مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ خرداد ۱۳۱۷ نشست ۴۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم |
دوره یازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز سه شنبه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۱۷
فهرست مطالب
۱- تصویب صورت مجلس
۲- شور دوم لایحه نظام وظیفه عمومی و تصویب مواد یک تا ۶۴
۳- بیانات آقای وزیرمالیه ودکترطاهری راجع به صرفنظرکردن شرکت امریکائی از امتیازنامه استخراج نفت ولوله کشی
۴ – موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و نیم پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز یکشنبه ۲۲ خرداد ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟
(اظهاری نشد)
صورت مجلس تصویب شد.
- شور دوم لایحه نظام وظیفه عمومی و تصویب مواد یک تا ۶۴
(۲- شور دوم لایحه نظام وظیفه عمومی و تصویب مواد یک تا ۶۴)
رئیس – شور دوم گزارش کمیسیون نظام راجع به لایحه نظام وظیفه عمومی مطرح است. گزارش کمیسیون خوانده می‌شود.
گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام لایحه شماره ۳۴۵ دولت راجع به قانون خدمت نظام وظیفه عمومی را برای شور دوم در جلسات عدیده با حضور آقای وزیر عدلیه و با در نظر گرفتین پیشنهادهای آقایان نمایندگان تحت مطالعه و مداقه قرار داده بالاخره مواد زیر تنظیم و اینک گزارش آن برای تصویب تقدیم می‌شود.
قانون خدمت نظام وظیفه عمومی
فصل نخست
کلیات
ماده ۱ – کلیه اتباع ذکور دولت شاهنشاهی ایران طبق قانون حاضر مکلف بانجام خدمت سربازی وظیفه می‌باشند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد ماده دوم
ماده ۲ – ابتدای خدمت نظام وظیفه اول فرودین ماه سالی است که در طی آن ۲۱ سالگی شروع می‌شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده سوم:
ماده ۳ – مدت خدمت سربازی ۲۵ سال است و خاتمه آن اول فروردین ماه سالی است که در طی آن ۴۶ سالگی شروع می‌گردد.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر قیام کردند)
تصویب شد. ماده چهارم:
ماده ۴ –مدت خدمت سربازی مقرره در ماده ۳ دارای تقسیمات ذیل است.
الف – دوره زیر پرچم جز در موردیکه به موجب همین قانون مستثنی گردیده است ۲ سال
ب- دوره احتیاط ۴ سال
ج – دوره ذخیره اول ۱۴ سال
د – دوره ذخیره دوم ۵ سال
تبصره – دوره خدمت زیر پرچم افراد نیروی دربائی ۲۸ ماه می‌باشد.
رئیس – آقای اعتصام زاده
اعتصام زاده – بنده فقط راجع به تبصره این ماده خواستم توضیح بخواهم نوشته شده دوره خدمت زیر پرچم افراد نیروی دریائی ۲۸ ماه است آیا این چهارماه اضافه جزو مدت ۲۵ سال خدمت سربازیمحسوب می‌شود و از دوره چهارساله احتیاط کسر می‌گردد یا نه؟
زوار – خود ماده نوشته است دیگر مدت خدمتشان ۲۸ ماه است در زیر پرچم.
وزیر عدلیه – کل دوره مدت خدمت معلوم است.
رئیس – موافقن با ماده چهار برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده پنجم
ماده ۵ – موالید مذکور از ۱۲۸۴ به بعد که مطابق قانون خدمت نظام وظیفه مصوب خرداد ماه ۱۳۰۴ و ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ خدمت زیر پرچم خود را تمام نکرده‌اند مشمول مقررات این قانون خواهند بود. و آنهائی که مطابق قوانین نام برده تا تاریخ اجرای این قانون خدمت زیر پرچم خود را تمام کرده‌اند نسبت به بقیه مدت خدمت سربازی تابع این قانون می‌باشند.
تبصره ۱ – کسانیکه تا تاریخ اجراء این قانون مطابق مقررات قانون خدمت نظام وظیفه عمومی مصوب خرداد ماه ۱۳۰۴ و ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ باخذ برک معافیت دائم نائل شده‌اند معافیت آنان معتبر شناخته می‌شود.
تبصره ۲ – مدتی را که مستخدمین رسمی و مستخدمین جزء قبل از تاریخ اجرای این قانون انجام خدمت زیر پرچم نموده‌اند یا بعدا بنمایند جزو خدمت انها محسوب شده و وزارتخانه و ادارات مربوطه مکلفند آنها را برای پس از دوره خدمت زیر پرچم به خدمت خود بپذیرند و همین طور مستخدمین دیگر ادارات که بر اثر این قانون به خدمت نظام وظیفه دعوت می‌شوند پس از خاتمه خدمت زیر پرچم برای اشتغال به خدمت سابق خود یا خدمات دیگر دولتی بر سایرین مقدم خواهند بود.
وزیر عدلیه – اینجا یک کلمه اشتباه شده است مستخدمین باید تبدیل به خدمتگزاران بشود چون از قانون سابق نقل شده فراموش شده است اصلاح بشود.
رئیس – اصلاح می‌شود. موافقین با ماده پنجم با این اصلاح قیام نمایند
(اکثر قیام کردند)
تصویب شد. ماده ششم:
ماده ۶ – در مقابل خدمتی که متجاوز مدت مقرره در ماده پنج بنابر مقتضیات و اوامر مخصوص انجام شود دو برابر از ادوار مدت خدمت کسر می‌گردد بدین ترتیب که مطابق همان مدتیکه اضافه خدمت نموده دوره احتیاط و به همان مدت نیز انتهای مدت خدمت (ذخیره دوم) تقلیل می‌یابد.
تبصره – چهارماه تفاوت دوره خدمت زیر پرچم افراد نیروی دریائی نیز مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
وزیر عدلیه – اینجا هم یک اشتباهی شده است اینجا یک ماده ۴ و ۵ جایشان برگشته و ماده چهار جای ماده پنج و ماده پنج جای ماده چهار را گرفته است بنابراین در ماده ۲ باید نوشته شود مدت مقرره در ماده چهار بنا بر مقتضیات تا آخر.
رئیس – اصلاح می‌شود موافقین با ماده ششم با این اصلاح برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده هفتم:
ماده ۷ – افرادی که در زمان جنگ و تجهیز عمومی خدمت آنها مقتضی می‌گردد و تا پایان جنگ خدمت آنها تمدید می‌شود مشمول مقررات ماده فوق خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام نمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده هشتم:
ماده ۸ – درموقع گرفتن و مرخص کردن نفر بنابرتصمیمات ستاد ارتش در مواقع مختلف (روی مقررات پایه خدمتی) انجام می‌گردد.
رئیس – موافقین با این ماده برخیزند
(عده زیادی برخاستند)
تصویب شد. ماده نهم:
ماده ۹ – سربازانیکه پس از رفع احتیاجات قسمت‌ها باقی می‌مانند آماده خدمت نامیده می‌شوند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده دهم:
ماده ۱۰ – سربازان آماده به خدمت در نخستین وهله احتیاج بایستی به قسمتهای مناطق مربوطه تحویل و مادامی که نفر آماده به خدمت سنوات ما قبل وجود دارد نبایستی از مشمولین آن سال استفاده شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده یازدهم:
ماده ۱۱ – مشمولین و نفرات آماده به خدمت در هر موقع که خدمت خود را انجام دهند پس از خاتمه دوره زیر پرچم داخل طبقه نفرات هم سن خود می‌گردند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده دوازدهم:
ماده ۱۲ – افراد قبل از رسیدن به سنین مشمولیت می‌توانند دو سال خدمت زیر پرچم خود را با حقوق وظیفه انجام دهند مشروط بر آنکه حداقل هیجده سال تمام دارا بوده و وضعیت آنها متناسب با انجام خدمت باشد.
تبصره ۱- اشخاصیکه تا این تاریخ داوطلبانه دو سال در صف خدمت نموده‌اند خدمت آنها زیر پرچم محسوب و جزو هم طبقه‌های خود منظور می‌شوند.
تبصره ۲ – هیجده سال تمام از اول فروردین ماه سالی محسوب می‌شود که نوزده یالگی در طی آن شروع می‌شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده سیزدهم:
ماده ۱۳ – مدت تحصیلی در آموزشگاهها و دانشکده افسری (اعم از داخله یا خارجه) جزو خدمت زیر پرچم محسوب می‌شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده چهاردهم:
ماده ۱۴ – داوطلبان واجد شرایط آموزشگاه گروهبانی امنیه با تعهد شش سال خدمت در امنیه از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده پانزدهم:
ماده ۱۵ – داوطلبان هنرستان رانندگی ارتش چنانچه در سنین مشمولیت باشند یک سال از تحصیل در هنرستانو سال نخست خدمت رانندگی آنها جزو دوره زیر پرچم محسوب خواهد شد.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده شانزدهم:
ماده ۱۶ – دانش آموزانی که از طرف ارتش جهت تحصیل به خارجه اعزام و پس از مراجعت به ایران به درجات گروهبانی و استواری نایل می‌گردند چنانچه در سنین
مشمولین باشند و برای خدمت دائمی در ارتش متعهد گردند از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده هفدهم:
ماده ۱۷ – دوره تحصیلی آموزشگاه گروهبانی نیروی دریائی جزو دوره زیر پرچم محسوب و داوطلبان واجد شرایط دخولی آموزشگاه از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
ماده ۱۸ – اشخاص فنی آموزشگاه دیده که برای خدمت دائمی در ارتش تعهد بسپارند از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده نوزدهم:
ماده ۱۹ – بطور کلی اشخاصی که با درجات افسری (باستثناء اداری) در ارتش خدمت هستند در صورت مشمولیت با سپردن تعهد دائم از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده بیستم:
ماده ۲۰ – کلیه کارکنانی که در ارتش بدون پایه نظامی (همردیف – کنتراتی – روز مزد) خدمت می‌نمایند (بغیر از متعهدین موارد فوق) از لحاظ مقررات مربوطه بخدمت نظام وظیفه تابع مقررات عمومی کشور خواهند بود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده بیست و یکم:
ماده ۲۱ – مشمولینی که در اثر تعهد خدمت دائم و یا طی آموزشگاه نظامی و فنی از انجام خدمت زیر پرچم معاف می‌گردند مادام که در خدمت ارتش هستند از احضار تعلیماتی و بسیج معاف بوده از خدمت خارج شوند اگر بنا بر علل خدمتی بوده باشد با رعایت مقام هر یک در ردیف افسران یا افراد هم طبقه خود منظور و اگر بعلل محاکماتی خلع درجه یا اخراج شده باشند در صورتیکه مدت خدمت آنها کمتر از دو سال دوره زیر پرچم باشد کسر مدت را باید با درجه تابینی خدمت نموده و جزو افراد هم طبقه خود منتظر شوند و در هر دو صورت در بقیه مدت ادوار قانونی تابع مقررات مربوطه به هم طبقه‌های خود خواهند بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده بیست و دوم:
ماده ۲۲ – درباره مشمولینی که قبل از احضار به خدمت سربازی مورد محکومیت واقع شده‌اند بطریق ذیل عمل خواهد شد.
الف – محکومین بجنایت و محکومینی که بواسطه تکرار جرم به مجازات بیشتر از حداکثرمجازات تادیبی محکوم شده باشند بعد از اتمام مجازات مقرره خدمت زیر پرچم را در واحدهای مخصوص مطابق دستور ستاد ارتش در کارهای مورد احتیاج ارتش انجام خواهند داد.
ب – سایر محکومین بجنحه هر چند در حال اجراء مجازات باشند در موقع خود را انجام داده سپس درباره آنها اجرا مجازات بشود.
تبصره – محکومین به جنحه چنانچه در حین انجام خدمت سربازی حسن اخلاق و رفتار آنها مورد گواهی فرمانده مربوطه واقع شود بایستی مراتب در کتابچه نظامی آنها ذکر و گواهی شده تا بعد از انجام خدمت نظامی پیشنهاد وزیر عدلیه و تصویب رئیس الوزراء مطابق ماده ۵۵ قانون مجازات عمومی از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی استدعای تخفیف یا عفو بشود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۲۳
فصل دوم – مناطق سربازگیری
ماده ۲۳ – در هر یک از استانهای کشور شاهنشاهی یک منطقه سربازگیری تحت امر فرمانده نظامی آن استان تشکیل می‌یابد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۲۴:
ماده ۲۴ – هر یک از مناطق مرکب از چندین حوزه‌های سربازگیری خواهد بودکه حوزه اصلی نامیده می‌شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۲۵:
ماده ۲۵ – در محل هائی که مراکز حوزه‌های سربازگیری تشکیل گردیده یک دفتر ثبت احوال و آمار نیز تاسیس می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۲۶:
فصل سوم – احضار مشمولین
ماده ۲۶ – احضار افراد در ادوار مختلفه خدمتی بنا بر فرمان همایون انجام می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۲۷:
ماده ۲۷ – از تاریخ مشمولیت که اسامی مشمولین وسیله آگهی منتشر و وضعیت آنها تحت رسیدگی واقع می‌گردد تا موقع تحویل به سربازخانه مرحله احضار نامیده می‌شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۲۸:
ماده ۲۸ – بنا بر ضرورت و مصالح نظامی موقع احضار و سربازگیری که در این قانون تصریح شده بر حسب فرمان همایونی تغییر پذیر خواهد خواهد بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۲۹:
ماده ۲۹ – بر حسب فرمان همایونی ممکن است در موقع احتیاج طبقات مختلفه که هنوز به سن سربازی نرسیده‌اند به خدمت احضار گردند که در این صورت مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
رئیس - موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۰:
ماده ۳۰ – افرادی که بر طبق ماده فوق به خدمت احضار می‌گردند به محض رفع احتیاج از خدمت مرخص و مدتی را که خدمت نوده‌اند جزء دوره زیر پرچم قانونی آنان محسوب و با افراد هم طبقه خود داخل ادوار مختلفه خدمتی می‌گردند.
تبصره – چنانچه خدمت آنها از مدت دو سال کمتر باشد به همان نسبت از مدت خدمت زیر پرچم قانونی آنها کاسته می‌شود و به هر صورت ادوار خدمتی این قبیل احضار شدگان از تاریخ احضار به خدمت از ۲۵ سال تجاوز نمی‌کند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۱:
ماده ۳۱ – هر ساله مشمولینی که مراسم سربازگیری آنها خاتمه می‌یابد بر حسب احتیاج جهت انجام خدمت احضار می‌گردند.
رئیس - موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۲:
ماده ۳۲ – اسامی احضار شدگان بایستی سه ماه قبل از موعد حضور بوسیله آگهی در محل منتشر گردد.
رئیس - موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۳:
ماده ۳۳ – نسبت به اشخاصی که به سن سربازی رسیده‌اند و در دوره احضار واقع شده‌اند در عمل می‌شود یکی رسیدگی و اسم نویسی و دیگری سربازگیری.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۳۴:
ماده ۳۴ – رسیدگی و اسم نویسی تحت نظر فرمانده قسمت و رئیس حوزه سربازگیری و رئیس دفتر آمار (یا نماینده آنها) انجام می‌شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۵:
ماده ۳۵ – اجرای مراسم سربازگیری با عضویت اعضاء مقرره در ماده ۳۴ و دو نفر پزشک نظامی در حضور عالی ترین مامور وزارت داخله یا نماینده او بعمل می‌آید.
تبصره ۱ – در نقاطی که امنیه و شهربانی و شهرداری موجود است نمایندگان امنیه و شهربانی و یک نفر نماینده انجمن شهرداری نیز در اجرای مراسم سربازگیری شرکت خواهند داشت.
تبصره ۲ – در صورت اقتضاء ممکن است سه نفر افسر از طرف فرمانده نظامی منطقه در اجرای مراسم سربازگیری شرکت داده می‌شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۶:
ماده ۳۶ – انتخاب افسران نام برده در تبصره دوم ماده قبل بعهده فرمانده پادگان و انتخاب پزشکان بعهده اداره بهداری ارتش است که با نظر بهداری پادگان تعیین و کلیه بایستی پس از تصویب ستاد ارتش به انجام امور محوله مشغول کردند.
رئیس - موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۳۷:
فصل چهارم – تامین احتیاجات
ماده ۳۷ – مشمولین حوزه‌های تابعه هر یک از مناطق بواحدهای لشگر یا تیپ متبوعه همان منطقه اختصاص خواهند داشت.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۳۸:
ماده ۳۸ – حوزه‌های سربازگیری همه ساله در مدت یک ماهه آبان صورت نفراتی که به موجب ماده ۱ این قانون در فروردین سال بعد داخل سن ۲۱ سالگی خواهند شد از دفتر ثبت احوال و آمار همان محل دریافت خواهند نمود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۳۹:
ماده ۳۹ – دفاتر آمار و ثبت احوال هر محل مکلفند با مراجعه به سوابق و مدارک قانونی مربوطه صورتهای منظور را دقیقا استخراج نموده و به حوزه‌های سربازگیری همان محل تسلیم نمایند.
رئیس - موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۰:
ماده ۴۰ – حوزه‌های سربازگیری هر محل بایستیصورتهای مزبور را در آذر ماه با مدارک موجوده در دفاتر ثبت احوال همان محل که اسامی مشمولین از آن کلیه دفاتر استخراج شده دقیقا تطبیق نموده و پس از رفع کلیه اختلافات تعداد آنها را تا اول دی ماه هر سال (در دو نسخه) به مناطق مربوطه صورت دهند که یک نسخه آن منطقه بایگانی و نسخه دیگر قبل از بهمن ماه هر سال به مرکز فرستاده شود.
تبصره – صورتهای نام برده بایستی اسامی از قلم افتادگان سال گذشته و همچنین اسامی مشمولینی را که جدیدا شناسنامه اخذ نموده و یا از طریق اعتراض به سن مشمول شناخته شده‌اند در برداشته باشد.
رئیس - موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۱:
ماده ۴۱ – اداره نظام وظیفه عمومی مکلف است آمار جامعی از کلیه مشمولین فروردین ماه هر سال تنظیم نموده و قبل از اسفند ماه سال قبل به ستاد ارتش تسلیم نماید.
رئیس - موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۲:
ماده ۴۲ – آمار منظور بایستی صورت احتیاجات سال بعد کلیه قسمتهای ارتش را نیز (بافراد عادی با سواد، فنی) پس از افراد داوطلب با منظور داشتن صدی ده کسور احتمالی در برداشته باشد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۴۳:
ماده ۴۳: قسمت‌ها همواره موظف می‌باشند از احتیاجات سال بعد خود با در نظر گرفتن تغییرات سازمانی مناطق را مطلع ساخته ومناطق نیز بایستی از تغییرات حاصله بلافاصله اداره نظام وظیفه عمومی را مطلع سازند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۴۴:
ماده ۴۴ – تامین احتیاجات و تحویل نفر به قسمت‌ها از روی شماره ترتیب دفتر اسامی (که از شماره ردیف صورتهای موالید واصله از دفتر آمار تشکیل داده می‌شود) بعمل میاید تا چنانچه احتیاجات کمتر ز افراد آماده به خدمت منظور می‌شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۵:
ماده ۴۵ – در صورت اقتضاء ممکن است از مشمولین هر منطقه به مناطق مجاور آن اختصاص داده شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۶:
فصل پنجم – رسیدگی و اسم نویسی
ماده ۴۶ – همه ساله در اول دیماه اسامی مشمولینی که در طی سال بعد ۲۱ سالگی آنها شروع می‌شود بوسیله آگهی از طرف حوزه‌های سربازگیری در کلیه کشور منتشر می‌گردد.
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۷:
ماده ۴۷ – اسامی مشمولین شهرها و بخش‌ها و دهستانها در محل خود انتشار داده می‌شود.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۴۸:
ماده ۴۸ – مردم مجاز هستند چنانچه اشتباه و یا اغلاط و یا سهوی در آگهی مشاهده نمایند (چه راجع به خود و چه راجع به دیگران) به مامورین مربوط کتبا یا شفاها یادآوری نمایند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۴۹:
ماده ۴۹ – کدخدایان مکلفند چنانچه اشتباه یا اغلاط یا سهوی در آگهی مشاهده نمایند به مامورین مربوطه کتبا یا شفاها یادآوری نمایند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۵۰:
ماده ۵۰ – اشخاصی که به سن مشمولیت رسیده‌اند و اسم آنها در آگهی ثبت نشده بایستی شخصا یا بوسیله دیگری شفاها یا کتبا مامورین را از وضعیت خود مطلع دارند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۵۱:
ماده ۵۱ – مشمولینی که اسامی آنها در آگهی ثبت شده بایستی از تاریخ انتشار آگهی تا قبل از انقضاء نیمه اول اسفند ماه حضورا و یا کتبا و یا بوسیله وکیل و نماینده وضعیت خود را با ارائه عین برگ شناسنامه بشرح زیر به مامورین اطلاع دهند.
الف – میزان سواد و معلومات
ب – اطلاعات فنی
ج – وضعیت مزاجی
د – شغل و محل سکنی
ه – وضعیت خانوادگی
رئیس – موافقین برخیزند
(اعلب برخاستند)
تصویب شد. ماده۵۲:
ماده ۵۲ – اطلاعات مذکور در ماده فوق در صفحه مخصوص برگهای شناسنامه (ستون اظهارات) ذکر و همچنین در همین ستون مقابل اسامی هر یک در دفاتر سربازگیری نیز قید و از طرف مامورین امضاء می‌شود و موقعی را که بایستی برای معرفی با عین برگ شناسنامه در مجلس سربازگیری حاضر شوند به آنها تذکر داده می‌شود.
تبصره ۱ – به کسانی که فاقد برگ شناسنامه و یا صفحه مخصوص آن باشند از طرف مامورین اسم نویسی یک گواهی نامه موقت داده می‌شود.
تبصره ۲ – چنانچه برگهای شناسنامه حاضر شدگان با دفاتر اسامی و صورتهای مستخرجه از دفاتر آمار و ثبت احوال اختلاف داشته باشد علل آن بازرسی شده و برای رفع اختلاف بایستی از طرف نماینده آمار اقدام شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۵۳
ماده ۵۳ – همه ساله در کلیه مناطق و حوزه‌های سربازگیری تا آخر اسفند ماه همان سال به عمل مقرره در ماده فوق باید خاتمه داده شود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۵۴:
ماده ۵۴ – انجام مقررات این فصل به عهده مامورین مقرره ضمن ماده ۳۴ خواهد بود که بایستی برای رسیدگی بوضعیت مشمولین هر محل قبل ازانقضای موعد قانونی در مراکز مربوطه حاضر شده و وظائف محوله را خاتمه دهند.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۵۵:
فصل ششم – تشکیل مجالس سربازگیری
ماده ۵۵: در ۱۵ اسفند ماه هر سال از طرف وزارت جنگ پیشنهاد لازم به منظور صدور فرمان همایونی را جع به احضار مشمولین سال بعد به هیئت وزراء تقدیم می‌شود.
عین فرمان همایونی در اول فروردین ماه هر سال بوسیله مامورین وزارت داخله در کلیه نقاط کشور منتشر می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۵۶:
ماده ۵۶ – پس از انتشار فرمان همایونی همه ساله از پانزدهم فروردین تا پانزدهم خرداد وضعیت مشمولین تحت نظر مجلس سربازگیری رسیدگی خواهد شد و مشمولین بافتخار عنوان سربازی نایل خواهند شد.
تبصره – چنانچه بعد از تاریخ انقضای مدت تشکیل مجلس سربازگیری نیز مشمولینی باقی باشند که وضعیت آنها روشن نشده باشد دادگاه اداری متشکله در مراکز حوزه‌ها وظائف مجلس سربازگیری را انجام خواهند داد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۵۷:
ماده ۵۷ – مجلس سربازگیری تحت ریاست عالی ترین مامور وزارت داخله هر محل و به معاونت و نظارت رئیس حوزه سربازگیری و عضویت سایر اشخاص نام برده در ماده۳۵ تشکیل می‌گردد.
رئیس – موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
تصویب شد. ماده ۵۸:
ماده ۵۸ – مجالس سربازگیری رسما افتتاح می‌شود و جلسات آن علنی خواهد بود و مردم می‌توانند بعنوان تماشاچی (بدون حق شرکت در مذاکرات) حضور به هم رسانند.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۵۹:
فصل هفتم –معافیت مزاجی
ماده ۵۹ – وضعیت مزاجی مشمولین بایستی بوسیله پزشکان نظامی روشن شده و علت مزاج آنها در نقاط تشکیل شورای پزشکی نظامی مقدور نباشد لااقل بوسیله دو نفر پزشک نظامی مشخص گردد.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۰:
ماده ۶۰ – معلولین ذیل از خدمات صف وخارج صف محروم و جهت خدمات پرستاری پزشکی و دام پزشکی و امثال آن تعیین و چنانچه فنی و باسواد باشنددر امور مربوطهمورد استفاده واقع و از تعلیمات نظامی معاف هستند.
۱ – نابینایان از یک چشم
۲- شل و چلاق (در صورتیکه بدون اتکاء قادر به حرکت باشند)
۳ – فاقدین شصت یا سبابه دست راست
۴ – اشخاص قصیر القامه که قد آنها از ۱۵۰ سانتیمتر کمتر است.
۵ – دارندگان قوز (بشرط آنکه از راه رفتن بدون اتکاء عاجز نباشند)
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۱:
ماده ۶۱- مشمولین معلول ذیل از کلیه خدمات نظامی برای همیشه معاف خواهند بود.
۱ – نابینایان
۲- کر
۳ – لال
۴ – فاقدین دست یا پا
۵ – مبتلایان به امراض غیر قابل علاج
۶ – شل و چلاق یا دارندگان قوز که بدون اتکاء قادر به حرکت نباشند.
تبصره ۱ – چنانچه پزشکان نظامی در محل نباشند در صورت اقتضاء ممکن است از وجود پزشکان غیر نظامی یا بنگاههای بهداری کشور با اجازه ستاد ارتش استفاده شود.
تبصره ۲ – مشمولین بیمار و ضعیف البنیه بوسیله بنگاههای بهداری کشور قبلا تحت معالجه واقع و پس از بهبودی به خدمت اعزام می‌گردند و مدت تعویق خدمت آنها از یک سال تجاوز نخواهد کرد مگر آنکه ادامه معالجات آنها مورد تایید و گواهی شورای پزشکی نظامی واقع گردد.
تبصره ۳ – بنگاههای بهداری کشوری موظف به معالجه و مداوای مجانی مشمولین تبصره بالا خواهند بود.
رئیس – موافقین برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۲:
فصل هشتم – معافیت محدود
ماده ۶۲ – اشخاص ذیل بواسطه موقعیت خود پس از انجام خدمت زیر پرچم از خدمات و تعلیمات ادوار بعدی (بجز در موقع بسیج عمومی) معاف خواهند بود.
۱ – حکام شرع مجاز باجتهاد و فتوی از مراجع تقلید یا فتوی
۲ – علماء درجه اول مذاهب زردشتی و کلیمی و مسیحی
تبصره ۱ – اعتبار مدارک مربوطه آنها منوط به گواهی وزارت معارف خواهند بود.
تبصره ۲ – طلاب علوم دینیه و دانشجویان علوم معقول و منقول مشمول مقررات فصل دهم این قانون خواهند بود.
رئیس – موافقن با ماده ۶۲ قیام نمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. اگر اجازه میفرمائید چند دقیقه تنفس داده شود (نمایندگان – صحیح است)
(در این موقع (پنجاه و پنج دقیقه قبل از ظهر) جلسه برای تنفس تعطیل و بفاصله ده دقیقه مجددا به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
رئیس – ماده ۶۳ مطرح است
فصل نهم – متکلفین
ماده ۶۳ – بطور کلی مشمولینی که عنوان سرپرستی و اداره امور عائله دارند مثل سایر افراد به خدمت حاضر خواهند شد.
رئیس – موافقین برخیزند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد. ماده ۶۴:
ماده ۶۴ – مشمولین ذیل که عهده دار هزینه و نفقه دهنده خانواده می‌باشند به خدمت احضار و پس از هشت ماه خدمت در واحدهای ارتش بقیه دوره زیر پرچم را با دریافت مدد معاش و جیره (مطابق حقوق افراد امنیه) در اداره امنیه خدمت خواهند کرد.
۱- مشمولینی که دارای عیال و اولاد بوده ولی دارای پدر یا پدر زن یا برادر زن باشند که در اینصورت اگر هر سه نفر وجود داشته باشند مشترکا و الا هر کدام در قید حیات هستند موظف به نگاهداری عائله او خواهند بود.
۲- مشمولینی که تحت الکفاله آنها برادر و خواهر کوچک یا طفل بی مادر باشد که در اینصورت بنگاههای شهرداری‌ها بایستی برای قبول آنان حق تقدم منظور دارند و در غیر آن سایر اقوام ذکور نسبی درجات ۲ و ۳ ملزم به نگاهداری آنها خواهند بود.
۳- مشمولینی که تحت الکفاله آنها (پدر یا مادر یا جد یا جده) از کار افتاده بود و خود آنها دارای برادر یا پدر یا اقوام ذکور نسبی درجات ۲ و ۳ باشند که در این صورت اقوام هر یک ملزم به نگاهداری بسته خود خواهند بود.
۴- مشمولینی که دارای یک یا دو نفر تحت الکفاله باشند بدون هیچ گونه رعایتی به خدمت احضار و بایستی با آنچه ماهیانه در حین خدمت زیر پرچم دریافت می‌دارد معاش آنانرا تامین نماید.
تبصره – بطور کلی در مورد کلیه مشمولین نام برده در این ماده هر گاه تحت الکفاله‌های آنها مطابق گواهینامه مجلس سربازگیری متمکن و قادر به کار نموده و بسته به نزدیکی که از آنها نگاهداری نماید نداشته باشند بنگاهای شهرداری باید در مدت هشت ماه اول خدمت زیر پرچم برای قبول انان حق تقدم منظور دارند.
رئیس – آقایان موافقین با این ماده قیام فرمایند
(اغلب برخاستند)
تصویب شد.
– بیانات اقایان وزیر مالیه و دکتر طاهری راجع به صرفنظر کردن شرکت امریکائی از استفاده از امتیاز نامه استخراج نفت و لوله کشی
(۳ – بیانات اقایان وزیر مالیه و دکتر طاهری راجع به صرفنظر کردن شرکت امریکائی از استفاده از امتیاز نامه استخراج نفت و لوله کشی)
رئیس – آقای وزیر مالیه
وزیر مالیه – بطوری که نمایندگان محترم در خاطر دارند در اواخر ۱۳۱۵ دو فقره امتیاز راجع به اشتخراج نفت و لوله کشی در استانهای شرقی ایران به شرکت امریکائی به موجب قوانین مصوب مجلس اعطا شد. در ظرف این مدت مطابق اطلاعاتی که دولت داشت شرکت نام برده در این قسمت اکتشافات مشغول عملیات بوده‌اند اخیرا نامه از طرف نمایندگان شرکت به وزارت مالیه فرستاده شده که به موجب آن طبق ماده ۲۴ امتیاز نامه اعلان داشته‌اند دلائلی که برای تصمیم خود در این نامه ذکر کرده‌اند بطور خلاصه این است که بواسطه پیدا شدن منابع مهم نفت در نقاط مجاور اقیانوس برای مدت مدیدی استخراج نفت را از نقاط دور از ساحل مقرون به صرفه نمیدانندو ضمنا اذعان دارند که در این تصمیم به هیجوجه مربوط به کیفیت و کمیت معادن حوزه امتیازیه نمی‌باشد بلکه بالعکس از امتحانات و اکتشافاتی که تا به حال شده بوجود مخازن مهم نفت در حوزه امتیازیه امید کامل دارند. دولت از نامه شرکت اتخاذ سند نموده و ضمنا دارند چون بطوری که قبلا عرض شد این امتیازبه موجب قانون مصوب مجلس اعطاء شده لازم دید که موضوع به اطلاع مجلس برسد.
رئیس – آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری – در قانون پانزدهم بهمن و هیجدهم بهمن ۱۳۱۵ که آقایان مسبوق هستند امتیاز اکتشاف و استخراج نفت و لوله کشی در قسمت مهمی از اراضی نفت خیز ایران به شرکت امریکائی واگذارشد. البته همانوقت که این امتیاز داده می‌شد مجلس شورای ملی هم باهمیت آن کاملا متذکر بود که دولت وسعت نظری در این جا بخرج داده است و یک اراضی خیلی وسیع ذیقیمتی را با اختیار یک شرکت واگذار کرده است. ما منتظر بودیم که انها هم مطالعاتی کرده و عمل به تعهدات خود بنمایند. تا حالا که آقای وزیر مالیه به مجلس شورای ملی اظهار می‌کنند که صرفنظر کرده‌اند. بنده نمیدانم سبب صرف نظر کردنشان بعلتی است که اظهار کرده‌اند و با جهت دیگر بهر حال از هر نظری که باشد در نتیجه برای ما مفید است زیرا بطوریکه خود آنها اذعان کرده‌اند و خودمان هم خوب مطلع هستیم این اراضی دارای یک منابع و ذخائر نفتی فوق العاده ذیقیمتی است که با شرایط مساعدتر و مفیدتر ممکن است مورد استفاده کشور واقع گردد و هیچ تردیدی برای نمایندگان نیست که از این پیش آمد دولت حسن استفاده که منظور است خواهند نمود.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(۴- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه)
رئیس – اگر اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم (نمایندگان – صحیح است)
جلسه آتیه روز یکشنبه بیست و نهم خرداد سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس ده دقیقه پیش از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری