دقیقه بعد از ظهر روز یکشنبه مجلس به ریاست آقای امیرحسین ایلخان ظفر بختیار نایب رئیس تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت کردید.
آقای رضوی و آقای حاذقی راجع به مذاکرات جلسه قبل توضیحی دادند و صورت مجلس تصویب شد اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائبین با اجازه آقایان: دکتر بقائی- ضیاء ابراهیمی- کشاورز صدر- عزیز زنگنه- منصف- فرامرزی- بهادری- بهار- صادقی- ملکی.
غائبین بی‌اجازه آقایان: سالاربهزادی- اردشیر شادلو- معتمددماوندی- امیرتیمور- قوامی- دکتر مصباح‌زاده- شریف‌زاده- عباسی- عرب‌شیبانی.
دیرآمدگان با اجازه آقایان: ملک‌مدنی- مهدی ارباب- عامری- محمد ذوالفقاری- افخمی- محمدعلی مسعودی- سزاوار- رضوی- عباس مسعودی- دهقان.
درآمدگان بی‌اجازه آقایان: بیات- حسن اکبر- دکتر اعتبار- تولیت- آقاخان بختیار- دکتر طبا- اسدی- کهبد.
آقای وزیر دارایی آقای صبا را به معاونت پارلمانی معرفی کردند و آقای اقبال پیشنهاد نطق قبل از دستور نمودند.
آقای اردلان پیشنهاد کردند خبر مربوط به معافیت ماشین‌های کشاورزی جزء دستور شود و رأی به ورود در دستور گرفته شد تصویب نگردید.
آقای نایب رئیس اظهار داشتند دو فقره سوال از آقایان رحیمیان و کهبد رسیده ابلاغ می‌شود و نیز استیضاح از دولت راجع به سوء سیاست داخلی به امضاء آقایان شریعت‌زاده و امینی و سزاوار قرائت شد که به دولت اعلام شد.
آقای اقبال با اشاره به انتشار خبر مربوط به ناوهای امریکایی راجع به دستگاه تبلیغات کشور که ناشر و مروج مصالح مملکت و سیاست عالیه دولت است بیاناتی نمودند و سپس در باب نمایشنامه حرم ناصرالدین شاه و تماشاخانه تهران و نمایش مردم در تأتر فردوسی توضیحاتی داده معتقد بودند نسبت به سلاطین سابق نباید اهانت کرد.
آقای دکتر مجتهدی گزارش مختصری از وضع اخیر آذربایجان دادند مبنی بر این که دولت‌ها پس از رفع غائله آذربایجان در اصلاح امور آن سامان توجهی نکردند انجمن‌های ایالتی و ولایتی تشکیل نشده حکومت نظامی هنوز بر قرار است فرمان عفو ملوکانه بدون قید و شرط اجرا نشده برق و تلفن شهر تبریز خراب است بالاخره توجه دولت
را به موقعیت خاص آذربایجان جلب نمودند.
آقای کهبد در باب اصلاح اوضاع اقتصادی و امنیت قضایی و اصلاح بودجه کشور و تنزل هزینه زندگی و وضع حوزه انتخابیه شهریار و ساوجبلاغ نطق مبسوطی ایراد کردند.
آقای دهقان در پاسخ آقای اقبال اظهار نمودند خوب و بد تأثر را مردم خودشان تشخیص می‌دهند دستگاه تبلیغات نیز به وسیله رئیس جدید اصلاح می‌شود.
آقای حاذقی پیشنهاد نمودند که مجلس وارد دستور و لایحه معافیت ماشین‌های کشاورزی مطرح شود.
آقای مکی راجع به صحبت قبل و بعد از دستور و موضوع نان و گوشت و تصمیمات کمیسیون بودجه مجلس در باب اتومبیل فرمانداران و اعتبارات ساختمانی شهرستان‌ها بیاناتی نمودند و معتقد بودند که تبعیض شده است.
آقای مهندس رضوی در این باره توضیحی دادند که وزارت کشور به نسبت احتیاج هر شهرستانی اقدام خواهد کرد.
آقای دکتر عبده نیز در پاسخ آقای مکی طبق ماده ۴۵ نظامنامه توضیحاتی دادند و ساعت هشت و ده دقیقه بعد از ظهر مجلس خاتمه یافت و بروز سه‌شنبه محول گردید.
نایب رئیس- نسبت به صورت جلسه مخالفی نیست؟
دکتر عبده- بنده عرضی دارم راجع به صورت مجلس.
نایب رئیس- بفرمایید.
دکتر عبده- عرض می‌کنم بنده به خاطر دارم در جلسه گذشته مذاکره شد که کمیسیون اقتصاد ملی راجع به لایحه محدودیت تجارت بازرگانان اتباغ بیگانه هر چه زودتر مطالعاتش را تمام بکنند و گزارش خود را به مجلس بدهند و متأسفانه اکنون قریب یک هفته است می‌گذارد و هنوز کمیسیون اقتصاد ملی راجع به این موضوع تصمیم خودش را ابلاغ نکرده صحیح است بنده می‌خواستم این موضوع را در صورت مجلس قید بکنند که این تقاضا از طرف مجلس از کمیسیون اقتصاد ملی شده است (صحیح است) و تقاضا می‌کنم که مخیر کمیسیون اقتصاد ملی راجع به این موضوع راجع ببطؤ جریان کار توضیحاتی بدهند (صحیح است).
نایب رئیس- در صورت مجلس قید خواهد شد دیگر مخالفی نیست؟
ابوالحسن رضوی- بنده عرضی داشتم
نایب رئیس- راجع به صورت مجلس است؟
ابوالحسن رضوی- بلی. بیان بنده ارتباط به تمام قسمت صورت مجلس و جریان جلسه سابق است مکرر آقایان در ضمن پیشنهاداتی که شده یا قوانینی که مطرح بوده یادآوری نموده‌اند که اگر بنا بشود یک اصولی ظاهراً مورد رعایت قرار نگیرد هیچ وقت در مجلس از نظر قوانینی که می‌خواهد مطرح شود یا سایر شئونی که مجلس باید رعایت کند رعایت نخواهد شد در جلسه گذشته دو سه قسمت بود که بنده با نهایت معذرت لازم می‌دانم توجه مجلس را جلب بکنم به آن اول این که آقای نایب رئیس در موقعی که آقای کهبد نطق قبل از دستور می‌فرمودند ایشان تذکر دادند که یک رشته از این بیانات را لازم نیست بکنند و یک قسمت از این بیانات زیادی شده یک همچو عبارتی بنده البته یادم به ماده ۲۱۰ و ۱۱۲ نظامنامه در موضوع جریان قوانینی که مطرح می‌شود هست اما در نطق قبل از دستور هر قدر مجلس موافقت بکند و اجازه بدهد نماینده البته تا حدودی که وقت مجلس را زیاد نگرفته باشد حق دارد همه چیز را بگوید (صحیح است) برای این که این موضوع باقی نماند و این تذکر یک اثری برای بعد نداشته باشد بنده لازم دانستم که در مجلس یک تذکری داده شود. موضوع دیگر یک جریانی بنا بر اصول نزاکت یا روی اصول سوابق همیشه بود و به هر صورت نظامنامه هم اشعار دارد در موقع ختم جلسه یک استمزاجی پرسشی از مجلس می‌شد که می‌خواهیم مجلس را ختم کنیم و حتی شاید یک قدری با نزاکت ترهم گفتگو می‌شد که اگر اجازه می‌فرمایید مجلس ختم شود در جلسه گذشته با این که بعضی از رفقا داد و فریاد کردند که زود است مجلس ختم بشود باز جناب آقای ایلخان جلسه را ختم کردند البته ایشان روی سوء‌نیتی این کار را نکردند ولی باز برای خاطر این که تا وقتی که مجلس مهیای کار است (مکی- اکثریت نبود) چرا اکثریت بود اگر نبود مانعی ندارد ولی اکثریت بود به هر حال به عقیده بنده با استمزاج مجلس بهتر است موضوع دیگر موضوع استیضاح است بنده از آنهایی نیستم که عقیده داشته باشم که دولت هر چه بکند یا هر خبطی داشته باشد نباید دستش زد و...
نایب رئیس- آقای رضوی مربوط به صورت مجلس نیست.
رضوی-... مربوط به صورت مجلس است چون استیضاح را در جلسه گذشته دادند جای دیگر مورد طرحش نیست...
نایب رئیس- قبل از دستور و جای دیگر بفرمایید آقا
رضوی-... عرض می‌کنم آقا استیضاح وضعیتی، کیفیتی دارد آقا که وقتی یک موارد خاصی خلاف قانون مشاهده شد و البته آن خلاف قانون هم معطل به کار دولتی باشد نمایندگان حق استیضاح دارند این حق هم حق ثابتی است هر نماینده‌ای هم حق دارد که از این حق قانونی خودش استفاده بکند و بالاخره موضوع مداهنه و تملق هم شأن یک نفر نماینده نیست که با این دو استیضاحی که تقدیم شده در جلسه گذشته و جلسه اسبق به نظر بنده مطالبق اصول استیضاح نبوده (صحیح است) یعنی یک کلی را فقط اظهار کرده بودند که اوضاع داخلی خوب نیست انتساب او را که از چه کیفیتی و چه وضعیتی و چه ربطی به دولت دارد گفتگو نکردند (یک نفر از نمایندگان- وکیل که وکیل را استیضاح نمی‌کند) اجازه بفرمایید موضوع توجه به قانون را می‌گویم نه استیضاح اجازه بفرمایید بعد جواب می‌گویم بنده عرض کردم مخالف نیستم که آقایان یک مواد اعتراضی به دولت بگیرند و روی آن هم یک استیضاحی بکنند این حق مشروع است مال نمایندگان مجلس مال مجلس است هیچ کس هم اختیار سلبش را نه نماینده و نه غیر نماینده از مجلس ندارد اما یک اصولی است آقایان باید یعنی ممکن است در این موضوع اعمال بفرمایند ولی من می‌ترسم در یک مواقعی با سوء نیت در برابر یک دولت‌هایی اعمال بشود. موضوع کلی معنی ندارد. به آن اصول می‌توانید صورت استیضاح را عرض کنید یک ماده دو ماده سه ماده تخلف‌هایی که از دولت رسیده آنها را به صورت استیضاح تقدیم کنید مجلس شورای ملی هم از روی اصولی و مطابق قانون مهیا از برای رسیدگی خواهد بود البته این قسمت‌ها تمام مربوط به جلسه گذشته بود که نه موضوع نطق قبل از دستور بود و نه مربوط به قانون بود که بنده هم عرض کردم که جز در صورت جلسه نمی‌شود گفت اما دو سه کلمه هم به عنوان تذکراجازه بدهید که چون آقای وزیر اقتصاد ملی تشریف دارند عرض کنم که یک قسمت از کارخانه قند ورامین را که مدتی پیش با دو میلیون تومان مخارج بردند به کارخانه قند مرودشت مجدداً آقایان درصدد این هستند که به نام این که می‌خواهیم آنها را تکمیل کنیم آن را از فارس حمل کنند و بردارند بیاورند به ورامین (یمین اسفندیاری- بسیار کار بدی کردند) یعنی بعد هم دو میلیون دوباره خرج بکنند بردارند بیاورند بنده راجع به این موضوع خواستم حضوراً عرض کنم و البته سوال هم در این مورد عرض می‌کنم.
نایب رئیس- راجع به صورت مجلس مخالفی نیست؟
کهبد- بنده عرضی دارم.
نایب رئیس- بفرمایید.
کهبد- جلسه گذشته بنده یک عرایض مبسوطی عرض کردم اینجا و در صورت مجلس یک کلمه از آنها گفته نشده است (صحیح است) و معمول این بوده است همیشه خلاصه می‌کرده‌اند ولی نه هیچ اساساً هیچ یک کلمه عرایض بنده اینجا گفته نشده است و آنگهی بنده ضمن این عرایضم سه فقره سوال بود از دولت وقت کرده بودم که شما که خودتان معتقدید هزینه زندگی را بیاورید پایین چرا روی اجناس می‌برید و توضیح بدهید و متأسفانه در صورت مجلس هیچ نوشته نشده بود.
نایب رئیس- رعایت می‌شود راجع به صورت مجلس مخالفی نیست؟ آقای آشتیانی‌زاده
آشتیانی‌زاده- نماینده محترم ایرادی کردند نسبت به استیضاح آقای رضوی. استیضاح یعنی طلب توضیح کردن هر وکیلی حق دارد از دولت طلب توضیح بکند فقط فرقش با سؤال این است که یک سوال مفصل‌تری است یک سوالی است که مطول‌تر است و دولت یا وزیر مسئولی که از او استیضاح شده است باید جواب بدهد (صحیح است) حالا این موضوع می‌خواهد کلی باشد می‌خواهد جزیی باشد و به طریق اولی اگر در یک مورد جزیی یک وکیلی بتواند استیضاح بکند مسلماً در یک مورد کلی هم می‌تواند استیضاح بکند چنان که نظایر این قضیه هم بوده است در مجلس مرحوم مدرس از کابینه آقای مستوفی‌الممالک روی سیاست خارجی است استیضاح کرد موضوع هم کلی بود کابینه هم ساقط شد پس استیضاح هم می‌تواند کلی باشد هم جزیی.
دکتر مجتهدی- هیچ وقت این طور نبوده که در عرض دو روز دو استیضاح بکنند.
نایب رئیس- دیگر مخالفی نیست (اظهاری نیست) صورت مجلس جلسه قبل تصویب شد.
[۲- اقتراع دوازده نفر برای شرفیابی به حضور اعلیحضرت همایونی]
نایب رئیس- مطابق سوابق و ماده ۱۴ آئین‌نامه برای شرفیابی به حضور اعلیحضرت همایونی برای تبریک عید معمولا یک هیئتی یا استقراع انتخاب می‌شد (صحیح است) حالا برای انتخاب ۱۲ نفر از آقایان استقراع به عمل می‌آید.
(استقراع به عمل آمده نتیجه از طرف آقایان منشیان به قرار زیر اعلام گردید)
آقایان: ۱- حبیب‌الله امین ۲- دکتر شفق ۳- علی بهبهایی ۴- سیدالله موسوی ۵- محمد علی منصف ۶- فرج‌الله ۷- احمد اخوان (اخوان- بنده معذوم چون به مسافرت می‌روم) ۸- ابوالحسین صادقی (جمعی از نمایندگان- ایشان مریض هستند) ۹- عامری (جمعی از نمایندگان- ایشان هم مسافرت تشریف دارند). ۱۰- امیرحسین ظفر بختیار (جمعی از نمایندگان- ایشان هم عضو هیئت رئیسه هستند) ۱۱- ملک‌مدنی ۱۲- دکتر آشتیانی ۱۳- فتحعلی افشار ۱۴- آشتیانی‌زاده ۱۵- مهدی مشایخی ۱۶- ناصرالدین ناصری (ناصری- بنده هم به مسافرت خواهم رفت) ۱۷- اسلامی (اسلامی- بنده هم مسافرت هستم)
نایب رئیس- آقای دکترشفق هم نیستند ۱۸- دکتر جلال عبده ۱۹- مهدی صدرزاده (جمعی از نمایندگان- عضو هیئت رئیسه هستند) ۲۰- ناصر ذوالفقاری.
نایب رئیس- البته علاوه از آقایانی که با اقتراع انتخاب شدند سایر آقایان نمایندگان محترم هم آنهایی که مانعی نداشته باشند و در تهران باشند شرفیاب خواهند شد (صحیح است).
کشاورز صدر- بنده اجازه خواسته بودم با ورود در دستور مخالفم.
نایب رئیس- ۱۷ نفر اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند و چون جلسه گذشته هم تمام وقت مجلس صرف نطق قبل از دستور شده عقیده بنده اینست که اجازه بفرمایید وارد دستور بشویم.
دکتر اعتبار- بنده مخالفم با ورود در دستور
کشاورز صدر- بنده هم مخالفم
نایب رئیس- بفرمایید.
کشاورز صدر- بنده با ورود در دستور و نطق قبل از دستور که موافقت کردم و استدعا کردم برای سه ۴ دقیقه از آقایان وقت می‌خواستم و موضوع هم بسیار بسیار مهم بود اگر در نظر آقایان بعد از این که مطرح کردم اهمیتش مسلم و محرز نشد آن وقت بنده تا در جلسه دیگر هم معاف از صحبت کردن باشم و معذور هم باشم و اجازه ندهند. (فولادوند- ما مخالفیم با ورود در دستور) بنده هم همین را می‌گویم هم عقیده آقا هستم بنده در لرستان بودم و یک مطلبی را در آنجا شاهد و ناظر بودم و ناچار بودم که آن را به عرض آقایان برسانم که اداء وظیفه و تکلیف خودم را بکنم بقیه‌اش بسته به نظر آقایان و دولت است. آقایان تصدیق می‌فرمایند که لرستان در ظرف مدت ۶ سال که جنگ بین‌المللی بود حساس‌ترین مواقع جنگی بود و مهمات جنگی متفقین از اینجا عبور می‌کرد (جمعی از نمایندگان- رأی- رأی) (سزاوار- این مخالفت با ورود در دستور است؟) اجازه بفرمایید آقا عرض کنم می‌خواهم اهمیت موضوع را به عرض برسانم چطور شما آقای سزاوار تشریف می‌آورید و صحبت می‌کنید و ما حرفی نمی‌زنیم. (سزاوار- من اعتراض نمی‌کنم من سوال می‌کنم) سؤال نماینده از نماینده هم ممنوع است آقای سزوار (سزوار- شما همکار من هستید می‌ترسم استیضاح کنید اگر جواب آن را بگویم عرض بنده موضوع خدمات لرستان در حفظ امنیت آنجا است که بنده به واسطه تذکرات آقایان مستغنی از این هستم که توضیح بدهم (صحیح است) و به تصدیق عموم آقایان می‌بایستی که به عموم افراد کشاورز این مملکت توجه زیاد کرد (صحیح است) به خصوص در نقاطی که تازه وارد وضع کشاورزی شده‌اند و مردمش فقیرتر و بیجاره‌تر و وطن‌پرست‌ترند و در حفظ انتظامات بیشتر سعی و اهتمام می‌کنند (همهمه نمایندگان) البته عموم جاها هستند. لرستان چهار صد هزار نفر جمعیت دارد و عموماً هم عشایری هستند کسانی هستند که در نتیجه تخت قاپو کردن ناچار شدند (اردلان- این که خودش نطق قبل ازدستور شد) اجازه بفرمایید عرضم را بکنم آقای اردلان شما هزار دفعه صحبت کردید و بنده عرضی نکردم (یمین اسفندیاری- آقای کشاورزصدر شما صحبت خودتان را بکنید چون معلوم نیست مجلس موافق باشد یا مخالف هنوز معلوم نیست که مجلس اجازه می‌دهد یا نمی‌دهد) (صحیح است) اجازه بفرمایید، بنده تا عرایضم را نکنم آقای رئیس رأی نمی‌گیرند. استدعای بنده این بود که جلب توجه آقایان را بکنم. عرض بکنم موضوع لرستان،، در لرستان تنها محصولی که در آنجا هست تریاک است که آن هم تریاک دیم است (دکتر طبا- خلاف قانون است) اجازه بفرمائید عرض کنیم خلاف قانون شده است و بایستی اینجا اعلام کنم چرا دولت چنین کاری کرده (حاذقی- قانون دارد آقای کشاورزصدر) اجازه بفرمایید قانونی ندارد. (حاذقی-قانون را بخوانید آقا) بنده قانون را خوانده‌ام شما بیش از من که در عدلیه بودم قانون را خوانده‌ام شما بیش از من که در عدلیه بودم قانون نخوانده‌اید عرض بنده این است که در لرستان سالیانه ۷۰۰ خروار از ۶۰۰ تا ۸۰۰ خروار تریاک در سال محصول لرستان است یعنی تمام تریاکش دیم است در لرستان تریاک آبی ندارد بنده صد درصد با آقایان موافقم که وقتی شما جانشین .... آقای دکتر معظمی حضرتعالی هم دچار همین درد هستید توجه بفرمایید و قتی که آقایان آمدید جانشین معین گردید برای کشت تریاک بنده هم روی چشم می‌گذارم حتی جانشینی که یک عشر آن با شد یک عشر از منافع آن را به رعیت بدهد بنده حاضرم بگویم تمامش را زیر و رو بکنند (دکتر مجتهدی- قبل از این که تریاک بکارند چه چیز می‌کاشتند) هیچ چیز. (دکتر مجتهدی- حالا هم هیچ چیز نکارند) بنده الان تقاضای لرستانی‌ها را به آقایان می‌گویم و شما هم بگویید نکارند (دکتر طبا- اصلاً ایشان دارند نطق می‌کنند) (حاذقی- قانونش که مطرح می‌شود صحبت بفرمایید) هشت میلیون تومان در سال پولی است که به لرستان‌ها می‌دهند و این چهار خمس زندگانی این آقایان را اداره می‌کند یعنی اگر بگویید آلان قبل از این که یک محصولی به جای این تریاک تعیین بکنید این تریاک را از بین ببرید مسلماً حکم اعدام و قتل و کشتن چهار صد هزار نفر را داده‌اید (بعضی از نمایندگان- صحیح است) (همهمه نمایندگان) و در تمام این چهارصد هزار نفر ۷۰ نفر تریاکی نیست اجازه بفرمایید اینجا مجلس است و مطابق قانون ما اعلام می‌کنیم
آقایان حق ندارند افکار یک کسی که دارد صحبت می‌کند ترور بکنند و توی حرفش بدوند بنده الان به دولت تذکر می‌دهم که شخص آقای قوام‌السلطنه بدون تصویب دولت برخلاف قانون این کار را کرده (حاذقی- همچو چیزی نبوده آقا) و این عمل مطابق ماده ۲۶۱ قانون مجازات عمومی است (همهمه نمایندگان- زنگ رئیس) اجازه بفرمایید بنده عرض دارم اول این ماده را لغو بکنید بعد اعتراض بکنید این ماده می‌گوید اشخاص ذیل به حبس تأدیبی از ۸ روز الی سه ماه و به تأدیه غرامت از ده الی ۲۰۰ تومان محکوم خواهند شد و قسمت دومش می‌گوید هر کسی حاصل دیگری را....
دکتر طبا- آقای رئیس مگر ایشان اجازه نطق قبل از دستور خواسته‌اند؟
حاذقی- آقای کشاورز صدر جلسه را از اکثریت نیندازید.
کشاورز صدر-... بنده باید حرفم را بزنم آقایانی که نمی‌خواهند گوش ندهند....
حاذقی- حالا موقع این حرف نیست این لایحه جزء دستور اسن وقتی مطرح شد صحبت کنید.
(همهمه نمایندگان- زنگ ممتد رئیس)
کشاورز صدر-.. .. در هر صورت اگر مأمورین دولتی تعرضی بکنند جرم است و بنده اعلام جرم می‌کنم.
مامقانی- شما اعلام جرم بکنید ما هم تبرئه می‌کنیم.
مکی- لایحه تجار خارجی را مطرح کنید.
حاذقی- آقا لایحه معافیت ماشین‌های کشاورزی را مطرح بفرمایید.
دکتر ملکی- لایحه منع کشت تریاک جزء دستور است.
قبادیان- آقای رئیس اگر نطق قبل از دستور است بنده هم توضیح دارم.
[۳- تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۲۷ مجلس شورای ملی]
ابوالقاسم امینی- بنده فقط اجازه می‌خواهم بودجه سال ۱۳۲۷ مجلس را تقدیم بکنیم که به کمیسیون محاسبات ارجاع بشود (صحیح است)
نایب رئیس- به کمیسیون محاسبات ارجاع می‌شود چند فقره گزارش هم راجع به مرخصی‌ها است که باید قرائت بشود.
دکتر اعتبار- رأی نمی‌شود گرفت
مسعود ثابتی- گزارش معافیت ماشین‌های کشاورزی هم در دستور است.
حاذقی- آقای رئیس پیشنهاد طرح لایحه
معافیت ماشین‌های کشاورزی را قرائت کنند.
دکتر طبا- آقای رئیس بنده اجازه می‌خواهم چند کلمه در جواب بیانات آقای کشاورز صدر عرض کنم
مهندس رضوی- چون مذاکراتی که اینجا شد مهم است اجازه بفرمایید آقای دکتر طبا هم نظر خودشان را بیان بکنند.
نایب رئیس- اجازه بفرمایید برای ورود در دستور رأی می‌گیریم (در این موقع بین آقایان دهقان و مشایخی مشاجره رخ داد) آقای مشایخی به شما اخطار می‌کنم (مشایخی- ملاحظه بفرمایید شروع از طرف کی بوده است) به هر صورت شما نظم را رعایت کنید.
دهقان- آقای کشاورز از حوزه مأموریتش آمده نمی‌گذارند حرف بزنند.
[۴- قرائت ۱۲ فقره گزارش مرخصی و تصویب آن]
نایب رئیس- عده برای رأی کافی است رأی می‌گیریم به ورود در دستور آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا چند فقره گزارش مرخصی است که قرائت می‌شود:
(گزارش مرخصی آقای ساعد به شرح زیر قرائت گردید)
جناب آقای ساعد که برای معالجه خانمشان به فلسطین مسافرت کرده بودند به واسطه نبودن وسایل نقلیه نتوانستند به موقع حرکت نمایند ناچار ۱۵ روز بعد از انقضای مرخصی اخیر خود وارد شدند و اینک در خواست تصویب این مدت را نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- الان عده برای رأی کافی نیست چند لحظه آقایان باید تأمل بفرمایند.
دهقان- مملکتی که در آن دزد را تعقیب نمی‌کنند همین طور می‌شود.
مشایخی- آقای رئیس جلوگیری بفرمایید ایشان توهین می‌کنند.
نایب رئیس- من تعجب می‌کنم که آقایان هیچ توجه ندارند که اینجا مجلس شورای ملی است و نبایستی مجلس را اخلال کرد (صحیح است) و نظم مجلس را به هم زد (صحیح است) بنده مجبورم اگر آقایان توجه نکنند اخطار کنم و جلسه را ترک کنم (صحیح است).
مکی- این سم کشنده یعنی تریاک مجلس را متشنج کرد (در این موقع عده برای رأی کافی شد)
نایب رئیس- آقایانی که با ۱۵ روز مرخصی آقای ساعد موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای بیات قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای بیات درخواست ۱۹ روز مرخصی از تاریخ سیزده دی ماه ۱۳۲۶ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقایانی که با ۱۹ روز مرخصی آقای بیات موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای عباسی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای عباسی درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقایانی که با یک ماه مرخصی آقای عباسی موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای نبوی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای نبوی برای انجام امور محلی درخواست دو ماه مرخصی از تاریخ استفاده نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی فعلاً با یک ماه آن موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- آقایانی که با یک ماه مرخصی آقای نبوی موافقت دارند (جمعی از نمایندگان دو ماه) خیر با یک ماه موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای شهاب خسروانی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای شهاب خسروانی در نتیجه حادثه‌ای که برای ایشان روی داد پس از معالجه بر حسب دستور و تجویز پزشکان معالج برای استراحت و تغییر آب و هوا به خوزستان مسافرت نموده‌اند در نتیجه ۴۸ روز از تاریخ سیزدهم دیماه ۱۳۲۶ از حضور در مجلس معذور بودند و تقاضای تصویب آن را نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی با این تقاضا موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقایانی که با ۴۸ روز مرخصی...
حائری‌زاده- اجازه می‌فرمایید؟
نایب رئیس- بفرمایید.
حائری‌زاده- بنده راجع به مرخصی‌ها یک نظری دارم که فرقی بین معافیت و مرخصی باید گذاشته شود و در آئین‌نامه که در این موضوع تفکیک نشده ولی باید در این خبر تصحیح بشود معافیت غیر از مرخصی است (صحیح است) مرخصی برای این است که جهت کارهای خصوصی بروند و اگر این شخص مریض بوده و در مریضخانه بوده به عنوان معافیت اجازه داده بشود بهتر از مرخصی است بنده می‌خواستم این تذکر را بدهم.
نایب رئیس- در تقاضا هم معذوریت نوشته شده شاید بنده اشتباه کردم آقایانی که با ۴۸ روز معذوریت آقای شهاب خسروانی موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد گزارش مرخصی آقای مکرم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای مکرم برای اصلاح امور حوزه انتخابیه خود درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
نایب رئیس- آقای حسن مکرم یک ماه تقاضای مرخصی کرده‌اند و از تصویب کمیسیون هم گذشته است آقایانی که موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای امیرتیمور قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای امیرتیمور درخواست ۴۰ روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- آقایانی که با چهل روز مرخصی آقای تیمور موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای قوام قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای قوامی درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ ۲۴ بهمن ما ۱۳۲۶ نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- آقایانی که با یک ماه مرخصی آقای قوامی موافقت دارند قیام کند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای حسین وکیل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای حسین وکیل درخواست چهل روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
دکتر معظمی- بنده عرضی داشتم.
نایب رئیس- بفرمایید.
دکتر معظمی- عرض کنم بنده کاملاً موافقم با مرخصی که به آقای وکیل داده شود ولی می‌خواستم عرض کنم که اینجا یک موضوع مورد نظر قرار نگرفته یعنی اشخاصی که مطابق نظامنامه درخواست مرخصی می‌کنند مثل آقای نبوی دو ماه آنها را کم کردند یک ماه دادند ولی اشخاصی که برخلاف نظامنامه قبلاً می‌روند و بعد اجازه می‌گیرند آنها را اگر ۴۰ روز،، دو ماه هم باشد موافقت می‌کنند خواستم عرض کنم آقای نبوی در واقع مطابق نظامنامه رفتار کردند چون نظامنامه می‌گوید که باید قبلاً تقاضای مرخصی کرد (صحیح است) و ایشان چون مطابق نظامنامه درخواست کرده بودند یک ماه داده شده ولی دیگران این طور نبود.
نایب رئیس- آقایانی که با ۴۰ روز مرخصی آقای حسین وکیل موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای پالیزی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای پالیزی درخواست یک ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به یک ماه مرخصی آقای پالیزی آقایانی که موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد گزارش مرخصی آقای شریف‌زاده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای شریف‌زاده برای رسیدگی به امور شخصی درخواست ۱۵ روز مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به ۱۵ روز مرخصی آقای شریف‌زاده آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای عرب‌شیبانی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
آقای عرب‌شیبانی برای رسیدگی به امور محلی در خواست ۲۱ روز مرخصی از تاریخ نهم اسفند ماه ۱۳۲۶ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود.
نایب رئیس- آقای عرب شیبانی ۲۱ روز تقاضای مرخصی کرده‌اند که کمیسیون هم تصویب کرده است آقایانی که موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
حاذقی- آقای رئیس اجازه بفرمایید که من جواب بدهم به آقای دکتر معظمی چون مخبر باید توضیح بدهد.
نایب رئیس- استعفایی از چند نفراز اعضای کمیسیون بازرگانی رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست مجلس شواری ملی اینجانبان از عضویت کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به علت موانع و محاظیری که در انجام وظیفه مقدس ملی و مخصوصاً در تصویب قانون محدودیت بازرگانان خارجی مشاهده می‌کنیم استعفاء می‌دهیم. سلطانی- ابوالقاسم بهبهانی- موسوی- احمد رضوی.
اردلان- بنده هم قبلا استعفا کردم.
فولادوند- ما تقاضا کردیم پس بگیرند.
حاذقی- آقای رئیس برخلاف نظامنامه به بنده اجازه نفرمودید.
صفوی- اجازه می‌فرمایید.
[۵- طرح گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به معافیت ماشین‌های کشاورزی از حقوق و عوارض گمرکی و تصویب یک فوریت آن.]
نایب رئیس- لایحه معافیت ماشین‌های کشاورزی مطرح است و پیشنهادی رسیده برای یک فوریتش که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
چون در مرکز و شهرستان‌های ایران یک جنبشی برای پیشرفت امور کشاورزی ایجاد شده و لازم است که از طرف مجلس شورای ملی نسبت به این احساسات مردم حسن استقبال و تشویقی به عمل آید بنابراین تقاضا می‌نماییم که ماده واحده راجع به معافیت ماشین‌های کشاورزی از عواید گمرکی که گزارش کمیسیون نسبت به آن رسیده طرح و طبق ماده ۷۴ آئین‌نامه داخلی فوریت آن را تصویق فرمایند که در این پایان سال مورد رسیدگی واقع گردد که تعطیلات عید سبب تأخیر آن نشود و به این وسیله مجلس شورای ملی هم به سهم خود مساعدت در پیشرفت امور کشاورزی کشور مبذول فرماید. فولادوند- صدرزاده.
مکی- بنده مخالفم.
نایب رئیس- مخالفی نیست؟
سزاوار- هنوز در کلیات صحبت نشده.
اردلان- بنده خواستم عرض کنم جناب آقای وزیر کشاورزی و آقای مسعود ثابتی مخبر و بنده که مخبر دارایی هستم قبول می‌کنیم.
صفوی- آقا اجازه بفرمایید بنده راجع به استعفای آقایان توضیحی عرض کنم.
سزاوار- بنده بافوریت مخالفم.
نایب رئیس- بفرمایید.
سزاوار- این لایحه معافیت ماشین‌های کشاورزی از عوارض گمرکی بنده سابقاً هم عرض کردم همیشه منظور واضع قانون از یک قانونی که وضع می‌کند باید منظور نهایی معلوم باشد. منظور نهایی در این که این ماشین‌ها از عوارض گمرکی معاف باشد این است که کمکی به کشاورزان در این کشور بشود و این بسیار عمل مستحسنی است در صورتی که اگر یک ماشین‌هایی را مورد موافقت مجلس شورای ملی واقع شود و مجلس تصویب بکند از عوارض گمرکی معاف باشد در نتیجه کشاورزان این کشور بتوانند از این ماشین‌ها با یک قیمت مناسبی استفاده بکنند (صحیح است) و باز این صورت نباشد که آن ماشین‌ها از عوارض گمرکی معاف باشد و بیاورند اینجا و یک عده متمکن بخرند و یک عده‌ای باز هم کما فی‌السابق با اصول هزار سال قبل،، پانصد سال قبل از این کشاورزی بکنند. بنده سابقاً هم عرض کردم هر وقت این موارد گفته می‌شود معلوم نیست که طرز عمل و کنترلش چه می‌شود بنده با این نظر کاملاً موافقم اما عقیده دارم بیشتر رویش مطالعه شود یعنی به کمیسیون داده بشود و رویش بیشتر رسیدگی بشود در این که اگر از عوارض گمرکی معاف هستند باز هم تحت نظر وزارت کشاورزی با یک سودی که متناسب باشد حتی بنده عقیده‌ام این است با یک اقساطی بتوانند به کشاورزان بدهند این نظر بنده بود در این باب.
اردلان- آقای رئیس اجازه بفرمایید بنده توضیحی بدهم.
نایب رئیس- موافق و مخالف صحبت کردند رأی می‌گیریم به یک فوریت لایحه معافیت ماشین‌های کشاورزی آقایانی که موافقت دارند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد گزارش کمیسیون قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
کمیسیون‌های کشاورزی و دارایی لایحه شماره ۱۳۴۵۵ دولت راجع به معافیت ماشین‌های کشاورزی از عوارض گمرکی را باحضور آقایان وزیر دارایی و وزیر کشاورزی مطرح نموده و با موافقت ایشان ماده واحده و تبصره زیر را تنظیم و اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماییم.
ماده واحده- از تاریخ تصویب این قانون تا مدت ده سال ورود ماشین‌های کشاورزی از قبیل ماشین‌های شخم و تهیه زمین و بذرپاشی و برداشت محصول و تلمبه‌هایی که به مصرف آبیاری زراعتی برسد و کارخانه‌ها و ماشین‌هایی که وجود آنها در پیشرفت امور کشاورزی و مرغوبت محصولات کشاورزی مؤثر است و دستگاه‌های حفر چاه و لوله‌های آن و همچنین قطعات منفصله و اسباب یدکی کلیه این قبیل ماشین‌ها از پرداخت حقوق گمرکی و مالیات راه و سایر حقوق و عوارض ورودی معاف می‌باشد.
تبصره- دولت مکلف است در حدود سهمیه برای ماشین‌آلات مندرج در این ماده ارز بفروشد و وزارتین دارایی و کشاورزی مامور اجرای این قانون می‌باشند- مخبر کمیسیون کشاورزی مسعود ثابتی- مخبر کمیسیون دارایی اردلان.
نایب رئیس- در کلیات نظری نیست؟
ملک‌مدنی- بنده عرضی دارم.
نایب رئیس- بفرمایید.
ملک‌مدنی- این لایحه به عقیده بنده یکی از لوایح مفیدی است که تقدیم مجلس شده ولی یک نقیصه‌ای دارد که بنده می‌خواهم آن نقیصه را به عرض مجلس برسانم و مخصوصاً جلب نظر آقای وزیر کشاورزی را بکنم همه ما توجه داریم که باید اصول زراعت و فلاحت عوض شود (صحیح است) و مطابق اصول جدید دنیا بشود،، در یک کشوری که طیاره و اتومبیل آمد با گاوآهن زمان آدم و حوا نمی‌شود زراعت کرد (صحیح است) و اصولاً باید این فکر ایجاد بشود که ماشین جای آن گاو را بگیرد و کارش و راندمانش هم بیشتر بشود ولی در عمل تقریباً شاید در حدود بیست سال است که این ماشین‌های فلاحتی بایران آمده ولی نتیجه گرفته نشده برای اینکه یک نقیصه‌ای در این عمل بوده است که بنده حالا می‌خواهم عرض کنم به شرط این که آقای وزیر کشاورزی توجه داشته باشند،، آقای وزیر کشاورزی روی سخن بنده با جنابعالی است و می‌خواهم توجه داشته باشید که این چون یک امر اساسی و مؤثری است در تولید زراعت و تولید ثروت و راندمان محصول کشور باید توجه داشته باشید عرض کنم که البته یک پرونده مفصلی در وزارت کشاورزی و در بانک کشاورزی دارد این موضوع و چند بار هم صحبت شده تا یک شرکت‌های فلاحتی در ولایات تشکیل نشود که این ماشین آلات دست آن شرکت‌ها نباشد و آنها اراضی زارعین را شخم نزنند و به دستشان ندهند این کار عملی نیست برای اینکه یک مالکی وقتی یک ماشینی خرید بعد از یک مخاصر کاری که کرد یک اسبابش می‌شکند و آن اسباب که شکست کارش لنگ می‌شود مضافاً به این که یک ملاک نمی‌تواند یک شوفر و راننده بگیرد و ماهی سیصد تومان حقوق بدهد ولی همان طوری که در همه جای دنیا معمول است بنده در این خصوص تحقیق هم کردم، در اروپا و لاهه جای دیگر دنیا که کار فلاحتشان را مرتب کرده‌اند به همین طریق بوده که یک شرکت‌هایی در تمام استان‌ها و شهرستان‌ها و بلوکات به تناسب و به تدریج تشکیل شده که اول بهار که می‌شود زمین زارعین را شخم می‌کنند و به دستشان می‌دهند و پول یک شخصی ازشان می‌گیرند و در موقع درو کردن هم همین ماشین‌های دروکنی می‌روند آنجا و درو می‌کنند موقع باد دادن هم همین ماشین‌ها کارش را می‌کنند این یک عمل پراتیک و اساسی است ما اگر بخواهیم یک کاری بکنیم به عقیده بنده باید یک قدم اصولی و اساسی برداریم بنده عقیده‌ام این است که این لایحه تصویب شود ولی در اینجا اگر صلاح بدانید و مجلس هم موافقت داشته باشد یک تبصره همم اضافه شود که وزارت کشاورزی با بانک کشاورزی بنده اعتقادم این است که بانک کشاورزی صلاحیتش بیشتر است
که یک شرکت‌هایی تشکیل بدهد (صحیح است) که در ولایات چند تا شرکت سهامی باشد که تدریجاً ملاکین و خرده ملاکین و زارعین و اشخاص هم آن سهام را حق داشته باشند بخرند که به تدریج مردم را آشنا کنند به قبول فلاحت جدید و تدریجاً طوری بشود که این سهام را خودشان خریداری کنند ولی اول بانک کشاورزی و وزارت کشاورزی این کار را باید بکنند (صحیح است) برای این که غالب امور دنیا روی عادت است تا این تریاک عادت را رعیتی که سال‌ها است با گاوآهن زراعت می‌کند بکند یک قدری مشکل است مضافاً به این که تشکیلات هم نداریم شما حالا این را مصاف کردیده همان طوری که آقای سزاوار تذکر دادند ماشین آلات فلاحتی از گمرک معاف شد اولاً ممکن است که همین طور که ایشان اظهار فرمودند یک اشخاص خاصی بخرند که آن منظوری که مجلس و قانون گذار دارد تأمین نشود (صحیح است) زیرا ما قصدمان این است که طبقات عامه از این کا راستفاده کنند و اختصاصی به طبقات معینی نداشته باشد و این محال است تا یک شرکت‌هایی در ولایات تشکیل نشود این اصول پیشرفت بکند و به نظر بنده اگر بخواهیم یک کار اساسی برای زراعت بشود که کار زراعت پیشرفت بکند حتی ما صادرات فلاحتی کشورمان بیشتر بشود چون گاهی گفته می‌شود مملکت کشاورزی،، ممکلت کشاورزی و زراعتی که یک ماه برف و باران معطل کند این بساط و این قحطی در مملکت ایجاد می‌شود این مملکت کشاورزی است؟ برای این که اصول مادرست نیست به نظر بنده این کار ضروری است در عوض این که این همه اتومبیل‌های لوکس و این همه اشیایی که هیچ ضرورت ندارند در دست ما باشد
یک کارهایی که مفید باشد و جنبه عام‌المنفعه داشته باشد و برای زارع و دهقان همان طور که گفته شد در جلسه خصوصی کاری هم تهیه می‌شود کرد در نتیجه این کار را باید اصرار بکنیم (صحیح است) به نظر بنده از آن پولی که در موقع بودجه آقای دکتر معظمی پیشنهاد کردند یعنی از این لیره منافع نفت جنوب هم می‌توان استفاده کرد زیرا هدف ایشان هم همین طور کارها بود در آن ماده که گذشت منظور این بود که صرف کارهای عام‌المنفعه بشود ما اگر بخواهیم کاری کنیم چه کاری بهتر از این که ما بتوانیم تدریجا اصول زراعت و فلاحتمان را عوض بکنیم اگر بخواهیم واقعاً یک کاری بکنیم باید اینکار را بکنیم و الان که جنابعالی آقای وزیر کشاورزی هم در مجلس هستید و طرف اعتماد هستید در این مجلس و خودتان هم سابقه وکالت دارید باید یک اقدامی بکنید، این لایحه را باید طوری بگذرانیم که برای عامه خوب باشد. به نظر بنده وقتی ماشین‌های فلاحتی از گمرگ معاف شد آن وقت می‌بینیم که یک اشخاص خاصی ازش استفاده می‌کنند این درست نیست به عقیده بنده باید قدم‌هایی که مجلس و دولت برمی‌دارد همیشه آن جنبه ضعف و آن جنبه‌ای که مردم باید از آن استفاده بکنند یعنی کسانی که توانایی ندارند در آن باید در واقع رعایت بشود نه اشخاصی که توانائی دارند اگر یک ملاک بزرگی که خودش بتواند دو تا سه تا تراکتور بخرد بیاورد آنجا و زمینش را شخم بکند آیا طبقات عمومی که اکثریت کشور را تشکیل می‌دهند قادر هستند؟ آنها پول ندارند دولت باید به آن دسته کمک کند شرکت تشکیل بدهد،، مؤسسات مفیدی داشته باشد. به آنها پول بدهد که آنها بتوانند از این کار استفاده کنند این نظر بنده بود که خواستم به عرض جنابعالی و مجلس شورای ملی برسانم.
نایب رئیس- آقای وزیر کشاورزی.
وزیر کشاورزی- بنده مکرر عرض کرده‌ام که موضوع کارهای اقتصادی و کشاورزی حتی‌الامکان باید موجباتی فراهم آورد که بدست خود مردم اداره بشود و دولت در این قسمت‌ها کمتر مداخله داشته باشد ولی راجع به این موضوع به خصوص ما مقصودمان این است که این ماشین آلات فلاحتی حتی الامکان ارزان به کشور ما وارد شود که همه بتوانند از آن استفاده بکنند به این مناسبت هم دولت ارز می‌دهد به نرخ رسمی و هم اینکه ماشین‌آلات فلاحتی از حقوق گمرکی و عوارض معاف باشد راجع به این موضوعی که ایشان فرمودند اتفاقاً این مسئله قبلاً پیش‌بینی شده در وزارت کشاورزی الان یک شرکتی تشکیل شده که دو میلیون ریال اشخاص مختلف در آن سرمایه دارند و یک میلیون ریال هم وزارت کشاورزی سرمایه گذاشته و منظور هم از تشکیل این شرکت این است که ماشین‌آلات فلاحتی وارد کنند به قیمت ارزان و به قیمت مناسبی به اختیار اشخاصی که می‌خواهند استفاده کنند بگذارند و نظری که این قسمت را در تمام ولایات ایران هم تأمین بدهیم و در ولایات هم به همین ترتیب شرکت‌های کوچک تشکیل بشود یا مستقیماً خودشان و یا وزارت کشاورزی هم در آن شرکت داشته باشد. در هر صورت منظور نماینده محترم تأمین شده و این عمل شده است منظور اینست که این لایحه بگذرد و آن شرکت شروع به کار کند (صحیح است) و این لازم نیست که در قانون صحبت ازش بکنیم چون این قانون فقط مختصر است و منظور از این قانون هم عبارت از این است که ما موجباتی فراهم بیاوریم که ماشین آلات ارزان‌تر وارد کشور شود (صحیح است) حالا اگر چنانچه مثلاً تصور بفرمایید یک شرکتی دیگر توانست از این ماشین‌آلات وارد بکند مانعی ندارد به این مناسبت این نظر تأمین شده است و وقتی که ما توانستیم که در ولایات هم شرکت‌های کوچک تشکیل بدهیم البته آنها از نقطه نظر مصالح محلی و به طوری که خودشان هم می‌توانند اداره بکنند این کار عملی خواهد شد.
نایب رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است (صحیح است).
مسعود ثابتی- بگذارید آقا یک قدری صحبت بکنند.
نایب رئیس- آقای فولادوند بفرمایید توضیح بدهید.
فولادوند- بنده پیشنهاد کفایت مذاکرات دادم دلیلش هم اینست که این لایحه البته صددرصد به نفع این مملکت است که فلاحتی است (صحیح است) و تمام آقایان نمایندگان محترم هم موافق هستند با تصویب این لایحه ولی البته وزارت دارایی و وزارت کشاورزی بایستی کاری بکنند که پس از تصویب این لایحه باز این سود هم به جیب بعضی تجار بی انصاف نرود (صحیح است) و اما بنده چرا پیشنهاد کفایت مذاکرات کردم بنده دو روز پیش در روزنامه‌ای خواندم که در مجلس سنای امریکا یازده ساعت وکلای مجلس نشستند و در اطراف یک لایحه صحبت کردند و آن لایحه را تصویب کردند متأسفانه ملاحضه می‌فرمائید که در اول مجلس آن وضعیت پیش آمد و الان هم به قدری پیشنهاد رسیده که گویا شماره به ۱۵ و ۱۶ رسیده است و خیال می‌کنم که ۱۰ جلسه دیگر هم این لایحه تصویب نشود بنده این پیشنهاد را از این جهت کردم که از آقایان نمایندگان محترم استدعا کنم که برای این لایحه بسیار مفید تا اندازه‌ای یا پیشنهاد کمتر بدهند یا اقلاً سه، چهار ساعت در مجلس به نشینند الان که ما می‌خواهیم رأی بگیریم و عده برای رأی بایستی ۸۰ نفر باشد متأسفانه ۷۲ نفر است و هر چه در جلسات خصوصی و عمومی این موضوع را آقای حاذقی و سایر آقایان عرض کردند توجهی نشد به این جهت بنده پیشنهاد کفایت مذاکره کردم که اگر باز آقایان بخواهند صحبت بکنند در اطراف آن پیشنهادات صحبت بکنند.
مهندس رضوی- بنده با کفایت مذاکرات مخالفم.
نایب رئیس- بفرمایید.
مهندس رضوی- مخالفت بنده یک قسمتش در واقع طبیعی است برای این که عده هم کافی برای رأی نیست ولی از طرف دیگر چندین مرتبه در این مجلس گفته شده است که وقتی یک لایحه‌ای مطرح می‌شود در کلیات اجازه بفرمایید بیشتر صحبت بشود تا اشخاصی برای این که صحبت‌های خودشان را بکنند محتاج به دادن پیشنهاد و گذراندن آن وقتی که باید صرف دقت در اصل ماده بشود نگردد با اجازه آقایان بنده عرض می‌کنم که وزارت کشاورزی که بنده بدون آنکه تحصیلات کشاورزی داشته باشم به واسطه این که مدتی ریاست کارخانه‌جات کشاورزی را داشتم با آن وزارتخانه در تماس بودم احساس کردم که یکی از بهترین وزارتخانه در تماس بودم احساس کردم که یکی از بهترین وزارتخانه‌های ایران ممکن بود باشد یعنی اعتبار کافی دارد و کادر فنی و اداری بسیار خوب هم دارد اما باید به اکمال تأسف عرض کنم که ابداً در عمل نتیجه‌ای از وجود این وزارتخانه برای کشور ایران گرفته نمی‌شود و در تمام شهرهای ایران نمایندگان و رؤسای محترم وزارت کشاورزی می‌روند و اداراتی تشکیل می‌دهند آمار نود و پنج درصد مکاتبات آن ادارات مربوط به پرسنل خودشان است (صحیح است) و اصل عملی ندارد حالا چرا ندارد برای این که در مورد کشاورزی که یکی از بزرگترین شئون کشور ما است کوچک‌ترین نقشه‌ای ما نداریم و اگر هم داریم هیچ وقت به اجراء نرساندیم و به صورت قانون هم در نیاوردیم ملاحظه بفرمایید موقعی که ما در انتخابات شرکت می‌کردیم یکی از مطالبی که ما به مردم می‌گفتیم موضوع کشاورزی بود در مواقعی که کشور ایران دچار تشنجاتی بود یکی از قدم‌های مفید دولت گذشته لااقل به صورت ظاهر (زیرا در بعضی از نواحی اجرا نشد) دادن ۱۵ درصد سهمیه به رعایا بود (صحیح است) ما به رعایا گفتیم که می‌رویم به مجلس شورای ملی و اگر آقای شاهروردی هم توجه بفرمایید شاید مفید باشد در آنجا راجع به این ۱۵ درصد و نحوه عملش دقت می‌کنیم، بلکه راجع به روابط بین مالک
و کشاورز که تحت هیچ قانونی در این مملکت در نیامده یک فکری در مجلس شورای ملی بکنیم و بنده می‌دانم شاید بعضی از آقایان مخصوصاً آن آقایان مالکین محترمی که خودشان رفتار بسیار خوبی با زارعینشان دارند از عرایض من متأثر می‌شوند و شاید میل ندارند من عرض بکنم ولی وظیفه ملی به من حکم می‌کند که اینجا اعلام بکنم که رعایای ایران امروز در تحت حمایت هیچ قانونی نیستند (صحیح است) و بنده که اگر مالک هستم و رعیتی که در خدمت من است و روی زمین کار می‌کند و به من از تولید خودش نان و ثروت می‌دهد من تقریباً در هر لحظه می‌توانم از زندگانی و از هستی نیستش بکنم (صحیح است) و این خیال می‌کنم یکی از بزرگترین و مهیب‌ترین اختلافات جامعه ایرانی است (آصف- آقا اینطور نیست بنده به جنابعالی ارادت دارم ولی این موضوع را تکذیب می‌کنم) بنده عرض می‌کنم که آقایان بدانند که عرایض بنده خواه ناخواه تلخ است ولی این مجلس شورای ملی در این موقع که عیدنوروز هم می‌رسد اگر لااقل حقایقی را به مملکت ایران اعلام نکرده باشد پس هیچ عملی را نکرده و هیچ قدمی بر نداشته است ما می‌بایستی در این مدت یعنی دولت‌ها می‌بایستی قوانینی برای تعیین تکلیف رعیت به این مجلس آورده باشند ما می‌بایستی نسبت به تقسیم و توزیع ثروتی که به نام خالصه‌جات دولت در دست ادارات دولت است و مکرر وعده داده شد که به طور نمونه بین رعایا تقسیم شود تا خورده مالک تشویق بشود حقاً می‌بایستی تاکنون این قوانین را دریافت کرده باشیم و مطالعه و تصویب کرده باشیم (صحیح است) متاسفانه نه تنها قدمی بر نداشتیم بلکه آقایان محترم تصور می‌فرمایند که اساساً دنیا روی افکار و مطلب ما ایستاده و هیچ کس هم از دور تماشای وضع زندگانی محنت بار و فلاکت‌آور رعایای این کشور را نمی‌کنند در صورتی که آقایان محترم شما به کتاب‌هایی که راجع به این کشور نوشته شده توجه بفرمایید و عکس‌هایی که هیئت‌های خارجی از این کشور و رعایای این کشور برداشته‌اند توجه بفرمایید. البته این منحصر به آنها هم نیست بنده نمی‌خواهم اینجا انحصار بدهم چون مطرح نیست عرض کنم که نسبت باینها تقریباً هیچ قدم مفید و عملی بر داشته نشد وزارت کشاورزی حتی راجع به ضروریات زندگانی این دهاتی‌ها که بچه قیمت می‌خرد اصلاً اطلاع ندارد در وزارت کشاورزی هیچ اسم زارعی ثبت نیست یعنی اساساً آن وزارتخانه با هیچ زارعی تماس ندارد وزارت کشاورزی نمی‌داند که زارع چقدر می‌کارد و چقدر بر می‌دارد و این که بر می‌دارد به چند می‌تواند بفروشد و وقتی که ریال را در دست گرفت چه کالایی را می‌تواند بخرد زارع ایرانی در ابتدا یک مردی است محکوم امر مالک و بدتر از مالک محکوم امر پیله‌ور و تا اندازه‌ای کاسب و آن کاسب بیچاره هم محکوم بازرگانان است در خرید کالا برای ولایات بنابراین دولت هم تماشاچی این جریان است. یعنی به هیچ وجه کوچک‌ترین قدمی برای رفاه حال آنها برداشته شده. در وزارت کشاورزی کادر فنی بسیار خوب هست و بنده طرح‌های خیلی خوبی راجع به تقسیم بین زارع و مالک دیدم اساساً کوچک‌ترین توجهی من نمی‌بینم راجع به این کار و دولت هم مثل اینکه راجع به این کار بسیار خیال راحتی دارد و تصور نمی‌فرمایید که برای حفظ این مملکت برای این که این مردم وطن‌پرست و این مردم رشید حقیقتاً علاقمند به این دستور باشند و روز مبادا همیشه نگاهدار این مملکت باشند ما باید به وسیله قوانین و اجرای صحیح قوانین آنها را علاقمند به این کشور بکنیم ما نباید تصور بکنیم آن رعیتی که در ده خودش زحمت می‌کشد و ۶ ماه از سال اگر هم لااقل گرسنگی مطلق نداشته باشد تنها نان ارزن و جو گیرش می‌آید و من یقین دارم که در بعضی از نواحی جنوب شاید آقایان هم می‌دانید چندین ماه از سال حتی علف هم گیرشان نمی‌آید یعنی آنهایی که اجازه می‌گیرند در یونجه زار می‌روند آنها تازه بهرمند زمین هستند آقایان محترم من، ما در وضعیت خاصی قرار گرفته‌ایم بنده دیروز اتفاقاً البته این جا نمی‌خواستم عرض کنم برای این که پیش آمد کرد عرض می‌کنم شرفیاب شدم حضور اعلیحضرت همایونی متجاوز از یک سال هم بود که شرفیاب نشده بودم دیدم ایشان هم مثل ما از وضع این مملکت نگران هستند، متأثر هستند ایشان هم مایل هستند که در این مملکت اقدامی بشود. عملی بشود که جلو برویم ایشان هم به ابتلاآت ما واقف هستند و البته بنده می‌دانم با نظارت عالیه‌ای که دارند منت‌های مساعی خودشان را به کار می‌برند اما بنده می‌بینم دولت‌ها در این کار عمل و اجرایی نمی‌کنند و بنده نمی‌دانم با این که مجلس شورای ملی بنده می‌بینم می‌خواهد، ملت ایران می‌خواهد دولت هم برای این نیست که تا ساعت یک بعد از ظهر بعد از ملاقات‌های بسیار و خسته کننده منزل برود و بخوابد باید بنشیند یک فکر اساسی بکند حالا آمدیم سر این لایحه به خصوص، این لایحه به خصوص آقا،، دولت صاحب ارز است، صاحب وزارتخانه است، صاحب سفارتخانه است، صاحب آتاشه کمرسیال است، دولت ایران خودش صاحب زمین است و املاک زیادی در اختیار دارد معذلک هیچ وقت به فکر نیفتاد که وضع این مملکت را از صورت بدوی خارج بکند اقلاً ماشین آلات را به تعداد زیاد و با طرز صحیح به این مملکت وارد بکند و اینها را با طریقی صحیح اداره بکند یک موقعی مرحوم دارو ابتدای تأسیس شرکت‌ها در این مملکت اقداماتی کردند یا به غلط یا به صحیح البته نیت ایشان من فکر می‌کنم که صحیح بوده زیرا شخصاً اهل استفاده مادی نبوده یک مقداری ماشین‌آلات زراعتی به ایران آمد خود بنده خاطرم می‌آید موقعی که مأمور ماشین‌آلات فلاحتی شدم در انبار ماشین‌آلاتی که آنجا ریخته بود اساساً نه صورت داشت نه صاحب داشت و حتی آن شخصی که متصدی صد میلیون لوازم دولت بود نه حکم داشت و نه در استخدام دولت بود یک چنین وضعیتی در موقعی که شوروی‌ها در ایران بودند ما کارگاهی داشتیم در گرگان که آن کارگاه برای تعمیرات آنها به دردشان خورد و البته آن کارگاه را دولت ایران با کمال میل مثل سایر امور که در اختیار متفقین گذاشتیم و جبرانش را ندیدیم این کارگاه را هم به اختیار شوروی‌ها گذاشته بودیم بنده اتفاقاً یک روزی رفتیم تماشا در آنجا دیدم چهل دستگاه تراکتور دولت به کلی بیکار مانده و در اثر نداشتن و نبودن قطعات یدکی یا یک قطعه کوچکی که کسر داشتند از کار افتاده بودند آنجا کجا بود آنجا دشت گرگان بود که حتی ممکن است با به کار انداختن یک تراکتور در ظرف یک سال قیمت تمام آنها مستهلک شود ملاحضه بفرمایید این حسابی بود که ما در آنجا کردیم با این جریان بنده به عنوان مخالف که آمدم این جا صحبت بکنم برای این عرایضی بود خواستم توجه مجلس شورای ملی که من می‌دانم همیشه پیشتیبان پیشرفت و ترقی مملکت هستند به این نکته جلب شود که با این اقدامات نیمه کاره و با این قوانین بسیار بسیار نارسا ما به هیچ وجه قدمی برای پیشرفت سعادت مملکت و ملت نمی‌توانیم برداریم باید وزرای مسئول بدانند که در مقابل این کشور مسئولیت نام دارند و باید بحرانی امروز دنیا وضع خاص کشور ما چه لوایح و چه قوانینی لازم است که آن قوانین را به مجلس بیاورند و بایستند تا آن قوانین تصویب بشود و بروند و آنرا اجرا بکنند بنده مجدداً عرض می‌کنم که در این مورد مخالفت بنده فقط از این نظر است که این موضوع را نارسا می‌دانم و در لایحه محدودیت بازرگانان خارجی عرض کردم هر قانونی وقتی خوب است که اقلاً تضمین اجرایی هم داشته باشد شما در این جا می‌فرمایید گمرک را نمی‌گیریم ارز هم می‌دهیم ولی به ما نمی‌فرمایید که کی می‌آورد و چند می‌فروشد این هم وسیله‌ای خواهد شد که وزارت دارایی و وزارت کشاورزی بعضی را دون بعض اجازه بدهند آن اشخاصی که توانایی دارند و تازه آنهایی هم که توانایی دارند یک عده‌شان می‌روند و می‌خرند و عده‌ای از آنها نمی‌روند بخرند چون به این فکر نیستند بنابراین این قانون ناقص است این بود عرایض بنده و می‌خواستم در این آخر سال تقاضا کنم از مجلس شورای ملی و آقای شاهرودی که وزیر کشاورزی هستند هر چند کشاورز نیستند ولی من یقین دارم با سلامت طبعی که دارند متوجه اوضاع کشاورزی هستند بروند و بنشینند ببینند وزیر کشاورزی یعنی چه، شما می‌بینید که وزیر کشاورزی نسبت به امور کشاورزی مداخله ندارد غله از دست شما خارج است توتون از دست شما خارج است تریاک بلای مهلک خانمانسوز ایران که آقای کشاورز صدر اشاره کردند نه از نظر خودشان بلکه از نظر مردم این جا صحبت کردند از دست شما خارج است پنبه امروز از دست شما خارج است ولی شما وزیر کشاورزی هستید و یک بودجه خیلی گزافی هم دارید و این بودجه را هم صرف می‌فرمایید کادر بسیار خوبی هم در اختیارتان است ولی راندمان این کار بسیار کم است بنده ناچارم در خانه نسبت به آن عده از اعضای وزارت کشاورزی که با وجود نبودن وسایل کافی در هر جائی که هستند خدمتی بعد امکان می‌کنند ولی آنچه که من عرض کردم نسبت به افراد نبود عرض کردم دستگاه مفید برای استفاده از کادر و استفاده از اعتبارات نیست و باید وزارت کشاورزی یکسره به عقیده بنده تغییر به یک دستگاه جدید و دستگاهی که تماس با رعایای مملکت داشته باشد مسائل فلاحتی را از
روی علم و فن نه از روی حرف و آگهی هم عرض کنم کلیات مطرح بکنید و حل بکنید این بود عرایض بنده.
مسعود ثابتی (مخبر)- اجازه می فرمائید آقای رئیس.
نایب رئیس- رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر بر خاستند) تصویب شد. پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم بعد از جمله حفر چاه و لوله‌های آن، جمله زیر افزوده شود: و همچنین کلیه دستگاه‌ها و آلات و ادوات و لوله‌های مربوطه به لوله کشی آب شهرها، صدرزاده.
نایب رئیس- آقای صدرزاده.
صدرزاده- عرض کنم که آقایان محترم مستحضر هستند که شهرهای ایران عموماً فاقد لوله‌کشی است و به این جهت هم آب آشامیدنی مردم منشاء بیماری‌های گوناگون شده و یکی از مهم‌ترین وظایف مجلس و دولت است که برای لوله کشی آب شهرها قدم مؤثری بردارند و تمام تسهیلات ممکنه را برای عملی شدن این مقصود رعایت کنند و چون وسائل این کار دستگاه حفر چاه و لوله و غیره باید از خارج وارد کشور شود چه در قسمت ارز و چه در قسمت‌های دیگر باید مثمول همین قانون باشد گرچه در مقام تصویب این هستیم اما چون جمله‌ای مربوط به دستگاه‌های حفر چاه ذکر شده و قدری اجمال دارد بنده این پیشنهاد را تقدیم کردم که به طور وضوح دستگاه‌های لوله‌کشی هم شامل این ماده بشود عرض کنم حضورتان شاید خاطر آقایان هم مستحضر باشد که یکی از شهرهایی که اقدام برای لوله‌کشی شده است شهرستان شیراز است و آن این است که یک نفر از مردمان خیرخواه آنجا که آقای حاج محمد نمازی باشد ایشان یک میلیون تومان اختصاص داده بودند به دبیرستان و مریضخانه ولی در بود امر این طور در نظر گرفتند که این وجه به مصرف لوله‌کشی برسد (صحیح است) و بعد از لوله‌کشی از وجوهی که عاید می‌شود سپس به مصرف بیمارستان و دبیرستان بشود که مردم آن شهرستان استفاده بکنند الان مطابق تلگرافی که از نماینده شرکت لوله‌کشی آب شیراز امروز صبح رسیده معلوم شده است که مقداری از لوازم مربوط به لوله‌کشی به بندر بوشهر وارد شده و مبلغ زیادی به عنوان حقوق گمرکی و یک مبلغی هم به عنوان عوارض شهرداری مطالبه کرده‌اند در صورتیکه آن شرکت و آن بنگاه قرارداد با شهرداری دارد که بعد از این که لوله‌کشی را انجام داد از عواید آن وجوهی را که می‌پردازد مستهلک کند و تمام آن دستگاه لوله‌کشی را به اختیار شهرداری شیراز بگذارد حالا اعم از اینکه مطابق آن پیش‌بینی که در برنامه هفت ساله شده دولت مبادرت به لوله‌کشی بکند یا شرکت‌ها مبادرت بکنند و به دولت بعداً واگذار بکنند در هر حال چون این یک مطلب بسیار لازمی است و با سلامت و صحت مردم تمام کشور تماس دارد ما باید تسهیلاتی نسبت به این قسمت هم فراهم بکنیم یعنی بنده می‌خواهم عرض بکنم که از لحاظ بهداری و بهداشت مردم آن هم اگر بالاتر از مسائل اقتصادی نباشد ولی پایین‌تر از آن نیست (صحیح است) الان هم که مجلس در مقام تصویب این قانون است این بهترین فرصتی است که نسبت به این قسمت از دستگاه‌های لوله‌کشی و لوله‌های مربوط به لوله‌کشی که همین شهر تهران هم قریباً نسبت به این مسئله نیازمندی پیدا می‌کند معافیت را قائل شویم (صحیح است) که هم به بهداشت مملکت کمکی شده باشد و هم مردمان نیکوکار شهرستان‌ها رغبت بکنند که در این کار خیر و بهداشتی قدمی بردارند (صحیح است) این است که از حضور محترم آقایان تقاضا می‌کنم که نسبت به این موضوع که الان مبتلا به شهرستان شیراز است و عامه مردم فارس انتظار دارند هم از مجلس شورای ملی و هم از دولت که نسبت به این قسمت توجه مخصوصی شود قبول بفرمائید که این پیشنهاد هم در این ماده گنجانیده شود که اینها هم معاف باشند تا این کار عملی شود.
اسلامی- بنده مخالفم با پیشنهاد آقای صدرزاده.
نایب رئیس- شما عضو کمیسیون نیستید، آقای مخبر کمیسیون بفرمایید.
مسعود ثابتی (مخبر)- اجازه بفرمایید عرض کنم فرمایشاتی را که نماینده محترم فرمودند کاملاً فرمایشات مفیدی بود همین طور هم فرمایشاتی را که آقای مهندس رضوی فرمودند کاملاً مفید بود ولی مربوط به کار ما نیست، مربوط به لایحه نیست (صحیح است) خیلی از کارها و خیلی از چیزها است که شاید مفید باشد که اینها را از گمرک معاف بکنیم برای این که برای این مملکت مفید باشد ولی فعلاً این لایحه که در مجلس آمده است عرض کنم دلیلش این است که هیچ تردیدی نیست که همه آقایان نسبت به کشاورزی کمال اهمیت را می‌دهند و آقای مهندس رضوی هم در اینجا فرمایشاتی فرمودند آنها هم کاملاً درست بود ولی ارتباط به کار ما نداشت یک قسمت مربوط به دلسوزی و حمایت از کشاورزان بود ولی بنده می‌خواهم عرض بکنم که اگر وضعیت کشاورز خوب نیست وضعیت مالکین هم همچو رضایتبخش نیست در این مملکت (صحیح است) و اصلا علت و منظور این لایحه همین است که به کشاورزان و مالکین هر دو کمک شود موضوع این است که مطابق احصائیه‌ای که ما داریم در ایران روی هم رفته دو میلیون هکتار زراعت می‌شود و از این دو میلیون هکتار سه میلیون تن به طور متوسط محصولی است که در این مملکت وجود دارد در صورتی که مطابق تحقیقاتی که شده است در دو میلیون هکتار در سایر ممالک خیلی بیش از این یعنی خلاصه مطابق آنچه که شده است در هر میلیون هکتار ده میلیون بنابراین وقتی یک محصولی هفت مرتبه از حد متوسطی که سایر ممالک مترقی و دارای ماشین آلات محصول دارد کمتر داشته باشیم طبیعی است هم وضعیت مالک بد است هم وضعیت زارع مادر اینجا اولین فکری که به نظرمان رسید این بود و مطلقاً صحبت لوله و آبیاری و از این قبیل چیزها نبود منحصراً از نظر تراکتور و آنچه که مستقیماً برای عمل زراعت لازم است زیرا این را بعضی از آقایانی که البته در زراعت تا حدودی اطلاع دارند می‌دانند که از همه چیز مؤثرتر در امر زراعت موضوع شخم است این طبیعی است و بنابراین بیشتر منظور این بود که تراکتور به حد کافی در این مملکت وارد بشود و در دسترس هم باشد ضمناً اگر آقایان نظری دارند به اینکه اینها تحت یک فرمولی فروخته بشود یا این که یک مارک‌های به خصوصی که وزارت کشاورزی تصدیق بکند این یک مطلبی است که ما می‌توانیم چون مربوط به لایحه است قبول کنیم این است که عرض می‌کنم و از آقایان تمنی می‌کنم از دادن پیشنهاداتی که خیلی هم البته مفید است ولی مربوط به این لایحه نیست خود دادی بکنند و تقدیم نکنند برای این که شب عید این عیدی را به کشاورزان ایران داده باشید.
اردلان- پس می‌گیرند آقا.
صدرزاده- خیر پس نمی‌گیرم.
صفوی- اجازه بفرمایید آقای رئیس بنده اخطار دارم.
نایب رئیس- بفرمایید.
صفوی- مطابق ماده ۲۴ نظامنامه در مورد آقایانی که از اعضای کمیسیون اقتصاد ملی بود و استعفا داده‌اند مخصوصاً تذکر داده شده که به واسطه این که وسیله کار نداریم استعفا می‌دهیم کمیسیون اقتصاد ملی از اکثریت افتاده و لایحه‌ای که مربوط به محدودیت بازرگانان خارجی بود رفت به کمیسیون و پیشنهادات مربوطه به ماده اول رفت به کمیسیون و در کمیسیون دفن خواهد شد با این که یک ماده‌اش را پیشنهاد کردند برود به کمیسیون ولی تمام لایحه رفت آقایان نمایندگان همگی علاقمندند که این لایحه مفید تصویب شود ملاحضه بفرمایید الان کمیسیون اقتصاد ملی از اکثریت افتاد ماده ۲۴ می‌گوید بلافاصله بعد از این که اعضاء کمیسیون استعفا کردند باید شعب تشکیل بشود و به جای آنها انتخاب بشود مقام ریاست مقرر بفرمایید که شعب تشکیل بشود تا تکلیف این لایحه معلوم گردد.
نایب رئیس- نظر به تقاضا که از طرف عده‌ای از آقایان نمایندگان شد آقایان استعفای خودشان را پس گرفتند (احسنت)
رحیمیان- اگر آقایان در جلسه حاضر نمی‌شوند جلسه را ختم بکنیم.
نایب رئیس- تقریباً در حدود پانزده الی شانزده پیشنهاد رسیده و برای همه محتاج به رأی گرفتن هستیم که چون اکثریت نیست نمی‌توانیم رأی بگیریم بنابراین ناچاریم که جلسه را ختم کنیم (سلطانی- صبح‌ها و عصرها باشد) عده‌ای از آقایان هم تقاضا فرمودنده‌اند که جلسه آینده به روز چهارده فروردین ساعت چهار و نیم بعدازظهر موکول شود.
ابوالحسن رضوی- بنده مخالفم.
نایب رئیس- رأی نمی‌شود گرفت.
رضوی- پس بنابراین پیشنهاد آقایان هم مورد قبول نیست فردا را تعیین جلسه بفرمایید.
[۶- تعیین موقع و دستور جلسه آینده ختم جلسه]
نایب رئیس- بنابراین جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه بیست و هفتم اسفند ماه ساعت چهار و نیم بعد از ظهر دستور لایحه معافیت ماشین‌های کشاورزی.
(مجلس ساعت هشت و بیست و پنج دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی- جواد گنجه
تصویب‌نامه‌ها
شماره ۲۱۹۶۳ ۲۵- ۱۲- ۲۶
وزارت دارایی
هیئت وزیران در جلسه بیست و دوم اسفند ماه ۱۳۲۶ بر حسب پیشنهاد وزارت فرهنگ اجازه می‌دهد به منظور ساختمان آرامگاه شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا بلیط بخت‌آزمایی در ۳ نوبت با رعایت مواد زیر منتشر و به معرفی فروش گذارد:
۱- تعداد بلیط‌ها در هر نوبت سیصد هزار و بهای هر برگ ۲۰ ریال باشد.
۲- قرعه کشی هر نوبت ۳ ماه از تاریخ انتشار بلیط‌های آن به عمل آید.
۳- درآمد حاصله از هر نوبت قرعه‌کشی یک ثلث جهت جوایز و سایر هزینه‌های مربوطه از قبیل کارمزد فروشندگان و چاپ بلیط و تبلیغات و غیره و دو ثلث بقیه آن برای ساختمان آرامگاه و مصارف جشن هزارمین سال تولد ابوعلی سینا اختصاص داده شود.
۴- سبک بخت‌آزمایی مانند قرعه‌کشی بانک کشاورزی و به وسیله گردونه مخصوص قرعه‌کشی انجام پذیرد.
مالیات بر درآمد از طرف انجمن آثار ملی از برندگان جوائز وصول و به اداره مالیات بر درآمد پرداخت می‌شود.
۵- بلیط‌های بخت‌آزمایی ساختمان آرامگاه بوعلی از اجرای مقررات ماده ۲ و ۳ و ۴ آئین نامه مصوب ۱۸ خرداد ماه ۱۳۲۳ معاف می‌باشد.
۶- استقراع باید با حضور کمیته‌ای که از طرف انجمن آثار ملی تعیین می‌شود در محل مخصوص و حضور تماشاچیان انجام گردد.
۷- مقررات مالی راجع به بخت‌آزمایی در این مورد نیز کاملاً رعایت می‌شود.
تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۷۳۸۷ نخست وزیر
شماره ۲۶۱۹۰ ۲۴- ۱۲- ۲۶
وزارت اقتصاد ملی
هیئت وزیران در جلسه ۲۲ اسفند ماه ۱۳۲۶ بنا به پیشنهاد شماره وزارت اقتصاد ملی تصویب نمودند که به سهمیه شماره ۹۴ سال ۱۳۲۶ مبلغ دویست میلیون (۲۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال افزوده گردد (ماشین‌آلات صنعتی و کشاورزی)
تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۷۳۸۳ نخست وزیر
شماره ۲۶۱۹۶ ۲۴- ۱۲- ۲۶
وزارت کشاورزی
هیئت وزیران با در نظر گرفتن تصویب‌نامه‌های شماره ۲۱۰۷۲ مورخه ۲۷- ۱۰- ۱۳۲۶ و شماره ۲۱۸۰۴ مورخه ۵- ۱۱- ۲۶ در جلسه ۲۲ اسفند ماه ۱۳۲۶ مجدداً تأیید می‌نمایند که وزارت کشاورزی باید نسبت به جوازهای قطع چوب و استحصال از درخت‌های بادافکنده و پوسیده و درخت‌های قطع شده در اثر تصویب‌نامه‌های صادره قبل از تشکیل دولت حاضره طبق مقررات قوانین و آئین‌نامه‌های مربوطه اقدام نماید تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۷۳۸۴ نخست وزیر
بقیه صورت‌گیرندگان ارز حرف ح
شماره نام گیرنده ارز نوع کالای درخواستی مبلغ ارز لیره
۱- حاج عبدالکریم حسینیا در چرخه- قلع ۱۱۸۱
۲- سید مرتضی حسینی کانوا- جوراب- نخ قره قره- چفت و لولا- سنجاق- سیم برق ۱۸- ۱۷۶۳
۳- یعقوب حق نظرزاده دارو ۱۰۰۰
۴- رستم حسین‌زاده آگهی سنگ آسیاب ۱۴۰
۵- اسحق ممتاز حکیم پارچه یشمی- توپ پینک و پنک- نخ یشمی- پارچه- کارد و چنگال- کلاه ۹۲۹۵
۶- ژوزف عزرا حیم آئینه- چای- آلمینیوم- لوازم برق- ابریشم مصنوعی ۱۶- ۴۰۸۵۷
۷- سلیم موشی حنگل حیم کاغذ تحریر- دوچرخه- نخ- جاروبرقی- کاغذ روزنامه ۱۱- ۵۴۴۱۸
۸- ر. حاسید دوچرخه- شال گردن- پارچه ابریشمی- پارچه پشمی ۱۷۲۳۵
۹- قاسم حکمت افشار رادیو ۳۰۰
۱۰- آ. حکیم شرکاء مواد شیمیایی- تلمبه برقی- لاستیک- چتایی ۳- ۶۱۵۴۹
۱۱- حیم عبدالله س. حیم رادیو ۱۷۰۰
۱۲- رحیم بن حیم بند ساعت- پریموس- باطری- دارو- دوچرخه- بخاری نفتی ۲۴۶۰
۱۳- فرانک حریری شمع- زنگ دوچرخه- لاستیک روئی- کارت پستال- دارو ۱۷- ۸۴۲۱
۱۴- یحیی حریری نخ- قماش نخی ۱۲۵۵
۱۵- عزرا. م. حکاک دگر- رادیو- کفش- تلمبه- آئینه- بادبزن- موتورسیکلت- دوچرخه پریموس-
چراغ رومیزی- بخاری- قلع- فیلم اشعه ایکس ۲- ۹۰۵۷۵
۱۶- م. ع. حلیمی پارچه پشمی- مخمل- ابر- مخمل- تلمبه آب ۱۰۰۰۰
۱۷- ع. م. ح. حیم چای ۲۶۰۰
۱۸- م. ف. حیمی طوری و روبان ۱۷۵
۱۹- اسحق. س. میرزا حکیم دارو ۴۱۰
۲۰- رضا حکیم‌زاده پارچه پشمی و ابریشمی- قلع- رادیو- دوچرخه- کلید برق- شکر ۵۴۰۷۰
۲۱- صیون حسقل چای چینی ۳۳۷۵
۲۲- علی حسین و محمود اخوان ظروف آلمینیوم- چای- دوچرخه- آستری مصنوعی لوازم جراحی
۴- ۱۹۷۴۷
۲۳- احمد حاجیان قره‌باغی پارچه پشمی و نخی و ابریشمی- کاغذ- لوستر- ظروف آلمینیوم ۴۷۹۸۸
۲۴- محمد حسینعلی‌زاده پارچه- توری- سوزن خیاطی ۷۱۴۲
۲۵- حسین حسن‌زاده کهنمویی پونز- مداد پاک کن- اسانس ۲۲۶۶
۲۶- اسمعیل حاجیانی قماش- آسپرین- آهن ۲۶۴۵۶
۲۷- سردار حکمت پناه قماش- گالوش- فاستونی ۱۰- ۵۱۹۱
۲۸- داود حکیمی پارچه- فاستونی ۲۴۳۰۰
۲۹- علی تقی حریری پارسا دیک المینیوم- طوری چراغ ۱۳۴۰
۳۰- علی حاجی حریری طوری چراغ پارچه قماش ۴۷۴۱
۳۱- محمد جواد حریری طایر اتومبیل ۱۰- ۱۴۷
۳۲- ژوزف عزرا حیم چای جاوه- قماش نخی آلمینیوم ورق- لاستیک ۵۱۲۲۵
۳۳- حیدر علی حمیدیان برنج ورق- لوازم دوچرخه ۶۵۸۵
۳۴- صالح حوکی ترازو- گونی- قماش ۳۶۷۹
۳۵- محمود حداد اصفهانی طایر مستعمل ۷۳۰۰
۳۶- تقی حقیقی دوچرخه ۲۲۵۰
۳۷- سید رضی حلمی پارچه ابریشمی ۶۰۸
۳۸- حاج حسن حاتمی مداد تراش- کتاب ۱۰- ۲۸۶
۳۹- نصرت‌الله حق‌بین دوچرخه ۱۷۰۰
۴۰- سلیم موشی حیم شیشه ۳۶۰۰
۴۱- نصرت الله حکیم دندان مصنوعی ۲۲۵
۴۲- عبدالله حکیم‌زاده قماش نخی و پشمی ۷۶۰۰
۴۳- علی حلی دائی چای ۳۸۷۲۰
شماره نام گیرنده ارز نوع کالای درخواستی مبلغ ارز لیره
۴۴- دکتر حسین حمزه رادیو- اطو- دستگاه آزمایش ۳۱۰۵
۴۵- اسمعیل حسن‌پور قوری ۵۴۰
۴۶- ابراهیم حقیقی جوراب ابریشمی ۱۷۸
۴۷- حاجی سید محمد حیدریان - ۴۰۰۰
۴۸- نورالله حبیبی دارو ۳۶۴۰
۴۹- حاجی سید محمود حسنیان پارچه نخی ۱۵۵۰۰
۵۰- جمشید حق پژوه ماشین مالش چای ۱۷- ۲۲۲۰
۵۱- سیروس حلاوی پارچه ابریشمی ۲۲۰۰
۵۲- احمد حاجی علی صراف سلک ابریشمی ۱۱۰۰
۵۳- نسیم میر حکاک قره قره- آلمینیوم- کاغذ ۲- ۳۷۹۴
۵۴- افرایم حاخام پارچه فاستونی سربازی- فنر تختخواب ۵۶۰
۵۵- اسمعیل حی کلاه ۱۴- ۶۸۴۳
۵۶- یحیی حرمسیری مخمل مبلی- سنجاق قفلی- پارچه آستری چای چینی ۱۹۹۲۳
۵۷- عبدالصمد حکمی و پسران قلع- چای- آلومنیوم- قماش ۲۵۴۸۷
۵۸- داود عزیزالله حکیمیان گونی ۴۵۲
۵۹- نورالله حکیمی جدید طایر و تیوپ- صابون- نوشت افزار- اجناس خرازی ۴۲۹
۶۰- احمد حریری پارچه ابریشمی ۱۵۰۹
۶۱- دکتر عباس حریری قره قره ۷۵۰
۶۲- محمد رضا حکیمیان و سلیمان عزیز پارچه کتان ۲۱۴۰
۶۳- عبدالحمید حکیمی پارچه پشمی ۱۰۰
۶۴- حاجی محمود حریری پارچه پشمی ۲۵۰۰
۶۵- ن. س حکیمیان و برادران دوچرخه ۷۰
۶۶- نصرالله حکیمیان دوچرخه ۹۰۰
۶۷- هارون حورش پارچه پشمی و نخی- جوراب- قرقره- سیم برق- ژورژف- دوچرخه- نخ ۶- ۳۳۵۹۸
۶۸- مهدی حورایی قفل- میخ نجاری ۱۸۸۸
۶۹- حبیب حبیبی قلع- پارچه کرک- سوزن خیاطی ۷۵۳۵
۷۰- عبدالله حقانی آذر قماش ۱۲- ۱۰۵۹۳
۷۱- علیقلی حکیم نژاد دوچرخه- قلع ۵۰۱۶
۷۲- محمد مهدی حریری یشمی و ابریشمی ۳۰۰۰
۷۳- حسینعلی حاجیان پارچه ابریشمی ۱۱۰۰
۷۴- احمد حریری تهرانی کرب سانتین ۲۰۰۰
۷۵- میرزا حکیم کانوا- پارچه ابریشمی ۱۷۰۰
۷۶- محمدهادی حریری ابریشمی ۵۰۰۰
۷۷- حمید حقانی دگمه شلوار ۲۴۰
۷۸- داود حکیمیان دارو ۷- ۲۸۴۲
۷۹- حبیب‌الله و پسران قماش ۱۱۸۰
۸۰- عبدالله حسینی پارچه پشمی ۱۰۰۰
۸۱- لطف‌الله حی نخ قرقره- پارچه پشمی- دارود- آهن ورق ۱۴- ۵۸۲۶۳
۸۲- علی حسینی تلمبه- دوچرخه ۱۲- ۲۶۱
۸۳- نورالله اسمعیل حی منسوجات پشمی- دارو ۹- ۵۰۱۹
۸۴- لطف الله اسمعیل حی پارچه مردانه- میله آهنی ۱۴- ۳۱۵۴
۸۵- دکتر مؤید حکمت کتاب ۱۰- ۲۱
۸۶- تجارتخانه حریری و شرکاء دارد ۱۶- ۶۷۸
۸۷- ر. د. دس حکیمیان قماش ۹- ۷۵۳۸
۸۸- اناطولی حکیمیان کتاب ۵- ۶
۸۹- دکتر غلامحسین حکیم یک دستگاه باطری ۱۶- ۲۰۵
۹۰- تجارتخانه حیفا لوازم طبی ۵- ۱۱۴
۹۱- حزقیل حیم تمیشان پارچه پشمی ۱۴۵۰۳
۹۲- عبدالله حقانی آذر بخاری نفتی- شیشه- دگمه شلوار- لاستیک- دوچرخه- آلمینیوم ۱۲- ۹۵۹۲
۹۳- حاج سید محمد حسینیان پارچه پشمی ۴۰۰۰
۹۴- حمید برادران حمید قوری ۲۴۰
شماره ۲۱۸۲۲ ۲۲- ۱۲- ۲۶
وزارت اقتصاد ملی
هیئت وزیران در جلسة ۱۸ اسفند ماه ۱۳۲۶ بر حسب پیشنهاد شماره ۹۵۴- ۲۵۶۴۷ مورخ ۳- ۱۱- ۲۶ وزارت اقتصاد ملی و به موجب ماده ۲ قانون اوزان و مقیاس‌ها تصویب نمودند که ماده واحده زیر به آئین‌نامه اوزان و مقیاس‌ها مصوب ۱۷ اسفند ۱۳۱۱ الحاق شود:
" مأمورین ادارات اقتصاد ملی در مرکز و شهرستان‌ها مجازند در نقاطی که قانون و مقیاس‌ها اجرا شده یا می‌شود و سنک به قدر کفایت در دست کسبه و فروشندگان گذاشته شود سنگ‌ها و مقیاس‌های غیر قانونی را که در نزد کسبه و فروشندگان مشاهده می‌کنند جمع‌آوری و ضبط کرده سپس صورت مجلس کشف را با متخلفین طبق جزء ۴۲ ماده یک آئین‌نامه امور خلاقی اصلاح شده ۱۳۲۴ برای تعیین کیفر به دادگاه خلاف بفرستند"
تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۷۳۳۰ نخست وزیر
شماره ۲۶۰۱۸ ۲۲- ۱۲- ۲۶
وزارت دارایی
هیئت وزیران در جلسه ۱۸ اسفند ماه ۱۳۲۶ تصویبنامه شماره ۲۳۶۳۲- ۲۷ و ۱۱ و ۲۶ را به طریق ذیل تکمیل نمودند:
استادان و دانشیاران دانشگاه می‌توانند با رعایت شرائط ذیل علاوه بر کار اصلی و رسمی خود که تدریس است در ادارات و مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت و همچنین در خود دانشگاه و یک کار دیگر نیز قبول نموده و از این بابت حق‌الزحمه دریافت دارند:
۱- کار دیگر اگر از خود دانشگاه باشد باید با موافقت شورای دانشگاه و اگر در خارج دانشگاه باشد باید علاوه بر موافقت شورای دانشگاه با تصویب هیئت وزیران باشد.
۲- اشتغال به کار دیگر باید فقط در یک جا و در رشته تخصصی استاد یا دانشیار باشد در هر حال این اشتغال اعم از این که در دانشگاه یا در ادارات و مؤسسات دولتی باشد نباید به هیچ وجه لطمه به کار تدریس و مطالعه و تفحص و تتبع دانشیار یا استاد باشد.
۳- حق‌الزحمه که بابت این کار اضافی پرداخت می‌شود نباید از آنچه استاد یا دانشیار برای تدریس در دانشگاه طبق قانون دریافت می‌دارد تجاوز نماید و حداکثر این حق‌الزحمه از هفت هزار ریال تجاوز نخواهد نمود.
۴- استادان و دانشیارانی که قبل از صدور این تصویبنامه به کارهایی غیر از تدریس در دانشگاه اشتغال داشته‌اند مقرری خود را تا آخر اسفند ماه جاری طبق احکام و ابلاغتی که در دست دارند دریافت خواهند کرد و از اول فروردین ۱۳۲۷ مشمول مقررات این تصویبنامه خواهند بود.
تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است.
م- ۷۳۲۹ نخست وزیر