مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ تیر ۱۳۱۳ نشست ۹۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نهم |
دوره نهم تقنینیه
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ تیر ۱۳۱۳ نشست ۹۳
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۹
جلسه: ۹۳
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۴ تیرماه ۱۳۱۳ (۲ ربیع‌الثانی ۱۳۵۳)
(مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید).
فهرست مذاکرات:
- تصویب صورت مجلس
۱ – تصویب صورت مجلس
صورت مجلس روز سه شنبه ۱۹ تیر ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شد.
غائبین بی اجازه - آقایان: ملک مدنی - نمازی - محلوجی - کازرونیان - اعظم زنگنه - امامی خوئی - مسعود ثابتی - اقبال - یونس آقا وهاب زاده - گرگانی - چایچی - کورس - معدل - پارسا.
دیر آمدگان بی اجازه - آقایان: اسدی - دکتر ادهم - شریعت زاده - قراگزلو - کاشف.
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد. آقای وزیر داخله لایحه داشتند؟
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه
۲- تقدیم یک فقره لالیحه از طرف آقای وزیر مالیه
وزیر داخله (آقای جم)- لایحه ایست راجع به کنترات چهار نفر از مستخدمین بلژیکی که در خدمت وزارت مالیه هستند تقدیم می‌کنم چون آقای وزیر مالیه خودشان مشغول بودند از بنده خواهش کردند که در مجلس تقدیم کنم
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف
۳- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف
رئیس-آقای وزیر پست و تلگراف فرمایشی داشتید؟
وزیر پست و تلگراف -(آقای دولتشاهی)- بنده یک لایحه مختصری داشتم همانطور که خودم تعبیر می‌کنم که مختصر باشد و زیاد قابل بحث نباشد خدمت آقای رئیس محترم مجلس هم عرض کردم ایشان هم همینطور تشخیص دادند الا اینکه بنده را متوجه کردند که معهود این است لوایح یک شوری که یک فوریت دارد قبلا در فراکسیون مطرح و مذاکرتی در اطرافش بشود اما امروز چون مصادف بودیم با اینکه تغییر وضعیت و مکان داده بودیم و سالن مجلس را تغییر داده بودند این بود که تقاضا نکردم آقایان محترم جمع شوند ودر فراکسیون لایحه را مطرح فرمایند حالا این لایحه را تقدیم می‌کنم و بنظر آقایان می‌رسد لایحه مالی است و اشکالی هم ندارد و با یک فوریت تقدیم می‌کنم و موافقت بفرمایند که زودتر بگذرد
رئیس-آقای وزیر امور خارجه
- نطق آقای وزیر امور خارجه راجع بمسافرت موکب ملوکانه بترکیه و نتایج آن
۴- نطق آقای وزیر امور خارجه راجع بمسافرت موکب ملوکانه بترکیه و نتایج آن
وزیر امور خارجه- بنده می‌خواهم اگر آقایان محترم اجازه فرمایند شمه راجع بمسافرت بندگان اعلیحضرت اقدس شاهنشاهی ارواحنا فداء به ترکیه و نتایج این مسافرت بعرض مجلس مقدس برسانم (بفرمائید- بفرمائید) بطوری که در دو ماه قبل آقای رئیس الوزراء بعرض رسانیدند ابتدا مسافرت ذات مقدس ملوکانه برای مدت پانزده الی هیجده روز پیش بینی می‌شد لیکن بجهاتی که بعد عرض می‌کنم مدت مسافرت در خاک ترکیه بیست و هفت روز طول کشید- با اشتیاقی تمام تشریف بردند و با رضایت و خوشنودی کامل مراجعت فرمودند (بسیار خوب- بسیار خوب)
و بطور خلاصه می‌توانم عرض کنم که از هر حیث و هر جهت به منتهی درجه خوبی و آبرومندی و تجلیل و احترام بپایان رسیده بقسمی که تا بحال نه تنها در مملکت ترکیه بلکه در کمتر مملکتی از ممالک اعم اینطور پذیرانی صمیمانه و گرم و از روی یگانگی بعمل آمده
(صحیح است- صحیح است)
و علت اصلی آن این بود ه علاوه بر تشریفات رسمی و دولتی که مطابق پروگرام بموقع اجرا می‌رسید عموم طبقات ملت از زن و مرد و جوابهای محصل در هر قدم و منزل و قریه و قصبه و شهری با شور و شوق و عشق کاملی مقدم موکب مقدس ملوکانه را استقبال و مشایعت نموده وطوری ابراز احساسات برادرانه و صمیمانه می‌نمودند که هیچ سابقه و نظیری تا بحال نداشته و حتی در غالب اوقات دیده می‌شد که از شدت اشتیاق و شعف اشک شوق از چشم‌های آنها جاری بود از ابراز هیچ نوع احساساتی نسبت به مهمان عزیز و معظم خودخوداری نمی‌کردند
(افرین – آفرین)
توجه شدید محصلین ومحصلات و عنصر جوان مملکت بابراز این احساسات کاملا نشان می‌داد که نه فقط ترکهای امروزی این دوستی و برادری را قدر و قیمت زیادی می‌دهند بلکه نسل آتیه و جوانانی که باید در آینده نزدیکی مقدرات وطن خود را در دست داشته باشند اهمیت و عظمت مقام شاهنشاه عظیم الشان و نماینده افتخارات ملی ایران را معترف و پایه دوستی و برادری دو ملت ایران و ترک را در قلوب پر معرفت خود جای داده‌اند
(احسنت- احسنت)
برای بنده و رفقائی که در این مسافرت افتخار ملازمت رکاب همایونی را داشتیم فوق العاده جای مباهات و سرافرازی بود که بچشم خود میددیم فضائل و خصائل و سرافرازی بود که بچشم خود می‌دیدیم فضائل و خصائل عالیه قائد بزرک و توانا و شاهنشاه متبوع مفخم ما و مظهر عظمت و شرافت ملت ایران تا این درجه ملت دوست و برادر ما ترکیه را جلب کرده که از روی کمال اخلاص و صمیمیت و بدون کوچکترین شایبه ریب و ریا بهمان درجه که بقائد بزرگ و محبوب خود حضرت غازی مصطفی کمال پاشا رئیس جمهور معظم ترکیه احترام و ستایش می‌کردند بهمان درجه هم شاهنشاه عظیم الشان ما را مورد توجه تقدیس و تقدیرو ستایش قرار می‌دادند
(آفرین – آفرین)
نه آنکارا نه اسلامبول و نه ازمیر تاکنون چنین استقبال و جشن وتظاهرات ملی را بخاطر نداشته و یقین است که این مودتها در تاریخ روابط ملل شرق جاوید و پایدار خواهد بود
(البته –البته –صحیح است)
علاقه که بندگان اعلیحضرت اقدس شاهنشاهی نسبت بتوده ملت ترک ابراز می‌داشتند و خوشوقتی که در خاطر مبارک همایونی از مشاهده فعالیت و جدیت و پشتکار و همت و غیرت آنها در پیشرفت بطرف ترقی و تعالی ایجاد می‌شد نیز فوق العاده بود و می‌توانیم بجرأت عرض کنم که این احساسات خالصانه ملت نجیب ترکیه از قلوب صاف و بی آلایش توده ملت ترک مستقیماُ در قلب پاک و حساس ذات مقدس ملوکانه جایگیر می‌شد و عواطف پدرانه بندگان اعلیحضرت شاهنشاهی نسبت بآنها نیز علناُ دارای همان اثرات بود
(احسنت- احسنت)
در ابتدای عرایض خود اشاره باجرای پرگرام مسافرت نمودم لیکن اعتراف می‌کنم که این عرض از تنگی قافیه و بر حسب عادت معمولی بین المللی بوده و صمیمت و یگانگی که حضرت غازی رئیس جمهور معظم ترکیه و اولیاء عظام دولت ترکیه بذات مقدس ملوکانه ابراز داشتند از حدود هر نوع پروگرام و تشریفات رسمی تجاوز می‌نمود و برای تشریفات معمولی و ظاهری وقعی باقی نمی‌گذاشت- روابط دوستی و یگانگی صمیمی که خوشبختانه بمحض ملاقات بین دو قائد بزرگ و دو مرد نامی شرق دست داد بقدری با عظمت و با حقیقت بود که در هر بیننده تأثیر می‌کرد و قبول دعوت حضرت غازی از طرف بندگان اعلیحضرت اقدس شاهنشاهی برای ادامه توقف در خاک ترکیه و سمافرت بازمیر و داردانل و دریای مرمره و چند روز بیشتر در اسلامبول دلیل کافی و عملی برای کمال رضایت و خشنودی خاطر مقدس ملوکانه از این مسافرت و خوشوقتی و مسرت از مصاحبت و دوستی حضرت رئیس جمهوری ترکیه بود
(صحیح است – صحیح است)
و البته جز این هم نمی‌توانست باشد زیرا شباهت کاملی که بین این دو پیشوای معظم و دو داهیه شرق وجود دارد طوری زمینه هر نوع صمیمیت و یگانگی را در طرفین آماده کرده بود که طبیعی تر از آنچه واقع شد ممکن نبود بتصور آید
(آفرین)
همانطور که بندگان اعلیحضرت اقدس شاهنشاهی یک مملکت نامنظم پر آشوبی را از وضع سابق بوضع حاضر رسانیده‌اند
(صحیح است - صحیح است)
و محتاج بعرض بنده در این مجلس محترم نیست حضرت غازی مصطفی کمال پاشا نیز رئیس عالیمقامی است که خدمات خیلی برجسته و بزرگ بوطن خود نموده و عشق بوطن و استقلال و فداکاری و جان بازی و پیشرفت بطرف تمدن جدید را خود همیشه سرمشق و پیشرو بوده و با جدیت و شور و شوق پیوسته در پیشرفت این مقصود مقدس می‌کوشند
(صحیح است – صحیح است)
خوشبختانه امروز در مملکت ترکیه عناصر شرافتمند و مبرزی وجود دارند که غالب بلکه تمام آنها از اعضاء مجلس کبیر ملی ترکیه بوده و در هیئت دولت عضویت دارند و فداکارانه با حضرت رئیس جمهور همکاری واقعی و کمک صمیمی می‌نمایند و برای احتراز از طول کلام از ذکر اسامی تمام این عده اشخاص شرافتمند و خادم بوطن بذکر اسم حضرت عصمت پاشا رئیس الوزراء معظم دولت ترکیه اکتفا می‌کنم – این رجل سیاسی که هم سرباز بزرگ و هم دیپلمات قابلی است طوری در خدمت بوطن خود ساعی و جاهد است که از روی کمال استحقاق محبوبیت خاصی در میان توده ملت ترک پیدا نموده و اوصاف شایان تکریم و مزایای اخلاقی ایشان طوریست که هر بیننده را مجذوب می‌نماید
(صحیح است – احسنت)
اگر چه بندگان اعلیحضرت اقدس شاهنشاهی کراراُ در مجالس و محافل مختلفه اظهار فرموده‌اند و مجلس شورای ملی و دولت هم در موقع خود اظهار تشکر و امتنان نسبت بملت و دولت ترکیه فرموده‌اند باز هم لازم می دانیم یک باردیگر رسماُ بنام دولت ایران از این همه محبت‌ها و صمیمت‌ها و پذیرائی هائیکه از طرف دولت معظم ترکیه و ملت عزیز ترکیه نسبت بموکب مقدس ملوکانه بعمل آمد عرض امتنان و تشکر نمایم
(آفرین – صحیح است)
و اما نتایجی که از این مسافرت گرفته شده بنظر بنده فوق العاده است زیرا اساس و پایه هر نوع حسن تفاهمی که عبارت از اعتماد حقیقی و احترام متقابل و صداقت بی ریا و اشتراک منافع بوده باشد بودجه اتم و اکمل حاصل گردید و حسن پیش بینی عاقلانه و اراده محکم و توانای دو قائد مفخم و دو رئیس معظم دولت همسایه و برادر پایه سیاست صمیمانه و اطمینان بخش دو مملکت را طوری گذاشته‌اند که در آتیه از هر نوع تزلزل و فتوری مصون و محفوظ خواهد ماند
(انشاءالله – انشاء الله)
و دو ملت برادر و دوست می‌توانند با نهایت اعتماد و اطمینان بیکدیگر متکی بوده و با خاطری آسوده و مطمئن در خدمت بوطن خود ونیل بترقیات بیشتر و همچنین بخدمتگزاری بنوع بشر و صلح عالم بکوشند اگر چه اساس همین است که عرض کردم لیکن در مسائل جاریه مربوط بدو مملکت و همچنین در مسائل بین المللی نیز تبادل نظر دوستانه بین طرفین بعمل آمد و بی نهایت مفتخر و مسرور هستم که در این مجلس مقدس اعلام نمایم که در کلیه مسائل معروضه توافق نظر کامل و حسن تفاهم صمیمانه بین دو طرف موجود بود
(احسنت – احسنت)
و کلیه این مسائل بما مژده می‌دهد که روابط این دو مملکت داخل دوره جدیدی از صمیمیت ووفاداری نسبت بیکدیگر و برادری و یگانگی خواهد شد
(انشاء الله – انشاء الله)
و نتایج حسنه آن متوجه هر دو مملکت و همچنین متوجه بصلح عالم خواهد گردید
(آفرین – آفرین)
رئیس - ما کراراُ در ضمن مسافرت اعلیحضرت همایونی نیات و احساسات خویشتن را نسبت به دولت و ملت دوست و همجوار خودمان ترکیه اظهار کرده‌ایم. و عقیده داریم بآن مرحله از ارتباط و صمیمیت نایل شده‌ایم که اجرای تشریفات و توسل بخطابه و اظهارات خیلی پائین تر از آن است که در قلوب ما عبور می‌کند
(صحیح است- صحیح است)
بیانات جامع و شایسته وزیر محترم امور خارجه بهترین تعبیری از احساسات ملت ایران و نیکوترین ترجمه از نیات نمایندگان
(صحیح است – صحیح است)
- شور ثانی و تصویب لایحه نظارت آبهای ساحلی
۵- شور ثانی و تصویب لایحه نظارت آبهای ساحلی
رئیس - خبر کمیسیون داخله راجع به نظارت در آبهای ساحلی
خبر کمیسیون
کمیسیون داخله در جلسه ۲۳ تیر با حضور آقای وزیر داخله لایحه ۱۶۸۳۹ دولت راجع بحدود آبهای سرحدی و منطقه نظارت دولت در دریاها را برای شور ثانی مطرح نموده و چون پیشنهادی در موقع شور اول نرسیده بود لذا خبر شور اول تأیید شده واینک عین مواد پیشنهادی دولت را برای تصویب مجلس مقدس تقدیم می‌نماید
فصل اول حد آبهای ساحلی و منطقه نظارت
ماده ۱- قسمتی از دریا که بفاصله شش میل بحری از سواحل ایران از حد پست ترین جزر و موازی با آن در طول سواحل ممتد می‌باشد آب ساحلی ایران محسوب و در این منطقه قسمت واقعه در زیر کف دریا و سطح بالای آن متعلق بمملکت ایران می‌باشد بعلاوه از لحاظ اجرای بعضی قوانین و قراردادهای مربوطه بامنیت و دفاع و منافع مملکت و یا تامین عبور ومرور بحری منطقه دیگری که منطقه نظارت بحری نامیده می‌شود و نسبت بآن دولت شاهنشاهی دارای حق نظارت است تا مسافت دوازده میل بحری از حد پست ترین جزر و موازی با ساحل امتداد می‌یابد.
تبصره- میل بحری مساوی با ۱۸۵۲ متر است
رئیس-اشکالی نیست آقایانیکه با ماده اول موافقت دارند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد
وزیر داخله-چون آبهای سرحدی گفته شد و مقصود آبهای ساحلی است باید اصلاح شود چون در مقدمه نوشته است آبهای سرحدی و باید نوشته شود آبهای ساحلی
رئیس-اشکالی که نیست
(خیر)
ماده دوم قرائت می‌شود
ماده دوم- راجع بخورها (خلیجهای کوچک) حد آب ساحلی از خط مستقیمی شروع می‌شود که از منتها نقطه یکطرف دهانه آن بمنتها نقطه طرف دیگر دهانه خلیج ممتد می‌شود و چنانچه عرض دهانه خلیج از ده میل بحری متجاوز باشد خط آبهای ساحلی از نزدیکترین قسمت اتصال بخلیج به دریا که عرض آن از ده میل بحری تجاوز ننمایدواقع خواهد بود درمورد بنادر حد آبهای ساحلی از خطی شروع می‌شود که بین جلوترین ساختمانهای ثابت بندر در دریا واقع شده باشد.
رئیس-در ماده دوم هم نظری نیست؟ (خیر) آقایان موافقین قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد
ماده سوم- هر جزیره متعلق بایران دارای آبهای ساحلی مخصوص بخود خواهد بود که حدود آنمطابق ترتیب مذکور در ماده ۱ (قسمت اول) تعیین می‌شود در مورد مجمع الجزایر جزائری که آن را تشکیل می‌دهند در جکم جزیره واحده محسوب می‌شود و مساحت آبهای ساحلی مجمع الجزایر از جزائری محسوب می‌گردد که از همه دورتر از مرکز مجمع الجزایر واقع باشد.
رئیس-اشکالی نیست
(خیر)
موافقین با ماده سوم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد.
فصل دوم- شرایط دخول و توقف کشتیهای جنگی خارجی در آبهای ترتیبی که برای آنها مقرر است.
ماده ۴- کشتیهای جنگی خارجی و تحت البحریها بشرط آنکه در سطح دریا سیر کنند حق عبور بی ضرر از آبهای ساحلی ایران را دارند مگر اینکه کشتی‌ها مزبور متعلق بدول متجارب باشد در اینصورت مقررات مملکتی و بین المللی که برای ایام جنگ و احترام بیطرفی منظور است بموقع اجرا گذاشته می‌شود. شرایط عبور کشتیهای جنگی که منظور قسمت اول این ماده است مخصوصاُ از لحاظ تعیین عده آنها بوسیله نظامنامه مخصوص معین خواهد شد.
رئیس-موافقین با ماده چهارم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد. ماده پنجم
ماده ۵- شرایط توقف کشتیهای جنگی خارجی در آبهای ساحلی ایران نیز بوسیله نظامنامه مخصوص معین خواهد شد کشتیهای مزبوره باید در آبهائیکه منظور این قانون است قوانین و نظامات ایران را رعایت نمایند.
رئیس-اشکالی نیست؟
(خیر)
موافقین با ماده پنجم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد. ماده ششم.
ماده ۶- دولت می‌تواند عبور یا توقف کشتیهای جنگی خارجی را بنا بمصالح دفاع مملکت و یا علل مهمه دیگر در بعضی از بنادر و یا قسمت هائی از آبهای ساحلی ممنوع بدارد بنادر و قسمتهای مزبوره باسم مناطق ممنوعه نامیده می‌شود.
رئیس-اشکالی نیست؟
(خیر)
موافقین با ماده ششم قیام نمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس-تصویب شد. ماده هفتم
ماده ۷- کشتیهای جنگی خارجی بشرط معامله متقابله از معاینه گمرکی معاف بوده و فقط برای مال التجاره هائیکه از کشتیهای مزبوره برای مصرف بساحل وارد می‌شود حقوق گمرکی دریافت خواهد شد کشتیهای مزبوره بشرط معامله متقابله از عوارض بندری و عوارض ظرفیت و عوارض نظیر آن معافیت دارند.
رئیس-اشکالی نیست
(خیر)
موافقین با ماده هفتم قیام فرمایند.
(اکثر قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد. ماده هشتم.
ماده ۸- رسیدگی و تعقیب جنحه و جنایاتیکه در کشتیهای جنگی خارجی واقع می‌شود از صلاحیت مقامات ایرانی خارج است حکم اعدام اشخاصی که بوسیله مقامات خارجی صادر شده باشد نمی‌تواند در آبهای ساحلی و منطقه نظارت بحری ایران بموقع اجرا گذاشته شود.
رئیس-اشکالی نیست؟ موافقین با ماده هشتم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد. مذاکره در کلیاتست آقای موید احمدی
موید احمدی-در ماده ۶و۷ این عبارت تصریح شده است که با معامله متقابله کشتی‌ها از عوارض گمرکی یا ساحلی معاف باشند در ماده چهار هم بعقیده بنده این شرط لازم است مگر اینکه توضیح بفرمایند که این شرط درش هست چون اگر بنا شد که شرط معامله متقابله در این ماده نباشد که چیز خوبی نیست پس می‌بایستی توضیح بفرمایند که تمام اینها بر طبق معاله متقابله است
وزیر داخله-مطابق اصول بین المللی در مواقع عادی کشتی‌ها بطور عبور بی ضرر حق دارند عبور کنند در این جا هم هیچ ضرری وارد نخواهد آمد ملاحظه شده است
رئیس-دیگر مخالفی نیست؟
(خیر)
اینجا معافیت‌های گمرکی و تخفیفات گمرکی هست باید با ورقه رای بگیریم آقایانیکه موافقت دارند ورقه سفید خواهند داد
(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده ۸۷ ورقه سفید تعداد شد)
رئیس-عده حضار در موقع اعلام رای ۹۲ نفر با کثریت ۸۷ رای تصویب شد.
- شور و تصویب لایحه اصلاح بودجه وزارت پست و تلگراف
۶- شور و تصویب لایحه اصلاح بودجه وزارت پست و تلگراف
رئیس-لایحه پیشنهادی آقای وزیر پست و تلگراف مطرح است قرائت می‌شود
ساحت محترم مجلس شورای ملی-
نظر باینکه امانات تراتزیتی در خاک ایران رو بازدیاد گذارده و برای پرداخت کرایه مداخله امانات مذکور اعتبار مکفی در بودجه سال ۱۳۱۳ منظور نگردیده است واز طرفی حمل امانات مزبوره و عوائد پستی هذه السنه را ترقی داده ماده واحده ذیل را تقدیم و تقاضای تصویب می‌نماید.
ماده واحده- وزارت مالیه مجاز است مبلغ ششصد هزار ریال بعایدات پستی سال ۱۳۱۳ و مبلغ ششصد هزار ریال ببودجه مخارج سال ۱۳۱۳ (اعتبار حمل و نقل و اضافه بار پستی و رسوم گمرکی و حق العمل فروش تمبر و حمالی) اضافه نماید با افزایش فوق جمع پیش بینی عایدات و بودجه مخارج وزارت پست و تلگراف در سال ۱۳۱۳ بطریق ذیل خواهد بود.
عایدات ۱۸۷۱۱۰۰۰ ریال
مخارج ۲۳۲۷۹۴۹۰ ریال
رئیس-فوریت مطرح است (مخالفی نیست)
آقایانی که با فوریت لایحه موافقت دارند قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد. ماده واحده مطرح است آقای دیبا
طباطبائی دیبا-اینجا محلی که برای این اعتبار معین شده از اضافات عایدات است بنده می‌خواستم آقای وزیر پست و تلگراف توضیحی بدهند که این اضافه عایدات از کجا ناشی شده است چون موقعی که بودجه کل مملکتی را آوردند عایدات آن پیش بینی شده است حالا توضیح بفرمایند که این اضافه عایدات را از کجا پیش بینی کرده‌اند
وزیر پست و تلگراف-موضوع این لایحه همینطور که ملاحظه فرمودید ترانزیت‌های داخلی است که آنقدر منافع و محسنات مادی و معنوی دارد که محتاج نباشد بنده توضیح زیادی بدهم اما اینکه سئوال فرمودند که از کدام محل است از محل خودش است یعنی از خود این محل عایداتش بیرون می‌آید نهایت این است که ما بموجب قانون بودجه آن را می‌توانیم بگیریم ولی اگر اضافه خرجی پیش آمد کرد نمی‌توانیم بکنیم و اجازه خاصی لازم دارد در موقعی هم که بودجه هزار و سیصد و سیزده می‌گذشت البته پیش بینی اینکار مشکل بود یعنی نمی‌دانستیم چقدر باید در بودجه پیش بینی شود ومبنای این کار بسته بزیادی می‌شود و مخارج هم بهمان تناسب زیادتر خواهد شد در آنموقع هم ما نمی‌توانستیم پیش بینی کنیم که چقدر مخارج پیدا می‌کند ویا از حیث عایدی چقدر است که هم در جمع بگذاریم و هم در خرج و حالا با این ترتیب هم در قسمت خرج گذاشتیم و هم در جمع و بنابراین موازنه و تعادلی پیدا می‌کند و هر دو طرف یکی است.
رئیس-پیشنهادی از آقای دکتر طاهری رسیده است قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود اضافه شود در سطر آخر ومعادل این مبلغ بر بودجه کل مملکتی جمعاُ و خرجاُ اضافه می‌شود.
رئیس-آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری-چون بودجه کل مملکتی را جمعاُ و خرجاُ مجلس رأی داده هم از حیث جمع و هم از حیث خرج البته این اعتباری را که از عوائد خودشان خواسته‌اند کار بسیار مفیدی است زیرا که موجب توسعه ترانزیت است و از عوائد خود اداره پست است برای مخارج پست لیکن چون همینطور که در خود جمع و خرج بودجه وزارت پست و تلگراف تغییر پیدا می‌شود و هم بر جمع اضافه می‌شود هم بر خرجش که این جا در این لایحه هم تصریح شده است باید یک تذکری هم در این موضوع داده شود که همین مبلغ هم بر جمع و خرج بودجه کلی مملکتی اضافه می‌شود.
وزیر پست و تلگراف-بلی صحیح است. همینطور است بنده هم موافقم
رئیس-رأی گرفته می‌شود بلایحه با ورقه آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده هشتاد چهار ورقه سفید تعداد شد)
رئیس-عده حاضر در موقع اعلام رأی صد نفر باکثریت ۸۴ رأی تصویب شد
- شور و تصویب لایحه استخدام دو نفر مهندس سوئدی
۷- شور و تصویب لایحه استخدام دو نفر مهندس سوئدی
رئیس-خبر کمیسیون بودجه راجع باستخدام دو نفر مهندس سوئدی جهت تصدی امورجریه.
کمیسیون بودجه لایحه نمره ۵۱۱۳ وزارت طرق راجع باستخدام دو نفر مهندس سوئدی را جهت تصدی قسمت جریمه و کارخانجات تعمیر راه آهن مطرح و بالاخره با ماده واحده پیشنهادی موافقت اینک خبر آنرا برای تصویب مجلس مقدس می‌دارد.
رئیس-خبر کمیسیون خارجه در اینخصوص:
کمیسیون امور خارجه نمره ۵۱۱۳ دولت را راجع باستخدام دو نفر از اتباع سوئد برای تصدی قسمت جریه و کارخانجات تعمیر راه آهن مطرح نموده و استخدام مهندسین مزبور را از نقطه نظر ملیت تصویب و اینک خبر آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود
رئیس-عین ماده واحده پیشنهادی دولت در این خصوص:
ماده واحده- بوزارت طرق اجازه داده می‌شود دو نفر مهندس سوئدی برای تصدی قسمت جریه و کارخانجات تعمیر راه آهن شمال و جنوب با شرایط ذیل استخدام نماید
۱- حقوق هر یک از مهندسین مزبور از قرار ماهی پنجهزار ریال است کهنصف باسعار و نصف بریال پرداخته می‌شود.
۲- مدت استخدام آنها دو سال لیکن برای هر یک از طرفین حق فسخ قرارداد در انقضای سال اول می‌باشد.
۳- برای هریک سال خدمت یکماه مرخصی با استفاده حقوق اعطاء خواهد شد
۴- بهر یک از مهندسین مزبور معادل ۳۵۰۰ ریال برای خرج مسافرت از اروپا بایران ومعادل همین مبلغ نیز در موقع خاتمه خدمت برای معاودت پرداخته خواهد شد
رئیس-آقای دیبا
طباطبائی دیبا-ظاهراُ بنظرم می‌آید در کمیسیون بودجه هم بنده عرض کردم اینجا مدت استخدام دو سال است ولی اولش معلوم نیست که از چه تاریخی است و در کنتراتها بنده عقیده‌ام این است که باید اول و آخرشان معین باشد
مخبر (دکتر طاهری) همینطور که آقای دیبا تذکر دادند صحیح است و اگر موافق هستند نوشته شود از تاریخ ورود بطهران بعلاوه در قسمت آخر بعنوان فقره پنج باید اضافه شود. سایر شرایط کنترات مستخدمین مزبور بر طبق قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ خواهد بود. این را هم اضافه بفرمایند
(صحیح است)
رئیس-اشکال دیگری نیست؟
(گفته شد – خیر)
رأی می‌گیریم با افزایش جمله که آقای مخبر پیشنهاد کردند آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده هفتاد و هفت ورقه سفید شمرده شد)
رئیس-عده حاضر در موقع اعلام رأی صدور دو نفر باکثریت ۷۷ رأی تصویب شد
- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
۸- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس-اگر اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم
(صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه ۳۱ تیرماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح عدلیه.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- دادگر
- قانون‌های تصویب شده
قانون
تعیین حدود آبهای ساحلی و منطقه نظارت
فصل اول- حد آبهای ساحلی و منطقه نظارت
ماده ۱- قسمتی که از دریا که بفاصله شش میل بحری از سواحل ایران از حد پست ترین جزر و موازی با آن در طول سواحل ممتد می‌باشد آب ساحلی ایران محسوب و در این منطقه قسمتهای واقعه در زیر کف دریا و سطح بالای آن متعلق بمملکت ایران می‌باشد بعلاوه از لحاظ اجرای بعضی قوانین و قراردادهای مربوطه بامنیت و دفاع و منافع مملکت و یا تامین عبور و مرور بحری منطقه دیگری که منطقه نظارت بحری نامیده می‌شود و نسبت بآن دولت شاهنشاهی دارای حق نظارت است تا مسافت دوازده میل بحری از حد پست ترین جزر و موازی با ساحل امتداد میابد.
تبصره- میل بحری مساوی با ۱۸۵۲ متر است.
ماده ۲- راجع بخورها (خلیجهای کوچک) حد آب ساحلی از خط مستقیمی شروع می‌شود که از منتها نقطه یکطرف دهانه آب بمنتها نقطه طرف دیگر دهانه خلیج ممتد می‌شود و چنانچه عرض دهانه خلیج از ده میل بحری متجاوز باشد خط آبهای ساحلی در نزدیکترین قمست اتصال خلیج بدریا که عرض آن از ده میل بحری تجاوز ننماید واقع خواهد بود.
در مورد بنادر حد آبهای ساحلی از خطی شروع می‌شود که بین جلوترین ساختمانهای ثبت بندر در دریا واقع شده باشد
ماده ۳- هر جزیره متعلق بایران دارای آبهای ساحلی مخصوص بخود خواهد بود که حدود آن مطابق ترتیب مذکور در ماده ۱ (قسمت اول) تعیین می‌شود در مورد مجمع الجزایر جزائری که آنرا تشکیل می‌دهند در حکم جزیره واحده محسوب می‌شود و مساحت آبهای ساحلی مجمع الجزایر از جزائری محسوب می‌گردد که از همه دورتر از مرکز مجمع الجزائر واقع باشند.
فصل دوم- شرائط دخول و توقف کشتیهای جنگی خارجی در آبهای ایران و ترتیبی که برای آنها مقرر است
ماده ۴- کشتیهای جنگی خارجی و تحت البحریها بشرط آنکه در سطح دریا سیر کنند حق عبور بی ضرر از آبهای ساحلی ایران را دارند مگر اینکه کشتیهای مزبور متعلق بدول متحارب باشد در این صورت مقررات مملکتی و بین المللی که برای ایام جنگ و احترام بی طرفی منظور است بموقع اجراء گذاشته می‌شود.
شرایط عبور کشتیهای جنگی که منظور قسمت اول این ماده است مخصوصاُ از لحاظ تعیین عده آنها بوسیله نظامنامه مخصوصی معین خواهد شد.
ماده ۵- شرایط توقف کشتیهای جنگی خارجی در آبهای ساحلی ایران نیز بوسیله نظامنامه مخصوصی معین خواهد شد کشتیهای مزبوره باید در آبهائیکه منظور این قانون است قوانین و نظامات ایران را رعایت نمایند.
ماده ۶- دولت می‌تواند عبور و یا توقف کشتیهای خارجی را بنا بمصالح دفاع مملکت و یا علل مهمه دیگر در بعضی از بنادر و یا قسمتهائی از آبهای ساحلی ممنوع بدارد بنادر و قسمتهای مزبوره باسم مناطق ممنوعه نامیده می‌شود.
ماده ۷- کشتیهای جنگی خارجی بشرط معامله متقابله از معاینه گمرکی معاف بوده و فقط برای مال التجاره هائیکه از کشتیهای مزبوره برای مصرف بساحل وارد می‌شود حقوق گمرکی دریافت خواهد شد کشتیهای مزبوره بشرط معامله متقابله از عوارض ظرفیت و عوارض نظیر آن معافیت دارند.
ماده ۸- رسیدگی و تعقیب جنحه و جنایاتی که در کشتیهای جنگی خارجی واقع می‌شود از صلاحیت مقامات ایرانی خارج است حکم اعدام اشخاصیکه بوسیله مقامات خارجی صادر شده باشد نمی‌تواند در آبهای ساحلی و منطقه نظارت بحری ایران بموقع اجرا گذاشته شود.
این قانون که مشتمل بر هشت ماده است در جلسه بیست و چهارم تیر ماه یکهزار و سیصد و سیزده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی-دادگر
قانون
اضافه ششصد هزار ریال بر عایدات و مخارج سال ۱۳۱۳ وزارت پست و تلگراف
ماده واحده- وزارت مالیه مجاز است مبلغ ششصد هزار ریال بعایدات پستی سال ۱۳۱۳ و مبلغ ششصد هزار ریال به بودجه مخارج سال ۱۳۱۳ وزارت پست و تلگراف و تلفون ماده ۲۳(اعتبار حمل و نقل و اضافه بار پستی و رسوم گمرکی و حق العمل فروش تمبر و
حملی) اضافه نماید با افزایش فوق پیش بینی عایدات و بودجه مخارج وزارت پست و تلگراف در سال ۱۳۱۳ بطریق ذیل خواهد بود. و معادل این مبلغ بر بودجه کل مملکتی جمعاُ و خرجاُ اضافه می‌شود.
عایدات مخارج
۱۸۷۱۱۰۰۰ ریال ۲۳۲۷۹۴۹۰ ریال
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و چهارم تیرماه یکهزار و سیصد و سیزده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قانون
اجازه استخدام دو نفر مهندس سوئدی برای تصدی کارخانجات تعمیر راه آهن
ماده واحده- بوزارت طرق اجازه داده می‌شود دونفر مهندس سوئدی برای تصدی قسمت و کارخانجات تعمیر راه آهن شمال و جنوب با شرایط ذیل استخدام نمایند.
۱- حقوق هر یک از مهندسین مزبور از قرار ماهی پنجهزارریال است که نصقف باسعار و نصف به ریال پرداخته می‌شود.
۲- مدت استخدام آنها از تاریخ ورود بطهران دو سال لیکن برای هر یک از طرفین حق فسخ قرار داد در انقضای سال اول می‌باشد.
۳- برای هر یک سال خدمت یک ماه مرخصی با استفاده حقوق اعطاء خواهد شد.
۴- به هر یک از مهندسین مزبور معادل سه هزار و پانصد ریال برای خرج مسافرت از اروپا بایران و معادل همین مبلغ نیز در موقع خاتمه خدمت برای معاودت پرداخته خواهد شد.
۵- سایر شرایط کنترات مستخدمین مزبور بر طبق قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ خواهد بود.
این قانون که مشتمل بریک ماده است در جلسه بیست و چهارم تیرماه یکهزار و سیصد و سیزده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر