مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ آبان ۱۳۳۳ نشست ۶۵
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۶۵
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سهشنبه ۲۵ آبانماه ۱۳۳۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان بهبهانی ضمناً سؤالی تقدیم نمودند تفضلی- دکتر بیتا- رضایی
۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن
۴- معرفی آقای مهندس رضا گنجهای به معاونت وزارت پست و تلگراف و تلفن به وسیله آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن
۵- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای صادق بوشهری
۶- تقدیم یک فقره طرح قانونی به وسیله آقای شوشتری راجع به انعقاد کنگره
۷- اخذ رأی و عدم تصویب فوریت لایحه اعتبارات اضافی بودجه ۱۳۳۳ کشور
۸- اخذ رأی و تصویب مقدم بودن گزارش کمیسیونهای فرهنگ و بودجه راجع به اعزام شاگردهای اول به خارجه
۹- طرح پیشنهادات طرح تمدید مدت اعتبار ساختمانی تا آخر ۱۳۳۳
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- صورت غائیبن جلسه قرائت میشود به شرح زیر قرائت شد
غائبین با اجازه آقایان: دکتر سید امامی. بیات ماکو. شفیعی. مرتضی حکمت. رضا افشار. اسکندری. دکتر عمید. مکرم. محمود ذوالفقاری. دکتر عدل. مصطفی ذوالفقاری. یارافشار. عبدالحمید بختیار. سالار بهزادی. مهندس جفرودی. محمودی. پیراسته. دهقان. میراشراقی. کیکاوسی. پناهی
غائبین بیاجازه آقایان: حشمتی. اسفند یاری. پورسرتیپ. نراقی. صارمی. اریه. مهندس ظفیر. اعظم زنگنه
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه آقایان: تفضلی. خزیمه علم. موسوی. شادلو. بوربور. فرود. خاکباز. اورنک. عرب شیبانی. ابراهیمی. عبدالرحمن فرامرزی
غائبین در رأی آقایان اخوان. سعیدی. معینزاده. تجدد. امیر تیمور. کلالی
رئیس- نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقای شوشتری بفرمایید
شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم در صورت مجلس با اجازه از مقام ریاست و جناب آقای حائریزاده و اولاً یک جملهای را عرض کنم اگر خاطر مبارکشان باشد وقتی در دوره ۱۶ اختلاف و منافشاتی بین جناب آقای حائریزاده که نسبت به ایشان ارادت دارم و همه وقت احترام کردهام و آقای متین دفتری پیدا شد من استدعا کردم از جناب آقای حائریزاده که برای رعایت حیثیت مجلس شورای ملی مناقشات شخصی را در اجتماع نباید مداخله بدهیم ولی پریرزو بنده در جلسه نبودم امروز که صورت جلسه را خواندم وقتی به قسمتی از فرمایشات ایشان یعنی ۱۱۳ نفر وکیلی که عالماً عامدا با ارداده با تدفیق و تحقیق با فهم از نظر مصلحت مملکت بر این مصلحت مملکت به قرارداد نفت رأی دادهایم نباید با این عنوان تلقی بشود که ما نفت را فدای ثروت خانم فخرالدوله کردم صحیح است و جهان منالوجوه این طور نبوده است ما عالم به این قضا یا بودهایم ما میدانستیم که اگر جزئی ا ز نفت را صرفنظر کنیم برای حفظ استقلال ایران و به مصلحت ایران است صحیح است ما وجها من الوجوه این نظر را که ایشان فرمودند نداشتیم بیان خود جناب آقای حائریزاده دلیل بنده است
رئیس- آقای شوشتری راجع به صورت مجلس بفرمایید.
شوشتری- اجازه بفرمایند من باید از ماده ۸۷ استفاده کنم چون به جناب آقای حائریزاده ارادت دارم میخواستم از این راه وارد شوم از این راه وارد شدم و تحصیل اجازه میکنم به همان دلیلی که ایشان فرمودند معلوم میشود مفهوم مخالفش این است که اگر ما نفت را نمیگذراندیم وضعیت طوری میشد که ثروت خانم فخرالدوله بر باد میرفت یعنی بلشوریکی میشد این را ما تشخیص کرده بودیم و استدعا دارم از ساخت ایشان و عموم نمایندگان مناقشات و شخص را کنار بگذارید برای این که مثل مجلس دوره شانزدهم و دوره هفدهم و دوره مصدق به ما توهین نشود
رئیس- این مطالب که به صورت مجلس مربوط نیست
شوشتری- برای توضیح صورت جلسه است که خود ایشان تصحیح کنند و این باب را نگذارند توی مجلس مفتوح بشود و الا بنده هم جزو صدر مشروطیتم و خیلی از این مطالب که فرمودند قابل تردید است
رئیس- آقای رضایی
رضایی- در جلسه گذشته هنگامی که صحبت از سازمان برنامه و آقای ابتهاج بود جناب آقای امامی یک تذکری فرمودند و بنده هم به طور سؤال عرض کردم که از دزدها چه طور؟ همین عرض مختصری بود که بنده کردم و این عرض بنده گویا موجب سوء تفاهمی شده است خواستم توضیح بدهم که منظور بنده به هیچ وجه شخص آقای ابتهاج مدیر عامل سازمان برنامه نبود (صحیح است) و مسلماً کسی در دستی ایشان تردیدی ندارد (صحیح است) ایشان شاید عیوب دیگری داشته باشد ولی در درستی ایشان تردیدی نیست بلکه مقصود بنده دزدهایی بوده است که از مدتها قبل در سازمان برنامه ریشه دوانیدهاند (احسنت)
رئیس- آقای بهادری
بهادری- در صورت مجلس دیدم در جلسه گذشته همکار محترم آقای شاهرخشاهی یک بیمهری نسبت به آقای فروغ کردهاند چون عدهای از همشهریها به بنده چیزی نوشته بودند خواستم به عرضشان برسانم که ایشان از مأمورین لایق بودهاند و خدماتی در آذربایجان انجام دادهاند خواستم این مطلب را عرض کنم
رئیس- آقای حائریزاده
حائریزاده- در آنچه که بنده در جلسه گذشته عرض کردم یک اشتباه لفظی شده است که حاج میرزا ابراهیم آقای تبریزی که از وکلای به نام صدر مشروطیت از آذربایجان بوده است در پارک امینالدوله کشته شده است من اشتباها حاجی فضلعلی آقا گفته بودم چون در این قسمت اشتباهی شده بود در جلسه گذشته خواستم تصحیح کنم و اگر آقای امینی حرف مرا تحریف نکرده بود من مزاج و حالم مقتضی این که بیایم و صحبتی بکنم نبود و مطلبی هم که گفتم ربطی به آقایان نداشت تمامی به آقایان نداشت گفتم کسی که نماینده و وکیل جماعتی شد مذاکره منافع ملتی را برای منافع خودش این مطلب ربطی با آقایان نداشت
رئیس- دیگری نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ آقای مهندس اردبیلی بفرمایید
مهندس اردبیلی- در جلسه پیش که آقای شاهرخشاهی نسبت به آقای فروغ مطالبی فرمودند در صورت مجلس نوشته شده آقای طلوع نیست و آقای فروغ است
رئیس- تصحیح میشود دیگر نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (گفته شد- خیر) صورت مجلس جلسه پیش تصویب شد
۲- بیانات قبل از دستور آقایان بهبانی ضمناً سؤالی تقدیم نمودند تفضلی- دکتر بینا- رضایی)
رئیس- سه نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کردهاند آقای بهبانی بفرمایید
بهبهانی-بنده همیشه سعی داشتهام حتیالمقدور اوقات مجلس شورای ملی را به عنوان نطق قبل از دستور نگیرم و استفاده از تریبون مجلس را فقط اختصاص به مواقع حساس و مواردی بدهم که بیان حقایق برای حفظ منافع مردم و مملکت لازم و ضرور باشد (صحیح است) این روزها همه جا صحبت از روشی است که مجلس و مجلسیان و دولت پس از حل مسئله نفت در طریق رفاه و آسایش عمومی باید تعقیب کنند در روزهای اخیر بنده در این باب نظر خود را به تفصیل با آقایان ارباب جراید در میان گذاشتم و ماحصل نظریات بنده این بوده که در دوران جدیدی که برای کشور پیش آمده باید کار مملکت از مدار فعلی خارج شود و از فرصتهای که روزگار برای اصلاح حال مردم و مملکت پیش پای ما گذاشته حداکثر استفاده به عمل آید و اساس کار کشور وی مبنایی قرار گیرد که ضامن ترقی و عدالت اجتماعی باشد تا به حال مسئله حساس مملکتی در خانه ملت مطرح شود و اگر هم مطرح میشد دولتها و به عذر و بهانه این که عدم اختیار کار نفت مجال و فرصتی برای بحث و فحص این گونه امور را نمیدهد به طفره میگذراندند مسئله نفت سیر خوبی برای پوشاندن بیلیاقتی و عدم کفایت حکومتها شده بود و در نتیجه این سیاست غلط شیرازه امور کشور از هم گسست و یک هرج و مرج عجیب در کلیه شئون روی داده و کار مملکت را به صورت کلاف سر در گم در آورد که هنوز مردم از تبعات آن رنج میبرند (صحیح است) خوشبختانه امروز دیگر مسئلهای به نام نفت وجود ندارد (صحیح است) و بنده به این مناسب از فرصت استفاده کرده و میخواهم در این محضر شریف حقایقی را توضیح و تشریح نمایم و به نام مردمی که از این فساد و تباهی دستگاههای و شئون مختلف کشور در رنج و عذابند رفع مفاسد را از دولت و مجلس بخواهم آقایان همکاران محترم به خاطر دارند روزی که قرارداد به مجلس آورده شده با تمام اوصافی که برای آن قائل شدند باز هم آن را وافی به مقصود ملت ندانستند ولی گفته شد میخواهند از محل مردم و مملکت به وجود آوردند و این فقر و فاقهای که گریبانگیر مردم و مملکت شده است از بین ببرند این حرفی بود که دولت میزد برای این که راهی برای تامین آسایش و ترقی سطح زندگی اکثریت مردم پیدا شود با آن موافقت کرد و بنده هم به پیروی از نبات شاهانه و رعایت مصلحت مملکت تبعیت نمودم ولی اعتقاد بنده این است که تنها و به صرف پیدا کردن پول درد مملکت دوا نمیشود (صحیح است) و الّا و دردهای عمومی تسکین پیدا نمیکند (صحیح است) اگر درد تنها بیپولی بود باید مملکت ما بهشت برین شده باشد باید سعادت و خوشبختی از در و دیوار آن ببارد و مردم در ناز و نعمت غوطه زنند مگر بعد از شهریور ۲۰ در این مملکت کم پول خرج شده مگر اعلیحضرت همایونی برای رفاه مردم بیمضایقه پول ندارند مگر از یتیم و فقیر و بیوه زن به نام مالیات پول نگرفتند و خرج نکردند مگر در همین چهارده ماه اخیر دولت آقای زاهدی بیش از صد میلیون دلار کمک از خارج دریافت نکرد با همین پول چه کاری نمیتوانستند بکنند (صحیح است) چه قدم اصلاحی نمیتوانستند بردارند چه کار مولد ثروتی نمیتوانستند بردارند چه کار مولد ثروتی نمیتوانستند ایجاد کنند به جای این که این پول به مصرف رفاه و آسایش مردم برسد آن را حیف و میل کردند و به مصرف راضی کردن این و آن و پاداش و حقالسکوت عمرو وزید و مصارف غیر ضرور رساندند کار این اتلاف وجوه عمومی به جایی رسیده که مملکت بودجه عجیبی پیدا کرده است بودجه کل کشور که نموداری از ترقیات اجتماعی هر کشوری باید باشد در مملکت ما اصلاً معنی و مفهومی ندارد (صحیح است) لایحهای که دولت به نام بودجه کل به مجلس داده نه کل است و نه توازن دارد در حدود یازده بنگاه و موسسه دولتی خرجشان از بودجه جداست و مجلس در دخل و خرج آنها نظارت قانونی ندارد به علاوه بودجه تقدیمی دولت هفتصد میلیون تومان کسر دارد که دویست میلیون آن کسر اعتبار حقوق است به این معنی که چنانچه دویست میلیون تومان هم بر عواید فعلی ما افزوده شود تازه دولت میتواند تنها حقوق کارمندان را بپردازد بااین سنگینی بودجه سنگین را داد این همه خرج زاید و غیر ضرور و تفریط وجوه بیتالمال برا ی چیست؟ چرا در این موقع سخت و با این بنیه ضعیف مالی این قدر تحفه و هدیه به این و آن میدهند چرا این قدر از پول مردم حاتمبخشی میشود؟ چرا با دارایی مردم این طور دبیر حمانه بازی میکنند؟ آقایان میداند درد دوران اعلیحضرت فقید اصلاحات درخشانی در این اصلاحات را بدون کمک و قرضه خارجی و تنها با بودجهای انجام داد که یک سوم بودجه امروز نبود ولی بودجه امروز چهار برابر بودجه آن روز است و ما نه تنها نمیتوانیم قدمی برای عمران مملکت برداریم بلکه قادر به حفظ آثاری که او به وجود آورده هم نیستیم پس معلوم میشود خرابی کار تنها از بیپولی نیست بلکه خرابی کار از دستگاه فاسد و اشخاص ناصالحی است که بر خلاف نیات و منافع مردم عمل میکنند (صحیح است) این است که بنده اعتقاد ندارم با این تشکیلات بار سنگین مملکت و ملت به منزل برسد و گروهی از کار فرو بسته مردم گشوده شود متأسفانه شنیده میشود هنوز عایدات نفت به دست نیامده برای مصرفش کیسهها دوختهاند و آنچه از حالا معلوم است این عایداتی حتی یک شاهی هم به درد مردم مملکت نخواهد خورد بنده امروز میگویم و آقایان در این ده نزدیک خواهند دید که با این عایدی که البته کم نخواهد بود همان کاری خواهند کرد که تا به حال با جوه خزانه مملکت و پولهای خارجی کردهاند این پولی که باید صرف بهبود زندگی مردم شود به مصرف پاداش و انعام خواهند رسانید هم میپرسند دولت برای روزهای که عایدات نفت به خزانه مملکت میرسد چه نقشهای و برنامهای در میان نیست بلکه هر چه گفته میشود برای سرگرمی ملت و من باب وزن شعر است اگر نقشهای هم باشد و قرار هم باشد نقشهای اجرا شود این دستگاه و این روش که تا به حال تعقیب شده ما را به سر منزل مقصود نخواهد رسانید و باید شالوده جدیدی ریخته شود آقایان خوب میدانند که فلسفه تشکیل حکومت این بود که رفاه و آسایش عمومی را تامین کرده و تعمیم دهند ولی در مملکت ما حکومتها به چیزی که توجه نداشتهاند آسایش و رفاه مردم بوده است بیمناسبت نیست دولت جناب آقای زاهدی بیاید و بگوید در ۱۴ ماه زمامداری بلا منازع خود چه رفاه و آسایش برای مردم به وجود آورده و در کجا و چه موارد با فساد و دزدی و رشوهخواری مبارزه کرده کدام بار را از دوش مردم برداشته است متاسفانه باید اذعان کرد که در این ده پانزده سال اخیر هر دولتی در این کشور مصدر کار شد نه تنها در طریق آسایش عمومی قدم برداشته هر چه کرده فساد و ایجاد روح بیعلاقگی در طبقه جوان و تحصیل کرده بوده است وضع مملکت و مردم هر روز خرابتر از روز پیش شده است محصول کار این دولتها همیشه طوری بوده که مردم هر سال حسرت وضع سال پیش را خوردهاند بدبختانه دولت خدمتگذار فعلی با این که شرایط خاصی آمده و انتظارات زیادی هم از آن میرفت مستثنی از این قاعده نیست آقایان آدم هر قدر بیانصاف باشد نمیتواند منکر شود که گرانی هزینه زندگی مردم را از پای درآودره و پریشان و مستاصل کرده است شاخص هزینه زندگی طبق مجله رسمی بانک در دوران حکومت فعلی چند برابر ترقی کرده است قیمت احتیاجات اولیه معیشت عمومی به طور سرسام آوری بالا رفته و قوه خریدار از مردم سلب شده است و اکثریت سکنه کشور از روی یک شکم سیر دارند شما تمام اقطار کشور را بگردید و به زندگی مردم برسید و ببیندی چه قدر مردم پریشان حال و درمانده شدهاند در هیچ جا و هیچ کاری حقوق مردم تامین نیست هیچ کس آسایش ندارد مردم آزادی ندارند و مطبوعات یعنی رکن چهارم مشروطیت در حال اختناق و هر آن در معرض تهدید و توقیف است مأموری ستمگر و دزد و رشوهستان پدر
مردم را آوردهاند با وجود وسعت خاک کشور و کمی نفوس عرصه زندگی بر همه تنگ است فساد در تشکیلات دولت و ظلم و ستمی که بر مردم میرود از حد گذشته است هیچ دستگاه وظیفه خود را انجام نمیدهند و هیچ فردی احساس هیچ مسولیتی نمیکند و طبیعی است زمینهای از این بهتر و مساعدهتر برای پیشروان استعمار سرخ نمیشود که دلهای ساده جوانان محروم را بفریبند و آنان را از طریق وطنپرستی و خدمت به مملکت منحرف سازند من میپرستم این دولت برای مبارزه با کمونیزم چه قدم موثری برداشته است من در تمام این مدت ندیدهام که با کمونیزم یک مبازره اصول و منطقی شده باشد دولت آقای زاهدی نیز در مبازره با کمونیزم به دنبال اسلاف خود علت را ول کرده و به دنبال معلول رفته است به جای این که اساس و ریشه وجودی را از میان بردارد خواسته است با ظواهر و معلول به جنگده تبلیغاتی کند و سر و صدایی راه بیندازد در حالی که همه میداند این نحوه مبارزه که باید نامش را مبارزه صوری گذاشت هیچ نفعی برای مملکت ندارد و بنده صریحاً میگویم همین بیسیاستیها و کوته فکری دولتها حزب توده را به وجود آورده تقویت کرده و پروبال داده و به جان مملکت انداخته است تا آنجا که امروز علیرغم میل باطنی همه و به خصوص شخص اعلیحضرت همایون عدهای را برای رفع تشنج آنی و دفع خطرات غیرقابل جبران احتمالی به مجازات اعدام میرساند
رئیس- وقت آقای بهبانی تمام شده ولی آقای درخشش یک ربع وقت خود را به ایشان واگذار کردهاند بفرمایید
بهبهانی- البته من با اعمال قدرت در برابر کمونیزم مخالف نیستم ولی معتقدم یک دست که دولت شدت عمل نشان میدهد با دست دیگر باید اصلاحاتی بکند هزینه زندگی را تقلیل دهد و فاصله طبقاتی را کم کند و توزیع ثروت را عادلانهتر باید تبعیض را که در همه چیز و همه جا حکمفرماست از بین ببرده نگذارد نالایقها دزدها و فاسدها بر همه چیز مسلط باشند شکمها را سیر کند و تنهای برهنه را بپوشاند حق طبقه جوان و تحصیل کرده را بدهد آنها را باینده خودشان امیدوار سازد و تا بتواند با این ترتیب علت وجودی کمونیزم را از مملکت ریشهکن سازد این راه مبارزه با کمونیزم است ولی آیا تا به حال این راه تعقیب شده است جواب این سؤال منفی است و باید گفت به جای نفی علت وجودی کمونیزم و اتخاذ تیک روش عاقلانه به هدیه اتومبیل به بستگان صرف مقدار زیادی از وجوه بیتالمال برای تزیین باغ مصفا و خوشگذرانی و بادهنوشی و ترتیب مجالس شبنشینی اکتفا شده است اگر منظور کروفری و تبلیغاتی باشد همین مبارزه صوری و ظاهری کافی است البته اگر برای دولت کافی باشد برای مملکت در حکم سهم مهلک است زیرا خطری که این نوع اعمال پیش میآورد ممکن است طوری باشد که برای همه گران تمام شود و خدای نکرده روزی برسد که هیچ قوهای قادر به جلوگیری از خطر نباشد در حکومت آقای زاهدی از همه خرابتر وضع سیاست اقتصادی کشور است سیستم اقتصادی کشور در حال حاضر یک سیستم گاو پلنگ است که حتی در کشورهای منحط و عقبافتاده هم نظیر آن را نمیتوان پیدا کرد این سیستم بر محور منافع دسته معینی میچرخد و اقلیت انگشتشماری از این سیاست اقتصادی و عجیب و نوظهور سر در نمیآورد و حتی در امور اقتصادی ما نیز خودشان نمیدانند چه میکنند دستگاههای اقتصادی ما یک دکان جواز فروشی شده که مرتباً اسمان جلها و روشکستگان به تقصیر و شارلاتانها و را با جواز چای و برنج و غیره برق اساساً از گدایی به میلونری میرساند بر اثر فقدان یک سیاست روشن و نافع به حال مردم و مملکت کشورها ما امروز گرفتار عدم توازن و تجارت خارجی شده است سیل کالاهای غیر ضرور و تجملی که فقط انحطاط ذوق و سلیقه میتواند مروج آن باشد بازارهای مملکت را پر کرده هیچ کس نیست جلو آن را بگیرد و بپرسد مملکتی که ارز ندارد و باید هر ماه در انتظار کمک بیگانه باشد این همه اجناس غیر ضروری برای چه میخواهد؟ در گمرکات کشور یک بیبند و باری عجیب حکمفرماست سیل اجناس قاچاق به کشور روان است جالبتر این که شنیده میشود دولت میخواهد قرضه خارجی هم بگیرد مگر نفت را برای این حل نکردند که پولی پیدا کنند و نیازی به خارج نداشته باشند بنده نمیدانم چه مصلحتی ایجاب میکند که با وجود عایدی نفت و اعتبارات تجاری کشورهای خارجی باز برویم از خارجی قرض بگیریم میگویند عایدات اولیه نفت کفاف برنامههای عمرانی را نمیدهد کدام برنامه عمرانی؟ بگویید کفاف حیف و میلها را نمیدهد و جیبهایی را که برای عواید نفت دوخته شده پر میکنیم در حالی که اگر عواید نفت به مصرف خود برسد و مالیاتها از مودیان واقعی وصول شود مملکت هیچ احتیاجی به قرض و کمک خارجی نخواهد داشت صحیح است بنده گفتنی زیاد دارم ولی وقت امروز مجلس بیش از این اجازه نمیدهد و بقیه را به وقت دیگر میگذاریم و اکنون که تریبون مجلس را ترک میکنم صریحاً عرض میکنم که این وضع قابل دوام نیست باید فکری کرد نقشه نوی ریخت چرخ فعالیتهای اجتماعی مملکت را به دست کسانی سپرد که نظری جز رفاه و آسایش مردم نداشته باشند باید واقعاً فکری برای مبارزه با فساد هولانگیز دستگاه کرد من مدارکی در دست دارم که دستگاه دولت فعلی و گردانندگان آن را محکوم میکند و اگر در اسرع وقت فکری برای رفع مفاسد و خرابیها نشود به آخرین حربهای که یک وکیل میتواند به کار برد متوسل میشوم و با ذکر موارد مستند دولت را استیضاح خواهم کرد نامهای برای بنده از آقای شوشتری رسیده است که نوشتهاند چند روز قبل اعلیحضرت همایونی شاهنشاه که همیشه به شعایر دین مبین اسلام احترام بسیار قائل میباشد به موزه ایران باستان تشریف فرمایند و با پردهبرداری از صندوق خاتم بسیار نفیس که جهت حضرت مسلم به همت افسران پاک طبعت ایران و صندوق خاتم حضرت زینب (ع) که نصف هزینه آن عدهای مسلمانان پاک طنیت ایرانی و نصف هزینه آن با چند سال صرف وقت استاد هنرمند آقای حاج محمد صنیع خاتم تهیه شده شاهنشاه مورد تشویق و تفقدات ملوکانه قرار دادند که تاکنون موفق نگردیده بودند این گوهرهای نفیس را که در دنیای بینظیر تشخیص داده شده از نزدیک قبل از این که از ایران فرستاده شود دیده باشند استاد این هفته را هم تمدید و بستن و حرکت صندوقها را برای بازدید آقایان نمایندگان مجلس تاخیر نمودند در موزه ایران باستان از صبح تا ظهر و از ۳ تا ۵ بعد از ظهر مفتوح است آقای دکتر شاهکار هم مرقوم فرمودهاند که یک امر کوچک ذغال را نمیتواند درست کنند چه رسد به سایر امور بقیه وقتم را هم به آقای تفضلی میدهم
رئیس- سه دقیقه مانده است بفرمایید آقای تفضلی
تفضلی- اکنون مشکل نفت حل شده است و در نتیجه فداکاری و بردباری ملت قهرمان ما و نهضت پر افتخار مردم این سرزمن کابوس شرکت سابق نفت از سینه خاک وطن ما برخاسته است (میراشراقی- آقای تفضلی حرف نو بفرمایید اینها کهنه شده است) شما نوش را بفرمایید امنیت گر چه به بهای سنگینی به دست آمده است و میآید خوشبختانه تا میزانی که در خور سپاسگذاری است فراهم آمده است و به طور کلی پس از سالها آشفتگی در سیاست خارجی و داخلی ایران وضع و موقعی برای کشور ما پیش آمده است که میتوان گامهای استوار و سودبخشی برای مردم رنجدیده این کشور برداشت و باید که این قدمها با قدرت و شجاعت برداشته شود (صحیح است) کسانی که دانسته و ندانسته خار و سنگ این راه را باشند یا بشوند در زیر پای مردانی که میخواهند و میتوانند کشور خود را همراه کاروان تمدن به سوی ترقی و افتخار برانند در هم شکسته و خرد خواهند شد (صحیح است) (انشاءالله) آقایان هیچ ایرایی وطنپرست و بیغرض نیست که از وضع آشفته دستگاههای دولتی ناراضی نباشد و فساد خطرناکی که در اغلب قسمتهای حساس هیئت حاکمه ریشه دوانیده است و متاسف حتی بیمناک نشده باشد (میراشراقی- آنهایی که از پیشهوری حمایت میکردند چه طور؟)
این حقیقت را نیز هیچ یک از مردم روشن بین آن کار نمیتواند کرد که با وضع کنونی دستگاههای اداری و از این وضع و موقع شایسته و مناسبی که از لحاظ سیاست داخلی و سیاستهای خارجی برای وطن ما فراهم آمده است به هیچ وجه نمیتوان بود این کشور بهره برداشت مگر این که بتوانیم دستگاههای اقتصادی و اداری کشور را از این فساد و آشفتگی برهانیم (صحیح است) و برای این کار هم در درجه اول به اشخاص کاردان و درستکار و شجاع نیازمندیم (صحیح است) و به یقین در نظر همه مردم بیقرض این سرزمن که از دور و نزدیک با آقای ابوالحسن ابتهاج آشنایی دارند ایشان در وصف اول مردان درستکار و شجاع و کاردان وطن ما قرار گرفتهاند (صحیح است) و راز برجستهترین و ارجمندترین مردان این وصف هم به شمار میآیند (احسنت)
نماینده گرامی آقای شاهرخشاهی در جلسه پیش در آغاز فرمایشات خویش شعری خواندند که دو چیز طیره عقل است دم فرو بستن به وقت گفتن گفتن به وقت خاموشی را من دریغم آمد که پند آقای شاهرخشاهی را نشنوم و به وقت گفتن این سخنان دم فرو بندم زیرا: آقای ابوالحسنی ابتهاج از مردانی است که کشور ما در این روزها به قمالیت و کاردانی و شرافت و صراحت و شجاعت ایشان سخت نیازمند است و من گمان نزدیک به یقین دارم که اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان محترم در این عقیده با من شریکند (صحیح است) در این سخنان با من هم آوار (صحیح است) (احسنت- احسنت)
رئیس- آقای دکتر بینا بفرمایید
دکتر بینا- تلگرافی است که از کرمان رسیده تقدیم مقام محترم ریاست میکنم نمیدانم این لقمان نفیسی از مردم چه میخواهد
رئیس- هر کس آزاد است که فعالیت انتخاباتی خودش را بکند
دکتر بینا- بنده که عرضی نکردم قربان بنده چهار دقیقه از وقتم را به آقای رضایی دادهام
رئیس- بسیار خوب
دکتر بینا- بحمدالله مشکل نفت حل شده و دیگر عنوان این مطلب برای طفره رفتن از انجام اصلاحات ضروری مورد نخواهد داشت نمایندگان محترم
مجلس شورای ملی با نهایت دقت و صبر و حوصله و با در نظر گرفتن عوامل و وضع مملکت به قرارداد فروش نفت رأی دادند آقایان اگر فکری نکنید و چارهای نیاندیشید و تصمیمی اتخاذ نفرماید که عایدات نفت منحصراً صرف امور عمرانی و بالا بردن سطح زندگی مردم گردد مسئول تمام بدبختیها شما خواهید بود (صحیح است) آقایان خدای نکرده اگر باز هم عایدات نفت حیف و میل شود و به مصرف خرید خانهای ساخته شده خارجه و غیره و غیره برسد به خدا مورد طعن و لعن نسل حاضر و این ده این مملکت قرار خواهد گرفت (صحیح است) آقایان بنده قول میدهم با تشکیلاتی که ما دارم و افکاری که مسئولین امر دارند عایدات نفت سهل است اگر صد برابر این عایدات هم به خزانه مملکت برسد مطمئناً به جایی نخواهد رسید (صحیح است) اگر به خاطر داشته باشند بنده راجع به وضع گمرکات جنوب صحبت کردم اشخاصی را بازداشت نمودند زندانی کردند متاسفانه آنان که بیگناه بودند شاید هنوز هم در کنج زندان هستند ولی مسیبین و غارتگران گمرکات جنوب را علاوه بر این که مزاحم نشدند بلکه این مأمورین را به کوری چشم نمایندهای که جسارت کرد و فجایع گمرکات جنوب را به گوش ملت ایران رسانید ترفیع هم دادند به طوری که ناظر کل گمرکات جنوب را که سالها ناظر عملیات قاچاق و خیانت مأمورین گمرک بود و تمام خرابیها در نتیجه بیمبالاتی با بیلیاقتی و خیانت وی به وجود آمده بود به مقام معاونت کل گمرک ارتقا دادند الحق اسم با مسائلی دارد شیخی است گیتی ستان البته وجود این قبیل عناصر برای از بین بردن پروندههای متخلسین در مرکز ضرورت دارد خلاصه آقایان این است وضع رسیدگی به کار کارمندان متخلف آنان که وسیله دارند محل دارند میدزدند خوب رشوه میدهند خوب میخورند و خوب میخورانند هیچ کس به آقایان نمیگوید بالای چشمت ابرو است (صحیح است) (شوشتری- هر کس هم حرف بزند آلودهاش میکنند (میراشرافی- تمام اینها با دکتر امینی شریک هستند) وای به حال کارمند درست کار بیعرضهای که ندزدیده باشد آقایان به خدا بنده دیگر خسته شدم بیش از این نمیشود تذکر داد روشنتر از این نمیتوان صحبت کرد به تدریج بنده میبینم که حتی صحبت در این زمینه هم مبتذل میشود و هیئت حاکمه گوش شنوایی برای درک و حقایق ندارد گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله من آن که البته به جایی نرسد فریاد است آقایان از این که از مطلب قدری دور افتادم معذرت میخواهم بنده میخواهم در عرایض امروز خود نحوه استفاده از عایدات نفت را به عرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و به اطلاع هیئت محترم دولت برسانم تا بلکه از هم اکنون که مشکل نفت حل شده مسئولین امر درصدد باشند بلکه از راه ازیاد فعالیت افراد کشور سطح تولید را بالا برده و به تدریج از مصرف نفت برای تعدیل بودجه مملکت صرفنظر نمایند نه این که به امید وصول عایدات نفت از فعالیت ناچیزی هم که الان داریم دست بکشیم و جبران و ترمیم خرابیها را حواله عایدات نفت کنیم و به عطالت و بطالت خود بیفزاییم قبل از شروع به مطلب ناچارم عرض کنم که وظایف و مسئولیتهای نماینده امروز و نخستوزیر امروز غیر از وظایف و مسئولیتهای نماینده و نخستوزیر صدر مشروطیت میباشد آقایان افکاری که امروز جهان را اداره میکند و عواملی که برای گردش امور دنیای امروز به کار میرود با دنیای چهل سال قبل از زمین تا آسمان فرق دارد بنابراین رویه و طرز بیان نمایندگان امروز وضع کار دولتها نیز باید منطبق با مقتضیات زمان باشد برای روشن شدن عرایضم ناچارم فرضیه علمای مشهور فیزیک را توجیه نمایم تا متوجه باشیم که ما در چه محیطی زندگی میکنیم و چه عواملی برای ادامه زندگی ما ضرورت دارد عقیده این عالم فیزیک این است که هر قدر سرعت زیاد میشود و به طرف لایتناهی نزدیکتر میشود فاصله کوچکتر شده و از بین میرود این عقیده در بعضی موارد با اختراع تلگراف و تلفن و رادیو به نبوت رسد و پیدایش این وسایل عملاً فاصله را از بین برد خدای میداند که اختراع آن هم و استفاده از این نیروی شگف چه تغییراتی و حوادثی در زندگی بشر ایجاد خواهد کرد با عرض این مقدمه خواستم نشان بدهم که در دنیای امروز هیچ ملت و مملکتی نمیتواند خود را از مسیر جریانات روز و تحولات عمومی بر کنار سازد و در وضع حاضر دنیا را میتوان به ماشین تشبیه کرد که ملل و کشورها به منزله اعضا این ماشین میباشد و بالنتیجه دول بزرگ و کوچک در گردش کلی این ماشین عظیم ذی سهم و دخیل خراب شود و پا به بطالت کار کند تمام این دستگاه را فلج خواهد کرد چنان که عرض کردم رادیو و تلفن و بیسیم دنیای کنونی را به هم مرتبط ساخته و سرعت سیر هواپیما روز به روز در تزاید است به تدریج فواصل را از میان بر میدارد و ملتها را مجبور میکند که یک نوع هماهنگی در کارها داشته باشند جناب آقای نخستوزیر در دنیای متمدن امروز در وضع حاضر با این ترقیات محیرالعقول دولتهای دیگر نمیتوانند ناظر باشند و قبول کنند که افراد مملکتی اوقات خود را به بطالت و بیکاری بگذرانند و امروز در ممالک را قیه طرحهایی تهیه میشود که حداکثر استفاده را از نیروی افراد آن کشور بکند کار را طوری تقسیم بکنید که دستهجات سه اکیپی چهار اکیپی در روز ۶ یا ۸ ساعت کار بکند تا محصول کارخانهجات و مؤسسات عامالمنفعه و تولیدی مداوم و بلاانفطاع باشد در این تقسیم کار دولتها و صاحبان صنایع فرقی بین زن و مرد قائل نشده و حداکثر استفاده را از نیروی افراد کشورها بنماید در وضع حاضر در مملکت ما علاوه بر این که طرح و نقشهای برای استفاده از نیروی موجود افراد تهیه شده از نیروی افرادی هم که مشمول کار میباشند حداقل محصول به دست میآید. بدین معنی در اکثر نقاط ایران در شهرها و دهات صدی نود مردم این کشور در قهوهخانهها وقت خود را به بطالت تلف میکنند و یا در زیر آفتاب به خواب غفلت غنوده و یا در مقابل به چرت فرورفتهاند تصادفاً اگر برزگری هم کار میکند وسیله کارش گاوآهن سیستم دوران بدویت است که در سه هزار و دویست سال قبل از چین به ایران آمده و امروز هم با همین وسیله در شبانهروز شانزده ساعت کار میکنند و خود را خسته میکند ولی محصول این شانزده ساعت کار حتی معادل یک صدم که بزرگی نمیباشد که در روز ۶ ساعت کار با ماشین و تراکتور کار میکند راندمان یا یازده کار امروز مهمترین عامل اقتصادی جهان را در دست دادند و اداره میکنند که بازده کار آنان زیادتر است مثلاً اگر یک کارگر امریکایی در مدت معین ۱۲ تن ذغالسنگ استخراج میکند محصول کار یک کارگز انگلیس در همان مدت ۲ تن و محصول یک کارگر ایرانی ۲۳۰ کیلوگرم میباشد یا این تناسب اگر بگوییم ارزش کار کارگر ایرانی مثلاً ۴۰ ریال است ارزش کار کارگر انگلیس به همان نسبت ۲ تن ارزش کار امریکایی به تناسب ۱۲ تن میباشد این دستمزد کارگر نشانه درجه تمدن فعلی دنیاست بنابراین هدف و برنامه اساسی دولت فعلی و دولتهای آینده نیز باید متوجه همین یازده باشد و دولت باید وجهه هست خود قرار دهد که این یازده را بالا برده و زندگی افراد ایرانی را مرفه نموده ثروت و سرمایه مملکت را از همین راه تولید ترقی دهد دولت باید با تمام وسایل تبلیغاتی مردم آن کشور را متوجه گرداند قائلند باید مردم بدانند که در نتیجه کار کشور آبادان شده و افراد مملکت راحت و مرفه زندگی میکنند آقایان چنان که بارها تذکر داده شد در سه سال اخیر چندین هزار نفر کارگر جنوب دستمزد خود را دریافت داشته و با کمال راحتی و فراغت خاطر خوردند و خوابیدند بیآنکه کمترین استفادهای از وجود آنان بشود بیمبالاتی برای این شد که دولت برنامه کلی اقتصادری نداشت اکنون دولت باید با ایجاد کار و تهیه یک برنامه اقتصادی مترقی طرحی بریزد که حداکثر استفاده از نیروی فعاله موجود افراد این کشور به کمک وسایل فنی به عمل بیاید چنان که گفته شد در وضع حاضر نیروی فعاله افراد این کشور که بزرگترین ثروت و سرمایه مادی و معنوی ملی را تشکیل میدهد به حساب نمیآید اکنون که این تذاکرات داده شد باید بیینم چه عواملی لازم است که دولت بتواند این نیروها را به کار انداخته و از آن استفاده نماید آقایان بهتر میدانند که در ۱۹۳۳ وقتی هیتلر به سر کار آمد ۸ میلیون نفر بیکار در آلمان وجود داشت و اگر قبول کنیم که احتیاجات هر فرد آلمانی دو برابر و نیم هر فرد ایرانی است میتوانم بگوییم وقتی هیتلر زمام امور را به دست گرفت احتیاجات بیکاران آلمان را به اندازه احتیاجات تمام سکنه ایران بود آیا دولت شکست خورده آلمان در جنگ اول جهانی که مسئول دادن غرامات بود قرض کرد و یا منابع نفتی داشت؟ ایا سه سال تمام معطل حل مشکل نفت شد آقایان هیتلر آمد و به ملت آلمان اعلان کرد که سرمایه و طلا و پشتوانه معنی ندارد چیزی که مهم است و رکن اساسی اقتصادیات کشوری را تشکیل میدهد و عامل موثر و زندهای است همان سرمایه بشری و نیروی فعاله افراد کشور است در موقع مطالعه یکی از مجلات امریکایی به مطلبی برخوردم که نوشته بود منافع زیرزمینی و ثروت کشورهای جماهیر شوروی بیش از امریکا است فقط طرز کار و تربیت فنی و افراد و وسایل کار است که اقتصادیات امریکا را به این پایه رسانیده است
رئیس- آقای دکتر بیتا وقت شما تمام شده است
دکتر بینا- بنده وقت میخواهم بیست دقیقه
رئیس- یک ربع رأی میگیریم آقایانی که با یک ربع ادامه صحبت آقای دکتر بینا موافقند قیام کنند اغلب برخاستند تصویب شد
دکتر بینا- با در نظر گرفتن این اصل یعنی استفاده از نیروی فعاله افراد مملکت هیتلر با کمک متخصصین اقتصادی در داخله آلمان تشکیلاتی داد و هر فرد متخصص را به سر کار گذاشت و این سرمایه شگرف را هماهنگ و متمرکز کرد و مانند موتوری این دستگاه عظیم با را به کار انداخت به طوری که علاوه بر این که این هشت میلیون نفر بیکار در آن دستگاه به تحلیل رفت و با لنتیجه نه فقط وضع مردم آلمان تغییر کرد و ملت آلمان مرفه و در کمال و فور زندگی نمود بلکه اضافه محصول کارخانهجات آلمان به شکل صنایع جنگی تولید شد که
متأسفانه به جنگ خانمان برانداز جهانی دوم منتهی گردید چرا به عهده رضاشاه کبیر برنگردیم آقایان مگر برای ساختمان معظم راهآهن ایران از عواید نفت استفاده شد خودتان بهتر میدانید که عواید نفت در بودجه منظور میشد عاملی که در انزمان مایه پیشرفت کارها بیشتر همان توجه به کار و فعالیت خستگیناپذیر اعلیحضرت فقید بود که توانست نیروی بیکار ایران را به حرکت درآورده و این همه اثر شکراف از و خود به یادگار گذارد (صحیح است) دولت با داشتن این همه مثالهای زنده زمان معاصر خود به چه مناسب وقت خود را صرف تهیه نقشههای مفید عمرانی نمیکند میدانید برای تهیه و اجرای این نفشه چه لازم است به نظر بنده دولت در درجه اول باید از وصول مالیات براساس صحیح و منطقی توازن و تعادل بودجه را تامین نماید راجع به طرز کار اداره کل درآمدهای بنده سؤالی کردهام ولی معلوم نیست چه وقت نوبت برسد و کی سؤال طرح بشود البته در موقع طرح سؤال توضیحاتی لازم داده خواهد شد ولی برای این که آقایان اطلاع اجمالی از طرز وصول مالیات و کمیسیون بازی داشته باشند عرض میکنم مالیاتی که وصول میشود اصولاً از صدی دو مالیات تقاضا شده تجاوز نمیکند بنده چند مثالی با رقم در اینجا ذکر میکنم تا آقایان از وضع اداره کل درآمدها مطلع کردند: برای آقای نصیر نصیرزاده یازده میلیون و پانصد و نود و پنج هزار ریال اخطار مالیاتی فرستاده شد و در کمیسیون مبلغ هفت هزار تومان توافق به عمل امده مالیات مطالبه شده از آقای همدانیان بابت سالهای ۲۶ تا ۳۱ بیست و یک میلیون و چهارصد و هشتاد و شش هزار و چهار صد و بیست و دو ریال است که به مبلغ هفده هزار تومان توافق شده آقای شالچی از بابت متمم سال ۲۷ و سال ۲۸ و ۲۹ و ۳۰ و ۳۱ بایستی شش میلیون و دویست و شصت هزار و صد و هفتاد و یک ریال بپردازد این مبلغ بس و دو هزار تومان توافق شده مبلغ هفت میلیون و ششصد و هشتاد و شش هزار و سیصد و پنجاه و چهار ریال بابت مالیات سالهای ۳۰- ۳۱ از تجارتخانه مقتدر و شفیعاً تقاضا شده و به مبلغ سه هزار تومان توافق به عمل آمده به نصرتالله متحدین دارو فروش عمده بابت سالهای ۲۹ و ۳۰ و ۳۱ به مبلغ دو میلیون و شش هزار و چهارصد ریال اخطار مالیاتی فرستاده شده و به مبلغ شش هزار تومان توافق شده است آقایان با این ترتیب از جمع این ارقام که به بیست و نه میلیون و سی و چهار هزار و سیصد و چهل و شش ریال بالغ است دولت فقط مبلغ هفتصد و ده هزار ریال وصول کرده یعنی دو درصد از کل مالیات مطالبه شده به خزانه مملکت وارد شده است بنابراین وقتی اعلیحضرت همایونی میفرمایند چرخهای مالی مملکت را خارکنان و بیوهزنان و طبقه ضعیف این مملکت میچرخاند حقیقی است غیر قابل انکار از آقای وزیر دارادی باید پرسید از معنوی نام که بیش از ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان از فروش اراضی داودیه استفاده کرده چه قدر مالیات وصول شده و یا شرکتهای مانند ایران تور و لوانتور و ثابت پارسال و غیره چه مبلغ به خزانه دولت مالیات دادهاند راجع به وضع گمرکات دیگر چیزی نمیگویم در درجه دوم دولت احتیاج به یک عده جوان تحصیل کرده و مهندس و مقتصد و متخصص دارد که دستها را بالا بزند و شروع به کار کنند و به این که وقت خود را برای عوامفریبی و نطق و وعظ و خطابه و تظاهر که در دنیای امروز خریداری نداشته و به اندازه پشیزی ارزش ندارد تلف کنند (صحیح است) بنابراین بایستی سراغ این قبیل جوانان تحصیل کرده و از آنان خواهش کرد که در مملکت را دوا کنند بنده میگویم دنبال این قبیل اشخاص باید رفت و از آنها خواهش کرد زیرا این قبیل اشخاص فهمیده و صالح غالبا مناعت طبع دارند و هیچ وفت تقاضای ارجاع شغل نمیکنند و به عقیده بنده دولت به فکر استفاده از عایدات نفت و خرج آن برای بودجه مملکتی و سایر کارها نباید باشد و عایدات نفت و را به جز در موارد ضروری نباید مصرف کند در این صورت خواهید گفت پول نداریم بنده باز هم سؤال میکنم برای اجرای برنامهای که در دوره رضاشاه کبیر انجام شد از کجا پول آمد مگر بودجه مملکت که از اکنون خرج میشود چندین برابر بودجه دوران شاه فقید نمیباشد؟ با صرف این بودجه سنگین و کمرشکن آیا دولت فکر کرده است به چه طریق از وجود چندین صد هزار نفر حقوقبگیر استفاده بهتری شود بنا یقین دارم که کمتر از صدهزار نفر از این تعداد برای گردش کارهای وزارتخانهها و موسسات دولتی کافی است از وجود بقیه آنان بایستی در کارهای عمرانی و تولیدی و زراعی و غیره استفاده شود و در وضع حاضر علاوه بر این که دولت به کارمند پول میدهد از وجود آنان استفاده نمیکند حتی ضرر هم میبیند زیرا بیکاری اصولاً مایه فساد و آنتریک است باید برنامه صحیح و دقیقی اجر درآیند که نتیجه آن ازیاد محصول زراعتی و به کار افتادن کارخانهجات و معادن و ساختمان جادهها و سدسازی باشد تا این آقایانی که الان در دستگاههای دولتی از روی کمال بیمیلی وقت خود را تلف میکنند و با نداشتن سرمایه و در نتیجه تبعیض و در مقابل بیعدالتی و عدم توجه مسئولین امر به رشته تخصصی آنان مخالف کائناتند و برای نبل به هدف شاید طرفدار افکار چپ و افراطی نیز هستند دستگاه دولت را ترک گفته و برای اجرای برنامههای عمرانی همت گمارند و در صورت لزوم سرمایه لازم توسط بانکهای مربوطه به آنان داده شود با بیرون رفتن اشخاص فهمیده و تحصیل کرده و صاحب ابتکار از دستگاه دولت که کمترین استفادهای از وجود آنان نمیشود میدانید چه مدتی به مملکت و به خود آنان کردهاید؟ از یک طرف معدن یا کارخانهجات راه افتاد و یکی از افراد حقوقبگیر که در دستگاه دولتی ناراضی بود خارج شده و عدهای کارگر را نیز به کار مشغول میکند از طرف دیگر در نتیجه کار و فعالیت سرمایه مملکت زیاد شده و ارزی وارد خزانه مملکت میگردد همچنین است در امور زارعتی و جادهسازی و سدسازی و نظایر آن دولت اگر از روی اضطرار بخواهد از عایدات نفت استفاده نماید باید کاری کند که این پولها لااقل در میان طبقات زحمتکش و پایین و متخصیین بیسرمایه تقسم شود تا تعدیلی در اختلاف طبقات حاصل گردد نه این که این عایدات مجددا به جیب ثروتمندان و محبتکرین از خدا بیخبر ریخته شود بنابراین باید محور اصلی کار دولت حاضر و دولتهای آینده روی این اصل قرار گیرد آقایان میدانید مشکلات دولتها در درجه اول چه بوده است به عقیده بنده یکی از بزرگترین گرفتاریهای دولت تأمین کسر بودجه است آیا تصدیق میفرمایند که تنها جبران کسر بودجه اجرای برنامه نیست که به آن اشاره شد؟ از تطویل کلام خودداری میکنم و به دولت اطمینان میدهم جهت اجرای این برنامه هر وقت برای تهیه پولی که سرمایه بانکها را تشکیل میدهد در زحمت و مضیقه باشد کافی است از نظریات ساخت و کوت استفاده نماید و این قدر به عایدات نفت چشم دوخته و در انتظار نباشد زیرا هر چه باشد اقتصادیات کشوری وقتی زنده است که ابتکار و عملیات آن در دست افراد خود آن کشور باشد به عبارت دیگر اگر بخواهیم استقلال اقتصادی واقعی داشته باشیم باید کاری کنیم که ترقی و پیشرفت و آبادانی کشور را به دست افراد خود و با سرمایه موجود خود انجام دهیم نه این که نقشههای اقتصادی خودمان را تابع کمک و قرضههای بیگانه و یا سیاستهای خرید و فروش نفت در خارج از مرزهای خود قرار دهیم (صحیح است- احسنت)
رئیس- آقای رضایی
رضایی- چندی قبل به عرض نمایندگان محترم رسانیدم که برای بقا ملتها حفظ و مراعات اصل تنبیه خائنین و تشویق خادم ضروری به نظر میرسد و تا مأمورین خادمین ملت و مملکت مردم توجه نکنند و تا مجازات نشوند تشویق نگردند و خیانتکاران مجازات نشوند ملت روی آسایش و رفاه نخواهند دید (صحیخ است) دیروز آقای دکتر بقایی بنده و عدهای دیگر از نمایندگان محترم را در تلگرافخانه برای مکالمه حضوری دعوت کرده بودند (صحیح است) و مسائلی را به ما خیر دادند که بسیار موجب تاسف و تعجب گردید آقای دکتر بقایی ضمن تلگراف حضوری اظهار داشتند که وضع کرمان در اثر عدم توجه مأمورین دولتی به خواستههای مردم در نتیجه تشکیل انجمن یک طرفه بسیار متشنج است و مردم عموماً شهر را تعطیل کرده و اعتصاب عمومی آغاز کردهاند و حاضر نیستند زیر بار انتخابات تحمیلی بروند و وقوع هر گونه حوادث ناگواری پیشبینی میشود بنده با دکتر بقایی هیچ گونه سوابق آشنایی شخصی ندارم و اگر هم امروز مطالبی را متذکر میشوم اولاً هم از لحاظ احترامی است که به افکار عمومی میگذارم و معتقدم که مأمورین دولت در همه حال اعمال و رفتار خود را با خواستههای مردم تطبیق دهند (صحیح است) و ثانیاً به منظور تشویق کسانی است که در مبارزات بر علیه نوکران بیگانه و عمال کمیفنرم در صف اول مبارزه قرار داشتهاند (صحیح است) و برای بقای سلطنت و مملکت مردانه قیام کردند. مسلماً مبارزات دکتر بقایی در مورد حفظ استقلال مملکت موثر بوده است (عبدالصاحب صفایی- خودش عامل بیگانه بود) و یقین دارم که نمایندگان محترم تصدیق خواهند فرمود که اگر فداکاریهای این گونه افراد مورد تقدیر واقع بشوند (عبدالصاحب صفایی- تمام بدبختیهای مملکت مربوط به دکتر بقایی است) به جای تشویق تنبیه بشوند در مواقع خطیر جان خود را در راه حفظ وطن فداکارانه سپری سازد دکتر بقایی در راه مبارزه با بیگانگان (عبدالصاحب صفایی- خودش عامل بیگانه است آقا نفرمایید این حرفها را) و عمال آنها تا پای مرگ رفت بسیار جای تاسف است که امروز همین دکتر بقایی از طرف مأمورین دولت در کرمان مورد ظلم و ستم قرار میگیرد و مأمورین دولت به مسلمترین حق او و همشهریان او تخطی میکنند (عبدالصاحب صفایی- هیچ همچو چیزی نیست) بنده با بعضی از تجاوز محترمین کرمان سابفه آشنایی دارم در این ایام با آنها تماس گرفتهام تا به وضع کرمان بیشتر آشنا شوم (دکتر جزایری- با دزفولیها هم یک مذاکرهای بفرمایید) این آقایان که مسلماً در بیغرضی آنها کوچکتری تردیدی نیست اظهار میدارند که ۹۰ درصد از مردم کرمان طرفدار دکتر بقایی هستند و به جز از او حاضر نیستند با حدی رأی بدهند (عبدالصاحب صفایی- شما اشتباه میکنید) جناب آقای صفایی استدعا میکنم (عبدالصاحب صفایی- بنده مخلص شما هستم ولی کرمان را با سبزوار مخلوط نکنید) مأمورین دولت بدون توجه به تمایلات اهالی آن شهرستانهای به اقداماتی دست میزنند که نتیجهای جز جریحهدار ساختن احساسات مردم رو ایجاد اغتشاش و آشوب ندارد و قرائن و امارات نشان میدهد
که مأمورین دولت در کرمان میل ندارند که دکتر بقایی انتخاب شود در این صورت چه ضرورت داشت انتخابات را در کرمان شروع کنند و با تشکیل انجمن خصوصی و یک طرفه جنگ اعصاب در کرمان راه بیندازند و در مواقعی که کشور احتیاج مبرم با رامش و نظم دارد کرمان را طعمه آشوب و تشنج بسازند و خدای ناکرده صحنههای خونین و دلخراشی فراهم آورند چه ضرر داشت انتخابات کرمان را هم مانند نقاط دیگری که دولت مقتضی نمیدهند فعلاً متوقف میساختند و چنین اوضاعی به وجود نمیآوردند به نظر من در این موقع که مبارزه بر علیه نوکران بیگانه و عمال کمینفرم به شدت تعقیب میشود هیچ شایسته نیست که کسانی را که در مدت صف اول این مبارزه از مدتها قبل قرار داشتهاند به این نحو پاداش دهیم بنابراین مصالح کشور چه از نظر رعایت افکار عمومی مردم کرمان و چه از نظر رعایت افکار عمومی مردم کرمان و چه از لحاض قدرشناسی و سپاسگزاری از خدمات مبارزین در راه استقلال مملکت اقتضا میکند دکتر بقایی را در فشار قرار ندهند و مردم کرمان را در انتخاب و کلیشان آزاد بگذارند و به تشنجات کرمان خاتمه بخشند و مأمورین دولت را از اقدام به عملی که احساسات مردم کرمان را جریحهدار میکند خودداری نمایند
صفایی- آقای رضایی اگر مداخلهای بوده در همه جا بوده در کرمان و مازندران و سبزوار همه جا بوده است
رضایی- سبزوار بنده حاضرم در پشت تریبون عرض کنم (صفایی- مثل مازندران بوده فرقی نمیکند)
۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر پست و تلگراف وتلفن
رئیس- آقای وزیر پست و تلگراف
وزیر پست و تلگراف (سرتیپ فرزانگان) ماده واحدی است مربوط به قرارداد بینالمللی ارتباطات دور که بنده به مجلس شورای ملی تقدیم میکنم و استدعای تصویبش را دارم
۴- معرفی آقای مهندس رضا گنجه به معاونت وزارت پست و تلگراف و تلفن به وسیله آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن وزیر پست تلگراف و تلفن- از موقع استفاده میکنم و آقای مهندس رضا گنجهای را به سمت معاونت وزارت پست و تلگراف و معرفی میکنم (مبارک است- مبارک است)
۵- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای صادق بوشهری
رئیس- آقای بوشهری
صادق بوشهری- بنده سؤالی از آقای وزیردارایی کردهام راجع به سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی تقدیم میکنم
۶- تقدیم یک فقره طرح قانونی به قید دو فوریت راجع به انعقاد کنگره به وسیله آقای شوشتری
رئیس- آقای شوشتری
شوشتری- این طرحی است که قریب ۷۰ امضا دارد ولی در معنی پیش از ۱۰۰ امضا دارد آقایان نمایندگان محترم از نظر حفظ قانون اساسی در اول مجلس بنده را مامور کردند به عرض رساندم و مقام محترم ریاست او را رسماً وارد کردند که وارد به اصل کنگره شده باشد و برای این که موضوع نفت اهمیت داشت او را مسکوت گذاردیم و حالا نمایندگان محترم او را امضا کردند و به قید دو فوریت هم طرح بشود و تقدیم مقام ریاست میکنم که اصل قانون اساسی رعایت شود (احسنت) رئیس- آقایان مسبوقند که این قضیه دو جنبه دارد ما باید موجبات و مقدماتش را با مذاکره با آقایان نمایندگان سنا فراهم بکنیم (صحیح است) اگر آقایان موافقت دارند من این را بفرستم به کمیسیون مشترک آنجا موجباتش فراهم میشود بعد میآوریم به مجلس (صفایی- یک فوریت تصویب شود) همین طور میفرستم هیچ مانعی ندارد فرق نمیکند من این را میفرستم آنجا با آقایان هم تماس گرفته میشود بعد با موافقت مجلس سنا نسبت به آن اقدام میشود (شوشتری- هر چه مصلحت است همان طور عمل بفرمایید)
۶- اخذ رأی و عدم تصویب فوریت لایحه اعتبارات اضافی بودجه ۱۳۳۳ کشور
رئیس- لایحهای در مجلس پیش از طرف وزرات دارایی با یک فوریت تقدیم شده بود راجع به چندین قلم اعتبارات اضافی نسبت به فوریت آن مذاکره شده بود و به مرحله رأی رسیده حالا باید رأی به فوریت آن گرفته شود
چند نفر از نمایندگان- خوانده شود
رئیس- قرائت میشود به شرح آتی خوانده شد
مجلس شورای ملی
به طوری که استحضار دارند ضمن لایحه بودجه سال ۱۳۳۳ تقدیم به مجلس شورای ملی اضافه اعتباراتی برای بعضی از وزارتخانهها و ادارات کل ضمن صورتهای شماره (۲) و (۳) ضمیمه لایحه بودجه تقدیمی منظور شده که بعد از تصویب بودجه مورد استفاده واقع گردد ولی نظر به این که بودجه تقدمی در دست رسیدگی کمیسیون بودجه و ممکن است مدتی تصویب آن در کمیسیون و در مجلس به طول انجامد و از طرفی قسمتی از اعتبارات پیشنهادی مورد احتیاج ضروری میباشد لهذا ماده واحده ذیل به قید فوریت پیشنهاد و استدعای تصویب آن را دارد
قانون اضافه اعتبارات سال ۱۳۳۳
ماده واحده- به وزارت دارایی داده میشود اضافه اعتبارات ذیل که ضمن لایحه بودجه تقدیمی سال ۱۳۳۳ منظور است
۱- اضافه اعتبار هزینه دستگاه سلطنتی ردیف (۱) صورت شماره (۲) ضمیمه لایحه بودجه سال جاری کشور ۷۰۵۹۳۰۰ ریال
۲- اضافه اعتبار ژاندامری کل کشور مندرج در ردیف (۱۰) صورت شماره (۲) ضمیمه لایحه بودجه سال جاری کشور ۱۰۲۰۲۱۰۰۰ ریال
۳- اضافه اعتبار اداره کل انحصار دخانیات برای مخارج بهرهبرداری و ساختمان انبارها و خرید مواد دخانیه و در سال جاری مندرج در ردیف ۴۱ صورت شماره (۲) ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۷۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال
۴- اضافه اعتبار سهمیه دولت ایران از مخارج سازمان ملل متحد و اجرای برنامه کمکهای فنی و حقالشر که دولت در قبل از (موضوع ردیف ۵۸ صورت شماره ۲ ضمیمه لایحه بودجه سال جاری) که به ارز دولتی قابل پرداخت است
۵- اضافه اعتبار کمک به انجمن تربیت بدنی مندرج در ردیف ۶۶ صورت شماره ۲ ردیف ۲۵ صورت شماره ۳ ضمیمه لایحه بودجه ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال
۶- اضافه اعتبار اداره بیوتات سلطنتی مندرج در ردیف ۱ صورت شماره ۳ ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۴۵۹۲۰۰۰ ریال
۷- اضافه اعتبار ادارات انتشارات و تبلیغات ردیف ۲ صورت شماره ۳ ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۸۵۴۰۰۰۰
۸- قسمتی از اضافه اعتبار وزارت جنگ و مرزبانی از بابت ردیف ۳ صورت شماره (۳) ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۳۱۷۱۴۶۰۰۰ ریال
۹- اضافه اعتبار شهربانی کل کشور ردیف ۷ صورت شماره ۳ ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۲۰۲۰۶۸۰۰۰
۱۰- اضافه اعتبار دانشکده پزشکی و بیمارستانهای ردیف صورت شماره ۳ ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۳۱۳۷۰۰۰۰ ریال
۱۱- اضافه اعتبار وزارت بهداری ردیف ۲۰ صورت شماره ۳ ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۶۰۰۰۰۰۰۰ ریال ۱۲- اعتبار تفاوت ترفیع و اضافات تا آخر سال ۱۳۳۳ کارمندان که از اول سال ۱۳۳۳ پرداخت میشود همچنین اضافه اعتبار اضافات ۱۳۳۳ خدمتگذاران جزء و کارمندان دو پایه ردیف ۲۶ و ۲۷ صورت شماره (۳) ضمیمه لایحه بودجه سال جاری ۳۹۰۵۰۰۰۰۰ ریال
۱۳- اعتبار برای عمران بلوچستان و سیستان از محل ردیف ۴۱ صورت شماره (۳) ضمیمه لایحه سال جاری ۱۰۰۰۰۰۰۰۰ ریال
۱۴- اضافه اعتبار انتظار خدمت که به مبلغ اعتبار ردیف ۵۷ صورت شماره (۲) ضمیمه لایحه بودجه سال جاری علاوه میشود ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال
۱۵- اعتبار کمک به موسسه ضد سرطان در وجه جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران که به بودجه سال جاری کشور علاوه میشود ۳۴۰۱۱۲۰ ریال از محل درآمد عمومی سال جاری کشور به تدریجی که مورد مصرف پیدا میکند با رعایت کامل مقررات مربوطه و در حدود درآمد وصولی پرداخت نماید
تبصره- کسر مبلغ پنجاه و چهار میلیون و دویست هزار ریال ۵۴۲۰۰۰۰۰۰ به بودجه اداری کل گمرک و افزودن آن که ضمیمه مرزبانی (تابع وزارت جنگ) که ضمن ردیف (۸) صورت شماره (۲) ضمیمه لایحه بودجه سال ۱۳۳۳ کل کشور قلمداد شده تصویب میشود
نخستوزیر وزیر دارایی
سپهبد زاهدی دکتر علی امینی
رئیس- اعلام رأی میشود آقایانی که با فوریت این لایحه موافقند قیام کنند عده کمتری برخاستند تصویب نشد به کمیسیون بودجه فرستاده میشود
صدرزاده- این لایحه حالا چه و صورتی پیدا میکند؟
رئیس- به طور عادی به کمیسیون بودجه میرود و بعد که گزارشش رسید از کمیسیون بودجه مطرح میشود
۸- اخذ رأی و تصویب مقدم بودن گزارش کمیسیونهای فرهنگ و بودجه راجع به اعزام شاگردهای اول به خارجه
رئیس- دو موضوع در دستور داریم یکی طرح راجع به تمدید اعتبارهای ساختمانی شهرستانها یکی هم گزارش
کمیسیونهای بودجه و فرهنگ مربوط به محصلینی که باید به اروپا اعزام بشوند
(بعضی از نمایندگان- این لایحه مقدم است کار محصلین دیر میشود) آقایان تقاضا کردهاند که این گزارش مقدم باشد چون وقت میگذرد گزارش کمیسیون هم رسیده این تقاضا قرائت میشود و بعد رویش رأی میگیریم (پیشنهاد واصله به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی چون لایحه اعزام قارغالتحصیلان رتبه اول دانشکدهها مربوط به سال تحصیلی ۳۱- ۳۲ تقدیم مجلس شورای ملی و به تصویب کمیسیونهای فرهنگ و بودجه رسیده و گزارش آن برای طرح در مجلس حاضر شده است با توجه به شروع سال تحصیلی کشورهای خارجه لازم است هر چه زودتر به تصویب برسد تا از تضییع عمر فارغالتحصیلان جلوگیری و بتوانند پیش از انقضا نامنویس در دانشکدههای خارجی ثبت نام نمایند لذا اینجانبان امضاکنندگان ذیل تقاضا دارم گزارش مزبور با قید فوریت طبق ماده ۷۷ آییننامه مقدم در دستور قرار گرفته و به تصویب برسد بهبهانی. دکتر شاهکار. شاهرخشاهی. حمید بختیار. مرمد. عمیدی نوری. و عدهای امضای دیگر
رئیس- رأی گرفته میشود که این گزارش مقدم باشد در دستور آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا گزارش کمیسیون فرهنگ قرائت میشود
عمیدی نوری- وزیر فرهنگ تشریف ندارند لایحه باید با حضور وزیر فرهنگ مطرح شود
صدرزاده- آقای معاون وزارت دارایی هستند نمیشود با حضور وزیر فرهنگ باید باشد
رئیس- این تذکر ایشان مربوط به طرحهای قانونی صحیح است باید آقای وزیر فرهنگ بیایند به هر حال و در دستور مقدم هست برای روز پنجشنبه اطلاع داده میشود آقای وزیر فرهنگ بیایند
عماد تربتی- موضوع ساختمانهای را مطرح بفرمایید
عمیدی نوری- جناب آقای رئیس اعتبار ساختمانها وسط کار بود طرح کانون وکلا هم هست
رئیس- فعلاً نماینده دولت حاضر است که در طرح مربوط به آن است حاضر باشد
عمیدی نوری- وزیر فرهنگ طرح را داده باشد این را میدانم ولی این گزارش کمیسیون بودجه است آمده به مجلس
بعضی از نمایندگان- گزارش کمیسیون فرهنگ است به کمیسیون بودجه هم رفته و کمیسیون بودجه هم گزارش داده است
۹- طرح پیشنهادات طرح تمدید مدت اعتبارهای ساختمانی تا آخر سال ۱۳۳۳
رئیس- فعلاً موضوع اعتبارات ساختمانی مطرح است پیشنهادات قرائت میشود پیشنهاد میکنم در هر یک از ادارات ساختمان وزارتخانهها یک نفر از نمایندگان مجلس شورای ملی نظارت کند تا بودجه مربوطه حیف و میل نشده و به جا مصرف شود
ارباب- اجازه میفرمایند توضیح عرض کنم
رئیس- توضیح ندارد آقا چون وارد نیست برای این که این مداخله قوه مقننه در قوه مجریه میشود و نظارت نمایندگان بر این ترتیب صحیح نیست
ارباب- حیف و میل میشود حالا میفرمایید وارد نیست من عرضی ندارم
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت کنید (پیشنهاد آقای رضایی به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد میکنم تبصره ذیل به طرح تقدیمی اضافه شود
تبصره: اعتبارات مذکور در ماده فوق به نسبت جمعیت بین شهرستانها تقسیم و به مصرف خواهد رسید
رئیس- این اعتبارها برای ساختمانهای معینی است که ساخته شده و باید اقدام به تکمیل آن ساختمان شود فعلاً نمیشود مال یک جایی را به جای دیگر برد
رضایی- اجازه میفرمایید توضیح عرض کنم بفرمایید
رضایی- آقایان محترم اطلاع دارند که متاسفانه در این اعتبارات در گذشته هیچ توجهی به ولایات نشده (صحیح است) این اعتبار به طوری که بنده تحقیق کردم این رقم صرفهجوییها نزدیک ۵۰ میلیون تومان است ۲۵ میلیون تومان از این پول قرار است در تهران خرج بشود یعنی ۵۰ درصد سه چهار میلیون تومان به دانشگاه میخواهند بدهند دو سه میلیون ورازت اقتصاد ملی میخواهد بگیرد برای اتمام کاخش (ارباب- کجا؟) برای تکمیل کاخ وزارت اقتصاد ملی (ارباب- او حق دارد خیلی زحمت میکشند) بنابراین بنده پیشنهاد کردم که این اعتبارات حالا کم یا زیاد در حدود ۵۰ میلیون تومان است این به نسبت جمعیت تقسیم بشود تا اگر در گذشته ظلمی شده است از حالا به بعد جلویش گرفته بشود و از این ۵۰ میلیون ۲۵ میلیونش در تهران خرج نشود
رئیس- این پیشنهاد به طوری که گفتم موردی ندارد پیشنهاد دیگر قرائت میشود
(پیشنهاد آقای ارباب به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم اعتبارهای ساختمانی در هر مورد به مصرف مورد معین خود برسد و نقل انتقال در مصارف
بعضی از نمایندگان- بلندتر بفرمایید
جلیلی یزدی- توجه بفرمایید حرف میزنید اعتبارهای ساختمانی در هر مورد به مصرف مورد معین خود برسد و نقل و انتفال در مصارف موردی به مورد دیگر ممنوع است ارباب
رئیس- آقای ارباب
ارباب- این پیشنهادی که بنده تقدیم کردهام مربوط به ممنوع بودن نقل اعتباری به محل دیگر است قانون همچنین عملی را تقریبا جرم شناخته است اما چون توجه نمیشود و خلافش عمل شده بنده برای یادآوری چنین پیشنهادی را تقدیم کردهام غالب بودجههای ساختمانی چه بودجههای راه چه ساختمانی دیگر از محلی به محل دیگری مصرف میشود فرضاً یک نقطهای که راه آن مورد احتیاج عامه است میگذراند میروند یک نقطه دیگری که برای تشریفات آن راه لازم است و بودجه آن راه لازم را صرف آن راه تشریقاتی میکنند همین طور ساختمانهای فرهنگ یک محلی که ضرورت ندارد و از نظر اهمیت مقدم نیست اعتبار آنجا را برای جای غیرمتهم مصرف یعنی اعتبار آنجا را برای جای غیر مهم مصرف یعتی اعتبار جای را که مهم است به مصرف جایی که اهمیت ندارد میرساند بنابراین بنده پیشنهاد کردم انشاءالله آقایان توجه میفرمایند قانون هم تایید کرده و قبلاً هم همین عمل شده است استدعا میکنم توجه بفرمایید که هر بودجه ساختمانی به مصرف خودش برسد و حق نداشته باشند از این مصرف به مصرف دیگری برسانند
یکی از نمایندگان- با این قانون هم جلوگیری از این کار نمیشود آقای ارباب
رئیس- آقای پیراسته مخالفید؟
پیراسته- بله
رئیس- بفرمایید
پیراسته- بنده خیال میکنم همین طور که آقای ارباب خودشان توضیح دادند چون در قانون مجازات عمومی و در قانون محاسبات عمومی این تذکر داده شده است دیگر لزومی ندارد که مجدداً این نظر را در اینجا ما تامین بکنیم و همان طور که خود آقای ارباب توجه دارند فصل ساختمان در شرف انقضاء است و اگر این موضوع گرفتار پیشنهاد بشود و بماند موضوع از بین میرود و آقایان خودشان میداند که در ولایات ساختمانهای نیمه تمام است و دولت میخواهد تمام کند چون بودجه ندارد این تقاضا شده است این است که بنده تقاضا میکنم آقای ارباب موافقت کنند آقایان دیگر هم موافقت کنند که این کار امروز تمام شود و ما بتوانیم بعد از این به یک کار مفیدی دست بزنیم و ضمناً میخواستم استدعا کنم در شرف انقضا است و اگر ما این را بگوییم تا انقضای سال ۳۳ قابل مصرف است این فایدهای ندارد بهتر است که موافقت شود تا آخر سال ۳۴ قابل مصرف باشد و آقای انواری هم موافقت میکنند آقای ارباب هم موافقت کنند که این پیشنهاد را پس بگیرند
ارباب- با تصیریح به این که اگر خلافش عمل شود جرم است بنده پس گرفتم.
رئیس- آقای عمیدی نوری استفاده جنابعالی راجع به لزوم به حضور وزیر مربوطه یک کدام ماده بود راجع به طرح همین طور است که فرمودید ولی راجع به لوایح دولت چیزی در آییننامه نیست همین قدر باید از دولت کسی حاضر باشد فقط در طرحهای قانونی همین طور است که فرمودید
صدرزاده- فقط امضای وزیر باید باشد دیگر حضور وزیر لازم نیست حالا ماده را قرائت میکنند تو بفرمایید (ماده ۱۱۳ آییننامه به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱۱۳- در غیر مواردی که طرح قانونی مربوط به امور داخلی مجلس باشد باید به وزیر مسول اطلاع داده شود که خود یا معاون او در جلسه علنی حاضر شود و مذاکرات در حضور او به عمل آید و اظهار عقیده نماید در صورت عدم حضور وزیر یا معاون او صاحبان طرح حق دارند او را مورد اخطار قرار دهند.
رئیس- طرح قانونی با لایحه تفاوتش این است که نمایندگان یک طرح را پیشنهاد میکنند و وزیر مربوطه نسبت به آن سابقهای ندارد باید وزیر مربوطه حاضر شود عقایدش را هم بگوید اما این لایحهای است که خود دولت امضا کرده و فرستاده است
عمیدی نوری- اجازه بفرمایید توضیحی عرض کنم
رئیس- بفرمایید
عمیدی نوری- همان طور که فرمودید تفاوت لایحه و طرح همان است که طرح را نمایندگان میدهند و لایحه را دولت میدهد و لایحه را که دولت میدهد چون دولت میداند که کی این لایحه باید مطرح بشود امروز بشود یا فردا بشود همان روز وزیر مربوطه میآید و تقاضا میکند که این لایحه مطرح بشود و رسیدگی بکنند وزیر مربوطه قبلاً میآید و چون این پیشنهادی که نمایندگان دادهاند و این را جز دستور گذاشتند تقریباً مثل این است که گفتند چون وزیر نیست ما این را به شکل طرح قبول داریم و الّا لایحه را وزیر باید بیاید وقتی نمایندگان مجلس پیشنهاد میکنند این را میاورند به عنوان طرح قبول میکنند و الّا لایحه مال وکیل نیست مال وزیر است و وزیر باید بیاید از آن دفاع کند و الّا قابل رسیدگی نیست
رئیس- لایحه محصلین در دستور بود متهی برای تقدمش آقایان نمایندگان تقاضا کردهاند که جز دستور قرار بگیرند و ربطی به طرح ندارد سابقه هم همین طور بوده هر وقت لایحهای داده میشود باید توسط وزیر یا
معاونش داده بشود و به امضای وزیر یا معاونش آن لایحه باشد اما در طرح باید وزیر مسول حاضر باشد اما در مورد لوایح الزامی نیست همین قدر که از طرف دولت کسی حاضر باشد دفاع کند کافی است دو ماده مربوطه قرائت میشود همین طور هم عمل میشود
ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۷- آییننامه به شرح زیر قرائت شد
ماده ۱۰۶- لوایح قانونی باید در جلسه علنی مجلس شورای ملی به توسط یکی از وزرا یا معاونین پارلمانی آنان تقدیم گردد
ماده ۱۰۷- کلیه لوایح مالی برای این که در مجلس مطرح بشود باید علاوه بر امضای وزیر مسئول و نخست وزیر امضای وزیر دارایی را هم داشته باشد
رئیس- برای این که مطرح بشود باید به وسیله وزیر معاون او تقدیم شود و این امضاها را باید داشته باشد دیگر ننوشته نماینده دولت حاضر باشد این لایحه بیشتر جنبه مالی دارد که معاون وزارت دارایی هم حاضرند معاون نخستوزیر هم حاضرند پس از اشکالی ندارد که مطرح بشود مخصوصاً که لایحه به کمیسیون رفته و گزارشهای کمیسیون مطرح میشود باقی پیشنهادات قرائت میشود
(پیشنهاد آقای رضایی به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود
تبصره: وجوهی که به عنوان هزینه مقدماتی ثبت دریافت شده و میشود منحصراً باید به مصرف ساختمان ادارات ثبت شهرستانها برسد رضایی.
رئیس- آقای رضایی
رضایی-اداره ثبت یک وجوهی از مردم میگیرد. یک پولی از مردم میگیرد به عنوان هزینه مقدماتی ثبت (صحیح است) این پول را حتی به خزانه مملکت هم تحویل نمیدهند و از این محل اضافه حقوق و پاداش به کارمندهایشان میدهند و مقدار زیادی هم صرف خرید اتومبیل شده است و آقایان اطلاع دارند که ادارات ثبت در کلیه شهرستانها در یک محلهای اجارهای هست که خیلی هم ساختمانهایشان بد است و کارمندها از این نظر هم در زحمتند و بنده پیشنهاد کردم که این وجوه منحصر به آب مصرفی ساختمان ادارات ثبت برسد که اولاً هم ادارات ثبت از نظر جا و محل یک سر و صورتی بگیرد و هم این پول به مصرف صحیحی برسد و قید کلیه شهرستانها برای این است که اداره ثبت تهران ساختمانهایش کامل است و ادارات ثبت شهرستانها هم بعد از این از پرداخت کرایه و اجاره محل خلاص میشود (صحیح است) و امید دارم که آقای انواری هم با این پیشنهاد موافق باشند.
رئیس- آقای مشایخی مخالف هستید؟ مشایخی بلی بفرمایید
مشایخی- بنده بااساس این پیسنهاد با یک مختصر تغییری موافقم اما مطلبی که لازم است به عرض آقایان برسانم این است که این پیشنهاد در درجه اول مربوط به موضوعی که الان مطرح است نیست چرا؟ برای این که صحبت از صرفهجوییهای بودجه کل کشور است ولی در ثبت اسناد دو نوع وجه دریافت میشود یکی به عنوان حقالثبت و یکی به عنوان مخارج مقدماتی حقالثبت به جمع بودجه کل کشور میرود و راجع به حقوق هر چه پیشنهاد بکنید مربوط به این طرح خواهد بود اما وجوهی که به عنوان مخارج مقدماتی دریافت میشود وجوهی است که مربوط به هزینههای تجدید حدود املاک و سایر مخارجی است که مربوط به مالکین املاک است و از آنان دریافت میشود بنابراین جزء بودجه کل کشور نیست که در موقع طرح لایحه بودجه یا در موقع طرح مربوط با اضافات و صرفهجوییها بتوانم آن را پشنهاد کنیم ولی اساس فکر خوب است اما تعیین و تجدید آن فقط و فقط برای خرید خانه یک اشکالی در ثبت اسناد در محل ایجاد میکند و او این است که وقتی یک مالکی تقاضای ثبت دهی را میکند این ده باید نقشهبرداری بشود نماینده ثبت اسناد باید برود آنجا تجدید حدود بکند و در بودجه کل کشور برای فوقالعاده مأمورین ثبت اسناد اعتباری پیشبینی نشده و یک نمایندهای که پا میشود از تهران میرود و در ده تعیین حدود میکند و شب در ده میماند قاعده بایستی علاوه بر مقرری روزمره یک چیزی هم فوقالعاده بگیرد استدعا میکنم آقای رضایی توجه بفرمایید این فوقالعاده از محل این هزینه مقدماتی پرداخته میشود اگر تصویب بکنیم که کلیه وجوه حاصله از هزینه مقدماتی به مصرف خرید خانه و ساختمانهای اداره ثبت برسد آن مالکی که پول را میدهد این را برابر این هزینههای ثبتی میدهد
(پیراسته- ثبت اسناد فلج میشود)
یک نفر از نمایندگان- مازادش را پیشنهاد بفرمایید) بهتر این است که اگر بخواهیم روی این پیشنهاد را ضمن این طرح قابل طرح بدانیم و میتوانیم بگوییم در آخر هر سال آنچه اضافی از وجوه حاصله است زیرا نظر یک کمیسیونی با رعایت الاهم فالاهم الا قدم فالا قدم با توجه به موقعیت شهر استانها مازادش به مصرف خرید خانه برسد نه تمامش زیرا اگر تمامش را خرج بخواهیم تخصیص بدهیم عمل حقالثبت و دیگری که بنده مقتضی میدانم در اینجا عرض بکنم و اینجا روی سخن من با جناب آقای انواری معاون وزارت دارایی است آقای رضایی فرمودند که پنجاه میلیون تومان از محل صرفهجوییها موجود است آقای رضایی شما عضو کمیسیون بودجه هستید من نمیدانم که این رقم را از کجا آوردید آقای معاون وزارت دارایی بفرمایید که از بودجههای سنه گذشته چه موجود دارند بنده آنچه که میدانم از این قرار است که در سال ۱۳۳۳ یا یک قدری عقبتر میرویم در مرداد سال ۱۳۳۲ خزانه کشور تهی بود اگر وجوهی در صندوق خزانه کشور اعم از درآمد جاری یا صرفهجوییهای سال گذشته بوده است به مصرف رسیده است بنده کمال علاقه را دارم که راهسازی ساختمانهای بهداشتی و فرهنگ تمام اینها با اسرع اوقات در کشور شروع بشود اما این اضافاتی که آقایان ما میخواهیم اسمش را صرفهجویی بگذاریم پولش کجاست آقای معاون وزارت دارایی توضیح بدهند
پیراسته- آقای فولادوند توضیح میدهند آقای فولادوند موافقت بفرمایید که مازادش را بگذراند
رئیس- آقای فولادند
معاون نخستوزیر- (فولادوند) آقای رضایی بنده به جنابعالی همیشه احترام داشته و دارم و همیشه میخواهم که نظر سرکار مورد توجه مجلس قرار بگیرد رضایی متشکرم ولی تصور میکنم که موکلین خودتان موافق نباشید که پولی از این مردم بیچاره بگیرند و دولت به جای این که خودش ساختمان بکند برود پول اینها را که برای جریان کار ثبتیشان است بگیرد و ساختمان انجام بدهد (صحیح است) حالا اگر آقایان موافق هستید چون این پولی است که از هر مالکی میگیرند برای این که تجدید حدود بکنند و اگر این پیشنهاد تصویب شود این مجوزی برای دولت میشود که برود آن پولی که برای تجدید حضور میگیرند ساختمان بکند حالا اگر آقایان موافقند بنده حرفی ندارم
رئیس- در واقع این هزینه مقدماتی که ذکر شده است این را برای همان کار میگیرند مگر بعد از آن که مازادی داشته باشد مانعی ندارد ولی آن وقت آن هزینه مقدماتی چه میشود اگر صرفاً به ساختمان برسد هزینه مقدماتی از بین میرود مگر این که اصلاح بشود که مازادش با این که بنویسد بعد از وضع هزینه مقدماتی این طور ممکن است.
مشایخی- قابل تفکیک نیست مگر در آخر سال
پیراسته- آقای رئیس این را بفرمایید اصلاح بکنند و بنویسد مازادش خرج ساختمان میشود و ما موافقیم
رضایی- بنده هم با این اصلاح موافقم
رئیس- متهم همین را گفتم آقای انواری فرمایشی دارید بفرمایید
معاون وزارت دارایی (انواری)- هزینه مقدماتی ثبت را به نظر بنده باید موقعی رویش تصمیم گرفت که وزیر دادگستری حضور داشته باشد آن وقت روی این تبصره پیشنهاد شده تصمیم بگیرند بهتر است برای این که به طوری که بحث شد بدیهی است که تمام آن وجه را که بر نمیدارید مصرف کنند بعد از دریافت این وجه این به طور تقریب است و در عمل غالباً اتفاق میافتد از آنچه را که گرفتهاند کمتر خرج میکنند یعنی وقتی خرج مامور و مهندس و بالاخره هزینه مقدماتی انجام شد غالباً یک مبلغی میماند و این را میگویند مازاد هزینه مقدماتی و قانون هم برای این مازاد هزینه مقدماتی و قانون هم برای این مازاد دستور داده است و میگوید مازادی که از این عمل هزینه مقدماتی ثبت در آخر سال باقی میماند باید به بودجه کل کشور منتقل بشود ولی تا به حال نشده و قانون هست که مازاد هزینه مقدماتی ثبت بعد از وضع مخارجش در آخر سال بایستی حسابش را بدهند به خزانه و در بودجه کشور منظور شود سالهای قبل از اداره ثبت و وزارت دادگستری برای این پول خودشان یک مخارجی از همین پول کردند ساختمانی هم کردند ساختمان اداره ثبت مشهد را هم از همین پول کردند دو درست هم هست چون حسابهای قانونی دارد حالا هر در صورت اگر آقایان مازداش را بفرماید مانعی ندارد
رضایی- کلمه مازاد را هم اضافه بفرمایید
ولی چون موضوع مربوط به وزارت دادگستری است و عمل دست آنهاست همان طور که جناب آقای فولادوند فرمودند بهتر است آقای وزیر دادگستری یا معاون دادگستری اینجا باشند توضیحاتی به عرض آقایان برسانند اگر موافقت شد مانعی ندارد موضوع دیگر این بود که جناب آقای رضایی اینجا توضیح دادند که پنجاه میلیون مانده بنده خواستم عرض بکنم که ۵۰ میلیون تومان حساب کردند سابقه صحبت این طور است ولی ما صورت داریم که برای هر سالی چه قدر باقیمانده سال ۱۳۲۹ پنجاه و شش میلیون و خردهای است مال ۳۰ نود و چهار میلیون ریال و خردهای مال سال ۳۱ چهل و شش میلیون و خردهای و جمعاً ۲۰۸ میلیون و خردهای است که بیست میلیون تومان میشود علیحده از آن صد میلیونی که اختصاص داده شده است در بودجه سال ۳۲ برای ساختمان فرهنگ و کشاورزی و بهداری و غیره که آن هم باید اصلاح شود برای وزارت فرهنگ در لایحهای که چند روز قبل گذشت منظور شده و این را باید در اینجا حذفش کرد برای این که لایحه فرهنگ مکرر میشود بنابراین این باید اصلاح شود
و این که جناب آقای مشایخی فرمودند پول موجود نیست قربان عمل ساختمانی همیشه دیر شروع میشود بودجه دیر میگذرد در فصل بنایی دولتی نمیشود این اعتبار ساختمانی غالبا بلااستفاده میماند چون برای هر ساختمانی یک مقدماتی لازم دارد بایستی مناقصه بگذارند و قراردادهایی ببندند نقشه بکشند در تمام سنوات معمول بوده است که اعتبار ساختمانی سال قبل در سال بعد مصرف میشده و در حقیقت این باقیمانده اعتبار است
(مشایخی- پولش نیست اعتبارش هست) و این پنجاه میلیونی که در بودجه دو دوازدهم استفاده کردیم واقعاً کافی نیست برای تکمیل ساختمانهای نیمه تمام چون الان آنچه ما مصرف میکنیم کمتر ساختمان جدیدی شروع میکنیم بیشتر آنچه را که ساختهاند آنها را تمام بکینم این است که خواهش میکنم آقایان موافقت بفرمایید که این لایحه به این ترتیب بگذرد که در سال ۳۳ (پیراسته- سال ۳۴ را هم اضافه بفرمایید) برای این که سه ماه بیشتر نمانده و ساختمانهای نمیه تمام میماند (احمد فرامرزی- تا خاتمه ساختمانها نوشته شود) تا سال ۳۴ هم باشد اشکالی ندارد بنده دیگر عرضی ندارم
دکتر شاهکار- بنده اخطار نظام نامهای دارم
رئیس- بر طبق چه ماده؟ (بر طبق ماده ۱۴۳ بفرمایید توضیح بدهید
دکتر شاهکار- عرض میکنم بر طبق نظر آقایان نمایندگان محترم طبق رأی مجلس شواری ملی قرار شد که لایحه فرهنگیان مقدم قرار بگیرد به علت این که آقای وزیر فرهنگ نبودند عقب افتاد با تذکرات بسیار به جایی که جناب آقای رئیس فرمودند معلوم شد که حضور وزیر فرهنگ لازم نیست به خصوص که معاون پارلمانی رئیس دولت هم اینجا حضور دارند و این بر خلاف ماده ۷۷ آییننامه است که وقتی دستور مجلس تعیین شد هیچ گونه حق تغییری ندارند مگر با اجازه مجلس و مجلس هم این لایحه فرهنگیان را مقدم قرارداد بر سایرین بنده نمیدانم که به چه مناسبت لایحه ساختمانی مورد شور قرار گرفته است و تقاضا میکنم همین طور که مجلس شورای ملی رأی دادند لایحه فرهنگیان در دستور قرار بگیرد (صحیح است) تا این که رعایت آییننامه و نظامنامه و داخلی مجلس هم بشود
رئیس- هر دوی این لوایح در دستور مجلس بوده و هیچ کدام فرق نمیکند حالا به هر حال در جلسه آینده آن پیشنهاد آقای رضایی رأی میگیریم و بعد آن لایحه را مطرح میکنم
۱۰- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- حالا جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده روز پنجشنبه خواهد بود و لایحه فرهنگیان هم مطرح خواهد شد (مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شواری ملی- رضا حکمت