مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ اردیبهشت ۱۳۱۷ نشست ۴۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم |
دوره یازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۱۷
فهرست مطالب
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تصویب لایحه عمران استخدام متخصص چاپخانه مجلس
۳- بقیه شور اول لایحه اصول محاکمات حقوقی از ماده ۵۰۳ تا ۵۴۸
۴- موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و ده دقیقه پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز ۱۸ اردیبهشت ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟
(گفته شد – خیر)
صورت مجلس تصویب شد.
- تصویب لایحه عمران استخدام متخصص چاپخانه مجلس
(۲- تصویب لایحه عمران استخدام متخصص چاپخانه مجلس)
رئیس – گزارشی از کمیسیون محاسبات مجلس ملی راجع به استخدام متخصص چاپخانه قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات لایحه نمره ۲۴۴ اداره کار پردازی مجلس شورای ملی راجع به استخدام آقای ویلهلم وبر آلمانی را برای چاپخانه مجلس تحت شور و مداقه قرار داده و با توضیحاتی که از طرف کارپردازی داده شد با عین مواد پیشنهادی اداره کارپردازی موافقت حاصل شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس – گزارش کمیسیون امور خارجه قرائت می‌شود.
کمیسیون امور خارجه لایحه نمره ۲۴۴اداره کار پردازی مجلس شورای ملی راجع به استخدام آقای ویلهلم وبر آلمانی را برای چاپخانه مجلس مطرح نموده و از نقطه نظر ملیت با استخدام مشارالیه موافقت حاصل شده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس – لایحه طبع و توزیع شده است و خاطر آقایان مسبوق است. مذاکره در کلیات است. مخالف نیست؟
(اظهاری نشد)
رای گرفته میشودبه ورود در شور مواد. آقایان موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.
ماده اول – کارپردازی مجلس شورای ملی مجاز است آقای ویلهلم ویر تبعه آلمانی را از ۱۴ فروردین ۱۳۱۷ به مدت دو سال شمسی برای سرپرستی ماشین آلات جدید مربوط به چاپ سرب و استروتیپی و غیره و نصب ماسین آلات جدید چاپخانه مجلس استخدام نماید.
رئیس – آقای روحی
روحی – بنده می‌بینم چندین سال است که چاپخانه مجلس متخصص استخدام می‌کند، البته محتاج دارد و باید هم بخواهد و استخدام کند ولی می‌خواستم عرض کنم که این کار نبایستی دوام داشته باشد و بایستی اداره کارپردازی مجلس یا کسانی که متصدی این کار هستند سعی کنند که این متخصصین حتی المقدور به زیر دستانشان کار یاد بدهند و آنها هم کار فرا گیرند که هر روز محتاج به استخدام این متخصصین نباشیم که از خارجه بیاوریم و پول و حقوق بدهیم برای یک کارهائی که در موضوع چندین بار تکرار شده است از این جهت عرض کردم و خواستم یادآوری کنم که برعهده اقایان است که دقت بفرمایند و یک اشخاصی را زیر دست اینها بگمارند که اینها کار یاد بگیرند و به درد کشور بخورند تا انشاء الله ما بی نیاز بشویم و پس از گذشتن مدت خدمت این مستخدم دیگر احتیاج به تجدید استخدام نداشته باشیم.
رئیس – آقای مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری – چاپخانه مجلس زیردست همین متخصصین چندین نفر را برای کارهای مطبعه تهیه کرده است و اشخاص بصیر و کاردان و کارفهمی بعمل آورده است که الان در خود چاپخانه مشغول کار هستند واین متخصص با یک متخصصی که بعدا میاید برای ماشینهای جدید است برای تمبر و ماشینهای گراور جدید که لازم است و البته باز هم تربیت می‌کند و در دسترس چاپخانه مجلس می‌گذارند تا منظور آقایان نمایندگان محترم عملی گردد.
رئیس – آقای زوار
زوار – عرضی ندارم
رئیس – آقایان موافقین با ماده اول قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود:
ماده دوم – حقوق دو ساله او نود وشش هزار ریال خواهد بود که در آخر هر ماه شمسی مبلغ چهار هزار ریال که نصف آن به ریال و معادل نصف دیگر بارز خارجی از محل ارزی بودجه مجلس شورای ملی پرداخته می‌شود.
رئیس – موافقین با ماده دوم قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود:
ماده سوم – برای هزینه آمدن او به طهران مبلغ دو هزار و پانصد ریال و برای بازگستن نیز دو هزار و پانصد ریال منظور خواهد شد.
رئیس – موافقین با ماده سوم برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده چهارم – آقای میلهلم وبر در هر سال یکماه مرخصی با استفاده حقوق خواهد داشت.
رئیس – موافقین برخیزند
(عده زیادی برخاستند)
تصویب شد. ماده پنجم قرائت می‌شود:
ماده پنجم – کارپردازی مجلس مجاز است مطابق ماده دوم قانون کنترات مستخدمین خارجی مصوبه ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ سایر شرایط را تعیین و قرارداد آقای ویلهلم وبر را امضاء نماید.
رئیس – موافقین با ماده پنجم برخیزند
(اکثرقیام کردند)
تصویب شد. مذاکره در کلیات دوم ایت مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) رای گرفته می‌شود به مجموع مواد با ورقه اقایانیکه موافقند ورقه سفید می‌دهند.
(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده یکصد و چهار ورقه سفید شمرده شد)
رئیس – عده حضار در موقع اعلام رای یکصد و ده نفر باکثریت صد و چهار رای تصویب شد.
- بقیه شور اول لایحه اصول محاکمات حقوقی از ماده ۵۰۳ تا ۵۴۸
(۳- بقیه شور اول لایحه اصول محاکمات حقوقی از ماده ۵۰۳ تا ۵۴۸)
رئیس – شور اول بقیه لایحه اصول محاکمات حقوقی. گزارش کمیسیون عدلیه مطرح است از ماده ۵۰۳ قرائت می‌شود.
ماده ۵۰۳ – هیچ قراری به تنهائی قابل تمیز نیست مگر آنچه را که قانون صریحا اجازه داده باشد. این امر مانع نخواهد بود از اینکه ضمن استدعای تمیز از حکم نسبت به قرارهائی که از محکمه قبلا صادر شده است اعتراض نمود.
رئیس – ماده ۵۰۴ قرائت می‌شود.
ماده ۵۰۴ – قرارهای زیر به تنهائی قابل تمیز است.
۱- قرار عدم صلاحیت اعم از ذاتی و نسبی
۲- قرار رد عرضحال
۳- قرار ابطال عرضحال
۴- قرار سقوط دعوی
۵- قرار عدم اهلیت یکی از اصحاب دعوی
۶- قرار محکمه استیناف راجع برد حکام استیناف
۷- قرار رد دعوی یا عدم استماع آن
۸- قرار رد درخواست ابطال حکم
۹- قرار اتیان قسم در موردیکه حاکم به واسطه تردید در بقاء حق قسم را لازم بداند (ماده ۱۳۳۳ قانون مدنی)
رئیس – ماده ۵۰۵
ماده ۵۰۵ – قرارهای مذکور در ماده فوق در صورتی تمیز است که در مرحله استینافی صادر شده باشد خواه مستقلا و خواه در تعقیب قراری که در مرحله بدوی صادر شده است.
رئیس – آقای دکتر جوان
دکتر جوان – این ماده ۵۰۵ بنظر بنده هم با یک قسمت از ماده ۵۰۴ تعارض دارد و هم خود ماده اصلاح عبارتی لازم دارد. در ماده ۵۰۴ یکی از قرارهائی که قابل تمیز است قرار ابطال عرضحال است. اگر به سایر مواد دقت کنیم می‌بینیم در دادگاههای استیناف قرار ابطال عرضحال اساسا وجود ندارد یعنی ما نمی‌توانیم تصور کنیم که عرضحالهائی که باستیناف داده می‌شود ابطال شود – ابطال عرضحال در دادگاه بدایت ممکن است بشود یعنی وقتی مدعی در محکمه حاضر نشد مدعی علیه حق دارد ابطال عرضحال از محاکم بدایت صادر می‌شود و اساسا از محاکم استیناف قرار ابطال عرض حال صادر نمی‌شود بنابراین در ماده ۵۰۴ وقتی می‌نویسد قرار ابطال قابل تمیز است یعنی قرار ابطالی که از محکمه بدایت صادر می‌شود و اساسا این قرار در استیناف مورد پیدا نمی‌کند ولی در ماده ۵۰۵ می‌نویسد که قرارهای بدایت وفتی قابل تمیز است که از آن استیناف هم داده شده باشد و اینجا تعارض پیدا می‌شود. دوم اینکه بنده در این ماده معتقد باصلاحی هستم در ماده ۵۰۵ می‌نویسد که کلیه قرارها وقتی می‌تواند قابل تمیز باشد که عرضحال استینافی قبلا داده شده باشد یعنی اگر قراری از ابتدائی صادر شده باشد فرض بفرمائید قرار عدم صلاحیت یا قرار راجع به مرور زمان اینرا نمی‌شود مستقیما تمیز داد در صورتیکه بین این قرارها بعضی‌هایش هست که صورت و اثر حکمی دارد مثل قرار سقوط دعوی یا رد عرضحال یا قراهای دیگر که آنها را می‌توان مستقیما تمیز داد و خوبست اجازه داده شود همانطور که قانون فعلی مقرر داشته است بدون اینکه احتیاجی بعرضحال استینافی داشته باشد نسبت به این نوع قرارها در موعد مقرر بتوان عرضحال تمیزی داد. این دو نظری بود که بنده داشتم بسته به نظر آقای وزیر عدلیه است.
وزیر عدلیه – خواهش می‌کنم پیشنهاد کتبی بفرمائید تا شور دوم مطالعه کنیم.
رئیس – ماده ۵۰۶
مبحث دوم – در موعد تمیز
ماده ۵۰۶ – مهلت تمیز برای سکنه ایران ده روز است باضافه مدت مسافت از محل اقامت مستدعی تمیز تا نزدیک ترین محکمه و برای کسانیکه مقیم کشورهای بیگانه می‌باشند برای کشورهای همسایه دو ماه و کشورهای غیر همسایه سه ماه و برای کشورهای دور مثل آمریکا و خاوردور چهارماه.
رئیس – ماده ۵۰۷
ماده ۵۰۷ – ابتداء مدت تمیز از قرار زیر است:
الف – برای احکام و قرارهای محاکم استیناف
۱- در صورتی که حکم یا قرار حضوری باشد از روز ابلاغ
۲- در صورتیکه حکم یا قرار غیابی باشد از روز انقضاء مدت اعتراض
ب – برای احکام و قرارهای محاکم ابتدائی
۱- در صورتی که حکم یا قرار حضوری از محکمه ابتدائی استینافا صادر شده باشد از روز ابلاغ
۲- اگر حکم حضوری یا غیابی قابل استیناف بوده و استیناف داده نشده باشد از روز انقضاء مدت استیناف
رئیس – ماده ۵۰۸
ماده ۵۰۸ – اگر استدعاء تمیز بواسطه متغایر بودن دو حکم باشد ابتداء مهلت تاریخ آخرین ابلاغ هر یم از دو حکم است.
رئیس – ماده ۵۰۹
ماده ۵۰۹ – مقررات ماده ۴۶۶ و ۴۶۷ در مورد تمیز احکام و قرارها نیز لازم الرعایه است.
رئیس – ماده ۵۱۰
مبحث سوم – در ترتیب استدعا تمیز
ماده ۵۱۰ – تمیز دعوی به تقدیم عرضحال می‌شود. این عرضحال را می‌توان مستقیما ه دیوان تمیزیا محکمه که حکم یا قرار را داده است تقدیم کرد و یا محکمه ابتدائی و یا محکمه صلحیه محل اقامت مستدعی تمیز و یا به نزدیکترین محکمه به محل اقامت او. مدیر دفتر محکمه که عرضحال تمیزی به آنجا داده می‌شود باید بلافاصله عرضحال را در دفتر ثبت و رسیدی که مشتمل بر نام مستدعی تمیز و طرف او و تاریخ تسلیم (از روز وماه و سال) و ذکر شماره ثبت به تقدیم کننده عرضحال بدهد و در روی کلیه اوراق عرضحال تاریخ تسلیم را قید کند. این تاریخ ابتدای دعوی تمیزی محسوب است.
رئیس – آقای اوحدی
اوحدی – متبادر از لفظ عرضحال که در این ماده به آن اشاره شده است عرضحالهائی است که با یک تشریفات مخصوصی که معمول به امروزاست به محاکم داده می‌شود و حال آنکه از خصائص این قانون، قانون جدید یکی این است که عرضحال تلگرافی هم پذیرفته می‌شود در پاره از مواد و این عرضحال تلگرافی فاقد تمام این خصایص است و این تشریفات که گفتیم برای آن نمی‌شود رعایت شود این را خواستم تذکر بدهم که این خصیصه که آقای وزیر عدلیه برای این قانون قائل شده‌اند مقتضی است در دادن عرضحال تمیزی و استینافی که یکی از مصادیق کامله عرضحال تلگرافی است رعایت شده باشد یعنی این عرضحال تلگرافی که طرف مستدعی تمیز می‌دهد یا محکمه نزدیک به محل خودش یا به محل صدور حکم یا محکمه استیناف این عرضحال تلگرافی چه صورتی دارد؟ آیا این عرضحال تلگرافی عریضه تمیزی محسوب می‌شود و نواقص آن را بعد رفع می‌کند؟ و به او اخطار می‌شود پس از قبول عرضحال تلگرافی که بیا و اصلاح کن و رفع نواقص کن چطور می‌شود؟ زیرا با تلگراف که نمی‌تواند ضمائم ضمیمه کند نمی‌تواند رونوشت احکام بدهد نمی‌تواند اعتراضات بدهد فقط می‌تواند بطور اختصار همین قدر یک عرضحال تمیزی بدهد که نسبت به حکم صادره از فلان محکمه در فلان تاریخ و فلان نمره که بر علیه من صادر شده است مستدعی تمیز هستم همین مقدار است و بیشتر نمیشودبقیه را چه باید بکند؟ خواستم خاطر محترم آقای وزیر عدلیه را متوجه ومستحضر کنم که این موضوع را در نظر داشته باشند.
رئیس – ماده ۵۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۵۱۱ – در عرضحال باید تاریخ روز و ماه و سال و نام و نام خانواده و شهرت و محل اقامت اصحاب دعوی و حکم یا قراری که نسبت به آن تمیز خواسته می‌شود و محکمه صادر کننده حکم یا قرار و تاریخ ابلاغ و مغارتی که حکم یا قرار با قانون دارد صریحا قید شود.
رئیس – ماده ۵۱۲
ماده ۵۱۲ – بعرضحال تمیزی باید پیوست شود.
۱ – رونوشت مصدق حکم یا قراری که از آن تمیز خواسته می‌شود.
۲ – اعتراضات تمیزی
۳- وکالت نامه وکیل
رئیس – ماده ۵۱۳
ماده ۵۱۳ – عرضحالی که موافق دو ماده فوق نبوده یا هزینه محاکمه آن داده نشده باشد بجریان نیفتاده و مدیر دفتر محکمه که عرضحال به آنجا داده شده در ظرف دو روز از تاریخ رسید عرضحال نواقص آنرا بطور تفصیل بعرضحال دهنده کتبا اطلاع داده و از روز ابلاغ پنج روز با رعایت مدت مسافت به او مهلت می‌دهد که نواقص را رفع کند و اگر محتاج به تجدید باشد تجدید نشد به موجب قرار محکمه که عرضحال تمیزی به آن داده شده و در صورتی که عرضحال به دفتر تمیز داده شده باشد دفتر رد می‌نماید.
رئیس – ماده ۵۱۴
ماده ۵۱۴ – اگر مشخصات مستدعی تمیز در عرض حال تمیزی معین نشده و معلوم نباشد عرضحال دهنده کی است و محل اقامت اومعلوم نباشد عرضحال بلااثر می‌ماند و پس از انقضاء مدت تمیز رد خواهد شد مگر اینکه قبل از انقضاء مدت تمیز مستدعی تمیز عرضحال خود را تکمیل یا تجدید نماید.
رئیس – ماده ۵۱۵
ماده ۵۱۵ – در صوریتکه عرضحال در خارج از مدت داده شده باشد عرضحال به موجب قرار محکمه که عرض حال تمیزی به آن داده شده و در صورتیکه به دفتر تمیز داده شده باشد دفتر تمیز رد می‌نماید.
رئیس – ماده ۵۱۶
ماده ۵۱۶ – هر گاه محکمه یا دفتریکه عرضحال تمیزی به آن داده شده بدون جهت آنرا رد کند صاحب عرضحال می‌تواند به دیوان تمیز شکایت کند در این صورت دیوان نامبرده قراری صادر نموده و دستور لازم را خواهد داد.
ماده ۵۱۷ – عرضحال تمیزی از اشخاص مذکوره زیر پذیرفته می‌شود:
۱- مدعی و مدعی علیه اعم از اینکه طرف اصلی دعوی باشند یا بعنوان شخص ثالث وارد یا جلب شده باشند و قائم مقام آنان از قبیل وارث و وصی و منتقل الیه در صورتیکه انتقال بعد از اقامه دعوی شده باشد در این صورت ناقل و منتقل الیه هر دو می‌توانند از حکم استدعای تمیز نمایند.
۲- کسانی که سمت نمایندگی مدعی یا مدعی علیه یا قائم مقام آنان را دارند.
رئیس – ماده ۵۱۸
ماده ۵۱۸ – استدعای تمیز اجرای حکم را تا وقتی که حکم نقض نشده است به تاخیر نمی‌اندازد ولی هر گاه محکوم علیه بطوریکه در تامین مدعی مقرر است نسبت به محکوم به تامین بدهد اجراء حکم تا صدور حکم تمیزی به تاخیر می‌افتد.
رئیس – ماده ۵۱۹
ماده ۵۱۹ – مرجع درخواست موقوف الاجراء ماندن حکم و گرفتن تامین محکمه است که حکم مورد استدعای تمیز را داده است.
رئیس – ماده ۵۲۰
ماده ۵۲۰ – مدیر دفتر دیوان تمیز یا مدیر دفتر محکمه‌ای که عرضحال تمیزی به آن داده شده یک نسخه از عرضحال و پیوستهای آنرا برای طرف می‌فرستد که در ظرف ده روز با رعایت مدت مسافت کتبا پاسخ بدهد.
رئیس – ماده ۵۲۱
ماده ۵۲۱ – هر گاه عرضحال مستقیما به دفتر تمیز داده نشده باشد باید پس از گذشتن مدت مذکور در ماده فوق عرضحال با پیوستهای آن و پاسخ طرف اگر داده است به دفتر دیوان تمیز فرستاده شود و در این صورت باید تاریخ تقدیم عرضحال و منضمات آن و کیفیت اخطاریکه به مستدعی و طرف او شده در یادداشتی تصریح و به دفتر تمیز فرستاده شود.
رئیس – ماده ۵۲۲
مبحث چهارم – تمیز تبعی
ماده ۵۲۲ – طرف مستدعی تمیز می‌تواند مادامی که رای صادر نشده است از حکمی که مورد شکایت تمیزیاست نسبت به جهتی که آنرا به ضرر خود و مخالف قانون میداند تبعا استدعاء تمیز نماید هر چند مدت مقرر برای تمیز نسبت به او منقضی شده باشد.
رئیس – ماده ۵۲۳
ماده ۵۲۳ – تمیز طبعی فقط در مقابل مستدعی تمیز و ازکسی که طرف استدعاء تمیز واقع شده پذیرفته می‌شود.
رئیس – ماده ۵۲۴
ماده ۵۲۴ – اگر مستدعی تمیز عرضحال تمیزی خود را استرداد نماید و یا عرضحال او رد شود حق استدعا تمیز تبعی ساقط می‌شود.
رئیس – ماده ۵۲۵
ماده ۵۲۵ – هیچیک از شرایط استدعاء تمیز اصلی در تمیز تبعی جاری نیست ولی استدعاء تمیز تبعی باید کتبی باشد.
رئیس – ماده ۵۲۶
مبحث پنجم – در احضار اصحاب دعوی و ترتیب رسیدگی
ماده ۵۲۶ – دیوان عالی تمیز هر گاه حضور طرفین را لازم بداند آنها را احضار می‌نماید و الا بدون حضور طرفین رسیدگی خواهد کرد و در هر صورت رای دیوان عالی تمیز قابل اعتراض نیست.
رئیس – ماده ۵۲۷
ماده ۵۲۷ – اوراق احضاریه درخارج از تهران به محکمه ابتدائی یا صلحیه که احضار شونده در حوزه آن اقامت دارد فرستاده می‌شود و آن محکمه مکلف است احضاریه را به محض وصول ابلاغ و رسید آنرا به دفتر تمیز ارسال دارد.
رئیس – ماده ۵۲۸
ماده ۵۲۸ – رئیس شعبه هر موضوع تمیزی را به نوبت به یکی از اعضاء برای تهیه گزارش ارجاع می‌نماید.
رئیس – ماده ۵۲۹
ماده ۵۲۹ – گزارش عضو ممیز باید جامع یعنی حاوی جریان ماهیت دعوی و بررسی کامل در اطراف اعتراضات مستدعی تمیز و جهات قانونی مورد رسیدگی تمیزی با استدلال باشد.
گزارش عضو ممیز قبل از طرح در شعبه به پارکه دیوان تمیز فرستاده می‌شود که هر گونه اعتراض و نظری نماینده پارکه نسبت به مندرجات آن دارد کتبا اظهار نماید – تخلف از این ماده مستلزم تعقیب انتظامی و مجازات قصور در انجام وظائف است.
رئیس – ماده ۵۳۰
ماده ۵۳۰ – گزارش عضو ممیز در جلسه رسیدگی قرائت و پس از قرار قبول عرضحال شروع به رسیدگی تمیزی در اصل دعوی می‌شود.
رئیس – آقای اوحدی
اوحدی – بنده معتقد هستم که این جمله پس از قرار قبول عرضحال از این ماده ۵۳۰ حذف شود زیرا که آقای وزیر عدلیه تصدیق دارند که پرونده‌های تمیزی غالبا یک پرونده‌های فوق العاده مهمی است که مطالعه آنها وقت زیاد و دقت زیاد لازم دارد خاصه با این جریان این لایحه قانونی که بایستی عضو ممیز پس از مطالعه و تهیه گزارش آن، آن گزارش را به پارکه تمیز بدهد که وکلای عمومی به آن پرونده مراجعه بنمایند و اگر اعتراضی به گزارش عضو ممیز دارند بدهند پس یک طرف باید پارکه مطالعه کند یک طرف هم مراجعه عضو ممیز به تمام اوراق لازم می‌شود آنوقت پس از تمام این زحماتی که اینها کشیده‌اند و چند روز وقتشان را تلف کرده‌اند تازه می‌رسد به اینکه ببیند آیا اصل این عرضحال قابل تمیز هست یا نیست؟ می‌شود قبول کرد یا نمی‌شود؟ خوب پس از این زحمات تازه قرار صادر می‌شود که این عرضحال قابل تمیز نیست و تمام آن زحمات عضو ممیز و پارکه به هدر می‌رود بنابراین بنده عقده‌ام بر این است موقعی این جریاناتی که در این ماده نوشته شده ادامه پیدا کند که عرضحال تمیزی قابل رسیدگی و تعقیب باشد دیگر بیش از این عرضی ندارم.
وزیر عدلیه – در جلسه گذشته بیاناتی شد راجع به فلسفه تمیز و گمان می‌کنم که آن بیان کافی بود و آن بیان را بایستی در تمام این مواد سرایت داد وقتی معلوم شد که تمیز یک مرحله برای رسیدگی دفعه سوم نیست و رسیدگی او از این نظر است که ببیند قانون خوب اعمال شده یا نشده چون همه جا این ترتیب تمیزی را قبول کرده‌اند و لازم دانسته‌اند قبل از اینکه وارد رسیدگی تمیزی بشوند اول به قابل توجه بودنش نظر نمایند و ببینند که آیا این عرضحال تمیزی اصلا عرض حال تمیزی هست یا نه؟ و اعتراضاتی که کرده است بیشتر نظر به ماهیت دعوی دارد ومیخواهد دیوان تمیز را تبدیل کند به یک محکمه برای رسیدگی درجه سوم یا خیر؟ ایرادتش ایراداتی است که از نظر تمیزی قابل توجه است یا نه؟ متاسفانه ما آن شعبه عرایض را نداریم که این عرایض را غربال کند و ملاحظه کند که آیا این این عرضحالها قابل توجه است یا نیست و تفکیک نماید. و اینجا از اول مقررات که برای دیوان تمیز نوشته شده است خود شعبه‌ها را مامور رسیدگی کرده‌اند که وارد شود و نظرکند و قبل از اینکه وارد جریان دعوی شوند ببینند عرضحال قابل جریان تمیزی است یا نیست؟ من انتظار داشتم آقای اوحدی در ماده قبل از این ماده ۵۳۰ که یکی از ابداعات این لایحه است و در آنجا مقرر شده که عضو ممیز گزارش خودش را خیلی موجه و مدلل بنویسد و بدهد می‌فرمودند حالا این ماده عملی شد یعنی غیر از این ماده ممکن نبود آن ماده عملی بشود. من خیال می‌کردم اینطور نتیجه بگیرند که حالا این ماده عملی شد برای اینکه بدون این ترتیب ممکن نبود که بتوانند به قابل توجه بودن یک عرضحال تمیزی قبلا رای بگیرند چون کسیکه از پرونده اطلاع ندارد چطور می‌تواند به قابل توجه بودنش رای بدهد. حالا می‌بینیم ایشان استدلال مخالف می‌کنند ما در کمیسیون مذاکره کردیم مفصلا که پس از نوشتن ماده ۵۲۹ جدید این ماده ۵۳۰ عملی می‌شود. در هر صورت این اصل را در دیوان تمیز باید حفظ کنیم که عرضحالها قبلا رسیدگی شود و پس از آنکه مورد توجه واقع شد یعنی شعبه قابل توجه نیست و یا باید ما همین کار را بکنیم یا یک شعبه عرایض صادر کنیم، و چون شعبه عرایض را ما غیر عملی میدانیم این است که این ترتیب را معتقدیم باید بشود و این اصل در قانون باقی بماندراجع به مقررات تمیزی و تصور می‌کنم که با این ماده ۵۲۹ جدید این کار خیلی خوبی و عملی باشد.
رئیس – ماده ۵۳۱
ماده ۵۳۱ – هر گاه طرفین احضار شده باشند رئیس شعبه از آنها پرسش‌های لازمه را می‌نماید پرسش و پاسخ در صورت جلسه قید و بامضاء پاسخ دهنده می‌رسد.
رئیس – ماده ۵۳۲
ماده ۵۳۲ – قبل از صدور رای اگر عضو ممیز لازم بداند گزارش خود را اصلاح می‌نماید.
رئیس – ماده ۵۳۳
ماده ۵۳۳ – ترتیب رسیدگی و اتمام مذاکره و گرفتن رای بطریقی است که برای رسیدگی در محاکم تالی مقرر است و قبل از صدور رای مدعی العموم دیوان تمیز و یا نماینده او اظهار عقیده می‌نماید.
رئیس – ماده ۵۳۴
ماده ۵۳۴ – منشی شعبه پس از امضاء رای آنرا در دفتر مخصوص با قید نمره و تاریخ ثبت می‌نماید.
رئیس – ماده ۵۳۵
ماده ۵۳۵ – هر گاه علاوه بر نوشتجات و اوراقی که طرفین تقدیم کرده‌اند اطلاع به سایر نوشتجات مقتضی باشد دیوان تمیز می‌تواند آن اوراق را خواسته ملاحظه نماید.
رئیس – آقای اوحدی
اوحدی – این ماده به عقیده بنده مجمل است و مقتضی است که معلوم بشود مقصود از این اوراق و همچنینسایر اوراقی که در اینجا اشاره شده است که شعبه تمیز می‌تواند آن اوراق را بخواهد و مراجعه کند چیست؟ اگر مقصود از اوراق همان محتویات پرونده است که مقتضی است صریحا نوشته شود که همان محتویات پرونده را شعبه تمیز مورد رسیدگی خودش قرار می‌دهد اگر اوراق دیگری غیر از محتویات پرونده است چنانچه اجمال این ماده اشاره به این معنی دارد که هر گاه علاوه بر نوشتجات مقتضی باشد. این سایر نوشتجات چیست؟ سایر نوشتجات جزو پرونده است که نباید به تمیز داده شود و تمیز حق ندارد که سایر نوشتجاتی که در محکمه ابتدائی و استیناف داده نشده است بخواهد که آنها را مورد استفاده قرار دهد. ماده بعد هم این معنی را تاید می‌کند زیرا وظیفه تمیز رسیدگی تمیزی است نسبت به حکمی که استدعا شده است رسیدگی شود و آن حکم از روی مستنداتی است که آن مستندات در همان پرونده و ضمیمه همان است و این سایر اوراق اگر خارج از پرونده باشد که آن را حق ندارد تمیز بخواهد و بنده چیزی از این ماده نمی‌فهمم و اگر مقتضی میدانند رفع این اجمال را آقای وزیر عدلیه بفرمایند.
وزیر عدلیه – در شور ثانی مذاکره می‌کنیم و روشن می‌کنیم.
رئیس – ماده ۵۳۶
ماده ۵۳۶ – مقصود از رسیدگی تمیزی تشخیص این است که حکم یا قرار مورد استدعاء تمیز موافق قانون صادر شده یا نه در صورت اولی حکم یا قرار ابرام و الا نقض خواهد شد.
رئیس – ماده ۵۳۷ مبحث ششم – در موارد نقض
ماده ۵۳۷ – در موارد زیر حکم یا قرار نقض می‌شود
۱ – اگر محکمه که حکم یا قرار داده است خارج از صلاحیت قانونی خود به دعوائی رسیدگی کرده.
۲ – هر گاه رسیدگی موافق صلاحیت قانونی محکمه بوده ولی حکم یا قرار بر خلاف قانون صادر شده باشد.
۳ – اگر ذعوی برخلاف اصول محاکمات رسیدگی شده و عدم رعایت اصول مذاکره به درجه اهمیت دارد که حکم یا قرار را از اعتبار قانونی می‌اندازد.
۴ – اگر احکام یا قرارهائی با یکدیگر در یک موضوع و بین همان اصحاب دعوی صادر شده باشد.
رئیس – ماده ۵۳۸
ماده ۵۳۸ – حکم یا قرار هر گاه از محکمه‌ای صادر شده باشد که صلاحیت ذاتی نداشته نقض خواهد شد اگر چه در هیچیک از مراحل رسیدگی ایراد به صلاحیت محکمه نشده باشد.
رئیس – ماده ۵۳۹
ماده ۵۳۹ – اگر حکم یا قرار از محکمه‌ای صادر شده باشد که صلاحیت نسبی نداشته فقط در صورتی نقض خواهد شد که به صلاحیت نسبی محکمه حاکمه در خود آن محکمه مطابق قانون ایراد شده باشد.
رئیس – ماده ۵۴۰
ماده ۵۴۰ – حکم یا قرار صادر در خصوص دعوائی مادام که حکم یا قرار با قوانین جاریه که در حین وقوع آن دعوی معتبر و مجری بوده مخالف نباشد نقض نمی‌شود.
رئیس – ماده ۵۴۱
ماده ۵۴۱ – هر گاه مفاد حکم یا قرار مطابق با یکی از مواد قانونی است ولی اسباب موجه حکم یاقرار با ماده قانونی دیگر که معنی دیگر دارد تطبیق شده آن حکم یا قرار نقض می‌شود.
رئیس – ماده ۵۴۲
ماده ۵۴۲ – اگر در دعوائی که از قراردادی ناشی شده به مفاد صریح سند و یا به قانون و نظامنامه متعلق به آن قرارداد معنی دیگری داده شود حکم یا قرار صادر در آن خصوص نقض می‌شود.
رئیس – ماده ۵۴۳
ماده ۵۴۳ - اصول و کیفیاتی که برای تایید مفاد قرار یا حکمی در خود حکم یا قرار مندرج است در محکمه تمیز محقق و معتبر است ولی چنانچه اوراقی که اساس آن اصول و کیفیات است و یا از اسناد و نوشتجاتی که طرفین در حین محاکمه ابراز کرده‌اند عدم صحت مندرجات مذکوره ثابت گردد حکم یا قرار نقض می‌شود.
رئیس – ماده ۵۴۴
ماده ۵۴۴ – هر گاه در یکی از محاکم برخلاف اصلی از اصول محاکمه به دعوائی رسیدگی شده باشد و عدم رعایت آن اصول به درجه اهمیت داشته که در حکم یا قرار محکمه موثر است در دو مورد حکم یا قرار نقض می‌شود.
۱ – در صورتیکه اصلی که رعایت نشده از قواعد آمره یعنی جزو وظایف خود محکمه باشد.
۲ - در صورتیکه اصلی که رعایت نشده از وظیفه خود محکمه نبوده ولی با اعتراض اصحاب دعوی بدان رسیدگی نشده است.
رئیس – ماده ۵۴۵
ماده ۵۴۵ – هر گاه در موضوع یک دعوی و بین اصحاب دعوی آن بدون آنکه صورت قضیه تغییر کرده باشد احکام متغایر از دو محکمه صادر شود حکم ثانی در دیوان تمیز نقض و حکم اولی نیز در صورتیکه مخالف قانون باشد نقض خواهد شد – هم چنین است در صورتی که احکام متغایر مذکور از یک محکمه و یا از محاکم ابتدائی که در حوزه یک محکمه استیناف هستند صادر شده و در موقع رسیدگی استینافی یا اعاده محاکمه فسخ نشده باشد.
رئیس – ماده ۵۴۶
ماده ۵۴۶ – اگر قرار یا حکمی مغایر صریح قانون باشد یا اصول محاکمات نسبت به آن رعایت نشده وآن عدم رعایت به درجه اهیمت داشته باشد که در قراریا حکم محکمه موثر و آنرا از اعتبار قانونی بیندازد این قرار یا حکم نقض می‌شود ولو دلائلی که مستدعی تمیز برای نقض اقامه می‌کند کافی و موجب نقض نباشد.
رئیس – ماده۵۴۷
ماده ۵۴۷ – سهو و اشتباه مذکور در ماده ۱۸۲ موجب نقض یا قرار یا حکم نخواهد شد ولی ذینفع می‌تواند در صورتیکه حکم قبلا تصحیح نشده باشد از محکمه حاکمه تصحیح حکم را بخواهد. هر گاه سهو و اشتباه مذکور در قرار یا حکم تمیزی باشد تصحیح آن با دیوان تمیز است.
رئیس – ماده ۵۴۸
ماده ۵۴۸ – کسی غیر از مستدعی تمیز و طرف او از حکم دیوان تمیز استفاده نمی‌کند مگر اینکه حکم قابل تجزیه و تفکیک نباشد که در این صورت نسبت به اشخاصی هم که حکم مورد استدعاء تمیز شامل آنها بوده و تمیز نخواسته‌اند سرایت می‌کند.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(۴- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه)
رئیس – اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است)
جلسه آتیه روزیکشنبه اول خرداد ماه سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس ده دقیقه قبل از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
اجازه استخدام آقای ویلهلم وبر تبعه آلمانی برای چاپخانه مجلس
ماده اول – کارپردازی مجلس شورای ملی مجاز است آقای ویلهلم وبر تبعه آلمانی را از ۱۴ فروردین ۳۱۷ به مدت دو سال شمسی برای سرپرستی ماشین آلات جدید مربوط به چاپ سرب واشتروتیپی و غیره و نصب ماشین آلات جدید چاپخانه مجلی استخدام نماید.
ماده دوم – حقوق دو ساله او نود و شش هزار ریال خواهد بود که در آخر هر ماه شمسی مبلغ چهار هزار ریال که نصف آن به ریال و معادل نصف دیگر بارز خارجی (از محل ارزی بودجه مجلس شورای ملی) پرداخته می‌شود.
ماده سوم – برای هزینه آمدن او به طهران مبلغ دو هزار و پانصد ریال و برای بازگشتن نیز دو هزار و پانصد ریال منظور خواهد شد.
ماده چهارم – آقای ویلهلم وبر در هر سال یکماه مرخصی با استفاده حقوق خواهد داشت.
ماده پنجم – کارپردازی مجلس مجاز است مطابق ماده دوم قانون کنترات مستخدمین خارجی مصوبه ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ سایر شرایط را تعیین و قرارداد آقای ویلهلم وبر را امضاء نماید.
این قانون که مشتمل بر پنج ماده است در جلسه بیست و پنجم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و هفده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری