مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ فروردین ۱۳۱۰ نشست ۲۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هشتم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هشتم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هشتم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ فروردین ۱۳۱۰ نشست ۲۲

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ فروردین ۱۳۱۰ نشست ۲۲

جلسه ۲۲

مذاکرات مجلس

صورت مشروح مجلس روز سه شنبه ۲۴ فروردین ماه ۱۳۱۰ (۲۵ ذی قعده ۱۳۴۹)

فهرست مذاکرات

۱ ـ تصویب صورت مجلس

۲ ـ تصویب یک فقره مرخصی

۳ ـ اعلام نتیجه انتخابات کمیسیونها

۴ ـ تقدیم سه فقره لایحه از طرف آقای معاون وزارت داخله

۵ ـ تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل طرق

۶ ـ تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر عدلیه

۷ ـ طرح و تصویب لایحه اختیارات کمیسیون عدلیه

۸ – تقدیم یک قسمت از بودجه‌های تفضیلی و سه فقره لایحه دیگر از طرف آقای وزیر مالیه

۹ ـ موقع جلسه بعد – ختم جلسه

مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر بریاست آقای دادگر تشکیل گردید.

۱ ـ تصویب صورت مجلس

صورت مجلس سه شنبه هفدهم فروردین ماه را آقای احمدی (منشی) قرائت نمودند

رئیس ـ آقای مؤید احمدی

مؤید احمدی – قبل از دستور

رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست (گفته شد – خیر) صورت مجلس تصویب شد.

جمعی از نمایندگان – دستور

رئیس ـ وارد دستور شویم؟

جمعی از نمایندگان – بلی

۲ ـ تصویب یک فقره مرخصی

رئیس ـ یک فقره خبر از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت می‌شود:

خبر مرخصی آقای دکتر ضیائی

نماینده محترم آقای دکتر ضیائی بواسطه گرفتاری تقاضای چهل و پنج روز مرخصی از تاریخ چهارم بهمن

عین مذاکرات مشروح بیست و دومین جلسه از دوره هشتم تقنینیه. (مطابق قانون ۸ آذر ماه ۱۳۰۵)

دایره تند نویسی و تحریر صورت مجلس

اسامی غائبین که ضمن صورت مجلس خوانده شده است: غائبین با اجازه – آقایان: آشتیانی – ارباب کیخسرو – دکتر سنگ – حیدری – رهنما –

غائبین بی اجازه: آقایان: تیمور تاش – دبستانی – حاج میرزا حبیب الله امین – حاج محمد رضا بهبهانی – مرتضی

قلی خان بیات – طالش خان – اعظم زنگنه – چایچی – آقا رضا مهدوی – وثوق – قراگزلو – مسعود ثابتی – معتضدی

دیر آمدگان بی اجازه ـ آقایان: دکتر امیر اعلم - اسفندیاری – مسعودی – یونس آقا وهاب زاده -

۱۳۰۹ نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آنرا تقدیم می‌دارد.

رئیس ـ آقای ملک مدنی

ملک مدنی – موافقم

رئیس ـ آقای عراقی

عراقی – موافقم

رئیس ـ مخالفی نیست (گفته شد – خیر) آقایان موافقین قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد.

۳ ـ اعلام نتیجه انتخابات کمیسیونها

رئیس – صورت اعضاء کمیسیونهای مستخرجه قرائت می‌شود.

مقام منیع ریاست مجلس شورای ملی

آراء مربوطه به کمیسیون قوانین عدلیه متخذه جلسه ۱۷ فروردین ۱۳۱۰ در تاریخ ذیل استخراج و نتیجه آن به قراری است که ذیلاً بعرض می‌رسد.

عده حاضرین د رمجلس ۹۰ رأی دهندگان ۸۰ ورقه سفید ۷

حائرین اکثریت

آقای افسر ۷۸ رأی آقای کفائی ۷۸رأی آقای طباطبائی دیبا ۷۸ رأی آقای یاسائی ۷۸ رأی

آقای جمشیدی ۷۸ رأی آقای مولوی ۷۸ رأی آقای شریعت زاده ۷۸ رأی آقای مؤید احمدی ۷۸ رأی

آقای طهرانی ۷۸ رأی آقای احتشام زاده ۷۸ رأی آقای ملک آرائی ۷۸ رأی آقای ارکانی ۷۸ رأی

آقای مفتی ۷۷ رأی آقای همراز ۷۷ رأی آقای باستانی ۷۷ رأی آقای ثقه الاسلامی ۷۷ رأی آقای روحی ۷۷ رأی

کمیسیون امور خارجه

آراء مربوطه به کمیسیون امور خارجه متخذه جلسه ۱۷ فروردین ۱۳۱۰ در تاریخ ذیل استخراج و نتیجه ان به قراری است که ذیلاً بعرض می‌رسد:

عده حاضر در مجلس ۹۲ رأی دهندگان ۹۰ سفید ۳

حائزین اکثریت

آقای اسعد ۸۷ رأی آقای حکمت ۸۷ رأی آقای دشتی ۸۷ رأی آقای رهنما ۸۷ رأی

آقای صادق خان اکبر ۸۷ رأی آقای ثقه الاسلامی ۸۷ رأی آقای قراگزلو ۸۷ رأی آقای طباطبائی وکیلی ۸۷ رأی

آقای میرزا حسن خان سمیعی ۸۶ رأی آقای مسعود ثابتی ۸۶ رأی آقای یونس وهاب زاده ۸۴ رأی آقای عامری ۷۸ رأی

کمیسون قوانین مالیه

آراء مربوط به کمیسیون قوانین مالیه متخذه جلسه ۱۷ فروردین ماه ۱۳۱۰ در تاریخ ذیل استخراج و نتیجه ان به قراری است که ذیلاً بعرض می‌رسد.

عده حاضرین در مجلس ۹۳ رأی دهندگان ۹۰

حائزین اکثریت

آقای فاطمی ۸۵ رأی آقای آصف ۸۵ رأی میرزا محمد خان وکیل ۸۵ رأی هزار جریبی ۸۵ رأی

دبیر سهرانی ۸۴ رأی امیر تیمور ۸۴ رأی فزونی ۸۳ رأی مجد ضیائی ۸۳ رأی میرزا یانس ۸۱ رأی

وثوق ۸۱ رأی ناصری ۸۱ رأی فتوحی ۸۱ رأی

کمیسیون پست و تلگراف

نتیجه آراء متخذه در جلسه ۱۷ فروردین ۱۳۱۰ برای شش نفر اعضاء کمیسیون پست و تلگراف بقراری است که ذیلاً بعرض می‌رسد.

عده حضار موقع اخذ آراء ۹۲

آقای ساکنیان ۸۵ رأی آقای ایزدی ۸۵ رأی آقای حیدری ۸۵ رأی آقای آقازاده سبزواری ۸۵ رأی آقای دهستانی ۸۵ رأی آقای دکتر لقمان ۸۵ رأی

کمیسیون نظام

نتیجه استخراج آراء متخذه در جلسه ۱۷ فروردین ۱۳۱۰ برای شش نفر اعضاء کمیسیون نظام بقراریست که بعرض می‌رسد: عده حضار ۹۳

حائزین اکثریت:

آقای فتحعلی خان بختیار ۹۰ رأی آقای دکتر شیخ ۹۰ رأی آقای خانمحمد خان حبیبی ۹۰ رأی

Page 3 missing

وزیر عدلیه (آقای دادور) اجازه که بنده خواستم برای این است که لایحه اختیارات کمیسیون عدلیه را تقدیم کنم ولیکن وارد مجلس که شدم به بنده همچو اطلاع رسید که در اینجا یکی از نمایندگان محترم شرحی راجع به مسئله تحدید و عملیات بعضی از مأمورین بیان کرده‌اند بنده البته نمی‌خواهم منکر شوم که ممکن است در بعضی از قسمتهای اداری یک اشخاصی باشند که ازآن مأموریت اداری خودشان سوءاستفاده بکنند و بر خلاف قانون عملیاتی را مرتکب شوند و حتی گاهی عملهای آنها مشمول مواد جزئی بشود ممکن است و بالاخره اختصاص به مملکت ما ندارد در هر جائی پیش بینی کرده‌اند در قوانین خودشان برای جلوگیری از امثال و نظایر همینطور عملیات است اگر اینکه مأمورین دولت در ممالک خارج هم هیچوقت هیچ عملی ازشان سر نمی‌زند که بر خلاف تربیت باشد قطعأ در هیچ قانون مجازاتی اسم برده نمی‌شد (صحیح است) اگر همچو اتفاقی که بنده بطور اجمال شنیدم فرمودند آنجا اتفاق افتاده باشد خیلی اسباب تأسف است قطعاً تعقیب هم خواهد شد دیوان جزا هم از برای همین مسئله است و تعقیباتی که می‌شود اشخاصی که تا کنون تعقیب شده‌اند از برای همینطور عملیات کم نیستند درآ تیه هم مسلماً هیچوقت اغماض نخواهد شد ولی از طرف دیگر خودم را هم مکلف دانستم که هممینقدر عرض کنم که اگر یک مأموری هم آمد و یک تجاوزی کرد نبایستی این را تعمیم داد و تصور کرد که همه اینطور هستند این نکته بخصوص را هم می‌خواهم در اینجا خاطر نشان آقایان محترم بکند که مسئله قاچاق حالا خواه قاچاق تریاک باشد یا اجناس دیگر اینها یک مسائلی است که همیشه معتقد هستیم و باید هم باشیم که خیلی سخت بطور شدید بایستی تعقیب و تفتیش کرد و اشخاصی که رفتند و گشتند و مچشان را گرفتند باین سهولتهائی که تصور می‌شود که نمیایند خودشان بگویند اغلب فریاد می‌زنند که بیخود آمدند در مال ما تفتیش کردند بیخود اسباب ما را باز کردند بعد از آنهم که گرفتند باز می‌گویند بیخود است خودش انداخته باور بکنید که یک عده قاچاقچی تریاک هستند در این مملکت قاچاق می‌کند و شما و بنده و خدا و خلق خدا همه می دانیم و اگر بنا باشد مأمورین تحدید هم بروند اقدام بکنند جلوگیری بکنند در اکثر موارد بروند سر و کارشان با کسی است که قاچاق کرده راستی راستی کسی بوده است که مجرم بوده. نیامده‌اند در اکثر موارد بروند دنبال اشخاصی را بگیرند که این اشخاص هیچ کاری نداشته‌اند و آن آدم هم در تمام موارد تقریباً فریاد و واویلایش بلند می‌شود که بی تقصیر آمده‌اند مرا تعقیب کرده‌اند این را در نظر نگیرید که اگر یک وقت یک مأموری آمده است و یک تعدی کرده است و آن عبارت از این بوده است که شکنجه اش کرده‌اند این یک جنایتی است و قطعاً اورا تعقیب خواهند کرد ولی بطور کلی چون در فلان مورد یک مأموری آمده است و تعدیاتی کرده است و یک جنایتی را مرتکب شده است ما بیائیم بطور کلی بگوییم پس بنا بر این اداره تحدید همیشه این کار می‌کند اینطور نیست در اصل قضیه بنده یقین دارم که هم خود آقای وزیر مالیه که الان تشریف آوردند اینجا تعقیب خواهندکرد وهم خود بنده تعقیب خواهم کرد و مسلماً دولت راضی نخواهد بود و نباید راضی باشد که مأمورین دولت از نقطه نظر وضعیات و اقتداری که دارند بیایند سوء استفاده بکنند بر خلاف قوانین و بیایند شکنجه بکنند و آن البته با مأمورین و قضاتی است که در این کار هستند حالا می‌روم راجع به آن عرضی که برای آن آمدم پشت تریبون و آن لایحه اختیارات کمیسیون عدلیه است اختیارات کمیسیون عدلیه راآقان سابقه دارند یک چیز تازه نیست و مکرر در مکرر آورده‌ایم و باز هم البته حرف می‌زنیم اممروز هم بنده با استدعای اینکه با دو فوریت این مسئله تصویب شود لایحه را تقدیم می‌کنم

۷- طرح و تصویب لایحه اختیارات کمیسیون عدلیه

رئیس-لایحه قرائت می‌شود:

ساحت محترم مجلس شورای ملی شید الله ارکانه.

نظر به این که راجعه به امور قضائی باید قبل از تصویب قطعی به موقع آزمایش گذارده شود لذا ماده واحده زیر را پیشنهاد و تقاضای تصویب آنرا می‌نماید:

ماده واحده- وزیر عدلیه مجاز است کلیه لوایح

قانونی که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون پارلمانی قوانین عدلیه به موقع اجرا گذارده و پس از آزمایش انها در عمل نواقصی را که در ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانیم مزبوره را تکمیل نموده ثانیاً برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید.

رئیس ـ فوریت اول مطرح است. آقای یاسائی

یاسائی ـ موافقم

رئیس ـ آقای ملک مدنی

ملک مدنی ـ موافقم

رئیس ـ آقای روحی

روحی ـ بنده در اصل لایحه عرض دارم

رئیس ـ مخالفی نیست. آقایان موافقین با فوریت قیام فرمایند

(اغلب برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. فوریت ثانی مطرح است اشکالی نیست (گفتند- خیر) موافقین با فوریت قیام فرمایند

(اغلب برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. ماده واحده مطرح است. آقای روحی

روحی ـ اگر خاطر محترم آقای وزیر عدلیه باشد در دوره گذشته یعنی آن قسمت شش ماه گذشته و همین شه ماه چهار ماه گذشته همین موضوع را بنده تذکر دادم که کلیه لوایح را بعضی بکنند کلی نگویند زیرا که مجلس را از تصویب بعضی از لوایح ممکن است محروم بگذارند گر چه عملاً این کار را می‌کنند ولی چون در این م اده واحده نوشته شده است کلیه لوایجی که وزیر عدلیه به مجلس تقدیم می‌کند به کمیسیون خواهد رفت مجلس از حق خودش باز می‌ماند و البته مجلس هم کار ندارد خودشان هم مسبوقند رعایت هم می‌کنند قوانین هم خواهند آورد یکی دیگر هم این است که می‌خواهیم ببینیم که چه جور است که مدتی است اختیارات برای کمیسیون می‌گیرند می‌خواستم بپرسم که هیچیک از قوانین آزمایش تمام شده است که بیاورند به مجلس و آنرا قطعی بکنند یا هنوز مدت آزمایش را کافی نمیدانند بنده خواستم جواب این قسمت را از آقای وزیر عدلیه بشنوم و این نوید را به بنده بدهند که چه وقت این قوانین را به مجلس می‌آورند که مجلس به آن رأی بدهد که آن قانون کامل برای همیشه برای مردم در مملکت باقی بماند.

وزیر عدلیه ـ راجع به قسمت اول فرمایشات نماینده محترم بنده تصور می‌کنم که یک نزاع لفظی است برای اینکه مقصود از این عبارت واقعاً این نیست که تمام لوایحی را که وزارت عدلیه می‌دهد تمام برود به کمیسیون و تمام هم با تصویب کمیسون به موقع اجرا گذاشته شود برای اینکه دیده‌اند مکرر در مکرر که لوایح اینجا داده شده یک قسمت از آن در کمیسیون تصویب شده و به موقع اجرا گذارده شده و یک قسمت دیگر هم از کمیسیون آمده به مجلس و در اینجا به طور عادی تصویب شده است حالا با یک سابقه عملی که هست و با توضیحی که بنده دادم اگر آقا راجع به کلمه (کلیه) اشکالی می‌بینند ممکن است پیشنهادی بکنند و بنده هم موافقت می‌کنم ولی قعلاً با این قصدی که آقا دارند که بعضی از این لوایح به مجلس بیاید و بعضی برود به کمیسیون عدلیه این قضیه همینطور هست برای اینکه هم عمل نشان داد و هم بنده عرض می‌کنم که اینطور خواهد شد اما راجع به اینکه آیا آزمایش قوانین تمام شده است و بیاید به مجلس و کی خواهد آمد و به اصطلاح شیرین خودتان (نوید این که قوانین ابدی به مجلس پیشنهاد شود) بنده بدهم بنده که قادر نیستم هیچ وزیر عدلیه هم قادر نخواهد بود که بگوید یک قانون ابدی به مجلس پیشنهاد می‌شود بالاخره تمام این قوانین هم که می‌آید از مجلس می‌گذرد در عمل همان قانون آزمایش است هر قانون بشری برای یک زمان و از روی یک حسابهائیست ممکن است در عمل معلوم شود که آن حساب غلط بوده است و با این که قانون را بعد از مدتی آمدند وعوض کردند ممکن است که زمان تغییر بکند و قانون دیگر برای آن موقع مناسب نباشد و تغییر بکند پس از این حیث بین آن قانونی که از مجلس گذشته است و این قانونی که از کمیسیون عدلیه گذشته است هیچ فرقی نیست نه عمر آن طولانی تر

است نه عمر این کوتاهتر اما راجع به آزمایش که آقا می‌فرمایند و بالاخره نتیجه که از آن بیان خودشان گرفتند این بود که کار بیاید به مجلس بنده نمی‌فهمم برای چه؟ برای اینکه بیشتر درش دقت بشود؟ البته نه از نقطه نظر اینکه این مرتبه خودتان عضو کمیسیون عدلیه هستید بلکه از نقطه نظر اساسی وکلی انصاف بدهید و تصدیق کنید که قوانین عدلیه مواد خیلی زیاد دارد و خیلی به هم مرتبط است وقتی که می‌خواهند درش بحث کنند هر چه با سر فارغ باشد و کمتر درش بحث بکنند بهتر است این نه برای این است که یک عده بیشتری در مجلس هستند و وقت و مجال نیست کاری که در این مجلس علنی می‌شود غیر از آن طرز کاری است که در کمیسیون میشودکه هی برگردند به یک ماده نگاه کنند و مواد دیگر را با آن تطبیق کنند و سعی کنند و دقت کنند و قوانین را بخوانند این کارها را نمی‌شود در مجلس علنی کرد و این که می‌بینید در خارج اغلب سعی می‌کنند که همیشه یک قوانین مهمی را که دارای مواد متعدد است با یک فرمولهائی به سادگی از مجلس بگذرانند روی همین فکر است اغلب ملاحظه می‌کنید که یک کد بزرگ را می‌برند در مجلس ومیگویند که این کد را یا همه اش را قبول کنید یا همه اش را رد کنید برای اینکه داخل در بحث مواد نشوند و البته در یک ماده مطلبی به نظر یکی از آقایان محترمی که اینجا تشریف دارند می‌رسد و پیشنهادی می‌دهند و مدافع لایحه هم (اعم از وزیر یا مخبر) شاید در آنموقع متوجه نیست که قبول این پیشنهاد تناقض دارد با ماده دیگر یا ندارد شاید قبول بکند بعد دچار اشکال بشود این است که بنده عرض می‌کنم که اساساً یک فلسفه دارد که این طور قوانین را در یک هیئتی می‌برند که جمعتر باشد و کم کار تر باشد. آقا می‌فرمایند که به مجلس کار بدهند این را بنده قبول ندارم که مجلس کار ندارد الآن در یک کمیسون عدلیه چیزی است که پس از آنکه تکمیل شد شور شد شود اول که گذشت می‌آید به مجلس همینطور لوایح دیگر داریم که وقتی ببینیم مجلس فرصت دارد آن لوایح را خواهیم آورد و خیلی هم مفصل نیست ده ماده‌ای است و همینطور الآن از طرف وزارت داخله لایحه داده دشده است که همین لوایح تا وقتی که دو شورش تمام بشود مدتی وقت لازم دارد بنابراین از نقطه نظری که مجلس بیکار و معطل است اولاً بنده خیال می‌کنم که مجلس بیکار و معطل نیست و ثانیاً از این نقطه نظر که اگر فرض کنیم که معلوم شد که کاری بهتر در یک کمیسیونی می‌گذرد و مجلس خودش هم کاری ندارد حکماً باید آقایان جمع بشوند و ما هم یک لوایحی بیاوریم این جا؟ خیلی خوب یک لوایحی می‌آوریم که آقایان شروع به کار کنند و از مجلس بگذرد و یک لایحه بیست ماده کافی است که سه ماه در مجلس طول بکشد.

رئیس ـ آقای فهیمی

فهیمی ـ عرضی ندارم

رئیس ـ آقای یاسائی

یاسائی ـ موافقم

رئیس ـ آقای ملک مدنی

ملک مدنی ـ عرض کنم بنده با این لایحه موافق هستم و معتقد هم هستم که کمیسیون عدلیه در ادوار گذشته کاملاً ادای وظیفه کرده است و قوانین خوبی گذرانده است و لیکن در آن لوایحی که آقای وزیر عدلیه تقدیم مجلس می‌کرد یک عبارتی بود که بعد از یک فاصله لوایح در کمیسیون که شور می‌شد طبع می‌شد و هشت روز فاصله در نظر گرفته می‌شد که وسط اینکه کمیسون یک لایحه را تصویب هشت روز فاصله اش بود که اشخاصی که نظریاتی داشتند به کمیسیون بدهند و این عبارت در این لایحه نیست و خوب است باشد (طباطبائی دیبا – بنده پیشنهاد کردم) چون نظریات پیدا می‌شود و آقایان در فاصله هشت روز نظریات خودشان را به کمیسیون می‌فرستند و کمیسیون در آن نظریات دقت می‌کند و قوانین جامعتر خواهد گذشت به این جهت بنده می‌خواهم نظر خودم را عرض کنم که اگر آقایان موافق هستند آقای وزیر عدلیه موافق هستند آنطوری که سابقاً هم بوده است پیشنهاد کنم که در این لایحه هم باشد.

وزیر عدلیه ـ بنده در اساس قضیه اولاً مخالفت

ندارم و این ترتیبی که اینجا نوشته‌اند برای این است که بنده عملاً یک فوائد بزرگی در آن ندیدم در عمل کمیسون بین دو شورش چند روزی فاصله می‌دهد و اگرآقایان نمایندگان هم علاقمند باشند به یک لایحه که در کمیسون مطرح است لایحه که در روزنامه جات منتشر و طبع می‌شود اگر نظری داشته باشند به کمیسیون می‌دهند و دیگر ضرورتی ندارد که ما بیاییم حتماً بگوییم که به شکل خاصی منتشر بشود و هشت روز هم فاصله داشته باشد و این که در اینجا نوشته نشده برای این است که قوانینی که داده شده است تا به حال کمتر دیده‌ایم که آقایان یک نظریاتی داده باشند و کمک کرده باشند فقط بطور استثناء بعضی لوایحی که آقایان علاقمند بوده‌اند یک نظریاتی داده‌اند حالا باز هم این لوایحی که داده می‌شود فرا در جراید منتشر می‌شود و آقایان هم مطلع می‌شوند و می‌بینند اگر یک کسی یک نظری داشته باشد به کمیسیون می‌دهد با همه این مقدماتی که عرض کردم ا گر آقایان پیشنهادی بکنند بنده نظری ندارم.

طباطبائی دیبا ـ بنده پیشنهاد کرده‌ام.

وزیر عدلیه ـ بنده هم قبول می‌کنم.

رئیس ـ کافی است؟ (اظهاری نشد) آقای وثوق

وثوق ـ مخالفتی که اینجا از طرف آقایان شد عقیده بنده ا ین است که در اصل لایحه نیست ولیکن یک نظریاتی است که باید در این موقع که این لایحه به قید دو فوریت به مجلس آمده آن نظریات عرض شود. قوانینی که کلیتاً از طرف وزارت عدلیه به مجلس می‌آید بر دو قسم است یک قوانینی است که جدیداً به مجلس می‌آید والبته در عمل و آزمایش از نقطه نظر قضائی لازم است که به کمیسیون ارجاع شود و در معرض آزمایش بیاید و اگر نواقصی در عمل مشاهده شد آن نواقص را رفع کند این قسم لوایح را گمان می‌کنم هیچیک از آقایان مخالفت نداشته باشد بنده هم موافقم که از نقطه نظر آزمایش این لوایح برود به کمیسیون و کمیسیون تصویب بکند و در موقع عمل هم نواقصاتی اگر دارد آن نواقص مشاهده شود و آن نواقصات رفع شود یک قسمت قوانینی است که هزارو سی صد و بیست و هشت که نوزده سال است به مجلس آمده است بعضی‌هایش به کمیسیون ارجاع شده است و آزمایش آن هم تمام شده است و بعضی اش در عمل است اصول محاکمات حقوقی اصول محاکمات جزائی تجارتی بعضی‌ها عمل شده در آزمایش تمام شده و قضات هم به آن عمل کرده‌اند حالا بنده هیچ مانعی نمی‌بینم که ان قوانین امروز بیاید به مجلس و از نقطه نظر احتیاج مملکت به آن قوانین و از نقطه نظر اهمیت قوه قضائی آن قوانین از مجلس بگذرد و مجلس هم نه اینکه کار نداشته باشد و آقای روحی که فرمودند مجلس کار ندارد مجلس کار دارد همانطوری که آقای وزیر عدلیه توضیح دادند مجلس کار دارد لیکن در شأن این نیست که وضع این قوانین را به دیگران واگذار کند زیرا ما منتخب نشده‌ایم که وکیل بکنیم دیگری را وکیل در توکیل یعنی از طرف ما یک عده بروند آنجا بنشینند قوانین وضع کنند برای مملکت دائمی باشد در مملکت یا اسمش قوانین آزمایش باشد ولی هیچوقت به مجلس نیاید که تصویب بشود عقیده بنده این است که ما همچو اختیاری نداریم که به یک عده اختیار بدهیم یک قوانینی از طرف مجلس بگذرانند اگر موافقت بفرمایید این قبیل قوانینی که تا به حال در عمل آزمایش شده و نواقصاتش معلوم شده و امروز درتمام محاکم به آن عمل می‌شود این قبیل قوانین باید به مجلس ما هم که کاری نداریم در مجلس یعنی کارهائی که مهمتر از این قوانین باشند که بگذرانیم خوب البته

همینطور که می‌فرمایند اگر یک قانونی یک نواقصی پیدا کند یا اگر ضمائمی لازم داشته باشد باز ممکن است همان قانونی که از مجلس گذشته همان مجلس آن قانون را لغو کند و ضمائمی هم به آن منضم کنند ولی هیچ اشکالی بنده نمی‌بینم که قوانین امروز بیایند به مجلس ودر مجلس بحث شود و از برای مملکت قانون باشد و اسمش قانون آزمایش نباشد

وزیر عدلیه ـ سهل ترین کارها از برای بنده این است که یکی از همین قوانینی که از کمیسیون عدلیه گذشته و مخصوصاً ششصد هفتصد ماده است قانون پر

عرض وطول همینطور جائی را به مجلس نشان بدهم واقعاً عرض می‌کنم پیشنهاد می‌کنم برای این دوره و دوره آتیه هر وقتی که آقایان می‌خواهند درش صحبت بکنند (الآن در ضمن فرمایشات آقا بنده به این فکر افتادم) چرا به این فکر افتادم برای اینکه اگر بنده بخواهم بیایم از قوانینی که هست و از کمیسیون گذشته است و به اصطلاح خودمان آزمایش هم کرده‌ایم بخواهیم بیاییم یک مطالعه و دقت بکنیم و بعد یک تغییراتی هم در آن بدهم و پیشنهاد کنم یعنی آن چیزهایی که در ضمن عمل و تجربه بدست آمده این البته یک وقت زیادی خواهد خواست. به نظر آقایان سهل می‌آید که ایشان یک کتاب قانون هزار ماده وضع کنند ولی از برای اینکه شخص بتواند آن را درست مطالعه کند و تمام اطرافش را بسنجد یک قوای فوق العاده لازم است و آنوقت فرصت و مجالی برای بنده نیست که هم بخواهم یک کارهائی که عجله دارم زودتر بگذرد یا یک کارهائی که الزام می‌کند ک اصلاحاتی در قوانین عدلیه بشود و هم اینکه مطالعه بکنم و یکدسته قوانین بیاورم به مجلس پس سهل ترین کارها از برای من این است که مطالعه نکرده همان قوانین چاپی که از کمیسیون عدلیه گذشته است یک لایحه دو سطری را امضا کنم و آن کتاب را بین آقایان توزیع کنم آنوقت دیگر هیچ این فرمایشات پیش نخواهد آمد و بنده هم قطع دارم که مجلس شورای ملی بعد از آنکه هفت هشت جلسه در این قوانین معطل شد و بعد از آن خوب کار‌های دیگر هم می‌آید و جلو را می‌گیرد و یک قدری سرد می‌شوند و جلو این حرفها را می‌گیرد بنده این کار را خواهم کرد راجع به هر کدام از قوانینی که داریم ولی اگر بخواهیم از نقطه نظر کار کردن بطور صحیح وارد قضیه شویم بنده هم عقیده‌ام این است آقا موافقت بفرمایند آقایان دیگر هم قبول بفرمایند این استدعا را بپذیرند بهتر این است که بگذاریم به تدریج قوانینی که وضع مشود تکه تکه مثل اینکه الآن بنده عمل می‌کنم ده ماده بیست ماده تدوین شود و بیاید به کمیسیون و در کمیسیون هم بحث شود بعد آزمایش بشود آزمایش در قانون هم یک سال دو سال و سه سال نتیجه اش معلوم نمی‌شود باید قانونی که شما امروز میگذرانید انتظار داشته باشیم ده سال بعد از این نتیجه اش را بگیریم. اگر فرض یک قانونی که به اسم تسریع دعاوی ما میگذرانیم کسی انتظار داشته باشد که در هفته آتیه بعد از تاریخ اجرایش یک اصلاحاتی ما بکنیم این اشتباه است این را باید بعد از سه سال فهمید که آن نظری که پیشنهاد کننده وتصویب کننده در نظر داشتند این نتیجه گرفته شود (افسر صحیح است) آزمایش به این زودی‌ها که می‌فرمایید نمیشود بنابراین اجازه بدهید آقا کارهامان را لک و لک یوش یواش بکنیم و بنده هم اگر آقایان یک وقتی بیکار بودند عرض کردم قانون هست در کمیسیون کمیسیون هم وقتی که دید مجلس وقت دارد می‌فرستد اینجا دیگر.

افسر ـ اصول تشکیلات بعد از بیست و یک سال آمد بعضی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است

رئیس ـ پیشنهاد آقای دیبا قرائت می‌شود:

مقام محترم ریاست دامت عظمه

پیشنهاد می‌نمایم در ماده واحده جملات ذیل علاوه شود: لوایح مزبوره در کمیسیون مطرح و پس از شور اول طبع و توزیع خواهد شد تا نمایندگان نظریات خود را در موضوع لایحه در ظرف هشت روز از تاریخ توزیع به کمیسیون بدهند و شور دوم بعد از انقضاء هشت روز بعمل آید.

رئیس ـ آقای طاطبائی دیبا

طباطبائی دیبا ـ معلوم نیست آقای وزیر عدلیه از چه نقطه نظر در این لایحه این جملات را ذکر نکردند در صورتی که معمولاً این طور بود چه در این دوره و چه در دوره‌های دیگر و به علاوه معلوم است که اعضاء کمیسیون عدلیه معصوم نیستند ممکن است سهو و خطائی هم داشته باشند ممکن است در ظرف هشت روز به نظر آقایان نمایندگان برسد بعد در شور ثانی بانظریات آقایان باشد این است که بنده این پیشنهاد را کردم.

وزیر عدلیه ـ پیشنهاد آقای طباطبائی را یک دفعه دیگر بخوانید

(پیشنهاد ثانیاً قرائت شد)

وزیر عدلیه ـ بنده موافقم

رئیس ـ پیشنهادی از آقای یاسائی رسیده است.

پیشنهاد آقای یاسائی

مقام محترم مجلس شورای ملی

بنده ماده واحده را به نحو ذیل پیشنهاد می‌کنم:

ماده واحده ـ وزیر عدلیه مجاز است کلیه لوایح قانونی را که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون فعلی قوانین عدلیه به موقع اجرا گذارد و پس از آزمایش آنها در عمل نواقصی را که در ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانین مزبوره را تکمیل نموده ثانیاً برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید لوایح مزبوره در کمیسیون مطرح و پس از شور اول طبع و توزیع خواهد شد تا نمایندگان نظریات خود را در موضوع لایحه در ظرف هشت روز از تاریخ توزیع به کمیسیون بدهند و شور دوم بعد از انقضای ۸ روز بعمل آید

رئیس ـ بنظر بنده تفاوت پیشنهاد آقای یاسائی با پیشنهاد آقای دیبا در افزایش کلمه (فعلی) بعد از کمیسیون است و همینطور هم پیشنهاد آقای بهبهانی آقای همین منظور را میرساند

وزیر عدلیه ـ بنده هم موافقم

رئیس ـ نظر آقای بهبهانی تأمین شد؟

(بهبهانی – بلی)

رأی می‌گیریم به ماده واحده با دو فقره اصلاحاتی که یکی از طرف آقای دیبا و یکی از طرف آقای یاسائی شده است موافقن قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.

۸ ـ تقدیم چهار فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه

رئیس ـ آقای وزیر مالیه فرمایشی دارید؟

وزیر مالیه ـ (آقای تقی زاده) – بودجه‌های تفصیلی را که به واسطه افتادن عید در میانه یک قدری تأخیر شد و خواستیم همه را یک جا تقدیم کنیم حالیه تقدیم مجلس می‌کنیم که به کمیسیون بودجه که حالا مشغول کار شده ارجاع شود علاوه بر این سه لایحه دارم لایحة قانونی که می‌خواهم تقدیم کنم به مجلس راجع به باندرل تریاک است که چنانکه خاطر آقایان مسبوق است سابقاً هم مذاکره شده بود که دولت حق دادن تخفیفی در این داشته باشد هم برای عایدات دولت وهم برای جلو گیری از مقدار زیادی …. اگر چه نمی‌شود گفت همه اش ولی مقدار زیادی شاید صدی هفتاد هشتاد از این بی اعتدالیها یا زحماتی که گویا قبل از ورود بنده به مجلس مطرح بوده دائماً شنیده می‌شود اگردر میانش بعضی صحبتهائی هم باشد که صحیح نباشد خیلی قسمتش هم لابد صحیح است و اتفاق می‌افتد از برای جلوگیری از ان پیشنهاد می‌شود لایحه دوم راجع به خالصجات انتقالی است که همه آقایان مسبوقند از شرحش بنا بر قانونی که برای خالصجات انتقالی گذشته بود باید تا آخر سال ۱۳۰۹ اقساط باز خرید خالجات انتقالی پرداخته شده باشد در این باب در بعضی از مواد تأخیر و تعویق شده است که با وجود همه مساعی انجام نیافته است و چون دولت مصمم است که این کار را کاملاً تصفیه بکند و به هر نحوی که هست تمام بشود لهذا یک لایحه که هم فرصتی در واقع برای صاحبان خالصجات انتقالی است که هم حسابشان را تصفیه بکنند و هم خودشان را راحت کنند وهم یک ضرب الاجلی است از طرف دولت به آنها که بعد از آنکه آن مدت گذست بطور لایتناهی و نامحدود این کار معوق نماند (صحیح است) یک لایحه سوم دارم که لایحه مختصری است و فقط البته برای تشریفات قانونیش به مجلس پیشنهاد می‌شود که مجلس تصویب کند و آن این است که باغ وعمارت دوشان تپه را به شیر و خورشید سرخ می‌خواهیم واگذار کنیم

۹-موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس ـ چیز دیگری در دستور نداریم بنا براین مجلس را ختم می‌کنیم به انتظار اینکه این لوایح موجوده در کمیسیون‌ها به جریان بیفتد و آماده شود جلسه آینده سه شنبه ۳۱ فروردین سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایحی ک آماد می‌شود

(مجلس نیم ساعت قبل از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر

قانون

اجازه اجرای لوایح قانونی پیشنهادی وزارت عدلیه پس از تصویب کمیسیون پارلمانی قوانین عدلیه

ماده واحده ـ وزیر عدلیه مجاز است کلیه لوایح قانونی را که به مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب کمیسیون فعلی قوانین عدلیه به موقع اجرا گذارده و پس از آزمایش آنها در عمل نواقصی را که در ضمن جریان ممکن است معلوم شود رفع و قوانین مزبوره را تکمیل نموده ثانیاً برای تصویب به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید

لوایح مزبوره در کمیسیون مطرح و پس از شور اول طبع و توزیع خواهد شد تا نمایندگان نظریات خود را در موضوع لایحه درظرف هشت روز از تاریخ توزیع به کمیسیون بدهند و شور دوم بعد از انقضاء هشت روز بعمل آید

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و چهارم فروردین ماه یک هزار و سیصد و ده شمسی تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی – دادگر